INAVGV KAL
D E
r- -
cin
Q^V A M,
, DIVINO FAVENTE NUMINE'
Ex Auüloritate Magntfici ReBons ,^:. ? '
Verbi Divini in Ecclefia Prasconis, amp; Theologiae Doftoris, ejufdemque
Facultatisin Inclyta Academia Ultrajeâinâ Profefforis Ordinarii,
^nbsp;UT ETnbsp;i.
AmpliJJimi Senatm Academici confenfit , NohiliJJimaque
FacHltatis JXJRIDIC^ Décréta,
, .'PRO G R AD U DOCTOR ATUS
Summifque in UTROQUE JURE honoribus amp; Privilegüs
^ J.J- : i rité amp; légitimé confequendis, ' , ,
\nbsp;Eraditortim Examini ffibjicit il
T H M A. S M Ü L L E R, Indo Batavus.
A. D. 15. Aprilis i hora locoque foUtk.
Gravifmo ^ SpeBatifmo VIRIS.
D. NIC O L AO MULLER,
'Urbis Batavia apud Indos Scabino meritifTimo,
Parenti meo quibufvis pietatis offidis colendo. ^
D. THEODORO ZAS,
's. S. Euangelii pr^EConi difertifTimo fideliffimo,
Avunculoper affinitatem plurimum honorando.
U T E T
KoUUJJlmo AmpUffimo SpeBaüJJlmo VIRO,
D. D. J O H A N N I M A S S I S ,
Reipublicse Roterodamenfis Senator! Graviflimo,
atquiadconfilium llluftriflimum amp; Pr^potentiffi-
mum. D. D. Ord. Holl. amp; Weft-Frifi^ ordinario
legato, tutori meo parentis inftar hpn orando.
NEC NON
Mercatori apud Roterodamenfes SolertifTimo affi-
ni, atque tutori dileótiffimo.
t -
Hoe exercitiftm Inaugurale , ea qua par
efi animi fHbmiJfione facrum volot
V 'l . ^ THOMAS MULLER,
a U C T O It
- I
Udoritastutoris eft probatio ejus
quod pupillus gerit à praefente tu-
tore in ipfo negotio interpofita 1.
deauöi.tut. de quâ hxc tria diftin-
ftim expendemus, primo in qui-
bus negotiis ea non obtineat , dein
ubi ilia adhibenda fit, tandem
qui forma ea interponi debeat.
Quod ad primum caput attinet patuimus non efle
locum auftoritatl tutoris, dum pupillus adhuc infans
eft 1.1. X. de adm. ^peri : hoc eft , feptennio minor.
i^.pr.C.d.jur.delib. nihil enim infans ipfe, fedtu-
^or omnia pro eo gerit.
A znbsp;III. Quia
-ocr page 4-t
Quia infans confenfum nullum nullumque intelle-
aum habere creditur lo. Infi. d. hmtiL füp. 19, d.
acq. har ed. atque per cam aetatem fari nequit , tefte
Macrobio /. i. in fomn. fcip, c.6. ubi oftendit integri-
tatem loquendi feptcnnio demum abfoivi.
Fruftra vero tutor auftor fieret pro infante, quine-
que farineque confentire neque aliquid gerere poteft,
auftoritas enim fupponit negotium à pupillo geftum
cui tutor accedic atque illud probat ratumquc habet^
V.
Deinde pupillus infante major abfque tutoris aufto,
ritate, amp; negotia refte gerit quibus conditionem fuam
citraullum dubiumredditmeiiorem, etenim his cafibus
plane laedi nequit, adeoque tutoris cuftodia non indi-
get atque tuitione.
Hinc abfque tutoredari fibi reAe flipulatur /. lt;).pr.
ff. h. t. neque in adqaifitionibus rerum auAoritate tu-
toris indiget. 11 d. ac. R. quod amp; in acquifitio-
ne poflèflionis obtinere apparet ex /. i. §• s- d. adq.
poff. .,
L
Quippc his amp; fimilibus cafibus ex negotii natura
femper locupletior fit pupillus, placuit ve?o ait Jufti-
nianus pr. J. h. t. meliorem quidem conditionem li-
cere ei tacere etiam fine tutoris authoritate.
Vix autem opusvidetur , ut cum Imp. in §. i. 7.
f^. t.z régula fuperius coilocata excipiamus aditionem
hsreditatis quam pupillus abfque tutoris authoritate,
ut ea ha:reditas luculenta fitj facete nequit etenim
imeditatis aditiononeftejufmodi negotium, quo quis
Qpin potius aditio haereditatis in obligando quam in.
acquirendo confiftit, atque ob eam caufamaditioh^-
reditatis mterquafi contraftus recenfetur xn§ c J de
obl.exquaficontr. per eam enim h^res tacite exfolu-
tionem œns alieni cui defundus obnoxius erat, atqtje
praeftationem omnium eorum quaeille voluit infe rcaV
pit. l.^.pr.d.adq.hared.
Pupillus quoque propteï imbecillitatem judicii non
latis petfpicere poteft utrum aesalienum defunfticx-
•A 3nbsp;mx-
-ocr page 6-teraque hsereditatis onera patrimonii vires cxhauriant
nec ne , adeoque an expediat haereditatem adire , an
repudiare : faepe ctiam quod ab initio latebat poftea
cmergit aes alienum , atque hac ratione haereditas in
fpeciem amp; prima facie lucrofa adeuntem damno affi-
cit. ßc acc. verba imp. in jf. §. i, J. h. t.
Ex iis quae haftenus diximus fequitur neceflariam
eflè auftoritatem ubi pupillus ejufmodi gerit negotia,
unde difpendium damnumque poflèt pati , quibufque
conditio ejus pofTet reddi deterior. l. 9. h. t. l. x8. de
paä. pr. J. h. t.
Hujufmodi negotia funt alicnatio atque obligatio,
quibus bonis fuis exui amp; aere alieno opprimi folent ho-
mines négligentes atque incauti.
XIII.
Hinc pupillus abfque tutoris authoritate bona fua
alienate non poteft, /, 9. h. t. L11. de acq. rer. dom,
neq. folvere creditoribus cum pecuniam fuam accipien-
tis facere nequeat.
Neque obligatut ex contraria citra tutoris authori-
-ocr page 7-tatem inito pr. J. h. t. etenim perfona pupilli adeo
lubeft tutori eju^ue poteftati amp; tuitione , ut ratione
exercitii atque aftuum externorum alieni juris fit, ita-
^^^^^^
quot;Valet tarnen ejufmodi contrarius ex parte ejus quis
cum pupillo contraxit, diverfa enim ratio in co'obti-
net : dem ille qui cum alio contrahit vel eft vel efTe
debet non ignarus conditionis ejus- /. i6. de Reçr Jur
Ob quam caufam claudicare hic contraflus dicitur.
atque uno tantum latere fubfiftere. vidff. pr. h. t
CS /. Iß. ZÇ. de a£f. empt.
Notanda una exceptio eft à régula quam Th. 14.
po uimus ad earn enim c^teri cafus excepti facile, nifi
fallor refer« poffimt fdhcet tories obligari pupillum
Ea vero obligatio ex rc venire dicitur quam lex ci-
tra exprellum confenfum ejus, qui obligatur, ex ipfa
te atque negotio propter cquitatem introducit.
Hinc pupillus in quantum locupletior eft fadus,
ex quovis negotio obligatur l. §. i. h. t. naturalis
enim amp; civilis ratio prohibent, ne quis cum jadura
rei alienx locupletetur l.iA^.decond.ind.ficquoq. tuto-
ri aliifque geftoribus rerum , fuarum nomine geftio-
nis , hoe eft ex ipfa re pupilli obligantur. i x. J. je
obl. ex quafi coutr. hinc etiam judicio communi di-
vidundo tenentur. 1.^6. de obl. amp; aB.
XI X.
Eadcm ratio vult pupillum ex delifto fuo ad paenam
obligari, quatenus pubertati proximus, doliquecapax
eft /.III. de Reg. Jur. cum obligatio ea quoqueex re
venire dicatur- ƒ 'pr.J. de obl. ex del.
t
Interponenda authoritas eft pure a prscfente tutore
in ipfo negotio; pure id eft ; tutor debet negotiumä
pupillo geftum probare abfque ulla adjeftione diei vel
conditionis, quia interim pendente die vel non dum
exiftente conditione negotium ä pupillo geftum , ef-
fet ipfo jure nullum , quod ex poft fafto non foleat
convalcfcere: dein tutor certo judicio negotium a-pu-
pillo geftum probare debet , quod etiam obtinebit,
quamvis negotium ipfum fub conditione geratur.
Tutor debet efTe pr^fens pupillo eomomento, quo
ei gerenn author fit, abfens enim non tam refte
ornnia expendit quampr^fens, nihil vero confirmare
deoet tutor quod non prius bene fuerit exploratum,
S tutor pr^fens melius defeftum perfons pupil-
«ris, ad contrahendum inhabilis, fuppleat, quam ab-
fens. Itaque per epiftolam vel per nuntium authoritas
interponi non poieftnbsp;de auth. tut. prsfentiam
autem non corporis tantum , fed animi quoque inrel-
lipmus , vid /. i. §. h. t. nihil vero intereft , utrum
nie , qui cum pupillo contrahit, ipfe prxfens fit nec
ne. l.^.ff.h.t.nbsp;^
^ In ipfo negotio interponenda eft authoritas id eft
iZrA' in eo eft, ut contrahat. antequam^
ad ahadilapfus fuent,. ita ut nullum intervallum tem-
pons inter negotium pupillare atque auftoriratem in-
S/ /nbsp;actus extraneus intermifceatur, fic
cap /.2. deadq.hared fdlicet negotium pupil-
aue Zf^ ^^'quot;/^cipit ex auftoritate tLris , Leo-
que mox atque fine ulla mora huic negotio adjicienda
eiteleganter hoc explicat Imperator in § z h t ubi
tutor poft tempus authoritatem fuam interponendo
n^l agere dicitur amp;JCtus,^in l.^.h.t. ubi eL didt
fieri authorem, 'qw probat illud quod geritur.
r
B
XXIIL
X X 1 I I.
Unde foquitur ratihabirionem tutoris baud fufïicere,
quamvis ea ratione efïêlt;flus mandato amp; juiïui ple-
rumque aequiparetur 1.60. de Reg. Jur. fiquidem lex
confenfum prxfentem hoc cafu ut formam negotii at-
que folennitatem defiderat, quae forma per xquipol-
lens impleri non poteft TyD.adUg.x-^'}. de verb.obi.
cui amp; hoc accedit quod ratihabitio hanc vim exerere
non poffit in iis negotiis , qux ab lex initio ipfo jure
nulla pronuntiat , uti negotium fine tutoris authori-
tate initum,
Tandem tutorem verbis difertis authoritatem fuam
interponere debere videtur verius, cunnJCtus, in /.3.
h. t. velit tutorem dicete debere, fe probare illud quod
geritur: atque ob hanc caufam mutus nequit dari tu-
tor, inquit Paulus, in Li.§.peH. ^ ult.de tut el. quia
auftoritatem praebere non poteft neque furdus , quia
tutor non tantum loqui , fed amp; audire debet.
Poftremo loco obfervandum, tutorem non pofl~e in.
rem fuam authorem fieri 3.. J. h. t. hoc eft tutorem'
non poiïe probare, confirmare, ratumhabere ejufmo-
di negotium , quod ad fe fpeftat^ I. i. /. 7. h. t. hac
enim ratione tutor ipfe cum pupillo , quin potius ne-
gotium
ipf£^ecum^OTtraberet fubcHiaa videlicet per-
fona pupilii qai contraheWi^ihcapax eft; 'quod amp;-i)u-
pilli «tiJitas Sc tt^urä'fcönMus ?. qui int^r dups plu-
refve efl: , prohibent: repungnat quoque authoritatis
definitro quam JCtus in I. 3. de auth'.tut. ubi r^ui-
rit, ut negotium, cui tutor^auftorfit, cum aliogera-
tur. Atque hxc fpeciminis^caufa obiter delibaffe fuf-
ncent plura tibi foppeditabunt alii, quos hoc loco re-
cenfere.longum foret; gt;V, iv^'w.y
Tutor oh lat am culpam remotus plemm-
que infamis fit,
111
Tera in alieno captafme dtfcrmme occu^
pantts fit,
I V.
Bom fidet pojfejfor ex aimb agro fruBtis
■ percept OS Juos facit propter ^xuram
culturam.
.1 •
-Dquot; r ol :! : i.
Vfucapio efi jujlus dommii adquirendi
modus,_____________
^ t—i
Maritus efi dommus.^ dotis.
T
■t'X . , i