DISPUTATIO JURIDICA
IKAVGVRALIS,
2) £

Diftradione Pignorum , amp;
Hypothecarum.

V A M,
AUSPICE DEO OPT. \
Anäoritate Magnißci D. Ret

torts ^

M. GERARDl de VRIES,

Philofophi« Dodoris, ejufdemque Facultatis in Illuftri
Academiâ Ultrajeftina Profefforis Ordinarii,

-- N E C N O N- --
Amplijßmi Senatûs Academici confenfu, amp; Nohilißma
Facultatis jVRIDICty£ Decreto,

PRO GRADU DOCTORATUS

Summifque in UTROQUE JURE Honoribus amp; Privilegiis
rité ac légitimé confequendis ,
Publica dt(ijuißtioni fubjicit

ARNOLDUS van AELST, Ultrajeftinus.
^d diem 14. t^HartHy horis locoque folitis.

Trajecti ad Rhenum,

Ex Officinâ Francisci Halma, Academi«
Typographi, da lac xciii.

TER OPTIMO
MAXIMO

PATRIE

E r

parenti

SACRUM.

PROLEGOMENA.

J Vw homines mulùpVtti taborè
'^fummäque cum ßUicitudine bona
^ nobis comfarare fileamus 3 eaque
omnium rerum gerêndarUm nervi
\ßnt j nihil magis in hac vit à op-
I tari J nihil gratius accidere pO'
, h tefl j quam j ut partis ßecure
^ tranquille que frui liceat. Hinc
familiar um inCi'Vitdtes coaBio thincTnncipim ori-
QO : hue omnia tendunt jura, donßituti namque
Principes cum nihil a que ad Reip. falutem facere ^
nec unquam eam magis flor ere arbitrarentur, quam
cum fubditorum res florent ^ mmquam contra majo^
ri procellâ-^agitari ^ qmm fmgulorum facultdttbus
hale ß habentibus , id omnibus vmbus ßmper
irgerunt J, ttP eas non folum contra ext er OS armts j
fed etiam contra cóncives bonis legibus tuerèntur ^
ac ßia cuique in tuto praßarent. Hue quidem omne s
r effes omnes Trincipum cofißituttones ^ omma SCori-
rufta tonfpirant -, attamen pra ceteris Ma quibus
cavendo fecüritdsfr4lt;^tür: five Jure Ctv. fint m-

TroduJ; five exipß Gentium jure obvia ^
variis limitibus circumßripta ac reßneia fint.
Trioris generis eß infinitus ille , per totam Ju-

rem vel de noßro ^ vel de altem debito fecurum

^^ ^Vemm nobilifßmus ^ ac maxime praclarus ca-
^endi modus eß pignoris conßitutio : egregtum tl-

A 2nbsp;^^^

r^ummi ad mamm^nonfmt ;nbsp;S iT

habere non licet Quti td fate O^arttahs ha. 12.

Epgr. 25.

Cum rogotenummos fine pignore,non habeo,mquis.

Idem , fi pro me fpondet agellus, habes.
Qiiod mihi non credis veteri, Thelefme, fodali,
Credis colliculis , arboribufque meis)

prafentißmum remedium erit creditorem datis p-
gnorïbus fecurum reddere-. uti eleganter l^irg.

Atque animum praefenti pignore firmat.

i^tque hic quam validus ^ quam flenijfimus fit ea-

vendi modus ^ effeStus abunde demonfirant: mter

quos infimum locum non tenets Jus diftraaionis quofct^

licet credito rem oppignoratam vendere

inde redaCfo , ß ^^büvr in fati.facicndo cejfaverit ^

Cuum confequipoßt. Tie hoc effeBu cum anmusßt
paucis difPutare , necefe erit fignorum naturam ^
eorumque a fe invicem dißinöftonem , quantum in-
ßituti ratio pofiulat breviter pamittere quo.
niam pro horum varietate etiam dißrahendi ratio
variat.

DIS-

DrSPUTATIO JURIDICA
INA VGVR ALIS,

D E

Diftradione Pignorum , amp;
Hypothecarum.

§. r.

.Ignoris vocem , late fumpto vocabu-
' lo , etiam hypothecam comprehende-
re, patet ex /. i.pr. de pign. all. cum
'ahoqui, ftrifle fumptis vocabuhs, in
eo a fe invicem différant, quod pig-
nus conftituatur per ipfius rei tradi-
tionem , hypotheca vero per nudum
paâam , manente rei poffeffione pe-
' nes debitorem. I. g. a. de pign. a£i. Nos
autem infequentibus promifcue utraque voce utemur, dif-
ferentiam fubinde fuis locis notatun.

Cxterum utraque vox varus modis injurenoftro accipi

folet : nunc pro contraftu pignoris, 6c pafto hypothec®,
nunc pro jure in re, quod per utrumque creditor! confti-
tuitur Hic vero , cum de diftradione agamus , potiffi-
mum ipfam rem pignori , vel hypotheca obltgatam intelltgimus.
Et definimus ita : pignus eft w creSton ohltgata m fecunta.
tern debtti: quse ultima verba pignus imprimis ab ahis ne-
gotiis diftinguunt, amp; acceffionem principalis debiti efle
indicant.

§ I I.

Obligatur autem res pignori vel publica , vel privatâ au.
torttate. Atque publica autoritas, cum imprimis duplex fit:
Lex, vel Magtßrams, pignus hac ratione quoque dividitur

A3nbsp;i«

in Legale amp; Pmorwt». Legale eft, quod ipGus Legis autori-
tate conftituitur . de quo in ùt.qmb. cauf. pign. tac. Pmo-
rmm eft, quod autoritate Magiftratusconftituitur. /.
C. àe pm.pign. amp; fubdividi folet 'mPmorium tn fpecte, quod
conftituitur ante fententiam per miffionem ex primo decre^
to ia pofleffionem bonorum comumacis , qui refpondere
vel cavere non vult ad confervandum alfcùi j'usftium. Et
Judtciale , quod judicati exequeSîdi caufa in bonis conde-
mnati, qui fententias parere recufat, conifiturtur. l.\.(Sï.
C.fi m cauf jud. l. lo.ff. qui pot. m pign. l. C. eod. Idque vel
per pignorum captionem, uti ordinario : vel per miffionem
in pofleffionem ; modo utroque cafu adu pignora capta,,
vel in poffcffionem ventum fît. /• 26. §. i. de pign. Aü.

Trivatâ auBoritate pignus conftituitur vel inter vivos per
conventionem : vel in ultimâ voluntate per tef amentum vel co^
dfcillos. l.zS.pr.f. de pign. A. de altm. leg.

Secundo loco pignus dividitur m generale Sü fpeciale : illud
omnia debitoris bona afficit. /.ƒ. C. quares ptgn. hoc tantam
rem fpecialem /. \ ff pi^ymrib.

§. M I. '

Omnia hxc pignorum genera in eo conveniunt , quod
diftrahi poffint : ideoque videndum quid fit diftraftio ? No-
men habet diftradio à diftrahendo , qttx vox in propriâ
fignificatione dénotât ab invicem (eparare, divellere. fie-Virg.
7. iEneid, Turbatis diftraBus equis. _nbsp;quot;

Improprie autem, ac juridica magis fignificatione diftr^i
here aliquando idem eft , quod dirimere , decidere^ amp; hoc
fenfu capiendum illud Ciceronis pro Cdcinnâ: Omnia judicia
aut dtftrahendarum controverftarum, atit maleficiorum puniendorum
cauja repérta funt.

i^liquando idem fonat gt; quod dijfalvere id, quod Confenfu
initum eft. 4. Injl. de obi. quaj. ex cont. I. f. §. / de obi.
amp; aa. /. ii.§.6. jf.-de aB:empt. fic dij}rahi dicitur matrimo-
nium per divortium. I. 2. pr.f. de divert, fic diftraki dicitur
focietas. /. 63. §. ult: I. ô^.f.pro Socio, atque ita diftraftionem
fodetati opponit Cicero, de Of. Nulla nobis cum tyrannis
'nbsp;focietas

focietaî efi, fed fumma pams\difintaElio. At hic quando de dL
firaäione pignorum loquimur, nihil aliud fignificamus, quam
vendttionem -.'km^ote per quam res non uni tantum , fed
etiam pluribus emptoribus addici. ac ab iis in diverfa loca
ac regiones trahi atque auferri folent.

§. IV.

Cxterum yendi pignus non tantum potefl: à Creditore^
fed etiam ab ipfo debitore: hic enira , cum rem oppigno-
rando, ejus dominium non amittat, eam alteri vendere ac
alienare poteft; ita tamen , ut tranfeat res cum fuo onere,
amp; falvum maneat jus creditori. /. i%. C. h. 1.1. ly. c. de
fignortb. /. IO. àe remtjf.pign. Scc. In univerfo enim jure per-
petuum hoc eft: rem, quando ad alium transfertur , talem
transferri, qualis fuit apud eum, qui tradit. 20. §. i. de
j4. r. d. Modo tamen creditor exprelfe vel tadte aliena-
tionem ratam non habuerit: Iioc namque cafu remififte pi-
gnus videtur. /. 4,.$. i, f.qutb. mod. pign.folv. /, 7. eod. Aha
notabilis exceptio eft in. I. 54. pr.f. de pignor. in tabernâ
oppignoratâ : merces enira libere vendi poCunt, nec adio
pofleflorem fequicur, ntff diftrahendi caufâ praiclufio faéta
Gr. Cujus rei ratio in favore commerciorum fita eft. Po-
teft ergo debitor pignus ahenare : attamen, fi furandi ani-
mo rem diftraxerit » furtum comittit. 1.66. pr.ff.de fnrt. Sed
quasri hic folet, anne haec alienandi poteftas à creditoreali-
quâ ratiorie impediri poflit ? Quod Äff. nimirum per padura
de non alienando , nam contra illud paftum ahenacionem
nullanl efle placet gt; ut padioni ftetur. l. 7. ult. ff. h. ti
Reconvalefcere tamen hoc cafa quoque alienationem , fiex
jpretio redatlo creditori debitor fatisfecerit, indubium eft.

V.

- Pr.Tscipua vero diftraftio, quœque extremum quafi eft in
pignore, fit à creditore. Eaque in omni pignorum genere
locum habet ƒ( ut jam fupra monere ccepimus) imo etiam
in pignore, uti vocant,nbsp;quicquid in contrarium

afferat Ant, Fab. Idque adeo verum eft, ut, etiamfi con-
trarium debitor paólus fit, tamen venditio procedat. Di-

ftrahit

flrahit autem creditor iç^igvim^é puhUcâ^û privAtâamoru
tMe. Publica autoritate diftrahirur pignus PraEtonum Sc Judi-
ciale. Privata autoritate reliqua pignora diftrahi folent.

Verum ut hxc diftraftio rite inftituatur, videamus quac-
nam obfervanda fint: non enim omnibus; non omni tem-
pore; non omni denique modo permifla eft, ideoque hasc
omnia feorfim excutienda funt. . Vendi ergo poteft pignus
à creditore, cui id conftitutum fuit ; ua tamen , ne ejus
hœredem excludamus, utpote fuceedentem in omne jus de-
funfti: imo hoc quandôque ad fingularesfucceflores exten-
ditur, uti : fi venditum , vel in folutum datum fuerit no-
men, cui pignoris nexus cohserebat. 1.6. C.de O. ä A.l. ii]..
C. defidej. Sed neque hoc, ut legitimum diftraftio habeat
effedum , fufficit, fed infuper id leges requirunt , ut di-
ftrahens ordine prior fuerit creditor. /. 2. C.dehisquttn pnor.
loc. 1.1. l. 5-. jf. h. t. Si enim pofterior creditor pignus ven-
diderit , priori id non nocet , amp; id perfeqm contra quen-
cunque poffeflbrem ipfi integrum eft. dd. U.

Sed hac in parte infigne eft fifci pnvilegium, ab eo enim
diftradis pignoribus . anteriores etiam creditores m rem
aftionem amiferunt. /. 8. C.de remif pign. Diftrahit autera
creditor pignus libera voluntate, neque ad id cogi potelt,
etiamfi paaum de vendendo adjedum fit , quoniam id m
sratiam créditons conventum videtur. Cafum tameii ex-
hibet Pomponius in 1.6. f. de pign. A. nimirum , fi debitor
infolvendo , amp; pignus multo majus fit debito , idque hp-
die pluris venire poffit. Attamen ne abfolute creditor ad
venditionem cogi videatur, ita hoc temperatum a JCto :
ut potius debitor ipfe diftrahat, Sc creditor futuro empton
infpiciendx rei, fimobilis fit , copiam faciat, praeftitâcau-
tione de indemnitate. Poteft ergo creditor diftrahere: J^ed
hic notanda venit differentia inter pignus m fpecie amp; hy-
pothecam ; illud enim ftatim fi quidem poffideat , ferva-
tisiis, qus jure requiruntur , diftrahere poteft : hujus vero
pofteffio cum penes creditorem non fit, eam , priufquam

venditionem inftituere poffic, hypothecaria actione à poll
feflbre avocare debet : idem quoque in pignore in fpecie,
fi ejus pofleffionem amiferit. /. 14. C, h. t. Unde quîeri lb-
let, an non poffit creditor propria autoritate occupare hy-
pothecam , fi ita convenerit ? Affirmantium opiniojuri no-
ftro magis convenire videtur. /. pc-n, C. de pign. A. ita tamen,
ut hoc padum contra tertium pofleflbrern nullum habeat
effedum , fed tantum contra ipfum debitorem , modo 6c
ipfe non refiftat, hoc enim cafu Prasfes adeundus eft. /. 3.
C. de pignorth. attamen proceflii lententiaque opus non eflJe
tradit Sandius. lib. i. tit. la. def. 3.

§. V 1 I.

Hasede perfona diftrahente dixifte fufficiat. At raonuimus
fupra temporis quoque habendam efl'e rationem , ut intel-
ligatur non pofle fieri diftradio antequam debitor in mor»

fit conftitutus.

Moram hic accipimus facienda folutionis fruftratonam
dilationem. Etnotandum, quamvis debitor videatur fem-
per efl'e in mora, fimul ac fcit fe debere ; inhumanum ta-
men hoc vifum fuie juris Aucoribus, uc eodem quis tem-
pore fiat debitor, amp; in mora fit ; imprimis cum non vi-
deatur moram facere, qui non folvit, quamdiu créditons
nihil intereft rem habere. I. 88. de R. J. Adeoque , ut
auis in mora conftituatur, alterutrum horum regulariter
inrercedere debere exiftimarunt: intetpellationem homms, vel
Zrum Mei, qui folutioni adjedus fuit y ille enim dies mter-
p£pro hUne. I. pr. jf. deO.^ A.Lizf decontrah.
L Hnc eft , quod, cum folvendx pecunia jf ° f«-
fertur, etiam prius pignus vendi non poflit./. 4. jf.^.r. Imo
cum debetur quid fub condit. vel die, etiamfi pignus pure
datum fit, diftrahi tamen non poteft, nifi dies, aut condi-
tio extiterit. arg. l.^.f de pignorib, /.13. §. pen. eod.

§. V I I I

Pereamus ad modum quo diftradio peragitur. Hunç
duobu? verbis exhibet. I. 9. C.h.t. bona fide, Sx; folen-mter.
Bona fides excludit dolum 8c fraudem. Vendenda ergo res

Bnbsp;eft,

eft, quantum fieri poteft maximi; nec ullo modo cumem-
ptore velde pretio coUudere, vel per gratiam facere poteft
creditor, ut minoris vendatur. /. 5. C.fi vend. fign. ag. Bed
fi nihilominus fraus commifla fit , hi cafiis diftmguendi vi-
dentur: aut enim folus creditor fraudem commifit, vel fo-
Itis emptor, vel uterque. Primo cafu debitor actione pi-
gnoratiâ a creditore confequi poteft quod fua intereft.
/. I. C.fi vend. pign. ag. non ab emptore. Sed quid fi ven-
ditor folvendo non fit ? Refp. tamen emptor, qui m bo-
na f. eft, nullo modo tenetur. d.i. i.ä
Secundo cafu , fi folus emptor in mala f., debitor poteft
creditorem afitione pignoratitiâ convenire, utfibi aftionem
vendit!, quam habet contra dolofum emptorem , cedat
quaab eodem omne fuum interelfe confequatur. Atque hi
duo cafus fatis expediti funt. Tertius vero cafus , cuin
fe. uterque dolum adhibuit, haftenus etiam clarus, fi credi-
tor folvendo fit. Si vero contrarium eveniat, certum eft
debitori in fubfidium regreffum dari adverfus emptorem,
nc dcbitorcrtj finenbsp;Hnmnum , emptorem contra

ex improbitate fua lucrum fentire ftatuamus, amp; patet ex
àj.\.(3 äf. Sed major difficultas cft, quo remedb debitori
fuecurratur ? Meo judicio non abfurda videtur fententia
cxiftimantium, locum eife reftitutioni in integrum ex claufi
qen. in 1.26 §. 9. ff. ex qmb. caufi maj.

I X.

quot; Cseterum non tantum fufficere diximus , fi bonâ fide
diftraftio per agatur, fed infuper , ut folenniter fiat, ne-
ceffe eft. Confiftunt autem hae folennitat-es praecipuè in
denunciarionibus , quibus debitor praemonendus , nifi fa-
tisfaciat,futurum, ut creditor rem diftrahat. Ubi tres ca.
fus diftinguendi: aut enim convenit, ut pignus certo tem-
pore vendere liceret-, aut nihil convenit ; aut convenit ne
diftrahere liceat. Priori cafu diftradio procéder poft lapfum
diei, de quo convenit, nec opus erit ulteriori denuncia-
tione.nbsp;jure dom. imp. quae lex duplex fuppe-

ditat argumentum : i. ea obfervanda effe, de quibus mter
®nbsp;partes

partes convenit. a. quia tum demum denunciatio facienda
eft , cum nulla paftio interceffit. probat hanc fententiam
quoque. 1.1^. de cont. flip.

Secundo cafu, G nihil convenerit, facienda eft unica de-
nunciatio.nbsp;C.de jur.dom. imp. hue etiam referenda

/; 4. C. h. poft eam biennium eft expeftandum : d, I. g. §. r.
(8c haze quoque communis DD. faitentia) eoque elapfo, ad
diftraftionem procedi poteft.

Tertius cafus, quo nimirum convenit, ne diftrahere li-
ceat , effeftum non fortirur, hadenus fc., utinhibeatur di-
ftraftio, attamen id efficit, ut trinâ opus fit denunciatio-
ne: imo, fi hacomifll, creditor pignus vendiderit, furti te-
netur. I. 4. ff. de pign. A. Dubitari poflit de hujus juris ra-
tione, quoniam creditor, liberâ voluntate hanc fibi legem
dicens, juri pro fe introdudo legitime renunciafie videtur;
quse ratio Pinellum adeo movit , ut dicere veritus non
foerit, tale paftum venditionem prorfus impedire, contra
luce meridianâ clariorem textum in d. 1.4. de pign. A. Vera
ratio, meo judicio, haec eft, quod tale padum naturae pi-
gnljris adverfetur, ideoque fervandum non fir. I. 38. ff. de

paSi. Parum enim creditori profpedum foret per pignus,

fi nunquam vendendi eflet poteftas. Porro de hoc cafu à
DD. qua:ri folet, an , uti in priori cafu , ita 8c hic port
nltimam denunciationem biennium fit expeftandum .? at-
que affirmantium opinioni calculum hic adjicere non ve-
reor : ne melioris conditionis fit is, qui vendere prohibitus,
quam qui non prohibitus fuit : 8c in dl.^. §. i. tunc bien-
nium expedandum dicitur, cum nihil de diftradione con-

5. X.

Altera pars folemnitatum fpedat ipfum diftrahendi adum:
fieri namque oportet per audionem , publice bonis pro-
fcriptis. /. 4. c. h. ( de quibus latius ad diftradionem , quas
publica fit audoritate.) idque ex eo inferri videtur, qQod
Lex 22. §. 4- ff- depig. A. tanti praccipit vendere, quanti po-
tuit » fed quis hoc abfque audionis ope definiat I facit hue

B znbsp;quoque

quaque^/. Lg. C. h.'m tantum, ut vix valere videatur paótio,
ut privatim vendere liceat, quoniam femper hic fufpeóta
cft creditorum avaritia,amp;c debitorum neceflitas.

§. XI.

Atque haze de diftradione, quae privata fit amorkate dixiflie
fufticiat. PMca autoritate tantum diftrahuntur pignora pu-
blica : neque enim juri noftro conveniens videtur, quod
quidam volunt, etiam pignora privata, judiciah fententia non
praecedente, Magiftratus autoritate pofle diftrabi: duobus
namque cafibus tantum de magiftratus autoritatis interven-
tu legimus vel quando contra latitantem debitorem pro-
ceditur ad fecundum decretum, 6c bona , curatore confti-
tuto, vendi jubentur ; vel cum poft fententiam , exequendi
judicati caufa, magiftratus pignora capi, vendique decer-
nunt. Haec diftraftio femper fub haftâ fieri folet, undc
fubhaflatio dicitur ; Hasc multa habebat folemnia , quorum
3r£Ecipua haec erant : Res vendendae publice profcribebatttur,
ibellis celeberrimis civitatis locis propofitis , juxta illud
Ciceronis fronbsp;'I'tquot;nbsp;celeherrimu loots proponun-

tur , huic ne perire quidem certe , tacite obfcureque conceStur.
Erant autem hi übelli tabulae quibus dies diftradionis de-
nunciari , ac rerum vendendarum enumeratio exhiberi fo-
lebat. Cic. in %ull. utrum hac lex, an tabula Feratiana auäio-
nis? in qua fcriptum fuijfe ajunt : jugera ducenta in quibtts olive-
turn fieri poteß äc. Neque folum hbeliis propofitis hscdi-
ftradio denunciabatur , fed etiam viva praconis voce , quae
prîEconium dicebatur. Deinde etiam requirebatur hafla in
fignum publicse autoritatis, uti teftatur feftus«« verbahafia:
hafilt;e fitbjiciebantur ea , qH£ publice venundabant, quia fignum
pracipuum efi hafia. Tum •Çorro locus publicus-, Roms in foro
ad tabernas argentarias. Item praco , qui pretium oblatum
enunciaret, ac praedicando conficeret. Hujus yocem feque-
banturlicitationes, adjeftiones, denique plurimum hcitan-
ti res addicebatur. Addiftione ita folenniter fadâ , omnis
ulterior licitatio perimebatur /. i. C. de vend. reb. c^. 1.21. ult.
admunicip. ubi iterum fpeciale Privilegium fifci, fi is bi^a

hafta: fubjecerit, ut intra certum tempus augeri pretium
pollit, amp; priori , cui jam addifta res fuerat, pofterior plus
offerens prteferri. l.âf. C.defid.amp;jnr.hafi.fifc. Plura hac de re
vid. apud, A.Match, tr.deAhB.
^nbsp;§. X I I.

Hic modus diftrahendi pignora publica communis , vi-
deamus jam quid in fingulis fpeciale fit. Ubi primo de
jignore pratorto in fpecie notandum ; quod creditor, qui in
)ona latitantis mittitur, non ftatim poflit diftraftionem in-
ftituere .• miflio enim ex primo décréta jus cuflodiendi tan-
tum tribuit. 1.12. f. qmb-excanfinpojfeat. I. 3. §. ttlt. de acq.
pojf fed demum , fi conftet debitorem fraudandi animo la-
titare , ex fecundo décréta mittetur creditor , ac diftrahendi
poteftatem acquirer./. 7.§. i.quib.ex cauf in paß. eat. Ideoque,
fi quis diftraxerit bona alicujus, tanquam dolofe latitantis,
qui non latitabat,confequens erit dicere, venditionem nul-
lius eflTe momenti. d. /. 7. §. 3.

§. X I I I.

In Judicial! pignore ita proceditur : Si intra quatuor

menfes , a condemnationis tempore numerandos, I. 2. C.
de ufur. rei jud. debitor non fatisfaciat, pignora capiuntur.
I. Hit. C. de exec. reij. expeftantur duo menfes. /. 31. inf.ff. de re
jud. fi nihilominus in foiutione moretur, pignora capta fub
hafia diftrahuntur. Ordinem autem , qui in pignorum ca-
pione amp; diftradione obfervari folet, late exhibet I. i^. f.
de rejud. fumma ejus ihuc redit : initium faciendum a rebus
mobilibus ac animalibus : fi vero tales non habeat, vel ex
his fatisfieri judicato non poflit , pergendum ad immobilia,
ac res foli : fi neque has habeat, vel non fufliciant, .deni-
que ad nomina Sc jura pervenitur. Et fi forte rerum ,
qux pignoris jure capta funt , controverfia moyeatur ,
judex fummatim hac de re cognofcet; fed, fi latioris res fit
indaginis, dimiflb pignore controverfo, aliud non contro-
verfum , fi haberi poflit, capi jubebit. qux omnia in d. I.
le. Ita hsec quidem Jure R. diftinguuntur , verum mori-
bus noftris diftractio pignorum privatâ autoritate incognita

B 3nbsp;prorfus

prorfus eft: femper enim perjudicem pignus evincendum,
eiufque autoritate diftradionem faciendam efle, teftantùr
Neofi. dectf.S. C. Holl. 90. ttem Merul. 4. frax. tit. 100. ». lo. amp;
Croenew. ad§.i. Jnft. qmb. d. Itc.

§, X I V.

Cxterum venditionem pignoris debitor impedire poteft,
fi ante eam peraftam totum debitum cum ufuris ofFerat,
vel, fi creditor id accipere nolit, pecuniam obfignatam de-
ponat. /.I.e. qui pot. in ptgn. /.8. C. h. 1.1.19. C. de ujur. partem
enim ofl^erendo pars pignoris non liberatur, fed m fohdura
obligatum manet, ita ut diftrahi quoque poflTit. /. 6. C. h.
Atque hinc eft, quod , licet /. ix. Tabb. nomma amp; obliga-
tiones tam aftive , quam pafllve inter h^redes, tum crédi-
tons , tum debitoris , ipfo jure divifa fint, pignons obliga-
tio tamen maneat individua ; adeo , ut, fi unus ex haeredi-
bus debitoris pro fuâ parte debitum folverit, pignus pro w
parte non liberetur, fed nihilominus diftrahi poflit. 16. c.
h L i.c.deluit.pign. Eodem modo ab altera parte: Ii credi-
tor pluribus haeredibus reliäis deceflerit, atque um pars fua
a debitore foluta fit, pignus tamen reliquis infolidum obli-
gatum manet, amp;, nifi omnibus fatisfaftum fuerit, diftrahi
poteft. 1.1. C.ßun. ex plur. l.nbsp;de pign. A. quod tamen

in d.l II. italimitatur : utcaeteriscreditoribus, quibus por-
tio fua foluta non eft, fi pignus a debitore avocare vebnt,
isnonteneatur id tradere, nifi oblatum ipfi fuerit quod co-
hxredi folvit.

§. XV.

Verum in hujus juris rationem DD. folent inquirere : cum
enim debitum principale, (uti didum) tam aftive, quam
paflive inter haeredes fit divifum , amp; pignus ejufdem fit ac-
ceflbrium ,videbatur idem etiam in pignore dicendum , cum
tritum fit, acceflbrium fuum fequi principale. Ratio diver-
Ctatis videturpetenda praccipue ex favore créditons, ut fa^
cilius poflît res diftrahi: communio enim , cum fit odiofa,
amp; matcr difcordiarum, /. 77. §. zo. de legat. %. non facile ad

'nbsp;partem

INAUGURALIS. tj^

parcem emendam fefe Offerent ctnptorcs.

§. X V I.

Neque folum ipfe debitor diflraftionem pignoris ,.ofFeren-
do debitum , uti explicuimus, impedire poteft» fed etiam
quilibet alius i cum etiam pro invito folvi poffit.
foittt. Sed ejus rei diverfus eft effedus , pro diverfitate
perfonarum offerentium : fi enim pofterior creditor, cur
eadem res oppignerata eft , debitum priori obtulerit, in
ejus locum fuccedit. /. 2. /. ult. C. de hts, qui in pr. loc. Si
vero alius, uti chirographarius creditori obtulerit, non aliter
in ejus locum fuccedit , quam , fi exprefle de pignore pa-
rtus fit. t. I.e. d. t.

§. XVII.

Nifi ergo debitor debitum offerat ^ diftraélio procedit,.
Sc fruftra creditori denunciat ne vendat. I. a. C. debit, vend^
pign. imo, etiamfi teftamento prohibueritne res diftrahe-
rctur, 6c pcenam addiderit , ut fifci fieret, tamen diftra-
étio valebit. /. I. C. d. t. ratio eft, quia ilia prohibitio ad cre-
ditorem nil fpcâac ^ fed debitoris hasredes obligat, fruftra
quoque poft venditionem peraétam debitum offert /. pr.
ff.h.l.%. C.ßantiq.cred. venditio enim rite ac folenniter fada,',
omnino firma effe , atque effcdum fortiri debet. Excipic
tamen Modeftinus cafum , quo fecundus creditor emit,
quia is non tam acquirendi dominii, quam pignoris fui fer-
vandi caufâ emifle cenfetur. 1.6. f. h. Idem quoque obtinet
in omni tertio poffeflbre , qui per legitimam diftradionem
rem confecutus non eft : qualis etiam is , qui hypothecarii
a creditore conventus, litis seftimationemfolvit. l.x^.depign.,
A. L z.f. qutb. mod pign. folv.

§. XVIII.

Diftradio ita legitime perada nobiliffimos oper^ur effe-
dus : ac primo quidem tranflationem dominii rei venditas
in emptorem ; unde ipfi rei vindicatio competit, etiam con-
tra ipfum debitorem ; /. i^. C. h. t. adeo, ut neque de pro-
prietate vinci poffit. h 18. C. eod. Et hic notandum, jus il-
^nbsp;lud.

lud efle fingulare , ut creditor , qui proprietärem rei non
habet, diftrahendo, emptorem dominum faciat. l.â^S.deA,
R. D. quod hac ratione nititur quia venditio voluntate
ipfius debitoris fieri intelligitur : hic enim , dum rem pi-
gnori obligat , id egifle videtur, ( etiamfi expreflTe de eo
non convenerit ) ut, fi debitum non folverit, creditori ex
pretio rei fatilfiat ; adeo ut créditons perfona, tanquam pro-
curatoris in rem fuam, interveniflTe videatur. §. i. Infi. qué.
al. lie. In Pubhco autem pignore, quamvis talis tacita con-
ventio non fitgt; invicem juftse obligationisex confenfia fuc-
cedit autoritas jubentis. /. 1. C.fi tn cauf. jud. Sed ita de-
mum ad emptorem tranfit dominium , fi res debitoris pro-
pria fuerit, alias tantum ufucapiendi conditio transfertur :
iniquum enim foret,fi hoc paflro vero domino praejudicium
inferatur. /. 12. §. i. jf. h. t. Ubi iterum ingens privilegiura
fifci : ab eo enim diftradbae res irrevocabihter in emptorem
transferuntur, adeo,ut ne quidem refi:ripto Pr. venditio re-
fcindi poflit, neque minoribus fticcurratur. l. 5. C. de fid. amp;
jur. hafi.fifc,

§. X I X.

Si ergo res alieni dominii fuerit, evinci a domino poteft;
quod adeo verum eft , ut etiam publica autoritate faâa
diftraftio evidionem non impediat. /. 74. §. i'ff.l 13- C.de
evtB. Sed, cum jure ordinano venditor eviftionem pra:ftare
teneatur , hic fingulariter receptum eft , nec creditorem,
nec judicem diftrahentem deeviftioneteneri. /. ^o. f.deeviil.
1.10. f. h. t. nifi dolofe verfatus fit. l.li. § \6.jf. deaä.empt.
l. 2. C. cred. eviB. pign. Sed emptor regreflTum contra debi-
torem habet. t.t. C. cred. eviil. pign. cum enim iniquum fit,
ut bonïe fidei emptor damnum ferat, confequens eft , ut
debitor de eo teneatur : tum , quia debitori pretium ad
liberationem profecit , amp; creditor non nifi fuum accepit:
tum, quia ipfe debitor futidiaum) alienafl'e videtur. Re-
peter ergo emptor à debitore pretium utili ex empto aélio-
ne. d. l. 74. §. I. f. de eviB. Poterit quoque creditorem
actione empti convenire, ut fibi adionem pignoratitiam

con-

IjN- A U^G 17 R ALIS.

cohtfariara contra debitorem cedat. /. ^Sreviß. Qiu'd
veroj fi creditor eviftionem promirent.lt;quot; certum eft, quod
cx promiflîone ab emptore conveniri poflît, fed regreflum
contra debitorem habebic aflione pignorititià contraria l. 22.
§. ult.jf. de fign. A. imo âétione pnncipali ipfiam debitum
peramp;qui'potent, k 12. §. r. infin.def^n. A. quia tum de-
intim folutio libérât debitoreç?;, cun) re$, ve[pretium ita ia
creditorem transfertur, ut revocarinequeat. ; ;

' ■ -nbsp;• X X.; ^nbsp;- .....

Porro id efßcit diftradlio, ut obligatio principalis exftin-
guatur, fi, nimirum, expretio fuum confecutus fit creditor j
pjgnjare enim.minoris di^li^étoy adiope principali ex con-
tradu quod deeft péter,^jnon prohibetur,/.2. lg. C'^.h.tl
.'§. Ii ff. eod. Contra; fi pignusjpluris ^ftradum fue-
rit, (ctimJta lex creditori fuccurrat , ne debitor damnum
patiatur ) quod fupereft adionepignoratitiâ'à creditorç re-
pétcre poteû. /,»^. Ç. h.l. 24.5. 2./.6.§. lAfen.ff.depign/À.
jPretiüm^ autem ex yenditione redadum primo imputatui^
innbsp;in fortern, l.y^. d. quo4

iterum hic fpeeiale f ajias epim débitons çft ekario pro
quo debito folutum yelit ) quia audiendus npn' pft debitor,
qui, cum p'arum idoneum fe fciat, éîigere vult quo nomi-
ne pignus exoneratummalit. verba funt 35-. {deinde, qufa,
cum creditor hic fibi fol vat, eligere poteft. Eliget autem
ut primo in ufurast folutum imputetur, quoniam ufurœ mi-
nus favorabiles , atque femper per adioneni peti non pot
funt ) ideoque qpiod forti deeft , facilius poftea confeque-
tur,

gt; §. X X I.
Et haec quidem , fi emptor inveniri poffit ; fi vero vel
plane non, vel tblerabili pretio non inveniatur , cum pu-
blica autoritate pignus venditur , creditorr addici poteft,
pro quantitate debiti. /, if. §. 3. de rejad. I cum vero pri-
vatâ autoritate fit diftradio, petere poteft^,\jt fibi jure do-
minii poffidere liceat. Eum in finem igitur denovo fit de-
nunciatio debitori, vel abfenti certum tempus prsefigitur,

^ ^nbsp;Cnbsp;intra

'Û D

iS DISPUTATIO JURÏIgt;/ INAÜGÜR. Î

Intra quod , fi-non coitpareat, creditor dohïimum'i Pri^
cipe iLetr^re poteft .ita tamén, ut debitort lîîtfa blt;ennmm
ab impetratione pignus luere integrum fit,quseoroma
l- C. de jur. dom. ^ x X I I. ■ / '

- Sic vidimus'diftrakonem pignoriirn,' Sc quomodo jproce^

dat. Colophonis loco modos quofdam addamus quibuS

lila vitiatur. -nbsp;.. .nbsp;, j-

I Nulla eft diftradio , fi creditor jus vendendi nondiim

habuerit, ut: fi debitor non fuerit in morâ: uti m debito
Conditionali vel in diem, nondum exiftente die, vel con*
ditione: fié, C uti if. didum ) fi, tanquam latitäntis, vendi
ta fint bona ejus, qui non latitabflt. . . .nbsp;av

î. Quoties pignus nullum eft, etianvveftditio miUa «ft*
ut : fi mulier pro alio pignori dederit. /. 39. $.1.

rei vind,nbsp;.nbsp;j-

Si debitum vel pignus exftindum fuent, «tj^

lutlonem : obktionem Sc depofitionem con^gquot;«^®
/ gt; ^ h l. is quot;fquot;^- Omnibus ergo his calibus ma-

ne^'dominium penes debitorem , .aa ïem à quociinqud

poffeflbre vindicate ipfi integrum eft. /. i. C.ßvend.ft^l

i

'jj

C05

C O^StJO B li AoR 1A.

i.

F ignoris '^'vinculum, perfimlf aBioneJub-
mota) durare pohfi.'

Tignus etiam natm'di ohligatiom accedit.

ï i /

I, I I. , . ,

Taëum Legis UömmtJforU iff Fi^^kms
frohihitum efi,

Quï creêdit '^f^H'^

det tacita hjpotheca. ^ ^

V.

Jnveéia ^ ittata in prdium Rufticum

iacäo pgriorisyttfe non fenentiitgt;

VI.

■ t

Kes altem oppignorari non potefi,

VI L

Generalis hjpotheca etiam merces 'vénales
comprehendit,

-V III.

quot;Dotls promijfio [uh~ incerta quantitate

f - _

V., - - , . . i.

;; 'i -'-r-

^ .Stil,

. i - ,

W

f ■

- J

J

- j-'

' •••A •-

î

■5-

it

V -^i: -s.-r-i •

vîi-

.....

I

[ »

g

» -

MM-

-s»quot;-

l'piT'sr

• V lt; ' ,v J. .'

-ïrnbsp;\

-Yquot;