SP U

'IS N

T U T^ L

Q^ V A quot;M r ' ' :
F A y E Njr E D E O O P T.,M A
Ex AuEioritatè^Magnifici Tgt;. Re^oris,

M. JOH ANNIS LEUSDEN,

PhilofopliiîE Dodoris- Xinguie Sanftae. in .Illuftri
Academiâ Ultrajeainâ Profeflbris Ordmaru,
î^ c N- o N

Ampimmi Senatamp;s hicademk^nfenfu, amp; NoMiJ/ima

Facttltatü JVRIDIC^ Decretb,
PR-vO ©RADU DOG,TÖ,RATUS
SummifciiÉ fn U,TROQUE JUR^ ^»orib,^^ Privileglîs

rï^ alt;M«gitimëquot;ConfeqöeBfdis —

Eruditorum Examini fubjicit
NICOLAUS ARCKENBOUT, Roterod. Batav.
A. D.l. Mart ii , hora locoque folitis.

rhbnum ,

ExÓfficiriï ¥RANCisci Haima, Academœ
Typographi, cb bc xciv.

s K N A T u 1

ACADEMICO

, , f T

A M I C I S.

DISPUTATIO JURIDICA
I N A U G. U K AL l S . .

D E

T UTE L I S.

THESIS I.

Utela ita difta eft à tmndo, undc
amp; ipfi tutores nomen habent j
quafi tuitores fçu idefenfores , fi*
cuti aeditui dicuntur qui œdes
tuentur. /. i. i. h.th. l.i.
Infi. eod.

^ i

I L

Tutela (ut Servius definiyit) eft vis ac poteftas
in capitc libero ad tuepdum eum i qüi per aîtatem fe
defendere nequit Iure civili data ac permifia. Inßi
h, tit. 1,1. ß. eod.nbsp;quot; ,

III. Vis

III.

Vts ac potefl OS, Hse voces Synonymx funt ut in
l.i-jl.de kgih-S3 nec.violentiam, aliquam dénotant,
omnis enim vis illicit^ legibus eft prohibita , M fi-
gnificant facultatem admmiftrationis amp;: poteftatem
pro audwitäSce Eliquid'ftaüuebdrin 'perfönalvel rebus
pupilli.

® 14 caftte libero. Caput liberum fynecdochicè
ponitur pro hominelibero , feu perfona fui juris /.
2 39- ff. de 'verb. ßgn. Haec verba licet prascipue ad
pupillum referridebeant, tamen nihil obftat quomi-
nus etiaiti de tutore explicari.polTmt. Pupillus debet
effe perfona hbera, fi enim dominier vel patriaî po-
teftati fubjeftus fit ttmc tütoribus non indiget. Tu-
tor etiam debet efle perfona libera , quia tutela eft
jùris civiHsjUti pater ex verbis finalibus definitionis.

V. ^

.1 i ^ - -. •
tyîd tuendum eum. Vocabvilum hoc mafculinum
etiam ad fœrninâs extendi'debet ^«r^. /. l. ff.deverb,
fignifi. prsterea dicitur eumyO^m. prinGipäiter datnr
ad tuéndam perfonam papillj.v,Tutor non irei vel
caufae, fed praecipue perfonas moribufque\pupilîi
prsEponitur i.iz. l. ij^.ff.teflam, tutek amp; fic praeci-
' 'nbsp;quot;nbsp;pue

oue difFert a curatore qui datur rebus minoris, non
perfons §. 4. Inß. qui teßam. dar. mor. InjU
de Curat. --nbsp;-nbsp;' '

VI.

per atatem fe defendere nequtt , hoc eft,
prêter ^tatis imbecilUtatem, qax m mafcuhs eft
ùfque ad annum decimum quartum, fœminis ulque
ad annum duodecimum Jgt;r. Inß. quiÙ. mod. tute^.
finit dicitur denique jure civiLi data acprmtffa ^
C^verba referenda funt ad formam amp; efteaum tu-

, nam fi originem tutela
conveniens eft impuberes m tutela efle §. 6. Inß.de

.JttiL tutor.

VII.

Tutela eft triplex, Teftamentaria, Légitima, amp;
-Dativa l. C. de Epfc. ^ Cleric. Pnmo loco ve-
nit tutela Teftamentaria, quia quamdm tutor ex t^
■ftamento-fperatur, aliis tutonbus locus non cft /. 11.
}le teßL. tMtel. ad exemplum hereditatis, qux
ib inteftato non defertur, quando teftamentaria fuc.
ceffioni locus efle poteft. /. 89./. äe R- Jur.

Y lit

Tutela teftamentaria eft quam pater velavus paterm^

liberis

liberis fuis impuberibus, poft mortem in alterius pö*
teftatem non recafuris, tutores dat teftamento vel Go-
dicillis teftamento confirmatis §. 3. Infi. h. tit. L 3.
amp; I. ult. ff. de tefiam. tut el. I. 73. f. de Reg,
furis.

IX.

Quod ad patrem vel avum paternum attinet, ni-
hil intereft an liberi fint inftituti an exheredati, pa-
ter enim non tantum liberis inftitutis, fed etiam ex-
heredatis tiitorem dare poteft I. ^ ff.de tefiam. tu-
tel. 1.10. §. 2. in fin. /. -^i.ff.eod. quia facultas dandi
hitores non ex vi inftitutionis fed ex vi patriae poteftatis
fubftantiam capit arg. §. 4. Infi, de pup. L 10. §.5.
ff. eod.

X.

Secus obtinet in matre , quae cum liberos in po-
teftate non habet §. 10. hiß. de Adopt, etiam non
poteft liberis dare tutorem , nifi eos heredes inftitue-
titld. l. j^. ff. de tefiam. tuttl. quo cafu tamen infu-
per requiritur ut ille tutor a Magiftratu cum inquifi-
tione confirmetur /. 4. ^ /. 3. de confirm,
tutor.

XI. Qilid

X I.

Quid II pater minus re£te tutorem dedcrit, velu-
ti filio emancipate ? tunc etiam quidem opus eft
confirmatione magiftratus, fed illa confirmatio fic fi-
ne inquifitionenbsp;Inft. de tutel. I. z. f. de
confirm, tut. quia pater ipfe optime liberis profpe-
xiamp; intelligitur.

XII.

Pater in teftamento tutorem dare poteft,non tart-
tiim liberis primi gradus, fed etiam in fecundo amp;
ulterioribus gradibus exiftentibus, modo poft mot-
tem in alterius poteftatem non fint recafuri §.3./»/?.
detutelis nec tantum liberis jam natis fed Sc pofthu-
mis tutorem dare poteft 4. Jnft. eod. pofthumus
enim habetur pro jam nato quoties agitiir de ejiis

commodo /. j.ff. de ßatu hom.

-1, -'

XIII.

Teftamento tutor dari poteft non folum paterfa^
milias, fed etiam filiusfamilias/r. i»/. qui teßam.
dar. tutor, nam in publicis caufis filim pro-patrefa-
milias habetur l.().f. de his qua funt fm vel al.jur.
etiam minor Sc foriofus tutor teftamento dari poteft,

hi tamen non ftatim ad adminiftrationem admitton-

tur»

tur J fed tunc demum fi minor faftus fit major vi-
gmti quinque annis amp; furiofus ad fanam mentem re-
dierit. §.2. Inß.eod.

XIV.

' Speciale etiam eft in teftamentarla tutela, qua tutor
in teftamento dan poteft, vel pure vel fub conditio- ^
ne , ex certo tempore vef ad certum tempus , ante
vel poft heredis inftitutionem §. 3. Inß.eod. I. x.^r.
ff. de teßam. mek. j

X V.

-■r

Légitima tutela eft qus deficiente teftamentaria
defertur a lege. Hxc antiquitus quadruçlex^erati
Agnatorum, Patronoruffi, Parentum amp; Piduciaria:
tit.i^.lnß.^feqq.lib.r.- ^ ,nbsp;, ',,

X V L

Tutela légitima Agnatorum eft qu^ ex lege duo-
decim Tabularum ob fuçcçflionis emolumentum de-
fertur proximis agnatis, tot!tit. Inß. de legit. Jgn.
tutel. quod fumma Providentia conftitutum effe do-
cet Ulpian. in L.x. f. de legit.tutor, ut qui fpera-
rent fucceflionem iidem tuerentur bonaj ne dilapida-
rentur : v idqiie.etiam natiirali rationi conveniens eft,
ut quem.fequuntur eomnîoda,.eum, etiam incommb-
.dafeqijidebeant,j«r.nbsp;_ r

XVII.

n ■■

'' X V I L

Quemadmodum légitima agnatorum tutela fpeârat
agnatos l ita patronorum tutela eft quae etiam ob
fucceffionis-emolumentum defertur patronis eorum-
que liberis in libertos impuberes manumiffos. tif. inß.
de legit. patron, tutela. l. ^.fr. îê 6. f- de legtt. tut.
fimiliter Parentum tutela eft quse parentibus in libe-
ros impuberes emancipatos competit tit Inß. de le.
git. parent, tut el. fiduciaria tutela eft quae defertur
patri vel fratribus aliifve in poteftate avi vel patris
retentis in liberos fratres.ante pubertatem emanci..
patos 5 quorum tutelam pater vel avus ufque ad mor-
tem geflerant tit. Inß. âefiduc. tut el.

■ ^il I.

Jure noviffimo per Nov. cap. 4. 5. omnis
differentia quo ad fucceftionem , amp; per confequens
quoad tutelam inter Agnatos'^ Cognatos eft fublata,
adeoque jam agnatis amp; cognatis promifcue defertur
^tela,, fecundum gradus prçrogativam, ita ut proxi-
mi(xes remotipfes exclu(^t tam in fucceflione quam
mtutehnbsp;f. r quot;

f

rriij;!; a^^....,..:nbsp;i

Illud quod diftum eft non debet extendi ad fœmi-
nas, nam illae ficut ab omnibus virilibusofiiciis remo-

ventur/. 2. ff.deR. Jur. ita etiam ad tutelasadfpirare
non pofliint /. ló. ^ /. tdt. ff. de tutelis. Excipiuntiir
tamen jure Nov. Mater amp; Avia, quae fi velint (nam
invitas non coguntur /. 2.^1. fin. Cod. quando mul.
tut. ) fufcipere poflunt, ad tutelam legitimam libe-
rorum admittuntur ,, modo renunciaverint fecundis
nuptiis amp; Senatufconfulco Vellejano jf^uth. Matrè
Cod. quand, mul.

X X.

.. Succedit tutela dativa y quae etiam Honoraria di-
citur, quia datur ab illis qui honores geamt: vocatur
exkm Attiliana, quia antiquitus tutela ex lege Atti-
lia fuit delata,/ni»/?.iAttil. tntel. Tutela au-
tem dativa eft quae deficiente teftamentaria amp; légiti-
ma tutela defertur ab illis' magiftratibus quibus hoe
fpecialiter conceflum erat,

XXI.

Di(îï:um eft ab illis, quibus hocßecialiter concef-
Jumeraty quiatutoris datio non eft jurifdiftionis or.^
dinariae fed légitimas, nam hoc eft quod JCtus dicit
in l.6.§. 2.ff. detutelis tutelse datio neque imperii
eft neque jurifdiaionis fed ei foli competit, cui no-
minatim hoc dedit vel Lex vel Senatusconfultum
vel Princeps.

Huic

- ^ X X I I.nbsp;»^

Huic tuteiae locus eft , vel quando omnino tutor
non exiftit, vel exiftit quidem, fed admhiiffirare
non poteft, forte quia dies vel conditio dationi ad-
jefta nondum exiftit, vel quia hereditas nondum
adita eft , vel quia tutor captus eft ab hoftibus J?r.

v,nbsp;onbsp;v, i

• J. ♦

COROLL. ARIA,

.llr.w

Venditor noi füteß.,^^ cigi ad tra-
dendum,

I I L

Minor 15. annis fotefi efa procurator,

jSfup-

71nbsp;, J ! J I y^C u A l-: X

Nuptias uon coitcuhluTfed confenfus fa-

loim -gninrn- obnr.rjp lav ^ fn erne! a^Ioim -gt;iüH
oir.-.jnfrimbsj bdi lt; rrrjb'jjp ^blix:' b-r ^ ii-nix:) HOT
-I t h.v.nj.'j . ''fioi» i. . j i/r-f,. -. 'V i ,-j-i
faLir.'jn^ -i.il /..v^jVit c 'JJii-'i- gt; Xfiuuftofi i^iij
PLrJi:lcA cIl IL^ c;jia?o lo^n:; riup Ly ^ fl'j j^iit.-K'

Trincefs eß-felibp^'foititiis^ - -i ^

VL

^ X A ^J. J O (gt; 3
£lt;uptta ßne conjenju parentum contra^A

funt ipfo jure nuUk,