EXERCITATIO
PHILOLOGICO-THEOLOGICA

CONSENSU MOHAMMEDANISMI
ET JUDAISMI.

Q^U'A M,

Adlpirante Trinno Deo,
SVB PRESIDIO
CELEBERKIMI VI RI,
MELCHIORIS LEYDEKKERI,

S. S. Theologiae Doftoris, ejufdemque facultatis in Acade-
mia Kheno - Trajedina Profeflbris Ordinarii.

Publica omnium cenfura exponit
ADRIANUS REELAND. Ripa-Bat. Auctor.
A. ^^nbsp;M a Ji, horis locoq.folitis ante meridiem.

Trajecti ad Rh en um.

Ex Officina Francisci Halma^ Academia:
Typographi cb. bcxcvi.

O ! T A T : 3 fl 3 3

Ao'ooiojtix-ooioo JOJ:..::

IMBîHAaaMMAHGM

, ' (iüubT

. O\ anbsp;Ä 11'vj^

. ï ■ Î V j ! M 3 g 'Sf I Ó

~ -V U. xJ ;nbsp;f ■H \ ' ' 'nbsp;\

- ; j- nr^r-rr,.nbsp;■ . ^ y. Â

-oiiQii-: 'i

Is '

: I ■ ''

CELEBERRIMIS,
VENERAND^.

FACVLTJTIS. THEOLOGICc^.

IN.

ACADEMIA. RHENO-TRAJECTINA.
QUATUORVIRIS.

PETRO. VAN. MASTRICHT. J. L. M,
MELCHIOR I. LEYDEKKERO.
H E R M A N N O. W I T S I O. F. Xgt;,M._
HERMANNO. VAN. HALEN. K D, M,

ET.

CLARISSIMO. VIRO.
JOHANNE GEORGIO. GRAEVIO. J, L. U,

ILLIS.
DIVIN^. SAPIENTI^.
ANTISTITIBUS.
VERITATIS. ORTHODOXiE.
VINDICIBUS. ACERRIMIS.
PIETATIS. ERUDITIONIS. ET. COMITATIS.

DECORE.
ORNATISSIMIS.

HUIC.

POLITICÉS. HISTORIARUM. ET.
ELOQ^UENTIjE. IBIDEM. PROFESSORL
LITERATISSIMO. DIGNISSIMO.

HO.C. DEBIT^. QUALECUNQ_UE.
SIGNUM. OBSERVANTIE.
OFFERO,

ADRIANUS REELAND.
A y C T O R.

(P O L E G O M E n-.A

D E

Consensu Mohammedanisimi cuiM Jud aismo
GENERALI A.

T H E S I S I.nbsp;^

Arvam Mohammedanifmo detrahere amp; pef^ înllitutum
fimEB dodrinajOrigines indagare, adfpirante
. DeoTerOpt.Max.aggredimur. Scilicet, non
delapfam elfe cœlitus hanc infaniam, fed e
fj fpurciffimis Judaeorum lacunisoriundam, no-
^ voque,utOrbi placeret,indutam habitu, dc-
monftrabimus. Etenim tam belle conveniunt
'quot;trinfque gentis deliria,ut, quibufdamexce-
ptis, Mohammedicam fidem, recoélam Judaifmi cramben, verilîîmc
appelles. Suos atque heic doâores videbunt Muflimanni, nu-
givendulosTalmudiftas, quorum placitis credulas fequacium au-
res mentefque pavit Pfeudopropheta Mohammed. Judsei focios
heic agnofcent iuos, amp;eamndem, queis Rabbini turgent, deli-
ciarum participes. Qiix priufquam fpeciatim excutiamus, non-
nuUade origine, fcopo ratione hujus confenfus pra;mittemus.

II.

Ut vero diftinâius Originem confenfus Mohammedanifmum in- Ori jo'
teramp;Judaifmumoftendamus, notandum eft, Mohammedem nun- confenius
qmmfcriptis]udxorum, five Talmudicis five aliis, operam dedilfe.nbsp;'

n, . ■nbsp;■ r ■ rnbsp;„nbsp;. AbJalla.

lirat emm, uti fe ipfe appellat surat. vi i. i 58. i 55;. ^aÏ'I

» Profheta. illiteratus, quinevernacuL-E quidemlingus
.Jeâione imbutum fe fatetur, multo minus Judaic^. Unde evi-
dens eft , non ex leftis Hcbra^orum voluminibus fed aliunde hau-
riendam elfe hujus confenfus occafionem. Nimirum, conftatfa-

quot;''ïr/firquot;/quot;quot;'^^'' Mohammedem nonnullis fudds, maxime
Abdalla Ebn Salon, homine vaferrimo, amp; hinc, prout pares cum
paribus taciUime congregantur, intimac admiflîonis amico. Hic
reconditiori dodrina Prophetam illiteratuminftruxit, geniumque
fidei Judaica, admixtafque Rabbinorum fabellas edocuit. Juvit

A 3nbsp;non

ncm parum Mohammedis inftitutum, hanc AbdallamVharifeum
fuiflè, amp; juxta morem ScäsE Trnl^oTm^ioTBiç traditionibus addi-
âum. Id colligi videtur ex eo, guod CabalifticisTalmudiftarum
nugis magnam Corani partem repleverit Impoftor, amp; eos,qui refur-
redionem mortuoramnegant, fervidiffimo zelopaffim oppugna-
verit, qux duo ccrtiffima PWi/^ï/w Kg^we/a« funt. Hujus ope-
ram in cudenda nova religione Iblers adhibuit Mohammed ; nec
tantum einarralTe j4bdallam hscamp;illa crediderim, fed amp;pluri-
mas fua manu Suratas fcripfifle ; adeo ubique ftylus amp; phralès
Rabbinicx elucent, ut audoremjudsum fuiflè vix dubitare quea-
mus. Ipfe autem Mohammed Icriptionis ignarus erat, amp; fcripta
nihilominus Capita populo exhibebat,ut cœlitus delapfavideren-
tur, verius e cerebro Judsi prognata.
m.nbsp;III.

Aliifq UC Nec folum Abdalla, verum etiam alii Jud^i occafionem dare
ufk Ara-nbsp;potuerimt, dodrinam, ritus, amp; Commenta Rabbinica

isia'eranquot; cognofcendi,uthincpulcerrimus ille oriretur confenfus. Hebrseos
enim poft difperfionem «Jsx^cpuAo» amp; captivitatem Babylonicam
quaquaverfum diffufos quis ignorât.^ In n^gyptô fuiffe docet Jerem.
c. xlix. amp; in eorum ufum concinnata Verfio lxx Interpretum.

Deintemporibus Maccab2EorumfpontemultiexJud£Ea,nimiisprefïï
anguftiis, migrarunt, quod fieri potuiflè cxtm^h Ruth nos Scri-
ptura docet. Tum bello a Romanis, àacsPompejo deviâi, amp;
fubimperiortó urbe everfa, fcdes mutare coadi, finibusjudsse
(qua, dicente Tacito , jlrabia terminatur) egreffî vicinas re-
giones incoluerunt. Jlrabiam ïn'^nmïs, quse gentium variarum
T)ior,yf. colluvies erat, amp; omnium fedarum receptaculum. Hinc tot in A-
terieget. rabiapopuli : quod videtur innuerePoëta Geographus
Tóas» /Ah 'Affaßi'iivnbsp;(pxî^x vJjMOvtoi.

Ai^a H TVi •Z3A«sw 'üjêf yd^ içt fjLiyi^,.
Tot quidam Arabiam magnai gentes inhabitant, aligt;e vero infuper
plurimi, circumquaque enim maxima eß. Certe ibi Tudïcos fli-
iïïè ante vaftatam urbem, docemur, AB.c. i i.i i. ubi dicuntur
HierofolymamadfcendilfeYifms ^ f^lç^Qtç. Philoßorgius Lib.il l.
Hiß. Ecclef. p. 477. de Sabais Se Arabibus locutus, fub/ïcit 'jÔc
ihiyi)! istSi'^ç liiSeûuv cîviïiçnbsp;Et fuajBtateMohamw

med Judsis Medinenßbus adfuit, eofque jejunantes confpexit,
(luin Se Mecca in officina fabrigladiorum duo fuere fervi, qui

Pen-

PH ICO fO Gl CO-T HE OL OGIC A. 7quot;
Pentateuchum amp; Euangdia ipfi prdeger unt, teftante Zamachfcha- HinM.
m: amp; expugnata Urbe Judseosexpulit ; unie liquid® apparet plu-
rimosin ArabiaJudcEösftiifTe, qui ocGafioneni ipfi dederinteön- '^'''*'''
fen£im fusnbsp;cutil Judaica ftabiliêhtli. His acèedit,

qaod iter in S^riam amp; t^gyptum fufcepifte dicatur, variofque Ju-
dsos. de religione confuluerit, illos inprimis, qui viâricibus ar-
mis occubuerc ; quod ritus eorum dutv^l» obfèrvaverit, ut in rem
fuam transferret. Qiiœ omniafatis oflendunt, unde nugas Judai-
cas hauferit Mohammed.

IV. ■nbsp;- _ ■ .

At, cui ^ffwfl commenta Jiidaia tranfumfit Nimirum hàc'QuJe
videtur genuina ratio. Novam religionem condcre in animo'ha- Moham-
bcbat Mohammed: idfieri non poterat, nifi nova amp;fpeciofaor-«'«'' ^ J«-
bi dogmata obtmderentur. Unde vero hauriret nifi ajudsis? Ipfe ^u^^'f
enim,licet callido praeditus ingenio,propheta tarnen illiteratus amp; fit?
plane rudis, etiàmfi cerebrum fibiexcuflilTet, excogitare talia non
potui-flet ,^qua: uUalpecieoi bi fe commendarent J amp; una cumimpe-
rio per tot annos confirmarentur. Hinc a Judsis, qui tantum non
excifi erant, plurima mutuari confultum duxit, qus, ritibus qui-
bufdam Gentilitiis admixta, pukhelk hiüc mixturs fuas dqdeïç ori-
gines., Porro ut imperitps falleret, amp; antiquas fe Scripturas con- quot;

fiïmarcjglofiari pollet (quod fecit sur aT. 11. vers. 3S.85.p5;;
V. jr. VI, y i; X. 38. XXXV. 28. amp; alibi) ac Chriftianisj quafi -
a fiele piajorum rccedcntibus, validius Ic opponcret , Judaica, çom-
mentafuispropinavit, utamp;e.idem, qua folent Judsi, methodo
doófrinam fuani contra Chriftianos tuerentur. Non defunt qui
eonfenfum, himc a Moh.'inimcde inftitutum afEi'mant, ut judsos
facOiusir|Cuam fcntentiam adducei-et, fervatis.eorum àbellis. Sed.
non tamamico crga Judœos animo erat Impoftor, ut in eorum
gratiam id feciflc cenferi queat. Cette fi' alio 'modo condere amp;
exom^-e fuam ^'^y^ü'^oAo-yiav potuilTet, ad alliciendos Judsos
Rabbinica commenta non adoptaffet,

V.

Circa.modum, qùojudai'cas migas ad fe derivavit Mohammed, Multra
oamp;lervandum elt, mu/ta in religione Mohammedica eflè a quot;^udais lud^eis de.
deßmta,ci\ion.xmtamcn conßnfusnon ita clare clucet. Talia fecu-
ruris pagel is plurima fe oftercnt. Ratio manifefla eft. Ipfe enim IJJ^^'^t
Mohammed defumta a Judseisplacita, multum addendo amp; detra- muta-quot;

hendo .

rl;, fJ;nbsp;quantum immutavit, ne Jud^i doftrins auflores

ISnbsp;Plo .fitillud,. quod We eum retuIitS

vidcren-nbsp;' Judsorum more, die decimo menfis ieimium in-

t„r. dixiHet, fe, fi per annum viveret, mutaturum effe dieni decimum
in nonum,:ne id a Judsis.haufilfc vidcretur, Paria vide apud Po^
cock, Not. mtfc. ad Port Mof p. 3 . Accedit quod magL Seri-
gorumpars, quibus ufus eftnbsp;,amp; quorum doftrinam cum

Mohammede com,mumcavit, pcriiffe centenda fit. UndT fied

_ qmhodie iuperfunt, Rahkmrumhhm non itaprommmeftoften-
^nbsp;-Veftigia nihilominus fuperfunt, qua: fi inter fe conferan-

tur, hicem commentis Mohammedicis foenerari queunt Non ta-
. men potuit tede adco Judaicas fabellas tranlfumL Moha^ried.
„quin id fua ïEtateperfpexermtprudentiorcs. Unde fatetur surat

y. 2-5. VI II. 31. XVI. 25. XXV. y.d. XXVII. 70 amp;alibl nUie

aum id fibi fiiilfe , quod Alcoranus nü nifi fmde7amp; ^dada'

amp;nbsp;, fabellas amquas interpohus conti-

neat.

VI.

MnLnbsp;' quemadmodum multa in Mohammedanorum facris funt

cuoquea S^^.^^^'^yf^mjudtósconfentiunt, attamenobfcuretantUmcon-

Jud^isde-^'^^Mf^.ywentiir, quorum itaque fontes indagandi funt j ita e
fumtavi- contrario multa obfervant Mohammedani, quse [udaifmo deberi

fee tarnen l.f P«^quot;'nbsp;^cny.nda. Confideremus Ctrcum-

Ztnbsp;,nbsp;^ J^da^is ad Mohamtnedano. tranfiiffe

exiltimet.? At qui moresveterum Arabum accuratiusinfpexit, il-
lis videbit in ufu fuilTc ante Mohammedem, longo fxclorum in
Flav. 7of. tervallo. Ipfe Jofephus quot;A^^ß^f ^ rg^mia^iincc^y
Anttq.l.i. f^ctçmnv afhrmat, unde8cPhlloßorgio L. 3. Bifl. Ecclef smot-
^►©^appellantur. Öbfervavitidem^^rwwinM.S.'quo
Bibhotheca Lejdenßsgmdct, de rudioribus fsculis Arabum, ci-
tatus Celeb. Spanhemio Introd. adHißor.Eccl. Tom. 11 p 606
vide amp; Pocokit fpecimen mß. Arab. pag. 3 15,. Pari modo fe res
habetin Sacnßcus Licet enim Judxifacrificiis Deum coluerint
uti notum, itidemque Mohammedani facrificia adhibeant
uti apparet ex S u r A t A Corani xr 11. Gabr. Sionita, Georgie-
vaz, ahifque qui coram ritus tradidere, non tamen hsec a Judseis
ddumlifîe Mohammedem crediderim , quia in Saracenifmo Ve-

tcri facrificiorum ufus fuit, qucmadmodum obfervavit ex Firau-
fabadio amp; Shareßanio Cel. Pocok^ in Not. ad fpec. Hiß. Arab.
pag. 100.

V II.

C^etemmfpeftabimushcic Mohammedanismuai, non
paîliatum argutiis Philofophicis amp; Tlicologicis , prout hodie in
A tricanis Acadeiniis amp; alibi docetur, lèd integrum , purumque ,
amp; in naturali, quod ajunt, ftatu, quemadmodum a Mohammede
in Alcora.no conftitutus eft amp; praxi fequacium confirmatus. Id
enim videmus ordinario fîeri, Barbaras religioncs, (1 in moratiora
fxculavel humaniores gentes incidant, fpeciofo habitu veftiri, ut
genio tempo- um convenirc poifint. Hoc GentiUfmo accidit, (x-
culo poft ^oipavluv i ! i.amp; iv. mirum in modum ab iftius tem-
poris Philofophis palliato, ut Chriftianorum Patrum ilt;5tus fu-
ftinere poffet. IdetnhodÎQMohammedanißno obtigit, qui a fim-
plicitate Corani amp; primum inftituti cultus dudum recelTit. No-
ftrum eft integr ;s accedere fontes. Nec tamen rigidiadco Alco -
rano adhaerebimus, ut non divertere aliquando ad pofteriorum Mu-
fulmannorum explicationes liceat, unde illa , quse obfcurius ibi
dicuntur, dilucide hauriamus.

VIII.

Judaismus quoque nobis confiderabitur, antiquus ille, qui
Rabbinorum vcftigiis infiftit. Eum fane heîc fpedare oportet, e
quo fua tranftulit Mohammed : ille autem fui fsEculi Judaeos fecutus
eft. Hinc in explicatione Confenfus , vetuftifTîmos adhibemus
auftores, R. Eliez.erem in Pirke, audforem Targum Hierofoly-
mitani, fimilefq.quiipfius Mohammedis setatemantevertunt, amp;c
convenientiam Monammedifmi cum Judaifmo apertilTîmeponunt
anteoculos. Nam hodiei-niverpuli, maxime dum permixti funt
moderatioribus gentibus, a fide majorum recedentes, novam fibi
fabricarunt amp; philofophicam magis religionem , quse exornata
plane amp; palliata , ad fanam rationem propius accedit. Hic labor
fuitnbsp;qui primus inter judïos nugari defiit, fed

quianugaridefiit, defiit vere Juda-us effe, talis nimirum qui pla-
citis Rabbinorum infiftit. VerilTîme enim Poëta,
Qualiacunque volunt Judàti fomnia vendunt.
Id quoque animadvertit Abarbinelitinot. adPirke aboth. nSpDîî^

a^DDnn ')m idv ID-^DDH ahnbsp;^od in quibufdam

Bnbsp;ejus

lo EXERCITATIO

ejus fnnâa.memis. cum eo mn confemiant reliqm fapientes. Et quan-
tas turbas dcdcrit notiffimusejus Whcî Mar eh Nevochim,çx Buxtorf.
Epiß.pag amp;'literisR. Jehudaad R. Davidem Kimchium datis
cognokerelicet, quxibid.pag. 404. cxhibentiir. Vidcbaturenitn
iis PhilofophiîE amp; pcrcgrinarum difciplinanmi fundamenta fcctitus.

SECTIO I.

Speciatim A r t 1 c u l i s Religionis, Cr T h e c^
ria Confenfum oßendens.

THESIS I.

I- ^ r^ Enius utriufque Religionis , Judaicx amp; Mohammedans,
religioquot; he- ^^^ generatim fi confideres, infigni parallelifmo confpicuus eft.
rili im- Commune enim utrobique Arcanum , commune confilium, ut
perio negleâa amp;, quantum pote, remota accuratiori Religionis indagine ,
Pquot;?quot;'quot;™ in cultu magis amp; praxi operum rudis popellus detineatur. Ita enim
dt! quot; adarbitriumPrsfidum cerea plebs fleäitur, utnovamolirinccve-
lit nec poflit. (^i Turcarum mores vel a limine falutavit, ma-
gnum illud Regniamp;Doärinse Mohammedica; fulcrum haud igno-
rât , de Religionenon difputandum, Fidemverohabendam efletra-
ditionibus Akoranicis, ejufque interpretibus, Maximo prsfertim

(^XÄ/Oj Mufti, qui in regimineEcclefiafticoPapam reprs-

fcntat, amp; Mohammedis apud fuos audoritatem tuetur. Adeo
hic ad emcam obedientiam omnia fine prsvio examine diriguntur.
Dixiflè fertur Mohammed , dam vitali adhuc frucbatur aura;

X.U \ Qui obedit mihi, Deo obedit : qui adverfatur mihi, Deo
adverfatur. Supcrba vox ! fed an ovum ovo fimilius, quam illa
Rabbinorumeffatis, innotisexnbsp;V^D colleäis p'^mH

D^DDnnbsp;i^DJiDHi n^Dii^n hv p'^inn nn ^^

j'DKDD Q^i dijfentit a doBore fuo perinde eß ac fi dtf-
femiret a Deo. At qui credit verbis Sapientum eft ac ficrederet
Deo. Quibus confonat didum Ribbi Eleaz.aris fil. Schamua,
ÎD'DW .SUDD yil Nnra ^n^ Stt timor doBms tui, ut timor

prîlLDLOGlCO-THamp;OLOGlC'A. it
calorum. (ideft Dei, nimirum quot;»fib OT'UV nquot;Dquot;pquot;n? -ii^-^p ElUThish

Î1DD um , -^ocant Deum cœlos , quia ipfius fedes[untyM-
fcUicet idintehdunt D^DDP utab iis tanquam .^aculo divino
V'iNm,nbsp;Judaica, dependcat. Quin poftulaiit

ilH■ qui'l^thedrarn 'Mofis Tibi vèndicant, qui fe jat%nt
Propheth, amp;cl.amiraut O^^Ö®
quot;llnbnbsp;Scnbarum amabtliwa .efe

verbis Prophetarum -, fidem fibi adhiberi, etiamli dextram fini-
ftram elfe proriunciarent. Prsterea noa inquirendum eft in do^

gmata reiigionis,'necfiipputandafunt tempora; cxtirpanda naDHI

nirasmnWrannx diifiparent ;Mlmud relcgintur, caligtóofemi
adeo, teftlbiis'ipfis ludâ^is , ut textum Thren^ tit-6. m-tene^
broßs loàs collocat me, eo applicent. Huic fedulc. incumbcn^

dumefTemoncnt, quia a theoria ad praxin ducit,utidicit k.Schem

Tof innbsp;naiD- Hinc nata toe elog.a legis Oralis, qus ir,

fcriptis Philplogorum nufpiam non obvia iunt.nbsp;,

■nbsp;Undc facile colligas Religionem ludaicam', cum fundata fit ^ JJ-
quoad maximampartemin.Talmude, quodmulta, pauca
fäenda (nifi fibellas) continet, fere tot^mpraxt oblervandomm cultum
rlum abfolvi Clariora haec evadent, fi ad xi i .. articdos, quam co-
Ïi: SSur fidei ludaKX confeffio, prout a Maimoj^^

amp;■nbsp;Tip^ Catechifmo ludaico r^^^^

attendamus. Sienimarticulum 1. deexiftentiaDei.. II. beUnir
täte ejus. III'. De Spiritualitate. IV. ^ternitate^^V, ;Cul^u de-
bito, quilumirie naturaliinnotefcunt, adeoque fideiproprienon
funt removeamus,-X. deniqueamp;XI, qui docent acWsho-
minum a Deo co-nofci.; eumque bonis pr^mia , malis pccnam
^etribuiuruïïi, eOdem loco cenleamus , non mfipaucula crcden^
da relinqumitur. ■ At obfervandorum rituumamp; agendorum opc-

■nbsp;rutn- mmértïs et^miumerus. Nota funt 3 6 prscepu negatt-
va jiixtadiérum föläriuWcurfus annuos',amp; i4b.affirraatwa, qus

Aiultitudinem membrorum hominis adsquare dicuntur , quibus
fua adjecerunt, pertotum Talmud difperfa, Gcmanite, opero-

fi quidena'tlli« commendandis jejuniis, precibu?, cIeemotyni$,

ïdt öniMuè-, at de dogmatibus religionisparumiolhcm. Qu?-

re non^ male-religionem fuam mu; culwm ,

(Mohammedani quoque ïjLff) appellarunt. Pari modo

Muflimanni 7^WM»*remOvent, fuamque |Wlt;»âî»ûAa^'lt;xv 'vapra-
xin refolvunt. Si Abtlfaragit vettigiis infiftas, pf yï„capit?
Legis Iflamiticsfandamcnta funt. Mundmeï 'cura ,'preces., eke-
mofjna, jejunia, peregrinationes reitgiofe. .Ebnol Amid , qui
vulgo Elmacinus audit, fidem Vnius Dei, ôc averfiitionem fill-
ip adjungit. Qiiis non videt pratlica hïc efTe omnia, ft creden-
dam Dei Unitatem excipiat} Et hos prse reliquis pios cenferi,
lt;imMeccam frequentius adeunt, lotionibus amp; jejuniis accuratius
attendunt, experientia tefiatur. Mohammed ipfe fiils. id 'inciilck-
bat, ut bonis, fcilicet, operihus vacarent, amp; mödo in Dei Uni-
tatem amp; diem noviffimumcredant, nil iplis timendum fore. Hue

mihividcturcollinearesuRAT.xnx,verf 14.

^é-AA^ Dicunt Arabes nonnulli. ''Crïd'imks. Dtc Ulis, ne ere-

datis{idefl ^nedicatis vos credere) fed dicite, religiofe nos fuhmit-
timus {Deo Cr Mohammedi) alias[riec.dnm.intra,vU fidesjncor-
da Veßra. Sed ß obediVentis Deo (sr.l^g^tpyjusnon /defrauda-
hitur vobis aliquid ( ex menedie ) : opmm. veßMrum,^
Dens efl remittens Oquot; mifericors-. Quafi dfceret noji'iuflicic
a-edidijfe, fed fubmittere wosàchct\s \vo\ in Arabico tcxtfj.empha-
tica eit , unde origincm ducit vocab. .Muflimanni) prxceptis
Mohammedxis, non per fidcm, fed bona opera, illoriTO enin?
merces non dcfraudabit!\r.; i: Quarenbsp;eft ^. quod, de

mifericordia Dei fivbj-ungit, ubi enimquot; -.ft^i Aoy^s-^W' J©«'-
(lia, non obrinct Rom. 1V.4. Sparfi quoque toto ÀIcorano
flofcuh invcniuntur de prxmio amp; beatitudine illorum, .qui bona
operafaciunt, flatis temporibusprecantur, decimas folvunt, je-
junant. Vide s u r a t. 11. 2. 3.40. amp; millies alibi. Cseterum
Theoriam religionis attinet, nihil fere nifi
-Unitatehi Oei,quot; fuamque, qux a Deo lit, miffionem, çommen-
dat. Difpatationes de rebus fidei omnes prohiber, amp; mavult

ß^ö-

PHILOLOGICO-THEOLOGICA. 13
jßjjfl'^w quam Aeyw congredi: fi autem cum infidclibusfermones
habendi fmt, fimpUciter omnes lites prscidit, amp; hoc vallo fuam le-
gem circumfepfit, ne éxcurlibus adverfariorum aditus pateret,
Tradidit hanc mcthodum surat. loy. quas intégra hasc eft.

^ 0 hnbsp;l/« (^jîU

Die. O infideles. Non colo quod vos colitis. Etvos noneßiscolen-
tes, quod ego colo. Nec e^o fum- colens , quod vos colitis. Nec
vos eflis colentes, quod ego colo. Fobis efl religio veftra, O^mihi
mea. Nec frultrahuncdilputandi modumprsecepit-, primoenim
amp; fecundo verfu illius Suratlt;e (uti folent Mohammedani phrafes

Timuri

Alcoranicas captare) ufus eft ille, quifquis fit, quiTimuro celpon- Hgt;flor.
dit. Unde fatis liquere opinor, quanto opere cognitionein fideiP- '3°-
removeant Judoei pariter amp; Mohammedani, amp; cxco csrimonia-
rum aut cultusreligioli exercitio plebem torqueant.

I II.

PrincipiA fidei utrobique confentiunt. Mohamme- HI-
danorum Alcoranus amp; Suna, Judasorum KnpDn amp;nbsp;ufu

amp; ibno conveniunt. In unoquoque confenfum fpecialius often- (-„„j ßj^j

damus. Nomennbsp;Alcoran a \j.'$ ^ %^'^deakî'

iegendo. docuit, ad iinitationem Hebrxx vocisnbsp;, utirano.

amp; alterum vocabulum ylS ^nbsp;ajudaicis D'^p^î),

üve feSlionibus, in quas divifi funt Bibha, fignificatione prima-
ria derivandum eile, nullus dubito. Quamvis non negcm , ab co ,
quod inter bonum amp; malum diftinguat^ ita vocari polïè, quem-
admodum ab eadem radice ,diäus eft (Jfjj'^^ , Omar, filius

Chattabi, primus Imperator Muüimorum, quod inter fas amp; nefas
diftinguerec. Deinde ficuti Judxorum S. Scriptura in Dquot;'quot;nD

five ordines dividitur , ita amp; Alcoranus in i^yS, sur A-

tas, quasa Rabbin. HIW, quod feriem amp; erdinem noin,Golius,in
Lexico dérivât. Singulis quoque Suratis peculiare nomen inditum
cft, vel a vocibus inTronte obviis, vel fingulari, circa quam verlan'

B 3nbsp;tur.

14 EXERCITATIO
tur, materia,defumtum, uti amp; in Hebrsonim Pentateucho. Li-
teras porro myftics, in Suratafum quarundam initiis occurrentes

e. g.nbsp;j in quibus cxplicandis fruftra fu-

dant Philologi, nil aliud oftcndunt, quam Cabbaliftantm imi-
taminä. Denique folennis illa, Cz^itnWs Alcorani prsfixa, for-
mula, quam technicenbsp;AlbifmilUyocmt, ^^

In nomine Bei miferatoris miÇeri-

cordis, non nifi a JudsEorammore,librisfuis Obiy ^tt Dtt'3
vel fimile quid prxfigentium, videtur manafle.

IV.

^ IV. Prster Coranum habent Mufulmanninbsp;^ Sünam,

amp; Mifna. Legen] fecundariam , qus diäa amp; fada Mohammedis compre-
hendit : re ipfi amp; fono nil aliud, quam Judsorum nJtt'D amp; miH

Legem oralem. Continet enim omnia qus Prophc-
ta prxcepitamp;vetuit, de.quibus non locutus eft in Alcorano. Ita.
amp; ludsi fuas habcnt èiMn^uicnq , n^Jî^D gt; in varios O'l'TlD
amp; mnDDD, Or dines amp;cTrdEhatus ( uti per titulos dividi-
tur) diftindas. Qiianti Talmud a ludxis fiat, ex eorum tefti-
moniis, quscollegerunt5«.r?lt;7!^/, Toü);», aliique, fatis apparet.

maximo in honore eflè apud Mohammedanos ex eo pa-
tet, quodcommimiepitheto jtJs^uilnbsp;PopulusSuna,pu'

déant ^ocari. Prevalent nimirum hodie illi, qui Sunam fequün-
tur, uti in ludaifmo Rabbanitee primas tenent. Qixemadmodunj
enim apud ludsosduplex £mt{cda., Pharifeorum, qui vm'xio'wc-
^oiSim; traditionibus Rabbinorum adhserebant, 8c Sadduuorum,
qui Solam Scripturam S. ampledebantur (quibus hac parte re-
fppndcnt hodierni Rabbaniu amp; Kar ai) ita apud Mohammeda-
nos funt , qui^te^»?admittunt, Alcoranifta, qui foli
Innituntur Alcorano. Sunitarum vocabulo fere refpondet nomen
dodorum'Mifnicorum □quot;'NJH'

V.nbsp;•nbsp;V.

De Super- In fuperftitione circa externum S. Scripturarum corticem Ju-
ftione cir- dœos quoque imitantur Mohammedani. Quanta reverentia circa
numnbsp;quod HIH^ ^IpD, SanBuariüm Dei z^^dlznt

pturxco- verfenturjudsi, itaut ei infidere, vel impuris illud attingere ma-

dicem.nbsp;nib^jj

PHILOLOGICO-THEOLOGICA. 15
mbus piaculum fit, quis ignorât, qui Synagogœ Jadaicx ritusvel
ex teltinionio Scriptorum vel dvw^lct, obfervavit ? Quam folli-
cite in leéiione Bibliorumamp; fcriptione occupantur, ita ut os ob-
turent iis, qui ex Judxorum incuria corruptam S.Scripturam ex-
iftimant ? Si vero Liber legis vetuftate detritus , aut in manu
alienigens inventus fit, occukari eum jubent R abbini ; at qualis eft
illa occultatio ? illam exponit Maimon. in Sepher Thorah Cap. x. 3.

^quot;^Dn imx hoSiW IN rhi^ min nöD

mrJJ IÎI O^DDHnbsp;hli^ imK pIDIpl Liher legis,

vetuflate corrupties aut profanus redditus, vafi vitreo imponitur amp;
fepelitur apud difcipulos fapientum ; atque hac eß occultatio ejus.
Quomodo vero profanus redditur ? nempenbsp;T'Q tîi'ûJ gt;

inventus in manu alienigena vel îjjquot;' ^^D T'S tîXDJ inventus
in m-^nu hdretici, occultetur. Prœceptum Rabbinorum eft întï^n
DIIJ^nbsp;Dny nquot;D qui Librum legis apprehendit nudum

( i.eft. exteriori involucro nudatum ) nudus fepeliendus eß. Nec
1 icet coram libro Legis fc dcnudare, aut lociseum impuris, bainco ,
cœmiterio aut fimilibns inferre. Parifupcrftitione Mohammedani
fuum profequuntur Akoranum. Soient enim illi, ncquis impru-
dens illotis eum manibus contrcâet, externo nonnunquam involu-
cro banc infcribcre cautelamnbsp;'bî netan-
gat illum niß lußratus. Supra omnes hunc creaturas extollunt,
amp; pleraeque poft obitum Mohammedis controverfise dc folo Al-
corano, an cre^fMj-fit ncc ne, agitata funt; nû Abilfaragio
liquet, tanto nonnunquam fervore, ut in caedcs amp; bella erupe-
rint. Qua revcrentia hodie circa ferantur Muflimanni,
amp; notatum manu haretici Librum igne purificent, narrabunt Er-
penius in JSTot.^à Surat. fofephi ,amp;cHottinger. Hiß .Orient .'L. 11.
c. 5. Porro quemadmodum Judœi inCommentariis, fcriptifque

forenfibiis phrafes Biblicas ad ornatum ftyli venantur, ita amp;: Mo-
hammedani fententias in Akorano rhytmice finientes, qux' ad
nauieam ufque recurrunt, fcriptis fuis infarciunt. Sic utveredixe-
rit Olaleddmus, aut quifquis fuerit audor Epiftolse ad Timurum

dats.nbsp;IâXsànbsp;S^j Timuri

Sane natamus in pifcina explicatie-^

num

VI.

Trinquot;;!;.nbsp;(cujus nomina, vel attributs

K ' •nbsp;numerant, ita Muüimanni xcix, qu^e

gan:i,r. mnucre Alcorani auéior S U R A t. Li X. 2 ) Mohamme-
dem n dam qnid fentiant , partim priore Din. .nbsp;^^^^onamme-
tionibus AgaoLnt nim.rum'Z^JrjËÏÏ ^ tTZ

ret, S. S. Tnmutem inficiantur. Êgfegl ùtÏÂ
BOL exiftimant. No. ksx o eI s! kh T u S ' q uquot;;
MMnbsp;fententiaf fficïet

Mirabiledidu, quantum bc ad ludaros accédant. Hi enim Tr/-
IJrfonammDivinanun, quam ^^^^ vocant amp; T^n.
umtau eftemi^ oppommt, pari inftitutrnelnt
que Antitrmuarios,amp;Socinianos palam, quinamp;

ZfJ' ÏZ^ rnbsp;Chrinologia^Sacrl

da« Tn , f ^fnbsp;Servetum lau-

tTfuï 'b Afnbsp;' rerum Polonicarum Scriptore

non neg^nt Eafdem S^e difficÄt^^^^^^^^^

s Ledor ftudiofus conférât. TresDeos a nobis co li, quod Uni
tm dmnx répugnât : videnbsp;übr. citât, qui exta ?n S«!

^etUel. Satan Qpod Deus non indigeat fecunda perS

T4Xr r'nbsp;^Pud Coccejum l conM

q. Judaic c.^ Generationem nullam elfe fine adione corpo-

VII. ^ , ,nbsp;VIII.

Symbo. ^jrnholumMé^ammedrnm, quid aliud eft quam Judaifmi imi-

tamen?

tarnen? Sane pericope Deut. (S.4. im^« HIH^nbsp;VD'^ Iura Mo-

ninquot;' Audi Ifrael, Deus mßer Deus Vms iß, qi^ni hamme,

Arabs Erpenianus fic vertit Uj^ xIM J-^^ bnbsp;œnvequot;'it

Symbolum Muflimorum ipfo fono fere expri- j^^rum

mit. Certe videtur ad illum textum refpexiffe audor Alcorani,
SUR AT. XVI. 2 3. XXI. 108. XXII.XLi.'). ubi hsec verba

jf^^Mj Deus veßer Deus Unus eß. Ufum

quoque bodiernum illius Symboli amp; reverentiam, qua id profequun-
tur, vidimus, ubi ex profcffo Ac Sjmholo Aiohammedico c^imvs;
qux repetere non lubet. Hic de Judsorumnbsp;fequot;

periocha , Deut. 6.4, nonnulla obfervabimus, ut clarior evadat
inter hanc amp; Mohammedanorum Symbolum parallelifmus. Bis
fingulis dicbuslegi Keriath fchemang, juxta illud quod diétum eft
Deut.6.7. amp; primo inter alia loco at:;n quot;Iinquot;'nbsp;qui^

deVnitateDei agit, phylafleriis infcribi, amp; in fchedulis circum-
ferri,notum eft. Quanti ilium xftiment Ju'dïi, oftendit Lip-

man'm '•''^quot;n bynbsp;■'iiD^'^D nîn piDün,^;'''^quot;'quot;

hicverfus eß radix omnium fundamentorum fidei nofira , quamde
Deo profitemur. Cuinbsp;iwFaficiculo Myrrha,

celebriinPentateuchumcommentario. nquot;3quot;pn IDli/' H-

D^jwnn n'7iD nninn KiipD Kin piDsn na''^quot;''
mmn pioy? o^Vit vn ah nnD'^'-ni nnxn
nquot;D u ^^^ bay^^ m piDön □ii'n m onn^^o vn
on^Ti« msj quot;iin'^^n ni nnm nrm« Q^i zjnitatem Dei

profitetur in hoc verficulo , tantum facit ac fi omnem omnino Legem
pervolveret. Et fub Hafmonds, quiapramultitudineaff.iBionum
Cy miferiarum legi operam dare non poterant, in hoc verficulo,
Audi Ifrael, Unitatem Dei celebrabant, qui ly tantum literas
comprehendit,0- per virtutem hujus Unitatis de inimicis fuistrium-
pharunt. Illud ipfum confirmât ulterius ibidem, n'^^ID'i' quot;'iJ'^l

n«quot;»^:' ^öquot;?! 'Vna nnio^i in^^n -iid na ^^ nVn nmnn
nnn nnsna^J cayoDii; ly nnsn m'?:in quot;^n

cnbsp;'bra^'j

î8 E XERCITATIO

rninn ^t^ij map rra'-iö arh nr\h n-ii
'^^^wTt Tm-in nm nmnn nsnt^n f n oxt:: ^fii^n na
n-'n'1 nn D^pDu' vn^y; -nn^^n rwxii rnc^p onV
n''7D nmnn D^poiy onn m^iri- Et quoniam hac

pericope perßcit totam legem, Oquot; fundamemum eßZJnitatis divina
caterorumque articulontm fmdamentalium, amp; quia Deus videbat
dwationem captivitatis Ifraehtarum, cr magnitudinem affiiBio-
Num, dofrec fere perdita effet Lex ex Ifraele, voluit illis darepara-
fcham feu fetHonem^arvamy a qua maxima Legis fuhßantiaqmad
nexum depcnderet, ut ß oblivioni daretur Lex, {quod Deus cle-
menter avertat I ) pra multitudine affliclionum, fuperejfet adhuc iis
parva feBie fecltonis, quaagit deÜnitate Dei, ut ei incumbant,
adeo ut, qui ßudet in ea, ßmilis ßt et, qui totam Legem pervol-
vit. Qiix fatis oftendunt quanto in honore frt apud judaroshacc
Keriath fchemang. Ipfa Mifchna in niDID riDDD traäatu
àzbenediBionibus, his vcïUs aperitur (liceat hic epitheton prims

/nCoranoSurats adumbrare, quain ks-.Sli aperientem ^ro-

pric VtiCant) qua: ftatim hujus periochîE legendi mcnrionem inji-
ciunt ,nbsp;^quot;p m pnp ^PD^ND, Quando legunt Le-

Bionem, Audilfraèl- matutino tempore? Hoc eftprimum luquot;
daifini Jte.twe^ov. Unde amp; R. Jochanan fil. Zechai, Eliez.erem
ignotumfibi hominem confpiciens, mox rogavit mD*?
yD'J HK'^lp , Nunquamne didicißi Keriath ß:hemang ? Nemo
non novit y in J/DC/ amp; quot;1 in quot;in« Deut. lt;î. 4. majufculis ex-
prcflä litens legi: itaque in leäione hujus pericopes folent ibifo-
num protraliere amp; in H:cra quot;I ad quatuor mundi piagas fc con-
vertere. Qua occafione non poffum quin memorem Hiftoriam
R.Aktba, ad quem acceflîflè Romani dicuntur , fed occupatum
m rccitatione Keriath Schemang invenifle, quem cum interficerent,
dicitur anima ejus egrefa in U N U M ,nbsp;tnÛK'J nnSquot;*,

five tam diu protraxit vocem IHN gt; Vnus, in Deut. cap. vi. 4.
donec exiret anima ejus cum voce Unus, unde paulo poft dicitur

y-im i^moNi ^ipnnnns^

Egrefa eß ßlia vocis dixitquiilli : Beatus es R. Akiba, quod ani-
ma tua egrejfa ßt in Unum. Qui plura defiderat, Gemariftas

con-

hamraedani,nbsp;niblommus, ciuae ad expucnbsp;menadc:-

M«, pc^c« IS'^^Dnbsp;• ssï;,.

runt. Iiidii habtMnbsp;Dei veife, cjiifcjac

SS»— - ■ --

„„videtur. Mohammea quoque Cklftum voca.

SURAI.IV..«9. Squot;« f^:«.-, Mefa'.p-^-

. vi™ .

Eidcm forti obnoxium eft nomen nw, J™» ^nbsp;HoJic

tertiamDivinitatis ff^quot;^flltrgSriJ^

IZ4,. tacvocemnbsp;inftu caftr^receptt.nbsp;1

certe'p^rfona appeU^ut nomine o^n^«nbsp;^^^^^^^^^

plttrimis Veteris Inft™-quot;quot;^»'- s,'quot; tl™«».«.»-, virt,„c„,
„ifi voeabalun, retinent amp; Pquot; T ^ hetiï intelligtmt,

veloperationem, «nbsp;nn

amp; inter grados P^P^'™ T^erftV^

Sfir.,..S. inhgniunt,nbsp;ftriSe diaadiftin-

rr^peMohammedt^eft

lignnt.nbsp;,X.

Cnm modo mentionena fen.aw ludai« iniecetinu,. dc

crcdunt S. quafi locuin inter prophctias infimum obtinerct, nonpoffu-
gradusnbsp;non circa rcliquas prop ictia: fpecics utriufque religionis nota-

piophedar.rc confcnfum. Qui ut accuratius intelligatur, Judxorum dodrina
S-oëis 'legradibus Prophétise prsemittenda eft. Variatilla
Aiofaics. plquot;quot;'™™, prout laxiori aut ftridiori fenfu explicatur. R. Mai-
monides , magnus ille juris Judaici interpres, XI. ftatuitprophetù
gradus, quorum dm priores laxiori lenfu prophetici dicantur,
-jl'hi^^'nbsp;novem proprie. At mox in reccniione hujus ordinis dc

ZTi.T.Vj-. ^^^^^^ quoque poftremis dubitare videtur , adco ut ad pauciores
refcrri commode queant. Unde R. Jofeph Albo in D^'lpy ad

iv. gradus omnes redùcit, quorum infimus fit Spiritus SanBus y
fupremus Afofi contigerit, duo incermedii vifiomm amp; revelatio-
iiem , cum rerum fpecics vere cernunmr , defignent. Et hue
quidem propius accedunt gradus prophétisé Mohammedici, qui
commode ad tres , vcl cjuatuor, li MoÇen includamus , rcferure-
tur. Gradum enim / rophetia Mofnicd (uprareliquos eminentem
confidcrant Mohammedani. Unde dicunt 0.» ijj

Wf ik^^Sj ^ac Locutus eß ei Deusßcut
Angela loquitur : amp; Igt;cum dicunt omnibus fere prophetis mediante
Angelo loctmimnbsp;^ excepte Mofe. Idemju-

dxifcmiuntutiexarticulofeptimo in np^ Catechifrio Ju-.
^^zVeapparet, ubi fufiusha-x explicaiitur. Hinc dicunt

inND pn niyiD^ nopj d^di o'^iyn nrn

Quincjuagimaportée.[dentinßintcreatti in mundo omnefque, excepta
v.na, tradit^ junt Mofi. Videatur quoque A/aimonidesloco citato ,
zd quern (îc commcntatur R. Schern Tof fol. 113, nt7Q nbj^HJ

rrm D^^ipni nn^n i«^ inKn^i:? D^K^njn b
DK DW3:n D^^^Di^ 1T1 nhw no nn^Dn hpn vd)^

hp D^yOV^rn K^nbsp;m^02Vr\eutuseß Mo^

fes fupra omnes Prcphetas,qwaipßusprophetia non fatlaefl inpa-
rMohs aut ideah imagmatione ,fed vocem manifeflo audiebat, qLm
reliqui prophets non audiverunt, quando enim Uli m viflohe pro-
phetica erant,, non percipiehant vocem. Similiter in Pirufch R.

hi.xxy -Ef/W* extoHitur prophetia Mofis., quod non n^bû

tntervenieme ^ugelo, Dei vocem audiverit.nbsp;X.

Praeter hunc eminentem Prophetias Mofaicàgfadum,quot;

tres me- reliquis

raorant Mohammedani. Primum, c^m üzt infpirationenbsp;J.gjaditms^

vel per fomnium, vel alio modo, uti Deus Davidi Pfalmos infpi-
ravit, amp; Abrahamo revelavit maótandum efle filium. Huic con-
fentit gradus primus Prophétisé verx , ftride dids , juxta Mai-
monidem, qui tertius alias numeratur, fi laxiorifenfi,iProphetiam,
explices : cum Prophetse in iomnio quid revelatur. Convenir
itidem cum primo gradu juxta fententiam Jofephi Albe ; cum quis
fi.iggeftuSpiritusS. effimditurinlaudesDei, ut David amp; Salomo;
quod a Mdmonide ad gradum fecundum quoque refertur. In-
tricatus enim in explicandis prophetiarum gradibus eft Mdmoni-
des, unde plus femel vapulat Abrabaneli in proœmio ad Prophet.
Min. Idem magni Seldeni judicium eft. Secundus Mohammedanis
gradus illeftatuitur, fic^msaudiat\ociuentem,3.t neminem uideat.

Cui confentit gradus fecundusprophetiafftride dids, inUaM^i., selden.dt

monidem, nXUD t^'mfiD HKUJ S'U Dl'^HS n^l

tnbsp;L,Xa, I I

nDïlt; HKT N/I Quando aliquis clare amp; diftinBe in fomnio pa^.^o.
prophetico verbum audit, 'fed ilium , qui idioquitur, non videt.
Tertius gradus Moflimorum hic eft , quando pernbsp;inter-

niuicium aliquid revelatur. Cuiparalklus eft gi-adus fextusyHîi-

monidis CDl'7n3nbsp;quot;hnbsp;, qmndo ei Angelus in

fomnio loquitur. Ego non diibitem , fi meam mihi fententiam
dicere liccat, originem hujus ordinis amp; numeri in gradibus pro-
phetiae ex Alcorano dcrivandam effe su RAT. XLii. 50. Ubi
Deus dicitur liominibus Ipqui (.a ^ çQï infpîrationem, vel
oIä^ ^^^ ' ij.^ quafi pojînbsp;efîèt, hominemex.QCCulto

compellans, vcl iSj,A (j.-« ^Jj} ^cr Spiritum imperii fui,

A ngclum. Qiiar, fi cum ante didis conferantur, fatis accurate con-
veniunt.

XI. ••

In Dpdrina de A N G e l 1 s, multifiirianx conveniunt cum Ju- ^^
dsis Mohàrnmedanî. Varios Angelorum ordines'uh'H.ehKxh^a- lorum or-
tiii qttis ignorât ? Solent eos plerumque ad tres niHDj cikfes re- dinihus, Sa

C 3nbsp;vo-

Angelo vocare, qüorum primum occupant □'lt;Jûnnbsp;pnncipts fa-

mortis. ciei, IV Angeli, qui tkronum Dei perpetuo obfervant,necun-
quam corporeo babitu terras adeunt, fed manent

quot;IDIHD gt; intelligentU a materia feparata : Secundum
miî'n, Angeli minißerii, quor un opera Deus utitur in nriün-
do fuperioreamp; inferiore , qui in X gradus dividuntur, fecundum
fpecies quasintelligunt, vel minifteria quse obeunt, vellocaquas
occupant. Hi omnes Dil filii calorum àïciiiviaj:, exceptis .
Angelis Vllordinis, qui proprienbsp;ß» Dei vocantur.

Singulis ordinibus fua eft pi ^/owaj/W««/, amp;cunlt;5tis pariter
Pquot;nnJD Synedrium. Tertio loco numerantur n'73n quot;quot;DkVd,
Angeli damni ynbsp;, tortor es, quos inter eminet rnDD

Angelus mortis, Samael alias, amp; perdicor magnus , vel nOH,
zSilentio. In Chaldaica Chronicorum Paraphafi, quam.Bec^W
cdidit,frequenter occurrit fub nomine NPIDquot;!nbsp;Ange-

li mortis. Huic omnem mortis caufam adfcribunt , dicere enim
confueverunt, fi fivilfet illum intadum Angelus mortis, adhuc vi-
xiffet. Exiftimant bunc gladio, arcu , fagittis armatum a non-
nullis vifum fuiffe, unde inprecibus Judieorum cxprelfa mentio
eft An^eli mortis, ne horrenda fpccie illos terreret. Huic re-
fiftere queunt bonis operibus, unde dc Benjamine jufto narrator,

Tirufch ad o^aoA eleemofynis admodum indulferit,nbsp;monnbsp;fj^l

BtnSyr*.nbsp;tSl'^ïf'? HTI inquot;'3D Et quando Angelus mortis

domum ejus mravit, quod non potuerit tvfi domtnart. (^lin amp;
nonnemopernbsp;UV, Nomen Jehova, ita talcmafle An-

gelum mortis dicitur, ut finiftrum eioculum eruerit. Hx nuga:
( udaicx originem dedere Mohammedicis. Muüimanni enim An-
gelos in varias fpecies difpefcunt, illos, quithronumDeiferunt,
amp; minifteria in terris obeunt, vel animas hominum torquent. In-
primis Angelum mortisnbsp;s memorant, uti vi-

dere eft surat.XXXII.XI.nbsp;u!^]» ^'—i^SßXi

yjÄ^^yi ^i^l) o J Y—?

interßciet vos Angelus mortis, quiprafeBus eß vobis , tunc ad
Dominumveßrum revertemini. Qui Adriel vocatur inTheol^^ia

Mohammcdica pag. 199. Die ultmo Deus vocabtt Angekm mor-
tis dicens-. O Mriel, eflnequidfuperfles ex omnicreaturamea!

XIILnbsp;^nbsp;xm.

Tutelar es quoque hominibus Angelos adlcnbunt Monammc-

daniquos,nbsp;, cuftodes vocmt, binisnodu, binis in-

terdiu vigilantibiis, quorum alter homini ad dextram adfiftens bo- mini prae-
na iplius dida amp; fada Ubro infcribat, alter ad finiftram peccata fe.tis.
confignet. Ita in Dialogo Mobammedis cum Abdia rogatur Pfeu-
dopropheta. Quot Angelt fr4unt homtnibus' Rcfpondtt, ßngulos
homtnesbinicircumßant Angeli, alter a dextris,alter a ßmfr-ts
dextriquidembenefafla hommum fcribunt, ßnißn malefaäa. Vel
/f^/fre alias dicunturtutelares hi Genii in Alcorano surat. l. 16.

iJ^A-^-J^ OS oUii^C^i^ (^iix^

j^XE

Quando occurrent tili duo , qm a^dextris Cr ßnißris fedentes,
m:lum homo verbum loquitur, mß penes eum ft obfervatorpa-
_rattis.. Unde hsec crcdimus derivata , quam a judxis qui An-
gelos hominum cuitodis dcftinatos itidem agnofcunt? Ita m
riDDn n^^Ki dicitur, w^ar^ uv onoiyn

Anq-eli perpetuo hominem circumflant ut eum cußo-
dtant. Qiiandoqufceniorum tutelarium nomina determinam ; re-

ferunt enim nbpHnbsp;, Cabbaltßanbsp;DIS m

quot;at quot;^«p-ïs DnnnN W idinbsp;^^ nn

^Adami pr^ceptorem fuife AnaeUm Ratßel Schema Jophrel,
Abrahavd Tfadkiel, facobt Raphael, Jofepht Gabriel, Moßs ,
rßrnatsirael, Elia MaUtiel, er funt qni dicunt Moßs pr^cepto-
rem fuife Metatron. Unde amp; in Tferor Hammor liters initia-
les harum vocum ^njquot;!nbsp;Metatron princeps m^-
gnus, nomen mî^D, Meßs redàunt. Scribi quoque ab An-
gelis amp; in rationes referri hominum opera contendit JechiellMile
in am quot;»niön, pomls aureis c. 111. amp;Angclofaciei D'^JÛn quot;i;:;

datam elfe ^«TJ^l KHIIDI IDD^d? an^öquot;? NHWI poteßa-

tem

M EXERCITATIO
j^^ sedendi 8c ccnfcribendimerité,TfraiUs, fingunt Caba-

^XIII.nbsp;XIII.

ü^^TD^

nionumnbsp;videamus. Mohammedani creatos

cx igne. Dïmonas exiftimant, quod CKpreflè docetur surat. lv. 14.

^bnbsp;^^nbsp;Et creavU {Dens)

f ZaS.nbsp;Mohammed

nnbsp;J'^daifmo re-

petemus) Diabolumintroducit,recufantemamp;hanc rltionem red-
dentem,suRAT.xxxvni.77.nbsp;U^

^linbsp;Ego pr^amor Ulo fum,

creaßtme ex igne, at illum [Adamum) ex Into. Unde aona
ret ex fententia Mohammedis bonos quoque Angelos ex ignecrJa
tos; qiiando enim creatuserat ex igne, nondum erat malus An-
gelus, fed poftea redditus eft. Qux apprime conveniunt nugis
Juc(aicis. Juda:i enim nonnulli D^monas ex igne creatos perhibent
alii bonos quoque Angelos. Ad priorem claffem reducitur Mai-

monidesa R. Lipman, qui fic fatur, dum opuscreationis recen-

éerefchit,

nipi nno «h onibp nno ph Diabo-

los, finbit R Mofes Ben Maimon p. m. compofiuos effe ex
Cr aere; C^ hnc quaquaverfium dificurrunt, quia adLdumle-
vesjum, Crnonfemiunt, quia fubtiles admodum Junt. Dubito
tamen an Hitis probe ea Maimonidi fententia tribuatur, cum con

tranumaffirmetiny^^CV4^traa.^./-««^.Z,.,Vc „ § uV

ubi Angelos creatos effe fine ulla materia tradit. Unde fubftitu-

Wnnnbsp;f tu Lipmanni alius Rabbini nomen

[3 0-1, RabbtMofits har Nachman, exigua mutatione: quam
ledionem in codice quodam diferte inveniri adnotavitir^ CorZ
tltombus npmannianismtgenfi^^^^^^ Eidem fententia addidus
fuit MenaffeBenlfrael, Problem, de Creationc xxi 11. ut amp; J

MeirAldabiferm. ix. HmO^ ^Htt'D Dnii^ HTS^ HH-'n
-l^wni mr^ p Quoniam damones confiant duohls ele-
mentps igne lt;raére. ■ Hinc SamaeliDeus dixiife fingitur, in Hi-

fior.

PHILOLOGICO-THEOLOGICA. aj

ßor:de vita morte Moßs,qinmGaulmifms eàidk, ^i/^Onbsp;f»g- Ji-

nun nnN CDriTü h^u ntinnj oJn^J

igne Gehenna tu creatns es, amp; in ignem Gehenna reverieris.

XIV.

Multi tarnen inter Judaeos bonorum quoque Angclorum ori-
ginem ex igne deducunt. Ita legimus in Pirke R. Eliez.ens cap. quoque'quot;

IV.nbsp;yrhm ina^D m ni^anbsp;D^D^Von ^n^

ti^K W ^^lyyj vjûV D^n-iü'D mnn pti'yj 'piolT
cani*? m rmm: mnnnbsp;Angeii die fecundo

creati funt, quando hi emijfi funt, verba ejus fiunt venti. ; cum
vero ferviunt corameamp;,fiunt igms,juxta id quod dicitur {Pfalm.
civ.4.) Qui facit Angelos fuos ventos , minifiros fuos , tgnem

flammantem.nbsp;nmpnbsp;'quot;gt;

CDH^V vnitt'D D^ani'? m D^sx^an RMi fofua,

filius Kor cha dtcit, Angeli funt fgnis flammarttm, juxt a dtLÎum
(P/Tc I v.) minifiros fuos {facit }■ ignem flammantef]iL-:'.rc%tam

hunc eodem fledit Jachiades commentât, in

hunc locum,cumdicitheicindicari quot;iDim IID^ OH^^ HHID^n

nto'iy IQN TIDquot;' -ijjdi quot;^is'^n
toni^ m mm -idn ^^-kh -iid^ -ijdi mnn Eie-

menta materiaUa hujus mundi inférions ; Cir refpeBu elemen-
tiaerei, dixit { Pfaltes) faciens Angelos fuos Spiritus', amp; re-
fpeSlu elementi ignei, mimßros fuos ignem fiammantem. Quafi
clementa materialia hic concipienda eflent.' Idem fachiades ad
textum Dan. vii. lo. per Fluvium igneum , intèlligit

vvnbsp;kddhnbsp;□•'rox'^on mundum

Angelorum, qui thronumportant Cr Deo ferviunt : amp; in libro Zohar

Gabriel defcendiffe dicitur üW^nbsp;infiamma ignis.

Quas omnia fatis dare oftendunt etiam bonos Angelos, juxta Ju-
dxorum fententiam, ignex efle naturx, quod'amp;ipfum Moham-
niedani credunt.nbsp;quot;

XV.nbsp;. ^

Nec tanmm Angelos ex igne amp; aere veluti materia compoiitos utriqus
concipiunt Judxi, amp; Mohammedani, vgum etiam corporea mem- Angelos

mïterialcs bra amp; afliones illis adfcribunt. Ita legimus s u r a T. xxxv. t .
craflêcon-- inbsp;»1

dpimu. JSk^^fc ó^j'-bnbsp;âIÎ J^sÔÏ

Laiis Deo , creatori cœlorum amp; terra, qui pomt Angelos mini-
ßroj, quibus aU funtdua, tres, velquatuor. Etncqiiisdubitct de
alio Angelonim,, harc lepida narratur Hiftoria. in dialogo Moham-
medis cum Abdia. p. 19 2. Soiem amp;Lunam aquali virtute creavit
Deus. Evenit ergo , ut incerfa effet diei Cr noBis vicifitudo,
quo ufque Gabrielpratervolans motu volitandi forteficahLunam
Utigit, ut inde Luna. ohfcurata-fit. Corporeos hofce de Angelis
eonceptus a Judsis prociildubio haufit Mohammed, qui pari mo-
do alas Angelis afSnguntjita R Meir Aldabi'm njIDJinbsp;S.ix..
pag:i07..co\.z. n-lîi/n ■'Dk'^DD- urh ^^, ßm ÜS {dät-
monibus) alaut i Angelis minißerii. Et inlibro nj''jin dicuntur
tres res con venire Diabolis, queis fimilesfunt. Angelis. minifterii,.
quasintcramp;hscreferturpQWI mî^n ''Dk'^DD DPI^

Sunt, iis ala uti Angelisminiflerii, Crvo-
l!ant ab uno mundi extremo ad aliud. Sicco pede rranfeo nugas

de Angelo mortis D^J^;; K^D, owlis pleno, Argi ad inftar ,.
fub forma jgnis, viridis hpmini

vita funâo apparente, de clamore
pvj/n inDil-, /ïrrfcowj-.c-œ/f^i'j- ,. qui Angelos de laudando Deo

admoneat, fimilifque fannse craflbs conceptus , quos a Judsis
haufifle Moliammcdem nos docet fumma utrobique harmonia,
qu» ex collatis utrinque teftimoniis liquido apparet,;

XVI:

ex'^iT^quot; Sed ad H o m i n e m. Non liibet heic fufe inhserere plurimis
phrafis: ^oquendi modis, queis circa hominis creationem aut generatio-
Àlcorani, quot;em confentiunt Judsi amp; Mohammedani. Levi tantum digito .
Je genera, unum attingam in, Alcorano locum , qui dubium me diu tenuit,
tione ho- ufq^cdum. illi Cabbaliftica lux affunderetur. Occurrit illé s u-

niin2£i exnbsp;.

jtdSca'nbsp;liii-

o

(^A Creavit vos (Deus)

■»3 ventribus matrum veßrarum, fermam fuper formam inducen^

do,,

doemt ai fœmmctefctreamp;forMU^^^^^^ P ^^^^^^^

ngt;nnnn inna lt;» hJnuaU mmm , tiu _____

LKotai loqucMem üModa» ^nbsp;^^^^

bonoru.. tr

accuamp;n, utihommesnbsp;j'^èmereedem etepan-dunt. De

Sm^e Juftitiam «endi, ~
tes. Hl mérita l'°'™'quot;/[,„,^ta„damvuaraa:ternam, eoiœn^
„„aj„ft,fi».e^»Deoadtej^ introdaeitur homo morgt;bundt,s'a„J

t'^iV^n nn^ 'Dim Dgt;Mn vwo

: S;™ , 40. ibid. cap. a.nbsp;IH« hjm

tv Vrp-n^ minanbsp;^^

, ^ ' ,,, k T^^- n,«, 5. Benedi^tus mercedem ^pft

cumbatCre^erceat etnLeg,

determinat*m conflituet : Maxumnbsp;bitam

BuKt. U^.rdmud amp;nbsp;ad

^erccdcm dicas i vide Mamomhs ^vnM m

EXERCITATIO

aidiim Amigoni, quod ibidem c. i. §. in. extat, amp; hserefi Saddu-
CMTum occalionem dediiTe creditur. Nec alia bafi riititur fuper-
baillagloriationbsp;^D D^-'pJ nili'n

□niÄDH ÜV2 NiDn ^DD D^^pJ , AngcH minißerii mmdi
fmtahcmnipeccato, ita C^ IfraeUta mundi funt ab omni peccat^
dte Exptattoms : mmu-um juxta Maimonidem, in prxclaro operc
fad Chaßka, dies Expiationis omnia Judxorum peccata expiât.
Quinamp; morte propria expiari peccata exiftimant, unde ina4ne
mortis conftituti dicunt ^m^Jj WD MH Mors mea ßt ex-

piatiomea, vcU uti fufiusalibitraditur, ^^ HIÄD ^nn^D ''nn
p^ pn ^pVn îm i^JÖ^ ^nya^isi .n^i^i mm n^xm b

Stt mors mea expiatiopro ommbusmeis peccatis amp; inimitatihns
quibus perverfe eai ^pr.varicatus fum coram facie tTTo it
mtne) Crdamtht parteminParadtfo. Et R,E(ie^er'm P^kecl
XXXI11. didum Samudis ad Saulcm refof ri^Jja nnn^D,
tua expiatio pro te. PWxorum denique faftiim nemo
Ignorât, dicentium mm ^Hmn HD Qutd efi debmm me-
um, lt;:,^ factam illud, vide Ligtfoot. Hor. Hebr. ad Matth. 111 ,

ctouyle le luilque mentis locuti fintfi^ihilominü^ prax C
tidiana E g m ledionibus Parafcliarum , amp; main pïecum quas
Deo quafi admetiunuir, jejuniis, peregrinationibusramp; St
fynis, fatisoftenduntexmeritis operumTe veUe fervarl

xviii.

Moham. t«nbsp;comparant, qui frudum iiecefTario profert in futuro

medanos. fxculo. Didum Mohammedis surat.xlix. 14. ^ÊaxL ^

^-^am Judaicum

xHud nna b HfigD nquot;3quot;pquot;n p«. Deus „L defrau^

^ue tendit surat. xcix. qux iusi^s^filä

V.7.

r. 7.nbsp;u'ijA jUs^nbsp;(à-A

^^^ ^J'^nbsp;Quifeceritadfonduiatomibommy

éideUt iMud, c^ qui fecerit ad pondus atomi maluihvidebit illud.
Quafi Deus jiixta Valorem bonorum operum cœlum vel gehen-
nam ipfis daturus fit. Certe id dicunt, quando bilancemcre-
duntfufpenfum iri, in qua fi prsevaleant bona opera, cceli par-
ticipes erunt, fimala, gehennar; fed de bis plura in feqq. dc
ultimo judicio. Nec dubitant illum, qui Suratas quafdam Cora-
ni pervolutavit, c$Io adfcribere. Et vix ullum eft Capitulum,
quod legenti fii^ularia non adferat beneficia. Sic illi, qui surat.

XXV. legerit, promitdturnbsp;, ingreßs in Para-

difumcdeflemi QuisuRAT.xxviii. pervolverit,horanoviffima
juftus pronunciabitur, amp; fic porro, quae vide exadius apud Hottin-
eer. in Biblioth. Orient. 107-1 JO. Quin amp; ille qui unicavt ex
libra Dei {Alcorano) liter am legit, meretur pœnamretributiohis

Plane lit Judaei nst^ rvbvnbsp;HID DJtt'DIl D^pDlj;n

Qui operam dant leBioni Mifnica, proprietas ea eß, pro qua mer-
çedem accipiunt. Et licet nonnunquam videantur Mohammeda-
ni operum mérita nonnihil extenuate, amp; mifericordiamDeiextol-

icrc , quando dicuntnbsp;id.5^nbsp;l-u/} i^A

M

i^y-Anbsp;Deus jußißcatquemvuh. Premium eß beneß-

centia Dei; attamen ex ante diétis, Scquotidiana praxi lotionum,
jejuniorum, ejeemofynarnm, amp; peregrinationum, fatis apparet,
propria eos juftitia niti, ut vitam futuri fsculi confequantur.

XIX.nbsp;XÏ5C

Nec propriis tantum meritis, fed amp; defundorum hominum inter- De meritis

ceflîonibusmukatribiiuntMohammedani: hatradunt ^ji' (J^/« ^ffionT-

Qui legit sur a t a m (LX) Exquot;
plomtionis, intercejferes pro fe die refurreSlionis habebit viros
er fxminds credentes. Qui legit s u r a t a m LXI, pro eo Je-
fus orabit. Ita Alsharienfcs, qui pro Orthodoxis hodie haben-

D}nbsp;tur

lo EXERCITATIO

tur iaConfejf. fideiàicwx.'. fi quis e mundo nonpœnitens cxierit,
exlpeöandum eflènbsp;ut intercedatpr»

iUo Propheta : amp; ibidem jubetur Orthodoxus credere

in intercejfionemProphetarum, Dofterum, Mmjrumt

Cr omnium credentium. Mohammedis autem interccflio eft qua-
fi anchora Sacra; ille, renuentibus in die judicii Noacho, Abriia-
mo amp; Ifa, patrocinium fuorum fufcipiet, quod vide apud Pocock.
in Not. mifcelLad Port. Mos. p. 278. Sanftos quoque defunßos
invocant, cujus rei exemplum eft in Sultano Mur ate, quiprœ-
lium commiftlirus in haec verba erupit, a'^nà.Leunclav. inHifior.
Mtifulmann. . 515.0 Muhamed, 0 Muftapha,gloria vertex ,fac
quafo viBoria potiar. Quinam fint Sandi Heroes Turcarum, Pon-
tificiorum Sanclo Georgia fimiles, vide in Leunclavii] hcTdco
vocumExot.nbsp;heic imitantur Muflimanni, ifti enimSan-

âorum apud Deum interceffiones admittunt; ita fcribit.S...^lt;f^gt;
innbsp;np3X» Quando Ifraelita in anguftiis funt, anima ju~

fiorum , queis fub throno gloria cavernas dedit Deus S. Bened.
quot;n^'j-Jm DIpDH ^JÖquot;? Dn-'bV umm quot;»-IDIV PredbHsfms
coram Deo eos protegunt. Mofes ipfe (uti refert ex MS. Hiftoria
Jofeph Ben Podat, Vir in his Uteris fummus Gilb. Gaulminius
Not. ad Hifi. Mof p. 29.) Deum fie orare fingitur pK D«

mya '^nnnnbsp;pns V^att^a HÏ:^!;; nn«

HDj; ap^M pns^ amax apyquot;quot;! pns^i ania«
'Wpn aniK vdïI'^nbsp;rt'S^ro si »on fa-

ds id (Domine)propter juftos, qui hodie vivunt, at propter eos, qui
mortui funt hoc facit0, propter Abrahamum, Ifaacum, ^faco-
hum. Tune vero Cr Abraham Cr Ifaac, Cr facob, ipftmet ora-
verunt, audivitque eos Dominus. Commune Judsorum diélum

eft d'^IV'? rnoiynbsp;Meritum patrum perfiftit in ater-

num. Multa quoque crêpant de meritis lepultorum in Hebrom
(quam ya'lK H^'lp? nrç^mhn alio nomine appellant) Abra^
haminemçcIfaaciSc facobi, cumuxoribus, quorum nominum
initiales litterx vocenbsp;continentur. Ita in pTDÖ? »

Pltt^D,

PHILOLOGICO-THEOLOGICA, 51
nt^Dgt; haec iv^v coronidis loco fubjungitur, n3ID îllî/D HD'^D
^Nltî'quot;' niÖD, Mors Mofis fitaltareremijjionispeccatorum
omni Ifraeli. Yiâc8c Wagenfeil. Conf. Carmin. Lipmann. p. 49 J,.

XX.nbsp;XX

De Extremis, quam confona fentiat gens Judaica amp; Mo- Og cruda-
hammedica porro expendamus. De morte primum amp; ftatu cor- tufepul-
poris pauIo poft mortem quid credant Judxi, Aocct Elias InThishi cn juxta
advocem quot;inpn DUn, xhi cyiM.iàx3£à\ R. TJaac BenParnach Ç^l
hsc narrat. niDHnbsp;JO a'^'i^n Ol«nbsp;ÎIVD- hammi

bvnbsp;\Sim moï?: i^D nap hv

rh^hv m) ^ib p. mrrquot; ^m ij? 'Vdi r'?;-!
rev^Kn DVö im« PDDV m hw n^sni quot;^nn W n^sn
D^DK'^D Dnisno vniDîjy i^pnt^nD ria«
nöi? Htt'v:'! n'^ï^'^hw ayb im« PIDDI am« cs-^snpni

ITînDI IfiKI Summa eft: Angelum mortis defunäo
afidere, eumque in pedes e figer e. Dein catena ferrea amp; igne a
verier are, ut membra ejus diffolvantur Cr in einer em redigantur.
Qiiac optime conveniunt principiis Mohammedicis. Illi enim dc
Cruciatu Sepui.crali paria narrant, quamvis non adeo
clara in Corano extent teftimonia. Plurimi tamen eo varios Al-
corani textus redncunt. Ncc dubitem quin in illorum cenfum

referatur surat. i i. r6.

Quormdo infidèles efiis in Deum, qui cum ejfetii

mortui vivifilt;^avitves, dein occidet vos : tumvivißcabitvos , po-
fiea ad illum reducemini. Ubi expreflTa mentio binje mortis amp; vitx :
fupponunt autem in cruciatu Icpulcri animamin corpus redire, at
mox egredi, qu£e mortis amp; vitx viciffitudinem notant. Clarius
hxc proponuntur in Algazjilii Confeffid. ubi orthodoxus cre-
dere jubetur (jWä^

a^Ai (jnbsp;uW«^^ Examen

Moncari Cr Nadiri, qui funt dua terribiles Cr horrenda fpecie
perfon^i,qua hominem infepulcro fuo ereäum ƒamp;c. amp;pau-

lo poft ibid, Credet ( orthodoxus) in crudatum fepidcri. Illum
prccibus fuis avercere vel emollire conantur Mohammedani, unde
quietem in morte a Deopetunt, viàe Hottinger. Hiftor. Ecclef.
Tom. v 11. 49 5. uti amp; J udxi. Et ei, qui familiam fuam docuerit
suratamxxxiii.nbsp;ol^c ^^ wuquot;::^quot;^

datur fecuritas a cruciatu fepulcri. Narrant porro Mohammeda-
ni, qui accuratius explicanda; huic rei incubuerunt, defundosgra-
vibus malleorum iftibus, inter aures imprcffis, ita cruciari, ut cla-
mor gementium percipi queat ab Oriente ad Occidentem , nec
tarnen a quoquam audiatur. Paria referuntjudsi, videlicet, HÜ'Dn

SÏLt.nbsp;I^ID quot;^J^i a^iyn ê^iDD -jVin p^ip

c. 34. que voces tranfeunt ah uno mundi extremo ad altud , amp; tamen
non audiuntur. Inter illas h$c quoque numeratur, qus continoit
p ili^Sr HDI^/jntt^ , quando anima egreditur e corpse.
Atqui, etiam in percuffionefepulcri, animam fecunda vice corpore
cgredi, fentiunt Judsi amp; Mohammedani. Unde fluit eo tempo-
re (juxta illorum fententiam) talem clamorem edi, qui audifî
poUit tam longo intervallo , nec tamen audiatur.

XXI.

De^ffurnbsp;Refurredionc mortuorüm , officulum Luz , in fpina

reahne ^ Judsis confiderari uti fundamentum refurredionis, quis
mortuo. ignorât? Obvia funt in Rabbinorum, hodiernis quoquePhilolo-
nim amp; gorum fcriptis de hoe ofïiculo plurima ; quod non putrefcat, aut ullo
ofT^ub modo conUimatur, fed in refurreftione carnemde novo affumat,
Ogiob, ^ raréfiât, fuccrefcens mediante rore cœlefti, ad molem corpo-
ris humani, vide Focok^ Not. Mtfcell.p. 118. Buxtorf. Lex. Tal-
mud. Hottinger. de Refurr. mortutr. Mohammedani quoque ollï-

culumnbsp;, Ogjob, os fpins dorfiinfimum, quod primum

omnium in homine formari perfuafum habent , uti bafin futur«
refurreaionis confiderant. Referunt hunc in finem tale Moham-
medis didumnbsp;^ l^JJsnbsp;J

xJ 1 £ß in ho-
mine osqmddam, quod nunquam confumit terra, ex quo compa-
nenda eß corporis ßruc%ra, in dit refurreBionis. Judsüdcirco vo-
cant

PHILOLOGICO-THEOLOGICA. 33
eant id officulum, nnn cochlear futredinis. Ita legi-
mus in Pirke R. Eliez.eris cap. xxxiv.. HlÖlJin quot;DIN 'T

k'?« p T^nï/D unk; -ir ifiyn

nnn n'7DD R- Simeon inquit : Omnia corpora refolvun-
tut in pulver em terra, adeo ut non fuperßes maneat e corpore, ni-
fi cochlear putredinis, quafi plenum. Unde nulla videtur fuifle
ratio, quare magnus Buxtorfius'mLex.Talm. ad vocem Tinn ,
R. Machtr, audorem libri Ahk^t Rochel, reprehenderit, quafi ipfe
hanc fignificationem finxiifet, cum jam apud R. Eliez.erem illa
inveniatur. Deinde, quemadmodum Judasiroreni incslo fupe-
riore reconditum credunt, qui fuper mortuos itillabit, amp; officulum

fxcundabit, ut in molem crefcat; ita amp; Mohammedani,quo-
rum teftimonia ex/'ococy^o, quiexadeillaprofecutusefl:, in Not.
Mi.fiell. ad Port. Mof,nbsp;amp;CC. transfcribere non li-

bet. Rorem hunc c S. Scriptura firmare conantur Judóei. Et vi-
detur hue rcfpexiffe Syrus interpres Jef 26. 19. quando vertit

|?cna_)? OCnj-P.^nbsp;rosluminum ros

tuus, quando nempe in lucem, reddita vita revcrteris.

xxn.

XXIT

Fore, ut veflimentis induti refurgant homines, credidere ve- Og
teres fuda:i. Ita invenimus in Pirks Eliezj;ris cap. xxxi 11. mentis

D^nan n-^nna D-'iDiy a^riDn quot;73 ^DIN -nj;^'?« quot;n 5«^refur-

pXn i^lîD idym ■'□D p^Ii/n'^n R. Eliez.er ait. Omnes gent.

mortui ßahunt in refurreFlione mortuorum amp; furgent cum vefli-
mentis fnis. Unde hoc difcis? Ex femine terra. Illud enim fepe-
litur nudum amp; e terra prodit veftitum caplulis amp; folliculis. O Cor
Zenodoti, o jecur Cratetis ! Verum, an non refpexerunt Moham-
medani ficulnea ludaicarum alfertionum fundamenta, amp; (uisilla
addiderunt deliriis ? S u r a t. x i v. j i. expreifa eft veflimentorum

pice oblitorum mcntio, quibus induti erunt infideles

amp;c. Verum amp; hacc ex Arabum monumentis fu-
fius probavit Pocekius loc, citât, pag. 271. quo Leftorem relega-
mus. .

Enbsp;XXIIL

XXIII.

XXIII. Prxvium horx noviffimx fienum intet estera Mohammedani

DcGogamp; „nbsp;jnbsp;, °

Magog. Itamuntnbsp;^ ^J Jquot;^ }nbsp;fagugi

amp; Älagugi , cujus ipfe Alcoranus suRAt. xviii. 93. amp;
xx1.9 ö. meminit. Addunt Mohammedani, poft varia renim di-
fcrimina perdendos tandem efTe Jagugumamp; Magugum, fic ut 7
annis continuis Mufulmanni fuccenfuri fmt eonim arcus, fagit-
tas amp;pharetras. Quid veto denotent hxc omnia, nifi famigera-
rnmmn bellum Gogiamp;Magogi JIJDI JIU HOnVo, juxta Ju-
dasoram fententiam, prascurforium adventus Meffîx, qui illud ex
Ez.ech. c. XXXV111. amp; xxx i x. dérivant. Facile enim fuit Moham-
medi fuo more nomina propria fleftere E.g. ex Gog, fagug,\xt
rhytmice cum Magug conveniret: quemadmodum ob eandem ra-
tionem dixit Cabel, Cr Abel, Taluth Gr Galuth , y4ruth er
Maruth, Habot, crTagot. Quje vocabula, ut rhytmo infer-
virent, miferrime corrupit.

XXIV.

DeuItLo Ultimum judicium iifdem fere commentis utrique invoivunt.
judicio, Fingunt Mohammedani nefcio quas rixas animse amp; corporis, ita
amp; libris ut corpus animam peccati accufet, amp; anima corpus vicimm, utra-
apenen- que vero culpam a fe amoliri conetur. Fufius hxc exponit Po-
co!^ lib. cit. p. 180. quse conferantur cum Antonini Imperatoris
amp; R. Jehuda S. colloquio , quod fuper hac re in Gemara San-
hedrin occurrit. Nobis confenfum oftendilTe fufficit. Porro Mo-
hammedani in judicio Dei libros expandendos elfe, quibus in-
fcripta fint hominum opera, vere phyficos amp; trina dimenfione ex-
tenfosj credunt. Quo pertinent phrafes su rat. lxxxÎ. 10.

Onbsp;^ quando expanfi funt libri , collatae.

cum surat. xviii. 47. xxi. 104. xxxix. amp; lxxxvi. y.

ç^lxSnbsp;die, quo legentur arcana. Hi libri a

Deo partim fcripti funt, qui faspius in Cprano fcribere dicitur
surat. iv. 83. iJ^Xaaj? u v^xêainbsp;Deusfcribit

quicquid cogitant, amp; s u R a t. xxxv i. 11. partim ab Angelis amp;
Geniistutelaribus, uti fupraprobavimus, Quishsc a Judsishau-

fta

PHILOLOGICO-THEOLOGICA. 35
fia eflè non intelligit? Illi enim régula fua nixi «SI''«quot;^pD
ÎDIIÎ'Ô quot;'T'Qj Scriptura non refugit fenfum literalem, quœ fatis
aubiaeft,nififuistermineturlimitibus, extexmD^wif/. vu. 10. Elunisèt
colligunt in ultimo judicio libros Dei amp; Angelorum expanden-?'- ' •
dos eflfe. Dei librum innui tradunt Pf. cxxxix. t6. amp; m libro
Quafl.Mofaic. Deus ita loquensintroducitur pySI
Scribam omnes ingeniculationes, feupreces: amp; in Pirke ^botb
cap. II. aquot;«3nDJ -1ÈD3 quot;^'îi'VD ^^ Omnia faEla tua inlihro ^oyd
adfcribuntur. De Angelorum fcriptione plura congeffit Gaul-
miniusy quem Vide.

XXV.

Dcftinatum efle piis locumdeliciarum, qui in cœlo fit, Utri-
que credunt. Vocant illum Judaei notiffimo vocabuli pj; p, terrenis
Hortum Edenis, ad imitationem Paradifi, quemprimis Parenti-ibi deli-
bus Dcus olim conceffit, juxta axioma Cabalifticum D^pin

ty^i pj; p nmb «no^n nVyoV ^^ r^tùti?

ny p nVj^oV Omnium rerum qua infra (in terris) funt ex-
emplar fupra efi. Efi infra Paradifus y ita Cr fupra. Nomen hoc
iplum mutuatus eft a Judseis Mohammed, qui fedes bcatorum,
vel fimpliciternbsp;,nbsp;veladjundo^j jff , Edene,

hortum Edenis appellat. Hinc surat. ix. 7?- àlc'it Deum fi-
delibus promififlcnbsp;o'-^a (j ^aaI?

manftones amœnas in hortis Edems. Ita etiam s u r A T. xi 11.

XXXV XL. 8. Lxi. iz. Judari in hoc Paradifo terrena
omnia, amp; bónafenfibilia, concipiunt, non nifi gutwrJ Judaico
( utHieronymi verbis utar) convenientia. Imagmatur fibi gens,
non nifi fabulis intenta, nefcio quas delicias in fumro laeculo. No- .
tx funt Rabbinorum nugx de niDHa, Behemot, bove fylveftri,

Eifce Leviathan, vino antiquiffimo, ave Bar fuchne , amp; notions
me, quam ut accuratam explicationem mereantur. Non diffi-
milia fibi proponunt Mohammedani, quod patet ex plurimis Al-
corani locis , quï non nifi hortos amp; flumina , vmumque , amp;
pueUasnitidas,nbsp;pulcherrimas, ac rei veneres ido-

»cas, crêpant Ita sur at. i v. 60. Deum loquentem mtroducit

E. Znbsp;llTi*quot;

3lt;S EXERCITATIO

Impoftornbsp;oU5Uî\ l^Uç^nbsp;j.}^

At illos , ^qni credmt O^ faciunt bona opera , introducemus in
hortos, fumer qmbus decurrunt fiuvii , in quibus erunt perpetui
in sternum, hahebunt uxor es mundiffimas introducemus eos
tn denfißmas umbras. Clarius has delicias exponit surat. xxxvi i .

40. ubi fiddibus promittunrnrhortiarnxniffimi, leduH ia ordinc

coilocati, fuftentaculum vitx ccrcum , pocula Neäarea quse
vim inebriandi non habebunt, amp; denique pueUse dcmiflb viiltu
non mil conjugem fuum adfpicientes, quibus oculi funtpulcher-
rimi,amp;c. Confer surat. XXXVIII. jj. 5 i. amp; LV. 74 ubi
puellx dicuntur intaminatse , ab hominibus amp; Diabolis intaâîe,
jacentes fupra ftragula pannorum viridium , amp; pretiofiflïmas ve-
ftes. surat. XLV11.1Ö.amp;17. aflErmat Mohammed in Paradi-
fo effe fluvios aquarum,laais,viniamp; meilis. Vide etiam surat,
i1.23.XLiv. 52.LXI. 12. Juda;orumZ,fw,«?WadumbravitMo-
hammed pifcenbsp;, Alchut imûclc^ituv m Dialogo Mo-
hamm. c. Abdalla, Albehbut) alias appellato; J^lj^

UJïnbsp;i'oU^ (jL-yO;, De cujus jecino^

ris lobo edentfeptuagima hominum millia.l^k Mohammed ab Abdia
rogatus, quis primus effet cibus, quovefcerentur incolseparadifi,

refpondiffe ferturnbsp;äJl^I;» ^Ui, '

Primum, quod edent in paradifo heati, erit jecur pifcis.

TaurumfylveftremiSfÂmôï, vocant Mohammedani jt^lj ^ys^

Taurum Balaam. Illud a mn Judseorum, hoe a niDn3.
mutato n in V dedudum videtur. Quantsemolis ille Taurus fît vel
inde apparet, quod loco paniscum eo comedendi Deus integrâm
globum terraqueumcomplicatumconvivisporriget. Adim'tatio-

nem Judaicx avis Bar fuchne, edendam quoque in Paradifo avem
credunt Muflimanni, cui fint 70000 plums, amp; e fingulis plumis
peculiare proditurum opfonium. Vino quoque, morejudaico,

licebit

PHILOLOGICO-THEOLOGICA. 37
liccbit indulgere, nulla enim inebriandi vis erit, vide su RA t.
LXXXI.25.H. O proms in terram homines y 0 peBora cœcal

XXVI.nbsp;. XXVI.

Perfpiciunt (àtis hodierni Tudsi fabulas liafce fuorum Patrum Numpa-

r Lnbsp;i- . J rabolicild

hitiles elfe, ideoque, Ut illos excufentnbsp;intellexe-

rabolice locutos eflè contendunt. Quorum inftitutum imitantur runtvetc-
hodie Mohammedani. Commodns nimirum hic prœtextus vide - ^^
batur, fed quem non una ratio réfutât. Serio enim locutos eflè
veteres Judxos, quum talia crederida obtruderent, dubitare nos
non finit locorum S. Scripturxapplicatio perpétua ad probanda fin-
gula, qusE docerent. Graviffimi certe criminis reos pronunciant
Proavos fuos hodierni V erpuli, fi omni animo amp; lludio ( ftudium
autem requiri, ut tam diflonx fabelte fpecie Scripturaria veftian-
tur, quis negabit?) id eos egiflè concédant, ut literali Scriptu-
re fenfu abiitantur ad pallianda nefcio qua; commenta parabo-
las. Quid eft Scriptura abuti, fi hoc non eft, quando facer textus,
a genuino, quem Sp. S. intendit, fcopo defleâitur ad ridiculas
nugas, quje cachinnos fanorum hominum provocant ? Exempla
fatis obvia funt in Rabbinorum fcriptis, yÛ ioh. Capitula R.
Eliez.eris ca abunde quot;fuppcditant. Fateantur igitur neceffeeft,
vel recutitos veteres eam amplexos fententiam de corporels Para-
difi infeculo venturo delictis, vel peffimo Scripturarum abufuini-
mis indulfiflè. Et ipfe hic confenfus edocet, non aliam antiquis
Judsis mentem fuiflè, cum ab iis omnes hos terrenos amp; verc craf-
fos conceptus Mohammed defumferit.

XX VILnbsp;xxvir.

Dum hic fententias Judiorumamp;MohammedanorumdeCielo, De feptcm
beatorum domicilio, indagamus, non abs re erit hune quoque no-
tare Parallelifmum, Septem ordinibus cœlum diftingui. Ita fen-

fit Mohammed, surat. 11. 26.nbsp;oîXâ ijj-M ^P

»/l I'Snbsp;J^^ cJ ^^

Hic eft,qui creavit vobisquicquid in terraeft:
func adfcendit ad cœlos, eofque complanavit, feptem cœlos. Ita

etiam suRAT. XXIII. 17.nbsp;j-ä^

^jiiUS? Et profeBo creavimus fuper vos feptem cœlorum ordines

E 3nbsp;cr

38 EXERCITATIO
Cr ibid. v. 88. Deus dicitur ^amvM ö^-^a^M çy ,
mimsfepemcœlorum. surat. lxv. iz. UïXâ (jJ^^

\ cJ^»«nbsp;Dens, qui creafvit

feptem cœlos Cr terrasfimiliter Paria vMe surat. xvx i. 41?.
xLi. 11. LXVI 1.3. Fullor dt in hifce defcribendis Mohammed,
ubi cum Abdalla loqui fingitur pag. 191. Confentiunt heic u-
dsi, inprimis iih, qui ante Mohammedem vixerunt, iilorumenim
ratio potior habenda eft, quam Verpulorum, qui hodie vivunt,
amp; ve duos vcl plures ftatuunt cœlorum ordines, ac inter fe dif-
fentiunt. Hxcergo invenimus in Pirke R. Eliez.eris cap. xvi 11.

inniy IDDquot;? nnn n'y CD'^DQI nquot;3quot;pn xm ay^pi nv^v

Septemfirmamenta creavit Deus SanB. Bened.atque
ex omnibus illis non elegit nifi Aravoth. Hoc noxxnnc. amœnitatum
intelhgunt ccelum fupremum, quod thefauros mortis amp; vitx rorem
que in mortuos effundendum continet. In libro rU'^JH» hacferie
feptem cœU recenfentur : pJ7D ^^pFIÜ'nbsp;DW quot;'Dli'VD^D^

Vöny hu] Cœli, cœli cœlorum, expanfiim, nubes tenuiffima, ha-
bitaculaduoytenebra. Septem c^noc^e terrarum,nbsp;iiy^ïT,

mentionem ibidem injicit R. Eliez.er. Vide etiam Wagenz.eil. in
Sota, èc add. Not. pag. 11 lt;5 3. amp; confer in rebus Mohammedicis
Pocockji Not. Adifcell. ad Port. Mof. p. x y 2.

XXVIII.

XXXVIII.

De Tcptcm Gehennam qubque, feu locum dâmnatorum, in feptem manfio-
portis Ge- „es amp; Ordines dividunt Judxi. Prima manfio eft Abfalomi, fe-
henn». j-unda Doëgi, Tertia Corahi, Quarta Jeroboami, Quinta Acha-
bi , Sexta Michx, Septima Judxorum. R. Ehester in Pirke hxc
Gmlmm. habet aill^j'? D^nHÖ n^li:^ quot;IDIN quot;^DV 'l, Rabbi fofe ait :
Hfi quot;mo/.nbsp;portas habet Gehenna. Ita etiam Mohammed de inferno

/gt;. 334. (quem ad imitationem Hebrxas vocis nurfJ ^ä^a , vocat)

feptem portis difcreto, nugatur. s u r A t. xv. 44.nbsp;l^i

^^m^'âanbsp;^äX^nbsp;Illt{Gehenna)

funt feptem porta , ^mlihet porta difiinBa fmt partes. Ita

nempe

nempe ut variis Gehennse partibus fuse defignata: fint portse, vel
unumquodque oftium ufui fingulari inferviat,

XXIX.

Duplicem in Gehenna pœnam, a:ftusamp; firigoris, aquarum fer- XXIX.
vcntium amp; glacialium,concipiunt Mohammedani. De calidis legi- ^jp^^^J^

mus suRAT.xLvii.i7-nbsp;l»

Cr hihent aquas caltdas qua intefiina
surat. vi. 55».nbsp;^a)

At illis qui infideles funt po-

tuseritexaquiscalentibus, Cr pœna dolorifica. Confer surat.
xxxvii. 05. amp; xiv. 15». ubi aquarum purulentarum mentio eft. Ca-
lidis frigidse conjunguntursurat. xxxviii. 5 7-

Jnbsp;, Hic erit eorumpotus, fervida aqua Cr fri-

gida fœtens. Paria credunt Judxi. Ita narratur in Chaldaico
commcmaxloR-SimconisBen fochai adlibr. Zo^^r «inDD Nl
Dljn'^.31 «nnbsp;«^«T «inDD ■«''quot;'DT Hoc

laths eft aquarum, illud vero latus eft ignis : tam hoe quam illud efi
pœna Gehenna. In libro Zohar dicuntur duobus judiciis homines
judicari in Gehenna , aqua amp; igne : aquis , iis videlicet, quae
dcfcendent fuper ipfos , amp; frigidiffimae funt inftar nivis : igne,
aquis nempe fubtusprodeuntibus, qux ferventes funt inftar ignis.
Quo videmr refpexiffe Paraphraftes Chaldaicus ad Job. xxvi 11.5.
Calidas quoque aquas prope Gehennam memorat R, fofua, quando p-^f^^

ait a^on O^D ïlt;-iiDi V31Jnbsp;«me; in« □inn^'«^^'-.

Ahyjfus una apud Gehennam fcatur it, Cr promit aquas calidas. •

XXX.

Medium ànû locum quot;'ViD« IHD inter cœlum amp; infernum, xxx.
ubi mediocres per XII. menfespuniuntur, antequam ad luperiora De Limbo
adfcendant, ftatuunt Hebraei. Ita R. Schem Tof Cr Jofeph Al-
ho, ckmJVindetodevttafun^lor.ftat.feB.viii- Itadicit
meon Ben Lakis n^h'iyjnbsp;11« ]quot;'« blA'W'' ''V^i'IÛ »edano-

ïn3 Peccatores Jfraelis non confumet ignis Gehenna-, hoc enim
'nbsp;vo-

vocabulo illos defignant, qui grave commiferuntpeccatum fimplici
pœnitentia non expiandum , vel quos Angelus mortis provenir.
Quidam hoc Purgatorium in inferipri loco Itatuunt, alii fupra ex-
panfum. R. Salomo far cht illud judicat oriundum efle ex fudore,
quem □quot;'ytt'l li'NI by niyiDH nmn : emittum animalia
{E2i.echieli vifa) fuper capita impiorum. A quo figmento non
muhum abludit traditio Mohammedica , locum aliquem in fu-
premo cœlo ex fudore vultus Dei creatum efli. Medium iftius-
modi Limbum, feu locum purgationis animarum, admittunt fimi-

literMohammedani. Vocantillumnbsp;Araf, quod

Yocabulum ab^thiopibus defumtum effe foh. Ludolf us m Hifloria
ty^thiopica exiftimat. Extat hoe titulo intégra in Alcorano Su-
rata, numerovi i .quam videwr/:44. OrthodoxihodieMuflimi
in Gehenna inferiore hoc purgatorium collocant : ita enim fcribit

Gaz.aliusmConfejf. (^anbsp;O-'^^f

j-jk^-a Et credet (Onhodoxus) exituros tandem ex igne eos,

qui Unum Deum conßtentur poßquam pœnas deliÇlorum luerint,
adeo

ut non psrmanfurus ßt ullus m Gehenna , qui Unum Deum
proßtetur.

SECTIO II.

In RitiBus Religiosis Praxi Confenfum ~
demonßrans.

THESIS I.

I- T T Adenus Confenfum utriufque religionis Judaicse amp; Mo-
^Titur hammedanx in ipfisßdei- articulis U dogmatibus clarefatis,
rdigiofL. quot;jf^Uor, oboculospofnimus. Nuncordineprseftitutonbsp;reli-

fw/fpecies SiRitus quofdam utrique Genti, communes contempla-

bimur. Hi nempe corculum conftituunt Mohamedanifmi, utiamp;
Judaifmi. Utrique enim in commendanda illorum praxi labo-
rant. Duce Abulfaragio hare funtnbsp;J^.«:^ ,

Fundamenta Legis Ißamiticx.1, Munditiei cura. II. Vreces. III. E-

leema-

PHILOLOGICO-THEOLOGICA. 41
leemoßna IV. ^ejmla. V. Peregrinmones reUgpofa. In his
autem omnibus amp; nonnuUis ahis capitibus, conlenlum Moham-
medanifmi cum Judaifmo exadus oftendere animus eft.

IL

M un di ti es itaque externa primo obfervandavenit; cujus n.

maximam curam gerunt Mohammedani, unde hoc iplius Moham- De Mua-

medis diâum referuntnbsp;amp; aliinbsp;j^'orioni-

'éj l^kM p Fundata religio eft fuper munditiem : vide Pocoh^

Not.adfvec.HiftArah.p.^oz. Inprimis illa munditieicuraemL
net 'in L o t i o N i b u s, feu manuum feu aliarum corporis par-
tium , quas prsEcepit Mohammed , surat. v. 4.

O vos ri

creditis, qtiando acceditis adpreces, Uvate fades veftrasCr ma-
ms ufme ad cuhitos: dein dudte manum per fuperftciem capius
cr pedumveftrorum, ufqueadtdos. Cui ritui congruit Judso-
rumnbsp;«/n'ip , SanBificatio feu ablutio manmm

cr pedum, antequam rem divinam facerent. Vide Cad. foma c. 111.
§. IV. Lotionem manuum, quam juffit

ufque ad cubitos , haufit a Judsis, qui jubent

Plön TV gt; Lotionem manuum ufque ad Perek. gt; qu« eft

ipfifTima vox Arabica, per Metathefm fi amp; 1. Difputantjud^i
R Thanchum, JofephKaro, Salomo Nathanides, ahique Phi-
\oiooi , Scaliger , Drufius , Cappellus , amp; imprimis Pocókius
in Nat. Mifcell. c. \ x. quid per Pfrt^intelligendum fit. Verum

cumnbsp;. ubicunqueoccurrat,nbsp;innuat,fatentibus

Judïis, nonnbsp;non cubitos y ubioflîumdiftinâorumcon-

curfus eft, intelligere. Firmatur id amplius ex ufu Mohammc-
danorum , quos , uti multa a Judîeis defumferunt, amp; hune ri-
tum ab ipfismutuatoseffe fatis apparet, patebit amplius, ubitcx-
'nbsp;Fnbsp;tutÄ

4î EXERCITATIO
tum suR.AT.v.9. cmuRabbinorumplacitiscontulerirrius.Vèf-
bahscfunt.nbsp;Là a

jja.^nbsp;(j^icnbsp;(^.AÄ^y*

l»nbsp;^Unbsp;^x^^ijl kiUJi

Fer um, fi fitis polluti, mundate vos, fi finis agroti vel m
itinere, aut quando Vnus vefirum e latrina venit, vel rem ha-
buifiis cum uxorihus vefiris , non invenitis aquas, arena feu
pulvere, qui in fuperßcie telluris efi , vos. defricate. Licitum
hoc efi. Et ducite manum per facies Cr manus detergendo. Si-
milia fere invcniuntur suràt. iv. 45. quœ Philarabs cum hifcc
conférât. Haufîthoc confilium ex fcitis Rabbinorum, quilo-
tionem manuum ante preces peragendam effe, prsecipiunt: at fi
longiori intervallo aquce diftent (monetR. Maimonides) njpD

^quot;^ûnDl n'^lpnnbsp;in nilSO quot;»nsn Vl^ ahfterget{homo)

manus fuas fafciculo aliquo mt pulvere, aut ligno, Cr tunc orabit.
Et quemadmodum Judxifeptem liquorum genera, quse in Lege
memorantur, vinum, me , oleum, lac, rorem , fanguinem,
aquam , lotioni idonea admittunt, ita amp; Mohammedani, licet
ineodiffentiant, quod folam aquam adhibeant, feptem hafceaquaé
fpecies inLotionibus probant, cœleftem, marinam, flumineam-,
)utealem , fontanam , nivalem , amp; grandinis. Soient etiam
hodie Muflimi, exemplo Judxorum , ad nefcio quas minutias
defcendere , amp; KÎy^^o^ r^vTmv. Utrique paritër riiakiini mo-
menti efie has lotiones exiftimant. Judxi crêpant,nbsp;îgt;Î^Dn
|D Ön^ Qui vilipendit lotionem manuum^
extirpandus efi e-x hoc mundo. Etnarratur de R. Akiba, quod ,
cum in vinculis effet, aquam, (qux vix ea quantitate fupererat,
ut fm fatisfaceret) manibus affundi juflerit, dicens; Prxftat me
ipfum fiti enccare , quam prxcepta majorum tranfgredi. Vide,
fipluradefideras, Drufiumdetrib.SeB. Judaor. L.n p. 06 Li^t-
feot.nàMattkz-^.yècc. ^
m. III-

De Prcci- Iquot; I^i^u P R E C U M' rhaxima ubique barmohia cft. riatiim

tan-

PHILOLOGICO-THEOLOGICA 43

tantaeftaeftimatio apud Mohammedanos, utnon dubitcntafleve- bus, ea-

rr I-Inbsp;• 1 I'-»nbsp;•nbsp;ti I rumque

rare illas cfle jtlsl j^ianbsp;(^y-ttnbsp;üUS tempore.

Columnam Religionis, quam qui confirmât, totam

confirmât religionem : qui vero relinqu-it , totam defiruit religio-
nem : hinc ilk in Corano toties commendantur. Judxi quo pre-
tio illas cenfeant, apparet, quod iis gt;t«7nbsp;niHi^, cultus vo-

centur, D iftindius conjenfum notabimus, fi ad Precuna tempora,
locos, amp; ritus paulo exadius attendamus. Stata precum tempora

obfervant Mohammedani, quorum I. eft

Tempore aurorx. II. Circa meridiem. III. Poft meridiem
fub vefperam. IV. Sole occidente. V. Media node. Eo-
dcm fere modo, quamvis nonnulla intercedat differentia,
tradit Celeb, de Dieu in comment, ad AB. Apoft. c. iii.v. r.
Quem vide. Accurate tradunt Arabes initia horarum, quae pre-
cibus deftinat£E fiint : ita ut initium horse 1. fit

Quando prodit aurora. IInbsp;U ^ ^ Quan-

do déclinât fol a cœliculmtne lïl.nbsp;Cgt;'ij ^J-^nbsp;,

Quando exit tempus meridiei. lY.

Quando occidit Sel. Y. wJiÀ^i^ lÀ^ ^ Quando recejfit

plane crepufculi rubor, albedo, Cr nox ingruit. Judsei quo-
que ftata» precandi horas obfervant, quarum ordinem in compen-
dio tradit R. Maimonides in JadChafaka, traB-. de Preeib. c. i.

10.nbsp;^hv or ni'?önn IN^ÎDJ

n'^öm ÜV hw mh^ vmx D^iû'in ^t^^sim D^ij^iDni

niî'Dn oniösn orai

Tres precationes fiunt fingulis diebus, No^urna, Matutina Cr
Mincha. Diebus vero Sabbathi, Cr diebus f efiis, ac Calendis ,
quatuor, Tres nimirum quotidiana , Cr una fuperaddita-, Die
autem Expiationum quinque, quatuor ilU cum oratione claufuU
Quem in finem ftatas quoque precandi formulas habent, qus olim

Fanbsp;18.

18. conftituts funt a viris Synagoge Magns , vide R. Davidem
Ganz.tn in HDS pag. 5lt;5.. edit. Forfi. fic etiam Mohamme-
dani Imguhshoris prcces accommodant, quasviderehcetin/Zöf-
tinjrenHiß.EccleJ. Tom.Mii. quiexM. S. Arabicononnullafpe-
cimina exhibet^?^?^.

IV.

DeLods Î jquot;,^f!^quot;biprecesperagenda;fmit, fuperftkiofi admodum funt
prcum. Jquot;^^''amp;iquot;ïerlegitimaprecumrequilitanumerant Qipon nn^n,
difpoßtionem loci : majoris enim efficacise eß'e illas cxiflimant q uar
in locis Saudis, Hierafolymis , vel in Synagogis aut acroate-
nis tunduntur. Credunt nempe Loci ipfius qualitatem non pa-
rum hucconferre, nj^D'^quot;? p^DH quot;THrOn DlpDH Nin
quonUm hk locus confecratus eß, aptufque Deus inhabhet,
quod probare conantur zxGenef. 28., 7- fic enim argumentantur:

HNquot;) niKiDn n^n NW i^DN npy^ nn-vn i6n
□niN rr^n b« ini injiDND II^ÜJ n)ya i«^
nin mpDn mij no -idn^i nt^i ncNty idd DipD3,

JVonne refpicis Jacobum, Patrem noßrum , qui non fußendit
vißones quasvidit a merito fuo, nec fide fua , aut pint ate
Cordts Jm, Jed fufpendtt a loco , quemadmodum diBum eß- Et
ttmmt dixitque, Quam verendus eß locus iße. Et notum eft Epi-
theton, quo ÄVro/ö/;,«.^», ornant, uti ni^np, ^■^^^^^».ctiam
telte moneta Judaica , qu^ occafionem dedille creditur Hero-
doto Urbem Cadyttn memorandi. Item prope fepulcra Sandorum
virorum libcntur preces concipiunt. Ita ad fepulcrum R. Meir

precari quotidie Judaos DniH^ ÜV p^'^ÛDp refert
R. Benjamin in itiner. pag. 77. idemque de fepulcro Ezxa ad
Samuram^Mvmm hxc memorat nOJD n3p ^JÄ? Wyi

ana nbûnn n^n wy o^^nyoi^'^n ihn -tsdi nbnj
p^bNyDïz-'n ni ^Jöo Dnin^ m winm n Dnnn

bbönnb Qua: fic vertit Qar. L. Empereur. Ante ejus fepul-
crum magna Sjnagoga adificata eß: er ab altera ParteMoham-
medam magno tn ipfum amore oratorium conßruxerunt, Judaos-
queddigunt Mohammedani, qui ideo ad preces conveniunt. En
manifeftum confcnfum , cum ad eundem locum precandi caufa

con-

PHILÓLOGICO-THEOLOGICAV ^
confluant Jud$iamp; Mohammedani. ■ Refert idem pag'.
dseos Babyloniosnbsp;. quot; f» Synagógis SC

VïOTêf Danielis: frequenter precari. Imitantur horuiri irittitu-

tum Mohammedani, quorum h^cfententiaefl:.

^Ajiinbsp;^ (.»f^/JVnbsp;Jsïvjai...«.}^

'k^aJ »^.«j IäM CJ^'«

Treces inTemplo Meccano Gr Templo Apoßoli {Medinenß, ubi
fepultus eß Mohammed) praßant precibus qua in reliquis templis
funduntur. Et Preces in Templo Medimnß concepts meliores
funt mille precibus, qua alibi funduntun: Hifce amp; fimilibüs'atti-
ficiis prxparantur Muflimi, ut alacriori animo peregrinationes
Meccam amp; Medinam verfus inftituant, amp; pericula vise amp; vitîc
fortius fubeant : quse nequaquam tanto zelo peragcrentur, nifi
perfuafum hnberent creduli Arabes, efficaciam prccum, amp; cultus
religiofi, majorem iis in locis effe, quorum fancSitatem tanto o-pe-
re commendant eorum Antiftitesi

.nbsp;quot;OePre.

In Precandi ritu refpedus ad Kiblam non minimi eft momen-,candi ritu

ti. Kibla vox Arabica eft ïX^S , amp; notât illam vcl cc^Ii vcl ter- fdRiblam*!
vx plagam , cui fe obvcrtunt precantes.^ ^ Ita Judïorum Kibla,
Hierofblyma eft, Arabum' Mecca , alioriim aliud. , ^Unde ele-
ganter banc vocem ad Deumretulit Ihn P^er^i, Póëta .iîîgyptius,
Eumque fie alloquitur

l.»

O Kiblamca inprecibus meisy
Quando precaturus conßflo.nbsp;;[•

Pium fane amp; laudandum propofitum, Deumi in preçibus ut Kib-
lam intuen \ Judseiergo, ubicunque terrarum dfent, oculis in
Urbem amp; Tempkim converfis Deum fupplices orabant, amp; in-
ter alia precum requifita amp; hoc numerant (i'lpDH FID} HT^j;
ßHtienem verfus fanBuarium. Unde amp; parietem Templi occi-

F 3nbsp;den-

E, XERGITATI O
dental^ refpexiffe Hizkiam, quando ( Jcf. 38. 2. ) serotans di-
citur ad panetem feconvertiffejudxiexiftimant: quoditaexmen-

teJonatijanisproponit^^^rW, Nin TpH n^l^l

^anVD bniD tt^-rporr n^a !?nn juxufememiamjona-

thams per panetem intelligitur paries TempliS.Occidentalis. Vi-
deatur largumîfta in Bibl. Buxtorf. ubi facies Hislfix veramp; dici-
tur N'^i^lpDnbsp;adparietem do^us Saniluarii. Ita
amp; in Urbis Hierofolymx evcrfione tmi- Uir^ii^Tm 'Uol^^- in- ■
vh eiç T^v miv écpf^e^ , morientium quifque fixis oculis templim
tntuebatur , tefte Eufeb. Hifi. Ecclef. L.iii.p. 7%. edit. Parif.
quaù ultimis precibus Deo fe commendarent. Etlegimus in^r-
ba Turtm part i. rjtjnbsp;IDV H^H DN

Si quis precaturus con.
fîfiat extra terram Ifrae 'Uticam convertat faciem fi^am ad terram
Ifraelis,Crrefpiciat Hierofolymam. Imitatuseft hunc ritumMo-
hammed, qui amp; ipfe, dum infeftam fibi habebatJ/ecM(w,,Ägt;-
rofolymas refpexit. At poftea Meccam uti Kiblam habendamefte
prxcepit. Qrod videntur innuere verba surat. 11.1:^6.

j.^ gyMnbsp;Dicentfiulti,

quid avertit illos a Kibla, quam habebam} Die iis: Dei efi O-
fiens lùrOccidens, taille dirigit, quemcunque vult, in viamre-
^^«î:amp;paulopoft, verfu 135J.nbsp;j^clÙ,

Et c onver te faciem tuam verfus Templum Meccanum, CT ubi-
cunque fueritis, fades vefiras eo convertite. Quse verba iterum
bis rcpetuntur ibid. vers. 144. amp; 145. Synonyma itaque apud Ara-
bes funt Kaba five, templum Meccanum, amp; Kibla, unde
îtl^ûJ! populus KibU vocantur.

VI. •nbsp;VI.

Degefti- , ^^/winchnationum, felEonum, fimilefque definiunt in qui-
bus incli- buflibet precibus Jftdasi. Ita quoquenbsp;, feu yowKMnttii;

i- ••nbsp;affignant

iffignafitprecibusordinariis. YiêeMàimoMèmmhifd/TepMi: natipnuErt-
amp; in légitima preeum difpöfitiötit rèquiruht frh jn'pp^rt',^'amp;c. quot;
fitioneni corporis. Ad eorutri esèm'plum MohammèdâM iSriguIis
precibus certas intutvaïiones ttibuùnt: quem ritiim ipfi x-alEi^

vocant. Notât illa vox {dh Rad-nbsp;Hebraic, ori-

unda) capitis inclinationem, quœ inter precandum folet fieri, ita
ut manus imponantur genibus , vcl depreiîiim dorfum xqualiter
cxporrigatur: amp; cum hic ritus in precibus maximi habeatur mo-
menti, fimpliciter hoc vocabulum pro precibus ufurpâtUr. quot; Non
lubet heic omnes Arabum nugas, queis hîèc materia fcâtef,

perfequi; quot incurvatioues, quot feffiones , quot adorà,
tiones, diique milleni ritus obfervandi fint. Qui operse pretium
id duxerit, Cotevici itinerarium adeat.

VII.

In commendarida EleemofjmruTft erogatioije mùltifimt Moham- De Ele-
medani. Milliesih Alcorano hseç formula occùrrit «^èij^Tl î^'iV,

jyate eleemofjnàs : amp; tiradunt ■ rtténtiôrcs N^blliiflr '
XÀA.i.3nbsp;J Eum , qnt eléemofynam d'édéirit in occulta y

adeo ut fmifira .ejus nçn^ noverip^r_qui4 dexfra^xpe^erit, uiiibra

folii-Diviniprotegcndum'effe.' Notïmusivbcabülüm: -^iijj.^' ^
cfre ipfüm'Hebi-ïorum' npi^ljV;«/^^^^^^ ^ü^ nömin^eleortófy^
rlas illi in'figniiint. ■ Vide E//^»« inThisbi. Porrojudsi quoque in
corntticndanüisElcefmofynlsmukutrilaborant, amp; credunt, n^lpW
l'iil^fDtt ^if quot;I33 np^ 5în ^ Èleémdfj/nam aquîvalére omnibus,
pr^eptis. Trîtum eft iliiid Rabbinoriim effatiîm, Htt'iyn
'1 ntt'TDDi quot;friDnnbsp;f/ dam eleeéofymm in ô'c-

tUlto^ Mofé Mdgiflronbsp;in Firufch Sentent. Moral.

ni)3^ inD3 \r\D 3^n3 nriD3 ^jyb np-isnbsp;De

Mfe énkh Sdtith' (Deht. i? ) Ttmtii-'a facie ira'amp;-fitroris-tul:
vtrim de eo, qui eleemojynam pauperi dat in occulta ftriptum efl.

{Prov.

Nizi^iiehnbsp;^»fius in fecreto datum, placat furorem. R. Lip-

f.'îî- ' ^^^nbsp;ßf'ßitutas hodie eleemofynas kïMt pH

pnpn IJJD nplîî p^quot;? ^IKinin Vià^ Hakspan,N«tÀhià.
p. 400, qui plura ejus ünt\s teftimonia collegit.

VIII.

viii.

v lil ,

De jeju- ^ In Jejuniorum obfervatione paria faciunt cum Judseis Moham-
niis. medani. Notun^eft ex Hiftoria Lues Euangelica, bis quavis heb-
domada jejunafle Judxos amp; prêter ftata jejunia habuiflè nvjyp
'^'^'iiVn, jejunia hominis ßngularis , quse unicuique in cafiifpe-
ciali obfervanda effent. Pharifei quidem faepius amp; moleftius je-
junabant, unde éc R.Jofua Fil. Anania narratur .VJû nniD'in
nrpyn -«Jôp, quod nigra fuerit fades ejus pra jeiuniis. Hodi-
erni vero Judxi tam fplendide cuticulam fuam curant, ut non fit
quod tantam exfpeâent miferiam: amp; ne verpuli inedia périrent'
. . conftitue-runt Rabbini tota nodequse jejunium antecedit, lici-
tum effe,, genio indulgere, donec lucefcat oriens ; tune enim, fto-
macho bene prseparato jejunandum eft. Vide plura de jéjuniis
Hebrxorum m Majfechet Taanith. Ad exemplum Judsorum fua
obfervant jejunia Mohammedani, de quibus fufe egerunt Gahr
Sionita,ôcPocok^inSpec.Hift.p.-^eû. amp;alii. Jejunia incafufpc-
ciali ( Hebrïorum l^n^H nvjyp) jubentur in Alcorano surat.
IV. 45). v. 5» ILv 111. ^. Et quemadmodum Judsei celebrant fa,
mofiflîraumdiefe decmium mfenfis jejunio, quod quot;lltjrj;
.nbsp;vocant, deftinatum, ita amp; Mohammedani diem decimum men-

tis Moharram çommuni jejunio confecrarunt, quem ad imitatio-
nem Hebneae vocisnbsp;vocant. Nec diffitentur

J-ê^ (à-^nbsp;y jejunium diei unius in menfc

Gd.Not. RamàdJtnpraßatjejmiàtrigintadierùmmenftsfacri. De illo Go^
adrnjn^g. /gt;^;»^de;;^o|ent-quoqueinterdiu jejun^re, noâu vero pcrgrseca-

ri, .i^oril^sJui54deffegt;

IX.nbsp;IX.

Nunc ad Feregrinationes. Quanti habcantur illx apud Judaeos,
îpforum confellio amp; praxis edoccbunt. R. Schern Tof
pmitentia , vult pœnitcntcm peregrinari. Sic enim ait, n71J
py quot;IÛDD niVji:; IDIpOD Migret ille dc loco fuo , nam mi-
gratio, feu peregrinatie, expiât peccatum. R. Abraham, in Neve
Schalom, probare conatur peregrinationem non parum conferre
ad adequendum influxum divinum, exeo, quod varieras locorum
efficit varietatem plantarum. De praxi Judxorum teftantur Hi-
ftorisB Euangelicx, quando Prophetarum fepulcra ab iis vifitari af-
firmant. Et R.BenUmin in Itinerar.^. de fepulcro Ezechie-

lishscrefert,mi:'nil'K'1D Dt:' pmo pND

nquot;7nj nno'v^ et:;nbsp;oniösn üv -ly, Huc e uds re-

motijfimis precandi caufa confluunt j inde ab initio anni ufque ad
feßum expiationis, magnaque agitant gaudia. Paria narrat de

Mohammedanis pag. 75gt;- D^NS ^NJ^D^^ ^bnü ^Jl DJ^
CDiy bbûnnb j Etiamque magnatum inter Ifmaelitas filii pre-
candi caufa eo conßuunt. Videatur quoque R. Abravanel deCap,
ßd.c.xii. JudcEOS adeo imitantur Muflimi, ut ad eandem A-
brahami sdiculam una cum ipfis peregrinari non recufent, tefte
R.Benjamin. Solent quoque fepulcra Mohammedis, Alis, amp;
fi qui funt alii, religiofe vifitare; imprimis Templum Meccanum
quotannis vifitant juxta mandatum Mohammedis. Vide surat.
i i. 119, amp; v. 98. Illud nulli infidelium intrare licet. Vide su-
rat. ix. 28. Proceffionem quoque vaxttZafam amp; Mervam
( qui funt montes prope Meccam ) inftituunt, cujus meminit su-
rat A 11.15-3.nbsp;(J^

x Jff ^Uä. Vi j\ c^äa!»^ ijw^s

t.*^)nbsp;cjî VtiqueZafalt;^ Merva, funt locaDeo fa^

erata. Et qui peregnnatur ad adem Meccanam, aut ibi moratur,
crimini non vertitur, ßcircumeat illa. Quanti hunc ritum asfti-
jnent, vel id docet, quod, cum anno Hegirse 3 17 Kermatiani
peregrinationeshafcefuis latrociniis, Duce Abudhahero, infeftas
redderent, amp;per^^ annos nobilis ille cultus ceflàrec, fcribant

Gnbsp;Arabes

Arabes hoc infortunium tale fuiife , ut nihil in Iflamifmo fimile
œntigent. Et hue quoque tendit Hiftoria surate loj.
Quam explicat Pocock. in Not. ad Spec. Arab. p. (Jo,

De ft

fatione Abflinentiam a clbis immundis , fuilla imprimis, morticinia,
fiiilla: , fanguine idolothjtis, aliunde non haufit Mohammed, quam a
togumis, Jua^is. Licet enim SuiilaabftinuilTe antiques Arabes tradat P/wW
(unde morem hunc e Saracenifmo derivandum elfe colligi pof-
fet) nulla parte noftram fententiam infirmât. Si enim omnes
Arabes intèlligit, manifefto fallimr; cum Maimonides (qui
propuis amp; accuratius eorum mores , amp; fcripta infpexit, quam
Plinius , qui de gente remota teftatur) contrarium doceat. St
fwfdam innmt confuetudine fieri potuit, ut paucorum mores
in omnes dittuadantur j vel foitaffe nonnnlli ex natural! dvTgt;7roi,j4i»
aut obliterata •mxTfOTm^ß'JoTu traditione , ab iis abftinuerunt.
(^icquid fit, conftat nullo prsecepto aut Lege Divina Arabibus
in Saracenifmo interdidum fuiffe porcins carnis , aut fanguinis
cfum. Sed Mohammedexpreffeid vetuit suRAT.v.4.

xÄiÄX.«.)}^ iX]] ^^iî

^^«.M y^] [yOjnbsp;Prohibitafant vobis, mor-

ticinium, fanguis, amp; caro porcina, lt;:rviaima, fuper qua invo-
catumefl ahud quamDet nomen, Cr fufocatum, 'Cr fuße neca-
tum, CT pracipitatum ex alto, er cornu petitum, Cr quod co-

mederunt fera. Confer Sur at. vr. 14(5. amp; xvi. ubi ea-
dem fere repetuntur. A Judxishxc defumta efTe quis dubitet.? Illos
enim, excepto idolo, nil magis horrere quam (ideo
ints» didum) nemo ignorât. Et notus eft, exSuetonio, ele-
gans Imperatoris ^«^«/j; àc Her ode jocus,

Herodis mallem pareus quam fiUus ejfe.
Porro morticinium, fuffocatum, laceratum a feris, fanguinem-
que, internbsp;^IDN prohibita efui, numerari, neminem

latere poteft. Quamobrein hifce diutius aon inhxreraus,

PHILOLOGICO-THEOLOGICA. Ji
XI.

Divortia leves ob caufas Utriqiiepermittunt. 'Judsei certe de- Xï.
fultorio nimis animo Oijl^p, repudiorMm coï\Çuzt\ià.m
fere. Ita Herodias, a Philippo dimiff»^ Herodi nupfit , amp;
Drufilla, ab Azizo reliäa , cum Felice vinclo nuptiali ligata eft.
Licebat enim, fecundum fcita fcholx Hillelianx, uxorem repu-
diare, fi ea liberis pariendis inepta, fiaufterafit, fi cibosnonfa-
tisrtlelicate prjeparet, velfiipredomiformofioremhabeas, velmu-
tuus intercedat coiifenfus. Ita in Dialogo Ben Sjramp;, ait Rabbi

nü'' r\m nïnDnbsp;^r\m m nsn ^j«

quot;inVü Folorepudiars uxorem meam, quia domi formofiorempueh
lam habeo. Unde non abs re levitatem animi Judxorum incre-
puit, dum in bis terris viveret, Servator nofter. Matth.Y. 31.
amp; alibi. Certe maxima erat repudiandi conjugem libertas, qux
omnis modeftiïE amp; vincli maritalis limites tranfiliit. Si quis enim
aRabbino hoe vel illo, quo familiariter utebatur, licentiam dan-
di nUT'ID 1 Formulam divortii im^etï3.amp;t, ilicoconcla-
matum erat. Qiiod cum animadverterent moderatiores Judsei,
titulum rr^lD) Po^owexcogitarunt,utnonnifi aDoäoreßißA/as-
quot;ùmiKmotç quirent exigi : qui cum rarius crearentur, rariusquoque
conjugum répudia contingere debuerunt. Imitantur Judxos Mo-
hammedani ; ipfe enim Pfeudopropheta fuis divortia concedit

surat. iv.23.amp;24.nbsp;(jm^xs

11;AA/«nbsp;Etß abhorreatis eas (uxores Veßras)

forte abhorretis aliquid, in quo Deus bona multapofuit: atßve-
litis commutare uxorem loco uxoris , Cr dedißis uni illarum ta-
lentum, ne recipite ah iis. An capietis illud odiofe Cr in cri-
mine manifeßo. Hinc orta eft immoderata divortiorum licentia,
cujus rei exempla in hiftoriis Muflimorum paffim obvia funt. Ita
de Walide refcrt Ebnol Amid Elmacinus quod Lxiii. uxorcs
duxerit amp;dimiferit.

G 5nbsp;XIL

EXERCITATIO

T^ • ^nbsp;xir.

De J.ran- ludJo a/IT quot;^T 'nbsp;Mohammed quam â

dicon h ,nbsp;'iquot;' amp; fus gentis turpiffimum cacoèthes

affncuu^ De Jud^s ceftatur Hiitoria E nedka
XXX ubi diffcrentem fafe
fuk. Jurabant ordinario ^n^nn p.. r.mpf.m, n^ïDH,

^tTnnbsp;perBkrofoljmas,

^i^-Nnn fnbsp;meum. Ita amp; Mohammedani nil magis.in oré

habent, quam xiJL tier Tieum

quodteftaripoffunt, qui eorumconfuetudinéufi funt uti
GohusSc Homngerus qui dum in ^dibus C?./« haïi abat cum
Mohammedan.s Mauns egit fa^pius. Ampliflima juramen^um
egesin ipfo Coranoeftuti surat.xxxvi.

Ter Alcormum damp;Etum surat. xliii. i.
(J-AA^Î^ J ?erLibrum mamfeßum.siiKAT. 1.1.1. o

Fer Ventos celeriter pratereuntes. surat. lu t

ci»

, Fer Montem, Cr Lihrum nitidedelineatum in per-
gamena explieito {iméW^t fine dubio Librum ab Angelis confcri-
ptum, md.c judicii explicandum, de quo videatur Golii Lex.quot;

^J) Cr templum quod vißtatur Mecca. s u r a t. Lxvi i ï !
Fer Calamum. xcv. u

Per ficus cr olivas. Lxxxix. ,. ^^ÂÎ^^nbsp;al

PerFefiperam. Lxxxvi.i. ^lUi^nbsp;,

Per Cœlum O- Phasphorum, Cr ihid: v. 11.

PerTerram, qua emittitgermina-, utahamulta, in
ultimis Alcorani capitibus obvia, juramenta omittam. Hifcc
ommbus adjicere poifemus nonnulla, qua: confenfum Utriufque

Pfett-

PHILOLOGICO-THEOLOGICA.

Pfeudotheologia: firmarent amplius. E. G. Quod utrique Pceniten-
tiam magnoperecommendentj Décimas dare jubeant, amp; Somniomm
curam habe int maximam. Verum quiahsclatius extenderc hujus
Exercitationis limites non permittunt, tranfimus ad Fabellas amp; Hi-
ftoriaSjUt in iis,juxta feriem hiftorix Biblicae,Confenfum Mohamme-
danifmi cum Judaifmo oftendamus. Sed cx mefle modo manipulum.

S E C T I O III.

In Fabellis Ct- Historiis Mohammedanorum cr
fudaarum Confenfum oßendens.

THESIS I.

De Adamo, quot amp; quanta nugentur Mohammedani , vix q^
aliquis credidi-'rit, nifi qui Arabum monumenta confuluit. jg
En textum Alcorani, queme fcriptis Judaicis hauftum mox pro- damo Ju-

o O rnbsp;/ »!•quot; •! däei amp; Mo-

babimus, surat. 11. amp; leqq.nbsp;hamme-

epic

j^ÄAÖI {«iA^ is jljfnbsp;^xi-siJ^ oil

Et

quando Dominus tuus dixit Angelis, ego ponamCkalipham (vi-
car ium) in terris, dixerunt: Numponesin ea talem, qui cor-
rupte agat Cr fanguinem ejfundat, cum nos laudes tuas celehre-
jnus cr te fanElificemus ? Dixit, Ego fcio quod vos nefcitis.
Et docuit Adamum nomina omnia-, Cr poßea Angeltseapropo-'
fuitdicens: Indimf mihi harum rerum nomina, ß eßis ver aces.

G 3nbsp;Di'

54 EXE RCITATIO

Dixernm tili: abßf, non efi nobis fciemia ulliusrei, nißmam
nos docuißi. Tucertefciensamp;faptens es. Dixit Deus, OA-
dam, tndicaipßshorum nomina, amp; cum indicaffet illa, dice^
bat Deus, Nonne dixi vobis me fcire fecretum cœlorum Cr terra?
Continuationem ejufdem hiftorix pleniorem exhibebit surat.

Vn. lo.nbsp;UJLÏ

(J.A, XXii^nbsp;Diximus Angelis, ado-

rate Adamum er adorarunt omnes, excepta Iblifi (Satana) mi
non fuit ex adorantéus. Dixit [Deus) 'quU Lpedit te L
minus adores id quod pracepi ? Refpondit Ute. Ego fumpra-
fiantior eo, creafli me ex igne, at illum ex luto. Rcpetitur ea-
dem fabella ad naufeam, adeo Mohammedi illa placuit surat.
XV. 27.18.1^. XVI 1.53. xviir.48. XX. II?. XXXVIII. 71.
Conferantur hxc cum nugis Rabbinorum fuper hac materia, quas
R. Eltez.er m Pirke fic proponit cap.vm. n'3quot;pn ^m

-IDn SdJJI w miyn ^DUlhn^ Dixit Deus s.
Bened. Angehs minifierii : Fenite Ct- heneficentiam praßemus

Adamo. Etpaulopoft, cap.ix. ^jtj'? rni:;n ^DN^Q

bpn^ D-IN •in;;ini onx nûnbsp;hj înnnquot;aquot;nquot;n

r'^DpD HQ anV ma IWD nii;; hy r« non
«VN nj; Nh D^jinnnn ^nw in^^D ^^^^ a^jr^Vn
hd; nvnan bjb nm xnp^i Doyh nm

N-ipn '2W nin3n nm nn^ i^y I^D
nan3n b3b O-tKn Dixerum AngeU minißeru coram

Deo s. Bened. Domine omnium orbium, e^uid efl homo ut cogno^
fcaseum? homo vanitatißmilis efl, nequlß fjpra pulvere J2-
miniumejus. Refpondit.is- Quid vos'meieleUs in eZïL
qmVnus Cridemfumin tnferioribus. Et numvospoteritL Ù
gere Cr vocare nomina ommum creaturaruml Surrexerunt ftd
nonpotuerunt {nomma dare) Mox furrexit Adam Cr appelU-
W omnes creaturas nominibus fuis , juxta Ulud quod diàim efi

Gen.

Gen. 2. 20. Dedip Adam nomina cuilihet beftia. Idem narratur
inCommentarioR.Mofis, dicfii jïI^Tin, Commentatoris, ubi

hxc legimus i^n iquot;? imnis'nnbsp;^dn'td'? quot;nquot;nquot;pn nm

bn Vnü n^nnbsp;quot;nquot;3quot;pn uixn'? nii^'n ^dn'^d

riD ijni« mr quot;y'7^quot;Tquot;nquot;3quot;pnquot;? nai^i D^di^'H ^DX'^D
nD-!«n imx riTi^ -^mh ninnti'j -i3-im nra;:;
nD3nn p n ly^ j/n^n nsyo Ninc' ni quot;n'3quot;pn n3i
nhy iV mnnts^n^ ton ^3 ^n^i 13 pNiy nr3n p
\m n^ni o^Dtt-n p nnED quot;nquot;3quot;pn hv Pip? VD^

Dixit Deus S. Bened. Angelis minifterii, ut fupplicarent ei (A-
damo) Fenerunt Angeli minifierii ad Dei Eeneplacitum. Sa-
tan vero ma^or erat omnibus Angelis in cœlo : locutus eft igitur
Deo S. Bened. Cr ait. Domine mundi, nos creati fumus ex Jplendore
Divinitatis, Cr tu dices nobis ut adoremus illum, quem de limo
terra formafti} Dixit ei Deus S. Ben. Jnifto, qui de limo terra
ejl, plus fapientia intelligentia, quam in te, eft. Evenit ergo ,
cum nollet ei fupplicare, nec obedire vociDei S.Ben, expulfus eft
cœlis. Quis fummam utrobique harmoniam non perfpicit ?

IL

Quod pœnitentiam cgerit A damus, amp; quomodo, confiden- If.
^nbsp;»nbsp;I I^ePoeni-

ter tradit Mohammed sura t. ii. 3 j. (^a ' c^avsi tentiaamp;

. . . I ,nbsp;. exOio A-

J^nbsp;*•?^, dami.

NaElufque eft Adam a Domino fuo verba, converfus eft ad
ipfum -, ille enim eft converfor mifericors. Idem Judœi, uti ex
Capitulis R. Elièzeris cap. xx. manifeftum eft. DZV^ quot;10X3

mix IV D-'DH VOT IV P^'^vn pn^ü ^D3 aiN D33J
riinsiy nyatî^nbsp;Quodam Sabbatko ingrejfus eft Adam

aquas G hon fuperioris , donee pertingerent aqua ad cellum ejus:
cr fuppUcatus eft decern diebus ' Sàbbathorum. Mox fubdit:

in^Dii m T3yni ira^ -i^ quot;nquot;3quot;pn mv no

HH '73p1 vhvü Quid fecit Deus S. Bened I Extendit

dextrmfum Cr removit ab eo omne ^eccattim ejus^ amp; recepit

con-

EXER CITATIO
cmverßonem ejus. Porro Adamutn expulfum Jaa ^jU
J-v^H lt;3Li. mmomemexmcmibusJndU
Sarandib , Mohammedani fcribunt. Ifmael Abulfeda montem
Rahowm mcrnomnbsp;''J'^j-^ (j j

inlnfula Sarandib xAäSI tj./«nbsp;x^JL^

in quam tranflatus efl ex Paradifo Adamus. Ita variant Muflimi
nunc Sarandib montem, nunc Infulam , aut fluvium nuncupaii-
Nat.^.j^^z. Inter judsos paria rfcrt
K. AbrahamZacuthxnYïii^oûz, quam pDHP quot;lÛD infcripfit.

III.

III. .nbsp;natos eflè cum Caino amp;c Abelemnmt Mohammeda-

De Caino

ni , fi fides vetufi:ifl[imo Libello, Theoiogia: Mohammedis
8c Abele, qui ex Arabico verfiis Retinenfi editioni fubjundus efl:. Ibi enim
airn ge- dicitur, omnes Evs partus, prêter Seth , gemellos fuifle, fin-
■ gu^os ex mafculo amp; femina. /'ä^hW^j (nam a Mohammedanis
ad Chriftianos quoque orientales haec fabula derivata eft) nomina
gemellorum, nequis dubitet, referre non veretur. Cum Caino,

inquit,nataeftpuellanbsp;cum Abele

Awin. Didicerunt h^ca Judaeis, perpetuis fuis Diâatoribus
Mullimanni ; at variant nonnihil eorum fententiîe. In Jal^ut
Hattorah fol. X. col. 3. diäum Rabbini proponitur. pp -il^ij

quot;1 ray inrnxn bn -ibn loy inoiKn ihe^M
'W1 rp ibni nnni 'jty rn D^awn bm pp 'idik

Cam natus eft cunt uxore fua gemella, C^ Abel natus efl cum uxore
fuagemella. Rabbini dicunt. Cain Cr Abel erant gemelli, mxta id
quod dmtur (6V«.iv.i.) Cr concefito^ppcHt Caintfm. Nec
T^ror ^hlnAk R.Abraham: niDINn TIK^ IQy n^Jtt' nON

H— Dicunt Rabbini, quod cum eo (Abele) „ata fint dua gemelU-
«/. Î. amp; mox, ban üT inNi inoiKm Nin HJH^N-Q pp

mOlNn ^nt:' Oy, Pnmum produt Cain, ma 'cum fororefuage-
rmlla,CrpofieafrodiitAbelcHmduabus fuis gemems.R,Eliex,er

PHILOLOGICO-THEOLOGICA.
in Pirke cap. . obfervat R. fofe id dici, Cainum amp; Abelem
gemellos fuiflè. Eadem fententia fuit R. Mofs Haddarfchan

^niyi ^nn inowni j^p hti mv n'^yo^ hv

m vm n« m^V «^om VHDIKH Mfcendemnt ad
leBum dm ( Adamus amp; Eva ) Cr defcendernnt feptem , Cain
Cr Sororejus gemella, AbelusCr duaejus gemelU {namintextu
ejl) cr addiditparere fratrem fuum Abelem.

IV.nbsp;IV.

Cainiamp;Abelis colloquium pari audacia referrc (licet Scriptura
taceat) Judsi amp; Mohammedani fuftinuerunt. Fateor, aliter quo- j-olloquio
dammodo in Judaicis monumentis narratur, aliter in Alcorano:
fed nonnulla ftudio pervertiffe Mohammedem, ne confenfus elu-
ceret, obfèrvavimus antea. Quoufque conveniant, Leâorjudi-

cet. Ita legimus surat.v.30. ^^as^ (a'Snbsp;J'i]^

(J-»nbsp;y® ^^

jls i/iks'^ jU'nbsp;(J,^ yaxn

i^h»quot;:)nbsp;t/« (ji'^xüxï

Sj.A

Nana illis hijloriam filiorum Adami in veritate-
Quando ojferebant oblationes fuas , cr accepta fuit ab uno, Cr'

non accepta eft ab alio, dixit hic ; occidam te : Dixit ille , Deus

acceptum habet id omne quod faciunt ejus cultores , Cr [t tu ex-
tendas manum tuam ad occidendum me , non tamen ego extend
dam manum meam ad occidendum te ; certe ego Deum timeo^
qui Dominus eft faculorum. Utique ego volo ut meum pariter cr
mum reatum in te fufcipias Cr tu erts ex foc iis ignis {infer nalis)
■cr hac eft poena impiorum. Non diffimilia legimus in Targum
Hierofolymitanonbsp;nquot;»quot;?! finbsp;quot;quot;in« '^'Sh'? fp quot;»DK

KV^ ayi^b aa ijk jnoV N^I pm^ ahv n^^i

yy^i quot;ija-^^p no p nmn «in jW^a
n^j^i VI m« noKi ^an Kiyia quot;^apn^ KV
nan« ]^Dmar K^y^tj^nn yiiDn«'?^ Npns^ aD njiK pD
naiQ Hin ^dsd ^naiy nsa ona nanD «in i^DniaiNo'?;?
Kiyna ^jaip Vapn« P T-^P^ pnn hy

9apnD yn) DixH Cam Habenfram fuo: Non
efi fudicium, neque Judex , nec faculum futurum, nec merces
bona jufiis danda, nec vindiEta in impios exequenda : ftec in mife-
ricordia creatus fuit mundus , nec in mifericordia jiiBumfuit,
quod ablatio tua recepta fuerit in beneplacito, mea flutem ita re-
cepta non fuerit. Rejpondit Abel Gr dixit firatri fùo : Eß fptdt-
cium, Oquot; efi fudex amp; efi facuhim futurum, efi merces bona ju-
fiis danda Cr vindiBa in impios exequenda, Cr in mifericordia
creatus efi mundus, Cr in mifericordia diBum fuit ( at de fru-
Bibus[bonorum operum diElum fuit ) quod opera mei reBa pra tuis
fuerint, in beneplacito acceptam fuißi oblationem meam, tuam
autem eo modo non fuijfe approbatam. Videtur hsec fabelk ortum
traxiffe ex verbis Genef iv. 8. quas intcrruptum amp; hiantem fen-
fumpnefe ferre judicabant Judxi, unde ex Lege non fcripta hsec
fupplere voluerunt.

V.

v. Sepulturam Abelis ita narrat Mohammed surat. v.j4-.
DeSepul- .nbsp;»nbsp;i

turaAbe-nbsp;3nbsp;«-ijl

(^a^ijIâÎ^ (J.A ^AAflU Et mifit Deus corvum J qui ter-

ram fodiebat, ut occultare pojfet cadaver focii fui ; dixit Cainus:
w mihi, num tarn impotens fum ut non poßim huic corvo ejfe fi-
milis er occultem fratrem meum .■gt; Cr »vafit peenitens. Haufb
hxc a Judsis efîè oftendunt Capitula R. Elieaeris, ubi haec legiquot;

mus cap.xKi. Dquot;''?3NnQT D'iDiai D^Di^'r piNrm

nnx am;; «a miapa Dijiinj rn vh^ hyib mv^ ^

m

'131nbsp;nh^ fid ehant Adam amp; uxor ejus fientes

lugentes propter eum (Abelem) Cr nefi;tebant quid faciendum ejfet
Abeli, nonenim affueti erant fepultura. Fenit autem iCluc corvus qui -
4am, quifocium fuum in terra fepeliit coram illorum oculis. Dixit
Adam, ut ille corvus fecit, fic ego quoque fadam. Etfiatimdefo-
dit cadaver Abelts in terra.

VL

Ad textum Gen. vi. a. Cr viderunt*filii Dei filia Adam, vl.

auod pulcra ejfent, nugatur R. Mofes Haddarfchan , Deum An-De'\nge-
gelis Schamchazai amp; Azael conceffiffe, ut terram mcoIercntamp; in
ea nomen Dei celebrarent. At quid accidit.? nm MnD'»^nbsp;'

^y^Dz/n rh 'D« na vry «THDK now im
t^'msan av -^nohm ij; i? nj?DW ma«
nmo'? i^Qnbsp;nyîi'a v^pnV n rh^v nnxa?

'iJI ypquot;»^ n nn^yi inTDim Fidit Schemfihufal Dominam

0uandamcuinomenAfihira. Qm cum ipfi placeret dixit : Obedi
mihi : at ilia refpondit, non ego obedto tibi, ntjt me docuens namen
( jehova') expofitum, cujus virtute tuincxlum adÇcendis quandu
iUud fteminas. Docuitergo illam, qua eonominato adfc.enditin
Cdtlum. Dixit Deus S. Bened. cum hac fic fugerit transgrefionem
faciam illam exmplum, cujus inaternumfit memoria-, fiatimque
Deus defixit illam inter Pleiades. Non aliunde defumta eft fabu-
la Mohammcdica, qus in Dialogo Mohammedis cum Abdalla
cxtat. Fuiife nimirum binos Angelos Arot amp; Marot a Deo in
hunc mundum miflos, qui, ubi diu probe fe continuiflent, tandem
mulieris formofiffimï amore capiebantur, adeo ut ipfamadcon-
cubitum invitarcnt. Illa promittit, fifedocuerint illa verba, quo-
rum virtutc in ccelum adlcendunt, amp;defcendunt. Quod ubi cdo-

lt;fta erat, in coelum evolavit, amp; a Deo in ftellam, Luciferum, mu-
tata eft. Angeli ipfi fufpenfi funt per pœnitentiam inter cœlum
amp; tenam: quod amp; ipfum R. , Mofes Commentator ibidem dicit.
Vide Raim. Martin.Pug. Fid. p- 93 9.

VII.

Abrahami parentem idolorum cultorem imo amp; fabrum fuilTe,
cui fe oppofuerit filius adhuc puer, hinc in ignem conjiciendus,
narrant Judasi amp; Mohammedani. Legirnus ea surat. xix. 43. nodaftc.

H 2nbsp;XXVI.

6o EXERCITATIO
xxvi. ^o.xxxvn 1.89.Inprimis sur at. xxi.53. ubihœc
verba funt, prout cx Arabico vertimus. Dixit (Abraham) Parenti
cr populo fuo, quale s funt hu imagines, quas religionis ergo ajfidue
vißtati ? Refponderunt : nos invenimus patres noßros illa co-
luijfe : dixit profeBo vos Cr patres veßri erratis manifeßo. Re-
fponderunt, numferiotddicisanjoco? Dixit ille : Imo Domi-
nus veßer Dominus eß cœlorum Cr terra, eorumque creator, quod
ego teßor. Per Deum excelfum, ego dolum ßruam veßris idolis.
Poßquamillitcrgo obverfo abitfent, in fragmenta fee uit imagines
emnes, excepta maxima, ut fortaßis ad illam reverterentur. ( Re-
verfi ) dixerunt : ^tis fecit hoc Diis noßris ?' certe ille eßimpius.
Dicebant: Audivimus juvenem eße, qui de illis {idolis) locu-
tus eß Cr- vocatur Ibrahim. Prodeat in confpeBum hominum ut
de eo teßentur: Dixerunt, Tune hoc hocfecifli Diis noßris, 0 A-
hrahame ? Refpondit, imo fecit id maximus illorum. Hinc porro
conabatur Abrahamus idolorum vanitatem demonftrare v. 66. Sub-
jungitury. 68 ejus tcntatio per ignem. Dixerunt: Vrite illum
cr defendite ita Deos noßros. Diximus, 0 ignis frigidus ßs Cr
falutaris Abrahamo. De igne, paria vide su ra t. xxix. 23.
XXXV11.8 3.9 5. Certe non funt base nifi veftigia Mataiologiae Rab-
binicae: Judaei enim narrant Abrahamum omnes Therachi paren-
tis ftatuas diruiiïè amp; in ignem conjeâam ellè: quse fabula ex voce
UN, Ur Chaldaorum, undeliberatusdicitur iftrahamus, origi-
nem duxit. At nota bsec funt, amp; in fcriptis Hottingeri, Heideg»
geri amp; aliorum obvia.

vm.nbsp;viii.

Abrahami. Libros attribmmt Abrahamo Mohammedani. S u r A t. l11 r.

3^. 37- amp; Lxxxvi I. ly.nbsp;(^m^a UÂSV.C

In libris MoftsCr Abrahami. Unde id natum exiftimemus quam
libronbsp;quem Abrahamo Judaei adfcribunt: uti ex Sepher

fuchafin, Cozri,èci^(o\{hrofetz.irah, qui cumRittangeliino-
us produt, videre eft. Cujus libri fingendi occafio nata videtur, ex
difputationibiis Abrahami contra Polytheifiiium Sabiorum, qua-
rum meminit Mohammed, s u R a t. xxi x. 15. xxxv u. 8 2. uti amp;
Judsei.

PHILOLOGICO-THEOLOGICA. ix
IX.

De ^acoh Patriarcha fcribit Mohammed, quod morti proxi- ^ }
musfiUos fuos de colendounoDeoadmomierit, illofque,interro-bo.
gatos an Polytheifmo amp; idololatrise fe dederent, refpondiife, fta-
re fibi fententiam adorandi unum Deum,Deum Abrahami,Ifaaci
amp;Jacobi.nbsp;hoc Chriftianis eft, at narratur a Mohamme-

de surat. 11. iid.nbsp;(^-^jj

Unbsp;t^ÄAj ^if

Et monuit de ea ( ZJnitate Dei) Ahrahamus fdios fuos Cr quot;Ja-
cobus: o filii mei, elegit vobis Deus religionem Cr non moriemi-
ni nifi Muf imi, (ßdeles) An eßis tefles ? Cum appropinma-
ret jacoho mors , dixit filiisfuis ; quid celetispofl me} dixt-
runt: Colemus Deum tuum, CrDeum Patrum tuor um, Ahr aha-
mi, Ifmaelis Cr Ifaaci, Deum unum , lt;Cr nos ipß religiofe nos
fuhmittimus. Defumtam hanc fabellam eife a Judsis apparet ex

Targum Hisrofoljmitano, ubi ad Parafcham priHKl hjec verba

KD^j; m Np'^riDDb Dpr pnNl NXD NDDI
Kï^ü-nV, min mm o^pKi N^MU; noy quot;^nnb
nnn ^m nniyc:^ nq^-i -idki pun ^jy
mm nnva^ nqH pnvn pnx nbs amsnn ^n«
pnNDpri i^rhinh pnx n^ö n^Dxi -«inN nV
noni nuhï; nba «nnd noy nn t^jy pn^ö
noni apj;^ ^jj; nn ^^ «jn^n ^^nbsp;jyn ym

D^pnbsp;n^'dt:' '^n'', Cumvenifetfinis Patrisnoßris

facohi, ut e mundo demigraret, vocavit 12 tribus,filios fuos, Cr
eos circa leBum fuum undique difpofuit : Dixit Pater nofierf a-
cohus: Forle tdola, qua Ter ah pater Ahrahami coluit, coletis, Forte

H 3nbsp;idoU

idolaquaLahm frater matris meacoluit,coletis ,aut Deumjacobi
cohtis. Refpondermt i z tribus pariter corde perfeBo, er dixe-
rum. Audt nunc Ifrael, Dominùs Deus Nofter Deus Z/nus efi.
Refpondit Jacobus cr dixit. Sit nomen ejus magnum Cr bene-
diitum tnfacula. Idem narrat R. Abraham in Tz.eror Hammor fol.

gt;3 3- innö ^ID^Ö DD3 ^^DÏ:^ mpV» lo«
'nn poNo nnm dï^d '^«-ni'-' yo^ nDïlt;i
noKi 3ipr nnij im 'n ijnVn dixhja-
cobus fiuus fuis, an non foret inter eos profanum quid. At omnes
pariter fic profati funt : Audi Ifrael quemadmodum tu credis in
Vnum Deum ita Cr in animo nofiro Deus Unus efi. Tunc ave-
ruit Jacobus os fuum dixitque (verba illa compendiofc fcripta in
texm ita refolvi debentnbsp;inD'7Q niaa m quot;^na )

BenediBum ftt ûomen gloriofum regni ejus in faculum fempiter-
num.

X.

De ^quot;a- Pharaonis amp; .^gyptiorum mcminit Mohammed, amp; conftu-
raone. pratas ab iis Ifraelitarum uxores, occifofque infantes, memorat.

surat. ii.4^.nbsp;^^u^.ç^i

Quando liberavimus vos apopulo Pharaonis, qui qua-
rebam vobis malum poena, Cr maBabantfilios vefiros, crvioU-
bant uxores vefiras. surat.vi 1.124. i 38.xiv. (î. xxvm. 3.

In?/r/^.^.£//gt;^:fweademnarranturcap.xLvii I. 1QK quot;'Dt''

Dn^;:^] HNi Vn-iî:;'»nbsp;onson rn, R.Jofeatf.

ty£gyj)tii polluerunt Ifraelitas, eorumque uxores. Ttwo'^ma. nar-
raturm Km HID;:^, ubi dicitur, datum hoc eflePharaoni lepro-
fo a Magis confdium, ut madatorum infantum Hebr«orumfan-
guine fe lavaret.

XI.nbsp;XI.

lîiïtfe' In Legifiatione Sinaitica fcribit Mohammed, Deum elevaffc
Sinaitica, moiitem, amp; minatura ciTe Ifiraelitis, nifi Legem reciperent, omnesgt;

lapfu

PHILOLOGICO-THEOLOGICA.
lapfu montisoccidendos eflp. suR At. 11. 60. IS j
j^kMnbsp;U«^nbsp;Et quando accepimas

factum veßrum CT extulimus fupra vosmontem. amp; sur at. iv.
IJ3.nbsp;^^Sji USLSjj

f^j-Ä-'i ji-^J {xi'ijnbsp;ÇJUM

VäAs UIÄa.^nbsp;lij-Ä.)^nbsp;Et extulimusfu-

per eos montem, in ereBione fœderis, amp; diximus ; Intrate por-
tam reverenter, ne transgrediamini Sabbathum , Cr ac-
cepimus ah iis promijfum durum. Confer suRAT.ii.Sy.amp;vit.
170. A Judsis hîec haufit; ita enim R. Schelomo Jarchi z.AExod.

c.xix. ubi illa verba, inn HTinnDj ad infimum mentis.

nUDji iDipoa nnnnbsp;nrn ^^jnn

Dnquot;''?^ Juxta fenfum Uteralem eft q. d. ad pedes mon-
tis ^ fed juxta fenfum my ßicum, quod monsloco fuoevulfus ftt, Cr
incur vat US fuper eos inftar cupa vel do Iii. Ad eundcm textum

h£EC obfervanturin Jalk,ut Hattorahfol.^o. col.i. ^VhJIÎ^ 1D'?D

panpninbsp;in nnn nDj?i nnpi mipDD nnn

quot;inn nnn ^nDJ^ni Hinc apparet, montem locs fuo eradica-
tum eJfe, Cr quod appropinquaverint ( Jfraelita ) Cr fteterint in-
fra montem, juxta id quod dicitur, {Deut. iv. ii.) Cr appro-
pinquantes ftabatis infra montem. Vide etiam R. LUezjcrem in
Capitulis, cap.xhl.

XIL

xir.

De morte Afofts paria fabulantur cum Juda:is Mohammedani. De Moft.
Hi enim , uti in Dialogo Mohammedis amp; Abdallae videre eft,
rixas Mofis amp; Angeli mortis , difficultatemque eripiendi vitam
Prophet^, memorant. Scilicet, juxta Muflimorum fententiam,
Angelus mortis veniebat ad interûciendum Mofen, quem cumco-
gnovijfet Mojes, qmftvit ad quid venijfet, refpondit: Mifus
Jumpro anima tua, cui Mofes-. Qua putas eam eripere ? Per os
mn poter is, quo locutus fum Deo; nec oculos, queis Deum vidi -,
nec aures-, queis Deum audivi, necper manus, queisDeidonum

accept

EXER CITATIO

accepl- nec per pedes, queps.Simi contendi. Tum ahiit Angelus.
^^^àzVfxjnàxlhzkgivcin'ixnBiftormdemoueMop a Gaul-
minioédita, qux Deum hoc modo ad Aqgeliim mortis loquen-
tem introducit rjtJD OK iriDî^Jnbsp;n.lK pnD

njJD rn*:; a^jön Quomodo ejus animam äußeres?
an per fadem ? Illa mihi in os locuta eß, uti fcrip tum eß : Et
locutus eft Deus ad Mofen a fade ad fadem. An per manusgt;
IIU legem acceperunt. Anperpedes? hicaliginem, qua obdu-
ttus fum calcarunt, amp; ad me ufque per vener um , juxta id quod
fcriptum eß : Et accejfit Mofes ad Caliginem in qua erat Deus.
Nihil in omnia ejus membra potes.

XIII.nbsp;XIIL

^e.nbsp;De Davide multa nugatur in Corano Mohammed, inter alia

surat. xxxiv. lo. neminit ^^IäsI.«, loricarum, quds

ufus fit David, uti munimento contra omne infortunium. Con-
fer s u R A T. XX1. 80. ubi in a Deo id edodus efTe dicitur. Non
aliunde hsc derivanda efTe quam a Judseis, monct Schikhardus in
procemio Taarich Regum Perfixpag. 73. Hi enim multa gar-

riuntde m jJO, cljpeo Davidis, cm mknpt^ifaerit figaradu-
plicis trianguli, fibi mutuo implexi, quas hexagonum refert, cu-
jus quatuor apicibus lateralibus nomen jehova infculptum fit, amp;
medio fpatio vox kVjIN , qux refoluta per modum Cabbalifti'
cum, Notaricon, ita fonat quot;»Jl^« d'^Ij;'? IUJ NHK Tufor-
tis es in aternum. Domine. Et huc trahunt Rabbini phrafin Da-
vidis, in Pfalmis frequenter obviam; Tu es fcutum meum.

De Salo- Salomonem clxm Diabolis rem habuifTe, eorum opera ufum
quot; fcribit Mohammed sur A t. xxvi i. 39. xxxiv. i x.xxxvi n.12.
ubidictmtur Diaboli Salomonis Imperio fuiffefubjedi, ut ad jufTa
ejus fub mari fe demerferint amp; domos «dificaverint amp; pifcmas
aliaque öpera fecerint. Confer su r a t. i i . amp; xx i . 8i. ubi

legcs ad nutum Salomonis ventos in terram labi : amp; 82. ^./»j

?«rLOLOGlCO.THEOLOGlCA.

jN^Jnbsp;i/'jj Et ex Diabolis funt, qui in

gpisgratiam marife immtrgunt, c^- ^//W f eragum negotia, e^
(Dcushic, uti paffim in Alcorano , ioqiii hngitur) Hbs cuflo-
dimus. Idem judsi narrant,quod exaâius edocct Cclcb. Schikbar-
dusioco citato. Flavius quoque Jofephusmeminit radicismedici,
cujus ufum a Dœmonibus edodns fit Salomo : amp; nonnullas incan-
tationum fpeciesSalomoni attribuunt Judœi. Denique vermicu-
lumnbsp;a Diabolis Salomoni traditum, ut vcl durilfimas pe-

ttas nullo negotio confringeret, quis ignorât? Atque ita finem
hiiceimponimus, qus extendcre fingula fludiorum-Aeadcjnico-
rum ratio non permittit. Qu^ vero fuccifivis lioris adnotata hue
contuhmus, benigno, velim, animoLeftor interprctctur.

SUFF î X A.

1- T} Aires fuh V. T. plenariam amp;perfeBam hahueruntpeccato -

A rum remiffionenf.
Z. Quare imtilis eß- cL$î,Ttuç amp; -KA^isim hac farte difinHio-
Chrißus uti Expromifrfub F. T. conßderandus eß.

4. Hinc, Patres nonfuijfefub reatu,jra Dei, fervitute, manife-
ßum eß.

5 . In Ef ißolis Paulinis paßlm oppoßtionem inter -vetus ür JV.
Teßamentum inßitui falfum eft , cum potius de caufa m~
ßttia Apoßolus agat.

6. Quin ißhac methodo Theologorum argumenta- contra mßitia.
rios debilitantur,

Càiterum,

Annexa nuper ante meridiem defenfa
nunc quoque tuebimur.

FINI S.

Igt;ÙCTJSSIMO yvrENT
D. A D R I A N o R E E L A N D.
Philos. C A N Igt; I
CumcleCôiifenfuMohammedanifini amp; Judaifmi difputaret.

^lîj^^AÎi u^r U u^^^x cjir u
^ 1^.»« cjir u tj ^ir

f- '.^/ol*!^ la o-i^r fjt'O

Amico fuo ceeinlt

HENRICUS SIKE.