T u T E L I s,

O^ V A My
FAVENTE DUO TER OPT. MAX.
Ex AuBorïtate Magnifici T^.ReBdris,

HERMANNI van HALEN,

s.S. TheologiîE Doftoris, ejufdemque Facultatis in Inclytâ Academiî
Ukrajeâinâ Profefforis Ordinarii, Verbique Divini ibidem in
Ecclefiâ Prœconis,
NEC NON
Amplijfiini Senatm Academici confenfu , Nobilißmaque
Facultatis JZJ RIDIC^^ Decreto,
PR.O GRADU DOCTORATUS
Summifque in UTROQJJE JURE honoribus amp; Privilegiis
ricè amp; legitime confequendis,
Eruditorum examini fubjicit
ARNOLDUS DE VOORN EN, Ukrajed.

A.D. 3. Augufti, hora locoque folitis.

Trajecti ad Rhenum,

Ex OfEcina Francisci Halma, Academic
Typographi , cb bc Lxxxi?c.

ejuljmo ac integritate
Confpicuo FIK O,

D. ANTONIO

D E

V O O R N E N,

Patri fuo Chariflimo omnique
filiali amore profequendo, ve-
nerando Colendo.

HafceThefes Inaugurales ex
. filiali amp; fingulariaffeBu

Offert amp; dedicat
ARNOLDUS DE VOORNEN,

Auct. amp; Resp.

DISPUTATIO JURIDICA
INAVGVRALIS,

D E

T U T E L I S.

THESIS I.

Oftquam aliquot animo meo
materias in Jure noftro pervoL
viflem, tute amm materia inter
alias non inferiorem mihi me-
reri locum , vifa fuit. Difputa-
turus itaque de tutelis, primo
earam definitionem prjemittere
haud inutile duxi.

I L

Tutela itaque (fervio definitore) eft vis âc po-
teftas in capite libro, ad tuendum eiun qui pwptqt
' A 2nbsp;^ta-

ißtatem fuam fponte fc defendere nequit. Jure Ci-
vili data ac permifla. /. i. ff. h. t..^ §. i.infl. h. t.

I I L

Vis ac poteflas ^ hi-ec verba fignificant au£torita-
tem ôc facultatem. ht capite libro : h^ec tam ad pU|.
pillum quam adtutorem referri polTunt. Vid.Har^
ad tit. de tut. num.w.^ feqq. Ratione pupilli in-
telligitur librum tam à patria quam à Dominica po-
teftate } cum vero infpiciimis illas voces, ad tuen-
dum eum : mox animadvertimus tutelle fcopum at-
que finem , nempe tuitionem j deinde diftin£tio-
nem tutelam inter amp;; Curam : tutor enim principa-
liter perfonis : §. 3. inft. qui teflam. tutor, dar i po f.
Curator rebus L zo.ff.deritunupt. datur.

I V.

Tutela triplex eft : Teftamentaria , légitima, amp;
dativa, /.52.Cod. de epifc. tê dernbsp;infl. h. t.

Junöfo principio infl. de t_Attill. tut. datur légiti-
ma , id eft tutor es legitimi à lege xii. tab. imme-
diate vocantur. /. princ. ff. de legit, tut. permit-
titur tutela , qu£E prius data eft aut teftamento aut
à magiftratu. 1.6. §. z. ff.de tut.

V.

Pater liberis impuberibus in poteftate conftitutis
«tiam exhseredatis, teftamento vel quod perinde eft

codi-

codicillis teftamento confirmatis I.ff. de teft am.
tut rede tutorem conftituit , ita ut Jure Jultima-
neo confîrmatio magiftratus infuper neceftaria non
fit. l.^ ff de teßam. tut.

Vnbsp;L

Mater vero non nifi liberis impuberibus h^redibus
mftitutis tutorem dare poteft dUta l 4, inprine .ff. de
teftam.tut. qui tunc demum tutelamgeret cum pre-
via inquifitione à magiftratu confirmatus fuerit. du
£ta l. 4.

Vnbsp;I I.

A patre minus refte datur itidem confirmations
non tamen inquifitione magiftratus opus habet, l.^.
infin.ff.de teßam. tut. ^ l. iff. de eonfir. tut. nifi
filio naturali cui nihil reliftuni eft , pater tutorem
dederit. L 7. inprinc.ff.de confir.tut. is etenim fine
inquifitione non confirmabitur di^a. l. f.

VIII.

Ad hoc ut Patronus , Patruus , vel quivis ahus
extraneus tutorem à Magiftratu praevia inquifitione
confirmandum dare poflit, requiritur, ut ille, cui
ahquis dandus eft , amp; hxres ab eo inftitutus fit, amp;
extra bona ab illo accepta nulla alia habeat. l. i ff.
deconfir. tut.

A 2nbsp;IX. Pc-

1 X.

Poteft autem tutor teftamento dari, non folum
pater-familias fed etiam filius-familias 'Prin. inß.
qui teftam. tut. dari. pjf. ^ ff. de his qui funt
fui -vel alie. Jur. quia tutela eft munus publicum,
in muneribus autem publicis filius-fam. pro Patre
fam. habetur, prtnc.inft.de excufat. tut. l. G ff. de
his qui fitnt fui vel alie. Jur. I. i^.ff. ad SCt. tre-
hell. amp; ideo etiam freminae ad eam non funt admit-
tendx. /. 16. ^ /. ult.ff. de tut. 1.2. ff. de R. J. ibi
enim habetur fœminas ab omnibus officiis publicis
amp; civilibus efle remotas. Novo tamen Jure Mater
amp; avia admittuntur ad ligitimam tutelam liberorum,
fl renunciaverint fecundis nuptiis amp; SCto Velleano
Aut. Matri. Cod. ^ando mulier tut. offic funn po-
teft M nov. II8. Cap. 5. Unde rede infertur etilm
teftamento mariti pofTe uxorem dari liberis tutri-
cem : quo tamen cafu invita non cogitur tutelam
fubire , fed fi maritus alios liberis dederit tutores
fruftra his volet prieferri uxor difta. Kov. 118.
cap. 5.

X.

Minores annis Xitv, êc ftiriofi non admittuntur ad
nitelam, teftamento tamen dati tutores tunc erunt,
cum alter major , alter fmx mentis fa£tus fiierit. §.
2. inft. qui teftam. tut. daripoff. l. tilt. cod. de le zit.
tut. 1.12.1, x-j. ff. de tut. '

XL Ex

ÏNAUGURALIS.

X L

Ex filii-familias tutoris adminiftratione tamen Pa-
ter in folidum non aliter tenetur quam fi filio geren-
ti confenferit. l.-J.ff. de tut. qui quidem confenfus
in tutela teftamentaria evidentiorem declarationem
quam in dativaexigere videtur. l.ii.f. de admi-
niß. tut.

X I I.

Servus prôprius tutor efle non poteft, nifi da-
tus fit vid. §. I- iwß- qui teflam. tut. dari pojf.
alienustamen fervus non nifi fub conditione (cum
libererit) tacita vel exprefla tutor dari poterit di-
Bo. §. I- in fin. qui teflam. tut. dari poff.vid.hdrp.
ad diBum. §. i. fi vero proprms fervus non à fcri-
pta libertate à domino tutor conftitutus fit, is ipfe
ex praefumpta teftatoris voluntate ^ non fidei com-
miflariam fed direftam confequitur libertatem §. u
qui teflam. tut. daripf. ^2. §. ùU.ff. de te-
flam. tut. nifi aliud evidenter fenfifle aut voluifle
defimftum appareat vid. harp, ad hunc. tit.

XIIL

Poft legitiniam tutelam fequitur dativa cui tamere
aliquando etiam ante legitimam locus datur ^ ut
puta fi tutela teftamentaria ad tempus ceffet, vel
etiam fi femel quidem confiftere cxperit, mos ve-
ra

ro teftamentarius poftea excufatur, vel remotus fiie-
rit. /. II. §. I. ^ 2./^ de teßam. tut. Secus fi dies
vel conditio ad quam ufque teftamento tutor datus
erat, exftiterit: (quia perinde eft acfi decefTiflet
tutor eo ipfo tempore) vel teftamentarius ante five
poft ipfum teftatorem deceflerit. I. ii. §. ff. de
teflam. tut. i.(gt;.ff. de legit, tut. Tunc enim non
dativoj fed legitimo mtori locus erat. dd. U. exci-
pe nifi pupillus plures habuerit tutores amp;: unus vel
alter tantum ex his difcedat uno adhuc fuperftite
manente difta. 1.11. §. ult ff. de teflam. tut. Ergo
quaeftionis an idem fit fi aliquis poft vel ante tefta-
torem difcedat ? quod affir. quia difti textus genera-
liter loquuntur.

X I V.

Ipfa tutoris datio (fi Jus Juftinianeum attenda-
mus) neque Jurifdi£tionis neque imperii eft, fed
ei foli competit, cui hoc nominatim lex vel Sena-
tufconfultum vel princeps permifit. /. 6. §. ^^
tut. I.r. ff' de offic. Jur id. Hanc autem poteftatem
lex etiam magiftratibus municipahbus dederat, li-
cet poftea defideratus fuerit juffu prsefidis. /. 3 19.
ff.de tut. amp; Curat, dat.%. fed hodie infl.de attill.
tut.

XV.

Infignis prjeterea oritur quxftio ; an tutela ex
Jure gentium ^ an ex Jure Civili Introduda fit:

prius

prius affir. per §. 6. ififi- de attill. tut. Sed for-
• mam accepit à Jure Civili. §. i • infl. de tut.

XVI.

Magis tamen infignis eft quxftio , quâ qu^Eiitur
antutor vel Curator remoUis oblatam Culpam fiat
infamis?nbsp;infl.de fufpeB. {tut. Ubi dum

culpa opponitur dolo gt; fine dubio culpa lata nihil
aliud eft quam dolus, l. 226. ff. de -verb.ßgnificat.
ideoque dolo vix opponi folet, fed fub dolo fa:pe
continetur i item in culpa lata exiftentem , fraude
non carere explorati Juris eft. l. ff. de pof. ^ 1.1.
%.2. fimenffalfmod.dix.

XVII.

Supereft ut videamus, quxnam actio nalcaturex
adminiftratione tutelîe, nafcitur autem duplex aftio,
direda amp; Contraria : direda tutelje aftio eft aftio
in perfonam bon^e fidei, quâ tutor finita tutelâ te-
netur reddere rationes fu:E adminiftrationis : amp; da-
tur pupillo, contraria a£tio datur tutori contra pu-
pillum ad repetendas impenfas atiliter faftas, amp; ad^
id quod ratione geftionis fibi abeft, vel ab fiitumm
d^l.i. princ. §.ult. amp; l.^.ff de contrar. tut.'^
util. ak.junBa l 3. cod. eod. Ne officium fuum
fitdamnofum /.61. §■ 5-nbsp;ff- de fürt. quodamp;

procedit, fi plus impendent, quam eft m faculta-
tibus modo expediens ftierit pupillo, ita tutelam
adminiftrari: fin minus dicendum eft pupillum ab-

Bnbsp;lolvï

folvi oportere : /. 3. in princ. ff. de contr. tut. ^
util.au. Habet enim tutor ejus quod debetur com-
penfationem dida. /. 3. efl-que in arbitrio illius^
utrum velit Compenfare an fumptus petere, I. 3.
§ 4fff. de contr ar. tut. ^ util. ati. Judicis vero eft
cognofcere an tutor ex officio fumptus fecerit difta.
I. 3. in pr inc.

XVIII.

Sed quaeritur , an tutor permittatur fibi folvere
pecuniam, à patre pupilli fibi debitam : affir. L 9.
\-'^.ff.de adminift. tut.l.j%. ff.de contr. empt.

8. cod. qui tut. vel curat, dari poff. ratio hxc vi-
detur efte, quia tutor non tam cum pupillo nego-
tium contrahit vel diftrahit, eique officium fuum
non debet efle damnofnm, quod foret fi fólvere non
pofletj amp;: cum nulla in hoe Cafu fit fufpicio fraudis
l- I. cod. quando decreto opus non eft. fach.,
controverf lib. 11. cap. 46. tuld, in cod. de auB..
praß, num. ult.

X I X.

Audoritatem intendenda re pupillari neceffario
requiri, cuilibet notum eft, ergo difputare lubet ,
an tutor rem pupilli emere poffit ? Neg. §. ult. inß^
de auB. tut. l. 34. 7. ff. de contrah. empt. /.
amp; j.ff. de auB.tîit. quia in hoc Cafuprîefumeretur
fraus , amp; foret idem quodammodo emptor amp;
venditor, quod improbandum. l.j-§. 2. ^ ult.ff

de

de ctuB. tut. 1.4.6. ff- de contr ah. empt. Bronc.
Mifcell. controverf centur. 2. affert. tuld. tn
cod. de auB. praji. Zoef. ff eod. tit. num. 9.
(JMynfing. num. 2. Schnetd.num. i. vinn. mjl. ad
§. lilt. Wefemb. ad §. ult.

N

'i

.Vvonbsp;.'S^vw

r gt;î I ^^

-f:

A MUIt