-ocr page 1-
het Ambacht
Vaii
VPID Ö*
N4
-ocr page 2-
Van Cvj>ico.
Het Am» acht
Pila mundus Amorum eft.
Sccjuid Amuns, dubitas ?putet, jtt iatlafis *m9*i,
Vt levis excujfa faüis in aftrst mantt.
De wonderbaere cloot daer in de mcnfchen fwermcn,
Daer alle dinck in is befloten, een groot al,
Gelegen inde Zee, en in des Hemels ermen,
Woeft, rondt, aen alle kant gelijck, is onfe bal.
De weerelt is den bal, waer mede dat wy fpelen,
Het caertfpel is de locht. de menfch en fiet ghy niet,
Hy is nochtans hier in, en draevt naer ons btevden,
Gefloten in den bal, die t,hy hier vliegen fiet.
O camhienfont legers, l'air & ^ *?**£ Ó* t'onde*
6)ue deforce a ce Jiiett qui nous brttfle toufiotofs,
Tuis qu'ou voit en ce ieu pour balon tout lemondt
Hinder entre les muins dedeuxpetits atnaurs
K
-ocr page 3-
I                               Het AtaB acht
Hannoniam rerum Amor confervat.
. Tarce vietor, Amor : ficperge. ér vafa mamhunt
Sal-vtt: net humaritim concidet omne genus.
Kuypt kleyne kuyper kuyptfdie alle man doet buygcrt.
En treft met u gewelt, en voeget al aen een.
Want waer het fonder ü, de weerelt viel in duygen,
Die nu behouden wordt van u, en anders geen.
V vader is een fmit, een koppelfter u moeder,
Ghy maeckt de hoepen vaft van hemel en van aerdt.
Het Ambacht dat is goet. want ghy fijt den behoeder.
Dies'weerelts groote ton van ondcrganck bewaert.
Pourfuipe'tit ouurir par te penible oüuragè
D'ajfembler en toneaux ceplanchage divers:
Ainfibien a propos d'ttn divinajfemblage,
Tk/f»s enfon entier maintenir l'ttbivevs*
-ocr page 4-
V .«. W C V PI D O
Hbt Ambacht
Dum colo fceminam, hoc fio.
Non ego tttrpe putem deducere molïtafila-
Vidimtts Herctileas penfa decere manus.
Mijn wijf hey t, mijn verftandt, is minder als twee oogeri,
Daer werd' ick van gcleyt: mijn hert, mijn groot gemoet,
Mijn mannelijck gewelt, en kanfich niet vcrtöogen,
Alsghy my, ó Ionckvrou, de fwaren ftrijt aendoet,
Ick worde als ghyzijt, ick geef ü lijf en finnen,
Ick volge naer u doen. Godin, daer ick op bou,
Ick kom u zoo nae by dat ick begin te (pinnen,
En daer ick was een man, daer ben ick nu een vrou.
Ce n'efioitpas affez. que mon ame infenfeC
Altafl dejfoüs tes ye.ux ma rttifon captivant,
De voir ma. libertipar l'amour ojfencei,
Ie de <üien tel que toy ma dame en tefervantt-
-ocr page 5-
Van Cvpido
Hst Am»ackt.
Exitus m dubio eft. -
Blanda Cupidineo dum tejfera luditur alveo,
Hanc quam Jperai *Amór, non nifijpondet Hymen.
Siet toch eens Venus kindt, en die fich daer beneden
Gevoécht heeft op de aerdt, een Godten oock een kindr.
Die Hymen Wort genaemt: wrcns ambacht is te geven
De nian zijn foetc Hef, die hy wel heeft gcfint.
Het is een wonder werek. zy dobbelen met fteenen,
Qfzij't oock welen fa!, dat f eer orifèker is.
Want als ghy meent te zijn feer vaft en op de beenen,
De fteen die keert noch om, de faecke gaet noch mis.
Hymen & Cufidon ievttnt enfemble a la chance,
A qui aura thonneur de me rendre content:
L'unm'entretient d'ejpoir, éf l'autre d'a/feurance,
Mais i'atfen 'mte lc de vuide leur different.
-ocr page 6-
Het Ambacht
Imaginem ejus mecum gefto»
tïon ego ApclUa pingam te, Vita, ttibeïïa:
Effigies animo fiat tit.i piBa mco-
Het beelt van die ick volg' is in mijn hert gefchreverjS
Dat wefèn, dat gefïcht, dien tooveiiaerdien lach,
Staet altijdtin rhijn zin, en is daet in gebleven
Gdchildert, van dien tijdt, dat ick haer eerftmaèl fach.
Ick draech het wder ick gae: en als ick wil gaen fmaeckerj
Een gans volmaeckte vreucht, foo denek ick wat zy doet.
Dan fie ickhaer voor my. maer alsick haer wil raecken.
Haer rechte fchildcry treek ick uyt mijn gemoet.
ie ne veux emprunter ny Ie princeau d''Ap elk,
Hy l'artifie burin d'un renommè graiieur:
Tour ptindre les attraicls que ta face recelle,
Ie tire ton pourtraitl du pro fond de man cozur*
-ocr page 7-
Van Cvpidq,
Hbt Ambacht.
Semper reciprocanda ferra.
i^onfatis efl faftits femel axt maleditfa tulijfe:
Affiiut, ut -vinciti, hdc repetenda tibi.
Die in Cupidocr; perek begonnen heeft ce jagen,
Blijft akijdc op het fclf: de vreucht kom: naer de pijn,
De pijn komt naer de vreucht: gelijckorwijsdic la .jen
Dan met het lijf ora teegh, dan wecróts rix>ghe zijn.
Men gaet, men loopr, men komt, men fuchr: en t'allen tyden
Ift wederom te doen het gene ghy nu doet.
Soo.als de fage gaet, gelijck van beyde zy den,
Altijdt in eenen balck, altijdt op eenen voet.
Ie reffemble un Sieur quifans chetnger de place.
Tantofl travaille droit, & tantojt fe towthunt;
- Moifans fortir dttrez oit Cupidon m'enlace,
Ie vis or enpla i$t & tantoft en tour me» f.
-ocr page 8-
Het Ambacht
Perfer, & obdura.
Non nifi difcujjts paleis f ar tond'titr ullum:
Sic ubifit Conflans, grams Armtor erit.
Twee van het loofe vokk van Venus focte knapen,
Met vleugels toegeruft, flaen'tkooren van het kaf.
Het kooren bl ijft geheel, dat zy daer naer op rapen,
Het ftroo dat blijft alleen, dat fcheyden zy daer af.
Soo gaet het in de min. ghy moet geduyrich Uiden.
Tot datter wert beproeft, wie rechte liefde draecht.
Dan draecht zy in het graen, en werpt het kaf ter fydeiv
Die u heeft lief gehadt, en die u heeft behaecht.
Mon cecttr vols tu ees diettx qui aforce de battre,.
Vont Ie grain nourricier de lapaitte chaflknt:
l luftoft vienne la mort que la dottleur t'abbattre,
Tkifqu' etff. brave fomjfrir on iuge de l'ammU
-ocr page 9-
Het Ambacht
Amoris lemen mirabile.
Jndolit eximi& quis feminu nefcit Amorist
Hincgnarüs dir& Vallados exil homo.
Siet Venus faeyer aen. hy gaet zijn faet uytfpreyden
De weerelt om en om, gelijck een Landtman doer
Het faet komt weder voort, en fonder lang te beydert
Geeft vrucht op zijnen tijdt, d»e d'aerde weder voedt.
De vruchten die het brengt, die zijn begaeft met reden,
Met wijf heyt en verftant, en Wondèrlijck van aert.
Die vruchten houden op de landen en de ftcden.
Wijft my noch eenen boer die fulcke vruchten gaert.
Celui quipour tous biens n'a qu'uh coing de brtiier't
'■■           Fut dans Ie chainp d'amour autresfois animt;
Ft cilpour qui Phoebt redoublnf* carrirg
Fut de la mefme main en et monde femi.
-ocr page 10-
Hbt Amba cht
Vapulando fuftentor.
Tnrh'mis inftar Amans. agitatur verhere turhmt
Sic ïnfiper pet ao vapulet, alget Amant
Geüjck den tol die draeyt geftadich wort gedreveit.
En door de handt gékeert, die hem gedurich flaet.
Soo gaet het oock met ons, de wreetheyt doet ons levcra
Die ons geftadich quelt, zy onderhoudt ons quaedt.
Ons lijden wort gevocdt met tegenfpoer int minnen.
Dat felve geeft ons moet. neemt wech dees foete pijn
Die ons noch hopen doet, al ift dat wy niet winnen
En leven fonder hoop, wat fal de minne zijn?
Lamant e ft de l'humeur d'une ronde toupie
Ghi'onvoid dejfous lefoutt d'un enfant s'animer
7
O/lés a l'amoureux, les traver fes, l'enuie,
les dottces eruatttés, quefera-ce d'aymer!
-ocr page 11-
Het Ambacht
In pcenam vivo.
Haudgrave carnifices Ttomina perferre catafias,
Non vita, at lethum fi mihi peeaa foret,
Mc lonckvrou, t'is gcnoech. den beul die door u oogen
Gekropen is in my, die weygert my de doot.
Tc fterven waer my vrcucht: dat wilt hy niet gedoogen.
Om dat ick levend' blijf, tbo blijf ick in de noot
V aenficht is de banck daer ick op lig gebonden,
Dac ick op word' gereckt. u foetheyt, u verftandt,
Heeft eenmael in mijn hert een machtich vier gefonden,
ï)atmy altijdt onfteeckt, en nimmermeer verbrandt.
Las ie meurs e» vivant, & cefte ardente flamt
J£ui me brufle toujiours ne me eo-nfomme pas:
iloujfrepour te [erii'ir que ie vive ma dame,
f)u poitr ne plus foujfrir permefs moi lefrejfras.
-ocr page 12-
n ." ,
Het Ambacht
Intenebrislucem.
JShtid pelago in mcCgno ae tenebrefo Caflora qutris?
NonjielU, afi oculifunt in amore duces.
De baren van de Zee tot aeil de locht gedreven,
Beftormen vreeffelick het fchip dat ghy nier fict:
Het helt, het wijckt, h et finckt de (chippers fel ve beven,
En hebben nu het roer niet meer in haer gebiedt.
Den hemel is becleet met woleken en met winden,
Den dach is vol van nacht, het licht is al vergaen.
In defè duyfternis lult ghy noch hope vinden,
Soo ghy maer aen en net die oogen die daer ftaen.
Mon navirefa.it eau, ma f e voile rebourfe,
%,'a nuili de totts cojlés me defrobbe les ieuex,
"Btfi en ceperil ie n'ay recours a l'Ourfe,
Jtó ieprendlechemin, ff» m' addrejfeni tesyeux.
-ocr page 13-
"Van Cvpido.
Het Amb * g ht
~Smefine.
2*Tö# flififerfecio requiefcit circinus orbe.
Sic fine fine mens diirnt & urit amor.
Wat doet den kleynen Godt? wat heeft hy toch te fchry ve*
Beneden in het fandt? wat maeckt hy voor een weixk?
Hy keert den paffer om, het een been (iet ghy bly ven.
Het ander gaen rondom, en trecken een rondt perck.
De circkel die ghy fiet.is toe van alle fyden :
Men fietgeen cndt in hem, oock ïfler geen begin.
Soogaethet oock met ons, wy bly ven m het lyden.
Die eens quam in ons hert, die woonter altijdr in.
Vo'u tttfar Iecompas cefle Ugne arfondief
Ze fotnt qui faicl fa fin perd fon eommencement.
Cil qui entre e» amour ce oublie lafortie,
        ^^^^^^
Tour ne voir foncbemm os l'aveuglt en entranu
14
-ocr page 14-
»*
Vau €Vpi»«»
Het Amïachi
Pen nas perdidit i'Ie liias.
Idalius puer iüe mea depeclore ntmquom
Euolat heil penms perdidit ille faas.
Die my gefchoten heeft, al is hy kleyn van leden,
Zijn handt is wonder vaft, hy maeckt een groote wondt,
Hy neemt de finnen wech.den brandt die finckt beneden
Tot aen het diepftc merch, tot aen des llarten grondt,
Hy herbercht felf in my, hy heeft my ingenomen,
Hy volchde zijnen pijl als hy de wonde gaf.
Kif blijft hy altijdt vaft; want doen hy is gekomen
Te woonen in mijn hert, fijn vleugels waeren af.
Il n'eji charme des daings,ni reproe hes cruelies
JQuipuiffmt de mon cosur defloger ce meurtrier.
Car quand il mefaifit il [e brujla les ai fles
Ma dame dans tesyeitx o» ie lt vis premier.
J
'f
-ocr page 15-
Het Ambacht
Volvtrur aflïdue.
Vafufot ttflidue, quatn focmina -verfat AmaHr :
"Et fimilem ver [o dixeris effetrocho.
Cudido drijft den hoep : dat is het fpel der minnen.
Den hoep en heeft geen end: de min en heeft oock geen,
Den hoep is fonder kant: de minnaer heeft geen finnen.
Den hoep rolt altijdt voort: dat heeft hy oock gemeen.
Den hoep wovt voort ge ftout: de minnacr woit geichoteu,
Den hoep gaet dickwils om: de minnaer is a'nijdt
Dat hy te voorcn was. den hoep is toegefloten :
De minnaer kompt oock vaft gebonden in den ftrijdt.
Ce eerde court toufiours, l'amant roulle fans tcffe
la eerde efi reliéd'une azier pallijjant:.
L 'amant l'efi des c heveux de fa belle matxefle •
L'un efi batttide cottps, l'autrt vit en. tewtnent.
-ocr page 16-
Kbt Ambacht
Amor caxus.
Si non infelix, & tantum ctttn Amator
Acciperet thala/nis pr&mia digna fuis.
Al wat He liefde doet, is fot en fonder reden.
Acnfiet maer eens dit (pel. het kindt van Venus komt
Int midden van den hoop der vryfters aengetreden,.
En grijpter een van al. zijn aenficht is vermomt,
Zijn oogen zijn gcftopt: foo gaet het in het minnen,
Deminnaeris vermomt, zijn oogen zijn verblindt.
Hy wéefcïhiet wie hem dient, een ander krijcht zijn finnen;
Hy vindt niet diehy foeckt, hy (becktniet die hy vindt.
L'amour les yeux bottfehes n'enprendqu'une en la fa*1'
On s'engage en l'amourpur fois a reculons,
Et cetle qul t amant fait de/on eaeur offrande
Se prend aWauenglette, &fccercke f taftons.
-ocr page 17-
Het Amb acht
Omnia Natura? contraria.
'Verticis atque pedum que fin* difcrimin» nefcit,
&uiquis amat: miris luditur ille modü.
Al dat de minnacr doet van Venus foon gequollcn,
Is tegen het gebruyck, is tegen alle man.
Het fy wat hy begint zijn finnen zijn op rollen.
Hy gaetj hy loopt, hy ftaet, veel anders als hy kan.
Verkeert is al zijn doen, verkeert is al zijn laeten.
Hy is een ander menfeh. die kompt in dele ftaet,
En let niet op hem felf: hy kan geen wijt hey t vacten;
!pn liever op zijn hooft, dan op zijn voeten gaet.
Tout ce que fait l'arnant e/f contraire « Nature,
11 fait tout a rebaurs & tout a contra pied.
~Et perdant fa raifon pour Ie mal qu il endure
Jlfaitferpir foftuent la ttfttfow lepieff.
-ocr page 18-
y A N c v p i p p.
IBËtP1
Het Ambacht
Fcrrum ell quod amant.
fsedite facundi, locufletes ceiiteferro
Teerren motlitpr, atqueflmxt inde vimm,*
Befiet eens Venus foon, hy ftaet van alle fyden
Gewapent als een helt, die zijnen vyandt jaecht.
Indien ghy vraecht, waerorp? hy lal fèlf u belijden,
Dat hy dé dochters oock daer mede wol behaecht.
De een roemt op zijn goet, de ander op zijn boecken,
Eh treffeück verftandt: de derde wel ter tael
Stelt voor al dat hy wilt. macr feker dat zy foecken,
En daer zy meeft naer fta.'n, is yfer cnde ftael.
Vun vante fon fciuoir-, la utre fa nobleffe,
"Vttn fesriches threfors, & laittre fon credit.
Mak en tiain' Ccvr Ie cocnr d ttne iettne maiftfetfk
Ciontmt il efl tont de f er par te f er s'xmolip
-ocr page 19-
Het Ambacht
^^^^^^^H Puer denuo.
Mitte mar es animos, ac fattllam defipe. voii
Composfiet Amans, fi puer alter erit,
Het loofe Venus kitidt, gelijck de kinders plegen /
t>ie noch onnoofel zijn en ïoopen in den rock,
Heeft yewers uyt den hoeck een houten pcerdt gekregca*
Het peert dat hy berijdt is eenen befem ftock.
Let hier, ö Minnaer, op, indien ghy wilt be-erven
Het gene dat ghy foeckt, eer ghy het fpei begint.
Want fondcr fot te zijn en lint ghy niet verwerven,
t>ie recht getroffen is, wort wederom een kindt.
'Entre takt inmotireUx il cfi pen deprUdence.
ïelportelebeguinqui abarbe aumenion-
Totifiours par trop aimer on retourne en enfancti
Comme cepetit Dieu qui cheHMche vn bajiati.
-ocr page 20-
Hht A mba cht
Cajlari vult fua fmta Venus.
Si venit Venerilla tibi, qttid gaudia iacleu
Itnprobe? c&lari vult fua fmtn Venwt.
De Godt die in d'een handt zijn pijlen pleech te dragen,
In d'ander eenen boogh, ftaet fonder yet daer in.
Vraccht ghy wat dat hy doet? hv heeft die neer geflagen*
fcn deckt het fchandich deel, doch noodich in de min.
Ghy die geluckich fijt, die Venus heeft verkoren,
En u bemindens hert gegeven in de handt
Sijtwijsen fietweltoe. Wilt ghy niet gaen verloren,
Bedeckt u eygen vreucht, lbo deckt ghy haere fchanck^
Atnoreux efuentis upprenez. a -votu ttüre,
Pour efirefauorit il faut eftre difcret.
~Et ccjfans de Ie dire & non pm de Ie faire,
tailles toufimrs bon icst & let ene z. f eer et*
J
-ocr page 21-
I
2*
Vak Cvpibo.
Het Ambacht
In lubrico.
Lubric* res amor efi, flut mox ruiturus Amaicf,
Ac fi concretis frigore fiaret aquit.
Cupido leert het fpel dat Hollandt heeft gevonden,
Hy proeft te gaen opt ys, hy heeft twee fchaetfen aen.
Hy heeft twee ylers fcherp acn zijne voet gebonden
Daer'mede d at hy meynt opt water vaft te ftae; -\
Het ys van lelfs is glat.de yfcrs glaj dacr tegen,
Men'valt feer UchreücWUaer op, of ooclc da«r in.
- Het vvycn gaet alfoo. die niet en is te degen
Gctlepen op het werck, die duylclt in de min.
Garde toy Capïdonfur ce glact pajfoge
Ji ne fault quunfefiu pour te faire t omber.
Et toy qui en Amour fais ton apprentiffage,
X.e
fa.fi/-ge efi glijfmt, garde toy de eb of per i
-ocr page 22-
Het Ambacht
Bullafavor.
^uid tandem Dominant te credit habere favenierh;
Fabula, velpotius bttlla fabultt tua eft.
Gelijck de lichte bel fcer haeftich wordt geboren,
Én dickwils weder brceckt lbo hacft als zy op ftaet:
Soo gaet het met de jonfb van die ghy hebt verkoren*
Zy gaet gelijck zyquam, en koinps: gelijck fy gaet.
Die wijs is wacht hem wel van daer yet op te bouwen.
Het is maer.eenen windt. Cupido fpeelt zijn fpel.
Als hy hem weder keert, foo (al zy weer verflouwen,
V/ant dat ghy jonft; noempt, dar is een rechte bel.
La faveur en Vamour a l atnpouüe refetnble,
J>hti fe forme duns l eau aufouffle d vn enfant:
Ule meurt en naijfant & renaift tuut enfemble,
£t te monjlre a la fin que ce rieft
j«e dtt vent.
-ocr page 23-
V A H C V P I D ty
Het Ambacht
Amoris domitrix invidia.
Sifttpis, InvidU nunquam pugnabis, Amator.
Invidia, vincens omnia, cedit Amor.
Siet Vernis (bne vlucht, en kan hem niet bedwingen
Van bangichcyt en vrees, vervaertvandatgeficht,
Die fwarte bulleman, die hem hier compt befpringen,
En helpt Vaft op de loop dat kleyne tanger wicht.
De min is teer en fwack, zy is goet om verjagen,
En wordt gemeenelick verdreven door de Nijt.
Dat is den bulkman. ghy lullet u beklagen,
Die met hein, hebt te doen, ten zy dat ghy wijs fijt.
Ce dim a qtti les dietts dotbuent mefme la vit
S'effraie aufeul regard de ce noir barbouillé.
"Uamour Ie plus parfait fuccombe fous l'cnnie,
Graignant cpte par ftsdent fonrenem foitfouillt.
Q-*
-ocr page 24-
Het Ambacht
Amor eruditus.
ïnvide, cum nequeaé doBum lacerare poetam.
Latratu tftendis te tarnen ejfe canem.
Cupido vliccht om hooch vafl: houdend' in zijn handen
Een ongefloten boeck, dat hy bèfchreven heeft.
Die wetenfchap befit, vliccht over alle landen,
Én boven hact en nijt, trot ft al wat datter leeft.
De Minnaer die dat heeft, en is niet meer gebonden
kent oordeel van het vokk, die verre van hem ftaen.
Beneden op der aerdt. dat zijn de keffend1 honden.
Die bafien in de locht, daer zy niet cónnen gaen.
Cupidon emportéfur cefte aigle chargeé.
Yn poingpUin de lauriers, & l'autre plein de vers:
Jduoi que ixppe "vers luj cefte meute enragie
                »
Trmchira les lamhrk de ce mafte, v nivers.
-ocr page 25-
Het Ambacht
Omnia conjungo.
Sartor Atfdalij cefii nodiqitepotentis.
Omni» quo itingis, me quoqtt^mnge med.
Mijn ambacht dat ghy (iet dat is by een te voegen
Den hemel en de aerd, en watter is daer in,
Met een genegenthey t, en liefelick genoegen.
Dat is het eygen werek van een volcomcn min.
Ick naeye wat ick mach de herten aen den ander
Die verre van een fijn. ick hechte watter leeft-
Soo datfe nimmermeer en komen van malkander,
Met eenen f beten draet, die my mijn moeder geeft.
L'ay tiHyli mon carquoU, mts deux maint en font lap*
Itty chmgimon meflier pour celuy des Tailleurs;
Óres d'unfil retors par les mains des trots Gracet
Itfcaiau petit tornt coudre mfemble les ctettrti
-ocr page 26-
EmBIEMATA
Omnia vincit Amor.
Vidi ego qui durum pojfet fr&nare leonem
Vidi qui foltti corda domdret Amor.
Den ftercken ben ick fterck, den lachten lachte banden
En toornen werp ick om: het wijckt doch al mijn handen.
Al wat de fchoone Son, beftraelt, Het is een kindt
Een kint,een kint alleen, dat lbo veel mannen bindt.
Wat wonder ift dat haer de raenfchen overgeven
Als ick de leeuwen toom, en onder my doe beven?
Wat ftrijdt ghy tegen my ? als't doch löo wcfen moet,
Waerom en leert ghy niet my komen te gemoet?
Si l'archer Vaphien de fa main enfant'me
Teult r enger foubs lef rein unfarouche lion,
Jj>)iti pourroit refifter fa, force divine-
Garditrit contrefes traicls librcfapajpon?
-ocr page 27-
. Emblemata
Au dedans je me confume.
Exta velut cUrefis fer-vor confumitin o!lis.
Et mea confumit ■vifcern cmu atnor.
Beneden ben ick heet, van boven toegeüoten,
\ to boven worter ganfeh geen water ingegoten,
Vtó onder viers genoech. O door, O wreede doodt,
Waert dat ick fterven kond' (b wacr ick uyt de noodt. "
«« «erf Kt als ick leef ick b:n doodt ai mijn leven,
Mm hert verdroochtin t'lijf, mijn jeucht gaetraijn beaevWj
Geen vreught en it&r meer. van büyten is den brandt.
V afi binnen fuyght hy uyt mijn finnen en verftandt.
Comm' on -voit dan; un pot une liqueur ravic,
ghfün fagot *lumt efebguff'e fans repos.
Ainfi en faiZt amour en noftre fmtafïe.
Eid'Unfeu violant nom ronge iufyu. a lei.
-ocr page 28-
Embi-emaTa
Mes plcurs ir.on feu decclcnt.
"Etquid adhuc duhitcuT Teftisfit Uchrymaflamtn*,
Semper ut occlufo ft Mat ah igne liqttor.
Mijn vier brant meer end' meer, wat fal het eynde wefcn,
Het water (pruyt uyt t'vier, end' kan iny niet genefen.
Mijn vier dat wort gcftoockt, mijn vier dat brant en blaeckt
Soo lange dat mijn vier my een fonteyne maeckt.
Van tranen vloey ick Wech: wilt zy my niet verhooren
lek moet doch eyndelick int water ganfeh verfmooren.
O wonderbaren brandt, van branden komt my dat.
Ick fwemme daer ick gac, den bcant die maeckt my nat.
T.'enu diftille du-flttnc d'une creufe cbapeSe,
E/frraitich par Vardeur d'un brafter rugijfant.
J>*nfinaiffent mes pleurs; de man feu: ien appeSe
■^ teftnoing ce ruijjeau, qui mesyeux vxbnign&nt.
-ocr page 29-
m                                  Embiemata
Ardod'appre<lb & da longhi mi ftruggo.
ïroxima fax igniflxgrat, atque remotu tiqueftih
Meproculipfe üqunt me props torretcimor.
TWÉÉ bieren krencken my feerlvvaereück mijn finnen
Ifet &üi\ niet verr' van my, het ander is van binnen.
Hét vier dat binnen is, dacr word' ick van verbrandt,
Met vier dat buyten is, dat helpt my oock van kant.
Het vkr dat binnen is, dat moet icka'tijdt lyden,
Mes fier dat buyten is, dat comt my oock beftrydcn.
Jöê Helft is wei by my, daer van ick gae te niet:
Düs lyd' ick in mijn hert een vricndelick verdriet.
Le flambeau, que 1'obieB feuld'une mefme flamms
Tziiï ardrede plus pres &fonArerecult.
Helxs cruelamour! ferolt ce paf mon stme^
JShitl'cibfence a, fomhi', la prefenfe bri{0
2$
tMATORIA'.
S
-ocr page 30-
Amatori a.
20 è?,
Emïiemata
Qui me rBü rift, m'eftaind.
V( qiiM KUtritur pinguedine txdtt liquefcit,
jShtavi-vo, & nutnor, quampereo, hac pereö,.
Het gene dat de torts ontfteeckt er. doetfe branden,
Dat (èlve bluftfe weer foo baeft men keert iij'n handen.
_ Soo gaet het in de min. O wiccdcn brandt, O brandt.
Wat baet mijn wijfheyt my,oft' trcffelick vcrftandii
TLck loop her ende wc'er, ick gac nu foo veel dagen.
Et» foecke dees en die om mijnen noodt te clagen.
Ick moet weer na het vier, die gene die't my doet
Als oorfeeck van mijn vier, rnijn vier oock bluffen moet.
Vn der ge rtnverfc efi fhnbUbte m tn*fl*me,
ïmeire'que l'eftaind, U ncnrrifl elle pm!
Ct qui tjiuïud man feu, tfl ccïïe qui l'enfiame,
1$ (tri de r»\jim:t,U t/ie & U trejpM.
-ocr page 31-
A M A T N R t /i.
Emblemata
A autruy mort, a moy vie.
TeHtfirtunt Salamandra ignes, qui externperdmï-
Alteriut nobis vivere morte datum eft.
In t'vier leef ick altijdt, tot t'vier ben ick geboren,
Het is mijn luft, mijn vrcucht, het vier hebb' ick gekoren,
Daer fonder can ick niet: foo ick niet hadd' het vier
Dat my het leven gheeft, ick waer een fchamel died
O vier blijft my taiftt by,en wilt my niet begeven,
0 oorfaeck van mijn vrcucht, o vader van mijn leven,
O rechte medecijn. hetgeen dat ander fchaedt,
Is oorfaeck dat ick ben bevrijdt van alle quaedt.
Ce ftti qui me nourrit, met, les autres en eendre:
%t le^enind'AUtruj ïemployé* megtterir,
J5)ui niera defermaiijioneq' que la, Salemandre,
£>» feu tout-dtvtrant ne Jepftijfe neurrir.
i 3
-ocr page 32-
3\
A JK * T O R I Ai
Emblemata
Ie ne!e puisceler.
Dijfimttlas fiuflra: quis enim c&laverit ignsmt
Lttmen ab indicio.proditur u[q\fi*o-
Ick decke vaft den brandt, en doe féer wel mijn befte,
Jklaer'tis om niet gedaen, het comt doch uyt int Iefte,
Hoequalijck ifl: om doen in Venus bitter pijn
Te toogen ach! eylaes! een vroyelijck aenlchijn?
Het vier vonckt in mijn hert, ick mach my al wat veynlên
Int aenficht biijckt nochtans een vonck van mi|ii gepeynicn-
O on verberchhek viei, wat darmen doet ©ft' laet,
Daer is altijd een vonck oft twee die ons verract.
Te as beau Ie ecler. d'unt tempe cachée
voit toufiours fortir, que/que raion luifaat.
Tes yettx defcouvrirontalafin tapen fee
Xt Ie mal, que l'm iele, tfire Ie plat ettifant.
& 4
-ocr page 33-
AMfTORlA.
Em»L*M ATA
Cofi de ben amar porto torment©.
ZumirwdeleBant culkes, perimuntquepetitW
Sicnobiijpes efi optima eattfatnali.
Den liefelicken fchijn van haer twee fchoone oogen
£>ie trecken my tot haer wanneer zy fich vertoogen,
Vertoogen achi eylaes. ick fchijne my te zijn
Verlooren als ick ben van d'oorfaeck van njijn pijn.
By d'oorraeck van mijn pijn woud' ick wel altijdt wefen?
Als ick ben by 'tverderf, fop fchijn ick te geriefen.
Ick vlieg' rontom het vier, ick blijf in eenen ftandt
Ten zy dat ick my fclf' vind ganfchelijck verbrandt.
'Creüule mottfehere-n, qtii aimant ton dom*gf
Recherche Ie luettr, qui te doibt tonfumer.
Afprends tt mes dejpens,
* devenir plus fage;
Car Ie mtlqui me tue, p'tfl que de trop mme*'
I
-ocr page 34-
3* 1.
EfUBLEif ATA
Nifpirat immota.                     %
Stat mol* non moto non motu volaticn "ventt:
Sic itid nijpiretgratia truncus er o;
Het geen dat my vctheucht, moet ick van b%ten haelefi,
Het geen dat my beweecht, moet van een ander daelcn,
Of "t anders ben ick ftill'. ick moet wel ftiiïe ftaen.
O dat de wint eens quam foo moght ick Weder gaen.
Dat hacren adem flechs (den oorfpronck van mijn leven)
Vy t hacren blyden mondt een windeken wou geven
Op mijn beladen hert, ten minden van ter zy.
Nu ben ick fonder haer. nu ben ick Tonder my.
Ainfi que fans Ie gr é de l'halaine "venfeufe,
I>e mzrbre brife grain, ne tourne Ie refort,
Atnfi, ie t» faveur, mon «ma tangoureufe,
Madam' attend litrreft, ttt de vit on da m*ré4
A,tyATOR IA.
-ocr page 35-
Embbmata
. Interomnes.
Qbtenehrat Rellcts Vhccbe : tu foU puel/ac
Pukhr* effent MU, tunlft pulchrx fares.
S^ifeft f « bren i^et slans den pri'sbehaefen;
De fejSbvï f / ?n Ph0ebl Sulde» **«■*
De £,n i {cho°mctey t en vind' ick oock geen endt.
Een t elQ^ 'f heC5 P^1in haer °°ghen
Ma" d 'c d"c ""?2 da^1S°0ck Wei cen Maen,
Maer die de Sonne derft en iffer met wel aen.
Qf'on ne me parleplm de beauté'ny de grM,
T*nt que de mn Vhyüu ie voieray Ie bel oeil,
5* beauté lts btautt's des plus belles furpaff,,
BtHUttt qu'o» voït ceder les afires mfbUll
-ocr page 36-
Amatori A'
IS
Emblemata
Ie reviens de mon gré aux douls larqs qui me ferrent.'
Ad dominuw remext dimifftu in n'èrA JuUo:
Sic ir.ihi fervitio bla-ndior ipfe mis.
Nu ben ickeenmacl los, ick b:.'ii eens uytgetogen,
Ick gae daert my gelieft, ten leften noch ontvlogen
De handt die my foo langh gevangen heeft geleyt.
End my dat (choone licht des hemels heeft ontfèyt.
Ick ben nu vry 'tis wacr, wat wil ick doch beginnen?
Hoe lieflick ende foet was my den bandt der minnen?
Ick gae van daer ick quam, ick vliege naer de handt.
Om buyten pijn te zijn, moet ick weer in den bandr.
Csmme tn voit s'effeu.tr par U "vide carrière,
JPuii revenir
<*» poing, Ufttucon efcarte,
De mefme ie we rends en maprifon premier fa
Tktfmrfervir nmour, 'nbay ma lifortf.
-ocr page 37-
Emblemata
01'eftroit eflargir.
Z»xapetens tapitnr volucru: ftc vineuia late
K*Jlra patent. arBe nee minus ilUprtmunê.
Vier vcnfters quellcn my geftadich inde minne:
Pc oogcn die ick hebb', en die van mijn vriendinne:
Daer herbercht Venus kiiidr, dat is zij n eygen erf.
Mijn lichten die ick draech, die ftaen nac mijn verderf:
Zy leydcn my int ftrick. wie wil ick het gaen claegen?
ïckhebbe felfgehadtin mijn verderf behaegen.
Als ick daer buytcn was, foó moeft' ick daer in zijn,
Waer ick nu weer daer uyt. foo waer ick uyt de pijn.
L^oyfeaH pour s'eflurgir, court peu fage af* perte:
S'enfermant en un liett, dont il nepeult partir*
O leftroit eflargir! maprifon eft ouverte,
Treint de towstoftis, érfi n'enftux fortir.
AMATaiUA,
s
-ocr page 38-
Embi-Em&ta
De douceur amertume.
Vidifti alveolii (i forttalfynt'ma nttfei.
Sic/pede duki torquet amartis amor.
Het honich foude zijn (bet boven alle faecken,
Waeit dat de liefde niet noch foeter placht te fmaecken.
De galle foudc zijn het bitterft' datmen vindt,
Waert datmen niet en vondt dat lopfe Venus kinJt.
Ses ponden bitter gal met honich overftreken
Is datmen liefde noemt, dacrvan de meefchen fpreken.
Het foet comt uyt het fucr, het iuer comt uyt het foet,
Dat droeve blijtlchap 'tlaern, en blydc droef heyt voet.
L'amour couvre les cottps duurte morteüefeinte,
Bon philtre emmiele->fe towvertit enfisl.
Mnfi voit Ie p& yfim fottvtnt troiflrt l'Abfynthe,
Vans Ie v entre (fcirè, de fes rnchts a tnieU
-ocr page 39-
I*
■AMATOKlAt
Emblemata
Te ftantc virebo.
livirides-eitr*, dur*t dum ?yr**»*, m<*t'.
Sic mihi teflahitfl^nte virente, vtror.
H ASm«r"ei den diu, den dau van hare mondt
Mach voeï«W mihen' {°° W°f,Ck f" S
«Mar7v maer en wou de cracht van hacre ftraten
S t™ÏÏ d epe.ï grondt mijns harten iaeten dalen,
' Tantqïvxvoirrafujpit, cefl ***** Tyrwb,
rmt que tu dtffin*, l*f™* ^herontJe,
0* voirr* rtvtri», wtsfiülkt **>*"*.
S3
-ocr page 40-
Amatori A
Emblsmata
Etpiu dolfi
Ynlmt alitfera Ufa fuga, fic t» licet ufque
Telu Deifugiett, non tarnen efftigits,
lek die foo menich ftrick, foo menich groote hoopen
Van lagers toegeruftend' honden ben ondoopen,
Een hevet my gcdaen, het cleeft my in het hert,
Hoe fnei dat ick oock loop, noch (helder is de f mert.
Ick ben nu ver^-noech ontcomen fvyants handen,
Ick loop' ick vlieg',ickren.door boüTchenendelanden,
Die my quetft is van hier, ick hebb' van haer geen noodï
Maer niet te min is zy de oorfaeck van my doodt.
uiinfi qu'un cerfnauri, dune panthoyfe fuyte
Xvitant Ie chajfeur, avance fon trejpas.
Ainfi f mant amour, las tu nen es f as quitte:
cmrant tn Ie f&it, &n$ l'cvite {ai.
s4
-ocr page 41-
ËM BI HMATA
Solatium,non auxilium.
taffktué gelidit cervus ricrmturiin wtdü: .
Zt mme litfftu unica, tu recrtas.
Ick ben noch eens ontvlucht, ick ben noch eens ontfprorigëri
Der honden groot gewei r, die my foo vreeflick drongen
Mijn hert, mijn hert befwijekt. den adem ben ick cjuijt,
Ick hijg', ick hijg', ick hijg', ick hebbe geenen tijdt.
Mocht ick in diefonteyn mijn tonge wat befproeyen,
Die met een facht gedruys gact" door die blocmkens vloeyeö*
Ick worde weer gejaecht. Het is om niet verfint,
Eert een verdriet ophout, het ander weer beginr»
Comme un terpwaffl dunt tntuttfidiUe,
Se delafi', en beuvunt ttunargentin ruijfe/iu,
jtinfi de mon tour men» mefiulage m* ielle,
Ü4M dem't* itetivrer, te/i*/*i*t
«» iotnrt*»»
-ocr page 42-
Emblemata
Les deux (ön: \m.
tfon aliter, quant cum rp.tniimf.bi rutnut adottat,
Sic tibi non idem, nee tarnen alter, er o.
Den boom die met zijn top zeer hooch eq wijt gerefen,
ISliet verre vant gebou des hemels fthijnt te weten,
Met vruchten (choon beclcet,ck vruchten diemen meent
Van hem alleen te zijn, en heeft hy maer ontleent.
De maechdom is alfoo, die maechdom wilt be-erven
En moet geen maecht meer zijn, maer haren maechdom dervC
En worden ingeli jft door Venus in den man
         
Die van een maecht alleen veel micchden maken kan.
Comme let greffe en voit, fur une branche entee.
'Enricbir un vérger dun Autumne defruiBx,.
Atnfi Ie fainci Hen dun loyal hymenee,
Utiiï lts deux v'ejlte quuit, de deux en naifire dix.
-ocr page 43-
Emblemata
C'eft tard avifé.
S/tbmerfo fruftrafliptttur fojfn iuv mee.
^SjL
          Sic fero fapimt poft fua, dtmn* Phryges.
Ben ick niet wel beraen? is dat niet wel gevonden? .
Alsickgelchoten ben, foo fchudd' ick eerft de wonden,
Verdroncken is mijn pcert, ick wetckc dach en nacht,
ïck vuile nu de put, daer t'peert in licht verfmacbt.
Het is met my gedaen, ick mocht mijn moey t wel laten.
Als ick den atbeyt doe en mach hy my niet baten.
Het is niet wel verfint, alft huys al is verbrandt,
Het water viy t de put te nemen in de handt.
L* trop tard s'avifer long repentir npporte;
JQitani mon hoettfeft noii, ie cemblt Ie fojft.
Jghtitnd l'tmour efi entre, ie luy ferme l» ftrte,
JLt me pare du, ctptp, quittid ie me vej Heffe.
-ocr page 44-
Amatoria.
<H
Emblemata
Ni mefme la mort.
Xeephuni interitus vittm, net toilet *t»orem
mflrum, apttollit c&tera, fumma dus.
pet een is gantfch vergaen, het ander ftaet noch fchoo
Dne,
End fpreyt zijn rancken uyt fcer rijckciick ten toone, "
Altijdt zimd' eyen#oen: foo gact het oock met dy,
O Venus herlick kindt, die altijdt woonr in my.
De doot neemt wech den menfch', maer laet de liefde leven,
Zy wort noch door den doot noch door den tin verdreven.
Zy bhjftalftal vergaet, zy bloeyt oock in den noot,
Didooat verwindthctal, maer Venus oock de doot.
Comme alupUne on volt U vigne fur-uivuntc,
Mon «.mourjurvlvern «. Viniure du fort
Mefineforcant l'arrefi du f*ul R*dammthe,
U faymtray la bm, en deftit de te mort.
-ocr page 45-
Emblemata
Il mal mi preme, & mi fpaventa il peggio»
ixpeHatfeUes, laxnt cuptentula murem:
tflos m*h. txitantes deterier* mtnent.
Als ick inlicfde ben.dan ben ick als gebonden,
Als ick daer buyten b mi, dan ben ick gantfch gefchondea
Wat doe ick doch aldus? ontbonden wil ick zijn,
Soo ick ontbonden ben, foo meerdert doch mijn pijn:
SoO ick dus lange blijf, ick moet mijn vreuchden derven,
Soo icH dus niet en blijf, foo moet ick doch wel fterven.
Soo ick gefloten blijf,' foo blijf iek in den noot,
Soo ick ontfloten word', foo gae ick inde doot.
^utferay iepHHvret'.f'c'fieg' meltche,
Me Voila fouts Itt detit de eg chat ajfxmt:
Si ie demeure icy, cefle trxpfe nifcaehe.
CeÏHS quifHttHHmtl, ejidunpisentamt.
£
-ocr page 46-
Emblbm ATA
Scrb detreclat onus qui fubijt.
Trtiftr* terito oneri me tam fubiucere : fruftr# -
l#m inga, detreltant, qui fubkre boves.
Hier voortijts als ïck placht van minnen t'hooren {preken,
En van dat bitter (bet end' van die loofe treken,
My docht het was foo moy, men cofter uy t end' in,
Dat heeft my eet ft gebrocht het minnen in de fin.
Ick lach het jock wel acn, maer t'docht my licht om wefcn
Gevlochten end" gebieyt van roofkens t'facm gelefen
Vyt Venus gouden tuyn, my docht ick was een man,
Maer als ick weet wat 'tis, en can ick niet claer van.
'En vaincontreIe loüg, Ie torreau femutu'u,
JQuïl a de fin. lang temps fur fa tefie porti'
De puit qui foubs Ie iougtu as cotirbe lefehine,
S'en eftfaië ceft trop, tard parier de liberti.
ïï
-ocr page 47-
EMBtEMATA
Perch'io ftefïb mi flrinfi.
Serviti} caufampr&ftat ftbi a-vara volucrk :
Nee culpa bic, culp-n net fit n pcxna deefl.
Als ick hebb' vry geweeft, ick hadde groot verlangen
Om vaft te mogen zijn, ick moefte 7,1 jn gevangen:
Ick (ach het minnen aen, het was een licflick ('pel,
Waer dat ick henen fach,het ging al even Wel :
Ick fach de vryers aen. ick fach haer foentgens geven,
En focte praetuytfiaetr.ïck docht, dat waer mijn leven, ,
My docht het ging (00 wel. macr als ick ben int perck,
Nu word' ick cerft gewaer hoe dat het gaet te werek.
L'oifeitu ie fon bon grifie vient-prendre <t lei ca<re.,
Tuis detefle du fort la fourde cruaute:
Avant qu' eflre captif, i'etdorois Ie Servage,
Maintsnantquï Ie fuu, ie pluimt m*liberté.
*3 •
-ocr page 48-
Am»toïH
Embismata
Mon mal me fuit.
$$u»~fugis *h demetts? feqttitur te peen*, fequuntur
Ittmentum utfeabr& pondera dura molt.
Het gene dat ick vlie dat moet ick felve dragen,
Ick voere waer ick gae het geen dat my doet clagen,
Ick wend' my hier end' daer, ick ben noch even blcndt.
Ick gae, ick keer, ick com, t'beginfel is het endt.
»Tzy dat ick blyde ben, 'tzy dat ick ben verbolgen,
Jlet gene dat ick vlie, dat moet ick felve volgen.
Daet ick gae is mijn liefd', ick moeter doch wel aen,
Ick moft my felven eerft, woud' ick mijn brant ontgaen,
Comme un eheval truimtnt un meulepefitntt,
Itfms en mon iourment, malheureux en pefché,
Jefuis ce qui me fuit, & toufiours feprefante,
£ mei talons fuiemtx. Ie vengtttr attachj.
t*
-ocr page 49-
A M A T O R I A
Em«ihm*ta
No&ua ut in tumiilis, faper utque cadavera bub^.
iJoêlua ut in tumulü, fuper utque cedavera bul»
., Talk erit-.Virgo riuberc puree, feni.
Ick ben een levend' Ijjck:ini denck ick eerftom minnen
Als ander houden op, dan gae ick eerft beginnen:
De doo£ klopt voor de poort^Oipido vyoont in 'tfaert.
Ick fmaecke voor mijn doot die liefelijcke (inert.
Ick' ben mijn leven quijr, nu desck ick om te leven:
|$ijn leven dat begint af ft my wil gaai begeven.
Het komt of vroech oft laet: ick vreefde voor de doot.
Encrijge voor mijn graf mijns aiderliefften fchoot.
lelie que Ie hyboti; fyr une ordexarcajfe,
Tufertu, fi tu prends itn vicillard a mari.
Tu veux auant la. mort, t'enfermer en la cha/pf
Ef viuet'attacber a un corps mifourri.
•T i
r *
-ocr page 50-
*»2
EMBLEMA TA
AMATORIA.
,Q