|
3
VERZAMELING
DER
ZANGSTUKKEN
BEKROOND DOOR DE KONINKLYKE MAETSCHAPPY
VAN FRAEIE KONSTEN EN LETTERKUNDE
TE GE\T,
DEN l8 VAN WEIMAEND l8t6. |
||||||
|
RECUEIL
DES
CANTATES
COURONNÉES PAR LA SOCIÉTE ROYALE
DES BEAUX ARTS ET DE LITTERATURE
A GAND,
IJE l8 JUIN l8l6. i --------------■ _______
A GAND,
Chez P. F. de Goesin-Verhaeghe , Imprimeur de la
Société, rue Hautport n° 37. |
||||||
|
UITTREK uit het Verslag gedaen aen ds
koningljke Maetschappj der Fraeie Kons- ten en Letterkunde te Gent, over de stukken ter mededinging in 1816 ingeleverd. |
|||||||
|
He, eerste en uitmuntendste der weldaden van
den zegeprael van Waterloo, was de onafhanglyk- heid van ons Vaderland. Nimmer scheen eene om- standigheid aen het Genootschap gunstiger om de Konsten uittenoodigen tot het vereeuwigen, in hunne edele voortbrengsels, der gevolgenvan dien glorieryken Veldslag. 'T was in die vaderiandsehe inzichten dat het Voorschrift der mededinging door het Genootschap werd uitgezonden; thans mag het zich verblyden de opgevatte hoop ten deele vervold te hebben gezien. DICHTKUNDE.
De nederduitsche Zangstukken, ten getalle van vyf-
tien, en de fransche ten getalle van veertien, hebben de eerste ter beoordeeling voorgesteld geweest. De fraeiheid van een groot getal dier stukken, doet be- klaegen dat het Genootschap, ingevolge deszelfs wet- ten , slechts de bekroonde Dichtwerken' in 't licht hebbe konnen geven. De Prys, voor het nederduitsch Zangstuk voorge-
steld , is toegewezen aen Mevrouw Cath. Wilhel. Bilderdyk, te Amsterdam. De accessit aen Mv Jon. Bosscha , Hoogleeraer der
latynsche Letterkunde, te Amsterdam. De vereerlykende melding aen Mejuffr. Petronella
Moens, te 's Gravenhage, en aen Mr Pieter Ruiger Feith , lid van het Gerechtshof te Almelo. De Prys voorgesteld voor het fransch Zangsttik, is
toegewezen aen Mr Phil. Lesrroussart, van Gent, eertyds Hoogleeraer der Letterkuude, eenen der Op- stelders van den algemeinen nederlandschen courant, te Brussel. De accessit aen Mr Pieter Lebrocquy, van Gent, stu-
dent in rhetorica, in het koninglyk Collegie dezer stad. De vereerlykende melding aen Mejuffr.'C. S. Hugo
de Raveschot, te Brussel. |
|||||||
|
,i
|
|||||||
|
EXT RAI T du Rapport fait d la Sociétê
Royale des Beaux Arts et de Littérature d Gand, sur les moreeaux présentés au Concours de i8i6. |
||||||
|
.LiE premier et Ie plus signalé des bienfaits de la
victoire de Watereoo , fut l'indépendance de notre Patrie. Jamais circonstance ne parut plus favorable a la Société, pour faire un appel aux Arts, et les inviter a consacrer, dans leurs nobles Productions, les résultats de cette immortelle Journée. Ce fut dans ces vues patriotiques qu'elle publiale Programme de son Concours; elle peut se féliciter aujourd'hui d'avoir vu se réaliser en partie, les espérances qu'elle avait concues. POËSIE.
Les Cantates flamandes au nombre de quinze, et les
Cantates francaises au nombre de quatorze , ont été les premières soumisesa la discussion. Le mérite d'un grand nombre de ces moreeaux , fait regretter que la Société, conformément a ses statuts, n'ait pu livrer a fimpres- sion que les Poëmes couronnés. Le prix proposé pour la Cantate flamande a été
décerné a Madame Cath. Wilhel. Bilderdyk , a Amsterdam: Uaccessit a Mr Joh. Bosscha, professeur de litté-
rature latine, a Amsterdam; La mention honorable a été accordée a Madame
Petronille Moein's, a La Haye; et a Mr Pierre B-utger Feith, juge au Tribunal d'Almelo. Le prix proposé pour la Cantate francaise a été
adjugé a Mr Philippe Lesbroussart , de Gand, ancien professeur de belles-lettres, l'un des rédacteurs de la gazette générale des Pays-Bas, a Bruxelles. Uaccessit a Mr Pierre Lebrocquy, de Gand, élève
en rhétorique au College royal de cette ville; La mention honorable a été accordée a Madelle C. S.
Hu go de Bayeschot, a Bruxelles. |
||||||
|
MUZYK.
|
||||||
|
Zeven mededingers hebben om den Prys van het
Muzyk gedongen: alle de stemmen hebben zich vereenigd om dien toe te wyzen aen Mr Verheten, van Gent, die het fransch Zangstuk in muzyk heeft gesteld, en aen Mr P. J. Suremont, van Antwerpen, die zich op het nederduitsch Zangstuk heeft geoeffend. Een accessit is toegewezen aen Mr Ch. Gildemyn,
orgelist van O. L. V. te Brugge, voor zyn muzyk op het fransch Zangstuk. SCHILDERKUNST.
Twee Schetsen hebben ter mededinging gezonden
geweest. In het eendiè'r stukken, 't welk zinnebeeldig is, herkent men bekwaemheid, en de schikkingen eener gelukkige verbeeldingskracht; doch het veree- migt niet genoegzaem de hoedanigheden door het Genootschap vereischt. Aen dat stuk is eene vereer- lykende melding vergund; het heeft voor zinspreuk: Tout a la gloire des Héros. BOUWKUNDE.
Het voorwerp van den Prys der Bouwkunde, was
een Gedenkstuk op te rechten ter glorie van de Helden gesneuveld voor het Vaderland : eene Graf- maeld van M1' Fr. Florent, van Ath, heeft geschenen het meest aen de wenschen van 't Genootschap te voldoen, 't welk, ten blyke zyner voldoening, den zelven eenen Eerpenning heeft toegewezen. BEELDHOUW- PRINT- EN TEEKENKUNDE.
Het Genootschap had tot voorwerp van den Prys
der Beeldhouwkunde voorgesteld een Gedenkteeken in gebakken aerde, of afgegoten in plaester; en voor den Prys der Printkunde de afteekening eener schets van eenen Gedenkpenning ; er hebben zich geene mededingers aengeboden. Gent, 18 van Weimaend 1816.
De vaste Geheimschryver.
|
||||||
|
J. B. F. DE BAST.
|
||||||
|
MUSIQUE.
Sept Concurrens se sont disputé Ie Prix de la
Composition musicale: toutes les voix se sont réu- nies pour décerner la palme a MM. Verheten , dé Gand, qui a mis en Musique la Cantate francaise, et P. J. Stjremont, d'Anvers, qui s'est exercé sur la Cantate flamande. Un accessit a été décerné a Mr. Ctt. Gii.demyn ,
organiste de N. D. a Bruges, pour sa Composition musicale sur la Cantate francaise. PEINTURE.
Deux Esquisses ont été présentées au Concours.
Dans l'un de ces moreeaux, qui est allégorique, on reconnaït du talent, et les combinaisons d'une ima- gination heureuse; cependant il ne réunit point, a un degré suffisant , les qualités que la Société exi- geait. Mention honorable a été accordée a ce mor- ceau portant pour devise: Tout a la gloire des Héros. ARCHITECTURE.
Un Monument a élever a la gloire des Héros im-
molés pour la Patrie , était Ie sujet du Prix d'Ar- chitecture: un Obélisque de Mr Fr. Florent, d'Ath, a parU Ie plus se rapprocher des intentions de la Société, qui, pour niarque de sa satisfaction, lui a décerné une Médaille d'honneur. SCULPTURE, GRAVURE ET DESSIN.
La Société avait proposé pour Ie sujet du Prix de
Sculpture, un Monument en terre cuite ou jeté en platre; et pour celui de Gravure, Ie Dessin d'un projet de Médaille; il ne s'est point présenté de Concurrens. Gand, ce 18 Juin 1816.
Le Secrétaire perpétuel.
J. B. F. DE BAST. |
||||
|
Les Médailles destinées
aux Vainqueurs, portent d'un cóté l'emblême de tous les Arts; la légende désigne la Société qui les encourage; l'exergue la date de la distribution des Prix. Sur Ie revers des Mé-
dailles on lit les inscrip- tions suivantes: |
||||||||||||
|
De Eerpenningen den
Overwinnaren toegeschikt, hebben op den eenen kant het zinnebeeld aller Kons- ten; het opschrift wyst aen het Genootschap 't welk de zelve aenmoedigt; het on- deropschrift den dag der uitdeeling der Pryzen. Op de wederzyde leest
men de volgende byschrif- ten : |
||||||||||||
|
1° Op den genen aen Joff. I i° Sur celle décernée è
Bilderdyk. toegewezen : Mad. Bilderdyk. : NOBILISSIMjE
MUSAKUM ALUMNI
CATH. WILH. BILDERDYK
HAGjE COMITENSI
QUÖD
RELATAM AD WATERLOO DE GALLIS VICTORIAM
FELICI CARMINE
CELEBRAVIT.
|
||||||||||||
|
s° Aen Mr Bosscha : ia A Mr Bosscha
HUMANISSIMO
VIRO
JOH. BOSSCHA
QUÖD
REL. AD WATERLOO DE GALL. VICT.
CONCINNO CARMINE
CELEBRAVIT.
|
||||||||||||
|
3° Aen Mr Lesbroüssart : | 3° A Mr Leseroüssart %
PRjESTANTISSIMO
VIRO
PHILIP. LESBROÜSSART
GANDAVENSI
QUÖD
REL. AD WATERLOO DE GALL. VICX.
FELICI CARMINE
CELEBRAVIT.
|
||||||||||||
|
4" Aen Mr Leerocquï : 4° A Mr Lebhocqüï :
OPTIM* SPEI ADOLESCENTI
PETRO LEBROCQUY
GANDAVENSI
QBOD
REL. AD WATERLOO DE GALL. VICT.
CONCINNO CARMINE
CELEBRAVIT.
|
||||||||||||
|
5° Aen Mr Verheyen : } 5« A Mr Verheyen ï
SOLERTISSIMO
VIRO
PETRO VERHEYEN
GANDAVENSI
QUÖD
CELEBRATAM NTJMEROSO CARMINE
DE GALLIS AD WATERLOO VICTOR.
SUAVISSIMIS MODIS
APTAVIT.
|
||||||||||||
|
La Médaille décernée a Mr P.
J. Suremont, d'Anvers, porte la même inscription. |
||||||||||||
|
De Eerpenning aen Mr P. J.
Suremont, van Antwerpen, toegewezen, heeft het zelfde byschrift. |
||||||||||||
|
6° Aen Mr Gildemyn : 6° A Mr Gildemyn ï
PERITISSIMO
VIRO
CAROLO GILDEMYN
BRUGENSI
QUÖD
CELEBR. NUMEROSO CARM.
DE GALLIS AD WATERLOO VICT.
BLANDIS MODIS.
APTAVIT.
|
||||||||||||
|
Het gedacht diè'r byschriften
behoort aen Mr J. HLebrocquy, Hoogleeraer in het koninglykCol- legie, en Geheimschryver der Klasse van Letterkunde; het op- maken der Eerpenningen, waer in men de grootste konst bemerkt, heeft toebetrouwd geweest aen de graveernaeldvanMrL de Bast, eenen d~r bestierders van het Genootschap. |
||||||||||||
|
La pensee de ces inscriptions
appartient a Mr J. H. Lebroc- quy , Professeur au College royal, et Secrétaire de la Classe de Xittérature; l'exécution des Médailles , qui ne laisse rien k désirer, a été confiée au burin de Mr L. de Bast , l'un des Directeurs de la Société. |
||||||||||||
|
DE VELDSLAG VAN WATERLOO,
DOOR
CATHARINA-WILHELMINA BILDERDYK,
AEN WIE DE GOUDEN EERl'ENNING IS TOEGEWEZEN.
|
||||||
|
Koor.
v_/Ntwaakt, gewijde Harpenaren,
Gij, die der oudheid heldendaan Vereeuwigd et. op gouden snaren,
Gordt thands het stoflijk kleed weer aan.
Twee afwisselen ee Stemmen.
Ja, rijst verheven Bardenscharen:
Geen zang, van zwakker later jaren. Kan aan uw klanken evenaren, Kan hier vereischte tonen slaan. Wie kan, dan gij, den zege vieren:
Wie d'aanbraak van dien zaalgen dag, Die de önverwelkbare eerlauwrieren
Als korenhalmen oogsten zag ? Wie zal de broze stift bestieren;
Wie zingen 't onverschrokken zwieren Van de onverwinbrc veldbanieren , Waar Nederland op roemen mag? De twee Stemmen vereenigd.
Daal gij dan, Telg van 's hemels sfeereri, Gij, Liefde tot liet Vaderland !
Herschep den Dkhtrei tot Homeeren Wier borst van heilige aandrift brandt!
|
||||||
|
(O
Koor.
Barst los dan, ó Dichters, de zang van uw lippen,
De Kastalis zwelt aan des Helikons voet! 'T vloeit alles rondom* u, van reine Aganippen ;
Komt nader en put uit den grenzloozen vloed. Geeft lucht aan uw boezems, viert bot uw verrukking,
Verrukking van vreugde, aller harten gemeen! Een Stem.
'T is uit met verneedring, met dwang en verdrukking!
Een Stem.
De harten, de zinnen versmolten tot één!
Beide.
Heft aan dan, ó Dichters, op harp en cijmbalen!
Geeft lucht aan den vuurgloed, die blaakt in uw borst!
Europa, heel de aard, zal uw klanken herhalen, ,Van daar, waar omglinsterd met gloeiende stralen, De middag het aardrijk verstikt van de dorst, Tot daar, waar zijn naven met ijs zijn omschorst. Koor.
Heft aan dan, 6 Dichters, op harp en cijmbalen!
Europa, heel de aard, zal uw feestzang herhalen! uw feestzang herhalen!
herhalen! Aria.
De halve wareld, in den boei
Des woesten dwinglands zuchtend,
Zag na de nacht van 't stormgeloei,
Een heilrijk reddende uchtend! Van 's Donaus boord, van Newaas stroom,
Van Theems en Elbe- en Okerzoom,
|
||||
|
(3)
Vereenden zich de braven:
Als stroomen, ruischend tot één kolk, Werd heel Europa tot één volk, Om recht en eer te staven!
Die eedverbreker weergekeerd, Die, balling weggedreven,
Op nieuw den Scepter had onteerd,. En half' eene aard deed beven,
Vermat zich in zijn dollen waan, De handen aan 't gevest te slaan, In spijt van zoo veel wakkeren:
Ja, waagde op nieuw den Kaïnsvoet Te baden in een zee van bloed Op Neêrlands bloiende akkeren.
Het halve Koor.
Dan, de Almacht strafte 't zwart vergrijp,
Het lot was voor de ontwikkling rijp; En de afgrondskolk spleet op die d'onmensch moest verzwelgen. De wederhelft.
Oranjes borst, voor 't lood
ontbloot, Trotseerde d'onverbidbre dood, Gerugsteund door den bloem van Batavier en Belgen. Het geheele Koor.
Plukt, jeugd en grijsheid, eerelover,
En strooit het al de paden over, Waar Nassauws Telg den voetzool drukt!
Ja, Neêrland, draag den held in 't harte, Die onvertzaagd den dwingland tartte, En ons den boei heeft afgerukt!
|
||||
|
(4)
|
|||||
|
Rei van Grijzaarts.
Wij grijzaarts, aan des grafkuils rand gebogen,
Genaken U met dankbaar weenende oogen, ó Gij, wiens hand het lot bestiert!
Tot U verheffen we onze palmen, Bij 't roerend lof- en jubelgalmen Waar Neêrland zijn herstel meê viert!
Tot U vermeten we ons, met needrig hart te bidden
Laat Neêrlands lust in Neêrlands midden,
En roepe uw stem hem niet dan spa!
Hij zie in de afkomst van zijn loten, Als cederstammen opgeschoten, De panden van uw heilgena!
Ons oog zag Neêrlands worstelstrijden; Het weende om 't onverduurbaar lijden, Dat heel Euroop verpletterd heeft;
Wij zagen haar van 't juk bevrijden : Thands hebben wij genoeg geleefd!
Koor.
Thands hebben wij genoeg geleefd! Stemmen.
Heft, heft aan, ö zuigelingen,
Die, ook staamlend, God vereert! Voegt uw stem bij 't jubelzingen:
Neêrland heeft getriumfeerd! Maagdenrei en jongelingen,
Schaart u weer in blijde kringen, Schoon de vreugd u werd ontleerd! Maagdenrei en jongelingen,
Stemt in 't juichend jubelzingen; Neêrland heeft getriumfeerd! |
|||||
|
(5)
Koor,
Neèrland heeft" getriumfeerd!
getriumfeerd! Kinderen.
Juichen we onze redders tegen!
Enkel zegen Hechte de Almacht aan hun lot!
Strooit, ó strooit hun pad met bloemen, Die wij onze redders noemen. Brengt, ó brengt den dank aan God!
Afwisselende Stemmen.
Eerste Stem. 'T is dan uit met tranenplengen,
En de boei verbrak als glas! Koor.
Wat bevrijding!
Tweede stem.
'T is dan uit met tranenplengen,
Waar 't verblijf der wanhoop was! Koor.
Wat verblijding!
Derde stem.
Bloei en welvaart tiert en wemelt
Op de ontsloten waterplas! Koor.
Ja, de zegen,
Drupt als milde zomerregen! |
||||
|
(6)
|
|||||
|
De drie stemmen.
Veld en dalen zijn verhemeld, Waar de poel van jammren was ! Bloemen spruiten, halmen golven
Op het eerst vertrappeld veld,
Door den bloedstroom overdolven, Uitgeplonderd door 't geweld !
Eer en Godsdienst zijn thands heilig, En geen spel des dwinglands meer:
Deugd en onschuld, weder veilig; En de trouw herademt weer.
Koor.
Allerwegen
Stroomt de zegen Ons uit 's hemels volheid tegen! KRÜGSMÜZIEK.
Coupletten.
Gij Helden, die van wijd en zijd, Voor God en Vaderland,
De reuzenkracht der hel ten spijt, U gordet tot den heilgen strijd; U reiken wij de hand.
Koor.
U reiken wij de hand. Met ons verbroederd in den nood,
Vereend door oorlogsmoed,
Böodt gij met ons de borst aan 't lood; Bleeft ge onverwrikbaar in den dood; En wijddet ons uw bloed!
Koor. En wijddet ons uw bloed!
|
|||||
|
(7)
|
|||||
|
Ja, gij, die verr' van eigen kust,
In 't veld van 't schoon verbond ,
Uw levenslicht zaagt uitgebluscht': ó, Hoe benijdbaar is uw rust Op dien gewijden grond!
Koor. Op dien gewijden grond.
Het bloemtjen, weemlende om uw asch,
Met hemelblaauw getooid,
Herinnert ons bij 't heuvelgras, Hoe schoon, hoe grootsch uw sneuvlen was, En zegt, » vergeet hem nooit!"
Koor. »Vergeet, vergeet hem nooit! "
Een stem.
Ja, Neerland zal steeds aan den krijgsman gedenken Die sneefde voor Koning, voor de Eer, en voor 't Recht!
1 Arduin zal zijn roem de vereeuwiging schenken, Aan 't glorierijk sneuvlen des dappren gehecht!
Een tweede Stem.
Zijn naam zal 't verwoesten der eeuwen trotseeren;
En blinken met glorie ondoofbaar in glans! Beide Stemmen.
De maagden zijn lauwren met bloemen schakeeren,
Zijn tombe met dankbare tranen vereeren, En vlechten haar om met de onsterflijke krans.
Een Stem.
Jaren zijn in 't niet vergaan
Sints ons 't lot verdeelde;
Maar de vrucht vervreemde niet, Die één bodem teelde.
|
|||||
|
(8)
|
|||||||
|
Ja, de Belg en Batavier
Juichen even teder,
Keeren van den boei verlost, Tot één vader weder.
Voegen zij voor Neêrlands heil
Hart en handen samen,
Wij bestemmen dees hun beè Met een drievoud amen.
Koor.
Komt, Muzen, treedt uw tempel uit,
Ten zegefeest gedoscht!
Vereeuwigt op den Elpen luit Hoe Neêrland werd verlost.
Apollo, leen uw gouden stift Aan Neêrlands Dichtrenstoet;
Hun boezem gloeit van dankbre drift, Want Neêrland werd behoed.
Gij kunsten, slaat de hand in één 5 Etst, beitelt in metaal;
En grilt in duurzaam marmersteen Der Helden zegepraal!
Uw zon, uw heilzon schittert weer, Met gloeiend goud omhuld!
De Vrede daalt op 't aardrijk neer; Europa slaakt geen wenschen meer;
Haar beden zijn vervuld ! Haar beden zijn vervuld! |
|||||||
|
Uwe rechterhand, 6 Heere, heeft den vijand verbroken.
Mozes.
|
|||||||
|
DE SLAG VAN WATERLOO,
DOOR
JOAN BOSSCHA,
AEN WIE BEN ACCESSIT IS TOEGEWEZEN.
„ — Si me lyricis vatibus inseris
„ Sublimi feriam sidera vertice." Horat. |
||||||||||
|
Eerste Deel.
|
||||||||||
|
Recitatif.
|
||||||||||
|
G
|
Evoel! ontgloei den geest: wil gij den zang bezielen,
Die van de dankbre lippen vliet.
Verrukking! schenk uw heilige aandrift, Schenk vuur en kracht aan 't zege-lied.
Ontgloeide zangers! meldt die zege ; Stort uw gevoel in klanken uit.
't Omkranste speeltuig breng uw hulde aan d'eedle helden, Wier moed den dwingland heeft gestuit.
Koor.
Ziet gij ginds de velden golven
Van het zegenrijke graan ; Nijvre maaijers! heft geen zangen
Bij dien vollen zegen aan. Halmen ! laat uw aren hangen,
Gij verspilt vergeefs dien tooi; Want de klepperende hoefslag-
Wacht u. als zijn wisse prooi. Maar gij, landman! treur niet, klaag niet,
Als g'uw oogst verwoesten ziet; |
|||||||||
|
(io)
Hier, hier kiemt d'onschatbre zegen,
Die de stille vrede biedt.
Alle volken zullen oogsten, Dankbaar oogsten van uw veld;
Hier wordt vrijheid, hier wordt welvaart, Hier wordt vrede en rust hersteld.
Recitatif.
Die heilzon daagt. — De stilte der natuur
Wordt door een dof gedruisch verbroken, De lucht gloeit van een aaklig vuur; Daar in 't verschiet reeds dorp en hutten rooken. Help , help, ö God! Weer van ons af die tegenspoeden , Dat schriklijk lot.
Maer neen — neen laat de krij gstorm woeden; Dat vrij het ros den oogst vertrede;
Wij hebben goed en have veil Voor 't onwaardeerbaar heil Der zaalge vrede. Kwartet.
A. Verbeelding! schets ons geen tafreelen Van d'ijsselijken strijd, op dien geduchten dag. B.
Neem, schilder! hier penseel noch verwen ,
Het hart kromp weg van wee, als 't oog die jammren zag. C.
Grief, Dichter! geen gevoelge zielen Door 't schildreri van een' strijd waar van de menscheid beeft. D.
Leg neer, geschiedenis, uw veder,
Het nakroost loochende u, zoo gij naar waarheid schreeft. |
|||||
|
1
|
|||||
|
A. B. G. D.
Maar schets met vuur en tracht
Voor 't laatste nageslacht Den moed van zoo veel helden, Ontruk hen aan den dood; En blijft het zaalgend heil, dat uit die jammren sproot, Met dankbre erkentenis vermelden. Aria.
De vrede daalt,
Door 't licht omstraald,
Waarvan de hemelgeesten gloeijen; De tweedragt wijkt,
De vrijheid prijkt,
De kunsten bloeijen. Geen heil zoo schoon,
Geen grooter loon,
Voor zoo veel jammervolle dagen. Zoo lonkt de maan
Ons troostrijk aan
Na d'onweersvlagen. Koor.
Voer lente! voer jaarlijks tiw dartle gespelen,
Strooi rozen, strooi bloemen op 't lagcbende veld;
Wij willen steeds blijde in uw hooggetij deelen,
Steeds wordt uw genot in ons loflied gemeld. Maar bij dat gevoel, dat uw komst ons zal schenken,
Zal 't hart aan de zege van Waterloo denken;
Dan zingen wij dankbaar bij 't vreugde geschal : «Bij Waterxoo kiemde de vree van 't heelal." |
||||
|
Tweede Deel.
Recitatif.
ó Twijgen uit het lauwerbosch, huwt u aan d'Idumeesche palmen
En vlecht u door de lijkcipres. Laat, volken! hier uw lofzang galmen, Brengt bloemen bij dees graven aan.
Koor.
Stort uw offergeuren uit,
Avondstranden, morgenlanden ! Geestdrift, door geen dwang gestuit,
Zal z'op 't heilig outer branden. Volken ! stroomt hier bij elkaar,
Laat uw lied ten hemel klimmen, Tooit het somber rouwaltaar,
Offert voor der helden schimmen : Zij stierven in den heilgen strijd ; Hun zij een dankbre traan gewijd. Duet.
Maar 't is geen traan van troostloozeu rouw, Die 't oog ontschiet;
Zij vielen, Pligt en Godsdienst getrouw, Maar stierven niet. •
Koon.
Zij stierven niet: Kwartet.
A. Hij sterft niet, die in 't hart blijft leven Van een dankbaar nageslacht. B.
Hem velt geen dood, wien steeds de hulde
Van geheel de wereld wacht. |
||||
|
■(.5)
G.
Hij sterft niet, die door eedle daden
't Menschdom duurzaam heil bereidt.
D.
Hem biedt de geest der menschheid dankbaar
Deer kroon der onsterflijkheid. Koor.
De tijdstroom vliet,
Zij sterven niet
Die in het hart der menschen leven. Zij leven zoo
Die Watebxoo
Als helden voor 't heelal zag sneven. Aria.
Nog jaren na dat schriklijk uur
Als in dit vruchtbaar dal,
Dop nieuws herborene natuur Haar gaven strooijen zal,
De landman gravend in zijn veld Verwonderd onder d'aard'
Den schedel van een oorlogsheld, Of degenkling ontwaart.
vv anneer de spa, bij 't dieper gaan , Op 't roestig slagzwaard stoot,
Dan wijdt hij hun een dankbre traan , Wier bloed daar voor hem vloot.
|
|||||||||
|
Ko
|
|||||||||
|
OR.
|
|||||||||
|
Brengt dan herwaarts keur van bloemen,
Stort z'op 't somber rouwaltaar j Dat de klank der lofgezangen
Zich aan d'offergeuren paar'. |
|||||||||
|
( i4)
Laat het eind der eeuwen nadren,
Als de tijd zijn' loopkring sluit, D'eeuwen wisschen geen herdenken
Aan regtschapen helden uit. Derde Deel.
Eecitatif.
Droog, droog den traan, die bij de somber graven
Die bij der helden asch 't gevoelig oog ontgleed, Komt huldigt nu die eedle braven Die 't moordend staal niet vallen deed.
Koor.
Neen geen edeler belooning
Helden! wacht uw moed betooning Dan uw eigen pligt gevoel;
Yrijheidsliefde, pligtbeseffen Was de drijfveer van uw treffen Pligtbetrachten was uw doel.
Door geen legers te vervaren
Hebt g'in 't barnen der gevaren Glorierijk dien pligt volbragt:
Bij 't gevoel van eigen waarde Loont u 't loflied van heel d'aarde En de dank van 't nageslacht.
Duet.
De nijd moog aan uw glorie knagen
Mijn Vaderland!
Ook gij, ó Vaderlandsche Helden'. Bleeft d'eer gestand.
|
||||
|
( »5)
Koor.
Ja de Viersprong zal gewagen
Van den nederlandschen moed.
Ja de Viersprong tuigt uw grootheid, Vaderlandschen heldenstoet !
Was hun palstaan, was.hun strijden, Op den Viersprong niet geslaagd,
Nimmer hadden onze zangen Van een Waterloo gewaagd.
Septuet.
Ruischt, ruischt -vrij, ó hijmnen!
Deze helden ter eer,
Zij schonken de vrede Aan het Vaderland weer.
Maar wie heeft hunne armen In het treffen bestuurd?
Maar wie heeft in 't strijden Hunnen moed aangevuurd ?
Wie schonk hun die geestkracht, Die gevaren bespot?
Wie, wie heeft de standaards Van den dwingland geknot?
Wat gij deedt, ó Helden! Dat deedt gij door God.
Slot - koor.
Gij dan, vader aller volken!
Vader van ons Vaderland!
Schenk de volken, schenk ons krachten, Dat die vrede blijve in stand.
Stort uw zegenrijke gaven Op geheel het menschdom uit;
Boven al laat Neêrland bloeijen, Tot de tijd zijn' loopkring sluit.
|
||||
|
NEDERLANDS ONAFHANKELIJKHEID BEVESTIGD;
|
|||||||||||
|
OF DE OVERWINNING VAN
WATERLOO, \
DOOR
PIETER RÜTGER FEITH,
"WELKEN EENE VEREERXYKENDE MELDING HEEFT BEKOMEN.
|
|||||||||||
|
AlUA.
|
|||||||||||
|
IL
|
|||||||||||
|
n de nood nog booger stijgen?
|
|||||||||||
|
't Woedend vuur des oorïogs brandt;
Menschlijkheid en rede zwijgen ; Hooger kan de nood niet stijgen ! Wie behoudt het Vaderland ?
Buonaparte wil 't verdelgen, Alles doen te gronde gaan.
Weert u Batten! weert u Belgen! Buonaparte wil 't verdelgen. Ginder rukt zijn krijgsmagt aan!
Choor.
Geen bange vrees beroert ons harte.
Geheel de menschheid staat ons bij.
De Gauler kruip' voor Buonaparte ! Zijn haatlijk juk vervloeken wij !
De trotschaard moog' ons honend dreigen! Wij toeven hem met vasten moed
En zullen zeker 't hoofd niet neigen Eer dat zijn zwaard ons vallen doet.
|
|||||||||||
|
C'7)
Recitatief.
Op Elba's grond tot ballingschap verwezen,
Heeft hij door snood verraad zich op den Troon hersteld En ons, ter naauwernood tot vroeger heil herrezen, Op nieuw ten prooi bestemt van heerschzucht en geweld.
Aria.
Een lage ziel, voor 't juk geboren,
Moog' siddren als het trillend riet;
Maar wie de vrijheid kan bekoren
Zwicht voor een' dwingland niet.
Recitatief.
Een fiere heldenstoet daagt ijlings uit Brittanje,
En Duitschlands dapper volk rukt, als een stormwind, aan.
Ginds wappren in de lucht de vanen van Oranje, En Neerlands jonglingschap zie 'k op de grenzen staan.
De grijze Blucher zal met jonge krachten strijden, •En Wellington doen zien, wat 's veldheers inoed verman.
Oranje zal zijn bloed aan Neerlands welvaart wijden. Onsterfelijken roem belooft het Schoon Verdrag!
Solo.
Beef, woeste dwingland, donderwolken
Begrimmen u in 't rond!
Nooit onderwerpt gij vrije volken! Haast gaat uw magt te grond!
Uw knechten, adelaars en dolken Beschaamt het Schoon Verbond !
Choor.
Zou hij op nieuw door list en logen
Ons 't oude dwaalspoor in doen slaan? Neen, door den dwingland eens bedrogen,
Jaagt zijn belofte ons huivring aan. ó
|
||||
|
(i8)
Hij zou ons regt met voeten treden,
Zich mesten met ons goed en bloed, En ons voor godsdienst, deugd en zeden
Een hel ontsteken in 't gemoed. Duetto.
A.
Tranen vloeijen uit mijne o ogen.
Waarom laat gij mij sdleen? B
'k Heb mijn liefde en pligt gewogenj
En ik vlieg naar 't slachtveld heen. A.
'k Wil u dan van 't harte scheuren,
En omgorden met het staal. B.
Nu zal ons geen leed gebeuren!
.Vrouwen spreken mannentaal! A.
Strijdend moet gij mij gedenken,
'k Vlecht voor u een lauwerkroon. B.
Boven al wat Vorsten schenken
Streelt mij, dierbre, uw heldenlpon.
A. en B.
Liefde zal den moed verhoogen.
Liefde valt geen strijd te zwaar.
Liefde, trouw en edel pogen Sieren glansrijk 't echtaltaar.
|
||||||
|
/
I |
||||||
|
( '9)
Solo.
Hoort, dappren, hoort de krijgscimbalen!
Zij klinken heinde en veer.
Stelt nu den dwingland perk en palen En stort zijn' zetel neer.
De hoop der menschheid kan niet falen. Gij komt verwinnaars weer!
Choob.
Nog stroomt het heilig bloed der vadren,
Die moedig voor de vrijheid streên,
Den Belg en Batavier door de adren En maakt ze vreeslijk als voorheen.
Oranje zal hun 't eerspoor wijzen, Oranje beider hoop en kracht;
In hem ziet Belg en Bat verrijzen De leidstar van hun voorgeslacht.
Terzetto.
A. Hoort gij van ver 't geschut wel knallen? B. Ik arme grijsaard hoor niet meer.
-
C
't Gedonder nadert Brussels wallen.1
A. B. en C.
Almagtig God! ach, red ons wee.r.
A.
Mijn broeders zullen vast niet wijken.
Groot is hun moed en sterk hun vuist. |
||||
|
(ao)
B. Als allen aan mijn zoons gelijken,
Wordt zeker 's dwinglands magt vergruisd.
C.
Oranje zal zijn fierheid staven,
Zoo lang hem 't bloed door de adren vliet.
A. B. en C.
Zij komen nooit terug als slaven;
Maar ke'eren vrij , — of keeren niet. * A.
Mijn broeders minde ik als het leven;
Maar nooit heb ik hun' moed geblust. B.
'k Heb zelf mijn zonen prijs gegeven,
Hun zwaarden met mijn' niond gekust. C.
Hoort! wijken niet de donderslagen?
't Geluid verflaauwt! De dwingland zwicht!
A. B. en C.
ó God, wil deze hope schragen,-
Beschaam hem voor ons aangezigt! Choor.
ó God, wil deze hope schragen;
Beschaam hem voor ons aangezigt! Recitatief.
Wie komt daar aan, met zweet en stof beladen,
En gilt zyn vreugd met luide kreten uit ?.... Gewis, zijn mond verkondigt heldendaden!
't Ontzind geweld is in zijn vaart gestuit, |
||||
|
(2I)
Hoort! Hoort! Hij roept: » de zege is ons beschoren!
»Een heilig vuur bezielde ros en man,
"Des vijands heir ging in den strijd verloren, En Buonaparte vlugt, zoo ver hij vlugten kan." Choor.
Triumf, triumf, wij zegepralen !
De heerschzucht ligt aan band !
Laat Ons der Godheid dank betalen! Gered is 't Vaderland!
Solo.
Rijst, ach tbr e vadren, uit uw graven!
Uw nakroost, groot als gij,
Verwerpt den vuigen naam van slaven En vecht zich roemrijk vrij.
Keer, Willem, keer terug in 't leven! Keert, Nassau's helden, keert!
Uw naneef durft u na te streven. Hij bloedt; — maar triumfeert!!!
Choraal of Canto firmo,
Geschikt, om door het geheele Audilorium gezongen
te worden. Triumf, ons volk, ten strijd gegaan,
Heeft voor de vrijheid pal gestaan, Gelijk in vroegre dagen,
Heeft 's dwinglands schandlijk juk vernield En door der vadren moed bezield, De zege weggedragen!
Triumf, God heeft door vasten band
Het lang gescheurde Nederland, Ter goeder uur verbonden. |
||||
|
De dwingland heeft maar één geslacht,
Maar één gevoel en ééne kracht Op onzen grond gevonden. Triumf, een Koning, wijs en goed,
Gesproten uit ons eigen bloed, Laat Neerlands waarde gelden!
Hij is der braven heul en troost En schenkt ons uit zijn dierbaar kroost Reeds vaderlandsche helden !
Triumf, triumf, de nacht verdwijnt,
En 't vrolijk licht der hope schijnt Ons van de kimmen tegen!
De toekomst lenigt allen druk En zal in glorie en geluk De voortijd overwegen!!!
|
||||||
|
Io triumphum! Plaudite, plaudite i
Evicta sors est, causaque justior Rursus triurophat.----- LQIV'MAT^SCH.
|
||||||
|
OP DE VERJAARDE ZEGEPRAAL
|
|||||||
|
B IJ
WATERLOO,
DE"N l8 JüNIJ l8l5.
DOOR PETRONELLA MOENS,
WELKE EENE VBREERLYKENDE MELDING HEEFT BEKOMEN
|
|||||||
|
Choor.
J Uich Nederland! Juicht heldenzonen !
De zegepraal van 't heiligst regt;
Vergt broederlijke jubeltoonen, De kunstmin heeft haar gloriekroonen Aan 't lied der Barden toegezegd.
Aria.
De dag der zegepraal verjaart,
De dag die Neêrlands lot besliste, Toen heldenbloed het slavenmerk
Voor eeuwig van ons voorhoofd wisehte. Triumph! Toen zonk der snooden trots!
Toen ja, toen schreef de vinger Gods
Op 's overwinnings gouden wieken: »Mijn Almagt heeft 's volks trouw gekroond
»Mijn zegen dauwt waar eendragt woont
«Bij voorspoeds heerlijk morgen krieken. |
|||||||
|
(»4)
Dei' vadren onverwrikbre moed
Ontvlamde Neêrlands heldenscharen. De laatste bloeddrop was gewijd
Aan 't heil van haardstede en altaren. God! Waar Bataaf of Belg ook viel
Daar jubelde de heldenziel
Verbroederd bij het zegepralen. De dood, voor 't Vaderland zoo schoon
Bragt stervende een gloriekroon
Van ongeschapen morgenstralen. Recitatif.
De snoode Corsicaan (wiens tergende overmoed
Sints lang de weegschaal der geregtigheid verlamde, Tot wreed verkropte wraak' vol Godlijk reinen gloed
Door 't heiligst offervuur op Moscou's puin ontvlamde) De snoode Corsicaan op zwarte gruwlen trots ,
(Hij, die zoo valsch als laf, om schuilplaats had gebedeld) Hij schiep 't gevloekte ontwerp, vol woede op Elba's rots.
Maar 't vrij Europa bleef door broedertrouw veredeld, Gelijk een onweerswolk die 't gouden middaguur
In duisternis begraaft, en in spelonk en dalen Ginds de echo's dondrend wekt wen 't kronkelend bliksemvuur
De lucht al vlammend scheurt door de uitgebarsten stralen 5 Zoo vreeslijk dreigend was der franschen helsch verraad;
De olijven schaduw damte op Donau's heldre golven, Maar de oorlogsdonder brulde, en Vorstendom en Staat
Zag 't schittrend volksgeluk in 's afgronds nacht bedolven. Uw jeugdig rijksgebied, ó roemrijk Nederland!
Zag Buonaparte aan 't spits der woeste heermagt nadren. Reeds was den aadlaar op uw heilgen grond geplant,
Maar helden grootheid bloeide op 't graf der dappre vadren 't Volk zwoer zijn Koning trouw, en 's dwinglands wissen val.
't Scherpte op den grondsteen van ons Rijk zijn speer en zwaardeh. Verwinning of den dood! zoo luidde 't krijgsgesehal
Der helden, die zich om Qranje's heervaan schaarden. |
||||
|
(25)
Elk man vloog fier ten strijd; ja, zelfe onwrikbre moed
Schiep Neêrlands vrouwen, hoe zachtaardig, tot heldinnen. Gaat, zegeviert of sterft! Dit was den afscheidsgroet
van Bruid, van Moeder en van Huwlijksgesellinnen. Choor.
Zalige eendragt! Hemelspruit!
Beeld van 't naamloos Alvermogen! Waar gij 't glorieperk ontsluit,
Galmt der dappren krijgseed luid.
Daar straalt moed uit vonklende oogen. Eendragts onverwrikbre magt
Heeft ons heer doen zegevieren. Juicht! (waar Willems veldbanieren Ooit voor Neêrlands regten zwieren ) Daar schept liefde uit zwakheid kracht.
Trio.
A. B. est C. Grootsch vloog Neêrlands volk te wapen,
Rijk en arm en jong en oud.
Zelfs de knaap met blonde lokken Zwierde 't wrekend slagzwaard stout.
B.
t Neêrlandsch meisje scheen de helmpluim
Schooner dan den rozenhoed. C.
Fierheid vloeide reeds den zuigling
Met de moedermelk door 't bloed. A. B. en C.
Schrijfpen, beitel, spoel en kouter
Wierp men roemvol neer op 't outer Van 't bedreigde Vaderland. 4
|
||||
|
(a6)
't Was hier de edele zucht naar vrede,
Die uit sikkelen zwaarden smeedde, Schittrend in der helden hand. Solo.
Gelijk de jonge dag (die bergtop en valeijen
Met rozenverwig licht omvloeit
En koeltjes ademt, die langs 't boschloof spelemeijen Door perelenden dauw besproeit) Zoo praalt ge in 's levens bloei, ö jonge Oranje Vorst! Zoo, zoo deedt ge in den strijd door aller helden borst De hoop op de overwinning gloren.
Uw blik zoo gul, zoo fier ontvlamde een edele vreugd Grijze ondervindings kroon en bloesemtooi der jeugd Verzeekren u volksliefde, en uit uw heldendeugd Is Neêrlands oude roem herboren. Recitatif.
De valsche tijger durfde op Neêrlands ontrouw reeknen.
Reeds waande hij zijn disch in Brussels wal gespreid;
Maar bloed, bloed moest zijn vlugt meteeuwge schande teeknen; Ja, 't moordrot viel, vergeefs door hoop op roof gevleid,
't Scheen Buonaparte een spel, heel Neêrland in te zwelgen; Maar hij, die de Almagt zelf door honend lasteren tart,
Hij vlood vol wroegende angst voor Pruis en Brit en Belgen En knaagde woedend nu zijn eigen tijger hart.
Vereeuwigd Waterloo ! Laat Koningrijken vallen, Gij blijft een schittrend stip op 't wentlend wereldrond
Uw naam blijft over 't graf der volgende eeuwen schallen Gij praalt als Marathon tot 's wereld avondstond !!
Ja, Neêrlands heldenmoed heeft hier den grond geheiligd; Hier heeft Oranje's bloed voor 't Vaderland gevloeid;
Het bloed dat op de Kroon (die Neêrlands trouw beveiligt) Voor 't laatste nakroost met robijnen luister gloeit.
|
||||
|
(27)
o Zalige avondstond! Gij zaagt na 't vreeslijkst kampen
t Geredde Vaderland met lauwren grootsch versierd.
Neen, nooit ontstak natuur zoo schoon uw gouden lampen, Dan toen der volken regt hier had gezegevierd. Chooh.
Triumph Oranje en Wellington !
U strooit Europa gloriepalmen, Triumph! 't veroverde kanon
Heeft, van de Sambre tot den Don,
Uw zege al dondrend doen weergalmen. Triumph! De vijand wierp 't geweer
En de onverdedigde adelaren Vol woeste wanhoop vliedend neer.
Grootsch wreekte Blucher 's Duitschers éer,
En roem omkranst zijn zilvren haren. Solo.
Bloedig slagveld! Schrik der menschheid! Weenend viert hier 't Vaderland
Schoon getooid met lauwerkroonen, 't Lijkfeest van zijn heldenzonen. Dankbre liefde is de eeuw ge graflamp Die bij de asch der dappren brandt.
Sluimert zacht, gij zaalge dooden!
't Laatste bloed uw hart ontvloeid
Blijft in 't oog des eeuwgen heilig. Zaalge dooden slaapt hier veilig, Tot in d'ochtend der verrijzing Uit dat bloed uw palmtak groeit.
Magen van gevallen helden!
Perelt nog de traan der smart
Op de onwelkbre krijgslaurieren 's Braven stervend zegevieren Dauwde troost en stillen wellust Zelf in uw verbrijzeld hart.
|
||||
|
(ad)
|
|||||
|
DUETTO.
A. en B,
A.
De weduw zocht vruchtloos haar gade onder 't krijgsheer.^
Hij bloedde op het slagveld, of juichte als verwinnaar ( Schoon stervend ) nog luid. B.
Vergeefsch vraagde 't weesje zijn' vader van 't leger,
En breidde (met lachjes om 't rozenkleur mondje) Reeds de armpjes uit. A. en B.
Maar liefde en ontferming vol gloeijende erkentnis
Omhelsden de treurgen en droogden de tranen Der hulploozen af.
De weduw en weezen der helden zijn heilig; 't Gezin des verslaagnen is de erfnis, die de Almagt Aan 't Vaderland gaf.
Allegro.
Triumph! De zege, door Oranje en Wellington,
Ja, door 't Verbonden heer, zoo glorierijk bevochten , Gloorde als de morgenster, bij 't scheemren van de zon,
En heeft olijven-groen door 't lauwerloof gevlochten. Triumph! Bij Waterloo is Frankrijks magt verplet.
Da£ir werd uw diadeem, ó Buonaparte! een adder Die u de ziel verscheurt, ja, 't jongst genot besmet;
Daar ge op uw rots versmacht, door haar venijnvol zwadder. Van daar het caspisch meer zijn blaauwe baren plooit
Om 't kleed, waarmede Europe, al beeldend schijnt omhangen Tot daar de Taagstroom 't goud haar in de lokken strooit
Weergalmde berg en dal door dankbre gloriezangen. |
|||||
|
(*9)
Triumph! Bij Waterloo heeft 's Eeuwgen arm 't verraad
Van 't eedverbrekend rot, natuur ten schrik, gewroken; t Smoorde in de Sambre, of't vlood verstrooid, gevloekt, gesmaad;
En Frankrijks Lelie was met nieuwen zwier ontloken. Aria.
Juicht Sarmaat! Germaan! en Belgen!
Juich Bataaf! Juich eedle Brit!
Die bespat met vonklend zeeschuim. Op uw krijtrots veilig zit.
Juich , juich , vredevol Europa! Liefde en kunstmin gaan ten rei.
De oorlogstrommel is vervangen Door de teedre veldschalmei.
De
eerste straal van vrede's daagraad
Ging in 't strijdbaar Neêrland op;
t Lachend morgenwaas des voorspoeds Kleurde daar der heuvlen top.
Juicht! Smeedt zwaard en speer tot sikkien; Juicht! herbouwt paleis en hut
Vlecht, vlecht gouden korenaren Om den mond van 't moordgeschut.
Lammren grazen, waar de heervaan Roemrijk golvend was geplant.
Vreedzaam viert natuur den lijkdienst Voor het kroost van 't Vaderland;
In den grashalm, in de veldbloem Ginds op der verslaagnen graf
Teekent ze ongetooide grootheid (Als in d'eedle beeldspraak) af.
Slot - choor.
Deze dag, de dag der glorie
Schittert inde volks-historie Eeuwig de aardstirannen blind!
|
||||
|
(3o)
Neêrland! Wat uw borst ooit griefde
Juich, ö juich! 't is trouw, 't is liefde I>ie heer, vorst en volk verbindt.
Koning Willem ! Neêrlands Vader! 't Laatste bloed uit hart en ader Stroomt voor U en voor Uw kroost.
Kunsten, juicht! Juicht wetenschappen ,Vrij, vrij moogt ge uw vleuglen klappen Waar de zon der glorie bloost.
|
||||||
|
't Is groot, in oefenperk naar eermetaal te dingen;
Maar grooter, eedier is 't, der Helden roem te zingen. |
||||||
|
LA JOURNÉE DE WATERLOO,
PAR
PHILIPPE LESBROUSSART,
PlÈCE QUI A REMFORTÉ LA MEDAILLE »'oR.
|
||||||
|
Comme en tm Ciel binlant, deux effroyailes noes
Qui portent Ie tunnerre et la mort dans lenrs flancs, Se heurtent dans les airs, et volent sur les vents. ( Henriade , chant 8- )
V^uEt bruit a retenti? Le demon de la guerre
A-t-il brisé sa chaïne, et revient-il encor D'un bras ensanglanté promener sur la terre Et la servhude et la mort? .. Oui: celui qui dix ans sur l'Europe accablée
Appesantit le joug de ses sanglantes lois, L'implacable ennemi des Peuples et des Rois, Fait a la France désolée
Entendre sa sinistre voix. ,
Il vient! . . L'humanité pousse un cri dépouvante: L'enfer frémit de joie, et la mère tremblante Presse ses fils contre son coeur.
Le palais des Bourbons recoit l'usurpateur; Louis, d'un noir complot déplorable victime, beloigne de ces lieux reconquis par le crime. Aux plaines de la Flandre une vaste cité oous les pas du Monarque abaisse sa barrière , Et cette enceinte hospitalière
Accueille Vinfortune et la fidélué. |
||||||
|
<
|
||||||
|
(32)
Blais déja dans son cours la messagère ailée
A dun retour funeste effrayé vingt Etats, Et dun sommeil trop court l'Europe réveillée Se relève en courroux, et s'apprête aux combats. Déja la vaste Germanie ,
Frémissante a ce nom dès-long-tems odieux, A de sa jeunesse aguerrie
Rassemblé les essaims nombreux.
Un cri farouche et belliqueux
Des remparts de Berlin au loin s'est fait entendre: Albion livre aux vents ses altiers pavillons, Et les vieux soldats d'Alexandre
Calmes et menacans, serrent leurs bataillons. Cependant Ie despote a ressaisi son glaive:
De la France épuisée il veut rouvrir Ie flancj Courbé par Ie malheur, son orgueil se relève, Et c'est peu de régner, s'il rie verse du sang. Dans son espoir féroce il appelle au carnage Ces guerriers, dont naguère il trahit la valeur, Et d'une voix tonnante adresse ce langage A leurs légions en fureur: »Vous qua délaissés la victoire,
»Je la ramene dans vos bras. «L'affront qui flétrit votre gloire »Yous demande d'autres combats. »Nous ressaisirons nos conquètes,
»Mais Ie fer doit les obtenir. »Venez, les périls sont vos fètes, »Il faut triompher ou mourir. |
||||||
|
»Yous qu'a délaissés, etc;
|
||||||
|
(53)
«L'univers appartient aux brares:
»Le faible doit semer, c'est nous qui moissonnons. »Je vöus promets de l'or, du sang et des esclaves; » Marchons ! " Il dit: et d'un seul cri tous jurent de Ie suivre
Cent mille combattans, qu'un fol espoir enivre, Déja font retentir les hymnes du vainqueur. Perfide! oü conduis-tu leur téméraire ardeur ? En vain ta voix séduit leurs phalanges guerrières 5 De quoi te serviront ces prestiges nouveaux ? L'infame trahison a souillé leurs bannières : L'honneur entoure nos drapeaux.
Mais la trompette sonne; et de leurs fiers rivaux Le bronze au loin grondant annonce la présence,. On voit a l'autre bout de cette arène immense Du Beige et de l'Anglais flotter les étendards; Et leurs rangs, hérissés d'une forêt de dards, Sur les guérets voisins s'étendent en silence. Les chefs de nos jeunes guerriers, ' ersant de nouveaux feux dans leurs coeurs intrépides, rromettent a ces coeurs, de renommée avides, Et des périls et des lauriers. "Soldats, en ce jour la Patrie
»Se repose sur ses enfans. »Ecoutez sa voix qui vous crie : » Belges, songez d vos sermcns ! «Cent fois les mains de la victoire
»Ont couronné nos fiers Ayeux; " Jurons, héritiers de leur gloire, "Jurons de triompher comme eux! «Soldats, en ce jour la Patrie, etc.
5
|
||||
|
(34)
«Cohorte vaillante et fidelle,
» Sachons jusqu'au trépas défendre ce drapeau; «Notre Pays nous voit et l'Honneur nous appelle: »Yive la Belgique et Nassau!"
A l'instant tout part, tout s'élance:
Du glaive on *voit jaillir l'éclair. Chassé du tube qui Ie lance, Le plomb fatal siffle et fend l'air. Baissant son arme étincelante Le bras tendu, le cuirassier De son impétueux coursier Guide la fougue obéissante, Et dans ses rapides élans, Penché sur Ia noire crinière, Roule un nuage de poussière Qui porte la mort dans ses flancs. Les ennemisr pressés sous leurs aigles altières,- Invoquent a grands cris le nom de l'oppresseur, Et fondant a la fois sur leurs fiers adversaires, Semblenl par le • péril accroïtre leur fureur. De leur ehoc épouvantable La plaine au loin a tremblé, Et sous leur masse innombrabïê Le sol gémit ébranlé. La, des Cbefs les voix tonnantes Retentissant dans les rangs Enflamment par leurs accens Les cohortes frémissantes. Ici, les timballes bruyantes, Les sons précipités du clairon belliqueux, Les sauvages clameurs du soldat furieux, Et le cri déchirant des victimes mourantes, D'une horrible harmonie épouvantent les cieux. A coups précipités les foudres de la guerre De membres palpitans jonchent au loin la terre. |
||||
|
(55)
Le fer croise Ie fer : tout immole ou périt.
Sur les casques brisés les sabres retentissent, Et les coursiers bondissent
Dans Ie sang qui jaillit.
o Spectaele a la fois effroyable et sublime!
Sur Ie corps de Picton, Howard tombe égorgé, Du plus saint dévoüment immortelle victime, Brunswick vient de périr. .. Il est déja vengé. Au milieu des guerriers que ton exemple anime, Guillaunie, un coup funeste a menacé tes jours: Mais un Dieu tutélaire en prolonge Ie cours, Et sauve de l'état l'liéritier magnanime. Rien ne peut étonner, en ces instans cruels, De l'héroïque Arthur (i) l'audace et Ie génie, Et vous, nobles enf'ans de la Galédonie, Quel barde chantera vos exploits immortels ? ... Long-teins, sur ce champ de carnage,
La mort, portant des coups égaux,
Entre ces terribles rivaux, Dans ses fatales mains balance l'avantage. Le Corse, écumant de fureur,
Accuse la fortune a Ie servir trop lente, Et pressant ses guerriers d'une voix foudroyante, "ar un nouvel espoir raniine leur valeur. Insensé! Sur ta tête il est un Dieu vengeur Qui va sur tes débris signaler sa puissance. Il doit punir Ie crime, et délivrer la France De son farouche usurpateur.
Un héros chargé d'ans (2), dont jadis la vaillance Contre toi du Très-Haut acoomplit les décrets, A su, trompant ta vigilance, Dans la profondeur des forêts,
|
|||||||
|
(O Le Duc de Wellington.
|
|||||||
|
O) Le F. M. Blucher.
|
|||||||
|
(36)
Sur tes flancs désarmés s'avancer en silence.
Ces altiers conquérans, pressés de toutes-parts, Sont frappés a la fois d'une terreur subite. C'en est fait: fugitifs, épars,
Dans ces funestes champs l'effroi les précipite: Mais partout Ie vainqueur, volant a leur poursuite, Fait flotter dans les airs ses sanglans étendards. La bayonnette meurtrière Perce les rangs éperdus, Et dans Ie sang des vaincus A longs traits se désaltère. Egaré, furieux, et cédant a son sort, L'usurpatear a fui___ Seul il consent a vivre :
Et ses vieux compagnons, dédaignant de Ie suivre,
Tombent avee honneur dans les bras de la mort, Victoire, victoire immortelle !
Le Beige a défendu ses droits: Peuple brave, Peuple fidelle, Jouis du fruit de tes exploits. Repose eafin, ó ma Patrie;
Qui peut t'attaquer désormais? Repose-toi, terre chérie, Dans la Victoire et dans la Paix. Contrée heureuse, oü la vaillance
Brille a cóté de la beauté, Unis les arts a l'opulence, Et la gloire a la volupté. |
|||||
|
Repose enfin, ó ma Patrie, etc*
|
|||||
|
LA
BATAILLE DE WATERLOO,
PAR
P. LEBROCQUY,
ÏOËME QUI A MÉRITÉ UN ACCESSIT.
|
||||||
|
Horum omnium fortissimi simt Belg».
CSSAR, BEL. GAL. .
-tVÉveillez vous, Bardes de la Belgique,
B eprenez avec moi vos luths et vos concerts;
Prêtres, a nos accords mêlez un saint cantique,
Que nos chants confondus pénètrent dans les airs.
Aux cent voix de la renommée
Osons associer pos voix,
St des vengeurs du tróne annoncons les exploits,
Chantons___ dans mon ame enflammée,
Un feu subtil s'est répandu;
Qu'aux sons de ma lyre animée Le calme au monde soit rendu. D'un Dieu j'ai senti la présence, Devant lui, vents, faites silence, Vous, fleuves, suspendez vos flots: Entraïné par sa violence, Mon esprit plus hardi s'élance, Et s'ouvre des sentiers nouveaux. Napoléon de sang et de vengeance avide,
De son séjour obscur quitte les tristes bords; |
||||||
|
(38)
A travers les périls de la plaine liquide,
Un esprit malfaisant Ie guide,
Et la France en tremblant Ie recoit dans ses portï. Il a paru.... la paix du monde est exilée;
On voit autour de lui frémir ses bataillons; Par les bras triomphaps de trente nations Du temple de Janus la porte étoit scellée, Sur ses gonds ébranlée,
Elle fléchit, et croule a la voix des clairons. De ses cohortes sanguinaires
Le superbe tyran menaee l'univers. J'ai vu ses bataillons inonder nos frontières, Leur nombre étoit égal a l'arène des mers. Leur étendard sanglant a nos yeux se déploie, Tout le camp retentit d'une barbare joie, Et leurs horribles cris vont fatiguer les airs : »Que partout gronde notre foudre, »Au loin qu'elle sème l'effroi; ■» Le dernier tröne mis en poudre »Doit voir tomber le dernier Roi. »Des bords du Tibre jusqu'au Tage, ï Du Nil aux rives de l'Ister, »Que tout ressente notre rage, »Que tout périsse par le fer. >Dans la force le droit consiste, »La justice n'est qu'un vain nom; «Marchons, frappons, rien ne résiste »Aux soldats de Napoléon. " C est ainsi que jadis les enfans de la terre,
Enorgueillis de leurs corps monstrueux, Osèrent défier le maïtre du tonnerre Et disputej' 1'Olympe aux Dieux.
|
|||||
|
'
|
|||||
|
( 39 )
|
|||||
|
Francais, titans ambitieux,
Un orgueil témérair*
Comme eux vous rend audacieux, Et comme eux vous serez foulés dans la poussière. Mais quel autre tableau trouble mes sens émus?
Quel est donc ce pompeux spectacle? Le ciel, par un nouveau miracle, Nous rendroit-il le siècle de Cadmus? Soudain les casques, les épées Semblent sortir de nos sillonsj Partout nos fertiles eontrées Semblent vomir des bataillons. Vois les peuples les plus braves
Accourir des bords du Rhin, Et les guerriers de Berlin Se joindre avec les Bataves. Vois ces favoris de Mars, Vrais enfans de la Belgique, Arborant le Lion antique, Courir ^ ja victoire unis aux Léopards» Ne redoutons plus les ravages Du tjran et de ses bourreaux, Contr'eux sur nos rivages L'éternel fait descendre un peuple de héros. Ou suis-je! d'horreur je frissonne,
La terre tremble sous mes pas, Au loin le bronze qui résonne Donne le signal des combats. Le Francais bouillonnant dans la plaine sélance, Quelques instans sa violence Semble écraser nos guerriers éperdus. Mais non, la victoire infidèle |
|||||
|
(4°)
Ne désertera point ses enfans trop connus:
Le trouble les fait fuir, raais Ihonneur les rappeile; lis sont surpris, raais non vaincus. Oit court ainsi ce jeune Alcide?
Son aspect des combats a changé les destins; Des Belges c'est le noble guide,
La victoire le suit, la foudre est dans ses mains. Tel lorsque vainqueur des orages,
Le soleil eclatant reparoit dans les cieux, Il ramene le jour, et déja les nuages Ont fui son disque radieux;
Tel, entraïné par l'ardeur qui l'anime, Nassau faisoit voler l'effroi de rang en rang, Quand soudain, ó surprise! 6 crime !
Le plomb mortel l'atteint et fait couler son sang?.... Consolons-nous, ce sang devient le gage De nos plus fortunés succes;
De nos guerriers il redouble la rage, Et ce sang s'expïra dans le sang des Francais. Mais je sens croïtre les alarmes:
Alecton sörtant des enfers
A dépeupler tout l'univers,
Semble exciter les bras et leur prèter des armes. A la tète des siens se montre Wellington; Je vois a son aspect frémir Napoléon. L'airain qui s'allume
Vomit le trépas, Et la terre fume Du sang des soldatsj Les bataillons roulent Loin des étendards, Et les eoursiers foulent Leurs membres épars. |
||||
|
(40
L'écho s'épouvante
Des cris des mouransj A leurs hurlemens La bombe bruiante Joint ses sifflemens. Mais envain les mourans s'entasseat,
Envain les Francs sont renversés, De nouveaux ennemis remplaoent Tous les ennemis terrassés. Ni l'audace, ni Ie courage, Du combat ne fixent Ie sort: Partout dans ces champs de carnage On ne voit triompher que l'horreur et la mort. Enfin Blucber s'avance;
Sous ses longs escadrons la terre a retenti;
Ils ont tremblé ces tyrans de la France, Le fier Napoléon lui-même en a pali.
Leur audace les quitte, ils courent, se dispersent,
■^es soldats et les chefs se heurtent, se renversent;
Wes bataillons entiers se laissent enchaïner,
•kt leur bronze homicide a cessé de tonner.
A 1 instant mille voix annoncent la victoire;
JNos guerriers sont debout, la palme sur Ie front,
Et celebrant leurs succes et leur gloire Des ennemis ils redisent l'affront: |
||||||
|
Choeür de Guerriers.
Triomphe! Du couchant aux rives de l'aurore,
Peuples recommencez vos concerts fraternels : La paix que l'univers implore
Nos bras et Welliïjgïon l'ont rendue aux mortels. 6
|
||||||
|
(40
- lis ne sont plus ces jours d'alariiies,
Le repos au monde est rendu; Mères ne versez plus de larmes, Napoléon est abattu. Triomphe ! Du couchant, etc. Lève-toi fertile Belgiquè,
Jouis du fruit de nos succes; Vois sous un règne pacifique Fleurir le commerce et la paix. Triomphe ! Du couchant, etc. |
|||||
|
.
|
|||||
|
LA BELGIQUE DELIVREE,
O ü
LA JOURNÉE DE BELLE ALLIANCE,
PAR
Meile HUGO DE RAVESCHOT,
POEME QUI A OBTENU UÏJE MENTIOJT HONORAELE.
|
||||||
|
J'ai Ie droit de chanter tnon Ptince et tnaPatrie,
Je n'ai jamais chanté pour les tyrans. UNE VIERGE BELGE.
Mes soeurs, entendez vous eet effroyable son?
UNE AUTRE.
Du bronze destructeur e'est la voix. foudroyaute.
LA PREMIÈRE.
Comme il vomit la mort en ce jour d'époiivante!
Helas! de l'esclavage et des maux qu'il enfante Qui nous sauvera ?___ LA SECONDE.
.....Wellington.
Cest de lui que j'attends la fin de ma souffrance,
" un héros invaincu si terrible a la France, Que ne doit-on pas espérer? Et Ie Dieu que j'adore
Qui déja sut nous délivrer, Saura nous délivrer encore. Hatons-nous de i'implorer. |
||||||
|
(44)
CHOEUR DE VIERGES.
Ciel! entends nos soupirs, sois touche de nos larmes,
Que nos voeux supplians fléchissent ton courroux, Dieu des guerriers, daigne bénir nos armes, Dieu des guerriers, viens combattre avec nous. USE VOIX.
Sois de nos défenseurs et la force et l'égide,
Sans toi, sans ton appui que peut tout l'univers ? ÏINE AUTRE.
Hepousse loin de nous un ennemi perfide.
Le Beige assez long-tems a langui dans ses fers.
ENSEMBLE.
Ëtends sur nows ta main puissante,
Epargne a la Patrie a peine renaissante, L'lyjrreur du joug et d'un sceptre étrangejr.
LA PREMIÈRE.
Termine enfin les maux de ton peuple fidele.
l'aijtre. Daigne toi même embra«ser sa querelle. ENSEMBLE.
Seul, tu peux vaincre et nous venger.
TOUTES LES VIERGES.
Ciel! entends nos soupirs, sois touche de nos larmes,
Que nos vceux supplians fléchissent ton courroux; Dieu des guerriers, daigne bénir nos armes, Dieu des guerriers, viens combattre avec nous. |
||||
|
(45)
|
|||||||
|
UNE VOIX SEULE.
Mes soeurs, l'airain sacré retentit dans nos plaines!
C'est Ie signal dun nouveau sort. UNE PARTIE DU CHOEUR.
Est-ce un triomphe ? Est-ce des chaines ?
l'autre partie.
Est-ce l'allégresse ou la mort? TOUT I,E CHOEUR.
Etre immortel! Compatis a nos peines.
|
|||||||
|
Ah! cessons de gémir, j'apercois nos guerriers,
lis triomphent, leurs fronts sont ornés de lauriers. Vous, donc l'heureux aspect dissipe nos alarmes, Venez, venez, vaillans libérateurs , Empressez vous d'annoncer a vos soeurs Que la victoire a couronné vos armes. CHOEUR DE GUERRIERS BELGES.
i^a Patrie est sauvée, elle n'a plus de fers!
Chantons son bonheur et sa gloire.
ruyez durs souvenirs de tant de maux soufferts, Le Ciel nous donne la victoire!
UN GUERRIER.
Un Dieu propice aux voix de ses enfans
A du haut de son tróne écouté vos prières, tin seul mot de sa bouche a fini nos misères, &t brise pour jamais Ie sceptre des tyrans. Ne craignez plus pour vos frères; lis sont libres et triomphans! |
|||||||
|
(46)
|
||||||
|
CH0EUR DE GUERRIERS.
|
||||||
|
Adorons la main vengeresse,
Qui des méchans a puni les forfaits. Ouvrons nos coeurs a l'allégresse, L'Europe a reconquis la paix. ü» GUERRIER.
J'ai vu l'usurpateur vers la France alarmée
Fuir, plein de rage et glacé de terreur. UN AUTRE.
J'ai vu sa formidable armee
Tomber inanimée, Sous Ie glaive vengeur. UN TROISIÈME.
Il est détruit eet Empire oppresseur,
Sous ses vastes débris sa puissance abymée N'est plus qu'une fiimée, Que dissipe l'aspect de Wellington vainqueur. TOUS TROIS.
Albion! des tyrans éternelle ennemie,
Des vengeances de l'hydre impie,
Tu preserves notre Patrie; Et ton héros devient notre sauveur. UNE VIERGE.
Et toi, digne héritier d'une race cbérie,
Jeune et brave Nassau nous es-tu conservé ? UN GUERRIER.
Seul entouré d'une horde cruelle,
Il affrontait Ie fer sur sa tète leve ; Secondant sa valeur notre troupe fidele, S'élance, un prompt succes a couronné son zèle, Nos heureuses mains l'ont sauvé! |
||||||
|
(47)
|
|||||
|
TOUS LES GUERRIERS,
Nos heureuses mains l'ont sauvél
CHOEÜR DE VIERGES. *
Sois-donc béni, Dieu, qui de l'esclavage,
Daigne en ce jour affranchir nos foyers j
De tes enfans, de tes guerrlers,
Recois et l'amour et l'hommage.
, UNE VIERGE.
Et vous, soldats, dont Ie courage,
A sauvé ce héros ménacé du trépas, Quelles palmes, quel prix ne méritez vous pas ? CHOEUR DE GUERRIERS.
Il vit, il est vainqueur, voila notre salaire,
Voila Ie prix qui, seul peut satisfaire ! Un peuple généreux. DEUX GUERRIERS.
Si notre sang a coulé pour sa vie,
Nous l'avions tous promis a la Patrie. Le Belge a mis sa gloire a remplir tous ses vreux. t'uN DES DEUX.
Élevons jusqu'aux cieux nos accents d'allégresse,
Nos bras ont combattu pour nos champs paternels. i/autre.
oous les yeux d'un héros mille exploits immortels,
Ont signalé notre jeunesse. LE PREMIER.
Par lui, par nous, nos foyers défendus,
N'ont point subi 1'affront des chaines. |
|||||
|
(43)
|
|||||
|
i/autre.
Son sang et notre sang pour jamais confondus,
Ont pour jamais fertilisé nos plaines. ENSEMBLE.
ó Champs heureux! ó champs sacrés!
Par sa vertu, par son sang illustrés, Réjouis-toi, triomphante Patrie, Tu ne seras plus asservie.
Malheur! malheur a l'ennemi sans foi, Qui, rompant des sermens les chaïnes révérées, Oserait menacer nos heureuses contrées; Le Beige est toujours pret a mourir pour son Rol. CHOEUR DE GUERRIERS.
6 Champs heureux! Triomphanie Patrie,
Libre. aujourd'hui, rejouis-toi ! Tu ne seras plus asservie ! CHOEUR DE VIERGES.
Oh ! par quel tendre empressement,
Par combien d'amour et de zèle, Pourrons-nous, peuple fidele,
Payer tant de dévouement?
CHÖETIR GÉNÉRAL.
Grand Dieu, qui fis pour nous éclater ta puissance
Dieu terrible aux tyrans, favorable aux héros, Accorde a nos foyers le prix de nos travaux, Une éternelle indépendance. |
|||||