QJÜ A M
Favente Deo Ter Opt. Max.
Ex auBoritate CMagnifici ReBoris
Reip. Ultrajeains PoHatri , atque in inclytâ ejufdem Academiâ
Medicina, Anatomes, amp; Botanices Profelforis Ordinarii .
NEC NON
AmpliJJtmi Senatm Academici confenfit, ^ JVobiliffim^
Facultatis JURIDICA Decmo ,
PRO GRADU DOCTORATUS,
Summifque in UTROQUE JURE Honoribus amp;
Privilegiis rité ac folenniter confequendis,
Erudttomm examini exponit
JOSEPHUS .EGIDIUS SCHEEMAKER
Flander. Medicinae Dodor.nbsp;*
Ad diem i. Febrmrii, hora locoque filitps.
Ex Officinâ FRANCISCI HALMA [ Academic
Typographi , cId Idc Lxxxv i.
OPTIMO
MAXIMO
Sapienüsfme Tgt;em : flumina mde exeunt
Revertuntur : Ate Exïmt fapientURi-
'uulus 3 qui Spiritum humilü fer'vi tui, ^
irriga'vit ^ fcecunda'vit.-jujium ^ aquum
eJi j ut ad te rurfum pleno imfetu rev erta-
tur. Quapropter 'Thejes haSj omniaqueftu-
dia ^ conamina facratisfima majepati
tuamp; filiali relatione refundo : Benigno
oculo refpice munus meum, quia donun^
tuum efi.
D
DISPUTATIO JURIDICA
INAVGVRALls,
D E
THESIS I.
Susfrudus eft jus alienis rebus
utendi fruendi, falva earum fub-
ftantia. Dicitur J«^j,quod licet fit in
corpore, à cujus realitate amp; exi-
ftentia dependet,tamen ufusfruftus
res eft incorporalis. Dicitur ö/i^-
qua nemini resfuafervit.per
res etiam perfonas intellige. Salva.
tarum fubftantia additum eft,ut à dominio amp; proprie-
tate diftinguatur.
I L
Omnium prsediorum jure legati pöteft conftitui Ufus-
frudus: fimiliter padionibus amp; ftipulationibus , idque
A Xnbsp;vel
-ocr page 4-vel in toto vcl in parte, quinimo in judicio famili« er-
cifcundae, amp; communi dividundo ufusfrudus conltitui
poteft, fi judex alii proprietatem.aliiÜfurafruauffl ad-
judicaverit,
LI L
Ufufrudu conftituto omnis frudus rei ad fruduarium
pertinet five ea mobilis fit five immobihs,putaiEdiun»
Ufufrudu legato, quaecumqueobventiones ex Äciis
areis,cxterifque qu2 iEdium funt.obveniunt, ad frudua-
rium pertinent: fundi Ufufrudu conftituto quidquidi«
fundo nafcitur, quodquod inde percipi poteft,ipfius tra-
duseft: unde apes, aucupiorumvenationumque redi-
tus, metalla, Älapidicinae, quinamp; alluvionis frudus
ad fruduarium pertinere contendimus.
I V.
Fruduarius vcl ipfe ea te fiui vel alii fruendam con-
cedere vel locare vel vendere poteft , unde cui ufus-
frudus legatus eft, etiam invita heredi eum extraneo
vendere poteft.
V.
Homo in frudu hominis effe non poteft, unde par-
tus ancillx in UfufrudumdatKadproprietarium non^
fruduarium pertinet: aliud fentiendum de fcetu pecorum
amp;jumentorum, item gregis amp; armenti. Debet tamefl
ex agnatis gregem fupplerc id eft , m locum capitu^
defundorum vel inutilium alia fubmittere ,ut poft
ftirura fiant propria fruduarii, ne, lucro ea res
Quoties Ufusfrudus legatus eft, ita inter ftuftuarios
eft jus accrefcendi fi conjundim fit Ufusfrudus relidus:
cacterum fi feparatim unicuique partis rei Ufusfrudus fit
relidus jus accrefcendi cefiTat. Interdum tamen etfi noti
fint conjundi tamen Ufusfrudus legatus alteri accrefcit
ut puta fi mihi fundi totius ufusfrudus feparatim, amp; tibi
fimiliter fuerit relidus.
Dies autem Ufusfrudus cedit, quando haeres vel hsc-
redcs adeunt hacrediratem, quod fi ex die ufusfrudus le-
getur dies ejus non cedit, nifi quando dies venit, non
folum autem ufiisfrudus ante aditam haereditatemdies,
non cedit, fed nec adio de ufufrudu.
Et Ufusfrudus, amp; adio de ufufrudu, capitis minu-
tione amittirur, nec refert an jure conftitutus fit an tui-
tione Praetoris quod tamen intelligendum fi jam confti-
tutus eft: caeterumfi ante aditam hsereditatem, aut ante
diem cedentem quis capite minutus eft, conftat non amit-
ti : ficut autem in annos fingulos ufufrudus legari po-
teft, ita amp; capitis minutione amiiïus legari poteft, ut ad-
jjciatur, quotiefcumque capite minutus erit do lego, veî
fic, quoties amifTus erit, amp; tunc fi capitis minutione amit-
tatur repetitus videbitur.
Morte quoque amitti ufumfrudum non recipit du^
A 5nbsp;bitatio-
-ocr page 6-6 D r SP u T A T I O JURIDICA
bitationem, cum jus fruendi morte exdnguatur; ficuti fi
quid aliud quod perfonaî coheret : fi legatum ufumfru-
dum legatarius a ii reflituere rogatus eft, id agere praetor
debet.utexfideicommiflarii perfona, magis quam ex le-
gatarii pereat ufusfruftus, repeti poteft legatus ufusfruftus
qualicumque ratione : dummodo non morte, nifi forte
haeredibus legaverit.
X.
Ufumfrudum placet quoque rei mutatione interire^
veluti ufusfrudus sedium mihi legatus eft, aedes corruerunt
vel exuftae funt fine dubio extinguitur, an amp; areae? Cer-
tiffimum eft, exuftis sdibus nec areae nec caementorum
ufumfrudum deberi.
X I.
Excepta capitis minutione amp; morte, reliqus caufae vel
pro parte interitum ufusfrudus recipiunt : ufusfrudus
fervi legatus donee manumittatur incipiente proprietario
manumittere extinguitur. Neque ufusfrudus neque
adus neque iter dominii mutatione perduntur, perditur
denique ufusfrudus fruduarii voluntate, dum fcilicet eum
deferit, quo cafu ad proprietatem revertatur.
X I I.
Non tantum earum rerum quse Ufu non confumun-
tur , fed amp; omnium, quas in patrimonio cujufque efle
conftaret, Ufumfrudum pofTe legari fenatus-confultum
cenfuit : etiam earum quae ufu aut confumuntur aut mi-
nuuntur. Sed de pecunia rede caveri oportet, his a
quibus ejus pecuni» Ufufrudus legatus erit, quo^fre-
dum eft: non ut Pecunias Ufufrüftus proprie cflet nec
enim naturalis ratio Senaïus auftoritate commutari po-
tuit fed remedio introdufto caepit quafi Ufufruftus ha-
beri , quod autemde pecunia diäum eft ad omnes om-
nino res ufu confumptibilesfme differentia extendendum
judicamus.
Si fundo fru£luario fervitus debeatur, fruduarius qui-
dem fervitutem vindicate non poteft verum Ufumfru-
dum vindicate pofl!è ac per hoc vicinus fi non patiatur '
eum ire agere , teneri ei quafi non patiatur uti frui
unde Ufufrudus adminiculis eget fine quibus uti frui
quis non poteft. Nempe fi Ufufrudus legatus fit , ne-
cefl^e eft ut fequatur eum aditus : ufque adeo ut fi quis
ufumfrudum loci leget ita ne hsres cogatur viam prse-
ftare, inutiliter hoc adjedum videatur quoad alias fervi-
tutes , de quibus dubium efl^e poteft an fequantur frudua-
rium, tenendum eft eas neceflârio eum fequideberi fine
quibus abfolute uti frui non poteft : quod fi tantum cum
aliquo incommodo utatur taies omnino ci eiîê dene-
gandas.
X I V.
Si ab haerede ex teftamento fundi ufufrudus petitus
fit, qui arbores dejeciflet aut sdificium démoliras efl^t,
aut aliquo modo deteriorem ufumfrudum feciflèt, aut
fervitutes imponendo aut vicinorum prsdia liberando,
ad judicis Religionem pertinet ut infpiciat qualis ante
judicium acceptum fundus fuerit ut ufufruduario hoc
quod intereft ei fervetur. Qui ufumfrudum tanto tem-
pore defiit in ufu habere quanto amifliiruseflet, eum fi-
le-
leeitimc ejus fadus effet, adionetn ad reftituenduni eum
habere non debet -. non enim plus juris habent, qm
ufumfrudum tantum quam dominium adepti funt.
X V.
^quiffimum eft, ut fruduarius de proprietate caveat
amp; fatifdet, fcilicet ufurum fe boni viri arbitratu : amp; cum
tifufrudus adeumpertinere defmet reftituturum.quod
inde exftabit: idque five resmobilis fit, five immobriis
five habeatur ex lideicommiffo. feu mortis caufa dona-
tione, five ex alia quacumque conventione; deteriorem
«reo caufam ufufrudus facere non poteft, amp; ad hoc ea
fa?ere tenetur ,qus in fua caufa fadurus effet Rede
autem facient amp; haeres amp; legatarius, quahsresfit cum-
fmi incepit fruduarius fi inteftatum redegerint amp; inde
poffit apparere,an Sc quatenus rem ptioremfruduanus
ieceric.
Cautio quam fruduarius debet praeftare, teftamcnto,
remitti non poteft, unde quamvis teftator cautionem a
fruduario prohibuerit, exigi tamen non aliter a debitori-
bus pecuniam accipere poterit, quam oblata fecundum
formam Senatus Confulti cautione: Non poteft tamen
fkuduarius impedire proprietatis dominum obligate cre-
ditori proprietatem, eamque vel in pignus vel in hypo-
thecam dare, dummodo ei maneat integrum jus ulus-
frudus.
S.