-ocr page 1-
V
Gt.-ttfAfH
De tyd en heeft noyt weghgenomen
ö
rp
a
V
u
v
X)
V
a
d
'O
o
t-t-
T3
p
.9
3
o
m
1133J.I3AO llflZ Xz ;Bp-EU ItlByW
I
^^iäHMliia
- "       " ' "• " -
-ocr page 2-
KORNELIA BeNTIVOGLI,
0 F:
GELUCKIGE ONGELUCKEN.
Iti Needer-duit^e Vah\en,
Door JAN ZOET,
Gerijmt»
/'Amßerdam, Gedruckt by Tïmon Houthaack,
Voor DirckCornelisz. Houthaack, Boeck"
verkoper op de hoeck vande Nieuwe-zijdsKolck. i6fo.
-ocr page 3-
A E N DE
E: Wel-ge-oeffende en Konft-lievendo
Mijne by-zondre en gunftige Vriend.
, E: wel-ge-oeffende en Konß-Bevende,
K hebdeezege-fchiedenis, uit tweederleye in-zichten,
tot een Tooneel - fpel be-wrocht: d' eerfte be-oogde ^
heure by-zöndre be-valligheeden en wonderlikke toer
vallen, die (mijns oordeels) na-by weêr-gaadeloos zijn.
De tweede zag op de tijd ( zijnde d'aan-vang van het twalif-ja-
rige be-ftant) waar inze gebooren en (toter volle ouderdom) op-
gewoffen is: zo datze,door een Poëtze kracht,lichtlik tot de hoe-
danigheid derteegen-woordige Vreede, waarin Spanje, en het
Vrye Needer-land, elck-ander, op'et minnelixt, om-halzenen
kufien, zou zijn te brengen j doch ik heb 'er, wijl heure naturelik-
ke fchoonte geen op-tooizel van nooden heeft, dit ge-weld niet
willen aan-doen: In-voegen dat ik haar, zo alsze is, aan de macht
enbe-fcharming van uw E: Wijsheid koom over-geven en op-
offeren: Myvoor-zeekerehdedatze daarwel-koomen wei-ont-
haalt zal zijn; naar-dien ik de door-dringende ftralen van uw E :
goed-aardigheid dik-wijls,door de dikfte duifterriüTen,met groot
eenglants, zag uit-breekenj en, als,een hlixem, op.gehjke-ptH
doeningen en Rijm-ftoffen, needer-dääleri, Paar byjieh ikuwÊ :
ge-neegentheid, voornamelik tot deze Gelukkige On-gelukken,
in 't voor-leezen zo zichtbaar be-merckt, dat ik 'er uw E: niet heb
können ont-houden. Ik heb, door-gaans, d'aller-zeedigfte en
voor-vloeyenfte woorden, om de zeltzamë-harts-tochten der Be-
drijvende Perzonen te beeter uit-te-drukken, ge-bruikt: My zel-
\%n, in alles, naar den aart en eigenfchap der ftoffe voegende.
Laat'er dan d'eer van uw E: teegen-woordigheid, wanneerze
hetj'Höeflik-tooneel van de door-luchte Schouburg, in 'er be-
hoorelikkege-ftalte,be-treet, altijd ge-nieten ■, opdatzehaarzel-
A z                               ven
-ocr page 4-
ven des te vry-moediger, in al 'er doen , ten voor-deel der Oude
en Ouderlooze, onderde fchaduwe van zulcke dichte en wijd-
tiit-gefpreide vleugelen, voor de luft-zieke-oogen der lachende
Jeugd en dicht-gehairde winck-brauwen,mag vertoonen, en heur
be-fturve mondain wier minnelikke-fpraak d'aUer-minzaamfte een
volle vol-doening zal vinden, te zeediger openen. Doch ofze,
van zommige Bet-weeters, in't een oft ander, wierd be-dilt, zo
wilt uzelven daarom in geen ge-vaar ftellen: want heur ge-duld
kan alle voor-vallen ver-duuren. Wef halven zy, by de Reede-
likke, en voor al by "uw E: tot een hailzäam-voor-beeld des ge-
dulds zal worden -a^n-rgenoomen. Waaropikmy dan ver-laat,
be-veel uw E: be-rie%ens -tiwlEs; *Ge-maälinne,;.m d'Almogen-
de macht van den On-be-grijpelikken God,; JPóógèhde onder-
tufTchenteßlij^erL»
                                            "         ..'•,..
,£: Wèl-^ejfindé.èp Konß4ieve»dt vriend,,                            ':.
uw E: van harten toe-ge-neegen_s
I» Äeftrtfeldam, den leften-däg v am
Laiï-maand des Jaars 1Ö49.
KORT
-ocr page 5-
KORT BE-GICIP
KÖrnelia Bentivogli, Vorfielïkltt-Eedel-Iuffet< binnen.Bolongjen, Stad
in Italien
, verwekt, door 't uit-breeken der Minnelik^e-gemeenfchap,
die z.y een wijl-tijds, ender Huwelix-belo'fie, in"t ver-burgen , met
Alfonfus d'Eft, Hertoog van Ferrarenyhad gehad, de haat heurs Broe-
ders,een ßrengen ontzAggelik_Eedel-mantonder Wiens
voogdyenx.org
z,y,naa'toverleeven heurer Ouderen, was bevolen: i,oodatz,e, op d'allér-onge-
leegenfie tyd, in 't mtierße gevaar vervalt, enheur eerß-gebore Zoon verließ
j
doch word,na'et verkopen van een bedroefde nacht en wonderlijke dag,op een
by-z,onderer wijs,.yan.alle ellenden en fivarigheeden, door 't behulp van
Don Jan
de Gamboa en Don Anthoriio Ifurica,Spaanfche Ridders en gefwore Hals-
wienden■,'[verlofi; en, in 't Dorp Duive-vlucht, onder de fihaduwe der milde.
Fruit-boomen, ten ö%a$a$i.&>&trjBloeders, beneven de voornoemde Spanjaarden^
in 't openbaar, aart deHartoog) doofde Prießer, ge-hmu
Beziehierbyhetachtftedéel^ert,^,,;'.,:,-.!/." t« . ", ,r es:. 't. k : h,":
Beklaaghelikke Gefehicde^ '
                                                          I
aiffen. Fol: i. ">:■"-. S'%**<?'?                                -'• • ''
HetTooneel isb'mrien, en een uur-gaans buk
tenBolongjen.
:'t Spel begmd'm de voor-nacht, en endigt des
• ;qndèrêndMgs,ïti den avond.
Spr£-
A $
-ocr page 6-
Spiekende Be-drijvers.
Don Jban de Gamboa, ? „ '-. „.,,
S. Spaan/ze Ridders en gefwoore Hals-vnenden,
D Ö N A N T H O NIO IS U N C A, >
Katharina, Dienfi-maagdvan Don Ian en Don Anthony,
S A N TI s TI v A N, Knaap van Don Ian.
KORNBIIA Be N TI v o G LI, Onder-troude van de Hartoogvan Ferraren.
Laurens Bentivogli, Broeder van Korneli, Vorfllik Eedelman,
Gonsago, Knaap van Laurens Bentivogli.
Zuxpisia, Kamenier van Korneha Bentivogli.
AtFÖNStt S dl s T, Hartoogvan Ferraren, ondcrtroude van Kornclïa Bentivogli,
F AB io, Knaap van de Hartoogvan Ferraren.              _ L
i. 2. 3. 4- Bolongnoyfen..                                      "'-!)■'
Leonard o, Knaapvan Don Anthony.                        !
Ray van Engelen.                                                         -                   :
BERNARDUS d'EsT, Priefler en Na-neef van de Hartoog.
K o RN EL IA DE B RU NÓ, Kortifaen van Santiftivan. jj
Z A B IN A, Dienfi-maagdvan de Priefler.
Swijgende Be-drijvers.
Zoontje van Korne LI a Benti vog ir.
1. 2. 3. 4. Dienaers van Lau RZH s Bentivogli.
I. 2. 3. 4. J. 6. 7. 8. Dienaers van de Hartoog.                              ,
Zoog-min van 't Zoontje van K o R N E L I a B e n t I v o G L I.
-ocr page 7-
^J
KORNELIA BENTIVOGLI.
Geluckige On-geluckcru.
EERSTE DEELS
EERSTE UIT-KOOMEN.
Don hau de Gamhoa, Don Anthonto Ifunca,
Thenen was, eer-tijds, by yder, vooreen zon
Vand'Aardboóms-omme-loop, vermaard j en, als
een bron
Der weetenfchap,ge-acht: want,in' er hooge-fchoo-
len,
Was 't leerlik onder-wijs aan zulck een volck bevoo-
len,
Die, door bevindingh,in dewerckende-natuur,
En geeftelikke-krachtvan Waater, Lucht, en Vuur,
En Aarde, d' eygenfèhap van 't zichtbre-weëzen willen.
Het Raad-huys, daar 'et Recht de burgerlikke*twiften,
Door Wettelikgefprek, gelijk een rietje, brak,
En niets dan liefde en vreede in alle harten ftak,
Wierd nimmer met vergif van 't kou 'e goud beftreeken,
Om, in den Tabbaard, een ontftelde-kop te fteeken j
Deshild de Wijsheid daargeduurig d'overhand:
En, door dat berg-kriftal, quam Trooyeiljin de brand. .
Een zegbre-burgery, door trouw, des rijx gjisb. uuren,
Tot onderlinge hulp, verbond; des hunne muiifen- ^
Onwinbaar waren, toen de Perfeyaanze vloot, •
Xe water, en 'et heyr te land, de Stad befloot,
Om d'eedle vrydom dier aaloude plaatz'te floopen.
tfietvrouwelik geflacht hild, tuflchen vrees en hoopen, .
Dekloekfteridderlchap, door een verhoolen-kracht, jjjß^
Die Venus, fluyps-wijs, in heur brandende oogen bragt,'
En, als een blixem, op de koelfte borft, deê daalen,
Jn zilvre kluyfters, ftip ge vangen; Maar de ftraalen
? Dier
-ocr page 8-
Dief morgen-fterren zijn mi zonder glants en gloor ;
Vermits dentrotzenGrïeckzijn zyde-wimpel,voor
Derltaaljanen-vlag ep ftarke-ftem, moet ftrijken.
Aniho. Hoe dat? Iean. Bolongjen doet dit nu genoeg-zaam
Want, in heu'r poorten, men, zo 't fchijnt, alleenig vind
Dat al de weerekhals een hailigdom, bemind,
En daar toe y der, door veel arbeids, zoekt te koomen.
De Wijf heid, door de kunft, zo hoog en uit-genoomen, .
In deeze plaatze, voor door-zoekende oogen, bralt,
DatZakmanca, voor datlicht,in on-magt valt,
En, in 'er fchaduw, zich niet langer durft vertrouwen.
Oud-Romen word 'er,door-de deftige gebouwen,
Heel leevendig, vertoond. Men heeft 'er zulck een Raadj
Die, voor' et Burger-recht, gelijk een fteen-rotz', ftaat.
En weer een Burgery die, voor hun Overheeden,
Door water en door vuur, goed-willig zouden treeden,
En wagen 't leeven graeg voor 't algemeene beft.
Dan 't aller-waardigfte, braveerende de reft
Der Pó en Tyber, zijn de Jufreren .- wier gaven,
Beftaande in deugd en fchoonte, op Prinf en, Vorften, Graven,1
. Hertoogenj Koningen, en afHen Adeldom,
Zulck eene kracht, door't zien, betoonen, dat elck, ftom
En onverroerelik, blijft ftaan; ja, overwonnen,
Zich, aan' er, eer de min' et ftormen heeft begonnen,
Of eer de liefde noch vol-komen d' op-roer ftaat,
Gebogen, overgeeft. Antho. Dat'swaer. den dageraad
Kan, met' er purpre mond, de Bouwliên, tot' et queeken
Der jonge plantjens, zo beweeggelik niet fmeeken,
Als my die heerlikheid,voor d' onbefchreeve wet
Der liefde, buygen doet; vermits ik altemet
Heelop-getoogenben.'Ikziedefchoonfteroozen,
Op wittekoontjenSjfoms zo zoeten brandend-bloozen,
Dat d' aller-gauwfte Bie, zo zy' er honing-douw
Daär vry mögt zoeken, zich zeer licht vergeeten zou,
En fterven in dien hof. 'k Heb duizend aartigheeden
Alreê hier aangezien, noch ben ik niette vreeden j
N aardien' er een geluit, van alle tongen, fpringt,
't Geen my de krachten mijnes ziels na-by ontwringt,
En, in een heete luft, als in een hel, doet branden.
Ik vóél mijn geeften zo geweldig water-tanden,
Dat dit gemartelt-lijf, gelijk een nacht-fpook, fweeft,
En,by een ydle-hoop,in plaatz' van fpijze, leeft.
-ocr page 9-
Hetnoemen van een naam kan my zozeerbekooren,
Dat ik, 6 wonder werck! noch harp, noch luit mag hooren.
Iean. Mijn heer, zo zijtge dan, al-eeven-eens, als ik
Verwart. Antho. Datkatiwèl: maar niet in eeti zelfde ftrik.
Iean. Ja, in de zelfde ftrik, daar in ik ben gevangen,
Zijtghy meêvaft. Ik merck, in u, een groot verlangen,
Om uw begeerig oog, ten Vollen, te verzaên.
Antho. Waarmee. Iean. Alleen met'et aanfchouwen van Diäen:
Bolongjens jagt-godin heeft uwe borit door-fchoten.
Uw quaalisjiiitdegrondvan mijn verdriet, gefproten.
Antho. Welck is de grond van uw verdriet? Iean. Een dunne wind
Die,inde naaufteplaatz, heurruimfte wooning vind.
Antho. Wat meent, mijn heer, hier meê ?
Iean. Hetnoemen van Kornelii
De Bentivogli.                                 '••' •*"
Antho. Och! Ik zet, naar 't wik dier lely,
Gedurig mijne koerts, en werp 'et roer in Iy
Op hoop van havenen. Iean. Een ziekte. Ikenghy,
Mijn heer, naar een geluk, al eeven greetig,loeren.                  ';
EenStaris onzetrooft. een fchimkoomt ons beroeren.
Een dooren fteekt ons, en een dwang heeft ons verheert.
Antho. Wat raad hier toe? Iean. Geduld, tot kennis, aan ons,leerd
Wat weg dien toe-gang heeft. Antho. Als d'ongebonde-vlagen,
Van de begeerlikheid, naar iets eerwaardigsjagen,
Dan zijn de reeden dol: het hart vergunt geen plaatz',
Aan 't flaperig-gcduld',- de zinnen, buiten raadz',
Zijn t'eene-maal op hol, en laten zich niet ftillen,
Voor'et verliefd-gezicht heur barrenende-grillen,
Aan 'et geliefde, door een naarftig zien, ver-zaad;
Des kuntge mijne geeft, aan uw geftrenge - raad,
Niet binden, en mijn loop, naar deeze prijs,beletten.
Iean. Mijn heer, ghy hebt ü zelfs al veel te fcharpe wetten, j . ,,
Mijns oordeels, voor geftelt: want d'eedlemaagt word, van *
Héur broeder, zoo bewaekt, dat niet een eedel-man,
't Geluk, daar ghy naar tracht, tot noch toe, heeft genooten;
Ja, den geftrengen Heer heeft, by zijn zelfs, beflooten:
Dat niemand, dan alleen die geen, aan wienhy haar
#Ten huwlik wil befteên, dit wit, in 't open-baar
              ^
Of heimelik, zo lang hy leefd, zal mogen raken.
Antho. Watflootenkan hy, voor begeerlikke-oogen, maken ?
Hy fluit'er zoo hy wil, geen traly is zoo dicht
Daar de gefwinde geeft, van mijn verliefd-gezicht,
(B,                                    Niet
-ocr page 10-
Niet door zal kunnen gaan, om dan, met haar, by poozen*
Op'taller-minnelixt, ineenigheid, tekoozen:                              J
En zulcx zal haaft gefchiên. Iean. Mijn heer, vertrouwtge dat ?
Antho. Ikben'ervanbêwuft. Iean. God gun, aan u, dien fchatj
Op dat ik, met u, in uw winningen, mag deelen:
Want ghy kunt niets, voor my, en ik, voor u, niets heelen.
Antho. Hoe zou dat mooglik zijn, wy zijn, in alles, een.
Iean. Daar flaat'et neegen. koom, laat ons ons wat vertreên.
Antho. Ik heb noch iets te doen. Iean. Wilt dat, voor dees tijd, (taken.
Antho. 'tlsaltenoodig: en nood-zakelikke-zaken
Gaanvoor. Iean. Dat 's waar. Ik ga, acht ghy het meê voorgoed,
Heel zacht, voor uit ? Antho. Dat's beft. vaarwel.
Iean. Maar heer, ghy moet
My, zoo'tu mooglik is, voort volgen. Antho. 'tZalgelchieden.
Ga de gewoone weg. Iean. Ik doe naar uw gebieden.          Binnen.
Antho. Katrijn, Katrijn.                               ( Katrijn anmoordvanbinnen.
Kat. Mijn Heer, ik ben hier in de zaal,
En koom, indien u iets belieft, ftrax voor. Antho. Ga, haal
Een kaars en kandelaar en breng 'erin mijn kamer.
Kat. Welaen. Antho. Koom eerft eens hier, op dat ik te bequamer,
Aenu, mijn meening zeg. Kat. Ik koom u daadlik by.
Wat's uw believen ? Antho. Zet'et licht daar neer. Ga,vly
Mijn mantel in de kas, en breng mijn rok bëneeden,,
Vergeet mijn deegen niet. nu roerje radde leeden.
Kat. Waar ftaatj e deegen? Antho. Aan'et hoofden-end van't bed.
Zeg dat Margreet een kaars op onze taaffel zet.
Haal de gordynen ook, met een, eens voor de glazen.
Ga, knap, en koom ftrax vveêr: maar wilt'er niet zeer razen
Want achter flaapt een vriend. Kat. Ikzal'twelzachtjens doen.
Antho. Nu voort Katrijntje,voort. Kat. Gut heer wat zinje groen. Binnen,
Antho.
Santiftivan. Samis. Mijn heer ? Antho. 't Is nu uw beurt te waken.
Ghy zult, zo haaft als ghy de wek-klap maar hoort kraken,
De deur ontfluiten : maak 'et weer niet dat men fcheld.
Zie toe. Santis. Neen heer .• maar heeft Katrijn allicht befteld ?
Antho. Ia, lichts genoeg. Kat. Men heer, daar is uw rok en deegen.
Antho. Katrijntje, benje daar ? ik was alreê verleegen.
Koom zoetertje, geef hier. wat zo ziet! dat's een meid.
Santiftivan, ik ga: zijt, na mijn woord, bereid.                                -\
Samis. Mijn heer, ik zal'et doen.                         Don Anthonio binnen, \
Kat. Altijd dus laat uit krollen.
Samis. Heimapfter3houje mond, zy denken om geen mollen. Binnen.
Dok
-ocr page 11-
Don Iean de Gamboa.
De duifternis, van my, dekennifleder ftraat,
'Zoo 'tfchijnt, genomen heeft, waar of mijn mee.de-maat
Dus lang vertoeven mag. ik hoor'em ginder koomen:
Hy ftapt al reedlik aan. begin ik heel te droomen,
't Is 't kraaken van een deur. wel wat is dat geroep!
Zulpicia roept van binnen.
Zuip. ZijtghydaarFabio? Iean. Ja. Zuip. Waar?;
Iean. Hier inde ftoep.
Zulpicia geeft aan Don Ian een op-gebakerd, en eerß-geberen kind.
Zuip. Hou daar, breng dat, voor al, daar't mag voor-zeekert weezen:
Maar koom terftond weêr-om: wy zijn in duizend vreezen.
Vlieg voort, 'tisovertijd.                                            Zuip. binnen,
Iean. Dat 's al een zelt-zaam ding.
Mijn hart is, om dit werk, gants vol verwondering.
Dit is ietkoftelix, naar dat ik, uit de reeden,
Van 't vrouw-menfch, heb verftaan. ik moet, naar huis toe, treeden
Om dit, by't licht, te zien. 6 God! wat zal dit zijn?         't Kind krijt.
Is 'tfpook en toovery ? of is 't de droes, in fchijn
Van zulk een tenger wight ? neen; dat zijn zotte grillen :
Het is gewis een kind. mijn lam, kon ik u ftillen.
Watzalik, hierin, doen ? roep ik de dienftmaagd weer,
Zootaft ik lichtelik de moeder in'er eer:
Leg ik 'etfchaap voor 't huis, dat zou noch flimmer loopen:
Want 'et onfchuldig kind zou 't, met de dood, bekoopen,
't Geen mijn brood-dronkenheid berokkent heeft: 6 neen!
't Gemoed vermag'et niet. waar wil ik hier mee heen,
Want elck zal, zoo het in ons huis koomt, ftrax vermoeden
Dat ik de vader ben. dat 's fchande, en wie zal 't voeden,
m Ik ben hier onbekend ? wel waar toe deeze teem I
Ik nam'et aan,'tis reen dat ik'et met me neem.
Katrina zal 't, om geld, wel, by een vrouw, doen zogen.
Hoe dapper heb ik ook de maagd en my bedrogen.
't Zal beft zijn dat ik, eer ik ga, de deur-ftijl merck.
Dit is Sant Jofephs-plaats: 'kzieonsLiefvrouwe-kerck. Binnen,
Don Anthonïo, Kornelia Bentivoili.
Hier ook niet l dat is vreemd! of ftaathygints te loeren ?
Hy is'et niet: nochtans fchijndzich daar iets te roeren,
B 2                            O God!
-ocr page 12-
Kom. O God! Antho. Ik hoor zijn ftem.
Korn. O God! wat raad ? Antho. Wel hoe!
Watnaargekarmisdit? Korn. O dood! ódood! grijp-toe,
Ikben,van'tleeven,;zat. Antho. Is 't {pook .' of zijn mijn opgen
Begooggeld ? 't is een vrouw. Korn. Och! is 'er geen meê-dogen,
Voormy, ter weereld meer ? Antho. Wat of'er deeren mag!
Ik ben 'er meê begaan. Korn. Ik klaag: maar mijn geklag
Is vruchteloos. 6 wee ! wie trooft my in mijn lije ?
Antho. Mevrouw,ftaakugeklag. Kom. O zuivereMarije!
Zie toch mijn een-voud aan, en zijt nu mijn befchut.
Antho. Gebruik my tot uw dienft. Korn. Mijn borftisuit-geput ;
Ik kan niet meer. och, och. Antho. Wiltghyin'tleetverftnoren
Daar raad en redding is ? Korn. Zijt ghy een in-geboren,
Of vreemdeling ? Antho. Mevrouw, ik ben een vreemd Student.
Korn. Vanwaar? Antho. Van Spanjen.
Korn. Och ! is hier geen volck omtrent ?
Antho. 'k Verneem geen ffienfehen, dan ons zelven.
Korn. Heb meê-dogen
Met een bedroefde vrouw, gun> aan mijn onvermogen*
In 'et vermogen van uw Adelik gemoed,
Een weinig rufts. ai help ! ai help my, of mijn bloed
Word koud, toch van de ftraat: God zal't, aan u, belonen.
En mooglik zal 't geval zich, eenmaal, zoo vertonen,
Dat ik-, in u behoed, koom tot mijn eerfte ftant.
Ik ben zoo machteloos; ai reik, aan my, uw hand. j
Antho. Koom,leguinmijnarm. Kom. Ik zal mijn weeder-varen,
En wien ik ben, aan u, in huis, rond-uit, verklaren. -
              Binnen.
TWEEDE UIT-KOOMEN.
Laurens Benwogli. Gonfago, met noch vier gewapende .
Mannen.
Elck päs, want hy moet dit voor-by, op zijn geweer.
Trek, zoo ghy iemand hoord, terftond gelijk van leer»
En roep: Sta-vaft. dan zal de ftem ftrax openbaaren
Of hy 'et is of niet. verdeel u eens aan paaren.
Gonfago, blijf ghy hier. ghy daar. gaat ghy wat voort.
Maar koom hem, als ik zeg.- Ter wapen, fel aan boord.
* Bezet hem, en hou ftal: want hy zal moeten fweeren
, Dat hy mijn Zufter, door een reine trouw, zal eeren,
En geeven, by dien eed, aan my,tot een bewijs
Des daads, zijn wapen-ring. ontzegt hy dit, zoo fpijs
-ocr page 13-
Uw klingen met zijn vleefch, en quijt u naar bëhooren'.
Gonfa. Mijn heer, gints koomt een man, hoor 'et geklinck der fpooren. -
• , Jlfonfus uit.                 .'
Laur. Swijg, fwijg, hy naderd ons.
Gonfa. Sta-vaft. Alfon. Dus on-be-docht ?
Ver-grijp u niet: zie-toe. Lam. Neen fchelm,'k heb u ge-zocht.
Ter-wapen. Alfon. Moordenaars: al koomt ghy, met u allen,
Als dolle leeuwen, dus verhongerd, my aanvallen,
Ik hou al lijkwel ftal, en wijk u niet een voet.
Don Iean koomt, onder het gevegt, uit.
Ik ben hier, naar ik gis, weer daar ik weezen moet.
Alfon. Verraders, Schelmen, fta. ikzalunietbegeeven.
O bitze-wolven ! zoekt ghy alle zes mijn leeven ?
Iean. Eentegenszes! wel-aan. 't zanarm, betoon u kracht,
Hier is uw hulp van doen. waar toe zoo lang gewacht!
Heer Ridder, weer u vroom: ik zal u niet verlaten,
Voor my mijn ziel verlaat. Verraders, 't zal niets baten,
Al zijtge noch zoo ftarck ; des doe vry watge kund.
Laur. 't Is geen verradery wanneermen, met de punt
Der deegen, d'eer, die door een Schenner is geftoolen,
In 't vechten, weeder zoektj des is uw brein aan 't dooien.
Don Iean word de hoed van 't hoofdge/lagen. Alfonfus valt. Binnen v
word gerucht gemaakt, des het gevegt endigt.
Moord, wapen,wapen, moord, moord, moord, verraad, verraad.
Moord. Mannen voor den dag. help burger en foldaat.
De Heer Bentivogli, met de zijne, op de vlugt.
Iean. Zoo fielen! dat's u beft eer dy de beenenbreeken. ,.
Mijn heer, hoe is 't ? Alfon. Al-wel. Iean. Zy brogten u twee fteeken
Die vinnig treffen, is u niet veel bloeds ontgaan ?
Alfon. Mijn vleefch is niet geraakt, ik heb een ring-rok aan.
Doch ik had, zonder uw behulp, gewis mijn leeven
Verlooren : des hebt ghy 't, aan my, weerom gegeeven.
Ik zou't, goed-willig, weer, voor u,zoo 'tnoodigwaar,
9 Op-ofreii aan 't beloop van 't uitterfte gevaar:
Verhaal dan wiege zijt; op dat ik kan betoonen
Hoe yverig ik tracht om deugd, met deugd, te loonen.
Iean. Ik zal, naardien ghy zulex, zoo minnelik, begeert.
I' ben een Spanjaard die, in deeze Stad, ftudeerd,
B 3 ■*                                 En
-ocr page 14-
En van een oude en heel door-luchte ftam gebooren:
Ghy zoud mijn naam, indien 't van nooden waar, haaft hooren j
Doch of ik, voor u, noch een tweede dienft mögt doen,
Om d' onvolmaaktheid, van dees eerfte,te Vergoên,
Zoo zal ik my, aan u, vol-komen openbaren:;
Ik ben Don de Gambce. Alfon. O eedle Heer, ervaren
En dapr'e Ridder ! ik zie, door uw doen, wat geeft,
In 't midden van uw hart, d' aan-voerder is geweeft,
Toen ghy uwleeven, voor mijn leeven, durfde wagen.
Ikblijf,aan u, verplicht; en hebme te beklagen,
Datik mijn naam, voor u, om reen, verfwijgen moet:
Doch ikzalzulcx, zoo haaft detijd-friy oopning doet,
f Aan u, door brieven, of door boden, wel ontdekken,
X Op dat ghy dan, daar uit, een vollen-weet, moogt trekken,
| Of ghy uw arbeid, wel, of qualik, hebtbefteët.
Jean. Ik ben, in zulck een fchijn, tot ieders dienft, gereed.
Mijn ridderlikke hand heeft met geen loon te fchafFen:
Maar tracht geweldig om 'et boos geweld te ftraffen;
En op die voor-waard heeft men my de fteek-fpoor aan
De rechter- hiel gegefpt: des kan ik niet verftaan
Dat ik iets meerder, dan mijn ftaat eifcht, heb beweezen;
Maar uw beleefde tong heeft my tezeergepreezen.
Alfon. Mijn tong treft, hoeze daar naar poogt, uw waarde niet.
Iean. Heer Ridder, 'k hoor gerucht: u zelven wel voor-ziet.
Alfon. Ik zal mijn ftaal, indien 't de fchelmen zijn, wel fpitzen,
En al mijn krachten, door de gramfchap, op 'er hitzen.
'Iean. Maak u gereed, 't is tijd, zy zijn hier heel na-by.
De deegen in de vuift. koom, voeg u aan mijn zy.
Fabio-, met noch zeeven andre, uit.
Alfon. Bedaaru. 't heeft geen nood : want mijne vrienden koomen.
Iean. Begeef u eevenwel, eer ghy hen hebt vernoomen,
Niet al te bloor. Alfon. Zy zijn't: ikken'erwel. Iean. Dat 's goed:
Want wy zijn, daar door, gants bevrijd van teegen-fpoed.
Alfon. Mijn heer, ik zou, was mijn gezeltfchap weg gebleeven,
Aan u, verzoeken, om, met my, door deeze dreeven,
Tot aan mijn huis, te treeft: maar ik ben nu vol-daan j
Des bidik u datghy my, met'er, voort laat gaan.
                                 
Vervolg my niet: maar zoek, voor u, de veilfte-weegen,
En voeg u naar mijn woord, my is-èr aan geleegen.
Koom, geef, aan my, een hoed. Fabio. Heer, zijt ghy d' uwe quijt?
Alfon. Ja. Iean. Iszedit? Alfon. Don Jan, 't geluk en uwe vlijt
Heeft
-ocr page 15-
Heeft haar, aan u, om dat ghy des te meer zoud pronken,
Tot eene Zeege-praal, rechtvaardelik, gefchonken.
Mijn heer behou'er, en bewaar'erwel; naar dien
Zy, aan my, kond-fchap doet. Iean. Wel heers het zal gefchiên.
'k Beveel u aan Gods macht, mijn tijd is heel verftreeken.
Alfon. Uw dienaar, tot dat wy eik-ander nader fpreeken.
               Binnen.
Iean. Watzalikdoen ! weerom naar huis toe gaan, of däa* ,
Ik flus 'et kind ontfing ? in 't lefte fteekt gevaar ;
De ftraat fchijnd, door 't gevegt, noch heel in roer te weezen.
Zal ik dan, voor een deel verbaafde menfchen, vreezen ?
'tMoetzijn : want zullix is, by deeze toe-val,beft, ,;
En 't beft is beft gekeurd, de tijdzal, op 'et left,             '.f o i > \y I
't Geheim van deeze zaak, vertrouw ik, wel ontdekken.
DonAnthoniou.it.. .'',".
Antho. Don Jan vertoef: of wilt ghy noch wat, met my, gekken ?
Iean. Mijn heer, vergeef'et my, ick heb u lang verbeid.           ." • :-ïoM.
Antho. Enik,naaru,rond-om, metgrootenaarftigheid,
Een lange tijd, gezocht, koom, laat ons deeze ftraten
En dreeven door-gaan: want wy moeten noch wat praten.
Iean. Mijn heer, het is te laat. Antho. Hetzy daarmee zoo 't zy> t
Het moet nu zijn; vermits zich deeze nacht aan my,
Een wonderlikke zaak, terwijl ik hier ging dwalen, ,
Vertoond heeft -, deeze moet ik nu, aan u, verhalen: / b?v oOJTfii
Ghy hebt, in al uw tijd, dat weet ik zeeker, van
Geen vreemdigheid, die dees'bereikt, gehoord. Iean. Ik kan»
Wanneer ik wil, noch wel een toontjen hooger zingen: v
Want ik heb zellever, in d'aller-vreemdfte dingen, i
Voor nood-hulp, mee gewrocht, dan niet-te-min, vol-doet
Uw wil, ik luifter toe. Antho. Ghy waart geen duizend voet,
Van onze deur, of ik ben daatlik, door delinden,
Voor-by 't Angniete-hof, gegaan om u te vinden :
Maar 't luk icheen my ontfnapt, en uit'et oog. ik quam
Tot aan Sant Jofefs-plaats, daar ik een vrouw vernam,
                     r
Die, m et een naare ftem, de goeden fcheerf te vergen
Om heur ramp-zaliglijf, in heur befcharm, te bergen.
In 't kort: ik heb'er, wijl zy zulex, op my, verzocht,
Met zeer veel arbeids, in ons groot zalet, gebrogt i
Daar zy, zoo haaft als ik uw dienaar deê vertrekken,
Heur moede leedën, zoo benauwt, begon te rekken
           \ ,'■
Als ofze, met de dood, in 't vecht-perek ging; zoo dat -
Zy, op 'et bed, in on-magt, neer-vil, nauwlix had
                      -
-ocr page 16-
Mijn hand de fluyerVan heur aangezicht geflagen,
Of ik bleef, in de kracht van 't kittelend-behagen,
Dat, door mijn oogen, in mijn harte was gegaan,
Gelijk een waffen-b^eld, een vvijltijds, voor'er ftaan:
Want zy, aan my, terwijl d'aam-ftopping 't leeven hoonde,
Zulk een uit-fteekende en by-zondre ftant vertoonde,
Of Venus,op'erkoecz',rond-om inroozen,lag.
En, met eten vaakrig-oog, naar heure Adonis zag j
Des quam ik langzaam, uit d'op-trekking, tot bedaren,
Om mijnegeeften,in'erplaatzen,te vergaären:
Doch zy bleef, toen ik mijn beweging weeder had, _* ■•
Al leggen ofze (liep ; des ik 'er, met wat nat
Van popelieren en lavendel, heb beftreeken.;
En hier door is terftont de grove damp geweeken .-
Heur koontjens wierden, met'etfchoonfte vermieljoen,
Van langer hand zeer dun en flaauw beftreeken. toen
Rees zy voort over-end, en flóeg 'er dwingende-oogen,' - •-
Nu hier, dan daar; met zulck een minnelik vermogen,
Dat ik heur krachten moeft ontwijken. Zy begon
Heurlipjensopte doen, en vraagde of ik'er kon:
Ik heb, daar op, aan haar, met een inwendig beeven,
En ftamerendetong, deeze antwoord weergegeeVen:,- - f'
Mevrouw, ik ben noch nooit, dan nu, in deeze nacht,
Van zoo veel heiligheids en zuiver-fchoon verkracht. '
Toen zeize: och, och !,waar ik daar meê niet over-^gooten,
Het blind-geval had my niet uit'er gunft verftooten i
j, Doch'tisgeen.tijdom dus te reevlen: maarveeleer
Om, in de nood, naar een goe-raad te zien. Mijn Heer,
Laat niemand, om my, in mijn droefheid, te bekruipen,
Van al'et huis-gezin, in deeze kamer fluipen:
Maar fluit de deur, en ga, dat bid ik u, terftond
Naar d'eigen plaats daar ghy my dus ellendig vond:
Doet,zoo ghyjby geval, daar eenig volck vind vechten,
Aan niemand hulp.- maar poog om hunne twift te flechten.-
Want zoo het ongeluk, aan'd'een of d'anderzy,
Maar raakt, de hartfteflagvaltdadelik op my.
Ik heb heur heufch verzoek, goed-willig, aan-genoomen,
En ben, tot aan de plaats daar ik 'er vond, gekoomen :
Doch daar was niets te doen,- Iean. Is n verhaal nu uit ?
slntho. Don Jean, is 'trtiiet genoeg dat d'aller-grootfte buit
Zich, zonder fl'ag of ftoot, van deeze hand, liet winnen ?
Iean. 't Is wonderlik.- maar hoor, ikzal nu't mijne ontginnen.
-ocr page 17-
Ghy had, naar dat ik, uit d' omftandigheid, bemerck,
Vaftvoor-genoomen, om uw handen, in mijn werck ,
En arbeids-loon te flaan j doch 't is verlooren poogen*
Wanneer de ftij ve-wil, van 't nood-lot, word gefa'oogen j
Dit kan men hier aan zien.- want d'op-roer en de twift,
Daar ghy van zegt, heb ik gelukkig flus geflift. >
Antho. Hoe kan dat mooglik zijn. lean. 't Is waar. en daar beneeven
Is, aan my, van een vrouw, 't volmaakfte beeld gegeeven,
't Geen 't Scheppend-weezen, aan de weereld, fchencken kan:
En by 't natuurlik-fchoon, is 't eedel-lichaam, van
Roobijne en peerlen, zoo versiert, dat al mijn zinnen,
In een gelijke kracht, d' eerwaardigfte, beminnen.
Antho. Waar bergt ghy zulck een fchat ? lean. Ikheb'er, aanKatrijn.,
Voor dees tijd, overmits ik ftrax weer uit moeft zijn/
Om noch een andre-gift, aan d'eerfte plaats, t'ontfangen,
Metgroote zorg, vertrouwt; des word ik, van 't verlangen,
Zeer fterck gepraamt, om voort, met u, naar huis te treên.
Amho. Zoo kent mijn heer dit menfch. lean. Neen, Don Anthoni, neem
Het is een jonge zoon, in wiens aan-lokkende oogen,
Ik, met verwondren, ftrax een vorfteiik vermoogen
En eedlen aard bevond. Antho. Is, aan mijn heer, een zoon,
Metzoo veelkoftlikheids,gefchoncken! dat koomt fchoon.
Wilt de geheelezaak toch, voor my, eens ontleeden.
lean. Gints koomt meer volcx.- 't is tijd dees kruis-weg in te treeden.
Ikzal, aan u,in'tgaan vertellen hoe 'tmyging.
Zie daar, dit is de ftraat daar in ik 't kind ontfing.
             Binnen» \ '■<'
Ztilpicia. Fabio. .                                ,..
OchFabio! wat raad? hebt ghy my niet vernoomen,
Noch ook geen kind gezien ? Fabio. Zulpicia,zijn't droomen,
Of boertje: want ik weet van u of 't kind, zoo waar
Als God leeft, niet een fier. Zuip. Och, och! dit valt te fwaar.
Het kind verlooren, en Mevrouw, miflchien, om 't leeven!
Kon 't blind-geval, op my, wel ftrenger flagen geeven ?
Fabio. Verfla u niet te zeer: 't is licht niet halfzoo quaad .
Dan ghy u inbeeld. Zuip. Och! uw trooft koomt veel te Iaat.
't Is al te wis.- want mijn door-zoekende gedachten
• Getuigen't. och! wat raad? Fabio. Men moet den dag verwachten,
En zien wat die, aan ons, ontdekt, koom laat ons gaan;
Men zal, miflchien, aan 't hof, iets van de zaak verftaan.
Zuip. Mijn beenen trillen: Ik kan pas een voet verzetten :•
Hoe zal ik gaan ? Fabio. Ghy moet hier op de toe-val letten,
C                                                En
-ocr page 18-
En niet op uw geftel. de nood drijft ons nu voort.
Zuip. Och! was ik, voor Mevrouw en voor'er kind, vermoord.
Wat is dat voor gerucht ? Fab'm. 't Mag Bentivogli weezen.
Zuip. Ik zou, wift ik hoe't met Mevrouw was, hem niet vreezen. Binnen.
Don Anthonio, en Don Iean, uit.
Antho. Ghy flaat my, met uw tong, wel dapper voor 'et hoofd:
En heeft Katrijn'etkind ? Iean. Zy heeft, aan my, beloofd
Dat zy 't, van deeze nacht, zal, aan een Min, befteeden.
Antho. Dat's goed: Maar hoor mijn heer: ik ging, door zeekre eeden.
Uit mijn begeeren, in 't begeeren van Mevrouw:
Welck dit voor-worp bevat: dat ik 'er, in 'er rouw
En diepe-droefheid, maar alleenig mag bezoeken.
Iean. Mijn reedelikke-trek word, door onreedlik - vloeken,
Niet van d'aantrekkelikke op-doeningen gehaalt:
Beraam een middel dat ghy haar en my betaalt.
Antho. Ik zal, is 't mooghelik, uw wil, hier in, volbrengen.
Don Anthonio trekt aan dewek-klap. Santiftevan, met een
Bamende toortz, uit.
Antho. Wat flikkering koomt zich daar in de fchaduw mengen!
Don Jean uw hoed vliegt, van 'et toortz-licht, in de brand.
Ontdek uw hoofd. Iean. Stil,ftil. 'tis'tblixemenderband.
Antho. Mijn oogenfcheemeren, zoo glinftren d'Efmuraden
En Diamanten. Nu bevindmen dat uw daden,
Aan d'eedle heer, van wien ghy zoo veel prachts ontfing,
Gevoeglik zijn befteed; en dat ghy zonderling,
Van 't lachende-avond-uur, beloond zijt en verheeven:
Want die twee dingen zijn, in 'et juweel, befchreeven.
Iean. Dat's waar. Santiftevan, vertrek, en ga te ruft .\
Maar breng hier binnen licht, eer ghy de toortz uit-bluft.
Sant. Mijn Heer, ik zal een kaars,in'tzijël-zaaltjen, zetten.
Iean. 't Is wel. ga voort.
                                            Santiflevan binnen.
Antho. Nu kan ons knecht noch meid beletten;
Des ga ik daadlik heen en {preek 'er. Iean. Dat isgoed.
Antho* Koom,voeg u aan de deur. Iean. Ik volg u voet voor voet. Binnen.
DARDE UIT-KOOMEN.                  f
Don Anthonio* Kornelia de Bentivogli op 'er koetz,?
Mevrouw, hoe is't? Kor». Bedroefd, en kranck, en fchier verlaten.
Antho. Ghypijnigtuteftreng; wat kan dit kannen baten?
Kom»
-ocr page 19-
Korn. Niet veel: maar eeven-welparftmy de nood zoo ftijf
Dat ik'etkarmen, voor afgrijflik-tijd-verdrijf,
In deeze ftant, verkies j om, daar door, 't end t'ontfangeri.
Amho. Verflau niette zeer. ai! droog uw witte wangen :
Want d'allerfwaarfte bui is over; enghyzijt,
In mijn bewaring, voor heur na-lwier, wel bevrijd.
' Korn. Ik kan u deugden en u arbeid niet waardeeren,
Veel min vergelden: doch, het vluchtigfte begeeren
Vliegt, als een Arend, door de Woleken, in Gods Troon,
En haalt u een roobijn van Jefus-doorne-Kroon.
Amho. Een eedel hart zal,naar geen andre winning, ftreeven ;
Naar dien d'infteller van 'et Ridderlikke leeven
De Ridder loons genoeg toe-reikt en geeft, als hy
d'Onnoofle red en helpt de weerlooze uit de ly.
Korn. Ik zie de gouwe-trouw, in u, vol-komen, bloeien,
En, als een roosjen, in de vruchtbre groei-tijd, groeien j
Des heeft d'Al-moogende my, met uw hand, bevat.
Amho. HoezuchtMevrouwdandus? Korn. Wie kan 'et radde rad^
Van de bekooring, aan 't aan-raden, zoo ftip binden ?
„ Watfpookt hier noch al wees. mijnheer.
Amho. Mevrouw. Korn. O blinde,
En rukelooze daad! Amho. Zijt toch geruft. Korn. Die kon; , ,
Wat nood waart. Amho. Vrees niet: want'et werckende oog der Zon
Zal eer heur warmte en de Maan 'er licht verliezen,
Dan ghy mijn hulp en trooft verliezen zult: Al bliezen                     K
Al d'eunjers vier en vlam, zoo zijt ghy buite nood.
Korn. Ik drijf, op Gods genaê, met een geborfte boot,
In 't midden van de Zee.                Kornelia uet Don Ieans hoeds-band?
Och! och! mijne uitverkoore,
En Eedle heer, koom in, koom in: ik ben verloore.
Waarnavertoeftge? koom. Ik zie u wel. ai! koom.
Mijn Hartoog, och!; hoe is't ? hoegaatgenudusloom.
Amho. Mevrouw, bedaar, hoe dus? Korn. Och/ Hartoog, ziemelegge
Als een verlate weeuw. koom in. Amho. Laat u gezegge.
Hier is geen Hartoog. Korn. Los, laat los: want mijn gezicht
Is wifler dan uw woord, de flikkering en 't fleht
Der diamanten, aan zijn hoeds-band, hem verklikken.
Amho. Mijn vriend ftaat voor de deur, dit doet Mevrouw verfchrikken:
• Want hy draagt, om zijn hoed, dien koftelikken band.
Korn. Och ! och! die fterven kon. laat deeze rouw-gezant
, Vry bij me koomen j op dat ik, van hem, mag hooren
Door welck een toe-valils mijn Hartoog heb verlooren»
Ca                                           Ik
. \.
-ocr page 20-
Ik zal, zoo haaft als ik die droeve maar verfta,
My vaardig maken om hem zoetjens achter-na,
Door 't lauwe bloed-bad, in 't afgrijflik-fpoor, te volgen t
Want al'et heemels-heir is,op my, gants verbolgen:
Zoo dat, na zijne dood, dit kabinet vol pijn
Een fpeel-pop voor de luft der dartle-lien zou zijn;
Hoe-wel zy hen, aan my, nu gants beleefd vertoonen»
Mijn heer, waar blijft uw vriend ? of zoekt hy my te hoonen.
^intho. Hy wacht naar u verlof. Kom. Hem is verlof vergund.
Je an, Eerwaardigfte, ik verzoek:
                   Zy grijpt Don leans deegcn*
Korn. Koom hier bloed-dorftge punt,
En wilt uw lüften, in mijne aderen, verzaden.
«Äntho. Mevrouwontftel'er niet. Kom. Hoeis't met zijn Genade* ! '
AlfonfuSydie dien hoed en band gedragen heeft ?
„Zijt ghy zijn moordenaar ? Jean. Hoog-waarde Vrouw, hy leefde
En is zeer wel te pas. Korn. Ghy zoektme te bedriegen,
Of, door uw Toover-zang, een wijl in flaap te wiegen;
Maar d'Efmuraden en de Diamanten, die                   . "
Ik,na-byluiftefloos,hier, voor mijn' oogen,zie,.
Zijn booden die, aan my, zijn left bedrijf verhalen.
Jean. Mevrouw, wilt niet te verd van 't pad der reeden dwalen;:
Vergun, aan my, toch maar een oogen-blikjen tijd*
Op dat mijn tong u, van deeze arrig-waan, bevrijd.
Ikbidiijluiftertoe.
Korn. Wel, wilt, voor my, niets heelen:
Want ik heb recht om goed en quaad, met hem, te dëelénv
lean. Ik vond, te midder-nacht, een dappren-held, al-een,
Zeer moedig, teegens zes rabbauwen, hand-gemeen j
Des ik dien Eedlen heer, van d'on-belchofte galten,-'
Door mijne hulp,terftond,gevoeglik, zocht t'ont-laften t
't Geluk heeft zich* van pas, aan onze zijdgevoegt:
Wy wierden, van 't gefpuis, in alle ding vernoegt,
En zonder eenig bloed te ftortgn, haaft ont-flagen. ' •
Zijn Hoogheid heeft my, uit een zonderling behagen,:
(Indien ik maar Mevrouw wel duidlik heb verftaan)
Met dit juweel begaaft, en is zijns weegs gegaan.
Karn. Och! liet ghy hem voort irr 't gevaar, al-eenig, dooien»,
Zoo heeft de nijd hem al dien zeegen weer ont-ftóolen,
uintho. Mevrouw, ai1- doe toch, aan uzelven, geen gevyeld.
                    l
lean. Zijn Hoogheid was, met een bequame wacht, verzeld ,;
Des is hy, zonder fcha, tot aan zijn huis, gekoomen..
Kom. Ghy hebt aan d'èene zijd' van my de vrees genoomea:
/                           Maar
-ocr page 21-
Maar d'ander fchouder voelt, daar door, te fwaarder Iaftv
f                                                                                                                                                                                 .                                                                                                                            '' - ■• ■
Katrina,met 'et kind, voor de kamer.
Mijn heer, helaas! hoe word mijn hart daar aan-getaft. !         h
• Wat is dat voor gekarm ? wie is daar zoo verleegen ?
lean. Mevrouw, èën jonge Zoon, die, naar de zoetfte reegen
Der varfze-mellik-bron, in zijne windzels, dorft.
Kom. Ai! haal 'et fchaapje hier: miflchien zal 't, uit mijn borft»
Het aan-genaamfte zog, en eelfte-voedzelj zuigen.
Ambo. Mevrouw, wy zien, hierin, deIeevende-getuigen
            * ;':'
Van uw mee-doogen en vol-koome goedigheid.
Don lean, en Kat rijn, met het kind uit.
lean. Ziedaar,doezo'tuluft. Korn. Mijn lam, dus nat befèhreid? i;
Waar is de Moeder, vän dit Zoontje, toch te vinden.?, ,,,.
lean. Mevrouw, zou, met die vraag, twee tongen kunnen binden »,
Vermits ik, en mijn vriend, daar in onr weetend zijn.,
Kom. Is't dan een vondeling. lean. Ja 'et. Korn. Ikverfchrik. ópijtt
En droevig harte-leet! hoe koomtge my beknellen ?
Hou daar: ghy moet'êt, by een andre min, beftellen, s
Wantik ben, tot dit vverck, zo 't (chijnd, noch on-bequaam. . , ' ■,
Antho. Mevrouw, doet al-te-veel. Korn. Wiftghy hoeaan-genaam
Zich 't weezen yan dit kind koomt, aan mijn oog, vertoonen,
Ghy zoud al mijn bedrijf zeer lichtelik verfchoonen j
Des ik, aan u, mijn heer, noch iets verzoeken moet.
Jean. Verzoek niet: maarbeveel. Korn. Laat,om'tberoerde-bloed,,.
Uit d'eedle-deelen, naar een ruimer weg te drijven, , V , t
Hetfchaap,aan't dun des hoofds, metmaagde-honing, wrijven j.
Op dat die zoete-damp de bitre-walmte dekt,
Èn een flaap-zieke-vaak, door 't gantzelijf, verwekt r
Zoo zal't, met zuigen, tot den klaren dag wel wachten«;
lean. Ik vpegme naar u woord. Korn. Wilt toch, wijl mijn gedachten
Al-reê iets wonderlix bewercken, zoo veel doen,
Dat ik mijn lüften, met een nuchtre-morge-zoen,
Op 'tzuiker-mondtjen, in den dageraad, mag boeten:
Want al 't vermogen, naar dat voor-werp,fchijnt te wroeten:
In-voegen dat mijn hart en<innerlik-gezicht ,.
           y
Zich, aan't behagen der in-becldiugcn, verplicht.
Om d' aller-hoogfte vreugde, aan deeze bron? te frmken»
* Hoewel d'angft-vallen noch vergalde-bobbels braken. V
Jean. Ik zalme, naar uw wil, vol-koomen voegen.
Kom. Och!                             Don lean met'et kind binnen, en wort Weer uit.
Wat ben ik bang en flauw. Antho. Orit-doeu, Korn* Haalmetoch
C3'                                     Een
-ocr page 22-
Een weinig brood en wijns, om 't flappe hart te ftercken.
Antho. Mevrouw nut, hier af, wat.- dit zal, ghy zult 'et merckeni
Aan u, meer deugds, dan brood of grove fpijze, doen.
Kom. Ik zie geen andre, verf dan blaauw, en paars, en groen.
Antho. Hoe is 't ? Kom. Daar is mijn geeft weer in 'er plaats gekomciu
De flaute wierd'my, door die geur, van 't hart genomen.
Invoegen, dat ik nu, in 't eerfte weezen, ben.
Antho. Daariseenfrifle-dronck. Kom. Dat's waar. Heer, ik beken
Dat ik zoo fchoon een wijn, in lang, niet heb gedroncken j
Wijl zy, door al mijn bloed, heur levendige-voncken,
Zoo wonderlik verfpraid, dat ik een zacht-gewoel,
Van in-gevloeide kracht, door 't gantfche lichaam, voel:
Voor welck een weldaad u des Heemels Koninginne
Gewis beloonen zal, en, als 'er vriend, beminne.
lean. Ëerwaardigfte, mijn hart vol moeds, nuik Mevrouw,
In zulck een goede-ftant, met mijn gezicht, aanfchouw,
Van groote vreugde ïpringt. God wil u voort, voor lijden
En alle teegenfpoed, genadelik bevrijden.
Kom. De zoete Jefus zet u aan zijn rechter-hand,
En maak ü^ tot een Vörftyin 't Heemelfch-vader-lahd f
Mijn heer dit is 'et al dat ik, aan u, kan geeveri.
lern. Mevrouw heeft, met die wenfeh, mijn ziel zoo hoog gedreeven,
Dat ik geen aardfche gift, voor zoo een gaaf, verkoos.
Kom. Hoe vaar'et kind? lean. Mevrouw, het flaapt gelijk een roos*
Ik heb uw goede-raad, in alles, wäar-genoomen
Kom. Koom, zet u aan mijn zijd: want ik ben nü vol-koomen ■■-.'■'--*
Van d'eerfte vreeze ontlaft; des moet ik ook, aan u,
Verhaalen wie ghy hier, in 'et vermaaklik-luw,
En ichaauw van uwe zorg, zoo vry en vaillaat ruften.
Antho. Mevrouw Zal, zoo'er zulex belieft te doen, de lüften,
In ons,totheurédienft, te meer zien groeien. Kóm. Hoor;
Ik ben die geen wiens lof, door 't allef-dooffte-oor,
                ' *\
Tot in 'et dichtfte-hart, zeer lichtlik, weet te breeken 'ï%:' ■
Wijl alle tongen, van mijn' hooge-fchoonheid, fpreeken j>
Invoegen dat, daar door, den Adel van dit land,
In 'et onzichtbaar-vuur, mijns brandende-oogen, brandj.
Hoewel zich niemand^ aan die itarren, mögt vergapen j
Veel min, by zülck eèn glarits, op roöze-bladen, napen ;
Want mijne wooning wierdjby nacht en dag, bewaakt j
Doch mijne liefde heeft een oopening gemaakt: -
'tGeenikj aan u, hier na,wijd-loopig, zal verhalen.
IkbenKorneliBentiYogli, Jean, Och.' watftralen
Hier
-ocr page 23-
Hier 7onhen in de nacht i Kom. d'AlwaardeZuftervan
d'Achtbare Laurens Bentivogli .• Edelman,
Uit vorftelikken zade,in deeze Stad, gebooren.
Ik ben, helaas! ikben,totHartoginverkoqren,--                        . ;
En, aan Alfonfus d'Eft,in 't heimelik, verlooft: /
Waar door mijn dierbre-gloor, na-by, is uit-gedooft,
Naardien ik, onlangs, van een zoontje ben bevallen :
Een zoon, helaas! een zoon, die, om zijns moeders mallen,
De tan den van de Nij d, in d'eerfte-windzels, voelt,
En, aaneen vreemdefpeun,zijn heeteleeverkoelt j
Wijl ik, ellendige! op 'taankoomen der Soldaten,
Hem, inde nare-nacht, zeerfchierlik moeft verlaten j
Invoegen dat ik pas ditlichaam bergen kon :
Verwonder u dan niet, fchoon ghy eenklare-bron,
Van lauwe-tranen, ziet ontfpringen, en mijn wangen,
Met zulcke perlen, ieder oogenblik, behangen .-
Doch God zy eeuwig danckj naardien uw Eedlen-aard
My, voor een fwaaraer-val, zorgvuldig* heeft bewaart.
leem. Mevrouw, wy waren, door uw lijden, zoo bewoogen,
Datieder, tot uw trooft, zijn uitterfte-vermoogen,
Goed-willig, heeft befteed: doch'tmeedeiijdenis,
In een verbinding, tot uw dienft, veranderd. Antho. Wis
Uw lieve koontjens af, en wilt dit weenen ftaken j V
Naardien mv woorden ons, voor u, tot flaven makett.
Iean. d'Al-moogende, grijp moed, zal u, uit deeze dri|k»
Haaft over-voeren: en, met/zeegen en geluk,
         { .s-
Uw blonde hairen, tot een hóón der haters, kroonen.
uintho. LaatdahftantvaftigheiduwEedel-hartbewoonert:
Want zy is, in de nood, een trouwe-hals-vriendin.
            ,
Korn. Ik voegme naar uw raad, en laat geen vrees meer in.
Iean. Wy zuÜen, wijl Mevrouw naar 'tflapen fchijnt te haken» -
Terftond vertrekken, en hier onze maagd doen waken j -
Naardien ghy u perzoon, aan haar, vertrouwen meugt.
Kom. Doe zoo'tu beft gevalt. Ik weet wel dat de deugd
Geen ondeugd, of iet quaads, zal, tot gefpeelen, keuren.
Doch laat geen vreemd-gezicht my, in mijn ruft,verfteuren»
\Amho. Mevrouw zet, zoözekan,diearg-waan aan een zy.,
mlean. God gun, aan u, voortruft j opdatge,vróó en bly».
Als d'uchtend weeder blooft, moogt, op uwkoetz,ontwaaken..
Kom. Een zelfde zeegen moet, mijn Heeren» meê vermaken. Binnen*
VIERDE
-ocr page 24-
VIERDE UIT-KOOMEN.
Don Iean. Katharina, Don Anthonio.
En fliep 'et zoo geruft ? Kat. 't Heeft zint niet eens gekikte
Nu licht 'et wakker: maar het lacht, en likt, en flikt
Demaagde-honingvanzijnlipjens. Antho. Dat's een teeken
Van goê-gezondheid, na dät d'Ärtzen, daar van, fpreeken.
Kau 't Is of '"er karsjens, op zijn koOntjens, groeien j dies
Kon ik mijn oogen, van 't uitmuitend-beeld, al blies
De vaak'er dapper in, niet trekken. lean. Wygelooven
Uw woorden wonder wel. maar hoor Katrijn, hier booven,
In 't groot-zaalet, heeft zich de Moeder van dit kind
Terftond te ruft gelegt, ga daadlik heen, ont-wind
De windzels daar 'er zoon, van u, is in gewonden,
En wind 'em weeder (wijl wy nu de diepe gronden
Van dit gehaim verftaan) in 't koftelik-gewaad:
               '■■-
Wy zullen onder-wijl, naar-dien den dage-raad
Heur lieffte broeder, door 'er kuflen, poogt te wekken,
Ons, in de zyël-zaal, een weinichje, vertrekken.
Koom, als ghy dit, uw werck, gevoeglik hebt gedaan,
Daar, met 'et kin d, ons by, wy zullen, met u, gaan,
Om 't moederlikke hart, met blijdfchap, op te fchroeven.
Kat. Ik voegme naar uw woord. Tean. Wy zullen u vertoeven. Binnen*
Verpozing^
T W:^E E P E DEELS
EERSTE U IT-KO OMEN.
Don Anthonio. Don leah. Katharina met'et Zoontje van Korne/ia.
Hy hebt'et gauw befchikt. Iean. O vorftelik gezicht!
Wat fpeek'er heerlikheid om u aan-lokkend licht ?
Antho. Hoe zal de Moeder, tot die weelde'er kunnen voegen ?
Iean. Hoe anders, dan een menfch die, door 'et pijnlik wroegen
Van'tnijpende-verdrietjtotindenHeemelgaat, , '
          :
En zijne ziel al daar, met lekkerny, verzaad;
Des is 'et tijd dat wy 't begönne werck vol-enden.
Katrina ga dan voort, eri vlyu, öm d'ellenden
                                   
Van 't Eedel-lichaam, op'et kortft, te weeren, naar
Mijn raad. 'Kat. Mijn heer,ikzal mijn beft, om uen haar
Hier in, te dienen, doen; zoo gaat'er niets verlooren.
Iean. Wy zullen, aan de deur, naar al uw reeden, hooren,
-ocr page 25-
En komen u, wanneer 't ons raadzaamft dunckt, meêbjr. Binnen,
Kornelia Bentivogli. Katharina, met 'et Zoontje
■van Kornelia
, uit.
Koom hier, Vriendin,koom hier. Aikoom! en geef, aan my,
Datzuiker-mondjen ; op dat ik mijn hart, door't koozen
Van zulck een Engeltje, een klein-weinig mag verpoozen.
Kat. Mevrouw, doe zoo't'erluft. Kern. Ai! haal de kaars eens hier.
Ik weet niet waar 't me fchort. Mijn lijf ligt in een vier,
En al mijn aadren zijn aan 't kooken en aan 't branden.
Hier is gewiflik weer iets wonderlikx voor-handen.
Vriendin, ai zeg, aan my, de waarheid: heb ik flus ,
Dit kind hier niet gehad?. Kat, Ja. Kom. Wellhoezitikdus
En droom ? of heb ik mijn gezicht te nacht verlooren !
Vriendin, ghy boert met my: of 't kind is, van tevooren,
In flechter windzels, naar mijn dunckt, geweeft. Kat. Dat's waar» ,
Kom. Is't waar? Kat. ó Ja!'t is waar.
Kom. Is't waar Vriendin.-verklaar,
Aan my, hoe ghy aan al dit goetje zijt gekoomen *
Want ik verzeeker u, indien ik, zonder fchroomen,
De waarheid zeggen mag,.dat dit mijn eigen is.
Don lean, en Don Anthonio, uit.
ïean. Mevrouw, uw woorden zijn zoo bondig en gewis,
Dat wy, in ootmoed, ons eerbiedig, voor u neigen:
Want, niet alleen'et goed: maar, t zoontje is ook uw eigen 5
Wijl 't, aan my, van een Maagd, te nacht gegeeven wierd. .
Kom. O God .' hoe zeltzaam word ons doen, van u, beftiert ?
lean. Ik heb, vergeef'et my, uw Hoogheid eerft bedroogen,
Om dat ik uwe geeft, in blijdlchap, zou verhoogem
Kom. Mijn zoon, mijn waarde zoon, wat brengtge, aan my, al vreugds!
Wat geeftge, aan my, al zoets! wat doetge, aan my, al deugd«.
Mögt uw Heer Vader, deeze buit, toch met my, deelen :
Zoo zou ik, in dicfpel, geen droeve-rol meer /peelefi:
Maar my, van alle laft, eniwarigheid, ontflaan :
Om, met hem,door 'et Kruis, naar zijn Palais, te gaan;
En, in Farraren, nu de vogels quindtelieren,
• Voor al den Adel, een gëwenfchte-trou-dag, vier en j
Op dat mijn Broeder, door dien zeegen,zijne haat
Weerom, in liefde, mögt verandren. Och! ik praat
, Van klare Sonne-fchijn terwijl de Lucht noch {wart,, is. _
Ambo. Mevrouw, d'inbeelding loms al d'oorzaak van de fmart„ is,
D                                       ~ ■ 2ie
-ocr page 26-
VIERDE UIT.K O'OM EN.
Don lean, Katharina, Don Anthonk.
En fliep'et zoo geruft? Kat. 't Heeft zint niet eens gekikte
Nu licht 'et wakker: maar het lacht, en likt, en flikt
Demaagde-honingvanzijnlipjens. Antho. Dat's een teeken ;
Van goê-gezondheid, na dat d'Ärtzen, daar van, fpreeken.
Kat. 'tIsof'erkarsjens,opzijnkoöntjens,groeienj dies
Kon ik mijn oogen, van 't uitmuitend-beeld, al blies
De vaak'er dapper in, niet trekken. lean. Wygelooven
Uw woorden wonderwel, maar hoor Katrijn, hier booven,
In 't groot-zaalet, heeft zich de Moeder van dit kind
Terftond te ruft gelegt, ga daadlik heen, ont-wind
Dewindzelsdaar'erzoon,vanu, is in gewonden, .
En wind 'em weeder (wijl wy nu de diepe gronden
Van dit gehaim verftaan) in't koftelik-gewaad:
Wy zullen onder-wijl, naar-dien den dage-raad
Heur lieffte broeder, door 'er kufïen, poogt te wekken,
Ons, in de zyël-zaal, een weinichje, vertrekken.
Koom, als ghy dit, uw werck, gevoeglik hebt gedaan,
Daar, met 'et kind, ons by, wy zullen, met u, gaan,
Om 't moederlikke hart, met blijdfchap, op te fchroeven.
Kat. Ik voegme naar uw woord. lean. Wy zullen u vertoeven. Binnen.
Verpozing.
T W JE E D £ D E E LS
EERSTE UIT-KOOMEN.
Don Anthonïo. Don lean. Katharina met 'et Zoontje van Kotnelia.
É^||l*f| Hy hebt 'et gauw befchikt. lean. O vorftelik gezicht!
S /111111 Watfpeelt'er heerlikheid om u aän-lokkendlicht?
iL^lliÖI ^m^°' Hoe zal de Moeder, tot die weelde'er kunnen voegen?
^tor<»^ lean. Hoe anders, dan een menfch die, door'et pijnlikwroegen
Van't nijpende-verdriet,totin den Heemelgaat,
En zijne ziel al daar, met lekkerny, verzaadj
Des is ?et tijd dat wy 't begönne werck vol-enden.
Katrina ga dan voort, en vly'u, om d'ellenden                                   
Van 't Eedel-lichaam, op 'et kortft, te weeren, naar
Mijn raad. " Kat. Mijn heer, ik zal mijn beft, om u en haar
Hier in, te dienen, doen j zoo gaat 'er niets verlooren.
lean. Wy zullen, aan de deur, naar al uw reeden, hooren,
En
-ocr page 27-
En komen u, wanneer 't ons raadzaamft dunckt, meê by. Binnen*
Kornelia Bentivogli. Katharina, met 'et Zoontje
van Kornelia, uit.
Koom hier, Vriendin, koom hier. Ai koom! en geef, aan my,
Datzuiker-mondjen; op dat ik mijn hart, door 'tkoozen
Van zulck een Engeltje, een klein-weinig mag verpoozen.
Kat. Mevrouw, doe zoo't'er luft. Kern. Ai! haal de kaars eens hier.
Ik weet niet waar 't me fchort. Mijn lijf ligt in een vier,
En al mijn aadren zijn aan 't kooken en aan 't branden.
Hier is gewiflik weer iets wonderlikx voor-handen.
Vriendin, ai zeg, aan my, de waarheid: heb ik flus
Dit kind hier met gehad ? Kat. Ja. Kom. Wel! hoe zit ik dus
En droom ? of heb ik mijn gezicht te nacht verlooren !
Vriendin, ghy boert met my: of 't kind is, van te vooren,
In Hechter windzels, naar mijn dunckt, geweeft. Kat. Dat'swaar,
Kom. Is't waar? Kat. 6 Ja! 't is waar.
Kom. ïs 't waar Vriendin: verklaar,
Aan my, hoe ghy aan al dit goetje zijt gekoomen:
Want ik verzeeker u, indien ik, zonder fchroomen,
De waarheid zeggen mag,.dat dit mijn eigen is.
Don Iean, en Don slnthonïo, uit.
Iean. Mevrouw, uw woorden zijn zoo bondig en gewis,
Dat wy, in ootmoed, ons eerbiedig, voor ü neigen:
Want,niet alleen'et goed: maar, t zoontje is ook uw eigen 5
Wijl 't, aan my, van een Maagd, te nacht gegeeven wierd.
Kom. O God .' hoe zeltzaam word ons doen, van u, beftiert ?
Iean. Ik heb, vergeef'et my, uw Hoogheid eerftbedroogen,
Om dat ik uwe geeft, in blijdfchap, zou verhoogen.
Kom. Mijn zoon, mijn waarde zoon, wat brengtge, aan my, al vreugds \
Wat geeftge, aan my, al zoets! wat doetge, aan my, al deugd«.
Mögt uw Heer Vader, deeze buit, toch met my, deelen .-
Zoo zouik,in ditfpel, geen droeve-rol meer fpeelen:
Maar my, van alle laft, en fwarigheid, ontflaan :
Om, met hem,door 'et Kruis, naar zijn Palais, te gaan:
En, in Farraren, nu de vogels quindkelieren,
• Voor al den Adel, een gèwenfchte-trou-dag, vieren;
Op dat mijn Broeder, door dien zeegen, zijne haat
Weerom, in liefde, mögt verandren. Och! ik praat
                       &'*
s Van klare Sonne-fchijn terwijl de Lucht noch fwart,, is.
edntho. Mevrouw, d'inbeelding loms al d'oorzaak van de fmart,, is,
D                                                   'Zie
-ocr page 28-
Zie datge deeze peft uit uwen boezem drijft,.
En binnen d'omtrek, van gezonde-reeden, blijft;
Zoo zal uw rtoogheids-gloor, door alle dampen, dringenv
Korn. Mijn heer, uw raad is goed. Kon ik, in alle dingen,
My, daar na, voegen; 't zou niet dan te beeter zijn:
Maar nu-gevoel ik vreugde, en ftrakx gevoel ik pijn j,            .
Invoegen dat ik niet een oogenblikJcan ruften.
lean. Mevrouw, een valfche-waan uw op-gequeekte Tuften,,
Gelijk denoorde-windde bloemen fchent, verteert.           Leonardo nip,.
Leon. Mijnheer. Amho. Blijf ftaan, en zeg, aan my, wat ghy begeert»
Leon. Een deftig Edelman verzoekt Don Jean te ■{preeken.
Kom. Och ! daar vertoont zich weer een heel afgrijflik-teeken.
lean. Wat is 't voor een ? Leon. Mijn heer, hy is my onbekend..
Maar noemt zich : Lanrens Bentivogli. Kom. O eilend.!
Waar zal ik, met mijn Zoon, uit deeze plaatzc, vluchten.
Mijn broeder heeft'et fpoor, van mijne diepe zuchten,.
Voor-zeeker, na-gefpeurt, en geeft my aan de dood.
Ai! berg mijn Zooritje, berg mijn Zoon, eer ons een lood,
\, Ofmoord-pook, onvoorziens, en, op een tijd, leert ftervem.
"Amho. Mevrouw, wy zullen, zijt getrooft, u, voor 't verderven,,
Zeer wel behoeden. lean. Is den Edelman al-een.?
Leon. Hy heeft twee dienaars die hem volgen, lean. Wel, gaheeny
En zeg, aan hem, dat ik terftont zal by hem weezen.
Korn. Daar loopt mijn uur-glas uit. Amho.. Staak dit onnoodig vreezen*
Don Jeau,ga heen, en hoor waarom men u ontbied.
lean. Ik zal. AV#.' Oi-my, oi-my, wat raad ! lean. Ai, ween dus niet,,
De zaak lijd'gants geen laft. Ik zal dit onweer ftillcn.
Vaar-wel. al'tHeemels-heirbefcharmu..                       "Binnen,
Antho. Wy verfpïllen,
In zulck een val, geen tijd. Santiftivan.
Sant.. Mijn heer.
Amho. La vier piftoolen, en wilt al ons zijd-geweer,.
Zoo haaftigals ghy kunt, gereed en vaardig maaken.
Ghy zult, met Leonard, beneên, aan d'opgang, waaken;.
Op dat 'er niemand, met geweld, naar booven koomt.
s Ga heen, vol-doe mijn laft, en fta niet als verloomt,
Maar vlieg, ik zal u hier terftond weerom verwachten..
Sant. IL voeg, naar u bevel, goedwillig, al mijn krachten.
           Binnen: r
A*tho. Mevrouw, vertrek u hier bezijden. Korn. Wel, ik ga .*. ■•
Maar waar ik ga de doodvolgt my, van achtren, na. Binnen.
                                               T.W EED E
-ocr page 29-
TWEEDE UIT-KOOMEN,             3
Lamens Bentivodl. Don Iean de Gamboa. I
Mijn heer gelieft my, in mijn ftoutheid, te verfchóonerr:
Ik zal my weederom, aan u, zoo danckbaar toonen,
Datghyu, van mijn doen, gants niet beklagen zult.
lean. Mijnheer, dusdoende, doet, datik,aanhem,mijnfchuld,
Naar d'eedk reedlikheid vereifcht, nooit kan betalen j .
Des mag hy vry, aan my, op 't aller-rondts, verhalen,
Uit welck een oorzaak hy my, dus vroe-morgens, zocht.
Laitr. Twee dingen hebben my tot deeze daadgebrogt.
Dat is: 't geruchte van uw deugde en vroome-daaden,
Beneeven mijn verdriet, en d'ongemeene-fchaden
Die ik, voorleede-nacht, heb, aan mijn bloed, geleên.
Mijn waarde Sufter is my, onvoorziens, van een
Brood-dronke Hartoog, och! mögt ik my,aan hem, wreeken,
Ontfchaakt en weg gevoert; of, in deftad, verfteeken;
Invoegen dat ik n u, uw raad en hulp, hier in,
Ootmoeielik verzoek. Iean. Mijn heer,ik kan de zin,
En al d'omftandigheid der zaak, zoo licht niet vaten.
Law. Laat ons, op dat ik, met mijn heer, recht-uit mag praten,
Naar de Kappelle van Sant Benediclo gaan.
Iean. Mijn heer gebiê maar: want ik ftelmy onderdaan,
En ben begeerig om 't verflag voort aan te hooren.                Binnen*
DARDE UIT-KOOMEN.
Kornelia Bentivoqli. Don JLnthopio. - Katharina.
Mijn heer, ik fcheen, wel eer, tot booger ftaat gebooren;
Maar nu keert het geluk altijd, naar my, de nek;
Des ik mijn aangezicht, doorgaans, met floers, bedek.
Om, onder zulck een wolek, vrypoftig, uit te weenen.
^4mho. Mevrouw, ghy loopt, gewis, geloof my, in u meenen,
Te verd, van 't rechte-pad, op een oneffen-baan j
Zoo dat uw eedle-geeft geweld word aangedaan,
'Om, in een afgrond van ellenden, te verzincken.
Kom. De tijd geeft, aan my, niets dan gal en eek te drincken:
• Die wrange-bitterheid veroorzaakt zulck een wel
En diepe-zuig-kuil, dat uwtrooft, daarin, zoo fnel
En vaardig als ghy fpreekt, in 't aanzien van mijne oogen5
Op eén byzondre-wijs, word, van uw tong, gezoogen -3
Da
-ocr page 30-
Invoegen dat mijn hart geen zoete-woorden proeft:
Des blijf ik dan, met recht, op 't aller-hoogft, bedroeft;
Hoewel, mijn heer, de zaak héél anders poogt te.voegen.
Antho. De zaak ftondihoon genoeg, liet zich Mevrouw genoegen.
Kom. Ik was vernoegt, indien uw trooft my trooften kon.
Antho. De dikfte wolck verdween, voor 't op-gaan van uw zon.
Kom. Ghy waant'et wek Antho. Donjean zalzulkx, met my, getuigen.
Kom. Men mag 'et rijsje, maar men kan de boom niet, buigen.
Mijn heeteleever heeft de lippen droog gemaakt i
Des mijne tong weerom naar wat verkoeling haakt.
Antho. Katrijne, fpoel 'et glas, en haal, uit onze kelder,
De volfte-vles. Kat.Wéi-azn. Ziedaar. Antho. Die wijn brand helder.
Men ziet'er ftralen door 't door-fchijnende-kriftal.
Mevrouw, dat is een dronck die, aan u, deugd doen zal.
Zoo'tu gelieft, ai drinck eens hartig. Korn. U aanbieden,
Mijn heer, is al te heus; des moet uw wilgefchieden:
Op dat, door 't weigren, uwe deugd niet word gelaakt.
Och zo ! Amho. Mevrouw, hoe is 't ? Kom. Och zo ! dat teügje fmaakt j
Ik heb.. Wie koomt ons daar zoo onvoorziens verftooren?
'Antho. Mevrouw, het is Don Jean. Kom, Hoe tintelen mijn ooren.
Hy heeft gewis, voor my, een droeve en-quade maär.
Jean. Mevrouw, met u verlof. Kern. Mijn heer, ai koom, verklaar*
Aan ons, al'tgeen ghy, met mijn Broeder, hebtbeflooten:
Want, in diebarning, moet mijn boot aan ftukken ftooten;
Naardien zijn gramlchap mijne onnoozelheid vervloekt,
En naar mijn dood, ter vlugt, met arends-oogen, zoekt.
lean. Uit-muitenfte, waar toe, waar toe dit diep verzuchten ?
Waar toe dus haaftig naar 'et doorne-bofch te vluchten,
Daar 't Roozen-hof, aan u, een zachte-ruft-plaatz' wij ft ?
Uw Broeder heeft, aan my, de zaak, daar ghy voor y ft,
Van d'anvang tot aan 't end, verhaalt, en klaar beweezen,,
Waarin de Hartoog zich, aan hem en u, voor deezen,
Vergreepen heeft, en noch vergrijpt; vermits hy niet
Zoo zeer naar uwe Staat, als op zijn voordeel, ziet, '
Om u, met woorden, aan zijn lüften, vaft te binden :
Des heb ik my, aan hem, om deeze draad t'ontwinden,
Verbonden, om, met hem, naar Leeuwen-borg te gaan.
Kom. Watzal, wat kan ik toch, uit dit befluit, verftaan ?
Iean. Mevrouw gelieft' er, in 't aanhooren, niet t'ontftellen.
Kom. Een zachter wind deê 't riet wel eer, naar d'aarde, hellen.
Dan niet-te-min, mijn heer zijn reeden, hoewel ik,
Door fwakheid der natuur, voor mijn gedachten, fchrik,
-ocr page 31-
Eens-Ioops vervolgen moet, eer hy mijn wil kan paajerc.
lern. Mevrouw, Alfonfus heeft zich, onder't haane-kraajen,
Voor 't op-gaan van de Zon, met kiein-gevolg, van hier,
Naar 't Vorftlik-Leeuwen-borg, om 't uit-geborfte vier,
Der Broederlikke wraak, t'ontwijken, wat vertrokken;
Des is 'et noodig, fchoon ghy niets, dan ongelokken,
Uit ons voornemen, voor u ze-lven, wikken zult,
Dat wy voort darwaarts gaan: op dat zijn Hoogheids fchuld,
"Aan u, en uw Aal-oud geflacht, in weinig ftonden,
Naar recht en reedlikheid, eens word, voldaan, bevonden :
Tot dit gewenfchte werck maak ik my dan gereed.
Korn, Don Jean, uw heus gemoed, en uw geloove, treed
Al veel te haaftig voort. Hoe hebt ghy toch uw leeven,
Zoo knap, in 't ftreng geweld van dit gevaar, begeeven ?
Iean. Mevrouw doolt van de weg: want hier is geen gevaar.
Korn. Mijn heer weet niet gewis of hem mijn Broeder naar
Het Vorftlik-Leeuwen-borg, of elders zal geleiden.
Iean. Ik zal, dat zy daar mee zoo 't zy, de tijd verbeiden;
1 Wijl ik 'et eedel-hart van uwen Broeder zag,
Toen hy, voor my, zoo rond in 't fpreeken was. Karn, Ik raag»
Voor mijne fchaduw, in d'ellenden, fomtijds fchroomen:
Maar mijne Broeder is een voor-beeld aller vroomen ;
Des geen bedrog, by hem, de minfte-plaats bevat.
Iean. Mevrouw maakt, zonder reen, heur witte-wangen nat,
En pijnigt heure geeft met een onnoodig-vreezen.
Kom. Maar waarom wiltge dat ik zonder vrees zal weezen,
Daar, op des Hartoogs tong, mijn dood en leeven rweefc ?
Wat weet ik of hy, aan mijn Broeder, zoo beleefd,
Op alle vragen, zijne ftem zal laten hooren,
Dat 'et gereekend-vuur, van zijn ontfteeke-tooren,
Daar door voort dooven zal, en fmooren in zijn as.
En of mijn Broeder nu zoo ongeduldig was,
Dat hy des Hartoogs tong zocht, met gewelt, te binden ;
'- Wat meent ghy dat hy dan zijn weêr-ga niet zou vinden ?
O ja, gevviflik; des ben ik, met recht, belaén.
Iean. Ik zal, als middelaar, voor d'een en d'ander, ftaan.
Korn. Mijn heer, 't zal, aan uw wil, vertrouw ik, niet ontbreeken.
# Maar daar't vermoogenmift, blijft wil en werck ook 'fteeken.-
y Iean. Mevrouws voorzichtigheid en oordeel gaat te vard.
Korn. Mijn Man en Broeder ftaan my wonder na aan 't hart.
Iean. Dat 's waar: maar laat de hoop een weinig ruimte winnen.
Korn. Wat kan zy,~daar de vrees teur plaatz bezit; beginnen? ,
D 3                                   Iean»
-ocr page 32-
lean. Vertrouw u aan Gods macht, en zijt, hier meê, vernoegt,
Korn. Ik heb my, over lang, al naar zijn wil gevoegt .-
Maar alle dingen zijn niet naar zijn wil geboogen.
Jean. De fwaarfte dingen zijn niet buiten zijn vermoogen;
Derhalven moet ik, met uw Broeder, op de tocht.
Korn. Bedenck u wel. lean. Mevrouw, ik heb my welbedocht:
Want, wijl den Hai-toog zijn bedrijven zoekt te heelen,
'Zoo heeft 'er niemand recht, dan ik, om, ondcr't ftreelen
Der zachie woorden, in 't geQoote-hart te gaan,
En onderzoeken daar hoe al zijn zaken ftaan.
Amho. Don Jean, uw voorftel is zoo bondig, dat de reeden
Daargants niets teegens heeft: doch mijn genegetitheden
My porren om, met u, die korte-reis te doen.
Jean. Mijn heer, dat mag niet zijn. zoo om 'et quaad vennocn
Dat daar uit, tegens my, in Bentivogliis harte,
Terftont ontftaan zou,-alsmet een ook om defmarte
Die, door ons af-zijn, in Mevrouws ontfteltgemoet,
Vermeerdren zouden, te verhoeden. Amho. Ghy begroet
My, met een blinde-naam en opgepronckte-woerden:
Maar mijn vermoogen zal die half-gezengde-koordcn,
Gelijk een dunne-draad, verbreeken. Wat Mevrouw,
En heure ftaat, belangt, daar is geen vrees voor: houw
U des verzeekert; want Katrijn zal by 'er blijven,
Om haar te dienen en de quel-geeft weg te drijven j
En onze dienaars zijn, tot wachters, voor de zaal.
Ik kan, in d'andre zaak, de pijnelikke-quaal
Van nijpende-argwaan, door mijn zoeken, niet ontdekken :
Wijl ik uw reis-broér, op de weg, niet zal verftrekken:
Maar volgen u alleen, van verd en zoetjens, na.
lean. Mijn heer, uw meening is wel goed; maar ik verfta
Dat, binnen uwe zorg, Mevrouw het vailft zal ruften.
Korn. Mijn heer,ïk' zoumy,in mijn quellingen,verluden.
Zoo Don Anthonio de reis, met u, begon :
Want of d'onreedlikheidjopd'onbevlekte-zon,
Heur hatelik-vergif, in gramfchap, zocht te braken,
Zoo zal zijn raad en daad wel licht een oopning maken,
En vouwen alle ding in d'allerbefte-plooi.
Jean. Mevrouw, uw woorden zijn, voor mijn gehoor, zoo mooi,
Dat ik, voor't hailigdom van uwe wil, moet knielen.
Korn. Wilt, wijl op Leeuwedaan de teegen-fpo eden krielen,
Dees twee Reliquien, by u, van mijne hand,
Voor u yertrekken3 tot een gaaf, ontfangen; want -',
-ocr page 33-
Heur krachten zullen u-zeer nut en dienftig weezen.
Antho. Mevrouw gelief ons te verfchoonen. Wybeleezens
De quaatfl'egeeften met'et blincken van de kling.-
Ook is de waarde, van uw gaaf, zoo zonderling,
Dat wy ons, aan 'er gloor en gfants, te zeer vergapen.
Kom.. Terachtge mijne gonft, en dit gewijde-wapen .?
Antho. Neen, dat verhoede God. Kom. Waarom ontzegtge dan
't Aanbieden van mijn wil ? Antho. Om dat ik, en Don Jean,
Alree, niets dan te zeer, zijn, aan Mevrouw, verbonden.
Kom. Ghy hebt een uit-vlucht: maar, geen oope-deur, gevonden;
Des kuntge, zonder mijn verlof, zeer qualik gaan.
Iean. Mevrouw gelieft, van my, een woordje te verftaan.
De Diamanten zijn, in 't aanzien, fehoon en aardig,
Maar de Reliquie is, in nood, het meefte waardig,
Derhalven dragen wy, in een geringe kas,
Zoo Waard een hailigdom als ooit te krijgen was r
Wilt, hiei' by, dan, aan ons, toch uvexlof verleenen :
Wijl de beftemde cijdzoo daadlik is vérfcheenen.
Uw Broeder ftaat gewis al, naar mijn koomft, en wacht.
Kom. Ga heen. Maria wil,in wijf heid en in kracht,
U, tot mijn hail, met heur vermoogen, zoo verftercken,
Dat ghy 't begonnen werck, met voorfpoed, moogt bcwcrckcn.
Iean. d Almoogende behoê Mevrouw voort voor gevaar.
Antho. Verwacht, by 't middagmaal, van ons, een blijde-maar,
Ën wiltu, onder-wijl, met geen gedachten, quellen.
Kom Ik zal, is 't mooglik, my zoo lang te vreeden ftellen.
Iean. Katrijna,ga, met ons, hier achter in't vertrek.-
Kat. Mijn heer, ik koomuby.                                          Binnen.
Kornclia alleen * , ■
Wanneer de Höoren-flek,-
In fpiegel-achtig-nat, heur weezen moet aanfchouwen,
Dan zietze, te gelijk, een bitre-dood-dranck brouwen j.
Wijl, uit die fwavel-poel, zulck eene damp ontftaat,
Dat dit ellendig-dier, daar inj terftond, vergaat.
In zulcker voegen is 't, met my, na-by,geleegen:
i Want ik heb, als ik al mijn doen zou overweegen, -
Mijn weezen, meenigmaal, in zulck een poel, gezien.
Hoe zal, hoe kanik dan.de lefte flag ontvliên,
En mijn benaude borft, met tranen, Ichoot-vry maaken.?
ïk moet^och ja! ik moet, van daag, mijn ziel uitbraaken,
Naardien'
-ocr page 34-
Naardien de zeinzen vaft word op de fneêgezetJ
Des buig ik mijne knien, en klim, in 't ftil-gebed,
Voor d'Opper-recht-banck, om daar, aan Gods wei-behagen,
Mijn ziel en lichaam',£eer ootmoedig, op te dragen.
Kornelia knielt, ondertuflchen zingt de Rai van Engelen.
IN Lijden en in Teegen-fpoed
Is
, kon 't de menfch verzinnen, veel te winnen.
De weelde [maakt, aan 't vleefch, vry zoet}
Des zietmen d' aan-beginnen zoo beminnen,
Dat ekk^ zijn had, daarom, verlaat,
En, lachend naar d'ellenden, gaat:
Maar 't end baart niets dan blagen:
Na vreugde en blije dagen,
Hoort men 't klagen.
GelukJ(ig is hy die het Kruis, .
ßoedwillig, naar behooren, heeft verkoor en,
En daar op bouwt. In zulck. een Huis
Is geen gebrek^ van koeren, als Gods tooren,
Het gantfche land, met honger, plaagt,
En 't fuolck^, uit hun beüt
, verjaagt:
Want Kruis draagt Zaad der zeegen,
Daar op valt, aller Weegen,
Dauw en reegen.
De Doorne-kroon, met Bloed befproeit,
Gaat Ofiers-goud te booven. Daarom looven
Wy d'Eeglantier, door Kruis, gefnoeit,
Wilt, fchoon ghy , uit uwhooven, nu verfchoovent
Dus eenig zit, verduldig zijn.
Zoo zult ghy, in een Zonne-fchijn,
ZJ zelven haafi vermaaken;
Naar dien wy, voor uw zaaken,
Naarflig waaken.
" Oi-my! wat heerlikheid heeft zich, aan mijn gezicht,
In mijn gebed, vertoont? hoe vil my't kruis zoo licht
                         -;<
Toen ghy, 6 zuivre-ray! met u weêrga-loos-queelen,
Mijne onderdrukte-geeft, zoo minnelik, quaamt ftreelen ?
Och! mögt ik noch wat tijdsinugezelfehap zijn,
Wat nood waart; maar ghy gaat, en ik blijf inde pijn j
Des
-ocr page 35-
Des word mijn hart al weer tan koude-vrees bekroopen •
Doch ik zal, door uw trooft gefterckt, ten beften hoopen. Katrina uit.
Kat.
Mevrouw, heb ik u, door mijn koornen, uit uw doen
En eenigheid, verftoort, zoo bid ik om uw zoetl >
Kom. Ghy hebt zeer wel gedaan. Ik was, om u, verlegen.
                  t ,
Zijn uwe Meefters al vertrokken ? zeg. Kat. Zy fteegen
,„„. Zoo datelik te paard, en reeden, eens-loops, voort "" n sh-SA
De korte-breê-ftraat langs, recht naar de hooge-poort.
Kom. Och! mocht'er deze reis maar, tot geluk, gedijen.
Kat. Mevrouw, ghy zijt gewis, met een onlijdlik-lijên, .
Zoo mijngezichtmy niet bedroogen heeft,belaên.
Kom. Vriendin, hoor hier: ghy hebt ten eerften recht geraên;
Want ik ben, met verdriet en onhail, over-gooten. "            -
Kat. Mevrouw, ai zeg, waar uit is al dit quaadgefprooten. -
Kom. Uit licht-geloovigheidenflaapende-achterdocht. .
Kat. Diepeftheeftmenningmenfch, ontydig, om-gebrogt,
            imj.
Kom. Was ik, ellendige, dien weg ook op-geüaagen,
Toen ik de neevel, als een voor-bóó van de vlaagen,
Het aller-eerfte, omtrent mijn Broeders flot vernam,
Zoo was ik al een poos, met mijn onnoozel lam,
In ftille-ruft geweeft: nu vrees ik noch voor fterven,
Of, vooraltijd, mijn eer en Bruidegom tederven.
Kat. Hoe! mift Mevrouw heur Lief en allerlieffte ^fchat.? 'A 'b:
Datduncktmevreemt. Kom. Ik ben, zit neer, en ruft u wat,
Een ondertroude van den Hartoog van Farraren;
Des hebt ghy hier zijn Vrouw en Zoontje in u bewaren.
Kat. Verkhoonmedatik, aan uw Hoogheid,geen meer eer, >nlim n3
Door onkund, heb gedaan. Kom. Vriendin,zit. Ik begeef - r;
Uw vriendfchap: want my walgt van alle hoofze greepen.
Kat. Mevrouw, wat toeval heeft, op u, zoo fel geneepen,
Dat ghy u in 't befcharm van mijne Meefters gaf ?
Kom. Mijn Broedersgramfchap. Kat. Ik verwonder my hier af,, . , :1
Zoekt hy uw Huwlik, met de Hartoog, te beletten >
Kom. O neen ! zoo ligt'et niet ihyleefd naar andre wetten. :
Des Hartoogs Moeder houd mijn Trouwdag wat te rug.
En mijneBroeder fchikt deeze uit-ftel tot een brug
Waar over hy te nacht, in euvlen moed, quam draven, ■■:■'■: ' ,'
• tYran, f nf °m'met >et bloed des Hartoogs,zich telaven j
Wijl hy t voor on-eer acht dat ik beflapen ben.
In vvekke zaak ik my, ten hoogften, fchuldigken ;
Naardien ik zijne raad en voor-zorg hebvefgèeten,
Zoo haalt ik, met mijn Lief, op roozen, was gezeecen s ■" — -
E           '             t               Uit
-ocr page 36-
Doch mijn door-traptheid was een waar-borg voor mijn fchoot:
Mijn eerj vermits ik uit een eerlikke af-koomft fproot,               - .
Is my veel waarder dan hun geld en alle gaaven.
Kom. Vriendin, ai! brteogme toch in een behouden haaven .•
Want ik verneem hier een heel dikke en fwaare lucht.
Kan Mevrouw gebiê maar. Kom. Vlucht, met my, naar Duive-vlucht,
,                  Verpoozing.
D A RDE DE E L S
E E RS TE, U I T -K OOMEN.
: Lattrens Bentivogll. Don lean de Gamboa.
Yn heer, wy zullen hem, op deeze weg, ontdekken:
Wijl hier geen by-weg, om naar Leeuwen-borg te trekken,
Door d'ope-land-ftreek, loopt. lean. Dat's waardes gis ik,dat
Hy niet verd, van ons, is. Laur. Ik zie, by't water-rad,
Een drommel Ruiters ftaan. lean. IkhoordePaarde-voeten.
Lam. Zy koomen, op ons, aan. lean. Ik merck, uit al't begroeten
Der dienaars en gevolg, dat dit den Hartöog is;
Des zal 't zeer noódig zijn dat ghy, op dat ik wis,
In mijn voornemen, ga, u, aan de doorne-hagen,
Een weinig tijds, vertrekt. Laar. Zult ghy uwleeven wagen,
En zal ik, als een bloed, eenborft-weer zoeken ? neen,
Mijn heer, vertrouw dat niet. lean. Men kan, door't ftaal, al-een
d'On effenheid der faal en wrok niet effen maaken j
Dèrhalven moét, mijn heer, zijn gramfchap nu wat flaaken,
En voegen zich, voor-al, naar d'orbaarlikfte raad.
Lam. Mijn heer verklaar, aan my, wat hy,hier by, verftaat.
lean. Dit; dat ik my, al-een, moet, by den Hartoog, voegen»
En poogen of ik hem, met woorden, kan vernoegen,
En u, a an hem, en hem, aan u, verbin den: want
Daar toe heeft 'et geluk, aan my, dien eedlen-band,
Voor-leede nacht, vereerd. Ik moet 'er gloor ontdekken,
Op datze my terftond een voor-fpraak mag verftrekken..
yilfonfus, Fab'w, Zulpiaa, met eengroot gevolg, ütt.
Daar koomt 'et volck. vertrek, en wacht tot ik u wenck.
Laur. Ik voegme naar uw wil. lean. 6 Vorftelik-gefchenck!
Wilt uwe ftralen, in zijn Hoogheids-oogen, fchieten,
En laatme zijne gonft, door uwe deugd, genieten,
Op datik, uit de faal, en't aan-gevangen wee,
Een Broederlikke-zoen en onverbreekbre-vreê, '
',&                          '"                    Terwijl
-ocr page 37-
Terwijl de goude-zon in't zuide ftaat, mag maakerï.
Alfon. Toef,toef: hoekloptmijnhart! ówonderlikke zaaken ?
Heer Ridder, ik geloof dat ik my niet vergis,
Als ik uw dapperheid, d'eer en behoudenis
Mijns leevens, uw perzoon, Don de Gamboa noeme;
Wijl zulkx uw hoed getuigt. lean. Ik kan dit niet verbloemen j
Naardien mijn Heer, aan my, de waarheid naakt vertoont.
Maar wilt, op dat uw doen, van my, niet ongeloont .
Mag blijven, uwe naam, aan my, toch openbaarën.
Alf on. Ik ben Alfonfus d'Eft, Harcooge van Farraren .•
Wiens leeven, totuwdienft,te nacht verbonden bleef,
Vermits uw hand de dood, van mijne lippen, dreef:
Een weldaad zonder gä. lean. Zijn Hoogheid zet, door't bóógen,
Zijn Dienaar veel te hoog. Alfon. Ik vind, in mijn vermoogen,
Een on-ver moogen, daar mijn wil door word belet.
Lauy. Ik ben, met heete-wraak, en koele-vrees, bezet j
Invoegen dat ik fchier geen middel-weg kan raamen .-
Zy koozen met elckaêr, als Broeders, en befchaamen*
Dus doende, mijn bedrijf, Ik ben gewis verraên.
Alfon. Mijn heer, quam dien Perzoon, als reis-broêr, met u aan ?
Zijnoogen fchijnen nietsdan vlammen uit te braaken.
Hy mort van gramfchap, en befterft als linde-laaken,
Wanneer ik mijn gezicht maar, op zijn weezen, fla.
Hy haakt naar mijne dood. Kentghy dien vogel ? lean. Ja,
Ik ken hem, en ik ben, van hem, aan u, gezonden.
Alfon. Wat heeft hy nu voor lift, in 't hollend-brein, gevonden ï
Jean.
Hy klaagde, aan my, dat ghy Mevrouw Kornelii, zijn
Eerwaarde Zufter, hebt ont-eerd, en, door 'tfenijn
Der tong, zoo verd gebrogt, dat zy heur wei-behagen '
In uwe lüften fchept. Dat ghy, door looze lagen,
Haar, uit de wooning van heur Nicht, voorleede nacht,
Hebt weg-gevoert, en dus zijn diepe-zorg belacht.
Nu wil hy weten, wat voldoening 't oud Geflachte
Der Bentivogliis, van uw Hoogheid, zal verwachten,
En wanneer hy dien wond weerom geneezen zal.
Hy heeft, aan my, verzocht, dat ik, om 't ongeval
Een paal te zetten, hem een voor-fpraak zou verftrekken,
• En zija ontftelt gemoed, vol wraakx, aan u, ontdekken:
Tot welck een werck ik my, aan hem, zeer vaft verbond j
Naardien ik, uit zijn mond, wel duidelik verftond
Dat ik dien hoeds-band, van uw Hoogheid, had ontfangen.
In zulck een weetenfchap heb ik u, met verlangen,
E 3                              Rondom
-ocr page 38-
Ron'dom u flot, gezocht, wijl ik my voorliet ftaan
Dat ik, als Middelaar, moeit tuflchen beiden gaan,
Om deeze ftorm-wind, eerze ftij ver blies, te ftillen.
Zijn Hoogheid moet,"aan my, om geen meer tijds te/pillen,
Eens zeggen of de zaak, in zijn geheel, zoo legt
Als ik 'er voor-ftel en als Bentivogli zegt.
Alf on. Mijn heer en waarde vriend, ik wil, voor u, niets heelen,
Veel min, met loogen-taal, mijn eigen onheil ftreelcn.
De zaak daar van ghy fpreekt is 't meerdèr-deel heel waar.
Komelia is weg, en niet te vinden: maar
Ik heb 'er niet vervo&d of, in de Stad, verfteeken;
Derhalven zal 'et my, aan onfchuld, nooit ontbrecken.
Ik heb'et zoet-genot, van Eëuire kuifze-fchoot,
Zeer lang een poos, gehad, en 't gloeiend-morgen-rood
Derzachte-koontjenSjby de Zonne-fchijn der oogen,
Verfcheide-maal, geftreelt j doch haar noch nooit bedroogen i
Wijl ik 'er voor mijn Lief, en Bruid, en Ega houw :•
Ik ben, aan haar, zoo vaft, door een verhoole-trouw
En lieve boei, geboeit, dat d'aller-flvaarfte rampen,
Om ons te fcheiden, met dit lijf, verloore kampen;
Hoewel heur Broeder ffiy voor een ontrouwe lèheld.
Iean. Waarom wierd, aan 'et volck, dit huwlik niet gemeld ?
Alfon. Om dat mijn Moeder, die, op d'oever van 'er leevcn,
Naar 't eeuwig-weezen ziet, hier teegen aan zou ftreeven:
Wijl zy my, met Mevrouw Levine, Infante van
Het machtig Mantua, zeer graag zag Huwen: dan
Mijn trouwe-liefde heeft, voor heur gefmeek, geen ooren.
Ik heb Kornelia, al-eenig, uit-verkooren
En in mijn hart gezet; doch dit is d'oorzaak die
De Bruilofs-dag weêr-hild, en 't onhail broude. wie
Kan dan, met recht, op my, verftoort zijn en ontfteeken ?
Laur.
Ik moet die lamme-teem, met andre woorden, breeken.
Alfon. Ik had, voorleede nacht, vaft voor-genoomen, om
Haar uit Bolongjen, met een af-gefpanne-trom,
Naar Leeuwen-borg, of naar Farraren, te vervoeren $
Doch 't nijdig-ongeluk quam mijne lift beloeren,
En ftiet, metLaurens hand, al mijn gebouw om-vard.
Kornelia was weg. 6 ongemeene-fmart!
Iean. Wat drukt zijn Hoogheid dus ? uilfon. Een van de hardfte plaagen.
Mijn Lief, mijn waarde Lief was, over weinig daagen,
In 't kinder-bedde, van een Zoon bevallen, daar
Ik, ia mijn hoop, op zag, en zocht te ruften; maar
-ocr page 39-
Die Jonck-vrouw, door de zorg en op-roer voort-gedreeven,
Heeft hem, al blindelings, aan 't blind-geval, gegeeven ;
Wijl een gefleepe-tong heur ooren had verleid.
Nu word de Moeder en 'er Zoon gelijk befchreid,
En al mijn hof-gezin is, met mijn ramp, verleegen.
Jean. Zijn Hoogheid zou dan, zoo men elders onder-weegen,
Mevrouw Kornelia en 'tjonge Schaapje vond,
Haar, voor zijn Vrouw, heur kind, voor zijne Zoon, terftond,
Met over-groote vreugde, erkennen en verklaaren ?
Alfon, Och.' wift ik waarze was, hoe willig en hoe gaaren
Zoud ik de zomen, van heur blinckende-opper*kleed,
u Eerbiedig kuflen, en, aan alle-man, de weet
i Van mijne blijdfchap doen: want ik heb voor-genoomen,
I Dat ik'er, magze maar gezond te voor-fchijnkoomen,
't Zy mijn Vrouw Moeder leefd of fterft, in 't Hooge-koor
Der Hof-kerck van Farrare, op 't aller-heerlixt, voor
Mijn waarde bed-genood, en Hartoogin, zal trouwen.
lern. Dit moeft zijn Hoogheid, om de vreede een troon te bouwen,
Eens,in*taan-hooren van heur Broeder, zeggen: want
Zijn hart,naar deezezaak,al-eenig water-tand.
Alfon. Dat wilde ik gaaren doen, liet hy zijn gramfchap zincken.
Jean. Zijn gramfchap heeft nu uit. blijfftaanjikzal'emwincken,
Op dat hy d'eedle-vrucht, der zoete-olijve-boom,
Met u, mag plukken. Alfon. Zijt gegroet en welle-koom,
Mijn Broeder, ik was lang, om uwe gonft, verleegen j
Hoe koomtze my toch nu, dus onverwacht, hier teegen ?
Iean. Mijn heer, de Hartoóg heeft, voor my, rond-uit verklaard
Dat hy, in 't heimlik, met uw Zufter, is gepaart,
En dat hy openbaar dit Huwlik zal beveften :
Want al wat hy bezit is, voor Mevrouw, ten beften.
Hy zegt dathy te nacht, had ghy hem niet verftoort,
Haar, van Bolongjen, naar zijn Leeuwen-borg, en voort
Van daar weer, reegel-recht, naar't Adellik-Farraren,
Voor-zeeker had ver-voerd; om haar, in zijn bewaaren,
Tot dat de Bruilofs-dag voor hem vericheenen was,
Op 't aller-voeglixt te verzorgen, maarzoo ras
Had hy 'er Jonck-vrouw, die daar ftaat, niet aangefprooken,,
Of zijn voor-neemen was verdweenen en gebrooken ;
Vermits uw Zufter, voor uw gramfchap, was gevlucht»
Daar by hy ietsverftond, waarom hy dikwils zucht,
En fomtijds weent: dat is, dat hy, van haar, moeft hooren
Hoe hy voor-leede nacht een Zoontjen heeft verlooren;
-ocr page 40-
Waarvan Kornelia, voor 'Weinig tijds, bevil.
Nu voegt hy zich geheel naar 't voorworp van uw wil,
En wenfcht dat zijne Bruid en 'Zoontje wierd gevonden.
Bedenck u eens of wV'Wel meerder eifchen konden.
Laur. Mijn heer en Broeder, uw door-luchte Hoogheid doet,
"Aan mijne Zufter en aan my, met uwe groet,
Zoo veele weldaads als wy, van u, moeften hoopen .• ,
Want ghy zet hier uw hof en gonft, voor ons, wijd-oopen,
Naardien ghy haar, u zelfs gelijk, in Hoogheid ftelt,
En my, in het getal van uwe Vrienden, telt:
Een zaak daar 't hoogfte lof der fchrandreBolongneezen
Zal over klincken als zy 't hooren, zien, of leezen.
Alfon. Mijn Broeder, bóóg dus niet,'t is noch geen bógens tijd.
Ik ben mijn Vrouw en Zoon, en ghy uw Zufter quijt,
En wie weet waarze zijn, en wanneer wy 'er vinden.
Wat Edelman bind daar zijn paard aan d'oude-linde ?
Iean. 't Is Don Anthonio, mijn hals-vriend .- deeze moet
In ons gezehchap zijn. hy nadert ons te voet.                  Anthonio uit.
Ambo. Wat Ridder is dat, die, met roode en witte veeren,
Zijn hoed bedekt en zich zoo vorftelik laat eeren ?
Fdbk. Alfonfus, Hartoog van Farraren. Iean, En Donjean,
Uw hals-vriend. Alf. 7a)Xgegroet. Am.Uw dienaar. Iea. Niemantkari
Deeze aangevangen-vréugde, en vriendfchap, weer verftooren.
Antho. Hoe zoo? Iean. Korneli is tot Hartogin verkooren,
Heur Broeder tot een Vriend des Hartoogs, en heur Zoon
Tot wettige Erfgenaam van 'tHartoogdom: zoo fchoon
Heeft ons de tijd gedient. Ambo. Ik heb een groot behagen
In al hun doen. ai zie! Iean. Zybóógen en zy klagen.
Antho. Hoe dat? . Iean. Zy weeten noch van ons bedrijven niet.
Antho. Waarom verm engd mijn heer die blijdfchap met verdriet ?
Iean. Om dat uw koomft mijn tong het fpreeken kon beletten j
Des vil'et u te beurt. Antho. Ik zal my daar na zetten,
Op dat Kornelia heurMan en Broeder weer
Magkuflen. Alfon.- Lieve naam! hoefhijtgemy ? mijnheer,
Waarom, ai zeg! waarom fpreektghy dus van Kornelii,
Mijn fchoone Hartogin en hagel-witte-lely ?
.Antho. Om datik,inditfpel, een hoofd-rol fpeelen moet.
Kornelia en 'er Zoon, uw Hoogheids vlees en bloed,
Word, in ons huis, verzorgt en naarftig waar-genoomen.
Alfon. Hoe! boert mijn heer met ons, of ftaan wy hier en droomen ?
Antho. Neen, uw Doorluchtigheid verzeeker zich vry van
• -Hetgeenikhebgezegt. Iean. Ik ben die geen waar an
Die
-ocr page 41-
Die Jonck-vrouw uwe Zoon, te nacht, verbaaft quam geeven»
Mijn hals-vriend heeft Mevrouw, uw Hartoogin, by 't leeven,
Door zijne naarftigheid, behouden: want hy yond
Heur macht-loos op de ftraat. Alfon. O gouwe- en milde-mond!
Wat koomt 'er zeegens van uw rijke tong af-vloejen ? ,'. .
Laur. Mijn geeft, ik voelt, begint nu wederom te gloejen,
En van te vooren waszy kouder.dan een ys.
Alfon. Elck voeg zich naar zijn paard, en ren'er meede om prijs,
Op dat wy dit geluk, met ons gezicht, aanfchouwen.
Och! dat ik vliegen kon, geen aard zou my weêr-hou'en.
Antho. 't Zal beft zijn dat ik flux voor-uit ftoot, en, aan haar,
De blijde-boodfchap van uw vreede breng. Laur. Dat 's waar:
Onze onverwachte koomft zou haar gewis doen fchrikken.
Alfon. Mijnheer neem dan die laft op hem. Antho. Ik zal 't befêhikkeu.
leun. Wy zullen ute poft na-volgen. Alfon. Goede God,
Ik danck u, in mijn hart, voor dit hoogwaarde lot.                      Binnen.
TWEEDE UIT-KOOME N-
Katharina. Bernardo d'Efl Prießer. -
Eerwaarde-Vader, al dit on-hail brouwt'er Broeder,
Door zijne gramfchap. Bern. Zacht, al zacht: des Hartoogs Moeder
Heeft ook al vry wat fchulds, na dat ik heb verftaan.
Zy moeftzijn Hoogheid hier geen hinder-paalen flaan:
Maar, aan zijn vrye-keur, een vrye-voort-ganglaaten.
Heur Broeder heeft, met recht, ditlos-bedrijf te haaten i
Naardien zijn Zufters eer daar door bezoetelt word.
Kat. Wat heeft zy, op 'er Zoon, al tranen uit-geftort, —
Eer wy de zoete lucht der Eglantieren rooken,
Waar onder zy, voor 't eerft, dien blixem is ontdooken,
En wacht naar uw verlof, om, in 't gezeegend-huis
Des Vaders, wat vertrooft te worden in 'er kruis.
Ai! wilt die fchoone Roos met zulck een dauw befprèngen;
Op datze groei, en blcei, en op-luik. Bern. Wy vermengen
Zulck eene bitterheid zeer garen met wat zoets:
Voor-neemelik, wanneer de tochten des gemoeds
De klagende tot God en zijn gewijde wijzen.
Ghy kende ons noch vanouds. Kat. Ik kon u nooit vol-prijzen.
Bern. Zeg, aan Mevrouw, dat Huis en Hof, tot heur gerijf,
. Wijd-open ftaat: zy koom en neem hier haar verblijf.
Kat. Eerwaarde Vader, God zal't,aan u, weerbelopnen.
               'Binnen.
Bern. Ik zal u hier zoo lang verbeiden, d'Aardze troonen,
F                                       Op
-ocr page 42-
Ophooge-bergen,ftaan; destreft'er 't on-weêrlicht.
Wat wonder word 'er, van 't aan-biddelik-gezicht
Der Vrouwen, niet gedrocht, wanneer de Vorften mallen,
En, in die fchoone Hel, al {peelende, vervallen ?
't Geen d'Onderdaan fomtijds, te jammerlik, befchreid.
Kornelia, gcvolgt van Katharina en Min, uit.
Daar koomt mijn Na-neefs gloor en grootfte heerlikheid.
Wat Prins zou zijne knien, voor die Princes, niet buigen ?
De weenende-oogenzijn twee deftige-getuigen
Van't zuiver-harte dat, in reine-liefde, brand.
Mijn Dochter, wellekoom. Droog uwe wangen'.- want
Ik zal, met mijn gebeên, al't lijden van u weeren.
Kom. Eerwaarde Vader, ik kan anders nietbegeeren .-
Wantghy, aan my, meteen weêr-gadelooze-groet,
Leert, dat men, in zijn kruis, gedurig bidden moet,
Indien, men tot de vreugd, door't lijden, poogt te koomen*
God wil u, met genade en zeegen, over-ftroomen;
'Naardien uw goedheid niets dan zeegenen verdiend.
Bern. Ghy hebt Maria, en heur lieve Zoon, te vriend -,
Wijlzy, aan u, de weg naar mijne wooning wezen.
Wilt dan niet voor de haat, van uwe Broeder, vreezen :
Want uwe Bruilofs-dag is nader dan ghy meent.
Kern. Vriendin, uw trouwe-zorg heeft dit, aan my, verleend;
Des zal ik dit, aan u, als 't God beliefd, betalen.
Bern. Koomin: neem uw gemak, en wilt uw aêm wat halen.
Mijn Boomen zijn, met Ooft, tot hellens toe, gelaên.
De Moer-bees, de Morel, en Teel-kars lacht u aan.'
Mijn Milde-kruid-hof ruikt als bloejende Muskaten.
De Wijn-beesfwelt, en roept al weer om leege-vaten.
Mijn Koejen gaan, na-by, tot aan 'er buik, in 't Gras.
Mijn Biejen brengen nu heur Honing en 'er Was:
Invoegen, dat ik u ten vollen kan vernoegen.
Kat. Mevrouw, God kon 't, voor u, en ons, niet beter voegen.
Kom. Eerwaarde Vader, zoo 't uw wil is, ga ons voor .•
Want onze voeten ftaan hetzeekerftc in uw fpoor.
Verpoozing.
-ocr page 43-
VIERDE DEELS
EERSTE UIT-KOOMEN*
Don Anthonio Ifunca. Leonardo,
Al te hard een flag! o gruwelikke plagen ƒ
O nijdige fortuin! wie kan uw hóón verdragen ?
Mevrouw Kornelia, van hier, vertrokken, nu
Zijn Hoogheid met'er Broer verzoent is! foei! ik fpuW
De Zon in 't aangezicht, om datze heure ftralen,
Aan ons, van daag, liet zien, en, zoo verblind, deê dwalen.
En ging Katrijn, omtrent een uur na ons vertrek,
De deur uit? Leon. Ja mijn heer. •Antho. Had ik die teef de nek>
In plaats van goed-onthaal, aan haar, te doen, gebroken ?
Zoo zou'erzulck een wee, op deze Zaal, niet fpooken:
Want zy heeft, met 'er tong, Mevrouw, hier toe, vervoert.
Zijn Hoogheid vraagde, aan my, terftond noch, of'et boert
En fchimp was dat ik, van zijn Bruid en Zoon, quam bóógen ?
Daar ik toen hard voor fprak: nu weif ik met een loogen,
En word, by hem, gewis van quaad-bedrijf verdacht.
Hoe of de duivelin, om mijn verdriet, nu lacht ?
Ik ben heel rade-loos, en hol, met al mijn zinnen,
Berg op berg neer, haar na j doch al vergeefs. , .
Don Jean, dlfonfus en Laurens, uit.
Iean.
Hierbinnen
Ruft onze blijdfchap, op een zachte-leeger-fteê. "
Anthonio, hoe is't.? Antho. Ai! laat my in mijn vree.
lean. Mijn heer, wat on-geval kan u dus treurig maken,
Nu wy de vrolikheid, en heur gevolg, genaken ?
Ambo. Ghy roemd van vróó zijn daar de droefheid u verzelt.
Iean. Hoe zijn de zinnen u zoo jammerlik ontftelt ?
Antho. Om dat wy, van Katrijn, zoo fchandig zijn bedroogen.
Mevrouw Kornelia is, met 'er, weg getoogen;
Des ik mijn eigen hart, van fpijten gramlchap, eet.
Iean. Mevrouw Kornelia, met haar, vertrokken! weet
Mijn heer dit al gewis ? Antho. Och! niet dan al te zeeker.
Zie daar de Koetz', de Zaal en al'et Huis: ga, fpreek 'et',
Indien mijn heer mijn woord voor beuzelingen acht.
Alfon. Veranderd deze dag zoo fchierlik tot een nacht ?
'En is mijn gouwe Zon, nu ik'er meen t'aanfchouwen,
Onzichtbaar ? wel.' wie zou, dus doende, niet wan-trouwen ?
'
                                              F 2                      , Lam,
-ocr page 44-
L/tur. Ik weet niet waar ik ben, ofwat ik doe. mijn geeft
Sweeft verder dan de Zon of Maan ooit is geweeft.
Ik zie tot in de Hel. Ik wandel door fpeloncken
En holen vol gevaars.' ik ben, van wraak,fmoor-droncken j
Des gier en fwier ik dus onmftig door de Zaal.
Kornelia weer weg! dit 's al te groot een faal.
Alfon. Ik weet niet naar wat plaats ik mijn gezichtzal wenden:
Want al de weegen zij n, ik merck 'et, met ellen den,
In eene hagel-bui, voorzeeker, over-ftort.
Mijn Lief Kornelia, wie doet ons dus te kort?                                  ;
lean. Een eer-vergeete Feekx, waar aan zy was bevoolen,
Heefrheure en onze vreugde, op eene tijd, geftoolen.
Leon. Mijnheer, met u verlof, een woord. Amho. Spreek op, wat is 't ?
Leon. Santiftivan houd wis de Juffer, die ghymift,
In 't klein vertrekje, tot zijn tijd-verdrijf, geflooten:
Want hy heeft deze buit, zint u vertrek, genöoten $
Invoegen dat hy niets, dan van Korneli, roemt,
En heure wangen 't puik der Roozelaren noemt;
Zoo dat hy niet een winck kan van 'er purper duren.
Amho. Uitd'eeneind'anderramp. O ongenadige uren \
Hoe trapt ghy nu mijn eer zoo fchandig met de voet ?
Dit is te vuil een fmetin dat doorluchtig bloed.
Iean. Zijn Hoogheid moet de moed niet heel verlooren geven,
Al zijn wy, in de ftorm, aan lager-wal gedreevetr:
Want ik voor-zie, voor ons, wel haaft een beter wind.
'Alfon. En ik een donder-flag, die 't ovrig voort verflind.
Amho. Mevrouw Kornelia, doe open. Staak ditfchroomen,
En wilt de Hartoog, met een kus, verwellekoomen j
Wijl hy u,in de Zaal, met groot verlangen, wacht.
Kor.de Br». Boert vry: maar weet, hoewel ghy my zeer weinig acht,
Dat ik de Hartoog, door mis-maaktheid, in de vlagen
Der kittelende-luft, niet, van mijn koetz, zou jagen.          Santifiivan niu
Amho. Hier fiel. Koom,geef,aanmy,uwfleutels. Sant. Uw vertrek,
£n mijne dartelheid, mijn heer, heeft my zoo gek
En broetsgemaakt,datik een Vrouw,tot mijn vermaken,
Op mijne ilaap-plaatz', brogt. Ai, wilt mijn quade zaken,
Aan mijne Meefter,niet ontdekken: want ik zal
Haar daadlijk weg doen gaan. Amho. Ellendig-ongeval!                  ,
Hoe word u Lief genaamt? Sant. Kornelia. Leon. Mijn makker.
De Pagie van Don Jean, wierd daar welfchierlik wakker,
Hy moet de vriendfèhap van Kornelia wel dier,
Aan mijne Meefter, nu betalen, Datpleizier
-ocr page 45-
Begeerde ik niet te geef, dat magje vry gelooven.
Laur. Waar is Kornelia ? Leon. In 't klein vertrek, daar boven.
Alf on. Waar is Kornelia, mij n uit-verkoore Lief?
Kor. de Bru. Hier is Kornelia. Maar leeft men dus.den Brief,
Om dat een Vrouw-menfch by een Pagie zich ging leggen ?
Wel zeepér, 't is wat vreemds! wie hoorde zulkx ooit zeggen.
Laur. Knap, op, en voor den dag, zoo ziet men wie ghyzijt.
Kor. de Bru. Waar toe dient dit gewelde Laur. Ik fwel en barft van fpijt,
Alfon. Heet ghy Kornelia f Kor. de Bru. Ja, ik ben zoo geheeten,
En van een goed geflagt, mijn heer, dat moetje weten,
Al word ik nu, van u, en al dit volck, befpot.
Iean. Flukx, pak u voort van hier. Alf on. Wat zal ik doen ? 6 God l
Wilt mijne (chouderen, van deze laft, ontladen,
Of druk my, daar meê, dood, zoo proef ik uw genaden.
Mijn Broeder, ik vertrek. Laur. EnikverzeluJ Alf on. Dat
Ik mijn Kornelia noch eens mögt zien, zoo zat
Ik weder op mijn troon: nu moet ik zoo lang dwalen
Tot zy mijn oogen, met heur oogen, kootnt beftralen. Alf. en Lau. bin,
Iean.
Zy zijn voor-zeeker weg. Antho. Zijn Hoogheid was verftoort.
Iean. Dat bleek wel: want hyiprak, in 't afgaan, niet een woord;
Des heeft hy, naar ik gis, op ons, een quaad-vermoeden.
Antho. Wie zal, wie kan zich toch voor zulcke flagen hoeden ?
Iean. Men kon wel, maar 'et is, daar toe, nu veel te laat.
Antho. Onze eer loopt groot gevaar: menlafterdons. Iean. Wat raad?
Antho. Ik weet geen raad. Iean. Men moet hier nochtans iets bedencken«
Antho. Mijn heer bedenck zich wel. Iean. Kon ik zijn Hoogheid wencken,
Ik zou terftond^aan hem, van onze goede wil,
Voor-zekeringen doen. Antho'. Waarmee? Iean. Zus, zacht, al ftil;
Men moet zoo fwaar een zaak, met aandacht, over-weegen.
Antho. Wat ftaat ons dan te doen ? Iean., Wy hebben iets verfweegen,
Dat, aan zijn Hoogheid, moet gezegt zijn. Antho. Waarvanis t?
Iean. Van d'Agnus Deï en'et heerlik-kruis. Antho. Ghyvift
Al achter't Net. Iean. Hoedat? Antho. ZijnHoogheidzal niet toeven»
Iean. Dat weet ghy niet. men kan mijn voor-flag licht beproeven.
Laat ons zoo datelik naar Laurens wooning gaan.
Antho. Ik volg uw wil. Iean. Men kan zich daar dan voort beraê».
TWEEDE U I T - K O O M E N.
®                                                                                                         ■ •<-..••■
Santiflivan. Kornelia de Bruno.
Mij n Lief Kornelia, wijt u een weinig ftillen.
KeudtBru, Ailieve! houuwruft,enwikmynietbedillenf
F |                         , Wans
-ocr page 46-
Want ik heb groote reen om dus te weenen. och!
Wat quam my over toen ik u geloof gaf? doch
Ik ben, hier door, geleertj om my voort-aan te wachten."
Sant. Mijn Engel, zijt geruft, ik zal de pijn verzachten.
Ik wift waarachtig van'et onraadnieteen zier.
Ai lieve! ween das niet. Kor.deBm. Wat was 'er een getier
Eer ik, dus reddeloos, de trappen af kon koomen ?
Het dek, en al 'et goed, wiert my van 't lijf genoomen;
Zoo dat ik fchier niet wift waar ik my bergen zou.
^ 't Was quaad genoeg dat ik een hoer of fcheuk was. nou
Dit zalme, naar ik gis, wel zeeven dagen heugen.
Sant. Struif! flaat 'et in de wind. Kor. de Bru. Asjt is men vaar! wy meugen
Ons wel verblijden datwe 't leven bilden. Sant. Hoor          _,.,
Mijn rooze-mondtje, laat ons, met elck-aêr, daar voor, > s Jib>
Te nacht eens luftig zijn : want ik ben vry van 't waken.
Kor. de Bru. Mijn buik is al te vol, ik fpuw van die vermaken ;
Des lokt uw fluitje my van daag niet in de val.
'Sant. Wat meenje fchaapje dat ik u bedriegen zal ?
Kor. de Bru. Datzyzoo't wil. ik kooni niet licht weer op uw Kamer.
Sant. Zie daar is geld; ga voort tot Geertruid in de Hamer,
En fpoel de fwaarigheid eens luftig vanje hart. il •' '-*-
Ik hebeenHoentje, dat een jong Patrijsje tart,
Door mijn voorzichtigheid, in deeze ftrijd, veroverd,
En, daar by, onze Kok zoo, met mijn geeft, betoverd,
Dat ik twee Snippen, daar hyby zat, van'et fpit, ij
, Tot in mijn leere-zak, ter vlucht deê vliegen, dit
Heb ik voor u bewaart, ai! laatje dan gezeggen,
Ga ftrax voor-heên. Kor. de Bru. Ja wel ! jy kunt 'et over-leggen:
, Maar wanneer zouje daar toch koomen. Sant. Als'et acht s
Of neegen uuren is geflagen. Kor. de Bru. Ghy verkracht
My, met uw lamre-tong. Sant. Zoo benj'er meê te vreeden ? .
Santsßivan word, van Leonardo, beloert,.
Kor. de Bru. Mijn Zoetert, moet ik niet, ghy dwingt mymetje reeden.
Sunt. Zoo fluit ik dit befluit der Vreede met een zoen.
Kor. de Bru. Zoen rijkelik, mijn vaar: want ghy kunt niet mifdoen.
Leon. O bloed! dat is een pret. ai lieve ziet'em grazen.
Santiftivan. Sant. De droes bekakje metje razen:
Ik meende dat 'ét weer verpeutert was.                                                (
Leon. Waarom?
Sant. Ho landzert ! weetje 't niet, zoo fpeel ik ook voor ftom.
Leon. WeljWaarom fpreekje niet? Sant. 'Ik was daar, met men zinnen,
Vry verd van honck. Lee«. O Broer!, je denckt weer om 'et minnen.
-ocr page 47-
Maar zeg.- is dit de Tas die ghy verborgen hild,
Tot dat mijn Meefter quam en u dit jachtig wild,
Door zijne brak, ontjoeg? Zoo hebje niet te klagen,
^ W"ant zy is dubbel puik. Sant. Wat mag de ba-bok vragen.
Hoe na had ghy, voor my, dat {pulletje berokt ?
Gut Leenerd ! wift ik dat, ghy bleeft zoo niet gelokt,
Ik zouje kruin zoo kaal als een Tapoejerfcheeren.
Leon. Dat is een dolle-haan : wat heeft hy mooje veeren ?
Zie toe ! ipin niet te grof of 't heerfchop breekt de draad.
Sant. Korneli, fteurje niet aan deeze wan-gelaat:
Maar ga, en doe gelijk by ons is voor-genomen.
Kor.deBm. Vaar-wel. Sant. Ik zal dan, ter beftemder-tijd, daar komen.
Leon. Zoo, dat is aller-beft: want vond Don Jean'er weer,
Hy kreeg, zoo wel als zy, een ongenadig heer.                       Binnen»
DARDE UIT-KOOMEN.
Laurens Beniivogli. Bon Ie an. Don Anthonio.
Hy zat terftond te paard, en ree voort zijner vaarde:
Doch liet, aan my, de laft om naar zijn Bruid, mijn waarde
En lieve Zufter, met mijn aller-meefte vlijt,
Bedektlik over al te zoeken. Iean. Staat de nijd
Al weer in onze weg, en welt 'et onheil boven,
Om ons, van onze naam, zoo fchandig, te berooven ?
Dat worde, aan God, geklaagt. Laur. Uw naam word niet befmet ;
Maar, by de kloekfteliên, het aller-h'oogft gezet.
Amho. Mijn heer zoekt ons gemoed, met zulck een lof, te ftreelen .■
Dan't is zoo niet te doen. Laur. Wy willen nieckrakkeelen:
Maar zeg, aan my, waarom ghy hier de Hartoog zoekt ?
Amho.
Om, aan hem, onze trouw, die hy, mifTchien, vervloekt,
En voor ontrouwheid fcheld, heel zichtbaar, te vertoonen.
Iean. Mevrouw Kornelia,God wil't, aan haar,beloonen,
Droeg, voor ons, zulck een zorg, toen wy onze af-fcheid, van
Haar, nemen wouden, om, met u, te poft heur Man,
Door Leeuwen-laan, gelijk wy deden, na te jagen,
Dat zy, op dat ik van geen tegenfpoed zou klagen,
Een Diämante-kruis, wiens weêr-gade ik nooit zag,
f Aanmy,woufchencken. Antho. En, aan my, 6 bange-dag i ,
Een Agnus Deï, met'etfijnfte-goud om-toogen,
En zoo volmaakt bewrocht, dat d'aller-fcharpfte-oogen,
In 't deftig-meefter-ftuk, verdwalen zouden. Twee
Juweelen, evenfchoon, en van een deugd; waar meê
-ocr page 48-
De Hartoog zijne Bruid, voor dezen, had befchoncken •
Des hy, in dit verhaal, de waarheid zou zien proncken,
En mereken dat wy.rond, in alle dingen, gaan:
Hoewel wy nu, by hem, in andre meening ftaan.
Law. Mijn Heeren, wilt dit quaad niet, van zijn Hoogheid, wanen,
Hy heeft van uwe trouw, met uit-geborfte tranen,
Zoo hoog gebóógt als uw volmaakte deugd verdient.
Hynaamdeu: zijnbefcharm,enu: zijngrootftevriendj
Invoegen dat hv zich, met zuchten, moeft beklagen,
Dat hyzoo weinig zorg had, voor zijn eer, gedragen,
En, zonder uw verlof, zoo gauw de Zaal verliet.
De na-bedencking brogt, aan my, geen kleen verdriet .-
Doch uw goed-aardigheid zal ons die faal vergeven.
ïean. Zoo doe, mijn heer, äan ons, indien wy iets mis-dreeven.
Law. Mijn Zufter heeft gewis, uit vreeze, voor mijn haat,
Uw huis verlaten, en haar, in een flechte-ftaat,                                _
En ons,in angft,geftelt; doch God zal't eens verzoeten.
Antho. Dat kan niet anders zijn : dan niet-te-min, wy moeten
Al ons vermoogen doen om haar te vinden. Iean. Ik
Gevoel, hiertoe, mijn hart, alle uuren oogen-blik,
Zeerheevigaan-gevoerd. Lam. Ik vindtne van gelijken
Hier toe, voor-al, verplicht. Antho. Wy zullen u niet wijken
In al 'et geen dat ghy nu 't nutfte en 't noodigfte acht.
Laur. Ghy zoekt, ik merek 'et, d'eer en roem van mijn Geflacht,
Die nu vertreden word, weer op de troon te zetten.
Antho. Wat zal men daar toe doen? Iean. Voor-al de zinnen wetten j
Op dat de befte-weg, van ons, bewandeld word.
Law. Ghy zult,koomt mijn verftanten raad, hiertoe,te kort,
Uw wakre wijsheid, tot een hulp, daar by wel voegen.
Iean. Maar waar mee kan men u, het aller-beft, vernoegen ?
Law.. Wanneer ghy het bedrijf van mijne Zufter heelt,
En uwe rol, met my, in het verborgen,fpeelt .-
Ter tijd toe dat wy haar, of hier, of elders, vinden.
Iean. Wy zullen ons, hier toe, aan u, zoo vaft verbinden,
Dat geen gevaar dien band zal breeken of ontdoen.
Law. Uw woord is my genoeg. Antho. Mendiendzichwatteipoên;
Want met vertoeven is zeer zelden iets te winnen.
Law. Wy zullen morgen, met den dageraad, beginnen j
                       t
Des bid ik u dat ghy my, aan mijn difch, verzelt,
Op dat daar tijd en plaats, by ons, word vaft geftelt.
Iean. Mijn heer, wy kunnen u, hier in, niet tegen-ftreeven;
Wijlwyons,aanuwwil,volkoomenover-geven.            Binnen.
Verpozing.                                VYFDE
-ocr page 49-
V Y F D E D E E L S
EERSTE UIT-KOÖ MEN.
Bernardo d'Eß Trießer. Mfonfm d'Eß Hamog.
Fabio. Zttlpicia.
Yn Hoogheid quam ons nok te veel; hoe zou hy nu,
By ons, niet wel-koom zijn ? Alfon. Mijn Vader, wijl ik u,
Dus fpade en onverwacht, koom, in uw dienft, verftooren.
Bern. Ghy hebt my niet verftoort: want ik had, van te vopren,
Mijn Gods-dienft al gedaan. Alfon. Stal onze Paarden dan:
Wy blijven hier te nacht. Hoor Vader, ik koom, van
Bolongjen, met mijn Knaap, en deze Jonck-vrouw, jagen,
Om, aan u, mijn verdriet en jammer uit te klagen;
Naardien, van uwe tong, de trooftgeduurig vloeit,. • j
En, een benaude-ziel, metkoele-dauw, befproeit;
Invoegen datze voort weer op-luik, en God dancke.
Bern. Zijn Hoogheid zet zich, in defchauw der Wijn-gaard-rancke,
Op deze ftoel, wat neer, terwijl ik, aan mijn Maagd,
De Koken-zorg belaft. Mfm, Doe zo't u beft behaagd. Bemtbin.
Ik zal my, onder-wijl, met mijn gedachten, ftreelen,
En poogen of ik zoo mijn wonden weer kan heelen.-
Want ik heb, met mijn mond, al-reê te veel gedaan.
Bernardo, met Rornelia, in de deur.
Bern. Trekt ghy al uw fieraad en rijkftekleedren aan,
En wilt uw Zoontje, met d'om-hangendejuweelen,                     .
Om-hangen. Laat my dan, met hem, mijn rol voort Ipeelen;
Op dat ik u, van daag, uit uwe ellenden, red:
Doch doe, fomtijds, tot God, in 't hart, een rein-gebed,
Zoo zullen wy, in ons begonne-werck, niet falen.
Kom. Ik zal uw goede-raad, by deze Zonne-ftralen,
Terftond volkoomen doen, en wachten, met geduld,
Naar d'uit-koomft van 't bedrijf, tot boete voor mijn fchuld.
Bern. Mijn Dochter, wel, ik ga dan, met zijn Hoogheid, Ipreeken.
Kom. Maria ftier uw tong, enwilzijn hartdoor-weeken.
Bern. Hoe zit zijn Hoogheid dus en dut ? uwweezenftaat
O Zop treurig ofuw hart, met allerhande quaad
                            . i;
En leet, was over-ftort. Ai! wilt u eens bedaren. "
Schep moed. Wat ongeval is u toch weder varen ?
'Alfon. Het bitterfte ongeval dat ooit een menfchweêr-voêr;- - •
Des ik, door on-geduld, mijn zinnen zoo beroer,
G                                       Dac
-ocr page 50-
Dat zy heur wetenfchap en werck niet kunnen uitten.
Ik moet al mijn verdriet,in deze borft, befluiten;
Naardien ik d'oorzaak, van mijn ramp, niet melden mag.
Bern. Mijn hart.floo.ttoe, toeniku dus bekommert zag. . ,
Doch zoo zijn Hoogheid zijn gezicht eens wou verhaften,
En, van zijn mijmeren, een oogenblik, maar ruften,
Ik zou, aan hem, een ding vertonen ■, door wiens deugd,
Hy, hier op ftaande-voet, een ongemeene-vreugd,
In fteê van droefheid en ellenden, zou gevoelen.
Alfon. Mijn Vader, kuntghy mijne ontfteeke-geeft verkoelen ?
Zoo bid ik u, ai! haal 'et'kónft-ftuk voor den dag;
Op dat ik my, met u,daar aan, verwondren mag,
En 'tfchai'p-geheugen, van mijn onhail, wat verdrijven.
Bern. Ik ga, en haal 'et.                                                 Bern. binnen*
Alfon, Wel, ik zal hier zoo lang blijven.
Ik heb verlangen om het ding te zien, waar van
De Vader zoo hoog bóógt. Bern. Mijn Dochter, zie, hoe kan
't Geluk zich klaarder, aan u klaar gezicht, vertogen,
Als't tegenwoordig doet? Kom. Het wonderiik vermogen,
Van uw voor-zichtigheid, eerwaarde Vader, teelt
Al deeze aanftaande vreugd die nu mijn geeften ftreelt.
Bern. Koom, hoog-geböore-zoon,ghy zult, op uwe wangen,
Nu d'eerfte kufzen, van uw Vaders mond, ontfangen,
En oopnen ons alzoo de vreugde een ruime poort,
Ik ga i verlaat u maar op ons gelprooke woord :
Want uwe droefheid zal, met deze. dag, verdwijnen.
Kom. Dat geef de goede God. -.;.;•; "                      Kom. binnen.
Alfon. Wat is mijn hart volpijnen, •'...-. ;
Wanneerik om 't verlies van mijn beminde denk.
Bern. Doorluchtfte Vorft, ai '• wilt dit Prin^elik-gefchenck,
En 't edel-wezen, van 't uitmuitend-beeld, aanfchouwen :
Ghy zult, in uw gemoed, de liefde een zeetel bouwen,
En zaajen, in uw hart, detzoetfte vrolikheid.
.Alfon. Mijne oogen zijn gewis, door Cirze-roê, verleid,
En alle zinnen, met heur tover-dranck, vergeven;
Naardien ik hier mijn vreugde en droefheid zie befchreven %
Ik weet niet wat ik, van dit wonder, zeggen zal!
                ^
d'Omhangzelen, het Kind, de windzelen,en al
Wat zich, aan my, vertoont, fohijnt mijn volkomen eigen.
Mijn hart is o verheert, d'onzichtbre-geeften neigen
Naar't heerlik-wezen van zoo Vorftelik een Zoon,
En zetten hem,, terftond,met blijdkhap, op mijn troon j
-ocr page 51-
Desmijn gedachten, van het een op't ander, fliegen.'          ä. ,j sra ,
Hoe kan my mijn gezicht, by klaren-dag, bedriegen \
Eerwaarde Vader, van wat Vorft is't edel-beeld,
                              .<_'■
Wiens weezen mijn verdriet verdrijven kan, getëèlt ?
Bern. Ik weet zijn Hoogheid dit, in waarheid, niette zeggen.
Alf on. Hoe koom ik dus verwart in zoo veel doorhe-heggen?,-;
Wieheeft het Zoontje dan, in uwe zorg, beitelt? .
                • '. .,•-'
Bern. EenjongeBolongnois,en over-moedigHeld,
Heeft my, daar meê, belaft:; wijl 't van een deftig Vader
EnfchooneMoederis. Alfon. Het bloed kookt in mijnader.
WatisdeZoog-min, van dit Schaapje, voor een Vrouw?
Bern. Een die ik voor het puik, van deze Land-ftreek, hou.            ! .•
Indien de Moeder zoo veel gaven heeft als deze, '•,
Zoo moet zy fchooner dan de fchoone Venus weze'. u • i
Alfon. DeVaderlaat, aanons, doch zoo veel eers gefchiên, , -■■•/:•(■ :
Dat wy zoo fchoon een Vrouw eens, voor onze oogen, zien.
Bern. Zijn Hoogheid teef: ik zal haar daatlik hier doen koomen. M
Alfon. Mijn ziel word ftaag, in mijn gedachten, óp-genomen. .'■'1 •'.
Bern. Mijn heer, zie daar, dat is de Zoog-mhi van 'et Kind.
Alfon. O God! hoe hebt ghy haar en my zoo zeer bemind?
De Vader neem'er Zoon.                        V .         Alfon. binnen.
Kom. Wat zal my noch weer-varen? ■
Och Vader! och! wat raad? ik kan my niet bedaren. ; . > * w
De Hartoog wierd, zoo 't fcheen, voor mijn gezicht, vervaard. ' -'- -1;
Het was hem, naar my dunckt, de moeite niet eens waard
Om'toog, opmy,teflaan,veelmin'ommy t'ontfangen. . ,:
Zijn Zoon woog hem te fwaar. Wat mögt ik toch verlangen,
Wijldithetbitterfte-uurvanalmijnlevenis. • ;                   .•
Mijn Broeder is vol wraakx, en zonder deerenis:
De HartoDg heeftzijn trouw, aan rny beloofd,vergeetenj
Des word ik, in den Hel, met lijf en ziel, gefmeeten.
Och! wat heb ik, dat hy my nu verfmaad, mifdaan ?                '*- '"
Bern. Mijn Dochter, wilt uitoch niet al te zeer verdaan:'
Maar ftelt u zelven, in uw tegen-fpoed, gelaten. - rs •           .:
Kom. Och! och! die fterven kon. Bern. Wat kan dit karmen baten ?
Ai! ftiluwat: daarkoomt zijn Hoogheid met zijn Knaap,
Hy heeft'et dapper drok. Kern. Och 1 of ik, op hem, gaap,
9 Hyziet,naarmy,nietom.
                  -; & ■, Alfon. en Fdio uk..
Alfon. Zeg, aan de Spaanfché Donnen, •                   ,
Dat ik, op deze plaatze, een zake heb begonnen,
Waarin ik hunne hulp, nood-wendig, hebben moet.
Vol-voer terftond mijn laft; want aan hun avond-groet
G z           P
-ocr page 52-
Is my veel meerder dan aan iemands dienft geleegen.
Vlieg, met een volle-ren; op d'aller-naaftë weegen.
TaUo. Ik zal, op een galop, my daadlik derwaarts fpoên,
, En mijne boodfchap voort, aan d'Edellieden, doen.
Alfon. Zit op- Ik zal u, in een uur, weerom verwachten.
          , • >
Bern. God end fomtijds een ding heel tegen de gedachten.
Alfon. Mijn uit-verkoore Lief en waarde Hartoogin,
Nu gaat 'et, tegens hoop, naar uwe en mijne zin;
Des kan ik my, door vreugd, van weenen niet onthou'en,
Om mijne tranen en uw traantjens tzaam te brouwen :
Met welck een dranck mijn ziel zeer heerlik word gelaaft. ,         ■■:.■'
Kom. O God! hoe hebt ghy my, met dit geluk, begaaft ?
Mijn Hartoog, och! ik kan my nauwelix bedaaren, .;
Zoo vrolik is mijn hart, in dit genoeglik paaren.
Hoe heeft de goede God het nu zoo wel gevoegt?
Bern. Wat zijn de menfchen, in hun voorfpoed, ook vernoegt,
En, in 'er tegenfpoed, verdrietig en ongalik.
Alfon. Mijn Zoon, mijn lieve Zoon, hoe wreed, hoe hard en qualik»>
Zijtghy, totindituur, van'tblind-geval,geftreelt! . .           * ,
Maar nu koomt het geluk, dat lachend, met ons, {peelt,
Mijn lippen, vol vermaakx, op uwe lipjens drukken,
En overftort ons beid', met eeuwige gelukken.
Bern. God maak uSalomon, in zeegenen, gelijk, - -\'
En dat uw Hartoogin geen Sare of Efter wijk:
Zoo zal Ferraren 't hoofd ten Heemel toe verheffen,
En, in vermoogen, Roome en Napels overtreffen.
Kom. Eerwaarde Vader, ghy hebt dit, voor ons, alleen,
Van hem die 'tal vermag, geloof ik vaft,gebeên:
Des wy ons wederom; voor uwe voeten, buigen.
Bern. Buig u gemoed voor God. Alfon. Voor Hem en zijn getuigen,
En uw Ëerwaardigheid, zoo kan men beft voldoen.
Bern. Rijs-op. ik geef, aan u, Marije en Jefus-zoen;
Des zult ghy nu voort-aan, in alle voorfpoed, leeven.
Kom. Wou nu mijn Broeder hier zijn woord ook over geeven,
Zoo was de vreugd volmaakten iaer befte ftand.
Alfon. Mijn Lief, uw Broeder heeft, aan my, zijn rechter-hand,
In trouw-en Broederfchap, goed-willig, aan-gebooden,
Derhalven is die wenfch en zorg nu niet vannooden.
Hy zal, vertrouw ik, eer de Zon de Noord-kim k.uft,
Aan deezeplaatze zijn. Kom. Nu is mijn hart geruft.         Zabina uk.
Zdbin. De Vader kan, wanneer't hem maar gelieft, nukomen.
Ik heb den diich gedekt, in 'tfchauw der linde-boomen.
-ocr page 53-
Bern. Zijn Hoogheid kan Mevrouw, voort, aan de difch, voldoen.
Alf on. De Vader ga ons voor. óBeuke! blijf ftaag groen:
Want ik vond, onder uw gebenedyde-bladen, . •
Mijn Leeven, Liefen Zoon, en beeken vol genaden.
Kom. En ik mijn Bruidegom, mijn Hartoog en mijn Man,
Derhalven raak u noit de rijm of hagel an:                                  /r
Op datghy, ongefèhent, moogt, boven d'eike-toppen,
Altijd verheeve ftaan, en 't nijdig-oog verkroppen.                     Binnen.
TWEEDE UIT-KOOMEN.
Fabio. Don lean. Don Anthonio. Laurens Bemivogli.
Santißivan. Leonardo. Gonfago,
Hou ftil, al verd genoeg. Dit is des Priefters Laan,
En dit zijn Stal. lean. Men laat de Paarden hier maar ftaan:
Want mooglik rijden wy terftond weer onzer vaarde.
Antho. 'tWaarbeterdatzy,in deluwte, wat bedaarde
Dan in de guure-lucht. lean. Hier is een goed-verdek,
En anders hebben zy, voor't eerft, noch niet gebrek.
Lam. Dat's waai-. Des heeft men zich niet langer te berade, -
Fab'w. Ik ga, met uw verlof, en breng, aan zijn Genade,
De boodfchap van mvkoomft. lean. Ga knap en vaardig voort. FabMn,
Ik ben verwonderd dat de Paagje niet een woord,
Van 't geen zijn Hoogheid was weêr-varen, wift te zeggen.
Antho. Hier zal voor-zeeker weer wat vreemds verburgen leggen; •-1%.
Des ik geweldig, naar des Hartoogs koomft, verlang.
Later. En mijn begeeren gaat, met u, een zelfde gang:
Invoegen datik niet een ommezien kan ruften.                  Alfonfus uit.
lean. Daarkoomtzijn Hoogheid aan,om onze heetelufteri,
Ten vollen, te voldoen. Alfon. Mijn Broeder, zijt gegroet, ;
En t'zamen wellekoom. Zit neer. Antho. Zijn Hoogheid doet,
Aan ons, veel grooter eer dan wy ons waardig achten.
Alf on. Mij n Heeren, ik vertrouw, dat ghy, m et uw gedachten,
Uit d'een in d'ander plaatz, naar d'oorzaak zoekt, waarom
Ik u ontboden heb; derhalven zit ghy ftom,
Enzietelck-anderaan. Wel, opend nu uw ooren,
9 Ik zal dit, uit mijn mond, aan u, terftond, doen hooren.
Mijn Broeder, 't is, aan u, zeer wel bekent, dat ik rn
Uw Zufter nooit bedroog; maar my, elck oogen-blik,
Heur dienaar heb gemaakt, om, voor 'er deugd, te buigen.
Hier van kan mijn gemoed, en.'t Hemels-heir, getuigen.
G 3                                 Ghy
-ocr page 54-
Ghy weet, met wekk een vlijt en groote zorg ik, naat
Haar, heeden heb gezocht, en ook hoe graag ik haar
En mijneZoon, of hier, of elders, had gevonden,
Om zoo veel eeden, als my, tot de trouw, verbonden,
Voor u, in 't openbaar, aan heure rechter-hand,
Tentoonteftellen,enheureifchtegeven: want
Ik was, daar toe, altijd, op 't aller-hoogft, geneegen:
Maar, laas-! het flinkx-geval heeft deze groene-weegen,
Voor ons, geftopt; des wy daar ftil voor blijven ftaan.
Nu weet mijn heer zeer wel, dat ik zoo vaft niet, aan
Mijn woord, gebonden ben, of ik word, door de vlagen
Der Min, van •d'eene zy, naar d'andre, licht geilagen,
In welck een faal mijn jeugd, by ieder, word verlchoont.
Een zelfde zucht die my, in 't lieven, had getroont,
Om my,ten Huwlik,aan uw Zufter?te verlooven,
Kon my, voor dezen, van mijn achtbaarheid berooven,
Zoo dat ik toen een Maagd, van dit gehucht, verkoos,
En mijne Trouw-kus gaf: hoewel ik deze Roos
Van zins waar, om Mevrouw Korneli,te verlaten;
Dochnademaalzy my, door't vluchten, fchijnt te haten,
En niet te voor-fchijn koomt; zoo bid ik, aan mijn heer,
Dat hy vergelding, fchoon ik aan hem, nimmermeer,
Mis-daan heb, van my eifcht, en daarby dan gehengen,
Dat ik, mee d'eerfte Bruid, mijn Huwlik mag volbrengen.
JLaur. O God/ hoe zal ik toch dit groot geweld ontgaan.
uilfon. Mijn heer verltoorzich niet, ik wil, in reeden, ftaan.
ïndien mijn Lief u, metheurkuifche-duive-oogen,
Enrooze-wangen,enaan-biddelikvermoogen, r, »
Dat, in'er reine-ziel, verborgen is, niet,tot
Mijn wil, kan buigen, om, aan haar, voor u en God,
> Terftond mijn Wapen-ring, met uw verlof, te geven,
Zoo zal ik, voor Mevrouw Korneli,eeuwig leven,
En altijd, aan uw,wilenraad,geflooten zijn.
Dus heelt men aller-beft dan uw en mijne pijn;
Derhalven zal ik mijn Beminde hier doen koomen.
            Alfon.
lem. Hy gaat dan daar hy gaat; men zal zijn moed wel toornen.
Ikfweer,by d'order van Sant Jacobs Ridderfehap,
Dat ik hem, met mijn kling, veel eer, tot huts-pot, kap,
Dan dat ik zijn verzoek zal toe-ftaan. Hy moet weten
Dat Ridders zulck een hóón zoo haaftig niet vergeten.
Amho. Hy zal, al'tgeen hy, aan Mevrouw Korneli, in
Zijndolle-dartelheidenongebondeMin, j
-ocr page 55-
53
Zoo vaft beloofde, nu, voor ons, ook ftaande hou 'en,
En haar, of, voor heur dood, zich aan geen ander, trouwen.
Ditis'tvoor-neemen,heer,van my en van Don Jean.
Lam. Ik heb, daar meê, al 't geen ik im mer wenfche'n kan j
Deszalik,aan uw zijde, op deze plaatze, fterven,
Of, van de Hartoog,'t geen men hier befluit, verwerven.
Alfonfus, Kornelia, Bemardus , Zulpicia, ckZoog-min
met 'et Kind, fin Katharina
, uit..-■
Alfon. Mevrouw, nu ziet ghy 't end van onze tegen -fpoed.
Daar is uw Broeder en de Spaanfche Ridders. Doet
Zoo veel en laat dit floers recht-achter-over hangen;
Op dat zy 't vrolik-licht, van uw gezicht, ontfangen.
Kom. Mijn Hartoog, vvelck een vreugd brengt ons den avond meê.
Ik weet niet wat ik doe.                                                   . , :
Bern. Nu Dochter, neem uwfteê: ,,
Men moet uw Broeder niet ontftellen of bedroeven.
Kom. De Vader ga maar voort, ik wil nietlanger toeven._
Lam. Don Jean, Anthonio, mijn vrienden, och! zie daar,
Zijn Hoogheid met zijn Bruid, mijn Zufter. Is 'et waar,
Of droom ik? och! zy is't, zy is't, zy is't waarachtig. ,
Iean. Ik fta gelijk verhaalt.
Antho. WatisGods-handal-machtig'.
Lam. Zijn Hoogheid neem my toch, in zijn genaden, aan.
Ik heb, 6 ja! ik heb, ik weet 'et wel, mis-daan ;
Derhalven magikmy, voor uw gezicht, wel fchamen. .
\Alfon. Rijs-op. Wykoomën hier, om hooger dingen, t'zamen. ,|
Mijn heer bezie mijn Bruid, en zeg, daar na, zijn zin.
Lam. Mijn lieve Zufter en verkoore Hartoogin,
Ik fterf in deze vreugd.
Kom. Mijn Broeder, ftaak dit weenen.
Lam. Ik ween van blijdlchap, om dit Goddelik ver-eenen.
Kom. Zooweenikdanmetu,mijnBi-oeder,wisomftrijd.
Lam. Oneen! mijn Zufter, neen, ik ben het meeftverblijd.
Iean. Zijn Hoogheid heeft ons, meteen zoete-trek,bedroogen j
Des zien wy, op dezaak, met over-loopende-oogen.
Alfon. Mijn Broeder,zie uw Neef.
              Hj geeft,aan LaurensThet Kind,
* upitho. Mevrouw, de bangfte-dag,
Heeft d'eelfte-avond-ftond die iemand wenfchen mag.
Kom. Mijn Heeren, ik heb God, en u, hier voor te dancken.
Iean. Zpo ïpreit een eedle-ftam zijn aangenaamfte-rancken,
'            v                         ' "V                                           Door
-ocr page 56-
Door'tfnoejen» op de vorft van't aUer-hoogfte-huis.
-Lattr. Mijn Neef, mijn waarde Neef, ik vond u, onder 't kruis j
Des fchep ik nu, in u, een zonderling behagen.
Alfon. Wat zegt mijn Èroeder op mijn voor-geftelde-vragen ?
Lam. Ik heb de vragen* van zijn Hoogheid, nietgehoort j
Naardien de blijäfdiap en 't vermaak my, rechte-voort,
Totin den Hemel voert, en, op een nieuw, doetleven.
Alfon. Mag ik, met uw verlof, aan haar, mijn Trouw-ring geven ?
Of wiltge dat ik, naar uw Zufter, wachten zal ?
Mijn heer heeft nu zijn keur.
Law. Uw wil vermag'et al;
Des heeft zijn Haogheidons alleenig te gebieden. \
■Alfon. Diefchoone-veld-godin,door-luchteEdellieden,
Is d'eerfte Maagd die«my tot Min beweegen kon,
En d'eerfte die mijn Trouw ontfangen heeft. . ]
Antho.
De Zon
Klimt weder boven d'Aarde, om 't vrolik end t'aanfchouwen.
Alfon. Des zal de Piiefter ons nu, in uw byzijn, Trouwen, |
Op datghy, van mijn doen, hierna, getuigen nieugt.
Iean. Wie zag ooit Vorft zo 0 vol weêr-gadelooze deugd ?
Alfon. Eerwaarde Vader, koom, en leg de gouwe-banden,
Van uw gezeegend-wobrd, om deze rechter-han den:
Op dat noch nijd, noch ftrijd, in eeuwigheid, ons fcheid.
Daar is mijn Wapen-jing. Ai koom! wy zijn bereid.
Bern. Zijn Hoogheid moet, voor God en al zijn hailgen,fweeren,
Dat hy zijn liefde noit zal, tot een ander, keeren.
. En 't zelfde moet Mevrouw, met reine lippen, doen.
Ziedaar is't hailig-kruis, dat ik, eerbiedig, zoen, \\' . ^
En op mijn Mis-boek leg, naar Kercklikke gewoonte.
Iean. Nu ftaat de Hartoogin eerft in 'er volle Ichoonte.
Alfon. Ik fweer, dat ik Mevrouw Kornelia, zoo lang
Ikleef, getrouw zal zijn, en op mijn Troon ontfang.
Kom. Ik fweer dat ik mijn heer de Hartoog, al mijn dagen,
In liefde en reinigheid, zal zoeken te behagen.
Bern. God zeegen uw bedrijf. Nu zijt ghy Twee maar Een:
Want op'et Huwlikx-bed is alle ding gemeen.
Kom. Eerwaarde Vader, zijt ons, in 't gebed, gedachtig.
Bern. Mevrouw, ikzal'et doen.: want u verzoek is krachtig.
Iean. Lang leefde Hartoog en Mevrouw de Hartoogin.
Ambo. Die nu de voort-gang zien van hun verhoole Min.
Alfon. Wy dancken u op 't hoogft, voor uw genegentheden.
Lam, Doorluchtfte Vorft, ik koom, met onbefcnroömdè treeden,
-ocr page 57-
En leg mijn leven vlak voor uwe voeten neef.
Alfon. Mijn Broeder, rijs, ai! rijs. Doe, aan ons, zoo veel eer
Dat wy uw vrolikheid, in 't openbaar, bemercken.
Laur. Uw gonft is altegroot.
                            'V
Bern. Wat kan de Liefde al wercken?
hälfen. Don Jean, uw hand heeft my een fcherm en fchild geweeft,
En Don Anth onio, uw zorg en klo eke geeft,
Heeft, aan my, onverdient, mijn Hartoogin gefchqncken j
Invoegen dat wy dus, met uwe deugden, proncken:
Wat eifcht ghy nu, van my, voor al u doen, tot loon ?
Jean. 't Is ons al ïoons genoeg dat wy u, op de troon
. ' Der Liefde, met Mevrouw de Hartoogin, zien brallen,
En dat uw gonft, daar by, ons is te beurt gevallen.
Kom. Don Jean, aan-vaard, van my, die kleine-gaaf, voor al
Uw dienft, aan ons, in 't heetft van 't nijpend-ongeval,
Uit vrye-wil, gedaan. N u, wilt ons niet verfmaden..
Daar Don Anthonio; neem dit aan voor uw daden.
Antho. Mevrouwverfchoonons,wyontfangengeen gefchenck.
Kor». Ik wil dat ghy my,by dieUeine-gift,gerlepck;,
Op dat wy zoo de grond van grooter Vrieüdtófaapleggen.
Bern. Mijn Heeren, laat u, van de Hartoogin, gezeggen.
Jean. Ik kus de zoomen Van u kleed, en danck u, vóór
Dit Vorftelik-gefehenck zoo vol genade en gfoèr»\
Antho. Ik zal gedurig, aan uw wil, verbonden blijven,
En,in een Diamant, üweedle-deugdbèfchrijvèü» ',•
Alfon. Ghy moogt mijn Neven zijn, wanneer 'tu^wel-gevalt,
En Huwen aan mijn Nicht', Perziede en Adel-wald:
,'— Twee machtige en zeer uit-muitendePrincefTen.
Jean. Wy wilden onze dorft wel, aan die bronnen, lellen,
IndienBifchaje, aan ons, geen andre wetten gaf. .
Zijn Hoogheid neem ons dit dan niet voor euvel af;         . ;
Vermits wy nimmer van zijn vriendfchap zullen fcheiden.
Later. En ik zal my altijd tot uwe dienft bereiden;
Indien ik u, met goed en bloed, maar dienen kan.
Alfon. Zulpicia, hoor hier. Ik weet dat ghy, u, an
Mijn dienaar Fabio, verlooft hebt. Zijt te vreeden:
Hy zal't Hof-meefterfchap, van dit uur af, bekleedèn,
o Daar by fchenck ik, aan u, acht-honderd Kroonen, tot
Een Bruid-fchat als ghy huwt.
' Zuip: Lang leefde Vorft. Fablo. Dat God
Zijn Hoogheid, en Mevrouw, voor alle ramp behoede.
Bern. De goede valt 'et quaad, gelijk men ziet, ten goede,
H           "                Alfon,
-ocr page 58-
MIß». Enghy, getrouwe Min, van mijn bemindeZoon,
Uw deugd eiftht ook, van my, met recht en reen, heur loon.
Toef, toef, ik zal ubaaft, gelijker-hand, betalen.
Vergun, aan ons, mdar tijd, dat wy wat aêm-tochts halen.
Bern. Zijn Hoogheid koom in huis en neme zijn gemak.
uilfw. Mijn Heeren, laat ons gaan, en, onder 't hailig-dak,
Van 't Priefterlikke-huis, de vreugde voort vokoojen;
Terwijl de Min de vloer, met Palmen, koomt beftroojen,
Antho. "Zijn Hoogheid ga ons voor, wy volgen zoetjes na.
Jean. De Vreede is wellekoom al koomtze noch zoo ipa.
U I T.
-ocr page 59-
9$
Op d'Eerflo
V E R T O O N.I N GV "
DE Doodkreeg.deerenismetd'ongeveinfdeMinj
Des quamze d'oogen van de grijze Hartogin,
"Voor 't rijzen van de Zon, met koude-vingren, luiken.
Hier ligt 'et Lijk en ruft, by 't fchemerende-licht.
De Vorft voldoet, in 't koor, zijn Vorftelikke-plicht.
OBalzemvoordeZiel; hoe lieflik moetge ruiken?
OP DE TWEEDE.
ZOo knot men, in het woud, eenvruchtelooze-boom,
Terwijl 'er jonge-telg, van d'aller-zoetfte-ftroom,
Ter rechter tijd gelaafd, weer op begint te fchieten.
. / Daar fmeult een doodze-lamp. hier brand, voor aardze Góón,
De Witte-bruilofs-toortz' zeer helder, hoog en fchoon >
Wijl niets dan zeegen uit des Biflchops mond koomt vlieten.
O P DE DARDE.
FArraren zingt en fpringt, en fchud 'et rouw-kleed af.
Mevrouw Kornelia word, aan de Gouwe-ftaf,
Tot Hartogin, gehuld. Zijn Hoogheids-hooge-Raade,
En voor-naamfte Adel, zijn tot heure dienft bereid.
Heur Zoontje word, met een, het Erf-recht toe-gezeid,
En vooreen Wettig - kind erkent van zijn Genaade.
OP DE VIERDE.
k A Al-oude Roome zag, op Cefars zeege-feeft,
JTjL Geen meer gewoels, noch was zo vrolik noit van geeft,
Toen Janus Tempel, van Auguftus, wierd geflooten.
Zie wat de Burgery, uit gulle-zucht, al doet.
De Vorft en zijn Gemaal, verzetten niet een voet,
m Dan op Tapitzery, Scherlaat en Groene-looten.
-•                                        J. Zoet, ^mßerdammer.