Q^ V u4 Ad
PRiESIDE DEO TER OPT. MAX.
Autoritate Magnifici D. Re Boris,
Philofophis Doftoris, ejufdemque Facultatis in Illuftri
Academiä Ultrajeaina Profefloris Ordinarii
N E C N O N
Amplijßmi Semtm Academici confenfu, NobiliJJimteque
Facultatis jVRrDIClt;t/£ Beeretb,
Summifque in UTROQUE JURE Honoribus amp; Privilegüs
ritè ac legitimè confequendis,
Eruditortim examini fubiicit
DAVID JOAN MARTENS, Ultrajectinus.
^Ad diem 4. Januarii, horis locoq^e fi litis.
Trajecti ad Rhenum,
Ex Officinä Francis'ci Halma, Academix
Typographi, cId loc xciii.
J.U.D. indyt^ Urbis Tra-
jeétinxSenatori, nuperPr^-
fedis Rationum Illuftriffimo-
rum acPotentium hujus Pro-
vinciae Procerum , Equeftris
Ordinis nomine , adfcripto,
nunc vero Scabino conful-
tilTimo, Patri meo , omni
filiali amore profequendo ,
atque colendo.
Hanc DifpHtationem JaridicAt» InaHguraUm,
ut amp; me ipfum
OfFero
DAVID JOAN MARTENS.
Auft. amp; Refp.
INAVGZJRALIS '
D E
Rmfquam agartius de infamia pau-
ca de pœnis funt prxmittenda. Poe-
na eft déliai , five criminis coerci-
tio. I. 131. 6 244. f. de verb. fign.
Eftque duplex eapitalis vel non ca-
pitalis. Capitalis eft , quae vitam,
libertatem , aut civitatem adimit.
vita adimitur culleo, igne, beftiis,
furcâ, gladio./. 9. f . ad leg. Pompej. de,
parricid. I. un. C. dehis, ijui patr. aut liber, occ'id. I. i.princ. S §.
^.f.deabig.l. 11.nbsp;28,29,51,58. §. 2.. jf. dc pan. Adi-
mitur libertas, cum quiscondeinnatur in metallum,vcl
in metalli opus. /. 8. §. 4./: de pan. /. 5-, §. ^. f. de extraord.ju.
die.. Civitas aufertur per deportationem. /. i. if. de hered.
inftit. qux in aqux amp; ignis interdiótionis locum fucceflir.
Infi.de capit, demin. Non capitalis eft, qux magis per-
tinet ad exiftimationis, quam capitis periculum. /. 28.
J.f. de pan. Hujus generis funt damnatio in opus tempo-
rarium.nbsp;D. Hadrianm I. '^.^.minutwr.f. de extra,
ord. cognit. Damnum pecuniarium cum infamia, aut dig-
nitatis aliqua depofitio , aut aâus alicujus prohibitio. /.8.
frinc. 1.9./: depinn. 1.2. infin.f. de public, judtc. §. a. Infi. eod. I.
^.penult.ff. deinterd. amp; releg. Admonitio fuftium , flagel-
lorum , vel virgarum caftigatio. /. 7./. de pm. quarum il-
ia liberorum, fed humiliorum, eft. /. 10. §. z.f.depm.l
4 DISPUTATIO JURIDICA -
■1. 10. f. de (raf.urb. Haec fervorum. dtEl.l.io.l. J.%.%.1.
9.§. pemlt. de injur, cxdebantur autem fervi vindi atque
pendentes. PLm. in Aßn. aii. z. Seen, z
Ad pedes quando alligatum eß aquum eentupondium.
Vhi manus manica amplexs. funt, atque adduBa ad trabem,
' Nec dépendis , nec propendis , quin malus nequamque fts.
amp; aft. 5. Seen. 2.
Vbi fipe caufam dixeris pendens adverßis oüo
çyiflutes, audaces viros, valent es vir gator es.
Praeterea pœna non capitalis efl: infamia /. 8. ff.de pan. 8c
frinci. Infi, de pan. temer. litig. nec non illo Varronis loco.
Tertia panarum infamia, quamvis infamia alicubi à pcena fe-
paratur; ut \n l. zz.ff.de his qui not. infam. Quod autetn à
poena feparatur diEl.l.zz. credendum idcirco fieri »
in criminibus coercendis vix unquam pœnae locum fubeat,
fed alias pœnas comitetur. Mifla jam pœnarum materia
yeniamus ad noftrum fcopum.
h II.
Doétrlnje initium nominum confideratio eft. Pluri-
mum enim ad rei elucidationem facit nominis interpreta-
tio , vocabuli derivatio ; Idque ipfum fane frequentiflîme
ufui fuit JConfultis. Ulpianus explicaturus quid fit jus,
ynrisnbsp;,0peram daturum noße oportet unde nomen juris
defcendat. inàe confeftim nomen orditur fcrutari /. i. ff.de
jufl. ä jur. Exiftimatio eft dignitatis illaefae fl:atus legibus
ac moribus comprobatus, I.nbsp;extraord. cogmt. qui
auftoritate legum ex deliélo aliquo aut confumitur per
maximam capitis deminutionem , aut minuitur, quotiea
durante ftatu ^bqua labes amp; macula exiftimationi inuri-
tur. Ea à doftoribus in /. i. Cod. ex quib. cauf. infam, fama
quoque appellatur , feu opinio , quae de cujufque mori-
büs habetur : Eaque denominata eft à fando, ideoque la-
tiffime fumpca comprehendit bonam Sc malam exiftima-
tionem de aliquo exterius inanifeftatam , 8c fama fit quod
de ahquo dicitur , Sc relata ad perfonam fit exlftimatio
cujufque. A Fama compofita eft contraria fignificationis
infamia , quo vocabulo JCti pro ignominia utuntur. /. r.
princ.ffi de his cjui not. infant, addita particula IN , quœ in
compofitione folet cfl'e privativa, feu adverfativa, ut in di-
öionibus indoÜHS,infirmas ,infeBus ,^Ç\m\\\h\x%. Dd. inl.z^.
§. ijT. Ubi Bart. ». x. Jafon.». 12. cum feqq. de hb. amp;poflh. amp;
Amaja ad Cod. tit. de infam, num. 5, coque vocabulo Cicero
çompluries eft ufus, ut Itb. 2. defimbus. An eft aliquid per fe ip-
fum fiagitiojHm etiamß nulla committitur infamia} Infamiaita-
que bonae famae opponitur : nec aliud fignificat quam la-
bero, imminutionem, notam, Sc detrimentum fam«.
Explicata infamiae derivatione » amp; fignificatione i ul-
terius difpicere neceffe eft, qu£e fit ipfius definitio. Va-
rie infamia definitur ; frequentius vero ita : Exiftimatio.
nis bonamp; lœfto , feu dignitatis ftatus moribus, ac legibus reproba-
tus. Brevius autem définit Accurfius nt fit fama imminu.
ÜQ, nota, five privatio in. i. 1. Cod. de dignit. quem fequun-
tur Wefenb. ad tit. ff. de hts qui not. infam. Molin. de juft.
(jr jur. tom, difput.y, num.'^.s Sc alii.
Poft infamiae definitionem procedendum ad ejus divi-
fionem. .Nafcitur base infamia ex duplici caufa , vel ex
, turpi aliquo fafto , vel ex auftoritate judicis id notantis.
teftantibus : Aceved in. l. 3. tit. 3. üb, 8. Recopil. num. fo.
Ö feq. Molin. dejufi. (S jur. tom.^. difpnt. 7. Exinde
Dolores duplicem faciunt infamiam , juris nempe , Sc
t
faaii
-ocr page 6-fkAi ; quamvis hanc diftinftionem errorem vocet Donel-
his. lib.1%. cap, 0. non dan infamiam fafli contendens ex
bis rationibus. i. Quod infamis ille dicitur, qui notatus
eft infemia , quas notatio non fic nifi a lege. /. 45, §.12.
f. de rim mpt. gc /.nbsp;de tefltb. ergo quantumvis quis
apud bonos amp; graves viros male audiat, non erit infamis,
nifi legis auftontas infamiam irroget , Sc ob id quamvis
in legibus, in quibus ponitur exemplum infami«, fafti
tJicatur , non tamen idcirco dicitur effici infamem, l, 13.
C»^. ex quib. canf. mfam. 2,. Eccum infamia graviffima fic
pœna, Sc vitas aequiparetur, l. 9. f. de mmttm, inndt£i. Sc
A 8. §. a. f. quod met. cmf. nott debet ex fama pendere,i
cx qua nihil eft ftatuendum ait. Tacit. I. 5. mnal. amp; de,
ca adjicit Tertullian. in apolog- cap. 7. tttm, cnm alr.-
quid veri adfert , ßne mendaüt vitio ejfe detrahens, adjiciern,
demutans de ventate, cum ea illi conditio fit , ut non nifi men-
titur perfeveret, tam diuque vivere, quamdm mn probat, fi qui.
dem übt probaverit, cejjkt ejfe. 5. ^ia in jure noftro infa-
mes a dignitatibus arceäntur, qui funrt infamia fadi, noa
comprehcnduntur. /. ii.f. de-decar.
;nbsp;§. V.
* Sed quamvis Donelli opinio fatis exornatä fit , tatoei»
cum communi Doftorum fentenria admitt«ndam eftè in-
famiam fafti affirmo. Nam ctfi verba, legum exprefla
non funt, tamen haec infamisefpecies explodi non poteft,
cum de ea multa jura pertraftent, neque infolens in ju-
re nomina, quse a JCtis omifla funt , a Doftoribus im-
poni, quando res fpe.cialcs.habet efi^eftus, itaque dicitur
infamia / quse ex. fola. fa6H' improbitate oritur , fupep
quatii lèX nihil difponit, quia-ex eventu eft asftimanda
arg. l. 24. f. R. f. neque item adftringitur certis regulis^
undeopponitur infamix juris, non quod fit juris efFefttr
deftituta, fed quia certo jure non fic definita, quemad-
' 'nbsp;cnbsp;. modum
modum dicitur de a61:ione in faftum. Porro hxc divl-
fio certis regulis patet, ut f. /; a. jf. de obfeq.farent.
patr. praftand. cujus verba probant aliam infamiam inve-
niri, quae juris non ht, qu« cura re ipfa dicitur incurri,
nihil âliud eft, quam ipfo faöo- z. Rurfus. /. Cçdjt
dignk. ubi priora verba funt de famoGs Sçinotatis , id efl:»
de infamibus infaraia juris, fequentia autem verba ,
feelus mt viti tHrpttudoinquinat. de alia infamia intelh'gi de-
bent. Amaja. ad Cod. tit. de infant, num. ï%. 5. Suadet.
l. §. 2. ff. de extraord. cogntt. ubi , fi quando minui-
tur exiftimatio, eft infamia , 5c hxc imminutio fine ju-
ris auftoritate intervenire poteft. 4. facit, l.i'^.f. de te*
fiib. quo loci «fi calumnias caufa condemnatus, non ex-
cludatur a teftimonio dicendo ex legeRhemnia, adhuc
tamen adjicit Papinian. judicem exiftiraare debere , an
admittendus fit : Quod non alia ratione dixit, nifi quia
judex debeat perpendere caufam condemnationis , an ob
eam maie audiat apud bonos 6c graves viros : Nam inamp;*
mia faâri habet fuos gradus, pro gravitate 6£; levitatecau-
fx, ut agnovit Wefenb. ad tit. de his qui not. infant. , . ,
Hac vero opinionë ftabiiita tranfeamus ad:infamix ju-'
ris definitionem , ejufque caufas efiîcientes. Infamia ju-
ris eft quando alicui iflfligiiuç infamia ob turpe faftum
ipfo jure, (id eft ediélo prxtoris , vel lege) vel judicis
fententià notatum. Caufx ergo efficientes lunt ediâ:ûm
prxtoris, lex, vel judicis fententia. Edido prxtoris in-
fatnia notantur. . r. Milites ob miflionem ab exercitu
ignominix caufa /. 2. jf. de his qui not. infam. 6c /. -l^. §.
f de re mtht. Refte additùr ignominix caufa, ,qnia eid
quxdam miflio honefta, qux veteranis conceditur./.
Cod. de his qut non impl. flifend. vel caufaria, qux ob vale-
tudinem , aliamvejuftamnbsp;x.ff. de his qui not.
infam. qux infamiam non inferunt.nbsp;§.VII.
-ocr page 8-2. Infamia quoque notantur ex cdifto, qui artis ludi-
cra:, pronunciandive caufa in fcenam prodeimt, qua:ftura
inde fafturi. l. i. amp; z. §.fin,f. de his qm not. infam, l.^.
§. 5quot;. ffquot;, de rit. nuft. l. Cod. ex quib. cauf infam, com-
probatque graviter Tertullian. defpeUacul. cap.zz. confer
quoque Sueton. in Tiber, cap. 35-. Seena autem fuit ea
Tiieatri pars aulaeis tefta, ubi degebant Hiftriones, five
Icenici comcediam afturi, ut late tradit Rofin. Ith. f. an-
ticf. cap. 4. In fcenam prodire plenius définit Labeo ia
dt£i.l,z. ßn.ffl de his qui not. infam, locum nempe ilium,
in quo fpeftaculi caufa concurrunt homines, ut Hiftrio-
nem, vel fcenicum fpeftaculum fui pra:bentem videant.
Hos ergo , qui in fcenam quazflius gratia prodibant , fa-
mofbs eflTe ea ratio fuadet, quoniam adeo res obfcenas amp;
turpes Hiftriones auc fcenici peragebant, ut vix quis ho-
neftus fpeftare poffit ; unde cum artem ludicram exer-
cere , amp; fcenam toto probro ducerent Romani, genus
id hominum honore civium carere debere, rede aeftima-
runc. Olim etiam infamia apiid Athenienfes notatos le-
gimus liberos, qui alere nolueranc parentes. Petit, ad II.
eyfttic. pag. 166.
Excipiuntur autem ab hujufmodi infamia in I. 4. prin,
ff.de his qui not. infam. Athletse, Thymehci, Xiftici (nam
pro exuftici legendum hic eft Xiftici ) amp; Agitatores , amp;
qui aquam equis fpargunt, 6c qui facris certaminibusde-
ferviunt, qui omnes ignominiofi non funt, imoabhujus-
modi ludis arcebantur infames. Athletx nomen ftride
fumptum ad Gymnicos ludos relatum,id eft'ad eos quos
Paleftritje exercebant, a Gymnafio nempe didos, id eft:
s
è loco m quo illi nudi depugnabant) comprehendit eos,
qui luftabantur. currebant, faltabant, vel difco amp; pugnis
decertabant. Genera itaque Gymnicorutn ludorum funt
quinque, luftatio, curfus, faltus, difco ac pugnis decer-
tatio. Ifid. ükiS.etym.cap.17. amp; l.z.f.dcalät. 5no verbo
vocarunt qumqammm , nomine dedudo à quinque arti-
bus, feu certaminibus. Thymelici proprie funt illi, qui
modulos m fabularum aftionibus faciebant tefte Cujac.
tn l. 4. Cod. defpeäac. fed in hac lege ^.jf. de his qui not. infam.
intelhgendi funt mufici, qui in.agone de mufica decerta-
bant , quibus ficuti ôc Athletis praemia amp; honores confti-
tuebantur. Tacit, lih. f. amp; Ith. 14. mnal. ratio, quare / 4.
intell.genda Cc de illis mufids, eft, quia qui modulos m
tabularumaaionibusfaciebant infames fuerunt, cum fo-
CÙ eftent Hiftrionum , 6c quasftus gratia in fcenam pro-
dibant. Xiftici funt Athletx, qui haftis prjecipue pugna-
bant , vel qui in theatra prodibant depugnaturi , qui,
quia virtutis gratia faciebant:, non erant infames. Agi-
tatores erant, qui in ludis Circenfibus currus guberna-
bant, Sc aurig^ erant Lfin.Cod. de malef. nec immerito ab
mfamia hberantur , cum autem aliquando Equités Ro-
mani, Senatores, 6c ipfi Principes currus agitaverint. Ba-
lenger. de Circo cap. 49. ideoque non quaertus gratia fiel
bat, fed ob premium 6c viftoriam. M.l.^. ff. de his qui not,
infam, nec obftat. /. 4. Cod. dljpeäM.
§. I X. '
3. Edido etiam infamia notantur , qui locarunt ope-
ras fuas ut cum beftiis pugnarent. l. i.§.6.ff. depoflnl ^
l^. %.^.ff. de teßib. nam vitam amp; fanguinem venalem ha-
bent , ÔC fe capital! fcelere damnatis conjungere videntur
4. qm lenocmium faciuntnbsp;ff. de hts am not. wfam.
quid autem fit lenocmium facere exponitur /. 42. ff. rit.
mpt. jr. Qui bma fponfaha, binafque nuptias eodem tem-
lo XDISPUTATIO JURimCA ^
pore contrahunt, l. 2. Cod. de inceff. nttpt. Sc /. iÇ; Cod. ad
leg. Jttham de Adult, indeque patet Polygamiam fimulta-
neam jure civili fuiile prohibitara. 6. Notaritur quoque
fures, Sc raptores de furto vel rapina pacifcentes cum
pretio ne fecum ageretur. /. 4. §. 5-. Ö L 6. §. 5. f. de his
lt;]tti not, infam. quia fateri crimen videtur , qui pacifcitur
l. 5. jf. de his qui not, infam. I. fin. jf. de pravar. l. 4. jf. d*
jure fifci. Si confeflus pro judicato eft. /. i.f.deconfef.
Lege notantur. i. Mulier nubens intra annum luftus.
l.t. Cod, de feeund. nupt, t. Mulier in flagranti adul-
terio deprehenfa./. 45. §. iz.f.de rit.nupt. Vir autem com-
prehenfusnon nifi accufatus 8c damnatus fit infamis.
jf.de his qui not, infam. ^.Quijuratam violavêre trant
actionem. 41. Cod, de tranjaSi. 4. Improbus foènerator
i iO. Cad. ex tjnib. i.an{. infam. y. Judex dolo malo judi-
cans. l. Cod. de pœn. judic. qui mal. judic. ubi dtfpendium
txiftimationis eft infamia. 6. Meretrix. /. 43. §. 4. ƒ de rit,
mpt. in qua non folum illa , qu^ adhuc meretriciam
exercit artem , verum ea quoque, quae jam meretrix
efic defiit.
Non omnes autem folUm ex fafto vel edifto , vel le-
ge notato, vel damnato juris infamiam incurrunt , qui-
dam etiam exr judicis fententia infamia notantur. Solet
enim contrahi per judicis fententiam infamia ex judiciis
famofis: quae vel criminalia , vel civilia funr. Ex cri-
minalibus criminibus infertur infamia , quando crimen
publici judicii eft, feu publici judicii caufam habet /. i. f.
de publ. judic. jun6t. /. 7. eod. l. i. f. de his qui not, infam.
l. 4. ff. de prAvar. vel quando quis eft damnatus ex illis
criminibus, quae in publico judicio admiffa , tam etfi ea
publica non funt. e. g. qui condemnati ob prsevaricatio-
nem , ob calumniam, ob tergivcrfationem. /. i, ff.deca-
Utmn. I. 4. §. de his qui not. infant. Item infâmes fiunt,
qui ob crimen ftellionatus.condemnati funt, quamvis id
judicium publicum non fit. I. 15. §. fin. jf. de his qui not.
tafam. ftellionatus crimen eft , quoties nomen proprium
crimen non habet, objicitur autem ei, qui rem alienam
fciens 6c dolofe obligavit, vel alii pignoratam dedit. /, 4..
ffquot;. de aim, ff;eUton. 1.16. §. quot;^^-ff. de pign. aU. fed in contra-
rium ell Ulpknus. l.z. ff. de crtm. ffe/Uon. Diftinguendum
autem puto cum Cujaci Ith.10. o^^m c^/^.aó.Sc Ant.Fab.
ûb. 4. conjea^ cap.%. Crimen ftellionatus extraordinarium
amp; non famofum efle, cum admifllimeft in contraétibus,
quorum aftiones private non funt famofae, ut fi concur-
rat cum pignoratitia aftione. /. 16. §. i.ff. depign. aü. Coti-
tra autem erit, fi crimen fl:ellionatus concurrat.cum pri-
vata aftione famofa, ob quam infamia irrogatur, ve uti
fi quis merces quas mihi debebat ex ftipulatu dolo malo
corruperit, 8c Go tradidit. I.nbsp;i.ff. de crim. fiellton. Sc
tum crimen ftellionatus concurrit cum aftionedoli: Aâ;io
doli autem famofa eft. /. i. ff. de his qui not infam. .
Civilia judicia partim confiant ex delifto partim ex con-
tractu. Ex delifto funt feptem, furti nempe, vi bono-
rum raptorum, injuriarum , de dolo, expilatse heredi-
tatis, fepulchri violati, Sc quando mulier per calumniam
ventris nomine in poflefllonem mifl'a fit. I. i. L 4. §. ƒ».
/. ly. ff. de his qui not. infam. /. 8. lo. ^ iz. Cod. ex quib.
cauf. mfam. I. i. ff. de (epulc. violât. §. t. Infi. de pœn. temer,
litig. furti autem damnatus notatur , fi ex aftione furti
damnetur, non autem fi ex condiftione furtiva, nam in
hac non de dolo quseritur , fed de rei reftitutione -, ideo-
que condiÊliones ipfo jure tion infamant. /. gö. f. de aB.,
obli^. l. 8. Cod. ex quih. cmf. infam. Eadera m caufa eft
damnatus injuriarum. /. 5-. ex ejuib. caaf infam, idque
ex firnili talionis lege : nam injuria efl; ignominia animo
contumeliac alicui appofita. /. i. §. 2. f. de injur, iEquum
igitur efl:, qui alteriignominiam intulit, eandem ipsè in-
currat. De vi bonorum raptorum condemnatus, meri-
to infamis efl:, quia in illo judicio de dolo quaeritur, Sc
eft aótio fimilis furti. in pri». Infi, de vi bon. rapt.
Ex eontra£l:u vero judicia funt famofa, quando aliquis
damnatur ex his quatuor cauGs , Mandati , pro Socio ,
Tutelae , Depofiti, propterea quod in his de fide rupta
agatur. l. i. verf. pro Socio f. de his qui not, infam. 1.6. S-f.
lt;S feqq. ff. eod. l.Al.f. de verb, figntf Quod intelligendum
fi aliquis fuo nonuu^ Jami.éiuv , »am tutores , CUratOrCS,
procuratores y dum pupillosj minores, vel dominos de-
fendunt,^x his caufis eo nomine damnati , infames non
funt, neque heres, fi conventus ex dolo defunfti, dam-
netur. l. 6. §. 2. ff. de his qui not. tnfam. I. 29. ff. de dolo
malo. Secundo requiritur , quod judicio direfto damna-
tus fit, non in contrario , nam in his non de fide rupta,
fed de impenfis agitur. diEi. l. 6. §. fin. eod, Catterum, fi
amp; in his de perfidia quœratur, damnatum fequitur infa-
mia. dt£l. l. 6. §. f. eadem ratione quia fcilicet de fide rupta
aäum efl:, eft enim gravius crimen fidem fallere ilH, qui
fidem amici in contrahendo fecutus efl:, quam in fimplici
herêre dolo: fed hoc non habet locum in aftione pro fo-
cio, nam ea omnibus fociis eft direéla. §. 2. Infi, de pan.
temer. Ittig. Qua; omnia in fupra diótis admittenda funtt
quando ob dolum latamve culpam in eis admiflfam damna-
tus fuerit, ut late probat Donellus.
X I V.
Hsec omnia, qira; de his judicifs dixltnus, intelligenda
font, fi fententia fecuta fit, nam pendente judicio , aut
per appellationem fufpenfo , infamia nondum locum ha-
bet. /. 14. §. u. f. de bon. hbert. quia de delifto adhuc
certo non confliat. L 6. f. de hü qui not. infam. amp; quis de-
bet efle condemnatus per fententiam definitivam cum efl
feftu , non interlocutoriam , amp; ob id fi arbiter in com-
promiflb fententiam tulit , condemnatus non efficitur in-
fàmis. /. 13. §. s. ff. de his qui not. infam. I. 3z. §. 6. ff. de
recept, qui arhitr. Prîeterea requiritur , ut judex de i'pfo
fafto, de quo agebatur, pronunciet : Nam infamia non
infercur, fi judex filens eampœnam reo irrogaverit.
Sed hic nobis excutienda erit aliqua quasftio : Nempe,
an , fi a judice irrogetur juris infamia , illi quoque infa-
mes dicendi fint , qui rite quidem , fed innocerites , fed
inique condemnati funt ? quod affirmo cum Anth. Mat-»
thseo ltb.de crim. tit. de fœn. cap. 3. num. 7. Qui amp; hanc redl
dit rationem , quod auftoritas i-erum judicatarum fortiC.
fime debeat defendi, Scabfurdum foret, etiam fententia
lata adhuc incertum elfe, utrum in damnatorumquot;, an in-
demnatorum numero reus habendus fit : non obltante.
I. iz.ff.de his qui not. infam, nec.. /.8. Cod. ex quib. cauf infam.
Roget nunc aliquis , quid ergo contra juris erit , fi ho-
mo nocens judicio abfolutus fir, vitabitne infamiam, nec-
ne ? difl;inguo, utrum fadum leges notant , an fenten-
tiam: fifaftum, etfiabfolutus fit nocens, infamis tamen
erit : fin fententiam , utique elFugiet notam reus , quo-
niam verum eft , damnatum non elfe. /, 43, §. iz.ff, de
rit. nupt.
m SP UIT A.T IO jURjimcA .
X VI;
;.'Quaeruiit etiam ihoc fóco ihtcrpretfiS,-«an abfens, con-
(jcnin^usob.comumadam , fiat infamis? funt qui id.fim-
pliciter negant , ob illam ratianem , quod non tam fen-
tentia, quam interlocutio fit'r .quodque magis propter fo-.
lam contumaciam abfentis damnatio fiat, quam quod cri-
men vere probatum fit- . Alii vero hanc dodrinam tem-
perace videntur , ut fi per inquifitioncm abfens damnatus-
£ueriti, tune in numcra mfamiivn non.contincatur. Neu-
tra vero. «ppiiÜQ mihi placet ^i.■:gt;ac 'r^fic.juri communi qua-
drat. Nam .faifum' efl: , pronuaciationem'judicis , qua
abfèntem damnat , elfe interlocutjonem : fallum etiam ob
folam/contumaciam abfentem damnari. Quin contra,
quibus cafibus abfens damnatur (id autem poll Htem con-
teftatam contingit j caufam judex examinat, quemadmo-
dum Sc in civilibus judiciis : St fi reus vidcbatur mno-
ccns , euH» abfoivic ; fin noccns , condemnat. Neque
fegreganda hac parte inquifitio ab accufatione ; Quid enim
intereft , utrum ex inquifitione , an accufatione reus
damnetur ? cum pro accufatione fit inquifitio.
■jt'
§. XVII.
-nbsp;Ab infamiae juris explicatione jam tranfeo ad explican-
dara infamiam fadi, quae vel gravior eft , ut vitae turpi-
tudo à jure non notata. Lx. Cod.de digmt. vel levior levif-
quc not« macula , ut in /. 27. Cod. de. tnoffic. tefiam. Hanc
ita û^hvÀo. lt;jmd fit ighomtnia qua exifiimationem. mfimm apud
boms honeflos vim oner at.. I. z.ffi- de ohfeq ■parent. (3 patr.
prafij. ZO. jf. de his qui not. infam. /. r^. 17. ,19. Cod. ex- qutb.
cauf.tnfam, Eo modo alii infâmes funt ipfo vitiofo fuo fa-
do , non jure, alii fic ut intégra prorfus 8c legalis non fit
eorum perfona, ut fi illegitimorum natalium fint capita»
-nbsp;anbsp;vel
-ocr page 15-vel libertinae conditionis hominum genus. /. i/. Cod. dt
inoffic. teßam,nbsp;. - I A quot;
I. ■nbsp;• ■.nbsp;I .i , ^
Faflro fuo infamiac caufam praebebant. olim notatî à
Cenforibus. Anth. Matth, de crim. tit. de pœn..cap. jion
igitur infàmes' proprie loquéndo ut ii, qui in i. t.ff. de bis
qui not. infam, cum autem nota Cenforum neminem exi-
mat ex honeftorum numero , cujus rei tcftis locupletiilî-
mus t^Cïc.proCluent.Avit. cum teftatur, adeo non fuiffe
cos infames , quös Cenfores notaverant, ut etiam non-
nulli fenatu ejéfti , Cenfores ipfi poftea: faflri Cant. Quod
etiam notât Bodin. Uh. 6. eap. v de repuhl. ubi hunc locuin
Ciceronis ex Nonio refert \ Cenfirum judicium mhdfert
adfert damnat o prater rukrem, amp; Afcon. in dtvinat. Tempo,
vales notas futjfe a fuccefforéus plerumque fublatas : fed tantum
maculam aliquam»- vel pudorem adfert. Etiam conjuges
rerum amotarum aftione damnatae. Bacch.dlt;i tit. ff. de hós
^ui not. infam, cap. i.n»»*. 2. arg. I. ^7.. princip. amp; 1, ff. de
furt. C? I. t.ff.derer.amot. non adverfante. I. %. Cod. eod. etiam
damnati edifto unde vi. arg.. l. 7. §. z.-ff. de dlgt;ß^,parent.(^
patr. Adjicio amp; illos , qui flagellorum iftibus fubjeóti in
ordinem Decurionum recipi non poflunt. /. ii.f.de .Deu
cur. cui nihil obftac t. 49. Cod. «od. nec /. 7. Ced. de kereg.
Quin Sc^Conçubinas.nbsp;4. f.'de légat. nec declai
mat l. x.prtnc. §.4. 0 /. g. §. i.ff. de Concub. neque /. f.
Cod. ad S.Ç.Orphit. Quia ÔC publicos aleatorcs 8c ebriofos.
Gomez. I. var. refolm cap. 11. num. 58. in fin. Barbof. 1.
■27. Cad. de inoffic. teflam. num. i8. (S ig. Omnélque quos
Iceîus , aut vitas turpitudo inquinat, à nulle tamen jufe
îiotatos. Amaj, ad (^od. tit. de infam, num. iz. c . -o -
: .
- - \
Ad levi nota notatos refero eos, qui bonis cédant.«öv^
lp. cap. I, non fola paupertate, fed cedcntium vitio. Ja-
cob. Gothofr. ad. /. 144./ de J. non obftante. /. ii.
Cod. ex quib. cauf. infam, neque l. ult. (od. qui bon. ced. Un-
de olim duse illa; litterae, B.C. id eft bonis ceffit. Forner.
z.feleEi. zj. ex Valerio Probo. Refero amp; illos, quorum
ita obseratorum bona publice vendita. §. i. in fin. Infi. qui
amp; ex quib.cauf. Huc amp; illi pertinent, quiab interloquen-
te judice admonentur, ut ad meliorem vitas frugem fe re-
forment. /. 20. f. de his qui not. infam. 8c L 19. Co^. exqutb.
cauf infam. Quo etiam refero filios , quos patri in tefta-
mento fuo merito increpare placuir. /. 13, Cod. ex qui^.
cauf infam. Addo aliud genus levi macula notatorurn ,
non fuo maleficio, fed originis fu«, Stabjeftae condmo-
nis , cuius funt io. l. 2.7.nbsp;inaffic tefl^^». lgt;berti, ho-
die liberi, nuper ad huc fervi. Quales enim libertJ, Se
quam odiofa: illorum opes fuçrint, docet prte ceteris /.8.
Cod, de revocand. donat. Docent Sc leges(S 10. Cöd.Theo-
dof de pifior, Sc ibid. Gothofr. Idem etiam Conftantinus
libertis Latinis iftam inurit notam. /. 3. Cod. Theodof ad S.
C. Claudianum. ut mediam eos tenere dicat fortunam, in-
ter liberos'Se fervos, inter fervos tanquam liberos , inter
liberos ut fervos, amp; hominum liberorum fpurios.
§. X X.
Cum autem egerimus de omnibus modis, quibus in-
famia infertur, infpiciamus porro infamijeelFeftus. i. Con-
fiâtquot; omnes, qui juris infamia laborant , répellendos efle
à dignitatibus, Se honoribus ; Idcirco exclufi fuerunt à
militia, quia ad militiam non nifi ingenui, nullaque ma-
cula adfperû admittebantur. l.^. §. 6.2c/. 11./. de remiUt.
I
ii
Prohibentur etiam poftulare, nifi pro fe , amp; exceptis
quibufdam perfonis, 11.§.2,. ^ §. 8./. depoflul. Non pof-
funt efle advocati. Accuri:»« /.2. Cod. de dignit. amp; Barbof
in l.i.§.fin. de extraord. cognit. quia advocatorum ofiicium
non folum nobile fit, fed amp;;l^dabile,/.4. Cod.de advoc.di.
Verf. judtc. Sc advocatos in dignitatibus ^fle agnofcat /. yi
Cod. de pofial. Infames etiam ad judicis ofiicium non pof.
funt admitti. /. (od. de dignit. l. ff. de jtidtc. Non
poflunt eflTc Decuriones, /. 38. Cod. de Demr.l. i, f. ad leg.
Juliam de vi privat. Neque afleflbres kx.ff. de ajjif. Cae-
terum à muneribus', quibus non tam honeramur, quam
oneramur , non arcentur infames. Ideoque tutelam ge-
rere pofTunt. l. i. §. 6. (S %.junSl. §. 11. ^ l. jf. depoftul.
Poflunt quoque effé procuratores §. ult. Inß. de except.
Poflunt etiam cfl'e arbitri. l. 7. f. de recept, ex quibus jam
fätis apparet, juris infames dignitates habere non.poflTe ,
neque honores, ita ut priventur, fi quos habent, amp; ab
habendis arceantur. 2. Infames repelluntur à teftifican-
do , amp; ab accufando. Bart, in l. 3. Cod. ex ejuib. cauf, in-
fam. Sc per. l.-i.!. f. de teftib. 5. Infames beredes infti-
tuti, à fratribus prasteritis , per querelam inofficiofi te-
ftamenti ab hereditate repelli poflÀint. l. 27. Cod.de inoffic.
teftam,nbsp;■■
§. X X I. - - ^
Late hue ufque afhum eft quatenus infames rèpellan-
tur, amp; quomodo infamia irrogatur , reftat nunc ultimo
loco nobis videre quomodo infamia purgatur, itaut ite-
rum ad honores amendant, quiealaboraverint, Sc quam-
vis Plaut, ait,*« Terf aB. 3. ßen. i. Hominum immortalem
eß infamiam, etiam tunc vivere , cum credis ejje mortuam.
Sc Ulpian. l. 43. §. 4. ff. de rit. nupt. inquit, non aboletur
turpitudo, qua poftea intermifa eft. tarnen aliquando infa-
miam celTare dicendum eft. Primo , fi â fententia lata
'M
■ i'iii,
c
-ocr page 18-i8 DISPUTATIO JURIDICA INAUGUR.
intercedat appellatio. /. 6. §. i, f. dehü^Ht not. infam: qaii
haec vis appellationis judicatum extinguat. /. i, §. ult.jf.
àd S. C. Turfdl. Secundo , fi Princeps infamiam remi-
rent, amp; damnatum in integrum reftituerit. /. i. §. p,
iS lo. f. de fofinl. Tertio , purgatur infamia tempore,
veluti fi quis ex caufa famofa ad tempus condemnetur :
nam poft elapfum tempus infamia non prorogabitur. /. 2.
§. 2. fnnc. l. 3. §. I. /. de Hecar. l. 8. ƒ. de poflulj. 5. Cod.
ex qmh. canf infam. Ratio eft quia prohibitus ad tem-
pus , finito illo tempore iterum admiffus cenfetur. non
obft. /. y. jf. de Decur. neque l. 4. §. 4. ff. de re miht. nec
l. 6. Cod. ex qtiib. cauf. infam. Qiiarto, fi reus in judiciis
famofis per procuratorem fe defendat. L 6. §. 2. f. de hts
qui not. infam. Hxc cautio in civilibus tantum locum ha-
bet nam in criminalibus raro admittitur procurator, /.pen.
1. f. de puk', judic. l. 11. 2. ff. ad leg. ful. de adnlt.
8c fi quando admittatur, fententia non in procuratorem,
fed in dominum , feu ipfutn rcum, ferendaeft. Ut aper-
te Juftinianus fieri juffit in crimine injuriarum. /. uit.
Cod. de injur. Quinto , fi pœnam pecuniariam , qu£e
per fententiam imponi poteft , ante fententiam reus oF-
ferat. /. y^.ff] de procur. Sexto, fi reus audoritate judi-
cis pacifcatur. /. 6. §. 5. ff', de his qui not. infam. Septimo,
fi gravior poena extra ordinem impofita ftierit , certum
eft infamiam vitari, tranfegiffe enim cum judice reus
de infamia videtur. l. 15. §. 7. ffquot;, de his qui not. infam. l.âg.
Cod. ex quib. cauf, infam. I, 10. X. ffquot;. de p«n.
quot;Donatio omnium bonorum valet.
Donatio non potefi revocari ^ropter libe-
ros foßea natos niß a folo liberto,
Emphyteuticum prAdium infcio domino
donari foteß.
-ocr page 20-^^^inor 'viginti quinque annis , modo
major fit feptemdecm poteft effe pro-
curator ad Cites.
» --nbsp;-nbsp;A?- ^
FINIS.,
. f-nbsp;t