D~ bffle Griet die men ter Waerelt vant,
Was die den Duyvel op 't kufl�n bant.

. Qun4 fartunatum ijlt putant

Uxorum nunquam babui. ^"C^TTr**

Den laatften DxW," Wtt

$7 de Erfgen: van J: Lescailjh en D: Ran^
op de Beurs/luis, 1719.

Griet Melis, zytt Huysvrouw.

Griet Jans, baar beider Doebterl

Aal, dg Dienflmaagt.

'M*. Abraham, een Notaris, vryer van Griet
Jans.

SYMoN van Bystervelt,
Dirk de Beer,

TrynFloris, eenBuurwyf.

I � Jan Goed-btoet uyt.

|o lang als een menfch hier leeft, is 't nimmer-
meer te degen. (Vryfter verlegen;
^^^^� is '_t datje noch vryer bent,je bent ftraks om een
En zieje 'er dan een dieje aanflaat, je wenfterme�tezyn
getrout (nagel het hooft klout.
En naulyks is men gehylikt, of de hant is in 't hayr, endc
Om dat te bewyzen en hoef ik niet veel boeken,
Noch ouwe Philofophen, die 'er veel van fchryven door
te zoeken; _g (burg "aan,
'k Zei maar myn oogen eens heen en weer over de 6chou-
'k Wed ik 'er geen kleyn partytje zei zien ftaan
Die myn zeggen niet vreemt vinden, en als ze rnuys ko-
men,
WeUewaar worden, zo ze maar wy ven hebben , darmen

^& woorden niet en zyn dromen.
Dus mag ik wel zeggen dat niemand vernoegt met zyn
ftaat�isi (quaat�isi

Want een vryer zal meenen dat zonder vrou te leven
En die der een heeft, zal 't rekenen voor plagen,
En bidden den Hemel, dat hy van die Hel mag zyn

ontflagen:
Gelyk ik nu doe, die nu al ('t geen my wel rouwt)
Over de vyf-en-twintig jaren te Buikfloot bengetrouwt j
En federt de eerfte maant met myn wyf met geruit heb

kennen leven,
En ik mag op myn vromigheyt wel verklaren, dat ik haar

tot kyven noyt reden heb gegeven,
Gelyk zommi^e wel doen, die met een haaltig woorc
Van heur vrouwtje verftaan kennen, of zyn ftraks mee ver-

En zoo komt het dikwils by dat 'er geen vree in huis � is,

Neen, ik ben van dat foort niet, als zy kyft ben ik zo

bevreeft ais voor een kat de muys ,, is,
En daarom geloof ik wel gaat ze al wat grover te werk
©ants lichters , was 'er zo wel tot ontrouwen, als toe

trouwen, een kerk , (krygen,

Ik liep'er ftraks na toe, en ik geloof, 'k zou wel gevolg
Die om de eerfle daar te zyn, zouden lo�pen dat ze na

haar a�m hygen;
Et 't is niet vreemt ook, want om de waarheyt te zeggen,
Daar is geen zwaarder ftrafalsby een quaat wyft'huys te

leggen,
³t Is erger ofje bezeten waart, want de droes raakje met

vallen en bidden wel weer quyt,
Maar zo een duyvelin moetje eeuwig behouwen tot dat

;ou de doot flyt.
Daarom zou ik je ra�n, gy, die noch ongetrout deui brengt

Dat je jou zelve niet zo lichtelyk tot dien (laat gaat bege-
Of draagt van te vooren zorg datje jou vryfters aart,, kentj
En zo diegoetis, zo denkt dan vry datje bewaart �bent.
Maar omdaarkenniffe van te krygen, is 'er meer als men-

fche wysheyt van node;
Want de waerelt is vol bedrog, volaanflagen,enfnode
Pra�tyken ; wat waanje dat een vryfter die een quaat

Wanneer ze gevryt wort, dat blyken laat ? neen, gelooft
Nimmermeer, want ze zyn te geveynft;
En fchoon dat je 'er ��n vint, die in alle manieren beleeft

is, daarom terllont niet en peynft,
Dat je de b-jleeftheyt, en goetheyt, zelver hebt gekregen:
Laat jou haar minnelyke aanlokzelen niet beweegen ;
De fchyn bedriegt, daar ken ik je van getuygen:
Want toen ik myn vrouw vryde , wift ze haar zo te buygcn,
En my met zulken aa.iminnigheyt te bejegenen , dat ik

zeydc dat ik 't niet waart ,, was;
Maar toenze agt dagen myn wyf was geweeft , betoon-

denze heur ouden aart � ras,

Die ze voor myn verburgen had. En onze dochter Grietje»
die na heur moer hiet, (Griet,)

(Want op datje 't weten meugt, vrienden, myn wyfhier.
Die zei heur moertjes voetftappen wel na volgen.
Als ze by ons zonder vreemt gezelfchap is, heeft ze wel

droll'ge
En vreemde zinnen, maar als haar vryer de Notaris
(Die wel zo gauw is als zommige Advokaten , 't ges»
yder openbaar is) (tedoen,

By heur komt; zo weet zy 'er met zulken beleeftheyt voor
Dat ze iemant deur heur gratieuze minnelykhsy t wel mal

zou bro�n.
Ik bedroefme menigmaal van harten, dat ik moet zien _aDat ze 'er zo wel te dragen weet, en dat ze'er meent niec
ien; ' . (dragen

En wat zei ik doen , 't is men kint, zei ik haar vryer voor-
Dat ze een quaat hooft het, en onverdraagelyke vlagen ?
Het hoorde wel zo, maar dan raakten ik ze nimmermeer
quyt; (mo�raltyr.

Ik wou dat ik 'er van verloft was , want ze helpt de
Tegen my ophitzen,en tegen die alleen heb ik het te quaar,
Daarom dunkt me den alderbeften raat,
Dat ik den Notaris zyn verzoek toe wil fiemmen:
Want ik heb gehoort dat die luy een quaat wyf wel ken-
nen temmen j
¹ Is trouwens ook na dat ze wel zyn geleert.
t Gebeurt anders d'Advokaten zelven wel dat ze van'er
wyfs worden overheert, (digzyn,

Ik laat dan de Notariffen ftaan , die nergens na zo verftan-
Dat kenje allegaar wel denken, want ze kennen geen
latyn, ' . (afem t'effensuyt,

Dan een woord tien twaalf , en dat lappen ze in ecu
Daar 'er d'Advokaten wel hondert fpreken , eer heur re-
den fluyt. (heyt moet wezen.

~° ken men dan wel zien dat by d'Advokaten meer wys-
Dan trouwens d'aanzoeker van myn kint is ook wel be-
lezen 5

6 DE QUA GRIETEN.

Daarom heb ik 'er go� moet toe, en ik wil hem my�

dochter toeitaan,
Vermits ik al te veel in huys heb aan twee qua�n.
Criet Melis, Griet Jan's. Aal, de Dienflffleyd, voajl deVaten _t

zingt daar onder, en laat de Schttttel aan flikken vallen.
Cr. Af."KTTat breekje daar, Aal? Aal. Niemendal,

W Vrou. Och ! datze nou-niet komt eer ik

de Hikken weg fmyt. (een myt.

Cr. M. Ik hoor daar nochtans wat vallen. Aal. 't Is niet
Cr. M. Jou handeloze vel als je bent, al weer een moye

betiel aan flikken!
Aal. Vrouw, 't is myn fchult niet, de fchurtel was ge-

fcheurt, en toe ikze opnam vielen de brikken,
En dit ftik bleef in men hant. Gr. M. Wat of je ons wys

maakt,
Daar breken z� geen fchuttels als men ze effen an raakt.
Jou reukeloosheyt heeft ze met kragtan Hikken gefloten j
Dit's al de zefte fint dat je hier geweunt hebt, mienjedat

het me niet heeft verdroten ?
Zyt wel verzekert dat ik het aan je huur korten zei.
Schaamje jou niet, zo de vaten te waffen, jou vuile mor-

zebel ?
Fluks lang myn de vaetdoek, en gaat uyt men gezicht,
Jou vodde daar je bent, je bent te iuy datje jougats'och-

tens uyt het bed licht: (degen.

En als je dan opitaat, zo doeje jou dingen niet half ter
Laat de bezem ftaan, onzeGriecjezelde vloer wel vegen.
Cr. 'J. Ja , dat zei ik wel doen , fpoeje maar hier van daan.
Wy hebbe jou kladden in 't eerit al moe geweeit. Aal.

Je zoud me dan laten gaan.
Cr. M. Durfje noch ipreken, jou eerloze meer?
Bruit hier van daan, pakje doos, en haal die weer
Van boven. Vertrekt uyt myn huys, ik wilje onder myn

oogen niet zien.
Aal. Dat hoefje geen tweemaal te zeggen, ik dien liever

niet, ais dat ik zo dien. (nen.

�r. M. Jou varken, wu zegje daar ? Apl, Niet; ik ga bin-

Cr. J. Wel, wat meentze datwe gek zinnen;
Ziet'er deuze vloer eens uyt zien, of ze in zeven jaar niet
was gefchuurt. (hebtgehuurt ?

Moertje, waar waren jou oogen , toenje zulken puykja
Gr. Al. Ja kynt, men kan van buyten niet zienofdeluy
hart kakken of week. (tig kek,

Toen ikze eerft bezag, toen dochtme datze al vrypun-
En nou bevind ik dat 'er geen morsziger uyt ken ko-
men,
Zy het al myn goet van vuylheyt laten vergaan, daarom,
zo heb ik voorgenomen (aan de wint,

Haar niet een fpelt aan huur te geven , ze mag loopen
En ofze geen geld het , ik wilt 'er niet langen, ze mag
zien waarze het vint. (wyl uwbegeeren

Cr. J. Daar komtze met beur doos. Aal. Vrouw , de-
ts dat ik vertrek, zo heb ik hier myn doos, jemeugtze
En zien offer ook iets is van 't uw' in: (vifueeren,

Want ik nou heel en al genegen bin, (geven,

jou laft te volgen, en van hier my op een ander te be-
Zo ik jou broot niet eet, daar zyn meer huyzen daar ik

met eeren kan leven.
Gf. M. Gaat ergens op een kamer zitten , dan krygje gs-

makkelyk, en met pleyzier de koft,
Zo kenje noch moy gekleet gaan, en wezen van 't die-
nen verloft: (recht bequaam wezen:
Want daar en dienje niet toe, en tot het ander zouje
Je flaapt gaarn lang, dat kenje dan doen, en je behoeft

geen vrou t� vrezen,
¹ Zei jou groot profyt geven, als de keurige hanen zul-
len na zulken hennetje loopen zoeken.
�Aal. Ja wel, ik mag den dag wel vervloeken,
Dat ik eerft men beenen heb gezet in je huys,
w at komt me hier over ? wat wort me hier een kruys:
Aangedaan; zou ik me als een hoer laten gebrayken ?
w, M. Ja, ja tiert zo niet, ik meen, daar jepift, dat

men daar wel een Hoer zou ruyken.
Je bent de befte nergens ua. Aal. Wat oueev hebje aa«
me befpeurt, A 4 - Dat-»

Datje myn eer en myn eerlyke naam zo fcheurt ?
Zelje my voor een hoer fchelden ? dat zweer ik ze!j«

berouwen:
'k Heb al te eerlyken hart, en te vroome ouwers ge-
had , om me als een hoer te houwen.
Gr. M. Lieve kynt , die komender dikwils 't aldereerft

an die zo licht kryten. (lekkere ontbyten,

Je zelt ook al de reit flachfen, en houwen me� al van dat
En doeje 't niet, 't zei zo veel te beter voor je zelfs zyn.
Aal. Ik was liever «lood ,als dat ik trok aan die lyn.
Gr. M. Gaat maar heen en doet als je zegt. (knecht.

JVlaar als je immer byflapen wilt, zo neemt een gezonr.
Die jou ftraks met kint maakt, zo meugje ergens byde

ryke veur Min woonen ;
Want die zyn te gequaiificeert, om zelfs heur kinderen

te zuyg�n, daar zelme jou wel lonen ;
Maar paft haar wys te maaken dat je bent getrouwt,
En dat jou man op de vaart , of dood is ; of datje bo-

flapen bent van een die zyn eet niec hout:
Daar hy nochtans met zulke diere woorden,
Van trouwbeloften, jou rot zyn wil bekoorden:
En op dat al jou zeggen mogt hebben beter fchyn,
Zo laatje tranen over jou wangen rollen, 't zal dan wel

gelooft zyn.
Want hoeren en willenze veur Minnen niet hebben, en

ze raakender dikwils eerft an ,
Daarom ziet datje jou zaaken wel belegt. Aal. Al genoeg

daar van,
Je behoeft geen zorg voor myn eer te dragen. Nou als ik

ik gaan zei, moetje myn huur geven.
Gr. M. Ziet dit onbefchaamde beeft, wel hebje van al

je leven!
Ik zou jou geit geven ? ja d^p, droes op je vleys:
Hebje 't hart datje dat nog eens zegt, of denkt het een reys.
A/tl. Wel waarom ? en mag ik om men huur nietfpreken ?
$r. M. Jou fchytkous, om datje 't niet verdient hebt;

ik zei jou de «ek breken.

K L U C H T S P E L. q

^o je jou niet van hier pakt. Waar hebje dat ftik Damaft

gefcholen,
Dat in de zaal lag ? Aal. Ik weet van 't Damaft niet.
)*^r' M. Jou varken, jy hebt het geftolen,
*k wil weten waar 't gebleven is, geeft het weer, of ik

zei na de waarzegger gaan.
dal. En ik na de Schout om over jou te klagen. Gr. M.

Gaat klaagt hem dat ook aan.
dal. Help, help , moort moort.

Jan Goet-hloet, op dit gejchreeuw, uyt.
Jan. tT rel Grietje, wat is 'er weer gefchiet van Aaltje >
Gr.M. VV J^ meugtze wel Aaltje noemen, 't is een lief

ftaaltje.
Jan. Wel Aal, hoe hebje 't dus verkurven met men wyf ?
�Aal. Miefter, ik zou de vaten waffchen, en ik nam de

fchutrels op niet ftyf,
**laar zo zacht als ik koft; en de een was gefcheurt,
*-l tnit ik die aanraak, zo breekt hy, en't ftak bleef in

men hand. als dat wel meer beurt,
*-n daarom jaagt de vrouw my ten huys-uyt, en wil me

niet ��n duyt van men huur geven.
***". M. Neen , ik wil 't niet doen. Jan Heeftze ook ze-
ker anders niet bedreven ?
�o dunkt het me onredelyk dat de meytzel vertrekken.
*"*. M. Jan gat, wat hebje jou daarmee te moeyen , hou

jy jou harfebekken, (mont,

*k weet wel hoe ik met de meysjes leven zei, hou jy jou
Ofhet wortftraksme� jou beurt, wat bruytme dezen hont,
**^r- J. Wel Vader, je kent ook wel in huys gaan, en laten

moeder betyen,
7' G. Dat ik een woortjen ten beften fprcek, meugjc dat

niet lyen i
*^t is van dit half jaar al onze vierde meyt,
^oo deze ook weg gaat. Meenjedat'erdebuurtniemen-

dal van zeyt ?
^jRze eer hangt 'er an. 't Schynt of we geen meysjes hou-
wen ke»een,

Wy moeten vcur de waerelt betoonen dat we eerlyke huyi*

houdende luyden bennen.
Ik bidje, op alle vruntfchap, en doet het niet.
Cr. M. Honskling, zwyg ftil , ik wil meeftcr van my�

huys wezen, en (lachten Barens Griet,
Die in een halfjaar wel tien meysjens het geloft.
Zouwen die varkens myn zin niet doen ? waar veur heb-

benze de koft,
En loon? neen beget, na myn pype zullenze fpringeti.
Ik wil jou morsvarken, noch anders doen zingen;
Of fpoeytme van de deur, e�r ik je'er met de bezem vat*

daan fmyt.
Jan. G. Ey Grietje, om �nynent wil n?emt 'er weer in.

Gr. M. Of je pypt dan of je fchyt,
Het zei toch niet wezen ; daarom jou ruft hout,
Of ik bruy jou de deur ook ftraks voor de kop, watquelt-

me dezen rabout.
De Moer en de Dochter gaan bhmen , cnfmyten de deur toe.
/Ui/ gaat weg.
Jan. G. T Teb ik flus niet wel gezeyt, dat een quaat wyf

ij. arger als een Hel ,, is >
Denkt eens of ik geen reden heb dat ik me quel ? wis;
En wat mag het baten dat ik met zuchten myn tyd ver-
dry vc ?
Ik hebze getrout, en het moet altyt myn wyf blyven.
Maar jy, jonge hiy, die tot noch leeft alleen,
Wacht jou doch daar voor datje niet en krygt zo een blok

aan 't been.
En nochtans zo zelje daar allegaar na hopen,
En om maar een gezichjen te krygen, jou zelven t'en-

den aafem loopen. (ncrlyke trek leyt,,

Wat of hier van de reden is ? 't Schynt in ons een in-
Die niet te wederftaan is, en dwingt na de meyt.
En dit geloof ik de oorzaak te zyn, dat een Orateurte

Die, om van die zaak te fp reken, op den ftoel was ge-
Onder alle zyn redenen cok dit voort bragt;

indien bet mooglyk was om zonder vrouw te leven,

IVy vloden al te zaam dit moeyelyk verdriet,
&n zouden nimmermeer ons tot dien lafi begeven;

Nu buygen wy den nek naar 't geen natuur gehiet.
fin hy voegde daar noch by: Een vrouw is een noctzekelyk

quaat.
fin hierom was het dat een wys man in den Raat,
Als op 't Stadhuys een hokkeling quam trouwen,
~e ouders vraagde, en ernftig voor ging houwen,
Wat groter quaat dat alre� gedaan had die jonge bloet..
fin alzoze vraagden : Waarom Heer? gaf hy tot antwoort,

om dat hy een wyf hebben moet.
Of zyn vrouw mee Griet gedoopt was, dat weet ik niet,
Ik heb akyt geen behagen in den naam van Griet;
Al zeggen de Latiniiten dat het Paerlen zyn, die men

niet moet weg imyten , (keel of by ten :

Ik wed ikze om den hals niet draag , zy mogten myn de
■Deur de bank en deugenze niet veel, en daar zyn wey-

nig goede, want (op'ikujfmbatnt.

Het fpreek-woort luit: 't Was de bejle Griet die denUuyvel
�*ie dat eerft op de waerelt bragt, moet al me� van myn

volk geweeft zyn.
fin dat ik het alleenig niet ben,diegeplaagtword', ver-
mindert noch myn pyn ; ( ren zeggen ,
P^ar zyn^er meer in Amfterdam. Ik heb leftent hoo-
®zt tuflchen een Griet en heur man, queftie quam otn

een fnoekshooft, en eens om wat turf aan 't vuur

te leggen, (in'thayr vatten,

Waar over de woorden zo hoog rezen, dat ze meka�r-
fin zo krabden, dat 'er bloet langs heur wangen fpatten i
Doch ik bender niet by geweeft, daarom zeg ik niet een,,

beet;
^laar zei die laten fpreken die 'er beter van weet.
Ik mag na binnen gaan, enzelmetbeleeftheyt myn wyi

groeten,
^up hoop, datze me nu wat heuzelyker zal ontmoeten,

Mr. Abraham uyt
"�TTat is de liefde ook een lafHg en zwaar pak ?
W Ik geloof niet, dat iemand lyden ken een grootef

ongemak,
Als die vryen, en niet weten of het hylik zei gelukken,'
En dat ken men niet veur den trouwdag gewaar wor-
den, zo veel nukken
En grepen hebben veeltyts de vryfters in 't hooft.
Zomtyts wordje zo minnelyk ontfangen, dat moet ge-
looft (heur ziel hebt bezeten»
Zyn, datje de eenigfte voogtheer van 't hart bent, en
En komt 's anderen-daags weer, zy zullen nergens min-
der van weten,
En vraagje dan na de redenen vanhaar veranderlykheyt,
Zy zeggen wy veranderen niet, maar gy hebt jou zelfs

gevleyt,
En veur laten ftaan dat wy jou gunft toedroegen. >
Neemje dat dan qualyk, en toont uw misnoegen,
Men zei jou befpotten , en veur een laatdunkende nar
fchelden. (ken vergelden,

Maar of die vryfters niet weten dat men 't haar ook
En maken haar wys datze van ons vyerig zyn bemint j
Dat ons hart in ligten brant ftaat, en worden heel ontzint,
Indienze ons langer haar gunft weygeren, daar ons le-
ven in beftaat. (met die praat}
Ik geloof, daar zyn ook al vryers die haar behelpen
En als ze der dochceren hart met vlyen hebben gewon-
nen , (was begonnen.
Dan weg blyven, en laten de zaak ftaan, ofze noyt
Maar die dat doen zyn daarom te eerlyker niet, zo wel

knecht als meyt,
Ik zouze veur lichtmiflen fchelden, recht uyt gezeyt.
Dat men een praatjen in 't gemeen maakt met die zoe-
te dieren, (nieren,
Haar geeftigheden pryft , ook veel hout van haar ma-
Dat zyn wy fchuldig dat we haar volmaaktheyt loven,
En zeggen hoe zy alle fchepzeka gaan te boven

*ft fchoonheyt: dat ook die geene zig gelukkig mag noc-
men

�ie met haar toelating van haar gunft zei mogen roemen,

~at zyn woorden die de kortezye mede brengt;

^Uar in 't byzonder van trouwen te fpreken, en niette
meenen, de reden niet gehengt.

*let waar my ook niet mogelyken te vryen, t'en waar de
kracht

Van liefde my tot dat werk bragt,

pie ik nu gevoel, en zal tot dien eynde na myn Margriet-
jen gaan wandelen,

Om met haar, van de echtelyke gcnegentheyt, die ik haar

i toedraag , te handelen.

k\Vil ftoutelyk aankloppen; want een bloode vryer ,

' Daar is niet zekerder die wort zyn leven geen bedyer.
Hy klopt, zy doet zelf open.

Wot. ^">oeden avond, Margrietjen; zei ik jou ookver-
VJ let doen dat ik wat met je praat ?

***■� 'J. Zo zonderling niet, maar 't is vry wat laat:
De klok is al kartier over thienen.

^ot. Kenje dat fpreekwoord niet wel ? dan komen de vryers
die 't mienen.

Wad het na myn genegentheit gegaan,'k had e�r hier ge-

* Wierd' op een plaats gehaalt, daar een Teftament te
_ fchryven was, en de luy waren bevreeft,

* de dood den zieken had mogen overrompelen, en
�^. dan zou de portie in 't deelen

* an 't goet wat fober vallen j door dienze met haar vee-
jv len

yjan komen zouden: daar het nu op ��n is gemaakt,
p^le daar zeker, tot zyn geluk, weer heel in is geraakt 3
�^ had hy ook dien bal gemift, hy had het hele fpel ver-
�v^ loren:

ru heeft hy weer wat om zyn Juffrouw te bekoren»
Want dat is 't doch daar het vrouwelyk geflagt meeft op
ziet.

Cr. y. En is dat ook der Jongmansvoornaamfteoogmerfo

niet ?
Not. Van het geen dat anderen doen, ken ik niet zeg" i

Ik geloof daar zynder veel, maar wat myn zin is wil¹''
Zou ik iemant tot myn vrouw verzoeken, alleen om 't

goet datze bezit ?
Ik lietme liever terftont kappen van lit tot lit.
Neen, uw dienaar is met die gierigheyt niet ingenomen
En 't zyn ook de rechte minnaars niet die om't geld ko-
men, (tracht:
Cr. J- Nochtans zo ziet men dat al de waerelt na't goet
Daarom zo dunkt het my geweldig vreemt dat gy't ver*

acht.
Not. Ik veracht het niet. Maar zegge dat myn zinnen
Niet geftelt zyn om iemant alleen om 't geit te bemin*

nen:
En 't ftryt ook tegens den aart van die regt is verlieft.
Die geltlievers zyn van de goutzucht, niet van de min j

gegrieft.
Ik ken 'er wel die geen zwarigheit zouden maken,
Gedefloreerde maagden te trouwen , zoo ze maar geit

hadden, koften ze 'er aan raken. (vrouw >

Of die de leelykheyt zelver zouden wenfchen tot een
En als ze die met haar fchat hebben, zo ziet men eerft

hoe getrouw ( bordeel in het a�r:

Zy haar blyven: zy lopen ftaaguyt, engaan vanhet eene
En in plaats van haar vrouw gezelichap te houden, paflee-

ren den tyd aldaar.
Gr. J. Dat dunkt me niet vreemt dat die dat doen, die

getrouwt zyn aan leelyke wyven.
Hoewel 't haar plicht is, die zo wel als de fraye by te bly-
ven.
Ik ken 'er wel, die moye vrouwtjes hebben, en fchoon;
En ze blyvender niet by, maar zyn altyd gewoon
Haar alleen te laten, daar men niet wel aan doet;
Want om gezelichap tg hebben so trouwe liet jeugdig

*o datze genootzaakt zyn haar met andere te vermaken ,
^n hoewel 't in eeren geichiet, zo ken men nochtans het
laken (Jan hennen,

y an qua� tongen niet wel ontgaan,en zo komt het, dat die
Weiver de oorzaak van haarden van haar vrouws qua� naam
bennen. (ken.

z{^ot> Met regt zyn ze waardig, dat de luyden haar begek-
j�jy zal men anders vinden. Kunnen uw zinnen ftrekken
^UlH my uw wederliefde te vergunnen, dat ik nu lang met
^ fmeken heb verzogt ? (knocht,

*^ⁿ ^^ryS ik ^on ^net geluk , om met u in d'echt te zyn ver-
gat myn grootfte wenfch is, en het eenigfte dat ik van
_r den Hemel begeere....

y^' J. Wat wout gy dan doen ? Not. 'kZal, u zo eeren,
r*at 'er in u noyt zal komen eenig berouw,
^van my tot uw man gekozen te hebben j enzalaltytd�
j^. trouw, (len,

*r^le gy my toont, met zulken ootmoedigen dienftbeta-
J*'s gy noit zoud vermoeden. Gr. $. Waar halen

^e Jongmans de woorden vandaan, die ze fpreken ? om)
^ onze zinnen
;e fteelen, en te trekken tot haar minnen.

¹ 8y getrouwt waart, ik geloof gy zoud ook als al de
x. reff zyn. * (aan myn;

Sf°*> TwyfFelt gy aan het zeggen ? zo neemt een proef

** zo myn woorden dan met de daat niet overeenko-
~, men, acht me als een boef dan.

*"� y. Wel zeker, ik moet 'er om lachenen, neemt 'er
- een proef van! (houwen.

zo veer, ik geloof dat ik je dan wel voort zou be-
*">*. Myn zieltje, zei ik dan hoop hebben, om met jou
« te mogen trouwen ? (geboon,

wis nu al over de twee jaar,- dat ik je myn d�enft heb aan-
'" at liefde ik u toedraag, dat weet gy. Och ! wouden
jv de Goon, (gevoelig wezen ?

* ^at u myn zuchten ter herten ging. Hoe meugt gy zo on-
*rV oogen hebben my gewont, uw tong kan my weder-
om genezen; ' Myn

Myn quel zal een eynt hebben _i als gy maar u�tdielieV*

lippen, (laat flippert»

Tot behoudenis van myn gewonde ziel, een gunitig J*
Wat is 'er lichter te doen ? gy h;bt immers over twee ja^^r

myne trouwe liefde befpeurt,
En kunt gy die noch verfmyten ? ey ! lyd niet dat uw die'

naar langer treurt, (te wag"ⁿ»

Die om uwent wil, zyn lyf en leven niet zou fchrom^
En 't voor een glory rekenen, dat hy in uw dienft inog^c

eyndigen zyn dagen.
Dewyl ik dan, geheel en al, myn voegen wil nauw zi"»
Kunt gy my dan wel minder vereeren dan uw min ?
Wat zeyt myn Engel ? mag ik my inbeelden dat ik vart

u gelieft wort ? (port,

Gr. J. Wat zei ik doen 't fchynt de genegentheyt m)'"
Om neen, en dan wederom, om ja te zeggen.
Not. Antwoort myn hartje niet ? Gr. J. Ik zelt met my"

ouders overleggen:
En, zonder haar confent, ken ik je geen belofren geven»
Hoewel 'er verfcheide zyn die 't doen, en denken da¹

'er niets is aan bedreven ,
Ofze eerft haar ouders kennen j ze mecnen zy moeten ^f

wel toeftaan, (len deurgaafl ^:

En willen zy 't niet confenteren, ze dreygenze met te w-'¹'
En doen 't zomtyds wel me�, maar de eer dieze 'er va°

hebben, kennenze wel dragen. ₍

Daarom neemt niet qualik dat ik je geen beloften ge^e'

veur ik eerft myn ouders zin vrage.
Not. Gy doet als u betaamt j en 't vermeerdert myn ge*

negentheyt: (wat kinder plicht in heyt'

Hier aan befpeur ik uw deugt, om dat ik zie datgy we^eCZo uwe ouders, die ikgafpreken, toeftaan myn begeren,
Ik mag dan wel vertrouwen, dat gy my niet zult deren ?
Gr. J. Vertrout het vaftelyk en zyt zeker, dat ik je hefr

Not. Vaart wel dan, en denkt zomwylen om een die u be-

R L U C H T S P � L; 17

Symon van Byflervelt, Dirk de Beer, uyU



				i'
			D E	i'
			D E

QUA GRIETEN, KLUCHTSPEL, Op den Regel: D~ bffle Griet die men ter Waerelt vant, Was die den Duyvel op 't kufl�n bant.

		. Qun4 fartunatum ijlt putant Uxorum nunquam babui. ^"C^TTr** Den laatften DxW," Wtt

	JE AMS TE LD A M, $7 de Erfgen: van J: Lescailjh en D: Ran^ op de Beurs/luis, 1719.



K L U C H T S P E L. tj yieenje my iets te doen het gene ik niet wil ? je zelt 'er niet aanraken, al waar je met je tienen, dus houd-< je maar flil. V^ot Wel, zo zei ik het flot gaan in ftukken �myten. ■J- J°u hontsfot, waar loopje heen? datje de duyve� haal, hey. Griet Melis uyt. Gr.M. "fTTat letje te kryten? (lenin. vr. y. YY De rekel komt hier met zyn dronke vel- ^'^a loopt na de kelder om wyn te tappen, tegen myn zin» pf- M. W el kou je 'er niet op flaan ? benje gek datje 't ver- draagt ? ky je 't eens, zo zelje altyd zo worden geplaagt. -'■■/;. Wat helleveeg is dat: o hemel! wil me voor een Wyf bewaren. (dehairen 3"«. �k zou dat niet verdragen ; maarikzouze flepenby ^angi het huis. En doet hy 't niet, hy zelder zynleyeri g;en deeg van zien, (tebi�n. Qirk. 't Is zeker nog wat te vroeg, om rneka�r zo go�n dag Oaar komt hy , ik loop weg. Dirk en Symon binnen, Not. Waar is myn gezelfchap daar gebleven ? G>\ y. 'Weet ik 'er van ? Not. Die hebje daar weg gekee- ven. (als ik het niet begeer ? %''� J- J^ou zakereelzen helhont, zelje in de kelder gaan -oje dat hert eens weer hebt, zie daar ik zweer, an deze vuiften zelje proeven. Not. Wel Grietje, hoe heb ik het hier ? Wat letje ? tot wat eynde maakje dit getier ? *»»". y. Om datje tegen myn zin doet. Durfje dat noch

		vragen ?
		vragen ?
	�o 't weer gefchiet, geef ik u niet de baft vol Hagen, �o wil ik een Hoer wezen. Not. Wel Moeder, lyd gy datuwkint, (de wint, Haar man, in uw byzyn , zo bejegent ? Gr. M. Bruit aan Of aan de galg, daar gy hoort. Zult gy ietwes tegen myn dochters zin doen ? Nck



		kluchtspel; ₉ ^Och ellendiger, die de Hemel ziekte , en gedurige ge» breklykheyt heeft gegeven. ylaar de ellendigfte, en zwaarfle hartpyn , ■^yden die geen, die met een quaat wyf altyd geplaagt zyn. ■fin. G.* Zeun, daar hebje gelyk in. Want die arm zyn, j kunnen noch haar fortuyn zoeken, ¹ Zy door 't werken, of met den degen, of deur de ^ boeken: (ren, ~aar is nog altyd iets daar men de armoe me� kan wee- ■"Wr een vrouw, die je getrouwt hebt, ken je nimmer weg keeren, ■^1 was 't de duyvel felfs. Not. En nochtans moet ik 'er . my van ontflaan: � Want dus huys te houwen en dient niet. Jan. G. Wat, wilje dan van heur gaan; ^°t. Ja, duyzentmaal liever, als zo te leven. ■?«». G. En doet dat niet, want men zei jou zo wel als k haar fchult geven. "et zei ftraks wezen, daar 'er twee kyven, hebbenze . allebey ongelyk. *et zei wel beteren, toef noch wat, e�rje neemt de wyk� ^°.Had ik 'er zulken qua� kop in vermoed,ik hadze nooyt verzocht. f » G. Had jou 't verftant niet blint geweeft , dat hadje ^ wel gedocht, i °en je de moer koft. Hebje nooyt hooren zeggen, � t Uylen haar leven geen Paauwen eyeren leggen. ⁰¹ � Jy zoud zorg gedragen hebben datze wat beter was >. opgevoet : j^t was ;ou plicht, en die dat niet doet, v^^e is niet waardig dat hy den naam van een vader "drage, y at raat nou, om haar of te leeren die vlagen ? ^e* ik 'er op flaan, en paften met een eynd houts wat te v. raaken ? ^Ncen, ik hou van 't wyve fmyten niet. Enookzomogr
		^ ik het noch erger maaken, v^elyk left een dc�, die met liaan

				Yed dogt uit te regte» j Ais
				Yed dogt uit te regte» j Ais



VERTOONERS, Jan Go et-B loet. Griet Melis, zytt Huysvrouw. Griet Jans, baar beider Doebterl Aal, dg Dienflmaagt. 'M. Abraham, een Notaris*, vryer van Griet Jans.

	SYMoN van Bystervelt, Dirk de Beer,
		twee makkeri,


	TrynFloris, eenBuurwyf.



		QJJA GRIETEN. I � Jan Goed-btoet uyt. \|o lang als een menfch hier leeft, is 't nimmer- meer te degen. (Vryfter verlegen; ^^^^� is '_t datje noch vryer bent,je bent ftraks om een En zieje 'er dan een dieje aanflaat, je wenfterme�tezyn getrout (nagel het hooft klout. En naulyks is men gehylikt, of de hant is in 't hayr, endc Om dat te bewyzen en hoef ik niet veel boeken, Noch ouwe Philofophen, die 'er veel van fchryven door te zoeken; _g (burg "aan, 'k Zei maar myn oogen eens heen en weer over de 6chou- 'k Wed ik 'er geen kleyn partytje zei zien ftaan Die myn zeggen niet vreemt vinden, en als ze rnuys ko- men, WeUewaar worden, zo ze maar wy ven hebben , darmen ^& woorden niet en zyn dromen. Dus mag ik wel zeggen dat niemand vernoegt met zyn ftaat�isi (quaat�isi Want een vryer zal meenen dat zonder vrou te leven En die der een heeft, zal 't rekenen voor plagen, En bidden den Hemel, dat hy van die Hel mag zyn ontflagen: Gelyk ik nu doe, die nu al ('t geen my wel rouwt) Over de vyf-en-twintig jaren te Buikfloot bengetrouwt j En federt de eerfte maant met myn wyf met geruit heb kennen leven, En ik mag op myn vromigheyt wel verklaren, dat ik haar tot kyven noyt reden heb gegeven, Gelyk zommi^e wel doen, die met een haaltig woorc Van heur vrouwtje verftaan kennen, of zyn ftraks mee ver- ftoort; . , En zoo komt het dikwils by dat 'er geen vree in huis � is, A a Neen,



		4 DE QUA GRIETEN, Neen, ik ben van dat foort niet, als zy kyft ben ik zo bevreeft ais voor een kat de muys ,, is, En daarom geloof ik wel gaat ze al wat grover te werk ©ants lichters , was 'er zo wel tot ontrouwen, als toe trouwen, een kerk , (krygen, Ik liep'er ftraks na toe, en ik geloof, 'k zou wel gevolg Die om de eerfle daar te zyn, zouden lo�pen dat ze na haar a�m hygen; Et 't is niet vreemt ook, want om de waarheyt te zeggen, Daar is geen zwaarder ftrafalsby een quaat wyft'huys te leggen, ³t Is erger ofje bezeten waart, want de droes raakje met vallen en bidden wel weer quyt, Maar zo een duyvelin moetje eeuwig behouwen tot dat ;ou de doot flyt. Daarom zou ik je ra�n, gy, die noch ongetrout deui brengt jou leven, (ven, Dat je jou zelve niet zo lichtelyk tot dien (laat gaat bege- Of draagt van te vooren zorg datje jou vryfters aart,, kentj En zo diegoetis, zo denkt dan vry datje bewaart �bent. Maar omdaarkenniffe van te krygen, is 'er meer als men- fche wysheyt van node; Want de waerelt is vol bedrog, volaanflagen,enfnode Pra�tyken ; wat waanje dat een vryfter die een quaat hooft het, (het Wanneer ze gevryt wort, dat blyken laat ? neen, gelooft Nimmermeer, want ze zyn te geveynft; En fchoon dat je 'er ��n vint, die in alle manieren beleeft is, daarom terllont niet en peynft, Dat je de b-jleeftheyt, en goetheyt, zelver hebt gekregen: Laat jou haar minnelyke aanlokzelen niet beweegen ; De fchyn bedriegt, daar ken ik je van getuygen: Want toen ik myn vrouw vryde , wift ze haar zo te buygcn, En my met zulken aa.iminnigheyt te bejegenen , dat ik zeydc dat ik 't niet waart ,, was; Maar toenze agt dagen myn wyf was geweeft , betoon- denze heur ouden aart � ras, Diezc



		KLUCHTSPEL' ? Die ze voor myn verburgen had. En onze dochter Grietje» die na heur moer hiet, (Griet,) (Want op datje 't weten meugt, vrienden, myn wyfhier. Die zei heur moertjes voetftappen wel na volgen. Als ze by ons zonder vreemt gezelfchap is, heeft ze wel droll'ge En vreemde zinnen, maar als haar vryer de Notaris (Die wel zo gauw is als zommige Advokaten , 't ges» yder openbaar is) (tedoen, By heur komt; zo weet zy 'er met zulken beleeftheyt voor Dat ze iemant deur heur gratieuze minnelykhsy t wel mal zou bro�n. Ik bedroefme menigmaal van harten, dat ik moet zien _aDat ze 'er zo wel te dragen weet, en dat ze'er meent niec ien; ' . (dragen En wat zei ik doen , 't is men kint, zei ik haar vryer voor- Dat ze een quaat hooft het, en onverdraagelyke vlagen ? Het hoorde wel zo, maar dan raakten ik ze nimmermeer quyt; (mo�raltyr. Ik wou dat ik 'er van verloft was , want ze helpt de Tegen my ophitzen,en tegen die alleen heb ik het te quaar, Daarom dunkt me den alderbeften raat, Dat ik den Notaris zyn verzoek toe wil fiemmen: Want ik heb gehoort dat die luy een quaat wyf wel ken- nen temmen j ¹ Is trouwens ook na dat ze wel zyn geleert. t Gebeurt anders d'Advokaten zelven wel dat ze van'er wyfs worden overheert, (digzyn, Ik laat dan de Notariffen ftaan , die nergens na zo verftan- Dat kenje allegaar wel denken, want ze kennen geen latyn, ' . (afem t'effensuyt, Dan een woord tien twaalf , en dat lappen ze in ecu Daar 'er d'Advokaten wel hondert fpreken , eer heur re- den fluyt. (heyt moet wezen. ~° ken men dan wel zien dat by d'Advokaten meer wys- Dan trouwens d'aanzoeker van myn kint is ook wel be- lezen 5 A a Daar-



		6 DE QUA GRIETEN. Daarom heb ik 'er go� moet toe, en ik wil hem my� dochter toeitaan, Vermits ik al te veel in huys heb aan twee qua�n. Criet Melis, Griet Jan's. Aal, de Dienflffleyd, voajl deVaten _t zingt daar onder, en laat de Schttttel aan flikken vallen. Cr. Af."KTTat breekje daar, Aal? Aal. Niemendal, W Vrou. Och ! datze nou-niet komt eer ik de Hikken weg fmyt. (een myt. Cr. M. Ik hoor daar nochtans wat vallen. Aal. 't Is niet Cr. M. Jou handeloze vel als je bent, al weer een moye betiel aan flikken! Aal. Vrouw, 't is myn fchult niet, de fchurtel was ge- fcheurt, en toe ikze opnam vielen de brikken, En dit ftik bleef in men hant. Gr. M. Wat of je ons wys maakt, Daar breken z� geen fchuttels als men ze effen an raakt. Jou reukeloosheyt heeft ze met kragtan Hikken gefloten j Dit's al de zefte fint dat je hier geweunt hebt, mienjedat het me niet heeft verdroten ? Zyt wel verzekert dat ik het aan je huur korten zei. Schaamje jou niet, zo de vaten te waffen, jou vuile mor- zebel ? Fluks lang myn de vaetdoek, en gaat uyt men gezicht, Jou vodde daar je bent, je bent te iuy datje jougats'och- tens uyt het bed licht: (degen. En als je dan opitaat, zo doeje jou dingen niet half ter Laat de bezem ftaan, onzeGriecjezelde vloer wel vegen. Cr. 'J. Ja , dat zei ik wel doen , fpoeje maar hier van daan. Wy hebbe jou kladden in 't eerit al moe geweeit. Aal. Je zoud me dan laten gaan. Cr. M. Durfje noch ipreken, jou eerloze meer? Bruit hier van daan, pakje doos, en haal die weer Van boven. Vertrekt uyt myn huys, ik wilje onder myn oogen niet zien. Aal. Dat hoefje geen tweemaal te zeggen, ik dien liever niet, ais dat ik zo dien. (nen. �r. M. Jou varken, wu zegje daar ? Apl, Niet; ik ga bin- Cr. 'J-



		kluchtspel: 7 Cr. J. Wel, wat meentze datwe gek zinnen; Ziet'er deuze vloer eens uyt zien, of ze in zeven jaar niet was gefchuurt. (hebtgehuurt ? Moertje, waar waren jou oogen , toenje zulken puykja Gr. Al. Ja kynt, men kan van buyten niet zienofdeluy hart kakken of week. (tig kek, Toen ikze eerft bezag, toen dochtme datze al vrypun- En nou bevind ik dat 'er geen morsziger uyt ken ko- men, Zy het al myn goet van vuylheyt laten vergaan, daarom, zo heb ik voorgenomen (aan de wint, Haar niet een fpelt aan huur te geven , ze mag loopen En ofze geen geld het , ik wilt 'er niet langen, ze mag zien waarze het vint. (wyl uwbegeeren Cr. J. Daar komtze met beur doos. Aal. Vrouw , de- ts dat ik vertrek, zo heb ik hier myn doos, jemeugtze En zien offer ook iets is van 't uw' in: (vifueeren, Want ik nou heel en al genegen bin, (geven, jou laft te volgen, en van hier my op een ander te be- Zo ik jou broot niet eet, daar zyn meer huyzen daar ik met eeren kan leven. Gf. M. Gaat ergens op een kamer zitten , dan krygje gs- makkelyk, en met pleyzier de koft, Zo kenje noch moy gekleet gaan, en wezen van 't die- nen verloft: (recht bequaam wezen: Want daar en dienje niet toe, en tot het ander zouje Je flaapt gaarn lang, dat kenje dan doen, en je behoeft geen vrou t� vrezen, ¹ Zei jou groot profyt geven, als de keurige hanen zul- len na zulken hennetje loopen zoeken. �Aal. Ja wel, ik mag den dag wel vervloeken, Dat ik eerft men beenen heb gezet in je huys, w at komt me hier over ? wat wort me hier een kruys: Aangedaan; zou ik me als een hoer laten gebrayken ? w, M. Ja, ja tiert zo niet, ik meen, daar jepift, dat men daar wel een Hoer zou ruyken. Je bent de befte nergens ua. Aal. Wat oueev hebje aa« me befpeurt, A 4 - Dat-»



		K L U C H T S P E L. q ^o je jou niet van hier pakt. Waar hebje dat ftik Damaft gefcholen, Dat in de zaal lag ? Aal. Ik weet van 't Damaft niet. )^r' M.* Jou varken, jy hebt het geftolen, k wil weten waar 't gebleven is, geeft het weer, of ik zei na de waarzegger gaan. dal.* En ik na de Schout om over jou te klagen. Gr. M. Gaat klaagt hem dat ook aan. dal. Help, help , moort moort. Jan Goet-hloet, op dit gejchreeuw, uyt. Jan. tT rel Grietje, wat is 'er weer gefchiet van Aaltje > Gr.M. VV J^ meugtze wel Aaltje noemen, 't is een lief ftaaltje. Jan. Wel Aal, hoe hebje 't dus verkurven met men wyf ? �Aal. Miefter, ik zou de vaten waffchen, en ik nam de fchutrels op niet ftyf, *laar zo zacht als ik koft; en de een was gefcheurt, -l tnit ik die aanraak, zo breekt hy, en't ftak bleef in men hand. als dat wel meer beurt, -n daarom jaagt de vrouw my ten huys-uyt, en wil me niet ��n duyt van men huur geven. *". M. Neen , ik wil 't niet doen. Jan* Heeftze ook ze- ker anders niet bedreven ? �o dunkt het me onredelyk dat de meytzel vertrekken. ". M. Jan gat, wat hebje jou daarmee te moeyen , hou jy jou harfebekken, (mont, k weet wel hoe ik met de meysjes leven zei, hou jy jou Ofhet wortftraksme� jou beurt, wat bruytme dezen hont, ^r- J. Wel Vader, je kent ook wel in huys gaan, en laten moeder betyen, 7' G.* Dat ik een woortjen ten beften fprcek, meugjc dat niet lyen i *^t is van dit half jaar al onze vierde meyt, ^oo deze ook weg gaat. Meenjedat'erdebuurtniemen- dal van zeyt ? ^jRze eer hangt 'er an. 't Schynt of we geen meysjes hou- wen ke»een, A 5 ■ Wy



		lo DE QUA GRTETEN, Wy moeten vcur de waerelt betoonen dat we eerlyke huyi* houdende luyden bennen. Ik bidje, op alle vruntfchap, en doet het niet. Cr. M. Honskling, zwyg ftil , ik wil meeftcr van my� huys wezen, en (lachten Barens Griet, Die in een halfjaar wel tien meysjens het geloft. Zouwen die varkens myn zin niet doen ? waar veur heb- benze de koft, En loon? neen beget, na myn pype zullenze fpringeti. Ik wil jou morsvarken, noch anders doen zingen; Of fpoeytme van de deur, e�r ik je'er met de bezem vat* daan fmyt. Jan. G. Ey Grietje, om �nynent wil n?emt 'er weer in. Gr. M. Of je pypt dan of je fchyt, Het zei toch niet wezen ; daarom jou ruft hout, Of ik bruy jou de deur ook ftraks voor de kop, watquelt- me dezen rabout. De Moer en de Dochter gaan bhmen , cnfmyten de deur toe. /Ui/ gaat weg. Jan. G. T Teb ik flus niet wel gezeyt, dat een quaat wyf ij. arger als een Hel ,, is > Denkt eens of ik geen reden heb dat ik me quel ? wis; En wat mag het baten dat ik met zuchten myn tyd ver- dry vc ? Ik hebze getrout, en het moet altyt myn wyf blyven. Maar jy, jonge hiy, die tot noch leeft alleen, Wacht jou doch daar voor datje niet en krygt zo een blok aan 't been. En nochtans zo zelje daar allegaar na hopen, En om maar een gezichjen te krygen, jou zelven t'en- den aafem loopen. (ncrlyke trek leyt,, Wat of hier van de reden is ? 't Schynt in ons een in- Die niet te wederftaan is, en dwingt na de meyt. En dit geloof ik de oorzaak te zyn, dat een Orateurte Romen, (komen, Die, om van die zaak te fp reken, op den ftoel was ge- Onder alle zyn redenen cok dit voort bragt; Indient



		KLUCHTSPELi il indien bet mooglyk was om zonder vrouw te leven, IVy vloden al te zaam dit moeyelyk verdriet, &n zouden nimmermeer ons tot dien lafi begeven; Nu buygen wy den nek naar 't geen natuur gehiet. fin hy voegde daar noch by: Een vrouw is een noctzekelyk quaat. fin hierom was het dat een wys man in den Raat, Als op 't Stadhuys een hokkeling quam trouwen, ~e ouders vraagde, en ernftig voor ging houwen, Wat groter quaat dat alre� gedaan had die jonge bloet.. fin alzoze vraagden : Waarom Heer? gaf hy tot antwoort, om dat hy een wyf hebben moet. Of zyn vrouw mee Griet gedoopt was, dat weet ik niet, Ik heb akyt geen behagen in den naam van Griet; Al zeggen de Latiniiten dat het Paerlen zyn, die men niet moet weg imyten , (keel of by ten : Ik wed ikze om den hals niet draag , zy mogten myn de ■Deur de bank en deugenze niet veel, en daar zyn wey- nig goede, want (op'ikujfmbatnt. Het fpreek-woort luit: 't Was de bejle Griet die denUuyvel �ie dat eerft op de waerelt bragt, moet al me� van myn volk geweeft zyn. fin dat ik het alleenig niet ben,diegeplaagtword', ver- mindert noch myn pyn ; ( ren zeggen , P^ar zyn^er meer in Amfterdam. Ik heb leftent hoo- ®zt* tuflchen een Griet en heur man, queftie quam otn een fnoekshooft, en eens om wat turf aan 't vuur te leggen, (in'thayr vatten, Waar over de woorden zo hoog rezen, dat ze meka�r- fin zo krabden, dat 'er bloet langs heur wangen fpatten i Doch ik bender niet by geweeft, daarom zeg ik niet een,, beet; ^laar zei die laten fpreken die 'er beter van weet. Ik mag na binnen gaan, enzelmetbeleeftheyt myn wyi groeten, ^up hoop, datze me nu wat heuzelyker zal ontmoeten, bhimn.. Mr. Abrop,



		,» DE QUA GRIETEN, Mr. Abraham uyt "�TTat is de liefde ook een lafHg en zwaar pak ? W Ik geloof niet, dat iemand lyden ken een grootef ongemak, Als die vryen, en niet weten of het hylik zei gelukken,' En dat ken men niet veur den trouwdag gewaar wor- den, zo veel nukken En grepen hebben veeltyts de vryfters in 't hooft. Zomtyts wordje zo minnelyk ontfangen, dat moet ge- looft (heur ziel hebt bezeten» Zyn, datje de eenigfte voogtheer van 't hart bent, en En komt 's anderen-daags weer, zy zullen nergens min- der van weten, En vraagje dan na de redenen vanhaar veranderlykheyt, Zy zeggen wy veranderen niet, maar gy hebt jou zelfs gevleyt, En veur laten ftaan dat wy jou gunft toedroegen. > Neemje dat dan qualyk, en toont uw misnoegen, Men zei jou befpotten , en veur een laatdunkende nar fchelden. (ken vergelden, Maar of die vryfters niet weten dat men 't haar ook En maken haar wys datze van ons vyerig zyn bemint j Dat ons hart in ligten brant ftaat, en worden heel ontzint, Indienze ons langer haar gunft weygeren, daar ons le- ven in beftaat. (met die praat} Ik geloof, daar zyn ook al vryers die haar behelpen En als ze der dochceren hart met vlyen hebben gewon- nen , (was begonnen. Dan weg blyven, en laten de zaak ftaan, ofze noyt Maar die dat doen zyn daarom te eerlyker niet, zo wel knecht als meyt, Ik zouze veur lichtmiflen fchelden, recht uyt gezeyt. Dat men een praatjen in 't gemeen maakt met die zoe- te dieren, (nieren, Haar geeftigheden pryft , ook veel hout van haar ma- Dat zyn wy fchuldig dat we haar volmaaktheyt loven, En zeggen hoe zy alle fchepzeka gaan te boven Ifl



		R L U C H T S P � L; 17 Symon van Byflervelt, Dirk de Beer, uyU jyw. 'tYTel, Mon Amy, waar komje zo vroeg van daan ? Dirk. \\* Ik ben gifteren van Enkuyzen gevaren, en kom zo met het veerfchip aan. 'Sy?n. Hoe varen de vygen daar al, zynze noch zoet? Dirk. Ik vertrou ja, maar ik hebber niet in gebeten. Syw. Hoe ! te Enkhuyzen te komen , en geen vygen te eten ? gehoort ? "at is de ftad te kort gedaan. Hebje daar niet nieuws Dirk. Neen j wat zou daar nieuws wezen ? het komt daar altemaal van Amfterdam voort. Dan trouwens, in 't Schip was 'er een die veel van den Zweed en Deen wift te vertellen, k Had luft om te luyftercn, en mit ik myn ooren daar na liet hellen, i,heb verftaan, "^egoftme de flaap t' overvallen, zo dat ik. het niet half Anders was ik wel begeerig geweeft om te weten hoe of de zaaken daar toe gaan. ym. Wel koft de nieusgierigheyt de vaak uitje oogen niet dryven ? J^e Zoud $ou handen gebruykt hebben, om de oogfchel- len te wryven. (ten niet geruft. ~'^l'k.* Het was me niet meugelyk, ik had in twe nach- J"». Hoe nu! hadjc zo lang by de meyt geweeft, en die gekuft ? Dirk. Neen voorzeeker: ze hadden me daar een herberg ^ aangeprezen, (wezen. ]r^aar ik zou t'huys gaan, en, zo ze zeyden , zeer wel Y?^aar ik bevont recht anders: want de man en het wyf "aren nacht en dag met knorren en morren doende, en .. het gekyf f^aixi nooyt eynde: dat heeft me myn ruft benomen. * Wil dat wel zweren, dat ik 'er myn leven niet meer ^ t'huys zei komen 5 "^e zellender ook al heur neering deur verliezen ₃ laten zy ⁵tniet of. B Hec



		i8 DEQUA GRIETEN, Het fcheen noch al een fatzoenlyk huys te wezen, maar 't kyven was te grof. Sym. Dat gebeurt hier t'Amfterdam ook wel. Dirk. Waar? hier ergens op 't Rockin in een gat ? Maar in geen vermaart huys. Sym. Ja al in een van de grootfte herbergen van de ftad. Is 'tlaatft niet gebeurt dat demanvandenhuyzeuytging om vis te koopen, En alzo de gaften vroeg eeten wilden, haaftig molt loo- pen. Gelyk hy deed ; en quam fpoedig weer van de vismart Meteengo� zood', die een hongerige maag tart. Onder andere vis was 'er een ihoek by, gantfch niet om te verfmaden ? Hy vraagde wat men die doen zou, zieden, of braden ? Koeken zey de vrouw: wel zeyt hy, zo zelmen het ie- vertjen in de mont leggen , Alze opgewonden is. Toen waft, honskling, zei jy me zeggen Hoe ik vis zei re� maken ? ik wil de ftaart in de mont doen. Bruy t hier van daan, en dekt de tafeljik raadje niet zo koen Datje jou met de keuken moeyt, je zelt my laten begaan, Of ik zweer 't, ik zelje met de ihoek in je bek flaan : En daar vielenze aan 't vechten, en krabbelen, metheur beyden; En offer eerlyke luy binnen quamen, en zeyden, Om de oer van je huys, zyt itil: zy gingen even dol te werk. Dirk. Wie won deflryd? Sym. De vrouw raakte toen on- der , en de man vielder te fterk; En hy had 'er zo elements op gefmeten, Dat de borften, en oogen blauw waren 5 en de keten "Van den hals aan ftukken gerukt. Had.ze'er toe niet wel geweert, Datze om zulken beuzeling zodanigen geraas maakte_a' is dat zyn huys niet wel ge�ert ? Dirk.



		kluchtspel: ^i Dat waren de koten die ik zocht. Nou zei ik je dien . kop dwingen , - iier inde wieg als een kint, en luyftert naar myn zingen. Zo z-elmen die boze wyven temmen* , ja , ja , ja. Al zouwenze in heur tranen zwemmen, fa , la , la. ^r. y. Zegt, jou geweldenaar als je bent, wat hebje hier * mee voor; (niethoor. ^"t. Jou oploopende zinnen te flillen. Slaap, dat ik je ft¹. J. Qntbintmedan, ik zei nooyt meer tegen uKy ven. ^W. Neen, Je moet daar noch wat leggen blyven, ot datje beleefder fpreekt, en my om vergifnis bid. ?^r. J.* Man, dat ik tegen jou misdaan heb, vergeeft me k zei me nooyt meer regens jou verzetten. (dit; yo. Wel, ik maakje los, maar je zelt voortaan letten, ly, in alle billikheit, gehoorzaam te zyn, ~Uyfteren niet naar 't oprokkenen van je moeder, maar _T naar myn. J^� belcoft immers datje jou naar myn zin zelt fchikken; ^^}�. J-. Ik had lievet dat jou de duy vel haalde, en brak den . nek aan flikken. -o zei ik me naar uw zin ftellen, en (laan u dien bek plat: jou fcherluyn , ikzelje jou vrou leren wiegen. Not.* Wat» Je hebt niet lang genoeg in de wieg gelegen, �ie ik wel. 't Sa weer an, nu zei ik. je wel ter degen Suffen. Hyfiiyt baar weer in de wieg. Griet, na een groot getier gemaakt te hebben , /preekt .- ^- J. Jou fchelm, jou vagebont ik zeg datje me los laat»'. ■°t- Is 't kindje noch wakker, en'choofjenochquaat5 Hy zingt. Wyze: zuye, zuye, zeimtje. &c Zus , ey zus, myn Lammetje , Wilt jou boofje btiygen : k Zei jou dan een mantmetje, 't Avond laten zuygen i Ey myn Scbaapjen doch wat ruft, Want dan wordje ftraks gehtfl* , Wilt 'er jon toe vuygen. Wel



		K LUCHTSPE L: 13 ft fchoonheyt: dat ook die geene zig gelukkig mag noc- men �ie met haar toelating van haar gunft zei mogen roemen, ~at zyn woorden die de kortezye mede brengt; ^Uar in 't byzonder van trouwen te fpreken, en niette meenen, de reden niet gehengt. let waar my ook niet mogelyken te vryen, t'en waar de kracht Van liefde my tot dat werk bragt, pie ik nu gevoel, en zal tot dien eynde na myn Margriet- jen gaan wandelen, Om met haar, van de echtelyke gcnegentheyt, die ik haar i toedraag , te handelen. k\Vil ftoutelyk aankloppen; want een bloode vryer , ' Daar is niet zekerder die wort zyn leven geen bedyer. Hy klopt, zy doet zelf open. Wot. ^">oeden avond, Margrietjen; zei ik jou ookver- VJ let doen dat ik wat met je praat ? **■� 'J.* Zo zonderling niet, maar 't is vry wat laat: De klok is al kartier over thienen. ^ot. Kenje dat fpreekwoord niet wel ? dan komen de vryers die 't mienen. Wad het na myn genegentheit gegaan,'k had e�r hier ge- 3 weeft. * Wierd' op een plaats gehaalt, daar een Teftament te _ fchryven was, en de luy waren bevreeft, * de dood den zieken had mogen overrompelen, en �^. dan zou de portie in 't deelen * an 't goet wat fober vallen j door dienze met haar vee- jv len yjan komen zouden: daar het nu op ��n is gemaakt, p^le daar zeker, tot zyn geluk, weer heel in is geraakt 3 �^ had hy ook dien bal gemift, hy had het hele fpel ver- �v^ loren: ru heeft hy weer wat om zyn Juffrouw te bekoren» Want dat is 't doch daar het vrouwelyk geflagt meeft op ziet. Gr, 7.



		14 DE QUA GRIETEN, Cr. y. En is dat ook der Jongmansvoornaamfteoogmerfo niet ? Not. Van het geen dat anderen doen, ken ik niet zeg" i gen, (uitleggen: \| Ik geloof daar zynder veel, maar wat myn zin is wil¹'' Zou ik iemant tot myn vrouw verzoeken, alleen om 't goet datze bezit ? Ik lietme liever terftont kappen van lit tot lit. Neen, uw dienaar is met die gierigheyt niet ingenomen En 't zyn ook de rechte minnaars niet die om't geld ko- men, (tracht: Cr. J- Nochtans zo ziet men dat al de waerelt na't goet Daarom zo dunkt het my geweldig vreemt dat gy't ver* acht. Not. Ik veracht het niet. Maar zegge dat myn zinnen Niet geftelt zyn om iemant alleen om 't geit te bemin* nen: En 't ftryt ook tegens den aart van die regt is verlieft. Die geltlievers zyn van de goutzucht, niet van de min j gegrieft. Ik ken 'er wel die geen zwarigheit zouden maken, Gedefloreerde maagden te trouwen , zoo ze maar geit hadden, koften ze 'er aan raken. (vrouw > Of die de leelykheyt zelver zouden wenfchen tot een En als ze die met haar fchat hebben, zo ziet men eerft hoe getrouw ( bordeel in het a�r: Zy haar blyven: zy lopen ftaaguyt, engaan vanhet eene En in plaats van haar vrouw gezelichap te houden, paflee- ren den tyd aldaar. Gr. J. Dat dunkt me niet vreemt dat die dat doen, die getrouwt zyn aan leelyke wyven. Hoewel 't haar plicht is, die zo wel als de fraye by te bly- ven. Ik ken 'er wel, die moye vrouwtjes hebben, en fchoon; En ze blyvender niet by, maar zyn altyd gewoon Haar alleen te laten, daar men niet wel aan doet; Want om gezelichap tg hebben so trouwe liet jeugdig blost, %?-



		kluchtspel; _tf o datze genootzaakt zyn haar met andere te vermaken , ^n hoewel 't in eeren geichiet, zo ken men nochtans het laken (Jan hennen, y an qua� tongen niet wel ontgaan,en zo komt het, dat die Weiver de oorzaak van haarden van haar vrouws qua� naam bennen. (ken. z{^ot>* Met regt zyn ze waardig, dat de luyden haar begek- j�jy zal men anders vinden. Kunnen uw zinnen ftrekken ^UlH my uw wederliefde te vergunnen, dat ik nu lang met ^ fmeken heb verzogt ? (knocht, ^ⁿ ^^ryS ik ^on* ^net geluk , om met u in d'echt te zyn ver- gat myn grootfte wenfch is, en het eenigfte dat ik van _r den Hemel begeere.... y^' J. Wat wout gy dan doen ? Not. 'kZal, u zo eeren, rat 'er in u noyt zal komen eenig berouw, ^van my tot uw man gekozen te hebben j enzalaltytd� j^. trouw, (len, r^le gy my toont, met zulken ootmoedigen dienftbeta- J's gy noit zoud vermoeden. Gr. $.* Waar halen ^e Jongmans de woorden vandaan, die ze fpreken ? om) ^ onze zinnen ;e fteelen, en te trekken tot haar minnen. ¹ 8y getrouwt waart, ik geloof gy zoud ook als al de x. reff zyn. * (aan myn; Sf°> TwyfFelt gy aan het zeggen ? zo neemt een proef * zo myn woorden dan met de daat niet overeenko- ~, men, acht me als een boef dan. "� y. Wel zeker, ik moet 'er om lachenen, neemt 'er - een proef van! (houwen. zo veer, ik geloof dat ik je dan wel voort zou be- ">. Myn zieltje, zei ik dan hoop hebben, om met jou « te mogen trouwen ? (geboon, wis nu al over de twee jaar,- dat ik je myn d�enft heb aan- '" at liefde ik u toedraag, dat weet gy. Och ! wouden jv de Goon, (gevoelig wezen ? ^at u myn zuchten ter herten ging. Hoe meugt gy zo on- *rV oogen hebben my gewont, uw tong kan my weder- om genezen; ' Myn



		i* DE OUA GRIETEN Myn quel zal een eynt hebben _i als gy maar u�tdielieV* lippen, (laat flippert» Tot behoudenis van myn gewonde ziel, een gunitig J* Wat is 'er lichter te doen ? gy h;bt immers over twee ja^^r myne trouwe liefde befpeurt, En kunt gy die noch verfmyten ? ey ! lyd niet dat uw die' naar langer treurt, (te wag"ⁿ» Die om uwent wil, zyn lyf en leven niet zou fchrom^ En 't voor een glory rekenen, dat hy in uw dienft inog^c eyndigen zyn dagen. Dewyl ik dan, geheel en al, myn voegen wil nauw zi"» Kunt gy my dan wel minder vereeren dan uw min ? Wat zeyt myn Engel ? mag ik my inbeelden dat ik vart u gelieft wort ? (port, Gr. J. Wat zei ik doen 't fchynt de genegentheyt m)'" Om neen, en dan wederom, om ja te zeggen. Not. Antwoort myn hartje niet ? Gr. J. Ik zelt met my" ouders overleggen: En, zonder haar confent, ken ik je geen belofren geven» Hoewel 'er verfcheide zyn die 't doen, en denken da¹ 'er niets is aan bedreven , Ofze eerft haar ouders kennen j ze mecnen zy moeten ^f wel toeftaan, (len deurgaafl ^: En willen zy 't niet confenteren, ze dreygenze met te w-'¹' En doen 't zomtyds wel me�, maar de eer dieze 'er va° hebben, kennenze wel dragen. ₍ Daarom neemt niet qualik dat ik je geen beloften ge^e' veur ik eerft myn ouders zin vrage. Not. Gy doet als u betaamt j en 't vermeerdert myn ge* negentheyt: (wat kinder plicht in heyt' Hier aan befpeur ik uw deugt, om dat ik zie datgy we^eCZo uwe ouders, die ikgafpreken, toeftaan myn begeren, Ik mag dan wel vertrouwen, dat gy my niet zult deren ? Gr. J. Vertrout het vaftelyk en zyt zeker, dat ik je hefr bezint. mint* Not. Vaart wel dan, en denkt zomwylen om een die u be-



		K L U C H T S P E Li 19 �)irk. 't Moet Wel een overgevenquaatfluk vleys Wezen: Maar nu heur man haar zo wat afgetout heeft begintze hem nu niet te vrezen ? fym. Ja, als de Otter de vis doet, ze is overgegeven quaat. Dirk. Wel als ze hoort dat men daar zo veel van praat. En datze deur zulk doen heur volk zou weg jagen, ■�0 geloof ik immers datze haar zelven intoomt, en be- dwingt die vlagen ? Sym. Wat zouze doen ? zy vraagt na huys noch eer, ze heeft te quaen aart. Niet lang na deze quefly, zatze 's avonts by den haart; Al 't volk was vertrokken, en te bed waren de logee- rende gaften, Paar was niemant pp, als zy met de man, entweemeys- jens die de vaten wallen: Komt lieffte, zeyd' hy, laat ons ook na bed gaan , t Wort laat, en dellaapovervaltje, en wy moeten mor- gen vroeg opftaan. (gat hier, Paar zy weer aan 't bulderen 5 wat bruytme deuzen Jan Zei jy me hieten te bed gaan ? nou wil ik noch vier Aan hebben, en me weer en weer deur warmen, Hoewelze niet kout was: loopt meyd, en haalje armen Vol turf, en maaktme dit vier groot. t>aar op hy; zoje 't begint, ik 't weer om veer floot. Zy vloog op met een barft, hebje dat hart een reys, Jou rekel, dat je 't aanraakt, ik bruyje met een turf op je vleys. ( goyen i Pe turf wort aangeleyt, hy flootze om , zy tyd an 't Daar raken de turven over de keuken te verftroyen j Zy malkanderen in 't hayr; de meys;ens aan 't moort kryten, Totdat de gaften wakker wierden, die flaan op, en zien daar man en wyf meka�r fmyten. Een zeker Heer, die 'er t'huys lag, begoft te lachchen en zey, wel zyn we gekken , Pat we opftaan; laatze flaan tot datze mo� zyn ,dk wilzc niet van meka�r trekken. B 2 Want



		zo DE Q.CTA GRIRTEM, Want hy was dat fpul wel gewent. Dirk. 't Is hoeren cit boeven werk zo aan te gaan, ik keaze voor geen eerlyke luy houwen. Sym. Op haar eer weet ik niet te zeggen. Heeftze haar la- ten krouwen E�rze getrout was, dat is van 'er vryer gefchiet, Dieze daar na getrouwt het. Dirk. Zy deed wel dat 's hem beproefde of hy goet was of niet. Maar toen nu dit turf-goyen 's nachts gebeurt was, was ze toen 'sochtens voor de gallen niet befchaamt ? Sym. Ja , als een Ezel die geveeften heeft; zy meent dat haar alles betaamt. Toenze nu haar boosheyt op heur man, na haar zin, niet uyt koft fpoegen, Wiftze niet watze van quaatheyt doen zou om hem te misnoegen. Het gebeurde zo, als hy 's namiddags wat befchonkeri was (glas) (Gelyk de Waarden hier en daar toegebrogt werd menig Dat zy, om hem fpyt te doen, betoonde drollige ftuy- pen: Want toen hy zat was, ginkze haar zelf ook vol zuypen. 't Was, krygt fluyten met Sek, trarare, trarare, tou dat het hooft om liep, En moer te bed moft. Daar lagze toen en Hiep i En maakte haar van onderen , en boven, zo vuyl , daC men zyn neus moft toe fluyten 5 Wat dunkt jou zou men zyn zelven zo niet wel uyt ds neering fluyten ? Dirk. Ik heb nooyt van diergelyke herbergen gehoort. Dat het noch gebeurt was buyten de St. Teunis poort ₇Men zou 't ten beften of nemen, en denken die luytjcs is niet meer verftant gegeven j Maar die kenniffe hebben hoe men behoort te leven, En zyn niet waardig dat 'er eerlyke luy t'huys zyn. Ik bidje laat ons daar eens na toe gaan, en drinken ee" kannc wyn. IK



		klucht.spel: h �k ben recht luftig dat Juweeltjen,eens te begroeten. Sym. Kom fpoeden we dan, want ik zal my haaften moeten. Jan Gcet-bhet, Griet Melis, Griet Jans, uyt. Jan. S~^ rietje, dewylje van zin bent Mr. Abraham te VJ trouwen; Zo moet ik jou, als een vader, deuze les voor houwen j Voor eerft, draagt zorg datje jou man hertelyk bemint, Hem vriendelyk bejegent, en gehoorzaam zint: En in alle minnelykheyt nakomt zyn begeeren: Het is een deugt van een vrouw datze haar man weet te eeren, De vrouw moet altyd de minfte wezen, dit is een les die ons de Hemel gaf, En die haar boven haar man verheft, die genaakt voor- zeker ftraf. Zyt dan uw man onderdanig op dat men alles goets van je mag getuygen. Gr, M. Zei je rr.yn dochter leren onder de man te buy- gen ? By get dat zelze niet doen, zo ze anders myn kint wil tr ^Zyn" Hoorje wel, Grietje, volg jy de voetftappen na van myn, En leert hem by tyds na jou zin leven, ^yft hy een reys, daar leyt niet aan bedreven; ^�aas jy dan noch eens zo zeer. En dreygt hy te flaan, zo vliegt hem in 't gezicht, ■"laakt datje altytinde voorhaal bent, maar weeft zo gek niet datje zwicht. ""« J. Moeder ik verzekerje dat ik jou wil zei volbrin- j, ,'. gen- ^K «et me liever hangen, als dat ik me van een man zou - laten dwingen, k wil hem ook in 't begin niemendal toeftaan, tenders zou hy wel meenen dat het al ty t zo behoort te gaan; ^iV�aar jn den eerften aanvang zei ik hem zo bejeegenen, B j Dat



		ai DE QUA GRIETEN, Dat hy wel zien zei dat ik Griet hiet, alzouhymymet de nikker zegenen. Zou ik geen voogt over myn man zyn ? dat zoudeduy- vel doen : ( koen. Onder deuze armen moet hy deur, al was hy noch ZO Cr. M. Zo kynt, daar verheug ik my in, en 't zelme wel zes jaar levens baten. je was niet waard datje van me geboren waart , zou je jou laten Van een man overheerfchen._/tf«.CZo,ftyft heur in't quaaf. CV'. M. Dat jou de duyvel haal, fteu-je al weer onze praat, Jezeltjoumor.tinoeren, oi ik... Gr. J. Stil, moeder j hout je handen, Notaris u-ji. Daar komt myn vryer. Wel waar koom jy van daan ? Not. �k koom van den (groeten ■ Dam, met meeninge, om u, myn hert te komen be- En met een uw ouders ( die ik zie dat my daar ontmoeten) Om haar verlof te verzoeken, dat ons hylik mag voort gaan; Want van u vertrouw ik, je zelt noch jou woord flaan ? Gr. jf. Zo doe ik. Notar. Met uw verlof dan, dat ik na haar toe tfede. Jan G. Wel, Mr. Abraham, wat jaagt jou hier? Awtfr.Maar een bede, . Die ik aan jou te doen heb. De goetaardige zinnen Van uw Dogter hebben my getrokken om haar te minnen 5 En dewyl ik eenige tyd myn genegenrheyt haar heb ver- klaart, Zo ben ik zo veer gekomen, datze aan my ook de hare heeft geopenbaart. Nu is myn ootmoedig verzoek , dat gy toelaat, Dat wy met malkanderen meugen treden in den Echten ftaat. jfanG. Onze dochter heeft uw verzoek ons aangedragen, En na dat wy met rypen raat de zaak hebben overge- flagen, ('�"^ri En uw beyder genegentheyt befpeurt, zo zyn wy niet ran



		KLUCHTSPEL. a$ Jou tegen te wezen , noch om te ftooren uw min: Maar zyn wel genegen jou tot een Schoonzoon t'ont- fangen. Not. Aan my en zult gy anders niet zien, als dat gy aan een Zoon zoud verlangen. En u, myn ziel, zei ik een gedienftig man zyn: ³t Heelt 11 gelieft te eyndigen myn pyn, En myn harte kan nu zyn volkomen vergenoeginge vin- den , ■ ( myn beminde. Gr. J. Van my en heeft ook niet anders re verwachten Ik zei zo veel in myn vermogen is, met hart en gemoet trachten, U ten dienfl te zyn, en op uw bevelen wachten, Gelyk een deugtzame en gehoorzame vrouw betaamt. 'Jan. G. Maar watte woorden ! of ze heur. niet fchaamt Zo valfch van hart te zyn? Gr. M. Ik wenfch je veel gc- luks myn kinderen, Den Hemel zegene uw ftaat, en laat u nooit iets hinderen. Jan Goet-bloet, Griet Melis. JanG. /Trietje beliefje me de neutel eens te geven van VJT de kaft ? Ik zouder myn mantel uyt krygen.Gr. M. Neen ik, hand- bal!. Ik wil niet uitgegaan hebben 5 je zelt boven zitten fchry- ven De rekeningen uyt: en voort in huys blyven. Wel, waar of hy nou heen wil, deze zoete Va�r ? Jan G.* Ik moet eens op een comparitie wezen, en'zevag- ten my daar. Gr. M. Ik heb de fchy t van je comparitien, ze zeilen 't daar zonder jou wel klaren. Ik zei uytgaan, je zelt het huys bewaren: �>laat alle dingen wel ga�, onze Grietje die is u/t. Jnn G. Ik wilder nochtans wezen. Gr. M. Wat zeaie , guyt ? -^iet deze drogert eens! ik wilder wezen, ,Ea ik wilt niet hebben; wie zelder v�ogr. wezen ? B 4 Zcl



		4 DE QUA GRIETEN, Zei jy uytgaan als ik het niet hebben wil ? dat ly ik niet > Ik zelder een fchot voor ichieten, hiet ik anders Griet» Laat zien, als ik weer kom, of ik jeniett'hiiyszel vin- den. Griet bitmeV'* Jan. De duyvel mag hem laten aan een quaad wyf bin- den. Daar heb ik gezeit te komen en de mantel is in dekasj Het huys biyven is niemendal, dat dat de grootftenoot was, (lyden, Ik zag 't over te brengen ; maar het fchempen dat ik moet Spyt my het meeft, en dat ken ik niet vermyden; Want ze weten allega�r wel dat ik bymyn wyf onder con- tributie ben, En wat zei hy doen die anders niet ken ? Zie daar, dat ik 't alleen was, ik zonder van dollen, Nou zynder noch meer die met die wagen hollen 3 Ik heb het noch van 't quaatfte niet, daar zynder die meer verdragen : Die niet een oortjen aan gek hebben, of moetenderheui" vrouw om vragen 5 En dan weer rekenfehap geven tot de minfte duyt: En die 'er zo aan valt is, die is genoeg gebruyt. Symoii van Byfierveh, Dirk de Beer, uyt. Sym. T^vaar hebben wy nou geweeft. Wat dunkje van JLJ' dat ftaaltjen ? Heb ik je de waarhey t niet gezeyt ? Dirk 't Is een atnme- raaltjen. Maar is daar in huys altyd zulken hel ? (wel. Sym. Ja dikwils nocharger, dat weten de buren altetmal Dirk. Het dunkt me vreemtdat 'ernocheenMeyt in huys wil biyven. Sym. Ja, ze kender wel zes in een halfjaar uytkyven. En dit is noch dat puykje, dat zo vileyn van eenanders doen wil fpreken. Je raat niet hoe gruwelyk zy de luy met heur rekeningen heeft uytgeltreken,



		kluchtspel; »y jDie zo godloos zyn, dat het zonde is dat men 'er van praat. Zy floot nu laait een rekening voor eenige Heeren van pie de zelve met verfchriktheyt deurlazen ? (Staat, ■�y riepen haar, en vraagden of ze de Heeren aanzag voor dwazen, (teeren ? pis niet willen dat men in die tyd zo veel niet koft ver- Want zy hadden 'er wel opgelet wat zy gehad hadden. Doen was 't myn Heeren, thalen. Alle ding is koftelyk; en wy moeten het befte van de mart t Is wel zeydenze, men zal u betalen, Woewel 't Confcientie werk is: maar verwacht ons niet meer in je huys. "aar op vertrokkehze 5 en toenze wc�r quamen, gin- genze op een ander t'huys Pirht Gaat ze zo aan, zo geeft het me geen wonder dat ze de goude ketting om den hals het; (liet. Want 't is niet lang geleen, doen was ze noch maar een Maar ziet, wie komt ginder aanftreven ? W. Zo my de kennifle niet heeft begeven, �0 is het Mr. Abraham, die nieuwgetrouwde man. Qrk.* Kom late v>^ry hem veel geluk wenfehen, en fpre- ken hem an. Notaris uyt. Sym, Bonjour, mon meftre, veel geluks j hoe kan u dezen ftaat al behagen ? ^ot. Heel wel; 't is noch te vroeg om te klagen. Qirk. De Hemel is u wel gunftig geweeft, met u zo een Paerel te vergunnen. (nen. Jk wenfeh u al 't geluk,dat men iemand zou wenfehen kun- �ot.* Ik bedankje. Ik ben met myn deelzeer wel te vre�n. ^leffieurs , eens ververil:, en beziet myn Wyfjen eens _? laat ons naar mynent tre�n. Kom in, Meffieurs. Ik bidje blyft daar niet buyten. Griet Jans, al kyvende. Waar wilje daar heen ? ik wil niet hebben datje de kamer zelt op fluyten, Wat gebruy zei hier wezen , zelje myn huis vuil maken ? Q 5 M?,



		%6, DE QJJA GRIETEN, Not. Lieffte, deze luy hebben my van eenige zaken Te fpreeken, en daar zoude ik gaeren me� binnen gaaf' Gr. J' Je rreugt dat in 't veurhuis doen, ik wilder i]i^et toe verftaan. hot. 't Schynt vrunden de kamer is effen fchoon gemaakt» en dcAmfterdamfche Vrouwtjes zyn wat zindelyk' Wy mogen hier neerzitten : men kan u hier zo mindel}''' Als in een kamer ontfangen. Lief�le, laat deMeiteei'⁵ tappen. Cr. J. Het mag 'er niet beuren. Not. Zo doe jy 't da^fl eens. Gr. J. Ik wouje liever opje huit lappen. Wat bruytme dezen gek, wilje me gebruiken voor f Meid ? Not. Neen ik hartje. Maar om datje hebt gezeit Dat de Maagt verlet was, heb ik je 'er vriendlyk toe vet' zocht. Ik zelt zelver wel gaan doen. Dirk en Sym. 't Is niet no' dig. Gr. J. Dat je 't ook eens docht. Waar heen daar ? de keider is toegeflooten. het. Lang me dan de fleutei. Gr. "J. Ik wou jou liever buy^v ten de deur ftooten. Hebje malkander te fpreken: zo doet het; maar ik wi^J geen gedrink zien. Not. Hoe heb ik het metje ? zei jy me gebi�n Wat ik doen zei ? 'k Wil getapt hebben. Ben ik gee¹ voogt ? Gr. y.* Houd je bakhuys. Jy voogt ? jy voogt ? ja daar de turf leyt, of in 't kakhuis- Kinderen kykt eensuyt, wie dat my hier meent te dwi'¹' gen! Laat ikje eens onder de hoet zien: ja wel watte ding^�l1Is moftert: ey zie hier myn voogt! Not. Wel Grietje, h°^s hebben wy t'zamen ? En wouje jou niet voor my, je zoiidjc ten minftenvoof deze luy fchamen. Het is onfatzoenelyk zyn Man een dronk te weigeren. Cr. J. Je zelt 'er toch niet toekomen, al zou alles't ofl' derfre boven fleigcrcn. Meen-



		a8 DE QUA ORTETENF, Net. Deze twee zeilen meka�r noch dol bro�n. (wy' ; Jk beqder hier ellendig aan vaft. Hoort, moeder, engy> Indien gy met deze parten voort gaat, en dit gekyf �Nliet achter laat, als 'er volk in huis koomt, Zo zei ik'er een ander manier opzetten, en maken dat $ voor my fchroomt. Dezemaal om dat het de eerfte is, zie ik het nochde�' de vingeren ? (ooren Hingere" Maar zo het weer beurt, zo zei ik u zo elements om <* Dat het u heugen zei. Gr. J. Dan moeft gy zo doen; vt¹* bruitme deze gek. Zelje me dreigen ? daar is 'er noch een voor de bek, Jou duyvel als je bent. Gy bent gelukkig dat iku 'tg^�' zicht niet uytruk. (nuk, Zultge me dreygen te liaan ? ik kryg ftraks wel een anders En trap u terftont onder myn voeten , Dat je bloed fpuygt. Ik zei u, pisdief, wel anders groeten- Zo jy myn weer dreygt. Jan Geet-lloet, uyt. JanG. ■% J"aar Grietje, laat dit kyven (blyvefl* J\jL En bulderen , is het meuglyk, dog achter Wat meugen de Buren denken ? Gr. J. Schyt Buren, zei" me die rekel dreygen te flaan ? Gr. M. Houd jy de fnater, of gy raakt 'er ftraks ook aan* Gr. J. Wat hebt gy u daar in te fteeken ? kunt gy nie^czwygen ? gants wonden. Jan G. Voed kinderen op , voed op jonge honden, Daar hebje noch quifpelftaarten of. Kint weet je V^e' dat het is uw man } C^va°' Gr.J. Wel laat het men man wezen , daar heb ik den brui Ik fchyt in zo een man. Laat die fchelm eens weer be- ginnen, (nen. Gr. M. Koom, laat die fielten daar ftaan , en gaan wy biU" ftey de Grieten binnen, en fmyten de deur toe. Noe. Hy is 'er wel ellendig an die arm is, en niet en heeft om af te leven.



		3o DE QJHA GRIETEN, Als ook gefchiede : want in 't eerft kevenze maar , e« nu doenze niet dan vechten, Die weg wil ik niet in. Ik hebrne wel wys laten maken» Dat der kinderen herffenen zeer ontftelt worden door h^�t veel waken, Wanneerze in haar jeugt niet genoeg worden gewiegt'■> Uw dochter, geloof ik, heeft daar mee gebrek van: i* bidje datje niet liegt. Heb je 'er in haar jeugt, in de wieg, niet dikmaals hoO" ren kryten ? (zouze doot fmyte¹¹" Jan.G. Ja, wel zo hart, dat, hadze verftant gehad , nv-^aNot. Wel, zo heb ik een recht middel gevonden, oifl- haar te breken dien kop. klop* Blyft hier een weynig ftaan , tot dat ik hier naait aa$J Tryn Floris, uyt. Tryn. \T7el Buurman , wat jaagt jou hier? Not. D^aE W zou je in zeven jaar niet vermoeden. Ik bidje neemt myn vryigheyt ten goeden, �k koom hier eens naar je wieg zien, (relief Jy gebruyktze tog niet, enikhadzegaereneenoog.' Tryn. Ik geloof niet datje vrouw alre� is bevallen , datj^e daarom komt zwermen. (hoorde kerm-^0, Not. Neen , 't is noch zo na niet. Tryn. Me docht ikze fl^uStiet. Ik zegge'er kermen tegen. Ey lieve, help me voor¹' Tryn. Daar is de wieg. Hebje iets meer van doen ? 't kol» je maar een woort. (wieg beginnen - Not. Ik bedankje. Jan G. Wel hey , wat wilje met de Not. Laat my begaan, dat zei je ftraks wel bevinnen- Daar zei ik jou dochter in wiegen, 't geen jy verzu^¹¹¹ hebt in heur jonge tyd, Zo haaftze voor den dag komt, ik haar hier infmyt- Griet Jcins, uyt. Gr. J. f TTel , zwynskop , hoe vaarje ? luftje noch wa W van myn handen ? Hy dreygt haar. Dreygje me weer ? nou zei ikje by get anranden. _



		■%t DF OJM GRIETEN. Wel wat zegje nou ? Zei je jou qua� parten laten ? Gr. J Ja % Not. Dat hebje flus ook belooft 3 'k V^eei niet of ik je praten Geloven mag. Gr.J.lk beloof je als een deugdzame vrouW I En acht me niet waardig jou wyf te wezen, zoo ik ^alS woord niet hou. Not. Ik ontbinje weer. Valt nou op je knieri, en zeg¹" datje'tno�yt meer zelt beginnen. Gr. J. Hartslieflte man, Vergeef het my, ik zei \oo�' taan myn zinnen, Belleden in 't orerdenken waar ik u me� behagen kan 5 En dewyl gy myn Abraham zyt, zei ik jou eeren al* Sara haar man. En myn oogen zeilen voortaan letten op uw wenken, In 't kort, je zelt al van my hebben, datje van een vrouW zoud denken. Not. Staat op, en geloof dat ik dit uyt myn zin ftel, Ik lief u hartelyk , en gy kent myn min wel. Maakt dat gy, als 't behoort, voor rriy komt buygen» Zo zei ik u ook van myn genegentheyt overvloedig g^e' tuygen. Gr.jf. Aan my zult gy niet anders zien als jou luft. Not. Wel, hier op word gy weer aangenomen en gek uft- Jn. G.* Ik wil beget myn wyf ook gaan wiegen. Not. Is 'er iemand onder den hoop die hem van zyn wy* laat bedriegen, Of dwingen, en die geen raad voor haar quaat hooft weet» Pie brengze by my , ik zelze helpen om niet een beet* ViBi, qaandoque refurgent.

			E Y N D E.