DISPUTATIO TURIOICA
INAVGVRALIS,
Q^V A M
AnBoritate Magnifici D.Reäorü,
Philofophix Doftoris, ejufdemque Facultatis in Illuftri
Academiâ Ultrajedinä Profeflbris Ordinarii,
NEC NON
Amfijßmi Senatm Academici confenfu , Nobilißmxque
Facnltatis JVRIDIC^^ Decreto,
Summifque in UTROQUE JURE Honoribus amp; Privilegüs
rité ac legitimè confequendis,
Eraditomm examini fttbjicit
ADRIAEN SEYLMAKERS , Fl£ssing..Zel.
/S.
Ad diem zj. Junii hora locoqne folitis.
m.
Ex Officinâ Francisci Halma, Academise
TypograpW, da loc xcii.
Ampüßmii l^ohilijfimifqm
r I R J Sy
D. D. PETRO VAN HECKE,
J. U. D. In Confeffum Celfiflimorum amp;
Pr^epotentum D. D. Ordinum Genera-
lium foederati Belgii Delegato ordi-
nario, nec non Guilielmi III. Britan-
noriim Regis Flefling^e Qiiasftori fide-
liffimo ; ut amp; Societatis Indias Occi-
dentalis Prsefedo, avunculo ac tutori
fuo digna femper reverentia obferyan-
do, honorando
D. D. CASPARO VAN HECKE,
Reipublicx Fleffinganse Confuli dignif-
fimo , bonorum facrorum Walachri^
Quseftori vigilantiflimo , avunculo di-
kötifTimo, in asternum colendo
'DiJ^tifationem hanc fmm Inaugu-
ralem j ut^fe ipfum
ofFert, amp;dedicat.
Auct. amp; Resf.
-ocr page 3-DISPUTATIO JURIDICA
INAVGV RALIS,
D E
X modis acquirendl.'ex jure civili, qui
funt vel univerfales ut hsreditatis adi-
tio, vel particulares ut ufucapio , do-
natio, legatum , ceteris miffis, dona-
tionis materiani , exercitio hoc inau-
gural! pro tenuitate ingenii tradare
animus ell. Ut ergo metam raihi pro-
poCtam melius attingam , non abs re
...... ., _ fore puto, fi in ipfo hujus legali exer-
citu limine, quid fit donatio, amp; quotuplex, dixerim.
Donatio, quae diSa eft Jdonando, quafidono datum /. 35;
I-ff.de mort. cauf. don. poteft definiri quod fit liberalis in
aliquem nullo jure cogente fafta collatio /. i. /.p./. h.t. ge-
nens loco pono collationem, quia non nififiguratè contrabas
pofle pom tanquam genus donationis mihi videtur. AdoSo-
A znbsp;ribus
-ocr page 4-ribus dividitur in propriatn , quae ex mera liberalitatc donan^
tis fit, nullam aliam ob caufam, quàm ut munificentiam fuam
exercent d. l. i.ff.h.t, amp; impropriam, quae fit ob aliam ali-
quam caufam impulfivam ; cujus exempla funt Dos, Donatio
propter nuptias, Donatio remuneratoria , Donatio mortis
caufa, amp;c,
Donatio propria jure veteri perfetäa non erat, neque ex ea
poteftatem agendi quis habebat, nifi vel res ipfa tradita effet
/.5.§. x.ff.de oblig. amp;nbsp;f. vel faltem ftipulatio in-
terceffiffet /. z. Cod. de eviB. l.z. 1.17. h.t. ex nudo eninj
pado non dabaturadio l.ij.f.depaB. Sed Imperator Juftinia-
nus jure novo Donationem puram etiam folo- pafto, vel nu-
davoluntatis manifeftatione valere, Donatoremque ad remdo-
natam tradendam cogi poffe aflione perfonali, feu condiflio-
ne ex /. 55. §. 5. Cod.h.t. ftatuit. Perficitur itaque donatio
propria jure novo libera voluntate domini donantis , acce-
ptione donatarii. /. 19. §.2. /. 10. f. h.t. libera voluntate do-
nantis, quia nemo invitus donat /. iS.ff. de adimettd.veltra»sf,
hg. acceptione donatarii, quia, niß is donationem acceptave-
rit, donatio non valet, nam nolenti non poteft liberalitas ac-
quiri d.i. 19. §.2. f. h. t. voluntatem autem fuam declarare pof.
quot;funt vel fcriptis vel fine fcriptis§.2./«/2.^.?. fed quam maximè
ipfa rei traditione , five vera five fiâa, nempe traditis rei do-
natae inftrumentis/. i. Cod. h.t. vel ftipulatione i. jf. famp;.f.
l.zz, eod. denique etiam pado /. 55. Cod.h.t.
I I I.
Donare poffunt omnes qui verum amp; plenum rei dominium ,^
cjufque liberam adminiftrationem habent, /. 21. Cod. de mand»
fuae enim quifque rei moderator eft amp; arbiter /. iz, Cod.h.r.
ctiam muîus amp; furdus donare non prohibentur. /. 53. §.2.^.
h. t.
-ocr page 5-h.t. Sic etiam nec uxor abfque confenfu mariti 1.6. Cod.âere-
vocand, dornt, non poteft autem donare mente captus /. 23. §. r.
ff.h.t. pupillus amp; fervus l.zB. §.z.ff, de paBü. Prodigus cui
bonis interdiftum eft /. lt;5. ff., de verb. obi. uti nec filiusfami-
Jias licet liberam peculii fui adminiftrationem habsat /. i. §. r.
res pign. dar. pojf. non enim ad hoc ipfi conceditur libera
peculii adminiftratio, ut perdat l.-j, pr. ff. h. t. poteft autem
donare filiusfamilias fi peculium caftrenfe vel quafi caftrenfe
habeat; deiis enim pro lubitu difponere poteft ead. l. §. 5. jufta
etiam ratione motus, aut in dignitate conftitutus, nifi ei fpe-
cialiter donandi facultatem patsr ademit, donare polTe^videtur.-
ead.l. §.r. ^ 3. tutores amp; curatores prohibentur etiam donare
pes pupilh, amp; minons. L16. Cad. de adminifl. tm. Sed hic mo-
veri poteit quïftio, an reus capitalis criminis poffit donare,
amp; quatenus donatio ab ipfo fafta valeat ? Refp. ante crimen
commiflum propriam amp;puram donationem valere ^ non poteft
enim videre malè alienatum ab eo , qui habet liberam rerura
fuarum adminiftrationem. Impropriam autem donationem, fci-
licet mortis caufa, non valere, docetur inl.j.ff. demort.caaf.
dornt, neque hoc abfurdum , cum enim inftar legati non fit
perfedta ante mortem donatio ut imperfeöa removetur damna-
to donatore. Poft crimen commifTum donatio non valet . fi
condemnatio fit fubfecuta ff.h.t,.
Vifis, quinam donare poflunt, amp;quinam non, reftatut vi-
deamus quibus donare polTumus, donare autem poflumus omni^
bus quibus nonfpecialiter prohibemur. Donare prohibentur
fibi invicem conjuges. /. I./.3./. It.^.-j.f. de do».mervir.amp;
H^ior. fuadethoc enim ratio tum honeftatis, tum utilitatis: illa,
neconjugalisamor pretio videretur conciliari; haec, ne mutuo
amore conjuges fe invicem fpolient. Si tamen donatio donantem
pauperiorem non reddat, cefTat prohibitio /. 5. §.8.^ 16./. 25.
dedom.im.vir.drffx. quemadmodum etiam donatio conjugi
A 3nbsp;faaa^
-ocr page 6-fafta, morte conjugis donantisconfirmatur. I. %i.%A.ff.kt.àtm.
que donatio à patre filiofamil,faflia non valet, quiafidioneju-
ris pater amp; filius habentur pro una perfona. l.^J.n.f. decaßr.
fecul. nemoautem libi donare poteft. Si autem pater filio militt
in caftris eunti donaverit, aut donationem filiofam. faftam
morte confirmaverit, donationem valere exiftimo. /.4. Clt;îS.
fam. ere, L 25. Cod, de don. inter vir. amp; uxor, ita etiam pater
praefumitur donaffe filio emancipato peculium profeditium fi
ante cmancipatlonem non ademerit l.ii.^.i.f.h.t.
Cum autem donatio fit ftriéli juris, fciendum eft donatio-
nem non facile praîfumi , fed probandum effe ab eo qui fibi
faâam contendit I. 15. f. de prohat , nifi in cafu I. z. §. i.
f. de pail, cum nempe creditor debitori fuo chirographum
reddiderit , hoc enim praefumitur donandi animo fecifle.
Qualis etiam praefumptio eft i» 1.11. Cod. de Neg, gefl, ^ ia
I. de R. J. hoc etiam hic notandum , quod , queries
quis donationis verbo ufus eft , amp; dubitatur utrum propria
an impropria fafta fit donatio , femper pro donatione propria
praefumendum fit, amp; quod ipfi, qui donationem impro-
priara contendit, incumbat probatio. '
Quod ad res attinet qus donari pofTunt, nihil refert utrum
fint res mobiles vel fe moventes. /. r. Cod. h. t. vel immobi-
les. Item an fint vel corporales, an incorporales, cujus
exemplum habemus in I. \%.Cod. h. t. I. z. eod. modo fint in
commercio hominum , amp; dominio donantis. /. 20. ff. de ac-
quir.rer.dom. nemo enim plus juris in alium transferre poteft,
quam ipfe habet. 1,54./; deR. J. ideo res aliéna donata fem-
per evinci poteft , ita ut dominium non acquiratur donatario
/. 14. ff, h. t. nifi per ufucapionem rei donatae dominium na-
dus
-ocr page 7-ÄUS fuent, eatenus enim ä non domino faöa donatio dona-
tario prodeft, quatenus in eum transfertur üfucapiendi condi-
tio. ƒ. 2. /. 5. f. pro donato. Sed in dubio eft, utrum donatio
omnium bonorum fubfiftat ? quod afBr. /. 8. Cod. de rev do-
mt. 1. 55. 4. Cod. h. 1.1.5. Cod. de woffido. don. modo non
fiat in fraudem legitime, d. l. 35. 4. Codh, t. /. 5. Cod de
inof. don. vei creditorum. /. li. f. h, t. verum donatione
omnium bonorum non contineri futura, nos docet./.y.tr./f.
d.aur. arg. kg. non valet donatio hsreditatis viventis, 'ab'eo'
fafta, qui fe fucceflurum viventi fperat. I.i9.§.ule. Cod.h.f^
paftum enim de futura fucceffione viventis improbatur / fi»
de pa5l.nbsp;^nbsp;' ' '
Cum antea diximus ad perfeaionem donationis pertinere
traditionem dantis, amp; acceptionem donatarii, fciendum eft
prsterea aliquando infinuatione opus effe ad donationem
confirmandam. Eft autem hsc infinuatio infcriptio , feu re-
latio in ada publica ad majorem fidem amp; fecuritatem fada.
Sed cum donatio fit aftus jurifdidionis vofuntari» , nihil in-
tereft , utriim judex qui aditur fit competens , nec ne / it
/. 50. Cod. h. u neque etiam teftes neceffarios efTe puto ■ 7u
perfluum enim eft privatum teftimonium , cum publica'mo'
numenta fufficiant. l. 31. Cod. b.u jure enim veteriufque ad
tempora Conftantini donatio excedens fummam 200. folido-
rum infinuanda erat, ut apparet /. 3. Cod. Theod. amp; l.zlt;.
amp; 17. Cod. h. t. quae poftea aufta eft ad 300. /. ja. Cod. h.t
denique Imperator Juftinianus fua conftitutione ad 500 am-
pliayit.nbsp;cap. i.^.ult. ita ut jure no-
vo donationes intra 500 folidos abfque infinuatione valeant. d
l 5lt;5. eod. quE vero excedunt , non nifi ad fummam concur-
rentem l. 34. Cod. h. t. Lpennlt. nU. Cod. eod. fcilfcet fi Bäx
fuermtuno eodemque tempore, fi enim diverfis temporibus
fummas minores 500 folidis quis donaverit, ita tamen ut ü
con-
-ocr page 8-conjundim donaffet 500 folidos excederet, inGnuatione opus
non eft. dJ.l^'^-hCnd.kt.
Sunt tamen quaedam donationes, qus licet excedant quin-
gentos folidos, citra infinuationem pleniffimam habent firmi-
tatem. Qualis eft donatio principr, amp; à principe privato fa-
öa, /. 34. §. I. amp; l, pen. Cod. h. t. quam tarnen donationem à
principe in privatos collatam , amp; è contra Juftinianus in
Nov. 5z. Cap. à tahellionibus in publico fieri, amp; fubfcnp-
tione donatoris atque teftium probare vult. Item jnfinuatio-
ne non indiget donatio à magiftro militum militibus faâa ob
res prsclare in hello geftas. /.3lt;î.§- i.Cod.h.t. prsterea dona-
tio ad aedes incendio vel ruina corruptas reficiendas huic infi-
nuationi non fubjacet /. ead. §. 1. quemadmodum nec dona-
tio mortis. l.uU. Cod. de moru canf. donat. neque qv^ ad re-
demptionem captivorum datur d.i. ^ö.pr.Cod. h. t. Quid ve-
rô dicendum fit de donationibus qu2 ad piam caulam refpi-
ciunt, an jure novo adhuc aliquo privilegio gaudeant , cum
donationis privato fads in d, /. 56. §. ult. etiam ad quingen-
tos folidosaudum fit, an vero jurecommuniutantur; id eft,
an illudincrementum illarum privilegio etiam annumerandum
fît, dubitari poteft, verum mihi negativa fententia ampledanda
vidctur.
Cum hadenus egimus quomodo donationes rite fiant, amp;
valida fint, videndum etiam eft quis fit effedus perfedaz do-
nationis. EfFedus autem ejus confiftit in eo, quod fi per
traditionein confummata fit, transferat dominium , fi res fit
propria donantis. l. i.pr.ff. h. t. fi res aliéna , ufucapiendi
conditionem l. z. f. pro donat. fi vero folus confenfus inter-
ceGSt, tunc tribuat adionem perfonalem ex d.i. 25. Cod.h.t.
fed
-ocr page 9-fed fi ftipulatio, competat adio ex ftipulatu, ut res nondura
mdita tradatur, §.ftlt. ead.Nov.i6.z.Cap.u Ex caufa tamen
donationis donator non poteft condemnari , nifi In quantum
facere poteft. /. 55. ^ h. t 1. 28. de R. J. amp; quidem ita . uc
pnus deducatur ld , quod creditoribus debetur. l. ii. ff.h.t.
nifi quis ex eadem caufa fit creditor , inter eos enim' quibus
ex fimili caufa res debetur , potior eft caufa occupantis. /. 19.
I. ff. de R. y,
X.nbsp;'
Alter efFeflus eft , quod donatio rité perfeSa non poflit
reyo^n /nbsp;„e quidem auftoritate refcripti principis,
5. Loa. de Rev. don. faltem regulariter, funt enim quidam
cafus ; quibus donationes perfedae amp; confummats refcin-
duntur, quod fit duobus modis, vel in totum , vel pro
parte.
In totum donationes revocari poflunt propter Infignem in-
gratitudinem , nam ab ingrato donatio tanquam ab indicno
aufern poteft , in humanum enim eft aliénas res capere amp;
deinde frugalitatem irridere donatoris. l.ult. Cod.derevsc.don.
caufae ingratitudinis ob quas donatarius donationem revocare
poteft, tmrntxmm cj^nmc^m ind.l.ult.Cod.derev.don. i. Si
atroces injurias donatarius donatori dederit. 2. Si msnus im-
pias intulerit. _ 3. Si grave damnum bonis ejus intulerit. 4. Si
infidias vits ejus ftruxerit. 5. Si conditiones donationi im-
portas implere noluerit. Quse caufge allegari in judico, amp;li.
quido probari debent ab ipfo donatore /.p. Cod. de rev. don.
hsredes autem poft mortem donatoris donationem revocare
nonpoffunt; iniquum enim eft inquietari ullo modo dona-
tiones, quas, quidonaverat, nonretradaverat, 1.1. Cod.eod.
Si quemadmodum h$c revocatio non datur haredibus, ita
Bnbsp;nec
-ocr page 10-nee inhsredes. l. ulu Cod.edi. verum notandum eft hoc tan-
tom in quatuor prioribus caufis obtinere; nam quod adquin-
tam , tam redè donatarium ab haeredibus donatoris , quam
ab ipfo donatore adconditionem adjeftam implendam cogi, amp;
finon impleverit, vel ipfe vel ejus hseredes donatione privari
pofle, puto. Hocenim non fpedat vendißam, fed tantum
tendit ut conditio adjeda fortiatur efFedus, quae à donatore
etiam in gratiam haeredis poteft effe adjeda, ita ut non minus
hasredis, quam donatoris interfit conditionem impleri.
Pro parte revocari poteft donatio per qusrelam inofficiof®
donationis à liberis ante donationem natis /. i. e^ z. Cod. de
imff. dornt, item à parentibus 4, Cod. eod. denique ab omni-
bus cujus légitima per immodicam donationem Isfa eft, ad fi-
militudinem querelas.inofficiofi teftamenti. /. 9. Cod. eod. verum
hac qusrela tota donatio non revocatur , fed tantum quoad
legitimam. d. 1.1.2.7. Cod. de imff. don. dixi liberis ante dona-
tionem natis, quia puto ob liberos poftea fufceptos donatio-
nem revocari non pofle, nifi in donatione faóta à patrono in
libertum I. 8. Cod, de revoc. donat, non poffunt tamen liberi
hanc qucrelam inftituere ante obitum patris, facillimè enim
poteft evenire ut pater poft donationem alia rurfus bona ac-
quirat, ex quibus liberi legitimam conlequi poffunt.
CO-
-ocr page 11-9
L
Perfeäa empüone fmculum rel 'vendiu
^ nonâum tradiu ßatim ad Smpto-
rem fertinet.
In omni conjunBione locus^ eß juri ac-
crefiendL
Donator non tenetur de evlBtone.
Res aliéna non foteß pgnori ohligaquot;
rU
B 2
-ocr page 12-Judex dehet judicare fecundum acia
frohata»
Fratmm fîB ^ f foli fint , fuccedunt
patmo in cafita non in jiirfes,
A P-
-ocr page 13-Doäipmo Subtilipmoque
VIKO^JVVENU
Summa cmn laude Juridlcü defunBo ftudiis,
tnque tßarum artium IDoBorum cohortem
jamjam reciftendo.
Rslia qui quondam, fufb féliciter
hofle,
Conferuit , niveis currus ebumus
• - equis
Hunc vexit merito : amp; venerand^ femper
ovantes
Virtutis quofvis pr^mia digna manent.
Clarius hoc unquam quis te monftrabit
Amice ?.
Quem non Mm dubius, bella nefanda dens
Evehit
-ocr page 14-Evehit ad fuperos 5 aft jufta peritia legum
te tenet j ac nomen fic Adriane tuum
Ad Teros tranfire parat Dodrina nepotes,
Affiduis ftudiis, quamque labore tibi
Haufifti: tu namque tenens penetralia juris
Frudus infignes, nunc meritofque fäpis.
En tibi, Dodorum qui fufFragante caterva
Sanda per errafti jura, corona datur!
Accipe , quam lubens Palmam tibi donat
Apoüo l
Accipe, quas hmos^^Odtbc AlmaT:hemisl
-ocr page 15-Tót Lóf en Eere van den
HEER mijn HEER
toen zijn Ed. tot Meefter ia beide de Rechten
zoude werden aangenoomen.
E naerßigheid blyft nimmer onbeloondy
Ze word in 't eind met heerlijkheid ge-
kroond.
Verdiende Lóf begraaf d men naoit in 't
duißer }
Tgt;e deugd met vlijt en arrebeidgepaard,,
Is y heerlijkfl^ dat men vinden kan op de aard.
Die zig in hunne jeugd tót deugd begeeven ^
^at ze eeuwig leeven.
Dw roem en /ö/Zeilmaakers leeve altoos j
Hier tijdelijk en naamaals enddeloos ;
Wß ge onvermoeid in H jeugdigf van uw keven,
'nbsp;Naar deugd ixiildßreeven.
Men ziet wju heeden op den hoogflen trap ^
Gefleigerd van de deugd en weetenfchap,
Men ziet vrouw Themis uwen kruin verfieren i
CMet Louwerieren!
Zj
-ocr page 16-Zy wijd u in konftrtjke Jongeling ^ quot;
(Met lóf en eer , tót elks ver'wondering! *
Zy kond uw' deugd' met zo veel'pronk-Jieraaden!
Betree haar paaden.
En volg haar in gerechtigheid ; o Zoon
Van Themis en Minerve ! Ontfang uw loon
Na zo veel' moeite en arrebeid verkreegen :
Zie hier de zeege!
Tjie, hier uw' deugd en onvermoeide vlijt
Geloond i in V eélfte en bloeyenji van uw tijd.
Ei ga, zo voort van detigd tót deugd befiendig:
Dm leefd ge onëndig!
S. V. H.