-ocr page 1-
\
fee£roUttitte&f$ntt/
Met de Guide legende«
vaa
JAN van TONGEREN*
Ê L ■ ü C Ç Ô.
Sitigt over al den beften Tjn,
Celijk de By, niet als de Spin.
\
Tot AMSTERDAM,
^druckt by Iacob Waermond} Boeckverkooper woonen·
de op de Nieuwe-mart} 1658.
-ocr page 2-
É Í Ç Ï V D,
Klaart jen Altegoed, Deughdelikke en %eer faght zinnige
Vrouw, lang een tijd van er Man, ghenaamt, Krollen**
Jlit^aart.geweldigen Horendop, met fingen, en andere onbehort'
likheeden, ge plaagt zijnde, koomt endeltk by Griet Duivels ee*
van'er oude Kernuiten , door traft in loosheid, en vaardig vav
monden handen, Vvaar aanfy donhebbelikheidvaner man,etP
rampzalig hu^elik te kennen geeft. Deeze, meier verleeghe*
zijnde, /preekter een hart, in 't lijf, met een voor feilende ztekM
kluchtig middel, om Rit zaart vanzen quaad leven, terbekê'
ringe te brengen, hetgeen in 't wer ck gefielt pijnde, %o veel nut
jchaft, dat Rit^aart, wanende datde Duivel hem ontmoet Wh
alle hoerenen Hoer huiden af(weert, en met \en Gemâalin voot
aan in alle min en vriendfchap, hetleeven endigt.
Het Toneel is 'sGraven-hage.
Spelende 'BedriVers.
Griet duivels.
Klaartien altegoed.
Ê á á ô lichtjekeurs.
Krollende Ritsuar ô.
Holle É á s.
V R OEGBEDORVEN,
Li C Ç Ô Õ £ RLE ID ë
-ocr page 3-
No. ι
Metrie Guide legenden
van
JAN van TONGEREN*
Κ L ü C Η Τ.
EERSTE D E E L'
Eerße uit i\oomßt
Griet DuyveJs. Klaartje alte goed. Holle-las.
""iet.
Mm ïwbe Hïaartje bmt/i&t toaarüjf 'tmaeti iuf'tmaar!
%k beo? men oren uit / tiien reeftten b?eumeïaar/
<©ien b?oogaart ftp öe top / Dien biegen femel bnoper /
©ie/beer Semaar me nionö/bebemfDcn flits? berhoper/
&o fferorsf en no?g in buig ? 'h bebteagje in men bart.
<Sw beer μ bint een b?oum/öiebui3enb bjoumentart.
Wat tyotnmel mtenï be nar * bp $cï 't en nocb beblagcn /
SÖcgint bp / bïoebtg en milt / in t breupeïbog te jaagen:
ï©ant baar berliefï een man / aï eer t^p 't maant / goebboop /
Xm ftruib / je η borgeïg / en een cinbt je ban je η loop;
3ïn boegen bat bp ban / berooft ban meer en maapen /
W0 een geïuböe ram / ftaat boe? bef fcfaaap te gaapen:
£>o tmt bet baab / boo? noob / moet fp?ingen ober 't belt: '
Wmt $u\tb een jonge b?oum beeft meer aïg bjcob gebeft, .
Wa$ tb / bp gout / aï# jcp ih ïiet men $o nitt bocebtn.
Matt mm / mat jou tb boen *
Cen tijöberbjper 3oecbcn /
€\\
Gr
let.
iart
-ocr page 4-
t                                 De Krollende Ritzaart. ·,
€n ïttonen ïjem gelijft 3ßcteon micrb geftroont.
©at £ / in öen $aag gemeen. ïtëaarom öan ï)em betfeïjoont
vu,r Sïefiebt'er reben toe.
£.                                        «jfcaar^rictlUJatmagjepjaten,
urlet· ÏDatjegift. en'tigmaar/|p3oumen'tfiuplenlaaten/
<ßn fpcelen / Op öe buurt / 30 op sen ^aftptjp niet /
Φ f ift jou altemetg ecn$ï 3iugen: luflig <0rict /
iêyeeï ooft moep meer /
©arg lap oni leer/
«Ênlaetjeftousrjenaapenbanb'eenofb'anbetï^ecr.
Klaar. ©at'g rechte ïiubmaiigftlap. %k moet men ees bemarcn>
. €n 3onbicötUp/i)P3al tccnst boeten.
Gnet·                                                      fijne fnncrcn.
%t ftlinciten aljä be munt ban fcbcele ^errijg beel.
jfßcn mi«g tocl gocb 31111/ maar niet maï. ©e nabel heel
=©an b?outtJen ijeefter rccijt / en ijoeft geen bo?fi te lijen*
Klaar. €en eerbaar ïBrjf moet baar boo?ftocrerancftenmpen/ .
€n blagen met gebult beur ftruig 30 langte hau.
Griet. £0 boenbe / Hïïaar je buur / bcberf je 3eïf je man.
<£n ßu3aart3a! / 30 lang ftp Spaart beet / je plagen.
Wat 5ett je .jjéoeber tocfj ï
Klaar.i                                    ©ie ftoo?be mp noit ïtlagen/
€n meet nocft niet een 51er ban 't lijben bat ift lp.
Gn'et. $oe öttiefter ftan bat 3im >
Klaar.                                       Äitjaart ijoub 3icb Wp /
<£n minlift bp be ïieng. ï|p bat men bp men ftanben /
'<3t ig liefje / boo? en na / en onberüJtjl o fcfjanben 1
pijpt fjp men / bier en baar / een bïauüocrt in be buit /
<én ö$ft / aï ïacftcnbe / be bange tranen uit
«jBijn ogen / en fjet ftoeet / ban angfl / uit af men ïceben.
3ift moet /in bee3epim / bernocgt en tocï te tyeben /
ï|em (ïreeïen / firooeften / en begroeten met ben naem
3&m partje ïicf / of 30 aïg ift bet ban beft raam:
E&ant'toon ift een gelaat ban ö?ocf fjeib b^ be menfeben /
&a boef ieft / binneng buig / om fïagen niet tebjenfrtjen · .
^P tiert / ftp bloeftt / bp fcfieït / hp feftopt / ftp floot / en fïaat'
Jïjei tang en b^emftoft gcöurig / 30110er maat /
-ocr page 5-
De Krollende Ritzaa*t.                      j
€>p ijooft / en ïenbenen / bat al men ribben neaanen.
j&ie baar be ïfêaerfieib fp?eeftt fiter 3 elf / toie ftan 't be^aa&en /
©ie neepen breeg in noeft hupnocfiten op 'et neb /
jlBet öimenD bloecRentoe.
Griet.                                               <gja toeï! in fia nervet /
£nbar|ifcfiieruttmenbelban cjuaabfieib /enbantooren.
Klaar. #cfi J mögt ife fpjee&en / moer je joub toat anber boren.
Griet, ^et ban niet (»immer 3jjn / of hofïe balg enboofb.
Klaar, ïjjet boft ban batet toil / inbién je mp gelooft /
<èn ftoijgen toiït / in 3a! een anber boehjen opgaan.
Griet, φφ jaa hι30 toaar alg top ten offer up £int ^|op gaan.
Klaar, 'ft mag/ ban men cirfte hinö / gien biertien baagen oubt
jpccï ftoah; en baar bp noc^ / tot aan men bart / berhoubt.
't<ö5ebeurbe bat t)p ban 3fjn poeren quam b?p ïaatjeg.
*Jr 3cp: «©cnebentbaar · en gaf al 50de p?aatje#/
<£n 3oci)t be ïiebe b?ee / 30 beeï tb immer hon.
^p fp?ah eer ft niet een tooo?b - maar op bet left begon
ï|p / aV een buUebab / te grimmen en te baaren /
<én boojt / op bee3c toijg / onreeblib uit te baren:
g|ou ï^oer/jou beeft/jou p$/ jou reebtebuiUefïet/
Wat bitibcl boe je baar te ftinehen op liet beb /
5$b'mag jou / cf je btnb / niet 3ien nocfi boren Rieften.
<gn toenfebte bat ben b^eg / aan ftonbee biujenb (lieben /
%t fchcurbe / en baar mee boo?t naar nobig hroeg toebïoog /
%q raahteje bp tijbïjSi / o barenen i uit men oog i
ïBant febietet niet 1 ih $aï men ïjanben anje fchenben /
φ\ u / naar 't bagebuur / met bug een pafpoojt 3enben.
<£n baer op troftfp boonbe^eecbeniei ban men lijf:
<3!& bab ficm om gena / en 3ci: ontjicje toijf /
<£en ftoacbe braam bjouto / met be boeö fester op'er lippen:
Φηψΐ mp / omjc ftinb / o föit3aart! % ei mcugt tjippen y
<&n (pjingen 30 je milt / Karonje / $ct bp toeer /
<gn baar mee fmeet bp mp / in 't bemt / ban bobenneer /
%h ftoeem gclijh een betïr / en bon geen tooo?b meer uitten /
$p trat men op-men bo?ft / bp troft me bp men tuitten/
ö2n rieftte me30 toe / batib / ih toojb fchier ftom /
€n ïiïtU maanb / op 't btn / in bloeb en mater ftoom /
-ocr page 6-
4                         » De Krollende Rit2aart,
€n but$enb p?ijcltel liep ban t lijf 'et in te fchieten /
$och mögt in (waïift iet? / tot lat mi? / genieten·
^nöien De <0aaher moer het« heft niet hab gebaan /
«|& toaar nu / in het graf/ getni? aï half bergaan.
Griet. i&emce ? hn geen berouüj / baar na *
Klaart.                                               3£at '? toef gebleecfcen /
Φ ρ 't iiojïii« ninbetmaal / na bat ih $cbcn meeeften /
#f baat om ttent men brui? / met fmatt / gebjagen haö.
^P noob be ©joutocn / en ttoee puffet? / liefet ban gat /
<£n in ben ^aag betmaatt boo: ©ena? hamenieten /
«Berijffclib / om gelb / boo? alber hanbe £tieren /
©ec? jet hn / tot een hoon ban im> / en mijn gefacht /
3fian 't hoog enb ba« ben bifch / en heeft be heele nacht /
3H3etljaar gebomineert / gedongen / en gefpjongen /
<®t$9m ι gefabt / gelebt / be toftn in 't ï^f gebtoongen /
φη ban ben eenen boo? / en b'anber na / alleen /
3ïn 3tjn bettreb / bolmoet? befp?ongcn / eti hereen.
jêo bat hn / met ben naam ban föitjaart toel mag o?aïïeH*
griet. 90c meet ga ban ^an pi? / 'fe toü peggen / laatme Hallen /
55e boHebjocber ban mijn φ eer bcn^lbbocaat
©an €ongeten / bic mee $en i©tjf / op $uleb een maat /
^et banffen heeft geleert / uit liefbe tot $ett hoeren /
©e fehone juffer &ui? / en 3£polïoon 3£aar poeren /
<£n iöurger? nu ben rfjD mee floten / bag an bag /
<ßn 3ingen 't / boo? toat nicu? / in 't b?onc&enman? gelag:
aflaten 't op ï>t Jiraat / en aan be beuren / boren.
îÉ&th b'Cseï brijt niet een? / aï treitt men heni bn b'oren;
jHBaat houb $icb eben trot? / en moebig maat hp boomt /
€n fchfjntboo? ïtetch noctj baafc in 'tminfle niet befehjoomt«
<©n? aart tfp na ten ©act / ben ouben ^oerejaget /
Φοφ of hn hem niet toel ernennen mag boo? f mager /
^atoojöceï ïaatin aan $etit / om reeben / ftaan-
Griet. ,0ut <®nct / hoe baar je ooft uit.
Klaart,                                           ©aar i? niet an mifbaan,
't %$ ItenneliR genoeg / betmit? bet ï^of bien fnoben /
2$p openbaar bebel / bet pleiten beeft berboben /
<£n.böD? ontoaarb berhïaart / om op be ilol boojt aan /
5                                                                                    JJßCt
-ocr page 7-
De Krollende Ritzaart.
Μ rt bonlj rfchaamben befe te »raten afé een ijami.
Φ ;£ ijeeft ftp nu jen eer / en %o um g eJijft bedot f«.
KIa«. JBaai? laat ijp 't baar 30 6? $
G««.
                                      $p ίΦ^Ι? 3e» tong en fpottn /
€n fyeeft een ^atnai? / ban een boes pamoier/ gefmeet /
©act mee ftp / tegen 't l©ijf / nu in öe oecfitfefiooï tteet /
<@m ai jijn nao^ftept op fteur reeeftening te fldïen.
jflBaxr ocfi ί men »ent ton 50t aan Rood en aan bdïen.
Klaar. ®Λη Rangeren fcf foa£ / en binö Μφ bit / of Dat /
©aar mee ftp D'acmz ü?outö beröuibelt / en beRÏabt.
Griet, φε loo^fteib gdt'et niet î mm mag geen guit geloben.
Klaar, ©aar jijnber meet aïg ftp / maar tÉ>etft bjftft aïttjb öoben.
Griet. Wel ι buncRje bat /50 fcfjiet&p.tfjtgr een fcijut baat booz.
Klaar. ^pÖJOU ÖJd/batiRROn,
Griet,                                         ^jBtoeet'erraabttoe. $oo?/
^nbienje naat goetaab taiït luitiren / 't ig geRÏoncRen.
3it ftp al in 't ïiot / en tabonb Roomt fm b^onciten /
jBet b'een of b'anbre £noï / in 'tboncitcr aan jen jp /
φαη Raffet gttetjettf I of jultft boïcBje / bit booj&p /
2Maben metïjet toiit / gebangen / jonber renne /
©00? jon Rojtoo?be b?aft/ in 't bo^ie ban Sürbenne/
'Ü fcort 3cggen / in ftet mout ban ö'eeble bzouto ter naat*,
<0ebiebftet tot jfeulffaart / en 't ftuig te ©ogeïaar.
Klaar. <©enomen / t beutbe 30; Wât jou ftet ban ai meeden *
Griet, ©anjuHenmp/boo?ftem/eenmoopfeanttteiieejen/
«En iöijfen $oe r / en 2&oef ben toeg naar 't #emcïri)R.
Klaar. 'ü ber (ia niet ïmtfe jegt.
Griet.                       ..                       w$ juflen on£ / gdp
«Ctoc appel teeben /of #i£&$ben / toegaan fidïcn /
gersten men Wappevg /bon ttoe tape aïe-beïltn /
<©f &anffa£$emaa&t /met-aftf} /of tneefgetoidt /
. én b'een metb'afRomft baneeneedffimenffft breguït /
Cnbaar meeban.be t>oet freut rug e« ïenbenairii en f
j&o R«n je / &p 't &ebo$g /1 getal ber flauen toeeten;
©ecg om / beo? ongebaï / onji jeïf te fteröcn / mm
<©ng $oïïe %B0 bc iPccïter bie«eit goet
3Jan knollen heeft gebaan /jen grobe buifien ïeentn /
-ocr page 8-
6                                 De Krollende Ritzaart»
&\\ ftaan en? ïuftig bp / met nncppcï?/ of met fteencn /
$$a Oat De t#D / en noot» het ban gebicben 3aï.
Klaar. <i3riet / houje baithut? toe 3£ε öjommel ί ben je maU
&ou in men eigen Jßan'fce JS>toche Dan? 300ïeeren ï
<©,·,: mag niet Dan men hart.
Gricc.
                                   3©ic t greot Jie miaaD teil toeeren /
^ie moet een minDer quaaû geb?utcnen / op 3cn pa?.
t<0ef£bieD om befte toil 3£aar bp jaï ife / aan 31 a? Ι
Wel leeren ^oc hp 3ich 3a! in ben éanDeï tonen
©e ^oer b?p beuchen / maar je 0it3aarttoatDcrfchonem
*%n boegen / Dat bet maar een 2£>uïlebah 3al 3ijn /
<©m jou / uit aïje Dmli/ en ïang gcïeDen pijn /
Ce helpen / en om tjern Dan 't quaao Doen af te B?engen /
3£anomb)aïanDcr?.
Klaar.
                               ^Dogt Dat febien / ih $ou't geheugen.
Griet, 't j$>aï 30 gefcfticDcn / (jeb maar fleemt? een gocDcn moet»
£peul / juffer uit De menu / aï? jep ijem tabcnD groet /
o2n ïaatce al te met een Duibeï onDer ïopenr
i$tt febijnt men moet femtijr? De rufl / boo? onruft hopen.
©e 5oete ©?eeDe' toojD ban 't (JDreïog gebaart /
3£e bjphtiû Doo? 't gemelD / en Doo? De hracht ban 't Jtöaatt»
5(h toeet'et; toant ih heb De p?oef Daar ban genomen /
€n 30 De bpnaam ban <$riet <©uibe!? eerft benomen;
<j£n Die maant meer ont3ag / aï? ïïïaartjcn aï te goeb.
Want aï te gocD / i? mal. W?t pïuimpaft op Den foocD;
5© e? niet te min / De ©?oum boeft aïtoo? niet te Duichen /
3lBaar mag / aï? 't pa? geeft / oor beur hanDen toeï geblichen
€n ïaaten aan een 25uï / beur hart / en tanDen 3ien.
Klaar. ^at i? De toaarheiD / <0riet / in ïaatje Dan bctien.
<©m aïie Dingen / naar beboren recDt te maahen.
<ßn ïuht het on? naar toenfeh / en toiï/ met Dec3e 3aafeen/
^j h 3dje / mertoat mooi? /bereeren / tot een Daneh /
€n ïtebenje op bet hoogft men ïeben? Dagen ïangh.
Griet, ©ai3eïnïeïgaan. $a? maar De ï8appcr?hïaar te Krijgen/
<£n 't ©i? türjf? poppe goeD / om on? Daar in te rijgen.
3Ik 3eï een DuibeS? grpn? gaan hopen op De ,&aaï /
€n boegen me te poft / ban Daar / naar ^acqDe âtëaaï /
-ocr page 9-
De Krollende Ritzaart.                  f
©e tnaeftet ban 25?onjaïifî / Die fyaben toijngaatD (nonet /
«®p fiincRaartgi fiootje / neebenjg fïso? De ftaafwig roejer/
(Sn fmiren/ uûo^ een Dag / 't gcparfumeerûe aïeeöt /
©aer meiju öao| öen i^aag al$ oppeimeefïer treeî3
©an 't ^cijoo^fîcen beegerji giïö / om $fa# Daar in te flectßfft
^o biijft f?p onbehmt aï£ uitkaart iîrtn gooyt fp?ee c&en /
<£n binDen ïjem öe <ö5djn£ boo^ |jet berbjeent gejicïjt/
ïpp (îaat in 't <juaöe ôïaD/ en Daar mee iiouömen 't Dicïjt
Klaar, ^oeDjoe^berfierije'toofii*
Griet.                                                  ^[it tDCeî 13SÎÎ JUÏC^e Öingiîî*
ßoü KÏaartje 't too?D ïjougftiijö / De Oog mögt on-s onïfp?ingeit.
-Klaar ßaQt fm^ j0e / aïje beft ι en ih naar 3fa$. 51e Daar /
binnen ©aar {toornt ïm. paujeDeur. iSd $[afje / i»d men baar/
%t ben je fjoon aï tui<i/ Docft i# b?n nat getoenne.
          ias.'uïr,
^oeiîpjemenjoanî
x»s·                                <£5riet©uibei£!
Griet.                                                 jï&aïïe bonne.
,gtarecfjt.,&o. öat'^eenjßan. 3$aar«oomtDerei£ban Daan?
*as. ©an ©icumer eraböeïrecttg / öe ©oester in De J>U)aan.
45riet ©upbeï£! βηί Daar biï 30 maßiier toat te beegen:
jlBaar't^uimitrujDhïoncuerniet/ Daarbeniftomberieegen·
^net, îpd / 5oe&je <i3eïD £ ik fjcb een ©naaton boo? jou i
©ocifjcpeonöifiJ
Î9s·                           «©riet * bjat bin je een o^abe b?ottb ?
<ßen ©nßaion! 31e Daar / ih litt nver feiner on» (trippen;
^egoa / iöaï 301t ik öom£ ijot fraje > repje ïippen.
^»et, .jiBaarje Kent i5ir3aarttöeï/gier on^enmaJïenbÏDcD/
ï
<3în 't Éeörerom/De man ban Ijïaartjen ai te goeD >
©ie rechten lieren Dop ©ie DjoncHen bJijbe pïager.
©ie 3it noeij rechte boo?t / te poojen tot De jager /
€n beeft een b^abe fttoï op 5η / of op 3en feftoot:
r . <Df $$nïp —
riet.
               ^bJîjg/aïgenog. ©ati^enbaagujeöjooD.
jlfêaer toch / benje öeïufi een ©ucaton te tonnen/
(Sn lekker bJijntfe toe /30 toctje^eeben 3tnnen /
»as.
€n ga met m» / iksaïje jeggen maar 't op ftaat *
<©een ïieber Ding al£ Dat, ifeen beurde 3onber naat /
Mm mt$M I WW tueï / i£ ïeeg. jRen fpaanfe kïuiïen /
%               ©003
-ocr page 10-
£-                               De Krollende Ritzaarti
^ooj 't feeeïgat / aï be b?up bcranbett in toat buiten /
©aar ban bet meefte bed geen pening galen ftan ί
<©egigöet<i5dbbeïeu£,
Griet»                                   3fêd feoorn / en tepje ban»
«barnetme/naat: behaal· i«$aïjeonbectoergen
©erteilen toat'er fcbuiït/ en toaarfiet ig rebeegen /
^itfïtaaîjebeur, jifêaec^ag/foetftoijgenbîentboojai;
Iast ^îjsf't andere niet î 3(& ftofjg aïg'tmuifjen in de baï /
äï $at be ftat'et boo? ïe atoïlen met be ftatcc.
Griet, geloof je bat Î
ias·                        ^Îtftoeet't.        Grietduyvels en Holle· las binnen,.
TWEEDE D E E L,
Eerfle uit t^oomßt
Krollende Ritzaarc. Kaat-lichtjekeurs.
RitZi                                     Staat / ig -t noeft niet ïatec
3Ü& acftt 5 bat'^ toat te bjoeg / en buiten on?e gijs.
$ou't^ooïöoutnoeftecnsÉbeut, φbjoelütfoebjuïefteenp$»
Kaat, 3(feooK.
Ritza.            <©at gaatje booj.
K3at»                                   ^efiengfîtoiï noci) tod (ïaïïen.
Rirz· 3fou menrp mee tod, ftaat itnap ïaatje feftot beut baïïen I
<©f'töeeïeïanbberbtencntboo? juïen ecnotoetbïocb
©an toarme bocfttigôeib.
Kaat,
                                         &ecg iep je poppe goed/
Cotonscnteut'etal.
Kuz·
                                  3IBijnme0ijSöpgejïeecnen,
φε ö?anb ig fcftoontjeg uit, jiBaer bp gang de toeecnen/
ï^et quam te fleeftt bat f ïoo? ïjet totttk met 3Pap begon y
<ßn 30 gefcoojt toierb / eet fip 't $oïtïampajjen non *
Kaat. ffêat'göaacan/'tbeurtccmeei·. ©aatbaït niet ban te platen/
^p goefbe boo? t ^eïag 3cn mantel niet te ïaten /
-ocr page 11-
De Krollende llifzanra.                   §
%Ï0 hfimt tot ^ibiï / Die ïooje uopiaarrcjS /
<ßen bjientbanîtoîterDam / aan ©agel/ Die$en mt$
<©aar aï te met eenjg toet / op 't fîfjpbojt ban . -. al foetjengf.
Ώ. «JlBoejî öoen / en ftopgen nocfj
£uz·                                       fïaat.'sijtrersuïciiebïoeöjeng*
^aar, j^0> ρ > Daar beurt 5α beeï Daae 't ïanö geen toï ban Ijeeft.
3lBen fïuiïtt ijier inöen i^aag te bijîïer/en men toeefi
#ier meer aïg & anterDoeR / öat magje b?ij geïoben.
«©egrootfie Sîufferg b?ient$ifn met öat meeï befïoben.
€n ïaaten t'er loan ï^eer / &oei$ier£ / en ^îaï&îiecïjtjst öoen.
<$k ften er / Ritsert / öaar men t niet op 50U bermoen/
©tc in'er eigen ïjui<si öat <®rabenambagt pïeegcn /
<2n toaagen ïîjf cn goéö aan 't puntje ban öen öeegen.
311! 3ün üe Jjcïjermerg feftoon met gring / en nïeeö bermont*
%ct ©?ouboïc& öanfi te graag toanneer öe3abpijp b?omt.
^u z ·                  3Beï 31e öaar / ift ïietme ïieber biïïen/
Ι, Sfiïg met een b?abe tag fomtijrg niet eeng te Dritten.
ßaat< 3Jfl'/ iïtt^crt / jep bent och aï meer / bjienö / aï£ gemeen.
z· =ieti)eiigtjenocöiïceöat/ men ïjanfje^onöer been/
^ #et fïot te ftarenburg / tot joutoent quam befpjingen.
at· #eg ftub&ert met je fluit / öe «gtttnöetnan moet gingen.
<©ocï) ift bc&ïaag'tme niet 5 je öoetje öingen toeï·
& · jtfSaar ßiijert / fjoo? eemi ïjier.
z'
                                       J&ijn bagebiet ί mijn $eï!
m JBgnltlo.......
I^tc*                 ^acöt/fjogermtt.
ït
^ar
                                       $een gaatje / *t fcïjojtje ïager»
'M ï)eb fpeïöe geïö ban öoen / mijn 3oete jojrig ö?ager/
itoom Doe je miïöe ïjanD eeng open / 't eerft ban 't jaar/
£0 ije&je een reig te goeD*
©e beurg toeegt niet te ftoaar*
^atfy cbentoeï Daar moet een franfe Kroon op ïopen-
IpouDaar.
£acï)t Öitïert / jagt / be öeur i£ nocïj niet open.
^at üuncst men 3eeaer ooft feom tres eeng aan öe beï /
<&o raa« ift binnen gaat£ /en ...,.
25 2               &M
vlt2.
-ocr page 12-
ίο                              De Krollende Riczaart.
Kaat'                                      £tiïnietaïtefel.
©eboeringbanieüjoeRoegonbaaraïteRraaKen.
Griet 3 en Klaar veriïen mee wappers, Holle las ineen
Schooriteen vegers kleed, meten nikkers grijns, voor
't aangezigt.en een kneppel in de hand ftillekens uit
Griet, ^pjg'et. ^[ag/öagop. «En $ief(UiE tDat tetranïtcn.
Stoom üWaartjc/ maaRjeimeeie mono en manner reeb.
€n febuif mat in oen boe«,
pat«                                       3(e fcfieurt men fcgo^te fileeb.
Ritz. ßm kaatje / ïaat ong ceng aan 'ε öoflcöoffe tnen /,
*®it banctee bienrer toe.
Kaat·                                   %t jdtie toêï mat ïijen
3®at öuicKer moenfe / bat itt / aïg een ritje teef /
Jfôen fceug / fiter op be iïraat / aan eïeft te beften geef i
jßem
ütit$ett / Denen öat niet 'ft moe|ï macKelicKer leggen,
<Ên of !i \t ©jonto bernam / mat bjommeï 50U je 3eggen \
Rhz. 3@at Duikel 6?itit me 't Wi)f- ®at malie barenen Kan
$aar in ijeï aïDerminjl / niet boegen naar be man /
J>£ Uit geïijK een bïoR. 'it ïoof Dat'er gat ban loob ig /
Φ f bat 3ε / boo? 't gebee! / beftuiimt ; of $0 ïang boob ig
3üïgin men ramme·..,
Ka*t.                                     ^mijg.
Ritz.                                            Saat fpeeien boo? er poo. , ♦ .·
Kaat. 4^bui!ueR!
Griet.                ïfêat een ficïtl mie ^eeft'et meer geboo?t*
Klaar. joetjeng /ïtüjïer toe. 't jainocbrneïfcftoonDcr nomen.
Ritz. 5Pmeet/metimeppeïRoeK/ bet J^mijnjomeltetomen/
<©at $» geen enig moo?b burft Kienen / aïg iR fp?eeft.
Sïn ïjoï / iK Rroï / rincRfncR / en tyincK een beele meeh /
€113P moet ebcntöeï / toannecr iK tuig Kom fttnjgen /
©f ^toRbig ftaat'cr toe / gejiooft met ïange bijgen /
€n buijlïooK / batig Kofi öte $uïcRc îfêijben patt
«©e man moet boogt sfjn ïîaat.
las.                                        <ÊenUîapoeropjcba|î.
Griet- 3jou eereïoje J>cnc!m / jejdt ftaajl anberg jingen.
Rkz. ipoH Staatje / iegje blal» / men f?ingbeng|r moet eeng fojingen·
-ocr page 13-
De Krollende Ritzaart.                     il
Km, âfêeï mifëer. jpeen men b?ienb / bat gaatje Boojje niet
5Je tfeeht te binnig toe / en aïg fiet toajef gefcfiiebt /
§£an mögt ift / met be öuifc boï beenen / bUjben treuren ·
<&f jci mögt / met een mui£ / of rot / men nomen geuten /
€n b$ben 30 be bmcfit / ontijbig / ban men af/
<©f fieïpen mn / en 't fîinö / op jiiïcit een rnfjg7 in 't graf»
tfêant in 3011 / boo? een .jBuijï / boo? buur en mater ïopen.
Kitz, jfêaî meenje / bat in mee een ïofbicftt $oeh te hopen /
«iMpt ban <€ongrcn t^att / bien oubenxammdaar /
Φίε süïcfce potfenfpceït-
Griet.                                    jBaah jet je baan b?n hïaar.
Kitz, a^ertroutömc bat niet toe. '& ben b?omer in men ftart/ ninbt.
Grier, Si^! j^i bent geïb toaarb. ' Jt iöebinen miï£hu£ op je fïartbint.
Kitz, ffnöienme't grootgewh te beurtbiï/gaatje/bat
§je / ban me / fmangcr mierb / in joujc / uit be jl>tabï /
§(n 't een of 't anber bojp / befteeben / cnteer$o?gen /
3E! moefi ife 't frier en baar / gaan ïeenen / of gaan borgen /
tènfjoubenje bc ïüraambjaaf/ naarbeijoren/ uit.
Griet, ö£cn2&?g$nonverheeï.
hs.                                          <6enfmcgpclûp$enÎmibî.
Klaar, ^ciî rechtebagebont /jouïuise bo£boï iicetcn.
Kitz. €n nrecgje ecn 500η / biß 50U tsooj jeher 2£öam ïjeten /
<gn 5 o'cî een ©ocfitcr toa^ /bat moejî ecn o2ba jijn.
Grict. 5P bibje ïîïaarîjcn / boo? bie fuaren hïinchen fijn.
Klaar. ^puarjt fcfjier ukmmbeï. %k hau 't niet langer horen.
Griet, #ü)ijg (Kl· 't %$ noch geen tfjb. %k bibje btöingje toren.1
Kaar. 3Be! maarom niet een paar of b?ie geïtjh ï
Kitz.                                                              Φ bïoeb /
©an BW ift toeï gehroont / met ro$en om men ftoeb /
€n ftoefbe b'3ßbbohäat ban Congercn niet te toijhhen /
3ül5tt ïm met ben naam ban ©?ieïing nu te p$h«en /
<£n $elf be bechhen tart ban 't ïiinbermaahherg <£5iïb.
*aat, $ct ij* een gafïaïg jei / fip rammelt fïaagin 't toiïb/
<è» ftccft'cr nou aïtiier met poppen ieeren fpeeïen.
©och bott niet aï£ ?cn ©aar / bie 't meifjen mul te (heden/
<€qï bat$t 1 met ecu paar Zohïamr en aan be mam ·
$an 't ^aagjen fcfteiöcn moefï naar 'tmcdbjtg ^mjîcrbam/
ίΦ 3                   ©aar
-ocr page 14-
■ ._■>
                                De Krollende Ritzaarc«
©aar ö'armen fïoof50 lang / op 3fjn gena / moejt leeben /
€oî öat im fjaar / op 't ïejï / öoo? trieben fjecft beröjeeben >
51« boegen öaîje nog gaat öooïen / 3onüer öat
jfôenmeettoaar öatj'er ïjeeft beriïeecRenmecn gat>
Griet, φ ü^ocr 1 toat moet een meng aï ïjorenfiie niet öoofi^ £
«Hïîaar öie 't berö?aag / tfe 32g / öat öat een maïie floof ig.
Klaar. $[ej&eeftt öe toaarljeiö / <0riei / r ben bug lang 30t getoeetf t
3lBaar'»3a! t niet langer 3ijn / öat ftoeer iR. 'r 3a! öat beejï/
j6ï rap groeten öatet ïjaar tod $ebcn jaar ^aï Reugen.
Ritz. ^iBijn «aatje.
Kaar.                     ^îfl tÛCÏ) |Ϊίΐ·
Ritz.                               ^oe ί mageer öan uit teugen ï
Kaat. 3£at toeetje toeï: «jBaar titer op jtraat öat fcfjiRt 3icï) niet.
Ritz. €*a met me naar öe feroeg.
Kaat.                                         jfißijn ïiebe ïmecftt.' je ftoict
't gfjt beef te Iaat. je maaitt bergeefg a! öit gepjeutef.
Ritz. SflRöoetoaaracïjtigniet. emtgiuöeïDubölefumteï
'©aar fjouömen / aïle nacfjt / öe öeur op / tot gerijf
©an eîcR öie uomen iml
Kaât.                                       I^ienö / 3oefeje tijöberöjijf /
S©e ©oeijtcr jd je toeï een uur of ttoe beseffen ί
Ritz. 3£ierit$eteefig3ot.
^aat.                                   43a/ïeen'eröanje beffen.
Ritz. ©at 3aï ife / bn men fjtef / tod ïaaten / oen ih toijg.
Wam ïiaat je fïaat inö't ftart afg een bergufö aöbfjg·
Ka&i Weg. «îflSiööagg fcïjijnî öe 30η / öan aan me 't fijnfïe linnen
. $5efi Kennen/ontrent öe =©angepoo?t. bed b?ienöinnen
fyzfyt / Jiitjaart/ ocïj ja/ 't Roomt op geen ttointig aan.
©efjoogflraattoaagferof. j]Ben ljoo?tjc ïjamerfiaan
<Bp 't amofeeïö ban öe £mirg / öaar aïtoog toat te öoen ig.
'tfûftiûnig ïkfjt / fjet öjaéii na öat je buig ftoof groen ig.
Ï^e^tubeï fjeaïme fcaat / tnöien me b?outo of maagö /
J50 3cer afg jet öoet / op öe toereït / fjeeft beïjaagt.
€n toüje tot mijn öienfi je boegen / afje ïeeben /
*P 3aïje toatje toenfefjt / en Rofi / en ftfeeren geeben /
3M 30α men m$f ö?oogb?ooö boo? fpijg / en / tot'er öjaneft /
IHaactoater fjeööen: toant $e ïeeft me tocfj te fang»,
rï^öu
-ocr page 15-
De Krollende Ritzaart.                     r$
'&bîou öat'er öc$e necijt be moo?b fïaft / hv men joïem
Klaar. 45riet/nouig'ttijb. <©aboo?t, 3(ft|ïaopbeeteRoïen,
31fêen tanben maatren / en men ïjanöcn jouR&en aï.
Griet. jbtiï. $ietteftaa|ïig. îfêantbemutjsfiginbebal.
%a$ I pag opje gemeer / en aï^f ftp 't mat te grof maant/
Ü>a toumt'em b?ij be ïjuib; boei) bat$e tot geen fïof raaRt.
Wv 3UHen met be ^oer omgingen 30 et öeïjoojt.
Jas. 3^d.
^"z.          &aat mat bunenjer ban.
W.                                          φφ ßtf$ert *
f-itz.                                                           ^pjeeRmaarboojt,
Kaat.   $om joenmen eerffc een reî^ ; inbien je 't meent ban parten.
ß.       SÎRmeen'et.
Kltz·                    «Snift oor.
Kitzere', en Kaat aan 't zoenen, en omarmen.
G»et.                                                  üp bat sijnmaïïe parten*
#ou ïïïaartje / nou ijef 't tijb. €tt toe / en fpjeeft fiem aan,
Klaar. «Beneebentliefjlentje/genecbent mijn &tnt Jan.
*Utz. ïtaronje / mie rieb jou $0 fïout om §icr te nomen *
flux pan je meer naar buis? / en blijft baar jttten D?omen /
«§[n 't ijoeftjen ban ben baart / en boeje 't niet terfïonb/
«&o Rrijgje mieppeï ftoeft.
^ïaar.                                   £00 quaab niet.
^"z.                                                             ï^oujemonb/
€nftotjgme/fto?t. f[& mag geen moo?ben ban je boren.
fiaar. «ïflSaar iütjert / meen jet·
*«z.                                     ^aft. €n'&mijfjefiepjeoren
ν, 5ïnbienje niet bertreftt.
£!aa<··;                                2fêat31uffcr:tjeniiibit*
£?tz» ïfceïftorjnmatroertetjou*
*iaa)\                                             €meoogjemjafóeengit.
v €n mangen aïgï een eoog. ©at'g eerfl een moop jumeeit je.
£?at. ^benUcbt3omoopaï]eijei. ïfêatbuncftjerbant$egöeeïtje·
£{aar. a©el fïetbiucft.
^n\                       ï$ïaat/bertrecR/of't ftopfïuR toojb ïjter ïjoncR.
#01«
-ocr page 16-
Η                                 De Krollende Ritzaarr,
Klaar, ^ou toa ift nict git öaat: / hiec 5et itt me te «oncft /
jbnijtjouenDei^etjoer/enalDiegeenöie tleettg.
3©at meenje öat een ©?onU) niet Betet; aïg een fcöeet tgr f
tz· ï©at©uibeïDenci*?eï$iaar*
K1*ar.                                   aBatDuitiel&encitjefun/
&at tu boo? tooo?ben beef > o neen 15e 5Ö«te &un·
3fft ïaatme nu / ban jou / 50 ücht niet ober uraien»
ffz- iiïaar Megmje/ga Deur/of 3*VerharDer maten.
Klaar, cfrlaa#
mthet ïaagfïegat/öat<tincï*tbeft/mallenÖïoeD.
Si« uen / berffaie Dat / niet ïangcr. Site goeö.
5f|e hebt me beet te beeï genïaagt / met hocre jagen/
Mtt D?onctten öïincnen / en met tfoten /en met fïagen.
't jißoet eenvel uit $^n. stront of üeuning, $iom Denzin
€afi toe. ©at gaatje boo?. Üfceb nou een oojïogg buï.
£fat· 3©eï Ritsert ïpje Dat, 5P30U'erïuilichtoumen.
Klaar- ©aarïjocr. <©atigboo?jou. ïpoepatïjeDefeöoumcn?
Äso?t/ött3ert/mûo?b, ^taup. #mp tig Dat een fïag»
Kaat. ^o Krijtje noch om meer. ©at'g toegift on 't geïag *
Klaar, ^ßctt jjOOfC'. Än ijOÖft / WCIt ÏJOOft.
Kaat,                                                   <©c öuibeïmoet men ïjaïen/
' Η y treckt z.yn mes.
Ritz, ïïtaat / öat ter jîonö nieî / met ben haïg/ ôetaïcn-
Griet, ΜΦ fijn man. $iettefel Slebjou heeft groot gelijk
ÏS^atisf er aan een hoer geieegen.
Ritz.
                                                    -ft^cgjetoP
mm hiev jou cutöe ml I cf't 3aïje beurt oor toojöcn.
Griet, 25efcï)Ïjtienict. SJatoei. fhieje*oo?t-. »nUebe^ojöcït/
Wp ftftet'öen 50 noch niet aï ijf eï b$ mat ïaat.
^agon- $&larm. g&ïarm· ^omÉïfjeDcrgbatsaaöt.
Kaat. J^OOJt.
Klaar.                 ^UJijg jOUÏOje teef.            .                                .
Ritz,                                              ©eöiubeïinoetincn feftenneu·
^iOUbartUCn.                                                Ias voor den dagh-
iaSt                                ©?ienö / men Sent De bogel aan $cn nennen·
Üoep omDeDuttoeïmet / hp tg hier Dichte bp.
ièteeR opje meji / of jet raa&t hcerïtR in De ïp.
φ\ 3itït 30 DateïiH een anDcr Danfje Danffen.
<j^mp
-ocr page 17-
De Krollende Ritzacrt.                            î$
Ia                                              $ier^anj3banaïïe^anfiett.
*«ζ. wat öe&je met men booj >
«s.                                          3$atgûebr£y'ifcjjûjtmaa*anjou»
Kitza. j^eeftop. I^atfaïicïtbocn*
las.                                                    3|oûj jen jeït met je ^piúss
$tet meer afé een €pran / en öjoncne baagbont leben*
©ace om öcbencfi je met 't 91$ toîjc saiigfjeib
Griet. J>cfiub upt be bcïien ,£>og.
Kaat.
                                      îfêcï bat !£ fcftoon Bcfcfteib*
*3aar £cftub uit/ baar/baar/baar oaar.^o moctmentfoft bigBeuche
Grier. 3(cft tocb bat baar fcet gat 30 liebt niet töeer sei jeuMcn.
las. $înap. ^egöaebai|cmiïty of baatuä moetje boojt.
^«2. 3Î& 3£ï' ·Λ®8» Hïaartje boom/ fpjee» nou een trooftïiR αοοοφ.
Klaar, ©003 /ou! $e*n ^oerenbop / bar 3e! i» mn meï maebten /
gilbten in aarg in bug 1 met b?ce / 3oeu te bernacfiten.
ïfêant toerbje nou berïotï / 30 ma« ir mojgen boob.
Ritz. jiBijn 42ngeï y κ ïeghetfioofb ontmoebig in je fcöoot/
€n Bib y en fmeeftje y met be tranen in men ogen y
©ergcefmenai men tmaab,
fUart
                                            ^osoeuje ban te bogen?
Ritz, ^ßnbien ift Bn een ï^oec y of fioerg geïij&ften ga y
«gen onfieug tooojbje fp?eeR y re bloeit y of fioot y of fïa y
,&ie baar 130 ïu&me b?p 1 i&seït gebuïbig luen*
, Cnbatgefchiebijiyi^menïeetbanûactem
^rict·
                                                       t afgaan't gïpen,
$n piept aïree 30 fijn afê b'aïberRïeinfïe jftuMr*
SMoofjebat*
Ρ1!2·
                    Sfcß fmeert ßp ^inte $ieterg Jmiig.
J*riet. ^atg aï em buren eeb 1 en een gefienucfit tceitRen.
5· ^oïboeje 't niet y ie« saïje fjaïg eubec nen B?eeBfeen l,
#f treeftenje be ï^uibt aï ïeebenbigban't %i)f I
<en piflTen op öet bleig / of souten 't mei en fïijf /
<©m bieg te langer boo? bet ftinc&en te BebJaren ;
JDant ïfêrjbefmijterg 3tjn aïjS & oorfpijg boo? be feftaren
$an't onber aarbfebe iïijR > ja / bifttoifê een pjefent
                    aiooi
-ocr page 18-
r^                                De Krollende Rjtzaarc
©ooj ^Iuîo / bie ban oatg mat ïeftft ctg ig gement;
©ijS jaï i& tod&oom jîjn / al^ scRje mee mag ffeepem
Ritz, jfè;jn ïiebe ftlâettye/'bib.
ifiaar^
                                SMimatjijnbitboojgteesen»
Griet. %&agt%a#n /bat'.Sboojjou. <0aboc?t. 3J*ommo?genmeee·
las binnen»
Klaar. £p?crït ftït$ttt· 23eme|iom. $oei0't$
Ritz.                                                  <©cf)^£ecïocï)ï^eecl
31M ben i&ang/m bang boo;.··»
Klaar.
                                           3M booj mie Haat goren«
Ritz, ©oo?bie berooftte *. ♦ ♦
itlaer.                                ©00? î
Ritz.                                    ©ie ©uibeï / met jen oren
SMisf <«B$eï£ bren / en îbîee ogen groter öan
Jsaufciertjeng / of ftet ïib ban on$e mingefë ïtan /
3Me in jen 5Öuïbacr <Cop aïg jeben naarfen gïommen.
3lBen biincät iit ftoo? sen &tem nocft/ aïg cen #?geï/b?ommet.·
jriaer. .ïlfêaer ïîitjert / benje mal/ of banenen/ offert 30t *
Vieris? geen meng aïg top. 25ebaerje bencfc om
Ritz. $ouig 'er niemanö: Jlfêaer fïug toafïec aerg gefcfiapen·
Kaat. ïîijco meng/nocft fboocit gejien/naat buig toe / en aan traget»
'€ig meec aïg ober tijb, boe fïaje bug en teemt l
Ritz. Mm liïaartie/ ïiefjïentie / ïjet buncntrae feger b?eemt
©at».....
Klaar.
                    a©elmatömtci«eb?eemt*
Ritz,                                                 Jitëaar / batte niet een fietst
©an tfnoocBjeï bebt gejien.
Klaar
                                    €en (ïront in een pampicrtie.
* 'Cigbijebajerp.
Ri£z,
                       SfabijebajerpiibtoeetmeltoatiRjag/
€n mat ie« boeibe moer.
Klaar.                                      äMmatbOCb*
^éuïcB een flag /
©ie Öitjert nocï) toeï beugt / en niet ïicfjt jaï bergeten.
#cij! mögt ban €ongren ban bie jeïfbe |i oftbig eten.
^n bab jen ïiebe b?oum/ aïg taboe / om gena.
ilBijn Stiaertje hef / mat boen be.03e ïjoeren fcba
               fi
-ocr page 19-
De Krollende Ritzaart.                        17
«£n fcijanöe aan man / en b?oum aï eer men 't meet. o /amrnet: I
^. foei ïjoeren / poeren foei foei.
•^13
                                           jBtifjert/jeifcftijni tammer
R. 3&ïg'taïöer tamfïe febaaj? / naar öat ich goren nen /
Kltz* %& &ïaartje jeg öat b?p.'ï ig toe! een ïunmg man/
3^ïc3ukrt een eerbje bjouto / aïgiei bent / ïiecft befcomen.
^ 3©tïtif eer gaat notoen goeö/ öat ijeb in nou toernooien.
Klaar, jj^ijn Hitjaart/ meetjeöat/öan ïjoop in 3e! 'ttoeï gaan·.
Kuz. 3^at jjtject m / en öaar om ig 't {trollen colt gcöaan.
«J'r $eï men naam en faam niet meer in 'tfjoeriwig magen·
jBaar ïîïaartje/ n^eôje nceïî een ernig teoojü te tojagen.
v 3©aar ig i)et mijfie ttat ifier öaaïeim bp je mag *
*«er, 'fe3ï3£ct toan geen toijfje ©aar
****·
                                            £oö?comiRaïöenb?ag.
fc #f bep men ogen $i|nöeg0oggt!t/Î3Si'tgcenüJonDeri
β.ar· 'iUijri>fjicrgeenmenfeïjgc3îenc£jou.
^κζ·
                                                      ©aar fcïmït mat onöer /
©atboben ïjetberlïanö ban aïïmen 3inncn gaat.
«öïeen meng ag mp gc3ien i en nochmalig ïieter lüaat
fc î©eÏ3ien / en ^orcn. öaer moet meer aïg een mee fpeïeit·
Klaar. Wat fpoont'cr in ie ïjooff aï fpootK3cï ban tsojöeïen ί
ft. $aar ftuig toe / en te beb / öat ig öe bejïe toiïk
Kitz. 3Gï 3ac0t / öaer Komt een meng-
V,             "                                                                             Griet uyt,
J-Jaar,                                          <0abOO?t·
Klt*>                                                    <Pifcö2icii/enp£
r . $ocï) boomet fpooß ban fïug-
£ f1«*
                                         45enebent met maïftanöer,
ρ1?2' <©enebent moeöertje·
νι:ΐεΓ·
                                 2&en;ertneef3tïej:anöer*
û. 3iBen öunitt ife ncn je Item
Jjtz.
                                        ©ieBenniggaetnietmig.
^iaar. &0om frietje buur bcbijRi een reig mie tiatet ig*
riet· 3$ie ben emoerMatoel! igtmogeïib! mateeu3eegen/
.ïlBen 25uurtjeng ftjer öug iaat te binöen onöer meegen /
t>, ©at flaagt me naar men 31η· maar Koomje öog ban öaan î
Kiaar. |$p toanöïeu ïjier fo mat in öoncfeer.
€ 2                             £>t$tm
-ocr page 20-
De Krollende Ri tsaar £
Griet;                                                     hebeen öe maan/
*t£ou aengenamer $jjn / niet Mtyvt uuur / ag 't nou ig *
Ritz. Φε maan fc&rjnt hïaar / manneer öe man maer bp jen b?om ig.
Griet, ©aar fp?eefeje reeftt / men waar / batmoo?btje öoet me öcugö.
Klaar. «?$aar maar feorn iet ban Daan i
Gliet                                             <i3intg ι upt öe mui$e b?eugö,
'ïîmiï peggen ban men ucefg / öaer 'tfeaticn in De baï 5«.
Φ b?ocn! mat igt ooit öjofc / matmeer t>ct mijf De ftalmit /
©e man oe ftafpeï hpit- tjct ninö jcn buic&ie ïeegt,
©e mciöbepifpot fdjuurt. en trjonbJe'tpoo?tjebeegt.
Klaar. Jlßaar «edetîntaer 43rietje buurlfjoe nrijgje bocft 30 «com feint
Griet, ^oenroom* ^ufpjeeurecbmit/cfjeijobotenbombint/
Jüan ik bat beet'ren /
Klaar. #een. jiBaeemiefoufuïcïberiïaan!
Griet. €>een Sîoec&oefe. φοο?. Tunern ban onfefïoo? ban baan/
' ©ie ûaagïicr mcî $en î^ijfte bijlîer ouec fooop ïag /
<©möat öptoatte graag een JiBcrrpin'erïoop 30g /
©ocfj bie / boo? tuftcftcn fpîaan ban ©?icnben ban meer 5p /
$11 mcbcrom met fiacr berfoent ig / en baer bp
$)teft ftp fiet ©?cbe maaï met bjoïraficib/ gegeben /
't 31g î&miïofi op een nieum. Φ l 't 3CI te nacbt fo hieben.
Klacr. ©aer fïaet geïuii toe / en een #opje binnen 't Slacr.
Griet, ©at mcnfch ik ooit met jou· $Baer &!aert je buur 31e baer,
'ü ïpeb op öc ï©erelt / nocïj geen mecrber bjeugb genoten»
Klaar. ^oejO>
Griet.                ©e fpijf*mierb met nïucbtcn obergoten /
©iebaageïitrin Den ï^acg gefebieben / öocïjter fluife.
5ia lachte/ bp gang booö / be fereuiten uit men buis /
<£n ïaci) noefo aïg iit aan be beun begin te benencn.
Ritz. Siemoet eng onber meeg een confortrjfje feftentten.
Griet ©at 'gongemepgert feom / ontfïupt je ooren maar /
€n ïuifïer naarfiig toe / 'tig booreng maert/ fo maer.
Klaar, tytt boo$our nocfj eeng beur / om tijb baar toe te binben..
Griet. jBaar mat ift jeg / bat blijft begraben bn be ïinöen,
Klaar. ©at ïjccft 3en reeben / ga maar met je jaacben tooojt.
Griet. Φα» oume uïoumer ftab aïtijb fjet ïjoogfie moo?t /
<£n fcijafte / tot bermaa« / een Slopen fnaacberpen.               é
-ocr page 21-
De Krollende Ritzaart.                     ÏP
'tW⣠banbet ï|eibe ι in 't toout / en 50 naat ftomlöatbpen f
3£aat $eïben goebe munt / in 't toijfjeng fpaattpot / quam
©ermitgeen ©ettc tagbe teebfrefefepbennam /
3©ant seeben baaïbetgboen baat meer aïg neegen $ßijt?nt
3£otft op een fechten tijb Begon ben 3Haï te bijten /
jêo bat ben slngeïaat / eet bat fep / met $en feoeh /
uit bifleften nomen non / boo? ^uffcr^ fcfto?teïboeh/
Cot bjiemaaï hnieïen moeft / en al jen aag betfpiïïen /
€oen $ei$e ga noub?p een «jßijt of ttoe betb?iUen:
3©ant in ben eeng boïbaan / met Jbtoterg / naat ben e$·
©anch fieb bet ©iftoijfg tong / aïtoo^ boo? bee^e teigr.
€n baat mee toag noom hooï be neug 30 toeï gefnoten /
Z&at £cfeiïbetiS öuïtjaR toinb / boo? toatet/ heeft genoten.
CnbacRctonbejaaitbleefïcggen/ boojbie tifa.
©ocfe b'a£$eïin ig boob. jflBaat 't beulen too?b / in (ptjt
©anbabet / foo menfept/ beteben/ fcfeoon't toat manch ig.
3&peïïeg $iet feet acn / tetto^jï 't tocfe ban be tanch ig;
Ó&oty b?p toat fpijtigfe / en te ötjfiet feeet ban bïoeb ;
j&o bat fep / bootet öefe/ alg ^ofef / ftoijgen moet.
Sfêâtt een bing ig*et noeft int foeïc biet teïoben,
iriaar. 3©at Μ bat / erietje buur >
Criet.                                       3£it/bat3enietbejïobeu
3lBet buiïe tooechet ig / geïijR'e 13|Boebee toag /
©ie bihtoiïg / een; boo? nul / uit boech / en fcfeuïbö?ief ïag/
€n / met een anbetg goeb / ftaat $eïben hon feettpf n.
hetgeen men nattyter noob/ met fcfe?iften ttanboen Mijhen,
Ritz. <i>ie ïanjï fieefi bat boo? niet / en b?oogg montg niet geïetrt
Griet, ^igüitjerb bupt /fep heeft toeï $eebenjaatbethcett/.
5Jn bcnug hoge fcfeooï baat .êpügeïb prefeffoo? tg-
φρ wettjt ban feet „êpch / en toatter after't oot ig.
ï|oe b'<©nbctfcfeout toeï eet ttoe bïautoe Mut3en toon /
/Coenfip ten g)eHenbutct)3ijnfefeat niet betgen hon/
<ßn in een anberg ©οεϊ $en pijïen toou betfefeieten.
ïpoe ßba$ 3en bocjthtocn hteeg.ban ban een hïoh te gieten-
2©ijïe fep te feijfret net te fpjeehen: toant be hïech
Slghieepeï siechet aïg een $?ouUun onber toch.
&ö sei feg / "batje 'ttoeet / en jonbet ietg te liegen
-ocr page 22-
zo                      De Krollende Ritzaart, \
f$p toifi je / Duo? $en p?aat / een ïtinD in fïaap te tötegem
iflaar. %atoeïlinfjoo?nieDoof. îfêattoagl»ctbco?eeitga1i?
Griet, <£en megje/ Dat 500 't fif>ijnt / op 3ulctte feïjeet jtng pa(i >
'r î©iï 3eggen/ öic perfffet ban aïg hon reeDen geebcn.
3£p niaaïDe t ï^aagg ücD$f / met 31)11 penfeeï/ naar 't ïceben/
<gn toonDer aatDig af. *0int>ef ujogt ï)ï» ecn ^uppier /
3Jn 't groîe ftnh te pag / öie met een geefïig Dkr
î&erfcïiieiûen jaar in D' <èc&t gcïceft ijeeft / mer bertroutocn
®ai ^uffectjcn ïjcur bel noef} nooit ïjaD ïaten tcutoen.
jltëaartocn 't aï otnquam/ Rreeg3p 3UÏR een©ocïîîcr Mig/
©ie ttomûg jaaren teït,
iclaar.                                       %&at '0 net een DubueïD nruijs.
Wag 't maar ban goub i)ct 30U ïjem 3eper fteeltoeï Romen.
Ritz, «©atigûetoaarïîciumoer.
Griet.                                      S« 't ^o?t / ï)p non De b?omen,
€n ïicïjïe fooien ban ïjet ï^aag jen/ op een p?itt·
't <©e5eïfci)ap toag/ met ïjem te üijtfer in 3tn fcïuR-
©aiiiong ijp eeng een Deun ban t ïtou$)cn met De feantc/
©an't ©ogeïaartjen €nDantoagi}ettocee €arante/
Éom openje geïeen / en Dan meer: ©ei je ©ieit /
<©p £cï)iïu en op ßcnDag. ©an fîah ïjp toeer een toiefc /
<3[n D' cen of D' anD?e toonD. ©an blkgim eenjS Den j^ojen /
©00? <ü5?aaffeïi& onî3ag / op %tijticn fjobcng ro?en.
%n fomma/ ieDer flront boo? al 3en Runfjeg fioat;
l^ier 3îjn toe / naer men DuncRt aï toecr öp 13ficï)terom.
't Sß ot,eir «JlBiDDer nac^t. %k tocnf jc tocï te baren.
JHaar, $ou frietje uuur ga mee tot on3ent
Griet.                                                  3©cï3eer garen:
JfêantiRïjeD jiBannoci) jifôaagbDiemp beRpben $eï,
jclaar. 3fc font geïu&Rig «Jfêoer. 3ti fördert trett De £cïfel /
' ©e mciD 31t np ï)et buur boo? toijS te nnicBeboïïen,
©aar Roomt5e
G riet.                       ïîfjR ïjoe ïaat Die 3oete 311! ï}em 30Ïïen.
©at ig De recijte bonD / Daar mee m'ecn man beüjiegt.
^o Dient ban €ongren 00ε» ηοφ eeng in fîaap getoiegt.
binnen
DERDE
-ocr page 23-
De Kiofièadë Ritzaart.
D E R D E D E E L.
Eerßsukhomßi
Vroegbedorven, en Lichrveileydc. met een pulle-
biers al zingende.
Toon: richter de nieuwe Kerck, aen merck ejrc.
Holle-las /op't geluit uit.
I.
Vroegb, VTUbeaikbeluftopzingen,enfpnngen ",
L\ Kom macker, ik ftel men keel,
Lichtv, Weetje wat nieuwe dingen ?
Hey luftig dan ellik zen deel,
2,
Proegb, Wat duncktje van korte Steeven , die even,
Sen krucken heeft afgeleidt.
Lichtv. Die tyt'ér al weer aan't weeven>
Tot kryntje, by Try ntje de meidt,
Vroegb. Dat ventje > met blauwe kaacken > die 't laacken
Laeft, aan mooy Dieuwertje fchonck.
Lichtv, Die kan geen noten meer kraacken >
Hy flacht ons Pietje Pronck,

Proegb. Ons kittel orige qaantje, Swart Iantje >
Heeft van J^ploontje de Schop*
Lichtv. Dat loof ik heel wel: Bleek Antje
Heeft by hem een kerremis pop.
"roegb. Maar zei hy'er moeten houwen?
Lichtv,
                                                   Iatrouwea,
f roegb, So ipringt hy wis uit zen vel.
Lichtv, Geen Pater met wye mouwen,
Verloit'em weer uit'er hel,
Hoe
-ocr page 24-
"%i                         De Krollende Ritzaart*
6.
Vroegb. Hoe kon broer Lubert zen bollen , left rollen,
Op Sy mens geilepen baan ?
LicbiVr Die fnoepert wil altijd krollen,
Al zag'et zen Wijf ook aan.

Vroegb. By 't Lammere kooitje , tot Swaantje,daar't kraantje
iCriftoffel zo houdt op tuil.
L'tchtv* Schiet klaasje, op Haasje haar baantje
Een knickers ftaag voor'er kuil-
8,
Vreegb. Hoe wacker kon vrieflèPluntjc, het deuntje
Van Iaques kom ftopme de gaac ,
Liebtv, Als Krelis, mal Melis en zeuntje,
Maar op'er fy tertje flaat.

Vrotab*
Blanck Elsje wil nou geen fpillen > meer drillen,
So is'er de Schroef ontftelt.
Licktv* Als het Struikjen, heur buikjen, of billen,
Koomt kittelen, roeptze: geweldr+
io.
Vroegb, De molen is aen 't draien, door 't waaien«
Koom luifter hoe 't roese moeft i
Lickv,
Ziet vreemde Haantjes die kraajen>
Al op de werf, van Soeft,
1 I.
Vroegb. Hoe klinckt vrouw Ifabelle, de Schelle,
En 't klokje van Venus veer ?
LichtVt By Doncker, me Ioncker, dan veile
De fcherremers. Piek en Speer«
12.
Vroegb^ 'K hou beter van eens te pooien , dan plooien
En 't Styven word lichtelik flaap,
IÂckiV) Dat laat ik, wat praat ick van 't Hooien·
Schey uit: Margrietje kom tap.
tfêat
-ocr page 25-
De Krollen de Ritzaar t.                    aj
Vroeg- tfêat bimcfttje 3Üci)t toerïeiDt / tan fuïefc een ^emt afê Dat igt ï
L icht, Ζ 'ijaf ofc et bu&ïiel puift / geen £»erer inbe jêtaöt i£.
^ocïj 'tijef b?p ouû/men b?ir nD. 3©at nieutoj? toerïjcugt'et ïjact.
Vroeg. îfêat nieug * $o nieu£ genoeg': maet t i0 te ü?otnmei0 ftoart /
<£n Die ïjet raaftt / Die 3a!'t / Dat fineer iïtje toel Doelen.
Licht.i <£ingog Dan»
Vroeg.
                     ^oïïa «JlBaat/ 'it moet eerfi De feeel ecng fooelen.
m*t0.
Licht.                ©?inc&uitDefclnjt. ^BenreeeRent^ierbjpïag.
Vroeg. Hoorn ijeïjpme, Hanjejien.
Lick.
                                           <Denoeci) &et i$ fcfjoon Dag.
Singente ^amen;
Toon: Princeße ah het tve%gn magh.
J^jen vint geen vreugd als Mars regeert Dickwils vloeit door overmaat,
Wilt zyne dag verfoeyen,                    Op andre Veerluis veeren.
Siethoehy't Vrouvolckoverheert:        Watduncktje van dien braven lanft,
Wat zal hier noch uit broejen i                Sou hy geen Maagd bederven r1
Tongren flaat zyn Wijf aan tweén.         Wanneer hy een maal met'r danft
Alleman is op de been,
                             Danleitzeeenuurop'tftervem
Om zi ch daar mee te moejen.             Hy heeft een Κ lepel als een paart,
ïs ditdien Wyfen Advocaet,                Ruigeralseen vofièftaart,
De Meefter van q«a zaakken ?                Met twintich voze kerven.
Hy wifttot Iuffer Ruis geen raadt,         Van Veelen haal uw Suiter thuis,
Om haar, met kind, temaakken, Laat Eva by hem komen.
^Vij] hy geheel verlegen ftond,              Dan mag hy vrolikin'er kluis,
Toen hy Sybrand by haar vond,
                Van 't Kindermaaken dromen.
Tuffchen het fneeuwit laaken.           Want hy wenfcht dat Zyn geflacht;
ßrie Maagden heeft hy eens geichent, Mag vermeeren in een nacht,
Tot roem van alle menfehen,                Als zaad van aakre boomen.
Des kreeg dien itekeligen vent,            Doch Ian vreeft datzen beltemoer,
Drie Kindren, naar zyn wenfehen a Met al'er Toveryen
*an haar, tot een vereering, thuis,       Des Nacht koomt fpookké op zé vloer
"y bleef de vaar, en floeg een kruis,
         Wiekandetovernyen.
Voordeesverloftepenffen.                Schrijf, hondertkruysjensopdedeur,
Adam dient zynen naam te zyn:            Deduyvel vjiegtdoorfpleet, offcheur,
^. Hy kan 't geilagt vermeeren.
                 En baart in't huis veel lijen.
•Koom E va, fchroom niet voor de pijn? Syn Vaarfteekt mee de neus in't vet,
*^en fteek kan u niet keeren.
                    By veel getroude vrouwen,
wantghy weet wel dat zyn zaadt,         Petits wijf fchud altoos zen bedt:
©                         En
-ocr page 26-
24                            De Krollende Ritzaart.
Enhy paft haar den bouwen.               Een Bontemantel, din mag Vaar,
Keur ouden man, dien armen bloed,
         Heur akker vry bezajen.
Draagt twee Horens op zyn hoed,          Vrouw Vénus ftraft den wreeden Mari.
Wiezou't'er toebètrouweri.                 En toomt zyn dólle zinnen,
Dan is'cr noch een in'er buurti             Dathy het Spel niet meer Zo dwars ,
Diekoomthydikwilspajen:                   Mag op de Veel beginnen»
Hyweetweldatzepoftenfchuurt,          HytouwtvanTong'renvrydehuid«.
En 't kousje graag laat najen,             Oftiaal hem beydi Raml aars uit,
Voor't goed gerij f .vereert hy haar,
         Óm geen vreemt Haar te minnen.
Vroeg, tfêatbuncRtjetban*
Lichtv                              't%$ Bjaaf/ toaat ïjebje bat geutegett }
Vroeg. %k ïjeb ftet $eïf getarnt / ban €ongtcn tot een segen.
Lichtv %z mögt beïDuibel Doen,
Holle las vermomt uit.
las.                                         φ mp ï ia ïaci) me (ïap
©at tna$ eenMucftt /be ï$zzt i)eur ^cïjojt/tjeut ïor en nap
^ogau&berobcrt.
vroeg,
                            j&tÄ. SiRïjoojbaanemanbf&eecRen·
^g'tfnooRoftoberp.
las.
                                    Zomoet eenb?outo'et to?eccfeen.
Lichtv 't^ä^ / fcp men jtel / ben b?oeg / ofiemanbüanjenmaatji,
vroeg. ï^et ig ban tote net ig / liet ruiftt tue« b?p toat baatg
Lichtv *P öïijf niet langer jtaan.
vroeg.
                                    ©e ©uibel / stjn bat ogen ï
3$oom ïantjaart gaan me beur,
Vroegbedurven, en Lichtverleid binnen*
las.                                                <© ïilecbie ban betmogen l
Φ <&φήμ bol ban ïtraebt! toat retijtje al toonberg uit.
iBaat / 5aci)t / fteeRt ïjöHe ^jag aïin $m eigen ïuttbt /
<©f ig fip in een b2oeg beranbert / ïroo? beftoeeting ï
ï©cï neen iit ben betjeïf ï^oe Roomt een meng aenteeting*
flug ftab ifc anberg niet ban buiten / en nou eoubt /
iSnjulbec in bc beutg- 3S& jïa toaaraeftig ftout.
<©rkt©uibeïg / fei me« raeb om mannen.te beueecen-
SDan €ongrcng %è§f\tn mögt bie Kuntï toeï banje ïeeren /
J>o ïjab fip bjienb nocb maagb/noeft nomine ban boen/
<0m geig te maacRen; toant baat in fteeRt bjeebe / en 3oen·
^nbtf*1
-ocr page 27-
De Krollende Ritzaart.                      ÎjF
*jntnen §\tt tycmtoen jijn / bic tooo^ qua mannen tyeejen/
<©re foteenen Sî^fP^c aan / ï)p 3aï 3e toeï iicïeejcn .·
tfêant Ö332 ten minoet tooja een meeröet guaaö getoeett /
<jMî)ck törtet ©utoeïg ^iet aan iiït$aatt Jjeeft geleert·
©aat toeï öan. %#tt iet gefeit öat toat te grof tg /
£a öencH 't He tooojoen $tjn altrjïi na Dat bc (lof &.
binnen
Mole ν Hof.
Toegiß
ONTSTELDE VEEL,
of
Pavane Lachrijme, ge/peelt
door
Een uitghelaten Ezel aan de Lier.
Prä», TTOe of van Tongren dus te Hoof op ieders tong rent?
•4ntw. L· -LWijl hy zynEga hoont. Zig tot eë vremde fprógwet»
^40·. Waarom of't fnaar geluidr der Veelen dat niet meldt.
Sijns Sufters ramp en fmaadt? Ant. De fnaren zyn on titelt«
rag- Nochtans iloeg hy de maat, met nadruk van ackoordt,
Op Swagers roffel kaak ? x^4nt. Dat was om te betonen.
Dat die de maat vergat, en , met zij η valfche tonen,
Het heilig t' zamen zang van 't Huwlik had geftoor r.
raVerandert, door goeraad, hy dan niet eens van toon ?
"*»fa>. Natuur houd ftaag'er ftreek:Z ulck Vaeder,zulk eenZoon.
Deknegt pleegt's Meefters doen, en zelden dat de jonge
Het eigen deuntje niet van hunne ouders zongen.