|
7h
|
||||||||||||||||||||||||
|
immmmäS
|
||||||||||||||||||||||||
|
^JHÄRTM^
|
||||||||||||||||||||||||
|
■
|
||||||||||||||||||||||||
|
ßï
te
|
||||||||||||||||||||||||
|
h
|
||||||||||||||||||||||||
|
XXo
|
||||||||||||||||||||||||
|
í;
|
||||||||||||||||||||||||
|
l*j
|
||||||||||||||||||||||||
|
lia
|
||||||||||||||||||||||||
|
T'Ahvfl&rdcv?ri Voor J^.iciwe.1 de Órooi ,$oecfi vetf
Çaûge? ojj detv Nieuwen- dyc£., CA^J &X 2< -- ^5^" J3ou//aé-;inve-p.fs-ei-,fhcti |
||||
|
rÄ Ε Ν DE
|
||||||
|
ÖÖEÖT-AEtDiGHè
LESER S·
LuTARCHiis een Grieckx Philo-
ióoph ende Hiftorie fchryver i ichrytt inde verghelijckinghe vande Doorluchtige Manneit.dat den klöeck- moedigen ende Teer vermaerdcn Ca^ pitèyn van Athenen Thémistqcles j hem leer geirne behielp met vermae« Kelijcke dobbel-fmnige Spotteryen ètw dç vérhaelt van hem aldus : Als eèni* gbe Cüpteynèn » ende Vtldt- owrßeti Themistocles quaemen begroeten i en* de hem <vele gbeluckx tVenfchten wet (γη mtnigbvuÜigbe Viftoriert > die hem eenen Regeerder ïjeèrdigb maecktt ie Svni o"ï>er geheel Griecken4andta foo ant* boorde by; Uun-lieden;ïck met .maer tovnen Sone Regeert oyer geheet Griec* |
||||||
|
;-'2SB«
|
||||||
|
V O OR-RE DEN.
ken. fPaer op Sy-lieden hem fraeghden;
hoe füllen ~%>y dat <verßatn ? ypant Wïïen S o ne en is noch maer een Kindt. Soo [tyde hy. Athenen beheerfi geheel Grieck· landt, ick heef f che on>er At benen 3 myn Vrousve heerß o~Ver my, ende mymn So- ne o~Per baer,. Pen fel ven Plutarcus fchryffc
oock van Cicero ( niet tegenftaende dat hy de Weireldt heeft vervulde met iyne wel-fprekende geleertheyt) leer genegen was tot vermaeckelijc- ke Schimperye ^KluchtjenSjoft Bocr- terye. Soo daenigh dat hy hem dacr in niet en fcheen te können verladen. Van dier-gelycke gheneghentheden
fynder oock ontelhjcke Ghekroondc Hooiden 3 ende Princen geweeftjtot heden noch 3 van die onfe Eeuwe be» leven .· de Eerclijcke Deunt Jens ende belachelijcke fpreucken fyn de vrolijc- kc-
|
||||
|
VOO R-REDEN,
ke gefclfchappcn feer nootfaeckelijck , ionder vvelcke dat de Coftelijcke Mael- tyden, ende leckere drancken, haeft uyt de gedachten verdwyneu. Platö maeckten een magere Mael-
tydt, Vet : met iyne feer vermaecke^ lijcke Aerdige vertellingen, ofte fpreuc- ken : alioo dat van weghen de brafle- rye ofte Overdadigheyt der Spyfe nie- manden ongefont en konde worden, ende nochtans vele daeghen op dien goeden Kofi: ende Dranck konden tei- ren : ende hun verghenoegen door de bevallighe faemen fpraecken die over Tafel waeren voor ghevallen. Oockenkom'et altydt niet gelegen
van Goddelijckc faecken te fptcken, dan alleen daer plaets ende ghelegentheyt reden toe verkenen : ofte het waer het Heylighdom met de voeten vertreden. Wederom te handelen de Poli-
* ζ tique |
||||
|
VOO R.REDEM.
tique ofte Wereldt heerfchende faec? ken 3 is ongelegen voor gherufte Bor- gers, als wefende vol van alle peryc- kelen, daer geene Vrienden in betrouvvc én mogen worden : want d'open-her- tighcyt kan fchadelijck weien, çn da gheveynftheydt kan op den W.acghcn y an Triumphe ingehaelt worden. Den Prince der Philofophen Soera«
tes fittende eens over Tafel werdt ve&» focht van eenige Vrienden jets te ièg-» ghen y an iyne werenlchap ende wys-, heyt; waer op hy antwoorder Het ge- ne dat ick wete, dat komt hier onghe-ï leghen re iègghen. Waer mede dat hy genoeghiaem gaf te kennen, dat tuf- ichen den Kofl: en Dranck de wys* heyt wordt onnut gemaceke, oft ge- lyck het fprçeck-woort ieght, Roofen voorde Verekens geftrooyt. Wanthy s/poriàgh dat. iyne Ghclcertheyt wey- |
||||
|
V O OR-RE DEN.
fûgh foude gelden by een gheielfchap
dat aen Deuntjens , ende Boertighe- den den vollen Thoom had de ghe* geven. Dus hebbe ick met der Handt ge-
vat alles dat toe vermaeck , en lee* ringh foude können dienen, te vreden Weiende myne gedachten te voldoen, ende met geene geraepte Vreught van andere Dichters my te bcmoeyen,want ick foude niet geirne met eenen Man- *el vol lappen voor den dagh komen, ende noch feer fraey meynen te we- ten als ick my onder foo vele goede Oordeelders foude moeten verthoonen: ende oock mefchien nieten füllen wil- len verftaen dat de Hooft - ionden al Ucchende, voor den dagh füllen ko- men 3 daer de felve met bitter Trae- nen behooren beweent te worden, fvlaer foo fich jemant daer aen foude *3 willen |
||||
|
V O OR-RE DER
Willen ftooten, die foude ick wel wil-
len vraeghen wanneer dat de Sonden | beweent moeten Worden ? voor, oft mer dat de Sonden gefchiet iyn ? het Berouw komt uyt de gedaene Sonde ! oft uyt het volle toe-gheven vanden ! Wille, tot de Sonden :maer nooyt en Wort die beweent londer gefchiet, oft gewilt te hebben , oft dat foude moe* ten de Deught genoemt worden. Maer tot de Sonden looptmen als :
lacchende/ingende/peiende, daniende in alle Brootdroncken dertelheden oft quade moctwillige in~beldinge fonder i de gedachten inden Thoom van reden l te willen houden , ende dat noch felden é dat het gheluck hun diene om tydt j van weenen oft Berouw te verwecken, > Ghelyck vele van dele wereken belac- é helijck ichyncn te ipelen, maer al te | droevigh Eyndcn. Goet-
|
||||
|
VOOR-REDEN.
Goet-aerdighe Lei ers V. E. Befchey-
dentheytftelleick als Rechters aengaen- de dele myne wercken, toe-ghe-eygenc aende Seven Hooft-ionden. Verworpc dit myn tyts vermaeck 3 van weynige V- ren ( die my boven het nootfaeckelijck waren over gebleven ) ofte laet het die- nen tot wel behaegen, W antiek fal my verghenoeghen in wat manieren- dat V. L·, Oordeeicn füllen wefen. Bly vende |
||||||
|
V. E. D. ψ*
&. Ogier. |
||||||
|
'ÀENMYNE BESONDERE
GOET-IONSTIGHE
VRIENDEN;
[ Die my door hunne gheefta'ghe Ryrh-Coniten
( over dit Werck ) hebben ver-eert. Verfoeckende mj te willtn verfch'oonen dat ick de felve
door den Druck, hier niet en hebbe by-ghevoeght. DE danckbaerheyt die fil myn Hert altydt bewooneny
Voor fgerfmyn'/riendengunfi bel'ievenbeeftte thooneiiï lek, beb een boogif Roem verkregen door uw' Pen* Als tik bevinden kan dat ick die waerdïgh ben. Èn mits uk uwe Konfi meer weegb ds myn begehen 5k y del Ëefe flreck\t : föo teaer het om te deire/i Dat foo der Mufen jogh 1er Aerden werd1 ge ff at t Daer uwe Κόηβ de fchimp , en hk de febant van badtl 'Myn xeaerde Vrienden ! laet uw' Jirbeyde niet berouwen £ ick\ ûtbt bet my gedaen, en derf daer toe vertrouwen Dat u beleefde gttnft^ myn ackbaerheyt bemint : Macr ick fn heb daerom een y der niet te Vri'nt', Den Nydt leboot up (yn Holt die nu (ïghmagh verbergend Wet dat ick Nydt ontßenl maer wil die oock niet tergen, . Want als den minflen Steen hem voor de [ebenen flaei fenMomt hy alle âingh, door reden, en den Haet, Die heeft hy tot een Deught, en kan gebreken wyfen % Έη het geprejen, kan hy wederom mifpryfen : Want niet en ijser dat den Hate Nydt foo fett Ter Herten gaet , als d"Eer, van een gegeven £ers. V. E, Alderdienßwillighßen Dienae?
G» OGlERj |
||||
|
VJ / >-/ VJ Ë lit IVI
OiiJ} WefcwJOnd&rflel
~í~Ëôí ever de my'ns £&lycL VzJlzL bchooria-crii&yck. YanWa&rsvriil hchaem VteL, |
||||
|
D E
HO0VEERDÏG-
H Ε Υ Τ KLVCHTS.GEWYS VERTOONT
Öp de Kamer vande VIOLI ERE
Den ï8. OcTOBER Anno 1644.
BINNEN ÄNTWERPENfc |
||||
|
&á£ñ:£ou({a-ifl ttfverilot* pi'^fecii:
|
|||
|
VOOR,-REDE N.
Τ'h noodehos den roem der defte Edelmannes
En vromen Adelinck, wee? nieuwelijckx te wannen Tyt d'alghemeyne Hof van den gheringhen Meiifch. t'lsvruchteloos btt>acht,foojemantbuyten wenfch De hant aen Wenk. wilt flaen diens lofweltiyttefprehea Ttrwyljoo welverßen-fyn} alle Bibliotheken Voldiens eyghendoms, wamfdàen Wenk menßaetfii Van degheieerde Pen' oft jevers infy raeckt Den lof des Edeldoms yhoe reden-rijckeweten Te handelen defen το m de Princen der Poëten d'Hißoritn die jets te lefen weerdighfyn Vetcieren^hun verbael met die Lofwaerde Jchyn En glans, om foo de wel} en eld'' ghthren httyfen Denfprinckvloetvan hun Kaemtend'opghetrockefißtfyfea Van d'.iichts beVcorderinghy en heldelifck bdeydt Je fidlen op d''Altatr van d'onvergete theyt. Maer even Joe men tracht de deuchden uyt te belden i
Son islxt oock "^an voo£ de finden uyt te fchelden Een jedergingk de drucht feerlicht elijcken af, En waerder voor defind'gbeen ordentïyckt'ßraf . Dies y.eft onsgoet ghedo.ht belachehjck tetietfea
Die awe Edelheytfiofihynen naer te boetfen Ghelijckden E^tldiejyn Meeßer ßreelenghtngh In p'aetfe van den Hondtydie voorfyn loon ontfingh De hiiyt wel af-ghefmeert met biteck °fl tyckß klupp'lcn Vermits hy onderwon den Eondtfynghetßighhupp'len En aengheboren aerdtplomj-udigh naer te doen» Uierßellen wy u voor t'vermetelijckfatßen
|
||||
|
VOO IUR EDEN.
|
||||||||
|
¸ç fopgbehlafintbcyt van ftdcken flach vandwefen
E« van him groot ghsflacht vermetclijckfin raefen. E» benghelenieder een, enftoeffen fiadigh van Hun louter fihehuefy dmfulck on-edel-man Ui dat hem hier verthoom die «heen bejcheyt nocbk'aerkyt F-n heeft vanfynghcflacht,jaejeher nietby waerbeyt Vl'iedatfyn Ouden fy», die onhßaemde keur Verdicht hem eengbeJJaihry en fielt hemfbefie veur. Toch fis ons meyningh met hier je mam door te llooren Mm tot vermaeckghedickgum eoren, om te boeren. |
||||||||
|
\i.
|
||||||||
|
PERSO^
|
||||||||
|
PERSON A GIER
Francifco .•Vermeyndeloncker
loos : Eenen jonghen Knecht
Boer.
Beykw. Een bedroghen Dochter
Bau Vande Beirftekers
Balten Beirfteker
Pafcbyn Een ftraet gietiler
1ru}\ Straet- gietiler
De Ivlucht fpeelt met den Avondt.
|
||||
|
HOOVEERDÎCHEYDT.
EERSTE y YT - Κ Ο M S T.
Fr»ntifto : loei.
Franc. ||^?Sf«:Oos wat iey den Was-eiaecker als g'hena
j| ;fl| ' quaemc verioecken ,· iw|^D' een Flambeeuw op borgh ί . jMJj CFmrêvès Hy fwoer wel duyfenc vloecken Eer hy my garbeicheec op t'geen' dat iek veribcht
Imnc. Soo hebt ghy geen Elitmbeeciw
loos. K'en heb niet med' gebrocht
Als een Rekening.diehy feyt>,hem in't kort te betaelen.
Oft hy Tal u docn lommëreo.g'hebt hem corne ar-halen
Twaeif Flambecuwen, als nu.en als dan. en hy ftaet iyn
gheltuyt (Guyc
Aeii eenen Schrobber, fcyt hy,eenen grootfen kaelen
Eenen Proncker Cale-Joncker eenen rattighen Man
à la Modea ·.
Immers hy iéy foo veel, dat mij η hooft ftaet al waert
ghefoden (my
In een preutelachtigen potïmaer jongen, fey hy tegen
Weet gy andeis gheenen dienft dan by fulcken armen
Hooverdy ?
G'en fuit fey hy, niet eenen ftay ver krijghen Voor uwen loommaer Heerick hiethem iwijghen. Mijn iaeck, feyd' ick, gast u in'c minfteri niec aen En mocyt niet voorckr alft u..... ïranc. O loos g'hebt welgedaen Dat gy de Eer uws Meeftcrs foeckt te bewaeren
Oock fulder noch u leven te beter om vaeren l*os. wiens broot datinen eet wiens woort datmë fpreeckt ïranc t'Is recht
loos. Dies,fey iek.gy ijjc eeaen Ficl,om datge dat feght
Ïranc. Wat fey hy doen? loos. Hy en fou niet veel gefeet^hebben
Maer b,y fou m'een endt hputs tuffchen hals en ooren
geleet,, hebben Had
|
||||
|
6 HOOVEERDIGHEYT.
Had ick blyven ftaen, daD ick liep uyt de furie
En hoorden achter rugh welduylendt injurie Van Mijn Heer Trane. O die Poltron tracht mijn Reputatie Λί fidleren, Hy my cojoneren ■> beyt ick lal hem doen maffacreren Gaet haelteen paer Piftolë en fchiet denDief om veer loos. Eerft hebben:datscort vonnis. Franc, Geen woorden meer Ten voeght my niet ( van eenen Buffel j loo te laeten
braveren
Van eenen Was maeckerlô bloet.'al fou ick my minere Soo moet hy fluckx van cant, en ofur lukken volck oh een hondt fterft
Dat is al even veel Joos. Mijn jonckheyt dat niet doen en derft Irene Jonck ? eer ick lbo out was had icker by honderc
duyfent ftiiyveren Wel lis om verr' geleet,men moet de Wcrelt fuyveren Van die Canalien.gepufFel, RapiamuSjdatmerfoo veel vint
Dat ick van twee oft dry,maer worden can gedient. Fluckx gaet en fchiet hem een piftool door den kop. loos. Dat gaeter naer toe Franc. Hoort Joos,hoort hier,ick (chors fijn vonnis op,
Voor dees reys fchenck ick hem fijn lcven3ick wil hem genaey,,doen. , lots, lek bender toe gefint:ô ick fou't ibo fraey„doen
Ick iöut doen blommen hert3en ick ibut doen,en laten , foo het was. Franc, K'en wil noch niet dat hy fterft ten comt my noch niet te pas -· Gaet ipreeckt hem noch eens aeia, en wilt hem voor- höuwen
Dat ick noch cortelingh verhoop te trouwen Met Mad'moilel Phlipoc, die by wel weet, datluftich Geit heeft,
En de Flambceuwen^die ick heb gehadt, en die hy noch geeft. Dat |
||||
|
HOOVEERDÏGHEYT. .7
Dat ick die alfdan, hem treffelijck fal betalen .·
Ten fchaet niet al lieghde wat, kundefe hem maer af-
haelen
Hebben, is hebben , krijgen is de konft , wantin defe conjunctuer
Is d'eer van een Flambeeuw my weerdig,voor een uer Duyfent Croonen, of t meer , Mon Cûeur is op een Bal ghebeden
Die moet ick waer nemen : ach hoe falick daer henen treden >
Hoe fal ick daer henen treden , faker loot hoe fraey fal dat ftaen
Als gy my foo veur met deFlambeeuw fuit lichten gaë? Hoe füllen allen de Tonckeis ftaen fien naer myn gran- defïè
Hoe fal ick cortiferen met myn Maitreife? Met die fchoon,rijcke,wc1 begaefde, die my perfequeert Het geen ick haer oock wel hebbe gedeclareert Met variatie.met falutatie,eniukké gratie van woordé Datter geen ipatie.noch iumelatie, en was, voor die'c hoorden.
En hoc fal Beyken ftaen iien3 die flechte fioor mijn ou Kaer
Daer ick het Kintby heb, immers s'bouc my voor den Vaer
Hoe falie op-hooren als ick foo llijck getrout,- ben, Dan ick làlfe noch wel befoecken als ick al lanck ghe- hout,,ben,
Sa Joofken, fa Manneken, iàlementen gaet toch voort Loopt al u beft tJis laet daer luyt de Kloek-poort t'Sal haeft doncker fyn , gaet feer en wacht m'hier we- der om, ,ftrack. Binnen, loos. k-En ivift noch niet dat in myn Meefter fulckcn for- te Gentilbom „ ftack» Hy verftaet dat hem een jegelijck waer ial gheven fon- der Gelt Hy haelt geiren, en hy betaelc met af-imeiren: gy doet gewelt A 4 Seet |
||||
|
3 HOOVEERDÏGHEYT.
Seet hy loo ( als hem jemandt maenen comt Jaen een
Man van Reputatibus
K'en ben geen canalie, ieet hy foo , maer van groote Qualitatibus
En fcet hy foo.k'en becael niemant,feet hy foOjir.yiien Beyaerrluyc
Brehght al m» feet hy foq,maer g'cn kryghter niet met allen uyt ·
t'Waer.me oock een ichandt, feet hy foö, t'betaejen vvaer mytotverkleynen
Want myn fucceifie moeten vereerç lyn als Prins van d'oude Romeynen
Dies feet hy foo , hebde wel een Galgh ofte Rat ver- dient Dat ghy my comt manen , daer ghy noch Geldt acn my vindt :
Xae t het u. (<at hy foo. ghenoçgh fyn dat ickin uwen Boeck ftaen gelchreven
Als uwen lchuldenacr,gy behoorde» fecï hy ibo, noch geit toe tegeVen
Voor de Eer die gy geniet dat in uwen Boeck Een Man gelchreven ftaet met ten a la mode broeçk Meteen lancklyfF, meteen kees kop , meteen Pluym • ichoon van coleuren
Met Leirien,metlporen, met de Broeck vol faveuren.
Ha gy bengels, ieet hy foo. morgen lal ick u te pronc- • ken doen fetten op een Schavot
Om dat gy ceen reputatie en draeght acn myn gepoy
' crdeCaUot.
Wilde, feec hv lbo, u fententie hoore« l.efen
Soo comt nu ter Viedcbare en morgen lulde gheh.an-
gen Welen.
En aie hem met fulcken aucÏoriteyt hoort fpreecken., diefta ten fiet
Met het Back-huys vol tanden, en hy en geeft niernanc jet.
BOER
|
||||
|
HOO VEE RDI G HE Y T. $
BOER IN B Y · Κ Ο ΜI M G H.
^oer, Ι \j Poort is toe hoe maeck ick'c nou ?
•—'Jongen weet gy niet oft de poorc noch open,,is
laos, iae , ick heb datï eenen veft ghelaecen , di'ernoch deurgeflopen „is
γ*τ. Slaetdie poorc wel gae3en hatttle altyt wyt. M,«ckc dac g'er aiem door laec als gy boven toe gb&>
bondenfyt:
Al aes toc vtrcierfçl van de Galge,.velden. •»«m, Daer cpmen droppen te cort, alimeq ai!e Boeren balgen.,celden , En diega,en vcur, inden Ommeganck van leerken op* Daerorq als gy gehangêfyt verhuert my dan uwé ftrop. ^oer. longen kont gy u îesaltyt (op welop,,fegghcn Men lal u een Belekén neffens uwen ftrop,, leggen En verfoecken aen het Volck dateer oqï te kyeken is» Aelmoeiien om u te begraven en een Lvck-mis Jets. Men ià! u aen een Keten hangen fonder te begraven Tot lof van u Dorp en aes voor de Raeven, Den Keyler coc een baeok,een Kets-bai voor den wint En t'kleyn gevögelt fçhrick dati'aet op c'Laoc verfijnt* Een Spiegel van'c geboefc, een trommeloofen Trom- melaer, Een Wapen fonder naem.een cleyneKinders Bommc*
laee,
Geluck daer me gelnck, wel fpreeckt Boer Ariaen .- Wel (iet den hu'cs ftaen fien, hy en treckt heaj gheea iaecken aen
Paiiendeis'Goiit weert denckc hy in deesoccaüe. Huts , huts Boer dat's ganck ick verlet nier myn voy- aue· Simien.
??«>-, lek fou myn backhuys uyc de koot ftaen gapen, ick
en weet
Hoe dien jongen Guyt die Ichelmery op fyn duymken. heet ?
Trouwens
|
||||
|
ίο HOOVEERDIGHEYT.
Trouwens de Iongers weten nu van hun twelf oft der«
thten laren
Daer eertyts de onde Lien ganfch in onnoofel waren , De ooriaeck is hier van , dat de Ouders, Meeftei s, oft ' overlien » Inde tegen woord igheyt des Kinders te veel laten ghe-
fchien
De ongeregelde misbruycken ende veelderkande (èggé Ket geen de joockheyt in't gemoct gaer overleggen En planten inde borft, en voor een frayigheyr Den eeritcn die hy viniit daer wort het voorrgefeyt. En'tgbeen daeraen ontbreeckt om 't iègghen volts maecken
Dat vloeyc meer uyt de jongh als uyt de oude kaecken Soo neempt de Weirelt toe in alderbande quaer ! De gewoonte maeckt ons Wys , dat fulcken doen wel ftaet.
De lackers van twee Iaer die wcté van dingen te fpreké Datichantisom tefeggen , die d'Oudeis bun inftekeij t'Is manneken feght dit, en dat > en wat fulde daer me doen> ,
Ommers en d'ommers fnn plant gy een goet fatfoen
In de Kinderen voor alle Werck , maer om te connen Onfea Vader leien
Daer moetenfe wel veerthien oft vyfthien Iaer toe welen.
En foo't dan in geen Kerck oft goede School verkeert Soo wort den Vader Ons hun nimmermeer geleert. Soo jonckhey t waft al op en Jaet de Hel niet leegh,,(yn En raeckcfe foo niet vol foo moet de He', wel fteegh „ fyn.
JOOS BAES IN BY-KOMINGH.
loos. 13 Eerlackfpaen, Peerlackfpaen , Peerlackipaen hy
A Peerlackipaen
■Betr. Hier is dien Jongen weer £λ«. Hout hem, daer dien Schelm hout hem ftaert
Hout
|
||||
|
HOOVEERDIGHEYT. il
Houe die jongen ihickx Diefs
loos. Ja Peer lack,,fpaen Eotr. longen hebde geftolen ? laet dat Pack ,. gaen.
*»«. Houdt hem vait, loos Laet my 2aen gy Knenckel. ick fè^h u laot my loopé
Ole daer iLdlen't wel hondertBoeren ooi uwen t'vvil moeten bekoopen Saes. Ia ichelm.g'hebt ilecnen?hou daerdiou daeryvverpt eenSjhou daer,
loos. Slaet noch eens hebdy t'hert, E a es. Hon daer. loos. ô fellementen dat myn Heer hier waer
Hy fou Peer lackfpaen fijn ilaegen wel verleeren
£aes. Wat fou hy uyt rectvert loos. Dat fonde wel fien,g'heb!:goet tegen my te vechvé,
Maer datge myns gelyckx vvaert iek itaeck u een Mes inde penfehen %aes. Alsgy weet datgy cleyn fijt waeromen laetghy dan de menlchen Niet mee vreden over ilraet.» loos. , Heetegy Peerlackfpaen? Waeromen macbmen'tnietièggenien heetgy lbo niet
'vvaerom treckt'et u aen, Boer. lek mcynden dat d«jn Iongen jet had gheftolen om datge houdt den Dief,,riept
loos. Nou Knenckel t'waer gheiönder datge defen Nacht buytcn by u Lief,,fliept. Als datge in ftadt fyt gebleven want dePoort is lanck toe:
Gy ftaeckt beter in een Vereken , in een Peert, oft in een Koe
Gy vvaert beter jonck gevvorght,oft den Neck in ge- douvven
Als datge lbo bode hebt gevveeft datge m'hebt dorvea houwen:
Want u Planeet die voorfeytu een haefte Dooc. Gy plompen Ezel al ben ick kleyn myn vermoghen is groot BAes. |
||||
|
U HOOVEERDiGHEYT.
iaes. Hoort dien Schelm dreygerij gy behoorden henyfla»
gen te geven
loos. Dat by't eens beftaet hy en faldor g-een wer naer leve Want ick ben diepfinnich genoech om te- vinden duy- fene vrekers üctr.Qylytdiepfinnich,doede?foogelyckte wel byde Bcir fteeckers
. %«es. Mfatift iêgh ietwat ift fdae.gy van Nacht.vvero kers ièghi Eer ick u by gans velten ghenacy, dees Roey tuffchen d'ooren leght
Ons Ambacht is eçrlijck, en ίοα treffelijck als die'c Bropt backen
Gby /tilt noch den tydt leven dat g'u vingers naer't Nachtwerckiulc lackens Xeer, Mynen vrient k'en iegh geen quaec van u,oft van u • Ambacht, « Men feyc die diepfinnich is, dats die dcBeirftekers flachi,
t' is een fpreeck- vvoorr. Sacs. Treckt van leir,en vervveirt u lyf ick &l u wel ke- ren ("potten Met Nachtvverck, fta, fia jets. Comtfaet ons dien botten plompen Ezel vermooren >
3oer. Helpt goey Mannen.helptgoey Hen Binnen BALTEN IN BY-KOMINGH.
halten, \J % J El Bacs wat wilde doen ?
Bies. V V 'Lact me los
fallen. .Wilt veur u Hen
Wat dat gydoet
g^es, kk fegh laet gaen ^licn. Wat heeft den Boer bedreven
Sees. Dat gy de reden vviir gy iout my wel gelyck geven
Wacr is den hoets, fa vvaer is hy ?
loos. Hy loopt ginder deur Bass, kk fal hem krygen alwser hy coch ibo veir veur.
Binnen,
|
||||
|
hooveeudigheyt.
"FRANCISCO IN liY-KDMINGH.
|
|||||||
|
*?
|
|||||||
|
gr«Bc \T \J Ar gerucht ïsh-Vf^Watis hier voor ruße?
V V loos. Eenen loeren eenen Bl-irfteeckcje fyn t'iàmen in confuile Om de reputatie van't Ambacht Wranc. Sooen ift mäer rapali. A«. Anders niet myn Heer
Franc. Ten febaeyt niet dat die canalie
Malcanderenom halsbrenght.wanthet mulüpikßcrS
te groot,
Enten draeghtgeen reijjecktaenfyn overhoor. De FlambeeuvVjVvaerillè feyderden Waimaeckcr f et tegea Jmos. k'En hebber noch riet geweeft Franc. Gy kont wél onder wegen Sraen gapen ,en laten mynaff-iren.dacde gy guyt,,iâc!c
Ick ben foo gram dat ick om een haeyr vvel door m fauyt,, ftack
Floeckx,gaet fegh ick, en bryfc niec iangh ftaen tatercä Oft ick geer'u een Oorbantdat u tanden chteren Toch omdat he: fou ichynen diicick'c iéghen niet doen en derf
Had.aergy Ezel iet dat op rekening vaade grootekerf. ieoj. Slaen by loo Traer. Ia'ßaen en gy dient aoch-grmd' mercy te feggea
' Bidt u lyfs genai'y oit ick fal u op een Rat doen leggen
Veus eps une Bef e, en gh'eti meriteert niet dat'ge
m'aenfien meught
Nou Taterbol en gryiï: met,ick had plaider, en vr.eugt Om tot myn tyt cortingh u wat af te draeyen Gaec als een Man,en doet u Boodtichap Je·*· DatiouudeDnyvelraeyen Totu plaifier my ioo te flacn
A! ïatxg genoeg gedient,geÈrt öftyn huer en laet my gas
KJen wil die tyt cortingh van u niet verwachten · 2**nc. TJ Husrgheven. ? neenSoonk'ea wil die.Mode -niet veraebcea Va» |
|||||||
|
14 HOOVEERDIGHEYT.
Van liicc re beraelens, dacs nu de manier » en wel naer
mynert fin
K'en lal s'oock d'eerft niet breken, dan fielt een ander Mode in
En maeckt weerom een gewoonre van te doé betale En dan falick u gek geven als ick inyn gute heb gaen haelen.
Ten ino· ycu ooc ti'vt wanneer, en fpeel ie banqueroet Soo pejft dar ick doen gelnck mijns geljick doet lees. De Booyen Huer gaec veur, daer crijgtrnen terftont Apoftil.jOp
ïwsi. Ia alft Befegelt is mer heb, en wil ,, op Ten geeft çeen tefptcl.t'ftaet cecael.t'is cegé qualiteyc Damnen ichuldigh is,en darmen van fijn gek Icheyc, 1 'ttaet ν vel dat een ander Broocs gebreck heefc.en om mijnen t'vvil motc vaften. BE Y KEN IN Β Y· KOMING H.
Met een Kindt inde Vcii.del.
Tranc.XJ X TElBeyken.iydrtofcniec.wel Lief
E'yLen* V Lief? ja Liet", fulcken lengen canmétaftea Gy toont dac wel.over fchouwer, ick ben nulès Wecken out vanKint En g'en fier niet eensom,al waer ick een Beeft,ja een Beeft vvortbeter gedient
Als ick inden tyt van mynKinderbed' getrad:eert,,ben Dan Godtzy gelooft dat ick het noch al gepafleerr,,bé" lek la] goets genoegh hebben,hadde gy Sielen genoegh verftaetdat vvel> Vrçmc. Hoort longen gaer om u Boodtfchap loos. Moecick dan van myn Sinternel t Rinnen. Franc. Beyken waer gade nou toch mer u Kint
Seyhen. K*en wilsniet feggeti Irene. Nou iègget my
IBeyken. K'enfal franc. Nouiègget
Eeyken. Ick gaen t'jevers te Vindclingh leggen
ir me.
|
||||
|
MOOVEERDÎGHEYT. lf
Îranc. Te Vindelingh leggen? en Waerom.
Beyken. Om datgy my geen affiftcntie en doet
Ick en can't Kint niet houwen
Sranc. Hoort ick treck morgen naer myn goet En ick fàl u foo veel gevrn , dac gy't Kint Mt können
koeft'ren Seyken. K'en geloof u niét meer. gy ièyt gy fout het Kint doen voeft'ren En mijn Kinderbed' uyt doen,geven fuycfcer, en kruyt, en al't behoef
En g'en taelc naer my niet <*ens al had ick't Kint by de meefte floef
Vande Wiereldt, hy fëiu ten miniten m'altemet een trooftigh Woort verleenen
è Heer wat heb ick bcftaen , η y dunckr dat de fteenen ' My befien,och dat alle Dochters hun lpiegc'den aé myl ïranc. s'Hebben dien fpiegel langh gehadt3maer fy fetten hem aen d'een zy Verr'uyteroogh,\v"atisu Kint,Meysken,oftKnechtiea Seyitn. Siet,t'iseenenfchoonen Soon,t'is een oprechtien Naer de Vader,t'is een Kint als een Engeltjen , op eea heekn Nacht
Geef ick het eens de Mem, dan Üaeper voort fooiacht Als een Roos tot fmorgens, fonder kicken, oft ïnickea T'is fulcken goeyen fchaep ; nou Kuft het eens, wiiter niet af verlchricken
T'isornmers u eygen Vleefch en Bloet franc. Wel non dan Styken. Och (iet het eens lacclien , het heeicer lulckea
deucht van > Maer fiet dat Lammeké het fchynt dat t'kennis draeeïit van fijn Peerken. franc. Hout het Kint noch wat Xeyke». Sulde my dan trouwen/ frase. Wat een Commeerken, v
Gy weet beter als gy fpreeckt
^'yften. G'hebterm'ommerstóegebrocht,.' ïr«»f. Het can welfijn,maer doé was ick qualyc bedochc
|
||||
|
;V« HÖÖVÈÈRÖiGHEYf.
Xeyken, Qualyck bedocbc? dat vvasick , dat moetGodt
geclaegiic, ,fijn
frmclEnloud'ooi dar g'een Kint bebt, daerom nu niet meet MaegKt ,, fijn Ey de Meyskens die konnen't nu foöaen-leggen Bat den Maeghdom maer en beftact m het feggco Diehaer yeritiaptdats een Hoer, maer die het tvvyght ôdats een i'uyver Daey. lé.heti. .Tot dat m'etnen jongen Waer-fegger kryght Die de Paftey teen? mael comt ontdecken Gflyck bec aen my blyckt franc. Nu hebde wat re vertrecken , i^fca.laevvaerrmyfoo weltocéer gherekent als t&t
ichant
Tram. Denckt t'is een ptaegh over u,eh over t* Landt Slasget met de Geuièn in een Predeftinade »
JËejken. Ick bid u J franc. Waerom bidde ? S-eyken. ,· - Om een ander Predîcatîè,
Dat g'eens fpraeckt hoe gyJt met my,cn met myn Kinc
fait maeckern franc Aen u Kint en gebreeckt niet meer , Cet het heeft tyvee kaecken Als eenen Reós,én voor foo veel als u aen gaet Soo lègh ick u recht uyt, dat gy my niet meer aen én ftaet
Ick fpou darick u fien, ick hebber den Buyck al vol,.af Xfykm'. D-η op geblafen Buyck die geefter al Wint » ert' Thol, ,af
Franc. Ontxanght hengen fier dar gy daer op geraeclct. Eeyken, Hoe achte my nu gy Eer-Dief,nu gy my eenHoer. hebt gemaeckt Met lkgen,en bedriegen,enduyfl'ntich fchoon fluyten, franc. Snoert u Backhuys,ofc ick vat u met de tuyien , Gy onbefchaemde pry,dat gy my fulckx vervvyc Daer gy wel weet datge maer myn fchoen-voc en iyt» ■Btyken. Wat ièghde gy Fielt? datge my fout met de tuyteri vatten ? "Beginii |
||||
|
HOOVEERDIGHE Y T. 17
Begint tcnSjdaer leyt myη Kint.comt Iaet.de Katten
Eens oordeelen wie van ons tweede befte nagels heet, Taft m'eens aeti gy Gróot-maecker ,comt wie eerft om verr'leec
Gy.gy,gy my flaen.ick fou u fPoogé uyt deKop icbeuré ïram. fin heb ickx genocgh ? Hoorc Bey. ick wou maer van te veuren Proeven5eerick u troudë,v\'atgy voor een ftudc waetc Maer nu Rider eeuwicheyt niet.ick ken nu uwen aert Seyken. Och myn lief', tnynen vrient, hebde. wat goedts inden fin „gehadt Ke laet het u niet leet fyn : ghedoocht dat ick u met de kin ,,vat
En dat ick u eens peys kus. Tranc. Ey, ey, lamtrerv. Seyken Heb ick u ioo vergrämt ί ick bid' vergevet my»
Franc> Geeniins. Beyken. Goet herteké breeckt tochdatquliet'opftc,ey lief
Ke rroume. k'falufoo vieren ., foo eeren.iöo dienen » Γ00 u belief",
Soo ugemack, foo α vreuebt, foo u deucht, altyt be- trachten , k'Sal u als eenen Graefi als eenen Prins, als eenen Ko- ninck achten
Leght dat pack van myn Herten feght eens Ia. Franc. Al verloren wint. £t)ken. Doeghec dan niet om my maer om dit onnooièl
Kint, Het heet oock naer u edelheyt, ick ben ude waerheydt vercleirich, Krane. Gaet van myn Lichaem want gy riecktibo fmein rieh k' Heb de walgh van u t B'>**». Gedenckte d'Ou vrientichap niet ! Franc ia ick vervloeck u om dat gy my foo veel coeliet ,
*«y*e».Maer engel wat wild' u dacr af beclagen Gy weet wel dat ick het u niet felfsheb comen vragé, Β Iran tu |
||||
|
E»
|
|||||
|
18 hooveerdigheyt;
Trane Niet met den mont.
Sejken. Hoe dan ? franc υ manieren hebben gedaen
Dat ick uyt u ftom ipreken lichtelijck coft verftaen
Demeyningh vahuHert vvantalsick by u vvat tc eerlijck „ vi as
Soo lach in'aen t'v vefen wel dat u die deucht afkeere- lijck „'vvas
Meteen Gier muylen hadde dick wils inichimp gefeet Dats een eerlijck longhman die hem nufoo ftilïekens heet,
Hoe vee! fchickte wel op uwen Maeghdom te crygen? En ibo htb ick m'allenghskens laten de Eer ontrygen, En ick heb aen u myn heek reputatie gewaeght t kJEn weet niet hoeghy waert, maer ick vvasfuyver Maeeht
Maer ick Tal hem ibo op-fluyten can ick hem vveer bc- coracn
Dat hy my niet meer. en fal worden genomen » Want d'eer gaet boven Gek en Goet, Beykin, Maer Liefmen feet Dat een longhman daer geen fchand' af en heet
franc Dat lyn Caronien die dat lègghen om dac men *c licht lou fchicken En gereet fyn als iy foo ftout fyn dat fy de Ionghmans derven toe-krncken
Ha gy Pry door u heb ick myn honorabel geflacht ont- eert Dan hy doolt niet al die ten halven wederkeert, ■ Vaere wel Bey , T-iyk<.n. Och lipfjiiefjfegbt lief,watheb ick mi(daen„toch 'Wat heb ick foo veel mifleyt dat gy foo gram fyt?
Tram. Laec my gaen,, och ' .Ick flaenderu veur. Binnen,
£eyken. Och myn lief, hoortlief
foopt in eçQPoœp. O dien FieJ, dien Bedrieger, dien '
Ev-rdief » Dien |
|||||
|
HQOVEERDIGHEYT 13
Dien Leugenaer, hy lal door fyn Bed iboo druypen >
Die onbeleefde Bedt, dat de Cïamp moet im iyn dar- men cruypen Wel wac ongevoelijcké ftegen rekel is dat,gelootcdan Manne- volck, Q dien Ezel, die lal noch van De Raveng.-ten wordéjdien grbotmaecker/iifi caeiRaC Dien gepalleerden Aep· dien Baviaen die meercat, D;en grooten Lanteirenfonderiicht,hy mach van eca Galgh gewaeyt,, iyn
Oft jevers van een iieioftkempekoorgedraeyt3,fyn Ochdat my dien Snot-hoir heeft met Kint gemaeckt Danmaeckt u rckemngn dac g'crmecgheen dnyient Pontaf'en geraeckt
^anc foo'c in recht comt daer dient elck om folaris Item foo veel den Advocaec, lbo veel den Procureur, foo veel deh Notaris
Item ('00 veel aendePromoterSjaende Corte Roey voor dagementen
Soo veel de ilfanbanten, en al de plage-mencen : Item voor my fchick ick honden Pont voor tnyn eer 3 En voor myn Kinderbed' fchick ick noch al meer Doch ick lal'c Kint aen jemantsdeur placken Soo iàlder meer oorlaeck fyn om den Vader weite tacken. Binnen, tweede uytkomst.
boer. ^o'r-f"* Answonnen de Stêlïe moghen wel op hun be-
^-* leefiheytineurcken Ia beleeftheytjWa den meeden deel is arger al teureken, Bablons\ herten t'iseen wonderlijck Volck,oft wel lek treffe ,-ut alleen het Maeghfchap van de Hel, Wie dropirnel fou hem hier eer-ti nacht in Stadt be- trouwen k'En weet-tüethoeiek de huyttot morghen heel lal -«ouwen, iä a is het |
||||
|
20 HOOVEERDIGHEYT.
Is het eynd' gelyck t'begint foo blyf ick in den druck
Want ick ben hier in Stadr als eenen Uyl op een KruclC Dus om Gek te/paren en Hagen tefchouwen Sal kk onder dees banck myn Nacht-ruft houwen FRANCISCO, JOOS,
Β Υ Κ O M I Ν G H.
Franc. Τ Oosken comt Manneken.comtmyn cameraetjen
J Gaet volght Bey eens van ftraetien tot ftraetjen Enloerteensar waerfy met dat Kint blyft Ick lal u hier wachten, gaet Soon en fchryfc Wat gy voor u moeyt begeert ick fal u Gelt teilen Zoci.Maer fullen't geen flagen fyn Franc. Wat dar. g'alin u hooft gaet ftellen Heb ick u oyt geilagé feght mynen goeyen cammeraet
loos. De wond* is noch verfch,g'hebt een memorie als ee- nen Garnaet Trane. Nou Ioosken nou loos. Wel dan Binnen.
Trane. Ick iäl u op ftraet verbeyen
, HoemoKtmen die ftege bengels van die Knechten v'leyé
Als dat gepeupel Gek aende Meefter vint
Dan wortrnen met onwil, morren, en knorren gedient
En achter rugh uytghemaeckt en fchandelijck ghebla-
meert
Ick dienden beter f dan dat is nu algepaflèert ) Doen ick-Koetfier was by den Droffàertvan Schoot Als ick het bedenck word' ick noch fchaem root Want midts ick voor een Vindelinck ben opgenomen Soo beid' ick myn iel ven in als dat ick ben gecomen Van een groote Lingnagie, en Princtlijck geflacht t'Isoockeen faeckdie feker is want hctleyt in myn gedacht
Dat het foo is, t'is feo, want al myn inclinatie Die ftreckt tot tajnoreus-heyt, en grootj: falutatie Xieveç
|
||||
|
HOOVEERDÏGHEYT. ÷é
ï-iever een hoere Kint,en een Gentielhom tot een Vaer
■Als dat ick echte Kinc van Boer. oft Borger waer : En al is myn Gek cleyn om myn ftaet wel uyt te vueré Soo M ick het met vaften maken te verdueren. En da;r en tuffen crygh ick licht een rycke Vrou Waer me ick mynen ftaet Eerlyck in oorden hou Hy getet fitten fingert of de Banck.
lek hoor jet fnuyven é jet roncken, ja ick hoor vvel
Waer droes cop mach het fyn ; waer, waer ! iotr. Inde ÇòÉ
^ranc. Ay my, och, myn Hert,hoe bangh, och hoe ver-
fchiec ick daer Och wat is dat het comt my naer
Daer ift,daer ift, die nu beené Ihelder als-fhelder,,hadc Daer ift daer ift daer comt den droes uyt een Kelder »gat
Ick iàl my beteren, ick fal my beteren, och Blyf toch van myn lyf $oer- Waer toe dit gekroch ,
Wat let u.' fyde van aiy vervaert, ick ben een arm
Huys „ Man
Die hier lach en fliep Eranc. Soo en behoeft u geen Krnys,. dan
Want daer en worden de Boeren niet me verjaeght
Maer vvaerder de Duy vel ibo í vierder door gepheght Hoer, t'Ismy leet dat ick oorfaeck van al u vrees „ ben
Franc. Van ti bcvreeft, ick die een Eclmao in myn vkes
,,ben Bevreéft, bevreeft, neen Boer, en belt u dat niet in k'Vrees Duyvel,noch fyn moer,nocb duyvels duyvelin lek bevreeft. bevreeft.dat vvaerd'eerfte van myn leve Maer ick wou myn (elven foo een requeratieken geve Pour paffe tan Ioncker Franciico foo heet ick En weet dat ick myn lélfs een Koninckryck roefchick- Daer om btiyght u knien.eer ick u bodts op bodts „ lap JBoert Weeft gegroet Heer Koninck vande geile Sots ,,cap
 j Dieu |
||||
|
ai HO O V-EER D-IG H-E Y Ti'.
Die η dr- benyt is van een vvonderlycken haet
Wan ε ick geloof dat ly niernanc fop vvcl als uvverlie· den ftaec Tt-Anc Hoort Bengel onthour dat ick u dit wil laten feggé Mâerdaer voor ia] ick u Huys eens vol Soldaten leggé Dieu.de oorén füllen af- eten tot een recheveerdighe wraeclc
Van η botte Ezcl-heyt Xoer; k'Geloof dat g'in dees farek Den gropcen commandeur fy,t met een cleyn vermenge
En fydc gy comnaaodeu! boe can deTcrygh dan deugê ? Ir£iu. Ick verftaen de cryghslacckcn trots 4e beft van't Landt.
£cer. Frans heete doede niet ? hoort Fr2ns , t'ontbreeckc u aen't verftant
ir«»r; My Frans lieten , my , rny ,t'is wonder d'AercL' noch langer vafter,, ftont En dat's u met en vernielt om uwen verdoemden laftei-j, Mont
My Frans heet en. herroept u vvoort en heet niy Ioccj ker Francis
Oft dat gâter ö'plietir Hoer. Ick ben een Boer daer geen rerfiant in is Irene. Dat verichoont u niet
Boer. Nou, nou Ioncker FrancifcuS'
£rnnc. Datfchappeert u
Jiicr, Wa gy fiet gelyck een Baièliicuj
l'ianc \Yatdunckt uicu ick niet wel ghelycken tot een
groot gebier, Want ick weet wel datmen den Eeldom uyc myn oo- gen iict
Niet waei ? Kiif. Net, Tretne. Daer mâgh ick oock wel moet op dragen
Want içk heb Ee] ge« eeftvan myn Kintiche dagen'
kJ£n ben geen flechte iclitts. · Botr, Klaes Huysmans (cv fco vnè ' Alsby
|
||||
|
HOOVEERDIGHEYT. ι?
Alihy een deel gediert had' gedoot inde gargeleti vaa
fyn lig h ftè:
3Su magh ick (feyt hy) wel naer een grooter Huys ver- huvicn . . ., • Want ick heb deel aen't Eel bloet vande Weeckluyle.
Maer fegBt m'eens Ioncker iyde niet me uyt den ftam Van Alkmans Vaeder en mynen Vaeder den ouden Adam? ÏMSi.Watdehy? Eoer. Gdyck iek ploegen en lam ,, wercK
Franc. Al had' ick eeu geeifclingh met een Brant „ merck
Dat waer my meer eer en min verwyt Als te moeten lyen dat ick van de Vaeder ben daer ghy affyt:
Hoc foude myn Broeder fyn? *«r. , Ia van Adams wegen r™»c Hoe heeft den Adel dan den Naem verkregen?
$°er. Door vrome werekingh s e-η deughdelyck bedryt Die voor t gemeyne beft, dorft wagen Ziel en Lyt En'tPrincelyck gebiedt had' heldelyck gedreven Aen dees is cçrft den Naem vaa Edeldom gegeven. Franc. En waer uyt weet gy dit j •S»er. Uyt onfen Prochiaen Die heb kkleft defaeck foohooren overQaen
"Wanneer hy ftont op Stoel om jeder een te leeren Dat flechte Lieden fyn loo goet als groote Heeren ïngoddclyckcndienft, Franc. Maer heb ickx nietgedocht Ais dat gy uyt t'Sermoon dit praetjen hadt gebrocht?
£oer. ïa Ionckér dat lyn praetjens vande Boeren '" Maer die gelyck als gy die ipreken maer van Hoeren Maer rechten Adeldom , wort van my nier gheblaemt Die gheen mis.bruycken heeft valt nimmermeer be- fchaemt. Franc Soo wilt ghy mynen Stam alken dan ovcr rugh kanten?
ioer. Sydet, foo fydet, t'gaet met de Menlch gelyok met c'faecvand'JTulkpantcn Β 4 S2^ |
||||
|
?4 HOOVEERDIGHEYT.
Saeyt een heel Velt vol last van d'alderichoonfte Âßä
Soo kryght men Geel en Root dan mceftendeel weer· Dien flach is ongbe?cht en onder dele veel,, heyc Scbuylt wel een Koninckx Blom' een Prins cu alle Ecl- Als lukken Tulpant. een Fenicx, Brabanfon ,
Vifcrooy Coreneer, Switfers, Hertogen, Tourion Generael-bolj Blyen bergh,,Admirael Catelyn Gevlamde es , Beichuyt- backer, Brakels, egaet Robyn Kafteel van Antwerpen, Anvers, í raget de Blomiften Die meefrendeel hun tydt en Gelt daer in verquiften In* t keuren van den Í aem , al hunnen handel fweeft Met vleugels van'tgeblomtdat vremde Namen heeft Vraeghc daer Ioncker foo weete vanekkcNaembe- fcbeet,, ftrack Trane k'En docht niet datter fulcken Man in een Boeren cleet „ ftack : Wilde my dienen voor Lackey , ick fend' mynen K< echr van cant
Maer ick heb een manier k'en gheef niet op de hant, Maer g'en lultnoyt bymy hoeven voorden coftte ' wereken 'Boer. Wy mochten den coft met vroeten winnen ghelyck een Vercken Ick ben al wat Swyn-achtigh en ghy wat van'tlpeck , Ick ben een plompen Boer en ghy een grootlèn Geck Ick fou u dienen gelyck den Haen op den Toren Maer ick ben alleen tot wereken geboren En dat ick leeghgingh ickraeckten licht inde fil tery. ïreer.Maer Boer,hoor hielen fiede niet met allen aen my JBoer. Bajae'ck, ick neem plaeyfier in a Trane. Befiet m'eens net van voren loer. Nou dan.
Franc. Siet ick ben nu ala coquillie gefeboren
Soer. A la coquyn gefchoren.' baloncker dat is fraey
trant. Ia dat'snu de mode E°er. Maer is dat een veir ny t den fteirc van eenPapegaey?
ir*nc.
|
||||
|
HOOVEERDIGHEYT. îÇ
^*ne· Maer ilechre looy iyn die fteircen blau ?
£e*r. Ick fou gefeet hebben van eenen Kocckoeckx ftekt
maer die fien grau'
franc. Wat verftain hebben die rekels die lompe Boer- lacken?
^oer. k"En ben nochtans niet berekelt geîyckgy methet backhiiys vol ivverceplacken ,
franc. Gy iyt een Beeft , een Vereken, een Koey, ick fegh dat gy van m y gaet
Eier. Een van ons twee is een Koey want ick rieck muf- kuliaet
TRUY,PASCHYN, BY-KOMINGH.
Tru?> Γ> A fchyn vat dien Eemer en giet wat breet,, uyt
*φ. 1 Wacht u ho ζ'™'- Wacht ufäfs 4/c* Soo dan,daer leg'etgereet, ,uyt
Franc O gy Hoer,gy Caronie,fiec gy niet waer gy giet
rAfch, Had' uyt den wegh gegaen ' franc. j^»en wu niet Qat my fce fchant gefchiet Voor ulie uyt den Wcgh gaen voor fulcken vuylen
Teven ,
Truy. Wacht u , wacht u, ick fal hem noch een Doopiel geven
Franc. Gy Piffe bedden, gy Hexen, daer bederfd' al dat ick heb
**ƒ<*· «s Wel befteec
T:uy- Hdutvaft
JMr; Ick blyfbieriirie greb
*aßh. Hoort Schuyfel belieft u van ufegghen gh'doont.
sjteiyn
s°o behoorde ibo met eenen goeyen Eemer gecroont uteiyn
franc. Ey3ey Truy. Treckt hem den Baert uyt fyn backhiiys dien Lebbe
r* 9ll* fyn ^aaey wyfs·» cn h€C fcbynt eenen goeyen
lebben ι Vau. |
||||
|
26 H O O V E E R D IG HETÎ.
Van eenen Ioncker, ba jaec, wa ick beclacgh de Man
My dunckt dat hy geeren iou,én dar hy niet en can t'Is fekcr Gruys ghenoegh al en deden hem die Wyfs geen meerder Cray s >, aen
Dat ick in iyn places waer ick fou ftillekens naer huys „gacn
Want hy loopt al gelyck icLmet het backhuys teghen devuyft , ,
En moeyt hy's wat te veel hy krygbter wel een duyft fis al kètelachtigh ce ftubbelen niet die Heybeyen .· Och hoe deirelyck is hy uu van lyn Koninckryck ghe- icheycn:
En ick van mynendienft dieick noch nieten befaci Daer gaet des Weirelts roem met een begoten gar. Ί och het Ipyt my dat het ibo is want ick had'een grooi verblyen
Inde fottigbeyc van al fyn Hooverdyen, Maeriouden die gepaüeerde Menichen^peys ick, Weyncn dat hun Licbsem is van beteren lchick Als dat van de vier cante Boerent oft dat hun caligheye En arm hocvcidye hun itreckrtotSaügheyt? Oft iyiife daerom,peysick,van hooger Geeft Om datte nut wol geclcet iyn van een diere Beeft ? Cftfouwcrifc"daermealhun Eeren hebben gewonnen Om dat deSy- wormen hun cleeren hebben geiponneni t'Is buyten myn ver itantt'is wel een cleyn befchcet, ■ Om wat een voddery dat men iiil :k een loncker heet Sy ratelen als een Blaes metErcen,t'is een ovtrgulden Pens ,', iack
En dathy't Kleetafdeed' meniaghdatoockenMenfch ,, (tack
In deiè voddery, ibo wel als d'alderminft die leeft Dan ick ben y het niet dat rn'elck iynen Naem gheeft En lactfè loepen over daife lyn, dan badden's een deughdelyck leven
Ick foufe den Naem van rechtveerdigh Edelgeven. O myn ooghskens worden ibo cleyn ick clap m' ia iacp D£RD£ |
||||
|
HOOVEERDIGHEYT. ζγ
DERDE UYT-KOMST.
S E Τ Κ E Λ\
Bi{tu»t /"-> ch mijn onnoofel dier,och mijn Kin dt, mijn
\_J arm Schacp
Wat Tyran hebdeyan eenen Vader, hy en wilt my meï trouwen „ Noch hy en wilt geen geltgeve waer me ick u fou hcuwe
En foo dwingt my den noot om te doen dat ick nooy doé Och hoe pan't dien ihick Schelms in iyn Hert bevroen Dat hy ons foo deirelyck verlaet ? hoe tan ny't beginnen laesdat iyn de ■»reughden van het dertel minnen, O lucre Vrucht ? ick weet hoe datie fmüeckt, Die iycn> en verdriet, armoe, en een Hoer maeckt .· De dochters hebben telyen de Knechts die draeyender f gat,,nyt
Want plaegbdefe te yeel foo loopenfe ter Stadt,, uyt Die Moeiblvtn , die Blaeskaecken, dis Fcenaers, die Lof- ,,tuytcrs.
Die Liegcrs.die Bedriegers,die Valfaerts.die Ypokrieren, die grof j, fluyters
Die Eerdieven.die Maeght Verleyers , die Sweerders» die Verraders
Van d'onnoofelhcyt, en d'eerelycke Vaders Die Sneu.rckers.die Poeifcrs,die ScoefFers, aie Geckx,die alle,,ciaps
Die Lïchtvoeis die Seide waeren , die ionder Zielen , die Galge„laps'
Die ift genoegh a's s'hnnnen tuyl getnyk,, hebben En als s'een^gantch geflacht fco fchandeiijck vervuylc j j hebben
Dan huysken, bnysken comt al tot iyn recht, Hei gaet mer. hup gelyck het fpreeck woort feght Men méynt een ander te bnllen,en men brielt fyn fèlvé : Och ick fal mynen Fiel 3 noch de lappen van fyn Oeeren fienfchelven, Ende.
|
||||
|
28 HOÖVEERDIGHEYT.
En de ftraten daer me befaeyemjae ick iàî noch fîen
Dat hy om Gooy lal gaen aende Deuren'vande Lien
Diehy nualsBeeften achten leven op hun Broeken ,
En fterven dan op'clelt ellendigh vande pocken.
Ja Kintjibo fal'c met u Vader gaen, en fcad'ick de weet
Datgy waerteen aertjen, naer't Vacrtjen,ickfmeet
U met de Cop tegen de fteenen , en als ick u wel gaen be-
kyeken
Sooduncktmy datgy en u Vader fyt net twee gelvcken Al waerde uyt fyn Backhuys geineen :Ha gy jonge, ,Boef Ick treek myn Hert van u, light daer, gy jonge „ IJoef Op de cou Banck, en maut,en febrceuwt tot dat gy fwart D.ier leget (%dJ de Man ) en hy fpooghfyn Hert,, quyt.
Daer hoor ick Volck beft voegh ick m'aen d'cen zy. Binmn,
■ VIERDE HY T-K O M S T. Β A Ε S , Β Α L T Ε Ν.
Baes, Τ Τ Oort Bairen, ick moet u wat feggen,
galt. L~ï Wel ßaes ick com u by »
Watfchuyker ?
JBaes. Maer gy fout moeten toe-hooren Ba/,-. IckluyfteraSseen Vinck
Jtaes, Hoort toe dan Îàlt. Wel, met hondert ooren
■#<*«. Suldet iècreet houwen '
B«/î. Maer. Baes. Soo fuldet hooren, maer hoort r
AI hoorde dat ick u iègh dat g'u daerom nieten ftoort.
~B*U. lckmy ftooreninee'n Baes, Balten beter bedacht „is J5«ei Hoort, weet dat mynlwagerin van eenen Joncker vercracht,, is Beykcn de ftyfter gy kentfè wel, fy woont aende Vcft
Xalt.Sou ickiè niet kenneu ? wat hanghter oock uyt -, £xes. Den Honden Neft. Malt.
|
||||
|
HOOVEERDIGHEYT. 29
Âë//. Den Honden Neft ! ja den Honden Neil g'hebter
gelvck ». acn , Verkracht ? en hoc Ianck ift leen ? *«»*· Daer is foo nau geen blyck ,, aen Altoos sJis nu iès iveken Out van Kinc
£"'f. Outvuyl. -B«ei.Tenisomde nieuwigheytniet ùatick u dasrafcout
Maergy fyt eenen Wevenaer , en vvüde haer voor een Weeu trouwen
lek lal u t' Ambacht coopen en u voor myn Swsgbcr houwen
Wantgyfyt fulcken Geeft in't Nacht-werek dat gy't lelfs nieten gelooft Bah.lck danck u Baes vande gunft maer myn Vrou was qualyck berooft Van't leven, oft daer quam ftrackx een Weeu die ver- focht by Requeft Dar ick haer toch fou nemen: vaneen Dochter krecgb. ick oock een Areft
Dat ick my fou wachten van de Vrouw in d' Acrd* te douwen,
Maer dat ick voor alle Werck met haer eerft fonde trouwen.
De Weeu fey aen de Dochter datlelangh veur,, was En datfe geen Arrefteren en had* aen hetgeen datheur „ was
Doch naer eenen twift die in woorden fonder ghewelt ",,1-ach
Soo beriepen ie malcander tot eenen »hemevnen Vele „flach. ö 3 $aes. En wie won ?
ÂëË. De Weeu had' eenblauOogh.met eenen dicketa-neus
tn de Dochter was bycans de Vingers afgebeten:c'was niet Heus
Gedaen , doch men doetdatmen can om den Vyant te plagen :
Dan eer ick myn Vrou coft doen te Graef dragen ^ Ver.
|
||||
|
30 H O O Y E E R DÏGHEY t:
Verloofden ïeker me.
Sais. Met wie van twee ? Eelt. Met alle b.-y-,
"Sites. Geckcérme?
Snit. Ba neen it k ièy aen d' een , dät ick aen d'ander fey , Wat wou ick doen ick moeft,
Saes. En' höe maeckte t nou ? Salt. Ick iètiè'tegen eeti
Saes. Maer wie hadder jieffte vobr π Vrou ?
Soh. De Ween, want die heeit eenen Water-meulen van
duylent Gulden JaBa.sdatis Gelt en ick hebhoch aloud'Schulden ,
Säet, Nu en ipreeck içk met meer van myn Swa^erin Salt. Daerom fegh ick u d;t,want deBroeck heeiral wat h\ Want als de Doecken ftaen op het aider,, fierfte
Dan lyn de Broecken Baes öphet aider „ dierfte
Saes, Nu ift waerachtigb da? htfpreeck-woortieght Datmen wel dapper om de Broecken vecht
'Salt. Ick bid' u comt maer e< ns door uayn Scraet laveren Daer lulde met heel Vendels Meyfens iien marcherén ,
Hetcrieker als Mieren,en fv maecken fulcken gedruys
Bat de Gebuereii willen dat icker om verbuys ,
Saes. .* Baken ghy meught wel leggen her 'op bemint y takenen op uwen bilcloppén ,
Salt. Van akemael de ander en ialder niernant in mvn Schotel doppen Dan t'fal een vande voornoemde twee moeten iynj
PASCHYN, TRUY, BY-KOMINGH.
Titfch.f~\ Ch icklach my te berlten
Saes. V-' ; WelhoefcjOjfeghtPafchyn,' Tafch. Wy hebben daer een lichtvoetjen. een cael Sinjoro
ken, ibo bedropen > Soo nat > ibo nat, al oit hy uyt een volle Ruy quaem geflopen
Qch het doet my fulcken deitghc Sal(.
|
||||
|
HOOVEERDÎGHEYÏ*. p
Saft. En.Waeromhebdedat gidaeri,
faßh. Als wy de Straten voor de Sledden begoten vvou
hy niec uyc den Wegh gaen En lbo hebben vvy hem luftigh ghedoopt} niet v.vaer Truy bouwen Ï4W· Sa Sa vak aen'c Werck ick hoor de Peerden met de gecouwon langhtdeKeers, Sait. ' Ai by de werck •B"". Sa gau draeyt eenen Candeîaer
Sale. Kyck, kyck, hier leyteeii Kint op deBanck,
Sais, la voorwacr Pafth. Maer kyck wat een lieven Kinneken t'is een Man-
neke η t'Heefi een Knopken op (yö Muts $*lt. Datsg-plackt vooreen Hanneken fafch. Wat pintmen oock voor Moeders ? Wat Hoeren in
haerHert Soeck myrt Arm dier ! "Xruy. Maer Pafchyn dats oock een Sorte part Dat gy'tKint op neemt, gy louter me leelyc gelacl,, iya
Wiften't d'Alaioeffèniers, **fth. Al ibu icker aen geplackt „ ïyn Soo moet ick myn Hert toonen, och dat arm Blocykca
is lbo cout Salt. Wat leyt daer onder de Banck? £ats· t* Is eenen Hont £alt· Wat ibiif ,
c'IseenenMenich:
Sues. ja t'is eenen Menfch, op, op, comt van onder Soer. Wat iifer Blommen herten, wat ichuylter, wat iflèr, wat Donder ïfler inde Weir ? ifl: Alarm ? dept de Kloek, wat ift ? Synder Soldaten ? νvaer fynfe, vvaer > νvaer, ick ννοα «at ick het maer wilit
Watter fchuylc, Bult,
|
||||
|
ga HOOVEERDIGHEYT.
Halt. Hoe ca« hy nu den crommen Duyvel maecken ,
£aes. Hy taeybolkkcn gedenckc.u wel dat wy flus ipraeckc Van wac te crabbel v.uyften f hier comde my van felis ter hant Bter. Wa g'heb' een memorie als eenen Predicant Neen my en gedencktdat nut meer
Β zes. Oui dat het u tegen „ gaec Balt. Gy hebt dat Kint hier geleyt
Tafch. Niemantalsgy Baes. g'Heb daer gelegen ,,maeC
Om te fïen hoe het fpel af-loopeo ibu mee het Kint,
Truy. Slater op3 flater op , Beer. Wathebick mifdaen Tafch. Slaet hy heeft het wel verdient*
Balt. Alsdegoey Lien de Kiuders by de Boeren hefteden
om te „vot itère n En geven Geit opdehant om deKindcrs wel te koefterë Dan comen die Schelmen en brengeirfe te vtndehngb inde Stadr,
En fy maecken d'Ouders wys u Kint heeft een CortS gehadt
En het is haeftelyçk geftorven,en pretenderen van wa- ken, en flaven , En noch c'verlchoten Geit van bet begraven. Beer. «'Hebt quaey randen dunckt my, t'is een eroote pyri Men feyt dat dan de Lien ioo wonder quellyck fyn , i/j/i.Sceeckt hé met de Kop inde Kuyp laet hem vergulde Tafch. Ja doeget, doegec , Bact.lSeen t'vvaer beter dat vv'eé gelach op hem fmuldé
En dat hy'c betaelt eer hy uyt ons handen geraeckt Oft vvy geven hem d'Heer over. fa dat m' hem daer binnen vaftmaeckt
Met een Seel, tot dat ons Werck van'r Getou ,, is En fet hem het Kint op den Schoot t'is goet voor ds kou „ pis, Βtn.ni* |
|||||
|
VyfdB
|
|||||
|
H O O V E E "R DIG H E;y Τ, 3|
VYFDE ÜYT-KOM S T.
Beykeii.
%*yken. \ m Aer ganfch lijden dat juft myn fwagher daer
ÏVJ coir.t ruymen, En. die vint daer myn Kindt , ick moet wat blijven luymen . - . . .
Hoe't voort af-loopen lal, want fy willent daer ee-
nen Boer Pp den hals leggen , en hy kenden noyt t'kints Meer, Sao moet al menigb Man voor ander kindere werekenï Soo tffer -lienigh W.iif' neen Wijf" k'wil ieggeri verken ÏJie haeren echten ftaec foo beeftéüjck beleeft Pat t'huys vol Kinders is , en daer den Man geen heeft. £n litesdenarincn bloet is fonder quaet vermorijen , Hy ilaef't, hy fweet, hy wetckc ? om voor de jonghc bloeijen ,
En voor fyndertel "Wijf. te winnen t'geen den noor. En 'thuys-houwen vérheyft :. én is bet dat de doot Pe kinders hem ontruckt, hy is als voor fyn eyghen Tot in de ziel bedroeft Beyt ick hoor den Boer daer drevghen
Met de Heer » nu ift al douwt hem van boven nedec ( , . in de put ,·..... ' Öcharrnen Boer, dorftick my bloot geven, maer
begut Neen , 'my Swagher is eenen haeftighen kop , jaè trouwen ,.
Wat weet ick 't, hy mocht my felver in de put don*
Wen ..
Bat hy wift dat ick myn Kindt daer had geleet : Nu kent hy't Kint niet want ten is hem niet gefeet» JOOS IN BY-COMINGH,
loos. T^ γ, wel zyde ghy dat Beykcn f
*«>*«. JLj ja dac ben ick al felfs, |
||||
|
34 HOOVEERDIGHEYT.
i»os. Waer is u rammeneyken. ?
Hey ken. Wat is dat?
loos. υ Kindti ü'yken. En heet ghy dat een rammeney ?
loos. Dat ièyt men van fulcken haeiaerdeken van eea
Paftey Seght waer ift Kint, iègh fegh ? Beyken. Soo gewonnen ibo verlooren,' ick bad's koop , en ick gafs koop , het was geboren»
En het inoeir gehouwen lyn , en totu Meefters fchant Soo heb ick het geplackt, voor een verlooren pant. loos. Tot fyn lchand'? dats niet, myn Meefter draeght geenichaemt fchoenen, Hy draeght leerfen, en thuys flofFen van pompoenen, Daer't bmnenft is uytgehaelt} en voor ons beyd* ge- koekt In kleir waeter, met Amonitie-broot gebrockt. Beyken. Dats lackeren brom. loos. Ja hadden wy't flechts alle daghen ,
De Saus van alle fpijsiyn goey geteerde maghen t
En die en gebreken ons niet, vvy eten wel by maet, M y η meefter die mifprijft geweldichd'overdaet , 'Beyken. Niet te hebben doet veel ontfparetv, iew.'Myn Meefter heeft lyn »oer nochtans doen bewaren- Want de Heer is in iyn huysloo my daeris vertelt Beyken. De Heer in lyn huys f en vvaerom ? Joci. Omhetgewelc Van de dieven te weerftaen, eßöüi datte beletten
Soo louwen s'hem geiren verickeren, erf op fteen fetten. Beyken. Hoe op fteen fetten ? ô ick wil dat ghy't my leg- gen fuit. Heeft hy èenmoort ghedaen ï* loos. Neen ten is maer van ichuk ," Een moort? wat dat ghy vraegbt, by ibujemandc
vermooren ,
Neen t'is fulcken man niet » hy en kaa 't gemauw niet , hooren Van |
||||
|
HOOVEERDIGHEYT. f%
Van een kat fonder te beven, als een loof apden
boom
H y endraeght 'tgeweir maeruyt eenen droom Die fay heen; ghedroomt, en over langen tyt vergeten* Hy en (al geen ghevveir ïneer draegen vvaer dit ver- lieten. &ejkent Wat is de liefd' oock , al en wilt hy my niet fien Soo can ick nochtans niet lijën dat hem fou leetghe- fchien,
t' Hert treckt noch al, loos t'Can nier min , hy comt daer, gaet een poosken. Aen d'ecn zy » dat hy ons niet lamenfiet,
Xeyken. Ey Jooskem Spreeckt wat voor tn'in't beft ,
loos. Al dat ick doen cao, Stykin. Doet dat als maet, a!s vrienc · doet dat als eenen
Man. FRANCISCO BY-COMINGH.
Sranc. TyAr mafoy , ick beef van kou door al de nattig«
1 heyt, Dedroeshaelhet drincken is dat van fatticheyt. ioot. Maer loncker ick hoor wel wonder toe van 't geen' mv is vertelt Door Mad'moifel Phhpoc,u Vrijfter, hoe metghe- vvelc
De Heer is in a huys gevallen , en al u goetbeflaghen,, Maer Joncker fy füllen den ijferen fteurm-hoet me draghen
Met de gedoofde kooien, die my ons Buerr wijf voor de kat „ gat
En(y fmaecktenons ibo wel, vv'atender ons alle bey iàt „ af
Nu en hebben vvy niet om weder af te eten, ïr/Wi. Dat ghy roy daer feghc dat heb ick van t'achter- noen geweten, C * t'ï%
|
||||
|
3<î HOOVEERDIGHEYT.
t'Is eenen grooten overlaftdie myu huys wort acn«
gedaeri.·- j
Van doen ick rechts was naer de Meir gegaen
Viel de Heer in myn huys uyt laft van een deel fchel- men en Comrrxren ,
Die my over langh hebben doen Sommeren, leemden Huys heer, den Oukleer-kooper vaniynaf- gehuert kleedc,
Een Vod wijf van fije bafen , den Bäcker van broot. dan ick ben bereedt
Te betalen als ick geit geef,voort de Vettevvaerinnea Vanvierendeeltjens Boter,en vijf, oft fes Waerdinnen Die maecken al 'cgeruchcdan wat hebbenfe aen my» Als ick ipringh waeght het al,en met niet ben ick vry. loos. tck was verwondert als ick 't hoorden want van he'en morghen
Heb ick uyc geloopen om voor u· lieden te kletfen én te borghen ,
En ioo en vviftick nienvvers af. Trane, Maer hoe quam dat by Dat xx myn Lief Mad'moifêl Phlipot dat ièy:
loos. Hoort,fy Quam my teghen gereden inde Karofs, doen ick fou
belpicden
Waer Beyken met het Kindt bleef, en metfoogbe- ichieden
Daereen ongeval, dat't wiel van de Karoßbrackj Soo dat fy en het gefcllchap terftont buyten track , En ick hielp wat kleuteren , en dat ginck myfoo wel ter handen
Diit louffrouvv heel fainiliaer wert, en foo begonft iy vanden
Sraêt van u-lieden myte doen het heel vertel. -granc. Als ick haer geit heb dan fal ick rijck iyn dac weet gy wel,
k'Hebfer ouck ioo lief om , s'is de hoop van al myn vvcl-varen ,
Eo
|
||||
|
, HOOVEERDIGHEYT. 37
£η datfe met haer ghek verdoemt vvaer ick woud
met haer in de hel varen ,
Ja ick hebfè liever als lief, ghelijck ick vveet datte my bemint ; . „ , „_
Hoe moeft Γχ my beclaghen ? want fy hout my voor
Voor baer lief, voor haertrooft, al mach ick niet
over haer deurpel (tappen
Dat is omdat de hen van ons nieten fouvven weten te klappen , ./''er ~w
Wafeelatttoonde-nfes" was fe niet bedroeft ? ipreckt.
Sey ie niet groet myn Heer , myn Lief ,myn herc daer myn hertin fteckt, ·
Kreetfe niet ? ν vas fe niet bedruckt om my in alle baer
o-hedachten? Mos. la iy was foo bedruckt dat s'haer te berften lachten, Iranc. Lachten dat Viggen, die Pry, die Laef, die Kael- vinck r ■
Lacbtenfe ? wat beeft is dat,vvaerom en gaetdeie met
een klitick,
Al vvaer iè van kleir Gout. en elcke veft Ducaten Soo en (al ick myn Key omhaeren't vvilniet laten. Neen , ick (al myn Bey trouwen al fpijtec haer vvaE k'En wil fe niet meer aeniien , ja fèght haer dat Al kroop iè op haer bloote knien hondert mael om de Stadt, rix. ι
Soo en fal fy niet op my winnen , jae leght baer dat,
Al vvaert dat den grooten Turck felfs voor baer baat. Soo en fal ick s' in geen genaey nemen. gaet leght haer dat,
En al het goet dat iè heeft , oft heeft gehadt Dat lal voorden Duyvel vaeren , gaet feght haer dat. l°os. Maer loncker hoe fpreeckt ghy lbo ? franc. Ick fpreeck foo 't my te moey ,, is Sou'cmynietfpijten , datiè lulcken koey ,, is
Waer is myn Çeyken , myn Lieyeken , myn Treuftl, myn ZieJ} C ι Die
|
||||
|
33 HOOVEERDIÔHE YT.
Die ick voor myn wel-Beminde, voor myn Konin»i»
hiel, Sycan eerlijck de kolt winnen met voor de lien te
ftijven,
En lbo doendecan ick in myn eeren blijven, Myn Qualiteyt is daerom niet te min Al en trouw ick geen groore Sottin : Wat hebde van die danc als heel daghen te poeijeren } en te ftreelen 3 Metduyfentellen lint , met honderdenIuvveelen
Met Kammen overhoop, dan Dooien Cabinet, ' En r.1 het poppen tuygh moet welen op. gelet, Ontelbaernieuvvigheyt van alderhande kanten Die langhtfe voor den dagh : met menichte Pindanten' Met alle tuijeringh , van Ringen , Peirele-ihoers Dies' om de Memmen klift, met ièven dobbel toers î Sy moet een heelen dach te voren pradriferen Op wat manier l'y fal baer s'anderdaeghs palieren Sy gaet de ronde doen de winckels in ,'en uy c Om tierelieflijckheyt aen Borft , aen Oor , oft Tuyt ; S'En vraeght niet wat het colt, want t'geen Metho- de . is Men geeft den vollen eyfch , a'.ft flechts de Mode,, is Wat Kancker voor de Mans,wat peft fyn iiilken Wijfs> En Iqo 't de Mans vetbien , een Weirelt vol gekijfs, fis eenen Deyn, een Loer, een Lijs /eenen fond'er vreughden y Eenen Grimmer , n'en droogen treoft, eenen noyt
verheughden·
Eenen Suffer, t'höoft vol Mnyfe-neften, eenen taey- bol,
Een Kekeleer, een Graver , een vrouwen-hater, een ouvven grol ;
Ick mach ν vel beklaegen feggen iy dat ick aen υ vair„
ben.
G'm weet niet feyt de Man dat ick in fulcken laft „ beu
Ke Lief
|
||||
|
HOÖVEERIMGHEYT. 39
ÏÊe tief leght de faeck wat aen naer dat gy't geicbape«
fiet.
Neen feggen fe, wy brengben η daer me in't Crediet 5 Hoe menigh eerlijck Man om diergelyck moet quelen, \ Alleenlyck om den pracht -3 moet Bancqueroeten fpe- len. Ick fal myn Bey trouwen , en fettenfe naer myn hant; Die de Dant trouwt om de Want, verlieft de Want, eri hout de Dant.
Ja loos wat dunckt u , heb ick niet gelijck in de faec- ken ι loos. K'en weet niet hoealdatghelijck in u hooft can ghera?cken, Maer Ioncker hoe courge foo voor den ontbijt ; Want ick geloofdat ghy van daegh nóch nuchter zijt. ïranc. Dan heeft men 't beft verftant, niet als een Kiec- kens hooyken , Maer als een Philofooph , loos. Geeft m'een oortken voor een brooyken$ Want ick befwijck bycans van hongers noot,
trenc En Ipreckt my van geen geven , oft flaet my liever doot » Watfultge verbeuren is't dat ghy van al a leven Noch eens begeert, dat ick u wat ibu geven , loos Ift geck f franc. Neen toch, loos. Krijgh ie geen Huer ten minften geeft my de coft
Ick moet ommers eten,
Vranc, Hebt ghy het vaften bïgoft Volcynt het noch maer fes, oft ièven daenhen ,
En al dat ghy dan verteirt fal ick ü ardracghen Soreeck ick qualijck ? loos. Ia, en dan waer ick al moorr, Hoort Ionci.er ick vraegh u , en fught met een woort
Wik gy my eten geven oft niet, irane. Hoe my dreygben ? leos.En waeromfou ick niet,ick fpreeckvoor myn eygen
*ra»c. Beyt Schelm... C 4 Binnen. |
||||
|
ö: HOOVEERDÏGHEYT.
SES DE UYT-KOMST.
Bacs , Balten , Boer met het Kindt of âen Arm.
Baes. Tj E Kanalie vogel
Roer. Ð Wat wilt ghy met my doen f
'lek ben ontfchuldich ,
Balten. Het heeft al te goeijen fatioen ,
Soo ç dat Kinc paft, neen maet ghy hebt het meer ge*
I' draeghen» Het voeght u heel wel, wat geefd' ons dat wy niet over u en rlaeghen ,
Geeft een Vaen ten beften, en wy fchellen u quijt > Boer. Soo ghy van die vreught fterfc Jk wil dac g'het my verwijt» Ickfal u lie geven . en den derm vullen ? fcleen , ick ben 't dreygen ghewent 'k en pas op geen bru ik ç ,
Had ick geltg'hadc ick had gegaen in een flaep-(W Maer den noot dwong dat ick my foo armehjeken led? En onder de Banck gingh flaepen , Balt. Wy moeten hebben gans lacken , szansfeven5 Boer. Slet wilde wat hebben ick lal u het Kindt geven ,
Bacs. Ja' flepus gh' en liebt dat foo qu.ilijck niet veur Soo en hoefden ghy't niet te placken weer aen jemants deur, Balt. t'Is eenen (routen Boer., hy heeft meer geloopen op dien teireiingh , .,, Hy weet fyn b^icheet wel,
Boer. leken ben geen verveireljngh , Dat gy dat peyil, ghy dook , dieven en kneveleers
Diccrijgick allen dach, onr geeft my niet eens dweers3 Baes Hoorcwathy iéyc é wel Uyl, meend'ons dan te fchenderi Voor dieven ,'cn.kne pelsers ? Boer. Dat ghy de waerheyt bekenden Ghy ..
|
||||
|
HOOVEERDÏGHEYT. 4*
ßyibatfelfs leggen dat ghy't waer't, dat hebtgy on-
dereen bedochc, Dat gh-y lieiout leggen dat ick het Kint hier had' ghc-
brocht Te Vindeiingh inde Stadt > om rny foo nyt te fnypen ;
Maer dickte' vanden Dorft ι foofterfdc vangheea
ftaypen : £aes. Dielchefm isgheweldigh fteegh. Culten, Sa B'.nghcl lègh'c wiens Kindt is dat ? Dat-men d'Ouders ontbiedt, ofc rfcbtg'het ielrsby
jemandtghehfidt In Baftierdy ? en foeckc gby 't u fbo quijt ce maecken?
Seght de rechte waerheyt, i'eght wat is van de iaecken?
JBosr.' Seght Kint, Ipreeckt Manneken, eypaeyr delen Vent ,■ Wie was η Moeder· want u Vader geloof ick dat gy
niet en kent, . Och ghyzyt nochfoo onnoofelkens, ba korricnoch
niet fpreken ? Ghy zyt nochtans foo 'k gis wel lès , oft ûvcn weken,
Nou Ipreeckt als een Man, iyn u Ouders oock wat va«
("chick ι Weifpreeckc, ghy kunt het ten minften foo wel leg-
gen als ick : Ba hoe bitter treckt-men de tronie , gade iumpen ?
$ali, flus langb ick u wat om de Ribben te erqmpen , V/atineynde dat wy iotten iyn l ghy Buffel ,gy Veir ,
Ick langh u flus een knodts teghen u fteir
Dac g'e'rgheenlieken afdichten fuit,
0er· Liekens dichten En can ick niet, dan ick iâl u met woorden wel be-
richten ^Preeckt maer met reden , en worc niet al te gram ,
"Y zyt ter (ton top upeert, watzydegby voor eenen
Quidam , Kondegeen menfehen hooren fprekeh ? en ick moet
Wel verdraghen D'
|
|||||
|
ι
|
|||||
|
4t HOOVEERDIGHÊYf.
Datgy my flaet enftoot, en meteen Kindt comt pla£ ghen,
Saes. Wen docn u noch niet gelyck gy Wel bebt verdient. Saer. Dat is wacr j want gy fchenekt my dit fchoon Kint, Ghelyck'et my oock wat,
Halt. Ghy zyt een rechten quack„man Eaer. Hoort ick fegh het, daerom troudcn ick nu een ou
Back„pan
Voor een Wijf, daer ick noch Kint, noch Kraey by e» creegh
Oftick't fou können voor 'tmyn houwen , alft wae by de weegb
Ghelijckt, al genoegh, om te thoonen dat ick een man foo we! als de meeft,, ben '
Endatickvertrandt beb, en een fatibenelijck gheeft
» ben
Balt. Daer's geen gebreck af, het gelycktuop een hair, £oer. Och ick crijgh het nu foo lief, als oft 't myn ey- ghen waer .·
Corafie Manneken , luftich fchelinken maeckter maer κ blijven t
Ick fal u fes , oft feven hondert potten pap in't lijf
drijven
Wilt 2y maer fmullen ; ick fal o foo op-vullen , en nagelen met de verten opeen bert
In den Kelder , dner ons Gans foo vroegh vet wert : Wel gy Sweeinerken, gy Naentien, gy Cabouter-maiT Wat doede met mynen erm ? maeckt g'er een coûter van ?
Dat Gat gaet al Hockebock,Wievva,quicq men doos, Gy rieckc gelyck een Spetie, gelyck een Tymes, gelyck fen Roos,
En 7-yter niet Hooveerdigh op al hebt g'u wat bepreu- telr :
Gy en hebt geen (lot voorden Ν eer s, want ghy zyt wel bekeutek.
Sehen.
|
||||
|
HO O VE ER DI G HE VT. 4?
'Satten. Wel Baes my dunckt dat deién Boer nooy van gek
fcheyt En dat hy ons fal paeijen met een drolligheyt, 2*es. Dat dunckt my oock , luyftert hoorde dat gbervtcht ,, niet Hout den Boer vaft foo ontloopt ons den bucht..niet. FRANCISCO, IOOS, BEYKEN,
Â Õ Ê O M I Í G H. Ues. Ô -r Ytftrjjcker , uytftrijcker ,
franc. U Nou Beyken laet mygaen
Ick fal hem vvel leeren.
^eyken. Ke Lief en treckt u dat niet ken , loos. Uytftrijcker, uytftrijcker, ick wil en fal't leggen.
Oft gy i'ult myn Huer tot eenen ftuyver op- legten ,
franc. Sal ick lulcken affronten Iijen van mynen Knecht?
Ealten. Holla , holla, hoe comt dat ghy tegen eenen joa-
ghen vecht ?
Daer en baelde geen eer aen
franc. Ick mach hem flaen , en ftootea
Ick geef hem Koft en Huer :
■**»'· \ Heb ick van u oyt genocten Ben neghemanneken Huer, en dat gy van uwen coft
cout
Die hebick gebedelc, oft geftolen om dat gy fel ver ee- ten fout'.
En in de Cloofters haelden ick Bier, op den naem van, eenen fiecken, Vranc. Beclaeght u van geen honger gaet thuys en eedt dat Kiecken Ç>at daer verièh is gebraen , en lacker gelardeert, vz lien fbuden meynen dat *t waer vvaer, daer gy my n,e blameert,
Goey Mannen de jonghen isreftoutin iyn Bachnvs. Ick heb eea Kelder vol Wijn , en noch een heel Pa'ck- i1«}'«, Ea |
||||
|
44 HOOVEERDIGHEYT.
Enhy derft (eggen dat ick Bier doen halen heb op ee$
anders naem ä 2J«/i. Die foo gheliickigh waer die eens in dien Kelder quaem ; Hoe fbudcn vvy lampen , hoefouden wyfouffen , Wy brochten ter Hcir ein fnffen dronck liggen· de Mouffen : Xoer, Sou ick n,è drincken loncker : want gy huerden m y flus voor Km cht , En ick ben fints een Kitu rijcker geworden , Ïracc. Kijck Bc) ken , maer feght Is dat ons Kindt niet.
Beyken. Ia H Lief, Hees. We] zy iet oft niet ; wel Svvager-in
üeyken. Ick bent al ieli's Swager.
Sues. Wat feght gy is dat u Kint. Soer. _ Ick lacher in
't Kinder bed'voor , onder de banck , Ba ten is haer
niet dat g'hetweet, Xeyke». T'is myn ick hebbet daer ftlfs te Vindelingh ghc- Jccp ,
•Bew.Zyde gy fukken Daey , ja. gy vuyl Svvijnnaris Te Vindelingh geleet ? Ha ! dats voor uwen Solaris.
~Beyken. Och Swagher (By ßaetf« Trane. Waerom fladeiei
Eees. Wat gaet het u aen
Wilde gy 't u moeijen . fpreeckt »
■Frenc. Gy en hebt haer niet te flaen ; Dan van my mach iè vrijelijck worden geimeten ·
Saes. Soo zyde gy den Vogel die haer foo iraey heeft be« ichetert Doede com, com Se f ken. Help , help , Sali. Maer Baes hebt een lutsken verdrach
ï'rene, Ick hebt by Eedt belooft dat ick van avondt niet
vechten mach, Beyktn. Och Svvager wat wilt gv doen
"Buts.
|
||||
|
HOOVEERDIGHEYT. tf
&»«. Ick ivveir ghy Tule lè trouwen
Oft ick fat u dien o pfteeker vieicantin dcnboelèm
douvven franc Ick fal fe trouwen.
~Bats. Troutfe dan , ort ick Iangb u voor d'eerft een ibab
, door de kaeck . franc, Doet toch dat mes wech -, oft ick verlies rnyn
fpraeck , Ick com eerft uyt de Korts, en ick beghinfe weer te crimen. $aes. Wilde myn Swager fyn oft niet?'
£oer, Siethemhijghcn ,
Och armen den man is als doot, Ba laet hem wat ge-
ruit , $aes. wie moeyt het hem ? Wie , Wie ift die wat kift :
%al'. Maer Bats ghy hebtgehoort dat hylè wilt trouwen,
Wat wilt gy noch al meer ί . Raes. Wildemyn Swagher fyn wikP er my voorbouwen,
franc. Och ja
f tes. , Geeft my dan de handt,
franc, Daer ifle.
Ëees-t VeelgeUicfc
Met myn Swagerin , vaert wel, en leeft famen lbndcr
druck ι Èeyken, Dat moet vvaer fyn s
■Beij.Comt ie fal myn volck wat op het werek doen lette,
En wy lullen daer gaen een Fintjen opfetten Tot me Joncktrs myn toecomende Bruer, Joes, Dat is te veel gemift , die druy ven fyn te iuei
Xaes, Com, com laet ons gaen ,
franc. Neen , hoort, ghy fuit my t' uwentleijen ;
Want ick wil u traóteren met Palteijen,
En,daer moet tyt toe fyn, das op een ander tyt Salick unoijen, Bacs, jçk ijen te vreden dat ghy myn Galt zyt.
Gy oockBoer · voor al dat wy u hebben bedreven
Tot u onlchnldt, en wilt het ons vergeven» öeeft het Kiflt aen de Moeder Bser* |
||||
|
46 HOOVEERBIGHEYT.'
?»f. Hou daer Moeder daer is uwen Seun j
waer voor dat ick gbec.reghen heb foo luftigh Kleun.
ie«. Daer niet meer ar vermaent j dats ganck Binnen,
leot- Gans fackeri
Nu machick myn Huer wel aen een Gooy-mans deur
placken ,
En roepenie in de Schon op't alderftilften uyt Wie quaey ichuldcn Coopc. want 1'eker dacs een Buyt, Een Hafaert, morghen iènd'kk hem deCluyvers Voor myn Vierendeel-jaers Huer , dat bedraecht vyfchien ftuyvers ;
t'Is noch foo veel : maer wat ick oock legh ? laes den Man
En heeft foo veel ç iet, dat fyn is, datmen om den vin- gher winden can , Pus 'k laec hem geruft, den Mcefterte plagben » ea fou geen knecht betamen
Ick nvich my aen een ander Verhueren^ea TJ ã ô Joh« sïkm Vers amen. Liefde doet Sokg'hen.
G. O G 1ER. |
|||||
|
FINIS.
|
|||||
|
GIERIGHEYDT
SFEEUGHEWYS VERTHOONT
Op de Kamer vanden OLYFTACK
Den 18. February Anno 1678.
BINNEN ANTWERPEN. |
||||
|
Gil/p ÂïáÂáÉ÷,éôííáçßó^ M^fccti
|
|||
|
TOT DE LESERS.
DIT aiï-ghemeyn gb kreek de Gierigheyt, te voeghen
En fibeen myn tomkheyt mei te tome», voant ick, mer,
De Ktjagheyt, aie wy bet left van vijf, opdroeghefs Dees' Sonden, fiaeckten tot ontrent de dertich laer. Muer (bo'ick over-M Van vnendeltjck bekijven t
Befchnliiitht wert , dat kk. tot Ghee^n onghenef Twee itucken, **&* Vm-> lut ^ lmtn bhpen: Soo kjeexh kk »w ^ Confi î om Cof^ " beminden lief. Van foo kk Heben dat, had meer verheven faecke*
In Rymery gbefleh , en op een vafiè Maet : Soo toni ick Schier-lmheyt van Koddery nid mäecken iets anders, dan, gbdt]ck aie op heer voetenflaet. Bier tan den Le fer van myn Oud*, enlonghelaem
ten Oordeel fiwken, van verbetert, oft verpats De lofje lomkheyt jchreef dat in myn Sinnen wanen: 3>at yvenghe Vyer is meeji in my verkotit. Ich hen foo dom ooch niet in rddheyt ghevallen
pat ick een anders fael niet achten fou de myn ; Beriep ich een ghebreck, ick heb't ghebreck van allem laet vw u Goedigheyt daer voor Ghebeden jyn. |
|||||
|
G. O GIER,
|
|||||
|
OP D'ONNOOSELE
DINGHEN-
|Oor rmiveritandt a foo wort hier
d Eerbaerhèyt gheblaemc : ü'Onnooielheyt gaet voort , met on- . onverbelghde Ichaeror ; Noch paft op Hoere naem, noch Icet dat haer gheichiet:
Soo kloeck verdracght de Dcught t'on« Wetende verdriet. |
|||||
|
D PER*
|
|||||
|
PERSON AGIEN,
Gieraert, Vader van Dingen,
Dingen, Sijnc Dochter.
Sara Ë Haere Moey·
Per^ni Haer Peet jen;
Florts, Haer Vrijer;
Rombert, Hollandtfe Soldact trouwt
mer Dingen. i. Arbeyder.
i. Arbeyder.
Gbebuerman.
Speelt niet den Avondt*
|
||||
|
GIERIGHEY D T.
|
|||||
|
E E-Ä S Ô JE U Õ Ô-Ê om S T.
G I E R A E R Ô . DINGENE.
*¥*. ÔÃ Ã A ■Kleter.Kli.ckfpil, Dant, gy op-geftreelde
• j[ A^y Vaderlyck verdriet, wat fteeckt u in de
Êïø
Wat let u dertel Vleefçh ? fegh waerom wilde trouwen Als met u Arremoe my in het Graf re douwen ? ô Weelde wars en moe, doch fpiegek u aen Lyn Aen Griet.en Maey,aen Trny , aen Lis aen Jaquemyn Aen Efter.aen Phlipot, aen Bey, aen Apolony D'een heeft eenRib intwee.en d'ander heeft een trony Dat g-heen gheichapen Dier can meer miiaiaecktheydt draeghen :
iEn wete wel waer van ? alleen van Manne flaeghen. Syt gy het fchoon geftel van uwe leden moe ? Die door een lompe Gait,jae door een botte Koe Nier waert een Man genaernt,maerby eenßeeft gelekS Alsvan een Beulgetoeft u fou deleden breken ? Gy grenicht, doede Laefi» Ô ftout en Eerloos Vel Gy grenicht doede ? wacht ay wacht het fal u wel Ten Etteren ten Bloet uyt iweiren fouick meenen^ Gy lult dat grenigen ick vrees.te laet beweenen : Grenigen als ç Vaer uyt forrighvuldigheydt Voor u, een eenigh Kint, uyt reen te voren leyt Hetgeen un aken fal, want noyt fal Kint beclij ven Dat met fyn Ouders tracht de fot, en fpotte drijven. ^3"^. t'Isal den dach te doen dat Vader daer van ipreck'K En 'tfchijntdatalle-Man iyn Vroude leden breeckt : 'Schijnt dat de Mannen al fyn Moor ders, vvreede Beulen ,
Nochtans foo boon ick noch met eenen Man te heu-
len, ï> A G ie *
|
|||||
|
5a GIERIG HEY DT.
Cur. Weerfpann'ghe Dochter , die door moet-wil niet
envreeft Het voorbeelt., van foo veel, die voor u fyn geweeft, Die d'Ur' vervlocckten, en de Socheyt die hun raeyden Den blyden Haen te volgen.die't goet Weer aen craey den. Ding. Men vint van duyfenden vvel een, diehaerbc- claeght : Het gheen de droeve Maer de gantfche Stadt door draeght.
Maer vvaerom fpreckt gy niet van die het hun belové} Want die gaen jn't getal, mee duyfendete boven : Claeght Baïbel, claeght Lucy, Elifabeth, ofFrancijn, (Cornelia , of Agqeet, Cecilia , of Perijn , Claeght Dingen î Aldegond' ,Beatrix ofSuianneken:» Sibil, of Monica , of'boorde dacht vanTannekeni Heeft Urlèl , Dcrothe, en Geertruy nietghefeyt Datmeeft het Houvvelijck van Vrouwen wort bc- .fçhreyt
Om dat, gelyckt behoort, de Mans de Broecken,.hou- wen ? 't Onredeiijck gebiedt ?van datde doecken,, wouwen. Baerc vvalgh », en onluft tot behoorte van de Man Om dat een dweerie Vrou met t'hooft niet deur en can. Cfw. Hou Schoon-tael, hou toch op, en acht u toch niet vvijfer ; Gy hebt ioo itegen Kop alsuyt een raeijen ijfer Tot buygen nier geflnt, tot breken noch veel min. Hing. De longman evenwel heeft tot my groote fin. Gier, Het Vlees let ick hem by, 'k.heb anders niet te der- ven , En eer kk meerder gaf'k liet u van Honger fterven. » Ti'mg. Wie eyfcht, Wie maent, Wie claeght S geelt Va- der dat gy wilt, ' ■ Gier. Dacs wel geièyc, pack-op, en met hem henen brik |
||||
|
GIERIG HE Y DT. fj
Hj gaet binnen, enfluyt H*er buyten het Huys , hy
kijckt vyt de Venger. t>ing. Myn Vader heb ick my hier qualijck in gedragen »
Caftijdcmy naer verdiend» verdobbek uwe Hagen ; Waerom roch fluyt gy my foofcba; dich buytenshuys? Gy vvtet een Dochter is toch allefintsnier thuys .· Myn Vader laec my toch om mynder eeren binnen Gier, Ick doe myn deur niet opuyr fchae, maeromte
winnen ; D»»g. fis wind wanneer men fchout dat argeniffe geefc
G"i", t'Isfchae aen Lé, en Slodtdac (yn verflijten heeft,
Dwg· De Eer lijdt meerder laft, eens qui] t is al verloren,
Gier. Hetfchaep en heeft geen Wol, ten dient noch niec
gtfchoren : Bing. Ick dwing u oock niet af
Gier. Ick bied' u niet een fier
B'ng- Ick ben daer me geruft
Gier. Tck ken dat flauwe vier,
Dateyndelyck doorroock fyn Meefter doet verichuy-
ven, Myn Piuymen fyn noch vaft fy willen noch niet ruy-
ven :
De ihoeren aen de Bors die cnoopen noch te vaft, De Sleurel is mislcyt die op de Gtlt-kift paft, Het Silver ftaet verlet met Huyflclijcke panden , lek heb het al gebreck , ick ftae metydel handen , Bing. Ick fpreeck noch eens gefeyt, in'c minfte daer niet van.
Gier. ick vveet het wel, gy fpreckt voor 't eerfte vande Man ,
t'Schijntredelijck tot daer, dan Man en Vrouw te ga- der
Die nemen t'famen raec tot plucken vande Vader ; Ick ken die parten wel, gywenfteen *Wan totbaec, Ea ick in tegendeel verworpe datmy fchact : D i Hoor
|
||||
|
54 GIERIGHEY DT.
Hoor Dingen packe u deur, gaet Dingen fonder Din-
gen i;. " Hy heeft langh Dingen die mee u fal derven fingen ,
Nacht Dingen Ving. Ach Vader laet my io !
&er. Dat moft fyn,
Waertmaer een oortjen waerdc haer Dingen dat waef
myn :
Onnutte Dingen keirtmen veerdigh uyt den huylè , Als Kanckers van't Schappraey, de Katren ende Muylë Syn mynen Broot· canc niet ioo Îchadelijck als gy zyt "Bing. Waer blyft dan dat ick Win ?
Gier. Dat heb ick oock altyc
Met Sorrighvuldigheyt bewaert en opgtfloien ,
Ving, En ick heb ommers niet myn leven langh genoten'
Als arme bloote Koft , flechts Water,. qnaiyck Broot Gtsrt Swijght- fwijghc, die matigheyt bewacrc uvan de
Doot » De Gulfigheyt die brenghtde Menfchen om herleven; Pacriyr.der min door't Ssveert als Orerdaet gebleven,, lek heb u tfcoght gedaen ,; dus neemt het al in 't goet, Gy hebt mymïn gecoft dan Thijs fyn Kneuter doit. : Maer dat ick heb beclaeght, en duylent-mael veiiwo- ren
Dat gy oock niet met Hair ofPluymen waert geboré, t'Is noodeloofe gele dat m'aen te cleeden maeckt, Noch prijs ick d'lndiaeu daergaen de heden naeckt,, Iaja,daerfien ick wat, toe Venfte/·, toe. SAER} BY-KOMINGH.
Saer. Myn Ooghen
En hebben my die niet door Onderdom bedroghen
Soo is het Dingen Nicht, !y ift , och ja fy ift" !! Wat droefheyt illèr weer, ift al den ouden twift ?' Maeckt Vader weer de Wreek ? ick heb u te beclagen , Macrhy en fal fyn goet niet ine een grave drager , Eca
|
||||
|
GÎERIGHEYDT. ÇÇ
Een Gierigh Meofch en Svvijn, foo lang die beyde leeft
ÎSIoy t jemant voordeel, ruft, noch vreughde van hun, heef'c,
Dan nae de Doot, dan gaet het luftich op een fchar- rnen
\ran d'eenen in het Geit, van d'ander in de Darmen. £'»£. Ia wacht daer naét. en wort een Ouw verilenfte Maeght,
Het jonck is aengenaem, wat out wort dat mishaeght De frifle Kerels, die gefönt lyn op hun Koten. Stier. Daer's geen foo leelijck dier ichier uyc de Hel ge^ fproten
Dat ü'alderbraefften quant nu niet becoren can » Oflechthooft als gy zyt, fchoon, jonck al ver'daer van»
Pis Geit, en anders niet, het Geit dat maeckt de VrouV wen .·
Al waer het Schoon, en Ionck ter Werelt uyt-gedou~ wen
Daer 's niet een Luyfen die 't verlies beclagen fou, Het fyn meeft Calaerts, en iy foeckentby de Vrouw, Als Wijven opgeftreelt, Gekrolt, GcroltGevreven, Gelitkr» Geftrickt, Gecrapt. als met een pen ghe- lchreven ,
% blinckc dat hy ftinckt, gelyck een Koe naer Muf- keliaet,
Befiet de Kerel wel t'is foo hy gaet en ftaet : Maer dat waer noch al jet, ν van c arm crijght wel ver- meugen ;
Maer meefte ftellen 't aen om meuvvers toe te dengen, |
|||||||
|
- , o, .
brengen ,
Ten dient my nieuvvers toe, als't trouwen te verlen- |
|||||||
|
Ό + t'is
|
|||||||
|
5<r GIERÏGHËYDT.
t'Is h verbeten vrat u jonckheyr oock al dé,'
En daet om fpreckt gy nu myn fuffen Vader mé. Ster. Ick {preeck geen Wrecken me, neen Nicht, Wel waerornCrijren?
"Ding Ick mach nu fonder hoop my voor het bert gaen fmijten, Myn Vader fluyc fyn Huys , en gy fluyt u Gehoor , S/mr. Voor wie fluyt hy fyn Huys / Ding. Voor my , hy jaeghr my door , Saer. Hy jaeght u door.' à ipijt ! com Nichtjen , op dat
voetjen Danft Vaaer niet relangh ben ick u Saera Moetjen, jping. Ick wil niet met u gaen j want Vader lou aen my De ooriàeck geven van u comit en Kijvery, Ick weet oock wel hy heeft in 't minfte niet te clagen , Die van u woorden coopt datgy s'berxi luie ontdragé. Saer. Soo houde my dan voor een langh'tongh doede Nicht ? Dat gy een ander wacrt ick vloogh u in'r geficht j lek hoor wel, t'is· u fcbult g'tn hebt niet willen J'wijgen .Soo heeft u Vader doen eçn baerden aeniiebt enjgen .- Die jonge Kleters fyn iöo vaerdigb en lbo gau » Om aen den Ouderdom een on verwachten fnajj Te geven > gaet terftont mez Vader u verfeeaen. Bing. Nu licht myn Ipillc gantfeh in'c afichen, want myn fchoenen Die vvringen my iöo hert, en niemant letter aen Ick fteker lel ver in , en moecer ièlfs u(e gaen. Geen een verdriet alleen en comt den menich befvra- ren ,
Verdriet dat volgbt verdriet al rots gevvijs s en fcha* ren ,
Gelijck Soldaten die hun leyrsman volgen naer , Myn goede Moeder· ofu Kift myn Doodt-kift vvaer î W theb ick fint u doodt al traenen moeten croppen , Ie k ν veyekten broodc oaer in, en at het op voor fop- pen. Oen
|
||||
|
GIERIG HE Y DT. 57
Och foo »y jet vermeughtin Godes heerfchnppy ,
Ick bid toch anders niec verfoecktde doodt voor my. Ick fterf, belaes ick fterf , ichicralie oogen blieken; "Want alk-s is verkeert vvaer ick my roe wil ichicken. Indien ick crouvven wil foo wort. myn Vader boos, En vvijs ick trouwen af» foo feyt hy wild* altoos Hier op u Vaders hals, en laft den coft verteiren Gy ongevalligh Din»h , dacniemantcomtbegeiren. Van Cloofter η oit gedocht, want daer is gele aen valt, Beggijn of Quefel is naer *r Geeftelijck gecaft, Een ichijn vanHeyligheyt, een Doecxken voor liet bloeijeu ;
Als d'Hopèloofe Maegbt de Werelt comt verfoeijen, Soo comter geen befluyt nyt Vaders DeufeC op , Dan flâepiek hem te langh , dan ftaen ick te vroeg op·" Dan iilet coft ce veel, al iflèr fchier niet t' eten. Eén Solfcrfteck oock al genoegh om van teiweten. Daer wort,al wat men doet, noit jet gedaen dathetn Int minft behagen can , t5is wel een droeve ftem , Dacyfelijck Geknor var- Buld'ren , Vloecken,Tieren, Voor die doet dat iy can. ^aer. Sus Nichtjen hout manieren , Seil Nichtjen , ftil myn Kint, ftil rnyrj Schaep crijc niet
meer
Myn Lief ay crijc toch niet. D/'"£. Och vvaer ick by den Heer Suer. Iongh Dier och laes » dus vroegh om ftci ven foo cc
roepen , Een Kerel fou om u noch dnyfent pont verfnoepen , bing. Och Moetjen fpreecktmet fchick. Saer. Wel Kint, en ift niet vvaer ? ^'»S- IckfwijgedatickpeySjfyiouden wel,maer maer..
Saer· Wat is van dien maer maer ?een Meyi'ken op u Ie«> den, Soo ranck gelyck een Ree , van aenjïcht wel befrieden, Eevalljghirjrle xael, en goet naer Dochters Ichijn > Die u vermuylen fou dat molt een Elèl fijn ; Çy
|
||||
|
$8 G IE RI G HÈ YD f;
Gy zyt geen i-aery fis die opgetooyde Poppe«
Mec dier gehuerde hair als vvitce Vegers coppen » GedofFelten geplackt, diekijckendcordeCop Gelyck een Kerk Uyl doet Hoovaerdig door iyn Lob, Die vreemde maecklèls iyn omipocc'lyck ce begaepen, En vuytjtn vaddigh: maer een Walg om by te flaepen» Een fuyver lichaem fchat een waere Vrijer veul ; Want al dac Vodde-tuygh dient als een wreedeBeul Aea een geruft gemoet, vertiert de Beursen Keuken: Een lichaem beft bequaem vol Bulten, en vol Breukéy Al dat gy meerder iyt als eerlyck bedeckt. Is'c Lichaem Fchant gedaen, en met de Kunftgegeckt. tiing. Wat is gelyck een Slons in Huys, en Straet geloo- pen f Geen Kleeren aen het ly f, noch Geit om mé te koope»? Wie dat lbo ventigh is die ftaet wel in het hert, Saer. Nu Meysken ïoetjens wac en maeckt my niet te fwert, DeGiergaertshebben Geit, gy zyter van geiproten > En meeft de Vrijers iyn met t'felve fop begoten, T>ing. Neen Fions heett my liefalleen om myn perfoon. Saer. Hy liegt tot barftens toe al geefc hy'tfulcken toon· ■£>'*£. Foey Moêtjen datftaetvuyl een ibo teheecenlicJ gen.
Saer, My Wetten fetten ? gaet Sottin laet u bedriegen , Gy hebt de luysin d'Oor, g'hebt my geooegh gefeyr, Dat dien ick Vader aen verwacht my om befchey t. Binnen.
Di«g. t'Isôltytt'onpas ,ofgefwegen , ofgefproken ; Wie fal de woorden naer hun wel-behaegen koken ? Ha Heer indien gy niet myn rechte toevlucht waert« En van de Wanhoop , en Oneerbaerheyt be waert, Ick weet niet dus verfuft hoe ick my ion gedragen · Waert eens s* Maents, eens ter Weeck, maer Cis hier alle dat>en ·
îae alle uren eens , wie can dat uy tgeftaen t |
|||||
|
ROM-
|
|||||
|
GIERIGHEYDT.
|
|||||||
|
S*
|
|||||||
|
ROM BERT, BY-KOMING H.
Komb. Τ Τ Τ Τ At ftaet dees ftncke Hoers hier als eea
V V hont aeri't Iancken , Gy loofe Pry, met al u duyfent flimme rancken , Comt hier gebeiren ofden Duyvelen fyn Moer Met al fyn aenhangh u ter Hellen henen voer. En als men't onderiöcht fooiil een treck der Vodden^ Om deughdclijckeLien hun Kinders te verbrodden , En maecken Schelmen vaneen jongh onnoofel Gaft : Ift foo niet ftucke Hoers ? waer loopt gy 'k heb u valt. %>ing. Wel Vrknc, wie dott u ket f fuir gy hier moec-wil
thoonen ? Om dat miffchien u Landt te vol van Hoeren woonen: Bedenckt wat dat gy doet de Straten fyn hier vry. Komb. En bende dan geen Hoer ,en zyt gy dan geen pry»
^»»jj.Ick heb geen rekeningh aen uws gelyck te geven.
Romh, Wel zyt gy degelyck ibo openbaert u leven»
*>«£. En zyt gy' degelyck. en is u Ooghe goet,
Soo weet, al wat gy fict, oock deg'lyck vvefen moet t Maer zyde fchalck en boos,foo konde niet betrouwen Al wat de qaaden fiet dat fal hy qualijck houwen, Xotnb. Dat's 5y myn Ziel gefey t foo wel als'c vvefen can :
Wat zyt gy voor een Menfch > wat zyde Vrou of Man?
Wat zyt gy Pbilofooph , Poëet, vvat drommel bende ?
Wat doet gy hier opStraet, waer woonde /of wie
kende ?
I>i»g. Wy fyn çenoegh bekent foo wy ons felven kennen.
&omb. Gaec Hollande, maecke u voort, met al u Wijven
Hennen, ^at BrabantsVrouwe-volc dat fpant begut de Croon: ^ec oorlof, hoe'su naem, gy fchijnt oock mat-igfo fchoon. '
En waer my niet gefeyt van een bequäme Vrijfter,
Een Meysken als een Beelt,die iïnght gelyk een Lijfter, En goet te wachten, waer de Vader maer in't graf lek fvveer , foo Tvaer ick leef> ick ftoat myn Vrijfter af, Om |
|||||||
|
go GIERIGHEYDT.
Om foo een cnapiè Dier voor echtelyck te Trouwen·
Maer nu vergeefme 'k moet het goec in Waer de hou- wen. Ding. Het is al verr' het beft als't u gebeuren magh, Remé. Daer gaen ick itker op als morgen op den dagh ·, Waer woont hier eenen Man,of Vent ick foeker riaer, *k En weet of Menlch of Beeft, een Rijck veröude Woeckenaer :
Het is fyn Dochter die ick haeft te trouwen fchat. Ding. Dien Man woont wijt van hier op't eynde vande Stadt, Hy heeft een eenigh Kint. Rorab. . Een Dochter dat is waer Van redelycke flach , ?y fegh my kende haeiY
Ding. Neen ick en ken haer niet. Remb. lek falder me gequelt ,.fyn.
Hoedanigh dat s'oock is} dan 't iàl maer om baer geit
„iyn. Ding Dat isellendigheyt terrouvven om het Geit. Komb. De caligheyt uyt noot is heden ioo geftelt. Ding. Wel maeckt u faecken eort, en laet het u gelucken. Romb. Cort en goet, of'de Moeck ipriugt ieffens op twee knicken.
Ding. Ick gaen myn bootfehap doen want t'is myn hoo- gen tyt. Binnen,
Romb. Gaet als ick ibecken moet die gy toch niet en zyt. Ν η ftaen ick even Ichoori Γοο wel als'd'cerfte uren » Ick ben niet wijsgeüoegh myn iaecken uyt te vuren : Ick wil een Vrijer fyn en vveet niet wie ick Vry , En die het weten löu , die vraegh ick niet of iy My daer gcleyden wilt, het Mej-'sken 'k moet het feg-2 gen
Was geeftigh , overvvaert fyn koten byte leggen , 't Was beter niet gevraeght ; want tulfchen vraegb en fpraeek
Met ongtlijck van ilogh verandert heel de faeck. |
||||
|
.Gl Å-RI GH ÅÕ DT. <Ti
Het moet togh Geit iyn, of ick gever anders den draey
» van a
En foo kk Gdcbecom foo ben ick myn ziel een fraey 3 3 Man.
SARA , BY-KOMINGH.
^«f.j,K'r.J Eb Dingens Vader langhen breet van haer
Ð gefproken.'.·.- . y Maei 't is deVreck vergeefs het hooft met haer gebro-
ken , j,En Floris die bout aen, en't ièhijnt s'hem oock be- mint, _,,Eenal ce Vrecke Geckmaecktongeluckigh Kint, Ons Dingen is hier niet. Sy foeckt Oingtmm Komb. Wat Dingen foeckt gy Vröu f
s<ter. De Dingen die ick foeck en eys ick niec van ou
Rom.,, fSal btgiit Geit lij n,en datlbeckfe te verfvvygea ,· Ick moet hier maecken van het vol befcheet te crij- 8en»
Ick had u Dingen hier gevonden op de Straet Alfoo genomen , nieyntgy foo mee boos en quaet U Dingen weer te fien , ick help u Dingen miffèn. S«er. Waer is ons Dingen dan ? Romb. Dat cont gy licht'lijck giffen, Wel op-geiloten foo dat Dingen toe behoort.
Saer. Wei c'omt gy van een Menfch of van deBeeften Poort ^ ,. Soo houthy Dingen Nicht gecamert en gefloten ; Hoe is die dulügheyt á in de cop gefchoten Dat gy een eerlijck Man iyn Dingen foo ontvoert; Komb, ick heb het al meteen by al royn quaet gefnoert. s"er. ô Goddeloofen Boef wel vvaerdigh te verdom* men.
Romb. Ick ben om Dingen,of om Gele al hier gecommen, Saer. Van Dingen datmachfyç , van Geit dat llade mis. Weet dat voor u niet dat, niec eenen ftuyveris. Remb.
|
||||
|
6i GIERIGHEYDT.
Ramt. Ickiàlu Dingen in de Lombaert laeten fetten.
Saer. Gy fulc vvelfoo veel Geit uyc onièn Dorpel vvec«·
een Alsgy opdien Pant fulc crijgen. "Romb. Waerom niet?
Sett. My dunckcdacgy verbaeft al naer de Raucoop fiet*
Gy zyt verhoetelc en bedrogen met u Dingen , Gy fuit noch Beel-berouw by *t ydel Soucvat fingen: Matr daerorn is het quaer van ugeen hairken min Scractichender, Dingen-dief. wat quam u in de fin Ons Goec, en al ons Hoop te ftelen en te rooven , Toch Dingen, Dingen achj.vvie coft dat oitgelooven: "Wacht Scheuem 't lal u hier een beften niet vergaen. Binnen.
Komb. Ick ben een VreemdeUgh al heb ick niet mifdaen,
Men iou *c v^rlooren Goet acn my een lafte dringen » En ick en vveec van Gek, noch van verloren Dingen. Binnen'
TWEEDE ü Õ Ô Ê O M S Ô·
SARA.
Saer. U Í maeck ick Straet gerucht foo weet een je-
Cj der van Dat Dingen vvech is mec een onbekende Man ; Dac fal door al de Stade haer gçootfte 1'chanc verftrec* ken j
Van vveynige Beclaeght,maer veel om me ce Gecken, Beft roep ick Vader , neen my dunckc den beften raet ,, Eensar'refpeuren , waer den Bief van Dingen gaet. Bmne».
DERDE ÜYTK0;MST. G I E R A E R T.
Gier. ÔÃ× Ie Saer en is geen Menfch maer eerder een
JL/ Leeuwin, Myn Dochter iluyt ick uyt, maer liet ick haer niet il* |
|||||
|
Ë
|
|||||
|
GIERIGHEY DT. <r|
*Sy ibu haer dulle Cop op myne Glaiè wreken î
'•fis beter oen profijt den qnaden, wat geweken , Ick hebt genoegh geproeft toen i< k de Pacht verfocht En fty watdatde Huyt aen Doode lieden dochr, Die evenveel foo goet fou weien om ce Touwen, , Als Büffels, Stier orKoe, voor d'alderminfte louwen. De Calft-vellen niet by die in waterde ftaen , Wat fou het fchaden dat men dat eens dienden aen ? De Menfchen Hnyc alleen moer. in der aerdcn rotten , iEq'c maecktfoo iehoone Leirions Ouders ν varen let- ten, Men heeft het gheen'men Ipaert. Hoort Vrou, 'lis lbo geftelt
Jck fal u malfche Huyt verand'ren doen in Geit; Want aen die Proflerfchap hanght wel een wonder Verjen,
En niemants ongerief, myn Vrou lrêp naer haer Pet- jen , En naer ons Sara Moey , en toen fey elcke Vrou Dat niemant van de Huyt een fhicxken derven wou. Ick fey eerft naer u Doodt, gy fuit daer niet af weten. Hier wert myn Vrou terftont als van een plaegh be- teten, En daetelijck foo wert geftelt Notariael Hoe ick haer met de Huyt, geheel en altemael Ganfch , Gaef, en Ongeichemfou moeten doen bc·. graven. ^
Dus bleef d'Officie daèrmet die verbrafte laven :
I>e Leire Touwer ftaetfoc flecht als ick daerby?. Want't was befproken niet te werken dan voor my. Gebuerma» Sittende onder de aen[cbouwers, G*bner. wje heeft oyt lukken peft van Gierigaert horen fprekea.
Vier. En iyn u Ouders niet van hoogete gebreken , En zyt gy niet gequeeckt met Onrechtveerdigh goec t
; En comtu Rijckdom niet uyt Weeu en Weefen Bloeti De fvvaren arrebeyt het woelen , en het (laven , l& by de Dooden , oft ift in. u Kift begraven ? |
||||
|
<?4 GIERIG HEY DT. \
Men fchijnt Bermhertigheyt mettent Doode HuycV
Te hebben , en men tapt het Bloet van levend uyt^ R O M ß E R Τ , Β Υ Κ O MI Ν G H.
Romh. FX'Ecn ν vijft my hier, d'een daer, dan toch hiec
kJ moes het welen Goeden-avondt Vader, vvoo-nc een Man hier, hoogh geprefên
Om iyne Ipaerfaemheyt, ioo dat-men gantfch mif- boopt
Ot'hy al gau te Poft voor duyfènt hener löopc. lek Vry iyn Dochter. maer hoe dat het is gev connen Dat 1'ch.k iny niet een hair, vvy doen oock vvat vvjr connen ,
Wy iparen Schuer ,noch Stal, noch Cloofter, Kerck, ofCluys.
Noch Kilt, noch Cot, noch Ren, noch V lengh, η o eb Vogel-huys.
Wy worden oock gewent aen niemant jetstelacten, En volgera fretgébruyek van Duytfrn en Crauvvate.n; Soo dat Rechtveerdigheye by ons oock plaetfevint, Gelyck een Gierigaert fyn even naeften mint. Gier. Gy zyt een Heldt foo 'k hoor. Bo'rb· Een Heldt dat moetmen kennen , En die'tmy loochende , fou *k goed' manier gewen-
' nen , e
Aen fiilcken Plompaert, vvanr/hetfchromelyck getret
Met Vranckrijck in den Slach , bedreven by Chenet
Heeft aen myn Luyfter niet de minfte Lof gegeven f
Naer Negen Fninfchen , die ick ftrijtbaer bracht on?'?
leven »
Soo ben ick machteloos met feven Wonden mé
Gevallen van het Peere , van dat myn voorder dê
En weet ick niets> dan naer de vier en twintigh nrta
Dat iek geplündert ν vert, met feiiudden en verruren
Hervatten ick de Geeft, en ben foo moeder naeckt
Uyt deicDoüde weer by andere geraeckt, Te
|
||||
|
GIERIGHEYDT. ff*
Te weten Dooden, en ick fchooc een Frans-man
uyt,,tî>ch
Dit is noch fyne Broeck, en dit is van iyn HuVt,,noch Gier. Syn Huyt, fyn Huyt, lyu Huyt ! en't paft vvaer- achtigh wel,
Nuinappcrvati daer flus befiet een Franfmansvel, SooÏbttmen naer u doodt u Vel tereeren ftellen ; 4 Want hooger a!s een Beeft en iulde toch niet geilen. Romk Wathebde ? moeylijckheyc? Gier. Een Bengel vande StraeC Maer hout iynfnater toe, om dat myn Heer bier ftaec
"Refpect begut. Romb. Die al en paft niet op myn vragen lek ben al 'tmyne quijt, en moet de kansgaen wagen
• Om Geit, hoe 't comen mach al ν vaert van Mars Au- taer,
En offer Duyvel, Door , en Helle tegen waer, t' Is anders al verbraft met Capiteyns Bevel„fchap , Met Lieutenant, Major,en met myn Colonel^ichap.1 Gier. Jk Rieck Brandt, 'k rieck Brandt. 'Komb. Ick niet. Gier. , lek wel en dat is al
Hy fluyt de Oetir toe.
Myn Dingen , Dingen tot myn ongeval. Romb, Die fpreeckt van Dingen oock ten fchijnter niet te Branden. Door het Venfier. Gier. Ten is geen noot.
Romb. Nochfchae aen jet van uwe Panden ? U Dingen ongeichent.
Gier. , Daer is geen fchae geichiet, Myn Dingen buytensHuys daer van en weet ïckniet.
Komb, Com ifler jet gemift ick fal 't η helpen vinden. Gitr· Gelyck de Wolf het Schaep aen Vrientfcbap wou verbinden.
Romb. lek ben een redelyck Man. Gier. Wat kont gy beter fingen.' Romb, Wel Vr jent ick heb den Bras van u, en van u Din-
gen. E SARA |
||||
|
ss GIERIGHEYDT.
Sara, bykomingh:
San. /"VNeerlycke Gaft ick hoor wel wat gy feght^
VvOch jonge Dochters leert de valfcheydt van een Knecht ; Hoe is ons Dingen fooin quade handen comen. Komb. War duyvel droom ick, of dees Menfchen moeten dromen λ
, Watzyde Dul, of Sot, watquelt my dit geveert - U Dingen is my nier een Dreck de moeyte weert.
Saer. Soo fal ons Dingen haeft ter hoogfter eer gcracc- ken, Moet-wi)ligeV<igabonthoe fcbicktgy'tdan te maeC- ken ,
En kent gy geene Godt, en hebt gy dan geen Ziel, Noch reden, noch Geloof? wat zyde voor een Fiel. Romb. Waert gy niet Sot, noch Sac, noch Vróu , noch out van jaeren lek fou betoonen wat myn Hant en Voeten waren. Saer. Gy font my derven ilaen ? wel feker dat waer fijn ? Waer dat myn Bruylofts-ftuck toecómende Coufijn ?
Romb. Toecómende Coufi)n,dat Hemel Aerd noch Godt ,, ra.ecken
: Totcomende Coufijn,.die Dingen iou my Sot» maec- ken , Wat droesgemïft gy fegb , wat Dingen zytgy quijt* Saer. Ons Dingen , daer gy weec dat gy aén 1'chuldich zyt Die Kofteüjcke Ichat.
Romb. Dit fuffe Petien hout,, haer Alsofhaer Dingen vaneen Klincklaer louier Gout
.· ,,waer;
Wat ift een Spinrox-hooft, wat is het voor een Vodt? S«er. Al datter ilecht aen is dat hebt g'er aen verbrodt Gy Cnoeijer kent geen goet te lichtelijck verkregen, Com fpi eckt myn Swager aen , en is hy te bewegen t Dat ick'er aen gemisgetreoft ick my vooral, Ick weet dat hy te veel iyn Dingen mhTen fal, Pa- |
||||
|
GÏERIGHEYDT. 67
Patientie als hec moet den Heer die is een vveter
Des Herten , en hy voege dit dickvvils om een beter; Hebr van u quaec berouw , maer defe Dievery Hoe wel l'y groot is , blijft hier tufien u en my. Romb. „ En dir is al myn vrees dit defe Geckernijen st Salcoiücn over ony in cas van Dieverijen. Hy Verfleeckt hem.
Saer. Waervaertby daer lbo wech ?
Romb. 'k Verfteeck my in het duyfter, S «er. En 't gaet u't meeften aen hoe Swager, clept.
R omb. „ Beft ick luyfter»
*<««·. En hebt gy dan geen bert tot u geftokn Go'ec.
GIERAERT ΙΝ'T VENSTER,
BYKOMIKGH.
0ier, Wat \vorter dan gemift >
Saer. U Dingen. :Giir. Maer wie doet
So o flechte Dievery> ift met de nacht genomen
't Sal morgen met den dagh wel weei ten rechten co* men. taer. Is dat gefproken als een Man vân eer en fchick ? Wat heeft hy u gefeyt ?
.Chr.. Wie? Sacr. Die den oogenblick
H;er van my is verdwaelt, of in de Hel gefoncken ,
Die heeft u Dinge η wech. Ohr. Och s'is hem al gefchoncken,, Saer, Gefchoncken ? 'k bad hem dan loo qualyck niet ge-
groet De Kerel wat ick feybleef evenwel gemoet : E'ls my van herten leet dat ick hem foo onthaelden ; Maer 'tfcheea dat hy 3 en ick in onfe reen verdwael- den.· |
|||||||
|
Met
|
|||||||
|
E a
|
|||||||
|
68 gierîgheydt:
Met wat conditie is hy van u afgefcheen ?
Hoe neemt hy Dingen aen begeert hy Geit of geen ? .
Gier. Hy iprack ni et danvanGelt, van Stelen , en van
Rooven En al op fyn Soldaets, en foo g'hem wilt gelooven De Keulder die hy draeghc is van een Franfmans Vel* Van al dat hy my fey beviel my niet foo wel Als dat, foo foumen noen den Adem eens herhalen » Om na die Profferfchapop nieuws weer eens te talen» Sner. Ick fie hem Mans genoegh hy lal u uyt de pyn
Verloffen , en u Beul of uwe Proiier iyn : Doet open want ick moet hier van wat breeder ipreke. Cier. Ik com iöo Sare Moey.,ick rnoet dit eerft veifteke.
VIERDE UYTKOMST.
DINGEN , FLOR1S.
flor. \TXJ Atsvandat kijven com fyc Wellecotn by
x>iug. Dan moft ick bidden, neen ick hou het op raya.
vry. Hor. Gy hout my dan gelijck de Wulpie Jongelingen.
■Ding. lek onderworp my niet aen die veranderingen ,
Het is ibo iuer een vvoort te h ooren g'bebt nu keur , Ick fend u niet ewegh ; maer wilde , foogaet deur. flor. Hoe wat is dat gefeyt ?
Dmg. Geiyck een myn geipeleti
Gcfchiet is,die als Vrouw noch Maget en can quelen,
Een jonge Dochter heeft haer Eer en Naem verlpik Die Danien moet gelijck een Jongman Pijpen wilt. Ihr. Bett out gy my dan niet myn Engel.
Ding. Hou, my Kuilen ?
Tier. Ick Brand in uwe Min.
Hing. Miffchjen mach ick die bluffen ;
Maer op bequamen tyt.
ΐΐο. Verdrietigh dan ,en dan.
ï>'w&. Een wacker Jongnaan maeckt een droomer van
een Man. f/cr. |
||||
|
GIERIGHEYDT. 69
Wer.MijnLieffte,vvilde my foo weygerachng quaet fyn?
*>ing. Men feght, 't is beter bot als akyt obftmaet,,fyn Dat fmaeckt. (Kiiß haer' Ïlor' Ja dât fmaeckt wel.
*>i»g. Maer of bet jemant faegh.
^.flsnierberifpens vvaert,maer dat is meeft de plaeg
Dat die geïucken my niet alle dagen comen.
D*ȣ. En miffelyck fout gy dan oock u geluck verdroo- men.
Xlor Ickvvenftendatdefaeckal waerten toongeleyt. ^'»S· Hy 's onverduldigh die verhaeft dat dient verßeyt: Myn Sare· Moey die ial oock haer gedult verlielen , lek moft een ander wegh om beters wil véikiefen, Om van een Woeft Soldaet de moeylijekhcyc t'ont- gaen ;
lek moet eens Gen hoe dat myn faeken thuys al ftaen, En laet u toch niet üen , ick fou het licht becoopen; Sy fouden leggen dat *k u ielver na quam loopen. •*fo\ Godt hoed die fchand- vleck aen een Dochter foo gy zyt.
*>'»?. Wiecan 't gebeteren dat jemantfeghtuytfpijt Vaervvel :
*l°r. Vaer wel als't moet.
Di»g. Ick lal eens Gen naer achter
Ons Hnys, naer Sare- Moey. Binntn.
'lor. x Ick blyf foo lang hier wachter :
Hoe comt een Rijck veritant gewonnen door een
Vreck ?
Want s' is bevaïlijck, en een vvonderlijcketreek Van leven , die wel paft aen Hoog-geboren Stam- men : Maer aen de Vader is noch Hecken noch te Dammen, ten onverdraegbaer Menfch die wentelt in het Goet, En fonder aenfien hoe men dat beftieren moet, Dan 't is een eenigh Kint, in langh of cort, 'iyn fterven Dat fal 't verfchrafelt Goet aen haer alleen doen er- ven î E 5 Dat
|
||||
|
7o GIERIGHEYDT.
Dat niet terftont en iuckt dat wint men met veriragb»
Wat let my hoe het quam alft my gebeuren inagh ; lek heb foo veel als't woortvan *t Meysken. maerde Varfer
Pie maeckt van my een Guyt, en iyne Geks-Verra» ' der,
Ben openbaeren Dief, die iyne Dingen ftal ; Want die myn Dingen neemt die comt om mynen ai Sooipreckt hy , ert ick car* dit alles niet ontkennen , lek heb lyn Dingen vaft, en loop met Dingen hennen» ROMBERT, PYKOM1NGH.
~&omk, ö Lyf ftaen.
flor. Χ3> Waerom ?
Homo. Blijf ltaen, hier comt het nu in't lieh!·
Dat gy geftolen hebt daerick me word beticht.
Ïior. Dat ick geftolen beb.
Romk Ia Ia Ia , van die Dingen
Die gy geftolen hebt, ick weet of Gout, of Ringen ,
Of Peerren , of Gefteenc, altoos het wort gemift , En naer ick aen u hoor het felve Dingen ift.' Tlor. Wat is u meyningh een gefocht Crackeel te roaeken?
Om aen myn Mantel met bebendigheyt teraecken? Romb. Wel ditisaerdigh, dat ick aen urneyn te ûen
Dat peylde van my oock. flor. En gy zytoock mifïèhien
Verdook, en mcynt te lyn by jemant van u Mackers*
Wie luft diepluckt, ie vrees voor Stekers > noch xoo? Hackers, Komb, U onverfaeght gemoct getnyght genoegiàem, "3e
Gy oock die Dingen hebt. als ick de Dingen hadt. Ilor. ,, Als gy de Dingen had,hoe fou ly my wel veynie11
,,Te Minnen , en bedeét wel op een ander peynfèn · De joffrouw Dinghen hebt ghy daerooc kennis aen · Komb. De loffrou Dingen dat is wonder te verftaen.
flor. siet hoe onnoolel can hy hem deiàeck gelaeten.
■Rowë.Ick can niet peyièn hoc de Men/chen hier al pra-es'
|
||||
|
GIERIGHEY DT. 71
*lor, jGy vräeght naer Dingen die gy felvcr zyt bekent.
Komb. Ick wcetvan Dingen, noch 'tbeginiel, nochhet endt. , : .
Soo jemandt anders meer my noch van Dm gen por-
den c Ick Hep ter Stadt uyc, want ick fou daer Sot ar wor-
den. . Vor. Soo heeft fy oock uhert, gelyck hetmyn geraeckt? Sy hcefter meer als ons ts Soc naer haer gemaeckt,
Niet door lichtveerdigheyt noch redenbuyten Eeren;
Want 't is een fpiegel om veel Dochters aen te leeren,
Maerhaer wel Ieventheyt, en dac-mer Geldt ver-
wacht , Maekt datter niemant op fyn fleet van ichoenen actif.
Komb, Wat feghde daer van Gek.
ÏUr. Want meeft die fchrarelar en
Een ander gunnen dat fy uyt den Buyck ontfparen.
Dit doet o-elooven dat die Vreck veel Geks befit. Komb.,, Nufhebick 't rechte Clau van Dingen , en is dit
' ,, Geen vreemden haipel ? hoe alfoo te fyn bedrogen f
3, Wie foeckt die vint op 't eyndt. al comt het niet ge- vlogen. Binnen. Hor: Die wilter foo het fchijnt een blauwe Scheen naer
fpocn : 'tlsbeterleegb.gegaen als legewercken doen : s*En is geen ftof voor u , verwaentheyt iàl u fcheiren, En pluymen u den Uyl. Hyluyfim,- VYFDE UYTKOMST.
Hingen Ctyt, Saer, Gieraert Boven ujt de Venfier.
Ding. En laet g'het u niet deiren
My-n lieve Vader , dat ick als onnutte iloor ,
Als een oneerbaer Kint, die niemant toebehoor Moet dooien op de Straet, hoe laet gf dan verloren Pe Vaderlijckeforgh, die u is aengtboren E 4 Hec
|
||||
|
7z GIERIGHEYDTÛ
Het Kinders vvinneu is geen deughtiàem werck ge-
wrocht Indien iy nieï en fyn naer reden opgeb rocht. Giß*· Dat Nachtegaeltjen hebick dick wils hooren fingen By nachten io de Wiegh , toen waft een geefcigh Din- ge» > Een hiftigh Stemmeken, den Thoon die gingh noch feer wel,
En waer ons niet bekent deurtrapt en eerloos vel U Hoere ftucken , die gy doet op volder ftraeten .· U baeckencomen uyt, nu maecktu voort Soldaeten Hoer , Vrou , Weeu, Swijn3 Podtvod , hy heeft u lief gehadt ;
^Hoe langh t een half uer, en nu een voet voor -*t gat. Ding. Myn Vader is verfuft, ô Heer , den goeden Man Dieraeft als buyten weet, ben ick daer oori'aeck van ?
Saer. Daer zyt gy oorfaecfc van , ja feker fchaemteioofe Vertrede Biffe-blom , gy Dinghtnochom de Roofc Gy eer vergeten , Fy , gy loopfter , lichte Dril Al wat de tongh verfivijght, dat clapt daer naer 'f ge- iwil. Ding. Hoe Moetjen , Moetjen hoe , hoe vind ick η dus qualijck: Is dan de fottigheyt ibo wonderlyck behalijck ? War ongekick, watpiacgcomt over ons Geflacht ? Saer. Dats waer, rnacr defeplaegh hebtgij'cr eeril ge- bracht Gy Eer vergeten ftuck, waer is hy nu gebleven Df.tr gy u Fickery hebt ichandigh me bedreven : Den Huys«brief isgefcheurt, wantg'bebt alleen ge- buert
De weten fchap, hoc lang de Manne vrientfehap duert: Pack opgtburen 5metioozyt!jy opgaen Crainen Soldaets verbannen Hoerg'en itooituin geen namen Deichaeint ,en Eens wech, waert ibo meconsver- drict, •ß'eg.'K en ben niet daer ick meyn noch ia de Werelt niet lek
|
||||
|
GIERIGHEYDT. 73
Ick ben bedrogen , en in vreemde fluym e ringen.
s*er Dac comt van quaet te doe ç van woefte tuymelin« gen, Had Dochters gangh gcgaen g'had niet geftrunckelt s ffiaer
Het is te laet beclaeght. **ing. Wel datick droom is wacr, O Heer ick bid u , laet my haeftigh. wacker maeckeri
Of ick falièker aen een plaegh van angft geraecken . Myn Jeden beven , en myn bai; en ftaen te bergh , Hoe ichrickelycken droom , ick Dochter fonder ergh. Sfter. Gaet henen droomfter 5 droomt tot negen macn- den recken, Een jonge Manwer mach u dan uyt droomen wecken» Ding. Ift droom , of niet. ickgaeom weten of ick mis Myn Peecien vragen of dit droom of waerheytis. , F L O R I S , â Õ Ê Ï Ì É Í G H'
Îlor' \Ô \7 At fchan<ielycker faeck , en is u niet ver-
V V weten.
Ding. Hun dwaesheyt heeft my meer als hun verwijt ge? ipeten.
Hor. 't Verwijt dat ipruyt alleen uyt oorfaeck vande Sond'.
Ding. Wie dat ontfchuldich is en crijght daer af geen wond.
$l°r. De fchuldige can oock haer fchult daer me bedec» ken.
Ding. Als 'c hert geen fchult en kent. foo kent het oock geen vlecken.
-^f. Maer tuffchen beyden is een ander niet voldaen. D'Hg. En tuifchen beyden treckt haer dat geen outfchuit aen,
Mor. Van dat ick hebgehoort dient ciaerder wederleg* gen.
D'ag. lek ben niet eens gefintiets claerders uyt te fèg- gen, Mjn
|
||||
|
74 GIERIGHEYDT.
Myn ecrbaerheyt die fpreckt , en doodt het boos ver-
wijt , En ick begeer dat gy daer me te vreden zyt, Eyft volle rekeningh van die gy ichicktte trouwen » Van tnynent wegen fal 't u heugen noch berouwen. Binnen*
Ïlor. My walght oock vande Coft door andere beflapt, Ick mach geen Pot-paftey of weet wie datie capt. Binnen,
SES DE VYTKOMST. DINGEN , ROMBERT.
Eing. /^* Hy valt my moeijelijck.
Komb. Vj, Weeft fonder achterdencken,
Ick min de eerbaerheyt,enfou die oock niet crencken.
~Ding. le fou daer by fyn als men die oock crencken iou. Romb. Wat aert van ipreeckiaemheyt, bevalligeJoffrou, Laet u verduldigheyt hier eens geoefFent wefen ,
En laet u Goedigheyt myn Plompigheytgeneièn.
Ding. Ick ben geen Medecijn. Komb. Ay loochent dat toch niet , Gy cont geneièn al myn lieffelijck verdriet. ,
Ding. Ick die verdrietigh ben en can geen ander helpen»
Romb, Laet beyde ons verdriet met anders troofting ftel- pen , Weeft niec gedachtigh aen myn rukeloos ontmoet,
Dat ick onwetende 't geluck ftiet met de voet.
Toen ick Soldaetsgewijs met onbedachte reden
V hoogh vefbelght heb.
Vi»g. Gy wih u tyt hefteden Met praesens, dat als nu heel weynifï comt te pas,
Romb. Ick heb tot uwen dienft een opgehoopte cas Vol Trooft, volMoedtj vol Deught, met vriende*
Jyck behagen, Tck bid u gunt geluck dat gy het me moo^t dragen.
Ding. Terwijl gy geven com wats dat u bidden doet , Godth'elp' u Jiedelaerin uwen overvloei.
■Rom»·
|
||||
|
GIERIG HEYDT. η%
Romh. Dat hoop ick, en fyu hulp iâl u gedachten keerea
En myne Mildigheyc met uwe jonft ver-eeten : Terwijl die (ondicht die de Bedelaers verftoót , En namentlijck die bid uyt al ce hoogcn noot -, Soo weeft gedachtigh dat gy ichuldichzytt'ontfer- men
Myn hongerige wil uyt voordeel van den armen Valt defe deucht niet af, gunt iecs hoe cleyn het waer ; Beleerde , geeft toch iets. *>'ȣ. JK en heb niet. Komb. Geeft een Hair.
P*»S' Een Hair?
Romb, Een Hair. * D'»g. Een Hair? dat luyt te Tooverachtigb.
Rornb. Myn fpete Tooveres, ay word daer door indach-
tig h Dat ick Becoovert ben , en d'eene Toovery Gelijck een tegen giff dat ftaet oock d'anderby. B'ng. Gy zyt verwonderlijck in allen u begroeten > ln't eerfte voor een Hoer, en nu , ay wat een ibsteo Befuyckert cere naem crijgh ick , een Toveres, Romb. Me JorFrou dient de Prijs g'onthout te wel u Les , Ickkenmynoverfchultickcan my niec veiichoonen , Maer dars bemerekens vvaert, en dient om u te tooncn Dat ick die licht gelpuys van Hoeren weyeig a:ht,. Docb niec te min, eenvrient, van 'tEerbaer Vrou· Geilacht. ÏÏ'ng. „Syn geeftich uytvlucht praemt tot eenighgoet behagen, Gy noemt my Tooveres is dat u wel gedragen. R°»»è. Ten liet niet waer te fyn , al ièy ick neen , Wien« din waerom geloochent-· want gy toovert door de Min. -?· Myn Heer, of wie gy zyt, foo myn gedachten «onden
Te pa(ïen op u vvoort, gy had oock f praeck ghevón- Maer
|
||||
|
yr, GIERIGHEYDT.
Maer ander Dingen dat bccommert myngemoet.
'Ramb. Als gy van Dingen fpreckt ick bid u weeft föo goet Dat ick u weerdigh ben et-η woort van my tehooren.
Ding. Ick hebfoo veel gehoorcesviad geen baetby ftoo- ren.
Komb. Ift my geoorloft ? Ding. Al dat de reen befluyt»
%omb. Met u gedoogen lechtmy't woort van Dingen uyt
Is Dingen uwen Niierc verbdgt u nietin't vragen.
Ding. 't Is mynen Kerften Naem. g«»*. Wat heb ick al verdragea Om dien Waerden Naem, hoe hebben wy gecant $
Geholt, Geiblt, Getuit, en a! door mifverftant?
3ck wert, als Schelm en Dief beticht, en dat ick Din«
gen Geftolen had dat wou men my tenlafte dringen,
Ay maeckt het toch eens vvaer.
jyïag. Ick fou van Dievery Dan rechte oorfaeck fyn,
~R*mb. Ick hangh voor u , en my; Indien de Boet ioo veel vereyft om te verlbenen.
Ding. Gyzyteen ichalk , en gaer niet recht in uwe ichoe· nen, Jt5chijnt iets dat my bevalt, en weder dat ick haet.
Kerne. Nu wijiielyck» ick f weer dat u nietaen enftaet Dat iàl ick iaten., en ick fal een vafte Segel
My drucken op deBorft.
Ding. Wel druckter eenen Egel Soofu 1de voelen met een groot'aendachticheyt
Of datter niet tefwaer u op het hert en leyt.
Kowi.Gefprokenals gemeent, en ramp moet myge* lchieden Indien ick onder jongh. en Eerbaer Vrouwe lieden
Soogrooten wetenichapop alle fpreuken vondti,
Wat Heyligh Dingen, hoe Gefegent is a mondt.
2>;»g.lck fchâem my 't lacchen } daer ick dapper toe ge- terght,, worde, BH WÊÊÊ^^Ê
|
||||
|
GIERIG HE YDT. 7y
Om dat het droef altydt in dat vermaeck verergbt »#
wordt -, Wie fou niet lacchen dat myn loffoo helder clinckt Êy u, en die muTchien, vveer by een ander ftinckt, 2- ARBEYDER S,dit met den Nacht helft η Vethujfn,
BYKOMINGH.
**Arh, 'VTV mytu, mytu\vat,wie dat ons tegemoet is.
"ί,-Arb, x\ Rnymt 's Heeren Scraecen voor een VracÜt Van meer gewicht.
t-omb. Gy Bottencken acht de Liefde dan te licht. i. Arb. Vyt de wegh. uyt de wegh, ten laft ons niet te Couten.
&"»£. Verhuyfenmet de Nacht, en maecken noch dca frouten, E*at is lbo veel, ick Steel, en datmoeyt u niet. *■ drb. Wat let ons Dingen u, als gy u Dingen üct. Binntti,
fi«»*. Wel JofFrou is bekent van deiè Schabbernacken „ En dat mocht „licht een vleck aen het onnooièl plac- ken, Alsfulcken volck getergt wort van de wederfpraecîr. ^Mg.'lck belgh aiy geen verwijt, ick belghmyiniie iaeck. ïERTHE , Met te» Lanterentje.
BYKOMINGH.
tyng. T) Erijne Peetjen hoe» iöo neerfticb ièhier by
p *■ Nachten. ivifaer '*evc Dignec)e mvn Pete » vvie verwachten
v defe uer op Straet.
β"Κ· Fortuyn die 't al befchickt ,· En Vader die't belieft,
■eT' En heeft by dan verklickt Dat
|
||||
|
?3 CIERTGHEYDT.
Dat Caelaertmec de nacht lyn Huys-huer gaet on?«
loopen ,
H y fou lbo goede coop η Vaders vel af- ftroopen, IcVc tvvijffelof htm dat lbo dapperimerten fou. j>»«£.Hoe Caeiaercdie bevvoontden halt vervallen bou? ter. Alfelver > 'k boude dat hy niet eu ν vacht tot mor- sen Om dat hy Vader vreeft , die niet y.erftaet te borgen. Hing. lek moet dat ielver fien. Tjpee Atbtyders met goet geladen*
fer. Die dragen 't goet daeruyt"
Κ omb. Gelieft dat ickfe ftut.
Per. Ben ick geen ydel tuyt
Soo zyde Rombert. een Geborelingh van Bergen.
Kewp. Ben ick bekent, ick wenfch dan u gedulc te ter» gen, In wat manieren dat die kennis weien can. Ter. Van toen gy cleyn wam, nupaffeerdevooreen Mdn, Toen heb ick mênieflimael u foete Cleriebillen Gegeven, peysgecuft» met alderhande grillen , Die Kinderfpelen voeghc, gy waert een happigh KinC Van ieder aengehaelt, en fondcrlinghbemint. Jlom. En is my het geluck, bemint te lyn gebleven · Soo bid ick . bidt voor my u Peetjen om myn leven. Ding. Ick hçb u niet gedoemt. Hornb- Maer leet genoegh bereyt Een groote Brant verweckt, en Water wort ontlèyt.
Hing. Die Brant te haeft verweckt fal van fich felfs ver-; dwijnen.
jRowê.EenCortsdie hevigh brandt verfielt de.MedeciJ- nén» Behoeft een meerder forgh, maer blyftfe ongeacht, De fieckte niet te min blijft in haer volle cracht Tot dat de fiecken met de doodt het moet befuren Dan claeght oieia 't Vrienden aen, de Magen, en <5e" bueren. |
||||
|
GÏERIGHEYDT. 79
Ift mogelyck foobaeil, foo haeft een Doode Lyck ,
U Pectjen foo gy ièght > maeckt iny aen diegejyck. Jer.Wci Rombert meyncgy't ftuck in eer, en goeder trouwen, 'kSal om u Ouders wiloock meâe hant aen houwen Maeriwij'gh com wilde Hen wat ran't verhuyiènis. Re»», »χ wenich d'Eer van u gtley. Ving. Myn gangen fyn noch fris, En wacker 'k heb geen fteun van noode, noch geleyder
'K Weecubeleeftheytdanck. Ttr- Com laer de lieve Vleyder Nu megaen , op myn Woort.
Ving. Om datiy voor u Iprack. *er· 'K heb van fyn heel geflacht de Brieven in myn fack ν
't Is Vrouwe-Jieden eer dat Mannen hun verjellen.
;D%. Soo'cuwenraedtgedraeght. Binnen, S E VE Ν ST E ÜYTKOMST.
S A E 'Κ.
Slter· Ick voel myn hert ontftellen
Soo dat ick radeloos wel duyiènt werven peys»
Oft beter openbaer, oft beter dat ick veys Voor ons gebueren dat ons Dingen is ervaren : O Meyskens, Meyskensleert wac beter d'eer bewaren,' ^■'chtfinnigheyt is meeft't bederven vandejeught : ■Een Dochter foo hetfcheen bequaem tot alle Deught, Is op een oogenblick gefchonden en verkerelt, Een Hoer geworden tot een ipoc van al de Werelt > Och Ouders, fiet u forgh, u forgh » u lange forgh verquift als Dochters fyn te haftigh, op den borgh £er»goet van flechte prijs dat loopteen jeder tegen, tn't walght ibo tyd gecocht, ja gevens noch ver'cre- v gen'
^n evenwel yercropt men noch iyn bitter Cruys
A'gaen wqç ooghen uyc, en crijgter vier weer thuys;
Wac
|
||||
|
ί& GIERIG HE Υ DT.
Wat wilmcr al om doen, men can het hert geen fteen,»
maecken,
En die fich trooften wilt moet ongelucken c!een „ maecken. Binnen.
ACHSTE U YT-KOMST G I E R AE R T
Met een Casken vol Rijckdom.
Gier. /"> Aet maer heen ,gaet maer heen 3 een weynigh
Vj maer van cant 5 Wat maektfe ftucken of men noitgeen Dochters van ε Gelyck myn Dingen, die maer lochtelijck heeft ver- loren Een quael van tvviotigh jaer, want s'iffer me geboren» Het mocht haer iaftkh fyn , en a!s het vvefen moft, Sy heeft de Kans gewaeght , en fonder mynen coft. Maer, maer, ick Crau het hooft, my vak in-dc ge' dachten
Dat ick heb een Soldaet voor haeren man te wachten : Ift dat hetHouwelijck vvort.als iülcx al meer gelckiei» Dierukelooic Gaft fou dan tot myn verdriet, , Hetonderfte van'chuys voor'teerfte boven fetten » Enopmynfpaerpot, en opallehoecken l«tten Of hier of daer jets was, dies heeft my goet gedocht Myn alderlieffte Schat veranderingh van locht Tc geven, dier Gefteent, en Penningen der Antiquen Behiel ick u in huys, Soldatenconnen riecken Gelyck de Honden, waer de Proy leytdiep ,endu»{ - Veranderingh van locht beneemt alleen de fnuf · Verhuyft myn hert metmy, daer ginder in myn pack» huys
Daer héb ick«en Secreet, dat eertyts voor een KaçK» huys .
Gedient heeft, dat de Droes , noch Moeder met e
weet ;
Hier word ick weer beipiet, dit onder my geleet. g |
||||
|
.GIERIGHEYDT. St.
|
||||||
|
FiORIS, Β Y-KOMING H.
'Gieraert ßt of fyn Kiflie».
ïkr, *^7\7El Gieraert flechte man, boefalunoch
» V berouwen Datgy u Dochcerniec met my hebt laeten trouwen j Want 't ongeluck dat Cc nu fcheerlincx op u hals, Al u verichrafelt Geit dat is biloen, of vals Eti onbequaem, defchand uws Dochters te vergulden^ Doch u gefchiet nacr recht, want d'Ouders hebben fchulden
Van coeficht op bec Kint, naer min , of meer bejaert. Gier. lek fit geruft en Kack, 'K en Kack niet op u baerc»
Wat Gruylery iàl hier myn vry gebruyek beletten , Wat let het my, w«cdacmyn Dochter af comtfettenj Want wiehaer heeft, die heeft een teirelycke pant. &or. Ia waer fy maer eer Eer.
G'«r Die d'Ëere met de Schant
Steeckc famen in de Cack , die can van beycs betalenj
. Aen die de ichande kieft can eer geen Eer behalen»
*&r. Soo veel gefèyc als eer, of febant fis al gelyck.
Gier. De tegenwoordigbeyt van tytdat isublijck,
Myn Dochter was voor u, of dieiè wilde ftelen. &«■· En foo aen d'arremoe u Dochters Man hevelen J
O Gi e R-aerc die gy blyft, G«r. O G ι e R'gaert die een Wijf
Verfocht op hoop van Geit, maer geeniints om het
Lijf. &m Het lijf, daer lach ick me het ichoonftelijfvana!«
len Dat wort op eenen nacht Katijvigh es vervallen , Als't Gele niet onderftennt foo walgt de cnapfe Bruyt,' En blyft s'omd'Eerin huys, men wettfts'er dickwtls uyt. Giir. Een Gulden Ezel iou die Dift els willen «eten. <
5 SARA 2
|
||||||
|
\ ν
|
||||||
|
Si GIERIGHEYDT.1
SARA, BYKOMINGH.
S»'r. TTOeSwagerfitgy hier?my duncktgy zytbeere*
tl ten, Weet FJorisvan hetgeen ons Dingen is gebeurt,
Wat wilder nu om doen den pot die is gelcheurt : Patientie isgoet Crnyt in diergelijckelaecken. Flor. Ift dateer coft aen hanght de breuck is noch te mae*
ken. Gier. Maer laet my Kacken vvats van hier te bly ven ftaen.
Gy onbefchaemden hoop. Saer. De Ccninck moeter ga«1
Com Floris, maer een woort, gy hebt foo langh ge-
vreden , Gaenwat terfyde». En Swager vteefden noyt fyn Dochter te hefteden ,
Sy was hem lichtte veel, maer vreefden hetgebreck- Dat in hem felven is, een Dochters Man, en Vreck. Twee plagen op den halste crijgen dees verdrieten» Beibndcr van het Geit gedwongen fyn te fchieten Syn d'oorfaeck dat gy niet iyn Dochters Man en zyt. Doch zyde niet te Vies , bet is nu fprekens tyt, Myn Nicht die is voor u, vvy füllen Vader dwingen, Met goetheyt of geweit fyn Koffers op te fpringen ; Wat haer perfoon belanget, ickvveet niet hoe gy'C "'Λ> η.
Het Gelt dat fal vergoen dat g'aen den Maegdom mift.
Tier. En foo dan Gek misluckt, en Vader wou niet ge*
ven.
Saer. Ay Floriscleyne keur dieftaterop gefchreven. ,
Flor. Wel dat hy gek belooft , en voor fyn Dochter bi4tr
Saer. Het bidden is te fiecht, maer ick beloof u dit
Voor eerften duyfent Pont, dereft moet voort vef
vallen. Flor. Ay my,ay my de rugh,vvat hertelycke fneeubaüeni Het is onmogelyck moetvvilligh die t'ontgaen.
Gier. Ick can niet Kacken gaet wat uytmyn oogen ftaen» |
||||
|
GÏERIGHEYDT. g£
sktr, Wel wie belet u Kackt,
?,'*< Soolanghhetjemandtfiet
Al waerhetfeveniaer, en Kackten ick noch niet.
s*'r. Het fy dan foó gedaeh. i/("·. Ia Moecjen op ü bieden :
s«er. Als Vroiivvmet eeren , 'tial als 'tisgefeyt, ge-
ichieden.
**'«·. Waert dat ick weriichen mocht ick wenfteh bey u bälgh Een Myltjeri uytter Stadt, een uerken aen een Galgh. s«fr. Com S wager , com naer huys t'is al te lang geiitera G'hebt in u eygen huys wel twee of dry Secreten, De coüde van de nacht geeft in den buyck 't Colieck. Ghr. Ay brilt van hier naer huys. Sa*r. Maer gy zyt fantaftieck ; l En g'hebt uBröeck noch aen.
*'·>■· . WacdandeMaeghcan teiren,
Soo ibaerfaem can de Broeck de Meft noch vàn ver-
geiren
Spogatërniettequift. s*er· ïa Gieriger alseèn Hondr, flor. Hy guntcle Pachter van de Meft niet eenen ftronf*
Maer dat verfwijgh ick tot het Geit ismynin lappen. Twee Arbeyders by-komingh.
i. Arb. pat huys dat is gekuyft.
i* Arb. Den Man iàl oock eens tappen;
i> Arb. Comt Ioffrou Saer eens fien wat datrer is gefchiet?
Syn Dingen is al wegb gy comt te laet om niet.
Saer. Soo weet g'er oock al van dat Dingen is gaen loó- pen.
i.Arb. Ons leden füllen dat, geloof ick. lang becooperi; z.Arb. Ick fweetgelyck een das, den Rugh dieftaet my erom En. neemt het ons in't goec, wy arrebeyden dm, Den armenblootecoft. a· Arb. By dagen, en by nachteÜ Bereette wereken , en op neringe te wachten,
F s i.ÂrSi
|
||||
|
24 GIERIG HEY DT.
s. Arb. U Swagers fchae die is ons hertelycken Ififet:
Suer Daer fit den Ouden Man.
a. Arb. Het Dingen ftont gereetj
De Bedden opgered t _, de Koecfen uytgellagen ,
't Was mäer te langen ,en <oo uyt den huys te dragem
Saer. Gy ipreckt van Huyiraet, en ick ipreeck van DinJ gen Nichr.
ι. Arè. Wel Cala: re heeft fyη goet al uyt dé huys geüchtΛ En in een ander woon i'yn Dingen in gaen letten.
Saer. Wel S wager hoorde nietgy meught het noch belet-' een Dat altemael het goet niet uyt den huys en raeckt.
der, Ay Wee ! wat ongeluck my armen Man genaeckr, Kas loopter faem naer toe, want ick benfoo verflagen.
De beenen foiiden iny tor daer niet willen dragen :
Metd'Huysimeropgecraemt j verdocmelyck geipuys.
Saer. Com Svyaggr, gaetJQO langh, maer gotdé Man in huys.
Gier. Hon , laet my fitten; want ick veel dat almyn Darmen A y my, wat fteeck is dat ^gelyck te famen fchafmen,
DINGEN, PERYN , BYKOMINGH.
T>ïng. Τ 7*7Eet Vader 't ongeluck, dat heden weder
V \ voer ? G,->r.Weet Vader t'«ingeluck,maer veel te wel gy Hoer.'
JV.svËn is geen Hoer, maergy geen Vader na behooren
Die met u booié tongh u Kint noch fuit vermooren Het ismyn Peet, ick ben haer fchuldigh voor te ftacn^ lek gaén haer Geeftelyck foo veel als Moeder aen. Tiwg, Godtkent d'onnoofelheytalmoetick agehengen.
Flor. JK wil over dat gyzytu ν veer ter Eeren brengen.
Ding. Wat over dat ick ben , ick ben voor u te goet,
Neen Florisdoet om my toch geen verlooren moet J Want of gy my miftrou, of comt genade fingen, Al d'EerofSchand3 en raeckt u geenfints meer van Dingen. ^T' |
||||
|
GIERIGHEYDT- 8*
Sut.. Svvijght Nicht, gy zyc-fyn Vrou í í ick heb u hein
belooft.
Hing. Wel hebt gy uwen coft naer fynen tant geftooft Voldoet fyn appetyt.
Ter. Ay uil wat ieker Saerken lek wete voor u Nicht al vry een beter Paerkea
s*er, lek hou het aen myn woort ter. De lieden vandeftraet Die hooren ons al uyt, en lacchen met de praet
Diefaeckdie dient in Huysgedaen, of wel »eikten.
s«er, Com S Wager, of gy lyt bedooyerten bescheten lek m:iTe myn geduit, u Out en itramme LyfF
( Geloof ick ) is by na gelyck een Deur lbo ftyff
Van cou.
*«r. Op op G«r. " Weghwegh.
Saer. Com'help wat lieve Vrienden.
i. Arb. Nu Gierigaert lieve maet
ï. Arb. lek fal u Broeck op-bin den De Broeck ift vaft, com, com
Gier. Rabouwen moeyt u niet s"sr. Ay Vrienden kyt hem wegh, de Man is vol verdriet.
Hy weet niet wat hyfeyd' Dragen hem gelyck in buys.
*· Arb. Wel aen dan'laethcm ifa"gèq. ?*f. Moort, Moort, Moor:, myn Dingen, myn Dingen.
■"'»g. \\y Hoort hemclagcn O« my fyn Dingen» ach wat overcomt de Man- :
*er· Wat lotte grilien,en onftelt u daer niet van.Bi»»?», Nbghenste õ õ ô _k o m s t.
R O Ì Â E R T.
*■**"■ F*\ At overgroot gerucht» fou licht myn Woordt
■*-' doen breken Dat ick rnyn Engel gaf : van nicvers in te (breken En bfyven buyten reeckx» en al om beters wil : *clc was een woefte Galt nu ben ick tam en ftil En |
||||
|
$6 GIERIGHEYDT.
En ben gehoorfaem aen een Aerdigh, dier geteugeîe
De vlugge Cupido heeft my geheel ontvleugelt. En onbequaem gemaeckt door lhelheyt my t'ontgaen Doch k'bpop het is om myn,en haer geluck gedaen : Maer wat behulpfaemheyt was my dat oude Peeqen En ftelden my haer voor gelyck een lacker beecjen. Prees alle myn geflacht, maer in befonder my : In dees gelegentheyt was ick niet Luy daer by. Ick druckten d'oude Queen toen veelmael op de teena Tot teecken dat ick fou haer Loon daer voor verleené Want die niet ruym en isin't geven, noch gefegh Dat loonen volgen fal, die doolt ten halven Wegb. Het vier ontftack haer jeugbt dat 'duck m y la verkeJe Jtehoudelijck nochtans datfy het nieten meende Indien haer Vader niet het Houwelijçkgoet en vont» Or'by gebreck van hem,fop reden dat verftonr. En dees voofuchtigheyt doet my haer waerde kennen? Maer die lbo verre comt fal haer wel meerder wennê"; Hoe tiert den ouden Man : ick magh naer haer verbien Niet ipreken in de faeck, noch oock niet laten fien Tot nader weet, hou hou, k'fou aeh de Vuyles hoopen Xicht boven myn geliick een paer Btau fchenen loopë* Stoet met den Voet aen het Kiflien.
Het rammelt, ja het clinckt, h;t is een cleyne cas Het waer my rapens waert foo't vol Piitolen was Want ick ben opgeiètloo't Houwelijck comt te lucké De moeyeniet eens te doen naer een Piftool te bucké : Het is getviehtigh, en al even-wel t'js war. ÏSJulichtmy Mane-fchijn,wie feynt my defen fchat? T'is çlinck claT louter gout, voor eerft een Avare keté Met een Medallie aen , dats gout, dars gout, te weten Vol, vol vol ha ha ha, dat fchut my d'Arremoe À1 wat geenMeefter weet dat comt den vinder toe. 3inn>n,
|
|||||
|
THIENDE
|
|||||
|
GIERIG HEYDT. 2f
THIENDE ÜYT-KOMST.
FLORIS 2. ARBEYDERS.
Jh. "Ι Oop loop na't Dnlhuys om den Vader , met de
·*—* Boeyen
J · Arb. Ick k'vvil my mec de Vreck noch oude Geck niet moeyen.
a. Arb. Het is alleen op ons geloof ick dat hy't heeft *-Arb. Om dat vtrhuyfen »Al wat ons ce ν vereken geefc Is vvilcomjt'vvaercen Sotdie't Brooc uyt fyn Schrap- praey „ ftiet i'Arb. Gevoelde noch de Clets, en overfchroom Lab- baey,, niet
* · Arb. Ten vvaer iyn Ouderdom , hy hadder oock van g'hadt
a·. Arb. Maer liet myn handen fien, hy crabden als een Cat ï/o. Hy licht op'cBed'daerommetTouwen vaftgebondé λ. Arb. Wat gingh de Dochteraen ? die heeft u door ge- fonden
IL·. Het raet'len is gemeyn by een gebeurften Pot, De Deur gaet vâerdigh op die maer en ftaet op'c îlot , Een Dochter die haer Eer gemift. en oock haer reden Die is als fonder flot, en ionder vaftigheden. ι. Arb. Gy doet u Vryfter veur als vvaett een lichte Daey F/«, lek vvift niet dat het was een Appel met een Maey« 2. Arb. Svvygh fvvygh de Dochter is als Dochters toe be- hooren.
ï/o.Dat heb ick oock gelooft,maer nu'k geloof myn ooré Doch dat verhaei is langh ten dient hier niet op ftraet, Een ftoop ten beften com *'A"b. Die met Blau fchenen gact En vint geen beter Salf om die daer op te leggen
Als iuypen. dat hy barft j en dencken fonder legghen. Binnen.
|
|||||
|
E 4 ELFSTE
|
|||||
|
m gïerîgheydt.
ELESTE Ü Y Τ - Κ Ο M S T.'
GIERAERT met teu»en »m de Bande»
SARA DINGHEN PERYN van achter, nae*
Roepende ghelyck.
Gelyck. fj Out hem vaft houe hem vaft
G ter. ÎjL Gy Pryen Iaet ray loi
Laet me Ioslact tne los gy helfe Rafcrnyen
Laet me los» laet me los, ach laec my toch betyen. Ter. Gebiiereo ftaet ons by
Gier, Die Hexen iîen niet ia
Wat dat my fchort, ick dou-der een het Hert in.
Hy is lo:t Saer. Is dat een ftoot ay my
Ding. t'Is om een Doodt te haekn
Myn Vader
Gier. Laet me los,.foo fal ick u betalen.
Ter. Gy fyt befeten of ick moet het niet verftaen.
Ciir.Nii is het eens voor al ommynen al gedaen.
Vint den Schat tuet. Ick ben ellendigh want het is my al geftolcn Myn Dingen lang h bcwaert? waer fulde loopen dolen Hoe fal een Lichtmis u veriuck'len. hoc verjaeght Van d'een in d'anderHantjdaer gy noy t dagh en faeghr. Want altyt by het Licht te midden inde Nachten Als't inde ftilte was, toen moeft gy my verwachten·· Wantal onshandelingh was tuffen u en my. 'Noyt Ooren hoorde, noch oyt Oogh en fagh, hoegy En ick, gevrienden waert, ick can't niet af-gemaelen Ten con noyt in verftant, noch Menlchen Herten dalc Hoe dat ick was vernoeght met myne waerde fchar. Ter. Maer laec hê wat geruft hy icbtiert iynHerffèns vvat
Gier, Beftolen, en berooft, wou nu de Duyvel commen
£n wees niynDingen aen,ick wou m'er om verdom- men. 1<*en |
||||
|
GIERIGHEYDT. S*
ïck heb npyt Sali^heyc betracht, noch ick en wout
Geiooven dar bet was, als in her fay ver Goiir. Ach myn geftolen Schat, myn Dingen,achmyn Dinge Ick ial om uwen 't vvihnyn lèlfs den Hals om vripgé» ??»:. fihy roept om Bingen, en u Dingen die is hier
Sae"- U ycielheyt varï Hooft door allen dat getier
Maeckt dat gy niet en kent, u Dingen, noch u fèïvcn. G'«r. Wie beert myn Dingen in de Aerdegaen verdelvea
Ç Was hier op deie Placts, hoor hoor, het gater Hoi „er·. lifter fpreecktu Dingen aen.
**«-. MaerfuffeLoterbol
%er is u Dingen, daer
cter: GefloeckreToovereflen
uie met u Tongen Nyc veel ièherper ais de Meiïen. ·.
Loopt Binnen. ™· Hy fluyc ons iàmen uyt
*!'*£*. Ach Hemel ftaet onsby
**·■ · Nu Svvager laet ons in
"»"· Hier ben ick op myn vzy Vyt VenHer.
Ick con noy t beter coop als na mijn felfs verhangen ^y dee'c uyt Caricaet die dele Touw giugh langen Tot myn behoeven, want ick Hongh mynlelvea noot Een halve ftuy ver vvaer te coftelijcke Doodt, ^et Leven is m' een Walgh nu dat ick ben beftolen ^e Dieven aen de Galgh en aen den Droes bevolen „ Dinghen Op haer Knien.
™Ζ· Achlieve Vader ibo dit dan om my gefchiet
Ick bid* vergiffenis, en melt toch u verdriet u Dochter heeft haer noyt aen Eerbaerheyt miigrepeft ^'r· Ia lbo Nicht eersgenoegh en iyde tnaer geilepen.
'ns. Aenhoort myn onfchulr, en bemintuS3ligheyc 'ivi' Gy fyl^ct D'n§en n'et ^at my ^e Doodt bereyt
Maer t'is een Kiftien vol met Gout en met Iuvveelcn. Daer gy |n fthuldigb fyt, dat ick't heb laeten freien. mg. Maer Vader, dat verlies is minder als de Ziel >er. Voor die het dierbaer Gout ioo niet in vvaerdé hieï. BY-KO-
|
||||
|
9Ö GIERIGHEYDT.
S0MBERT BY-KOMIN GH.
Met het Kifiien. "Rom. TT TT At nootlot parft u om te biddè" en ce knielé
Ding. V V Myn Vader wilt figh felfsmet eygen haßt
vernielen- Hyrniiteen Kiftien. "Rom. En wat Dingen iflèr in
Ding< Vol coftelijckheyt en Gouc
Rom. Soo Vader is van fin >
U toc een echte Vrouw aenmy te willen jonnen
Hy fal gemackelijck die Schat weer crygen connea Ick hebt gevonden. Dhg. Soo gy dit myn Vader doet
Myn Lichaem is voor u, en ai myn Vaders goet :
Ickfal die Weldaec by myn Leven niet vergeten Het Gouc en lyc geen roeit, en hy en fàl't niet eten* Myn Vader fiet eens nyt, dit is den blyden Nacht Die al u ongeluck heeft: in geluck gebracht. U Kiilien met u Gout is wederom gevonden En van ren Engel hkru wederom geionden. Gier. Myn Kiftien Kint? Vyt het Venfttr».
Ding. ' t'Is hier
2W>. Ick geeft' u weder maer
TJ Dochter fraet s'a af ick mangel die, om haer
Gier. Doiynen Dochters oftfe met Proceflie gingen
Die mangeld' ick geiyek om iiilck een lieven Dingen Ick corn^ ick com U by. (Valt vande Trapfen -aan binnen* Saer. , Wel nu fal't ommers fyn
Dat "y foo ichierloosnaemt toecomende Coufyn.
Men magh wel leggen in het vryen ftekeii euren Van dus of iöo gefint, het vryen heet: fyn uren Rom. Dat woort van Dingen heb ick toen niet wel ver-
ftaen Al watter is gefey of vvatter is gedaen t'Is alles mtlVeritant mits ick geen Dingen kenden Die Naem die dienden my om'tfottien voort refende |
||||
|
GIERIG HEY DT. 91
Säer. En hebde danhaer Eerjen Maeghdom niet gefchent?
Haer opgefloten dac gy aen my hebt bekent. SiffliOm dat gy, Ãïï gy feyt, u Dingen had' verloten
Soo was ick heel bekeurt, en hebber me gefchoren, Maer ick en kenden toen u Nicht noch Dingen nier. S*er.Och Nicht ick hoor t'is al door mifverftant gelchiet '
lek bia* vergeeft het my ick (peelde rechte bot,. aerdt Ding. Als ick hecfegghen moet > ick meynde dat ghy loc
„ vvaert. Het is tot tr.yn geluck, geloôfick, foo gebeurt. t*r. Gy hebt den Ryckdom met de Dochter wel gekeürt
pi»g. Myn Peecjen maeckt myRyck,datfou de coop iicht
breken. Saer. Men vint geen Sotten, die in fulcke Sots-cap ftekea
Rom. Indien haer Ryckdom í veeght,hacr deughc vveeght'
boven al Waerom ick Dingen om geen Dingen Lieten (hl. X>»»£.En't fal my totter Doodt aen í voort noch Trouw
gebreken. "Rom. Daer dient een foencjen op.
Rer. Dat mocht niet bly ven ftel<ea.
2>'»g. Myn Vader toeft te langh.
Saer. Hy graefc í veer eenen Ñ oc
Offluycfyn Kiften, en Schrappraeyen in het lloc
Ofgaet beiichngen al fyn verborgen gaten Eer dat hy jemant in het Huys fal willen laten ïer. Daers jet gevallen, ioo ick flaskens heb gehoort
I>ing: Myn Hert wort cout
1er. Clop clop.wat let het oft m'hem ftnort
Saer. Het valt in myn gedacht dat ick hem heb ontno.nea
De Sleutel van het Huys om achter in te comen Peryncomgaetmetmy. Gae» binnen. Rom. Myn vvaerd' is heci ontitelc
Ï>ing. Myn Lief ick can niet min als my de fchrick inbelt
Rom. Soo fal ick dan als gy, oock op u vvefen-paffen.
Want t'Houvvelyck dat fyn twee handen die hun yvaiTeri Ding,
|
||||
|
f)i GIERIG H E YD Τ:
l)ing. Hoe ichrèeuvvc men binnensHuys, ick vvas çlsit
wel gewoon Maer evenwel ick hoor een alderdroefften thoon. PERYNE S A R Α Β Y-K OM ING&
S#er.T Τ Vader die is Doodc gevallen vande trappen
kJ Ick heb foo menighmaelghejfeyt} ay doetiè lappen ^'"gt Myn Vader, Vader Doodt. Sinne» met Rentiert,
Saer. Peryntjen Peetjen gaet Pit ong'Iock niet op't hooghft' terwyl hier gheencà
Raedc
Voor iyne Ziel en is» dat can tot voordeel wefeö Want alle quaetis quaet,'maer die is raéeft te vreiên. Hier comt de Gierigheydt tothaer ellendighendt En het verichraf'eltgoetgelyck liet is gewent. fer. Den Vrecken Woeckenacr geen Zielens Schade.,fiets Maer Deught alleen op winft van Godcs GbenasdI Liefde doet Sorgen.
G. OGIER. FINIS,
|
||||
|
ÖNKUYSHEYDT
| SPEEUGHEWYS VERTHOONT,
Op de Kamer vande 'VIOLIER. E
Den 18. October Anno 1646.
BINNEN ANTWERPEN; |
||||
|
ffajy: Bon.lia.-lf, inventer r,fj?eeii
|
|||
|
VOO R-RÈDÈ Κ; ,
Tot de goet-willige Aen-Hoorders, in'£
laer i^.opdeKamer vande VioljerE· ΛΎ Ek Hyßory-fchry-ven'vereiteren dat by de Wide Rotntj"
' nen (eher tyden waenn vrnriwineertin welch?ft huti' neflatven de vryheyt tot alk ongeregcttheyt toelinen^ ende ah h ten hoch^tii 'üan alte mijbrnych,en waeren brachten jy hiW' ne Kinderen in ïegenwoordighfj!. der [eher ^ niet opdat fy 4Ψ emerevehheyt van hun ahfraiy (onde leeren,?mer omhtoi Φ ■ieehtchheït (tende) vande felve te doen grouwelen ende oma>eti' »ra! t'Jelvejyn wy nu ttyt-beldinde mdeßaeven van de onp' fchiàje pnâe van Çnk"Vbeydt, gelyr^men bevint foo in ak ■ jnncqite ah moderne Comedy ende- Hyßory-fchrybersßw de t)" ramiye van Hero, de ongtßhichtheydtvan Heliogàbalm ede andere , ah de detigh'(amh§yt van Aligiifim, νφφη/ι? φ· Psr?ebeekendc beschreven fio wel om de qitaede van ghene te verworpen ah om de Der/ghden der defir aen te nemen. Maf elfoomen g!<een bef mette Voelen fonder β ancien ca» beroeren > •Dielmin iß ooch, mogclijck yen van de Onl\uyéeyt uyt te werc- genten fy die van y der eenongefienheyt verwecke, toch te be~ ter want dit in etrbaer Oogèn geen fplinter en [al maei\en,eri' èe\n bedamfte can het eenen baUkweirm.Minalkwenh^ vanbegin tot het eynde defer Comédie geen behoorltjckbeydt Ψ inleydinge tot ontucht ( door vriendeltjchheyt xvaer langhsdefc grouwel fynen we»h ts nemende jra jal verthoont worden- trsaer ha <mgefontße,gevarehjchfle ende ten hooghden het o»la' li'Me : ende dit alle* niet ten halven ghenoegh, want Φ*?. Lhoon de verderjjenis en tyâelijcke welvaert en eere hier verlp' ßenjoo en canmm degompekn vmde eeuwighe verdoemen' |
|||
|
VOOR-REDE N.
»ff menfcbelijcke verßant niet gb:noegh infcherpen y die daer
to&er mott volgen : ende dat buyten alle ewyfei, want in vele fonden en mifbruytken vervalt wen door eencjcbynelijcke Φ *»·* leydende oorfaeek.exsah dootflach tiyt thoren door de tochten ν an gramfcbap, tot de drcncl\enjchap allenskensdoor de Joetsgheydt tnfmaeck van leckeren dranck, en wyn &c. Maertot de Qn- kuysheyt ßapt den Menjch henen met nticlftere verßant ? met àeeflige moetwil, ende bertneckige voor-weet ,een finde tc^hen Code den beyligen Geeß. jîlle eerhaere^ ende detighdighe loiif- froumn, endt maeghden3fidlen hun niet beigen àatmen hier de ontmbtighe en verdoolde Vrottperfoonen is wat dapper overha- lende in bedriegerye aenlockittgen onder verfchty den fcbynelijc- beyt ja oock. onder voorbelt van aenghenomen deaghden : ver~ wits allen dit mede is dienende om de eerbaerbeyt, ende ktty^heyt Van alle wel geregelde tegen defe endeughtfaemheyt als het licht tegen de dityfier nis, ende den Diamant bygelaste doen ityt- munten. Vfy verhaelen hier vele Jammers, ende catyvigheydt de Mannen uyt defe beeßigheydt overcomende om te brproeven oftmtn by uytbeldinghe van de daet con defelve afleyden vatt het gene daerfoo veletrefjtlijcke Predickcrs metfoo vele heftige Sermoonen en redenen ( wetende defe fonde al te veel ghemeym f» 'm gebruyek. is ) gehen fanden afhelpen. Wy Uiden dan vol- gens defc waerfchouwinge âefen onjen arbeyt tot eenen Spiegel **willengebttiyckenyende met behoorelijcke difcretieaen te ne* m*ngelyc\ dieaen V. E. met hoogbge goetgunßigheytwort ge~ 9Sm om te verb/yven V. E, |
|||||
|
WAERt
|
|||||
|
WA ER SCHOUWING HE
À E Í ß> Å
GÖETWILtlGHE
Ô Ö E-H O OR DERS
ÖVer, dcfe uy t-beldinghe die wy dö'eh
RAECKENDE DE SONDE O Í Ê V Û S ri Ë Y V f
Ghefpeit in't laer I681;
Op de Camer vanden Olijf-tick;
ir* T S vie'r-en-dertkh laer' gheleden hat wy [pelden
X S Onkuyfbcyt oft Thoofteel des Schilders : en verbetdeft
Die grouwëlychf fond' naer mis vemoghen nytl Wy hadden cocl(t gheluo\, fbegimfcl en befluyt Beviel de k,enders wel: foo Gheeßelyck. ds Vfcirelyiky Vermits, behaeghen miß , en aüe dingh foo deirelyck, Hatr 7xiel, en Lichaem eynâ' 't is tpaer wy brenghen voort, fan deef' vervloekte pefi dat noym en wordt gehoon Cp Vreàkmten ficel : cm dat de weerdigheden Van Jttlckfi mannen y met beßaen^ onnutte reden Te fprechfn, want die (loei de fuyverheyt betaemt. •Maer even-wel die fond' wordt altyt iiyt-geblaewt, ¸ç foo de eerbaerheyt van fiilcke wy(e tonghen Vyt fchaemten lieten , voor de fimpel ende \ïÞöåç Cnnoofel ooren,'tis vosrfeker datier gheen Berifpelycker fond' foud' fyn als dees' alleen En wea$n door berouw' de fondaers uyt te trh\en\ ¸ç tfyfeff wat ait ojiaedt al quaelen can verwccfytt' |
||||
|
VOO R~R EDEN.
'Maet foomn heeft çbefeyt den Boel gaet dat voorH
Die wel he\eeren wyfï , meer myt de fikery.
Tah een Tbooneel meer ruym en vryheyt toe-gegeven
Oder de Poëten met de jennen vrytr leven
Dat fpKffkf wat niytncr : en bet fchyvt kim toe-gejlaen
AU VVeiseldts fynie met de Weireidt om te gaen.
tomen nat alleen met ivoorden, màer venhoonen
Een re/* ghefehiedênis in veel-der-leyd' perfbtnen Heel fchanêgh als een walgb voor deughdeiyekf Hen Om dat men jou verfekil van ftaedt en denchde [ièn. aïirckjt wat een droeve wtegh, met ongtfonde ßappeit iV GoddeJcefe gaen kneden langbs de trappen Der eemp'ghe aitydernis, ter-wyl bun hert verteert Hier in een corten tyt, die knghen tyt begeert. fy vpcnftbt/i Ιαηφ:ϋ tyt t'è leven , in /y fchoitwen De orondt van't leven, om een leven op ie houwen *' Sy danfen tnr.t de dooit, en (pelen met htm lyf Vergden in vtiy'igbeyt van Duyvds tyt-verdry f. Toch 'tfal de cerbaerbeyt fcUtr vremt aen d'ebren tuytcfi D« naem van boeren, en een vuylen hoop der gtiyten *e ßen^ en hoor en ι want het is een kpt gbeivis Daer niet een eerlyck, mer.fch hy uyt te kjppen is. Verheitght ii in't ghclttck dat Godt is by u bleven •E« u tot noch beweert van fob rampfaligb leven, * En is gbeen fond' te jien , noeh weten , alfmen i»en\ Vehaeghen ayt ds wili en valt in ghren confeni. ' En die [on iponderlyck. in boofhyt fich hebaegben Dicaenfio droevigh eynd' genegentheyt [on draeghe?u Dtei oordeek redelyck. want foo gby't wel bevat Gheen droever thoon als dit heeft trem-fpel myt gebadf. G PER- |
||||
|
PERSONAGIER
Jan de Quifi , Een oude Man.
Lîvijn, Een Hoere, fijn Baftaert.
Gores de Qu'tfi } Sijn eyghen Sone.
Adolf, Stief-Vader van Litijn 3 Tim^
nierman. Petronel, Een lichte Dochter.
Sandryn haere Moeder,
Wouter haeren Vader
Speelt met den Avondt.
|
||||
|
Ο Ν Κ V Y S H E Y D T.
EERSTE U Υ Τ - Κ Ο M S T.
JAN DE QUlST.MÉt LIVYN EEN HOERE;' % Yn Engcltjen waer is den gahck? houdt eeii
jy weynigh (praeck félck gaen mynder vaerden ________ I Msèrt'js een vreemdefaeck
i)ar: de Maeghdekens altydtlpytigh lyn alsm'hun teir
» goeder trou wen
Yets bckefdclyck vraeght ·· en teghen d' onbeleefden
houwen ...
s* Hun goedertieren : comt hier rriyn treufeltjen en i'préeckc my toch eens äen *«y». Ick lal moordt en brandt fchreeuwén, oft !aet tny daJelyck gaen
*,«». Wel Liet k'cn doen ü geen geweit , een Lutsken met manieren
iivynt lek Fegh a laet my gaen oft ick fal luftich tieren. Wie meynde dat ick ben, Hoer oft vod' i
ï*n, Maer fchaepkeh, wie ieyt dat t Z-'vyn, ick heb dier altydt toe te eeilycken Hert gehadt
AI ben ick Arm ick heb my tot noch toe degelyck ghe- dragen
Maer diearmoey.die armoey. dieibu jémaht wel jagen Daer m'een Hoer worden fou ***· MynSuycker mondeken.gy lodder-haef Klaeghde ghy van Armoey dat waer een dinghen dac
fond' waer
^oe fulcken knapfen dier t fiet, fiet, in alle Eeuwen • ,Is Bermhenigheydtgoedt ge weeft Toont haer Geit* ^%νη· Myn Heer ick fou wel ichreeüwcri
Van foo veel Ghelts \e (knals oft ick eenOyvaèr in
een Swalutnen neft fagh
Ift oock al Sil ver ?en ift niet vals, als m'hec fiet by den |
||||
|
loo onkuysheydt:
Jan. t'Syn Spaenfche Matten van 't befte Sil ver : niette
houwens. maer wel mefpelen
lÂvyn. Wat fou ick moeten doen om die te bekomen lbn· der te ftelen
Z<»».Com gaen w'eehs t'iaméopdeBorsdaer fullé v»y rap Aecoort fiaen
Livyn. . Men doet daeriavonts geen Coopmanfcbap Jan. Alle tyden fyn goedt om bet nootfaeckelyck voor te wenden
Livyn. Soo iàl ick mer u gâen , maer verbie myn Eer ce lebenden * £»'»»*»·
TWEEDE ÜYT-KOMST.
GORES DE CRUIST. Gores. jS An feigen de Lie' maecktu niet gram^GoreS
t~/ gy valt beeluyt u inoefteren
Gy fiet lbo mager, foo vies, hoe cornet ? gy moeft u be»
ter kotfteren
Gy moeft dieKoten met Vlees vuile en u felven deupjt doe g' En wetet niet, denck ick, ick ben foo kort geftooft ge- 1) ck een Veneiben
Içk bebmy lbo'laten bakeren dat bet wonder is dat ick niet begin te vetten
. Want içk heb my les weken te ftoven doen fetten En 'gediirish Mondekens maet geten voor remedie vaa een verflymde Maegh
ÎMet een ihipken Brooten met wat Rofynen en twee pot« ten Sais quam ick alle daegh
Nettekens toe .· ick dacht toen fy my inde Kevie foó nau fetcen „ wouwen
Datfc my wel ter deegh gaen vetten,, fbuwen .En de Menichen eters naer Indien i'endé voor eenPrefent Maer k'werd' haeft anders gewaer : daer dacht ick inde Pockariustent
Och hoe gjelucfcigh fyn fy die hun Difciplinen Die c'Lichaem catfyen om'ceeuwigh leven te verdienen Tjfani
|
||||
|
ONKUYSHEYDT. rot
Wint die hop' fterckt den gheeft darmen t'lichaemcan
Weer-ftaen ,
Maer ick mocht voor myn penitentie v?el van mondt ter
Hel gaen.
En nochtans !y ick een Penitentie die alle penitentie gaec te boven , ■ *
°ock en ïft niemant vvys te maecken als die felfs hebben
fitten ftoven
Als die Duyvefe Martelaers, die foo moruvv' iyn als een dooi'fworen Offen loos
£>ie arger uyt hun Backhuys riecken als een Beirftee'ckers Kruydaos:
*>aer men geen vrees voor en heeft datie jemandr. ialkn de keel af-byten ,
En oock datfe jemant veel flaen connen fonder den arm
aftefmyten.
Gelyck left mynen mm tegen fyn Ionck Wyr krakeelden om'c fcherven van een lop
Endoor baeftigheydt vvierp hy haer dea Hoetmetden arm naer den cop.
Den anderen oock fey ick : neen fey hy daer moet ick die albaften Poppen
Die treufekjens j dieHoerkens noch wat me onder hun kincloppen
Tot tcecken dat ick noch een cudt Voer-tnan ben . die noch (öo geeren boor hec kletlen Vaode fvveep
Want ick ben,iulckcn Wey- man, dat ick fulckin reep En Weyighe Snaer falontbieden,om myuyc telichcen,en coragieren in myn fterven
En als ick inde Hel com,moet ick dan geen Hoeren dervt? Soo ifteen cleynfoch.datht ick hoeiullen die gralibelaers Van die Duyvelen naer defen Vogel grielen. ( die fielen S'En meyntdat niet( fey ick) dat'uden Hemel daer voor bjefcherm.
Ick ben heel kouvorftigh ( fey hy ) en inde Hel daer is ' het vverm. En tervvyl dat vvy befigh waren van Hoeren en voddea tefpreken |
||||
|
rpz ONKUYSHEYDT.
Soo valt hem een Catbernop't hert,en isicffensdemooit
gefteken
Gelyck die van ons Gilde meeften-deel gefchtet : Wanteen natueilycke Doodt die en achctn vvy niet? De Hoere-jagers worden meelt den betk ghebroken van Duyvels ott van Menfchen ι
Maer van de Pocken te derven is de foetfte Doodt die fy
connen yvenicben .·
Waottervvyl dacfe gaen qnynen en quelen,foo hebben·? ie in pkets van een gebedt
Akytin't ehedacht de vnendelycke Prydie's hun heeft aengefet
Met duyfent fegeningen van de Duyvel moet het vereken haelen,
t'Is oock qualyck gedasn datmen plcyfieromGelt coopt» en met d'ellendige Pocken becaelen
Dan laeten isgoec vopr't hangen, want vvy vvcccn vvel iulcken vyvers fulcken Vilch
En't is t'fekerfte van al datter af te verwachten is En dan comt d'armoe , eilend', lpot, tn lcnand.' ons ibo, tacken,
Datmen ( met OorlofFgeieyt ) ons de Secreten verbiedt om op ce kacken :
Jeaelyck Ipoiit van ons: ja de Hoeren felfs, foo haeft vvy fwapen van't Geltlyn qavt
Feiteertie dan eens wat : ey,ey. jiggenfe t" en is nu geen tydt
Dacr nseft gecftirc twee ftucken voor een cleyn gelleké Ommersdan ïlinen van de Sots cap het aldergrootftc Bel- lt ken Ia de duyvel felfs geeït met ons,en het is dan al maet „ at Ba de duyvel hael de duyvel dat hy roy den raet,, gaf. LIVYN , een deel longen Stemmen roepen van Binnen.
' R Y-K O MI Ν G H. Stemmen.îl Oer, hoer, hoer, hoer
Livyn. Ci Gy fielen, gy dieven , ghy galgen A es, laec iny gat-ngyguyten Br^ndc |
||||
|
ONKYÜSHEYDT. 105
Brandt moordt, moordt, moordt, help, help, help, ey
my Iono-ers laet myn tuyten 1 Los, ey my^ey my , is dac een clets ghegeven ' moordt moordt , ,
Gor«. Rabauwen wat meynder med'?voeten voor t gfldt,
voort, voort,
Wat fou men de Meyskens foo fleuren ?gy mooght dea tydt noch leven
Dat ghy al η Ouders middelen fuit aen de Meyskens gheven
En 'lyen om hunnen't wil noch Armoey en ellende, tivyn. Waer ick my keer waer ick my wend' die longeis fyn m'ontrent
Stemmen. Koer, hoer, hoer, hoer -Gores. Comt maer eens by hebd' jemant t'hert
St"nmt»."üoex, hoer, boer, hoer
£%o; Als gy maer hoer en roept, roept u ielven fwarc Dac en let my niet
G<"-fj.Als gy lied hoer roept bedenckê moeft daerby„iyn
Oft oock geen hoeren in u naefte Maeghfchappy,, iyn.
Liv. Dat's wel geleyc? Myn heer gy oordeelt niet vcrftanc
Maer den Naem van hoer te fyn en acht ick nu gheen
fchandc
Dan foo «eerdig-h, dat veel goddeloofè Boeven hun nieten febamen ,
Inde Kercken Godts tot hun verdoemenis de hoeren met hun namen
Te tellen,en beclagen als'er van'c getal der hoeren een wordt geruit
Seyt d'eenibufe weldaerter Kercken fyn 'dat ick'c voorièkVr wift
Dat gitigh'er naer toe: want s'is iulcken contentemeat inmynwefen.
«'is al dat's die faaer, en die fluyp,in pïaets van jet te leien :
Veel fchynen Chriftenen, maer het fyn hoer-eerders - Want s'eeren ons, iy dienen ons.en'tfy η ons ßaet ver- meerders. G 4 ftaae |
||||
|
■ίο* "ONKUYS'FÎF VDT.
Ha de hoeren lullen noch een fecktemaeckcn met dnt-
vtls help
Want s'hebben by vele voordeel, hoe wel oöilommert meteen fchelp
En eerlvckëdeck mantel, van d'onnoofel tebeicherffié Een Dochter vande'Óild' vintmeeftendee! «htfermen Tegen de gevveldenaers : Met Geit, en met praCtyck , • gevcyftheyt , maeckt de dril
Onnoolel,dat,melydentheyt noch voor haer fprek&AVÏl EyndeJyck fonder weyighey.1t en icbynter, geen gcièl- ichap van weerden
In vergaderingh en Comédien vintmen hoeren gelydc Peerden
En w'en hocvens ons niet te lchamen,oock hebben wy delèhandt'
En het Root worden gedreven uyt der Landt ?d daer iip hals en been gebroken ,en lbo een eynd' ge" nomen
Soo dat wy geen vrees en hebben datlè ooyt fal weder comen Ceres, Laer my u eens beffen : ghy fyc een hoer gheborea een ftnn doortrocken vel g'Hebt eer gy Weireldt iaeght u eer, en fcnaemt verlo- ren , dat den ick wel Gy fyt als Anthecrift een fecle van bed-erven Een hoer die hoerçn looft, een hoere lult gy ftervea Schaemt ij' tyvW· Schaemen ? ichaemen ? dat hem een Ionckman lelfsfchaemt, Paer hicfen w'hem toe op, en leggen dat het de Liefde betaemt
Nienwigierigh alles t'onderfoecken, engheven hem fuyeken. en douwen
Waer med* dat wy ftommelingh te kennen gheven wat dat wy geeren ibuvven
En als wyeen woordt fp^ken dan moet'ereen Man een heel proloogh uyc vei ftaen (kerfaen En. voor eenen ilechc-acrdt nemen wy veel opiyncfl
|
||||
|
ONKUYSHEYDT. 7θί
Gores. Wy weten luttel hoe fwacr her is mét hoeren te
verkeereii Wy meyncn de boeren te brillen en de hoeren moetcu ons het brille maeckeri leeren.
s'En maecken d'a'er gheen fond' af van alles dat iy con- nen doen
Den afem baert een Kint by lukken vuyl fatfoen ïen Vader aliemaas Kint. £«*ƒ». Als wy jemandt too connen polies Dar heecen wyLecenten én hoogen pacht vertollen
Dat'svr" Privilegiedaerniemant cegbenencan fisons al g'oorlofc
Gores. Hoe maebmen dan e:n Man Een Kint t*huys fènden datfë van al de Werelc i'aepen ?
Livya. Hoort die met boeren verkeeren en by wil flapun diegetrooft hemdic, Oft de packen, oft een Kinde lil dateer verhael is en wat op fit
En fyn w'oock niet foo veel vveerdt, dat's om ons ibo veel louwen verdragen?
Ickhoper noch my η leven wel honden naer'tfmoor Bed' ce jaegen
Daer ick myn fpiculatie in fal hebben wat elck al't mynder eeren lydr. Çeres, Als ick daerom peys by t ick noch op myn tan den β o Barbier my dunckc dat gy noch al inJt werek fyc De droes had de vodden k'eu ial met hun niet licht meer tuynen oft heggen.
Want s'hebbent foo bont gemaeckt datme de Barbiers de gefontheyt ontieggen tevyn, Hoe u f f0re'. Ia my. Ltvy> He, he, he, he, prys, prys, prys, prys
Gores, Wel hoe gebeirdeioo ?
Livyn. Mynen fpeciael hebdeghy Îùîcke vruchten van dat
Paradys Ha gy fyt een borft dat g'ons vereert liever met t'beil als mee t'ilechtfte Voor |
||||
|
sog ONKUYSHEYDT.
Voor eenen Mothou wer fy.t ghy nu d'oprechtfre ",
Gores. Ten is myn meyningh nier. mee de vervlpeckte Peft En Ziele· kancker-fe£r van jemantshoere neft Te winnen mynen coft, en ilyten myne daegen .· Op dat een necker rey my fond' ter hellen draegen lek ben genoegh geftrafc ach ! dat men lbo verdwaelc Syn eygen Zielen-ftrop lbo hooghen dier betaelc,' Livja. t'ls quaet waetcr ( iey den Reyger) en hy coftniet fwemmen:
Als de Mus gecort-vleugelt is, is die licht om temmer*· Gy hebt inde Kevie fitten rriuycen en iyt gedweegh ge" maeckt,
Maer dat gy miflehien noch in een goedt vel ftaeckt En mee volle veeren waert , ghy heulden weer' met de rocken. :
Maer nu hebd' een galgen berouw' nu gy van een valt vande pocken.
Gores. Verwyt m'bet noch eens. lbo geef ick dat back» huyseen fne deur
Gy Hoer gy dobbel hoer livfft. Een Hoer ben ick,daer hou ick my veur. k'En loochen mynen ttaet niet als duyiènt ander pryc
Die heer ick pryen>die den hoeren naemen niet de daer, en myen
Die ons callanren af- fien , en bederven inde grondt, En ondereenen deughdelijcken ichyn doen grouvve» Ivcker fond'
Alsby onsoeyt wert bedacht : ocoften't deftoelen» en trappen
De wanden, en deuren, de koet/èn, en bedden clappen Daer fouwer veel beichuldight worden vuyl en onkuys Die fomvvyl Bordeel maecken van hun eygen Ouders Huys.
O maet.daer gaeter al ette'ycke niet vaft in hun fchoene Terwyl veel dcgelycke Lié aile flach en fatióenen Ι Van hoeren vloeckë, namentlyc die vande LepelftraeC» Soo vvetenfe iuttei vvat'er al fluypery en lift om gaeC |
||||
|
ONKUYSHEYDT. fo?
Dieuefteet woit'totontnchte.11 Botvery.
Gores. Ha gy fyt een arge en doortrapte pry Om tlac gy de Lien ν m u (out doen livygen Soo wik gy andere als lkhtvaerdigh betygen , Opdat hec tnübruyck van deie u dan verichoonenRm. $'VÏ». Dat ick by de Veel myn eer ibecken wou, lek ibumecgoet bevvys myuen hoeren naem connea
wederleggen:
Maer ick beken het feifs , en daerorn blyve'c een jege- lyck leggen.
Oock ftrecke'ttotmyn profyeen't brengt calante aea Want daer ick maer jevers over ftraeeen gat:η Daer hoor ick rny pryfen als een hoer van't hooft tot de voeten ,
Enibo my by geval Spélien met ballen en Violen ont- moeten, Den eerften thoon die'k hoor ( als oft uyt dat rammoer lHynen waerden N3etfi ghequeckt waer,want t'isal) Hoer, hoer, hoer ,
Uyt d'orgels, en moeièls can ick oock mynen nacm wel halen
En oock uyr d'eerfte'n thoon van d'ele Nacbtegaelen : Hoe wel vee! valfeh nyt-leggers feggen datiè finge», fuet, fuet,fir:t, fuet,
Maer tJis hoer, hoer , hoer, hoer ,dan wederom ander maecken difpuet
En leggen , dat fuet, en hoer , eenen naem isom datiy jeder juetigheydt bewyfen
Q'rts. Den droès die faïfe haelen die fulcken fuetheydt pryièn
Moort , inoorc , moort, ey my , Barbier. Barbier , barbier ,
ïs datpVr)j js dat pyn ! moort, moort, gy vereken gaeE "van hier
Enfpreecktvan dat fuet niet, oftmydunckt datden Ba r bier fyn tangen ,
Syn vliinmen , fynyfers, en poeyers en Cils-pot gaet langen 3 Soo
|
||||
|
tot ONKUYSHEY.DT;
Soo dat liehe my iulcken grouwel door een vier jaegt.
Soo de boeven, van de hei gelyck door de hoeren wor- den geplaeght O jammer, o verdoemde hoe falrnen u beclagem Dan my dunckt lichter den bram,als al de poeders, W plaefters te verdragen, Livy». Denckt dat ghy die noot ghekraeckt hebt, ea ver» heught uiu'e getal Die'tvoor ugeproefthebben,en naer unoch volgé fal Gores. Men fèyt gemeyne imert, is licht om dragen Dies Magh ick m'in dees vuy 1 ongefontheyt bchaegen En achten*e roor een Jentiligheyt gelyck de franfehep hetfeborft: Zivyn. Her is een dingen dat g'u nau fchaemen en dorfc> Vertreckt vvat, vertreckt enbelet my geen profyt Ick fal eenen flemp ten beften geven ift dat gy my niet fchadelycfc en lyt,
Daer comteen Qudt Sufanne boef die fchiet luftigh fehyven Obres. k'Gaen wat aen d'een fyd'. JAN DE QUI S Γ BY-KOMINGH.
Jan. Γ% le lchelmfe Iongers alimen vvat fou bedryven
*—* Wort men altyt'geftoort,macr hoe,lyde gy dat?
livjn. Hoe verachtelyck vraegb.de my nu , ghy u pleyilel hebt gehadt Vanmyii M-ieghdelyckcfuyverheyt, vantevooren ; Was't al Liefen hart : I*». Hoe, Maegbt t Livjin. Wac vraegh dat ick moet hoorer»
Wat over-comt my nu ? verlaten Dochter als ick ben
O gefchonden maegbt.' vervloeckccn tydt datmen nu geen eer en ken ,
Nu ben ick ecreloos en diefe my heeft beftaen te roovS Ift mogelyck, ift mogelyck, die willet niet gclooveri Och kk heb uyc onnooiélheydt nooydt voor perycke» van maus gegift Maec |
||||
|
ONKUYSHEYDT. ίο?
ftîaer îaefen, ach lacfen ? ick ben verdroncken eer ick
van water wift ,
Ick ftcrr van lchaemt, es moet het met bloedige trae-' neubevveenen ί«». De hoeren hebben twee kunften waer me datfe de herten als fteenen Betooveren lacht ,en morruw* >en doen gelooven dat fy eerlyck iyn,
D'itiyn hen sranen, en de tongh : fafy weten dit fenyn Beter als d'apoceeckershun drancken te mengelen , Soo, datie de mans gelyck de kinders rengelen Circe d'o jdehoer gebruyekten drandk en kruyc Tot ftofhaertoover conft, maer ooie hoeren uyt Hun mont· en oogen fulcken confte wereken Dat wie niet: vroom en is verandert in een Vereken Als een UïuTes Knecht .-maerick ken der hoeren rreck,* Wie hun bermhertigh is wort licht een hoere geck. iivyn.Ey , *kben machteloos u woorden te weerleg^ ghen , Maer wee, wee, wee u, ift dat gy meynt te ieggen Van my .· ghelyckmen van een Hoer met reden feggea mach
Vcrmaledydt de Hoeren, maer d'onnoofeleach.,ach { Datmen die onder't getal van een deel Fieiinné reken I Waer toe ben ick geboren ! och wilt my't hertafiteken lek faï'c u geiren vergeven. Iaa' Myduncktdatgymetmyfpodt iivyn Hoe dat mynhertte moed* is weet dengoedêGodf
Dat ick om myn (iel en liet,ick brocht my met eyghen handen „om ie». k'En weet hoe ick't hier heb 3 Îçk ben mei allen myn : verftanden „ ftom . Maerginghdemet om profyt bier flincken over ftraet?
"^••Geliefde wat te vraegen,vraeght dat m'en verftaet . ck vraegh oft gy niet en ginckom Pollen telbecken *>ivynt Ick ginck om eenen halven ftuyver boeck - wey Koeçkeii En die
|
||||
|
tf0 önküyshey-dt.
En die Vrouw' gheeft maer eenen Pol aifmen veel kC'
fteet
. Befonder maer aen dieiè voor vafte Calanten heet: Maer ick lou te vergeefs maer gifleo op de Pollen lek hael maer met een cleyn jan. _ Ho, ho, gy fyt ten vollen Onderwcfen.cn de Hoere fchool a.1 nvt, vaert wel
Want ick hou U vooreenargh.en Ann doortrockével Lir-yn, Och Sinjoör ick bidJ u?ke laetmc noch eens iprekc jan, Wat dientet noch gefeyt. lie*». De fteenen fuUen't wreken
Dat gy m'aenfier voor een Hoer .· verandert u propoft
Opdat de meyning die gy dfyf ,u niet den hals en colt. Jan. Wie töud' my dat doen.' u braven, u boeven i datft beginrien
Liv*;n. Hoe conde al dat quaedt vermoeyen van my ver- linnen? Daer ick myn Bloedt iöu geiren voor u {lonen in den noodt, Jan. En dreygde my daer ftrackx niet metcé hacile Doot? livyn. k'Hn dreygh' niet maer ick vreeft. jan Uyt wat reden ? iivyn Tck vrees, ick vrees,dat de aerd'die gy fuit betrede
Straffen falbef gen'ick u vergeef uyt de gront vanmyn Heit, , .
Want daer d'onnoofelheyr t'onfchult befchuldigr wert
D3er wagghek Huys ,en dack , en Torens, Kerck, en wallen
Jt d'Aerd'doetin haer maeghtot Asbéelfteden valleO Omfukkenlaiteringh. ..'... fr,,. My fchricktt'erbeénen toe
Daerfulcken Worm knaeght wort licht d'onkuysheyC
moe% Z'rvy». t'Gene dat ick iègh dat can ick wel bethóonén Uyt goede Boecken,tn menichte Sermoonen I>ie ick feergeiren volgh, midcsdacm'is ingeplant %an }onckx eer Kercken gaen, en nacr den Predicant Wel ti
|
||||
|
ONKUYSHEYDT. f.ï
IpFel te IuyitererijWant myn Ouders (den Heer heb hua
Zielen )
Deden my al d'Hiftoriê die inde Sermoonen voor vielg Vertellen, en brachten my op inde vreele Godts Maer, och Ouders, och Ouders , u Dochter is nu plots In d'onneer gevallen 1 wat baeten nii dedaegen Waerin gy voor myn Eer hebt forge gedraegenf *«». k'En weet niet wie ickilaen wil, oft u, oft my : Wantick wort defperact : en waerde dan geen pry Oft lichte ichuytjwaerom aenvecrde Gek.' gy coft wel dencken
Datmen voor niet en fou een ftuck van achte ichenckc t«w_y». Ick dacht,dat ick defen dagh den Heer foo had' ge- dient , Batdieu toe-maeckten als fynen goeden vrient Tot trooft in myn Armoe : Want toen ick my ginck beclaegen ,
Oedenck'et u niet ?feggende de Armoe fou jemant wel jaegen
Daer m'een Hoer worden fou : doen fchoot gy my da« delyckGelt :
ick meynden oft den Hemel u over had' getelt Om my te beletten t'gen'eertyts finte Nicolaes,, ded* Nubeken ick helaes ! te laer , dat ick leer dvvaes,, ded* Dat ick Geit nam : had* ick het noch ick gaft u weer Want k'en acht geen Gek weerdigh voor het cooperï van myn eer.
**"*. Waer iyd'er med* gebleven ? ^""yn. Door myn alteratie, en allen Myn weeren voor d'eerbaerbeyt heb ick'tjeverslaete«
vallenj
Sou ick om Geit peyfen alfmen iöo verraders tracht Te rooven met gewelt t'geen dat ons maeckt geacht BydegelyckeLle? *« k'Hoor wel fis u gedaen om noch wat t'hebbea
Hadaer^hadaer, |
||||||||
|
Geenüos Signior
|
||||||||
|
Ia».
|
||||||||
|
tri onkuysheydt;
/λ». Ha daer, „
jJwftt* Nu Stbben
Gelooft nu dat ick een Hoer ben , en dat ghy geuoegU
den loon betaeit
Wanneer gy bekennen fuît wat dat g'er hebt voor ge*
haeit. Binnen.
la». Wat ichaloke Hoer is dar;» wat een doonrockë vigge!
Alfmen van Honden gebeten is rnoecter t'ièlve bayr of
liggen
Maericklàl anders,leggen flaegen op den Hont d'Inbeldinglidie men maeckc verbetert weleen wond' DERDE UYTKOMST GORES.
Binnen-
Gores. TJ Ν dat's myn eygenVadcr hoefou den Soon dan II*, deugen Qpacdcn Boomquaede Vrucbtjiftfpreeck- woort geen leugen
Soo d'üud'fongen pepen de Iongen,fao ift geen won' der dat ick my ichroef
Als een naerfaet van lukken vveerdigh Sufanne Boef· Myn ongedulr dat doet my loo van hein gefpreken , Had' over tvvintigh Jaer gy in het Gtatgelteken En ick te vindi lingh vnoi het A! men Huvs geleyt Daer ick waergeregelt opïebrochc totZielen Saügheyt Boe jammert my , als ick bepeys wat ick eonnen vve' ièn fou
En wat ick nu ben , k'vvoit foo ongheduldigh dat ic^ fchierfterfvan reu : En raedeloosbenjOm myvoorfichtigh voorder te bc* raeyen, , , ■Wraeck.wriieckjWraeck.d'Oudersdienietafenmaey^
Hun qnaey begeerlyckheyt voor Kinders fiielle oogi' Sy draeyen den Strop>en maecken den mm faert droog» π Tot een vermaledydt rydelyck en Eeuwigh itervcn, Van hun en hunne Kinders : hoe, en lÖKd' de;Wèrei«c met bederven. . t paerœt'*
|
||||
|
iDNKUYSHEYDT: ri| v
Öaermen dickwils fiet dat veel Kin ders door een paer
Goddelooie lien
Worden op ghebrocht, en niet anders alsfchandaderi flen : · ε η groot fynde, foo hebbertîè al t'iaemen de gebreken
En gpddeloofe imet, daer d'Ouders vol m fteken. En groeyen ôoek ioo op tôt een bedorven Vader ADO L F Β Υ Κ Ο Μ Ι Ν G H. ^^'f-Ö Lyft ftaen, blyttîâëf feghick ,en Comt my niet -■M .naeder , . , ' , i Diefoo rigen hun ielfs coaten en hebben gemeynelyck
niêVgöefs în't un . . ■ . Ick gaen alop. myn Lyf.-wat weet ick , oft die Fiel-ia
Myn Peeternel om my te vermoorden u met Gek heefc QßTgekocht? ,,_..* .
Blyft ftaen, en roert u niet,bîyft ftaen, g'had beter den
Brom.-gelbçht a
Als my , ick iegh blyft ftaen , ioo ghy van u te roerer*
maeekc gewagh Λ . ■ ■
, Soo isu ganriihe Lyf voor m y maer eenen flacb.
'Gores, Adolf wat'gaet π ae η? . ■ ,... .AW/. k'En weet anders niet te feggen,"
Gores.n'Én kent eeen Vrienden meer
#<% ° Gy moeft die vrientfehap m uyt leggen. Gores. Kende Gores niet? ■
.&&/ƒ. Wie Gores de Sooh van Jan de Quift ?
Gores. Die al recht»
Mclf. Die is Doodt, . < , r ι
Go™. Datishëtièggendateemegelyckfeght:
Al Geritny deMenfchenfboen willen s'hetnietbdycn
Maer,dat ick Doodt ben willen fy my felfs over-ftryen» Soo dat s'in tvvyfel flaen t'geloof, dat ick van myn Iel- ven heb. Molf. Macrfyd'ecGores? '...._
Gores. k'Meynja. _ .
fddolf. t'Is νvaer, gy fîet foo ψο %
|
||||
|
Ii4 ONKUYSHEYDT.
Wat drommel hebdy g'nadt.' en wat droes mogen de
Lien ,,hebben
Datfe feggen dat gy Doodtiyt ? Cotes. t*Is datfe my in lange niet geilen ,} hebben
Adolf. Hoe com'et
Gores. Ick hebber foo deirelyck aen geweeft
Aaolf. Waer aen ?
Gores. ' Aen't Flerecyn
Adolf Içk peys dat den rechten Naem behoorde Pock"-
ken te lyn Gom.GutAdolfhoe treft'etPeert foo nertekensind'ooïC
Adolf.Om dat t'feer gemeyn 15 datdePocké hun nu boogé
O η de r'j; flerecyn Gons. Alföo heyvaertme noch met liegen d'Eer en faenb
Het fchutfel, van de Galgh, is eenen goeden Naem. Adolf. Ghy fpreeckt voorfe'ecker wel 3 veel beter als eep
•Hommen Gei·«.t'Mach opeen ander tytnoch eens gelegen comme"
Om langer t'houder» fpraeck, vaert wel ick gaen deuf Adolf. Siilckeö haeft.'
Gores. Ick heb als nu-, een vvey'ge Jacht op'r fpeur.
Adolf. Ick derick gy VQÎght dien Uylecop met die Falie
• Die my da er tegen quam
Gores Jae die,met die Hoeren tralie
Öft deckfel van bedrogh
Adolf. . Hoe comt dat gy de Falien foo veracht
Gates. Om dat het ν vort een rechce fl'incken draght
Waer onder veel bedrogh gefchiet by claere daegen Want veel drillen d'Ouders ichyii-heylign comë vragS Vader Moeder mach ick wel eens gaen hooren Mis t'G'.en d'Ouders toeftaen, ja hun een blylchapis Dat de Kinders peyfen om Godt en hun conlcientie Maer die vodden vvacker de Falie op'r hooit, loopen de Kerck voor by als ofr s'er een Peftilentie
Souden haelen : en druypen jeverseen Herrebergh in Daerlè hun gu> ten vinden ,daerfe de flemp.oft ghevvirt VanGeït by hebben:en t'Huyscomendefyn ffyn daeyé Adolf'
|
||||
|
ÖNküYStiEYDf. îif
wMf, ja canmen met de Falien iulcken crommeû Man-
nekens draeyen Gorei.Daer^s noyc dräght geweéft die de Hoeren meer me gingh
Hoe haeftigh dat ick ben ick moet li noch een dingh " Vertellen mi cortelingh ghefchiet : eenfeecker iongh „ man
Had' compadt met een gehoUde Vrotiw. de Vrouw die gonga,, dan
Op eenen tydtby hâerén Man* fegghende tief oft ghy deur liet
Hier fal eeri naeir üiy cörrien vragen ί ick heb's ontbo- den öm jet Te nàeyen, ick gäen bovéri dat ick't vuyl Lynvvaerc vvat onderfoeck aike
Sendè by my. Den Ionghmah die één Rock over fyri Broeck ,, de
^n een Falie orer t'höoft, quam vvel ftoutelyck clop- pen aen dé deur
En alföo t'welen wou quam de Man felver veur : Den lincker vraeghden is louffrouvv t'Huys ? den Mari dacht dat défai
G"yc de Naeyfter was, heeft hem den Trap geweien Sey gaeter boveti by, ickmeyri daïie vooruvaftce ftaeyen béreyt t
% een comende loeghen iy beyd' met hunnen fchale- ken treckende Mansönriöofelheyt
wolf. Soo fou een Vrylter de Vryeroockvvci in Huys laeten (happen,
ores' Dat k'een fchoori Vrouvv oft Dochters had*, dae£ en ibuvven geen Falien mogen ftappen
j_ ver mynén Dorpel,die Mommersfyn al reibrgelyck. erftgébruyckcendedégelyckeVrouvv-peribonende v PracTryck an de Falien voor beichüt van den Regen,·
Maer nu gebruyckenfe de fiuypen om al hun Wégen' Öübekent cegaen hec een Kot in én t'ander uyt Ha ByJ
|
||||
|
uff ONKUYSHEYDT.
By helder Sonnefchyn : en duylèut guyteryen diemei
me befluyr.
Wikmen ae Faljen ioo laecen voorï vaeren Sóo in ch elck wel fyn Sr dt br.v, aer η Want iulck en diergelyck neemt denVyant tot fyn baet En më bedencketdickvvilsnie: y >or dat het is te laec Binnen.
PETRONE! BYKOMINGH. retro, f~\ Ghy Verracr hoc can d'Aerd' unoch langher
VJ* draegen'
Adolf. In vv.a-i: afvyilt gy Ρ fóo overmv beclaegen f retro E, π vrâegdieme ι' «""cet en is g-éantvvoortvveerCf Adolf. Qm dat ick iey die't Kint gemaeckt heeft dac die het oock activeert, Is dat .niet wel gefisy.t > en wie anders (but begeeren i retro. D .t Kint, dat Kinc dat daer myn Vleel'ch en Bloedt dot t teeren Sal tnyçcn dat gy fclfs den eygen Vader fyt. Adolf. M <, e u te paeyen en't Kint te hoiivvé ben ick u quyc Fetro. iviaer ii Coni'cientic lal wroegen dat gy hebt myn éérén ruyl „«ekraeckt
Adolf Heb xk myn Confcientie gy hebt d'uvveviiyl„gi« maeckt : Neeiutg'had Maeght gevvcéft Tetxq, Hoe twtfelde daer aen ? Adolf. Men troer met het leggen van de Vrouvv-perfoo-
mnaf-ftaen Als iy ièggheri datfe Maeght fyn dan moet men'tghe· looven
Want als m'hun de gelegentheyt van d'intentie nieten Ciaibcrooven
Soo bedriegen s'pns, al vvaert datmer, beters vvift , ■Wegh'met een Mans verftant, dat moet inde Kift Als m'ent by een Vrouvvs verftart wilt vergelyckeßj Eygentlyck in inreken van jemanc uyt te ftryeken. retro. En de MansoftdeKD.ech.es eu hebben noyt jet ge- |
||||
|
■ ONKUYSHBY-DT. I17
Rlaer de Vrouwen en Meyskens fitten alrydt tegen de
Maen.
En nochtans dat de Knechts, dat de Knechts, niet en cotinen als liegen en bedriegen
En als i"y vvaer fegghen mach hun vry een Exfter ont- . vliegen Die giet leugens, die verleyersvan d'onnooielheyt.
ßie Tyrannen3alfeeen Maeght hebben in ichandt ghe- leydt
Sy fyn genoegh bekent voor Eer-dieven en onbefchöfl teguvten.
Adolf, Als m'en de Dieven kent dan fal m'er fyn Huys voorftuyten Kende de Dieven > foo iyde wel een Sottin Dat gy de deur ontfluyt en laet'er Dieveil in. In (ulcken geval hebben de Knechts over Ulieteclagëï Want genomen ick legh daer Gelt> om dat n/oncdragc Sou worden, dooreen Dief, die ick daer voor feker- lyck beken ,
En weet dat hy't ftélen fal : Wie twyfelt ofrick ben Mè fchuldigh aen't misbruyckivvant foo geen Diefcan myen
Te ftelen daer hy vint, foo behoort m'hem af te ïnyen Waerdoor hy vallen macht in fulck η ongerief : Wanr d'oudefpreeck-woortfeyt d'occaikTmaeckt den Dief
Waer gy-lie wat doede als dagtlijckx flincken. en driilë • Slempen, en dempen, met die Dieven : en datfe willen, Wilde med' ; t'iffec al Gaudiamus^cnl.itfyndednn ift onmogelijek dat men met eerén van Ulie gcfcbeen cao.
Ick ben bedrogen myn Eer, myn Naemen faem isbe- dorven .
^ch vvaer ick. och waerick, och waer ic!c gcftorven *cr ick irs dit verdriet myn fel ven hadJ geb'rochc· Als ick yande. wcü.uft my ίόο liet verley en.
Η 3 fetrt,
|
||||
|
ti8 ONKÏÏYSHEYDT.
tetrt. Ja gryftwat hebick om u foo dick wils moeteó
fchreyen ,
Adolf. He, he, he, he» meynde dat ick grys ? wel hey Kyck floor, meynde dat ick om u lchrey lek Cppieer de grillen van u Bavianeryen Jetro. Wilde wat Copieren ? Copiée« eens hoe gy begoft te vryen Gy lams-oor, gy cael befcheet, gy praet jen fonder floS Gy reen bederver, gy tateraer, gy voor een Aep te bot Wat conde als ftraet clap : hoe gaender hoe ftaender υ faecken
Souw'er wel een longhman in Ulieden gratie geraken En vifevaferven daerme fchierde Cortsafcryght 'Adolf. Alsinenfchant van fpreken haelt is't beter datmen fwyght : Gy bekent dan ommers felfs dat k'u niet en heb verleyt „g'had'
Door minne trecken , oft aendringhen van wel fpre- kentbeyt„dat
Belydt gy,en maecktu felfsoneerlijck,wätlietg'al der- lelheden toe?
De Knechts en fyn foo bot niet oft f y weten wel hoc Men dat verftaen moet : dat fyn d'eerfte proeven.· Die gerneynichap toe te laeten en behoeven De Knechts maer : ja die my dan ontfey t'gebfuycken van haer Eer
k'Vervveethaer dat ick wou al de'fy noyt jet meeT. En daerom moet ick voor recht myn fchaey doen ver« haelen
Ick fal uffoo vvaer als ick leef)myn verlet doen betaler» En quaem ick niet tot myn Recht ick meten u die Ry » En een fne vy f oh fes in u Backhuys daer by. Petro. Schaemt u, fchaemt u dat ghy iülcken woorden u laetontvallen ,
Adolf. Sou ick my fchaemen, dat lchaemen?hoe fchaemen? niet met allen Wete niet dat een Hoer- jager fynSnol nu foo gereet |
|||
|
ONKUYSHEYDT. iift
Een fne , als een Kus geeft, oft hy thoont dat hyfe niet
Liefen heet :
l'Is ganicn een gehruyck, en't doet wel uyt fteken Eerft eens gevochten en dan vvac vriend« lijck fpreken: Wat my bëlanght dat fatiben heeft rn'altyt gueat ghe· docht,
En fy f/n te pryfen die dat hebben op- gebrocht, Een ïchclin die anders doet. *"''»· O gy Beul? Adolf. Seght troetelaer
Gelijck Griet fey tegen Kommen den Soetelaer
K'Neem't ( feyie ) al in danck wat my van u ghefchiet Doen bylè met een hant Boom, pof het Hertin (tiet. '«»■». k'Had' liever dat gy veaettvan een setrocken Met vier Peerden : k'iou η eerft wat Regal indofop broeken
Oft goot u Loot in d'oor als gy fnarhts laegt en fliept, Adolf. £'En foeck u niet (iey de Man ,) ïs't dat ghy niet en piept En fijn Wyf was gedolft onder eenen Serck ,, fteen Ghy by my flaepen ? fouwer wat af couaen ? k'merck η neen Pe/ri.k'Meyn oock wel neen g'en fuit dat geluck niet meer genieten.
Adolf. Soo fulde m'oock gheen Loot in d'ooren connen bieten , g'F.Vi ftiltdat gat niet ftoppen k'en ben foo gretigh niet als gy. tetro. g'Èn fyt anders niet veel te verwachten van my Als eenKitidt
Adolf. Meynde d*at? hoe, foud'et my fhuys fenden? ï**ro Stoutelijck, ja,
^^[f. Soo fal ick mijn Ry met duyftnt enden
Op u robben in ftucken flaen, d'eerft dat ick u ontmoet
Petro. Hoe cornet dat g'et dan nu niet en doet? *dof. Orti dat ick hop' datge eené vetten hamel fulrkiefen Want de hop'dat ick u Trouwen ial ruooghde vry ver- lieten H 4. Mits |
||||
|
i20 ONKÜYSHEYDT.
Miesick'över Teven Iaeïce Brugh ben betrouwt:
Maer om dat mijn Wyf daer openbaer Bordeel houcte Ben ick'er afgefcheen. Ïetro. Gehont * gehont ? gehont ? gehont ? Ο beefteli;ck of Duyvels aert , och gehout, Hbe hebde my in't verdriet ghebrocht Adolf.Hoort daergy toe-geebmen iyt hebde· felfsgeibcht En ick weet van u raucken'al voorder als ghy wel coric meynen,
Maer noyc géfeydt om niet de ftreslingh te vcrclcynen Die gy Lie gebruyekt foo langh' g'iri goet geloof fyt' Datg'ons bedriegen iah; dan'ftaet de Tronie verblyt Onnooiè'1, en befchaemt dan weet g'u lbo te quyten Dat m'-er Sond' af maeckt jet aen u te verwyten. Ïetr*t' is een Eer'lijck gaft die de cans aen Sefl Dochter Waeght Maer t'is eenen Fiel dier fvnen roem af draegac - 'M»lf-lck feg' dart'Fielen'iya dié't niet en ièggén en ïttx den boefem henwen J Want fygheven oorlaeck dat veel Meyskchs daer op bouwen .·
$y dencken hy fal't fwygen, en vvat Iet het dan » 't Is genoegh als ick de Wereif •macvbeVinegcri'can î Geilepen Vogels comen in alleneften , Daer iyn geen vuylder reuken alsdeftille'Veften » Maer den dapper 3 thqont dat hy op geen Hoere gunft en paft j ' ' !
En dat hy'c Fielen wars is, en geiren yvaer ontlaft ·
V.an't j-evck, 'daer'sfhem dàgelijckx'rhe comt'biillen, Want dat vvy eens meynen fonde wel fchier altoos wiU len. Sinnen, fetro. Ha gy Schavuyt u Hoer van u Wyf heeft« gheleers
Hoe f y met haer Fielen heeft getom'ttielt en verkeert. Gaet Mothouwer gaet nti weer by tt Mot,, vereken Gy iyt'er af-ghefcheen ( denck ick ,) om dat u de Heer àti" op't Schavot,, mereken ,
Om u deugbt, met wat Rys en een Banniflemer.t Geiijck hier kit op de Mard dien onnooielen Vent - |
||||
|
€>N KÜ Y'S HE Y DT. Ï23
' Vst cwepçh die niet en bad' gedaen als alle fflteryen é,
Gaetfcheim datge den hals breken moet ryen boette n'acr'de' Galgen vaere voor den droes ter hel» L I V Õ Í Â Õ Ê O M I Ê G H.
£'*J"»»U Oe kyfle foo ß hoe kyfde foo ? louffrou Pc-
EjL tronel
Hoe foo gefioorc . . 2
ïetro. Moet iefc u daer rekening af geven?
£**>». g'En kent nu »heen flecht goeyken meer , waer is
den tydt gebleven , 1 Dat wy gelijckSuften vvaeren ? en fal'c nu anders iynf
Ketr*. Wie iyde onder u Falie ? Livyn, lek ben Livyn » Van Brugh . ,
Petro. Och Livyn waer hebde foo Ungh getteken ?
Livju.\di had' een Moeder te Brugh die wou my fpreken,
Van jet dat my raeckt, mits dat s'op haer fterven lagii.
Pttro. Het i s wel ies maenden lee'n dat ick u met en lagn 'Ë Livyn. Daer ontrent _ Putro. Soo ftil door te gaen ? k'en vvift niet wat pey lea
×»'â»â. Ick moeft in aider- haeft.my ftellen omtereyiea t'Was noot,
Vetro. Och watismy s'insal over't hooft ge vvaeyd Helaeslieve Livyn het iifer al becaeyt
Het iffer aengebraot : had' ick u noyc gekent „ toch
( Want gyfv'td'oorikckj myen waer dit ellent„noch
Nietovèrcomen, hadtgny my de faeckenietibo licht
gelchickt : Ick'ben in't water van mijn leertytganfch verftict
.lat'ichynt dattot myn ftral'de Vrucht wik gheboren
,,iyn Mijn Moeder fey dick wils van u dats'een verlooren
»> ivyyn Men fièt de lich'tveerdighey't uyt dat Mèyièns gheflent ,
S90 ftont nicc dat e'er langer med' verkeert. Hoe licht
, Syde
|
||||
|
jiü ONKÜYSHEYDT.
Syde van Oordcel ( iey ick ) vvanc Moederken dié
Dochter
Is de deught ièlfs» wyièr, noch degelijckermocht'er Noyt over ftraeten gaen :en mijn Moeder geloofde dal Maernu iègb ick de Duy vel heeft my met de kt il gebade Want qnaetgeièllcbap doet eenEerlijck hert bederven, Livyn Die u lbo lier heeft dat fy voor ulöu ft.rvcn
Woemde die quaedt ghefellchap ? O ondanckbaer als ghy fyt !
Wac belanght u, groot-gaen dat gy my dat wyr, Gyvveet d'onkuysh ytiseen (taec van duyiènt plaegert In die door onv-rduk is laftigh om te draegen ? Onnoofèl waerde niet, oft tot de deughc gefint : Gy wift oock wel, dat ick waslangh een Venus Kinde Ott fopgv niet en vvift, het; ftondt u toe celeeren (Soo ghy woutEeielijck fyn ) met wie ghy moeft ver- keeren.
SIampam(rer3toen gy waert genegen tot den Brom By ongelijcke(Lch, toenginek u Maeghdom erom En fnronghop Krücken : die't beginfel nieten fchou* wen
Als {y noch Eerlijck fyn : Wat wilt dan Hoer berouwéf Kaer u ièlfs, t'gade wel Tetro. Livyn en vergrämt u niet
Ick hebber berouw af> och laet m'in dit verdriet
Niet ongetrooft livyn, g'Hebt u met my qualijck bevonden
Teire. 'Gaet niet door,
Livyn, En fou ick?
faro. Ach Livynrjen al mijn fonden
Fn fyn my fbo leetniet als't is dat ick u, heb vergrämt
Want k'heb nu raet van doen Livyn. Ey t'is genoegh geichampr.
Bttro. Gheiihampt? och het ichampen is tot mijnen'c al
geileren , Idk ben fchier iinneloos mijn Lievekê dat moete vvetc En daerom laemieniet tonder Kaetin defea ban Ick
|
||||
|
ÖNKVYSHEYDT. nj
Ick beloof al watdacick jeversonthitfelen can
Sal ick u geven tot een loon van uwe goede raeden. iivyn.NO Sot-hooft ick neem daerop u weder in genade? Seght op ( encrytniet meer ) wat datge van my be- geert ïttro, Laes ick gaen groot ghelijck ick fluskens heb' ver- cleert
t-ivyn. By wie? r'tro. k'En weet fclfs niet by wie
t-ivyn. Dat s'er meer overcomen
Maer hebde niemant noch beibnder uitgenomen?
tetro. Ick hebbe tegen elck in't befonder geièyc Sier ick gaen groot» dus Trouwt my oft maeckt u be- reydt
Om het Kindt met al de coften t'faemen t'ontfanghen Toch eyndelijck ick dè my van elck Gek langen , En ftelden'c by contract als dat ick was gepaeyt. Hvyn, Maer had* het jemant dan ten minften aengedraeyt ïetro. Dacr was noch eenen > endaer en had' ickgheea twyfel aen Oft die fou my trouwen.daer en heb ick geen contrad; me gedaen , Hy fcheend'onnoofelft van alle wel te weien
En als't al om comtis't een gehouc Man, dat ick defen Oogen-blick eerft geweten heb*. 2AW Situer niet op ' f «*■<·. Ganfch nieC
fis een Timmermans-gaft die t'onfent quam om jet
Tecleuteren tervvyl ick in twyfel was van draeghen En naer dat vvy vriendelijck op malcanderen iâegen Geef kk u te dencken hoe degelijck ick my droegh : p'vy». Ia d.aer toe fydefeker degelijck genoegh. il>·· K'en tvvyfeldc niet oft hy'fou hem geluckigh g'hou- ~ vven „ hebben ar- hem de Eer toequaem van my te mogen Trouwen
Ρ >, hebben y.hn dè Fiel was gehoudt *'^*< Hier in Stade? pw*. |
||||
|
»4 onkvysheydt;
iifro.Neen, te Biugh hout fyn Wyf Bordeel.
Liv%n. fcoe feghde , wat, houwt fyn Wyf Bordeel-14 Brughî ' Vu*0· Naeriyn evgenièçffen
ν livyn, Hoe is fyn Naem;
Ïetro. Men noemt hem hier Adolf van Breeeea
Livyrt. Adolf! Adolf? °
r*tro. Hoefoo verwondert?
L'VW* Dat is mijn Moeders Man
Te weremyn Stief-vader, my ηMoeder fcheeden'ei vaö
Om dat hy haer fco floegh, nu ilTe Doolt. *etr'· Hoe maeJktt· my verflagen U-tiyn. Tet, tet ick fou wel een heel Hel op mijn fchou*
ν veren draegen En maeckte gy ίVvaerigheyt in een Kmt > daér shy bo- ven dat D ' (Naer u feggenj van foinmige een ruym betaeling hebt gehadc Turo. Hoe fal ick hetdorven mijn Ouders te kennen °-evé Mi/n Vader is te qua«, k'en fou my. al mijn levcn^ Hem onder iyn Oogen nietdorven laten fien: Want hy heelt ν vel gele) t dat mijn Dochter fulckx liet gefebien
Ick vvronghfe den hals om , en mijn Moeder van ehe- lycken ö Livjn.'-praetjens., doet mijnen Raet het fal wel anders
blycken Defchalckhey.tis'tgevveltver'Meeiterinditituck.
Tetro. Wat raet l Livy». Com hier Inyftert
Sy ff rei tn fik t'jaemen.
*"">■ Dats eoet Uvy· , Hoort ick Ail u feggen
Op wat manier datge dat Tuit moeten aenleggen
Tetro. Nu dan : ' Sy. {preken fiil t'facmeô. Och Levyntjen hoe h ebde dat lbo wel 'bedochc «*
Livyn. lek ben in Simmigheyt en Filccryen opgebrochs la
|
||||
|
ÖNKITYSHEYDT. i%%
ï.à Van jonckx at"magh ick my beroemen
Seyden de Lie,mcn ial die noch de fcbaïcke oneerïijcfc»
heyt noemen
Volghc mijnen Raer, maer fiet datgy behendigh fyt En geeft my van'c miilucken weder met de wyrï Ick wys' u wel de Wegh maer gy moet die betreden. etro. Noch deien A vont, t'comt nu wel te pas ~'*y». λ Uyt wat reden .· y?*»· Mijn Vader is uyt'er Stadt
*'ïye. Dat's vyf- en· veertigh veuc Als Moeder isgepaeyt die dry ft de làeck licht deur
Ï5y Vadei, die iàl't foo, en ioo wecen te keeren ende te wenden
Dac Vader noch tot trooft fa! dienen in d'elleriden. Van lyn Dochter, *"η. wie noem ick als'c Kints Vaeriwant k'en fouw akt, beftaen Te iégiïen dat ick my met vele had' mifgaen Xl Sti'tf-vader wasgebout,dation leelijck luyen, Noem ick van d'ander een , fy iiülcn aialcanderen op-' ruyen ,
En met mijn flfsaccoort verclaeren tot een Hoer,
&laer ick heb bedocht oft ick't jemant aenlwoer £>ie corts geftorven is : foo creegh ick geen partyicbap isvyn.Soo dat fyntreckxkenSjdatis my noch een blyichap ïft datfe niet en comc te veranderen in eenen grooten Rou. s*tro. Daer s'een van mijn kennis Doodt diemen ièyt dat ibu Vande Pocken fyn gheftorven overtbien ofetwintigh dacgen ί,νΊ». Kleer is Claes fey c'Wyf en fy fagh hem naer'c Graf ^ druegen , 'tro. Nacht Livyn, ick moet t'huys want t'is nu tydt '"/». Ick fal flus comenluyiterë oft g'al in'c Werck fyt. lat)
|
||||
|
÷éâ ON&ÜYSHEYDT.
ÉÁÍ DE QUIST, BYKOM IN G tfi
2*"1· jLI Å m, hem
tivyn, ïi wis.- hem't daeré ho ho> t'is dien Sinjoor vatf
flus
lan. Hem, hem, Petrenclleken Livyn. Hy kent haer fus K'moetdäteensafiien Luyßertaen d'eenip
Jetro. Roepte my J Signioor lan de Quift „ ey"
Is Ulieden dat?
lan. Ia Petroneliekeh Yttro. Maer Signioor hoe wift 3, gy
Dat ick het was ?
Jan. Ick heb u hier al langh fien ftaen Hoe vaertMocderken a! ?
Tetro. Seer wel. lan. En Vaerken
ïetro. Die is uyt'er Stadt gegaefli
iee.Seght Moederken goeden Avont fulde Petronelleken·
Tetra. g'Navont van haeren't we'gh la», ' Kende dat deg'lijck vcllekefl Die daer van u is gegaen >
Tetri>. Waerom vraeghde dat ? lan. Om dat s'een gevalueerde Fieliter is.en eeu Swyn da<
Van alle Marckten weer gelbnden is
Jetro. Wat gaet á oyeït lan. Ia t'is een Vereken een dubbel Soegh
ïetro. Maeck'etnietgrovei Wantt^is een Dochter ter goeder Naem en faem*
lan. Het is een vuyl Fielin Jetro. Den tydt is onbequâem ^ Om langer t'houvvenfpraec ick moet my t'huys mak«5
lan. Ick hou ü Compagnie tetro. Ick fal met min gheraecken é Ke hou w'et my te goey, en laet my gaen alleen
lan. E y doetme de vrientfchap en feghc m'eens wat íïïß een . Isdi*r |
||||
|
ONKUYSHEYDT. izj
ïs dat, die by u was'ick vraeght om feker reden
Ïetro lek fal't u feggen,uiaer ontflaetm'alken van hedea Want ick moet t'huys
Un- Gaet dan,en k'wenfeh u goeden nacht ïetro. TJ van gelijck. Ïetro. Binnen,
GORES BYKOMINGH.
Gere,'\7\7 E1?
tovjn.\ V Svvyght
cores. Hier ftaet u een en wacht
Mon Peer'
**». Wie ? Gores. Dien craet daer gv flus med' ter Beurs „ waert
'«». Comdefpott;.n,o gy Fielt, den hyeken denrs „ aert
Is u te langh van'c Lyfgy fyt weer eenen dagh ia't wilt
geween: .
Den droes hacl den Barbier die u aitydt gheneeft Waerickmijn Geltaenhangh { Gores. Ha goddeloofen Man ! lan' Gy ftubbelt om het Tucht „ Huys
Gores. Oft mijn Moeder noch eens levend'wert och wat
eenuïhr,, buys Sou't t'onient iyn:Vader, Vader, hoe luttel peyft ghydat
A1't geen gy nu befït hebt vàn mijn Moeder g'hadc Haer Teitament wasfoo, dat gy't befitfbu't houwen Van'tGeltenMvubelen totdat gy quaeir.tt'her-Trou« Wen: j
•Dan fou een feker fom van Dayfenden aen my Worden toegeich/ckt : Moeder Doodt fynce gy *^aeait Meyiêns in alsKackx om't Huys te beftieren ^"s Huys was Venus-bergh,en fy lie Venus dieren tu loa wert ick ondeugh'end' mits dat het mijn Vaeder Vvas.
Hadt gy u Huys geruymt van al dat vuyl gebcas . lin my gelijck't'behoort met regel op gebrocht,,ge- 'feadt En had' |
||||
|
Ut O Κ Kü Y S HE YD T.
En had* ick dan jets onbthoorelijckx gewrocht „§*£
hadc
Soo had' ghyclaghens ncodt : K'gaf willigh my dan (ehuk:
Maer nuey gaet toch wegb want K'miffe mijn ghednlt. "ten tyn geen Ouders die door kiften Kinders baeren Maer dat iyn Ouders die de Riaders Ziel bevatten. lan. Hout dat voor u gepreeck, bof, dof, ckts ha Fiele- bout, Eia»«»i Gores. Alsick't bekennen moet ickfprack wat veel te
ftout Ten ftaet een Kindt niet toe fyn Ouders te bekyven Om dingen die het Kint »vilt Iclver bedryven. 1IVYN BYKOMINGH.
Zlvjn.X7~ 'En can u niet voorder feggen laeten ^iytgby
Jnfc» Den Soon van dien Man ?
Gores. Ia Xtvyrt. Maer hoe we] gelijckt gy bf
Mancalderen : Tan rappigh mee fynen maet mochc
men't feggen «Gores. Wat gebreeckt onsgy Hoer $ livyn. Onthoer nVofr. ick lal een wind' Ey leggen Gores. Doet dat over u Sop foo imaecktie jevers naer»
Wat wete te ièggen van myen van mijn Vaer?
ïivyn. Niet een vees. niet een fier, gy lie coat pafferes Voor Lied met Eer iöo wel als ick
Gares. Wdde gy ii exftimereri By ons i maer wat een onverftandige Beeft is dati
Livyn. Aenu Vader groeyt de vuyligheydt en gby hebtie gehadt 5n ick hebfe noch, wie yan ons dryen fout befte vie&a
Gores. Ick ick , , Zivyn. Dat's waer want gy beroemt u datge fyt genefeo
Het rinckel roeyen is t'uwent verandert in modefhg*
aeydc ew'**· |
||||
|
ONKUYSHEYDT. I2P
'fc'ei. ïck macck vande noodt een Deughc en denck t'is
mijn Saeligheydc
Dat cToo gecomsn is .· æ'íãç. Ia laet u dat getrooftcn *»<"■**■ Wanneer ick over-peys wat Vrucht de Fielen Oofte',
Wat cran ck er arbeyts loon, lbo weet dat ick my kent vGelucka;b, dat k'in tydts daer uyt-gefcbeën ben : Oft ick eens anders fpot altytS Cu moeten proeven , t'Gemoer (al meerder ruften aPt gemoet der Boeven ,' ^ie d'onruft achten luft, en wapperen aen den fchrick £>es Eeuwighs Herts gecnaegh .-en allen oogeblick Op'c ruyichen van een Loof op't craecken van een deur met grouwekn beieten :
Paer's niemanc die fich ièlrs ioo ver' ooyt heeft ver- . geten, Van reden af gepaelt. die noyt op het gemoet«
fcn is gedopt gevveeft» en min iuer als loet Ift dertelheden vont : ick derve vry getuygen £*ac 'ck meer ruft.cn vre cond' uyt de fmert gefuyge« Die my wert aengedaen, door handen des Barbiers, Alsuycde ftreeiingh die ick ghenoten heb' van Venus Cameniers,
'vyn, Duckerhoeichrickelijcken, hoe geweldigh verva» reltjcken
Maeckt gy ons: Maer al maeckten g'ons als den baere- n Ujcken ^ayvel felfs. wy hebben de conft, dat de wyft' van al
( Tfots al u Prekery ) noch voor ons ftrunckelen lal» ADOLF àromken finde BYKOMINGH.
/· \7 \T Ie moeyt hem daer, wie ? wat feghde var$
* V mijn ftrunckelen t
Wat briJlet u oft ick ftrunekel. ick wil ftrunckelen Ë lek heb betaelt .· oft ick ftrunekel niemanc
*n heeft daer me te doen : ick ben een Man met Eereo I Daer
|
||||
|
s^
|
|||||
|
130 ONKÜYSHEYDT.
Daer ick'c gecocht heb Tout gy'c ftrunckelen wel voöf
met leeren
t'Is vanden Beggerifchen Nantefflhen gebrande Wyri Daer aritnmckcl ick (00, Sode woàe wej »Iß moetgeßtnnc kelt fan, Maer mnn Ziel ftrunckelick foo ?fy wilt my een KinC
t'Huys (Heren ,
Sou ick dan rikt ftrunckelen ?ick heb war gaen fvkic En willens (at gidromke inden NantefE gfibi ande Wy» Dat gaet'er nu naer toe, jode wede we* «Iß most geßtnnf kelt fan
Lnchie daer me ? en ick ïoud'er wel me gry'en lek fjl daer door de gtaden flanckcren, datk y firn SaLduil· my aie bottigbtyt meynt te doen , du Swyr), Dsn gaen ick weer ß<te woàe »ei inden ghibraidt» wy», lek fal eï£ reke-ningh van haer geliggen on tl ouwen Wy conneo foo wclreKenen als de Vroevrouwen: Wat meynenfc dat w'Eltls fyn ?en ddtunen't prorêcy acht
Al dats ons *ys maecken f neen.neenniet eensgedacht lek (al daer gaen redementen en het Huys ter yenfterefl uyt Imacken
Sy (al daer wel me gebrilt fyn, ick falie wel lacken Ick lal my Meeftèr maecken van'-c Huys en al den bras Al ftont'cr de Vader op Gores. Wel Adolf, Adolf, MeJf. Adolfwas
Eens Mothouwer , rraer ick hebt ghelaeten blommen
herten.
Onder Bc nefitie van duy fent quaeder perten D.in die het my verwyt die is een doo <e Krcngh Gons. tMs vnn Oursghtineen Wee die de vraerheydt aca den da«h brengh.
Livyn. Maer Vader fook'u niet vonden had'ick had'o loopen foeckm
lü Koorjens, jaitraetjeniS,in gangen, eninhoecken Vaer»
|
|||||
|
bNKUYSëEYÖTV ij!
vàerken Licrm hoe langh en heb ick u niet geilen
Willccom Vaetken, wilkcom 'Adolf. Wei wat fal hier géfchien? iivya. \ViHedèm
■Adolf. jviey ode m'y door dien middel tè vercrachten?
'Vlvyh. Kende ttw 'niet'ick beii Livyn Jtdelf. ^ Livyn ? Wiy*. U Vroü faligcr gedachten
was mijn Moeder
Adtlf. ÏSaligh en is de droes geen breeck· i'pcl Ï-ivyn. De goey VrouVv's Ziel fcheeden noch ibo noy uyc
haer Oude vel: Och armen t'yvas haer noch ibo lucr de Wereldt af tè fterven
Om dat fy vrees had' het Bordeel ùïct den Hemel té moeten derven. 'Adolf Soo ifïe dan Doodt ? £ί«>». Daer en κ niet fekerder als dat
Adolf, Datmen een 'gentrael vieringh doet door de gant-
fche Stade Want ick ben tVevenaer geworden te goeder Ueren ; Ha wat Man ben ick nu, hoe lal ick htt nu uytvueren? Meniagh lelden Man bly van aert Als op den Tróu-dagh én op fyn Vrouwen uytvaem Wïjer iyn die trage Bombamm'ers,d'ie ellementfe luyers ï-uyt Victorie iiiyti Sa befpréeckt ecnhönder.c Bier- Xruy'ers
Om al de Brouwers Kelders re lichten van hun Bier Met vry Accys dat al die Werclt nu goed' Cier Mae^kt, eens weid' en is niet altyc Armoe geleden. ®»w». De woorden iyn wonderlijck goedt, k'hou veel van die reden Maer meerder Vandc dâet, A Jf' Doert ? ick fal't doen al foü ick'er een marcqüiefaet Omvercoopen? Toeft wat ick moet eens waeteren Binnen-,
Gom Livyntjen ke wilt hem fyn hooft wat helpen cal-
«Faeteren I* Dat
|
||||
|
i}z ONKUYSHEYDT.
Dat fyn herflens niet en loopen in eenen anderen fïfi
Tc y vete dat hy de lkmp geeft, en gy en cont niet BH0
Want g'hebthetmy belooft
Livyn. Neen gy en cont niet ichaeven * Geres.Elck is meefti r in't lyn,en kk can vvac den braven
Placedo ipekn, want ter wyl dat my mijn Vader verfti*1- Hu-Iick daer méhet Lyf, anders en ded'ick niet Abkvenopdeflcmptotcofte vaneen ander Waet inde Herrebergh was c'gef; lfchap my malcandef Daei voegbden ick my by rechts met een Pintien Bier En daedelijck brocht men'c my,dan maeckten ick manier Van heel bcl'chaemt te Iyn dat ick hun Bier mo ir dnncké En dat ick uyt mijn Pinc niet en vermocht te fchincken In hunne« Beker: en dat Eerbaer hert beviel een jeder we! :
TuiTchen beyen fongh ick jet nieuvvs;ofc fprack een Pa- ftorel,
Een referyn, oft een ftuck van een Comédie , Oft een Klucht, oft Sonet, oft een deel Tragedie Want daers nier. bequamertot de Pliiymftrijckdry Als darmen 1'igh can b'helpen met de Poèiy : Waffer dan een die met een blinden jever Tot dichten was gefint en die de rymen liever Leerden kennen als welck dat hcon't nucfte was Die brocht ick in't geloof dat den Roomer en't gelas Groote helpers fyn om een Poctelijcken Geeft te fliehte lek £èy men can geen Rekels leeren dichten, De conft is Vyant vanden Gierigaert, Maer iprack het groote khantdat jemant Geit bewaert: Langbs delen Wegh ded' ick my vryen flernp bereyen lek maeckten hem t'Geltbeu en ded'er hem af-lcheyen Ah had' hy een Peert op'c Seal dat Haver Adt en Goudc (c heet
Al gat hy my ie flemp foo de' ick noch de weet Aen de Weert dar hy fyn rekeningh foo fou cleiren D »t ick goedt hebben 1'ou om s'anderdaeghs te teiren , Oft fop nier datby dencken moeft dat hy dienCalanr eeos iiad' gehabt Waaß
|
||||
|
ONKUYSHEYDT. 135
Wanthyaen my verbangen is dat by om k'weet niet
wat
My vvillenlaeten fou , ADOLF BYKOMINGH.
■Adolf. TT Oe langh is de Hoer de Moorc geftekeni
Livyn.X~i Het is nu delen dagh juiteen cti=twintigh we· ken
Adolf. Die Hoer ! a°*es. Hoe fchindalifeerc d'u Vrou?dat beeft geer. fatfoen
t-'vyn. Ift niet vvaer, quaet van een doodeti te fpreken en beboormen ommers niet te doen , Al iffer ioo een motcigheydt dat behoorde willens te vergeten
Wacprofyt docde metdevremde dat op de Mouw te fpctçri ? Adolf.À,ã,åã, oft 'ck het fweeght'isduyfcntmael verfeyc, Welgyjonghc Beeft waeroen hebdy foo langh gne- beyde
Om niy jje weet te doen ? **VJ/*· Ick ben van daegh cerft comen
lek had' den We^h over ßruffelen genomen
O* te den het Heerlijck en vermaert Boven -dael, klaer oeb armen ick vont h.t daer l'oo cael Als hier inde Lepel ftraetvan Mëyskens vander gilde En als ick ds redenen dasr afweten wilde Seyante hkr is een verbrandt door ongeval En de genfteren broeyden nieuw" Hoeren en vloghen over al,
En halffoo veel gefeyt was genoegb om ver ftant uyt te raepen , Gores, \j Vader geeuter af my dunckt hy fou wel ilapen, Adolf. Neen ick gaen eerft by Petronel ftellen een Rede- ment Uvpi, Com.com.befchenckt ons eensick fal u mijn Moe- ders Teftamcat 1} Laeten |
||||
|
13-4 Ο Ν KUY S Ff EYE) T.
Laecen den, heel totu voordeel, dat daerlangh gheîe*
gen „ heefc :
En wie mijn eyghen Vader is , die mijn Moeder altydc verfwègen.,, heeft
Om dats'h-m had' belooft voor bacren fterfdagh Niet te noememt'is hier een treffelijck Man fooik'haeß gelooven magh >
Die om dat hy g'hout was, wanpser mijn Moeder ilvaer,,gi.nck
Haer duyient Guldens gaf", mksdiçn. dac iy van daef ,, ginck
Verftelkn. haere woon binnen de Stadt van Brugh, Waer, iy van my gelagh Adolf. En't Merck pp haeren rugh Waerbad'fy dat gehaelt.'oh was haer dat gelchonckç
Van inven Peter, lèght ? iJv/o. Na Vader, vader gy fyt droncken, Adolf. Neen dat weet iele al ce wel dat s'een Brandt merck
had' Maer t'was uytgelneen k'enweet nier. van wat Stadt , T.ivyn. Gy droomt al.com Vader com Adolf. Soude my befchençkena hivyn. Iae ick
Adolf. Sa dan Livytj. Gaet me
Gores. Ick vergeet my in'cherdenckcft
Oft gy mijn. Macghfchapiyt, naer u veneüingh lbudr
conneii geichien
Want ick heb" dick wils hooren mompelen; onderde l.içn
Par. mijnVader eens iyn Meyffen heeft uyt gecocht die· deur ,, gingh tii-wj ». Comtick ial'tujchrifcelijck thoonen foq.raeckce· iïyrdekeur,,ingh. |
|||||
|
VIERDE
|
|||||
|
ONKUYSHEYDT. 135
VIERDE UYTKOMSf.
SANDRYN,PETRONEL
DU Ciopt Am de D'ur, s*ndr. \ 7 \ 7 Ie clopt daer i
s*ndr, "Wat vrient ?
*"" Ickben't
s"n4r. Petronel
Wut me y η der me gy dril, gy onverftandigh vel
Dat ick naT'u altydt lal moeten blyven wachten ψ
ïs'c noch niet laet genoegh lieget met eenen Nachten
Uyr, ha gy Fielm
?etr<>. Moederken ver?evet my riii ^»Jr. Als Vader uyt'er Stadt is can uk gheenen We&h
met u Matr !aet heort'Huyscomen ten fal hem ongefeyt niet
blyven * Te*ro.Gy font my fèlfs uyt wat wilde dan al Kyveni s«r.dr. Daer had' een oogen- bliek Werckx Pe'r'. K'heb my wat vergift Inden tydt. K'tvcrt acnvaert,
8«adr. Van wie ? Ïetr«: Van Signjoor de Quift
Die fprack m'aen en ded' u goeden A vont bieden.
Saaie. Seyd' hem van u Vaders uyt'er Stade i'yn? *'**<>. 1 a dat geichieden ^«e^.Comtin Huys , gact metter haeft te bsd'enilaep
wél
*etr». Nacht Moederken Nacht Dochter.nachc Petronel'
|
||||
|
Γ 4 VYFDE
|
||||
|
tj6 ONKÜYSHEYDT..
V Y F D E ü Υ Τ Κ O M S T.
JAN DE QUI ST. /λβ.Γ> Renght'dan Kinders op beter Verekens meftera
-D Men' behaelt dan noch danck alimen de Beulm* gen geeft ten beften.
Va'n de Kinders, naer al de coft en arbeydt die m'er vooi' doet
Behaeltrnen fmaet, en leet, teiren het hertfehen Bloedt Van hunne Ouders af, en van hun beeftelijck Leven Willen s'alleeo de wyt aen d'oude Ouders geven. Als oft m'hun op den hals de Deught verboden hadt K'verbie t'hem niet,dar hy goer doet,wat roer'et hem dat lek naer mijn lüften leef, dewyl hy van gelijcken. In alle Fielcery den Vader niet wilt wijcKen : Hy is een Ypocriet die fchyn ioeckt van Berou Alken om dathy maermy connen lait'ren fou, Soo can het ihootfte Volck en bootte Aerts Tyrannen t'Schyn beyügheyts gebt uyck om foo gants uyt te bannv Die hun de Wegen ftut van luft en Heerfchappy Soo voeren fy de Deught aen tot de Tiranny, Ick acht de Fiel my tracht door quellingh te doen fterven Om dat ick leef telanghen hy mijn Goet lou Erven Maer datick heden docht, te fyn mijn leften ftont K'verbrandenHuysenajl mijoGoet rat inden gront , Oft löu't noch deièn Nacht defnootfte drillen fchencken Men moet oôck al-te mets om d'arme Slooren dencken· Maer u» die maeck ick uyr ais ballingb in mijn Erf : En foogy brenght te weegh dat ick'van Droefheyt fterf, K'wil voor die SoKJgheyt, en linneloofe Buyen Mn'n Lichaem ,toteenfpot, met Veften doen beluyerj* K'laetlè treuren die willen,ick wil gaen vrolijck lyn Hy dopt aen ds Oeur , Sandryn door't Ventter. Sank. Wie clopt dacr ! 1*»· Doet open Ioufrrou Sandryn SanJr.
|
||||
|
Ο Ν KIT YS H-E Υ DT. î37
s*»dr. GySignjoordeQuÎft >
i<J!3· Ia, is uwen Man buyten
$«ndr. Spreeckt wat properlijck
Ian- Comt de Deur ontfluycen
S«»dr. tckfoud' t'wel doen maer mijn Dochter is rocö
niet te Bed' En de Deur gaet hart op , l4n' £y ,dat gy daer niet beter op en iet smout de Leen wat, ea't îlot
Sa»dr, Dat is nu ongelegen , Gaet noch een Straetjen om fy lal licht daer en tegen
In flaep gevallen fyn,Petronelleken gaut u Kindt Hoe fauwel de foo> ick hoor u noch, fis lact, gy diendt Slaepen tei'yn want morgen moete tyelijck op weien ïetro. Ick gaen Moederken en had' ick maergclefen S(t»dr. Sy leeft vaft feetfy : g'en hebt fulcken Dochter niet veel gefien s'En fouï niet ilaepen gaen oft s'hceft geleien op haer bloote Knien
En fy facht dat de Camcr dreunt", ick hou datt'eteen nytvercoren „ is
En s'is ioo goeden Maeght als een Kindt dat eerit gebo- ren „ is Ia». Wec-gy cjat wej_i s"»dr. Seker
lan. Wat jft oock &\s m'een dingen leggen wil?
ïck faghiè daerflus by een lichte Klickfpil
Een feven dobbel Hoer,en k'hoorden aen hun redeo Datc'oude kennis was, die niet alleen van heden Oft Gitteren had' geduert : en die een vodt beharc We is een vodde mè affvvoer fy haer foo iwarc s Als een gedoofde Kool,
"j^r,- Dat fyn maer viefe grillen Mijn Dochter is foo niet dat die een Hoer iou willen
Mee Oogen aengefien : Ιβη· } ,, Befiet fy maer haer Moer
s» r is ongetwyfcicdatfeüeceen Oud' geyeynfde Hoer.
Sandr.
|
||||
|
ι 33 ONKÜYSHEYDÏ*
Sandr, Seghd' jet ?
ian' lek fegge dat ick Αι skens wecr fàl comen
Hier langhteftaen datr wordt licht aditop myghe-
nomen Saadr.i'ls waer lm. Het gaet u wel, Ick gaen hier achter ons
Een pintjen tappen doen en ha<-ft ick weder cou.. SESDE ÜYTKOMST.
PE TRONEL, Chsveynß haer te verhangen.
fttre.XJ y Aermaeck ick hier de Strop vaft ίΊ ier Tyf»
V V çeen Clauwieren
Sooick een Nagel ilaen dar ial geweldig tieren Dat t'Moeder hooren fal veel ter als ick begcir Ho» ho, ick fien bier wat · nu ben ick ieff. ns cleir Dat hout genoegh, die Koor (out oock w> 1 dorven wagen AÎ waer't om achr ort thien van mijnen flagh te dragen : Dat ftaet oock lcbrkkelijck , dan t'moet fyn , maeckt moet ; nu,
Nacht Moederken lief, och moederken , dit's den leiten Adieu
Nacht Vaerken, nacht M ocderken, willet my toch vergevë Ώητ ick my defperaet ellcndigh brengh om'r Leven Nacht Mocderkê lief,noch eens goed'éNacht voor he· left. En hoortledatniecien ick ichreeu nochtans al mijn b-ft: Het ichynt dat's onder wefen is om my eens te laeten gaen mijn gangen
Want dat ick't van fin waer ick had' my wel drymael fins verhangen
Ia Moederen pafte anders op u Dochter nkt? My dunckt ick hoorfe na : Adieu Moederken lief, fiet Het jammerlijck endt van uwe Liefde Dochter Wel no h niers en noch nier.'comt dan.wat uyrgcfochter Spel isdit ? tcheerde rry t en fyd' bet niet van lin Te hooren foo lchee ick'ei uyt ί want ick crygh'er ver- einet in. Moeder- |
||||
|
ONKUYSBEYDT. ή9
Sioederken, Moederken, a^ieu adieu hoe deir'lijck
Suit gy u hebben als g*u Dochter foo verveu'lijck SultiÎen/bedroefdeVrou Adieu. Sandryn fpreecit van Binnen'.
Sondr, ls dit niet mijn Dochtersftem Die foo erbermelijck claeght ?och uaim voor-hooft
wort ckm
Van'tanghftighfweet ferro Wilde my tot geen ipyt „ iyn Τ Soo hoort dan doove Jut het fou nu ommerscydt„fyn.
Dit's den leiten Adieu : Moederken her vaer voor Eeu- wigi wel . , S*»dr. Wat ghebreeckt mijn Kindt mijn lieve Docnter
Petronel ί . fV . Och s'en is op haerBed' nietlPetronel lief wat bedry rde.
**tro. Vricghde. gy dat l ick vraegh oock wat, ick vraegn waer blytde? Com fiet'ct, ick ioudt lpel licht verbrodden door u taetery
Adieu Moederken lief. Sy geveynß haer te vigen whnngen *h de Moeder temt.
Smdr. Mijn Kint, Kint, Kint, Kint, ey my , Wat wilde doen f och,och, och wacfal ons overcomea
fetro. Moederken ! sandr. ■ Dochter ! Petr». Belet my niet,
Sandr. Och Kint hebdy voorgenomen,
Onsafte fnoeyen vanonien trooft.en eenige vreughi»
Ey^ey, ey, ey me, feght lief, feght Kindt3waerom wild u Ieught
Dus deirhjck doen te cortf Zet*,, Och wiltme met meer vragen Maer laetme doen
Sa»dr. Waerom i Petro. Ick ben onweert te dragen
|
|||||||
|
Den Haem, u beyder Kint,
©ch Moeder ibo gy fpo genaemt vvüuyn
|
|||||||
|
Soo
|
|||||||
|
'ΛΑΟ ONKUYSHEYDT.
Soo gunt toch voor hel kit aen my de corte pyii.
Sandr- Myn Kindt ift mogelijk dat g'ons in d'oudedagê Soo ièhandelijck verdriet iocekc op den hals te jageni
Tetro lek weet dat mync Doodt u minder fmert en rou Sal geven als het geen dat naer nach volgen fou
Indien kk levend' bleef:
Sandr. Och ! wilt foo hoogh η iet giiièQ Daer is geen imert foo groot ais u alleen te miffèn.
Ke fcght wat dateer fermyk?
Ïetw. Te fchaemigh is myn tongh Te Eerlijck is myn Hert : dat ick my nier. verhongb ;
Sonder dat woort Adf'u !d-it beefr my gans verraeyen.
Sandr. Wat quaeder finnchjekheydt heeft u hier toe ghe- raeyen Myn weertfte Dochter feght.cy feght wat dar udeirt?
Tetro. Ick bid' u dat gy dat op my niet eo be?eert Sandr. Ick maen u om de Borften die gy ht bt gefogen £nom fflvn droefg;.'traen, datgy my ongelogen
Seggen fuir wat dat der«dcn is van u miftrooftigheyt?
Ïetro.Ten wilt'er niet uyt,hoè wel het Herte op myn ton- geleyt
Sandr. Spreeckt uyt myn liefjipreeckt uvr, Tare. Dien Fiel der Fielen Dien Fiel, dien Fiel, helaeslt'fal ons geflacht altydt aen
d'hielen Hangen, wat làl Vader.feggen hy iàl hem aen my mif-
gaen Sandr. Macr lief waer gy voor vreeft. neen laet dat op my ftaen Ick beloof al waert datgy by manier van fpreken
By Eet gefworen bad' ons b yde te doorftrken
«.'vergeeft u en oock uyt Vaders Naem : fpreeckt on-
geveyft Tetro. Seer verre is't van daer van't gene dat gy peyft . Sandr. Seght wat ift? Tetro. Helacs! Sandr. Spreeckt uyt
Tetre.
|
|||||
|
é
|
|||||
|
ONKUYSHEYDT. p$
'**tro. Hela es !
S»nàr, Will'et my claegen:
Petto. Helaes'.ick ben bedrohen, en blyf Kint draegen
Sgndr. Maer lief fout *iy daerom u en u Kint
Brengen om den haisi fem. Sou ick niet i
Sendr. Hoefydefôo rerblint
Datg'u Ziel3en uKint, daerom fout gaen verdommen,
Weece niet daer gy coe-gecommen iyt ifîêr foo veel toe* gecommen: Tetre. Élck dunckt fyn ongheluck t'iwaerft' enick heb't
iwaerfte veitr. s*ndr. Nier met al, maeckc moedt den tydt draeght ailes
deur. Wie hïcft u dus verley C } ï'tro. Dien Fi It dien aerts bedrieger,
Dien geveynfden Ypocriet en waerfchynelijcken lieger
Die geleemde Tongh dien Fets beveftigaer^ Van al wat dat hy fwoer was niet met allen waer·· 'Die Beeft dt« over dry weecken van de Pocken is ghe» ftorven
Hy heeft fynloon al t'Huys : hy had' m'oock al be- dorven Had* ick tot t'lefte toe fyn boosheyt tocgeftaen, S«ndr. Wie ift? »
Petro. Als ick u lbo veel fegh en kender hem noch niet aen
Dat uytireeckfel dien Cornel van het Regiment dir guyeen
Gores, Gores, s*ndr, Gores i
|
||||||||||
|
■*"»· Hyfeïf
|
||||||||||
|
s
|
||||||||||
|
end
r?' . Hoe langh conde befluytea
ί«7Γ gy gedraegen nebti
s*„d' f ■ Ick houw'et op half dracht,
»«r. Treurt Hiec
'Sar & iou ick' meynT BV dat ick d*Ecr f°o luttel acht
**« «κ loa vrolijck iyn en Eerdoos te faemen^ t'Geen
|
||||||||||
|
*4i ONKUYSHEYDf.
t'Geen my nu is misluckt daer lal ick nochbeqtineriie^
Tydt toe vindcn,en helpen my van cant,want ick ben't Leven wars : Stindr. Och! hoe bedroefde myin wat.een nauwen Pars
Sceld* u Moeders Hert ?hoe lou u d'eer des Werelts Soo naergaen f wat Sotterny ; üetmen niet Dochters als Peereks
Somwylover ftraeren gaen moedigh.cn prat Die nau geen tydt nieer haigbt dat d'Eere hnn befar. Dat niemant weten fal en can u oock nier Ichaeyen En t'geenin twyfelis dac hangnt aen het gerae-yen Van jeders iitinelijckbeyck, men geeft licht d'£er wat fchyn,
En laec u Moeder u bier van Exempel fy ru lek wort in goeden Naem by jeder een gehouwen Onder't getalgeftelt van d'Eerelijckfte Vrouw cri Mits ick geveyns te iyn dat meyningh aen my Cet t Maer d'Éerelijcke daet en heb ick felfs niet« Daer is Signjoorde Quiibdiens Soón n heeft bedrogen Daer heb itJclangen tydt veel vryheyt me geplogen De vvyl u Vader vvas den meeften tydt uyt Stadt Ittre, Doede Moeder ? vveetevanmy, ick weet van ü
oock wat Dat fegh ick Vaeder foo haeft hy comen is , oft gy fuit my laetcn betyen
Dat ick uyt fal gaen alit my luft, en vryea , Met die ick wil, en dat gy niet eens iuer en fuït iïen Sandr. Maer worde flechti
2ttr4>. K'vveet van geenen flechtt'moet foo gefcbi^n
Oft Γοο myn Vader comt fäl ick't u vervvyten En feggen watdatter van is, alfou m'er» my Doodc omfmyten. Sdnrfr.K'bedacht dit maer tot een verlichtingh van u HerC
Een ichant ver' van't gebruyek is al te gropcen imeft K'beloogh myn ièlven dus, om u geruft te ftellen, Maer Dochter fout gy dat aen uvven Vader meflenf fetro. Miflelijck ja miiïelijck neen naer dat ghy met ^r
leeft: Sanau |
||||
|
0N1CUYSHEYDT. 143
&H»<fr. Och Doehtc-rlals u Moeder m mifjaet vergeeft
Sout gy u Moeders dan oock met vergeten en vergeven
£etro. Ick feghnotb eens naerdatghymet inyfchicktt«
kvtn. Binxea,
S £ V E Ν S Τ E ÜÏTXOMST.
GORES.
Gotét. χ* ζ* Λ Ebenrt ve 1 Jat hét fpreeck- vvoort wordt
V-J" vvaer bekene
Alsonen van jemanr vermaent is by'er by oft ontrent : ï'Scheenaar myn Vadtr roock jn wat Herrcbergh wy Waren msevaeren
Hy quam juft als vvy met leien befigh vvaeren Van die Livyns geflacht, vvaer door ick elaerlijck en ge- Wis Bekennen moet dat die Daey myn half Snfter is. ^lyn Vauer ftont verfte-lt, met een vervvermden Kop: Syn Gogen als een Vier de Borir die ivvol hem op ïckiagh fen ftil gehevm van boosheyr hem ontfteken lek vreeiden dathy licfitdat fou op my gevvreken ■Mits dat hy dencken' mocht dat vvbadden een verbout Opa dat hy onsdaer't iàem in d'Herbe' gh vont : vies ftreeck ick ihlkkens deur, het fpei is nu aen't groeyc "et gaet dan ioo hec wil, k'en wils my niet eens moeyc. WOUTER BYKOMINGH.
■jM/«r. TT η Atheeft de Kloek?
■^ores. V V Hem.noch Rock, Kons noch Schoen
Wat profyt iflèr aen een naeckte Klotk te doeni
muur, Spotmet die fpot begeert £°,et' lek antvvoort op u vraegea w«»ter. Ja fiet dees' Çeckx cap,de bcenea encoanen hem
«iet onde rfchraegea |
|||||
|
En
|
|||||
|
144 GNKUYSHEYDT.
En't tvorftelt noch ooi prys : want alle fnap, en ipct
Xampoot, ftekaerc»en balt i>eh3ngen,maeeken een ror, En e;y vielt finternel van deiefy.n „ Inaecken De trae«hite van den hoopcan'tmeeft fenyn „ braekc Gons. Meinen Wouter hoe valder aen?boe overJnoefd^
rn'hrer î K'en weet van de Kïocfc waerachtigb niet een fier Wouter. Maet comde toe u fclrs? hoe breet hebben't d'alle
Inappen By een onncof'el-aert, daer (y anaer alleen clappen : Maerfeght hunlempé vvac,onideckthun wat hun vuyl DeTonghvvortfprakeloosen fien geüjckeen Uy'. Gores: Om dat ghy kennis vvaert daeiom fprack ick *β
ftouter Woutert Wiefyde dan?
Gores. inende my niet ?
Wouter. Neen
Gates. Is't mogelijck Wouter
Dat gy my niet en kent?
fouter". Ia, ja, nu ken ick u wel
G y lyt feer verandert,
Goret. Ick fteeck al in een quaet vel
fyomer, Datdunckt my ooek Gores,
&orei. t*Schyn t dat e-y comt van buyten
"Wouter. Daer daedelijck met.de Ken
Gores. Wat hoorde van't Peys fluyten
Wouter. Niemant en weet'erafelck fpreeckt naer lyn fin-
nelijckhevt,
Gores. Het lal al even wel fyn al is'c' dat vrat langh beyt'· Men fpreeckt van een Houvv'lijck wel jaeren langfr en daegen
En de Peys heeft al wat meer om aen te cnaegen: Wouter. Den tydt fal't vvyfen uyt Gores. t'Is myn fchult dat gy draelt Gy fuk nu van u Vrou met blyjehap lyn orchaelc;
Wouter. Geen meerder ruft alst'Hnys, elders is'f daï nier » en daer „ ichorc
Maer
|
||||
|
ONKUYSHEYDT. 14%
Inaer ick verbly my als ick de Ghevel van aiyn Huys
gevvaer,,vvort, Nacht Gores Gores. j^ acht Wouter, ick vv-enfch u goeden Nacht, Bianen,
Wouter, ick weet dat ick rnyn Vrou nucom&eronver* Wacht
Sandr. Wie clopt daer î Hy Cbpn ' wonterH Vricnc
Sandy. Wie ?
wouttr, Hebdy ^tctien Man re Wachten,
Sandr. Syde s>y't Wouter ? vvilcocD. vvilcoui , ke vvilt
η iet trachten Te comen bmnen's Huys Hout htm tuffthsn de De«*.., _ w°'*tey. Wat lfl'er dan de Pelt ? ' Oft hebd' een ander Man geleyt in mynen Neil ?
s"»dr. Wat noodelooie vraegn ? ytottiit. Wat dienen dan deC· grillen*
Sa»dr.Och Wouter lieven Manjick vrees dat gy fuit wille
Ons Dochter üaen
wouter. Waerorn? s»ndr. Hélaesfygaetgroodt'
fouter. Laetme deur
*ndr· Wouter ! wuter. Laet'er my by, en üaen itkfe niet Doodt
lek moet een Scbelm fyn
Sa»«k. Gy fyt een feer wonder „ Maa ^eeft toch de reden plaets
wouter, WaEreen , watreen, hoe Donder „can 5en Eerbacr Hert dat Jyen van fyn Kindt? alitonder
boven op
Soofalickfeflaen, ***· Siet Wouter, fiet Lief daer hanght noch de Strop Waer aen s'haer fclven wou ellendigh gaen verhangen üytonpatientigheyt : en had' ick maer half foo langen Tydt gebeytals wy t'faem hier hebben beyd' geftaen, »y had' dat jammerlijck feyc helaefen al gedaen : $ K'hcM
|
||||
|
,4<ç ONKUYSHEYDT.
K'beb* duyfcnt mocyté g'badt om haeren fin tebreke ,
En wik gy op ecn nieu Haer qualijck toc-gelpreken Soo fuît gy d'ooriàeck iyn dat's haer lelfs verdoen lal. Wouter. Wie heeft haer dus ghebrocht totdelc lchandt,
en val ? Sandr. G'hebt Gores welgekent?
■\Vff«i«r Gores deQuiitf
Smdr/ Daer heeft i-y^.tgecregen
»■<wer,\Vàtqnêlt my die Schelm by quam my da« das
dêlijcfc tegen Enhielerit'faemcnfpraeck . , sWr. Och gy dook hy is Doodt-
Ito«!?!·. Hy was't.
,S,Wk Hy en was't niet ,
Wouter HV ded' °»nrncrs»
Smilt\ * Chebc een ander m't boot
Hyenwaftniet,
Wouter. Hy Wall, sandr. Hyende,
\X,01tler, Ick iègh hy was't.en .anders geeiieo
Sandr. Hy was't niet.
Wo«**»·. Ghy lieght'er aen, hy waft , en dat gaet hem öic-
eenen Soecken, hy en can net ver' gelyn
Sar,dri Comlaet'etfoogefchien. Wouter. Neen , foude gy my overftryen dat ick voor myo
, -Oogen heb geiien?
Sandr. Peeternelleken , hebdy't ghohoort hoe ick u ve»r ,,(prack
P*/w.'Met reden, i«,Wr. Hv drongh om in te fyn dat bycans de Deur „ brack. **"*
|
||||
|
ACHTST.B
|
||||
|
0NKUYSHEYDT. 147
ACHTSTE U Õ Ô X O M S T.
JAPÎ DE QUIST , LIVYN. L*n. Ô Ck moec het bekennen dat gy my ç Dochter fyt
tvy». 1 t'Befcheet datwys'ecuyt^g'encontoock door
den tydc
Niet loochenen u hant : daer is de heel voorvyaerde
'By vvelck myn Moeder doen de fom van u aen · veerde
Tot duyfênt Guldens cens* vvaer voor ly m'houvven,
fou j
Haer ieven daegen îangh .· en fonder dat fy ou Sou noemen voor den tydc dat haer het ftcrven naecktc ·*"». Gaf dat pas dat ghy dat ineen volle Herbergh uyt- hraeckten s*
i-ivjn. K'en vvift niet wie ghy vvaert, k'vernam vvaer* fulcken Man Te vinden was : en noemden u, en jüft foo. quaen» der An ,
t>efen Avont vcrheerlijckt my heetVytlcefljck Want vont Stier- vader> en eygen Vader fchier gelyfi« kelijck, ·**». Livyn geeft my't contrad:, i-ïvyn. Ick heb' oock wat gedocht
Maer ten was dat niet .·
Ey om dat gy my dan loochenen mocht
Voor u Kint, en dat ick't u dan niet fou connen over thoonen
K*en ben foo Hecht niet : dat fou u noch wel honderc Croonen.
Coften, eer ick myn contract roetmynen Naemdc* .te niet,
*ÝÊ ben nu IoufFrou Livyn de Quift, en foo ick rnya ^ Panapïerenliet
: Comcn in u hant, ho, ho, gy fout'er Vier afftoken * tu uj'hecten liegen aen al't geen dat k'heb gefproken. Ê a IA»· |
||||
|
U8 ONKUYSHEYDT.
Jan. K'en fal, ick iallè wel doen daerie wel füllen fy» t*6*
w'aert,
Uvyn. Ja, naer de doncker Locht dacrnae naer Portugal vaert, Tot die:; Prys lal ickie letts daer la.eten vaeren Jan. öttttft', Ltvyn\ KV'nfhl, Jan. Ick ben u Mombair ick moetfe bewseref»
Livi», K'en bcn'r van geené tin.maer dat ben ick \ an fin
Dat gy iry lult onderhout geven, niet als eert Slavin Mac? aïs1 u Ê int behoort : en ioo gy't niet wilt geven Soo breiigh ick in net licht al wat gy hebt bedreven. Aliweegh inyn Moeder ftil maeckt vryelijck een be* fluyt,
Dat ick't niet doen en fal : de Craeyen brochten'tuyt Ai yv.ert dat ick hec livcegh , t'gheen dat ick niet en ia* fwygin
Want aile Werck moet verdienden Loon gekrygen. g'Hebtlangh genoe£h in ftilt u Boevery gedicn g'fcn hebt noyt voor de Breuckop s'hetren Boeck ge* fta^n s
Watnieyndy foogemackelijck door de Werelt te Coli- nen ipertelen ? De droes die plaeght die ïneeft die't fynder eeren mer- telen :
En k'hoor t'gaet nu noch wel, dies wacht u voor dei» val,
Die ir ochr wel fchritkf lijck fyn alft u gebeuren ial , Ick mocht wel dOorfatxk lyn, wanik^ben op u gebeld Otn dat gy nimmermeer van my hebt willen weten. Un. Gy d'aorlaecki Livy».-' Naer dat t'vak, Jan. Ick raey u dreyght my nief»
Uvyn. Het dreygen fulde vergeten als gy maer de Daecl'
en (iet
Jan. Hou daer Uyßeetkt huer den ÇëÉé ö Uvyn. Heer 1 ,
* ìç,
|
||||
|
ONKUYSHEYDT. 14?
**b. Soo braeckt de Ziel en ipraeck >. uyt
Hdies wat heb' ick ghedaen ? nu comt terftont des' faeck
fcn ick wort fpits vervolght, en door het Recht ghevat
"ie qnàèt tot qiMcder maecki dinght tegen Balt, ofi Rat« yetvloeckte we'luft : die t'óo groore ftrunckel ft eenen Worpt tot eens Henielfch Wraeck voor a beminders ichenen
Daerlightgv nu,ey my IkVvasovertwintighJaer U Vadcr.en nu ben ick uwen Moordenaer. Wat düyvelgaf my in dat ick u om ibu brengen ? Wie roofden myn verdane3 de vrees wou niet senengen Dat jernant weten ibu myn fchandelijcke daedt En vrceftn.de het een, k'verval in meerder quaedt, En heb' u nietontfien de Strote af te {nytn, Cp dat u Tonge niet en fond' een daedt belyen Diemynder Èeren docht te weien ichand', en 'chaey l ï^u volghtmy heeBerou op d'hielen a! te ipacy. Och, och , hoe hoogh fal noch myn ramp en onlucff ■ fteyg'ren?
Waer loop ick, want den Hemel iàl my huïpe vv*eygvren Waer vlucht ick ? wacr,waer heen . wat plaets ghenocgh iyn fon
Waer in ick ftfieyÎen mocht i de Werelt is te nouw' Om drconfaélrgh Lyfverborgen in te itelleii Tc rek'nen naer de fond". k*en weet oft duyiènt hellen Den Strckel van myn fcbad'wt'ómvangen machtig waer Waer loop ick^wae'r,doet op Klopt een de Deur vanSandtyn. Saudryn fpreeckt àoor de l'en/ter.
Saiidr. Wiedaeri Iau· Doet op, s*ndr- Hoe ben ick verflagen
Wat verdriet, wat verdriet
{""· Weete gy'r? ^mdrt Sou ick'tniet weten,hoe Ibuickhetcla'-gen?
**"· Hoe is dat mogeiijck, en weet gy dat (00 haeil
Soo fegh ick dat'et de droes ratt een Trompet uyt
blaeft. K., SiWiir\ |
||||
|
10 ONKUYSHEYDT.
Sandr. Soowifte gby'tdat's haerwou brenghen omhcC
Léveni Ie». Dat is niet ίοο, maer ick, helaes hebt Feyt bedreve»«
Sandr. Uwen Soon hevec ghedaen, wel ghy iiilf'c in u ghc
moet, lan. Wat fou ick fuffen* fiet myn handen Roodc van't
Bloedt, Sandy. t'Is uwen Soon die vande Pocken geftorven „is
lm. Hy en is niet Doodt hoewel dat hy bedorven ,, is
Sandr. Leeft hy noch ? Kint com hier, ey Si»njoor ke Poft
Uwen Soôn dat myn Dochter toch getrouwe wort , I*».Verdriecelijcken clap!
ïetro. Koeckoeck, Va» Binnen»
Sandr. Swyght die dinge»
Ïitro. Koeckoeck,
lan. Waerder coch een fteen in d'Aerd' die foume voof
den Kop fpringen , Men heeft de Vrienden Veel in voorfpoeten gelüpk Maer nicmant biedt fyn hulp in tegenipoet en Druck. O myn benaude Ziel ! Waer fal ick hulpe vinden? Ha Hoeren, ha Peften ! verlaet gy foo u Vrienden Befpot gy foo de finert van myn Herts diepe Wond', Vervlocckt dan is den tydt dat ick oyt Hoeren vont '· Wat lal myn uytçomft fyn ? ha dat de Aerd' een cracfc ■» Sar
lek crop'er vaerdigh deur , fchpon ipk den eerfte»» fvvack,,af
Sou rollen inden gront daer allefvvaer Torment Als g'huylen Tant geknersis't befte inftrument. Sandt. Wat leet is u gefchiet dat u foo gaec ter Herten ». lan. Gy ieght gy vvet'et vveli Sandr. t'En fou u foo niet ftnerteö
Het gene dat ick weet. het moet jets anders fyn
Als't gene dat my raeckt, l*n. Och laes lieye Sandryn ! „ Ick héb' een Moordt gedatn
SAtidu Een Moordt, een y^oor^ ^H la»'
|
||||
|
ONKUYSHEYDT. 151
'*»■ Hebdy geen hoecken
Om my te verfteken
s*r>dr. Comt in ick fal jevers Raet foecken. Sfuntth
NEGHENSTE UYTKOMST. ADOLF,
Ac!olf-\T\J AtPeftenaecfeen het druy pc al deure, en
V V fbeeken my te placken
In d'Herbcrgh, wel iy moiien hun eens bekackcn % meynen dafk foo droncken ben dat ick hun meeningh nieten fien,
lek bsn oock gaen ftampen en laet bet gelagh aende Lien Vanden Huys, dan ick belgh my dat wel ter keure. wouter, gores, bykömingh.
^olf. XJk Ier's Gores.vvtl Gores,waerom liepte deure
' Vt"ttr.L~l. Laet hem gaen hy moet met my. Gor». Maer Wouter ick fweer u dat Ick met u Dochter noyt my heb' milgaen gehadt
Heb ickfe oyt bekent foo ûuyt my d' Werne! uyt, vy*»ttr. Ickfegh gaet wiUigh me ofc k'itootu door de nuyt, ^erantwoort á by haer, hoc fou myn Vrouwe liegen ■^ü Pielen kennen geen van al die iy bedriegen Maer van te voren wel eer d'Eere is gerooft : Adolf, õ Doc^rer ø een Hoer, en Swyn, en ioo k'fe fien gelooft , Dat k'iè teeckenen fal, lv"»ter. Wat heeft fy á miOrsven? Adolf. Daerfe ander Vaders heeft datfe my wik den Naem
.,alleen geven: Die Karonie meynt dat ick van haer raneken nieten Weet, VYomer. Wie moeyt u^ gy iyt Sac v Ê 4 Ahlf
|
||||
|
ici ONKVYSHEYDT.·
Adolf. s'Heef"c het my flus gefecr,
Gores. Hoort Wouter u Dochter heeft haer met defe«
Man mifdraegen Maer met my niec, hy heeft het my comen claegen > Daer was ter felver tydt by ons een Heute lhaer Die ons vertelden dat u Peeternel ginck lvvaer En hoe iy veynièn iou haer ièlven te verhangen > Op dat s'haer Ouders mocht (door defcn ichrick be·« vanden )
Vergeren doen de eerfl: door tweede fwaerigheyt, JEn tot een Vaervan't Kint lbo heeft ly rekjefen gefeyt Een overledenen : en mits de Lie my naer gaeven Dat ick geftorven vvasen over langh begraevcn Soo gis ick datfe my den Naetn gegeven heefc. VVcwr. Gy fpreeckt met goet beicheyt : want dat gy niet en leeft Was't iegghen van myn Wyf, comt gaen vvy dry ce gacder
Als Vrienden k'fweer u dat,en ben ick immer Vaeder Van die vervloeckte Hoer ioo wert iy gecaftydt Maer met gelegerttfiéyt en op bequaemen tydt. Flo^ckx dot't de Deur op , S-//preken linnens Huyu Sandr, My dunckt de Heer is daer,
lan. Waer lal ick vluchten ?
SanAr. Over den Borneput
VVouur. Doetop, doetop Sandr, Och, och, och. och »
VVomer. Hoort wat geruchten
Is'erin myn Huys doet op,doet op,beguc
Doetop, Sy doen de Deur epen. Sandr Helaes.' comt helpt, helpt, daer ictt de Quift inden
lïornepor Gevsllerf, en my dunckt dat hyftick Doodt,,is, Gores. Langht Koorden V^euier. Een Leer ras, ras, Binnen*
Adolf. Wat weet içk oft t'noot,, is
Pariok myn Lvr'fou moeten vveiren tegen dat gefpuys
iSE En
|
|||||
|
-i
|
|||||
|
ÖNKUYSHEYDT. itf
En fonder geweir te gaen in fyn Vyants Huys
Is groote Sotterny : k wil dan gaen fteenen raepen Î
Kyck , Kyck, dees droncken Luyt is hier gaen ligghen
flaepen ,
Ha gy latte Seugh, cout noch eens wat van't myn ι Neen gy light daer heel moby: ftaet op droncken {wyn üvyn, Livyri.ftaet op : t'fchync dat g'een heel Broulcl ln*c Lyf hebt, war een Eeeft ,daer fteeck ick myn Hanc in*t fpoufel
Foey^ts.isd^tgefpogen? n'en plas gelijck een Zee, Staet on oft k'fteeck u met een fpel inden Bil, fen feet Wee,
Noch aey my : ftaet op flnckx ryt u eenen Wagen over de Leden ,
% bloeyt, ja fy blocyt : Heer s'is den halsaf-geiheden ï GORES BYKQMINGH. Tuffchen de Schemen. Gortti Adolfcomthier Adölf· Gores comt hier, Gore*- Adolf comt helpt
Ad°lf. Comt hier,
®jw*. Comt hier, "*?*# Comt hier, datmen dit Bloet ftelpï
'°,res· Och Adolf myn Vader is verimoort „ com hier
■daolf. Och Gores Livyn is vermoort „ com hier Gores, Gores °Jes' Adolf loopt eens om een Leer
Adolf. Maer Gores en beyt niet langer meer
Brenghteen Servet oft jet om het bloet te ftelpen.
SANDRYN BYKOMINGH. a»dr.s~\ Q-, Gores aen u Vader en is toch geen helpen: ^f Ick loop om een Vroe-vroiuv myn Dochter Selight daer van een Doodt mifval f fi Niemant die comen fal>
|
|||||||||
|
■Adolf.
|
wat heeft die.' '
|
||||||||
|
s'is vermoort,
Gores, Gores, bier leet de Dochter |
|||||||||
|
*j4 ONKÜYSHEYDt
Die u Vader heeft vermoort,
Gores. Wie is't? ■Aàolf. Livyn,
Gffre; Hdaeslhoe mochtet
Een deirelïjcker faeck gefchien op eenen tydt·· d'een ver-;
fmoordt ,, ,■ „
Een Dochter baert mifval en fterM'ander op ftraet ver-
moorde. . ,. /- , Wie baert dit ongeluck w*er door is dit gefproten ? Och Adolf, Adolf het heeft acn Godt verdroten En over langh mishaenbt, dat jeder in <yn qoacc Soo een verdoolde ftreeck moetwilligh henen gact. - De lonckheyt doet pradijck d'OncuyShcyt üyt te wieren Den Ouden wilt den luft hertnecktlijck verdneren Mits dat die in fyn Boos misbruyek foo is verwert Ώλϊ foo hem macht gebreeckt hy fondight met het Hert. De lonckheyt die gaet voort op hoop' van langh te i-evc En in den Ouderdom tot becerniste geven , Maer laes wat y delheyt ! dat die langh leven hop'c Die in peryckels gaen tot d'Ooren opgecropt. Wat on Juck brechtdeesSond' deMenichëniettevore. Wat fietmen niet al jeught in deftSood' verfmnoren ? d'Een dus, en d'ander foo ; lichtalfmen't minite gut: Daer jemandt luft vergaert dacr brenght de Doodt uaer Kift· „ ■ , η. ι
Ach Adolf Vrient laet dit ons roteen Spiegel ftrecken
Och laet dit ongeval ons uy t de Sonden trecken ! Wie weet oft ons de Doodt ooek met op d'hiekn g lyt Wie weet oft Ons verdunt is noch een Ure tydt? Toch foo veel tydtsick heb' die hoop ick te hefteden In Roub-îciaginçeenvierige gebeden Voor defe ZieWdie de Lichacms ft η ontvoert, - Op hoop' dat Godc nochfal door het Gebedt beroert, En fyn Bermhertigheyc en ooedertier beraemein De Zielen Sadighlijck ü« Jon sten Doen v*- LlEFSE DOET SORG·»·
G. Qgies.«
|
||||
|
DEN
H AET EN NYDT
SPEEUGHEWYS VERTHOONT
Op de Kamer vande V I O LI ERE
Den 18. October Anno 1647,
BINNEN ANTWERPEN. |
||||
|
**cfj?· SauUats, éçí&çßïí eifecit
|
|||
|
VOORREDEN.
|
||||||||
|
D
|
Bn Nydt dat is een quaedtdat
geenen Meciter kent. |
|||||||
|
Noch uyt de reden, wacht, een Vy-
ant te verkieien.
De Deught ( hoe moedernaeckt ) die niet en can verheien
Die wort (waer't mcgh'hjck) van fyn iogentael geichent.
Dit all'gcmeyn gebreck, hoe wel men dat verblomt,
Heeft t'Menfchelijck geflacht ten mee- ften-dccl bcieten,
En niernant wilt dat quaet oynt in fyn felven weten,
Als, fynde ioo mifmaeckt dat het fich ieiven dornt.
Den Nydt die knaeght fyn Hert en eygen inçewan'c :
En is iyn wreetfte Beul die E Recht foud' connen geven.
|
||||||||
|
VOORRE DEN.
Een ander tot verdriet : maer in iyri
cygen leven '«eeft d'heliche Raferay haer grouwe-
len geplant. De içhàdelijckfte Sond' die't Chrifto'
lijck gemoedt Can overvallen , want de Liefd' is
Charten rege! · E" tegen dit gebodt fteeckt dien bel-
iehen fegel, t)ie alles averechts, in Godts-behac
gen doet. Verarietehjcke cjuaet in cjueilingh uyt-
geteirt,
Onluftigh, en ontmoet., verlaten van verblyden.
Tc« fy dat Vreught beftaet in ander te benyden
En dat hy inde Hel fyn Loon daer Voorbegeirt,
?ERSO-
|
||||
|
F E R S Ï Í A G I Å Í»
leeuwen, ? t é
ë. Schoen-lappers.
Lucas, O
Margriet 3 de Vrouw vanTeeuWei).
Abraham, eenen Weei.t.
Clara, fyne Vrouwe.
Tatmeke», hunne Maerce.
tiefen, hunnen Knecht.
ioris t Gauw-dief,
Zys, æ. Dief.
Speelt naer den Noen ende
cyndight mec der Nachr. |
||||
|
Η Α Ε D Τ ende Ν Y D Τ,
EERSTE U Υ Τ Κ O M S T.
3««û>fSj gua Lucai.Sittenà vior de Deur en Lapçen.
i#CMW iällä^l''^*"1 ennacycMat drillen,en draey.
llPaH Cn ^c' *c^ ^00 keu *^s cou ^aP
l^^ljacou Pap beu fyn f droogh Broodc ea "teegenoegh winnen : t'isal eerßrooyken droogh
maer niet te gieriga ° * Sou içk dan noch vvercken ? neen^ neenj daerlc?er.
Lucas pnght :
Vierigh, den het wenken
Ben ick, <d dm Aagh VVant ick uni bemerck.cn. Wat myn Maet vermaghz Ick M°el fnyn ty<k hfteâeti Voor f gene dat ons voet Oock iß geen laftigheien Dâtmen geeren doet. Tetuw Geeren Wer eken ? ô droes Gebuer-man hoe ftoP·
«erde dat' aw "' Seker ick Werc5t Seren
"p,*' „ Maeckt dat de Çanfen vvys, wat
lu™y üerisWercken,
»' Wat pleyfier is in alle dingen?
** at Pleyfier is jn'tdanfeai wat pleyfier is in't fingen
watpleyfler jsin'tSpelifcoft allesarbeyt en moet - jiaer «anders geen pleyfier in, als om dat men't geircndoet: Elc^e |
||||
|
χία. HAEDT enâe NYDf.
Elcke Meni'chen fin heeft fers tot lyn genoegen >
Ick fien dat k* Wercken uioet, ibo vvil ick m'er óoc* toe voegen
liever heughelijck, als treurelijckjVyant de vvyie Ma* lèyt,
Werckt en fyt vrolijck, want u isop-geleyc Te Wercken , wik dan uvy.enroep, vlycighlijck vol' vueren- Teeuv. Het Werck vvaer noch al jet, maer datmen eert fooüiercn. Arbcyt doet om fchaers droogh Broodt en ckyn Bief Dat's te verdrietigh, en ick Gen ander die fchier Niet en doen» en ahyt een Slempen ten achteren blyv^· £«fai.Ickén moey my niethoe,en wat andere bedi y vert Ick docnc foo'tpas geeft 3en jegelijck doegct naer my' nen lin Teeum. En wat conde gby doen ? inde Lappery en fteeckt niet in, Gyfult lang'lappen eer g'u fuit Ryck Schoen-lappen: $y worden Arm diefe naeyen. eu Ryck diefe met voe- ten trappen En Werckc niet meer tet een ander cryght de Cotë voor niet
Smyt om veer t'Werck foy Werck, foy Lucas. Tenismy geenverdrie£ Te Wercken. te meer dat ick daer op moet leven.
Teeuw, Waerom lou u de Lappery den Coft connen gevS En my niet'meyr.de dat ick my t'ftuck niet en verftaenf Soowelalsgy gy ftoefc,en wilt noch al Fraeygaen Maerick vveefet al me daer en fteeckt niet in alsPovef· Lucas. Godt iy gelooft my fchiec noch altydt over Teeuw. Over dat lieghde, maeckt eens wel rekeningh o? u Leer,
Lucas. lek. en reken noyt.en ick vind* noch altyt meer«·, Tettm. Gy Cletft, en Borght u Leer, en die quaey cnooPc En rekende niet,
iHtas. K'ben niematit ichuldigh, en als ick gaen Coopc**, I Betatf'
|
||||
|
HA ED Τ ende Ν YD T. 161
ÏSetaelick Contant, al datickhebisGodten't myn
^ee/iw.Soo moet ick.wel eenen ongeluckigen Teeuvven Lucas. Sy fyn ongeluckigh die de Moedt verloren geven
t'Geluc isront die h-m giftré heeft a!s een Toren g'cvc Velt nu inden Dreck :tn dat is meer verdriet Alseén die leegh blyfc, en comt tot degrootheyt niet. Want Ryckdam verheft en baert Hooverdyen. Eaüieen can dan geenen tegenipoat gelyen : t'ls beter datmen niet en heeft noch niet en begeert « 's veel gehadt te hebb.'ii en alle mael verteert, ^Vant m'is dan onweert by die met ons vei keerden En niemanc Eert ons meer van die ons eertyts Eerden.' Geen Geit,noch goedt, geen trooft,geen Hert. noch moedt, geen ra-t . t'Is fout betrouwt aen V rient oft toeverlact, En hetft noch jemant met u ftaet ontfermen? Die thoont noch veel te doen, mi:s fcggende, och Ar- men I En dat is te harden woordt voor die Ryck fyn gewceit jj Want s'hebben noch het groots Heit, by den droeven Geeft. Tteuw. Daercomt cenaen myn Deur, wat tnagh hy wil« len vragen ?
ittcas. Ick ipoey my om dit Paerken Schoenen t'Huys te dracgen, iinne», LIEVEN BYKOMINGH.
■Zteve»tT^ Ν fyn de Schoenen noch al niet gedacii ?
"Fuhw. JLL Flus, flus, ick valder dadelijck aen , *j**veik Geeftle weer ick làls' een ander doen lappen ^ '"*· Sottdef.ick foufe liever in duylèntftucken cappen Sou kk*c VÏecich van myn Tellioorghevcn t ick denck En datfc myn Gebuer naeyden ghy braeckter op Hal?
énBeea |
||||
|
ist H A E D Τ ende N Y L>T.
Den eerften Trat die ghy gonckt ten minften, hy (oüt
u wenfchen Luve». Al dat m'een ander gunt valt op lyn eyghen pen* Ichen, Het gunnen en krenghtnoyteen hàyrvande Menfcbj Maer liet bederft alcyr den gever vanden vvenfch , En die iy quaet gunnen fietmen t'goetgebeuren : Die Benyefs en hebben maer het grimmen,«n het trea« ren ,
Van wenfchen fterft men niet: geeft de Schoenen Lan* terfyrjc, leeuw. De goey Meefters,houwen t'Wercken in het Lant Want louwen de Geeften altyt hun Wercken fpoeyen t De Lien louwen foo van'tgoet Werck overvloeyen Dat de flechte Knoeyers als myn gebuer.en lyns gelijck Niet te doen en iöuden hebben : Lieven. Nochtans u Gebuer wort Ryck Xeeuv. Alhier gefeyfk'en lbutgeen Menlchen gunnen
In fyn plaets te fyn, hoe fou hy Ryck fyn cunnen Van Brod'werck f Ger,dars Werck, dat fou yfer pafferS Dat hy daer eens teghen naeyt » k'en wil hem niet blae* meren
Ma«r myn Iongers Wercken beter ak hy op fyn beft. Wat meyntgy dat hy vanjemantop hetleft , Werck lai hebben f de Lien fyn al met hem bedrogen JDe loop is iiyt, de Vlicgh is inde Keers gevlogen , Hy heeft het inde Mont maer niet inde Daedc, Hy coopt ilecht Leer, dat lbo m'er eens me gaet In't nat het dryft nvt lbo voos als Torven , En wyefteken, en Hechten dra"t,foo fyn't al bedorven Schoenen, dacr hy Hantaen it.vckt. lieven. Die gy left hebt gelapt Die vielen van een, k'en hadder noch qualijck meghe-
trapt, Ttemv Gy moetet my vergeven : ick liet die myn gebuel u-u'.yen Om dat ick juft dóen was van'c Werck çverlaeyen. Da«
|
|||
|
HÄEÖT ënJë »YÖT. itfj
ick't niet doen en coft' : alfulcken Brodder ift :
titven. K'en brengh hier noyt geen meer, ift dat ghy we* dei- ffiift Wanneer ick weder com de Schoenen deer té hebben^ Want myn Meefter fal'tiny wyten,en t'is u ichult ghy Lebben : Teeutp. Gade t: Bruyloft om dat g*er ioo baeftigh roe fytf Lieven. K'en pveets uiec, maci my dunckc dat onièMaerc fterck Vryt,
Tituw. En wete niec met wie, wie fal die PeereVcrygen ? l"ven.}i'cti cant niet achterloopen mits dat ièc ioover«i fwygen, En ons Huys is een Huys daer al de Werelc comc, en • gaet, Want een Herbergh voor ekk een open ftaet ·■ Soo can ickniet te recht, den waereri Vryer treffen s'£n fais my niet fcggen 4 want wy liggen meelt altydÉ On-effen Teen», fvjaeckt Vriendt met haer, ioo !angh tot dac g'ec Weet,
lieven. K'en fait hater niet vracgeii foo' fy'c niet van felfs enfeet. Ey, ey valteraen. Want dat'över en weerloopen 'Sou iele op hét left mèc ilaegen moeten becöopen. Binneni
Teeuw. Gebuer dac's een gauwe Schelm,die my dit Werck bevelt, Hy fpreeckt niet, flabremenr., hy telt wederom al Gele« Q Paftenaken füllen de Caroten noch al Gelt gellen ? Hy moet het Stelen t'is niet mogelijck al dat tellen. Och ! da'ticR de Lien coft biengen in dat Virmoen ?*» fonder dat men 't my fou connen goet doen doen Dat waer Knaps ! dan by weet fyn läeck wel aen te leg-· gnen,
Al waert foo, hy fou fyn felven fuy ver aiaecken. mee leggen
Sulcken Speck-ftruyf is't : dan ickfoU feggen t'ismaer, fehyn» £»' Vaif |
||||
|
i*4 HÄEDT ende N YD T.
Van beleéftheydt, waut de Dieven meeit altydt bei
leeft fyn. ïft iaecken dat hy Kyck wort foo moet hy't hebben ge-
nomen Met Wei eken wint hy't niet, t'moet uyt de lengd' oft
uyt Ue brcede comen. L ü C AS BYKOMINGH.
ICkvvas u quyt '
Ja. ick drpegh de Goeylie Werck t'HuyS
Ticuw. En contant Gelt i Lucas. Och ja , Teem?. En dat ismy t'rneefte CruyS
Dat de Lien altydt leggen wilt eens weer comen
Geüjck de B.delaers,
Laas. K'heb da,t altydt in gedult genomen Teeuvt En tuffen beyn , vaft' en barft Tan Hongers noot
En ander ipeelt mett'Gtlt
Lut»s. K'at fomryts wel droogh Broodt Ommyn-Galanten niet te ftraffelijck te maenen
a>e»a». Hoort die Falie-vouwer, Lucas. Dan tegen het Koeckeloeren- hanen Heb ick n« wat Godt danck, ick mach nu teghen wat
• borgh Toch k'benf onweerdigh, en ons alder-eerfte iorgh
Moet lyn alles goets den Heere toe te fchryyen ,
En Wen verliefen niet, als w'altyt danckbaer blyvea.
Tteuw. ;, Qtiefelaer, Lucas, Seghd* jet? Teean'. ί)Άΐ weert is datgç vvelvaerE
lek gunt uyt myn Hert, want voor myn paert
K'cn weet van Haedr, noch Nydt,
Lues. Ick danck u van u gunnen Teeuu). Ia al vvaerde myn eygen Broer, içk en iöii u nieî
cunnnen iieverhebhen als ick u-heb» de tien fcggen rrjy,maer
js h«t
|
||||
|
HAEDT ende NYDT; i6?
?shct moohelijckcvveevaneenISeringh, malcander
foonaer
Dat die noch Vrienden fyn, cn van des anders Deught 'preken ί
Want my dnnckt dat ick jemant fon door ftekcn Die anders van u ley als alle goet, iuc"s, Soo hoogh niet Gebuerman , een vvyfèti Man en moet Soo rbrtiigh met fyn Hooft niet altyt door gevaerct« Teeu». Soo hoor ick wel dat'sjeversmetmyn lafter be» (ich waeren Dat gy my niet en fout als Vrienden voor geftaen ? i-Hcas. ick fou > 2«e«», Dat blyckt, dat ghy nicmant en fout voor den Cop
flaen. i«c«j. Die flact moet llaen verwachten ,
τ"'"*ν. Daers uiet aen gelegen
Ltteas. Goey woorden ( dickwile } mee«: vermogen als een
Degen : De reden heeft meer plaets als onredelijck gevvelt. Teeuw, Leftdat ick't hoorden wert in Compagny vertelc
Hoe dat het mogelijck was dat gy dus coft geraecken *Ί En vvoumen feggen datg'et met Dievery wontoft mec deep-maecken.
Ick fey3 daer lieghdy aen» k'gaf d'eenen een Slofet En (peelden Mesken uyt en hy trock een Stilet Maer t'Volek ende Weert diequaemen tuflchèn beyeni·. Luc*s. Maer iègbt toch vvieiè waeren die dat van my ley.ë?
Teeuw, Om geen goet s
I-neus. Soo hou ick dat gy het niet en ν veec
En dat gy'tfelfs fyt, die dat eerfte heeft gefèet ;
O Gebuer ! het lyη al d'oude lafterlijcke trecken Waer mé g'u boosheydt meynt leer heymeljjck te dec-, ken :
lek weet van overlangh dat gy m'inwendlgh Haeï Al iftdatgy my thoont een Vriendelijck gelaet. O ongeluckigh Menlch ! die alcy t tracht de faelen Lj t'Sy,
|
||||
|
ïSS HAEDT ende NYDT.
t?Sy Leugenen oft waer, van ander op te haelen
Die noyt genoegen vin; als in eens anders fmaet, Die altyc beüch iyt te lafteren den Staet Van die, oft vande geen , de Priefters dorft gy fcheUen M« ontucht, Nonnen mé ! een Eelman derft gy (lellen By de Rat die van een jeders Coren cnaeght, En deftigh Cryghsman, ghy het Svveert oft Baft op· draeght :
Gy laftert mé de Daedc van Rechters» Magiftratea Rentmeefters, Treforiers.en wyiè Advocaten, De Dekens van't gemeent, en Borgers Capiteyns, En Coopmans, Winckeliers, die ichiet gy het Fenyns » Der boofer Laftertongh geitadigh achter d'hielen. Hoe menigh Eetbaer Maeghc, en Wed« ν ν" het ver- nielen , Huns deughdelijcker Naems, uytuvve Tongefpruyt ? En joegh nucortelinghgeen Man ten Huyfèn uyt Syn wel geminde Vrou ( diefeeen Jaerin V reden Gerufen wel vernoeght hun Houvvelijck hefteden ) Om u vervloeckte Torigh, die hem ftack in het Hooft Het geen noch vande Vrouw van niemant wart ge'. looft ?
Dus hebt gy oock van my geloofick fitten peyièn , 1'och u gnebreeckt de conft de Nydigheydt ce yeyfen. Binnen.
MARGRIET Β Y ÎC O M I Ν G H.
>*ί*'3Γ·£_ΐ E.he.enfyde van dat fchuerwaternietlchoon?
*1 O gy Lys gy iyt van alle lyièn Patroon
K'eo ben maereen Wyf, maer k'en loumy fooniet laeten ovfjrlcbreeuvven
Gy rnooght vvel Teeuwen heeten vyantgy iyt eenen rechten Teèuwen ,
lek geloof dat u Peter dien Naem heeft verfien uytii «Planeet: Niet een woordt teipreken ?bak'had hem daer neer
- geleet»' ■■ ' · |
||||
|
HAEDT ende NYDt pSf-
Maer die de inap van jeghelijck van Deur tot Deur
„ hebben
Die fchyten' inde Broeck, alfe de Man felis veur „ heb- ben. ' „ Hoe iät Oom Cool en fagh met een Backhuys loo gratt- ais Bloet i , , ,, Schiet u Brof-ck uyt want ick de Broeck hebben moet Schiet uyt, fchiec uyt, want de Voorfchoot falu betec paffèn, , . ■ a·
Sa Teeuvven, iffe vuyl.foo £aet de Broeck eens wallen,
Teeuw.Ev ey. en maeckï hier niet een al te groot gedruys
Ofck'lap u nu terftont, met een Leeft in't Backhuys· Datter t'root Sweet naer volght, Mxrg, Gy f g'en dorft niet eens Kicken ï
By een ander, en my, l'oude derven in·flicken
Keèn onder't Armken deur met fukkeneen Jan-gat, Teeuw. Heb ick hem nietgeflaegen ,k'heb hemghenoegn
gehadt Hy'heeft wel dier genoegh het feggen moeten coopen. Gy ueet wel dat de Lien ièer om fyn Werreck loopen En tervvyl dat hy my hier, en daer by geleeck Soo was hy kegh, en vrocht terwy 1 niet eenen fteeck, En foo ben ick genoegh van hem in als gewroken Wat dunckc u ? , ,
Merg. Had' hem dan wat langer aengelproken·
Hoe was die Rekel leegfa> Lucas fluyt de» MncM.
Teeu*. ' Hy fluyc de Deur, watfs dat ?
Marg, Luyck hebde flus wat" ghefeet ? comt lcght nu noch
wat, Gy Siepus, gy Schoon-rael, gy Devotans Gy feght dat g'ec met Wercken wint maer Godt weet ore vvaer „ is LUCAS KYKOMING H.\k
**tas. \ Λ At's (èker Moeder Godc wetetalderbeft, erf
*-J lek bouw my wel geruit mee dien die ick ben %A, K'ea |
||||
|
158 H AE DT ende Ν Υ DT.
K'en heb van d'u wen niet, wachcbtghy dan teclae-
ghen ?
Pan hy moet wel ongeluekigh fyn die de Nydigen fa» behaegen :
Tesuw. Neen vvy en benyen u niet, Lucas. De Nydt is fulcken quaeJe PatfelfsdcNydigheyt dcNydigbeden Haedt :
Sy fchaemt haer eygen felfs datiefoo grouwelijck ver- vvoet » is
En geen reden en heeft, dan om dat Godt foo goet >. is Pat hy de Menichen voorlpoct en gefo.nth.eyc (ent. Hoort dac ièghicku noch, wancdat'suonbekent , lek (al aen u voordaen alleen het Lappen laeten Want flus creegh ick rydingh lbo ick ginck over Serae · ten,
Hoe dat myn Moetjen ( Ryck van çoet ) geftorven is ι En heefc by Teftamenc my al haer havenis En Goederen gemaeckcontrent vyfduylèntPonden. Siet daer het Teftament terftont aen my gefondm Waer by ick ieker ben hoe alle fhecken ftaen , Tochk'moetmy eens van als wel ondervraegen gaen. Binnen.
T««w.Wel 2
Merg, Wel 't leeuw. Wel?
Maig. Wel 2
Teeuw, Wel ?
W*rg. Wel dats nou eenen tapper
Waerblyfdcgy 2
Tesuw. Waerblyfdcgy? Ma'g. Wel fnapper
Ut myn fchultdstgegeen Goeten vergeert?
Teeuw. t'Isalniec A's een Man natr ;een'Wyfmet Gtltuyt en liet
Oft ten miniren. die het ftaetre verwachten.
Marg. Men (kt die geen Goedt en hebben dac die het (be- ken en trachten Met
|
|||||
|
.4
|
|||||
|
H AE DT ende Ν Υ DT. »«
* "Iet Werckcn te crygen, en die vaeren dickvvils t*be!*?
***«». Spreeckt van geen welvacrt, fpreecke liever vaa de Peft, Want vvelvaert fchout ons» en ander gaetfe tegen. Daer heeft dien Bengel allen dat Goedt gecregen ^n heefter noyt van al iyn Leven voor gefvveet ïn ick, die al myn tydt met Werckcn htb beftect *~an aen de fchraéle Kofi, ter nauwer noot geraeckens ^arg. Hoort al de Schoenen die hy pleegh te vermaeckca Die ii.ilJe gy nu doen, want hy is nu te Ryck
^ Hy Icheet'er t'fcffenS uyt 2V«w. Bleef hy noch niyns gelijck
Soo Ton ick dJArremoey noch heter connen lyen :
Ja, dat my jemant won terftont den Hals af fnyen Jck lietet toe, want ick ben't alte warsgefien Ryck. Ryck, ift mogclijck ? M*rg. Miffelijck ofc Miflcnien Dat hy dit maer en feydc op dat hy mocht een Kycke
Bruyt „ Trouwen Teeun», Och dat het niet vvaer. en vvaer , hoe fou ick hem uyt >. jouwen Sou hy wel Vrycn,dnt hy daerom foo ftoeft en craeckt Ick mcetcr eens naer vernemen, want de Schoenen iyn volmaeckt . Godt fy gelooft ; AU»£. Teeuvven, wel nn fpreeckte van deegh
Τ™*», Ick peys oft ick dan oock eens wat Ryckdom
creegh , Ick fou vvel devotigh iyn , creegh ick al dat myn be- geer „is Seght nu oock Godt fy gelooft: dat,dat,Werck cleir,,is *"*!· Alsgy'tfegbtiir.genoegh » f"·*. ' Seggetgyoock,fâ,&, ^.Waerom?
ff""'· Om datkk wil,
%ar2' Gelyckmen de Kindcrs fect, ièghme na ,
■*··*». Nochtans gy lullet deen '
M*rg.
|
||||
|
î7o HAEDT ende NYDT.
ttarg, yyc\ vvaer voor defe grillen ί
Teeua>. Dat comt my foo in'c iin ,
Marg, Wel wacht tot dat ick fal willen·
Teenw. Al dat de Man belieft b; hoort de Vfotuve mé,
Matg. Gy fout f sgen dat k'een Sottin waer dat ick dat de>
Teeuw. Die fya' aîeven wel, ick fegh gy füllet leggen
Oft ick fàl h t'Spannern tuffen Hals, en ooren leggen·
Marg. Dat vsouick wel eens lien , T<senîp. Siet'et dan, Vechten. Marg, O gy Fiel Î
O gy Beul ?
Teeutv. Segget dan, Marg. . Ick en fal » Teeuw. En (aide ?
Merg. Neen by myn Ziel.
Teeuw, Soo moeter haer Lieten
Marg, Doec u beft want fis nu al verhoetelt > LIEVEN Β Υ Κ O M I Ν G H.
lieven.rj Oe gaet dit foo in't Werck? dat's gheeftigh
"Π getroetelc Wtl Teeimen hout maet, wel hout hout op Margriet
Teeuw. Segget nu dan terftont, Marg. y.'en fal Waerachtigh niet- lek bleefVr liever Doodt als te Leven in lulckgerengei
Teeuw. Gy obftinate Vrou. Jiieven. Wat ift ? Matg. Dat ick den Bengel
Nietin en volgh, in alle Sotterny >
Teeuw. Hoort Lieven het comt met u Schoenen by : Gy hadtfe my op't hooghft bevolen af te inaecken
En tuil'chen beven iyn myn Gchtierrrnn cenjge iaeckeri
Geicbiet totiynenlaft. , men vveet nietfeker wat, oft
hoe, Men mompelt Dievery, flet fynen Wincfcel is toe ; _ .
Eu geliick men hem behoort, voor fya Gebuer te fett*
SOO
|
||||
|
HAEDT ende NYDT. 17*
Soo coft ick niet om dat het Werck my dat beletten,
Εώ loa't nu gedaen was lèy içk. dat ick noy t te feg»en
mis, Code fy gelooft ' dat Lieden nugerieft is.
in ick wil dat iy't oock f'eyt. en iy wilter in falen
En vvilkk't dan hebben foo moet ick't mee Campen
haelen, **?. Doetvryu beft, t,e^a. Segget, als bet foo veel maer en fchiit Nou. Nou ,
M"rZ K'en wil niet om dat hy't foo hebben wilt. Sou ick ioo naer fyn py pen .moeten fingen ?
Nou het-t hy my dit en morgen fou by my heeten in'ç
Water fpringen , üaer BufF.ls Mecfter fyn daer houwenfe Wet, noch
T rnae',
■^'«w. Gy füllet nochtansieggen
Ζ?**2· Soo wil ick' datme qneet niet wat, flaet feeun, Gy füllet feggen oft gy, oft ick fulter om fterven.
{•'even Maer Teeuwen hier vergeren veel Lie die nieten derven Luy Lacchen : maer Lacchen in hun vuyft met fulcken vennaeck
■Dar. t'hun aen't Leven baet, om datfe fien foo cleynea iaeck
Soo bevochten , ja eenen Siecken fouwer me genefen , *«*». Ick fou liever eenen BeulalsjemamsMedecyn we- len , ( bouweniè foo Lacchen beft maeck ick daedelijck Peys
L"ver>· Dat gaet wel, Hy hafl fin Vro».
"^- Hoort Teeuwen, k'en fal u naer dees reys
Niet meer weeripannigh fyn ,maer foo dick wils alsgy
Wilt, Godt fy gelooft feggen,
■f "«».Myn Lief.foo fal't Kullen te hert fyn daer g'u hooft
°P fuit leggen. Binnen,
leve»^ Siet ν vat veranderingh is hier ineenenooghen-
pJlCxtydt?
De
|
||||
|
Ληι Η ÄE DT ende Ν YD T.
De Man worc wel gefmt allceneiijck iiyc ipyt
Dat een ander in fyn Vechten fou plelier,. fcheppen :
My dunckt dat hy liever iàgh in eens anders ftrooy eefl
Schnp met Vier „ fcheppen
Op hoop, dat het heel Huys daer door verbranden mocht Als darter jemandc om te bluffen , eenen Eemer Wactct brocht.
De Vrou die obftinaet de Man niet wou believen Al coft fy, met een woon fyn dwaiè Kop gerieven Wort met een enckel Kus, rot g'hoorfacmhcyt «ebroche Het geen noch dreygemenr, noch ilaegen en vermocht. Hier heb ick aen geleert oft ick eensquaem te Trouwen» Hoe datmen Leven moet met d'obftinare Vronwen. Een Vrou wordt meer ghecemt doorJt ftreelen vande Man ,
Als darmen ilaet, oft dreyght, al watmen dreygen can. De Vrouwen fyn te Kints om berde dreygementen Meteen onftchclijckheyt in hun gemoet te prenten» t'Verftarten ruft niet dan opfpclen, en opjock , Gebrnyckt dan vn'endelijckheyt maer nimmermeer geeo Stock.
Ja, dat gy in't gemoet befwaert waert met gepeyfen Soo wilt u voor de Vrou toch welgefintgeveylèn, Hun dient geen iwarigheyt r maer, ibo ly weten moft Soo lieght om beters wil, Mans leugens Vrouwen trooft· t'Is oock ecn cleyn als iy daer me fyn te paeyen D.itmen't foo nieten doet, ick ibualtydt goedt Wecr Craeyen
By myn Wyf, ick fou Efopus fabulen als Evangelien feg' Rhen,
Wacr het met Liegen te doen,ick fouder myn deel wel b> legghen .·
En lbo myn Vryftervan Leugens hacr beclat'ï>ht Soo legh kk , datfe vande waerhey t luttel kennis drae£,kf· Ick iêgh datfr, Fraey, Ranck, Jonck, goedt, bckctr,cn a» door-vlogen
Sneeu foo wit is. en helaes ί t'is altemael gelogen. |
||||
|
HAEDT ende Ν Υ DT. 173
"et Vrouwe volck neemt al aen datmen tot hun Lof-
tuyt,
Al wecenfe dat foo nieten is, fy dencken hy ileget'er uyr, ^e Keirei loumy cuylïchen al vvaerc dat ick 'm een Fiool " »ftack Want men vont noyt lcelijck Lief, noch witte Cool ufack
Wat Gen ick daer in't verfehlet vande Straetions Maert, Sa Teeuwen haeft u, wat moete hebben, met een vaert Wfnt die Colfdraeghfter ioumy beclnppen By Meefter ort Vrou,iiat ick den tydt vei-quift metfnappe tearg, Comt lbo langh in Huys en foo fy nacr u vraeght Wy lullen feggendatge deiir fyt
ï-'tven. Dat g'et Vuyltj'en wel vaegbt Wantick ontiïen meer de Tongh van een quaet Meyfé
Als een Maeyers pick, oft icherpe feyfen : Want oftmen in'c behagen van iyn Volck ftaet Men raecâer lichtelijck uyt, als't'niet met t'Meyfensfta engaet.
* tn Knecht die met een Maert woont.moeter de Vry* eraenmaecken
®ft hy fal uythaer Gratie uytlyn Volckx gratiën, en uyt den Huys geraecken« Binnen. Tweede üytkomst.
τ α ν ν ε κ è ν. ïVui»e*.T7 y El is het hier oft niet ?'t'is t'felfde iSuys
» V nochtans ! |*oe de Deur toe, bet fchynr dateer bycans rimant en woont als machtige Rentieren. Ack clop eens» nocti censdan, fouby vveliyngaca R 'wieren *■« laeten de winckel de Winckel fy η ? t'Thde Man 's ^aer toe a'te vn :
«.Ächynt tJatter niemandt t'Huysenis alsVenftersen.
|
||||
|
,74 ÏÏAEDT ende NYDf.
Wat mâcher lchnylen, ten iffer niet geftrooyt, het caP
gebeuren ,
Dat by itil Getront is, wat Fiele ftuck waer dat! Had' hy dat gedaen kk maeckten hem de Stadt Hoe groodt iy is te cieyn , de derde KeersfaPta'1 Ver" lichten.
TEEUWEN BYKOMINGH.
f eeuw, T\ Aer'sniemantt'Huys
Tannek. Ï-J Hoe foo ?
Teeuw. Men moet al de Werelc niet onderrichten
Hoefyn Gebaerens faeckenj uit gelegen iyn ,
Tannek. Iffer iwaerigheyt ? 1teun>. Ick heb de Miin, altyt voor fj"1 »
En degelijck ghehouwen , t'ilbynt dät'shem jet te Ü&
leggen
Wacr men Heght al veel van hooren ièggen. Tunnek. Heeft hy jevers eenen Neerllagh gedaen / Teeuiv. Ick en moeyes my niet Liet ten gaet my niet aen Die niet en Teet, en heetc niet te verantwoorden. Genomen ick ièyt 'ü, gy fout ièggen ick hoorden Hetvan dien ièggen, alsoft kk het had' verfiöt * En den eerften waer s neen _, neen, het fvvyghen Lief
Kint, :
Ift beft,k'hebber weynigh hooren cïaegen dat s'hun ifl fèggen gebroken„ hebben
Maer veel die hun beclaeghden van te veel gefprekeü „ t'hebben -· .
Ickdraeghmyn Gebuerrrians ohgeluckàifvvy"gend'iö
myn Hert. Tannek. Ke ftghtme watterfchuylc { Teeuw. Miiïchien fuld' op de Mef£ En Sarerdagh wel fien hoe dat iyn faeck fal enden, ,
Toch liever de Tongh verbrandt als jemandts E et te ichenden. Ténnck. Ick bid' u ! feghtrmy toch wat dat hy heeft 0C' . daeni Ζ*"»*' |
|||
|
HAEDTçnde >ÏYDT. i7i
*>f«»>â Toch met belooffe.i>is van η immermeer vcrmaen
Want ick draegh heingoedt Hert al fyn Dieven nie- mants Vrienden,
%n Liefii* en can, nochtans, dit qtfaedt in hem niet. vinden :
Hoewel iyn vlucht die geeft de iàecic een groote biyck I^an fynen Advocaetgebruyckt noch een^pracityck', En ieghtdat by't Goec door Ei ffenis heeft gecregen Vaa (yr. Moey, nochtans de reden ftryter tegen Want fyn Moey was Arm: toch fis een behulp' teï noodt,
Want hem niet beichudden en can dan iyn Moeytiens Doodt, . Die nu correlingh juft is van Pas geftorven. **nnek. Hoe fou 'hy een Dief fyn V' ô Heer I wie fou dât dorven, Dencken , ick laet het f-ggen ftaen van fulcken goedea Man ? ^'euw. Den fchyn van Deught her meeft bedriegen can* De Dieven pnncepael maecken txict d'een Handt Scr- tnonyen,
Terwyl fy metd'ander Hant u Sack, en Börfen fnyen, ^«nnck. Soo werter niemandt· ichier ter Werek meer be- trout, O Heer iir mogelijck i Ïeenv>. Weet dat het my berout · Dat ick't u heb geiêy t, terwyl ick in u weien
Sien dattereen groote Droefheytin uisge-eièn : Dan fooder Droefheyt Geit, foo ben ick al te droef K'was hem een goet Gebuer^hy heeft oock.wel de proef Van myn getrouwigheydt van over langh genoten. En daerom gelyck het my noyt voor hem én heeft ver- droten, ' Te loopen iègbt vry wat dat gy van hem begeert En vvatter doenlijck is dat vvort door my gecleert, **nnek. De Man die is my vremt, k'heb van hem niet re eyfehen Τακ»,
|
||||
|
i75 HAEDT ende Í Õ DT.
leent». Met Oorlof j dat k'u vraegh , en fyc ghy niet UsE
Meyfen , Van Abram inde Poort ß
Tarwck. Ia, vvaerom vraegbde dat ? Teeuw. Dat Lucas dickvvils van u heeft vermain gehadt ^
Die Docht-é ( tey hy) fal't fy'n die in mya Ann fal ßapc
Tfrnieh. Wat qutlthy iny f daer foume loo yeel uyt rapeü Al had' ick hem veyl gevvecit,
Teeuw. D er cinck hy niet aen otfl IdJie/f&.Betrouc dm eensMenfchen.ick vvaei liever ito«5
Als het Mannevolck noch wat toe te Tetigen :
En foo beeft hy u de geiegencheye gaen uyt-leggen ,
Van otis V'ryagiei vvat Soc,
Teeun>. Van Vvoort tot vvoort heel net, TAuneL Scy hy d« en Sondagh den Trouda^h y vas gelet?
2>*«n\ Aitcmael ¾Ë¢çË. En dat hy m'y dry Ringen ibu geven ?
Tetiiw.Och Ja.
Tennek. En dat hy een Iluck Lyvvaet fou doen Weve" Tot Hemmen voor hem, en in y.'
Ô«««»», lek dool daer in Soo veel als hy fey, dan'tcomtniy inden fin
Alsick'i u feggen hoor, ick en ben -geen Lieger
Tannek. Sey hy niet dat hy m y geven ibu fyn eerfte VroH* wens vlieger? . En daihy eens Bors met Gek had' langh voormybe*
vvaerc? Tttuw.Wy fey oock dat gy claeghden van fynen£oOT*eö Baert,
Tannek. Heeft hy*t foo nau'y í gefcet ?foo hoef ick u ni ie veyfen *J
■Teenm. H y heeft foo veel geiéyt k'en ean't niet al gep^P0
Tanntk. En dat hy een Dagh iou ipeïen met my gaen Daer hy iyn Kmdersin't Wal'fch-Ianthä'i' g'edaen ?
En daihymy hondert Pont tot een voör-waerd' iou
maecken , *. En dat ick een Siel fou draeghen van't alderièhoofl ■
rootlaacken * ' |
||||
|
H AED Τ vnàe NY DT. 177;
En dat ick't Silvcr-werck fou dr;:egen aen myn Sy
En oock een gouwe Cruys, de fceirelen daer by Aen d'oorén,en dat hy een grooter Huys fouhueren Öac hy't trots een Schoen· lapper uyt fou vueren ? Teeutv, Datcofthy wel doen met ander Lieden goet , Tannek. Ick fal u altyt danck wecen de vrientfchap die gy doet Dat my dit van u in tydts gewaerichout,, is Want b;t is te laet berou, als de Bruyt getrout „ is. Och! wat ongeluck waer dat ce Trouwen met een Dieß Ick moet het bekennen ick heb hem wel wat lief Maer liefde tegen reen, die moetmen wel vergeten lek fegh u noch eens , ickfal'tualmijri leven danck weten. leeuv. ick meynden dat g'er jet af vvift» alsickudaer kloppen fagh
"T**nekt Ick gincker om onfen Knecht, Teeiiw. Hoe geveyft fyde, mach Ick niet weten wat gy daer op wout jagen f
^«»'»βί! Hoort onfe Knecht die hadder Schoenen gedragen Fn ick gincker maer fien naer onièn Knecht,
Teeuw. Meyiken , en beuièk niet, k'vvil datge de waerheyc feght Leugen is Sond' g'en mooght ommers teghen my niec liegen, T«»telt. Maer toen my Meefter lont ick meynden daer by te vliegen Soo feer trock mijn Hert: t'waseen Bootfchap naer myn fin,
Ick docht iffer de Knecht niet foo ifler ten minften de Lapper in. Teen». De Schoenen heb iek genaeyt wat fou die Knoeyer naeyen, W v heeft verftant van een Deur uyt de Lee te draeyen i Oft met een Windaes een Tralie te winden uyt haet Loot,
En om. een Gek Kift met dry woorden en eenen ftöot |
||||
|
ί78 HAEDT ende N YD Ti
Te openen, en al het Gelt te roovun.
Tunnek. Maer ick en can't al evenwel niet gelooven ,
Teeun>, K'en fegh niet dat fioo is, maer i'oo ift my ghefc}'1
Wact ick geloof iflèr jetaf, dateer veel is by geleyt U Houweiijck en lal daerom niet achter blyv-en, Taanek, lek houwen met een Dief?
Teeuw. Men Cet wel vele Wy Ve0
Die oorfaeck fyn vande beternis vande Mans
TanaekMaï' lijck is miilchië dat waer een rnomme-cansî
K'en fou die avomuer al even-wel niec wageD Heeft hy geftolen ? datfe hem hangen , n'en Diefis niec te beclage.i. Sinn"»' LIEVEN Β Υ Κ O M I Ν G, H,
&'ven-\ji Aer hoe hebd' het fleebt«hooft van alles uy*"
1V1 gehaelt ? Ja, ioo vrythaerLuyck ,maer gy hebtdaeringefaelt? Datge Lucas foo vermaeckt hoe.is u dat vande Tongh gevlogen,
g'En cont dat niet waermaeckeo , want dat'sommefS gelogen. leeuw. Dat mocht hy vvillen, en , ick vvotit van lynen'C weegh. nVLs noch jet door d'Oor ghewaeyt, maer k'en wetet niet van deegh ■Lieven, t/Koft niet arger fyn Teeuw. Hec doet t'is noch wat anders 5 Lieven. Wat iftdan i
'£eeun\ Dat hy is geweeft een van die Voet-branderS
Die op het Bruffels Sas. en eldersin het Lant
De Lien lbo deirelijck de Voeten heeft verbrant Om hun te dwingen, hun geborght Gek te wyièn. En uytvalfche munten Fieltery' comt fyoen Ryckdom ryièn. "Zieven. Hout Teeuwen.houtgy fpreeckt met luttel grontS
&eu*>, Het gen« dat ick-fesh datblyft hier tufleben on«·
litvnf.
|
||||
|
H A Ë D T ende Ν Υ D f. ί 7£
pkvin. Ons Meyfen iàl het niet te lange eortnen fwygen ,
Teeuv. t'Is Hoeren even eens hoe dat's het Gek gecrygea Lieven. Hoe Hoer ? . Teeutp, Als oft &y nieten vvift , dat Kintnu t'left verdaeri
Is juft niet van haer daedt,foo tvvyfelt men daeraenï En Sinjoor Dief fou jouffrou Hoer trouwen En met het Geit can men'tal verborgen houwen. Hoc trenigh Schelovftuck, blyft heymelijck door'c Geit ?
En »y vvacht u dat gy my nieten melt ^antlöogy't openbaert, ken fal't niet ftaende houwen' K'heb met geen moeyt te doen k'laer Hoer 5 en Dieveni Trouwen , tteven. Hier by betoont gy we! dat u de waerheyt faelt Tervvyl g'u felfs Tongh,wcer achter-ν vaerder haek: Toch fwygende foi ick naer redens waerheyt luyfteren Want waerheyt door dentydt de Logen doet verduy- fteren. Sinnt»« MARGRIET BYKOMINGH.
àturg.-rr Ecuwen, Teeuwen,u Toogh fal u noch brcn«
. * gen inde Ly es"*. Can 'ick een ander maer fcreneken foo vérheugh;
ick my,, K'en gever niet om hoe't af magh 'loop'eh K'ibu mijn Vet derven om écn ander braedende te droopen. DERDE Ü Υ Τ Κ O M S T.
A Β R A H A M en e L AR Α.
ίfr4' C\ Ni"e Maerc eß Lucas fyniet eens ?
GW«.V/ochja,
„7*· Wetet vvel i
Altoos ick meens;
Wh vîwî
|
||||
|
a So MAE DT ende N Y D T.
Want fy fey den tydt des Ondertrou ftont in ons bfr*
lieven, 'Aha. s'Is vvelgeluckigb, .Clara. s'Is oock een fyn Maerc om de Man te gerieven
Van alles dat hem en het heel Huys-houwen behoeft ,
Aha. Sy fehynen dickvvils fyn, foo langh tot dataient
proeft:
SVancmet den fchyn valtmenfmeefte deel bedrogen»
De fchyn is de heel Werelc door gevlogen
En heeft haer foo vermomt en elck foo verblint
Dat de Menfch meer den fchyn ,als de waerheyc bemint
De Meyskens pnncipael reritaen hun fftuck vanlchy-
nen ,
Meeftcrachtigh wel, foo datmen hun moet mynen Om haer Gtit, om haer dengln, om haer goetbeleyt, Om haet 1'praeck , om haer vvel leven , om haer nec- ijgheytj
Om haer minfehap· om de vrientichap,die fy hout met haer gebiveren
Om datiè weet van Naeyen. van vvaffen, en plaffen , van ftyven» en ichueren,
Om datfe de Mert-ganck foo vvel haer verftaet Dat het fchier de helft aen alle Coopen baec : Om datfe can Koken en fmoken , fonder haer vuylte maecken,
Om datmen met foo een Eetlijck can geraecken. Mf.er, maer, als de Bruyt getrout is foo falenfer in ■ Dan becfife noch Deught,'noch Gelt,noch vrienefchap noch min,
Noch goetheyt, noch foetheyt, met haer gebüeren Dan canfe noch Naeyen noch vvafifchen noch plaflèn > noch ftyven.noch fchueren,
Danisfy bandeloos, maer niet tandeloos,t'isgevvis Datfe wei can fmullen , en den buyck vullen, van dat haer te vooren gekoekt is.
Met Oorlof niet meer daer af als Eten en Kacken , Eu van ncttigheyc iöu iy vvel aen de wandt placken |
||||
|
HAÉÖT ende KVDT. &*
Vau« alseen die aende Kaeck te pronken ft*,
En de befte van al fyn meeftendeel qnaet Hebbeuie jet goets over dat moetmen iulcken aanc AlsVoVSen Hemel gaef, en foo gy dat puynt te ver- *
sJSknfe fulck onlydehjckgetier Vage-
Öfter d'Hel in Huys vvaer, oft ten mioften een aB
Soj£ Vrouwen maer het Huys en «eten te befticrer,
Soo moetmenfe gelyck een Godinι vieren .
Daerom fey de Man ( miffehjck die t gheproert nau j
Holdat de'vrouwen fyn, fy fyn meeftquaet oft: Sot.
Clar». Maer fey hy niet dat de Mans meett reden daer toe Als deVeManS niet deugen en willen hebben't de Vrou-
wen bedreven. _
Als hy drinckt ,en clinckt, c'acght hy licht aen fynen
Cameraet . , . r „rfnt
Dat iyn Wyf quaedt oft Sot is,maer dat hyfe quaet ort
DaffvvygÏby wel, en dat hyfe Honger en ghebreck-
laet lyen, . , ,
En dat hv de V rou laet met de Km deis betyen
t>ie woelen gelijck eenen Worm.om een ftuck droogn Broodt, .. ,
En hy verhoer-eert het dickvvils grof en grondt
En och Armen ,van fyn Vrou feyt hy dan lukken fcac; TetlSÎijnVrou. mijn Vrou, heeft eenen waey
EnfoTvfrliêit deVrou de moet door haer altyt t'hoo ~
ren verfoeyen ,, 2. , ,
Want de mis-achtc Dcught, doet felden Deughdeo
PrOfifP π
Ahr\ lekgeef my op , gy winnet Proces met Coft en A
|
|||||||||
|
M 3
|
|||||||||
|
Ds
|
|||||||||
|
;?S2 HAEDT ende NYDT.
De Philofophen feggen datmen fteets jemant pryfé fa'
Die goede Wercken doen, want de geprefen iaecken Syn Sporen tot wel doen, en om licht te maecken Den Arbeyt, de gepreièn Deught die waft En ondanck halende ontfiet m'hem licht de laft. Seght voort hoe fal het gaen ? füllen wy Bruyloft hou- wen , MctonsMaert? 'Clara, Sy làl ommers uyt ons Huys Trouwen En s'heefc hier langh gewoonte w'en connen wel nit*
min, T< ANNEKEN BYKOMINGH.
'Aha. Y\ Aer comtfe vraeght haer wanneer datfe is yaft
U iin, Te Trouwen *
Tannek. Is Lieven t'Hnys? Abra. K/heb hem noch niet vernomen
Tannek. Hy was al deur eer dat ick daer vvasgecomen
Maer Lucas en hcefcde Schoenen niet vermaeckc,
Clara. Wie dan ? Tannek. Hy was by Teeuwen over de Deur geraeck1 En die heeftfe genaeyti
LIEVEN BYKOMINGH,
Tanneken en Clara /preien beymelyik. Abra, Y leven ick moet u vragen X-J Waerom dacghy de Schoenen niet en hebtge>
dragen, By Lucas, waerom dat ghy die weer aen Teeuvven Iteven. Datded'ick uyt fpyt} om dat ons Maert altyti11
en graeft, Dat ick Teeuvven gunftigh, en Lucas afgunftigh „ betl En ick fegb dat ick s'alie bey even Kunftigh,, ken Waerom dat ick dan Teeuvven fou gaen verleggen ?c^ |
||||
|
ttA E Dt ende Ν YDT. î8j
*à dat ick't niet doen en fou oft fy löu moeten ièggen
Weerom datick'tfou doen ien daer en wik fy niet aen
Soo gaen ick dan daer't my luft, oft fy magh felver
gaen.
*h*. Den waerom , is dat fy baeft met Lucas fchicktte
Trouwen
Lieven. Sacker-loot Meefter, en füllen wy Bruyloft hou- wen ? "**»■«. Miflelijck ja, dieven. Wel dat's een Brommeken onverwacht
Siet eens hoe datfe in haer vuyft ftaet en lacht,
Sy meynt al ree datlè den Troetelaer heeft in ü'Arrnen ■**&»■<». Sykryc, Lieven. Doetfe ? ■**'·«» Watfcbuylter*
Lieven. Maer och armen 1
Een Eerlijck Hert heeft al veel telyen ley de Meyt,
Dat Trouwen, dat Trouwen, is wel ν veert datmen't befchreyt,
t'ls feker wel geavontuert by de Man te ftaepen : Kryt niet gy iuker ioo veel pleyfier by raepen Als de Vrou die't Houwelijck niet meer verdroten en had',
Als jemant, die met bey de Voeten in het Vier fat, <Abra. Swyght Lieven fpot niet,het Houwen heeft al ν vat te bedencken Gy fyt jonck.en mal,gy en verftaet maer het wencken En't verby gaen, maer die de daedt eens proeft. Die weet ν vel dat tot t'Houvven al meer als't lachen behoeft. lieve». Soo fyn de Wevenaers en Weven, wel Sotte Menfchen Datfe terftont yveer om het Trouwen wenfehen De Meyskens doen het noch met eenen lochten fin MaerWeeu en Wevenaers hebben den Droes dan in Datfe loopen, om t'gheen daerfe eerft af o.ntiiaeghca » fy» a Ma . Oft
|
||||
|
■fU H A E D Τ èride Ν Y D Τ*
Oft t'moet vveièn dathetopgeleydeplaegen „ft'n-
En de Wevenaers fietrnen oock terftont Hertrouwen , Immers vimmen luteel die de Vrouwen derven louwen En foo fy fegghen hun inde Wevenaers ftaet met te mifgaen,
Ick icgh de grootfte helft die fluyt daer aen : Dan hout i'is beter ftelen feghtmen aïs aen rygen» Sy weten iëlfs wel watfe fyn , al moetment fwygen, 'dbra.K'en weet niet waergy't haek het gene dat gy weet?
Hevea. En i'oeckt d'Onnoolèlheyt noyt bygeen Poëet
Want dat vvaer de Naelt geibcht inden Hooy „ ta5, Want hoe effen dat een Poëtcns Backhuys van plooV „was,
Soo ν vift hy evenwel wat meer als Alleman, En ick ben oock Poëet, die vry oock al wat can. Abra. Soo meet ghy dan ons Maert met een Dicht ver-
ehren ? lieven. Dat fal ick doen ,
Clara. , Ey my !
Tanaek. Soo can een dingen verkeeren
cUra. O Werelt ! boe bedriegelijck fyde, en hoe vals ί
Abra. Watfchuylter-f
Clara. Een wonder, ,
Tannek. En fegget niet
Clara. Waerom î
Tannek. K'en fais
Mietconnen hooren,mijn onfteltents en fout nietge-
doogen.
Want ick ben foo befchaemt,dat my't Bloet comt voor d'Oogen
Relaes ! my dunckt dat de fteenen my befien uyt ene* kei ipoc '/.ha. Wat iifer l Tannek. , Segget niet ick bidts,
Ö-iara. Wel worde So t ?
Want fchand' ift u fo.o langh alsg'ejr niet mé ghetrouc
/ · Hoor
|
||||
|
HAEDT ende Í Õ DT, iSç
Hoor Man, rnaer gy Lieven dat gy niet ibo Mout,, fyc
Dat g'et vooufeght, dat het door ons niet encomtop , Straet **event lek merck wel watter is, ick weet al vanden ftaet ■é Binnen,,
Wara. Dat Lucas is beticht met Dieveryen
4bra. En.heefc een Dief hier comen Vryen $ Gemifte niet ß
Clara. Neen, <hya. ' En is hyer op betrapt
En gevangen ?
clara. t'fchync dat hy'c is ontfoapt •*brat En wie heeft dat gefeyti .
fanvek. Een van fyn befteVrienden
Die't leet was uyt fyn Hert,
■dbr*. Daer canmen de waerheyt by vinden Want felden den Vrient, den Vrientbefwaert,
Clara Ick peyfden dat hy had' wat Goets van langh ghe- fpaert,
•dira. Niet langer als Sus gheleen foo heeft my een ver- trocken , Lucas ièy hy magh nu de Melck waf dick broeken Want hy heeft een verfterf wel van vyf duyient Pont , Daerom fey ick ftrackx, dat ons Meyfens faeck wei fchoon ftont. Clara. Daer med' behelpt hy hem, rnaer hyfalder voor moeten buygen Want hy ieyt my dat's heta al contrarie overtuygen: Alra. Soo gaefick niet een duyt voor fyn geheele LyfL Kryt niet, t'is beter fyn Vryfter, als een Dieve Wyt' Ten fal u aen een anders Hou welijck niet letten. LUCAS 'm den Bouw,
Â Õ Ê OM IN GH.
^iTJ Et fal u believen onfen Troudagh te fetten
jn Naer dat u wel bevalt .· ey iyde daer rnyn Lief? Tannek.
|
||||
|
é ie H A E D Ô ende Í Y D f .
Tannek. Wie fyde ?
Lucas. Kende my niet >
Tannek. Neen ick en ken geen Dieff
Lmas. Daer me bekende dat ick a Heit heb geftolen
Dat legh ick in kennis.
Tannek. K'en fal my niet verdolen Ick ben vvel onderrecht gy weet wel vvatkTegge»
vvil, Lucas. Ja Lief, k'verftaen umeyningh. maervvy fülle0 hetgeichil Deylen tuiTchen ons , - Tannek. Meefter en JoufFrou weten oock al vande faecke
£n gy meynet foo fyntjens met den Ron uyc te maecké Gy fyt genoegh bekent, aldoed' het uyt bedrogh, Lucas. Ick doen't alleen om d'Eet, Clara, Om d Eer daer hoord' toch Dat hy maer en doet om't quaet vermoen te vveiren :
Abra. Maer leghme Lucas wat comde bier begeiren f Lucas. Ick kom mijn toevlucht h=den nemen tot u Lien Abra. u toevlucht nemen Lucas, neeu hadt beter coc- gefien, Ten gaet ons geenfints aen u ftonter op te letten, Lucas. K'en vvil noch Coft,noch Dranck,noch dat g'haet uyt fuit fetten Maer dat haer d'Eer gefchiet te Trouwen uyt u Huys, Abra. En peyfde noch om Trouwen daer droefheyt ftaet voor t'Huys?
Lucas. Het Gek verfoetet al \ al heeftmer een cleyn ghe- ween „tegen
Clara. Hoorde wel dat het vvaer is ß hy feyter niet eens neen „ tegen Hy bekent het felfs, nu ift ommers al te vvaer . En het Geit feyt hy, en maeckt de faeck niet fvvaer Lucas, fis vvaer, daer is my foo een ongeluck overcornc Maer t'Gelt heeft de Droefheyt Wegh genomen: t'Moet oock al fterven dat t'Leven ontfangen heeft, Clara. Hoort eens hoe luttel dat by osa de Galgh geeft ! LHcaS'
|
||||
|
HAEDT ende Ê Õ D Ô, ô87
Xucas. 'Naer dat de Galgh vvaer fy mocht my wel beval-
len : Ëßãá, Lucas, Lucas, g'en deirt my ou niet met allen Want gy fpreeckt noch ftout, en fonder esnigh beroU
l«cas. Berou} ô neen,en ooek bloy Hert en minden noyc lchoon Vrou Al ift my foo gebeurt, k'wil even wel haer Trouwen. Ëë.Ïïé dat t'foo is gebeurt daerom ift haer berouwen. Lucas. Soo breeckt dan t'Gelt de coop 3 dat peys ick nim- mermeer <Abra. Ghenomen s'had' het Goet, en morgen quaem de Heer- En haeldent u weer af, fMtas· Daer coft ick nimmer tegen Ick fcheed' alft hem belieft daer affoo't is vercregen,
^ora. Maer Lucas hoe comtdatge dat ftuckfoo vryehjck bekent?
Lucas. Om dat ick nimmermeer het veyièn ben gewent, ■Abra. t>is noodeloos door pyn te dwingen u tot kennen Lucas. ê'Åç fal mijn Tonge noyt de Logen-tael gewen- nen. Ahra. K'had' noyt van u gelooft het gene dat ick hoor, Xuces. Men iict de Menfchen juft niet altyt door. en door, Abra.Ons Maert fal Eeuvvelijck , den Rouin'ti'Hertbe- claegen,
ï-«r«s. Ickfal haer neffens my den Rou oock laeten drae« En t'geen dat ick befit daer fally als een Vrou
Nochmin,uoch meer alsick, in blyichap» epin Ron Oock mé deelachcigh (yn aannek. Met u deelachtigh ,, fyn ? Soo mocht ick rerwyl u iaecken foo waerachtigh
>· iyn
Een fickelingh met u verwachten op de Mert Indien d'er anders de Galgh niet g'ordonneert en V Vert. Binnen. 4bra-B.ooxï Lucas maeckt u deur vvanïhiers geen placts
oaifchuylen, &'»»*»« |
||||
|
ïS8 H A E D Τ ende H Y DT.
Clara. U faeck is al tebloodt, het fal tot u went vuylen·
Bi/ute»·
Lucas. Wel ift een Apekiier ? oft ift een Cameripel
Ift fpookery, vvat ift, ick ben hier ommers vvel t'Is hier, t'is t'felve Volck , vvat .ick moet verkeert „ fyn,
Ten ifier niet, het doet, fou jemant wel geleert,,-lyo JViijn vryfter te ipelen en maecken my foo den deep ? Ja, ja, s'en was het niet, want defe lagh wat leep En mijn heeft Oogen by eenen Valck vergeleken , En om haer fpraeck niet te kennen wouiè luttel fpreké. O s'hebben my dat daer heel geeftigh gecleert Hoe fouvvenié met my gelacchen hebben had' ick my verveert
Gelaeten. en dat ick had' geftaen als eenen Sebben , LIEVEN BYKOMINGH.
Uiveu.Q Eght Lucas wanneer fuld' ons Tanneken beb-
O ben ··
Lucas Och Lieven ick ben nut'feffensbeel, Lieve». Wel Cameraetfeghr, watiffer voor Krakeel Lucas. Ick had' Tanneken eens in'c Öri te Trouvven jMaer nu ick Ryck ben nu ift my al berouwen
Ickgaen vvatt'Lantbefien,hetGeltlydtgeen gebrecfc
Zieven,lck meyn gy fout ons Maert nemen ? Lucas. Dat en is maer geck Men Vrytcr niet meer,
Lieven. K'boor g'hebt al langh gevreen , Lucas, Dat wasmaer om tydtlbhdercoftte hefteen
Lieven, Wat, geeft den Nagel een hoot, Lucas. g'Hoort s'is het niet van fin En als ick't wdbepeys foo ben ick't drymael min.
hinnsti·
Lieve». Ons Maert re licht gelooft heeft haer van hem ge- fcheyen , En foo s'hem weer begheert> foo fal s'hem moeten
vleyen, Hy |
||||
|
HAEDT ende NYDT. ,g9
Hy thoont dat hy op t'geen waer me fy hem belaft
•Noch op haer mms verlies, in't minftejäiet eis paft. VIERDE Ü'ã Ô Ê Ï M S T.
MA RGRIÈT Ô EEUWEN. ars,\7 Áç Lucas °ns Ghebuerift waer vaa iyn ErfFe- '**· ^iwaer,en dubbel vvaer : hy heeft daer een ver- ^el van vyfduyfenc Pont, nou fal ick moeten fien
£>at hem van al de Werelt Eerefal gefchien .· i^atmcii hem Sinjooriàl heetcn.en my maer Teeuwen: «V ia geruft ilaepen,als ick van Vaeck lal geeuwen Hy lal Vee eten a!s ick droogh Broot iicen knou, Wylal hem wennen alsickKnippertant van Kou «y lal Wyn, en Bier, in iynen Kelder „ hebben ^n allen dagen iynen verfeben Selder,, hebben : Y de Maledictie die is over my, en over c'Huys Aishy Cruys geraeyt, vallet altyt Cruys, fcn als ick Cruys geraey, fal't altyt Munt vallen Godt iorght altydt voor hem, en voor my niet met alien. ■**<rt. t'Is oock een Man die Godt oockalle Eer bevvyft
**%»-Gyfvt,er een Hoer om. datge mijnen Vyant pryft, ün fooickmet mijn Doodt in't minfthem canehe- deiren, ° . Ickrweert, ick verhonger mijn felven om feer garen.'
Xtet y ichaemc u> ichaemt u, wat doec u de Man » «■•Niet dan dat ick't voor mijn Ooghen niet fienen
|
|||||
|
Dat hy Ryck wort en datl-ck ffloèteen Ezd 3) f
ßá *Ck m plaetS Van Trouwen Saen een Qaefel
^VKh^- ' ^âhy^ey, jawat ccnQuefèjs
• - ' Waer
|
|||||
|
jgp HAÈDTende NYDT·
Maer helptfem'eens beften, .
Merg· K'en waer dan in geen Vïee
Gelijck als ick nu ben van duyienc ongelucken.
Maer gy achtet vvinft u felven te verdrucken Op hoop dat ander oock fou copen in gequel. Maer Lucas veel geluckx den Rou dieftaec u wel LUCAS BÏKOMINGH.
Teeutp, f** Y iyteen Dcughdigh Man, en daerom gecft^
vJT Godc den legen
Lucas. t'Is Godc die jeder gheefc naer dat het comt $& legen Ten iyn , fyn Vrienden niet, alleen die in voorfp°eC fyn }
Maer die om fynent wil lyt Armoey fmaer en pyn : Teeuw. Den armen goeden Nachc , tot uwent ift goed* Ooften
Lucas. Alil Godc my weer beneemt dan falick'tmy ghe" trooften : t'Geen daer fyn milde Handt m'bier tydelijck gerieft Daer fchey ick Wilhgh af wanneer het hem belieft. Teeutp. Gy fuit u Gelthaeft quyt iyn foo gy met een Hoei Troutf
Zueas. Daer lal ick voor toeften Teeutp. O Lucas, Lucas ontbout Wat dat ick u daer fegh !
Lucas. Ick ben foo niet te dreygee t'Beletfel van de Deught ; en t'fchelden is u eyge'n. ,
Tuk». Gy ftoeftalryc op Deughc, maer felden iyn't "* roemen >
Lucas, lek prys de vvaere Deughc, en fonder my te o° men ,
Teeutp. TJ Vryfter dat is oock een Deuohdelijcke fnaef
Wat fchaeyt een Kint verdoen, alft niemant wordt ge*
waer ? „
Xncas. Alft niemant worde ghevvaer. en cont gy't0°L
met weten. jWf ·
|
||||
|
HAEDT ende Í Y DT.' t9£
Tum».Indien fy felfscond'verfwygen hier Secreten
î-tcas. K'ben uwen cout foo beu dat t'hooren my ver- driet , Ïeenv. Eo is en Sondagh uwen Trou-dagh niet De Hoeren en connen tegen haer polfen niet fwveen
L»'*s. Hoer/ â Teeuw. Ja Hoer,
Lucitt· fis ç gefegh, en Schelms betygen,
LIEVEN BYKOMINGH.
;'I«xri».V"J- U fitfe wel en Cet met de Handea m het
IS Hayr Nu vvectfe recht beicheet, nulooptfehem felfsnaer Ocht'ishaernu lbo leet, hoe vriendelijckfoule Kaec- kelen é
,Åç quaecp hy rnaer vveerom3coft ick het helpen maec kelen :
Soo eenen dicken vande Bruyt hier vind* kk juft de JWan,
>Och Lucas ick bid' u comt eens by Meefter hy heeft u van
;Eenighe faeck te Ipreecken, en hy bid' u dat g'hem fulc verfchoonen
;Debottigheydt van flus. en u Teeuvvenfal hyover- thoonen
^an groote lafteringh, denckt wat gy my oock fèyt En maeckt u Rubben vry tot flaegen-vvatbereyt: ■Ghy maeckt een Man tot Dief", een Dochter tot een _ Moer,
Die haer Onnooiel Kint als een vcrvloeckte Hoer b°u hebben omgebracht : K'eAku r Gyfyt een Leugen fackxken
» u fo° nietghefeyt, als dat u Meyfen fou een
Verloren hebben» dat nu left uytgeroepen vvert.ghy
draeyt dien fin Als
|
||||
|
tèi HAEDTende-KtYDt.
Als oft ick een Kint meyn , och ick ben daer heel ΟΠ-
^^concdat ommersmy oockgcenfins vveder^
r«J.eGShyTieghteraen alle bey k'hebt foo niet wille»
Mtjeiidoor, gaet door ,ey ey, men weet wel vvat
Luw.Çom Lieven het ons gaen, want alles heeft fj»
jl^Gaer vty, ja wat hier fou comen, ffyn verant-
woorden, . „
Vooreen Dief, en vooreen diehaer Kmt vermoorden
Gaet vry vuylen Hufpot, en rnaeckc geen groodtgöe-
rucht: . '. '
Houvvet Secreet oft maeckt u op de vlucht i
Tmh». Ja Wyf fegghet hem foo, loo rnoete op de Ma" ^tde" Handen worden fchoon, daerfe malcandef
/ yvalfen. VYFDE UYTKOMST.
ABRAHAM CLARA TANNEKEN. Ah«. \ T\ Τ At bottigheyt is dat ?
cÏm-V-V Gy hebt ucans verkeken
Tanntk. Helaes ! ?
jira. En heeft u Teen wen dat ïn't Hooft gefteken
Tanttek. Ta > p(t
ckra. Watgrontsftuck Fiels .'die Schelm vvaer vvee»
o-ebranc, , .m \Abr». Maer gy fyt ommers een Dochter tot u volcor*<"
verftant _ „„ode Die wel weet darter altyt quaey Tongen fyn gevo1
Soume ibo licht gelooven een ongebonden . V altene Tongh ? neen, neen, een die te licht geloof*
|
||||
|
H A E D T ende Ν Y D T.. . 18f <
Joie wordt(gelijck hetblycktjvan fyn gheluck berooft.
*iy waert een rycke Vrouîhad' gy u niet in deièn Gethoont te haeftighen ièerqualijckonderweièn,- .Op't fcggen van een Man men noytgeen vonnis wyftj Clara, ja dat en helpt u niet al ftaet gy nu en gryft , Tannek. Het icheën 'omme'rs dat hy't lélfs bekende ■Abra, t'Geen dat hy leggen wou wastot een ander Ende l Syn antvvoort viel niet net op ons Propoft » Hoe wel ick qualijck onderricht dat met bedënckea coft,
t'Blyckt claerder als den Dagh dat Hy Onnoofel eti gantfch ryck „is
Soo dat hy nu wel thien- mael meer,als uws gelijck„is. Tannek, Die Verraer ! een deughdelijck Mante fchelden vooreen Dier'3 ... Nu verlies ick mijn welvaertmijn "frou en mijn Lief Ift moghelijck ι ift moghelijck. och t'Hert dat fal m$ fpiyten
Van na Berou, van Öruek, en duyfentfpyten! Èn foo mijn delperatie noch wat arger wort Soo doen ick mijn felven noch wel Éyndelijck te cort} Ahra.Mcn moet op Seere Wonden foete Plaefters leggen^ Ick fal'c hem ielfseens gaen leer vriendelijck herfeggen , Dan, fiet t'is niet van nooy hy comt <iaer juft te pas, Tannek. Och ick ben foo befchaemt dat ick mijnLeveaj niet foo en was, LUCAS, LI EVEN BYK O MI Ν G H.
£«fài.T 7 ^T At reden heeft u doen my met den Knecht'
V V ontbieden .' Mra, Het is een mifverftant het geen dat flus gefchieden/
tucAs. ift mifverftant foo gaen ick wederom van hier ?
Wel Lieven ick meynden datter Halfen ichier Aen hongen.ibo haeftquâemtgy-my Bodtfchappen . Hier te comen,ey,ey,en vult met my geen Sotscappeni Mra. Maèr Lucas en trecket u loo niet aen j ·" ; ,...
|
||||
|
'A4 HAEDT ende NYDT.
Lucas, En hebde my niec van doen 7 ten minften Iaetîï$
gaen , Aha. K'en iàl, ick bidts gy fuit my hooren fpieken
Lucas. En daerom com ick hier, en gy wilt my verfteken
En leggen fpots g nvys, het is een miiVerftant Datick u ontboden heb, en vvyfen my met fchant De Deur, k'heb dan reden om my veerdigh te vertreo ken i Abra. Maer Lucas meynde gy dan dat wy met u gecken f.
Lucas. Vooriéker doen ick, want wat iffer claerder blyck?
Lieven. Ia Lucas is nu fpytigh want hy is nu Ryck.
Lucas. Den Ryckdom(hoop ick) Cal my noyt foo verre
leyden , D t ick my vande reen ontblooten fal oft fchey den Maer daerom ben ick niet tot jemants tydt verdryf. Tannek. Och Lucas, Lucas, ick wil met Zie!,en Lyf
Vo beteren mijn fouc, ick fal my al mijn Leven In Uil gehoorJaemheyt tot u Geboden geven. Lucai.K'ben raedeloos gedocht k'verftaen in't minfte niet
Wat voor een veyfery dat my van u gefchiet. ^ X*»».lck bid'lgedenckc niec meer mijn al te licht geloov.c
En wilt my daerom niet van u Perfoon beroovtn, : Het is in jeders Mont dat gy mijn Vryer lyt Wat fchant waer dat voor my geraeckten ick u quyt? Het is een quaede Tongh maer nietmijnfchuUte wy ten , Lucas. Gy Kryt foo dickwils als gy luit hebt om te Kryteü
U eene Oogh die lacht, u ander Oogh die weent, U eene Kaeck die finght, u ander Kaeck die (teent, Een lïftelijck bedroghcan u gedaent verkeeren Toch noyc en is den Menfch te Out om noch te leeren. Vatit wel, Tannck. Och Iouffrou ? fpreeckt een woort voor mijn >
Clara. Nou Lucas goeden Vriendc men magh foo quaedï
nietfyn Men moet het ongelijck vergeten en vergeven Tmmk. E o peyiler niet meer om, ick fal u al mij η leveo
|
||||
|
HAE DT ende N YD Τ; lif
I Tevi'iendelijckerfyn«
Lucas. t'Gemeyne fpreeckwoort leérÊ
II Dat die niet heel en doolt die t'halven wederkeert.
T-innck. Dit dient my tot een Les nu ick half inde ftriclc ,, ben
Die t'halven h:eft ghcdoolt i peyft Lucas dat, dat ick „ben
En com nu weerte rechte dus neemt geë heele WraecK Van die haer fout bekene ten halven inde laeck. Lucas. Gedinckt het u niet meer dat ghy my hebt verwe- ten , Het gene dat my toen in't minrt niet heeft gefpeten Want ick o.ntichuldigh was ? het deughdelijck gemoet Schoon oftmen blaemt oft fchampt neemt alledingh' in't goet.
Maer dat u Mecfter my doet met den Knecht ontbicdë» En comendc. foo feghc by dat dooc't milvérftant ghe- ichieden ,
Dat fpyc my al te feer, dat heeft bet niet te pluys, Dat ick de tweede reys ben Β allait van dit Huys. Àbra. Hoort Lucas goeden Vrïendt en wilt u toch niet ftooren , K'heb u ontboden f ick kericjen naer dat ick can hoorc Gy meyot ick loochen het, ' Lucas. Gy hebt het foo gefeet Abr*. Comt Lucas comt in Huys dat wert u uytgeleet.
Sinnen!,
Lieven. Ho , no. nu fy malcander weer comen te ipreken Voor fek er füllen fy t'Vercken feffens door den buyck; fteken,
Al is het dat een Houwelijck wat achterwaerts gaet , Dat maeckt de faeck meer fpoediger als quaet: Die over een wye Graght wilt Ipringen fal eerft achter- waertsloopsD
Oni grooteren fpronck te doen , enbycansBcel, doet veerdigh coopen.
Jtwllchen Vryer, ςη Vryfter is veel nuttereen Kyrery ν » m
|
||||
|
»Si HAEDTendeNYDTi
Als Kuffen cn Lacken, en Iaer en Dagh gevry.
Etn Ky veryken ? hadats Gout weert inde vryagie
n'En nieuwen Peys gemaeckt » maeckt weer een nieu Co*
Want dat heft' tegen bet tWiften ίοο verbribbek uyt
Dat den Vryer wilt Bruygom fyn,,en de Vryfter Eruyt, t'Geen rniffchienin fevèn Iaer hun niet in't fin fou vaî· len,
Tevoren fpreecktmentmaer van Deuntjensvan rallca Ken queet niet wat voddery, maer naer een ghekyf Soo ipreecktmen niet als van twee Zielen en een Lyf. Die de Vryagie laet nyt Kyvery en lafter t'Is een V lieghinde Web, hoe meerder weir hoe vafterj Ia de%Krackeekiens fyn de Vryery foonut Dat menige Dochter daer eenen Vryer uyt put, En dac op'decs manier, als ick eens heb hooren .vertellen. EenDochter wert verlieft op een die onder jonge Geiellé In fraeyheyt ea in Geeft wel een was vande beft , Toch <y droegh Liefd' alleen , want hy noch eerft, noch left.
Haer aengefproken had', en fy hem onbekent „ was Sy voeghden haer alle fins by, waer dat hy je vers outrent ,, was
Maer hy heefc ongemerekt dit alles laeten gaen .· Eens comt een, van fyn-, en heur kennis haer fpreken aen Van langho-ebuerichapjCn oude Cameraetjens, ten haer-veel vyVen>eni'en"en, en menichte van praetjenS Soo ley iy ( heel bedroeft ) kent gy die longhman wel ? Ja iey d'anderjhelaes ( fey ly ; die longhman verdient de Hel,
Mits dat hy van my ftrooyt veel duyfent Clappernyen. Is het foo'lèy d'ander : laet my daer me betyen Rn liep ftrackx met een vaert recht naer de longhman toe Eli bekeef hem,fy vraeght hem wat reden.waer'om,en hoe Pat het comt dat hy een laftert daernaen noyc blaeuiat |
|||||||
|
hoorden·,
|
|||||||
|
η
|
|||||||
|
HAEÜT ende Ν YD T. i?7
«y verfchoont hem , en gaet met haer tot fyn verant«
woorden
% de Dochter, die ditlooièlijckbad'bedocht, Op datfw foo mocht worden aeude Ipraeck gebrocht. Hy vraeght haer heel beleeft, waer med'* iy hem beiwaer«, déni
Sy antwooTC dat fy nu Onnoofel hem verclaerden ^>at hy een longhman was vol reden, en verftant s'Had' de Perfoon gemift : bet was een ander quant £)ie haer belogen had' dusfey iy'bid* ick mindelijck t>at gyJt my toch vergeeft, hy die haer oockioo vfiendc» |ijck ,■;-'; .·■..■■!
»nt tegenipreken was, als fy in haer verfchoon
E>ie brenght de iâeck lbo verr* ; dat voor een Gapper« Loon,
Hun beyden Houwelijck wort corts daer naer gefloten « Soo vvas dat Hou welijck uytloosgekyfgeiproten. Clara roept van Binnen.
cl«*a. Sa ras Lieven loopt om den Paftoor, en dacr. naeï om den Koek ,
Lieven. Her, her, là, fa, hut, hut, ick falder te Peert ryen ,'
op eenen Beifem-ftock.
Heb ick't niet wel geièyt dat het hier me fou gedyen i
ïck verftaen my vvoridedijck de quintefen van bet
Vryen. £i»»«s«
S E S D E ü Υ Τ Κ O M ST.
MARGRIET TEEUWEN.
&larg.f~y γ Eeegh-vvaegcB, hoe gaet gy fooyaddigh
Vj Lender braeyen Ift noch geen tydt te Wercken ? wat meynde uvyea Juyen Sack te laeyen
Met Eten, en Drincken.en brengen niet ter Werelcin? Tetuw. Och Griet k'en heb roch geènen Werckens fin burg* Dafs ichoon 3 en vvaer meynde dat ν vy füllen by keven ? j>j j X«««?» |
||||
|
■jS8 H A E D Τ ende N Y D T.
Îeeuw. Die de Ganièn de coft gheeft iàlfe ons oock vveî
geven,
Marg. En die gaen Berrevoets en Eten den Dreck vande Stràet j
leeuw. Och Griet ! dien Liiyck ftaet fooin mijnen Hact Dat ick geenfins en cari op Wercken gepaifen , Want Luyck en doet nu η iet als Vrolijck fyn, en braffé Murg. Wel y vat gaet u dat aen ? Teemvt t'Is te liier darmen fier, Datden eenen GebuerRyck vvordt endander gaette
nict, Margt Dat is des Wereldts loop men moet hem dat niet ftop'en, !
g-eeuw, Ickpeys.oftghy my gincktop ftaende Voet ver- mooren En.dat ick fey dat het Luyck hadt gedaen, oft hem dat, Niet connen brenghen feu aen een Ga'.gh, oft op een Fati 'M*?&' 8'En fyt njeta1]e:ena.rgunftigh maer gy i'yt'er arger als de Sotten „ by f Waer ν ommen inde We relt oyt foo botten „ pry Die peyiden naer fyn Dondc, noch jemant te beliegen* Wel Kloeten wie löude als.u i'elven bedriegen ? Dan, vvaerde maer van cant het waer my even veul Want gy fyc een Tyran een ongenadigh Beul Van rr.y, en van u lèlfs, u haecken en a weiren En dient maer;j om den Segen uyt ons Huys te kf iren. O Teeuwen, Teeuwen ,Godt vreeckt dathy nieten, lp reeckt,!.'
Men terght Godt foo langh tot dat ons den Droes den halsbreeckr.
Sa Teeuwen, daer is Werck vvy hebben rjaer Schoenen gecregen
Om te vermaecken , en de L:en fyn daer feer by ver* fcgen ,
Valter aai, gerieft de Lien foo ontfangbde Geit, 3>f""'- K'etv weet nie choeghymy altyd't met Wereke0 ' ' 'qiielc > CIS "i " * ■ "
|
||||
|
H AEDT ëndeNYDT. iS?
ï% Avont. het Werck en fou niet deugen dat ick meC
deKeersfou Lappen, Ütirg, D.n heel en dagh en doede niet alsclappen Soo Werckt dan met de Keers, oft fem het Werck Weerom, ;j Teeuw, K'lal üen wat ick doen fal, als ick wedercom.
u«*g. Waer heen ? Teeun>. K'inoet üen oft ick Luyck noch niet een Pert cart
Koken , ,
Marg. o' En móet niet keeren, oft g'en hebt eerft Hals en
Been gebroken. Binnen,
SEVENSTE UYTKOMST.
J O R IS, en Τ Y S hieven..
loris. TT U Ie fchuyfek daer i dien fchuyfek ghelijdc
Ick ichuyfel tegen, want ick ben fyn fluytjen vvys,
Tys. Wel Joris, ôBroer g'en coft noyt beter comen
Ws. Hoe foo ί
2)ί, ick hebbe flus een facck tot ons profyt vernomen
De cans die dient ghewaeght-, want loo ons die ont- fuapt,
Soo fyn wy weert den Naem van Dieven uytgefchrapt. Ick heb vier Sacken Gelts fien in dat Huysken voeren En k'heb hier wel een Uer oft onderhalf ftaen loeren Maert'is geen Werck alleen, nubreeck'çnvvy met de vlucht
De Deur oft Venfter op, en rooven al den Bucht. lotis, Eea Lapper plachter in dat Huys nu corts te vvoo-
nen , 2>s Hy heeft nu een verfterf van twelf duyfent Croonen.
2°ris> Daerfoumewatom doen,enirferniemantt'Huys?
Ty*· Neen niemant iiîer in, maer daer is eenen gruys
Den Lapper naeftfyn Deur beeft allen oogen-blicken Dan ginder ken ,en weer , wat wonder te belchic- ken, Ν 4 Die |
||||
|
j»9ö. HAEDT ende NYDT.
' Die maeckt ons' aénflàch ilécht, en ganfch een onvrjf
Baen ,
loris. Al evenwel ià, fa, daer dient een Proef ghedaen. Binnen,
ACHTSTE UYTKOMST.
LIEVEN.
rievenX Τ Et Trouwen wort met haefr, als Kacken ge-
*n pâlieertt
Ommers dat veur- knoopken is gepaifçert d'Ondertrou is klaer, nu raemtmen maer van trouwen. En my dunckt dat's een groote Feeft füllen houwen. ABRAHAM, CLARA, TANNEKEN., LUCAS.
BYKOMINGH.
Ahra.Y Τ Eer Bruygom veel geluckx,u Bruy t,oock vans
'EjL gelijck :
Clara. Ick wcnfch u dat ghy t'faem wordt Saeligh ende I Ryck. Lieve». Ick wenfch een Bruygom ftuck, en u een goet ge-
noegen Zucas. Ick danckeenjedersgunft, en fal my danckbaet voegen, ' '". " > ■' ' '
jibm.Wzt Vraeck verheyft gy nu van Teeuws vervloeck-
te daet ?
Lueas. Geen, want wie weet oft God.t fyn quaedt niet toe • enlaet ' :·'·' ' Om my te proeven , oft ick can in vooriboet fmaetk
; verdragen ,- '· " En als het Godtmishaeghtfal'i Teeuwen oock mishae- - ghen. '·" '■ ' \--'< »" ''"' » · ' ·' - Aha. Gy hebt een groot geduldt,
Sfyeai. '"■■ ' Die laileren door Haet. 'i Die fyn hun eygen ftraf, en fmiken in hun quaedt.
~. . t -<■ >. clar», |
|||
|
HAEDT ende Ν Y DT. i9r
ÇUra. K»en fout al even wel aliöo niet keten blyven,
ï«w. Soo fal ick ,
Λ°τ". En volght noyt qaaederi raet van Wyvcn.
Ick brenght u Lucas op u gefontheyt fonck uyt,
i«fei.Godtiegenu,
Ah*«· - Sietdaer
Noch op de gefontheyt vande Bruyt 3
L*'«*. Hebt danck
•dir«, ]^ju voor je Patientie die gy hebt met Teeuwen „
Ç'wil datmen den heelenAvont anders niet fal ichreeu- r Vven, ^n drincken alsop de gefontheyt van Lucas
.In ipytj van die hetipyt, endaerhy af benyt was. Lteven. Dat raeckt Teeuvven, icklach noch als ick peys
hoe hy vocht om mijn Schoenen ■^»■λ. Tegen w]e_i
Lieven. Met fyn Wyf.
CW Hoe quam dat i
Lieven. Ick vontlealsCampioeneH
Befigh in't gevecht, de Vuyüen vlogen naer rnalcaa-
ders Kop,
Ick quam ïn't befcheet, en hiel s'een vveynigh op, Soo was hun gevecht foo hy't my uyt ginck leggen Om dat iyn Vrouwe niet Godtfy gelooft wou ièggc. Clara. Hoe'vvert hy foo devoot ? hy is dat niet gevvoou
Tknnek. Rechts Yprocrytery.
Lucas. Geen woorden krygen Loon
Want inde meynigh leyt het quaedt van't goet te klie-
ven , Lieven. Hy ièy Godt fy gelooft'om dat hy m'bad connea
gerieven , . ^n ν vou oock dat iyn Wyf het felvc ièggen fou
,, otn leven noch om fterven dat niet doen en wou»
uj*' Sy vyas dan ilagens weert,
**· En iyn de arme Vrouwen
Genootiàeckt al te doeö dat hun de Mans voorhouwé
&>r«. Jafe, als het ft/eckt tot ruft van alle bey,
···:·■' Cfcr»;
|
||||
|
î9i HAEDT ende Ν Υ DT.
Clara. K'en four ooek niet lègghen ai feydemy, datby
haer fey ,
Abrd. En ibude f ben ick een Man gy fout het doen moe· ten ,
Clara. Ter, tet , Abra, Wat valter.al te tet, tetten, de Vrouwe moet veï*
foecen
De Corielhey t des Mans, en foo fy't niet en doet
S'en doet niet foo'c behoort, en t'gene dat iy moet.
Clara. Soo fomven de Vrouwen min iyn als de Kindere"»
4brn. S'en doen , maer fy moeten altydt twift verbind^"
ren :
Clara. Ja ftilt eenseenen Gritrmer en Kekelaer vann'er* Man, Want al doet een Vrouwe al t'gene datfecan , t'Is nimmermeer genoegh, de Mans iyn grpote Hantëti En doen d'onnootel Vroukens naer hun pypen danien Abra. U reden heeft geen îlot gy laftert al de Mans En t3isu kennelijck ghy weet wel hoe datge nochtans 5
Clare. Wat ilfer nochtans , feghc g'en moet noch Eten, nochdrincken, Oftgymoetr.eeleggen, Abra. Ick gaf u noch liever een paer Klincken , Lucas. Ey.watgaet u over ?
Clara. Doeg'et hebde fooftouten Hert
Gy Eereloofe Man» foo ick maer aengeroert en wert
Tenfo'uuiet wel vergaen ,
'Abra. Ick fe<2,h hout op met fnappe°
Clara,.Ia ick fou u die cóppel Sleutels in u Back-huvsh'P"
pen : ..
Abra. Dat moet ick fien , Lucas, · Gebruyçkt verftant, .,.,
■Abr.a. .ifoc? van mijn Wyfgetro1 '
|
||||||
|
Lieven. My dunckt datter Meefter vaft al luftigh op bDt
Wacdunckt u van datipei *<
Tannek. , Och ick ben foo verft«?' lek beef dat my de Bsenen qualijck connen drageil'
|
||||||
|
HAEDT cn3c NYDT. i9|
"\Vel Lieven wat onbeleefderick is dat ?
iieve». En had' fy wys geweeft fy had'et verhoet gehadt Meefter heeft gelijck ,
J*nnek. Ick feg' dat g'er om eenen Gtryt ,,fyt f-teven, K'langh u flus oock een klinck, oft ghy noch eens
deBruyt„fyt
imnelg. Soude dat doen dat'su veur, ■'fftpm En dat's voorn Ten. Einntn. Í E G E Í S Ô E U Õ Ô Ê OMS T,
Ô Å Å U W Å Í.
?««»,T_T Å be,men vechter al ree,t'isfeker dat kk daer
C~X gebreck, ben, Om onder fchyn als Vrient, ten beften'wat te fprekciij Luyck met een Half- hout de lenderen te breken. Slater op, (later op, ilagen en is geen Geit -, My dunckt datle Luyck weer al te yreden ftejt j O ja, t'is weer gedaen men houterop vari Vechten : lek gaen wat naerder by en fien wat uy t te rechten. Hy roept naer Binnen, g'Hebt daer eenen Sebelm, eenen Dief. jaeenen Dief
inuHuys. IORIS, TYS, BYKOM1NGH.
^«m.r.T Ou Maet, wy fyn verraen ..
Tys. tJ. ' Ick had' al ree het'Kruys
Vande Tralie af. daer was maer in te fnappen ,.
*«»·«*. Ocbftick dien Verraer, maer eensftp Straet be- trappen ß Teeuwen roept. Teeu». Ia eenen Dief, eenen Dief, alfchynthy eenEer- . lijckMan.
ff». Daer is de Schelm, pilt hem v*· Ha daer houter d4t van J Teenven tvordi gheßektn,
Sinnen,
|
||||
|
%94 HAEDT ende Ê Õ DT.
Tetuw. Ey my ? wie doeime dat ? hekes ick bcn gefteken
t'Schynt dacnuGodt hetqiiaedcvvilt 1'efFens op»1?
Vreken, O grouwelijcke fteeck ! de Doodt diecomt my aen
Nuly ick laes de ftraf. van dat ick heb mifdaen :
Lieven uyt , Ü'ander ¿ø>Éßç va» Binnen, tkven. t'Is nu weer feiFens peys, flaer is niec meer gequee» „ van .
Al waer het niet ghefchiet, men danfter meteen S.pce»
„ Man.
Daer nooyt krackcelen is, en maecktmen nimmer Peys '- f Was qualijck macr verfliàen het is maer d'eerfte reys. jrJoort i'y fpringen, hoortiy daofen d'aile mande En ick lal fliiskensoockgaen danfen Petitbrande, Ipk bou veel yandeVreught maer meerder vanden Brom K'wou m'allen dagen ecqMcyfcn hadden met eenen niéu- tyeri Bruydegom.
Â Õ Ê O ÌÉ Í G H S f tomen al àanjend*.
DE Daniersfyn hier al den Bruygom is den Leyer, ,
En fluskens vvashy in het Vechten oock den fcheyer. Coragie luftigh dan, Heer B-ruygom gy fyt lwack Gy danftal had' een Been oft twee noch inde fack. Lucas, la Lieven t'moedtfoo fyn ick voegh my naer de Jaeren-, -,,'', MARGRIET Â Õ Ê O M I Í G H.
DVf«».\ 7 \7 El Grietjen. comt mijn Lief, comtlacr
V V ons oock gaen paren ,
2£ar%. Ey Lieven fytgeftilt,
Lieven.' Ey Grietjen doeget dan j
Uarg. Wel laetms fpreken Sot,
lieven. Neen ick ben nu uw' Man,}
Gyrrioec een reysken gaen.
M»rg, Wat quelaje defen Ber>ge' *
lieven.
|
|||||
|
(
|
|||||
|
HAE DT ende N YD T. ie$
tkven. Nou Grietjen luftigh op, là mijnen lkven Engel
^■•j iat'ishier welgedanft, ! ,eSi Het is nu daniens tydt,
En Lucas is miffcbien nu al den Huys-raet quyc.
τ be Γοο Margriet, wat ift ? ι«·»«», Sy heeft de Spit geroketf,' • lóy« is mer geweit van Dieven op gebroken
Huys is dat Berooft ?
Dat weetick niet foo net
Maer daefs een Venfter met een Tralie uytgefec,
**c*s. Soo fy η ie met mijn Geit voorfckcr al gaen ftryc
ken Binnen,
Aha. tânght een Heîlebaert met noch Degens en half
'pycken. Binnen.
CUre. Margriet blyft hier by ons,
ïannek. ° Ick vol§n miin Bruydcgom
Abr*hxm weder uyt met Lieven^
-tira. Sa Lieven volght my na , Lieven. Soo ^cr achter com Hoe' fal icker onder flaen ick ben nu als een HerkelaeS·,'
lek fteeckfe door de Huyt. gelijek als door een Verke- blaes. ' Bi»»«». Chra. Margriet heeft uwen Man dat peys ick af gefpeurt*
M«rg. Wat fou den Ezel doen, iyn Broeck had' hem gc- fcheurt . , Had" hyfe maer gefien, ick hoorden jet op breken ,
En heb' doen boven uyt mijn Venfter eensgekeken, Maer wift niet hoe } oft wat, ick faght.wee Manne» ftaen, ' „
t)en eenen riep, ô Maet, o Maet wy fyn verraen,
Vak hy maer in ons Hant, ick fweer hy fal't becoopen: Ick hoorden oock een Stem van jemant die quam loc^ Pen. , . , .
En riep vaft fis een Dief, voort hoorden ick niet meer:
Ick riep aen ons Gebuer genaemt den ftouten Peer Gebuerman eomt eens uvt, hy quam met een Lanteren Gelicht aen ekk Huys, k'en had' doen geen vcrveiren lek
|
||||
|
■ttf H A E DT ende Ν YD f.
Ick ded' mijn Deur oock op , en ftgen dat hét tvaS
Aen Lucas Huys te doen. de Tiaïie en'c Gefas ^
Wa'uyt.maerick en weet hoe het in Huysgeftelr,·
Want ick qüam mener haett by Lucas die't gemelc,.
CUra. En vvaer was uwen Ma» i ' , £
M Dat's my te veel gevrnegn
Wat weet ick waer de Guyt geducngh loopt, en jaeg11 '
Ick baift van enckel ipyt, k'en can als ander VrorUV'■ ( Oin mijnen deugenietj oock t'hooft niet boven no« wen : .
Ick fleh dat ander Wyfspkyfier en Vreugbt gebeurt
F n ick gaen akydt Arm, verhackelt en vericheurt. Och Jouffrouk'mocc aen u mijn Hert ecniTuyt g«cu claegen ,
Ick heb helaes ! het beft ter Lombaert moeten draeg«1" De ongeluckighfte Uer die in mijn Leven quam ft Was doen ick Teemven laes ! voor mijnen Man etrlt nam. ·.*
Clara. Ick ftaen loo ongheruft mydunckt ick hoorjce
ftenen .
Als icker wel naerhoor, dan is het Weer verdwenen Marg. Het is dat u t'gediefi de vreefe dryf'c in't Hooft, CUra. Hy is Kranck van gheloof die dOoghcn niet gnc- loo'ft. , Marg. Jà3ia, daer comter een op Hand' en Voeten cruy
pen,
data. In Huys» in Huys, in Huys, . ■
ΜΛΐο DiemeyntinHuystefluypen·
A s' Bin»1**
THIENDE UYTKOMST.
ABRAHAM, LIEVEN, Air*. /"** Odt heeft hem wel bewaert het is feer wel ver« vJ gaen, Ons Volck dat verlanght dat weet ick te veritaen Hoe'taf-gcloopctïis» Sa luftigh aen het doppen, ,
|
||||
|
HAEDT aide NYDf. t$f
'K'enhoor noch niet. noch eens,
Ê'wed' de vervaerde Poppen
Niet dorven open doen Vp de Vmßer. ^■Éëõë. Wie dopt daer >
^bra^ fi\ goey maetS ,
In Lucas Huys en is niet een ihick uyt fyn plaets,
Noch niet een ftrooy ghemift dandaers een Venfter open ,
In't Scraecjen fonder ende de Dieven fyn geflopen En i'yn aldaer betrapt vande Patroellie die, Hun quamen te gemoet, en vraeg^den aen hun wie Sy waren, maerfy fyn hun alderbcftgacnloopen Als Muyfen inde Val lbo fynde daer becroopen. <£/««·«, Wy fyn hier foo verveirt en hebdy niet geilen? Hiercroop flus eenen Dief op handen en op Knien Om heymelrjck in Buys te corncn en te Roovcn •tetrg, t* Is foo als IoufFrou feyc, dieven. lc!< wil het wel gelooven
My dunckt ick ikn hem noch, w'en fyn hier niette
pluys :
Olackerlootdoetop,falaetoiishaeftin Huys, **&!■«. Ghy blooy en laffe Knecht ivaer voor wild' u ver- ,vaeren ?
Meven. Sa Meefter ftaet voor my, ick fa! o rtigh bewaereti» •dira, wat doet gy met ge weir als gy'c op loopen ftelc ? Lieve». Daer niet te doen en is daer ben ick een dapper helt,
■dbra. Wiefyde fpreeckt wie daer ? |
|||||||||
|
*ƒ<ve». Hy is te Itry te fpreken-
|
7
|
||||||||
|
■f*'«. Spreeckt iégh ick, geeft befebeet
,'x"». Hy Üec hem eer doorfteken Veel liever dan hy fou fyn Backhuys open doen ,
Dat'sfekern'en goeden Menfch, van d'alderbeft fat- /oen,
Hier moe,- ick eens een Proef van vroomheydt voot gaen ftel]en :
[Waru den Onnoofelea die moet het aieeft ontgellen. Sa, ü}
|
|||||||||
|
,,ο HAfiDT ènde NYDÏJ »
\Λ% fa, wyckt Mecfter wyckt, hy comt ons op het Lvs
AiVa Hoe fyde lbo vervaert ? gy £y% gelijck een Wyr, ft
fefver'yande Man(denck ick) dat maeckt rn^ic
oud' Soldaten. . . , ■ Sa Iouffrou. haeft α , wat met ons in Huys te laettOji
CW K'en can met open doende Sleutelvringhc ioO
ftram,
Lmvî» Soofynwcfdahomkont , i«M». aoo x> GySotgymaeckt mygraßJ.» Doet op want defen fou mijn Hooft met fyn gekÉöCö
I«w»! Iel fel terwyl van veersoock luflioh naeiden ^^ RaslänghtinhaefteenKeers
'opdatmenfietwatt'is
i/ew„ Och Meefter al van veers : ' Wat wilde tocbu Lyffoo roekeloos avontuereri ?
Hv leet eelijekeen Koey hy wik hem met verrueren ,
Abrlt'ls Teeuwen, Comen met de Kens bj. Ifct*». Ta langt hem maereen klets oft twee.opfynen t»
Hy lal haeft wacker fyn om neen weer te geven.
U*g. Hy « Doodt, Moort, Moort, ^ j4. Doet niet ick voel noch Leven iiiwa. Hyisgeftekenfiet.
C/ar« "" O ja, hy is vermoort. Λί«^.' Ift dat ghy fpreecken cönt ick bid' u fpreeckt ecfl
Mijn Lieven Teeuwen fpreeckt, och dóet my tocheeö
teecken, ,.,.., „ ,
Wie heeft u dus Vermoort en deirelijck gefteken ?
Mr» De Dieven die fvn aen dees' Moort voorfeker va»· Heven Soo fal hun beter niet gebeuren als een Baft Afew.Wat fal ick arme Weeu. helafy nu beginnen ; Abr«. Hy leeft noch neemt hem op, endraeghtdeMv, daer binnen. w'
|
||||
|
Uâet loopt om den Barbier»
ÎMTien.t'lflervvclgebaibiertjeer dat hy comt tot hiec , Soo wed' içk is hy Doodt, fyn Bloedt is hem ontloop pen,
Temidden in fyn quaet, te midden infyn fpyt, -Te midden in fyn Haet. enlafterlijckeNydt : En ibnder datmen weet van vvaer bet hem gecomea j. is
Soo volght de Vraeck den Menfch, tot in haer verdoe*
men,,is^
Soo cryght hy Loon naer Werck : die tracht naer an« dersdruck
Die valt »erneynelijck eerft in het ongeluck , Wie voor fyn Broeder graett een Put om iü te Hno4 ken ,; . Die fiil da-r félver in Verirnooren oft Verdrincken. Mier die lyn naeiten Deught gelijck fyn felven jonc Die treedt (U y r Éï í s ô V er s á å m ô ; in'c Eeu welijcii Terböridt. FINI S.
llEFDE Do Å Ô SoRSS*?
G. OGIER,
|
|||||
|
6f -
|
|||||
|
15
tkiluyi' om cicie Pagie ït fallen ·
DE η balck die uwe Oogh teîaftigh valt om draegeiï
En wort gy niet gewaenen Wilt het meeft beclaegeß Dàtifi uw' Broeders Oogh,een Vcicl-iplinter fteeckt.
Geveynsde, fietgy niet wat aen uw'Oogh gebreeckt î
Wein uwen Balck dàer uyt/naerarmeMenfchlgy vind'er
Niet, dat uw' Ocghefmertlen taft uws Broeders Iplinter.
Soo ftoutelijcken aen, als oft in η niet, waer ?
Ey dwaden! gy en wort uSp;inter niet gewaer !
Gy ruift in eygendom geboort', de Weth der oude
Eh nieuwe Leenngb', daer de Safigheyt op boude
Haer Eeuw'ighefteun ,en Kcrck : de Liefd" , Ghdoof. err
, Hoop.,,
Hangpt aen den Angel vande 'Saligheyt,. te Coop.
En vele fi-reelen h.un, te welen goede Menfchen Niet dat, fy Deughdigh fyn, noch oock om Deughdeii , wepfchen.
Maer'om datTcKyh van Deught hun op de Tongc leydt » Wanneer fy kilteren op eens anders Schalleckhëyt. Den Nydige die fal fidirneeir. daer med' behelpen En weven hunFenyn niet anders t'overfchelpen Dan met die harde Schois,die nieinant dieven can : Wanrxdie^evcynftheyt heeft, geleerd', noch wyfe-man » En can geen onderlcheyt Rechtvaerdighln'ck befluyten Omdat deiSlydigheyt weet naerde Montre fluyten. En haer foo ichbön vermont, dat Wysheydtvoor haef iwicht,
By die haer Doncker-lingbs befiet : haer fchroornbaer aenge ficht.'
Vermomt fy met bedregh foo KoniHgh met Blanquetten Dat Venus niet en heeft haer Tronie by te fetten » Wanneer ly haer behelpt noch met den goeden fchyn, Vau Vrienden-achter, clap, daer Tafel vrienden fyn. |
||||||
|
p£
|
||||||
|
?
|
||||||
|
lil
|
|||||
|
b e
GULSÎGHEYDT.
SPEEL.GHEWYS VERTHOONX
Op de Kamer vanden ÖLY FT A C
Den 18. October Anno 1639.
BINNEN ANTWERPEN |
|||||
|
'i&i Sty^T. tHvento» TïfTcTï*
|
|||
|
Den Dichter verhaeît fyn gefchiedeniiÏd
met dit Werck gehadt te hebben. D Ron eken Heyn , quam in het licht
Als ick keriders noch Poeten 3 Noch van reghels heb gheweten , Hoch v.m goedt , oft ßecht ghtdichù Inde Iaeren feventhien ,
Dat ick cond' myn oude tellen ? lieb ick dit begonfi te fïéllcn : .E» al/dan , velmaeckt gheßen. Maer ick had' het ongheluik
Dat my memandt conde prüfen ; Noch ghebreken cnderwyfen. Kneebt , en Meeßer , in dit fluck. Noch een laer , twee, dry verliep
Dat t'gheval, my niet ded' viniim Van die Conlt-beminde-Vrienden i i 'Scheen' dat alles voor my ßitp, Ïjndelijck ick ben gheraeckt
Op de Loffelijcke- Camer
Van d%Olyf.tack : aer^henamer
Saeck y en was my noyt ghenatckt.
Hier bropht ick den Vromkaerd' v*Clt
Jgy des Camers wyfe Mannen. Maer dees' Klucht dit wert ghebannen à Als /ft hadden uyt ghehoort^ Vpam k'en hadde gheene Maet
Naer der Rethoryckev Reghel. E» ick feyd' die nauwe peghei Is, voor die hem dat verfiaet. Gaende deur : ick was vol fpyt
Un ick dacht , ick mach wel fchryven?
Om een Botterick te blyven ·
■JEs yerßyten mynen tyit.
|
||||
|
voor-reden;
Etn tout , daer niet en was
Ah 'tek ait had* voor-ghelefen X Dit ■verfocht te moghen wefen, Daer ich, dit , voor hem eens las, ioan Ianiéns. eenen Man
Ster Ervaeren, die doer oude In de Conti niet en verkende, Mtier was noch het Hooft daer van. Als hy met een grootre ßilt* >
Had' dit tyerek ghehoor gheghevett l Heeft fyn flemme óp-gheheven , Ach ! tns Camer loopt in't vilt ! IV«« men kenter gheen hekydt,
Noch de Aerdigheydt van fihicken { Hat het fpele» uyt doet blicken : Anders , woorden , »iet ghejéyt. Vanden Bofch , een tweede Vrient ^
( tt>*»f wy waeren met ons aryen ) Tfcas om tny, feer vol verblyen Ση ten booghftcn wel gksfint. En het fpelen dat gingh aen
Droncfcen-Heyn , is my ghevallen : En de [tenders , feyden allen Dat gheen Dronckaert voor motht gaen* Onfe Stadt fcheen nop verfiedt
In het pen > en in het hooren : Horiâert matl, en cond' niet ßooren Vfant het blief in eenen flaet. Oft het ßilckx verdient, oft niet, Laet uk Lefers Oordeel geven : Meer als Viertigh laeren Leven Is my d'Eer daer van ghefihiet. Toch ick fien een ander Licht ^
E» myn Son begint te daelen : Vfeireldts Eer fyn Ïdel Ü'aelen Mißmen t'Eemtlijck gheßckt^ |
|||||
|
Ψ
|
|||||
|
PERSONALIEN,
Droncken*Heyn, Een jongen Man.
IakemyttjOuâc Vrou getraut met Heyn.
Drollige» Ham, Eenen Tiendeman
vande Wacht, 'Efler3 Een Dochrer iwaet gaende.
HandSuyt, Oft Nacht-\ya,ecket.
Ben kkyn Meyjken.
Sihefler , Den Vryer van Efter.
Speelt inden Avondt endq eynclight
in den Nacht. Í Ï Ô Á.
»
Den Dichter heeft in dit Werck vandenpronc-
ken-Heyn ,eenighelleghelai verandert ,ghetecQkent îhet dit Marck *, laetende nochtans den in-houdï in iynen eerften ftandt. |
||||
|
V LS É G Ç Å YD ¾:éê~
EERSTE U YT KOMST.
J Á Ê EM Õ Í. Ck mach mijn fotten liift-met reden nu wel tje*
claegen
Dat ick my öyt begaf om t'houwelnckte wae- Met eenen jongen Man dieanders nieten doet,
Als foecken fyó vermaeck met t'quiften van mijn goet. Nu ift dat ick hem heb twee Dagen en twee Nachten Met huylen en gefchrey gedue. ïgh fitten vvachten Py na-np my vyftiç-h Pont, die denck ick, lullen lyn Gcüjck hvisgewoon verdaen in Bier, oft Wyn * Waer magh den Dronckaert iyn ß toch waer ? wat eau
dat gevenß , , _
* Oft 'by iyn Dronckebroes, oft by lyn vuyle Teven
* Die my, cot walgens coe,doen fchricken voorde Man:
»Want lichcelijck foo cryghc m'er wel een Keurtheydc san y .
* Gelijck een Kalf s-bil, die aen Pafteyers haecken
* Acht daegen heeft ghcdrooght, om Veneioen te maec-
ken. * O fotten Ouderdom, dieiuften niet en toomt
* Noch voor u Vyant van Reen jonge Man en lchroomt!
*Wancdatasièker, dat's ons V ieeich haeft willen der- ven , * tn wenfehen d'erfTenis door ons feer haeftigh Sterven.
4 Dat caey verrompelt Vel, d?t half verteirde Lyf, * Dat is hun minder waerd'als Honden tydt-verdryf :
* laonfen Hondt die fal hy ftreelen kuflen lacken
* Terwyl hy ( met verlof, ) lyn Vrouwe f'ou bekacken,
* Want als die fatte Beeft des Nachts comt Sat, en dol,
f lïegaeyt hy licht mijn Bed',oft foo, ofefpouwet vol. O 4 *-Vïcmw
|
||||
|
øïâ GUL Si G HE Y DT.
* Vrouw Venus ken ick niet, maer Bachus ,Ceres,loftiiî
* My menighmael den geur van hun verteirde coften ,
* Daer d'Af-goiks dienaer, om het Wyroock-vatont-
fluyt, * En blaeftfyn Offer-gift noch met Trompetten uyt.
* Dan, dat my overcomtis menighmael voor delen
* Van wyfer, als ick was, geièyt, en voor geleien
* Als wiflè Prophecy : maer alle goeden Raet
* Comt aen de driften van een Sotte-vrouw ce laet.
* Gedult, boe langh gedult ? tot dat ick heb vernomen
* Dat hy maer eenen Voet is Binnens huys gecomen :
* Ick draegh den Sleutel-riem dat's alle mijn bewint.
* Maer wat een arme Sloor ?foo hy maer itocken vint
*Soo maeckt hy mijnen Rugh, een Trommel, en iyn Armen,
* Syn fwack,en ick en fou iyn Vuyften nietontfehermen.
* Nochtans ickmoerer deur : het is wel meer gelchiet
* Dat d'een Mesblyftin fchee als'c op een ander fiet.
* Een delperate Ziel die can van alles vvaegen ,
* Want ick en leef niet dan om t'Leven te beclaegen.
* lek bén op Straet een fpot van alle, groot en cleyn
* En binnens Huys de ilaer van dien £Xronrtten-keyn.
Binnen,
TWEEDE UYTKOMST,
à
Orçnchen-be'jn áú fwghendt.
ãí/Ô At een vreiight te leve»
W L· het by goede Bier, en VVyti ¸ç die Gek can zheven ~Daer de goede Knuyjen fyn Daer fVVyf.aiiydt (ivygben moet Daer ift voor de Mannet} geer, ]%*yr>. Hy foo. al ift Geit op > t'Huys is weer maer vers te
f *: Jiaelen 4 Heï |
||||
|
GULSiGHEYDf. zoj
Het Wyf, het Wyfj jae het Wyf, moet toch betalen
AI dat ick vetteer : want daer voor ben ick de Man g eniyde Vrou. Hans een thiende-man vande wacht·
bïkomingh.
#«w.TSdat Heyn niet/ja ieker, wie hadtghedacht dat
A hy foo veranderen ibu ? Daer comt hy. weer Sat aengeftreken gelijck een Verc« ken , Heyn, t'is beter Drincken, en fchincken, de Potten doen Klincken, als veel te Wercken.
Hans, c'Is beter dat de Menfch hem voeght tot Ampt en Deught.
Heyn. lek vind' inde Herbergh de aldermeefte vreughr. Hens. Goeden Aront Heyndricku'fchyntdatgy my niet meer en wilt kennen ?
Heyn. Dat geloofick wel.k'en wil m'opgeenHecht; Volçk meer gewennen , lek ben Ryck, en verwek, ick heb al dat ick wil., Hans. Wat gaet my dat aen ? Heyn. Houdt dan u Back-huys (HL
Meynde dat het een cleyn faeck is my lbo toe te ipre-
ken ? Bans. Ba ibo ? Heyn. Ba lóo'tniet veel, oft ick fal u begut dcorih'ken t Wat brilt my deiën Ezels-cop.
Hens. Wel dit's wat lehodts Gy droncken Loter bol hoe fyde foo verbribbelt trots
Α«>». Hoe fou ick fyn s» gelijck myns gelijck behooren : " ^laer fuicken Canalie draeght niema'nt refped:.
31*1"· Ick fout my itooreu 3 Maer de Man is après tioïr, hy heeft inde Can gefien
En wat Eer toch canmen halen aen droncken Lien i Üeja, Hoortgy Honsvor gaec u gangen en wilt u met my niet moeyen, Hy |
||||
|
in* GüLSlGHÈYDf.
Ofc ick M u foo foo voor dat Back-huys royeo S? *****
Hans. Dat is een quaet Hert, hy fem begudt toe flaen. Heyn. Cloeck genosgh voor u itatt. lacoftemaerblyvenftae» J&*y» o/>, K'en (omver voor fuicken fes uiexloopen.
Bans. Wel wat wilde nu doen ï Heyn. TJΛ'Vel af· ftroopen Jter*. Nu Sinjoor Hendricus, bedenckc u toch wat dat gj
doet.
Heyn. Dat is wel gefeet, dat is u feker goet ! Had de my niet: Sinjoor geheeten, gy had'er gelegen.
■Want ick ben't, en ick heb een Vroü onet gek gecregeo
Sooick ben Sinjoor, en iàl alcydt Sinjoor fyn.
H»ns. Tot dat t'Gelt op is. 'äeyn. Ja mijn Jafcemyn Had' meer Gslt, alsgy, oft ick, magh fwaer wegen,
Munt. Daerom s'is met den Sot ten uyterfb-n btdegen , De Vrou tvaerder heelweLaen, waerfer maer wel at.
H«t». Wac ièghdc daer ! Hans. Ick fegh dat ick wel een groote (trat Heb verdient, dat ick u niet en beb ge-eennaer betae-
irren.
fîeyn. Ja nry verwondert dat ftilcken Volde hun nieten
fchaemen
TrefFeltjcke Lie gelijck als my onder de Oogen tefien
Bans. Maecktmen nu van Sötten treffelijcke Lien >
Heyn. Want de Weireldc is nu ibo, men iàl niemandt om
fyn deughtEcren, . _
Maer den Soc, eert de Marot, en de Marot,den Sot.jult
om de Κ leeren ?
Sao die fleebt inden Dos is, moet van achter af, vvegh metdatVoIck. Ηλμ. Den Staec van dcfe Weireldc vergatt ghehjck een >'- W'olck. Dan c'gaeter even fob, die nu in d'oogh wat i!ec!»t»lS Wordt veracht : hoe wel fyn Hert Godtvruchtigb en opreed,,«. ^ |
||||
|
GULSIGHEYDT. 209
^, En foo eenen Vagebont wilt iyn ge-eert, en geacht.
Rejn.Hans vvac heeft de Kloek? Üans, Ontrent Midder-rachc
Dus SinjoorHendricus ick fou u raeyen naer Huystc
maecken,
Hyn* En waer gaede gy #««*. Hier in't Ront-huys vvaecken
Ktyn. Ick lal u eenen Drinck-penningh gevcn^, leyc rny ,
aenmijn Deur.
Ham, Dac fal ick geeren doen maer ken begheerder niet veur. Binne».
DERDE Ü Υ Τ KOMST.
ESTER UYT. Eßer.t Ck ben wel toe verdrieten ongelnck geboren
* Mies, dat ick derven moet, die jek had' uytvacö- ren, Die ick had' foo bemint, dat ick mijn Eer totpant Helaes ! gaf'aen'cgebniyck van fulcken friffen quant. K'en coft het foec ghevley van hem, niet langer hooren î Al ded' hy wat ge welt, ken coit myoock niet ftooren, Ick droegh hem vvaere Liefd' : hy cock, foo hy geliec i Maer nu ! hy thoont wel dat uyt valsheyt is geichiet. Want nu ick fchandelijck ben met een Vrucht beladen s En heeft de Walgh van my door lüften te vet iaeden , Sooishy, uyterScadt, met alle neerft ghevlucht -· Έη laetmy hier alleen Wanhopigh met de Vruchc. * Hoe weynigh weetmen,,a]s een vleyer,ons comc vleyen
* Dat hy lyn luft betracht,en ons.ibeckt te doê'ichrtyen:
* K'en heb nochtans mijn Vleefch, om kiften, noch om
Roedt, * Soo niet te coop geftelt,gelijckmen Borften doet,
* Ortdaçr den blooten Rugh tenRoben uyt moet fwillea
l Soo JpuffvrouYV Schoenen $indc ) tot by de naecktc gillen, * K'c»
|
||||
|
iio G U LSI G H ΕΥ DT,
* K'en heb al defe fnuf, mijn Leven niec gedaen '
* K'en heb noyc met fchandael ter Kerreken geftaen
* K'en heb mijn woorden oock foo veel niet toe-gegeve
*<Dat jemant ('preken coft op mijn Üchtvaerdigb Leven : j
* Toch evenwelfbois, ach Meyskens ! uy'--gefeyt
* Ick hadde mee de Knecht te vee] Bermhertigheyt.
* Ick dacht ( Onnoofelijck ) en ν vil ick hem riitt laeven,
* Met dat hy my verfoeckt. ick moer hen! fieii-begi'aven.
* En dat vvaer mijne Doodt recht uyt : de Hocker was
* f Wacrt Eereüjck geweeft ) die hem, en my genas.
* Maer nu ! te laet, te laet ! een Maeght haer Eer t'onc-
rucken, Haer Eer die iiïe quyt haer vvelvaert barft in ftucken
Een jegelijck die lacht met die, die trooft behoeft En wy helaes die iyn tot inder Doodt bedroeft HANS BYKOMINGH.
Och, och, vvat hoor ick daer ί t'is forgelijck by Nach-
ten , Als ick my wel bedenck, te houwen fulckcn dachten:
Beft lal ick my hier ftil verfteken indenhoeck ,
Tot dat het is voorby,
Wees. Ick hebbycans mijn Broeck, Van lacchen moeten vullen, met Heyn, en Iakemyn.
t Had' een Spel vanden droes geweeft had ick niet gaen Middel aer lyn
En ick ftildeiK gerucht ten beften dat ick coft : Als ick meynden dat ι'gedaen was, waftmaereerftbe» goft.
Met lbo hy in Huys quam begoft hy met gevvelt te brae* ken ,
Wat fal ick ( fey de Vrou j noch met dat Vereken mae^ keni
, En met eenen, heeft fy, naer eenen Stock getaft, En ginck hem naer fyn huyt, dan ick hielfe vaft : Toch evenwel fookreegtihy noch Yïacûagen. Pui
|
||||
|
GULSIGHËYDT. zit
Î5an lekt die forgh voor mijne Wacht moeft dragen
Heb met een ^auwigheyt den oproer wat geftilt .·
Dan t'ialder lpits af-loopen , ioo hy maer watfegghen en
wilt,
Nu ick van daer ben» k'wed'dat iynoch fallen t'faemen Vechten.
Syn oock d'ou Wyfsnict Sot te Trouwen Tukken jongen Loterbollen van knechten ?
Want diegaften hebben den fwier noch al in hun Hooç îaeenen jongen Man, is vooreen ou V'Oii, de Doodt. Ick heec drolli&tn Hans lbo moet ick het al drolligh ü'yt* brabbelen
K'en ben van die Cortifanen niet, die Spaens, Frans3 Ita- liaens, al by een crabbelen , .
En maecken foo een tael van AUe-mode Koeck-koeck. ;Kyck, K'ycV, Kyck wat hier fit ïjtes-pukmien hoeck. Wel, watfal ick daer af maecken ? k'en weet oft het een fpoock oft gefpeos,, is
Oft het Beeft,ofc het Geeft, oft het Sater.oft het Mens„is Watfyde voor een droesfipreeckt oh dat gaeter op deur. Efler. Och Vrient ,en jaeght my niet voorderin getreur , Want ick heb een fwaerigheytveel tejwaerom dragen
.Bans. Nu , nu en iyt niet vervaert men magh wel naer u vragen : Ick ben een vande Ront, ick beo, een die η bevvaeren
fil,.. Maer boe iyde hier foo geraeckt ί ,
Zsier. Door feker ongeval
Hens, Wildyt my feggen ickfal u in als, als Vrient v'vtferi
Efler. Niemant dan een alleen ,en can mijn quael geneléii Hans. Nochtans den eenen Menfch dient tot des ander* Raedt,
Eßtr. En oock den eenen Menfch dient tqt des anders1 quaedt.
Hans Ick ben tot uvven dienft maer niet om quaedt te brouwen,
ijler. Ickdanck u vande jonft, ick fal't goedt Hert ont- houwen ί , Weet |
||||
|
lu GULSIGHEYDT.
Weet Vrient dat ick noyt ruft en vind' in geene plaetJ
jn,om dat gy my dunckt bcquaem,om my wat RaetS Te geven inden Noot ! foo wil ick u vercleeren De oorfaeck mijns verdriets die jeder hoort te deeren * lek ben belaeden, Vrient ! ick ben belaen,
* Hans. Waer mé .*
'* Eßer. Wat waer my ffeggen baet, oft eën Klappey dat dé ί
* Ick ben, ick bea, beichaemt.
* Hans. Belchaemt ί tet niet met allen»
Hy tretkt haer,by hem,
* Maer Meysken , arme Schaep , ghy htbc een Buyl gbe*
vallen >
* Eßer. Heel tot mijn ongeluck.
* Hans. Och laes ! te fimpel wiclit
* Dat vroegh wou flaépen gaen.en peyfden om geen licht
* Eßer. Te 'vroegh. en fonder Licht , dat lal ick langh bc·
kryten ,
* Lichtfinnigh, fonder Raedt,de coop föo toe te irnyten,
* Daer heeft de domme (eught te veel baef in vergiiept.
* ««»ï.g'En hebt het vanden dauw'niet (denck ïckj opJ
gcraept?
* Daer is een Vader toe i
* Eßer. Maer uyt'er Sradt getrockeni
* Hans. Soo is de Broeck ghevlucht, voor'c vulfel vandc
Rocken.
* Eßer. En,plackt my voor altydt .· dies ben ick oock van
fin,
ι * De Stadt te ruymen, en ick laet'er lachers in.· . * H«»«. Een Menfch van goeden aerdt, en lacht met nie'·
mantsquacl.
"Eßer. De Spotters fynder veel, de goede iynder fchrael Hans. Och Dochter gy deert rny ick wilde dat u faken be» ter ftonden Miifchien is tot geluelf, dees quellingh u ghefbnden Eßer, Hoe can t'eeluck beftaen in al te fwaer verdriet? , Hans. Dat Droeftitydt niet en waer, men kende Iplyichap^ nict-, ' P** |
||||
|
'G U "LSI G Η ΕΥ DT, üj
- /Die van geen Droefhey t weet, en heeft noyt recht veï*.
blyden. \ .
*fl«. Soo fpruyt dan ( foo gy fegbt ) de Blyichap uyt beï
Lvden ,
Km. Wanneer-menmetghedükde Droef-heydr ovej-
Want" .naer eenfwaer verdriet de blyfchap weder-
keert
Terwvl h'et mi foo is foo neemt hier in gedulr,, dan En dencktdatgby hicrnaer met vreugb.de Leren lult ,,dan
ißer. Dit fchynt onmogelijck myo blyfchap is gevlucht.
hans. laeght de quellingh voort, en fiaget σρ een Klucht
Gy fyt. iop gheeftigen hayr , ghy lult noch wel eenen
Man ervgen. > ,. . ~
ïfier. En ipreeekt my daer niet af, ey wik toch daer at
K'en geloof geen Manne- v.olck meer, fy flecken vol
bedrogh, . Üans.la, wel den meeften hoop, dan men vrnter noch
Ecrlijck en degelijck van Herten,
t'wâe'r jammer ftaeefcen al de Mans vol quade perten.
tßer. Wat hier af is, oft niet,voormy ick heb mijn Cruys Ick wenfehugoeden Nachten gaen bedruckt uae?
Huys,
Ick meynde met de Beu naer Brüflelen te varen
Dan ick quam te laet.
tiens. Ey wilt die finnen fparen , ■ Een Vrou, en baeltgheen Eer, met uyteer Stadt te
gaen. , ., . ,
ïfi'r.lck foudt gelijck ick fegh nochtans hebben gedaen
h-ns. Belieft υ bier met my in't Ronthuys wat te beyden
Ick &} als trouwen Vrient u me' naer Huysghekyden,
Dan nu ick moet eens fien oft mijn Volck is by een
Ick ben Tiendeman,alsickernietenbenen ïftergecn
Ontfach onder de Wacht
jfttr. K'en fout niet dorvcn wagca vWaï fouden d'andcr de-ncken ?
|
||||
|
ai, GULSïGHEYDT. .
jjj, WathaddedaerrtaertevTagefS
lek fal reigen datgyi mijn Nicht lyt, en. oock wat ga-
crethun aen. jEjfrf.Vej alft u foo belieft foo laet ons t'faemen %^eift VIERDE ÜYT KOMST.
Ueynarick van fyn Vrou uyt den buys geflngen frndi kern*
verbaefl over het Tbor.ed ghelcopen.i, Utyttd.T Τ YT. int, Alarm, Alarm, mijn Wyf heeft dea
U droes in-gecTe&en, ,
Wat Caronie is dat ? neen , k'en ftel my daer met tf gen .
Want s"en was niet gelijck een Menfch, maer gehjek een
Sv crabden, en fy beet, en s'en maeckten geen gefchryea
Syt dan eens met een oudt Wyf ghebnlt. dieme om 0<-it eaer Trouwen, s Fn dan moete lyen , dat's u voor eenen Tongen houv e»
Dat my t'mccftc l'pyt is, daily mijn Pafpoortgpicfaret«-« O de verbrilde Smots, fy feyt met een lanek, final, magef
Backhuys.iboonbeleeft Dat een Man van Eeren , de lavedts, fou de huyt vol lia-
nen steven : .,.,·» .,,♦.' Dali ick droop ftillekens deur, want had'xck notf» wat
s*HaeyCmynbcgadts Neus çn Ooren , oft bet Hooft afge-
OftTn'ad' my ghefchoudt, en fy had' my de huyt afghe-
bfc fy had' my met buyt en met hayr, leven t»in baer Hei*
eaen cnappen ; tf
' ©ft iy had'my ghelardeert en ghebraeyen, oft s'had a>ï
Tot een Kalis paftey, oft voor een Fricadel ,oft >>v£^tf
|
||||
|
GÜLSIGHEYDT. χι%
«sert oock niet jammer ? voor fulcken goeden flocker s'
Voor fulcken Beurft
Spys te ν vefen, voor fulcken leelijckert, fchelenjCoppel- draeyfter !
v oor lulcken geel Pens, voor fulcken af gbereden ToCf4· verers, voor die helfe Naeyfter.
"e Prooy en lil haer van fulcken Eelen fpys niet bekac- ken ,
J3 al waer ick ghekoci . ten waer niet vveirt de Pot teiac- ken :
^at de Duyvelin, met de Sater, met den Hondt, en mee de Kat blyft
Oft dat de Pry, foo flap verft'yft, Als den Toren van ons Lief- \rouvven, % dunckt dat ick bet al fteft é hoe ick my fou voor de' Beurlt douwen}
Och ick fterfvan Rou, d at's ν oo riek er en gewis, want ick hou veel van mijn Vrou als de Beurs open is. Ick grees Tranen gelijck haereygen Lotte- potten *ck fou al anders doen ais nu de vremde fatfoenen van' Sotten,
Die de Vrou vergeten, datfenoch coutBier drinckt en qualijck Doodt,, is
Want diefegghen fy , in alle Vleefch foo vvysalsiiihec t Hoot „ is. l*Syn vremde Hanen, fy pieken terftont neer Vrouwen, rnet tchy ven >
t'Syn fulcken luynrerSjt'fyn iulcken Oruyp-ueuiènjô t'iyn lulcken ftyven ,
Tatolven : fy comen deer als eenen Bietebaü inden Rou Voorden Dagh,
De Vrou is Doodc, en een ander i'n't Hoot. foo'er maer Geit af magh.
Het is ibo verr' gecomen dat de Jonghmansoock hebben leeren gier-gaerden,
Oie gau Schrey- inen die groote Proncker^dic cael Junc- kers, die vuyl Bacrdcn. E BI«
|
||||
|
xiS GüLSIGHEYDT.
DieStnal- Brnecken. die Langh-lyven, die Calot-manne*
kens, dac Kermis goedt,
Dat wel voor«gedaen,gevreven, gefteven, gerelt gerolt» datEel Bloede.
Is wonder ras om Vrouwen met Geit op teralpcn · en te becouten ,
Dan letten S'y hun Poftuer ia gravitât is, al waerhet opge" vultmet Half-houten
En coiïicn iy jevers by een flechte Sloor, die maeckeü 1/ ibo veel leffens wys
Dat iy η iet en weet oftfe inde Weirelt is oft in't ParadyS. En alle fien datter hoop is van't Meyfken te bedriegen Dan, (ouwen s'hunichier te berften Liegen. ja,fy liegen Leugen,op Leugen ,en fy maecken een hoop vol winde,
Sy ftoefFen en fy blaefen , fy Lieghen en iy raièn de Mas- kens blindt, Sooaat de Maskens, naer Vader , noch Moeder, noch Vrienden, noch Magen ,
Noch Raedt ,noch daedt, noch goedt, noch quaedt, niet meer en vragen.
En dan droomtfe Snachts wonderlijcke Droomen vande goeden flocker den heven Sul.
s'En ilaept niet, slcn svaeckt niet, fy is als Dul Van Arnoüretten, iy keert haer, fy wendt haer }fy braec- kth,
En pcyft geduerigh om die Smodder-muyldie fooghee- fti»h Kakdr.
Sy neemt !<t Oorcuiîen inden Arm ,in gedachtenis van* de Knecht :
Dat doutfe, dat voutic , dat fleurtfe , dat leurtiè, en fy •feghr,
Dstlè ielver nieten weet, foo verbyftert iyn haer fin- nen : Soo connen die Boeven van die Knechts de MeyskenS Herren winnen >
Die Ónnoofc! Medekens ! ick draegh fulcken. %Oc^a ι iicitaen alle die ick Ken, Pat |
||||
|
GÜLSIGHEYDT. ±^
γ3*my fèlver fpytj dacickgeen Maeghdekcn enben^
ick foufe onderwyièn dat de Knechts met hun LeughenS fouwenmiffen ,
-Want ick fou noyt tevergeefs vvillen piffen Maer ick fout in eenen Eemer bewaeren en fettent achreï de Deur :
En foo by begoß te Lieghen , ick goot hem in fya Back- huys, dat had' hy'erveur.
S'en fou Ian Hagel geen gehoor willen verkenen, *ck floegh hem met Stocken van mijn Deur, oft joechec hem af met fteenen s
"an wat fal ick ieggen felck is vriendelijck om niet te co« men in't Riet i
Sy de.icken, ick lal deiên waer· nemen, want dien, en be- geert my niet : Soo fy laet hem al doen dat hy wilt^ fy laet haer ftooteni en fleuren ,
% en can niet mifdoen al wou hy de vodden van haet Lyf fcheuren :
Want fydencken fpreeck ick hemqualyck aenhy blyß feffens van hier y .
En die geen Vryer en heeft is op dees Wereldt een ellen«
digh Dier, . ,
*n fomma fommarum hierom en daerórn läetme de Plug·«
gen betyen. ' .
^°o langh, tot Buycken vol, tot Dochter, Moederken} ca'
dat compc van't Vryen ,
Hoe fitme dan en fiet, dan gryftme gelyck een Hoer jpan woume dat de Fiel voor den Drommel henen voerj bondeken toe : R'en hebbet niet gefeet, ey en willet nier voort feggen.
Iclc gaen my bier in dit Ront· huys ftillekens flaepenleg*! gen.
Han$ rotpt »yt k*t Ronthuvï.
«««.Wieisdaer? ky"' Vrient,
«Λ-j, Hey n<jrjçjj waerom en bl/fde niet by α Vrorf ?
? ï ßgä-
|
||||
|
*ig GULSIGHEY'DT.
Heyn. K'en bleeffer niet om al't goedt vande Wereldt nef
fcheen dat fy my op Eten iou ,
Soo ty als fy my fach : ,
Ηλ»$. Gaét, gaet weer ftillekens naer Huys treden»
Ηηη. Ick moer hier fiaepen , Bin»'»*
V Y F D E U Υ Τ Κ Ο M S T.
And'uyt uyt het Ront-hnys+
And'uyt. |^v En Man heeft fyn Nicht by hem , hy V,&&
\J liever met vreden. And'uyt,wit heeft de Klock/de Kltck heeft een,And'uyt*
Wy hebben dacr eenen degelijckcn Tiendeman, iêker ee-
nen fiat yen Guy t, Hy coint-daer meteen Meyfen aen-geftreken , enhy lèet
dat het iyn Nicht1,, is Die dat nit t en ghelöoft, heeft een fteenen Hert, ift datfc
wel Gcbicht „ is Soo heeft'er by bekent van baer toecomend' Kindt,
Dat iègh ick, en daer blyf. ick by> ja me iout fien, al waer-
me blindt. Dan oft hy daer fchult toe heeft, daer en fou ick niet wil-
len voorfpreken : Altoos k'enibu omgheen Goedt in fyn plaets willen fte-
ken , O drommel die fyn Wyf eens ièy , dat hy ibo by MeyfcnS
Saet »
*Έη is ibo Heyligh niet , ick wedd' dat fy hem met StoC^ ken flaet.
Soo Sy't wilt, Waerom fou fy niet, de Vrouw* gebreck Iaeren lyen »
En loopen naer de Lepelftmet ,by die vuyl, vrotte, be* pockte, ftinçkende. P-yen !
Een Eerüjck Man houdt hem met een Vrouw vvel gDê- noecht î
£n oock her moet foo fyn God.t beeft het fooeevoecbf·, ö Ca
|
||||
|
GÜLSÏGHEYDT. 219
Én had' de Mcnfch meteen Vrou nietconnen leven
Daer tvaerd=r Adamoock wel twee gegeven
Dan de Werelt is verkeert men acht op Wetten noeh Ge«
bodt,
la men fiet het welaen onfen Tiendeman ôdien groo·« ten Sot,
dnd'uyt. BYK O Μ ί Ν GH.
Xleyn Meysken dt Nichte von lakemyn.
Maßen. A Nd'uyt och comt hier wilt u wat gauwen ί
Änd'uyt.tx Sa, fa. wat iffèr te doen liier jeoiandt afte Kfaawen {
Maf Och myn Moefjen fterft ί By fiet ia't Huys. jind'up, Haelt Water want de Vrou is flau ,
Maf. Ick vrees datfy Doodt is want fy fiet foo blau.
dnd'uyt. Ontbeyt, ick fal eem naer de Ront gaen loopen: Maf. Och ! blyrc hier ick ben iöo verveert ! And'uyt. Wat fal s'u doen t'Vel af ftroopen t Wat quelt rny dit voJdeken : ick fegh u, hanght van
myn Lyf'.
Tiendeman flaept'Droncken-heyn daer t maeckt hem wacker hier fterft fyn Wyf.
Dat hy ieer loopt wilt hy haer Lèvent vinden, En brenght u Nicht me, om haer t'ontiygen, en t'ont· binden .
Wam s'is roch in. haer Cleeren , Hans Eßer, uyt het Rmt.huys.
Hans. Hoe fterfc ift geck i Op Heyndrick, op, op. op : hy wort niet wacker, hoe
ick hem fleur oft treck :
Op Heyndrick op, laet hem ligghen totdat wy weder comen,
En Jat wy van fyn Vrouw hebben recht befcheet ver- nomen , Comi Nicht laet ons gaen Hier eenigh Noodt. ρ 3 Jed'uyt
|
||||
|
äio gulsigheydt;
And'uyt. COffit üet vvatter af is, Sien in het hu f'
Hmt. Och ja de Vrouis ongetvvyfelt Doodt.
Alle binnen.
SES DE UYTKOMST.
Á Í D' U Õ Ô , EN HANS. fncTtiyt.'T* Iendeman enneme't my niet quaelijck af:
J. ick moet u eens wat vragen , Seght eens de rechte Waerheyt bebd' u niet misdragen» Met dat Meyièn,dat daer binnen befich is met de dooy Vrouw* t
t'Ismaer een vraegh/ fy gaet groot dunckt my.ift nies van ou ß
Biecht u eens recht uyt, ick belooft k'en ial u niet be» clappen· H«i. Mey nde dat ick een Rekel ben, ghelyck ghy é die de . voetftappen, Vande heete Pryen befnufFelt, en alle vveyigheydt be» fpiec f
Kyck delen vuylen Pieutoor, neen , men kendt onfen And'uyt niet ;
En defen Gaft dorft my fulcken vraegh vragen ? Waer 'ck me gebrilt ben» van my een Kint dragen ? Wel dat en çan ick niet vergeten. 'And?uyt. Toch hoe verr'vvorpt hy dat ; Maer degelycken Man !
Hans. Ia trotft jemant inde Stadt, En defen mottigen Luyfel fal hier mijn Eer ichenden,
Jlni'uyt. Een diç dat fraey Figuer niet foo vvel, als ick , * en kenden, En my dunckt, dat gy my flacht, dat gy in groote re» • putatie fteckt. Sou mcynen datby noch wat waer, foo trots als bf
■ fpreckt : Hans. Altoos niemant en can fegghen dat ick den echten Staet heb te cort gedaen. iffiiti fjt, lek bebhecfoogeoieyntjdan laet dat overflaen » |
||||
|
GULSIGHEYDT. «Ô
Wyryn Vrienden «^^ncjd«^.^
^ff^ÄS?^ maer tot « grood« IcÄaclc/nu wordt den Thiendeman de Koe, «te Kalf Nutneyv?ouweDoodtis, s'en can maer eens Doodt
Entehetgaetoftniet, hy moet goet Erven van I:
TeÏwJdathy dronckenis fwaerlicbthaer deVrou
UmSSSk*W van de Doode weer aen een levende ge-
And'ïp.ny'is eenen wonderenVent,ick wed' ick draeyer
H^.St ons'haer eens roepen, boe fy't fil willen ver-
H^w^nnnraen de Man , want s'is nn in't verdriet,
Ie niet, er oft s'en eaet van hems>root.
4*C«yf. g'En fuit maer akVader. op den Kerlten-Boectc
ÇËÂÀÁ„ Vro« hebben ? en by een ander met de vuyl
maecken ,
Dat fal ick í vel laeten , . â o^-rAken AJ»«vt. Sy en cander alleen met aen geraken.
Sy moet omtners hulp hebben gebadt $ ^^
Ñ 4
|
||||
|
2*ä GÜLSIGHEYDT.
Ji*ns. Het icbyntibo ghy ipreeckt dat ick alleen ben inde
Stadt, . ,: And'uyt. Darr fynder wel meer maer k'en weet niet wie t
lou willen beftaen ,
Haas. En gy mooght t'ielver hebben gedaen , Gy lyt eenen Gaft die'er al vvonderlijck uyt ftet.
And'ßyt. t'ls u Nicht, en ick en ken het Meyfen niet : Kaft gy my dat op den Hals laeyen.
Habs. Waerom foude anders ioo gewilligh iyn in het Kop* pel draeyen ? Ten waer,dat gy'er jet me had' te doen, wat ging het u anders aen t 'Anà'up. Dat Ibuick om uwen t'wil, uyt deirnis, hebben gedaen » Om dat gy niet enibut in twiit met u Vrou lèvent BYKOMINGH ESTER.
Runs. ^j' TJ And'uyt u ipottery is u al vergeven.
XN Daer conit fy aen werpt dat eens van Heyn op
het bert. Enmaecktdatter eenen demp af gekregen wert. And'uyt. Wel Dochter, bebdy lbo alleen den laft vande Doode aengenomen ?
Xfitr. Neen , want ken waiTer niet langb oft daer is hulp gecomen, Van ds Gebutren : die holpen rry rer Noodt. Seker ick bender af ontftelt, darliilcke haeften Doodt De Vrou ioo onverijens is comen re verraflen. Hoe lal haeren Man op hooren i And'uyt. Hy en f al daer niet op pa fie» ( Met de out}' Vrouvvens Geit cryght hy een jongbe
Vrouvv, Hans. Seker Nicht dat vvaer rechts een Man voor ou t ißer. Voor my ? hoe ion dat connen gefchieden ? Htm. Met hem een lucsken u gunft te bieden. £ƒ?«>·. r'Gaetter Hecht daer't Hooy t'peeit moet naer &eti ' 4 And'V' |
||||
|
GÜLSIGHEYÖT, a*5
'Ahttuyt. g'En moet u dat niet Belgen, t'worfc nu beeft
allöo gedaen : fis nu al conft te geraken aen den Man, Sy isgeluckigh die haer naer den Noodt voegen can, ifier. \\7-a: noot is dat, men can den Man. licht derven. AnA'uyt. Nochtans fynder veel die door verlangen fter- ven ,
h«»ï. Maket cort en goet Nicht, dat ick op u Feeft com. ^nd'uyt. En ick fal'c oock houwen met Ί hiendeman aen den brom.
£ßer, K'en can ommers geenen dans alleen maken? •4»d'uyt. Ick (al vooriien dat ghy aen hulp van Beyndruk fuit geraken , Nu fyn Vrou Doodt is daer is feer goet profyt aen ïfoi·. wel Cofyn wat feghde foude my daer toe raeni Raeyt my ommers, wat lal ick loven, op fyn bien f Ü*nt. K'en weet u niet tefeggen, Nicht cruypt op u bloo- te Knien, Den heelen Sirckel vanden Ömmeganck. voor dit groot geluck,
Dat uaengeboden wort, javvaertfoo welmyn , also ftuck,
Ick meyn, k'en fou my niet langh bedencken , ick fou den Koop haeft maken :
En fchencken And'up noch een treffelijck Mantel-la- ken : %ft*r, Gy weet wat datter is gefchictf En hoe't de vreeiè my gebiet, Te laten : die te vvaegen, Och, och, ick foudt beclagen, ***"«.Laet de vreeiè henen gaen . Vrees' heeft dickwils quaedt gedaen, "e Vrees doet dickwils vrefen , Aen rgeen geluck iöu wefen. ■And'Hyt, Eniatet nievers om, fyt nievers in verveert, Oft Hansken inde Kelder waer .· ick fweert , lek draeyer u aen : en'oft hy't quaem daer naer re. Weten, g'Ea |
||||
|
i*4 GÜLSTGHEYDT.
g'Enfulter niet eens worden OHigefmerrn. ..
Sans. Hy is feer goedt van aerdt dan , dac hy dickjvi»
drinckt,
And'uyt. Dat's dat d'ou-vrouwens Geit hem foo in d 00- ren Klinckt. Hy mash met een jonge Vron het drincken laten. Ïfl'r. Gy'foutmy fooallencxkcns fchier bepraten, Toch op wat manier wert dit beft aengeleet ?
Bam. Ia wel, denckt het is nu t'laer van Lyen , Gy lult hem felver moeten Vryen , Daer is't vol feet 3
Eßer. Ick hem Vryen ? Vans. Lief Nicht den noot en heeft geen Wetten,
Dk wel wilt vercoopen niott den Wmckel wel veur
iétten ,
En fcbaemen figbniette Liegen i eenblood' Hertfeld' bedyt: ' En als gy üiet ghevr A en wort, foo fiet, dat ghy felis
Vryt, Efter. O verkeerde Wereldt ' Hans. Oft anders t'fal my deiren, Alsg'in twee ftucken fyt, wiefal u dan begeeren ?
Ani'uyt. Avontueret Dochter ick falder fulcken Bock- ipronck onder doen, Datgy noch fuit Houwelijck fyn den eerften Noen. Bans. Ghy fuit hem fyn Vrouwens Doodt eens veur leg- ghcn :
. E η hem met een effen Back huys feggen, Dac fyn Vrou , u heeft aen hem vooreen Teftament gcmaeckt.
En'fchiet hem eenen Vyer-peyl in,dat fyn Hert raeckt
Enofc a dan mifluckt, fooieght dat gy'er maermeeo
fpotten, .
And'uyt. Iftdatg'et roaer begint het Houwelyckfal wel
hotten ,
Éffer. Ick faVz foo wagen,al fou't my wefen daer naer leet And'uyt, lek weet voorfek«· hy ftaet voor u al gereet. / Hans. |
||||
|
GULSIGHEYDT. ziç
fi«»*. Nicht wy fallen hem gaen halen wilt hier wat wach-
ten , ■And'up. Nu ghy Pryken ghy fuit haeft met den Man ver- nachten. Binnen. £ßer. Mijn Hert doör fchrick, en Ichroom, dattommelt gins en weer,
Dehôop houtmyomhoogh, den grouwel, jaeghtmy neer :
Door haer gedreygh : foo dit my niet en magh gelucken, Soo barft door fchaemt en fpyt mijn Hert in vele ftuc- ken:
*% is een Sot beftaen voor my dat ick foo dwaes Mijn ichande geve bloot : dan mits hec nu foo is ! helaes Wat wil ick doen/ t'veriöecken dickwils doet vercrygen wie treften ooyt geluck met al te ftil te fvvyghen ? Hoe canmen Ivvygen daer'c getmoet het fpreken terghc |
|||||||||||||||||
|
*
|
|||||||||||||||||
|
Eti oock t'gefichtontdecktal dat de lpraeck verberght
Och mocht ick eens van deegh myns Herten giont ont·· decken ! ^..Mâer flecht hooft ν vat waertdan ?de vuyle Bruyt bc- gecken :
* Hoc lichtelijcken raeckt een Dochter tot den val. |
|||||||||||||||||
|
->
|
|||||||||||||||||
|
En eens haer Eer gefchent, dan dient fy tot een Bal,
Die elck een henen Ketft ; tot fpotten en bediouvven |
|||||||||||||||||
|
^ Van die de arme Sloor, eens icbenen t'onderhouwen«
A In vriendelijck onthael,dooralder-ley gefchenck Pafteyen, Vlaeyen, Wyn. als ick om Wafels denck |
|||||||||||||||||
|
Soo Vet gebotert, met haer Suycker overftoven ,
|
|||||||||||||||||
|
Soo foumen lachen met de colt van Princen Hoven
'By veel beloften van een aertfche Paradys, ;Te geven,en als hy dat fvveert en haer die vvys ■~°°r Logens heeft gemaeckt, en't Paradys wilt proe»
4 r?° VaUle inde Kuyl van aldcrley bedroeven ,
f- ρ CpV'nti"e n'et van all* dat haer was toegefeyt teü p3radys vol Rouw daerm'alty t Tranen fchreyt, *De
|
|||||||||||||||||
|
zit GULSIGHEYDT.
* De lackerJijcke Coft fyn herde dreygementen,
* Gy HotF ift datge clapt, ick fal by feljementet»
* U Back huysfoo en lbo, door Kerven, lbo gegroete
* Gelyck de Wafels die gy dick wils hîbt geproeft.
* Dan comter het vervvyt van Vlaeyen, en Pafteyen
* En vande Wyn Broulie, de Worften, Karmeneyen.
* Met Oefters, Vleefch en Vis, en alle Lackerny
* Die coften «ry, foo veel, om die verilentfte Pi y.
* Och dien Soeten Toom van flempen, dnncken , brat
/en, * En laet die uwen Mont f gy Dochters ) nimmer paflen
* Het is een Breydel die u vryigheyr, ontfeght.
* En die u Nygen doet voor't Ky ven vande Knecht.
* De Wyn ontbindt de Tongh dan volght een Krilghe-
inater» * En dat ick voorder fvvygb, gydronckt veel beter Wae-
ter,v * lek hoor myn Makelaersfoo dracghme Vleefch te leur
* Dat Vliege fchecen heeft, dat cryghter Maeyen veur.
Efier gatt w»t aen d'een zydt^
BYKOM1NGH HANS, AND'UYT,
Met Vtrontken bey<n, tuffen bun bey den leidende, ***"'· "\J Ou, nou als een Man ,
And'uyt. 1ËÉ Siet hy noch gapen, en geeuwen i
Hans. Wieghet Kindt oft hetiàlheni te berften fchreeu-
vven ,
Jind'uft. Och nrmen fiet hem eens recken, en ftrecken, hy en heeft fyn flaepken nietten vollen gehat.
Hans. Ke lackt fyn Oogen open met wat nüchteren Nat. And'uyt. Herfchut hem fyn Bedde en laet hem noch w# ilaepen ,
Hans. Och fiet hem eens naer fynen Afem gapen < Stoppet gat met Hooy, oft den Gheeft'die falder ïãô' |
||||
|
GÜLSIGHEYDT. *i?
Caut u al wat feer oft hy fal ons al ftervende bedrie-
ghen , And'uyt, Kyck hem, fyn Oogen eens draeyen, hy fiet ghe- lyck eenen Mol : Stopt u Back huys toe : oft ick Kack het vol, Want k'en can dat gaepen niet langher ghelyen Hans. Hadde w'eenen Pypegael vvy mochten hem ryen : i/?#r.Och myn Hert dac clopc iy comen daer met hem aerï jlMPuyt.V/at dunckt u { hoe Ibu u deièn Vogel aen ftaen ? Dochter befiec hem wel vanonder tot boven , Hy en is foo leelyck niet, hy en is maer wat beftoven , En daer by is hy aen een vochtighey t geraeckt : Dat heeft hem foo ongefien , en lbo leelyck gemaeckt. t'Is eenen Quant,men Ibu onder hundert geen fchoon· deruyt-crecken , Ham. g'En hoefter oock al niet me te gecken lek hou hem al me voor de fraeytfte vande Stadt,
Hey» liehe neder. Eßer. Maer drinckt hy hem alle Dagen foo droncken, en. Sat i
Hans. Och neen, eer hy gehont was, was hynooycinde Herbergh te vinden : Maer naer, dat hy hem,aen dit Wy r' heeft gaen verbin- den , Soo is hy niet langh daer naer op het iwieren „ ghe- raeckt,
En hy heeft het foo al van tienen , en van vieren,, ge- maeckt. Hy is goedt van aerdt. dat fegghen ly al, die hem ken- nen : Gy fuk hèm dat drincken ghenoegh connen ontwen- nen , Men weet altemetsniet waer d'Eynd'vaft leet : Dat de Man, oft de Vrou dick wils een gebreck heer. "^V-Isdat niet een lier" gbefelfchap? om t'Huys ν vel tebevvaeren , f y |
||||
|
£l8 GULSIGHEYDT.
Ey lecht iyn Hoot in uwen fchooc, hy faleen Kalt
baeren , Mer. Den Dronckaert is een fpot van alk wyfe Lien , H«n,. Contre«, •Slaet me Hant aenick roep uals Compeer
Over het nieu geboren Dier. jnd'uyt. Dat Ampt is Vaders werekj foo fyt ghy dan een Stier. Geluck Vader met uKinc. 2ßer Het fchynt hy fal verryien ' Laet my met hem alleen, op dat wy niet bewyfen
Dat ick dit, als bdtaen, door Raedt van Uliceweeri. Hans. Maer dat g'u oock wel draeghc met Hendruk aüeert Zfier'.Oc iaeck en lyt gheen laft ick lal my oock wel wach- ten
Voor d'atick ben gehont te plegen Minne-luft BmSt Maer oft hy ü verkrachten ? Eiler'.Soo roep ick u tot hulp, gaet maer hier achtet om
„ind'uyt. Het Vryen en lyt geen omftacnders com Tien- demancom, '
Ham. Meyskenfiettoeen wilt op u iaecke letten.
Oft k'en , ken u voor geen Nicht meer, en fal u doca op't Tucht-huys fetten,
Draeeht u als een cruelle Maeght en Iet op u ftuck. ■ Sinnen.
Ißer. Dat fal ick doen al wacrt myn ongeluck ?
Seght V riem, Hendricus hoe fyde aeü die qualyck-vâert gecomen i
Ey 'fpreeckt toch een woort want ick heb voor my ge- nomen Tj by te ftaen tot inden lellen Noodt. Heyn. Wat fou ick fpreken ? fiede niet : ick ben Do»dt.' Eßer. t'Syn droomen, dieu dat inden Sinftellen, Heyn. Gy ou Tooverers moette noch Doode Menfcheil quellen ? Waerick noch Lèvent ick floègh u ibo plat Als een Baviaen, oft Sim., aen het Gat.
fßif,-
|
||||
|
GULSIGHEYDT. it9
£#«·. Op Hendricus, gy waert gifteren wat befchonckea
Én daer af fyde noch foo Slaep-droneken .· Op als een Man, en fiet wie dac ick ben. feey», O gefronfelt Back-huys, dat ick u al te wel ken S ^"••Dat'gy my kenden,gy fout wel vriendelyckeriprekea H'yn, Laet eens ften .· neen, neen men mack dat Hoot in deSackfteken, En Kuffen de reft , voor eenen Tuyn-ftaeck : lou een Fraey maeckfel ! Zfle*. G y hebt noch grooten vaeck , En dat ick Ieelyckfchyn, ift dat u Oogen fchemelen.
BeJa. Ia,ick Cen een Alle-mode Backhuys voor mya Oo-; gen wemelen, En als ick u vvel befien, gy iyt noch cen Man weert, Dat myn Wyf Doodt waer ghy í viert gewis, vanroy begeert :
Ia dat ly Doodt waer, ick fou u.voor myn Wyf Trou- wen , £ß?«·. Ick houwer aen . dies moet gy u gelofte houwen »· Soo weet, dat iy u» defen Nacht Wevenaer liet : Enfy, heeft iimy, voor een Teftament ghemaecktt hoorde niet ?
t'Schynt dat gy aen die Oor, niet t'huys en fy t.-: H*y». Iaey ibcckt m'een quack aen tedraeyen. £ß'r. ê^ç doen ick hebfe felver helpen in"t Doodt»cleet naeyen.
En fy, fey my. dat ick u, de tydingh fou draeghen va» haer Doodt,
En dat g'baer fout willen vergeven· al dats'oot: Aen u had' miidaen : s'is van Droefheyt dat ghy detirt waert geftorven, j%«. lft vvàerachtigh? *['"'· Iadacfweeticku. tttj/n Och Heer! ick bender myn Leven me bedorven ß
Iftmogelijck myn Lief ?mynen Engel, dat ghy noch bebt om my gepeyft ?
Och 1 nu is alle suya Vreugut nacr d'ander Werelc ge- rcyft, Dat |
||||
|
i3o GÜLSIGHEYDT.
Dat vriendelijck onthael, làl ick nu moeten derven ί
Och had' ick het «duck van me ce moeten Sterven. Έ/ier. Flus Duyvelin, en nu Engelin hoc ial ick dit ver·* ftaen?
Hiyn. Sy was wat haeftigh* maer t\vas hacft gedaen , £n dan ontbaelden ty my weer foo vriendelijck ! k'e« can de Droefnevt niet pafferen. ÈStr. Neemt my voor een Vrouw , ick fal my foo reghe* leren : Dat de Droefheyt van die, haeft Tal fyn verfet. •Heyn. Blyfc van ttiyn Lichaem. dat gy my Wevenaers Eet" nieten beimet'
tfiet. Ey gedenck , dat gby my voor u Teftamcnt moet houwen s
Heyn. O ghy temtatie blyfc van my, oft kk fal uvoor 't Backhuys douwen , Want ick gaennaerctn Kloofter. ■Ïfier. lek fien nu wel datgy een quaet hooft fyt, die haef met den Rooiter Hebt den Kop in- geflagen, gelyck fy voor haer Doo<i£ my heeft vertelc. Heyn. Seyd' ly dat : Heyn Jtaei o/. £ ft er. ïa.
Heyn. Hoe lieght die Beeft k'en heb noyt geen ge welt >
In haer Huys gedaeh.
£fier. Noch al meer dat ick niet en ibu connen leggen» Heyu.O datbaviaens Back huys,een Man van Ecren foo veel op te leggen i lek was altydt Koorjonghen., en fchommel Koek van'c Huys,
En datfy maer en fprack,ick fweegh,gelyck een Muys· lek moeft vroegh flaepen,en iy ginek den heelen Nach' , iwieren. En dat ick eens vraegbden, Lief waer bebdy foo lang0 geweeft { foö ginck ly tieren
Al had'iy met alle droelen gevveeft ,befeten. En t'was een groot geluck^wert kk dan niesde Ribben in twee geliiietea &» |
||||
|
/gulsigheydt. *|tl
|ck haerden Kop in flaenra'had' my begut ghemaclên
telyck ftof.
oo belkglitiy a dan wel >, .....:, %ƒ«. Iaiè ieker, niet dap alte grof
'Ejier. Armeïiickelaer gyiyç wel om te beclaegen
. t'Waseen guaedcWyf, maerickiài ualtydtEer toe- draegcfi, '.■■.'.'.- Want ick heb u Lief: :&e)in. · Meyade dat iftmoge!r;ck/bebdemy Liefί EJler. Och ja Vrienc Hendricusgy fyt inyn crooft, ghy iyc
een Dief, Van my η Hert» gy het Lever en Longer in a ge welt ge«* cregen. , Heyn. Hpc Vryen luft my na qualyck,
£fif, Kelaetu bewegen y Peyft om de Levende 5 laet de Droode toch verghecen;
ν fyn,^.*. atj/n. Vergeten f datcanick weldoen, al waert'erfoc/
e«n heel döfyn. Dan t'quelt my wat, datfy fooin haer boosheydtisi gaen r'eyfen , ' Xftér. lylaet de quellingh varen. Heyn, U, ._ . . . Wil ick ?
, Xfier. Ia, wat wilde daerom peyfeui
Heyn, ©gy'fyteendrolligePropy,en ick een vrolycke
viele Ichacht.
! Xftet. Daèrom gelycken wy wel by een, Heyn, Dat heeft myn Wy f oock foo gedacht* ÀlwàssOnbekefts'hadJ noch guet Yerftant on$ aeö
een re dracyen,
Niet waer trèuièl ? By wilt haer kujjen. 1 EJ«r.'Laet'my..riu oock met vreden. wilt u felven paeyenl
flus wasme lbo fpytigh, hy wou in'c Kloofter mee de v vlucht, ■· - jieyn, K'en peys daer niet meerora. ' **>ß&* . .....lek wel j . ■
s ..%*·. t'Was rnaer Klucht ï
*%m & · Sait
|
||||
|
a ja GTT LSI G ΗΈ Y DT.
Soo haeft-gefeet.foo haeft wrgeten .menmoet foö Vf&
geveynftthoonen,
Xßer. Het icheen dat gy terftont wout by u Doode VrOfl gaen νvoonen ,
Heyn.Gy doet my lacchén ,ftontmijn Back-huys dan foO :.ind« valuwatie ?
£ßir. Hecltont Γοο vies , alshadde uyc deWel-rieckende viüetatie
Vande Beertobben giComen, dannu, iyde weereen "AmöFÈüs Diefken.
iHejn. Gy wetetlbo wel te feggen, dcedenietmijnHertje» ach^mijn Liefken,
Gy fyt foo foet, Cet wilde my hebben t'is defen Nach? gedaen
,%ßtt. Meyndedat Mem. Trouwelijckja Eßtr. En daer op falick u inde Hant flaefl
BYKOMINGH HANS en AND'ÜYT«
Hcyn.T^ Ν ick fal't π beveiligen met een Kus
■Ïfier. L-J Gy fyt lboRou laet u eerft icheireO Î
Heyn, [ck ben iöo effen als een Paes-ey, een hairvyfo^
■ fds wat can u d at dciren
Zïlet. Alft fyn moet,feyt Meysken jleeftcr danyvat foet inë :
Heyn. Wat bottigheydt waer dat, dieltdekenSchaepken '■">■'■ : leerdei Etsdaer comtDroilIgen»hans, jmetAnd'uytmy ft0<^
ren : Ηλ»; Sinjoor Hendricus. gy laetuluftighhoorenτ1
Anà'nyï:Conde niet Kuifeoofc moet u alde-Weirelc hod' renden fieh
Jiey». Siet die fnappers, fulde Ghy-lie my hetiKuffen *etA bieni
Ham, Usa' het wat eer ghcfchiei wy hadden"bet u Vrow ; gaenclacgen?
|
||||
|
GlTLSIGHEYDt. 2||
f- Î aer.midts datfe Doodc is. en hoefde ghecn forgh té
dracgen, ' " - ■' ■
Dat ly a, hierom., fal flaenc
Heyn. s'En heefter noyt reden toe gehadt, Om daerom »ram te fyn.want ai was ick noch'loo Sat,
Dacht ick, gheén Trou, met Ontrou, te mogben be- nnetten , Ten νv'àérickvvöü. tfiijri Ziel, in DuyvelsHanden ietten.
En ick heb Van dien_ Bieteboa dikken grooten ichricki ' Waérdêr niernatu liever Magger me als ick Den â'mïen'Duyvel had' hetiéer qualijck feggen.
Mnd'üyt. t'Is -voor u vyel gedä'eh geen quaedt op quaedt 'telegnen.
Hans, t'Was quaedt ghenoegh dätg'häer hebt de Dooit àcngédàén ,
Heyn. Ö;v is gelögen : can ick gebe teren dat s'haer ièlven niét gade Vvilt flaen f En oftly ,' "dócïf een ingëcröpte boösheydt heeft gacri liggen fterven ,
ïs dat 'mijn fchuici Hans Neen*t, maer rndn rriigh. ds Vrouwen niet bederve En al hun goedt jagen onnutrelijck door het gadt. Gelyck eenen Sot, löapëmerïl wieren, rafeh en. tieren»" fmorgens dro'iickcn, en lavontsfat :
Dat leven ec paft aen geen Man met Eeren. , Heyn. Den. pot, befchaemt den Ketel, en den Aep, wilt Bäviaen gaen leeren. Seght m'écris : hebdè 'gy't. altydt foo effen t'Huys gheJ maëckt ί . ■'■''','« Hoe Yvaerde dan dees Daegh, aen die blau Oogen» en
dicken Neus ge'ra eckt ? E/ter. Ey fvyyght. dat fou blyven duérênjaet ons van wat anders Îpreken ,..'..
Aitd'Hy't.t'isi yvatcamt ginder voor eenen viefen Haenj
aengeïtreken, .-.
Z[ter. My dunckt ick hem wel ken myn Heft my fchier
Ρ Wyvyckt. <£* ITBJW
|
||||
|
434 GULSIGHEYDÏ.
Β Y KO M I Ν G "H S I L V Ε S Τ Ε »
Spreetkt fy [elven aen*
Silvefter. A Ch ongeluckigh Menfch,,
AnU'»yt.t\ fly ftaet fyn ièlven al en'békyckt·
Hans. OchbyiàlgaenopiynHoottftaen, welditis£eri
fpcl'?
Sih. De luft ichynt wat te £>'«, maer die verandert fne! In Rou, in klacht, in fchant, in lehaey ,in bittcr.Traenerii Door dat de Sond' ons conit de grouwelen vermanen, jDie uyt de luft ontft'ae'n,de Blylchap,vreughden wenich, *Woont nievers voorder af, als van een Sbndigh Menfcrf Dat worat ick nu gewaer;waer dat ick tracht te vluchten,,' lek vind' mijn fclvem én mijn felven vol yan fuchten. Ick vind' waer dat ick gaen een ftadigh Hens geknaegh. En ben mijn eygen Roed' myn Geeilèl.en, mijn plaegh Ick heb mijn Lief verjaeght die met een Vrucht be~ vrucht „is,
En nu, en weet ick niet, helaes! waer iy gevlucht *, is» Ick veysden dat ick ftil was uytter Stadt gereyft , En vluebtigh vaq haer was : maer had' ick een» gepeyft Dat haer de faeck, i'oo naer, aeri't Herte waer geraeckt » Ick 'f weer, ick nieten had' den veyniaert meer gemaeckt. t'Berou comt mijngemoetibo ftraffeüjckbeftryen, En alle fchittftrren Aerr, en helle Spookeryea » ■©ie fweven voot myheen , en d'een vertoont myn Lief,' En die, ν vyft rxiy een vuyft, en d'ander feyt, ô Dief, En Roover van mijn Eer : gy lult de fchült noch boeten Die Maeghde ichenders al.rnetgrouvvel dragen moeterij Dan dunckt my dat iy leet hier by een vvoefte Hey De Moeder, en het Kint, geftorven alle bey. Dees quellingh hout mijn Ziel ,foomet Berou befetelt Dat my de fchraele Doodt in mijn gevruchten Ketelt ïjler. lek ben helaes de geen daer hy ibo fvvaer orrifiichr» ^ntfuyt, Soo helpt den Keirei dan uyc.Droefh.ey dj aen ge- aiicïit; ""' "T ütjrti |
||||
|
GULSÎGHEYDT. »jjj-
fttyni Wat heeft fy methem te doen s'is mijn én fal mijn
blyven. Ana'uyti Sinjdor Hend'ricus vviîcer my niét om beky vetv Dat de Dochter neem c die hacr belieft.
Heyn. Neen i'y moet my nemen.iek vvaerder anderstoe te feér on trieft'.
•dad'nyt. Spreken vvy hem eens aen lbo weten vvy hoe de faeckgelegen „is
Hans, K'vved' ick my noch bepiflen fal hoe ieèr mijn Broeck daer tegen »is x Want dit fal op een Klucht draeyen <An4'uyt. Syt gegroet Vrient hoe dus Droef. Sih, genmachteloofe ftem, fou die de bicterproef, '
Van't Kertfen droeven quael,aten jemant connen üyt- ten,
Daer ick met mijn verftanc.in'r minft niet can befluy- ten :
Hoe dat ick lyden can : het geen ick lafie ly. -öies hout .mijn Droefgequel mijn Tongh m ilaverny« AnA'uyt. Toch dat fyn woorden die ick niet encan be- gfypen % '·- --:;
Kim. O-g'hebt een bot verftant, men moet u noch wat flypen.
■dWitjit. t'Syn'woorden die rollen ghelijck eenen Bol dooreen Klos,
H***. Ick ben oock lbo ièy de Verr, ick ben Vaeder van den Os.
ïîtjm Gy-liedeo en hebt noyt onderde vvelfprekcnde co- men te verkeeren Maer ick heb die dingen Gheihtdeert gheargumenteert '- geleert en gaen herleeren ,
Ick merek fis een Poëet die goede Vêrfen maeckt : Hens.. Ghylyt Vvélgheleert en onder de Sotten wel ghe- raeckt.
Ηψη. Ick neem het. al wel terwyl het maer uyt fpot„ is AcPuf. Voeght π maer by een t'comt weJ.dat dronckeni by de Sot „ ί$ OL 3. Saste
|
||||
|
%IÇ. OULSIGHCYDT.
Silv. Wa t v vilde ghy feggen , i'egh i lachet met mij π ver-·-
drieti
'Auâ'up. Och neep, v.vy lacchen om ons -Tanden, oiacr om u niet. Gy Cytdaer. te prefentabel toe, - ~z.. Silv. ' Gy: dierder öóck te myen Ickfoud' genootlàeckt fy,n, u anderste caiiyen.
'Anruft. De rufte vande Stadt iftjjat ick- maerbecracht SiMWiefydei And'uyt. And'uyt, Silv. Hebde defe.Nacbt;
Geen Vrou per-foon geilen -meteen geblomt Ly fk.en ea«.
blauSieltjen, 'And'uyt. Oçh ja,en fyejaegbden over een,boe naerf^dc gy het Fielken , Die haer heeft in'd verdriet gebroehc.?ikn fiet, dati« den Man
Dier by was, en u van als, tot a]s,befcbeét gèveneaH. Ilans. Ja Vrient ick vont een Dochter jhderj Avon top de Straet, - --"* Heel miftrooftigh mits datfe van eenen fvyaer gaet
Die heel (Wieken s ƒ fo o iy fey) is viytteri Stadt gaen;- Üuypen :
Ghslijck meeft die Rabauwen doe» i ;die de MasfcêfcAP» connen becruypen,
Sy laeten de Dochters:iitten ,.mct K-inc, vol Armoey- en verdriet,
En dat is voor de Vrientlcbap, die hem va» haer, is go '■"- fchiet, Silv. Weetgy niet vvaerdatfy eyndelijck isgebleven il Hans. Ja daer ftaet iy, gy mooght haer Τ ad ta antvvoort geven.
Silv. Hoeift mogelijck ?iyq ghy mijn LieFfyt gby>ad»'- Efter! " J
ΐ-fier. lek ben't ach weerde Vrient, iekbep*t voorvvacr
Sylvefter.
Silv, Syc vviiicccm Lief. |
|||
|
GULSÎGHEYDT, îÎT
tjiir. En gy o Vrientlyt meerals wel »ecomtn
#7».Hola, hola, hout,hom,vvanneer fal dat Kuilen heb- ben een ent geuomen ί '""''_ Meynde; M ick lyeri lal,- dato* mijn Lief fôo naer ghe<- - rsccKt ^
Ick raé'd'u, lactdatblyven, eergby't hiertebondt Sih. Me'ynde dat ick u fal cohxfn Oorlof yiragen t
Be)», Sekcr ja»
Sih, Sekerneen,
Hiyn. Seker>foo vallen daêrikgcrs.
Wv. Laet eens fien ν vat dat gy cont.'
Zßer. Ey hout,bout, corrjt malcanderêrt'eerft verftaeii.
Heyn, Wel h'y Kuil u, dat en is ommers met y vel. ghe--
daen ?
Sih. Nu, Lebben Keekelt wat, ick falder al vaft me voor gaen, : Efier wort van Silveßer ende van Heyn gwocken*
Heyn. Neen, neen. ick fal icker, {èlfs, me door-gacn* £fler. Och And'uyt comt en wiltfe icheen ! '-'* s'h, Ey,laëtonsvvatb'etyen met ons tv veen!·,. Wantdefen Man die luft.vvat afgefmce'rt-teiyn. Sou hyhem Meefter van mijn Vryfter raaeck-cn ? Heyn. Vis u niet, s'is de myn. En ick falfeoock houwen , al fou ick'mijü Leven in
peryekcl ftellen,
Want moet ickfe laten , ick erygh een ,U yt-teènngb oft k'falmy Doodt quellen,
s'Is mijn. ,. . ^„ Silv. En s'is mijn? ","*'£»
Heyn. En ick falie hebben ; ;
Si'«. En ick falfe hebben,
■K«ve. Nu Dief, Buffel, angebaft ,gy onbeleefde Guyt,en Roover van
mijn Lief. . _
g'en fultfe begut al even wel niet houwen.
Sih, Hlyf'tvan'my , oft ick lal u met ditStae\ , door α Dermen douwen. CL$ Η'>'»· |
||||
|
•238 GULS IG Η Ε YD T>
tityn, And'iiyt leent my d;e Heilebaert ick Tai , ick fvveeî ·
Hem klieven overmits Van fyn Hooft rot aen fyn Gat
Ani'uyïKu laet dat blyven, wat wilde daer u Hooft me breken ,
Hejn.Son hy mijn Vryfter nemen, en noch willen doof- fteken ? Neen, neen, fa, fa, hy oft ick t>îyfer liever by Doodt Ham. Wat vvilde met het Meyfen doen fy gaet vanden anderen groodt. K'en denck niet dat gydje, ibut willen' Trowven. Heye. Weet gy dat wel, Bans. s Sou ick niet f Heyn. Neen ibo lact ickfi hem homyerj.
Hadde dat wat eer gefeet. k'en hadder niet eens af ver-
maerit. γ
K'en ben nietgeeren op frÓDbel Waeteren, oft Wegb
niet wel gebaenc, /Ind'ujf. Maeckt met hem de Peys ,-foo mooghde me.op. de Bruyloft oft Brom '■,, fyn
Heyn, lek gheloofhy lal my Noo.yen als d'Eyeren eerffc , ' erom.,,fyn. Vrienc.het crakeel dat'wy hebben gchadt, is.my van Herten leet.
Door dien jek daer geraeck aen wonderHjck befcheet Seodat het reden isdatgy'er denaçfteafiyt, eniUlt blyven.
Gelück, geluck,m«t die Ree ! duyfent pont.moet u be» çlyven , Siiv. Vrient ick danck u feer en daer op gheef icku al$. VrientdeHant.
Heyn, Dat\vy fluskens keven, ten was maer een misvef- ftant,
jyier.Myii Hert k.heel verblyt dat ick u fi.en tey.reden Hans. d'Eendrachtigheytdie voegt haerakytby de reden. tfitr. Lief, f'fyn alle dry, iöo goede Mannen, nooytfe op ' oniin Trou-dagh teFeeft , Silv.
|
||||
|
GÜLSIGHEYDT^ x^
'fflv. Om dat ufoo belieft ickrnöoy alle dry, niet als de '
minft, maer als de mCeft ,*
Hey», Och t'is pnvfcrdient» <$»&. Nochtans fal my die Ecr.gefchiedcn
And'uyt. Ick fal u die Eer gheeren doen,en ooek aen alle
Lieden , Ja Vrienden ick ben eenen goeden flocker myns gelyck eniiferniet veul:
t'is ooek meer Eer met myirEten als met den; Beul. Heyn. Vrienden ick gaen eens Gen hoe fy'tt'Huysalmet myn Vrou maken.
Eß'r. Wyiiillen baer de reft vanden Naçhf,comen wakea. Dan wih eens me naer het Rönthuys gaen , ïck heb daer ecn cleyn Pacxken met een facxken late» ftaen. ju* bmr,mh ACHTSTE ü Υ Τ Κ Ο Μ S T.
ΙλΚΕ M Y Ν met een Doots-cleet
Uet Mtysken loopt verbaeß ovet hit Thoneeî.
. -
?Tlt' ρ Enen Geeft'Geeit' °ch eenen Geeft i
·*'. 12j Hoe ben ick dan geftorven *
s dat geen Doodt-cleet,ofc is myn geficht al ree bedorvc
\tr°?k?ucier" dom 'vve'neen ^at en can niec *yn?
of a ick cenen Geeft 'oft ben ick Iakemyn f V?\u°0Tn ick·50^ ben ick met derafende Corts Éëèangê
^elhoe ! toch gaet dat ibo ίick ben in groot verlangen.' le Ρ iyn magh, oft ick Doodt, oft Levend' ben? ·
Ma r ' uen Crou my niet' datick' myn fel ven ken. En ^ viets, 'dat myn Licbaém Doodt,en vcririckr„e Da h\ ΆΤΤ eenén Geeft d^l'r Îei3er afVeriihrickt » is
... t öleeckjoock in myn Huy's, myn Meyskeh liep oock van my wegh , ~ -■■ 7 ° "°* Q^acrên me ; och ick bea Pooit hoe icker te-
*cnlegn» *< pan |
||||
|
äV OULSÏGHEYDT.
Dan ick peysdat mynê Guy.tnay heeft eomen vermoore
Ick rooet vande Gebueren^hiêr bcfcheet af booren. Cebueren i-gebiierçn i Kyckteeris'uytIgebueren!gebue- renftaccby.'
Kyckteensuytlick ben TaT<"emyn,ey doet foo veel om myî Qch, nubien jckvvel dat ick yaorfeker Doodt,, ben, î^u my'niemânt en hoort, daêrick in fulcken noot,, ben ,Wantjc}i^i^Qofdacde Levende,geenen Gheeft fprekcn en hoort. ,,
Dâeiomf'is verloren móeyt, alfchreeu ick brandt,oft
Moort, .
lïiercom icka£,nhefcbeetnck hoor daêr Menfchen finge. £/«-, Sa-inec eén Lieken ibo gelyck aen't ipringéu. Sïlvtfitr , Heyn, Hans> And'uyt, al danfende»
en Singhcntie. ■.....'
the Wel men fowyts Dtoefheydt maeckf HoeiPèl mmfomtjits Drtrffaydi toaetkt S eer dhkfvUsweer aen. Vreught gheraethf Jly fe)d' roeltje?! Diçkpih wer αφ freuet gheraechf
, ... 'Mes botlt'ien Sy>'fallen Ihn Ah in yertftpninghe■ , als fy äs Gtefi ßm
~Epr. Ç\^aiOài,0ai.y
Heyn.\J .... Jày.ey.e?, / . ..
Ànd*nyt+. ;.· ^at voor fcbnekcottïtmy aen f
Èans. Ickb.efweer u gjjfefft· dât ψϊ fulffyip. hier-gäe'p.
late, Syt niet yervaeWk'e'n Begeer u maer aen te fpreken·
Sitv. Ochcpftick my ]evcysin,eengadt fteken.
I/ïir.iMsecnftrafdieons'o.vercoiiit, .,_. :
mus. Och Geeft gâet deur
£/?«.Ickfterfvsn vrees,
4ρ4ίφύ Hec Aveet breeckt myuyt, van achter en ve^
|
||||
|
G U LS IG HE Y DT. »4*,-
üte. Ben jrçk -dan Doodt ?:ey wilt my dat feggen.
ifler. Och ja, ick heb u heipen op het Strooy leggen. l*ke. Ick ghevoel my nochtans Levend' : feght de waér· heydt, hoeift ?
Heyn. Ghy-fyt Doodt Vrouw* gaet Jeght η weerftiUekens inde. Doodt-Kift , *
leke.. Gy Moorder laude rnyioo Lèvent gaen in d'Aerd*
douwen.?.
faya. Sellementen coft ick oockmynBackhuys niet hou« vven. Hiercrygh kkfe op't Lyf, #ïj*Oj tnlakemjn leopea-ajecn Jyd' van't Thoneel • ... .. in, on d'ander uyt. ,"*ek · Ο gy bengel, ô gy Fiel. Heys. K»en feytp nct: nietirytquaedt Wyf, neen feker by,
fflynZicl. '■T-öch-dat en isgeenen Geeft, s'en moetmaer hebbca flau „geweeft. _ flefi.Sy heeft nochtansällp fins foo blau ^, geweeft» **e· Nu Buffel blyft ftaen, loopte voor μ Vrouw f */"· Neen,k':enloop maer voor den Bietebou. ***. Gy Dronckenfwyn, gy fyt eenen Fiel, der Fielen, fâjaghjick u onder mya Handea ick fai u begudt ver«?' "nicâcn. %"si Ey Vrienden ftaei! my by , ^*"1·,:·■-.:.·;■ Hoort,, eer gy ons naedercOfflt, foo lègbi: l
Off m-Menfch, oft Geeft fyt. "ke· K*en wetet niet te recl it » Wat dat ick ben, dan wildet weten,en u fclven niet be«·
driegen
~°ötaft my aen.en ibogy my voeIt,cen can niet lie »en S0(^ ben ick Menfch > .want eenen Geeft Vleefch m ach been en heeft. ην. jjafr ^aer jeaiant aen ,de Vrou ipreeckt besl bek; ïfc. *"». .Toch ick niet, ,". pd'uyh Ickoocknict, Hv* Pat ia] m'ons noch venvy Ten
Heyn.
|
||||
|
- ,"Ç2
|
|||||
|
ï4ï' gülsigheydt:
Heyn.lck fal'tfelfs doen, met conditie -van niette crab-
ben,ofttebyten. "„, . , . ;' '■ Mk. Soo gy maer vred' en begeert, fuit gliy altytm v*e- -
den fyn .
Heyn. Soo gy noch leeft, v* fal fach hevelakemyn ;
Myn leven al foo ftil. en degehjcken dragen ,■ Dat gy noy t fuit reden hebben'; over my te clagen. · lake. Ift dat ghy dat meynt iöo vergheet ick u al dattcr is geicbiet
Heyn. Soo geeft my dan uHant, Sv ebeeft de limit, en Heyn iaß mer de Pots.
Iah. Ick ben Doodt, doen ick niet f Heyn. Uwen Pols, flaetnoch, u Hert dat dopt noch, gn, ^
iyt noch in't Leven. '■. Och Lief ick benfoobly, k'en'fouwer gbeen doyienc-
Gulden om geven» . i,„,^,rrt 2»ke. Ift dat g'u nu wel draeght,foo maeck ick naUemye-
Beyn. Gy fu'lt den beften Man vande Weirelt hebben ,fo°
gy dat doet.. ' ' UL·,'^
Soeck, Lief gaen wy ftiliekens naer het Bed' om u warm
tedecken. , ,' Bit?
Ham. Sulcken Klucht fal iele noch over langh vertrecKcn·
And'uyt wat dunckt u van die Doot.hoe_fkoncœtaW«;B ^hd'uyt.Myn Ieden.en myn Höbft,fynder itoch-âf ·?<***»-
O drommel hóe vervaert rmeck«m my dat lakemy nt» - ick wifteerft niet, wac het was, ie« facht voor eeaiseg- ^ &#ύ.Wat? wasdê Vrou flau, oftheeft'fy den Doodenge·
copieert ? „ Lprr AncFuyt. K'en weet «öt feggen ick bénder uytghettnctfe»·
«r/w.Ickcan noch anders faedcyT)och,°°-k de myn door- gronden- ·, - Bet geén'hy nieten focht, en dat ick iocht.gevonden, £ß". Een wonderlijcke iaeck is defen Nacht gefchiet-, Dat die de Straffe dreyght,nöchdfc Ge κ α ede Si h t. 'Liefde Doet SoR6EI*-
G. OGiER. |
|||||
|
1*3
|
|||||
|
D E
GRAMSCHAP,
SPEELvGHEWYS VERTHOONT
Op de Kamer vandc
VI O LI E R
Den 18. October Anno 164s*
BINNEN ANTWERPEN. |
|||||
|
-ylJLf t
|
||||
|
9ctfe: Sou.Batj-, mv en/e ÷ ei Se et t-
|
||||
|
V OOR-REDER
GRammoedigheydt, dat can wel volgen tiyt dcreieiï.
Wanneer de Ziel gheqnerß door onbetaemehjckbcdeü Mveiwil'ghe laßeringh, oft ßaeghen wederßaet, ¸ç alfmen niet te wyt die Hertstocht toe en laet T« woelen inde VYraeck, van -mverfvoibaer willen ¸ç vaerdigh is ( om Qodt ) om htfttgheyt te (lilkn. Maer die de Gramfchap voedt , en hout by't Vier no^} hretight
¸ç branden Aßcben,van dat ander maer verfengbt: T>ie loepen veerder dan de Reden htm can volghen Want als de dolk Wraeck, door Gwrfcbap op -■ ghefwd' gheni
Bet Bloedt in d'Aders tytfp* en flait én damp mai Dan wordt den Mcnfcb gfaheel varil btifaftk-lmffi®
berooft.
¸ç een ontembaer Dier, ghtlyck, in die wtfem, Onredelijker meer ah P^oif oft Bar tt :rsra\<m Daer's noch een Gramschap die glken terghen en vet' beyit
'Maer weck? hem jehen op met all' onred'Hjckheydt ¸ç locke een ander tot Gfammoedigh teghenvoeren, Al foud' hy felfs de Deught d/ter \ormen door beroeren Te treden u)t den Stoel van hasr Godtvruchtigheydt i Al find' de Gramfchap Godts hem worden op-gheleyt Om ^raffen Gram, door Gram : want niet en i*n i«* binden
(Aen iedts dat hem gjxnoegh, dm, 4atr hy Gram (*# vinden»
|
||||
|
7f
|
||||||
|
yoOR-KEDEN;
0c%en hoswicht jamt mnhoonén ons Thwc<i
Van redenen vetvremt, daer onbejcheet ghehtel Üaer mon heeft in gbehué* met Vloeckfn,en. Verg vloecken, '„ : >G Een die de rttfl verhoort om ßch datr in te foeck'ty
Oie niet en leeß dan tot eens anders vrees"1 en fchruoni 2 •Im lichteltjck een Vrucht wordt van een arren Boom* ' |
||||||
|
PERSO-
|
||||||
|
|ER SO NA GIB H,
'frries, Eenen Bootds-gefel.. ^4 syn Vrouwe·
Kramer, A Ia-mode*
Ij;», Syn Vrouwe,
»
Bertrant, Eenen onder de àenfien*
derV
Weert, Sarßant, Valide Wacht. Spreeckende
gebroken Duyts op fyn Walich* Gafper. Eenen ouden Man.
Ε*κ Hoere, Stom het Aeniicht be*
wonden. Het Thoneel is de Werft , en ipec^
met den Dagh. |
||||
|
GR A M S G HA ΡΓ
EERSTE ÜYTKOMST.
bRlBS te Scheep gumde, KEEL fyn Vfyf, η°.'Λ
jpe/t Masl fak: ofte VALIES dragende. ©rifii,^jk^; At wilde gfiy- lie 'hier allcmael hebben?
yStijwÊJM wats u besseren ? f|Mp§|i| Hcbde il Xev§ir gheeil Bocsgeféllen gaea aS^Ss^» fien, veeren > Het fchynt foo dit Volck hier ftaet èn gaeptover hoop Datter wat-woadefs te beiehi.cken is.: ba g'beb u gaepetJi goeden, coop,
Ats de Tromperons fteeckt Sat de Bootslicmoeten jfebe- ' pen ,- Soo fou mer vande Kaey wel duyfent, vyf, oft fes^eonneij
' meflépsn . χ '/ Vande Kyckers; gy-lie fyt gauwer als wy > om t'ccometr
fien riaer't Schip-,.
Maer om me te gaen niemant t'Huys : dan rft flip Voor de maetsi och1 ! daerfcdaergaen r datr fullenfe de Moort «ireken ,
Want t"isdaer peryckel : dat is dat m'ulie al hoort,. fpre* ■ ken: '■.': -t'Is al tieterketttaeterfcen· ,.!>antoffi:l met platt'yn :,
Wilde wac Botsgefels lien i comt alïegaerTJoisgelèls iyn, En vaert eensfeven Jaermec de Duynckerckiche Vry* 1_ buytersi ■ .: · · Pat fynBootslie ! fchyt de reft , dat en {ya geen Ty-.muy-
Hoen Ancker-vogels, noch leggers, met deTóoaen een
s^vafteKaey : ., ;i Neen bloet J alleDagb op Capa degryp.ô !daer ift fracy
Paer hou ick afdatmen de Vyanc ältydc voor den bocht
« heeft ägjjti Soo
|
||||
|
24s gramschap:
Soo heb ick thien Jaer gevaren, dat my geen Maentgtic-
dochr,, heeft,
Want ick leef daer by, ô t'gaet foo happigh en braef Alscnen fy aen iy met den Vyandt vecht, en datmen pot paef, ,
Houtencapt met de Sabels inde Kaebelsïfacker wühghe
Men leben <■ . ,
Hoe menigh heefter dat Kapperken van't Hooft totinac
penicben ,.
Overmits gehouwen : myn Tanden wateren ghelyck die
van een groot-gaende Vrouw :
Als ick bedenck , hoe menigh M. 't, hoc menigh Scbip » hoe menigeTou,
En Armen, Reenen, Lyven ick heb te gront doen finckcn Met al de Sdderementen-:jae k'heb wel hdpen verdrinc» ken: ■' : :
Twee hondertSchepen^eo.Tachenti^h wel verbrant ·.
K'hon veel van de Vrybuyters crygb, behâlven bier te
Landt , ·. - f
K'lacher mc,hier leetmegelyck een Bier-ton ophaer «er
lingh.
O Duynkercken ί Duynkercken ! waerick op-u Zeek en had' geen 'quellingh, ii?i c u ι
Dats u Lcbalt, ghy verbraftcHoerjdat ick bier &çfc Schelt
Soo ligh en boecel, . »yfi»* **&<
Heel. - -.; ƒ Och Dries· ! ■
Dr;f <# Och fwyn. creegh ick voor u Geltj
Ick -verlcoght u , alfcroiek myn Leven gheen Sp«clc
··:· „fchaflbi·. · ' 3 fl.3.rj Keel. Aymy·, ay my... ■ ί y m " ':^ _.
Dries. Ick moet u foo wat tuflehen hals en neckpanen.
■ ja, feuicryflsal ; aLdaTg.e^tyftiul4eniet.:piflen,ftae recht Hoe ftaet~de Klonckfoo en fumpt ί wat babbelU a
Taetolfïfet datBack-huys indcplooy floeckx V&*
■ ■..-■ Qfryfcn.; ; , -,·. ■ v.'j-·.. Watpreutdd'aif. ..:-;' Ï^L
J*4 Niât* £"**
|
||||
|
GRAMSCHAP« «*.<.
•ByÎM.Gy lîègbt,
«ν««/. Κ' wil feggerï ι «Dri«, Wat?
Keel. Waer me dac gy cón't bewyfèa
Pat mynfchulc is,dac»e niet op Duynkercken en vaere,
Daer ick nochtans wel wou : Vries. Wat wonde wel f peel. Datger al larigh gehangen waem
Vries, O gy motfecop ] ha daer, ha daer, eer ick begeerte
hangen tiy fl*et[e. . Soo iy'ide ibogrouwelijck vljeghen van myn vuyften
vangen. itetl Sriycme meteen den Hals af. pries. Alft my belieft. ***** Seght als ick derf,
Vries. Hout u Back- huvs» oft ick bril u met eenen voedt»
van boven neervandeWerf: Kickt noch eens ; ick flingher υ met den fwanck. van achter., over
In't di-.p, en geef u daer den Vis verpachter „ over Voor aes,»n plaetsvan grou. Keel. \yat hebde weer vooreenen boofen Duyvel in? Prits. K'en heb noch geen quaedt gcdaen, maer ick ben'c van An ; Dat hem eens jemandt van Ulie moeyc , dat ick myr* Wyf ibq af beugel,
Ick fny hem het Back-huys van een, jae macts, ick beo al een vremdeh teugel. He'I. Maer wat doen u de Lien wiefpreeckt u te na ? ■bries. lek feghhetvan tevoren, opdat s'hun vvachteu vooricha. '"Is noch een groote beleefcheyt dat ick hun com waer* ichonwen ,
Behalven, dat icker al ftommelinghsginck onder hou·* wen.
Ick magh u flaen , en ick wiluflaen. en ick moet α *wen, äVXou ick myn fdven ûaen : |
||||
|
·$β gramschap:
Maer tot noch coe, en heb ick het uyc geen quaedc ge-;
daen. Keel. Uyc hefde peys ick, Dries. Uyc louter liefde : Neel. Soo häel de droes het Vryen i
Dries. Syn, Man, en Wyf, niec een, conde dat overftryen?
Keel. \Vei hoe comt dat ce pas ? Dries, Hoe çomt dat cc pas, boe comt dat te pas : als ick
8 ■ beden morgen las, Voormyn Adieu, en dat ick, my ginck bereyen
Om, ott het quaem, dees Reys vande Weireldt te
fcfaeydén ,
Soo wou içk Penitentie doen, voor myn quaet dat ick hebgedaeh ,
En ren comt my niet te pas, lbo moet ick u voor mya Penitentie flaen
Wantghy, en ick iyn een, verdraeget geduldighlyt lie· ver de meefte als de minfte pyn ,
Ofc ten fou my anders geen verdienfte iyn Keel. Soo doedet uyc Devotie ? Dries. En afira-nr, van myn Sonden.
Keel. De'Goddeïooiè, hebben haefteen treck ghevonderï
. fa ielfs uyc d'hey l'ge fchrifr, waer me s'hun boofe faee
ÏGoedt maecken willen ; och , och , wat ichrickelijc·
ker Vaeck
Sal Godt daer over doen ! dan men can die Beeilen nier ver veeren ,
Wantfe ioo Duyvels fyn datfe met Godt geen deel en besmeren -, ' En foo duydenfe alle dingen, naer dat hun aenftaet Den goeden is alle dinghen gotdt > en den quaede alle ■dingenx|üaet.
Och Dries! gy gaet foo qnaeden Wegh in dolen : Enin den leiten Dagh en blyfter geen ding' verholea. Dries Wel wyleremus', wel Hompelepomp', welSteke* ,b^ih ?, Wie peylden datia u foo grooten Pevocaris lagb? |
||||
|
GRAMSCHAP. as é,
Gy fyt een fyn Vrou ß en goedt, en ichoon en alkmael
gelogen :
Waerde met twee Meukn-ftecnen in het Schelt ghc- vloghen,
O myn alderiietfte Caronie, hoc liefhad' ick u dan ! Maer fegh eens de rechte waerhtyt i hebde niet eencu goeden Man ? «ft
Heb ick u niet uytermaeten Lief *
Bfëtf. Gelyck een oudt Peert,iyn Moeder. Dries. Ick heb u ibo Lief! waerde maer een Ton met Bus-
poeder , Ick ftaeck den brandt in u : ick, ick , fout doen myn helicbe Son.
Cupido ! kMach met Cupido,dat is maer een Coujon Van den brandt in jemandt te fteecken : ick foutioo cleiren ,
Patme. noch teentjen , noch beentjen» vanu, en fou connen vergeiren.
Neel, wat féghde nu van uwen Dries ? ■Í««/. K'en fegh niet. - Dries. Wat hadde lïever?dat ick u van boven neer. vande
Werf ftiet ? Oft dat ick het lbo de} oft dat ick u fne den hals „ af 5' Oft u den Kop braeck ? oft u een pil Regals „ gaf ß Kieft een van al : ick geefu Keur : t'is my even veul Oft ick het dus » oft foo doen .· want ick ben foo brae· ven Beul
In d'een als in d'ander : fa, fa, val aen't kiefen , Wy mogen hier niet draden, en den tydt verheien : Corte expeditie van Juftitie, die comtu toe: ; Om, datge te Nacht geveften hebt, gelyck een Koe , C-y vuyl ßlaes uyt '. diende gy by de Man te ilaepen ? Hoe foud' u dan hebben Aten wy dickwils Raepen ? Schiet nu eens Canon los, want ghy moet haeft vande Ree ;
Naer ons Schips recht, foo wel op't Schek, als op de Zee. R 3 Ê«!,,
|
||||
|
^a GRAMSCHAP.
$eel. Doet datge wilt want ici; fou liever Sterven als te-
ven : Dries. Jet dat gy begeerten wil ick u niet geven. g' En hebt «eenen liever , g'en hebt geenen begeer, om datge wo ut,
Datge Doodt waert, daerorn wil ick niet , maer datg© niet willen en fout
pat iou ick doen. $eel. Waerom vraeghde dan wat ick fou begeeren . Dritt. Wàtfeghdedaer » gy Hey-bey/ iulde ghy my com-
manderen ? Hy flaetfe. tfeel Soo foo botftef al op,en flaet, datge i'leite flaet. Dries. Nu wil ick niet, om datge daer foo fteegh ftaet. O WyFwat ick, vergeten beb ? gy iorgeloofe Έη bedorven tnaeckfel. &el. Wat? Dritt. Myn Toe backdoole. Loop haeltfe,
XJeel. Wel. Sygaet om binnintegae». Dries. Ick iàl hier blyven ftaen.
Neeltjen.
Nul. Wat ïiTer > K'en iïen maer u goet Hert aen»
Blyfthier ick fal eens £lft gaen loopen .
Want ick moet noch loe-back onder wegen coopen.
Nu Ruft m'etn^ peys. en (yt niet meer gram .·
Ick was wel geluckigh doen ick u voor myn Wyfnain.
Waerûm keerde u Backhuys?
??««/. Waerotn fou ick myn Tronie keeren f
Dries. Datswaer, Eel Tronie moer. ick fegghen . ick fal
fioih wel leeren. Dries binnen,
JSMtl O dien judas, dien dobbelen gront, dien Ypocryt »
dien Teurck
Die leeft met my, al waer ickeen Slaef, dien felfcmenff0'· Eurck,
Dien boofen Draeck , dien onwetende Buffel, wat a°cl djesnylycn»acn* ^ .
|
||||
|
GRAMSCHAP. »5J
Ältvdtleet, akydt verdriet, en noytverblyen „ aen
Och jonge Dochters ! jonSe Dochters ! liet dat g a jon- ee Dochters hout ! ,
O, men beftaegec houwen foo licht dat dick wils naer be-
EiÎdft 'te laet is ; de Vryers fyn foet, maer de Mans die
De Vrvers, baeren foo veel vriendelijcke Ape-kueren ,
Soo véél oeftreel, en çevlev, t?is al foet wacter oyt pompc En alsœendân gehout is, het beft datter uyt comt Is ey fvt een Beeft, een botte Gul, een viggen , EenPry, een nuf, die uwen Neft onghemaeckt laet lig- Van Sert, tot d'ander Weeck, Ô datick foo ghebrilc ben
metdeesLaef? . , ,_
Dat is de felve, daermen van te voren , fchier fyn Bloedt
voorgaef. , _
Diemefoo Lief had', daermen voor den droes fou op een
Kuifen gebonden „ hebben
Daermen fou fyn Ziel om inde Hel gefonden „ hebben , Die foo fchoon was, is dan, eenleelijcke Heckx : en die foo goedt, „ : ■ , .
Soo heus, foobeleefc was, die isdan een quaedc ftuck ,
en labibet > Î
Die nievers toe en deught ris al etsTiier. ets daer , men
hoort foo veel etfen
Datmer wel eenen Babbelen Thoren km connen me metfen.
fUTer al inde Weçh, t'leter al over candt, . Wer iet miileyt, t'is terftont, ô dat heeft myn Dant Gedaen. die haveloofe Motfecop- s'en magh mevers haer Handen aen fteken,
Oft fy doet altydt quaedt fy moet vernefen ofc breken, Och datmen noch Meyièns vint die peyien om een Man . En noch dat ickniec op-gebraflen en can ί Κ'wou dat ick't niec en wift) vintmer die deKnechts naer 1οόΡω;- E4 Diede
|
||||
|
a54 GRAMSCHAP*
Die de Knechts faveurkens,.en alle dingen coopen*
DiedeKnechts vryen,eerhun jemant van vryen fpreeckts Dan och armen eick vvect vvâerthaer lieghtenghe- breeckt!
Sy peyfen, die avontuert, die fal noch wet winnen : Spos'en achten» wat hun voeght, oft nietj, die arm Sot- tinnen ,
Die ineyneadathun voordeel doet .· maer die fcbalcke Knechts
Dicnt-men al die vrientfchapteenemael averechts : Sy duydent gaolcb andets.alffde Meyfkçns mçenen, , £η op het I'eft al niet. dan-ick heb daer eenen ï>ie fet ick lichti lijck by» ick heb nem pas te -veel , lek meyn , had' eick Meyfken van hem, maer een cleyn deel,
Sy f oudens iöo.-beu fyn, datfe wel Mannen foudenipou» wen,
f.a vervloecken den Dagb,.dat{e pcyiden, om het Trom ' wen : Doch geen Mans foQ boos als, den mynen, dat weet iel? gewis .·
Want ick twy fel, oft de Duyvel. oft hy. qnacder is. Peyft eens, vyat vrjericichap dat wy t'iaemeh houwen ί Hycrabt, hy byr, ijy nypt, fietdatheb icker af behou- wen ί Sy /hoont hacten blocten Arm. Siet die Lick-teeckcns, die placken : myn heel Lyfdoor Ben ick foo ghcfte.lt .· ick beq fomtydes als een Lazarus Munich, van voor
Tot achter, t'is piet om. (egreen wat ick moet verdragen ? "Wee my ! wee my ! qmlyck t'Ecen, en t'Hert vol fla-jgen Datis dagëlïjckx Sroodr', en mynen ordinaer. O ! Heer daer ick over hondert Jaer lal iyri , dat ick daer nu waer·,
Ha de Hel çn fou my niet quaeders (als icknuly) bc wy'ièn ,'"
Ipk inagh hier op de Lei/gea-i/tnck myn Hert eens uyt gaen gry:Éa;
4 U
|
||||
|
GRAMSCHAP. ±è .
'AUmàe Cramer , BYKOMINGH.
Cramer.T 11er heb ick wat wonders wat nieuws , vaa
JL A Catalonien ,
Van Duytslandt, van Ëngelandt, van Japonien : Wat wonders wac nieuws., hier heb ick oock Liedekens met boopen
Voor Meyfens.en Knechten, wie wilter wat coopen ? Sa maeckt de Cramer los, k'heb hier voorelck gerieft, En hctoudtfte dat ick heb datis wat woDder wat nieuws Hier heb ick wat Wonder wat nieuws van particuliere Poften ,
En die het weten wilt, moetet hem Geltlaeten coften·* t'Is loo nieuw', dat het oudtis van nieuwigheyt -· En het is het nkuwfte, nieuws, darter over langh is ghe- f-ydt.
O de Lief-hebbery is uyt Î hier heb ick oock al nieuw- bakken , Al nieuw backen, fa onder ièven, oft boven fe ven, wie , wie. cander placken ■?
O die de Brugh aen Kroonen lergh Poert heeft begeirt t>at en is myn V rient niet, want ick ben fints ten achter geceirt,
In dit voor Iaer wert de Srugb verlep.
Want ten is hier, nu, op de Werf geen neeringh, Noch gery,noch gerots,noch Broederlijcke vergeeringh: Hier's niette doen, de Liens hier ontrent die moeten vergaen,
Oft de Huys-heers moeten hun Huys-huer wel dapper af flaen.
Afflaen ? ja afflaen ? dat's η jet want de Huys heeren En iullen gheen groote Huer, in een cleyn willen ver- keeren,
|preeckt hun eens van affixen iy fèggen totbefluyt ^taeget u foo niet aer. *foo treckter daedelijck uyt, *n den Huerlingh, weet foo terftondt gheen Geldt op te brengen : Sbo |
||||
|
a5s GRAMSCHAP.
Soo moethy dier Huys-.hu.er,fonder neeritigh ,ghebea-
ghen :
Want den Huys-heer, wilt betaelt fyn , eer m'een ftack roert,
Soo cornet dat den Armen hals lyn Huysken veel te veal beert. '
Den droesj mochtfoo bedyen , maer ick ly, een fthaey , derlchaeyen :
K'en weet niet waerom. dat, dat, tot myn achterdeel ibo isgeraeyén
Dat de Brugh van hier aen Kroonen èorgh Poert moeft fy» geleerd
Riaer ivaer heb kk het verdient ? k'heb niemandt ooydï miifeet·:
Noch mifdaen, en men ga-et my, daer foo afronteren , Soo dat ick nu mynen t.ydc moet verpoltronneren. Hier pleegbt voor my een gotsde Wcircldt te fyn Λ hier quam,
Een Schipper, daer een Bootscaft.daer eenkegh-ganger. die onder ot"t boven lève« mm
Oit capten eens, t'was , ià blindelinghs neem ick datin. dryen,,'
Sy brochtenmy t'Gek al ginghen(èt layt anders Borfea inyen :
Dan ick wont Rechtreerdigh, maer nu jftOoet my al ghe- daen,
Ν u moet ick draeghen, en fleypen, de Stadt op en neer gaen :
Eii al om cleyn gewin .· ick ben de "Kraemery Soo beu, dat ick ben van fin onder de So'.datery My te begeven, ey my., hier een luttel gmiit. Kj> gaet op de Leughen· betnih fitten.
Wel Vrouiken f waerom krytte ? nu, fyt gefufl. Ift peys ick, oock, om dat.de Brugh van hier „ is.. . Soo Kryt ick wat metoft kryte om dat u t'krytcn pleiier,. Want de Vrouwui hebben dry traenen,"vaa blyfchap > droefneje, en bedrogh. -^ |
||||
|
GRAMSCHAP. 1S7
if f el. Doeget gy Borfe-ihyer f
Cramer. Boriè-fnyer ?
Heel. Iae Borie fnyer { dat fegh icfe noch ?
Wat wete gy te feggen vande Vrouwen f gy Leunes
Spreecktme noch eens te naer : foo cryghde wat op u»
wen Teunes. Cramer. Iae Moeder iyde gy lbo liberad ? Heel. Ia ick ben heel milt , Cramer, Die veel geeft, die veel foeeit, die nu ryck wor-
den wilt, Dk moet iyn duymken inde vuyft houwen :
Ten verwondert my niet al en hebde niet veel behou·.
wen : Want pover, en bercoyt. die comen lichtelijck
Ontrent een milde Borit.
Heel. Wat wcete, oft ick Arm ben oft Ryck » Cramer, rj vodden die ghy aen hebt, al quamenie op alle
Merten, Enfyn gheen Schellinck weert : maer wat voor fotte
perten : Gyryck iyn ί die wat heeft diethoönet haeftmetfyn
pracht, O gy moet u fraeyer Kleén wilde Ryck fyn geacht.
Nu paffeerde voor Arm.
Heel. Heb ick u ( gy broetfel der Fielen ) Over myn Armoey geclaeght f gy Kermis-ibt, flas lal
ick naer u Luyfen grielen Spot met u geboeft maer met geen Eerlijcke Vrou
Gy lackfpitl
Warner. Lackfpit, to'el. Iae lackfpit» wat ift nou ?
^""»er. Lackipit f
etl' Iae lackfpit,en ickfal't blyven feggen.
~ra»tr. Moet ick wacrentigh eens myn Kraem af leggen :-
*«*. Wat fout dan fyn? 7***. Ick fou. **<«'· Watfoude fnapper !
Sr*»*ir, Doen
|
||||
|
ä5S GRAMSCHAP.
VerantwOorden dat gy my lackfpir heet.
Heel. Neen u fatiber» En wyfet niet uytimaer fiet ,wat fyde meerder als ee-
nen Lacker^ Cf amer. Ick ben een gehoudt Man. JW. G ehoudt Man i Man τ ick Kackcr In met verlof in fulcken Man .· wie was lbo Sot
Die η nam eenen longen ?
Cramer. Myn Wyfisieker niet bot. Meel. Dan veel nemen ibo wel jonge loeren ,
Om te weien ibo geveyfde, Eerlijcke Hoeren.
Cramer. Κ kirde gy't dan oock ioo ? Keel. Gy Guyt fpreeck ick van my ? Cramer. Alsgy't felver dpet dan iyder fel ver by
Wat wilde van ander fegghen, dat heeft juft. gheen
claerheydt Maer van u ielven vveette de naeckte waerheyt.
Keel. Gy dat feggen ! gy, gy f Set de Valies neder. Cramer. t'IS maer geck , Synechien t'(nemen.
Keel. Nu ift maer geck.
Cramer. Wat quelme dit Wyf ick bril u met dien Stock ia,
uwen Neck. DRIES BYKOMÏNGH.
i>r»Vi.Fl Y dit is wat raers s luftigh Kramer, luftigh
in Vrouken, Kis, k:s,kis, kis, fa, fa, teu, reu, teu, noch een douken· Luttigh, Coraile, gevet niet op Cramer ,bytieinden Kam. Neet. Dries helpt my,
Dries. Och ick en ben op hem niet gram,
Hacket gy af, fa, kis, kis, kis,weer eens aen'c crabbeleo
Heel. Suldèt noch feggen ?
Cmmer. Sulde noch naer myn Back-huys grabbelen·5
Keel. IiTetuleet ?
Cramer. H»bde bero« ?
Heet.-' Datget noch eens feght »
|
||||
|
GRAMSCHAP. »5g
^tamtr. Datge nocb eens iîae'c ,
Drkt, O dat heget cael als het foo aen een ilabacken gaet*
Sa Wyf leent hem een Klinck, jckfaluflus een weer gheven. Cramer, Hoort, ick fal ti feggen, hoe'tby quam,, ken heb- fe niet misdreven, Dan ick , Dries. Swyght, want ten roert my niet, dat's vöddery ' juft En moetme geen oorfaeck hebben alsmen vechten wiït ick vecht als't my luit.
En foo geloof ick datle oock doet, maer Wyf Ick meynden datge een ander Keirei waert voor u Lyf Sa, fa, noch eens aen, tot mynder eeren teu, teu, teu , teu, Ne«/. Ten luft my nu niet. Cramtr. En 'ick bea dat verkeeren beu, beu, beu, beu j
Dries. Wilde niet vechten ? Ütel. Neen, Dries. Gy oock niet/
c*«mer. Neen !
**'«. Wel onthoudt,
JDatick't ülieuytfal wedden ,- datgetdan welvvillsq
fout .·
£>atget ghedaen had', wilde niet f maeckt Uiie vaa de Werf,, deur,
Oeh vecht,~ oft ick ghever uelck eenen rooyen Kerf 35 veur
Al dat hier comt dat moet vechten. Cr*m*r. Wanneer is die Wet aoo opgecomen
r"· Ick begeert foo, die heb felfs gefet. Lramer.tck com hier nochtans om wel te vercoopen.
IWM.Soomagh ick uvoor eenonweirt Gailjen binnen laeten loopen. Vercoopt daii noch al3 wat is dar, ? foeckte daer me gc- yyin? » .' Cramer.
|
||||
|
uro GRAMSCHAP,
Cramer. t'Î3 Wat wonder wat nieuws >
pries. Ifler oock al van vechten in $, Clamer. la maer t'is al tedoen in Catalonien
In Duytslant, in Ëngelar.tj in Iapooicn , t'Nieuws van hier te Laut wort noch gedruckt. Vries. Soo LeugenaerS Wilde wel vercoopen cornt by de Antwerpenaers
Die moetent toch al weten, ô de Druckers van tydjngb en Co ran te η ,
Die vinden foo veel nieuw·;-gierige Oliphanten Datfe geen Leughens ghenoegh en weten te brenghen voor den diigh
En dacrom druckenfe ryp , en groen , al dar.« comen magh ,
De Pers die verdraeget, en gylie begeerte, maermochc ick drücken, < Ick druckten inde vod' Meulen al die Coranten in hondert duyfèöt ftucken ; Want t'is een al wetery die ielden vvaerhevt raeckr, Dieblyfcbap fonderreen.en vverrind'Hertensmae-fo Cramer. Wel ghy prylt myn goedt, wie fal't nu willen „ nemen ?
Dries. ïck moet hun » foo wat uyt lachen', en u te brillen ,, nemen. Hy · gy Gorantiers ! vv?er fyde gy fehreenvyers ? cemt uyt den hoeck !
Hier gy fnoepiters, bier heeft hy oock Canetl-Koeck ? Salongers, onder oft boven fev.en , och akeqaael die gecken.
Die worden hier Ryck , al en veikochtcnfe ma«* SoJ· verftecken :
Sieget aen Vfouken lief, en aen fyns ghelyck ? Sy gecken al binnenvvaerts, want fy worden alt«* maelRyck. '
Maer dit, is een Bambots, die rrotft alleCramers :
Dat ν vaer een Beeft , k'wil leggen een Geeft, vo°r "e ι Rethorycke Camers. Ktth
|
||||
|
GRAMSCHAP. 2Si
Jffleel. Dan vvaer hy Vet, als hy oock een Rethoryck was
Bries. Wat beliefde, wat ièghde ? wat gy meir, ick bras U voor delouyt» als gy van Rethoryck boort ipreken Dan moete nygen, en ick» fal myn Been uyrfteken. K'moeteen fchelmfyn, roert h Backhuys eens* van deo Retboreer,
Want ick u niet daedelijck en herkebouièer. Ick fou u„ daer doen met den Rugh teghen dieKrae« keeren,
En u daer niet een Loot vyf, off fès, vereeren. Kee/. Dat waer een cleyn dan waer ick t'feffens Dooat K'ontfien dar min als, aldatgeflaen,en ai dargeftoof
tories. Wel wat is dat voor gheruchti" men gaeter Aller« men ; Daer moet ick by fyn daer moet ick onderfckermen , Keel, Maer blyfc bier, . ®riet. Laetmygaen Nee*. , Blyft hier en gaet toch Scheep.
Brits, Laetme gaen oft ick geef uwen leften Dooy neep.
Dries, enNeel binnen,
Crumer, Daer gaeter een paer ,. Heer, hoe wel fyn die by malcanderen !
t'Waer jammer moeiten die van gaeyken veranderen. Gateen lief Gefelfchap heeftme'aen fulcken Volck * ■Ό duker, daer bongb m'een geweldige duyitere Wolcfc Boven t'Hooft, dan die buy is over, maer k5en heb nier vernomen, ■ ■ ■ ,
J'an Lis. myn maet-in, fy had' geieet hier te cotnen.
Soufe wel vreefen voor myn Vrou f kyck, kyck, hierleyt een Valies , Fint ae Μ"φ £n s'isvcu Koft,ô die fal toehooren aen dien dullen Dries
«y moet oock t'Scheep, en dit is remedie tegen den hon- gher._
Wat wil ick hier me doen,wil ickfelaeten liggen { nees ick gon^er.
Beter tnetJHuys, och dat vvaer een Spel dat ick om geen . Geltaeneagoflghj ; |
||||
|
ΐΜ GRAMSCHAP.
Want bier fynder teveel, te vterdigh van Mondt, en t»
lanffh van Tongh, , ' _ ,
Hoe gauw fouweniê dat overdraegen, hou fou wen fc dat
HoÏ°Sën(edat bewereken , hoe geéftigh colorèrent ,
Dries mynen lieven Maer, fout fyn, verftaede wel, k beb daerceûeri. , , ' -Γ Verftaede wel, ick moetet u feggheu verftaede wel, œii-
Saficku verftaede wel, dat verftaede wel ,■ doen weer
XfeinTverftaede, maer dat ick het gefeet beb t verftaede
wel-datmoettefvvygen:
Daer va verftaede wel, een verftaede wel, die u Valies HeTis verftaede ν vel. dien Craemer. die verftaede wel al-
tydtopdeWerfiVveeft.;
Ken coft verftaede wel, niet ghelaeten u dat te fegghen verftaede wel ? . ¥
Goeden Avont mynen Vrieöt, goeden avondt Dries. het
eaed'uvvel. _
Och hoe Vet foudeniè dan fyn , als dat foo vvaer geleet »
Want lukken Volckx ghenoegen, in't ghevveit van hun Hc^eTo^vver'dien verftaede wei, Scherm flaghs onder
Want verftaede wel, maeckt lange reden, en luttel ont-
houwen, . Verftaede wel is fonder Eynd' en fonder begin : Menbrenght verftaede wel alle fins te pasin. ' _ , Verftaede wel is een vraegh / verftaede wel is der Bot temuylen,
Maetftock,enMufyckvoordeüylen, · Verftaede wel is, voor een groodt Gat vande reden cc
nenJ-ap, . .
Verftaede wel is een Sententie voor den alle in ap , -
Voor die Ichend'Tongen, die hei: goedtfvvygen,«"^ gen het quaede „ wel 4 , V |
||||
|
GRAMSCHAP. is$
Dner gaec geweldigh om» verftaede 'verftaede „we! i
Want dat-moet wel verftaen fyn. maer van jemandts deught feggenfe fiet
lek fegbt, foo't my is gefeet maer k'en geloof het niet .· Want'fier. dat het foo'vvaer/ietmen fout verftaede wel. fyn veiren.
Sien uytwyfen , fiett'is albcdr.ogh, fiet men iàlderaf hooren, liet t'is een ktiren
In haer Schel, maef fiet, maer fiet, fieget eens aen Siet op het Kynd' . (iet gy iiilt verwondert fyn, liet hoc'c ._ noch (f 1 gaen, Siet ick hebber al een locht af vvegh , en foo reyfen fiet' en verftaede wel
Gemaggers als Gebruers te faemen naer de Hel. Siet ick'gaen hem fyn Mael weerdraeghen, en fal my al vvat fpoen ,
\Vantick heb met veellangh Tongen en meteen moedt- VVilligen te doen. Binittn*
τ? IEDE ü y τ κ o m s f.
Ν E E L.
ïïeil, Τ S het mógelijck ! is het mogelijck ; och s*is verlo«*
l ren,
/ck ben de Valies quyt ! och ick vreesden Thoren Van mynen dullaefd' ! wat fal ick gaen doen î wat raet? Dat comt met dat Schelms gherucht dat daer was op de Straet.
t>aer heeft een Meyfen een fne in't Backhuys gekregen in dat maeckt al*t laweyt en ick gemiften onder wegen Jpis Valies, och ick gaeniè foecken en vind' ickie niet Soo loop ick ter Stadt ityt> datmen van my en hoort, oft en fiet. Binnep,
|
|||||
|
DERDE
|
|||||
|
•GRAMSCHAR
|
|||||||
|
3.6$
|
|||||||
|
DERDE UYTKOMST:
LYN C R A M E R S VROUW*.
lyn fj E, he, he, he, ick lachmy teberftenïmaer en foO
jt~l ick niet, en fou ick niet,, wis
lek lal noch leven laer naer my η Doodt lacchen» om dat h(.tfoogefchiet,,is. ......
Och, en fou ick niet lacchen ί hoe heb ickie daer genadt -
He , he, he, he, wat een gherucht waifer terftondt inde Stadt ï ',.,., Λ
O die Hoer ! ick hebber foo dickvvils op uyt „ gevveelt
Maer nooytgelueke, t'is a Uydt Hechten b.uyt ,,'gevveeft lek quam altydt met de Kous op't hooft, met vvaer van flechte ftof :
Maer nu , quam ick rechts te pas , achter de Beurgnt- Kerck-hof>
Daer gaf ick de Hoer een fnab, in haer Backhuys, ladelenghde welloo groodt als den Bril van een KacK- Och ick' lachme te beräen ! daeris die Hoere Tronie ghe*
.· fchent,
Ick hebfc wel heren loopen, met mynen Vent
Soo moetmeniè hebben die Karomen, die viggen »
Die de plaetlènbellaepen daer de Vrouwen behooren W
K'rïeb nu u Backhuys foo doorhackelt en getrapaneert,_
i>at'j;e nu meer voor een Monfter als voor etnMenlctl pàiîeert; fr
Die η a fin in u heeft die moet wel Vrouwen ghebrecs
,, hebben j.
Altoos ick hoop van mynen en fulde niet meer tree
„hebben.
Drücer nu noch me, loopt hem nu achter t'Gadt Gaeter 'fine Tierelieren over de Veften vande Stadt tfielyck oft gy Vrou en,Man vvaexc, ick moeit lyen . |
|||||||
|
GRAMSCHAP. z6%
îhrhyn gelyckiyn Vryfter allen Avonden ginck Vryen>
Want noyc fou hy geflaepen hebben oft by had* voor by u Huys gegaen,
En maççkten hyvvat nieuws, dat moeft u eerft aenftacn lek waseenQin'tcyrTer, en'c fcheen datgy Jfyn Afgo· din ,j waert
Daerge nochtans een Broetiel fyt oft gy van een Duyve· lin ,, ν vaere
Vol Fiele trecken : clcken Lonck die gy laet is een gen'- fter uyt de Hel,
ElcKen trap die gy treet is een Tooveiin geitel, De vvoorden die gy fpreeckr^yn Trommel- flachen Offl dé Mannen voor denDroes.mee duy(enden te jaegen* Spreeckt nu want gh/ hebt nu een Backhuys ghclyck den doorganck van een Kerck,
Van d'cen Oor tot juft aen d'ander : c'waer nu maer half Werck.
Om een Broodt van vieren in te rollen fonder canten te gcraecken
t'Is jammer dat m'u Backhuys toe moet naeyen , oft mei Werck toemaecken.
iit? he, ick lach my te berften, he, he, hc, NEEL Β YKOMINGIÏ.
iil faeckende mer de Valies.
Heel. a-| Heer ! o Heer ! Heer och ι
V-/ Wat lavveyt iàl dat noch iyn ί
*■*» ■ lek lach my te berften ! &*«A Lachte gy'er me ί gy mooght wel toch,
****· En fou ick niet lachen î
AT'e/. Sulde gy noch lachen, met een andermans lyen i
Lyn> Die geen verdriet en begeert die rnoet'er hem voor nïyen.
Reel. Soo vvete gy'er af i ick hebië hier laeten ftaen. ^». Sou ick'c niet ν veten i ick heb het ièlfs gedaen. 'S* · laçi
|
||||
|
S66 GRAMSCHA?.
Iae.jae, ick begeer dat wel tevveteD.
Heel. Waer hebdefe geiaereitó Xy», Achter de Borght Kerck. daer vond' ickfe op s'Hec«
ren Straeten.
mei. Dat en is niet ν vaer, want ick vvctet wel ick liet* ie hier,
Lyn. Ick hebiè daer gevonden, en ick en dedet met geea Kapier, Maermet dat Mes* #eel. Wel, vvatial hier comenîhoeï foude my noen dreygen ί Ick ipreeck tnaer voor't myn want s'is my eygen : Wat onbeleeflie Pry lyde ghy; flus gaen ick oockom· een Mes ,
En ick ftubbel tegen u, l>». K'enroonmaerjdatkkdiebrauvveTe» Daer med' iulcken luftigen dweerié fne heb gegeven,
Sietl. Hebde gy ons Valies in ftucken geineen ? Lyn, Htetfe Valies ί dacr's niet me bedreven Oft fy Lis, oft Valies, heet, danick hebt gedaen wat
ift nou i Stel, Wat letten u de Valiesl· Lyn. Letceniè niet ί foy gy fy t een Vrou ι Foey fchaemt u, dorfde gy'ercomen voos fpreken f
Neel. En waer is de Koft dan, dier in heeft gefteken Lyn. Weetc wel wat gy vraeght wordeDirl, oft Sot? Neel. Worde gy Dul i wat quelme die Hayergeyt, ten is geen fpot, Ick (alle tot een Negen manneken toe, doen betaelen« Lyn. Voor een Hoer betaelen > voor een Hoer ? KeèU De droes moet dat Viggen haelen » Ben ick een Hoer / gymooght een fyn,wat Hocreftuc«
ken heb ick gedaenί Byn. Ick ipreeck van haer, en dat en gaet u niet aen. Neel. Gy lëght voor een Hoer betaelen i hoc condet plat- ter ieggen. Lyn^Lieser· dan dat ick betaelden , ickföuwcr nochceP \ 'iheby leggen. #e"t |
||||
|
GRAMSCHAP. 1*7
ïfrïîîGhy rnoetfe wel betaelen , ghy fyt in een Stadt vatt
Recht,
tyn. K'en falfe niet betaelen : ick lach met al datg'er tegen fcght.
Ick had' reden ghenoegh, ick fal't voor Recht wel toonen » ,
Alft te pas cotnt j fco, foo, moetmenfe loonen !
Waert noch te doeni kk deédt noch,ten is my nietleet, dat ick't dé, ίϊίί/. Hadtfe heel gelaeten, waerom gaefdelè een fnc? Lyn. Vraeght haer dat. Ntel. Wie fou ick het vragen, de Valies ?
ly». De Valies, ja Valies vraeget dte,mengeeft dacVolck
wel vies En vremde Nacmen : Hert. Ν u merek ick ♦ dat ick heb een gevonden » daer Het Hoogh-tydc aen is, datfe wel vaft gebonden,,waer t'Is dweepery ! maer Vroukeng'en lytniet welvvys ,,tian. Ij». Maer doen ick Sottin ? doet aiy beter ondervvys ,, dan.
Al dat ick van Sottigheydt wegh worp, wilt dat voor wysheyt op raepen,
Maer gy fyt een Sottin , oft een Koppelaers, die by ge« houde Mans flaepen
Dat gy die voor lpreeckt. Ä«/. Ick gaep hier tegen eenen Oven, tet ïck magh eens gaen iien, oft Dries, de Valies, nieuwers
en heeft gefet.
Want dit's een Straetjen fonder Eynd' en een finne- loofelabben. Ned binnen, fy».He, hoe meyndenfe daer myn Tongh te comeii
fchvabben ?
Die was uytgefonden om te hooren oft ick niet Belaeden en was, he, he, ick lacher me, waer't niet ehe» fchiet,
lekjbudt noch doen, he, be, fy meynden dat ick fou Geit beloven ; S 3 ' Jae |
||||
|
2fiS GRAMSCHAP.
Jae.darfs daer-naer wacht, ïfle met den dnnck beftoven '.
Datfe by my comt > ick lalfe wel eenen Veéger ghevcn te leen ,
K'wil fcgghen , een wel ghemaeckte Vee'gh , by de ander nocbeeti.
Men moetc'er foo al met de vuyle Voeten deur,, gaen Want die ichaetnteloofe Hoeren laeten hun veur,, ftaen Dat het foo Eerelij'ck een Hoen als een Vrou , is te lyn : £n de Hoer, en de Pol, heeten Nicht en Cofyn. Hoe menige iynder die Eerlijck voor de Werelt fchynen Die in hun Sonden vroeten, gelyck in het flyck. de Swy- nen.
Maer een beclaegheüjck dinghen fien wy daegelijck ghc~ beuren,
Dat de Moeders, met hun Dochters, gaen uyt leuren , t'Een Morcas in>en d-ander uyt,en verhueren hunDoch- cers Lyf,
Toe alle Schcltyery.en Fielen tydt verdryf : Hoe menige die hun Huys fchier Princelijck ftofivren , Mee de winft, die de Dochters in brengen met Hoereren : iioe menighe Vaeder, en Moeder, tlie maer op winft en let,
Th leenen gehoude Mans, hun Dochters, hun Kaemer en hurr Bede
Dar elcft eens over-pevft oft het ibo nietengaet inde Weireldr.
Hoe menigh gaeter beftrieke, bevod' en bepeirelt Met de (chencken van baer Pols , en om haer Peirefc Snoer,
Soo wiltiè Eerlijck fyn , al heeftfe gheen hair hoe clcyn, ofc t'is een dobbel Hoer
Ten rnaecket njet Eerlijck, maer't doet wat Eerlijck toonenι
Want jeder wilt de Rycke meer,ajs d'Arm' verfchoonen: De Opcoeyery, ftelt de Menlch m twyfel, want wie gift » Ooyt datmen Dreck belluyc in een Overgulde Kift. M^er de cleyi% Ainv Hoerkens, dat iyn ongheluckighe Prvin:
|
||||
|
GRAMSCHAP. ϊδ9-
Öle magVimen flaen. en ftooten , die oiaghmcn fteecketi
en fnyen ι
Die moeten ( fpyt hun Back-huys ) bekentenis doen vaa bun Fielttry :
Dat blyckt wel datment doen magh, ficgec maer acn my K'enhaeytvan een groote hoer (k'iaet ftaen gedaenj niet dorven dencken,
Want dan iou ick groote Pollen tegben hebben, en die connen al ichencken
Sonder te ftonea, wantt'is al groodt Hoeren groodc Crediet,
Maer op decleyn en paftme niet. DRIES BYK* M ING H.
Dn«j./""> Anfch flabberementen iàgh ick myn leven ecn
vJ Sné, foo iflfer dat een.'
Lyn. Die coûter oock al af. Driss. lek meynden dat inde Stait geen
Soo Princelijckcn Wyf en was, die iulcken dinghen
claren fou. Lyn. lae V tiendt datge nooyt ghemeyot en hebt dat fiedc nou .·
T>riis, Weete ivel wat ick meyn { Lyn. Dat die Hoer, in haer Back-huys, die rooy vaerv „heeft.
Dries. Dat'swaer. dat mcya ick, maer weete niet wie't ge» daen „.heeft ?
Lyn jaetoch» OrUt. En iffet oock een Vrou t
Lyn. Iae.
Dries. Soo ïft noch i'oo gefchiet ,
Men feyd* my, dat t'een.Vrou was. maer k'en ghelooF-
dens niet.
Ick fagh de Hab' foomenfe lcyden om te Barbieren : WantnVer niet en fou, met eenen Waegcn , met twee Peerden door fwieren· S4 Sao
|
||||
|
270 GRAMSCHAP.
Soo Iaet ick my hangen : hebde gyfè niet gefie'n'f
iyn.Ickhebïrgedaen. Z>rus, Gy fout den Droes, vvat fonde miflchien î
Lyn, Dacr's geen miflehienen aen, ick heb het gevaeghc
dàc viiyltjen ,
Dries. Ha gy iyteen Vroil van d'ander Weireldt Jghy fyC een Urienraelrjen, Maer" mynen Sout-fack, en recht niet uyt : Sy vocht flus, teghen den Alla-modekraemer, dien Weepfen Guyt,
En s'en bedreef niet. Lyn. Gy Moefolf, heeft hy u Guyte ftucken bedrever,-* Seght Smal backes ? v<$t hebde hem toe-naemen te ge- ven. Vries. Alfoetjens,. al foetjens, gheeft 11 Tongh niet te veel Leir, Eer ick u, dat gy flus d'ander dee'r, oock eens cleir. lyn. g'En. hebt het Herc niet t begint eens. hebde in futo. ken Pert „firn* Doeget, doeger. Vrtes. Flus dpu ick u met de Tromp van*t Roer hec Hert ,,ιη. *
Lyn.Waerom maeckte van mynen Man eenen Guyt fecki
Jünes. Ift uwen Man ? f00 hebde gïlyck , nemec dan maör voorgetk, Jckprysu. dargheuwen Man voor-fpreeckt, datfyra
Vrouwen, Die de mannen foo door draeghen. en in Eercn hou-
wen » Ick heb daer oock een, die foudtoock doen, jae daer,
Sy fou liever iien.alsick boven toegebondea vvaer. V)r>. Mynen Man er» isgheenen Guyt 'en oft hy hem acn ten Hoer miigaen,, heeft Daer heeft hy nièmant te corc me gedaen, dan , dat hy my gedaen „ heeft, Vritt. Vroufcëh gy lpr«cktvveI,comtgaen vv'eensfae.
ökij cc Bier, Lyn,
|
||||
|
GRAMSCHAP. 27 t
iye.Dat ibu ick vvel doen, vvaer mynen Man maerhier,
tories. En of, com, com > *·ƒ». Neen geenßnts en fou ick alleen,, gâen.
^ries. Ick heb hem ftrackx geiien daer aende gbevangen
fteen „ ftaen Onder het Volck, foo het Meyièn ginck tot den Bar- bier, Maer ick drongh onder het Volck · wederom tot hier %*.Soo gjcn ick hem haelen, tories. Soude daer noch ontrent dorven comen ?
Lyn. Weiftoütehjck.
tories. Soude i Lyn. K'en hebber niemänt jet genomen. Sinne»,
tories. Dat's een Mannen Herc die vvel voor de Hel om roof ginck. Daer comtmyn fleyp lender, myn Pimpel-mees, ητνα SJet-vinck. : NEEl, BYKOMINGH.
AV/. \J TT Èete yan'congeluck vvel>
tories, V V Ick wil u niet hooren 1
Κ'hebt beicheet al vvegh, Neel t'is met u al verloren
Keel. t'Was door u haeftigheydt dat ickfe hier liet ftaen. tories. Ick fegh u eens voor al, en ipreeckt my niet meer aen, R'En fyc geen Vrou gelyck een ander. **etl· En foudefe dan quyt „ fyn ? tories. Quyt 3 dat k'foo geluckigh vvaer, t'iou noch eens
goeden tydt „ fyn. Joe mynent : hadde maer vau fterven een luttel vec- ftandt. Keel 1V Vaer een vande braéffte Maets van't Landt. ' · Jck docht dat gy de Valies had' me genomen '"' watiàl dit Sot-hooft, weer voor een Buy over* comen/
wat ïflèr vande Valies/ wat comt u inde Cop vande Valies j ----- .vrffi |
||||
|
S7Z GRAMSCHAP.
Veel. Ifle dan niet verloren ?
Dries. Verloren ! Keel. En doetfe niet Dries ?
2>r»#i.Hebdcde Valies verloren {
Keel. lek docht oft 2yfe had' me gedraegen Dries, IlTet wonder dat ick u dickwils Kuyp , met het Hert
volflacgen , i Verdiendet niet wel ? ha gy haveloofe Pry ,
My verwondert dat ick u nietterftondcdeScrootafea fny, Wtêt. lek peys datter de Craemer me denr „ is Dries, Gaet ßcter naer. Schopt huer, Neel binnen. Soo Drifs met heur „ is
En fou niemant gcloo ven : mner al even wel Heeftlé niemant van Uliegiftoltn ?ickichel Hem voor een Dief, diefe heeft. en can ick't achter- loopen ,
Hy falder begut hayr laeten, ick fat hem t'Vel af· ftroopen,
Ja Gy- He mooghtallemael wel dweers op my fien : Meynde darter nooyt Dieven en Icbuylcn, onder Eer- lijeke Lien > ^
Dan moeyecudieui!t:comtt«etuvyf,ofcf=lTen,
Met Houwers, oft met Roers, met Vuyften } oft met Meffèn,
Ick ben een defperaete Ziel, die voor gh een Doodt en Want ick heb t'Huys noch een Lyf, inde Kift.
Wie is den Dief onder Ulie? gans Donder
Wyfme den Dief, ofr ick lchermer onder.
Waerom en fpreeckter niemandt t oft hebde tTaeraen
compack ,
Datge elck med' deylen fuit van myncn Knapfack ? Waer is den Dief ^ hy is onder Ulie verfteken ? Bertram eenen onder t'Vokk. Sertram. Wel gy Buffel moere gy ons lic te naer ipre^etl Dries. Wie roert daer lyu Backhuys ? ßtrtw t'
|
|||||
|
\
|
|||||
|
GRAMSCHAP. i7?
$ertr»m. Ick moeyct my *
*>rics. Syde gy den Dief?
Bertram. Gy mooght een en fy η ,
bries. Ö waer ick u daer wat byi
Ick Ibnd' ii wel leeren in myn'Reén vaereri.
Bertram. Watiöud' uyt rechten ? Meynd? dat ick u ontfien ι ba bout hem daer ! hy wilt
vechten bries, ick iegh, hout u Backhuys, oft ick com aen u huyt. Bertram, Macr fut dien grooten fchreeuwer, ey lacht hem daer eens uyt. Com, com, ick wacht u al, maer defen quaeyen » Man
bries. Ick moet eens flen oft ick dien Keikelaer niet ghe- paeyen „ can
. Comt uyt den hoop, Bertram, Comt gy hier. Drut. Dat is een ilecht bcièheet.
Komt hier,hier hebben wyplaets, hierift wyt> ea
breet, Ick fou u begut ,met dien fnyer, inde Ribben douwen j
Datlèt met geen Mand' Wiecken, vullen en fouwen.
Bertram, Gy fout dat doen ? Dries. Iaeick. Bertram. Den gcdreyghclen t'langhfteleeft l
Oock dreyghde d'onvervaerden.
Dries. Ift dat u de Vrees niet bevangen en heeft , Waerom en comde hier njet, uyt het Volck ,dat u daer
blyftveur „ftaen.
Bertram. Ey Vrienden maeçkt wat plaets, laètme daer eens deur „ gaen , BERTRAM.
Comt ttyt het Volck oft Tbottetl.
Dries, Maeckt hem daer watplaets Wantdc Huyt die juckt
l»em wat » SERGIANT.
|
||||
|
i74 Gït À M SCHAP.'
SER G É Á Í t.
Vande Borghetlijcke Vnaihu |
|||||||
|
Vecht
|
|||||||
|
Strgfonu \7 \J At wilfeGy-lie t'faernendoen ,
V V aen de Puorr vande Stadt
Serttqm, Sergiant laet onsbetyon , Sergent. Ickfeg'gy fuis ou ftillen Itk en wil geen geveck,
Jfries. En als wy Vechtenwilkn &t>giant .Gy fuis ou fch.ee oft ick fais ou mec die Helbaerd'
tack ,
Uries. Waer me moeyde gy u, Setgiant. lck wils'my moey gans KTack
Schee ou, fcbee on, IcVe oti,gy fuis ou retireren
Oft ick fais* een van twee, Matby, ftrack conjoueren »«eJ.Wacfeghde/ Serjitwu j£en weet van geen wat feck, fchee ou
'■Thies. Gaet van tulïen, ia> fa
ëergUnt. Wat redement is dit ick don ,
Sao waer als ick Leef, d'eerft die hem reurdeurde
Dermeti. *×ûçê. Beyt Servant gy fuit dat noch bekennen , Sng'tunt. Dote wat gy wik, dac voor ou, en dat, ick bens' pp myn „Wacht En al ftaeck , ick on Doodt, het ftaet nou in myn „ macht ,
"En fonder eenigh draegen dacrafce hebben. Thits. Nu gaetgy naer u Wacht huys, fuldegy Lebben f ç Commandeert daer war, gy hebt bier op de Werf Geen fpreecken, want al wat hier gcichiec, gefchiet op mynen Kurf ,.
Gaetfietgy oftu Volck oock op de Sinternel,, ftaet Tegen dat den Wachcmeeiter comt dac alle dingen we* '»ga«·
Sstgmm. Waer me tnoeydcgv on? ' Vtith
|
|||||||
|
gramschap: vf%
Tûrîu. Waer me raoeydVgy », îj-yl
Gy'ßack-beeft, gy Bot oir
ttfgimt. Wel gy Raes-cop.gy Bot-mu^l, Wac wcete gy te fegççen van myn Wacht „houwen ?
brits. Nict.dan datmen lukken Vokkmocft inde Gragbs „ftouwen , - ι »V >
Om BiUEigen over te maecken,w plaets vaa Mutfaert,
oft Fecyn ,
Maer wat m'oock al Sergiant maeckt , wat oock al Ser-
giant wilclyiïi ' . : Waçat.my t u daer Sergiant fpreeckt,Sergiant fal Oor-* den geven, . ■■' . ,, , Servant die moec ontCénfyn , Sergiant fal ta! doe»
beven. _...._.
Groodtmaecker, albedryf, gy Tr ffeïijeken Sergiant
Gy fytd'Eervaneen Vacru, alias een lcnandr. Sergiant. Ht Vat geef uy t dat in heek. ick raagh iwygen , Wantick fou tegen ou, meï (preken geen Eer krygen. Vries. Gy moeft u Repentie houwen als eenen Sergiant, Striant. Ken wil myn Wy sheydt niet letten tegen ou on- verrtanr, r , ? Ick bens te goedt, om tegbea ou , te ipreecken, of te
Vechten'. ,. _ , *«·"»■
»ries. Is dat den vrome Sergiant dseioovetlaytvvoa
rechten? -,„ , ,, . r Die dry Mans feven Armen af fou houvven ! by is ioo
benaut \ . ι
Hycryghtde Korts van Vrees, dat hem toch jemand?
watgaut,
En haek den Barbierdatm'hemeen Ackrfteeckt, deo Armen druypen :
Maer gy fyt een Man, gy louter begut op Kuypen, . ^aet ons Maets fyn. *<r*rnm. Seer wel, ick ben te vreen, wel aen.
B»". lek fou wel Vechten macr myn Colenx is teenemaeï
overgegaen
*<r/MW.Watièghdei |
||||
|
Ë?6 GRAMSCHAP.
iJrits. Waeröm dac gy u flus de iaeck wout moeyen ß
SsTtrxm. Dat gy lèyt dat wy Dieven vvaerea, kk ben dacr van de goeyen j
Ouders toe, om jemant een hayr te cort te doen . En dat moet oock. vanalleouel deesdeghelijckeLieri vermoen. -
Dries. Vergevet my degelijcke Lien, t'is my ket degelijc*
ke lieden
Dat Ulie degelijcke Liefi, van my die bottigheydt ghe- fchieden"
lek hou u voor degelijcke Lien ; met verlof degelijcke Lien , .
Maecktu niet gram dpgelijcke Lien, dagh deghelijcKe
Lien ,
K'en kender niet veel, wânt ick hebber felden gefien : ' Maer nu ift al degelijck waer ick d'Oogen pp „ ilaen. lek ben nu foo befchaenu, ick lbu wcj op myn Kop „ftaen.
Om niet gefien te fyn, van al dees degelijcke Lien Com naer de Herbergh daer lullen wy malcander een? door een Gelas lien. -Biitatifé
VIERDE ü Õ Ô Ê O M S T.
Crirner niet de Vulies, Ljnfia Vrouwe. Cramert Ô? Í hebdegy datgedaen ? gy fytter heel frâey
ø ' ine,feker' Is dat van u bedryf/draeght nu vry uwen filverea Beker
Naer de Lombaerdt, d:e gy nu eerft hebt gekocht, Om daer me pack op te Ipelen, wat Droes' heeft u daef toe gebrocht.
Datge dat hebt ghedaen , wat had' u het Meyfen bedre- ven ? -- . ijn. Och hoe is hy nu in't gadt f om dat ick Valies een w1*? heb gegeven, ' ^ |
||||
|
gramschap: t7?
' 'K*heb haeren Naem al wegb, al hebde gy't my niet ge-
ltet : Valies hectfe, hoe moet ç dat fpyten dat ç Valies dar, heet :
Die lchoon Valies ! daergy my me quaemt braveren , Gy moeft pcy fen datger Goudt uytibut diftileren -i Ey ijet de'Keirtl (ien , och Armen t'iseen groodt ven- lies , Darmen fulcken onverwachten veegh krvghc, in iva heffte Valies, *. Cramer. He, he, he ,
Lyn. Hoegeweldigh gaet á dat laccben ter Herten
Cramer. Wel Lyn, wel Lyn, he, he, warfotter perten
Kryght myn Wyf'gy Avefaeles, gy fimpelteiren Truy Wat cout al, wat raeid' al ? wat kryghde voor een Buy! Hout uaen die Sottigheydt,en condetdaer aieafwaiî fen :
t'Sal wel gevochten iyn: tj»< lek fal gaen Iuftigh Kif-caflern Over de Victorie, en hyièn voor het eerft een <*antfche
Snel,
lek hebbet u Valies foo langh ghedreyght, maeriiu heeftfet wel.
t'Is een plaefter voor myn Hert, dat ick die Karonie De Lievery gaf, van een Hoere Tronie- En fytter foo Droef niet om > ghy cont u wel lyen m« my, Cramer. g'Hebt u dingen wel gedaen,gy mooght wel vro·
«"jckfyn,enbly. g'Hebt het heel wel voor, ja t'is wel een geefrigh din-
gen: Maerals ghy daer eens Gratie, gratie, myn Heer, Mc
fingen, Temidden vande Merckt, en cryghen foo wat flick ,'
flaek Met het Waepcn van Antwerpen geloeyend' op uwen
Wat
|
||||
|
a78 gramschap:
Wat een Brifcolen foude maecken, hoe iuldetnet Ö
Voeten Krinckele-winckelen : ]a Wyfgy iulrcraen moeten.
l*n. Aen moeten ß om een Hoer, fou ick daeroin geraec- ' ken op"c Schavot ß Icklacchcrme.
Gfewfr t'Is een degehjcke Dochter , L Uyt een Hoere Kot.
GV*»«r.Wierneyndedathetisi>
÷ Wie m Valies uby„ Ut Cr-wir. Wat Valies ß
j Als gy Jaer en Dagh by een Pry „ üt
Weete dan niet hoe fy heet: . . ,
Cr/»«w. Valies, wat Maerri is dat ? daer s niemant inde He»
diefulckenNaeinheet ,:■■>■* ,
lyn. Ick weet wel datfe Valies heet wantt'ismy flus ghe-
Alhoud' u Ãïï geveyft ick geraeck al aende finaelen
Cr<jm*r.WiemeyndeLisdeHoer: . in lek meyn die gy gmekt haelen,
Leftent Savonts om over de Veft te gaen
Cramer. Wel dat was Lis· En die gy <le Sne gegeven hebt meynde dat iy dat is ß
Lyn. Met reden. Cramer Docht ick het nier, dat, dat u meynen „ vvas Had·' het aen haer ghedaen, dat vvaer eenen ckynen
bras, Maer fis een ander, fis een deghelijcke Dochter van
hierby, , , - r Ick en kenfe niet, foo vvaer als't is, dan de Lien ley-
dent my. É*». Och wat Racdt dan ? Cramtr. x'envvcctsniet l'„ ïft te verdragen
Heb ick niet quellingh genoegh comender noch al plae-
gen ! , jaC O Heer. wat fal ick myn Leven g^n doen,. <ø > "
. «ea ander is^efebk c i CrAm<r' |
|||
|
GRAMSCHAP i?<i
Priver. NuSot-hooft, s'is het al felver , enverflaetu
niet,
lyn.ky Corngiefoo ben ick uyt ailerrlyn lyen. 'Cramer. Hadde ghy't niet ghedaea ick haeycfelfsghedaerî men is van die Pryen Nooyt ontflaegen , al heeftme van fyn Sonden gropdê Berou
fis ytetn t'feîvé alsmer by comt, want de Lockmeé* k feryvap een V rou , Heefc proot vermogen om àen Man te verleyen :
•Maer gy hebt Remedie gevonden om ons te fcheyen 5 Want het ial nu een Backhuys iyn> met eenen naet Soofyn ,alsaea een Bockx-maeckers Boete WambaS ftaet,
Maer oftmenfe elders inden Ommeganck fonde ? O fy waer nu gheeftigh voor den Knaptane van Der« ,· .monde. ..... . , Want iy cän nugaepeti, trots den knaptant, knap ^
knap :.. . . Sy fouweniè gagieren. wants'is een Meefterichap
Ophaereygen Hant. d'anderis Copy > maer fy, fout! , Leven gelyckeo, . ._.'._ . . Wyf dan fouwen wyallejaeren dienOmmeganck gaen
kyeken. , , fy». Ghy geckter me maer Godt weet hoe't Hert is ghe-
Cmmir. Myn Hertisloo fpydgh als een Giergaerts Bors^
met Geldt,
. Nu ick fien darter Γοο dapper om my wort gevochten.· Maer oftmer een Lieeken af maeckten , en dat wy dat • verkochten
f Sou treek hebben? ,;■>·?, L?"" En dan wift al de Weirelt van n Fieltery
Cramer. Dat en is maer een cleyn pitsken fchant voor my
Ly». Dat dringhen de Mans foo deur datfis daerorn gheen Fielen,', iyn Al ift datfe gheduerigh in't Bordeel de Hoeren op de hielen ,j iyn. t t'Sj« ι
|
||||
|
Ϊ8δ GRAMSCtt'A'?.
fSyn aifyn Mans al Leven {y in Over-fpel »
Oock meynen iy voor Hun lie en iiTer geen Her. Maer de Vrouwen gaen mec de minfte fout in haer ver* doem e nis
Soo de Mans fegten. om datier geenen vvaerom en is Dat een Vroujet dóen'magh: maer de Mans hebben eenen groocen vvaerom
Dat is, vvatbrilletu oft ick myn ièlven verdom : Sy grenigendcr me als m'bun fpreeckt vao bekeeren Cramer. Hoort gy fout my te veel t'fefféns leeren Op een ander tydt oock wat;myn Memorie is te fwack,
tyn< K'dochc wel dat u haeil verdrieten fou als ick van u Saeligheyt lprack.
NEEL BYKOMINGH.
iïiel. LT 1er is de Kramer, fa, fa, fcheecer af, gans velren
Π Geeftib, geeftle gewilligh, langhfe hier
iyn. Haer finnen gacn op fteltea Syde daer weer Raescop -> wat liier nu weer'
Neei.lck icgh langhc my de Valies oft ferie daedelijck daeï neer,
Cramer, Wie weygert s'u? ipreeckt met beleeftheden Lyn. Maer dat Wyf is Soc s'en gebruyekt geen reden Dat itt Wyf die my ley dat u Hoer Valies biet,
En s'en droomt niet a's van Valies, dan gy fiet
Wat de Vrou gebreeckt :
ïJeel. Langhhier, Cramer. g'En hoeftiè my niet t'ontrucften
Ick en begeerte niet, Befm de Math
Heel. Wel Mal-hoot feghme nu wacr ifle nu in ftucken i
Waer heeftleeen fne, waer is de Valiesgelchenti
Siet s'en heeft krenckfel, noch menckièl, dan ghy herJt
flus bekent En ick fegh noch,datmcn u behoordencen Huysken te
■ bofpreken-, ■ 3e*
|
||||
|
GRAM SC HAÏ*, xtt
ïriSe Rotte-fträet inde Poort om u daer ïn tydts ia te
ftcken :
%». Och ick moedtmynén Buyckvafi: houwen oft ick
fcheur,
Van lachen , he, he, he, och Moeder gact toch deur .
Oft gy luk my de Doodt aen doei^ ick ióu van benen
verfticken . - ,
He, he, he, ick tneynden π die plaets te befebicken
Én gundefe rny, ick danck u dat ghy my die Plaets niet en benyt
t'Is een teecken dat çy geen afgunftige Sottin en iyt, . Gtafner. Wel wat herbeckery is' dit ? boe lal ick dit be* duyen \ ' ■
tyn. Dat hoorde wel och Armen de Vrou kryght haer Buyen :
Kteï. Hebde ghy my flus niet gelèyt dat aie Valies een fne hney, En waer iffe geefïfétfitfiet dâeir Ly. He, he, hoé fraey ■ Gelyckt dat, heb icR gëfeeé dat die M-ael was ^eiiieéri
■ί*«/. Ja, wat wilde feggên bebdet niitlelfs beleen Lyn. Maer hoort eens, hoort eens, hoort Cramer. Wat beulet dar gefuyck en geftöoÉ Heel. Wel dacr aen fiede wel wat dat het is voor een Wys-
hoot,
£?». Hoort als ick dat Meyitfn haey die Snc in haer Back* huysgedreven Soo quam ly't haer moeyen, iy wou my de Heer over- geven., . Sy woume de Quetfuer doen betalen , ba s'haeyt ibo breet :
En nu fpreecktïe van de Mael, is dat niet Ichóon be- fcheet ? Hiel. Van wat Quetfuer,van wat Meyfen fprack ick tick iprack vande Valies die ick had verloren
t-yn. Wel de Valies en is dat t'Meyien niet i Gtümer. Wat Wy f s'heeft u geicboren Τ £ * Men
|
||||
|
%%x GRAMSCHAP.
Ménheet geen Meyfens Valies, dac heet een Valies
Lyn. Hoe dat£ Heel. Ja en dat heb ick gemeynt,
Lyn. Soo hebben wy dan een mifverftant gehadt;
Meel. Gy feyt elaerlijck uyt dac gylè had' een Sne gegeven
Lyn. Wel dat's waer, dat heb ick aen een Hoer bedreven Ick gaf een Hoer een fne en hebder niet af gehoorti
Heel. Dede gy dat ? wat roerdent my al haddeie vermoort Ick ibrghaen maer voormynValiesdaer was ick in be- laeyen, Lyn. Ick meynde datge van't Meyfen fpraeckt Cramer. Waer me ihlde my nu paeyeni Dat ick u Valies foo trefFdijck heb bcwaert'
Hadfe een ander gevonden iy waer al voort,· voormynt paert.
K'en begheerlé ick niet, dan ghy moet myn verlet be« taekn , N»el, Hadtle laetenliggen ick hadtfe wel comen haelen Wat hebder me verkt $
Cramer. Dat ick u allefins heb gefbehc En fints en heb ick Corant, noch Caneel Koeck, nocb
niet verkocht,
De Valies heeft my meer gefçhaeyt alffe weere „ is Heel, Bajae algereet : Lyn. Dat is een Wy f*die terftont op haer Peert„ie
Cramer. Wy ve.rftaen malcam' ·~> wel,ift niet waer,feck?
Lyn. Verftaetlè dan langh genoegh k'gaen deur Cramer. Nu ten is maer gecfc Lp. Geck oft geen geck, g'en moet my voor geen Sottin
bouwen. Binnen, Nul. U Wyfis jaloers,gaet Manneken onweert dat klou.
wen , Oft gy füllet telyen hebben, gaetflet dat gyfe paeyt Want dat Wyt heeft de Broeck aen , en gy hebdetdaejf feer bekaeyc,
O de Roey lal t'uwent dapper inde Pisliggcn , Want l'y laet haer voorftaen dat ick oock ben eeni "Wigge» £» |
||||
|
GRAMSCHAP. aS] ·-
En dat gy en ick lyn Wonderlijcke Cauieraets,
€ramer Myn Wyf en ick fyn weer cerftoncgoey Maets Dac doetfe uyt Spel,iy en ick lyen een vriendelijck Le- ven, Ja k'en fou myn Wyf voor gheen Koninghin willen gheven , to/, Waerom liepte dan by eenander hcbde u Vroa ibo Lief?
Çrttmer. Die nopydt tot vallen quam men oöck noóyt op en bief, K'bekent ick heb'mifdaen : enmynVrojaghébruycke daer groot verftant,, in.
s'Ondérwyfi: my tnet reen, en wyitmer oock de fchanC „in
t'Is een Vrou foo't behoort» wy paiien op een als Har- man op iyn Fluyr, Pt'iseen braefWyf, t'en is geen ydel Tnyt Die het maer en fee op Eten enDrincken en by de Man te flaepen ,
Keen, fy keert, iy veeght 3 fy waft , fy plaft, fy gaet de- " vuyligheyt raepen ÏJyt de hoecken , d'eerfte Werck datlè fmorgens doet,, foo maeckcfe haer Bedt
En iy fee alles op fynPlaets, immers s'is wonderlijck. Net:
s'En is yan die Sorgeloofe niet, die daer geduerigh fit- ten hucken ■Q'v'er hunnen Lolle pot s de Hemmen branden darfe met ftucken
Vaneen hangen, en datfe riecken naer den Brant, en naer de Pis
Dat het niet mogelijck daer by te gedueren is. ^eel- Çoey wat dat ghy feght men fou wer bycans af ipou- vven,
Cramer, Ht;t js fe waerheydt, t'gaet foo felis wel onder de JoiifFrouwen, Daer fyn van die'Skur-beulingen, die Sleyt>lcnders foo kid * X 5 Λ1 |
||||
|
%?4 GRAMSCHAB.
. Ai vvaert dat haer jets nootlàeckelijckx ontviel
Die daerom niet en fouvven van hun Stoelen op ryfèfl Nf*l Wat fyn dat voor Mans, dat en lyn maer Lyien D.edatgedoogen
Cramer. Die met den Droes ghefçheept is moeter me acn Landt,'
Keel. Ho maeckent die alsfy Kinders krygen? Cramer. Dat en raeckt geenen kant Dat i dat en vvaer in gheen fevun Boecken Papier tf
dt lu ken.
Als de Kinders vuyl fyn fcheurenfe een befte Servetin ftucken
Liever als de ilechtfte, oft l'y nemenfe ganich La daer vegen l'y ie me : en dat gedaen iynde, flans Jnden hoeck j en foo tot ièven oft acht Dofynen Ser- vetten , Die liggen en fticken en vrotren, en dat noch hoe vette Schotel ofc Teljoor, die vegenfe y vel af met eenen Àr- mofynen Rock, Neel. Wat gy Ueg,|p ■ Cramer. t'Is v'vaeV ick hebt ghcfen daer i-ck eens dienden
vooi Kook En dacle baeren fchoonen Voorfchoot voor een op- neem Vod'gebrnyckcen tfeel. Dat vv'asleker een Wyf dat niet veel en ftuyckten. DRIES WORDT U Υ Τ DE
Herbergh gheftnoten,
Weert. f~> Aet uyt myn Huys ,
Vries. Vji K'-en vvil niet
Tatert. Wai's hier te {iedementcii f
Voort, voort, Sluyt de Veure.
ÏMi Dat'SmynenDriesï
hries, 'Con« daer uyt Slabercojenten
Ktel. Och vrat ift i
Dries·
|
||||
|
gramschap: îSî1
'»W«. Laetme geruft, en brik van hier, comcer uyt
Gy Schelm, gy Fielt, gy ftuck Diefs, gy Guyt Komter uyt fegh ick, oft laet my daer binnen, O Bloet wat een Spel wou ick met Uhe beginnen! lek fou dat Kot op icherven, en doen't al ftuyfren dat- ter vvaer Cramer. K'heb' met geen Rufie te doen Binnen* Heel. Komt Dries comt van daer
Dries. Houter dat voor » fulde ghy mynen Kop noch mee ,
Kamoer „ ftroopen . Slaet bier. Komter begut uyt oft ick fal deöeur inde vloer,, loo-
pen. ypeert fpreeckt boven uyt de Venfttr. Vccurt, Doetal,doetal,ick fnl gaen clacgenover ghevvelt
Briu. Laetter my ia oft laetter hem uyt : oft ick lal by gans Velt r'Kuys in Brandt fteeckea , «n fettentin gheloeyende Kolen , Vceert. Bey t wat gy fuk baeft and«rs kouten , jjrus. K"en heb in u Huys niet geftolen Waerom laettc my niet in f
yieert. Waerom wilde Vechten in myn Huys Hy'is een degelijck Gaft en gy en deught nietten Luys·.
Dries. Wat heeèe gy degeüjck i als Slampampers j; die uyt en in u Huys fvvieren ,
En verteiren datfe van een ander gheftolen hebben mee Banqueroecieren. , , . ,
Hoe houde die met de Ooren , ν vat een Volck is dat naer
uwen Tant ':
Van dien, feghde, dat's een nobel Keirei, dat's een Borft „ •die is Galant,
f En is geen Κ ei rel die op eenen Pattacon „ fiet, ISoch een Vaen Wyns, oft twee.noch op een Ton„nietr Èn daerom Titteleerde hem myn Heer en Monfieur £n o-eefc hem de bree Vyfthien : van achter, en veur, Behanghde hem met Eertyttels, diegewei weet dat hy niet en verdient .·
JMaer om dat eenen ghevalueerden Fiel is» daerorrMft u> -yven Vrienc Τ 4 ί»°ο |
||||
|
'sSff GRAMSCHAP,
Soo langh,tot dat gy fyn heelCantoor hebt in uwen iàck»
En dan fulde bekennen dat het een Schelm is ; ick fprack Dees Daegb met ecn,diemyfey,datby byeen Rekeningh colt bewyfen '
Dat hy m u Huys, had' door de Keil doen ryfen
Over de vier duyfent Guldens, in coilen dranck : En nu hy'c alquytis, heeft byeen BoereGelp vooriy- nen danck.
t'Was van te voren,myn Heer,/?/* Saméop u gefontheyt Met Promiflle myn Heer ; roy durickt dateer wat inden grondt leyc
Vanden Roomer : ick gaeft bem eens ververfchen voor myn Heer :
En nu en is in uwen Mout de weerde van fyneneygherj Naem niet meer.
Wat wilde ghy van deghelijckipreken ?ginghde veel met degelijck om
Heer Weert waer haeft kraem op en fonder Ryckdom. Op Deiigenieten houde u Huys,maer dat en bekende nier. Voor datiè Arm iyn : en als g'een degelijck Man in u Huys fier.
Pan pottefçhelyck eenen Kalkkoenfchen Haen, en doee • hem t.eritont vertrecken Uyt vrees, dat hy ander tot fpaeren ion verwecken.
'Weert. Hoe fou hy couten dathem daer jemandc watant» woort gaf.
pries. Dat de Brugh van hier is, ghedydt u meeft tot ecq (li af, Nu ia fulde de Arm Soldaeten nietconnen ftraeven ,
Die ghy t Bier ded'acht ftuyvers betaelen, daer u de
Borgers vier voor gaeven : D.nt mocht ( ieyde ) metConicientie beitaen
Want de Soldaeten geraeckender lichtelijck aen ;
Geraeckender die lichtelijck aen { die hun Leven
Hondert-macls voor nietin't Veltten betten geven?
Maer gy, gy Lv»y,en vaddigen Hondt/n gaet niet vfln
|
|||||
|
•
|
|||||
|
GRAMSCHAP., ag? '
pft gy draeght een hondert Daelders naer ü Kift me.
'üeirt. Dat ipyc u al wat. wy hebben genoegh met u vieft vaefen,
Dries. Ha daer hout dat voor ν » Smyt met fynen Kepper de Gelaejen uytt
Veeert, O gy ftuck Diefs! dats door de Gelaefen« lek fal den Huys.heer over u claeeeu
Vries. Noch eenstot fynder Eer, Hoort Weerdt dat ghy't hem ieghc dat's ter Eeren van
den Huys-heer. Tfreert. Sy fyn naer de gheweldige, ghy ftubbelt tegen den Baft,, man
Dries. Dac's ter Eeren vande geweldige, fta vaft „dan. Schiet door de Vtnfier. fEERDÏ.SERGIANT, BERTRAM,'
BYKOMINGH. fô><w.C A Mannen ftaetby,uyt, uytjuyt^geweltStraet«
«*5 fcHendery
Neel. Helpt, helpt, och Dries och Dries Sergiant. SlaetDoodt Dries. Wat wilde hebben van my i
Hebick jetgedaen?
Weert. Vraeghde dat ; dat fal m'u wys maecken Dries. K'en hebriiet een fier gedaen, als wat Glaefçn doen
kraeckeri »
JSwr-Jw.Sceeckteropaen , ' Dries. Maer wat ift ? Heb ick quaedt gedaen ? heb ick Ruyten gemift ?
^'eert. Geckter noch me ? sersunt. Sa floeckx leght u geweir „ af Gy Straet-fchender.
Dries. Monfieur Sergiantick kendermyn felvenkleir,,af. K'en hebber niet ghedaen, vraeghet, vraeghet, aen die lieden, Sergiant,
|
||||
|
*S8 G R A M S C Η ΑΡ.
Sergiant. Tek hebie gefien tout alcemael ,
bries. Maer Monfieur Sergiant gy va!c my perikel,
Bertram. Comt nu eens voor den Dagh, comt gby f.n ick
met ons beyeri ι
Drie:. Neen Monfieur Sergiant foume naer de geweldige leyen ,
Sirotant. Wat feghlè gy ? ben kick een Diefley i ick bens een Sergiant mee Eer
Dritt. Dat's waer Moniieur Sergiant » Sergiant. Ick Raçts en toufeer my niet meer Of ick fteeck ou met die Helbaerd'
Weert. Slaer. Doodt ick ial't u afdragen , Dries. Waerom en doede gy's nier.'
Weert. Beyt ick ga;n daed .lijck ovir u claegen Van ghewek en Straet icbendery, houdt hem bjer'wac
ftnen. Binnen. Strgiant.Gaefe gby deur ? ick gaens oock deur, wantfen
gaemynktaen
Dries. Hey Monfieur Sergiant hout my wat gelèlfcbap, Strgiant. ick fak met de Weert.t'faem naer de gewei ftap Gy fuis haeit genoegh word' verrait.
Dries. Moniieur Sergiant,ey verbeterfegy wac Sergiant. Gy fyt een groodt Mechiant. Binnen.
Vries. En gy dan, wat hefade gy te ièggen ? waerom gaede
oock met druypen, Gelyck de Weert met Monfieur Sergiant is gacn iluypé Mertram. Dat ghy meynt dat ick làl gaen loopen. neen , Voet by fteck , K'hebber al meer onder d'Oogen gefien , met lukken ghebreck :
K'en (bu om u van daer, tot daer , van Piacrs veran- deren niet. vries. Hoort, twee quaey Honden en byten maleandej» ren niet : Dus laec ons Peys maecken, want het waer m'een ipyc Dat gy Doodt waert, om dat gy foo braven Vechter ^'t Bertram. Wie heeft'et krackcel gemaeckt als gy f-m^ u dvveers en dom 3} (preken» ~ lek |
||||
|
GRAMSCHAP. x$9
ïok gïnck ter goeder trouwer ceghenu, fitten Ronv-
..ftekcn :
En ghy Deepmaeckten, en fchreeft, en vrteft, en ghy foeckc.·
AlleKrackeel, ■ïietl. Soo is dat weer om dar vervloeckt, En Vermakdydt fpclen by ghecomen , ick fegh dat de
Vrouwen ,
Gheen meerder Herts verdriet hebben alsmec eenen Sp;*elder te Trouwen.1 Prits. Beginde weer het Backhuys te roeren ? ô ghy word? te ftout , Men heeft geen Deught van u. oft gy moet vvd fyn ge- lout :
Sfaea;et de Vrouwen toe inde Mans reden te vaéren ? Soo ben ick met haerghebrilt geweeir,nu den tydt vaa iès Jaeren ,
Peyfthoe icker aenben, metioo eenen Moeyalvaa een Wyf ?
Wy hebben nooyt Rufie, oft c'is akydthaerbedryf, lek ben een goedt Keirei, en dat en wik dat ftuck Vlees niet weten ,
Pen tydt die wy ghehout fyn > verdriet haer , al hadtlc foo langh met bëy de Voeten jn'c Vier geiéten
En k'en weet niet waerom , Eertram. De Vrouwen fyn altemets wonderlijck jp««. Daer hoor ick u, ghy lyt een Man van verftanc ghy
hebt gelyck.
Xertram. Oock en fyn de Mans niet vry van gebreken. ïfries. Wat feghde van de Mans î iulde ghy de Mans tegen fpreken ?
%'riram. K'en ipreeck niemant tegen.oft me,nocb Vrou- wen, noch Mans : Mentrert welallebey quaey ,maereven wel nochtans pegoey.gaetdat niet aen;degoey,die blyft de goeyen pries. Men vinc gheen quaey Mans, t'fyn altemael Out noofel bloeyen : £ebde
|
||||
|
29Q GRAMSCHAP.
' Hebde gy de Vrouwen liever ? ick fct U dees wel by {
Ontflaetcr my af, en com, en troucfegy, Aenveeiti'e , lègh ick. ïïenram. Wat, wat, fou ick u Wyf Trouwen ? Drits, Gy fukbet doen oftick lal π inden Boeièm douwen
Eertram. Scheerder me? fyn wy Vyant, ofc Cameraets ? ift geck {
ï>««.lck lêgh Troutfe,oft ick fpeel u terftonts een Keek. Bertram. Com, com,com, gy foeck'et, en gy füllet gevon- den „hebben , Pries. Hoort ick wilmyn Handen eerft opmynen Rugh gebonden,, hebben K'en wil myn Handen niet roeren, maer ick trap u ftrack met voeten Dooit, Nesl. Ick bid' u Cameraet verdraeghc fyn corfel Hoot. Eenram. Veriraegen ? AW. E y verdraeghttoch ( ick bits ) van dien dullen*
Pries, Dat gaetwel, mydunckt, dat wy't Houwelijck
inaecken füllen .Seghtfteel, ift kleir, is hy't van goeden fin > gy fout Mem wel gelycken : maer hoe geraecken wy weer On- trput ?
Monfieur Bertram,fou Ulieden daer Raedt toe connen vinden. Eertram. jae menfal ueerft laetendeKeil toebinden , Dan lal u Weef veyl fyn, voor eenen anderen Man. Pries, Wel hanghme dan;, als het niet anders fyn en can. AW. Och Dries waerom en gaede niet Scheep ? gy füllet lbo langh maecken
. I>atghe weer eens, op eennieuw', fuit in't Kotghe» raecken, En uwen Kerf is ibo groodc, Pries, Begeerde £y dat Ick Scheep gaen } ick en wil niet, k'gaen weer in Stade.
Binnen*
Heel. Och hoe ben icker aen.'ten mocht niet quader welen·
c'Waer goedt dat alle Vrouwen! hun Spiegheldcn acn
riefen I . Dis
|
||||
|
GRAMSCHAP. ig$
ßjc eenen beteren Man alsick, nu heeft Getront
t>at die akydt betracht, dat fy hem beter houdt : Dat ly nietcleyn en acht een goeden man te hebben ? I>at ly hém niet mifacht als deyn, en flechte Lebben : £>at ly niet nöorts, noch dweers, de goedtheydt vaö haer Man,
Befchimt, nochoock befpot, dat fy hem voor geen [an Aen vremde uyt en maeckt, ghy laeght dan by malcan- deren,
"Wanneer ugoeden Man, in qnaeden,ginck veranderen, Watfchillingh dat het vvaer, Godt hoed' uc'ongeval, Ick wenich, alleen dit quaedt te draegen voor u al, Alst'iinmers foo moet fyn. DRIES Β Υ KOMING H.
Ùries.XT fT At hebde gyfe teKuflèn ?
V V wiekent uiooftoHtals na'jemantdeVin«!
ger geeft, ondertuiTèn Nemenlè de heel Handt, waerorq kufteièfonder myn verlof? JBertram. Wel Key wie kufîfe ? Dries. Wat meynde dat ick ftof
v In d'Oogen heb, ick hebt gefien .
iertram. Weer al Krackee^ ja. ja,g'hebtal te langh ghe- ruft,,geweeft
jOries. Wy f fyde daer terftont van hem niet gckuft „ ghc- weeft?
Xfcl·. Daer's nooy t Hert dat daerom heeft gedocht i>>,;«. Hagyiluyp» t>erfdet loochenen ? ick lal u doen vaft kuypen, in een
Olie-kuyp,
Entnen fal langhs t'Bomgat. beiorgcn u behpcffenis : Wat geichietcr aen een Eerlijck Man meer droeffenis," Als een ongetrou Wyf / »»tram. Hoe treft een Vrou meer lyen > daa é«R «η onbeleefden quaedenjaloerfen Man f
Vries,
|
||||
|
i|£ ...... OR A KÎS G H AP.
ÎJries. Ghy fuïticghenoegh voor inreken , rnaerhetbeef^
. iyn reen .- Sa, ick faludaedelijckin't Tucht-buysgaen hefteen I Te.Waeter, en te Brooy , maeckt. vaft ganck , voort » voort, voort. Bi>-,»tn, \BttitAm. K'en heb myn Leven van onbeleefder ftuck
Schelms cehoort. KRAMER BY-KOMINGH.
Çr»mer. Motcigheydt is iyn ftiel, g'cn moet u dat niet ftoor<*n
Bertram, Ick fou hem voor die mottigheydr wel fulckefï Knops;adt boofrn Dat hy'sgenoegh hebben Ion : Cramer. Btft niet, wat waert dan ? Ghy foiit het etn Guyt doen, en ghy jbut een Eerlijck
Man :
Moeten foenen : hy en i'al't even wel niet lanob makeïï Óft hy fal jevers aen een diveers Hont <>eraecken , En een Steurm Kloek iy n} daer my η Heer de wint. mé lnyt .·
Als de Peir ryp is, valtlè foo Liet inden dreck , als daer uyt. Bertram, K'en weet niet het Volck gaet hier al met geck:: ,, Kappen En iy cófinen foo wel vvys, als op fyn geckx,, clappen. Ick fagh u aen voor tenen Geck eer ick η fprack , tVantwiefou giffen datier tVysheydt, in lukken Sot- ten Klcedingh ftack i Ow»er.Ho,ho.wiïdegy Oordeel naer de Kleeren ftryeken Soo gaet eens op de Meir de F atfoenen kyeken, Daer ftryt de Mode om deSotftedracht, Daer ift Kleermaeekers vernuft op iyn boogbfte kracht. Daer fwermeiidc Modiften , met haer Stricken, enfa- veurenj
Dat gy my daer by faeght, gy fout my dan afkeuren Voor een geftaepelt Philoiooph van ouden tydt, %Vant men draeght nu Broeckeii boven engh , en onier |
||||
|
gramschap: 29I
Met lbo veel qaiiquaffèn van Linten, en ttiyerifigen
Dat op denOncoft van dien lés Arm Menjchenlicht de . KoitQntfingen Soo'c voor hun wert befteer : dan eenen ftuyver aen dea Armen wort meer beclaeght
I>an hondert Guldens diemen voor de Mode aen fyri Broeckin fket draeght
ße Quintecentie vande Sotten en moetmen nu in gheca Cap ibecken ,
. Want s'is nederwaerts gefoncken iy leet nu inde Broecke,
Etrtram. Gy conner , gy vvetet, gy feggrt heel pertinent '
Cramer. Sou ick niet ick ben onder degroote Hänfen wel
bekent,
Baer fien ick't daghelijckx : daer hoor ick dickvvils
ftereke Argumenten
Op't ftuck vande Mode .· enwelck den Pertinente» Kleermaecker is, die langhe Lyven en corte Τ effenen maeckt,
Én vvie'c fchöonfte Lint heeft dat verr' monltert en luftigh biaeckt
Wat Kramer de Mode van Hoeyen heeft in /yn Kafica Wat Schoenmaecker Schoenen maeckt die drv Voeten fouwen paffen Wat Perueck-maeckfter Calotten maeckt metdeoe^
fte Frifon
Wat dat een Galant Keirei is, en vvelck eenen Pottron Bereram. Wat fyn Poltrons ? ■ GrÄWer· Wel gy, en ick, en Arm balfee
Xertram. Seggenfe dat t
Cr«wfr. Wel ftoutelijck *''"'*»»» l^k moet de groote paljèn
Eens onder dOoghen gaen Gen , liet dat gaet naer de
ρ jIeir>
£a den eerften Modift die my teghen comt gheef ick
cenFleir
En vraeg hem vvaerom dat wyPolcrónné„fyn.£«»»i» yremer. Gy fulcer meer vinden dan inde greotefougaea fiat fes heydelbergKfche Tonnen „ iyn, £y, |
||||
|
M GÎtAMSCHAÎ5.
Ey, ey, flact daer wac,en datop't ftucK van dieri
ï)an ick moet al even wel dat fpel eens aen gaen fien s.
Kyçk, kyck, den Oinmeganck van Aelit bet Peer-t met dé
blau Säerfie, faleweken
Bet is Lis, die iàl my van Krackeel comen fpreken , GÄSPER, MET DE HOES.
Bet Hooft bewenden zynde.
Gaffer. X Km Dochter och lacen ghy deirt my tot in
*\ myn Ziel.' Hier is de Cramer , jae Cramer ghy fyt eenen fraeyen Fiel: Cramer. Waerom i Gaffer. Datgc u Wy f toelaat datfe dees dochter foo ccrmt fnyen.
Cramera Myn Wyfliet my wat toe 4 foo liet ick haer oqcis betyen , Sy liet my toe dat ick by.die, meer was als by hetj'r, , En daerom gaf ick myn Vrou ooek een lutsken faveur Kaniè niet Ipreken f Gaffer. Wat fou het Schaep,, och Armen fpreken ί* Daei? is wel een pont Werck tuffen de Kaeck ingeftekert
Om tyBloet te ftelpen : s'is foo geftieen,en foo, ô Cra- Bier gy en iult
Dat u Leven niet verantwoorden; '\ \ '■Cramer. Het ishaer eygen fernste , j
Ick heb haer dickwils ghefeydtlaet ons malcanderert
fchouvven, , Oft myn Wyf, falueens, eenen vrçmden Comcofî
brouwen :
Want fy weter af hoe dat ons faecken ftacn : Tetjtet, feyd*Lis daerom gelaecen noch gedaen: Ea nu heeftfet Wegh dat ick haer iöo langh gheipe« Gafptr. Wacht wat Craiijer als ick haer t/H,uysbefte« ι
' * „heb; , ; Çom |
|||
|
(3RAMSCHÄP. 'îsrç
Coin fck u by, ick lweer ghy füllet beeoopcn voor u
Wyf.
Sy hcef.mëgheftec datghe eenen titk fyt^en t-'is door ubïdrytv
Cramer. Héett fy geièèt dât ick eenen Fiel ben ? ibo heeft fy betrouwen
Dat ick my beteren ftl5eri îliét haèr niét trieer aen hou- wen: Want dat's den Hoeren Aert : ni'is eenen Fiel , eenen Ypocryt
Soo haeit als men ons beterten van -hun,affnyt : Maei' loopter me leven Jaeren, en oft. de Ziel voor d?tl droes, duyientmael giiick
Dan is men den helften Maet, en eenen fyncn Pae· linck.
LY Ν Β Y KOM Ι Ν G H.
■ · .
Lyn. •"> Y fytter weêr by, dóedeihebdes niet genoegh
^J ι ick lanch u rnecr
Gafper, Gy onbeleefde Pry vvy gaen foo naer de Heer Wyiùllenuibo Schilderen, datg'er af lult grouwen. lyn. G rouwen { grbuweor gaet. çaet. Gafper, Wat vaker al te douwen ? Lyn. Gaet fegh icki
Gafper. HoUt U geruft
Lyn. Gaet, ett dat voor u moet.
Com ghy moet noch wat hebben : die Hoer' is wel te
voet. Cmmer. Nu Wyf laetfe gaen , Lyn. Neen ick moeciè noch eens gaen leuren, binnen.
Gafpir. U Wyfis een Duyveliu ly fal het Meyienver- fchêurètt : Ick'· loop om beièheet. Sinnen. Cramer. Soo doet, wan t quaem ick daer ontrent
lek löii licht t'onpas doen, en myn Wyf is gewent
Sukken Scherm.mutiingen, fv lal' t wel tietukcas üyt- ftieren·. " ψ £S: |
||||
|
&96 GRAMSCHAP.
En ahevenfe maer bet Back-huys, oft de Biilea vû3
Quedueren.
K'hoor een gerucht van Mans, en gehou. en gekap f DRIES EN NEEL BYKOMINGB.
Drict Beblotdt eenen Kip ener het Hooft
hebbend/. Dtiei. C EUementen Neel wie gaf my daer die lap
Neeli s3 Óchk'en wceis niet, goedt Herteken iele bid' u
ftell« op een loopen
î)ws. jemandt van hun fal*c moeten met 4c Doodt bc- coopen , tactiècoiiitn < Reet. Myii Lkf om Godts wil, wilt uverit eken gaea Springht in een Boodtenröeyt over, VÏantt'isohm
Lyf gedaen :
t'Iiïcr al inde weer Dienaers, en Provoften. Dries KVn gever niet om ten canmymacr myneaHals coften :
Heel. Ghy connet ontgaen wilde u willens brenghen inde Doodt. Jck bid'u myn Lief, ïekbii' ufprïnght in dien Boodc ï.aet u gd'eggen. Driei. Adieudan,' Ortesfpringht in eenen Boet. Λ'«-/· Den Heer wil ubewaeren
Ctamcr, Watiiïer ? ;.·.
JX.ttl Och Kramer en wilt het toch niet apenbaerefl Î
SERGIANT EN WEERT BYKOMINGH.
Serg. t~\ Atmé de Werf poort, en her Botgat wel befet,
Λ Itvfi *~J t'Iiïcr vveivooriicn daer is wel opgelet, ; Sergiant. Ha die Vagebond'. V^etrt. , Waer toch maj>h hy nu fttken 'f&fi, Oth Monfieur Sergiatu wilt tochten beften i'preken
Seraient,
|
||||
|
GRAMSCHAP.1 i$>7
ptrg'imt. lit ou Man ?
keel. ja, ick bid' Monileur Sergïanc orn genaed*
Cetgiant. Hy heeft tnygeconjoneert den eerften Dagh vaa
inyn Paraèd' Ick b'en nu opgetrock, ick heb de Wacht befrhoncke
s'Hebben mv wel een Ton fterek Bjer afgëdrohcke
En hy rtoorfe my , en daer de Gelaës uyc ghefchoot al·
j lemael,
Ick ials hem doen Hangh alfouickfelf de Strop betael
Voeert, Hy heëfc óp iriyü Huys fulcken géwek bedreven Pat t'gbeluçk is datcei: gheen twee, oft dry ij'α Doodt
gebleven , t „ Soumc dat toe laetenin een Stadt gelyck als dit ?
Cramer, ick meyn dat hy tegen woordigh al overt'Veir fit ypeert.\Vy füllen hem wel vinden,de Heer fal'c hier ftrackx comen oridcribeckeri
Sergi*nt, Moeylè gy niet, als metu Caneel-Koecken Oft ick fal u wel leer tegen ons fpreeck, fui Bouffon
Vfeert. Hoort hiy dünckt ditfe hém vaft hebben Sergiaat. Ha bravement Bon.' VPeert. Laet Ons gaen UCn. Seiigianten Veeert binnen.
Keel. Soo terwylen (al hy fyntieris doorvaercii
Cramer.Daer's geen gebredt af,hyisal in'tbewaeren
Eh üyt het Antwerps Recht > ten halven diep van'è
Schelt, Maer dat hy elders weer iyn pypen niet en ftelt.
. LYN niDMINGH.
£)».r*V Aerheb ick die Caronie weer eens aèn Boort
JL/ „geweeft, En iy fchreeuden als had' iy feffens vermoort „ ghe· „ weeft :
Strackx quaemen, all' de Dienaers, en Provöften onj myn Vleefch,
Eflick was looin'c gadt, en ick kreegh fukken Vrees; |
||||
|
*$>* gramschap;
Hier dacht uk, ial'tiyn , ranghtiê, poötitï poôife
„wel:
Maereyndelijck quacmenfe otn Dries den Boots „ ge- lei, Iftu Man niet ? Keel. LaésJjae'c Ctemen Hy is al voort.
*/»· Dat's goedt
Ghy fytérqualyck med' aen , dan t'iseen dinghen daer
claigen geen Déught aen dóet.
Komc wilt ffict ons gàcii, toy fulkn u wät verblyea Naer ons vermogen , Hul. Ick dancfc u, £?». Datgy die Pfyen
Noch meybt naer te loöpeh gelyck gy voor deièn hept
gedaen,
Ick icgh het recht uyt, ick fal daedelijck van u gaen CrAmer. Neen , ick beloof u Trouvv*gbélyckÈer*eIijcke Mansbetaemen, Pus laet onsPeys œaeckea, en TJr τ Jo κ s τ £ ν Ve r- SAÏlliN.
LlIFCÏ DOET S06I«,
G. OGIÊR.
|
|||||
|
F Ι Ν 1 S.
|
|||||
|
ÖF
|
|||||
|
D £
TRAEGHEYDT.
SPEELxGHEVYS VfcRTHOONT,
Op de Kamer vanden O L Y FT A C Ê
Den iS. October Anno 1677.
BINNEN ANTWERPEN, |
||||
|
fi-»)
|
||||
|
't& BouHair, ,„„e„Jar rt^feci-i
|
||||
|
y OOR-REDEN-
S Oo ons t'gheluçk ghebewt dat ml gheoejfeni"'Ooren
Vervatten onfen Sin :foo beleer niet een VT'forctt Want tpy verfchjnen niet om \em*ndt te vermooren Maer farcken ,foo ons dunch Jat tot de fatck bchowl VVy dienen, om vermaeck, en by geval te leeren
Het gheeA ein Predicant ooc\ ghetren [eggen ßttw''· YV$u^ mer den tpyfen Stoelen een Tho?ieel verheeren,
Maer try in Bosrtigheydt ßaen't inde felvc Vouw, Wy naemen defe ßof,om Traegheyt «yt te belden,
S^iet [oo die is ghejcbiet, maer. foo't ghefchieden k,a£ Jieemt dan de Goetbeyiont hier niemantmeatefcbeldem.
Want arment t'fegghen moet\nietyVPMrs,enlier-van, Den Dichter heeft »yt ///(?, maer niet om te befcbaemen]
Der Menfchen haitâdtngh ,foo hier, en daer geraeckt i Wet voerder als hemiuncktdat tôt Jyn VVenkbetaemen.
De feven Sonden , fyn by hem , hier med' volmaeckt. Dies foo het u behaeghty foo nemet om te fliehten,
£» tnaechf geen ergernis van dat geen argh en meenu
En laet hem oock wat toe de vryigbeyt van Dichten ' Diewenjik'dai Godt atn «ten hem,genarde kent. |
|||||
|
%oX
|
|||||
|
TOT MOMUS
WY ftaen t*u Momus toc, en
willen u vcrhooren,: Want die berifpingh lyc met kennis, en figh ftooren
Die weygh'ren onder-wys, om dat berifpcn lecrt.
Behalven t* on vei liant, duyt alledingh verkeert.
Aen defe ,vande Konft Ë valt niet met al te vracghm,
Die by hun Wys wilt iyn, die lee- ten hun verdraeghen,
|
|||||
|
Va PER-
|
|||||
|
PERSO NA G Ι Ε Μ.
Cofmas 9 Sibille f Claer, Hunne Dochter,
Maeykett, Hunne Maerrç. Tefyn, Steurtebier. Çrtfpyrt > Synen Sone, Speek met den Avonï.
|
||||||
|
in
|
|||||||
|
ΡΕ TRAEGHEYDT·
EERSTE UYTKOMST.
SIBILLE JEU CLAER,
|
|||||||
|
^ülle. ^fj^gS't ali-vtJtfekerjhetgeluck met t'Haeyrtc
vatten ? !Gy fprcecîctheel onbedacht.de Menlchen iyn geen Katten Diefpelen met t'geiuck, alsfy met Muyfèn doen. t'Geluck is Wanckelbaer. den A vont, en den Noen Heeft by haer groodt ver fchil, die Snoenens als een Koningh
Sat volvàn Heerlij'ckheydt > is Savondts fonder vvoo- ningh
En fonder Koft oft Dranck, als inden brant verteilt .- En t'Herrfte noch van al. dat niemant en begeirt k>ie trooft behoefde Menfchen.dan uaet een hoop ver« wyten
Veel arger da» t'yerlies. ί*»«*. lae coften s'u befchyten; J!,le· Hoe fpreeckte foo myn Kindt ?
Uee*. MamadeQortoifiê Gaec jegelijck niet aen, die fiet alleen op wie.
j^u ons Fortnyn verlaet, foo vvil ick t'al verlaeten : En Vyandinne fyn, diemy om d'Armoe Haeten. *eleeftheyt heeft geen Plaetsdaer Arremoede woont, ^m datmen d'Arremoe nooydt gheen beleeftheydc thoont.
!jVat comt het dan te pas beleefthey t t'onderhouwen ? S(Ä7°r Vifleten moet. en Cortifaenea, icheuwcn ' '&. Deught, wordt met deught beloont, al loont d'on- fangerniet.
^oo wie bdeefcheydtpleeght, beleeftheydc oock g&e- ichiec. Cleer.
|
|||||||
|
C/«r. Wanneer ? in uwen tydt?en waerfin vvclcfcé
Steden f , , Dat iulckx de Mode was, is duyfcnt laer geleden.
MVie iffet die my groet ? al ift dat ickie groet r De Beeilen ryen, en de Menichcn gaen te Voet ! la Beeilen ( fégh ick ) vande quaetfte flimfte Vo.ien , Die niet en Eèren,dan, de Peerden. en Caroiien. Onnooièl als ( ick was ) ick tneynden t'was om my : De veele Hoeykens af, dat boogen, die waerdy Schreef ick myn ielven toe ; kk ftreelden in dat ryen jVjyn felvenopgevult, van alle Hooghverdyen , Al wat den Tour bereedr, toe myn gebieden ftont Soodanigh t'vrcién bkeck.en t'lacchin met den Mont. ïMaer ' nu myn Oudersiyn gevallen ! en t' vermogen Van uyt te voeren mift : nu, hceft'er niemant Oogen -Noch handen , om den Hoet te vatten vanden Co.p: Noch boogende Calot, noch heffen figb eens op, Die lianen als een Koe, oft fitten a!s op Kack huys Den meetten alk-fnap heeft nu geen Tongh in't BacK' tutys *
SitiHe Cis Dochter, Ydelheyt. dat gy hier op bepeyir. &«er Was't Ydelheydt Mama, wie heeft hetuvereyft? Wie Koets , en Peerden, en doen Knecht, en Maertei» houwen,
t*\Vacr beter nimmermeer gedaen, dan nu oerouvven« En Vader was het niet die't al te hcfr.gh dreef: Het heught my dat Pa pa te voren daerom keef. Waer op ghyantvvoort gaeft:nufchryrc gny henen Soo^TdeDuyvel fyt, foo weet ..ickben fyn Moeyer·
Het ryen viel α licht macr die de Boecken ögh Dat ν vas Pa pa, die l'vvaer befuchten dien Dägh ! Nu fit den goeden Man vervverrelnn fyn ichmden '. £n ick ben nu als Maert van die my eertyrshulden, En Moeifies plackten, op myn Kaecken,er.de hals, Ick ben het fpot van Stftict, meç lacchen, en gdcb^ |
||||
|
tRAÈGHEYDT. pi
Sao hoor ick roepen , fiet, dat is't paer rmntigh Dier-
ken ; . - . .- Dat nu foo Slonfigh loop, daer was geen meuW Ma- nierken Geboten in Parys oft Iouffron bad'het aen. loa, jou,foo moet,het mee die gfoote maecktfters gac. Sibtlli, Van wie gebeurt u dat ? , cUtr. Van ftraet Grau van geputteï. Sibille. Wat Eerclijcke lied' bemoeyen dat geknuffeld ' En doen gy Ryck ν vaert trockt g'u geen Rapalie aen^ Doet noch foo, vvaerom niet de'felvt Wegh gegaen: Al uw' verdrietigheyt, f die ftaet u te bemereken ) Comt, dat gy niet en doet dan Lny, en lege Werekea Voldvveipery geftyft, met wcderfpannighevt : En Tonder vreefe Godts, dieeerft de Wegh bereyt En inganck, tot de Deught de leegheyt is de Moeder _ Genoemt van alle cuiaedt ·· haer Sufter, en haer Broe- der, ■■'■■' ' . Bw al wat haer beftaet, ftrydt tegen Godt en Weta. Dies is op Luyerdy een harde Straf gefet. Getrooft u, de Fortuyn, gaet vloeyende en Ebben- < Çlatr.Een flechten Predicant en fouder niet by hebben. Ick lachme flap Ma ma, gy brenght my dingen voort Ons Leven in ons Huys bedacht, noch mind' gehoort Gy moeft de vreefe Godts my breeder uytgcleggen Wy hilden Godt, gelyck een, niet een fier te feggen lh ons gelegénthey t. Sibille. Hoe hoorden, gy dan Mis f CUer, Maer meefteudeel om dat, daer die,en dien is. Belanghend' het Sermoon k'en heb* van alle myn Le-' ven ;
Soo vvyen Ooren nooydt aen Predicant gegeven ^ Als heden aën Mama: wat baut dat eenen Preeckt Als hondert wencken Lacht , en duyfent loncken fpreeckt ? Sibille. Dat doet de Welde die de zeden niet canlyden : Maer nu, g'hebt ooriaeck om ioo heftigh niet te ftry- de«, a*e** |
||||
|
305 TR A EO HE Y DT.
Claer.KVeFftaen nvvel Ma ma .ghy dencktten is gheen
noodt ; Een Pocheer fonder Geit die is foo vee! als Doodt. Silillt.U vvonderinval magh een oudeSecrtet gelycken Begeeft u wat te coen : laet Leegheyt by de Rycken.
Chtr. Begeeft u wat te dot-'n J comt dat niet vvd te pas Aen een die voor een Prins fchier opgetrocken was ï Sibille. Al Sotterny te lact te het van defe »rollen Vergeet de ftreelery van al die Loter«bolten. Binnen.
Cher, Dat is de vvreetfte Wetb die immers vreièn nisgh Vergeten datmen t'Lief en d'Ooghe geiren fagh pen noodtcan't derven doen,maernimmer doen ver- een , Pie niet bepeyfen fouvv* moéft nieuvers opek van weten. .MAEYKEN BYKOMINGH.
Maeyken.'XJt Äma, diefènt myrnet dit Spele-vverckjC
1VJ getouw : En met een fwaeren laft. datlonffronw Wercken fou* Tot ilyten vanden tydt. en mceft om wat te winnen. En tot een Medecyn van de venven'e fiorten. Clair. Paer fteeckt gheen Werck in my t'is niet dan Suy ver Vlas
Maeyken. lek daclit hoelouffrouwdaer pock tocgbene- gen was.
Claer. Ift Raetiaem feght gy I.aeff, gy onbehangen vodde Op dat ick opek ah gy niet alk1 dingn' verbrodde ; Want ghy en dient hier niet om datmen dienftver* wacht',
■fcfaer om dat d'Arrtmoe op Straet niet wordt ghe* bracht .·
De I.uyrrdy is Trouw, te Luy om veel te gaepen. Het ongheluck van Staet, heeft liaeghè Maett. ore Knappen. |
||||
|
TïlAEGHEYDT. 307
triatyken. Een Schilder ichilderc dat in fyn ghedachten.
fvveeft,
En dickvvils, daérhy meeft gcbreeckt van fciver heeft. Me IóufffOüvv die gelieft haer felven te bekyeken. Ick vvenfch aen u te fica dat Neerftighey t mocht blyc» ken.
Daér's Werck »ickheb het myn , en daer's een Stoel fit neer,
EnWerckc. oft, Wercktcniet, ick heb gheen laltea meer. Sume».
CW. En oft iek proef ien oft het Wercken my fou Han-
den , Den droes die lächter om, ick Gen het aen fyn Tanden Daer leyt hét Helfen ghetouvv, en oft Mama, wat kout :
Van Wercken. myn gedacht is al te vvyt geftout ► Om foo verachtelijck het lock . van Werck, te drae« ghen,
Een die figh t'Werck gewent, is noöyt van t'Werck ontflagen.
Maey, Maey, Maey, com hier Maey MAEYKEN BYKÖMINGH.
**'yl**\?X7 AtifTer .
vjitr. V V Maeypas'top ^"'yktn. De Maeyen is η Kaes. en Water in η fop.
Omdat ick dienen moetfchyntMaeyken veel te coileti Dat Maéyteheeteni k'wou dat my een Maeye-uiaa verloften ,
*ïyt dat veracht geflacht van Maey te moeten fym C/e«··. Dat Vagevier ontlaft u van eeft meerder pyii Wat fout gy met deManöft Man met u çelycken i
^«yke». Ghelyck ons louffrouweïck anderen itaenbc« c kyeken, 'e«r.Màéy,Maey,MâCy, *"j*«fc Glek,CleJr,Ckk, Ci&r.
|
||||
|
3c8 ÏRAESHEYDT,
Cüer. Gy Hóllc-bolle uaéer
Ratp daer myn Kuffen öp.
Maeyken. Wie wierp het daef Om* verr' { Claer, Dat roert u niet, raep pp- AUeyken. Een die'c daer hetft gefmeten
Dat die het fel ver raept
eter, Gy b'hoeft dat niet te weten Hceisgenoeghals ick u feghraep op,ick wilt.
Mttyken. lek niet, CUer. Jckwil, Matyktn. I ck niet. hoe veel, dat dat vericbifc
Claer. Ick fegh noch eens, ick wilt
lâaeyhtn. K'heb anders voorgenomen Gy moet het ièlver doen, om c'KiuTen ielver comen.
Cher. Ghy treckt myn Ouders hiicr, en Koft fteeckt io »* Vlee'ich,
■Maßen. Die dienen wilt en heeft voor Koften huer g-el1 Vrees, Den Loon isaltydtvppr.de goede dienders vaerdigh
Het Peett is wonder ilccht en iir geen Haver weerdig'1
Cher. Wel dient dan foo gy moet,' toaeyken. Ick dien gétyck t'behodrt> c/4ir.Raep dan myn Kuflen op
Aleeyken. Geftoort, oft niet geftoort- K'enlal't niet doen ick wil u buy.ten leeren temmen.
Des Somers ftoven, en des Winters willen f wemmen »
Is ongelijck aen tydt.
SIBILLE BYKOMINGH.
CUer.lL Λ A ma. Ma ma, comthief?
Maey. IVl Ma ma, Ma ma,
Sibille. Wat tier
Isbyutweeï .
Claer. . Ma ma, ten is niet om te lyen !
Ons Maey is onbeleeft, van d'aider-ftoutfe Pry«1·
Sy wilt myn Kuilen piet, op raepen, fegbt Ma ma> ^ |
||||
|
TKAEGHEYDT. >0ä
. . κ dat haer Wcrck niet me ?
ÏfUe· WelMeeyken,jae,jae,iae'
*«ƒ. Maeykenilonffrou had' fy dat maer willen feWen *
Geen oogen-bhcken had* hctKuflèn blyven legden *
Den. nseiiivanMaeyken, daeromlooptick dooreen
Vyer, Oer; Ma ma: fy heet my Gieir is dat oock een manier
van Meyftns Î ben ick niet die ick eens placht te \^Ün Wat moeyt haer onien Staet, oft hooeh, oft kœb e*. reien .· b s SitilU.i>wAcr goedt dat gy, en fy, maicanderen wd vcr^
Mondt, Demoevelijckheydt is t'Huys maeckt weerd' een ver-
khewond' En b;enRbt onsongeval met fuchten myte voren Bi»
M*yh». loufFrou Claro, vvy fvn op een manier geboren " Op een manier Gedoopt : verwondert u dan niet
Dat ick de Maey,en Cleir, faein vande Vunte ihet.
Uaer is het groot Proces nu inde iack ghehangen >
c} Gheeft haer het Tüuffen." Mw.Hct » myn mcynin^h niet bet KufTen.my te landen '
Maer draegbt het op fyn Plaets. ö *
Λ; , - De plaets dat is ufchoor.
tn Wercktc nietuyt luft ten minften werekt uvt noor
W«fr. Om dat Çanalie eer, noch goet verlies en vrcefea * Mieckthunontemmelijck , VykA*% n. °m dat <*e Weeuvv, en Weefen ,
£n dienftbaere geflacht, meeft dees verachtingh lydt -'
uaerom wort d'Hooverdy oock dickvviisgecaftvdr?ï Want Godt die laet hem Vriendt van Arm en wcefea Dtycken. Maer maeckt den Hemel fwaer tot ingaiick vandc
Kycken.
En neemt dit, niet op u, dat ick u dit vervvy t, «aertrooft u oock hier med' tervvyl g'oock Anem C/fler Arm iuw* . binnen. Α& arm ?arffl* «α* arm, vóórboort met
|
||||
|
5io TRAEGHEYDT.
Oft t'Kuflen làl ick in u motü^h Back- huys !appèö
lek hou dat inde Hel de A Ider νvreetfte Roe Is datmen het gebreck \ ervvyt van d'Arremoe. CHRIS Ρ Υ Ν STEURTEBIER
BYÏOM1NG H.
ChriJpyn.f^K Claerc claerheyt fyn u poelèlige Handen
v/ Tot Wcrckeo nu gbeftilt > gfay vlight aiirf
liefje banden·
©ft weeft een aerdigb Net tot Cupidos gerief BevaH'ge nooyt veriaet : de Wcrelt heeft u Lief. Oft moet den Hemel felfs, hier comen u te ftreekn } En ift u niet gfenoêgh de Menichen med' re deeleû Van de genatden die den Hemel aen u gaf j Is Menich te nedei igh f oft ift: een Menleken ftraf Dat uvve fchöonheyt a's Godinne corcn verfchyneö i Ende gebeden vande Minnaers laetverdvvynen Gelyck een doeffè fmoor die doiTer Vyer verfticktf Al vvaer fbevvorp", en't Eynd'om vvorltcldc» enoO1 fchrick. ·
Me louffrouvv laet uvV gunft der Menfchen niette*' vaeren,
De fchöonheyt is bepaek en duert maer vrey-nieh IareP' Tervvyl gy dat beut loo Gjunt, tervvyl gy meiighr, En deylt een ander, en ufelvcn vande Vreught Dieden verloopen tydt can vvenichch, toaer niet heP' ben. w
Eet op het Vfetck alleen, van't Konftigh Spinne WeP
ben, ft»:
Daer Menfchen conft vOor fvvight,want nïèmant bec
ter ir. : ιβΊ
Dat Werck ( hoe vvyfe Mehfch, ) ghevrocht ghelycK
Spin*. * {Φ
Niet tegen ft aen de. vacght ooek fonder acht een Mey*
Al dat gev veef te niet : dea tyd{iact fyue icyfen ^ |
||||
|
TRAEGHEYDT. 3u
Die gaet noch lheld« voort, dus wat aen tydt bekleefc,
Befteet dat indbti tydtï die weer doet, doet beleeft. Sy fwyght.
Heeft lo'nffrou da» de fpraeck veiloren ? om te vryen > Oh lwyghd' op trotfigheyt ? oft iwyghd' om Luyerdytn ?' K'verheylch een ftael daer van : ick bid' u fytgeuiéyn £y groote, groot te iyn, en cleyne, by de cleyn, Öat baert wel leventheyt : dus defttgb uytgeiprqk'en Men magh gheen grooter Vyer als naer de Keücken ßo« ken.
Indien gy trots fyt, foo verclaert ü oock voor Sot, Het is weliftatigheyt, dat jemant dienet Lot. Tót booger Aropten treckt, figh hout wat veel verleget * Om al de Weirelt niet op fynen halsgekregen Te weiten met een Woort, myn Heer die beeft belet. En dat een gróotiche Vrouhaer felven oock ibo (ei Gelyck een Pauwe pronckt, met bondert argusÓogcn Dié Sotti»heyt die moet de Weirelt al gedoogen. Maer fonderStaet,öft Geit,danlaes, ick hebt geweeft 3 Dat is de Duyvel, inde Bors' en inde Geeft. De Spraeckeloosheyt can içk daer van niet bcfluyten einer. M'ishaeftgévounift,inde Vier-icbacrvande Guy« «, , te"» . ..
^"rtjpy». Die llagh is goedt. dat treft, en hebdymeer vari:
... dat~>-
Soo riebt in plaets van Geldt, t'verftahtïmet hayr gevat, '.
Dat ongelijck veel meer vermagh als ryeke Schatten.
Gy iyt foo flim al ree gejijde de öu'deRatten
Die al de liftigheyt der vallen fyri bekent.
Gy hebt u naer den Aerdt Yan't fpreeclc- vvöórt haeip
gewent, _ Die Luy is, die moet Loos-,,iyn Ua':-pk Rekel moet wel boos „ fyn _ Die't Vrouwelijck Geflacht met lyne Tanderi fleurt C»»·«/· Met Oorelof k'en heb u vodden niet gefcheurt. u-t ^aer *°u ^ yn eD Sy moeft die weder lappen*
Cbrif. Wy fuHen noch cieyn Biert'faeni uyteen Vaetjen/ |
||||
|
Bis TRAFGHEYDf.
Want die η crygen fa] voor vaft bciluyten Moft
Dat goet Bier koftelijck is, tn Water niec en Koft.
deer. Watfyde vooreen Aep i Chrif. Maer half een Baeviaentjeti
Noch Vi<ch, noch Vleefch· ick ben.cen Snaeck, een Cor-
tcfaentjen,
Een Manneken met Rapier maer nimmermeer uytquaet Aiieenelijck oin dac t'Rapierken my wel ftaec, Niet êegenftàende, dat my dickwilsis verboden , K'heb d'Banden van*t gherecht oock menigmael ontvlo» den.
Die my wel op het dróogh wond' fetten om't Rappier. Die lbo den Adel coopt,die ftaet het feker dier. Oin voordcr myncn Staer. my Iouffrou te beleien : lek, ben een Lanterfant, die meeft Poëet wilt weien» lek Droom, ick Nies ick Hoeft niet dan Poetery, Met Oorlof, dat ick't fegh, myn Camerganck daerby. lek ben vol» vol, jae meer, dan vol, totoverloopen , Men fon'er my om het Vel af willen ftroopen Dac ick lbo vól Tan Gout, als vol Poetery ftack. G y Werckt te cloeck Iouffrou, ey hout wat u gemack ; My dutickt niet noodigh, om u daer toe te verlbecken ? G y fout de Lombaert idunckc rnyj daerom niec vervloec- ken , ι
Al fon al t'Werck van t'Lant, daer moeten blyven ftaeo
Tot dit'erh"t verloop fou worden af-gedacn. Clan. Gy achc u een Poëeti ■Ch<-if. Ten dien ft, <CLer. Geen flechten febbeoi
Maer beidt u oock niet in een flechchoofc voor te heb«
ben. Poëet ?jae wel Poëeti al u Poëtery ,
Bt-n ick Ovidius beftaetalleen uyt my,
Gy hebt met voordacht, en mnTchien met lange tyen
Een voor worp, oft een fchecs, ghemaeckt omföotC
Vryen : Om met een fchamperhey t te feggen dat gy wilt.
. Onnut
|
|||
|
TRAEGHEYDf. . $i$
Önnüt is de Poëet die 100 iyn tydt verfpilt :
En voor fyn danck , behack, mee voorder ι dan ecu honds,, rot thrifr. Hoe Pegaius Fonteyh verandert in een ftrondts s> , Kot! ^Vaer fyn de Saters, tvaer.waer Pegafus u Hoeren »
Slaet Vyer uyt uVe Rots, voor die de Key bedroeven Dicbeyd' u heuvelen aenbidden , en van't Nat Dat d'Ipocrcne ftort, noch Nucht'.-en loopen Sat. Hebickmijn Leven meereen lachcer hooren fpreken [ Men fouvver Trooyen in den Brandt om vvilk η (teken. Die Ïebus Zetel lbo tot ichanden mae'ckeniôuw. O negen Vrou geflacht gelaftert, door een Vrouw ! Vàn Öoren nooydtgehoort, getart, noch nooydt begre« pen ,
Gefongen op Mufieck, noch met Schalmey gepepen. Icf4 loop by Pliito, en ick main hem op den ipyc Dat hy my iegnt,wat gy voor een Megeraiyt. Binnen'
Claer. Ick crygh onftcltenis want dien ftouten quand:: „ ''s :
Gelijck aen iyrie Tael : en aenfyn gauw' verftant „ is De iélve, jae de lèlfi die my door min bedroogh En on.bekcnt, och, och, met t'beite henen vloogh. Nu heb ick't fpa berouw j dat ick hem niet en trachten Te kennen : t'ismijn fcbiilt, dat ick hem loo verachten. Wijn Minnaer wel gekleet <· maer dees' een lochte floef, My deed't miflehien uyt lift ?de tvvyffel maeckt my Droef Binnen'
à TWEEDE ÜÏTKOMSH
SIBILLE COSMAS. Sibille, tTTT Aer gaetgy weer naer toe ?
tefmas.\ V Ick gaen een Lochtjen raepëfi Om dampen uyt het Hooft te weiren.
|
||||
|
1U TRAEGHEYDT.
Slbiil*. Maer te flaepen
Schier dagelijckx tot de Koft op Tafel wordt gefet
Maeckt dat geen dampen-'doet datnergensaen belet? Cofmas, Watibu ick doen ί k'tn weet geen Handen uyt te fteken, Tot voordeel., oft tot wiaft. Sibille. Dat fy η maer Manne treken Op Luyerdy gegrcnt het Werck waer haeft bedocht
Voor jemant, die.maer Werck met vlytigheden focht. Cojtnas. lek ben geen Werck ghewent als daghelijckx te fchryven
Sibille. Ten mir.ften hebdy doen in Huys oock moeten blyven , Nu datelijck op ftraec foo ty de Koft in't Lyfi Cojmas. Wat iou icK t'Huys doen met dat dolle Koppigfa Wyf ?
Sibille. ïnu ben ick wyf, nu meeft mijn middelen fyn gaerj vliegen,, En had' ick niet de Kond gecoft van te bedriegen Daer waer noch Bed' noch Stoçl, dat ghy behouden hadt ;
Om op te flaepen oft te ruften met u gadt. Cojmas. Een coftelijcke Vrouw vergheet datfy'c verqui- rlen. t'Sou my ontfchuldighendat myn Schuldenaeren vvi· ften,
Dacde Vifleten.en het fptlen, welaenons Op eenen Nacht gecofl heeft bondert Pattacons. Süilie. Wel waer corrit dat te pas wat wilde daer van fpré- ken i Moet jemant naerlyn Staet hem niet in laften fteken ? Dat t'geen manieren waer, k'en had' het nietgedaen. Cojmas. Het is oock de manier, dat Vrouwen moeten ftaen , Ten opficht vande Mans, gelyçk alsOnderfaeten > JF.n doen niet voorder dan de Man wiltdoen,en late", .Stuft»; Dat donder,!, Viouvven, boort 1 wanneer gy knie- ën moet i - &["">*: |
||||
|
TRAEGHEYDT. 515
iCufmaslVt Man die is het Hoofc,
Sibille. Dc Vrou die is den Hoec Soo ick den Text verßaen , ghy foeckt, en cent niee
vinden »
De reden van't verlies ,en oock van al ons Vrienden. Een die fyn goede gemiit, wordt iaern op eenen tydt ( Soo veel verftaen ïck'tmy) lyngoedt en Vrienden quyt. Cofmas. Soo veel verftaen ick't oock dat gy't op my wilc lchuyven.
Sibille. De Broeck heeft veel refpeéf., ten opGchtvande Huyven. > ,*
Mijn Heere f met verlof) gy waert een Lanterfant s
Te veei, van Lnycrdy, oft weynigh van verftant, Hetgoet bepeetert» duf, en rot,en ganich bedorven , Hetgoedt (lont beter in het Pack-huys i'00 verftorven Dan te verhandelen : oft moeft rhicn per Ccnco winft. Een ander, tuffchen dat, had' thien-mael voor het minft Het goede, tot Geit gemaeck t, en goedt voor Gek ver- kregen : Tervvyl, u vaddigheyt gingh d'Arremoéde tegen. i En op't Cantoir en ift oock niet te wel gegaen. Gy treckt η anders làeck, maer eygenfelden aen. ί En dir is Traegheyr ! dat vvy van ons eygen ihecken1 Een min biftier, als van ons Evennaeften maeckea lek ben een Vrouw ! maer die feer lichtelijck begryp , Als Herman flnyten wilr,foo roert hy oock dePyp, Die grielen vvilr, die moet lyn Handen meeft ghcbrnyc« ken.
Die met de Knieckeren , vvihKnieckeren, oft ftuyeken } Moet rap van Handen lyn, oftièker opde icheut : E«n flau Trompetter ipcelt altydt teut reut teut ceuc Cofmas. Gy fyteen Vrouw, Sibille. EenVrouvv: Cojmas^ EenVrouvv 5gy contpaffereii ;
Is Slange Vieefch bequaem omdappsr te ouirgeren ,
£en draeghma is genoegh 2 want tot het ivveten gaec- , ' X, 3 Dc |
||||
|
3iif TRAEÖHEYDT,
De krachten van uVleefchhoogh boven medridaet/J
lek f'weedc van u ce fien, Sibille. Soo volgens u gekaeckel
JE ç waerde maer Doctôor, foo waer ick häeft Driakel :
Jae trots Venetien f Ctjmat. Het ganfte lit van t'Lyf,
Dat is altydt gewceft de Tonge van mijn W'yf.
Sibille. Soo gy geen Sebol iyt, en lèhepte maer Coragie,
Jck can behulptaeui fyn, en wordt maer Jan· poitagie: Daer heb ick wel geilen. , wat dat de Tongh vermagh : En dat een gantfche Stadteen hoop van. Sotten lagh , En keurde meerder dan geleerde MedecVnen» Men keurt niet lbo men is, men keure maer ioo me lchynen , Çofmas, ü innrer is te wel bekent door heel de Stadt,
Een eygenaer verheft te veel, Sibille. _ En waerom dat f
Cojmas. Ë1 watmen niet en kent is lichtelijck groodt te
achten : Dat can de Leughen voor een hoog<-n Prys verpach- ten : Wegh, wegh, mee Eygenaers, wantiifer eenigh dingh Dat goet is, het moet iyn van eenen vremdelingh. Ì Ë E Õ Ê E Í Â Õ Ê O M I Í G H.
Matyken.-r En is niet moghelijck, niet|moghelijck te
JL ' lyen ! Ten is niet mogelijck ! niet rnogelijck te myen , Hetqncken· en gekyt", het vlöeckcn,én getier , Het (timpen, en gebeir,en t'gêen dat geen manier Van Dochter en geiyekt .■ oft t'moeften vuyle Vlaeyen» Gegaete Noten fyn, oft afgekeurde Daeyen. Het isonmogelijck, onmogclijcfc. ick fegti Myn huer op, en ick gaen foo daedelijcken wegh ^Sibille. Wat ïlitir weer ; Mkeyken, Het felis, cec luve Laet by hoopen > Da<*
|
||||
|
TRÄEGHEYDT. 317
Dàer is den Hufpot, fchier al't Sop in'cVyer geloopén ,
"Terwylick tappen gingh ; ick feyd', ey Ionffrou Ciaer Terwyl gy fit aen't Vyer, ick bid' u, üet daer naer. En als ick weder quam, foo vond5 ick, och wat rampen ! liet Vyergheheelverfmacht, deKeuckcn nietdan dam* pen:
Eu dacter inde Pot noch over bleven was., Was, onbequaeme Koft gemengelt met het As*. Ick feyd', hoegaet dat fco ? en louffiou by te fitten ? Wat léghde vuyl Slavoen geboren yan gelitten, Van Boerecluyt gefmeet, en ongelyck Gedoopt- Wat is het wonder,dat den Vleeich pot overloopt ? Soo Iprackiè : ben ick hier gheftclt de Pot te vvaecken £ Gy fout u ièlven noch een Lyf wel connen maecken Om doen gtlyck gy moet, want ick heb veel gedaen Dat ick het fpringen van het Vyer noch ben ontga :i 1. Cofmas.Eevi vvyle Dochter rnaeckt > indien men han bc- trouwe , Een voor-beidt vanhetHuys, nïaer Dochter-fyn,ofc
Vrouwe, Heeft ongemeenfehap, want een Huyfelijck befiicc
B' ftaet in zeden vande wyfendc manier.
Sibil, Wat feghdei Cofmas. Dat gy rooeir u Huys wat meer betra.chr.en. Want toen gy Dochter vvaert , een jeder inetjny seh-
ten : By Gek,en vvaerdc faeck. die ico een Dochter kreegh„
De Dochter die was vroed*,de Vrouw' die 's nu ïee'gb.
Sibil. Leegh, leegh„ t'vvaer beter Sot , want leegheyck volden ftraffen
Cofinau Dat heb ick wel beproeft, Sibil, Het fchynt reet ai o blaffen: Dat ick daer ichult van ben, nochtans*.....
Cofmas. Wy dey^en ha'f, Siiil. Als myne Koe gelight foo dey'de meel; v.an't ï'aif.
Dat heb ick ooçk beproeft, want ais'c de· Mans ver ·
ejuiftea » $4 %;
|
||||
|
S»S TR AEG HE Y DT.
De Vrouwen hebben Schult, het fyn al Adamtfretri
. Dat Brffelijck gebreck enfal hunnooytontgaen. Maey, Nu Iouffrouw maeckt het cort ick flaep vvaer dac ; ick itaen , Sibil. Gy ilaept al ftaende gy behoeft geen Bed' te coopen CL ARA BYKOMÏNGH.
- >
Claer.'K S A ma , Ma ma , de Soegh is met den Tap gaen
IVi loopen i. Ons Tonne befte Bier loopt vaft ter Kelder in.
Sibil. Hoe foo ? citer. Dat weet ons Maey,
Maey. Dat valtme daerin'tfin.
c'lswaer, want met'er haeit, naer boven op-ghe-
clommen . Soo ben ick , met den Tap, noch in myn Handt ghe-?
commen. Sjbil. En vvas den Hufpot dan u meerder weert als Bier ? Maey. K'»n achten weerde niet, ick letten op't getier Vatïonlc Iouffrouw Claer.iy fchreeudealsbefeten.
Cofmas. Het Bier verloren ! en het Allen in het Eten ! Hout dat niet Aerdigh Huys f
Sibil. Loopt Maeyken ftopt de Kraerj •^ B-hout noch datier js.
Maey. K'en fou daer niet meer gaen : Maer recht ten Huyfen üyt.
Sibil. >'.-' En foo Bier myn verftorten i Ick ial'tu aen de hner tot eenen ituyver corten
Loop, loop u aider- haeit.
Mat% Als ick't betalen iaU "Het Bier loop met gdnack,
Stbl. Dehelft.enisnietaJ, Spaertjet,
Maey. Oft jet.oft niet.datcan my niet verichricken, Sibil.-.Ghy iuk het Bier ghebreck yan.Dprft nochliggen -■■ iticken. |
|||
|
TRAEGHEYDTi £i$
Myn Dochter gaet eens felfs , , .,,
çiJr. ι. HoeickMama,hpcick?
Een Donderflagh en maeckt geen eyfchelijcker fchr:clc
Als dat verachten woort,
SM. Maer gaet als' t moet geicbîedcn Want Maeyken wilt toch niet .
Ciaer Ma ώ3 k'en moet V. Lieden
Hier in niet g'hoorfaem iyn.-een Dochter die ont·
Haer fèlfs, ν vanneer fgebodt is buyten haeren Staer·
Die vuyle Meft-back ,' derft u daer in tegen ipreken En ickiou moeten doen? .
M»ey. Waerenvvybeyd'bekeken
Wie fou de Meft-back fy n,ott ν vie een tobbe Dreck?
Cofmas. Maer Vrouw dat jonck gefpuyshowtoxet het Bier de geck Loopcfelfs, Sibil. Ey lief loopt gy, Cofmas. De Vrouw moet datbewaeren,
Ç^er. En niemandt als Pa pa, heeft beft van Bier ghc-
vaeren,
Cofmas, wei vuyl Neus is u forgh van t'Huys daerom te min ? .
Claer. Tet, loopt het Bierin'tlyfoft t'loopt te Kelder m.
WatiiTeraen verlangh daer is al meer verloopen?
Cofmas. Men fou . om foo een fteeck , uaen den Torck vercoopen. Biw«. Sihil, Gyipytigh' vol verwytu ftraf is nietten endt,
Claer, Ma ma, ick ben van jonckx de fpytigheyt gewent ; Sibil. Soo fuit g'u lyden met u fpytigheyt vei draegen Onweer digh datter een u Lyden iàl beclaegen. 'Binnen.
$i«ey. En tufTchen bcyden loopt het Bier al Maneken pis
ciaer, wat is het wonder daer foo vaddigh Meyien is. Sinnen,
Uni. Wat is het wonder als de Hoofden hun verlaeten
Pp fitnpele beftier van huaac onderfaetcn >
._t - Das
|
||||
|
po tRAEGHÉYDT.
Dat alles qualyck gaet, een Schipper dic't ver{faet
Wanneer het onWeer maeckc, betrouwt op ghceneft maetf
Maer voeght hem aen het Roer, ick weet daer'van te ipreken,
-Ick beb de Neus wel inde Schippers Roef geftefcea: Het »act pack op met my, kk tracht oock naer ghe- mack,
Älfoiiw ick Leven op gemeyne Bedel iack. Binntot D E R D E.UYTKOMST,
ï> É Ρ Ï:N STEURTEBIER
jf.'cl twee Krücken gaende, als volFlerecyo,
CHRISPYN Synen Sone.
tevyn. Τ Ck ken, ick ken u niet.
CbrijpX " Myn Vader wilt het hebben»
Dat ick myn fchult beken.
ïepy». O Vagebont, ô Sebben,
Chrifp. De droes die graet daer uyt want Vaghebont , en
Sebb* '_"' Dat raeckt maïcarideren, gelyck het vloeyen t'ebb' Téfya. Raboiit ey «ie .l ey me ! gy lult dat noch beclaegen
Ten is geen conft , de Eer van Dochter me te draegen Ey, ey, ey me, wat pyn : gy Eereloofe Guyt, Enquetft gheen Dochters Eer, oft maeekter van u Bruydt. chrifp. Wat raet dan-voor de Koft J
Sepya. < Gaet volghtdeDantop'thecketi
Men magh nooydt met de Ziel, maer met het Lyf wel
gecken.
Gaet fleypt oock i' Arremoe terwy 1 α traegen Acrde Verluytnt de nutte Koft. chrifp. E η als ick vvacr gépaert ^^ |
||||
|
TRAEGHEYDT. 3*i
Soo vvaértnoch flimmer, dan, voor twee te moeten
ibrgen ? Xtpyn. Ghy hebt geen rekeningh te geven oydt van mor- gen» Indien gy naer't Gebödt des Heeren immer leeft : Dat is een Gratie, daer u niemant fchult aen geeft. U vvercken die beftaen in lege Sotternyen» Die gy tot u verfchoon noch noemt Poëteryen .· Vol Straec-clap.en gemoeytmet Hannen en met Lys2 En in u eygen faeck en fyde nooyt niet wys. Maer fèght my, in het cort, hoe dat met haer gheièhie- deni? fhrijp. Ick leyden haer ten Dans : en in myn gunft te bieden , Soo Icheen fy groot beval te hebben, en ick gis Dat's een verkeerden, en metmy bedrogen, is Want hondert Heeren , beb ick naer het Hooft ghekre» ghen, ïepyn. lek ben met ibo een Spon ten uyterften bedegen Myn Heer ! t'is wel myn Heer,
Chrifp. En wie can uyt den fchyn Bekennen wie dat kluyts, oft wie dat Heeren fyn ?
Ick coft ten minften als een Ezel oock wel neyen. Maer d'Edcl achtbaerheyt die heb ick ondericheyeii En met het Borgerlchap myn leven niet gemenght. Wie t' Adelijcke Ampt tot cleynigheden brenght Doet qualyck, en verfterek t, de Muyters, en de Gay- ten , t'Ghemeente fonder Hooft can nooydt jet goedts be, iluyten :
En elck is niet bequaem om Hooft te connen iyn. ïepyn. Maer jeder een die acht fyn Hooft, ghy t'uw, ick't myn : Bequaemigheyt dat valt,alsTeirelingen keeren. Chrifp. Svvy ght der gemeente Keus,is al den wil des Hee- ren , Sepp. Swyght,' fwyght» aen Vader fwyghc? och dat ick niet en ca« Myn |
||||
|
fit traegheydt:
Myn Kîntcaftyden ί cy ί my ongevallighMan!
Dacr, Guyt-iack, dacr, en can ick niet naer myn be.·5
lieven,
Het is gelyck ick magh, Smydt de Kruck naer kern? Chrifp. Hoe Vader u t'ontrieven,
Door fcheut, oft ongeluck, vvcl jemandt t'Been ont-
viel : Wie wierp foo roeckeloos iy η Been ooyt in de griel? 'Vtfyn. Och outheyt î outheyt ? och 3 vvat moct ghy le et gehengen f
'Chriff. Het goedt j enquaedt, beftaet in Kinders op te brengen, Een Sône. jonck, en vvilr, en fonder vreefe Godts- Alleenelijcic den ftyl van Mode, en van Trots GeGen, en ingeplant en anders niet betrachten : t'Syn dvvaele Ouders die jets anders ooek verwachten. fepyn. In't geen iy qualyck doen, thoont üac ghy vvyler fyt .· En volght hun weldoen naer, nu haeft , nu haeft, t's tydt, ,
Myn Sone langbt de Kruck, een, can het tyiniet
Schraegen , Chrifp. In't goet.' Vcpyn. In't goet, chriff. > ' Hout daer,
Ïtpyn. Hoe hebt het dorven vvaegen {
Dat gy die Iouffrouw foo tot lchanden hebt gebrocht.'
De Ledigheyt die heeft haer Dochter haeft gelocht ! Cfoifp. Ick gingh alleen maer om't ghefelfchap te bekyc- ken : Een Dans-feeft foo vernaemt gehouden by de Rycken. En , mits ick van Parys een hooffelijcke dracht Hier ongeflen, daerpm, meer als gemeen geacht A en t'lyf had' : dat my had' een Edel Man ghelchonc" ken ; ,
Om jets voor hem gedight ,dic aen fyn Oorenclonc- ken. Cfi:
|
||||
|
TRAEGHEYDT. jä|
.Oft ick Homerus oft Virgilius had' gevveeft :
Soo vverd' ick med'geacht als jemant vande Feeft Ίη da.t geiclicbap, maer ter middernacht, men rieper Een Sterre met de Aeirt i op dien roep ibo lieper t^Gefellcbap heel verffróoy torn nàer de Steer te ueri, De vele naer den Hof, op Solder, en mefchien Dat ick vandefevvas.'.t'icbeen lchrkkelijck te mae- neri ··
De plaeghen van ,het Landt, vvant t'fyn des HemeJs Traenen , ïtpyiK Oa t'Menfeheh'jck geflacht te thoônen dat de Roe
Gedreyght wordt .· en dat Godt de boosheydt vvordc te moê. Chrifp. Toch even wel ick moeteen arider nietbeljegetï,
Ick coft een Dochter. t'py». Maer gy coft geen Godt bedriegerj.'
'iWas Eereloosgedaen, en buyten Godt, en reen.
Chifp. t' Is waer / maer even wel fy waffer me te vrêea
frpyn. En daerorn Troutiê ; hebt ghy beyd' de Sond' r#>
dreven, Soo can Boetvaerdigheyt de Sonden oock vergeven.' Chrifp. Toen fcheenfe Ryck te iyn en mi loo iiTe kael
Soo kael, löo kael, ais ick, en dat ick u vcrhael Is maer dry Maenden oude, ïepyn. Ick can niet wel'g'eloovenf
Dat jemant lou het góedt^an andere ber'ooveri
En dathy felfs gebreck foulyden, t'is maer fchyn ! D"e duyvel beter Arm,' als felver Arm re fyrij Gaeter een ganck op aen , en,(is met d'Eer de fchaemte' Niet al te niet gedaen, fy lal om de betaemte U kiefen voor een Man. Chrifp. . AVat-föuic?
tepyn. , Arme Sor, ι
WatfyndefchervenvvéeriPvan eengebrokenPot f
Chrif.Httiseeri fpytigh Hooft-teftisgeen ürgeleden
Dat ick haeraen fprack met'de mmnelijckfte reden lü myn verftant bedacht : maerfy gaf geengehoor; . ;; · - Waer
|
||||
|
3H TR AEG HEY DT.
Waer op ick, haer verweet, dat fy een rechte Sloor. .
En Luy , en mottigh was, en onbequaem van Han-
den : Het befte van ha« Lyf", dat was haer Tönghen Tan-
den , Soovielickuyt,
Tefyit. Mefchien en heeft iy niet ge Iet Wie dat gy vvefen mocht »
Chriff. Dat Kleet is langh verfet Ter Lombaert, het can fyn dat fy my njet en kenden.
Wantickben nu gekieet met draden, en fvnenden-
Maer fins is haer, Fortuyn, en myn, te wyt gegaen.
ïtfyn. En in dry Maaiden ty des en ί braeckt haer nooydç niet aen f . .
Gbifp. Een Diefis altydt bloo : vermits ly Rycke Lieden
Doen fchenen, doch ic% lal rny niet van haer ghefchie-
Dan dat ick uytgemaeckt fal worden als een Vlugh :
En comen t'Huys met een gebaftórieerden Rugh. Maer nu fy cael is weet iek niemant niet te vinden Die dat fou voor haer doen, gheen Geit, oock gheene Vrienden. , . : r,pyn. Haer Vader Cofmas fou noch heugen jonger Iwief
Soo gy u Vader noemt, maer Pepyn Stortebier Want Pepyn Stot tebier, y vas foo bekenden J ongen Ak heenen droegen, van die over Straeten gongen. Chrifpyn, gaet vvederom en maeçkt u faecke coru CO SM AS BYK OM Ι Ν G H.
HIercomtbaerVader,net ' ' · vj
Het Bier dat jsgeftort
Den Hafpel is verbrächet Spinnewiel gebroken De Stoelen uyt de leen·, «een hout om Vyer te ftokeo Geborfte Potten, en de Schotels fonder fpys Oeh oude Arremoe hoe maeckt g'ons fpaede wys ■ Maer t'left gedenckt α>γ bejt, van dac vetiiwrit s*r |
||||
|
TR AÉ G HE YD T. 3,^
iepyn. Tft rnogelijck de Man comc daerom fdver tier *
Gy kendt wel Storiebtcr, Vricndt Coimas, lan«h K«. Cefmn. Vnendt feydt hy, en de Droes die magh hem ber-
waertsfenden ! . Jae,droes. oftlyngheflacht: vvancandersniemandt, |
|||||
|
.. Kan weten van ons Bier : fis heymelijck gefcbier
Hoe canmen Menfchen clap bedccktelijcker mveti Dan inde Kelder ζ Can, dat achter Straeten ryen ? Gy fpot. ' Fepy*. Oft ick, noch gy, van Steurrebier en »ift '
Gy cont Onnoofcl iyn .· u Dochter heeft gemift %
cojmes. Neen, c'v vas myn Dochter niet
ag« «. d™, my skssssssö
Het was ons botte Maert, «Men»
^?"· Het was u Dochter Vriend»· *
.<*ƒ»«. f Is Onwaerachtigh, maer ons Maert beeft £
Kiuaieaï, r . uua Enmetdiefchabelaft,
γΓ:τ,μ . Eypgbtdatjemantelder.
K'Jier 'V qUam y meCden TaP«°ch.uyt de
f,'f c'W£ls °P de Solder, ey, naeyt my geen Ooren àÎL CoÇmM. Dat paft, men lal om Bier op-L·1"Li£l ", *»*™*m delerre met de tiggfigfe Als dat l'y dienft baerivaSj .
^*?1?' „ IsJtdan α Dochter m>n C^-.Hy graed'al Wonder veel, en onder veeK « ieÉ
■*£!%*?** r,epfe'en fy vvoa "aer haer SSKSÏ
ioortn)my PnedaHÊbeene Iouifro<W> iryrdc*
/*?»ƒ«*. En çoœt dat uyt u Soon { heeft die u dat ghefcer ? |
|||||
|
5*5 TlRAfcGHEYÖT.
Hy iieght,ofc t'iseen Gaft vais vvonder cleyn biïc&eet;.
Binnen,
fepyn. lek heb , het wel ghedocht, rnyn Soon dat is eea Hansken , Die Iouffrouvv, uyt de Maert ? en kent, ick hou} een Gansken,
Is by hem Vrouwe Menfch, foo wel als al't geflacht En noch wordt mynen Soon voor een Poëet geacht Daer eömt de wyfe-bol, CHRISPYN BYKOM1NGH.
Chrifp, |""% At gaetmet floeckxe gangen.
i_y Ickben wat opghelchick* om betet t'wilt te
vangen. Ick heb daer in een ftuck van Spiegel, wat gepronckc My dvinckt dat ïouffrouw qock wel aerdigh my be« Iórickt ! i En foo d'inbeldingh, niet en comt om te bedriegen »
Sy fal my om den Hals gelyck een Venus vliegen, Die haer Adonis kuft,in d'Oogh van Menich> en gaôn Ttpyn. Gy fyt een rechte geck,
Chrifp. IckVaderi
tepyn. Ja,
Chrifp. UviSooaJ
Ick hou my voor een Geeft.
Ttpyn. Als Acïhêon gy ftilt „ datr
Niet beter vaeren. gaet,
chrifp; ; In dien't alleen rnyn Schuit „ waer De IoufFrouw was oock wel ten uyterften gedient
Tepyn. Iae , alle Katten grauw die donckerHnghs bemint. t'Wàsinde Kelder, met het Meyfen, en de {locker
Die beidt haer ïouffrouw fyn» en hem, een Rycke FoQ-
ker } Chrifp. t'Was op de Soldei, ïtpyn. ' Soo, den Supliant verkleirt CWas-iride Kèlde*». ; · ,
Chhffa
|
||||
|
TR Α Ε GHE Y DT. 327.
, thrlfp. , - WeddJ. omaldatgybeseirt
Pep)». Hyvviiit veel diemaer can het ftoutlte Backhuys
maecken ,
C&'rijp.. Gy cont geen Rechter fyn ,en giffen, naer de faeo ken. .,,. . Wie iffer beter thoon dan die het.is gebeurt l . ifpyn. Gy hebt de Kelder om de donckerhcyt gekeurt Terwyl een ander liep.ln.aer boven , om te kyckeii«· Dié SehtImery bemint, wilt Ecrbaer Mentenen vvyc- ken.
Fy Eereloofe Guyt, dan t'ftuçk is niet fco quaet Terwyl t'maér t'Meylènis : want Sonde, kent oock ftaet. . Chrifp. Het Meyfchen,Vader ? neen,tvWas Iouffrouw fon- der logen. ïtpyn. De Iouffrouw heeft üyt ipot u met de Maert be« drogen ,. . , \- , Chrifp, D'ie treek, en heeft geen plaets,öft wel het fpreeck*
woon fàelt Dat Iuno, Io, nooyt daer toe en heeft gehaelt &f\9. Spreecktduyts, verbr'jlden Geckjde Godenen Go- dinnen ,, Die braeckte uyt u Keil. al had'er duyfent binnen. Datduyvels Heydendom dat woont in uwen Kop , Chrifp. En tuffen dat,ick hael daer by myn Hert eens op: i Het ftreeit gevveldigh darmen vande Oude tyen. . .Iet weet» en boven dat een Aerdigheyt in't Vryer» Ïepy». Xot inde Kelder toe met een verflonften Maert Soo hoogh > foohóogh, u docht dat g'op de Solder wàert.
Ick Tal my meteen Koets» geleent » van myn Ghebue- ren :
Öm fien wat daer van is.foo derwaert laten vueren. Gaed' med', Chrifp. Dat fchick ick oock. ttfyn. 'Veribeckt de Koets hier naeft. Sinnen,
Ghrifp. Myn Vader wort fco gaUjüetjüetjhoe dat hy haeft?
Y Wanoee-î'
|
||||
|
r-8 TRAEGHEYDf.
Wanneer hy wilt hy hoeft op Krücken niet te fpringerj
My loopt gelyck een Krab, het iyn al ander dingen. Een oiigevalligh Man, die jeder een beclaeght Om dat hy noch de Naem van goed' geflachten draegbt $ Die met hun 'giften onfe Keucken nochdoenroocken, Den irifiagh die is goet, de befte Vis, de moocken Die Å'ß-n vvy hetlteffts3 de roppen voor de Kat. En tuflehen Dagh, en Nacht, is Vader drymaelSat ïck fpreeck dat tuffl hen my, *n u, myn vry gedachten , 5ïõ jeder wilt van t'waer. vvy hoefden niet te wachten. VIERDE UYTKOMST.
Sihille Maeyken. s'ibil. f"^ Y kent haer moeyelijckheyc
liaeySJ Soo't niet om ç en waer3
SibU. Na Maeyken t'is genoegh laet alle dingen daer
De icha-van'tBier waertminft, Godt betert, ander
dm ge ç , Maey, Maer doet dat die Fortuyn , met haer veranderin- ghen? En inden Ommeganek, en h dat niet een fchaRt.
Dat iulckcn Volck geftelt wordt op den Oliphant !
Wacht lactiemacr noch eeHs> liaernaeckte Borfteii
thoonen , lek licht myn Rocken, want myn billen iyn fooiihoo-
ntn : En Een lijeke Vleefch als hacre Borften doen :
Die Geil pens, datie cornt, en montiert om'tFatfoen
SibïL FOvy.i'oey. toey, Maey. Eoey, rbey, foey, wat is d.ier aen te föeyen ? Ê'heb den bras van Eortuyn.en van al die Melck Koeyé
SibU. Nu, nu fteeckc daer een Spel Maey. , lek denck wel neen, een Spel » Al is myri Vleefch verachc. ick heb t'gevoelen wel
Neemc dien Raedc voor u, ghy moet my iöo niet quel-
|
||||
|
TRAEGHEYDT. 329
îck heb het quaedt ghenoegh al fteeckt in my ghcen
Spellen . Stbil. Qac is my ç feggen, niet, verftaet het naer den fin Mttty. Die heb ick alle dry, en dse my voor Sottin Wik houwen, magh haer eerft ten vollen wel bekyc-
ken ,
©m dat ick Arrem ben >ick win met geen practycken Gelyckerduyientdoen die Weeuw, en Weefen Bloedt Uytputte-n ( Wraeck voor Godtj dat is hun weerdigh goedt. Sibtl. Gy fyt Oock Averechts Maty, lek wil yoor geen Maloot,, ftaen
Hoort waer ick averechts foo moeft ick op my ç Hoofc
» ftaen Sibil. Ghy neemt wat dat ick fegh tot elcke Naeld' een draet,
Maey. K'en lap noch Broeck, noch Naey, noch ftop geen Lyne-waec
sibil. Myn HeeF is daer Maey. Myn Heer ! geweeft, geweeft, och Armen ! C O S M A S Â Y Ê Ñ M É Í G H.
Cofmas.XJ Erduldigheydt die {pu de Kop daer in v.ej;-
V wennen ! Noch eenss t'is duyvels Werck, oft jemant van u dry
Dat is een Heckx
Sibil. Waerom ? Cofmas. Waerom, dat fulcken Pry
Gebr2nt moeft worden, k'iou dç Mutfaeu noch ver-
leen en , Sibil. wat fyde Herfeloos ? Çofmas. Wat Herfeloos. de fteenen En hebbent niet gcclapt» en al de Weirelt weet
Datonfe Tonne-bier die grooten ramp-ipoet heet
§'ibil. Nochtans van onfe dry en is het niet gecomen, .Want niemant eenen Voedt beert- buyjtcn t'Hnys ?,he-
ÇOWen^ y.a, Dm |
||||
|
330 f RÄEGHEYÖf.
Dangyt '
CofmAi. Waeris onsClaer?
sibd. Sy ûaeptwatnaefdeaNoed
Cofmas. Claer, Claer. ,'""
Claer, '■ <·■ WatiftPapa,
Clare van binnen^ antwoordt.
CoÇmas. ' - Comt bier, k'heb u' van doeïi, Steil. Dat om 'die vraegh { ghy hebt u grollen oock by
tyen , '
Cofmas. Ick twyftl oft fy op den Beflem is gaen ryen, ,
Sibil. Een ongeluck, en comt niet fonder meer gebreck * Van Ryck toe Arm. en vaneen wyfe Man, eengeck·, Cofmas.- Terrcan uatuerelijck nochtans foo nietghebeu- re'n. '· '".'■
CLARA BYKOMINGH.
Haer Reckende en Geenwendei tlaer.J Τ Oe brandtfiètHtvys Papa,, oft vallet om cS«
i. A ioheureo. s ι Heu, heu, maer Wat getier/ .. , ..
Sibil. · Ick weet niet wat hem lei
Cofmas· Ick weethetfelver niet. ick Vreri geheel ontfet
E'lfipoöck-, t'isfpoock, t'islpoockjeen ouwen Bae- viacn ,,fprack
Dat hy oud'kennis was.een rechten Roffiaen „ ftaek ' In fyn gelyckenis, ick heb he'rii iiooyt gekent.
Bri tot Verwoiideringh ! wat drommel weet de Vent Dat ons hier is gebeurt ! hec aldcr-eerfte Teecken En reden, was van ons Gejhurte Bier te lpreken Λ Sibil, DatisonmogeliJLÏc.
C&fmas. Met eenen feght gy liegbr,
t'Isinder Waerheyt waer,den Duyvel die bedriegbt
Den Toovenaer daer in , dnc by my wou verçoopen Dat onfe Dochter had* de Tonne laeten loopen. 'l Eu brabbelden noch jee» dacüosugheyc gdeeck :.
t. - - Jerwyî
|
||||
|
?Ä
|
|||||
|
TRAEGHEYDT. %%i
TesfWyl ons Dochter naer deSterr' met fteirtc keeck
$00 liep het Bier te fteurt :.hy noemden Kelder, Sol- der, K'en was inyn Daegen nooyt van achter denc&en. vol» der·:
Aïmiftén, hy de plaets, hy wift oochtans de faeck DobriynenSoón. Glatir. Ickdrootö, Μάη. De geeufter heeft noch Vaeck
deer. De Sterre met deftecrt, Papa ?laet noch eens hoo?;
; ren. _ : K'én weet niy comt daer van een wonder làeck t£ !
vooren ,
Als dat een Dochter» die te Sterrelinckx bleef ftaen ' De Sterre vafi: beiien, wel groot fou blyVen gaen. S»ii/.'Onnoofel Kint! ■ ' ' Clair. Pa pa,en can dat dan miet vvaer „ fyn?
Hoebly , fcoebiy, moet dan uw liever Dochter 'CJaer-
„lyn? *Zofmas.-Myn VroowSibil, gy hoort, miffebien het gaet- voor by
V In u gedachten : maer ick neem die op, voor my. f Dàtipeecken, datghefpou, dat d'wfeepcn;, en die bops« heydt, Oft in efen qua'ei beftaeîyoft in gemaeckte loosheyt, Maer boven dat die vraegh bevalt my nier met al. Êibiï. Het is rechtfinhigh maer een Duyt'ken fonder Gal' £e/mas In fulcken Oordeel f'oo vertraeghc mendebe? hoorte : '· ■''"' En datbehoeyen fou verwecktin t'Huys geftoorre.
Mxey. Maer Iouffrouw 'lèght het uyt het lieght u op de Tongh, : . ; * · v eUtr. Veel eerder dat ick my daer felver om yerhongh..
Binnta.
Cofmas. Wat let ons Dochter ? Maey. Niet,'en Veel, ' > '
Ccfmas^ AVat's dat te feiert
|
|||||
|
??a TRAEGHEYDTT.
Maey. Hy heeft de Sttrr'geiïen ,
Sibil. Met duyfenden ~
Ma«. Daer leggen
Geen Ancker acn vait, fy ginck op Solder ikn
Cofmas.Op Solder dat en cönd'iyn Leven nooydtghe- fchien. Sy toe de Solder toe haer leden eonnen fchragen i Maey. Melchien een Cörtifacn heeft haer tót daer gedr'ae« gnen ,
Cofmàs. Dat iffer med* gefpot, ffiaer onfe Dochter is Soo keurigh niet,
Maey. Gymeyntfoo gauw niet noch iooFriss De Waerheydt met der tydtial even vvellyn blyck ,,
hebben , Cofmm. Soo lbu die Toovenaer poch connenvvel gelyck Y,-hebben Dat op de SöWér t'Bïcr geftort was. jemaht mocht Voor den befjoe fugen het Bier hebben gébrocht: Macr hy en iprack niet, oft die tyct, was kuigh ghe- leden ?
Had' hy vericbil geinaéckt vàn langb, en oack van he- den , K'en had* de Kelder, Voor deSolder. iiiet verftaen. èïbïl. Ons Dochter treckt haer dat gcweldigh dertighaen Ciijmas. Het heeft haer moeydt ghekoit tot boven tóe te raecken.
Maey. En men gcdenckt altoos aen mcevelijcke faecken t Sibil. Gaet Maeyken lie» wat dat ons Dochter binnen doet,
Maey. Dat s'haef verhanghen fou, dat vvaer te grooten moet : Sy ίο« te Luy fyn om een Arm oft Been te recken. Sibil. Toch even wei gaet hen' daer is niet me te getken Maey. Houdt de Pan nut de (teel : en btvvaert u ter-fey , Gattielver louffrouen bederft geen Taertomd'ey. U Dochter gaet u a*n,en tegen my te fwetièn Is daeghelijckiche Broodt j maer mocht ick haer eens kiecfen. Ick |
||||
|
TRAEGHEYDT. 335
• îck gaf haer Roeyen beter als een Meefter Jan
Mae^r jeder pryir het Recht, en jeder fchroomt daer
van. Cofmas. Voldoet u Recht , aenons , en doet dat w ð gne- Maey. Her Recht paft niemant dan alleertelijck V. Lieden
Die forge draegen moet voor Siele, en voor Lyf. Ick ben een Slons, een Maert, en Keucken vuyl jongh Een Koren bvtfter, inceGraenen en Calander.
Het ièhynt. nu í voon ick hier » en Mórghen pp een an- der : . Aen Ouders dient de forgh, befonder voor het Kindt. 0>«.0ns Maeyken heeft gelyck, en daerom Vrou het dient, Dat gy haer onderfoeckt : Sibil. Gy dient haer te vermaciicn, Cofmas. Ick ben te feer bevvéeght van myne Dochters Traenen,
Sibil. Een Moeder is noch meer,die Teerhsyt onder-daen Maey. Terwyl t'iiobyn verward' foo blyfc het Spoelen ftaen, Ñ E Ñ Õ Í MET C H R I S Ñ Õ Í.
borden van hun geßen aen de Voer-deure
ßaende by de Dochter· D. An fyttoch niet beforght .· maer kyck den rechten
ganck,,deur, Siet'daeru Dochter ftacn ; en daer is al die ihnck,, veur. Sibil. lek fien een Koets wat Heer, die fpreeckt haer voor ons Poort ,
Cofmas, t'Schynt dat fy vlytigh is : Maey. J ae s'heefc de Koets gehoört tiet Bellen oft geklop en fond' haer niet bewegen
Y 4 De
|
||||
|
3?4 traegheydt:
ï)e Poort t'ohtfluyten. : maer een Koets ? wie can dacr
tegen .' · . .
pk raedersfpreken metdefwhrende Kletfoor m , .
^Wee die my'niec en biiygbt : t'geficht 'en hét gehoor Van het Gepuffel moet, die welde God'lijck achten Srbil. De vvelcom, conit u toe, ghy moet die Eer betrach- ten. Çufmas, lek ben deMen.fchen moe ; 'suil. Die noode doet, doet oock ,' £y doet wat om de ichj'n, wantwoorden lyn niacr
: ' roock. .'; Cofmas. Soet, foet, het fpoock dat comt, och ja ! al rt'elve
fpoock iel Brengbt Eeaiersby der handt t'fal Branden k'rieck hec roockfeli ' "■' ' . '' Silil. Het is een Menfcb,
Ccfrnas.*' Ten doet, het is den fel ven drock Hy en de ganfche HeJ die drinckën eenen' Kroes.
Sibil. Gy maeckt my bock benauwt 'iaßty. · Ia ïouffroii fonder gecken , lek n'en twee Armen , en twee Bceiien , met twee ftee-,
ken :
Tippe, cafFe tippe taflfc, tip, tippe touw àefmtis. Wat helpt het fegghen* aen éen onghelopfbaer Vrouw ?
Maey. Is'reenen Bedelaer » foo foeckt hy maer het Eet> ,, huys, « v - <;,; En jft een Dtiyvel foo en kent'hy geen Secreer „ huys.
• ' : · Binners. Cofmas. Ons Maeyken heeftgelyck ·
$ibil. ;· ■ lek ichuylmy onder'tDack. Binnen,
Csfmds. Want Geeften dat gaet vait, en hebben gheeneà Kack. - Binnen, Vluchten «IL· ia het Kack huys, ·
pêpyk
|
||||
|
.fRAEGHEYDf-: $j|
Ñ E Ñ Õ Í S Ô Å U R Ô Å Â É¸ R.
Â Õ Ê Ï M IN G H.
ftfyn, Ã\ At valt my laftigh i ey my » ey, cy , Selemen*
L·/ ten ! Men wyft my achter, ionder op ficht van Tormenten
Die ick verdraegen moet ; »et elcke flapte gaen.
En t'fchynt fy vluchten my, want niemant fpreeckt my
aen.
* .Wat Deur is dit î t'Secreet : myn Heer ,moet ray ver* lbhoonen ,
Hier in u eygen Huys de vryigheyt te thoonen. Natuer verheyfthaer Recht, doet, doet, rerWylick wacht..' - ■ . V;
SDatJs teirelijeke Kofi: die fulcken af-ganck bracht
'Aen dry ghelyck, die fchaèrsd'een, d'ander verlchae« ren ,
Een &onmcks eanaen dat, hein felvenöocknietipae« i-en ♦ !
Sy twiften onder hun wie d'eerfte weien moet.
Wel is den Bril wat wy t ? maeCkt dat gy't faemen doet ■ Soq Schildere men feer licht inde verkeetde Weirelt,. „ ïfyt Maey, och armen Maey, die wordt daer over KeiJ reldt :
En lichtelijck de Noodt die praemt haer d'eerftte fyn. D'eene die is Cleir , Maey<cimt »ft. ', pfe'y. Heer Duyyel t'is maer feby ç
Neen ick en ben niet Cleir, gy moeit dat beter weteti
Gy iyt den arghften niet gy weet niet hoe wy heeten. f ffJ».'Wat roert myhoe ghyheet, ickfegghe, ghyiye Cleir i
Maey, Kamancken Helleman.' waer ick my afverveir ß Het is een dommen droes, en boven al gebreckigh. Cömtnyt, comtuyt ,comtuyc, hy fpreeckt hier al te .. geckigh. '··"·.■' Om
|
||||
|
%·β TRAEGHEYDT.
Om Bulle-back te fyn, oft Montien.peck, hy can
Niet raeden hoe ick heet, wat flecht Cabouter-man En ßietebouwis dat τ hy heet my Ciaer dan fraeykens Den Niecker die isfchonvv ïn't noemen vande Maey« ,. kens » - .. ■ Comt uytj comt uyt, com, com,
COS M AS SIBILLE.
EYKOMINGH.
&epy».\X Yn Heer u Maert is Geck
Maey.D/X Een fchoonen Duyvel van een houten Tafel«
fteck »
K'onöen fyn "Krücken , maer het fpoock dat can ick deur,, doen
, tefyn, Hoe can-men in dit Huys een Eerlijck Man lOO veur „doch?
.,,Heer Cotisas,kenrmy wel? tZofmas. Ick ken u noch van flus Maer diegefchicdenis en weet ick niet hoe dus
Aen uwe Qoren quaem , dac in ons 'Huysghebeurr ■ «was; , , \ Pepyn.Hct quam van mynen Soôn mits ick'er om bekeurt
,,was.
Sibil, Maer hoe coft dat gefchien . 'Maey. Watflechter Menfchenfyt t \ Gy-lieden i weete niet, ie Duyvel lkght alcydt.
Ïfpyn. Heer Çofœasom niet langh te vvorft'len met de , Tyen, Ick com u vande fcha, en vande (chant bevryen ? Cofmts. De fchant, en lcha» die comt ten op- ücht van ons Maert, Dat raeckt aen haer alleen. Jepy». Maer ift foo gy verclaert f Myn Sone loochent dat ick föu de Schelm vernielen !
Nu Gen ick, dat hygaet,den Wegh van alle Fielen. MW'
|
||||
|
TRAEGHEYDT. 33?
pieejf. Hy fprecckt van fynen Sôon en heeft dat waerheytg
ichyn , Soo moe ter inde Hel oock generatie (yn, Tevyn. Wat is dac voor een ftael ? cofmas. Dat is die t'heeft bedreven.' f'py*. Op de Solder, met.....
Cofmas.,. . Neen inde Kelder »
t'fj/n. Even
Gelyck gy hebt vérclaert, dat paft op'teerften woordt
Chrifpyn,Chrifpyn comt hier, de Guyt-fack die en boordt- ^Nu naer de Waerbeydt niet iele moet myn fchaemt be- kennen , lek heb maer eenen Sôon.... Maey. . ; ia gaeter vry me hennen.' Sepyn. Gy Vuyl-hooft die myn Kindt.
Verleydc hebt .· want gy fy c niet waert te fyn bemint.
Die vuyl beiineurden Slons, en gaen haer quaede par- ten .·. . . Als oft: s'er Eer van had' noch niet met all* ter Herten.'
Bcclaegelijck Steunt-bier waer fyde toe geraeckt .'
■Maey, is van't gbefteurte Bier noch met een Eynd' ghe· maeckti
Silil, Wel waer toe dat verwyt is u daer aen gelegen > Cofmas. Het gaet u af noch aen dat gaet ons iel ver tegen Maey. Wat roert het u, het gaet myn Volck alleen maer aen t
Cofmas. Dat's waer s&jl. Dat's waer, 2'tyn. lft waer, foo gy dan, in wilt ftaen
Oft oiiffelijgk een Kindt daer van louwconnencomen
Soo ben ick oock geruft,
M*ej. DeHincke-pinckmoetdroomett siW.OftSotfyn
Cofmas. t'Schynt foo wat Ptpyit. Gy hout met my de Geck
Suil. Wel, comt met goedt fatiben, verwyt ons geen ge-
breck. Cofmas, |
||||
|
33$ Traegheydt;
iztfmas. HetBierdatisverfuymt '. ^
Ïepyn. ...... M y m Heef} naer de manieren *
«Die ick befpenren can, een Dnlhuys met ons vieren.
Cofmas. t'Is ons genoegh gefeyt, ' irpyst. I*k ben genoegh ontkit
lsSceurté bier,oft cjunem, aen'c RoereKindt niet vaft.
Äi^.Menfouder fib'Joos vab-, en Lam, en Doof, en Blindt,, worden. Dat inde Kelder ion t'gheftorte-bier een Kindt „ wor- den. '.'".''' fepy». Swyght. fwyght, ô flimme Pry t gy kent aea eenigh deel, ^ En ick verftaen daer uyt den handel in'tgeheel. CHRIS Ρ Υ Ν C L A R E.
EYKOM1NGH.
DAer is myn Deugenjet/Rabaut bier iyn dé Lieden- «
Die tuygen dac u vuyï met diclaversgeichieden- OneerlijcktBoef me-t Logehs my gepaeyt. t-Ucr. Monfieur verftaet den fin , licht Averechts vcr- draeyt. i ■>■.'■ Y; Van dateer is gefchiet en heeft hy niet Gelogen î Miiermis-verftantdat heeft ons al teïaem bedrogen, ï ek ken myn fchnlt Pa pa, ick heb iéer onbedocht Ten tyde \ande Sterr'.. Ss'iit', jetfchandelijek'gevrocht? Cher. Och ja, Ma ma
Sibil. Met wie^ ckrifr. . Metuwoodtmoedigh Dieriaeï
SèbiUOPtfï
Chrifp. NuIonfrVouwfie-maer Otn met der Eer de faeck te brengen.fot een endt.
Pepyn. Hoe hebdy louffrouw, en de Màert dan oock ghc ichent:» ■ -j
Chrift: K'heb de gefchwdenis ^an'Jf mifvcrftandt yerne·^
■aien ^ " A<£ |
||||
|
■*./'·;■
|
|||||||
|
TRAEGHÈYDT; É ··. -,
|
ç»
|
||||||
|
' ge Maert is mec roifllhiet, dan dac een Ton alhicr *
: Ìö«9«* ontloopems.cn mies wy ScÎS^S
jV 671 -^ioo^efc^dkNaan^yn^ig^
/.)■:-jäiaeavao hét Bier woud' inde.KcUerfDrefcrn,
dat^ Reichet, was fnaefte by de Tocht "" oacCupido van ons Liefde c„y^n^X «*r.; Papa, pch ja Pa pa, verfuymt çeen d .
g/"M5, hebt u EtT verluymt i met eenen onbefc* S'ç f11S'hvrff "Y"'aen eeafaeck bedient verbevdr
Nuoude ke„„ÎSj „„ ß kent üáþÁÔ*** C/4ir.Corot binnen, comt Pa pa
SiD«d'Óudmqucko. Eenhc^e Dochter doet En dat iy't betreuren moer.
ten lourrrouw had· onteert, diehaere kennis was
lek vat nu, dac het op haer ièlyer comc teTas F/ Deugenietfter fy, ick roaer een arro Booyken |
|||||||
|
|4o TRAÏGHËYDt.
Heb altydt d'Eer bemint, neen dat verduy velt Gobyj
ken :
En heeft op my geen macht : ick weyger het gehoor Voor die jet voorder ipreeckt als eerit vande Paftoor,, Sy noemt my luye Maey, als oft het Luy gelegen Waer inde Nettigheyt van Schueren, en te vegen , Die Traegheydc is gheen Sond'.· maer datmen Deughti verfaeckt
En Lichaem ende Ziel een flaef des Duy vels maeckr, Dat is de Traegheydt, want wy iyn alleen gefchapen. Om onle Sali°;heydc oock lèlver op te raepen. Dat is het Kuffen daer den Duy vel op gebiet Die Eer en Deughc» verfuymc en gheen GhbnaïdI Si et.
Liefde Doet Sorgen*
G. OGIER. |
|||||
|
E Υ Ν D E.
|
|||||
|
BESLÜY T-R EDEN
'A EN DEN WÏ Τ-V ERMAERDEN MR· GONZALES COUVES,
Uyt-muntende Schilder onièr Eeuwe , voor Co-
ningen,Princen,endeDoorluchtige Vorften,twce maels Deken vande Reden -ryckeKamers vanderj Olyf-tacK> e°de Molière, diemen noemt S. LUCAS GULDE BINNEN ANTWERPEN
Over fyn Seven Hooft-finden door fyn Ko«ß-Pmceel
ν'ΎΤ-G H'MBELDX
E En Smde doodt de Ziel, met vrye wil bedreven:
O croate Conßenaer l ïpy hebben geen berouw*. j V geeßige Pinceel dat dé"er haeßigh ftven En ich, bleef ', met de vyf fchier dertigh heren flau.
Toch eyndelijckn, na tot {even oock, vol fihrevtn i
Ich, wacht het Oordeel van het gen' ich, heb gedaen) Cy hebt de Sonde» dûor uwy Natm, doen eeuwigh Leven1
En myncj weten nitt waer datfe [uilen gaen. ~By Xeene ballinck, en by andere verheven >
Van Seen, in à'ander Handt, gejuckelt en vcrfleitrt î
En βίο een goedt gemoet hun noch wat toe wil geven,
Soo wordenfe door Spyt, van andere gefcheurt. Vn? Sonden loffelijch, ! daer myne moeten beven î
Wat ißer dat ons niet gelych, tot Eere heft ? Myn Heer ,k heb al te langh met u om flryt gekeven
V Schilder- konfi, die hteft myn dichten overtreft. Tochjaerom wil ich, my niet voegen om tefweven
In twee~dracht om den roem V waerdigh w-zeveent* «rç ben ooch, fonder Sond', tn Sond', u Dienaer bleven
VVmt Liefdeforgen doet ogtgeen dat haer genoeght^ |
||||