V G V R )A L I S
d e
O^ V A My
ANNUENTE DIVINA GRATIA
Ex jduBoritate Magnifici T)-ReBoris ,
s.S. Theologie Doßoris, ejufdemque Facultatis in Inclytâ Academiâ
Ultrajedinâ Profeflbris Ordinarii, Verbique Divini ibidem in
Ecclefiâ Prxconis,
NEC NON
Amplijß»^* Senatus Academici confenfu , Nohilißmaqne
Facultatis jV RIDIClt;iy^ Decreto,
PRO GRADU DOCTORATUS
Summifque in U T R O Q_U E J U R E honoribus amp; Privilegiis
ritè amp; legitime confequendis,
Eruditorum examini fuhjicit
JACOBUS OSSEWAERDE,Goef«.zeland.
A.D. Decembris, hor té locoque folitis.
Ex Officina Francisci Halma, Academia:
Typographi , cb bc Lxxxix.
Amplifftmis , SpeBattJfmis, Gra^ijftmis, ac
Canfuinpmü V I R I S,
D.D. MARINO OSSEWAERDE,
Civitatis Goefanae Scabino tideliffimo,
nec non Confultiflimo, Patri meo, prop-
ter innumera in me collata beneficia, in
asternum colendo , amp; ad rogum ufque
perfequendo.
D.D. MAERTEN MAERTENSE,
Urbis Slufae exconfuli vigilantiflimo.
D.D. CORNELIO OSSEWAERDE,
facrarum veritatum in Ecclefia Medio-
burgenli promulgatori fideliffimo , ac
indefelTo.
D.D. JOHANNI OSSEWAERDE,
Procuratori Urbis Goefanae illuftriffimo,
amp; quondam quseftori Ordinum Zeelan-
dise fpeótatiffimo, avunculis meis cha-
rillimis, patris inftar adamandis.
tMe^^ dïj[erUtïomm hane inaugurdem ^ ea qm
por eß abeiientia 'mßnceri amoris tefferam ,,
Confecro amp; ofFero
Iacorusnbsp;3, JmBMRS-^':^
-ocr page 3-DISPUTATIO JURIDICA
IN AV G V R A LI S
D E
£tio nihil aliud eft quam jus per-
fequendi in judicio quod fibi de-
beairfr.inß.de aâ^^.Frima atque
principalis adionum divifio eft,
quod aliae in rem funt, a\ix in
perfonam l. i'^.jf- de ob kg. ^
^ aB.%. I.infl de ait. Aftiones in
• rem vel univerfales funt quibus
ipfa univerfitas petitur , ut hsereditatis petitio, vel
finsularis , quibus res aliqua Angularis in judicium
deducitur , ut rei vindicatio , confeflbria amp; nega-
toria aftio , amp; fimiles. De rei vindicatione , ut-
pote maximè principali , breviter hac inaugurali
difputatione pro virili diflerere animus eft.
i i.
Vocabulum rei apud JCtos latiflim^e eft fignifi.
cationis /. 5. pr. ff', de v. s. in hac autem materia
ftridius fumitur pro re corporali, uti ex fequenti-
bus patebit. Vindicatio ita di£ta à vindicando, feu
afferendoj vel generaliter fumitur pro quavis adio-
ne reali §. 15 . infl. de a6t. l. 3. §. i^. ff. ad exhib.
ficut à contrario omnis perfonalis a£tio generali no-
mine vocatur condictio, d. §.15. vel fpecialiter fu-
mitur pro alTertione dominii, feu pro ea actione ^
qua rem aliquam corporalem noftram effe conten-
dimus, in qua fignificatione ità definiri poteft.
i i l
Rei vindicatio eft a6tio in rem , qu^e datur foli
domino, adverfusquemcunque rei poflefforem, ut
rem reftituat cum acceffionibus. In hac definitio-
ne tria latent requifita vindicationis , i. Ex parte
aäoris requiritur dominium l. z-^. ff. h. t. 2. Ex
parte rei conventi pofi^ellio. l.^.f.eod. 3. Ex par-
te rei petit£e ut fit corporalis §. i. inft. de aä. l. 56.
ff.h.t. fed fingula hasc feparatim examinabimus, fi
oftendamus quod in omni adione tanquam eÖen-
tiale requiritur, cui detur, adverfus quem, amp; ad
quid.
i v.
Ut darum fiat cui detur, dift. eft inter diredam
vin-
-ocr page 5-vindicationem Sc utilcm , dire£ta datur foli domi-
no , qui dominium fuum acquifivit vel jure gen-
tium , vel jure eivili l. j-^.f. h. t. nec interelt an
hoc dominium perpetuum fit an revocabile
eod. qua ratione etiam marito competit vindicatio,
rei dotalis /. 9. C. eod.
Utilis vindicatio datur quafi domino , ut em-
phyteutie i. §. i• / ager veB. fuperficiario /. 73.
§. I. è feqq- ff-nbsp;emptori cui cefla eft
aftio in rem I. ult. C de hared. vel aStion. vend.
Cum diftum fit à parte aftoris dominium requi-
ri , non fine caufa dubitari poffet, an, fiaftorpoft
litem conteftatam dominium acceperit, nihilomi-
nus hoc judicio obtinere debeat ? in quaeftione illa
verior fententia affirmativa videtur, quoniam id in
jure novum non eft, utex conditione qux in ado-
re poft litem conteftatam contingit retro reftè egif-
fe intelligatur , amp; in judicio obtineat. arg. /. 9. §.
ult.ff. de fignorat. aB. I. 16 ff. judic. I ii.ff
qui fatifd- cogant. I. ij. ff mandat, atque illud
etiam exinde perfpicuum eft ^ quod etiam is qui
poft litem conteftatam fadus eft pofleffor condem-
nari poffit /. 2 7. §. i. rei vind. de jure canonico res
eft extra controverfiam per textum in C 3. x. de
fent. ^ re jud. in Sto.
A 3nbsp;VII. Non
-ocr page 6-Non datur vindicatio ei qui non eft dominus ,
quahs eft is cujus pecunia res comparata eft /. 6.C.
vel fibi. exceptis tamen
cafibus fpecialibus in l.^.C.ht.l.ii.f. de jure
dot. I. z.ff. quando ex fa£to tutor.
Competit vindicatio contra polTeflbrem § i in
fine mfi. de a£f. I. ^G.f.h. t. five honx fidei, fi.
ve ma.lx fidei poffeflbr fit I. i. C. h. 1.1. lo. 12.
21./^ eod. modo tamen poffideat tempore con-
demnationis 1.27. §. i./: h. t. quid fi reus fe pof-
lidere negat? adon incumbat probatio pofleflionis,
eamadfe a poffeflbre transfert
I X.
Poffidere in hac materia intelligitur i. Qiii fuo
nomine poffidet /. lt;y.f.h. t. 2. Qui éft in poflbf-
lione, feu qui aheno nomine poffidet, quique re-
ftituendx rei facultatem habet. d I. 9. hic tamen
fi auftorem laudaverit abfolvi poteft /, 2. C. ubi in
rem.aSt. quid fi autem is qui alterius nomine pof-
iidet, condemnatus fit, Quxritur an hxc fententia
etiam vero pofleflbri prxjudicet ? quod affirman-
dum videtur, tum quia formula prxtoris prxci-
pue jus adoris refpiciebat , tum quod per alios
quo-
-ocr page 7-quoque qui noftro nomine funt inpofleftione, amit-
tere poflumus pofleffionem /. 44,. §. 2./: de acq. ^
omitt. fofef.
x.
Tertio pro pofleflbre habetur ^ qui dolo defiit
poffidere, five ante five poft litem conteftatam l.
27. §. 68. ffquot;, h. t. jus noftrum pari jure cenfet
eum , qui quid habet amp; poflidet ^ amp; eum cujus
dolo fa£bum eft, quo minus poffideat l. 131. l.
150./: de R. J- h^Eres autem ex dolo deflmfti non
tenetur , nifi quatenus fadus eft locupletior /.
ff. h t.
x i.
Quarto pro pofleflbre etiam habetur , qui liti fe
obtulit, Ucet neque poffideat ^ neque dolo poffi-
dere definat I. z. ff. h. t. duo autem hoc cafu
cöncurrere debent, ut offèrenscondemnari j poffit,
I. Ut in oblatione illa perfeveret, atque ita htem
fecum conteftari paffiis fit i./. 25. 2. Ut a£tor
ignoret eum poffidere , nam fi fciverit, tum non
ab alio fed à fe ipfo aftor decipitur , amp; ideo reus
abfolvitur l.iG.ff.eod.
x i i.
Reftat ut videamus quid petatur ReiVindica-
tione , diftum eft in definitione, ut rem reftituam
cum acceffionibus , ergo hic confideranda eft res ,
amp; rei acceffio -, quod ad rem attinet, in illa requi-
ritur ut fit corporalis §. i. mß. de a£t. eft perinde
five res fit mobiüs , five immobilis , five pr^fens
five abfens l^-J. ff. h. t. tria genera corporum re-
feruntur à JCto in l. lo.jf. de ufu cap. unum quod
continetur uno fpiritu, ut homo , tignum , lapis,
talia corpora vindicare poffe conftat ex /. i. §. i. /.
h.t. excipitur tamen tignum aedibus jundum,
propter rationem propofitam in § 29. inft.rer.di-
quot;uis. fi^ /. 23. §. 6.^ t. alterum genus corporum
eft , quod ex contingentibus feu pluribus inter fe
coh^erentibus conftat, ut navis, sedificium, arma-
rium , hsec quoque corpora in vindicatione venire
patet ex /. 3. i. /. 38. ® feqq. ff. h t. tertium
genus corporum eft ^ quod ex diftantibus corpori-
bus conftat, ut corpora plura non foluta , fed uni
nomini fubjeda, veluti,grex, populus, kgio^ at-
que haec quoque corpora vindicationifubjacerema-
nifeftum eft , ex /. i. § final. amp; II. feqq. ff. h. t.
Alterum quod in re per vindicationem petenda
requiritur, Illud eft , ut certa fit l.b.frffh-t.
ador itaque debet defignare rem , utrum totam an
partem 8cquotampetat, fi infedam materiampon-
dus fi fignatam, numemm , fi fadam, fpeciem de-
monftrare adorem oportet , fi vero res menfura
conftet, menfuram ut dicat neceffe eft d.l.^-
XIV. Quod
-ocr page 9-X I V.
Quod ad acceffiones attinet, res à poflefTore re-
ftitm debet cum omni caufa , veluti id quod in-
tereft fi res deterior fada eft /. 13. 20. ff h. t
hue autem prjecipue fpeftant frudus /. ii.ff eod.
qiu m parte dift. inter honx fidei amp;: mak fidei pof-
jeflorem , bonx fidei poflèflbr omnes frudus ante
litem conteftatam perceptos irrevocabiliter fuos fa-
cit, quod in fèquentibus thefibus per partes pro-
babo,
X V.
Dico anfe Utemconteftatamo^m. poft litem con-
teftatam bons fidei pofleObr, incipit efTe malïE fi-
dei poflefibr , ac omnes finiaus confumtos ac
jrceptos reftituere tenetur §. 2. infl. de oßc.jud.
C0 /. 22. C h. t. dixi , per ce ft os amp; confum^
ftos, extantes tenetur enim cum ipfa re reftituere
/. 22 C. h. t. nifi forte ipfi fruftus ufucapti eflent
arg. l. 4. §. rty.ff, de ufurfat. Quseritur itaque an
lok perceptio bons fidei pofleflbremnon faciat do-
minum, R. neg. bons fidei poffeftbr non fit domu
nus fruftus nifi^eos confumfit d. §. 19. ^^ /.40.
ff. de acq. rer. dominio ^ amp; prscipue per l. 4. §, 2.
ff.fin.regmd.
X V r.
Addidi bon« fidei pofleflbrem omnes jfru£his
-ocr page 10-fuos facere, turn intelligo frudus naturales quoque
nam bonae fidei poffefTor non tantum fruftus indul
ftnales fuos facit fed etiam naturales per /.4,8 -fr.ff. de
acq. rer. dom'm. ubi additur illa ratioquia quod ad
fruOus attmet loco domini eft, amp; per /. 2 5. i. //i de
ufur. ubibonx fidei poffeirori ratione fruduum tan-
tum juris tnbuitur, quantum domino , amp; plus iuris
quam ufufru6tuario.
Illud etiam Qiixritur an bonxûdei poffefîor fal-
tem non teneatur de fruftibus confumtis quatenus
tadtuseft locupletior? hoe negandum effe putamus,
tum quia nusquam leges ita dift., utrum borne fidei
poüeffor faftus fit locupletior nec ne ^ tum quod
m /.4 §. j.ff.ßu. regund bonx fidei poffefibr di-
citur frudus lucrairi.
Malx fidei poflquot;effor nullos omnino fruaus lucratur,
led omnes five exftent five confumpti fint reftituere
tenetur. §.35. inft. de rer. divis. 12 2. C.h. t. xquitas
emm non patitur aliquem ex dolo fuo , vel mala
licie lucnim facere ; neque tantum de iis fruftibus
tenetur quos percipit, fed amp; de illis, quos nonper-
honefte percipi potuiifent. /.
-ocr page 11-I.
Aäiones fua natura mixt as dari
I L
An mandator ^ulneris, c^de fuhfecutay
de ea teneatur} affir.
III.
Filiusfam. Säo. ^acedoniano renun^
ciare non poteß.
/
I V.
Frinceps legibus folutus eß.
neg.
Servitutes maxime funt in bonis.