DISPUTATIO

I N A V G Ei
d e

P H T H I S L

OJU A M,

DIVINO FAVENTE NUMiNE,
Ex auEioritate CMagnifici ReEïoris,

D. H E R M A N N 1 van HALEN,

S.S. Theologiae Doftoris, ejufdemque Facultatis in Inclytâ Academiâ
Ultrajedina ProfefToris Ordinarii , Verbique Divini ibidem in
Ecclefiâ Praeconis,
NEC NON

Amlijfi»'^ Senam Academici confenfu , Nobilifmaque
Facultatis M E Tgt; I C Decreto,
PRO GRADU DOCTORATUS,
Summifque in MEDICINA honoribus amp; Privilegiis
ritè , amp; légitimé confequendis,
Eruditorum examini Jubmittit

JOHANNES van den TREEK, MediOBURG,
Ad diem 50. Augußi, hora locoque folitis.

i

Trajecti ad Rhenum,

Ex Officina Francisci Halma, Academias
Typographi , cb bc Lxxxix.

D

TER OPTIMO,

MAXIMO,

PR^CEPTORIBUS,

CONSANGUINEIS,

e t

VER^ MEDICINiE

CULTORIBUS.

Hoe Exercitum Inaugurale
OJFert amp; infcribitj
JOHANNES VAN DEN TREEK,

auctor,

DISPUTATIO MEDICA
INAVGVRALIS,

D E

P H T H I s 1.

THESIS I.

Eßninitur Phthißs, quod fit ema-
tiatio totius corporis, originem fii-
mens ä mala pulmonum confisrma-
tionè, vel intemperie fanguinis acrii
amp;falina, cum febri heébica, tuffi,
fputo cruento , amp; phlegmate puru-
lento.

I I.

Parley afeEla funt, plurumque pulmo, vel in uno, vel
Jn altero , vel in utroque latere , femper vero fanguis , amp;
confequenter etiam partes folids,

I I I.

Gradibus tamen differunt Phthifios fpecies. Primtti, In
quoematiatio corporifque confumptio nondum ita mamfefl;è

A znbsp;appa-

apparent, amp; fymptomata admodum urgentia non adfunt.
Secmdm cum partes carnofae amp; pingues notabiliter confu-
muntur. Tertim, in quo cutis vix offibus hsret, totaque
machina fenfim ad interitum vergit, amp; incurabilis illa fpecies
eft. Aliquando ea etiam ex contagio fit. Et non raro malum
hsreditarium eft.

I V.

Sigm per fe manifefta funt, amp; ex ipfa definitione peten-
da , ematiatio fcilicet amp; confumptio corporis, tuffis, fan-
guinis aut puris fputum, febris lenta , poft prandiutn ple-
rumque ingravefcens, amp; notabilis palmarum calor: quœ ta-
rnen figna non femper amp; ubique adeffe folent : in nonnullis
fanguinis, in aliis puris fputum adeft , tulfis in quibufdam
mitior, in multis moleftiffima , amp; febris aliis vix percipitur,
amp; inplerifque fine intermiftione continua eft.

V.

Caufa. hujus mali proxima eft (ut taceam antecedentcs
aèïem fcilicet, cibum amp; potum , fomnum amp; vigilias, mo-
tum amp; quietem, excreta amp; retenta amp; animi pathèmata) fan-
guis acredine peccans, hoe illudve vifcus amp; potiflimum pul-
mones afficiens, cujus particuls acres amp; fcindentes, pulmo-
nüm fubftantiam veficularem laedunt, amp; filamenta ejHis praj-
fcindunt,- hinc humoris extravafatio , amp; fputi fanguinei ex-
cretio, aut, fi diutius haereat, in pus converfio, non tamen
pulmones prx reliquis fpeciatim afficiuntur; aliquando tota
maffa fanguinea univerfim acrior reddita, omnes partes cor-
poris, nullis exceptis, confumit.

VI. Haud

inauguralis. i

V L

Haud difficile jam foret, fymptomata enarrata inde de-
ducere. Ematiat»r corf tu , quatenus particulae nutrientes ,
abintemperiè fanguinis acri , aliam figuram adeptae , nullibi
adhasrerepoffunt, fed per infenfibilem tranfpirationem inauras
abeunt, vel cum aliis excrementis excernuntur. Tufiii adfit
neceffe erit, fi fanguinis aliorumve humorum acres particule,
in fubtiliffima pulmonum textura h^rentes, ibidem pungant,
vellicent , amp; nervos ubivis diffeminatostangant, hinc pulmo-
num cum fonitu contrario, a partibus exfpirationi infervien-
tibus. Vas aliquod fanguineum fimplex aut plura, ab eadem
caufa laefa, jputum producunt fanguineum. Qui vero extrava-
fatur fanguis, diutius in cellulofa pulmonum hserens fubflan-
tia, in pus convertitur , quod tandem tuffi rejedum , fputi
Jgt;uruienti eifentiam explicat.

V I I.

Fehrem ab eadem caufa produci manifeftum , dum fangui-
nis fermento, tali modo vitiato , circularis ejus motus vitia-
tur amp; turbatur, praeterquam quod particulae fermentantes amp;
alium (Btherem tranfmittentes , hunc fanguinis turbatum
motum promovent.

VIII.

Poß pïandium ingravefcit illa febris, quatenus perada chy-
lificatione , novae particule , ad fanguinem accedentes , amp;
cum reliquis primo inftanti non convenicntes, nova inde oria-
tur luda, quae ingravefcentis caufa exiftit.

IX. Pal-

I X.

Palmarum ardor percipitur , quod cutis ibidem durior amp;
callo faepius obduda , poris donata fit conftanti oribus , in
quibus particule falinae haerentes , tali modo afficiunt genus
nervorum, ut, quafi ab igne tadum, calorij ardorifve ideam
repraefcntent.

X.

Enarratis fymptomatibus, progmfts inde refultat : quod
primus Phthißos gradus haud ita difficile curetur. Diffici-
lior eft fecundus , amp; difiicillimus tertiqs gradus : ubi fpu-
tum redditur fœtidum , capilli decidunt, amp; diarrhaea acce-
dit , patientem mortis candidatum pronuntiare licebit. Qua!
hsreditaria, incurabilis habetur.

X I.

Neceffarium itaque fanguinis intemperiem falinam corrige-
re, materiam purulentam evacuate , vulnus confolidare, amp;
convenienti diaeta vires refocillando augere.

X I I.

Cura aufpicanda a leniter purgantibus, fyrupo fcilicet roß-
rum, rhabarbaro, manna, caffia fiftula , prunis S'c. Vene-
fedonem, quam aliqui commendant, valde nocivam fore cre-
derem , deinde jufculis utatur pedoralibus : ex capillo vene-
ris, pulmonaria, fcabiofa, tuffilagine, aliifve fimilibus, vel
talis poffet componi formula,

^L.Hord.

Hord. munà. fj-
Rad. Confalid. fij.

Gljcyrr. ras. gjj.
Herh. Same. Pyrol.
reroute. Alchimil.
Tnßag. aa. m. j.
Tlor. Ros. Rub. p. ij.
Ficmm. n. vij,
Pajfular. |ij.

ß ƒ• .Apoz,ema ad tb ij.
Addend.

Sjrup. de Symphyt.
de cjHo ter quaterve de die fumat. ^ül.
vel iiij.

Si cui mixtura commodior videatur, fequens efto.

çi. Aq. Hyßop. Fœnic. aa. §ij.
Vtt. Mathiol. gvj.
OchI. Cane, 3ij.
Antmon. Diaphoret.
Hydromel. Symplic.
Syr. Juiuhin. aa. ^vj.
F. M. Coehl. Sumenda.

Huic fcopo inferviunt etiam pilulx fequentcs, potiffimuns
ubi confolidationem refpicimus.

Çi. Therebint. Venet. CoB.
Bal fam. de Copayva. gß.
Pulv. Glycyr. q. f.
M. F. Fil- Parva,

Quarum quinque aut feptem fingulîs diebus affumat. PJura
medicamenta non addo, quod paffim apud audores cadem
fufficienter occurant.

XIII. Por-

XIII.

Porro fummopere neceffariam , exaclam obfervare dUtam,
ex pane amp; jure pulli cofto , ex puIli carnibus, ovis iorbi-

libus, hordeatis amp;c. Potus fit cerevifia tenuis dulcifve. Vi-
ni grati amp; duicis tantillum etiam concedatur. Aer tempera-
te calidus fit. Alvus fi fegnior fuerit, leniter purgantibus le-
nienda. Vehemcntiora exercitia amp; animi pathemata majora
effugienda.

FINIS.