^ DISPUTATIO MEDICAt
'in A V G ZJ R k L I Sy quot; quot;

D E

Melancholia Hypochondriaca

Q^V A My
FAVENTE DEO TER OPT. MAX.
Ex KyiuBoritate CHagnifici Tgt;. ReBoris,

D.JOHANNIS LEUSDEN,

Philofophiîe Do£toris/amp; Lingux San£tce in Illuftri
^ ' ^ Academiâ Ultrajeftinâ ProfelToris Ordinarii,
,nbsp;N É C N O N

Amplißmi Scnatas Academici Confenfu, amp; Nobi'ißma
Façultatis MEDIC^/£ Decreto ,
' PRO G^R A D U D O OT O R A T-U S,
Summifque in MEDICINA Honoribus, Praeiogati vis Sc
Privilegiis , rité 8c legitime quot;confequendis,
Eruditorttm Examini fnbjicit

GERARDUS STRUYCKMAN, Amstel.Bat.
Ad die'm if. JanvÀRIi y^hbrii kcoqUe filàir. Fet. Stil,

t

-Li

Trajecti ad rnenum,

Ex'Officinâ Franci sci Halma, Academix
Typographi, cIo bc xciv.

Honorat'fmo) Speâatifmo , Tkiate çf
' Virtute Confpimo VIR O,

d.d.laurentio struyckman,

Parenti meo Venerando , Filiali amo-
re amp; honore profequendo.

JBquiJfmo Prudentijfimo VlKOy

DÏD. C^RADO STRUYGKMAN,

Fmri meo Chariffimo , Mercatori in-
ter Nannetenfes in Gallia florentiffimo,
fbelidfllmo/:nbsp;^^

NEC NON

D.D. JOHÂNNI HAMAECKER,

Fratri meo affinitate co.njunao , fem-
per a me honorando, Mercatori inter
Amftelodamenfes fœliciiTimo honeftif.
limoque.

Hmc tSKedicam Dijfertationtm

Confecrat atque offert,

quot; GERÂRDÛS STRUYCKMAN.

AUCTOR.

T

- ■ ; ,

DISPUTATIO MEDICA
INAVGVRALlS
D E

Melancholia Hypochondriaca.

THESIS 1.

Elancholia Hypochondriaca quid fit, nomen
Morbi indicat , efl delirium ßne febre ^ furore
' cum metu amp; triflitia conjunEium , inde anginem
. trahens , quad Hypochondria pejßmo altquo morbo
laborent. Enimvero hxc omnia illo nomme
■ concludi, nemo inficias ibit , qui rem ac-
f curate attendent.

II.

Hinc igitur addifcere poflumus, primo qui-
bus modis conveniat, deinde quibus itidem difFerat; cum ab aliis
omnibus, tum imprimis ab ejufdem generis Morbis. Quod enim
delirium fit, certe caput affici dénotât, inde reliquas humanse com-
pagis affiftiones non hue appellari fcimUs : quod fine furore (3 fe-
exiftat, 8c Phrenitidem Sc maniam. Sc confimiles morbos^ ho-
rum five cum altero , five cum utroque conjunftos , ablegates
vult ; quod ab Hypochondriis originem trahat , delirium Melancholi-
cumcxclufum iri jubet, quod vel a toto corpore, vel a mafia fan-
guinea totius corporis aliter depravara gt; ve ab ea parte corporis
ßc fanguinis, quae cerebrum eft, aut in cerebrum appellit, i liut
que oras omnes , portus , finus , rigat , vel a peculiar! fpirituum
animahum dyfcrafia j vel quacunque alia ex cauflTa dependere
queat.

Ill-

Abhmc ergo propius morbi ad notionem ut accedamus, m Me-
lancholia Hypochondriaca itaque univerfa hxc occorrunt fympto-
quot;mata , quorum aha in aliis oblervantur, neque omnia in omnibus
comperiri , coropertum eft. Primo delirium , cum tamen fum-

A X 'nbsp;mum

4 DISPUTATIO MEDICA

mumgradura adipifcitur, vix ante ilium: deinde mϕor,tr:to,
acfine iuftacaufla metus: hinc Sctaaturn.tas.^Sc folitudmis amor,
amp; morofitas: ad hsec 8c acre ingenium, amp;perfpicax, amp; judicium
conftans, ac pertinax ; appetitus modo auftus ad voracitatem ufque.
modo depravatus , raro diminutus : fitis vero rarior aut déprava-
ta. Sed ÔC aliquando difficilis affumptorum fermentano , ventri-
culi a cibis diftenfio , murmura 6c rugitus ventriculi , Sc hypo-
chondriorum, ruftus , iique ordinario acidi, crebra vomitio, non-
nunquutn bolus quafi faucibus irihxrens , prspnmis cum M elan-
choliae Hypochondriacs fufFocanlt;y:onjungitur Hypochondnaca.

Alvus ipforumplerumqueadftriàa eft : membrorum ornnium

gravttas vUt: pulfus, 8c rarus, Sc tardus amp; vero etiam durus,
amp; maRnüs , folet efle. Frequens cordis palpitano , led amp; cardial-
Sia amp; quandoque animi deliquium obvenit. Relpiratio fjepe dif-
ficilis anhelofa exiftit , imo fere femper, tardb, fed magne reti-
rant. Somnus ftepeperpaucus, vel infomniis peturbatus Afpeftu

torvi, luridi funt, lachrymantes, gemebundi, fufpiriofi : in con-
fortiistaciturni, morofi, 8c pertinaces, vel e contra eftuse hilares,
aut garruli, ut modum tenere nefciant , cujus tamen poftea iplos
poenitet , ita iit per impetum poft epulas , vmum , amp; fomnuin,
ad Melancholiam redeant- Hue accedit, m re ahqua , protunda,
Sc defixa quxdara cogitatio ; oculorum ad Gœlos elevatio , ma-
nuumcomplicatio, aliique geftus, qui moerorem, 5ctriftitiara te-
ftantur, facies iis eft fuppallida, vel livida, cutis anda j ocuh aut
turgentes . aut triftes, aut volubiles 8c vagi. Febre tamen non

laborant, aut non nifi raro, fakem diu.

V,

Abundantiâ feri fcatent Jputaiores enim fmt melancholici, quin amp; ftU
riam de naribus pendulam habent. Venas, extentaz, ftr.tulentas
funt (flatuum enim ingens in iis proventus) hincdifiiculter fanguis
iis elicitur, quod bene norunt Chirurgi, quin amp; in vifceribus ni-
hil prœter flatus ferme folet ab anatomicis reperiri. Unde in in-
teftinis f«piflîme pars repletur flatu , pars ftercore , amp; fic dein-
ceps Hinc Colicofi exiftunt, borborygmos, amp; murmura innu-
merabilia, patiuntur. Quoad animum, Sc naufragiorum , Sc fu-
nerum Sc csedium , 6c plurium fimilium , ideas videre fe exifti-

mant.

mant. timidienim, met'culofi funt, 8c diffidunt omnibus, ac
ad contumeliatn omnia accipmnt magis. Quoad corpus, imoamp;
animi confiüa, tardi lunt , ac hebctes, amp; propofiti tenaces. C^ain
amp;avari, invidi, fraudulenti audiuntgt; Scvafri, amp; verfipilies, imo
amp; diaboli baineum. Creicente male, abexternis, Sc interniscau-
fis pra;deliri fïunt.nbsp;quot;

VI.

' Lien eorum fere femper efl tumidus , magnaque ibi palpitatio
nonnunquam, quafi inibi cor eflet, prxfentitur: quinSc fubtus
ventriculum pulfatio infignis, imo, in eadem regione , dolores
paflim oriuntur, qui hinc inde vagi tranfcurrunr. aliquaudo ante
mortem vomitus nigri fuperveniunt, erofis vafis brevibus, quas fa:-
culcntum fuum fanguinem in ventriculum efi^undunt. Urinam ha-
bent nigram , quie aliquando, fi copiófe excernatur , falutaris
iis efle poteft ficut Sc per hnemorrides aliquando excernitur mate-
ria peccans, notante Sennerto. tandem tmniunt aurés, vertigine
tentantur.

VIL

„Porro ut a Willifio , morbi hujus accurato admodum Scri-
;,ptore,paucula dehbemus: homines funt, inquit,temperanienti
atrabilarii , cum afpeftu lürido , amp; graciliori corporis habitu :
,,raro e'ft quod morbus ifte wmpnns vultu florido, aut etiam nimis
„ phlegmatico prseditos moleftat : circa setatis «V^' fignis mani-
„feftis fe prodit i huic viri, frequentius quam fkminae, obnoxii

„reperiumtur , ...... in mulieribus ob debiliorem conftitutio-

„ nem , affeótibus fpamodicis longe pluribus ftipatur j • quare vul-
„ go dicitur in hoe fexu , paßioni HypochondrUu hjflericam adfci-

„fci.....circa membranas pedoris , ac praecipue mediaftinum ,

„dolor acutus, qui modo in una parte circumfcribitur, modo ad

j.fcapulam extenditur..... in capite dolores atrociflîmi periodice

„revertentcsemergunti item Scotomiœ, vertigines, vigilix per-
„tinaces, cogitationum xftus, 8c fiuftuatio moleftiflima , animi
„incertitude , phantafia perturbata , rei cujufque formido amp; fu-

„fpicio, morborum , quibus immunes funt, poflcffio imagma-
„ria, pleraeque etiam aliae fpirituum diftra6tiones, imo interduoi
'„melancholia, amp; mania , hanc aegritudinem comitantur. Girca
„partes externas dolores vagi, ncc non fpafmi, Sc ftupores cum

A 3nbsp;« «for-

„-fbrmicationis fenfu invadunt, fudores nofturni, fanguinis in fà-
,jçie amp; volis manuum fufiPufiones, febres crratica;, amp; pleraquc
„ alia incertse originis fymptomata paflim oriuntur.

VIII.

Ac ifthaec modo fufFiciant. Compendium ergo ut faciam ,
ac, ancipiti in judicio, aliquid ut certi ac pathognomonici ftatuam,
quas hominem purum putum Hypochondriacum commonflrant ,
i la prazcipue funt -, nimirum , pu/fitio Hj/fochondriornm , pa/petatio
fub peüore, flatus, rugit us , borborygmi ventriculi ,ac inteflinorum , ruüut
acidi, voracitas , vel fermentatio Ufa , refpiratio difficilis , dolores vagi ,
vertigines, morborum non poffefforum imaginatia, cephalalgia, cardialgix, ,
antmf deliquia^amp;ß qua funt hujufmodi, cum prioribus tamen combinata»
Hsec, fi abfint, Melancholia erit alterius generis, vix illa, de qua hic
agimus., Hypochondriaca; hîec fi Tola fint, hanc folam adcfiTe pro-
nunciabimus: ha:c fi , ruaculas in corpore, putredines, in ore, gin-
givarum hamp;morrhagias, inßammationem, alia , conjunóta habeant j
fcorbutum : fi (ufocationem infignem , bolum furfum afcehdentem ,
eonvulßones, quafi Epilepfia,foret,nbsp;fupprefiTos,nbsp;af~

feBionem : fi tumor em inßgnem lients vtV dmitlem , dolorem item ,
eumquc ad taftum ingravefcentem , ' difficilem , ac fufpiriofuni
inceßum\ amp; quae praeterea illius mali indicia funt infinita alia ,
TKorbum lienalem, amp; fic de caeteris j tum affeftioni Hypochondria-
cs conjunftura Ôc complicatura effe judicabimus.

. n 'nbsp;I

Hinc me ad caufas conferamj illas vero breviter ut expediam ,
multa paucis dicere necefle habeo. Itaque omittam longiflimam
Diflertationem de lienis ufu , nihil dicam de illius vitiis, ne at-
tingam quidem aliorum opiniones circa hunc morbum ; Sc quid
mea fit opinio duntaxat proferam. Melancholiae ergo Hypochon-
driacas quadrupiicem ego cauflam agnpfco. i. Spirituum.anima-
lium impurit|atem ac tprporem. 2. Cacochymiam fatiguinis fero-
fo pituitofo-Melancholicam, 5. Humorum pituitoforum , ac
Melancholicorum , in prima corporis regione , congeftionem.
4. Denique totius corporis, ac omnium ejus partium,obftru6lio-
nem, quin amp; intemperiem frigidam, humidamque aut etiam fic-
cam. _ Ab his ego rebus cunéla illa affe£tionis Hypochondriacie
fymtomat'a, haud incommode deduci poffe putem: hxc enfm, fi

data

data fint, certe ilia fequcntur :-hase Ci tollas, longiffimashypothe-
fes fabricari. necefle habeas.

X.

Ut miflas faciatn opiniones veterum de liene ; triplicem ego
impraefentiarum , magni momenti , acponderis, de lienis ufu ,
hypothefim adoro : alteram Willifii, magni illius ViriSc Velt-r
huCii , qui ui'am fermeritatitiftm , refpeftu fanguinis, illi'tribuit;
(omnino qualem fermentum, refpedu panis, habet, nam wodi.
cum fermentât totam mafam , ut eft in facris ) alteram Sylvii, Me-
dicine decoris, amp; orna menti , qui fanguinis munus exahatonum y
imo Qflufquam^ferfeElorium, lieni primus^jnfpexit. Xertiam CI-
D. Drelincurtii,, qui lieni munus ddutorium tribuit j'refpeiäu fan-
guinis jecorarii , quatçnus ille dilutus, Sc attomatus, copiofo ferp
per.ampliffimam arieriam lienalem (qua; major eft multo jeco-
raria) cum fanguine recepto, indeque per venam lienalem, in venam
portas refufo, haud paullo commodius 6c facilius per hepatis' aci-
nos , minutaque vaia ôltrari, ac tranfcolari queat, cum ahas ob
criffiticmxjus. , quippe sfero nuper inter circulandum orbati, in-
cptus eflet ad, illa vafa fubeunda. - Sic, efto, per me, obfl:rufti0
lienis caufa partialis hujus morbi , ego non folum lienem , fed Sc
hepar. Sc pancreas-, Sc mefenterium. Sc uno verbo, totum cor-
pus obftrudum caufari paratus fum.nbsp;j,

X !•nbsp;. ■(■;

At , fi quis munus fermentatitittm lienis , fi alius vifum plufquam
•ferfeStorinm ühg\nn\s , fi tertius officium'vitiatûm'i/î/àw/àw ihcla-
met; enimvero, quid vis? dicam; concedo tibi totum : Habes',
quod optas. Unde tamen , ex te quasram , illa aberratio in mi-
crocofmo? an Cslitus fulmen, in lienem prolapfum , illum fo-
lum afflavit , cafteras compagis humanae partes^ intaâas reliquit ?
an potius anteiyit, illa, qüam dixi, cacochymia. Et hanc cöii-
fequens, in prima regione, humorum congeftio , unde regulari-
ter illa mala concatenata manarunt ? habes argumentum logicœ
cornutum: elige, quod vis : fi primum dicas, monflrum, profç-
ao, horrendHmyingens^i^ToÇtTQs: fin vero fecundum, mecumagis,
mearum partium miles eris.nbsp;i- .

Caufx

me DIC A

D ISPÜTATIO
■--.dnbsp;XII.

Caufe vero procataraïc® non luuitó pauciores t'^nt, nitniru w
or^nÄT qu'.ad generat.onetn ^-iunt humorum ^
corum, id eft, acidorum, aufterorum, vel '^'^erborum vt q
peculia'rcm ülis induere poffunt fementat^n - Huc^quot;

trigidus .taidus nebu olus cra^^^^ ^^^perpt. oUuB.m

feptentrionahbus plagis adeo famiharis. ^ijc uj p pnbsp;_

««W aether : Vel è contrario ntmuim urens ^

alimenta aquca, acida, auftera, acerba, craffa, glutmoU ac ^rrea.

üt tnftitia', mtefor , metüs defperationbsp;f^bSTeo

nx . ob liberos in ripa ûnmms pofitos ,nbsp;-

terrore perculfi, in hunc affeftum mciderunt : hue ™ ^
ÏSn^ï foóoW-'in'quibus eminent'hämorrhoides amp; menttrua.

Imno oerpeflb, verumetiam a morbô graviore, quin « ^ dem
itr pSm Chylificationi , .6c

mala corporis conformatione 3 uemque plunbus aim, led ejulûem

prorfus farina. _ • X I I I quot; ' fnbsp;'

: Ha^cunûi caufis auftoi^s in conftflb habem ; me^^ W
^modo . ab illis caufis contment.bus , tamnbsp;producan

\ur.fymtomata, id amp; tergiverfan qu.fp.am
.haud'adeo facile eft explicatu- laterum «quot;«P^Or
niamriS'cfle lïmm^ti {imo fqrfan multo. mmonsj^nac m nypo-

.nisvitiatoscaufantur,6c açidum m l^ngume abundans u caui^as
proximo hujus morbi. Quod cum a magnis ilhs magnarum 1 y-
voM ftriaoribus. jam fatis fuperque fit pr^eftitutum , eqm-
'dl oXm hoç labore fuperfedçre , ni fumma reium capita at-
n^geSfpuS quö'eritas hujufce hypothefc«s ahquanto

clanus elucefcat.

Igitur

'nbsp;XIV.nbsp;^

Igitur , pofito illo acidi , aufteri , ac acerbi , dominio in cor-
pore, id eft, cacochymiâillâ fanguinis ferofa pituitofa ac Meian-
cholicâ, ecquis non videat, totam iliius crafin perverti j ex illo
deinde fonte, innumeras non folum fpirituum , verum Sc humo-
rum reliquorura , amp; funftionum animalium, naturalium, ac vi-
talium , Sc vifcerum cnnflorum,in officiis peragendis fuis, ano-
malias , neceflario confequi debere ? acidum enim , extra cor-
pus, ßccoagulat, amp; conftringit, amp; réfrigérât, Scficcat, Sc fuim
pellit , amp; alcali domat, amp; bilem refraznat , 6c fexenta alia pra:-
ftat, qua: Chimicis experimentis manifefta funt; unde, idem in-
tra corpus pfasftare , putandum eft. Acidum autem cum dico ,
amp; acerbum. Sc aufterum , una nominata volo ; nam hsec non ,
nifi gradu, inter fe diftant. Itaque fi fanguis nimis fit acidus , Sc
acerbus , hinc primo illius quafi coagulatio ( neque enim illam
adeo perfeftam hic efl'e dicimus, ac in lade fit) deinde fecefiîo;
tertio minor fiuiditas, poftremo motus fegnior, ac tardiorfit, A
fegniore hoc motu fanguinis, pulfus Melancholicorum, Sc rarus,
amp; tardus , exiftit. Üci , a ci-affitie ejufdem , amp; durus, forfan ,
amp; magnus. A fecefiione fanguinis illa pœnè incredibilis feri abun-
dantia, qua ad glandulas falivales, amp; os, continuo affluente, in-
cefianter fputatores fiunt Melancholici , Sc plus multo mingunt,
quam bibunt, 8c fudoribus nofturnis fcatent , Sc ftiriam de nafi-
bus pendulam habent , mucofique nonnulli , non minus , quam
infantes, fiunt.

X V.

Csterum coagulum fequitur crafiities fanguinis , Sc omnium
ejus particularum : hanc vero confequitur generatio fpirituum iti-
dem crafibrum. Sc legnium, Sc minus volatilium , Sc minus pu-
rorum , quatenus minus fubtilium : hincque ignavi funt Melan-
cholici, hebetes, tardi, laborum pertasG : propofiti porro tçnaces'
fupra modum ; eó quod crafilores. Sc fegnes illi fpiritus non faci-
le ad nova cogitanda , vel aggredienda , ob eatn, qua prasditi
funt, fixitatem, impellantur ; hinc Sc illaperpetua, unainrede-
fixa cogitatio , qux vel in dilirium facefcere folet : hinc Sc , in
parte , acre illorum ingenium confurgit , eo quod perpetuo ea-
dem meditentui;, volvant, revulvant, non defultorie , tanquam

Bnbsp;'nbsp;cur-

curforesequos, fic cogitationes mutent, aut perfunaorie de re-
bus agendis , vel fcientiarüm objeftis, cogitent , fed fenö , con-
ftanter, diu. ob fixitatcm fpiritibus ipforum mnatam. Cxterum,
abimpuritate eorundem fpirituum, Cimpurantur autem ab hahti-
bus, vaporibus, amp; flatibus, perpetim ab Hypochondrns Sc congé-
ftione illa humorum,in caput elevatis,) Sc tenebncofitas ^orum.
Sc metus , amp; pufillanimifas , Sc ideae funerum , ac cxdium, öc
a metu triftitia, amp; ab hac foUtudinis araor, Sc indidem fileniium ,
Sc odium hominum , Sc hinc morofitas , Sc confimdia elucefcunc
fymptomata.nbsp;^ ^ ^

Jam vero quod vafri. ,ac vcrfipel]es,fintHypochondriaci , quod
fufpicionibus agitentur, nec cuique fidant, partim a puhilanimi-
täte, qua cunfta timent, fibique ipfis cavere ftudent, partim ab
inoenio perfpicaci-, quod plurima videant. diftmguant, dividant,
prSifcindant in objeftis, partim a merore , quo nemmem morta-
lium fibi favere putant, deducenda funt. Quod hbidmofi fint,
ab acrimonia geniturae, fale plurimum exaltato , ac m acidum,
autaufterum, degenerantls, petendum venit. Quod voraces fu-
pra modum exiftant, indidem omnino fit, quatenus fermentum
ventriculi naturâ acidum , fupra naturam exaltatum , copiaquc
auaum, quin 8c acerbi lineam jam adeptam cunfta Commmuat,
continuoque vellicet teneras, ac menbranofas partes , fupenona
orificii ventriculi. Quod fi abfit hoc fymptoma, vitiataque potius
concodio fit, certe lUud ipfum. Sc fero, Sc pituitœ, 8c, m pn-'
ma reeione, congeftioni aliorum humorum tnbuendum, qujEftr-
mento acido implicata illiusnbsp;obtundat, vires omnes labc-

faftet unde pritno ßpctJ'iJTriP» alimentorum , hincque particule
eorundem falin« in fluorem eveftae umverfam chyli maflam- m
pultem, modo acidam, modo aufteram, modo falfam, vel acrem,
convertunt ^ indeque rurfus cruditajes acids, mdorofae , Sc gra-
vatio ab afliimptis, Sc diftenfio ventriculi , ac Hypochondno-
rum, Sc flatuum ingens proventus,8c rugitus, 8c borborygmi,amp;
ruaùsgt; 8c cardialgi2e,amp;: crebra v^itio, 8c infinita alia mala infeftant.

Ac illa congeftione pravorum humorum , in prima regione ,
fi-pe fœpius a bHe , Sc calore , agitata , amp; flatus, Sc halitus,^amp;

vapores , fanguini coramunicat vitiofos. Illa vero agitatio, quo
nunc major , nunc frequentior ^' 'exiftit, tanto paroxyfmos facit
Hypochondriacos , vel majores, vel frequentiores. Hinc vero,
m capite , amp; Cephalalgias , amp; vigilies pertinaces , amp; impuratio
fpirituum aniraalium,amp;;Scotomiae , Sc vertigines,Sc cogitationum
aeftus,Sc fluftuatio moleftiflima, Scanimiincertitudo,Sc phantafia
pertnrbataSc omnium rerum formido, acfufpicio , Sc rtiorborum,
quos non habent, perfuafio, Sc quid non malörum ? in tborace vero
Sc conftriftio nefcio quae, Sc anguftia, Sc circa mediaftinum dolor
acutus, Screfpiratiodiffidlis, Scparoxifnsiafthmatici, Sc cordispal-
pitatio,amp; fpirituumdelïquia,Sc lipothymiïe metus,quas omnia ab
acrimonia eorundena halituum , exindeque ortis menbranarum
contrafluris , dependent. Jam vero , in abdomine , crebrae pun-
önones, Scdolores vagi, Sc torraina, Sc fimilia , ab eadem ex£e.
ftuationehumorura , 6c flatuum açerrimorum, propullulant

X V I I I.

Quod vero lien non ?aro non folum-tumidus, in hoc affeétu, verum
amp; durns , Sc fciptbofas evadalT-, id ego copiée -pituitöforum , ac
Melancholicorum , hoc eft , acidorum , acerborura'humorUm , gt;
tnbuo ; non hoc vifcus folum, verum Sc quaevis vifcera, Sc cun-
âas fere corporis panes, obftruere idoneorumhincille, aliquan-
do tumidus aliquando non : hinc Sc alia vifcera multo magis illo
labefaflrata reperiuntur-in' cadàveribus Hypochondriacis, utjam
diximus. Aliéné vero obftrüfto , fequitur fanguinis regurgitatio,
unde vero ftmtle efi.^ futfationm ifiam , qttx in Hjpochondriacts fabtHS

ventricHlnm fenttmr y excitariyXeÇtt^W'ïWw.nbsp;*

-nbsp;XIX.

Plura dicerem, ni fapientibus loquerer 5 cjeterum , qui plura
veht, illos adeat auóiores fuadeo , qui acidum , Sc vitiatos lienis
ufus, culpant in hót affèâu ; illa^enim cunda pro me faciunt, ne-
qiie haze ab illis adeo longe funt diflita, nifi quod h®c methodus
mihi magis arriferit, ob faciliorem univerfanbsp;explicandi

rationem r deinde quod ipfi, cui mufx militant, veritati, proxi-
mis non nihil accedere videatur.

XX.nbsp;i

Ad prognofin denique quod fpeétat, formare illam cuilibct ex
antea diâis equidem facile effet, aeidi enim , acerbi, Sc aufteri,

B %nbsp;quae

quae eft natura, illavulgaribusiretnediis cedere nefcia, ac ne for-
tioribus obtetnperare fueta , nihil non ardui in Morbis, fiveChro-
nici , portendere folet , at hcec , quse illis conftat, Cacochymia
Melancholica, 6c a Medicis Cacochymiarurn omnium femper pef-
fima judicata , 6c correftione operoüffima inventa , amp; cduftione
multo adhuc operofior, experta fuit, id, multis in locis , magnus
conqueritur Sylyius , dum acidi , in corpore Juxuriantis , nulla
propria dari purgantia teftatur. Qiiid quod amp; innumer^e hic ob-
ftruftiones tollendte , amp; caufi fere frigida , amp; vifcida exiftit, 6c
tota maffa fanguinea , 6c plerseque partes corporis laborant, 6c,
Ut initio diximus, hic taro fol us incedere , plerumque vero, cum
aliis morbis Ctmplieaüßtmm folet cfte morbus ; unde non mirum,
fi , crefcente malo , ftepe in maniam, epilcpfiam amp; confimiles mor-
bos degeneret. vide aphoris. 56. Se^. 6. U.nde periculum pro lon-
giore durationeSc graviore fymptomatum comitatu, fundionum-
que tam naturalium quamanimaUum Isfionedeterminandum.tan-
ta enim aliquando caufarum amp; fymptomatum elf vehementia, ut
poftquam inveteraverit non raro aegrum de medio fubito fuftulifle
obfervatum fit.nbsp;, ■.: .

XXI.nbsp;' . .

Enarratâ Melancholiae Hypochondriacs: natura , traditifque
ejus caufis amp; fignis tam diagnofticis quam prognofticis, ordo po-
ft,uiat Ut Ciiratiónem fubjungam. Gum vero aff^eétus hic valde
cçmpofitus ex variis ac facpe diverfis fymptomatibus ftipatw ohCer-
vetür . fequitur horum refpeâu curatiohem multum variari de-
bere 8c in fingulis individuis ad humores feu qualitatibus feu co-
piâ magis peccantes : loca amp; partes aftedas, atque fymptomata
magis u.rgentia attendendum effc.

X I I .nbsp;j

Et quia rede a medicis didum.cft' fni/lafa caufa mothum tolliy féliciter
curaturus )U:Xtanbsp;ad hos fcopos attendat, ut fpiritus puri '

amp; volatiles genercntur: ut cacochymia fanguis McIancholica al-
teretur , emendetur , tollatur : ut humores in hypochondriis Sc
prima regione congefti evacuentur.-, atque obftrudiones tam in
bis partibus quam in toto refqrentur, aperiantur Sc auferantur.
Qu«-omnia remédia ex diaîtetica , pharmaceutica Se quandoque
Cheirurgica fybminiftranda veniunt-: fingula hic proponere 6c de

iis

üs cautiones amp; obfervanones addere longum foret, atque limites
difputationis folitos muJcum excederecnbsp;ita

X X I I'l.

Convenientem dixtam in hoc uti in omnibus Chronicis malis
lumme neceffanam efle, amp; plurimum pofle, omnes Praftici tra-
dunt : fruftra enim adhibentur medicamenta , fi seer continuo
peccet mdiiEta Ne Cmwhem reco^am frpms apponam , leftorem
circa d^tam ad hb. %. conf. zi. relegabo experientifllmi Cratonis
atque Celeberrimi Sylvu traftatum de hoc morbo,qui rede htc

ad ea quae noxia , qu^ utilia obfervantur m dijcta attendendura
elle, monet.

XXIV.

Diœtetica fequuntur Pharmaceutica remedia, ex illis hue refe-
renda funt, qu:E vulgo lenientia , humoresmdancholicos prsepa-
rantia , prœparatos , per alvum , vomitum , urinas , fudores,
qum 6c per os m modum falivationis evacuantia audiunt. Omir-
tenda quoque mmime funt, qux obftruftiones tollunt, Sc puros
amp; volatiles fpintus, laydabilemque Chyli amp; fanguinis generatio-
nem producunt, communiter corroborantia diCla

XXV.' ,,

Humores in ventriculo fubfiftentes Sc copiofi vomitoriis, im-
pnmis fi mala diaîca afifedui anfam Sc originem dederic, in inte-
ftinis 8c fanguineamafia colleai purgantibus, utrifquc lenioribus,
evacuantur. Ad humorum,, in hoc morbo peccantium,naturam,
qm attenderit , eofque acidos Sc aufteros npverit immempr ve-
rifllmi medicorum axiomatis eflc non poterit. Acidum nifi cor-
reftum purgari nec poteft nec debet, infignis in hoc eft ^phor.
IX. Sea. IV, cum ApharAX. StÜ. II.' divini Hippocratis. Utiliter
Itaque iftis lenientibus Sc evacuantibus talia adduntur . quae ni-
mias cffervefcentias cohibent , qualia acidum infringentia , tefta-
tia , terrea , falina.Scc. neque Clyfteres ejHumero evacuantiura
contenta in mteftmis hic excludenda videntur.

, XXVI.

Remotis hifce m prim^ regio,ne impèdimeniis ad fanguinis amp;
humorum vitia corrigenda: obftruaiones delendas humorumque
correftorum per convenientes vias eduftionem tranfeundum eft:
per idonea medicamenta , diverfis modis 8c alterantia Sc evacuan-

^nbsp;tia

DI SP UTATIO MEDICA

tia 8c variis norainibus a modo operationis aliifque relationibus
defignata. talia funt falia fixa , volatilia, oleofa , aquofa. fpirituo-
fa. terrea, attenuantia, incidentia, deobfl:ruentia , narcotica, diureti-
ca, diaphoretica, 8cc. de quibus autlores videri poflTunt; quae di-
verfimode junfta aut feparata exhibenda funt. in formulis ( cum
magno Sylvia) medtcamentorHmfroponendis non haremus,cum ilk comma-
dtjftme addifcamur circa agros. lifdem boni fpiritus fanguis 8c humo-
res reftituuntur , amp; laudabilis Chylificatio inducitur, obfervata
Tut dixi) conveniente diaeta.

XXVII.

E Cheirurgica ad ufum in hoc morbo vocari queunt venae feftio,
fonticuli , hsmorroidum provocatio 8cc. quae pro circumftantiis
vel inftitui vel omitti debent. Ad ifl:a determinanda folitaf eva-
cuationes fupprefils;, fanguinis ebullitiones , deliria , fimiliaquè
fymptomata confiderentur. (Quemadmodum enim haec remedia
in tahbus cafubus utilia , ita in aliis plane noxia efle queunt.

XXVIII.

Ift:a non modo de remediis Cheirurgicis fed 8c Pharmaceuticis,
uti de diaeteticis monui.accipi velim , quAreßtpe lupum aureus u-
nemus. in omnibus igitur ratione morbi hujus adeo complicattjßmi,
5c fymptomatum, quae urgentia faepe ad fe curantis auxiliumvo-
cant prjefens, diverfitatem, fumma Medici requiritur prudentiaSc
attenta confideratio. Hic enim, fi ullo in morbo, Valet tlludfat
cito , ß fat bene , ^feflma lente. De caeteris confulantur auétores
ego hic manum de tabula.

J^e Chryfifp fcrinea liffi
complaffe puter.

N I