DISPUTATIO JURIDICA

I^avgv'ralis

D Enbsp;'

Emtione amp; Venditione,

Q^ V A M,
. AUSPICE DEO OPT. MAX.
Au6ioritate Magnifici 2). Re5tork,

M JOHANNIS LEUSDEN,

Philofophix Doaoris , amp; Linguce Sandx in Illuftri
Academia Ulrrajediiiä Profeflbris Ordinarii,

NEC NGN
AmpUJJimi Senatûi u4cademici confenfit, amp; Nohiliffim*

Facultatü JVRIDIC^ Decretà,nbsp;;

PRO GRADU DOCTORquot;ATUS

Summifque in UTROQUE JURE Honoribus amp; Privilegiis
rite ac légitimé confequendis ,
Eruditorum Examini (kbjicit

RODOLPHUS vander HORST, Vada-Gel.

tAd diem 12. JuLii , hora locoque folitis.

Trajecti ad Rh

Ex Officinâ F ranci sci Halma j Academias
Typographi, cIo loc xcm.

DEO

TER. OPT. MAX.

OMNIBUSQUE VER^

JURISPRUDENTIE

FAUTORIBUS.

Ffoc Inaugurale Exermmm
Sacrum volo
RO D. vander HO R S T,

A. amp;Refp.

DISPUTATIO JURIDICA
INAVGVRALIS,
D E

Emtione amp; Vcnditione.

THESIS I.

Mtio amp; venditk) contradlus eft
notiffimus, amp; uc quidam voluht
vocabulum 'emtionisnbsp;a

Grseco vcrbo e/ioV, id eft meum,
quia de meo tuum fit: fic etiam
venditionis vocabulum dicurit a
venum amp; datio , quia vénundare
eft facere ut res ab uno ad alium
transferatur : amp; hinc ilia dio verba conjunguntur,
quia emtio fine venditione efle non potell, amp; vice
;verfa: interdum in iatiore fignificatiohe accepta cbm-
^pleditur omnem alienationcm , qui rei dominium
transferri poffit. /. 19. de adil ediB.
qiiik mod.pig. velhypot. fohït. 119. §.i.deftat. lib-

A ^nbsp;Sed

Sed prxterearmis jam fignificationes, quae hic occurre-
re poiïènt. Emtio amp; venditio propria eft eontr^^us
quo id agitur ut res vel merx commiit(tur fretio^
fermutuum confenfnmdefimto. Antequam pergamus,
pofTimus prsemittere expofitioiiem defiriitionis , qua-
tenus primo contradum fignificat..

I L

Dixi emtio venditio eft contraftus fc. Juris gentium,
nominatus, bonafidei, confenfu conß ans, quo vendi-
tor obligatur ad rem tradendam . emtor ad pretium
dandum.

11 I.

Quod emtio amp; venditio fit contradus, patet ex /.i,
^.ult. ® 1.7. i.d.depadt. quiafua natura producitefl
ficacem obligationem ad agendum, d.l.j.^.x. nomina-
tus , quia habet certum nomen tanquam fignum certz
formas amp; aftionis: d.l.j. s. i. amp; producit fui nominis
aâionem: ita diftinguitur à contraAu innominato, unde
non oritur a(?tio, nifi ex datione velfaâo. /. 5-, d. depne-
firiptis verb.

IV.

f\

- Contraftusjuris gentium §'. x. J'.de fur. mt. gen.^
civil. 1.1. §. z. d.k t. nam quod ibi dicitur non folum
Romanorum eft proprium, fed amp; aliarum gentium; idem
Homerus videtui probare : d. 1.1. in fin.. colligitur quo-

que

:que ex facra fcrïptüra, Gen. . comm. i6. ^feq.
comm. 17. amp; fio[' quod autem folennitas verborum hic
non debeat obfervari , ut in ftipulatione amp; verborum'
obligatione, probamus per U 1. uit, d. h. t. ubi haïc
verba exftant : eft autem emtk juris gentium amp; ideo
fob cmifenfu confiât. •nbsp;'

V.

Qriod fîtbonaefîdei contraéïits patet omnino ex
J. de aB. quia empti'amp; venditi aftio diâa à iuo coa-
traftu, inter bonxfidei aéliones numeratur, proculdu-
bio contraftus debet eflebonsefidei. Indecxigit quoque
latiorem judicis poteftatem judicandi ab utraque parte
quantum obligetur emtor venditoii,. amp; vice v«rfai^. i.
J. de oblig. ex confenfmfin. .. • yn

Vnbsp;I.

' Dicitur foló confênfu conïlans, quia ad fui perfedi®-
nïm requiritur tantum confenfus, /li. §.ulLd.h.t.pr,
J.h.t. amp; non reitraditio, ut in contraftibus qui re con-
fiant: cum ergo nihil magisr obftet confenfui quam do-
lus amp; error, confequitur Ros emtionem vitiare, ut amp; vis »
ideoquefi emtio venditio vimetus ii^itafit, contraftus
primo

confîftit quidem , fed ^joftea à Praetorercfcindi-
tur /. Ii d. quod metus caufa juuB. /. uit. C. de bis qult;6
•vi metus cauf. ' ^

Vnbsp;11.

Diâ;um eft porro in dcfinitione, dé tc commuta»^

A X -^vnbsp;^

da eerto prstio nam emptio fine re amp; pretiö non con-
trahjtur U.pr.lh.t. circa hancdefinitionemquidam
veniunt confideranda, i. qui fint contrahcntes a qui
emerevendere poffint, 3, quires emi vendi pofTunt
,4. torma emtionjs , qu£ confiait in confenfu ■ 5 finis
^effeaus. Cóntrahêntes, i. funt emtor amp; venditor-
Emtor eft qui pretium folvere debet, ut rem acciniat'
venditor qui rem tradere quot;debet certo pretia Emeri
vendere pofTunt omnes qui pofTunt confentire amp; per
. regulam generalemiqui Te turn effèftu polÏijnt oblia-,

re, veJuti pattesf.amp;filïi£nbsp;«nt obliga-

VIIL

a..Emere-vendere non pofTunt, quifeobligare. neque
confentire «oflunt: veluti fijriofi U.d.h.U.àdcT^
vel ma. hered. emete yendere quoque prohibemui
prodigi , quibus adminiftratio bonorum eft interdS
110. d. curat, furtof. l. de verb, oblta l 4 I J? 7

_ Quamquam regulariter qufs fibi tantum emere do
fametl funt quaedam perfona , nn^ alifc « ^

.i s. per quas cmq. acq. l. ^o. d. de^^^
etiam procuratori iicet emer« domino • ira „r

lt; • 'I -r O

' I N A U G Ü R A t I S. r

_ ^ • ■ ;nbsp;-) fl- - -nbsp;-J ;nbsp;'^ic-

- quot; - ■ x.^ ■■ ,■

' Videamus porro quse res émi vendi poflint, amp; quae
non; emi vendi poflunt omnia , quae funt in commer-
cio:' /. 3 4.5.1- d. h. t. res ptsefentès amp; futurae, ut ftuflüs
nafcituri: /.8. d. h. t, propriae amp; alienae: /. x8. d.tit.
ita tamen utnon dominium fei alienae, fed tantum pof-
feflio transfetïi ppflit, quia nemo plus juris in alium
transferre, poffit quam ipfe habet: vendi quoque poteft
jaftus retls; /. 8. d, tiU l- i^-de aU.mU ,, _,'

XI,nbsp;■

Emi vendi non poflunt res quaJ tiecinrémm natura
funt, aut eflè poflint i. J. de imt.Jip. emi vendi

quoque prohibentur res SacrjE, Satiftae, teligiofae'regU-
lariter 8. J. de rer.di'u. liber homo, ne quidem uib
condirione fl fervus erit /.-Sjrr 3. 4e verb, oblig,

venena mala: /. 3. J. i. ad I. Cor- dejic. /. 3.5. i. U

f

Foiraa hujus cónttate confifliit in confenfu qui^
debet eflquot;e liber, amp;dicitut i. fubfl:amiale, amp; quia con-
fenfus verfatut circa mercem amp;pretium, ideo refte fta«
tuuntur tria fubftantialia requiflta : nempe confenfust
merxamp;pretium. Ex diftis manifefto liquet quomodo»
emtio difFcrata-petmutatione, naraäu emtioneresji»:
nummisdatur, inpermutationeresprorcV;

anomodo ä locatione condudione , in emtione vendi'
^ ' -nbsp;tion©

s d IS u ;r ijfrttjo^. j u r i d î c a

tione agitur ; ut dominium rei in emtorcni tranfcat,
J. 80. §. tilt. d. tit. Sed nihÛ intereft ille effeclus fequa-
tur, nec ne d. tit. /.'il. d. de a£f. emt. at vero in
locatione, nec dominium, neque pofleiïio transfertur
/. 9. d. de rei vind. quia condudor non poflidet, fed tan-
tum eft in pofleflione.' 1.10. §. i.deacq.pojf,

XIII.

Materia emtionis venditionis , live , z. fiibftantiale
eft res, qus five fit corporalis, five in corporalis, mo-
bilis, fiveinmobilis, nihilintereft: Sed debet eflêcerta
amp; determinata ; nam fi erratum fit in pretio, vel re, aut
in materia , aut in ipfa emtione, emtio ipfo jure nulla
/. 6. d. h. t. ut fi putem me vendete fundum Cornelia-
num, tu veto pûtes te emere Semptonianum, emtio eft
nulla, llt;).d.h. t. 1.3 6. infin. de acq. rer. dom. 1.10. d.
d^ reb. cred,

X I V.

Denique finis feu 3. fubftantiale emtionis venditionis
eft, utpretium pro re detur, quod debet confiftere in
pecunia nnmerata : §. x. J. 1.1. i. d. h. t. debet efle
verum non {\m\x\d.t\xml ^^.deoblig.^aSt.L ^^.d.h.t.
requiritur ut fit certum /• 2,5-. ^. i, Tgt;.d. tit. I. C. eod.
amp; certum poteft efl[e , vel determinatione contrahen-
tium, vel per arbitrium tertii : ut fi quanti Titius œfti-
maverit, tanti res fitvendita, procul dubio valcatf. i..
J^h.t. denique, utfitjuftum, adeo ut nec emtor,
nec venditor Ixdatur ultra dimidium , qua cafu locum
Jiaberepoflet. l,z.C.de refi.vend.

XV. Con-

. • . . .. X v;

Contraliitur ergo emtio venditio , vel pure vel fub
conditione, vei in diem /.50. ï). h.t. §. pe». J. h.t.
ut fi Stichus intra certum diem tibi placuerit, ent tibi
emtus aureis tot d.^.pen. emtio alia fcripta, alia n^on
fctipta/T.y.^.f. amp; fic fcripta requirit ad fui perfeftiO-
nem inllrumenta emtionis à conirahentibus fubfcripta.
d.pr, J. h, 1.1.17. C' de fid. infir.

X v.l.

, \ r' ^ ^ r

, ij V ; ^nbsp;—nbsp;. XiJnbsp;.nbsp;. ^ rf

Effe(5lus perfe(5lx emtionis venditionis efl: obligatio
efficax, quse producit aftionemquot; êmti amp; venditi : Aftio
emti eft aftio perfonalis , nam oritur ex contradu §.
%%.y.deaèf. datur emtori, /. 11./-r. d. aB.emt. ad-
fos yenditorem ; amp; nihil intereft an ipfe vendiderit, an
perprocuratorem : Sedisdirefta aftione, hic vero uti-
li convenitur: 7.ï3. 2). f- ad rem ve.nditam
tradendam ; id eft debet transferre poffelTionem, amp; do-
minium fi fit dominus, vel aliter ejus intereflè, quia
non prscife tenetur rem emtoris fecere
dht 'I ti. X./. 30.$. i.'D.de aä. emt, cum truftir
bus'amp;àccêffionibus: amp; oraniaexbonoamp; aequo: i.fen.

C.de'aBemt. / ■ •nbsp;. .

c — —

X V I I.

Quod vênditor teneatur de dolo, probatur ex /. 68.
pr.^^.fin.'D. deconfr. emt. nam dolus prsftaturin
- ,nbsp;Bnbsp;omni-

omnibus contraftibns: quod ad culpam atrinet, vendi-
tor tenetur de lata amp; levi culpa L 3 j.nbsp;le-

vifTima regulariter non tenetur, amp; multo minus de cafu
fortuite: quia cafus fortuituspraeftatur mnulhscontra-
tra^ibus , excepto mutuo : i. J- »^od. re contr.
oblig. nifieum in fe fufcepit: vel io mora tradendi fue-
rit venditor , quo cafu omnem ailpam amp; perieulum
prseftat; fi emtor in mora accipiendi fuit, abeo tempo-
re quo emtor in mora fuit, praeftat venditor tantum do-
lum L 5-./. 17. Tgt;. de perte. ^ comm. ret vend, fi resad
menfuramfit vendita oportet prxftare exaftiflîmam cu-
ftodiam anteadmetiendi'dism/adeout fatale damnum,
vel vis magna excufetur : 1.1. i. O. d. tit. L 3. eod.

XV I I I.

Aario venditi eft aftio perfonalis bon^fidei ,
qusE datiir venditori, adverfus Emtorejn , ad pre^
rium dandum : hoc eft transferendum pretii domi-
nium / quot;i I. §. i- i- 1' C h.t. amp; debet nummos
venditori fatis facere. 1.13. §. 8. de tit. /. 11. §. z.eod.
quamquam venditor non tenetur rem emtoris face-
re praeftatque ufuras à tempore mors. J. 15. §.
^20. d. t. quia in omnibus bonaefidei contradibus

ufurx debçntur ex mora. L z. Tgt;. ^ l 3. C
de ufur. Et quidquid ex bono 6c «quo j ut tene,
tiir ad impenfas neceffarias , amp; utiles m rem fadas»
/. 13. §.22. 2).■ '

,. 'nbsp;'nbsp;■ A.

C à

CORQLLÄRIA.

I.

Qui credidit ad navis refeäiom
gaudet tacita hjfotheca,^ ^

II.

Inveäa ^ illata in^frAdlum Rußicum
^ tacito pignoris jure non tenentur.

Res 'aliena öpplgnorari nottpöitß, quot;

gt; .

p . .

Generalis hyfotkca etim^mrm^^^^
les comfreh^if^ ^^ lJ

• . . . quot;o i nrv ir.i J'rrr , qcff'.irjfbnq .fifi.T. ul

t ■ - ;nbsp;C,nbsp;n r . tnbsp;•• • ■ I

■ IJ , / -fnnjnbsp;7/ODlß-ii;-''. 1*nbsp;.

.f n ,.i

.nbsp;uuiO nai'i^r.xfl

f -xnbsp;KvW E G ^ r ^

inbsp;ui ^J^yl ij

•nbsp;aan de HEE R

Rodolph vander Horst gt;

Wiinneer hj met Lof ßjnf JHedenhvelingh va» het _
KÖOFENen\ER.KPOPEJgt;ihaddefiaande
gehouden , «nmet gemejne toèfiemmin^-dèr
Beeden Regten Do^'or wierd verklaart.

L. fchijnt het's'werelds rond door quot;t oorlogs
vuur te blaaken . ,nbsp;_ -

Elf dat den- wree'den Mars met opgefparck

Het^èhfeh'dóftf afs ^reVn^'elc;on*t ft'ahk ï^aiafd bcftorfl:
Met 'c lauwgeplengckblpet, ja fteets naar moordluft
derft.nbsp;J ï 1

Waar door raen't heylig Regt en wetten komt te fchenden
En niet alsteyckcns.Get v^n ramipen en^ pllppden, . :
Soo qudtlsx vrou Thé Mis nog'esn Söön dievaft en pd
Met onvermoeyde luft haar r^t befchermen fal,
En ftaan gelijk een muur, jv^ar dp men fteets fiet beucken
Met donderend gefchut, dog die niet weet van kreucken

.W^arqci fy dan gebied men hara tot fijnen loon
*Strä^x vfegt een Lauwer-krans, en fpreekt coVhcm i mtjn

SooN!nbsp;,Vnbsp;■

Ik heb u waard geacht om iti të'Iaten wedden
In mijne Priefterfchap , wilt 't Regt van 't Onregt fi;heydcn,
En handhaaft over al de Waarheyt en mijn Wet
Soo bli|Ecu naanï, en roem, van lafter onbefeict;
Vrouwnbsp;fal-^n nog« komen ©p te eieren,

En ftreng len om u hooft haar Myrthen, mijn Lauwrieren.

Ter

TER..

;; Van de Meer- mij% Heer t Z

RODOLPHUS yander HQR^T

Als fijn Ed: in dé yermaki^dé^ IJtreckfe Hbóge'^ ^
School^ MeeftÄ dcn befdé Régtea: foudci) O'- D
verklaart worden! .

• -nbsp;r

At oyt mij» Sang-gUin gimgen cm te dikten quot;
Hef ü in 4efe w^d^n» wMt dpfhejt 'fvi'igh^ ^

feSS®' Sot^ßail^ ha- 'k'cn'^e^c^r^ßdij^»'^^^^ ^d?^
minnbsp;r'^Oquot;],,-; /-f rrv :niJj:j

lyitgf tot Themis draagt dc opferfie.GodiK,.^/^ '' quot;
Waarom dees Wijs Godtn voor al nw 'arrebeyden ' ' .
Uw tot kaar Soon verkoor ja .o.pénilij^in,weydfn

Onder haar Priefirrfchap'in^Vfiia' ve^l ee^ 'i'oéM^^
Dat om U1V groote^Loff uu^ yd^ ejn 'dan no$mi r,, , . j .
Faar voort nu Tü^m^ pnd te minnen dees'Godime
Sooßltgjf. al Hiv doengaan'ii/egèn met ha-arßrme --quot;-i ^
Gaa maakt dat andere min om haar u do^ mishaagt
I^eivtjlgy dan de KHon 'en-tojf van -u/yshejt draagt
%oem-waarde Minnaar nu die -^'jshejt'^at bemiknpn^^.
EnnietalsTi'eunfchapßeetsrweget^metde'ßnnetiquot;^

Maakl dat m meer en meer'y '^ß-n'aan^s^eß Bei^'^^ ^
Soo' wert nog over al h. nam tot Loffgemelt»-,

^ -nbsp;jl^A ir :i :-bi ; Q

ml.c -ijirnad iHDO t;;

N Anbsp;C-H T.

mc^y^^ ^ ^ ^

ü ie He Kroon van wijs iult dragei^;.,
O m dar gy nu hebt geftreeW'

ang-, tot dat gy hebt.verkreegen. -
►«^'riefterfchap als T h-^lt;m i s.nbsp;;;;

a^ierom^jbebt gy n^Mn zegeöc
C geiulc en uwe Kroon v ...
t/^ y op heden anders geenen

lt; erftaat reck.doch mijnen Im ...o,
gt; Is te minnen äejck ni^nenv^nbsp;--'

Z iemant alsMees'wiis Gödin.'

ü aarom ial ff « nünbsp;^

tri eren fil u dek mä^ ^nbsp;;

oemcn^s i^'^M^^PoneQ

\nbsp;' . , . T f-.Z ^ « -nbsp;- '

X ORST dóet nu ^at mijn behaagv
O! ick Koor haar oock nu fpreken
^ echt bemint dat allen tijt
uiytim mijn dienft onbePreken
Hi ot mijn recht zijt nu bereyt^