Bo qjifcopus fcrimsieruo^ dei. Ad pcrpctiiä rci
|mcmoriâ.Exiirgedneô(:iudicacaufâ tuâ memor
Icfto impropcrioRî eotj2 que ab infipiêtibus fîût to
tadie,Inclinaaurêtuâ adprecesnoftrasqm infur
rexerijt vulpes quçrentes demoliri vineâ cuius tu
torcular calcafti folus»Etafcenfurus ad patiê eiuscurâ,reeimen
adminiftrationê Petro tan^ capiti ôC tuo vicario eiufq? uiccep
foribusinftar triûphantis eccleuçc5mififti«Exterminare eâni/
tifaperdc fîluaamp;fingularis ferusdepafcieâ,ExurgePetre amp;
^ paftorali aira tibi vt prgfert diuinitus cômendata intende in
caufam fandçRomançeccIefîç matn'soîm ecclefîarûac fidei
mgfi quâ tu iubête deo5tup fanguine confccrafti.Contra qua
ficut m prçmonere dignatus es,infurgut magîftri mendaces fn
troducêtesfedas pditionisfibi celcrêinteritûfupducêtes,qup
Hj lingua ignis eft^inquietu mala,plena veneno m ortifero,qui
zelû aia«î habêtes,amp; contentiones,in cordibus fuis gloriantur
amp; mendaces funtaduerfus veritatê,Exurge tu quocp quçfum^

Paule g câ tua dodrim^V: pari martyrio lîluminafti amp;üIuflT-a

_ . - „ - - ^^^

Xo.

fédincrepaii

domordere,Iacerare,acvbi caufaefuaî diffîdit adconuicia ac/
cedere nô veret more hçreticoiji quoi^2(vt inquit Hieronym^)
vitimû prefidiû ê vt cti confpiciât caufasfuas damnatûiri,incipi
ant virus lerpentis lingua difFundere,ô(:cû fe vidos confpiciât
ad contumelias ^fiIire,Nâ licet hçrefes effe ad exercitationi fi
deliû tu dixen's oportere,eas tîi ne increment« ac£ip.iant,rieue
vulpeculç coalefcât in ipfo ortu te intercedête amp; adiuuâte ex/
tingui neceffe ê,Exurgat denicp oîs f(flôi?2 ac reliqua vm'uerfa/
ïis eccl€fia,cuius vera ScrarS If aijj interpretatione pofl-pofîta
quidâ quoijz mente pf mendactj excecauit ex veteri heretico^
ïnftitutoapud femetipfos fapiêtes,fcripturaseafdê aliter^/.

ccdat,vt purgatis oiiiû fuam crroribiis,eIiminatifc^ a fideliû fi/
mbus hxrefibus vniiicrfi's,ccclefi'xfiiat fantflacpaceS«: vmtatS
cóferuare dignct.Dudû fiquidejqd* prç am'mt anguftia,amp;: mce
tore cxprimcre vix pofflimus fidedignoru relatu ac f^a publ j
Ca refcrente,ad nrm giicnit audi't3,immo vere prohdolor oca»
fis noftris vidt'mus ac Icgimus,multos dC varios errorcSjquofdS
vidclicet iâ g concilia ac praedeccfToriï nofliroru conftitutioncs,
damnatos,hacrefim etiamGrxccrfx ÔC Bohemicâ exprcflfe con
ti nentcs,alios vcro refpcdiiie, vcl hxreticos vcI faIfos,vd fiian
dale fos,vcl pt'arâ auriû ofFenfi'uos,vcl fimpliciu mentiu feduAi
iios,a falfis fidei cultoribus,qiri p fiipba ciiriofitate mundi glo/
riâ ciipiëtes contra apolloli do Arinâ.plus faperc volât g opor/
tcat.quorB garn.ilitas( vt inquit Hicronymus)fine fcripturarS
aiidoritate,nô habcrct fide,nifi viderenf pucrfam dodrinam
ctia diuinis tefliimonifsjmale tn intcrpretatis,roborare,a quotjz
oculis dei timor rccefli t,humanigeneris hoftc fiiggcrêtc,noui
ter fiifcitatosAnuE apudquofdâleuiorcs in inclytanatione
Gcrmanicafcmiaatos.Q_d'comagi's dokmusibi eucniffcjq»
eandê nationê^amp;nosf^ pra^deccfîbrcsnîiins'ifccn'bus femg
geiïerimus charitatis.Nam poft tranlîatû ex Grafcis a RomaH
cccfia in eofdc Germanos impcriiim,ijdê prîçdeceftbres nf i 8C
noseiufdêeccPixaduocatos defenforefc^exeis fpaccepimus,
Q,uos qdcGermanosjCatholicaî vd-itatis verc Gennanos,cô
ftathaerefö acerrimos oppugnatorcs fp fiiiftc,Cuius rei telles
funt laudabilcs illix conftitutioncsGermanoHz Imperatoi^ ^ li
bertate eccliae,procJ expellendis cxterminadifqj ex oi Germa
nia hxrericiSjfiibgraui fimis pœnis,ctiâ amiffionis tcrrarûôt^
dominioi^jCOtra receptatores F nô expcllcntes olim édita-,a
noftris pnedeceftbribus confirmatar,qux fi hodie feruarent,amp;
nos ipfi vtiœ hac moleftia carcrcmus.Teftis ê in concihoCô
ftanticîî Huftitarû ae Vuiclcuuiftarû,necnô Hieronymi Pra/
gcn damnata ac punitapfi'dia,Teftisê totiês centra Rohemos
Gennano^ fanguis eftufus^Teftis denicp ê prxdidof^ erroijf

Multa quolt;^ îdiaaHegarc poflemus ^ ne hîfiroriâ texcre vfdea
raurprçtennittêdacenfuimus,Pro paftoraltsfgit offîcij dûu'na
gfa nobis l'mudi cura^quagcrimus^pdido^ erro^ virus pefti/
tcrû vlterius tolerare feu diflîmulare/ine chriftiana? religionis
notaatqjorthodoxxfïdeiiniurianuUo mô poffumus.Eoi^at
crro^ ali^pfentibus duximus inferendos quoijz tenor fequit

ê talis.C Hxretica fentêtia c,fed vfîtata,Sacramcta noux le/ '
gis iuftificantê gratiâ illis dare,g nô ponût obiccln puero poft î
baptifmû negare remanês peccatû,é Paulû ÔC Chriftû fîniiil cô
ctdcare,Fomcs pdî etiâ fi nullû adfit aduale pcccatû,raorat ex ?
eiinte a comore anima ab ingreffu coeli Jmpteda diarirasmo/ 4»
rituri,fert kcûncceffariomagnû timoré,g le folo fatisê facerc
poznâ purgatori|,amp;: irrmedit introitfiregm^Tres eê partes pœ/
nitêtiae Côtritionêjcôfcffîonêjôi: fatiflàdionê,nô éfimdatn in
lâcra fcrîp£ura,nec î antiqui's f(ftis chnTtianlt;s Dodoribus, Con ^
tritioqparatp difcuffîonê,coUe(rtionê,ô^ deteftationêpdôijr
^ gs recogitat annos fuos in amaritudineaîx fuaî,ponderando
pdÔEV graui tatê,muIritudinê/o2ditatê,amiiIïonê xrernae bti/
tudinis ac dânatiom's acgfitionê,hçc cô tritio fecit hypo
critâimo magis peccatorê. Veriiîimû ê ^uerbiû amp; oim dodri/
na de côtritionib^ hucufcg data pflâtius,de cçtcro.nô facere,ffî
ma pnia,optia pnia noua vita,Nuilo m^fumas confiteri pdâ 8
venialia,lëdnec oiamortalia,ga impoffibile êvt oia mortalia
cognofcas. Vil inprimitiua ccctîa folû manifefta mortalia côfi/
tcbanfjDû volumus oîa pure confiteri,nihil aliud facimiis g q? 9
mixdeim'hilvoIumusrclinquercignofccndû.Pdânô ffvlli re lo
mifranifiremittêtefaccrdote credat fibi remitri,immo çdiïi
manérct,nifi remiflu credcrct,Noerhfufficitremiflriopctî amp;C
gfg donatio/ed oportet etiâcredcre cê remi{rû.NuUo mô côfi n
dasabfoku\pptcrtuâcôtritionê fed.ppfj^bû chrifti,Q_d'cü^
folucrisamp;:c.hic inquâ côfide/i facerdotis obtinueiis abfolutio
né de crede fortit te abfolutû dC abiblutus vere cris gcgd fît de

(contritione.

WI L/ UlllJVIlâf iiVnbsp;V.V/Cl

fed loco abfolueret fi tn credit fe abfolutu vcriffîmeé abfolut'
Infacramêto pœnitentiearemiflîone culpenô pliisfadtPa^
Epifcopus cp infim'' facerdos immo vbi nô ê facerdos çqiie tin
14- ghbet chriftianus etiâ fi muh'er aut puer eflet.NuUus debet fa/
' Î cerdoti rridere fe efle contritû nec facerdos regrere.Magnus ë
error eoi^ g ad facrameta euchariftie accedût huic înixi q? fint
confcffi.,q?nôfîntfibic5fctj ah'cuiuspcflî mortalis^qj prçmife/
rint orationes fuas dC preparatoria ocs illi ad iuditiû fibi mâdu
15 cat amp; bibut,fed fi credât dC côfidât fe gram ibi côfecuturOF,h|C
fola fides facit eos puros amp; dignos.Ccfult5 videt qj eccPia i côi
confilioftatueret laicosfiib vtraœ fpêcôicandos,necBohemi
17 côicâtes fub vtraqj fpê i? hçretici led fchifmaticîThefauri eccle
lîç vri papa dat indulgentias nô funt mérita chrifti amp; fanlt;ftoij?»
Indulgentie ff pig fraudes flddiu ÔC remiffiones bonoi^î operû
ô: fBde nûero eoi^ qlicêt nô q expediut Jndulgêtiç his g ve
racif eas côfequunt nô valet ad remifllicnepoeng p p^s adua
ïib^ débite ^pterdiuinâ iufticiâ,Seducûf credêtesindulgêtias
efTe falutares ÔC ad frudû fpûs vtiles^Indulgêtiç neceflTarie (i fo
10publicis crimîb^amp;f»pricfol0môcocedunt durisÂ^impatiê
tib9,Sex gîïibus hoim indulgêrie no f£ vtiles nec neceflarie^vt
mortuis F^morituris,infirmis,Iegitime impeditis,his g nô com
miferOt crimina,his g crimina comiferut fed nô publicajhis qui
meliora operant.ExcôicatfonesfOttantûmodo externçpoenç
, J nec priuât hominê côibus fpûalibus ecdîç orationib^jDocêcW
ff chrifîiani plus diligerc excôicationé cp timere.Romanits pô
tifex Petri fuccefTor nô ê chrifti vicarius fup ocs tonus mûdi ec
^ defîas ab ipfo chrifto in btô Petro inf fa'tutus, Verbû chrifti ad
' ^ Petr3,Q_uodc0q; folueris fup terra ô(:c.extendit d0taxat ad If

*nbsp;® gata abipoPetro.Certû ê in manu ecclîçl papç ,p rfus nô eê fta

ruere articules fîdeijimmoneclegesmorû feuboncijz operû,

*nbsp;' Si papa cû magna parte ecdîe,fîc vffîc fentiret nec etiâ erraret

adhuc nô ê pdim aiit hçrefîs côtrartû fentire prçfertim in re nô
necefTaria ad falutê donec fiicrit p cociliQ vPe,îiltcrû reprobjitû
xz alterû approbatû. yia nobis fada ê cneruâdi audoritatê côci^

b^amp;nîbcrc côtradiccndi co!^gcftisÔlt;: ûrdicâdicoiudcci-cta;
ô(:côfidenter côjStcndjgcgd verûvidet fine |gt;batu fuerit fîuc
rcprobatfl a quocucp côdiio»Aliqui articuli lo.Huftcondêna
ti in codlioCôilantien 1? chriftiam'ffîmi dC euâgdici quos nec î ®
vfis ccdîapoflTct damnarejn oi ogc bono iultus pcccat»Opus )t
bonû optimefa(fluêveniaIep(îlnitHçreticoscôburiê contra jj
volijtatêfpûs fcfH.PrçIiariaduerfus turcosêrcpiignarc dcovifi îi ji
tâtiiniquitatcsnrasgiUos.Nemoécertusfcnôlppeccarcmor î4.
tahï ^ptcr occulriffîmû fupbiç viciûXiberO arbitriû poft pdin ' ^
ê rcs d ejolo titulo dC du facitijd' in fe ê pcccat mortalif» Purga î ^
toriQ no ptƒ bari ex facra fcriptura ^ ê in caaone, Aïç in purga ij
torîo nô a fecurç de eaij: falute,faltê oês nec ƒ batfï ê vllis aut ra
tionib^ aut fcripturis ipas eê extt-a ftatû merçdi aut augêdç cha
ritatis. Aie in purgatorio peccât fine infmilTioc ^diuquçrut re
quiê amp; horrent pœnas Aïe ex purgatorio liberate fufrragî|s vi ? 9
uentiiJ minus béant t]^ fi p fe fatifFedfTent. Prçlati eccRaltici dC
principes feculares no malefacerêt fi oês faccosmêdicitatis de/
Ierêt.(

piaruaunu

oêm charitatê ac nR.E.mfis oim fîddiu amp; mgf ç fi'dei rcuerêtil
atcp nemû eccFiaflicç difciph'nç obiâm fcilicet q fons ê ÔC origo
oim virtutu fine q fecile vnufqf(Ç iiifidehs eiTe côuincif ,nemo
fane métis ignorat,Nos igif in prçmiflîs vtpote grauiffîmis
pêfius vt dccet ^ cedere necnô hmôi pefti morbocg cancerofo
ne in agro dnico tan® vepris nociua viterius ferpat via prechi/
dcre cupiêtes habita uiß prçdidis erroribus dC eot^ fînguh'sdi/
ligêti trutinatipne,difculrione,ac diftradlo examine maturacp
deiiberatione oibufcp rite penfatis aç fçpius vêtilatis cû venera
bih'bus ffibus nfis fdê Ro,eccPiç Cardinalibus ac reguîariiï or/
dinû prioribus feu mfniflris gnalibus,pluribufc^ alîjs facrç theo
logiç nccno vtriufcç iuris .pfefforibus fiue mgris dC gdê peritif'
fimis repcrimus eolcp errores refpediue(vt ptert)aut articulos
nô efle cathoh'cos nec tanq^ taies effe dogmatizâdos fçd côtra
chatoh'cç ecclîç docftrinâ fiue traditionê atcp ab ea verâ diuina
rû fcripturarû receptâ interprétât ionê cui' audoritati ita acgc

thçi legit)j5mifît di'cês.Bgo vobifcû fû vfcp ad confummationê
feculiNec nô côtra fdôi^ Patmdet erminationes.Condh'oij!
^cpamp;fömoi^önficüexpfTasordinattoncs/eucanüncs^qbus ■
nô obtêpcra(k,oîm hçrefû Se fchirmatû,telkCyprîano tomes
amp; caixà fp Eiit.Dc eoiûdê itaq?vcnerabiliû ft-atm nroî^ ^^ofi^io
di affendijac oïm ÔC fînguio^ pdîdo)^ matura ddîbcratiôe p/
didajaudoritateoipotêdsdeijamp;beatoRj apolloloi^ Petn
Pauli,5lt;:nfa,pfatos oês Se: fingtilos articules feu errores,tang
(vt pmittit)refpediue hgreticos aùt fcâdalofos aut falfos aut pi
at-û auriû ofFcnfîuos,Pfîmpliciûmctiû fedudiuos,amp;: veritati ca
tholicc obuiâtcs dânam' reprobam^ atq? oinu rcijcim9,ac p dâ/
natisrcprobatis dC rcicdîsab oîb^ vtriufq; fcxuschr^^l^f^del^b^
habcri debere,harû fcrie decernim^ ôC dedaram^Jnhibêtcs in
virtute fdc obediêtiç ac fub maions excoicatiois late fcntêtice
Necnô quo ad ecdîaliicas dC reguläres pfonas^cpifcopaliu oîm
etiâpatriarchaîîûmetropolitan ôc:aîiarû Cathedi alîû cccFiai??,
monaftcrioF^z^cçamp;pdoratufictiâ conuêtuaIiûamp;: qrûcûqjdig
n{tatû,aut binfidoijj eccPiafticoi^ feculan'û aut §rûuis ordinû re
gulariü priuationis dC inhabilitatfs ad ilia dC alia in poftcrû ob ti
nêda,Q.uo j^o ad côuentus capitula feii domos aut pia loca fe
culariû rregulariiï ctiâ mêdicâtiû,necno vniucrfitatib^ etiâ ftu/
diorjf gîial!û,§rûcû(^ priuilcgioçz indultoïjz a fcde aplîca V ei^ le
gatis autalias quôdolibet habitoijz Pobtêtoj^cuiufcûcç tenoris
cxifi:ât,nccno nois amp; potcftatis ttudiû gHale tenendi kgcdi ac
interptandi qfuis fciêtias amp; facultatcs amp; inhabilitatis ad îlla dC lt;
alta in poltern obtinêda,pdicatiôis c]qj officif ac amiffîoisftud tf
gnalis ÔC oim prtuilcgiof^j eiufdê,Q_uo ad fccularcs,ciufd5
excôicatiouis necnô amiffîonis cuiufcfiqj emphy teofis feu qrû
eûq;fcudoï5îtâa.R,E,galiasquôdolibctobtêtûi:5îacctiâ inha
bîli tatis ad îlla ÔC alia in poftcrû obtinêda,ncaio q ad oês ÔC fia
gulos fugiusnoiatosjinhibitiouis cccl'iafticç fcpuUur^inliabilt ,

Cl „ . .--------------------------------,.........

dis. A gb us vigore cuiufcûcp facultatis^ac daufulam etia in Cô
feffîonalibus gbufiu's gfonis fub gbufuis j?bo ijz fôrmis conten
tai?2,nifi a Romano pontifice,P alio ab eo ad id in fpê facultatê
habête,praeter^in mortis articule cönftituti,abfolui ncqueât.
Oîbus bC fîngulis vtriufc^ fexus Chriftifidelibus,ta laicis g de/
rkis,fecuïaribus,amp;: quoriïuis ordinß regidaribus,S(: alijs gbuf/

regularibus,abbatibus,prioribus,l:mim{trisgnaIibus,Fparticu
iaribus,fratribus,feu rdigiofîs,exemptis,amp;:n5€xêptis,Studio
rn quo(^ vm'uerfîtatibus,fecularibus,amp; quorûuis ordinu,etiS
mendicantiû,reguIaribus.NeaiôRegib^lmperatoris,E![e(r^o
ribus,Principibus,Dudbus,Marchionibus,Comitibus,Baro/
nibus,Capitaneis,Condudoribus,DomiceiIis,oîbufq?officia
Iibus,Iudidbus,notariis,eccPiafticis amp; fecularibus,c5itatibus,
, vniuerfitatibus,,potêtatibus,aïritatibus,caftris,ten-is,amp;:iocis,

feu eoi5i,Pea^ ciuibus,habitatoribus,3(: incoh's,ac gbufuis alijs
pfonis,ecdîafticis,vi'regularibus(vt pra?fert)p vniuerfum orbe
vbicGqjpraefertim in Alemania exiftenribus,P,p tge fiituris,ne
prxfatos errores,aut eot^ ahquos,E;uerfamcp dodn'nâ hmôi af
ferere,affiVmare,defendere,praedicare,aut illi quôdoIibet,pub

Lce,Focculte,qiiouis quxfîto ingenio,Pcolore,tacite,F expref/
fe fauere pritfumât Jnfup ga errores pr^fati,amp;' plures alij conti
nent ih libellis,feu fcnptis cuiufdâ Martini Luther,di(flos libei
Ios,ÔC oîa di(fli Martini fcripta,feu pr^dicationes,in Iatino,vel
quocû(^_alïo idiomate reperiant,ïn gbus didi errores,feu eoi^t
^■qiuscôtmmt^nbsp;oîno reijcimus

-nbsp;-nbsp;B i ;- quot;

amp; ^ omnino damnätis/cprobatis ac rcicdis vt pt^fctt habcrl
volumus,Mandatcs in virtiite fdê obedictiae dC fub poenis pdi
Ais eo ipfo incurrêdis,oibus ÔC fingulis vtriufcp fexus chrifti fi/
delibus fuperius noiatis,ne hmoi Ïcripta,bbdlos,pdicationcs,
feu fchedulas Fin eis contêta capitula,errores aut articulos fup/
didos continêtia Iegcre,afferere,pdicare,Iaudare,imprimere,
piiblicare fiue defendere,p fe Fahïï feu aIios,dire(fle Findirede,
tacite Fexpreffe,pubh'ce i\)cculte,aut in domibus fiiis fiue altjs
publias Ppriuatislocis tenerequo^ m5 pfumât,quinimmo illa
ftatim po i:barSpublicationê vbicunq; hierint,p ordinarios dC
alios fupradido5 diligenf quçfîta,publice dC folennif in prçfen
tia deti Ä:populi,fub oibus dC fin^ilis fupradidis poenis cobu
rant.Q.d' vero ad ipm MartiiiQ attinet,bone deus,gd praeter/
mifîmus,qdnô fecimus,gd paternae charitatis omifimus,vt cü
ab hmöi erroribus reuocaremus'TPoftp etn ipm citauimus mi/
ejus cû eo ^cedere volêtes,illû inuitauim',atcß tâ p diuerfos tra
^atus cû legato nf o habitos,g p Iras nf as hortati hiimus vt a p/
didis erroribus difcederet,aut ad nos oblato etiâ faluo condu/
du,8lt;: pecunia ad iter neceftaria,fine metu,feu timoré aliquo,
quê pfeda Charitas foras mittere debuit,venirct,ac Saluatoris
nri,apoftoli(^ Pauli exemplo,nô in occulto,fed palâ,amp;: in facic
loqueret/X^ ß feciflet,jp certo( vt arbitramur )ad cor reuer/
fus,errores fuos cognoiuuet,nec^n Romana curia,qnâ tâtope
vanis maliuoloi^i rumoribus,pluiq oportuit tribuendo,v^tupc
rat,tot repedffet errata,docuiffemufcp eû luce darius,fdósRp
manos pontifîcespdeceflbres nfosjquospter oêm modeftiâin
ûrriofe lacerat iti UiisCanonibus feu cóftitutionibus,quas mor
dere nitit,nûg erralfe^qa iuxta^phetâ,nec in Galaad rhefina,
nec medicus deeft,Sedobaudiuit fgjamp;praedida citatione,oi/
bufœ Slt; fingulis fupradidis fprctis,venire côtcmpfît,aç vfcp in
praelentêdiêcontiimax,at(^ aio indurato,cenfuras vitra annû
fuftiauit,^: qd* deterius eft,addens mala malis,de citatione hu
iufmodi notitiâ habens,in você temerariae appellationis prora
pit,ad ftiturû conciliû,contra conftitutionê Ptj fecundi,ac lulq
Iççundi praedecelforu noftrorum,qua cauçt taliter appellante^

hfreticorCr pœna pledcndoscFnUIra em condltj aimh'u impïo
ram't,qiu fill fe nô credere palam ^fitetiir)Ita vt contra I'pfnm,
tang de fide noton'e fii(pecte5immo vere hxreti'cQ,abfcpvIte/'
rioridtattone,velmora,ad condemnationê,ô^ damnationem
cuis,tan^ hçreti'ci.,ac ad omniû,amp; fingularu fuprafcriptarû pce
narû,Ô£:ccnrurarû feueritatê ^cedere poflemiis.NihiIominus
deeonrndemfratrumnoftronim conlilio,Omnipotentis deî
imitantes clementïam,qiu' nô viik mortem peccatoris,fed ma/
gis vt conuertatur,amp;: viuat,Omnium fniurianim hadenusno
bis,ôlt;:Apoftc4icaE fedi illatarû obh'ti,omni qua poffumus pieta
te vti decreuimusjâ: quamû in nobiseit agere, vt jgt;pofita man
fuetudinis via ad cor reuertat,^^: a praididis recedat erroribus,
vt ipfum tang filium illum prodfgum ad gremium ecclefiat re/
uertent em benigne recipiamus,Ipfum igitur Martinû,Ô!f quof
cun9 ci adhxr€ntes,eiufqî rcceptatores,^^' fautores,per vifce/
ra mifericordiâ dei no{trf,amp; per afperfionê fangui'msdominf
noftrilefu chrifèi,quo,amp;: per quêhumani generis rcdemptio,
ÔC fandbe matris ecclefiar acdificatio fada eft,ex toto corde hor
tamur,amp;: obfecramus,vtipftus ecclefix pacê,vnitatê,amp;: verita
tê,pro qua ipfe Saluator tam inftanter orauit ad patrê,turbare
defiftant,Ô£: a prardîdis tam perniciofîs erroribusprorfus abfti
neâtjnuenturiapudnosfi efFedualiter paruerint,amp;:paruifle
p légitima documenta nos cèrtificauerint,paternae charitatis
afFedûjamp;apertu manfuetudinis,amp;: ckmêtix fontêjnhibêtes
nihilominus eidê Martino ex nnc,vt interim ab oi pracdicatio/
ne,feu prxdicationis ofFfcio omnino defiftat. Alioquin vt ipm
Martii^fi forte iuftitiaî,^ virtutis amor apdô nô retrahat,Ia
dulgentiacc^fpes ad pomitentiâ nô reducat,pœnarû terror co/
erceat difcipltnac,EundemMartinâ,eiufqj adhaerentcs,compIi
ces,làtitores,amp; receptatores tenore pfentiû requirimus,^!^ mo
nemus,in virtute fdê obcdientiz,St: fub praîdidis oibus,amp; fin
gulis poenis,eo ipfo ineurrendis,diftride prxcipiendo manda/
mus,quatin5' infra fexaginta dies,quoïj2 viginri primo,vigin
ti ^ fed*o,amp; reliquos viginti dies p tertio,ÔC peremptorio ter/
nimo^'gnamusjabamnbsp;in locis intra fcriptj%

B 4

immediate feqiïêtes nücrändos Jpc Martinus,côpIices,Faiito/
res,adhacretes,Ä:receptatorespraedid:iapraefatiserroribus,eo
rumcp praîdicatione,ac publicatiöne,amp; airertione,defcnfîonc
quoq?,Ô!: Iibroi^,feu fcriptiirat^ editione,fup eifdê,fiue eoi^ali
quo oino defift5t,Iibrofc^,ac fcripturas oês dC fingulas prçfatos
erroresjfeu eoijî aliquos quôdolibet continêtesjcomburât Pco
burifaciâtJpeetiaMartinuserroresamp;aflertioneshmôi oino
miocet,ac de reuocatione hmÔi p publica documêta in forma
iuris valida^in mambus duoi^ prxlatoiji côfignata,ad nos infra
alios fil:es4x»dies tranfmittêda5velpipmmet(fîad nos venire
voIuerit,qd'magispIaGeret)cûpraîfeto pleniffimo faluo côdu/
du^quê ex nûc côcedim9,deferêda,nos certiorcs efficiat,yt dc
èius vera obediêtia nulltis dubitationis fcrupulus valeat rema/
nefe,Âlias fî(qcf abiît)Martinus prçfatus^côplices/autoresjad
herêtes,Ô£: receptatores praedidi fecus egerit/eu prxmiiïa oia.

fecunda Corredionê^vitandû docuit,ex niïc ^^ut ex t'üc,dC ecô/
iierfo^eimdê Martinujcôplicesjadhçrêtesjfautoresjôi:: recepta/
tores pr3efatos,amp;: eoK quêh'bct,tanq aridos palmites i Chrifto
nô manêteSjfed dodrinâ côtrariâ,CathoIicaî fidei inimicâ,fiue
fc3dalofam,feudamnatajin nô modicâoffenfâdiuina:maiefta
tis,ac vKs eccRae,amp; fidei catholicac detrimentû,amp; fcâdalû dog/
matisâtesjô^ praedicâtes.Claues quoc^ ecclliae vilipêdentes,no
torio'^,amp;! pcrtinaces hçrettcos eadem audloritate fi.iiffc,amp; effe
declarâtesjcofdê vt taies haiît ferie codemnamus^S*: eos f tali/
Èus haberi,ab oîbus vtriufq? fexus Chriftifidelibus fupradidis
voïumus ^ mâdarnus.Eofqj oês^ô«: fingulosjoibus fupradidis
QC alijs côtra taies a iure infliçflis poenis praefentiû tenore fubtjci
mus,S^ eifdê irretitos fuiffe,amp; effe decerriimuSjô^ declaramus.
Inhib emus praeterea fub oîbus ô^fingulis pracmiffis pœnis,eo
ipfo incurrêdisjoîbus amp; fîngulis chriftifidcIibus fuperius noîa/
tisane fcripta etiapraïfatos crrores nô côtinêtiajab eodê Marti
no quôdolibet côdita,Pedita,aut côdendajvfedenda/eueoi^
aIiquajtangabhoieOrthodoxxfideiinimico,atcpideo vehe

mènf fulpcdajS:^ vt ciits memon'a oîno delcat dc chrifti fîdelîô

cÔfoi'tib,Iegere,aflerere,pracdicar€,Iaiidare,nTiprimere;pubhgt;
caré,fîue defcndere,p fe Faliû feu alios,direde P mdirede,tacî/
te Pexprefte,publice Poccuite/eii m domibus fui's/iue alqs lo/
cis,puWicis Ppriitatis,tenorequo^mô prac:fuTnât,Q_iimimmo
illa çôburât(vt prêeferf),Moncmus infup oês ëC fingulos chrifti
fi deles fupradidos fub eadê excôi catiom's latac fentêtiac poena,
Vt hçreticos prçdidos declaratos,Ô!: côdemnatos,madatisnris
nôôptemperâtes,poft lapfû termini fupradidi euitét,amp; qxian
tû in eis ê euitari faciât,n6c cS eifdê,PeoRî aliqvio,cômerciû,aut
ialiquâ côuerfatîonê,feu cômum'onê habcât,ncc eis neceflaria
mini{b-êt.Ad maiorêpr^eterea didi Martfni,fuorficp côplicûf,
fautói^,amp; adhaîrentiâ,ac reccptatof^ pnedido^ fîc poft lapfu
termini pracdidi dedaratoï^ haeretico^ ÔC côdemnato^ côfu
fioné. Vniuerfïs ÔC fingulis vtriu% fexus chriftifidelibus,pat«
archis,archicpifcopis,epis,patriarchalin,metropolitan,amp;alia/
rS cathedra]iîr,colIegiata^,ac inferioijt ecdîafj: praelatis,capitu
lis,altjfq?pfoniseccPiafticis,fecularib^,amp; quorûuis ordirîtï,eitâ
mendicantiij(pra:fertim eius GO^regationjs,ciiins didiisMarti
nus ê ^fcfflis,ôi: in q degere,Pmorari dicit )regularib',exêptis,
ÔC nô exéptis,necno vniucrfîs,amp; fingulis principibus,quacncp

ccclîaft{caPm3danafulgêtibusdignitate,Regibus,Impatoris
éledoribus,ducibus,marchionibus,comiribus,barombus,ca/
pitaneis,côdudoribus,domîcelIis,côitatibus,vnîucrfîtatibus,
potêtatibuSjCiuitatibuSjteiTiSjCaftriSjamp;lociSjfeueoïîîhabitato
ribuSjCiuib^,^ incolis,oibufcp alrjs ôC fingulis fupradidiSjp vni
uerfû orbê,praefertim in eadê Alemanea côftitutis,mâdamus,
quatin' fub pracdid^'s oibus ÔC fingulis poenis,ipfî,P eoE^ glibet
praîfatû Jyiartin0,coplices,adhaerêtes3receptâtes,â;: fautores g
fonalif capiâtjât captos ad noftrâ inftantia retineant,amp;: ad nos
mittât,reportaturi ^ tâ bono ope,a nobis,amp; fede apoftolica re
munerationê.premiûcp côdignû,lYaltê eos,amp; eoE^ quêlibet dc
Metropolitanis,cathedralibus,collegiatis,ôir alijs eccPt]s,domi
bus,monafterijs,conuêtibus,ciuitatibus,domint]'s,vmuerflta'
tibus,côitaabus,caltrisjterrisjac locis refpediue,tâ clerici,re

B iij

giilarcs,! laid Oes ^finguli fupradidi oino cxpdlat dtrftatcis
verojdominia^tert-asjcaftra,villas,comitatiis/ortiIida,opptda
amp; loca qi^Gcp vbilibet conßftetia,earö 8C eoi« refpediue.mc
tropolitan,cathedrales,coIIegiatas dC alias ecdi'as,monafteria,
priorauis,domus,conuetus Ä loca religiofa F pia,aiiiifcijcp or/
dim^Cvt pferf)ad q praefatQ MartinQ,P3Jiq ue ex pdidis declina
re cotigerit gdiu ibi pmanferint dC triduo poft recefffi eccKafti
CO ftibijcimiis interdido.Et vt pmifla oibus innotefcät,mäda/
mus infug vniuerfis patriarchis,archiepis,epis,patriarchalium
metropolitan.Sf aliarn cathedraliCi ac collegiataru eccPiaiji pra:
Iatis,capitulisali]Tqjgfonis eccKafticis fecularibusamp; quovuius

npt

coftitutis.qtinus ipfi Peoi^ glibct (ub fimilibus cenfuris amp;poe
nis eo ipfo incurredis^Martinö oefcp ä: fingulos fupradidos g
elapfoterminohmöimädatisfeumonitis nrisnöparuerint in
eoEjz eccPijsdominicis amp; alrjsfeftiuisdiebusdHinibi maiorpo/
puli multitudo addiuinaconuenerit,decIaratos hxreticos dC
condenatos publice mincict,fadatqj 8C mandet ab alq's nudari
amp; ab oibus ardius euttari.Necn5 oibus chriftifidelibus vt eos

nafterijs,domibus,conuetibusÖd alijs lods legijpublicarijatcp
afflgi faciat.Excoicamus quocpamp; anathematizamus oes dC fin
gulosamifdScB ftatus gradus c5ditionis,peminetiae,dignitatis
aut excelletiae hierint,g § minus pracfentes If ae FearS trälumpta
copiae feu exeplaria in Uus tern's amp; domii^s legi affigi dC publi
cart poftint fecerint fquo^ mo ^airauerint,p le PaliCi feu ak'os,
publice Focculte,dircde Findircde,tacite vd exprefle^Poftrc
mo ga difficile foretpfentes If as ad fingula quarc^loca deferri,
in gbus necefTan'a foret. Volumus ÖC apRcaaudorttate decer
nimus 9 earu tt^fumptis manu publici no tart) confedis amp; fub
fcriptis,Fin alma Vrbe imprefIis,Ö£: figillo aletrius cccRaftici p/
lati munitfs vbicp ftet dC plena fides adhibeat,put on'ginalibus
fösßaret amp; adlilieret fi ipret exh^tx F oftcdac«Et ne pfatua

hmoi eis pfonaltf lecftee ÔC intimatac forêt,Q.ii«ï nô fit verifimi/
le qj) ea q tâ patenter fiût,debeât apud eos incognitaremanere*
nôobftâtibuscôfl:itutionibus ÔCordinationibus apFicis/eufi
fupradicfiis oîbus ÔC fingufis Peotjtalicui^aut gbufiiis alîjs a fede
apRcaprardida/ab eapoteftatebntib',fiib quauisforma,etiâ
cÔfeflTionaliSjôC cû gbufiiis etiâ fortiiTîmis daufiihs^aut ex qua
uis caufa,feu grâdi côfîderatione,induit3 PcôceflTum exiftatjlt;^
interdici/uijjêdi ƒ excôicari nô pofl[înt g Iras apKcas nô facieru
tes plenâjôC expre(ram,ac de j^bo ad 5^u,nô ât g daufiilas gïia
les id importâtes de indulto hmôi mentionê,eiufdê indulti te/
noreSjCaufasjôC formas,pinde ac fi de ^hb ad j^'bîj infererent,
tta vt omnino toIlaf,pfentibus^ expreilîs hn tes»€ Nulli ergo
omnino hoîm,liceat hâc pagina nrac damnationis,reprobatio/
nis,reiedionis,decreti, dedarationis, inhibitiom's, voh intatis,
mandati,hortationis,obfecrationis,regfîtionis,monitionis,af/
fi'gnationisjcôceffîonisjcôdemnationis/ubiedtonisjexcôica/
tionis,amp;: anathematizationis infrin^ 'crejFei aufii temerario cô
traire.Si gs ât hoc attentare pfiimpferitjindignatione oîpoten
tis dei,ac beatoijî Petri ÔC Pauli apPoi^z eius ie nouerit incurfii/
r5.Datiî Romae apud fandîï Petrû. Anno incamationis domi
nicx^iVlillefimo Q^uingentefi'mo Vigefi'mo.XVII.Kalendas
lulij Pontificatus Noftri Anno Odauo.

Vif3,R.Milanenfîu5»

Albergatus.

ImpreffumpriusRomarg lacobuMazochiiï DeMandato.S«
D,N.PapaE,Et deinde Antuerpiae g Guilhelmiï Vorfl:crman.

B iiq

Onbsp;,nbsp;-■

\