SOLUTIONIBUS.

A My

FAVENTE DEO TER OPT. MAX.

Ex AuBoritate Magnifici Tgt;-ReBoris,

D. HERMANNI van HALEN,

S.S. Theologiae Doftoris, ejufdemque Facultatis in Inclytâ Academiâ
Ultrajedinâ Profelforis Ordinarii, Verbique Divini ibidem in
Ecclefiâ Praeconis,
NEC NON
AmpliJJtmi Senam Academici confenfu , Kfohilißmxque
Facultatis JVRIDDecreto ,
PRO GRADU DOCTORATUS
Summifque in UTROQJJE JURE honoribus amp; Privilegüs
ritè amp; legitime confequendis,
Eruditorum examini fuhjicit
JACOBUS NOIRQT,
A. D. . Augufli, hora locoque folitis.

Trajecti ad Rhenum,

Ex Officina Francisci Halma, Academic
Typographi , cb bc Lxxxix.

D. D. JOHANNI PELS.

D.D. MICHAELI ab AMELAND.
D.D. CORNELIO GRAAFLAND.

Patruis fuis amp; tutoribus dileótiflimis de-
bito honore profequendis, honorandis.

u T ET

Uobilißmo Eruditißmoque VIROj

D.D. JOHANNI GRAAFLAND,
J.U.D. curiae Amftelodanaenfis Scabina
eruditiüimo, avunculo fuo omni modo
venerando.

NEC NON
KAmpVtJJmo Confultißmoque VIR Oy

D.D. EVERARDO BOODT, J.U.D.

curiae Provincialis Ultrajeébinse Sena-
tori graviflimo, amico fuo dileótillimo
omni honore profequendo.

Hmc inauguralem 'Difputationem
Offert

JAG O B U S N O l R O T.

M. et Reff'

DISPUTATIO JURIDICA
INAVGVRALIS

SOLUTIONIBUS.

lu multumque cogit anti ^ quod
potijjimum ex vaflo Juris
Corf ore capit difqmfitioni
piblica fubjicerem , amp; fe-
cundum. antiquam hujus Aca-
demia obfervantiam ex inßi-
tuto Majorum ultimam ma-
num adderem j flacuit tan^
dem auBoritate AmfliJJima
facultatis Juridica Solutionem , inter
modos 5 quibus iffo jure toüitur obligatio nonp-
ßremam Je liger e , eamque , qnantum temps ^
ingenium fmunt j negleStd nimid ac curatione ,
Eruditorum Cenfura expnere. Rem itaque miß.
fo ulteriori paloquio T)ivina favent e Gr-atia ^
aggrediar.

THE-

thesis i.

Erbum Solutionis generaliter quemvis adum
dénotât, quo debitor liberatur ab obligatio-
ne , qua creditori devindus eft, /. 54./. de
I folmiomb. 1.176, ff. de KS proprie autem amp;
ftride accepto vocabulo. Solutio eft modus
obligationem diflblvendi, per naturalem amp;
aflualem rei debitae praftationem , animo tollendi fadam
Poft quam definitionem, ut ordine procedat hsc noftra difl
fertatio , examinandum erit primo , quis rede folvat debi-
tum, cui rede folvatur. amp; tum quid amp; quantum folvi pof.
fit, quomodo debeat fieri folutio , amp; tandem quis fit effer
aus folutionis.

I L

Quod ad perfonas folventes attinet, folvere debitum reiS:«
rerum fuarum habet adminiftrationen».
/. 15./.Ä. t. non habet illam pupillus, quia nullam rem alie-
nare poteft d.l.i^. amp;fi dederit nummos non fient accipien-
tis,fed vindicari poffunt, fi vero confumpti fuerint, libera-
hitür:i.i^.§.fin.ff.h.t. Minores curatorem habentes l.yC.
de in integr. refi. min. 25. annit. Fieri ergo folutio regulariter de-
bet per ipfum debitorem, nemo enim liberatur nifi qui juris
vinculo ligatus eft , quod fi is defiinftus fit , neceflitas fol-
vendi incumbit heredi ejus, quoniam ille in omne jusdefun-
Äi fuccedit : eftque in arbitrio haeredis, primo venienti cre-
ditori folvere, amp; reliqui creditores fibi imputare debent, quod

non vigilarint. l. 22. §. 4, C. de Jur. delib.

I I I.

Per alium tamen quam per debitorem etiam folvi poteft,

five

five id fiat debitore fciente, five ignorante, five invito, Pr.
infl. quib. mod. toll, obligat, l.^^-ff.àe negot.gefl. propter inter-
effe creditoris, nîodo nomine debitoris fiat. /. 5. C. h. t. amp; I.
19. §. i.f. de condiil. indeb. nam alioquin folutio eum non
liberaret, amp; poflet, qui fuo nomine folvit, quafi ipfe debe-
ret, folutum repetere, quod non poflet, fipro debitorcfol-
viffet, /.8. isgt;.§. I. amp; ff.decondiä. indeb. illi vero , qui
pro invito folvit, nulla adio adverfus illum, pro quo-fQivit,
competit, propter legem«/?. C. de negot, gefl. nifi ipfi 3 d^-
ditore adio cefla fuerit , fecus efl: in eo , qui pro ignorante
folvit, utpote cui datur adio negotiorum geftorum l.Afl.f.
de negot.gefl, Procuratores etiam folvendi fpeciale. mandatum
habentes, vel quibus totorum concefla adminiftratio, rede
folvunt. /.12./.34. §. J./'-Ä.f. nam qui mandat folvere, ipfe
folvere videtur. l.')6.ff.eod.

I V.

Diximus quis rede folvat, folvitur porro creditori cuicun-
quQ 1.^9.ff.h.t. modo itidem liberam habeat rerum fuarum
adminiftrationem. Arg.l. i^. ff.eod. quare pupillis amp; adole-
fcentibus non rede folvitur fine tutoris vel curatoris audo-
ritate, nifi folutionis gratia adjedi fint, l.ii.ff.h.t. quodfi
autem pupillo folvatur fine tutoris audoritate , amp; nummi
falvi fint, five extent, five in ejus rem utilitatemve verfi fint,
petentem pupillum exceptione doli mali debitor fubmovebit.
h 15./. 47'§• ult. infl. quib. alienare licet vel non. tutori
tamen velcuratoriredefolvipoteft I. 14.§. i.ff.h.t. protuto-
ri vero negotia gerenti, folvens, non alias confequitur libe-
rationem, quam fi in rem pupilli pecunia pervenerit li'i ff.
eod. fervis item amp; filiisfam. qui mutuis dandis exgigendifque
pecuniis prspofiti funt , rede folvitur /. 18./, 51././amp;. f. amp;
qui liberam peculii adminiftrationem habent, vel quod iis ex
peculio cr,editum depofitumve eft. /. 3 5, f, h.t.

y. Nec

V.

Nec non procurator! fpeciale vel generale mandatum ad id
habenti /. ii. frme.f.h.t. non tamen ei, qui tantum ad litem
vel ad rem vendendam conftitutus eft. /. 86. eod. Scl.i^.f.
de pa£l. in qua tamen lege exceptio proponitur , fi fcilicet
procurator fit in rem fuam , ut fi vendita ei aut donata fit
adio . qüoniam tum loco domini eft. Falfo etiam procu-
ratori, vel illi, cujus mandatum eft revocatum, fruftrafol-
vitur, nifi id bona fide debitor ignoraverit. /. 34. §. j.^.ä,
amp; /. 38. §. I. eod. ignorantia enim facti alieni non debet nocere
debitori l.^. f.de jur.^'faEi. ignor, Debitor porro ei, cui
creditor fuus debet, five creditoris creditori , ex mandato
non tantum, fed amp; citra illud rede folvit, ita fcilicet ut in-
de ipfi exceptio doli detur. 1.6. ff. de except, doli. mal. Quae-
ritur , fi quis alii obligationem celferit, an debitor poffit ad
hue folvere cedenti, ita, ut ceffionario non teneatur ? Et
exiftimamus, illum poffe, nifi denuntiatum fit ipfi, ne fol-
veret cedenti , vel de ceffione certior fadus fuerit per /. 3. C.
de novat. Illud etiam inquiritur , an reo criminis redè fol-
vatur ? Et nihil prohiber, rede pecuniam ante condemnatio-
nem à debitore folvi , ne alias plerique innocentium necelfa-
rio fumptu indigeant. /. 41.nbsp;excepto eo, qui confcien-

tia fceleris profugerit l.ultX.derequir.reis. 6cnbsp;reo.

Luit. C.adl.jHl.Maj.

V I.

Hadenus didum, quis rede folvat debitum, amp; cui rede
folvatur, videndum porro quid amp; quantum folvi poffitj folvi
autem debet idem quod debetur. Pr. inß. quih. mod. tol. obligat.
non aliud pro alio invito creditori. l. 2. § i.ff-de reb. credit.

quia obligatio ita diflblvendaut fuit contrada, l-lquot;). f.de R.J.

quomodo nomen pro pecunia non rede invito datur /, 16. C.

h. t.

ÏNAUGURALIS. 7

h.t. fecus fi confentiat, tune enim pro pecunia numeratà res
/.. 17. operae. l. zo. C. h. t. pecora infolutum dari pofluht.
/. 9. C. de refcind. vend, quoniani volenti non fit injuria. In-
terdum tamen nolenti etiam aliud pro alio folvi poteft , fi
fcilicet fadum fit in obligatione, in qua pro fado poteft prae-
ftari, id quod intereft 1.1^. in fin.ff.de rejudic. C\ res dsbiti
folvi non poffit, utpote fi periit /. 68. f. de Rei Fendit, itemj
fi pecunia deftituatur debitor , alia bona infolutum ofîerre
poteft. Nov. 4. Cap. ult. auth. hoc nifi C. h. t. amp; in re aliéna le-
gatâ, fi dominus neget eam vendere , vel immenfum prae-
tium ejus rei petere affirmet, quo cafu xftimatio officio ju.
dicispr^ftanda. /.71. §• de leg. i.

V I I.

Regulariter etiam totum folvi debet'non per partes I. 9. C..
h. t. quoniam particularis folutio invito creditori obtruden-
dâ lion eft , utpote quae non minima faepe habet incommoda
l.^.ff fam. ercifc. tamen certis cafibus. (i.) Si diverfae
{\ixam7£ éth^ininx I. final, ff. quib. mod. ftg.fiolv. (z.) Si ab-
initio paftum intervenerit, de parte folvenda /lt; 41. §. i. ß.
de ufiur. vel plures fint unius debitoris haeredes, qui'finguli
tantum pro ratâ tenentut I. ^.ff. fam ercific. fi debitor par-
tem tantum fe debere fateatur , amp; refidui obligatio fit dubia,
1.%. ff.fipars haredit. fet. quo-cafu tamen partem folvens
pro parte liberatur. I.zz. ff.fi cert.pet. Quod fi quisexplu^p
ribus caufis diverfa débita debefis folvat, in arbitrio folven-
tis eft, dicere, quod poriusdebitumroluerit folutum, amp;quod-
dixerit, erit folutum, I. ^.ff.h t. unufquifque enim rei fux
modum opponere poteft , quem voluerit d, l.i. quod fi
ceffet eligere, amp; nihil exprimât debitor, eledio erit p'enes cre-
ditorem /.I.e. eod. ita tamen , ut in id debitum-, dum ac-
cipit , référât, quod ipfe» fi deberet, foluturus effet; aequif-
fimum enim vifum , crcditorem ita agere rem debitoris. ut
fuam aeeret, / lt; if. h.t-. juxta l^em, quod tibi vis fieri

alteri

alteri id feceris ; quod fi fortè à neutrodidum fit, in id fo-quot;
lutum cenfebitur, cujus dies venit. L^.^, x.ff. eod. amp;quod
graviuseftamp; antiquius /. 4.5.7. équot; 97. f. h.t. gravior autem
caufa ejus pecuniae erit, qus proprio nomine folvitur, quam
qux alieno l.^.f.h.t. amp; quae pecunia debetur fub fidejufTo-
re, ejus caufa gravior efl, quam quae debetur fine fidejufTore.
d.l./^.mfin.l. lt;j.f.eod. itemqu£ fub pcenadebetur, amp;quod
ex famofa caufa , gravius eil, quam quod ex non famofa
caufadebetur d.l.à^.'j. l. ff,h.t. quod fi tandem par amp;
dierum amp; contraduum caufa fit, ex omnibus fummis pro
portïone videbitur folutum. l. 8. f. eod.

VIII.

_ Forma amp; modus folutionis confiftit in reali prsftatione
ejus quod debetur , ut, cum debitor in confpedu crédito-
ns rem ipfam debitamejus efTefacit, amp;poteftati fubjicit /. 19.
f . h. t. illud etiam requiritur ut folutio fiat loco convento,
non alio, {k\p\ihtoxe'mw[zo 1.ff.de eo, quad certo toco. £x-
cipe , nifi jufta fit caufa , cur alio loco, quàm convento,
debitum folvatur , veluti fi ad ilium locum tuto accedi pro-
pter bellum vel peftem non poffit, /. 35. frinc. ff. h. 1.1. 8.
C. eod. item fi debitor amp; creditor ita convenerint, ut non
eo tantum in loco, ubi contraxerunt, verum amp; alibi fit fol-
vendum l. 100. ff. h. t. fi debitoris nihil interfit hoc vel illo
loco folvat 1.1. ff. h. tit. quod fi autem locus, quo folven-
dum fit, in contradu non fuerit adjedus, tum id, quod
pondère, numero, amp; menfura conftat, ibi folvi debet, ubi
petitur, amp; peti debet, fcilicet ubi reus domicilium habet,
vel ubi contradum eft. 1.58,/. de judic. Si fpecies vel genus
debeatur, ibi folvi debet, ubi res eft, licet alibi fit contra-
dum. d. /. 38. /. la. §. I. ^ de pf. Quod fi dolo malo rei
conventi res alio fit tranflata, quàm ubi prius erat, ibiprx-
ftari debet, ubi petitur. d. /.jS. /. 11. 1- ff-depoß

IX. Ne-

I X.

Neque tantum fufficit locus conventûs, fed praîterea etiain,
ut légitima fit folutio , requiritur , ut opportuno amp; jufto
tempore fit fafta. I.19. f.h.t. l. ff.de ufur. l.iiz. deverh.
obligat, nam ante prsefinitum tempus debitum exigi non po-
teft , neque debitor tenetur folvere , imo ne ipfo quidem
die, in quo ftipulatio fada eft, prasftare id cogitur, fed to-
tus ille dies arbitrio folventis relinquitur. 2. Jȧ. de verb,
obligat. I. 41. §. I. /. 42. ff. eod. Hinc qui certarum nundins-
rum diebus quid dare promifit, quamdiu vel exiguum tem-
pus ex nundinarum fpatio fupereft , peti ab eo non poteft.
/. 158. princ. ff. eod. Quaeritur autem , an debitor ante diem
poffit offerte debitum , amp; folutio fit valida ? amp; diftinguen-
dum puto , aut dies in gratiam debitoris eft adjedlus , quo
cafu rede folvitur. I. 70. ff. h. t, ratio eft , quoniam quili-
bet favori fuo renunciare poteft /. 157. §.2.^. deverb. obligat.
I. ij.de R.J. aut dies in gratiam créditons eft adjedus, hoc
cafu non rede ante folvitur amp; folutio oblata invito non li-
bérât. /.45. §.l.ff. de legat. 1.1.1'^. ff.deann. leg. quia nullt
jus fuum diminuendum ; poft diem vero male folvitur , utî
enim bis dat, qui cito dat, ita minus folvit, qui tardé fol-
vit /. 12. §. i.ff. deV.S. nifi tamen conftituto tempore elapfo
dilatio quaedam à principe conceifa fit, amp; fidejuffio idonea
fiiper debiti folutione praEbeatur. /. 4. C. deprec. imp offer.
quod dilationis tempus quatuor menfibus determinatur. 1.2,
amp; '3. C. de Hfur. rei judic.

X.

Solutio itaque debiti'loco amp; tempore opportuno fieri de-
bet, fi vero creditor oblatam pecuniam acqipere nolit^facçialo
inclufam obfignare debitor poterit, amp; obfignatam. apud ju-
dicem competcntem deponcre, eodemque modo liberabitur, ac
^nbsp;Bnbsp;fi fol.

fi folviflet. /. 6.19. C. dettfftr. 1.9. C.h. t, I. u §. f. depof.
Quod fi dubitetur an folutum fit nec ne, tum onus pro-
bationis incumbit debitori I. ult, C. h. t. probatur autem
lolutio ex reddinone chirographi , modo debitor probet il-
lud ä creditore fibi redditum fuilTe /. 2. §. i.f. de pail, aliud
eft , fi creditor doceat, chirographum contra voluntatem
fuam ad debitorem pervenilfe /. 15. C. h, t. fi nihil de hoc
conftet, amp; tamen chirographum apud debitorem inveniatur,
prsfumtio folutionis per jusjurandum elidenda ä creditore,
vel aliquando fupplenda ä debitore inde inducitur, probatur
etiam folutio per teftes, aliquando etiam jusjurandum loco
folutionis cedit /. 27. ff. de jurejur. denique per urgentes
conjeduras, five prsfumptiones , ut fi creditor per plures
annos non petierit debitum , item fi rationes inter debitorem
amp; creditorem fint fufceptae, de quibus prolixe. Sirw. in
fymagmrne J. C. ad h. t.

X L

Finis amp; cfFedus tanden? folutionis eft, quod debitor libe-
retur per folutionem ipfo jure ab obligatione pr. inft. quib.
mod. toll, obligat, unde creditor ipfi chirographum, utpote
folutione jam inefBcax factum, reddere tenetur, amp; fi non
faciat, adexhibendum agere, amp; poftea vindicari, vel condi-
cerepoteft, I. ult. C. h. t. Non folum autem ipfe liberatur,
verum amp; fidejuffores, adpromilTores , amp; ejufdem obligatio-
ns focii. I. Ofi.ff.h. t. §, x.eod. Similiter fidejuflorum
folutio reo prodeft 1.57. ff.eod. effeäüs etiam folutionis eft,
quod transferatur dominium in creditorem , fi^ fcilicet debi-
tor fit dominus, alias enim tantum ufucapiendi conditio
transfertur. Imo ne quidem heres ejus , quod folutum eft,
revocare poteft, quamvis pro debito mancipia dederit, five
rem aliam pro alia, dummodo folvens major 25. annis fuerit
1.10. C.h.t,

a N-

A N N-E X A.

I.

^Egottomm gefior tenetur de cnl^^
etiam le^ijfma.

I I.

Impojfibilis conditio adjeHa in InJiitUquot;
tionibus ^ legatis pro non firipta
hahetuK

I I L

Contrahentes in emtione , fi erra'verint
in materia, emtio eft ipfo jure
nulla,

IV. Tran^'

1 v:

Tj'amaBio fuper re certa W judicata
faéia nullim ejl momenti.

V.

Qui oh rrfe^tionem na'vü pecuniam ere-
didit j iB nm competit tacita hjpo-
theca.

.rH
ïf

- . '. f.