quot;DISPUTATIO JURIDICA
IN AVGVRALIS,
Q^ V A My
FAVENTE DHO TER OPT. MAX.
Èx Audoritate Magnifici Resorts,
S.S. Theologi® Dodoris, ejufdemque Facultatis in Inclytâ Academia
Ultrajedina ProfefToris Ordinarii, Verbique Divini jbidera in
Ecclefiä Praîconis,
NEC NON
Amplißmi Senam Academici confenfi , Nobilißm^que
Facultatis JV RI DI Cty£ Decreto ,
PRO GRADU DOCTORATUS
Summifque in UTROQUE JURE honoribus amp; Privilegiis
ritè, amp; legitime confequendis.
Eruditorum examini fubjicit,
AMBROSIUS BOSSCHAERT, Ultraject.
//
A. D, lo. Ju/j. hora locoque folitis.
Ex Officina Francisci Halma, Academia:
Typographi, cb bc Lxxxix.
Ampliffimo., GraviffimO j Speamp;a-^
tißimoque VIR O,
D.D. Ambrosio Bosschaert ,'
Urbis Ultrajedins^ Senatori
digniflinio^amp; nuper ibidem
Scabino ;gt; Equ^ftori Genera-
li redituum hujus Provincix,
nunc vero ^rarii hujus Civi-
tatis Thefaurario fideliffimo,
Parenti meo quo ad vivam
venerando amp; omni amore
obfervando..
IJanc quot;Difputationem Juridic^rn-
Inauguralem^ *
dedilt;ïo, ac., infcribo,
Ambrosius Bosschaertt,
AuaScRefp,.
DISPUTATIO JURIDICA
IN A VGVRALIS,
e
H E
Uptias extra dotalia documenta
•ex folo afFedu valere amp; ratas ef-
fe, teftatur Imperator nofter in
Nov. 74. cap. 4. Verum cum
onera matrimonii , quse funt
prope infinita , femper à parte
mariti ftiftineri nequeant ^ non
^ fine fruftu nec fruftrajuris Com-
pilatores huic oneri remedium aliquod conftituerunt,
nempe ipfam dotem à parte muUeris } fic enim in-
quit Paulus in /. z.ff. de jur. dot. Rei.publics in-
ter eß mulier es dotes falvas habere ^ propter quas
nubere pqßnt. C^ubusconfonant verba Pomponii.
I. i.ff.folut.mairim. dicens : nam ^publiceinter^
efi ^ dotes mulieribus conjervdri ^ cum dotatas
fœminas ad fobokm procreandam^ replendam^
A 2nbsp;que
I.
^ue liberts civïtatem j maxime ßt neceßarium:,
Qiix cum ita fe habeant, pro temporis ratione bre-
viter ac fuccinfte materiam de Jure Dotium expli-
candam nobis in animum induximii#
Dotis verbum homonymum eft, aliquando enim
caufam feu titulum tranfferendi dominii fignificat.
§. ^o. inß deRer. Tiiv. quandoque ipfam pecuniam
vel aliam rem dotalem. /.40. ^ßeq. jf. Jblut. ma^
trim. aliqviando etiam jus circa res dotales i in quo
fenfu definitur dos jus in re, marito à muliere, vel
ab alio proea conftitutum, ad fuftinenda matrimo-
nii onera. /. quot;ix-jf- de jur. dot. Dos enim nulla eft,
nifi matrimonii oneribus deferviat. Et Dos confti-
tuitur eum in finem , qui non eft fine matrimonio.
k:^. ff. h.t. Conftituitur autem Dos vel interveniente
ftipulatione , vel fimplici conventione , ita ut non
requiratur ftipulatio, quo cafu, fi promiffa fit, ïeque
aftionem nuptiis contraftis parit, atque fi ftipula-
tionis prxfidio fuiFultaeffet. 1.6.C.de dot. promif. id-
que tum propter favorem dotis, tum quia promiffioni
dotis fubeft caufa , fcilicet ipfx , nuptije , quarum
gratia padum fit, adeoque non tam nudum quidem,
quam legitimum pa£tum eft. /. 6 .ff. depaB.
Qiiod fi dös indefinite promiffa fit ^ non adjedà;
quantitate , dotispromiffiofubfiftit, fiquidemquan-.
titas.
-ocr page 5-titas in arbitrium alterius fit relata, l. C h. t. ac
arbitrabitur is dotem, amp; pro modo facultatum pro-
mifforis, amp; mariti dignitate eam conftituet. l. 69.
%^. f.dejur. dot. Illud autem controvertitur , an
fubfiftat dotis promiffio , fi fine collarione in arbi-
triumalterius,fimpliciterpromittatur, propter duas
contrarias inter fefe pugnantes leges , unam Pa-
pmiamm/.69. H-ff-dejur.dot. amp; alteram Impera-
toris Alexandn in /. i. C. de dot.promi(p. quarum
lila aflerit dotis Ibpulationem valere , non demon-
ftrata re vel quantitate^ hcec contrarium docet, amp;
quamvis variae ab interpretibus addueantur concilia-
tiones , nodus tamen hic cum Francifco Duareno
üb. i. difp. auniverf cap. 56. tali modo folvendus
eft. Aut enim a patre promifla eft dos , amp;hoc cafii
fecundum Papinianum dotis promiffio valida eft, eo
quod Patris officium fit dotare filiam, amp; promittendo
dotem videtur promittere pro modo facultatum fua-
rum amp; dignitate mariti. Aut ipfa uxor promifitfine
certa quantitate,. amp; tunc nulla eft neque propter in-
certitudinem peti poteft. d.L.i. C. de dot. promif.
idemque, fi extraneus promittat, dicendum, cum.
eadem fit ratio, nifi tamen fub arbitrii mentione
promiferit, ut paulo ante diftum. .
I V.
Varie amp;: diverfimode ab Interpretibus dividitur
dos, in veram , qux vero accedit matrimonio , amp;
purativam, quae accedit matnmonio illegitimov
^rum hlt;tc diftinftio non admittitur propter, l. 3.,,
M-h.t. in .qua dotis appellationonrefcrturadeama.
A.nbsp;tri.-
-ocr page 6-trimonia, quae confiftere non pofllmt: neque enim
Dos fine matrimonio effe poteft. Frequens autem
aclegibus conveniens divifio dotis eft, quod fit vel
profeditia vel adventitia. Profeftitia , qux ä patre
vel parente virilis fexus de bonis vel ejus fado pro-
ficifcitur. l.'^ypr. amp; §. II. f h.t. Adventitia, qu^
' ä quovis alio , vel ex ipfis mulieris bonis data eft.
/ 5. §. 5. eod. l tinic. §.13. C. de rei uxor. aB. prx-
terea alia eft neceffaria , alia voluntaria. Neceffa-
ria eft, qiiam lex imperat. Voluntaria, qux ultro
datur. Ex qua poftrema divifione liquet, non
omnes uno eodemque jure conftituere dotem, qui-
,dam enim ex officio, quidam ex libera voluntate
dotem dant.
Ex officio amp;: invitus dotem dare filiae tenetür pa-
:ter l. uit. C. de dot. fgt;romiJf. ubi dicitur paternum
effe officium, dotem pro fua dare progenie. Imofi
nolitjper magiftratus ad idcompelli poteft /. 19./.
de rit. nupt. non tamen major debet effe liberalitas
in danda dote, quam facultas, quoniam hoc dolo-
fe eft agere Sc contra officium probi amp; honefti viri.
Qiiare etiam valde peccant parentes ilU qui in
tradatu nuptiarum aureos promitamt montes, nu-
ptiis vero lecutis parum vel nihil prxftant: undc
•talia matrimonia faepe funt infäufta -ac perpecuis
iurgiis plena jiixta illud Jwu. %atyr. 6. . . ^
Semper habet Utes ^ alternaque jurpa lettus^
In quo nupt ajac et „ minimum dormtturtn illo
tunc gravis illa viro.-----
Debet ergo iii paftis dotalibus nemo malitiofe frau-
dari, fed pricftandum quod inter contrahentes
aftumeft, L i.f. depaEi. Per filiam autem intelli-
go juftam, naturalem enimdotarenon.tenetur, cum
refpcfhi filiîE naturalis non confideretur ut pater
pater enim eft quem legitime nuptise demonftrant
idemque demonftratur ex /.41. ^w.ff.delegat. 3.
iè per /. 8. C. de nat. liber, de emancipata porro
quxritur andotari debeat ? amp; primo quidem intuitu
negari poflet, tum quod ceffet patria poteftas, tum
propter aliquot leges contrarias gt; verum banc etiam
dotandam.effe colligitur ex I. %.jf. de cap. minut.
ubi dotes ad jus gentium pertinere dicuntur , jam
vero jure illo non admittitur differentia poteftatis,
ïêper I. ultC. de dot. promijf. Qiiod autem diftum
eft de patre , idem procedit in avo paterne amp; reli-.
quis afcendentibus, quippe officium avi dotandi
neptes ex officio patris erga filium pendet. I. G.ffi.,
dç collation,.
Ex libero arbitrio amp; non nifivolens conftituit do-
tem mater, qu£e tantum in fubfidium dotare tene-
tur, fi nempe id fuadet magna amp; probabilis legibus
expreffa caufa /. 14. C. h. t. qualis eft, fi pater vel
avus laborent inopia ^ mater vero fit locuples , vel
fi filia fit orthodoxa , mater hseretica../. 19: C. de
baret. Venim cum moribus noftris fit communio
bonorum inter conjuges , dicendum videtur , tam
quot;Internum qiiam paternum, officium effe, filiam do^
T
tare. Frater etiam , fi fororem germanam aut con-
fanguineam dotet, qux alias nubere non poflet,
honeftèamp;ex liberalitate facit, arg. /. i3.§. l-jf-de
adminiß. peric. tut.
V I I.
Öbje6him dotis porro funt res omnes tam corpo-.
rales quam incorporales, ut hxreditàs. I. 13. §. 10.
jf.dehared.petit, ufusfrudus, quo conftitutonon
fruftus fed ipfum jus utendi fruendiin dote eft /. 7.
h. t. Creditum, quo cafu maritus debitor,
cui in dotem creditum eft conftitutum^ liberatur ab
ufuris, ad quas tenebatur I. -j-j.f. h.t. ótfede,
cum alias nullum fruftum ex hac dote perciperet.
Tam xftimatx quam inxftimatx, inter quas tamen
hoc intereftj quod illae quafi venduntur marito, ôc
efficiatur dominus , nec foluto matrimonio in fpe-
cie , fed ejus nomine praetium rerum xftimatanim
reftituit, nifi aliter convenerit 1.10. /. ii.ff.h. t. amp;
quoniam fecundum naturam eft, eum debere fenti-
re incommoda, qui fentit lucrum, ideo omne dam-
num in rebus xftimatis ftante matrimonio etiam per-
tinet ad marimm d. /. 10. in rebus autem inaeftima-
tis periculum non eft mariti fed uxoris , ideoquc
foluto matrimonio interitu rei liberatur, nec, fi res
ab alio evifta eft, tenetur reddere, fed ejus nomine
maritus agere poteft contra mulierem fecundum di-
ftinftionem l.x.C. h. t. cum etiam quantitasconfti-
tuende dotis non fit lege definita, ideo mulier
omnia fua bona in dotem dare poteft l.Tt-ffh. 1.1.
4-c:
sr
4. C. eod. Aliquando tamen fe ipfam marito com-
mittebat, eique concedebat adminiftrationem fuo-
rum bonorum, qux extra caufam dotis habet ^ tra-
dendo marito mftrumenta, chirographa, cautiones
amp; aha admunicula , quibus poffit adiones uxorio
nomne exercere apud compétentes judicès /. uit.
C.h.^ t. qux inde paraphernaha vocantur à Grxco
, quod eft prxter, amp; (p^vr, Dos. Quandoque
etiam muher in Dote danda bona quxdam pleno
jure fibi retinet ac viri poteftati non committit,
qux inde receptitia dida : recipere enim veteribus
idem eft quod excipere, fic Tlaut. in Trimm. a6i.
ï.fe.2. verf.ie^f.
Toßiculum hoc recept y cum edis 'vendidit.
id eft, retinuit. Plura de hifce videantur apud
tylgell.lib. ij.ca^.6.
Quemadmodum autem pada dant formam ac le-
gem ahis contradibus, ita etiam dationi vel pro-
miffioni dotis pada adjiciuntur 5 obiter ergo ac in
tranfitu videndum quxnam pada fint licita, qux-
namnon. Licita pafta funt ^ qux non funt contra
bonos mores l.^.ïêG.ff.de paB .dot. nec contra natu-
ram ipfms dotis /.4./r. eod. valet ergo paftum, ut
uxore defunfta dos penes maritum maneat, etiam
fi hberi non interveniant l. 12. f. eod. fi tamen ab
extraneo dotem dante, paftum fuerit adjeftum, de-
bet hoc incontinenti, non ex intervallo adjici, nifi
confentiente muhere. /. 20 %.i.f.eod Paftum
Bnbsp;prx-
-ocr page 10-pr^Eterea validum eft, ut uxore mortua maritus do-
tem retineat propter liberos ex uxore fuperftites.
l. 26./r. 2. f. eod. Itaque eatenus pafta valent,
quatenus refpondent legibus : qua ratione illicitum
eft paftum , quod mulierem fuperftitem reddit in-
dotatam 3 • ^-ff- eod. quale foret, ut pr^mortuo
marito dos penes heredes ejus remaneat /. 3. C. eod.
item ne frudus dotis cédant marito, hoc cafu enim
inutilis fieret dos marito, contra fubftantiam contra-
ftus dotis, qusE eum in finem datur ^ ut maritus onera
matrimonii fuftineat, nifi tamen fimul uxor onera
matrimonii in fe recipere velit l. 21. ff. de do-
nat. inter vir. amp; uxor. Effeftus paftorum eft,
quod fint fervanda , ideoque alter invito altero ab
iis decedere non poteft , fed uno decedente , alte-
ri competit utilis aftio in faftum. l. 26. ff. de
faä. dot.
I X.
Haftenus fufficiat de dotis conftitutione , dotis
porro promiflse amp; conftitutac effeftus eft, quod mari-
tus reidotalis efficiatur dominus /r. inft. quib. alten,
hc. vel non. non quidem veais fed fubtilitate juris
propter ufumfruftum amp; rei exercitium, uxor enim
jure communi amp; ratione naturali rei dotalis domi-
na eft /. 30. C. h. t. unde commoda , qux non ut
fruftus ex re proveniunt, fed jure dommii acce-
dunt J non pertinent irrevocabiliter ad maritumj
quare fi thefaurus in fimdo dotali foerit inventus,
in fruftum noncomputabitur, fed pars ejusdimidia.
refti«
-ocr page 11-reftituetur, quafi in alieno inventus. /. 7. §. 12.
folut.matrim. Quod autem diftum , maritum efle
dominum dotis l. C.de jur. dot. amp;c per confe-
quens eum habere jus alienandi, fallit in fundodo-
tali, idque propter leg. Jul. latam ab Imperatore
Cajo Julio Augufto, qu£e eadem eft, quse lata fuit
de adulteriis coërcendi, uti indicant infcriptiones
legum 12.13.5^14.//^ de fund. dot. ejus legis mul-
ta fiiemnt capita, amp; in quibus unum de fundo do-
tali. Tml: lib.z.fent. tit. 22. Sententia autem hu-
jus capitis eft: Ne maritus fundum dotalem Jtali-
cum alienet invita muliere ^ ac ne ipfa quidem
confentiente obliget. Dicit maritus : quod plenius
interpretandum ita ut etiam extendatur ad fpon-
ivsa. l. ff de fund dot, Objeaum prohibitionis
eft flindis dotalis Italiens, five prxdium dotale,
qua appellatione intelligenda res immobiUs, five
Prîedium fît Urbanum five rufticum l.irt,.ff hrt.
€xcipitur ergo res mobilis l.-^. C.h.t. quam alienarc
poteft , modo tamen folvendo fit maritus. l. i. C,
de ferv.pign. dat. manumif. Excipiuntur etiam res
immobiles , quae marito aeftimatse in dotem data:
funt, quia per xftimationem intelligitur res quafi
emifl'e, amp; mulieri tantimi tenetur ad pretium , ut
fupra diftum, nifi res seftimata fuerit, in qua mu-
lier fibi fervaverit eledionem, tunc enim erit locus
prohibitioni legis Julix. /. 11. # de fund. dot.
Ôiod autem lex ait de fundo Italico , poftea ta-
men à Juftiniano emendatum eft , ita ut jure novo
etiam ad Provinciales fiindos extendatur. I. miic.
§•15. C. de rei uxor. a6f.
X.
Prohibitio hujus legis eft, quod maritus non
poflît alienare. Alienatio eft omnis aftus , per
quem dominum transfertur. /. i.C. h.t. fed latms
hic poniturpro omni juris diminutione: unde etiam
non poteft fer^atutem fondo dotali imponere , aut
debitam adiniere l.^. ÏS 6. ff. äe fund. dot. mfita-
rnen fit neceffaria alienatio l.\.ff. eod. l.i.Q. eod.
amp; nifi fit fafta in utilitatem muheris, puta, fi pei
cuniaex âindi dotalis alienatione redaéta^ in fundi
utilioris emptionem converfa fit. /. 26.ij.ffh.t.
Ait lexi invita muliere , jure novo etiam ne ipfa
quidem confentiente pr. inß. quib. alien, lie. vel
non. Tandem lex dicit, ac ne ipfa quidem con/en^
tiente oppignoret : ratio autem differentiae , cur
oppignorationem ftriftius quam alienationem pro-
hiberet, hxc eft ; qnoniam mulier facilius induci-
tur adoppignorandum, quam ad alienandum. Jus
novum autem amp; alienationem amp; oppignorationem
non folum invita fed etiam confentiente muliere
prohiber, idque ex eo , ne fexus muliebris fragih-
tas in perniciem fuae fubftanticeconverteretur.
inß. quis enim eft, inquit Imperator, qui non mi-
fereatur mulierum. l.ii.Q. quipot.inpugn.
X I.
Diffolutis porro nuptiis adiones nafcuntur tum
à parte muUeris ^ tum à parte viri, tum etiam ab
utra-
-ocr page 13-utraque parte , quas breviter ac paucis perftringe-
mus. A parte mulieris prodita olim erat adio du-
plex, fcilicet aaiorei uxori^Eamp;aftio exllipulatu de
dote repetenda , verum cum Juftinianus hanc fub-
ftituit aftioni rei uxorix §. 29. inß. de aB. exami-
nanda erit aamp;o ex ftipulatu , ubi in tranfitu no-
tandum, quod , etiam fi nulla ftipulatio intercef-
lerit intelhgatur tamen interceffifte ac valida effe.
i'Mn. /r. C. de ret uxor aB. Aftio ex ftipulatu de
doterepetenda eft adio perfonalis, bon:^fidei, qux
loluto matrimonio datur uxori aut ejus parenti
adverfus niaritum , amp; ejus heredes , ut dos intégra
amp; falvareftituatur. Terßonalis, quomam oritur ex
obhgatione , qu^e eft ex ftipulatu. Bonaßdei, etfi
enim aftio ex ftipulatu alias fit ftridi juris, hoc ta-
rnen cafu , aftio exftipulatu de dote eft bonaefidei,
utpote m locum aftionis bonxfidei, puta rei uxo-
ris fubftitutam. § 29. inß.deaB. hxc autem favo-
re dotis inter bonœfidei judicia referebatur d I. i
(^de rei uxor., aöf. Soluto matrimonio, non con^
Itante, nifi maritus ad inopiam vergat I iq C. h t
amp; Nov.^j. Caf.6. cujus ratio eft m /. i. pr.folut
matrtm ne fcil. dos fua mulieri periat. Tgt;aturuxo.
ri ejufqm parenti , imo ea mortua ejus heredibus
i. 6. C. de ret uxor. aB. datur etiam patri uxo-
ns fcil. profeftitia , fi modo filia fit mortua / 10
fr.jf. Jokt. matr im. vel adhuc in poteftate confti'
tuta, nam fi ipia filia vivat, amp; aut emancipatione
aut morte patris fui juris fafta fit, ipfa dotem repe!
tit. d. l. un.% 14. C eod. Ccnvemtur hac adiSne
I- maiitus. 1.22.ß. 12. f. fohlt, matrim. 2. Pater
ß 3nbsp;ma.
-ocr page 14-mariti, utd.l.iz. 3. Heresmariti /. 44. §. i. l. 46.
jf.eod. item fifcus l-ii.pr.jf.eod. Finis ejus a£tio-
nis eo tendit ut dos falva amp; intégra reftituatur, amp;
quidem olim Annua , bima , trima die, id eft, tri-
bus penfionibus erat reftituenda. Hodie tamen im-
mobilia ftatim reddenda ^ quoniam illorum prom-
pta eft reftitutio: Mobilia autem intra annum, quia
cum aHenari pofllmt, reftitutio eorum poflet elTe
difficilis , quapropter tempus indulgetur l un.
.7- C
C^od autem dixi, maritum hac adione con-
veniri, non intelligendum, quod in folidum tenea-
tur , verum habet Privilegium competentie quod
eft beneficium certis quibufdam perfonis concef-
fum, ne ipfis ob débita omnia bona auferantur
fed ad alimenta fufficiens portio rehnquatur /. 173.
/r. de R. J. exceptio tamen eft , fi maritas dolo
male fuam fubftantiam diminuerit ea mente, ne
efifet folvendo muheri d. L §. 7. non etiam tribuitur
hoc beneficium heredi mariti , quoniam perfonale
cÇt l.i^.ff.h.t. nififintfuiheredes/.i8./:«gt;ö^/. ex
equitate tamen etiam apphcatur ad focemm, quem
nunis ad dotis reftitutionem non urgebit ultra,
quam facere poteft /. 15. §. folut. matrim.
plures cafus in quibus hoc Privilegium ceflat, recen-
fet Zoefius ad tit. ff. folut. matrim. quo brevitatis
ftudio me remitto. Verum ut Imperator nofter ple-
nius adhuc dotibus fubveniret ^ conjunxit huic
aftioni
-ocr page 15-a£tioni etiam jus tacitx hypotliecx d. l. un. §. i.
quod mulier habet in bonis mariti ad dotem confer-
vandam d. l. un. §. i. ita tamen, ut nullam habeat
licentiam eas res alienandi vi vente marito, amp; matri-
monio inter eos conftituto gt; fed frudibus earum ad
fuftentationem tam fui quam mariti ^ filionimque
fi quos habet, abutatnr. l.icf.Q.h. t. Habet amp; mu-
lier hoe privilegium ut in concurfu cum aliis mariti
creditoribus praeferatur, five expreflam five tacitam
hypothecam habentibus /. 12. §. i. C. qui pt in
pign. excepto folo, qui credidit in mihtiam con-
fiante matrimonio emtam Nov. 97. Cap. ^ amp; 4,.
quid prxterea in hac aftione conftitutum fit, videa-
tur apud Terez. in tit. Cod. de ret uxor aB Cef-
fat tamen quandoque dotis repetitio, puta , fi pa-
fta de lucranda dote fuerit appofitum. Si culpa
diffolutum fit matrimonium I. 8. §. 4. C. de repud.
item'fi res perierit fine dolo amp; culpa mariti. /. 49.
ff. folnt. matrim,
X I I I. .
Hxc difta fufEciant de aftione , qua; nafcitur à
parte mulieris , à parte mariti olim retentio dotis
propter impenfas eratlicita^ quam tamen hodie Im-
perator ceffare voluit. I.un.nbsp;dereiuxor.aft.
cum marito alia aftio falva fit. Impenfx autem aliae
ad praefentis anni fradum , alias ad perpetuam rei
dotalis utilitatem pertinent /. 3. §. i.ff. de impenf.
in res dot. f'a6f. iWx cum frudibus compenfandx.
§. I . circa has autem ^ quae fiunt ad con-
ferva-
15
fervationem perpetuam , maxime intereft , an fmt
necelTariœ , utiles an Voluptuarise I. i.jf. eod. mm
neceflarix ipfo jure minuunt dotem, quod fic acci-
piendum ^ ut non ipfa corpora diminuantur, fed
quod pecunia impenfa faciat defmere efle fundum
dotalem pro indivifo. /. ^.pr:ff. eod. non autem ,
ideo âmdus eft mariti, fed tamdiu detinet donee
ipfl fatisfiat, d L ^ pr. ^ 37. tnfl, de a£f. fi vero
dos reftituta fit abfque detraftione impenfarum,
ex ^quitate datur ipfi condidio. /. 5. §. 2. eod Ob
utiles impenfas jure Codicis, etiam non conceditur
marito retention idque favore dotis ^ ne ilia diutius
carere cogatur. I un. §. 5 . C. de rei uxore a£t. da-
tur tamen vel aftio mandati fi volente uxore faétïe,
aut fi ignorante , adio negotiorum geftonmi d. L
un. Voluptuarix fi fadce fuerint nec deduci
neque retmeri pofllmt^ licet confentiente muliere
fad^Efint. l.ii.f.deimpenf.inremdot.fa£t. per-
mittitur tamen ipfi, ut pofllnt tolli fine rei detrim^to
l.^.eod. quod fi tamen uxor maritum tollentem pati
recufet, vel eas habere velit ^ reftmdere œftimatio-
nem debet, alias exadionem patitur d.I.f).
Tandem etiam ob res amotas licita erat retentio
dotis. d. I. un. verum jure novo ab utraque
parte prodita eft adio rerum amotarium I.2.C.rer,
amot. qux eft adio perfonalis, reiperfecutoria,
competens foluto matrimonio conjugi adverfus con-
jugem, ut res divortii caufa, conftantematrimonio
ablata:
-ocr page 17-ablate reftituantur. Terfonalis ^ quoniam oritur
ex delido, quare etiam conditio vocatur. /
iG.ff. eod. Rei perfeciitonia /. 21. 5 eod unde
etiam datur heredibus ejus , cujus res amotx funt
l^s 3- J^ W ^tur etiam contra haeredes quate-
nus ad eos pervenit. /. 3. Q. eod. Soluto matrimo^
nam fi m matrimonio res amota fit, locum
non habet hxc adio fed condidio fine caufa / 3lt;
ff- eod vel adio de damnp infadum /. 2. C. eod
^onjugt adverfus conjugemi non ergo qui abflulit,
convenitur adione furti propter honorem matrimo-
nii , in cujus favorem mrpjs feu famofa^adio dene.,
gatur /. i. @ 2.ffdedä. rér.amot. nihiTautem re-
fert an conjuges per fe an per alios amoveriiit. I.
19. amp; 2o. ff. eod. Concubina tamen hoc jure non
gaudet^ fed tenetur furiji. J. ij.ff.eod. Finis ellut
res amotx reftituantur.'Arhotx res dicuntur celatx,
abfconditx , aut dolo malo confumptx. / 3. 3./.
i7 § ^ ff.^od- Qiiod fi res amotx perierii^t ^ pre-
tium earum, quantiillxvAluerunt eo'tempore, quo
amotx funt ^ rcftituèhdum. l ff eodA'etiumzd
id quod intereft. /. 21. § ^.ff eod non ergo hic lo-
cum habet beneficium competentie , quoniam eft
dehdum. /. 21. § ult.ff eod. quod fi is tandem, qui
amovit, nonreddat, eftimari debet, quanti in li-
tem juratum fuerit. /. 8. §. i.eod.
C
■ \
-ocr page 18-Tgt;eBiJJmi ac Traßantißmi Vtri Juvenü
vum in t^ylcademia Dltrajediina Juris
Utriufque Do Bor Jiimma cum laude
crearetur.
Ifte pedes ftudiofa Cohors! venit
ipfe Minerva
Natus, amp; Herculea fuftinet ar-
____________ ma manu ^
Palladii invito confcendit limina vultu,
Eloquioque fuo vox refonare docet
Atria, dum tradat dotaliajura, nec ipfe
Solvendo nodos obftupet attonitus.
Perge Triumphator generofo pedore, fie amp;
Lucelcet nitidum nomen in ^va tuum.
Kylffini fuo oßcii ^ amoris
ergo pofuit
W. V. POELWYCK.
JCtus.