V A M,nbsp;^
FAVENTE NUPTIARUM INSTITUTORE.
Au£foritare Magnifci'D.ReBorüy
PhilofophiiE Doftoris , amp; Linguae Sanft« in Illuftri
Academiâ Ultrajeftijiâ Profefforiis O^inariiri
- - - ^N^E C N' O N ''- quot;-
AmpliJJÎnzi Senattis Academici confenfu , équot; Nohilifjîms
Facultatis JV.RIDIC^ Decretö,
Summifquein UTROQUE JURE Honoribus amp; Privilegiis
^ rij^è ac légitimé confequendis .
-£ruditorurik Exammi fubji^ ƒnbsp;/'
diem a8. AuGüST. hora locoqxe folttis.
I
V A ^
Trajecti ad Rhenu
U Ô y
M,
Ex Officinâ Francisci Halma, Academi«
Typographi, cla lac xcm.
O MN
JURISPR-UDENTI^
F^AjÃœTO RIB U S,
iV^lnbsp;fnrjyf!: Inbsp;i ' i___^ ~
GOLIï'EGISMEIS
»
, V. \
tlquot;, ii.'t.. inbsp;. . J. J-- 'nbsp;lt; -, ^ ^ tl. :
.nbsp;; ■•.■• — i JL Ü..1
J'ü GtI .a..
J
*
â–
^^nbsp;MONK.
t M U (lt;[ 3 H Ü Ls 1 'j Od li ;{
ximsbfi:./, t j / f l t d 2 i o k /. n H i arifliO
ocl clo tiiilt;- /i§oq(T
DISPUT AT ro .JURIDICA
quot; INAVGVRALIS,
P E
i i
-I 'I
Uptiis,operam dafurum prius fig-
nificationem vocis fcire oportet ;
Nuptix enim vel dies feftivos ,
qu2E pompai nuptiarum adhibe-
bantur 1.24. C. dempt, vel ipfum
matrimonium, ut in hoc cafu dé-
notant. Sunt autem nuptia: Ã nu-
bendo di£tae , quia olim Puellas
caput, pudoris gratia , folebant tegere, eoque mo-
do in mariti domum ducebantur -, unde apud plerof-
que au£tores nomen nuptiarum mulieribus attribuiturj
jurifconfulti vero hoc verbo fepe promifcue utuntur,
Nuptia five matrimonium eß viri ^ mulieris
- :t
-ocr page 4-«
conjmöfio j inviduam vita cùnfuetudinem conti,
tiens §. I. lnf.depat.pt. ^ Conjunftio , animorum
fcilicet 8c corpomm : nam alterutro deficiente , nön
poteft dici confummatum marrim'onium qiiia prin-
cipalis matrimonii finis eft liberorum procreatio :
unde inter eas^perfona^ , ;qu^ natura ad generaiiduni
inhabiles fijnt,nuptiae non confiftunt/. 39. i.dejnr.
dot.nbsp;- ^
cMarc. cap.
10. comm.
.'Oli
quot;quot;Viri ^'-tnulieris J ex illis verbis colligitur, qüod
una tantum , neque plures uxores fint ducendce, ad
excludendam Polygamiam fimultaneam -, prohibitam
legibus Divinisj naturali ac civili jure. Legibus Divi-
nis, ex primo conjugio, quo duojubentiif in.utiatft
carnem conjungi Gen. cap. i.. com. quœ verb^
Chriftus ipfi Deo tribuit CMattb.cap. i^.cow.^^f.
II. Naturali , quia mu-
timm conjugum amorem , quem fingulares fovent
nuptiœ J divellit, violatque fidem , qua alter alteri
fefe perpétua'Confuetudinis vitse obligatione tradit.
Civili, ut ducens plures uxores i! non tantum fiat in-
famis , fed etiam pcena ftupti puniatur I. 2. Cod. de
inc.nupt.nbsp;â– nbsp;I. i,.
Jndividuam , verbum-hot duplici modo fumitur,
yel pro eo,, quod nondum divifum eft^ ut in leg. 32
%.(i:ff. de adm. ^per. tut^. yd pro Å“ , quod dividi
nequ it, ut fervitutes, obligationes See. Utraque figni-
ficatio huic loco convenit, ad exprimendam perpe-
tuitatem vinculi conjugalisirruptam : nam eo animo
nuptiae contrahuntur i ut fola morte dirimantur : ne-
que enim^ nuptiis fabile' renlmtiare licet. Chriftianf
Bon nifi ob graviores catifas div'ortia- permittunt No-''
veü.rxf. f. 8i ® 9. Nam Chriftus docet nos , inîtio'
conjugium ita a Deo, inftitutum efle , ut indifliïlubile
t'üitt ■■,
'. -C- â– nbsp;' ;; -
^-raquot; . rr.i; : ■' y •■nbsp;À s^vi'i'^'o'^ivV
, quot;i-,' r(v^., - -nbsp;:nbsp;(nr-
Vit£ confuetudinem continens , his verbis ïndica-^
re voluifl'e videtur Juftinianus , inter conjuges non
tantum profper^e , fed omnis fortunse focietatem iniri
/. 22. §. f ff^folut. matrim, hinc aModeftino appella-
tur confort 'mm omnis vit^, Tgt;ivini-^ humant 'Ju9is
communicaPio 1:1. f. de rit. nupt. ^ in qùà quot;definitio-
ne eadem ambobus facra efl'e colenda uxorem fequi^
forum, dignitatem amp;: domicilium mariti', docet in
i.Ç^ ff.de Sénat, fed hinc non-infertur intertbnju-
ges bonorum communio , qualis focietàs jute cii^'iltl
vi nuptiarum non cbntrahitur/. r. §. lè^ . ff. adJe-\
nat. conf: filan. I. %.Cod. de pa5f: conv., nifi aliud'
cautum fit paftis ante-nuptialibus §. ult.ff. de
alim. leg.
t 7
â– ' 'O . quot;nbsp;Mn:.-; b oi.'-f^T
Juftarum autem nuptiarum primum requifitum eft,'
A3nbsp;quod
-ocr page 6-guod Goatrahentes fintciyes Romani n fervorumenïm
con'undio non connubium fed contubernium ap~
pellatur Li^.§.^.di'rit.nup. unde ülorum coniuges
non uxores, fed contubernales dicebantur /. 4t;§ 2.
ft. de leg. i. quia fervi jure Civili pro nuHis habentur
l-li. dereg. juns^, Peregrini vero fuo non Romano-,
rum jure contrahunt :' verum difcrimen inter Cives Ro--
manos amp; peregrmos , port L ij.ff de fiat. hom. par-
vum habuit ufum, jure noftro nullum. Sed cum qui
aeportantur jus civitatis amittant, /, 10. §. 6 ff. de in.
JUS vocan 1.17. ff. depn. tamen matrimonium, femel
legitime contraaum,per deportationera non folvitur,
i.ff.debon.damm.
m
. Secundo 2:tas jufta requiritur , fcilicet'quatuorde-'
cini annorum m mafculis, duodecim in feminis / 4.
ff.derit nuft. quomam in ea ^tate apti credimturad
generandum , amp; hoc Imperator vulc dicere in princ.
h.^t. mafcuh quidem puberes , foeminx autem viri
potentes , feu ntibiles, id eft, qu:E virum pati poffunt
t.pej^ff.quanl dies leg, olim fexagenarios cum mu-
üeribus quinquageiiariis nuptias contrahere vetitum
fuit lege Julia, fed tefublataeft per% h.t.
Tertio defideratur confenfus illorum, qui coeunt
cum IS fit de fola fubftantiamatrimonii i I ff. dTrit'
»^/.Nuptiasenim confenfus nonconcubitusfacit/ 30
ff de
-ocr page 7-f.djregjur. Hinc fequitur, nec deduftionem in do-
mum, nec facerdotalem beh^iftionem, nec alias fo-
lennitates Jure Civili requiri , ad fubftantiam matri-
monii, 6./: i. 21.-gt;Q. h.,t, Itaque: fiçrror intamp;r-
^enerit-j^qui confenfum impedit i' ex, gr. fi quis Tift
tiara prlt;? Mevia duxèrit,'talis error matrimqniiim vÀtial,
^ßj-. H'F' dejurifd. /. 9. ff. de cont.empt. Nam q«âm-)
VIS Jacobus Patriarcha Leam fuppofitam pro Rachcle
retmuit, Gen.cap.t^. non ufus ell fuo jure: potuifl'et
emm illam repudialfe : fed Ti quis erraveritinacciden-i
talibus yelutijm-fornfia , diyitiis, jfte eri^r non vitiat.
matrimonium.. Sed Celebris qu^firio eft, circa vii^ini-
tarem,:/i erratiun fit , an impediat ? Nonnulli Jurif-
confuiti hunc errorem fubftantialem putant, amp; tune
inde fequeretur, eundem Nuptias reddere nullas,
quod amp; Juri Divino coçveniens elfe videtur Matth..
cflp. x.comm. 18. ^ i^. ^eutroHACap. 22. ubi nor» fOr
lum ep cafu.divortium admittitur, . fed etiam tà pitali
fupplicio corrupta affici jubetur : .jVlero autem Jure
Çivihvalent:arg.l. ^.ff,decont.mpt.Lii.eod.NovelL
L^oms 95. Ideoque quia nihil tarn confenfui contra-
üum quam vis metiis: l, Xj6. de r.eg,jur.y Nupti»
jufto metu init£e, non fubfiftimt i. 21.' ff. de rit. nupi
X^n.njîÇtus reverentialis abfquejminis amp;: verbmbtis
fi'juvenis de nofte repertits ins
muliêris ledo, per patrem vel cognatos mulieris metu
armorum coadus fît matrimonium contrahere illud
non valet 1.134: de verb, oblig.
'' 'â– 1 rrm;'jp frifjL'fiabi-/nnr.'.-^
-1 â– â– 4 jx. Con-
r
i
-jji ;
* IT
'bni; rn5noi£;r;b..f.
• Confenfus parentum, aut quorum in poteftatefunt,
quöque tam necelTario requiritur; cum hoocivilis Sc
naturalis ratio fuadeatfrinc. Inß-.h.t.i. i' i .ff. deflat.hom^
civilis, ne patri invito agnofcatur fuus haeres Inßi^
de adopt Naturalis, propter obfequium erga parentes /.'
2. ff. dejuji. amp; jure. Ita ut confenfus procedat, neque
ratihabitione patris retro legitimae fiunt Nuptiae', quo-
niam ipfo jure nullae funt, ratihabitio in itlis tanV
tum locum habet , qüx aliquo modo confiftere {tót-
funt:.fi itaque filius , fine Confenfu NupCias contra-^
prit: nec vir, nec uxor ÃŽ nec matrimonium j nec dos.
intelligitur, fic ut liberi, ante confenfuth'parentum na-
ti, liaDeantur pro fpuriis l. iii^ff)deßat. hom. l.
2). de nit.nbsp;fufficït tacitus parentum confen^.^
fus, fi fciantnec contradicant /. 5. C h. t. amp;c iri'hoe-
cafu hsec régula, qui tacet, confentire videtur, vera eft.
Nifi pater ftiridfus fit, cum confenfus curatoris patris
tum fufficiat :-vel abfens fuerit, quo cafu triennium
expeftandumnbsp;10. ff. de rit. nup.'cum zu-
tem parentes liberis fine jufta ^caufa confenfuin dene-L
fent, Ã Magiftratu cogi pofl'unt, ut4iberos in hone-'
um matrimoniumcollocentatque dotent. /. ff.de
rit. nup.nbsp;-,nbsp;- J
. C'
t
Nunc videndum quaaira perfonarum Nuptice fint
prohibit«, quae prohibitio partim natura, partim ju
rf
re
-ocr page 9-re contingit, natura proliibentur caftrati propter per-
petuam impotentiam generandi §. 9. Inft. de adopt,
fpadones, qui curari poflimt, nonprohibentur:/. 39.
ï.f.de jur.dot. ut furiofi, nifi habeant dilucida
intervalla /. ^.ff.de his qui funt fui vel at. jur.
t!/
Jure prohibentur cognatipnis, îiffinitatis, honeftatis,
Religionis Sc publicse poteftatis cauTa._____^
â– â– ! ii
Quod ad cognatipnem attinet, ilia eft yel vera vel
fifta. Vera quœ ex fanguinis propagatipne'orimr, fiiSta
ex adoptione. Ob veram cognationem inter afcendeH-
tes 8c defcendentes Nuptije iq infinitum prohibentur:
§. I. Inft. 5 3. 5 'f^'.ff. de rit. Nupt. quse Nuptise
vocantur inceftae ac nefariae, quafi de iis fari non liceat,
propter conjunftionis 'turpitudineni' §.'1? Inft. d. t. ' In-
tent collatérales prohibentur in fecundo amp; tertk) grâéu}
itat ut' frâtmm amp; ïctfOrütiiiibnbsp;conjunganmri
nupt. l'.ï^.Çod. èody \\\W:lt;x cd^atiohe
etiam afcenderités Sc dëfceridentes 'inter fe^ Nuptîas
contrahereillicitum eft, ne quidem diflblutaadœtio-
ne §, I. Inft. denup. t^^.ff. de rit. nupt. fed fratri-
bus 6c fororibus, aliifque, qui fibi parentum libero-
rumve iocoinon funt ^mittitur j çxtinâîà à dopbiône
§. 2. Inft. di£t. tit.nbsp;ft-:y sV. ^ \ ji ^rq
5
A. . • .XII Lnbsp;u
Affinitatis caufa quoque à quarundam Nuptiis ab-
ftinere; necefle eft f.6. Inji. h.t. t_Affinitas autem eft
necejßtudo inter conjugem ^ alterius conjugis cogna-
4. de gr ad. amp; quamvis proprie non
dentur gradus affinitatis, quia affines ab affinibusnon
generantur l.nbsp;ff. di£ï. tit. Imperator tarnen
3uofdam quafi gradus agnofcit /. xo.ead- ideoque ea-
em ratione prohibuit inter affines, qua intercognatos,
fi nempe inter fe parentum aut lil^rorum locum ob-
tinent § 6. Inft. de nupt. Comprivigni vero cum fo-
roribus comprivignis re£fce contrahunt 8. Infi. eod.
quamvis habeant fratrem vel fororem ex matrimonio
poftea contrado natos d § %-Jnft.
Honeftatis ratione prohibetur quis ducere, qu^
damnataeft adukeru, vel nubereadultero/, 29 §.
ad leg. Jul. d.adut. nam non jfolum qüid Hcjiirpm, fed'
amp; quid honeftum'fit , poncierandum.gt; Néc raptor
ptam ducere poteft l.un.Qod\derdp.virg. quot;J.r:
XVLOb
or
«.1
.HiA.niZ
h r--. â–
- i. -,t tjJi. . •. * V,nbsp;jVj X Vt. â– â– . . .i .'â–
'd'^ .-iiQii?^ , euo'rViol ^'^r .-f
. Ob f Iigilt;^emJiidsus.cimCI?riftianacoman2inoB
l^teÛl.6C'deyud.nbsp;' V lt; ^ W.- gt;
Ob publicam poteftatem interdicitur matrimonium
praefidibus provintiarum amp;: eorum liberis, cum pro-
vincialibus
Nunc videamus pœnam, amp; primum eorum, qui Nu-
ptias fine confenfii parentum contrahunt, amp; ut ante di-
ximus cx illo coitu nafcuntur fpurü, quafi finepatre :
/,nbsp;ßat. hom. fed matris conditionem omnimo-
do fequuntur /. i^.ff-d.t. amp;fi quis aliasinceffas Nu-
ptias contraxerit, pro qualitate d^ai punitur /. ult,
ff. de rit, nupt.
l'I
!i
HaÄenus vidimus quid fmt Nuptiae »quot;quomodoL
Sc inter quas perfonas contiahantur, quœnam lint pro-
hibitsE, etiam pœnam eorum , qui contra leges coëunt,
nunc réftat vidéamüs ,-^aiïiiunqùani ôb rationesdilfok
vaturj 6c folvitur morte, vel divortio L\. ff,;Je. div^
morte nattnrali, qucE eft feparatio animi a corpore,
quam naturalem mortem imitatur civilis, Juftiniani
jure : Nûvelktx. cap. 9.. -Re divortiis non dicanu,
(nifi qûod mbribijrtantÜiii'ob'adulteriumamp; malitio-
fam defertionem permifiTa fint} quia nec chartae nec
temporis patitur anguftia.
B a
CO-
-ocr page 12-'Muiter ^Senat. Vellejano remmiare lgt;o-
tefl.
^nbsp;-nbsp;. T gt;
Venditor ad pr/icifam rei traditionem co-
gi non poteß.nbsp;gt; , ,1. v.; gt;
- . ^^
Deduäio Sponfa in domum mariti non
eß de ßibßantia matrimonii.
^^aritus eß dominus dotis,
'ContraäHs in teßammio ^ cekhari nc-
'quit,' • 'nbsp;•
* A»nbsp;lt; ■■'ir
'Fajßt demonßratio non nocéf legato, •
if'