|
é,__
Ç Ott
|
|||||||||||||||||
|
NTS
|
|||||||||||||||||
|
lEE-TONNEEt
Of
â lpy -åõíô speel:
Op den Sin
B'THONTT LAANG VRE.
|
|||||||||||||||||
|
Ghenjmt over den heßooten V R E E D tot
Munfter^ £ der Maents) AN 1. i6g^ |
|||||||||||||||||
|
êï÷é÷¿Ë|
KiKIIOTla;CK
|
|||||||||||||||||
|
Gedruckt by «ë(Á÷ van Ärwft. é ü*8·
|
|||||||||||||||||
|
(felijk m fyjgM tmgftd,enßrafderfondejs gelegen;
ïfaftcltkt fich »Vrede* al,diet aller ftondë,isGods zegen. |
|||
|
Wel Edelen , Eerentfeften , Sin-
r/y%i Heere, <£Mi]n Heere
BARTHOLT tan GENT,
Heere tot Loenen en Meynerfwijck, &c.
Amptmanen Dijck- Grave van Bom- mel, Ô ieleren Bommeler-weerden, Ge- deputeerde Á mbafladeur van de Hoog- Moogende Heeren Staten Generael, Uyt de Ridderichap en Edelen des Her- toghdoms Gelder en Graeflchap Zut- fhcnpp de >FredeHandeIingh tot Ì unit \ Ijn Heer,den<%eden-l>lecbterSûu{ti\is
\fielt in het Voorhooft yan fijn boec^ defe Igoudt inB~-*>aerdeJprueck: Om dat het Üeven,datwy ghenieten kort is, behoort den menfch fijn geheugenis des te langher uyt te ipreyen ; ende den tijt fijns wefens}niet (op de wijfe der redeloofe bee- ilen ) met ftil-fwigende leegheyt door te Aa brw-
|
||||
|
brengen.©/*" ontledende\en op den boefflctegh Ciee-
ronis ooghflanehde >. heb ick^in de leegheytniet wel
können Ïeegvdig wejen. %)Oant nauw was ick.uyt het
fockdes ^ecks-wij/e Τ hem is wïtcntjpannen 3 of
benvandeSangk-Qwdin Clio ( wiens ampt is de wel
van't Vaderlandt verdiende mannen haer en behoor*
Jïjckelof te gheyen ) fonder nalaet op het foetsie,
om mïjn Meer dit haer Hollants Vreed-tonneel
tot waere danckbaerheydtop hetylents op te dragenx aen
geprickelt: en ofickßan^mijnjonckjjeyt.dan SS.groote
eerwaardigheytjoteen afßaegh haer wasvoor houdende*
heefi het haer aldus gelieft tegens my te rede-kgveten*
De Aerdt heeft noytonaengenaemers voort geteekalseerfc omtaackbaer menfch^, toont ghy u ondanckbaer; foo bent ghy on-aengenaem, Mefïankpn ic\nochhet me e si ofhetminslleuche-
nen, enhebhaarnaeyolgentheyt met het alte fwaeren laslop mijîiteere fchouders ladende, toegefiaen. Edoch waeromfou.ickjragbmoedigßjn, nadien êê.
onfe GddericheÄths^metalleen het lasliggewicht van het webaaren desHartoghdomv(jelderjot aenbet gewunfchte eyntmet lußgedragen,maer tot Voldóeninge "»an ons aengek^ochtcvrunden^en dat gans Europa-met |
||||
|
om-.
|
||||
|
ons eenden denfehen Vreed moght ghenieten wel dap-
perüjckjweedt, en ge jweet heeft. Waer oïer 88. dit vaerskgn yan onje Clio wert toegefongen. Pacifer ex Batavis, Tacis collega Tarentis
(jentius,osque Status3lmgu& Salutis erat. (£Μήη Heer gelieft Jengoede wil van onfezSXdufe,
mitfgaders dit haev! Vree-tonneel jonder deJcha- duwe yan 88. aenfienlijckjoeytjOrn aljoo te vryeryan het alte kurigèoogh te fijn > ?te ontfangen^ Te meekom dat het inde aloude cBatauifchehoofjlad}op wiens>y an Cafar geslichte Shdt. 88.het eerflefonmn lightfigh}gemaecfy endoorden dmc\aen bet licht gegeven /jv Der Gödt des Vreedens geve mijn Heer,,
SaJamons Prefimenen Nêftors lange Jaaren;; op den Én Jacobus cap. 5. T>at dkyruaiïdew recht-yaardickeyt wert in Frede gefaeyd$,die Vrede maecfym
Datum Nieutüègen
dea 6. ApriU Anno 16480
ÜijnsHéere Dienft-wülïgiti Dïcnaer
P. van Hap S SSôLL. Studioi^ ,
I
|
||||
|
^Aen den Lef er,
IJS ΠΘΗ VCYDIDES (mardeLefer) noemt de wder-lantfcheHifto«
tsSÈt Sali rien,een uyt gedruckt beelt, of (piegel van het tegenwoordighe, lHÜS!' ώΡ^ϊ a^s νοο,% gaende menfchelijcke leven ; in alles> de Tonnecl- is^li! ü£ëÉÏ fpeclen gelijck,alleen5dat die,den toehoorder, voor dien tyt,darfe l^&zn&k verthoont worden, de ooren-kitcelen, en na het ilnyten dergor- dinen,haergchcugh met het geficht ontvlieghen. Hierom hebben wy u. 1. niet allcen,het vcrmaeckelijck oogewey ; voor dien tydt dat ons Vree-tonneel moght vertoont worden/willen vergunnen: maerhet felve (foo veeidoendelijckjdoor de druck· pars, op het binnenite tafereel van u lmt,foecken in ts drucken: om «lat doch noyt die den arbeyd/orgh,-ohkoften van de Hoogh*-Moogenden Hee- ren StAten,alsmede den grootcnyvervinSijnPrincJijcke Hoogheyt, overleden hooghlofrelijckergeüachtenis,als tegenwQordigen,om hethooghfte aertfe goet, den freaenyvasx. den Machtigen Coninck van Spanien,tot oniir ulier nut te fluy- ten,uyt u geheugh door vergetenheyt/ou können uyt gewiit worden. Wat foorg men voor ons gedragen heeft betuygen genoegiaem ha^rtoegdtaend .fretd-artt* i»/i»jWaerin niet alleen voorst levendige, maer afgeftorven lede Chtifti ghe- noechfaem is gearbey dt (Vtde art.iB ·) 't Is reden vry Nederlanders,dat wy met flato uyt roepen,0 geluckJAlych ,Lant,veicni hooft dat Frede mint ; vale. aAen den yrygeïochten TïataVier,
^Tlonttkang ür^oudoorloghs-lant. ji^en liet mettiep ,en naeivverftant
J^ccht wijsheyt vrynt: wat om denVREED *JOt Munster ioo veel jaeren deed JJet kloecke hooft,het mannen breyn, Qf ooghvanhet Lants-Algemeyh: JjLCt moeyten^brgh, fchrift kbuw eniwee^ *J*ot een eynt van ons qnael en leet Van
|
||||
|
Van Haer gepleght: eens fijn bedacht.
Ach! luljeroepen met een kracht Nae Platoos fin ( als voorgeièydt) (^eluckigh lantjWiens overhe y t
J? ert den Vreede, en bant den twifL Novt ibo een Rijck is uy tgewiiï, £)En Olijf-cianshet hooft verwacht, *T Secn van ^en tw^ft fotftmt Tpol-bragbt, Watjof hoe goet Vree Is, Can fco een' Weeten ;
soo Langh te Voor In krlghls, totfehae gefeeten, cAen dettjfeeier*
GEeftigheipeekrilaet u niet al te í remt voor korfimen.dat wy dir Vb.eed-ton«'-
NEEL niet op dewijfè derghemanrelde Lants Bly-eynt fpeelen Conincklijcke; fpeels-perfoonetv, als hetvvelfoufchijnne te vereyfcheti , toe ghcvoeeht heb- ben: maer weet^dae veel' foo treur,als bly-eynt Ipelen' maeckers,. in het uyt'deden van* . haer rollen aen-Vorften, Princen,Graeve,&<v Door haer te veel; ofte wenigfr toe-leg. gende,in fteévanjqnft,grooteorjgonfl: bchielen.wyhoopendatU.L fich fal verghenoe- ghe,voor hooftperioonen Mars, Pax, Di áí á ■·,.. Ei kc o , Sri í éï , op het keurigft op geqraelt, met den milt roerende Ì ö R é o , op dit ons Vree-ton- neeiten thoonteftellcn.. Doetonsde eer dat" U. L. geeftighe aâie , dit Vrce-ton- neel verderen rverbetert deingekrope druck fouten, in het uyt fpreeckcn van uro], Lact dit u eerfte· Verthooninghfijn.· Stelt Mars, in fijn meefte fury onder een hoopghe- Wapende krijgers als kappende vóor,en deRafernyen als achterna de afghehouwen üuc« ken op-rapende», Soo woelt den Wapen-Godt,{ó kaptmen inde landen,
Dacr hy het harnas draeght,en oorloghs-ftandar iwaeydt. Sier, hoe de Rasern ã met haer bebloede handen
Een ooft van lijeken raept,die MAR&Beeféafghemaeydto Voert wel
Ç kgnß.lievende vmnu Ñ, vanHaps^
|
|||
|
Namen vande Spelende par-
Cöonen.
|
|||||||||||||
|
Marsden^apen-Godt
Thifiphone
Ale&o I de.Rafcrnyen.
Megera ]
Pax Godin des Vreeds
Concordia,HoUants eendraght
Religio»
Apollo
Pallas
Laibxus geeft
Thalia
Diana.
|
|||||||||||||
|
Linco
Sylvio
Cupido
Ceres
Carinus
Tyter
Galathe
Morbus
Nyfa
VigilanSjWaeckent oogk
Morio,denSot,
|
|||||||||||||
|
Het Tonneel is
Daerhetfpeelis. |
|||||||||||||
|
<T)tn Inhoudt van hetfteei
Wjflaen hoe de Ñáöïçâç^ Geheet op het toonneel Baerhoren te vertoorn«* |
|||||||||||||
|
HOL-
|
|||||||||||||
|
3
|
|||||
|
HOLLANTS VREE-
TON Ν E E L. ■ ■
EerBe Handelingh.
Eerfte uyt komifc.
zM ARS alken,
Ier comt den wapeGod,vernieIdervandeitedeöj
Én peft vant pJatte-lant,ic die de meniche leden Brek als eëhaUemitroo;haar ingewant verplet, En rnet 't geronnen bloet de dorre^erdbevet: Ick leve in de doot, 'k heb foo veel duyiènt ziele Als dover iantjens telt, tnet deiê ftaelebiele Gedreven uyt haer kluys: daer ïynoy woudenuyt, Veel levendigh heb ick berooft van haare huyt. In't kappen fchep ick vreught,ick jughge in het karmea Van 't lam gehouden heir; die fonder been of ar men Op iprongen inde mijn, ofdoor het koogel loot Haer leeden fijnt gekort: ick fchonck aen Qbarons boot Meer zielen opeen vuer, alshy nae veele dagen Kon over cdcheron, Tluto tot offer dragen. Ickipijshetwout-gediert,hetpluym-gcdiert.wertvet Van d'zieleloofe rompt, wiens blogt dat heeft befmec Dit mijn al ilande ftael $ doen ïckfè neder kapten. En met mijn harden voet haer herde hart doot flapten, Befpoogh hatr ftrale wont met bloet mijn harnas plast Bat altijt even vers en daer als lauw op ftaet, Β Den
|
|||||
|
1 Húllants
j.Paral. Den Mwatcîin fijn bloetidoenalsopeen dagh vielen,
"Ρ·1*· Duyfentmaelduyfentmans,ibdatvan al dees zielen Niet een by 't li jchaem bleef, foo keer ick d'aerdt tot erdt
En daer den menfch van quam daer wert hy in verkerdt· Mufter ^en boer betuynt fijn lant (gelijck in oude jaaren) cofmog Met doodenbeckeneels die daer verflagen waaren. de*2,van HoedathetfwaartmeeriToeg,en'tbloet veelhoger fprong^ Cimber Hoe datter meerder vreught in defen boefem drong. krijgh. Wanneer ick triumpheef, ment Bellona mijn wagen Getcogen van de vrees, van ichrick, van moorten klagen.
Ellendigh is het lant, alwaer mijn heerfchapy Voert 't opperde gefach } mijn heirftaet alles vry, Het maeyt daer't niet en faeyt,het plukt daer't niet om fwetê, ^ .' fi Hy die den oorlogh volghr, heeft Jupiter vergeten, des pie/ By ons is geen medoogh (gelijckt den dichter feydtj tafque vi- Daer valt dan,wie der valt, daer leydt dan wie der leydt» Ssr^_ca" Ick heb voor cJfau tijt tot heden op dees tijden quuntur, Batavia beheert, Civiïes moft' belijden, Ten waer hy was verrot; hoe fijη btoet iugent ßael
Kloofden den Roomfchen kop,als Betouwi generael/ Cwfóheeft de macht, en ftoutheydt âttBomeyneny En (7<?/«.f hooghen moet, tot drymael doen verkleynen, Hy iloeghFdwden Prins,by hexiDujiborgbs moras, Ontnaem fijn ftaalen hoet,raet't Vorftelijck harnas. Doen molt den Romfchen Arut fijn veeren laeten fnuckcit» Doen als Qviler fpaer ^Auguflus heir dee ducken Op d'oever van den Rhijn, fy gaven hem den rugh, En vlooten voor fijn kling ( gelijck de fomer mugh:) Waer toe dit grijs verhael ? ick het Qiviles vaeren, Den man die is geweeft voor ieftien hondert jaerenj Wie van u is ondaghtf of weet niet vanden flaghf Die Mauriu bevoght en Vlaenderen befagh f Daer
|
||||
|
Vree - tonneel $
Daer hitften ick aen een, twee van mijn Oorloghts helden,
Den Hartogh met den Print , 'k verheugh my in het melden VanN^oujps grote moetdoen dreunden d'aertdoor'tloot, Doen men met een geluydt ontaelbaer koogels ichoot. t)enfmockvant fulpher kruydt.ontnam de fou fijn ftralen, Daer iâgh men voor mijn fwaert, veel groote Ridders dalen; Men hiev' den fpeck als ipeck, het Spaniche Donnen Moet Vloot van de duynen af, gelijck een water vloet. Ick fwigh van Tmrboht flagh, en ander meer velt flegen, Waer heb ick wapen QodXyNeßomsi gevallen tegen* Wat vooreen Zee gevecht verwont ghy Hollant niet? Gihalter,bralt tot noch,van Heemkerckt dreun gefchiet. fieemskercke uwen naem,die hou ick op mijn klingen; Doen u den voetontvloogh, ginckg' op u handen ipringcu Op 't aengeklampte fchip ,-noyt u den moet ontviel, Totdat de groote pijn,uytdrongh u groote ziel. De fâem Ô kloecken Trom?, blaft uyt op haar trompette HoeghymetjWdiwï faus Batavia be vette, Doen ghy by 't Brittenlantjmset in den Spanfcheu kacck Met wonder fnel beley t den aengehackten haeck; Doen (poog Vulcanus uyt, veel vyer metaelen bollen, Satttmut koogel-loot,ginck 't feylent iëyl door rollen, De ipriet vloogh inde lucht,den maft wert afgekapt, En eer den Span jeriweck, was hem de vlagh ontfnapt: De vlam heeft op de Zee 't betarde hout gegeten j Vyer fprongmaetrocs uyt'toogh, foo waeren fy gebeten Op Maraans fchips gebroet,of Papen fugeling: Wat niet te water wou, moft fueve door de kling.* Deu fwarte pul ver-damp had a'Oceaan betoogen, NeptHrtH/Godt van Zee,was root van bloet beipoogen, Triton ontftaeckfijn horn,de water Nimph ontvlught Verbaeft van 't moojt gefchry en 't onder aerts gefught. Bi My
|
||||
|
^ Bollmtt
My wasby na ondaght, hetgroote Fdlams wonder,
Ten vtsaredütPweuf, my daervanin 't befonder
Te melden bat belaft, hoe dat ?t vemieleut al Quam trythet heete lant3 onderj^w wal, Geballaft met den ftrop om Hellantop te hangen;
Maerfiet î d'onwinbaer vloor,is windbaerlijck vergangen,,
En dat verwinlijck fcheen, verwon 't onwinnelijck. Door mijn ècti'Pieter Hej>n.3 het Spanlë filver-rijck Ontmant van fijn geichut,na Eollants zegen.ftrandenj
En fchonck het Spanfchegelt de Staten van u Landen.
Hëlant dat groydt door my, daer 't hoogh en 't lagh vergaet:
Dat fchier den eenen fteen niet op den ander ftaet: Is het niet een wonder i ja wonder boven wonder,
Daf niet,nu veel verflogh,fijn vyant als een don der j
En was het niet door myi wat heb icknu mifdaen ? Dat Hollarn my verbant ennemt de Vreden&ztiS Hoedus kloeck Najfius bloet den Oorkgbte vergeeten i
En maeckt met Spanjen Vree, dat op u was gebeecei^
%U wonder jongen Vorft dat ghy u jongen tijr,
Niet als α Neven deen met my in ftrijt verflijti
Adotyhus fchonck de doot fijn zielin't bloedigh campen ;
Graef.Lodmjckjs geftijckt aen koogels fulpher dampen*
<-Adp1f heeft op de plaets van my hem toe ge wijdt, Daer hy den vyant ilogh het leven uy t geipijdt- Ernejtus twedeick, u doot ick noch benure
En voer dit truwrich fwart, ghy die voor Roemots muren
In dienft van 't Algemeen bent dooreen loot gedooc, Doen ghyteonverzaght ftont alte groot ontbloot.". Hendrkm Cqfimjir en is die niet gevallen i.
Daer,waer hy doende was den vyant uyt haer wallen 4
Te royen met fijn iwaart, geklemt in d'yfere vuil Op 't Spanfche hooft gefchaarr, en in haer bloet beruft. Ick.
|
||||||
|
InVrief-
lant. Op de Moeck fchchey- de, BySanté.v
Hy toont een ftyart ïijnt ghe-. bonden aen fijn atcra«. |
||||||
|
Vree - tonneel 5
lek weet grooMïioedigh Prins dat ghy niet min maer meerder,
Soutkaetfen in mijn baan,fout pralen met mijn veeder: Waer van u ftaal, gaf ftael, doen u eer meerde HAMT
WORP Maraan va dcnHengft enKrock.kent hem vermant»
Doendanften u hethart/oodatick my verheughden Inu gevangen buydr,of Ooft van jongedeughden, Maer lefder ! tot mijn wee betouert u de Vree,.
Alsickop MUNSTER denck,footrillenmydelee. Binnen
Wat hoorkkvoor geroep? waerwilrnenmy heen hebben? wort ge- In wat nu voor een Landt,fal ick mijn Oorloghts webben roePen |
||||||||||||||
|
Affpoelen? my dintraet.waer fijn mijnfufters nu/
Sy fijn in Plutoot rijck, en doen offer voor u;
|
mars
mars, Mars uyr Hollant» |
|||||||||||||
|
Prins Pluto,m\t ghy haer voordeiè reys verfchoonen,
Tißphon, ^Aietlo^ Meger, komt u vertoonen Wat datghy noch vermoght,ons rijck dat is hier uyt.
IISIPHONE, ALECTO, Μ EG ERA,,
ALt'famen met fwarte Vleugels gevleugelt uyt. |
||||||||||||||
|
tjipbone.
|
||||||||||||||
|
Tifïpho-
ne toont in de een handt een merriche harten de ander eeu doots hooft« |
||||||||||||||
|
Ickduyvels moort Godin,was doende met mijn buydt
Te branden op't autaar; tot 'Tiutoos offerhanden, Doen hoorden ick 't gerught aen cbaroons helfche ftranden, Dat hier ons rijck was uyt, doen blaeckten mijn gemoet Van toorn, foo dat ick tradt, het offer onder voet,« Ben helhont Cerberus \n'i uyt gaen my aen noorden, |
||||||||||||||
|
Dien ick van ydel fp.ijt de tongh den hals uyt goorden;
Wy fijn deft*/^}gebroet van Saturnyn^ Die liever in den twift.als by de eendraght iyn. Ick eet het menfehen hart met knarnen vandc tanden, Enfoo my dat ombrickt/oo vreet ick mijne handen, B3 Dit
|
||||||||||||||
|
6 Holkntf
Dit doots hooft was mijnfpijs, fo lang daet vleysaen «ras.
En nu brandt ick het bot,en leve van de as, Mijn naem is moort ena vraeck. AleÏÏo.
Alefto De mijne heet benijden,
nLceerf lcIs maeck dat>om een luur de groote Vo rften ftrijden,
branden- En rucken ,t heir te velt, jafom wiel om een woort> de croon Stoock ick een heeten ftrijdt en langh jarigen moort: fcooft.' Ick Coninckx Coningin, heb onder mijn gebieden Heteyndelooiê ront, wie is niet aen het ftnjdeni Wat rijck is niet beroerte als Hollant,dat ons bant, Waer opdat ick de iv7/ift,ben op het hooghft gekant. De croon hier op rrujn hooft al barnende ipijdt voncken, Die in denbloemmen tuyn verteeren de fchoon ftroncken Van ROOS en LELY bloemde vlam klimpt na de iught, Al waerlè van deu ^Arnt brant veren in de vlught. Devyerltfoon op mij η hooft die niet op hout van branden Beteyckent dat in 't Ooft int Weft,Noort, Zuyde Landen De croonen ftaen in brant1, van oorloghts heete vlam; Decroone die ickdragh lupyn my niet ontnam, Het vuer dat ick onfteck,en kan men niet licht ftelpen. sIÄdegera.
Mcgera Ick d'onruft moet u Mars weer aen het kappen helpen,
een bran- V lieght metons nae Lemnos, na Thrac4s,aai is 't lant fomlnde ^aer êfy gebogen bent, en noch van Oorloog brant, bant. Daer Mahomet renghneert,noy t falder mcnfch ontbreekca In wiens huyt ghy u ftael fult tot het hecht toe fteeken, Ghy en wy füllen fijn tor dat verkerent al, Sal al wat aièm heeft verpletten door fijn val, Schoon Hollant Vicede «*—— oMJRS,
Hout, ick gae,daer comt den Vreeden^ Waa |
||||
|
Vree · tonneel 7
Waerom HolUm voor lang, heeft bedelentgeoeden,1
Die fin ght een ander lier. Binnen.
TAX U)t. Vertreckt Godts geyfiel roy,
't Is reden dat ick uenu gefpuys verfbyî Daer is nu bloets genocch vergooten met u klingen, En leeders opgericht,om fteden te beipringen, Maecktftucken van de trom dat groofve kaleis vel, Doch hout hetcoper hoorn, in ttede van een bei : U trorn,ftora bromt niet vaeer Mars Mars na deloopgrachtea Waer inSlaedootjdie fchoot,door't loot fijn doot verwachte· V trompet raeft of blaeft,geweerdt,te peerdt niet meer, Uftander moet ten pronck, want ick ben Hollantseer* De Sabels fijn bequaem,om d'aertdaermee te kloven, De wapens tot een ipaa,té ipi tten in de hoven» Men parft geen heir te velt befchort in harnas plaet,
Als Janus dubbelt hooft fyn Vreede deu r toe ilaet. Hy pralt met meerder lof,die 't wapenheeft gedragen, Om Vreest hy genier, als die noch cans móet wagen. WILHELM en Wilgeen&Wiy mint ons Vreedeit-Rtjci, Gelijckfijn Steden-rijenen my in glans gelijck, lek meen 7Y/iwEREDERICK,die om fijn vrye fteden, Beibrght was, en voor Mars foght my godin van Vreeden-, Maer ach! den Hercules moght tot ons aller wee Met 't oogh om hoogh niet fien den gulden dagh van Vmi Waer in noyt oor en hoort, het traen gekiagh der vrouwen Om dat haer bed-genootleyt op het velt gehouwen Door Mars bloet drinckent ftael,of door fijn vinnigh loc* Is van de ziel berooft, geoffertaen de doot. 't Isfo als Mars berOemt,het wilt wallightte eeten Van't lijchaem,dat hy doot,en haer heeft voor gefmeeten $ D@
|
||||
|
$ Hollants
De aerdt ons Moder al,heeft haer van rouwbehuîr,
Om dat ibo mennigh kint wert in haer ichoot gevuït« lek fchrick als ick bedenck,wat Hollant heeft geleden, Doen als den dollen Marspyt moorde hare fteden, Sijn ipaer doordrpngh de mzm.Bellona fmeet haar fweep Om 't η aeckte vrouwen vel, met foo een wrede kneep Dat haer de ziel begaf: haar buyck wertop-gefneden, Soo dat noytdjgh en fagh heeft mede pijfi geleden. Dit treur-fpeel is gëfpek op't Ouwdters'tonneël, Tot ^Akmaar^ Rotterdam, tot Zutpben dat geheel Vervult was van't gefchrey (ô.' grouwelijcke dingen) Bellum Dat d'^/niet verfoep moft door de klingen ipringen. dulce in- O \ Bellum hellua ftijf-moeder yunt ellënt, expertis, ]\j jemant houdt u voor ichoon,als die u niet en kent. Hebt ghy niet langh genoch Germania beièten ? Ghy duy vel hebt den Pais by na als op ghegeeten,- Geeftiè haer Prinflen weer, want fy haer toe behoort, Hebt ghy niet langh genoch daerwoëlent in gemoort? Hebt ghy niet langh genoch de kinderkens befmeeten? In Wandt aen den want, haar hert uyt 't lijf gereeten; Ontneemt de flam het ipit, het fchaeptjen is al root, De moeder die het iiet, voelt prangen vande doot. Vaght af't bebloede mes, waar meeghy nuesen ooren Gefneden hebt van die,· die Godt had uyt verkooren. Ontknopt den Galligh ftrop en geeft Godts dienaer ruft,
Sijn ziele die geniet de alderhooghfteluft. Soo druent en ftuent het lant5al waer ick ben verftooten, ^^ Daer vallen wällen om, daer wert ftaeghts bloet vergooten, Daer knevelt men den boer,daer brant fijn ftrojen daeck, Ώζ. jr vlugtmen bofch waars in,daer voeltmen ongemaeck; I Daer fterft man,vrouw van kouw,ofdoor gebreck van eeten, jDaer fit menibnneloos geflootenindekeeten. Η Sog
|
|||
|
Vret- tonneel $
So ftreeuten fchreeut hetlant,alwaer het wapea blinckt
En daer,waer van den hou het ftaelen lemmet klinekt. Ό wonderl dat den menfchfijn evenmeufch kan breeckeo, En wreder als den Leeiav,niet op en hout van 't fteecken, O wonder dat den menfchfijn mede menfch door boort, Daer't wilt van een geflaght het ander niet vermoort. Meeft Gods al wijs beituur,den menfch fo weerd gefchapen, Neen,want uyt'fmenfchê beelt,can mêGods goetheit rapen; Hy heeft geen woeft gelaet,gelijck de leeuw of ftyer, Sijn voor-hoortibnderhoorns,iijnoogenfonder vyer, Geen fchuben op de huyt, geen klauwen aen de handen, Sijn weenen en geklagh,dat fijn aeVreede panden, Het alder wilfte Wilt, is dees natuur bewoft, Soo dat het in den noot foeckt aen de menfehen troft. Dernenfch leydt menfeheyt af en wort gelijck de Beren, Wanneer hy toornen wil,moet hy fijn oogh verkeren En brullen alseendraeckoffwellenalseenflang, Want diefijn wefen hout voor hem is niemant bang. Waer toe ditMom-geficht behout u menfehen wefen, Want in u ioet gelaet ftaet mijn naem te lefen, Mijn naem mijn naeckte naem is die den geeft verheught Aen hemjdie't minftedeel bewoont van waaredeught lek ben het ibetfte ibet,ick ben des Heeren zegenj Een fickel toont mijn hant, voor een bebloeden degen Niet die het menfché vleefch, maer die het komaf maeyt, Dat Cent nu in Vree op haren acker faeyt, In fteden vanden helm,draeght mijnhooft lauwercroone. Îck bende vreuchteen vreugt,ick ben het fchoonfte fchoone, lek ben de eer een eer,ick ben het grootte grootj Geluckigh is den Vorft die mij η geficht genoot; Geluckigh is het lant,daer ick mijn Hof kom houwen, Daer groyt en bloyt de jeugt,de deugt komt vreugt te trouwe C lek
|
||||
|
1 o Hollänts
Ick vocfter alles goets vertoon my ia het wit,
Om dat gerechticheyt in defenboefem fit. Het wit beteyckent bly ,fou jemant connen muiren? Hollant dat is verheucht,en wenfcht den Vreed haar buuren Verlanght ghy wat dees Roey by my te fegghen heeft? Is dit, wat Mars verbrackden Vree het weien geeft. Men fëyt dat door dees Roey eertijts der Goden booden Deê ftigen uy t het graf een groot getal van dooden.4 Het oude dichters choor,voert hierdoor aen het iicht Hoe dat wel fpreckenheyt het omgeftooten (licht. Concor- ΌοοτMannen vanverftantbenickdeVreedveîktcgen> <jia, Reli- Een man van groot gewicht can 't woefte heir bewegen, /P'oîi ^y flact meer met eeo woortjhy dwingt meer met fijn tong PaPiL°' Als cMars door wapen krachten tyranny bedwongh. Thalia, Concordia. *Jt* Ickd''Eendrachwa Hollantkom U Ô Vrede groeten.
Religio. IckkuiTeuwehant: |
||||||
|
Wy buyghen voorü voeten"
Concordia*
Weeft wellekom Godin.· Rel/go*
yertreckt noyt uyt Hollanu Pallas.
Waervint men foeter foet t Thalia,
Waeraengenamer pant? <^ipollo.
Betoont u Vrede langh. Ickfal ó uyt verkoorefy
|
||||||
|
Vree · tönneel t»
Mijn toegewijde ichaer, door my bent ghy gebooren
En ghy Hollants Eendracht mint Vreed, die Vreede kuft> Totdatden>£f^igloetvanvyerteipoogenruit Alfame» binnen.
VERTOQNINGH.
-
Siet hier den Oorlochts Godt vertreden met de voete oPC hare»
Vande Godin des rnfi^iynftael bebloede plaet throon
Dient nu tot een fchabel, waer op d Hollantfcbe iöete tnoReli-
Mct haer vreedfamen voqt als Coninginne ftaet. gio.Con-
|
|||||||||
|
cordjPal.
cnThal. vertreet M»rs. |
|||||||||
|
T)e tweede Handelingh.
De Eerfte uyt komit.
C o ν co Rrn ja.
I .
CK Eendracht treeop't Vreed-Tonneel, Sy hoet .
En fpeel mijn rol, het fchoon Juweel. «£<£!
Eendragbt maeckt macht, twedrach beroert met pie-
Is't ioetadvijs dat Mollant v,oert. lc n>en
Met reden is het loet gefey dt ander deS
Heeft Hoüant niet door mijn beleydt Hoiianc-
Geftuydtder^«/c^Ätyranny? byde!fU
Soo,dathetdraeghtdennaemvanvry. toom?
Geluckigh Uoïïant wel terecht,
Dat mijnen bofch van pielen vlecht; U Leeu door my,naer veel aenftoot Heeftfe tot noch in haaren poot, Soo trouw be waert dat van haar al, ïn iet een genaeckten tot den va^ Ca V leeuw |
|||||||||
|
li H(Mctots
U Leeuw doormy heeft onveriâeght,
Het fwij η u y ε fij nen thuy η gejaeght, 5 Vy t Bofib en Graef,%é\)ck het fret,
Drieft uyt't Hollant't conijn in-lt net. Wat voor een ftadt hy niet bed Wongh ? Wat vooreen ilot hy niet befprong? Hy fprong uyt Hollam over Zee, , Tot op de Wetten Ooße ree.
Maer nu hou ick hem inden toom; Niet dat ick voor fijn leven fchroom. Of dat hy quam in vyants hant^ Neen,hy is al te fel getant, Soo ick hem niet hielin den ba nf,. Hy dreeftJWaraan üyt 't Vlaemfche lant» De Vreedej&s, ick Eendracht min, Onthoutden Leeuw van fijn gewin: Sy wil niet dat na deièn tijt, Hy tegen Spanjen komt den ftrijt,. Soo dat den Leeuw nu met hetfaijn Sullen geiwooren vrienden fijn. O heyl! wie had dit oyt verwacht, : O GodÉ i hoe groot is uwe machtt
(Hier üaet David den groote Rues,] Befiet dentijtjdoen 't woort van Gues Ons fpotsgewies wert toe gedicht; Doen feghick, als Godt helder light, Doen als de vrouw> in 't woefte lant Ontvlootden draeck fijn felle tant, En dan weer hoe het heden fiaet^ Daeryder een in Vreedegaet» En hoe hy die ons leet aen deê Ofis nu om helft in rufteYret \. |
||||
|
Vree - tomieel
Sal die niet roepen dat Eendracht
Het laghfte tot het hooghfte braght.
Als Romen werelts hooffcheftad
My van haar als verbannen had,
Doen lagh haer eer ter neer int flijck,
En twedracht dwongh het Roomfche Rijck:
Tompeut vkl op Ctfar aen,
Om voor 't Gemeenten ftrijdt te gaen,
En Qtfar weer Îchreef in fijn vlagh,
Tompeus ibeckt het hooghft gefaghj
DenKeyfer wouniemantgelijck
Pompeus geen hooger in 't Rijck.
Soo dat door al haer borger twift
Het Roomfche Rijck is uyt gewift
Soogaet het toe waer twedracht bloeyt
Wee wee! u lant dat,my uyt roeyt:
V Steden ftorten inde floot,
U borgers vallen door het loot:
Ellendigh laut I verwarden ftaec,
Daer Vader Soon in 't ftrijden flaet,
Daer broeder doot fijn mede broer,
Daer boer verjaeght fyn nabuur-boer,
HoelierTelijck is't tot aller tijtf
Als vrienden leven fonder ftrijt.
Gezegent huys gezegent lant.
Dat my houdt tot een onder pant,
Dat my hout voor het hoogfte tot,'
Waer ick my toon daer vint men Godt*
Is Godt met u geen Coninck dan
XJ in het min fte leeren kan.
Guide Vrßeß,geloof en konü
Betoonen my haer foete jonft*
|
||||
|
14 Holtants
Offchoon my Mars tot op deestijt
Scheen aen te doen een feilen ftrijt, Al quam hy als den wapen;Godt Te ftormenop mijn Eendracntsüot» Soomoft hydoch tot eygen fchanr, Het iwaart verbreeken inde hant: Ja buygen fijnen trotten moet, Tot een fchabel van onfe voet. WunfchtymaBt dat men hem uytleydt Wat defen bos van piellen feydr, Sy is ontleent,doch welbedaght Van die f aenHol/ant heeft gebracht» Een fek$rQoninck voor fijn dooi Sijn Soonenfaem voor hem ontboot, Hy gaf een fiel aenyder een "ÏDie fy verbroocken voorbaerfiheen, Licbtomte doen, als't bros gelas, cïfyLaer doen den bos tefaemen was ( Gelijck ickfe vertoon u opgh ) IDaen vont men niemant dieft boogh Hier doorheeft byfijnSoonsgeleert "Dat by beilaet, die my vefeert: Want die aen my is Eght getrout, Altijt des Heeren zegen hout· Altijt den Heet heeft in fijn huys, Een drager van fijn uytheyms kruys. Wat hier noch veerder dient gefeyt Heb ick Religy toe geley t Doch een alleen bidt ick Hollant Aen my in Vreedte bieden hant: Waut foo men my in Vreed veracht Wort Hollant weet in twift gebracht. |
||||
|
Vree - tonneel ÷5
RELIGIO.
VREDE Twnfch ick Hollants ßeden3
Vrede biedich^ Chrifti leden, Vrede 'vtmfch ic\ydereen T>ie met my voor Cjodt yerfcheen: J\Qet afleert; totaen den drempel,
s5\4aerin 't binnents yan den tempel,
ïÀë/let een offer yan ghtbeen, Om den Vreed, yoor 't Algemeen. Wat is foeter als den Vreden .?
Gulden Vreed roeptyder heden*
Wel gekomen is u voet, T>ie van yreught onsjughen doet. Hoe aengenaemfijn op de berghen
D'yoeten die ons Vreed aen verghcn ï
Heyligh Voeten, beyligh Hooft, T>at om Vreden heeft geflooft: Soo dat yder byfijn boomen,
Op den aa$r. op deßroomen
Sonder yrefe, fonder'las! Viijtighop/ijnyoetfelpasl, Loofi |
||||
|
16 Hollantï
Looft (jodfVry-gekcnde Landen,»
Stampt met voeten,faet in d' handen.
Houtman fijnen lof niet af T>ie u defen Vreden gaf:
Hy de Heere moet men eeren, En vooral fijn Oofl vermeeren, Stiebtet Schooien, bouwt fijn l$erc\%
T>atis 't rechte Vrede v>erc\ :
Want in Vrede firn de tijden T>atfich Wijsheyt moet verblijden. Die dan pralent op haar throon
'T hoont de bereit haer ten thoon.
Cfodtßort als een vroegen regen Over WoWzntfijnen Zegen, Dit is 't Lantjaer honighfoet
En melck uyt der aerden vloet.
(Hollants Mzeghtjaet bitter Romen) 3\(oyt niet in u booter komen: Drinckf; u Lamtjens uyt mijnßroom,
SoogeVenfy d'Outofoete Room.
Hout my ah u bal van d'oogen, Soofal meen (jodt niet doogen. Dat |
|||
|
Vree' tonneel
Dat de een of dander Vorfl, T>ie nae uve Vryhcyt dorß Sou ufleden connenfeeren.
^Maarfoofonden u bebeeren,
't Scheyfel tuffchen menfch en (jodt, F Fort ghy u yyandenfpodt. En dat kont ghy hem niet nieten,
Soo deê hy cCIfraellieten,
Doen β traden Tan hem af Sloogh hy haar metflraf opflraf: Soo een (jodi is by noch heden,
Hebt ghy Vreed [oo bomden Vredenj
Vrede fegh ich, met u (jodt* Sijnen Vreden is eenflot, Sijnen V'reed Jallanger duuren,
sjihgegooteflaelen mmren.
*Bj hem, die dit boec\yeracbt' Heb ick noyt een naght ïernaght; Mijn yreugbt is in de je bladen,
Laetu met geen las! beladen
O mijn ïolckj niet meer als hier Cjodt vereyÏÏ op ditpampier. |
||||
|
18 Hollants
T>aer gewoontjieeftfond beto ogen*
*Ben ickjlentafgevhogen:
Sou kkblyven daermen heckt> ' Hem die Door haarvele waeckt l ö^eerii Tt>ant opfodanigb 'Babel
Wet (jodtfijn firenghßaende fabel:
F eer Dan my alfoo een lont T>aerfinden bralt d'oDer-hant. Sol ic^Hollan t by u blfien ?
$5\doet gbyaen u Cjodt bekamen:
Siet toe dat in fiee man Vree y^Qet wrt geboort o iwe! o we, <L?Aoorden3 fchryen, roDenManden
Sullen wonen op uflranden,
Sooghy niet den Vreden tijt Tot Qodts Lof en Eer verßijt: Vreden hehghy niet Derfyeege/ij
Om te meer -mluBte pleegen,
Of om beter Bacchus naght T)oorte brengen f onder wagh. SXeenjnaerom u (fodt te loyen».
Die bc nedenfiet Dan boven«
|
||||
|
Vree - tomieel
Toont u menfchen en geen vee > Soobehoutghy men Vree. |
||||||||||||||||||||||||
|
l9
|
||||||||||||||||||||||||
|
Binnen.
|
||||||||||||||||||||||||
|
VERTOONING H.
Hier wort deP*?ii>haarhooft,verciert met een ichoon croon, Rcligy
|
||||||||||||||||||||||||
|
Die haer Migf vloght,cn Eendracht heeft geichoncken.
Dees harders al teiäem, die ftellen haar ten thoon
En offeren op 'ε autaar van iW<?,vreeiaern itroncken. |
dracht
houwen
haer de
kroon
op't
hooit.
|
|||||||||||||||||||||||
|
De Twede uyt komft.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Sijn verhoort.
\Azxsvertreda Daar mijn eede
Leydt henedey Bjdiedede, Schadenmoort.
|
Souilangh?i Vrede,
Salbeflede, cSWijnelede% Welbefiiede Totgodts eer.
Snik» Zeden, Wijfi reden, Ν η van heden Sijn heßreden Nimmermeer,
|
|||||||||||||||||||||||
|
Carinii»,
Tytcr. en Gala- thanet ftomme Harder- ia nen eyt |
||||||||||||||||||||||||
|
Tyter. !
|
||||||||||||||||||||||||
|
Godin die in het Sticht van Munßerbent gevonden
Bn naer een wijsbeleydt,bent Hollant toe gefonden. |
||||||||||||||||||||||||
|
Wy
|
||||||||||||||||||||||||
|
20 Hoiïantt
Wy harders (als behoort) die buygen pnfe fcny
Voor u i en looven Godt,die druck verken in Sly.' Wy harders by ons vee, doorO verlegh van jaaren Befwangert met gepeyns, wat Hollaut was ervaarenï Filander grijs gehaart,verhaelden wat ellent Door oorlogh was ontftaen, (aen hem noch wel bekent) Den oude meer bebreynt,dan jemant van ons allen, Verhaelden ons wat Rijck,door oorlogh was vervallen, En hoe dat Roogbdußßanti&ex het den oorlogh fâgh. Een lant, was vol en dol van weelden en gclagh, Maer lieder ·. foo getemt,van vreughden afgeflooten, Haar fteden uyt geput, haermuuren omgeftooten, Haer borgers gedoot,haar maeghden geon teert, Doorhonger,kouw,ea douw,veelaen de doot vereert. Van daer op Engellant, een lant,waer voor het ftrijden Qf borgerlicken twift, de ingeiëete lijden Tot roeringh van de m\\ttMars voerden op 't tonnoel Totfchou-fpeel,hoe Hollant, moft danfen na iynfeel Van ftom-brom kallefs vel(ora dat 'tu hadverlooren) Maer laes! den wapen Godt, heeft het haarfoo doenhooren, Dat niemant meer en vraeght, hoe ftri jdtmen in Hollant. Sy fien hoe wreed hy fmeed haer kiuders aen de want, En hoe de vrouwe baart, die iöon en manfagh hangen, En hoe de moeder flauwt,ja voelt de doot haer prangen, Die met haar ooghbefchout,hoe dat haer eygen vrucht Gefleeckenaen het fpit,braet door de heete lucht. Hy had noch meer gefeydt,ten waer dat uyt ons oogen Ontvlooteen traenen ftroom,- ons hert kon niet gedoogen Dit al te treur verhael: en naer een wiel bedaert, Opent CarJn fiJn montfen heeft ons dit verklaert) Waer toe dit vrémt verhael, door (buffelt onfe landen,' Hoe daer den Oorlogts Vorft,heefi lang ons fchoon waranden Ons velt-gewas vernielt: het ftroo-dack van ons hut, Ia twemael in een j qcr,ontftoolen oofe kud. |
||||
|
Vree- tonneel 2
Het woort was nau geièydt,of wy hebben vernomen
Een wel bereden bood,van Munïter afgekomen; Wy ylenc na hem toe,myn vrunt wat goede maar?
Tot antwoort riep hy dit,den Vreedis waerlijck klaar.
O Hemel.' wat voor vreughtghenoten oniè zielen, Vaablyichap wy tefaem,voorGodtop d'aerde vielen En riepen groote Godt: wat doet ghy by Hollant]
Komt gaen wy, was myn woort,en kuflcn haarde haaf»
O! over foete Vreed,u autaar doen wy fmueckcn, En yder iâl het fijn,tot uwen offer ruecken. Tyter.
Ick offer d'Olijf tack.
Gakthe»,
Ea ick den Pallem ftronck.
Carynus,
En ick het vette Lam,dat tny lAmyntas fchonck,
Onfteckt Godin het vyer,en laet ons offer branden; Tot danck van uwe comf1 doen wy u offerhanden: Onfteckt Godin het vyer,eu braat ons offer we^
Wyßjnvoorvry gekent en waren noyt rebel.
Ύ Α Χ
|
||||||||||
|
Sy doe»
offerhant optautaai vande Vkedk.'
|
||||||||||
|
Vreughteraepen,
Harders knaepen, Byufibaepen Onbelet.
Kont ghy hede in den Vrede: En benede In't groen dal,
Lamtjesweyde, Of op d*heyde Haerver/prejde f Overal. D 3 Hader-
|
||||||||||
|
Vojfranden,
Vreefaem panden, Salick branden Op taut aar,
Tot Godtseerel Hjde Beere Salbegeere Vhert klaart
Van de finden, Nietge/cbonden, iMaergebonden, ^Aenßjn wet.
|
||||||||||
|
ôé Holtants
Hader hint, I Laethtfirijden,
|
|||||||||||||||
|
Wilt verblijden
Vteeaen bijden T)tenm'w.
leeft in Vrede T)/V van bede TotmijnVtedc Jtentgefinu
|
|||||||||||||||
|
Oefent minne 1
|
|||||||||||||||
|
Oefent minus
Metufinne Bj> «Vee.
Wilt niet fiurertï Laet bet truren Indeeswen Fan de Vree*
|
|||||||||||||||
|
Wy dancken u Godin,en fceeren weer in vreaghden
Totons wit wolligh veejdat nch met ons verheughden Doen d'aengenamen bood'^ons broghl de foete maer, Van u wel-comme comft. Carinat, Ickblijveudienaer, Tyter.
EnickutninfteilaC Gdatbea,
En wy u dienaerfcfoe. Mme»,
áÏëÜïçï.
Ick renne na uwoortja vliegen naer uleflé
Entotunaerswifken ben ick noch t'onbequaet»,
Soo hoogh bent ghy geacht van my en haer te iaenv Binnen*
|
|||||||||||||||
|
Toe<de
gordin. |
|||||||||||||||
|
De
|
|||||||||||||||
|
Vree-tonmel '23
De derde uyt komft.
Ëß 0 R É Ï»
Oort koorn bloem hoort een reys, hoe ftaeta Hytreckr
; denFwaen? hemA; ,. ajunKorf
MaeU vanden
, Wat hoeteltrny denibtjhoeibufemyaéftaerïi ^iK
Mono* Hoe fcoorn-bloembejaje quaet.
Maett
lek Iaep ju ftrax aen d'ooren.
Morio.
Ghy laeptén het daerna dat ick niet meer fou hoorén» Maet.-
Wat Koorn 't bloemt deiên nar. Morio,
Hoe vrient je bent niet gauw, Wantonder bentje grau en boven bentje blauwv Maeu
En ghy benteen maeck-fot endat alomhetkofien, Marh.
Dats waer koOrn-bloem,maer hoort wat loofje ib een boffen*. Maeu
Wel dry ttuy vers fooje 't meent of anders laet my gaen, Mono.
En Ã00 rt u niet gelieft foo blieft een wieltjen ßaenr
JemocC
|
||||
|
24 Hollants
Je moet met u ajun foo duyr nu niet meer weien,
Want g'hebt nu op de ftrom geen vyanden te vrefen, ·' Ghy coopt geen buskruyt meer,geen roers of brande lont, lek weet datje den bofch vry minder geven kont, Maet
*tls waer myn vrient 'tiswaer.wyconnen op de baeren, Godt zy daervan gelooft nu veelgeruftervaeren, lek weet hoe ick van vrees,my had by nae bedaen. Motto.
*K geloof dat ghy 't wel hebt de Pijp uy t laeten gaen, Maet.
Daerhadjunues niet by. Morio.
'K iâltoock niet beroemen, lek geef niet om de ruck van fulcke koorne-bloemerj* Maet,
Ja ipotje vry daerme,ghy weeter niet veel van In plaetfe van een roer wencktmen nu met de kan, <s4djett. Morio.
Adjeu Koorn.bloem,wanneer fult ghy weerlcomcn? Maet.
Soodray als ons den wint fa! dienen op de ftromec. Mono,
Waer vaertje hier van daan? Moet.
Daer men niet ftil en leydt. Of anders na den Haaghjoo hebje recht befcheydt. Morio.
Ey vrient fout ghy dien brief voor my willen beftellen, liet is een goede maer, men fal u duym-kruyt tellent Sy komt van tMunfter af, fy handelt vanden Vree. Math
|
||||
|
Vree· tonneel %*f
Matt.
Ja Co'âtr geit af komt, Ãïï geeftfe my al mee* Datt is geen twijffel aen,daer fal wel geit afvallen:
Moet Ximun*
Soo veel als ick hier heb,veel min als niet met allen, 't Opfchrift hout aen myn Heer die noytgeboorcn is
Den inhout wit pampier fijn meningh gaet hem mis:
Denkoorn-bloem iâlvan fpijt de blauwe mutzaffmijcerv Doch wat geef tckter om,hy kan my hier niet bijten. En opden eerftendagh,van ouw en nieuwen ftyl.
Soo gae ick met mijn heer na Spanje» in cHadrjl.
|
||||||||
|
Binnen.
|
||||||||
|
_______---------—---------;—i—___—__
|
||||||||
|
*De derde Handelingh,
Apollo op den troon fittende, aen wiens fyd' Pallas ftaet:
ÏCk wijsheyts oppethooft, op mijnen throon geftegea
Berfcvoerder van de Rey,.der fußers alle negen: Mïjnwijsheyt haerbeftraelt,mijnh3rpehaerverhe_ght, In Vrede fchint myn fon, in Vrede fchep ick vreught. ^Athenen is geweeft, wijs Romen is vervallen, En wat nu Romen heet, veriüft in wijfe mallen." ¾áôçáé en Belkon,om toe gewijden bergh, Daervanenraeptden Turck nu niet als fotte mergh. Wyfchateren met den Grieck, en wy belachenRomen, Datdoor fophiftery verviel in dwaie dromen. E Ick
|
||||||||
|
ig ■ Hofants-
Ick Jpol fpreeck Hollants, een tael die hooger comt,
Als die den grieckfche kray rrjet volle kaeck wt btomt» Of de latynfchen raef,heeft cräsfent wijt gedrongen, Of als denfraufchen haen heeft krajrenr wt gefangen. 0 gaUUmder gal met reden heet gny wael U taeldieis verwaelt, het duytfch was eerft u tael. Foliant behout haer ipraeckèp laètie niet verwaelen Van 't over-zeefche fchuvm; het praelt met eyge raelcn, Geenuyt-heYms Tuckgewent.enop eenvryen grön't, ß dat het noch van puts, behout fijn moeders mont. Waer vintmen nu UrpheHs ? waarattfe oud'Pcéïérï? 5/ Wiens dicht,noch niet eu lighr, heeft onfe eeuw vergeten« Eptfierut is totalen, Vtndhrns is Verteerdt; ofäaro. die heeft geleeft^N^ in aerdt verkeerdt, En ys9S:TJ>ß0Spras van meeningh niet bedroogen, Soo iègh ick,dat haar geeft, was met der woon getoogetl In 't JRijm fingentgedierr,dat Hollaatveelayt broeyc Talks»
'tlsreden.dat Holtet fmyn heerj inwijshcytgroeyt: fiatl€riecken een Athèeti otwijsheytswinckel kramé, Daer uyt (gelijck men leeft ) haar fiooghfte geeften quame Soo thoonter Hollaut fc$ · daer is Yvermaart Athen Van Lefdin^Vierecht, hetqroenèghsongemeen^; Het Frauihhrikt min^etgélderi3Härdem^dk:ea. * iletNäßmpftbe Bïeda,fm aridêr dcrgeh'jekcn/ Als cfatjdät aen de Zee,en dâtâcn d'Yfellighr» Daer a'HolIants Cicero heeft d'eerfte vaér s gedighti Uytdefefijn óntftaen ontalbaerwijfe mannen, Die inhaer moedeïifäeWuck hebben ingefpanneri Hetfbetjriiearghvan hâerbreyn, ômaen denkiaarendâgfe Te baarcn foaéen werck dat Holiant kchent&^ |
||||
|
Vree.'Unntel 5.7
Apollo.
Wat fal ô wijfe maeght op't keft yan Ηφηι kopen? E TM*.
Daer fiillen wijsheyts Vorft uy t vl ieten water-ftrojsßejj Van't alter wijfte wijs. Apoila·
Waer iiet menfooeenlaót! Ick ben daer aen geheghtals wijsheyts onderpant,
lek die \xytjuptjns hooft ben foo ick ftäe gebobren," |
||||||||
|
DieTtt
|
||||||||
|
Ben van Hacrletter jeuebt tot vooghdefle veiisooreo. bcôü»
Dees wapens voeren fy, die mijn Paleysbetr een Wa°c|,
Het fcherp van dees mijn pijck, bediiyr eeu ß&eyrep j?reen. gehotsden Een ongefchaefdenkop enkan geen wijsheyt dynen; .ESifVi
AlwatJ^örtftnjQihouickiHetYöorJÊmyrien, . Grieckei
Mijn Hellem die om-tüynt is met den Olijf-tack, w** van
Seydt datmen wijsheyt haelt dpoxfw.Cßt gn jQ.ngemack, B" ζ°°£
Door moet, laß: enarbeydt,door riaerftigh onder foejckcn Necr-
Wat dat verholen leydt in vreemde taelfche boeckep:" JoS?
Wafltal wat Iupijn heeft ,het befte v,an den hoop, iü/»!in
Dat is om arrebey t,en om geen gout te koop. AdagBcô
Den Uyl hier opmijnfehilt.die wil mijn Jeughtaep wijfen, Jg*JJ^fc
Datfe^elijekalshy.metopenoogenryfen, «iwfufpi-
Uyt het weeck veeren bed; waer in geen wijsheyc ruft, «>râ
tly dieden flaep bemint en heeft tot my geen luft. 'SdT-
WieIbudeblonde maeght uuwmmniet beminnen* manafle,
Doorhaer en anders geen, is wijsheyt te gewinnen: jg*j b<>-
En die haat bloofe wang, niet dagh op daghen kuft, ftúpîStn
Die heeftfe noyt den brant van ktcer ifucht gebluft. vulgo di-
Apolh. cimusBrt
Watlieeft het grooteront, wat woon ter iudebaaren? j:o°Bco"
Dat wijsheytovertreefcof diemet wijsheyt paren, É % Het
|
||||||||
|
2 8 Hoüants
Hetalderfïjnfte goutjhetalderfchoonft Juweef,
De pèerl of diamant het fyde of fluweel, Datonsdenworremfpinr» lal dat den glim verdöoven? Van 'talderhooghftegoet: wie fou niet willen flooven $ Om wijsheyt, waar aen hanghtden Vveed van 't Algemeyn* Geluckigh is den Print,die wijsheyt voeyt in 't breyn,· Geluckigh is het Lant, daer wijsheyt wil in woone: Geluckigh Onderdaen,daerwijsheyt draeght de kropne, ¾áÉÉáê
Geluckigh drymael dry is Hollant wijsheyts Vorft, Dat met eendrooge keel, na wijsheyts Neffar dprft: Al waareen teere pen,jongbloeyfem van myn fchoolen Leert wat dat wijsheyt is: en hoe de gryfen dooien · Daer diegeen Kooms en fprack^» onge lettert g aft Door d'y ver tot ons konft, beeft Helicon verrafl. Apollo.
Den tydt wil ons veitrecMe Vreedheeft ons ontboden,
Een yder fchreeudt op't hoogft,doet vloeyen dichtersGode«* Myn pen,my ç drabben inctj^w/Z^dat ick magh. Ter eeren van den Vreed, yet brengen aen den dagh; KomlPaüasyTrinces comt,doet myn gedachten rylen, Dat ick,wat Pm/i is,aen Hollant kart bewyfem' Komt leert my»roept een aer, het vleghten van een veers,
Dat ick noyt heb verfoght; u keers ontfteeckt myn keers, U geeft verlicht myn geeft, op dat ick uytkan fingen, é Wat vreught dat iW«s,watlchrick bebloede klingen! Kom gaen wy tot haer di enft, en maecken 't bitter foot. Tallas.
Dat is heteenigh ampt dat u Minerva doet. Sinnen.
D«
|
||||
|
Free - tonneei Z9
Den Geeft van den Poet Larkms
met een Lauwrier-krans om fijn flaepe,en een
tórfle in de hant. ψ* SOo draeyd het werelts ront, die dootfpaert geen van allen,
Wat oyt van d'aerdecjuamjmoet weer tot aerdt vervallen;. HetGoddelijcknoot-lootjheeft yders dagh bepaelt: En voor een korten ty t,heb ick myu tol betaelt Aen hem,die ziel van 't lyf,en man fcheydt van de vrouwe, De moeder van haar kint: geen vleefch en blijft benouwe j Den Coninck met den boer^naeydt hy met eene zeys.* Hy klopt met efferr voet/ootirengh voor het Paleys, Als voor de harders hut: de doot die ftelt de Cronen Deyiêr fpay geliick; hy weet van geen verichonen, Hy rooftjhet hooft van'tRijck,dentrotftcvande marte
Verüaet fijn doorre vuft.cn flicht fyn aerde ichans. kklijrVe.loofe geeft,of fchaduw in een weien, Van yetjdatnieten is,maer is geweft voor defênr Speel onder de gedaent,van den vermaarden man, Wiens tong,veel vaerfen fong,en nu niet fingen kan. Ick lijfve-loofegeeftjwiens romp het graf kan thoonen, Den romp myn klóecken romp, ial ick niet meer bewoon e« Waer uytjdocn ick met hem onlanghs vereenicht was» Quam d'alderhobghfte vaers,dieoyt de werelt las, Hollant itont als verbaeft,hoe! riepen dhooghe fchoolen .* IszMaro op-geftaen,pf is hem dit ontftoolen? Wat leefter voor een geeft, in 't groote t^mßerdam? Wiens vaers veel hooger draeft, als oyt uy t Tbebe quam. O noot-loot alte wreed l moght ick niet foo langh blyvea ta*tkven,totdea7teA/, ach! moght myn hant niet dryven„ E l Nocfei
|
||||
|
3 o Holhnts
Koch eens haar gauwe pen · die iy iôo moedigh dreef,
Doen iy den Naffdui Vorft fijn Wdecomft befchreef.
Doen fy den Bollantt Trim fyn legertochten melden, En na gewonnen ftadt,hem uyt ae ibmer velden Gecroont met den laurier, triumpheerenr fo vaeck
Op'tkeurighft heeft gevoert,totaen de f^^/a^baecfc.
Doen iy den grooten Vorft>fy nheete minne ftraelen OiBrandtnbttrghs brant foo aengenaem ging maelen Dat Loyfa fyn Bruytt van*t lefenkreegh een bloos,
Ophaer Prineeß wang,als een Oranje roos»
Doen iy Prins Frederi^éc laeft * eer heeft beweien, Endaorhaerfoetcaftyl,deWeduw ende Weien Van Sijn rl>oorluckkheßt\\ceit haer getraen gefuft,
Door 't wielen op haer loon, en Fredricks Vrede ruft.
Neen, diemaghnu niet raeer,fdaer aen iyhad begonnen. Doch door't belet desdoots,noch niet ten eynt geipopnenj Denlangh gewunfchtc Vreed vereeren met een divht.
O neen,den groote ièrck verduyftert mijn geficht:
Myhhand die is verftijft,de doot bedwingbt myn tonge, Myn breyn heeftgeé geheug,geen vaers wort meer geiöugc Van my int d'ey eken kift, ick leef en heb gekeft.
WaerbentghyApollo? door wien ickhebgefweeft,
Doen jek noch was m 't vleefch: verhooruhijnlaeftè beden. Apollo*
UYiens dichters geeft is dit > i-arUut.
Waeronvmaech ick den Vrtden, G e|ijckick heb gewunfcht, niet groeten meteen vaers?
Apollo.
Watisdit voor een jjoeft met defe tortfehekaers?
|
|||||
|
ur-
|
|||||
|
Vree- tofiA&L 31
Larhrnr, ___
lek ben deü I/W u-toe gewijde dichter.
Wat is dat ghy verfoeckt myn hooghgefchooliche ftichter?
Den "Dam die is bedroeft dfcn AmM bromt van rouw.
De zMufenSfh bemomt en truuren met u vrouw,
Hollant bekteft dé cloof ,u GildÖrofcrs gaen yerflaegèïtt Keert weer prins der Poëten« Neen, alle vleefch vergitet,
En Atropcs vol Nijts door fnee myns IêVens dfaet
Eer Qotbo was aen 't éyntj fco dat i ck aen den Freden Het murghvan mijn breyn nu niet en kan hefteden. Hier om is mijn verfbeck*dat uwe farig-godin
Sal haere dichters Ry (vol aengenaemen Gvß
Opdefen Vreden tijt,doen Vrede vaerfen dichten ; En wie haer dat ontfeydt (ten waere dat fyn plichten/ Hem tot wat hoogers dteëf) die mönftert vanu rol.
Hier hebt ghy wat ick wik ick keer weer in mijn Hol^
lek ben niet die ick was,gróet die noch zijn in't levert Endie,«^Mvooral,diemy hebben gegeven Een lijek-dicht t'myner eer.
Apollo·,. Ick falu wil voldoen,
Dusgaet ,daerghy behoort,ontbloot van uwéfchoea*
Binnen*
|
|||||
|
D^
|
|||||
|
Hoüants
Deïwedeuyt komft.
n THALIA.
C\een yande Sangh-godinnen,
T>ie niet meer of 't oud Parnas:
*Dat aAonia had binnen Woon, maerin het Hollants gras.
VVaeris Gxiècken näeris Romen, T>atoptereSappho roemt;
Laetfieens inHollant hpmen, T>aer is al haerglan r verbloemt.
KpmiAfyafagebuygen, Voor Schuermannaasw^^ûa,
Ρ alias wet ick falhet tuygen, T>atfe ute niete doet.
VVil ich^ Juffen, l»ilich^dromen? Waer toe dknt ons dit yertel?
lïen ick uyt hetJf oor gekomen? Is dit dat ici^jeggenjel ?
ï^Qen ich^ hpm om op te driften,
Dat in defen Vreden tik
ï9
|
|||
|
Free■- tonneel $$
Hy die yaerfen plaght tefchrïpen
J\(u geen tijt on-nut yerßijt.
Op myn dkhfte worden slechter Op Barle, hy is verdooft!
Onlanghs heeft d'al-ßaendefleghtef Hern vanfyn gehoor berooft.
Op hoogh-dravenae Foéten Öp Hugens, Vos, Vondel, Hooft
Laet noch eens aen Hollant weten jDat ufout niet is Verdooft.
Op3opJ)onichfoete dichters C atz, Krul, enghy Van der Veen,
Aengename Zedenflichters V Vilt tot vreught yan *i Á Igemeen,
Z) wjdt fiende yyer ontUee\en Op de topfen yanParnas:
*Éæ "opeet het feil u niet ontbreeken Aen het eensgebraactye yks,
Om de vlam daerin te raepen. ^Anders neemt het hallemflroo,
Waerop ^Iyterbyjynfcbaepen, Songh lo, io, io.
|
|||||
|
¼ïïí
|
|||||
|
Hofanti
|
||||||||||||||
|
34
|
||||||||||||||
|
Ç)ïïãdeßeden,
Laet ç reden Van den Vreden Seerbequaem,
liefedaghen, Syn gedragen Of den wagen Van de f um»
gkymynkjenken Wilt op merekent Óç goßt wenken ' Vrede lof
Laet u voeten Gaen benneten |
||||||||||||||
|
Berverioete
'tSpmfkOof
'Kfalhandbjiden
Voor'tbenydent
WiUbettryden
^enQodMars.
Nu moet frieten Voorndiebtett, Vrede Mee
Eet.
|
||||||||||||||
|
Vanfijn klingen.
Niet kan dwingen V die fingen MartMfâStnartl
|
||||||||||||||
|
Laet ons nu u dichten hooren,
Hooghefchoolfche letter jeughh
Sou u <£\4u[a hennen fmooren Eer te geven voor de dewht?
Foor hetfoeeten^oor hetßooven, Footy met vrees befaangert breyn.
Sou men die haar loofverdoovenf T)ie, tot dien&van 't Algemeyn,
FFaaren befich om den Vreden Soo tepaekn> in 't verbont
|
||||||||||||||
|
Vat
|
||||||||||||||
|
Freß'tomeel 35
Dat voor HoUant, nu vanheden
Qeen bedrèch te wefenßont.
Strydt&ie datvyfüllen croonen In het brallen yan baar loof
En V gerucht door d'Hemels troonen Sal Verheven uyt het floß
Ickjtgér -voeder na de ^Achten, Die den groene laufet'~fyans,
Sullen aen het hooft verpachten V Hooft van onfe dichters dans.
Bin oen.
Morio met een wijn-kan, en een glas
vol wijn. Mono*
"p\Aerheb ick betreden, de eeren-vefte trappen,
·*-'Van het Doorluchrigh Belfecon^k verftoute my te ftappea Op den hooghen bergh cUmat ·, ick dronck Ca»tali$ η#: Maer weetje toe wat eynt? ickhad dat woort gevat, HoeT^/whethooftiWou kroonen,wiensgedichten De beften fijn van al,wieos vaers als kaerfe lichten. Ickdoght 'k ben fobot niet, ick waegh wel me een kans,1
Wie weetjhet waerdaer nae, ick kreegh den lauwer krans· Ick aen het pottefeeren,en om ftof te ftoffieren, Dat het voornaemft is,om een vaers op te eieren, F ζ Soa
|
||||
|
16 Hollants
Sco voîghden ick den trant,van de live lecke por,
Want yaer heeft fyn ftyl,en dat is myn Sangh-godt, Nu dan, hoort toe. Ick fwigh,deftem wil noch niet klincken Daermec,wat fchort u keett iouje noch wel eens drinckeni Daer haperent ftrax aen,Ey daer verftijft myn töngh, 'K wou datier yemant waer, die 't lietjen voor my fongh, Doch 't moeterevenuytjdaer dientnoch eens gedrpnckenj, Als ickfoo moy ront bén, dan plaght ick'gaen te proncken Met my foet fingent blat: geeft my nu volgehoor, O bloet,ick fal Γοο foet geluydt gaen brengen voor. Hyfinght.
W^Atßjn de tyden fonderßryden,
Wat fijn de Vrede ty den foet'. Slaet in d' handen,flaept met de voet. Wiefiu hem niet in Vreed verblyven} T 't Is geen Uef-hebber vati den Vree, ten voor TW* daerfou voor den Fransman vlyden
de Fran- *thgeen lief-hebber van den Vree fchfiwijn. du daer niet enjßuy dt ditßHßjen mee. Op de geßntheyt t/an myn Heerent
Soo brengh ick u dit Baccki not,
Die daer tot Munfter in defiadt,
Deden den tvnift in eendraght keerenl 't If geen lief-hebber van den Vree
*T)ie*t nieten drinckttotbaardereeren, 't Isgeen liefhebber vanden Vree
IDie daer niet enßuydtdltßuytjen met.
|
|||||||
|
Vivant dt Boogh- mogende Staten,
Et vivat Sijn-Door. kfhtinheßl |
|||||||
|
mr
|
|||||||
|
Vree- tonneel 37
Hier nahuurtjen doet my befcbejdt,
Ebibe qu<*fo op de maten: 't Is geen lief- hebber vanden Vree
Hüïe daer een dtopjen in Jou loeten, 't Is geen lief-hebber van den Vreej
"Die niet enflaydt ditjiuytjen mee.
Wat iêghje van dat Iiet,brenght het vry op de heecke*,
Bevintje wat telaf,my is ont-loopen depeeckelj Maerwat fyn maetaen gaer,en wyck ick geen Poer, lek meen ibodanigh cen,die noch geen fluyt-rym weett Of koort voor ianck en kent: dees befcheeten 'kfegh Poëten* Gaen vermeeten,als kax/k heb de kon ft alleen gevreeten. Sy fien niet op den rym,maer op den hooghen fin, Poep hoogh,alsmen het leeft foo fteeckter wel wat in Dar ick nier fegghen magh; en had hy niet gefonghe, Men meenden dat den man, had d'alaeribetite conghsj Maer doen hy volfmonts iongh^gelijck ick fingent kreet,1 Doen luyden fyngefangh iöo dreckelijck als een —- · Het heet, quibibit artebibit, qui canetarte canet\ Dewerelt wortfubtyl, en al daeghmeer gewet/ Scis ctti hocpoßti} myn befte favoret. Heb ick niet na de konft,den Romer nyt-gefet? 't Is tydt daï ick vertreck,hy heefter op gelet. Binnen.
VERTOONINGH.
Sict hier den werelts loop,Diana mint het ftryden,
Den jaeger van wiens jaegnt, het Spaenfehe bos noch trilt,' Leydthier,de booghe af,en lou hemhooghverblyden
ladienjdât iilvio^ïVnden aèn het wik. '." F 3 De |
||||
|
^ 8 Böhms'
|
||||||
|
ι
|
||||||
|
De derde uyt komft.
■ ■ ■■
'Diana, Linco, Syhio en <£Mofw.
DIANA. Voet fneltfich ter jaght , Wilt-diyvet uyt
de wouden,
Otttfteeckt u Gallem noorn,ghy, die fo vaeck „^^™^,,.,_,- benouden, Het vlnchtigh fpringent hert: weckt op Unco u oogh,
Den daghen raet die daelt.den piel velt op u boogh, V ftem beichreeut het velt,en maeckt de harten vluchrigh Komt temt het wilde fwijn,en hout den wollef tuchtigh: Soo in t^ircadj oydt,een harder heeft vernaghr^ Die vrient was Van T5/^»,en:miitner van de jagmy Wiens eer behalent hart,hem prickele tot deeeren, En ïbrgh van het bofch,befluyt metmy te keeren, Ter plaetfen: maêr wat engh, waer dat vervaerlijck leydt.
(Doch ruym en breet genoeg voor ons kloekmoedicheyt) Hetonge-temde fwijn: raiifchepfcl der natuure, En fchrick van 't platte-lant,en na-gelegen buure Van 't woeüe Erimot^ 't is eens van my gewont. Unco.
Sïïa' ïc^ wzes als ick bedenck,wat voor een fwijn icfc vont, a' In 't eylant C<fy<*°* ι veel harder als de beeren, Sijn ooghen fpoogen vyer>geen piel kö» het verieeren * |
||||||
|
Vree- tonneel 39
>/*/,*/# velt haerboogh, en tröffet door het oor,
Jïoe ciWitó^irftack; het bleefgelijck als voor. ""Diana,
Heeft vrees u hart o ntmant $ Morio.
Niet met al jaght Godiniie, lek en benniet verzaeghtimaer bin verkoud van binne. Diana.
Hier heeft het fpruckwoortplaets,'t is fotheytdatrné jacgt^ Soo op de jaght den hont, in fijnen loop verfaegt. Linco.
Me-vrouw tot dit vèrhael heeft vrees my niet gedwongen^ Wat wolf,watfwijn,of beer,heefcditftael niet door drongê? Voorfichticheyt (GodinJ is moeder vande wijsheyt. En die geen forgh en heeft, op een na boven leytï
Maer dat is niet dan wint,ickfalt wel leeren krijten, lek meyn als 't flickt aen 't fpit,foo kan het niemant bijten« Diana.
Ziwffditismyn wil,verblijfcghyfoolangh daer,
Tot dat ick met mynrey voor Iupfnt jaghtautaef
Met offer van myn hart,tnet offer van gebeden Tree, als ickmeermaels dee,met neer-gebogen Ieden> Soofal terfnelder loop vervolgen onfe jaght.
Sylvht
Hy toeft niet op den wegh>die na de Goden wacht.
tinto,
O jaght Godin ick prijs het eer bewijs der Goden: Maer datmen moelijck valt haer dienaers ofte boden, En Roemt noyt wijsbeyts breyo, ick weet dat in den bant Morphtuayn geheght,de vc*ten^Qoit,en hant, |
|||||
|
per
|
|||||
|
4.0 Hoîiants
Der Tempelpriefters rey, fy fijn in flaep verdroncken,'
En door het beelt des doots,aen Becate gefchoncken; " Haer en verfchijnt.geen light, ofheete diefy tergh Tot dat de blond Autor neer fiet van gunnen bergh Tot in het tempel dal; hoort,'t vee haer nachter gaepen. Silvio,
Voor u die mogelijck flaept/chijnt alle dingh te flaepen. |
|||||||||
|
Mono
|
|||||||||
|
.
|
|||||||||
|
Ta/t is ichier midder-naeht, die noch een Uyltjen vong
Dunckt my was wel foo goet, als datmen't fwijn befprong, Limo.
Waertoeô J>/w»,ftelt u natuur ten tooneT
Op fchoonheytsbrael-tonneel, wsertoe dient u de croone Van welgefchaepen leen· en heusheyt van gcmocr, Nadien, gby die met vlijt verplettert onder voet: Voor my, was ick begaefc,niet u foo foete kaken, lek fchonck my aen de ruft,ick liet een ander braken, Efl jaegen door het woutjhet ongetoomde wilt, Ick leyd de wreetheyt af,en leefden inde itilt. Sjlvio,
Hoedus Lincohoz dus, wat fchaetert my in d'ooren, Verfoeydt ghy nu de jaegt, daervandatghy tevooren VVaett een gefwopren viunt. Linco.
Den menfeh keert met den tijt, Dtana.
En foo ghy bent verkeert, wacr om met ons ten ftrijt? Linco.
Daer is een feeker wilt dat heeft my uyt-gedreven, En foo ick dat bejaegh.wil ick de jaeght begeven. Silvio.
Waer toe dan dit vertoefrwaer meenje datje bent?
Voort
|
|||||||||
|
Vree^ tonneel 41
Voort, voort, eer dat het wilt ons komfte wert bekent.
Linco.
O dwafe Silvio,waer toe foo veer te fbecken, Onnodich is 't door 't bofch, het (buffelen van de hoecken» Daerleydteennaerderwiltfchierin ueygen huys. Silvio.
Hout,ïs bet ons ibo na,foo hoort hetonsgedruys, Ô hoont ons fijn leger ftee. Linco.
Dat fijn u klare ooghen, En 't wilru woeftehartjdatfondermedc doogen Hem die u mint verteert, Sßvio,
Had ick het niet gedacht, Datghy tot hindernis fout fijn van oniè jaght. Morio.
Gaetmenop P^awjaeghtdaer weet ick op teiluypen Soo dien ick tot een fret, om in het hol re kruypen. Linco,
U voor-hooft iöödervoor,om-fingelt met u hair,
Gelijckeengoudeflaogh, of als de water- bair Betaemt geen Tyters aert,ofake wreede -ilaegen. Diana.
Die Venus heeft in 't net, en dient niet tot het jaeghen: Siet toe Linco het toe,gedenckt aen Jtleon, DathemervaarenisjUmeegebueren con: Ick ben de Jaeght-GodiB,en fal º)Àáçá blijven, Ick ialibo langh ick leef.nae 't wilt deespielen drijven» pus geef ick my ten ftrydr. Linco.
En ick bemin de Vree. Morio. Met hem de Vrcden mint,met defe gae ick mee. Bin**
G De
|
||||
|
42 Hoüanu
|
||||
|
T>e vierde Handelingh
De Eerileuyt komit,
C E %jß S alleen.
TSSffifëfè Cfc Cem Saet-Godin, verthoon my in den Vrede»
Wm 1111 Het 8ee^'8ts °P gePrae^»in defè maent Aprih Sjaj ipl NuManheeft;uytgebuyt,in fijne Mart verleden, yézS^M Soo laght het gantfe lant, over dit nieuwe ftil: De acrdtontfloydt haer hert,deboomen thooneu knoppen, De beefteniyn verheught,enipringen in de wey,
De fneeuw fal' t Pluym-gediertjhaerkeele niet meer floppen- In Vreém fal den ploegh, door fnyden ά'ΗοΙίΛΜ kley.
Nu MatfopVems bed,fyn eygen hadtvergeeten En floegh de bloede hantjomtnaeckt Goddionenvlêys,
Heeft ÜHoüantfibe Vuïcaan een net op hem gefmeeten, En finede in der eyl, my van iyn fchilt een Zeys.
PpaQP)c3FL»rIeydt verwarr,gaet lant-man gaet nu fieyen IndèfenfWi»Ient, hetgraaninuweaert,
In Vreed fulr ghy den Ooft van uwen acker maeyen. Mars leydt in't net verwert,ontwapent van fyn iwaert.
Danckt u c-^/behoort, dat ghy geen tijdt verfuymden Te wi)iên aeiïdeRfmidt^ dat cMarrüyt Vrouw befliep,1
Schoon hy op u verftoort, veeldreygementenichuyrndav Soo leydt hy doch geboeydt in *t alderdiepfte diep.
Rey
|
||||
|
Vree· tonneel
|
||||||||||||||||||
|
43
|
||||||||||||||||||
|
R ey van Harders en Harderinnen,
Verlèlt met Mopfm en Njfa fingende. Vju
|
||||||||||||||||||
|
| Vgget hardersknapen
* Iuggetharderin lughtydie vreught ml rapé» In hetlont gewin 5
U» den (jool van Vreden Heeft den Oorlocbsmaet
Ondervoet getreeden Met fijn wapen plaet.
|
||||||||||||||||||
|
Wand en dorfiin Vreden.
Kaden Vreden dans,
Siethoeindeflede* Brant de pecke-krans.
3-
Siet Ceres u velden
Springen met haer plann
Ν η de Oorloghs Helden Sien aen Vreed verpaut,
Hoefoet fijn de daghen
Inden tijt van Vree! I Noytmyn ooghenfaghe» *-4engenaemerßeem
|
||||||||||||||||||
|
2.
|
||||||||||||||||||
|
Komt hiermellijck meysjen
*T)anft mee oen den rey, Mopiüs legbt η teysjen
Soo langh aeneenfey. |
||||||||||||||||||
|
Carinus*
|
||||||||||||||||||
|
Het is iôo als ghy finght,en falmen delantdouwen,
In delen tyt van Vreed,x\\et voor een Eden houwen? Hier is het Tempt da!,hier waft meer klaver-gras Als in Arcadien,op dehardersberghwas. O geluckfalighbofch ! ghy die de harders klachten Hebt treurigh na gebooft, doen iy haer vee vernaghten," Verheugt u nu met ons, dek blatjen zy een tong h, Ruy ft ruyfentbeeekrjen ruyit,gchjck als ruyfent fon^h Den Tyber wonder foet; dat Sylvia de Nonne, Die daer vermoydt by Taxwert van den flaep verwonne, Ca
|
||||||||||||||||||
|
En
|
||||||||||||||||||
|
44 Hollants
En mits de zuyde-wint haer hooft hair aerdich dreeff,
En iy foo voor als naer in diepen flaep verbleeff, nors. Sagh haer den Qodoghts Godt: haer fiende kreegh hy lüften, vidit En bluft fijn luftaenhaer,eniietfeflaepent ruften. iamque Springht rotlê, bergh en dal, fpringht ftromenderevieren» cupit po- Gelijck als voor tijts fprongh,na Orpheus tirelieren eiturque jjet ongetemde wilt,thcontu dryaden bly: cupua' Verheught u Najaden wy fijn van d'oorlogh vry, Roep Vrede guWe Vreed,hoe welkom bent ghy heden,
Wy füllen defedagh,aen Godtin vreught hefteden. De nach- Hoort,Pfe/<wé?/*,hoort, die geeft den lof aen hem tegaei Die ons den Vreden fchonck.hoort hier haar foete ftem« finght, g00 rae3 juma !yft en toont haer morgen- ftraelen,
Soofal hier 't pluym-gediertden Vreden lof verhaelen,,
Syn tonsken looft den Godt,die 't fpijt daar niet en faeyt, Noch gadert in fijn fchuur,of met de zeyiê maeyc. Waer fou een Chriften ziel meer vreugden konnê wenicheni Het harders leven is het befte van de menfchen. Wat is het hoogbfte hooghtfis het de Coninckx croont lek fegh dat, diefe kent en achtfe niet een boon. De kroon behoort hetrijck,fiju tyt ilijt hy in foorgen: (O laes! watleyterforgh onderde kroon verborgnen) Hy is een.opper-knecgt^enßavenfinder loon t En als Conflantjin feydt3foo fit hy in den troon Geboeyt met oorlog vrees : dan klinckter doorfijnooreu Sire dees,oft dien Vorft,die heeft u afgefwooren, Dan komtet weder een,en ièydt fyn Majefteydt, Den vyantonverwachtjheeftfooeen ftadcbeleydt; Ofdanishierofdaer,een vaniyn heirs veiflaeghen, Soo.dat den Coninck ièlfs,verdriet de croon te draeghen. ι Wie woontgarn op een oort, daer het geftadich waeydt ? Den boom die 't hoogfte ftaet, den wint het eerfte maeydt. Voor
|
||||
|
Vree-' tonneel. 45
Voor my,ick ftel my voor, dien hoet te iyn een croone,
Den fchepter defe ftaf,en koytjen daerick woonc Het alder troft paleys;het heir myn witte vee.
't Vernoegen is het als,ick leef geruft in Vree.
Hier loof ick mynen Godt, hier is 't daer ick bemercke Hetnoot-loot aller dingh: wy harders binnen klercke Van vrouw Naturaas fchool; een. adder of edes, Die leert ons als een boeck en geeft ons defe les, Tfrloven onièn Godt, die ons heeft menichen gefchaepen. Wy harders in den naght, könnet uyt't ftarnbock raepen, Dat Godt is die hy was,en blijft een een eeuwich Tan.
Tjter.
Tan is ibo veel als al3offpreeckt ghy van die man,.
De door den Wetten wint,als hy blies in de rieten Aen Ladons water-ftroom,vontibetgeluyt regieten, Uytd'uyrgeholdefluydt,en met dehant te ilaen,
Een droef of vreughden ianck,naer dat de vingers gaea,
Ditaeptend'hardersnaeniparden hunne kelen,. Virgil. En leerden op fijn toon,op baerefluydt te Gjuelen· . Pa"P"-
't Is Pan die 't alder eerft de konft ge vo nden heeft, Sos"l"
Hoe datmen de fluydr-pijp met was te fernen kleeft, P*n curat
't Is Pant die ibrghe draeght, voor harders en haar ichaepen. ovee> &c,
Wie fou indefen tijdt,by ons geen vreughdc raepen? Waer in <iMercuriujfijfi Vree lier tuflchen twee Menfeyt
Heeft onlanghs neer geIeydt,.tot eeuwich ruft en VreeX dat Ma-
Sijn lier beteyckent Vreed> hy vont veel ichoone vonden, XhVrT' fty heeft de Mufijckkonft her eerft in 't light ghefonden. twee ^Moüo. delfee'n
Den haan was van Jupjn hem heyligh toe-betrout gebeeteo
Wiens keel dat defe boer,drief tot het vlegel hout. dicre,nctc
Ickkom metneus en montu7>^aatekhouwen,, maeckié^
- - G 3 Wât
|
||||
|
4*S HoBants
Wat ftoot ghy uyt de lat* hoe kont ghy het onthouwen ƒ
Het geen dat ghy verhaelt,daer van en hoor ick noot. Tyter.
Ghy boeren bent een volck byna in 't leven doot Weet ghy niet dat voor tijts het harderiijcke leven Heeft aen den Coniu ck felfs een foet vermaeck gegeven! Moria bet hooft uyt de gordinnenfleke»de. Wat fou den Mopßs weeten, wat iflerdat hy weet? Diélnet fyn eygen broer tot 't fweet fijn moeder imeet, Of klooftfè met het ftael,wat fijnder plomperloeren Als foo een efelman,een fchout van hondert boeren. Tyter.
Dreef Taris niet in 't velt fijn fchaepjens Voor hem heen, Doen hem wert toe geièydt de ov crfchoon Heleen, Is niet den Tamerlaan gekomen v'Jn defchaepen, Hy die denKeyfcr dwongh, om in een kouw re flaepen? Ontboodaien David niet van -»'vaders khiepen af, Doen hem den fchepter we« gelchoncken voorden fta£ Heeft Roma werlts hooft Cya ooriprongh niet genomen &Remus Van harders, in wiens mont de wolvin dede ftromen Als eyge vrught haer fock! tot datie haet ontnam Fau ftinutydie haer vpeydt tot hoeders van het lam. (jalatbe*
Wanneer een hooghe geeft,het foer vermaeck wil malen, Met pen ofkool-penceel,ioo maelt hy groene dalen, Soo thoont hy't lommerboich, foo itelthy daer een hud En by de keyebeeck den harder van de kud Op't keurighft opgepraalt; by hem eenharderinne Beichort met füver wit{ totfpeel vermaeck derfinne,·) Soodatick nu bevindt,dat d'harders dichter finckt, Dat hygeruftcrleeftjdieuytde bronne drinckr. Als hy die in het hof daer deucht is uyt gebannen Drinckt
|
||||
|
Free - tonneel. 4.7
Drinckt 't Spaenfche druyvcnnat uytgout geflagen kannen.
In dien eec ibet gefânek,ofhet gaet vloyent wel, Soo is 't een harders liet,genoemt een paßorel. Noch hoogher,n"et iboGodt fijn liefde wil beichrijvcn» Is dat hy hem gheli jckt by ons die fchaepen drijven, Hy weydfe mee fijn ftaf, en drencktfe uyt de beeck En als den wollefquam hy niet van haer en weeck. Ons vee dat heeft dtuaert iynipijstweemael teeeten, Soo moeteen Chriftenziel, deweldaetnietvergeeten Datnedenis vervult des lantmans lange wenfeh Hokt Vrede met u Godtt die vree hebt met den menfeh. Ceres.
Seer wel fchaeps-harderin, ibo ial icfc in fraere icbnurea Een overdaet van koorn,van haaren acker vuuren» lek p?w bloey inVreedjck ben de koora-Godin, Ickiay en maty het faet door my komtlant-gewin. Mulciber ßaet en iroeedt, om gort met heete voncken En makt van't fwaart eë zey s daetMarsme plagt te proncken.' Neemt af lant-man, neemt af den ploegn van uwe wandt U meen ickdie daer woont KnRhjn en de Maescmt. In Vree iêydt den Pöër,moet kaarft, ploegh-kouterftraeleni pâc"y_ yergeet u eerfte Ieet, wilt daer niet van verhaelen. den* vo* 1c Is waer^maer langen tyt,menf niet verwinne läl, v,8eEî
Wy hebben ó Godin nu nauw een beeft op ftal;
Ons huys leyd over hoop,ons vee is ons ontdreven En wat noch overichis moer men tot fchattirigh geven·· Ceres.
Hetgeen ghy Njfa feght daf is my al bekent,
Maer nu is uwen ftaet eu u verdriet gewent,
Baelt nu u f&haed weer in t in defe vette daghen^ |
|||||
|
Mottv
|
|||||
|
4$ Hollants
Moria.
Ja live Saet-Godin,de boeren moeten klaghen, Al was de viem vol fpeck, de fch-iur vol tot aent daeck,
Sy doengelijckdeibgh en norren aen den baeck. Mopßis.
fa walhetisnupeySjVeelhuysluy haerverheughen; Maer dachet noch kriegh blief, fou ick wal leyen meughen, Den Treves dieismy, nietal tewillekomj Ick weet,waar het my fchort, elckj>eefthißjn waerom. Ceres.
Oongeichaefdenboer! omonfter der natuure! Den Vreed, die 't al verheught,doet die u vlegel truure.' So datghy voor den Vreed,ö fieltiden oorloghtkieft, Daer inu medeboer,fijn goetenbloet verlieft, Nyfa.
Wat kalt dengroot-moel al, Mvpßts waerfijnufinnen? Wat iffer by den kriegh voor ons huyfluyd te winnen. xMop/Us.
De Fw,die doet u goet, ghy ploeght u eygen eerde» M»rh.
Menfura Nu hael de droos den boer, nu weet ick wat hem deert.
fyilaba- Deièn eerent veften feer & cetera,is een van de pacht-boeren, focoferi's Hy isbangh me-vrou,dat hem den baesiaden pot fal loeren, apudBei- Waptnugelt fijn klaegen niet,de pacht is veel te duyr, gas co- '_ Baes foo het u gelieft,doet af~flaghc van myn huyr. joon^b- ^en ^0111 naaw °P ^e b°°ni een appel ofte peere, fervatur, Verleden.on tnomen my ,de Geldetfche twee meere, Die ick van veulens af, had op myn ftal gevoert s Men hautnietèenbruy in huys,ofhet wort ons af-geloert. Tegen Sondagh is't achtdaeg,had Trijn een Ham geiöden, Wy hielen kinder-bier, ick had een ton mol ontboden, Die foep ons een party uyt,fy namen den ham uyt de kaft. Wie hauwen niet in huys, als dat i s nagel vaft. Dit |
|||
|
Vret'tonned. 4<*
Dit moft den baes geloven ,en liet de pacht al iinckefi>
Omdat myn heer kool ttiejmis bet koitdrincken. En dat gaet hem nu mis, nu iiet den baeshetlant, En wat het voor vruchten brenght, of kley is oftefent, Siet daer vrinckt hem de fchoen, hoe moy ftaen hem delede· Mopfits»
Men feydt dan wat men wilt ick hou niet van den Vrede.
Binnen.
Ceres. Oalder wijftfterpreuck,Godt heeft het noyt gemaeckt, Dat de een nieten prees,en d'ander heeft gelaeckt. Vervloeckte nickers menfch, die daer om fijn welvaeren Sou wenichen datgeheel,het ïant dreef in de baeren Van d'oorloghs Oceaan, ofbloet vergootc zee. Gaiatbe.
Bedaert Godin bedaert, den menfch is als het vee
Nietwaertjdat hy deaerdt faldrucken met fijn voeten, Die niet dengrooten Godr,fal meteen offer groeien Van waeren danckbaerheyt; voor fijn beweiën goet. •Njfa.
Wat weet foo een ichauwuyt wat goet den Vreeâom doet, tfttorió.
Hy ismy iboichapsniet, ick wed hy iâl wel weeien Dat die met vlegels flaen,meer als die leegh gaen fweeten, Hy is het niet:aileen,der narren finter meer; Ick ben oock liever wijd als dicht by mynen heer. C^rims.
Den tijdt eyfcht ons vertreck,?^«/ die is vertooghen, Ick fie den hemel heeft,veel duyfent «-^«/ooghen, Wy harders altefaem tdie wunfehenu den Vree, Het ftaet geen harder toe, te naghten vanfijn vee. Jltfimen Uwen.
Η Tweede |
||||
|
$ό '■· Holknts
|
|||||||
|
De Twede uyt komit.
Lincon^ Cupido* en«SMlorio.
|
|||||||
|
L 1 Ν C Ο .
Aerora vermeten jong door booten Uwe kiele
Ι Het harte, van myn hart? wat tovert my de ziele " Op een te ftuerie h^im^ fy die het wilt na j^gr En ick die rufte min.-,met recht men u beklagt. Voor lufrins richters ftoel, met reen waeren de Goden In u geboort beroert, doen fehaer wert ontboden" Och wasu moeder noyt geklommen uytjde zee, Soo was het groote ront gedurich in den Vree^ Daer is noch raet genoegh,ora myn pij u te verwinnen.. Cupido*
Door wien3 doch als door my,waerrolIen u de finnen? Geeft Naß u dien raet} gelooft doch niet den man, Want üytfijn ëygen dicht wies ickde leugens aan, Hoe hoogh dat £w««,was. in wijshey ts-ichool ervaeren» En in het eenlâem bed vernacht had yeelejaeren, Noch dreef ick van dèes bofcheen piel hem inden bult,,
Soo dât fijn koude borft van heette was vervult. En heb ick Solan niet, een van de feven wï jièn, Op grtcia verlieft.door myn gepunte bijiën? En heb ick met myn iâixcúifiracianus niet gewont? lbo dat hy geenvermaeck, alsbyThamemvont* Lincoi.
'tlswaer.en ick beken, den menfch laetfich blint-hoeken* Xan u ô typt* wight ι en maeghden können locken. De;
|
|||||||
|
Fveß-tmwel. '%i
De minnaers/als een musmet 't uytge wande kaf)
* Dóor'taentreckeiijck ibet,dat haer Natttra^i
Maer nu,ghy u aén my, hebt nae ti wenfch geftreepen?
Waer om dan niet de Njmpb, ibo wel als my gegreepen?
ι Gaet fnel geveerde jong;b,en jaeght haer op dé jaght,
Seght haer,waer toe de jagfceen maegt Bier heeft gebracht
Verhafte« van haerfoetenwreederals eenTyger: tTcn voeght üjonckheyt niet iêghthaer,fkleyn overylyger,) Te rennen Jiae het wilt, -geeft fueda wreede fin. Verièeckerthaer,datick de jaght niet meer bemin. Gaet doet haertIitverhaèi,ghyFi»*i rnrnne-floocker* Qtpiiio.
De alder fcherpitepiél, uyt deie myne koockër Die is noch veel tebot,om door de ftaele-borfi: Te dringen van de maeghtjiy is met bloetbemorit» Dan jaeghtfe in dit wout> dan weerom in een ander; Sy leeft in oorlochts vyer^ehjck als de Salmandet% Gelijck den vogel ïsgeboören tot de vlught, Alfooisiy totftrijdten rothet veltgerughr Gebooren onder Λ/^:doch lal icknaeu wille, Myn krachten ipannenin,om haer wreedheytteftille; indien oyt minnen brant kan heghten aen haer vel. Winnen.
Morio. Sy is alaen 't hackeniick hoor haer hoorn-gebel· ünco.
Wat hoorje Morhi iMonö.
Het aenflaen van haer bracken, Dpcheerfebyonskomt,moet ickecndüentjen—r^ Lincot
Gaet onbeichaemdeaaiv gaetïïen of ghyiè fiet* Η 2 " xMoYto.
|
||||
|
5 α JiolknU
Mmo.
'Sy komt. LinOvteugtlMor. Hout baesjick feg is fy het niet, En of fy ['t al fc hoon was,fy fal nae u niet hoored. Linco.
Waerorrvdat tMorio ? Moria. Öm dat ghy nïetwiltbooret* Sy !vio Met naer> ^en hock,de geydt,den bors}den beer den das, uyt. En jaegheu door het bolch.foo langfa daer wilt in was. Linco.
Godin ick ben u flaef^hebt ghy noch Iuft in 't jaegheni- Syivh.
linco ick magh met recht overèu ontrouw klaeghen. Linco.
Hoe,kIaeghcnKoningin,in wat doch voorgeval* Sylvia.
Deiâeck fchoon ubewoft.ickdoch verhaelen fit ι Ghy weervoor twaelf jaer, hoc dat wy ons verbonden Met eeden vaft aen een,en dat op fukke gronden, Dat niemant van ons twee,verlaeten fou de jaght Tot dat hetwoefte fwijn,was uyt ons boich gebraght. lek die myn hooghfte hoopihad op u kloecke leden Bepaelc,bevind,dat ghy,bevreeit voor flaeg, maecktTtw<$*, Of om de Mm.qodin>&£. u een vos belooft. Linco.
Des Keyiers Carls advijs,heeft u de ziel berooft, Ghy roept ^Alimmervoort, van 't een bofch tot het aifiderj Ghy krijt en ièevermond, en riuylt met Alexander Om dat der wouden fijn,daer 't wilt u nieten kent, 't Is eer iught jaeght-Godin,daer ghy van fwangerbent: De Mhnt-qodt fpant uboogh. Waer faghtghy my oyt fijgen? Κ oyt ftont ick voor den Fm^flauwharrigh in het krijgen, Ons moeders fockfeydt neen,geen op-recht Batavier Is vooreen roer bevreefl:,of beeft voorliet »pier. Sßvi4°
|
||||
|
Vree - tonneèl. '53
Syhiö,
Wat reden heeft u dae,gedrongen tot den Vreden ? Unat,
Wat reden, vraeght gy dat? een Hdt van Chriftus leden Bemint altijt den Vreedt indien het mogeltjck is. En ghy bera inr den twift,en dat om (als ick gis) Het groote Vlaewßkbokh tebuygen nae η wetten, Daerom gaet ghy ter jaeght,hierom fpandt ghy u netten. Of is u oogen wit.* dat ick den Vreed af flae Tot dat het wilt verftoorr, op u verfoeek roept jae. O neen Me-vrouw,o neen ! de jaghtdieisonfeecker, Hy die een ander breeckt,fal vinden fijnen breecker. t^iäeon meer terjaght,genegen als toeVree, Is van fijn eygen jaght verfchüert voor een wtkree. φ Qr*fis de riekfte Vorfr, gevangen in het krijgen Moft door des Coniuckx laft tot op het brant-hout ftijgen. Den Prins Polycrat^die noyt voer als voor ftroom, Is van die hem verwon,gehangen aen een boom. Den groot BajaßtydoeD iyn heyr was veihouwe, Dwongh hem dzüTamerlaante fitte in een kouwe. Soo draydt de vrou FortKyn,haer wifpelturich rat, Die onder was klimpt op,hy valt de boven fat. Sßvio.
Waer toe dient dit verhael, wat fal my datbeduyenf Littet.
Dat ftel ick aenu ièlfs,kk ipreeck van Mart/ckebuyen» Ick min, meer Fteft/alsgy. Sßvio Waerom dm noch te velt > Linco»
Het is,als eens gefey t,de eer-fucht die u quelt.
Sylvio. ν
Niet minfte niet,maêrghy,maecktdat ick door u Vreden
Word vaa het kielijckwilti meer als voor heen beftreden. |
||||
|
54 Mollams
|
||||||||
|
Linco.
Iuftio. Benick oorfaeck vankriegh,enftorte van het bloet? ■ib i. * Soo houwt men my den kop,als Cjrus voor de voet Soofiytmen totinynromp, fals men aen Qfusdedenrj Legt daerbloet-dórftich Vorken drincktii bloet van heden» Verfchoönt gy u met my ,dat is maer kinder ρ raet, Wy weèteojhoe de Vreeduaen hét hatte gaet, Ghy moet en wilt ten ftrijdr. Sflvio.
Ja daer toe heb ick reden. En daeróm is my η vf'ûiaVmd weer te ontleden, En dat gy aen het wilt, u weer yoorvyant -klant» Linco.
Inreden gaen niet vafl^daerom bid ickbedaert· £aet Vreed, die Fraamintivoör my ickial niet jaeghen, Myneeïisgellootenf^is/ien kan dat niet verdraeghen· Sytvio.
Waartoe dan myn vertoef, ick fnel my tot de jaght. Linco.
ι En ick noch voorvals naer> op ubedaeringh waghr." i.f ' Binn?n«
"_____________________________________________________■■'■· - -:- - - ---■ · -".....-
|
||||||||
|
1 (^p
|
||||||||
|
De Derde uytkomit
TJX op den troon, en aen haer fijde
gewapende man Sjwaer vah een ige Vaenen en eenige
Stahdaers houwen. Τ Α Χ.
O Guide oude eeuw! hoe foet waeren u daeghen !
Doen op het roode Gout,geen munten was geilaegen.' Doen gaf men my deeer,en genen oorloghts droes, Doen als men aen den dis,c"ronck uy t een houte kroes, -: -· — Do«!
|
||||||||
|
Vree -tonneel 55
Doen woft men vageen piel,van boog>van pijck,van wapen;
Niemant en was vervaertamcn gingh inFr^«flaepen:
Maetlats! nauw was ontitaensde fnode iMunt-goditt OïMars met fijn geipuys nam flux dewerelt in. Vervlöeckt moet fijn den manjdiedaer eerft fmed deklingei'*
Waeronxiègh ick vervloeekt,hy gafièom te dwingen
Het ongetemde w»U \ maer om het roode goudt Heeft daer,de meßich,den menfefy het hart mee afgedout« O dat! na gour,of ftaet,de.Vorften noyt en dorften,
Geêirom,gaf wreed gebrom,geê loot doorfchoot de borften,
Geenpaert en wert gcfadt, men hoorden van geen wee. Met ons Europa was geruft,en met ons jn den Vree.j te weetem Seerwd ôvreefaem Vorft,is daeruwijie leere, Hollant»
HetConiticklijckeharti ftaetinde hant des Heere,
Hy buyght het,als hy wilihyneygt het als een riet» Sy können nietmet al,alsdat hy haer gebiet. Soo haeft ô Nederlant tu weglvGodts oogh behaeghden
Wert ^»/^^datvoortijtSjU totden oorlochdaeghden);
Met u in Vreed vereent: wanneer de Hèere wil, Soo maeckt u vyantVreed3a\ hout dë trompet (lil« Soa moeteen BeHamt-man fdielüael was tegerr
In ftede van den vloeck,haer geven Gpdes Zegen.
Soo moeteen J^«wreed,geichort in harnas rus, Siin broeder vooreen hquw,om helfen met een kus." Soo keert her druck in bly: Godt laet lieh licht bewegeD,
En fteeckt weer in de fchey,fijn uytigetoo gen degen, '
Hy geeft de Roey het vyer,wan neer men leert fijn les;-
Soo drieft het peert de» t ploegb é en het ftael oorlochts mes; Verandert in een kaarfttden ftandardie wil proncken
Int JffJtâ^fcheCâpitool:vct(engtdoQï pulver.yoncken, Doen ly om 't gulde Vrp\ gevoert; van den Godt Mars Siont midden in den fmoock,van hethant-toers geknars, ......— "" - '—'· - - - ^ ' - · Icfe |
||||
|
%C ffolknts
lek brenghfe tot haer plaets, doch laet ghy die noch vliegen,
betroutnietaltelight; wiekan Hollant bedriegen? Hout ghy noch goede wacht met vligende bannier.
Binnen.
Vigilans. Dat heeft altijt gedaen, den kloecken Batavier.
O langh verwachte maentlô dagh waert uytte fteecken! Met rooden in<ä in 't boeck, van twee en vijfiigh weecken. Het is op merekens waart ,dat het was Ianut maen t
Doen men den Γreed beiloot$ wiens dubbelde gedaent
Dat ons paft wonder wel,intijden van de Vreden. Hyfagh, het oud en 'c nieuw,dat was,en het voorleden, • De Sonne mei de Maen,den Oorloch met den Vreedt Wat datmen hede doet,en wat men voormaels deed.
Dat fijnen Tempel was,in oorloch opgeftooten, En inden tijt van PVcvi,itont weder roe geflooten, Leert,datmenniecalleen,in oorloch waecken £al,
Maer datmen mee in Vreethet oogh flaet over al.
De oude wijle ftadt,heeft dit niet willen iegghen, Datmen in tijt van Vreed, de wapens fal afleggen. Het heetjhout't oogh in 't zeyl, en leeft niet in den dagh.
Is Trqyen niet verman t,doen het begraven lagh
In flaep en heete wijn: fiet wie ghy moght betrouwe; Daer om is 't niet vergeefs^at ick de wacht noch hou we· Siet-, ick het waeckent oogh,bewaeck u Hollants-tuyn.
Myn wachthuys isgebouwtby de poort, daer den Hayn
Syn in-val heeft gedaen: ick fie daer of de maften Op Maesyrfel,Rbijn, Wael, den Rover aen wou taften Oock dien ick tot een dwanck,bet op-roer van een ftadt.
Lus dracgh ick noch het iwaert,en hou myn oude pack.
Binnen.
Gott MaktDarjü'et ons Can een V VeL Vree-baren tlt sljn. |
||||