fPierre Gassendi (Gassend),frans natuur-,wiskimdige en wijsgaer (1592-16*^5).Op 17 leraar welsprekendheid te Digne,op 21 j.prof. in theol. ienphil, te Aix,later proost en domheer te Digne,prof.in Parijs aan ^etnbsp;College de Prance.Is tegen de toen algemeen nog geldende leer van A,ri«-|nbsp;toteles en vestigt de aandacht der natuuronderzoekers op de (vergeten)
Jatoomleer van Epicurus.Vriend van Kepler en Galilei. nbsp;nbsp;nbsp;[l6'24-
Voornaamste hoeken; Exercitationes paradoxicae adversus Aristotele^ i hoofdwerk; De Vita et Morihus Epicuri (164-7 Iyon,16ö5 Amsterdam)
Hierbij hoort; Syntagma philosophiae ji|lï.curi (l649,Den Haag 1656). Institutie astronomica (1647),waarin hij het stelsel van Tycho aanhanginbsp;e.a. werken.
-ocr page 5- -ocr page 6- -ocr page 7-D E V I TA
- nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£ 'J- 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ¦ -
MOR I B V S
L I B R I O C T O.
Authorc PETRO GASSENDO Dinicnfis
Ecclefiac Praepofito,
Edhlo altera auftior amp; corrcftior.
Alea qutdem ifiafetitentu efi ('mvitishoc tiefiru popuUrihus item) fanlta Epicurum, amp; reóla pucipere, amp;Jiprepius accefferis, trift 'u,
Itaque non dico, quodpleriquenoftmum,Sehm Epkuriflagitiorumntagifiram ejfe: fed 'tüud dice; mdè Audits inf amis cjl‘y amp; immerith: nee hoe fcirenbsp;quifptam poteji, nip interius fmit ndmiffits^ Seneca Ub^ de vita bea-ta,cap. 13,
H AG^-C OM IT u
Apud ADRIANÜM VXACQ;, M. DC. LVI.
-ocr page 8- -ocr page 9-Wé
POSTULASame, FRANCIS CE LUIL-L E R1, Amicoriira fuaviffime, ut quando heic , w-, longiores moras, quam fuerim pollicitus, traho,.nbsp;digeram, mittamque ad Te, quos mihi effe de Epicuronbsp;coinmentarios perfpedum habes. Quippe licet parianbsp;audieris de csteris Philofophis, ciim fermones alias denbsp;jpfis in feceflu confereremiisjmeminifle me tarnen jubes,.nbsp;ut Te praecipuè afFeccrint, qii£e prater tuam exlpeda-rionem, de hujus viri continentia , difciplinaque edif-ferui. Scilicet Te candoris plenum, ac mirificè erga o-mneis bené raerenteis animatum, ftatim gt; ac ille Tibi eftnbsp;Vifus merito non fuo ftiiflediffamatus, mirè deleclavirnbsp;eximi eum pofle ab iis, quibus eft opprefliis calumniisj.nbsp;pofséque eins non modö vitam ab onini labe repurgari,nbsp;fed Philofophiam quoque (expunftis, ut circa Ariftote-leam, erroribus quibufdaan paucis) mm de natura foler-tiffimè, turn de nioribus fapientifluiiè dogmata traden-tem oftendi.
Infinuas quoque, bené mukos, quibufcumxem com-municaris, tecum agere‘, ut a me, quod legere poflint, obtineas j undc amp; inftas, ut faltem ea, qux fpedant ad
^ z nbsp;nbsp;nbsp;vitanti
-ocr page 10-vitam, moréfque confcribam; caetera enlm, quae ad do-drinam, placitaque attinent, longioris operae cüm (int, patientiüs deinceps exfpectatura in. Itaque, ciim obten-deretenuitatisconfcientiam poflèm, excufaréque, quic-quidideft, nonelTetanti, iittantotuo, commque ar-dore debeat expeti,acrepettum denique iri exfpedationenbsp;longè inferius: aggredior tarnen, praeferóque ineptusnbsp;viden, qnam non obfequens; Tibi piraefertim, cui nihilnbsp;eft, quod abs me negari aut poCfit, aut debeat. Etenim ,nbsp;Tuficamasrae, ut pedorc pdmurn efFufo, profufnsnbsp;deinde (is in caeteris ¦ ac per te uon (let, quin fortnnisnbsp;tuis omnibus fic utar, utmeis. Tuficagismccum, utnbsp;cum nihil fii, quod non polliceri tibi de mea qualicum-que induftria polTis; nihil tarnen velis unquam me, ni(inbsp;reputes me currentem (quod dici fokt J incitari, aut ali-quid, quod (it communium unique (ludiorum depolci.nbsp;Videlicet haec non podrema bons mes fortis pars eft,nbsp;quod eafdem mccumliteras literatiflimus ipfe ames j Scnbsp;huc-ufque statis florem, qui ab aliis feu ambitioni,nbsp;feu avaritis, feu ncquitis datur, gratum habuerisfa-crareMufis, impenderéque bonis artibus. Ecquanamnbsp;proinde ratione non ingratum tibi laboreni refugiam,nbsp;qui gratitudinem teftaturus ergavirum mei amantüTi-mum, agnofcam eumdem munufeuli mei intclligen-ti(fimum futurum Nonpaucafuntfanè, quibus ipfe-met pro rara illa lingus Grscs eruditione feceris lu-ceni 5 ut proinde (it , cur meum iftud opus vel hoenbsp;nomine exiftimes tuum, ac ipfo abundè utaris, frua-ris, Sc quibuicum omnibus voles liberali illa commu-nices manu. Neque verb ego is fum, qui segrè ducam,nbsp;aut invideam, ft quiequid id fit, alii noverint; cum fit futurum etiam pergratum,fi quam-plurimis innotefcat,nonnbsp;quid ego commentus fuerim, fed qualem te amicum ha-buerim, Sc, ü fortafifis cuipiam contingat, ut bons frugis
quid
-ocr page 11-ÏI!
quid demetatdd non tam mihi,qui laborarim.quam tibi» quiprxfcnprei-isoperam, referat acceptum. Utpauci*nbsp;vota compledar mea:
^^alis Erechth^is Peplusportstur Athenis,
Debit a cttm caJiA folvuntur ojota CMinervx,
Tardavc conjecfo redeunt cpuinquennia lujlro:
TaU te •vellem, luvenum doÊlifime^ rüu Purpureos inter Soleis, dr Candida Lunxnbsp;Sidera caruleis orbempulfantia higis ,
T^turx. rerummagnis intexerechartis. c^Eternum Sophia conjunElum carmine nomennbsp;TS^oJlra tuumfenihus loquereturpagina faclis.
Ca^teruni quoniam fieri poteft , ut demirentur aliqui gt; me, Epicurum dum excufo, turn niti adverfus torrentemnbsp;receptx vulgö opinionis, turn opus moliti j quod viderinbsp;noxium, tanquam amp; bonis moribus, amp; Religioni ad-verfum poffit; idcircö neceflè eft pa uca de utroque hoenbsp;•capite,iis quas fiim deinceps didiirus, prxmittam.
Ac circa prius quidem non video caiiflam fubefle. cur valdè movear, qubd vulgaüi fententise repugnarenbsp;exiftimer; quando jampridem perfpedum eft, quamnbsp;malus veritatis judex cenferi debcat multitudo. Penderenbsp;etenim res debet non profedó ex numero, aut claritatenbsp;opinantium j fed ex momentis teftimoniorum, ratio-numque ex quibus valeat (fepofitis vulgaribus praejudi-diciis j dijudicari. Sanè verb, fi ita benéageretur cumnbsp;rebus humanis, ut ca, quse optima fuut, probarentur anbsp;plurimis, ipfcmequoqueebdevoverem, qubpluriminbsp;Gonfluerent: fed nempe prseeuntium exemplo, potiusnbsp;quam ratione maxima pars abripitur j amp; rariflimi ièm-per funt, qui pedem fiftant, ut expendant, an quo itur,nbsp;pergeridum fit. Ac non contendo quidem propterea
Epicurum aut nihil peccaffc, aut unum invenilfe verum, ut eft a quibiifdam illiusSeftatoribus jaditatum j innuonbsp;dnmtaxat ipfum injuria fabulam vulgó fieri, quód Se-datores aliarum partium, ut dim gt; invidia, amp; authori-tate, ita jam dclpedu , amp; multitudinc iilum obruant.nbsp;Quid enim, fi cauifa pleniits cognita, ca fuiflc probeturnbsp;vitae innocentia, puritate, aufteritatc, qua Philolbpho-rum alius nemo fuerit ? fi ea ingenii pcrfpicacia, judicii-que maturitate, qua non facilè exteris concedat? Sednbsp;nimimmita-nc fit, non cx ipfafrontc judicandumeft,nbsp;fed penetrandum interiüs,ut vel ipfe Scncca inonct. Namnbsp;alix quidemfadioncs funt, qux Sedatorurn vige. it fre-quentia j ciim inftitutum ejus 1'qualorc prx fuiitudinenbsp;obducatur: verum non idcö minus tentaudum, an-nonnbsp;herbefcens femita, potius quam lata , tntaque via a d v c-ritatem mortalibus tantopcrè iuviam deducat ^ minus fodiendum, atque cxplorandum, an-non ex ncglec-to, 6c fterili montc eruatur aurum, quicum non vaieantnbsp;occurrentes palTim lapides conferri.
Addo , me eum fanè non efle , quem hominum vulgariter fentientium turbam commovere , amp; quaflnbsp;crabrones cxcitarc juvet ; fed cum efl'c nihilominus,nbsp;quem humanitatis officia dekdent; ciim non indignènbsp;ferre non poffim opprimi a turba quem virura effe i:c-putem innocentem, amp;fuave habeam, fiquas illi, te-nueislicet) fuppetiasferam. Nam, fi perfuaflis quidem forem ftiifle Epicurum luxui deditum, ac fefe pro-luiflè obfccenis voluptatibus, ut Sarianapalum, He-liogabalum, ac fimileis pefieis generis humani ; turnnbsp;fanè diris eum devoverera, ac faces, amp; faxa cum totanbsp;fadione non poftremus conjicerem; at duni mihi vUnbsp;deor eum agnoffiere, quo temperantiüs vixerit npmo-imö pudet omnino, dilaceran ipfum ab iis, qui
«mulantesCurios, vivunt interim Bacchanalia, amp;ab illius moderatione prolixiflimisabfunt intecvallis. Quin-etiam, cum in ipfa turba aliqui haud-dubiè fint adeö in-genui , ut abrepti Iblo vulgaris pcrfiiafionis impetu,nbsp;male afficiantur, quód cxiftimcnt vkum perditum fuiflenbsp;Epicurum, fecus comparandi, fi conftiterit frugi adeónbsp;cum exftitilTe, ut non immeritö proponi in excmplumnbsp;virtutis poflet; idcirco deledat me quoque vel in ho-rum gratiarn ea congcrerc, quibus, nifi prorsus fledan-tur,faltcm moveantur,ut cfle fibi aflenfum continendumnbsp;putent.
¦ Heine patet penè quid fit dicendum de pofteriorc ca-pite. Quippe non pollet mcidqaidcm non gi-avifü-mè permovere; fi nempc, cum mihi nihil fit antiquius, quam ut pro virium modulo prodefle quamplurimisnbsp;velim, ex meis tarnen conatulis quempiam aliquid de-trimenti percepturum Tubodorarer. Attamen eft, quödnbsp;longè melius de meo aftedu ominer, quam ut talc quidnbsp;extimefcam. Nam quod ad bonos attinet mores, evin-cam facilè, opinor, id, quod infinuatum mox eft, Epicurum puta maxiniè amp; fobrium, amp; continentem ex-ftitilfe, ac Sedam nullam Philofophorum illius Sedanbsp;fuifle fandiorem; cum circa id quidem quod de vo-luptatcpotiflimum objicitur ,haud difficile declaratu fit,nbsp;quam immeritö optima ut vdta,ita amp; fententia pclTimamnbsp;fubierit interpretationem, ld fi minus prseftitero , utnbsp;mihi nimium de me non Ipondeo, at dabo faltem opc-ram , ut Virtus pretium fempcr obtineat, nullumquenbsp;voluptatis genus, nifi honeftum defendatur. In id enimnbsp;femper incumbam, ut innuam quid verifimilius ex Epi-curi mcntcappareatj Si fortè verö id non ferendum,nbsp;vel minus probandum vidcatur; ipfe primus exautho-rabo,ac cenfura omnium fcvcriftimaj nigrum quafi thetanbsp;prasfigam,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Quöd
-ocr page 14-Quod ad dogmata veto Rcligiouis, non ibo quidem inficias, quin, ut infinuatum jam eft , placita Epicurinbsp;quaedam è diametro cum illis ftent, ut quae funt prae-fèrtim circa Providentiam, animorumque immortali-tatem. Sed primuin quis Philofophorum poteft hac labenbsp;efle immunis? ISlihil de Platone, amp; caeteris dicOj denbsp;uno Ariftotek loquor, quern nemo nelcit cxofum fuiffenbsp;prifcis Eccleiix Patribus, ob eofdem gt; plureifque cr-rores. Quod ft non obftant ilii tamen, quo miniisiibrinbsp;Ariftoteki etiam publkè praekgantur; quid eft, cur nonnbsp;faltem privatim hominum manibus terantur quae ex Epi-curo fuperfunt: licet aliquotiesf' quae mentis humanaenbsp;extra Eidem facrara vagantis imbeciliitas, amp; caligo eft;nbsp;fuerit in eafdem cum cxtcris impictatis fpecics prolap-fus; Indignum profeCto Ob aliqua mala,tam multa bonanbsp;expungere, ac rofetum exfcindere, quod Ipinas rodsnbsp;intextasferat. Sapkntius illi fandtorum Patruin, quihacnbsp;occafionc ccnfuerunt id agendum, quod Deus olimnbsp;circa mulierem captivam juftit, quam habere quis innbsp;uxorem vellet: nimirum , ut pravis opinionibus, quadnbsp;eapiüis» iinguibus, captivitatiEque vcftibus detradis, id,nbsp;quod dodrinae fanioris eft, ut non invcnuftum corpus,nbsp;retineatur. Deinde, ea mihi mens eft, utquotiesnonnbsp;modb ad graviora ilia capita pervencro; fed etiam quo-ties quidpiam occurret, quod v idcri poftit vcl quam-mi-nimtim ftdei facrx difientaneum , in Epicurum nervosnbsp;contendam, ac ejus lententiam quam-maximo fempernbsp;rationis vigore pOtero , convellam. Namiicètconfcdanbsp;vitae Apologia, dodrinae quoque explicationcm aggref-furus fubrndefim; non propterea tamen illi nomen dogt;nbsp;neque placitorum ipfius vadem me, aut fponforem prae-fto. Qdn-etiam, ut in aliis rebus rationem iolam audio,nbsp;neque, nifi illam admittat, magis me movetEpicurus,
quam quivis alius Philofophorui-n (amp; nofti certë.ut alio-quin ex aequo affeëtiis crga omneis firn, omnibufque honorem habeam. ac folum veritatis ftudio, cxercendiq;nbsp;animi gratia nunc in hujus , nunc in illius cognofcendisnbsp;placitisnon-nihilftudioriiisincumbam) fic.in Religionenbsp;Majores, hoc eft Ecclefiam Catholicam, Apoftolicam,nbsp;amp; Romanam fequor, cujushaftenus decreta defendi,acnbsp;porro defendam, nec me ab ea ullius unquam dofti, autnbsp;indodi feparabit oratio.
|aiTi,ut de Vita, Monbufque Epicuri dicere incipiamj partiri pofte rem totam videor in libros, libellofve odo.nbsp;Primus fciliccE, ac Secundus nudam continebunt hifto-riam vitx gt; mortiEque Epicuri 5 ac fimtil brevcm nomcn-claturam turn editomm ab eo librorum, tumfamilia-rium, quibus convixit; turn fucceftTorum, qnoshabuit.nbsp;EtquiadeinccpsdeMoribus, circa quos infamia eft illPnbsp;qureftta.diftTerendum erit • ideb adhibebitur Tertius, quinbsp;occafionem.authoréfque hiijufce infamiae universè ape-riat. Quartus fubinde impietatem ipfi circa mores ob-jcdam depellct. Quintus objedammalignitatemj Sextus objedum gulae vitiumjSeptimus objedam Veneremjnbsp;Odavus tandem objedum odium liberalium difcipli-narum. Etenim baec funt capita praecipua totius, quae innbsp;Epicurum inftituitur, criminationis. Nihil interim ne-cefle eft Epicurum hunc, de quo agitur, a cxteris difcer-nere,qui nomine eodem fliifie perhibentur. Nam Laertius quidem treis aiios praetcrea commemorat,Epicurumnbsp;Loontei, amp; Xhemiftae filium j Epicurum Magnefiumj,nbsp;Epicurumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quibus adjici poteft alius Metrodori
filius, dequonofterin Teftamento. Memorat etiam Tiiucydides Epicurum Pachetis patrem; amp; Plutarchusnbsp;alium Demophiii focium; ac rurfus Galcnus alium,cujusnbsp;Emplaftrum viride multa promitiens,refert. Verum nos
heic
-ocr page 16-heic de Epicuco Philofopho illo fads cognito fermoncm inftitaimus. Habes ipfe jam penès Te duplicem illiusnbsp;effigiemj alteram cx gemma expreflam , quam dumnbsp;Lovanio facerem iter, communicavit meciim vir ille exi-mius EryciusP.uteanus, quamque etiam fliis in Epiftolisnbsp;cum hoc Eulogio cvulgavit: Intiiere gt; mi Amice, érnbsp;Uneis ijlis fpirantem adhuc mentem magni Viri. Epicurusnbsp;ejl-^ fic oculoSt fic ora. fere bat. Intuere imaginern dignamnbsp;ijiis iineis, ijlis manibus, (f- porro oculis omnium. Alteram expreflam ex ftatua, Romx ad ingrefllxm inte-rioris PalatiiLudovifianormn hortorum exftante, quamnbsp;ad me mifit]SIaud^eus nofter, ufus opera HenriciHo-wenii in eadem familia Cardinalitia pidoris. Tn huenbsp;inflerito utram voles; quando amp; non male altera, ut vides, refert alteram : amp; mcmini utramque congruerenbsp;cum alia in ampliflimo cimeliarchio Viri Nobilis Ca-fparls Monconifu Lierguii, Propitetoris Lugdunenfis,nbsp;aflervata.
I pfe ilc de V iro feribere aggredior.
éï^ |
'¦'^4*39 ^$*39 ^lt;it^ ' |
LIBER I. De ortu ac ferie vitse Epi-curi. nbsp;nbsp;nbsp;fag. i Cap .1. quot;W”^ Ficuri Patrio., 'quot;orentes, l'ro-\tres. p.r. II. nbsp;nbsp;nbsp;Temtus natale.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 III. nbsp;nbsp;nbsp;ybipueritlam,adolefcen-tiamyjuventutem exegerit.nbsp;5 IV. nbsp;nbsp;nbsp;.^^oS Proceptores dudie- rit. nbsp;nbsp;nbsp;6 V. nbsp;nbsp;nbsp;^uando ^ qua occafione ad rhilofophiam fe contu,^ Ier it y Secdamque injlitue-rtt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 VI. nbsp;nbsp;nbsp;yhi fcholam habuerit.z i VII. nbsp;nbsp;nbsp;Vt Amicts, é‘ iHit qui- dem quhm numerous con-'uixerit. nbsp;nbsp;nbsp;1 o VIII. nbsp;nbsp;nbsp;.^ud prxdpui illi amici^ livefamiliares, difcipuli-que extiterint ? nbsp;nbsp;nbsp;i.|. |
IX. nbsp;nbsp;nbsp;mutta confcripfe- rit. nbsp;nbsp;nbsp;pag.17 X. nbsp;nbsp;nbsp;j^ui lïbriUlius fpeciatimnbsp;ab Author tb tu me more n- tur. nbsp;nbsp;nbsp;18 LIBER IL De morte amp; fuccefllone E-picLiri. nbsp;nbsp;nbsp;29 Gap.I. ^quot;^Vod Te (lam en-V..^ turn fuertt ab Bpicuro conditum. 2 9nbsp;II.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiierint illws extrema.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;32. HE nbsp;nbsp;nbsp;tempore ohierit. 3 4. l-V. ^uhm cara Stdlatorihm ejm memoria f'eerit. 3 6nbsp;V. Quanta con(la7itia y con-Jcnftoneque SchoU ¦ipfiusnbsp;fliccefiio 'viqiierit. 3 Snbsp;VE Qui Jucceffores , feclato-rejque Epicuri commemó-rentur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40 LIBER |
LIBER V.De objefla Epicuro mali-gnitatc. nbsp;nbsp;nbsp;fag. 90 Cap.!. A Ccu-faturHficti-J“\_riiS ingratitudi-nis erga Praceptores.^^-gina. nbsp;nbsp;nbsp;90 II. nbsp;nbsp;nbsp;Arguituridpraambitio- ne , vanitatifque fiudio fectffe.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;92- III. nbsp;nbsp;nbsp;Accufatttr etiam maledi-centu erga omneis anti^nbsp;quiores Philofxphos. 94 IV. nbsp;nbsp;nbsp;,^od viiium etiam tri-huitur Seciatoribus ipJtHS.nbsp;96. V. nbsp;nbsp;nbsp;Generalis eoram qua, funt objecJ a, ref'it at io. nbsp;nbsp;nbsp;9 7 VI. nbsp;nbsp;nbsp;De ambitione ob qaam arguitur in Praceptores futjfe mgr at us.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 8 VII. nbsp;nbsp;nbsp;De conuitiis in Philo- fophos ftfjis. nbsp;nbsp;nbsp;100 Vill' De objeHa Seclatorum dicacitale,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;101 |
LIBER VLDe objeda Epicuro gula. pag. 104 Cap. I. Xprobratur Epi' I ,jcarogula immo-dica.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pag. 104 II. nbsp;nbsp;nbsp;Exprobratur prafertimnbsp;gula fee da 0“ noxia._ 106 III. nbsp;nbsp;nbsp;Epicuri fobrietas , fru- gaiitafque eximia proba-tur. nbsp;nbsp;nbsp;108 IV. nbsp;nbsp;nbsp;Sohuntur ea, quaobje-Eta de gula immodica funtnbsp;III. V. Satisfitqueproinde its quanbsp;Sanki Patres attigerunt.nbsp;112 VI. nbsp;nbsp;nbsp;Refpondetur demum ob~ jeUis de gula fxda amp; no-xia^ nbsp;nbsp;nbsp;115 LIBER VIE De objeda Epicuro Vene-re. nbsp;nbsp;nbsp;1X S |
Cap.I.
vEclamatur in E-
Di
picuri Hortum^ qtsaft in lupanar infame.ii 9
Itcrum
II. Itevum Bpicuri amores amp; accept a ex iis damna. 119 ///. Aba6tm proinde Epicurus } Philojophgrum choro, pag.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121 IV. nbsp;nbsp;nbsp;Epicurum cajle 'vixijfe docetur. nbsp;nbsp;nbsp;123 V. nbsp;nbsp;nbsp;Eurgatur Epicuri Hortusnbsp;ah infamicL ex muliertbus.nbsp;125 quot;^YEefelluntur EpkuriAmo-res, damna ad ipfos re-lat 1.. nbsp;nbsp;nbsp;192 VII. Refiituitur Epicurus in Phtlofophoru chorum.x 3 2 'Sllll.De exaHisEpicureis.xi 7 LIBER VIII. De objedo Epicuro odio li- beralium dilciplinarü» 198 Cap.I. Bjicitur qubd dtjciplmas mi- |
‘verse oderit, pag. 140 II. nbsp;nbsp;nbsp;Itemque fpeciatim , qubd Grammaticam, Poetic am., amp;c.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142 III. nbsp;nbsp;nbsp;,^UQd Rhetoricam. paginanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145 IV. nbsp;nbsp;nbsp;.^uhdHialeHicam. pagina^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145 V. nbsp;nbsp;nbsp;£^d arteisMathemati- cas. nbsp;nbsp;nbsp;146 VI. nbsp;nbsp;nbsp;Refpondetur ad objeHanbsp;de dijciplinis uniuersenbsp;148 VII. nbsp;nbsp;nbsp;Ad objelta de Gram' matica. nbsp;nbsp;nbsp;150 VUL Ad objeHa de Poëtica, ére. nbsp;nbsp;nbsp;154. IX. nbsp;nbsp;nbsp;x^dobjecta de Rhetori- ca. nbsp;nbsp;nbsp;158 X. nbsp;nbsp;nbsp;Ad objeHa de Dialectica.. 163. XI. nbsp;nbsp;nbsp;K^dobjeLta de MAhern atkts.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;165 |
LIBER PRIMUS
DE ORTV, AC SERIE VlTiE
caput primum.
-él
; PI c u K u s patria Samius creditus nonnullis videtur. Siquidem Ti-mon, apud Laërdum, ultimum di-lo-cit Phyficorum, qui èSatno prodie-rint 5 8c Conftantinus Porphyro-genneta ilium perinde, ac Pychago-ramexSamo oriundum facit. Ve-rum cauffafuit, quod pueritianijpri-mamque adolefcentiam exegerit Sami cum patre, amp; fratribus j in earnnbsp;fcilicet patet ejus agripeta venerat, ut Ciceronis verbis dicatur. I tienat:nbsp;Parem ob caufTam apud Strabonem Lampfacenus habitus eft ;nbsp;quippe Lampfaci commoratus, 8c familiaritate ufus virorumnbsp;ibi Principum. Epicurus igitur patria Athenienfis fuit, ut Laer- hcochat*.nbsp;tius, Suidas, 8caliiinnumerifcribunt. Hinc Lucretius ipfius In cjocenbsp;iaudes profequuturus, fic exorditur;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Epicurus, ^
Prinu fruaiferos fostus mortalibui anyis nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦
BeMerunt quondam praclaro nomine ^Athenx It recreavemnt vitam, legefquerogarmtynbsp;It pinudederunt[oLitii dulcta ritis,
Cumgenüêre virum tali cum corde repertumt OmniA vendico qui quondam ex ore projudtt,
iiiLexieis.
inTheleo. de urh.nbsp;loc. Cl!,nbsp;l. I.
Sih
l. Iƒ.ep.ió.
l.^.'var-
hifi.
Itb. 10.
inSolo7te. loc- cit.
in ttAjithol
l-l-
1. i. de nat. Deor.
Jn woc. Epicur.nbsp;loco cit.nbsp;hh¦^¦ adv-Coi-
hh de atKor fiat.
Cum populus vero Athenienfis tribubusdiftin£lus,efFufus elTetpernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feu affiniaoppida, exThefeoufque faftamu-
nicipia; Epicurus natus eft Gargetti, quod oppidum fuir, ut Phavorinus amp; Hefychius habenc, ex tribuitgeidejubinimi-fumThefeus, exPlutarchojPallanddas itgeio, fibique infidi-anteis opprefferat; amp; ubi Euryftheus, ut a Stephano narratur,nbsp;fueratconfepiiicus. Ea de caufl'aa Laërtio di-citur, a Statio Gargeticus author, amp;fenex Gargettiusj a Cicerone, i¥.liano, amp; aliis, fimplici adjunfto, Gargettius.
Cseterüm fcribit Laertius, ex Metrodoro in libro de nobili-tate, Epicurum imï[Q nbsp;nbsp;nbsp;ut, ex genere Fhilatdarum,
ConftatverbPhila’idasdenominatosaPhilaeo, altero illo Aja-cis filio, qui habiravit in Melite, 8; eujus meminitPlurarchus, adjiciens Pifillratum quoqiie exPhilaïdis extitiffe. Ex hoei-taque genere, Epicuri pater, apud Laërtium, amp; alios, fuit Ne-ocles, ma-er verb C hsereftrata. Et frequenter quidem citatur,nbsp;Graecanico more, Ipcum NeoclU; inteidi m tarnen Ncoclidesnbsp;fimpliciter appellatur; ut cum a Menandro confertur cumnbsp;1 hemiftocle eujus etiam patri fuit Neocles nomen. Prtetereonbsp;Epicuripatremfuiffe, ex Strabone, unum ex dubbus civiumnbsp;millibus, qiios Athenienfes xXftèx.’-f in Samum miferunt, cumnbsp;jam antè Pericle, amp; Sophocle miffis, rebellanteis Samios obfi-dione gravi afflixilTent. Omitto fuiffe amp; Ludi-magiftrum,nbsp;quod pvaeter Strabonem notar Cicero, dum fuggillare qualinbsp;pergens: sedcuin agellus, inquit, eum non fatis akret,ut opnor^nbsp;Ludi-magifler fiitt.
Fratres Epicuri duos foliim Suidas memorat, Neoclem, 5c Chaeredemum : at Laertius tertium additex Philodemo Epi-cureo, Ariftobulumfcilicet, quemPlutarchus videtut interdumnbsp;nominare Agat'uobnlum. Qua cura, ac benevolentia Epicurus fueritiplcriimrevercntiam fimul, 5c affeëlum promerirus,nbsp;dec!aratcximièPlutarchus,dum ftuporedignum judicat, quo-medü ille fic aniniarit, iftiaifefti fic fueiint. Hos omneis antenbsp;Epicurum diem obiiflevelex ipfius teftamento intelligi lieer jnbsp;cüm neque illis, neque deillis, at viveniibus, quiequamman-
det j
-ocr page 23-det i fed celebrari folum praecipiat fratrum diem menfe Pofidte-¦one. Et quamvis de Chaercdemo nihil cerdüs conftet, de riftobulo tarnen liquet clariès, ex eo, quod Plutarchus fcribit ^ ^nbsp;Epiciirum totum fiüffein Metrodoro, Polyteno, amp; Ariftobulo ceLnbsp;turn aegrotantibiis curandis, turn deflendis mortuis. De Ne-ocleautemapertiffimècx eodem Plutarcho, duin memorat E-picurum voluptate quadam lachryinis pcrmifta diffiifum, exnbsp;recordadoneverboriimextremorumNeoclis. Ut iliigravibusnbsp;morbis adfliéti interierint, a Plutarcho, amp; Suidafatis.fuperquenbsp;exaggeratur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/lt;,(. cit.
CAPUT II.
19.
hb- de di. nat.
NAtuseftautem Epicurus, referente Laertio, ex Apollodo-roin Chronicis, Olympiadis cix. anno iii.feptima die menfis Gamelionis •, Quo quidem natali, ex Plinio, fuit Limanbsp;XX. Porrö, cüm Hecatomb^onfprimus nempe menfis) hujus/. j.j-anni, incidat in aeftatem anniperiodi JuliancE,qua ;am Chro-tiographi utuntur, mmmm, ccc, lxxu. conftat Gamelionemnbsp;ejufdemab Hecatombaeone feptimum, incidere in principiiimnbsp;anni MMMM, CCC, Lxxiii. qui inivit ante vulgarem ChrilHnbsp;Epochen annis completis cccxLi. Quoniam veto Januarionbsp;menfe, in quemprincipiumGamelionis caderc depröhendicur,nbsp;novilunium contigit in horizonte Attico, ex tabulis coeleftiumnbsp;motuum, die iv. manè, (feu, fi mavis die 11 r. juxta Atticos,nbsp;qui, ex Cenforino, lupputabant dies ab occafu in occafum)nbsp;ideö, cüm Lima xx. coincidat dici Janiiarii xxi 11. fequeturnbsp;Epicurumnatumdie Januani xxui, Nempe, fiponè Cafaris.nbsp;tempus eandem anni formam effe produöam finxerimus. At-que id quidem vetcre llylo, juxta quem etiam fuit eo annonbsp;cyclus Solis V. feu literarum Bifextilis anniDominicalium B,A,nbsp;^deamp; dies Januari! vigefimus tertius effe debuLt dies Solis,
feu Dom'nkus. At fi ad flylum Gregorianum decêm diebug maturiorem (oubd is nobis jam ufiiifit ] componamiis nego-tium, coUigen^us Epicin um natum die Februarii fecunda exfi-ftente Dominica fliteraenempeDominicalesfuilTe debere intel-ligimtut E, D,) Anno ante Chrillum, feu Aram Chriftianamnbsp;cccxti. acproindeantehujusa Chriftoanni MjDc.xxxiv. Fe-bruaiium ineuntem, anno completo m,dcccc,.lxxiv. Praetete-unda heic aliqua nonfunt,
M. iogt; Primo, obfervare Laertium quo anno natus eft Epicurus, Archontemfuiffe Sofigenem, huncque ipfum annum fuilTe fe-ptimum amortePlatonis. Adde amp; fuüTe dccimum fextumnbsp;AlexandriMacedonis j fuitcnim ex eodemLaertio proximusnbsp;abeo, quo Ariftoteies evocatus eft ad ipfum natum jam annosnbsp;quindecim.
chrm- Secundb, excufari vix pofte erroris Eufeblum, quód floren-tem Epiciirum faciat Olympiade cxii. Quippe eo tempore Epicurus vix pueritiam exegerat, folumque florere in Lyceonbsp;Ariftotelesincipiebat,rcverlusputa ex Macedonia Olympiadenbsp;kc. cit. pr^scedente, uti apud Laertium eft.
Tertio, ferendum non efie mendum, quod irrepfit in Sui-inmc. dam,impoluitque interpretiejus, dum Epicurum natum facit Epivi Olympiade lxxix. Nihil attinet memorare quantum hocnbsp;repugnetnon csceris modb hiftoriis, veriimiis etiam, quae a-pud Suidam fequuntur, ut dum Epicuri setatem produftam facit ad tempora ufque Antigoni Gonats. Oblervb folum, curnnbsp;pro numero Olympiadum Suidas videatur haud-dubiè pofuiflenbsp;,(}, quibus notisdefignaretur Olympias ClX. facile obliteratamnbsp;jn exemplaribuscaudam rS (gt;, ut remaneret,quafic,ficqueex« 0^nbsp;ftgnificaretur Olympias Lxxix,
Qtiart6, nihil efie morandum, quod Chronicon Alexandria num, Georgius Sincellus amp; alii, platicè nimis de tempore, quonbsp;Epicurus floruerit, loquantur; ac nihil curandas virorum quorumdam alioquin celebrium hallucinationes, dum Ariftippumnbsp;Epicuro pofteriorem faciunr, 8c quidam fimilia.Notandumfo-iiim quod B.Hicronymiis lefert ex Cicerone pro Gallio; Me-
jitofatur enim poeta^Epicumm, Sc Socratemcolloquentels fa-c\amp;ns,qimum AtAteS) inquit Cicero, non annis, fed fmdis fcimiis cjfe difiMas-
Quinto, Epicuri natalem ex Laertio, Plinióque defumptuni argumentoeflevideri, quod alia menfium civilium, alia Luna-riumpiincipiaapud Atticosolim fuerint. Mirumprofead efienbsp;videatur, nifi quisputet colligi pofle ccepiffe menfem Gamelio-nem ab ipfo duntaxat antecedente plenilunio : ciim fi diem Lu-nse XIV. primam diern menfis numeraveris, eificiatur) ut xx.nbsp;Lunafeptimae menfis coincidat. Uttaceamquód Epicurus vi-fus fit teftamento fuo conftituere celebrandum natalecn fuuninbsp;in decade prima dierum menfis Gamelionis, quód ipiorumnbsp;nempe uno natuseflet j acdeincepsetiamaliquid fpecialius denbsp;XX. Luna ordinarit, qudd Sc ipfanatalisfuilTer, utreferemiisnbsp;poftea. Nifi fortè audiendum putes Anonymum ilium, qui E-picurumnatumfcribit Gamelionis ehdS'i, leudiexx. Sednefcionbsp;an authoritatc praspondcrare Laertio debeat. In ilio certè piu-limos errores, eofque graviffimos vel unus Meurfius animad-vertit. Ut omittam Gamelionis pofle fortaflis intelliginbsp;de Lunaxx.intraGamelionem menfem incidente, ex Cicerone infra citando : Taractfiifta obiter.
CAPUT III.
JAm Laertius ex Heraclidein Sotionis epitome, refertcolonia B.iod' ab Athenienfibus in Samum dedufta,Epicurum ibi nutritumnbsp;ad annum ufque a:tatis xvii i. quo Athenas venit, Xenocrateinnbsp;Academia, Ariftotele veróin Chalcide commorantibus • Addit^'^-Strabo partim Sami, partim Tei educatum pubertatem egiffe A-thenisjcüm Menander Comicus una adolefceret.Pergit Laertiusnbsp;mortuo Alexand. Macedone,amp; affliftisfub Perdicca A thenien-fiurn rebus, Colophonem ad pattern tranfiifie,ann.videlicet teta-Tiscirciter xxxit, Scribital^q^andiuibicom^^orat^^l,amp;:fub-
A 3 nbsp;nbsp;nbsp;jun:
-ocr page 26-jungitpofteaex Apollodoro,ab annoEtatisxxxii. ad annum ufque XXXV11. vixifTe parrim Mitylenae, partim Lampfaci,(quönbsp;^liquando cüm pergeret,non fine difcrimine navigavit, ut apudnbsp;l.r.cidv. . Plutarchum oblervatumeft.) Definit Suidas quantum tem-Co/.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poris utrobique manferit, annum putaunum Mytilenae, qua-
inE-fic. nbsp;nbsp;nbsp;jygj. Lampfaci. Subdit Laertius redülïe Athenas Archonte
Anaxicrate, Quia verb AnaxicratesCluccefforfcilicet Chari-nijfub quo Seneca obfervavit datas ad PoiyïEnum ab Epicuro literasjprtefuit Olympiadis cxvin. anno n. acproinde £pi-curi nonnifi xxxvi, neceile eft m,»tachronifmum unius anninbsp;heie fieri.
Huc-ufque porrö eft locorum, temporumque feries, quibus Epicuruspueririam, adolefcenriam, acjuventutem exegir, partim addifcensj partim docens, priufquam pede Athenis fixonbsp;fuamfeftam inftitueret.
lib. 10.
in Epic, lib. I. denbsp;nat. dear.
lib. i. Strem,nbsp;loc. cit.
lih. I. 'itdv-Hath.
ioe- cd-
l.t.denat'
Hier,
UTaliquidverbdicamus de Magiftris, quoshabuit; legi-mus ecce apud Laertium, traditum ab aliquibus Épicu-rumauditorem fuiftePamphili Platonici j quod Suidas quo-que afteverat. Cicero etiam memorat Epicurum ipfum referenten! ilium a fe Sami auditum, quamvis doftrinam ipfius mi-rificè contemneret. Idemiidem: acpraeterea Clemens Ale-lexandrinus,amp;alii tradunt deNaufiphanePytliagoreo Pyrrho-nis auditore, quanquam Sextus Empiricus l'cribit inficiari ipfum, qnod Naufiphanisdifcipulusexfticerit. Quin Apollodo-tus in Chronicis, tradidit quidem Epicurum audivilTe Lyff, phanem, amp; Praxiphancm 3 verum hoe, inquit Laertius, nonnbsp;afferit ipfe in lua ad Eurydicum epiftola. Xenocratem quidem audirepotuir, amp; funt, mqv-'n Cicero, quiputent Audivijfe, (utnbsp;Dsmetrius Magnefms apud Laertium) ipfe Epicum non vult.
^ nbsp;nbsp;nbsp;Di-
-ocr page 27-Dicerem de Democrate, cumquo Plutarchus Eplcui'umcon-tendiffe notat -afe» nbsp;nbsp;nbsp;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dt’ fyüabis, öquot; apicibus; nifi / ^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
fufpicarer mendosè Democratem legi pro Democrito, vel ex Col. eo, quodfubjicit Plutarchus Epicurum decreta omnia fuiffe ab
1110 nbsp;nbsp;nbsp;1'ufFuratum ; qus eft circa Democri .urn Celebris fafta ob-
jeftio, ut infra memorabitur. Dicerem 8c de Metrodoro,quem Achilies Taciusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Magi^rum ,Stobaeusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inter-
pres doclorem Epicuri vocat, fulpicarérque ilium efle poire,quem sk phyf. Diogeni Cynico Solinus facit contemporaneum j nifi opinio cap. i.
1111 nbsp;nbsp;nbsp;artributa de Mundorum infinirate, deque atomis, arguerecnbsp;Metrodorum Chium Democriii difcipulum, quem Epicurusnbsp;non voce docforem, fedfcripio duclorem habere potucrit.
Quo modo etiam accipiendum, quod Lucianus jocatur fuilTe Epicurum Democritidilcipulum, dum difcipulum etiam facitnbsp;Ariftippi, ob opinionem de voluptate, quam tarnen fuilfe longènbsp;diverfam utrique probaiam, fuo loco conftabic. Uteumquenbsp;fe res habear, ex iis, quae dedufta funt, C icero, Plutarchus, Em ¦ Icciscitath'.nbsp;pi icus, alii, fcribunt Epicurum folitum gloriari, quod Magi-ïtrum habuerit nullum, fednbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exfiftens, fuopte inge-
nio, ac induflria philofophus evaferit. htfi vero illi videantur non fine probro id memorare, facile tarnen concedi debet iliumnbsp;martefuo adinvenilfe plurima; cum amp; haec ipfa illi fuerir extrema confolatio, amp; totlibros conferipferit propriis folum diftisnbsp;refertos, ut referenius paulö p6ft. Certc Athenteus egregiam apud Lacn.nbsp;illius fententiam Epigrammate complexus, fic concludit, qua- bb. lo.nbsp;fi Epicurus, non aliunde edoftus illam, quam a Alufis, aut A-polline fuerit. Quo etiam Lucretianae illse commendadonesnbsp;faciunt:
Peclore paru fuo, qudfitdquepramia liqukt Et,
Vtttutemmnitdtmmi, confrmgeuut arüa Naturit primusportarum cUukra cupnet.
^ confimiles alias referendae. Hic noto, fi quis requifferit ^uemnamfaltemexantiquis Epicurus magni fecerit, refpon-/«.«!-'¦nbsp;Laertium, ilium, Diode authore,fuiffe maxime amplexa-tum Anaxagorara (etfi in aliquibus illi contradixerit,) atque
etiam
-ocr page 28-etiam Archelaum, qui fuerat Socratis Magifter. Dicetur po-^ iiea de Deraocrito : ad;icio folum Epicurum cum admirareturnbsp;Pyrrhonis confuetiidinem, quaefivifle de illo affiduè ex ipfiu*nbsp;aiiditore Naufiphane, ut Laertius habec in Pyrrhonis vita«
C A P U T V.
in Epic. Hè-10.
Ihid.
IHl
SCriptum porró Suidas reliquit coepiffe ilium Philofophiae dare operam anno teratis xii. Idem etiam aliii, referentenbsp;Laertio, fcripferunt, dum vitam e)us fcriberent. Vetum ipfe-met Epicurus apud eundem Laertium teftis eft, non attigilfe fcnbsp;Philolophiam, nifi anno xiv.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«’'m
Tradidit verb Hermippus, ex eodem Laertio, ilium, ciim forte incidlffec in libros Democriti, ad Philofophi-am le applicuilTe. Sed amp; fcribit Laertius ex Apollodoro Epi-curco in primo de vita Epicuri, ad Philofophiam ilium acceC-fUTe, Sophiftas damnantem, amp; Grammaticos, poftquam ipfinbsp;non poterant quid apud Hefiodum Cbaos diceretur, interpreta-li. Veriim, quia Sextus Empiricus banc occafionem philofo-phandi luculentius edifferit, non pigebic iplius verba in huncnbsp;locum tranfcribere. Itaque, poftquam propofuit dftftcultarnbsp;.tem circa ilia Hefiodi carmina,
ïï%t nbsp;nbsp;nbsp;dvizif tTCCint
r«V itJpu nbsp;nbsp;nbsp;vdtrailnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^c.
T.xDïtumprimum Chaos eft, dein peBore lata Tellus, cunclorum fedes-
fub)icit: Et hanc nontiuUi caujfam faifte Epicuro dicunt fubitaneiadphi-lofophandum inftinélus. Prorsus eum adolefcentuluscum efet, rogavit Grammatkum, illud fibipralegentem,Exortum prinium Chaos eft, du-71»®- TO xlt;*®- sj4»sTo, «srtf srfWTo» fgt;t»f »gt; j Ex ^uofiafff Chaos exortum eftet.
-ocr page 29-ƒ qmdem prtmum exortum erat ? Bkente Ulo, talid docere, non ejfe [ui munens,fed illorumejfe, qui vocarenturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Em-
, t3r’ nbsp;nbsp;nbsp;, ètTnp »vlot rr/V twv qvtziWnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(L^aCJïr.
inquit Epicurus, ad illos mïhi accedendmn ejl, quando ipjiftmr, qui rerum veritutem perjpoildm hdbent. Simile quidpiam narrat Agel- nynbsp;lius fibi conrigiffe, dum rogacus Grammaticus quid ve.'ba hasc ca^.^,nbsp;Ennianaeflenr, E x i ii r e m a n u c o n s e h t u m ;nbsp;Auterras, inquit, adolefceiis,aiit ludis. Rem enim doceo Grummuti-cam,nonjusrej^ondeo. Sed ad Epicurum. Omictohoc primiim,nbsp;quod nonnulli dicunt, fuiiïe ilium Ludimagiilrura, yiaftfcx-TiAJiisVxaXüf, amp; priufquam quidem fe ad Philofophiam conferret,nbsp;ex Hermippo apud Laertium Praerereo edam quod infefti er- kc. dt.nbsp;gaillum Stoici, apud eundem, ipfi exprobraranr, exigua qua-dam, amp; invidiosa mercede literas cum paire docuiffe 5 cum ma-tre verbnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;preculas luflnüeis legilTe, circumeundo tedicii-
las, Hoe oblervo: poftquamPhilofophiam attigi^^, ccepifle ilium fcholae prseffe annos natum xxxi i. ut Laertius memoratj im. idque primüm Mitylenae, ac deinde l,ampfaci: ut vel exiis,nbsp;quaefunt ex Suida relata, intelligitiir. Quanquam ex Colopho- ibid.nbsp;ne ufque difcipulos coegerat, ut idem q'uoque Laertius habet.
Verümpoflquameft Athenasreverfus, anno feu xxxvr,feu u,. XXXVII 3 primüm quidem ad aliqmd tempus in congrejfu cumnbsp;camp;teris, inquit Laertius, eJl philofopbatus •, at privatim deinde Se-éiamdfe vecatamconflmit: Videlicet Democriti admiratus primüm dodrinam, Democritcum fe profelTus eft, quemadmo-dum Plutarchus refert; Quia verb plurima deinceps velim-^. j.adv.nbsp;mutavit, vel de fuo adjecit, ideireb is fuit, a quo Seiflatores E- Coi:nbsp;picurei nominarentur.
Quidam heicdicenda de Sefla hac forent;utfciIicetpropago fueritappellatf Italic^,quij a Pythagora origine ducens,perXe-nophané, ac Parmenidé, ad Zenonem pervenerit Eleatic^ Seftjnbsp;authorem,ac deinceps per L eucippum,8cDemocritum,interce-ptófq; alios (etiam Pyrrhonem Scepticte authorem)ad Epicurum fueritdedufta: Ut item varia placita, quibus a Sedis cae-ï«ns difcerneretur habueiit,ac fuse adeb differuerit de rebus atti-
B nbsp;nbsp;nbsp;nen-
-ocr page 30-ncntibus ad omnibus F hilofophise parteis .* Verüm quia res ad Philofophiam, ipfamque adto doftrinam fpeftat, ideb prae-verteiida hoe loco non elL ,
loc- cit
Cgt;iï.terümcümalü principes Seöarum qusedam Athenis lo» ;ca delegilTent, ut Academiam, Lyceum, amp; alia; eoemitnbsp;ipfe hortum peramoenum, comparavitque pretio minarumnbsp;Lxxx, (feu aureorum Solatorum, quingentorum feptuagintanbsp;triumjqnales nobis ufuifunt)ibique cum fuisfamiliaribus, di-fcipulifque, amp; vixit, amp; philofophatus eft. Ita Laeitius, prasnbsp;caereris, ex citato Apollodoro. Scribit autem Plinius Epicuriwinbsp;Uh. lp' c-^thems,a^mum, villammquedelida^, nomine hor-»
U. I. feit
in lt;i Attic-
m jmeg
1. %,-itd. Att. ep.
Z4.
Snt. 14.
mum in ipft urbepojj'idcrecumufqueadeummosnonfuij^etinoppidisha-hit/iri ntra. Ex quo fit anla fufpicandi hunc locum ftiilTe «77 e,!» eam regitmcuUm, quam Paufanias adhuc temporibus fuis ap-pellatam memorat/wrm; adjiciens in ea extitifie llatuam Veneris, Alcamenis opus,inter caetera, qute Athenis celebrarenturjnbsp;fpeftatudignumfquod velex Luciano colligere licet_) ipsiquenbsp;adjacuifle templum Veneris, cum ftatiu Veneris coeleltis. Ta-ceo exinde hortum perfaepe multitudinis numero efferri 3 utnbsp;viderelicet apud Ciceronem, Juvenalem, amp; alios.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Inrerdum ;
verb edam cum diminutione, utcüma Virgilio appellatur hor-tulus. Quomodocumque autem ufurpetur, aceipi folet pro ip-faSeiSajfeuDoaiina, quaeabEpicuro, Scöatoribüfque in illo traditaeft. Unde amp; Epicurei dicuntur efle, exempli gratia,nbsp;ab Empirico,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hortis Philofophi: ('ficuti»*^
intelliguntur Stoici) amp; nominatim Apollodorus, qiiod pri»-(eps hortömm fuo tempore haberetur, nbsp;nbsp;nbsp;diftu® elt, ut
aLaertio perhibetur.
Ehg:xxi ad Cinth.
'mLexic-
in Lex.
Ui. .* uB.
nium Ëpigrammatis uldmum, quod ex antiqua editione in l^unc modum legitur,
JpjepMer ven doBus Epicurus in arte, iujjit, amp; hoe vkatn dixtt habere t£a'gt;.nbsp;ld eruditos fic exercir, ut alii lejendutn cenfeant, doBas Epicurus in arce ; aliij doBrina Epicurus in arce; alii, doBus Epicurus amare-,nbsp;aliij doBos Epicures amare]ujfit, amp; hanc vitamdixtt habere Deos. E-nimvero, quodfpeftat quidem ad carmen Pentametrum, nihil
videturimmutandiim,cum celebre fit Epicuri dogma, rlui
voluptatcm Cjfe beat £ vitafinem-, amp; diei aliunde non poflit, quis unquam, etiam obtreftatorum, Epicu-ro tribuerit, ut exiftimavit elTe apud Deos illam feu vitam, feunbsp;voluptatem, quadeilleicagitur. Quodattinetveró ad Hexa-metrum, planum videtur, ut fic legatur,
Ipfe pater veri doBis Epicurus in hortis.
Nempe immutatio non magna, doBis, pro doBus-, hortis pro arte j amp;res aliunde non modo quadrat cumeo,quod in hortis Epicurus docuir, fed etiam pene indicatur illo Propertii difticho:nbsp;llleic autfiudiis animum emendare Vlatonisnbsp;Jncipiam, aut hortis, doBe Epicure, tuis.nbsp;quippe doBo hortis, pro doBo Epicuro, metanymicaj appellatis, eonbsp;modo, quo idem Propertius Elegiam fic inchoatjnbsp;Magnum iter ad doBos profcifci cogor.
Prater porro hortum, hortofve, quicumadjunftis aedibus ci-vitati adjacebant, fuit Epicuro domus, ad quamaliquando cum difcipulis, amicifque diverteret, fita in Melite •, quod oppidumnbsp;fuit Cecropiae tribus ex Suida; inhabitatum aPhil$o,maiorumnbsp;Epicuri uno, ut fupra memoravimus, habénfque celeberrimum,nbsp;ex Phavorino, Herculis templum. (Stephaiiuscertè utinfulam,nbsp;ficaliamab hac intellixilfe urbem videtur, cum amp; tribus Oe-neidis, SiCarthaginienfiumcoloniamdefcripfit.) In hanc Epicurus interdum cum difcipulis fecedebat ipfamque deinde,nbsp;teftamento fuo reliquit Seftatoribus, ut recitabimus pofteLnbsp;Heicadverte locum ilium epiftolae xix. libri v. ad Atticum,nbsp;quihafïenus torfiterudita ingenia, non incommodè explicari,
Locus ficvulgolegitur: Etïam, atque etiamvale. De Tittrcne, amp; tuis condifctpuUs, qua de Tarentinis in militia laboravi, ea tibi gratanbsp;ejfe gaudeo. Utcumque vero aüqui legant, vale die Patroni^amp;c.nbsp;nemo tarnen dicere poteft qui fint illi Tarentini, quse iWimilitia,nbsp;quidiliud quod Cicero laborarit, five egit. itaque nobis vi-detur non in militia legendum, 1'ed in Melhe, amp; pro Tarentinis re-ponendam vocem Parietinis, cujus Cicero alias meminit 5 ficqnenbsp;fenfum plannm futurum. Sciendum nimirum aedeis illas, quasnbsp;in Meiice Epicurus habuir, parietinas jam fuilTe faftas Ciceronisnbsp;temporibus. Cümveróillas C.Memmiüsexaedificandasde-creto Areopagi obtinuiflet, Patro, aüique Epicurei id aegrè fe-rentes, popolcére ex Cicerone literas ad Memmium, quibusnbsp;ilium hortaretur, ut a ccepto defifteret. Cicero ergo ad Memmium Icripfir, illumqueenixèrogavir,utveI ipfius Atticicauf-sa, parietinas illas Patroni, cseterilque concedeiet Exftac hacnbsp;de re Epiftola prima iibro familiarium xui. ejvifque exemplumnbsp;ad Atticum miffumconftat ex Epiftolaxr.libri ad Atticum v.nbsp;Cüm autem amp; res lucceffiflet, amp; Attiens id gratum habuifiecnbsp;(nempe amp; ipfe Epicureus, adeó ut Patro, aliique habetenturnbsp;ejus condifcipuli J turn fequente epiftola xix. Cicero poft-quam vale dixit, quafi poftfcriptogt; appofuit: DePatrone, amp; tuis.nbsp;condifcipulis, (fupple, quod reftabatdicenduni, feu quod oblitusnbsp;fueram :) qua de Parietinis in Melite (nimirum fuis) laboravi) eanbsp;tibi grata ejle gaudeo.
CAP UT VIL
Ad Epicurum ipfumut redeam,is, ex quo Athenas rediit, Archonte Anaxicrate, folüm bis, aut ter in Joniam adin-vifendum amicos excurrit; ac reliquam porro attatem^eam-quecelibem exegit Athenis j neque patriarnunquam defererenbsp;voluit, quantumvis ea temporibus difficillimis urgeretur ^
uti
-ocr page 33-iitia Laertioadnotatumeft. Difficillimailla amem illa tem-W.ro. pora videntur potiffimum fuifle, quibiis Demetrius obfedit A-thenaSj circa annum Epicuri xliv. Quanta turn fames civi-tatem oppreilerir, delcribit Plutarchus. Memoria veró dig-num eft, quod enarrata digladatione circa prseoccupandummu-rem, qui fuerat mortuus è teftodelapfus, inter patrem quen-dam, écipfius filium, fubdit: leruntenam Epkurum Pinlofophumnbsp;familiayeis fttos fuftentaffeypxrtitumcum ipfis adnumcrum fabas, Vi-xit itaque Epicurus reliquo tempore Athenis in tot amicorum,nbsp;difcipulorumque conluetudine, amp; inftitutione, ut civitates in-tegrte iis capiendis impares effent: qute funt verba Laerii.Scilicet non ex Grsecia modo, fed undique, ut ille habet ex Apollo-doro, ad ilium confluebant, fimulque cum illo inhortovive-bant. Intellige verb praelertim ex Afia, ac nominatim Lampfa-co, atque etiam ex itgypto, ut vel ex uno Plutarchi loco facilenbsp;eftcolligere.Dc vidtüs continentia,frugalitatéque inferiüs dicen-dum. Deconviftu cum amicis notariid poteft,quod ex Diodenbsp;apud Laertium, alilfque intelligitur; Epicurum nempe, non utnbsp;Pythagoram amicorum omnia communia dicentem, bona innbsp;commune conferri voluiffe j quippe ideffe difSdentium ,nbsp;atque idcirco non amicorum ; fed ab unoquoque , fi quidnbsp;opus foret, hilariter fuppeditari. Innotefcet res ex infra di-cendis.Reticendus heic interim no elf egregius Ciceronis locus;
ai\
Ne^vero,incp.it)E^icurusammihsorationefolum,fedmultb magis rka, amp; faclU, amp; morïbus comprobavlt. Qmd qudm magnum fit, fin.nbsp;fióta veterum fabuhe declarant in quibus tam multis, tamque variisnbsp;ab ultima annquitate repetitis, tria vïx amicorum paria reperiantur,nbsp;ut ad Oreftem perventas , profeclus l Thefeo At veró Epicurusnbsp;. ma in domo, éred quidem angufta, qudm magnos, quantdque amo-ris conjpiratione confentaneis tenuit amicorumgreges ? quod fit etiam-numab Epicureis. hxc Cicero. Addo cum inter varies amicos Po-lyftratus etiam a Laertio commemoretur, atque is ille effe vi-deatur, de quo Valerius Maximus, fimulque de Hippoclidenbsp;dtero Epicureo, mirabile aliquid narrat, idcirco verba Valeriinbsp;nieritö heic adtextumirijacpraefertim cum exindc iUuftrari
var-
-ocr page 34-¦14
valeatj quodreferetur pofteaex Epicuri teftamento, de com-mimicatis Seftatorum bonis, Ea funt: Uoc loco apteyeferantm hh t Poljfiratus, amp;Hippoclidesphilof)phi,eodemdie nati,e'jufdem pracepto-rïs Epicuri Secldm fecuti, patrimonij etiam pojfidendi, alendsque Scholanbsp;commttnionecon']!in3i,eodemjj momento temporis ultima fenellute ex-fiincli. Tam aqualem fortuna pariter, atj^ amicitu focietatem, quitnbsp;non ipjtus coelejlis Concordia finugenkam, nutritam, atj^ finitam pu-tetl Sic ille.
CAPUT VIII.
Oé prccciptd ilii amici ^ Jive familiares , difcipulique
lib.
¦T 7 Erum ut elenchum heic inrerferamus eorum, qui pra;cipuï V illius amicij five familiarés, difcipuUquefunt habitij pra-termittere in primis non decec treisillos Epicuri fratres, quorum initio meminimus, Neoclem, Ch^redemumj amp; Arifto-bulum. Ilii nempe, ejus hortatu, philofophaticum ipfo funt,nbsp;exPhilodemoapudLaertium. Addic Plutarchus arreptam abnbsp;ipfisiUtaNuminepercuis,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, fratris Philofophiam,
frat.
l 1. adv-Cil.
hh. e amor. cum videlicet a teneris annis perfuafum haberent, ac profireren-tur exticiffe neminem Epicuro fapientiorem. Celeberrimus porto trium fuit Neocles. Is, cüm a puero praedicaret fratremnbsp;fuum moitalium fapientiffimum, adjiciebat, quafi rem miram,nbsp;matrem fuam tot, tantafque continuiffe atomos , ex quarumnbsp;congrelTulapiensgignerecurjUtapudeundem Plutarchum eft.nbsp;Heine, quia Neocles non fuam, fed fratris Philofophiam am-plaxatus eft, nefcio quOrsiim aliqui dicant Seftam fraternae fi-lib-t-chronol- milem, fuiffe aNeocle introdudam. Nifi fortè nixi videntuCnbsp;inEpk- loco illo Suidae, quo dicitur Neocles fcripfilTe de fua Sefta: quisnbsp;tarnen non videatintelligipoffefcripfiffe ilium de SeSia, quamnbsp;profiteretur, etfi induflam ab alio j amp; maxime cum de hac Neo-cUdarum Seftaaltumubiq; filentium.
No-
-ocr page 35-Nota obiter di£lum illud nbsp;nbsp;nbsp;delitefce vivens, feu ccca/. hb. de o.
m quódaPlutarcho impugnatur, eiique relatuin inter a-dagia, iftius efl'e Neoclis, uti Mudas citatus dccet.
Tribus fratribus fubjiciendi lunt tres ii familiales, quos ex Epicuri contubernio magnos viros prodiiffe apud Scnecamie- mNeoc.nbsp;gitur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;epiji.6.
Metrodorus primus occurrit, ipfe enimpenè alter Epicurus flik, ut Cicero loquitur. Lampl'acenusautsmis fuir, ut Stra-^, , ^nbsp;bo aperte declarat. Etfi enim Laertius videatur Athenienlèm*nbsp;dicere, locus eft tarnen valdè mendofus, cüm prsel'ertim con-ftet Athenienfem non fuifle ex illa Ciceronis antithefi : Qut ^oc-.dp-hat'mEpicurus, quodinpatru,quamquodAthems Metrodorus? Quianbsp;fcilicetnonerant Athense Metrodoripatria. Laertii locus ita B.io.
liabet t Maptreit 'j («'iS/i, nbsp;nbsp;nbsp;Si s'/tcx ; Mr,r^'~
êüi^v AêlwecioVf Ti^üK^ocrlu/, y^’^avSIvj nbsp;nbsp;nbsp;xLüov, os do’Stnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;syfü),
amp;c, id cft, Difcipulos multos iüe qutdeni, admodiim vero illuftreis hubuit Metrodorunt d^lwcdioo, ^ Timocrutem, ó' Sandennbsp;Lampfacenum, qui ex quo agnovit virmn, ab eo non difcejjit, amp;c. Cre-diderim, quod me adtinet,voces illas, hhsce.hy,,c, Ti/xcx^mv, Saj.
S)iy, expugnendas ah eo loco effe. Quippe eas fi detraxeris, re-liqua optime cohaerent; fi admiferis, prorsüs diflbnant. Metrodorus fcilicet fuit, quem verè dicas xx/Lo^xxr,y't, Sc cui ilJa omnia, quae fequuntur, conveniant, non verö Sandes, ciijus -falfum eft fpraeter caeteraj Epicurum in teftamento, de quonbsp;poftea, meminifle. Et quamvis Cafaubonus putet Mtitoth) elTe in not. aidnbsp;pofte nomen viri proprium 5 mirum tarnen, quomodo nuf-quam alias tam de Athenaeo, quamdeSande, ut Epicureis ali-quidaudiatur,cüm heic ramen Laertius recenfeatnbsp;His certè detraftis tres iidem, puta Metrodorus, Polyaenus,nbsp;Hermachus continua ferie defcribuntur, quos Senecam, utnbsp;conjunxiffe jam diximus. Quodfpeftatad Timocra-tem, ille obiter, cum de Metrodoro, ut illius frater poftea me- -ï^oratur, ac videtur proinde eo loei praeter reminterpofitus.nbsp;Qftomodoaytem voces illae in textumirrepferint, cauftam ful- -piGor, quod fortaffis Ubtarius quifpiam adnotaffet in margine, ^
6^^ ¦'
-ocr page 36-ca, quae in textu haberentur, haberi etiam apud Athenaeum (authorem deipnofophiftarum) is enim habec aliqua, amp; apudnbsp;Timocratem; is enim etiam a Laertio citatur; amp; apud San-den nefcio quem, Cfortè Suidam, aut alium.) PerfpeAum vetonbsp;cd quam multa marginibus adpofita in textum olim inferta fu-eiint, ex librariorum ofcitantia.
lih-l
ndv.Col
Metrodorus ergo patria Lampfacenus (aliufque, ut condat, ab illo Anaxagorf familiari, cujus Laertius quoque meminit}nbsp;natus videtur Epicuro annum agente duodecimum. Siquidemnbsp;ciimex Laertiomortuusfuerit annoaetatisLi 11. 'Cohserentianbsp;enimverborum, 8c fenfus efficit ut legendum cenfeamnbsp;gjvi'jsi'iro) eóque feptimo ante obitum Epicuri, qui attigit annum lêptuagefimum fecundum, clarum eft annum ejusnata-lem debuilTe in duodecimum Epicuri incidere. Ex quo porrènbsp;tempore Metrodorus Epicurum novit(potuit hocautem con-tingere, cüm ageret annum fecundum 8c vicefimumj Epicuronbsp;fcilicet Lampfaci degente) nunquam ab eo (quod ex Laertionbsp;cceperamus dicere) difceffit, nifi fex menfeis, quibus cum dominbsp;abfuiffet, ad Epicurum reverfus eft. Is 8c fororem Batidemnbsp;Idomeneo collocavic, amp; Leontium concubinam habuit. Li-berosfufeepit, quos Epicurus in teftamento, amp; in ea Epiftola,nbsp;quam fcripfit moriens, commendavir, acnominatim filium E-picurumnominatum. Vir omninb bonus,8c adversüs mole-ftias, mortémque ipfam intrepidus, ut ipfe quoque Epicurusnbsp;hh.ycap.iï- teftatus eft apud Laertium. Jntercutis morbo laboravit: fcri-bit enim Cornelius Celfus ilium, cüm hoe morbo tentaretur,nbsp;neque aequo animo ferret neceftariam fitim,ubi diü abftinuerat,nbsp;bibere folitum, ac deinde evomere. An hoc morbo, an alio in-terierit, non conftat. Qiios libros ipfius Laertius recenfet,nbsp;ejufmodi funt: Adversus medicos, tres. De fenfibus, ad Ti-mocratem. De magnanimitate. De Epicuri infirmitate. Adversus Dialefticos. Ad versus Sophiftas fx. De itinere ad fa-pientiam. Demutatione. Dedivitiis. AdversusDemocriturn.nbsp;Denobilitate. Citat prsterea Plutarchus libros de Philofo-phia; de Poëtis; adversus Tiraarchum. Citat 6c Clemens
Ale-
-ocr page 37-LISE
Alexandrmus librum, Qiwd qu£ caujfaefi ex nobis ad feUdtatem, likz. major fit ed, qua ex rebus eft.SQddiMQtrodoroüns.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jirom.
Ex aliis duobus alter fuit Polysenis Athenodörifilius,ipfe quoque Lampfaceaiis. Is fuit magiuis mathematicus, ut Cice- U. 4.nbsp;ronis verbis utar; 6c ut paucis miilca compleflar, modeftus,
amp; amabilis j quod apud Laertium Philodemus habet. Alter uy, i®. fuit Hermachus Agemarchi filius Mytilenagus. Pauperépa-tre is natus eft; ab initio Rhetoricae ftuduit, ac déinceps innbsp;Philol'ophia licfeidoneumpraeftitir, ut ipfum Epicurus m.ori-ens fcholaefuas praefecerit. ApudLyfiam mortuus ei'l. Mul-ta illius mentio in Epicuri teftamento. Quos e)us libros me-morat, pulcherrimófque dicit Laertius, lii funt ; Epiftolica denbsp;Empedocle XXII. De dilciplinis (bene enim, Cafaubonusnbsp;legitnonnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fed^^astrau'^ libriduo. AdversüsPlatonem.
Advêrsüs Ariftotelem.
* MggiJIa-nas.
Attexendiiftis funtLeontius Lampfacenus, quem nnura ex /. fummis Epicuri difcipulis Plutarchus appellat, adjiciens liunc Calnbsp;ipfum efle, qui ad Lycophrönem fcripferit honorem haberinbsp;Democritoab Epicuro. Rursura Colotes, amp; Idomeneus,' ipfinbsp;quoque Lampfaceni. Prioris facienda faepius erit meiitio, oc-cafiouepotiffimüm duorum illorum librorum, quos advêrsüsnbsp;ipfum Plutarchus compofuit. Scribit Laertius alicubi dif-cipulum illius fuilTe Menedemum Cynicum , (nili fortènbsp;alius Colotes Lampfacenus fuit) Ejufdëmque eft locus ille'nbsp;quo apud Macrobium dnrp.rnnn óporruilïa El i fabulam a Pla-j. i.nbsp;tone cónfngi, quoniamnulltmfigmentigenus verïprofefföribus conve-fi”^^*-niret. Polleriorem celebrem reddere Epicurus voluit fuis li-teris, uti reipfa reddidit, quemadmodum Seneca demonftrat.nbsp;Exentplümenim, incpiit, 'Epicuri refer am: cum Iddmeneo fcrïberet, amp;nbsp;illumed vita Jpeciofa ad fidelem, ^abilemq^ gloriam revoc^ret, r'igidanbsp;tuwpotentïamimfinm^ amp; magna tudantem j sighrid, 'mquit, tan-gefis, noüorem te epïfioU mes facienf, qudm omnïa ifia, quacclisy amp;nbsp;propter quacoleris. Quis Idomenea nojfet, nt ft Epicurus illum fuisüte-dtincidiffet ? Omhels iUos * magifiratus, amp; Satrapas, edf Regent 'ipfum,
quo idomenei titulus petebatur, oblivto alta fupprejfit, 'Hsc il-
C nbsp;nbsp;nbsp;Ie.
-ocr page 38-le, iAtc[tie hi quidem, inquit Laertius , iüufires difcipuli [mil Adnumerari tamen iis poflunt cum alii, turn maxime duo exnbsp;Valerio jam memorati, Polyftratus amp; Hippoclides j. potiffimumnbsp;vero cum Laertius connumeret Polyftratum, qui Hermacopo-ftea fucceffit: nifi tamen Polyftratus, qui Hippoclidi copulatur,nbsp;cenferi debet alius a fucceftbre Hermachi,
Subjungi poflet Timocrates Lampfacenus Metrodori frater | fed is videtur defecifle, quod reprehenfiones fraternas non ferret,nbsp;ut referendum eft poftea. Subjiciatur itaque potius fervus Epiwnbsp;ih.i.c.ii. curi Mus j quern inter philofophanteis clariflimnm,nbsp;ƒnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;evafifl'c Laërtiusteftatur, neque Agellius, amp; Macrobius oblivio-
ni dant inter eos , qui philofophi cx ïervis non incelebrcs evaferunt^
Utpr^teream vero Apellem,quern alicubiPlutarcfiusfubfan-nat j tres heic dicenda: muliercs funt, ex iis quae funt cum Epicuro-philofophata?. Unaeft Leontium ,quamPbilofophia: Tub Epicure operam dediife, turn Athenajus recitat, turn ex eo intelligitur^
Lik ij. lib. quod. Cicerone referente, librumfcripferitadversüsTheophra-/i^(f«lt;??.Z)^or. nbsp;nbsp;nbsp;fermone quidem feito, Atticoque, ut rutfus occurret di-
cendum inferius. Altera eft Themifta Zoili filia Lampamp;cena,. amp; memorati Leontei uxor, de qua etiam ,praeterea , qu^attin-ei. 4.jirom. genda inferius funt,Clemens Alexandrinusaperte teftatiar. Ter-’-tia Phil^nis, quam etiam aliqua feripfifle Athenatus indicat j.fi»-mulinnuenslibros obfeesnos , qui illi tribuerentur, fuppolitosnbsp;fuifle a Polycrate Sophitla , ntfr^minam calumniaretur.
Adjiciantur jam Herodotus , ille fcilicet, ad quern Epicurus Epitomenparvam Phyfices, quar eftapudLaertium, rcripfit,amp;nbsp;qui inter cattera, ex eodem Laè’rtio, librura edidit de pubertatenbsp;Epicuri. Pythocles, ad quern Epicurus fcripfitde rebus fublimi-bus qua apud Laertium fuperfunt, amp; cujus, cum fiftetannos duo-devigiutinatuSjindoIeminGrte^ianon haberi parem , Epicurus,nbsp;cenfuir, ut habet Plutarchus.^ Menceceus,ad quern Epicurusferi-pfitEpiftoJam illam de rebus ad mores pertinentibu» , quz eftnbsp;etiam apud Laertium, amp; cujus initium refertur a Clemente Ale^»'
xandrino. Timocrates Demetrii filius Potamius,. funulque
quot;........ ' ^
-ocr page 39-Amynomachus Philocratis iilius Batithes, quos ambos Epicurus fecitteftamentifuicuratores. Nicanor,cujus ftudimnEpicurusnbsp;mandat ptaedidiscuratoribus. Eurydicus, unusexiisj ad quos,nbsp;ex Laertio, Epiftoias mifir. Dofitheus, ejufque filii Pyrrhon»nbsp;amp; Hegefianax, ad quos confolatonam obparentem mortuuiunbsp;Epicurus fcripl'it, uti apud Plutarchum eft. PraetereoPolynje-dem, Antidotuno, amp; alios, poEea, cüm de libris, dicendos.
CAPUT IX,
NEc veró Epicurus viva modo voce difcipulos erudiendo tempus contrivit; fed amp; plurimüm operse in variis librisnbsp;confctibendis pofuit, Utfadlaautem comparatione ad cjcterosnbsp;Philofophos, quantum in ea re defudarit, intelligas, unicum ju-vataudire Laertium. Isnimiruni in prasfatione dum Philofo-W. i*nbsp;phos comparat:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquit, Zenofcripfit, plura Xmophunes, plau
Democritusy plw4 ^Anjloteks,plur4 Ipkum, pluu Chrjftppus. Quo loco vides Epicurummukitudine fcriptoTuiii uni Cbryfippoconce-dere. Ne veró telateat, ut etiam Chryfippum cenferi poffit lu-peraviffe, citat alio loco Laertius Apollodorum Athenienfem, qm volensy inquit, oBendereUiqtu cjjm ah Epicm^proprio Marte fripta,nbsp;neque aliunde appofttay ClnjjippiUbros longèfuperarey ita ad verbum loqui~nbsp;iur: ƒnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enhn tollat ex Chrjfippi libris qua aliena adtexta funt, inanis ip(i
eharta reünquetur. Hoe autem ne inirura videatur, docet alias idem Laertius, Chryfippum. cuoj semularetur Epicurum in mul-tisfcribendiSjp^rdJUMfwlibrorum ejusideo appellatum a Carnea-de, quod,/» Epuurusquidpiatnfcriberet (kgeadam eniinnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non
^fiil,»!)fcriberetanmdemtlleaffeilaret. Qmreillum amp; fape eadem j amp; ^qutd oceumbatffcripftfe, id promieinemendatü prafepnatmemtru-
.a
Ihid.
haert.
ibid.
lib. I. stdv: Calf.
tmmeni-,. in I. lib.nbsp;Hipp. denbsp;mt. hum.
fijfe , ae tot mduxijfe tefl'monia , nt its folk libri complerentur j qucmadmodum enarn invenire turn aptd Zenonem, turn apud Arijlo-telem licet. Et haecde Chryfippo Laertius. Non idem veronbsp;de Epicure. Refert eiiim ejus Cylindros ( volumina, nempenbsp;dm 5quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feu volvendo difta) ad trecentos extitiffe, in quibtts,
inquit, nullum alienum tefimonium exfcnptum exfiat fed ipfamet voces Epicurbfunt.- Quée mernoro, ut videas, cirni Epicurusferi-pferit tarn multa,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod illeait,
adeó ut etiam Origenes temeritatem Celff coarguens, ac veluti rem quampiam fadu impoffibiiem judi-cans,id objecerit, 'isemonoHrumdicitfenojfeqiUEpicurifuutomnid'ynbsp;videas, inquam, divitem venam, quaillefcaturierit, ilmülquejnbsp;quae res maxime illum'habuerit qccupatum.,
C A P U T X.
rentiir,
OPerte-pretium porro eft texerehoe loco quafi Indicem It-brorum, non profedtó omnium qui conferipti ab illo funt^ fed e or urn, quotum vel titüliapud Authores occurrerunt: Ti-tuli, inquam, nam libri ipfi temporum injuriS fic intercideruntjnbsp;ut praeter paucula compendia apud Laertium aflervara, pr^eter-que fragmenta Heic, illeic apud varies varic refperfa, nihil exnbsp;ipfis fuperfles fitj faltem quod bucufque nobis innotuerit.
, Ut primüm ergo recenfeamus quos optimos Laertius ait, en quailliferiehabeantur. ¦
nsamp;l nbsp;nbsp;nbsp;^4' De Namd xxxvi ili citantur aliquando firnpli-
citei'j nbsp;nbsp;nbsp;de Natara •, aliquando cum adjunfto libri or-
dine,ut cüm inferiüs abeodemLaertiocitanturlibrii.xi.xir. xiv.xv. Facit Galenus 5c tituli 6c multitudinis librorunanbsp;mentionera.
i
-ocr page 41-I- nbsp;nbsp;nbsp;19
Ita ckari folet hic li-
nse^'«7igt;amp;'i-, De atomis, amp; inani’ ber 5 fed amp; Cleomedes videtur iliumindicare fub nomine de re- Id.z.cap. 1nbsp;rum omniwn principiis, ™‘’s ^ «a»» d^x,ct7g.nbsp;nisd ïpcJl®-, De amore.
T 7ii; ^mnxst. Compendium eorwn, quitad PhjJicos. Dii-plexautem fuit haec Epitomcj fts^gt;igt;i,}^/iix-g^,magna,amp;parvu:
Siquidem utraque citatur deinceps a Laertio, 6c patva quidem dicitur, qu$ ad Herodotum fcripta eft,
ngss'rdsMeyxe^.y.ovs nbsp;nbsp;nbsp;Adveïsus Megmcos Cfeu appella-
xo5'Dh\^Ct\Qo%)addubimiones. Videnturautem hsDubitatio-nes attigiffe maxime argumenta qusedam moralia, ut circa ;u-ftitiam, circa Connubia, amp;c. cüm hic praefertim liber videatur, quem inrerdumcitant amp; Laertius, Sc Plutarchusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bh. x ifdv.
¦finê adiunfto
Ratii fententU, vs.\,ut Cicero vertit, maxime mtiamp;: lib.z.defin. quU, inquiï, graviffmu fint ad beate vivendum breviter enunciau Sententie. Appellat allibi fieleólas, breveifq^ Sententias : appellatenbsp;Sextus videturnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dibiiones memorabileis. Ipfas Sc Lacr- ^ j'
tius ad calcem appofuit, amp; Lucianus alicubi perinde commen- ppjf. davit, ac Cicero Crantoris librum, qui eft quidem, magnus, in.Pfeudom,nbsp;inquir, verum aureolus, amp; ut Tuberoni Panetius pracipit, ad verbumnbsp;edifcenduslibellus. Secüs nimirumfenfit, quam Suidas, qui has
fententiasappellavit
UizA-alfinui, de Eleblionibus- Ita vertendum potius duco, quam de Seftis ; quodin hoclibro Epicurus profequutus nonnbsp;videatur Seftarum hiftoriam, fedmoraleminftitutionem, qutenbsp;circa deleftum rerum occupetur, ut Laertius quoque indicatnbsp;fnb finem Epiftolae ad Menceceum. Ne memorem, quod idemnbsp;docet, genus Ethicumtotum efle lt;é£ial^mus, Kfft de profie-quutione, feu elecJione, amp; fuga. Ex quo elEcitur, ut citatum vulgónbsp;Sc confequcnter librum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ ^
itied de Plantis, cenfuerim potius infcribendum, ttigd feijxTuv, de lugiendis j turn ob titulorum cohaerentiam: tum^nbsp;quia Epicurus pene totus in moribus argumenta fpecialia exnbsp;Phyfica vix attigit, nifii ea conducercnt ad hominum animos a
C 3 nbsp;nbsp;nbsp;vallis
-ocr page 42-vanis terroribuseximendos,cujufmodiillud de Plantis nonfuir, Quinetiamqiiia in MS S. hic titulus cum fuperiore copulaturnbsp;vocula w»conjicerelicetinfcriptionemfui{re cfe' mpiotm -afe*'nbsp;lt;pvytir,ycl flib uno folum titulo »ipinut,i(sdi ^vySt^de ele~nbsp;flio»^é^/«^4,quatenusfieri^otuitinfcriptioetiam numero mul-titudinis, obid, quod poftmodum habetur, ex volliptate amp; dolorenbsp;dijudtcari mt uipUets «atfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eUitionei amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» feu profequutwnes j amp;
dedmtiom, Nifi fortè magis arrideat infcriptio de eligendis amp;fi'gtendis.
Col.
U. i.dtnat.
Tiis/i-nhvf, Depne. Ita htc liber citatur paffim , amp; nominatim a lik i; adv. Plutarcho: nee verb alium Cicero videtur inrelligere, etfili-brum Depnibus benorum, malomm citat.
n De ludicio, feu Regula; vel, ut Cicero ipfe detr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vertit, de Keguk, amp; ludicio, Porró,fi pro judicio judicatoriutn ver-
teris, vim nominisexprinies magis,
Xcupihuxos, V '!§ed êsSt, Ch£redemus,feu de Diis. Hic efl: unus ex iis li-bris , quosEpicurusinftripfit feufratrum, feuanzicorum nomi-nibuSjUtneillorumquidem roortuorum nomina ignorarentur; lé-dtoce-vi. quod obfervatnm a Plutarcho eft.
lïb, x.adv. Col,
Ub-i.
ï nbsp;nbsp;nbsp;dï Sanditate i feu Hegepanax. Hic for—
taflis ett ,qui apud Plutarchum Icgitur Begeteanax, iskilicet de cujus morte abEpicuro ad parentes fcriptum infra nocabimus,nbsp;Nifi fortè velis effe ilium , quihiftorias, amp; Troica apud Athenaeum fcripfit j quippe qui fuent Alexandrinus, cüzn Epicurusnbsp;etiam amicos ex ^gypto habuerit.
DevitU IIII. Perindeeft, acfiinfcriptioforet, d^v/-
ta,amp;m9ribus. Neque enitzi Epicurus complexus his libris vide-turinfignium quorumdam virorumhiftoriain, ut a Plutarcho, amp; Laertio fadum intelligimus, dum ipforuznlibii dc citanturnbsp;(quod tarnen viroerudito,amp; amicoplacuit j fed rationes, quibusnbsp;vitam degeretranquillamliceat; utvelexdefignationelibrorumnbsp;jnoralium,amp;']ocis etiam abipfoLaertiocaatis, aperre fatiscol-ligitur. Videlicet hoc loco üa accipiuntur, ut apud Plutar-
chiun^
-ocr page 43-^um 5 duiTi dicit j nbsp;nbsp;nbsp;(juod interpres
prïclarè vertit difcrimen momm , publimumque wftitutorurn. Ex his Ubris citantur pqftea a Laei tio primus, amp; fecundus.nbsp;rijfi StKcutTTfctjiia^ De jujla aüiotte.
m*gt;igt;^vs,je^iiamp;iftifuy,'Ne.oclesaiXheimfiam, Videtur ifteNeocIes non parens, fed frater fuiffe Epicuri: fic eniin amp; aliorum fra-tfuui inferipfitlibris nomina,.
eoHvivi«w. Memineiunt hujus libri Plutarebus , A- i-f/mf, iherwEus, amp;aUi, Plutarebus porro meminit cjujeflionuin ineo^». i.nbsp;agitatarum de calefaSatione vini, de tempore concubitus, amp; tó- quot;i deif.nbsp;Laertius de difficultatibus circa conjugium, amp;c.
EwfvAo;t?s fr/io's nbsp;nbsp;nbsp;Mrjlochus ad Metrodoruw. .Crediderim ^
facile hunc Eorylochum eundem efle ad quem Epicurus fcrip.fiffe fymp.qu.f jamdidtus eü fub nomine Eurydici j restarnen incerta.nbsp;nied Devïfione.
ciT^a)«|Ka yxticti, de Angulo, qtü ejl atomo,
Vee/c' de. taüu , feu atomoruirij opinor , tangibilltate,
Quippe amp; Inane appellat Epieurus en «.?«lt;?«, id quod
mquit. nbsp;nbsp;nbsp;Laert,
Used nbsp;nbsp;nbsp;De Tato.
Vied nbsp;nbsp;nbsp;Deperturbaüonthus fentententta,ad
Ximocratem-
P-TMognitomm, fic enim liceatvertere: fiquidem videtur hoe libronbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v^yyuttx^fiiMdfcsui difputaviffe.
Mhortatoms, intellige, Semo. Sic enim,.amp; Ifo-crati,amp; dementi exprefsè eft
de fimulacns, imagmibus, Jpeciebus, formis,Jpeilm‘, fic: enim varii variè verterunt, amp; interpretatifuut, quas vulgd jam ^nbsp;vocant intentionaleis fpecies.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
mea'c««/5tnlt;e{, Be Imaginatione) feu imprelEone ejus, quod ap--paret iu facultate cognofcentc. Neque enimfeu Epieurus,feu: plerique alii ex antiquis Phalofophis jutellexeriint hoe nomi--jam ferè fit, ipfam facultatem.
f nbsp;nbsp;nbsp;^ ^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Epicuri fratris nomeu»
mpr-
-ocr page 44-l.x adv. Col.
Ub. adv. Math.
lib. adv-Cram.
uied Muotxvs, de iduficA, quatenüs nempe ad moi'es facit» ut: colligi poffe videturexPiutarcho, ScEmpirico.
ITtg/t' diKMoovyvii, TiJV «».»y d^trat, de lujlittA Ciitertf(jue viïtu— tïhus.
de dofits, amp; gratia. Hujus meminitEsn-piricns,aliquid ex eo circa Grammaticam citans.
nc,gt;.vfniêgt;is, Tolymedes, Ethicvidetur fuilie Epicuri familiaris^ ac difcipulus.
ri/Asn^-nf y', Timocrates, iii.feu is fuerit Metrodorifrater, feu teftamenti curator, feu alius. Heine credidiflem a Laertio ci-taril imocratis (fivea Tirnocrateconlcriptum) librum tertiumj..nbsp;iiifi 5’Tlt;,H9»:j«'7Tif,legendunifu(picatus fuilfemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indi
cate, puta, libro tertio ab Epicuro ita. inferipto. Infpeftio te-xtüs ar gumentum facit.
i,MetrodorusV.Hunc Metrodorum efle, de quofupra,.. non videtur poffeanibigi. Ex citato porro apud Laertium Me-trodoro primo, cplljgi yidetur defcriptam fuirffe ab, Epicuro vitasnbsp;Jvletrodori biftbriam,.
lib.adv.Col,
lib.j.
/3', AntidoritsVi.Hojus Antidori meminit Plutarclius, ac forte etiam Laertius in HeracJide, fi nihilominüs Antidorum pro,nbsp;Autodoro legeris,.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Trio's Mi.9fluy,de ^ujlrisfintentia, ad Mubren. Fortaf- ¦ fis autem legendus potiüs bic titulus 0,5) votrrtifj De tmrtistünr ob pa-reiscaufas t^vise didt^ fuut circa titidum ritfi'(pu-rav, tum quia^«|(w
adv. Gol.\ Jib, lo.
W- 2.
illsenontaravidentin fuiffe varia placita de fpeciali vento, quain inorboruni leniendam. latn verb videtur hic iVlithres Syriusülenbsp;fuilTe, ad quem aliquando Metrodorus openi laturus accurrit, utinbsp;plutarclius non femel notavit, amp; quem Laertius Lyfimacho fuiffenbsp;domusprocuratorera dicir, non modó inEpicuro, fed etiam innbsp;Xheodpro, ubi narrat Mitbren Tbeodoro dixiffe : Videris tu nonnbsp;'tnodoDeos, fed etiam Regesnon agr.ofeere 1'heodorum verb excepif-fe ; Sjiomodq non agnofcam Deos, qiti te Déorm hojlem exiptm,
Uifi ^anxei»;, de Regno. Meminit iftius Plutarchu?, nbsp;nbsp;nbsp;lih.t.»tlv:
Aicc^tfid^rif, Anaximenes, Fortaffis hic fuit Lampfacenus illc, cuju* Strabo meminit, amp; quemindicate videntur turnPlutar- iiu.ii’ï. ***nbsp;chus, turn Laertius ipfe, Etfi enim is fuit unus ex Alexandrinbsp;prteceptoribusj amp; illi tarnen fupervixit (ut cu;us gefta defcri-pferit^ 6cex Suida difcipulus fuit Diogenis Cynici, ac proindenbsp;illo junior ; cüm Diogenes ramen obierit Epicuro jam agentenbsp;annum aetatis decimum oftavum, initio nempe Olympiadisnbsp;CXIV.
’Eots-oa», Epifiok. Exftantadhucapud LaertiumEpiftoIarum ejufmodi quatuor: unaeft ad Herodotum, (quam effe ;am di-ximus minorem epitomen, hoe nomine etiam citatam abAchil-le Tatio) de rebus naturalibiis; altera ad Pythoclem de meteoris,
[eufublimïbus fhoc cd tam caeleftibus^quam c^ceris ad ufque ter-ram) rebus; rertia ad Menoeceum de moribus; poftrema brevis ilia eft, quam Epicurus moriensfcripfit ad Idomeneum. Prreterhas uy, i,nbsp;autem, innumeras aliasconferipcas fuifle ex Plutarcho, Laer- Col.nbsp;tio, 8c aliis colligimus. Plutarchus enim, exempli caufsa,Epi- 7-ftolamad Anaxarchumcitat. Laertius epiftolam ad Ariftobu-lumj itemqueEpiftolamiïe»fT!lt;fclrM(TOAi»'y^(As(flt;ii4wgt;cornbsp;kna deginteis. Et videtur quidem haec cadem efle cum illa, quam ny, i, adv.nbsp;Sextus Empiricus ciut«iötTo«clM;TOA4lt;/Vgt;i (pixninipissi vcriimplu- Muttb.nbsp;reis hacinfcriptioneagnofcic Laertius iis verbis : cV Stiff TwVnbsp;cirM;TO A4t;»i)?)(A()ir»V#{; adeoutaliquaex illispotucritcffefuppo-fititia. Potuit ex eodem cenfu effe cpiftola illa
de variis viuinjimtis, quam Laertius innuit, amp; Athenaeus , ac ny.g {„p,.,. Eufebius citant. Prretereo eumdem Athenaeum facerc mentio- fug.nbsp;nem Epiftolarum ad Hermachum: amp; ne plurcis confedler,nbsp;prscIarilGms omnium fuille videntur fcriptae ad Idomeneumnbsp;quantum quidem ex Seneca intelligere poffumus, qui prscla-rum etiam quid citat ex Epiftolis, quas adPolytenumfcriptastó.ij.nbsp;dicit. In iis, quae ad Idomeneum illa prtetcr caeteras fuit, exnbsp;qua Michael Apoftolius refert fragmentum continens originemnbsp;dlius Adagii,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jva**- Hac eodemtibi (x Rythïa, %nt. i6.
I3elio: quod iffmrpatui: adveifuscos ^ qui morituti ijrevi putan-parm.sj.
tur:
lib, I o.
b.idtfn.
kb-z-
de laffu in
falut.
kb.i-
he eit-
tur ; utcuniquc Adagium citari ex Menandfo Eraffflus feribat.
Porro cucaEpiftolas adnotaii poteft fuifle Epic.iis prsemitterc folitu ex vocibusfalutatoriisjnunc;e*ifi»,ffrfö(/fre,nuncnbsp;beneagere-, nunc benedegere-, mme lt;ri^sb'xiai(fy, bene vive^nbsp;re •,nuncnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;valere,üvefanumefe. Nam quod apudLaerti-
ura quidem in ejus vita legitiir, el amp;eK iTT.szXcMi;^ at-Ti, S’
lt;iOVfw frra-K^'w'asiS» nbsp;nbsp;nbsp;mcndi aliquid ftibcfle vidctur : de-
eft quippe verbum phrafi nececeflarium j amp; turn vox non videturadfalutandi ritumipe^ïare, turn voces illie, «W ex-cktduntnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ah Fpiciireo lalurandi more; ciim ca vox amp; prar-
mifla exftetfupeiftitibusapidLaertium Epiftolis, amp; Cicero eandeminterpretaties fuifte videatur, litm Epiftolam retnlit,nbsp;quam moriens Epicurus feripfit. Heine cum pro duabus iisnbsp;voculis repoluiffem olim, tSdu (ut minor nimiriim efletimmu-tatio ,quam ft vocem arp «¦flixs, aut aliam fimilem fubftituiflemjnbsp;id probayit quidem eximius Puteanus, fed vocem rctinen-dam cenfiiit: Praeclarus autem Mcnagius , cum verbum defi-deraretur , cenfuit quidem loco vocisapysi-reponendam vocemnbsp;(alias fimili occafione. eidem Laertio iifurpatam ) veriimnbsp;retinendas contendit ipfasvoculas dvd T»,quod Epicurus mini-meufusipfa vocevideatur, ut quam fuifte Cleonis pro-priam memoretur tam a Luciano, quiim ab ipfo Laertio. Annbsp;verb loco vocis «jiftc, reponi pofleta^iVxsT», aut etiam ad minimam omnium immutationem,»?!^'- ad fignificandum placuilT*nbsp;inter falutandumeas voces,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;An retine-
ripoflent voces W T?,ad innuendum non voccm;K®?«gt;’repudia-
tam penitiis fuifle, fed ejus vice iilas duas fuifle interdum ufttr-patas 5 quafi nimiriim voce mr. aliquando, aut defiderata , auc lubintellefta ? Videtur profeftb Lucianus id non obfeure fng-gerere,cum referendo Epicurum impensè alioquin deleftatumnbsp;7«;t;»lt;pv, infinuat eum tarnen interdum alia, quamifta vocej 85nbsp;in Epiftoljs quidem /tccuratioribus,gïAvmibufve tr^yns^xiorl^eus (quasnbsp;quidem fuifle paucas ait) vel cum ad amic'tjfmos x-gh ^i^iTurnsfcn-beret, fuilTó praefertim, /««'a/jw, ipsavV»ó«gt;',voce ufum, Laerti-
«9:
-ocr page 47-CS vero cÜTn heic relinquat Epicuro voccm nbsp;nbsp;nbsp;cenferi de
bet pari jure vocem relinquerc • qtiando attribuens ipfi alias vocem hSiayetr, tam facit Platonis propriumnbsp;quamipfiiis Cleoniso''7Jx«lt;gt;«*.
Atque haftenüsferies eft libroriim, quam Laertius conte-xuit. Adverte verócüm ftatim poft vocem illam ÉiriïsW fe-quatur;«'lt;w3»!t'™., amp;c. quafi Laertius fit adfcripturus unam ex iliis epiftolis, cüm tarnen amp; adferat treis , amp; fe id ftatim faftu-rum recipiat j ea de cauffa non prorsüs male cenfttifte Cafaubo-num reponendum ïCTTOiwtK/', loco vocis^i/Vw. Addoautem vocemnbsp;«UT*»non ad folas epiftolas videri efte referendam, fed ad librosnbsp;omneis recitatos, quorum Epitomcn tresilla; deinceps integra;nbsp;afferendx contineanc.
Praeter hos porrb omneis libros, dtari al os videastam a Lacrtio, quam ab aliis. Quippe ipfe L,aerniisci;arat jam anreanbsp;librum nedde Rbetorka, feu arte oratoria, eujus edam a-pud Scholiaften Hermogenis habetur mentio Qiiod citacurnbsp;vcïoDeperfpicuitate in oratione exigenda gt; id fpeftat ad Canonicennbsp;in Dialefticcslocum fubftituendam.
Citare etiam vifus eft nbsp;nbsp;nbsp;(en Antecedentia, feu Vramp;cipua
dicas, ut accipiunt Stoif.i, Profeftó libros jamcitatos intelli-gerem, fi aliqui cirati forent, inquibusid, qiiod meraoratur, fuiffet ab Epicuro fcriptum.
Utcumque fit, citantur quoque poftmodum 2T0iX‘djiis ïnjiitutiones, feu Elementalia XII.
Quin-etiam citari videntur ntPirStx.ls-^Sftjiy'DeMundis^W, Si-quidemvarios Mundos defcribens, egiffe id dicitur oi rij 1/3'snff' TirT)f,(eu, utMSS, habent,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de hoc ipfo ,kude hoc
materia.: idque praefertim, cum non appareat intelligi unum ex trigihta fépeem , qui (pvnai de Natura conftanciffimè citantur-
Adderem nbsp;nbsp;nbsp;pvngt;amp;, Q^ajiiones T^aturales, itemque
^tt^Uyft»(d.,FlacïtaMoraUa-.y nifi polfent üs vocibus ea omnia intelligij quae Epicurus circa naturam, amp; mores enucleavir.autnbsp;edifferuit.
D 2 nbsp;nbsp;nbsp;Ad-
-ocr page 48-kb.
divftu
hh-T.denat.
Om.
Ad-haecvcr6 a Cicerone citatur liber De fumtno heno \ nifi quis forte eundem putet cum co, qucm de Tine infcriptum jamnbsp;tetulimus.
Citatur etiam ab eodem liber de Voluptate. FortaÉGs Laertius hunc fignificavit j cumretulitquofdam objcciflc Ariftippi li-brum de Voluptate ab Epicure ufurpatum , tanquam proprium,
Prsetereacitat Cicero librum De pietate adverfu Deos, 8c di-ftinftum quidem, ut videtur, ab eo, qvideSanfiitatecxLaextia citatus eft 5 fic enim habet Cicero j M etiam de Sanilitate, depie~
tateadverJusDeos librosfcripfit,
Rursüs Plutarchus indicat libros confcriptos adverfm Theo-* phrapum, tigjf amp;séppcc;tigt;, cüm ^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fecundo illorumcontine-
si dicit Difputatmm de telmiw. Veiüm de Ubris ha^enus.
ft»
LIBER SECUNDUS
ET SUCCESSIONE
capüt primum, gwd Tejiamentum fmrit ah Epicuro conditum.
U M Epicurus turn docendo, tum fcribendo jam confenuiffet, Tcfta-mentum fub vitae flnem, ut moris
Gondidit. Quoniam verbidin- jp. i,. tegrumapudLaertium adhuc habe-mus, nihil neeefle eft corrogare, quaenbsp;ex eo a Cicerone, aliJfquc fparfim at-tinguntur. Illius capita haec funt»
1. Waeredum inftitutio.
inquir,TO nbsp;nbsp;nbsp;lt;P;Ai)*g5e-
,»S nbsp;nbsp;nbsp;W Ttftcz^ri Anfivrfiisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ik-to rfr ei tb Mgt;iT{»« »v «gt;(-
yf»iu(^'iuii(gfnfa }anf. DoHO mtA OWIÜA AttiJttOtilACho , quot;BhilÓCtA-quot; tiifilio SAtithA ((cWictt Qx oppido bate in mbu i^ geida, ut ellnbsp;apud Kefyehiumj d* Tjmocuti Demetm pio, VctAmkitx oppi-/„£flr:nbsp;do nempe Potamo in Leontide tribu,uri tft aprd Phavorinum)nbsp;p^xtACAWi quA inMeireo relata 'wter aBa cfi, utrique fAélAtn dotiAtio-Vim. Fuit cnim Metrocn niagnae Dese icrnplum Athenis, fub-«vintibus priHiüincx poitu cccurrcns j in quo leges, judicia,/ii.5«,
P %
-ocr page 50-sfewf- csteraque afta adfervabantur, ex Athenso, Suida Sc aliis* Me».nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II, Scholaejfeufeflatorumftudium. kxzx rtih, ea conditione
(fupple bona omnia praedidis Araynomacho, 8c Timocrati
trado^ i(p’ un T x^xav , Tx nbsp;nbsp;nbsp;UvrS ¦rzuiktezitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A’^-
Tor; nbsp;nbsp;nbsp;«vTaquot;, ^(^^oisxinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xxTX\‘nrr,
^‘^iXötmPïxi nbsp;nbsp;nbsp;KXT» lt;pi^a7vptx''j x h Se rut'e lt;pi\a‘rzpSz%v
TiftSi. Vt hortuin, óquot; ipfixdjunSAKerm-tcho Agemxrchï filïo Hïtyle-tiAo, iifj^, qm cum Ulo fimulphilofophabuntur, amp; quibus ipjè Hermachus reliqueritPhilofophiA fucceJforibiiSj ac its etiam perpetuo, qui ex nobisnbsp;profebli, philofophatan funt,ut commorxn illeic pojftxt inter pbilofa-phandum,prAbebennt.Ezpo(isk: t»'» Se atxlxH T'èjV CbV MsA/tJJ
/Iticuj»pcscx^i ^c/ nbsp;nbsp;nbsp;rot's /ttsr olvr^ (pthoaz^icnVi
Domum etiam^ qm '%n Meftfefde hac eft jam fupe-liüs ó\.d:\.\m)Hermacho üfq^,quicam eopbUofopbabantur,quandiu Her-machus vïxerït, Amjnomacbiis, amp; Jimocrates inbabitandam tradunto.
Deinde; Tlttiamp;aunxe Sd fcsr dvmt È ^'^/xx^sv Kvg^i» zSi zr^ziSae, i'ex fsira S’ ^'yrt^Tsc^yiK^xctf^ dv.piXoztpioCj ^Txgt;,sXei/x^vis S)4/X6v(^ Tav av^u-
qiixempévrun dfcïv/éi^myètsrot.iïermacbum verb redituum Domimim fe-fumbabenti)\utcugt;neo,qm nobifcum in Thilofophia confenuit, quiq^iUo-•rum,quinobifcumfuntphilofophati,dux reliSlm eji,jingulagerantur. Et paulö poft} rsStxi St t« ^ihMx •mvTmpxotm Sfiïy mtgt;mnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i,ibros ve~
rb,qui mihifunf, omneisdare (fupple jubeo) Hermaebo. Deniq; poft-quam hseprsemifit: nbsp;nbsp;nbsp;Svnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^Jd-mft^Sixdsi^i-
(itnoïis curam ficuti amp; nes,fufeipiunto,(ubj\ck, 'im T lt;!Vftpigt;iOirtpiigt;-
rar liftït'^dxycxiTeïsiSüis nbsp;nbsp;nbsp;t4o' Tramt o(*«ounaclW«o/#4“v»‘gt;
WVyv^^yyilt^TKnt /xsS'¦n/xüt igsamp;dXetTo ci piXotriXpix, /xtiSt’o; ^Uvx[x.xi fat itSi-
«Tf nbsp;nbsp;nbsp;im riASfeszi^t Sta/x'xiv. Vf qUOtqUOt CX ÏIS, qUl nobifcUttl
fhilojbpbMijproprtarumrerumufumpïAbueïunt, amp; onmimodmn fami-Imitatem declarantes,conflituerunt in Vbilofophia nobifcum confenefce-re,nuUarerumnecefariarum, quantuminnofirafitumeR facultate, in-digeant.
III. Pupillorum ab amicis rcliftorum providentia.
Si nbsp;nbsp;nbsp;j xxC Ttf/SK^ztiT , z£ vx 5*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EV#-
Keg« , Ksd ’l‘» 1» CleXvattls gt; (piAoroipsVray duzSt, xx't a-vQitnut tjtS fie6'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dQxC-n,; jPf ^vyaze^s zSs MrP/^Sh'fii zLd WifikXmxy mi$i-
Kxl «y v^iKixt lAêSmt idaSiramt a nbsp;nbsp;nbsp;ifA)iT«« rat piO^taa-
fiiz’ddld, tztis xvjtis tsO'ntxrOt w' nbsp;nbsp;nbsp;dtStTi,tmtSi
A’fr~
-ocr page 51-TiUóH^Tjji 7lt;»p Vr t~^u7if ‘Sr^créJ^» T^^luj to7~
Tote. f,2t sïi^acvTüc? i^T ÉVta.v7amp;igt;\7r^iï^i^M hK.^.cxo'pramp;v ^jet ftsamp;’ nbsp;nbsp;nbsp;£tt4^'
JEpicuri Metrodori filij,itemj^ flïi Poljmi^ qui ipfi phïlofophabuntUYyVi-vmtqtw U7U cimHermacho, ‘mynonmim, amp; Tmocrates capejfunto,
Ipfiiis Metrodoïi fUuJimtliter curam lubento, edmque, ubi ad atatern nu-hüem pervenerit.füi, quem llermachmex fecum philofophamïbm dele~ gerit, collocanto. Sit modb ilia amp; modefta, amp; Hermacho obtempcrans.
Ex noftris autem rediitikis Amjnomachiis,amp;Tmocrates hu,mde alantur, quod quidem ipjis videatur qmtannis fufficere^ idipfum una cum Hermannbsp;fho providentesyfuppeditanto. Deinde, W»
eïi Y,/^iKÏccviXè^, f^iQ.AtTzcTüXTzx.v nbsp;nbsp;nbsp;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;otTtv ccv \7rtSix,^ra4 d-
TrvTVTTot^^ltTcdf actpaipkPms fti’Ttl t?? E'^^eépc*^ yvamp;i^yic^ Ipfdm V0rO pUeUiamp;
dotem, pojiquam matura viro fuerit, Amynomachus ck Tmocrates^ quantum bonorum facultas feret, ex fententïa Hermadn autppientes,nbsp;impertiuntor. Ac poftea: ’d’ A' amp; wv dtêpumt.vfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jrgg'
nMl'tct TiTiiy.'iatiXêiïy, h.twfiiu nbsp;nbsp;nbsp;^
•tlw, cTrus xt nbsp;nbsp;nbsp;dvnit'ine/i^zt ^yiTxiTcöt av^yngAm, kxtu ilX èu/jx-rir,
^ Tvtp' ««w* Tjft^iè'uy.Qmd ft uliquid humuni llermacha contigerit, priufquèm liberi Metrodori ad mtatem adiiltam pervenerintynbsp;Amjnomacljnm,amp;Timocratern,ut ipjis decenter curans,fingula geranturnbsp;neceffdïia,quantum fas ait,ex its, quos reliquerimus reditibus,dare illisnbsp;confiitMo.
IV. Celebritatum.in fui, fuorumq; memoriamdnftituto. E’* j
tSf ''/ItCfiSfiOit nbsp;nbsp;nbsp;na» Sxh^m up rif(£gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ti^oKgjtTHjimTO
s-n nbsp;nbsp;nbsp;niisTnsfd^oi') coniieüenda ifta efle
cum fequentibus, vel ex Cicerone colligere licetj t?s titk dixyis- lii-i-defin
f/^-mTpn TTxIpJ, nbsp;nbsp;nbsp;t»»quot;! K hx€it;Uf^tratf ^lw ilSic-fd/llvj aysUt^
ylatiXtiv r,^i^.v,fxx77i'iTx;,'ryi wjoWfa nbsp;nbsp;nbsp;5” TufctjXtütamp;.a'fsxa'i etc tIu/
ytysfAylw irtvjehgt;Viy{Uc-iS fAl/xje; 'nxT; ety^tn.iSi ffVfipiXotrtpevy'mc U^ty.eïc jj-f.i£yTt, È nbsp;nbsp;nbsp;fcyr!feliv xvKUTtXetmmt j zUu T dAX-
pdtdcd^v, S' maihSy®-, yts'%iyeefy«-‘Vfteic , trtui-nXtimi^xy di Hxt rlwS Ele-
xvutrn, T« nbsp;nbsp;nbsp;Ex reditibus bonorumy qua Attiynomachoy
amp; TimcCrati donata a nobis fuut, quantum licuerit , fepcnun-to ( id profpicientes cum Hetmacho ) ad parentandum nofiris y patri, amp; matri, amp; fratribws, ac etiam nobis, pro ccnfueto ce-^hari natali die in decade prima menfs Gamelionis Cujuflibet anni,atq^nbsp;'^^^^adconventMH(Epularem, ex Ciceronej mumquimbifumfunt
pUhfophati, cujafqae minfis vigefimx ('feu, ut Cicero loquitur, omnibus menfibus vicefimo die Lunse) adnofln fimul, m M.C'nbsp;tïodori infiïtutum memoriam. Frdtrum verb diem menfe Pofidsonenbsp;(qui ex parte noftro Decembri refpondet) ut amp; nos fecim’is,*^nbsp;gunto -y _amp; Polymi etïdm dïem Metagitnione menfe (qui in Augu-ftum cadit) celebrmto.
V. nbsp;nbsp;nbsp;Servorum manümidio. Aipi'iiw» 3nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nlt;.
idxgt;)Av»iint, ccipiiifti’^ nbsp;nbsp;nbsp;EX fetVlS ttMHU-ntittO MM-
remyNicidm, Lycenem •, Dimitto etiam Pbddrïum liberam.
VI. nbsp;nbsp;nbsp;Denique generalis omnium, fed fcholae prasfertimde-
mandatacura. ifiras nbsp;nbsp;nbsp;xct-
073 ê'tWUTVUf rlw nbsp;nbsp;nbsp;, 'Sï^yKaC'mTl^fifiUfToïs Tt etVTU» xXlj-
cialt;l6JITg5lV»j(tVlt;p*Pléf«71gt;l'(i, JWf »gt; XXKtltttSlXTtft7sr r xv^^rat,
Dlpofitl juXC
(omynitto Amynomacho, amp; Timocratiy ut quantum fieri pot erit, confer-ventfcholam, qua inhorto efi. Itémque eorum haredibus, eo mode, quo maxime ratumfit, ut tpfi quoque hortum fervent. Qm etiam minbsp;tenebuntur ij, quibus fuccejfores noftri Philofophi commiferint. Et po-firemb, K«(' ¥ MmiSi amtray, as lt;7iu)Tfm%a(^,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Vw; kxtu
fviras. Catera quoqueomnia, proutanobiscondli-tuta funt, qubperaganturfingula,quatenuslkebit,curanto.
CAPUT II.'
apud Laert. litanbsp;to,
in Lett.
De morbo extremo, ac morte confequuta ut jamdicamus, fciendiim cft Epicurum fuiffc conftitutionis baud multumnbsp;firmae. ld innuit vel titulus libri a Mctrodoro confcripti,nbsp;.jsfe.' E’mxx'fx «’jpaslaes, de Epicurt infiïmitate, feu adversa valetudine,nbsp;Innuit amp;c invidiofa illa exaggeratio Suidx, quód nequc injefli-onem veftium Epicurus ferret, nequc facilè è Icfto defccndercr,nbsp;amp; neque Solem, nequc ignem contueri poflet,6{ fimilia.Nem-
pc
-ocr page 53-pe ut ifta aliud non fuadeantjfaltem infinuare polTunt Epicurum fuifie habitus,feu complexionisnon robuftas. Porró, ut in vittenbsp;decurfu fanitate ufus conftante non fuerat, fic gravi tandemnbsp;morbo interiitjcalculo videlicet j quo edam probabile efteum-dem fsepius vexatum fuiirc.Recitat ecce Laertius ex Hermacho /wnbsp;in EpiftoliSjUt lapide urinam cohibente diem clauferit, cütnnbsp;quatuordecim diebus «grotaflet. Memorabiie verb eft, quodnbsp;lamrnmiprox'mus, TsAaOra», Icripferit illam Epiftolanij quamnbsp;ad Idomeneum feriptam memorat Laertius, ad Hermachumnbsp;Cicero.Fortè ftripta eft ad utrumque, propter • 73 Vf-tTv : vcl ad I-domeneuni potiiis, quam ad Hermachum, quod Metrodorinbsp;liberifatis fuiffent Hermacho ex teftamento commendati. Ad-de Herrnachum,fuccefforemproximum, non videri fuifle ab-fentera, cum etiam Epicuri mortem literis miffis deferipferit 5nbsp;uttaceam ilium lt;^«lt;es«»i»adRhctDricampotihs,quamadPhi-lofophiam fefe comparaffe, ut ex Laerdo perfpicuum eft, Sednbsp;utcumque fir, Epiftolam ecce.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;et’pvn;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xf^as
Tarnf, nbsp;nbsp;nbsp;liigt;s,iypx(Pii(B/} icuimvri.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it
Svnftts/ttix vmjtj, vm^^oXlw svK nbsp;nbsp;nbsp;ci i»VTvquot;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AvTnex-
mn Tuiteis e'-n nbsp;nbsp;nbsp;T,? loi' ypiirn,»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Six-
Xv Ax%iu; (M fcn^xiis nbsp;nbsp;nbsp;ifü, lt;pjAoQup'i-
«»», i^iKEAKTOvs-aei'Ao'Mo'rfoWfSf. Pollemus verba verbis redderej cum Epiftolam tarnen integram Cicero ipfe verterit, aliis,nbsp;quam ipfius verbis interpretari pigeat. Ille ergo lie : Cum age-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^‘1”
terms vita beatum, amp; eundern fupremum diem, feribebamus hoc,
Tanti auternmorbi ader ant vefica, éf vifeerum, ut nihil ad egrum rna-gnitudinem poffet accedere. Cempenfabatur tarnen cum his omnibus animi latitia, quam capiebarn memorid rationum, invenmtm^ noftro-rum.Sedtu,ut dignumeft tudergo me, amp; erga Fhilofophiam voluntatenbsp;ab adolefcentia fiifceptd, fac at Metrodori me are liberos. Addit Laer- he. cit'.nbsp;dus ex Hermippo, Epicurum fefe in balneum calida aqua plenum demifilTejcumque popofeiffee merum, id haufifle 5 amp;dumnbsp;commendaretamicisjUtdogmatum fuorum forent memores,nbsp;hsec inter verba defecifleiSubjicit continuo Eacrtius hoc ex fe-*Pfo Tetraftichon .•
rSxifsjsjXjq fiiixiiijiSrsrx Si'yfitrx,rSTK’^txiif®‘ t'^ramn «fjt epirieis
E
-ocr page 54-f-*
Qifftlu/ sU iw'sPio» jS imiXvJtyxxi' r
E’Vwas'ji', « t’ Kit lugt; nbsp;nbsp;nbsp;è?ni7TOV«7i.
Extremum hoe mariens Epicurus dixit amicis:
Salvete, amp; placitis invigilate meis.
Ouippe iniit pelvim calidam, vinóque fubhauHs Elutonts gelidas protintis haujit aquas.
CAPUT III.'
FLuebatpofro, quo tempore Epicurus interiit, c xx v r t, Olympiadis annus 11. Archonte Pytharato, Siquidemnbsp;poft JdO'Tïgj» ÏT@-, quod ex Apollodori Chronitis retulit Laertius, bené legit Cafaubonusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ff^^TV^TfS oXvjtiTTttchs :
A-
hUtfAtt’
Quippe cum vulgo defit vox, quis capiat Epicurum natum Olympiade cix. moripotuifTe cvii. Et verb cxxvii„nbsp;cftjinquam annus Epicuri ixxii. quo obiifle dicitur, cadit«nbsp;Jam Scmenfem, amp; diem anni, quo Epicurus è vivis excellit,nbsp;indicat Clemens Alexandrinus. Memorat enim Antilochumnbsp;ab aerate Pythagor^ ad mortem ufque Epicuri,. numerantemnbsp;annosGCCxn. adjicientémque hujufmodi mortem eontigilTenbsp;menfis Gamelionis die decima. Qiio loco nota, fi Pythagora:nbsp;aetatem numeravcris ab Olympiade lx. qua ilie floruifle apudnbsp;Laertium dicitur, non reperiri plureis annos ad mortem ufquenbsp;Epicuri, quam cclxx; acproinde calculo Antilochi deeffsnbsp;annos x 1.11. Quocirca tiXixiat illam, feu aeratem accipien-dam effe anato ufque Pythagora, quianno deinde aetatis circigt;nbsp;ter XL. florere occcperit. Cum Epicurus porrb dicatur anbsp;praedifto Apollodoro vixiffe annos lxxii. quod conllrmatnbsp;etiam Cicero, dum, femper, inquit, verum fuit, morktur Epicurusnbsp;cum duoS) amp;feptuaginta annos vixerit, Archonte Pytharato ^ (amp; exnbsp;quo nonnulUconjiciunt Epicuri mortem in annum dimafte-
ricum, qulnoveiinario menfureturj non eft tarnen atinus ex-trenaus, feu lxxii. ut completus accipiendus. Siquidem ilium Epicurus folummodd attigerat, ut puta tribus adjeftis diebusadLXXi. cümfueritnatus vu=quot;. mortuusx’. menfis Ga-meiionis finterpofitis ab ortu ad interitum Olympiadibus,nbsp;feu retraêteridibus completis xviii. imo anno minus.) Qiiam-obrem, perinde hoe eft, ac dum Piinius, Lucianus, Cenforinus 48.nbsp;Siculum,Seu Leontinum Gorgiam vixifle dicunt annos cviii.Mam-cüm ilium tarnen Cicero, amp; Valerius Maximus complefle tan-tüm dicant evir. Notanda verb heic comparatio, quam Plu- i„nbsp;tarchus inftituit Epicurum inter, amp; Gorgiam. Poftquam e- mat.nbsp;nimferip^fit Alexidem Comicum (quot;fcilicec Menandri filium, amp;
Stephani Comici patrem, utrefertura Suidalvixilfe duplum vitre Metrodori, hoe eft annos cvi.cüm Metrodorus, ex Laer- d^f,nbsp;tio Luu vixeric ; fiibjicicit Gorgiam Sophiftam vixiffe 'zaXtoi', w Le.v.nbsp;rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amplim triente, feu proportionefefqui ¦ tertia, quam E-
picurum. ld nempe, quia fi accipiamus numerum xxxvi. is ipfe erit, quem duplicatum Epicurus vixerit, triplicatumnbsp;Gorgias. Quod Plutaichus verb dixir, amplius, refpexit fortènbsp;ad opinionem, quam deinde fequuti fuut Quintilianus, amp; Sui-j,,nbsp;das, qudd videlicet Gorgias vixerit annos cix. Non video por- inLex.He^^ ^nbsp;rd quorfum Interpres Clemenris Alexandrini pro Gamelionenbsp;verterit OHobr't. Etfi enim fic aliqua circa ordinem men/iumnbsp;Graecorum controverfia ; neminem tarnen repcrias, qui Ga-melionemnonfaciatfextum,feptimum, vel oftavum ab Heca-tombaeone, qui cüm aldus, quam a Junionon pofficincipere,nbsp;profefto Temper Gamelion longèaberit ab Oélobri. Cümnbsp;itaquemuItisargumentisGamelion fuifte convincacur ab He-catombaeoncfeptimus, illead Januarium potiüs videtur fuiftenbsp;refcrendus. Qiiia verd annus jlle lecundus Olympiadisnbsp;cxxvu. ccepitab sfiate anni periodi Julianae mmmm, cccc,
XLi ri. debuit Gamelion ejufdem anni incidere inlanuarium auniincipientis periodi lulianae mmmm,cccc,xhv. In quemnbsp;^ptemdiem Januariidies decima Gamelionis incidere potue-nt, determinatu facil? non eft. Si liceat tarnen Gamelionsm
E 2 nbsp;nbsp;nbsp;in-
-ocr page 56-inchoare( ut tempore nativitatisfaftum obfervavimiis J a de-cima quarta Luna, feu a plenilunio, quod feptimo loco poft folftitium aeftivum contigerat^ ciim noviiunium celebratumnbsp;fuiflfiicüe Dccembris Xxx. ac proinde Luna decima quarta nu-iijeratafuiiTer die Januarü xiii idckcbubiiftum primum Ga-melionis fecerimus, dacimus ejus iiicidet in lanuaiii xxi. Talinbsp;igitur die debuit mors Epicuri contingere. Ex quo notan-dumulteriüs eft, cüm Epicurus dicitur attigifle annum txxii.nbsp;debere illud de Graecorum anno, non de Juliano accipi , fic e-nim duo deeffent dies, cüm die Januarü xxiii. natiim fuiffenbsp;probatum fit. Nunc facile eft Epicuri mortem ad ea referrenbsp;tempora, quae jam nobis in ufu funt. Siquidem ubi x. diesnbsp;detraxerimus, amp; pro Solari cyclo illius anni (fcilicetxx.) ac li-teraD in veteri ft5do, noftrum G repofueriraus, perfpkuumnbsp;©vader Epicurum mortuumdie lannarii xxxi. exfiftente ferianbsp;quarta, feu die Mercurii, ante Chrifti aeram cclxx, ac proindenbsp;antehujus a Chrifto annilanuarium exeuntem m,dcccc, i ii
CAPUT IV.
SUpereft cognofcamus paucisiit Epicuri mortui memorlam Scftatores coluerinr. Nam miflum quidem imprimis facio,nbsp;quódpatria ilium fiatuts areis honoraverit^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;€ii(S(n Tiptn^cce-oc’^
ut Laertius loquitur. Adiioto verö ftatas dies, ac teftamento cautas caeremonias fuiffe a Seftoribus ftudiofiffimc obfervatas.nbsp;Poftenim ccci.. annos fcribens hac de re Plinius, N/tw/» ejus^
inquit, Xx^.Lun/ifacnficant,fer'Mfqueo7nnimenfecuJlodiunr, quas J,
tRivien
cadas vocant,Ex hoeintelligere licet Epicureos a Graecis autho~ ribus(ut ab Athenreo)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dici, quod s‘Vlt;5i*s obfervitarenr,
utRhodiginusquoque animadvertir.. Tamctfi non defnnt, qui putsat Icadiftas dittos, quodnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nomine ^on mo-
do
-ocr page 57-37
do vicefima feu dies, feu Liina figniliceturj vemm etiam eiUgies, feu imago, «V», Epieuri, qua eorum nullus deftituebacur.Por-ró de hifce imaginibus audieiidus etiaiti Plinius cft; Vültus, in-quit, Eftcuri per cubictiU gcflrtnt, ac circumferunt feemn. Cicero hb j. dtnbsp;autemfub perfona Artici: ISec tarnen, inquic, Epieuri licet oblirifci, f»-ficupiam, cujus iniagmem non imdó in tabulis noftri familiares, fed eti-am in pocdis, amp; annulis habent. Sunrqui addanr, aliqttibm magna Ahx-ahnbsp;cur^fuijfe Epieuri imagines non annulismodo, fed amp;poeuhs habere, ar- -eiltx.nbsp;bitra .tibus hoegenti, ó' nemini fuo faufi ejjè ominis Ad hoec, ut af- db.t.cap.i%nbsp;fetlum erga ipfum verbis exprelfiim habeas, aüdi Patronem ilium loquentem circa Melitenfium Parietinariim negotium:
Eonorem, inquit Cicsro, opdam, teflamentorumjm, Epieuri autho -ritdtem,Ph(£dri obteflationem,fedem,dommlium, vefligia fimmoram ep-i-rirorwn fibi tuendaeffe dicit. Maxime veró ipfum Torqiiatiim : Ub. i. defn, tSonne ei maxïmam gratïam habere debetnus, inquit,(/«i exaudita qiia-fi vote natura, fic earnfrmè,gravitérque comprelmderit, ut otmeis bene fanos in viam placata, tranquilk, quieta, beau vita dedueeret ? Etnbsp;rurfus: Quemego,ityogsit, arbitror umm vidife vermn, maximifque ihid.nbsp;errorihus hominam animos liberarijfe, amp; omnia tradidijfe, qua pertine-renl ad bene, leatéque vivendum. Heine quia Epicurus fuos mo-riens admonuerac, ut placitorum fuorum meminiflent, docetnbsp;Cicero, cum omnes ad verbum edifeerent ratas Epieuri fenten^ hb.z. de fn,nbsp;tias,fuiffeetiam, qui dogmata omnia memoria tenerent, acnbsp;imprimis Scyronem ilium, de quo in Academicis. Verumnbsp;fuificiat here pauca ex Lucretio attexere, ut uberiiis intelligas, ‘ib.^nbsp;quantoalFefftu amp; doflorem, amp; dogmata profequerentur* Sicnbsp;ighur ille tertiumlibrum inchoat :
, E tenebris tantis tam elarum extoUere lumen Qmprimuspotuijliyinlujirans cemmoda vita,
Je }eqmr,oGrai.t gentis de€us,inque tuis nunc Fixa pedumpono preps veftigid jigms:
Non it a certandi cupidus, quam propter amorem,
Qmid te imitari area. Quidenirn eontendat hirundo Cygnts s am qutdnam tremulis faeere artubus hoedinbsp;Pdmfimils in mfupopnt,ac form eqm vis ?
fd vt.Ept.
Eun-
TapMeres reram inventor j tupatria nobis Suppeditas pr^cepta, tuif^ ex, inclute, chmis,nbsp;'Elorifetis ttt apes in faltibus omriia libant.
Omnia nos itidem depafcimur aurea dióia,
Aurea, perpetud femper dignijfima vitd»
Et ftarim ;
Hts tibime reb'As quamp;dam divina voluptas Pereipit, atj^ horror, qubdfic natura tud vinbsp;Tam }namfejlapatet ex omni parte reteBa.
Ac poftea:
Jpfe Epicurus obit decurfo lumine vita,
Qm germ humatium ingenio fuperavit, óquot; omneis Trajiinxit, fiellas exortus uti atherius Sol. ¦
CAPUT V,
DIgnum verö quoque memoratu eft turn Scholge ipfius fuc-ceflionem fuiflè conftantetn adtnodum; tum fucceflbres, feiSatorelque ita perpetuö confeiififfe,utviderires admirationisnbsp;digniffima po(Gc. Et quod attinet quidem ad conftantiani,nbsp;iiotumeft praefides hortorum, feu praefcftos Scholae, ab ipfanbsp;motte Epicuri ad tempora ufque lulii, amp; Augufti C^farumnbsp;continuaferie fibifuccedentcis memorari k Suida extitiffe qua-tuordecim j idque per annos ccxxxv 11. Illis verb temporibus,nbsp;quara-multi effent Epicureietiamvirifummi, 8cin Republicanbsp;Principes, vel exunius Ciceronis monumentis poftea dicetur.nbsp;D einde Lucianusfcribit temporibus fuis ftipendia Epicureis,
haud
-ocr page 59-39
•ÏO,
hand fecüs quam aliis profefforibus, ab Imperatore fuiffe con-flituta; adjiciens illorum aliquo demortuö , probatiffimum quemque in locum ipfius fuiffe folitum fubrogaii. At Laertius kknbsp;poftLucianumfcribensdeclarat quemadmodiim cseteris Phi-lofophorumfucceffionibus propc deficienribus, Epicuri fuccf-fio continenter perfeveraretj praefeaurafque dilcipulorum, a-lias aliis fuccedenteis innumcras efficerer. Addit Numenius^'^-'4-apudEufebium, ejufcemodifu'cceffionemad fua ufque tempo-ra lie perfeveraffe, ac etiam-num perfiftere, ut inpofterum eti-amperduratura videretur. Heine fequutus Laftantius, Epicu- kl’-3'‘^^P-'‘7-ri/inquit, Dtfciplina mtilto celebr'm femper fuk. Uno verbo,nbsp;quandiü liters in Grscia floruerunr, amp; Roma ipfa a Barbaro-lum devaftationeimmunis fuit, EpicuriScholaj atque difcipli-na non incelcbris conftitir.
Circa Confenfionem, prstereo illud Ciceronis, Suflinuero ^,Acadgt; Epicureos totmeos familiareis tam bonos, tam inter fe amanteis vtros,nbsp;esteraque loca limilia. Illud potiüs adnoto^ cüm estersnbsp;Sedls ab ipfis iifque initjis difcerpts Temper inteftinis diüidiisnbsp;fuerinr, Epicuream longè abfuiffe, ut rale quidpiam pateretur.
Scribit enim Themiftius ea, qua Epicuro pkcuerunt, ut qnafdam Solonis, at Lycurgi leges tibEpkureis omnibus [ervan. Etquafiom-neis unusj idemqueanimaret fpiritus, Apud ifios, inquit Sene-ca, quiequid dïcit Hermachus, quiequid Metrodorus, ad unum refertur.
Omnia, qua qmfquam in Ulo ionttibernio loquutm efi, tmm du6tu, amp; aujpicïts diüa funt. Inde e(l amp; illud ejufdemjCÜmpropofitanbsp;hacfententia, Is maxime divitqs fruitur, qui minimè divitijs indi-get, Scquali juffus aLucilio authoremejus edere, ar/rwj, in-quitj quam benigmi ftmm, propofmm efl aliena laudare. Epicuri efl,
Aut M£trodori,aut atieujus ex illa officina. Verüm res liet adhüc illuftrior, fi NumeniiPythagorici locum, qui eft apud Eufe-bium, ifthuctraduxerimus. ille enimpoftquamdoluit, qudd hb.\^:nbsp;Platonis fucceffores conlenfionem non defendiffent, propternbsp;quam Pyrhagorei in pretio forentjfubjicitjHw verb modo Epicureinbsp;(immerentes licet) in[tituti,nuUa omnino in re difftdere ab Epicuro vtfinbsp;gt; profejftque eadem cum Sapiente fuo placita habere, non injuria:
fuum^
-ocr page 60-40
fumn dttigere fcopum. Ex eo deinceps Epkureis longo jam tempore eve -)iit,utneq'M fibi mvkem,neque Epicuro ulla ih re contradixerint, qux dtgna ijuidem fit memoratii, . Omn apud ipfios delklum efi, vel impïetasnbsp;potius, amp;damt!andump'iaculum,fiquidpiam fuerit mmvAtmn'. Qaarenbsp;id nemo audeat. Hinc propter conftantem idorum inter fie confionanti-am, dogmata placidiffimèfpacatijfméquefiehabent, hacque Epkuri in~nbsp;fiitatio Rcipublka cuipiatn pera, Germanamp;que perfimilis efi, quam nem-pe d fiedittone remotijfimam una mens communis, maqite moderatur fien~nbsp;tentia. Ex quo nee defuermt, nee defiunt, neque, ut apparet, defiutttrinbsp;fiunt, quiperlubenter illam fequiintur. At Stokos inter factiones, amp;c.nbsp;Poflet quifpiam exiftimare nihil ifti loco deefle, nili ut de Epi-Uh.i.cap.%. cureis omnibusilluddiceretur,quoddeduobusdiftum a Valerio fupia vidimus, ut feilicet quis talem Societatem cceleftisnbsp;Concordia finu genitam, nutritam, finitam .purer.
CAPUT V L
/
Ofii SticceJJoreSy SeSiatorefque Epkuri commemo'
Ith.ïOl
hb.z.adpi
Ug.
Jnc, cüm videatur Catalogus iilorumeflelubtexendus, qui Epicuro mortuo in illius Se£ta claruerunt: Norumnbsp;-eft quidem ex ante di£iis, fucceffiflfe Epicuro Hermachum, amp;nbsp;Hermacho Polyftratum, conftatqueex Laertio fucceffifle Po-lyftrato Dionyfium,amp;P)ionyfioBafilidem : at qui fuerintillinbsp;riecem fuccelTores a Bafilide ad eum ufque, qui temporibusnbsp;Auguftifcholam tenuit, non eft nobis dicerepromptiim. For-taffis tarnen Bafilidi fuccclfit Protarchus Baigyleites, ille fcili-cet, qui Straboni Iliuftris vir dicitur. Docet verb idem Strabonbsp;Protarchi difcipulum extitiffe Demetrium cognomentó La-¦conem, cujus Laertiuseciam meminit, Scquem Sextus Empiricus dicit inter Seftatores Epicuri fuifle infignem, Fortè huicnbsp;fucceffiiler Diogenes Tarfenfis Seleftarum Scholarumauftor,nbsp;quarum Laertius in Epicuro ad viginti ufque Jibros citat; ci-
tat
-ocr page 61-tat: cltat verb etiam dogmatum moralium ejufdem Epitomen.
Memorat prseterea Laertius ('incertum tamen an ad lericm fuc-cefforumpertiiieantj duos Ptolemaeos Alexandrinos, ex qui-bus feu color, feu aliud diverhtatem fecerir, unus Niger diftus fuit, alter verb Albus. Memorac etiam Orionem. Memorarenbsp;etiam vidctur Democritum quemdam, qui intelledae Epicuronbsp;voluptatis meminerit inTimocrate.
Scquuntur praeter ordinem duo, quosvidere licet apudA-thenxum. Unus eft Diogenes ex SeleuciaBabylonite vicina, quern ille facundum quidem inter differendum delcribit j fednbsp;caetera male moratum, ut referendum inferiiiseft. Alius eftnbsp;Lylias, quem idcmfcribit apud Tarfum imperafle, amp;; eleftumnbsp;a Patria Stephanephorum, Herculis nempe Sacerdotem, prin-cipatum cum regiis ornamentis retinuifle. Hie eft,qui divitumnbsp;fortunas in pauperes diftribuens, multos etiam ex iis occidit,nbsp;qui dare abnuerenr.Qiio tempore is vixerir, definire non poftii-mus ; Diogenes ille cum fucrit Alexandri Syrise Regis, amp; An-tiochi illius lucceftoris temporibus, referri poteft ad Olympia-demcirciter cLv. Videturper hsectempora flortiifle Eucrati-das ille, dc quo apud Janum Gruterumin inferiptionibus haecnbsp;leguntur : Brundufii pro forïkm adfum Diomedis Athend medici, in
ETKf'ATIAAS nbsp;nbsp;nbsp;T
oivav fitsMs nbsp;nbsp;nbsp;Eucrandas Peïfidann F, Rhvdius^
Hilofcphus Epicurem LP D.D D.
Atnoniongèpoftea tempora floruifle videtur in fcholaA-pollodorus ille, quem Laertius amp; illuftrem dicir, amp; x.r}7rcTv i/XViefj, ut opinor, vocar, quod fic inhortis regnaverit, ut injudiciisnbsp;regnafte Lemofthenes di£ius eft.Hie lupra libros trecentos feri-pfit,ac nominatim Epicuri vitam aliquot libris compleius eft:
Laertius enim -zsfe* ^eEir/^i/fif/sioprimumcitat.Sufpiceturquifpi-am eumdem elTe,cujus amp; Laertius,amp; alii Chronica citant. ó-pollodoriauditor fuit Zeno Sidonius, ex Laertio, qui addit ip-fu mulcafcripfifle. Memoratetiamalicubi eumde fuiflefenten-eloquutione clar u^ex quo fit,ut hunc efle putem,que Ze-nonetn Ciceroferibit dixiffediftinftè,graviter,ornate,adjiciens IH.r.de mi-diftum CoryphaEum,amp; Principem Epicureorum.Nili forte fit;
F nbsp;nbsp;nbsp;Um
-ocr page 62-ihii
lib. y. epijl.
II.
C(gt;. ttd §lit fr.Ep. 10.
Stat.
Sertn.c^c. lih.i.nbsp;lyimtr.nbsp;thg.if.
fö.4- de lingna Ut.
ib.de m. Gram.
ibid-
tatnipfe, quam Apollodorusfuperiorurnfunttemponim; Shi autemfit, turn pertinetad tempora Imperatorum, quando Cicero amp;c ipl'um audivit, amp; de eodem ad Atticum fcribens : Ze»ö-nem, inquit, tam ditigo quam tu.
Aliqiiantd verulHor, fed Romse^ fiiit T. Lucretius Carus fobiit enim juxta Eufebium Olympiade clxxi. ciim agerecnbsp;annum aetatis quadragefimum tertium ) Poeta nempe illenbsp;infignis, cujus lex libri de rerum natura haftenus fiiperftitesnbsp;uberiorem, quam alias ufquam, Epicureae Philofophiae expli-catioiiem concinentj amp; quivideretur praefertim hoe loco eflenbsp;celebrandus, nifiquorquor magni viri fcripta ejusattigerunt,nbsp;maximopere ipfum commendalTent. Diftus nimirüm illis eftnbsp;vinmlta artisyfrafians elegantiJt, doélus, magnus, amp; alia.Hinc cümnbsp;elogio noftro non egeat, fufBciat heic appoiaere egregium dcnbsp;fcriptis illius, Ovidii vaticinium :
Carniina fublimts tune funtperitura LttcretP,
Ixïtio terras cum dabit ma dies.
Minimè porto videtur dubium, quin mendum apud Varro-ncmfubfir , ac fit pro Lucretio. legendum luciiuts,s-ut quid fimilc, dum Xxemiar, inquit,fuorumunius, amp;viginti librorum inki-um fecit hoc,
Aetherit, amp; terrtt genitabile quamp;rere tempus :
Mimirum neque hoe librorumLucretianorura initiumeft j ne-que dici potell quid Lucretius m quindecim iibris defidcratis edifferuilTety neque (quot;quodmirumj cum Grammatici veteres,.nbsp;aliiquc authores memoratosfex libros citent, ullus tarnen un-quam citavit aliquam ex iis quindecim-
Vetuftioradhüc Romae fuerat Pompilius Andronicus nado-ne Symsgt; quem Suetonius inter illuftreis recenfet Grammati-cos, quique opufculum annalium Elenchorum fedecim milli-bus nummöm preffus inopia, vendidit» Ne memorem Verb-AureliumOpiliumEpicureieujufdam libercum,. qui Philofo-phiam primo, deinde Rhetoricam, noviffimè Grarrtnaiicanii docuit, ex eodem Suetoniojplacet potiüs eosmemorarej quosnbsp;Cicero refert ut contemporaneos, 6c maxima parte etiam fami-liareis*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ex
-ocr page 63-jEx illorum numero funt T, Pomponius Atticus, quem Cicero colloquutorem in libris de legibus facit; cui dicat librum de Seneftutej ad quemfcripcafcdecim fuperfunt Epiifolarumnbsp;volumina.De praeclaro hujus ingenio, virtutéque eximia nihilnbsp;cft, qiiod heic ad)iciamLis •, cum prseterea, qux colligere ex Ci-ceronis operibus licet, vita ipGus egregia per Cornelinm Ne-potemfcriptateratur omnium manibus.
L.Torquatus,exnobilijamp;anriqua illa Torquatorum fami-lia j amp;alius tarnenabeo, qui cum Cn. Oftavio Conlul fueratj hy. j.j^, quem Cicero colloquutorem in libris de Finibus facit, appel-lans ipfum hominem omni doftrina eruditum. Hic obierat,nbsp;cum Cicero hujufmodi opus confcripfit, ut teftacum ex iis ha-bemus.quaefuntfcriptaad Atticum. Videturveróamp; idemefle,nbsp;adverfus quem accufatorem pro P.Sylla oratio eft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^9'
C. Velleius Senator, quem colloquutorem facit Cicero in uy j libris de natura Deorum, eloqueniiam ejus commendans, ip-fumqueeflepraedicans, ad quem qui turn Roma: eflentEpicu-rei primas deferrent 5 cum eundem quoque L. CralTus omnibus togatis fine dubio antcferret, amp; paucos cum illo è Grrecianbsp;Epicureos compararet.
C-Caffius, cu/us, 8cadquemEpiftolasqu£edam inter Cicz-ny, ronianas exftant. Ifte ex inita cum Bruto ad tuendam patriae inBmto.nbsp;libertatemfocietate evafitilluftris. Muira de eo habet Plu-tarchus: multaetiamvarüsinlocis ipfe Cicero j fed innbsp;lippicis pr.^lèrtim; ubi amp; gefta ipfius in Oriente commendat,
amp; generofam familiam praedicat, amp; nullam cenfetpofterita-tem tam immemorem, nullas literas tam ingratas, quae non e-jus gloriam memoria. immortalitatis profequantur.
C. Trebarius, quem faftum Epicureum, amp; idem cum At- nbsp;nbsp;nbsp;gp
ticofentientem jocatur in Epiftolis. iseft, ad quem Topica '' ^ mifit, amp; quem apud Caefarem ita commendavir, ut probioremnbsp;hominem, meliorem virum, prudentiorem neminem dixerit. 19.nbsp;Et,accent, inquit, quodfamiliarïtatem'induc'ity in jure c'mlifinguUni ihid.tf y-’nemoria, fumma fcienüa. Sed, nemulta conledier, vide vel u-nicitm locum in vi. Epiftoiarum, in quo quanti virum faciat, ^
F 2 nbsp;nbsp;nbsp;amp;
-ocr page 64-44
amp; .quantopere ipfum amet, facit luculentiifimum; addequegt; fi lubet, illud Horatianum,
lib.^.ep.xi-
ihtd. ep. xf-lib.i.ep.ult-
hb. 9 ip- «ll-
lib.x.ep.4.
—Niji quidtu,docte Trebati, Dlfcutis-—
L. PapiriusPaerus, cuiusilluftremfamiliam Papifiorum an-tiquitüsdiftam Cicero retexir, fimülque eloquentiam, ac pe-^ ritiam rei militaris, amp; virtutes caeteras, atque ornamenta com-mendat in Epiftolis Nominatim vero ad Atticum fcribens, I.nbsp;Papirius Patus, inqiiir, vïr bonus, amatórque nofiri,mihi libros eos,nbsp;quos Ser.Clodiüsïeliquit, donavit.
VerriuSj quiPiEti familiaris, ciim ipfo fimul Attico, idcirco dici videtuijqubd ex eadcm quoque fnerir Epiciiri familia.
L. Saufeius, cu)us Cicero in Epiftolis ad Atticum fneminit. in'vu.xAtt- Deeo fic habet Cornelius Nepos,cüm de Attico loquitur:
hh'l'
Cunt L. Saufeij Equitis Rom. aqualts ftd, (quicumeoccmplureis annos ftiidio duBus Philofophu habitarat, habehdtque in Italia pretiofaspojfef-Jiones) Triumviri bona vendidiffent, confuetudine ea, qua turn res gere-bantur, Atticilabore, atque induftriafahum efl, ut eodem nuncio Saufeius fieret certierfepatrimonium amijiffe, amp; recuperafe,
S« Pifen.
T, Albutius, cujus fit mentio in libris de natura Deofnmj Sc qui in Bruto doftus Grsecis,vel potiüs pene Grsêcüs diciturlnbsp;Scilicet Athenisadolefcens fuit, ubi amp; perfeftus evafit Epicu-rbus, ac orationes deinde fcripfit, ut ex eo loco intelligitur,nbsp;Qmd T, Albutiitsl inquit in Tufculanis, Nonne aquijfimo animonbsp;Athenisphilofophabatur ? cui tarnen illud ipfum accidiffit, f in Repub-hcaquiefcens Epkuri legibmparuijfet, Colligiinteriniex hoe loco poteft, efle iftum eundem cum Albutio iilo, quem Ciceronbsp;jn orationibus ait, cum triumphaffet in Sardinia, fuiffe pofteanbsp;dmnatum Rom$.
U.i.
Aeud,
L. Pifo, quem Cicero cum pr3Edi(flo Albutio confert, pop fet heic adjungi;Verüm ita depingitur, ut videatur moribus cor-rïiptiflimis extitilTeJn ipfa porrö in Pifonem Oratione meino-ratur Graecus ille, qui fuit vir non Philofophia folum, fed Jiterisnbsp;etiam perpolitus;Homo verè humanus,ac eo folüm nomine in*nbsp;felixjquod Pifonemfetfi Senatoremjnadtus fuit difcipulum.
Cl Amafanius,cujus dicendi rationem etfi Cicero improbatj
«on
-ocr page 65-nó negat tarnen,quin e]us libris^quibus fdlicet Eplcurl difdp|l-na explicabatj multitudo cómota, ad earn fe contulerit. Hic ille idem effevidetur,quéCaffiusinEpiftolisad Ciceronem-Amafi-nium dicit, amp; unü cenfet efie ex malis verborum interpretibus.
Catius Infuber, quem idem Caflius cenfet alium malum ver- ïbid. boruminterpretem.Hiceft,quem Cicero fcribitdida Epicuro, iiid.ef.t6.
amp; Democrito nominaffe fpeóira. Dodum appellat Ho- ^ ratius, amp;Qpintil. levem qiiide'm,fednoninjucundum auftoré. uè.To.caf.t
Panfa, cujus idem CalGus commendat probitatem, amp; cis- lH.i^.ef.ip^ mentiam, laudans virum,quöd i^eylu! fequens virtutem retineat,
Hunc Cicero vocat fuum, Cüm veró Torquatusilium inter- Ub.j.ep.ti. emptum a medico ipGus Glaucone fufpicaretur,amp; hominem innbsp;vinculis ut parricidam cuftodiret j medicum Cicero purgavit innbsp;Epiftolis ad Brutum.
IVJ.FabiusGalIus,ad quem Cicero de morbo ex inteftinis,quo, nbsp;nbsp;nbsp;^
decimo jam die laboraret, fcripfit, fignificans fimilem illi, quo Epicurus interierat, hocque adjiciensj confeftus languore, amp; fa •nbsp;me magn tuum officium deftderavi, quam abs te requirt putavinbsp;¦meum.Hxmz Gallum fuiflealium ab iis, quos Virgilius in Eclo- ccl.6. amp; to.nbsp;gis memorat, fatis manifeftum eft*
Phaedrus, quem Cicero audivit, amp; Atticus valdè amavit. Uh.t.de ffn. Nobilis fuit Philofophus, ftcenimillum Cicero in Philippicisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
appeUat,dum Lyfiadem Athenienfemillius filium commemo-rar.Quin-etiam illo nihil elegantius,nihil humanius fuifle fcri- ’ bit in libris de natura Deorum : fedftomachabatur, inquir, fenex,nbsp;fi quidafperm dixeram, opinor, contra Epicurum,
Patro, quicum Cicero dicit.omnia fibi fuifle prseter philofo-ph-iam.Videtur autem fuifle ex hteredum Epicuri fucceflforibusj fcilicetnon ofcitantercurabat legatamdomum. Quippe cüm,nbsp;ut eft ante adnotatum, ab Areopago, Polycharmo Praetore, C.
Memraius locum obtinuiflet j in quo exsdificarer, id fummè contenditjUtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, feu dccretum in tabulas relatum A-
reopagus tollcret, undc Sc Ciceronem induxit ut ea de re ad MemmiumEpiftolamfcriberct,dequa,ipfiufquc fucceflti, nihil hi.nbsp;cft heic loei repetendum.
Et Memmius quidem alrquis videri poteft accenfendus Sc-
F 2 nbsp;nbsp;nbsp;dato-
-ocr page 66-46 ©e Vïta ejT* morihus Epkuri,
flatorlbus'Epicuri, isnimirum, cui Lucretius libros fuos di-cana Pmgere conor, inquit, Memmiadit no^ro ^ amp;, Inclute ^'entrniy Verümaffentiri Lambino non poflum cxiftimanti ilium
hL^cftt. « ^ucret.
amp;c.
efle C. iftum Memmium j nee Gifanio adiiciend voluiire ipfum parietinas illas in honorem Epicuri aedificare, uti Cicero aedifi-cavit Academiam. Certè enim, qui iilam ad iV cmmium E-piftolamlegerit, nihil minus intelliger, qviam ipfum aut fuilTenbsp;Epicuri doftrinam fcquutum, aut tedificationem iilam in Epicuri honorem voluilTefufcipere.
Plato Sardianus, qui folebat multüm efle Athenis; is fcili-cet, qui Licinium iLfopi tragoedi fervum, cum aufugifl'et, ac apud Patronem pro libero fuilïet, re cognita comprehendit, amp;nbsp;in euftodiam Ephefi tradidit, ut Cicero Quintum fratrem mo-ner,
lib. i.ep.t. bb-4..
Acai.
lib.x.defin,
Jib.ó.efifi.
II.
Timagoras, quem Cicero dicit negaviflfe fibiunquam, ciim oculumtorfiflet, duasexlucernaflammulaseflfe vifas.
Denique Syron, amp; Philodemus, quos cüm optimos viros, tum doftiflimos homines Cicero appellat. Videtur porro hic
Syron, quem amicum fuum alicubi dicit, idem effe quem Scy-
E(16.
ronem alias nominat. Sed amp;: notum eft, quodadnotat Ser-vius, Syronem eflfe, quem Virgilius in Eclogis fub Sileniper-fona loquentem inducit: ciim Chromis, amp; Mnafylus fint Virgilius, amp; Varus, qui docente Syrone Seöam Epicuream didice-rint. Philodemus autem idem eflfe videtur cum eo, quem Strabo Gadareum dkit, amp; cujus Laertius librum decimiim denbsp;üè.V.Sat.i- Philofophorum compofitione citat j ac Horatius fententiamnbsp;circa parabilem facile voluptatem. Afconius Paedianus in il-lud Orationis in Pifonem, Eji ejuidam Gymus, amp;c. Philodemum,nbsp;inquit, fignifcat, qui fuit Epïcureus illaamp;tate nobihjfmus j cujus amp; poëmata funt lafciva.
«ft Cat. Min. amp; innbsp;Brut».
Praeter holce vero, quorum nomina apud Ciceronem ha-bentur, commendatur ecce non femel a Plutarcho Satyllius ib Ie, qui forti, inquit, peBore er at, amp; Catoni addiüus, C^fanque in-fenfus, infraélumipjius Catonis amulabatur animumj ^ chn invitusnbsp;prohibitus, neJibimanus mferret,fuijfet acateris Ehilofophis j in/ignem
pg.
-ocr page 67-fofiea 4 Bruto jidttu,9pera^pamp;fi'itit,Vh'üippenjicfj in me oecuhuit’,utcum-que Brutus ex ejus fententia non fufiepijfet negotium-y quatentu non decere niebat cordMum, fapïentem^ vmm prttvorum, ^ultortmquenbsp;caujfapericlitariy ac perturbari. An is idem ell cum Statyllio Flac- iib. i,
CO, ciijus hocce in Anthologia elegans exftat diftichoft?
Hie aurum tnvenientens laqueum finit iUe reliólum Non aurmn^ at laqueum, quern fubeat, reperit*
Extat diftichon apud Stobsum aliquantdfecus, amp;autPIa*SjrOT,i«;\ toni (intellige Comico) aut Antipatro attribuitur j
Xpv^ov siPK^yopS^'quot; sv^tpy 0 ^'ugt;lt;slt;npgt; b)P e fSfi' tVpUY,
Aurum illi inventum, perit huic j unde tile, repertOf Lijuit -y hie mipyCorripuit laqueum,
Legitur amp; apud Qiiintilianum E. Varus, qui Caefaris atnE cus fuit, amp; cui, cum fecilTenc convitium Caffii Sever! advocati,,nbsp;jpfe Caffius, amp; a Praetorefuit objurgatus, amp; tranftulic crimen,,nbsp;nefeirefe dicens qui convitiati, amp;c»
Jam Augufti temporibus notum eft claruifle, quern fuille: Epicureumex Serviomoxretulimus, P. VirgiliumMaronem,,nbsp;Latinorum poetarumabfqueeontroverfia Principem^ Pofle-mus varia loca proferre, quibus ipfum fub Epicuro militaffenbsp;Servius notat j iedlufficit principium illud elegantis Poeraatis,
Etfi me vario jaHatum laudk amore,
Jrritaq^ expertum fallacis prmia vulgi,
Cecropius fuaveis exfpirans. hortulus aurar Blorentis. viridi Sephia compleiiitur umbra,
De Quintilio Varo, quod Epicureus fuerif, praeter recita-turn Servii teftimoriium, conjeöura eft quaedam, quod Ho-ratius Epicureus Virgilium Epicureum ob Vari mortem com folatur f interfedus nimirum fuit cum tribus legionibus^dolo ^smUnbsp;Arminio circumventus, cum Auguftus ilium prsefecUTet ex-ercitui Germanico) Inter cteteralic canit Horatius;
-ocr page 68-Ui-1 eit i4. nbsp;nbsp;nbsp;Qéntilium perpetuus fopor
Vrget ? cm pudor, amp; jufiit'u forst Incorruptafides, nuddj^ verkasnbsp;QMndo ullum invenient parem ?
Quódporró Q^Horatius Flaccus ad hanc quoqiie Seftam pertinear, omnes propè confemiuntj cüm propter varia dog-mataj quae Epicuri genium fapiunt, turn propter illud in omnium ore,quodipfe jocando defe evulgavitdidterium:
Me pinguem, amp; tiittdum, amp;c.
Addereetiam poffumus Sex.AureliumPropertium: fcilicet ut non Epicuri minus, quam Platonis Seftam afFeöaverit. in-dicat elegia ad Cinthiam, inquadeclarans Ie Athenas profici-fci veile, illud inferit:
Iliic velfudïisanmum emendate VUtonis Incipiam, aut hortis, dolle Epicure, tuis,
l.i.ad'u.
Celf.
Poftmodum, hoe eft fub Nerone, fcribic Origines exftitiffe Epicureum quendamnomine Celfum.
Seneca veróeo tempore fcribens, duos memorat, ac imprimis Diodorum ilium, qui cum finem vitae fuae manu fua im-
kb. dev'it, be.cap.
pofuifler, Ille, inquit Seneca, beam, acplenus bona confeientia reddidit fibi tejlimonium rit a excedens, laudavitque atatis in portu, amp; ad anchor am alia quietem, amp; dixit, quod vos invifiiflis, quafivobisnbsp;quo que faciendum fit:
q. Mneid.
4p!p.lO.
Vixi, amp; quern dederat curfum fortuna peregi.
Deinde Baffum Aufidiurri, eum nempe, quern dicitvirum optimum, amp; ad quern extrema aerate decumbentem ipfeftepiusnbsp;venerit, fidem fafturus infignis conftantite, fummaeque alacri-tatis, qua mortem jamjam imminentem exciperet. Et dicebatnbsp;quidem ille, inquir, Epicuripraceptis obfequens primum Jperare fe nullum dolorem ejfe in illo extremo anhelitu j fi tarnen effet, habere alt-quantulum in ipfa brevitatefolatij, amp;c.
Hi. 7. q*. Artemidorum adderem eidem Seneca memoraturn; fed is not. cap. 13- forte non cA ex fola Atomorum pofitione Epicureeus judi-candus.
fecïfjfcriptisadipfiimEpiftolis? Certè cüm alias caufljefuntj épifi.i-f, tum Seneca ilium fic alloquirur: ?ojfum vocem tibi Epicmi tui red-dere. An addcndus Seneca iple ? Protefto non modó innumerasnbsp;propè praeclarasfententias ex Epicuro amp; refert,amp; probatj nonnbsp;modó agncompilatorem Epicureorum operum , acfe Epicurinbsp;Angelum,(eu quafi inrerpretem dicit; non modó a Stoicis au-d5t,quód ad Epicurum transfugiatj verüm etiam videtur plane cap. i8.nbsp;fub Epicuro militarejduni hifce verbis utitur: lUbeant fanèno-men, quad illis Epicurus ncfier impofuit-
Ad-hsec Sta.iusfub Domitiano memorat Pollium Surren-tinumjdumilliusftudiadefcribens, ficcanic: nbsp;nbsp;nbsp;'
Bic feu Jiderias exercet Pollitis arteis,
Seu volvit tmnitus, quosdat Gargetticus author,
Seu nojlram quatit tlle chelyn, feu dijfona neüit Carmina., five minax ultoremJlnngit Jambon,
Adeadem tempora pertinet Anonymus ille, quem Orige-/ij. i.adv nes acceffifie cum famofo Euphrante adApollonii magiamfcri- c#nbsp;bir. Sed, fi magus quidem efle voluit,haud-dubièfpurius Epi-cureusfuit, ut amp; duo illi Alcffius, Sc Philifcus, quorum eft in- m,, p, ^ar.nbsp;feriiis ex i¥.liano facienda mentio, quique hac tempeftate, an BJl.cap. n.nbsp;alia expulfi Roma fuerint, compertum latis non habeo.
Haud multó poft efle debuerunt, quos Plutarchus Trajani pracceptor inducit: nempe BoethusGeomctra, quienarravitnbsp;hiftoriam de Paufonis Piftoris equo currcnte,8c,fola tabuIiE in-verfione faéta.fefe volutante. Alexander, quem Plutarchus dicit fuifle amp; eleganrem,amp; valdè literatum. Is eft, qui degallina. Hl.nbsp;amp;ovoqu3eftionempropoluit, utrum fcilicet priüs exftitifTet. S'-?-Zo pyrus medicus,quem idem appimè verfatum inEpicuri Phi-lofophiafcribit. is eft.quiexpofuir, quemadmodum Epicurus Iih.i,fymp.nbsp;in fuo fympofio de temperanria verba fecifler,oftendifletq-cümnbsp;«s venerea facile alias noceat, tum potiffimüm fiquis iliamnbsp;ftatiiu a convivio exerceat.
^®quuti funt,quos habet Lucianuf, qui ab ipfo ufqj Xrajano florereccepifle videtur. Videlicet Damis,quem ille facit cumTi- in lo. trag.nbsp;moCiC de Deorum exfiilentia, amp; providentia difputantem.
G nbsp;nbsp;nbsp;Her-
-ocr page 70-m convtt}. Jeu Jifith.nbsp;in Ic aromen.
Dial, [en. Am.
óipfeudom. lib. de lib.
kb %.adv. Celf.
eovitit - Hie rod.
iwpfetid.
t^o nbsp;nbsp;nbsp;(DeVitaj ^ moribus lipicidn
Hcrmon^ quem genereprimum inter civeis, amp; Sacerdotcm •rvTf «gt;5sac(gt;(V five Caftoris amp; Pollucis.inducitin convivium. Her-modoriis, quem Menippiis jocatur, amp; ob mille nummos peje-rantem,amp; a Jove fulmine percuffum. Haec nomina me admo*nbsp;nent, ut Hermoclem hue inferam, quem TheodorusProdro-mus in Amarantho colloqiientem facit.
SedadLucianum ut reverrar, adjicipoteft ille Celfus,ad quem Lucianus perfcribit hiftoriam de Alexandro pfeudoman-te. Nempe, cum Alexander famamEpicurilaceraflet, poft-quam Lucianus Celfum co mmendavit propter i'apientiam, amp;nbsp;amorem veritatis; propter morum manfuetudinem , amp; mode-ftiamjpropter virae tranquillitatemjComitatem,amicitiam,qm-bus permotus tate opus conferipferit, fubdit: Tum magis, quednbsp;tibifuerit etiamjucundius, ut Epcunmulctfcerer. Porro hic Celtusnbsp;effe videtur, cujus a Galeno fitmentio in iis, quae adverfus E-picurumj aut Epicureos conferipfit. Quin etiam idem efle vi-dstur cum eo, adverfus quem Origenes ofto illos libros com-pofuit: cumvidelicet emifilTetUbrumadverfus Chriftianosfubnbsp;titulo veri fermonis ; cujus Eufebius quoq; dum Librorum O-'rigenis mentionem facir, meminit j ac pollicirus etiam fuifletnbsp;alium, in quo traderet rationem vivendi fecundum proprianbsp;dogmata. Tempora certè congruunt; fcribit enim Origenesnbsp;hunc Celfum vixifle Adriani, fequentibufqj teraporibus, qui-bus amp; Lucianus, amp; Galenusetiam vixerunt.
Subjiciheic pofte videtur ille Lepidus, cum quo etiam alii Epicurei erant,in Pontica urbe Amaftri,quandojUt idem Lucianus habet, Alexander iÜos infeétatus eft.Ut nihil dicam de eo,nbsp;in quem impofturas detegentem Alexander lapides movit. ,
Poteft ipfe quoqj Lucianus, qui appetitus infidiis abeodem Alexandro eft, qudd Epicureus eflêt, arteifque vaiias detege-ret, Lpicureum certè fuifte declarat, 8c communis vox, 8c virinbsp;dodi:rina,amp; multiplexquidcmcommendatioj fedillapraefer-tim, qua Epicurum poftremó laudans,fcriberead Celfumpcr-git fuifte Epicurumvirumverè facrum, divinoq; ingenio 5 amp;nbsp;qui5.inquit,folus, qui verè funthonefta amp; noverit, amp; tudide-
-ocr page 71-51
rit; folufquecxftirerit, quiliberos reddere folitus fit cos, qui Cecum haberentconfuetudinem.
Addantur ;am duo alii, quos praeter Celfum Galenus habet: Pudentianus videlicet, cujus aliquam Epiftolam memorat amp;/y-Antonius, cuilibrumquendammeminitfcriptum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;an.amp;c'
Ad haec tempora fpeftare videtur Zenobius ille, advcrfus quem teftatur Simplicius librum fcriptum ab Alexandro A-in i.fhyjic.nbsp;phrodifeo,qucmfub Antoninisfloruiffemanifeftumeft.
Quofdam longo poft intervallo citavit D. Ambrolïus, verbi cauffa Philomarum. De Epicuro enim loquens, Hit, inquir, UK i.offc.nbsp;tjMtn alienus a vero fity vel ex eo deprehenditur, quad voluptatem inho-'^^P-limine Deo Aullore creatam ajferitprincipaliter, ficut Philomarus ejus Senator in Epitomisfuis dijputat. Fortè etiam Demarchum ilium, ex ^'^-3nbsp;quovirfanftusmutuatus eft quoddiceturinfra haberiinEpi-ftolaad Menceceum,
Sunt qui adjungant Decium Aufonium, celebrem ilium Poëtam, cümobexpreffasalias Epicuri opiniones, exempli/ii. i. epigr^nbsp;gratia,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Qiwd eft beatuni, morte amp; aternum (arens, amp; c. tiimproptet iftam maxime,
—- nbsp;nbsp;nbsp;—nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— tenuiftima tantis
Vrincipia, óquot; noftros non admmentia vifus Farvarumferie conftant connexa atomorum, amp;c.
An poftremö adjiciam quod Albertus Magnus in libro de animiimmortalitatc habet, dum Epicureorumantiquiffimosnbsp;fuiffe Hefiodum.AtaliumCquiab aliisjait commentator, nun-cupatur Achalius) amp; Cecinnam ( qui vocatur a quibufdam, aicnbsp;idem, TetinnusJfubjicitq; fequutum hos fuiffe Ifaacum Ifraè-litam Philofophum ? De Atalio cercè nihil habeo quod di-cam ; imb neque de Cscinna, quando neque ilium Ciceronisnbsp;familiarem,pro quo Oratio,amp; ad qué,cujufq; Epiftolas exftant;
*^®q; ullum alium ex iis,qui eodem fuerunt nontine,Epicureum lt;5. coiuperio. Ifaacusifraëlites ille potuit, quiSalomonis Ara-hi® Rcgisadoptivus iïlius diftuscft, amp; cujus duo fuperfuntli-fcrijdc diastts umverCaUbusjamp;particularibusmihil tamé reperias
Ga nbsp;nbsp;nbsp;iu
-ocr page 72-in ilHs» quod Epicureum declarer. At Hefiodum cur non po, tuerit Poetam intelligere j cum aliundè ex Stokorum Sefta fa^nbsp;ciatSpeufippunijPlatoneir, Scciatem, Pythagoram? Scilicetnbsp;vir alioquin doftusiCnifi amp; librum alterius dicasjtam efle potuitnbsp;temporumignarus,quamgernianarum opinionuni, quas acynbsp;tribuit Philoibphis. Sed de Scftatoribusfatis.
L I 'B n lil 53 LIBERT ERTIUS
EPICURO INFAMIJï..
Caput Primum.
Mon fuilJe Epicurum eofaftu) ^uo Zenomm Stoi-cum, de Sapientty ac Vtrtute locjimtHm.
lUc-ufquefuitvita, amp; mofsEpicuri. Qucgt;d autem ¦ nudè rccitata, ac fine morum deduftione, com-mendationeque ulla fuciit, in cauffa fuit, quod resnbsp;prasftanda inter elevandum pr^cipuas criminatio-nes vidcretur. Nunc cixm iftse criminationes diluendae dein-ceps occcurrant, ac fit imprimis operae pretium faftam illa-rum occafionem, originemque retegere j ideó eft de hac initionbsp;dicendum. EtquoniamipfiStoicifunr, ad quos eareferendanbsp;cftjtanquam ad praecipuos authorss, propagatorelque infa-mia: 5 idcirco res altius repetenda eft.
Imprimis conftat Epicurum, amp; Zenonem ilium Citien-fein Stoicorum Principem fuifle contemporaneos. Siqufidetn ,7-AulusGelliuscelebreis fcribk extkifle eodem tempore; cajt.zi^ cetad annumferèaconditaUrbeCCCCLXX. amp;Suidas tefta-«^«»-tur Zenonem floruiftc Olympiade CXX. quS Epicurus ctiamnbsp;ex fupii deduöis florebat, Videtur autem Epicurus fuiffe paulónbsp;junior. Etfi enim prior obierit (quot;mortuus eft eniin Olympiadenbsp;cüm Zeno, exLaërtio viveret adhuc jam fcnex O- ‘nbsp;lympiade CXXX.) Zeno tarnen diutius vixit, adufquenempcnbsp;annum *tatis nonagefimmn oclavum, uti amp; Laertius, amp;
' G j nbsp;nbsp;nbsp;- - nus
-ocr page 74-he. cit, ihid.
gfud
Laért.
la. 7.
in Hertnot. lib.y.
in filfurd. Sttie-
nus feribunt, Certe ciim Zeno jam odogenarius ad Antigonum Regem feripferit, miferitqaePerfajum,ac Philonidem , amp; Epicurus tantam jctatem non attigerif, meminerit verb utriufque il-lorum, lit videlicet apud Regem Antigonum fuerit, in Epiftolanbsp;ad Ariftobulum fratrem, quod Laertius commemorat; certè,in-quam, junior eil'e Epicurusnon-nihildebuit. Nihil autem motor, quod.Perfa^us apud etimdem Laertium.fcribit vixifledun-taxat Zenonem annos L X X11, Id enim ut diftis repugnat, itanbsp;cohjerere cum eo non poteflquot;, quod feripfit Apollonius Zenonemnbsp;Scholl fu£E prxfuifl'e annos LVIII, Utcumque fit, Icholam ha-buere fimul.acmulto tempore, tam Zeno in fuaPorticu, quamnbsp;Epicurus in fuis Hortis.
Jam Zeno, ut erat natura fubtriftss , aufterus,amp; vuitu con-traifto, pr«parcus, amp;c, fic enim illud deferibit Laertius,s-uy»»» «.
TTtKg^f, Hs)^ iji nbsp;nbsp;nbsp;vzuiscarxr/iSfi'oii, amp;c« Scélatoresque ctiam i“
pfius ad fui ducisimitationem, fic fe componebant, utfe exhibe-rent tetricos adfpedtu, amp; maxima parte ad cutem derafos, tiffiyuxds ci Kvsdttsjit •a^eiVït, quod a Luciano obfervatumnbsp;eft j heinc efteilum eft , ut Stoica viicus, feu Sapientia ea
deferipta fit, qu£E eximiam aliquam aufteritatem pras fe,ferret. Quia veto ifti propterea admirationi, amp; venerationi apud vulgus crant; ca de caufla fic feipfos exiftimarunt folosnbsp;fapere , ut jadarint folum Sapientem ( Stoica nempe virtutenbsp;inftrudumj efle Regem , belli ducem , magiftratum, civem,nbsp;Rhetorem , amicum, pulchrum , nobilem, divitem, prajter-caque ipfum folum non poenitere, nort mifereri, non injurianbsp;affici, non ignorare, non opinari, pafEonum efle expertem,fem-per liberum, femper in gaudio, Deo parem, amp;c, qux magna exnbsp;parte relata, impetitaque a Plutarchofuiit ,cum Stoicos docuit,nbsp;longè abfurdiora, quam Poe'tasdocere.
At Epicurus, prout erat naturS humaniorjita bona fide,amp; fim-pliciter agens, probare non potuithafeejadtationes; fed huma-nasconfeiusimbecillitatis,cxpendit,portare quidpolfent,quid recufarent humeri. Facile perviditea, quibus intonaret porri-cus, fi apparatum,fafl;umque verboruni qiijs diflraheret, babers
duntaxat invotis j qiiare virtutemgt; amp; Sapientiam , cujus natura Humana eflTet capax, excogitavit. Cum videret porrö omncisnbsp;homines naturae duSujquicquid agerent, ad voluptatem aliquamnbsp;ferri; expenfis veró omnibus voluptatuni genèribus, deprelien-deret nullam efie generaliorem, conftantiorem , expetibilioremnbsp;ea, quoE in corporis fanitate, animiquetranquillitate (fediftdnbsp;pia:fernnri) conftitutaeflet •, idcirco hunc finem bonorum con-ftituir ; adjecitquefolam virtutem effeinftrumentum maxime i-doneum, quo voluptas haec pararetur: Defendit proindè Sapi-entem, feu virtute prieditum virum efl'eilium, qui primum qui-dem fobrietate, amp; continentia,hoc eft virtute temperanti$,fam-tatein corporis, quatenus per conftitutionem nativam liceretjtue-retur *, deinde veró operam potiffimum impenderet.ut virtutumnbsp;choroadjutus, ac fedatislibidinis, guls, avaritis.ambitionis.cse-terisqi afcdiibui, tueretirr qiiam maxime pofiectranquillitatemnbsp;animi. Scilicet veram,germanamq;voluptatêm confifterenonnbsp;in ipfo afl:u, feu motu, ut Ariftippus definierat. fed in ftatu, feunbsp;vacuitate turn dolorisin corpore, turn perturbationis in mente.
Amd Epicurim, inquit Seneca, duo bonafmt, ex quibas fummum illud, epiftM, beatumquecomponitur,ut corpus fwe dolorefit, animus fine perturbaüone:
Et ficille quidem ingenue, fimpliciterque edifferebat,ut amp; pau-ló poft rurfus attingetur , amp; pleniüs fuolocodemonftrabitur; neque curabat interim, qubd Zeno auram popularem magniheisnbsp;illisvocibuscaptaretjamp;geftu, habituque morum gravitateronbsp;exprimeret: quippe egit femper candidius, quam ut populo im-ponere vellet, cuinoftet nihil clfe acceptius oftentationeearumnbsp;rerum, quasnecinteliigentia»necopere alTequitur. Nnnquamvo-lai, inquit,apud Seneczm,populo placere\ Namqtuegofcio,non pro-bat populus: quaprobatpopulus, ego nefcio. Et ad amicum; Hac inquit gt; notl multisfed tibi ^ fans emm magnum alter alters theartum fumus^
5^
5^
(De Vita, amp; monhis 'Epcm, CAPUT II.
ITaque Zeno, Stoicique agnofcentes ifta amp; morum , amp; dodiri-nsE fimplicitate bullata fua verba, pollicitationesque ingenteis apudviros vel minimum cordatos detumefcere; eapropter in-gens, ac perpetuum erga Epicurum concepêre odium. Cepérenbsp;autem occafionem ex voluptatis voce captare, calumniarique,nbsp;quod obfccenam, feu in ingluvie, ac Venere pofitam intelligeret,nbsp;amp; ad illam, ut dominam, virtutem, ut ancillam referret.Res cer-tè eó dedudta fuit, ut Epicurus ad Menoeceum ( ea Epiftola, qua:nbsp;eft apud Laé'rtium) fcribens, hac uti velut Apologia, fusve fen-tentis declarationefueritcoaélus; êamp;t yunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ihyluJ «Aoti/'Wf.
to'ï Tagt; «VwTOi» nbsp;nbsp;nbsp;tb? •raV c» tcTnXxvci xeifSfiOf XiyufS/i,
Ityas cèyfoHyrtSj nbsp;nbsp;nbsp;x-oticSsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;077
•no^Xyïiy nbsp;nbsp;nbsp;f.Cii'n’^^Tis(^at4 Koertinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trtwei**
TTtoihiV^ 9(0^ ytwc{4JiSy,thi ïy^^êvikivj
TTO^VTtXii T^STE^eö T r,^uju nbsp;nbsp;nbsp;/S/oy, «^oö y^ipeity XoyuryAi y tkï ou-nccs
^epdOvüfy TTZtfffjs a4ffffT0fyf^ nbsp;nbsp;nbsp;t^sgt;^ecvy6fv ^ d(p' uv
KA'TuXxfi^uyci nbsp;nbsp;nbsp;t^Tüfy 5nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i ^ «7ï pciytitv
(p^vyjgis. nbsp;nbsp;nbsp;^ (ptXon^iet^ Tifitu’n^vnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XaiTreu zf£-
troj Tn^vfiotffiv cc^ëTzcj* ^^):i(rKnQcct CTSTi 'i?iy ^J)sms 4?’'? «*'«^0 ^ lt;P^yif*6is,
xotAwV, nbsp;nbsp;nbsp;^ ^***‘*^5’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hss Texvo*
culas reftituendas elle ex primo de finibus Ciceronis libro Ste-
ph^nUS jure sutumst^ eêpdC/ 2^ nbsp;nbsp;nbsp;O’VfATn^VKaTi dt d^sTDCj tcS
077 ïj^WjTefTOiv fiiy nbsp;nbsp;nbsp;^^ndo igitüY Völf4ptatem ejle
fnem dteimusy non afitorum (ferditorümve) nequee^^quamfiuendo (feu quafi proluendo) pofitiamp; funt, voli^tates dicimm : veluti quidam ignormtes, aut a nobis dtjfentientes, aut male affeétitxifiimunt jnbsp;fed non dolerecoïf ore, ac animo non ferturbaru Siquidem non compo-tationes, comejfationéfqaeperpetua; non item puerorum, mulierumquenbsp;fruitiones-j utinequepifcïumy aliammque quarumvürerum, quas lau-t'm menfa fuppeditat, juemdamvitamparimt-j verum ratioeïnatiofo-
bïta
-ocr page 77-hr'u, quicatfftu, cur, quidque eligendum, fugiendümvefity 'mvefiigdty opinionéfque ab^gït, ob quasplarima menteu occupat conturbatio. Ho-rum verb omnium priruipium, maximümque bonum prudentucH; quo-circaphilofophia'quoqueantecelluprudentiit, è qua aluomnes virtutesnbsp;funt orta, docentes vivijucunde nonpojfe, nifi fapienter,honeJie,jaftèquenbsp;vtvatur ; utineque vïvi fapienter, honefte,juflè,nïftjuctmde. duntni-miriim jucunda vit a virtutes congenïtiXi nee fieri potefi, ut ab ipjts vitanbsp;jucunda feparetur. Hare fuliufculè refero, licctad dodtrinaiii per-tineantj tum cjuiaoperi’-pretiiiineft, qus fuericEpicuri mensnbsp;ab initio cognorcere, turn quiaexinde intelligitur, extitilTe ob-treiSaroresabcjusufqueteinpoic, qui rem praveinterpretantesnbsp;feccrint conquerendi anfam.
Porró illos Stoicos fuifl’e, inteüigi inaprimis ücet ex ea Epifto-la, qua Zeno, apudLaêrtium , ad Ancigonum Regem fcribens, ^'^¦7-ipfumque commendanS) quod fua üli dodirina placeret: Laudo-,
inqait, tuumdifcMmmfludiunt, quod Philofophix crtfulus, inpiumnem veranhamp;quaAiluüïitatemft^ecïet^non verb popukreni illai», qua adnbsp;morumcorriiptionem tendat, retineas. Subnotavit nempè bis verbisnbsp;ipfam Epicuri doclrinam,quam ex fpuria fua imerpretatione ideónbsp;Voczvit popularem, quod homines vulgó tametli virtutem vocenbsp;magnifacianr,reipfa tarnen adobfcocnas vo'uptates proiabantur.nbsp;Deinde verb ex genio qui ab ufque Zenone in ejusSecdaviguit,,nbsp;quatenus ea in Epicuruin ita conftanter declainavit,ut fi culinam,nbsp;aut lupanar, non verb Philofophias inftituiflèt gymnafiutB; ac innbsp;co femper inftitit, non ut voluptati dolor , aut virtuti vitiuninbsp;(quemadmodum fanè oportuit) fed ut virtuti öppofita effe volu-pcas yideretur ; videlicet quafi ipfa honeftatem,Epicurus obfcoe-nitatemfpeciali ftudioconfectaretur, dicique adeö polTet, quodnbsp;amp; a Puëta eft diöum,
Stoicus hos parteis, bas Epicurus agit. nbsp;nbsp;nbsp;Aufon.
Atque ut abipfo Cleanthe, Zenonisfucceflarcexordiar, ipfe, epgr.^. ftugi alioquin vir, ut Epicurum majore quadam in vidia obrueret,nbsp;^onhnxit illam tabulam, in qua, referente M. Tullio, amp; memo- Uh.nbsp;raiue etiani D. Auguftino, voluptatem ut Reginam,virtutes ve- s-civit-^nbsp;ro voluptati ancillanteis exhibuit. Chryfippus autem praternbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ubros
-ocr page 78-lib.ó.pra^. cap. 6.
Jib. 7.
m cemment
lih.z
.cap.i.
Ubrosjquos fcripfit illis titulis,qui funt apud Lacvtiam,Deit}onJIritJ times, quod voluptoi finis non jit ^ quod voluptas bonum non fit •, itemqucnbsp;prcEter ca:tera qus fpeciacim t it in lqgt;icuruin ionvuutm,^)ici,r^r,nó~nbsp;, veluti ipli Oenou/au.’; apud Eufebium objicit,nbsp;delcnpfitj ac reprsefentavit, quali difopulum illius Archeftrati,nbsp;q'ui author Galtrolo^iS) folertiffimt de gula’, ventrisque volu-ptatibus ciilleiuit; quod apud Athe-ria-iun tit. Diotiinus ill) fuc-ceffit,qi)i, ne nihil ageretjCvulgavit quinquaginta impudicase-piitolas, amp; easetiam,quje ad Chrylippum rtteruntur,contexuir,nbsp;ac poftreino Epicurutp, quailillaruin ell'et author,CrffawBM)wed/,nbsp;ut haber Laertius. Quid Pofidofiiummemorem, caj-terofque tx eadem faimlia, quos Lae- tits qucque recenfct ? Linus Ch'omeiJcs fulFiciat, qui amp; ipfe Stoicus but, ut totuu) ejusnbsp;. opus clamar, amp; demonltrac Balforeus. Ipfe, cum latis non judi-caret coinparalVe Epicurum cuni Thcrllta Homer)co, invcxif-feque alia id genus , hac pcroratione dernum ulus eft: Nonheitrcnbsp;abibis, Pimentunii ad Cmotas, amp; PeUues, quihitjcum in ledis dies totosnbsp;decumbas, nunc purpuram nens, nunc corollts i edimttus, norimnquam etiamnbsp;oculis fucum mj'ricans, aut etiam in multa, amp; fceda ebre'ietate ttbiarumnbsp;cantu titillatus, deniqae bis aha confentanea faciens, tanquam vermis innbsp;valdéJpMïio, amp; ftenoreo cmo volutatus ? Nonne 'etiam tu audacijjtmum^ amp;nbsp;impudenttpiuum caput, abortus Philofipbia, htinc ad Leontium, amp; Phtla-nidem,meretncefque alias abtbis, O' ad fatras acclamationes cum Mittdu-rida, amp; Sardanapolo, caterifque omnibus convivaltbus tuisfociisi Nefiisnbsp;Ph'tlofophiam Herculem, amp; virosHerculeosadfe, non verb per lovem, tina-dos, amp; voluptatem vocare ?
CAPUT III.
rSta ad verbum refero, ut Seö« Genium melius agnofcas. Id Leniin erat illis ptaifciipt urn, ut beu jure, feu injuria, Epicurunigt;
quaia-
quantum polTent accrbè infedlarentur, amp; atrocitcr divexarentj Scilicet hanc fibi vicifBm tradebant quali lampada, illequefpuri-us, ac degener habitus fuiiTet Stoicus,qui non Epicuruin damna-ret, qui laudein ilii quatn mininiam, tanietfi juliaui tribueret. ldnbsp;collii^ere potifliinu n licet vel ex uno Seneca. Etenim cüm isnbsp;pene unus Stoic* SeCtSE iludioita captus fuerit, ut tatnen etiamnbsp;veritatis amorein retinuerit, coaólusfuit farpenumero candoremnbsp;fuum, invitis licet confeétatoribus, teftari. Siquidem non p'uri'nbsp;ma niodó ex Epicurolaudanda decerpfit, ac,ec par cratjcoin-inindavit j verüiii amp; ipfum 'E^karum fortem vtrumfuijje,dim, amp;nbsp;ipTiusdifciplinamaliameire cenfuit, quam reludantesStoicialiinbsp;populates objiccrcnt. Verba illius hac accipc : Mea quidem, in-qüitf ijlafentemia eH (iimtishocmflnspopulanbus dicani) fancialpicu- ^nbsp;rum,é' feétaprecipere , amp;,fi proptusaceejfens, trifiia. Lt rurfus : Nonnbsp;dico, inquit, quad pUrique fioflrorum, SeiUm Epicuri flagitiorum magi-jlram ejfe; fed tllud dtco: male audit, inf mis eH,amp;ïmmerho. Cscerümnbsp;ad ifta, aliaque id genus, en ut reliqui Sroici, ipfo etiam Senecanbsp;referente excandeiieerent: Qjid agts, Seneca'^ deferts parteis ? Quid‘Lid. cap.nbsp;vobis Epicuri vracepta inipfi: Zeaunis principiis Isqiieris? Quintu bené, amp;nbsp;gnaviier,fi partium ptget, transfugispotius^qudinprodts .lt;^,(^0 fane loco Stoico» vides non ad ipfam rei veritatem refpexill'^fed popu-larifülüm more Iludia partiumfic defendifle, ut coeptum lemelnbsp;fuerat. Eodem fpedtat, quóil relata,commendataqueillafeuten- tp.it.nbsp;tia, Malum eü in necejfnate vivere; fed in necepute vivere , netef-fitasnullaeHifnbpnpt: Epicurus, tnquis dixit-, quidtibi cum aliemfnbsp;Quadverumesi,memn est, Perje-berabo Epiiurum tibi ingerere; ut ijli^ ,nbsp;qm in verbayarant, neequiddicatur,df mant, feddquo , jcinnt,quagpit-tna funt, efe communia. Non ciiraruntitaque illi quid Epicurus di-xiifet, introfpiccre, ad nomen foliim voluptatis, ut ad frontemnbsp;refpexcrun t j frons verb htc futt, ut Seneca habet, qu£ dedit locum fa- dt- eap. 13.nbsp;buU i iieqite hoe, inquit, fene qttifqttam poteü, mfi mteriü^ fueritadimf-fus. Ex quo mirarrfatis non polTum , quare Epidtetus viralio-quinoptimus, non Scnccam potius, quaincjEterosillospopula-, iruitatus fuerir. Ecce enim quam oleat Stoicum illuinnbsp;adflatutDjdumapud Lacrtiuni dicitEpicurum digna Cinxdo lo-/;è,_io.
H z nbsp;nbsp;nbsp;quutum
-ocr page 80-6o
quutum fuifie 5gt;^ t« nbsp;nbsp;nbsp;quam-maximepe efftmdit convi-
/;gt;. z. cap 20.
tia. Et apud Anianum fic invehitur; Donni, amp; CAfacito , cjia vernies folent, quibtss me ipfe dignum judiu^i. Ede, btbe-, indulge venen, caca,flerte,dcc. Icemque curHicrocles, vir, ut habet Agellius,nbsp;' •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fijnctus, amp; gravis, Epicurum etiam merptricis nomine infama-
Ub.j.fam.
ep.zó-
Üb. quod qualit. in-corp.nbsp;hb, 7.
verir,-, in quo Taurus eft ilium imitatus. Sédnimirüm Epióte-tusin fuisiilis concionibus, cïteiifque fimiles , juxta ruinorem deEpicuro diireminatum, loquebantur •, neque enim aliter au-res auditorum prsoccupatre fatisrcqux fuifient percipiendis cie-teris, quae de virtute differentur. Sic farpe tic, ut prreconce-ptam apud populum opinionem accurate fovere pr$ftet, quamnbsp;obiter convellere. ld autem mirum j Cüm morbus ille, quonbsp;Epicurus obiif, cauiïas alias naturaleis verifimilioreshabuerit)nbsp;Stoicos hanc denique anfam ex Cicerone arripuifle, qua Epicurum edacitatis, ac turpioris etiam intemperantijE arguerent.nbsp;Nonfatisnempememorabantur, aut diflimulabant Chryiïppumnbsp;eodeminteriiffemorbo, ut colligiturpartim exGaleno, partiinnbsp;ex Laërtio. Veriim, ut patet, nullum unquam non moveruntnbsp;lapidem, quo Epicurum facerentexofum. Dicerem , ut huncnbsp;SeéisGcnium etiam in ipfosEpicuri Sedatores fic retiniierintjnbsp;utfuerintinipfosnihilosequiores: verüm Sc res eft fatis nota,nbsp;amp; obiter poteft vel ex eo folo intelligi, quod cum Caffius illc Se-verus, cu}usantè eft ex Quintilianofada mentio , objurgatus anbsp;Prattore fuiflet, quod ejus advocati L. Varo Epicureo Caslaris a-mico fecilfentconvitium •, non alia ipfi excufatio expeditior oc-currerit, quam lit Stoicos cauflare'tur. Nam nefcio, inquit, quicon-vitiatifint, amp;puto Smeosfuijfe.
CAPUT IV.
Tquehuc-ufque quidem unam odii cauflam commemoro, Lipfamfcilicct opinionem de voluptategt; utfinebonorum :
fuêrc
-ocr page 81-^uére verb alije itidem compJures. QuippeEpicurus non ca in re iTiodb contradixit Stoicis, fed etiam in aliis oppidö quam- multis.
Ut autem cstera prsetereaiiijveluti deDeorum forma,ac dsmo-nibus j de divinatione, amp; infoinniis , de peccatorum a:qualitate: itemque de elcmentorum crafi, de divifione continiii, de magni-tudine fiderum,aliisqueinnumeris} qus fuislocis funt referenda j duo quardam folum heicattingo: unuin,qiiod ad Dialedti-cam . alterum, quod ad Providentiam fpcdfat. Et circa Diale-éticam quidem manifeftum eft Stoicos fuifle in eapenètotosnbsp;(cümvel unus Chryfippusfcripferitdeea fupratrecenta volumina, qu2 a Laêrtiorecenfentur) acfefemircextulilTe) quod redu-cendo omnia ad apices Dialedicos, fubtiliflimc concluderent o-mnia. Exindefuitnempe, quodferrivixpoflent in fuisdifputa-tionibus, ac illis non modb Cicero objecerit, quod raüunculisfqtM- i. j.nbsp;üdiusuterentur, quod ojfa nudarent,jpinai vellerent, contortm conclude-rentfêcc. fed ipfe quoque Seneca affe(5i:atam,ac inutilem fubtilita-temcarpferir, qui) utfubula, (aut etiam arifta, qua nihil eft fub-*'^'nbsp;tilius) leonem exciperent; interdumque etiam ita exclamarit:
H^c dijputaimsattra^is fuperctliis, fionte rugósd ? o tnjleis 'me^tiasl'Et ite- ep.h^. rum: O pucrile 'is ineptiaiIn hoe fupercilia fuhduximus ? in hoe barham de -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^ -
tnifimusP boe eB,(]uod trifles docemus,amp;paüidtê‘amp;ic.ltaquecumEpicu- ^ ^ rus quoque Dialedicam illam Stoicorum contempferit ( ut apud Ug_nbsp;Empiricum eft) ac uno,alteróve foliim canone circa ufum vocumnbsp;pi-jefcriptOjOmneis eoriim technas amp; facilè diflblverit,amp; ridiculasnbsp;cxbibuerit j ideireb magna impatientia fic infedfatiillumfunt,nbsp;utquèm affediu depravatum ob voluntatem pi'cedicabant, eum-dem mente captum ob Dialedficxignoratibnem inclamarint.Si-quidem turn fe erga ipfum modeftiffimè gererefunt v li jCutnnbsp;rndem,atquehebetem apud Ciceronem dixerunr. Iteinquecum i.defin.nbsp;tardum j nam, vtdcjinquit idem Cicero , qudmflt cautus is, qrmn ilii 4- lt;s-^cad.nbsp;tardumputant,SLC. Milfum autem facio, quod poftea apud euiii-dem Ciceronem habetur,ad oftendendum,ut Stoici,licet inter fenbsp;iq öialedficis mirc diffiderent, impatientiffime tarnen tulerint fi-bi ab aliis contradici. Qmd me igitm in invidinm, inquit Cicero al-loquens Lueuftum profeflionc Stoicani,amp; tanquaif) iij conemmn vo-
tas'i amp;ciuidem,ilt;tfednioft tnouaiys-k mmjpeélatül.id,cum arttpta.collinbsp;tur i quifi Utidiqueomnes conveuectni, jat
primltm lüa invultofa., quad lt;sos umu /, qtii in condonejlabunt, exjules, fervoSf tnfanos ejjedicatts. Sec.,
,ncdadttabernasjtiks ? e-l .iohts, niji ut opifices comiten-contra vos incitahunm: expro-
t. de nat. Dior.
adv.Stok.
Citca Providentiam, prjemiftendum eftj comniendandos StoicosefTe,quöd illam defenderiiitjEpicururnqueipfam negan-tem, improbaverint j Si^ilicetis fuitEpicuri graviffiinus lapfijs,nbsp;quodnon capiens quemaumodum immortalis, beataquenaturanbsp;fibihaberciautaiteri exhibere negotium poflet, cenfueiit De-um non gerere nee generalein totius mundi,nec fpecialem honii-numcuramj utconftjbiccum huncerroremDeo bene propitionbsp;refutabimus 5 tanquam n;gt;n religionimodo , fed naturali etiainnbsp;rationi penitüs adveifuni. Pi-jemittendum etiamEpicurum nonnbsp;tam Stoicis repugnalle» quod Providentiam defenderint, quamnbsp;quod cumFato earn copularint: quippe, qubd fati nece(Iitasgt;nbsp;cui Jovem quoque fubjiciebant,non modó ipfam homtnum libcr-tateineverteret, fed perverteretetiam ipfammet Providentiam»nbsp;ac hominuin amp; fpesinaneis , amp; vanas preces redderet, fi Diiqui-dem nihil, nili quod elTet in fatis, ut a jebant, poifent. ld nempenbsp;fuoloco fufius dcducetur, cüm heic adnotare fufEciat, Vellejumnbsp;apud Ctceronem appellafle ob liane eauliam Providentiam fati-dtcamanumStoicoram. Cüm his autem przmiflis, quicftiojamnbsp;non(lt,j.ire-ne, an injuria ex hoe eapite Stoiciinfenfi Epicuronbsp;fuerint j fed cüm jure fuerint, monftrandum fitfolüm , quemad-modumtuerint fufEeitad hoe vel unus Plutarchus, quoloCo re-fert StoicosinEpicurum fic invehi, ut impenfius non valeant (quot;«AVnbsp;rai’ v^.ynsf.mt,) amp; ptoh! proh! vah! vab 1 imlimare (¦nbsp;lè, ipaCT, jieutm) quod tollcm Pïovidentutm,mmpadonem de dtis labe-fadet. Ac oftendit quidem fubinde Plutarchus Stoicos errare,nbsp;,quam Epicurum graviüs; Sed graviüf-ne, an leviüs, heic nonnbsp;quarritui- cüm fatis (it Stoicos anfaniquoquehanc invehendiinnbsp;Epicurum arripuilfe; amp; tantö quidem ardentiüs, quanto ex hoenbsp;quafi prsEtcxtu proclivefuitfacere ceteris inipfmu objeöiis pro-babilitatem.
C A P U T V.
JAm,cumStoicl nihil squè, acvirtutis nomen in ore habe-lent, quam ipfi poffideie ie pvs cxteris profitebantur; cüm facile virtiptis fuae ficlcm facerent apud vulgus , quatenus illam vul-tu auflero, cutecierasa,incei]u gravi, habitu incompto, aliisque id genus quafi indiciisprsefefercbant: cüm proinde captata,af-fiantequc populi aura in Epicuium, ut in authorem,fe(5tatoremq;nbsp;obfcoenarum voIuptatuiTi, debaccharentur ; nihil inirum profe-Öo, fi vulgus, cui, ex iis folüm, qua: apparent, omnia judicanti,nbsp;nihil eft facilius,quam quidvisfuadere, ac imponere; cui cordinbsp;non eft ipfam vcritatem aut profundiüs inquirere, aut cum erro-re, fi ille quidem femelplacueritjcommutare; nihil,inquam,nbsp;mirum, fi Stoiciadco acriter inidincumbentes, Epicurum fece-rint apud vulgus adeó infamem. Cffterüm poftquam is rumornbsp;fuit de Epicuro difieminatus ; connutriri illicó coepit ab ipfisnbsp;Pocris fut citatisab AtheniEO^ qui populi captui, perfuafionique lib. j. T.amp;e.nbsp;fe accommodantes, Epicurum variis fabellis , fcommatibufquenbsp;impetierunt. Increinentum etiam habuit aSophiftis, amp; decla-matoribus, ut Himerio, amp; aliis, qui amp; ipfi populates, nihil inagisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
emphaticum , nihil magis auribus vuigi acceptumfore reputa- ^ runt, quart; iiEpicurum cum fpurciflimis quibufque viris com-pararent.Habuit etiam robur ab illis fuperftitionum authoiibus,nbsp;c quorun) fuit numero apud Lucianum Alexander, qui ut fuis ar- inpfeudom.nbsp;tibus authoritatem quaereret, in Epicurum, a quo ill* fuerant explore, deblaterabat. Conhrmatus quin-etiam fuit ^ viris alio-guin doflis, amp; non malis,quibus digtium,applaufu vifum eft con-fthuin , f) uthorrorem obfcccnaniin voluptatum incuterent, in-uftanj ob ilJïsEpicuro notam, cauftico acriore sgerent profundi-us. Seligendi nobis ex iis aliqui; fed prius tarnen dicendumeft
dequibuldam aliis hominum generibus,qui foverintjadauxerint-
que occahonem infamirc. nbsp;nbsp;nbsp;Itaqiie
-ocr page 84-64
Icaque triplex quoddam genus hominum femper cxftitit,'a quibusmali labcs profundiüsimprefl'a. Unnin Pfeudo-Epicu-reorum neque enim negandum eft, quin aliquifepè fuerint,quinbsp;Epicuro, èjufque Sedite dantes nomina,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, feu prxtcr leges ipfius vitani duxerint. li fuut,a'tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qoipt^zls'iin-
lih. 10.
lil). 9. var. hift. caf. 11
quosgerma.ni Epicarei Sophijla» appellant, ut notavic Laertius -indignati fcilicetillos, alaudabiliinfUtuto inhoneftè defcifcere. Ejufmodifuerunt Alcxus, amp; Philifcus apud /Elianum, qui Romanbsp;. pulfifuifledicuntur, quód eflentturpium voJuptaturn adolefcen-tibusauthores. Non memoro autem quam fepèfocictatesam-pliffiinx,exdemquefandi;ifIimxcominacuIatx vulgocenleantur;nbsp;propter paucorum privatorum, aut fingularium etiam vitia. Etnbsp;wvif, Lucianus certè, ut Pfeudo Epicureos, ita amp; Plcudo-PJatonicos,nbsp;amp; Pfeudo Zenonios rccenfet.
Alteriim virorutn intempexatiffimorum, quibus^cum libidi-busfuispatrocinium quoddam in Philofop'hia quarerent, fatis fuitfc EpicuriPhilofophi nomine tueri,a quo voluptas commen-dataeflet, curantibus paruin qua de voluptate ferino illi fotetnbsp;habitus. Talisfuit Pifo, de quo Cicero : itaque admijfarius ijle fi~
Orat. pro Sent.
mulatqueaudmtaPhilofophovoluptatem tantoperèlaudari, nihil expifca-tm eB i fic fmsfenfm voluptariosomneü incitam j fic ad iïlm (prxcepto-risEpicurei} hanc oraimem adhinmit, ut non magi^rum yirtutts,fed autborem übïdinu afe ilium inventum arbitratetur, Gramprimiim d^in-guert, atquedividere tUa, quemadmodum diceremur; ijle claudus, quemad-modumajuntjpilamretinere, quod acceperat ,iejlipcari, tabulas ebfignarenbsp;veile, Epicurum difertum decerriere, 8cc Talis Gabinius, de quo idemnbsp;Cicero, Laudabat, inquit, homo doliui Fhilofophos nefcio quos, nee eortimnbsp;. tamenmminapoterat dicere, fed eos tarnen laudabat maxime, qui dicunturnbsp;prater eateros, auclorcs, amp; laudator es voluptatis, Cuj m, amp; quo tempore,nbsp;amp;quo modo, non quarebat: Verbum ipfum omnibus modU animi, amp; corporitnbsp;devorabat, eofdemcpiepraclaredicereajebat, Sapienteü omnia fui causa, fa-(erei Rempubl. capejfere hominem bene fmum non oporterenihil effe pra.
jlabilm oüofd vita, amp; plena, amp; mfena voluptatibus: eos autem, qui dice-rent dignttati ejfe fervkndutn, Reipubl. conjulendiim ^ (jr catera, vaticinarij atqiicmfaniredicebat.
Quanj-
-ocr page 85-Quamvis porro illud veriffimc didtum inter cetera a Seneca lib.cltint.be-Cn, iionab tpUmoimpulfduxurtantur; fedvttüs dedut, luxumm fuamm cit.cc!p,ii, phtlojophici ftm abfcmdunt, (s' eoconcurrunt, ubt mdtunt laudari volupta-tcm: Nihiloininus notuin eft nullum argumenti genus appolitumnbsp;magisad rcprehenlionem efl'e, quam Ti quisdeclamet adverfusnbsp;illam Philolophiatn , quam hac ratione pollit ut afylmn intern*nbsp;perantia: coarguere.
Tertium illorum, qui fronte perfrida, amp; malignitate quadam natursE, non alio fine currunt ad incendium , quam ut picem,nbsp;quod dieitur,lignaqueinjiciant. Qui cüm nullam habeant neenbsp;veri, nee boni rationem, aut boni diffimulant, aut certè extenu-ant quiequid ptcEferturlaudabile j avidè arripiunt, li quidquamnbsp;occurrit, quodvituperiodignum videatur. Quidemum.fide-
fuerit anfa,comminifcuncur , ^ divendunt quicquidcreat infa-niiam; ut feciflehaud-dubic debet Theotimusille, qui cümli- nbsp;nbsp;nbsp;^
bros aliquot fcripfiflet contra Epicurum, aceufatus propterea fait aZenone Epicureo,capiteque etiam muldatus, quod apud A- W.ij thenaum eff. Ut nihildicam de Menippo, qui tametfi aliquidnbsp;etiam adversüs Epicurum fcriplit, ftudiose tarnen nihil egit,nbsp;quod notavit Laertius j fed rifu folüm libros complcvit; Ut nihil lib.6.nbsp;deTheodotoj cujuscitat quidem Laertius librum quartumnbsp;iis, quosfcriplitin Epicurum ; fed ilium poftea cumiis, quosdi-citinfanire,connumerat. Addoamp;multa femper fuiffeEpifto-larum Diotimi exeinplo jaófata ab aliquibus, quafi conferipta abnbsp;Epicuro; .quar, cum libri adhuc iplius exftarent gt; repcrca in illisnbsp;non funt, ftudiose licet requifita i uti vsl ex Theone Sophifta in*.nbsp;progymnafinatis comprobatur.
C A P U T VI.
w.j:
cEd ad genus aliud virorum ut redeam , quos amp; doöos dixi, amp; '^bonosj ii quoque nominis fui exirtiniatione, amp; tania nocue-runt, duin probicati, honeftaticjucftudiollffiinè incumbentes denbsp;Epicuroloquutifunt, nonproutipfieumnoverant, fed prout i-pfum habebat vulgus, cui confultum effe volebant. Ut res inno-tefcatjfeligo imprimis trcis Authores exEthnicis, qui ftudiofènbsp;prs csteris fcripferunt contra Epicurum. Primus eft M. Tiilli-us, qucm notum eft in Epicurum congeffiffe quam - plurima in li-bris de Legibus, de Finibus, de Natura Deorum , amp; aliis in locis.nbsp;Cüm certè amici ipfius ex Epicurcafamilia faspiffimè conquere-rentur, quöd practerrei veritatem tam multa in vulgus cfferret ;nbsp;illenihüominusfernper, ut erat honiopopularis, popularitcr lo-qui maluif. Eccc locum ex Tufculanis, unde id poffis conjicere.nbsp;Negat Bpicum, inquit, jmufidepojje vm, mft mm vimte y'mtur j negatnbsp;ullaminfaftentem vim ejj'efortunx i tenuem viitum antefert copiofo •, negatnbsp;ulltim efe tempus ,quofapiens non beatus fit ¦ omnia rhilofopho digna •, fednbsp;cum veloptate pugnmtta, IXon ifiam dicit voluptatem: dicat quamltbet jnbsp;nenipe earn dtcit, m qua vimtis tiulla pars infit. Jge, fi voluptatem non in-'nbsp;telligimfts, nedolorem quidem. isego igitur ejus efie, qut dolorefiummumnbsp;malum metiatar, mentmem facere vhtutit. Et conqmutmr qutdem Epi-cureiy virioptimi, (nam mdlum gemseSl minusmalitiofuni) mefiudios'edicer e cmra Epicurum. Isa credo, de honore, aut de dignitate eontendimtu,nbsp;Mih tjututuuni in animo bonum videtur j iüis autem in corpore: mihi in vir-me, tilts m voluptate. Et illi pugnant, amp; quidem vtcmorum fidem implo-rant:, multi autemfiunt,qui fiaiimccnvolcnt. Egofuwis,quidtcam me nonnbsp;laboïarerutumhd'tmumquodegermt. Quidenm} Sec, Videscygonbsp;«t Cicero aureis velati obturarit, ne ex rei potiüs veritate, qu^m
ex
-ocr page 87-lib. I f.famil. epijl.ïó.
I -de nat. de-or.
èxprjEconcepta vulgariopinioneloqueretur. Sic aadividi illmii paulö ante memorare Epicureum qnendam circa voluptatem dif-tingucre, ac dividere illa, quemadmodum dicerentur- amp;iprenbsp;tarnen non multoprius: Aulffi j profeHodia, irnjult, Philofiphns E~ inPifon:nbsp;picureos omneis res, qu£ ftmt homim expsleudi, voluptate mitiri. Reclè, annbsp;[ecus, nihil ad nos j atir,fi ad nos,nihil adhoc tempus. Sic a.\io loco: Nee Uk 3. denbsp;ulla tarnen ei Phiwfophta (Epicini vidóicct.) ^etinjaria dmbis. None-Htm repslletur inde, quo aggredi cupiet: fed in Hortuluqutefcetfuis,ubi vult^nbsp;ubi etim recühans, molliter, amp; delicate, nos avocat d rojiris, djudiciis, dnbsp;euria-, fortafèfapienter,hacprafertm Repub. Verkmego nonqueero mmenbsp;qusfit Philofophia venfiima-, fed quaoraton conjuncttmmmè. Alia idnbsp;genus proferremloca; fedfuffijiataddereülud quod aUquandonbsp;fcripfitad Caffium: Iniflaipfa algltrn (quot;Se(5ta nempe Epicuri) me~nbsp;tuo ne plus nervorum fit ,quam egopuidnm', ft inodb earn tuprobas, Item-que id, quod de Philone Academico ait: Nam Philo,iac[mt,tioflernbsp;ferrenon poter at, afpenmfEpicareos molleis,amp; delicatas volaptatesjfiem-pe, quafiilli afpernarentur quidem,fedfimulatè facerent,patümnbsp;dextrè id interpretabatur.
CAPUT VII,
ALtereftPlutarchus,cujustilius Lamprias fcx prodidit f\-inlnd-Uk bros adverfus Epicurum fcriptos j prseter duos illos, qiiinbsp;adhuc fuperfuntin Colotcn Epicureum. Titulifuerunt, srgjV rnbsp;tiE'myJiix dx.=ix3igt; (amp;, Ut Stepiianus legit) med ö.»», inEptcuriau-ditronem de Dus. %'7nx.Hedaynbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, contradidnonum Epicurearum,
S' «lt;p’ ‘i/uïi !r^ö{ E’wjxifgjv nbsp;nbsp;nbsp;de eo,quodiiinoJlra po-
teftatejitum est, fchoU Academica, d'n nbsp;nbsp;nbsp;«i E’7riy.é^{in^, „j,,
=*’¦quot;gt; A£gt;slt;r», Epicureos, quampdètas incredmliora dicere. Xnixvr, EVt-(CxxeyM, nbsp;nbsp;nbsp;, Sto!Corum^amp;Epicureotum feletla fententia,
earumque redargutiones, -mek nbsp;nbsp;nbsp;!r^»V E'a'iKxg^i, de japerflitione
advexstisEptcurum. Quidnam verb in hifce iibris aut ob)ecerit,aut
I * nbsp;nbsp;nbsp;infi-
-ocr page 88-68
infinuare in Bpicuri excufationem potiicrit, libroruni jadtura di-ccre-non finit. Nam qiiem librum adhuc habemus, de SuperlH-one, iaftriptum ? pra^tecquam qiiod acijündum i\\itó,adveriüsE-pimam, non praefcrturin titulo, illefanèneminein minus, quam Epicarum attirgit. Ut ergo potiffimüin dicam de duobuslibrisnbsp;refiduis, cjnoriim uni titulum fecit, KöAwt^ V7npnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;pt~
adversus Celoten, de alm Philofophisalten, oVbA ff, io, tisH^-rKvUni^f. Jslevmquidem fuavher fecmidum Epicurum pojfe: oc-eafione nimu um fumpta ab eo libro, cui Colotes titulum feceiat,
¦ i'-n lx TOK xP^uY nbsp;nbsp;nbsp;Kyf^'ja evÜ ^y èfj,. Né VlVf (jUfdettl juxtd
almumdecretapoffe . ut de bis, inquam , libris dicam , illud pf^e-mitto,nulliiiii authorem omni mcmoriaexüare , cjuem cuin viro illoeximio comparandum exiüimem : ita videtur ubique mihinbsp;infignem moruin fuavitatem cum eruditione jnaxima teftari.nbsp;Quodattinetautemadea, qusein hifcelibris adverfus Epicuruninbsp;urget, exiftimavit, quantum opainor, turn meliüs honeftatis ftudi-um in animisdefixum iri, cum Epicurum caleulofuo pergeretfa-cere infamem, quem fama jam feciflet authorem nefand* turpi-tudinis, Egoquidemficfentio,ficque interpretarimalo, quainnbsp;W 1 cap^ cum Agelliodicere, Epicurum carpi a Plutarchominutènimis,acnbsp;propè, etiam fubfrigidè, Non credes fortaffePlutarchumpotiusnbsp;ex divulgataopinione, quam ex rei veritate in Epicurum difpu-tavilTe; fed attende qua'fo quid habeat pofteriore horum libro-rum. Nimirum, poftquam attigit dogmata prxcipua, ob qu£nbsp;Epicurus, Sedatorefqueipfius male audiunt, cujufmodi funt, A-micisurere, A3ionsprivari, Deim tiuüumputare, Veluptaümdttlgere,Eesnbsp;emneU negïtgete i fubdit imprimis, ifla ejfe-, qu£ hommesomnes,ipfts ex-ceptis, huk Seliii attïibuant. Deinde veró fibi objicit ci^lKus (pgt;sc-i7ts,nbsp;immerito hoe, duetaliquis-, tura.autcm ipfemet refpondet; «W t4«.'nbsp;ilix*, tv rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mtTrifè/i, veïHWtamen nos opinionem, non veritatem
attenimm. Vides quam aperte Plutarchus fe lt;plt;xo'*l*i', non ipix*.
xieloY profiteatur, de Epicuro cum agitur. Vis porró locum indi-cem ex quo videatur major adhuc in illo candor defiderari ? Vi« diinus jam in relata illa turn ex Cicerone , tuin ex Laertioepifto-la, qaain Epicurus moribundus fcripfit, doloribusipfuui fuisop-
pofuiffe
-ocr page 89-pofuiflerfww/^ o*7j,;0tTO nbsp;nbsp;nbsp;^ quod perciperttuï exre~
cordaüonefuorum ohm ’ratiocmoruithW)
At Plucarchiis, ut Epicurum poffet feliciüs carpere, verba detor-
fit, ac imnuitavir. Ecce enim ia eodem Jibro Epicurum dolores
TuOS OppofuifTe fcribic r? ?«» iinXs?ialt;/FfS^'aii Tr^n^i nbsp;nbsp;nbsp;p(ï-
ceptarumpriüsvoluptatum mmom. Quo locoiterumuotanda vox
ilia nbsp;nbsp;nbsp;liquidem iilam etiam Epicurus expreflèrefpuit apud Lam,
fcribens ad Menoeceum ; citm perfpeélum alioquinfit inquam^-*o.
malam partem foleat accipi, vel ex eo, quod opponi folet ipfi vir-
tutijut cüm apud Ariftotelem quatritur, fit-neviu juxtavirtutetUi jn,
ii(siT ^^‘wnttjucundior P Exaggerate id non contendo,ne accu- cai. f. (j*
fare PUitarchum videar j indigitandum tarnen cenfui, ut Epicu-
rus excufaretur, nbsp;nbsp;nbsp;3-
CAPUT VIII,
TErtiuseftGalenus, qui libros proprios enumerans,Ec re- in.dtim.
ccnfet eos, quos fpccialiter adverfüs Epicurum fcripfit, jpr». fu jrgj't Tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^tPióir^cpicui tït^i(yinu) Do tiSy quj: Ad Eptcuïi PhHojophi-
Amperünent, med EViVagj» nSauf^suf ^ nbsp;nbsp;nbsp;De beataj
onfelicifecundum Epicurum vitA^ Itbriduo, med t» nbsp;nbsp;nbsp;«jUffar
diifUs, De eo, qui]uxtA Epicurum ePt voluptatis experSy duo. «7J TB! Tnlll'
Itti^ 4 {,h,*nf 'iiismSi nbsp;nbsp;nbsp;xUtxTzet,tf, ^od M, quA volupUtem creant
imperfedefintab Epicuroexprejfa,unui. T» ‘Pnhttxn, M(i,^as,De Se^
cidvohiptariu. nbsp;nbsp;nbsp;eis t jSëixIu/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Phtlo^
logia ad moralem Philofophiam conferat, mut.tü. Treat t»V QxpiTKSftf, deiis, quA ad Sophijfaijpebtarit, tmut.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iarsiA,' ci6s
iic, Memdori Eptjlola ad Celfum Epictireum. EV/si^ii' nbsp;nbsp;nbsp;EV(**-
t*'*tPudemianiEpicurtiEptflola, Cüni hujufmodi porro libridcfi* ‘^^tentur, pluiimatarnen adhuc leguntur in libris fupcrftitibusjnbsp;Epicurumfenanr. Cur autem Galenus, vir tantus, adcónbsp;ïiialc anim atus in Epicurum fuerit, occafioném faöam
j j nbsp;nbsp;nbsp;^uod
-ocr page 90-70
iï)e Vita, amp; mrihus Epkuriy
quod male afFeélus erga Afclepiadcm, qui Hippocraticam mediJ cinam penitus fubruerat, viderit Epicurum elTe, ex quo Afcle-piades fua principia defumpfiflet: tametfi Sedse Princeps fierigt;nbsp;ut ambitiofuserat, vellet. Jam ut videas Galenum quoque aliudnbsp;dcEpicurofciffejevLiIgavifle aliudj Mórat imprimis Epicurumnbsp;Ui.10- indelcriptione virifapientis, quje exftat adhuc apud Laërtium,nbsp;venereonim ufuni damnaiTe. Nimirum cüm aliis locis fuo tempore referendis, turn pr^fertiminiibrum tertium Epidemiorumnbsp;Hippocratisfcribens, hancinde defumpfitEpicurifententiam jnbsp;Ctmment, I.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fS/inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x^^lt;n*,*}a7niTsgt;S' « finnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nihil un—
quamprodejfe venereoram ufum j pradarèagt, fi nihil meeat. Quin ex eadem confequenter defcriptione noverar, eum, qui fapiens fue-rit; amorecaptum nonirij quse Epicuri fententia gt; eft deindenbsp;mirè a Lucretio amplificata, Sed amp; fcrutator adeb curiofus Epi-' cureorumoperum ignorarenonpoterat, quód citatum fuperiiisnbsp;apudLaert. eftexEpiftolaadMenceceum,de fuavivita, quam non puero-lii. lo. rum, mulierumquefruitiopariat, nonpifcium ufus,amp;:c. quEequenbsp;omninó feparari a virtutum choro non poflit. Nifi verb id ex lilanbsp;Epiftola cognoveratjignorarc faltem non poterat ex ratis fen-
tentiis, apud omneis notiffimis,quarum aliqux Galeno interdum citantur, amp; ex quibus occafio fumpta conferibendi librum illumgt;nbsp;»amp;c. Nempe amp; inratis fententiishabetur,nbsp;¦pivinenpaffefmviterf»’gt;‘lt;jr:, amp;c. Cüm Galenusnbsp;Ui tapnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ignoraret, in libris tarnen de placitis Hippocratiï,
¦i s- nbsp;nbsp;nbsp;piatonisjdiftinxitprimümtriaqucedam tribus animx partibus
accommodata,fcufamiliaria,voluptatemconcupifcenti,vi(5iori-am animofae, honeftatem ratiocinanti, ac deinde fubjunxit, Epi-musquidem folümid^ quad peffima anima parti cH familiare ,fpeclavsc (voluptatem ndt\icti)chrj/fippmveroidyquodopünu,aflercndoim con-ciliarinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i'v «eiAi!», adidjolum quad eH henejium, Qiiali l'cilicet
Epicurus 3.uthonejtatema.b]arzÜ'et. on igi^AiSf aut nullam, nifi in-decoram voluptaremaffeöaviflet? Sic alio loco defacultatibus iê.t.eap.iz, naturalibus fciibens, amp; Epicurum pirefertim, ejufque Seiftatoresnbsp;notans: Ex homm, inqüit, fententia nuUa eü intelligentia anima conge-nitdy nulU ratio confeqummis, repugnantia^ dmfioni4, compofitionis ^ re-
rm
-ocr page 91-rum juftaïuni,injrifldmuque-, honefiariim) ac tarpim: fed ex fenfu, amp; per fenfurnferi dicuntinmhis omnia, amp; magmaïmibmquibufdam, memo-riifque regt animafta. ^d-li-c, nullam in anima, qua ratiodnemur, facuh-tatem efe-jfed fenfibus, paftomhüfque pecotum ntu duet nos, cum fcilicet re-mere, rejpiieréve nihil pofmus. Hü authoribus, lonitado, Vrudentia»
Temperantia, Continentta, mera funt mga. Sic rurfus alias, licet nomen Epiciiri reticeat, haml obfiurè tarnen in ilium infiiltat,ut conftat ex iis, qn.'s fupra attjgimus ex Suida, amp; ex opinione circanbsp;ufum partiuin fuo loco commemoranda. Attende jam, inquit, in lih. 3. deuf-utram familiam, qui in hifce libris verfatit,cooptaridebeas, PUtonifne, pdrt.cap.u»,nbsp;}lij)pocratis,c£terorümque virorum, qui opera naturafufpiciunt-j an a~nbsp;liorum, qui earn reprebendunt, quod non fiatuerit, ut per pedes excre-menta effluerent. Diffluebat enm adeb deliciü, qui dicere hac mthi eSlnbsp;aufus, ut grave ejfet ipfi è küo furgere ad exonerandtm ventrem. Pra-fiittjfet nempe hominem it a comparatum ejfe, ut fola pedis exporreiiionenbsp;excrementafecerneret. Qmdhum velpati, veUgere exifiimes, citm fg-Im ef? ? quasexercere comumelias in emneis parteis corporis ? quomedonbsp;depravare,lt;ircorrumpeyepull herrimas anima doteis? qui nempe muti-lam, amp; ccecamfacultatem divinam fecit, qua fola homo potiseSl verita-temccntemplarii inexplebilem ver o roluptatem magnam reddidit ,4enbsp;potentem, qua prater legem, ac injujle exercet tjrannidem, quaque vimnbsp;pejfimami amp; maxime ferinam habet. Sic ille.
CAPUT IX.
EX his jam intelligi licet, quid agere potucrunt, debuerintvc
Ecclefiae patres,quibusftudiumincubmt, amp; ventaiis emi-nentioris, amp; honeftatis auguftions.i5.quiores certè in Epicurpm effe non potue/untj quain authores Ethnici j cum prstfertim oaa*nbsp;gna ex pane jpfql-met Epicuri libro?» ut app aret, noH
-ocr page 92-ji Ü)e Vita amp; morihus Epicuri^
Nequc veio etiam ciebuerunt; cüm putilEaiuii) tpicurum talen» eirecrediderint, qualis vulgó dcpiogeretur. Cïteriim, quod et-iatn aliqui ex iis, quos g^rmana Epicuri fcripta miniu.è ignoraffenbsp;conftat, prJEfervoreahquandó,qüo virrutem populis perfuaderc'nbsp;conabantur, juxta rumorein populareii) in Epicurum dixerint,nbsp;nianifeftum tadent feligendi tres,unus exGi2ECis,duo cx Litinis.
Illecft Clemens Alexandrinus, qui, utcrat pereruditus, ira legcrac fanè illam ad Menecoeum epiftolam, in qua Epicurus nihil tnagis,quainvoluptatesobfcoenasexhorret,ut ex telatismoxnbsp;antèconhat. Legiffe argumento elt quöd bonam Epiftolaï par-//’^4 tem in fuis habcat Stromatis, ac pr^fationem illam imprimis,
Mn'71 ,f«( Tif Ut, nbsp;nbsp;nbsp;(jjOTteTO
«7! ¦jS èê'eii IW, i'n nbsp;nbsp;nbsp;’I'f «ï «tt ;öitonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cytait^t, amp; C. Nequt
juventsquis exipens philofopbandi moratn tradut: neque fenexcümfueritf philofophando défajigetur. ^d Mtmie quïppe[nuluiem neque immatartu,nbsp;tiequeintempejliviueHquijljuam,8ic, Et tarnen illam Epicuri de völu-ptatibusfententiam, velut non advertensjautdiflimulansjEpicu-l'i- *• rum perinde notat, qmft decernentem heatm vïüomm, feu jthii'aiem,nbsp;mn uthomwuipratione pr£dttoram,ac philofophorum ^ fed ut qaorundamnbsp;pecoïum viUititrinuinjlercortbus. Legcrat quin- etiam tecitatam illamnbsp;ex GalenodevenereorumufuEpicurifententiam; quippeinfuonbsp;Piedagogoillamretulit,aciifdemquidem proximè verbis, qui-busexftat apud Laêrtium; Sed certo tarnen confilio Epicuri nomen reticendum cenfuit, dicere cont^ntus, ‘Agt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f*^nxua4 lt;pei4~
ysTBci Utwitai» nbsp;nbsp;nbsp;8 Avc«,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CY^O (JUlJplUtJi rf#-
( xijfevidetur,venereorumufusprodeBnemini-,acprdclarèagttur, rnfietiam noceat.Quite amp; minus miraberé,{i cum talia diflimulet, dicat ni-hilominus Epicurumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pofthabere roluptatt, amp; bonam carnü
(onfiitutionem deificare, aliaque id genus, qua; profeöó cognoverat ab Epicuri mente aliena.
Ex iftis unus eft Ladèantius , cujus cum libro tertio Inftitutio-Mf. 7- num verba funt, Epicurutfummum bonum ia voluptate ejfe cenfet,Aïtjiip.
pui ia volttptatecorporis, 8ic. mirum quomodo eodein libro verba deincepshatc habeat, verüm lüefortaffeimpmitatem vitijs fsus Jpoponditnbsp;(de Epicarolocqpitar) fuit enimturpijftm‘* voluptatfs afferm fCujui capi‘nbsp;tnd‘fcauJfirM[ct hominemputavit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Alter
-ocr page 93-Alter Divus Ambrofius, qui cum in fuis epiftolis illam etia Kè.j. tf. ^r. partem; citatae ad Menceceum Epiftolae, quae de voluptate eft,nbsp;proferat, Etenim,tile, inquit, quumnpotationes y nequenbsp;cmejfatïones,ntqucpmmnfobolesy necfxmindrumcopulayitecpifci-vmcopi*, étliorumqtuhujufmodty quafpUndidoufui paunturconvivq,nbsp;fuAvem ritamfaciunt 'yfed fobmdifputatio y amp;c. Cum etiam ibidem vie fanftu* hoc addat de Epicuri feSatoribus, quod illisynonnbsp;immoderauepuU ,n«n potationes voluptaits ftuvitatemgenerant, fednbsp;continens vita: Nihilominus idem fanftus Prseful exaggerar alibi Ep'tcuri fcholam dirumpi forporis deleHatigne, amp; Epicureos offeren- ^nbsp;teis fummum bonum voluptotem ejfe, ojlimare mogis illam inqmnamen-to corporisy qukttfebrietate mentis ^ ^ftmUda. Sedheiciftoruranbsp;modus efto.
74 nbsp;nbsp;nbsp;Vititj {^'morïhm Bpicuri,
LIBER QUARTUS.
C A P U T P R I M Ü M.
Epicurus argnitur, quod T)eum aut nonprorsus, autjimuldiècoluerit.
lih.^-‘de è: nef.cap, \g
Deer.
lib. I. adv. Col.
Uncut prsecipuas attingamusinEpicurumcrimina-tiones» exordium facimusabea, qua: eft omnium giaviffima , niinirum circa impietatem. Tamctfinbsp;porro quae praedpua objicitur impietas ad dodlri-nam fpe£let, de quafeorfim dicendum eft j non defunt tamennbsp;qui mores etiam, de quibiis jaro agimus, impietatefuanotent;nbsp;feu Decs , feu patriam, parentes, cxterofque refpexcris. Acnbsp;primum quidcm Seneca ex opinione cjus deducit, quod vererinbsp;Deiim non debuerit. En illius verba: Ta Epicure, Tgt;eum inermemnbsp;facts;omniaillitela, ’mnettifdetraxijiipotentiam,amp;, necuiquam ti-tnendiiseffèt ,projeciJli ilium extra mitrum. Pei git: Hunc igitur fe-ptum ingenti quodam, óquot; inexplicabili maro, disjunciumque a confpechtnbsp;mortalium non babes quare verearis. Nulla Hit nec tribuendi,nec nocen-lib-i.denat- dimatenacfi. Senecae Cicero confentit j Nam, quamobrem,in-quit, DijColendifint, non tntelllgo, nullo nec accepto ab ijs, nec fperatonbsp;bono. V idetur proinde Plutarcftus non immerito Epicuro, fe-(Satoribtifque objicere , quod aboleant facrificia, nyfteria ,pompas,nbsp;feftos dies; qmdque proinde adimant qua facrafunt debit a Baccho, ca-tenfque Diis ,feufervatoribus, feanuptiarum prafiidtbm, feu aliis. Sic
hi.a tap. 17-
Athenasus: ApudBpicurum, inquit, non libatio,nonprimitia Diis offei unturfed quod de indecora quadatn muitere Simontdes die it j
Non
-ocr page 95-lik z. ac^v.
CuL ' -
Nfl?2 immolatasJt,pe viclimas voranu Deinde, quamvisÊpicurus vifus fueritDeos colere, kypo-crifeos tarnen, feu fimulationis impietas inuritur. Hac de re ec-ce Plutarchi locum : Precationes, inqiüt, amp; adomïoms, non utnbsp;quidpiani hts indigeni,fedpï£ mulütud'mts metufimulat, vecefquec n-trarias Os, quas inter pbilofophandum ederet, pro-lunciat. Ac facrifi -cans quidem maüanu facrificulo, ut coquo ajfifiit, facrificio tanu n per-acio difcedit, illud fubmurmurans: quod quidem hominem oportuit face-u,facrum feci; verumtamen dijs ad me nequaquam advertentibits. Itanbsp;feiiteet Epicurusfingendumejfe exifimaf, neque invidendum effe, autnbsp;infenfum fieri vulgo hominum, quicumgaudio peragunt ifla. Hadc-nus Plutarchus , qui 6c poft-modüm ubioftendienee Epicu-rum, necEpicureosfuperftitiofisfelicioresefTs, quatenüsfa-cris,myfteriifque, neceflitatecompulfi, aflïftunt, fubjicit, iüöinbsp;idagere timentets, amp; expavefcenteis, ne detegantur, atque ïdeireb cmnnbsp;faüaciapopulo mponere; apud queni etiani ïtbros de Deo, naturaque S-vina componant, in volutos illos, nibilque bonafrugis continent eis-, dumnbsp;opiniones interimfuas omnimodefeu fupervefliunt y ac propter metumnbsp;operiunt. Ex hoe eft, cur apud Lucianum, cum Epicureus Her- mSympcr.nbsp;mon infinuaflet honorem fibi aliquem, quod eflet Sacerdos,nbsp;deberijZenothemis Stoicusidcumrifiiexceperit , quafiface-tum prorsüs foret Epicureum Sacerdoeem efle.
oEquitur alia impietatis fpecics. Videtur enim Epicurus *^Deosè mundo fuftulilTe, ut fefc quafi novum quemdamnbsp;Deum mortalibus inveheret, amp; quos luberet facerec Deos.
Siquidem Plutarchus commemoransillam Colotae adoratio-nem, qua Epicurum de natura diflèrentem profequutus fuerat;
EpicUïUS ipfey inquitj gloriabundus nbsp;nbsp;nbsp;iUam defcribit'y Ui adv cd.
Ka
-ocr page 96-lih,T aSv. Col
5^ C*' ™wV*”^' Pifyo^* ^porsisrsotf nbsp;nbsp;nbsp;«’^uateA» jijr*»
C7Ï ist^vorXciKlwou^ptiy^ '^vd'Tz^^v ^lt;pci’sr7lgt;p^ogt;, )(£^ 7rdogt;^i dèurf^ifs nbsp;nbsp;nbsp;yU
tt^eu! HS^TBTsis inSxoHi nbsp;nbsp;nbsp;Xitks. tTniti! igt; ((puin) ij|Klt;Ï5 «uSisfg» »r-
itd. Itl/ro.
dvTiriQsamp;M. Ttlï en'm,tMquam venerant’t ea, qu£tumano-bts dicehantur, inceffit cupiditas, (au^am non habens nam alm, utge^ nua attingens nos Compleclereris, amp; qulcquidufu pari foittum etlcircanbsp;cultmm adoratitnes, precattonefque exhiberes. Quo effectUi, inquiC,nbsp;ut ó' nos te vicifim facrudeputaremus ac veneraremurpaulö poft;nbsp;uf/ix^réspttiiftxi«’(pö*fTflt;sp^»S,incoïïtqgt;tibilisptïge,nbsp;inquit, nofqueincorruptibileisetiam reputa. Ex quo Plutarchusnbsp;cenfer ignofcendum üs, qui dicunt Ie quovis pretio fpeftaturoanbsp;Tabulam, in qua ille quidem exhiberetut procidens, genua»nbsp;que compledens; ifte vero reciprocè amp; fupplcx, Scvenera-bundus. Hisadde,quod idem Plutarchus abEpicuroadldo-
mcneumfcriptumfuiffccommemorar, WiKjn dgt; nbsp;nbsp;nbsp;«f ^
TB o'dpigcTts^fXTreiav, ïtaque tnïttc od nos pYintitias adfacYi hujus coy^ poYtscultum. En ur afFeftarit honores divinos. . Q^uin affcdaflenbsp;quoque videtur, dum tot casremonias in fui rr»emoriam tefta-mento Seri mandavit, ac id comprobante praelertim fucceflfu,nbsp;cüm Seftatores ipfum inter Divos collocavcrint, amp; celebreisnbsp;cfFecerint Spvio-xdutpè/'cx »v’ dvoat dncl^as fupetfiitiofo ritu cultasa fe diesnbsp;vigefimas, ut apud Laertium Mcnippus objecit. Qpod porrónbsp;inter Deos relacus a feftatoribus fuerit, declarat abimdcvcïnbsp;unus Lucretius, haec enimdeilloprofatur :
Omspotis efi dignum pellentt pelioYe carmen Conderepro rerutn majeftate, hifque repertts ynbsp;Quif ve valet verbis tantum , quifundere laudesnbsp;Tro meritis ejus pojfit, qui talia nobünbsp;Febiareparta fuo, 'quajitaque prmia liquit ?
Eemo, ut opïnor, erk mortali corporecretm.
Nam ft, ut ipfa petit majeftas cognita rerum, tiUendum ’Jl, Deus Hief uit, Deus.. inclute Memmiynbsp;Qaiprinceps vita rationem invenk earn, quanbsp;Nanc appellaturfapientia, quique per artemnbsp;Flubitb-u è tantis vkam, tantifque tenebrknbsp;JntamtranquiUof amp; tam cüra luce lotavitt
L 1 ^ B % ÏV. ff
Neque vcró eft cur Laftantius exiftimet Lucretium laudare hoe
loco voluifle aut Pythagoram, autThaleteni ; Siquidein fatis manifeftè Epicurum indicat, dum commendationem conclu-dens,haec habet ;
Quo jus ego in ingreffus, vefiïgümnc rattonei Ferfetjuer, M doceo diéiis, quo quAque creatanbsp;Icedere fint, amp;c,
Quoddenique Epicurus Seöatorcs fuos facèreDeos volue-ritj confirmare videtur, tuni quod ille fcripfit ad Mcneeceum,/*-re, ut fuispraceptisparens viveret ut Deus inter homines,J sn,^: turn quod Plutarchus propriumfuifl'e Epicureorum affetit,nbsp;ut fefe Deorum aqualeis jadarent.
CAPUT III,
JAm, cóm clevare aggrediar quae Epicuro objiciuntur, abfit a-lia mente id pratftem . quam exercitationis gratia, Neque e-nimfiillefuit, uteflepotuit, iinpius,tnalignus, aut alia rationc vitiofus, ego is fum^ qui patrocinium ipfius mordicus fufcipiam,
amp; vel fuco fafto, exftitifl'e pium, bonum, temperantem defen-dam. Quin-etiam, fi quando perfpicuum evadat ca, qux objiciuntur, calumnias non eife, ac ipfum revei a peccaflè,neque repre-hendiinjuril, non ero fanèipfepoHremus , qui aceufationem in» ftituam, (uti amp; inftifuo in illis dodlrinx capitibus, in quibus per-fpicuè errafle eum conflat) cum amp; jam dumtaxat excufationemnbsp;texam, quödillevideatur prater fas, amp;£equum , nifiinrebuso»nbsp;¦tonibus, at ceitè in quam-plurimis, mea fententia reprehendi.nbsp;ïtaque rei veritate falv k per me, ac Integra, expheationes folum»nbsp;niodo, atque conjeéluras propono, qus nifi moveant csteros,nbsp;mihi tarnen bona fide agenti probabilitatem inducunt. Qgodnbsp;fpedatfanè ad rem pratfentem, moveor loco illo Laërtii, quo af- lii-io.
K 3
-ocr page 98-feUusftetatis Eptcuü ergaBeos, ineffabilisfuip dicitur, nbsp;nbsp;nbsp;,4quot; ^ f tó*
inc-nrus nbsp;nbsp;nbsp;Moveor, (juod in ca civitatc, in qua Epi-
civh. curusincolümis vixit, amp;, ut adnotavit D. AuguEisus ^gloria ttwn 41. Jla/uit, adeó male niuldarentur quotquct ex Philcfcphis, velle-viculam impietatis fufpicioneiii exhiberentjUtexen.plo eirepof-{unt Anaxagoras, Protagoras, Socrates,amp; florentejam Epicuro,nbsp;ipfe Ariftoteles. Turn, ut objedis fatisfiar, hxrendum in eo nonnbsp;opinor, an Epicurus Deum coluerit; id dilquirendum potiiis, annbsp;' frill cultu natura; divince exhibendorité geüerit. Principio verönbsp;neraodicat exigendum exipfocultum , quem folum temporibusnbsp;illis prötitcmiir verumfuilTe, aclegitimum , Judatis fcilicet pra?-fcriptum: liquidem qui exigeret, Platonem, Zenonem,C£Eteros-que omneis Epicuro faceretpareis. Quocircainfpiciendum re-ftat, quid in cominuni tam Epicuro quam csteris caligine, de-cueritmagis naturam divinam.* Circa hoc-porrö, vide utetiamnbsp;nolfris hifce temporibus de pietate philofophemur; amp; Epicu-rum priE eieteris, quotquot iplum reprehendiint, maxime piumnbsp;fortè comperies. Duplicem folcnius affignare cauflam ,q.uarenbsp;Dcum homines colant: Ünam dicimus excellentem, fupremam-queDeinaturam, qu£Efeipsa,amp; fineullo ad noflram utilitatemnbsp;refpectu, cultus, ac reverentie digniffima fit: Alteram , benefi-snbsp;cia, que Deus feu bonalargicndo,feu a malis avocando,aut con-tulerit, aut, quodmagis movet, collaturus fit. Heine,fi quifpiamnbsp;adDeum colendum priorecauflaalliciaturjhuncfeadfeftu vercnbsp;filiali componere aflerimus gt; fin pofteriore, prorfüs fervili# Etnbsp;quamvis honor, amorque fervilis , non fit omnind improbandus,nbsp;ac ne prjefertim in Benefaélorem ingrato fimus animo; nemo eftnbsp;tarnen qui fuftineat filialem non longé prsftare,qu6d is exhibea-turob ipfummetDeum,cujusfanè altaria aliunde frigerent,fi dominante affedu fervili, homines nihil ab ipfo, (quantumcumquenbsp;excellensforct^autacciperent, autmetuerent. Jam cum Cicero, Seneca, amp; aiii affeiftu plane fervili dudifuerint, quid-nam a-liud Epicuro reliquum fecerunt, quam utfilialis ejus pietas (nonnbsp;illafanèfupernaturalis.feu cx gratia juftificante,fecundün] quamnbsp;fiüi Dei nominamur, amp; fumus; verüm naturalis,8£ qualem reöa
ratio
-ocr page 99-79
ratiofuggerit, fecundü^ quam etiain agnofcitiir Deus ut,patci) ut,inquam,ejus pictas magis, iiiagifque cominendaretur. Cicero fic inftat: Qmó, eiï, cm Dm ah hommihus colendos dicas, cum dy mn lik t. de nat.nbsp;mod'o hommes non colant, fedomnino nthdcment d Pergit: ^uxporronbsp;piet nu eidebetur,^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nihil acceperis ? autquid onmino, cujm millim nieri-
tHmftt,eideberepoted ? Agnofcisut alium, quainfervilem cultum Cicero non probaverit: At filialein in Epicuro non probavit illenbsp;quidcm, fed tarnen non ignoravir. QuippeVelIejo pro Epicuronbsp;refpondente, inter castéra hanc rationem audiit; Habet veneratto-tiemjuflam quicquid excellit, Seneca autem fic quidem urget: Atquiihid.
Deunt, Epicure, Deunt vts vtdericolere,nonahter,qndm parentemïgrata, ut opmor, ammo. .Aut,fimnvtsviderigratm, quia nullum habes illimnbsp;nejicium,fed te atomi, amp; ijla miclt;t tuxfortè, ac tenureconglobaverunt, curnbsp;colts f Verüm ciuii folarn reverentiani fervilem Seneca agnofcat»nbsp;nonne filialem in Epicuro, vel nolens , fatis indicat i cum ab ipfonbsp;Déum,rlt;t«lt;j«4Wplt;ï)'c.'Jt««colidicit? Quid quod Epicurus ftatiqi^'’'’*quot;»-a Seneca induciturDcawcc/cre, nullafpe,nuüopretioinduüui; fedpro-pterejusmajefiatem eximtam,fuprentamquenaturam ? An-ne pietas E-picuri fieri puterat commendatior.,
C A P U T IV.
OUod EpicurusHbationes, primitiarumqueoblationesinfuo convivio negiperit; quod fefta , aliaqiie id genus (quan-quam dotirina potius, quim exemjsJo fuojabolere curaveritjnohnbsp;vidctureiVecurvitioVeKtaitius. Profeétö nemo negaverit, quinnbsp;alia religio fi t pura,amp; alia fputia, qus fu perftitio propria nominenbsp;nemoconfrquenter,,quisCiim illam probef , ifnprobarenbsp;jftam noadtbeat. Quid-nam vero aliad egit Epicurus ?; Obfer-vavunusut contenqent religionem puram ampledi j -quod fi a-Iiunde velconcempficjveletiam radicitusconvelkre'liuduitritusnbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illos
-ocr page 100-•illos, accaremonias gt; i^ua; fincerum inDeum affeflum prorfus opprimenteSjCrucem prsterca mentibus figunt-, nihil fanèvo-Juit aliud, quam improbare fuperftitionem. Plurafuntdc his (uonbsp;locodicenda, Addo heic folumifi hac ratiofierepurgavit Epicurus fiipcr/litionibus h?^mines: ft Sccultumilium neglexit,amp;:De-osillos fuflulit, puta nacchum,amp; cscteros, quos neqjnos proba-re debemus, neque fene poirumus j traducere autem curavit ex-emplo fiio homines ad cultum verse diviinitatis (etfi aliunde, quianbsp;honiofuit, nequeiisj quibusnos jam , illunratus luniinibus, nonnbsp;attigeritundc-quaquefcopumj quamobrem ^ nobis dicatur exnbsp;hoccapiteculpam contraxiffe? Admoneo proinde j non de veranbsp;Religione, fed dcfpiiria,feu fuperftitiofa intelligendum Lucre-fó- !• tiuiKj cüm ab Epicure inftruftusconcludit:
QMre Relligio pedibusfubjeéia yïcifsim Obterituri nos exitquat viüor'tA cdo,
Nempeamp;ftatim profert exempluni fiiperflitioG, ac nefarii im-molandorum hominum ritus:
.— Sitpitu oRm
Relligiopeperit fcelerofa, atque impia Aulide quopAüo Triviaï Virginis ar dmnbsp;Iphidnajfa'i tuïparunt fdngmne fadenbsp;Du^ores Danaum deleélty primd vtrorum.
Cui fimul infuld virgineos cïrcumddtd comtu$
Bx utraque pari malorum parte profufa ’fty if tmftum fitmd ante arm adftare parentemnbsp;Sen fit y amp; hunc propter ferrm c elate minifires,
Adfpeiiuquefuo lacrumas efandere civeü j Muta mem terramgen'tbus fmmffapetebat;
Ntff mtfera prodejfe in tali tempere quibat Qjtódpatrio Princeps donarat nomine Regem;
Biam fublata virum manïbut, tremebunda^ ad aras Deduila 'SI j non ut folemni more fatrorumnbsp;PerfeSlotpofet clarotomitari hymenao:
Sedc^aincefte nubendi tempore in ipfo üoftia cenctderet tnaélattt rnocfla parentis^
lExitus ut clajji felix, fauftufque daretar.
Tantum RelUgio potuit fuadtre malorum t Siiperflitiofa videlicet. An quï Diisalioijiiin fui{rcntoftefendagt;nbsp;Epicurus prs intempcrantia devoraveritjdijudicandiim eft ex iis*nbsp;dicentur infcriüs.
Circa objectam fimulatioiiem, isnonfum, qui tuerivelimfi-mulatè eum nihil egiffe j unus,qui cordajrencfquefcrutatur,feite id poteft, ac dicere. Dico folum, fi Epicurus quibufdam Re-ligionispatriceinterfuit c^remoniisa quas mente tarnen impro-baret, videri polfe illi quamdam excufationis fpcciem obtendi. Intererat enim,quia jus civile,amp; traquillicas publica illud ex jpfonbsp;exigebat: Improbabat, quia nihil cogit animum Sapientis, utnbsp;vulgaria fapiat. Intus,eratfuijuris; extra, legibusobftriöusfo-cietatis hominum. Itaperfolvebateodem tempore quodamp;aüisnbsp;debebat, amp; fibi. Ac fatcor quidem veracitate, non in verbis mo-dójfedetiam inadionibusnihileffe poffelaudabilius; Quidfaci-as tarnen, ubi fpedaris hominem extra Religionem,in qua debe-mus cogitatione, verbojopere confentire ? Pars hzc turn eratSa-pientise,ut Philofophifentirent cum paucis,loquerentur verö,a-gerentqicum multis. SanèenimquodEpicuro,Epicureifq^ob-jeöum a Plutarchoeft, aliis propè omnibus Doftores noftriobji-ciunt; exempli cauffi, Origenes, qui in hac ipfa feu ftultitia, feu advyCelf,nbsp;impietatis fpecie copulat non femel Peripateticos,amp; alios.Quodnbsp;quidem attingo, utintelligasEpicurum nihil peccafle, quod aliinbsp;non peccaverint, Quanquam nefcio quifpiam-nelit, quicümnbsp;csremonias illas improbet, exiftimet tarnen debuiffe ab Epicuronbsp;probari? ld, quod Plutarchusiirget de turbataEpicurifelicitatenbsp;ob neceffitatem, amp; metum, declarandum alio eft loco, ut amp; ese-tera quse exaggerantur. llIud Hennoms, fi nihil aliud,falteiii in-dicatejufmodifuifieEpicurcoshabitos, a quibus Sacerdotium,nbsp;cultufque Dcormn non foret alienus.
C A P U T V.
SEquitur quocl Piutarchus urget circa Colotar adorationem.-_ Attamen, quis non heic pervideat tairs puerilem commenta-tionem, ut lefutatione non egeat? Epicurus Deos cx omnium fententia extra hunc munduin conltituebat 5 ipfe fe veiöintranbsp;hunc mundiim non ambigcbat degere. Deos docebat experteisnbsp;elFeoftus, atque interitils; ipfefe noncorpore modo, fedamp; animo pradicabat ede ortui j3C interituiobnoxium. Quotnodofcnbsp;ergo pro Deo habere, aut incorruptum reputare ^ quomodo cx-teros mortaleis divinse effe conditionis exiftimare poterat? Etnbsp;dicerequidem poiTet aliquis hac in reipfum deliralFe , as (Ibiipfinbsp;contradixifl’e: veriimexits, qu^ fequentur facilc erit coiligerenbsp;aliam fuiffe viri gravitatem,rnodeftiam,fapiennam, quam ut nu-garetur tam anileis nugas.Quare cvim tam multaEpicurofuertntnbsp;aifidla a Stoicis, ut antea obfervavimus •, cjuis non credat hanc E-
picuri ad Coloten Epiftolamin fiippofitinishabendam ? Negate quidein nol'uerim j'quin Colotcs aliquando prsceptorisfui do-dtrinammiratus,ipfum ad genua compledti potuerit r quin Epicurus vicifEin, quafi fefe excufando , quod modefti facere folent,nbsp;complexus illum fuerit; fed aétio hujufcemodi anfam prxberenbsp;non debuitcommentis illis fubtexendis. Prretereo Epicuri fa-Gumjubi conceffum fuerit,elevari pofle , fi dicas Epicurum volu-iffe duntaxat eommendare Colotas afi:e(fluni,quab fcilket enthu-fiafmoquodam.adfapienciamfuilfetcorreptiis: Si defendas nonnbsp;proptereaopinatumfuifleEpicurumdivinos fibihonores delatosnbsp;(nifiquiscenfeatquotquotpatiiintur fibi deferri complexiones,nbsp;genuflexiones, aliaque hujufmodi, qu«E, tametfi alio adfeftu, adnbsp;Deum etiam deferri noriint,ufurpare fibi veile honores, qui di-vini fint:) Siincorruptibilitatemillam,aut pro nominisimmor-talitateaccipiendam effe fuftineas; qualeiii Metrodorus poftfe,
poftqueEpicurumvitafunöqs,Seneca teftante, prjefenfit; aut
pro
-ocr page 103-pro ipfatnet pofl'effione bonorum immortalimn, cujufmodi vir-tutes funt j ficenim fumpfit Epicurus, ut referetur pauló poft,in Epiftola ad Menceceum.Hsec inquam prstereo, cum dicercpr^-llet, amp; verihmilius fit, renifuiliecontióiam, PJutarcho.ut ü-le eraf, ex fupra dictis, animatus, pro vera fuiflë divendita, Quodnbsp;idem dicendum de priniitüs ad cultum facri corporis abldome-neopoftulatis, Adilludde itnpeuiis,amp; celebritatibus,quas infiiinbsp;honoreni haberi Epicurus teftamento cavit,refpondereficile eft,nbsp;nihil ipfum propterea divinum appetiiffe , fed honores tantumnbsp;quofdam folitos defend viris bene merentibus. Is mos oüm fuit,nbsp;ac jam perfeverat, ut,proinnato famz appetitu, quifque mandetnbsp;aliquid in fuicommendationem poft obitum fieri,feu iJIudfuneranbsp;atnneat,feu fepu!chra,feu ftatuas, feu annuas commemorationes,nbsp;feulargitionesnataleisjfeufiinilia, qux varia funtproperfona-rum,temporum,amp; locorum varietatc, Epicurus quid talefecit:nbsp;an potcft quifpiam ilium damnare, nifi ftatim damnet magnos vi-ros, quifuerunt amp; prifcis, amp; noftris temporibus ? Ut Epicuri a:-vum attingamus,nonne, fiftle quidpiain de cekbritatibus mandavit,ipfi etiam Ariftoteles, Theophraftus, Lycon,amp; aliidefta- Laar.nbsp;tuis fibi ponendis mandarunt ? An dices videri fuilfc modeftiores l, 5.nbsp;Lyconem, Strabonem, amp; alios,qui circacelebritates fuisfuccef-foiibus nihil prsfcripferunt; fed mandarunt folüm ut funera fibinbsp;necilliberalia curarentur,nec ruperfluaf Utdicamfanè quodresnbsp;eft ;yidenturilli fuifle hac in re Epicurolongc vaniores. Et no-rant enim Ie ob hane fpeciem moderationis laudatum iri,amp; fpe-rabantmajores fibi honores ex illa indefinitione a fuccelforibusnbsp;deferendos,quam fuiifentaufi prafcribereicum Epicurus exop-pofito, nihil aliud verbis, aut votisoftendens, quam animo con-ceptum haberet,fimpliciffimaegeric. Pr^tereo autcm Epicurumnbsp;videri potiüs prolpexifle fuis fiicceflbribus,quam refpcxiflè ad fe-ipfum, dum conventusillosinftituit, CerrègratailJa ejusrecor-datio cum liberaliconvi6i;u,non poftremum fuifle videtur demul-cendaïSedlïcondimentum. Quid de Menippo fentiendum fit,nbsp;ex füperiore libro conftat.
CAPUT VI.
till-It
OU od ad Lucretium attinetjuemo dicat ilium cenfuilTe E-picurura revera Denm: ciim amp;C mortuum depracdicarit,amp; nosexemplo ejus monuerit, ut former mortem oppetamns.nbsp;Poëticc ergo loquutuseft^Deum infinuans Epicnrum earatio-nejqua hominum vulgus illos proDiis habet,qui de genere hu-mano fuerunt bene -meriti. Ut enim Plinius alicubi, j)eus eiinbsp;niortalijjuvare nmtalem: ac ftatim:Hif ê/ï vetufliffimus refetendi he-mmerentibus gratiam moSyUt tales nmünïbus adfcnbantur. Ciim itaqjnbsp;homines inDcospridem retuliffent Bacchum, CereremjHer-culemjThefeum, quifuisinventis, aclaboribusgeneri humanonbsp;non parumprofuiflfentj exiftimavit Lucretius Epicurum po-tiöri jure Deorum numero adfcribendum, hoc eft, habendumnbsp;efle ut virnm beneficium, amp; celebrandum,quódSapientiam ad~nbsp;inveniffct, ex quaampUoresutilitates promanatent ad homines. Sed reticendi verfus non luiit, quos iUe fuperius objeftis^nbsp;aitexuir. Ilfhaecnimirumfubjiciuntur:
Uk fv nbsp;nbsp;nbsp;Confer enim divina almum antiquareperta :
Namque Ceres fertur fruges, Liberque liqueris Vitigeni laticem mortalibus inftttUÏLe;
Cum tomen hispojfet fine rebus vita manere :
Vtfama ’Haltquasetiamnunc viveregenteis..
At bene non poter at finepuro peblore vivi;
Qt^ magis hoc merito nobis Deus ejje videtur.
Ex quo nunc etiom per magnas diditagenteis Dulciape/mulcent animos folotio vita,
Comparationem habes inventorum CereriSjamp;Bacchi cum E-picureafapientiaj accipe jamcomparatipnetjilaboium Hercu-lis cum eadsm fimilitei; cxfupecanw :
/Jirrca-
-ocr page 105-Herculïs antijlare autem fi fa3aputal;is,
Longius a vera multo rai'tone ferére.
QuidNeiue^t(is enimnobis nmc magmishiatm lüe Leonis obejfet, amp; horrens Arcadimfm ;nbsp;Dentque quid CretiZ Taum, Lern£itquefeflisnbsp;Hydra venenatis pojfet vallata coltéris ?
^tdve trtpeclora ter-gemini vis Geryondi ?
If Tnomedis eqmjpirantes naribus ignem,
Jbracen, Bïflon'm^ plagas, at^ iftnar a propter Jantopereofficerent nobis mtijque timendanbsp;Vnguibus Arcadia volucres Styphala colentes ?nbsp;Aureaque Hejperidum fervans fulgentia maU,.nbsp;Afper, acerba tuens, immani cerpore ferpens,nbsp;Arboris amplexmftirpem : quiddenique obeffetynbsp;Tropter Atlantaum littiis ,pelagéquefevera,
Qm ne^ noüer adit qaifquamgt;nej^ Barbarm audetf Catera de genere hoe qua funt portenta peremta,nbsp;si non viclafarent, quid tandem viva nocerent fnbsp;NiUutopinor-y itaad fatiatem terra ferarmnnbsp;Nunc eüam fiatit, 0“ trepido terrore repleta ’Jlnbsp;Ter nemorayac monteis magnos,fylvaslt;^ profundas^nbsp;Qaa loca vïtandipiarumque ’bi noflrapoteflas.
At nijipurgatum’fipeilus, quapral'tanohis, Atque pericula tune ingratii infmuandum ?
Ejffjciunt cladeis ? Quid luxus, dejidiefque ?
Hac igitur qui ctmbia fubegertt, exmimoque Ixpulerit dibits, non armis; nonne decebitnbsp;üunc hominem numero Divumégnmer ejfe ?
C A P Ü T Vil.
PAri Jam modojcüm EpicunisSeflatores fuse fapientise quafi Deos quofdam futuros affeiuit, ridiculiim foret putare, ilium ad germanam naturse divinae conditionem attendiffe. Ni-mirüraeifolüm fuitmente, utcümnacuramdivinamdefcri-beretexfelicitatis.immorialitatifqueadjunftis, cenfuerit fapi-entem aliquirationenimadDeumaccedere, cüm, quacennsnbsp;ipfi licerer,evaderet fel^x, atque immortalis : feiix, inquam,nbsp;quatenus fierec perturbationum vacuus; immortalis,quatenusnbsp;bonis immortaübus frueretur , videlicet virtutibus. Eccenbsp;erenim quid praecedatobjefta verbaad Menoeceum ï mSmgy,i^
7t£ Tn'rvif crv^yfcii)} nbsp;nbsp;nbsp;'éccvrayy 7rp09 Tvf
citc0(9y mccvr^i is^-mTS aS-’ vTrzep, ^t‘ «vctp nbsp;nbsp;nbsp;\fia i^ïtUY^
affinia, diebm, no^libufque femper meditare five ipfe tecum, Jive cum ew, quïfittuifimilü fic fiet ut nee vïgüdns,nec fomnunspertmberïs un-qum. Lnquidlequatur:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ Sit'Kinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ci sLèccv tl-
Hts cif^êcis, Animali quippe mortali haudquaquam fimïlis efi homo innu-tritus immortalibus bonts. Icaque talem hortabatur Epicurus Menceceum fieri, ut nempe in tanta morum pravitate, virtu-tem ipl'e tueretur, ac proinde ut Deus quifpiam inter hominesnbsp;corruptiffimos emineret. Taleisconfequenter potuerunt Epicure! lefe habere j quanquam non negem effe potuiffe in Epi-curea fefta, qui indigerent elleboro. Qtiid enim mirum, cumnbsp;fatis confletfanflifTimis edamlocietatibus evenire,ut ambitio-fiffimos quofdam, amp; flagitiofiffimos nutriant. Porrö, fi ciimnbsp;illi feDeos, Deorumveaequaleisjadlarent, nihil aliud fibi ar-rogarunt, quam celebratam illam apud fuos, caeterofque fapi-entiamj uti verifimile eft nihil eos aüud cogitaffe: id fanènbsp;egerunt, quod turn licitumper Ethnicamprofeffionemfuit-Horatium audi:
SApi~
-ocr page 107-87
-- Sapiens un$ minor nbsp;nbsp;nbsp;quot;o ve:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„
aequalis ergo Diis caeteris. Cicero anïmum humanum cumnuUo 4lio, nifi cum ipfo Deo comparari pnjfe dicic : Quid Sapientis ergonbsp;animum ? Seneca, Sapiens ilk, r.iquit,plenusgaudto, hilaris, amp;pla-cidm, inconcujfus, cm Dus ex pari vi vit. Ac rurfus: Hoe efi fummum ^nbsp;bonum,quodfioccupas ,incipisDeoïtimfoci'aseJfe} non fupplexgt; Ve-rnm res nimis perfpicua elt-
CAPUT VIII.
REftarct jam impietas, qnae in patriam, parentefque Epicu-ro objicitur, maxime veröab Epifteto: fed cum ilia ad placira Epicuri preefertim fpeftet,nihil heic praevertendum eft;nbsp;Idrefero lolüm, quod Laënius haber. Imprimis enim poft-quam fcripfit pie:a:em ejus in patriam fuilTe inexplicabilem, Ith.io-fubjicic ilium abllinuifle a publicae rei adminifi;ratione,/gt;rlt;ey«»z-ma 7nodeJlia,i7ri^$tx^imcixiiuf: ciim patriam tarnen difficillimisnbsp;temporibus non deferuerit; veluti fupra attigimus. Vidimusnbsp;etiam ut patria ftatuis aeneis eum honorarit j fcilicet tanquamnbsp;teftibus emi'sentis lüm candoris, quofe in omnus geflerat,nbsp;r* TTfö! Trdt-nx; éO’yyauotmkc. Deinde commendaiis illius erga parentes pietatem, ipfamvocatao’^fisj'iw-jhoc tiï,gratam miminbsp;gratifignijicationem, amp; recordationem; ut amp;charitatemejuf-demin (tatTCSd'u\e,aM',hoce(i Beneficentiam appellat^ eamfcili-eet, quse cauffa fuit admirabilis illius amoris, ctijus ex Plutat-cho jam meminimus j ne aliquiddicamde iis, qui infinuanturnbsp;exteftamento. Defcribiturcontinuo a Lizxtio manfuetudovidnbsp;ïn lervos,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;concludicurque Atmiimin omneis omnino homi-
humanit04 , nbsp;nbsp;nbsp;5'i!wp»s7iBi'7K«nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eji quibus
tgt;nè mtelligituj; fujffg Epicurum fumm» pietatc, caritate. bo-
tiit*-
-ocr page 108-lib.i.Tufi. nitatcinuniverfiimgenus humanum. Heine Cicero optimo juiXj Epicurus, inquit, homo mmmè malm, vel potius vir opümus.nbsp;Alibi quafi indignabundus : Coltiit Epicurus, inquit, amicitias jnbsp;lib i defln.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tieget, amp; bonum amp; comem, amp; humanum fuijje. Hue
illud etiam pertinet: Redarguitur ipfe a fefe, veneuntque fcripta ejm probitate ipfi’.u, ac moribus. Nam ijia commendatiopueronm (ficnbsp;pergit ilkj eth fuo fenl'uj memoria, amp; caritas amiciüa, fummorumnbsp;offictorumin extreme jpiritu confer vat io, indie at mnatamejfe homininbsp;probitatemgratuitam, non in vitatam volaptatibus, nee pramiormnmer^nbsp;cedibm evocatam. (Mod enim tefiimcnimn majm quarimus, quahone-fta,amp; redla fint , ipfaejj'e optabiliaper fefe ¦, ctim videamus tanta ejfenbsp;officia morientis? Üeniquetacendum non eft, quod habet Laertius, cumadhaerenteis Epicuro difcipulos memorans, illosnbsp;detentos dogmaticis ipfim Sirenibm dicic j ac Metrodorum Statoni-ceum, quiunusabillodefecit, amp; ad Carneadem leeontulir,nbsp;ideo videri defeciffe, quod nimia viri bonitdte veluti obruereturt
•mtidtvwiflSXvnxiis xvrn
Quo loco obiter notanda non ievis difficultas eft, qua ratio-ne fieri poüit, uc Metrodorus Statoniceus ad Carneadem defï-cere ab Epicuro potuerit, cüm Carneades ne fuerit quidem moriente Epicuro natus. Quippe cum ex Apollodoro apudnbsp;lih-4- eundem Laertium Carneades obierit Olympiadis clx^. annonbsp;iv°.natusannosodlogintaquinque, vel, ut Cicero habet,no-naginra : non potuit nativitas ejus Olympiadem CXXXVII.nbsp;prcEcedere, fieque obitum Epicuri decem Olympiadibus, feunbsp;quadragintaaunnisnonfequi. Et fuit quidem praeter iliumnbsp;in vee. Anaxagorse difcipulum, cu)us meminit Suidas, Carneades qui-dam alius Epicuro conteraporaneus: is fcilicet, cui, cüm invi-fiffet Arcefilam podagrae doloribus ardentem, amp; triftis exiret,nbsp;Uane, inquit ille, Carneades nofier ( amore intcllige, non Sefta)nbsp;nihil mine per venit hue, oftendendo pedes, amp; peftus. Attamcnnbsp;prasterquam quod ille fuit Epicuri perfamiliaris, ut adnotavitnbsp;hh-^.defin. Cicero, adeóutproindefieri adipfumnon potuerit Celebrisnbsp;in fin.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defeftio; conftat profeftb Metrodorum Statoniceum audito-
remilliusnon ftiilTe; fed fubfequuti Celebris Academiae inno-
vato»
-ocr page 109-hk 1. de Orat,
Vatoris, amp; fucceffione quarti ab Arcefila. Nempe de hoe Ci- lih. 4. cero loquens; Bene autm nojfe Carneadem, inquit, Stratoniceiunbsp;Metrodomputahatur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ErM enam, 'mlt;\mt. Metro ‘
doms, quicumülis (Clitomacho, amp;; Afchine) ma. ipfumïllum Carneadem dUtgentm audierat, amp;c. Quid putas ergo heiedi-cendum ? Exiltimarim Laertium intetpretari ficUcere, quafinbsp;voluerit dicere: Ex omnibus iis, qui Epicuro ipfiufve Seftasnbsp;aliquandö nomen dediirenr,ncminem unquam dcfeciffe praeta'nbsp;Metrodorum ilium Carneadis cemporibus. Quód bonitas verb Epicuri gravis illifuifledicacurj inielligi poreft deea, qiiamnbsp;Epicurus tametfi mortuus fpirai-et adhne in fumma illacon-fsnfione, caritate, ^fuimemoriaapudSedlatores. Sanè verbnbsp;fi Metrodorus a vivence adhuc Epicuro defeciffet, qusefitumnbsp;non fuiffet ex Arcefila ^qui duodecim annis Epicuro fupervi-xh)cur hominesdcAteris ad Epicureos,ab Epicüreis verbMcamp;teros nonnbsp;commigrarent quot;y Qua de re infra dicendum ell.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;#
{Dt’ Vita morihis 'Epkmi,
LIBER atlINTüS,
Accujatiir Epiciirm lagrittitud.nis erga Tneceptores.
lib M»them.
Uofunrpraecipua cbjeftje maligniutis capita; ïn-. I'M, I graiiuido in Praeceprores , amp; maledicentia adversüs omneis Philofophos; praeter ambitionem urriqucnbsp;commiftam. Prius caput libro jam prime ferè indi-cavimus. Utfpecialiiis nitncdeclarei-ur; cuodlpe^lat qind. rnnbsp;. i.adv. adNai.fiphanem 5 fcribit Sextus Empiricus Epxuriim adver-susiplumgeflifleinimicitias; contendifTe exidimatioi emilü-us oLliierare; acin Epillola ad PhilcfophcsMitylente degen-teis cor.lciipta de eodem memorare hac; lt;gt;r^oelt; Jinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»*'« /3«
trisc jUócSi;^ 'A nbsp;nbsp;nbsp;TMnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yefagt;i/rztgt;«iTU9 Ekh-
Hid.
Hb. 10.
tnt^'ncötyTK uo cnim vidc.Ut ivTh pto icw'Cafiubonus repone-re ; Opinor fjp.ru fsifics exifUmmrosme effe Pulmonis diftpulun, tjui fUuet Mdierim tpfm cum acokfentibus quibufaam p-, opt er tM-puUm dehraiittbus. Naufiphanem autem Pulmonem vc-cavi%nbsp;quafi velLe; fensüs dicere expertem, ut noiat idem Empirici 6,nbsp;qui oblervat eciam appellafle illu virum tmprvbim dgt;6i.a7tT,,nbsp;carpfiireqi.e in illo {ludium , peridamquedircipünarum Con-firmatahac habentur apud Laertium, qui amp; Epillola ülius adnbsp;Mitylenaeosmeminit.ScadjiCuexTimocrate, Epicurum plu-
lima
-ocr page 111-rinMContraNiufiphanem rcrip{)ire,ac inier alia, ad verbum fic-
HIJS nbsp;nbsp;nbsp;KCi KiiyOf fifó'iViii» T cc?n ?f.ucCTO( i(a.tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fijji»'-
ifu Til xgt;tei tCh Uyi^xr-e'A». Veruiii kAbiiit iBc, Ji qu'ts alï'is, quMiore fuo laberiesè parturtret, juétHiunem fupLijtuain, ut ér pleraque al'tanbsp;mmcipu. Rursüs iplummec Epicurum in Epiltolis de Naufi-phane dicerenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(inreipiindioenim vidctur hafce vo
ces prarcedered.bere, non dirimeie «V.. f.'c TO(«wra«, un M
Hscin eain mentis exturbationem ipfum deduxerunt, ut^rteprobris mpetereiur,mr.gijlrum etiam (k me-um fuille J'.'iie/i^ffre^Sequiturjquod eumdeni vocaric wx^sCuotd-n,
X'XXrtSf-U., y^gfj! 'Kt. amp; Pulimmm-étmdoBunhamp;im-peflorem, amp;cinadum.Vixzduh'io procul Cic.innuit cüEpicuruml'^''»*quot;'^'' norat, quod Naufiphancm magillru tam male acceperit, amp; rur-tas, quad ilium vexant omnibus contumelïts- Pra^tereo, qnod exnbsp;aliis iVfagidris Pamphilum Pla onicum mirificè contempfeiir,nbsp;qnod negivent fe quidpiam didicÜTe ^Xenocrate,, quód Ly-Cphanis, amp; Praxiphanii iiilliaitionem diffimularit, acque id mdUh. i denbsp;genus cascera, qutel'uiit jamanrèinfinuata. Addo tblümquodnbsp;Cicero de De,nocrico objicit, Epicurum nempe in ipfum, quemfe-qmt'ts tft, fujfe ing atum. Confinna i veto poteft, qiioniam, utnbsp;iile idem leterc, Democriti fjntibus Hartulos fuos irrigavit Epicurus, py ^
amp; Metrodorus apud Plma chum profcillis eft tiifiprdvijfet Be- cd. mocritut, Epicurum nunquamfutjfe adfapiemiamper vemttrum. Qu6nbsp;fpeftit illnd, quodlupra iiinuimus, Epicurum Ie longo tempore Dem 'C keumfuilTe profefliim, honoraflequeDemucritum,nbsp;quiareflamnotitiam primusattigiiTer. I emque, quód Epicurum Vitruvius appellat fuccelTorem , D. veto Auguftir.usnbsp;hxredem Democriti. ,Ec cam hsc ramen itale habeant, De- c-nrocritum cavillatus^eft ,3^/agt;i«e»/«*appellando, cpüz'ii gramiisla~ lo.nbsp;boTtijfet, hoe elt, in cogniLionererum naturajium cfficUiiilTet, utnbsp;eilapudLaeriiurp. Cicero veró in rulculrnis aperte docet hc.cit.nbsp;tJemocri.um ab ¦ picuro inlimulatum; amp;c alibi: 0^£ imtat, in- bd i.
^uir,e corrumpif^qUitfequiturjotafuntDiinocriti, A:omi, inanef”'
Conclu dit j l emocritum Uudatum k catens, ab hoe, qui eum ^^'^fequutusejlffiollemvituperatum. Hue referri poteft, quod
M Z nbsp;nbsp;nbsp;tam
-ocr page 112-u.
Deor. | ||||||||
|
tam Epicums, quam Hermachus negaruntLeucippumPhilo-fophum quempiamexftitifle ; cüm ApoIIodorus tarnen Epi-cureus, amp; alii Democriti magiftrum fateantur, uteft apud Laertium. Qiiafi nimirüm Epicurus proflteri nclueritdebe-re fe quidpiam aut Democriro, aut illi, qui Democrito princi-pia illa oftendifTet, quae ipfil'uffuracuscft.
ETenimfefeitagcffifTe Epicnriis arguittir prae nimlo quo-dim vaniiatis Itudio, ut videlicet ex l'eipfo doftus, fapienf-que fallus videretur. ld primüm circa Naufiphanem exEm-lii.i.adv, piricodemonftratur. Cum Epicurusemin,mc[mt, ipftus di~ Mttth- fcipulus, prorsus tarnen idpernegavit, ut ridereturafeipf? auétus , ac pernbsp;fefaclus Phtlofophus. De Pamphilo Cicero dcclarar; ollendensnbsp;enimquare Epicurus CLimcontemneret-, metuit, inquit, nequtdnbsp;unquamdidicijfevideatur. Ac rurfusidem Cicero haLucinatumnbsp;1 picuriiind cir, cum qmdemglor'metm, inquit, ut vtdemisin ejus -firiptis, fe magiftrum habwjfe nullum. Quud amp; non preidicanti ( ficnbsp;pergit) tarnen facile equtdem eredam, feut maliadifi'.ij domino glo~nbsp;rianti fe Arclnteclum non habu'Jfe. Hue iacu , quód cum Apoilo-dorusl'cripfiffetEpicurum aiidivifle Lyliphanem, amp; Praxipha-nem: Hoe ipfe non dixit, inquit Laertius, ixvrSlfed audivijfenbsp;feipfum. QiiodfpeftatadDèmocrkum f quera pro Democratenbsp;lubltituendum jam monuimus) ecce ut occina*^ Plutarchus.nbsp;Poflquamenim propofuit aliquas ex gloria j jux a Epicurum,nbsp;voluptares proficifci, excipit: Quid niitafacUt, ipfe tamirfanenbsp;tumefens ^ furenfqueglorU fiudio , utpraceptores fe haiwjfe abnuat, C3*nbsp;de jllabis, ac apicibus cum Democrito rtxetur, a quo tarnen totidem verbis decreta fuffuratus ef. Notandahaec poi.renia \eroaj fiqui-
li'i
-ocr page 113-dem aliud continentdamnatum ambitionis caput,quod exfiat et-
iam apud Clementem , dum Epicurum piarcipua decreta a De- ^ stmn
inocritofurripuifle dicir. Mentio quoque cjus fit apud Laerti-
iim j iTiemoraturquippe Epicurus Deniocriti libros de AtomtS)/w.ofr
amp; Ariftippide Voluptatetanquam fuos ufurpavific. Videturet-
iain Laeitius indicare librum, qui Clt;«Bofnnfcribitur, cunidicitfu-
ifle, qui in Epic'iri vita uadideiinc Canonem ipfuin defcripfiffe
ex Naufiphanis Tripode. Hie porio Tripus fuifle videturliber
ficinkiiptusa Naulipbane. Neque cniniintelligi poteft , quod
Ep'.curus ex didamine (quafi nempe viv« vocis oraculu) libi um
ilium feripferit *, cum quiid aflerunt Kauliphanem negentabE-
picuro fuilie auditum. Cacteium ex hac vanitate,atqueambitio-
nefaétumefleconvincitur, quod Epicurus jaciaveritfeunuin in-
venilTe verum, ac pi imas fibi idcirco deberi omneis inter Philo-
fophos. Idciini Plutarchus, turn alii ini'uunt j nullus elttamen,
qui rem apertius, quam Cleomedes conficiat: E^icwria, inquir,/zTi. m,
perinde, ac ft alujuis ejfet,^loïiatur, fefe repmam digmm, qui ui Philojophis
numeretuT: neq eidfoimn, fed O’ptinm etlam fefe occupareajjiimans.
In quo fane feipfim I berfu^ audacmem efe ojUndit. llle emmglonam fo-littn tanquam ex optimatibus unus, O Begem tpforuni aqudu ; nequaquam yero fibi tpft parteis primas arrogat'. ^t ijiepr-i multa fapienüa , O fetentianbsp;afirmatfefolum vet am invenijs'e, ac fe tdiircb judicat dignum , qai parteiinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
primas teneat. Quotuca videtur quit mibt multojupus m tpfum dtblurus, Tkerfitaloqmnuleie-, tamerji canorus conctonatory Tace.nbsp;ac paucis wterpol'tth:Nonpadet eum,M,féipfum Pjcbagor£,Heraclit0,nbsp;cJr Socrati merpeiierejac.utiprimüinter ipfosfedem occttpet pojiularctQuodnbsp;fmillmum eïi, ac ft fuculegiinter Sacerdotes, amp; facrontm Anttfiitesfefetoi^nbsp;locaretentAvnmtjprimiim inter eos locumfibi vendicantes: autfi qins Sar-danapalum cogttet de laborum tolerantia cum tierculc contendere conamem,
amp; Clavam, Leon'fque exuvtum ufurpantem, ipsique duensem: hifcc ego rebus [urn te dtinm. Huc urquev^ieomedes. Adjicipofletad deda-fandum Epicuri aaibinorem,atqiie vanitatenr quodlegiturapud L cetium ipfum , laudibus otulifle, amp; affentatione ptdfe-ii fuifleldomeneum,Herodotum,Timocrate;n, ut qu£enbsp;e» opihbus fuis invuluataadhuc forent, evulgatafacerenr,
M 3 nbsp;nbsp;nbsp;CAPUT
-ocr page 114-CUm eaitaqiie aaibitioncEpicurui fuiffe videatur,utprxfer-riomnibus Philofophis vpliieritjetfccium eft, uc quemad-modum Prïceptoresfuos iiift ctatus eit« nc abillis quidpiam di-diciffe videretur ; kaadverfus Philofophos onineis, cpd ipfum prsecederanr, arguatur fudilk fcommaca, amp; probra, ut illos vide-returlongo pollfe habere intervailo, Ikud detlarat imprimisnbsp;hh z.adv. Plutarthus, cüm deJEpicuro,ac Metrodoro loquens: Qjefunt,nbsp;Col. inquit, inter hommesfcedijüm^ MG AbuU,fc!ir:i!uutes- cantilUttogt;u.i,jaü^~nbsp;tiones, fcortaüones, be}ii.,du,f‘fpiratus, cinrupteU,gritvedmes,ea adverjusnbsp;yArijtotelenitSocraiem, Vjdugoram, Prot^goftim, I heophï^fi’tm, Heraili-dem, Hippanhtm, amp; adverpmiuem non virorum illupium coigerennes ef-Si. i.dsnat.f'^derunt ? Idem propè Cicero tellatur, docetenim gt; iir Epicurusnbsp;Beor.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;adverjics Pjtlugoraitt, dr S,mpedoclem dixerit,cüm dr contumeltejiptm'e,\n~
qint,Anj{otelem vexdnt, P,udom SocrMm turptftmè mnledixent^Uetro-dotifoddisftifiMem Timocratem, quia nefcioquidmpbilofophiiidtjjemi-ret, lotis volumimbmconciderit, Videre etiam fcommata Heet, ijui-®-io. busfinguIosprofciderit,apud Laërtium. Nam platonetnapptl-hvkXilt;^'r‘’gt;,aureum; faflum, ut puto, innuerc volens, quem tallu alio i^iogenes calcarar; Platoiiis veró difcipulosnbsp;Dwnjfiiafenutores, moram, opinor Platonis taxans in aula Diony-Ci : Hcraclitumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feupmaramp;^romw, acla inuuens circa Ë-
phcfuiii: Aritidorum nbsp;nbsp;nbsp;j quafi donii adbimdtei-t-tn. (Quis
fuel it tarnen ifte Antidorus , ille-ne cujiis nomine infciiptiis eft Epicuri über , an alius , incompertum habeo.) lt;-y-z\cenoamp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ i inimicos GréiciiC. Notare forte Apoüodo-
kb-x-jtrom. rum,amp;fimileis voluit,ch nex CtementeAlaxandrincifelicitateni ille poneretnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inoblcclatione animi j quafi fecus ipfe
fenciret. Alioquin eniiii pro Cyz'ccnis Cy renaicos fubllitucrem, cüm heicfcilicet de Philofophis, non de nationibus sgatur t Cy-
jrenai-
-ocr page 115-95
I-enaicorum autcm Celebris Seöa tune fi erir, quam ipfe quoque potuerit facere veileexofam , ur a qïia etiam circa voluptateninbsp;r.oi) mcdiociiterdidcntircr. Tacco autci.. ci niiDutatioi-cinfa-éttt faciliLrem inter iftas voces, quam li c]iii,s !i)pponeie vclu Cy~nbsp;tisos. aut Cynicos: uc taceam amp;'Colotcn ipf'um a l lurarchonbsp;redareu',qoodadverfi’sCyrtnaicosdixiljcr. Adbjec Dialcöicosnbsp;ciixitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vuldetnvidos, Ncjtavit aiiteiii MenaiicoSj feu c]ui
cx LuclidisSeCta Dialectici dicli fui.’t ienim fuei u. t, i j Ut alibi Lué'rruis teltatnr. Ipfuin I'yrrhonein ang-èü,nbsp;dyrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp; timudttuMquali ipfuscohibitioncni in
ailei.tieiidoleuai gutns. •
\ trurn euo potifliuièni ex 1 acitio funt fcligendi, quos Epi-cuiUi ii faiiiaicrraripuc voluide videtur. Unesell Ariftoteles, qucnvdlxitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ét/ieamp;'tfM ,
ro.Aegt;' dtfloraiwt/, CT xoruiapaterraftibjUnud, mttilajjet,ac medtu-mm^vendidtjjt:.. i t-talfis riuem.notarc'vcliiit feu ipliuSjfcu pra:-cipeè Nitoa.aehi pan is profenionem ^ vel inditare etiam illud phariiiacon,feu venei u quo Alexanderinteriit.quódque Pliriusnbsp;v ajia A ’ftoteltó wfdthta cxco^ita'Üau.Uuüiy, fir,con(iare videtur ^d.i.ca,ult.nbsp;verba bate dcfuilipta elie ex t piem i Epifiolj gt; quar'inUrjp^anbsp;7ng/ii7nTiihtrf{slii-gt;, deii.tttMm:tlusyjivemjtitutü: Siqiiideni amp;. AeKpnbsp;rsïUSiS: Ariiloteles apud tultbiumex EpiÜola illa iciam citant.
Ac dcfiiniitquidcin ex ea Athenarus Ut,,(cy-m4('fupple ajaïitï- E-vang.
Aiic) T«' TUfTf»* (h ibci EuiebillSj nbsp;nbsp;nbsp;eivriy tTs-arpJxr
V jvetv^ nbsp;nbsp;nbsp;67Ï C* 7»lgt;T»ïnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 tTH C71
nA«'r»i'©-?rr6«TOT»’ro«-( ta I',videtur pro^i)!”'» ex Eufcbio-reliituendu nOnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iXVlivynbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TT^ Aoj^is w»'
e#f nbsp;nbsp;nbsp;^(lODjUC OplïtOr»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
Q^odiUm ^riftotele., ^,dolefeeu!ulus acHmcexj,j^e,:^) paierhu boiu cotifm-pjijfet,t:npetH(jiiudtimrepcnttm arripuit mthtiam ; actpfa rnalèfrciedente,
frfcadvfndemwnwidicmtituapplu.'M. Deludeveioycum pateretomni-Piatonnjt/jv/a,(quippe amp; A^adciuia propter cotmnodam deam-bulationem dici potu xPe,ipdtns) jetpf m illittdjuictis, or4tioui(idque ttatura ncn repugnantt) hmb. i', cnon ua- odionverjusizdcontempUtiouentnbsp;f/J, Alteteli ProtagorasLuiic eteimn dixit, uc Laertius habetj
4»^- '
-ocr page 116-p6
lim, Demcrhtfcrtl/M!, amp; per VKos ludt ma^ijtrum. Poiro quia heic Awkc^ts lego, nonnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut vulgo j hinc fit, utfcr'tbam, amp; [it-
lib. 9-
ki.y- «.3.
dtlicerarmmfuijje non refeiaturad Democrimm, ficutliiterpretes accipiuncjnoa.adveitentesduobus poft verbis rpecialem,acpro-priam fieri mentioneiii de Deniecrito, Sed amp; AD^KeaV» legeratnbsp;Illuftrius, cum ita tranfcriberet, amp; res plane convincitur ex loconbsp;Athensi.qiiifuitexeadem defumptuscpiftola. Adfc ibere hocnbsp;loco placet, quia valde illuftrat quod Laertius habet turn heic,nbsp;turn etiam in vita Protog gt;r«E: • EVixKfafnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pKn i'nf Qtpi-
rlui c« nbsp;nbsp;nbsp;(vult Caulabonus pifltipJgn legi,quod apud Suidain
fit pcglcStifanTiir, fed luarum rerum diverfarum nbsp;nbsp;nbsp;Ik'a» vide-
turordo concinnior, quam fi genere prarmiiTofpeciemfii-
Narrat Epicurut SepUJleu Protagoram ex jportarum, ac lignorum bajulo 4-mamenfem primuin Democrinfwjfe ¦, adMiratiomhabhumt propterfcitam UgnorHmcpwrundartt pspturain admvtcem. Hijce inttiu ndjcitum ab ip[o \nbsp;turn mquod*rfgt; wo Ineras docuijfe, deintépftjue ad argutattonem applkutjfenbsp;J-egere porro totain billomui uberius licet apud Agel-
iium.
CAPUT IV.
Deer,
Onfirmari porrd Epicuri in Philofophos dicacitas poteft, ex —leo, quod videtur Seclatoribus maledicendi fuiffe exemplo,nbsp;Ut nihil enimdicanide Colote,^cujus virulentiam, amp; inordacita-temduplicivoluminePlurarchusrepreffit j cumtammalefuiflecnbsp;denat. loquxitus^nominatim de Deinocrito, Platone, Empedocle, Par'nbsp;nienide, Meliflbj docetecce Cicero, utMetrodorus etiam ,atq;
Herma-
-ocr page 117-Hermachus contra Pythagoram, Platonert\, Ernpedoclein dixe-nnt; ac meretricula etiam Leontium adversüs Theophraftum ^ r ^ fci ibere aufa fuerit j addente Plinio, adverfus Thsopbraftum firipftjje ' **nbsp;eüamfocmtnam; amp;proverbtum inde natum, fujpendio artorem eïtgmdm.nbsp;Meniorac etiam, ut Zeno, Albutias, amp; ahi, quos tum noverat,nbsp;iingarent, ac Zeno pra:cipuè. Is enim,«oseos feliim, incjuit, q^ninbsp;tum erani, A^oüodomm, Sjilletim, caterofquepgebitt muledtêlU; fed Socra-tem tpfumparentem Philo/óphia, Latino vcrbo mens, fmram Attuwmfuiffenbsp;dicebat: chrjftppWm nunquam nift Chejippiim (quad cacaturientem e-«quum j vocabat. Adjicit Cicero, Vtllejuiii Epicureum fub perfo-na Cottx alloquens: Tu ipfepatdbantè, cum tanquam Senatum Philofa-pborum eitares, ftmmosviros deftpere, deltrare, dcmenteis ejfedicebas. Annbsp;casterorum otnnium vice mentionem faciam Diogenis iilius Ba-byionii, quem AthenseasdeCcnbitmalèmoratum ,maledtcmn, obtre- Ub.^,nbsp;LiatoyenSfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïifu captato ne Kcgibus quidcmpateen^
temquot;} Antiochuscertè,qui Alexandro AntiochiEpiphanisSyris Regisfiliofucceffitjugulariipfum mandavit, ejus miikduenmm,nbsp;nonferens.
caput V.
LOnga huc-ufque objeftio eft; fed brevis occurrit faclenda refponfio. Paucis nejnpe iilam indicat Laertius,dum enu-meratisiis, q'uaecitataexipfofunc, feuadingratitudinem, feunbsp;ad ambicionem, feu ad maiedicentiam pertineant; ac ut declarer feu Tiniocratem, feu Stoicos, feu alios,illa de viro innocente, acimmeritdconfinxiffs, hoe imoverbo remexplicat: Me-J ïfTT/j ¦fii vero infmiunt. Quare amp; ftatim elogia, feu qualinbsp;^'¦gumenta contrsria opponit ex pietate, humanicarc, njanlue-tudine, amp; aliis, qu£e fub hnera libri fuperioris rctulimus. Idem in tfic.nbsp;porró etiam lUufirius uno verbo infinuat, dum illa eadem ob-jcftioniim capita commemoraturus, eos qui illa objiccrenc
N
-ocr page 118-praefatnreiTec4/«/««M?ö?w, nbsp;nbsp;nbsp;Et fanè cum Epicunis
lih • ru'c modó vir bonusj verum etiam optimus fuerir, lu cx Cice-’ tone cll ante perlpcftum j qtii poterat efle erga casteros adeb lenis, adeó comis, adeogra uSjadeó amans; in luos autemnbsp;prsceptores, ac profefforesfapientis:, qüos a pubertate ufquenbsp;tantoperè coluit, adeó acerbus,adebaufterus, adeb ingratus, a-dcó infcnlus. Qi;a ratione fe amici tam multi poterant illi ad-dicere, fi ejiis erat virulentiaej mordaciratis,malignitatis,quam,nbsp;utquidcane, amp; anguepejus mortales omncsrefugiiuit ? Acce-pimus jam unde illi qutefica fuerit invicia j unde evulgati etiamnbsp;libi i fpui ii, propter quos iliius fama kboratic: quidni igitutnbsp;Cicero, Plutarchus, Empiricus, aliijtitrbidos rivos deduxeruntnbsp;cx ccenofis fontibus ? ld conlidcratione dignum ; cum tamnbsp;multa in Zenone Stoicorum principe repiehendenda fuiffenbsp;praedicentiir, ut eft apud Laertium j nihil tarnen adverfus ilium ab Epicuro evulgatum legi. Inde profeftb convincitur velnbsp;Epicurum extitifle mitiffimum virtim , ut qui illi maxime pc-percerit, qui cum gereret graviffimas fimultates ; vel Stoicosnbsp;jili impofuiffe circa ctetcros; quod adZenonemipfumfpefta-rer, nihil aufos fuilTe; comminifci, veritos, nee ea, quae ob-jicerentur, feu eavera effent, feu falfa, fidem aliquam obtine-rent.
CAPUT VI,
T T aliquid autem fpecialiterdicam defcopo, quemipfi pra-V pofitum objiciunt, turn fuiffe arguitur erga praeceptores ingratus; probabilequidem imprimis non eft, ipfum ulU un-quam effudiffe convitia adverfus eos, quos proximo a parenti-bus habuit loco j at non eft fortaffis penitüs negandum, quin
illos
-ocr page 119-illos non agnofcere pro Magiftrjs potuerit gt; a quibus nihil frugi forfandidiciflet. Si res ponóitafe habuir, videsijuam levis culpa haec fit. Profeifbb fatiüs longc videtur Praeceptores habersnbsp;nullos, quam forciri minimè bonos. Siquidem poieft naturafefenbsp;excitare ; potellluxillaingenita vericatem pervelligare jatpra-va quadam inftitutionc pratocciipacus animus, tiairum, nifi fc ob-ftinatum adverfus veritatem gerat. Ex quoille merito jure mer-cedein duplam ab iis pofccbat, qiii ab aliis jam inftituti fuilfent;nbsp;alteram? ut dedoccretaliena? alteram ut docerct fua.Ac non pofi-fum quidem fatis Stoicos mirari, qui Epicurum hebetcm, igna-rumqueappellitantes, atgrc tulerint quöd magiltros noluent ul-los agnofcere. Arguercpotiusdebuerant? quod ad Magiftrosnbsp;nonaccedcns, hebesremanliffet, ac rudis. Verum quiaurgeturnbsp;prjefertitn ipfanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quatiicrim folum an non plurimi «utüJI'-
/iïXTO celcbrentur; Pherecydes SüiJa;, Heraclitus eidem, ac La-ertio, amp; plerique alii ? Quid-ni igitur Epicurus ex hoe numero efle potuit, aut quid invideant, fi
Optiit.tu est,fefequi novit cun^a Mupfiro, iitHefiodus habet apiid Ariftotdem ? Sedse eujufdam princepsnbsp;fuit; nifi igitur omnia, aliqua tarnen habere fua debuit. Si da-r-2-innatur, qubd fupra majores innovare qiiidpiam aufus fit; da-innentur Zeno; Arifloteles, amp; quotquot unquam Tucre edebrt snbsp;Sedarum,partiumqueauthores. Cattera quodattinet,cüm quxnbsp;ratio alios docuit, eadem doceieipfum potuerit, quid clt, quodnbsp;fi quidpiaminventum, diéiuinque bene ab aliis fit, idem potuili'enbsp;inveniri, aediciabeopernegetur? Quam multafuntabipfopri-nnim, ut videtur, inventa, amp; dida, qex; ufurpata ab aJüs lint, amp;nbsp;cujus tarnen ufurpationis conqueri iilc non debuerit? Senecam epifi. 8.nbsp;audi: PoteH^eriut meimerroges, quare ab Epiciiro tammulta bene dichtnbsp;ïefeUWipotiüs quam nojlrorum¦ ^td eh tarnen quarc tu ijias Epkuri vo-cesputesejfe,nonpiMtca4 ? Onm muit a Poëta dicmt, qua d Philofiphitnbsp;diaa jimt,aut dtcct}da,Sic. Atque id quidem maxime attingo-propter ipfum Democritum, quitametfi facem Epicuroprxtu-|f'^'t?ejus tarnen dux? non dominus luit. Potuit Epicurus inca-dem nmlta fimilia incidere: potuit impeifeda ^ab ipfo rclida
lih-1. aiv. Col.
illuftiiora facere, potuit in multis contradicere, (ut Anexago» rae etiam contradixir, etfi ilium fufpiceret •,) potuit multa novanbsp;ex fe invenire.Hcc fatis eflc Democrito dcbuitjfijpropter acce-pta ab ipfo,Epicurus illi honorern habnerit. Porrb id ira coiiti-gille Leonteus Epicuieus apud Pluta: chum teftatus eft. Idemnbsp;convincit qucd ex Metrodoro in objedlione eft allatum; arguitnbsp;nimiriim gratam fuifie in Epicuri ccntiibemioDemocriti com-memorationem. Ut agnoTcas verb iliam apud poftercspropa-gatamjccce Lucretius, tair.etfi illius opiniones impugnaturus,nbsp;propter viri tarnen revereniiam non icmel Itaprsetatus eft,nbsp;Democriti quod fanda viri fententia pontl.
Quin-etiam ex loco,quo objiciturLeucippum ab Epicuronon agnitum Philofophum, polfet fortaffis iolüm deduci Epicurumnbsp;adeb fublime tenfifte de Democrito, ut non putaric Magiftrumnbsp;ullum acne Leucippum quidem fuifie,3quo Inasillas opiniones ipfe adeo folers ac induftrius Democritus accepiflet. Quodnbsp;Epicurus ufurpariqac pro fuis jaftaverit aliquosfeu Democridnbsp;feu etiam Ariftippi Ubros,intcr illa eft.quae Laertius inficiatur.nbsp;Infïciandum eft pari modo quod affertur de Canone ex Naufi-phane defctipto. Profefto in tanra amp; rerum, amp; verborum co-pia,ut ille tot volumina propriisrepleretfententiis, facile fibinbsp;nemo perfuadear, ilium fibi aliorum libros, atqj labores iifur-pafle i ac prsefertim perfpedtam habens eorum temporum clari-tatemiquibus,vigente P hilofophia,clariffimorum Plnlofopho-rum clariffima opera erant-adeö ut quis, nifi prorfüs hebes,noiïnbsp;potuerit praefuraere,fore ut illud omneis lateretjquod eflfet vul-gatiflimum.
ADdo,quodfpeiftatad cgteros: CiimvideaminfimilicaulTa diciabaliquibus, liccrenonnunquam infamare vitamau-öorumjqtiod ea radone poffint faciliijs dogmata ipfoïu impro-
banda
-ocr page 121-banda diffuaderl; longè me abeffc, utvelim quklpiamtale vei afl'crere, vel in Epiciuo probare. Videtnr mihi hoe ipfo fierinbsp;magnaveritatiin|uriajfiquis iilam fiabilirinon poflfc exifti-mec, nifi ad calumnias, amp; malediöa confiigiatur. Heir c lïnbsp;Epicurus conviria objeda in maximos vifos fortè fparfcritjnbsp;non excufarimfanc ilium, quamumvisegifie idpotuerit, utnbsp;Sedatores lon^jiüs a degmatibus perveifis arceret. Pythagoras quidem, amp; Plato, amp; caeceri omnes fucre homines, ac pro-indenonmodo multa , eaque gravia potucruntpeccare, ve-rümeriam force peccarunt: Quid hoc tarnen ad veritatem,nbsp;quee per fcipfam fatis cl arefcöns, non eger, ut illuftris fiat dc-nigratione, feu fakacriminationeiUorum, qui ipfam profe-quud funt, etfi fortè non aflequuti ? Alia ell: redarguendi, 8cnbsp;repugnandi rario. Etdilfentïennum midem, inquitticcro, inter lib.i.dtnbsp;fe reprehenjiones vttuperandes nunjmt: at maled'tamp;a^ contumelu, con- fin\nbsp;tentiones, tmcertat 'tonefque Philofophia ïndignA videntur. Ex quo ficnbsp;utcenties damnare Epicarummaluerim, qaam patrociniujtnnbsp;quaercre, fi, quae funt objeda, exfticcrint vera. Enimverb, autnbsp;longè fallor, aut longè alia ipfj fuit mens: Nimirnm fatis no-gt;nbsp;verat, quantum effet condonandum humanae imbecillitati.nbsp;Vidimus ;am ut pepcrcerit Zenoni omnium infeftiffimo , utnbsp;honorarit Democritum, ut de Pyrrhone audierit, utAnaxa-goram fucrit 5c Archelaum amplexatus ; quid conjedandunrnbsp;3e caeteris, ad quos tam ardenter (valere jubens Grammatieos jnbsp;vericatis ergo confugu ?
CAPUT VIII.
QUod attinet ad Sedatores, minimè negaiidum imprimis, quinpotuerintquidam inter illos elTe male morati, acnbsp;rnaledici. NunquamfcadenHSwmbcnètftadum
-ocr page 122-humanis , ut (quod jam inculcavimus J focletatesinit£e finf, in quibus nsevinuUi effent. Non ea videtur e.lt; ullo viro,ta-metfi probadfli-mo, exigendi condanda, ut non aliquandonbsp;peccet, fccumque iple ditfentiac- Quanto minus id requiren-dum ex ea mukitudine, qi.« non poteft non conffate mii anbsp;varietate ingenioruiUj ut nemo a refto ttamite deene.% Dein-dedicoj uc Epicure mubafalsdadfcripta funt; ficadiciibinbsp;etiam potuiiTe Epicureilini profefforibus, ut qui eandem caul-fam tuereatur. Aefatendum quidem eftlibros abiphsfuiffenbsp;conferiptos adversusalios Philofophos j verum neque Ueri idnbsp;cceptum ab ip{is,nsque in ipfis debit. Ea femper fuit, ac etiam-num eft opinionum diverfitas, ut nullus unquam dicat pronbsp;uno, quin fimul dicat adversus decern. Hoc eft, quod arguitnbsp;veritatetninobfeuro pofitam effe, dum fingulis diverlafequu-tis j fie quilque iplam ab alus ptKtcrmiliam exUtimat, ut vetonbsp;fiat fimile abs ncmine arrepram fuiffe. Damnandum heic pro-indeeft, fiqlnsicaruaeconfidatfolerdae, lit non mod6 verumnbsp;Ic adinveniffe gloriatur, fed etiam eos, qui fecus fendant, dide-riis aufitimpetere, Magna hseceft infirmitas mentis , ac fpe-cies quadam malitiae. Qiiamobrem abfiiiffe ab ea videntufnbsp;Epicliri Sedatores, ciim vel ipfomet Cicerone tefte, nullumnbsp;fueritgenus hommm minus malittofum. Defunt nobis libri ipfo-rum, ex quibus rei veritatera lieeat plenius olfacere j cum unusnbsp;fuperfit Lucretius, conjicereex ipfo licet,ut in antiques Philofophos exteri fuerintanimati. Is igiturrefutaturus opinionemnbsp;Empedoclis, intercteteraficpraefatur.loquensdeSicilia, exnbsp;qua ille erat oriundus :
Tiebus opima bonis mult a munita virum vi,
'Nil tarnen hoc habuiJJ'e viro praclarius in f ?,
Carmtna quin etiam divinipectoris ejus Voctferantur, amp; exponunt praclara reperta:
Et
-ocr page 123-rus'
Hic urnen, amp; fupra quos diximus, 'tnferiores fartibus egregiè multis, multoque minores,nbsp;Q^nquam multa bene, ne dirinitus invenientesSnbsp;Ex adyto tanquam cordis refponladedêrenbsp;Sanélius-, amp; multb eert a rat tone magis, qukmnbsp;Vyth'ta, quamp;Trtpode ex Vhcebi, lauroqueprofatur,nbsp;Vrmcipüs tarnen in rerumfecêre ruinat, amp;f.
lO i nbsp;nbsp;nbsp;{De Vita, amp; morihus Bpiatrtj
LIBER 6 E X r U S.
CAPUT P R I M ü M. Bxprohratur Epicuro Gula immodica.
^Ggredimurhoc, ?ifequente libro accufationes re-texere, quaefunt maxime populates. Siqiiidem nemo non novit Epicurum, dum humanius audit, appellari delicatum, mollem, enenrem, lafcivum,nbsp;efFoeminatum; duin veto afperiiis, heluonem,lurconem, ga-neonem, temulentum , perditum, nequam, efferatum j Sc idnbsp;genuscsetcra, quae Theologi, Philolophi, Orarores, amp; omnes
hb-l.
ferè cujufcumque conditionis homines in ipfum effutiurt, pcrinde ac fi traduxerit fcediffiraam, nefandiCGmam, luxufolu-tilfimamvitanijacBacchanalia» Saturnalia, Lupcrcaliaintro-duxerit, Sc Philoxeno, Ariftoxeno , Apicio, Hcliogabalo,nbsp;Sardanapalo, fimilibufq; intemperantior fuerit. Ut pauca por-ró feligamus, quae apud authores celebrata funt, Mitto, quodnbsp;fupra jam vifum eft,Epicurum a Chyfippo induci illius Arche-ftratidifcipulum, qui fuit author Gallrologiae. Hocadnotonbsp;potius inter Comicos, qui Epicurum circa Gulae voluptatesnbsp;profciderunt, memorariDamoxenum, apud quem Coquus innbsp;Syntrophis, ubi totamartem fuam verfibuslanè plurimisabnbsp;Athenteo recitaris peritiffimè expofuir, praefatusfe tribus pro-pèannis Epicuri difcipulum fuÜTe (quo loco inter cieteranonnbsp;eft oblitus Canonem, feu Epicuri Dialeflicam, utremcoquonbsp;perneceffariam, Sc quovis pretio comparandam) hifce carmi-nibus concludit:
£pi-
-ocr page 125-Epicurus ipfe fic voluptatem lt;tggent,
Manditque ïiudiosè j ille quid bonwn fiet,
Agnovit unus. At qui in ipfa Porticu,
Semper requirunt, nefciuntque quale Jit.
Quare nee tpft quad bonum ignorant, habent)
Nee dare aliis valent.
Mitto etiam quod obfervatum a Timone obiici, debitasDi-isviftimasapudEpicunimvocari; illudque fubnefto, quod idemapud Athenaeum, dum inlibrotertio Sillorumde Epi-^'^'7-curo loquitur, ait:
Indulget alvo quaprotervius nihil.
Mitto demüm quod fequitur, Epicurum Idomeneo, acMe-trodoroadiilatum fuiffe, utgulamexpleret, aliifque corporis Voluptatibus inferviret ? itemque, quod Laertius habet fuiffenbsp;turpiter affentatum M)'thii Lyfimachi adminiftratori, ciim ilium in Epi(iolis'!rMaMy^^»ia,K^,ApoUinem, amp; Regem diceretjnbsp;nempc ut ille, unde guls confuleretur, fuppeditaret. Illud at-texo,quod Piutarchus refertMetrodorumferipfiffead fratrem 10,.%. ^dv.nbsp;fuumTimocratem : Quantafum, inqun, gaudioperfufus, quanta Co!,nbsp;audacia animatm, quod ventri ritègratificariab Epicuro didici ( nem-pe illius contubernalisj amp; nihil, b liniocrates, jurat Gramp;corumnbsp;Servatoremjeri, nihil item Coronas ab Os propter fapientiam obtinere.
Jurat mandere, ac potare vinum, quantum qtiidem ventri non noceat, équot; till tarnen gr atum fit. Et rursüs: ^ippe, o naturaperfcrutatorTi- Ub.i.nbsp;moer at es, circa ventrem efifummuni bonum. Quae quidem etiamnbsp;de Metrodoro refero, ut intelligas, quorfum fanfli Patres, utnbsp;OIyrnpiodorus,afferant vitam Epicuri,fociorumq'ue ejusapudnbsp;Salomonem delcribi, ciim dixifferefert intra Ie cogitantes nonnbsp;reftè : Exiguum, amp; cum tadio efl tempus vita noflra, amp; non efl refri- Sap.z.nbsp;gerium ïnfne hominis,amp; non efl, qui agnitusjit reverfusab inferis.
Opia exnibilo nati fumus, ¦ amp; péfi hoe trkms, tanquamnmfuenrms; ‘Ttóniamfumus afflatus ef in nmibusnofns, amp; fermo [eintiüa adcom-'nbsp;t^^endumcornofrum, amp;c- Ac ftarirri; Ventié ergo, fmdmur bo^nbsp;ms, quafunt, ér utamurcreatura tanquam injuventute celeriter, Vi-ttopretiofo, amp;unguentis nos impleamus, amp; non prat treat nos flosnbsp;¦ • -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O
-ocr page 126-in Pfahn, 73. é“ Oil-l. 8 Ortg. c
i.
tempens. Coronemm nos rofis, AnteqtMmmmefiant: mllum fratum fit, qmd nonpertranfeat laxuria nofira. Neme mftrum exfors fit luxu-r'unofiï£-^ubïquerelïnquamusfiigna Utitu quoniam hacefipars no^nbsp;lil. i.effic. fifa, ér h£C eft firs. Plurafandi Patres objiciunt, acnominarirnnbsp;caf. i^.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AmbrofiusjdumEpicurum appellat ebriurrijamp;voiiiptatis
patronum , irriderique dicit ab iis, qui fobrii putantur Philo-l'ophi , amp;c».IremqucD. Auguftinus , acillutnfeqiiutuslfido-ruSj.dum commemorantEpicurum a Philofophis nominatum Tmum. Fortaffis ctiam refpcxerunt ad illud Horatiiinorenbsp;omnium frequcntiffimum;
tfifil. 1. #p.4-
Me f inguem, amp; nitidum, benecurata cute yifes,
ferm ^.de dHtb.fl
Cumndere voles, Epkuridegrege Porcum-HeincEpkurus a plerifquecofnparatur cum Pirodigo, cujus in Evangelio eft mcnrio. En ut parabolam actingeiis loquatur B.nbsp;Chryfologus; Cummldmnum,nilfalHtare, nïl pro futurum, nilnbsp;gentüïs inveniret; in talibus defperans, de Deo, de Providentia, delu-dicio, de futuris, abjehola ad ventris fe deponebat ïnghviem, cupiensinbsp;faturari de füiqm,quas Porei manducabant. Boe norunt Ipicurei,.quinbsp;ciim Platonicas óquot; Ari^etelicaspercurrerem fchoUs, nulUmque Hik aut
divinitatis, aut fcientu invemrentdifciplinam, Epicurofe tradunt ultimo defperationis, amp; voluptaüs aublori , amp; manducant filiquas, hoe efi, voluptatilms corporis male dulcibus inbiant, amp; pafcunt Damoues, quknbsp;fempercorporum vitiis faginantur, amp;fordibus.
CAPUT 11.
SEdleviüs fortaffe ifla objicluntur, nifi profcrarnus Timo-cratem, iliumfcilicec Metrodori fratrera gt; qp* poftquam de-féruit Epicuri fcholam, fe ea, quaeinipl^vidilTetj declarare pjrofeffuseft. Isergoin libris«lt;J'’‘?/'quot;‘'”^'gt; hHaribus micnpüs, te-lcrt,yt eft apud Laê£tium,Epi,cmutn bis in dis voraereiblitum
pias
-ocr page 127-L 1 IB E % rt 107
prae luxu j commemoratque, ut ipfemet efFugere vix potueric nofturnam illam Philofophiam , acmyfteriis plenum conven-ticulum. Utluxum verö intelligas Philolophica frngalitatenbsp;indignum, idem Timocrates narratpaulo poft, Epicurum,nbsp;cüm bene mulra ignoraflet in vita, confuevifte minam quoti-diein menfam impendere, hoe cft aureos noftrates feptem,nbsp;cum paulo plus lextante. Ex quo mirarinemodebeat, fi Seneca, dumpraicipuorumPhilofophorum affeftum circa pecu- _nbsp;niam comparans, hochabeac; Objicïte PUtoni, qubd petieritpe-emum; Anflotelï, quad MCepent; Democrito, qubd neglexent j Epi-turOi qubdconfumpferit. AdLaërtiumporroutredeam, cüm te-ftetur ipfe bona fide, noluifle c vivis Epicurum excedere, quinnbsp;m«ri hauftumpriusforpfiffec; nonnequis indearguat, extremum atrium aptcrelpondilTe antealt;fl:£ fabuJae ? Aiidivimuslu-pra Stoicos extremum Epicuri morbum ad edacitavera refe-renteis^ Quid turn porró contigit ? No» efipajft, inquit Sui-das, divinx luflitiapompA ipfum interejfc: ejus delit'u diutius non tulit,nbsp;infanm rabiemcompreffit, cumpemcie vttlerejuffie- Cüm hxc au-temverbaleganturapudeumdemSuidam; Saxeas tnenfxs, amp;nbsp;donuriu in fepulcro bic heluoió’ obfoniorum vorator collocari juffitj nonnbsp;eft quód mircre, fi fint, quicomparent iplumcum Sardanapo-lo ; hic Tcilicet, ut Cicero refert, incidi ftiffit in bufto :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5. Tufe.
H£C habeo, qut edi, qujtque exfaturata libido
Haufit; at illajacent pulcra, amp; pmlara reMa.
Sive, ut Athenaeus habet, Chaerili vertus referens, qui ex Chaldaicalcriptura Epitaphium Groecè interpretatus fuerac;
Ego regnavi, amp; qaandiu lucem folis fum inmtus^ bibi, comedi, ventrem exercui; quia fetrem breve tempus ejfe, quo vivimt mort ales, idque mul-tisperturbationibiis, atque moUUiïs inquietum j ac eorum bon orum qiunbsp;fum reMurus,.frublum, amp; delicias aliospercepturos. Itaque niiüo eejfa-vi die, quin id agerem^ Nihil vero opus, ut referam Aflyriam il-laminfcriptionem quam idem Athenxus habet: Sardanapalus ib'd,nbsp;¦^»acyndaraxis filius, Anchialen, amp; Tarfum uno die condidit. Edeffiibe,nbsp;lude; reliqua ne digitorum quidemJtrepitu dignafunt.
C A P U T III.
iïcfuntpraecipua, qua: circa gulam objici Epicuro folent. Ca:terüm, utvideas, qiiamimmerrólobrietasviridiffi-muletur, tertatur imprimis Laertius , exipfius Epiliolis,
Ait»- it(JU^fo[Uf)tCOHtCflïUy}lpwJJCj ‘jïVlplïCt
ne. Et quia interdum aliquid era: ex aurteriuaie ranta lelaxan-dum,'ficenirn puto, non ut vulgo xvS^i^n, quodcafeus afFerrilolirtis videatur=ilt;i« quod op-pidumfiücex tribu Pandionide,uc Suidas, Hel'ychius, Phavo-rinus habent: nilï quód Menagius legendum mavulc, rvSiis,nbsp;quod apud Lucianum legatur cafeusci« r^siKallatus )nbsp;ftMnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Matte ad me, 'inqmt ('^upple ad amiciim)
ca^ei Cytheridij altquantulmn, ut pojfim fmiptuoflits, ciim lubuera, con-vivari- Adhaec ciratur Diodes ab eodem Laertio, qui in tertio Incurfionislibro de Epicuro,ipfiufquelbdalibusfcribens: Iru-gaitffimis, inquir, amp; v'tl'tjfiim cïbis viélitabanf,Quare amp; contenti erantnbsp;vinulï hemïnd(C\cri\mïmvn vertOKo-ra^i/,, authoritate Athenaïij
eüm amp; poffem verterc temil'exrarium Parifinum, exploratum fcilicet habens,heminam, feu dimidium femifextarii Romani,nbsp;diiodecimamve partem congii vix quiequam excedere femi-lextariuni Parifinum: utpote quodheminaefexcumfemifexta*nbsp;riis hujufeemodi feprem excequenturj amp; qualibetffea pnmum oc-cunens aqua Hits potui erat. Notumverö elt fuiffeetiam, qui vi-num nunquam guftaverint, fed totamp;vicabiberint aquam, utnbsp;deCaflio Seneca referc. JamPlutarchusipfe, cüm exaggeretnbsp;impenfas, quse Epicuro faciendsforentjfiobjeótas iiiasvolu-ptates aucuparetur, fubindicat ilium in Mlt;tz,lt;i(conftanre nempenbsp;ex farina, aqua, oleo,aut eüam hüe} amp;lenticulafuavitatemfum^nbsp;mam quxfitjfe. Porphyrius aurem; Notum e(t, inqaiir, ut plenfq Epi-cureorum ab ipfo ufqueprincipe exorjis mat.a, frudlufquefuffeiant, Be_nbsp;Ub.y.Tufc. ne proinde Cicero de Epicuro loquens:^/t ipjfjinquit.^«4;»
parvo efi contentus ? qiiali nempe velit coarguetc iiium, qui, ut Juvenalis loquitur,
mn
tih. 10'
in Lex,
in dial, merctr-
hc. cit,
iii.l 1.
ff. 8 5-Ith, z. adv-Col.
lib. r. de abfiht-
«j-
— mn Epmum nbsp;nbsp;nbsp;sat.
Sujjiuit exigui Uturn plantaribm herti. .
Illi proteöo, 9iiini liixu, apparatuquefeinoto fatis fuitj G quo-niodocumque famem, fitim , frigüfque poflet propelJere. Hoe enimidemPoetademonftrat, dum poftquam prudentiam cumnbsp;fortiina coniparavir, ut oüendat quis fit finis cupiditatum coiifti-tuendus,pergit;
-Menfttra tattienquü nbsp;nbsp;nbsp;, Stit. 14.
Suf.cidt census, ft ijiiu me cunjülat, edmi.
Jti quAtitiimfuM,atquefames, amp;jrigora pofcunt j QMutum, Epicure, miparvisfujfecit in hortu,
Deconvifluinhifce Hortisattexere fia:cex Senecajuvat ,• Eo hentius Epicuriegregia dicla commemoro, inquit, ut tjiü quiad illa confugi-eiit fpc malaindiicti, qui vdamentum feipjosfüorumvttiorum babnmos exi-pmatnprobem, qtibcumque ter int, hottejk ejfe vivendum, Cim adieritit hosnbsp;hortulcs, amp; iiifcriptim boïtulis: Hofpes hete bene manebis, heiefiimmumnbsp;honimvelupioieH: paralus ent ifiius domicilït cuftos,hojpitalü, humanus,
amp; tepolentd excipiet, eïr aquam quoque large adtmmjirabit, é‘ dicetiEcquul bene acceptm es f Non irritant, inquani, hi hortuli famem , fed extinguuntnbsp;nee majorem ipfispottonibiufitimfactunt,fed fiaturaliamp;gratuito remedio fe-dant. in kac voluptate confenui. Sicilië. Ut niagisautcmadhuc mi-rêre, vide quid alib'. Etqutdem,incpiit,glo-iiatar Epicurus mn toto epijl. ig.nbsp;afefepafci: Metrodorum, quincn tantum profecertt, toto, Erat autemnbsp;affis vaior monetaiioltra aftimatus, cum Seneca hjccfcriberet,
Turonicorum denariotiim novem. Qusefo te vero quam maligne deberet famem extinguere, cum parcius adbuc viciitaret? Scilicet idem Seneca, lt;^;KCtw?«gt;inquit, certoshabebat diesille magi~ ibid,nbsp;fiervoluptatis Epicurus,qmbtts malignefanicmexfimguerct, ynfurus anali-quiddeeffet ex plena, amp; confummata voluptate, vel quantum deeffet, fg annbsp;dtgnum. quodquis magtio labore penfaret. Heine nihil eftmirum,li innbsp;in illo convitSiii maza, aqua, hordaceus panis,fab;E, lenticul^, amp;nbsp;fimilia fa'pè auditafueiint j frumentum, amp; vinum penaio jnun-quam autem caro, pifcis, obfonium, aut fplendidus cibus. Illenbsp;enimelitarepanem, amp;- bibere aquam fummas ducebatdelitiasgt;nbsp;^jt/xT^finquitapud Stobaum) t“~(««to tj'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ft?
o j nbsp;nbsp;nbsp;iequot;'-
-ocr page 130-Jèftn nbsp;nbsp;nbsp;pMC utcns-, jui-
tm. amp;fi- vitale perfiindoï in corpufculo, injpuoque in volufutes, qtiAs ex jplendidit ca^ yief- pf4«f »jc«yiigt;hoc eftjquod apud eumdem dicebat: 'fnifcu(ixiiHs/\^4
lubcntan p mazaittif
amp;Aquam,pAUtum ejie etiam cum love defeltcimecerure. Hxcfuit cauffa cur pr ocuraiet, ne domi fiix feu frjmentum, feu hordcum,nbsp;feu leguiiiina deeffent. Optime veró id cumilli, turn familiari-bus ceffit,quod Demetriar..£E obfidioniitcmporcaflcrvafletfabasjnbsp;ut primo librodiduu) jam eft. Nimirum ncn folü n fibi provi-debat, fed difcipulis etiam indigentibufque amicii. Sic legimusnbsp;tih. X ’adv. 3pud Plutarchum, qiiód interdum, amp; frumentum, amp; farirae hor-Celj deacerc,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modios gt; ad aliquos miferit. Et deridet quidem
ihid. nbsp;nbsp;nbsp;Plutarchus (vide tarnen an meritoj quod hifce verbis ad amicos
ab Epicurolcriptum eft : »OT|«iA!)5vn«iK*»to'kt3lt;f rsTinT»^ trjj'f {,«'5nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qwd Attinehüt ad jftwietitufij
nobis comparanduithjludiosè egijl'Syamp;jigna veflrx erga me benevolenua edi-dijlisad (telum ufquepertingentkt. QÏaid feciffet, fi obfervaifet Epi-curum commendafl'e non rei neceüarije,fed fupervacanearum de-Hciarum curam ? EftovoxiiIa,lt;«dr(eiMfw(/(qHe, paulö -figuratior: quam funt tarnen ejufmodif gurre frequentes, dum viris préefer-tim de nobis bene meritis)amp;amicisgratitudinem tcltamur ? Atnbsp;res non eft magni momenti^feufrumentum, feu quid fimile. Itanbsp;quidem apud vulgus, quod ambitioni inferviens vera E:.napronbsp;vilibushabet^verumEpicurusutcujüfqiie ; ci prerium genuinumnbsp;noveratj fic nature bona fumme aaftimabc'; hac quidem innbsp;j,inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parte itfehinem imitatus, quqnihübfecjus commendaiat Cleo-
cratem, quod oleum, mei, frumenti modios, aliaid genusfuppe-ditalfef. Hacderealias j fufficiatjamlaudaficilium, amp;procu-raffCi acadeafere-üxifi;j qu^e cum pbieripere vixidUfomnatmquim .rpiji. iS.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ut verbis utar SenecEE, maximam poflet pcrcipere , vel ex
hoeipfo voluptatem, Hanc vcrifimileeftfenfille ipfum Mctro-üufcul^. dorum,cum (ic fidenter apud Ciceronem exclamalfelegitur: Occupant te,Fortuna,atque cepifOmneifqtte aditustiios intercluji, utadtKead-
jptrare nonpojjrx.QuippejUtex Seneca jam fuperiüs rctulimus,Mc-trpdorum,3c alios Epmri contabernium,potiüs quam fchola magno* viros fecit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CAPUT
-ocr page 131-ÏU
CAP UT IV.
Solvufiturea^ qiu ohjeSia de gala immodica
OVsE cütnita fe habeant, nonefl:, quöcJ multüm immoremuf in diluendisiisj.qii.'E objedlafunt.Qubd cnim tam inultif'eunbsp;ex media plebe, feu plebigratificantesinnocentem lacercnt vi-rum,progeniofuofaciunt. Popularem auram fequunturpopulates homines ; perpaucis veritaseftcordi. Epicurus non caupo-narius,non edax, non bibaxfuit; adeb fuitfrugi, amp; fobriuSjUtnbsp;vix cum ipfo Curii videantur elTe comparandi.Contra tarnen audit •, quid facias f neque is fuit primus j neque erit poftremus,nbsp;cujusvirtuti vulgus obloquatur.Satis effeilli debet j fi,cüm pau-cis bonis virisinnotuerit, fuam apud illos laudem GOiifequatur.nbsp;Diceremdè Chryfippo jam,nifi eafufEcerent, quatfuntfecundonbsp;libio allata, Quod fpeéiat ad Damoxedum j CcEterófque Comi-cos, nihil dicendum apudillosj quibus perfpedtum quat fueritve-terls Comcedia: libertas, Etenim aperte non Socrates folüm acnbsp;plato, c£E.tcrique PhilofophiaComicisprofcindebantur j verüm'nbsp;ctiam amp; Pericles, amp; Alcibiades , amp; quotquoterantprincipes,iI-luftrcfque in civitate.Porrö adverfus Epicurum tantö eratliber-tas major, quanto erat anfa captatu facilior , turn ex verbis, tuninbsp;exfama, amp; rumufculis,quosoforesdiiïeminarent. Timon nonnbsp;folüm in Epicurum , fedinomneis etiamaliosdogmaticosPoi-lófophos,.ipfe Scepticus, effudit convitia. ld teftatur Laertius,nbsp;memoranstreislibrosabiploconfcriptos, quos infcripfitnbsp;hoctïi Jsldediüa, Fidem porro faciunt ante recitata. Epicurus-ne fuo ventri fic indulferir, ut vidlimas etiam fuerit voraturus ? I-pficertèaquaabundè in potum fuffecit, cüm Timonnbsp;quafi inexplebilispotoï, vini fcilicet, didtus fuerit,ut a Laërtio eft ad-notatuni. Circa objedtam affentationem, eogita, qusfo, qua ra-tionefeu idomeneo, feu aliis adularipotucrit, ut gulam explerefnbsp;smpenfiüs, cui tampaucaerantfuperquejamp;fatisj ac pratfertim-
quidem
-ocr page 132-quidem cüm ad illos fcribens, prxfcindendarum cupiditatum mentlonem fepè fecerit, ut ad Idomeneum : Si vbi incjuir, ?j/tho~nbsp;clea divitemfacere, mn pecunin adjiciendum, fid cupiditatibits detrabendumnbsp;csi. QiJam fententiara nobilem didam^memoratamque Senecx»nbsp;aliafque,fuoloco pleniusrefercmus. Heic veióattingo, utin-telligas futurum fuiife ut Epicurus coramldomeneo, aiiifque c-rubefceret, fialiaratione voluiffet apud illos vivere, quam vi-vendum elle ipfis perfuaderetj. Vt taceam ipfum non tam ad lau-tasillorummenfasaccefliflie, qu^m illi ad ipfum venerunrcdo-cendifrugalitatem, Periè cnim tempore toto,ex quo virum a-gnoveruntjcommoratiapud ilium funt.
G A P U T V.
lé-i.defin.
JAm illafinfle ruppofitia,ex quibus pleriquc frrélorum Patrum defumpferunt,qii£E Epicureexptobarui.t, paittm exdiüis li-bro fecundo manifeftum fit,partiiT) convincitur cx didlts circa vi-ri frugalitatem, Illud certè de Metrodoro fic a Plutarcho indu-citur, ut plane conhétumappareat: qiiando apparet ex fupradi-dlis, quas P.atarchi inens iis in libris fuerit; amp; aliundeperfpe-ctumcfl,quod'pau!6antèretulimus, ut frugalitati fludensMe-trodorus fefe advérfus fortunam compofuerit, magnus vir Seneca: didus, amp;qi:em alias divine loquutum B. Clemens afleruit.nbsp;Heine propter ilia, qu$ fequuntur ex Solomone defumpta,Seda-toribufqtie Epicuri attributa, cum opponi poflerrt varia teftimo-nia cited vitam I picureorum, fatiserat tarnen fi loco ex Pofphy-rio ante citato illiid Cifceronis adjunxerimus: iMvivunt quidam, «tnbsp;eorm vita refcllatur oratio, ^tque 'ut cateri exipnmtur dueremeUiis,nbsp;qudtnfacere-^ jicbifloquitur de Epicureis) mtbi videntur facere mdius,nbsp;qudmdicere. Ut tamen habeas vidusexemplum , acveluti fpcti-;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ men
-ocr page 133-iren in germane’Epicureo,accipe ut de PomponioAttico Cornelius loqnatur: Nmo, iiiquit,i!«£o«wne ejus aliudacroamaaudivitt -qudm anaonojlen, (quod nosquidcm'jiicamlspmum (nbitramnr)iieque unquamnbsp;ƒ«£ altqiu IcBtone apM eum canatum eü, ut non minus animoy qudm ventrenbsp;convïva. deleci^rentur» Nunquam tos vecabat, quorum moresafuisabhorre-rent. Pergu: Cmn tamapecun'u fuüa ajjet aceejsto, nihil dequatidmo vi~nbsp;ctumutavn, mhlde vaxconfuetudme •, tanüque ufus cHmoderaüone^utnbsp;neque mfejïertio vicies, qiwd a Patre aaeperat, paruin je jpkndidègejjcrit,nbsp;nequem jejiento cemtes, ajfluent/us vixcrit, quam mjlitucrat ^ partque fa-ftigicflettt m utraque fortvna. Hal5^e^usiIk. Quse fncmoro.utin-teliigas quanta; honeflatis meiiia fijeritprofitentium Epicureif*nbsp;nium ; cum' vix etiain (imile quidpiam obfcrvetur in cjete-ris. Nihil attexendum de Philofophis , qui Epiciuum apudfan-Ö;os Patres amp; irriferunt, amp; porcum vocaiunt, cum mahifeftiffi-mum fit etiam inter Philofophos regnaviflc invidiam 3 amp; nonef-feftatim quempiam feu ex barba,fcu ex pailio judicandum Philo-fophum. Pra; cieteris StoicosfuiH'e , qui hanc Epicuroinfamiamnbsp;qujefierint, fiiperiüs declaravimus; eofdem jam elTe,quos Patresnbsp;innuant, indicate videtur vcfilludjquod allatum eft ex B.Ambro-fio. Clarum eftenim Philofophos, qui fobrtj putantur, ipfos eflenbsp;Stoicos,cuin videri tales femperaffeöaverintj tametfi Curios fi~nbsp;piulantes Bacchanalia faipè deprehenfi fint vivere, Certè handnbsp;abs re videtur incerdum ex ipfo Zenone qusfitum , quamobreiiitnbsp;aafierus im effet, inter potandum urnen htlarefceret? (neprolutio-nem, aut nirniam potationem interpreter illud ci rfm'rx hayJtTw.,nbsp;quod eft apud Laêrtiumj cum iUe refpondit, «MïJr madefaüos a lib.j-qua lupinosdulcejcere. Hain^abs re etiam memorant Chryfippuninbsp;idcirco inteniiré, quod fuave meruin, j-xvxaJnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ebibÜTet in
Inven. Sat.z
ter facrificia. Tandem haud abs re Stoici notantur aliter dixifle, alitervixifle, propter illud Satyrici:
lugerunt trepidi vera, ac manifefia canentem
Stoictdx. —
iicc defunt, qui putent ad eos pertinere, quod Quintilianus ha et, dum, Non, inqm,r!rtute,acjludqsi Ut habemtur Philofopin
P nbsp;nbsp;nbsp;labt-
-ocr page 134-Uborabant, fedvultuifiy amp; triftittam, amp; dijjentuntm a cxteris habttutn pefstmis tnoribuspriitendebjnt. Quancjuam ut id de omnibus tnter-prètandum cenfeam, abfit. Ad Horatium quod attinet, iÜejCUinnbsp;eflet Epicureus, fcomma id vulgarejocando admifit, utfuavem,nbsp;amp;• tranquiiiam vitam melius perfuaderet auiico, cui üatim antenbsp;dixcrat:
Omriem crede diem tibi diluxi^efupremtim lii.i. efsji 4. Grata fuperveruet,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonjperabitur hora.
Ad illud B. Chryfologinihil aliud dicendum eft , quam quod eli-citurexdiótislibiofecundocirc'ter finein de aditéiu far.dtorum Patrum in Epicurum declainantiuin.
CAPUT VJ.
lih- I O.
Ub-ró-c-i.
REfpondendum foret fpecialiüs, amp; accuratiüs ad ea, quar alla-ta funt ex 1 iinocrate circa fceditatem voniitionum quoti-dianarum , amp; fimilia; fed eaexcutiuntur uno verboa Lae'rtio, dum infanireillos dicitgt; qui Epicuro talia objiciunt. Et foi taffisnbsp;quidem pofjit Epicurus vomitione uti ad ftomachum exoneran-dum humoribusfuperfluis, ac prïfertitn longè a pafu , digeftio-nequejam peraöa , cum amp; hanc praxinfuitleRomseantetem-pora Afclepiadisfrequentiflimam najjiet Plinius: fed vomere ilium folitum prsluxu, aut pocatione liberiore, ingurgitationcq;
quadam,adiniitfibiip{ifidem. Utenim pr$teream quantum id repugnetiis, qus memorata funt defumma virifrugalitate,iifqjnbsp;etiam,qua: detenui vidiu ab ipfo conferipta referertur alias^qua:-fo quse frons adeö perfridta , ut huic vivendi inftitutofapientiatnbsp;ftudium prstexere aufit, prjecipuc vero in oculis tantx civitatis,nbsp;inquaprofelfcrum fapienti^E tantus numerus , amp; jemulorum ob-fcrvantium,obticftantiumque tantum fludimn, Eidem quoque
dero-
-ocr page 135-derogat fibi quod objiciturdeimmodicis, ac fortunae Fpicur* imparibus fanè.impenfis. Ubi cercè panis hordeaccusj^abas, a-qiia, aflisunius virinni impendium,amp;iimilia fohim audiuntur;nbsp;nihil eil opus canta profufione.Qiianquam edam ills impenfi;nbsp;elevarentiir,fi dice es tantum fuille conviventium.furnui nem*nbsp;pe cumEpicuro phiiofophantiumjnumerum.ut vix edam Attica mina tam mu!tis,licet parcitfimè vidum cuiarentjforet fatis:nbsp;cumq; reditus Epicuri tanti efic nequiverint, faftuni fupple-mentum ex iis,quse opulenti amici conferrent. Veiümjreu Ti-mocratis lib ifuntluppofitii ^ feuTimocratesre’ era ab Epicure difceffit, graviter videlicet lerens illius objurgadonem obnbsp;Metrodorum fratrem offcnlum,uti apud Plutarvhum eh j pol-funceffe omniaprorlüs commentitia. Qtiod ad vinum atdnetnbsp;ab E picLiro poll;ulacum,cum jam propè deficeret; quselo te,cuinbsp;nifi inhumanojintolerabile fitjhominem vexatum tam rnagnis,nbsp;tamq; diuturnis doloribus,atq; edam prs ba'nei debiiitationcnbsp;animo deficientem jVinipuri aliquidadexhilarandumcorjCXquot;nbsp;citandumq. fpiritus forbere ? Nifi veto tanta agendumjCenl'en-dumq; invidia eft(ut iftudcrapuls tribuatur: quemadmodumnbsp;fieri videas apud aliquos,qui ex Vulgata verfuum Laërdi inter- kc-dt.nbsp;pretatione illud defumuntjac in ore liabent:
—— fittenuus haufit
Suave merwn; h'mc Stygias ebrïm haufit aquas.
Sane amp; textusGraecus id non habetjamp;jfi habereqlufus forer,3c licenda poética^cüm praefertim noflet Laertius Epicurum noilnbsp;vino ingurgitatum, neq; intervomitus cxhalaffe animam; fednbsp;fana mente prtrditum j ad abfenteisamicosicribentem, eos,quinbsp;aderantjOwmmonentem.Qiiid dicerentiftijfi ut Plato in nuptiisnbsp;ctxnans mortuus elfet ? Si ut Arcefilas,/««(«dw caitcibus haujiis,
Kxia-n» nbsp;nbsp;nbsp;fi Ut Lacydes, faftus priüs paralyticus cx
lib ? Ó-4-10.
’uheriorepotatwie,quot;^ :T«gt;.ya-»Ji'«lt;5quae omnia lunt apud Laertium,amp; exHermippo maxirriè. Nereferam quod Athenteus memorat hb-deXenocrate, iliumfcilicetuno haullu forpfifle vinicongium, ^nbsp;hoceftpintas treisP3rafinas,atq;femiflem. üt iftaautem prae- “
teream, fufficiat mortem obitam ab ipfo conltantiiis, ouam aut
P a nbsp;nbsp;nbsp;' a Z e-
-ocr page 136-Si-i-rtijc.
a ZenoneStcicorum patre, quiex Laêrtio fefe ftrangulavit j aut lexceinis fimilibus ) qui pari moJo vicam finierunt; Speufipponbsp;Menippo, Mc'trocIc,amp; aliis. Fortitudineai certèejus it; (Irangu-ria)amp; torminibus Cicero aperte commenciat •, amp; cumStoicihosnbsp;morbos ad edacitatem potius, qiiam ad nativam ccmplcxionem,nbsp;cujus fibi nemo eft author, referunt, patet quo genio dufli idfa-ciant. Ac declamat quidem,amp; metas Grammatici excedit Sui-das. Quis tarnen non videat frequenter viros optinios eodemnbsp;morbigenerc, gccumeiidemdoloribus j quibus obiit Epicurus,nbsp;interire? Sunt,quiidftatim referant ad ulrriccmDeijuftitiam,nbsp;quetnadmodum Suidas. Sed hoc ut ncgandum omnino noneft,nbsp;itaoinnino afleri non poteft, quin injuriafat cidem juftitiar, quaenbsp;plerofquefonteis piaetergreditur. Sienim ex acerbamorteinfe-ras prorfus ultionein divioamijnonneprorfiisex tranquillabene-volentiam inferes? Quid dices vero vel dc unoDionyfio, cujusnbsp;bh.i.denat. impietatibus graviffimis enumeratis pergit Cicero: huficnec O-Dear. ljimpimIupiterfulminefercufsit,necAifculapm:i-ifero, dinturnoque mor-bo tabefcentem inter emit atque in fuo lectulo mortuui in Tjrnpanidis r0“nbsp;gum Hiatus eSl. Sed hxc altioris funt difquifitionis .• amp; quod prae-fentem attinet locum , memorare fufEcit Arillotclem optimenbsp;fenfiffedefeftiis, quinobisanaturainfunt, eiTe non exprobratio-l z.adv.Ctlnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;commiferatione dignos. Plutarchus ceitè humane fe in
counogeffit ergaEpicurum , quod referens morbos , qui^tam Epicurum, quam amicos ejus abduxerunt: H^c gM/derwjinquir,nbsp;mn exprobramus; quippe qui noverimus amp; Pherecydem^ amp; Heradilumgra-yihusmorbis Uboraviffe: fed poflulamus, amp;c. Ut Pherecydem porr^nbsp;roemoVavit, quimortuuseft phthiriafi, amp; Heraclitum, qui inter-cute j ficadjicerepoterat Antifthenem.amp;Polemonem, qui in-teriere phthili; Lyconem,qui podagra; Cleanthem,quigingivaEnbsp;puttedine j amp;: fic de incumeris aliis. Quodpoftremb fpediatadnbsp;ea,qu2EEpicurusfepuIcrofuoincidi juffiHe urgetur;conftat profe-0:0 Suidain ftudiose nimis collegilTerumufculos omneis in Epi-curti vcntilatos,difEinulatisinterea iis,qu? feu vera,feu fide dignanbsp;aut cöpererat,aut comperire potuerat,Verba fane qu;e objiciun-turjUuHomodo exftantintotaferieteftamenti, quod apudLaêr-'¦ “nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;......... ...... quot; nbsp;nbsp;nbsp;tium
-ocr page 137-L 1 s B % ƒ r. 117
tium confervatum integrum eft. Seuveróteftamento,feu co-dicillis Epicurus illud mandaflet, Cicero non ptetermififlet, qui curio'sèadco obfervavit Epicuri omnia, quibus pofletdi- *nbsp;fciplinam illiuscoarguerd. Heine nihil neceiïe refellere com-parationem Epicuri cum Sardanapalo, daeterifve fimilibusjnbsp;maxime cumpetfpicuum fit, eos, quihujufcemodicompara-tionesinfticuunt, longè prorfus abeffe ab ea EpicurifdbritatCj,nbsp;quaefuperiusdefcripta eft.
Ulitiv, Col.nbsp;hb. lo,nbsp;Iti.i c.x.
he eit. lec.cit.
lib. z. Strom.
lib. I
118 nbsp;nbsp;nbsp;0e Vita, amp; morihns VficHri,
LIBER SEPTIMUS.
' Idetur imprimis Fplcuri hortus, fuifle quadprofti-; bulum, quo Scorta Graïciae convenirenr. Ecce cnim parrim a Pkira'cho, partim a Lacrtio, partimnbsp;' a Cleomede recenfentur meretrices Leontium,nbsp;Themifta, PhilteniSjNicedium, Erodum, Media, Marmariiim,nbsp;Bodium, Phtedrium, praetcr Cyzicenam illam meremcem,nbsp;quacommuni jure cumPolyteno Epicurum fuilTe in hortulonbsp;ufum Plurarchus teftatur. Scribicur porro apud Lacrrium E-picurum flmul, atque Metrodorum rem habuilTe cum eildemnbsp;meretricibus, ac nominadm cum Leontio. Ac ne munusnbsp;quoddamadLupanarneceflfariumdceffc poflet, ibidem adji-citur, uniim ex memoratis illis Epicuri fratribus lenociniumnbsp;exercoiffe. Cum autem Clemens Alexandrinus fapiencem innbsp;Horto quaternionem cum meretrice memorar,fignificare, opi-nor, Epicurum, Metrodorum, Polyffinum, Hermachum,acnbsp;meretricemLeontium. Utverb de ipfaLeontio, quoniamnbsp;evaficprxc^eteris Celebris, aliquid adpciam, ^thenaei verbanbsp;htec lunt: Ipe igitur Epicurus amicnmhabuit Leontium, quetpropternbsp;(irtetn weretnciam rtimore crebro celebrata ejl. HdC veto cunt Ehtlofo~
* phia
-ocr page 139-fhis ccepjfit vpram c'au. fccrtari ncn defiitit; fed in hortisrem ha-iuitet.m Epkureis cmniLus, ac prof alm et m Epicure-^adeo ut ipfefuiffc fc muliim de ea f liu'ui m in fuis adEe-, macLuni Epifiolis declaraverit,
Ken memcre heicDaraen hi ji;s Lecmii fiiiam fconatamfi-n’.iliver fuifle j exfiitifTeciie ncn.inatim Sophronis Ephefii a-irafiam,uiiapiidei.n'.dem Athenaemeft. Pofi'emus jamad-lexere, quodfupeiiüsattigimusciica nofturnamillamPhilo-fophiam, f}nagogenquem}hicam. Siqnidem prater comef-fationesj amp; ccmporationespoflunteaintelligi, qiiasinnodur-nisEcna Dcalaci is patrari quor.dam ohjeda funt: Et non inepté quis intclligat exhcc contnbernio detumptum, quod ,nbsp;Pluiarcbus fcribit Corniadem qiiafi ex Ephemeride repetere‘'nbsp;foliti’m,queriescimHediajamp;Leontiorem habuiflet, Tha-liiim bibilTet^opipaièccenaffet. Ex hoccertèeffevideturcutnbsp;Epicurus iterum cum Sardanapalo conferatur, dum inter fcor-ta purpuram nens, lua illis penfa diftribueret. Cur item illudnbsp;fodalitiumccmpareturgregi fociorum Uijffis, ac jam a no-ftrorum plerifque diflae N agorum Synagogae. Curdeniquenbsp;hortusEpicurifimilisdicatur Circes, Augiaeque ftabulis, amp;nbsp;ut noftrorum plerique declamant, Paradilo illi Mohammedis,nbsp;in quo, ut ipfe Mobammedes ( ex \ ulgari verfione) ait: Quic-lud.nbsp;quid volunt beatiprifio amp; quafcmcjuc, amp; quomcdocumque volunpnbsp;poluptates habent, amp; qualuer, amp; ubi, amp; quando, amp; quantum, amp; queues volunt, fine mera, amp; dtfficultate. Ita quidem, ut quas hic uxoresnbsp;babuerunt fideleis, habeant amp; tllic j caiera conciéma eruntj anctUa-rum veru non ent numerus, amp;c.
CAPUT II..
—------ 4 nbsp;nbsp;nbsp;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;--- ,
ccce apud Laertium velut fragmentum Epiftol0e,quam Econiium fcripfit; n*»*'»'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«i» KfoT»ö«e^-
illead
SEd ut fpecialius aliquid circa'Epicuri amores dicamus, ex-ftat ecee aniifi T ïit-rriTim veUif frapmcntum EnifVoljp-niiam
I»
-ocr page 140-12 O nbsp;nbsp;nbsp;®nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp; morihus E picHri
te» )J nbsp;nbsp;nbsp;(ficcnim.videtur meliüsapud Suidam, cuatn
clï'ï5?ii)?ii'apiid Laêrciiini legi j ^gt;o^7Kf (Tfc e « nbsp;nbsp;nbsp;o Regem
Apellinem, chara Leonüola, quo nos tumultucfoplaufu 'mplevïfli,tmm legenteis epifiolulam^. Quo loco fi'oi quispenèpcïi'uadeat audirsnbsp;iliasdelicatulas Poêtarum cantillationes,
Pande pudla, pande capiüalts^ amp;c,
Utappateat verö Epicurumad extremum ufque lenium de-peri.iflè Leontium , cüm ipfa e;us morofitatem asgerrimè interim ferret, exflar ecce in 1'erie Epiftolarum Graecanicarum Epiftola qusedam Leoiitii adLarniam ex fecundo libro Alci-phronis, hocce initio:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J'uQu;:-i^rspoigt;f wjfaixsi', ifï yniXty jU^^XiöOo-
cdoc fti É-srixii^olt;! XTzs nbsp;nbsp;nbsp;mci-rtcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-va.*7Zi VTnTrrdis'atrf
iïE-ifcAai? «JVfiaAüxa? pcot ypctfpa/»-. nbsp;nbsp;nbsp;cux Tff KijVsf* use Tr/iippash vImj , « a’
nat.tn 10. haert.
gt;3' i'ij
vtèjïTïAfra . cavroff^pUtO, pronbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trdgt;^se,7rdHci:y -ivn
amp;c. BihiL ejï, ut mihi videtur, repuerafiente feneimportunius : Quo fane ntodo erga me Epicurus i^efebabet, omnia mprcharts, omnia in fu-fpicionem vertens, liter as ad me amhigïofas fcribens abaciums fane ex hort o ipfam Venerem, tametfi Adonis for et, natas jam , at eji annoramnbsp;oólogtnta. Abfit illius amcre tenear, qut amp; fcatetpedkuHs, amp; planenbsp;inorbidmefiiContraciusprafemo, nee injuria veüera gefians pro pileisynbsp;hc, at,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fVerüm ucadamacoriasEpicuri ipfius Epillolas redeam,
idem Laertius iftud ad Themillam Leontei uxorem fcriptum ab ipfo memorat n,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fxVnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eipUriamp;s, «w?
»j(Ki/A(ïï{,aVK «» nbsp;nbsp;nbsp;Qjf«lt;fasnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Is fim } qui.tltfvOS
ad me aceejferitis, quo me cumque vos, Tbemtfta evocaventts pojfim^ velfapius volutatus, mipelth Ac pauló poft idem Laertius : Rur-fum, inquit, ad Themiltam Icribens, adhortandum elTe iplamnbsp;putatjUtiait Theodotusin libro prsei'ectim quarto contra Epi-Curum. Addit Laertiusfcripfiffeeumdem ad alias quoq;mere-trices. Sed ecce quid ad Pythoclem formofum adolefcentem,nbsp;fcriptum ab illo referatj iSct^^Sftcu, tprtAy laièt-e»lt;r» dlQöhr.sedebo, inquit, opperiens exoptatum taum, (jf velutt Dei ali-Ui.i,(sdv. cujusfnigrejfiim. Pythocles hiceft, quemnatum annosduodc-Cth vig'Ati Plutarchus fcribit fuilfe monftrosc ab Epicuro depite-
dica-
-ocr page 141-I2J
dicatum, cuique, mulicbriacumpaterctur, fiiwitapprecatus ut omnia fine reprehenfione gt; invidiaq; contingercnt. Ad cum-dem puerorum amorem pertincrc polTunt blandulae illae appel-litationeSj ut cüm Epicurus ex eodem Plutarcho diminuta, acnbsp;infrafta voce Coloten voïare confuevit KaAAfTKTtf KoA*7at:r^«K*nbsp;Colotulum, amp; ColotiUum.
Adtexi jampoflet objeftaPpicuro dcfidia,qu3e,pr3eter hor-torum ad delicias comparatorum amoenitatem, impromptu Ciuffaefle videatur quamobrem fuerit tantopcrè ad véncrea in-temperans. Sedadnotarefolüm juvat, cumex molUdefidia,nbsp;adjunflaque interaperantia notum fit corpus etEci eiierva, flu-xum, effoeminatum; nihil mirum videri, fi corpus Epiciironbsp;contigeritj ciijufmodifupra obfcrvavimusdefcriptum a Suidanbsp;fuilTc. Heine cum Plutarchus objiciat nihil profuiffe nccEpi- lO'-iicJaK,nbsp;curo^nec Epicurcisaddecantaram illam corporisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bomm
affe^ionemjlcuprabamconfiitutionew, quod oranem aftionem de-vitaverint, quae honoris ftudiumattineret; augeri id fanè vi-deturex eo, quodapud Suidam legimus, Epicurumfuifleadeó in Zpienr. miferabiliter corpore afFeftum, ut furgere per mukos annos cnbsp;leflo non potuerit. Omitto autem quod Stoici, ut ex Cicero- bb.y.fat»,,nbsp;uejamretulimus,extremes illos t'picuri morbos ad hanc quo-quefpeciem turpiorisintemperantiae retulerint.
C A P u T I 1 r.
ATque ex his tandem arguiturEpicurum videri indignum,.
qui Philofophorum adferibatur ccetui. Prstereo enim «prseex Cleomedefuperius relata funt, cum Epicurum abige-ex Philorophorum choro. Praetereo ut ab Epifteto, Hienbsp;rode, aliis relegatus potius fit ad Cinaedos, 8c merctricesjnbsp;Alia utattingam, '1 hemiftius pattern fuum commendans: lüe, Orat.-
inquit.
-ocr page 142-hi. J.
Uh. 3. caf :
17.
Efic.
lii.g.
kiji.cnf.i'i'
inquir, 'Epicunm quim-celerrimè è catalogo dimittebat, mguento in C4put ipfitis effufo, ut qut amans ejfet volupmis, Bpicuri, inquit Maximus, ne nomen qa'tdem ipfumfero. Neqaeenim Fhilofophiam admittiyynbsp;qut, lafcivittt, uti neque Imperatorem, qui difcedat ex ade. Ipfe La-ftantius, cum alias fïepè Epicurum ftultitiae damnet, turn re-latis illis jam ante crtatis ex Lucrecio vcrfibus,
Qatgenus humunum ingenio fuperavit, amp; omneis Prafirinxit ,fiellas exortus uti atherius Sol,
Stibdk: QUos equidem verfus nunquam fine rifu legere poffum. Non miim de Socrate, aut Platonehoc faltemdicebat, qui velut Reges haben-Tur Philofophorum ? fed de homine , quo fitno amp; vigente nullus tgernbsp;ineptiusdeliravit. Sed ne id genus plura confefler, obfervofo-liim quod Arcefilas apud Laértium interrogatus, cur homines exnbsp;ctteris ad Epicureos, ex Epicureis autem ad ctteros non migrarent, re-fpondit: Quoniam ex vtris qtddemgallifiunt; ex Gallis verb viri nonnbsp;^nt». Ailudensi'cilicct ad Gallos facerdotes Cybclesexfeftos,nbsp;amp; efFceminatos. Ft polTcnt quidcm bene multi hoc loco enu-merari cxEpicuri familia qui Philofophise afperferint labem :nbsp;fed omnium inftar elTc poteft ille ex Seleucia Diogenes, cu;usnbsp;jam ante faöa eft mentio. Scilicet narrat Athenaeus quem-admodiim ille a Rege Alexandre petieric, obtinuerit, ac deindenbsp;Lyfiodo meretrici, quam deperibat, done dederit tmiicamnbsp;purpuream, anreamque coronam virtutis effigie infignem.nbsp;Iremque , quemadmodum in convivio celebri rifus ingensnbsp;fiaeritexcitatus, ubi hifee infignibus exornata mulkrciilaap-parere juffaeftj cum vixjanien Philofophus ejus laudandaenbsp;faceretfinem. Ad humc locum fpeftat quod memorantSuidas,nbsp;/Elianus,amp; alii Epicureos fuifle a Romanis publico Senatus de-creto expulfos, itemque aMefleniis, quod Adolefcentum cor-ruptores eflenr, ac propter mollitiemjamp;impietatem, comma- -calarentPhilofophiam. Addunt vero illis e)eftis(quod quidemnbsp;fieri ante Solis occafum oportuit j juffifle Meffenios, amp;aSa-cerdotibus templa luftrarij amp; a 1 imuchis urbem purgari jnbsp;quafifeilicet a piaciilis, fordibufque liberam fafiam. Reféruntnbsp;sciatnut Lyftii appellenteis illuc Epicureos abegcrint, lege
apud
-ocr page 143-«pud ipfos lata, ut effaminau^ degeneris, amp; turps fnpient'u invenit-res, atqueade'oDnsinvifi hommes per pr Monts vocem Lydo peil eren* iur: fi vero quis ed venire auderet, ru legem iflam contemner et, is mnbsp;cat/ifia vinllus teneretur diebus XX. prope CurUm, amp; nudus melle gt; a(nbsp;lacleperfufus apibus, amp; mufcis intro, illud tempus fieret pobulum, ebquenbsp;exollo/jijuperfies effety vejle indutus foemineo, i faxoprocipitoretur^
Uc verbo dicam, fic Apollinaris: nbsp;nbsp;nbsp;in tfitliol
Afi Epicureos eliminat undique virtus.
caput IV.
HAbeshuc-iifqiie quid Epicuro circaVencream intempe-rantiam poflitmaxime ob;ici. Placet poiro initio ftacim his omnibus opponerc tcftimonium viri amp; dofti , amp; fanfti,nbsp;qucm meritó innumerae obloquentium turbas praeferendnranbsp;eenfeas. Is eft Gregorius Nazianzenus, qui cum in fuis Jam-bicis continentiam aliquorum Philofqphorum commenda-ret y de Epicuro fic cecinir;
Ipfam voluptatemputavit pramium ¦Epicurus exHore omnibus Uboribusynbsp;Mortalimnque tendere hue bona omnia.
Ac lie ob voluptatem improbamy hanc laudarltr.
Quis crederety moderatus, amp; cafiusfuit.
Dum vixit, ille, dogma moribus probans.
'Nihilfané hoc elogio illuftrius 3 demonftrat enim ut Epiciiras •non modo caftadocueritCfcilicecaliam voluptatem,qiiam Ve-neream, damnaramque defendendo) fed caftè etiam vixerit,nbsp;hoc ipfo arguensle voluptati obfccenaa non patrocinari. Sub-feribit porroSeneca, cumdeEpicuroloquens;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, in- ^0,
suit, oliquidfortiter didab homtnemolittiemprofefo-y itaenimpleri-^ejudicant. Apud me verb Epicurus efi, amp; fonts, licet manuleatus ft. vcrumtamen quid Epicurus feu docuerit, feu dixerit,luonbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;refe-
-ocr page 144-referendum eft loco, ubi fcilicet qucmadmodum ille amores tam muliernm ,qiiam puerorumpenitus damnaveritjciim amp;nbsp;mtereMulucere poffit, quod ex EpiftolaadMenceceum iiiperi-üs jam relatum eft, Non enimpuerorum,mulierumquefruitiones,Scc.nbsp;De moribiis heicagimus, quosetiam caftos non diiïitentur,nbsp;qiü opiniones ipfius fuifle impudicas exiftimanr. fjnusaii-diatur Cicero, dieet,'mquiZiaüquis, Qtadergo? tu Epkurum exiftimasnbsp;ijl A voluiJJ’e, aut libidinofus ejus fwjfe fententias ? Ego verb mmimenbsp;video enimab eo diei malta fevere, maltapracUre. Itaque,ut fapedixi^nbsp;de aernnne ejm agitur,non de morïbus. Qt^mvisfpernat voluptates eas,nbsp;quas modb Uudavit, ego tarnen memtnero quod videatur ei fum-mam bonum, amp;c. Qiiamobrem tametfi luppofuerinnis Epicurinbsp;dodrinam fuilTe oblccenam, amp; exfibilandamC quod fuo ut rece-pimus, loco declarabimus, quam a vero abhorreat) adhuc tarnen quodlpeflat ad vitam, amp; mores , contineatiflimusexfttgt;nbsp;tif., Certècümaudis Ciceronem memorare Epicurum arperquot;nbsp;natum fuilTevoluptates, eft quódpures Metrodorumferiódcnbsp;M.i.adv- fe, amp; Epicuro dixifle, quod Plutarchus alicubi refert, videlicet, in voluptates corporis Je infpuere.
Poftremöverb, ut habeas teliimonium ab inimico, atque firmde ideóomniexceptionemajus, ccce Ut Chtyfippus de Epicuronbsp;rtn,cravf fenferit. ScnhhStohx\i$,quempiamfuiffe, qui amp; noniricaptumnbsp;amore virum fapientem dixerit, amp; ipfius Epicuri exemplo inter caterosnbsp;idprobarit: chryfippum. anten contradixiffe, amp; Epicurum quod at-tineret, excepijje nihil ex ejus exemplo concludt , quoniapi foretnbsp;d»M£Kir»,fenfu (feu paffione concupifcibilis appetitusj carens.nbsp;Quo loco videsEpicurum turn citari ab aliis in exemplum con-tinentite, quae fit viro fapiente digna ; turn adverfarium ejusnbsp;Chryfippum non negate ejus continentiam , fedillamfolumnbsp;tribucre ftoliditati,potiufquam virtutijquód ut nihilaliud,fal-
tem fidêm facitEpicuru incontincntem,libidinofumveiion fu-
«lt;}. Eftd. ifle.HaecporróCbryfippiredargutiocum eaconfonar,quaGa-«w. I. nbsp;nbsp;nbsp;lenus Epicurum taxat,non fanè circa nimifijlsd circa nimispar-
cutnVeaetcoru ufumjcufPjUt jam ante meminiai^cenfuit ipfum
m»’
-ocr page 145-Hunqudtn podejje, multumque ejfe niji amp; n$ceat; verüm hac de re a-libi. Adnoto heiclolümnihilefl'e mirum fiChryfippusexifti-marit hominis efie ftupidi, ac bardi amore noncapi; contra verb amorecapifolertiscfle, acingeniofi; quando fe ipfe hacnbsp;ratione faftóque ip!o plane folertem, ingeniofumque efle pro-bavit. Sanèjnc cetera confefter, legkiir ecce apud Laertium/;^,^.nbsp;turpial, infanda fcripfifle. Qiiippe ïn commentano de antiquisphy-fiologis, qu£ de love, amp; lunone tradit, turpiter confingit, (verba ilincnbsp;Laertii) fexcentts verfibusca fcribens,quA nemo neore quidem inquina-ttfsimo fcr 'tberet. Turpifsimam enim, nt ajunt, tlUm fcribit hiftoriamnbsp;{tametfilaudat utThyficain) fcortispotité,quamDijs congruentem, aenbsp;prmred ah 'tis, qui de tabulis jcrïpferunt alienam. Neque enim apudPo-lemonem, neque apud Uypficraten, ac ne apud Antigonum quidem in ventri, fed abeoconfiilam ejfe, In libro autem de Republica,etiam cumnbsp;matre, amp; filia, acfilio commifcere corpus concedit. HaeCjSc plura funtnbsp;quae Chryfippo actribui fcribit Laertius.
CAPUT V.
CUm itaque Epicuri mores nihil impudicum habuerint, cX~ iftimare par eft non fiiifte Hortum ipfius infame liipanar,nbsp;tametfi mulieres nonnullte commoratae in illo fint. Vel omnesnbsp;enim, vel cercè plures ex iis, qiite eniimerantur, cum Epicuronbsp;funt conveifatae, non ut fc proflituerent, fed ut cum eo philo-fopharentur- Scilicet hoe novum non fuir, utingenuae, prae-ftantefque ingenio fcerninaein Philofophorum leholas aequè,nbsp;ac viri convenirent. Ecce enim in Academia anditrices Plato-nis fuerant, amp; Lafthenia Mantinica,amp; AxiotheaPhliafia,periode ac Xenocrates, Ariftoteles, amp; alii viri, ut Laertius memo-rat, ad)uiens Axiocheam virili edam habitu, ex Dicsearcho,
in w.P'/tk. Hi-Z.
fuifle indiitam i cum addateafdem quoquèfuifleSpeufippi difci-pulas, .Euimveró Pythagoraa,nonnemu!ieres plurimasin difci-pUnam fiiam admifit, quernadmodum Porphyrins ,]aiiiblichus,
amp; alii icripfcre ? Nonne etiam ex Laertio plurimi uxores fuas e-,1'udiendas ipli tradiderunt, qu£ Pythagorica: diiSae funt? Ex ha-jriim forte numero ipfa qtioque Theanofuit; quippe qiiam non-ntdli'^oluerint uxorcmFuillecujufdarn Brontini, Pythagors tc-ro exliitillenon uxorcm, fed difcipulam. Quid memorem id inii,Pht. etiam morisconfequutis fatculisfuiire. Audi enim Porphyriumnbsp;dc prtEceptore fuo loquentein : ^udiehant Plotinum etiam mulieresnbsp;nonnulU, admodmiftpkmuejmdedits, qimmnin numeroent Gemnii,iKnbsp;cujns eliam laribus habn^ibat, Item Gcminx bujusfilia nomine fwnliter Ge-tntna. Amphubia quoque Arijloms filia,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Umblichiuxor.. HidtiqiiiH^
.etiamviih multn^ mulieres generis nobiluate pollentes, cum mortis jum propinquiejfentjiberos fuosttm mares, turn feeniinas and (um emntfub^nbsp;fiantia Piotino^ tanquam[aero cuidm, divmque ettfiodi tradebaut gt; atqiienbsp;commendabant. Qiucirca flottn't domum plenum jam puerorum, vtrgiraim -que videres, amp;c. HjECcommemorojUtintclligashaudabfimileinnbsp;EpicurifGholanijquemadmoclumintelligi vel ex uno ejusTefta-juentoliquet Atque,utceteraoinittam^ potuerunt ills feemi-n$ cum Epicuro converfats Pythagoricaruin inftar, uxores eflenbsp;commorantium etiam cam ipfo/amiliarium, De Themifta cer-tè) quod fuerit Leontei uxor, perfpicuum eft. Leontium quoquenbsp;tametlifuerit Metrodoriconcubina, pro more tarnen patrio u-lairtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illieftepotuit, quemadniodum fuerat Ariftoteli'Her-
pyllis, ex qua fufeeptus Niconjachus. Porro, ut Leontiuriiiferio philofophiar operain dedilTeagnofcas, repetendum idfoliim eft,nbsp;quodfuperiusattigimus , videlicet habuifle illam ,undelibrumnbsp;adverfiis Theophraftum Pbiiofophumferiberer. Et ne quispu-taretipfam quidpiam folum effutiiiTeinuliebritcr, teftatum fuiflenbsp;iii.i.denat. M.'PuHjmi^^opushujufmodi.confcriptum feito jermoney amp; Attico:
Quibus verbis, amp; eruditio,.amp; elegantiaindicatur. Quitvetiam c. 11 • fcribitPlinius Leontium Epicuri cogitantem depidam iuiflt j utnbsp;ipfam nempe intelligamus Philofophicis ineditationibus dedi-tanr, Quippe ft ilia meretrixfuiftec, profedo non cogitabun-
daiu,
-ocr page 147-12
damgt; fcdfubfultanti oris habitu mulierem pingi oporcuerat.Ut agnofcasetiamThemiftamphilofophatam feriöfuiire,notaH-dumrolümeftLadtantium,cümphilofophari neget fceminas, ^nbsp;iinam tarnen exciperc ex Omni memoriaThemiften: amp;Cice- *nbsp;ronem ita illius fufpexifle fapientiam, ut in L. Pifonem agens,nbsp;ironic«sdixerit; licet fisThemifia fapientior : Nempe eo fenfii,nbsp;quo mox ante : T« eruditior, qum Vifo (quot;avus fcilicct prasnomine 'nbsp;Marcus) prudent'm, qum Cetta, Abandantior- conftlio, mgemo,fapi-entia, qua n Crajfus.
Edifl'erendum fortè hcic cffet, admitti-ne, utfuilt imbecilla fccminarum ingenia ad Philolophiam debeant ? Sedpaucis,nbsp;conftat non fineinvidiapofic arceri a Philofophia, feu fumminbsp;boni profequutione, adeptioneque felicitatis, fi quse judicio,amp;nbsp;affeftu philofophico fuerinc: cum amp; ejufdem nobifcumnatufte participes, eafdem nobifcum doteis poffideant, amp; plertequenbsp;ingenii acumine, ac robore praeÜcnt viris plurimis, etiam ex iis,nbsp;qui exiftimant fe optimè philofophari. Atque id quidem, utnbsp;experientiampluriniarum Heroidum, vereque doftarumprte- -teream, (quas in^er femper eminebit, quae rara noflii fceculi fe^-licitate efflorefcit Ultrajeftenfis illa puella Anna Maria Schur-mana, omni geneie non virtutisminus, quam cruditionis or-natiffima'prtercreamqlie etiam, fi Plato voluit mulieres perin-deacvirosfefeimmifcereReipublicae, non effe quod esdcm anbsp;return fpeculatione prohibeantur. Deinde quasri id etiam poPnbsp;fetj an- non imbecillum videatur caftitatis prafidium ,in tantanbsp;familiaritatecommifceri fceminas viris. Vcrüm ut contendere nolim rem fe in illa confuetudine perinde habuilTe, ut fi qu f-piam marmoribus copulavilfet marmora, ( puta cum magnonbsp;temporibus iilis non daretur vitio, fi quisafe nihil humani a-lienumelTearbitrarctur, ac damn'atum Idlum haberccur etiamnbsp;a Philofophia, fi quifpiam intemperanter, cumquc legum, fa-nitatis, ac famae difpendio fefc Venereis dedsrec) ita pótuit tanta in illa converfatione elTe moderatio, ut peccatum nihil fuericnbsp;adverfus temperantiam j maximeque , cum tanta illeic colere-tur fobrietas, quae inimica eft Veneris, amp; cum ipfe qui praeerar,
infiP
-ocr page 148-inltituebatqiieEpicurus,fic continensforet gt; ut jam diximus, amp; adverfus Venerea ita declamaret. *
Dices, fi Epicurus ccclibem, continentemque vitam traduxit,
'' acnequeuxorem, nequeconcubinam babuit; cur non eandem rem familiaribus, ac Metrodoro prsfertim pcrfuafit ? Ratio effenbsp;potuit, quiafragilitati illorum confuluitj nee jugum ipfis impo*nbsp;nere, quantum fiibire ipfe, voluit,. Sic vifum fuperiore libro jnbsp;cu-m ipfe dietim non toto afl'e pafceretur, conceffifie Metrodoro,nbsp;qui non tantum profecerat, ut pafceretur toto»
Pobremo, quod Leontium non negetur fuiffe Metrodori concubina; difquirendum eiïetanid fuerit Horto, feu Epicureonbsp;contubernio indecorum, Sednotum fatis fuperquecft, vix Phi-lofophum ulluni celebrari, eujus concubina aliqua non memore-Remhabesfuscab AthenatOjinter carterosdemonftratam.nbsp;linconcubin. Etcum restemporibusnoltris diffamata jam fuerit, exftat ta-f.deconcub. ,j,en leges Civiles, amp; Canonicat, ex quibus evincitur fuifle alicernbsp;fbidcan’ll *^3joribusnofti'isufurpatum, Q^odquidmattingo,nonfanc,utnbsp;vitio quatratur patrociniurn; fed ut intelligas tantó minus da-mnari pofle concubinarum ulum apudEthnicos,quantcgt; oHrn,pernbsp;ea,quaE nobis morum, pietatifque principia,regu!Kquc funt.pro-hibitus minimè fuit. Nihil heic adjiciendum eÏÏ de nodurnojllonbsp;conventu; cümexdidiisfuperiusconftctrem effe commentiti-am. lila: omnes comparationes cum Sardanapolo, cum Soeiijnbsp;Ulyffis, cum Augiae ftabulo, cum Paradifo Mohammedis, decla-inationesmersfunr, Qyod fpeöatad Corniaden, non fuit illcnbsp;Epicureus; fed Plutarchus folüm innuit non debere virum fapi-entem fimilesres turpeiscogitatione repetere, ut faciebat Cor-niades, homo fcilicet perditiis, quem etiam ab Epicuroimproba-t«m non obfcuné colligitur ex ipfo Plutarchi contextu.
C A P U T VI.
REfpondendum ad ea reftaret, qua:,ex Plutarcho, Cleomedcj iternqne ex aliisapud Lacrtium objcöafont; Sed amp; notumnbsp;ex antè-diótis qua tnentc illi animati adverfus Epicurum fuerintjnbsp;amp; repetitum eil: aliquoties, ut Laëi'tius dixerit infanos, qui talianbsp;comminifcerentur, Sanè quodattinet ptGefertim ad amatoiiasE-piflolas, nemo ambigatillasexiisfuiffc, quas Diotiraus Stoicusnbsp;Epicuro impofuit. AcdeLeontio, amp; Themifla, quai'um alteranbsp;concubina, altera uxor familiarium fuenc, res ipla plane rcclami-tat I niaxiinè veiö cüm Laertius referat liane coinmentationemnbsp;ad obtredatorum infaniam. Opinor autem jfi Laertius recita-tam ex Alciphrone LeontuEpiftolamIiabuiflctadnianum,ideninbsp;de eafuiflela'turuin judicium, Nempe (ive Alciphren ipfejfivenbsp;alius'confinxerit, apparet fanè captata nimis, affedaque rfecla-niicatio. Heine non inemoro ut Leontium , veluti ctiam Metro-dorus, anteEpicurum diem obierint, cüm Epicurus filii ipforumnbsp;Epicuri nomine, tanquam pupilli in teftamento, amp; meminerit,
amp; curam liabuerit; ut intelligas quï Leontium Icribere ad ilUim potuerit,amp; jam quidemoöogenaiiumj cüm ipfi Epicurusfuper-vixerit, acdeinceps obierit,vix annum egreffus feptuagefimumnbsp;primum. Quod ad Pythoclem attinetjC^tërófque adolefcenteis,nbsp;parem cauffam Laertius facit, cüm ex cadem infaniaEpiftoIasnbsp;deprumptas refert.Et certè cum Pythoclem ipfum,ac eriam Me-riccceum, amp; alios Epicurus ita ad philofophandum, excolendum-que virtutes, ac nominatim‘continentiam adhortatus fuerit, utnbsp;quaè fuperfuntEpiftolse parumintPgrje, partim per fragmenta»nbsp;declarant; longe omnis fufpicio evariefcit, aboleturq-,. Nifi porto StoicifateaiKur potuilTeilla^de Epicuro prater verum,ac jus e-yulgari, quiddiccntadca,qii2deipfo quoqueZenonein vulgusnbsp;abierunt? Antigonus enim Caryftius ( Achenao réferentei) in ia,,
il nbsp;nbsp;nbsp;ejus
-ocr page 150-130
ithf.
m.
ejus vitafcriptum reliquit, ut pueris Temper fitufus» nunquam vero fcEinina j tametfi Laertius fcribat feme!, aut bis ancillula u-fum, nemulierumoforefle vicieretur. Sed amp; nifi adlocorum,nbsp;temporumque confuetuditiem j aut, quod magis placet,ad malc-volorum, amp; fycopliantarum calumnias confugerc liceat, qua:namnbsp;excufatio prattexetur iis , qtis vulgodeSocrate, CcCteriTquefan-ótiffimis Philofophorum circumfcruntur f Nam ut nihil dicamnbsp;de Xenophonte, qui ut puerum Cliniamdepencrit, apud Laerti-umfcribituri Ut nihil item decteteris, quos iongum foretenu-ineiare : nonneruborem excitabunt, qusde Philofophohabitonbsp;divino jadantur ? Vides quid ipfc Apulcius, quanquam fueritnbsp;Platonicus,non diffimulet a Platonefcriptum. inter cattera e-nim amatoria legitur fcripfifle ad Aftera puerum ;
I.
^pa vides-, utimmpm,mSid!ts,Oljimfm, •
Vtmultiificte lummibusvideam.
EtadDionem,
Cmbmingetsti in ptttmliudate,jlt;tcesntmcy Qm infanum me animi reddis amore, Dion.
W.J.
Hi. rc). c. r Hb. 1. Saturn. t. a.
Plura habet Laertius circa amores Alexidis. Phardri, aliorum» quos Plato deperierit j fed przfertim illud,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A'^eareKpt?,^,,
amp;c,quod turn Agellius, cum Macrobiusredditum memorantla-tinc plufculisillis verfibus.
Dum femihulco favio Mem puellm favior, Scc^
Ut jam de objeda Epicuro defidia dicatur,nihil necefle eft prjemittam deamcenitatehortorum; Quali ncmpe iliacompa-returfoliim, utlibidinum (itilledamcntum , amp; non potius utnbsp;phildfophantium animus exhilaretur, ac miri quadam alacritatenbsp;feu ad meditandum,feuaddifl'crendum excitctur,cx pulcritudinenbsp;ilia varieiateque arborum, herbarum,foliorum, florum, awbrz-rum,rivuIorum, volucrunijfufurrorum, ambulacrorum, amp; fi qua:nbsp;funt hujufmodi. Profedo amp; hoc Epicuro non futtpecuHare, utnbsp;feu in horto philofopharetur, feu hortos ad philofophandum Se-datoribusrelinqueretfuis, Nam amp; Plato, amp; Sedatores ha-^trt. lit,it buêre hortum inAcademii emptü ab Anniceridejcum ille etiam
inhorto,quifultapud Colonum, philofophatusdicatur. Rurfus Thcophraftus fuo teftamcnto hortum, asdeifque adjacenteisnbsp;inicis, qui philofophari in illis optarcnt, conceffit,uti apud Laé'r-tium eft j qui rurfiis aliquoties ejufdem horti meminit, cüm fuc ii’d.nbsp;ceflbrum vitam defcribit.Quodfupereft, otium liberale fuitinonnbsp;fegnis delidia, exafluminhortisEpicurotempus. Et certcvelnbsp;fola librotum ab Epicuro fcriptorum multitude, ac varietas, fatisnbsp;niagno eft argumento ipfum non mollitie, ignavia, languore to-tos dies obtorpuifle : fed integram potiüs etatem impendiflenbsp;Philofophia:. Oftrf, inquiunt, drfntvitw j verutn hoe de fegnitie ilia imelligitur, qua piger vel dormit in utramque aurem, ftertit-quequantum defpumare Falernumfufficiat y veladnequitiam a-nimum componit, fcfeque ipfo abutitur; non autein de vacatio-neilla, quaquisfibifeciationem a negotiis, rebufque gerendisnbsp;procurat, ut animus curis folutior inquirenda: veritati ftudeat,nbsp;feu, quod eft idem , philofophetur. Sed de hoe otio plura alias,nbsp;cum etiam deelarabimus non efleipfum eaufTara morborum, utinbsp;vulgó exiftimatur, aut prïmaturi obitus. Hoe porró attingo utnbsp;jam inimam, fi Epicurus imbecillus, ft morbis obnoxius fuit, finbsp;niaximis doioribus dikruciatus iateriit, non hjEC fuifle damna CKnbsp;ullaipfiusfeu ineitii,feu nequiti4,ac libidine confcquuta. fednbsp;conftitutionisfuifte vitium, quodin iploortu ex parentibusacce-ptum non valucrit fatis ulloftudio feu tollere, feu emendare. ldnbsp;unum quod przftarepotuit, generosè pr^ftitit, dum tantacou-ftantiadolores,ac mortem ipfam toleravit. Quocirca ne tempusnbsp;teraturinrcfellendovelSuidam, vel alios illos apud Laertium,nbsp;audire pratftat Ciccronem, dum commendat extremamillam E-picuriconftantiam : Ordtamm,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4b eotfiplacet, c[uem molletn^
t^uem veluptatiumdiemm Qdd'i istibtmortem-nevidetm,andolorem timet e? qui cum diem,quo nwrttutybeatum appellat, maximtfque doloribut affeaut, eos ipfos inventoïum fuomn memotia, amp; recotdatme confutat. Neenbsp;a^it,utextemporequafi effutire videatur: De motte enim ita [en-ïK,amp;rc.Pi-a:rtat amp; M.Antoninum,apudquem verba Epicurifunt,
E» T« eróiira» OA ifiitiieu nbsp;nbsp;nbsp;Ju.
eietona TtiKvm tok nbsp;nbsp;nbsp;dxcd tk tr£fir,y»f^iec
R «I
-ocr page 152-134
(videtUfj pro nbsp;nbsp;nbsp;rSt ci tS Qa^Ki^u xmmat, utk^xth lui
¦p^ot )0i5»i^gj!'n!£S‘*lt;, US 7j -miSr.ii , ti».ci «' «fiTS ijö., y^xZs» Dlilli vmbo tenerer,jmniutes fermones non erantmibi de dolonhm, qtipsttimnbsp;perpetiebar m corpuj'culo; neque cum its, qui accedentes invtfebant me, htfcenbsp;de rebus qmcqiumloqtiebar i fed m diferendo de rebus natura prticipuis de-terebam tempus. Cumquead hoc ttitemusforesn, ipft mterim.metis motto-mm in corpufculo exckaturum non particeps, imperturbata, ac bonmn fuumnbsp;mtemerUtumfervans,conJiabat. . Qmn etiamne Uedm.quidemtanquamnbsp;remedia adinbendo qutdptam prajhturis permittebam me; amp; vita nihil-emmus non }ml'e,neque mdecore congruebat. Cui profedo loco accoin-modari poteft lt;^uod habet alia occafione idem Epicurus apud Se-nccam, dun), Magnifcenttor, inquit, mibi crede, fermo tmsingrabatonbsp;ridebitur, amp; m punno r Non enim dtcentur tantum tlla^ fed amp;probéun~nbsp;tur. Iteinque Senecam gt; dum poft commendatam ülamEpicurinbsp;de Sapienti3gt; ac beatavita inPhalaridis tauriim defcenfura fen-tentiam, de quadiccnduni alias,tun) muhis interpolitis j memo-rat illam mala vaietudmis, amp; dolommgravifimorum perpeponem, inqtUynbsp;inquit, Epicuruspiit illo fumm, ac fortunatifimo die fuo: ,yiitenimfenbsp;yefic t, amp; exulcerati ventris tormenta tolerate i ulteriorem doloru accefio-nemrwn recipientia; ejje mbüomtms fibi ilium beatum diem: beatumau-temagerejujiqmesiinfummobonononpotek. Etftatim ; non potestdicinbsp;bee non ejje par maximts honuin-, quod beata vita claufulam impofuit, cut £-' pjeurtts extrema vocegratios sgit.
CAPUT VIT.
NUoc, quod Epicurus abaftus è Philofopborum choro a be-ns-multiseCTe videatur,nihjlprofeói:o iniruraeft. Alii enim
tx ftudio Seftae male affedi inipfum fucre,ut Epié^cvasj Cleo-medeSyaliij prasrer Stoicos illos antiquiores. Alii ieu ignora-verint, feu diffimulaverint quanta fuiifeiin Epicurofeu doiflri-nse caflimonia,feu vitse continentia, prai quadam tarnen fe-• jRivitate, virum perinde exceperunr, ac f fuiflet tam moribus,-quam dagmatibus voluptuaritisj ut Pater ille Themidii. Alii, cum fcrvore quodam declamationis abi ipercntur, facile eb de-lapfifunt, ut de Epicuro fermonem haberent juxta vulgaremnbsp;fententiam,quemadmodum Maximus Tyrius. Alii pro llu-diovinutisj affeftuquepietaüs fic expedire judicaverunt j utnbsp;nóhnulli fanüortim Patrum, quibus accQnfettir Lafcantius.nbsp;Eninivero, quid pinas eftdicendum de Arcefna Epiciiri coii-temporaneo ? Idem profedeb, ac fortè pejus, quam de ipfisnbsp;Stoicis. Imprimis quippe Arcefilas ex co oderat Epicurum,
,qubd cüm auram popularem infolenter prorsus captaret exempli paufia, Vocibils illis, quee füntnbsp;apud Laertium, Ajöego, amp; nou ajjentietur hïs ^fiifpïam ? Epicurus /ii.4.' •nbsp;aliquando ipfum lic taxaverit, quafi nihil.jaflaret proprium,nbsp;fed defumptum folüm ex Piatone, Pyrrhone,Diodoio. ld in-nuic Plutarchus Epicurum fcribens dixifle de Arcafih,
ipfiim, CHifi nihil proprium efferret, opiiuonem de fe, glorimque apu4 homnisillitérdtó'spdrajfe. Deinde mirüm, qin Arcefilas Gallosnbsp;Vocnet Epictircos, ipl'e palam ufus Theodora,'Philaetequenbsp;fcortis, itemque Démetrio, ac Leochare adolefcentulis j adeonbsp;utproinde iliumcorruptorem juvenum, amp;cynatdo digna lo-QuehtemArifto Chiusdixerit; quod merhóratu'r apud La er-ou'm. Sed hsecutmifla faciam, magnofciue quofdam virosnbsp;öpponam, qui Epicurum inter fummos Philofophos habué-rint. Occiurit imprimis Menander, Epicuri cosetaneus, adnbsp;prpinde hldrumjpfius, placitorurrique intelligens. Hujüs te-ftiftoniuriiquanti fic faciéndtiin co'gnofcas ex Plutarcjhonbsp;Hm pquö loco ejus comparationeni cum Ariftdphane inllituit'.
Ipfe itaque Épicurüm cumThemiftocle.itaconfórt, ut quem- ' ' admódunilibertatem patrio ad Themiftocleni, üc ad Epicu-
R 5 nbsp;nbsp;nbsp;¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum '
-ocr page 154-lii. 10.
Si.I. de them.
in hi- de ƒ w- é'C-
lil), de vit, ie.(Af. IJ.
in Aftlog.
mm fapientJamejufdem patri» referat, memorabili iUo «JiAi-cho in Anthologiaaffervatoj indicatoquefupcriüs.
yii'Oi y éisifSfis vf4.S9 ïlcCT^i^ct ^ifXo7Zw'»i pvQsc f • illt;PpQnuj M
Var Neoclidarum, quorum unus liberu ut ejfet,
-Alterutifaperet Pjttria,je£it, Ave.
Sequitur iUc Atheiisus, cu)us quoque fupraex Lacrtio memilt; nimus. Is nempe celebrem feiitentiam ex Hpicuro defcriptart»nbsp;profequitur hoe difticho:
NsflxA?ö( ?Tlt;n» ngt;y rtxts f Ttv^ Mitp'sdf
Hoe T^eocUs natum fapietttem dogma Camotna^
Aut Phoebi Tripodes edocuêre facri.
Adtcxaturillcetiammemoratus Conftantinus Porphyrogen-neca, Imperator eximiè doftus, qui Inllilam Samurh defcri-bens: Exhac, inc\uit,prodierunt virifapientulandeinfignes^Pythagoras Samius Mnefarchifilm, amp; EpicurusNeaclis, amp; Keliffus, alijque nonpauci. QuodporrócumPychagora Epicurus heic copula-tur, id in memoriam rcvocac, quod habet Laertius in fine vitasnbsp;Pytbagor», dum EpicurumPhilofophisex Pythagorapropa-gatis, 8c meraoratu dignis accenfet. Nihil verö neceffe eft ubc-liüs Laertii teftimonium adjicerejCum de illo jam fatis conftet,nbsp;Quin-etiam nihil videtur opus corrogare loca feu ex Sextonbsp;Empirico, feu ex caeteris auftoribus Graecis, qui Epicurumnbsp;non poftremum inter PHilofophos habent. De Latinis res fa-tisconftat. Nam Cicero etiamnonmodö interdum nobilemnbsp;Philofophum dicit, fed pafTim quoque nobiliffirais Philofo-phorum intermifcet. Sic Seneca, dum iisrefpondet fut cast eranbsp;teticcam) quiobjiciuntPhilofophos aliter vixifle, quamdo-cüerint: hoe, inquit, per malignijfma capita, amp; optime cuique i»i-micijjima, Platoniobjellumejl, ebjellum Epicure, objelium Zenoni,nbsp;SicApulejus, ubiadnumeravit • picurum Anaxagorae, Leu-cippo, Democrito, csterifque, utloquicur, rerum naturae pa*nbsp;tronis, ac enumeravit deinde Epimenidem, Orpheum, Pytha-goram, Oftanem, Empedoclem, Socratem , Platonem, fub-jungic' GratuUr igitur mihi^cum amp; ego tot,^ tantis viris admmeror,
Pr»
-ocr page 155-PraetereoPatres, utexGraecIs B. GregoriumNazianzenum, uml,it. quemantè citavimus; ex Latinis’B. Ambrofium, qui docetnbsp;B/tcuri hortos toierabïliores ejfe Lyceo Arijlotelis.
Hoe veró addo: Cüm Epicurus, infamis fuIlTet habitus totaillapenefcculorumferie, qualiccras bonaa fepulcae jacue-runt; vixtamenlibroshumaniores, pulvereexcuflb,rediiflenbsp;in manusante duo ferèfecula, quam omnes pene erudicifym-bolumpro eocontulerunt, Accipere visaliquos? Ecce Fran-^ j ^nbsp;cifcus Philelphus in Epiftolis: Quamvis, inquit, improbetur Epi-turtts a mult'ts; video tarnen ab iUo earn voluptatem maxime omniumnbsp;laudariiqult;tjitanimi,qult;efapientiam, vïrtutemqueconfequatur. Innbsp;Libris autem de Morali difciplina, ö'ya/’ienrw, inquit, fp/rw-ruin, amp; vitdContinent’fmaexflttiJJ'econftat. Alexander ab Alexan-dro in diebus genialibus : Epicurus, inquit, fumnm voluptatisaf- ...nbsp;fertor,vift'u frugali,amp;modelio contentus, aqua, amp; polenta, autpane ‘nbsp;hordeaceo viilum quafivit, contraque paupertatem inviclum animumnbsp;gejjit j non qubd voluptates averfaretur; fed quod in tenui viélu feplusnbsp;voluptatis experiri ajebat ^ cujus rei argumentum efl, quad eleribus, équot;nbsp;fomist AC vilibus cibis, quibus vivendum cenfuit, libros referfit. Caeli- inbsp;us Rhodiginus in aniiquis lelt;ftionibus: Caterum, inquit, quodnbsp;utique mirari meplHrimumfateor,ille voluptatis aJfertorEpicurus omnetsnbsp;libros fuos replevit oleribus, amp;pomis, vilibufque cibis, ad^ruit ef^ vi'nbsp;rendum. Raphael Volaterranus in Anthropologia: ÉpicurusJib.sj.nbsp;inquit,/«?»«««;« bontmi, non ut Ariftippiu in voluptate cotporis, fed innbsp;doloris vacuitateponebat: honefiam vitam,amp;tenuem viüum diltgebat^nbsp;quodparabilior ejfet, amp; anxietas anhni inparandis lautioribus vitaba-batur. Joannes Francifcus Picus Mirandulae Comesin exami-nc doftiina: vanitatis gentium: Neque, inquit, ut Simplicm ait,
VolüptAte voluptatem venabantur Epicurei •, fed laboribus maxime amp; (ontinentiA* Vcrüm nunquam finis effet, fi vellem fuflPragia fi-millima colligere, amp; recentiorum maxime ad ufque Eryciumnbsp;Puteanum, cujus Eulogium de Epicuro interprafandumalla-turn eft, vel potius ufque ad tcipfum, L u i l l e k i amiciffi-me, qui cüm illud Mcnandri ex me accepilTes, excepifti ftatimnbsp;fuiffe Epicurum nomine i'uo digniffimum (nempe auxiliamem
fonatj
-ocr page 156-*3'
fonat) ac multo ampliüs illi debere non Atticos modè, fed amp; omneis iu-mines ob purgatam amentiam, quam Philagenfcsnbsp;Apoüini, qüemEcognominarunt, templo cönftimto,nbsp;ob.depnUaiTi pef em.
de fir'ift. Meelef.;
in Gent.
Emmveró beictacerenon polTumduos, aut creis eximioj viros, qui feu de Sefta Epicuri, feu Apologiampro Epicuronbsp;conicribere aggreffi funr. f Tnus ell Bapcifta Guaiinus Vero-nenfis, qtfemdeSelt;fla EpicuriIibnuii IcripfilTeTtithemiusre-fert; ctfinequenos viderimus ilium; neqiiö Naudaeus etiamnbsp;noftercomperireufqii^mjetiaminkalia potuerir. Alius eftnbsp;f4. Antonius Bönciarius ParifienlisProfeltor, qui in catalogonbsp;Operumfuorum,fe compoftiiffe libnim, refcacur ¦, cui litiilumnbsp;fecerir, Ipcumt ^i ^sdulognsdeantiq‘M?hïkffbiet, in quoeffica*nbsp;cibusargumentis, amp; doftorum \nrorum tcl'timoniis probaair,nbsp;niminem ex prifcis Philofophis accejftfepropiiis ad ventatem, qudm E-picHrum; contra, nullos ah ea longtas recejjijfe,qHm Stoices, Tametlinbsp;ifte quqqne liber, nunquam fortaflis edicus, riec nobis eftvi-füs , nee amico noftro, quem vix tarnen ulli rariffimi fiigiunt.'nbsp;Tertius eft Andreas ArnaudusForcaiquerienfis in hac Provin-cia Profcnefcalltis, qui in libcllo, cui nomen Jdci, Apologiamnbsp;pro Epicuro inter caetera edidit, brevem iliam quidem, amp; fo-iiolis paucis; fed in qua tarnen eadelibantur ex Laertioprae-.nbsp;fertim, atqtie Seneca, unde convincatur, quod vir illepereru'»nbsp;ditus initiö propofuit, fuijfe Epiemum mjufims laceffitum, amp; lama-turn ah ohtreilatorihus. An opponam tanderti coronidis vice,nbsp;quod Poeta Steliatus ante centunEi anrios de Epiemjo cccinit 525nbsp;Zodiaco vitse defumprum ?
Ohviuseccefenex quidam w'ihivenitacerno Innixus hof ulo , nitidoqueindutus amiclutnbsp;Canaten'isinedïópendebatpeèiorebarha inbsp;Tülcracntis , Uta amp;facies, var\oqtit cclore
Eloreacandenteis decorahanïfertacapillos.
Cominusut dediitUis citroque,ultraqne falutem ^
Quopergam,quisJtin,quSdtcarttom!t!e,qU(tritM Eejpindi ,atque eMempudihmdd vocerogavi.
-ocr page 157-37
Atpofiquampropmm nomen mihi reddidit {ipfe Namque Epicurus erat) ftupui, ceu ruflicm, agrumnbsp;Quifodiens reperit Idtitamem obfcurius arcam.
Atque ego tune: venerandefenex,Jtc nimina fetnpèr Cuncia tuis faveant votis,fapientix quandonbsp;Mira tuis habitat jibris; nijifalfa loquuntur,
(UtpUrumquefolent; homines, pracepta falutis Daprecer j amp; juvenemprudentibus infiruediclis, Scc.
C A P ü T VIII.
QUod ad pulfos ex urbibus Epicureos attiner, neque negagt; vi lanèunquam, neque negacuriis llim, quin Spiiriileunbsp;fuerintjfeu effe potucrint, qui depravato vitse inftituto , unanbsp;cumSeftse dedecore Philofophiamcommacularint. Veruinnbsp;iftud commune fuit Seftarum omnium vitium, ut adulterino®,nbsp;ac dégénérés foetus educarenr, a quibus demüm infamarentur.nbsp;Athenxus quoque ipfe ftacim poft enarratam illam de Diegene hiftoriam, pejorem aliam recitat fufius de Athenione Peri- ^nbsp;patctico, ut de caeteris nihil dicam. Scilicet ea eft humanae im-bccillitatis conditio, ut modum diü fervare non poffit. Quan-tumcunque enim regiam viam préetcndas, fpcrandum non eft,nbsp;ut vel omnes illam ingredian tut, vel ex ingreffis nemo defle-ftat. Ea eft fors rerum, ut optima quteque vel miiltis, vel cre-bró difpliceant. Recenfe vitte inftitutum tametfi innocens, Scnbsp;fanöum, in quod qui fuerint cooptati, omnes exhibuerintfefenbsp;infontes, atqucimpollutos, Sc Apollo magnus mihi fueris.nbsp;Atque hoe dico propter illos, quiEpicuri familiae inferiptiabnbsp;cxcmplo,prseccptifqueejus honeftiffimis defecerunt. Siqui-dem negandum aliundè non eft, quin plurimi, ac ferè omnesnbsp;veftigiis ipHusuiftitcrintcoiiftantiffimè. Ac mihi quidem, in-
S nbsp;nbsp;nbsp;quit
-ocr page 158-138 nbsp;nbsp;nbsp;Vita amp; mor'ihus Epicuri
quit Cicero, quod amp; ipfe bonus vk fuit, amp; multi Epicurei fuerunt, amp;
45,2. ie fin.
hodiefimt amp; amicitiis fideles, amp; in omnt vitucovflantes, ^gruves^ nec voiuftate,fed ejfuto confilia moderantes, hoc videtur major vis ho~nbsp;neftatU, amp; minor vo'uptatis, Speftavc hue poffer, quod eft fupranbsp;oitenlunij Epicuieosdiutiflimc flo' uille in uibibuSjetiamcumnbsp;alioruni dehcerent Scifire ; ac fuiffe eaam aliquibus poficas fta-tua5gt; amp;c.
lib. at.
ibid.
hb.ti. dr ij-
hb, lt;,gt;»
Theofhr. lib. i.memtnbsp;rub.
Q.u6d aliquse autem civirates Epicureos ejeceiint, Primuni coiuingcre id potuic propter par corum aliquot vi.ia; nequenbsp;enim infolehseft, utpauci delirent, amp;: multi pleftanmr. E)e*nbsp;inde feu Meffenii, feu Ly£lii, feu Romani, leu populi alii in-duci facile potuerunt adabigendum Epicureos ; qult; d perfua-derenturab aliarum Seftarumprofefloribus, qui, qi:öd effentnbsp;populares, ideo voluptatis exagita'ant nomen, ut indeca-lumnias faciliiis, fpeciofiufque contexerenr. Nihil repero denbsp;Stoicis, ciuTi Epicurei omnes ufurparelemper poruerint quodnbsp;Torquatiisapud Ciceronem: hie Stoicorum more nos vexat. Ad-derefoliimjuvat quodiple Cicero in Epicureorum cauffa ha-bet. Profeffus enim fe de ingenio , non de moribus qoasrere;nbsp;Sit ifia, inquit, in Gracorum levitateferverfitas ^qui maledidis infe-ilantur eos,a quibus de veritate dijfentmnt. Poftremum verb, quodnbsp;caput ell, non Epicurei modo, fed amp; alii Philofophi urbibusnbsp;fapèexpulfifunt. Notumuc omneis Antiochus è fuispro-vinciis, Lyfimachus cfuoregnogt; Athenienfesex Attica publi-cis edidlis, decretifque excedere, exulareque jufferint,uti Athe-naeus, Sc Laertius habent. Meminit etiam Xenophon latae anbsp;Critia legis adversiis Philofophos, amp; '1 crtullianus ejeftamnbsp;eonfirmat Philofophiam a Thebanis, Spartiatis, Argivis. Alianbsp;- ut reticeam, ac ne memorem quid Caro Cenforius agendum
cenfueiitoccafionelcgationisCarneadis aliorumquepbilofo-
in Cat, maj.
Hh.tye.xi.
phorum aPlutarcho expofitum, fufficercpoteftScnatufcon-fultum per ea tempora Ro mte fadlum, nempe C. Fannio Stra-bone. Sc M. Valerio Meffala Coss. (hoc eft anno ante Chri-ilum CLx.Jquod refertur ab A. Gellio in noAibus Atiicis. Ad-dit auiem AgeUius, tccitato etiam alio de eoércendis Rheto-
libus;
-ocr page 159-ribus : quot;Stque iüis foium temporibiu n'mis rüdib:u, necdum Gïac^do-élrini expolitis Phdofjphi ex urbe Rma pulfi funt: verum-etUntf Domittana impermte, SenAtufconfulto ejecli, atque urbe, Italid ïn-terdiüifmf. Q^d tempejlate EpUïetus quoque ehilofoph^ propter idnbsp;Sfnutufconfultum^tcopolmRomddeceffK. Ex quo licetiiicelliginbsp;non polTc Epicureos infameis haberi, qubd expulfi fuerint,m-fiinfamesedarnhabeanturPhilofophicaeteri, ac norniaaciinnbsp;Epiiftetus, cujus virtus ada6 emicuit. Ac ne objicias Epicureisnbsp;cjiciendis additam caulTam gt; quod Magiftri effent voluptatum,
amp; adoiefcentum corrutnperent mores 5 ecce aliis quoque Se-ftispr^texus quaefitus, notatufquecd. Nam, exSexto Em- ^ib. 1, adv. pirico,Socraticaeobjc;tumeft, quöd floccifacerctdivina; ^Math.nbsp;Cato cenfuit ablegandosexurbc Philofophos, quóipfiadli-tcrariosludos regreffiapud Graecorum filios differerentj Ro-mana au tem pubes conterretfe, ut ante, ad obtemperandumnbsp;legibus, amp; Magiftratibus. Q^as, amp; plura de odio Catonis ad-yersiis Philofophos, acnominatimin Socratem, viderelicetnbsp;apud Piucarehum.
I AO nbsp;nbsp;nbsp;fDetititamp;moribusEpiciiri.
LIBER O C T A V U S.
RALIUM DISCIPLINARUM.
CAPUT PRIMUM.
i Ibriim tandem hiinc circa mores Epicuri atteximus, tWi'fSVnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;difcipUnas odiffe, ut Epicure objicitur, ma-
labes morum videatur. Adde qudd ejua Philcfophiam explicatiiris poftmodum, opera:-pretium videbitur praemififfe peritus-ne, an imperitus fucrit li-«nbsp;beralium difeiplinarum, quasantiqui foliti fuerunt a Philofo-lib. 5-. Me- phia fejungerc ^ nifi quod Ariftoteles Mathematicas Philofo-mh. (.u phiae fpeculativae partem fecit. Mitto eafdem efle, quas artcisnbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ingenuas, amp; bonas literas appellant, quafque qui callcnt, rum
cruditi, turn Encyclopae, diam perfeciffe dicuntur. Argiii-tur ergo Epicurus, quod adversus illas turn in genere, turn in fpecie peccaTerir. Ac generaliter quidem, duplici excapite.nbsp;Primum, quod ipfe averfatus difeiplinas fuerit. Teftatucnbsp;/ii. I. id verb Sextus Empiricus, caufsl addita, quodexiBimaret iUasnbsp;Ma.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad fapientiam nihil pertinere-, quod hie ejjet illi pratextus infeitU»
quod male affecius foret adversh PUtonem, Ariftotelem, alios difeiplinarumperitijfimos.j quod denique inimieitias ageretcumNauJi^nbsp;phane, qui équot; difeiplinarum erat admaduni ftudiofus, amp; proptereinbsp;mult9s habebat adolefeenteis apud fennbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Confiïmatuï amp; ex C^in-
tUiano,,
-ocr page 161-tiliano, qui manifellis verbis fcrihit fugife Epicurum difdpli. naii dc ex Ciceroneiiddcn:e,qi{odp}epteredfiih!l okret ex Academtd, i8.nbsp;nihil ex Lj/ceo,nilnlè puertlthmquidcm difdplims ^ Et ex B.nbsp;nio, cujus hsec funt verba: Excepiu hu, qui cum Epicurolitem mn di-iicetunt. Deinde, quodalios etiaii) abeifdenr difciplinis abiier-ruerit. Ecccenim ap'ud Lacrtiuin citatur adPythoclen Epifto-/,i_ ,q_nbsp;la, in qua fcripferit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(pdjy.y dljciplW4ftl OitiUCWy
êbeate-i devït^. Conniiemoraruridein aPlutarclio, Athen;tö, amp;: B.z.adv^ aliis. AJüit verb Plutarchus ; Pjthoclem onmes amp; viri, amp; fceminx^”^'
(ex Epicuri intelüge Sed:a)per Eptcurum orant, obfecrdntque, ut dtfci-plmamnonaffeclet, quétliberuhs dicitur, DeApellevero quodammiubun-di, amp; amplexubtmdi fcribunt, quod jam abmttw ^ dtfciplinis abflinens, pu-rumfeconfervaverit. Hsc Pliitarclius. Athenasus autem : Eptcu-7um, inquit, memoremm, quitioiimttam circulo dtfeiplinarum , beam pradtcavit iUos^qui eodem modo, quo ipfe, adPbilofophtamaccederent, e-jufmodi voces effundens: Forttmatum propterea te,quod ab omnipurus difci-plindnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim, non M-Axt videtur efle legendum) ad Fhilofophi--
am te confer as I unde équot; timen de ipfo ait:
EdoSus mmimum viventm, Ludi-magifler.
(’Scilicetaraj^j't'Stïïf appofitè magis in verfibus illis Tiinonianis edodusmittimamy feunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vertitur,quain intemperantifmui,
ut aliqui feu'Laertium , feuIlluftrium interpretantes,accepe-runt.J Ad Ciceronem attendamus; HdcEpicuri, inquit, non pro- uh.i.def», ho: de Citeto, vellem equtdem aut spfe doürinisfuijfet infiruBior ( eH enimnbsp;quod it A ridert nece/e eH, nonfatispoltm iis artibus, qm qui tenent, erudi-tiappellantur)aut nedeteruijj'etaliosdjiudiis. De Seftatoribusnbsp;fequenter; Qtiifit, inquit, ut egonefciam,fctantomnes quicumque Epi-curei ejfe volueruntj quod videri quidem vel optime diffutant, nihil opus effenbsp;eumgt; qm Ehilofophusfuturusjitfjfcire liter as F
C A P Ü T II.
Or
Pecialiter porro de Grammatica, lapfus Epicuro circa fer-morieni objedti» videntur omninó rem conficere. Si loquendi vil»,inqak Cicero, ft confueti/dmemverborumtemilfet)mMqHm in tan-^bi ’démtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inadijjet. Ecrurfiis; In hue expoftta fententia, inquit, fimt
Deor. nbsp;nbsp;nbsp;exiflment, quod Epicurus infeitid plane loquendi feeern ,fecijfe confultb,
hb. 10. De homme minimè vafro male exifli;nant, Heine legimus apud Lacr-hb. i. adv. Epicurum multa circa fermonem ignoravifle. Et, Epicurus, inquk Empiricus,eonvinciiurejfe in tmiltisindoblus, neque pur'e etiamnbsp;lii-i.c.ï. loqiiensincommuni confüemdine. Jam Cleomedes, poftquam harenbsp;propofuit ex Epicuro corrupta, 'C»ex3s t/Wmbnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, yjiij m
vifa iXTsWfi^Ttt, conflanteis carnis habitus, certafque de ipftsJpes •, no-tantur etiam voces cgt;o'j»5tV, nbsp;nbsp;nbsp;a Clemente AlexandrinoJ
iii-6.Strm. nbsp;nbsp;nbsp;ocutorum pinguedinem ( lacrymam videlicet/sj,,'
facïdc vociferatwiusiot^ythurfitss nbsp;nbsp;nbsp;tittUatmes
dk audit-
corporis, xaxitrfi^m,bU»dmenta ; tumEuhdk,aliasqaoqutejjeejus VO' cespravas, atquetnfdices, qusrum aliquas qutjpiam dicat, inquit, ex lupa-naribus ejfe j q’iafdamfmiles iit, quprofemntur a mulierculis Cerealianbsp;bxantibus-, nonnullas ex media profeueba, amp; eorum,quiinipfa (legen-dumenim elievideturwW, non J deprecantur, ludauatveluti,nbsp;cJr' adulterinas, achumi repentibus multb humiliores. His afEne eft, quolt;jnbsp;habet Plutarchus j Nam, Putidus,inquit, Epicurus eft , cüm denbsp;amicorum epiftolis loquens, xg^-nic^Xm}iyt(Ba4 x»p xvrSgt; tumultusnbsp;applaufmim excitariabipfis dicir, Omitto, quod idem plutarchusnbsp;impaticntcrferatPlatonem abEpicureis poftulari reum confu-fionis verborum ; fcilicetd viris,qui Graco fermoneutantur adeo accu-rate ? ac illis etiam deinde objiciat, quod voces toüantfundiius, catte-raque fimilia,
Attexere juvat contemptum, negligcntiainque Poctices,'
cia'p-
-ocr page 163-QuippeHeraclides Vont\c\i$,''Eptcuruni, inqoit, mhilmoramur, cjui mallei.hml {/.itvo\uft‘i^voh[io:Héijü'sïnhmisctilioreii)univerfam fimül Vc'èücen re.nbsp;pudiat^ tanq’Mmperuiuofum fMartim mefcmemum ^eari^nbsp;fixtclt;.){ty- Heiacüde fcilicct cjuatuoi hjcc verba Rhociiginusfum-p(it,) Hi'ic Plutarchus, Heracltdes Grammaticus, inqait, hatic repen-ditgraiiam delttiii llomerkis cum jitex turba ptëticd, ut illiquidemappel-lam, feu etwn ex eoeo:nmo'tus, qi'oJ Metrodormtotfits infcriptis adverfüsnbsp;'Peetam convuuefjdertc. Ht rurTiis, an, inqint,aureisadolefcentum, ?»'’ ttud. p$,nbsp;velutt Iihacenfium fohdd qquot;dda:n ter a obtur antes, cogemui ipfos, ut arreptanbsp;Epicunlintre ïo'éjmfugunt ,ac pratervebantur s' Quo veró quifpiamnbsp;nrinüsadmireturEpicuvum aMixiinoTyrioin Pcêtis non hz- dijfert.i^'.nbsp;beri,auJiatui illa apud Ciceronem Tr'rijiiatiexcufatioj declaratnbsp;enim ut Epicurus ne Poctas cjuidem legere voluerit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in-
quit) tempus m Po'ètisevolvendis lonfumeret, inquibus nulU folidautilitas, emmfque puenlis eSi deleitatio P Cui fanè fententia: acce'dit quod ^nbsp;Plutarchushabet, cum expoHta vrluptate, qu* ex Poetarum cölnbsp;ledlionepercipitiir, cjf/finiiuir, lptcurettiequefiunt,nequeprojitenrtlr,nbsp;tjeque voluut etiamparticipesfieri, ( xteiuat eadem habec Plucar-chus circa notitiasn hirtoria;, E de hiforta,ut alia omittam, *nbsp;Apponam folüm Metrodon verba, cum in opere de Vdêttsfic fcribit, proindenbsp;ignorarete dicensabutra parte fuerit Heitoraut qui primi verfus habe~nbsp;antur in po'éfi Hemen, amp; rursits qui in medio fint, mmime expaveas.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pa
rem omicto varietatis linguarum ignorantiam j indé enim, M.
TulUus, Epimeinofiri, inquit, Grace ferè nefctunt, nee Graci latin'e, iit,^.’Tufti Uuo verbo docet Plutarchus, ut Epicurus noluerit fapientemfuumnbsp;tecupari ms lt;pi\txi^s( xg/tnxutnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cruditts tüfs cenfotum Itteratorum
quifionibus. nbsp;nbsp;nbsp;'
CAPUT III,
DERbetorica idem propè eft. quod dc Grammatica dicen-dum. Imprimis enim ilia vocum gerrnanarum ignorantia,
fermo-
-ocr page 164-fó, de coïï, verb.
prigfmn.i.
fermonifqueimpuritas adverfaturdeleélui, amp; concinnitati j magna laus Rhetorics eft. Ea certè de caufta videtur Epicuruinnbsp;reprobafl'e DionyfuisHalicarnafleus, cjuöd veiborum colloca-tionem, ac temperamenta videretur negügere, pemde ac ftfcribe-re mimmèforet res Uboriofa cwcSotot»»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2»r©-. Itemque The-
onSophifta, quöd Epicurus inter lcribendumnimisa{Telt;ftaret menfurasillas , ac rythmos Elegefis, Afianorumquc Rhetorum •nbsp;ut cum fcribens ad Idomeneum, dixit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xinfi^.-ra
lih. r. adv. Ma.
libf-^O.
pag.m-
lib.to.
loftiQoi cicu'ie^ ó qiüdeleclabilets, duxeïis a puero, motmesomneis.Deinde, cüin NauliphanenEpicurus fuerit infeótatus inter cstera, quod ille Rhetorices foret ftudiofiiIimus,quemadnaodum Empiricus docetj cüm apud Ammianum Marcellinum Rhetoricamnbsp;nominans imen arteis numeret maUs-^ cüminfuoillodenbsp;Rhetorica iibro , veluti ex Hermogenis Scholiafte intelligitur,nbsp;fcripferit folam efe naturam,quiit orationem reclè mfittuat,artem veroml-l^tcuuSf (pvini-jS’fnt ^i(^7tfêScm TitynsjTt^c^yit cenfuit prstcreanbsp;a]^d Laertium, fuum iilum fapientem *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) fiÖflCUTd^
Ub.i-aetyat. turum, vt ornate dkat •, Quare amp; minus mirum eft, quod Cicero habet, cüm de Epicuri l-’hilofophia löquens, abe^l, inquit, ab eonbsp;vtro, quem qummm, amp; qum auclorempuüïcï confilij, amp; regendlt;t civtta-iu ducm, amp; fementiii, atque eloquentie principem tn Senatu, inpopulo, innbsp;Cdufis publicis cjfe volumus. Quintilianus etiam , d/w,inquit, mibinbsp;quapo exorituï, que Sedlaconfenepluïmum'eloquentie• quanquamnbsp;eanonintermultaspofitt ejfecontentio. Nam Bpicumsimprimisnos dfeipfenbsp;dimittit, quifugere omnem dtfciplinam navigatione quam-velotifimdjubet.nbsp;Ut fpecimen pon ó habeas non fervari apud Epicurum decori,nbsp;W.j-, feligipoteftConvivium , in quo quid ille peccaverit ,ab Athe-nsoeft adnotatum. Itaquepoftquain isXenophontem , Pla-tönemque commendavit, quod Homerum imitati, convivü cau-
fam initio exporuerintjamp; qui adeflentjnominarint,fubjicit ,Ep!-
eurus vero nee locum, nee tempus definit, neque quiequam proloquitur. circa divinandum eH, quo pado interdum conviva tenens poculum ex injpe-ratoquajiioties proponat,tanqudmin fchoU orationem habens ; quod qai-dem lt;yirifiotelcs dicit advenire qtiempiam in convivium illotum, fordtdum,nbsp;oppletum^ Et rurfüs denonfervatoperfonarum decoro, ’Bpicursuy
in-
-ocr page 165-inqm'-, convives omneis Atomoïum expLtnatores inducit. Ac ftarini p6!t, ds ordinci tpicnrus, inquir, rurstisinconvivio qumtdecrudi-t4te, ut fit Augufandu:n-, dnncepsque de febrïbus. Pergir, quid Mtthetnbsp;verb di:}lon4iiiconcinnitatem refene ? Ha:c Achensiis. ^ccedatnbsp;C jrca CiceroaïaüLis, qut uc Epicuruni maxims notaree, poft- D.or.nbsp;quam ilInm di d: hmimm non aptifsiumm ad jocandum; amp; natio-nemEpicuremim,cé minus notamfit qimnido quidquedicatur,carerefit-le illo adirndeiidum, fiibdit, Vellejum alloquens, nee verb hoe in tenbsp;wio convemt, mjnbus d'jfnefiicis,ac nofirorum hominum urbanitate li-mitum fedcum in reliquos vsfiros,tum in eum maxime,qui ifta eperit,nbsp;hominem fine xne, fine Uteris, infuluntem in omneU,fine acumine uUa,nbsp;fine autboritate, fine lepore. Exindeeft,cur Cicero Epicuri,ac Me- bh. z.Tiifcinbsp;trodori libros cum quibuldam comparer, quosneqtie diftincle,ne-que eleganter,neque ornatè fcriptos latin; commemorat, ad/iciens, le-ilionem fine uUitdelellationefe neglige re. Qnd fpeflat illiidTor-quaci Ciceronem alloquentis «ry?ir«o,inquit,rf fteut nofirumTn-arittm,minas ab Epicure deleclan,qubd iftx iHatonis, ArifioteUsflbeopbru-fiiornxmenta neglexerit. Augere porrö quod Torquatus dicit,nbsp;videtur Agellius.dum Epicurum veluti excufans adverfüs Plu-tarchum iilius phrafin reprehendenrem,^ar enim earns vocumfin-quir, verboruni^ elegantiasnon modo nonfedlxtar Epicurus, fedetiamnbsp;'mfeblam.
CAPUT IV.
SEquiturDlaieftica, qnam Epicurum damnaviffe ita videtur
in confeflo, ut Torquatusetiamille de codixcrir,i« Dialelli- Uh.i.defin. en nullam vm exifitntnvit ejje nee ad melius vivendum,nec ad commodi-tttdiffirendum. Et Laertius loquens de Epicurets, Dialeóticam, in- Uh.io.nbsp;eftsxtyUtfupervacaneam repudiant Heine videas Epicurum paflim anbsp;Cicerone reprehendi quoddefinire,qüodparfm, quodcolhgerenequenbsp;fciat,neque doceatiAcpronide falehus immerAs mïdat. Sed unus ta-
T nbsp;nbsp;nbsp;nien
-ocr page 166-inen locus efl.in libris de fiinibus, in quo icm totain conficit paa-as, milU. inqoit, PLUofojihu pane,qiueli qturendi, ac dijfernidt,qus dtcttur,iji£vejter plane, utmiln qutdem videtur, mciwis,acnudtunbsp;cR, Tollit defimtiones, mini de dividendc, ac partiendo docct j nee qtwnw-do efutatur, concludaturque ratio, tradit, non qua vi,eaptwja folvamur,am‘nbsp;biguadiflmguaniuïyoftend'n: judicia renimmjenjihm point, quibus ft femel aliquidfalf pro vero prohatum fit,fililatuw ejje omne ]udunim yen, amp;nbsp;falfi putat, ht luiius, daw DialeRteain, inquit, contenwit Epicurus,nbsp;qua una continet omnem amp; pcrjpiciendi quid inquaquereft,ficmum,é‘nbsp;judicandi quale qindque ft, acratione, amp; viadijfutandi, rtnt in dicendo,nbsp;lit inibi quidem videtur .nec ea, qua docere vult ,ulld arte difinguit. Lnnbsp;proinde ut Cicero Epicuruiii varic dcfpiciat, omittanm himc niktlnbsp;prorsus dtcentem. Et, ab Imcredido , quinunquatn fenfus inemiri putat,nbsp;difcedawui, amp;c, buic non multam diffeienii ajuduiojerarhin cblivtfcilue-bit fii. Ecj quam fbi conflanter,conveinentei que dicat ,nou labor at, Er,nbsp;quid dixit, quod non mod'o PlnlofoplM dtgnum efet, fed inedmr't etiatnnbsp;prudaitid, 8cc. Eodem fcr.l'u Tbemillius, tieque bocloco,WQuit,nbsp;fapienttf imum fdlicet Epicurum depudet operire falehram falebra. Cae-. teraomitto,ac nominatim quod Plutatchus apudAgellium
cic Epicurum imperfeRe,pnipofere, mfiit'ejjllogifmoufum, cum itaeft argvmcmtitvs, Alorsadnosnibilpertinet. Qtiod mm dijfolutum eR,nbsp;id eR fine fenftt 3 quod autemfnefenfu eR, id ntbil ornninb ad nos pertinet,nbsp;atque id genus alia, quae fuis infra locis referentur.
he, eh.
ibid’
lib. i. defn. lib, 4. Acad,nbsp;lib. Tufe.nbsp;lib. 3. Tufe.nbsp;lib. x.denat.nbsp;Deer,nbsp;in lib. ƒ,nbsp;Phyf. ttxtunbsp;8.
kb,x.caf,^
i! 'I
CAPUT V.
De Mathematicis deniqueaudienda eft inger.ua Torquatie-jufdeni confetEo. Ille enim Epicurum excufarepergens, I. defm inquir, ut Plato, in Muficis, Geometrta, nimerh, afiris , confeeret,nbsp;qutamp;kfalfsinitiii profeRaveraefenonpofunt,amp;sf ejjent Vera, nihilnbsp;afferrem,qttojucundms, id eR meliusviveretur. HincCicero,poft-qiuaBiinter«terareprehenditEpicurum j quoA altcjuid effe mm-
mum
-ocr page 167-H7
mumcrediilerit, fiibuit,mwdpr0fiBominq!wnputavij'fct ,fia Poljxno fa- ilid. miltan ftio Geomctriam difcerenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illam tpfmi dedocere. Et
alibi, (JkhI, inquit, Poljamp;ma-, q:it ttugmu MathcmMcuifuiffedichur ? Is, pojiqtidm Epicuro ajjenttcus mam Gmnctriam ej’e falfam credidit, numnbsp;lila et'uin, Sec. Veriim ecce locum vaKlè lucuientum ex Balbo/ij.nbsp;illo Cicci-oniaro , fedjilHC,{nc\m,non videtis ('intelligit perfe- Deor-(fbionem circuliamp; fph^ra; quia nunquam ertiditumilium pulvéremnbsp;attigiflis, an ne lm quide.n Pnjfci mtelligere potuiflU hanc aquditatentnbsp;motm, conflantiamque ordinim m aliafgura, nonpotmjfefervart f Et IH-timport, qua, ft bis binaquoteffent, dtdicijjet Epicurus,cerünon dtee-ret.fed dam pahto quid fit optimum jadicat, ccelt palatum , ut ait Enaius,nbsp;non fujpexit, Non addo, quod habet D, Augufiinus his verbis, Ith.deutiï.nbsp;quis Geometrtasliteras legere magijlro Epicuro, aut difcere voluit s’ con- *red.c.^.nbsp;tra quas tide multam pertinaciter, nihil earum , quantum arbitror, intellt-gens diferebat. Prscereo qiiod Cleome les docet, Epicurum, U.z.c. i,nbsp;nee Apologia, nee ullius partis Philofophia fuife peritum, cseteraquenbsp;fimilia. Idfolum noto,quQd Pltitarchushaber,diim poftquam Uki.adrtnbsp;recenfuit quas voluptates Pythagoras, Archimedes, Eudoxus, c»/.nbsp;alii percepilTent ex ftudio Geometrie, Arithmetics, Aftrolo-gis,fubjicit, hos tot,tantafque voluptates, veluti perenni èfontema-nanteU Epicurei cam devitent, atqtte averfentur , non patiuntar tllas eosnbsp;deguftare,quifeadtpfoscontulerint j fed mandant, ut citatis lembis easnbsp;fagiant. Quod.ad Muficam attinet, addit Plutarchus Epicurum,nbsp;dumillamdeclmat,privare fefevolaptatum,amp; gratiarum fegete-, repre-henditqueinter exttro,quodneinter pocida quidem velit fapientemfenbsp;exercerequaponibus muf cis, ac Regibiu ettam perfuadeat, vf infuis convi-vitsqiiaslibet potius fcurrilitates. quan mufuas, poeticdfqw difquiftmesnbsp;tokrent.
CAPUT vi.
F/* flenüs reciravimiis cju® Epicuro cb/iciintur circa odium,conten'ptumq^ ciiciplinaru. Ni nCjUt videamusquid refponderi gereraliter primum debeat, confideranda duo funt.nbsp;L'nt mef!,cumariesomnes,ac dilciplinae fintexccgitaiaeuti-liia is alici'jus gra;ia,iTrepf fle tarnen in cmneis Iti dia plurimanbsp;imiiilia. ld obleivatu facilc eft in amficiisdcmovun’, veliii m,nbsp;c«teiifq; mecbanicis,quseneceffitas aliqua cuni pepeierir,di£tunbsp;mirum,quamluperflUusdeindeluxusocciparit: verum idemnbsp;quoqjcbrcrvarelicet in liberalibus difciplinis, quarum cum u-fusciife debeac fimpliciflimusj liupendum, quantainiricenturnbsp;farraginererum minimè neceflariarum.lpfaetiam Philofophia,nbsp;qua nihil effe debuit puriusdra confpurcara eli,ur nihil jam ali-ud efle videaturjquam Sophiftices cfEcina. Sed ira nimirum e-venire lokt.Nihil eft adeo laudabile, quod attreftatum mani-bus impurisjoon illico commaculetur. Ea eft conditio renimnbsp;humanarii, ut conliftere in fummo non pcftint, neqj perfeöio-népriüs alTequantui ,quam degenerare incipiant. Iraq; in difci-plinisetiam liberalibus dildnguenda funt aliqua utilia,amp; mul-ta quoq;(prout vulgö poffidenturjluperflua. Altcrüeft,fcpicu-rujcum Sapicntiam iHarn defcribere voluerit,qu5 pareret felicitate,idcircó judicium tuliffe delcientiis,amp;artibus,quantü feil,nbsp;aur ülas valercjautparumconducere, ad fapientiaarbirraretur.nbsp;Cenfuit porró maxime omnium conferre Phyfiologiam; quod
fcil.ex rerum natura,ccnditioneq perfpeö:a,eliceieiiu-,quis effet
vitK conftituendusfinisjquaicnushifce, autillis reb.confcqué-disinfudandü foretjamp;quomodo mulfa,qu3e «os propter impe-ritiam terrent,ubi perfpefta fuerinr,animi pariant tranquillita-tem» Quod attincretad c3eteras,utGrammatic3m,Rhetorica,
alias
-ocr page 169-alias , parum iilas habere virium ad fapicniiam, ac felicitatem conlequendam opiiiaais eft. lt;^:are ik. recineiidum quidemnbsp;quod in ipfis foiet non inutile, ccnlnit; verum iniis tcrercnbsp;tempus, qute amp; vanafint, 6c mentem excrucient, abrurdumnbsp;clTe judicavi ,
Ac Epicurus quidem iralenfitj ut fingillaiim demonftrabi-mus ; hocque ipfnm eft, qucd 'i orquatus innidt, cum a Cicerone loquensticinducitur: Qkód Epicurus parum tibi videtm eru-^^-ditus, ea catijja tft, quod nullam erudit ’tcnem effe duxit, ntfi qua beats vita difiipltnam juvaiet. Et paucis interpofitis ; Non ergo Epicurus r..enu:itiis, fed ij indoHi, qut qua pueros didiciffe turpe eji, ea patentnbsp;ufque ad feneclutem effe cafcenda- Credas Senecam ad hoc refpe- ^nbsp;xiile, cujus verba lunt: Quid quod iffaliberaliumartiimconfeha-tio m leftos, verbofos, intemptftivos, fibiplacenteis facit, amp; ideo nonnbsp;dtfcenteU neceffaria, quia fupervacanea didicerunt. Ouatuormilliali-Irorum Dtdym-.is Grammaticus fcripfit: mifer 5 fi tarn multafupervacuanbsp;lefiffet. In bis Itbrisde atria Homeri quaritur: in his^ de dEneama-tre vera: in his, libididofior Anacreon, an ebriofior vixerit: in his, annbsp;Sappho public a fuerit, amp; alia, qua erant dedifienda, ft fcires. Hsecnbsp;Seneca qiii amp; luperiiis : De/iieralibus, inquit, fludiis quid fenti-am, f ire defideras ? Nullum fujpicio, nullum in bonis numero , quod adnbsp;AS exit. Meritorta artfeiafunt, haiienus utilia, fi praparant ingeni-um, non dement. landtuentmifiisimmerandumeft, quandiunihila-nimusagere majuspotefi, Eudmenta funt no^ra, non opera. Quarenbsp;liberahaftudia dicla fint, vides, quia homine libero digna funt; cate-tumunumfludium verb liberale eft, quod liberum facit. Hoc fapientia
Jludium eft, fubime, forte, magnanimum'. caterapufilla, amp; puerilia funt. Et infra: Tantiim itaque ex illisretineamus, quantum eft ne-teffarium.
Sed ad Epicurnm ut redeam, ut ille in caeteris fuit variis ca-lumniisobnoxiiis j itaexeo, qucd fupervacua exdifciplinis refeindi vcluit, arreptaeft occafio evulgandi quod diiciplinasnbsp;oderit, contempfeiit, difliia'erit, infeftatus fuerit. Celeberri-^.^ ^nbsp;mum prae caeteris fuit defumptum illud ex Laertionbsp;6cc ex ipfo cnim caeters videnturexcitatte trageediae. Cum
ille
-ocr page 170-M.19.
illeporró locus fueritexfuppofinisj ut Laertius indicat; qui^^ putas, dicendum erit ad Athenaeum, Plutarcliuro, amp; alios, quinbsp;amplificationesfLiasvelexeolocofumpferunt, vel exaliise-jufdem farinas (Ipuriis putaj operibus ? Nam quod artine: ainbsp;Empiricura, illedubitanter , amp; ex conjeiffuris loquitur ;cum-que alias Epicurum non fine elogio faepè rrtemoret, declaracnbsp;ctiam, ut non difciplinas abfolutè damnaverit. Addo verö tantum abefle, ut Epicurus cenfuerit minimè pofle difciplinasnbsp;cumPhyfiologiaeatque adeocum fapientitc ftudio cohasrere,nbsp;lit Epitomaspotius in eorumgratiamfcripferit, quibusaltiusnbsp;in ftudia dilciplinarum demerfis non vacaret grandiora qute-dam volumina pervolvere. Iftud habes in prsefatione illiusnbsp;Epitomes ,qu3e ad iplummet Pythoclemfcriptaexflatapudnbsp;Laertium. Etcnim dicit ea, quae in ipfa, fimilibufque aliisnbsp;tradiintur, profurura effe, citm altjs quidem multis, ^ T#!*? fiS
TZ^p 'fyKVKXiPiiP Tjvag nbsp;nbsp;nbsp;tUfH Hs Cttdtft y (JHtpTofutldtOTC
ftudio alicujiu artium liberaliumfmt cccupati. Quam-multiim pro-indeabfuit Epicurus, ut difciplinas averfaretur, quantum Cy-lib 6 7 nbsp;nbsp;nbsp;Stoicijamp;alii, quos praefertim Laertius notat ? Venia-
mus ad fpeeialia.
kb- adv-Gram,
QUodfipeftatad Grammaticam, audiendusfolum eft Empiricus : is enim ita differit; Cnm fit duplex Gr/immatka, alu qmdem qudprofiteturfe traditurAtn elements, tllomnque connexiones,nbsp;amp;quii,utpaucisdicam,fittbendi, aclegendi/trs quidameft ¦,nbsp;tem,pr£ter hanCyfacultasprofundior, quitionin nudaliterarumcogni~nbsp;tione fit A e tl, fed in examinanda etium eartm inventione, uc natura, amp;nbsp;pramp;terek in orat'onispartibus, qui ex iis conftant, amp;, Jiquid hujufce-modi conjideratur: dicerejam contrd priorcm injlitutum nobis non efi;
in
PÜf*
L I 'B B
in boe entiti conveniunt omnes, qiiod eafitutilis-j inter qtws rft etiam adnumerandus EpicurM; tamerfi videtur inmiieus eorum, qm profitenturnbsp;difiiplinaf, Pergic Empiricus de ï picuro loquens : In hbroceriènbsp;de donis, amp; gratia doc ere abundè conatur, 'l-nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;TciV enlt;^o7i fca,)/-
quodfapientibsisnecejfanumfit addifcereliteras. Duo heic vides : Unuinj Epicurum non reprobaffe omnem Grani-maricam j Alterum, non difluafiire/imo perluafifle Grammati-ceseruditioneni. Dices, at negari non poteft, quinutilead-modum fit nófie varie:a:em partium oraiionis ut cognofcatur,nbsp;quae texrura in diftionibus copiilandis adhibenda fit; itemquenbsp;vocalium, amp; fyllabaium quantitatem, ne ignoretur qua ratio-11e diftio queelibet pronurciari debear,amp;; fi quaefunr hu/ufmo-di. Veriim, ciim iftud illosattineat, qui amp; fcientiasedocen-tur, 6c imbiii ftudent linguis peregrinis: ‘apud illos tarnen quinbsp;Jinguapatria (Scerudiuntur, amp; loquuntur, quemadmodumnbsp;fiebat in Grxcia, Epicuri temporibus, res profeftö eft minusnbsp;neceflaria. Quia enim ferè fugimus cum lade, acque edoce-mur turn phrafeis, turn accentus vocum; immorari certè deinde in iis edifcendis, vel obfervitandis, quse per fe habentur, 8cnbsp;cognita funt, id poteft quidem ornamento ipfis effe Philolo-gis; at perfcrurantibtis res ipfas adjumento fanè non magno.nbsp;Et neceilarium quidem eft,ut prsetcr vocum fignificatus, ac lo-quendi normas, quarum lex penès ufum eft, noverimus amp; legere, qure caeteri Icriptis confignanc j 6c fcribere quae viva voce mandate aliis non poflumus , quae utraque eft germananbsp;Grammatica; funöio; fed quidpiam amplius vel profitcri, velnbsp;exquirere, aut alterius eft facultatis, authominum certè otionbsp;abundantium, Heine Epicurus, cum praeter voces, 6e vocumnbsp;figni/icationes apud vulgus notas, deprehenderet nonnullasnbsp;ului effc Philofophis fobs, aliifqueartificibus; idcircó ad illosnbsp;«ccedendum cenfuit, docendus 6c Ipccialium yocum, 8c rerumnbsp;jpfiarum notitiam •, cvim fufficerctdidiciffepriusaLudi-magi-ft to amp; legere, 8c fcribere voces, quas Philofophi, caeterique 8cnbsp;loquerentur, amp;fcriberent. PorrócümPhilofophiamcalluir,nbsp;ut, quantum poffeta ftudiofoium laboiibus sonfulcret, diftio-
neufaseft pfópria, ^”'112 .quot;1 nbsp;nbsp;nbsp;, amp; lui.n-mixiin'ï licuit
]0. at.
resabfiriiflyresaccofn nodavit vnlgarib.is vocibus , feu vulga-reis po ius voces ipfis rebu . Proprerea enim Grammaticus Anitophaaes diclionem ejus rep^ehendic, adnocante: a riio,nbsp;quadmJximè propr'u,feu familiarijfimaejftt. QvaCi venbsp;ro vidofum tic icaloqui, iic ce umues facilè iinelu^^aiii:, amp; quasnbsp;caeterienuncianrobicuviiis, explicareaperdus ? Qiiod anè hc,nbsp;cam a communi conluecudine non abhorrec orado. (Jteam-que fitcaptata haec Epicuro faciÜras , Sc Scoicis, amp;: aliis arifamnbsp;praebuit cavillandi, quad verborum vim non teneret, quod impiirasnbsp;voces ufirparet,qu)d toiler et fmdim voces, caeteraque fimilia, Icanbsp;nimirum fieri folec, uc cüm Sophiftae voces iilutlrcis nodoni-busfuisbarbarisdeturpaveriflc, barbariei aceufent iilos , quinbsp;nitorem ipfisfuum, ac garmanum ufum refiituere adnituntur.nbsp;Ufu-venireedarn videmus, ut qui myfteria quaedarn magnanbsp;eeculcatavideri voluncfubampuUads, auc a vulgo iniudiasnbsp;vocibus, inclamenc iilos, tanquam profanos, atque barbaros,nbsp;qui didtione fimpUci, vulgarique eadem explicenr, amp; Apinasnbsp;effe, Tricafqucoftendant. ld declarabicur praeferdm , cüm denbsp;virtutc difputabicur. Dico interea voces a Cleomede, amp; Plu-tarcho objedlas, defumpras videri ex êpiftoUs, librifque aliisnbsp;fiippofitidis, ut apparebit maxime ex difpucandis de volupca-te, ciim intereafufficiatexaggeratos ««a^Sn'wSifjhaberi in fpurianbsp;illaadLeondumepiftolafuperiorelibro citata. Addo conce-diallundèpolTe Epicurum forrèeffi ixilTe, aut ufurpaviffe vo-cesaliquas, qutein ufu quidem admodamcrebrononeflenr,nbsp;fed quse tarnen fierent perfpicua2,amp; cum energia quadam,quodnbsp;luberec, fignificarent, v. cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hoe au-
tem, ut pcrlpicuLim eft, Sc Temper lictiit, amp; femper licebic.
IlludPlutarchiinfinuat quidem non fuilTe Epicureos adeo eleganter, ac Elatonem loquutos j at non probat tamen quinnbsp;faltcm loquud clarè fuerint, ac jure ambages, fabulafquenbsp;etiam in Platone improbaverint, ut circa Coloten cft antènbsp;notatum.
Quod
-ocr page 173-Quod legitur veró apud eiimdem Plutarchiim in Coloten é\imé.ï'i^mai,tollere Epkureos voces funditus, facie admoneamo-biter amp;C mendose legi eum locum, amp; lenfum verborum fiigiflanbsp;Interpretes. Locus fic vulgo legitur,
•ms (panii , 1(014 m to7^'i«gt;to elmfitTrirns , Tec iè nbsp;nbsp;nbsp;nyiftcuvii^»
K^-m.’^mst'o'-n •st^^Toe WM Xi’^fTis. Intcrptetacio fic vulgo habet, ecquïs magn ïnfermone peccat, qum vos ? qui cum genus ejfatorumnbsp;fubfiantiamfermonïfubflernatis^funditustoll'ms voces, amp; obviatantum relmqmntes vocabuld, interimJignificationes eorum, per quadifci-tnus (putd djdrinam, notiones anticipatas, notitias, animi impetus, af ¦nbsp;fenJiones)prorfu$ nihilejfedicitis. Notandum porró eft Plutar-chumitailleicloci in Epicureosagerc,utfi Stoicorum opinio-nemprobet. Stoicorum opinio fuit, uteftapud fc mpiricum,nbsp;dum adverfus Logicos diiputat de vero, tria qutedam effe con-jugata inter fe, fcilicet z. ¦ntryt^cC;vti,,quod fignificat •, amp; eft ipfanbsp;vox, V, c. Dion. s. ¦nnjitM»sfSfie,,quodJignificaturj amp; eft res ipfanbsp;fignificata, quateniis eft in mente , leu mente percipitur ab eo,nbsp;qui intelligit vocemCquippe quinonintelligit, habet quidemnbsp;in aure vocem, at non in mente fignificatum) o-n Tvy00olfB*fnbsp;quod eft-, ’amp; eft ipfamet res extra intelledlum exfiftens, veliitinbsp;Dion domi, aut ruri. Ex his autem tribus fecere primum, amp;nbsp;tertium corporeaj at incorporeumipfumfecundum, quodScnbsp;universe vocaruntAE*®y Di^«w», 8c lpeciatima;|iagt;|KesjE/4ra»i, finbsp;nempe fenfu effet perfefto, amp; ob affirmationem, aut negacio-nem dici poflTet verum, vel falfum. Jam apud eumdem Empi-licum, Epicurus 6c Stratoadmifere folüm ex iftis tribus primum, 8c tertiumj videlicet voces, Seres, JV'» cljra^etTrvyTtfffnbsp;gt;(014rvy;i'dyBv: rcpudiavercautcmfccundum, feuS'n/ixri»nbsp;Dtblum, 8c maximèquidemproutStoici habuere illudincor-poreum: quod quidem etiam Epicureis Empiricus non femelnbsp;tribuit. Pofteriüs enim, .gt;«4'.inquit, «s «¦« «vW «; xS-n; ?¦
vUemuscffe aliquos, qui exfiftentiam diilormtollant, quemAdnwdum Mpicurei. Et in hypotypofibus.
-ocr page 174-e'i nbsp;nbsp;nbsp;(püiit fiinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, el A' Sreeixe) fi»ai ,diélUtH (JU’d^llt ddft
Epicurei negant, Stoicï vero ajferunt, cüm fic itaque fe res habear, vides profeftö vocem illamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apiid Plutarchum re-
ferendam effe, non wpA t«5 lt;?«gt;«?, ad voces, fed T!,èt /ikt»» ^yes addicla, in quibus fermonis fubftantia ftatuebatur a Stoicis :nbsp;adeb ut poffit fortè locus immutatione minima fic legv
ci ov gt;\.SK,Tuy }4to5 iiiAu*gt;7S XÓyu nbsp;nbsp;nbsp;êb^h/j dyM^iriyTXf f/S/)nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rx
T-vy^^yovTsi fxibvüv e(7rvgt;isiyr^v7rc , rx ^ /UStk^v cy}/uatvof^x ^^xy^ux-m,
amp;c. Om toUitis fundith dïcia fubjiantiam fermoni pramp;hent'ta, reitn-quentes quidem tuin voces, turn res tpfas folummodo, nihil autem pror~ sus ejfe dicentes res ftgnijicatas intermedias, per quas difciphna, dodri-na, anticipationes, notiones, appetitiones, confenjiones gignuntur,nbsp;Agnofcis certeT»Tiij/;k;A«yTOitemque rai fetm^C mftttitéfSfixereiiyftcciKnbsp;ad alia referri, quam vulgö putecur, Caecera alib difcu-tienda.
CAPUT VIII.
gt;54
lih. 1,
H-
t:
De Poëtica, conftat etiam ut Epicurus illam damnaverit, non abfolutè, fed duntaxat qua parte perniciofa eft, Hoenbsp;10nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quod voluit innuere, dum , quod eft apud Laërtium , dixit
/uére* n lif lt;rap9gt; ifruf at mgjt tt ftitmKts , HSH ereitinK^e A«A6|«lt;S«lt; ,
folumfapientem de Mu(ica, deque Poëtica reUe fermonem habiturum; quia videlicet novit folus fapiensquae fit inter bona, acmalanbsp;ftatuenda diftinëlio. Heine docet ftatim circa Poëeieam,nbsp;eumdem Sapientem üoüVaT» eljpy^», cw atereivmijpoéntataadopc-rari(feu, ut fic dicam, aftionum, rerumque verarumrecitatio-ne animatejfnonfingere (feu rerum falfarum narratione infieere.)nbsp;Qidppe Epicurus illud quidem genus poefeo® probavit, quonbsp;aut majorum ptcEclarè gefta ita canerentur, ut exindeadole-feentes veras virtutis, 6c glori» ftudio vehcmenterincalefcc-
*55
rent •, Idautem exilliusfchola Atticus prseftitit eximiè, cum intn.Ats. verfibus (reference Cornelio Nepote) quïhonore, nmmquegefla.-rum amplitudine ateris Romm populi prxftiterint, expofuit. Aucnbsp;quo vel opera naturce, vel praecepta monim ita traderentur,nbsp;ut exinde animi quodam quafi lenocinio capti, alacriüs fimul,nbsp;potentiufque honeftatem capeflerent. Hoe veróegregièprae-ftitic Lucretius, ac rationem fimul iftam reddidit,nbsp;l^itm vdutipueris abJinthU tatra medentesnbsp;Quom dare conarttur, prins oras pocula ckcumnbsp;Contingunt mellis duld, flavoque liquore.
XJtpuerormt atas improvida ludificetur Lairorum tenus 3 intereaperpotetamarumnbsp;Abfinthi lat teem, deceptaque non capiatur,
Sedpotius tali taélu recreata valefcat:
Sic ego nunc, quoniam ratio bamp;c plarumque videtur Trifiior ejfe, qutbus non eji tra'Hata, retróquenbsp;Volgus abhorret ab hac 3 volut tibi fua veloquentinbsp;Carmine Pierio rationem exponere noslram,
Et quaji mufto duld contïngere melle, si tibi forte animum tali ratione tenerenbsp;Carminibus noflris pojfem, dunt perdpis omnemnbsp;Naturamrerum, ac perfentis utilitatem.
Hocitaqueeft, quodEpieurus voluit, cumcenfuitfapientem dvtfyit TH»' Ttnifitt-nt. Porró ut erat vericatis fimul , amp; vircutisnbsp;amans, noluit^»lt;5'»'«f,feunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aM»f,gtc illa idcir-
có minimè probavit quae Poëtae de Diis mentirentur, de Inferisfingerent, de Vcnerevaefanacantarent, caeteraque hu-jufmodi, quae animos 5c pravè imbuunt gt; amp; miferè cruci-ant. Ita innuit Empiricus, ciim poftquam Poefin paffionibusnbsp;propugnaculum fierideclaravic, amp; eos, qui legerinc Alcceum,nbsp;aut Anacreontem, infanoamore, ac ebriecaiemagis accendi Gram.nbsp;expofuit,fubjicit, qua hoe quidem loco dicuntur ab alns,amp;maxime abnbsp;Eptcureis, hujufmodifunt. Ica Vellejus Epicureus, cümapudM.
Tullium id universe conqueritur,quodfpeciatim de Homero, ^ ^
V a nbsp;nbsp;nbsp;ipfa
-ocr page 176-rnalle^
Hom.
hh.i.amp;y
lib. 9. W. 7.
cap, 6. hb-i.
ipfa nocuennt vccibus Poëtaruin fufa, qui, inqiiir, amp; tra \nfl4nmat0Sy amp; lïbïdine furenteïs induxermt Deos, feceruntque, ut eorum bella, pu~nbsp;gnas j prdia, ruinera videremm : odïa praterea, dtffidia, difcordias,nbsp;crtus, 'mteritm, querelas, lamentationes, vincula, cum mortali generenbsp;concubitus^ mortaleifque ex immortaliprocreates. Praetereo loca fi-milia: HocfutFiciatjfi quidpiamboni ac veramvoluptatempa-riens proficifcatur ex Poëtica, Epicurumidnonrefpuifle. Vides proinde quid fit dicendum ad ea omnia, quae objeftafunt,nbsp;Üblervo folüm Heracliden meritó tacere Platonem ejufdemnbsp;cumEpicuro reum criminis, in fabulis Homeri damnaiidis.nbsp;Siquidem Plato quam-longiflimè amp; Homerum, amp; caeterosnbsp;Poëras eliminat è Repub in qua pietas,fortitudo, temperantianbsp;debeat eminere. Poterat veró etiam reum Heraclitum facere,nbsp;qui Homerum alTeruic ex certaminibus ejiciendum, imó cae-dendiim colaphis, Aichilochumque fimiliter, quod a Laërtionbsp;memoratur. Poterat Zenonem Stoicorum parentem, qui,nbsp;ut idem refert, pronunciavit nihil elTe magis a perceptione lii-entiarum alienum, quam Poëticen. Poterat omneis Phi-lofophos, quibns virtus cur* fuit. Qiiid de iplb Plutarchonbsp;dicam, qui cümlocisillisckatis kaEpicurum commordeatjnbsp;alias ramen ejus fententi^fac adeb Vellejo^praeclarè fubfcribit,nbsp;mPtrkU. dumPoétasdamnat, qubd ineptisfuis opinionibusconturbantesnos,nbsp;feipfos irretiant fuis po'ématïbm, quando locum, in quo Deos di~nbsp;cunt degere, fecuram appellant, amp; tranqmllam fedem-, non vernisnbsp;ebnoxiam,nequenubibus,fedplacidaferenttate, amp; pura ac perpetu»nbsp;aquabüiter circumfulgentem luce, qubd tailsfiatio naturam beatam, acnbsp;immortalem deceat maxime, ( Notum eft porró heic indi-cari verfus illos ex Odyflea, qui amp; referuntur ab Authorenbsp;libri de Mundo, amp; Latinis verfibus redduntur a Lucretio}nbsp;intereaverb Dees introducuntperturbationis, odq , ira, caterarumquenbsp;paffionumplenos , aquibmfanè homines, quibus mens fuerit, abhor-ream. Quod de hiftoria obgt;ickur,cum videatur fuppofititium,nbsp;fuam tarnen adhuc refponfionem prae fe Siquidem funtnbsp;minutiae quaedam in hiftoriis, quas negligere longè praeftat,nbsp;q^uam, quöd plaeriq[ue faciunt, laboriosè confeftari. Hiftoria
certè eft vit* lux, (^uippe qu* nonfolümprsteritorum tempo-rum obfcuritatem difcutiat, confufionemque explicet; fed ex-emplis etiam innumens inftruat.mentique anfam prsebeat intel-ligendi ex prarteritis, quid fperandum ficdefuturis; quis fit vit* ftatuendusfinis; quchjec uniuerfa hifironia tendat, quorsumnbsp;nihil novum , aut ftupendum fit; adeó ut nemo perfuadeatur E-picurum, qui tam multa,tainquepr£Eclaraeftphilofophatusdenbsp;vita, amp; moribus, potuilfe fic ratiocinari, nifi notitia temporum,nbsp;adionumquehumanarum.quseexhiftoriaelicitur, quafi fax illinbsp;pr*luxifl'et Ccertè virilleomninó bonus, ac eruditus VoffiusE-picurum etiam recenfet inter Graecos hiftoricos, propter librum Ulf-de hifi.nbsp;cjus de vitisj Verum enim verö, quia folentpermulta exquirinbsp;plane infruduofa, amp; qufeintcrea mentem excrucient, idcircönbsp;potuit Epicurus negligenda h*cdicerc, ficut amp; ipfeMetrodo-rus. Eodem fpeétat illud , quod objicitur circa Philologiam :
Ï4am quod de linguis variis, patet nullius efle momenti, fi quis polGtconfequi idiomate fuo quicquid ad fapientiam neceflariumnbsp;eft i Cum aliunde varietas linguarum ornamento quidcm fit,nbsp;veiümhomines, quantum eftexfe,nihilodoaiores,meliores,nbsp;beatiores eificiat.
CAPUT IX;
RHetoricam etiam Epicurus non prorsüsabjecit ,fedfolum intra fines proprioscontentam efle voluit. Cum Gramma-ticaenimfolümdoceatconnexereelementa, amp;vocabula, ita ucnbsp;fermo fiat congruus; munus deinde Rhetoric* eft,tradere dele-öum verborum, amp; phrafeon,ex quibusfermo efiiciatur ornatus,nbsp;atqj clegans.Sicq; cum legibus Grammatics fervatis poffit adhucnbsp;quifpiam confuse, amp; obfcurè loqui, occurrere Rhetorica debet,nbsp;q^ua: ejufmodi confiifioneiii) amp; obfcuritatem tollat,verbis perfpi-
V 2 nbsp;nbsp;nbsp;cuis
-ocr page 178-158
^ih. I • dt fin.
lli
loc. cic.
eptji.()7. e^ijl. 11.
Or at. z.
cuis appoGtis, eaque ratione collocatis, ut illiqui audiunt, nullo labore intelligant, amp; cum deleftatione quadam ea, quaenbsp;dicuntur, percipiant. Epicurus porró librum fcribens de Rhe-torica.Gngulare ipGus munus sQigmt claritatem, feu perfpkuita-fem, nee quiequam ainplius ab ea. exigit, de «|i»r jkoJV» «“mpUóiatnbsp;cc7!u^rigt; ^ qirod memoratura Laërdo. Ipfemet proinde ër4r rfr/-modum diluc'idus t bJ, ut idem Laërtius notat. Cicero denbsp;ipl'o loquenSj vide inquit,quantum fallare,T0rquate, oratio me ijtiusnbsp;Philofopfnnonoffenditt,namamp;eompleélitur verbis quodvult, amp;dicunbsp;plane quodintelligam. Ac rursiiSjE/iitana nee non vult^jipoteji,plane,nbsp;amp; aperte loqui. Ex hac autem claritare ea nafcebacur in animisnbsp;audientium voluptas.ut, referente Laertio quaji catenis, feu po-tiüsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dffïï detinerentur. Defcripcis, Senecademon-
ftrat, dum commendaturus librum, quo miriGcè fuilTetdele-ftatus, qudm difertm fuerit, inquit,ex hoe intelligere Heet-, brevis mi-hi vtfus ejl, eum ejfet nee mei,nee tui temporis-, fed quiprimo adjpeélu aut Piti Livij,aut Epieuripojfet rideri. Tantaautem dulcedine metenuit,amp;nbsp;traxit, ut ilium fine uüa dtlatione perlegerem, Sol me in vitdbat, famesnbsp;admonebat, nubes minabantur-, tarnen exhaufi totum: non tantum dele-üatusfedgavifmfum.QMdingenij iïiehabuitl quidanimil dieerem,nbsp;quid impetus ? fii interquievijfet,fii ex ïntervallo furrextlfet-,nunc nonfuitnbsp;impetus, fed tenor, compofitio virilis, amp; fandia. Haftenus Seneca.nbsp;Omitto illa ejufdem ioca, Aliquam magnifieam voeem Epifiola fe~nbsp;cumferat: eeee oecurrit mihi nefeio utriim verior,an eloqiientior: eujus,nbsp;inquis^ Epieuri. Item,eleganter itaque ab Epieuro dielum eH. Ac rur-süs, amp; apertior iHa fententia ef:,qudm ut interpretanda fit-, amp; difer-tior, qudm ut adjuvanda. Mitco illud Themiili), cumdePatrenbsp;Eugenio loquens, Epieurum, inquic, Neoeltsfilium,feitumalioquin,nbsp;,amp; elegantemputabat. Micro id genus alia. Sulficiat ifta oppoluif-fe luxurianti Ciccronis, amp; aliorum ftylo, qui Rhecoricae limi-tes in immenfum producentes, offendebantur. quöd Epicurusnbsp;vifus fuifletillamredegiffe ad tantas anguftias.
Cüin prima verofronre ob;iciatur, quöd fenfuerit fcribere nitnimeefferem laboriofam, idarguit iolum, non deberecum, quinbsp;fcribic.GlapueritjGc digitos corroderc, Gc inducere Uturas, amp;C
eft prarbiturus voluptatemJpfe fe excrucictjProfeéló vcro longè prsftat vel alicjuos relinquercnxvos, vel omninb nori fcribcre^nbsp;quam tantain fibi gt; quod multifaciunt, figere, amp; refigerecru-ccm. Dummodó vetbafponte fluant, nee oratio fit plane inde-cora, qui vel folani, vel maxime vericatem qua:fierint,faK5ium ha-bebunt fuperque, amp;fatis: Suocuique fl)’lofcribitur; cuilibei^tnbsp;poteft fua efle lux j Bene reshabet, fi, quantum poteft, quifquenbsp;devitetobfcuritatem. Ad illudde numeris,amp;: Rhythmis, nihilnbsp;aliud dicendum eft, nifi vix ulliim feriptorem efte, cui,non cogi-tanti, tale quid eveniat, ut Quintilianus fuse demonftratfufiice- lii- 9.04.nbsp;reque, fiinfragmentis, qui cxEpicurofuperfunt, vix quidpiamnbsp;talereperiatur. Omitto verö,utifupcrius obfervavimus,Plutar-chum nonulla immutafte verba in Epiftola illa Epicuri moribundinbsp;ad Idomeneum ; ita relata a Theone videri defumpta ex quadainnbsp;fimilie piftola, cum magnaquadam immutatione. Utcumq; fit,nbsp;non eft propterea locus obrcurus,amp; inelegans. Illud circa Nauli-phanen effejam intelligitur ex antè-diöis refutatum.Quod veiönbsp;ihn ,^i(37tx»ia* }r.dmartem,mmtusPhtoneiYi el\, dum artibus .nbsp;bonis, aclegitimisopponens pravas,acfpurias ,ut Medicina ar-tificiumcoquorum,ExercitatriciMangonuin ifqui fcilicet colo-rem fuco, amp; verum robur inani fagina mentiuntur) ac LegaliCa-villatricemj ficipfi juftitia: oppolitam Rhetoricen habuit. Jure-neporrbfueritimitatus, annon, intelligetur ex mox dicendis,nbsp;cümoftendetur Rhetorieam adverfiis veritacem efle compara-tam. Intelligetur verb etiam cenfuilfe ilium non injuria, nam-ram efl'e, non verb artem, quz orationem rede inftituat, ac elo-quenteishominesfaciat j maximèque fi alia ars, quam perfpi-cuitatis ftudium requiratur. Illud a’non pugnatnbsp;contra perfpicuitatem,fed contra pravam, aft'ectatamquc multo-rumdicendi rationem, ac nominatim Sophiftarum, amp; Demago-gorum, quibus ludo eft facere fucum veritati, excitare turbas,nbsp;innocentia^im ponere, qujerere plaufum, amp; fimilia. An aliundenbsp;Epicuri Philofophia politico viroinutilis fit, quod Ciccroinnu-it,explicandumfuo loco eft. De Quintiliano, nihildico • nifinbsp;qubd non videtur integram Epicuri mentem fuifteaflequutus.
Quod
-ocr page 180-Quod Athenajus carpit Epicurum, prgeter rationem foTtjf^' fit Suus cuique eft genius, amp; fuas qinfque veneres habct, No ; -3nbsp;luferit Epicurus, ut Plato, aut Xenophon; at illa exiinpt • ••nbsp;percontatio faepè cicled:at. Lucianus eft in fuis Dialogis Epi-quot;.nbsp;rum imitatus j quamlepidèveróubiquerem ex abrupto .ggrcnbsp;ditur? Cicero quoque non eft in fuis omnibus Dialogis prsfa-tus, non Plutarchus, non alii. Epicurus poRO modó hoe, modonbsp;illud agitatumfecerit j hic ipfe mos eft convivioruni. Convivasnbsp;oinneisinduxeritatomorumdoörinam callenteis; quid inirumnbsp;eftjciim illos omneis philofophanteis habuerit ? CcCterümutnbsp;quseftiones varias non fine delectu, ac intempeftivè tradaverit,nbsp;indicaturfatis ex ea, quam ZopyrusEpicureus apud Plutarchuinnbsp;explicatlibro Sympofiaconfecundo. Quae reftant, vellaudesnbsp;Epicurifunt, ut quódfalibus adirridendumcaruerit j (hocenimnbsp;arguit morumillius fimplicitatem, amp; innocentiam,ac eam fimiilnbsp;veracitatem , ob quam ne probaverit quidem hominem fapien-tem ironicè loqui; nam amp; Cicero in coimprobat quödironiamnbsp;Socratifamiliarem reprehenderit) vel certè occurrunt exiis,qu2nbsp;didafunt, interpretanda ; quatenusnimirum nihil aliudex Rhe-torica, prsEterperfpicuitatemexegit, amp; quae exsgunturprxtereanbsp;parumcurandaexiftimavit. Adjiciendum aliquidforetdeejusnbsp;Sedatoribusjfedcümnegandum minimé fit,quin multielTepo-tuerint fermone barbari, amp; rudes; ita enim ufuvenit in omnibusnbsp;SeftisCutenim de Peripateticis nihil dicam ,tot rufitcosStotcosre-germ, inquit Callius ad Ciceronem, at Catium Athenis natum e(fenbsp;dicas_) Attamen etiam negandum non eft, quinmultifuerintnbsp;valdè elegantes. Scito fermone, amp; Actico fcripferat Leontium , utnbsp;Cicero haher. Diogenem Epicureum proniptnm, amp; dtfertum facitnbsp;Athenasus. dilucidumintelligentid, amp;interpretatme,Laenms.Cot-'nbsp;nelius nepos fcribit Itbris Attim nihtl ejfe pojj'edulcius. Gratci illiusnbsp;Pifpniani Cicerodefcribit poema itafefitvum, itaconemnum^ tta e-legaHs, mhtlutferipofsitarguüus. Zenonem , Vellejura, Phïdrumnbsp;non memoro; quoniam de illis jam eft didum.
qult;ejl. 5.
hh. 'de dar. «rat..
Ub I- de nat. Deer,
Ub. 7. invi. Jtt,
Or at. in Vif.
il:
Sed fuperefle fcrupulum fentio, quorsumaflignata pratcipua Rhetorics rauneraEpicurusexcluferit,utinvenire,amp;difponcre;
lA r f KJ I
'i:!- ¦ nbsp;nbsp;nbsp;'5,feperorare:utamplificare,amp;c. Veruminventio
T' irutu, eorundemqueapta collocatieautDialeöices • ^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ aut ex conditionc materiie iubjcflaï erumpit; auc
ex nacj va oratoria fagacitate, Sclollertia, nonexulloRheto-ricesartificioenafcitur. QuaGveró, dum tot magniviriora-tloncs auc parantgt; aut habent, animum intendant adartem RhctoriccSj quam fieri poteft,utne labris quidem primoribusnbsp;«ttigerint ? At orarionis, inquies, partitio Rhetoricte proprianbsp;eft ? Enimver6,.fi Dialeöica eft ars non d,efiriiendi modo / fednbsp;amp;:dividendiunarnquarnquerem j ipfius quoque dicendaeritnbsp;orationis diftributio. Sin minus, confugiendura erit ad pro-pofitae materie naturam, quse hoe modo, potius quam illo u-furpari debeat; Qiiafanè in re naturale judicium, accedencenbsp;plurimarum rerupi experientia, qu^mplurimüm poteft, artifi-cium quam-minimüm,.aut nihil omninó. Nifiveró, fi fit a-gendum, ut exemplo dicarn , de pace ineunda, de teftarnent»nbsp;rcfcindendo, de Geometrise laudibiis, refpicere quis ad artemnbsp;Rhetoricarr» debeat, ut fciac quaferie fermonis procedeiidumnbsp;fit; ciim Rh(3toris fion fit cognofcerede pace, amp; bello, fedpo- ¦
Jitici; nee d? n.atüra t.eftamenti ,aG refcifiorüs jlliuSj.fed Jücif-confiilci i nee de prarftamia Georaetriae, féd Mathematici 5 nê-que prpinde polïic Rhetor tradereaut jiivare quidpiarft circa argumentum, quodipfeignoret^velcertèi-ftnóritjnóritpror-.nbsp;fius npn tanquarn Rhetoi:, fed tahquam alius artifex» A t, in-^quiesroegari nqti pqteft, :qirin fo|ï.Ri^torica doccat exdrdiri,nbsp;perorare, amp; figuur^ tüöitsaniftatitüf,tuin.lfintèBtianim, verbo'-Tumque uti gt;.eqUjbtts auditores; orator corrimoiveatiJdc finemnbsp;.Rhctoricas proprium jperfuafioricmiputaaffequatur.; Verum-tamen, cum repctipolTet qure jamfaèa refponfideft; hoe ad-.do,|ifta.oip)ia,.ftb,-qua2 maximèfcfeeffércRHétórica, videri ni-
bus cornpararif itiim: jpfflm BihefbriCamiidn'jvxïrsiis nbsp;nbsp;nbsp;ab ‘
^theatiijep^^ut apudlt;2^iitilianum;eftgt;'dsfiniri^ fallendurtem. li^.z. r xr. ;i^|npp xwiMSiCjiifrnqdi cft| ut,naüya-placens pulcritüdinc le-
¦ gt; • liiio;;;. nbsp;nbsp;nbsp;tupib.mu Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; w.;','ïlo*
-ocr page 182-f62 nbsp;nbsp;nbsp;$)eVitdjamp;morihttsEpkiir -
. Rhet-1
isgt;.
tnp. 16.
nocïniis iftis non' cgeat 5 mendacium verb cjufmc gt;, ii u-ta fcedicate difplicens ipfaneceflarib, lit placeac, pr8Bt2 r '^lareamp;folencmeritojure laudariiüiJudicea, q-i ina^^nt.nbsp;farraginetribunalia.esonerarunt. Nóiant,utfin;pleX) f:in'nbsp;genua privati hominis confeffio , ac teftificatio mendaciumnbsp;minus convelare poffit vcritatis fpecie, quam elaborata orationbsp;ab oratore callidoj cum aliunde ad fanum,amp;Teöumfercndumnbsp;judicium, fola fafli expofitione Judiccs indigeant; quippenbsp;qui debeantipfi jusfcire. Quo loco pr$claiè omninöadmo-net Ariftoteles, non cffe Judicem pervertendum, amp; fit, dumnbsp;ad iram, aut odium, mifericordiamve impellitur. Jd enim, in-c]uit,jgt;enndeefi, ac fiquis, qua ufurus ejl regula, earn reddat perver-fam. Neque dicas cloquentiara pcrliepc juVare ad inno*nbsp;centum incolumnicarem : Quippe ciim faepiiis valeat adnbsp;incolumitatemrontium, clarum eft aliunde totumartificiumnbsp;coraparatum efife contra innocentiam. Videlicet oequirasipfanbsp;non erubefcit fa prodere *, Injuftitia eft, quse ut elabatur, colo-rcsalienos conquirere debet. Neque rursirm dicas, cum nihilnbsp;-fueiicopusubi Judiccs 8c erudicione, Scintegritate infignesnbsp;êtxftiteriilt; uBires ramen fecus fc bsbiiérit, innóêenteis etian»nbsp;inditeartrficio. Etenimi^ateftiapponeadum Judices ^ri-tia, amp; probitate poUere j lie ubi vel akerutra, vcl utraque ca-¦ruerintj tantbarseritpericulofior. Nifi forte Judices hujuf*nbsp;rnodi habeias ,qaalisilleaTitio apud Macrobium deferibitur,nbsp;qüiidunxoratarety^vrumeJinegotiuittpanAntj tejleïs, inqbitjpojlfir,nbsp;ipfmit-tflidim^ 'aéiïedit ,,ait fi omm*AudmJf^ ^tahulaspofiit ^ 8cc.
3 udéx quippe liujufmodiRbetoriciindigecnulla. Dices, quid igitur fentiendum de Rhctorica in adminiftratione pubücarumnbsp;rerum ? Sed quid aliudfentiendum lit, quam ilkm excitandisnbsp;tuibis, atquefeditionibuseflecomparatilfimam?Genteis pro-feöo videre iicetgt; apud quas hlt;gfe£lus Rhetpricae fit, Sc quaanbsp;rameii legcspatrias confervent int^ilas, acutita dicafn peren-neis5 cumcae,quibusillaeft’curaa;,!rtovasfei’a*itquotidie. Scnbsp;fiftid Emph. nullis tarnen contmeri poffint j ut vereliceat diccrcj quod Plq-to illc veteris Comcediae, ƒ quisperegre abfuerit treis ntenfeis, nonnbsp;d^ofeit dfnplm fmtattm, .Cum aliqua tamcn oiatoxw vis con-^
tinen*
-ocr page 183-tfRcndisinofuciftpopuUsnéceffkm fit; cogka nerv'olas illas amp; ferv-entfiis Leonidae, fimiliumque exliorcationcs j quam il-Ic quasfo praeftant meditatis, amp; olentibus lucernas, ac demor-fos ungucïs iftorum oxationibus ? Me certc plus pcrfiiaferitnbsp;quifquisingenua, amp;;araorepatriisincaIefccnte oxatione abf-queartificioufusfusric, quamqiü oracoriam ex profeffoco-lunt; qui pr^terquam quod plxrumque fcigidiufculè, amp; nonnbsp;revcraanimatiagunt, iifiinc, a quibusfibicavendun? mericonbsp;quifpiamexiftimet, quodlatentiartificio captari fefefufpice-tur. Heine eum tota fcre ars in eo fit, uc ars ipla lateat, natu-ramqueasmuleturjnonne intelligero licet perfuadendi vim ma-
iS'
fiseflèficatninbonitate natiffse, quam in ullisprteceptioni-us? utproindemirumnonvideatur , fi mendici, acfupplice's oppreffi anguftiis, melius perorent, moveant vehemencius,nbsp;perfuadeantcfficacius, quammagnifici ifti Oratores, Verum Uh. z,nbsp;haec fatis, ne Quinciliano rem indignam faccre videar ^ hoe eftnbsp;^landi viribus uti in Orationis acculationem,
DDialeftlcamquodfpeflat, nóii eft quod hoe I«co ali-qiiid dicamus. Primum enim luo ofteRdetur loco ut Dia-leflkes nomine in Canoniccs nomen commutato Epicurus tradidirit, amp; retinuerit omnia, quaé videri poffunt cx Dialefti-ca effe ncceffaria, Unde 8c comprobabitlir ipfum non omnemnbsp;wnitusrejccifle Dialefticam ;fed, quod habet Empiricus,Dia-icöicamfolam Scoicorurni Qiio allufilTe videtur Hieronymus, dum adversus Rufinumlcribcns, quoniam, inquit, Sroicinbsp;Dialtcikm vendiCMt,amp; tu hujm {tntenm delkmsnta contemnis,nbsp;in h/tcfartfEpkurciues. Deinde, cumilla eadem, quae objicipoi-funtadversus iftam Dialefticam, difputata jam habeanturinnbsp;moftris adverfus Ariftotelsos excrcit'atioiübus, non eft quod
X z nbsp;nbsp;nbsp;aftum
-ocr page 184-f^4
aöumfurfum agamus. SufBciat vel folam natura \ veritad.'i inveftigandde magiftram cfle optimamj vel, fiquapiam artenbsp;adiuvanda fic, indigere illam regulis, vel obfeivationibus pcr-paucis; non imménsa ifta congcrieargutianimDialefticarum.nbsp;An Epicurus fueric in Dialefticisinermis, nudus, amp;c, qua:nbsp;Cicero prEefertim opponit, ex dicendis circa illius Canonicennbsp;colligendum eft. Obfervo heic folum Ciceronemqubque nonnbsp;femelprjeferre Epicurum Sroicis ipfis circa confequutionumnbsp;W i' vim; Veluti, cum in libris de Divinatione, Ergots^ inquit,nbsp;f’muitionequAdm dm tollens, rede non duhitat div'mationem toUere:nbsp;fed non ut hie fibi confiat, item stdtei. Illius enim Item nihil habens neenbsp;fui, nee alieni negotij, nonpotefl hominibus divinationem impertire:nbsp;refer autem Deus potejl non impertire, ut nihilominm mundumregat,nbsp;amp; hominibus confulAt. cur igitur ros induettis ineaseaptiones, quaenbsp;mnqum explicetis ? Jta enim, cum magisproperant,concluderefolent,nbsp;si pijfunt, amp;c. Ad objeftum illud a Plutarcho, nihil ad;icicn-dtim ad ea, quae Gellius ipfe regerit. Praetermiferat Epicurusnbsp;in explicatione illius dc morre argument! propofitionem^Plu-W. i. r.8, tarchus iftud carpferat , Agellius ergo, fed Epicurus , inquit,nbsp;cujufmodi homo efi, noninfeitia videturpartem Him fyllogifiniprater^nbsp;miftjfe. Eleque id ei negotium fuit fyllogifmum, unqum in fcholisnbsp;Thilofophorum, cum numericomaibus, amp; cum fuis finibusdicere. Itnbsp;profedo, quiafeperAtioanmt, équot; corporis in morie evident eft , msnbsp;eft ram necejfariam ejfe ejus admonilionem, quod omnibus prorsus tratnbsp;obvium j ficuti etium quod concluftonem fyllegifmi non in fine pofttit,nbsp;fed inpriucipio : 'Slam idquoque non imperite fadumquisnon ridetlnbsp;ApudPlatonem quoque multis in locis reperm SyUegifmos repudiates,nbsp;eon versêque or dine iflo, qui in docendo traditHr,cum eleganti quadannbsp;reprehenfiomscontentmepofitQsejfe^ HxcUle,
Di
lEnique circa Mathematicas, hoe imprimis fatendumeft, ^Epicurumnoneas caluifle, ut Pythagoraa, amp; Plato cal-luerunr. Sed imitari SocKatem potuit, qui pronuntiatus cümnbsp;fucritmortalium fapientiffimus, Aftronomiae tarnen valedi-xic, ut fcientise morum totus vacarct, quodadnotavit Ci- quot; 'nbsp;cero; amp;quidquideft live in ilia, five in Geometria , five innbsp;Arithmetica fcrupulofum, amp; ad vitam inutile, eliminatumnbsp;voluit, quod a Xenophontedeclaraturfufiijs. Imitari etiam tó.4,nbsp;potuitDidgenem, qui, feribente Laertio, Muficam, Geo- Ai,/.nbsp;metriam, Aftrologiam , tanquam inutileis neglexit. Nihilnbsp;de Ariftotele dico , qui; utcumque non raro jaftet cele-^'^ï^nbsp;breis quafdampropofitiones, amp; interdiimquidem, enmnonnbsp;Valdèeftopus j aliqiiandotamen, cumvaldè expediret, utinbsp;in fphserarum caeleftium determinando numero, difficulta-tetnadMathcmaticos , tanquam peritiores remittit. Nihilnbsp;deZenone, qucmvel minimum mathefeosperitum exftitifie,nbsp;nullum eft veftigium. Nihil demumdecteterisj nequeenimnbsp;iseememoro, utvcl negligendum ftudium Mathematicutn '•nbsp;fuadeam; vel Epicumm, quod in illis eximius non fuerit,nbsp;commendatura faciam, Innuere dumtaxat contendo , nonnbsp;pofte illi vitio verti, quod Mathematicas ignorarit, nifi var-tatur amp; aliis, qui funt oppidb viri celebres, Principéfque Phi-lofophorum. Deindeaddo, cüm Socratesaftrorumfeientiamnbsp;repudiarit, ut de moribus philopharetur, Epicurum tarnen
ficeamexcoluiffe, uteffcquoqueipfius ftudium ad moralem Philofophiam utiliffimum comprqbaverit. Heincfuntill^innbsp;Epiftolis ad hoc ftudium adhortationes, faftaque in gratiamnbsp;adolefccnnuncompendia,quareferenturalibi: tantumabeft,
X5 nbsp;nbsp;nbsp;ut
-ocr page 186-lik dt arg.
U.
hi. adv, Muf.
ut detettete adolefcenteis voluerit abulloftudiolIberaÜ. Ht certè, cütn fpeculationes turn rerum cselcftium, tumetiamnbsp;aiiarum, qus demonftrationibus Mathematids nitunturgt; fintnbsp;dclcdabiliffimse, qnodexperiricuïque licetgt; amp; cxctnplw bene multis comprobari facilèpoteü j quonammodopotuilTecnbsp;illas Epicurusdefpicere, quiipfefinemomniiitnbonorumde-ledationem ftatiieret, acillam quidem potiffimüm, quascxnbsp;virtute, feu animi cultura proficifceretur? Verumtamen an-famdeclamandipraebuic, quód Epicurus duo quaedamcircanbsp;Marhematicas improbarit. Untim eft inatile ftudiumpluri-marum rerum, quse cüm fint nimis intricatae, crucem defi-gunt animis, neque interea conferunt quicquamad tradu-cendum feiicera viram, five adcorrigendum mores, ut Philonbsp;circa eandem rem habet. Hoe ipfum eft, quod Epicurns apudnbsp;Laé'rtiuminnuit, cüm catenus effe invigilandum c*leftibusnbsp;cenfet, quatenus faciunt ad felicitacem; docécque, utenarnnbsp;notitja'hujufmodi rerum negligenda foret, nifi ad fcopun»nbsp;hunc tenderet. Ea cauffa eft cur minus probaric Aftrolo^iaenbsp;ftudium, quafifdiiceclaboriofum, amp;incertutn magis, quamnbsp;lit folidam voluptatem pariat 5 quod fuo loco dcclarandum eft.nbsp;Alterum eft abufusnimius, acdegcqeratioiii luxura, 8cne-quitiam. Heine cüm notitiam Muficcs ayerfatus non fuericnbsp;(nam amp; de ills librum fcripiit) neque fapientem ab illius fpe-.nbsp;culationibusdeterruetic ( quippeSapieotemfölümcenfuit de-Mufica refte difputare) amp; quod Pluratchus objicit,^rguacnbsp;dumtaxat Epicurum noluiffede illa difputari intempcftivèfutnbsp;ftio ctiam loco demonftrabicurgt;) Darnnavit tarnen Epicurusnbsp;illam Mulicam, quae eX ufu legitimo eb deflexie, ut vitiofumnbsp;nequiüimorum incentivü evaferir. Ita docet Empiricus, decla-rans ut Epicurei negaverint ipfam efle lufcipiendaro, quod fve,nbsp;lutPlatoniciquoque) illam ad felicitatem non tenders exifti_nbsp;marint.j adjecerint veto , A-j-minbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«»«», ks^ «Vi’ ,
Mjfe ipfam inutilenif fegnem gt; bihdctm, pHunta^ runt pradigam. Quo loco agnofcis Epicuri genium non tamnbsp;Muficamaverfatumfuifle, quam qu« ipfam vitia, ac mala Gepen-
-ocr page 187-. rounercr cönlequuntur 5 quaque interdum cauffae fuêit, uc • zegiat eciam nationes earn refpuerint, uc apud Diodorütnnbsp;’..gyptij. Ut paucis dicam, Epicurus circa hafce arteis Ijcnbsp;fuit animatus, ut fi quidpLam peccaveric (nihil autem pec-caffc contendere nolitn) id pras nimio quodam virtutis aiFedu,nbsp;ac ftlicicatis ftudio (fi poteft tarnen in hifce rebus cffe quid ni-miumgt;gt; egerit: ficque videaturtantö'elTeexcufatione dignior»nbsp;quantó fiiit ipfi pro fentcntia, qnam tuebatur, finis laurktior»-Glarum proinde ex his fit, quid ad objefta ex Cicerone, aliif-que refponderi poffir. Qubd fi fcrupulusaliquisfuperfit; is,nbsp;cüm, Deo bene propitio, de]Vlundo,de Syderibus,dc argu-mentis caeteris fpeciatim difputabitur, eximendus fpeciatimnbsp;«rit.
Hasc^mdevita, ScinoribusEpicurididta fulScUnt.
-ocr page 188-
L B u TI u s Epicareus. ¦pag.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44 Alcaeus amp; Philifcus Pfeu-do Epicurei , Roma pulfi, quod effent turpium vo-iuptacum adolefcentibus autho-res.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;64 Alexandri ab Alexandro sequum dsEpicuro judicium. ijjnbsp;Alexander Philofophus Epicureus.nbsp;49 C. nbsp;nbsp;nbsp;Amafanius Epicureus. 44 D. nbsp;nbsp;nbsp;Ambrofius de Epicuro Sc Epi- cureis quid fenferit ? nbsp;nbsp;nbsp;7 3. i oi» S. Ambrofius docet Epicuri hortos tolerabiliores efle Lyceo Arifto-telis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;135 Amici Sc familiares Epicuri qui-nam? nbsp;nbsp;nbsp;i4*ij Amynomachus Philocratis fiiius Batithes , Epicuri difcipulus.nbsp;17.29 Andreas Arnaudus Forcalqueiien-fis brevemi Epicuri Apologiam compofuit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;136 Anna Maria Schurmana, Ultra-jeftenfis puelladoftiffima. 127 Annus nativitatis Epicuri, 3nbsp;M. Antonius Bondarius Parifien- |
fis Profeffbr, Epicurumcaett,,--antiquis Philofophis prsefert. Apelles Epicuri dilcipulus. nbsp;nbsp;nbsp;x6 ApollodorusCepotyrannus. ,1 Arcefilas fcecundissalicibus hauiV.pnbsp;moritur,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ 1’. r Arcefilte inEpicurum odium,undcl Arceliaepodagrae doloribus arden tisvoxfortis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8f Ariftobulus frater Epicuri. i.x4 Atiftoteles an Mathematican^mrnbsp;peritus. Ariftoteli objici ab Epicuro ajunt* quod vorata paterna fubftantia.nbsp;militaflet, ac medicamenta ven-didiflet,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$ƒ Ariftotelis lyceo S. Ambrofius praefert hortos Epicuri. 13 ynbsp;In Arteis ac difeiplinas , qure uti-litatis alicujus gratia excogitatjenbsp;funtjftudiainutilia acvaoaplu-rima irrepferunt,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147 Alfis valor, nbsp;nbsp;nbsp;109 Athense, patria Epicuri. nbsp;nbsp;nbsp;j T. Pomponinus Atticua Epicu-rcus, _ nbsp;nbsp;nbsp;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45 Atticis olim alia menfium dvi-lium, alia Lunaiiumprincipia^ i Au^to- |
doioribus. AC VE\Auftoies aliqui de Epicuro bene mcriti.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13J.136. B BAptifta Guarinus Veronenfis librtim fcripfic de feöa Epi-ciirei.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13 6 BafTus AufidiusEpicuiens- 48 Beatus Epicurus j eiiam inacniifli-mis doioribus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijz Boethus Geometra, Epicureus. 451 Bona in commune conferenda A-micisnonccnfuit Epicurus , amp;nbsp;quare.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13 C C Alius Rhodiginus de Epicuro bencfenfit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133' Caliiftolas Epicuri familiaris. 24 C. Catlius Brud focius,Epicureus.nbsp;4?- Catiuslnfuber Epicureus. 43 Catonis odium in Philifophos.i 3 Snbsp;139nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ Celfus Epicureus. nbsp;nbsp;nbsp;48-50 ChïredemiiS frater Epicuri. 2.14 Chasredemusj unusex Epicuri fa-miliaribusjcujus nomine librumnbsp;Epicurus infcripfit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20 ChsereftratajEpicuri mater. 2 chaos occafio fuit Epicuro pbilofo-phandi.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8 Chryfippns Chefippus, quafi caca-turiens equuSj didus. nbsp;nbsp;nbsp;97 Chryfippus librorum Epicuri para-fitus. nbsp;nbsp;nbsp;17 Chryfippus de Dialeaicafupratre-centoslcripfitlibtos. 61. |
S O \U M. Chryfippus qubd fuave merumin-facrificia ebibiflet, interiit. 113 Cicero malè aifeftus in Epicurum: Cicero Epicurum appellat virum optimum. 88,98. tpicureos lau-dar.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138 Ciceronis locus arduusex Epiftola xix. lib.v- ad Atiicum, explana-tus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.12 Clemens Alexandrinus Epicuro in-fenfus. • nbsp;nbsp;nbsp;72. Colotcs Epicuri difcipukis. 13 Concubinarum ulus olim non o-mninoprohibitus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128 Congi) menfura quaiis. nbsp;nbsp;nbsp;11$ Conltancia Epicuri in acutitumis 11.131 DAmis Epicureus. nbsp;nbsp;nbsp;49 Deinocritum honoravit ac fc-quutuseft Epicurus. nbsp;nbsp;nbsp;pr Deumut coluerit Epicurus. 77.78, 7? Elivinos honores an affedtarit Epicurus? 75. ufyuead nbsp;nbsp;nbsp;84 Dcusell mortalij juvare mortalcm. 84» Dialefticffi Stoici impensè addiöi fuêre.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d 1.62 Dialefticam ut fupervacaneam reje-cit Epicurus. 143.163. De ea Chryfippus fupra trecenta volumina fcripfit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;él Piem ab occafu in occafum fuppu-tabant Attici. nbsp;nbsp;nbsp;5 / V Dio- |
ITUDiodorus Eplcureus. nbsp;nbsp;nbsp;48 Diogenis Laërti; locus de Metro-doro Epicuri difcipulo emenda-tus nbsp;nbsp;nbsp;16 Diogenes EpicureuSj promptus Sc dilertiis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160 Diogenem Babyloniuni malediciirn AntiochusRex jiigulari mandavitnbsp;ob eius maledicentiam, 97nbsp;Difcimus multa, quae fi fciremus de-difcenda forenr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.jp Dolitheus Epicuri diicipulus 17 E ELoquentia. Vide Rhetorica. Epicurus Athenienfis fuit,nbsp;quamvisalijseumSamium 3 alijnbsp;Lampracenum crediderint. i.nbsp;Gargettius diëlus, quod Gargettinbsp;natus. 2. Epicuri parentes, ibid.nbsp;Epicurus Neoclides diftus a panenbsp;Ncocle, ibid. Quo tempore natus?nbsp;3.4./. Epicuri fratres tresj Neoclcs, Chae-redemusj Ariftobulus. 2.14 Epicuri in fratres amorac reveren-tia.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z Epicurus ubi pueritiam , adolefcen-tiam, juvcntucemexegerit? 5.6 Fuit Epicurus conftitutionis nonnbsp;mukum Srmse. 32.33. Fuit morbis obnoxius, non vitae intempe-rantia, fed conftitutionis naturalisnbsp;vitio.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iji Epicurus anno aetatis xiv, ad Philo-lopbiam accedit. 8. magillrum nuJluni habuit, 7 |
Epicurus vanitatisarguituf.52, Sed percalurriniam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98 Epicuro in I^aeceptyes i^r^raü,.;;dr^ objicitur.90. At^a p r yacur-, c-;'.nbsp;99.100. Epicurus mala^icentise erga or - ’i antiquiores Pbilofphos kc.”-tur.94.Defenditur. 97.100.: rnbsp;Epicurus impietatisarguicur. 74.7 ƒ.nbsp;Defenditii •, 79. Affeftaritne ho-nores divinos ?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;81.83. Epicuro Venus impura^objicitur. 118.119. Nec non gula feeda amp;nbsp;noxia.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.107 Epicurus cumProdigo Evangelicoa plerifquecompavatusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106 Epicuri fobrietas, frugalitafque exi-mia. nbsp;nbsp;nbsp;108.109 Epicurus in exemplum continentiae ciratus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;123.124 An difeiplinas universe oderit. 140, 141.148.149. Epicurus è Philofophorum choro pulfus.12r.122. Ineundem meri-torevocatus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.132 Epicurus vir optimus, Cicerone tc-fte. nbsp;nbsp;nbsp;88.98 Epicurus vir mitiffimus. nbsp;nbsp;nbsp;98 Epicurus quam muka conferipferir. ^7 Epicuri volumina tccenfentur. 18, 19. amp;c- Epicuri Epiftolae* nbsp;nbsp;nbsp;zj Epi- |
j c rEpicufua, ubi llterseprius fepultae revixerunt, a multis authoribusnbsp;comtnendatur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13 ƒ.13 (3 Epicurus clarus, perfpicuus,difertus. Epicuri conftantia extrema ex ipfo Cicerone amp;aliis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13 i Epiftola Epicuriftatim morituri ad Idomeneum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 3 Epicuri Tcftamentum. 2^. 30. amp;c. Mors.31-33. Quo tempore obic- Epicurus arm Themiftocle compa- ratus. nbsp;nbsp;nbsp;13 3.13 4 Epicurus graphics defcriptus a Poè-ta Srcllato. nbsp;nbsp;nbsp;136 Epicuro (quod nomen Auxiliatorem fonat ) ob purgatam amenciamnbsp;muUum debent homines. 13 y. Epicuri memoria feftatoribus illiiis quamcara,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3lt;^o7 Epicurcorum quanta inter fe con-fcnfio. nbsp;nbsp;nbsp;38*39 Epicurei nbsp;nbsp;nbsp;di£ti: quamobrem? Epicurei clarè locuti, ac fine verbo-rumambagibus. nbsp;nbsp;nbsp;ifi.ifi Epicureus Sacerdos; Luciani jocus. 7J |
B 0 % U M, Epigramma de eo qui laqueu/n pto auro reperit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47 EpitaphiumSardanapali. 107 Eucratidas Philofophus Epicureus. 41 Eurydicus Epicuri difcipulus. 17 F M. T7 Abius Gallus, Epicureus. 43 Ir Famem maligne extinguebacnbsp;Epicurus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;109.no Feminae ingenio prasftantes in Phi-lolophorumfcholis. Francifcus Philelphus Epicuriiln commendacnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13 ) Fratres Epicuri tres,Neocles, Chae-redemus, Ariftobulus. nbsp;nbsp;nbsp;2.14 Frugalitas Epicuri qualis. iog G GAlenus cur in Epicurum nialè animatus? 69.70. Aliuddenbsp;Epicuro fcivit, aliud evulgavit.70nbsp;Gamelion cui ex noftris menfibusnbsp;refpondeat ? Gargettius fenex , amp; Gargetticus Author diftus eft Epicurus, znbsp;Gramraaticam qui ncglexerit Epi-airus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142130.iji Grammatica duplex. nbsp;nbsp;nbsp;151 D. Gregorius Nazia»zenus Epicurum laudat. nbsp;nbsp;nbsp;125 Gula immodica Epicaro exprobra-tur. 104.105. Item Gula fccda amp; noxia, 106. üb/eftade utraquenbsp;folvuntur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111 Hege- |
T T^gefianax Pynhonis frater, .l 1 Epicuri difeipulus. 17nbsp;Hemina,qua!is mcnlura.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108
Herciileos labores longè exuperar fapientia.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84.85
Hermachus AcemarchiftUus, Micy-lenaeus, Epicuri dilcipulusac luc-csfTor. 17. Quos Icripfericlibros? ibid.
HertnoclesEpicureus. nbsp;nbsp;nbsp;50
Hermodorus Epicureus, nbsp;nbsp;nbsp;ibid-
Hermon Epicureus. nbsp;nbsp;nbsp;ibid,
Herodotus Epictiridifcipulus.id. Ad euiïi Epicurus Epitomen parvamnbsp;Phyficesfcripfic.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibtd,
Horatius Flaccus Poé'tafe Epicu-reutnprofitetur. nbsp;nbsp;nbsp;48
Horatius, quódelfetEpicureus , fe porcum dixit, vulgarc fcomma jo-caiido admittens.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.114
Hortus, Epicurifchola. nbsp;nbsp;nbsp;10
Hortus Epicuri ab infamiaex mulie-ribus purgatur, nbsp;nbsp;nbsp;rzy.izó
Hortulum Epicuri defcribit Seneca.
109
Elorti Philofophici plures. 130.131 I
-| Domeneus Epicuri difeipulus. i y. •*' a literis Epicuri Celebris ibid.nbsp;Ironiam Socrati fatniliarem repre-hendit Cicero.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r6o
Iionicè loqui fapientem vix proba-vk Epicurus. nbsp;nbsp;nbsp;ibid.
7i
LAdantius in Epicui ¦¦'n n' nimatus,
Lacydes ex uberiore potatine pav lyticus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rij
Leonteus Lampfacehus Epicuri di-1'cipulus. nbsp;nbsp;nbsp;ly
Leontium Epicuri difcipula. 16. A mica. 118119.116, Librum cic-gantem adverfus Theoplirafturt'nbsp;Pliilofophum fcripfit. iz6. kitonbsp;lërmone amp; Attico, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160
Lepidus Epicureus. nbsp;nbsp;nbsp;yo
Libri, quos Epicurus fcriprit,recen-fentur. nbsp;nbsp;nbsp;18.19.amp;C.
Lucianus Epicureus. nbsp;nbsp;nbsp;yo
Lucilius Senecae Epiftolis illuftris an Epicureus?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.49
T. Lucretius Carus Epicureus, Poë-tainfignis. nbsp;nbsp;nbsp;41-
Lucretius Epicurum quo fenfu dixis Dcum?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84.
M
Ahometis Paradifus. 119 Malediöa, contumeU«, con-tentiones, concertatioiies Philo-fophiiindignsE videntur,Ciceronenbsp;teiic.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loi
Mathematicas artcis an oderit Epicurus? nbsp;nbsp;nbsp;146.r47.16y.r66
Maza,quodcibi genus. nbsp;nbsp;nbsp;108
MemmiusEpicureus, cui Lucretius libros fuosdicat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70
Menander Epicurum quanti faciat ? 189.190
Menceceus Epicuri difeipulus. 47.
Ad
-ocr page 193-AC V n %eum Epicurus epiftolam de rébus ad mores pertinencibusnbsp;fiipfit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46' / icnfium civilium amp; Lunariumalia pnneipia olim apud Atiicos. ƒnbsp;Meaodorus Lampfacenus Epiciirinbsp;difcipulusj familia; is, amicus, i ƒ.nbsp;Vir bonus Sc adverlus moieiliasnbsp;mortemque ipfam inrrepidus 16.nbsp;Pene alter Epicurus, ij. Qtiosnbsp;fcripierit libros. 16. Magnus virnbsp;Senccrediftus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;112 Metrodorum divine loquutum B. Clemens afferit. nbsp;nbsp;nbsp;ibid. Metrodortis Srratoniccus an ab Epicure ad Carnsadé defeccrir. 88.89 Metroon , magnae Des Templumnbsp;Athenis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zp Min® valor. nbsp;nbsp;nbsp;107 Minarum lxxx. valor monetsno- . ftr® refpondens. nbsp;nbsp;nbsp;ir Mors Plaionis 8c Arcefil®. 11 j Morsacerbaükrici Dei juftiti^nonnbsp;eft femper adlcribenda. 11 jnbsp;\Jvlulieres olim in Philofophorumnbsp;fcholas admifl®.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;izp.izö lt; Muliercs nonnull® cum Epicuro philofophat®. ló.izj.izönbsp;Mus Epicuri fervus ac difcipulus,nbsp;Philofophusnonincelebris. 16nbsp;DeMufica librumferipfit Epicurus.'nbsp;. z4«td^ •jWT Atur®bona fummè sfiimabat x\ Epicurus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;no Naturae inr nobis vitia, non expro- |
^ 0 %u u. br-atione, fed commileratione di-gna. nbsp;nbsp;nbsp;116 An in Naufïphanem pr®ceptorcra ingratus fuerit Epicurus ?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;90 Neocies paree Epicuri. 2. Ludima-gifter fuic. nbsp;nbsp;nbsp;2 Neocies frater Epicuri. nbsp;nbsp;nbsp;z.i4 Nicanor Epicuri difcipulus, 17.30 P Amphilum Plafonicutn contem-\ pfit Epicurus. nbsp;nbsp;nbsp;91*92 Panfalaudatur a Catfio quodvolup-tatcra fequens virtutê rctinear. 4ƒ L.PapiriusPftuSjEpicureus. 44nbsp;Paradifus Mahometis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119 Paralyticus ex uberiorc potatione Lacydes faftus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;115^ Parietinre Epicuri sedes. nbsp;nbsp;nbsp;i z Patro Epicureus. nbsp;nbsp;nbsp;t2.4y Perlpicuiiasprimum Rhetoric® muc-nus. nbsp;nbsp;nbsp;1y7.r5S.160 Phsdrus Philofophus Epicureus, quem Cicero audivit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4j Philsnis Epicuri difcipula, 16 Philaid® quinam ?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z Philifcus Pfeudo-Epicureus. 64 Philodemiis Epicureus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46 Philomariis Epicuri feftator. nbsp;nbsp;nbsp;y i Philofophia concumelias, malediöa, contentiones, concertationéfqucnbsp;refpuit, tefte Cicerone. loinbsp;Philofophiaitaconfpurcata eft,ut nihil )am aliud efie videatur quamnbsp;Sophifticesofficina.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148 Philofophi urbibusfspe expulli. 13 8 Pietas Epicuri.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78*79 Z 3 nbsp;nbsp;nbsp;L, Pif© |
rtf'
-ocr page 194-L. Plfo Epicureuü. nbsp;nbsp;nbsp;44.Ó4 Plato rfOTwdiftuSj cur ? nbsp;nbsp;nbsp;94 Plato pueros foedè adamavit. 130 Plato in nupciis coenans rrioritur.i i /nbsp;Plato Satdianus, Epicureus. 4lt;Snbsp;Plutarchas commsndatar. 68. Curnbsp;Epicuro in eofus ?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. Plutarchus Episurum deridet, an merito ?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;110 Poétarum figmenta, Epicurus, quod effet veritatis amans, improbavit. Poëtas è Republicaejicit Plato, r 56 Item Heraclitus amp; Zeno. ibid,nbsp;Poêticenan contempierit Epicurus?nbsp;i43.i;4.ij5 PolliusSurrentinus Epicureus. 49 Polysenus Lampfacenus, Athenodo- ri filius, Epicuri difcipulus, ma- gnus Mathematicus. nbsp;nbsp;nbsp;17 Polymedes Epicuri familiaris ac dil-cipulus. nbsp;nbsp;nbsp;14 Pomponi) Attici Menfa qualis? 115 Populum five popularem auramnbsp;merito contemnit Epicurus, ƒs.nbsp;j/.Hanc ftudiosè captabant Stoi-ci. ibid.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;63 Praeceptores quos audierit Epicurus? nbsp;nbsp;nbsp;6.7 Praeceptores kabere nullos fatius, qium non bonos.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99 Prodigus Evangelicus cum Epicuro compofitus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;io6 S. Aurel. Propertius Poé'ta, Epicu-roaddiftus. nbsp;nbsp;nbsp;48 |
Protagoras baiuius diftus, Democri-tifcriba , pervicos ludlraagule';» 9;.96 Providentiam divinam afferuêre Stoici j male hanc negavit Epicurusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6a Providentiam fatidicam anum Stoi-corum appellat VeUejus apud Ciceronem.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid, Pyrrhon amp;Hegcfianaxfratres, Epi-curi difcipuli. 17, Ad hos Epicurus confoiatoriam ob patrem morcuumferipfit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid, Pythagoras plurimasmulietcs in di-fciplinamfMamadmifit 126 Pythocles Epicuri difcipulus.3 3 .Adnbsp;eum Epicurus de Meteoris fcri-piit.ró. Ejus indoles praeftantif-fimanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. Pythocles puer meritorius. 12® R RAphaëlVoIaterranus Epicurum laudat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijy Fjtu fententu, Epicari libellus ex Pa-naetio apud Ciceronem ad verbum edifcendus. nbsp;nbsp;nbsp;*9-57 Religio alia pura, alia fpuria. 79 Rhetoricam quanti fecerit Epicurus. i44.iy7 Rhetoricae munus prsscipuum, cla-ritas, lêu’perfpicuiras. nbsp;nbsp;nbsp;i j 8 Rhetoricaan foro, judiciis, Rerum-publ. adminiftracioni utihs ? iSo Rhetorica,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144,1^9. ars Rhetores a Maximo Tyrio cum Mangonibus coraparad 179 Saccr- |
SAcerdus Epicureus: Lcciani jo-cus. Salutatoriï: Fpicuri voces illius Epi-ftoiispvicmiffae. Sap'‘ r;s uno minor love. nbsp;nbsp;nbsp;87 Sapientis animum nil cogitutvul-gana fapia*. nbsp;nbsp;nbsp;81 Sapicntem ironicè loqui an deceat? 160 Sapientia vera Herculeis laboribus prsefertur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84.85 Sardanapali Epiraphiurn. 107 L. Saufciiis EqueSj Epicureus. 43nbsp;ScholaeEpicuri fiiccetïii) quam con-ftansnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;38,39 SeftaEpicuri, nbsp;nbsp;nbsp;9 Senecaveriftudiofus, invitis Stoi-cis, Epicurumcommendar. 59 Seneca Stcifcorum inancm fubdlita-tem carpit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61 Seneca an fucrit Epicureus? 49 Statyllius Epicureus commendatus. S obrietas Epicuri qualis ? nbsp;nbsp;nbsp;10 8 Stoici in dialectica pene toti- 61 Stoici infuis difpurationum ineptiisnbsp;vix ferendi 'thid.nbsp;Stoici alker dixcre,alirer vixcre. 113nbsp;Stoici ad'Ducis fui Zenonis imita-tioncm, tetricosfeafpeöUjSc maxima part* ad cutem derafos ex-hibebanr.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54 Stoicorum jaCtariones. ” 'M, Stoicorum in Epicurum calumnise. |
Sroici odij in Epicurum occallo qusnam nbsp;nbsp;nbsp;j6,6o.6i St}Ius in fciibendoquiscomparan-dus. nbsp;nbsp;nbsp;158.159 Succeflores Epicuriquinam ? 40.41 Superftitionctn improbavit Epicurus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79.80 Syron Epicureus. 46. Notat Ser-vius huiic efle quem Virgiliusin Eclogis fubSileni perfona loquen-tem inducic.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ihid. T TEftamentum Epicuri 2953 o amp;c. Themifta Zoilifilia Lampface-na,Leontei uxor, Epicuri dilcipu-la. 16. quam ferid Philofophisenbsp;operamdedir.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;126 Theotimiis qudd fcripfiflet libros aliquot contra Epicurum capitanbsp;mulftatus. Timagoras Epicureus. nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^6 Timocrates Lampfacenus Metrodo-ri frater, Epicuri difcipulus. nbsp;nbsp;nbsp;16 L. Torquatus Philofophus Epicureus. nbsp;nbsp;nbsp;43 C. Trebatius Epicureus. nbsp;nbsp;nbsp;ibid» V L. TT A rus Epicureus. nbsp;nbsp;nbsp;4.6. V Quintilius Varus item Epicureus. nbsp;nbsp;nbsp;47 C. Velle)us Senator Epicureus. 43 Vcrrius Epicureus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44 VeriprofeüToribus nullum figmenti genus |
; A 3^ INT) EX %E%UM AL hXEQ-Kju.vi. CiaecoscecenjTet* genus convemti nbsp;nbsp;nbsp;*ƒ Vini congium uno hauftu forpfitXe-nocrates. nbsp;nbsp;nbsp;11 ƒ Virgilius Poëta fub Epicure milita-vit. nbsp;nbsp;nbsp;47 Volumina Epicuri referuntur.i 8.19. zo.zi. amp;c. Volupcas, in qua Epicurus/ummum bonum conftituit, qusenam ? 55.nbsp;Deferibitur ab ipfo Epicure.nbsp;Voluptares impuras fpernic Epicurus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii4 Vomitio ad ftomachum exoneran-dum humoribus fuperfluis olim Romse frequentiffima.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114 yoffius Epicurum inter Hiftoricos |
Vulgus exiisfolum quteapi ¦ ‘ omnia judicat. X XEnocrares congium. i. pintat tres vini cum 1'emifle , unnbsp;haulluforpfir.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uj 2 ZEno Stoicorum princeps Epicure contemporaneus. Auram popularem magnificis voci-bus, §c efflida morum gravitate caprabat, j;. paderaftia infimu-latus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.130 Zeno Sidonius Epicureus Philofo-phus. nbsp;nbsp;nbsp;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41 Zopyrus Medicus, Epicureus. 49. 160. |