QJL) A M
'AUSPICE DEO OP T. MAX.
K^u^oritate tMagmfici ReBoris, '
Philofophi^E Dodoris, ejufdemque Facultatis in Illuftri
Academiâ Ultrajeftini Profeflbris Ordinarii,
' ù n e c? n o n- i,/ i ^
AmpliJJtmi Senatm Academici Confenfu, NobiUJJÎmaqHe
FacHÎtatis MFDIC^ Décréta,
PRO GRADU DOCTORATUS
Summifque in MEDICINA Honoribus, amp; Privilegiis, rite
amp; légitimé confequendis, , .
- . ,nbsp;PMice defeudendam ftifcipit
MICHIEL vam WESTREENEN-, Amstelod; -
Ad diem 6. Maji, horis lacaque folitù.
Ex' ÔiEcîhâ jP R A Ncisci Halma, Academix
Typographi, cb bc xcii.
DEO TER OPT. MAX.
SUMMO MEDICO.
PARENTI CHARIS-
SIMO.
CONSANGUINEIS
CONJUNCTISSI-
MIS.
PRJEGEPTORIBUS
CELEBERRIMIS.
Hanc ^ifputationem Inaugurakm
D. D. b.
MICHIEL VAN WESTREENEN,
Auct. 6C Resp,^
-ocr page 3-DISPUTATIO MEDICA
INAVGVRALIS,
DE
Uales ac quantse ex humili caufa
fœpe refiliant calamitates, plurimi
morborum cafus demonftrare va-
lent. Mihi vero, pro gradu Dofto-
rali difputaturo , Pleqritidem veram
prx casteris elegille fufficiet, quam
folam , pro ingenii viribus, (vocis
Etymologia, csterifque minus ne-
ceflariis negleéliis,) breviter per-
fcrutari, menti propofui, Sc ab elfentia initiare, in ani-
mum induxi.
».
Eft itaque Pleuritis vera , inflammatio membrAnt. Pleu-
ra mufculorumque intercofldium , quas coftas interné
fuccingens , tam nitidè à plurimis anatomicis defcri-
A %nbsp;bitur,
m
bitur, ut leélores candidos ad eos referam , ne aliorum
difta recitare cogan
Differentiaî, quarum varietas atque multitude me
perftringunt, earum praecipuas tantum innumerare , in
hifce confiftunt, i. non femper ejufdem gradus magni-
tudinis neque loei, nam modo plus furfum , modo plus
deorfum, modo lateralis, modo verfus dorfum vergens,
exiftitj Dein primaria vel fympthomatica, nunquam fo-
litaria , femper compofita, denique Epidemica, imo fic-
caSc humida Pleuritis invenitur.
Enarratis hifce praemiflis , cauf» in fcenam produnt,
quae pro varietate fua , varies efFeftus edunt, amp; ut plu~
rimum apud multos , varias divifiones atque nomina for-
tiuntur : verum neque hifce omnibus denudandis inh^-
jebo , fed brevitati incumbens, amplum hunc campum
ficco pede prœteribo , pr^cipuas recenfere atque fregt;
quentiores explicare aggrediar.
V.
..i
Sunt igitur pr» omnibus familiariffimx , amp; quidem
efficientes Pleuritidem caufae , aër frigidior nec non po^
tus, amp; omnia humida frigida corpus prsternaturaliter a£.
ficientia , dein febris , poftea inflammationes peftorales,
five his alhgatis mediantibus , five ex qualicunque caufa
ortse funt.
Attamen uthasc omnia clarius innotefcant » modum,
-ocr page 5-quo efFeaum talem reddunt, 8c quidem ex cafu hauftus
a icujus frigidioris potus in calidiore corpore affumpti ex-
phcare non inutile fore exiftimo.nbsp;'
_ Potus emm ille fngidus, cum defcendit per îefophagum
m ventncuium, fanguinem arterialem magni defcendentis
trunci mcraffat , nam particular, pr^ fubitanea illa con-
matlriifJhrrquot;™ ï'^ore, vel potius à minori influxu
maten^fubt.hs ortâ, fphu:ras fuas majores aflivitatis per-
dunt, 8C materia prima in iis contenta, fiftitur in ordina-
no fuo motu , 8c per materiam continuo de novo pro-
fluentem propulfa , cogitur exitum fibi quœrere , unde
partim fleaitur, partim particulas alignas è loco propel-
Jens, inordmatas poft fe relinquit vias, 8cquoniam influ-
Kus connnuo iteratur, fequitur ut h^ particule, magis
mag,fque propulfe, ad fe invicem 8c à fe invicem refiUel
tes , legitimam fuam mixtionem perdunt, ita ut vinculis
unionis ruptis fal,n^ non ampliu^ aquofi , neque aS
olea^nofis ntè involvantur, 8c fic porro ,'quare aSS
cufpidibus membranas pungunt, alterx aeumine fua hal
yeuicantes, iramoderatum influxum fpirituum animalium
in Illas promovent, qui, convulfivum ppftquamleviorem
pepent motum , ingens certè calcar eft ad fpumantera
aequum protinus m furorem propellendum. Verum ne
aberremus a fcopo, cum tali conftituto fanguine proere-'
diemus ad tenuiora ufque vafcula, 8c quidem membrane
peurs, 8cquoniamtunc proportio, quse debet dari inter
luccos naturahter hanc membranam influentes, Sc ejus va-
ia, ixditur, obftruaio vel potius inflammatio noftra' ge
neran folet.nbsp;^
2e-
-ocr page 6-Febris ali^eque inflammationes , quomodo hunc affe-
ftura producant, facilUma intelkaui apparebunt, ubi
prxcedentia in animum êolig,êre volumus , idcirco ad
fympthomata , ex hac data obflruftione immediatè oriun-
da, me conferam.
Inter hase , febris continua, pundorius dolor, impe-
dita refpiratio, tuiTis frequens, aliquando cum excre-
tione varii fputi comitata , nomine diagnofticorum prm-
cipem locura merentur.
Confideravimus , quo modo fanguis mediante influxu
materise fubtilis , perturbatam mixtionem iniverit, qui,
continuata ferie circulationis, ventriculum cordis ingreC-
fus, cum reliquo fanguine fimul ingreflb , fermentatio-
nem feu eflPervefcentiam init, ubi materia prima , eof.
dem effedus jam enarratos fortitur , ita ille fanguis
etiam perturbate mifcetur , 8c è ventriculo propulfus,
unde reliquo fanguini arteriali communicatur, amp; ita per
continuationem , tota mafia perturbatur, qu£e perturba-
tio mihi febris dicitur , hxc .um prsecedit particularem
hancinflammationem, primaria nuncupatur.
Sed haec febris, plus quam dimidia parte duplicari fo-
let , ex inflammatione noftra prius ex hac genita , nam
materia peregrina, ex perturbatis particulis hujus inflam-
'nbsp;,nbsp;matio-
mationis fluens, Sc in fanguinem indefînenter per fubftan-
tiam pulmonalem circulantem , nrruens, illud genus par-
ticularum perturbare conTuevïc , propterea etiam eft,
quod hoc genus inflammationis, propter vicinitatem hu-
jus pulmonis , nec ilôn cordis , funefta imoilœthaiia ali-
quando produeit fympthomata, majoraifiunt h«G omftia
ex febri particular!, vel potius inflammatione iftius ma-
terix , qux continuo ih minimis ramulisr afperae arteriae
per totam fubftantiam pulmonalem difcurrentibus, repe-
riri folet , 8c ab eadem caufa , à qua fecunda febris orta
fit, originem ducens ; nam quamvis datur febris genera-
lis, non datur febris talis partieularis vel potius inflamrna-
tio, fed data inflammatione merabranas pleurse, daturfa-
lis partieularis inflammatio materiae in prœdiétis ramulis
afper^e arterix contentae. Data iterum tali inflammatione
particularum in iftis ramulis contentarura , datur tertia
caufa febris iterum generalis, qu2é tanta eft , ut plurimi
ex hac folanecari folent, quod etiap experientia prorio-
•bis teftari non recufabit, nam fi fputuift illud, quod ali-
quando ex pulmone ex gurgitant, afpicimus, videbimus
peflSmi efle odoris, nec non coloris, amp; maximae tenaci-
tatis gt; nam hoc ex pigerrima ut ita dicam vel potius frigi-
diflima materia conftans, vix, ratione defedlus particula-
rum aftivarum, ad.debitam maturationem perduci poteft,
hinc hujus fufFocatio, 6c ex hac fuffocatione febris iterum
(fed vcrbo'veniam) gangrsenalis generalis generàtUr, 8c
hinc ultitna linea rerum, mors fcilicet.
Punflrórius dolor , ^ûia particulae acres, vinculis fuis
liberiores exiftentes , mucronibus fuis membranas lanci-
nant amp; pungunt, ÔC exiride menti^talis idea reprefenta-
tur.
Difficilis refpiratio fit, quoniam ex fubfifi:entia particu-
ïarum, membrana intumuit, hinc brevior, 8c per coii-
fequens cofl:as contrahens, idcirco non ita facile harum di-
latationem adnaittit : adde quodprincipium diaphraginatis
aliquando etiam inflammatur atque extenditur, hinc ejus
motus verfus inferiora imminuitur , denique magni etiam
adjumenti timor patientis dolorem ferentis eft gt; nam dum
refpirat, ingravefcit dolor, quia ex illa extenfîone pra:-
. ■ * ■
Tuflis frequens, ex acrimonia particularum in pr^di-
ftis noftris raraulis afperae arterise exiftentium , originem
fumit, unde inordinatus infiuxus fpirituum animalium,
Sc fie levior convulfivus motus in organis infpirationi Sc
cxfpirationi infervientibus, ÔC aërem expellens fonuraque
edens, tufiis nuncupatur.
X V.
Verum haec tuffis, aliquando phlegmatis varii colons amp;
odoris, fanguineque tinfti excretione, comitatur, quse,
ratione magnitudinis noftrse inflammationis, mille modis
variari folet, nam hcec omnis variatio à diverfis ejus gra-
dibus maturationis dependet, 6c haec iterum ut modo di-
ximus , à minori vel majori inflam^matione ortum fuum
ducit : verum ne htec omnia majora fiant, Sc fingulis mo-
mentis ingravefcant-jt curatio tentanda^eft. ,, ^^ j.....
' X-V I.
In curationis inftitutione-hxc^ confideranda prxcipue
proveniunti pnmo ut tollatur. ipfa obftruaio. Se fanguis
m luam priorem mixtionem perducatur, dein eiu^ eradus
magmtudinis, nec non ipfius patientis, o?nnefque rei c^-
terae quae pofllmt exftare circumftantiœ,quarum particula-
riores, cautè ex cafu à prtefenti medico judicaturas relin-
quimus, Scnos qutead Medicamina fpedanr fergimus.
r --
Ejyuibusègregè cheirurgica primo loco condueit ve-
quot;nbsp;pharmaceutica pr£e aliis excellant
^ S ^^^nbsp;atténuant ic circo fudores mo-
hunc SuST'^'ïquot;'nbsp;'nbsp;i'i
fJoarûr cSn?nbsp;^r'- R^di'^^/contrajerv..
faU.patiII., cW Iiqu.rit, galang^e, imperator., feduar
amp;c. femrna levift. , amfi, amp;n.culi. dau^d, cum,ni roi
amp;c herb^ fchordn centaur. , philandr. , abrotani Icc
Foli^rutas-, falvia: 8cc. ^ Fruftuj baccar. juniperi, lauri
amp;c. Saha tarnvolatiiiaquap:i, fixa'ut,fal. volac.C C fuc-
cmi , oleoC aromat. amp;c/al. fixa ut prunell., abfynth.,
cardb., fchordn, rutas, oculor. cancr., corail, rubr . Te-
ftacea ut obftrcormn , concha-, ovorum amp;c. Denique
compofita ut Elixir vit^.^tinft. Antifebrilis amp;c. qu^ ura
aromaticis quam croco falique volatili fcatent , prorfus
caetera medico ehgere relinquo , nec non ex hiffe alli-
gatis aliifve convenientibus , pro re nata formulas com-
B
m
il
«y
. DISPUTATIO MEDICA INAUG.
XVIII.
s.
Sed ubi perquam difficiiis efl: refpiratio , dolorque in-
gens, V. S.iteretur, Cataplafma parti dolenti imponatur,
clyfter injiciatur, Sc tandem Gt profugium ad opium
modica tamen quantitate.
Op ^ijn E.-bevordering mVio^ot in de
Geneeskunde.
Et Hemelfche gefchenk der Artfeny , voor
- ^ kwaaien i
Is 't nutfte voor de menfch.., en zijnes levens
ftand,. ■ ■ •
Hoewel gevaarelijk wanneer- zelf de Artfen dwaalen;
Maar, heden gaat die kunft op een gevvilïcr trant:
Men beuzelt nu niet meer, maar zoekt na 't pit der zaaken,
Dax.moog'lijk Htppocraat, noch ooit Galemu vond.
Zo kan een laater eeuv/de Aaloudheitfpraakloos maaken.
En leggen van een nieuv/ gebouvs^ een vafte grond.
Gelukkig die als gy dat fpoor luft in te treeden,
Westreenen, die vol jeugd, vernuft, uwe yver,toont
Om tot een ieders heil te zoeken na de reden
Waar 't kwaade dat ons dood, of ons doet kwijnen, woont^
Getrooft kloekmoediglijk dat kweldier te verjfaagen.
Al wie uw Heufcheid kent, uw fchranderheên en vlijt,
Moet zulk een groots befluit volkomentlijkbehaagen.
En wenfcht, tot heil van elk, u lange levenstijd.
Verheug u, Geeft der Kunft, nooit kan u't Lot belooven
Een braaver zoon, dielcwenfch dat ze alle ga te boven.
L
^nbsp;T. ARENDTZ.
-ocr page 12-. . KJ i.
Ier zienwe. een.fneeg vernuft, de
'Un d'Edle reden fiP haar 'maarde
^een plaats bekJêên', '
Men hoèft vol. hmmer nu uit'de^èm 'Qf. dandre
hoeken,
•Geen Paracelfus Galenus op te zoeken y
Westreenen zeyt ons klaar hoe ver de ziek-
te^gaat, ' quot; ■ ^ -
Bn Tvijß ons 't middel, dat haar ytgt;oede fegen
ßaat,