h 1 | |
i | |
■w | |
_, . • • M', -f ƒ, X.-
w
. »
-
quot;■vT
^
•3S., ^ -2 - ^ Jw
-
fi.
ji.:
i-»
Ai
----^ff
p-■
î.
m
•s
•1;
: '-/.A
vi
(
■a,quot; '
■ S-
I
r
[
II
m
-jfeé
t
m
Xgt; ■■
• -«i ^ | |
quot; gt; - | |
_ ._ ____ . . rnbsp;f
•• ♦ - ' | |
■ -a-^'■nbsp;ir
i'uju'*' | |
. ..■-•Vv' | |
■ - |
A.
3.
6.
y.
(P.
P-
/O.
//.
/3.
//
J'CcryiJ'Ct
O/Z Ol^
Cc
/y ^M-^icVâu^ r^.
gt;
y
tnHy?^
c/e/cco^r /ifc^ .
6.
y
AlJ/ UZ.
-ocr page 6-c/ft
ßü.
3J.
M.
X
sy,
K Jf.
M
A3.
M.
U
ca^i , CMquot; c^
A
ITTXJt-^ ■
quot;Z
■nbsp;I
Crti^
ï? ec f.
-ocr page 8- -ocr page 9-DISPUTATI p MEDICA
/ JSl A V G V^K A h IS
OVAM
PRESIDE D È^O TER O P T. MAX.
t^uöioritate CMagnîfici D. Reäoris,
Medicinse Doftoris, Praxeos ^c Inftitut. Med.
Profeflbris Ordinarii,
NEC NON
AmfUJfmi Semtus Academici Confenfu, Nohilijßmiequ«
Facultatis M E D I C Décréta ,
PRO GRADUDOCTORATUS,
Summifque in MEDICINA Honoribus amp; Privilegiis
rite ac légitimé confequendis,
Eruditoram examini fthjicit
CODOFR. SIGISMUND. SCHLEGEL HERZBERG. Sax,
Ad dicm zj. Martü hora locoqnefolitis.
Ex Olficina Francisci Halma, Academix
Typographi , cïd bc xci.
s
\ Vi . '
/
-ocr page 10-/, '3 L a û O ï T .. r a q 2 1 a
'i \ A Knbsp;b lt;v7 V. V
ft Th n
rä
t
JtL.
I
/ .*r I
t.:
y --
T
T jr r 3 ;nbsp;- gt; / T ' . . '
/nbsp;)
.:nbsp;...• 3 a
tv ... ,nbsp;J ■ï^.iMSM-^ . lï'-i!^ '^ï'-'.iiïüwK
.' ■.vuAi V- 'O quot;k / . . ttÄ-s^quot;^ quot;
UT A JJ O T-. ; - 1 \ ' ^ ^ tl .
..V vi\nbsp;' .*v.
.i
f -f.-,
a
;
ïi u. i: /-l Lß- i r o 'j ] A n T
-ocr page 11-C D
}Omincm qua conflitumtj duo funt^
eaque diverßjfima : x^înima fc.ßtb-
(iantia quadam cogitans , corpuf-
que in extenßone partium aliarum
extra alias conßflens. Nexu in-
terim tarn ßrmo J tamque ineffabili
i junCia hac Junt,^ ut neutrum eOquot;
■ rum alterius auxiliô deflitutum j
ßiä fungi pojßt officié. Trotinus enim corruit cor-
forts humant fabrica J à divina illâ farticulâ Aura
ß non a.nimetur continuh. Nec Mens quoque omnis licet
materia ex fer s corpori fragili quamdiu alligata efl^
abßque convenienti ac natural partium corporis confii-
tutione j aEliones ßuas peragere potis eß quin hâc vi^
tiatâ eam vel plané non^ vel perverfè ad minimum
illas obire vid^eamus. 'Primum in gravioribus Ani~
mi deliqmis liquet ^ poßerioris Teflimonium prabet
Incubus j cujus TraBationem in prafenti fufcipere ani-
mus efi. Faxit Deus.
FELICITER.
A »
DISPUTATIO MEDICA
JNAVGVRALI S,
Ncubus ratlone Etymologis derivatur ab în-
cumbendô, Grascisdicitur icfi/aATi)«, ^^t«
infilire , alias etiam UßoXn inva-
fio, Afthma nodurnam, noélurna fuffoca-
tio, Germanis m ?6ip/ .ïSaefjtmanneïcîn /
Belgis De jUacötmeccp/ ùe iBace.
§. I I.
Definitur antem quod fit Symptoma Re-
fpirationis imminutx, ut plurimum invadens
dormientes cum faiß imaginatione molis gravions, fub fpecie Speâri,
peiSori incumbentis , ortum trahens à Tetanô Mufculorum Refpi-
rationi ac lequelae infervientium.
' Oenus, Aâiionem ponrmusRefpirationîsîmtnînutx, patetquehoc
ex propria Patientiumrelatione, utpotequiconquerunturde imminu-
ta Refpirationc, adeo ut de totali etiatn SufFocatione amp; Strangula-
tione fibi metuant.
Partem primario afFedram Veteres agnofcunt cerebrum, hinc etiara
Incubus ad capitisafFeâus ordinariô ab iis refertur. Sedquîquaefo
fîeret ut cerebrô afFedô fola laedereturRefpiratio, illsfis manentibus
caeteris partibus. Cerebrum enim nullô alio in partes inferiores
dominiô gaudet, prster id quod exercet per nerves, ac his afFeétis
toties etiam compatitur tota nervoram firudura ex cerebrô afFeflô
oriundorum : Adde quod tam facile ac fubito malum non cederet,
fi in cerebrô haereret caufa , prout abunde nos docent afFedus Apo-
pkaici.MilTam igitur fadmus hanc fententiamjpartefque afFeäas dicim us
Thoracis
-ocr page 13-Thoracis amp; Laryngis mufculos, prîmariô v. Diaphragma , quod
quot;IC non patiturmotum quendamconcuffivum, quails accidit in fin-
gultu, fedpotius conduftivum feuconftridivum, ubi fibrse iftasita
«nnguntur , ut ab antagoniftà mufculô iterutn non pofTint ex-
pand!. Hoc Diaphargma convulfum fequitur etiam 'Laryngis con-
ftriftio, unde patientibus oritur ftrangulatio fimih's Paffioni Hyfteri-
cs, Joquela impedita , aut fonus inconditus ; cunnque hinc etiam
impediatur fanguiniscirculus à Pulmonum Refpiratione laefâ, raagnis
infuper anxietatibus aegri premuntur. Ratio aiitem cur idem cum
Thoracis mufculis fatum fubeat Larynx , Jatet in eo , quia idem
nervus ex intercoftali prodiens , moveat mufculos Thoracis amp; ex
eôdem truncô profeâus ramus moveat Larygem, hinc à nervi i»ter-
coftalis irritatione mufculis Thoracis convulfis, fimul etiam convel«
htur Larynx. Cxterum utut dormientes magis quam vigilantes
adoriaturIncubus, non interim tamen mirandum fi vigüantibusquo-
que accidat , aequo cnim interdiu ac vigilantibus Diaphragma ac
reliqui mufculi poffunt convelli. Exempla vide ap. Rhodium amp;
Smetium. Quod v. dormientibus magis obveniat, inde fieri puto,
quia vigilantes utplurimum Symptomati huic aliud imponere folea-
mus nomen referentes id aut ad dolores Hypochondriacos aut paf-
Iiones Hyftericas, nec etiam vigilantibus nobis hie affeâus adeô im-
ponere potis eft, ut falfam accufemus caufam 8c quidem imasina-
uam.nbsp;^nbsp;''
_ §. v.
Caufa inmedlata proximior eft didorum mufculorum Convuifio.quot;
Hinc quibufdam etiam non malè audit parva Epilepfia , quam poft
frequentem Incubum obfervavit Tmms von Guldenklce caf. 17. p. 42.
Caufas mediataeproximioris cenfum fubeunt omnia ea, qux quocun-
que modô poffunt irritare nervos mufculorum impr. Diaphragmatis.
V. g. Stomachus multis cibis infardus, aut repletus materia vifcida amp; mu-
cilaginofâ, qus ab acido fermentata in flatus deinde abir, Hinc Hy-
pochondriacis, praeprimis v. jamjam ad Melancholiam Hypochondria-
cam inclinantibus, ut amp; Hyflericis malum hoc frequcntius audit.
Sic nimiam vafbrum repletionem feu Plethoram, ob liberam fanguinis
circulaticnem impeditam Incubum caufari poffe docent nos fœminje
quaedam plethoricae, qua: inftarite menfium fluxu hunc affedum pa-^
tiuntur. Sic obfervatus quoque Incubus à vermibus in Inteftinis
A 5nbsp;puerorum
-ocr page 14-puerorum latitantibus, quod non mirandum, cum horrendas abipfis
induÄas Epilepfias toto die in Praxi experiamur. Prsprimis v. ad
huncaffeâura difpofiti, dorfoincumbentes, ab eô adoriuntur, quia
in tali decubitu mufculi amp; nervi pueumatici aliquô modo conftrin-
■guntur amp; comprimuntur, indeque Spiritus Animales ad Thoraccnj
amp; Diaphragma non rité poffuntinfluere. Dormientesautemcumprae.r
aliis invadat Incubus, facile exinde varia fomniapoffuntexcitari, con-
currente fcilicet fimul Anima Rationali, amp; perceptâ illâ mokftiâ va-
ria talia inforania cudente. Quod enim in fomnô Anima Rationa-
lis percipiat corporis alterationes, proque perceptionis hujus va-
rietate varia quoque inducat fomnia clariffimè patet in pollutioneno-
durnâ, ubi turgefcentiam amp; eruptioncm feminis lêquuntur Somnia
Venerea quafi cum hâc vel illâ pulchrâ fœminâ rem habeamus: fi-
mili ratione motus Diaphragmatis amp; Thoracis impeditus fomnia in-
fert compreflîonis amp; conftriaionis Thoracis â re fuperimpofitâ.
Cum enim in fomnô Spiritus Animales ob antedifla impedimenta
non ritè in fuos mufculos poffint influere, iirefiliunt, inde Ani-
ma in tali afFeäu judical fccundum confuetudinem quafi pondus
incumberet amp; impediret liberum Diaphragmatis motum. Somnià
autem haec vaga certo utpl. applicantur fubjedo. Unde nonnulli refe-
runt fevidifTe nigrosViros, Vetulas, canes nigros, Animalia hirfuta,
dsmones ipfos, qualia Exempla vid. ap. Schenl(mm ^ Foreßum.
§. V I.nbsp;' .
Caufae remotae varias funt, Naturalium, Nonnaturalium amp; prse-
ternaturalium cenfui inclufiE. Ex N. primum locum tenet debilis ner-
vorum texturaaliquando hsreditaria, hinc œtas puerilis amp; fexus fe-
quior facile huic afFedui obnoxiuseft,huicjungitur temperamentum
vulgo diftum Melancholicum , in nimiâ fanguinis vel circulantium
humorum acrimonia acido aufteriâ confiftens. ^ Non-Naturaliura
clafle occurrit Aër variis heterogeneis praeprimis Salis acidi copia impras-
gnatus ut Aquilo aut Boreas efle folent ac Vere amp; autumnô familiä-
res in feptentrionalibus prsecipuè Terris. Peffima interim caufarum
hîc eftdiœta tum quantô tum quali peccans: in fpecie v. cibi fale ni-
mio conditi, infumatique, pifciumque falitorum copia, vel aliud
rude ciborum genus ex frudtibus horariis immaturis non rarô con-
ftans, potuque fimili, cerevifiâ acefcente, vino auftero, aquâ limofâ
comitatum,niateriam fubfternuntidoneam.Alviexcrementaindurata ac
iVarcerata^ raulta quoque hîc prœftant.. Quantum Ira, terror, Tri-
ftitia ut amp; Venus inmoderata in difpofitis addere poffint, cuiiibetno.
tum Exceflusin Somnô amp; Vigiliis, motu amp; quiete fuum quoqué
jymbolum addiint, quatenus in Vigiliis amp; motu nimiô circulantes
numores fortius commoveodô amp; dilatandô, fubtiliores fortiter agi-
tatae particulaeexpelluntur, iifque MaflTa fanguineadepaupcratur. Vel
quatenus in nimiâquieteCirculatiohumorum redditur debilior, infen-
fibilis Tranfpiratio fufflaminatur, obftrudlionefque pariuntur, ficqug
utroqoe modo cruditatibus cumulandis anfa prsbetur. Ex P. N.
niorbi plures ab acido-vifcidis humoribus circulantibus orti, afFci^èus
noftri caufam non.raro fuflinent.
Signa Diagnoftica patent ex relatione œgrorum ut amp; cum iis conr
cumbentium, Fiunt enim hi queruli, gementes, raucum amp; in-
conditum fonum proferunt, jacent immobiles, parum aut nihil ro-
^ati rcfpondent, tandemque cum impetu expergefaâi conqueruntur
decordis Anxietate amp; laflîtudine, referunt fe paflosefle ftrangulatio-
nes, Prscordiorum anxietates, pondus magnum incumbens, horribilé
infomnium. A fomnô etiam penitus liberati tamen adhuc percipiunC
Tremorem CordisPalpitationemque, quia nempe cor amp; Diaphragma
à motibus fuiscohibita, fomnôque excuflo poflea per Spiritus af-
fluentes C(^iofius nimis aâuofa reddita debitum officii munus ex-
cedunt. Trepidationis talem amp; Vibrationis motum ingeniofe admo-
dum explicit Willifius per virgam Elafticô motu ad fe redcuntem.
Ubi fimul fanguinis qusdam adefl dyfcrifia fcorbutica ad coagu-
îationem prona, maculs apparent lividae ex nigredine puniceaîdiâs,
violaceo quoque colore perfufx.
Signa Prognoftica funt. In pueris amp; rarioris texture nerves ho-
minibus, frequens Incubus prodromus eft Epilepfise,nifi caufafuerit ni-
mia repletio. Si conjungatur cum Incubô noâurnô Vertigo diurna
eô magis timenda eft Epilepiîa. Mulieres paffionibus Hyftericis obno-
xias facilius abfque metu Epilepfiae patiuntur Incubum. Si prse-
ccflèrint Cephalici aliiaffedus amp; fspius Paroxyfmus redeat, tune mi-
natur vel Apoplexiam vel fpafmum, feu Epilepfiam, aliquando amp; Ma-
niara. Dependens à fermentô ventriculi, fxpîus fubfequam habeC
Melancholiam Hypochondriacam. Incubus interdum etiam termina-
tur totaîi fufficatione.nbsp;. ^ —nbsp;Curatio
DIS PUT AT I O M EDI CA
§. I X.
Curatio inftituatur fecundum has Indicationes : Mufculos Irritantia
removeantur, convulfi fedentur.
Prima Indicatio obtinetur partim per evacuantia in nimià fc. re-
pletione j parttm per praecipitantia, ubi nimirum malum natales
fuas debet humoribus acribus. Partim per Carminativa fi vitium
haereat in flatibus. Partim per Vermes necantia , fi AfFeclus
hujus caufa iili exiftant, denique etiam per. V. S. fi nempe oria-
tur à Plethora.
Formulae ad primam Indicationem amp; quidem primo Evacuatfonerh
quod fpedat, funto. i^. Tartar. Emet. gr. iij. f. iv.aqu. Anif.giij.
Syr. flor. papav. rhœad. Ubiquetiftaenim hic effe poteft Tartarus
Emeticus IVlynfichti , folutus enim in aqua dat aquam Emeticam ,
in Vino, vinum Emeticum, in cerevifia, cerevifiam Emeticam. Aqu»
fi commifcetur Syrupus aliquis fit Syrupus Emet. Si in forma pul-
veris exhibetur, poteft conjungi cum Sulphure aurat. Antimonii amp;
fit ruber, cum limar. Mart.niger, c. facchoro albus amp; dulcis. Nec
etiam in forma hac ficcâ facile errare pofTum quoad dofin. ficuti in
Syrupo. Si per inferiora purgare animus eft çi. Extr. Helleb. nigr.
Gum. Ammoniac, an. gr. viij. Mercur. dulc. Extr. Trochifc.
Albnd. gr. iij. Caftor-'gr-c- Eff. Abfynth. F. Pilulae. i^. Gum.
Ammontac. in vino folut 9j. Tartar. Vitriolât.9jj. Scammon. ppt.
gr. ij. Aqu. Menth. Syr. Rofar. folut. siij.M. F. Potio, cujus
ufum egregium expertus eft Eltmullerusin AfFeftibus Hypochondria-
cis, ubi acidum aufterum fceces iudurat amp; invifcat.
Ad Humorum acrium praecipitationem faciunt feqiftntia Çi. Croc.
Mart, aperit. c. Salibus Ebor. f.igne, Fœcul. Ar0n.an.5j, F. pulvis
de quo maneamp; vefperi fumaturcufpiscultell. Sal. Hypochondr.
Mynf. Oc. Cancr. ppt. Fcecul. Pœon. an. gij. F. pulv. fumendus ut
prior, i^. Liqu. Terr. fol. Tartar. 5 j. mane amp; vefperi gut. XL. in jure
calidô. Laudatur hic etiam tanquam fpecificum pulvis Smaragd,
ppt.
Ad flatus eliminandoseorumqueuberiorem proventuminhibendura
fequentia proderunt. çi. EiT. Flor. Chamomill. gij. spir. Sal.
Ammon. carvat. 3j. dof, gut. xl. hora ante menfam Spec. Dia-
I
tnîn-Nitr. dépurât. o!. Deft.cumin.got.*, F. Palv.pro
«i- dof. Infignitcr hîc quoque prodeft Spir. J^itr. c, Spir,. Anif. f.
Menth, dulcificatus ut amp; Spir. Carminat. feeretus ex Tartarô i Nitro
amp; fpiritu vini f. Anif. perRetortam tubulatam adaptatô msgnô reci-
)iente cui fpiritus ineft, deftillatus. Anifum quoque fub introitui»
eâi comeftum infigniter conducit.
A vermibusraalûm fi oriatur, enecentur amp;ejitnih30{ur, ' -çt. Con-
ferv. Flor, perfic. Bß. f. 9j. IVlercur. duk. gr. iij. iv. v. ad pro sta-
tis ratione F. BoluSi ç:. Pulv. Corallin, Mcrcur. duk. riiè parat,
an. 9ij. Sacehar. in aqu rut. folut. F. Rotuffe iij. iv. per horan»
fumend®. Sic commode quoquepoflunt exhiber! amara per os, ut
Tinft. Salutis, Eff. Abfynth. c. Elix. Vitriol, mifta gt; amp; per anum
injici ciyfteres dukes c. roelie f. laâe amp;ccharatô, externè poteft fieri
tale Ungv. Vf. Aloes Epat-Sj- Fell.Taur. jnfpiflquot;. gß. ol. Diaco-
locynth. Quercet. q. f. F. Ungu. quod fuper partem veficï ex-
tendatur, amp; urabilico applicctur»quod ipfum fi firmiter adhaereat nec
facile décidât fignum prjefentiaE vernimum refertEttmuller Schrod.dilu-
cid. Hypericum Sc ex eo parata Medicamenta nobilem hk quoqac
ciFeâum edunt.
Secunda indicatio obtînetur per formalas fequentes hifque fimiles
■Çi. fpecif. ceph. D. Mich/gr.xv. Cran. human. ppt. gr, yiij.Sma-
jjg.ppt.pulv. Anodyn.an.gr. V. F.PuIv.anteintroitumlefti in Aqu.
TU fumendus. fpir. Ûl. Armon. Eff. caftor. an. gj. EfT.
Laud. op. 3ß. dof. XL. gutt. tempore fomni. i^. Sem Pœon.
Nigell. Aquileg. an. giß F.f. a. Emulfioc.f.q. Aqu.Til.addeAqu.
Epilept. Lang. Dent. Equimarin. gr. xv. cran, humai^ ppt.
Smarag. ppt. an. dji- Edulcoretur c. f. q. Rotul. man. Chnfti
perlât. F. Emulfio ante introitum lefti benè commota haunenda.
Pœoriia amp; exhis parata Medicamenta appropriata hîc funt. Sic Ante-
Epileptica haec amp; Anodyna pro renatâ optimè pofTumus jüngere car-
minativis vermes necantibus, ficque unô labore duos dealbare pa.
rietes Imo opium optimô cum fucceffu ipfis purgantibus admifceri
quotidiana nos docet Praxis, praeprimis v. in iis qui acidis amp; corro-
fivis fuccis abundant, in fpecie fcorbutico-Hypochondnacis, cum
enim in his ex Medicamentis purgantibus ob fuccos crudos amp;
acidos, fuperveniant fsepiflimè horrenda amp; graviora abdominis tor-
mina, ab adiniftioneOpii hsc praecaventur. Y^l po^unt etiam uno
'nbsp;Bnbsp;âltero
!. alterô die cura Digeftivô aliquô amp; praecipitante praemittî, vîd.
Hoeffer. Here. Med. Externè Pedori amp; Abdomini inungi poflunt
varia oleofa aromatica, ut ly, ol. Irin. Verra. Terreftr. an. Jij. Anif.
deft, caftor. pulveris. Jj. Hïc enim poros cutis penetrandô firaul
canaliculos membranarum admodum aperiunt.
§. X I I I.
Of^o/Y]^
Reftat bona Diasta. Sumatur cibus amp; Potus laudabîlis nutrîmeni.
tî, ex quo purioris Alimenti fucci adfanguinem tranfvehi, purifin-
ceriqueSpiritus fecernipoffunt, nec tamen in nimiâquantitate. Motus
amp; quies fint moderata. Somnus amp; Vigiüs inter medietatis cancellos
obferventur , vitetur prspr. fomnus diurnus amp; qui ftatimàcibô ad-
mittitur; fugiendus quoque Decubitus fupinus. Evacuationes ordi-
naris raodô fe habeant naturali. Animus fit tranquillus, curis, fol-
Jicitudinibus, timoribus moeroribus non oppreflus, vide plura quae fupra
inRelatione caufarum remotarum diximus.Nihil jam addimus nifiVota.
jVelit fanitatis ille amp; falutis unicus Autor. Deus Ter Opt. Max. Studia
acconfilianoftraporro inS.S.fuiNominisgloriara, Proxirai falutare
Emolumentum, feliciffimè promovere acjnoderari, ut ita femper
obtineamus illum quem intendiraus
'i
y
gt;
I ». '