DISPUTATIO
^ N A V G V R
d e
QJÜ AM.nbsp;'
x^uBoritate CMagnifici 2). ReBoris,
M. D. Praxeos amp; Inftitut. Med. Profeflbris Ordinarii
N E c N O Nnbsp;'
AmfUfmi Senatus Academici Confinfu, NobilijrimaqHO
Facultatis MEDICI Décréta,
PRO GRADU DOCTORatUS^
Summifque in MEDICINA Honoribus amp; Privilegiis
ritè ac légitimé confequendis,
nA-VT-TT^. , Eruditorum examini fuhucit
DAVID BE LION. BENAVENTUS , Amstelod:
Ad dtem itf. April horà lecêque folitis.
m,
Ex OfEcina Francisci H a l m a. Academic
Typographi, cb bc xci.
SAMUELI DE LION BENAVENTO,
filiali, amp; prseceptori obfequiofo. D.PETRO BERNA-
GIE , amore profequendis donec viâ:ûrus fum , altri
Chyrurgiam altri Medicinam feliciter Amftelodami exer-
centibus.
E^N vobis Clarifllnii Vin , qu^ à vobis aliquando haufî,
^ea omnia modo trado i à te dilediffirao Pâtre Chyrur-
giam juxta atque Lithotomiam , à te vero admodum obfer-
vande Preceptor integram Medicinam cum veterem , tum
ncotericam. Qiüdquid nunc fum , amp; quidquid procedente
tempore futurus fum, id totum vobiadfcribendum erit, ille
enim nullis fumptibus ^ hic nulli labori, nulli ftudio , nul-
lique induftriae in me erudiendo pcpercit. Non inficias ibo,
me nulla modo fufficientem elle , ut tot tantaque beneficia
in me collata, unquam vobis folvere poffim. Venmi tamen
fpero, fore fi non modo,ut aliquando mihi fiat copia univerfo
mundo oftendendi, quantum vobis debeam , quantumque
fimobftridus. Interea temporis, par, atque aequum, cen-
feo me vobis hafcethefes deCakulo,cujus ftudio me totum,
poft hac dediturus fum , ut faltem aliquid ingentis mei erga
vos amoris , argumentum pra:beam , offerre , dedicare , ac
confecrare. Sed enim quid diutius moror viros occupatifli-
mos ? accipite igitur eas , qualefcunque fint, quo foletis
omnia, benignoanimo, non afpernandohoc,quantumvisexi-
guum , munufculum , non laudum veftrarum , quas pro
dignitate nunquam fatis fuperque prxdicare valebo, fed tan-
tum , mcîE maximrß in vos benevolentiie. Sit itaque finis
voto precibus , ut Deus Optimus Maximus vos in com-
mune bonum incolumes cuftodiat, Neftoreos annos.
Vtriufqtte humilmus ^ morem
gerens Tgt;ifcipulm ^
Gritudines omnes , ut plurimum
' nomen fortiuntur vel a membro»
^ vel ab aliquo fymptomate, a cau-
fis, nec non ab eo, qui talem pri-
gt; mum paflus fit Eegritudinem , vel
vab alicujus afFe6tus fubftantia, ab
. elfentia ac demum a fimilitudine,
,nbsp;^ut refert. Jvk. mfen. i. lib.i.
doa. i. cap. 8. Sic amp; calculus, nomen obtinuit a
calcmatione , quafi talis humor a quo fit in corpore
noitro a calore calcinaretur j unde etiam lapis a fimi-
Anbsp;quam fubftantiae : a nonnullis
Auttonbus Lythiafis quafi calculofa difpofitio dice-
retur. Atque de hoc aileftu hafce thefes placuit pro-
A 2nbsp;ponere.
-ocr page 4-ponere, amp; eruditorum examini fubjicere : Atque ut
clarius pateat ejus natura ac éffentia incipiendum eft
à definitione.
IL
Calculus igiturj five lapis, definitur fiibftantia du-
ra in lapidis feu calculi formam confefta à caufis
prêter naturam genita, amp; diverlà fymptomata exci-
tans.
«
Cum ergo calculus in quavis corporis noftri parte
concrefcat, ideo videndum eft, quifnam fit ocus
generationis calculi in nobis, quïeque ejus caufa ma-
terialis efHciens , non tantum continens amp;c proxima,
fed etiam quxcunque ad illius produ£tionem concur-
rere pofTunt -, quoad igitur fpeftat, five partem cor-
poris noftri in quo folet calculus concrefcere, videtur
Gal. Cap. 4. Lib. 6. de loc. affec., tanttim venes ,
veficam amp;: colum agnofcere. Attamen Pal. /i^. 3. cap.
31., ficuti etiam Trail: lapides avellanse magnitudi-
ne 5 vidit prodiifle e pedlore. Benivenius Cap. 28.
curavit lapides in colo genitos. Vefal. lib. de Rad.
Chynje mukös magnofque vidit in cyftide fellea ho-
minis iderici poft mortem diflefti, Lacùna amp; Beni-
ven. cap. 19 , confpexerunt mukös lapides natos in-
tra calvariam , mefenterium amp;c uterum 5 Unde intel-
ligitur quamlibet corporis cavitatem, paulo majo-
rem concipiendo, gignendoque lapidi aptam efl'e.
Nunc igitur, qu^ fit illius propria materia , amp; à
qua potiffimum caufa efficiente concrefcat videamus.
Quamvis Auaores in hoc multum diflentiant, opi-
nionem ahquam nobis affequendam cenfeo, quoniam
nihil^, quod prêter nauiram eft , in corpore humano
fit abfque caufa , ut Gal. primo therapemic^e aflerit,
ut etiam Avic. pkcuit in iib. 3. fen, 19. cap: de la-
pide renum dicenti , generationem non c^mpleri,
mil ex materia patiente , amp; virtute agente , propte-
rea breviter de duplici tantummodo caufa material!
Cmquam) amp; efficienti calculorum, nunc à nobis dicen-
dum eft , de mftrumentali vero aux caufa eft vefica,
cnmquot;^' ' ^ ^^nbsp;calculus jam genitus
nZcdXCus.nbsp;quot;quot;quot; ^^
Materia ex qua fiunt calculi, poterit quidem effe
qu^vis materia crafla atque vifcida , qu^ ad renes
vel veficam feratur : unde omnes fucci, omnes hu-
mores, omnia denique excrementa, quiahabentlen-
torem ciuemdam, cujus caufa partes divifse in invi-
id^n^'^rPi^?quot;quot;^' ^^ calculorum concretionem funt
tus vifrdfnbsp;quia maxime eft len-
five cum ^nbsp;generationem, five per fe,
comSaÄquot;^^^^^^nbsp;omniumkac.
A3
Hafitenusde caufa materiali calculomm nunc de
efficiente dicamus. Omiffis Au(ä:oruni controverfiis j
nos cum Galeno calorem , caufa efficientem cenfc-
mus Qui lib. i. de 'Aliment, facul. cap. 5. agens de
pane loto haec verba habet, (confert autem hoc ma-
ximèiPforum rennm temperamentum ^ quando ipfo-
rum cakr acrisfuerit, ac velutt igneus. ) Quam
eandem opinionem confirmant, amp;: c^teri Medici,
iEtius, ficuti amp; Paulus lib. 3. cap.ä^-^. effeBrix
caufa eß ßagrans rerum ardor. Et denique tytvic.
lib 3 fen. 18. traB. 2. cap. 16. propofita antea caufa
materiali calculi, de efficiente poftea loquitur. Ftr-
tm vero agens eß caliditas ^ abaqualitate agrefa;
unde fecundum has opiniones , calor eft caufa effi-
cienscalculi, ficuti phlegma, caufa matenalis.
Qu2E quidem fint figna lapidis renalis generandi.
Uxc eadem fubfequitur lumborum gravitas , in eis,
qui cum geniculati fuerint, m fe erigendo dolorem
parvum fentiunt. Sic etiam fixus dolor, cum pun-
dura parvum locum occupans , amp; in jundura. lum-
borum gravitas, generatum lapidemin renibus mani-
feftèarguunt: fi etiam aliquando videris eundem vo-
mere, propter ftomachi amp; diaphragmatis colligen-
tiam ! maximeque , fi eidem ilia dolerent, eundem
pati lapidem renalem , tuto judicari poteft ; amp; ma-
xime , fi arenulx in matulam cum urina defluxerint,
per quas diftinguitur à colica, in qua non folent ap-
parere arenuise.
At veroj fi talis lapis renalis per ureterem in vefi-
cae cavum delapfus , fiierit, ibi fiibfifterit cum cefla-
tione doloris, amp; fim£tionum integritate ut videtur gt;
tunc una vel plures ibi coagmentantur , qu£e certo
tempore clara (ux generationis amp;(accretionis dabunt
indicia, ficuri in illis, qui copiofeamp;diutius proflm-
dunt urinas, illas albas, craflasjamp;turbidas, vel mu-
cofam materiam , matulae fundo adhxrentem, certo
dici poteft vefic^e calculum adefle, vel cito adfutu-
rum. Praeter fi.ipraditta figna dantur duo tutiffima ex-
périmenta , primum impofitio digiti in annum, fe-
cundum experimentum eft per catheterem fi quisin-
troducat eum in veficam.
Prognoftica calculorum, five fint in renibus, five
in vefica femper maxima inferunt mala j renalis gra-
viftimas inflammationes, five fpcntefiia, five propter
medicamenta accepta. Fiuat etiam ex calculis exul-
cerationes. Sunt etiam hujufmodi calculi admodum
periculofi, amp; difficiles, fiingrediantur vafa urinaria,
neque poflunt pertranfire , quapropter dolorem in-
ferunt vigilias J Se macieni infignem; funtvero ex iis
difficiliores, amp;: periculofiores, afperi. Se inicquales:
amp; ex calculis veficae facilius extrahuntur in pueris, in
fenibus vero difficilius.
Curatio ad duas intentiones refpicere debet, ad
materiam amp;ad caufam elFedivam. Quantum ad ma-
teriam , cum fit majori ex parte fuccus craffus, len-
tus, ßcpituitofus, neceffariumSchunc evacuate, re-
vellere , derivare , attenuate, incidere , abftergere,
amp; partes corrigere, ut non amplius generent. Ratio-
ne caufse efficientis , renum caliditatem ex ficcitatem
refi-igerantibus amp; humeftantibus emendare. Hxc fi
cito fiant, f^piflime profunt, multa quidem primo
poflibilia, amp;; faftu facilia, quae poftmodum impof-
libilia, 6c curatu difficilia exiftunti unde ortum eft
illud tam ferquenter didum ,
Trinet fits opfla^ Jer§ CHedicina faratur.
Cum mala per longas invaluere moras.