-ocr page 1- -ocr page 2- -ocr page 3- -ocr page 4- -ocr page 5-

ZES-EN-TWINTIGSTE JAARLIJKSCH VERSLAG.

betrekkelijk verpleging en onderwijs in HET NEDERLANDSCH GASTHUIS VOOR OOG-LIJOERS, van den 1 Januari 1884 tot dennbsp;1 Januari 1885, ter vergadering van Bestuurders en Afgevaardigden, geliouden te Utreclitnbsp;den 27 Mei 1885, uitgebracht door H. Snellen,nbsp;Geneesheer-Directeur der Inrichting.

Achtbare Heeren Regenten, Bestuurders, Honorair-bestuurders en Afgevaardigden!

Aan mij valt thans voor de eerste maal het voorrecht te beurt, voor U op treden met een jaarverslag, datnbsp;volgens art. 14 onzer statuten bestemd is in druk tenbsp;worden gebracht, teneinde eene bijdrage te meer te vormen tot de geschiedboeken onzer stichting.

Als zoodanig heeft de mij opgedragene taak hare betee-kenis; voor het overige zou het schier een overtollig werk mogen heeten, als ik U thans reeds in herinnering komnbsp;brengen het feit der afsluiting van het eerste 25-jarignbsp;bestaan van het Nederlandsch Gasthuis voor Ooglijders, opnbsp;den 25®‘®“ October 1884.

Levendig en onuitwischbaar staat ons allen die feestdag voor oogen: een talrijke opkomst van deelnemers bewees

-ocr page 6-

de warme belangstelling. Wij kwamen, om van den grondlegger zelven het nbsp;nbsp;nbsp;verslag en het overzicht van het

25-jarig tijdperk en de geschiedenis van het ontstaan, van de ontwikkeling en van den steeds toenemenden bloei dernbsp;stichting te hooren ontvouwen. Maar we kwamen vooral,nbsp;om hem zelven als den 25-jarigen jubilaris te begroeten,nbsp;om aan Donders bij het eindigen van zijne schoone taaknbsp;onze hulde te brengen.

De keuze voor een stoffelijk substraat van die hulde lag voor de hand. Het moest zijn de beeltenis van Albrechtnbsp;voN Graefe. ’t Was ons gelukt door kunstenaars hand innbsp;wit marmer eene buste te doen bijtelen van den man,nbsp;aan wiens scheppende hand de nieuwere oogheelkundenbsp;zoo oneindig veel heeft te danken, en wiens bezielendenbsp;invloed ook niet zonder invloed is geweest op de grondvesting van deze instelling.

In 1871 schetste ons op deze plaats Donders, ter herdenking van het kortstondig — slechts 42-jarig — maar gewichtig leven van v. Graefe, hoe de eerste wereldtentoonstelling in 1852 hen had samengebracht, hoe daarnbsp;tusschen hen een onverbreekbaar vriendschapsverbond werdnbsp;gesloten, maar ook een ander verbond, om namelijk innbsp;gelijken geest naar een zelfde doel te streven, naar denbsp;bevordering der oogheelkunde.

En het was daar, bij het zien der Engelsche gasthuizen, opgericht en instandgehouden door vrijwillige b ij d r a g e n, dat in Donders het streven ontkiemde,nbsp;om Nederland ten dezen niet te doen achterblijven tegenover Engeland, en tegenover wat Duitschland weldi’a innbsp;V. Graefe zou bezitten.

*) Zie twaalfde Verslag, 1871, blz. 11.

-ocr page 7-

De geschiedenis dezer 25 jaren levert het hewijs, dat dit streven niet ijdel is geweest.

Bezield door het fiere voorbeeld dezer grondleggers van nieuwe wetenschap en van kunde, die ik beide mijnenbsp;leermeesters heb mogen noemen, waagde ik het de mijnbsp;door U opgedragen taak te aanvaarden.

Zooals Donders en v. Graefe kracht en opwekking vonden in hunne wederzijdsche vriendschap en samenwerking, zoonbsp;gevoel ik mij sterk door de, thans reeds sedert 30 jaren,nbsp;door U, Donders ! mij gereikte vriendenhand.

Mijne dankbaarheid jegens U en mijne liefde voor den werkkring, dien gij aan mij hebt overgedragen, zijn on-uitwischbaar: ik acht ze de beste waarborgen bij de aanvaarding van mijne betrekking.

Het zij mij vergund daar nog bij te voegen de overtuiging, ja de ervaring, dat ik mij verzekerd mag houden van den steun en de welwillendheid van het College van Regenten!

In aansluiting aan de vroegere verslagen begin ik met U een overzicht te geven van het aantal en van de herkomst der ooglijders, die hier in het jaar 1884 zijn behandeld en verpleegd:

Behandelden.

Verpleegden.

Herkomstig van

1078

19

Stad Utrecht.

430

35

Provincie Utrecht.

297

40

» nbsp;nbsp;nbsp;N.-Holland.

274

33

» nbsp;nbsp;nbsp;Z.-Holland.

250

78

» nbsp;nbsp;nbsp;Gelderland.

193

90

» nbsp;nbsp;nbsp;N.-Brabant.

83

50

» nbsp;nbsp;nbsp;Overijssel.

40

22

)) nbsp;nbsp;nbsp;Zeeland.

-ocr page 8-

20

8

Provincie Friesland.

10

9

» nbsp;nbsp;nbsp;Limburg.

8

3

)) nbsp;nbsp;nbsp;Groningen.

7

1

» nbsp;nbsp;nbsp;Drenthe.

11

9

Buitenland.

398

Totaal 2701

Ik voeg hieraan toe eeiie vergelijking van de totaalcijfers der in elk van de 26 verloopene jaren verpleegden en behandelden:

Behandelden.

Verpleegden.

1859

873

192

))

1860

1044

301

»

1861

1052

291

»

1862

1067

298

))

1863

1418

371

))

1864

1482

337

»

1865

1472

388

»

1866

1317

303

))

1867

1416

326

))

1868

1451

323

»

1869

1451

355

»

1870

1358

310

»

1871

1563

374

1872

1776

446

))

1873

1833

408

»

1874

1735

348

»

1875

1726

362

))

1876

1768

358

»

1877

1939

428

»

1878

2229

441

»

1879

2073

447

gt;)

1880

2130

427

-ocr page 9-

A° 1881 » 1882nbsp;» 1883nbsp;» 1884


23Ü0

2491

2581

2701


435

380

368

398


Uit bovenstaand overzicht blijkt, dat het aantal lijders steeds klimmende is gebleven: sedert 1870 is het cijfernbsp;verdubbeld en thans nagenoeg 1000 meer dan in 1875.

Het aantal verpleegden blijft ongeveer gelijk: het gemiddelde van de laatste 10 jaren bedraagt 399, het cijfer van 1884 luidt 398.

Ten opzichte der verpleging zijn we trouwens aan de plaatsruimte gebonden. De van elders komende ooglijdersnbsp;moeten ten deele poliklinisch worden behandeld en vindennbsp;onderkomen bij particulieren in de stad. Dit geldt vooralnbsp;van de Israëlieten, omdat het gasthuis nog de gelegenheidnbsp;mist, om hun naar den ritus bereide spijzen te verschaffen.nbsp;In sommige gevallen werden we echter daartoe in staatnbsp;gesteld door de welwillendheid van Israëlitische medeburgers.

Art. 29 van het Reglement spi’eekt van buitengewone verpleging, waarvoor het dubbele der vastgestelde verpleeg-gelden kan worden berekend. Wel was om deze herhaaldelijk aanvraag, maar door gebrek aan ruimte kon daaraan niet worden voldaan.

Het aantal consulten bedroeg 20358, d. i. 7 a 8 voor eiken lijder, ongeveer 60 per dag. De verpleegdagennbsp;telden 8863, d. i. ruim 22 voor eiken vei’pleegde.

De verpleeggelden bedroegen:

f — nbsp;nbsp;nbsp;pernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dagnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voornbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8573 verpleegdagen.

f 0.60 nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

f 0.50 nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

Gratis nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;178nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

Het verdient opmerking, dat het cijfer der verpleging

-ocr page 10-

betrekkelijk weinig den invloed verraadt van de verhooging der verpleeggelden van 60 cents tot 1 gulden, waartoe innbsp;1882 door U werd besloten. De ondervinding leert, datnbsp;zij, die zich het lot van arme ooglijders aantrekken, van onsnbsp;niet meer verwachten, dan dat de behandeling kosteloos ennbsp;tevens deugdelijk zij. De restitutie van reisgelden en vannbsp;de werkelijke kosten aan voeding en verpleging levert innbsp;den regel geene bezwaren op. Voor de lijders, die uit eigennbsp;middelen daarin niet kunnen voorzien, springen óf armbesturen óf particuliere liefdadigheid doorgaans in de bres.nbsp;Alléén, waar in dreigende gevallen dadelijke hulp wordtnbsp;vereischt, was kostelooze verpleging somtijds onvermijdelijk.

De kosten van verpleging waren in 1884 :

voor eigen rekening.........200 lijders met 2663 verpleegdagen

voor rekening van spoorweg-maatschappijen. nbsp;nbsp;nbsp;19nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;354nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„

„ nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;particulieren.....26 nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;672nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„

„ nbsp;nbsp;nbsp;,,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gemeentebesturen ...nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1291nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„

„ nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diaconiën en armbesturennbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2109nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„

„ nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liefdadigheidsstiohtingen.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;602nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„

kosteloos.............14 ,, nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;172

Totaal .... 398 lijders met 8863 verpleegdagen.

Van den aard der verschillende ziekten en der verrichte operatiën wordt U hier een statistisch overzicht overgelegd, nevens dat van het jaar 1883; hetgeen toen wegensnbsp;den omvang, die het 25-jarig overzicht had verkregen,nbsp;achterwege is gebleven.

Wanneer sterfgeval of besmettelijke ziekte zich voordoet, komt vooral de te beperkte ruimte van ons gasthuis uit.nbsp;Wij hebben geene enkele kamer beschikbaar, waar wijnbsp;een zieke, om welke redenen dan ook, kunnen isoleeren.nbsp;Met dankbaarheid vermelden we, dat we bij dergelijkenbsp;moeielijkheid nooit ongetroost aanklopten bij den gewaar-

-ocr page 11-

deerden en aan onze stichting nauw verbonden Directeur van het algemeen Ziekenhuis. Zulke zieken, die wij omnbsp;plaatsgebrek moeten verstoeten, vinden aldaar op onzenbsp;aanbeveling steeds de gewenschte gastvrijheid.

Het doel onzer instelling heet — naast het verleenen van oogheelkundige hulp aan behoeftigen en minvermogenden — het geven van onderwijs, theoretisch en practisch,nbsp;in de oogheelkunde.

Vóór 25 jaren was het hier een betrekkelijk nieuw denkbeeld, hooger onderwijs aan particuliere behartigingnbsp;te willen opdragen.

Het heeft dan ook niet ontbroken aan stemmen, die bezwaren inbrachten tegen dit tweede doel onzer stichting:nbsp;Hooger onderwijs — zoo luidde het — is van algemeen belangen behoort uitsluitend tot de roeping en den plicht vannbsp;den Staat. Meer en meer is men echter gaan erkennen,nbsp;dat ook de particuliere behartiging alom aan het onderwijsnbsp;ten goede kan komen, — ja, een onmisbaren steun uitmaakt voor den bloei en den vooruitgang der wetenschap.

De staatszorg is uit den aard der zaak conservatief, omdat deze gebonden is aan wetten, die spoedig verouderen,nbsp;zoodat de voortschrijdende eischen der wetenschap nietnbsp;dan langzaam en van verre worden gevolgd. Juist hetnbsp;onderwijs in de oogheelkunde was hiervan een sprekendnbsp;voorbeeld. Dank zij de ontdekking van den oogspiegelnbsp;door Helmholtz in 1851 werd de oogheelkunde rasch eennbsp;zelfstandige tak van wetenschap; maar 22 jaren lang is zenbsp;hier toen nog, als officieel onderwijs, een onbeteekenendnbsp;deel der heelkunst gebleven. Het is de invloed van hetnbsp;particuliei’e initiatief geweest, die voor het onderwijs in

-ocr page 12-

10

de oogheelkunde de baan heeft gebroken. Het was 17 jaren na de oprichting van het Nederlandsch Gasthuis voornbsp;Ooglijders, dat bij de wet op het Hooger Onderwijs van 1876nbsp;in art. 43^^ werd voorgeschreven: «Aan minstens éénenbsp;Universiteit wordt bovendien onderwijs gegeven in denbsp;oog heelkunde.t)

Heden ten dage bestaat aan alle Universiteiten gelegenheid, klinische lessen over oogheelkunde te hooren. De aanstaande arts vindt daar zooveel, als hij behoeft om denbsp;oogheelkunst als deel van de algemeene genees- en heelkunst te leeren beoefenen.

Maar eene oogheelkundige school bestaat er van Staatswege niet. Tot zoodanige oogheelkundige school in den ruimennbsp;zin is de grondslag gelegd in ons gasthuis voor ooglijders.

Aan de eerste eischen daartoe is voldaan. Het vertrouwen der minvermogende lijders is gewonnen en in gestadig toenemend aantal stroomen zij herwaarts. Zij weten,nbsp;dat de beste hulp wordt verstrekt, waar de wetenschapnbsp;en het onderwijs behartiging vinden. Maar ook de erkenning en w'aardeering, ja het hart der Nederlandsche natienbsp;is voor deze stichting verkregen. Inschrijvingen, giften,nbsp;jaarlijksche bijdragen bewijzen, dat de ontwikkeling en denbsp;bloei van de jeudige school op sympathie en belangstellingnbsp;mag rekenen.

Op den gelegden grondslag moet worden voortgebouw'd.

«Ik aarzel niet te verklaren, M. H.» — zoo sprak op deze plaats Donders den Qden Mei 1859 — «dat dezenbsp;instelling met de beste in Europa bestaande inrichtingennbsp;voor ooglijders kan wedijveren.»

Sedert dien tijd is er veel veranderd. Niet echter hield daarmede deze instelling gelijken tred, want behalve dat

-ocr page 13-

11

het aantal patiënten is verdubbeld en dat het aantal studenten, die thans gretiger dan vroeger de klinieken bezoeken, viermaal grooter is geworden, is alles onveranderd hetzelfde gebleven. Wat destijds nieuw was, heet nu verouderd, en van denbsp;beste in Europa bestaande inrichtingen voor ooglijders,nbsp;waarmede toen inderdaad onze stichting de vergelijkingnbsp;kon doorstaan, bestaat er geen een meer. In Engeland,nbsp;Duitschland, Zwitserland, ten deele ook in Frankrijk ennbsp;elders zijn in den loop dezer kwart eeuw oogheelkundigenbsp;scholen ontstaan, in expresselijk daartoe gebouwde werkplaatsen van wetenschap en ziekenverpleging, naar de eischennbsp;der moderne hygiène, en met verdeeling van arbeid doornbsp;vermeei’dering van het onderwijzend personeel. Evenminnbsp;als thans één Boerhave alle vakken van genees- en vannbsp;heelkunde, chemie en botanie zou kunnendoceeren, evenmin is het denkbaar dat één man de mathematisch-physische, de anatomisch-physiologische, de pathologisch-histologische, de klinische, de operatieve takken der oog-kunde kan omvatten.

«Ik aarzel niet te verklaren, dat deze instelling, meer dan eenige der in Europa bestaande scholen voor oogheelkunde, met goed rechtnbsp;streeft naar vernieuwing van gebouw, uitbreiding van hulpmiddelen en vermeerdering vannbsp;doceerend personeel.»

Intusschen gaan we voort, naar onze beste krachten te roeien met de riemen, die er zijn. Dagelijks worden innbsp;de morgenuren van 9 lot i2 een 60tal lijders gezien ennbsp;eenige operatiën verricht. Met onvermoeiden ijver ennbsp;wakkere belangstelling staan onze assistenten W. Einthovennbsp;en C. Nicolaï mij daax’bij ter zijde.

-ocr page 14-

Studenten, maar ook collega’s, dikwijls oud-leerlingen hospiteeren daarbij. Deze belangstelling wordt altijd doornbsp;ons gewaardeerd. Maar vooral stellen we op prijs, datnbsp;we, schier ten allen tijde, oogartsen, die reeds elders naamnbsp;en roem bebben verworven, hier mogen ontvangen: hunnenbsp;mededeelingen, omtrent hetgeen ze elders hebben gedaan ofnbsp;gezien, geven prikkels tot nieuw onderzoek en nieuwe studie.

Wordt een ruim bezoek somtijds tijdroovend, dikwijls steunen ons onze gasten bij te overmatigen arbeid. Zoonbsp;verheugen we ons nu in de hulp en medewerking vannbsp;onzen vroegeren assistent en leerling Dr. Westhoff, dienbsp;intusschen stadsgeneesheer en oogarts in Batavia is geweest,nbsp;en dien we weldra als een hier te lande gevestigd colleganbsp;zullen mogen begroeten en waardeeren.

In de middaguren worden college’s gegeven. Bij het stijgend aantal der studenten werd verdeeling in meerderenbsp;groepen onvermijdelijk.

Eene ophthalmologische dissertatie werd dit jaar aan ons gasthuis bewerkt door den doctorandus J. W. C. M. vannbsp;DER Sijp, over «Cocaïne, haar oorsprong, hare geschiedenisnbsp;en hare toepassing op oogheelkundig gebied.» De veelbesprokene Cocaïne, het eerste voor aanwending geschiktenbsp;plaatselijk anaestheticum, was reeds in 1860 door Niemann,nbsp;assistent van Wöhler, uit de in Peru sedert eeuwen bekende cocabladen bereid.

In den zomer van 1884 werd de Cocaïne op oogheelkundig gebied het eerst door Dr. C. Koeler te Weenen toegepast. Sedert wordt het algemeen gebruikt en gewaardeerd. Het is alleen de zeer hooge prijs (f 15000.—nbsp;per kilo), die nog aan ruimere aanwending in den weg staat.nbsp;Door eene reeks van proeven, eerst op dieren, daarna opnbsp;zich zelven, dan op zijne medestudenten en op patiënten heeft

-ocr page 15-

13

de Heer van der Sijp alhier Roller’s waarnemingen herhaald; de zeer rijke, niet altijd overeenstemmende litteratuur , die de invoering der Cocaïne opmerkelijk snel is gevolgd, heeft hij aan proefondervindelijke kritiek onderworpen , waardoor verschillende vraagpunten meer tot klaarheid werden gebracht. Afdrukken der dissertatie zullennbsp;in de bijbladen worden geplaatst.

Verder is voor de bijbladen reeds gereed de beschrijving van een buitengewoon belangrijk geval van kanker in betnbsp;oog, van de hand van den Heer Straur. Meerdere patho-logisch-anatomische bijdragen mogen we van hem te ge-moet zien.

Gaarne zagen we het rijke materiaal der kliniek meer nog dienstbaar gemaakt aan onderwijs en aan studie: meernbsp;doceei'end en bij het onderwijs assisleerend personeel zounbsp;daartoe worden vereischt.

Het allermeest doet deze behoefte zich voelen voor het pathologisch-anatomisch gedeelte. Het cijfer der geëxtirpeerdenbsp;oogen, waarvan menig nog op uitvoeriger onderzoek wacht,nbsp;steeg tot 351. Tal van vragen van wetenschappelijkennbsp;aard, maar ook vragen van practisch belang kunnen alleennbsp;aan bet microscoop worden gericht; maar zulk onderzoeknbsp;eischt geheele toewijding en onafgebroken werkzaamheid.

Met het oog op dit al, nam ik de vrijheid in de vergadering van Regenten op 20 December 1884, overeenkomstig art. 11 van het Reglement, voor te stellen aan het gasthuis uitsluitend voor het pathologisch-anatomischnbsp;onderzoek een assistent te verbinden. De wenschelijkheidnbsp;werd ten volle erkend; maar het bleek dat de uitvoeringnbsp;moest wachten op uitbreiding van de fmancieële kracbt

-ocr page 16-

van hel gasthuis. Mogen we ook liiertoe door Nederlands mildadigheid weldra worden in staat gesteld.

Dubbel waardeer ik onder deze omstandigheden, dat op mijn persoonlijk verzoek de Heer M. Straub welwillendnbsp;zich met een deel van dit werk belast.

De betrekking van Geneesbeer-Directeur is, uit den aard der zaak, onbezoldigd. De assistenten zijn uitsluitend voornbsp;de behandeling der ooglijders werkzaam.

Voor het onderwijs wordt alle assistentie gemist. Wel bepaalt art. 11 van bet Reglement: «De Directeur staatnbsp;«aan bet hoofd der inrichting van onderwijs. Op zijnenbsp;«voordracht kunnen door Regenten meerdere leeraars aan-«gesteld worden, wier werkkring wordt omschreven bijnbsp;«instrnctiën, op voordracht van den Directeur, door Re-«genten vast te stellen.» Maar de tweede alinea van dezenbsp;bepaling is tot hiertoe eene doode letter gebleven.

De roeping van het gasthuis als inrichting van onderwijs bleel alsnog beperkt tot het beschikbaar stellen van haarnbsp;rijk materiaal aan het universitair onderwijs.

Gedurende den loop van het jaar 1884 heeft de huisse-lijke administratie niets bijzonders opgeleverd. Tegen het begin van 1885 zou ze echter ingrijpende veranderingennbsp;te gemoet gaan. Maar de vermelding daarvan behoort totnbsp;het eerstvolgend verslag. Ik meen daarom hier te kunnennbsp;volstaan met U mede te deelen, dat thans sedert 1 Mei aannbsp;het hoofd staat der huisselijke administratie Mevrouwnbsp;JiiGER—VAN DER Chijs, die deze taak met roeping en toewijding heeft aanvaard. De verpleging der vrouwelijkenbsp;lijders is opgedragen aan Pleegzuster A. C. ïuijnhout ; voornbsp;de dagelijksche verzorging der mannelijke patiënten blijft,nbsp;als van ouds, onze trouwe Goenee verantwoordelijk.

-ocr page 17-

15

Nog blijft mij de weemoedige taak, een woord van dankbare herinnering te brengen aan twee der onzen, die vele jaren lang met warme liefde de belangen van het gasthuisnbsp;hebben bevorderd.

Dr. J. A. Delhez, de ijverige afgevaardigde der Commissie te Dordrecht, die, zoolang zijne gezondheid het toeliet, op de algemeene vergadering nooit heeft ontbroken, werd den 16'^®“ Februari 1885 door den dood ons ontrukt.

Den Februari trof ons geheel onverwachts en onvoorbereid de droevige mare, dat onze hooggeschatte Rent-meester-Secretaris Mr. P. VerLoren van Themaat ons was ontvallen. Na eene ongesteldheid van weinige dagen werdnbsp;hij weggerukt ook aan deze betrekking. De U hedennbsp;voorgelegde rekening-verantwoording bevat het laatste werknbsp;van zijne hand. Ook daaruit blijkt, met welke trouwnbsp;en nauwgezetheid hij, nog tot op zijn sterfbed, de belangen van het gasthuis heeft behartigd.

Zij beiden zullen bij allen, die met hen aan deze instelling verbonden waren, in dankbare herinnering blijven.

De gewichtige betrekking van Rentmeester-Secretaris werd den 1®‘®“ Mei 1885 aanvaard door den Heer Mr. A.nbsp;J. Roijaards. Na de rampen, die ons hebben getroffen,nbsp;acht ik het een groot geluk voor onze instelling , dat denbsp;Heer Roijaards welwillend die taak heeft op zich willennbsp;nemen.

Sedert 14 jaren had ik het voorrecht, dank uwer ver-eerende benoeming, deel uit te maken van het College van Regenten. Thans, nadat het besluit uwer vorige vergadering mij nevens den werkkring van eersten Geneesheer,nbsp;waarmede ik sedert 1 Januari 1863 werd belast, ook den

-ocr page 18-

16

Het gevraagde ontslag

titel van verantwoordelijk Directeur heeft geschonken, heb ik gemeend ontslag als Regent te moeten vragen, omdatnbsp;de Geneesheer-Direcleur verantwoording schuldig is aannbsp;de Regenten, en volgens art. 13 in hun College zittingnbsp;neemt met ad viseer ende stem.nbsp;werd mij welwillend verleend.

In de vorige verslagen, M. II., waart ge gewoon aan het slot een ovei’zicht te vernemen van het fmancieelenbsp;beheer en van den staat der fmancieele belangen. Nu denbsp;verslaggever geen deel meer uitmaakt van het College vannbsp;Regenten kan hij bezwaarlijk met die taak worden belast.

Hiermede vervalt voor mij de door mijn voorganger steeds zoozeer gewaardeerde gelegenheid om vol dankbaarheid de namen te noemen van hen, die als Bestuurders,nbsp;Stichters of Begunstigers zich aan onze instelling hebbennbsp;verbonden. Men zal intusschen, naar ik hoop, mij nietnbsp;euvel duiden, wanneer ik hierop ééne uitzondering maak,nbsp;en met gevaar van vooruit te loopen op hetgeen wij trouwens gaarne nogmaals zullen hooren, een hartelijk welkomnbsp;toe te roepen aan den allerjongsten van onze medebestuurders, aan Ebuakd Dover, die den laatsten dag vannbsp;zijn eerste levensjaar, den 24®*™ Mei -1885, bij ons alsnbsp;Bestuurder werd ingeschreven.

Ik breng mijnen dank aan den vader en wensch hem en ons toe, dat de zoon een even hechte steun van onsnbsp;gasthuis moge worden, als de vader dat steeds is geweest.

Moge met hem het opkomend geslacht verder opbouwen, waartoe door U in deze 26 jaren de grondslag werdnbsp;gelegd!

Ik heb gezegd.

-ocr page 19-

EXTRACT DER NOTULEN van de 26ste Algemeene Vergadering van Bestuurders en Afgevaardigden, gehouden te Utrecht, den 27nbsp;Mei 1885.

Na een welkomstgroet aan de aanwezigen deelt de Voorzitter mede, dat de Heer Snellen, als Geneesheer-Direc-teur opgetreden, heeft gemeend zijn ontslag te moeten nemen als Regent, en dat de Heer Roijaards van Scherpenzeel het Voorzitterschap van het College van Regentennbsp;heeft neer gelegd, hetgeen, op vriendelijken aandrang vannbsp;zijne Mederegenten en in het bijzonder van den Heernbsp;Roijaards , door spreker is aanvaard. Hij wenscht op dezenbsp;vergadering den Heer Roijaards zijn dank te herhalennbsp;voor de trouwe behartiging van de belangen der instelling,nbsp;in zijne qualiteit als Voorzitter, en beveelt zich aan in denbsp;welwillendheid van Heeren Regenten, Stichters en Afgevaardigden.

Alvorens over te gaan tot het verslag omtrent het beheer der instelling, brengt de Voorzitter hulde aan de nagedachtenis van wijlen den Heer Mr. P. VerLoren vannbsp;Themaat, die, geheel belangeloos, een reeks van jaren,nbsp;met zorg en nauwgezetheid als Rentmeester-Secretaris denbsp;administratie heeft gevoerd en reeds bij den aanvang vannbsp;dit jaar plotseling werd uit het leven gerukt. «Het vol-«brengen mijner taak,» zoo drukt de Voorzitter zich uit,

-ocr page 20-

18

«hoe dankbaar op zich zelf, vervult mij met weemoed, «nu ik aan mijne zijde den man missen moet, van wiensnbsp;«laatsten arbeid ik U hier de resultaten zal hebben medenbsp;«te deelen. Na zijn plotseling overlijden in den aanvangnbsp;«van dit jaar, werd alles in de volkomenste orde uitnbsp;«handen van Heeren Executeuren overgenomen door dennbsp;«toenma%en Voorzitter Mr. Roijaards van Scherpenzeel ,nbsp;«door wiens zorg de rekening finaal werd opgemaakt.nbsp;«Regenten achten zich gelukkig U, als opvolger van dennbsp;«Heer VerLoren, Mr. A. J. Roijaards, den jongerennbsp;«broeder van genoemden President, te mogen voorstellen,nbsp;«die gereed is de voetstappen van zijnen voorganger tenbsp;«drukken en van wiens toewijding zij groote verwach-«tingen koesteren voor onze instelling.»

Ter voldoening aan Art. 16 worden achtereenvolgens ter tafel gebracht:

a. de veranderingen in het personeel van Bestuurders, van Stichters en in de gewestelijke en gemeentelijkenbsp;Commissiën.

Als nieuwe Restuurders (bij voorbaat reeds vermeld op de Algemeene Vergadering van 1884) zijn in 1884 ingeschreven :

de Heer Dr. A. Salomons, een der oudere leerlingen van de Utrechtsche Oogheelkundige School, thans geneesheer te Paramaribo, met een gift van f 250.—;

Jonkvr. N. N., door tusschenkomst van Prof. Donders, met eene bijdrage van f 1000.—;

Van hare Restuurders verloor de instelling de Heeren:

Dr. H. U. J. Rolsius uit Schijndel, wien, als belangstellend Stichter, de titel van Bestuurder was toegekend, en

Dr. J. A. Delhez, door den Voorzitter geschetst als een

-ocr page 21-

'19

man van bekwaamheid en karakter, die der instelling een warm hart toedroeg, met Willem Burger, notaris tenbsp;Rotterdam, haar vroeger reeds ontvallen, de trouwe vertegenwoordiger der Bestuurders op de jaarlijksche verga-dei’ingen.

Als Stichters werden ingeschreven:

E. F. te Utrecht.....

Luit.-Kol. A. R. W. Geij van PiTTius te ’s Hage ....nbsp;B. SuERMONDT te Aken .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Prof. Th. Place te Amsterdam. N. N., door tusschenkomst van

Prof Donders.....

P. Langerhuizen Lz. te Huizen. Jhr. Mr. J. C. M. van Riemsdijk

te Utrecht......

Dr. A. Vrolik bij Arnhem . .

met eene bijdrage van f 60.—

» nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50.—

» nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;100.--

» nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;100.—

- 200.-- 200.-

- 60.-- 50.-


Aangenaam is het den Voorzitter, te mogen vermelden, dat Dr. F. Delhez te Dordrecht zijnen waardigen vadernbsp;als Correspondent is opgevolgd. Met belangstellenden ijvernbsp;zijn voorts als Correspondenten werkzaam de Heeren:

Dr. G. H. Roessingii te Deventer,

Dr. G. D. Cartier van Dissel te Lochem,

Dr. J. VAN Hoek te Nijmegen, en Dr. A. J. Thomas te Renkum,nbsp;wier namen in de opgaaf van het 25ste verslag ontbreken,nbsp;alsmede de Heeren:

J. Vlaanderen, Geneesheer, Apeldoorn.

Dr. J. Versteeg, Barneveld.

Dr. P. A. VAN DER Ketten, Beek.

Dr. A. P. Ketting, Bennekom.

-ocr page 22-

20

H. G. Anderson, Apotheker, Dieren.

Mr. D. VAN Meurs, Harderwijk.

P. Hajenius , ’s Heerenberg.

Dr. D. H. Wildschut Rijnders, Hengelo.

Dr. J, Schut, Nunspeet.

A. Marcus, Nijkerk.

Dr. N. S. Koning, Oosterbeek.

Dr. F. P. Küthe, Tiel.

Dr. Aalbertsberg , Velp.

W. M. L. VAN Goudoever, Wageningen. die, door Dr. Homoet, den algemeenen Correspondent voornbsp;de provincie Gelderland daartoe aangezocht, in hunnennbsp;respectieven kring de belangen onzer instelling behartigen.

b. het jaarlijksch verslag omtrent het gevoerd beheer, met overlegging der rekening en verantwoording, nageziennbsp;en accoord bevonden door de Heeren Mr. C. W. Opzoomer,nbsp;H. J. Lambert te Rotterdam en Dr. W. Koster te Utrecht,nbsp;die als plaatsvervanger was aangewezen en wiens optredennbsp;was noodig geworden door het overlijden van Dr. Delhez.

A. Verplegingsfonds.

De ontvangsten bedroegen:

1883.

1884.

saldo van vorig jaar .

f 1063.69^

verpleeggelden . nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

- 7370.62

f 8805.79

bijdrag. v. Regunstigers

- 4924.15

- 4727.40

renten van kapitalen .

- 2672.53=^

- 3383.63quot;

huur van gebouwen .

- nbsp;nbsp;nbsp;500.—

- nbsp;nbsp;nbsp;500.—

nadeelig saldo . . ‘ .

- 2663.83’-'

- 1190.55

f 19194.83^

f 18607.37quot;

6.

-ocr page 23-

21

II. De uitgaven

bedroegen;

1883.

1884.

1.

Aan nadeelig saldo vorig jaar.

r 2663.83®

2.

»

onderhoud v. gebouwen

f 1844.04®

- 1163.11®

3.

»

grond- en andere be-

lastingen.....

- nbsp;nbsp;nbsp;213.24

- nbsp;nbsp;nbsp;213.24

4.

»

tractementen, loonen enz.

- 3106.24

- 3234.67

5.

»

voeding,verwarming, enz.

- 7726.10--

- 7698.23®

6.

))

kleeding en meubilair .

- 3649.87

- 1691.11®

7.

»

kosten van beheer . nbsp;nbsp;nbsp;.

- 1003.91

- nbsp;nbsp;nbsp;762.95

8.

))

chemicaliën en inslru-

menten......

- 1651.42®

- 1180.21®

f 19194.83®

f 18607.37®

Uit deze opgave blijkt, dat in 1884 meer is ontvangen dan uitgegeven de som van f 1477.28^ waardoor het na-deelig saldo over den dienst 1883 van /¦ 2663.83® is teruggebracht op f 1190.55 De Voorzitter vleit zich, dat ooknbsp;in 1885 de inkomsten de uitgaven zullen overtreffen, ennbsp;dat het gelukken zal door een zuinig beheer het nadeelignbsp;saldo der exploitatie-rekening te doen verdwijnen. Zooalsnbsp;in het verslag over 1883 is vermeld, was het aanzienlijknbsp;nadeelig saldo te wijten aan buitengewone kosten vannbsp;onderhoud en meubilair, in de laatste twee jaren, en denbsp;daarmeê samenvallende periodieke revisie van het nachtleger. De vergelijking met de rekening van 1883 wijstnbsp;dan ook op die van 1884 eene vermindering aan vannbsp;f 700.— voor onderhoud der gebouwen en van bijnanbsp;f 2000.— op het meubilair, hetgeen, gevoegd bij hetnbsp;grooter bedrag der verpleeggelden, de stijging der ontvangsten boven de uitgaven verklaart.

Geeft die uitkomst in het algemeen stof tot tevredenheid,

-ocr page 24-

22

de Voorzitter meent er op te moeten wijzen, dat de som der jaarlijksche bijdragen in 1884 op nieuw eene vermindering heeft ondergaan van nagenoeg f 200.—; waaruitnbsp;blijkt, hoeveel inspanning het kost het aantal Begunstigers,nbsp;dat door sterfgeval en andere oorzaken steeds vermindert,nbsp;door aanwinst van nieuwe alvast op gelijke hoogte tenbsp;houden, en — hoezeer de instelling dus behoefte heeft aannbsp;de voortdurende bemoeiingen barer vaste Commissiën ennbsp;Correspondenten, in wier belangstelling de Voorzitter, bijnbsp;het betuigen van zijn oprechten dank, haar op nieuw tennbsp;zeerste aanbeveelt.

De rekening, door de commissie accoord bevonden, wordt met algemeene stemmen goedgekeurd.

6. Eapitaalfonds.

Legaten werden in 1884 ontvangen van wijlen; de Wed. P. Bravenboer, te Hilligersberg . . f 250.—nbsp;den Heer J. van der Veen Valck, te Kampen. - 500.—

den Heer C. Webbers, te ’s Hage.....- nbsp;nbsp;nbsp;100.—

Namens wijlen Mevrouw C. H. de Swart, Arnhem, gift van den Heer C. H. de Swart, ingevolge verlangen zijner overledene echt-genoote.............- 100.—

f 950.-”

Giften in eens, in 1884 ontvangen:

Dr. G. P. Kortenhorst, Weesp......f nbsp;nbsp;nbsp;5.—

Blinden-Instituut te Amsterdam......- nbsp;nbsp;nbsp;25.—

W. F., te Utrecht..........- nbsp;nbsp;nbsp;25.—

Door tusschenkomst van Dr. Teljer uit Vreeswijk. - 23.50

den Heer W. G. Holm uit Zeist.....- nbsp;nbsp;nbsp;37.50

Dr. CosTERMAN, Zeist.........- nbsp;nbsp;nbsp;10.—

-ocr page 25-

17.46

2.50

7.—

25.—

25.—

31.90

5.—

5.—

2.50

3.—

10.—

Uit de bus van het Gasthuis. . Wed. J. VAN Dooremaal, Tilburgnbsp;Prof. Williams, Boston .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

door tusschenkomst van Dr. Westhoff.

P. Houtzagers, Batavia N. N.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;))

Jhr. VAN Bronkhorst, Apeldoorn Dr. Ermerins, Zeist.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

den Heer L. ScHUTZ, » nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Mevrouw v. L. » nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Mejonkvrouwe W. » nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦

H. »

f 260.36

Zoodat het kapitaalfonds in 1884 is vermeerderd:

I. nbsp;nbsp;nbsp;aan legaten met.........f 950.—

II. nbsp;nbsp;nbsp;aan giften:

a. nbsp;nbsp;nbsp;in eens.......f 260.36

b. nbsp;nbsp;nbsp;van Bestuurders .... - 1250.—

c. nbsp;nbsp;nbsp;van Stichters.....- 820.—

-- - 2330.36

f 3280.36

De Voorzitter merkt op, dat van het grootste deel dezer ontvangsten reeds is melding gemaakt in het in 1884 uitgebracht verslag met fmanciëel overzicht, waarin de staatnbsp;van het kapitaalfonds tot op den lO^en November van datnbsp;jaar is opgenomen.

Na een hartelijk woord van dank aan allen, die door grootere of kleinere bijdragen van hunne waardeering dernbsp;instelling hebben doen blijken, legt de Voorzitter de lijstnbsp;over der nieuwe Begunstigers, die zij dit jaar mocht verwerven.

-ocr page 26-

24

c. nbsp;nbsp;nbsp;Na deze mededeelingen, die betrekking hebben totnbsp;het beheer brengt de Geneesheer-Directeur, door deiinbsp;Voorzitter daartoe uitgenoodigd, zijn verslag uit, zoowelnbsp;omtrent de resultaten van verpleging en behandeling dernbsp;lijders, als omtrent het aan de instelling gegeven onderwijs, welk verslag aan het hoofd van dit 26ste verslagnbsp;werd gedrukt.

Voor dit belangrijk verslag brengt de Voorzitter, ook uit naam der Vergadering, den Geneesheer-Directeur zijnnbsp;warmen dank, en voegt er den wensch bij, dat het doornbsp;een groot aantal moge worden gevolgd, allen getuigendenbsp;van den bloei en de ontwikkeling der instelling, die hijnbsp;in zijne handen veilig acht.

d. nbsp;nbsp;nbsp;Tot voorziening in de vacature van het College vannbsp;Regenten, ontstaan door het aftreden van den Heer Snellen, wordt uit het voorgestelde drietal gekozen de Heernbsp;Mr. C. W. Opzoomer, (die zich heeft bereid verklaard dienbsp;opdracht te aanvaarden).

e. nbsp;nbsp;nbsp;Op voorstel van Regenten wordt tot Honorair Bestuurder benoemd Prof. Dr. J. A. C. Oudemans, reedsnbsp;sinds jaren Stichter van het Gasthuis.

f. nbsp;nbsp;nbsp;Wijzende op de geschiedenis der financiën onzernbsp;instelling, in het 258te-verslag uitvoerig geschetst, herinnertnbsp;de Voorzifter, dat de bijdragen, door tusschenkomst dernbsp;geneeskundige leden van het College van Regenten innbsp;1882 verkregen en bestemd voor het oprichten van eennbsp;nieuw gebouw, voorloopig in het kapitaalfonds zijn gestort,nbsp;en stelt uit naam van Regenten voor; dat bedrag afzonderlijk als bouwfonds te administreeren, de renten daarvan aan het kapitaal toe te voegen en de versterking van

-ocr page 27-

25

dat fonds aan de liefdadigheid van belangstellenden aan te bevelen, hopende langs dien weg binnen niet al te langennbsp;tijd het voorgestelde doel te bereiken.

Zooals de Voorzitter mebedeelt, zijn Regenten van oordeel, dat het vooralsnog niet geraden is, aan het vroeger door hem uitgesproken denkbeeld gevolg te geven, omnbsp;nog bovendien een deel van het kapitaalfonds voor bouwfonds te bestemmen. Zij meenen, dat de renten van hetnbsp;kapitaalfonds, tot dusverre voor de verpleging gevorderd,nbsp;ook na den aanbouw van een nieuw gasthuis, daarvoornbsp;evenmin zal kunnen worden gemist.

Het voorstel van Regenten wordt met algemeene stemmen aangenomen.

Hetzelfde geldt van een tweede voorstel, om den ver-pleegdag dit jaar, evenals het vorige, op / 1.— te bepalen.

Voorstellen van Bestuurders of van Commissiën zijn niet ingekomen. Niemand verlangt verder het woord. Metnbsp;dankbetuiging aan de aanwezigen sluit de Voorzitter denbsp;vergadering.

ALBUM der in het jaar 1884 bijgekomen Bestuurders, Honoraire Bestuurders en Stichters.

Bestuurders.

*Dr. A. Salomons........Paramaribo.

Mejonkvrouw N. N. (door tusschenkomst van Prof. Donders).......Utrecht.

Honoraire Bestuurders.

*Prof. Th. Place.........Amsterdam.

Prof. J. A. C, OuDEMANS......Utrecht.

-ocr page 28-

26

Stichters.

*Luit-Kol. A. R. W. Geij van Pittius. ’s Gravenhage.

E. F.............Utrecht.

*B. SuERMONDT.........Aken.

*P. Langerhuizen nbsp;nbsp;nbsp;Lzn.......Huizen.

N. N. (door tusschenkomst van Prof.

Donders)...........Utrecht.

Jhr. Mr. J. C. M. van Riemsdijk . . . Utrecht.

Dr. A. Vrolik..........Arhem.

De bij ’t verplegingsfonds onder 3 vermelde bijdragen van Begunstigers zijn in 1884 ontvangen door tusschenkomst der Heeren Correspondenten:

Dr. A. H. C. VAN Dkibl, Amersfoort.....f 60.—

Otto van dee Yies. Amsterdam......- 307.—

J. Vlaanderen, Geneesheer, Apeldoorn .... - 14.50

Dr. I. I. Homoet, Arnhem en omstreken .... -433.--1- 63.50

Dr. D. VooBTHUiJSEN, Baam........- 47.50

Dr. J. Versteeg, Barneveld........- nbsp;nbsp;nbsp;5.—

Dr. P. A. VAN DEE Kbtten, Beek nbsp;nbsp;nbsp;30.—

Dr. A. P. Ketting, Bennekom........- 13.50

Dr, W. Keol, Bergen op Zoom.......- 13.50

Dr. A. J. W. VAN Aneooij, Zalt-Bommel .... - 19.50 Dr. A. H. Kuijpee, ’s Bosch, Oosterhout .... - 13.50

Notaris Schalt, Breukelen, Maarssen......- 48.--h 83.60

Dr. I. A. VisscHEE, Brielle.........- nbsp;nbsp;nbsp;5.—

J. H. Waszink, Arts, Delft........- 35.50

Dr. G. H. Roessingh, Deventer.......- nbsp;nbsp;nbsp;3.—

H. C. Anderson, Apotheker, Dieren......- nbsp;nbsp;nbsp;5.50

Dr. P. Delhez, Dordrecht.........- 319.—

Dr. G. P. E, Wedekind, Elhurg...... . - 35.—

J. F. X. Hamer, Geneesheer, Franeker.....- nbsp;nbsp;nbsp;7.50

Dr. N. I. F. Verschoor, Goes.......- 47.—

De met het teeken * aangeduide namen waren reeds bij voorbaat in het 25ste Jaarverslag vermeld, maar worden hier herhaald als beboerende tot het 26ste Jaarverslag.

-ocr page 29-

27

H. nbsp;nbsp;nbsp;W. G. Koning, Gouda........./ nbsp;nbsp;nbsp;26.50

Dr. H. J. F. Giesbebs, Grave........- nbsp;nbsp;nbsp;2.60

Dr. I. A. Moll, ’s Gravenhage........-716.50

I. nbsp;nbsp;nbsp;P. ISBAELS, Groningen.........- nbsp;nbsp;nbsp;13.—

Jhr. I. W. M. TAN DE Poll, Haarlem.....-166.60

Mr. D. VAN Meues, Harderwijk.......- nbsp;nbsp;nbsp;17.60

P. Hajeniüs, ’s Heerenberg........- nbsp;nbsp;nbsp;7.60

Dr. D. H. Wildschut Eijndebs, Hengelo. nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.—

Ds, A. G. VAN Aneooij, Kampen . nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40.—

Mr. A. J. Andbeae, Kollum nbsp;nbsp;nbsp;16.—

Dr. Jac. Baabt de la Faille, Leeuwarden . nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. -163.—

B. J. Keuseman, Loenen.........-17.50

I. H. Slot, Meppel...........- nbsp;nbsp;nbsp;27.60

Dr. S. Dobbelaeb db Wind, Middelburg nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;86.—

Dr. D. DE Bbuijn, Mijdrecht........- nbsp;nbsp;nbsp;16.—

Dr. J. Schut, Nunspeet. . nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•.....- nbsp;nbsp;nbsp;62,50

A. Maecus, Nijkerk...........- nbsp;nbsp;nbsp;20.—

Dr. J. VAN Hoek, Nijmegen........- nbsp;nbsp;nbsp;48.50

Dr. N. S. Koning, Oosterbeek.........- nbsp;nbsp;nbsp;7.60

Dr. A. J. Thomas, Eenkum........- nbsp;nbsp;nbsp;10.—

Dr. P. Boodt, Ehenen..........- nbsp;nbsp;nbsp;16.—

Dr. H. L. Bbaam, Eossum.........- nbsp;nbsp;nbsp;13.50

H. nbsp;nbsp;nbsp;J. Lambeet, Eotterdam.........-117.50

De. F. P. Kuthe, Tiel..........- nbsp;nbsp;nbsp;26.—

I. nbsp;nbsp;nbsp;F. Jansen, Tilburg...........(zie nbsp;nbsp;nbsp;1885.)

Secretaris-Penningmeester, Utrecht......-1422.40

Dr. Aalbertsberg, Velp..........-134.50

Dr. D. G. WiNKLEE, Vianen........- nbsp;nbsp;nbsp;9.'—

A. G. DE Beuin, Geneesheer, Areeland.....- nbsp;nbsp;nbsp;10.—

Dr. C. Nolen , Vreeswijk, IJsselstein, Schoonhoven nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34.—

W. M. L. VAN Goudoevee. Wageningen nbsp;nbsp;nbsp;....nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.50

Dr. G. H. DE Feijpee, Woerden, de Bildt nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47.50

W. I. L. Veebeek, Geneesheer, Wijkbij Duurstede. nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12.50

W. C. Holm, Zeist, Driebergen.......-95.75

Dr. A. J. VAN Ehijn, Zutphen.......- nbsp;nbsp;nbsp;59.—

Dr. Th. Schaepman, Zwolle........- nbsp;nbsp;nbsp;67.75

Deze giften zijn van 1236 Begunstigers.

-ocr page 30-

28

STATISTIEK der oogziekten, in het jaar 1883 bij 2581 lijders, en in het jaar 188-4 bij 2701 lijders.


Ophthalmia oatarrhalis..........

„ angularis externa . nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

„ nbsp;nbsp;nbsp;hlennorrhoioa.........

, nbsp;nbsp;nbsp;purulenta neonatorum.....-

„ nbsp;nbsp;nbsp;membranaoea.........

„ nbsp;nbsp;nbsp;diphtherina.........

„ nbsp;nbsp;nbsp;tnherculosa.........

„ nbsp;nbsp;nbsp;traumatica (vulnera et cicatrices, erosio

cauterisatio).........

Trachoma papillare...........

„ folliculare...........

,; diiformans...........

Irritatio conjunctivae . nbsp;nbsp;nbsp;........

Xerophthalmia.............

Lupus conjunctivae s. corneae.......

Neoplasmata „ nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.......

Corpora aliena,, nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.......

Tumor oysticus conj. bulbi........

Symhlepharon .............

Pterygium ..............

Ophth. scroph. (phlyctaenulae et ulcera) . nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Herpes zoster trigemini.........

Anaesthesia..............

Hyperaesthesia (dolores).........

Keratitis diffusa (e lue congenita)......

„ ulcerosa............

Ulus c. hypopyo............

„ rodens .............

Keratosphaoelus............

Maculae corneae . nbsp;nbsp;nbsp;...........

Leuooma...............

Staphyloma corneae, kerectasia......


A° 1883. A° 1884


253

4

6

0

3

0


248

3

11

0

1

0


140


1

79

4 3

270

1

3

3 21nbsp;65nbsp;28

5 75nbsp;32

4


134


74

3

4

240

0

2

3

14

77

23

3

91

33

1


-ocr page 31-

A°1883. nbsp;nbsp;nbsp;A°1884.


Cornea conioa........

Inorustatio corneae......

ïTeoplasmata „ nbsp;nbsp;nbsp;......

Iritis - nbsp;nbsp;nbsp;..........

Syn. post.; atresia pupillae . nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Synechia anterior......

Prolapsus iridis.......

Iridocyclitis.........

Chorioiditis.........

Cyclitis sympathioa......

Neoplasmata uveae......

Tumor oysticus iridis.....

Irideremia.........

Colohoma congenita uveae . nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Albinismus.........

Glaucoma.........

Cataraota senilis completa. . . . „nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inoipiens. . . .

„ nbsp;nbsp;nbsp;mollis.......

„ nbsp;nbsp;nbsp;diabetica......

„ nbsp;nbsp;nbsp;oonsecutivanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(secundaria) .

„ nbsp;nbsp;nbsp;traumatica......

„ cretacea ......

„ nbsp;nbsp;nbsp;pyramidalis.....

„ nbsp;nbsp;nbsp;zonularis (congenita)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Aphakia..........

„ c. obso. oapsulari . nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Dislooatio lentis.......

Colohoma „ nbsp;nbsp;nbsp;.......

Ohsourationes oorp. vitrei.... Haemorrhagianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Cysticerci nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Synohysis scintillans.....


36

28

13

5 3

29

3

6 0nbsp;1nbsp;3nbsp;2

28

70

16

1

3

13


9

38

3

0


54

37

11

5

4

43

0

7

0

3

3

3

21

100

17

0

13

14


14

35


-ocr page 32-

30

A° 1883.

A“ 1884.

Retinitis apopleotica............

3

4

„ nbsp;nbsp;nbsp;diffusa.............

3

3

„ nbsp;nbsp;nbsp;morbi Brigthii..........

2

2

„ nbsp;nbsp;nbsp;pigmentosa (hemeralopia)......

12

10

Ablatio retinae........ ....

23

17

Scotoma................

3

1

„ nbsp;nbsp;nbsp;scintillans.....-......

0

0

Neuritis nervi optici............

14,

13

Atrophia papillae.............

„ nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tabetica..........

!

22

Amblyopia toxica.............

Hemiopia...............

Anopsia............ ...

28

47

Mergvlammen..............

2

1

Emboli Tasi retin.............

Daltonismus...............

0

0

Episcleritis, sclerotitis ant..........

Ruptura s. cicatrix sclerae.........

Sclerectasia anterior et aequatorialis......

15

9

Buphthalmos..............

Protrusio bulbi..............

Panophthalmitis.............

Neoplasmata bulbi s. n. optici........

2

1

Morbus Basedovii............

Ectopia bulbi..............

2

1

Atrophia „ nbsp;nbsp;nbsp;..............

Phthisis „ nbsp;nbsp;nbsp;..............

1 28

38

Microphthalmos congenita..........

1

4

Anophthalmos..............

26

27

Tumor orbitae..............

9

4

Absoessus ................

0

0

„ nbsp;nbsp;nbsp;sinus frontalis..........

0

0

Caries, periostitis.............

1

0

Blepharadenitis .... nbsp;nbsp;nbsp;......

83

79

Hordeolum palp. . nbsp;nbsp;nbsp;....nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.....

9

15

-ocr page 33-

31


Chalazion palp.........

Verrucae ,, nbsp;nbsp;nbsp;........

Comedones ,, nbsp;nbsp;nbsp;........

Abscessus „ nbsp;nbsp;nbsp;........

Traumata „ nbsp;nbsp;nbsp;........

Coloboma cong. palp.......

Blepharopbimosis........

Ectropion..........

Entropion, dystichiasis......

Madarosis..........

Oedema palp..........

Emphysema palp........

Neoplasmata „........

Polypi oonj..........

Lupus palp..........

Angiomata palp. ........

Exanthemata „........

Ptosis............

„ cutanea .........

Epicanthus........ •

Morbi gl. laorymalis.......

Dacryo-cy stitis, stenosis ducti lacr. . Abscessus saooi laorymalis ....nbsp;Fistula „nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;....

Strabismus conTergens......

„ nbsp;nbsp;nbsp;divergens......

„ nbsp;nbsp;nbsp;deorsum s. sursum vergens

Blepharospasmi clonioi......

Nystagmos..........

Asthenopia musoularis......

Paresis nbsp;nbsp;nbsp;n.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ocnlomotorii.....

„ nbsp;nbsp;nbsp;abducentis......

„ nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trochlearis......

„ nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;facialis.......


A° 1883.


A° 1884.


11

2

12


13

7


73

1

67

1

14

33

6

6

0

3


7

8 12


74


94

1

21

24

7

4

1

0


-ocr page 34-

A° 1883. A° 1884


Simulatie.............

Constateering van normale oogen voor attesten

124

267

87

19

396

52

7 12

3

73

0

1

6

0

4 9

38

2

0

10

4

8 21nbsp;13nbsp;25

1

0

144

265

83

10

452

48

7

8 9

69

0

0

1

1

3

3 64

4 1

5 2

7 24

8 42

4

3

Myopia met stoornis.........

Hypermetropia met stoornis.......

Astigmatismus............

Anisometropia gravior........ .

Paresis acoommodationis........

Presbyopia............

Extractie van cataract .... Lineair-extraotie van cataract .nbsp;Discisienbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Discisie van nastaar.....

Iridectomie........

Iridotomie........

Operatie wegens irisoyste. nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Staphyloom-operatie.....

Kerectomie wegens cornea conica

Pterygium-operatie.....

Solerotomie wegens glaucoma .

Tenotomie . nbsp;nbsp;nbsp;.......

Voorlegging van pees ....

Ptosis-operatie.......

Blepharoplastiek......

Symblepharon-operatie .... Blepharophimosis-operatie.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Bntropion-operatie.....

Ectropionnaden......

Bxstirpatie van oogbol ....

„ nbsp;nbsp;nbsp;„ tumor orbitae

Epicanthus-operatie.....

{In 188é werden 1012 en in 1885, 1218 brillen voorgeschreven.)

-ocr page 35- -ocr page 36-

[IITTIiEKSEL ÜIT DE STATUTEN.

Stichters ziju allen, die 50 gtildeiti of meer tot stichting, iuslandliou-ding óf uitbreiding der instelling bijdragen of bijgedragen hebben. Zij worden- onder dien naam in hot album dor stichting vermeld.

Onder den naam van Bestuurders worden in het album opgeteekond al diegenen, welke 250 gulden of meer tot stichting, instajidhondingnbsp;of uitbreiding bijdragen of bijgedragen hebben,nbsp;li. ’“Als Begunstigers worden aangemerkt al diegenen, welke zicli tot eenenbsp;jaarlijksche bijdrage van minstens ƒ 2.50 verbinden.

Bewijts van inschrijving worde verzonden aan i’rof. H. Ssellen of aan don Hoer Mr. D. Hagay, Kentmeoster-Secrelaris dor Instelling, bij verkiezingnbsp;ook aan een dor Corresjjondenten (Zie binnenzijde van dezen omslag).

AANWIJZINTi VOOP, ÜOGLITDEiïS.

Beböcftige en minvermogende ooglijders, die geneeskundige bulp verlangen, zullen zich (zon- en feestdagen uitgezonderd) ’s morgens ton veyen ure aan-melden. Zij ontvangen de geneeskundige adviezen on behandeling hosteloos.nbsp;hlr wordt gezorgd dat brillen on dergolijko vereiscliten te^jen fahriek-tprijs kunnen verkregen worden.

Do verpleegkoslen zijn voor dit jaar vastgesteld op / 1.—- por dag. Hieronder zijn allo verplegingsbehoeften (verzorging, voeding, huisvesting, be-rvassching, enz.) begrepen.

De verpleging wordt alleen toogestaau, iudien de ooglijders voorzien zijn van; n. zindelijke kleeding en het noodige ondergoed ter verschoo-ning (van elk dor onderkleederen minstens nog één stuk);nbsp;h. reisgeld voor de terugreis naar de woonplaats;

r. het bedrag der verpieegkosten of eene verklaring door wien de ver-pleogkosien zullen betaald worden.

Dagelijks, van 12 tot 1 ure worden bezoeken toegelaton ;¦ maar het brengen of toezenden van snoeperijen is verboden.

De inrichting is uitsluitend ten dienste van behoeftige en minvermogende ooglijders, die niet in staat zijn de geneeskundige beliandeliug te bekostigen. Bewijs van onvermogen kan worden gevorderd.

Blieven moeien franco worden ingezonden. Wordt antwoord verlangd, zoo moet een postsegel óf briefkaart worden ingesloten.

IMeii wordt verzocht allo toezendingen te adressecren;

„Aan den Oeneesheer-Bireetenr van het Nederkmdsch GaAhvin voor hehoeftige e.n minvermogende ooglijders, .

Utbe'Uit, 1885.

Begijnenhof, H 348,

UTRECHT.”

MODEL VAN VEKKLAllIN.G.

De ondergeteekeiide verklaart dat de ooglijder..................................... ..........

niet in staat is geneeskundige hulp te bekostigen.

Wordt verpleging in het Hederlandsch Gasthuis voor behoeftige en minvermogende ooglijders noodig geacht, zoo zullen de verplegings-Viosten en kleine voorschotten voor brillen of dergelijke vereischten, alsmedenbsp;eventueele kosten van correspondentie en incasseering, dadelijk na ontvangstnbsp;der rekening voldaan worden door......... .....