|
AG E
|
|||||||
|
AMSTERDAM
IN Z Y N E
OPKOMST, AANWAS,
GESCHIEDENISSEN,
VOORREGTEN, KOOPHANDEL,
GEBOUWEN,
KERKENSTAAT, SCHOOLEN, SCHUTTERY E, GILDEN
E N
R E G E E R I N G E,
BESCHREEVEN,
DOOR JAN WAGENAAR,
HISTORIESCHRYVER DER STAD.
DERDE STUK. |
||||||
|
Te AMSTERDAM,
By YNTEMA en T I E B O E L. 1767.
Met Privilegie van de Edele Groot-Mogende Heeren Staaten van Holland enWeftvriesland.
|
||||||
|
Bladz. i
|
|||||
|
VYFDE DEEL.
VOORREGTEN, GEWOONTEN,
KEUREN «BEZITTINGEN VAN
AMSTERDAM.
EERSTE BOEK.
PRIVILEGIEN of VOORREGTEN, COUSTUMEN
of GEWOONTEN en VOORNAAME en
ALGEMEENE KEUREN.
Inhoud Tn 't voorgaande vierde Deel deezes Werks, vilegien, zo ver zy de Stad in 't algemeen psm««
van het | den handel der ingezetenen in 't gemeen betreffen, moeten wy hier, beknoptelyk, giek. I^df befchreeven hebbende ; gaan wy, in dit handelen. deezer vyfde Deel, over, tot de befchryving Onder deoudfteenmerkwaardigfte Voor-
Befchry- van de Privilegien of Voorregten der Stad regten der Stad, tel ik de uitgeftrektheid vinge. en der ingezetenen, waar door derzelver han- haarer del en bezittingen beveiligd ; en van de Jurisdictie, I.
voornaamfte en algemeenfte Gewoonten en of yryheidy over weike, met naame, voor J™IS0DfIC"
Keuren, naar welken, zy geregeerd worden: z0 ver z te water uitgeftrekt is, meer dan Vryheid. waarby wy de befchryving voegen zullen van eens gefchil is gewee£. waarom w te noo. de Ambagtsheerlykheden en andere bezittm- di agten,het regt der Stad, in ditopzigt, gen der Stad in t gemeen,die een gedeelte vaö„ deszelfs oorfprong af) te onderzoeken, haarer Voorregten können geagt worden en op de befte gronden te veftigen> Wy uittemaaken. zullen, klaarheidshalve, eerfl van de Stads Optelling De Stad Amfterdam heeft, zo dra zy, jurisdictie offryheid te Lande, waarover het
g» ver. door haare Heeren tot eene Stad verhee- minfte fchil vak daana van dezelfde ™f ven werdt, even als de andere Steden dee- Juri,diftie of yryheid te Water handelen, voor- zes Lands, zekere De oudfte Graaflyke Handveft, by welke te Lande, naamfte PRIVILEGIEN der Stede Vryheid te Lande omfchreeven
nfpRivt- °f wordt, is den negenden December des jaars
ï-EGiEN TrnnrcïlFrTFTV 1342 gedagtekend, en bepaalt dezelve bin-
yan Am- VUUftR /^ iN nen de Graft, die toen was de Oude- en
iterdam. verkreegen , die, allengskens, vermeer- Nieuwe - zyds - Voorburgwal, gelyk wy, in
derd zyn , en tegen welken, volgens ee- den aanvang van dit werk 0), reeds, uit- ne Handveft van den jaare 1562, aan Am- voerig genoeg, getoond hebben. Doch in fterdam en de andere groöte Steden verleend, 't jaar I38ö [1387], werdt de Vryheid der de hoogeGeregtshoven geene'Mandementen Stad, van de voonge Vryheid, dat is, van penaal, noch anderen, met de Ckufulevan de Stads graft, af, tot op eenen afftandvan inhibitie, of verbod, mogen vaftftellen, of honderd Gaarden toe, uitgebreid. En deeze uitgeeven, zonder dat de Requeften, ten honderd gaarden moeften, ter goeder fcepe, dien einde ingeleverd, vooraf, worden ge- 0f, gelyk wy't, elders (c), verklaard heb- fteld in handen van hun, dien de zaak aan- ben, in eene bekwaame flrekking, rondsom §aat; ten ware zy merkelyke redenen ten de Stede gaan. Men fchynt deeze bekwaa- tegendeele hebben mogten; in welke geval- me flrekking, oudtyds, zo te hebben be- ien, de Requeften, niet door Commifïaris- greepen, dat de fcheidpaalen eikanderen, in fen, noch op de Rolle, maar in 't Collegie den winkelhaak, beftryken moeften. Im- van den Raade, moeten worden afgevaar- mers,uit zekere Afte van den agtften Juny digd («)• van de voornaamften deezer Pri- des (*) Handv. *'• *7 2";e „„^grotios verantw. XV. C*p. (b) Zit I. Deel, I. Boek., U. 9 ">*■•
hl. is* XIX. <-*?• »'• *+>. (l) zi, I. Dal, 1. £.*<, bl, ii. yton. (H.j in. stuk. A
|
|||||
|
V. Deel.
|
|||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||
|
a
|
|||||||||||
|
derhalve, dat de ftandplaats der fcheidpaal Privile
hier niets, omtrent de betekenis van 't woord GIEN« gaarden, beflift. Men verftondt 'er,niet al- leen in de vyftiende eeuwe, roeden door; ge- lyk, uit de aangehaalde Handveft van Ma- ximiliaan en Filips, en uit eenen veel ouder' brief van Hertoge Albrecht, ten behoeve van die van Leiden verleend (/ƒ), blyken kan; maar men leeft ook, in zekere Commiffie van het Plof van den twee en twintigften April des jaars 1522, dat de Vry'heit der Stede ßrect honden roeden verde buyten de Vuyterfie poirten (i): en, toen de Vroedfchap, in 't jaar 1554., bevondt , dat de Privilegien , haars oordeels, niet zeer klaar fpraken van der Stede Limiten, befloot zy, dezelven te Hel- len op 't vorderlykfi, hondert roeden buten de poorten, toernen ende muuren (Ji), ten blyke, dat zy, door gaarden, ook niets anders dan en- kele roeden verftondt. Men heeft, al voor't jaar 1554, verftaan, dat de honderd gaarden moes- ten gerekend worden van da uiterfle graften der Stad (/). Die graften waren de oudfte vefien of veftingwerken, en in 't jaar 1342, .was de eenige graft, die men toen hadt, ook, naar alle waarfchynlykheid, het eenig- fte veftingwerk der Stede, ten zy 'er,mis- fchien, ook eene of twee poorten geweefl zyn. Hieruit iiu is ontftaan, dat 's Lands Staa- ten , in 't jaar 1609, hebben vergund, dat de Vryheid der Stad zig zou ftrekken, buiten de nieuwe graf ten der Vergrootinge, die toen begonnen wêfdt, op gelyke wyze, als zy zig, te vooren, buiten de oude graften, hadt uit- geftrekt (m). Men rekende, ten dien tyde, dat de Vryheid der Stad aanving van de buyten- fie cant van der Stede graf'ten ofte fingel flopten (n):of, zo ah de Stads Regifiers, wat laater, fpraken, van de Fortipcatien der Stede af (0). Maar tot de Vergrootinge, van welke wy fpreeken, hadt de Stad Oclroi verkreegen op eene Kaart, waarby de Vryheid der Stad, verder dan honderd gaarden of roeden bui- ten de ontworpen' Veften, werdt uitgeftrekü. De paaien werden, federt, naar deeze Kaart gezet (p); doch behielden, desonaangezieh, den naam van honderd gaarden, gelyk dezel- ven , ook nog, meeft allen, met de Letters C. G. getekend zyn: even als de uitdrukking binnen de twaalf nagten, zynde den gewoo- nen tyd van de verkooping van vafte goe- . deren by Executie, hier ter Stede, niet meer betekent den tyd vanKerfttyd tot Drïe-Ko- nin-
(b)-Zie Mieris Chanetb. III. Deel, hl. 753.
(i) Tn 't Vertrek der Thefaurie Crdinaris. oude L**<>>> E. ir. J. , (fU Reibl. Vrp^dfcji. A'. I. 9 ?''»■ 7 April is$4-
(/) Zie Handv. hl. 14.
j»J Handv. bl. n.
(n) Keurb. t. ƒ. 38.
(e) Keurb. M. f. Sj,
il>) Refol. Vroedi'cii. N, io. g ^i«g% ifithß. '«*.
|
|||||||||||
|
Privile- des jaars 1589 , geregiflreerd'in 't Schepenen-
oiEK. Regifler, en aangehaald in 't eerfle Privilegie- Boek f. 9. op den kant, blykt dat Schepenen, de plaats der fcheidpaalen hebbende opge- nomen , bevonden hadden, dat die pilairen ■, defignerende de limiten defer Stede, en geßelt buyten de regulierspoort en de haarlemmerpoort, op malcanderen respondeerden, in de winkel- haeck. In 't jaar 1561, ftondt de Paal van honderd Gaarden buiten de S. Antonis-poort, op of aan den S. Antonis-dyk, pas voorby 't Leproozenhuis (d). En eene halve eeuwe vroeger, of nog eerder, fchynen, daar en elders buiten de hoofdpoorten, in de plaats van paaien, draaiboomen geftejd geweefl te zyn; gelyk af te neemen is, uit eene be- eedigde verklaaring van den tweeden May des jaars 1554, die, in't Vertrek der The- faurie, (Oude Laade E.) bewaard wordt, en hier agter, onder de Bylaagen (<?), geplaatft is. Betekenis WY hebben het woord Gaarden, reeds el' van de ders ( ƒ ), door het woord roeden, verklaard, uitdruk- en uit een Privilegie vanMaximiliaan enFi- !'"J , lips beweezén, dat het, met het woord roe- Gaarden, de«, .verwifTeld wordt. En in deeze beteke- nis , is het woord gerden ofj eerden, al van ouds, in Friesland, in gebruik ge weeft is (g). Som- migen , 't is waar, zyn van gedagten , dat honderd gaarden PWe'e. honderd roeden zyn, zig grondende, voor eerfi, daarop, dat de tegen- woordige fcheidpaalen van der Stede Vry- heid veel verder van de Stads graft of veft ftaan , dan honderd roeden, en ten anderen daarop, dat de Vryheids-paal buiten de Haar- lemmer Poort, aan den laagen weg, juiffc by de twee honderd roeden van 't begin der Haarlemmer Trekvaarte, gefteld is. Wy er- kennen 't een en 't ander. Doch daaruit volgt geenszins, dat honderd gaarden twee honderd roeden betekenen zouden. Buiten de Muider - Poorte , ftaat de Vryheids- Paal veel verder dan twee honderd roeden van de veften ; waaruit volgt, dat, uit de plaats dier Paaien, niets, aangaande de bete- kenis van het woord gaarden, te befluiten is. En wat de plaats der fcheidpaal buiten de Haarlemmer Poort betreft; zo de uitgeftrekt- heid van der Stads Vryheid aan deeze zyde, langs de vaart gemeeten moeft worden, en honderd gaarden twee honderd roeden beteken- den , zou men de fcheidpaal, hier, juift op den afftand van tweehonderd roeden, gefteld heb- ben ; maar nu ftaat die paal eenige roeden binnen deezen afftand, waaruit klaarlyk volgt, dat de uitgeftrektheid van der Stede Vry- heid niet langs de vaart gemeeten is, en (d) Handv. il. lx.
(e) /.r: A.
(f) l. ZW, I. Boek.,, il. IZ.
(}) Zie G. F, Baron tho Swaktzenbekg Regifter »b
't Gtcet-Charterb. van Friesland, tl. 6-f,6j, 70, si. |
|||||||||||
|
(7£t€<7ó7z aan*' of on<zw o e
HONDERD GAARDER
^± 31 & T JE} H JD ^L .31,
|
|||||||||
|
Cs
|
|||||||||
|
aaneeten ców J5 Jsl2V GXLOJElYI)YCK
|
|||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||
|
VOO.RREGT EN en K E U R E N.
|
|||||||||||||
|
EfllVILE-
|
|||||||||||||
|
ningen-dag , gelyk van ouds, maar eenen
geheelen tyd van drie maanden, van den eerden November tot den tweeden Febraa-: r7- Met één woord, de uitdrukking van »onderdgaar'&b betekent, in deomfchryving ! van de Vryheid deezer Scad, geenen bepual- d;n afftand; maar alleenlyk de.plaats, daar de fcheidpaalen ftaan; gelyk zulks, uitdruk- kelyk, verklaard is, in eene Keure van den zeven en twintigften Juny des jaars 1663, waarin de Stads Vryheid gefteld wordt op hundert gaerden buyten defer Stede uyterfie For- üficatien, het welck is, ftaat 'er, foo verre, als ten dien eynde alomme gefielt fyn feeckere Palen, getekentmethet wapen van Amfierdam, hebbende tot Opfchrift C. Gaeuden (5). . De Vryheid der Stad te Lande is bepaald
binnen de Muider- of Diemer- en Haarlem* merdyken, het buitendyks Land, binnen de paaien van honderd gaarden, daar onder be- greepen. En 't zal niet ondienftig zyn, hier, kortelyk, aan te wyzen, welkeWegen, Paden, Wateren, Tuinen, Wooningen , Molens enz. m dezelve gevonden worden. In den Haar- lemmer- of Spaarnedammer-dyk, legt de groo- te duiker, door welken, 't Stads vuil water geloosd, en voorts, door middel van twee molens, in 't Y, uitgemaalen wordt. Wy- • ders, ftaan hier, binnens dyks, een groote Zaagmolen enHoutkoopery, en verder ont- moet men eenige Moestuinen en andere woo- ningen. Buitensdyks, legt, tot aan de eerfte ton, waar der Stede Vryheid eindigt, een ruime plek hooiland. Pas buiten de Haar- lemmer-Poort , tegen den dyk, loopt de Haar- lemmer Trekvaart en ryweg. Vooraan, te- gen deezen weg, eindigt de Koflverlooren- Vaart of nieuwe l-Vetering, die by den Over- toom aanvangt. Aan den weg, ftaat een Moutmolen, binnen de Vryheid. De paal van honderd gaarden ftaat, gelyk wy boven (r) aanmerkten, op eenen afftand van nog geene twee honderd roeden van 't begin der vaarte. Tuflchen de Haarlemmer- en Zaagmolens-Poorten, loopen, van den Bui- ten-Singel, drie Paden. Het eerfte en kort- fte eindigt aan de Koftverlooren-Vaart. De twee anderen loopen in eikanderen; doch eindigen aan dezelfde vaart. Vier diergely- ke Paden, van welken verfcheiden' dwars- Paden afloopen, door welken, de hoofdpa- den gemeenfehap met eikanderen hebben, beginnen aan den Buiten-Singel, tuflchen de Zaagmoiens. en Raampoorten. De mees- ten deezer Paden en de Stads Singel zyn bezet met ^aagmolens , uit welken het gezaag- de hout, langs de Polderflooten, naar de (» Keurb. O./. j8. Handv, hl. i«i.
(r) Biadx,. *■ |
|||||||||||||
|
Stad gevoerd wordt, terwyl het ongezaag pRtviijf-
de , in die ilooten, en in de Koftverloo- gibn. ren-Vaart leggen blyft. Enkele Paden zyn ook met kleine Tuinen be2et. Tuflchen de Raam- en Leidfche-Poorten, ftaan, pas bui- ten de eerfte, aan het Raampad, welk langs Rnam. den Singel loopt, verfcheiden' wooningen pad. en eenige Lakenraamen. De gebruikers der Raamen langs dit Pad hebben zig, by over- eenkomft van den vyftienden Maart des jaars I(^75j verpligt, het zelve te onderhouden (j). Aan 't begin van dit Pad, loopt, dwars sreenen van het zelve af, het St eenen pad oidtFerkens- Pad of gang, die niet doorloopt; en aan 't einde,•Verkens- het Lange - bleekers - pad, bezet met kleine ßaDS' Kleêren-bleekeryen, en eindigende aan de f;an|e" _ ' Koftverlooren-Vaart. Na het lange, volgt p^ het Korte bleekers-pad, beginnende, aan het Ko- f Slyppad, een dwarspad, agter den Singel; bleekers* en eindigende, aan een ander dwarspad, welk Pad. toegang verleent naar het Jan-Harfen-Pad, Slyp-Pad. aan welks begin de Paal van honderd gaar-Jan Han- den 'ftaat, en der Stede Vryheid eindigt. fen-Pad. De fchoeijing langs de bleekers-floot moet, door de huurders, ter wederzyde,onderhou- den worden (?)• Op het Korte - bleekers- p^eifo. Pad, is, omtrent in 't midden, de Pekelha- rings- rings-gang, die niet doorloopt, en met ge-gang- ringe wooningen bezet is. Verder naar de Leidfche Poort, loopen, van den Buiten- singel, twee Paden, toegang verleenende naar het Quakers - Eiland , rondsom welk, Quakers- Zaagmolens ftaan, van welken, het onge- Eiland, zaagde hout, in eene breede floot, in't mid- den gelegen, bewaard wordt. Voorts, ont- moet men, meer zuidwaards, aan den Bui- ten-Singel, nog een Pad, met Tuinen be- zet , welk niet doorloopt : waarna men komt aan de Heilige - wegs- of Overtoomfche qw Vaart: aan welker noordelyke zyde, eenige toomfche Koorenmolens, en, nog binnen de Vryheid, Vaart en het Pefihuis ftaat. De weg langs de zelfde WeS* zyde der vaarte; de Stads Buiten Singel, tus- fchen deeze vaart en den Haarlemmer Trek- weg, en de kaade langs de ooftzyde der Koftverlooren-Vaarte zyn de Polder-dykaad- jen van de Stads- Polder , die, voor ver het grootfte gedeelte, binnen de Vry- heid gelegen is. Tuflchen de Raam- en Leid- fche-Poorten, ontmoet men vêrfcheidener- lei molens, raamen en andere Fabriquen. De zuidelyke zyde der Overtoomfche Vaarte, of de eigenlyke Overtoomfche weg, is digt be- zet met wooningen. Ook ftaat hier, binnen de Vryheid, het oude Pefthuis. De paal van hon-
(s) 't Accoord beruft in't Vertrek der Thefaurie Nieuwe
Lande L. Li AA, (t) Accoord van x Nov. 1674- e«-4- r>ec- l&tz. in't Ves-
trek der Thefaurie, A'<«<>w' Laadt L, L', V. en BB, A 2
|
|||||||||||||
|
Wegen,
Paden enz. in de Vryheid. |
|||||||||||||
|
Haarlem-
rner-of
Spaarne»
dammer-
dyk.
|
|||||||||||||
|
Haarlem
mer Trek- vaart en B-yweg. Koftver-
looren- Vaart.of nieuwe Wete- ring. Zaagmo-
lenaars-
Paden.
|
|||||||||||||
|
dT,
|
|||||||||||||||||
|
Oud Zeae/^der- cf/ad AjiISTJEIili^.J£ ,
7i>dks aadüe ^Tetärievefi' geAeatr- overdt'. |
|||||||||||||||||
|
Ze^ael Ur Stad STAVEREN
|
|||||||||||||||||
|
Z^geC der- Jtad JUTJBJllC .
|
|||||||||||||||||
|
Oud/ies Zeaeß der GJüti Aj^STJüRDAM
|
|||||||||||||||||
|
Ms,
OuddZeae//ten/xuaAeris o&r^
Stae> Amsterdam .
|
|||||||||||||||||
|
JKzz . ■____
JZeaet ten. Ztudeivder »Stad'AMSTJSMD^LM: ,
|
|||||||||||||||||
|
rm<t> &)?£& Contra/-
|
|||||||||||||||||
|
dKi3.
|
|||||||||||||||||
|
AMST. ERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
V. Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
4
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Werks-Pad, legt een bruggetje, welk, ne-
vens de fchutdeuren onder het zelve, door de eigenaars of deelgenooten in het gemelde Pad, en in het Kuipers-Pad, moet onder- houden worden, naar eenen omflag der kos- ten , die , door drie Gecommitteerden uit dezelven, gemaakt wordt (v). De Paal van honderd gaarden flaat tuffchen het Ruflen- burger- en Verwers-Pad, op eenen afftand van een honderd zes en negentig roeden vier en een halve voeten, Rynlandfche maat, gemeeten uit het gordyn buiten de Utrecht- fche Poort. Aan de ooftzyde des Amftels, loopen, door een gedeelte der Outewaaler- of Over-Jmfiel-Polder, drie Paden, die ge- heellyk binnen de Vryheid leggen : het Olifant s- of' Outewaaler-Pad, het Oetgens-Pad, welk, door eene floot in 't midden, in twee Paden verdeeld is, en het Agter - Oetgens- Pad , even voorby welk, de Paal van hon- derd gaarden flaat. Langs den Buiten-Singel, tuffchen den Amftel en Weesper - Poort of Outewaaler Weg , leggen eene reeks van Raamen en Moes- en andere Tuinen. De eigenaars der Tuinen op het Outewaaler- en Oetgens-Pad zyn, in den jaare 1726, met de eigenaars van zekere drie Kampen Lands, voor eene fomme van drie duizend vyf hon- derd guldens, overeengekomen, dat deeze kampen, nooit anders, dan tot wei- of hooi- land, zullen worden gebruikt (w). De Ou- tewaaler Weg zelf is, binnen de Vryheid, met Tuinen, Herbergen en andere woonin- gen, bezet. Deeze weg eindigt aandeRing- floot van de Diemer - meer. De paal van honderd gaarden flaat, aan den weg, op om- trent twee derde van deszelfs afftand van den Buiten-Singel. Tuffchen de Weesper- en Muider-Poorten, en verder,tot digt aan den Muider- of Diemerdyk , leggen genoeg- zaam niet dan Landeryen, zonder eenige by- gevoegde wooningen, eene enkele herberg uitgenomen. Op den dyk, flaat, vooraan, een grenspaal van't Heemraadfchap van den Zeeburg, en wat verder, benedensdyks, een Luflplaatsje en eenige byeengevoegde woo- ningen, meteen gedeelte van het agter ge- legen Land, uit het gewezen braakje Wa- terryk, aangehoogd. De paal van honderd gaarden flaat, op den dyk, twee honderden zeflig roeden en agt voeten, Rynlandfche maat, van de punt van 't uiterfte Bolwerk buiten de Muider-Poort, op de hoogte van de Stads Zaagmolens, die, in 't buitendyks Voorland, geplaatfl zyn. Door dit voor- land, loopt het Ziekenwater, welk, met een kaadje, waarin een kleine duiker lag, van 't |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
honderd gaarden is gefield, over den derden
koorenmoolen voorby de brug, die naar het tegenwoordige Pefthuis leidt, in 't gemeen de Peflbrug genaamd, op eenen afftand van een honderd zes en tagtig roeden en negen voeten, Rynlandfche maat, gemeeten uit het gordyn buiten de Leidfche Poort. Tus- fchen de Leidfche- en Weterings - Poorten, waarde Buitenvelder-Polder aanvangt, en waar, langs den Singel, verfcheiden' Tuinen, Herbergen en andere wooningen aangelegd zyn, loopen, van den Singel af,ookeenige Tuinpaden ; een , regt over de Leidfche Poort, en wat verder, het Schelppad, het Zandpad, en het Scbaapenborger Pad. Regt tegen over deWeterings-Poort, loopt een Pad met Zaagmolens bezet, welks breede floot ge- meenfchap heeft met het water van den Stads- buiten-boezem,dat, door den beer onder de Weterings poorts brug, van het Amftelwater afgefchut is. Op het Land ten einde deezer floote, flaat de paal van honderd gaarden. De gemeenfchap tuffchen de floot en de Oude We- tering wordt belet, door den dam, die hier in de Wetering gelegd is, en, op welken, een Overhaal is gemaakt, ten dienfte der groen-en andere fchuiten. Tuffchen de We- terings- en Utrechtfche - Poorten, ontmoet men, langs den Singel, een goed getal van Tuinen , eenigen van welken zig tot aan de Wetering ftrekken. Voorts, het Otters- ■pad, ook met nette Tuinen bezet: en, te- gen over de Utrechtfche Poort, het Zaag- molens-Pad, welk ook eenen ingang op de weftzyde des Amftels heeft; tot aan de We- tering doorloopt, en met Zaagmolens, Tui- nen en wooningen bezet is. Ten einde van dit Pad, ftaat de vermaarde Herberg van Stadiander, by welke, een hooge houten brug over de Wetering legt, die toegang verleend naar de Schager Laan, nog, voor een klein gedeelte, binnen de Vryheid ge- legen. Het Zaagmolens-Pad is het eerfte, welk men, aan de weftzyde des Amftels , ontmoet. Het verdeelt zig, op zekeren af- ftand, in twee Paden, die, digt by Stadlan- der, wederom in een loopen. Voorts, komt men, langs den Amftel voortgaande, aan het Hoedenmaakers- Pad, aan het Kuipers- Pad, en aan het Ruflenburger- of Ruß- en Werks- Pad: doch de twee laatften leggen maarge- deeltelyk in de Vryheid. Op het Kuipers- Pad , is, nog binnen de Vryheid, eene Room- fche Kerk (a). De Officiers der Buitenwyk N°. i. doen,federt eenigen tyd,eenen jaar- lykfchen fchouw,in't voorjaar, langs het Hoe- denmaakers- , Kuipers- en Otters Pad. Over de floot van het Ruflenburger- of Ruft- en («) Zie III. Deel, III. Boe{, tl. 214.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Privile-
gien. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Privile-
gien. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schelp-
pad. Zandpad
Schaa-
penbor- ger Pad. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Olifants-
ofOute- waaler- Pad. Oetgens-
Pad. Agter-
Oetgens»
Pad.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oude
Wete- ring. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oute-
waaler Weg. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Otters-
Pad. Zaagmo-
lens-Pad |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Scfiager-
laan. • |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Muider-
of Die- merdyk. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hoeden-
maakers- Pad. Kuipers-
Pad. Ruften-
burger- Pad. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zieken-
water. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
f v) Keurb V. ƒ l verf».
(a) Grcot-Memor. N. X, ƒ. 5».
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
' ImmimiiiiiiiiiiiI fimrrm '
|
|||||||||
|
1NTIETJWE KAART
van de AMBAGTS HEERLYKHEDE^
der Stad
|
|||||||||
|
inIOrRLANl},KMATNBMERLAWJJ
en
|
|||||||||
|
.2^? 6r\ ^_ ä^. J^c/ivte-.
|
|||||||||
|
mammie*
|
|||||||||
|
I. Boek. VOORREGTEN en KEUREN. 5
- Y plagt afgefcheiden te zyn. Doch'tkaadje aan en onder de rooijinge van de honderd Psivio»
Privile- en de duiker worjeilj federl; eenigen tyd5 Gaarden gelegen, zo diemetNieuwer-Am- «hen.
niet meer onderhouden. Ten einde van het ftel, als die met Slooten gemeen lagen; uit |
||||||||
|
Paarden-
hoek. |
Ziekenwater, aan den Paardenhoek , plagt welke' Kaarten bleek , welke Landeryen ,
|
|||||||
|
ook een paal van honderd gaarden te flaan, fchoon onder Nieuwer - Amftel of Slooten,
gelyk klaarlyk te zien is, in de gemeeten of buiten de Paaien van honderd Gaarden Kaart van' 't Y van Nicolaas van der Hey de leggende, voor 't Geregt van Amfterdam; van den jaare 1674. Doch deeze paal fchynt, en welken, fchoon binnen de Paaien van met het afflyten van den Paardenhoek, weg- honderd Gaarden gelegen, voor de Gereg- geraakt te zyn. Het Stads-Water, welk, ten van Nieuwer-Amftel of Slooten, moes- in dengrooten buiten-boezem, tuffchen de ten opgedraagen of bezwaard worden (*). Weterings-poorts-beer en Haarlemmerdyks- Binnen de Vryheid der Stad te Lande, Uitbrei- duiker, geloosd wordt, wordt, gelyk wy welker uitgeftrektheid en gelegenheid wy ding van boven aanmerkten, door den gemelden beer, nu, kortelyk, befchouwd hebben, mögt zy '^m ^n gefcheidenvanhetAmftelwater;en,vanhet Exeynzen heffen, waarvan wy , beneden, regtb" water der Buitenvelder-Polder, door de fluis byzonderer handelen zullen, 't Spreekt ook in de Wetering, buiten de Weterings-poort; van zelf, dat zy misdaadigen, binnen deeze door een' dam, in de Singelfloot tegen over de haare Vryheid, vangen, en buiten dezelve, Utrechtfche Poort; door een' anderen dam, bannen mögt. Doch dit laatftgemelde Voor- in dezelfde floot, even beweften de Wete- regt werdt, by verfcheiden' Handveften, rings poort, en, eindelyk, door den dam in de nog verder uitgebreid, eerft, in 'tjaar 1488 Wetering, op welken de Overhaal legt. Doch [1489] ■< toc op duizend roeden, buiten de het Stads - buitenboezem - water heeft, met honderd, tot welken de Vryheid zig uit- liet water der Stads Polder, en met de Kofi- leekte (y); welk voorregt,in 't jaar 1505, verlooren-WeteringenOvertoomfcheVaart, beveiligd werdt (2): en daarna, in't jaar gemeenfchap, onder door een goed getal I544> tot op eene myl in 't ronde, te .be- van bruggen, die in den Buiten-Singel leg- ginnen van de uiterfle veflen der Stad (a); gen, en, voor welken, immers gedeeltelyk, binnen welke myl, volgens eene Handveft eertyds fchutdeuren plagten te zyn, waarvan van Keizer Karel den V. van den jaare 1536, men nog, hier en daar, overblyffels ziet. ook geene Kalkovens gefield mogten wor- Van deeze bruggen zyn'er twee, tuffchen den (b). Buiten dé Hoofdpoorten deezer de Haarlemmer- en Zaagmolens - Poorten; Stad, ftaan, op den afftand van eene myle, twee tuffchen de Zaagmolens- en Raam- op of aan de gemeene Wegen , Ban- of Poorten ; en vyf, tuffchen de Raam- en Mylpaalen van hardfleen, op welken het Leidfche Poorten. Ter wederzyde van de wapen van Amfterdam uitgehouwen is, en Weterings-Poort, legt ook wel eene brug de woorden Uiterste paalender in den Buiten-Singel; doch de weftelykfle Ballingen, in 't Latyn en in 't Neder- verflrekt hier, alleenlyk, tot eene doorvaart duitfch, te leezen zyn. Men vindtze, on- naar eene molenfloot, die geene gemeen- der anderen, aan de weftzyde van den Am- fchap heeftmet het water der Buitenvelder- fiel; op den Amfterveenfchen weg, by de Polder, en de ooftelykfte legt buiten den LuflplaatsElsryk; aan denHaarlemmerdyk; Weterings-Poorts-beer, die 't Amftelwater aan den Slooter weg, by Slooten, en op van 't Stads-buitenboezem-Water fcheidt. den Diemer- of Muiderdyk. De misdaadi- De Bannen, die onmiddelyk grenzen aan gen worden, in gevolge der verkreegen' de Vryheid der Stad te Lande, zyn die van voorregten, fomtyds, uit de Stad en_ der- Amfterveenof Nieuwer-Amftel en Slooten. zelver Vryheid,,.,en fomtyds ook, uit de Van deeze Bannen waren, met de jongfte Sta%-tférzëlvër Vryheid, en eene myle in Vergrootinge,eenige erven,geheellyk, an- 't ronde, gebannen. De uitbreiding van het deren, gedeeltelyk, geraakt onder de Vry- Ban-en Vangregt der Stede heeft veele ge- heid der Stadien alzo twyfelagtig was,voor fchillen,die, met de naafte Baljuwfchappen welk Geregt, de laatften, in geval van ver- van Kennemerland, Amflelland en Water- kooP,moeftenopgedraagen,of,anderszins, land, konden ontftaan, voorkomen of at- vervreemd of bezwaard worden , werdt, ge" desaangaandej in >£ jaar l66p eene fölik. M Handv. bi. ,4. king gemaakt, die, den negen en twintigflen \$ S; \ï W. November, by Och-oi van 's Lands Staaten, V>) Hand^ h<- "- bekragtlgd Werdt (#). Men maakte nette (*) Wy hebben deeze Kaarten in 't koper doen gemeten en afgezette Kaarten der Landerven bren8en, en, ten nutte van allen, die belang hebben
geuicLcu o <.cj.\ddrienaeri.anaeryen, by dg 0vereenkomft van den jaare l669? hier inge- vosgd. Zy können, ook in andere opzigten, van
(*J Handv. K. 5J5. dienft zyn. A 3
|
||||||||
|
V. Deel.
|
|||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||
|
6
|
|||||||||||||||||
|
gefneeden: gelyk ook de gefchillen over de
Civile Jurisdictie , met de Ambagtsheerlyk- heden van Amflerveen en Slooten, die de Stad en derzelver Vryheid, aan de Landzyde, omringen, federt het aankoopen der ge- noemde Atnbagtsheerlykheden, in den jaa- re 1529 (f), grootendeels, zyn opgehou- den. Wy agten hiermede genoeg gezeid te
hebben, tot opheldering van de uitgeftrekt- heid van deezer Stede Vryheid te Lande. Wy gaan nu, tot de uitgeftrektheid dier zelfde Vryheid te Water, over. ■ Amfterdam hadt zig maar pas beginnen uit te leggen op de Scheepvaart, of men befpeurde, in 's Lands Graaven, eenen blyk- baaren toeleg, om der Stede Vryheid te Wa- ter verder uit te ftrekken, dan haare Vry- heid te Lande uitgeflrekt was. By deHand- vefl van den jaare 1342, die de Vryheid te Lande bepaalde binnen de Stads gralt, werdt de Vryheid te water niet flegts vyftig roeden ooftwaards, langs den Zeedyk in 't Y; maar zelfs, in de haven , ten halven firoom toe, uitgebreid (d). 't Welk aan de Vryheid te Water merkelyk meer uitgeftrektheid gaf, dan aan de Vryheid te Lande gegeven was. De Stad flrekte zig, toen reeds,in deleng- te, uit, tot aan de hoogte der oude, of, veelligt, tot aan de hoogte der nieuwe brug- ge , fchoon zy, vermoedelyk, ten ooften van het Damrak, nog niet tot aan de nieuwe brugge, betimmerd was (e). In de breedte, was zy bepaald, binnen de twee Voorburg- wallen. De haven der Stad in 't Y kan, der- halve , niet fmaller begreepen worden, dan tuflchen de hoogte dier twee Burgwallen. En in deeze haven, heeft zig der Stede Vry- heid, ten halven firoom toe, dat is, tot op de helft van den ftroom, tuffchen de Stad en den overzydfchen oever, uitgeflrekt. Om nu te weeten, waar de helft van den
Stroom gezogt moet worden, zou men moe- ten weeten, of de Volewyk, een ftuk Voor- land van den Waterlandfchendyk, regt over de Stad gelegen, en breeder dan de Stad toen was; in den jaare 1342, reeds in we- zen geweeft ware, en omtrent dezelfde ge- daante als tegenwoordig gehad hadt. Indien dit zo niet mögt geweeft zyn; indien 'erde Volewyk, in 't jaar 1342, of niet geweeft zy, of eene ondiepte in 't Y ware, die, dik- wils, onder water lag, en daarom onde'rden ftroom begreepen werdt; dan zal de helft van den flroom gezogt moeten worden, op den halven affland tuflchen de Stad en den Waterlandfchen dyk ; en de Vryheid der (t) Zie II. Deel, V. Bocl^, bl. zxy.
(d) Zie I, Deel, I. Bee\, bl. 9. (/) Zie III. Deel, I. Beek., bl, 69, |
Stad zig, volgens deeze Handvefl, tot op
een goed ftuk wegs in de Volewyk hebben uitgeflrekt. Doch alzo van de Volewyk, reeds in eene Handvefl van den jaare 1393, gewaagd wordt, en zy toen al zo hoog bo- ven 't water lag, dat men dienftig oordeel- de, haar, met eene zomerkade, te omrin- gen (ƒ); zullen wy onderflellen , dat dit buitendyks Land, in 't jaar 1342, niet flegts in wezen geweeft is; maar omtrent dezelfde gedaante als tegenwoordig gehad heeft; en gevolgelyk, dat de Vryheid der Stad te wa- ter zig, ten dien tyde, niet verder dan tot op den halven affland tuflchen de Stad en de Volewyk, heeft uitgeflrekt. De affland nu tuflchen de oude en nieuwe bruggen is om- trent vyf en zeventig roeden , en de af- fland tuflchen de nieuwe brug en de uiter- fle ry paaien omtrent zeflig roeden. Van de uiterfte ry paaien tot aan de Volewyk, zyn omtrent honderd vyf en veertig roeden gemeeten (1). Zo nu de oude brug, in't jaar 1342, de uiterfte bepaaling der Stad aan dee- ze zyde geweeft zy ; dan moet de halve firoom gefield worden op honderd en veer- tig roeden buiten dezelve, dat is,tot op de helft van den affland tuflchen de twee ryen paaien. Doch zo de Stad zig, toen reeds, tot op de hoogte der nieuwe brugge heeft uitgeflrekt, gelyk zeer wel zyn kan , dan moet de Vryheid der Stad te water nog vyf en zeventig roeden verder Y-waards gefield worden. Doch'tleedt flegts tot in den jaare 1386 [1387], toen deezer Stede Vryheid te water, van nieuws, werdt uitgebreid. Her- tog Albrecht vergunde toen der Stad, dat zy haare Vryheid meerren ende uytfetten mögt, van haer oude Fryheyde, die zy toen hadt, af, tot honderd gaerden of roeden toe, gaende alomme die Stede, te Water endete Lande (g). Om nu te verftaan, hoe ver de Vryheid der Stad te water, by deeze Handvefl, vermeer- derd geworden zy, moet men zig herinne- ren, dat zy, in 't jaar 1342 , reeds tot op de helft van den firoom, dat is, ten allerminfle tot tuflchen de twee ryen paaien in 't Y uit- geflrekt geweeft is. Van deeze oude Fryhey- de af, werdt zy nog honderd roeden uitge- zet, (f) Zie Handy, bl. 337.
(g) Zte Handy, bl. 11. [« ]
(O Eigenlyk, heeft men, van de uiterfte ry paa-
len voor de Rommelhaven, tot aan de galg, gemee- ten een honderd zes en veertig Meetkundige Ryn- landfche roeden: van by de Nieuwenbrugs-boom tot aan het Tolhuis, een honderd vier en veertig roe- den en drie voet, en van by de Waals-boom tot aan het Schelvifch-hoofd , ook een honderd zes en veer- tig roeden. De meeting fe , op den dertienden July des jaars 1750, gedaan door den Stads Landmeeter, Jan Spruytenburg, die aangetekend heeft, dat ieder lyn wel vyf roeden korter zou gevallen zyn, zo de meeting, by beflooten water, gefchied ware. |
||||||||||||||||
|
Privile-
gien. |
|||||||||||||||||
|
Privile-
gien. |
|||||||||||||||||
|
Aloude
uitge- ftrektheid van der Stede Vryheid te Water. Eerft, ten
halven
fircom.
|
|||||||||||||||||
|
Daarns,
tot op honderd gaarden of roede» verder. |
|||||||||||||||||
|
Ï.Boek. V O O R R E G T E N en K E U R E N. 7
|
||||||||
|
p
ei E»,
|
||||||||
|
ï;;LE' TwiZZ:tefL2ï°^dieStede'en, zorl d/^ ?*>*to «*/*; *«* ^ <*^-^
de Vrvhddder-t a\ urmit nuvo1^,' dat * ***** die^ m hebben «** 2>. Ten«*««*
deeze HandvS ? -^f6" Z'g' V°lgeDS *WB ' moeC men zi§ te binne« brengen, 't honderd«Ä,£! T" ?* °P °mrrent f ^"T' hier VOor' geCoond hebber., dat ' veerS ^ Ulten de paalen' en tot °P der Stede Vryheid te water, in 't jaar 1242 & «irÄaa/:0ni%ytwyk' -f- b£p\a,dgreeft z?nde ^ffis
zen7, J J de Stad zig, ten dee- tuffchen de Stad en de Volewyk, dat is
aektlS?raaïde,!Jf,lwebru8heeft t0£n' ten minfte' tot "^ de ^
^fädÄo" h°°gft£ waarfchynlyk ryen paaien, in't jaar 1387, honderd roe? «£^^^V»Ï*^^/^ den Verder werdt »^gebreid', en, derhal-
wLS d?n bren^7erder ""^.ê^* ve , naar de uitgebreidheid , die de Stad
Hertose AlbS8 1 ver3mefrdenng, door toen verkreegen hadt, tot op ruim dertig
• heid rfedstot eenTte 'der StfdeVrr ?**** °ver de Volewyk re*te. En dit
wyk. En dat htt • j WÊgS °P Vole" komt J overeen met de befchryving van .
zaak (reienen■«>, n.1D r daad' zo met de dc "üde ^ryhede^ in de woorden der Hand-
Handvefl^nT66- y,ZUi!en wy'uiteene vefte' welke WY onderzoeken. Die oude
Eneinde. Om te IÏÏ, -n^rf Hoo> nader toonen. Vryheid , leeft men daar, ftrekte zig, toen
Jvk.ten te-.warpr ,• ^ C der Scede Vryheid reeds, tot aender Foelwyck toe over in 't Te-
£*• ver Ä,! SSSÄ StäSSS,l^stS'Z
»"«■ de . 1 ? J ,J393 7 waarby de Stad tot aan de n euwe brusnre hepfrnlro-p'lvAW
"**• v^hS;,^ een Sctrten dr?e van de In de derds pSSSÄ
SLn dl n n °Verde Volewyk aan te hoe ver de Vryheid te water, in ^r?^
Waterland k! IT ^ Hee«"aden uit verraeerderd werdt. En dit zou zyn alfoo zouden ?ln y Jfn Van deVolewyk langb findende ah baer oude vrybeydenu WenVn OoT;'" keUr!n °P deZdven fitBcket te Lande' ™ derbefihrevenmat.Di '^o^z^mdïïBdèsS?,mert r" ^ V;yheid/e L,ande ftrekte zig uit' tot
van TurisdiaieflWntk alFSd d£e.ze f(?orE bonderd êfrde« of roeden buiten de graft.
de vand» Volewvk ^^^W"?" ^ anclere Wreven maat dan deeze
ItZ \ j • u y5' verkree§en hadt; m vindt men, in de oude Handvefte En zo
welke hoedanigheid , Zy haar regtsgebied ver moeft de Vryheid te watlr Z bov'n
over dit Land, zelfs tot digt aan den Water- de tegenwoordige, X tin nadelige -
landfchendyk toe, in den jaare 16*6, te- rekend, tot oplem g'roeden na fanï
S^aa^?7^(rWMerimd' 7°ieWyk; d°Ch' --"newaafehtnlvk-
Ei raatdheeft^).Wyveftigen ons, voor- -heid, tot op ruim dertiV roeden over A*. naamlyk op, de woorden derHandvefte van zelve, reikte, ook ÄE Zv reikte
ÄWdlemdenVLvandenvyfdenden derhalve , ten minfS" z7mg ÄTover
July des jaars I4o9, die wel eene byzondere de Volewyk. De woorden der Handvefte
overweeging waardig zyn, en aldus luiden: können, zo 't ons voorkomt, reenen an-
t ' af baer. ™ybede meere fal we/en, boven deren bekwaamen zin Iyden. 0e Vrvheid
har oude vryhede die fy nu hebbei in 't Te, wordt daarby , klaarlyk , honderd roed'n
Ä Uitgebrdd- DeeZewas deeen^W-
üf■ecke] tl !S ' haer, °rUde V,'yheyde m VCn maat van de oude Vryheyde te Lande.
Inde/fJ 1 ' m der befchre^ mate (l). De vraag is alleenlyk, van waar men, aan '", erJte PIafs' merk ik, over deeze den Waterkant, die honderd roeden moet
Kr"] aar' , at deGraaf> met dezelven, beginnen te tellen? Zegt men, van de paa- &eoogtjde Vryheid aan den Waterkant nog len in 't Y; ik zeg 'er tegen, dat dan de veraer uit te breiden. De Vryhede der Ste- Vryheid te water niet vermeerderd" maar ") *» in. De,i , jw i, verminderd geworden zou zyn , tegen de
\'? Handv! hi. il,]' B°ek'hL 7°- uitdrukkelyke woorden der Handvefte. In
'^,>/iS?; ir",Sch2.nwe» v" d= volewyk, benende 't}** J 34-2 , was de Vryheid te water
(). f»**. fiC\\ [Z]f'6} ™f°- reeds ten halven ftroom, dat is, tot aan de
AÏ4t2^\^ Uitgaaven der Handvefien van ^S^f >A&hl*& ' eI\in '£ )™l ^7,
Te. De laatfte ÏÏen' m aen der ™™¥* toe in 't n0S °onderd roeden verder, 't Zou dan
toe over in 't re g en heeft. tot aender Foelwyck eene fchoone vermeerdering deezer Vryheid
gezien, dat 'er ftaan z?'heb ik met eigen oogen geweeft zyn, zo zy, in 't jaar 1400,' we-
veft, die, in de Oude ï- ^ oorfprongkelyke Hand- Jerom on honderd rnrAon hnït«« A
wordt DeverfchilIendPfsr4?' LaadeXVL, bewaard uerura op nonderd roeden buiten de paa-
eroot verfchil in den 2i„ zin3 maakt, nogtans, geen len gebragt geweeft ware. 't Zou ook ftry- den met de uitdrukkelyke woorden der
|
||||||||
|
Hand-
|
||||||||
|
AMSTERDAMS V.Deel.
|
|||||||||
|
8
|
|||||||||
|
Handvefte, luidende, dat de oude Vryhede , de Stad over dezelve aanftelt, en die te ge- Privile-
voor de vermeerdering des jaars 1409, zig lyk Dykgraaf is, heeft 'er, 't zy met zyne GIEN' reeds ftrekte tot aender foelwyck toe over Heemraaden, of alleen, nu en dan, eenige in 't Te. 't Welk alles klaarlyk toont, hoe Keuren doen afkondigen. Doch dit fchynt, eantfch'ten onregte, fommigen, nog in 't van wege de Stad, als hoofd- of liever eeni- faar 1750, beweerd hebben, dat de Juris- ge ingelande van de Volewyk, gefchied te diclie der Stad zig,zelfs nu, niet tot op een zyn. De Verpondingen der Landeryen wor- fteenworps lengte aan deeze zyde van de den 'er, nogtans, aan 't Hoofd -Comptoir Volewvk j maar alleenlyk ten halven ftroom van Waterland betaald; gelyk van ouds. Ook toe, uitftrekt (m). ftaat 'er»tegenwoordig, op de Volewyk, gee- De Regeering van Amfterdam fchynt ook ne Grenspaal, die het einde van deezer Ste-
zo wel overtuigd geweeft te zyn, dat haare de Jurisdictie aanwyft. Doch hieruit volgt Jurisdiaie zig over een goed gedeelte van niet, dat zy 'er, in vroeger' tyd, niet ge- de Volewyk uitftrekte , dat men geene an- ftaan hebbe. Immers, ik vind deeze woor- dere reden dan deeze overtuiging zal kon- den, in eene nafchouw op de Volewyk van nen vinden waarom zy, al vroeg, goedge- den elfden May des jaars 1623 : Alle de dyc- vonden heeft, de misdaadigen, die,voor 't ken, van Geert Simons Land af, oofiwaerts, Stadhuis deezer Stede, met de dood geflraft tot vier ofte vy ff roeden verby de Stads pael, zvn derwaards te voeren, en aan eene galg, te laghe gbemaeckt wefende, fyn in den ban ge- aldaar opgeregt, op te hangen, of op ftaa- daen (p). En dat de Stad, reeds in de vyf- ken en raden te zetten: 't welk ik niet ge- tiende eeuwe, Jurisdictie tot aan dé Vole- loof dat ooit,in eens anders Jurisdictie,ge- wyk geoefend heeft, is, veelligt, ook hier- fchiedt Ookheehdt Sud het Galgeland, ge- uit af te neemen,dat men, by harde vorfl, lvkhet vanouds, genoemd werdt, al vroeg, in zorgelyke tyden, het Y, tot aan de Vo- in eigendom bezeten (n> De tyd van de lewyk toe, heeft doen opbyten. Men leeft, eerlle opregting der galge is my, nogtans , naamlyk, op den rand eener Keure van den nergens, voorgekomen. Doch uit de Schil- zeftienden January des jaars 1475: Menfal dery vanCoRNELis Anthoniszoon, byten an beyden fyden van die palingen, tot die in 't jaar 1536 gemaakt is, blykt, dat zy an t land (q). 'er toen reeds geftaan heeft. Ondertuffchen, De Handvefl van den jaare 1409 is de
hebben de Baljuw en Geregten van Water- laatfte geweeft, waarby deVryheid der Stad land fomtvds, beweerd, Jurisdiaie te heb- te water is uitgebreid geworden. Anwer- ben 'over de gantfche Volewyk. In 't jaar dam hadt wel, in t jaar 1574, van de Spaan- 1Ó17, hadden Burgemeefteren van Amfter- fche Regeering deezer Landen, eene ver- dam vier paaltjes met Stads wapen doen liaan meerdering haarer voorige Vryheid van inde Volewyk, aan de ooft- en weftzyde vierhonderd roeden van dertien voeten ie- buiten den kadyk, daar de Volewyk op zyn der, zo wel te Water als te Lande, verwor- fmalft, en maar agt en twintig roeden, zes ven (r). Doch dit Voorregt werdt,tot op en een halve voeten breed was. Dykgraaf de uitfpraak der algemeene Staaten, opge- en Heemraaden van Waterland maakten fchort, by het XI. Lid der SatisfaStie van hier over veel beweeging, en hielden ftaan- den jaare 1578 (s): en de Stad ftondt 'er de dat men, daarmede, hunne Jurisdiaie volftrektelyk van af, by het XVII. Articul sekrenkt hadt. De Stad bragt hiertegen in, van den Afftand van de Satisfaaie van den dat zy Privilegien hadt, waarby haare Ju- jaare 1581 (?). Zy is, in laater' tyd, wel risdiaie tot aan en in de Volewyk uitgebreid eens bedagt geweeft, om, by s Lands Staa- werdt Doch zy vondt niet geraaden, haar ten, eene nieuwe uitbreiding haarer Juris- rest ten dien tyde, ten uiterfte te dry ven. diaie van twee honderd of drie honderd En die van Waterland hielden zig te vrede, gaarden te verzoeken (a). Doch 't is, tot met eene verklaaring, dat de paaltjes alleen- hiertoe, zo ver my/gebiedeen is, nog niet lvkgefteld waren, om te onderzoeken, of in t werk gefteld. en hoeverre de Volewyk aan diezyde afnee- Wy hebben, in t verhandelen van der 0nder.
men mögt; geenszins, om daarmede eene Stede Vryheid te water, alleenlyk aange- zoek, nieuwe uitbreiding van Jurisdiaie te verkry- weezen, hoe ver dezelve zig over de Vole- hoever gen (0). En federt weet ik niet, dat 'er eenig wyk, die vlak voor de oude Stad legt, heeft Vryheid merkelvkgefchil, wegens de Jurisdiaie over uit-te water Tvolewyk, geweeft is. De Schout, dien ;»%£».£ «ST "" de "^ * ""*"*
(?) Keurb. A. f. 85 verfo.
(OT)Stads Miffiven N. XXXt. hl. 3. Gioot-Memor. N. (r) Zie n. r>eel, VIII. B°ek> hl. 33I.
XI. ƒ. 140. Vervolg der Handv. il. I. (s) zie II. Jieel, IX. Boei, hl. üz.' (n) Regift. der Schouwen van de Volewyk, berußende (t) Zie 11. Deel, x. Boei, bl. 389.
ter Thefaurie, ƒ. Il, 14 verfo, ZS verfo. (u) Refol. Vroedfch. Lx C. iy ïuly 1661. f. I« verfo. (,) Groot-Meruor. «. II. ƒ. i«J. N.Xl. f. I35 verfo. £,_ K# ,7, Qec. U74, ƒ. i;j.
|
|||||||||
|
Privile-
gien. |
|||||||||
|
*
|
||||
|
I.Boek. V O O R R E G T E N en K E U R E N. g
Prtvile- uitgebreid. Doch naardemaal de Stad, in aanleg te regt ftellen^voór BurgemeefterenP&ivtta.
ciKw. de voorgaande eeuwe, beide weftwaards en en Schepenen deezer Stad (V): 't welk men, »i** zig,ten ooftwaards, ver voorby de hoogte van de als eene zekere uitbreiding van deezer Stede teniweT ^olewyk uitgelegd is; zo valt de vraag, hoe Jurisdiclie over het Pampus, eene ondiepte, ten van ver men begrypen moet , dat de Vryheid wel zesmylen van deeze Stad, in den mond de va- voor de Stad in't Y zig, tegenwoordig, ter der Zuiderzee , gelegen, kanaanmerken. uitlek- WecJerzyde van de Volewyk, uitftrekke? De Ook heeft het Geregt deezer Stad het wer- ke. " oude Privilegien omtrent de Vryheid te wa- pen van ballafl op het Pampus, ten blyke ter, die allen gegeven zyn, toen de Stad, der verworvene Jurisdictie, by eene Keure,
aan den Y-kant, fmaller was, dan de Vole- verbooden O).
wyk voor dezelve, konden niet fpreeken, De altoosduurende ^ TI.
en fpreeken ook niet, van de uitgeftrekt- Vérek-
heid haarer Vryheid te water, wanneer zy, Vereeniging w( Holland JJJ, hom
t*eenigen tyde, weftwaards en ooftwaards, . , „,___j„ _0#.i-j_« „„„ , , land.
u j ir i i j v i j is ook, vanouds, met reden, aangemerkt als
voorby de Volewyk, mögt worden uitgelegd; _,*••' . & n. „j ' ,„ ?i 7
eelvk federt eebèurdis Men kan dus eenVoorregtvoorAmfterdam,welk,eertyds,
geiys, edert, gebeurd is. Meni Kan aus , ^ Utrecht behoord hadt, f^^t^^^.fj^^ en door Leenmannen van dat Bisdom beze-
van laater tyd, die de Vryheid te .Lande be- ™nwfl(i nrao. j„„u • v • 0 paaien, afleiden, hoe verre haare Vryheid, ^^ ™i*&>£ £ ^l/f2^
daar zv niet tegen over de Volewyk legt, voor, C ™' aan «Jen Graave van Holland
äSsfn'tYuitftrekke. En naardemaal werde afgefhan (*). In't jaar iBoo, werdt
deeze Privilegien de Vryheid te Lande, al- de Stad nevens gantfeh Amftelland, aan
toos, ten minfte zo ver buiten de nieuwe Guy ^n Henegouwen opgedraagen die'er,
erafcen en veften henaald hebben als de- m tjaar I3" ' wederom van afïlondt, ten
grauen en veitai, bepaald hebben, ais d. h . d n G zelve, voormaals, buiten de oude graften, , ,. >. ~ cJr ,,, er\ " • , "
i ',, n. . i + ^»c. ^„r land (y). De Scad bleef, ledert, vereemgd met
bepaald geweelt was; zo volgt, onzes oor- TI „■'■', , , , „ ' . ' b.
,4, , p , , j ;'j t7 P '•, ^ , „_ Holland; doch de Regeenng, voor nieuwe
deels, klaarlyk, dat de Vryheid te water ',- , , ° §' c , ucis, ivau y , uot u y vervreemding bedugt, verwierf, opdenze-
zig ftrekt, ten weiten naar Buikfloot, en yen en twin^en%{ des ■ s / 6
, ten ooften na ar Nieuwendantoe ten hal- ne beloftevanVrouweMargareet, die, kort
venftroom tuffchen de Stad en den Water- yQ a,s Graavinne, ingehuldigd was, landfehen dyk, en ten minfte nog honderd ^ , eeuwel^ja%n nifi? van &
roeden verder. De Handveft van t jaar 1342 Graafl khe'id van HJIlancf gefcheiden zou
breidt de Vryheid *™™™^™™™ worder, (,). Hertog WüLX*&£,
ftroomin tY. De .H»d^™ ^"g^g beveftigde zulks, in't jaar i355,belooven-
van beide ïpreeRtvanaeyuicwy «océ a/, noch deel, zou vervreemden; maar
veftyant jaar 1409, die bepaaHelyk van ^ vereenigd laaten, met zyn
de uitgeftrektheid van der Stede Vryheid Graaffchap Jan Holland (*). Wy hebben,
over de Volewyk fpreekt, fchynt hie niet rgeds ^ } ^ J * ^
te paffe te können komen: tó mq, m deeze vereeniging, voor Amfterdam, gele-
ze'er te paffe gebragt werdt der Stede Vry- ar en behoeven't dus, hier, niet
heid te water, ter wederzyde van de Vole- fQ h , '
•wvk, nog vry wat verder uitbreiden. Maar „ )r' , ,T , _ , m
Jelyk wy niet voorhebben, het gegrond regt Ee.n ander oud Vooiregt van de Stad, «r.
gciy«. wy ui „,„;„, fp ifn„ fPrlnpn- waa«n haar, zo ver my bekend is, geene"eSc,
der Stede, in eenig opzgt.te kort te doen, , Nedèrlandfche Stad (rt evenaart is Sm de
70 hebben wy even weinig voor, der Stad jna^re ^ederiancUcne btad (3 ) e^ enaart, is RoOMSCH
zo rieDDcu wy eveu g, , de Vryheid, om de Roomfch-Koningk yke Koningk-
. eenig regt toe te fchryven datwynietver. * dig'd ]fde is aIg d ^ ? e LTSW"
flaan,haarwaarlyktebehooren. Ten be- '£n yoeren boven haar 7 ' Kroon,
fluite van deeze verhandeling over de uit- ° w boven
geftrektheid der Vryheid deezer Stad te wa- , w A' J^r Wa-
ter, voegen wy hier alleenlyk by, dat den (v) Hanciv. hL lsu voeren.
Schout van Amfterdam, by eene Handveft \»\ "andv- hl- ui.
van Keizer Karel den V. van den een en \)\ \l g; ^; \ ££ Jj **; IOI,
twAtigfl;en February des jaars 1544, regt (*j H«dv. ^ ,. [4]
gegeven is,omzulken,die Schepen, zwaar- (l) zu^[ D'Jjsü}y;ei> u. 1.7.
der dan ter diepte van vyf en een vierde ,„*__■'•;-.__ .. . „ ,
Hnllandlche ellen hplanrlpn van hier zee- ., ^^ Kafimir de IV. , Koning van Fooien, heeft j1 «nprden rt n if ' In 1 de Stad Dantzi§ . in '£ Jaar J457 , met zyne Ko- waardS VOeiucn, of ballaft op het Pampus en riingklyke Kroon, boven baar wapen, befchonken. andere ondiepten daar omtrent over boord Zie J. L. Schuer Beknopte Befcbryrtng vanDantztg,
wierpen, te mogen vangen, enter eerfter bl. 75. III. STUK. B |
||||
|
V. Deel.
|
|||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||
|
I©
|
|||||||||||||||
|
pRWLE. Wapen. (K). De benaaming van on/er Stede groote pRIV-ILS.
CÏEN, . , , i r* r L- i • Zeghel komt ook voor, in eenen diergelyken men.
Wy hebben, inden loop der Gefchiedems- Brief van den jaare 1413 (i). Het Groot Ze-
fen der Stad, op het jaar 1489, verhaald, gei wordt bgf j mn verbande derer Stede by welke gelegenheid,zy dit Voorregt van genoemdj in eene Keure van den tienden den Roomfch-Koning Maxumliaan en Jji- September des jaars I494;waarby beflooten Ups, zynen Zoon, Graaven van Holland, wordt, het zelve niet te gebruiken, dan met verworven heeft (c).Doch t zal hier te pas toeftemming van de meerderheid der Vroed- komen, wat uitvoeriger ftil te ftaan, op fchap m Dit zegel werdt, in groen wafch het Wapen der Stede zelf, waaraan dit Vor- gedrukt, aan eene dubbele franchynen ftaart, ftelyk fieraad is mede-gedeeld, en welk, van aan de verbandbrieven der Stede gehangen, fommigen ten minften, ook voor een Graat- Men vindt ^ ^ eenen brief yan den . lyk gefchenk gehouden is; en op nog een re ggj emd mßr perte zeghel il); ander, welk, van ouds, op de meelte Z-e- in e£nen anderen van den jaare i393,onfer
gels, is gebruikt. _ Stede fegele Cm): in nog een' van den jaare
Oor- Na^'t uitvinden en invoeren der Stam- ^ Stedg z fe , . £n [n e£_
fprong wapenen , vermoedelyk , ter gelegenheid nen yan den jaare ^ def S(gde Zegek
delvke6' van de eerfte t0gtei? naa,r tHell§eLand' van AmflelredammeCoy In de Handvefien van
Wapens. » de el.fde eeuwe 09» bleeven de wapens Haaüm (p^ is een Brief uitge geven, ne- en zegels van Steden, Dorpen, Genoot- vens de af beeldïng der zegelen van zeven fchappen, en zelfs van veele byzondereper- Hollandfche Steden, en daaronder ook een foonen, beide van Adelyken en Burgerly- Zegei der Stad Amflerdam, welk daar Si- ken flamme, nog zeer ongemeen ie). > De GILLUM SeceettjmOpidi Amstelredammen- Staaten van Zeeland zelven hadden, in t SIS> dat is, Geheim zegel der Stad Amflerdam, jaar 1578 , nog geen gemeen zegel en genoemd wordt. En van dit zelfde zegel heb moeflen om eene zegeling voor de Stad & een afdrukfd yoor aan eenen brief Amflerdam te doen, waarfchynlyk, de be- van Scoute, Scepenen ende Rade van den laat-
zegeling der Satisfactie, het zegel van den ften january desjaars Men vindt £e_
Gouverneur en Raaden gebruiken (4). Het nig onderfcheid in dit zegel, aan vroegere
Zegel der Staaten van Holland is, naar t en laatere brieven; doch het is altoos, zo ik
fchynt,met veelejaaren oudergeweeftC/). my.niet bedriege, te kennen aan de twee
Schepenen van Amflerdam hebben, nog- mannenbeelden, die 'er in voorkomen (q).
tans, al voor t midden der veertiende eeu- De Stad hadt, behalve dit, nog een zegel,
we, t zy met een wapen, of met een let- het Zegd ten zaaken of ad CaP genoemd:
Oudfte termerk, gezegeld (g). En de Stad zelve welkj van oudSj aan Ofhoijen, Overeen«
zegelsder heeft, al vroeg, een zegel, en gevolgelyk, komften endiergelyke Aften, gehegt werdt
stad Am- een wapen gehad. In de veertiende, en m en te kennen is, om dat 'er maar één man!
fterdam. ,£ begin der vyftiende eeuwe, vindt men zelfs nenbeeld in voorkomt ir); fchoon men, op
van meer dan eenerlei zegel der Stad mei- bet tegenwoordige Zegel ten zaaken (j),
ding gemaakt. In een' Brief van Schout, 00k twee mannenbeelden ziet. In een Fidi*
Schepenen en Raade, van den twee en twin- mus van Schout, Burgemeefleren, Schepe-
tigften April des jaars 1360, wordt gefpro- nen en Raade, van den jaare 1456', heet dit
ken van onfer ghemeenre Stede groten Zeghel oude zegel on/er Stede zegel van, of ten zaa-
, s ,• T, n / tv - / 11 .. ken(t). Ehik heb eenen oorfprongkelyken
(c) Zie II. Deel, IV. Boek,, bl. ïgp. U~',nf t,o« O t, (lo J
(dj Voiex, VELLY Hift. deFrance Tom. ii. p.&s&f«™. bner van Scout, Burgemeyjters , Scepenen
(C) zie de Riemer Befchryving van 's Gravenhage ii. ende raide van den vier en twintigflen April »^ÄSL^S'XÄ,i.TÄ?r-L bL desjaars 1480 in handen, waaraa? dit Zefel
g^&tóX-ffiiytS^«-*,.^,«. f^fj> ^totoebfigbek then Jakken
KU ' ^ y genoemd wordt. De zelfde benaaming vindt
(4.) Alfoo, (laat 'er , in 't Regißer ten Raede der men qq^ jfl twee brxeven van de iaaren
Stad Middelburg, op den 13 Maart 1578- f-322- de icoo
Staten van Zeelant , tot nog toe, geen zegel hébben , *> *
is gerefolveert, alfoo de Staten van Zeelant een zege- (b) Handy, bl. rz7.
ling moeten doen voor die van Amflerdam , dat men ('L Handy, bl. 7u.
daer toe gebruyeken zal bet zegel, dat by den Gouver- ft> "an^v- «.'«»■
neut en raden gebruyekt wert met adferiptie op de \l} £™^ h£ «7; ,„, Deel , "»
ploye van den brief, dat de Staten, nog geen zegel beb- („) Handy, ü IT
ben, foo hebben fy defen gebruyekt by proviße, ß„der f») Handy, bi. 141.'
te trecken in confequentie, en dat oock de Secretariiïen (f) BU^- 70.
van de Steden van Zeelant refpettive füllen teeck'enen , Hl Z'°Je Af beeldingen der Zegels, «„ ie nevensflaaa-
|
|||||||||||||||
|
fey 4« fitoe , « A» geen Segeltocbten var,>d<, Staten %} zie k^llktte zegels. N, 8.
|
|||||||||||||||
|
van Zeelant fallen wejen van waerde , dan die alfo» (/) zie de zegels N
|
12.
|
||||||||||||||
|
getekentfyn. (t) Handr. u. 3«4.'
|
|||||||||||||||
|
I Boek. VOORREGTEN en KEUREN. u
Jus»!"1 WfareX I510^' om Van geene laateren om.zig te onderfcheiden, aangenomen zyn : Pri7ILE,
nop p ?'j h de Stad hadt, oudtyds, 't welk, nogtans, zo men vermoeden mag, gien. aand TikZ egdW' welk» alleenlyk, doorgaands, by zekere gelegenheid, gefchied fchrifr ■ olJrievenSehegt» en in welks om- is. De Steden, die zig met de Scheepvaart ris C l% nen gegeven werdt, dat Flo- geneerden, vtrkoozen, veeltyds, met een » braaf van Holland, de Stedelingen van Koggefchip, te zegelen. Lubek, het hoofd *J"w» tolvry verklaard badt (iy). Eindelyk, der Hanze-Steden (/;); Harderwyk, in Gel- was er een vierde, zynde het oudfte van de derland, Staveren in Friesland (e), Meden- Vler, welk, blootelyk, S. Opidi de Ame- blik in Weflfriesland, en verfcheiden' an- STELREDAMME, dat is, Zegel der Stad Ame- dere zeevaärende Steden voerden zulk een Jtelredamme genoemd wordt (x), en, voor fchip, in haare zegels. Amfterdam zal dan, dat de drie andere Zegels gemaakt waren, in 't eerfte opkomen zynerScheepvaart,ook aan Tol-brieven, en aan allerlei andere Ac- met een Koggefchip hebben willen zegelen, Tw t61n *"cnynt gehegt geweeft te zyn. en in zyne vlaggen pronken. De tolvryheid derlei" PP deeze Zegels nu, en aan verfcheiden' door Holland, aan de Amfterdammers, in 'c
Wapens Sebouwen en werken der Stad, vondt men, jaar 1275, vergund, bragt de Regeering der «Ier Stad. vanouds, en nog heden ten dage, tweeder. Plaatfe, terftond, in de noodzaakelykheid, Ui üag van wapens, voor eerfl, een vaartuig, om tolbrieven uit te geeven, waarop de in- bekend onder den naam van een Koggefchip, gezetenen vry door Holland vaaren \ en van op verfcheidenerhande wyze, gemaakt en anderen onderfcheiden worden konden. En verfierd, 't welk, in alle de vier gemelde deeze tolbrieven konden. naar't gebruik dier foorten van zegels, gevonden wordt; enten tyden, geene wettige Acten zyn, zo zyniet anderen, drie itaande paaien, twee rooden bezegeld waren. Amfterdam moeft, der- ter w-ederzyde, en een zwarte, in 't midden; halven, een wapen en zegel hebben. En welke laatfte belaaden is, met drie witte, of welk wapen kon men gereeder kiezen, 't ueyer zilveren S. Andries - kruiffen, boven gene, in de eerfte plaats, aan de tolbrieven eikanderen, en geene molenwieken , gelyk voegde, dan een Koggefchip, welk de vaart jommigen (y), ten onregte, gewaand heb- aanduidde; en aan welks maft, het wapen ben. Doch dit Wapen vindt men alleen, van Holland gehangen werdt, om de vrye in de twee eerftgemelde foorten van Zegels, vaart door Holland te betekenen ? Het een- Men heeft getwyfeld, welk van deeze twee voudig maakfel van het Koggefchip, op de wapens het oudfte zy;doch ik agt,datmen oudfte zegels (d), toont wel, dat dit wapen reden heeft, om het eerfte voor het oud- het oudfte is van allen: en om dat de Plaats, fte te houden; 't welk, niet flegts, met de in't jaar 1275, een wapen noodig hadt, oude overlevering hier ter Stede, overeen- is het my ten hoogfte waarfchynlyk, dat komt; maar ook hieruit is af te neemen, dat het, vooral niet laater, gemaakt en inge- het Koggefchip, zonder de drie kruiifen , voerd is: en zo ver 'er 't wapen van Holland gevonden wordt, aan de oudfte Aften, die op ftaat, kan het ook niet eerder ingevoerd thans voorhanden zyn , en van welken ik zyn: alzo Amfterdam, te vooren, niet tot er eene vanden jaare 1389,die in'tBegyn- Holland behoorde, noch eenige byzondere hof beruft, en eene nette aftekening van 't betrekking tot Holland hadt. Het is, federt, Zegel van eene andere van den jaafe 1371, in meer dan één opzigt, veranderd,en met in handen gehad heb {%). By Co mm el in by voeging van andere wapens vermeerderd; (0), vindt men 't zelfde zegel afgebeeld, zo doch, met veranderingen met al, tot heden als het, aan eenen brief van den jaare 1357, toe, in dagelykfch gebruik gebleeven. Men gehegt geweeft is. Hoe de Stad aan deeze ziet het, onder anderen, nog op het Zegel twee wapens gekomen zy, ftaat ons nu, kor- ten Zaaken,welk, op de Zeebrieven en an- Her telyk, naar te fpooren. dere Aólen, gedrukt wordt (e). komV De giften van wapens aan Steden , en Wy gaan nu over tot het tweede wapen Onder-
|
||||||||||||||
|
van het zelfs aan byzondere Perfoonen , zyn, van der Stad, de drie zilveren kruiilen op een zoek naar
wfaSp ouds' zo zeldzaam geweeft, dat men veilig zwarte paal, die tuffchen twee roode paaien jj j;J^r;an
|
||||||||||||||
|
eenKog-
|
||||||||||||||
|
m
|
—o vaiuiwiui, uai veire uc meciteii niet •.•*»— -------— «• mti. ccua-, «_>j^ m-m «_wi\_ nec qnue
|
|||||||||||||
|
-
|
||||||||||||||
|
gefchip Sefchonken; maar, door de bezitters zelven, wyze, en wanneer, de Stad gekomen zy aan re, welk
verbeeld dit Wapen, welk, vooral aan gebouwen en drie zlU WOrdt' (*) 2?ndï-il- 7'!. Stads werken, en ook op fommige zegels, l%tffen
M f°»oth£läJ\l?Ètl \* coMMEu» van algemeener gebruik geworden is, dan draagt.
Di» ï«1*^, ^* * ■5* het rvl DAPpÉrZ1!!1s",N' 3 en 4- (h) Zi« de bygevoegde Afbeeldingen van Zegels. N. 1.
1 \ 7ie <icAfbeélH 'H>' en anderen, (c) Zie ie Afbeeldingen der Zegels, N. z esHandv. bl.il".
(*) Mate. >7». *' zu . ^afbeeldingen dei Zegels,N. 12.
|
||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||
|
V. Deel.
|
|||||||||||||||
|
Il
|
|||||||||||||||
|
Privile- het voorgaande: fchoon beide de Wapens, tot een byfieraad, in het Koggefchip ge- Privile-
gien, naar alle waarfchynlykheid, van ouds, ook voegd zyn. Wy verwerpen dan de gedagten, guh. in de vlaggen en wimpels der Amfterdam- dat de drie kruiiTen van Graave Willem den fchefchepen, gebruikt zyn (ƒ); wanneer IV. herkomftig zyn, vrymoediglyk, als on- men zig niet, gelyk, nu en dan, om byzon- gegrond en onwaarfchynlyk. dere redenen, gebeurde (g), van het wa- Een weinig aanneemlyker komen de ge- 't is ook pen der Landsheeren bediende. dagten van anderen voor, dat de kruiflen niet van Ter gelegenheid van de herbouwinge der ontleend zyn, uit het Wapen van Amftel, ^e^
Nieuwe Kerke, omtrent het midden der voor- welk beftondt, uit drie zwarte balken, op ftei her." gaande eeuwe, werdt, in 't noorder Kruis- een' gouden grond, en overdekt met een wit, komftig. pand, een glas geplaatft, waarin Graaf Wil- of rood en wit S. Andries-kruis (m). Doch lern de IV., de Stad befchenkende met het zo 't al waar mögt zyn, dat Amfterdam, on- driekruifllg wapenfchild , konftiglyk , ge- der de Regeering der Heeren van Amftel, fehilderd was Q): 't zy dat de Schilder , een byzonder Wapen gehad heeft, welk uit waarlyk, gemeend hebbe, dat de Stad dit het hunne ontleend was; zal dit Wapen, na Willem Wapen van Willem den IV. ontvangen hadtj 't verdryven der Heeren van Amftel, en het de IV. 't zy dat hy, alleenlyk, op deeze wyze, heb- verbeurdverklaaren hunner goederen, door heeft het be willen vertoonen, dat Amfterdam, in 't de nieuwe Heeren, naar alle waarfchynlyk- ^ercrf' jaar 1342, verfcheiden' Stedelyke voorreg- heid, weggenomen, en te niet gedaan zyn. ten van gemelden Graave hadt verkreegen. Wy können dan, ook in dit gevoelen, niet De Stempelfnyder P. van Abeele ver- beruften. vaardigde, wat laater', een' gedenkpenning, De geleerde WillemFrederik van waar-
op welks ééne zyde, het fchenken van het derWhp, Conrector der Latynfche Schoo- fchynlyk, Wapen, eveneens, en als door Willem den Ie deezer Stad, en, voor weinige jaaren, in is het IV. gefchied , verbeeld werdt. Men las, hoogen ouderdom, overleeden , heeft een „k het onder de afbeelding, Com. Wilh. hoc in- ander gevoelen, wegens de herkomft van Stamwa- siGNE Amstelodamo dono dedit 1342. dat het driekruifllg Wapenfchild, voorgefteld, pen van is, Graaf Willem? heeft dit Wapen aan Am~ welk ons aanneernlykertoegefcheenen heeft, denHui* flerdam gefchonken, in 't jaar 1342. De Be- en welk wy, hierom, wat nader, beveiligen perfyn. fchryver der NederlandfcheHifloriepenningen, zullen. Men vindt dit gevoelen, in eene Gerard vANLooN,heeft(i),uitdeezen aantekening op den zoetvloeijenden AM- penning alleen, want ander bewys vindt men stelstroom van den begaafden Amfter- by hem niet, opgemaakt,dat hetdriekruis- damfchen Digter , Nicolaas Simon iig Wapenfchild, door Willem den IV., aan van Winter, in 't jaar 1755, uitgege- Amfterdam vereerd is. Doch wy behoeven ven ; en 't komt, kortelyk , hierop uit: niet aan te toonen, hoe zwak deeze grond- „ Dat Jan van Perfyn, Heer van Waterland, flag zy. Ook weet niemant te zeggen, om „ en, voor'tjaar 1282, ook Heer vanAm- wat reden, de Graaf juift drie kruiflen, aan „ fterdam; die drie gouden en drie blaauwe de Stad, tot een wapen, zou vereerd heb- „ balken, de gouden balken, met vier, drie ben. Want dat hy, daarmede, gelyk ze- „ en tweeroode kruiiTen, belaaden, in zyn ker Digter (*) wil, zou hebben willen aan- „ Wapen voerde (w); den middelftenbalk, duiden, dat hy de Amfterdammers van veel „ daar de drie kruiflen op lagen, uit dit zyn kruis verloft hadt; of dat men 'er , gelyk „ wapen ontleend, en, nevens twee andere Pontanus oordeelt (/), de zugt der Am- „ balken, allen drie als regtopftaande paa- fterdammeren tot heilige zaaken mede zou „ len gefteld, en met verandering van kleu- hebben willen betekenen, heeft te wei- „ ren, gelyk meermaalen, in zulk eene ge- nigfchyns, dan dat men 't, ernftelyk, zou „ legenheid gefchiedt, aan zyne nieuwe behoeven te wederleggen. Willem de IV. „ Heerlykheid Amfterdam, tot een Wapen, was uit het huis van Henegouwen, welk vier „ gefchonken heeft (0)." En de volgende fteigerende Leeuwen tot een wapen voer- zes aanmerkingen können dienen tot beves- de. Immers, was veel eer te verwagten, tiging van dit gevoelen. dat hy deeze Leeuwen, in het Wapen der *• Vooraf, merk ik aan, dat de kruiflen Aanmer-
Stad, zou geplaatft Jiebben; gelyk wy, be- gemeen zyn geweeft, in fommige ftamwa- kingen» |
|||||||||||||||
|
neden,zullen doen zien, datzy,inderdaad,
|
pens van oude Amfterdamfche Regenten, 't veftSng;
Geflagt vsaNoort zegelde, onder anderen, deezer |
||||||||||||||
|
(f) zu n. Deel, ix. ßoei, U. 366. metgedag-
(S) Zie II. Deel, III. Boei, bl. \S9. ten.
(h) Domseiaer IV. Boel^, bl,66. COMMELIN, bl. 4JIp (m) Zie VAN IeeuWEN Batav. Illqft. bl. 83z. LELONG,
(i) I. Deel, bl. 2j4. £/# 146. en in de Af beeld, der Zegels. N. S.
(O f- Dubbels by bizot Medaill. Hift. van Holland (n) Zie de Afbeeldingen der Zegels. N. 7.
in't Vtorweri, bl. (3J). tn ty Le ^q^q f bl, at, (0) Aantek. of den zesden Zang van N. S. VAN WIN-
(/) Ltbr, I. Cap. IX. p, »8, TERS Amftelöroom, bl. 201.
|
|||||||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||
|
VOORREGT EN en KEUREN.
|
|||||||||||
|
13
|
|||||||||||
|
met drie en twee kmiflèn, op balken: dat
van Zaal en Heyn, van gelyken: zoalsmy, uit Schepenen-brieven van de jaaren 1373 , 1391, 1405 en 1435, gebleeken is. 't Is, derhalve, te vermoeden, dat de drie kruis- en, in 't wapen van Amfterdam, ook uit een ftamwapen, ontleend zyn. 2. 't Is, wyders, geheel zeker, dat de
Amfterdammers gewoon waren, het wapen van fommigen hunner oude Heeren te voe- ren in hunne Zegels. Men vindt het Wa- pen van Henegouwen, in de oude geheime Zegels, en Zegels ten Zaaken van de Stad Q>); gelyk het, nog tegenwoordig, in het Zegel ten Zaaken (q), gevonden wordt. In alle deeze zegels, wordt het wapen van He- negouwen, of door een' Vorftelyk Perfoo- naadje, of door eenen Heraut, vaftgehouden. 3. Maar in alle de gemelde zegels, vindt
men het driekruiffig Wapenfchild, insgelyks. En hieruit volgt klaarlyk, dat het, voor het Wapen van Henegouwen, of gegeven , of aangenomen moet geweeft zyn; en, zo 't van een' Heer gegeven, of, uit het Wapen van een' Heer, aangenomen geweeft is, kan 't van niemant, dan van Heere Jan van Per- fyn afkomftig wezen. Want, nadat het Huis van Henegouwen aan de Heerlykheid van Amfterdam geraakt was, kan men gee- he Heeren van Amfterdam aanwyzen, uit welker Wapens, de Stad een driekruiffig Wa- penfchild zou hebben können ontleenen. En het te ontleenen, uit het Wapen van eenen voorigen Heere, zo het, te vooren, nog niet aangenomen of ingevoerd geweeft ware, zou een blykbaare hoon voor het Huis van Henegouwen, en door het zelve, waarfchyn- lyk, ook niet gedoogd geweeft zyn. Het is dan, te vooren, in gebruik geweeft: en zo het, even als het Wapen van Henegou- wen, van eenen Heere ontleend is ; van wien kan het ontleend zyn, dan van Heere Jan vanPerfyn? 4. Het Wapen van den Huize van Perfyn
wordt juift zo befchreeven,by van Leeu- wen (r),uit GouTHOEVEN,als wy het, hiervoor, uit de aantekening van den Hee- re vanderWilp, befchreeven hebben. Het voerde negen roode kruifTen, op drie gouden balken, die tuffchen drie blaauwe kalken lagen. En men (vindt het ook zo Verbeeld, op een zegel van Nicolaas van Per- fy*!* in de Privilegien van Haarlem (s), be- halve , <jat >er verfcnii is jn de kleuren, die de Plaatfivyder, vermoedelyk, in 'twafchen
(<,) Z,e de Afbeeld w ^*
Cr) Batavia ïlluttr. */. to^
(s) BUdx,. 3°- z" "<ie Afbeeld, der Zegels. N. 7-
|
afdrukfel, niet heeft können onderfcheiden, Pkivils
naar behooren. Uit dit Wapen nu, is, naar gis» alle waarfchynlykheid, het driekruiffig Wa- pen van Amfterdam ontleend: 't welk ge- fchied moet zyn, voor 't jaar 1282,0m dat Jan vanPerfyn toen van de Heerlykheid van Amfterdam afftondt (t). Men veranderde drie der balken in paaien, veelligt, om het Wapen van Amfterdam te doen zweemen naar de Wapens van andere Steden deezes Lands, die zig met de Scheepvaart geneer- den , en ook paaien in haar Wapen voerden» gelyk Dordrecht, Delft, Gouda, Briele, Me- denblik en anderen. De kleuren werden ook veranderd. De gouden kleur werdt zwart, de drie kruiffen, van rood, wit of zilverkleur a en de twee zydpaalen, van blaauw, rood. 5. Maar, zal men mogelyk vraagen, van
waar hadden de Perfynen de kruiffen in hun wapen gekreegen? De oude Holland/ehe Chro- nyk (m) zal hier op antwoorden, dat Wouter van Perfyn , een monik uit deezen huize, die, in 't begin der dertiende eeuwe, bloei- de, t'eenigen tyde, zeer inniglyk, en met gevouwen handen, biddende, een gulden kruis tuffchen zyne handen ontvangen; en dat het huis van Perfyn, van dien tyd af, negen roode ,.flimme, dat is fchuine, of fcheef- ftaande Cruycen , in deszelfs Wapen , ge- voerd hadt. Doch dit 's een monikenver- digtfel, waarvan, zelfs by den Haarlemmer Karmeliet, die anders, zo veel als de oude Holland/ehe Cbronyk, met Broeder Wouter, opheeft (v), geen woord gevonden wordt. Veel eerder zou ik vermoeden, dat een der Perfynen, in de elfde of twaalfde eeuwe , eenen togt naar 't Heilige Land gedaan, en, by die gelegenheid, de kruiffen in het ftamwapen geplaatft heeft. De nakomelin- gen uit deezen huize, die, te Amfterdam, in aanzien en in Regeering geweeft zyn, hebben het zelfde wapen gevoerd; gelyk my, uit de zegels aan verfcheiden' Schepenen-brieven, en uit een Wapenboek der Regenten van het Oude-zyds-Huiszitten-Huis, gebleeken is. 6. De waarfchynlykheid, dat Amfterdam
zyn driekruiffig Wapen van Heere Jan van Perfyn ontleend heeft, zal toeneemen, als menaanmerkt,opwatwyze,dit Wapen, in de oude zegels, nevens het Wapen van He- negouwen, geplaatft zy. Ik kan niet twy- felen, of het Wapen van Henegouwen is in de Zegels gekomen, by gelegenheid; dat Guy van Henegouwen, in den jaare 1300, Heer van Amftel werdt (w). Want zo dit gefchied wa-
(0 Zie II. Deel, I. Bttk^il. 8J.
(ti) Divif. XVI. Cap. X.
(v) Lier. XXI. Cap. u.
(w) Zie II. Deel, I. Beek., tl, $t.
B 2
|
||||||||||
|
AMSTERDAMS V.Deel.
|
||||||||
|
14
|
||||||||
|
met dit Wapen verfierd waren: welk voor- Privile-
beeld men, in de laatere Stedelyke gebou- sien. wen, zal gevolgd hebben, op dat dezelven geene ongelyke merktekenen draagen zou- den, 't Schynt ook, dat de Ambagten van Ouder- en Nieuwer Amftel , fchoon, niet klaarlyk, tot de Heerlykheid van Jan van Perfyn , behoord hebbende, naderhand, in navolging van Amfterdam, de kruiffen in hun Wapen hebben aangenomen, te weeten, Ouderkerk drie en twee , en Amfterveen drie en een. In het Koggefchip, op de ze- gels en elders, is ook, gemeenlyk, een hond verbeeld, veelligt, om te kennen te geeven, dat, volgens de oude gewoonten op de vrye Scheepvaart, de inlaaders het regt van ei- gendom op de Laadinge behielden, zo lang 'er nog een hond, in 't fchip, in leeven bleeve (d). Eer wy van het Wapen van Amfterdam, Verkka-
en byzonderlyk van het driekruiflig fchild, ri.n8 der geheellyk, affcheiden, moeten wy nog een Sieraaden woord zeggen van deszelfs fieraaden. De driekruis- Kroon, die, in de vyftiende eeuwe, vol-% Wa- gens de aantekening van den Hiftoriefchry- Pea: ver Daniel^), nog een zeer ongemeen fchl,d' fieraad boven de wapens was , pafte niet zo wel boven het Koggefchip, en heeft, derhalve, natuurlyk, meeft boven het drie- kruiflig Wapenfchild,moeten geplaatft wor- den; gelyk, federt het jaar 1489, ook ge- meenlyk gefchied is. My ftaat niet voor, dat ik de Keizerlyke Kroon boven het Kog- gefchip heb afgebeeld gezien, dan in den gevel van t Stads Excyns-huis, in de Oude- brugs-fteeg. Het driekruiflig Wapenfchild wordt,tegenwoordig, veeltyds, van twee fteigerende Leeuwen vaftgehouden. Op het Stads Cachet, ziet men thans maar eenen . Leeuw (ƒ). Van waar deeze Leeuwen her- komftig zyn, is geheel onzeker. De mee- ning van fommigen, dat iemant uit het oud Amfterdamfch geflagt der Boelens verlof om twee Leeuwen by 't Wapen te voegen, van eenen der.Graaven verkreegen, of van Kei- zer Karel den V. gekogt zou hebben (g), heeft weinig fchyn van waarheid. Men vindt naauwlyks voorbeelden van Wapens van Am- fterdam , die, door een' of twee Leeuwen, worden vaftgehouden, voor diep in de zes- tiende eeuwe. In prentverbeeldingen van den jaare 1518, ziet men 't wapen nog, zon- der Leeuwen. In de Houtfneêkaart van Cornelis Anthoniszoon, die, in't jaar 1544,,uitgegeven werdt, wordt het, van eenen Neptunus, vaftgehouden. En ik twy-
(i) Vide Rymeri Aflra publ. Angl. Tam. V. P. IV. ƒ>. g2.
(e) Hift. de France Tom. VI. p. i79.
(f) Zie de Afbeeld, der Zegels. N. 13.
(f) DOMSEI.JVER ui, Soel^,bt, zu. COMMELIN, */. HU
|
||||||||
|
Privilk- ware, toen de Heerlykheid van Amftel aan
«EN. eenen Graave van Holland uit den huize van Henegouwen kwam; dan fchynt men niet te können begrypen , waarom, in laater' tyd, de Wapens der Huizen van Beijeren, Bour- gondie en OoftenrykooknietjindeezerSte' de Zegels, geplaatfl geworden zyn: 't welk egter niet gefchied is. Nooit vindt men ee- nige Wapens in deezer Stede zegels, dan dat van Holland, of de ileigerende Leeuw, in de alleroudften (a;), en in zulken, die niet dan aan de Tolbrieven gebruikt werden (y); en de drie kruiffen en het Wapen van Henegou- wen, in de overigen. En wat is hiervan an- ders de reden geweeft, dan dat Jan van Per- fyn en Guy van Henegouwen, na den on- dergang van het oude Huis van Amftel, de eenigfte byzondere Heeren van Amfterdam en Amftelland geweeft zyn ? Maar om dat Guy van Henegouwen laater regeerde, en grooter Heer was, dan Jan van Perfyn; ook, door eenen Graaf van Henegouwen en Hol- land , in zyne Heerlykheid, opgevolgd werdt, bekleedt het Wapen van Henegouwen, of de vier ileigerende Leeuwen , alomme , aan- zienlyker plaats in 't Koggefchip op de Ze- gels, dan het driekruiflig, welk wy voor het Perfynfche houden. In eenigen der oudften, wordt het Wapen van Henegouwen, door eenen Heraut, met de regterhand, van bo- ven , vaftgehouden; maar op het Perfynfche, welk merkelyk laager ftaat, leent hy met den linker' arm (z). In de meefte overige oude Zegels, houdt 'een aanzienlyk Perfoo- naadje,die aan't hooger einde van't Kogge- fchip ftaat, het wapen van Henegouwen voor de linker borft ; doch een veel minder aanzienlyk geharnaft krygsman, beneden den voorgemelden ftaande, voert het Perfynfche, dat ook, in eenen wimpel van de maft, en in eene vlag van den agterfteven waait, in een vendel, op de fchouder (a). Al 't welke toont, dat het driekruiflig Wapen min aan- zienlyk is gehouden, dan het Henegouwer, en gevolgelyk van eenen minderen Heere, naamlyk, van Jan van Perfyn, ontleend is. Ook wordt het, nog tegenwoordig, alleen- lyk tot eentegenzegel van het Zegel ten Zaa- ken, of van het groote Zegel, en tot het Stads Cachet (b), gebruikt. Men zag het eg- ter , van ouds, en men vindt het, nog he- den ten dage,_ meer aan gebouwen en Stads werken, veelligt,om dat de huizen enflerk- tenof poorten, die Jan van Perfyn, voor 't jaar 1282, in Amfterdam, bezat (c), reeds (x) Zie de Afbeel. der Zegels. N. 3 en 4..
(y) Zie de Afbeeld. N. s.
(z,) Zie de Afbeeld, der Zegels. N. t.
(a) Zie de Afbeeld. N. 9, 10 en II.
(b) Zie de Afbeeld, dei Zegels. N. 12 en 13.
(c) Zie II. Deel, 1, B„^ fr<t gJ<
|
||||||||
|
I. Boek. V.QORREGTEN en KEUREN.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
15
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Päivile- twyfel zeer, of men de Leeuwen wel veel voor welken, demeefteMaaten, vantvd tot Phvxl*.
IÈN' IpiÏ^ ,nen toonen, dan in den ge- tyd, gebragt, onderzogt en geykt, of, met *w.
ven k KrankzinniSen-,Huis °P den KIo- het jaartal, waarin het onderzoek gefchiedt, eefM^" gw.al'waaraan 't jaartal van 1562 gebrand, of op einige andere wyze, gemerkt on d r>' en m- de.§^vels der oude Waage moeten worden. WL j^n dam> die, in 't jaar 1565, gebouwd De C o m m i s s a r i s s e n van de g r o o t e Coromis-
7 A A ooftzyde van den Oude- Yk zyn drie in getal. Zy worden, door ^iSka zyüs-Agterburgwal, even bezuiden de Mo- Burgemeelteren, voor hunleeven, aange-van de
leniteeg, ftaat egter , nog tegenwoordig fteld, en zitten, om de driejaaren, op 't|™ote U7003, een oud huis, met het jaartal 1561 Zeeregt aan den Kamperfteiger, om Koo- in den gevel, en het wapen der Stad, door renfchepels, die twee en dertig kop houden V^ee geeuwen valtgehouden. Ik heb maar moeten, heelen en halven, Koorenmeeters- een nuis in de Stad können vinden, waar- ftokken , Zoutmaaten, en koperen Koolen- aan ouder jaartal llaat, te weeten, het hoek- maaten te yken, zynde 't Loon daarvoor, weTksVan 5 f 6n de Texelfche kaai> aan by de Keuren > bePaald CO- De 11« van Ykers
Z A Zy#evel' het jaartal 1558 gezien de kleine Tk, zynde de O verluiden van 't Fruit-van cle worat. Vraagt men nu , van waar deeze verkoopers-Gilde (»), yken , jaarlyks, de Y'^ne geeuwen ontleend zyn? myn antwoord is, appeltonnen, de appelmanden en alle fruit-, * oatmenze, toen, m de zeihende eeuwe, gort-, meel-, erweten- en boonen-maa- de Wapenkunde, allengskens, tot meerder ten, die kleiner zyn, dan een half fchep°I • volkomenheid gefteegen was, en ieder wa- waartoe hun plaats aan de Engelfche Kerke pen zyne Tenanten of vafthouders hebben op 't Begynhof toegeftaan is Cn\ Wyders, Brande« moeft ontleend heeft, of uit het Wapen is 'er een Brander van Biervaten, dil zorg Si«, van Henegouwen, of uit het Wapen van draagt, dat 'er geene Biervaten gebruikt wor-^yn-en lionand, in de oude Zegels der Stad. Het den, dan die, hier ter Stede, gemaakt zyn, °ïeva' eerlte is my egter waarfchynlykft. Uit het en devereifchte grootte hebben, moetende ' Wapen van Holland, welk maar eenen de tonnen een honderd agt en twintig; de .Leeuw voert, kon men 'er geenen twee ont- half- vaten vier en zeitig, en de vierdendeels eenenjwel, u.lC het Wapen van Henegou- twee en dertig mingelen houden (0). No* wen , welk urt vier fteigerende Leeuwen heeft men een' Brander van de Wyn- en Olie- beitaat. Doch't meelt, dat wy, over den vaten, die ook, jaarlyks, met water, her- oorfprong van de wapenen deezer Stad, heb- meeten , én van nieuws gebrand moeten ben können voordellen, beftaat, uit meer worden , houdende een aam wyns en een ot min waarfchynlyke giffingen, waarover quarteel olie, ieder zo veel mingelen, als wy den kundigen Leezer gaarne laaten oor- een ton biers (/>). Tot het roeijen der Wy- Wyn- |
|||||||||||||||||||||||||
|
IV.'
|
y en*. nen, Brandewynen en Traan, die, in on-roeiiers-
|
||||||||||||||||||||||||
|
Regt der \> -J- 1309' ICtl0nlc
Maate. van BeiJeren het Regt der
Maate
|
ertog Albrecht geykte fuft, zyn gevaat, zyn vyf Wynroei-
jers aangefteld, die zig, in 't roeijen, ftip- telyk, naar de Keuren, gedraagen moeten
|
||||||||||||||||||||||||
|
- (#). Ook is'er een Brander van Zeepvaten, Brandei
aan de Stad Q&), waaronder, gelyk wy el- moetende eene Zeepton vier , eene halve van de
ders (0, gegilt hebben, ook het Regt'der tor} twee' ,en.een vierdendeel ééne kan van^enef>v'a' Waage vervat is; fchoon de Impolt op de drie en twintig mingelen en een half pintje, £ Waage, door de Graafiykheid, verpagt werdt wynmaat, houden (r). Van de kleine Bier- Ykervan (£). Het Regt der Maate begrypr in zig het en Melkmaaten is, insgelyks, een Tker, diede Bjer- regt, om allerlei Maaten beide van natte en °ok de Bikfteen-, Schelpzand- en Kalkmaa- ™™lK' |
|||||||||||||||||||||||||
|
«uchte opzigt te doen hebben. In eevolge eerzy, m t openbaar, mogen verkogtwor-
vf dit Regt, Hellen Burgemeelteren niet den. Men meetze met AmfterdamfcheVoe- |
|||||||||||||||||||||||||
|
ders
t^r^!1» en verfcheiden' andere Ämpte
naala aan j: i , . *
in zyne n\ Zorg draaSen' dat memant,
wfr h\er*+' VerJcort worde ; maar men (i) Handv. ti. 9n, 9z9,93= |
reenkomen moeten
, welke, in de zes- e &k#amer of Se- |
||||||||||||||||||||||||
|
? £ ZS Stede ' ook CommiffarilTenVan ^groote> en Ykers van de kleine Yk,
(h) Handv. W. »• [9].
(i) II. Deel, II. B°ei_, i/. (O Handv. van Kennemeii. \t'
|
. -.v ...^„.j ». —^, bl. 44J.
C») Handv. bl.9i%,9ii. Keuib. C. ƒ. 405. n. ƒ. it.
(o) Handv. bl. 935, 934-
lp) Handv. bl. 927,918, 935,937,93».
(?) Handv. tl. 937, 938, 939, 9t°«
(r) Handv. bl. 957.
(-) Handv. tl. jii«, 930.
|
||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS V.Deel,
|
|||||||||
|
i'6
|
|||||||||
|
p.,tVTir cretarye, en voor de Waage, plagt te hangen (y). Maar t leedt met langer, dan tot ui t^m"-
GiEN (f), en nu op deThefauriebewaard wordt, jaar 1502, toen bevolen werdt,datniemant ü ■ alwaar ook de ftanders der overigeMaaten ge- eenige Coepmanfchepen of goeden, die hy ver-
Ellen plaatftzyn. De Elle, die hier terStede gebruikt kogt, t zy was, vlas, Specerie , Cramerye, Ykfter. 'wordt, zynde de Brabantfche, moet ook, of anders , niet vuytgezonden , zou mogen ïaarlyks, geykt worden; waartoe, voormaals, uytwegen, dan mit zulcke gewichte, ahmen de Stads Zyden-Lakenmeeter aangefteld was gebruukt in der Stede waghe ,'twelck esTroy- (u)- doch nu eene byzondere Ellen-Jkfler j'chegewichte (3). En in 't jaar 1504, werdt aangefteld is. De Overluiden van het Groot- op nieuws belaft, alleen Troifch gewigt te Kraamers-Gilde zyn bevoegd verklaard, om, gebruiken; om welk te yken , byzondere van tyd tot tyd, op de behoorlyke gefteld- perfoonen waren aangefteld («). Nogtans, heid der ellen, onderzoek te doen (o). Wy moet, hier in, door den tyd, wederom eemg fpreeken niet van andere Ykers en Meeters, verloop gekomen zyn, om dat het gebrui- die, voormaals, in wezen waren O), of ken van Troifch gewigt alleen , aan allen nog' in wezen zyn. Van de laatften, heb- zonder onderfcheid, zelfs aan de Apothekers, ben wy reeds by verfcheiden' andere gele- en in 't weegen van Katoen en gouden pas- Onder- genhede'n, gewag gemaakt. Burgemeefteren fementen, by eene Keure van den twee en fcheiden hebben, uit kragte van het regt der Waa- twintigften January des jaars ióoo, weder- gewigt. gej welk de Stad bezit, al vroeg, zorg ge- om, aanbevolen werdt (b). Doch, in't jaar draagen, dat niemant, in zyn gewigt, ver- 1630 , werdt het gebruiken van Amfter- kort werdt. Twee- of driederlei gewigt heeft damfch gewigt _alleen|aan Zydekraamers in 't men, reeds in de zeftiende eeuwe, of eer- klein, Winkeliers, Kruideniers, en alle an- - der, hier ter Stede, in den handel, gebruikt: deren, gebooden , met deeze uitzondering Troifch tewigt, zynde genoegzaam het zelf- nogtans, dat zulken, die Qiükzilver, Cou- de als het Amflerdamfch Waag - gewigt, en chenille en Zyde in 't gros verkogten, Bra- tuikfcb of Brabantfch gewigt. Het Troifch bantfch; en de Spykerkoopers Luikfch ge- gewigt, zo genaamd,naar de Stad Troyes'm wigt, zynde even zwaar als het Brabantfch, Champagne, daar men, van ouds, met zwaar gebruiken mogten (c) : waarmede, volgens gewigt, en zeer naauwkeurig,plagt te wee- katere Keuren, ook het getwynd garen en een is veertig of twee en veertig aazen op de kammen mogen worden gewoogen (d). 't pond ligter dan het Amflerdamfch Waag- Doch den grooten en kleinen Koffy- en gewigt, welk verfchil hierdoor fchynt ver- Thee-wmkelieren, den Brood- en Koeken- oorzaakt te zyn, dat men, al vroeg, om de bakkeren en den Vleefchhouweren is, nog agting van 't Amfterdamfch Waag-gewigt, by eene Keure van den dertigften January 't welk het zelfde als het Troifch gewigt des jaars 1721 , belaft, niet dan Amfter- plagt te zyn, te beter te bewaaren, op het damfch gewigt te gebruiken (e). zelve, boven het Troifch gewigt, nog eeni- Al dit gewigt moet, eens 's jaars, herykt, Ykers ge toebaat heeft willengeeven. Zelfs, vindt en, met het jaartal, gemerkt worden (ƒ): van 't men, dat hetFranfchTroifch gewigt, tegen- waartoe, van Stads-wege, twee Tkers zyn ^Pe^ woordig, zes en twintig en twee derde aazen aangefteld: een van t Amfterdamfch koperen, AmW op 't mark ligter is dan het Troifch gewigt, en 't Brabantjch oi Luikich yzeren en koperen damfch welk hier ter Stede in gebruik is. Het Luikfch Gewigt, en een van 't Amfterdamfch yzeren «1 Bra- of Brabantfch gewigt is omtrent vy f ten hon- Gewigt, die, te gelyk, de Oliemaaten en 2 derd ligter dan het Amfterdamfch, maaken- gepegelde kannen ykt (g). De algemeene Ykmees. de vyf en negentig pond Amfterdamfch om- Tkmeeftervan het Troifch gewigt over gantfch terge- trent honderd pond Luikfch of Brabantfch Holland en Weftfriesland, die, te gelyk, al-neraal gewikt. Doch dit gewigt is, niet altoos , gemeene Ykmeefter van dit gewigt is, over 7an .j?e^ hier ter Stede, in even wettig gebruik ge- de Vereenigde Provinciën en Generaliteits- ££]£! weeft. In 't jaar 1487, werdt gekeurd, dat Landen, houdt ook zyn verblyf in Amfter- de Kraamers,en alle anderen alleen Troifch, dam. Hy wordt, als Ykmeefter van Hol- en geen Coelfche [ Keulfch ] gewigt gebrui- land, door 's Lands Staaten, aangefteld , op ken zouden (x). Doch in't jaar 1494, werdt, den voorflag of benoeming van Burgemees- daarentegen, bevolen, dat elk zig van Coelfth te- r Keulfch 1 gewigt bedienen zou, uitgeno- O) Keurb. b. ƒ. 2 verf».
men de Zilverfmeden, die zig aan het Troifch $ £»£ «;£ » X$. gewigt fchvnen te hebben moeten houden ib) Handv. ii. s*«- a ° J (c) Handv. il. 927.
|
|||||||||
|
(t) Handv. bl. 929, 93s. (/[ Handv. bl. 938, * 93f.
(u) Handv. bl. 9j7, 929, 932. C«) Handv. bl. 931, 932.
(v) Keurb. V. f. 63. CO Handv. 4/ — "*
(m) Handv. bl. 9ïs, 929, 937» »39, * 93«. (p Handv. b
(x) Keurb, A. ƒ. isj, i$s> verft, 160, verja, L. ƒ. 31,
|
|||||||||
|
V O O R R E G T E N en K E U R E N.
|
||||||||||||||||
|
I« BoËK.
|
||||||||||||||||
|
17
|
||||||||||||||||
|
Pr™, teren deezer Stad (k). Voormaals, plagt het
«**-.; onderzoek der Ellen, Maaten en Gewigten, door t Geregt,te gefehieden (i> Doch, fe- dert veele jaaren, zyn 'er Stads Ykers toe bevoegd verklaard. V. Het Regt om de ingezetenen der Stad en ggtom derzelver Vryheid, met eenen redelyken |
||||||||||||||||
|
therfchen en andere Hervormden te belet- Privil**
ten (p), hieldt het niet langer ftand, dan tot CI«w. na de verandering der Regeeringe, in'tjaaï 1578, wanneer het tappen binnen de Vry* heid, op der Stede Excynzen, wederom toe- gelaaten werdt. Tot in 't jaar 1492 , fchy- nen 'er geene vafte Excynzen, hier ter Ste- de, geheeven te zyn, dan op bier, wyn en gemaal; doch in 't gemelde jaar, werden 'er verfcheiden'nieuwe Excynzen opgelegd (<?), die, federt, ter oorzaake van de toeneemen- de lallen der Stede, van tyd tot tyd, heb- ben moeten vermeerderd worden. De Wyn- en Bier Excyns, als de voornaamfte zynde, is, al vroeg, de groote Excyns genaamd (r). De Excynzen worden, federt lang, hier ter Stede, opgelegd, of by de Vroedfchap, of by Burgemeefteren , met bewilliging der Vroedfchap (V); 't welk overeenkomt met de Handveft van den jaare 1401, hiervoor aangehaald. Zy worden, of gecollecteerd , of verhuurd. Doch by een Graaflyk Privi- legie van den jaare 1420, is reeds belaft, dat die van den Geregte, noch derzelver die- naars , geen deel in 't huuren der Excynzen hebben mogen (t). De Steden in 't ge- meen hebben, by Plakaat van den negenden Auguftus des jaars 1658, regt van legaal hy- potheek en parate executie verkreegen tegen de huurders haarer Excynzen, en derzelver medeftanders (u). Men heeft egter, hier ter Stede, verftaan, dat byzondere Perfoo- nen, ouder hypotheek hebbende, voor de Stad, ook op de boedels van de huurders van der Stede Excynzen, geprefereerd wa- ren (y): en overeenkomftig hiermede, heb- ben 's Lands Staaten zelven, in 't jaar 1678, verftaan, dat het gemeene Land, op den beedel van eenen te kort komenden fchul- denaar, geen meer regt heeft, dan de ove- rige Schuldeifchers (w). De Excynzen, die, nog tegenwoordig,
door de Stad geheeven worden, zyn die op de Bieren, Wynen, Brandewynen en inko- mende Graanen, welken, onder den naam van grooten Excyns, begreepen zyn: voorts,, die op de Waage, het Beeftiaal,de Turf en Kooien, het Brandhout; de Huiden en de Rytuigen. De Stad heeft ook, in 't jaar 1645, Öcïroi verkreegen, om een' Excyns van een' tagtigften Penning te heffen van alle de vafte goederen, die binnen de Stad ver-
(p) Handv. bl. \i, ijé
(tj) Keurb. A. ƒ. I86.
(r) Refol. Vróedfch. N. I. 27 Jan. I?J7<
(s) Refol. Vróedfch. N. 1». ï] Novcmb. i«4f. ƒ. 6%.
Li. A. 3 HAart i6$6.f.7i verfi. Gioot-Memor. N. IV. ƒ. S+ verfo. . (t) Handv. bl. 12«. f«) Groot-ïlakaatb. II. Deel, ^0/. 1115.
(■v) Refol. Vioedfch. Zr. A. 17 July \6%%, f, K,
(») Gioqt.rlakaatb. ju. D'tl, bl, j»i.
|
||||||||||||||||
|
zen te
mogen |
||||||||||||||||
|
E X C Y N S,
|
||||||||||||||||
|
te mogen bezwaaren, moet ook onder de
Voorregten der Stede geteld worden. De Stad bezit dit voorregt, uit kragte van ver- fcheiden' Graaflyke Odtroijen , die, in 't eerft, voor eenen bepaalden tyd, en daarna, zonder bepaaling, verleend werden. Hertog Albrecht gaf Schepenen en Raade,in'tjaar 1390, verlof, om enen redeliken excynfe te moghenfetten op alle goede, daer hun op ge- noegen falte fetten, die binnen der Stede of havenen van Amflelredamme fyn of comen fül- len, tot dat de Stad voldaan ZOU Zyn van ne- genduizend Hollandfche fchilden,die zy,tot den Friefchen oorlog, verfchootenhadt (*). Doch m 't jaar 1401, kreegen de Raaden der Stede vryheid, om eenen Excyns van Zes Hollandfche grooten te leggen op elk vatbiers, en Voort op andere goeden, gelyck die Raeden redelycke zouden oordeelen (/), zonder dat 'er eenige bepaaling van tyd werdt bygevoegd. Ook is de Bier-Excyns, van dien tyd af, fomtyds, wel eens verhoogd, of verlaagd (m); doch beftendiglyk, tot op deezen tyd, geheeven geworden, en, ne- vens andere Excynzen, die al vroeg werden ingevoerd^ in eene Handveft van Hertoge Jan van Beijeren van den jaare 1420, aan- gemerkt, als der Stede toebehorende (n). Her- tog £ihps van Bourgondie vergunde de Stad, 5L J!fr I45-2' dat niemant, geduurende ulo ?n *fn J'aaren>°P een vierdendeel myls na aan de Stad, wyS of bier taopen mögt dan op der Stede Excynzen. DeKar- thuizers- en.Reguhers-Klooflers alleen, die even buiten de Stad lagen, mogten zo veel bier en wyn tappen en drinken, als zy be- hoefden , zonder eenigen Excyns fchuldig te zyn (o). Kfer Karel de V. verboodt het tappen buiten de Stad, binnen zekere paa- ien, geheellyk m tjaar I539; doch ^lzo dit verbod, voornaamlyk, Zo niet eeniglyk, gefchied was, om de byeenkomflen derLu' ,/?l5efbl- Vróedfch. Li. C. 17 April i<s«ö. f. ,8 7r „
J> f"l-tis9. f. i4o verf«. Groot-Memor. N. tv' f" F" G7°Äv, »'«'*«. 9*7. ,**. f"9™*-
(K) Ha»dv. £***••
(p Groot-Memor. N> L j,^ ^
■verfo , 177. * ■'*■.•
f» Handv. hl. izs.
(»). Handv. hl. 17 1 I!. Pir£, U ijt m. stuk.
|
||||||||||||||||
|
l8 AMSTERDAMS V.Deel.
PWVILE- verkogt worden (x); over welkOaroi,wy, jaaren Poorters bleeven (/).'t Zou dan zeer Privils;
«ien. by eene andere gelegenheid, eenige aan- wel zyn. können, fchoon voornaame mannen cien.
merkingen hebben gemaakt (y). Van de geenen grond van dit regt fchynen te ken- Koopmanfchappen, die, by de ftok, of in't nen, dan de Privilegien der hooge Over- b"kken, verkogt worden, wordt een half heid (g), dat Burgemeefleren, of Schepe- ten honderd betaald aan de Stad, volgens nen en Raad het Uittogtgeld, vanouds, had- eene Keure van den zes en twintigften Ja- den gevorderd, om dat het redelyk was, nuary des jaars 1649 (z). By eene Keure dat zulken, die eenige erfeniffen van hier van den vierden February des jaars 1762, wilden vervoeren, of met hun eigen goed ïs belaft, dat de betaalde Excyns van ge- vertrekken, vooraf, hun aandeel droegen zouten of gerookt vleefch of fpek, welk, van de laften en koften, m welken de Stad, van buiten in deeze Stad werdt ingevoerd, ter oorzaake van de bewaannge en befcher- wederomzou worden afgefchreeven, wan- minge dier goederen, vervallen was, en om neer het hier niet gebruikt, maar naar el- dat een diergelyk regt, ook in veele andere ders vervoerd werdt (a). Wyders, zyn'er, Steden, gevorderd werdt. De Stad Haar- voor deezen, nog eenige andere Excynzen lem, welke men niet weet, ooit Oclroi tot geheeven die, door den tyd, te niet geloo- het heffen van het Regt van Exue gehad te pen of afgefchaft zyn. Onder de laatften, hebben, heeft het, nogtans, in gevolge ee- is de Reep-Excyns, zynde eene belafting op ner Keure van denjaare i44o,geheeven (£). Wollen- en Linnen-Lakenen, die, by de eile- En 't Hof van Holland heeft, meermaalen, maat verkogt werden,en,door denPagter, de gegrondheid van dit Regt erkend, niet of Pagterfche van deezen Excyns, met de alleen tenopzigte van Steden, die't, by Oc- Reep plagten te worden nagemeeten: wel- troi, verkreegen hadden; maar ook van zul- ke Excyns al zeer oud was (J>); doch, in 't ken, die alleenlyk in eene langduurige be- iaar 1738, by eene Refolutie van den Oud- zitting van het zelve geweeft waren (i). Ook Raad van Burgemeefleren, vernietigd is (c). wordt, in een Oftroi tot heffinge van een vi Dé Stad heeft, al van ouds, nog een an- Exue-geld, in den jaare 154.1, aan de zes Regt van der inkomen gehad, uit de vordering van Waterlandfche Dorpen, verleend, erkend,
Exue. het reet van dat de vordering van dit Regt, in andere
6 F Steden en Plaatfen van Holland, in gemeen
^ x ü . » gebruik was (*> Op den agttienden April
IfTue of Uittogtgeld, welk betaald wordt van des jaars 1495 > werdt, by den heer, dat is,
alles wat, uit hoofde van erfenis, of opee- den Schout, ende 't gerecht, den perfonenvan nige diergelyke wyze, verkreegen zynde, de XXXVI. notable ende ryckdom •üanderSte- uit deeze Stad, naar elders, vervoerd wordt, de van Amfterdam, toegeflaan, tot der Stede In 't jaar 1682, werdt, by de Vroedfchap, behoef, onder andere laften, een vyftiende voor waarfchynlyk gehouden, dat de Stad penning Exuegeld van de goederen, die, door dit vporregt bezat, uit kragte eener Graaf- vertrekkende Poorters, waarvan de Quohie- lyke Gifte Cd). En 't is geheel zeker, dat ren nog voorhanden zyn (0, of by wege van zy, in het zelve, beveftigd is, by eenen brief erfenis, ter Stad uitgevoerd werden; ten van Koning Filips van den negentienden Ju- ware dat, in de Plaatfen, werwaards de goe- W des iaars 1561 (*)• Maar in dien zelfden deren werden vervoerd, door de Poorters brief, wordt erkend, dat men,hier terSte- deezer Stede, in gelyk geval, meer moeft dé dit regt, meer dan honderd jaaren te betaald worden (in). Doch m de Refolutie, vooren emmers foo langhe, dat geen memorie hieromtrent genomen, wordt niet te kennen van menfchen en is ter contrarie ,hadt bezeten, gegeven, dat dit regt, uit kragte eener Graaf- Doch van zulk eenen vroegen tyd, is my geen lyke Gifte, gevorderd werdt. 't Is ook, fpoór altoos van eenige Graaflyke Gifte voor- ongeiwyteld, al veel vroeger, gevorderd ge- gekomen: wel, dat het Uittogtgeld, omtrent weeft, fchoon het, veelligt, met vroeger, den aanvang der vyftiende eeüwe, reeds ge- op een vyitienden penning gelteld gewor- vorderd werdt van Poorters, die geene drie den is. Immers, in 't jaar 1476, werdt al, by Burgemeefleren en Raaden, beflooten,
(*) Handv W..I* Roelof Jacobsz. y Burger deezer Stede, die (y) Zie II. Deel, XV. J8.c<. bl. JH. fCitt
(z.) Handv. bl. 203. (f) Ketul). A. ƒ. 9,
(*) Keurb. U. ƒ. IS. (f) VU. BYNKERSHOEK Qjwft.ïur. publ. Libr. ll.C*f.
(fc) H»ndv. bl. 207. TïV. 6- Vil. f. 37«
(c) Kefol. van den Oud-Raad van Burgert», vtn iijulj *(h) 0ie DE BRuïns Haarl. I. Deel, bl. 179, 19I.
»738-ƒ• 93 Ttr/J. • > git Sentent. Van den Hoogen en Frovinc Kaade, (d) Refol. Vtoedfch. L'. O. s Sept. i«8i. ƒ. »H-Groot- wl (y f 9,, 9«, II+ 8
Memor. N. V. f. x verfo. . '(k) Handv. van Waterl. bl. XXXVIJ. (e) Handv.. bi._ «,. 't Oorfprongkelyke beruß n I Yet. \rf In ', Vertrek der Thefaurie , Oude Laadt E. Lr. F.
nek dei Thefaurie. o*dt hatde V. Il, M. U, ^ Groot-Memot. H. 1. ƒ. »ei. Zie <<Hwdy. bl, zi9. |
||||
|
I. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VOORREGTEN en KEUREN.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
19
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W* met der woon naar Utrecht vertrokken was,
aan te lchryven, dat hy zyn aandeel moeft komen voldoen, in de fchulden, die de Stad, onder anderen zynenthalve, gemaakt hadt, ot dat men zulks, anderszins, aan zyne goe- deren verhaalen zou (»). Uit welk befluit, at teneemen is, dat het Regt van Exue toen reeds gevorderd werdt. En in 't jaar 1453, werde het met Groningen, in't jaar 1464, met Haarlem (5), enin'tjaar 1470, met Deventer, over en weder, te niet gedaan (0): waaruit klaarlyk blykt, dat het, hier ter Stede, lang voor tjaar i476, piagt gevorderd te wor- de ;eUw.°St?S-' fchynt men' in de zeftien*
fomrvT ' !nvordering van het zelve, lomtyds, verzuimd, of naaten te heb' f' ™ers, ik vind, dat men, in 't jaar
539 5 beiloot , het zelve , op nieuws , te voraeren, en ten dien einde, twee Ontvan- gers van het Exue, Mr. Cornelis Gerbrandsz. en Gerrit Jacobsz. Couckebacker, aan te ftel- len (/>> In 't jaar 1596, ffoiidt de Stad het Exuegeld, voor den tyd van twee of drie jaaren, af aan het Mannen - Tugthuis ( q). Doch, federt, heeft zy de heffing van dit Kegt wederom aan zig gehouden. Zy vor- dert het, egter,tegenwoordig,byna eenig- ïyk van uitgaande erfeniflen : wordende, lodert veele jaaren , niets gevorderd van loorters,die,met hunne goederen, ter Stad uit vertrekken. Doch van érfeniiTen heft de Stad, thans, en federt lang, niet den vyf- tienden ; maar den tienden Penning, ten ware men toonen kon, dat, in de Plaatfen, wer- *waards,_de goederen vanhier vervoerd wor- den , minder gevorderd werdt. Het Regt van Exue brengt egter,tegen-
woordig, zeer weinig op; niet alleen, om dat het, al van de vyftiende eeuwe af, met verfcheiden' Landen, Steden en Plaatfen. o- ver en weder, vernietigd geworden is , maar vooral om dat Burgemeefteren, op den agttienden April des jaars 1726, ver- klaard hebben, bereidwillig te zyn, om des verzogt zynde, dit Regt, jn het toekomen- de, met eeneiegelykeStad, onder behoor- lyke wederzydfche Acte van Mortificatie, te Willen vernietigen (r); op welke verklaa- (") Groot-Memor. N. I. ƒ. 7s verft.
y> Handv. hl. 244, 244, 237.
y) Groot-Memor. JV. I. ƒ. 311 verf,.
\?} Zie in. Deel, IV. Boek., I>1. i$o.
K ' Groot-Memot. X. X. ƒ. Ji. Hand», il. 23o>
imHall*™*™ Oosten de Bmjïk tekent, in
met AmfterdaCi,-D.eel'b'-2^) aan- d« het Exue, Doch men hadt ^ereenkomft , deswege èernaakt.
veel vromer, ei, erge'yke overeenkomen, reeds
veel vroeöcr, en, 0nder in >t Jaar 6 getroflei ; geiyk,^ ^ aantekening oj dé
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ring , de vernietiging van het Regt vanParviijs-
Exue, met verfcheiden' Landen, Steden en üIEN- Plaatfen, gevolgd is, en nog, geduuriglyk, volgt. Wy voegen hier eene Lyfr. by van alle
de Landen en Plaatfen, tiuTchen welken en deeze Stad , dit Regt, tot nu toe, dat is, tot den vyftienden October des jaars 1766, over en weder, 't zy voor een' tyd, of voor al- tyd, vernietigd is. Zy is, ten deele, uit de gedrukte Handveften, en, voor 't ove- rig gedeelte, uit de nog ongedrukte. Stads Regifters, opgemaakt. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Groningen
Haarlem
Deventer
Dordrecht ,
Alkmaar
Leiden
Delft
Häage
Schoonhoven
Enkhuizen Hoorn Amersfoort |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in
|
t jaar 1453.
—" 1464. — 1470.
— 1543-
— 1553-
— 15...
~~ *554* 1555.
~~ 1557-
1562. 1563.
1569.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Met de agt laatflgemeldè Ste-
den , is de vernietiging alleen- lyk gefchied, voor den tyd van twintig jaaren; doch heeft, nogtans, federt, ßand gehou- den. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bride
Antwerpen
Friesland
Stad Utrecht
Nieuwmegen
Arnhem
Ootmarfum
Drente
Kampen
Oudenbofch
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ï579-
1659. i68r.
itfffa.
168 a.
1684.
1684. 1Ö85.
1686. 1687. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stad en Land van Viane 1688.
Brandenburg, |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
voor tien jaaren.
Embden--------1
Medenblik --------
Fleurus .
|
1688.
1690.
1691.
169t.
1691.
1692.
1692.
1696 en 1757.
1706.
1712.
1712.
1713-
1713- 1713. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Namen--------
Wezel -------
Bommel ~—-----
Londen •■ ■ ■
Nor-den, - , -
't Vlek Bentheim -----
Graave--------
Hardenberg -——.
Harderwyk ■-------
Lingen
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nordhorn, in't Graaffchap
Bentheim ——— 1713 |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Over-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V. Deel.
|
||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||
|
20
|
||||||||||||||||||||||
|
aangefleld, die dit regt ontvingen ,• gelyk my, Pmvil*.
onder anderen, gebleeken is, uit eene oor- <siem. fprongkelyke Quitantie van den agttienden Maart des jaars 1569, die ik, om dat'er ook uit te zien is, dat dit regt, toen nog, door vertrekkende Poorters, betaald werdt, goed- gevonden heb, aan den voet deezer bladzy- de, te plaatfen (6). |
||||||||||||||||||||||
|
Overyssel in't jaar 1713-
Zwol -------- 1713.
Fredrikßad-------- i7H<
Middelburg ■-------- i7J4-
Gorinchem--------• Ï7I5«
Goes •-------- i7l6-
OOSTFRIESLAND 1723.
Duur en •-------■ 1728.
Zieriksee -------- i73°-
Hildesheim -------- I732-
NIEUW YORK - I732-
5. Gallen-------- 1734,
Montfoort -----'— 1734.
BRUNSWTK en LU-
NENBURG ----- I734.
Maaftricht -------- 1736.
Briflol -------- 1739.
Beverwyk-------- 1740.
Stad en Graafschap
Kuilenburg ----- i74°-
Rotterdam -------- i74°-
Zugtelen ------— 1740.
Weesp --------■ 1741.
Stad Zutfen -------- 1742.
Doornik --------• I742-
Bessen -------- 1744.
Leipzig ------** 1744.
GULIKen BERG - 174Ö.
Geneve —■—*- I74°~-
Vliffingen-------- 1746.
Varel en Kniphuizen - 1747-
Sluis in Vlaanderen - I749-
OLDENBURG en Delmenhorst 1750.
Keulen --------■ 1751.
Luik --------', 1750".
Woerden .-------- 1758.
Stad en Graafschap .
Bronkhorst-----I759-
HEERLTKHEID JEVER 1759.
HERTOGDOM Wur. TEM BERG ---- 1760.
Stad Wismar ——' 1760.
Hertogdom Me-
rel emburg - 1761. Gouda-------- 1762.
Hertogdom Klee,
ve •--------■ 1763. Wyk by Duurftede. 1764.
's Hertogenbofch - 1764.
KEUR-pALTSISCHE
LANDEN--------. 1764.
GROOTBRiTANJEi76^.
|
||||||||||||||||||||||
|
De Stad heeft, wyders, van ouds, regt
gehad tot de heffinge van een |
VIL
Aloud
Regt tot de hef- finge van een Paai.- |
|||||||||||||||||||||
|
Paalgeld.
|
||||||||||||||||||||||
|
welk, voor het Hellen van baaken enkaapen, ^D<
en het leggen van zeetonnen, van alle fche- pen, die, uit zee, voor de Stad, of zelfs maar binnen de zeegaten, kwamen, gevor- derd werdt. En dit is, reeds in de veertien- de eeuwe, gefchied. Immers, Burgemees- teren fchree ven, op den zesden Augufïusdes jaars 1474, an de Vrouwe van Remden, [Graavinne van Ooftfriesland], dat de Stad, voor meer dan honderd jaaren, door de Koop- luiden en Zeevaarenden, verzogt zyride, ze- kere tonnen te leggen en kaapen te (tellen, daarvoor 't Paalgeld gevorderd hadt (ƒ). Ook werdt, reeds in 't begin der vyftiende eeuwe, of eerder, gekeurd, dat een yghelic Sciphere, van der Zee komende, zyn ba-, kenghelt betaalen zou (O- In eene_ Handveft van Hertoge Filips van Bourgondie van den zeflienden May des jaars 1452, waarby het Paalgeld, ten behoeve der Stad, op eenen goeden Vlaamfchen groot van 't lalt, gefield werdt, wordt ook erkend, dat de Stad, al van ouds, tonnen gelegd, en kaapen of vuur- tekens gefield, en daarvoor een Paalgeld ontvangen hadt. Ook blykt 'er uit, dat zy toen omtrent zeftig tonnen in de Zuiderzee onderhieldt, en vier kaapen, of vuurtekens, een op Huisduinen, een op Texel, een op Vlieland, en een op ter Schelling (u). Op het betaalen van het Paalgeld door de Oos- terlingen , die, in de vyftiende eeuwe, flerk voeren op Amfterdam, wer dt, in 't jaar 1474, eene overeenkomft getroffen (V). Op de nieu-
(j) Gioot-Memor. N. I. ƒ. 4. v'S'lyk^f. ♦» verft,
ft) 'Kewb. A. ƒ, io.
(*) Handv. hl. 23.
(■y) Groot-Memor. N. I. ƒ• IS *«■ƒ»•
(6) Wy Coen Pietersz. en Jan Lambertsz. exu mees*
Urs der Steede van Jnißelredamme kennen midts dee- ßn «>«/ ende duecbdelik betaelt te wee/en van detfer- Steede weegben van Pieter "ƒ'« [Roding] van'trecht van den exu tuelcfr pieter_ riein voorsz. en fynen buys- VroU dsefer Steede fibuldicb waren , ende beloum hem ter CauJ'e van dien n*et .""*»■ te manen nocbte te ey- |
||||||||||||||||||||||
|
Tof dp invordering vin 't rpstt van KV,//> ter uauJ* ™n dien me* meer te
m J-Ot de ïnvoraermg van t regt Van ÜXUe, fcben in rechte-mcb daer buyten In kennt (fe der waer-
1S een der Stads Secretanilen aangefteld, die i^t bebben wy Coen Pietersz. ende Jan Lambertsz di£
daarvan, jaarlyks, verantwoording doet aan "»an deeSer Sleede weegbenondergbeteykent op tens.vn]"';
de Thefaurie Ordinaris deezer' Stede, 't mrtii AnnoXV'LXiX.
Schynt, dat'er, van ouds, immers in de ( ; CoEN Pie^rsz. zeftiende eeuwe, twee Exueroeefters waren j. Lambertsz.
|
||||||||||||||||||||||
|
-
|
||||||||||||||||||||||
|
I. Boek. V O Ö R R E G T E N en K E U R E N. 21
|
|||||||
|
Privile- nieuwe brugge, ftondt een Paalhuis, waar
«i£N. 't Paalgeld ontvangen werdt, en weik zy- nen ouden naam behieldt, fchoon het, na- derhand , tot een ander gebruik, werdt ge- fehlt O). In 't jaar 1484, kwam 'er eene nieuwe Ordonnantie op het Paalgeld uit. Im- kers, men vindt 'er eene geregifireerd, tus- chen de Keuren van het gemelde jaar (ar). De Stad Kampen plagt ook, omtrent dien tyd, eenige zeetonnen te leggen: en vindt men, dat de Stad Amfterdam, fomtyds, en onder anderen in 't jaar 1482, de onkoften, daarop gevallen , als voor haare rekening gedaan zynde, aan de Stad Kampen betaald heeft (3/). Doch de Stad Kampen onderhieldt, federt, zelve haare tonnen, en vorderde 'er ook een Paalgeld voor, tot dat de twee Ste- den, in't jaar 1527, overeenkwamen, dat Amfterdam de zeetonnen, en 't gereedfehap, daartoe behoorende, van Kampen overnee- men, en voortaan alleen 't Paalgeld heffen zou, waarvan egter de goederen, die te Kampen t'huis hoorden, vry zouden zyn (2). De Stad hadt, in 't zelfde jaar, op den ne- genden Maart, Pouwels van Kaern aangeno- men , om alle der Stede zeetonnen en baakens te leggen en op te regten (a), en ftelde, fe- dert, eenen Ontvanger van 't Paalgeld te Kampen; gelyk zy 'er ook eenen hadt te Hoorn, te Medenblik (b), en mogelyk in andere Steden aan de Zuiderzee. Men plagt, hier ter Stede, het regt der Paalkifte, even als andere Excynzen,in 't openbaar, te ver- huuren, of te verpagten (c): 't welk duur- de, tot dat, in 't begin der Spaanfche be- roerten,deHollandfche Steden de Staatfche zyde koozen, terwylde Stad Amfterdam al- vi o SPaanfche zyde bleef aankleeven. Xm ^ pen' die' te vooren> te Amfler-
™«' ? M enie ontlaaden, begaven zigtoen naar t Noorderkwartier van Holland En Enkhuizen, wellcin dien oord het eerft de zyde des Pnnfen Van 0 -£ 'kooren hadt, werdt, door zyne Doorlugtigheid, geftoord op Amfterdam , 0m dat het zig tegen de gemeyne Staten van Holland ftelde, en be- dugt, dat de tonnen en haaken niet mog- ten onderhouden worden , op den negen- den February des jaars i573j befchonken, met het regt der Paalkifte , tnids dragende Wehe laßen van Tonnen , Capcn , Baken, ochepen ende andere dingen te houden , fiel- ten , leggen ende onderhouden , als tot noch («.) Regift« !""'fi">de ter Thefauiie,Semthul. Unnemin.
£be der CUriJl'" enz- S*'Xl, i„ -t bovenjh Vak; (b) Refol. Vioedlch. W. ,. „ N^ ,j64. Handv.t/. ja.
lO Refol. Vloeit«». «. i. zs jAn% ,J(S3t Han<jv, u.J0. |
|||||||
|
toe, by die van Jmflerdam, gedaan wzs (i). Pkivile-
Amfterdam, dus ontzet van zyn oud Voor-G1£»- regt, zogt zig in het zelve te doen her- ftellen , by de Satisfactie van den agtften February des jaars 1578. Doch men kon meer niet verwerven , dan dat de beide Steden gelaaten werden by haar goed regt O). Ondertuffchen, hadden de Staaten van Holland', op den zesden February , en dus maar twee dagen voor het tekenen der Sa- tisj'actie , Enkhuizen beveftigd in 't bezit van 't Paalgeld ( ƒ ). Sedert, heeft Amfter- dam Enkhuizen betrokken Voor 't Hof van Holland, waar 't gefchil over de Paalkifte, veele jaaren , onafgedaan gehangen heeft. Men heeft ook, fomtyds, met .Enkhuizen, gehandeld , over een minzaam vergelyk, en fomtyds is, by de Vroedfchap van Am- fterdam , in beraad gelegd , om die van Enkhuizen hun regt tot de Paalkifte af te te koopen. Doch alle handelingen en raad- pleegingen zyn vrugteloos afgeloopen. De zaaken zyn gebleeven in den flaat, waarin zy, door 't Oclroi ten behoeve van Enk- huizen , gebragt waren, en Amfterdam is, om zynen yver voor de Spaanfche Regee- ringe, van 't genot van zyn aloud voorregt ontzet geworden. Amfterdam hadt, reeds in de vyftiende VIII.
eeuwe,ten behoeve der Graaven, Lyfrenten Reg' om verkogt op een en twee Lyven (g): ook ield op
9, r. J •! °' Renten
eeuwelyke jaarrenteh; waarvan ik geen ou- te mogen
der voorbeeld gevonden heb dan van denligten.
jaare 1416, geregifireerd in den ouden Legger van de Karthuizers, beruftende in 't Wees- huis deezer Stad f. 38., uit welken ik het, om zyne merkwaardigheid, hier agter, on- der de Bylaagen (V), geplaatft heb. Doch geduurende de beroerten der volgende eeu- we, en terwyl de Stad de Spaanfche zyde hieldt, hadt de Magiftraat Oclroi verkree- gen van de Spaanfche Regeeringe om, ten behoeve der Stede, geld op Renten,
't zy Los- oïLyf-renten, te mogen Iigten. En
dit Oclroi werdt, by het XII. Lid der Sa- tisfactie van den jaare 1578 , verklaard, van kragt en waarde te zullen blyven (0 •* welke verklaaring, by eene byzondere Refolutiè der Staaten van Holland van den zesentwintig- ften September des jaars 1579 (£): en na- derhand , ook by het XVII. Lid van den.: Af.
(d) Handv. van Enkh. tl. 19.
(e) Handy, kt. 45.
(f) Handv. van Enkh. il. 96.
(r) Gioot-Memot. N. I. ƒ. 3 wrfi. Zu eok.ïï. Dtti,
III. U»^, hl. 157- IV. Boek., hl. 179. (h) f. B. . (i) Handv. hl. 4J.
(<U Handy, hl. ï. C 3
|
|||||||
|
AMSTERDAMS
|
V. Deel.
|
||||||||||||||||
|
22
|
|||||||||||||||||
|
nen, na dat eenigen, hier, gelyk elders,en Coustu;
met naame in het nabuurig Frankryk (q), vol- MEN "f |
|||||||||||||||||
|
Coustu- Afftand van de Satisfactie van den jaare
men of 1581 jbekragdgd werdt (/). Ook werdt daar- Gewoon- toe, op den elfden May des jaars 1602, by rm' 's Lands Staaten, een uitdrukkelyk Oótroi verleend, inhoudende „ dat Burgemeefte- „ ren en Regeerders da Stad, met zo veel „ Los- of Lyfrenten, mogten bezwaaren, als „ zy zouden bevinden noodig te hebben, en „ de gelegenheid der Stede vereifchen zou; „ daarvoor verbindende het Lighaam en in- „ komen der Stad,en der Burgerenperfoo- „ nen en goederen (?«)." En van dien tyd af, hebben Burgemeefteren en Raaden, in gevolge van de verworvene Octroijen, meer- maaien, penningen, op Los- en Lyfrenten, of op Obligatien of Schuldbrieven, geligt, de gemaakte fchulden afgeloft, en de inte- reffen verminderd, naar dat zy het,ten nut- te der Stede, dienftig oordeelden. Behalve de algemeene Voorregten der
Stad, van welken wy , in dit Hoofdftuk, gehandeld hebben, heeft zy nog eenige by- zondere Voorregten, die of de Poorters, of de Wethouders betreffen. Van deeerften zullen wy, hierna, in de befchry ving van het Poorterfchap, en van de anderen, in de befchry ving der Regeeringe, afzonderlyk, gewaagen. coustu- wy gaan nu over tot de
™Jm.COUSTUMENof GEWOONTEN
Scad. tr der ^tad» zyn^e zekere aloude en wel ge-
veftigde gebruiken, die, fchoon zy op gee- ne duidelyke Wet of Keure, noch op ver- kreegene Privilegien,_ gegrond zyn, even- wel , als Wetten of Privilegien, worden aan* gemerkt; waarom zy ook, oudtyds,door de Graaven, by derzelver inhuldiging, zo wel als de Privilegien, bezwooren werden ( n ); gelyk zulks ook, door den laatften Graaf, Filips den II., gefchied is (0). Doeh met de Gewoonten, van welken Wy fpreeken, moeten geenszins vermengd worden zekere ingeüoopen misbruiken, die met de Wet- ten , Keuren en Privilegien ilryden, en nim- mermeer , gelyk de eerftgemelden, tot een regel verftrekken, naar welken, in de Regt- banken, geoordeeld wordt, 't Zyn deeze zo- genaamde Couflumen alleen, die het Hof van Holland, volgens het agtfle Lid van deszelfs Inßructie, voor Corrupt den of ondeugdelyk verklaaren mag (p). De eerftgemelden zyn, altoos, met Wetten of Privilegien , gelyk gefteld. Ook ruften de voornaamften, hier ter Stede, en in deeze Provincie, niet meer op het geheugen en de overlevering der ingezete- (0 Handv. il, 4j.
(m) Hand», hl, 3.
(») Zit II. Deel, II. Beek., H. 1*7. III. Stek,, il. ij«,
(0) Handv. »/. ++7-
(f) Groot-Kakaatb. il Dttt, kjl. 70*.
|
|||||||||||||||||
|
Gewooh«
TSN.
|
|||||||||||||||||
|
gens eene geregtelyke verklaaring van veelen,
|
|||||||||||||||||
|
Turbe genaamd; en de meeden, ter begeer-
te des Heriogs van Alva, in 't begin des jaars 1570, in gefchrifce gefteld, en, by Bur- gemeelleren en Raaden, goedgekeurd ge- worden zyn (r). Zelfs zyn fommigen, al van ouds, by Graaflyke Brieven, die nog voor- handen zyn, of by Keuren van den Gereg- te , beveiligd geworden. Wy zullen dan, de voornaamften en algemeenften, in eene bekwaame orde, optellen, en kortelyk ver- klaaren. I. Te Amfterdam, is, zo wel als door t Gem
gantfeh Holland, gebruikelyk, dat de boe- meen- del van man en vrouw, zonder Huwelyk- fchapva» fche Voorwaarden in de Egt getreden zyn- S°£d de, gemeen wordt: wordende, by 't fchei- y^^.
den van 't bedde, den gemeenen boedel, nooten. tuffchen den langftleevende en de erfgenaa- men van den vooroverleeden, met fchulden en onfchulden, gelykelyk gedeeld, zonder aanfehouw te neemen, van wiens zyde, de goederen gekomen zyn (j). II. De man is, terftond na 't aangaan van 2 gtaat
't Huwelyk, voogd van zyne Vrouw, en mag v^n Ma]V. haare zaaken uitvoeren ^ en over haare goe- nen en deren befchikken, ten ware hem zulks, by Vrou* Huwelykfche Voorwaarden, ontzeid ware. wen* De vrouw mag zig, daarentegen, noch in, noch buiten regte, verbinden,- noch eenige
overeenkomften fluiten, zonder bewilliging van haaren man. Doch openbaare Koop- vrouwen, in zaaken haaren Koophandel aan- gaande , zyn hiervan uitgezonderd. Ook ftaat allen vrouwen het maaken van uiter- fte willen vry (f). lil. Kinderen zyn erfgenaamen van hunne R ^
overleedene ouders, Vaderen Moeder. Doch /Jmait kindskinderen, welker Vader en Moeder o- inge- verleeden zyn, plagten hier niet van hunne voerd. Groot-vader en Groot-moeder te erven, zo lang 'er eigen kinderen van dezelven in lee-. ven waren, hebbende het Regt van Repre- sentatie , hier ter Stede, van ouds, geene plaats gehad, zo zulks niet by Teftaraent of Huwelykfche Voorwaarden, bevolen ware (u). Maar by de Politike Ordonnantie van den jaare 1580 (y), en by het Plakaat van den agttienden December des jaars 1599 , is hierin verandering<gemaakt, en de Re-i prefentatie,tot den vierden graad ingefloo- ten, alomme in Holland, en ook hier ter Ste-
(l) Voiex. VELtY & Vfl-LiRET Hift. de Fiar.ce Tim.
XVI. p. n+. (t) Refol. Vroedfch. N. z. s, 9 7"»- i$7°. ƒ• U*. m.
Handv. hl. 44J. (1) Handv. hl, 44«. \t) Zie Rooseboom Recueil, tl. 213, 214.
(*) Handv. bl, 44«. \v) Zit Groot-Plakaatb. III. Dtel, H. jo». |
|||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
||||||||||||||||||
|
VOORREGTEN en KEUREN.
|
||||||||||||||||||
|
a3
|
||||||||||||||||||
|
Stede, ingevoerd O). Te Rotterdam al-
leen, heeft, volgens 06troi van den jaare 1604, de Reprefentatie, nog twee graaden verder, plaats (s). ö IV. Vader en Moeder plagten, hier ter
ötede, te erven van hunne kinderen, die zonder wettige geboorte overleeden, 't zy die kinderen Broeders of Zufters in leeven nalieten, of niet (j) ■ doch het Plakaat van den jaare 1599 ftelt de Ouders alleenlyk tot errgenaamen van kinderen, die kinderloos o- veryden, en Broeders of Zufters nalaaten, zo lang zy beide nog in leeven zyn; maar fa£nnJian beiJde,8eftorven zynde, deelt de langftleevende's kinds nalaatenfchap, met de overgebleeven Broeders en Zufters! V. Broeders en Zufters van halven bedde
plagten, hier, in de nalaatenfchap van eenen halven Broeder of Zufter, gelykdyk te dee- len, met Broeders en Zufters van heelen bed- de (z). Doch, volgens het Plakaat van den jaare 1599, trekt een volle Broeder drie vier- de, en een halve Broeder een vierde van des overleedens nalaatenfchap. VI. Enkelverband, op eenen erfgenaam ge-
legd, inhoudende, dat het goed, niet buiten den bloede van den Tefiateur, verßerven noch vervreemden mag, belet, hier ter Stede, den erfgenaam, ofzyne kinderen niet, daarvan, by uiterften wille, of op eenige andere wy- ze, andere fchikking te maaken. Doch dub- bel verband, inhoudende, dat het goed niet mag bezwaard, verkogt, of by uiterjten wille vermaakt worden , belet hem zulks geheel- lyk («). 6
wpYnf\?ngehuwde Vrouwen, 't zy Wedu-
wen 01 Maagden, mogen geene brieven voor ninTT11 verlYden > noch aldaar eenige
hVi! ?ln VOeren'dan bygeftaan zynde van ,nl S?T-en ^eden en Vierendeelen{7\ veureegen hebben. Doch hunne Voogdy-
fcÄf Gtoot-Plak^-1. a../, w. m. lu.Dttl, (x) Groot Plakaatb. i. d«/, . ,
(y) Handv. bl. 446. > ' **'• (x) Handv. tl- 44«.
(«) Handv. bl. 5Ji, 5JJ. „<*> ROOSEKOOM, Cap. XLIII. il. ,,6 ,,. ,, Re8«=er van den Biiel, bl. 161. "6>^7- f«*. Poht.
dv(7la^an ouds' plagt' bkr -te Landc. de Vooe-
toeVertronüe^daarT niet voorzien ware, te worden xr A»r* d aan de naafte Vrienden van 's Vad^i-Q ï ;t 's Vadcrs Moeders-' van >s Moed"
T 1*3 s Moeders Moeders zyde: en dee2en
leid. I.BoeK, VU. D Van w
woord overgbragt p ildk^v den v00r een£
tyd die Vrouwenvoor 't Geregt verzeilen, al fchoon
zy haar niet, op de v0orgeftefd f eeni anderc wyze, beuaan. ° |
||||||||||||||||||
|
Coustu
ll£N of
Gewoon-
ten. 4- Als't
bedde gefcheurd is, deelt de langft'. leevende eens kinds goed, met
üeszelfs broeders en zus- ters. |
||||||||||||||||||
|
fchap eindigt, met de geregtelyke daad, Coustu-
welke zy bywoonen. ^EN "f Vlll. De geregtelyke uitfpraak over den T^°Q *
eigendom aan eenen betwiften grond, Ze- „ ventuig genaamd, heeft, hier ter Stede ook, gêregte- al zeer vroeg, kragt vangewysde gehad, en iykeuit- gefchiedde, by de zeven naafte geërfden , fpraak >. die, over 't regt tot den agtften akker ofg'^mcL grond, uitfpraak deeden (c). In de Hand- veft van Hertoge Albrecht van den jaare 1387 [1388], aan Amfterdam, metAmftel- land en Gooiland in 't gemeen, gegeven , wordt reeds van deeze foort van regtsplee- ging gewag gemaakt (d). Ook melden 'er onze oudfte Keuren van, en, onder anderen, eene, die, voor het einde der veertiende eeuwe, fchynt gemaakt te zyn (f). In't jaar 1420, beval Hertog Jan van Beijeren, dat men geenen Poorter van Amfterdam tot Ze- ventuig zou mogen daagen, dan op koften van hem, die 't geding verloor (ƒ). Her- tog Filips van Bourgondie regelde deeze wy- ze van regtspleeging,die, ook elders, hier te Lande, in gebruik was, nader, by eene Handveft van den negenden Auguftus des jaars i44Ö,beveelende „ dat de zevennaas- „ te Akkers, ieder ten minffce een morgen „ groot, den agtften beheeren zouden, mids „ dat de eigenaars dezelven, jaar en dag, be« j, zeten hadden. De Schout, die aanlegger „ van de Zeventuig was, moeft zorg draa- „ gen, dat ieder Zeventuig van zyne koften ,, voldaan werdt (g)." Wyders, vind ik, in de Stads Regiflers der vyftiende eeuwe, een merkwaardig gewysde van ten Zeventuig aangetekend. Gysbert Janszoon Boemmaker, oud twee en zeventigjaaren, verklaarde, op den zevenden November des jaars 1493 ■> dat hy, omtrent twee en dertig jaaren geleeden, de flufe van de binnewyker harelemmer poerte, nu de oude Haarlemmer Sluis, hadt helpen maaken en vermaaken, ende dat alle 't geney t welcknu, aen die zuytzyde van derpoirtet befyden Wouter Oemen huys, lant es, water was. En op den rand van deeze Verklaa- ring, leeft men, dat, over den eigendom aan dit Land, verfchil gevallen was tuflehen Watergancks kinderen en Burgemeefteren, en dat dit gefchil afgedaan werdt, door eeri Ze- ventuig, welke, met vyf ftemmen tegen twee, den grond aan de Stad toewees (#). In laa- ter' tyd, heeft men zig zeldzaam van deeze wyze van Regtsoefening, in de Stad of in derzelver Vryheid, bediend, fchoon my niet bekend is, dat dezelve immer afgefchaft is ge-
(c) Handv. tl. 44«-
(d) Zie II. Deel , II. Botk., tl. 1*7.
(') Keurb. A. ƒ. 7. (f) Handv. bl. 12«.
(£) Handv. bl. 13«. W Gioot-Memoi. „V. I. ƒ. is?, |
||||||||||||||||||
|
5-Hoe
broeders
en Zus- ters van halven bedde erven. |
||||||||||||||||||
|
6. Kragt
en onder- scheid van en- kel en dubbel Verband, w uiter- fte wiL- len, |
||||||||||||||||||
|
7- Hoe
onge-
huwde Vrouwen in regte 'erfchy- »en. |
||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS V.Deel.
|
||||||||||||||||||
|
24
|
||||||||||||||||||
|
waarde verklaard, en op het gearrefteerde Coust*-
voortgepleit wordt, tot de verkooping by MÉN °f Executie toe (m). Doch een Poorter, wien Jf*00*" eeniggoed ontftolenis, behoeft, zo hy 't agterhaalt, op het zelve, geen arreft te doen; maar mag het, vryelyk, naar zig neemen: mids daarvan kennis geevende aan denHoofd- Ofiicier («). X. Twee of meer perfoonen, inCompag- io.Com«
|
||||||||||||||||||
|
geworden: waarom menze, agt ik, te regt,
tellen kan onder de goede en wel herbragte Couflumen of Gewoonten der Stede. IX. 't Is, hier ter Stede, ook een over-
oud gebruik ge weeft, dat men, binnen de- zelve , de Jurisdictie van den gewoonlyken Regter veftigt, by wege van Arrefl of be- kommering van vreemde perfoonen, en der- zelver goederen Q). De Regeering heeft zig, in dit gebruik, altoos gehandhaafd,en fomtyds, met veel ernft, tegen eenige Ste- den, met naame tegen Rotterdam en Mid- delburg (£). En Burgemeefteren hebben, op den zesden February desjaars 1697, ver- klaard „ dat, tot het doen van zulke Arres- „ ten, volgens de Wetten en Couflumen dee- „ zer Stad, vreemdelingen, zo wel als in- „ wooners, bevoegd zyn(/)." Doch pen- ningen, beruftende onder den Concherge, mogen niet gearrefleerd worden. Ook mag hy, die eenige penningen heeft moeten namptifeeren, zelf daarop geen arrefl doen. Poorters mogen hunne Medepoorters, noch derzelver goederen, ook niet arrefteeren, dan met verlof van 't Geregt; ten ware dezel- ven verdagt waren van, in perfoon, of met hunne goederen, in benadeelinge hunner Schuldeifcheren, te willen ontvlugten; of, wanneer dezelven, om de eigenaars hunner wooningen te verkorten , hunne goederen van den gehuurden bodem poogden te ver- voeren. In zulke gevallen, hebben Huis- heeren en Schuldeifchers regt, om de per- foonen en goederen hunner fchuldenaaren, al warenze ook Poorters der Stad, te doen arrefleeren, door eenen roedraagende Bode, mids dat deeze, vooraf, van de voorgeno- men vlugt of vervoering van goederen blyk hebbe. Doch alle arreflen moeten, behoor- lyk, ter Vierfchaare, beklaagd worden , en können, na dat zy van waarde verklaard zyn, worden afgedaan, onder borgtogt, niet voer de waarde van 't gearrefteerde; maar voor de waarde van 't gene den Arreftant zal worden toegeweezen. In geval van ar- reft op goederen van vreemdelingen, woo- nende in Plaatfen, waar geene Weetbrieven, by welken de gearrefteerde hier gedaagd wordt , worden aangenomen ; verleenen Schepenen, op verzoek van den Arreftant, eene meet hy e di et e, of openbaar plakfchrift, waarby allen, die op de gearrefteerde goe- deren zouden mogen willen aanfpraak maa- ken , tegen zekeren bepaalden dag , ont- booden worden: waarna, zo zy niet ver- fchynen, of zig niet verdedigen naar behoo- ren, het arreft, of de weet by edicle van (i) Handv. hl, 44S> 49s% sox.
({) Zie II. fl«!,Xm, Boe{, bl. 47«,
(/; Handv. 4/. 502,
|
||||||||||||||||||
|
CoUSTtT-
MEN of Gewoon,
ten. 9. Arrefl
veftigt hier Ju- risdiBis , over vreemde perfoo- nen en goede- ren. |
||||||||||||||||||
|
nons
|
||||||||||||||||||
|
nie of Gemeenfchap handel dry vende, zo dat pa§'
|
||||||||||||||||||
|
zy allen, op den naam der Compagnie', koo- voorde
pen en ontvangen; zo is, volgens het be- geheeie ftendig gebruik deezer Stede,ieder Compag- fchuld non, voor de geheeie fchuld , die op den p^°m' naam der Compagnie gemaakt is, verbon- verbon- den (0). den. XI. 't Is eene beftendige gewoonte hier "• Huur
ter Stede, die ook by Keuren beveiligd is, |oa0p^00 dat Huur voor Koop gaat; dat is, dat de ver- Andere huurder zorg moet draagen, dat de huur ge- Couftu-> ftand gedaan worde, al verkoopt hy fchoon ™„ " °£ C het huis, terwyl de huur nog loopt. By ver- en ver. kooping in Executie, valt hierin alleenlyk huuren. eenige verandering, waarvan wy, wat laa- ger, fpreeken zullen. De huurder mag zyn huurhuis aan geen ander overdoen, dan met bewilliging van den verhuurder, die egter gehouden is te bewilligen, zo hy het huis niet wederom aan zig neemen wil. De huis- huur eindigt op May-Avond, of den dertig- ften April {p), wanneer de huurders gehou- den zyn, voor twaalf uuren op den middag, te verhuizen, en de huuren te betaalen. Doch wanneer May-Avond, op een* Vrydag, Sa- turdag of Maandag valt, van welke drie da- gen, de eerfte en laatfte Marktdagen zyn, en de middelfte der Jooden Sabbath is; ook wanneer de dertigfte April op eenen Zondag komt, wórdt de Verhuisdag, gemeenlyk, by eene byzondere Keure, op Donderdag te vooren, of Dingsdag daarna gefield. Op den Verhuisdag, wordt altoos Vierfchaar ge- houden ; voor welke, gebrekige huurders ge- dagvaard worden. Zy draagt den naam van May-Jvonds-Fierfchaar, en vangt des mor- gens ten zes uuren aan. Ten negen uuren, wordt de derde Citatie verleend, en vervol- gens, vonnis geweezen, 't welk, terftond, ter uitvoeringe gelegd wordt (q). De ver- huurders zyn verpligt, de verhuurde woo- ningen wand- en dakdigt te onderhouden; de heimelyke gemakken te doen ruimen , en verder alles te doen, wat tot noodige reparatie behoort. En zo zy zulks weigeren, mag het, na béhoorlyke Proteflatie , ge- fchieden door den huurder, die 't beloop daar- van (m) Handy, hl, 4,$,4J«j4*8.
(n) Handy, hl, SSJ. (e) Handv. bl. jo7.
(f) Handy, bl, SZ7,
(q) Zie Handy, bl. jz7, E.OOSEBOOM Caf, Ll.i/.ljs«
|
||||||||||||||||||
|
LBöEK. VOORREG TE
van van de bedongen huur korten mag. De
verhuurder mag, zo de huurder hem de huur met voldoet, zyn verhaal zoeken aan de goe- ïtH?' ?e hy op zynen bodem heeft > zonder
aatny den eigenaar derzelven behoeft aan tefpreeken (r) XII. De goederen, 't zy Huizen, Erven,
upen ?f Ko°pmanfchapp en, om gereed
geld of CoKf«»t verkogt, moeten, volgens ae Keuren, de Koopmanfchappen * en Sche- pen, terftond na de levering, en de Huizen en ^rven, terftond na den verfchyndag, be- taald _ worden: En in geval zulks, binnen tr KVT 1 0Men > den verkooper Intereft
te Detaalen tegen agt ten honderd in't jaar. . Van Ko°pmanfchappen, niet om con- *««*, maar op tyd verkogt, mag niet meer dan vier ten honderd Intereft gerekend wor- den (Y). Volgens gebruik nogtans, welk ook, eenigszins, door laatere Keuren, be- veftigd is, wordt iemant, hier ter Stede,ge- rekend Contant te betaalen, die zes weeken na den verkoopdag betaalt. Iemant, eenige goederen om Contant geld verkogt hebben- de, en daarvan niet betaald geworden zyn- de, mag dezelven, volgens een beftendig ge- bruik hier ter Stede, wederom eifchen, al warenze fchoon in de derde of vierde hand geraakt; en al kon de derde of vierde be- zitter bewyzen, dat hyze, ter goeder trou- we, gekogt, en deugdelyk betaald hadt(t). Doch by eene Keure van den een en dertig- ften January des jaars 1658, is verdaan, dat hebbnV| die, goederen om contant verkogt betaald en daarvan'in zes weeken, niet deneerS^V^2' de^ koopers, op m^^„„ u ,eScdag daarna, in regte zullen rït om hunekken • of anderszins^ van het [wkPrTrvn ?eNg0éderen te hereifchen ver- JÄ Fylr(,?; ?y eene Keure van dert Ädfev J'fars l682' is nader
rZ^f ïïn Yerkoopers de Koopers °m l. Tt nen ,de zes eerftvolgendeda-
fn tw'LWeeien' tegen den eerften daar op volgenden Regtdag° zuiien moeten dagvaarden, zo zy hun regt van reclame of hereifching niet verliezen willen (v) Doch de verkoopers zyn, ten dien einde, volgens dezelfde Keure en eene laatere van den agt- Jienden September des jaars 1697, 0ok ge- houden, de betaaling binnen de zes weeken te doen vraagen; in de plaatfe waarvan, ook een arrefi op je verkogte goederen, 0f 0p ft) Hand», hl. joz, SO} > joj> z Vervolger Handv.
»/. zz. (») Handv. hl. J°J. (-») Handv. hl. J03. m. stuk.
|
___■ 25
een gedeelte derzelven, volftaan kan (ra).
Voor 't overige, worden de Verkoopingen met eenige maanden rabat, hier ter Stede, aangemerkt, als verkoopingen om contant (.r). Doch goederen, door eenen Commiffionaris verkogt, 't zy hy daartoe laft gehad hebbe of niet, mogen, volgens een beftendig ge- bruik alhier, door den Principaal, niet gere- clameerd worden (y). XIII. Öp het openbaar verkoopen van vafte
goederen, Schepen, Koopmanfchappen en In- boedel , hebben ook verfcheiden' gebruiken plaats, welker meeften, by verfcheiden' Keu- ren, beveftigd zyn. Volgens het XXVIÏI. Articul der Ordonnantie op de Secretarye van den jaare 1655, mögt men niet meer dan twintig Huizen of Erven, op eenen dag, aanflaan (z): 't welk, met het aanwaflen der Stad, nu al tot vyf en twintig geklommen is. In alle openbaafe verkoopingen van huizen en erven binnen de Vryheid, moet, behalve den Secretaris en Afflaager, een Onder- Schout met zyne Dienaars tegenwoordig zyn. Vrouwen, minderjaarigen of kinderen mo- gen , in zulke Veilingen, niet mynen. En ieder kooper is verpligt, borg te ftellen, ten ge- noegen van den verkooper. Zo hy 't niet doen kan, wordt hy, voor de eerfte reize, twee, voor de tweede reize, drie maanden in 't Rasphuis gezet; eh voor de derde rei- ze , daarenboven, binnens kamers gegees- feld O). . Men is gewoon, zulke onvermo- gende koopers, hier ter Stede, Schaapen te noemen. En zy worden, zo dra hun onver- mogen blykt, door de aanfchouwers, uitge- jouwd en nageblaat. Veele gemeene luiden plagten, al van ouds, werk te maaken, om, zo wel op Willige Verkoopingen, als op Ver- koopingen by Executie, te bieden boven hun vermogen, enkelyk op dat hun de plok- of plukpenningen, die aan den meeftbiedende toe- geweezen worden, ten deel mogten vallen; en op hoop, dat hun de huizen, die, ge- meenlyk, boven de gebooden fomme, nog een of meer duizenden guldens in flag wor- den gelegd, mogten worden afgemynd. En Brederode heeft 'er al op gezien, als hy, in den Spaanfchen Brabander {Act. III. Sc. U.% eenen ouden Amfterdamfchen Praater doet zeggen: Dat kleyne Mannetje, dat op d'exécucy hopt,
En de plockjes baalt op d'Erfgoet dat men ver- koopt , Bleef gifletavont an een groot buys hanghen.
Het
(*) Handv. hl. J04.
\x) Handv. hl. JOf.
(j) Handv. hl. 505.
(*.; Groot-Memor. N. IV. ƒ. ^z.
(") Handv. hl, 508-Sio.
D
|
||||||||||||||
|
CÓUSTU-
Men ef
Gewoon- ten. |
|||||||||||||||
|
CoUSTÜ-
MEN of Gewoon»
ten. |
|||||||||||||||
|
12 Cou-
ftumen
omtrent Verkoo- Pinge om cntant.
|
|||||||||||||||
|
13. Op de
Verkoo- pingevan vafte goede- len. |
|||||||||||||||
|
Schaapen,
|
|||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
V. Deel*
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
UetRantfoen of de wynkoop van de huizen worden. _ Van zyden- en halfzyden - Hoffen Cousin-
en erven, die, byopenbaareOpveiling,vry- mogen met minder dan twee; van wollen- men of 1 willialyk 'of In executie, verkogt worden, ftoffen, niet minder dan drie; doch van Baai- Gewoodt- wordt, voor 't gelag, genooten by den Kas- jen, Karfaaijen ,en Flenellen , niet minder TEIJ- telein,'ten wiens huize, de verkooping ge- dan vier {lukken te gelyk geveild worden, fchiedt; en <*edraagen, voor de helft door Van Linten, Kanten, Kraamery enz. moet den verkoopt, en voor de wederhelft door ten minfte voor vyftig guldens te gelyk wor- den kooper. Het is, op den vyftienden Ja- den geveild. De Knegt van 't Groot-Kraa- nuary des jaars 1685, bepaald naaf de groot- mers-Gilde en van de Hoofdmannen der La- te van denkoopprys,zyndehetrantfoenvan kenneennge is bevoegd verklaard,om nier- een Perceel van op agt te geeven, en ten dien einde, de o- 600 guldens, en daar onder, 6 halve Ryksd. penbaare verkoopingen van deeze foort van |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Coustu-
MEN of
Gewoon
TEN.
Rantfoen,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te woonen (e). "Ooftindifche ftoffën mo-
gen, insgelyks, niet openlyk geveild wor- den, dan by bekwaame koopen, naar de waar- de der ftoffen gefchikt, ten ware dezelven kwamen uit fterf huizen; of uit boedels, die aan de Schuldeifchefs vervallen waren; of van Perfoonen, die uit den handel wilden fcheiden (ƒ). De grootheid van ieder Ka- veling Thee , in openbaare veilingen , is ook , by eene Keure van den een en dertig- flen January des jaars 1749, bepaald (g). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
12 —
iö~- 20-
•24:-
•3°-
■3Ö-
•40- •44-
•50-
60-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1800
2400
3000
5000
6000
12000 18000 2:1-000
3OOOO 360OO |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(b).
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
— ofhooger,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De Brieven van quytfcheldinge van verkog- 57Verkoopingen "van Wynen"Tn"Brande-
te huizen moeten, voor Schepenen, verlee- wynen j van we]ken t dikwils, verfcheiden' op
den worden, op den cerften termyndervol- eenen tyd worden aangeflaagen, gefchieden
doeninge (c). > by lootinge. 't Getal der Fuften van elke
XIV. De openbaare verkoopingen van koop is ook geregeld. En deeze verkoopin-
Schepen en Scheepsparten gefchieden, van gen beginnen altoos ten zes uuren des avonds,
den veertienden Maart tot den een en twin- en zyn, federt het jaar 1700, beflendiglyk, ge-
tigften September, des avonds ten zes uu- houden in de Herberg de Keizers Kroon, in
ren, en op andere tyden van 't jaar, met het de Kalverftraat (h). De openbaare verkoopin-
ophouden van de boomklok. By zulke ver- gen dermeefleHoutwaaren moeten, volgens
koopingen, en ookby openbaare verkoopin- de Keuren, van den eerflen Öftobertot den
gen van koopmanfchappen, moet, behalve eerfl:en Maart,'s nademiddags ten twee,en
den Afflaager of Vendumeefter, ook een Se- van den eerften Maart tot den eerften Octo-
cretans, of gezwooren Klerk in deszelfs ber ten drie uuren beginnen (f), 't Papier
plaatfe, tegenwoordig zyn. De Transporten moet 00k niet, dan by zeker getal van rie
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
14. Van
Schepen,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Secretarye gefchiedt, voor i\otaris enge- fcheiding van den handel, of by Executie (R
tuigen, gedaan worden (d). DoCh van nieuwe Spiegels, Spiegelglazen of XV. De veiling van Koopmanlchappenm Spiegelblakers, mogen geene openbaare ver- 't openbaar is, by verfcheiden' Keuren, ge- Spingen worden aangelegd,dan uit Sterf- regeld. Van geweeven' Stoffen, hoe ge- huizen 0f inß%ente boedels (/). Huisraad naamd, mogen geene openbaare verkoopin- mag . zo min a]s Koopmanfchap , aan de gen worden aangelegd, dan wanneer dezel- meeflbiedenden geveild worden,zonder dat ven komen uit Sterfhuizen; of uit boedels, >er een Afflaager en Klerk der Secretarye te- die aan de Schuldeifchers vervallen zyn; of genwoordig is. Ook moet het Huisraad en wanneer zy befchadigd of onverkogt te rug de Inboedel, vooraf, door eene der Stads zyn gekomen; of wanneer de Maatfchappy Schatfters, gewaardeerd worden. Doch de van handel in dezelvengefcheidenwordt;of waardeering van Juweelen gefchiedt door wanneer de verkooper zelf den handel vaa- den |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
15. Van
Koop- man- fchap- pen en Inboe- dels. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ren laat; of wanneer de waaren beleend zyn;
|
(e) Handv. bl. JT4
|
Keurb. V. ƒ. 42.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
of, eindelyk, wanneer zy hier niet gemaakt
|
(f) Handv. bl. SJS.
(g) Vervolg der Handv. bl. 22.
(hj Handv. bl. st6. (i) Handv. bl. JI7.
(Ü h™?*- i>i. sn.
(/; Handv. hl. sltt |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(h) Keuib. Q: ƒ. 77 verft,.
(c) Handv. bl. jjj.
(d) Handv, bl. 510.512, 55«.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek. V O O R REGTEN ESI KEUREN. 27
Coustu den Stads Vïfitateur (?«). De gefchillen over ben te geeven van alle fchulden en andere coustu-
cJtZrL*, 'C mynen> m openbaare Veilingen vallende, verpkchten, waarvan Schepenen-brieven of men of w" worden, door den Secretaris, of door den Schepenen-Kenniflèn waren. Doch vmJZee-Gewoon» |
||||||||||||
|
ten.
|
TEN.
|
|||||||||||
|
Klerk, in zyne plaatfe, endoorden Afflaa- vaerdighen goeden, Erfcufiinge, Huyshuyre ,T"*
ger,afgedaan (n). Burgemeefleren hebben, ende Landhuyre, moefl hy eerfle ende cyghên pP den drie en twintigflen December des pande geeven, tot allen vyf Dwersnacbten, jaars 1763 , verklaard , dat koopen, van wel- dat is, om de vyf etmaalen (8) , den geenen, ken een Makelaar, die, als verkooper voor die des begeerden: en moeft men de goede- zyn'Meefter, in't Biljet (laat, zig als Koo- ren, die geëigenpand waren, zig, binnen per opgeeft, voor verkogt gehouden zullen de eerfle agt dagen na de Eigenpanding, toe- worden, ten ware hy, uiterlyk ten volgen- eigenen, nae recht ende cojlume der Stede, den voormiddage, voor t ivaalf uuren, op'zyn Ook waren Schout en Schepenen, tot deeze Makelaars-eed, ter Secretarye, kwame ver- Panding, zo zeer verbonden, dat zy, op klaaren, dat die Koopen niet door hem ge- verbeurte van lyf en goed,geen regt ïpree* Kogt, maar voor den Verkooper opgehou- ken mogten, voor dat dezelve, op de voor- den waren Puk „__j_ïi/r_l._l_„_ „™i;~«. rr^U^^iAo ,,„,-,*> n-ofrlilp^ warp C/i1! TTn rliV |
||||||||||||
|
Afflaagers of Vendumeefters tendeels met de aloude plegtigheden , tot
°P te geeven (0). heden toe, onderhouden wordt, en altoos de
16.Loos- XVL Tot hiertoe, in de vier laatfte Af- opening der Vierfchaare voorgaat.
panden deelingen, alleenlyk gefproken hebbende van Volgens de aloude Keuren, gegrond op
pandln""Verkoopingen uit de hand, en van openbaa- de Handvefte des jaars 14.11, plagt, om 's
re vrywillige Verkoopingen , flaat ons nu Heeren renten , om 's Heeren boeten, om
nog te_ handelen van de Verkoopingen by Stads Excynzen, ten lafte van de Huurders,
Executie, en 't gene daaromtrent gebruike- om hahlosfinghe, crfcuflinghe (9), huyshuy-
lyk is. Doch alzo, voor de Executie, al- re, lanthuyre ende diergelycke, teritond nadert
toos Panding gaat, behalven in gevallen van betaaldag, ten allen tyde, geloospand, en,
parate Executie, en in eenige anderen, hier* vyf
na te melden; en deeze Panding, hier ter (7) Hanäfc ft. in.
Stede, zeer plegtiglyk gefchiedt, zal 'tnoo-- (g) 't Is bekend, en, onder anderen, door S. A.
digZyn, eerft, de wyze van Panding, af- Gabbema {Verbaal van Leeuwaarden M. 38.) bewee- zonderlvk te befchrvven zen'dat men' van ou<^s' h'er te Lan^e>den cyd>niet
P„„Z.' „ ei iiTi > /-< by dagen, maar by nagten, plagt te rekenen, zo dat men
fanden is,eenen Schuldeifcher, van sGe- twaalft vetnien, twintig, een en twintig, dertig nag.
regts wege, in flaat flellen, om zyn agter- ten plagten te zeggen, daar men nu zo veele dagen
wezen te vinden, uit de roerende of onroe- zegc- De befchryving der Zeeuwfche Steden ter Dag-
rende goederen van den Srhnldpnaar • on vaart, tegen den volgenden dag, wordt zelfs nog te-
welk-n hv 1 2 ÖCtlUldenaar , op genwoordig. in Zeeland , eene overmgtfcbe weete ge-
j m y als °P eene foort van PandvOOI naamd. Dwersnagt betekende dan etmaal, om dat, in
Ge gcmaaicte fchuld, door den Concherge of een etmaal, de nagt dw.rs tuiTchen twee dagen in-
' Pander, gelyk hy van ouds wnn^md werdt, fchiet' In fcekere Friefcbe Overeenkomft van den
de hand doet \d^ -genoemd werac, .^je ^ (by GhwmA a>s loven bl. 81.) leeft men
in 's R S ü °m dezeIven5 Vervol- van jet) dwet tover nagt, dat is, op den naaftvolgen-
gens, in s rieeren Executie, te doen ver- den dag, of binnen 't etmaal, te beregten. En «in de koopen. De gewoonte van te panden is, oudfte Keuren van Amfterdam zelven, (Keurb.A. f. waarfchynlyk, al zeer oud hier ter Srede 5verfo. Verg. Handv. bl. 583O worden deeze woor- *>n hppfr nnsr^rwvf^M ,'r, a • , ' den gevonden : zo zoudet een dwerir.acbt overflaen, en neett, ongawyt.id, in de veertiende eeu- dat £ dss mderen dagbes voir middacb. Zie ook
we, plaats genarj. • Ue bchout krygt, reeds Pelit. Regeering van den Briel , bl. 253. Agter de
in eene Handvefl van Hertoge Albrecht van Handvefie» van Mmikendam (bl. 40) leeft men kwa-
den zes en twintigflen Tuny des ianr« rwr Ivk' voarAgerniacfó, diversnaebt. Z. \ '*MA. ,»„U„„ y , Ja3r;> I4 ' (9) Erfaiflinghi betekent eene geregte yke ver- mag! om pande te gheven van der Stede Ex- bindtenis tot voldoening van een gekogt erf^voot
cynzen, ten allen tyde, a!s hy daartoe van welke, dit erf verbonden is: nog tegenwoordig, eeri de Raaden vermaand wordt (p) Dnrh bv ^ufiing en Kußngbrief genaamd. Haisioßngbe ishet eene Han^ft vir, Rprrno- \\rn y Zoengeld, welk, van ouds, aan de maagen van ee- ene Jriandveit van WertOg Willem, zynen nen nedergeftaagen, plagt betaald te worden; door
"u°n, van den vierden November des jaars welke betaaling , de bals van den doodrtaaeer, die
V*11.' fchynt,VOor 't eerffc, bevolen tezvn, verbeurd was , geleß werdt. Men leert dit uit de
dat de Schout om de veertien dap-en r/rße Politiu, ReZeerinS van den Briel van Jan Matthys-
tande, waai-»^ veertien dagen,eetjte ZEN> bl_ 340) in deeze woorden . Ende dair tmdm de tier men nU LoOSPand zegC' en Id die Rvbter mit recht ende vonnes des unwilligen
om dt 1 Weeken, eyghen pande ZOU heb- maecbs goet vercopen , alfo lange als 't dair is , ende
leveren hem dat voir die maecbfoen. Ende gebreét dair
Im) Handv. hl. 5is , rr an, men fal cracbt nvyfen an finen live: ende dat en (n) rooseboom, cv,,,. x'x"viii bi ,mc^ nMmant keren mit recht, want die fcult beboirt
(0) Groot-Memor. A'. xn.'/. SI'_ • 's2- betaelt te <voeßn voir alle ander fcult, <want 'et hals-
(p) Händv. hl. tit. lossinge is.
D 2
|
||||||||||||
|
a§ AMSTERDAMS V.Deel.
rn^Tv vvf kersnachten of etmaalen daarna , ge- als voor hunne deur, te waarfchuwen; zo coustu-
uJof ëïgenpand te worden. Maar om alle andere als, in Waterland, de weet aan den gepand- men o/ Gewoonzaaken werdt,om de veertien dagen, vier- den gefchieden moeit,in zyn tegbenwoordw- ^ **N" maaien anereen, geloospand, en om de tien heyt, off voor zyn voordoor (t)- De geweldige weeken geè'igenpand (r). Doch tegen vroor- uitbreiding der Stad,in laatere tyden,heeft dig en federt meer dan eene eeuwe, geeft het doorwandelen derzelve, in den tyd tot de°Schout maar zedien Loospanden en vier de Panding gefchikt, onmogelyk gemaakt. Eigenpandeh in 't jaar uit, dat is, vier Loos- Het Geregt blyft, derhalve, in dit opzigt, panden en één Eigenpand in 't vierdendeel nog by de aloude gewoonte, en doorwan- iaars en dat wegens allerlei zaaken, zon- dek, by 't panden, het binnende gedeelte der onderfcheid De tyd deezer Loos- en der oude Stad, tiuTchen de Nieuwe en Lan- Eigenpanden wordt, naar de tiuTchenval- ge Bruggen. Zie hier, in welker voege: lende Vacantien, van ouds beloken, of befloo- Op de drie eerde Loospanden van 't eer- ten tyden genaamd O), om dat de Regtban- de vierdendeel jaars , welker eerde , ge- ken dan geflooten waren, door de Procureurs, meenlyk, valt op den eerden Maandag na • of door den Secretaris van Schepenen, met de verandering der Regeeringe, treedt de kennis van 't Geregt, geregeld, en gedeld Schout, van eenigen zyner dienaars voor- in zekere gedrukte Memorie, die, in Sehe- gegaan en gevolgd, en van twee Schepenen pens-Kamer, ter Secretarye, en elders, op- en eenen Secretaris verzeld , op het uur, gehangen, en in de Heeren- Almanachen ge- door den Schout beraamd, doch altoos tus- plaatd wordt. En deeze Memorie wordt, fchen negen en twee uuren, ten Stadhuize faarlyks, eenigen tyd voor de verandering af, tot op den Dam, voor de Vierfchaar, of der Regeeringe, vernieuwd. eigenlyk, tot op het Plein, met kleine ftee- Men noemt de vier eerde Panden van ie- nen belegd. Een roedraagende Bode, voor
der vierdendeel-jaars Loospanden, om dat de uit getreden, plaatd zig, op zekeren afdand, Schuldeifcher, door dezelven, nog geen ei- met het aangezigt gekeerd naar de Heeren, aendom verkrygt aan 't goed van den ge- en roept, met luider demme: Myn Heer de pandden, die dus, gelyk als om de loos of Schout geeft zyn eer fle, of tweede, of derde leuze, gepand wordt. De vyfde panding van Loospand uit van allerlei zaaken. Ieder wogte ieder vierdendeel-jaars heet Eigenpand, om zig voor Jcbade. De Schout, de twee Sche- dat den Schuldeifcher, daardoor, de eigen- penen en de Secretaris gaan, hierop, naad dom aan 't goed des gepandden, ten beloo- eikanderen, den Nieuwendyk op,deRams- pe van zynen geregtelyken eifch , toege- kooi door, de Texelfche kaai langs, de Nieu- weezen wordt : waarna de gepandde, een we Brug over de Warmoesdraat en Nes en andermaal, door een' Geregtsbode, ver- door: voorts, door de Lange-brugs-deeg, maand zynde, om binnen vier en twintig over de Lange-brug, door del akdeeg en Kal- uuren te voldoen, en daarvan in gebreke Verdraat,totwederomvoor'tStadhuis.Enhier zynde gebleeven gedoogen moet, dat de vermaant de Schout aan Schepenen het von- Concherge, na 't opmaaken'van den Schat- nis, yan 's Heeren wege, of deeze eerde, brief, des gepandden goed in arrefl of be- tweede, of derde Loospand niet gegeven zy, dag neemt; waarna het, by £sm^V, ver- naar de oudeCoudumen en Privilegien deezer kogt wordt. Stede. Den oudden der twee Schepenen het De verfcheiden' Pandingen können, be- vonnis, in gevolge der vermaaninge van den
kwaamlyk, worden aangemerkt, als termy- Schout »hebbende uitgefproken, wordt den nen van uitdel van betaalinge, die aan den Secretaris door den Schout gelad, daarvan Schuldenaar worden verleend, terwyl hy, by aantekening te houden: t welk, in het Pan- herhaalinge, door 't Geregt en door een' roe- ding ■ Boek, ter Secretarye, gefchiedt. De draagende Bode, die hem, telkens, van de drie eerde Loospanden der drie volgende Pandinge kennis geeft, gewaarfchuwd wordt, vierdendeelen jaars worden , op dezelfde om voor 't voldoen zyner Schuld te zorgen. Wyze, uitgegeven. Doch de vierde Loospand, Tot het doen deezer waarfchuwinge, plagt oJk de groot e Loospand genaamd, wordt, tel- net Geregt, in deoudde tyden, de Stad, kens, na de drie eerde Loospanden,m vier toen zy, ood- en wedwaards, binnen de deelen verdeeld, en uitgegeven op Maan- twee Voorburgwallen, en noord- en zuid- dag, Dingsdag , Woensdag en Donderdag, waards, tuflehen de Nieuwe en Lange Brug- 's Maandags, gaat de Schout, als vooren ver- gen, beflooten was, van het een tot het an- zeld, van voor de Vierfchaar, tot voor de der einde, heen en weder, door te gaan, plaats, daar de Kaak opgeregt wordt, of ten ongetwjfeld, om dus de gepandden, gelyk ein- (r) Keurb. A. ƒ. 6 -vtrfo. Handv. bl. js3. (t) Handv. van Monikend. en Waterig tl. 40. Ve'g. Folit.
(»/ Keurb. A. ƒ, 6 verft. Regeeting van den Bnel, bl. 291.
|
||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||
|
VOORREGTEN en KEUREN.
|
|||||||||||
|
29
|
|||||||||||
|
CousTo- einde het midden-uitilek van't Stadhuis,waar,
men of voormaals, de Vogelfteeg plagt te loopen. g^-oon- 's Dmgsdags, gaan dezelfde Heeren eenige treden verder, tot aan't begin van den Nieu- wendyk , waaromtrent , voor deezen , de Wyde-Kerks-fteeg plagt te zyn. 's Woens- dags, treeden zy, den Nieuwendyk op, de Ramskooi door, de Texelfche kaai langs, de Nieuwe Brug over, en door de Warmoes- ftraat; ftilhoudende, tuffchen de Pyl- en Hal- fleeg , regt voor den Vygen- of Middel- dam , op welks hoek , aan de Warmoes- ftraat, een Huis plagt te ftaaii, Ruitenburg genaamd (1), waarfchynlyk, naar het ge- flagt van Ruitenburg, uit welk, Willem van Kuitenburg, hier ter Stede, in 't jaar 1639, tot Raad, en in 't jaar 1641, tot Schepen, verkooren is. 's Donderdag s, gaan de Hee- ren , van voor den Middeldam, door de Nes en Langebrug - fteeg, langs de Kalverftraat, tot voor 't Stadhuis of de Vierfchaar. By de drie eerfte verdeelingen, terwyl de Hee- ren, voor de Vierfchaar; voor de plaats der Kaak; en aan't begin van den Nieuwendyk, ftaan, roept de Bode de groote Loospand uit, op de voorgemelde wyze, Myn Heer de Schout geeft zyn groote Loospand uit van .allerlei zaaken. Ieder wagte zig voor Jch ade-^ doch houdt dezelve op, op bevel van den Schout,wanneer de Heeren,op den eerften dag, tot voor de plaats der Kaak; op den tweeden, tot voor aan op den Nieuwendyk, en op den derden, tot voor den Middeldam gekomen zyn, tot den volgenden dag, ten agt uuren, fchoon de Heeren, gemeenlyk, kater afgaan: roepende, Myn Heer de Schout houdt zyn groote Loospand opy lot morgen ten agt uuren. Doch op den vierden dag, ver- maant de Schout het vonnis voor de Vier- fchaar : 't welk, vervolgens, door den oud- ften der Schepenen , uitgefproken wordt. Op de vierde of groote Loospand, volgt de Eigenpand, die nog plegtiger toegaat. Des Zondags, voor den middag, als, den volgen- den Maandag, Eigenpand zyn zal, wordt, in de oude en nieuwe Kerken, na de preeke, en terftond op 't uitfpreeken van den zegen, d°or eenen roedraagende Bode , die regt ^oor 't Choor ftaat, uitgeroepen, dat myn Jleer de Schout, den volgenden Maandag, ken- §enPand zaluitgeevenvan allerlei zaa- waffLen e!k vermaand, zig voor fchade te w 6 n-Voorts,worden alle de Schepenen, wo(rId)e^euiTeeenpl^s ™ dit Huis is my bekend ge-
v,n 'e Paulus-Bro3eglfl;er der inkomften en laften welk, op t \ Jor,s.Hof) b j in ik leeze van Jan micbiei,» j ■ ï w,„7
tenborch gmump, bet fitvCUn%T ^iJuL |
|||||||||||
|
tegen's Maandags, öp zeker uur, voormaals, Covsva.
op den Dam, binnen de ketenen, doch nu, ^EN »f. in hunne Kamer, op 't Stadhuis, ontbooden, ®^00É' om , benevens eenen der Burgemeefteren van Stads wege, de Eigenland uit te gee- ven. De Prefident-Burgemeefter woont j gemeenlyk, de Eigenpanding by. En kert na dat hy, ter beftemder uure, in Burge- meefters-Kamergekomen is, laat hy Schout en Schepenen, door een' Bode, vraa- gen, of zy gereed zyn tot het doen der Eigenpandinge._ Schout en Schepenen, van eenen Secretaris verzeld , treeden hier op uit hunne Kamer en ten Stadhuize. af, tot voor de Vierfchaar. De Burgemeefter , van twee Ruiterwagts voorgegaan, volgt hen. Zes roedraagende Boden voegen zig voor de Heeren. Een derzelven roept de Eigenpanding uit: waarna de Heeren, aan paaren , voortgaan : de Schout en de Bur- gemeefter in 't eerfte paar , en de Sche- penen vervolgens , naar hunnen rang. De Secretaris gaat, ter linker hand van den jongden Schepen. De Eigenpanding wordt, even als de groote Loospan ding, in vier dee- len gefcheiden, en, de drie eerfte reizen, op dezelfde plaatfen , opgehouden. Doch terwyl de Heeren voortgaan , wordt den Schout, door eenen zyner Dienaaren, de roede van Juftitie boven 't hoofd gehou- den (*); die, zo dra de Eigenpanding opgefchort is, weggenomen wordt; en, den volgenden dag, ook niet boven 't hoofd van den Schout wordt gehouden, voor dat de Heeren gekomen zyn op de Plaats, daar de Eigenpanding, den voorgaanden dag, op- gefchort is. Maar, in de derde verdeeling, voor den Nieuwendyk, leezen de Procu- reurs de naamen op van zulken, die zy ge- pand hebben; en deezen mogen dan depan- ding, door eenen Procureur, doen fchutten, of anders, dtPanding belooven^gdyk het genoemd wordt; waarvan, terftond, nader. Op de vierde verdeeling, wordt, even als van de groote Loospandinge gezeid is, het vonnis van de Eigenpanding vermaand, en by denPrefident- Schepen uitgefproken. Wanneer de jaarlyk- fche Bededag in de groote Loospanding /of in de Eigenpanding valt, wordt dezelve, fom- tyds, eenen dag verfchooven, en van deeze ver-
(*) In de Afbeelding der groote Zaale van 't Stad-
buis, hiervoor, in het tweede Stuk in folio, bl. 12. geplaatft, in welke, het afgaan van SchoutenScbe- penen , tot het doen der Eigenpandinge, vertoond wordt, is de Dienaar met de roede van Juftitie kwa- lyk gefteld. Hy houdtze niet boven 't hoofd van den Schout, dan na dat de Heeren, reeds beneden, voor 't Stadhuis, gekomen zyn. Ook gaan 'er, ter deezer gelegenheid , geene Ruiterwagts voor de Heeren. D3
|
|||||||||||
|
AMSTERDAMS V.Deel.
|
|||||||||
|
3o
|
|||||||||
|
den Pandfchutter , nog binnen de veertien Coustü-
dagen, doen roepen, om reden van de Pand- m£N °f fchuttinge te geeven. Doch zo de Pandfchut- ^'E*ooN ter, noch voor, noch op 't verloop der veer- tien dagen , verfchynt, wordt de Panding verklaard, wel gefchied, en kwalyk gefchut te zyn (x). Iemant, geëigenpand zynde, mag ook ter Secretarye verfchynen , om panding te belooven , gelyk het genoemd wordt,dat is, zynen Schuldeifcher voldoe- ning toe te zeggen; en verkrygt dan zes wee- ken, de week der Pandinge daaronder be- greepen, uitftel van Executie. Alleenlyk, wordt, in de laatfle Eigenpanding van 't jaar, die op Koppertjes-Maandag aanvangt, flegts agt dagen uitftel van Executie toege- ftaan (y). Doch zo de gepandde, na dat de tyd van 't verkreegen uitftel verloopen is, nog in gebreke blyft van te voldoen, dan heeft, na gedaane Sommatie en Renovatie, die ook door een' Bode gefchiedt, de Exe- cutie voortgang. Op welk eene wyze, de- zelve, hier ter Stede, gedaan worde, zul- len wy nu, kortelyk, ontvouwen. XVIL Executie gefchiedt hier, op vierder- il. Vir-
iel wyze, of,by gevangenis, of by gyzeling, deTlei r, J JL ;• TL 7 • Wyze Vm
of by pandhaaiing, of by verkoopmg van goe- £xecutie%
deren. Men neemt iemants perfoon , met^ van. hulp van 's Heeren dienaars , in hegtenis, genis. wanneer hy, of geene, of geene genoegzaa- me goederen heeft, of wanneer men dezel- ven niet weet te bekomen. In zulk een ge- val , brengt men den geëxecuteerde in 's Heeren flote, daar hy, op zyne eigene kos- ten , onderhouden wordt, uitgenomen, dat de gene, die hem heeft doen zetten, den Cipier, tot twaalfftuivers 's daags, voor koft en drank, moet inftaan: 't welk, van ouds, te water en te brood zenen genoemd werdt. Item, leeft men, in eene der oudfte Keuren, den gheneny die men eyghent [eigenpandtj voor je oude [fchuld] , dien zalmen gheuen wa- ter ende broet, ende Jyn veile niet te quetfene. Ende hy Jol legghen int sheeren Slot e, ende dat water ende broet zal vut gheuen die ghene, die de eygheninghe begheert (z). 't Regt om on- vermogende fchuldenaars vaft te zetten, tot dat zy zekerheid of voldoening können gee - ven, van ouds, Steenregt genaamd, is by een byzonder Octroi van Koning Filips den I. van den agtften December des jaars 1505, aan de Stad verleend geworden (a). DeExe- bygyze- cutie by gyzelinge gefchiedt, wanneer iemant 'in3e- veroordeeld is, niet om zekere penningen te
(x) Handv. hl. s53_ R005F.B00mCj/>.,XXXIII. hl. him.
ij) K.OOSE.KO0M Recueil Cap. XXXII. bl. 157. §. 16, op den k?nt- (s) Keurb. A. f. 6 verfo. Handv. tl. $63. (<) Handv. tl. 1^, |
|||||||||
|
Coustu- verfchuiving, in't uitfpreeken van't vonnis,
men of gewag gemaakt (u). De Heeren Schout en ■vm.°m Schepenenzyngehouden,terbeftemderuure, voormaals op den Dam, en nu in Schepens- Kamer, te verfchynen, tot het doen der Ei- genpandinge , of verbeuren , zo zy, na 't liaan der Stadhuisklok, komen, eene maal- tyd, de groot e Pofi genaamd, aan myne Hee- ren van den Geregte (t>). De plegtigheid van Loos- en Eigenpanding, die, doorgaands, moet voorgaan, eer eenige Schepenen-von- niffen, waarby een Burger of In vvooner, tot betaaling van zekere fomme, verweezen is, ter uitvoeringe worden gelegd, behoeft eg- ter niet in agt genomen te worden, in geval- len , waarin jwaf e Executie plaats heeft: noch, wanneer de fchuld niet boven de twaalf gul- dens beloopt; ook niet, omtrent vreemdelin- gen ; noch zelfs omtrent Poorters, die, by uk* fpraak van Schepenen, na dat partyen zig aan dezelven onderworpen hebben, tot het uit- keeren van zekere penningen zyn ver weezen; of die, tot het namptifeeren of' confignceren van eenige penningen zyn veroordeeld; of die, goederen om contant gekogt hebbende, in ge- breke blyven van dezelven te betaalen; of die, ten tyde van het wyzen van het Von- nis ten hunnen lade, infolvcnt waren, of na- derhand infolvent werden (iü) , of , einde- lyk, die, gelyk gemeenlyk in de Schepe- nen-Kenniften, en ook wel voor den Regeer gefchiedt, van het voorregt om eerft ge- loospand en geëigenpand te moeten wor- den, hebben afgeflaan. Alle deezen, al zynze Poorters, mogen , zonder panding, geëxe- cuteerd worden. De Aften van Pandinge wor- den , ter Secretarye, te boek gefteld, in het reeds gemelde Regifter, het Panding - bock genaamd. Het oudfte, welk tegenwoordig voorhanden is, begint, in 't jaar 1540. Zo dikwils iemant gepand wordt, moet
hem, daarvan, door een' Bode, kennis gege- ven worden. En ftaat hem dan vry, de pand tefchutten, dat is, den voortgang der Pan- dinge te beletten : in welk geval, hy ver- pligt is, de Pandfchutting, of door den Se- cretaris , of ter Secretarye, te doen aante- kenen , en vervolgens, binnen veertien da- gen, of, zo de Panding gefchied is, uit hoof- de van een vonnis van Schepenen, of van Commiffariflen der Afïurantie-Kamer en der Kamer van kleine Zaaken, binnen drie da- gen daarna, den genen, die hem gepand heeft, te doen dagvaarden, om reden van de Pandfchuttinge te hooren. De Pander mag f») Ceremonieb. ƒ. 50. in rnargine.
(v) Ceremonieb./. $1. (w)Zie Handv. t;.6Zj.B.oosEBOOM Recueil Cap. xxxr.
H, lil, 153.
|
|||||||||
|
I. Boek. V O O R R E G T E N en K E U R E N. 3*
£nT Slv?if'ei?; maarom zekere daad te doen; gewoonlyke tyd tot de verkööninffen bv^
S4.fSe p\£1 af te breekf«> ^t te tekenen, Executie gefteldvan den eeSWof^oIru^T **"• lykef PDPe Conc0hVer "'täg*'- ™ di£r§e' t0t ?" Teden Febmary i»geflooten (/") >-ot. bevel Jvr ge be laft zo icmant' °P zynde volle drie maanden; die egter nog den TEN' zeWp h ' §,C,gyzehn§ te houden, in naam van de twaalf nagten behouden
avond- ?0Derge,' a!Wuaar ,hy' 's middaSs en 's Die eeniSe Huizen > Erven, Schepen, of
verna^n maaltvdkouden , en vervolgens, Obligatien in Executie wil doen verkoopèn line hSTf •" chc°, hy geene gyze- begeefc zig'met zyne Schatbrieven of Exe-
ne Dooo-L'P!Vn tWee, dne weeken gee' ™orien> en met de befcheiden* op welken te voldoe aanwendt^ om aan het vonnis hy dezelven verworven heeft j ter Secreta- deezer Sted^ mQU heLm' in de BoeiJen 7e'daar ,aantekening gehouden ivordt van
doen handelen evZ °Verbrengen» en daar de pf «elen, die verkogt ftaan te worden;
ken die bvlZTl r te Vooren' van zuI* van de Perfoonen»ten welker lafte, dezelven
typand. den^ gezeid is r j geëxecuteerd wor- zullen worden verkogt* en van dentvd der
haaiing. men alleen tor' Pf^^almge, executeert verkoopinge. Uit deeze aantekening, wordt
dens toe i-» *! jC me van twaalf gul' een Bilj'et °Pgemaakt»welk, eene week voor
's He-rpnir Van welkefomme,door de Verkooping, die, van huizen, erven en
van den o-?2"331"3' ajm goed, uit het huw obligatien, altoos, des Saturdags, en van
bvvp, t Üen geëxecuteerde, gehaald, en den fchepen, gemeenlek rfp, ivioJS •
^tge fc^ r ^Sf* geLerd Wfrdt- De fc^/aS, de^S^gllaÄSiJonS
*an go?-deutle byverioopmge ■ van goederen ge- ftaat gehouden te worden;Te^weetei? ?v J deren fchiedt, uit kragte van Schepenen - briefen huizen enz. aan 't Oude en vT U of Schepenen- of Commiflariffen-vonniiren, aan 't Nieu^e-zyd«J^n-Lo^1'?^'
af word? ïaalf §Uldens bel0°Pende. W midsgaders, aa/de oude en nSe Kefci' tarye 1'^£2ï* ^f^fe ter Sepre, zynde de oude Kerfpelkerken van de be de Se sTS akCL £n d??r den Schout en Zyden der Stad' in kooÜ^ rnet yzeren tra- dScïïSr?^ b,eZefld: rarna dezelve lien' aa"gefl^gen wordt; met dit onder- den geëxS 'ï handengefleld woj-dt,die fcheid nogtans, dat, alleen op de Biljetten ^^teodeaanwyzuigafroRtavan aan de Verkoopplaatfen, gemeld ftaat, ten het Sn' g0£dTn' tot voldoening van wiens lafte, de Perceelen ftaan verko« te uec vonnis, en van de onkoften van Execu- worden. De Impetranten van Executie draa JoerendP!i ' r e g°ederen hY»vervolgens, in be- gen, midlerwyl, zorg, dat de eeleeenheid fcSl^h neemJ Roerende goederen, der Perceelen",' doo? KoolZSlTje- v7nhp?-en uSraadmogen' ten alIen tyde fchreeven, en ter Secretarye bekend ge- den Con if' y °Penbaare opveiling, door maakt wordt; waarna, aldaar, de Veil-con- verftaan ver§e ' verkogc worden , ten o- ditien worden opgefteld. De gewoonlyken enonroe-ren KWk tw Secretaris' of gezwoo- in verkoopingen van huizen zyn , dat de ïende- huizen of 1« • om'°erende goederen, Kooper gehouden zal zyn, te betaalen, in ten ten „ j ' niet dan in de twaalf nag- drie termynen, ieder van zes maanden, op
lof \7riZnTA daartoe, by Schepeneneer- de gewoonlyke huisdagen, zynde den eer- £LjJV; WaJe' of dat de geëxecu- ften van dezelven den eerften May, of eer- l™ JS' V°0raf? Verbonden hadt, om ze- ften November na de verkooping; doch dat Sé'Te^^ ten hyi/e °nk0flen Van ExeCUt^ zlï m0eten
SwelkWa? ' Jaar'te ,aaten verkoopèn; voldoen in gereeden gelde, waarin hyegter,
*rh,?J*, • er'n°gtansook,vooraf,by alleenlyk, het halve rantfoen zal draagen,
^aeP™en-appomtement,verMgegevenmoet wordende het overige hem, in minderinge
orden, tot de verkooping op zekeren be- zyner kooppenningen, afgefchreeven. Dat paa,den dag j welk verlof, tot verkoopingen hy tot zynen lafte zal moeten neemen den geauLirende de twaalf nagten, niet vereifcht tagtigften penning, met de tiende verhoo- *s «£« De twaalf nagten of avonden, die, ging vanden koopprys vermeerderd met het zesden f3 erlltvd' aanvingen, en met den halve rantfoen, ten behoeve van den Lande; naamd •'a.nulary » yan ouds Dertiendag ge- benevens de koften van het zegel en van kleiner'^a gden' Plagten, toen de Stad het fchryven van den Brief van-kwytfchel- om binnen meer dan genoegzaam te zyn' dinge, en het falaris der Secretarye. Voorts, ninffen van V <?zeb7en , de willige verkoo- verfchiet de Kooper ook de verfcheenen en Sm nnk devpri;eg0.ederen te houden; waar- onbetaalde Verpondingen en buitengewoone bv Evecutie^ binPninge^vanvafte goederen Laften van 'l Perceel' die hem' tot opden in de zeftiende en zeventiende leuwe h dè (i) mndv-hL «s> "% > «»»«*'•
eeuwe, is ae (<r> Handv> tu Iog3<
|
||||
|
AMSTERDAMS V.Dèel.
|
||||||
|
%2
|
||||||
|
Coustu eerflen hüisdag na de verkooping, wanneer kooppenningen betaald heeft, zyne rekening Coustv-
men of de Huur ook, zo 't Perceel verhuurd is, ter Secretarye te komen vereffenen (i). Doch men of Gewoon-eerft voor zyne rekening begint te loopen, eer dit gefchied is, hebben de Affignatien !^oow* T£N* in mindering der kooppenningen, verflrek- van den Secretaris, zo lang zy> door den ken.Ook komen de rampen, die, voordien kooper, niet betaald zyn, al de kragt der tyd, aan't gekogte huis komen mogten, ten Schepenen-Kenniffen, die ten lade der ge- latte van den geëxecuteerde * en niet ten geëxecuteerde Pereeelen geloopen hebben , lafte van den Kooper. Een Huurder kan , en op welken, zy in betaaling gegeven zyn volgens de Keuren, geen langer huur behou- (£): wordende den kooper Wettigen eigenaar den aan een huis, in Executie verkogt,dan van 't geëxecuteerde Perceel, naar gelang tot May na de Executie een jaar, al kon hy van 't beloop der betaalde Affignatien (7). fchoon toonen, dat hy 't, voor langer' tyd, Zulken ook, die eenige penningen, by af- van den geëxecuteerde gehuurd hadt (d). fchryving, onder borgtogt,ontvangen heb- Doch dit heeft alleenlyk plaats , wanneer ben, moetenze, wanneer zig iemant open- de Executie in de twaalf nagten gefchied is. baart, die nader regt voorwendt, terftond, Omtrent Executie buiten de twaalf nagten, wederom opbrengen, eer men hun toelaat, is, by eene Keure van den agtften April des op de praeferentie of concurrentie, in gefchil jaars 1751, vaftgefteld, dat men geen lan- te komen (m)< Wy behoeven niet aan te ger huur zal mogen vorderen, dan tot den merken, dat de opveiling der huizen en er- eerflen May van 't volgende jaar (e). Wat ven in Executie ook door den Concherge vroeger, is ook , by eene Keure, vaftge- gefchiedt: doch altoos ten overftaan van field, dat van ieder Perceel, weikin Execu- eenen Secretaris, van wege myne Heeren tie geveild wordt, fchepen uitgezonderd , van den Geregte, die 'er ook, wanneer zy maar één Pluk- of Plokpenning gegeven zal 't verkiezen, in perfoon, by tegenwoordig worden aan demeeflbiedenden (/),'twelk, zyn. reeds eenige jaaren te vooren, by willige XVIII. De huizen en erven,.'t Zy eens, is.Wan-
Verkoopingen, in gemeen gebruik, geweefl of,by onvermogen van den eerflen Kooper, neer be- was. Zo een kooper in Executie in gebre- tweemaalen, in 's Heeren Executie verkogt, nade;linS ke blyft van borgen te (lellen, wordt hy in mogen, binnen den tyd van zes wecken , Igne'by 't Rasphuis gezet, even als by de willige door zulken, die de oudfle Rentebrieven of executie Verkoopingen, en zo hy, op zynen tyd, niet Schepenen-Kenniffen ten lafte van dezelven yerkogt voldoet , wordt het gekogte Perceel, ten hebben, en aan hunne betaaling te kort ko- jf P'aac* zynen lafte, op nieuws, verkogt, zonder dat men, benaderd worden, mids zy den Koe- wannceT hem vryfla, het zelve andermaal te mynen. peren, voor derzel ver moeite en gevaar, den nieu De tweede kooper is gehouden, op de ter- honderdften penning, of een ten honderd mynen van de eerfle Verkooping, en, zo van den koopprys goeddoen. De Schepen, die reeds verflreeken zyn, in gereeden gel- Schepenen - Schuldbrieven , en Obligatien, de, te voldoen. Doch 't gene van 't Per- in Executie verkogt, mogen , insgelyks , ceel meerder komen mögt, dan in de eerfle door zulken, die de oudfle brieven öp de- Verkooping, kan, op gewoonlyke Huisda- zei ven fpreekende hebben , worden bena- gen, betaald worden. En 't gene het min- derd, mids zulks binnen den tyd van vier der mögt opbrengen wordt, terftond, aan en twintig uuren na de verkooping gefchie- # den eerflen kooper en zyne borgen verhaald, de. De benadering gefchiedt ter Secretarye,
* 't Gemeen gevoelen is, dat een Kooper zy- met kennifle van den Kooper. Inboedel en
ne uitgeloofde kooppenningen een jaar op huisraad mag niet worden benaderd. Ook renten houden mag, tegen den penning zes- mag de geëxecuteerde, in geen geval,zyne tien, mids hy zulks, voor May na degedaa- verkogte roerende of onroerende goederen ne verkooping, ter Secretarye, kome ver- benaderen. De fchuld, uit hoofde-van wel- klaaren (g). Doch dit gefchiedt zeer zeld- ke, eenige benadering gefchiedt, wordt be- zaam. Ook is 'tmy twyfelagtig voorgeko- greepen, door de benadering, te zyn ver- men, of de Keur, die zulks fchynt toe te laa- nietigd (n). ten, niet zie op by zondere gevallen, waarin XIX. Op Pereeelen, by Executie verkogt, *9- Wie
de verkooping by Executie, onder deeze uit- zyn, voor alle andere fchulden, geprefereerd pegpVan drukkelyke voorwaarde, gefchied was (£). de onkoften tot de Executie gedaan, wor- t™tie' Wydersjis de kooper gehouden, binnen zes dende dezelven, zelfs zonder dat de genen, hebben weeken na dat hy den laatflen termyn der die °P ëeëxc° (i) Handv. bl. in.
(d) Handv. bl. J666. (k.) Handy, hl. si1'
(e) Vervolg der Handv. bl. 23. (I) Handv. />/. J34.
(f) Vervolg der Handv. bl. i?. (m) Handv. bl. 5<S°-
(£) Handv. bl. Szh jl+. ROOSBJSOOM C«/>. XXXIV. bl. 170. (n ) Handy, bl. 44*» JIJ. ROOSEBOOM Caf XXXV. */,
(h) Handv. bl. jm. 171 emu. |
||||||
|
LBoek. VOORREGTEN en KEUREN. 33
*i2f™" heerlevpri^ni§edaan.hebben' borg voor de Burgemeefleren deezer Stad, afeefchaft • r™ -
Sr-" Ê^^S^f6^ t£ M' b,yVe^e alleenlyh Van wa^e'deTonnE; S?'
|
||||||||||||||
|
cuteerde
Percee-
len.
|
hun, door den kZ^IafSe,^eeven' en Y00r die« tyd, in gevolge van deeze Cou- G™oW
gen de Schepenen ?n1rï'Ä^ vd" ?ume'ge7eeZen Cï> Op fchepenzyn, wy-TEN'
niffen rnVK • Comm^niTen - von- ders, na de vonniffen van noodige Renara- |
|||||||||||||
|
to, aanX^n??! Van n°°dige **"*- tie en de Bylbrieven, huuren van 't boots-
oordeeld woriïn P,f gedaanÄ die ge" Volk' en vervolgens ook Bodemerybrieven te moiJwnr^ u°r u andCre fchulden' S^prefereerd. Doch notarieele Aften geeven
cX dooT^t etaaM' omdatdePer- geheel geen regt van Preferentie (?): be- waarde' gehoudtn r J™»***** f halve' zo als men 't, in 't gemeen, verftaat, Kuftingbrieven nn hY"" rn/' ^men de wanneer van de fommen, voor welken men op fchepen dorh Tllzen>en de Bylbrieven zig, by die Aften, verbonden heeft, de veer-
Schepenen'deezTr tjfrften, moeten, voor tigfte penning en tiende verhooging, ten anderen genieten hï ' ,veLrIeeden z1n- De behoeve van den Lande, betaald is (2). Voorts, fcrentie al zvn f , 00,c net regtvan P/-*;- wordt den houder van eene Schepenen-Ken- Vervolins Lkk n00tV elders verIeeden- nis, waarvoor een geëxecuteerd huis ver- nen-Kennilin ^" P,'^'"etófde Schepe- bonden geweeftis,bovende hoofdfom.geen brieven of A^A^f1 betaald te zyn; en, zo de fchuld gefprooten
^Affl^CToMerè^t«?^ T 3 Ult de goederen om «»"* verkogt, van
^vdRens^SS,^Z0Jene^&* den tvd der bringe af: en fomtyds ook,
de die byOÉhri v/ne,f/7edeezsrSte- •j&jMW; dat is, van den tyd af, dat dé
den agtften Maar ï • UndS Stfte"Yan, Schuldenaar in regte is aangefproken. Zo de
is, ESJ; Jaf I59+.' Wf^d ?tefft > by 't vonnis, niet begroot is, wordt
ckaL mfl'TJ, Ve!bm dJ v.oor Jonger/^- dezelve, in de gemelde gevallen, gerekend
A»n ?P[e(e'eerd 1S> niids de houder van tegen vyf ten honderd in't jaar Ctf Doch
Ind" £ brinVeK' Srneraal ,Verband ^nh0U" in andere gevaI,en> wordt de"nt?reÄ:
d-ndc , geene betaaling bekome , uit een tyds, hooger, fomtyds, laager gefield <V> ES
^ goederen v™ f r?uhy alk de ande" bneven' verleeden, onder de handtekening, penen-
teerdhSvV^ fcnuldenaar geexecu- en, vanouds, ook onder het zegel, van twee Kenniffen De Couffie^f !n n°g te,k0n k°.mt- SchePenen> voor welken de opneemer der«"™
ger fpeciaalP l u0udergeneraale vo?rJon- penningen, in den fchuldbrief vermeld, ver-Schepe- ls hier 7n kla J. nden gePrefereerd zyn, fchynt, hebben regt van parate Executie te- ^n-Von- volgens Oc\rn?g'gerVeftigd' dat>hier°m' gen den gebrekigen Schuldenaar; en wordt,-{£„ Ltóenden Ta„Jan)LandsStaatenvanden °P deZe'^n' «^ a,S °P andere Schepe' rt^n
kooners van Sy deVaars 1Ö08, de ver- nen-vonniffen, in judicio contradiclorio, dztis, parate |
||||||||||||||
|
Executie.
|
||||||||||||||
|
Decreet van Hp„ wSOederen' die' bv wiIlig na dat de zaak VOor en tege" bepleit is, ge-Execu
dronSZllsZfT' ^koff worden; of weezen; voor welke vonniffen, zy nogtans eekomen Sr ÏÏ Penningen, daarvan geprefereerd zyn; geprocedeerd by pandinge, nen hn« Secfetarye en voor Schepe- indien daarvan, by de Schepenen-Kenniffe, ' n % voorde herlevering derzelven niet afgedaan is, en voorts tot verkooping «loeten iteilen, m geval, t'eenigen tyde, van't goed van den fchuldenaar Ct»). Doch byken mögt dat iemant anders beter regt^ W '„ t ^are,c ook u" hoofde van ouder seneraal '»1JBMfVt »f- Zl' d'r°''ë<^^ Ahoihie m't vei.
^band.hadt op de verkogtegoeS J ! *& ïSS^^^Sf K" ^* - P^0ÏÏZUde Cou(lume'Plag^nScïe;. S «-;; - s-; oordeelde™^', geleezen terwyl de ver- f ^ «t'.ï »" «'•^"«n»DKaiai«obfe». perfooiS^SiS^8'was' yooralJeandere t)^v:iT.;::t*™-
vember des ja*. l626> mec bewi^in in gefteid word dat gee preferJie op ^w
& & r'ale "f Mdtre Obligatien zal worden gegeven als al-
f») Handv. f • "z- '«««. waKmw *rt w{ van den veertigften Pennin?
(P) Hand,, «.f» ,«, ft» *,& M, Ért paJm„ atMm.faTwfaïS:
III. STUK. Zie Groor.i'totertJ. VI. Deel, bl. jo32. 7
|
||||||||||||||
|
AMSTERDAMS V.Deel.
|
|||||||
|
34
|
|||||||
|
Keuren, zo iemant, buiten den Impetrant van Exe- Stede Keuren, het woord gewikoirt, dikwi\s, Keuren.
' cutie, brieven heeft, fpreekende ten lafte met het woord ouer dragen, of overeengeko-
van eenig Perceel, in de twaalf nagten ge- men, verklaard en verwuTeld. Zo leeft men, by
ëxecuteerd, is hy, by eene Keure van den voorbeeld, Op ten xxijfte dach in Decembri is
veertienden January des jaars 1655, gewaar- oiierdragben endegewilcoirt enz. en Item, zo
fchuwd, dezelven, binnen eene maand na iß ouerdragen ende gewilcoirt enz. (<r). En
den tweeden February , ter Secretarye te deeze betekenis van 't woord Verwillekeuren
laaten aantekenen, op dat de affchryving, is nog zo niet verouderd, of menvindtzeby
in orde en te beginnen met de oudfte brie- de Groot, die Verwillekeuren, meteen
ven zou können gefchieden O). Schepe- baftaardwoord, Confenteeren overzet (d).
nen-Kenniffen en Schepenen-vonnhTen ver- Aanmerkelyk is ook, dat de Wetten en Reg-
iaaren hier ter Stede niet, en mogen ter ten, die de Graaven aan de Steden en Lan-
Executiegelegd worden, onaangezienzyjaar den gaven, in de veertiende eeuwe, en fe-
en dag oud zyn (^). dert, Chorae en Keuren (<?) , nooit, myns
Aanwy- " Wy komen nu, tot de aanwyzing van ee- weetens , Willekeuren genaamd werden ,
zing der nj„e aigetneene en voornaame of merkwaar* fchoon de Graaven Souverainen van den
voor- ^.°g Lande waren : maar de Stedelyke Regle-
naamfte & ««,«»«.« menten en fchikkingen., welken, veekyds,
algemee- KEUREN 1 r 1 J
ne Keu- maar voor eenen tyd, en, lomtyds, met on-
RENdee- der Stad. Doch eer wy hiertoe overgaan, derlinge bewilliging, gemaakt waren, kree-
zer Stad. vereycnt de goede orde, dat wy, vooraf, iet gen den naam van Willekeuren, die, derhal- aantekenen , over de natuur der Keuren van Ve . oudtyds, van zagter betekenis zelfs dan Amfterdam, en over het regt omze te maa- de bloote naam van Keuren moet geweeft ken. zyn. En dit blykt, duidelyk, uit eenen brief Betekenis De naam van Willekeur en, die, van ouds, van„Guy, Bilfchop van Utrecht en Heere
van het aan de Keuren deezer Stad gegeven werdt, vanAmftelIand',van den jaare 1310, in wel- ^ord moet niet verkeerdelyk verftaan worden, ken hy verklaart, zeker aangenomen Kamp- nn,kkeU Men noemt, tegenwoordig, veeltyds, eene gevegt niet te houden mor recht ofte -woonts "Wet willekeurig, die, door den blooten wil der Stad Utrecht, maer als enen wilkoer( ƒ). van den Wetgeever, gemaakt en voorge- Eene Stedelyke Willekeur is dan eenefcbik- fchreeven is. Doch men zou zig ten hoog- king ten gemeenen nutte, gemaakt by *t Geregt, fte bedriegen, zo men de Stedelyke Wille- als daar toe door den Souverain geoctrojeerd keurenvoox zulkeWetten aanzage. Het woord zynde, met kennis en bewilliging van zulken,die Willekeuren hadt, van ouds, eene gantfch daarin behooren gekend te worden. andere betekenis, en moet, ook tegenwoor- jje oudfte Handveft deezer Stede, om- Oor- dig, wanneer het op de Stedelyke Keuren trent het maaken van Keuren, is van den fPror;S wordt gepaft,in eenen gantfch anderenzin, jaare I342> Doch in dezelve, wordt niet^3" worden opgevat. Ver willekeur en betekende, belaft, maar onderfteld, dat het Geregt van om Keu- - oudtyds, ergens in bewilligen, of iet toeflem- Amfterdam Keuren maaken mögt. Wat Wil- ren te men (y). In het twee en twintigße Lid der iekore, ftaat 'ér, dat die Schout metten Sehe- maaken' Iiandvefte van den jaare 1342, volgens on- penen maeckt, dien moghenjy houden een jaer ze verdeeling, leeft men : voort foo en fal (g). 't Is dan te vermoeden, dat de Stad het men geenenPoorter campen mogen binnenonfen regt om Keuren te maaken, al vroeger, en Lande, hy ne wil hem /elven daer in verwie- Waarfchynlyk van Guy van Henegouwen , coREN (2): daar verwilcoren klaarlyk bewilli- jie haar veel vryhede gaf, daer men die Stede gen betekent. In eenen Brief van den jaare mede regeerde (Ä), zal verkreegen hebben. 1347, verklaaren die van Beverwyk,dat zy Qok is het regt om Keuren te maaken aan zig VERWILKOERT, dat is, vrywilliglyk ver- amfterdam nimmermeer betwift, zelfs niet, bonden hebben mitter Stede van Amfierdam na dat Hertog Filips van Bourgondie, in ee- hare helpers te wefen (a). De Steden en Dor- nen Brief van den vierden January des jaars pen van Amftelland en Gooiland verwil- ^s [i434]> gerigt aan die van Edam, in lecoeRDEN , fionden toe, of namen aan, de \ algemeen verklaard hadt „ dat geene Ste- regten, die Hertog Albrecht hun, in 't jaar }i den Keuren maaken mogten, dan met 's *387 [1388], gegeven hadt, te zullen on- „ Graa- derhouden (£). Hierom wordt, in onze oude
(c) Keurb. A. ƒ. 47, jrerg. f. «2 enz,
, . TT , ,, rd) Inleid, tot de Holt. Rechtsgeleertheyt III. Btek\, WHandv. I. j«o. L 'Deel §. 3. hL
(x) Handv. hl. ,s7 ,ji, *» } zic de Chora Floxentii Tutotis. gedr. i7sz.
<A v n % ,' ï-, p'V i't '„"o (f) -*P«d ««ram,M Anal. Tom. III. p. zij.
<*■} *,".?' £",''£■ 2"$-' tl' 1I7' (A Zie II. Deel. U. Boe^, hl. 109.
f<t) Zie ïl. Deel, H. Bock. el. 117. l«/ . n , T • ,D
\t) Handv. Ui 71. [..] W z" "• Deei> *> *"*> ** »*■
|
|||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||||||
|
VOOR-REGTEN en KEUREN.
|
|||||||||||||||||||||
|
35
|
|||||||||||||||||||||
|
Keuren. „ Graaven bewilliging (,)." Vrouw Jacoba
hadt wel, op den een en dertigften Tanuary des jaars Hn [l4l8]> bev0£n ; daC ha/r hchout van Amfterdam , in geene Keuren,
Dy t Geregt gemaakt, bewilligen zou, dan na dat dezelven den Graaflyken Raade aan- gebragt, en by de Graavinne goedgekeurd zouden zyn (*). Doch dit bevel heeft, zo V£k j konnen nafpooren, geen gevolg gehad en betrof, in allen geval, denGraaf- ly*en Schout alleen ^tll,U^l'th^l^^rs 14*1, fcheen
d.veran- (x"3? Ja".van Beijeren eene merkelyke Ä Len l°i;-dlt i^ te hebben willen maa- Ä" ;2Tne' by e^e Handveft van va» M. Z.ff/gCClen,den M«»y Hw [1421], Schout, jerenin't »w ë'wneeflers, Schepenen ende Raede, toen , regt van ten tyd Tiefende , dat /y willekewen moghen Ken ^ eeWe'2 dagé ' ^ /a/Z^2 °^ Sinte Pauwels-
willen 6 avo>2d nu tiaeflcomende, f nie daerna niet meer, »waken. ^af -^ gedueren tot eeuwighen daghen (/). Wy hebben deeze woorden nog eens /m) aan- gehaald, en toen beloofd, over dezelven, eemge ophelderende aanmerkingen voor te itellen; van welke belofte wy ons nu zullen tragten te kwyten. 1. By de Handveft van den jaare 1542,
was onderfteld, dat Schout en Schepenen alleen Willekeuren mogten maaken. Ook'heb- ben de oudfte Keuren der Stad, op perga- ment gefchreeven, dit Opfchrift, Dit fyn die wilcoren die de Scoute ende die Scepene der Stede van Aemflelredamme hebben gheleyt ende ghewikoirt. Doch de eerfte Keur onder dee- ze Keuren, die, waarfchynlyk, voor het ein- de der veertiende eeuwe, gemaakt is, luidt woordelyk aldus: In t eerfle zo wilcoirt die Scoute mitten Scepene dat die Rade van der Stede voim. wilcoren moghen ende zullen mitte hem van der Stede wegen ghelike datfyfeluer moghen (n). Door die Rade worden hier, ongetwyfeld, de Burgemeefters verftaan, die meermaalen Raaden genoemd zyn. En fe- dert fchynen Burgemeefteren, nevens Schout en Schepenen, de Keuren gemaakt te hebben. •Doch by Schout, Burgemeefteren en Sche- penen, wordt, in de Handveft van Hertoge jan vanBeijeren, welke wy onderzoeken, de all? Se.vofgd: waardoor men,in deeze plaats, dUeeniyk de Vroedfchap verftaan kan, om den W7 e van Burgemeefteren onderfchei- fchap,^ °okyindtmen, dat de Vroed- nevens Sch vy^ende eeuwe,meermaalen, npn jrewufT' ßurgemeefteren en Schepe-
nen, gewülekeurd feeft (o) De eerftev^r. (i) I. Memoriaalb. Riw ,
ik.) Mieris CharrS,b ** '• 's« *•"/"»•
(i) HanrfV, il. il«. '[„,• D"l, bl. 4JS*
|
|||||||||||||||||||||
|
andering, die Hertog Jan van Beijeren dan, ke
in de wyze van keuren, heeft willen maa- ken, fchynt geweeft<;te zyn,dat hy het regt daartoe ook aan den Raad heeft willen op- draagen. 2. Doch dit was 't minft. Hy fchynt het
regt om te mogen keuren ilegts aan eenen dag , te weeten , aan Sitae P auweh avond naeflcomende., zynde den vier en twintigften January, dat is, kort voor de jaarlykfche verandering der Regeeringe, omtrent wel- ken tyd, al van ouds , de meefte Keuren gemaakt werden, te hebben willen bepaa- len. Doch dit kan bezwaarlyk zo worden opgevat, dat 'er , 't gantfche jaar door , geene Keuren zouden mogen gemaakt wor- den, behalven op den vier en twintigften January. Voorvallende gelegenheden vor- derden, dikwils, ook op andere tyden, Keu- ren , en ik kan naauwlyks twyfelen, of daar zullen 'er , geduurende den korten tyd, dien Hertog Jan van Beijeren, na 't verleenen deezer Handvefte , geregeerd heeft, ver- fcheiden' gemaakt zyn, op andere tyden van het jaar; fchoon 'er my geenen zyn voorge- komen , waarvan zulks, ontwyfelbaar, bly kt. Ik vermoed dan, dat Hertog Jan alleenlyk heeft willen beveelen, dat de Raad, maar eenen dag in 't jaar, zou mogen medekeurer, en dat hy onderfteld heeft, dat het regt om te keuren, in den overigen tyd van 't jaar, alleenlyk aan Schout, Burgemeefteren en Schepenen bly ven zou, gelyk van ouds. 3. Doch tuffchen de woorden, dat Schout,
Burgemeefteren , Schepenen en Raad, nu ter tyd wefende, maar eenen dag in 't jaar, gezamenlyk , zouden mogen willekeuren , ende daer na niet meer; en de woorden, die op deeze laatflen onmiddelyk volgen, dat f al gedueren tot eeuwighen daghe, fchynt, in
den eerften opflag, eene blykbaare ftrydig- heid te zyn. Hoe, zal men vraagen, kan de Regeering van dien tyd gemagtigd wor- den, om alleenlyk op den naaftvolgenden vier en twintigften January, en daerna niet meer, Keuren te maaken? Èn hoe kan 'er te gelyk worden gefteld, dac dit duuren zou ten eeuwigen dage? Hertog Jan kan niet wil- len zeggen, dat' de^ Keuren, die, op -Sint Pauwels avond van 't jaar 142 r, gemaakt werden, meer dan anderen, eeuwige Ediclen zouden zyn. Wat dan? De waarïchynlyk- fte betekenis , die ik aan deeze woorden weet te geeven, is „ dat de tegenwoordige „ fchikking, volgens welke, de Raad rnagt „ kreeg, om, eenen dag in 't jaar, nevens „ Schout, Burgemeefteren en Schepenen , „ te keuren, altoos duuren zou,en vanjaar „ tot jaar, op den zelfden vier en twintig- ften January, plaats hebben." De woor- |
|||||||||||||||||||||
|
c»in. Dui, in. *<(l
|
|||||||||||||||||||||
|
(n) Keut'i. A. f. I.
I») Keisb. A. ƒ. éi, 7».
|
|||||||||||||||||||||
|
14J.
|
|||||||||||||||||||||
|
E 3
|
|||||||||||||||||||||
|
den.
|
|||||||||||||||||||||
|
3ö AMSTERDAMS V.Deel-
K£ürèn den nu ter tyd wefende moeten dan opgevat den, nog voor eenigen tyd, tot der Stede be- esdbis...
' worden in den zin van in der tyd. hoef, te gebruiken (»). By eene Keure van
4. Ondertuffchen, hfeldt deeze fchikking den tweeden September des jaars- 1491, was
niet lans- ftand. Twyfelagtig is 't zelfs, of de Bier-Excyns, by advis v.m dm hereen van
zy wel m 't geheel ingevoerd zy. I» de- den gerechte ende den gehcele vroeifihip ende de '
ioneft» uitgave der Handveflen (jO> leeft ^otabelfie ende rycxjte poirteren verminderd
men, dat, bv een oud affchrift der Hand- (ia), die, eenige jaaran te vooren, by den
vefte welke wy onderzoeken, aangetekend gherechte, by die XXXVJ, ende by die heek
fta?f' Die regenten die in deezen- tyd nsaren, ryekdomvan der Stede, verhoogd geworden
die en veilde deeze gifte of Ordonnantie van was(x). 't Gros of de Buik der Gemeente
wiltèkeufen te maaken niet accepteeren j maar werdt ook, nu en dan, gekend, in zaaken
bleven op haer oude Handvefi,die zy van Graaf van Regeeringe. Op ten vij. dach in meyc
■ . Willem hadden , die in Vrieslant dood bleef, zyn- Anno lxix. [1469], W gecondwbt in beiden pro-
de deeze de Handveft van 't jaar 1342, hier chikerken, ende overdraghen mitten gerecht en-
vöor (q), enmeermaalenelders,aangehaald, de heele gemeente , dat men drapenieren fat
I-foto* fan van Beijeren overleedt ook in 't gr out wolle enz. (y). En op ten xvj. dach in
begin des jaars 1425 (ƒ), en hadt dus niet Qctobri 1471. is gewilkoert by denfeout, bur-
ïang gelegenheid, om de onderhouding zy- germeefieren, fcepenen, XXI1IJ. ende alinge
neV fchïkkinge te wege te brengen. gemeente van der Stede, ende van der Stede
De Doch, fchoon de fchikking van Hertoge buys afgekondicht, dat men geene vyandelyk-
Vroed- jan „.een'en ftand greep; de Raad of Vroed- heden pleegen zou, voor dat'er de Graaf en
Keen fcfiap werdt eg'tef, van ouds, dikwils, ge- 't gemeese Land van Holland en-Zeeland
te zyn, kend in 't maaken van Keuren; waarvan de toe bewilligd, en orde op gefield hadden (z).
vanouds, stads Regifiers der vyftiendeeetivveverfchei- Wy hebben, reeds op eene andere plaats
gekend, ^ VOorbeelden uitleveren. Eene Keur van (a), eene Refolutie van den twee en twin-
kenwn3 den derden February des jaars npafpreekt, tigften December des jaars 1498 te boek ge»,
Keuren. uk den naam van de XXXVI. perfoonen en fteld, over welke, de gehele buyck endepoor-
ooede mannen van den gerechte (s). In eene terye.defer Stede, zoe men die nacfien crygen .
endere van den zeven en twintigften Juny conde, byeen geroepen was, beloopende het des iaars 1477, ivücooren Scout ende t gerecht, getal der poorteren ruim honderd en twintig. byadvyfe ende guetdvneken van de XXXVI. Op.het afbreeken der Laftaadje, werden, enz ft). Zelfs werden, behalve de Vroed- in 't jaar 1542, ook fommige Genootfchap- fchap, ook, toen de Stad kleiner was, de pen of Gilden gehoord (b). En dit's de re- voornaamften uit de Gemeente, en 't gros der den, waarom de woorden Koeren of Keuren, Gemeente zelf byeengeroepen en gehoord, en Plebifciten, of Volkskennijfen, van ouds, over't maaken van Keuren, en andere zaa- voor woorden van eene betekenis, gehou- ken van <J,ewigt, de welvaart en goede or- den zyn (c). Voorts, zal men, in ons ver- dedér Stede betreffende. De Keur van den haal van de gefchiedeniffen der zeftiende mare 1477, laatftelyk aangehaald, is ge- eeuwe, dikwils, hebben opgemerkt, dat de maakt, by advyfe ende guetdvneken niet ilegts Schutteryen, Reeders en Gilden gekend zyn, van de XXXVI, maar ook van meer andere over 't maaken van Keuren, en over andere ouede mannen van den gemeente, en verbiedt zaaken, de Regeering en welvaart der Ste- harnafch, bogen, lange mefjen of ander dier- debetreffende: al 't welke men, geenszins, oeheke verboden geweer te draagen.By eene vreemd vinden moet,alzo 's Lands Graaven Keur van den agt en twintigften April des zelven, op het maaken van Ordonnantien en iaars' 140<> werdt eene nieuwe belafting op- Overdragten, den Landftand betreffende, gelegd in welke by den heer ende gerecht, niet alleen de Ridderfihap en Steden plagten te den perfonen vandeXXXV]. notable enderyek- hooren .; maar ook den raed ende het goet* dom van der Stede bewilligd was (ir). En op duncken van den notabilen ende verflandelen den zeven en twintigften Juny des jaars 1508, perfoonen van den Lande in te neemen (d). werdt, op de fael van 't gaflhuys, welk reeds, Doch met den aanwas der Stad, in 't laat- op welk ten minfte gedeeltelyk, tot het Stadhuis be- fte der zeltiende en in de zeventiende eeu- eenewy- hoorde , by de beeren van den gerechte en we, XXXVJ. raden, mitten ryekdoome defer Stede, (•*) Groot-Memor. jv. 1. f. 235 vtrfi. in m*rS.
geüooten, de Excynzen, die toen gang had- £ > Ö.' t /. ££wrf,. (y) Keurb. A. ƒ. 4«.
/•„, „i j (z.) Keur?). A. ƒ. 70. dl lut: \V" f-) »• -0«'-IV- *"K., By>- L'- »• w. »o«.
(V) ZU II. Deel, III. B..^ hl. H7. (*) *?&>]• ,Vr,°-HrCh- N- '■ 5 7"'y ,S4i- ,
f ( Keutb A fV( ('*> Zt° ^ Inleid- 'f dt Xeuren van Haarlem, by VAN
ft) Keurb' A. ƒ 91 • OOSTEN de BruYn, ,„ ^„ Haatl. I. Oetl, il, 18 i.
\») Gioot-Memor. iV. I. ƒ. joo «r/i, (d) Handy, bl. i3S.
|
||||
|
VOOR. REGTEN en KEUREN.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
37
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
we, werdt het famenroepen der Gemeente, wordt afgekondigd, allen, in 't algemeen, keüRen
over veelezaaken, in welken zy, te vooren, vernieuwd worden {g% gekend geworden was, en zelfs het hooren 't Gene wy", tot Hiertoe, in dit Hoofd- s„hets
van de ryken en notablen volftrekt onmoge- ftuk, ter nedergelleld hebben, kan dienen derleu- lyk. De grootheid der Stad, en de menig- om denLeezer de natuur van deezer Stederen. te zelfs van voornaarne en ryke ingezetenen Willekeuren in 't gemeen, en het regt om gedoogden zulks niet. 't Vergaderen van zul- dezelvente maaken, nader te leeren kennen, ke talryke menigten zou meer verwarring en Wy hebben, in het voorgaande gedeelte nadeel, dan nut toe gebragt hebben aan de van dit Werk, reeds van zeer veelebyzon- gemeene zaaken.Men moet egter niet waa- dere Keuren, de Gebouwen, de Markten, nen, dat het hooren der Gemeente, of der de Gilden, den Koophandel, en veele an- voornaamften en kundigllen uit de Gemeen- dere zaaleen betreffende, melding gemaakt; te, over 't maaken yan Keuren en fchikkin- doch gaan nu over tot eene fchetswyze ver- gen op de gemeene welvaart, t'eenemaal, in tooning van de voornaamlle of merkwaar- ongebruik geraakt is. 't Heeft altoos plaats digfte, en te gelyk algemeenile Keuren, en gehad, en't heeft, nog tegenwoordig, plaats; beginnen, met die op het |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
KlUREN.
ze, zulks,
in kiater' tyd, en nog te- genwoor- dig, ge- fchiede. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
doch op eene andere wyze, dan van ouds,
Burgemeeiteren, die mede fternmen, in het maaken van Keuren, doen zulks niet, dan van der Stede wege (e), dat is, uit naam der gantfche Burgerye, welker belang zy ver- |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
TlMMEKEN f« ROOIIEN. I.
Op het
De huizen hier terStede hadden, van ouds, timmeren
en zelfs tot in de vyftiende enzeftiendeeeu- en «ogen. we toe, voor een groot gedeelte , houten |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
pligt zyn vooF te ftaan De- Vroedlchap, die ge^ên wlndTn", ^TftS^iS^
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gantfche Lighaäm der Burgerye verbeeldt, ^t'zülki^äfThußen-,' tettókk5y£lS?£
S ' Ier j S?w,SuSft? b5 a"Sen der begin der vyftiende eeuwe, werdt belafl, |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
otede, gekend. Omtrent de fchikkmgen
betreffende den Koophandel, daar de wel
vaart der Stad op gebouwd is, wordt ge |
geene huizen binnen de' Vryheid met riet te
dekken, dan na dat het riet, vooraf,' met klei geleemd was (h). En op den agttienden |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
raadpleegdmetdeverfcheiden'ColIegienvan April des jaars 1478, werdt gekeurd, dat
Directeurs over de voornaamlle takken van alle rieten-daken moeiten verdekt worden (i) den handel, die uit de deftigfte Koöpluiden jjoch 'ti;ep aan, tot de jaaren 1491 en 1492 j gekooren worden. De Keuren, tot herllel- eer het dekken van huizen hier ter Stede lingvan misbruiken en handhaaving der goe- met ryen. of fir,oe-daken, volftrektelyk, ver- de orde in de Gilden worden, genoegzaam booden werdt (k). KeizerKareldeV.be- pimmer, gemaakt, dan na dat 'er de Over- vaj5 ;n 't jaar IJ2Ij te Amllerdam , geene |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
luiden deezer Gilden, en fomtyds ook voor-
naame Gildebroeders op gehoord zyn. 't Is 'er dan wel ver van af, dat de Gemeente , of de voornaamlten uit dezelve, niet zo wel, oyer 't maaken van Keuren en andere zaa- |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
houten wanden of huizen meer te maaken,
en de houten wanden, die 'er nog waren,
af te breeken, en van fleen te herbouwen
(/). Doch dit bevel werdt zo kwalyk naar-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
_ ,_^^_^^_^^^^__ gekomen, dat, nog in't jaar 1536, belafl:
ken van Regeermge, zouden gekend wor- werdt, eenige huizen met houten wanden,
den, als van ouds; fchoon zulks, op eene in de oude- en nieuwe - brug - ileegen, van
andere wyze, en, met veel minder omflag, fteen te hermaaken (mj. Het zelfde bevel
gefchiedt, dan weleer. Doch de Keuren, werdt) n in >t jaar I54?j omtrent eenige
doorgaands kennelyk aan de bedreiging van huizen in de Warmoesftraat, vernieuwd («).
ftrafTe op de overtreeding, worden, federt En federt zyn de houten wanden en gevels
twee eeuwen of langer, valtgefteld by, en allengskens verminderd ,. met naame ook,
afgekondigd door myne Heeren van den na dat zy, laatftelyk, in 't jaar 1681, ver-
Oeregte, zynde Schout ,Burgemeesteren DOOden zyn (0)j zo dat'er, tegenwoordig,
^n ScHtPENEN , in kenniffe van eenen der maar zeer weinigen, in de oude Stad, zyn
ötsds SecretariiTen. Zy zyn , volgens de overgebleeven.
landveit van Graave Willem den IV. van Naar gelang, dat de Stad van zwaarder
lrnJtTl I342' flegts v00r een Jaar' van huizen en Sebouwen vervuld geworden is,,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
jaarlyks, op den tw.eeden February , ter-
ftond na t beendigen der nieuwe Schepe- nen, by eene Keure, die, zonder uitftel, (e) Keurb. A. ƒ. t.
(f) Zie II. Veel, U. B„^t lim Iej)>
|
zyn
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
(g) Handv. hl. iH, 447.
{h) Keurb. A. ƒ. 7 T/er/i, IJ verf», z; verf».
(i) Keurb. A. ƒ. 9« verfo.
ik.) Keurb. A. ƒ. 17«, 1%$ verfo.
(I) Handv. hl. 978.
(">) Gioot-Mernor. N. I. ƒ. 309 verft,
(n) Groor-Memor. N. II. ƒ. 11.
(") Handv. bl. 9S9.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ea
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
38 AMST'ERDAMS V.Deel.
Keuren zyn de Keuren op het bouwen ook verme- fchen , Vegtfchen of Woerdenfchen fteen Keure».
nigvuldigd. De weeke en loffe grond der opgemetfeld zyn. Zy moeiten, voormaals, Stad gedoogt niet, dat men êenig huis op ten minden anderhalven deens dikte hebben. ^ den zelven zette, zonder dat men, vooraf, Doch men kan, federt veele jaaren, zelfs' een behoorlyk geheid fondament voor het met gemeene muuren van één fteens dikte, zelve legge. In 't graavenvan zulk een fonda- voldaan, mids men, in dezelven, noch van ment, moet men zorg draagen, dat men de de eene, noch van de andere zyde,eenigen ' naafte huizen niet befchadige. Men moet fchoordeen, trap, kas, bedflede, of iets an- niet laager.dan zyns buurmans grond graa- ders uit kamhTe, gelyk veel, in de ander- ven, zonder de diepte, behoorlyk, te fchoei- halven fteens muuren, plagt te gefchieden (v). jen en te flutten: alles met kennifle van Op een' muur, die over des buurmans grond Rooimeederen, die ook, over de verdeeling hangt, mag niet gemetfeld worden, dan met der mallen of paaien in den heigrond, moe- deszelfs bewilliging. En zo iemant de her- ten oordeelen, zynde de zwaarte derzelven, ftelling van eenen gemeenen hangenden muur en de dikte der planken, met welken de- weigert te bekodigen, mag hy, die timme- zelven belegd moeten worden, by eene Keu- ren wil , den gemeenen muur af breeken; re van den negenden February des jaars wederom opmetfelen, en aan zyne zyde be- 1701, byzonderlyk, geregeld (p). Op het timmeren, op zyne koften. Doch de ande- heijen, welk, in de alleroudlte Keuren, be- re, den muur, van zynen kant, ook willen- volen wordt (q), is, in 't jaar 1670, eene uit- de betimmeren, moet, naar gelang van de voerige Keur gemaakt. Ieder Heimeeder hoogte, _ tot op welke hy timmeren wil , moet drie Heijen hebben, een van drie en draagen in de koften, naar de uitfpraak van vyfdg, een van agt en veertig, en een van Rooimeefteren (w).Van den laatften Novem- veertig voeten lang. En zo men in daghuur bertot den eerden Maart, mogen geene ge- wil laaten heijen, is de Heihuur ook gere- meene muuren worden afgebroken, dan met geld, naar 't getal der arbeideren, die 'er bewilliging van allen, die 'erbelang by heb- aan te paffe komen; en 't beloopt 's daags, ben f». _ Die heijen wil, moet zyns buur- van ééne gulden, wanneer'er maar tien man mans huis eerft flutten; en, voorttimme- aan werken, tot zes guldens, wanneer 'er, rende, herftellen, 't gene hy aan 't huis of door zeitig of meer man, aan gearbeid wordt dak zyns buurmans mögt befchadigd heb- 0). De bovenzyde van de bovenfte fonda- ben (y). De erven in de nieuwe uitlegging, mentplank moet drie voet onder Stads peil op de Heeren- en Keizersgraften, mogen leggen (/)• TufTchen de zydmuuren van niet dieper dan honderd voeten betimmerd twee naaft eikanderen flaande huizen, blyft, worden. De tuinen tuflchen beide, zo wel gemeenlyk, eene fnyding van zeven duim als de tuinen der dwarsgraften en ftraaten, voor een watergang of Oyfendrop (3) open in dezelfde uitlegging, mogen niet hooger (f); hoewel men ook veele huizen vindt, leggen dan de ftraat. De heining - muuren die, muur tegen muur, of. gemeens muurs, of fchuttingen, van nieuws gemaakt of her- betimmerd zyn. In geval iemant, muur te- maakt wordende, mogen, op de graften, ten gen muur getimmerd hebbende, zynen muur hoogden, elf voeten, uit den bovenkant van verder dan zyns buurmans wil voorttrekken, de Stads Peil gemeeten, en in de draaten, mag deeze hem niet noodzaaken, een'krimp zes e? een halve v°et, gemeeten uit het in den zelven te maaken, onder voorwend- hoogde van de draat, hoog zyn. Doch aan fel, dat hy zynen grond betimmert; maar de wedzyde van de Prinfengraft, van de moet hem den muur, op eene gelyke rooi- noordzydederLeidfche grafttotaan de Vin- jing met den voorgaanden, laaten voltooi- kendraat ingeflooten , met de graften en jen (a). De muuren moeten van goeden Leid- draaten daar tuflchen leggende, mogen zy tot negen en een halven voet hoog zyn (z).
(f) Handv. bi. 9%7. Men mag over niemants erf licht zoeken, (,) Keu*. A. f. 7 verf,. laager aan den grond dan agt voeten , te
(0) Stt hll iVi meeten, van binnen, uit het vertrek, daar
ft) Handv- *ĥ v>9. het licht daat gezet te worden (a). Vol-
(.; UHtf...«. s88. g£ns eene Keur van den e]fden Maart dej
(3) Zo 1!\dlt woord gelleld , in de Handveften iaars 1717 moffen de doen-n hpkkpn pn
bl. 979 [s88].' Rooseboom heeft 'er (Reauil Cap. J nth„d 7 ' • J n;»„ lnoeP-n».ne^en en Lxviïi.Lbl. =33.) Huyfendrop van gemaakt. Doch Pothuizen, in de nieuwe uitlegging, begin-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in de oudfte Keuren , waarfchynlyk voor 't einde
der veertiende eeuwe geraamd, (Ksurb. A. f. 7 ver-
fo) lees ik Tffendrop . 't wellt , agt ik , zo veel als
ysdrop , of bet afdruipen der dooijende yskegelen , zal
willen zeggen. Zie ookPoIitike Regeer, van den Briel,
bl. 205.
|
|
nen-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
LBoek. VOOR'REG'TEN en KEUREN.
|
|||||||||||
|
3P
|
|||||||||||
|
Beuren, nende van de zuidzyde der Leidfche graft, onder de ftraat doorloopende, moeten ook Keure-w;
op de Heeren- en Keizersgraft, tot aan de van fteen, niet van hout, worden gemaakt. mfUJe ^aaPenDurger graft toe, niet hoo- Doch volgens eene Keur van den veertien- ger dan zeven; en in alle andere deelen der den Juny des jaars 1663, mag niemant ee- ötad, niet hooger dan vyf voet zyn (£). De nige rioolen maaken, die uit de Secreeten wydte der floepen in de oude Stad is, by in de burgwallen loopen, op de verbeurte verlcheiden' Keuren, bepaald, van drie en van honderd guldens. De Secreeten moeten een halven tot één' voet. In enge fteegen, op een anderhalven fteens fondament ge- bogen geheel geene floepen zyn (e)- Nie- legd, en een fteen dik daartegen gemetfeld ttiant mag Stads grond, tot zyn byzonder worden, of anderszins moet men, ter zelf- gebruik, naar zig neemen;'t welk, nog on- der dikte, eene laag vafte aarde, of klei, wngs, by eene Keure van den agt en twin- of favelaarde leggen, en alles wel digt flop- ügften Maart des jaars 1760,0peene hooge pen, om zyne buuren niet te hinderen (z> boete, ten lafte van den eigenaar, die't be- In de huizen, mogen geene kagchels, ke- volen of gedoogd; van den Meefter Tim- tels, ovens, fornuizen of andereflookplaat- mermanof Metfelaar, die 't verrigt, en van fen , waar buitengewoon vuur gebruikt de Rooimeeflers, die het toegelaaten mog- wordt, worden gefield, dan met bewilliging ten hebben , ernftelyk, verbooden is (d). van Schepenen, en na voorgaand onderzoek Vooral, mag men geene holten offchuinten van Rooimeefleren (£), die zorg draagen, in de flraaten, tot ingangen voor kelders of dat dezelven worden gefield, ten minfle vier koetshuizen, maaken. Die 'er reeds zyn, duim vry van alle muuren ; en derzelver moeten, met ftevige planken, overdekt wor- fchoorfteenen ook ten minfle zo ver van de den. _ Doch ten overflaan van Rooimeefte- Travelingen, en allen houtwerk. Ook moe- ren, is het gebruik van Stads grond, tot het ten zy toezien, dat de Zydeverwers-, Goud- maaken van pothuizen, kelders of regenbak- draadtrekkers-, en Suikerbakkers-kagchels, ken, in de floepen, of onder de ftraat, ge- die, veeltyds, op zolders worden geplaatft, oorlofd; mids men, daarvoor, eene jaarlyk- op fteenen welffels gezet worden (/). Byee- fche Recognitie betaale aan het Aalmoeffe- ne Keure van den zeftienden April des jaars niers-Huis deezer Stad (e)»welkeRecognitie 1756,is aan elk belaft, zig te onderwerpen het regt van Precario genaamd wordt. Het aan de af keuringe van Rooimeefleren, ten Voldoen van dit regt was zeer in ongebruik ware men daarby meende verongelykt te geraakt, toen, by eene Keure van den zes zyn; in welk geval, het vryftaat,zig te ver- en twintigften January des jaars 1736, op de voegen aanSchepenen (m). Op de wallen invordering van het zelve, eenige nieuwe voor de huizen, mogen geene lootfen, of fchikkingen gemaakt werden, en onder an- zelfs geene bindten gemaakt worden, dan deren vaflgefleld „ dat de Secretariffen der met bewilliging van Burgemeefteren («), „ Stad, en de Klerken der Secretarye gee- Boven de duimen der hengfels van pakdeu- j, ne Opdragtbrieven van eenige verkogte ren en pakvenfters, moeten, tot voorkoming „ Perceelen mogten opmaaken, dan na dat van ongelukken, klampen geflaagen worden. „ hun, by een fchriftelyk blyk van Rooi- Ook mag men geene goederen, door zulke „ meefteren, ware getoond, of dat dezel- venfters , van de zolders op ftraat laaten 3, ven geen Precario onderhevig waren; of werpen (0). Het timmeren buiten de Stad „ dat het regt van Precario daarvan ware binnen de Vryheidis, by herhaalde keuren, „ voldaan. Ook zyn Rooimeefleren toen verbooden. Maar Molens, Raamen,Blee- „ gemagtigd, om de grootheid deezer Re- keryen en Warmoestuinen mogen aldaar, „ cognitie te fchatten (ƒ)." De gooten, met verlof van Burgemeefteren, en na voor* öp de flraaten, voor de huizen, leggende, gaande rooijinge, worden opgeregt enaan- mogen niet verder, dan op zeven voet in de gelegd. Doch alle deeze en andere Buiten- kngte, met vaft leggende planken, worden timmeraadjen ftaan Precario, en tot weder- toegedekt, op dat menze te ligter zou kon- opzeggens toe (p). De voorwaarden, op nen reinigen (g). De gooten, die, tuffchen welken de erven binnen de Stad zyn uitge- °e huizen, tot waterloozinge, worden ge- geven, zyn, op den tienden February des leSd> moeten alleen van blaauwen of Bree- jaars 1684, in eene Keure veranderd (3.). mer bteen gemaakt zyn (h). De rioolen, De Rooimeeflers, van welken wy nu zo dik- |
|||||||||||
|
wils
|
|||||||||||
|
(d\ Keiub. V.'f.%° enx- »871 990, 991, 99i, 991. ïf) Handv. bl. 9VS.
f \ Wandv. bl. o8V' <•'-) Handv- hl- 98«-
(e) Hanuv. S85 , P9J# zu M^u fl 1V> Btekj (rfl) Keiub< T> ƒ_ 2JJ#
(/\ Sa"f' hl' 070* (•/ Handv. */. 995.
{») Handv. bl. 985. (' j Hand H l
|
|||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||
|
V. Deel.
|
|||||||||||||||
|
4°
|
|||||||||||||||
|
Keuren. w^s gefproken hebben, zyn vier in getal, en
worden, door Burgemeefteren, aangefteld. Doch twee van hun können rooijingen doen. Zy moeten van alle rooijingen fchriftelyk be- rigt geeven. Byzonderlyk, moeten zy,vol- gens eene orde van Burgemeefteren van den twee en twintigften April des jaars 1751, jaarlyks, voor den eerften February, aan CommiflarifTen tot het fchatten der verpon- dinge van de nieuwlyks getimmerde en ver- beterde gebouwen, eene Lyft van deeze verbeteringen overleveren, die zy, op den eed, opmaaken, en allen vier ondertekenen moeten (r). Voorts, is hun gewoonlyk fa- laris, by eene Keure van den jaare 1680, geregeld (s). En in't jaar 1723 ,is,by Burge- meefteren en Oud-Burgemeefteren, verftaan, dat zy, noch hunne kinderen of nabeftaan- den geene burger-timmermans, noch met- felaars mogen zyn (Y). 2. Na de Keuren op het timmeren der hui- J?P de zen,komen in aanmerking de Keuren op de
|
|||||||||||||||
|
beurd, dat de Stad, voor eene enkele reis, Kjeures.
het hermaaken van zekere ftraat op zig nam, gelyk? in 't jaar 1547 > omtrent de ftraat aan de zuidzyde van den Heiligen Weg gefchied was (2). Ook hadt de Stad, nu en dan, het onderhoud der Straaten bekoftigd, en om de koften te vinden, eene belafting gelegd op alle de huizen. En hiertoe werdt, op 't ein- de van 't jaar 1580, wederom beflooten , neemende de Stad toen het onderhoud van alle de Straaten op zig, mids de huizen in de voornaamfte ftraaten daartoe ieder een blank, en de overigen ieder een halven ftuiverin't jaar opbragten (a). 't Is nogtans twyfelag- tig, of dit befluit toen wel ter uitvoeringe gebragt zy. Immers, ik vind, dat, by Bur- gemeefteren en Raaden, in't begin des jaars 1592, nog wederom beflooten is, de ftraa- ten en burgwallen, voor Stads rekening, te laaten maaken en onderhouden (Z>). Doch mogelyk zag dit befluit alleenlyk op de burg- wallen en ftraaten der nieuwe uitlegginge, die toen ophanden, of begonnen was. Vaft gaat, dat de Straaten der Stad, federt meer dan honderd jaaren, voor Stads rekening, gemaakt en onderhouden worden, en dat zy de koften vindt, uit eene fchatting, op de huizen gelegd , waarvan wy, wat laager fpreeken zullen. Volgens eene Keure van den een en twintigften September des jaars 1656, mag niemant zyne ftraat, kaai of floep opbreeken, zonder kennis van Rooi- meefteren, mogende, wyders, deherftelling van 't gene opgebroken is niet gefchieden dan met bewilliging der Heeren Thefaurie' ren (e). Tegen het belemmeren en befcha- ■ digen der ftraaten, en op het beryden van eenigen derzelven, zyn verfcheiden' Keuren gemaakt (d). En by eene Keur van den negentienden Oólober des jaars 1764 is laatftelyk, aan elk, met naame aan de Tim- merluiden, verbooden, op de wallen te wer- ken, op eene boete van vyf en twintig guI. dens f». Men heeft zelfs, op het reinhou- den der Straaten, al zeer oude Keuren, en onder anderen eene van den zeftienden De- cember des jaars i&7, beveelende,dat^ Jonckwyf [Dienftmaagd] off dient behoort zyne Straat, alle Saturdagen, en alle heyli. genavondts, zal hebben fchoon te maaken (ƒ)• Ook heeft men eene uitvoerige Or- donnantie van Burgemeefteren van den ze- ven en twintigften Oktober des jaars 1700.; op
(*■) Groot-Memor. K n. f. e;
(") Refol. Vroedfch. N. 4. 31 Dectmb. i$«3. (*; Refol. Vroedfch. N, 6. iz Feh. ïi9z (<>j Handv. *'. 99S- (*) Handv. W. 73 ï-74ï,i««7. Zie;k hier voor, IV. DteL
I. £oe{, bl. 417, 47s. (<) Keurb. V. f. 49. if) Keurb. B. ƒ. 33 verf,. |
|||||||||||||||
|
T£N.
|
|||||||||||||||
|
voor de huizen. Oudtyds, en zelfs tot in
de zeftiende eeuwe toe, maakte elk hier de ftraat voor zyn eigen huis. En die hierin verzuimig waren, werden 'er, van wegehet Geregt, fomtyds ook by openbaare Waar- fchuwinge, toe aangemaand (u). Doch alzo hieruit ontftaan moeft, dat de ftraaten zeer ongelyk waren, en voor 't eene huis flegter dan voor 't andere, werdt, op den zevenden July des jaars 1524, zo't fchynt, voor 't eerft, beflooten, eenen Stads Straatenmaa- ker aan te flellen, die de ftraaten, alomme, moeft doen maaken, en van de eigenaars of bewooners der huizen betaald werdt (u). Doch, 't zy dat deeze fchikking niet door- ging , of niet lang ftand hieldt; welk laatfte waarfchynlykft voorkomt, om dat men vindt, dat, in 't jaar 1575■> gekeurd werdt,dat elk zynßraatgeld, waardoor men, in dien tyd, het geld, door den Stads Straatenmaaker verdiend, of eene zekere fchatting, die de Stad daarvoor vorderde, fchynt te hebben verftaan, moeft komen betaalen (w); in 't jaar 1579, en dus na de verandering der Re- geeringe, werdt wederom bevolen, dat elk zyne eigen ftraat maaken moeft (#). Onder- tuffchen, moeft zulks, volgens de Keuren, altoos, onder 't opzigt van Rooimeefteren, gefchieden (y). Somtyds, was 't ook ge- (r) Vervolg der Handv. bl. jj.
O) Handv. bl. ion, isii.
f') Refol. van den Oud-Raad van Bureemeeft, as J*n.
17*3- Z>. C. ƒ. SC
(«) Keurb. 2. ƒ. ïi verf«.
fX-) Keutb. D. ƒ. 102,135. (w) Keuib. G. ƒ. u7 (x) Keutb. G. ƒ. ïos, (/) Handv. bl. sss. |
|||||||||||||||
|
VOORREGTEN en KEUREN.
|
|||||||||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||
|
it
|
|||||||||||||||||||||||
|
gemaakt. Onder anderen, plagt, by 't ottt- Keuree
ftaan van brand en anderen onraad i volgens eene Keure van den zesden November des jaars 1597 , de Schout , Burgemeefteren , Schepenen, Raaden, Penfionariflen, Secre- tariflfen, Procureurs, gezwooren Roedraa- gers, en anderen tot het Geregt aanhoo- rig,met hun geweer, op 't Stadhuis, te ver- fchynen (0): 't welk noodig geoordeeld werdt, om, in geval de brand fterk voort- flaanmogt, te vaardiger, orde te können ftellen. Doch zulks is nagelaaten , federt dat de branden, hier ter Stede, minder gevaar- lyk geworden zyn; fchoon de Keur, van welke wy fpreeken, by de groote Brand- keure van den agtften April des jaars 1685, nog wederom, grootendeels, vernieuwd is (p). In deeze Keure , zyn de voornaamfte fchikkingen, tot voorkominge en blulTchin- ge van brand, begreepen. Zy werdt ge- maakt , ter gelegenheid der heilzaame uitvin- dinge van de Slang-Brakdspuiten, van welke eenen ingezeten deezer Stede, met regt, de eer toekomt. Men hadt, naamlyk, tot in 't jaar 10*72
toe, zo wel hier als elders, zeer gebrekke- lyke Brandfpuiten en andere blufchgereed- fchappen. In de oudfte tydeiï ^ bediende men zig van lederen emmers, die,met water ge- vuld , langs ladders, tegen de brandende ge- bouwen opgeregt, werden aangereikt, en in den brand uitgegooten: voorts, van natte zei- len, waarmede de naafte huizen gedekt wer- den, en van haaken, om de brandende Hof- fen naar zig te rukken, en dus den voort- gang der vlamme te ftuiten (q). By deeze blufchgereedfchappen, voegde men, omtrent het midden der voorgaande eeuwe , eene foort van groote en zwaare Brandfpuiten, • aan ieder van welken, eene lange kromme koperen pyp gefchroefd werdt, door welke, het water, tot op het dak van 't brandend huis, kon gefpooten worden. Doch men vondt, in alle deeze blufchgereedfchappen, groot gebrek. Tot het gebruiken derzelven, werdt veel te veel volks en andere omflag vereifcht. De emmers bragten te weinig waters aan: en de ipuiten zelven konden den brand niet overal bereiken. Jan van dek Heide fpitfte dan zyn verftand , op het verbeteren der Brandfpuiten, en voegde 'er, onder anderen, eene lange lederen buis aan, die, flangswyze, door de huizen en ver- trekken, geleid kon worden. Van deeze buis heeft de Brandfpuit, op deeze wyze verbe- terd, den naam van Slang-Brandfpuit gekree- gen*
(») Handv. hl. i«4- des druk; v*» I«lï.
(p) Handv. hl. 8+0.
Il) Groot-Memor, N. II. ƒ. l+,
F
|
|||||||||||||||||||||||
|
op het zuiveren der wateren, en het fchoon-
houden der Straaten, van Stads wege (g> Het diepen der Graften, welk ook van Stads wege gefchiedt, plagt , oudtyds, door de ingezetenen , elk voor zynen wal, tot op drie voet, gedaan te moeten worden (h). Wy komen nu tot de Keuren op de Brandblussching, in 't gemeen , Brandkeuren genaamd. De
Stad is, oudtyds, meer dan tegenwoordig, aan zwaare en gevaarlyke Branden onderhe- vig geweeil. De meefte huizen hadden hou- ten wanden en ftroo- of rieten-daken, zo dat zy ligt vuur vatteden, en, ontfteken zyn- de, bezwaarlyk te bluflchen waren. En te minder, om dat men gewoon was, veelen derzelven, van buiten, te pekken en te tee- ren: 't welk, by eene der oudfte Keuren, verbooden werdt (0- Daarenboven, lagen, gelyk in eenen Brief van Karel den V. van den jaare 1521 aangemerkt wordt, in di- verfche ßraten, plaetfen en quartieren, Was, Vlas, Peck, Teer, Wagenfchot, Sparren , Klaphout, Solpher ende dierghelycke Hchtelick bernende ende onblujjelicke Waren ende Mate- rien (k). Ook hebben wy, in de Hiflorie der Stad, doen zien, dat zy, fomtyds, en, byzonderlyk in de jaaren 1421 en 1452, met branden, bezogt geweeft is, die een groot gedeelte der huizen en gebouwen verteerd hebben, 't Was dan wel noodig, dat 'er Brandkeuren gemaakt werden, zo tot voor- koming, als tot fpoedige blufTching vanden Wand. De oudfte bekenden zyn van 't be- gin der vyftiende eeuwe (7). En toen wer- den 'er reeds, jaarlyks, xij. guede knapen gekooren, die te gelyk waecmeifiers, dat is, Hoofdmannen der waakende burgeren, en brandmeifiers waren. De Stad was toen in Vier wyken verdeeld. Elke wyk hadt drie Brandmeefters, die elx in horen bedriuen be- waren moeiten alle, dat den brande behoirt, by nachte ende by daghe. Ende, zegt de Keu- re , 20 wair zy aen doppen, dair zal men him guedertierlicken die eueren "opdoen, ende laten bint bezien allen dat zy zien 'willen (jri). Om- trent honderd jaaren laater, werdt bevolen, ~,at ■> in geval van brand, de Dragers , de gebroeders, de pouwels broeders , en tien . twaalf van de naafte buuren te brande blufl^h-moe^:en (H)' '^ot voork°minge en
® f^Tnëe van brand, zyn, wyders, van tyd tot Lya,verfcheiden' byzonderefchikkingen |
|||||||||||||||||||||||
|
REH.
|
|||||||||||||||||||||||
|
„ 3-
Op net Brand* BLUS-
»CHEH. |
|||||||||||||||||||||||
|
th\ Keurb. C. fm JV- VHI. ƒ.
|
204,
|
||||||||||||||||||||||
|
\i\ Keurb. C f. t|-
}() Handv. tl. 97s. J ' : (l) Keurb. A. ƒ. 21, ïz> (m) Keurb. A. ƒ• 21 ner/i. f») Keurb. B. ƒ. «4. III. STUK.
|
|||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS V.Deel.
|
|||||||
|
42
|
|||||||
|
Keuren gen. En de ondervinding heeft geleerd, dat mag geene takken, of andere brandflof, op keobe».
' het gevaar van brand, hier ter Stede, en of bezyden de Ovens leggen, nader dan op elders daarmenze in gebruik heeft gebragt, twee voet. De Bakkers in 't byzonder mo- onaielyk veel minder geworden is, dan het gen geene kooien dooven, dan in fteenen, te vooren was. Van der Heide werdt, in koperen of yzeren bakken, of potten. Men Oäoberdesjaarsi672,totalgemeenenBrand- mag geen hooi opdoen, dan in plaatfen , meefter aangefleld , en verwierf, federt, rondsom met fteenen muuren beflooten. De 06lroi van Burgemeefteren, om zyne nieu- Eeflen moeten allen yzeren latten hebben, we verbeterde Brandfpuiten , hier, alleen, By beflooten water, moeten, voor alle te mogen maaken en verkoopen (r). De flraaten, fleegen en flopjes, op graften uit- tegenwoordige algemeene Brandmeeflers, komende, byten gemaakt worden. In het W YB rand en Arend ALMENUM,Va- tweede deeU vindt men de fchikkingen op der en Zoon, maaken nog de befte Slang- het fpoedig bluflchen van den brand , in Brandfpuiten, en hebben 'er grooten aftrek negen en twintig Leden begreepen. Die van, beide in en buiten Europa. De Slang- in zyn huis brand verneemt, moet eerft fpuit' tot welks invoering, in November des brand! roepen. De Trompetter van den iaars'1672, by de Vroedfchap , beflooten Tooren, die naufl aan den brand ftaat, is was 0) , is hier, voor 't eerft, gebruikt, verplïgt,zo dra hy dien gewaar wordt, twee. in de Lente des jaars 1673 , en van dien Lantaarens naar den kant van den brand, en tyd af, in een beftendig en nuttig gebruik een derde, daar regt agter, uit te zetten: gebleeven : fchoon men dezelve , na wei- waartoe hem kaarfen, door de algemeene nige jaareri verloops, veel kleiner en ligter Brandmeeflers, gegeven worden. De Ra- gemaakt heeft, dan te vooren, en 'er,te- telwagts moeten niet alleen brand! roepen, genwoordig, nog tweederlei grootte van maar ook, waar de brand is : voorts, de Brandfpuiten in gebruik is (£)• In 't jaar 168 2, Brandmeeflers en Adfiftenten opkloppen. De werdt, by de Vroedfchap, eene fchikking plaats, daar de brand is, moet, terflond, beraamd, om de onkoften te vinden, die tot bezet worden, door de Burger vendelen der het maaken en onderhouden der nieuwe naafte wyken, die niemant in 't brandend Brandfpuiten vereifcht werden (a). In't jaar huis moeten laaten, dan vrienden of goede 1698, werdt de Slangfpuit, door eene nieu- bekenden van hun, die in of naby den brand we uitvinding, nog merkelyk verbeterd. Men gezeten zyn. Debewooners der huizen om- plagt, naamlyk, tot dien tyd toe, het wa- trent den brand mogen den Brandmeefteren ter, met lederen emmers, die men elkan- geenen toegang weigeren , noch zelfs het deren, langs ladders, uit de graft, aanreik- leiden der flangen door hunne wooningen * te, te fcheppen in de fpuit. Doch, federt, in geval zulks, by Brandmeefteren, noodig wordt het, met eene Zuigpomp, uit de graft geoordeeld wordt (w). De Spuit, die 't eerft gepompt in eene zeildoekfche buis, door by den brand aan den gang gebragt wordt, welke, het in de fpuit loopt: waaruit het ge- geniet, zo 't eene_ groote fpuit is, eene pre- pompt wordt in de lederen flang, aan wel- mie van vyf en twintig, en, eene kleine zyn- ker einde, eene koperen pypvaftgefchroefd de, zeftien guldens: de tweede krygt,zo is, door welke, de Pypvoerders het water 't eene groote is, zeftien , en eene kleine brengen, daar 't de nood vereifcht. zynde, tien guldens: de derde trekt, eene DealgemeeneBrandkeurvandenjaareiö85 groote zynde, tien, en eene kleine zynde,
is in drie deelen verdeeld. Het eerfle, uit een zes guldens. Doch zo de brand zwaar is, en dertig Leden beftaande, bevat veele nut- en naar buiten uitflaat, worden alle deeze tige fchikkingen, tot voorkominge van premien verdubbeld. Zy worden, onderde brand. Houten gevels en fchoorfteenen zyn Brandfpukluiden, gedeeld. Voormaals, plag- verbooden te maaken. Het maaken van O- tenze, door den bewooner van 'thuis, daar vens, Kagchels en andere Stookplaatfen , de brand ontflaan was, te worden betaald; daar meer dan gemeen vuur gebruikt wordt, doch nu gefchiedt zulks door de Stad. 't moet, gelyk wy, hiervoor (u), reeds heb- Gebergde goed van zulken, die in of om- ben aangetekend, niet gefchieden,dan met trent den brand gezeten zyn, moet, binnen verlof van 't Geregt. Voorts, wordt by- vier en twintig uuren, wederom geleverd zondere voorzigtigheid , omtrent alle ligt worden. By; eene Keure van den dertigflen vuur vattende ftoffen , aanbevolen. Men January des jaars 1766, is belaft, geene Spui- ten, buiten derzelver Diftricl, te voeren, y) Gioot-Memot. N. vi. ƒ. in. ■ of in 't werk te ftellen, dan op uitdrukkely- (i) Irj: vl°NdDEB HEiDE'EeSyv?dVr siang-Brand- ke orde van den generaalen Brandmeefter,
fpuiten. nf
(») Refol. Vroedfch. L'. t. zj Du, tfit. f.**,,,
(v) ßUdx.. 3+. (») Handy, tl. )9. |
|||||||
|
ï. BóEK.
|
|||||||||||||||
|
VOORREGTEN en KEUREN.
|
|||||||||||||||
|
43
|
|||||||||||||||
|
euren, of van zulken,die daartoe bevoegd zyn (*)•
Het derde Deel der Brandkeure, vervat- tende twintig Leden, behelft eenige fchik- jcingen op het plaatfen, bewaaren en onder- nouden der Spuiten en blufchgereedfchap- pen,en op hetaanftellenderBrandmeefteren en Brandfpuitluiden (y). Op het bluffchen van brand, in de fchepen, voor de Stad leg- gende , is ook eene algemeene Keure ge- maakt, insgelyks in drie deelen verdeeld,en diergelyke byzonderheden, doch gepaft op het gene,tot voorkoming en bluffchingvan brand in fchepen, dienftig is, vervattende. De Brandfpuitluiden, tot het bluffchen van den brand in de fchepen byzonderlyk ge- fchikt, zyn de Gildebroeders der Ligtermans- en Schuitenvoerders-Gilden. Voorts , zyn Brandmeefteren bevoegd, om allen, die zy, aan den waterkant ,■ aantreffen, tot bluffchin- ge van brand in de fchepen, te preffen (2). Behalve de algemeene Brandkeure, zyn'er, vantyd tot tyd, verfcheiden' byzonderen, tot voorkoming en bluffching van brand, afgekondigd; welker voornaamften, in de nieuwfie Uitgaave der Handvefien, geplaatft zyn (a). In de zeftig wyken der Stad', ftaan agt en vyfrig Brandfpuiten, genoegzaam al-* len in houten huisjes, daartoe, van Stads we- ge, opgeregt. De meefte wyken hebben ieder ééne Spuit. Doch de wyken een en twintig en twee en twintig; drie en twintig en vier en twintig; zes en dertig en zeven en dertig; agt en dertig en negen en dertig, en vyf en veertig en zes en veertig hebben maar ééne Spuit met haar beide. Daartegen zyn, in de Veertiende , vyftiende, zeftiende, drie en vyftigfte en vier en vyftigfte wyk,twee fpuiten in ieder. En in wyk twee en veer- tig en agt en veertig, zyn geene fpuiten. "Voorts, zyn 'er nog twaalf fpuiten, gefchikt • tot bluffchinge van brand in de fchepen, en, in 't Y, omtrent de Boomen of in de Waaien, in fchouwen of fchuiten,geplaatft. Buiten de Stad, in de Vryheid, die in vyf wyken verdeeld is, ftaan zeven Brandfpui- ten , twee van welken, aldaar, in 't jaar 1694, ^n in 't jaar 1732, geplaatft zyn (/;). Het fchoonhouden der flooten op het Hoeden- makers- en Kuipers-Pad, buiten de Utrecht- se Poort, die, dikwils, zo vol vuiligheid bgei\> dat men, bezwaarlyk, in geval van Keur by 'l water komen kon' is' bY eene
. " v*n den vyftienden September des jaars i73g ? ernftelyk } bevolen (O- Tot (x) Keutb. u. f
(y) Handv. hl «3ï'ej |
|||||||||||||||
|
ieder Brandfpuit , zyn ten rriinfte twee Keuree
Brandmeesters gefteld. Eenigen heb- ben 'er drie. Tot de zeven Spuiten buiten de Stad, in de Vryheid, zyn zeftien of ze- ventien Brandmeefters gefchikt. Voorheen t plagten 'er Brandmeefters en Brandfpuitmees- ters te zyn. De laatften hadden alleen het 1 opzigt over de Slang-brandfpuiten. De eer- ften over de overige blufchgereedfchappen, en't gene, verder, tot het voorkomen en bluffchen van den brand, behoorde. Doch in 't jaar 1685, werden de Commiffien dee- zer tweederlei Opzienderen tot ééne gebragt (d). Men heeftze, federt, alleenlyk, Brand- meefiers genoemd. Myne Heeren van den Geregte plagten, tot in 't begin der voor- gaande eeuwe , Brandmeefters te ftellen ? daartoe van de voornaamfte Burgers , zelfs Raaden en Schepenen , verkiezende (e). Doch in't jaar 1616, werdt beraamd, dat. zy , voortaan , door den Krygsraad , met goedkeuring van Burgemeefteren, zouden worden gekooren. En in 't jaar 1659, den zeventienden February, werdt de verkiezing van Brandmeefteren gebragt, op dentegen- woordigen voet (ƒ). Zy worden, naamlyk, nu, door de Kolonellen der Burgerye, uit een drietal, welk de Kapiteinen der Wyken benoemd hebben, verkooren. De Brand- meefters voeren een' Stok van omtrent agt voet, die, met Stads wapen, befchilderd is, ten teken van hun gezag. Elk hunner heeft ook een' fleutel van de plaats der fpuiten. Tot ieder fpuit, behooren een onbepaald getal van Brandfpuitluiden, die, door de Ka- piteinen , elk in zyne Wyk, worden aange- fteld. "t Getal derzelven is nu grooter dan het plagt, en beloopt van omtrent vyfdg tot negentig. Men kieft 'er, doorgaands, van de geringfte ingezetenen toe, en daarbene- vens, en zelfs voor anderen, de bekwaamde Gildebroeders van de Waagdraagers-, Koo- renmeeters-, Bierdraagers-, en Turfdraa- gers - Gilden. De verkiezing gefchiedt, kort na den gewoonlyken verhuistyd in May , wanneer de Kapiteinen, van de Brandmees- ters verzeld, ten deezen einde, omfchryving door hunne byzondere wyken doen (g). Uit de Brandfpuitluiden van elke Spuit, worden ee- nige Adfiftenten der Brandmeefteren verkoo- ren, die, wanneer'er brand is, aan den wa- terkant , en aan de Brandfpuit wagt houden, en orde ftellen. De Adfiftenten hebben elk ook een' fleutel van de Brandfpuithuisjes. Ook wordt 'er een bewaard, in 't naaftehuis ty
(d) Handv. hl. 84t.
(1) Keurb. I. ƒ. >8> loo. Zit ook, Handv. hl. IS3. des
drttks van 1*13. , ' (f) Regift. i" Refoï. van den Krygsraad. N. I. ƒ. ».
(s) Handv. W. «43. F 2
|
|||||||||||||||
|
i'\ 'Uil' ll 'S "£'■ z" «^Vervolg tl. 4»:
f«) Handv. ut. %^4 en „,.<, «7- S72. volg, ll. 4J , 4«. Js enx" %6%' %J ' 7
(t>) Handv. bl. ?«9.
O) Handv. ll. 1673.
|
|||||||||||||||
|
Vm-
|
|||||||||||||||
|
u A.MSTERDAMS V.Deel.
E Éimi* by ieder huisje: alles, om, in geval van nood, van de Stad, brand ontftaan mögt: ten wd-fcuKs.
te fpoedber by de Brandfouiten te können ken einde, de Stad, in zekere Dif triften, ver- komen Voorts, zyn 'er.» ten minfte, vier deeld is, die zeer veel grooter zyn, dan de Fjpvoerders by ieder Spuit, die egter geen Wyk van ieder fpuit. Behalve de Brand- gezag over de andere Brandfpuitluiden heb • fpuiten, zyn ook, door de gannche Stad, zo b-Ti De Brandmeefters , Adfiftenten en in de Stads gebouwen, en Godshuizen, als Brandfpuitluiden in 'teemeen-worden, jaar- in eenige voornaame Burgerhuizen, een ze- lvks in den Zomer des voordemiddags , ker getal van lederen Brandemmers geplaatlt, eenig- weeken agtereèn, op de Beurs (Ä), die, voormaals, tot bhuTching, doch nader- in de behandeling der Brandfpuit onderwee- hand, om t water uit de graft te fcheppen, zen en geoefend, onder 't opzigt der ge- en in de Brandfpuit te gieten,gebruikt wer- NERAALEBRANDMEEST£Rs,die, door den. Maar, federt het invoeren der Zuig- Burgemeefteren.aangefteld worden, en wed- pomp, zyn de brandemmers van veel min- de trekken van de Stad. Hun pligt is, in 't der gebruik, dan zy plagten De brandhaa- algemeen, zorg tè draagen, dat de Brand- ken zyn, geheellyk, afgefc.haft: zelfs is het keuren onderhouden worden naarbehooren: om verre haaien van gevels of houtwerk, ten welken einde, zy ook, vooral, by'tont- by den brand, 't welk, dikwils, ongelukken ftaan van brand, tegenwoordig zyn moeten, veroorzaakte, by eene Keure van den eer- om orde te ftellen, en't werk, onder de Brand- ften September des jaars 1691, verbooden fpuitluiden, naar derzelver by zondere be- (/). Doch de ladders zyn nog eenigszms, ra kwaamheid,teverdeelen.Zy zyn thans twee in gebruik. Gemeenlyk, gefchiedt er, eens s getal zynde den Zoon des algemeenen Brand-jaars, met het beginvan Septemoer, eene meefters zynen Vader, in 't jaar 1764, toe- algemeene Brandfcnouw waartoe de Kapi- gevoegd Ci). De jongfte Inflruftie voor hun teinen, Luitenants, Vendngs en Serjanten, is den tienden January des jaars 1765, door benevens de Brandmeefters van elke Wyk, den Oud-Raad van Burgemeefteren, vaftge- midsgaders, de Opziender der Stads wate- fteld Zy mogen, niet zonder kennis van ren en de generaale Brandmeefters gecom- denPrefident-Burgemeefter, uit de Stad gaan. mitteerd zyn. Men geeft dan, byzonderlyk, Ookzvnzy verpligt, om de drie maanden, agt, of 'er, hier of daar, eenige Ovens, onderzoek te doen, of 'er, in Stads maga- Kagchels, Ketels of andereyuurphatfen ge- zyn, genoegzaame voorraad zy van mate- fteldzyn; of eenige gevaarlyke Neenngen naaien,vereifcht tot herftellinge der Brand- geoefend worden, tegen de Keuren: ook, fpuiten- 't welk, onder hun opzigt, in den of de brandemmers wel mbehoorlyken ftaat, Stads Timmertuin , gefchieden moet (£). en op de beftemde plaatfen worden gevon- Teder der Brandfpuitluiden bekomt, by zyne den. De Stads-Emmers moeten voor dat aanfMling, een' koperen penning, op wel- de fchouwgefchiedt, door den Stads-Etn- ken "aan de ééne zyde, Stads wapen, en de mermeeßer, op den kant van den wal, yol nnmmer van de W-k, en aan de andere, water gezet worden. Doch behalve deezên, ee™e Brandfpuit ftaat uitgebeeld , waarby moeten 'er ook, in Suikerbakkeryen, Brou- ook de nommer van hem, dien de penning weryen en andere plaatfen, daar zwaar vuur gegeven wordt, gevoegd is. De Brandfpuit- geftookt wordt, brandemmers onderhouden . . luiden geeven deeze penningen over aan de worden, ten kolte der bewooneren. Endee- Brandmeefters, zo dra zy, by den brand, of zen moeten ook zorg draagen, dat dezelven, op de Beurs, om zig te oefenen, gekomen voor de fchouw, vol water ftaan (m\ 7vn ten blvke, dat zy op hunne poft zyn Na de Keuren op deBrandbluflching,ko. 4. eeweeft alzo zy, anderszins, in boete ver- men in aanmerking de Keuren 0p het ver- Op de Sn De penningen worden hun te rug lichten der Stad, door middel van Jj* gegeven, na dat zy, den brand geblufcht Lantaarnen. nen'
zvnde, de Spuiten naar de huisjes gebragt „• ,, . , rt.
hebben, en afgelezen zyn. Volgens de Keu- In de vyftiende, en in t begin der zeftien-
re moéten, by 't ontftaan van brand, al- de eeuwe,hadt men geene middelen, om de lee'nlyk de zeven of agt fpuiten uit het Dis- Stad, by avond en by nagt, te verlichten, dan tria daar de brand is worden aangevoerd, eenige weinige Lantaarnen, met brandende op dat 'er altoos, genoegzaame voorraad kaarfen, die, hier en daar,mtmidden der van fpuiten' gereed moge zyn, in geval 'er, voornaamfte ftraaten en op de bruggen fton- ten zelfden tyde, aan eenen anderen oord den; doch weinig bcht geeven konden. Hier- J ' om werdt, in't jaar 1505, bevolen, dat m^- mant,
(h) Zie III. Deel, I. Hoekj U. 31. *
f») Refol. van den Oud-Raad van Bürgern, van 277*». Handv bl
I7(t; Refol'. ais2boven, i« Jan. 1765. Lr. D. p. i%i. {">) Handv' hi- **+•
|
||||
|
I. Boek. VOORREGT'EN en KEUREN. 45
fa*», mant na 't-luiden der Boevenklok, 't welk tooning, op beide flaande, boven de deurKEÜRÊ,
„tf uuren begint, zonder Lantaarn, van een huis in de Koeftraat, daar hy ge- wagten b0U ?°ë&x gaan ^' De BurSer- woond heeft' uitgehouwen. d-HioV j gt PlaSten zelfs> niet zon- De Lantaarnen, die twee voet hoog, vier- dieo h A r°nde te doen: 'C welk' t0£*kant> doch boven wyder zyn dan ond^r , heefr f\ de ™orgaande eeuwe, geduurd zyn, van boven, gedekt met een' blikken iaar t k ftuffchen' was' reeds in 't (huiver, die den rook van 't Lamppit aan de hr 9' rfvo!en' deLantaarnen,dieop alle zyden uitlaat. De meeden (laan or>
oruggen ïtonden, terdond met den don- houten paaien, die omtrent negen'en een' een; J? ontfteek<:n5en> °m de ftraaten ook halven voet lang, en, federt eenige jaaren, ccmgszins te verlichten, aan alle herbergiers zo wel als de wippen der ophaalbruggen, n tappers, belaO:, tot tien uuren toe, licht met eene der kleuren van Stads wapen, wit, te branden m hunne voorhuizen (p). Doch in (lede van rood, eene andere kleur uit Stads bïoorVr' nT .on,d?rhouden zYnde "aar wapen, geverwd zyn, om, in 't donker, te 't*G=Te£rt 'h^eril t,in t.jaari5877 vernieuwd, beter af te (leeken. De overigen zyn, op een de hr er a t0en' *n de lantaarnen, op wit geverwd voetduk,met een' yzerenhou- (\Pn jUggen ,ande»alle avonden, na 't lui- vaft, aan de wanden van eenige hoek- en aen der boomklok, kaarfen te ontileeken(^). andere huizen, geplaatft. In deeze voet- t treedt egter naauwlyks agt jaaren, of men (lukken, en boven in de paaien, zyn lug^a- bevondt, dat de Stad veel te weinig verlicht ten geboord, om de lampen voor 't uitgaan was. Menbefloot dan, by eene Keure van te bewaaren. In ieder Lantaarn, hangt,ter t^v"rnen N6verab^ desjaarsijQJ, hoogte vaneen' voet boven de paal, eene do d K ',aan ieder twaalfde huis, blikken lamp, met een dik gedraaid katoe- or den bewooner, by avond en by nagt, nen lemmet of pit, en, op de maat, gevuld
seh arn met eenebrandende kaarszoü met Raapolie, waaronder, des winters, of g nangen worden (r). Doch de bewooners, by vriezend weder, om 't bevriezen te voor-
or veelen ten minde, verzuimden het op- komen, eene zekere hoeveelheid van Lyn- voigen deezer Keure. Men moed, derhal- olie gedaan wordt. De Lemmetten zyn in ve, van ötads wege, luiden aandellen, die zulker voege gefchikt, dat ieder, ontdeken voor t ontlteeken deezer Lantaarnen zorg zynde, in agt en negentig uuren, omtrent droegen, gelyk, in't jaar 1597,gefchiedde. een mingelen olie verteert. Doch eenige De koften, die hierop liepen, werden gevon- weinige Damnen, gelyk die voor en aan°'t den, uit eene belading op de ingezetenen, Stadhuis (laan, hebben twee Lemmetten. wik T LantaarnSeld betaalen moeden, De Lantaarns worden, federt eenige jaaren, in ' aa aail§e^elde CoBeBeurs, werdt het gantfche jaar door, by donkere maan, gevorderd (j). En op deezen voet,is de en 's avonds, of 's nagts, aangedeken, en j verlreht geworden, tot in 't jaar 1668. lichten, ten kortfte, drie en een half of vier, jan van der Heide, aan wiens heil- en ten langfte, veertien uuren. De Vullers zaame uitvinding der Slangbrandfpuiten, wy, krygen' nette maaten mede, die juid zo vee) Doven,gedagt hebben, hadt, weinige jaaren olie houden, als zy, dagelyks, in de Lam- te vooren, ook een middel voorgeflaagen, pen, moeten doen. In de wintermaanden, om de Stad, door lampen, gehangen in een January, February, Maart, Oftober, No- byzonder maakfel van Lantaarnen, op kleine vember en December, worden de Lampen, aritanden van eikanderen, te verlichten.En in de Lantaarns, veertien, vyftien, zeftien zyn voorllag vondt zo veel ingang, dat,by of zeventien ogtenden in elke maand, ten ae Vroedlchap, beflooten werdt, dien in 't vyf, vyf en een half, zes, zes en een half, erk te dellen (t). Voor t einde van't jaar en zeven uuren, uitgeblufcht. Jaarlyks, wordt 09 was de Stad reeds alomrne voorzien 'er eene Ordonnantie gedrukt, gefchikt naar dij r ,nieuwhnSs ultgevonden Lantaarnen, den loop en ouderdom der Maane, waarin betèrH 'n0g m fommi§e opzigten, ver- het juifte uur wordt aangeweezen, wanneer eers mZJn- Van der Heide heeft 'er veel de Lampen ontdeken en geblufcht moeten tenilTe v ingelegdé Men ziet' ter gedag- worden: midsgaders, de tyd, wanneer de Slangbraïrir16626 zyne uitvinding en die der glazen der Lantaarnen, en de fnuivers en ^Puiten, eene zinnebeeldige ver- lampen moeten worden fchoon gemaakt en (n) Kcutb. e f ' van nieuwe lemmetten voorzien: gefchie- <?> Ketb gT^-f; 19 s.v. 15««. ƒ. hV. dende dit, fchoonmaalcen derfnuivers enlam-
(?) Keiub.' o." f. Til' Pen' en c voorzien der laatften van nieuwe |
||||||||||
|
y* Rwb. H. ƒ. uo „";/•;_ lemmetten, alleen op zulke dagen, wanneer
C'J RefoV viófdfchV'i* F' , e het' 's avonds en 's nagts, ligte Maan is; 't
|
||||||||||
|
'S Ntv. 166%, ƒ. HJ.
|
||||||||||
|
welk, in elke maand, van vyf tot negen rei-
F 3 zen. |
||||||||||
|
4Ö AMSTERDAMS V.Deel*0
Keuken, zen, voorvalt. De Lantaarns der gantfche tober, byzonderlyk* zorgdraagende, dat de Kéurenj
Stad de buitenwyken daaronder begree- laatften van fpinnewebben gezuiverd bly- pen, zyn verdeeld in zeventien wyken, van ven. Wanneer zy jagtfheeuwtegemoetzien$ A. tot R. , nevens de nommer van elke moeten zy de Lampen niet van nieuwe lem- Lantaarn, op ieder derzel ven ^ gemerkt. In metten verzorgen, dan op den zelfden dag, elke wyk, zyn, voormaals, honderd en zeftig dat dezelven, 's avonds, zullen moeten aan- StadsLantaarns geweeft,behalven in de wyk gefteken worden. Eindelyk , zyn zy ook A. waarin 'er nog maar honderd zes en verpligt, toe te zien, dat de Lampen, niet veertig zyn, en daaronder nog de zes Lan- te vroeg , worden aangefteken. De Aan- taarnen aan 't Stadhuis. Ook zyn, onder de fteekers zyn gehouden, de Lampen, voor- honderd en zeftig Lantaarns van de wyk R. zigtiglyk , te ontfleeken, de ladder, zagte- begreepen zes en twintig j die langs de groo- lyk, tegen de paal zettende; de kleine deur te, en veertien, die langs de kleine Waal der Lantaarn alleenlyk openende, en de ftaan. Doch, in alle de Wyken, behalve kaars , behendiglyk , aan 't lemmet bren- de wyk A., is het getal der Lantaarnen toe- gende, op dat het niet verzet worde; 't welk genomen boven de honderd en zeftig. In de de Lampen kwalyk zou doen branden. De wyk B., zyn 'er wel honderd negen en ze- Vullers moeten hun eigen gereedfchap be- ventig, en in de wyk Ö., honderdeenen koftigen, uitgenomen de Oliekruiken en Olie- tagtig: zo dat 'er, in alles, twee duizend maaten, die hun, van Stads wege,gegeven agt honderd en vyftien Stads Lantaarns zyn. worden. De Aanfteekers moeten ook hun- Doch aan verfcheiden' voornaame huizen, ne eigene ladders, kaarfen en flonfen hou- zyn, Voor rekening der eigenaaren of be- den. Beiden verbeurenze boete, wanneer- wooneren, fierlyker Lantaarns geplaatft,die ze, in 't een of in 't ander opzigt, hunnen ook, het gantfche jaar door , ruim twee pligt verzuimen. Ieder Lantaarnaanfteeker maanden in 't midden van den Zomer uit- fteekt, gemeenlyk, twintig Lantaarnen aan, genomen, door de bedienden der Stads Lan- welker meeften, tegenwoordig, maar agt of taarhen, bezorgd en ontfteken worden: wor- tien huizen van eikanderen ftaan, zo dat de dende*voor ieder derzelven,jaarlyks, twaalf Stad, in een vierdendeel uurs, alomme , guldens vief ftuivers aan de Stad betaalde verlicht kan zyn. DeBurgerwagt, de Sol- 't Getal derzelvenis, federt ëenige jaaren, daaten, de Poortiers en de Ratelwagts zyn fterk toegenomen, en beloopt thans, [in ook ver pligt, agt te geeven, datdeLampen 1766] , reeds omtrent drie honderd. behoorlyk branden (11). Tegen het befcha- De Bedienden der Stads Lantaarnen, die digen der Stads Lantaarnen, is, reeds by
allen, door de Heeren Thefaurieren, wor- eene Keure van den zes en twintigften Fe- den aangefteld, zyn een Opziender ,• een On- bruary des jaars 1670, ernftelyk, voorzien der-Opziender ; een Oliemeeter; zeventien (v). De Amfterdamfche Lantaarnen zyn zo Vullers of Bezorgers der Lampen, welken vyf dienflig bevonden , dat menze , door den Noodhelpers zyn toegevoegd; honderd vier tyd, alomme hier te Lande, en zelfs, hier en en dertig Janßeekers en Blujfchers, die ze- daar, buitens Lands, heeft ingevoerd, ventien Noodhelpers hebben, en zes Nagtron- By het belluit der Vroedfchap tot opreg- den, die, door byzondef e luiden , gewekt ting der Stads Lantaarnen van den jaare i66$9 worden, en rondgaan, om te zien, of alle werdt, te gelyk, vaftgefteld, deonkoften, de Lampen wel branden. De Lampbezor- daartoe vereifcüt, te vinden uit eene belas- gers voorzien de Lampen van lemmetten, ting op de huizen, gefchikt naar de groot- en van olie, naar de maat van het Dagre- te der Verpondingen; van welke belafting, gifter, hun, door den Opziender, ter hand nogtans, de Armenhuisjes of Hofjes zouden gefteld; het nieuwe Lemmet, onder 't vul- vry zyn («>). Uic eene diergelyke belas- ten, doorvogtigende met olie, en, als het ting, werden ook de koften der Brandfpuï- gebrand heeft, het zwart met eene fchaar ten, Straaten en Waterleidingen gevonden, wegfnydende. Zy geeven van de gebreken, Doch alle deeze belaftingen werden, in 't die zy, aan de olie, aan het katoen, of aan jaar 1693 > met een'ge verandering , ge- de Lantaarnpaalen ontdekken , kennis aan bragt, het Lantaarngeld op een zejiiende, den Opziender, en van't gene aan 't blik het Emmer- of Brandfpuiten- en Straatgeld, der Lantaarnen of Lampen ? of aan de glazen op een twee en dertigße, en het geld voor 't ontbreekt, aan den Stads Blikflaager of Gla- circukeren of omleiden der wateren ook op zenmaaker, die zorg moetendraagen, dat een twee en dertigfie, famen een agtfle ge- alles herfteld worde. Zy reinigen, van tyd deel- tOt tyd , de glazen , en , by ligten maantyd, r«) Handv. &'• I0+7- « Inftruaien voor de Lampbezot-
defnuivers, en de rook- en lugtgaten; in ^v\*^gef™^*™i%l'mVi*tnaim
May, July, Auguftus, September en Öc- (wj Refol. Vioedl'ch. IT- G. 29 Sept. 1S70. ƒ. «4 verfi.
|
||||
|
I. Boek.
|
||||||||||||||||||
|
VO O RREG T/EN en KEUREN.
|
||||||||||||||||||
|
47
|
||||||||||||||||||
|
de-ke van de Ordinaris Verpondinge, nu den
twaaitden Penning genaamd (*). Ook wordt "fvte.§elyk met deeze Verponding, ter 1 neiaurie extraordinaris, betaald. Op het B Y T E N,
wen om de Stad , by ftrenge vorfl, zyn,
f" van ouds, menigten van Keuren gemaakt, -uocn, eertyds, met een geheel ander oog- merk, dan het, tegenwoordig, gemeenlyk, geicinedt. Voor drie eeuwen, plagt men, s winters, het Y en de Stads graften open te houden, om dat men voor vyandelvke invallen over 't Y bedugt was. Men liet, door de gantfche Stad, op eenen hoorn blaa- zen, om elk te waarfchuwen, dat hy byten moed, daar hy befcheiden was. Op den oerden December des jaars 1476, werdt af- gekondigd, dat elk opfyn boe f flach f al byten als die hoirne omme der Stede gegaen heeft, ah dat van ouds cuflumelic is (y). En op den zeflienden January des volgenden jaars , werdt bevolen, in 't Y te byten an beydefy- aevan die palinge tot an 't lam (2). Dierge- Jyke Keuren zyn, naderhand, in zorgelyke tyden, meermaalen, vernieuwd O). Doch m plaats dat, van ouds, de hoorn omeing, werdt,in laater' tyd, de Bytklok geluid. En t geregt ging, naderhand, fchouwen, of oe ingezetenen behoprlyk gebyt hadden (Z>). * egenwoordig, en federt veele jaaren, ftrekt vf Kytefl meeft' °P dat men> by ongeval Qen 1rand'te ^S^' aan 'c water zou kon" huis otnfn: ^n welken einde, ieder hoek» eene byt ens herhaalde Keuren, verpligtis, deur, ia <jVan twaalf voeten , voor zyne de molens 6 ^ra^' te doen maa'ien- Aan Vryheid n? tluizen buiten de Stad, in de byten gemaakf6"' om dezelfde reden,ook (c). De byten LQn °Pen gehouden worden van den twintig"' vo]^fs <rene Ke"re dagelyks, vooi:S° JanuarYdes Jaars l?^ de oude waarschuwingen, S Y SdeB"
iÏdeen.°P ^ ' Wederom vernieuwd
Voor de reinigheid van deezer Stedewa-
ze, gef' \m °uds' °P meer dan ééne wy-
■ tnaafen /gd' en onder anderen, door het
maaken van verfcheiden' Keuren op het
(x) Rcfol, Vtoedn-i, T -
(j) Kemb. K.y*f- L'. W. i4 Sept. ,«„.ƒ. „,.
(*)Keurb.A./. ,J'
(a) Keurb- Ai ƒ. t,s j •
Ï7 verf«. Refol. Vroedfch/L» I31- §' ƒ• 373 verft. P. ƒ. f*) Handv. M. 8«s>. ' r- + Frfr. 1684. ƒ. 3'8.
■ f O Handv. bi. 8+0, j70 ,
(rfj Kemb. ü. ƒ. 2«. 7 ' Vervole *ti 46.
|
||||||||||||||||||
|
Bte
|
'"REN,
|
|||||||||||||||||
|
Na gtwerken,
waardoor, hier, het reinigen der Privaaten*
of heimelyke gemakken verflaan wordt. O- ver het Damrak,het Rokin en andere graf- ten binnen de Stad, plagten, van ouds, Pri- vaaten getimmerd te zyn. 13y eene Keure van den tienden May des jaars 1530, werdt bevolen, deeze Privaaten weg te neemen j en dat wel, om de wateren in de Stad,die, zegt de Keur , zeer coflelyck zyn , rein te houden (e). Doch deeze Keur fchynt niet naargekomen te wezen, naar behooren, alzo zy, in''t jaar 1599 , wederom vernieuwd werdt (/).Ook Honden 'er, in 't jaar 1620, nog eenige zulke Privaaten langs den Burg- wal, van de Zwaanenburgsbrugge tot aari de S. Antonis-fluis; die toen ook moeden afgebroken worden (g). De meefte heime- lyke gemakken werden ook in de huizen ge- maakt, en de onreine floffe ontvangen in kuilen, die, van tyd tot tyd, moeten gele- digd worden. En dit ledigen wordt nagt- werken genaamd, om dat het, volgens dé Keuren, by nagt, gefchieden moet; en ook, genoegzaam altoos, gefchiedt. De tyd, daar toe gefield, is, van den eerflen Oftober tot den laatften Maart, van 's avonds ten ne- gen, tot 's morgens ten half twee uuren, eri van den eerften April tot den laatften Septem- ber, van 's avonds ten half tien tot's morgens ten twee uuren, welke tyd, volgens de Keu- ren, voor één' nagt gerekend wordt. De arbei- ders, die dit werk verrigten, moeten, door Bhrgemeefteren, aangefteld zyn, en by eede belooven, zïg naar de Keuren op het Nagt- werken te voegen. Over dezelven zyn Toe- zienders gezet, door Burgemeefleren, die al- toos by 't werk tegenwoordig moeten zyn, en zorg draagen, dat de kuilen wel geledigd, en de onreine floffen niet, tufTchen den wal en de fchuit, in 't water, ge worpen worden. De Toezienders moeten, nu en dan, ook 's nagts , de ronde doen, en agtgeeven, of 'er ook Privaaten , door onbeè'edigden, of tegen de Keuren, geledigd worden: zyn de, daarenboven, de Ratelwagts bevoegd ver- klaard, tot het bekeuren van onbeëedigde Nagtwerkers. .De ftoffe, uit de Privaaten in fchuiten gedraagen en overgeflort zyn- de, plagt, voorheen, buiten de paaien, in't Y, en in vroeger' tyd, ook in den Amftel, buiten de runmolens, geworpen te worden. Doch alzo men, naderhand, begreep, dat daarvan goede meil komen kon, werdt, in 't jaar 1655, gekeurd, dat menze nergens dan
(e) Keurb. D. f. IJJ verft.
(f) Keurb. H. ƒ. >6s>.
{$) Kemb. I. ƒ, ij* verft.
|
||||||||||||||||||
|
„ 5-
Op het Byten. |
||||||||||||||||||
|
6.
PP het
«4GT-
Werken,
|
||||||||||||||||||
|
48 AMSTERDAMS V. Deel.
Keuren, dan op de Vuilnisbelten brengen zou (fc). hieldt, in de opkomende Koopflad , ook Keuren.
' Zy wordt, eenigen tyd in de open lugt ge- vooral het grof fpeelen voor nadeelig. De- legen hebbende, door en ten behoeve van zelfde Keur verbiedt meer te verfpeelen dan het AalmoeiTeniers- Weeshuis, verkogt. Wy- 't geld, dat men by zig, en de kleederen, die ders, is 'er, behalve de Toezienders, van men aan heeft (7). In eene laatere Keur, welken wy gefproken hebben, ook een al- vindt men ook het Craeybecken verbooden gemeene Opziender over de Nagtwerkers, die (m). Het houden van Quaakborden en Dob- ook,doorBurgemeefteren, aangefteldwordt, belfchoolen , waarfchynlyk diergelyke fpeel- Ten zynen huize, wordt, gemeenlyk, het plaatfen, als de Franfchen, nog heden ten Nagtwerkers -Comptoir gehouden, daar 't dage, Academies de Jeu noemen, is ook, by werk befteld, en 't werkvolk betaald wordt, eene Keure van den elfden February des Ook verdeelt hy het werk , onder de ar- jaars I5o8,ongeoorlofd verklaard,en te ge- beiders. lyk verbooden, meer te verfpeelen dan een De Regeering van Amfterdam heeft, onfe zilvers (n). Doch 't fchynt, dat men,
van ouds, ook zorg gedraagen, om de goe- al vroeg, zo wel als in laater' tyd, zonder zo de zeden te bewaaren , door het inftellen zeer op de foort van 't fpel te zien, voor- van Keuren, tegen zulk een onfchikkelyk naamlyk, bedagt geweeft is, om het val/eb gedrag , welk zy hieldt nadeelig te zyn fpeelen en het grof fpeelen te weeren, 't Een voor den Burgerftaat; fchoon zy ook eeni- en 't ander fchynt, ejgenlyk, dobbelen ge- ge ongeregeldheden heeft moeten gedoogen, noemd te zyn. In 't jaar 1681, werdt, by om erger kwaad te voorkomen. de Vroedfchap, geraadpleegd , op de be- 7. De Keuren, van ouds, op het dobbelen en kwaamfte middelen , om het dobbelen te
Op het 0p de Bordeelengemaakt,bewyzen 't een en weeren, en beflooten, by eene Keure, te
DoBBE' 't ander. Het verbieden, meer dan vyf en twintig guldens, L£N' op eenen dag, te verfpeelen (0),- gelyk,
Dobbelen, eerlang, gefchiedde (p). Burgemeefteren
en valfcb fpeelen vooral, is, al vroeg, hier beflooten, ten zelfden tyde, geemOßcien,
ter Stede, verbooden geweeft. Hertog Al- Benefieten of Digniteiten, ter hunner begee- brecht hadt, al in 't jaar 1395,belaft „ dat vinge ftaande, te zul en opdraagen aan ie- l niemant, binnen de Vryheid vanAmfter- mant die grover fpeelde dan de jongfteKeu- dam, ooit eenige Quaeckborden [veelligt, re toeliet (g) Dwaaze weddenfehappen op liktakborden-] of Dobbelfchoolen'hantieren het keven of de dood varl eenige-Vorften; of houden zou, noch van 's Graaven we- °P het inneem£n van Steden en diergelyke ge,'Tdie, dikwils, de Dobbelfchoolen in dmgen zyn hier, al m t jaar 1601, af- de Steden plagt te verpagten, of uit gunft gekeurd hebbende de Wethouderfchap weg te fchenken (f)] „ noch van der Stede verklaard , dat zy daarop geen regt doen wege. Ende wie daer dobbelde ofquaecke- zou ( rJ-
" de ,by nachte of by daghe, of Quaeckborde Omtrent het houden van 8. " of Üobbelfchole hielde in zynen huyfe,Jat Bokdeelen, ££
„ <waer op een boet van thien ponden {.&)." 't van Bor-
Schynt, nogtans, dat men, in gevolge van werdt, hier ter Stede, van ouds, en tot opDEELE».
dit verbod , alleenlyk de fpelen van bloot de verandering des jaars 1578, groote oog- geval, waarin de Kerk, van ouds,meer on- luiking gebruikt. De oudfte Keuren verbie- geoorlofdheid meende te vinden, dan in de den wel, met Poytierfcippe om te gaan, dat fpelen, waarin ook eenige fchranderheid of is, bordeel te houden, binnen de Vryheid, behendigheid te paffe kwam, voor ongeoor- en verklaaren zelfs, dat iemant, die 'er,toe lofd, gehouden heeft. Immers,in onze oud- driemaal toe, vergeefs, van afgemaand is, fte Keuren, wordt allerlei dobbelen en fpeelen zyn lyf verbeurt, en mitter cule geregt, dat verbooden,uitgenomenfcakenjcyffpelenende is, leevende in de aarde gedolven zal wor- quairten, dat is,denk ik,het fchaaken, het den. Doch dit 's maar te verftaan van het dammen en het kaartfpeelen (4). Doch men bor_ (0 Keurb. A. ƒ. «•
(h) Handy, hl. loiz->oi4. (m) Keurb. A, ƒ. 7« w/i. (i) Zie II. Deel, II. Boe{, tl. I5o. (») Keurb. B. ƒ. i°z«
CO Handv. tU "$• ["'•] ' {') *•<*>!. Vroedfch. L*. o. lS,2+J»lj IS81. ƒ. 1%, z$,
^J (P) Handv. tl. s°«>
(4) Het Kaartfpeelen werdt, agt ik , quairten of (?) Handv. tl. la-
vieren genoemd, om dat een Kaartfpel, uit vierder- (r) Handv. tl. j«>7« lei figuuren, beftaat, ruiten, harten, fiboppen en IIa' ,„■,___„,,. ,„ „_, v . v . , -„. .
veren Het gene wy nu een fpel Kaarten noemen, ultgf,°"den *«*• °,m KomnS Karel ,den VJ;. ™
heette, oudtyds, een quairtfpel of fpel van vieren. $ne «"»moedige vlaagen,,te vermaaken, Voiez
Zie Keurb.D. f. 212 verfo. Men weet, dat dit fpel, Vel^ & Viuabbt Hiß. de France, Tom. XII,
eerft op't einde der veertiende eeuwe, in Frankryk, P-J55«
uit-
|
||||
|
I. Boek.
|
||||||||||||||||||||||
|
VOORREGTEN en KEUREN.
|
||||||||||||||||||||||
|
4P
|
||||||||||||||||||||||
|
Keuren, bordeel houden op plaatfen, daar 't nietvry- de oude Keuren deezer Stad, geen agt ge- jjama.
bdfW h A ze'^e Keuren , wordt het flaagen werdt op de eerbaarheid der zeden. t^Vß °P ^er ^teds r^e §rafte VP *n ^e oudften, was, aan mannen en vrou- ren 1 °eSelaaten ^' Docn eenige jaa- wen, verbooden, te gelyk,inden ftouen bin-
i: aater» werdt gekeurd , dat openbaare nen der Stede te gaan, ofte flaapen, op eene
de uTwea' alleen ïn de Pylfteeg en in boete van drie pond Hollandfch. Eene vrouw e rtallteeg, tottie fiouten knechten huyfen, van lichten leuene, in de Kerk of op 't Kerk- voonen mogten (t). Deeze twee fteegen hof, met een'man eetende, drinkende, of waren zo openlyke woonplaatfen van ügte byflaapende, verbeurde haar oor (y). Doch rouwen, dat_ zulken, die, elders woonag- de openlyke toelaating van bekende Bordee- ig, als zodanig,by 't Geregt,werden aan- len hieldt niet op, dan na de verandering gebragt, ter Stad uit gebannen werden, des jaars 1578.. Des Schouts Dienaars kree- wanneer zy weigerden , in de Halfteeg of gen, toen,terftond, bevel, om het houden deezer S' ^ 'ï^ woonen («)• De reden van Bordeelen na te laaten. De Politike Or- openWk°°r L1A n^G {"cnroomde men niet, donnantie der Heeren Staaten van 't jaar z^venr*"' 1 ^eeven' *n eene Keure van den 1580 hadt, wyders, eenige orde gefield te- _ ancien Maart des jaars 1478, waar gen het pleegen van Overfpel en Hoererye. men, in de inleiding, leezen kon: Ende eerfl, Doch de Wethouderfchap deezer Stad, oor- jUt men d™ gemeyne vrouwen, in goede Ste- deelende , dat deeze orde niet genoegzaam den, ende /onderlinge in Coopfleden, als defe Stede was , om 't kwaad te fluiten, verboodt.by is,met ontberen en machende het beter is dat eene Keure van den twintigften Auguflus |
||||||||||||||||||||||
|
zy dan zyn, dan off Zy dair niet en waren,gemerct r.iede dat fy omme fake ende redene
™ j""* die heyligekercke geleden werde enz. Co). Doch in 't begin des jaars i495,fcheen de Regeering van dien tyd dit ftuk een weinig anders in te zien. Men werdt, naamlyk,te raade eene algemeene fchool op te regten in de Hallteeg, daar toen, zo fpreekt de Keur, byna niemant dan openbaare gemeen vrou- wen woonden , daer. men der Stede buten- ßandts meer confufie offfpreect dan eer, ende |
„ het verleiden van ge-
„ trouwde luiden tot overfpel, onder be- „ dreiging van fchavotteering; het houden „ van bordeelen, onder gelyke bedreiging „ van fchavotteering en geldboete, voor de „ eerfte, en geeffeling en ban, voor de twee- „ de reize." Voorts, werden , by dezelf- de Keure, de Hoeren, Hoerery oefenende, en andere fnooder foort van ontugtigheden, bedreigd met ftraffen , ter befcheidenheid van den Geregte (%). 's Lands Staaten, by |
|||||||||||||||||||||
|
oick cleen behagen es voir God almachtich. De Plakaat van den elfden September des jaars
ligte vrouwen kreegen dan bevel, om, ten 1677, verklaard hebbende, dat, in 't geval langde met May-Avond, uit de Halfteeg, van Overfpel, geene Compofitie plaats heb- uit de Pylfteeg, en waar zy meer hier ter ben zou («); hebben, by nadere Refolutie Stede woonen mogten, te verhuizen (10). van den negen en twintigften July des jaars Doch de opregting eener Schoole in de 1679, dit Pläkaat, in zo verre, buiten exe- Halfteeg hadt geen' voortgang, en 't leedt cutie gefield, dat zy den Officieren het com- niet langer dan tot den vier en twintigften pofeeren, met zulken, die zig aan Overfpel January des jaars 1509, toen openlyk werdt fchuldig maaken, wederom hebben toegelaa- afgekondigd , dat de Schouten-Dienaars al- ten (b). De Dansfchoolen, waar mans- en leen gemeene vrouwen mogten houden, en vrouwsperfoonen byeenkwamen, en dikwils dat die nergens woonen mogten, dan in de groote ongeregeldheden gepleegd werden, Pylfteeg en in de Halfleeg (#). Ondertus- zyn ook, by eene Keure van den agt en fchen, moet,men niet waanen, dat 'er, by twintigften April des jaars 162p , verboo, den geworden (V).
|
||||||||||||||||||||||
|
(') Keutb. A. ƒ. 4- ver/i.
y) Keutb. A. ƒ. 7* t 93.
'") Keurb, A. f. 190 t/er/i, ijl,
y\ Keurb. A ƒ. 9J.
<K> Keurb. B f. II.
|
||||||||||||||||||||||
|
fy) Keurb. A. ƒ. 4 verfo.
(z.) Handv il. 57». (a) Groot-Plakaatb. III. Deel, hl. 507.
(b) Zie deez,e Refolutie in van Alfhens Papegaay, II.
Deel, hl. 523.
(c) Handv. il. $yi.
|
||||||||||||||||||||||
|
III. STUK.
|
||||||||||||||||||||||
|
B Y-
|
||||||||||||||||||||||
|
V. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
50
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
BYLAAGEN
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Byl aa-
gen L*. A. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Bylaa-
OEN
Lr. A.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
op bet V. Deel, I. Boek.
Lr. A. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Qeregtelyke VérTilaaring van eenige oude Luiden te Amflerdam, wegens het ft aan van draaiboo-
nmn buiten de Haarlemmer- en Reguliers Poorten, en van eene Hamei je buiten de S. Jin- tonis-t'oorte; gedagtekend den tweeden May des jaars 1554.. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
guliers dyeke zuydwaerts vp tuffchen t eerftert
huys genaempt holpoirts huys geftaen aen den zeluen dyeke aen de zuj'dtzyde van den regu- liers laene ende den zeluen Laenc nairder noch- tans aen 'tvoirfz. huys dan den voirf. laene. Dat mede van gelycken buyten finte Anthoenys poir- te vpten dyck een hameye plachte te ftaen van barcocnen gemaeckt t cynden 't lioyhuys van den Icprofen oiftwaerts op van de kerekc van den feluen Leprofen. welcke hamcije men in ty- devan oirloge plachte te fluyten. Dat oick me- de hen getugen wel gedenct ende kenlycken es dat omtrent ouer de dertich jaeren geleden die bailluw van Amfteriant in der tyt weelende buy- ten ende omtrent der voirf. hameye jufticie heeft gedaen. Voirts quamen voir Scepencn voirn. Albert Cors oudt lxhj ende p ouwels van kaer- den oudt lxxxv. Jaeren, oick der voirf. Stede poirteren, mede verdaicht ten verfoucke als voi- reri ende hebben by hoeren folenneelen eeden verclaert. Te wetene die voirn. Albert Cors dat hem wel kenlyck es ende hy getuge wel weet alle tgene des by den voirn. getugen gedepo- feert es warachtich te wefen. Ende die voirn. pouwels van kairden dat den drayboem buyten de hairlemer poirte voirf. ter plaetfe voirf. altyt foc lange als hem gcdenclccn mach gcftacn heeft. Dat oick ter plaetfe daer nu buten de zclue poir- te den drayboem ftaet een oude drayboem eer- tyts heeft geftaen, die althans, ouermits den dyck zedert der tyt gehoecht ende gcrefen es , onder ofte gelyck der airden leyt nair zyn befte gedencken. Soe wairlyck moeite hen getugen Godt almachtich helpen ende alle zync heyli- gen. Inkemiifle der Wairheyt hebben wy Sce- pencn voirn. onfe zegelen hier beneden aen ge- hangen. Gegeuen vpten tweeden dach inmeije a°. XV'. vier ende vyftich. (getekend) Petr, Vlötts. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Wy Simon Cops Claesz". enJanHarmesz".
Scepencn in Acmftelredamme oifcon- den ende kennen dat voir ons quamen Heere Lambert Claesz. prieftcr oudt lxxv. GoelTen Jansz. reecalff oud i.xxij. Claes doedenz. oud Lxiiij. Cornelys Buyck Zybrantsz. oudt lxj. Raiden der voirf. Stede. Simon jansz. harinck oudt lxxv. Geryt Jacobsz. Coeckebacker oudt Lxvij. Jan Jacobsz. bygenaempt geeiTelaer oudt omtrent t negentien. Jacob Jansz. Cuyper van delft geboren oudt lxxxvj. hans Craech oudt Lxx jaeren, ofte daer omtrent, alle gelyck in- woenende poirteren der voirf. Stede, met rech- te verdaecïlt ten verfouckc van den Burgerïïïreb der zelver Stede omme der waerheyt getuyeh- niffé te genen. Ende hebben by hoeren behoir- lycken eeden, te weeten die voirn. heer Lam- bert by zyn priefterfchap zyn handt opzynborft leggende, die voirn. GoeiTen Jansz. Claes doe- denz. ende Cornelys Buyck by den eeden by hen int aenneemen van hoeren officien gedaen. ende die voirn. Simon Jansz. harinck, Geryt Jacobsz. Coeckebacker , Jan Jacobsz. Jacob Jansz. ende hans Craech, volftaefs eedts lyff- lycken met vpgerechten vingeren aen den hcy- ligen gedepofeert ende verclairt hoe warachtich ende henluyden wel kenlyck c§ ende zy ge'tu- gen wel weeten. dat den drayboem ftaende nu ter tyt buyten de hairlemer poirte der voirf. fte- de tuiïchen de Cathuyfers lluyfe ende het eer- fte huys ftaende weftwaerts vp van de zelve iluyfe aen den dyck daermen nair Sloterdyck gaet. aldaer oner meenige langen Jaeren ende foe lange als hen getugen elcx nair refpect van hoeren ouderdom gedencken mach geftaen heeft. Dat oick in voirtyden buyten de regu- liers poirte der zeluer Stede een drayboom met een vrouwen huysken plachte te ftaen vpten re, |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Lr. B.
Lr. B. Rentelriefvan den een en dertigften Maart des jaars 1416, ivaarby de Stad Amflerdam an- L,_ R
derhaluen gocdene goudene vlaemfchen phdippus nobele jaarlykfebe rente aan Wibrich
heyn coppe ruiefchen z'oens dochter van Dycmen verkoopt, op zeer zonderlinge Voorwaar- den. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
ue voir ons ende voir onfen naccomelingen
fcoudich te weien wibrich heyn coppe ruie- fchen zoens dochter van dyemen haren nacco- melingen oiF den houder des briefs bi haeren wille anderhaluen goedenc goudene vlaemfchen philippus nobele left gheilegen jofFpaymente dat
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Wy fcout feepene ende raide der Stede van
aemftelredame doen cont ende te wete- ne allen luden dat wy by raede confente ende guetdoncken der Wyshede vroetfeippe ende ryc- hede der voirn. ftede van derfeluer Stede we- ghen ghelict hebben ende gehen mit defen brie- |
|||||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek. VO O R R E GTENenK EURElC
|
||||||||||||||
|
51
|
||||||||||||||
|
dat alfoe guet is jaerlixer renten tbtten ewelike
pachte te betalen alle iair defe renten binnen der Stede van acmftelredamme vry ende onbe- commert op Sinte pouwels dach cönverfio off ^1"n"1 zeft weken daerna ombegrepen mar wairt iake dat wibrich voirn. haer nacomelingeri off nouder des briefs voirf. binnen der voirn. Ste- de niet wefen noch comen en mochte tot haren vreden off en woude foe geloeuen wy haer de- ie renten vry en onbecommert te leueren ende wail te betalen buten haren hinder cofte ende icadè binnen der Stat van Utrecht off.binnen der Stede van Antwerpen in die wiffele dairt de- fe wibrich haren nacomelingen off houder des briefs voirf. fal genuegen fondcr enich weder- leggen Indien dat Wybrich voirn. haer naco- melingen off houder des briefs voirf. den raden van der voirn. ftede dan in der tyt werende guets tyts viertien dage lanc voer den térnïyn der betalinge laet weten in welke ftadt off ftede voirn. haer genuegen defe rente te ontfangcn. Ende wairt dat wy niet en deden alze voirf. ftaet foe gelien wy van der voirn. ftede wegen Voir ons ende voir onfe nacomelingen fcoudich te wefen böuen den voirf. renten defer wibri- gen hairen nacomelingen off houder des briefs voirf. _ alle daghe drye' hollaritfche groete op- ter voirn. ftede te verterene ter tyt toedathair defe renten mit alfulken dach ghelde als daif wair offverfcenen zy voldaen ende wail betaelt den leften penninc mitten eerften voirt foe ge- louen wy van der voirn. ftede weghen voir ons ende voir onfen nacomelingen defer Wybrich haren nacomelingen off den"houder des' brieffs voirf. Alfe wairt dat haer defe loffeniflen en- de vonvairden tot enigher tyt van der voirn. Stede worden gebroken dat fy dan alle hairen hinder fcaden afterftal ende gebreke van der |
vbirf. ïóffeniffen ende voirwarden roerende fou-: bylaa-
de mogen verhalen ende doen verrechten fon- GEN der verbeurnifle jeghens dervoirn. Stede an ons Lr. B: ende onfe guede au alle onfe mede poiiteren en- de hoire guede foe wair off tot wat ftede fy die beuinde of conde gecrigen Ende ghelien ons ende onfe medepoirteren van dair of verwon- nen te wefen mit allen recht alzo dat wy noch onfè poirteren des mit ghienen rechte het fy geeftlic of waerllc en lullen weren in enigher wys noch oec ghienrehande lifte, ofte nye von- de dair iegen te doen. Voirt foe hebben' wy noch ghelocft ende gelouen van der voirn. fte- de wegen voir ons ende voir onfen nacomelin- gen defer Wybrich ende hairen nacomelingen als wanneer dat wybrich voirf. offliuich is dat wy off die rade van der voirnoemde Stede dié dan wefen füllen haeren erfnamen die poerteren fyil der Stede van aemftelredammè elcx enen brief füllen bezegelen van finenaendeelvander voirf. renten inhoudende ghclike defe brieuè alzo verre als zy des begheren ende zyons off den raden van der Stede voirf. defe iegenwoir- dige brieue dan weder leueren ende ouergeuen ter ftede behoef voirf. bchoudeliken dat men defe renten niet en fal mogen vercopen yemandt anders dan onfen medepoirteren ende dat men defe brieue niemant en fal mogen opdragen quytfcelden noch ouergeuen anders dan onfen medepoirteren vorder dan om een jair verfche- nen renten teffens mede te winnen alle dingen fonder arch ende lifte In kenniffe der waerhe- de fóe hebben wy fcoutfcepene ende rade voirf. defen brieff befegelt mit onfen zegelen hier an gehangen Gegeuen vpten leften dach in mair* te Int iair ons heren dufent vierhundert ende feftien. o |
|||||||||||||
|
RÏLAA-
CEN Lr. B.
|
||||||||||||||
|
Vyfi-
|
||||||||||||||
|
G2
|
||||||||||||||
|
52
|
|||||||
|
V Y F D E D E E L.
|
|||||||
|
VOORREGTEN, GEWOONTEN,
KEUREN ^BEZITTINGEN VAN
AMSTERDAM-
|
|||||||
|
tweede BOEK.
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN der STAD.
Over- T^\e Privilegien of Voorregten, Couftumen Ambagtsheerlykheid van Ouderkerk, of Ou- ^s*-
gangtot JLI en Keuren, naar welken, Amfterdam der-Amftel, de rang voor die van Amfter- bagts- de be- geregeerd wordt, in't voorgaande Boek, heb- veen toekomen zou, en ook, doorgaands of "EL^LJR' fchryvingbende afgehandeld, komen wy nu, tot de altoos, gegeven is(b).De Ambagtsheerlyk- E E * voor-6 befchryving van de Bezittingen der heid van Amfterveen wordt ook de Ambagts- naamfte Stad in 't gemeen, die, onder haare voor- heerlykheid van N i e u w e r-A m s t e l ge- bezittin- naamfte Voorregten, können geteld worden, noemd; hoewel, in eenen brief van denjaa- ItTdA* i Amfterdam heeft zig, van tyd tot tyd, re 1434, het Ambocbt van Amfielreveen van flerdanT" doorgaands door aankoop, den eigendom het Ambocbt van der Nieuwer - Amflel fchynt verkreegen van verfcheiden' Heerlyke en onderfcheiden te worden (/). Doch, veel- andere goederen , die , meeft in Holland, ligt,heeft men,in dien brief, door hetz- en, voor een groot gedeelte, omtrent de Stad, bocht van Amflelreveen, het Dorp Amflerveen gelegen zyn. De voornaamften van deeze in 't byzonder , en door het Ambocbt van goederen, want ons oogmerk is niet, dezel- der Nieuwer - Amflel, de Landeryen, onder ven allen op te tellen, zyn eenigeAmbagts- 't gebied van Amfterveen leggende, ver- heerlykheden , in en buiten Holland , en ftaan. -Het een en 't ander wordt, tegen- eenige regten op Dykaadjen, Wegen, Wa- woordig, onder den algemeenen naam van teren, Polders en Sluizen of Verlaaten,ge- Nieuwer-Amflel of Jmflerveen, begreepen. noegzaam allen naby de Stad leggende. De naam van Amflerveen, dat is, Amfle- Naams- Wy beginnen met de lerveen, is, ongetwyfeld, ontleend van dereden. AMBAGTSHEERLYKHEDEN, £~j& »tttt^tlttr.
in alle welken, Burgemeefteren , op den den. De naam van Nieuwer■- Amflel is rhy
voorflag van den aangeftelden Ambagtsheer, niet vroeger voorgekomen , dan in twee
ook Sterf heer genaamd, Schouten en Secre- brieven van den jaare 1334, reeds by eene
tariffen (tellen. De Schepenen, Buurtmees- andere gelegenheid, te boek gefteld (d). In
teren en andere Regenten en Amptenaars deeze brieven, wordt van de Kerk van No-
worden gekooren of aangefteld, door den va Aemflel of Nieuwe Aemflelle gewaagd;
geftelden Ambagtsheer, die ook handope- waarmede, ongetwyfeld, gezien wordt op
ning verleent, tot het beroepen van Predi- de Kerk van Amflerveen,zo genaamd, om
kanten, en 't regt van goed- of afkeuring haar te onderfcheidenj van de Kerk van Oude
derzel ven oefent, Aemflelle of Ouderkerk, die eerder geftigt was.
Onder de Ambagtsheerlykheden der Stad, Gantfch Amftelland, na de dood van Bis- Hiftori^
tellen wy, in de eerfle plaatfe, die van fchop Guy, aan de Graaven van Holland
I. A H s T e R v e e N, f^T? ^de,bleef, geheellyk, onder de
Ambagts. „ , , . f, „ ,r, . f. . Graafiyke beheenng, tot dat Hertog Al-
heerlyk- welke,onder de Amftellandfchen,langft,in brecht vanBeijeren, by eenen briefvanden
heid van t bezit der Stad geweeft is;alzo zy,nevens vyf en twintigften May des jaars 1399, te
™of Se van ?00ten> Slooterdyk Osdorp, de HJaarlem |ven, dat Ambocbt van Amflel.
Nieu- Geer en Vrye Ambagten, in tjaar 1529, ° J
wer-Äm- van Reinoud, Heere van Brederode , ge- ,.\ ,■ . , or, „. .
WLB. l\M i . » & (b) Zie, onder anderen, Refol. en Keutb. tei Oudei-Am-
STEL. kogtwerdt(a): fchoon, anderszins,aan de &a,f. n, 7*.
(c) Handv. il. }oi.
f»)JZit..Xl* Oeel, y. Boek., bl. zij, XI. Batkj bl. 407, (<0 Zie UI, Deel, II. Bask., H. 91, S>*.
■ ; ' * :- 3
|
|||||||
|
IL Boe*. AMSTERD. VOORNAAMSTE BEZITTINGEN
|
|||||||||||||
|
53
|
|||||||||||||
|
^
|
|||||||||||||
|
rrSeere"T^^™ érfleen, opdroeg
Vrh^ir"' s,Graven Hofmeefter. die |
denburg en Vliflingen (*). Margareet,Dog-Am_ "
ter van /W*rf van Borfden , Heere vmba^ Veere en Zoon van Henrik (/),met lValra-HKïiRhYt- ven.van Br ederode, in de egt getreden zyn-H£M^ de, bragt hem de Ambagtsheerlykheid van Amfterveen en de andere goederen mede ten Huwelyk; die, gelyk wy reeds gemeld hebben, m 't jaar 1529, door Reinoud, Zoon van Walraven van Brederode, aan de Stad Amfterdam verkogt werden: waarmede een pleit over de grensfeheiding der Stad ender Ambagtsheerlykheid, welk, meer dan dertig jaaren lang, voor den Hove van Holland, ge- hangen hadt, te niet gedaan werdt (in). De Heer van Brederode hadt, naamlyk, beweerd, dat die Van Amfterdam, by de jongfte uit- legging der Stad van den jaare 1480, de muuren, veften en poorten derzelve hadden durven ftellen en leiden, op, door, en in zyne Ambagtsheerlykheid; en dat zy den fchouw over wegen, watergangen, dyken en kaaden, in dezelve, aan zig getrokken hadden («). En fchoon 'er, tegen deeze beschuldiging, vry wat, met reden, in te brengen ware; blykende , ten minfte, dat de muuren en poorten, niet boven de hon- derd gaarden van de oude graft af, gefteld waren, tot op welken afftand, de Vryheid van Amfterdam, by Graafiyke brieven was uitgebreid (o); de Stad wilde de Am- bagtsheerlykheid liever koopen, dan langer een laftig pleit voeren, over de grensfehei- ding. Keizer Karel de V. beveftigde den koop, by brieven van den derden Auguftus des jaars 1531; doch beval, dat Burgemees- teren , altoos, eenen uit de Vroedfchap tot Ambagtsheer zouden aanftellen, die den Leeneed aan de Graailykheid afleggen, en de vereifchte Heergewaaden voldoen zou, van der Stede wege. Ook behieldt de Vorft de helft der crimineele boeten,-of zulk een gedeelte derzelven, als de voorige Ambagts- heeren plagten te heffen, voortaan, aan zig (p), t welk geduurd heeft, tot in 't jaar 1557, wanneer de Stad de gemelde helft der crimi- neele boeten van de Graafiykheid gekogt heeft (<?). Voorts, moeft de Stad, voor dee- 2e beveiliging van den koop, jaarlyks, vyf en twintig gouden Karels guldens voldoen aan de Graafiykheid, die zig het regt voor- behieldt, om de gekogte Ambagtsheerlyk- heid, tegen voldoening van den koopprys, ten
Lii^?hiliüieJfenscr'iißr- Ur Leenfcaöler vaa Holland,
i'K ZJ' ^oxnoR« °P RBiSERS», ï. Deti, kl. ïia.
(m) Handv. IL 304.
(»J Handy, tl. »04. • (») Zie I. Deel, I. j5«f^_, bl, 12,
(p) Handv. bl. 30;.
(?) Handy, bl, sii, , > •»*
GS
|
||||||||||||
|
betaaïheaeïtenH-eïS h°nderd ^^en'voor
regt omê,Py kreeg > by deeze opdragt, * boel Tthmt en SchePenen in dit Ä' ren t .'^ Pden voet als de Ambagtshee-
enV ^emerland dezelven bezaten, »en de geheele boeten werden hem afge- nT' aD(TBalJ™ van Amftellandmogt, » in net Ambagt, niet te regt zitten, noch » eemge breuken beregten, dan met zyne » bewilliging. De gifte der Kerke yan ^ g'eykrVdee!" Zou' voortaan, aan hem Haan:"
ich^fwVe'KneVens die der Kofterye en
Räadevan^ (ly,VOnrtiS ,Van den Srooten
tieften M Me?elen vanden zeven In twin- «ëtten Maart des jaars 1562 Ti cöc-l onk erkend *, aan de Stad Amfte4m? 4 be- zittende toen de Ambagtsheerlykheid v m Amfterveen toe te behooren (0 Vodrts „ werden hem de ZraJW'V ' , bapr k0„Q ^waanen van het Am-
bedeKt??$ de ™eder- o(h^mmeren.
RaanrïnM a?er ***> ook de Hennip- en
Kaufenden begreepen werden te behoo- wQ-;J' " en eenige Landen, Veenen
;; 5 h^Z™^™' b--nVeTbd: U Albrechr K SV °PSedraaSen fcV'Her- tog Aloi echt beval zelfs, by eenen Brief van den vyfden Auguftus des gemelden jaars, aan het Geregt van Amfterdam, dat het Heer Arend van LpenJmg kort te vooren, tot Baljuw van Amftelland, aangefleld,' niet in die hoedanigheid ontvangen, noch beëedi- Svl2 ' f na dat hy Heere Koen fchrif-
tely ke verzekering gedaan hadt, dat hy hem, V Sjmft bezit der gekogte Ambagtsheer-
Ä- ' fu, la,aten (*)• Doch Koen van
Oofterwyk bleef niet lang Heer van Amfter- veen Hy verkogt de Ambagtsheerlykheid, in t begin des jaars 1403, aan Vrouwe Mar- gareet van Kleeve, Gemaalin van Hertoge Albrecht, die 'er haar, terftond,mede ver- tydde (z). Zyoverleedt, zonder kinderen, «aare Moeder, ook Mar gar eet van Kleeve jgnaamd, die haare erfgenaame werdt, ver- Gefl'jmet ^offtemming van haaren Zoon, »istan r KkeVf> K^™ *" » de erfe"
Kkevi 5?ar? andere Do§ter* Crtbarhta van fterveen u Ambagtsheerlykheid van Am- dorp £vb?nevens die van Siooten enOoft- Henrik vaVf*1^ »ook verkogt aan Heere aorJelen, Heere van Veere, Zan (e) Handv. bl, ït
(f) Hand», bl. Ul\
(g) Handv. bl. ï»9.
■ (h) Hand/, bl. joo. O) Hand?« W. 3 00»
|
|||||||||||||
|
AMSTERDAMS V.Déel.
|
|||||||
|
54
|
|||||||
|
ÄM ,ten allen tyde, té mogen naaften (r). Doch Kerk, die thans, door eenen Weereldfchen Am-
Jaots- men heeft nimmer-geraaden gevonden, zig Priefter bediend wordt En een weinig be- bagts- hüerltk- van dit regt te bedienen. Van een nader weften den Amflerveenfchen weg, op de ™"K iïêden. verdrag, tüffchen de Stad en den Huize van hoogte van 't kleine Loopveld; welk zig, Brederod'e, wegens den koopprys der Am- van den Amftel tot aan den Amfterveen- bagtsheerly'kheid , in den jaare 1594 > ge- fchenweg, uitftrekt; en dus buiten de Pol- troffen hebben wy reeds eenig berigt ge- der, is een water, het Karnemelks - gat ge- geven \s) naamd, aan welk, tegen de nieuwe Meer^ Verdee De Ambagtsheêrlykheid van Amfierveen, een fluisje of verlaat legt, van ouds Jan- lïng. tot welker byzondere befchryving wy nu #own-yk«;>géheeten,welkhetAmftel]ands- overgaan, legt, voor het grootfte gedeelte, water, dat, buiten de Polders, gemeenlyk, aan de weftzydedesArnflelftrooms, hebben- hooger is dan het Rynlands- of Meerwater, de den Slooter-ban , Ryker- öf Rietwyker- fchut uit de Meer. By t verlaat, ftaat een oord en Aalsmeer ten weften, en zig flrek- Watermolen,die 't Amftellandfch buitenwa- kende, van de Vryheid der Stad Amfterdam, ter uitmaak op de Meer. Door 't verlaat, in 't hoorden, af, tot aan het Dorp Tarnen welk op twaalf voet twee duimRynlandfche of den Uithoorn, in de Provincie van Ü- maat wydte gehouden wordt, worden de trecht, in 't zuiden, toe. En deeze ftreek vaartuigen, van deeze zyde komende,door Lands beftaat uit drie Polders, de Buitemei- de Karfenbrug, op de fcheiding van Amftel- der-Polder, die zig van de Stads veilenftrekt land en Rietwyker-oord gelegen, en weinig tot aan het kleine Loopveld, en dus, ge- wyder dan 't verlaat, gefchut, naarde Meer. deeltelyk, onder de Vryheid der Stad be- De Molen,'t verlaat, de brug, en de wegen hoort; de Amfierveen fche of Middel- Polder, en paden der waards leidende, fchoon in 't gelegen tüffchen het kleine en het groote Baljuwfchap van Amftelland gelegen, ftaan Loopveld, en de Bovenkerker -Polder, die, onder de beheenng en fchouw van't Hoog- voor een groot gedeelte, uitgeveend is, doch, heemraadfchap vanRynland. Voorts, loopt, tegenwoordig, droog gemaakt wordt, en, meer noordwaards , van 't begin van den tüffchen het groote Loopveld en den Uit- Amflerveenfchen weg aan den Overtoom af, hoorn legt. De Stads-Polder, tüffchen de voorby den Slooter-weg, tot in de nieuwe Overtoomfche en Koftverlooren vaart leg- Meer, een water, dt Schinkel genaamd „• sende, behoort ook, gedeeltelyk, tot de welk de Baljuwfchappenvan Kennemerland Ambagtsheêrlykheid van Nieuwer - Amfïel, en Amftelland van eikanderen fcheidt; doch en voor 't overige en grootfte gedeelte,on- onder den fchouw van t Hoogheemraad- der de Vryheid der Stad. Voorts, ftrekt fchap van Rynland behoort. De zuidooft- iig deeze Ambagtsheêrlykheid ook, ten oos- zyde van den Heiligen-, of Overtoomfche« ten van den Amftel, uit, over een gedeelte weg, genoegzaam van 't een tot het ander van de Outewaaler of Over- Ampi-Polder, einde, dat is, van den Stads Singel af, tot welk gedeelte, tüffchen de Diemer-meer en aan den Overtoom toe, bgzet met huizen dé Vryheid der Stad, bepaald is. en tuinen, legt ook tegen de Buitenvelder- ***■ Inde Buitenvelder-Polder,die, Polder- En deeze weg is thans eene aan- vüder- volgens een Oftroi van 's Lands Staaten van rie°}yk?,V 00,r .tard voor Amfterdam , waar PMer' den zesden May des jaars 1634, aangelegd; verfcneidenerlei fabryken eh neeringen ge- veertien honderd twee en negentig mor- daan, en de gemeenfte handwerken geoe- gen groot is, en, voor een groot gedeelte, fend worden. Men heeft 'er, onder ande- üit vet Weiland beftaat, zyn meeft opmer- ren, verfcheiden' Katoendrukkeryen, eene kelvkde fraaije Buitenplaatfen, die, langs Pottenbakkery, eene Zwavelrafïneerdery en de weflzyde des Amftels, en langs de ooft- eene Vingerhoedenmaakery. Drie Water- zyde van den Amflerveenfchen weg, gele- molens maaien het overtollig landwater uit gen zyn. De Oude Wetering loopt, in de de Buitenvelder-Polder, en loozen't inden lengte, door deeze en door de Middel-Pol- Amftel. De eerfte ftaat, even buiten de der, van buiten de Weterings-poort af, tot Vryheid der Stad, een weinig landwaards in, aan het groote Loopveld, van waar zy zig byBergenvaarders-kamer: de tweede, op verder, ook door de Bovenkerker-Polder, de hoogte van drie honderd roeden van de plagt te verfpreiden: 't welk ,'federt het Stad, by het Plaatsje Overmeer: endeder- droogmaaken dier Polder, ophoudt. Om- de' °°k in 't veld, tüffchen de negen hon- trent in 't midden der Buitenvelder-Polder, derd en duizend roeden. Vier Poldermees-. aan de ooftzyde van den Veendyk of Am- ters» die , door Burgemeefteren , als Am- flerveenfchen weg, ftaat eene Roomfche bagtsheeren, worden aangefleld, hebben het Handv bi opzigt over deeze Polder. De dyk langs de l'j ziïii. d'J*%, b*<k* «• i+f< weftzyde des Amftels j de Stads Buitenfin- |
|||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
55
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Am-"
B.VGTS-
IIEERLTK
II EDEN |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Ihén w^ n/mwel t0t aan den Overtoom-
■ fche we;Sof # Wfg Zdf' d? Amfterveen-
LooD^ld °f ^ndyk, tot aan het kleine
&PoldTrtL °0PVeld maakenden **
P0?n^MSJ-ERVEENSCHE0fMlDDEL-
her?rf !' T g- vanhet kIeine> tot aan
öet groote Loopveld, of de Kerklaan; loo- P-nde, vanden Amftel, voorby de buurt, tegen over Ouderkerk, af, tot aan Amfter- veen toe; intftrekt, en, ooftwaards, door aen Amfteldyk, en weftwaards, door den Amlterveenfchen weg, bepaald wordt, ver- vatook. eenige aanzienlyke Buitenplaatfen , 20 wel langs den Amftel, als langs den Am |
||||||||||||||||||||||||||||
|
des jaars 1430 O), is my, daarenboven, ge- Am.
bleeken, dat de Kerk, te Amfterveen, in mars- den oorlog, die, weinige jaaren te vooren, *"**"-*. tuflchen de Hoekfchen en Kabbeljaauwfchen, HEDEN' voorgevallen was, door de Kennemers of door de Stigtfchen , was afgebrand, 'üe Goidsbuusberaaders, of Kerkmeefters moes- ten toen, om de koften, tot het herbouwen der Kerke, te vinden, eenige Kerkengoede- ren verkoopen. De tegenwoordige Kerk is van eenen fpitfen tooren, met uur- en dag- werk, vooraen. Voor den tooren, is het jaartal ió^gefteld. De Digter Joan van Broekhuizen is, op den twintigften Decem- |
||||||||||||||||||||||||||||
|
■dmfier-
•otenfche ofMiddel Polder, |
||||||||||||||||||||||||||||
|
iterveenfcnen weg, ofVeendyk, gelegen.
v°k ftaan, m ueeze Polder, twee Mylpaa- «n; een aan den Amftel, by de Hof lede lulpenburg , en een aan den Arafterveen- lchen weg by eene kleine braak, die om K ft'ioopt; aanduidende den S h JSn *fd3m' binnen ^Iken, de fn dl, p'u^^g^ <*&** Nog legt, m deeze Polder, tuftchen den Amftel en de vvaering de Bankras - Meer, in den Op- dragtbnef van het Ambagt aan Koen van der deeTynn T* ^ jaare l^9, bekend on-
der den naam van Banckenmeer (t). Enlanes het groote Loopveld, digt aan den Amftel "Jfc ee"?e grooce Kruidmolen, waartoe ver- icheiden gebouwen, verder weftwaards ge- legen, behooren. De aanzienlyke buurt te- gen over Ouderkerk, die, gemeenlyk, met Puderkerk verward, en, ten onregte, Ou- derkerk: genoemd wordt, legt ook aan en in deeze Polder, en behoort tot de Ambagts- üeerlykheid van Nieuwer - Amftel, of Am- iterveen. Doch 't gene de Middel - Polder |
ber des jaars 1707, in deeze Kerke, begraa-
ven, in het zevende graf van den zevenden regel. De Kerk werdt, na de Hervorming, met de Kerke van Ouderkerk, door eenen Predikant, bediend, van 't jaar is86tothet jaar 1595, wanneer Amfterveen,in 't Ker- kelyke, van Ouderkerk gefcheiden werdt, en een' Predikant op zig zelf kreeg. De die- nende Kerkenraad, waarby een afgegaane Ouderling en een afgegaane Diaken gevoegd wordt, en een der naaftgelegen Predikan- ten, als confulent of raadgeever, verkieft een' nieuwen Predikant. Het Regt buis van Am- fterveen plagt, tot eene wooning voor den Schout, gefchikt te zyn, die 'er nog huur van betaalt aan de Stad; doch 'er nu iemant in laat woonen. DeRegtkamer, tegen over welke de gewoonlyke Scrat plaats is, wordt egter' door 't Geregt van Nieuwer - Amftel, ge! bruikt. Wyders, is 'er een gemeen Armhuis, waarin bejaarden en kinderen van opgeze- tenen van Nieuwer - Amftel van allerlei ge- zindheid gepiaatft worden. De Armmeefte- |
|||||||||||||||||||||||||||
|
ren hebben altoos beweerd, regt te hebben
op de nalaatenfchap van zulken, die zy on- derhouden hadden. En in dit regt, zyn zy, door 's Lands Staaten, by eene Refolutie van den eerften July des jaars 1735, beves- tigd geworden O). Doch, in 't jaar 1765, is, met Oclroi van 's Lands Staaten , in 't midden van 't Dorp, uit eenen verzamel- den voorraad , die, door eene milde gifte van den laatftoverleeden Ambagtsheer, MR. Gekard Aarnout Hasselaer,mer- kelyk, vermeerderd is, een nieuw Üiaconie- Huis geftigt.voor GereformeerdeLedemaa- ten en derzelver kinderen. De jonge Lieve Geehinck, Zoon van wylen denHeere Lieve Geelvinck, Schepen der Stad Amfter- dam,envanVrouweCATHARiNA Eliza- beth Hasselaer, Dogter van den ge- melden Heere Burgemeefter Gerard Aarnout Hasselaer, Ambagtsheer van
(v) In 't Gafthuis. Laade LXVH.
(») Handy, it. 316. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
HetD
|
meeft doet uitmunten , is het Dorp
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
lorp Amsterveen, aan den Amfterveen-
«*■ fchen weg en 't groote Loopveld , mid- den in 't geboomte , omtrent anderhalf uur gaans ten zuiden van Amfterdam, ge legen. De Kerk is een net, ruim en lug- tig kruis - gebouw. Het Choor agter den Preuikftoel is, met een hek, van den'buik oer Kerke afgefcheiden, en dient tot eene Kerkenkamer. Men heeft, in de Kerke, faen^geftoeke voor den Ba,Juw van Amftel-
hQf .en voor den Ambagtsheer. Het Kerk- miiur18«"16' boomen bezet, en met 'eenen
ning■ vaïr!?gd- Agter het zelve, is de woo- Sr2ï * Predikant, die een fraai uit- hebben, hier vot rT e" 3gter 'rt Wy de Kerk van a"©' aa»g^erkt, dat van 1334, gewag £maakren'/eedfrn tjaar
ou 6 0&-°. maakt wordt. Uit eenen Schepenen-Bnef van den eerften December
(*) Handv. hl.ïzw,
{<*) Btadx.. J2." |
||||||||||||||||||||||||||||
|
\
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
56 AMSTERDAMS V. Deel.
|
||||||||
|
Am van Nieuwer- Amftel, heeft den eerften Steen toe hun, op den zevenden September des Am-
bagts- aan 't gebouw gelegd. Behalven eene Re- jaars 1764, Oftroi verleend is. By dit Oc- ^^ BftERUTK- geritëE&amer een' Kooken en eene Kamer troi, is, aan de onderneemers der Droog- HEMH> HEDEN' voor de Binnenmoeder, zyn 'er, in dit Huis, maakerye, voor d m tyd van veertig jaaren, verfcheiden' vertrekken , voor oude vrou- te beginnen met het eerftejaar, dat 'er vrug- weri'en kinderen , jongens en meisjes, allen ten van de drooggemaakte Polder genooten met behangen bedfteden voorzien. Op den worden, toegedaan Vrydom van gewoone veertienden Tuny des Jaars 1766, vond ik, en buitengewoone Verpondingen, honderd- in hetVlve vier oude Vrouwen, en vyf- ften, twee honderdften en meerdere of min- ti^n kinderen In het Dorp, zo ver het be- dere Penningen : ook van den veerrigften ftraat is telde men toen vier en tagtig huis- Penning van alle geregtelyke vervreemdin- eezinnen Amfterveen is, in 't jaar 1523 , gen en beladingen, en van de Importen van door Keizer Karel den V., met een vrye Paar- 't Oor- en Hoorngeld, bezaaide Landen, denmarkt" begiftigd (x). Doch zy is, of grove Waaren en 't Koehouders - Zout, zo nimnrr gehouden , of reeds , voor meer ver het de fchatting der Koeijen, en niet de dan• twee eeuwen, te niet geloopen. Men Huisgezinnen betreft: nog van den honderd- is tegenwoordig, in overleg, omze we- ften en twee honderdften Penning der fom- derom° te herflellen. Door Amfterveen men, die, ten lafte der bedykinge, zullen is inzonderheid des Zomers, veel door- worden opgenomen; van de novale tienden, togt van rytaigen van en naar 't zuide- en van de Graaflykheids- en andere gemee- lyk gedeelte van Holland; die hunnen ne Lands Tollen der bouwftoffen, die, aan weg dan door de Veenen neemen, om de de bedykinge, en aan de werken en werk- ' tralie zandwegen te myden. Te Amfterveen, tuigen,daartoe vereifcht, zullen worden ge- zVn twee Brandfpuiten geplaatft, tendienfte bruikt. Tot verval der koften, aan de vaart van het Ambagt. Aan den Overtoom, ftaan langs het grooteLoopveld, is, door's Lands 'er ook twee, die, door de Ambagten van Staaten, eindelyk, eene redelyke Gabelle Nieuwer - Amftel en Slooten , in gemeen- toegeftaan. De gantfche Droogmaakery zaä fchap, onderhouden en gebruikt worden. In omtrent zeventien honderd een en veer- de Middel-Polder, leggen een duizend twee tig morgen vier honderd roeden groot zyn. en zeventig morgen goed Weiland. Zy Zyzal, in Kavelingen van dertig morgen wordt door twee Watermolens, die beide ieder, worden verdeeld, en elk, die eene op den Amftel uitmaalen, van overtollig Wa- Kaveling bezit, zal, als Hoofdingeland, wor- ter ontledigd. De eerfte Haat, op de hoog- den aangemerkt, en ééne ftem hebben,-Die te der zeventien honderd roeden van de twee Kavelingen heeft, heeft twee ftemmen, Stad af, in 't veld : de andere, voorby de en zo vervolgens. Na 't beraamen van dee- twee en twintig honderd roeden, aan-de ze en andere fchikkingen, heeft men eenen Bankras-meer. Over de Polder en Polder- aanvang gemaakt van 't werk, welk, bin- mol^ns hebben, insgelyks, vier Poldermees- nen tien jaaren na 't verleenen van't Oc- tersW opzigt. troi, voltrokken moet zyn, zo de ondernee- Btom L De Bovenkerker-Polder, zöge- mers de vrugt van het zelve niet verliezen
kerker, naamd, om dat zy hooger, of meer zuid- willen (a). ^Men is, thaps, in den Zomer.. Polder. |
||||||||
|
December des jaars 1629 (j),door het leg- gegraaven. Een gedeeltederzelve,terbreed-
gen van den nieuwen dyk of Tamer-Laan, te van omtrent veertig voeten, loopt, van loopende, van den Amfteldyk af, tot aan Amfterveen, langs het groote Loopveld, naar den Veen- of Bovenkerkerker - weg, by de den Amftel: doch op een derde haarer leng- Kerk van Tarnen, gemaakt; en plagt,vol- te,^van het Dorp af gerekend, is zy, door gens de Regifters, vyf tien honderd en veer- een' dam, tot op agt voet tien duim, ver- tig morgen, meeft Veen- en weinig Wei- naauwd. Zy zal dienen tot eene vaart naar land te vervatten. Doch ver het grootfte en van Amfterveen, onder anderen, voor gedeelte der Polder, al voor veele jaaren, denMarktfchipperopAmfterdam. Het Veer zynde uitgeveend, hebben eenige ingelan- op Bovenkerk aan de hand van Leiden, den, met bewilliging van Burgemeefteren, welk , in de voorgaande eeuwe, in ftand als Ambagtsheeren (z), verzogt, de Polder was (£), is, al'federt veele jaaren, te niet droog en tot land te mogen maaken: waar- geloopen. Aan de Ringüoot by Amfter- vei H
(xj Handv. hl. 3n. (<«) Vit het O&roi, gedagtekend 7 Septemb. «764. hiet
(y) Zie II. Deel, XIV. Boek., Bylailge Lr, A. bl. $15. aSter '" d* Bylaagen, Lr. A.
(z) Groot-Aïemor. N. X. ƒ. uS, O) Gtoot-Memor. «. VI. ƒ. ijo vcrfi.
|
||||||||
|
\
|
||||||||
|
IÏ.Boek. VOORNAAMSTE BEZITTINGEN. 57
* ZTleiden ^JSïSJfc ^ aM * Uf Pe? fta3t'die'met de Kerk aan de" Boven- Am-
?ERL"- eene Hevige honrlr. c u n • §enaamd' kerker-weg, door eenen weerekllvkenPries- basts- '■ paar deuren ^hutikis, met drie ter, bediend wordt; en in welkenweg, swee HEERLYK fcgd- De SchurL?^ aye b.ruS §e- Nisjes leggen, het fttóiMr ƒ«^ ?n het H^-
wyd, even als fn- a,gt,VOet tien dLura Legmeers fimsje ; loopt, voorby de ifcart hoogte van „IL Umvelyrugge; en, ter «a« <fc Noorddammer brug, ende Gereets- woobrdirZome?nn,!?etpb?Jen heC tegen" PIaats van Nieuwer-Amftel, langs de £. Voort g wSt P f6" Ä' Trgaigd meer' naar Kudelftaart. Doch wordt, om- den Amftel 1 v e Rin?Il00L' af "ent op de hoogte van de Horn-meer, ter ^ StS, gR1CteLMpwl<l' ï1^6 VM ^honderd roeden, afgefnee- denr.n ee,nenfluiS' mett^ee paar den door het Stigtfche rewsffebitd der d e e iids deieeh0U?n brUg gemaakC^ E" Pr0oftdye -n S. Ja?, waarop?f$fcd van
wvd vvf ento^eertien, VOet negen duira Ni^wer-Amftel wederom volgt flangs eene merpeiLoverffaLS dmm boven t_Zo- genaamd, die nog tot Nieuwer-Amftel be-
plaats dèr e ven11ir u7" J,Z - komen in de hoort»en al waar eene Roomfche Kerk is, die, terines-brue diT nSr ■ j Äaan de We" d°°r eenen weereldfchen Priefter, bediend uit tl watefèn De hen/r '" Amfld PhgC W°[dt* De Scad Haarlem. *» '« Jaa^ 1^5, te der Vaite en deflbif en ^ de Wyd' ondernomer hebbende, de Noorddammer' hoogte der galgen boven He i' ^ Van dC brug te verfperren, en dus de doorvaart al- fchiedt, om de Stad Ha i laatilen> ge" daar te belemmeren, befloot de Vroedfchap duurig toezigt over T n?' die het Se" van Amfterdam, zulks, met de fterkehand, heeft, wegens de A n bedongen te beletten (c).DeBovenkerker-Polder ftaat lemmer Meer met- vaart naar de Haar- ook onder 't opzigt van vier Polder-meefters,
eenen anderen we i00tjevaartuigen,langs die' nevens vier Gecommitteerden, door ruft te ftellen ril i. 'C ?Paarne> §e" 's Lands Staaten aangefteld, het bewind over voormaals, "„^o^rker-Polder plagt, de tegenwoordige Droogmaakerye hebben. worden, doormidd? g W^7 ontlaf te De drie Polders> van welken wy gehan- Heem-
De eerfte ftnS11lvantwee Watermolens. deld hebben, ftaan, ten opzigte haarer dy-SS honderd mP^ y de dne duizend twee kaadjen en wateren, onder het algemeen be- SCHMw m™wJ? n-Van, Amfterdam: de andere windvanDvicGRAAVE^HEEMRAAD en Nieü; ^^bSn^^^*0* Vm ^»^«-A*«« of Amsxek- S*r zullen nuwelaïr n?8 Droogmaakerye, veen benevens het Geregt der Ambagts- Amste*. worderEenff^ °f nepn molens geplaatft heerlykheid. Men bevondt, pmtrent den ™' veld, lanMdpn Tga ,°Ven C gr00te Loop" aailvang der zeftiende eeuwe, dat de Landen buurt tVaardbui? tel' ontmoet men de van Amfterveen veel overlaft van water had- waards, de ZwaluZ' ?P WeIke' meer zuid* den ^' ten deele' door het hooger waffen ne Roomfche Kerl- buu±tvol&i alwaar ee- van den vloed der Zuider-Zee, ten deele , waards. len de K ' n°g meer zuid- doordien die van 'c Stigt hun water, met digt aan de R00l fC de Nes > die zi£' tot m°Iens en andere werktuigen, over de Am-
dmg tuffchen NiSr?y?de de grensfchei- fterveenfche Landen , loosden. De voor- of den Uithoorn in'r^- mftel en Tarnen, naamfte ingelanden, met naame Heer Si- ze drie buurten worden'Llt^r^' aZ' a^c 1? ^e^en buiten Amfter- bewoond Ooknl^r m,eeft vanVlffchers dam' de Gafthuismeefters van S. Pieters- Ltfhebbers WA t Am{lerdamfche Gafthuis in de Stad, Jan Bennink, Raad in verlaafvan Z'eÄ Zlg' do0r 'C Holland' Claas Gerritsxm, en derzelver me- WaardhuTzen te laaten? ,Watermolen by deftanders verwierven , derhalve, byOftroi yaardüjan,te laaten fchutten, om in de van Keizer Karel den V., gedagtekend den Veenplaften die allen verpagt, of, door de een en dertigften December des jaars 1520" feS; burcht eerden, met den , d^ van SevyfLandrykften vLdenLan- kerÄL r' n' w°r de dro^aa- „ de en Dorpe van Amfterveen, de oudfte fterie'Zf beletzyn.DeWeg,waaraanAm- „altoos Dykgraaf, en de vier overigen boven het f),' Verdeelj Zig' een,ftuk wegs „ Heernraaden zouden zyn , zo lang zy Leiden eenaZ,?' aan de buUrt' * hand van » leefden' en regc hebben, om Keuren te hkfïe, of Bo^enl^itWeeWeëen, Deoofte- " maak,enopDyken, Bruggen,Zylen,Sloo- - Welken men SS^'ë' °P de helft van „ ten, Waterloozingen, Molens, Kaaden en ftrekt zig tot aan » omiche Kerk ontmoet, „ andere noodwendigheden j mids daarover uit. De weftelykftef^dorP Tamen .. roe. genaamd; aan welken ookÜiT%'f' t-l (u\ »^ 7fedrch' £r' D' * 7",y l66s * »*♦ «'■/*•■
III STUK Roomfche id) «andv. bi. 3u. H
|
||||
|
58 A M S T E R D A M S V.Deel.
|
|||||||
|
roepende den Schout en de Schepenen een' van wege 't Gafthuis, een' van wege 't &M-
|
|||||||
|
Am-
BAGTS- ,,
|
|||||||
|
van Amfterveen, dieook, agt dagen voor Leproozenhuis en twee uit de Ingelanden (/;). bagts-
|
|||||||
|
HEERLYK-", Dykgraave en Heemraaden, zouden mo- Doch alzo 't Leproozenhuis geen land meer heerx*&«
heden. " gen fchouwen : waarna deezen den na- in de Polder heeft, zyn 'er tfians niet meer HED£N- " fchouw hebben zouden (e)." Het Hof van dan vyf Poldermeeilers. Holland ftelt nog, gelyk van ouds, Dyk- De Out e waaler- of O vèr-Ams tel- outemm-
graaf en Heemraaden van Nieuwer - Amftel Polder , tot welke 's Lands Staaten, op kr of aan, op de benoeming van Burgemeefteren den negentienden December des jaars 1631, 0ver„\ van'Amfterdam (ƒ). Een der Stads Secre- Oftroi verleend hebben (*),ftrekt zig uit, van ffdf^ tariffen is ook Secretaris van het Heemraad- de ooftzyde des Amftels, tuffchen den Stads- fchap van Nieuwer-Amftel, welk zynen by- Buitenfingel, den Diémerdyk,en den Ring- zonderen Bode heeft. dyk der Diemermeer, tot aan het nieuwe In 't jaar 1635, zyn, volgens eeneOver- Diep.' De Outewaaler-weg, voormaals, de
eenkomft tuflchen Amfterveen, Aalsmeer, Meevmg genaamd, die, uit een' beftraatten Kudelftaart, Kalflagen en den Uithoorn, de ryweg en een bekwaam voetpad, met boo- Landen, buiten den Veendyk of Amfterveen- men bezet, beftaat, loopt, van den Stads fchen weg, onder Amfterveen, en onderde Singel, tot aan de tolbrugder Diemermeer, vier overige Ambagten gelegen, ook onder dwars door deeze Polder, die, zo ver zy tot eene algemeene bepoldering begreepen, na Nieuwer •■ Amftel behoort , meeft Weiland dat men, daaromtrent, vooraf, met Haar- en eenige Luftplaatfen bevat. Ook leggen, lem, welk voor de behoudenis der Scheep- langs den Amftel, aan deeze Polder, eenige vaart op Utrecht zorgde, overeengekomen Katoendrukkeryen en andere Fabrieken, 't was. En ingevolge van deeze overeenkomft, Schynt, dat de Ambagtsheerlykheid over dit is, in 't jaar 1637, door 'sLands Staaten, Oólroi gedeelte Lands, welk, als aan de ooftzyde tot de bepolderinge verleend (g). Doch ver des Amftels gelegen, eigenlyker, tot Ouder- het grootfte gedeelte deezer gemeene Polder Amftel zou fchynen te behooren, al by de behoort niet tot het Ambagt van Amfterveen. eerfte opdragt van Amfterveen, in den jaare Behalve de drie Polders, vanwelkenwy, 1399,aan Koen van Oofterwyk afgeftaanis. eerft, gefproken hebben, behoort nog tot Immers, men vindt, dat hem de Zwynbede, de Ambagtsheerlykheid van Nieuwer-Am- eenheerlykregt, mOutewaal, isopgedraagen ftel of Amfterveen, een klein gedeelte van (f). Ook was de Outewaaler - Polder, van de Stads-Polder, ende helft omtrent van de ouds, door de Diemermeer, die ook aan Koen, Outewaaler of O ver-Amftel-Polder. van Oofterwyk opgedraagen werdt,.genoeg* Stads- De Stad.s-Polder ftrekt zig, langs zaam afgefcheiden van Ouder-AmfteL Oute-
Polder. de weftzyde der Stad, tuflchen den Buiten- waaloïOetenixiaalis,vermoedelyk,zogenaamd
fingel en de Koftverlooren vaart, van de naareene Waal of Wel, in overoude ty den, vaart naar den Overtoom, tot aan de Haar- door eene doorbraak in den S. Antonis- of lemmer Trekvaart toe, uit. Doch het ge- Diemerdyk, veroorzaakt (1), en, door ze- deelte deezer Polder , welk zig , van de keren Gute of Oete, bepolderd en droog ge- noordweflzyde der Overtoomfche vaarte, maakt. Het heeft zig, tot op de laatfte agter 't Pefthuis om, tot aan de drie Baars- Vergrooting der Stad, tot digt onder dezel- jes ftrekt, en waaronder 't Jan-Hanfen~Pad ve, uitgeftrekt, en beftondt daar, uit eene, begreepen is , behoort alleenlyk onder de buurte, beneden den S. Antonis-dyk, en, Ambagtsheerlykheid van Nieuwer-Amftel: gelyk wy, elders (T), gegift hebben, om- het overig gedeelte legt onder de Vryheid trent de plaats, daar thans de middellaan der der Stad. Het gedeelte deezer Polder,welk Plantaadje loopt, niet verre van 't einde, onder Nieuwer-Amftel legt, beftaat meeft gelegen. De erven deezer buurte, met de uit Weiland, geringe wooningen en eenige laatfbe vergrooting , binnen geraakt, wer* Luftplaatfen en tuinen. Ook heeft men 'er den, in 't jaar 1658, door de Stad , overge- eenige Fabrieken. De Rasphuis-molen ftaat nomen (/). Over deeze Polder, heeft een in deeze Polder, onder Nieuwer-Amftel. De Collegie, Van Thefaurieren der Stad, als Dyk- Stads Polder ftaat, ingevolge van een Oc- graaff troi van den een en twintigften May des jaars fö f* '^ oard ?*J* slagen u. c.
1752, onder't opzigtvanzesPoldermeefters, V) »«,<»£ k.<4« een'van wege de Thefaurie Ordinaris deezer b,^, ti.\l'sDecl' '" ß°^' w" *'• V"g' u'Deel> Vlu
Stad, een' van wege 't Burger-Weeshuis, o oroot-Memor. n. iv./. i«s w<>. en zekere ir«/z<w van ï! J„iy ,S(5+.
(e) Handv bi }ï7 ^ ^at het w00r^ Waal, in deezen zin, geno-
(f) Groct-Memor. N. 11. f. 173 virfi. Stads Miffiven ffien WOr„dt' blykt, onder anderen,-'uit de Handves-
jfc.XXt-x. f:.s«■*«ƒ.. , ten van Rynfand, bl. 12, 31, 32. Zie ook Handvss- (£) ftiïil' van-Haarlem bl, 48a.e»Bylaagen,i».B. ten van Amßerd. bl. 324, 325.
|
|||||||
|
il. Boek. VOORNAAMSTE BEZITTINGEN. 50
bagts- rnreeftereWeehIIeem^aaden' en twee Po,der' de drie weeken, gehouden. De Secretaris Am.
s-kklyk- van >t on/ii . °P2igt. Een der Regenten van Nieuwer -Amftel , die zyn verblyf te bagts-' H£DtN. Lg' Vjalthuis, en de oudfte Regent van 't Amfterdam heeft, wordt, door Burgemees- ^m-ye- goed p^Hl ^S'we1^ twee Godshuizeneen teren der Stad, als Ambagtsheeren, aangefteld HEDEK> • ten de<r'te Lands in deeze Polder bezit- (ƒ>). Voorts , zyn 'er vier Buurtmeefters te B"Llr' ^n Heemraaden , en worden , door Amfterveen , die de omflagen gaderen, wel- CwV ITne n van Amfterdam, verkooren ken , door Schout en Schepenen , gedaan ïrenr f • ^^ P'a&C' v00rmaa's > wel om" worden ; twee Kerkmeefters , twee Arm- te h kt ^ morgen Lands, in deeze Polder meefters,en, doorgaands, één Geregtsbode. ,ebD^n (")• De Poldermeefters van deeze, Voor den Schout, die ook te Amfterdam de andere Polders in Nieuwer-Amfte! doen woont, is, by Burgemeefteren van Amfter- unnenfchouw, ten overftaan van den Schout dam, in 't jaar 1681 , eene Inftruótie be- sn Amfterveen. raamd; waarby hem de Civile boeten, de iaare rt L^ (*er Verpondingen van den Hennip en Raaptien den, de Turfmaat, en
IvkheiH ^°Pden' ^n de Ambagtsheer- de Kooren- en Smakienden worden toege- hond rlVan ^euwer * Amftel, maar twee legd. Voorts, moet hy aantekening houden
doch • fen.en vyftig huizen aangetekend; van de hooge Civile en Crimineele boeten, elf h 1Dj niet,we van den jaare 173 2, ftaan die, in het Ambagt, voorvallen, en waarvan n°nderd zeven en zeitig huizen en vyf de Scad haar aandeel heeft. Het Regthuis Molens, en volgens eene andere opgaave, wel van Amfterveen werdt hem, in 't gemelde veertien honderd huizen bekend: welke aan- jaar, tot zyn gebruik, afgeftaan, mids daar- merkelyke vermeerdering men.voornaamlyk, voor, jaarlyks, een honderd en vyftig gul- r|an A ai t^mmeren > ter wederzyde van dens, ter Thefaurie Ordinaris van Amfter- aen Amftel, en van de vaarte naar den O- dam, betaalende (q~). vertoom, moet toefchryven. ToendeAmbagtsheerlykhedenvanAmfter- Aegee. . vzVierfchaar van Nieuwer-Amftel wordt, veen, Slooten, en Slooterdyk, met het gene
Restsone van A lTn»ele "> gebannen door den Baljuw 'er toe behoort, eerft, in 't jaar 1529, ge- ling in veen ™.telland> en Schepenen van Amfter- kogt waren, werdt 'er, over dezelven, maar Nieuwer- j 'm^'door den Ambagtsheer, van we- één Ambagtsheer gefield: 't welk geduurd Aoitei. |e de Stad Amfterdam, gefteld , en, door den heeft, tot in 't jaar 1664., wanneer, over Baljuw van Amftelland , beëedigd worden. Amfterveen , een byzondere Ambagtsheer De gevangenen onder Nieuwer-Amftel en gefteld is. Naderhand, is de Ambagtsheer onder'tgantfcheBaljuwfchap worden,veel- van Amfterveen, ook eene enkele reis, tot tyds, in deBoeijen te Amfterdam, bewaard Ambagtsheer van Slooten enz. aangefteld en verhoord. In 't Civile, beftaat de Regt- geworden. Doch veeltyds zyn 'er, over bank uit den Schout van Amfterveen, die, deeze Ambagtsheerlykheden , twee byzon- door Burgemeefteren van Amfterdam, wordt dere Ambagtsheeren geweeft. Zy worden , am aangefteld (0), en dezelfde Sehe penen, die,in door Burgemeefteren van Amfterdam, ge-bagts- deeze hoedanigheid, eed doen aan den Schout, fteld. Zie hier eene Lyft der Ambagtsheeren hoeren, Zy zyn zeven in getal. Jaarlyks, op Vrouwen- van Amfterveen: Yan "'eSe dag of den tweeden February, gaan 'er vyf
af, in welker plaatfe, vyf anderen, door den 1531. Heyman Jacobsz. van Ou-
Ambagtsheer, gekooren worden , uit een der-Amstel. dubbel getal, welk, door de dienende Sehe- 1541. Cornelis Sybr andsz. Buik.
penen, benoemd is. De nieuwe Schepenen 1560. Simon Maarten Dirksz. kiezen, vervolgens, twee uit de dienenden, van de Ru wiel. °m nog een jaar te dienen. Van de zeven 1574. Jacob Gerrit Teeuwsz.
ö£hepenen, komt 'er een van den Overtoom, 1579. M'. Willem Bardesius. °* Bukenvelder-Veendyk, en een van den 1604. Gerrit Bicker. uitenvelder-Amfteldyk : en deezen twee -------Jacob de Graef.
een'°m 'l andere jaar,Prefidenten: voorts, 1624. Andries Bicker.
Boven? ^et Dorp Amfterveen, en een van 165a. Cornelis de Graef. p«.fi,wrk"A"ifteldyk,die,beurtelings,Vice- De negen voorbaanden zyn, te ge |
||||||
|
p „«„L^^ynjeenvanOutewaal; een van lyk , Ambagtsheeren van Slooten
ßoveniceric-Veendyk, en een van de Leg- enz. geweeft.
meer. Ut gewoonlyke regtdag wordt, nu, om , 6«j4. Mm SimonvanHoorn.
(m) Groot-Memor. ff Ix \66j. Mr. LAMBERT REYNST.
<«) Oud ffS^^nScc^/t^J;bcrufterMteirh^ane, l6ÓQ.
v^&™*. * vn. f. H, 56t 169. gj sä« «■/• »* >
H 2
|
||||||
|
<5o AMSTERDAMS V.Deei.
Am- i 669. Johannes Hudd e. Hy wcrdt, waren opgedraagen ge weeft (w), en onder Am-
bagts- in 't ze lfde jaar, ook Arabagtsheer anderen, het Veer tegen over Ouderkerk,bagts-
HEE8Lyk- van Slooren enz. waar, in de oudfte tyden, ecne brug, en fe- J«Wjit».
H£D£w. 1704. M'. NiGOLAAS WiTSEN. dert eene fchouw gelegen hadt; doch, nader-
1717. Mr. Hendrik Bicker. hand, wederom eene brug gelegd is (»,
1718' 'M*.' Tan van de Poll. die nog onderhouden wordt. Men hadt dus,
174.6. M'. Jan Sautyn. sit eene Ambagtsheerlykheid, die Amfter-
1748*. Mr! Gerard Aarnoüt Has- dam toekwam, en, door middel van eene
sela er. fchouw, of over eene brug, welke door de
. 1766. M'.GerritHooftGerritsz. Stad onderhouden werdt , toegang tot het
Ambngt van Ouderkerk, waarvan de Stad,
II. Schoon de Ambagtsheerlykheden van Ou- al vroeg, den eigendom zogt te verkrygen.
Ambagts- derkerk en Diemen twee eeuwen na de Doch byzonderiyk werdt hiertoe gearbeid,
JÄ; Ambagtsheerlykheid van Amfterveen, in't in't jaar 1658 , toen de Heeren Gecommit-
Ouder- bezit der Stad Amfterdam gekomen zyn, teerde Raaden van Holland dienftig ge von-
Amstel zullen wy, nogtans, derzelver Befchryving den hadden, eenigen der Graaiiykneids Do-
c/Oüder. die yan Amfterveen laaten volgen, om meinen te gelde te maaken. De Vroedfchap
KEKK' de Ambagtsheerlykheden , die de Stad in befloot toen, onder anderen, de Ambagts-
Amftelland bezit, agtereen af te handelen, heerlykheden van Ouderkerk en Diemen,
eer wy tot de anderen, die elders gelegen voor de Stad, te koopen fj). Doch 't ge-
zyn, overgaan. kikte niet, ten dien tyde. By gelegenheid ,
Wy beginnen met de Ambagtsheerlyk- dat de Stad Delft, in 't jaar 1674, de hooge
heid van Heerlykheid van Ryswyk, tuffchen die Stad
Ouderkerk ea den Haa§? gelegen' in pandfchap zogc
* ' te verkrygen; werdt ook, by de Vroedfchap
of Ouder-Amftel, gelyk het grootfte gedeel- van Amfterdam, beilooten, voor deeze Stad,
te van Amftelland, zo ver het aan de ooft. eene vermeerdering van Juri sdiclie van twe& zyde des Amftels legt, beide in oudeenlaa- honderd of drie honderd gaarden, en de tere tyden, genoemd is (r), en nog tegen- hooge Heerlykheid van Ouderkerk en Die- Naams- woordig genoemd wordt. De naam van men, voor eene redelyke fomme, in pand- .reden. Ouderkerk is, vermoedelyk,aan deezen Ban fchap te verzoeken (z). Doch dit verzoek gegeven, om dat de Kerk, in den zelven ge- is, of niet gedaan, of ten minfte met mge- ftigt, ouder was, dan die van Amfterveen: willigd. 's Lands Staaten hebben zig, federt waarom ook, aan Ouderkerk of Ouder-Am- ook, doorgaands, ongenegen getoond, om ftel, de rang voor Amfterveen of Nieuwer- hooge Heerlykheden te verkoopen , of in Amftel, te regt, fchynt gegeven te wor- pandfchap uit te geeven. En de Stad heeft Hiftorie, den (s\ De Kerk van Ouderkerk draagt, zig moeten te vrede houden, met zig, al- ' in eenen brief van den jaare 1323, reeds leenïyk, de Ambagtsheerlykheden van Ou- den naam van Kerfpelkerk van Oude Aem- derkerk en Diemen , by aankoop , eigen fiele (0, die mede, in de brieven van den te maaken; 't welk nogtans, niet voor 't jaare 1334, hier voor («) vermeld, voor- jaar 1731, gelukt is; gelyk wy, elders (a}, komt. Voor dat de Oude Kerk te Amfter- omftandiger hebben aangetekend, dam geftïgt, of tot eene Kerfpelkerk ver- De Ambagtsheerlykheid van Ouderkerk Gelegen- heevenwas, dat is, voor den jaare 1300, of Ouder-Amftel, ten ooften langs den Am-heid en gingen de ingezetenen van Amfterdam, te ftel gelegen,ftrekt. zig, van de Öiemermeer wdec" Ouderkerk, ter Kerke (*)• De Ambagtsheer- in 't noorden af, langs 't gebied van Diemen, D" ïykheid- van Ouderkerk is, na dat Amftel- de Bylemer-Meer en Bylemer-landen , de land aan Holland gehegt was, tos in deeze Abkouder-Meer, Aasdom en Waveren, tot eeuwe toe, in den boezem der Graaflykheid aan Waverveen in 't zuiden toe uit. Het verbleeven, zonder ooit, te vooren , ter gantiehe'Ambagt bevat, in deezen omtrek, Leen uitgegeven, verkogt, of verpand ge- vyf voornaame Polders, de groote Duiven- weeft te zyn. De Stad Amfterdam, in't jaar drechtfche Polder, de kleine Duivendrecht- 1529, de Ambagtsheerlykheid van Nieuwer- fche Polder, de Holendrechter - Polder, de Amftel gekogt hebbende, bezat, als aanhang- Bullewyk en de Hoep-Polder, of Ronde fels van dezelve, verfcheiden' Veeren over Hoep. den Amftel, die al aan Koen van Oofterwyk De. (w) Hjltdv. bl. 199.
(r) HamW, bl. 3ij. Groot-Memot. N. III. ƒ. ï?? verft. (x) Rcfol. Vroedich. N. ij, 12 Ju:\y, zï Sept. I613. ƒ. O)' Zie hier voor, bl. $2. gl> 8« -verft, (tj Zü Mieris Chartetb. II. Deel, il. }0*. (y) Rcfol. Vrocdfch. L, B. zi Nov. i«jg. f. 66.
(u) Btadx.. sz. (x.) Refol. Vroedfch. L,, K. 17 Decemb, W74. f, JJJ,
(»; Zie III. Deel, II. Beek,, bl. 91. (*) II. Deel XXIII. *«*., bl. 739.
|
|||
|
IL
|
|||||||||||||||||
|
Bork.
|
|||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||||||||
|
61
|
|||||||||||||||||
|
1* „ De GROOTE DOIVENDRECHTSCHE
hkJl'yK-^°^der'. die »eeft uit Weiland beftaat,
heden. J0Cl1 waarin ook eenige Buitenplaatfen, langs Qnote üe O0'tzyde des Amftels, gelegen zyn, wordt Duiven op agt honderd drie en negentig morgen en Buurt 2? P°lder,aan de Ringlloot der Diemer-
aan den H gC ^ene fraaiJe buurt, die, naar een Oaval. ■; Uis er> Buitenplaats, op den hoek van den
Amftel gelegen,en, voormaals, den Omval, en nu Vryzigt genaamd, de Buurt aan den Omvalheei. In deeze buurt,leggen eenige aan-; genaame Luflplaatfen, en verfcheiden' Fabrie- ken , waaronder zyn twee Schuitenmaakers- Werr tn' een Katoen-ftampmolen, eene Wol- waiïchery, eene Loodafchbrandery, en een Muiftabaksmolen. Binnen de Polder aan de- zelfde Ringfloot, is ook eene Loodwitmaake- ry , waartoe twee molens behooren. Ook ftaat hier, wat meer Landwaards in, een Oliemolen en nog eenSnuifcabaksmolen. Wyders, heeft men, aan den Amftel, eene Katoendrukkery, drechetn" normaals, *« Molentje genaamd. De buurt • Dmvendrecht, in welke eene Roomfche Kerk is, die, tegenwoordig, dooreenen weereld- fchen Priefter, bediend wordt, legt, ten oos- ten, in deeze Polder, lanes de Duivendrecht- Jahe Laan, die, van de Ringüoot der Die- mermeer en Duivendrechtfche brug af, tot aan de Ouderkerker Laan toe loopt. In deeze buurt is eene School, waarvan de School- meefler, door 't Geregt van Quder-Amftel, wordt aangefteld. Ook heeft men 'er eene Brandfpuit, ten diende van de Polder en van de omleggende buurten. Twee Pol- dermoiens ontladen de Polder van overtol- lig water, en loozen'tin den Amftel. Een ftaat aan de Ringdoot der Diemermeer; de andere aan den Amftel, een weinig benoorden de Luftplaats Strandvliet. Zes Poldermees- ters hebben het opzigt over de Polder. Zy worden uit de ingelanden gekooren , en thans zyn drie derzel ven ingezetenen van Ara- fterdam, waaronder een Regent van't Gaft- . huis is, en drie opgezetenen van de Polder. ßuiwn- De KLEINE DUIVENDRECHTSCHE
drecbtfcbe ? ° L D e R , door welke , de Ouderkerker
Polder. Laan, in de lengte, heenen loopt, wordt, nevens een gedeelte van de Binnen-Bullewyk, °P vier honderd zes en dertig morgen gere- ed , en vervat ook eenige Buitenplaatfen •?§^rdea Amftel, voor 't overige, meeft uit _ VVeüand beftaande. Zy ftaat onder 't opzigt van vier Poldermeefters uit de inge» landen,thans allen ingezetenen van Amfter- dam. Doch 't merkwaardigfte, welk om- trent deeze Polder gevonden wordt, is het HetDorpDoAP
Ouder. ouderkerk, omtrent een en een half
«uk, uur gaans, of vier en twintig honderd roe-
|
|||||||||||||||||
|
den, zuidwaards van Amfterdam gelegen,AM-
en, waarfchynlyk, het oudfte Kerkdorp van BAGTS' Amftelland. Het legt, zeer vermaak'clyk , JJJJJJf langs de ooftzyde.des Amftels, behoorende de huizen der weftzyde, gelyk wy reeds (¥) hebben aangemerkt , niet tot Ouderkerk; maar onder Nieuwer-Amftel. De brug, over welke men, uit Nieuwer-Amftel, in Ouder- kerk komt, behoorde ook, al van ouds, tot de Ambagtsheerlykheid van Nieuwer-Amftel« en derhalve, federt het jaar 1529, aan de Scad Amfterdam, die 't Bruggeld, van tyd tot tyd, verpagt, en uit de penningen, die 'er van komen, de brug en de ftraat, aan den vleugel derzelve gelegen, onderhoudt. De Stad heeft, in 't jaar 1623, O&roi van 's Lands Staaten verkreegen, om tweemaal zo veel bruggeld te Ouderkerk te vorderen als zy plagt, ter gelegenheid, dat zy dienftig geoordeeld hadt, den Amfteldyk, bewerten den ftroom, zo verre als de fchouw van Dyk- graave en Heemraaden van Nieuwer-Amftel zig ftrekte, te zanden, en daardoor bekwaam te maaken, om 's winters, zo wel als 's zo- mers , te können gebruikt worden (c). En van dien tyd af, is het bruggeld zeer veel hooger verpagt, dan te vooren. Het brengt, tegenwoordig, omtrent drie duizend guldens 's jaars op: fomtyds meer, fomtyds minder. De huurder houdt twee knegts, van welken de een, by dag, en de ander, by nagt, paft op het opnaaien der brugge, ten dienfte der doorvaarende fchepen en fchuiten, en op het ontvangen van 't bruggeld van voetgangers, paarden en rytuigen. Burgemeefteren van Amfterdam hebben, by eene fchikking van den dertigften Oclober des jaars 1711, de opgezetenen van Ouderkerk, boven en be- neden de tolbrug, klein Duivendrecht daar onder begreepen, tot aan de Plaats van Ja- cob van Nuys, nu [in 176Ó] GooJJen van Bemmel behoorende, toe, doch verder niet,/ benevens die van de Bullewyk en Hoep- polder of Ronde Hoep, voor hun en hunne huisgezinnen, vry verklaard van het brug- geld te Ouderkerk, zo alszy, van ouds,ge- weeft waren , mids zy , alleenlyk, twaalf ftuivers 's jaars betaalen. Doch deeze vry- heid kan, ten opzigte van de fchepen er* fchuiten, niet genooten worden,dan na dat men dezelven by den Pagter heeft aangege- ven (d). Te Ouderkerk, is zeer fterke door- togt van veelerlei vaartuigen, met naame van Jaagfchuiten, naar en van veele Steden en Dorpen van het zuidelyk gedeelte van Holland: ook van rytuigen en wandelaars: al 't welke veel leeven en vertiering brengt |
|||||||||||||||||
|
lflr
|
|||||||||||||||||
|
(b) Hier voor^ bl. 5$.
(t) Handv. bl. 3SS- [119.] (d) HandV. bl. 3j«. |
|||||||||||||||||
|
H3
|
|||||||||||||||||
|
V. Deel.
|
|||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||
|
62
|
|||||||||||
|
morgen Lands beflaat, en zig, langs het wa- AM-
ter de BuHewyk, uitftrekt. Aan dit Kerkhof, bagts- heeft de Gravenrnaaker of Oppaffer , die, ^^YK" door de Parnaffim der Natie, aangefteld wordt, eene vrye wooning. De graven zyn met zerken gedekt: fommigen uit marmer gehouwen, en allen,met Hebreeuwfche en Portugeefche, of Spaanfche graffchriften voorzien. Eenigen zyn , met beeldwerk , en enkelen,met deftamwapens vanaanzien- lyke Lyken, verfierd. Het Kerkhof is om- ringd van eene fma'le Laan, die,. door zul- ken, welken van 't Priefterlyk geflagt zyn, betreden wordt, wanneer dezelven de be- graafenis hunner vrienden of nabeftaanden verzeilen. Agter 't Kerkhof, legt nog een groot ftuk Lands, de Natie toebehoorende, waarmede de begraafplaats, des noods, zou können vergroot worden. Men rekent, dat hier, jaarlyks, omtrent honderd Lyken be- graaven worden. De Holend rechte r-P o l der; zuid- Holm-
ooftwaärds van de kleine Duivendrechtfche dr'^*' Polder gelegen, wordt, ten zuiden,befpoeld ' ° van het watert Holendrecbt, welk inde Ab- kouder-Meer loopt : doch 't water deezer Meer wordt, door een klein Sluisje of Ver- laat, welk, door de Holendrechter - Polder, de kleine Duivendrechtfche Polder en de Binnen-Bullewyk , onderhouden wordt, uit de Holendrecht, gekeerd. Diergelyk een verlaat legt 'er ook aan den Voetangel, om 't Stigtfch water van de Winkel te keeren. De Holendrechter-Polder bevat vier honderd twee en twintig morgen, twee honderd en agt roeden goed Weiland. De eenige Pol- dermolen ftaat aan de Holendrecht, een wei- nig beweften de Abkouder-Meer, De Stad Amfterdam bezat vry wat lands in deeze Pol- der , lang voor dat zy de AmbagtsheerJyk- heid van Ouder-Amflel in eigendom ver- kreeg , en was, in 't jaar 1633, met de ove- rige ingelanden, wegens de beheering der Polder, overeengekomen. De overeenkomft werdt beveiligd, by Oétroi van *s Lands Staaten van den drie en twintigften Novem- ber des jaars 1637. Sedert, werdt de Polder bekadykt, en op Stads land een Watermolen gezet. Ook was men overeengekomen , om jaarlyks vier perfoonen uit de ingelanden te kiezen, drie van welken de regtfpraak heb- ben zouden over de breuken, die, door den vierden, zynde den oudften in dienft, naar dykregt, zouden worden ingevorderd. Het maaken van Keuren en het fchouwen der Polder-dykaadje werdt ook aan deeze vier Perfoonen gefield (ƒ). Doch na dat de Stad haare Landeryen in deeze Polder, van tyd tot
(f) Handv. hl, <bs.
|
|||||||||||
|
Am- in het Dorp, welk, daarenboven, lugtig en
bagïs- nee betimmerd is, en drie en tagtig huizen «!^rtYK"en honderd en twee huisgezinnen vervat. Het Regthuis plagt, voormaals, de wooning van den Schout te zyn (e); doch wordt nu, grootendeels, verhuurd. Voor het zelve, liaan de wapens van Amfterdam en Ouder- kerk, op twee houten pilaaren. In de Regt- kamer, ftaat een armftoel voorden Baljuw. De kuffens voor de Schepenen en Buurt- meefteren zyn, met het wapen van het Dorp, beftikt. Beneden in 't Regthuis, is eene ge- vangenkelder. De Kerk is, in den jaare 1756, langs de zuidzyde, daar zy begon te zakken, van den grond af, herbouwd. Ter deezer gelegenheid, ontdekte men , in den grond, eene oude Doopvont van gehouwen graau- wen fteen , van vooren, verfierd met de beeldteniflen van Apoftelen of Heiligen; en eenige oude doodkiften, zynde uitgehoolde flammen van boomen, met ronde dekfels. De Doopvont, en ééne der doodkiften, vooreen kind gefchikt, heb ik, den elfden Juny des jaars 1766, hier nog gezien. Voorts, is de Kerk tamelyk ruim en licht, en voorzien, agter den Predikftoel,van een Choor, welks dak ver boven het dak der Kerke uitfteekt. Het hek, waarmede het zelve van den buik der Kerke afgefcheiden was , is egter , al voor lang, weggenomen, 't Geftoelte van den Ambagtsheer, waarvoor 't wapen van Am- fterdam vaflgehegt is, ftaat, in 't noorden, ter regterzyde van den Predikftoel. De Kerktoorenis vierkant, en plagt eene hooge fpits te voeren, die, door den geweldigen ftormwind van den eerften Auguftus des jaars 1674, tot aan het muurwerk toe, weggeflaa- genwerdt, en, federt, watlaager, opge- trokken is. De Kerk, in 't jaar 1586, aan de Gereformeerden zynde ingeruimd, werdt, tot in 't jaar 1595, met de Kerk van Amfter- veen, door eenen Predikant, bediend, en toen, met die van Diemen, vereenigd, van welke zy, in 't jaar 1606, gefcheideruverdt: na welken tyd, zy haaren afzonderlyken Pre- dikant gehad heeft. Hy wordt, na verkree. gene handopening van den Ambagtsheer, die ook het regt van goed- of afkeuring heeft, verkooren, door den Kerkenraad, en door allen , die Ouderlingen en Diakenen ge- weeft zyn. In het Dorp, ftaat eene Brand- fpuit , ten diende van het zelve. De opgezetenen van Ouderkerk zyn meeft win- keliers en handwerksluiden: ook eenige Renteniers, en enkele viflehers. Een wei- nig beooften de Kerke van Ouderkerk, heb- ben de Portugeefche Jooden van Amfterdam een fraai Kerkhof, welk reeds omtrent agt {») Kefol. «n Keutb. tei Oudei-Amftel, ƒ. 29, 35.
|
|||||||||||
|
II. BOFK.
|
|||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||
|
ö3
|
|||||||||||
|
tot tyd, verkogt heeft (g), is 'er verande-
»AGTs- ring gekomen in 't bewind over de Holen- 6Sö£KT^" ^recni-»welk nu, met de Binnen-Bullewyk, in t gemeen de Bullewyk genaamd, ftaat aan zes •r oldermeeflers, zynde thans vier ingezetenen van Amfterdam, en twee opgezetenen der Polders. Bulle^k.. Daß u L L E w Y K, zuidweft waards van de Holendrechter-Polder, aan een water, ook de Bullewyk genaamd, welk uit de Holen- drecht in den Am (tel loopt, gelegen, en in Binnen - Bullewyk en Buiten - Bullewyk, welk laadte, eigenlyk, in den ring der Hoep-polder 'egt-, onderfcheiden, wordt, zo ver zy af- Zonderlyk bepolderd, en Binnen-Bullewyk ge- naamd is,op niet meer dan tweehonderden dertig morgen vyf honderd twee en negen- tig roeden gerekend, en beftaat uit Weiland en eenige aahgenaame Lüftp'laatfen , die, langs het water de Bullewyk, zyn aangelegd. Onder dezelven, munt, in grootte, uit het Reigersbofcb, welk zig, met zyne Landeryen, door de Holendrechter-Polder, tot aan den Broeker-weg toe,. uitftrekt. Wy hebben, elders (/;), reden gegeven, waarom fommi- gen, hier, ten onregte, onzes agtens, een Luflhuis der Heeren van Amftel gezogt heb- ben. De eenige Poldermolen van de Bulle- wyk ftaät, aan 't begin van 't water van dien naam,een weinig bewerten 't verlaat by den Voetangel. Soeppoi. . De Hoep-polder oFRondeHoep, xl^ die tuffchen den Amftel, het water de Bul- Üoep. lewyk, en het water de oude Waver, befloo- ten is, is de grootfte Polder van Ouder-Am- ftel , en wordt gerekend vyftien honderd zes en twintig morgen , vier honderd drie en zeventig roeden, meeft fchoon Weiland, te bevatten. In dezelve, leggen verfcheiden' buurten, als de Oofizyde van Waardhuizen en van de Zwaluwen-buurt langs den Amftel, en de ryke Waveren langs het water de oude Waver. Ook ftaat, in deeze Polder, eene Roomfche Kerk, aan het water de Bullewyk, die thans, door eenen Weereldfchen Pries- ter, bediend wordt. In de Ronde Hoep, ftaan drie Poldermolens, een aan de oude Waver, €en ftuk wegs ten noorden van de buurt aan de Stokkelaars - brug, by welke, men eene ^ierfteekery heeft; een aan den Amftel en **e ooftzyde der Zwaluwenbuurt, en een aan de Bitfiew-yk; j digt by de Begraafplaats der Portugeefdjg Jooden. Over de Molenwa- tenng Qf Molenvliet van deezen laatften, legt eene kleine houten brug, die, omtrent den jaare 1649, door de Stad Amfterdam, gemaakt is, onder voorwaarde,dat dezelve, : (g) R-egift- <*er vetkogte Erven ter Thefrurie, N. X. ƒ•
,6*> I<7 verft- N- xr- ĥ 88 verfi, tp verft. \-h) V-Mtel, I. B'eki tt. S;. |
|||||||||||
|
door de Hoep-Polder, zou onderhouden wor- AM-
den (2). In deeze Polder, is, niet verre van bagïs» den Amftel, de Kruidmaakery Solknburg HS™LY& verplaatft, die, in 't jaar 1758, op den 0-HEDEN' vertoomfchen Weg, gefprongen was (£)• By de Stokkelaars-brug, ftaat eene Brandfpuit, ten dienfte van het Ambagt. De Ronde Hoep ftaat onder 't bewind van vyf Poldermeefters, zynde thans drie ingezetenen van Amfterdam, en twee opgezetenen van de Polder. Volgens de Lyft der Verpondingen van den
jaareió32,ftonden,in Ouder-Amftel of Ou- derkerk, niet meer dan een honderd twee en zeftig huizen: welk getal, volgens de Lyft van den jaare 1732, tot twee honderd negen en veertig huizen en vier molens vermeerderd is. Doch thans ftaan in het Dorp drie en tagrig, in de Ronde Hoep vier en zeventig huizen, waaronder een Koorenmolen, en in de overige Polders honderd zeven en twintig huizen, waaronder vyf molens.; famen twee honderd vier en tagtig huizen , waaronder zes molens De Regcbank van Ouder-Amftel wordt, te Regee-
Ouderkerk, even als te Amfterveen, in 't ring van Oimineele, waarin, ook Waver veen, te Ou- ?ulerr derkerk, .te regt ftaat, door den Baljuw van m e * Amfteliand en zeven Schepenen, gefpannen; en in 't Chile, door den Schout, die, dooi- Burgemeefteren van Amfterdam , als Am- bagtsheeren, wordt aangefteld, en dezelfde ze- ven Schepenen. De laatften werden, eertyds, jaarlyks, op den tweeden February; doch, federt eenige jaaren, in 't begin van Maart, door den aangeftelden Ambagtsheer, gekoo- ren, uit een dubbel getal, door de dienende Schepenen, benoemd. Voorts, heeft het Gé' regt van Ouder-Amftel eenen Secretaris, die ook, door Burgemeefteren van Amfterdam, in dezelfde hoedanigheid, wordt aangefteld, en te Amfterdam woont. De gewoonlyke regtdag is, te Ouderkerk, op den eerften Dingsdag in elke maand. Óver de gemeené zaaken van het Ambagt, hebben, wyders, vier Buurtmeefiers, nevens Schout en Sche- penen, het bewind. Zy gaderen niet alleen, gelyk onder Nieuwer-Amftel; maar maaken ook, nevens Schout en Schepenen, de om- meflagen. Jaarlyks, gaan 'er drie van de vier af, wordende derzelver plaatferi vervuld, door den aangeftelden Ambagtsheer, uit een agttal, voorde helft, door Schepenen, en voor de helft, door Buurtmeefteren, be- noemd. De benoeming beide van Schepe- nen en Buurtmeefteren gefchiedt ten over- • ftaan van den Schout. Wyders, Zyn 'er drie Jrmmeeflers , van welken , jaarlyks , twee afgaan, welker plaatfén, door den Ambagts- heer, (i) Groot Memor. N. III. f. 277 verfi.
(<; Zie IV. Diel, I. Beek;, il. 4$o. |
|||||||||||
|
V.Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
1225, en plagt, door de Heeren van Am- Am-
ftel, voor de helft, in pandfchap gehouden ^.™ YK_ te worden van het Stigt (ik). De opgezete- HEDEH. nen van deezen Ban fchynen, in onze oude Chronyken, ook op het jaar 1170, gedagt te worden, leezende men, in ééne derzelven, dat de Kennemers, in't gemelde jaar, van eenen zwaaren watervloed overvallen zynde, door die van Diemen, met fchuken [navibus üimenfibus"], geholpen werden (k). Zy plag- ten , van ouds, den Graave, in zyne krygs- togten te water, met zeftien riemen te die- nen ; doch werden, om hun onvermogen, in 't jaar 1389, op derden en een halve,en in 't jaar 1390, op agt riemen gefield (o)- De Ambagtsheerlykheid van Diemen , met de andere goederen van den Huize van Am- ftel, aan Guy van Henegouwen, en, nader- hand , aan de Graaven van Holland geko- men zynde, is in de Graaflykheids Domei- nen gebleeven, tot dat zy, in 't jaar 1731, aan de Stad Amilerdam verkogt geworden is. Het Geregt of de Ban van Diemen is, van Verdee-
ouds, onderscheiden geweeft, in vier Buur- linS- ten, Q ver-Diemen, Bovenkerk, Buiten- kerk en Outersdorp : en deeze verdeeling wordt , nog tegenwoordig , gevolgd, in 't gaderen der Dorps - laden; om welke las- ten , over de opgezetenen van het Am- bagt , en over zulken, die, buiten 't Ambagt woonagtig, hunne eigene vafte goederen binnen 't Ambagt gebruiken, om te flaan, Schout, Schepenen en Buurtmeeiteren, by Oftroi van 's Lands Staaten van den der- tigften Oftober des jaars 1755, gemagtigd zyn. In O V E R-DIE M E N, gelegen, ten zuid- Over-
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
heer, uit een drietal, door den aanbJy venden
en de afgaanden benoemd, vervuld worden. " Het eene jaar, dienen twee Gereformeerde en een Roomfchgezinde, en het andere jaar, een Gereformeerde en twee Roomfchgezin- de Armmeefters. Ook heeft men 'er twee Kerkmeefiers, van welken 'er, jaarlyks, een afgaat, in wiens plaats, de Ambagtsheer, uit een tweetal, door den aanblyvenden en afgaanden benoemd , een' ander' kieft: en twee Broodiaeegers, die, door den Ambagts- heer , Schout en Schepenen, aangefteld wor- den, en een jaar of langer dienen, naar wel- gevallen. De Kofler, door 't Geregt, gehoord zynde, wordt, door den Ambagtsheer, ge- kooren. De Ambagtsheer ftek ook een' Gra- venmaaker en een'X&er aan; en vier Markt/chip' pers op Amilerdam, een van het Dorp, een van de ryke Waveren en twee van de Nes. De Dorps-rekening wordt, jaarlyks, op
den eerften Regtdag in Maart, wanneer ook de gewoonlyke verandering der Regeeringe gefchiedt, door Buurtmeefteren, gedaan aan den Ambagtsheer en Schout en Schepenen; en daarna, door den Secretaris, den volke, van de puije van 't Regthuis, voorgelezen. De Kerk- en Armmeefteren doen, ten zelf- den tyde, rekening. De volgende Heeren zyn, federt het aan-
koopen deezer Heerlykheid , door Burge- meefteren van Amfterdam, tot Ambagtshee- ren aangefteld: 1731. Egidius vanden Bèmpden.
1738. Mr. Jan Six. 1749. Willem Gideon Deutz. 1757. Jan Calkoen |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Am-
BACTS-
HtERLYK
HEDEN.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Wy komen nu tot de Ambagtsheerlykheid
|
ooften van 't water den Diem, en ter weder- Diemen,
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
III.
Ambngts
heerlys- heid van |
||||||||||||||||||||||||||||
|
zyde van de Trekvaart naar Muiden, leg-
gen , behalve de buurt van dien naam, ver- fcheiden' Polders, als de Diemer dammer.-Pol- der, de Hopmans-Polder en de School-Polder, welke twee laatften , op honderd vyf en negentig morgen, vyf honderd roeden be- groot zyn, ten noorden, en de Oude-Stam- mer-Polder , de Oude Kicken-Polder , en de Oude Gaasper-Polder, ten zuiden van de Mui- der Trekvaart. De laatftgemelde Polder legt, gedeeltelyk, onder 't Geregt van Weesper- karfpel, en de drie laatftgemelde Polders maaken, met vier anderen , ook onder 't Geregt van Weesperkarfpel leggende, eene gemeene Polder uit, de Gemeenfchaps-Polder genaamd, die, in 't geheel, zeven honderd zes en twintig morgen, vier honderd agt en veer-
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
van
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
D I E M E N,
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
die, op den zelfden tyd als die van Ouder-
kerk , in 't jaar 1731, door de Stad, werdt Gelegen- aangekogt (/). Zy legt, tuflchen de Wa- heid. tergrafts- of Diemermeer, ten wellen, en den Ban van Muiden, ten ooften, en grenilten zuiden of zuidweften aan de Bylemermeer en groote Duivendrechtfche Polderen ten Noorden, tot over den Zeedyk, aan Naams- Het Ambagt heeft zynen naam naar nereden. water den Diem, welk, uit de Ringfloot tieBylemermeer komende, door de Diemerdam
mer-fluis, gemeenfchap met het Yheeft,en den Ban van Diemen in twee deelen fcheidtOudheid.Het Geregt van Diemen, of Demen, gelyk |
||||||||||||||||||||||||||||
|
D
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
het, oudtyds, genoemd werdt, wordt reeds
vermeld, in eenen brief van Otto van der Lippe, Biffchop van Utrecht, vandenjaare (/) Zie II. Dttl, XXIII. Sttkj, H. 73?.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
(m) Vide matth. de Jure Gladii. C*f>. XXV. ƒ>. ^4.
en hiervon, II. Deel, I. ᯮ^, kl. g! , 3$. (n) Wilhelm. PrOCURAT. ad annum 1170. in MATTH,
Analett. Tom. II. p. 464. (t) Zie AUeris Chaiterb. III. Dtcl,bl. Jlf, S6$.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN,
|
|||||||||||
|
65
|
|||||||||||
|
veertig roeden groot gerekend wordt. In
öEERLYK- 0v,er"^errien, Saat ook de eenige Room Ssden. *"c'le ^er^ van den gantfchen Diemer-Ban, naar welke men, van Diemen en Diemer- krug, over de Vinkenbrug, den naaften toe- gang heeft. Zy is, omtrent den jaare 1630, geftjgt, en lang, met de Roomfche Kerk van Durgerdam , vereenigd ge weeft. Te- genwoordig, wordt zy, door eenen Wee- feldfchen Priefter, bediend. De Diemerdam, by welken, maar één huis ftaat, legt ook in Over Diemen, aan den Diemerdyk en 't water den Diem, in welk water, eene der twee uitwaterende fluizen van den Diemerdyk (de andere is de Ypeflooter - fluis) legt, die, hierom, den naam van Dïemerdammer Sluis draagt. Wy zullen 'er , beneden , in de Befchryving van het Hooge Heemraadfchap van den Zeeburg en Diemerdyk, nader van handelen.. By Diemerdam, ruim honderd roeden boven eenen kleinen inham van 't Y, de Mulkm genaamd , ftaat de gewoonlyke fteenen mylpaal, die de uitgeftrektheid van 't Ban- en Van «regt, der Stad Amfterdam aanwyft. De Dïemerdammer Polder , die, zuidooftwaards van Diemerdam, tegen den Muiderban legt, en thans maar negen en twintig morgen drie honderd vyftig roeden groot gerekend wordt, is, gedeeltelyk, tot verbetering van den Diemerdyk, verdolven, waarom derzelver Ringdyk niet meer on- derhouden wordt. De Molen van de Schooi- en Hopmans-Polder ontlaft de Diemerdam- j, mer-Polder van het overtollig water. i™k'n~ De Buurt Bovenkerk legt, ten noor-
den en ten zuiden van eene oude vaart, de Rykerfloot genaamd, die, van de Hardveld- fche, tot by de Vinkenbrug, in den korten Diem loopt, en een gedeelte der'Muider- Trekvaarte uitmaakt. Bovenkerk wordt, in Boven-Rykerfloot en Beneden-Rykerfloot, onderfcheiden. Boven-Rykerfloot beftaat uit een gedeelte van de Fenfer-Polder, welks ove- rig en zuidelyk gedeelte tot Ouder-kerk en tot deHoog-Bylemer behoort. DeLanden dee- Zer Polder zyn, volgens Oclxoi van den vyfden May des jaars 1638, meteene zwaarder Kaa- de, omringd geworden (*). Beneden-Rykerfloot, vervat de Diemer-Polder, aan den Landweg en Kerkvaart, die, volgens Oclxoi van den vyf- tienden July des jaars1641, bepolderdis(f), en thans drie honderd zeven en dertig mor- gen» drie honderd twee en veertig roeden groot gerekend wordt; en een gedeelte van de Polder dzVeentjeS) langs deRingflootder ^ Diemermeer, welks overig gedeelte onder yebüutt Buitenkerk legt, De aanzienlyke buurt Die-
(*) Zu Bylaagen, u. e.
IT) Zie Bylaagen, L*. F* * UI. STUK,
|
|||||||||||
|
merbrug legt aan den Diemerweg en Ryker AM-
floot, uit welke, de vaart van Amfterdam BAGTS- . naar Muiden voortgegraäven is. In deeze^'RLYK" buurt, ftaan veel meer en veel beter huizen, Di dan in het Dorp Diemen. Ook zyn hier ver i,rug. fcheiden' neeringryke herbergen. De brug * naar welke, de buurt haaren naam, en die de Stad Amfterdam in pagt heeft van de Graaflykheid , legt over de Rykerfloot , loopende in de gemelde vaart, federt het graaven van welke, omtrent den jaare 1640, de buurt, in getal van huizen, fterk toegenomen is. Ook moeten alle fchui- ten en rytuigen, die, van Amfterdam, langs den naaften weg, naar Muiden, Naarden en Weesp willen i de Diemerbrug voorby: 't welk veel leevens ert gewoels j in deeze buurte, veroorzaakt. De Trekvaarten van Muiden en Weesp loopen, aan de Diemer- brug , famen, en tuflchen de twee vaarten, legt hier een driehoekig ftuk Lands, welk der Stad Amfterdam toekomt, en het Verkens- Eiland genaamd wordt. Het is een overge- bleeven gedeelte van het land, welk, tot het graaven der Weesper Trekvaarte, uit de Venfer Polder, aangekogt was. Het is vyf- tien morgen, honderd vyf en vyftig en drie vierde roeden Amfterdamfche maat groot. Onder de Buurt Ruit en kerk, behoort Buiten-
de Buitendyhfche Polder, buiten den Zeedyk kerk. tegen 't Y gelegen, en beftaande uit zeer goed hooiland, op welks etgroen vee geweid wordt. De kaade deezer Polder is, ter oor- zaake van't wegfpoelen der Landen, dikwils, en laatftelyk in 't jaar 1763, binnenwaards, gelegd. De Polder wordt een en zeftig mor- gen , zes honderd zeventig roeden groot ge- rekend. Voorts, leggen hier, binnenwaards, tegen den dyk, twee kleine Braakjes, Fan Tydens Waade en Akkers Waade genaamd. Doch 't voornaamfte van de Buurt Buiten- kerk is het Dorp Diemen zelf, welk, aan Het Dorp den Diemer weg, en aan eene vaart, die Diemen, naar de Ringfloot der Diemermeer loopt, en de Kerkvaart genaamd wordt ^ gelegen is. De Kerk van Diemen, die, in 't jaar 1572, door hetStaatfch Krygsvolk onder den Graa- ve van der Mark, verbrand werdt, is een oud, doch tamelyk wel gefchikt gebouw, welk, in den jaare 1744, merkelyk, verbe- terd is. 't Gewelf is, van binnen, befchil- derd met de verbeelding van eenige aloude Voorzeggingen, en van de vervulling der zelven, in den perfoon des Zaligmaakers. Doch het fchilderwerk is, gedeeltelyk, ver- gaan , door ouderdom. Agter den Predik- ftoelj die, voor eenige jaaren, verzet is, ftaat het oud geftoelte van den Baljuw van Amftelland. 't Geftoelte van den Ambagts- heer, voor welk, het wapen van Amfterdam |
|||||||||||
|
V.Deel.
|
|||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||
|
66
|
|||||||||
|
eefteldis ftaat ter regter zyde van den Pre- Van ouds, hebben, door den Diemer- ÄM.
££rs- dikftoel ' De Tooren der Kerke heeft eene ban , twee Heerenwegen geloopen , die bagts- HEERLYK-fierivkefpits,die, meer dan eens, vernieuwd nog in wezen zyn: de een, van den A^™"«-1* heden. . . doch eenigszins fcheef ftaat. De Pre- loop naar Diemen, door Diemen en Diemer- dikant wordt door den Kerkenraad , ver- brug, naar Ouderkerk, en de andere, van kooren na v'erkreegene handopening van Diemerdam, langs den Diem, en over de den Ambagtsheer, die 't regt van goed- en Vinkenbrug,die,eerilna*tgraaven der Mui- afkeuring heeft. Het zogenaamde Regthuis der Trekvaarte, gelegd is, langs de Bylemer- den Diemerban, zynde eene herberg, meer en de Gaasp, naar Weesp. Beide deeze ftaat omtrent de Kerk ; doch behoort het Wegen zyn, reeds voorde bepoldering der Ambagt niet in eigendom toe. Ook komt Landen, in wezen geweeft; gelyk klaarlyk het Geregt hier, tegenwoordig, alleenlyk te zien is, uit de oude Kaarte van joofi des Zomers, byeen. Des Winters,vergadert Jansz. van den jaare 1575, van welke een het gemeenlyk, in eene herberg aan de gedeelte, voor deHandvefienvan Am\terdamy Dieroerbru* Voorts,ftaan de meefte huizen geplaatft is. Schout en Schepenen van Die- van Diemen niet digt by de Kerk; maar men hebben, zo ver men geheugen mag, hier en daar, door 't Land verforeid. Van deeze twee wegen , als zynde Heerenwe- de eefchiedeniffen van Diemen'weeten wy, gen, gefchouwd. Ook zyn zy, in 't be- behalve 't g-melde, niets byzonders aan te zit van 't regt hiertoe, ten opzigte van den tekenen, dan dat 'er, op den elfden Juny eerftgemelden weg, tegen de meening van des iaars 165a, in eens Bakkers huis, brand Poldermeefteren van de Venfer-Polder, be- ontftaan is, waardoor tien huizen, en daar veftigd geworden , by eene Sententie van onder het Regthuis verteerd werden. Tot den Hoogen-Raade van den agt en twintig- voorkoming van diergelyken ramp , heeft het ften September des jaars 1755. Ten opzig- Ambagt, tegenwoordig, twee.Brandfpuken, te van het zelfde regt over den anderen weg, waar van de eene, in de Kerk te Diemen daar dezelve langs de Gaasp loopt en de ftaat en de andere, in een huisje aan de Stammerdyk genaamd wordt, hangt het ge- Diemerbrug. , ding, tegenwoordig [1766] , nog onafge- n D°BuurtO u t e k s d o r p legt weft waards daan, voor den zelfden Hoogen Raade.
iïJT van het Nieuwe Diep,binnen den Diemer- In de Lyft der Verpondingen van den
dvkenpaakaandeVryheidderStadAmfter- jaare 1632, werdt Diemen met de Die- dam' By deeze buurt, beneden tegen den dyk mermeer gerekend op een duizend twee en binnenwaards, hebben de Hoogduitfche Joo- zeventig morgen Lands. Doch de Diemer- denvan Amfterdam een Kerkhof aangelegd, meer, federt, een byzondere Geregtsban waar de geringften onder hen begraavenwor- geworden zynde, is Diemen alleen, inde de'n Men vindt 'er geene zerken; maar al- Lyft van den jaare 1732, aangeflaagen voor leen'lyk ftaande platte paaien, met opfchrif- een duizend negen en zeftig morgen, ze- on de graven. De aanzienlykften heb- ven honderd zeven en zeftig en een halve ben'een« Begraafplaats by Muiderberg, tus- roeden Lands, van agt honderd roeden ie- fchen Muiden en Naarden. Een gedeelte der morgen. In de eerftgemelde Lyft, wer- van Outersdorp, ter grootte van omtrent vyf den , in Diemen en de Diemermeer, een en en zeftig morgen, legt binnen den ring der negentig, en in de andere, voor Diemen en Outewaaler- of Over-Amftel-Polder. Ooft- Diemerdam, honderd en dertien huizen ge- waardsvan Outersdorp, lagen, van ouds, de fteld. ■■•■■■ •_ buurten Jaap-Hannes en Tpefloot, die, door In 't Crimineele, ipant de Baljuw van Am- Regc- het doorbreeken van den Diemerdyk, welk ftelland, met zeven Schepenen, de Vierfchaar bank en het Nieuwe Diep veroorzaakt heeft, geheel- over den Ban van Diemen, in 't zogenaam- ^fe' Tvk zyn weggeraakt.'t Gemeene-Lands-Huis de Regthuis van het Dorp, of aan de Die- s* van den Diemerdyk, en de Buitenplaats merbrug. De Schout zit, met dezelfde Sche- Rumzigt,voonaaaia 'de Traankookery van penen, terzelfder plaatfen , over Civile Tean Tourton, ftaan nog op Jaap - Hannes, zaaken, gewoonlyk, op den eerften Satur- Doch op Ypefloot, ftaat maar één huis,het dag in elke maand, te regt. Vyf van de VifTchershuis genaamd. De herberg Zeeburg, zeven Schepenen worden, jaarlyks, tegen aan den Diemerdyk, tuffchen Outersdorp en den tweeden February, op welken dag, zy Taap- Hannes, die't Oude-zyds-Huiszitten- in dienft treeden, gekooren , door den Huis toekomt, is, in 't jaar 1766, grooten- aahgeftelden Ambagtsheer. De twee oud- deels, vertimmerd. Ten zuidooften van 't fte Schepenen blyven, gemeenlyk , nog Nieuwe Diep, legt een ftuk Rietland, welk een jaar, in dienft; fchoon 't aan den aan de gemeene Waarfchappy van den Die- Ambagtsheer ftaat, dezelven allen zeven te merdyk toebehoort. doen afgaan. Burgemeefteren van Amfterdam |
|||||||||
|
Iï. Boek. VOORNAAMSTE BEZITTINGEN. 67
äM- Hellen, als Ambagtsheeren, federt het jaar Zie hier de naamen der Ambagtsheeren ^m-
ÄeeTyk I'7^1' n Schout en eenen Secretaris, wel- van Diemen, die, van 't jaar 1731 af, door bagts- hed4 • ke twee ampten, federt het jaar 1728, door Burgemeefleren van Amfterdam, zyn aan-HCERLYK'' dezelfde perfoonen, bekleed zyn. De Schout gefield. HED£N- heeft regt om beerten te fchutten, ook op
den Zeedyk , in gevolge der Handvefte van 1731. Ger r t f Cor vër.
HertogeAlbrecht van den jaare 1387 [1388] 1750. M'. Pieter Rendorp. Q>). Het fchuthok ftaat aan de ooftzyde 1761. Mr. GualterüsPeteusBoü- van den Afloop naar Diemen; binnensdyks. daan. Voorts, zyn 'er zes Buiirttneefiers, die , ne-
vens Schepenen, flem hebben in alle Dorps- De Dorpen van Amflelland en Gooiland laften. Zy dienen maar één jaar, en worden, hebben , by eene Handveft van Hertoge door den aangeflelden Ambagtsheer, geköo- Albrecht van den vyftienden Maart des jaars ren, uit een dubbel getal, door de afgaanden 1387 [1388J , verkreegen, dat een der twee benoemd. Schepenen flellett, wyders, drie partyen, die gefchil met eikanderen hadden, Armmeeflers, die drie jaaren dienen; doch op koften van hem, die in 't ongelyk gefield van 'welken, jaarlyks, één afgaat. De drie zou worden, by Schepenen van Amfterdam, Kerhneeflers dienen, van gelyken , drie vonnis zou mogen doen haaien: welke ge- jaaren,gaande 'er ook, jaarlyks, één vanaf, woonte, tot op deezen tyd toe, fland ge- De Ambagtsheer vervult de plaats van den houden heeft (q). Zie hier de woorden der afgaanden, uit een drietal, door Kerk- Handvefte , waaraan zy haaren oorfprong fneefteren benoemd. De Arm- en Kerk- verfchuldigd is: Voort foo en fal men geenvon- meeflers doeri, jaarlyks, rekening aan den nijfen beroepen, in gheene Dorpen in onfenLan- Ambagtsheer, ten overftaan van Schout en de voorfchreven: tnaer viaer eenigh man van Schepenen. De Ambagtsrekening en die der e ener partye, die dat vonnijje aenginghe, der Verpondingen gefchiedt ook aan den ende des begeerde, foo Jouden die Schepenen Ambagtsheer, en in't openbaar, door Schout, dat Vonnijje halen tot Amflelredamme, op der Schepenen en Buurtmeefteren. Schout en geenrekofi, die in den onrecht beviele. Ende Schepenen flellen , op voorflag van den foo wes die Schepenen van Amflelredamme voor Schout, twee Broodweegers, die eert jaar die- recht uyt gaven, dat/oude voortgaen (r). By een nen. De Ambagtsheer fielt, wyders, den Advys vanHaagfcheRegtsgeleerdenvan den Geregtsbode, een* Gravenmaaker, eenTker, zeftienden_April des jaars 1604, is verftaan , een' Marktfihippcr van Diemen en Die- dat dit Privilegie zig ook tot Crimineelezzz- merbrug op Amilerdam en twee Verken- ken uitftrekt O). Ook is niet zonder voor- fchouwers. De Kofier wordt, even als onder beeld , dat de Baljuwen van Amflelland , Ouderkerk, aangefleld. De gemeene Dorps in Crimineele zaaken , vonnis by Schepe- Armen worden onderhouden, uit de maan- nen van Amfterdam gehaald hebben (t). delykfche Collecte, die, door de Armmees- De Ambagtsheerlykheden, diedeStadin teren, gefchiedt. Ook deelen zy, met de Amflelland bezit, hebbende afgehandeld-, ,lv- , Diaconie-Armen, 't gene, onder 't begraa- gaan wy nu over, tot de eenige Ambagts- f^i«!. ven, en in de Boffen, die in de herbergen heerlykheid, Amfterdam in Kennemerland heid van hangen, gecollecteerd wordt. Wyders, heb- toekomende, zynde die van Sloo- ben zy hun aandeel van de rantfoenen der mid- _ ÏEN>
delen op de verteeringe, die, voormaals, , L ° ° T E N' terdyk •
verpagt werden, en van de rantfoenen der met het gene 'er, van ouds, onder begree- Osdorp ■
vafte goederen en beeflen, die in 't openbaar pen geweefl is, te weeten, Slooterdyk, * vrye Wórden verkogt. Eindelyk, wordt 'er, ten Osdorp of Oofldorp, de Geer, of Vrye H^vxe, hunnen behoeve, ook een Armengeld betaald Geer, endeVRYE Ambagten. Zy legt Ambag- Vjm de Turf, die in 't Ambagt wórdt op- ten weflen van de Vryheid der Stad, en van ten. gedaan. De Diaconie en Armmeefleren van het water de Schinkel, en ftrekt zig, zuid- Diemen hebben, op den twaalfden January waards en weflwaards, tot aan de Nieuwe des jaars 1745, te gelyk met die van Ouder- en Haarlemmer-Meer , en over halfwege Amftel, Waveren, Wa verveen en Nieuw- Haarlem, en Noordwaards , tot aan den koop, O&roi verkreegen, om te mogen er- Haarlemmer- of Spaarnedammer-dyk en 't ven van zulken, die, door hen, onderhou- Y den geweefl zyn , en ZOnder nakomelingen (1) ^«VtVonniffen RegifterterSecretarye, «»StadsMiffiven
overlyden; mids geen' uitkoop gedaan heb- VÖ.Ä'f*
bende. (') Reg'ßer van diverfe Sentent. terSecrctarye hevuflcnde,
f. tz6.
(t) Zic't Vonmfien Regift. op i+ Aug* Ïi6y , 14. ^AfrH
(P) Hand?. U. 73- ïd&% en 31 January iêS?. I 2
|
||||
|
V. Deel.
|
||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||
|
Ö8
|
||||||||||||||||||
|
welke, de Slooter-Vaart loopt, van den O- Am-
vertoom af tot aan de Kerkvaart; de Bo- BAGTS" venwegs-Polder, bezuiden den Slooterweg, H^D£N> die, een ftuk wegs boven den Overtoom, by de Hofftede 't Huis de Vraag, aanvangt, en regt op Slooten aanloopt; de Middehelds- Polder, tuflchen den Groenen-Weg en den Uitweg , die beide aan den Haarlemmer- Trekweg beginnen , en op den Osdorper- ßimmen-weg uitloopen; en twee Polders be- noorden de Haarlemmer Trekvaart, de Over- Braah-Polder, zo genaamd, om dat zy, ten ooften van de Braak de Slochter, gelegen is, en de Jgter-Slooterdyker-Polder,bewe(tenhQt zelfde water leggende. Buiten den Haarlem- merdyk, ten noorden van het Dorp Slooter- dyk, legt nog eene bekadykte Polder, de Slooterdyker - Buiten - Polder genaamd. Doch 't land , in deeze Polder, is van geringe waarde. Wyders, legt, tuflchen Slooterdyk en Slooten, een drooggemaakt en bedykt Meertje, de Slooter- of Slooterdyker - Meer genaamd. Plet is, voor 't eerft, in 't jaar 1644, bedykt, en tot Hoffteden , Tuinen en Bouwhuizen aangelegd: doch, federt, meer dan eens, doorgebroken , en telkens wederom beverfcht (z). Het ftaat onder 't beftier van eenen Dykgraaf en twee Heem- raaden, die denRingdyk, Wegen en Wate- ren van het zelve fchouwen. In den Ban van Slooten, langs de weftzyde Oer-
van de Schinkel en Koftverlooren-Vaart, en toom. elders, zyn verfcheideh' Luftplaatfen, en ook eenige Katoendrukkeryen en Af kookeryen van Katoenen-Lynwaaten aangelegd. Zy be- hooren, zo wel als de huizen en herbergen aan deeze zyde, tot de buurt van den Over- toom, zo genaamd naar den Overflag of O . verhaal (in eenen brief van Hertoge Albrecht van denjaare 1304, lees ik Ovenboon (a)), door welken , kleine fchuiten en praamen gehaald worden over eenen dam , in de Koftverlooren-Vaart gelegd. By welke ge- legenheid , zulks gefchied, en hoe veel ge- fchils 'er, weleer, met de Stad Haarlem, en met het Hoog-Heemraadfchap van Ryn- land, over ontftaan zy, hebben wy, elders (/,), omftandiglyk, te boek gefteld. In 't jaar 1655, ls> by Burgemeefteren van Arn- fterdam , eene Ordonnantie gemaakt, op het overhaalen derVeerfchepenvan Leiden naar deeze Stad, over den Overtoom (V). Doch alzo de Leidfche Kaagen, federt veele jaa- ren, niet worden overgehaald, maar voor den Overtoom blyven leggen, wordt deeze Or- donnantie niet meer agtervolgd. HetHoog- Heem-
(l) COMMEL7N, bl. 87$.
(a) Handv. van Rynl. bl. tj>.
(b) Zie II. Deel, xi. U"i, bl. 410 ent.
(c) Groot-Memor. jsr. IV. ƒ. 71.
|
||||||||||||||||||
|
Y toe, uit. Het Ambagt van Slooten is,
reeds in 't jaar 1303, door Graave Jan den II. , voor drie honderd en tagtig ponden Hollandfch, verpand geweeft aan Dirk van Haarlem Simonszoon, onder beding, dat hy het, ten regten Leeii, van de Graaflykheid houden zou, zo 't, in den tyd van driejaa- ren, niet wederom geloft werdt (u). 't Zy dat dit gefchied, of dat het Ambagt, an- derszins, door het Zoonloos overlyden van Dirk van Haarlem , of van eenen zyner mannelyke nazaaten, wederom aan de Graaf- lykheid vervallen zy; 't is ten hoogfte waar- fchynlyk, dat Vrouw Mar gar est van Kleeve, in laater' tyd, gelyk met andere Heerlyke goederen, door haaren Egtgenoot, Hertoge Albrecht, met het zelve, verlyd geworden is. Immers, men vindt haar, in 't jaar 1405, en haare Zufler, Catbarina van Kleeve, in 't jaar 1411, in 't bezit van dit Ambagt (v). Hoe 't, federt, te gelyk met het Ambagt van Amfterveen, in bezit van 't Huis van Brederode geraakt zy , hebben wy , hier- voor (w), aangetekend : ook hoe zig de Stad Amfterdam, in 't jaar 1529, de Am- bagtsheerlykheden van Slooten en Amfter- veen , door aankoop, heeft eigen gemaakt. Beide deeze Ambagtsheerlykheden omrin- gen de Stad en derzelver Vryheid aan de Landzyde: zo dat, door het aankoopen der- zelven, de gefchillen, die, anderszins, lig- telyk, over de grensfcheiding ontftaan kon- den , voortaan, of niet konden voorvallen, of gemakkelyk konden bygelegd worden. De Amfterdammers bezaten, al vroeg in de veertiende eeuwe, Land in het Ambagt van Slooten. Wy hebben, elders (x), gewag gemaakt van een gefchil, welk, tuflchen hen en de opgezetenen van het Ambagt, ont- ftaan was,en, in 't jaar 1339, door Graave Willem den IV., bygelegd werdt. Het regt om eene Waage te mogen hangen, werdt, in 't jaar 1466, door Hertog Filips van Bour- gondie, aan die van Slooten en Osdorp ver- pagt (y). De Waag werdt, federt, te Sloo- terdyk, aan den Dyk geplaatft. Doch zy is, al voor veelejaaren, wederom weggenomen. In de Ambagtsheerlykheid, van welke wy
fpreeken, komen ons voor de Slooter-Ban, met de Dorpen Slooten en Slooterdyk, de Osdorper-Ban, met de buurt Osdorp, de Geer- Ban by Slooten, en de Vrye Ambagten. De Slooter-Ban,die verre de groot-
fte is van het Ambagt, beftaat, voornaam- lyk, uit vyf Polders, de Binnen-Polder, door (u) B. van santen Handv. van Kennemeri. bl.ztt*
(v) Zie Handv. van Rynl. bl. 3°> 7<> > si- ln>) Bladx.. 53. (x) II. Deel , II. Boel^, bl. IO{.
(y) Lams Handv. van Kenneraeil. bl. 751« Van Santen
Handv. van Kennemeri. bl. 17*. |
||||||||||||||||||
|
Am-
EAGTS-
HEERLYK-
HEDEN.
Hiftorie.
|
||||||||||||||||||
|
Verdee-
ling. |
||||||||||||||||||
|
Slooter-
Ban. |
||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||
|
69
|
|||||||||||
|
. Au- Heemraadfchap van Rynland heeft, altoos,
»acts. naauwkeuriglyk toegezien, dat de dam van jj^"K"den Overtoom, en de Overtoom zelf, op eene bekwaame hoogte, gehouden werden, om te voorkomen, dat het Amftellands-wa- ter,welk, doorgaands, hooger dan hetRyn- lands-water is, behalve by aanhoudende wes- ten-winden, in den boezem van Rynland vloeije. Men heeft den Overtoom, in 't jaar 1705, naauwkeuriglyk gemeeten, en de hoogte van 't middenvak zes en een hal- ve duim laager dan Stads peil bevonden (</): en naar deeze meeting, wordt dezelve, nóg tegenwoordig, op den voet der oude over- eenkomften, onderhouden. Langs den Sloo- terweg, ontmoet men ook eenige Luftplaat- fen. Wyders leggen, in deezen Ban, de Dorpen Slooten en Slooterdyk, tot welker byzondere Befchryving wy nu overgaan. Het Dorp Slooten, vermoedelyk, zo genaamd, j °' naar de Slooten , die den Ban doorfnyden, £lf' is, ongetwyfeld, een van de oudfteDorpen in deezen oord , wordende van deszelfs Ka- pelle reeds gewaagd, in eene overeenkomil tulTchen Willem den I., BifTchop van Utrecht, en Regimbert, Abt van Epternach, die, in 't jaar 1063, getroffen werdt (e). Het legt, een groot uur gaans ten zuidweften van Am- fterdam, midden in 't geboomte, aan den Slooter-weg, en ten einde eener vaarte, de Kerkvaart genaamd, die gemeenfchap met de Ringfloot der Slooter- of Slooterdyker- Meer heeft. De Kerk en een gedeelte van het Dorp zyn gelegen in den Ban der Vrye Geer, van welke wy , beneden, handelen zullen. By de Kerk, ftaat eene Mylpaal, die de uitgeftrektheid van het Ban- en Vangregt der Stad Amfterdam aanwyft. De Kerk van Slooten plagt, van ouds, aan S. Pancras ge- wyd te zyn. Ook willen fommigen, dat het Dorp zelf S. Pancras plagt genoemd te wor- den. En verhaalt men, dat de Priefter, op den Feeftdag van S. Pancras, zynde den twaalfden May, den volke een doodshoofd plagt te vertoonen, welk hy zeide te zyn dat van S. Pancras, die gehouden werdt, ten tyde van Diocletiaan, om het geloof, den Marteldood geleeden te hebben. Men wil *elfs, dat zekere Pafloor van Slooten, zyne kudde van de egtheid van dit heilig over- bjyffel, met luider ftemme en deeze woorden, Plagt te verzekeren: ten is gheen Ojjenhooft, ter''Ij ^fleen Paardenhooft; maer t is het heylighe hoofd van Sint e Pancras (ƒ). Ondertuffchen, gelooft men, te Rome, dat het hoofd van S. Pancras, die aldaar onthalsd zou zyn, met fd) Groot-Memor. n. iX. ƒ. 43. Zie 00^ Privileg, van
Haarl. bl. 598 (è) ^4pud HEDAM , p. i,i
(f) W. S yVAEaTS R.oomfche Myfter. ontdekt. Vi.vrrM.tt.
|
|||||||||||
|
den romp, in de Lateraanfche Kerke, be-^K.
graaven is. De Kerk te Slooten, fchoon ba'gts- nog tamelyk ruim, naar de gelegenheid der HïERLYK:" Plaatfe, plagt zeer veel grooter te zyn, danI1SDii;N* zy tegenwoordig is. Zy is, ten tyde van Keizer Karel den V., door ouderdom, zeer vervallen zynde, uit de inkomften derSloo- ter-Meer, ten dien einde j door den Vorft, gefchonken, wederom opgetimmerd. Ge- duurende 't beleg van Amfterdam, in 't jaar 1572, werdt zy, door 't Staatfch Krygsvolk, in den brand gefteken. Doch zy is", nader- hand , wederom herbouwd. Tegenwoordig, pronkt zy met een vierkant Toorencje, welk eene agtkante fpits heeft. De Predikfloel is netjes, en, nevens het hek van het Doop- huis, van gebruind eekenhout gemaakt. Ter regterzyde van den Predikfloel', ftaat een geftoeke voor den Ambagtsheer. Da Kerken te Slooten en te Slooterdyk zyn, na 't invoeren der Hervorminge, omtrent den jaare 1584, tot in 't jaar ,1613, door eenen Predikant, bediend geworden. Doch toen werdt, te Slooterdyk, een byzondere Predi- kant aangefteld: en federt heeft elk Dorp zy- nen Predikant gehad. Men rekent, dat, in het Dorp Slooten , waar verfcheiden' huizen door twee huisgezinnen, bewoond worden' omtrent vyftig wooningen zyn. Slooterdyk , zo genaamd , om dat HetDorp
het in den Ban van Slooten, aan den Dyk is Sloo aangelegd, en niet, agt ik, naar het water T2KDYK* de Slachter, gelyk fommigen (g) willen, legt maar een half uur gaans weftwaards van Am- fterdam , tuffchen de Haarlemmer Trekvaart en den Haarlemmer-D yk, tegen over het Tolhek aan de vaart,over welke, menzio-, met eene fchouw, laat overzetten, om, van deeze zyde, in het Dorp te komen. Het Dorp is net bebouwd, en van een goed ge- tal van luftige fpeelhoven voorzien, die, voor 't grootfte gedeelte, van agteren uitkomen aan het water de Slochter, welk zig, tot aan den dyk toe ftrekt, en, oudtyds, in't Y liep, door eene fluis, die, al voorveelejaaren, is weggenomen. Het grootfte gedeelte der huizen ftaat, binnenwaards, in eenen halven kring, tegen eenen bogt van den dyk: 't welk, aan het Dorp, van deeze zyde, eene bevallige gedaante geeft. De Kerk te Sloo- terdyk is zekerlyk veel jonger dan de Kerk te Slooten, en, veelligt, niet lang na't mid- den der vyftiende eeuwe, gefügt, toen Sloo- terdyk, welk, in de Verlybrieven van den jaa- re 1434- (h), nog niet genoemd wordt, in getal van huizen, genoegzaam, toegenomen was. Immers, fommigen hebben, uit eeni- ge (g) C. Beüdkker Anntek. «/> CL. Bruins Zoelen.
(h) Zie Handv. bl. 303. |
|||||||||||
|
V. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
M ST E R D A M S
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
7ö
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
HEEFT
cornelis de graaf,
Vrtbeer in Zuidpolsbroek enz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Am-
EAGTS-
HEERLYK-
IIEDEN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ke aantekeningen in een oud misboek, welk,
JT™. m deeze Kerkt, .plagt fnuikt te worden HEERLYK- beweezen, dat, in dezelve, m t jaar 147", _________________________________
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
UC CCllLt uuaon." *• " , , xr T CM
|
AMSTERDAM,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
aeccriLcpiiaaitii ___ J~K~rlri7ïin .<slnn.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
m. In 't jaar 1572, ^erd,c ^ Kerk van Sloo ------------------
terdvk, eeduurende het kort beleg van Ara- JMBAGTSHEER VAN DIT EN ANDERE
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fterdam, door het Staatfch Krygsvolk onder
d-n Graave van der Mark , in den brand eefteken; doch , naderhand , eenigszinsj herfteld, en in 't jaar 1664, in de tegen- woordige gedaante, van den grond af, op- gebouwd, gelyk, uit dit tydichrift, aan den tooren boven den ingang: |
^^^^^^ Dorpen^
deeze Kerk, door den brand
verwoest, en door ouderdom verfallen ztnde, van den grond af, doen herbou- wen en vergrooten: toen Predikant was Engelbert Sloot, en Kerkmeesters Jan Klaaszoon van Dtk EN
Maarten Pieterszoon Ltst.
Jan van No ort
heeft den eersten steen gelegd,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ChrIstIano VIgILanDVM,
dat is:
*t Voegt een Chrißen te waaken:
en uit een Latynfch opfchrift, boven den
Predikftoel, in eene zwarte tafel, gefield,
blyken kan. Het luidt aldus:
Ad
Majorem Dei Gloriam
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Verf. Reform. Christ, relig. Jn'T jaar des heeren MDCLXIV.
EXERCITIUM. pe gerk js nj£t grootj doch net en welge-
TeMPLUM HOC, INCENDIO VASTATUM, timmerd, en heeft een'vierkanten tooren,
T r . „ « TT at met eene laage fpits. Regt over den Pre-
VetüSTATE COLLAPSUM, m^eoeeneen L Doophuis, is eene galery
ab iMis FüNDAMENTis iNsTAURAR.1, AMPLiHCARi ßei<j# Het Kerkhof is, gedeeltelyk,met
c u R A v 1 T blaauwe zerken, belegd, en tegen de Kerk
^ /-„»»*, van buiten, ftaan agt Graftomben; in eene
Cornelius de Graaf, ^ ^^ ^ begraaven is Jan Claas-
Liber Dominus in Suytpolsbroek etc: z 0 0 n v a n D y k , die, in een opfchrift op
r>~„ A^ CfM»TriD {\p7p\ve Stigter der Kerke genoemd Amstel. reipub. Cos. ac Senator, dezave,at 1 ^ ^ ^^ ^ ^
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
PAGI^HUJUS ETC. TOPARCHA;
Pastore
Engelberto Sloot, jEdilibus |
g;erk van Slooterdyk, te vooren, met de
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kerke van Slooten, door eenen Predikant,
bediend geweefl zynde, in 't jaar 1613 , eenen afzonderlyken Predikant gekreegen heeft. De Predikanten van Slooten en Sloo- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
•vrT„~T at Vau TivK- terdyk worden verkooren door den Kerken
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JoHANNeNiCOLAIVANUyk raad ^ na V£rkreegene handopening van
MARTI NO Petri Lyst: Ambagtsheer, die't regt van goed-en
|
den
af- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^t^»i tj^müwtf keuring heeft. Het Regthuis van Slooter-
PRIMUM LAPIDEM PONENTL ^ ^ ^ ^^ö ^ ^ ^ &
Johanne VAN NooRT. Trekvaart op Haarlem. De opgezetenen van
A\ MKM Christiane MDCLXIV. het Dorp zyn meeft handwerksluiden , ar-
" beiders en winkeliers. Ook ltaat, in het
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zelve, eene Salpeter-rafineerdery.
Tegen over Slooterdyk, ten zuiden van Voetpad
den Haarlemmer-Trekweg, werdt, in 't laatft ^e^of der voorgaande eeuwe, en in gevolge eener saiade- overeenkomft, tuflchen 't Geregt van Sloo- tuinen, ten, Slooterdyk, Osdorp en de Vrye Geer, en Kerkenraad en Kerkmeefteren van Sloo- terdyk, van den drie en twintigften October des
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dat is:
Tot
meerder verheerltking vaN God,
en oefening van den waarltk hervormden
Godsdienst, (»! LE LONG, bl. 3SS.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IL Boek.
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
||||||||||
|
n
|
|||||||||||
|
Ast* desjaars 1697, een nieuw Voetpad aange-
^cts- legd; waartoe de Kerk het land gaf, en 't H66ewVK> Gere§t de. koften deedt. Dochde^Kerk nam het onderhoud op zig (£): vanwaar het pad ook wel het Kerkpad genoemd is. Het loopt, van den Haarlemmer Trekweg, tot aan het Groenpad, welk zig, langs de Groente- of Saladetuinen ,ftrekt tot aan de Koft verlooren- Vaart, by de Buurt aan de drie Baarsjes. Op de verbetering van dit Groenpad, welk, met een hek, dat, met het luiden der Am- fterdamfche Boomklok, 's morgens, geopend, en 's avondsgeflootenmoet worden, van het eerftgemelde Voetpad afgefcheiden is, heb • ben de geintereffeerden, in 't jaar 169a, ook een minnelyk Verdrag getroffen, welk, door Burgemeeiteren van Amfterdam, beveiligd is (/). Wy hebben den tyd van het leggen van dit voetpad hier te liever willen aante- kenen, op dat men, met fommigen (in) , niet waanen zou, dat het, reeds in de veer- tiende eeuwe, gediend hebbe tot een pad naar den Heiligen weg, en vervolgens naar de Kapel der Heilige Stede in Amfterdam, voor de Slooterdykers, die, immers, langs den hoogen dyk , veel eerder in Amfterdam konden komen; zo zy al, 't welk egter niet te vermoeden is, voor 't maaken van den Haarlemmer - Trekweg, geen toepad der- 0 waards, door 't Weiland, gehad hebben. ft^tper* In den Osdorper-Ban, bewerten den
Slooter-Ban gelegen , leggen vier Polders, de Binnen-wegs-Polder in 't midden, ten zui- den van de Haarlemmer-Trekvaart, in welke Polder, een klein Meertje legt, de Ookmeer genaamd; de Boven-wegs-Polder, ten zuid- weften, tuffchen den Osdorper - weg, en de Luttik of Littkemecr en Raasdorp; de /Jaker- of Middehelder-Aaker-Polder, in 't zuiden, tuffchen den Summen-en Aaker-weg, aan de Haarlemmer-Meer, en de Spiering-Horns- folder, benoorden deHaarlemmer-Trekvaart, tot aan den dyk. De Aaker-Polder is thans [in 1766] in eenen flegten ftaat, zynde den Aaker-weg, al voor eenige jaaren, doorge- broken , en 't gat niet wederom geftopt, ^ar behooren. Alleenlyk, heeft men, bin- Ileriwaards, door de Polder, eenen nieuwen We§ begonnen te leggen, die nog niet vol- tr°kken is. In de Spiering-Horns-Polder, zyn drie gokjes: de groote Braak, ter we- derzyde van je Trekvaart op Haarlem, te- gen over de paal van halfwege; de Jan- Louwen-Braak, ter wederzyde van dezelfde Trekvaart , aan de twaalf honderd roeden Van Amfterdam, en de Doggenaars Braak, °mtrent twee honderd roeden noordweft« ' >2,«»ndv. hl. Ml.
. K7ni I* L0NQ il, 400. ■
|
|||||||||||
|
waards van Jan-Louwen-Braak, digt aan den am-
dyk. Voor den dyk, leggen ook twee rtuk-BAGTs- jes bekadykt buitenland, Spiering - Horns-HEEnLYK- builen-Polder en de Heining genaamd. heden. 't Gene, in deezen Ban, de meefte aan- De Buurt
merking verdient, is de groote en oude Qidorp. Buurt Osdorp, ook dikwils Ofidorp en Oofidorp genaamd, gelegen aan den Osdor* per-weg, die, ten zuiden van den Haarlem - mer-Trekweg, op de hoogte der paal van halfwege Haarlem, aanvangt, en, voorby de Roomfche Kerk van Osdorp, thans door ee- nen weereldfchen Priefter bediend, daar hy den naam van Summen weg aanneemt, tot aan Slooten toe loopt. Langs deezen weg, leggen eenige aangenaame Luftplaatfen en ruime bouwhuizen. Wy hebben, te regt, Osdorp eene oude buurt genoemd, zo men agten mag, dat Melis Stoke, op het jaar 1155 (n), door die Gebure van Okesdorp, welken de Friezen hielpen verflaan , onze Osdorpers verftaan heeft; gelyk my ten hoog- fte waarfchynlyk voorkomt. Okfen en Offen zyn dezelfde dieren. Okesdorp en Okfedorp is ook het zelfde, en zegt zo veel als Osdorp; welke naam aan de buurte en ban gegeven fchynt te zyn, om dat de opgezetenen zig, van ouds al, met de weidery, plagten te ge- neeren (0). Zy plagten, weleer, denGraa- ve, met twintig man, in den kryg te dienen. Doch dit getal werdt, om hun onvermogen, in 't jaar 139&, tot op de helft, verminderd (p). Om dezelfde reden, werdt hun, in 't jaar 1414, ook een gedeelte der koften,die zy tot het graaven der Koftverlooren-vaarte moeften opbrengen, kwytgefcholden (<?). Tot den Osdorper • Ban , behooren nog Eilandjes
twee kleine Eilandjes in het Y, genaamd Hoekenes de Hoekenes en Buitenbeining. Zygeeven (legts en -Btt!'- een weinig hooigewas, en zyn , voor't ove- ^-fei' rige, met riet bezet. De Geer oFVkyeGeer is een klein Geer of
driehoekig ftuk lands, in den Ban van Sloo- £fï«
ten, op welk, gelyk wy reeds gemeld heb- ser'
ben (r), de Kerk en eenige huizen van het
Dorp gebouwd zyn. Men wil, dat de lan«
den in de VryeGeerlaagergelegenzyn,dan
in het overige gedeelte van den Ban van
Slooten, om dat de grond van de Kerke en
het Kerkhof, uit deeze landen, meermaalen,
aangehoogd geworden is. HetRegthuisvan
het Ambagt, zynde eene herberg, ftaat in de
Vrye Geer. Zy is vry genaamd, om dat de
opgezetenen, van ouds, niet verpligt waren,
eenige Graaliyke Bede of fchot te betaalen.
Ik twyfel niet, of de. Vrye Geer wordt, in den
Ver-
Cn) in Dirk vi. bi. 4?, (0) Zie.VAa Santen Handv. van Kennemetl. bl, 176.
(p) Zie MlEBK Charterb. III. Deel, bl. 66s. (q) Handv. van Rynl. bl. 81, (r) Hier voor, bl, 6y, |
|||||||||||
|
V. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
72
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Verlvbrief voor Henrik van Borfelen van den P o l a n e n , meer bekend onder den naam Am-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Am- .
BAGTS-
HEERLYK'
HEDEN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
jaare 1434. w ^^^^
en alfo cleyne als 't gelegen is an
dämme (*). Gers
oudtyds, laag Land: en
Vry was ook het zelfde. Vroengers en Vrye
Geers of Geer zyn, derhalve, woorden van
ééne betekenis.
De Vry e Ambagten, met naame
Houtryk, Polanen en Raasdorp, zyn niet zo duidelyk vermeld, in de oude Ver- lybrieven; doch moeten geagt worden begree- pen te zyn, onder't Ambochx van Sloot en ende van Oosdorp, mit vißcherien ende allen zynen toe- behoren , zo als Heer Reinoud van Brederode het zelve van de Graaflykheid te Leene bilt: in welke uitgebreidheid, Keizer Karel de V. de Stad Amfterdam, met deeze Ambagts- heerlykheid, verlyd heeft (f). Ook wordt Polanen, als tot deeze Ambagtsheerlykheid behoorende , reeds uitdrukkelyk vermeld, in eenen brief van Vrouwe Mar gareel van Iüeeve van den jaare 1404 (w). En in eenen doorgelteken brief der Regeeringe van Am- fterdam , van den negentienden February des jaars 1545, wordt Henrik Pieterz. genoemd Schout van Slooten, Slooterdyk , Oifidorp, de Geer, Houtrick ende Pelanen (v): ten duide- lyken bewyze, dat ten minfte twee der drie vrye Ambagten tot de Ambagtsheerlykheid van Slooten behoorden. Raasdorp, het derde, is, veelligt, toen onder Osdorp begreepen geweeft. De drie Ambagten fchynen ook Vrye Ambagten genoemd te zyn, om dat zy, even als de Geer, van ouds, niet in de Graaf- lyke Beden plagten te draagen. |
van Halfwege Haarlem, legt ten ooflen van ^^"YK.
Houtryk , tegen den Osdorper Ban. Het HEDlUS; Gemeene-Lands-Huis van Rynland, Zwaa- Polanen nenburg genaamd , en de Spaarnedammer- Cn of Rynlandfche fluizen hier omtrent zyn in |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
't geregt van Polanen geftigt. De huizen,
die, ter wederzyde van de vaart, aan Half- wege Haarlem ftaan, en de Luftplaats, hier, weleer, door Nikolaas Kalfvzn Weftzaandam, aangelegd, en ook Polanen genaamd , be- hooren allen onder 't Geregt van Polanen, welk zig, ooft- en weftwaards, ter wederzyde van de Trekvaart, zo ver uitftrekt, als de buurt huizen. Raasdorp is eene kleine Polder, ge- Raasdorp*
legen tuflehen de Bannen van Osdorp en Nieuwerkerk, en ooftwaards, door de Lut- kemeer, en weftwaards, door de Spierings- meer, befpoeld. In dezelve, plagt een ta- melyk Dorp te leggen, welk, al voor lang3* door de Meer, weggefpoeld is, of onder wa- water legt. In de Lyft der Verpondingen van denjaa-
re 1632, ftaan de Ambagten van Slooten, Slooterdyk en de Vrye Geer, op vier dui- zend drie honderd drie en veertig morgen, drie honderd vier en negentig roeden Lands, gerekend. Doch in de Lyft van den jaare 1732, worden de drie gemelde Ambagten,, benevens het Ambagt van Osdorp, op niet meer dan vier duizend vier honderd zes en vyftig morgen zes honderd twee en vyftig roeden gefield_, na dat 'er een honderd vyf- tien morgen vier honderd en tagtig roeden, wegens-Landen, die, door de Haarlemmer- Meer , waren ingezwolgen, afgetrokken wa- ren. Volgens de oude Lyft ftonden, in de drie Ambagten , maar een honderd zeven en zeftig ; doch volgens de nieuwe, in allen vier, vier honderd vyf en vyftig huizen en zeven molens: welke vermeerdering, voor- naamlyk, veroorzaakt is geworden, door het aanleggen van veele luftplaatfen, tuinen en huizen, langs de Haarlemmer-vaart; in de |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vrye Am-
bagten , met naa- me, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Houtryk,
|
Houtryk, of Houtrick, gelyk het,oud-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tyds, genoemd werdt, is eene kleine Polder,
gelegen tuflehen den Spaarnedammer - dyk en Spierings-Meer, bewerten Polanen , of halfwege Haarlem, aan eenen inham van 't Y , 't Houtrak genaamd, 't Hof-Ambagt grenft , ten weften , aan Houtryk , en de Haarlemmer-Trekvaart loopt'er door: waar- om het in Noord - Houtryk en Zuid - Houtryk |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
is.
|
In het eerfte gedeelte, Slooter-Meer; omtrent Slooterdyk, en elders.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
onderfcheiden
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
legt eene Luftplaats en eenige bouwhuizen: In de Lyft van 't jaar 1632, werden, in het
het ander gedeelte, welk genoegzaam open Hof-Ambagt, Houtryk en Polanen, drieën legt voor de overftroomingen der Spierings- zeitig en in die van t jaar 1732, in Houtryk Meer, is verlaaten Land. In het Houtrak, en Polanen alleen, zeven en twintig huizen voor de Spaarnedammer Sluizen op halfwe- gefteld. Doch t getal der Huizen onder ge legt een Eilandje , Ruigoord genaamd, Polanen is, federt, toegenomen. Onder welk voor een groot gedeelte, onder Hout- Raasdorp, werden, m 't jaar 1632, een hon- ryk behoort. Het overige gedeelte behoort derd dertien morgen twee honderd vyf en onder Weftzaanen. In het gedeelte onder zeventig roeden Lands, en agt huizen in de Houtryk behoorende, is eene Vogelkooi. LYft der Verpondingen aangetekend, 't Getal der huizen is niet byzonderlyk vermeld, in de
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(s) Handv.
(() Handv. (u) Handv. (i/j Handv. |
hlm 30J. Lyft van 't jaar 1732, om dat dezelventoen
hl- i°7- ' onder Slooten gebragt werden, of reeds ver-
11, VA'. dweenen waren. Wegens de Ambagtsheer-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ïyk.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
||||||||||||||||||||||||
|
II; Boek.
|
||||||||||||||||||||||||
|
73
|
||||||||||||||||||||||||
|
gefchiedt, in de week voor Paafchen, door
den aangeftelden Ambagtsheer, uit een be- noemd dubbel getal van elke foorte. Zy treeden, op Goeden Vrydag, in dienft. De Secretaris van Slooten met het gene 'er on- der behoort wordt, door Burgemeefteren van Amfterdam, aangefteld , en heeft, ge- meenlyk, zyn verblyf te Amfterdam. De Schout betaalt, tegenwoordig, jaarlyks, ter Thefaurie van Amfterdam, dertig guldens ,en geniet, daartegen, 's Heeren tynfen en tien- den door 't gantfche Ambagt, en de Viflche- ry in 't Ook-meertje. De byzondere Bannen der Ambagtsheerlykheid betaalen ook, jaar- lyks, zekere fchotpenningen aan de Stad, als Ambagtsheer. Ook brengen zy een hoen- dergeld van een en een vierde ftuiver 's jaars van elke haardftede op, 't welk, door den Schout, die daarvan vier penningen voor zyne moeite geniet, wordt ingevorderd. Voor 't. overige, wordt het, tuffchen den Baljuw van Kennemerland en de Stad Amfterdam, als Ambagtsheer, gedeeld. De Geregten van Kennemerland in 't gemeen zyn, dikwils, ook door de hooge Geregtshoven, bevoegd verklaard, om Keuren te maaken tegen 't vegten en mestrekken , zonder den Baljuw van Kennemerland te kennen, en de vegt- boeten, tot een Kennemer-pond toe, in té vorderen (z). Men heeft zelfs nog oude Keuren van Schout en Schepenen van Sloo- ten , tegen 't flaan , mestrekken en kwet- fen 0> De opgezetenen van Slooten, Polanen eri
Ooftdorp en van de andere Ambagten, tus- fchen Amfterdam en Spaarnedam gelegen, waren, al by eenen brief van den jaare 1404, door Vrouwe Margareet van Kleeve, belaft met de heritelling van den Spaarnedammer dyk, indien 'er eenige doorbraak in komen mögt (b). Hertog Willem van Beijeren be- val hun het zelfde, by eenen brief van den vyfden Oétober des volgenden jaars (e). Se- dert, werdt 'er eene verdeeling gemaakt op het herftellen des dyks, die in drie deelen gekaveld werdt. Het eerfte deel, beginnen- de van Amfterdam, ftondt ter bezorginge van die Van Slooten en Slooterdyk; het twee- de, Van die van Osdorp, en het derde van' die van Spaarnewoude, Houtryk en Polanen. Die van Spaarnewoude een gat, welk, in 't begin der zeftiende eeuwe, in hun deel dyks gevallen was , verzuimende te (toppen ; wa- ren de andere dykpligtigen, deswege, in t jaar 1508 , klagtig gevallen voor 't Hof. Dykgraaf en Heemraadeh van Rynland na- |
||||||||||||||||||||||||
|
lykheid van Slooten, met het gene 'er toe
behoort, fpant de Baljuw van Kennemerland, in Crimineele zaaken, de Vierfchaar , met zyne Leenmannen, te Haarlem. In Chile zaaken, gefchiedt zulks door den Schout, die, door Burgemeefteren van Amfterdam, als Ambagtsheeren, wordt aangefteld (<bb). De Ambagtsheerlykheid heeft, federt het
jaar 1654, maar drie Geregten. Voor dien tyd, maakten Slooten, Slooterdyk, Osdorp ende Vrye Geer ieder een byzonder Geregt uit. Doch men kwam toen overeen, om deeze vier Geregten tot één te brengen; 't welk be- ftaan zou^ uit den Schout en zeven Sche- penen: van welke laatften 'er, jaarlyks, vyf afgaan, en twee twee jaaren dienen zouden. De Staaten van Holland bekragtigden deeze overeenkomft, op den elfden December des gemelden jaars. Het Geregt zit nog, in gevolge der gemelde overeenkomft, van den eerften May tot S. Pieter, dat is, den eerften Auguftus, te Slooten, op de Vrye Geer; van S. Pieter tot Allerheiligen , of den eer- ften November, te Slooterdyk; van Aller- heiligen tot den eerften February, te Osdorp, of liever, gemakshalve, te Slooterdyk; en van den eerften February tot den eerften May, aan den O vertoorn (x). Voorts, maaken Houtryk en Polanen famen een byzonder Geregt, uit drie Schepenen beHaande* Van Raasdorp , is ook een byzonder Geregt; welk, thans, maar uit twee Schepenen be- ftaat, die , buiten Raasdorp , waar geene huizen meer zyn * woonen: zo dat 'er, in de gantfche Ambagtsheerlykheid , thans drie byzondere Geregten zyn. Tot Schepenen moeten, volgens de oude Privilegien, goede ryke Knaap en genomen worden (")')• De Am- bagtsheerlykheid heeft maar ééne algemeene Weeskamer, die zigfchikt naar de Keuren voor de Weeskamer te Amfterdam, en waar- onder ook de vrye Ambagten behooren. De Weeskamer wordt waargenomen, door drie Weesvaders, veeltyds, een' uit Slooten, een' uit Slooterdyk, en een' uit Osdorp. Zy die- nen voor hun leeven , en houden, viermaal ? jaars, in het Regthuis te Slooten, of el- ders , Weesdag, op den eerften Vrydag, na ?1en eerften May; na S. Pieter; na Allerhei- §en, en na den eerften February. Ook zit- £en £y wel, op andere tyden, en in de by- zondere Bannen, mids zy daartoe verzogt worden. Zy genieten,, voor zulke buiten- gewoone zittingen i ieder een Kennemer- pond, dat is, zes en twintig ftuivers. De verkiezing van Schepenen, Ambagtsbe- ^aarders, Kerkmeefters en Armmeefters |
||||||||||||||||||||||||
|
Am.
HeERLYK-
hedek.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Ató-
BAGTS-'
HEERLYIC»
HEDEN.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Geregten
in de
Ambagts-
«eerlyk-
heid van
Slooten
*nz.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Overeen-
komften met Ryn- land, op het on derhoud der dy- kaadje. |
||||||||||||||||||||||||
|
men
|
||||||||||||||||||||||||
|
(z,) HandV. van Kennemerl. hl. i«s enz. iij enz..
(4; Handy, van Kennenieil. hl. z6o, (b) Handv. hl. 31*.
(c) Hand», hl. 3je.
K
|
||||||||||||||||||||||||
|
') Zie Groot Memor N. vil. f. 'ij.
|
||||||||||||||||||||||||
|
}*) zi* hieiagiet, Bylaagen l, G.
*'' Randv. van Ki*nneraetl. bi. 35. IIJ- STUK.
|
||||||||||||||||||||||||
|
A M S f E R 'D' A M S V.Dèel.
74
i. i l ^f-mpn hnnhe'jReatbank (*> Het oorfprongkelyke wordt, nog te-Am-
ÄM- men . kvvalyk dat men hunne **g«^ Lnwoordig, by de Handveften der Stede, bacts- baots- voorby gegaan was ™™^™^™tf. fn de Oude Kerke, bewaard (ƒ). En van «E™ =K' SrSÏÏt-, Op leuws1 twnJ gaän vi, deezen tyd af zyn te^^uKte™* T* e\^t2vZS^i™ fcemraadfchap vtf. Rynland onderworpln
Dr£^ooStbooden^ DodTsiootenenSloo- geweeft.Zelfs heeft dit Hoogheemraadfchap, ^SSÏAeSöivan'tlieribl. by eene overeenkomft van den agt entwin- n Is dvkrwerden onder anderen, over de tigften May des jaars 1593, aangenomen den Landeryen fc Ävan Slooten leggende, dyk van Slooten en Slooterdyk, geheellyk, iSSK-^di de voldoening volgde te onderhouden;gelyk het, tevoorenreeds, nS Men vérftondt, naamlyk, dat die van het onderhoud van het "eng gedeelte van Sand nieTbevoegd waren, tot het doen den dyk tuffchen Amfterdam enSpaarnedam Ser oSagen. Doch't werdt, by't Hof op zig genomen hadt, mids Slooten en Sloo- ^nHoUand anders begreepen; en zelfs by terdyk, m de omflagen, droegen, op ge- ZSootenRaad e MechePlen voor wel- lyken voet,met de overige dykphgtigeir, iZfTZn&o£nen Slooterdyk 't ge- zondereenden vrydom te genieten a> De fchil getrokken hadden, en waar het, den beheering van den Spaarnedammer dykblyft vier entwSenDecèmberdesjaarsI5ii, dus aan 'tHoogheemraadfchap vanRynland ■ S hun Seef, uitgeweezen werdt (<*): De Meenhyk werdt de beheenng, over het ïneelanden van Rynland in 't gemeen, die gedeelte deszelrs^welk, met de derde uit- zeS veel nuts trokken van dl bezorgirige legging, binnen Amfterdam of deszelfsVry- desdvkïtuffchenAmfterdamenSpaarnedam, beid, getrokken was, m tjaar i6n,aande wamen nogtans die van Slooten en der- Stad afgeftaan (by SïS^d^S^» te baate indek0S' Borgeideefteren van Amfterdam als Am- Verbod
ten, met vier, en Naderhand met drie ftui- bagtsheeren van Amfterveen en Slooten in gj*£ vers, op ieder morgen. Doch die van Sloo- aanmerkingneemende, dat, onaangezien het ven inde In èn 5e hunnen,Ldeelende neg te veel gr^ote, ^^Ê^^£i, SST SttSÄ^Ryö" n r^Jäe iemeldf Ambagtsheerlyk:--m. dSnevens^heSfmTrgen morglns gelyk, heden, iBzwolg; veelen zig met ontzagen, fterVeen S onderhouden. De groofe Riad" te tot op vyf en twintig roeden na aan de Meer en Sloo- Mechelen,voor welken,'t gefchil hierover, te veenen of te flagturven, en t andeerft'en. en over andere punten, wederom gebragt aan riemen te fnyden, endden Veengrond was verftondt dit egter anders, in 't jaar daarna, tot agttien of twintig voet diep, weg Tcso Doch die van Slooten vonden zig, te haaien; verwierven, op den elfden Au- iv deszelfs uitfpraak, zo zeer bezwaard, dat guftus des jaars 1656, oaro. jan , Lands Dy ucsiuio uitj^ > > Qi-aaten dat niemant, voortaan, in deeze zyÄ^vandezelveverzogtenenverkree- Sc«**,^eeri u^' fl ^ ^*
sen Partyen kwamen, nogtans, eer t ge- «-»"<»& j > & & >
dfng verde? voortgezet 'wierdt, in der minne ponder hun byZonder verlof als Ambagts,
overeen, wegens drie punten , waarmede heeren 0). Dykgraaf en hooge Heemraaden
alle verfchil gehouden werdt, te niet gedaan van Rynland neemen, in de_ Ambagtsheer-
rfzvn teweeten „1.Dat die vanRynland lykheid van Slooten, en Schouten en Ge-
lle Bolwerken, die aan den dyk tuflehen regten van Amfterveen en Slooten, elk in
" Amfterdam en Spaarnedam waren, of ko- hunne Ambagtsheerlykheid, ter eerfter aan-
", men zouden, zouden bekoftigen, en on- leg, kennisvan de overtreedingen der Pla-
' Souden ' 2 Dat zy alle Tpagefteken kaaten, Oörojeo en Keuren op-het flag-
; gedeelten dyks zouden naar zig neemen, turven gemaakt(^). En m de Ambagtsheer-
' maaken, J onderhouden. 3* Dat zy , ¥*** ™ SIooten > ZS?™ '" ^
' met die van Slooten en de hunnen, de genen fchouwen , zonder kennis van den *'Sondwaalen, in den dyk vallende, zou- Baljuw van Kennemerland(0. " den helpen ftoppen, morgen morgensge- In deAmbagtsheerlykheid van Amfterveen, l lyk" Het Verdrag, deswege gemaakt, hebben Dykgraaf en Heemraaden van Nieu- werdt' bekragtigd , door Burgemeefteren , (t) Handv R wer" Schepenen en Raad der otad Amfterdam^ (f) Handy, u. 32!).
en met Stads zegel ter zaaken bezegeld, op ff j »»£; ^ »«'• ,den negentienden February des jaars 1545 O) H^dv. u. m, (k) Handv. bl. 323 , 3i3. Zit »»^ II. Diel, XXI. Bte^
il. 7&7-
(i) Handv. van Rynl. hl. iji «»*. (1) Handv. van Kennemerl. bl. 60.
|
|||
|
■II. Boek. VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
75
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de laatften, by provifie, werdt toegedaan AM-
het genot van 't gene, by twee Sententien bagts- der hooge Geregtshoven van dejaaren 1597 heerlü. en iöoó, aan eenige Kennemerlandfche Dor-IIEDEN' pen toegeweezen was; beftaande, voornaam- lyk, in het regt, om, ten overftaan van den Ambagtsheer of Schout, Keuren te mogen maaken op het zetten van gelagen, het kaat- fen, de maat en 't gewigt, het baggeren, het bezien van gekwetften, en andere Am- bagtsheerlyke zaaken; en op de overtreedin- ge dier Keuren, boeten te mogen ftellen, tot twee en veertig Kennemer fchellingen toe, zonder den Baljuw daarin te kennen (J>). De negen eerfte Ambagtsheeren van Am-
Amfterveen, zyn te gelyk AmbagtsheerenBAGTS* geweeft van Slooten, met het gene 'er toe ***REN behoort (q). Doch in 't jaar 1664, werdt slooten, de eerfte byzondere Ambagtsheer van Sloo- Slooter- ten enz. aangefteld. Zie hier de naamen van dyk cnz' hem en van zyne Opvolgers: 1664. Henrik Hooft.
1679. Johannes Hudde. Hy was
ook Ambagtsheer van Amfterveen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Am. wer-Amftel ook, meermaalen, Keuren ge-
ggGTs\ maakt, en fchouwen gedaan op het flagtur- «EDEif5* ven (m}' Doch *n 't Jaar I7I9 > zvn Burge- Overeên- meefteren van Amfterdam, als Ambagtshee- komfte'n ren van Amfterveen , met Jacob van der met de DuJJen, Baljuw en Dykgraaf van Amflelland, aljuwen Overeengekomen „ dat Dykgraaf en Heem- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ftelland "
|
raaden van Amflelland, ook, om hunne
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
enKev.ne-» bewilliging in 't verlof om te flagturven,
"tedand. ,. vanden Ambagtsheer verkreegen, zouden moeten verzogt worden: dat de recognitie- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
f»
|
die voor dit verlof betaald werdt, voor
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de helft, ter befchikkinge van den Am-
bagtsheer; en voorde wederhelft, ter be* fchikkinge van den Dykgraaf, zou gelaa- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ten worden. Dat beide de Dykgraaf en
de Schout van Amfterveen, of eenige an- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dere Gemagtigde van den Ambagtsheer,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
.graven- „
|
by * voorkominge , de calange hebben-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zouden , over de overtreedingen in 't ftuk
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3>
|
van het flagturven, en dat de Dykgraaf
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zyne calange brengen eii vervolgen zou
voor de Heemraaden ter Nieuwer-Amftel; terwyl het aan den Schout van Amfter- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*»
|
veen of anderen Gemagtigde van den Am-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bagtsheer vry zou ftaan, hunne calange te
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
.1704.
1709 1717. 1721.
1733' 1744
|
Dr. Dirk Bas.
Mr. Gerrit Hooft.
Gerbrand Pancras Mi-
ch iels z. Mr. Jan Trip.
Mr. MATTHEusLesteVEnon.
Mr. Pieter Six.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J»
|
doen beregten, door Schepenen van Am-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fterveen." Ten zelfden tyde, kwam men
ook overeen „ dat Schout en Schepenen van j, Amfterveen, in den naam of met kennis „ van den Ambagtsheer, geene hooger boe- „ ten of breuken opleggen zouden, dan van „ tien ponden van veertig grooten ieder, „ en dat de hooger boeten of breuken, door „ den Baljuw, midsgaders Schout en Sche- „ penen ter Nieuwer-Amftel, met kennis en ,, goedkeuring van den Ambagtsheer, ten „ opzigte der gemelde Schepenen, zouden „ worden gekeurd. Dat het regt van den „ Yk zou gelaaten worden aan den Ambagts- „ heer: en dat geene drenkelingen, ofande- „ re verongelukte Perfoonen, onder Am- „ fterveen, zouden mogen worden begraa- „ ven, dan na dat daarvan vooraf aan den „ Baljuw kennis gegeven was." En deeze overeenkomft is, op den drie en twintigften January des gemelden jaars 1719, door de Rekenkamer der Graafiykheids-Domeinen, goedgekeurd en bekragtigd («). Veele jaar en te vooren, te weeten op den
jyfden September en den twaalfden Oftober des jaars 1662, was 'er ook eene overeen- komft getekend, tuffchen Joan van Merode, Baljuw van Kennemerland, en Burgemees- teren van Amfterdam , als Ambagtsheeren van Slooten en Slooterdyk (0), waar by, aan (w) Groot-Memot. #. IV. ƒ. 64 verfo. N. IX. ƒ. i«8 ver/b.
f») 't Appolntement ei» de Conventie berußen in 't
Vertrek dei Thefaune , Nieuwe Laade Y. £'. ZZZ. _ (») 't Oorfprongkelyke beruft in 't Vertrek der The- iaune, Ki,M»e L**de Y. L'. RRR. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1756. Mr. Gerrit Hooft.
Onder het Baljuwfchap van Rynland, be- v»
zit de Stad Amfterdam twee Ambagtsheer- j^,a|ts' lykheden , te weeten , die van Kudelftaart heid van zo ver dit Ambagt tot Holland behoort, en Kudel- die van Leimuiden en Vriezekoop, onder STAART- welke laatfte, de buurt Billerdam behoort, zo ver dezelve beweften de Billerdammer Laan gelegen is» Het Dorp en Ambagt van
Küdelstaart,
welk, ten noorden en ten weiten, door
de uitgeveende plaffen van Aalsmeer ; ten zuiden , door die van Kalflagen, omvan- gen wordt, legt, tegenwoordig,gemeen met het water van de Haarlemmer - Meer, ter wederzyde van den gewoonlykenRyweg van Amfterdam, door de Veenen, naar den Ryn- kant en naar Leiden. Deeze ryweg begint, een weinig boven Amfterveen , aan de Noorddammer brug, en wordt hier de Leg- meerfche, en, by en boven Kudelftaart, de Kudelflaartfche Dyk genaamt. 't Gene, in dit
K 2
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V. Deel.
|
|||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||
|
7<S
|
|||||||||||||||||||
|
gelegen is, in den jaare 1724, uit de Graaf-
lykheids Domeinen, aangekogt (s) , met oogmerk , om te zorgvuldiger te waaken,, tegen 't verder (lagturven of vëenen , en voor 't onderhoud van den weg of dyk in dit Ambagt, zynde den naaften ryweg naar Lei- den, Gouda en Rotterdam: dedoortogtnaar welke Steden verhinderd zou worden, zo deeze weg bedorven werdt, door 't veenen digt aan denzelven. Zelfs is dit veenen, 'c welk , door 't indringen der Haarlemmer- Meer , ten uiterfte gevaarlyk zou worden , tegenwoordig, volftrektelyk verbpoden. Het kolven en klootfchieten, in het Hollandfch gedeelte van Kudelftaart, is, by eene Keure van Rynland, ook ongeoorlofd verklaard (?)» Opmerkelyk is, dat een groot gedeelte van
Stigtfch Kudelftaart, van de dertiende en veertiende eeuwe af, in 't fchot, de Bede- penningen en diergelyke fchattingen, onder Holland, aangeflaageri geweeft is, en, nog tegenwoordig, Verpondingen en andere ge- meene Laften aan Holland opbrengt. Doch alzo hierover , van 't begin der zeftiende eeuwe af, tot voor omtrent twintig jaaren toe, meermaalen, gefchil ontftaan is, tus- fchen de Provinciën van Holland en Utrecht, zal 't, agt ik, niet ondienftig zyn, de gron- den van het regt van Holland, en den af- loop der gereezen gefchillen, hier, kortelyk, aan te tekenen. Hollandfch Kudelftaart fchynt, oudtyds,
alleeh en volftrektelyk, Kudelflaart genoemd, en 't gene men nu Stigtfib Kudelflaart heet, of ten minften een groot gedeelte van het zelve, onder den naam van Swoorenkerve, gczwooren Kerf en bezwooren Kerf, begree- pen geweeft te zyn. Ook is Stigtfch Kudel- ftaart, nog tegenwoordig, onderfcheiden in den bezwooren Kerf, het Geerland,en Steen- wyk en Steenwykcr-veld. De bezwooren Kerf, die, voor een groot gedeelte , uitgeveend |
|||||||||||||||||||
|
Am-
BA.GTS-
HEERLYK
HEDEN. |
|||||||||||||||||||
|
Am- dit Ambagt, beooften den dyk of ryweg, ge-
EAöTs- legen is, behoort, onder 't Stigt van U- HEDEN7K'treCht' eI1 aan de Pr0ofl:dye VaD S- Jan al"
daar: fchoon het, voor een groot gedeelte,
Hollajidfche laften draagt. De weg zelf, zynde een Heeren weg, en't gene ten wes- ten van den zelven legt behoort onder Hol- land. De Kerk van het Dorp ftaat op Stigtfchen bodem, en onderde Claffis van Utrecht. De Gemeente beftaat,_uit om- trent dertig Ledemaaten. De Predikant ge- niet zyne wedde van de Provincie Utrecht. Doch de Kerk wordt, in gemeenfchap, ge- regeerd , door twee Kerkmeefters, een' van de Hollandfche»en een' van de Stigtfche zy- de. Volgens eene Ordonnantie van den ne- gen en twintigften Maart des jaars 1641 ou- den flyl, dienen zy twee jaaren; doch, jaar- lyks, moet 'er één afgaan. Zy worden ge- kooren, door de Schouten van Kudelftaart en den Uithoorn, benevens den Predikant. De Kerkklok, in 't jaar 1747, ter gelegen- heid der verheffinge van Prinfe Willem Ka- rel Henrik Frifo tot Stadhouder, aanftukken geluid zynde, werdt'er, in 't volgende jaar, een nieuwe klok in den tooren gehang«!., waarop te leezen ftaat; In 't Jubeljaar der Vryheyd 1748,
als de vreedemaker g. a. hasselaar
Heer wierd,
en D. Slob Schout v. Cudelstaart
en F. Prince Schout v. d. Besworen kerf
WAREN ,
BEN IK, DOOR J. V. DER PaUWERT , Adm. Burg. , bezorgt te ma*en.
Het Ambagt van Kudelftaart is, ter weder-
zyde van den weg, genoegzaam geheellyk, uitgeveend. In de Lyft der Verpondingen van den jaare 1632, Haan, in het zelve, maar agt en vyftig, en in die van den jaare 1732, niet meer dan vier en veertig huizen onder Holland aangetekend. En federt, vyftien jaaren , zyn 'er onder Holland vyf of zes huizen vervallen, en weggeraakt. De op- gezetenen geneeren zig, met viiTchen. Wy hebben ,in de GefchiedenüTen der Stad, ge- wag gemaakt van zekere verongelyking , door die van Amfterdam, omtrent het mid- den der veertiende eeuwe, den buuren van Kudelftaart toegebragt; welke verongely- king, in 't jaar T 358, met zes honderd Brus- felfche fchilden., die aan de Graaftykheid betaald werden, geboet werdt (r). De Stad heeft de Ambagtsheerlykheid van het ge- deelte van Kudelftaart, welk onder Holland (r) Zit II. Deel, II, tf,,^, u, Ii3>
|
|||||||||||||||||||
|
Gronde?:
van het regt van Holland, om Ver- pondin- gen en andere laften te doen heffen uit Stigtfch Kudel- ftaart; en vereffe- ning der gefchil- len , des- wege ge- vallen. |
|||||||||||||||||||
|
IS
|
|||||||||||||||||||
|
dyk,*ten weften van de Drecht, ten noor-
den van het Geerland, en ten zuiden van de bedykte Hornmeer en Vrye Noord-Veen. De Kerk van Kudelftaart ftaat, op den grond van den bezwooren Kerf, en in denzelven, legt eene aanzienlyke buurt, die , aan de Drecht, de Vrouwen-Akker, en meer noord- waards , de Quakel genaamd wordt. De gantfche bezwooren Kerf draagt, in de Ver- pondingen of't Schot, de Riemtalen, het Damgeld, en eenige andere laften , onder Holland, fchoon 't, in alle andere opzigten, tot de Provincie van Utrecht, en de Landen der
(i) Zie II. Oeel, XXIII. Boek^, tl. 7J7.
(t; s. van Leeuwen Coftum. en Keuten van RynJan«.
S'. 517»
|
|||||||||||||||||||
|
ILBoek. VOORNAAMSTE BEZITTINGEN. 77
***'* CVerionH^^'Vu311 S- ^an' behoort- Het hebben. By beide deeze Brieven, wordt deÄM-
;;EiaLYK-^]n "na ' tuüchen den bezwooren Kerf, bezwoeren Kerf fchotbaar aan Holland ver-BACTS- EDM- ^r"tgrnen deDrecht gelegen, behoort on- klaard: en 't blyktniet, dat hierover eètugaS** doch j eSc van den Uithoorn in 't Stigt; gefchil gevallen is, voor 't begin der zeflien- ende r§t,tóeVem Hollandfch Kudelflaart de eeuwe ; om welk gefchil te beilegten, en e ,fZwo.oren Kerf > drie deelen van elf naar alle waarfchynlykheid , gediend heeft Daiii in 'C WaarfchaPPygeld , hier eene verklaaring, van den Paltoor en Am- de YS ^§enaanKL welk, tot onderhoud van bagtsbewaarders van Kudelflaart van den on P00ter binden Diemerdyk, wordt jaare 1514 , inhoudende, onder anderen, wf 1 Steenwyk enSteenwyker-veld, „ dat aldaar, van wege Holland, de beden, d tv u behooren onder 'c Geregt van „ by Kerven, gegaderd werden ; dat 'er en Uithoorn, tot in welk Dorp , eenige „ van Kudelflaart omtrent honderd morgen Buizen van Steenwyker-veldziguitftrekken, „ Lands in Holland lagen; dat het Land in leggen, van de Hornmeer in't noorden, tot „ 't Stigt onbekend was; doch dat gantfeh aan deDrecht en den Amftel in 't zuiden, „ Kudelflaart op zes en twintig Kerven rroï ï3an deLegmeer en Zydmeer, in 't „ flondt, waarvan het Stigtfch Land drie woidooiten,enaandenbezwoorenKerfen't „ vierde, en het Hollandfch een vierde op- vrye Noord-Veen, in 't zuidweflen. Beide „ bragt (»." Sedert, vindt men niet, dat oeeze Streeken draagen famen een vierde in 'er zwaarigheid gemaakt is, door die vanden de koften van de Kerk, Pafloorye enSchoo- bezwooren Kerf, om de gewoone laflenaan Ie van Kudelflaart. Holland te voldoen , voor den jaare 1577. , Van waar nu Holland het regt bekomen Zy werden toen gefterkt, door denProoffc
heobe, om Stigtfche Plaatfen te doen draa- van S. Jan en zynen Baljuw. Doch de Bal- gen m Hollandfche laften, en vooral , om den juw van Rynland bewees het regt en de veel- bezwooren Kerf aan te flaan in de Verpon- jaarige bezitting van Holland zo klaar, dat üingen onder Holland, is bezwaarlyk te zeg- de Proofl van'zyne onderneeming afzag, gen Men weet alleenlyk, dat Willem de Zelfs flooten die van Kudelflaart enden be- Sderfrl\tVhn ÏJolland enRoomfchKoning, zwooren Kerf, op den twee en twintigflen ''T ^ nT Henrik van Vianden, in of Grober des jaars i586,eeneovereenkomft, omtrent net jaar 1250, op den BifTchoppe- waarby zy beloofden, eikanderen de Ver- Jyken zetel van Utrecht hadt doen verhef- pondingen, waarop zy, uit kragte der oude ten, vry wat gezags geoefend heeft, in't Privilegien, onder Holland, waren aange- btigc. Gozewyn van Amftel hadt, ter be- llaagen , te zullen helpen draagen. Ook geerte van Koning Willem, van de Biffchop- vindt men, dat de bezwooren Kerf, in de pelyke waardigheid moeten afflaan.Hywas, Provincie van Utrecht, niet met Verpon- te vooren, Proofl van S. Jan geweeft (V), dingen, aldaar OadfchildgeU genaamd, be- ï" 1!? in hoedan*g.neid» Heer van Stigtfch zwaard geweeft is, voor 't jaar 1662: 't welk, Kuldeltlaart. Veelligt,heeft zyn affland ge- toen en federt, wederom gelegenheid gaf, legenheid gegeven, dat Koning Willem, als dat eenige opgezetenen van den bezwooren yraat van Holland, eenig gezag in de Proofl- Kerfde gewoonlyke laften onder Holland dy-Landenverkreegen,eneenigenderzelven, weigerden te voldoen, 't Gefchil hierover °Pi? Uu Jfrlykfche, Kerven, in 't Schot, tuffchen de twee Provinciën, die 'er ver- geiteld heeft, naar t omflaan van welke fcheiden Brieven overwifTelden,duurde,tot "erven door gezwoorens,een gedeelte van't in 't jaar 1678, wanneer die van Utrecht, froofldy-Land,vermoedelyk,dennaam van eindelyk, toegaven, en Holland lieten in gezworen Kerf gekreegen heeft, die , in de bezitting, om de gewoonlyke laflen in nu tyd' in hezmoren Kerf veranderd is. Stigtfch Kudelflaart te heffen. Eennieuw ^och wy geeven dit alles flegts voor giffin- gefchil tuffchen Hollandfch Kudelflaart en QnoP-Vafter gaat, dat Koning Willem, en den bezwooren Kerf, over 't berekenen ee- zwo is de V' na hem fcbot uit denbe- niger buitengewoone koften werdt, in't jaar met^V^1* geneeven nebben- Het wordt, 1690, door gekooren Zegsluiden, vereffend,
van Gr e Woorden» ge^e,d»in eenen brief Laatflelyk, hebben die van den bezwooren iqoo ?Ve Willem den. HL van den jaare Kerf, in 't jaar 1739, wederom geweigerd, nen andere' geheellyk' ingevoe§d is, in ee- de rekening van 't Schot en Damgeld, op elfden Mav ?n Hert0Se Albrecht van den den ouden voet, goed te keuren, voorgee- hipr ^(Ti-pr nnïS Jaars I^ » welken wy , vende, ongehouden te zyn, om Verpondin- iuer agier, onaer de £ya^„(u),geplaatfl genen andere Hollandfche laften te draa- - gen. f") i^V" "' HEDA f' il}' *»♦. O») VU bet Privilegie- ende Refolmieboek vsn Kudel-
ftaert ende den befworen Keiff.
K3
|
||||
|
78 AMSTERDAMS V.Deei.
|
|||||||||||||||||||||||
|
De Ambagtsheerlykheid van
Leimuiden en Vriezekoop
legt ook, ter wederzyde van den voorge-
melden ryweg, naar den Ryn en Leiden ; welke weg door Kalflagen loopt, en hier de Heerenweg genaamd wordt. Leimuiden legt, met zyne Kerk en Ban, meeft weftwaards, digt aan de Haarlemmer of Leidfche Meer. Vriezekoop legt, ooftwaards, tegen deBil- lerdammer Laan en de Ambagtsheerlykheid van Kalflagen, die zig, van Kudelftaart af, tot hier toe, en nog verder, tot over de Drecht, uitftrekt. De Landen onder Lei* muiden en Vriezekoop werden, in de jaaren 1550 en 1553, reeds zo gering bevonden, dat zy geoordeeld werden, merkelyk min- der, in de omflagen der Dykslaften van Rynland, te moeten draagen dan zy plagten. Leimuiden werdt toen op zes honderd vyf en twintig, en Vriezekoop op zes honderd dykpügtige morgens gerekend (2). Eigen- lyk,bevat thans het Ambagt van Leimuiden vyf honderd een en tagtig morgen , vier honderd zeven en veertig roeden; en dat van Vriezekoop drie honderd drie en negentig morgen, vyf honderd negen en zeventig roe- den gronds. 't Getal der huizen, in beide de Ambagten, is, in den tyd van honderd jaa- ren , merkelyk afgenomen. In deLyft der Verpondingen Van den jaare i632,ftonden, voor Leimuiden, twee honderd en zes, en voor Vriezekoop , een honderd en zever* huizen aangetekend. Doch in die van den jaare 1732, ftaan, in Leimuiden, maar een honderd vier en veertig huizen en een mo- len, en in Vriezekoop, niet meer dan negen en vyftig huizen geboekt. In beide de Am- bagten , is zeer veel lands uitgeveend. Doch een gedeelte van het zelve is, in de voor- gaande en in deeze eeuwe, wederom droog, en tot land gemaakt. Zodanig is de H. Geefi- Polder onder Leimuiden, bezuiden het water de Drecht, tot welks droogmaakinge, na dat men zig, eerft, met Haarlem verdraagen hadt(fl), 's Lands Staaten, op den zeftien- den April des jaars 1669, Oélroi verleend hadden. Een gedeelte der Grietpolder onder Leimuiden, en de Friezekoopfche Polder on- der Vriezekoop, is, volgens twee diergely- ke Octroijenvan den negenden February des jaars 1741 en van den negentienden Decem- ber des jaars 1742, voor omtrent twintig jaa- ren, drooggemaakt: te gelyk met de Veen- plas , tufTchen de Drecht, den Heerenweg en de Billerdammer Laan Q>) , welke Laan eene
(z.) Handv. van Rynland, tl. 24«, 2«r, }49.
(a) Zie Privileg, van Haarlem, bl. s*S-
(b) Refol. Vroedfch. L*. MM. j Januar] 1741. f. IJ«.
Groot-Memor. N, X. ƒ. 179 -verft, 200 verf", 209 virfe. |
|||||||||||||||||||||||
|
Am- gen. Doch dit gefchil is, voornaamlyk, door
EAGTs- bewerking van den Heere JanSautyn, hsdenYK> Burgemeefter van Amfterdam, en, wegens de Stad, Ambagtsheer van Kudelftaart, ins- gelyks, afgedaan; en, op den eerften Juny des jaars 1747, byminnelyke fehikking, al- les herfteld op den ouden voet (x). Ten befluite, merken wy nog aan, dat de bezwoo- ren Kerf, zekerlyk, van ouds, merkelyke betrekking tot Holland gehad moet hebben, naardien aldaar, even als in de Hollandfche Dorpen , zo ver men geheugen mag , al- toos Ambagtsbewaarders gefield geweeft zyn, welke hoedanigheid, in de Stigtfche Dorpen, niet gevonden wordt , wordende diergelyke Regenten aldaar Buurtmeeflers ge- naamd. Ook wordt de Schout van Hollandfch Kudelftaart, in 't bewind over de Kerk, die op Stigtfchen grond ftaat, als eerfte Regent aangemerkt, en de Rekening der Kerke, door denHollandfchen Secretaris, opgemaakt, op eene jaarlykfche wedde van vyf guldens. Zelfs worden alle de Rekeningen der gemee- ne beftieringe, op 't Hollandfch klein Zegel, gefchreeven. |
|||||||||||||||||||||||
|
Am-
BAGTS-
HEERLYS5-
HEDES. VI.
Ambagts-
heerlyk- heid van Leimui- den en Vrieze- koop. |
|||||||||||||||||||||||
|
Regee
ring. |
't Geregt van Hollandfch Kudelftaart be-
ftaat uit eenen Schout, die, door Burgemees- |
||||||||||||||||||||||
|
teren van Amfterdam, als Ambagtsheeren,
wordt aangefteld, en vyf Schepenen, die, te gelyk, Ambagtsbewaarders zyn; doch, welker getal, by gebrek van bekwaame voor- werpen , nu tot op drie verminderd is. Zy worden, door den Ambagtsheer van wege de Stad, verkooren, en plagten twee jaaren te dienen, terwyl 'er, jaarïyks, een afging. Doch thans blyven zy, gemeenlyk, eenige jaaren, of voor hun leeven, in dienft. De Schout is, tegenwoordig en doorgaands,ook Secretaris, en wordt, in deeze hoedanig- heid, insgelyks, door Burgemeefteren van Amfterdam, aangefteld. Wyders, zyn 'er, ook twee Huis - armmeefters in Kudelftaart, een van de Hollandfche zyde, die, door den Schout aldaar, en een van de Stigtfche zyde, die, door den Schout van den Uithoorn , aangefteld wordt. Voor deeze Huis-arm- meefters, is, in 't jaar 1637, eene Ordon- Naamen nantie Semaakt (y). De volgende Heeren der Am- zyn > van wege de Stad Amfterdam, met de BAGTs. Ambagtsheerlykheid van Kudelftaart, ver- HEKREN. ]yd geworden. 1728. Mr. Joan van de Poll.
|
|||||||||||||||||||||||
|
1746.
1748. |
Jan Saütïn.
Mr. Gerard Aarnout Has-
|
||||||||||||||||||||||
|
se la er.
Mr. GerritHooftGerritsz. |
|||||||||||||||||||||||
|
1766.
|
|||||||||||||||||||||||
|
(x) Uit Stukken , beruftende ter Secretarye van Kudel-
ftaart. (y) S. vak Leeuwen Collum, en Keuten van Rynl. tl. J37.
|
|||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||
|
79
|
|||||||||||
|
Am- . eene Waterkeering is tuffchen Rynland en
»eeIS"y - Amftelland j aan welke veele koften gefpild h£d£ej. " waren > in alles , eene uitgebreidheid van zes honderd en vyftig morgen bellaande. In bei- de de Ambagten, zyn, van tyd tot tyd, ver- scheiden' bevallige Luftplaatfen aangelegd, 't welk, vermoedelyk, toeneemen zal, zó de beteugeling van de woede der Haarlem- mer - Meer, waarvoor Leimuiden en Aals- meer , onmiddelyk, blootftaan, gelyk men vertrouwen mag, voortgang heeft. Men hadt, naamlyk, in Maymaand des voorlee- den jaars 1766, bevonden, dat de oever der Meer onder Leimuiden, van de oude Wete- ring af tot aan de Kerkvaart toe, in een en twintig jaaren tyds, tien, twintig en dertig roeden, en, op enkele plaatfen, federt het jaar 1740, vyftig en zeitig roeden, afgeflee- ten was; en dat de afgefleeten oever, groo- tendeels, flegts uit fudzig of driftig rietland beitondt, welk geenen wederfland bieden kon. Van de Kerkvaart tot aan den weft- hoek van Burgerveen, daar 't Ambagt van Leimuiden aan dat van Aalsmeer paalt,was de oever,.federt het jaar 1745» van vyfen vyftig tot zeitig roeden, afgenomen, en be- ftondt rneeft uit verveend land, welk , door den tyd, met riet, liezen en biezen, in den bagger en 't flyk, begroeid zynde, tegen- woordig, begangbaar was; doch zo los, dat men 'er, met een' Itok, tot op den klei- grond, ter diepte van tien, twaalf of veer- tien voet, kon doprfteeken. Men heeft drie der gevaarlykfte Plaatfen, boven de Kerk- vaart, langs de Griet - Polder, reeds van 't jaar 1744 af, op Polders koften, met paal- werk , beheid. Doch dit werk is te zwak, en de koflen te zwaar, om door de Polder langer gedraagen te worden; behalve, dat 'er nog ändere en gevaarlyker plaatfen, zo onder Leimuiden als onder Aalsmeer,te be- zorgen zyn: waarmede het Hoogheemraad- schap van Rynland, oplaft van's Lands Staa- kten, in den zomer des jaars 176Ö, eenen aanvang gemaakt heeft. Men heeft een gat Van dertig roeden, beweften de Rysbrugge in den Wefteinder dyk, geftopt, met eene dubbele gording paalwerk, bahoorlyk, ver- bonden, eri, van agteren,op een' vloer van rys en bladriet, met puin en keifteen, be- ftort: en een gedeelte van den zwakken oe- ver, ooftwaards van't gemelde gat gelegen, ter lengte van honderd roeden, door zand- plempinge, tot een bekwaam ftrand ge- maakt : beide met oogmerk om te beproe- ven, of de woede der Meer,opdeezewyze, op andere diergelyke en nog gevaarlyker plaatfen, te beteugelen ware; en 'er, zo 't Werk aan de verwagting beantwoordt, van jaar tot jaar, mede voort te vaaren. Onder - |
|||||||||||
|
tiuTchen, zal deeze aanvang, zo wel voor ^M.
Leimuiden als voor Aalsmeer , van dienft bagts- können zyn (c). beerlyk« De Ambagtheerlykheid van Leimuiden HEfym'
en Vriezekoop, nevens die van Rynfater- woude, in den jaare 1599, aan Jonkheere Bieter van der Does, ter Leen zynde uitge- geven (#), werdt, in 't midden der voor- gaande eeuwe, bezeten, door den Huize van WaiTenaer en Warmond (e) ; doch is, daar- na, door erfenis en huwelyk, geraakt in be- zit van het huis van Oultremont en Warfu- fé. De Stad kogt dezelve, in 't jaar 1727, van dit Huis, of eigenlyk van FranpisPaul Ëmile, Graave van Oukremont en Warfufé en Vrouwe Maria Izabellc van Beijeren van Schagen, zyne Gemaalin, die de Ambagts- heerlykheid van Vrouwe Anna Henrietta van JVaJjenaer van Warmond, Graavinne van Berlo, geërfd hadt; met alle haare gevol- gen en aankleeven, en byzonderlyk, met het regt j om Schout, Ambagtsbewaarders, Sche- penen en andere Amptenaars te mogen ftel- len; en met de pagten, inkomften en binnen- wateren , zo tegenwoordige als toekomende,. van welken geene andere Steden, Dorpen of Ingezetenen, tot nog toe, bezit genomen hadden: ook met het regt van den wind eri de turfmaat (ƒ). En 't bezit deezer Am- bagtsheerlykheid geeft der Regeeringe van Amfterdam gelegenheid, om van naby agt te doen geeven op de gefteldheid der ge- duuriglyk afflytende oevers der Haarlemmer of Leidfche Meer; der Poelen of Veenplas- fen; der Waterkeèringen, en derBillerdam- fche Verlaaten; aan al 't welke het befte gedeelte van Amftelland , en de Stad en derzelver Binnenlandfche fcheepvaart, zo wel als de doortogt te lande van hier naar Lei- den , Gouda, Rotterdam enz. zeer veel ge- legen is. Lei muiden, tot welks byzondere be-Het Dorp
fchryving wy nu overgaan, is eene van de L*IMUI- de oudfte Dorpen hier te Lande. De Ka- DiIS' pelle van Liethemuthen of Leythemuthe wordt reeds vermeld, in het Verdrag van Biffchop Willem van Utrecht, met Regimbert, Abt van Epternach, van den jaare 1063 (g), en in het Verdrag van Dirk den VI., Graave van Holland, met Gerard, Abt derzelfde Abtdye, van den jaare 1156 (h). De Kerk van Lei- muiden werdt, met verlof van Georgiusvan, Egmond, Biffchop van Utrecht, vergroot, iri
(c) Vit het Rapport van Gecomin. Raaden en van Dykgr.
en Hoogheemr. van Rynland van a. Juny 1766. (d) Vit den Verlybrjef, gedagtekend 4 Maart 159g.
(e) S. VAN Leeuwen Collum, en Keuien van Ryn.
land, hl. 17. (f) Handv. hl. 333. en hier voor II. Deel, XXIII. Iiotk.,
tl. 7S7- (g) ^Apttd HÈDAM p. I}Z.
(ii) Mieris Chaiterb. I. £>»/,' U. 102.
|
|||||||||||
|
V.Dëel*
|
|||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||
|
80
|
|||||||||
|
in 't jaar 1555 5 ten welken einde, eenige werdt toen op vyftien en een halve voeten, Am;
Junre- Landeryen, der Kerke toebehoorende, ver- Rynlandfche maat, en de hoogte, volgens bagïs- héerlyk- kogt werden (ï). De tegenwoordige is een zeker teken aldaar, bepaald. Doch deeze hebrlyk- H2DEN. ruim} doch ou j gebouw. In 't jaar 1737 > wydce zou. des zomers , door middel van een HEBEN* zyn 'er vier nieuwe houtenpilaaren in gezet, fehot of balk, tot op dertien voeten, ver- De overige oude fteenen pilaaren en het fperd of vernaauwd; en alleenlyk, van den onderile gedeelte van den Tooren ftaan eerden December tot den laatften Maart, fcheef door 't zakken der grondflagen._ De op de volle wydte, mogen bevaaren worden9 Predikant, die j na bekomene handopening, door zulke Amfterdamfche of andere Schip- door den Kerkenraad beroepen, en, door den pers, die blyk van 't Groot-Binnenlandfch- Ambagtsheer, goed-of afgekeurd wordt, be- vaarders-Gilde alhier medebragten, dat zy* hoort tot de Claffis van Woerden en Over- in dat jaargetyde* niet zonder groot gevaar, Rynland. Volgens de Keuren van Rynland, door Spaarnedam en over de Haarlemmer- mag niemant, op het Kerkhof, of in het Dorp Meer, komen konden. Ook zouden de Hout- kolven, of met de kloot fchieten, op eene vlotten en Groente- en Fruitfehuiten , het boete van twee en veertig fluivers (£). Het gantfche jaar door,op de volle wydte,door Dorp Leimuiden is fraai betimmerd. Ook is de brug mogen vaaren. Voorts, zou 'er , 'er zeer veel doortogt, te lande en te water, van wege elk der twee Steden, een beè'e- De naafte weg te lande, van Amfterdam naar dig.de üppaffer aan de brug gefield worden * Gouda en Rotterdam, of van daar herwaards, om zorg te draagen,dat aan deeze Overeen- loopt door Leimuiden. Het water deDrecht, komfl voldaan werdt (h). De overeenkomft welk van de oude Wetering af, door het werdt, flegts by voorraad, gemaakt. Doch Dorp' loopt > en tuffchen de Vriezekoopfche hieldt, onaangezien Amfterdam, nu en dan, en WafTenaerfche Polder, voorby het Tol- klaagde j dat het fchot of de fehuif, des zo- huis onderKalflagen, zig,een weinig boven mers , de_vaart te zeer belemmerde (o ) , den Uithoorn, met de Kromme Mydrecht ver- ftand, tot in 't jaar 1765 * wanneer de twee eenigt, en 't begin aan den Anfiel geeft, is Steden, na veel handelens, op den vyfden ook veel korter vaart, voor zulke Schepen, September, overeen kwamen, dat de brug", die hunne maften können ftryken, en klein op de wydte van veertien voet, tien duim, genoegzynomdoordeBillerdammer-fluizen Rynlandfche maat, gemeeten van paal tot en Leimuider-brug te komen jen die, anders- paal, zou hermaakt werden. De hoogte zins, uk denRyn naar Amfterdam willende, bleef, gelyk zy ge weeft was, te weeten,ïn door Haarlem en Spaarnedam, zouden moe- 't midden van den onderkant der Leggers ten vaaren. De brug, van welke wy fpree- gemeeten, elf voet twee en een vierde duim ken, legt te Leimuiden, over deDrecht,en boven den voorften flagdrempel der niéuwe werdt, op verzoek van Schout en Ambagts- fteenen Dorpsfluis, en zes voet zeven duim bewaarders van Vriezekoop, in 't jaar 1611, boven 't Amfterdamfche peil, welk , door in eene wipbrug veranderd. Doch Haarlem den Landmeeter van Rynland, aan die fluis leedt hier by zo veel in zyne vaart, alzo 'er werdt overgebragt. Haarlem heeft zig ver- nu veel grooter fchepen, zelfs met ftaande bonden, om de brug, op deeze wydte en maften, door deDrecht konden; dat die Stad, hoogte, te onderhouden; en de doorvaart by welke, Dordrecht en Gouda zig voegden, door dezelve is, ten allen tyde, voor allerlei te wege bragt, dat die van Rynland 't ver- fchepen en houtvlotten, vry bedongen. De leende verlof wederom introkken, en de gefchillen, die, on verhoopt, over de voldoe- wipbrug in eene vafte brug deeden veran- ning aan de gemaakte overeenkomft, mog- deren (l) De Ambagtsheeren van Leimui- ten vallen, moeten, ter eerfter aanleg, voor den uit den huize van Warmond, federt, den Hoogen Raade, gebragt en afgedaan het onderhoud en de beheering deezerbrug- worden (j>). In den zomer des jaars 1766, ge vanhetAmbagt hebbende overgenomen, toen ik Leimuiden bezag, was men, met het hebben al hun regt op dezelve, op den eer- hermaaken der brugge, reeds verre gevor- ftce Oclober des jaars 1665, afgeftaan aan derd: en ik verneem,dat zy, federt, over- de Stad Haarlem (m), die, öp den vyftien- eenkomftig met het gemaakte Verdrag, vol- den Juny des jaars 1668, met de Stad Am- trokken is. fterdam, wegens de wydte en de hoogte De ooflzyde der fraaije buurte langs de o«<feW&
derzelve overeengekomen is. De wydte oude Wetering behoort, voor 't grootfte ge- tering. deelte, ook onder Leimuiden, en voor 't
(>') VAN HEUSSEN e» VAN RYN Kerk. Oudh. III. Deel, kleftl-
(k) S van Leeuwen Coftum. en Keuren van Rynland, ("> Oroot-Memor. N. V. ƒ. 220 verft. Privileg. \m
hl 527' J'-s- Hnn(" hL '"•
'tl) p'rivileg. van Haarl. i/.'4*'« (") s"<k Mifflveti N. IV. f. 1;.
(>»)Privileg, van Haarl. tl. i$i- (/) Groot-Memor. N. Xü. ƒ. 108.
|
|||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||
|
8f
|
||||||||||||||||
|
klfc.
|
||||||||||||||||
|
kleinfte gedeelte, naar 't zuideinde, onder
Rynfaterwoude. Man heeft, derwaards, ' twee wegen van Leimuiden: een', door de Griet-Polder, en een', door de H. Geeft* Polder. De Landfcheiding wordt, op den Heeren-weg, aangeweegen door een' paal, waarop, aan de eene zyde, het wapen van Amtlerdam, en aan de andere, dat van Was- lenaefr, aan een' Heer uit welk Huis, de Ambagtsheerlykheid van Rynfaterwoude toekomt, gefteld is. De weftzyde der buur- te aan de oude Wetering behoort, insge- lyks, naar 't zuideinde, voor een klein ge- deelte, onder Rynfaterwoude, en,voor het grootfte gedeelte , onder Alkemade. Aan deeze zyde, is eene Buurtkerk getimmerd, die, uit giften, onder de preeke verzameld, onderhouden wordt. De buuren van Al- kemade behooren , anderszins , onder het Kerfpel van Leimuiden. Ook draagen zy nog, in het onderhoud der Leimuider-Kerke. De oude Wetering, die de groote Haarlemmer- of Leidfche Meer aan de Braaffemer - Meer hegt, is de gewoonlyke doortogt van alle Binnenlandfche vaartuigen, die , van Am- fterdam, naar 't zuiden van Holland en ver- der; of, van daar, naar Amfterdam te rug willen. De "grootften van deezen neemen hunnen weg door 't Spaarne. De anderen komen, door de Drecht, in den Amftel, of uit den Amftel, door de Drecht, in de oude Wetering. En deeze doortogt doet de buurt aan de oude Wetering bloeijen. Men heeft 'er verfcheiden' Zaagmolens en Scheepstim- merwerven: ook eenige Zeilenmaakers, Blo- kenmaakers, en andere handwerken, tot de fcheepvaart vereifcht, behalven een goed getal van winkeliers. Tot beveiliging der fcheepvaart, (laat, aan den kant der groote Meer, eene hooge houten Vuurbaak. In het Ambagt van Vriezekoop,
verdient de meefte opmerking het gedeel- te der buurte van'Bitterdam, waarin de Hui- zen of verlaaten leggen. Zy zyn twee in getal, en leggen beide in het water de Drecht, De buurt Billerdam is tamelyk wel betim- merd. Doch het kleinfte gedeelte derzelve legt alleenlyk in het Ambagt van Vriezekoop. Het grootfte behoort tot de Ambagtsheer- lykheid van Kal (lagen, van welke de Stad Haarlem zig, omtrent den jaare 1700,door aankoop, den eigendom verkreegen heeft; en onder welke, een weinig ooftwaards van de Verlaaten , het Tolhuis aan de Drecht Haat, alwaar de Tfekfchuiten van Amfter- dam op Gouda, en de Pak- en Nagtfchuiten, van hier op Delft, Leiden, Rotterdam en's Graavenhaage, aanleggen. Het weftelykfte der twee Verlaaten, welk twee paar deuren en boven ieder paar een bind heeft, om het Hl- STUK.
|
||||||||||||||||
|
doorvaaren met ftaande maften te beletten, Am-
wordt, door het Heemraadfchap van Ryn- bagts- land; het ooftelykfte, welk maar een paar h^^yk" deuren en een bind boven dezelven heeft, doordat van Amftelland, onderhouden en beheerd. Het eerftgemelde dient om het Am- ftellandfch water uit Rynland, het andere om het Rynlandfch water, wanneer het, t'eenigen tyde, hooger is dan het Amftellandfch, uit Am- ftelland te keeren. Ook wordt het Rynlandfch verlaat inzonderheid op eene zekere engte gehouden (q), op dat 'er geene groote vaar- tuigen zouden doorkonnen; 't welk, tot mer- kelyke benadeeling van de vaart door 't Spaarne, (trekkenzou. In de Trekvaart, een weinig boven het Tolhuis, by de Dui- velsbrugge, leggen twee diergelyke verlaa- ten , een Rynlandfch en een Amftellandfch. De dam in de Drecht,_ waarin de Billerdam- fche verlaaten leggen, is, vermoedelyk, reeds in de dertiende eeuwe, in wezen geweeft. Zo dra de fluizen, in den Middeldam hier ter Stede, tot eene uitwatering voor Amftel- land , gelegd waren, werdt het keeren van het vreemd , en onder anderen van het Rynlandfch water uit Amftelland noodzaa- kelyk. Hiertoe diende ook het leggen van den dam in de Drecht, federt den Billerdam genaamd. Men vindt 'er het eerfte gewag van, in twee Verklaaringen van den jaare 1364, onder den naam van den Büresdam; en van de Billerdammer-Laan, onder dien van des Bilredams weer. Beide de verklaaringen ftrekken ten bewyze , dat die van Kalflagen en Nieuwveen , lang voor dien tyd, en , waarfchynlyk, reeds in de dertiende eeuwe, het regt om, dyk en fluïsvry, door Amfter- dam, uit te wateren, van den Huize van Amftel gekogt hadden, onder voorwaarden, dat zy den Büresdam en des Bilredams weer, van agteren, voor het doorzygend Ryn- landfch water , zouden digt houden (r): 't welk ook de reden geweeft is, waarom die van Kalflagen zig verbonden nebben, om, by' het droogmaaken der Vriezekoopfche Plas, op en langs de Billerdammer Laan, eene bekwaame.Kaade te leggen, die, aan de ooftzyde der Droogmaakerye, tot eene Polderkaade verftrekt, en over welke, die van Vriezekoop en Kalflagen den fchouw dry ven (/)• 't Blykt ook, van elders (t), dat de Billerdam opgemaakt was, uit een Weer Lands, de Bitterweer genaamd, en tot eene waterfchutting diende, tuffchen Ryn- land en Amftelland. Doch omtrent den jaare 1500,
(<l) Stads Miffiven N. IV. ƒ. i«, 17, 34, jj, 40, 73.
(r) Zie Handv. van Rynl. bl.i$$ «»hiervoor, \UDicl, II. Boekj hl. l$ti (s) Conventie van 7 Sept. 1739.
(t) Privileg, van Haaileto, bl, »z*. |
||||||||||||||||
|
ai«
dam.
|
||||||||||||||||
|
Biller-
damfche Verlaa. ten of Sluizen. |
||||||||||||||||
|
81 AMSTERDAMS V.Deel.
Am- T500, ondernam Jacob Coppier, Heer van ding hadt geen gevolg ; fchoon zy , door am-
bagts- Kalliagen, op eigen gezag, den Billerdam Haarlem, aangenome» was. De gefchillen bagts- iiëerlyk- door te ftèeken ■ met een verlaat en fchot- tufichen de twee Heemraadfchappen en de HEE?!fE" HÉOEN. deuren te voor'zien, en daardoor wel het belanghebbende Steden werden , omtrent HEDEÏÏ* Rynlandfch water te laaten loopen in Am- den jaare 1670, gebragt voor den Hoogen ftelland • maar, daarentegen, ook, aan alle Raade. En terwyl zy daar onafgedaan hin- vaartuigen van Leiden, Delft en den Haage, gen, kwam Rynland met Haarlem en Leiden onder 't betaalen van zekeren tol, welken overeen,dat meneenige provifioneekVerlaa- hy arbeidsloon noemde, doortogt te verlee- ten fteeken zou inde Drecht, dat is, te Biller- nen naar Amfterda-m. Men bevondt, wel dam, en in de Aar, of nieuwe Vaart van Am- haaft, dat zulks ftrekte tot benadeeling van fterdam op Gouda, aart de Duivels-brugge, ter de vaart door 't Spaarne, en van de Graaf- wydte van vyftien voet twee duim Rynland- Iykheids tollen, te Haarlem en te Spaarne- fche maat (z). Over 't fluiten van den ring dam. De Amfterdamfche fchippers, uit Bra- tulTchen de twee Heemraadfchappen, werdt, bant en Zuidholland komende, gebruikten, vervolgens, gehandeld met de StedenAmfter- ten deezen tyde , nog andere ongewoone dam en Gouda, zonder dat men eikanderen vaarten om de tollen te ontgaan; hunnen verftaan kon.DeprovifioneekVetlaaten blee- weg neemende , behalve door Billerdam , ven, derhalve, leggen (ß);ge!yk zy, nog door Zevenhoven, en door den Heiligen tegenwoordig, in wezen zyn. Omtrent de Weg. Doch 't een en 't ander wefdt, van beheering en het onderhoud der twee Ver- 's Graaven wege, verbooden, in 't jaar 1519 laaten in den Billerdam, zyn de Heemraad- (u). De vaart door Billerdam hieldt nog- fchappen van Rynland en Amftelland, op tans aan , tot dat Jan Bennink, Raad in den den voorgemelden voet, overeengekomen. Hove van Holland, door bewerking, naar 't De Hooge Vierfchaar wordt, wegens Cri Regt- ' fchynt, van die van Haarlem, in July des mineele zaaken ,in de Ambagtsheerlykheden j?ank eri jaars 1524, den dam deedt floppen. De van Leimuiden en Vriezekoop en Kudelftaart ^|ee" Heer van Kalflagen opende hem, terftond,• voorvallende , gefpannen door den Hoog- wederom, en daagde^Bennink voor 't Hof; Baljuw en welgebooren mannen van Ryn- welk, eindelyk, by uitfpraak van den een- land, op het Stadhuis, te.Leiden.De Chile endertigftenjanuary des jaars 1529 [i53°j\ Regtbank vanLeimuiden en Vriezekoop be- Goppier in 't ongelyk ftelde, hem beveelen- ftaat uit den Schout, die, door Burgemees- de, de fchotdeuren en't verlaat uit den dam teren van Amfterdam, als Ambagtsheeren, weg te neemen; den dam digt te maaken, aangefteM wordt, en vyf Schepenen , drie en 'er noch fchuiten , noch water door te uit Leimuiden, en twee uit Vriezekoop. On- laaten (v). 't Schynt, nogtans, dat men der de drie Ouderlingen, de drie Armmees- aan deeze uitfpraak niet voldaan heeft. De ters en de drie Kerkmeefters van Leimuiden Billerdam bleef open. De Stad Haarlem, zyn'er ook , gemeenlyk,. drie uit Vrieze- altoos zorgvuldig, om de vaart door 't Spaar- koop, een van ieder foorte. Doch onder ne te handhaaven (ia) , bekoftigde gewa- de Kerkmeefters, is 'er ook een uit Alke- pende vaartuigen , om de vaart door den made, welks Polder aan Leimuiden greiift^ Billerdam, den Heiligen Weg en elders, ge- en welks opgezetenen, van ouds, onder dé weidigerhand, te beletten; en bewoog, in Kerfpelkerk van Leimuiden, behoord heb- 't iaar 1552, de Graaflykheids-Rekenkamer, ben. Zy worden, zo wel als de Schepenen, om de helft te draägen in de koften (*). tegen den negentienden July, zo dezelve niet Doch de ongewoone vaart bleef ftand hou- op Saturdag of Zondag valt, gekooren, door den Het Heemraadfchap van Amftelland den aangeftelden Ambagtsheer, van wege boodt dat van Rynland, in 't jaar 1621, aan de Stad het digthouden van den gantfchen ring tus- Zie hier de naamen deezer aangeftelde Naamen
fchen de twee Heemraadfchappen, mids dan Ambagtsheeren: f «**- |
||||||||||
|
BAGTS-
HEEREIT. |
||||||||||
|
ook,te Zevenhoven, en aan den Billerdam, I?28t M'. Lieve Geelvincrc.
|
||||||||||
|
geeneVerlaaten gemaakt, noch gabellen ge- T?45< M'. F e rdinand van Collen
heeven werden (y). Men fcheen, derhal- 1754. M'. Egbert de Vry Tem- ve, van de ongewoone vaart te willen ai- minck. zien, om't Rynlandfch water te zekerer te I)q „• , WVfwc . ,,
keerèn uit Amftelland. Doch deeze aanbie- pl^tad bezi£' 'W, een heerlyk regt JJL^.
f«) Privileg, van Haarlem, hl.x\i. V O I> È W Y K, heid van
ßSftCÄWS.%1«..^!^«,^ weIkwy niet bekwaamlyker, dan tot het *> Vo-
488,49«, SSI enz.. _ regt W
(x) Privileg, van Haatl- *. ZS°- fz.) Privileg, van Hanrl. hl. sGr. °
(y) Privileg, van Haail. bl. 462. . ^J Privileg, van Haart. il. 5<>3.
|
||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||
|
II. Boek.
|
8.3
|
||||||||||
|
Am. regt; van Ambagtsheerlykheid, weeten te
8,^s' betrekken.
«eden. DeVolewyk, van fommigen, de Voor-
isyk, doch oudtyds de Voelwyk (b), dat is, Vogelvoyk^ genaamd, is een iïuk Voorland van den Waterlandfchen dyk, in 't Y, tegen over de Stad gelegen. Het plagt, van ouds* onbedykt, en met het Y gemeen, te leggen. Doch op dqn zevenden Auguftus des jaars 1393 , gaf Hertog Albrecht van Beijeren den ingelanden , die, voor 't grootfte gedeel- te , in Amfterdam, en voor 't overige, in Waterland woonden, Oftroi, om de Vole- wyk , met eenen Zomerdyk, te mogen be- dyken. Te gelyk, beval hy, dat de Raa- den of Burgemeefteren van Amfterdam, uit de Ingelanden in hunne Stad, drie Heem- raaden zouden ftellen, waarby, uit de Wa- terlandfche ingelanden , nog twee Heem- raaden zouden gevoegd worden, te kiezen uit en door de voornaamfle Waterlandfche ingelanden. Burgemeefteren van Amfter- dam kreegen, daarenboven, regt, om,jaar- lyks, eenen der vyf I Ieemraaden aan te ftel- len tot Schout, die, nevens twee Heemraa- den ten minfte, den Dyk, de Dykslanden en Watering fchouwen, en keuren op dezelven maaken zou: ook alles beregtende, wat, in de Volewyk, te doen viel, en van de boe- ten rekening doende aan den Baljuw van Waterland (c), die, tot dien tyd toe, nog de hooge Jurisdictie hadt over't grootfte ge- deelte van, of over de geheele Volewyk; over een gedeelte van welke, in, of voor 't jaar 1409, de Jurisdictie der Stad werdt uitgebreid; gelyk wy, hiervoor (d), mee- nen beweezen te hebben. Het Oftroi van den jaare 1393 is dus de grondflag van het regt van Ambagtsheerlykheid , welk der Stad, over de gantfche Volewyk, toekomt. Het hoog geregt bezit zy, onzes agtens, ten minfte tot zeftig roeden in de Volewyk; doch haar Ban- en Vangregt ftrekt zig veel verder, en tot in Waterland,op de hoogte van het Dorp Landsmeer, uit; alwaar, van ouds, eene mylpaal fchynt geftaan te heb- ben (e). De Regeering der Stad vondt, zo 't fchynt, eerlang, geraaden, de Galg, waar- aan de geftrafte misdaadigen gehangen, en de raden en ftaaken, op welken, derzelver rompen en hoofden gefield werden , te PJaatfen in de Volewyk, op eenen grond, die haar toekwam., of, waarover zy ten minfte Jurisdictie hadt: 't welk, vroeg in de zeftiende (/),zo niet reeds in de vyftiende (h) Handv. 4/. z
(c) Handv. bi. ,,'7, U) V. Deel,l. noet^t 11 y, <j) Zie, onder anderen, de oud,e Kaart van Amaelland en
"atctlamj^ Voor de Handveftert. u) Zie hier voor, tl. s. |
|||||||||||
|
eeuwe, gefchied is. De galg en de put on- AM-
der dezelve, die van gebakken fteen is op- baots- gehaald, is meermaalen vernieuwd gewor- ^j^" den. Hoe 't met de Volewyk gefield ge- weeft zy, terwyl Amfterdam de Spaanfche zyde hield t, en de Staatfchen meefler vari Waterland waren, in en na 't jaar 1572, vind ik nergens aangetekend. Doch't is zeer te vermoeden, dat de Stad toen veel af- breuk in haar regt aldaar geleeden zal hebben. En vind ik, dat zy 't Veer op de Volewyk en op Waterland, welk zy, in de zeftiende eeuwe, bezat, tot in't najaar van 1568, ver- huurd heeft, doch, na dien tyd, niet meer (g). Na de verandering der Regeeringe, heeft zy zig * in dit haar regt, wederom be- gonnen te handhaaven. Uit een Regißer der Schouwen van de Volewyk, welk ter The- faurie bewaard wordt, en van 't jaar 1620 tot het jaar 1665 loopt, zie ik, dat Burge- meefteren van Amfterdam, van 't jaar 1620 af, jaarlyks, eenen Schout en twee Heem- raaden over de Volewyk, uit de Stad, aan« gefteïd, of gecontinueerd hebben. Ook wer- den de twee Waterlandfche Heemraaden, in dien tyd , door Burgemeefteren deezer Stad, gekooren, uit een dubbel getal, welk, door Regenten van Buikfloot, genoemd was^ ' En deeze verkiezing gefchiedde i op ver- zoek van die Regenten zelven; gelyk my, uit een egt affchrift van hun Requeft, ge- bleeken is (/;). De Stad hadt, wyders, van 't jaar 1617 af, begonnen te zorgen tegen het afneemen der Volewyk, ten weften en ten ooften. Zy verkreeg zig ook, toen reeds,- door aankoop, den eigendom van eenige Landeryen, die, voorheen, door byzondere perfoonen, hier of in Waterland, bezeten waren (i). Onder anderen, vind ik, dat het Moniken-Rietland buiten den Kadyk, in 't begin der voorgaande eeuwe, aan het Bur- ger-Weeshuis deezer Stede heeft toebehoord (K). 't Onderhouden en befchoeijen van 't zuidelyk einde der Volewyk werdt, inzon- derheid, noodig geoordeeld, om fchuuring en diepte te houden voor de Stad; waarom 'er, van tyd tot tyd, in voorzien werdt(/); gelyk, tot heden toe, gefchied t. En heeft hiertoe ook gediend het leggen van een paalen-hoofd, aan den zuidoofthoek van de Volewyk, het Schelvifchboofd genaamd, welk nog , zorgvuldiglyk , onderhouden wordt. In 't jaar 1631, werdt, by de Vroedfchap, in
(g) Rcgift. der Ambagtsh, van Amfterveeri , Berußende ter
Thsfaurie, f. $$. (h) Regift. der Schouwen van de Volewyk, berußende te't Thefaurte, f. 3.
(i) Refol. Vioedfch. N. iz. 4:Afrit, i'j July 1617. ƒ. Ios- IJ verfo.
(kj) Groot-Memór. N. XI. ƒ. 135.
(I) Re(bl. Yroedfch. N. zi. 1« July i6$$. ƒ, 2S7,-
L 2
|
|||||||||||
|
A, M 'S T ER D A M S V.Deei
|
||||||
|
84.
|
||||||
|
Am- in beraad gelegd, om een' ryweg te maaken ger der gabelle, dïe in het Tolhuis woont, am-
ba'gts- door de Volewyk, tot aan den Waterland- den naam van Schout'van de Volewyk , ensAGTs- hEERLYK- fchen d . n va;i daar af ; verder, tot aan handhaaft de Keuren, die, nu en dan, we- *™YiC~ heöeh; de Bee^fter en de purmer(«2). Doch 't gens de Volewyk,, gemaakt woeden. Het " werk hadt^toen geenen voortgang. In 't jaar Tolhuis is, te gelyk, eene herberg, van waar 1662, werdt niet alleen een ryweg, maar men een bevallig uitzigt heeft op de Stad, cok Vene Trekvaart gemaakt door de Vole- en op de breede Laag fchepen in 't Y. Sedert Wyk, tot aan den dyk te Buikfloot toe: van het afbreeken der Oude-Stads herberge, is, waar', vervolgens, eene Trekvaart gefchoo- aan dit huis, een vertrek gebouwd, tot geryf ten 'is', over Monikendam en Edam,enover vanzulken, die, na 't fluiten der boom, Purmerende, naar Hoorn. Tot de vaart en voor de Stad komen (0, en, voor deezen, ryweg door de Volewyk, werden meer dan hunnen intrek in de Oude-Stads-herberg zeftien Perceelen Lands, die der Stad toe- plagten te neemen. kwamen, vergraaven («)• Htt Veer op Weftwaards van de Volewyk, tuflehen ms of
Tolhuis. Buikfloot komt alleen aan de Stad toe. En de Buikflooter-Kerk en den Ooftzaaner- Ki ale de weg en vaart door de Volewyk wordt on- Overtoom, buiten de Vryheid van Mh~NiSi derhouden uit eene gabelle; om welke te fterdam, legt een ftukje buitendyks Land heffen, een 'lolbuis, aan 't zuidweft - einde van niet meer dan vier morgen , de Kaa- der ■ olewyk, door de Stad, gebouwd is. Ie Nes, of blootelyk de Nes genaamd. Dit Tolhuis is de eenigfte wooning in de Amfterdam kogt dit ftukje Lands, in 't jaar Volèwvk. De Stad heeft, van tyd tot tyd, 1618 (u), om dat het, behoorlyk befchoeid alle de Landeryen van de Volewyk ingekogt, zynde, even als de Volewyk, dienen kon, en^bezatze reeds, in 't jaar 16Ó3, na wel- om fchuuring en diepte te houden voor de ken tyd, de geregelde fchouw ennafchöuw Stad. De Waterlandfche Dorpen onderna- over den Volewykfchen Zomerdyk opge- men, in de voorgaande eeuwe , tot twee houden is (0). De Volewyks-Landen zyn, reizen toe, in 't jaar 1655 en in 't jaar 1661, tegenwoordig , in veel beter ftaat dan zy eene doorvaart te graaven, in 't Rietland plagten, en worden, door de Thefaurie, ver- tuflehen den dyk en de Nes; 't welk dit Land, huurd. De Volewyk werdt, in 't begin der t'eenemaal, onbekwaam gemaakt zou heb- voorgaande eeuwe, gerekend, een honderd ben, tot het einde , waartoe de Stad het en twintig deimpten; of tagtig morgen Lands, hadt aangekogt. De eerfte reize werdt de groot te zyn (p). De aanltelling van eenen doorgraaving, van wege de Stad, geweldi- Schout of Dykgraaf, gelyk hy, federt, ge- gerhand, belet (V). Doch de tweede reize, noemd is, en van drie Heemraaden van de kwamenBurgemeefteren metDykgraave en Volewyk, door Burgemeefteren van Amfler- Heemraaden van Waterland overeen , dat dam, waarvan my, beide in de zeftiende en die van Waterland het Rietland nimmer door- zeven tiende eeuwe, blyken voorgekomen graaven zouden: en, zo't, by ongeluk, af- zyn (q) , fchynt, niet altoos, geregeld ge- fpoelen mögt, gedoogen, dat het, door de fchi,3d te' wezen. Tegenwoordig, is 'er eg- Stad, befchoeid en bepaald werdt, mids dee* ter nop- een Dykgraaf van de Volewyk, zyn- ze hun daartegen twee duizend vyf honderd de de°Heer énMK. Gerrit Hooft, guldens uitkeerde 't Verdrag werdt, den Burgemeefter. De Burgemeefter Joan van dertienden February des jaars .1662, gefloo- de Poll is de eerfte geweeft, aan wien deeze-ten, en, federt, ter wederzyde, bekragtigd titel, in de plaats van dien van Schout, die, O)- Het houdt nog tegenwoordigftand. De he vooten, gevoerd was, inden jaafe 1660, Schout van de Volewyk doet, by gelegen- opgedraagen werdt (r). De Schouten van heid, den fchouw over de Nes. de" Volewyk plagten, ais daartoe, opdenne- In de Zuiderzee, tuflehen Enkhuizen en vin. gendenJulydesjaarsiÓ2i,byzonderlyk,door Kampen, leggen twee Eilandjes, het klein Hee'-IyK- Burgemeefleren, gemagtigd zynde, eenen fte en weftelykfte Urk, het grootfte enoos-j^J™ Subftituit - Schout onder zig aan te ftellen, 'telykfte Schokland-genaamd. Urk is, vandeEMMEi,- daartoe , gemeenlyk, verkiezende eenen dertiende eeuwe af, geagt tot Holland te oord. ingelande, die te Buikfloot woonagtig was behooren. Doch Schokland, waarop twee (A Doch tegenwoordig draagt de Oiitvan- Dorpen leggen, Emiheloord in 't noorden , en Ens in 't zuiden, behoort, gedeeltelyk,
lm) Refol. Vroedfch. N is 7 M«an I63I. ƒ. I93. tOt
(n) Aantekeningen van SecretanlTen, berußende ter The- ^ .
' f*;iTi-, op 't jaar i6S9 , (*) Refol. van dt» Oud-Raad van Burgemeeft. 2+ april
(0) Re'gift. der Schouwen van de Volewyk ƒ. 79 verfo. I7ss. hl. 3«. . * •
(P) Groot-Memot. N. XI. f. U5. (u) Refol. Vroedfch. a. 12. * ^pr,t, r3 ?»Iy 1617. f.
lil) Groot-Me.nor N. t- ƒ■ 2*6» Re'01- van den Oud- 1°, 17 verfo. Groot-Memor. N VC. f. 277 verfo.
Raad van Bürgern zo May i«">- / ** (v) Re'»1- Vroe^ch. L'. C. 21 Dec. l««ï. ƒ. 173 verf,-.
(r) Rerjifter der Schouwen van de Volewyk/, 7J wrß,, («.} Refol. Vroedfch. L'. C. 27 Febr. i66ï.f. 18«, Hand*.
(Ó'Regifter alt voeren'f. 4, IS verft, 79. U. 337»
|
||||||
|
II. Boek. VOORNAAMSTE BEZITTINGEN. 85
*bed getal am,
: Getal der bagts- t-Lyft van™^RLYir-
Stad Amfterdam heeft de Ambagtsheerlyk- den jaare 1632, zeven en veertig. In't jaar Lf heid van i749> werden 'er drie en zeftig geteld: dat der opgezeteneh beloopt omtrent vier hon-
U R;K en Emmeloord, der d. Zj zyn, tegenwoordig, allen Gere - Formeerd; geneeren zig, voor 't grootfte
m de voorgaande eeuwe, gekogt, waarom gsdeelte, met viflchen, en brengen of Both,
Wynoodigagten, beide deeze Plaatfen, hier, 0f ook wel Kabbeljaauw, Schelvifch, Tar-
Eilanrf- kortelyk' te befchryven. both. Schol en Tongen, te Amfterdam en
UKK aje • U R K is, zo men wil, van ouas', veel groo- elders. ter markt> ^len heeft eene Zeilen.
Geiern ter geweefl' doch kan,nu «aauwlyks een maakery en Taanery op 't Eiland, 't Land
heid. uur gaands in den omtrek haaien (s). tis, van Urjc is voi groote fteenen, die, voor- op zyn langft, vierhonderd en vyftig roeden maa]Sj ten behoeve van den Heer, plagten lang,en, op zyn breedft, tv/ee honderd roe- verkogt te worden: doch, federt veele jaa- den breed. De Zuiderzee heeft, in vroeger' ren tot zeeweering dienen. Voor 't ove- tyd, een goed gedeelte van het Eiland afge- rige. heeft men 'er bouw- en hooiland. Men fpoeld. Men plagt, nog 111 de voorgaande heeft weinige boomen op Urk, en eenege- eeuwe, ooftwaards en ziudwaards van Urk, raeene weide, waar veertig of vyftig koei= twee plaatfen aan te wyzen , waar weleer jen gewe^ worden. Men plagt'er, van ouds, Kerken en huizen geftaan hadden. De vaar- de gew0onte te hebben van, eens 's jaars, tuigen, die tuifchen Urk en Schokland aan naar de Papegaai te fchieten: doch zulks is, den grond raakten, plagten, dikwils, op over- na >t jaar x Ó55 y niet meer gefchied. De mans blyflels van fteenen huizen te ftooten. Ook gaanm viffchers gewaad: de vrouwen, even fcheuren'erdeViffehers,nog fomtyds,hun- a]s die van de Streek, tuflchen Hoorn en ne netten aan. De grond van 't Eilandje Enkhuizen. Urk wordt, zo wel als Schok- isten deele zandagtig,fchoonmetfteengruis iand, met veel moeite en koften, befchermd bezet:tendeelefteenagtig,en,opfommige tegen de aanvallen der zee, om dat beide plaatfen, vooral noordooitwaards, zo laag, deeze Eilandjes, dikwils, eene fchuilplaats dat het water, fomtyds, m of voor de hui- verftrekken, voor zulken, die de Zuiderzee zen ftaat. In de laagte, wordt hooi gewon- bevaaren , en van eenen ftorm beloopen nen. Tuflchen Urk en 't Enkhuizer zand, WOrden. Ook zyn 'er, op Urk, vief per- loopt een diep, het Val van Urk'genaamd, foonen door 't Geregt gefteld, die byzon- waar de zee, fomtyds,zeer hol ftaat, enge- derïyk verpligt zyn, den verlegenen zeelui- weldiglyk klotft tegen 't Eiland. Op Urk, den byftand te bewyzen. In 't jaar 1617, zyn omtrent twintig waterputten, die vier werdt, aan't zuidweft-einde van Urk,onder of vyf vademen diep, en rondsom met ftee- >t opzigt van den Heere Gerrit Jacob Witfen, nen opgehaald zyn. Het water, in deeze Burgemeefter van Amfterdam, eenVuurtoo- putten, is bruin, ofgeelagtig,en eemgszms ren gefteld, die , federt, meer dan eens, brak. Doch een derzelven heeft zeer blank Landwaards in, heeft moeten verzet wor- water welk men gemeend heeft te ryzenof den. doch van de uiterfte noodzaakelykheid te daalen,naar dat de Yffel, die by Kampen is> tot beveiliging der vaarte langs de Zui- in de Zuiderzee valt, hoog of laag was. derZee. Het ftrand omtrent den Vuurtooren Doch my.is verzekerd, dat het water dee- js fterkft befchoeid. zer put regenwater is, welk van de hoog- ■ Emmeloord', oudtyds Emmelwaarde HetÜorp
te afzypelt, en toe-of afneemt, naar dat'er genaamd , beflaat het noord-ooftelyke ge- Emmel- veel of weinig regen valt. Op Urk is, te- deelte van het Eilandje Schokland , en is00RD- genwoordig, niet meer dan eene Kerk. De met een dykje, de Landfckeiding genaamd, Predikant, die dezelve bedient, behoort on- gefcheiden van Ens. 't Eilandje is, rondsom, der de Claffis van Enkhuizen. DeLedemaa- met een' kadyk omringd, waarop en aan, ten der Gemeente verkiezen den Predikant, de huizen ftaan, en voor welken, eene zwaa- ten overftaan van eenen afgezonden uit de re gording van paal- of kift werk legt. Bui- Claffis. Doch de Ambagtsheer heeft het regt ten de gording, aan de noordweftzyde, legt van goed- of afkeuring. De Kerk van Urk, eenjg rietland, welk zeer veel toebrengt, door zwaaren ftorm, zynde ingeftort, is, in om den flag van 't water te breeken. De 't jaar 1716, herbouwd, 't Huis van den gefteldheid van Schokland, en van Emmel- Predikant werdt,in tjaar 1736, van nieuws, oord in 't byzonder ist'eenemaalonderfchei- ' , , , „ . . . , den van die van Urk. 't Land is hier rhoe- .. lx) Vetbaal van ae" l*«re i«6i. tn 't Gioot-Memor. N. n~ l i ' tt rL
•Y' /• «3 verf,. raflig en gebroken. Het ftaat, met naame
k 3 aari
|
||||
|
V. Deel*
|
||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||
|
86
|
||||||||||||||
|
Urk is, reeds in de tiende eeuwe, be-am-
kend geweeft, indien 'er^ gelyk ten hoog-BAGTs- fte waarfchynlyk is, van gewaagd worde, I1EERL*Ka in eenen Giftbrief van Keizer Otto den Groo-HED£N; teh van den jaare 968 ; waarby (Jrch in pago f^0^ Sah, nevens Narilinclant, dat is, Gooiland, en Ein- en andere goederen ■, aan de Abtdye van El- meioord. ten, door Wichman, Graave van Zutfen, geftigt, wordt opgedraagen (2). In eenen anderen brief van Otto den III. van den jaa- re 996, en tot beveiliging van den voor« gaanden ftfekkende, wordt Urck, insgelyksj vermeld. Ook blykt, uit den zelven, niet donkerlyk, dat men, door Pagus Sab, waar- in Urck geplaatft wordt, de LandftreekSal- land in Overyffel verftaan moet (a): 't zy dat Urk toen nog aan 't vafte Land gehegt ware; 't zy, gelyk my waarfchynlyker voor- komt , dat het gebied van Salland zig over het Eiland hebbe uitgeftrekt. De Abtdis van Eken ftondt, in 't jaar 1280, Nardinger* lant met zyn toebehooren af aan Floris den V., Graave van Hoüand (b): en, by deeze gelegenheid, is Urk, agt ik, ook aan'Hol- land gekomen, fchoon het, in den Opdragt- brief, niet byzonderlyk genoemd wordt. In 't jaar 1309, ter gelegenheid vaneenige on- lüften tuffchen de Stigtfchen en Friezen, waarin zig ook de Hollanders gefteken had- den, droegen die van Stellingwerf, de Lem- mer en de Kuinder de inkomften der Kerke van Urk op aan de Abtdye van Staveren (c)' Doch of deeze opdragt van kragt geweeft zy, en hoé lang zy ftand gehouden hebbe , vind ik nergens gemeld. In 't jaar 1368 ♦ werdt Roderik van l'oerfi, door Hertoge Al« brecht, Ruwaard van Holland, met Urk, verlyd. Het fchynt, federt, eenen gerui- men tyd , door den huize van Voorft en Keppel, bezeten te zyn (d). In eenen brief van Graave Willem den VI. van den agt- ften February des jaars 1407 [1408] , leeft men', dat beide Urk en Emmeloord, toen Emelwairde genaamd, akoos, ter leen ge- houden waren vandeGraaven van, Holland» Urk, aan de zuidzyde van de Kerk, toen die : elff genaamd, en half Emelwairde, welk in bezit was van Dirk van Zwieten, werdt toen aan Joanna, Vrouwe van Voorft en i Keppel, toegeweezen (e). Doch in 't jaar
1412, werdt Herman van Kuinder, door den Zilfden Graave, verlyd met deHeerlykheid van
|
||||||||||||||
|
Am- aan de weftzyde, waar, in 't jaar 1766,on-
BAGTs- der Ens, nog vier en twintig roeden paal HEERLYK- werk geheid zyn, zeer bloot voor overftroo- HEBEN. ming> ,t ^yater p]agt ^ ? by Jaag getyde >
door duikers, geloosd te worden;dochdee-
ze duikers zyn vervallen, tn 't jaar 1632, werden, voor Emmeloord, zeven en veer- tig huizen , in de Lyft der Verpondingen , gebragt. Eenigen zyn, in 't midden, af- gefchooten, en worden, door twee huis- gezinnen., bewoond, 't Getal derzelven is, ledert, merkelyk , toegenomen. Doch in 't jaar "1749 5 zyn de Kerk, die, in een bo- vènvèrtrek van 't huis des Schoolmeefters, gehouden werdt, en wel vier en dertig hui- zen, door den brand, verteerd geworden. De meefte huizen zyn , federt, wederom opgebouwd. Ook het huis des Schoolmees- ters , voor rekening van de Stad Amfterdam. De Predikant van Ens, die tot deClaffisvan Kampen in Overyffel behoort,is ook Predi- kant van Emmeloord. Doch toen, in 't jaar 1672, Kampen in de magt der Franfchen ge- raakt was, werdt hy, voor eenen tyd, on- der de Cliffis van Amfterdam gebragt (y). Hy geniet, als Predikant van Emmeloord , gaadje van de Stad Amfterdam, en is ge- woon , om de twee of drie weeken, de School aldaar te bezoeken; doch hy predikt 'er te- genwoordig [in 1766] niet. Ook zyn 'er, in Emmeloord, maar zeer weinige Gerefor- meerden. Men heeft 'er eene Roomfche Kerk, waar de dienft, voor de meefte op- gezetenen der Plaatfe, door eenen weereld fchen Priefter, wordt waargenomen. Deeze Kerk en 't Huis des Schoolmeefters zyn de eenigfte fteenen gebouwen in Emmeloord. De meefte huizen ftaan , op eene ry, langs den befchoeiden kadyk, en voor dezelven, legt eene ftraat. Het getal der opgezetenen kan omtrent twee honderd haaien. Zy ge- neeren zig, zo wel als die van Ens enUrk, genoegzaam allen met vhTchen. Voormaals, plagten fommigen, met hunne eigene kaa- gen , of koffen, door 't land te vaaren, en graanen en andere waaren in 't Noorder- kwartier te flyten Doch dit heeft, federt lang, byna geene plaats meer. De dragt der vrouwen op Schokland is ongemeen. Zy hebben rokken aan, die haar maar even aan of op de kuiten komen, en de melkfters draa- genze nog korter. De meefte vrouwen zyn gewoon, haar hoofdhair, dikwerf, met Loog of Zeep, te waffchen, om'er dus eene geele verw op te brengen; waartoe de heete Zo- mer-zon ook veel medewerkt. Ook hebben de meefte dogters en vrouwen geel hair, welk haar, aartiglyk, met gekrulde lokjes, voor 't voorhoofd, en in den nek hangt. {y) ReC.1. VioeaCcti, lf. I. 9 08»t. 1673. f. H?#
|
||||||||||||||
|
Vide Fundat. Sactar. aliq. Aedium in Mattmi Anal.
III, p. +J4-
Vvl. PONTANI Hiftoi. Gelr. Libr. V. p. 72. coli.
VI. p, i°3-
Fundat. Sacr. Aedium in MAtth.SI Anal. Tom. III.
'zie WINSEMIUS Chron. van Friesl. SI. t88.
Zie G F. Baron thoeSchwartzenbebü Regifter Groot Charterb. van Friesl. bt. 1», 2+. MiEBis Charteib. rv. Deel, tl. 1«. |
||||||||||||||
|
l om,
, (">
Llbr. (b)
f- +5Ï (-Ó
(d)
op 't
w
|
||||||||||||||
|
II. Boek. VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
||||||||
|
87
|
||||||||
|
welke Stad, fomtyds, een derde gedeelte, AM-
in dezelven, gedraagen heeft (_p ). Ens, bagts moet, volgens eene fchikking , in 't jaar heeklye- 1710, gemaakt, door Holland , Friesland HEDEN* en QveryïTel, onderhouden worden. Hol- land draagt agttien, Friesland tien, en O- veryiïel twee en dertig in de zeftig. Doch 't ouderhoud van Emmeloord komt ten las- te van Holland alleen. In't jaar 1737, zogt Holland deszelfs aandeel in het onderhoud van Ens te doen verminderen, te meer, om dat de twee andere Provinciën niets betaa- ien wilden, tot het onderhoud van Emmel- oord (q). Doch zulks gelukte niet. Onder- tuffchen, loopen de koften op het onder- houd van beide de Eilandjes zo hoog, en Amfterdam heeft 'er zulk een' zwaaren laft van, dat 's Lands Staaten aan de Stad, reeds tot tweemaalen toe, OÊlroi verleend heb- ben, om eene Lotery, ten behoeve van Urk en Emmeloord, op te regten; eens in den jaare 1710 (r), en eens in den jaare I752(V). Ook is Amfterdam, in 't jaar 1711, gereg- tigd verklaard, om, wegens 't ankeren aan Emmeloord, zo veel ankergeld te heffen, als Friesland en Overyflel vorderen, wegens 't ankeren aan Ens, te weeten, dertig ftui- vers van ieder fchip, welk, in geene der drie Provinciën, t'huis hoort (t). 't Geregt van Urk beftaat uit den Schout, Regce-
die te gelyk Secretaris is, en door Bürge- rinS» meelleren van Amfterdam wordt aangefteld, en vyf Burgemeefters. De Burgemeefters , die ook Schepens zyn, plagten, by hunne aanftelling, geenen eed te doen. Doch de Fleer Nicolaas. Wit jen , Burgemeefter van Amfterdam, Ambagtsheer van Urk en Em- meloord zynde, heeft, in 't jaar 1709, den gewoónlyken Schepens-eed, op Urk, in ge- bruik gebragt (11). In 't jaar 16Ö8, ver- oordeelde het Geregt van Ürk een vrouws- perfoon tot het Vrouwen-Tugthuis of Spin- huis deezerStad, die 'er,tot in 'tjaari679, zat, en toen, door Burgemeefteren., ont- flaagen werde (u). 't Geregt van Emmel- oord beftaat, insgelyks, uit een' Schout eri vyf Burgemeefters : van welken het eene jaar drie en 't andere jaar twee afgaan. De verandering der Regeeringe gefchiedt om- trent Paafchen. _ De dienende Burgemeefte- ren maaken de nieuwe Keur, die, door den Ambagtsheer, beveiligd wordt. Flet hoog Geregt over Urk en Emmeloord ftaat ook aan deri Ambagtsheer, met wien, Schout en Bur- ge-
(p) Refol. Vroedfch. L'. V. iS, n Sept. i«di./. i<2, isi.
(q) Refol. Vroedfch. L'. LL. 10 Sept.' 1737. ƒ,2.16 eaÜ. Muniment Regift. N. »1. ƒ, 2tj. (r) Groot-Memor. N. IX. f. nr verfo. (s) Groot Metnor. TV. XI. ƒ. ioj , 165 verf;. (t) Handv. hl. 33S. (n) Uit Aantek; van Bürgern, N. Witsen.
(v) Groot-Memor. N. VI. f. *j+ $*»ƒ». |
||||||||
|
Am, van Urck ende van Emelwairde, die zyn Va-
bagts- der, ook Herman van Kii'mder genaamd, voór- «£de^K" maals' bezeten, en aan Dirk van Zwïeten' :• • opgedraagen hadt (ƒ). Otto van Asperen, Heer van Voorft, en joanna, zyne egtge- noote, ftonden toen af van het regt, welk zy op Urk en Emmeloord hadden (g), en hun, nog in 't jaar 1408, opgedraagen was. -Ten deezen tyde, was 'er een Slot op't Ei- land Urk. En Herman van Kuinder beloof- de, by eenen Brief van den agtften February desjaars 1415 [1416], beruftende ter Re-- gifterkamer van Holland, dit Slot, altoos, tot een open huis voor den Graave van Hol- land , te zullen houden, en 's Graaven on- derzaaten , nimmer, uit het zelve, te zullen befchadigèn (h). De zelfde Herman van Kuinder deedt, wegens die Heerlichede van X)erck ende van Emelwerde, mit allen hoeren ïoebehoeren, hulde aan Vrouwe Jacöba,in 't jaar 1417 (0- ïn fomrnige Aantekeningen, wordt gemeld, dat Hertog Karel van Bour- gondie de Heerlykheid van Urk en Emmel- oord, omtrent den jaare 1470, aan Gerrit Entszoon , Burgemeefter van Enkhuizen , die hem merkelyke dienften gedaan hadt, gefchonken heeft (&). Na hem, is de Heer- lykheid van Urk en Emmeloord geraakt in het oude Utrechtfche Huis van Zoudenbalch. En vind ik , dat Evert Zoudenbalch deeze Heerlykheid, nog voor't einde der vyftien- de eeuwe, bezeten heeft. Ook was Gerard Zoudenbalch Heer tot Urk en Emeloord, tot omtrent het einde der zeftiende eeuwe. Zy 'waren beide Dykgraaven van den Lekken- dyk bovensdams.- Onder de Schepenen van Utrecht van 't jaar 1576, vind ik ook eenen Gerrit Zoudenbalch tot Urck (/), waarfchyn- ]yk, den zelfden met den laatftgemelden. Zyne Weduwe , Barbara van Abkoude, is, na hem, Vrouw van Urk en Emmeloord geweeft; gelyk blykt, uit zekere beeldtenis, die in de Kerke van Urk plagt te zien te zyn. Vervolgens , is de Heerlykheid ge- raakt in 't huis van van der Werve, van welk de Stad Amfterdam dezelve,in 't jaar 1660, gekogt heeft (m); gelyk wy, reeds elders (n) , hebben aangetekend. Zy onderhoudt de Vuurboet, op het Eiland Urk(o). Doch 't Eiland zelf wordt, tegen 't afneemen, met paal- en fteenwerk, befchermd , op kollen van Holland en van de Stad Amfterdam ; (f) Mier,s charterb. IV. Deel, hl. 19«.
IS) MiE»is chartcib. IV. Deel, hl. 210. • (h) V" Aamefc, van Bürgern. N. Witsen. (i) MIERIS Chanerb. IV. Deel, hl. 4»g. f/J BliAND* Enkh hl. 50. . (/) VAN DE Water rjtr. Placaafb. II. Deel,hl. 95. III. »«!, hl. 174.
(>») Koop -C.intr.i& van 4 o3. 1660. in't Vertrek der the-
Vmtie, Nieuve Linie V. Lu. A. J») H. Deel, XVII. B"^., hl. Soo.
{') Handv. bl. 335.
|
||||||||
|
88 AMSTERDAMS V.Deei,
|
|||||||||||
|
Aandeel gemeefteren, in Crimlneele zaaken, komen Wy hebben elders gemeld, by welke ge- Aandeed
tn Suri. raadpleegen. Op Urk en Emmeloord, wor- legenheid, Suriname, door de Zeeuwen, op IN SuRI* name. den geene Verpondingen, noch Importen *de Engelfchen veroverd, en federt aan de KAME- op de verteeringe - geheeven. Doch Em- Weftindifche Maatfchappye verkogt zynde, meioord betaak zeker jaarlykfch regt, on- in't jaar 1683, voor een derde gedeelte, door der den naam van Proclamatiegeld, aan de de Stad, en, voor een derde gedeelte, door Droften van Salland en Vollenhoven, in O- Comelis van Aerjfen-, Heere van Sommels- veryffd. . dyk, overgenomen is; terwyl de Weftindi- Naamen De volgende Heeren zyn, federt het jaar fche Maatfchappy het overige derde gedeel-
der Am- I0-,5Oj Van wege de Stad, tot Ambagtshee- te aan zig behieldt (w). Deeze drie Leden BAGTS", ren van Urk en Emmeloord aangefleld: maaken de S o c 1 e t e i t of het Genoot- HEEREN» o _ • -r*v •
schap van Suriname uit. De mgezete-
1660. Andries de Graef. nen der Vereenigde Nederlanden mogen,
1672. Mr. Coenraad vanBeunin- vryelyk, op Suriname handelen, en zig in
gen. de Volkplanting nederzetten. Doch ieder
1679. Joan Huydecoper. ingezeten moet,jaarlyks, een hoofdgeld van
16 . Jacob Jacobs z. H inlopen, vyftig ponden fuikers opbrengen, ten behoe-
1705. Mr. Nic0LaasWitsen. ve van de Sociëteit, die,daarenboven,drie
1718. Ger«rand Pancras Mi- guldens van't lafl vordert van alle de fche- c H1 e L s z. pen, die in de Rivier van Suriname komen,
1721. Mr. Jan van de Poll. en een Waaggeld van twee en een halve
1746. Mr. Willem Munter.- guldens van de honderd der waarde van alle
1749. Willem Gideon Deutz. Koopmanfchappen, die daar verkogt, of van
1757. Mr. Daniel de Dieu. daar herwaards gezonden worden.
1706. Mr. Jonas WiTSEN. De beftiering der Sociëteit ftaat, hierteRegee-
Lande, aan eenige Directeuren,die, ring-
Aandeel De Stad bezit vèrfcheiden' Leengoede- door ieder Lid, worden aangefleld, in zulk der Stad ren ? in Holland,in 't Stigt en elders. Doch een getal, als elk Lid goedvindt: alzo 'er, vol! onder de voornaamflen, moet gerekend wor- in de Vergaderingen der Direaeuren, die, |
|||||||||||
|
TLAN
|
den haar aandeel in de Colonle of Folkphn- op den eerflen Woensdag van elke maand,
|
||||||||||
|
TINg van ting van in het Weftindifche Huis, gehouden worden,
Surina- niet by hoofden, maar by Leden geftemd
ME" Suriname, wordt, zo dat 'er in 't geheel maar drie Hem-
men zyn. De Dire&eurs trekken geene
Gelegen- jn Zuid • America , die van de algemeene wedden ten lafte der gemeene Maatfchap- heid- Staaten der Vereenigde Nederlanden ter pye. Elk Lid beloont dezelven, naar zyn Leen gehouden, of onder de oppermagt der- welgevallen. De Stad heeft thans vier Di- zelven bezeten wordt. ■ > reóteurs in de Sociëteit van Suriname, die Suriname, in 't Landfchap Guiana , door Burgemeefteren worden aangefleld, en
machen de zes en zeven graaden Noorder- met eikanderen een tiende gedeelte genie- breedte , aan eene rivier van den zelfden ten van de zuivere uitdeeling, die de Stad naam, gelegen, flrekt zig, zo men wil,wel trekt uit de Sociëteit, mids dit tiende jaar- dertig mylen boven den mond dier Riviere lyks, niet meer dan vyf duizend guldens be- dt. Twee mylen opwaards , ftaat eene loope (a). De Weftindifche Maatfchappy flerkte, Zelandia genaamd, die't Vlek Pa- heeft ook vier Direfteurs in de Sociëteit. • ramaribo dekt, welk omtrent vier honderd Doch het Huis van Sommelsdyk niet meer huizen groot is. Nog hooger,legt het klei- dan drie. Den Dire&euren is pen Secreta- ne Dorp Zahdpunt: en meer Landwaardsin, ris toegevoegd. Voorts, zyn 'er verfchei- het Dorp de Savane, welk meeft door Joo- den' Boekhouders en andere Bedienden der den bewoond wordt. De Labadiflen heb- Sociëteit. ben, nog hooger op , eenige Plantaadjen De Regeering der Volkplantinge in Ame-
aangelegd. Aan de famenvloeijingen der ricaflaat aan eenen Gouverneur en twee Raa- verfcheiden' Rivieren, die de Landflreek den, een' Raad van Politie en Crimlneele Ju- doorfnyden, zyn nog eenige flerkten ge- flitie, uit tien Raadsheeren beflaande, en ftigt: en langs de menigvuldige takken der eerï Raad van Civilg Jw/^dieuitzesRaads- ftroomen, zyn alomme Suikermolens ge- heeren beftaat. De Gouverneur is aan 't bouwd, enKoffy-enSuiker-Plantaadjenaan- hoofd van beide de Raaden. Ieder Raad gelegd. Het getal deezer Plantaadjen wordt, heeft tegenwoordig, op meer dan vier honderd , , „• Tt „ , „
begroot. ^x) Refoi. vioedcch. l*. £1. ó N^mb. i738. ƒ. *u, |
|||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||
|
8;9
|
||||||||||||||||
|
heeft zynen Secretaris. Voorts, is 'er een
Fiskaal, die tot den Raad van Politie en Cri- mineele Jufbit-ie behoort. De Gouverneur,, Raaden en andere hooge Amptenaars hou- den hun verblyf en Vergaderingen aan het Vlek Paramaribo, alwaar ook eene Kamer van ComrniJJariJJen van kleine Zaaken en eene Wees- en onbeheerde Boedelkamer haare zittin- gen houden. In de Sterkten der Volkplan- tinge, leggen , gemeenlyk, vier Compag- nien voetvolk. Voorts, zyn de Burgers in agt vendelen verdeeld, van welken 'er twee uit Paramaribo, en de overigen, uit de ande- re deelen der Volkplantinge, byeen verza- meld zyn. Onder deeze Burgervendelen , is 'er ook een van de Joodfche Natie. In Suriname, zyn drie Gereformeerde Kerken, die , door drie Nederduitfche, en eenen Franfchen Predikant, bediend worden. Zy worden, door de ingezetenen der Volkplan- tinge , betaald. Ook is > onlangs, aan Para- maribo , eene Lutherfche Kerk geftigt, die, door eenen Predikant, bediend wordt. Jaar- lyks, wordt 'er eene Kerkelyke Vergade- dering der Gereformeerden aan Paramaribo gehouden , waarin een Raadsheer uit den Raad van Politie, als Commijfaris politicq, voorzit ^(y). De Planters in Suriname, voor eenige jaa-
ren, eenige merkelyke onderfteuning noo- dig hebbende, om hunne Plantaadjen be- hoorlyk te bebouwen, en 'er rykelyker in- komtlen van te trekken dan zy. plagten , werdt 'er, hier te Lande, en voornaamlyk in deeze Stad, eene aanzienlyke fomme, ten hunnen behoeve, van byzondere perfoonen opgenomen. De Stad zelve, byzonder be- lang hebbende by de welvaart der Plante- ren , nam voor dertig duizend guldens deel in deeze geld-ligting (s). Wy komen nu tot het regt, welk de Stad
heeft in of over verfcheiden' Meeren, Pol- ders , Dyken, Wegen en Vaarten ; welk, ten deele, in den eigendom, ten deele, in eene beheering, of toezigt over dezelven, gelegen is.' Wy beginnen met de Watergrafts- of DiemerMéér,
tegenwoordig, eene bedykte Polder, aan de
ooftzyde van den Amftel, een vierdendeel uur gaands, of wat minder, van de Stad Ara- fterdam, weft-en noordwaards van den Die- mer ban en grooteDuivendrechtfche Polder, en zuidwaards van de Oütewaaler- of Over- Amftel-Polder gelegen. Twee wegen zyn 'er, van Amfterdam naar de Diemer-Meer: iy) Zie wyden Tegenw. Staat der Vereen. Nederl. I.
•O'-«/, bl. jj+ enx.. («.) R-efol. Vroedfch. Li. Q^Q_ i fuly 1751. f. 13*. H. STUK.
|
||||||||||||||||
|
Aandeel
INSuri-
|
||||||||||||||||
|
de kortffce, langs den Outewaaler-weg, bui- Pold™
|
EHS)
|
|||||||||||||||
|
ten de Muider-poort, en de langfte, buiten Wate-
de Weesper-poort, langs de ooftzyde desREN>Dï
Amftels KEN en
£\iiuicii>. Wege«.'
Zy heeft den naam van. Diemèr ■ Meer ge- N
kreegen, naar het nabygélegen Dorp Die.- reden. men; en dien van Water gr aft s-Meer, die de oudfte is van de twee (d), en waarvoor nu, in 't gemeen, Water graafs - Meer gefehree- ven wordt, zo 't fchynt, naar eene grafi of gegraaven vaart, die, van ouds, tot in de Meer plagt te loopen, en, vermoedelyk, naar de Ryker-floot, zynde de vaart, die zig, langs Diemerbrug, tot de Meer toe uitftrekt, en reeds in de zeftiende eeuwe in wezen was; gelyk, uit de oude Kaart van Joofi Janszoon, van welke een gedeelte voor de meefteuit- gaaven der Handveflen deezer Stad geplaatft is, blyken kan. De Watergrafts-Meer behoorde, eer zy Hiftorie).
bedykt was, der Stad Amfterdam in eigen- dom toe. Zy was, ongetwyfeld, een aan- hangfel der Ambagtsheerlykheid van Am- fterveen of Nieuwer-Amftel, die de Stad, in 't jaar 1529, van den Heere van Brede- rode gekogt hadt. In den Verlybrief van Hertoge Albrecht van den jaare 1399, ten behoeve van Koen van Oofterwyk verleend, wordt 'er, in deeze woorden, gewag van ge- maakt: ïtem dat fa er en.de:ViJfcherye ter Meer, vier pondt: en klaarlyk , in deezen , die Water gr aeu meer, twintich-pondt (b). Dat Veer en de Vijfcherye ter Meer heeft men, agt ik, naderhand, het Veer en de Vijfchery te Meerhuizen genoemd, onder welken naam, ik vind, dat het, in 't jaar 1542 , door de Stad, als Ambagtsheer van Nieuwer-Am- ftel , verpagt is: gelyk het , nog tegen- woordig , van tyd tot tyd, verhuurd wordt. De Viffchery van de Diemermeer, genoempt 't Watergraeffmeer, is, in 't jaar 1543 en fe- dert, ook van Stads wege verhuurd (c). De Meer hadt, van ouds, door eenen wyden mond, gemeenfchap met den Amftel, en 'c water ftondt, omtrent deezen mond, veel« tyds, vooral by ooftely ke of noordelyke win. * den, zo hol, dat 'er de voorbyvaarende fche- pen en fchuiten zeer door belemmerd, en, fomtyds, in merkelyk gevaar gebragt wer- den; waarom niet vreemd fchynen moet, dat Spieghel gewaagt van het bruyzen der Diemer zê (d). De Vroedfchap leide, derhalve, reeds in 't jaar 1569, in beraad,. om eene vaart te graaven, binnen den Zee- dyk, langs en om de Meer, tot ïri den Amftel; door
(a) zie Handv. kt, 33S.
(b) Handv. bl. 2S9.
(e) Regift. van de Ambagtsh. van Amßerveen enz. bc '•
rußende ter Thefaurie, f. 36, 40.
(d) Hertfpieghel, iv. Beei., ven 30. bl. «f.
. M
|
||||||||||||||||
|
^■egtder
itad over Meeren, Polders pyken, Wegen «nVaar- len: als M L
WATER-
*Kafts-
"/Die- &en-
|
||||||||||||||||
|
«
|
||||||||||||||||
|
90 AM ST E R D A MS V.Deel.
* ,Wwe1kemen van de Stadäf, boven in den - De bedyking werdt hierop ondernomen, Polder«,
tS'SS5o^erdenM^ en in 't jaar 1^9 voltrokken. Burgemees-wf^
MN-DY-def Meer voorbyte zeilen (e). Doch men teren van Amfterdam as,van-wege deStad,^ -
*EN ■'" kwam tot geen befluit Dezelfde zaak werdt, eigenaars van den bedykten grond, verkog- Wegek.
W£GEN' na'de: verandering derRegeeringe, in't jaar ten denzelven, by kavelingen van tien mor-
1583, andermaal in beraad gelegd.Men be- gen, aan byzondere Perfoonen, alleenlyk,
iloot oen, te ondertaften, of, en hoe veel dertig morgen behoudende voor rekening
die van Utrecht zouden willen draagen tot van de Stad, uit hoofde van welken, zy altoos
|
||||||||
|
i-jaars
|
||||||||
|
om tgevaar,ia tvoorur^""1-'"'1'"', ,°, -V>fa 9J» ■ 1
meer langs den Amftel, te voorkomen, be- gen,ten behoeve van deStad.Eemgen verkog-
flooten den 4mfteldyk door te graaven,en ten, kort hierna, den gekogten grond aan twee bruggen in den zelven te leggen (g): anderen, zonder daarvan wettige opdragt te door welk middel, men, naar 'tfchynt, be- doen;'t welk gelegenheid gaf tot een bevel van oogde aan't water der Meere ruimer door- 's Lands Staaten van den negen en twintigften tost te verleenen, en dus de kragt van het November des jaars 1629, volgens welk, zelve te breeken. Maar men fchynt,zo ver alle Transporten,^ Hypothecauen,o£gereg- mv bekend is, ook dit befluit niet ter uit- telyke belafhngen van huizen en landen, in de Voeringe te hebben gebragt. In 't jaar 1605, Diemermeer gelegen, voortaan, zouden moe- werdt belaft, eene binnenvaart te maaken, ten gefchieden voor Dykgraave en Heenr- door den Amfteldyk, omtrent den mond der raaden (m), die, omtrent dien tyd, voor _ t Meeree)''t welk ik nogtans ookliiet vind eerft, waren aangefteld. 't Liep aan tot in gefchied te zyn. Omtrent den aanvang des 't jaar 1640, eer 'er, op oefening der hoo- faars 1622,deeden.de Advokaat Cornelis van ge en laage Jurisdiftie in de Meer , eene Davelaar en eenïgÊil zyner med.eftanderen nieuwe fdukking by de Graaflykheids Re- een verzoek aan Burgemeefteren, om de Die- kenkamer gemaakt werdt. De Meer lag mermeer te mogen bedyken en drqogmaa- rondsom m Amftelland. De hooge Junsdic- lcen O). Doch 't liep aan, tot denveertien- tie over dezelve fcheen, derhalve natuur- den May des jaars 1624, eer Burgemeefte- lykft, tot het Baljuwfchap van Amftelland te ren van Amfterdam daartoe Oftroi verwier- behooren. Doch wie de laage Junsdiélie ven van 'sLands Staaten. By dit Oclroi, werdt toekwame, was moeilyker te bepaalen. De de bedykte grond aan de*S«d of derzelver Geregten, van Amfterveen, Diemen en Ou- regt verkryfenden, ten eeuwigen dage in derkerk omringden de Meer. Elk van hun eigendom afgeftaany onder eene jaarlykfche fcheen , derhalve , zulk een gedeelte der Recognitie ten behoeve der Graaflykheid, laage Jurisdictie over de Meer te moeten die nogtans, in 't jaar 1626, te niet gedaan hebben, als naaft aan zynen Ban gelegen wprdt Voorts, verkreeg de Stad vrydom ware. Doch waar zig deeze gedeelten, in van Verpondingen en andere Impoften voor de Meer, behoorden p fcheiden, was be- Te Mee?, geduurende den tyd van vyftien zwaarlyker te zeggen en viel daarover, dik- iaaren die, naderhand, tot op dertig jaa- wils gefchil tuffchen de Geregten. De Re- ren verlengd werdt: midsgaders, vryheid kenkamer deedt deeze zwaarigheden af, op van'de Graaflykheids tollen, voor altoos: den tienden May des gemelden jaars, be- ook regt, om de bedykte Meer te doen re- veelende „ dat de Baljuw van Amftelland, eren by eenen Dykgraave, op de benoe- „ die toen was Pieter Boudewynsz. van Lok-
ming der Hoofd-ingelanden , door of van „ horfi, het hoog, middelbaar en laag Ge- wege 's Lands Staaten te kiezen, en by eeni- „ regt, met Heemraaden der Diemermeer * ge Heemraaden en andere gewoonlykeAmp- „ aldaar, oefenen zou. Doch dat, na zyn tenaars. Dykgraaf en Heemraaden zouden „ overlyden, het ampt van Baljuw over magt hebben, om Keuren op de bedykinge „ de Diemermeer aan het Dykgraaffchap te maaken. Doch het hoog, middelbaar en „der gemelde Meer zou gehegt wor- laag Geregt over alle andere zaaken zou „ den." Burgemeefteren van Amfterdam verblvven aan de Graaflykheid, en aan de gaven, alsAmbagtsheeren van Amfterveen, Amptenaars, door de Graaflykheid, te ftel- hunne toeftemrmng tot deeze fchikking (»): jen^N en, na 't overlyden van den Baljuw, Pieter '" Boudewynsz. , welk eerft in 't jaar 1651
(O Refoi. vroedfch. N. 2. iï 7«ty u«9. ƒ. nz. voorviel, werdt de Dvkgraaf ook Baljuw van
(f) Refol. Vtoedfch. N. 4- " Dec. 1583- "* > ■> ° -A»
(g) Refol. Vroedfch. N. « *9 Juny 1601. ƒ. 3J4 verf)- «C
(h) Groot-Memor. N. II.°f. 217. (l) Groot-Memor. N. IV. ƒ. JSII verfa. (i) Refol. Vroedfch. N. 13. ^ Jan. 1622. f. Si vtrfo. (m) Handv. il. 3«-
(^) Handv. il. 3J8, 340. (") Handv. hl. 345.
|
||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||
|
9i
|
|||||||||||
|
^olders, de Watergrafts-Meer, en de Heemraaden
isNTDY-bleeven' ais Schepenen, dienen.
KiiN'£,« De Meer liep, tuffchen den vyfden en "V^gejs', zesdenMaartdesjaars 1651, onder, ter gele- genheid eener doorbraake in den Zeedyk bo- ven Outewaal, niet verre van Jaap Hannes, by de Herberg het Paradys. 't Zeewater Hort- te , omtrent den Molen aan het nieuwe Diep, over den Ringdyk der Meer, en dondt, in dezelve , wel zeftien voet hoog. Een groot gedeelte van den Ringdyk werdt, tot aan den kleigrond toe, ter hoogte van dertig voe- ten , weggefpoeld: veele huizen werden van hunne grondflagen afgedrongen : anderen deerlyk befchadigd. Doch tegen 't einde des volgenden jaars, verwierven de ingelan- den , tot het beverfchen der Meer en 't her- Hellen der dykaadje, O&roi van 's Lands Staa- ten , waarby hun de voorige vryheden wer- den toegedaan, voor den tyd van tien jaa- ren , ingaande na 't eindigen van 't O£lroi van den jaare 1626, welk, voor den tyd van dertig jaaren, verleend was (0). Doch in 't jaar 1672, werdt de Ringdyk der Diemer- 'meer doorgefleken, om de Stad te beter te dekken tegen den naderenden vyand. En 't «liep aan tot in 't jaar 1678 , eer de Hoofd- ingelanden , Dykgraaf en Heemraaden ver- nieuwing van Octroi verwierven; waarby hun de voorige vryheden en ontladingen, voor den tyd van vyftien jaaren, vergund werden (p). De IVÏeer werdt toen in beter' 'ftaat gebragt, dan zy geweeft was. De door- braak van den Zeedyk in 't jaar 1702 bragt • haar wel in nieuw gevaar; doch zy werdt 'toen, gelukkiglyk ,#behouden.
%zonde- De Watergrafts- of Diemermeer legt be- fchryv; » flooten in eenen ringdyk, die vyf en twin- deezerin§ üg honderd roeden in den Omtrek beflaat, ^Cer« en alomme, behalve langs den Amdelen aan 't Nieuwe Diep , eene braak tuffchen de Meer en den Zeedyk, ter plaatfe waar, weleer, de buurt Tpefloot gedaan heeft, omringd is van eene breede ringfloot. De Stad, die, van ouds, de Viffchery der gantfche Meer be- zat , behoudt nog het regt tot de Viffchery in deeze ringfloot; doch geeft het, voorze- ker getal van jaaren, in erfpagt aanDykgraa- ve en Heemraaden, die 't, by kleine ge- ' deelten, aan byzondere perfoonen verhuu- ren. De'Viffchery binnen de Polder wordt, door Dykgraave en Heemraaden, aan de ingelanden, die ten minde vy f morgen lands jn dezelve bezitten, onder zekere jaarlykfche Recognitie, toegedaan : en 't geld, dat van ' deeze Recognitie komt, alle jaaren, befteed, tot het planten van vifch in de Polder; om : welke vifchplantinge by te woonen, de in« -' («) Handy, hl. 34°-
(?) Handv. hl. »t,; |
|||||||||||
|
gelanden, op zekeren befremden dag, uit- Polders,
genodigd worden. De Meer is zeven hon- Wate- derd en vyf morgen groot : van welken , REN>Dï' nogtans, maar zes honderd twee en zeflig wegen. morgen, drie honderd een en drie vierde roe- den, in de gemeene Laflen behoeven te draa- gen. In 't jaar 1730, zyn'er, in de Meer, twee honderd zeven en twintig huizen ge- teld , onder welken, eenige zeer aanzienly- ke Land wooningen zyn. De grond der Meer, die veenagtig is, en in welken, hier en daar, wellen van zoet en helder water gevonden worden, is aangelegd tot Luflhoven, Wei- en Warmoeslanden. De Warmoeziers bren- gen hunne meefte groente, op drie plaatfen, te Amderdam, ter markte, op de Prinfen- graft,aan de Oude Kerke, en op de Hout- graft, of Jooden - Groenmarkt. De Meer wordt doorfneeden van twee groote wegen, de Middehveg, die van de Outewaaler brug tot aan de Hartsvelder brug loopt, en de Kruisweg, die de langde is van de twee; den Middel weg, op de helft, doorfnydt; aan 't zandpad over de groote Duivendrechtfche Polder aanvangt, en aan 't Nieuwe Diep eindigt. Beide deeze Wegen zyn, voor 't grootde gedeelte, ter wederzyde, bezet met hooge Ypen- en Lindenboomen. De voor- naamde Ludplaatfen leggen langs deeze twee wegen, met naame langs den Middelweg, die, voor weinige jaaren, van 't een tot aan 't ander einde, bedraat is. Ook daan, langs deezen weg, verfcheiden' Lantaarns, die, by donkere maane, des avonds, ontfteken worden. Langs den middelweg, is, vooral des Zomers, zeer derke doortogt van rytui- gen, over Diemerbrug, naar en van Weesp, Muiden, Naarden en de Provincie van U- trecht. De Oiitewaaler-bnig is ,in 't jaar 1762, fraai van deen herbouwd, en op dezelve, een fierlyk yzeren Tolhek geplaatd, tuffchen twee harddeenen zuilen, waarop, aan de ééne zyde, de wapens van Amderdam en van de Watergrafts-Meer uitgehouwen zyn. Het laatde bedaat uit de letters WGM. op een wit fchild,welk,door een' Zwaan, met uit- gefpreiden vleugels in de biezen daande, van agteren, onderfteund wordt. Aan de andere zyde, daat het wapen van den tegenwoor- dïgen Heere Baljuw en Dykgraaf, Wil- lem van Heemskerck, Oud-Schepen en Raad deezer Stad , en het jaartal der bouwinge 1762. De herbergen aan deeze brug, en de vier bevoorregte Herbergen in de Meer, fchoon buiten de Vryheid van Am- derdam leggende, betaalen, nogtans, Ex- cyns aan de Stad (q), in gevolge van het Privilegie van Hertoge Filips van Bourgbn- die,
(q) Gioot-Mejnot. N. lil. f. 138 ,,240.
M 2 • ' |
|||||||||||
|
AMSTERDAMS V. Deel.
|
|||||||
|
p-2-
|
|||||||
|
Pold£Rs die, vanden]aare 1452, volgens welk, nie- BargemeeaerM;.PiETERREN]DoRP,Bal- Vwm
WATT'mant, op een vierdendeel myls na aan de ] uw en Dykgraaf, enM^AN Jacob Hart- w^ ren , Dy Staa w{n 0f bier tappen mögt, dan op der s 1 n c k , Heemraad en Schepen der Meer, KEN tn KEN en Stede Excvnzen O) Even over deeze brug, merkelyk, verbeterd, geplaatft zyn. En van weom, Wegen. den zuidJweftelyken hoek van den middel- deeze twee fchyfmolens heeft men, met weg (laat hetRegthuis der Meer, tegen welk, minder koften, ruim zo veel nut, als van de het Schavot wordt opgeregt,waarop delyf- voorigen vier. Zy können, zelfs in harde ftraffen worden uitgevoerd. Ter zyde van het vorft, bh/ven doormaaier]. Ook is de Reethuis aan den middelweg, ftaat ook een grond der Meer, federt het gebruik deezer huisje wa'arindeBrandfpuitderDiemermeer molens, veel verbeterd. Zy ftaan beide, op bewaard wordt. Het opzigt over de brandblus- zekeren afftand van eikanderen, in eene kolk, fchinge is aan drie Brandmeefters aanbevo- die gemeenfchap met de molen-wateringen len Doch de Geregtsbode is generaale Brand- der Polder heeft, niet verre van t Nieuwe meéfter. Behalve de Middel- en Kruisweg, Diep, waarin zy, door een ■ Huisje van eene loopen 'er verfcheiden' Laanen in de Meer, deur in den Ringdyk, het Polderwater ftor- eenigenvan welken geenen doortogt heb- ten: welk, vervolgens, door de Ypefiooter- ben. De voornaamften zyn de Paauwenlaan, flufe, in 't Y geloosd wordt. de groene o£ Burghorfislaan, de Kloofier- of De Watergrafts-Meer wordt geregeerd Regee- Schelpslaan en de Schagerlaan. De laatfte door eenen Dykgraaf, die te gelyk Baljuw ring. is de fraaifte Zy heeft eenen ryweg naar is, en vyf Heemraaden, die ook Schepenen den Middel-' en Kruisweg; begint aan den zyn. En dit Collegie maakt, als een Heem- Rinedyk, niet verre van de Schelp-, of, ge- raadfchap, keuren, en voert fchouw over de lyk men hier fpreekc, Schulpbrug, die, over dykaadje, wegen en wateren van de Meer; de ringfloot, aan den Amftel, legt; en loopt, en oefent, als een Geregt, allerlei hooge, mid- niet verfcheiden' kromten, tot aan 't einde delbaare en laage Jurisdictie. Voorts, is 'er Malie, der Maliebaan, die, omtrent vyftig roeden een Secretaris, een Penningmeefter en baan. aan deeze zyde van den Kruisweg, aangelegd een Geregtsbodevan de Watergrafts-Meer» is, en aan den Middelweg begint. De Ma- De Baljuw en Dykgraaf wordt, by de liebaan, die,voormaals,grooteruitfpanning Staaten der Provincie, verkooren, uiteen voor de Amfterdamfche jeugd plagt'te zyn, drietal, welk, door Burgemeefteren van Am- dan federt eenigen tyd,is een honderd drie fterdam, als Hoofd-ingelanden , benoemd en zeventig roeden lang. Aan 't zuidweft- wordt. Van de Heemraaden en Schepenen, einde van dezelve, ftaat eene herberg, het moeten er, het eene jaar drie, en het an- Maliehuis genaamd, die, met digt geboom- dere jaar twee afgaan: en Dykgraaf en Heem- te , omringd is. Ook ftaat 'er eene ry hoo- raaden benoemen, jaarlyks ,in het begin van ge boomen ter wederzyde van de Maliebaan, May, het eene jaar zes., en het andere jaar die binnenwaards , plat gefchooren zyn. vieringelanden, uit welken, Burgemeefte- Bali'iw en Schepenen hebben, in't jaar 1759, ren van Amfterdam, als Hoofd-ingelanden, eene uitvoerige Keur gemaakt op het fpee- drie en twee Heemraaden kiezen, in de plaats len in de Maliebaan O). Behalve het Ma- der afgaanden(f). De Nominatie wordt, in liehuis, zyn 'er nog drie herbergen in de Burgemeefters - Kamer, overgeleverd, door Meer, eene van welken het Regthuis is. Aan den Secretaris, die, na dat de verkiezing ge- de toegangen tot de Meer, zyn vyf Wagt- daan is, verzoekt, dat Burgemeefteren eenen huizen geplaatft, tot verblyf van tien Nagt- uit hen gelieve te benoemen ,.om, vanwege waakers de Stad,'als Hoofd-mgelande, de jaarlykfche Doordien de Landen in de Meer veertien rekening der Meer, in de Regtkamer, te
voet laager leggen, dan het buitenwater, is komen hooren, en om in den nieuwen om- men verpligt, het overtollige Polderwater, flag te bewilligen: gelyk, doorgaands of altoos, ter hoogte van vyftien voet, op te maaien, gefchiedt. De nieuw-verkooren Heemraaden Hiertoe bediende men zig, tot in 't jaar 1743, worden, twee dagen daarna, in 't vol Colle- van vier Watermolens,metfchepraden voor- gie, als Schepenen, erkend, en door den zien, die elkanderen het water toemaalden: Baljuw beëedigd.De Secretaris wordt, door doch na dien tyd, van niet meer dan twee; Burgemeefteren van Amfterdam, als Hoofd- in welken, in plaats van fchepraden, zekere ingelanden, aangefteld («).. Alle de overige waterfchyven, kort te vooren, door Antoni ampten en bedieningen in de Meer ftaan de Jong, Inwooner van Amfterdam, uitge- ter begeevinge van Dykgraave en Heem- vonden;'doch, naderhand, door de Heeren raaden. Het
M Zit Handv. i! »7. I«, 171. (0 Refo1- Vroedfch. N. is. 3 J»ly 151». f. $>?.
(/) Keuren van de Watetgr. Mtet, tl. * w7. («J Groot-Memoi. tf. VUI. ƒ. *i. Ä X ƒ• »* *«#.
|
|||||||
|
II. Boek. VOORNAAMSTE BEZITTINGEN. p3
^i-dïRS) Het Collegie van Dykgraave en Heem- te vragt, naaren uit de Meervoeren, dan Polders,
Re*TQY_ raaden, of Baljuw en Schepenen der Water- de gewoonlyke Veerfchipper. Alleenlyk, Wate- '
We„ " grafts- of Diemermeer houdt zyne gewoon mogen de Schuiten voerders vanden Amftel-REN>Dï*
WscEN. lyke Zit- en Regtdagen , op den eerften fteiger aan de OlTenmarkt de goederen van Weüen.
Maandag in elke maand. Het plagt, in 't ingezetenen van Amfterdam naar de Meer,
eerft, jn 't Regthuis in de Meer, byeen te en van daar te rug brengen. In 't gewigt
komen; doch, op het einde des jaars 164.5, en den prys van 't brood, fchikt men zig,
werdt het naar Amfterdam overgebragt, en in de Meer , naar de zetting van Amfter-
geplaatft in het Wagthuis nevens de Regu- dam (•&•). Wy ontleenen deeze byzonder-
liers-Poort, tegenwoordig, een gedeelte van heden uit eene nette uitgaave van de Keuren
de herberg de Munt. In 't jaar 1693,werdt der Meer, voor weinige jaaren, in 't licht
de Regtkamer der Diemermeer verplaatft Jn gekomen.
een beneden-vertrek van 't Stadhuis, in den De Stad Amfterdam be,zat ook, voorheen, H-
noordooftelyken hoek der eerfte Verdiepin- de VilTchery en 't Riet- en Grasgewas, in en Byle" ge, waar, federt, het Comptoïr der Direc- langs de meer. teuren over de Admodiatie der Wynen ge- Bylemer-Meer
weeft; nog laater, de Stads - Excyns van 't
Beeftiaal ontvangen is, en welk nu, door in eigendom. Deeze Meer legt niet meer dan
de Leden der Teken - Schoole , gebruikt een vierdendeel uur gaands zuidooftwaards wordt; tot dat zy, in't jaar 1716, op de van de Diemer- of Watergrafts - Meer, en derde Verdieping van 't gebouw, boven de heeft de Bylemer-Landen ten zuidooften en Kamer van CommilTarilTen van Zeezaaken, ten ooften ; en den Ban van Diemen ten noor- werdt overgebragt , daar zy , nog tegen- den. Ik twyfel niet, of zy is, oudtyds, ne-Oudheid woordig, gehouden wordt. vens het naafte Land, onder den naam van en His- Keuren. De Keuren van de Watergrafts-Meer, zeer Palm of Poel Bendelmerbruc, bekend (x), entone"
vermenigvuldigd, en daar door duifter ge- onder de goederen, die de Heeren van Am- worden zynde, werden, in 't jaar 1757 , ftel van den Utrechtfchen Stoel ter leen voornaamlyk , door beleid van den Heere hielden, gerekend geweeft (j). Hetbujjïhe, Baljuw en Dykgraaf, Mr. Pi eter Ren- daer die reygers inne broeden , korter , het dorp, Heere van Marquette, en Burgemees- Reygerbofch genaamd, behoorde ook aan de ter der Stad Amfterdam , op negen na, al- Heeren vanÄmftel, en lag in Bindelmerbroec; len te niet gedaan (y). De tegenwoordigen gelyk, uit eenen brief van Hertoge Albrecht hebben, in veeje opzigten, merkelyke over- van den jaare 1386, blykt (z): om welke eenkomft met de Keuren der Stad Amfter- reden, dit bofch, fomtyds, Bindelmerebofch dam, en , zo verre de dykaadje aangaat, genoemd wordt (d). En deeze gelegenheid ook met de. Keuren van andere Polders in van het Reigerbofch doet ons te meer den- Holland. Die in de Meer wil woonen ,moet ken, dat de Bylemermeer en de naafte Lan- vooraf borg ftellen, dat hy niet ten lafteder den, voor het oude Bindelmerbroec, moeten Armmeefteren zal komen, en vervolgens, gehouden worden; alzo, nog in 't begin dee- by geregtelyke Aóte , worden toegelaaten. zer eeuwe, een of meer Vogelkooijen in de Niemant mag eenig huis in de Meer ver- Bylemermeer waren, die egter nu niet meer huuren of verkoopen, met het regt, om de in wezen zyn. De Graaf van Holland wees, Neering, die aldaar gedaan wordt, te blyven na de verbeurdverklaring der goederen van oefenen. De Wegen in de Meer mogen niet den Huize van Amftel, Bindelmacrbroec zig bereeden worden, doorHeffenkarren,of an- zei ven en zynen nakomelingen toe, in't jaar dere rytuigen, op vreemd fpoor gaande, of 1298 (&)• En van dien tyd af, fchynen de knoeften, knoppen of banden aan de wie- Bylemermeer, die, beide in oude brieven en len hebbende. Ook mogen 'er geene ver- laatere fchriften, de Bindelmeer en Bydelmeer kens door de Meer worden gedreeven. Vol- genoemd wordt (V); 'c gehugt de Bylemer, gens Ocïroi van 's Lands Staaten, wordt, aan de Broek en de Bylemer-Landen, die allen, de Outewaaler-brug, en aan een' flagboom veelligt, van ouds, onder den naam van Bin- aan de Schagerlaan, eene gabelle ontvangen delmerbroec, begreepen geweeft zyn;fchoon van twee ftuivers van een rytuig met vier men, in laater' tyd, de benaaming van Byl- wielen, een ftuiver van een rytuig met twee nier- wielen,agt penningen van een man te paard, fw) Keuren det watergr. Meer, bi. ip,j7,i«,86,sj>.
en vier penningen van een paard, os of koe. <x) euchel.^ hedam p. 17 $• ï" , 1*' D -il (y) Z,e hier VOOr II. Deel, I. Boek, bl. 80, Jg7.
Doch de ïnwooners en ingelanden zyn vry. (*.) zu mieris charteib. m. />«/,*/.«ó«hiervoor,
Niemant mag goederen, voor anderen, of n; f«''.« l'*"& ": >\ T ', u " ' ' (a) Zie Mieris Charterb. I. Deel, bl. 401.
(b) Mieris Charterb. 1. Deel, bl. $95.
(v) Keuren der Watergr. Meer, */. 1. ^ Hindv- **■ lio' H00FTS Slieve? N' J"- *'■ F*1'
■ M 3,
|
||||
|
AMSTERDAMS V.Deel»
|
||||||||||||||||||||||||||
|
94
|
||||||||||||||||||||||||||
|
P^de«, merbroeck, in bepaalder betekenis, voor de (leken, in 't jaar 1672. Doch eenige iaaren Kon«:
Wate- Broeker-Landen, gebruikt vindt (& met Hol- hater wederom beverfcht en drooggemaakt. W£j£ RfiN,DY- ,and vereenigd te zyn eebleeven. DeByle- luflchen den vyfden en zesden April des KEH m , K»f m mer de Gaasp 't Gein, de Noorder- en jaars 1702, bezweek de ringdyk der Meer, w*gmu, " de Broeker-landen, zo als zy, federt meer vooreenen geweïdigenftorm. Den inge- daneeneeeuw, genoemd zyn, leggen on- anden begaf toen de luft, om ten derdemaa- der Weesper-karfpel,enzyn, in'tjaar 1641, Ie üand aan werk te fiaan. De Meer werdt. ast honderd zes en twintig morgen, vier hon- verlaaten. Ondertuffchen, lei den Steden Am- dtrd een en tastig roeden, Weesper maat, fterdam en Weesp veel gelegen aan t her- van iet honderd vierkante roeden de mor- ftellen van den Ringdyk der Bylemermeer,. len eroot bevonden (e). Doch de Byle- waar langs het Zandpad en de Trekvaart. Siermeer alleen behoort tot het bedek onzer tufTchen de twee Steden liep. Zy bramen»-. R fchrvvinge derhalve, op den twmtigften November des QJbel Matthyszoon Burcb, Burger en Koop- gemelden jaars, overeen „ dat zy de Byle-
man te Amfterdam, en zyne medeftanders „ mermeer, in dien ftaat als dezelve toen verwierven op 't einde desjaars 1622, Oc- „ was, voor gemeene rekening, en op zul- troi van 's Lands Staaten, om de Bylemer- „ ke voorwaarden, als zy, naderhand, met meer die toen gerekend werdt zes honderd „ de eigenaars zouden overeenkomen, aan- mor«4n te beiiaan, ten hunnen koile, te be- „ vaarden zouden. Dat zy den ringdyk dvken en droog te maaken; met magt om, „ zouden hertellen, en de Meer zelve droog over de drooggemaakte Polder, Dykgraaf, „ of dras maaken. Dat zy t jaarlykfch on- Heemraaden , Penningmeefler en andere „ derhoud der bedykinge , ieder voor de Amptenaars aan te ftellen. Daar benevens, „ helft, zouden bekoftigen. En dat de voor-- werdt hun het reet van Ambagtsheerlykheid „ deelen, die van de Meer komen mogten, afoeftaan Doch de hooge Jurisdiaie be- „ met naame de Gabelle, de Viffchery,de ; hitlden de Staaten aan zig (ƒ). De Meer „ Vogelkooi of Vogelkooijen en 't Riet- en
was,in'tjaari627,reedsdroog,zyndeee- „ Grasgewas, ook op gelyken voet, zou- nhre huizen van 't eehugt de Bylemer be- „ den worden genooten («). t Liep aan greepen binnen de dykaadje (g). Ook ziet tot den vier en twmtigften Auguftus desjaars men in de Meer, nog overblyffels eener 1703, eer de twee Steden overeenkwamen oude Kapelle, die, voormaals, tot het ge- met de ingelanden „ dat de Steden regt zou- melde gehugt, behoord heeft (4), en, in 't „ den hebben, om den dyk der Meere te jaar 1634, nog in wezen was, en haare Ka- „ hertellen;modder te brengen binnen aan pelmeefters hadt (i).De ingelanden verzog- „ den zelven, en dien, over de oude of o- ten terftondna'tdroogmaaken der Meer, ook „ ver -de nieuwe landen, te doen werpen, om de oefening der hooge Jurisdiaie, aan de „ naar haar welgevallen. Dat de Steden en GraaÜykheids-Rekenkamer.DeDroffaardvan „ de ingelanden, ieder voor de Helft, het ge-' Muiden Pietér Comeliszoon Hooft, wiens Juris- „ not zouden hebben van het gewas op den diftie als Baljuw van Gooiland en Schout „ dyk, mids men'er geene beeilen op Hete van Weesperkarfpel, hierdoor, ftondt ver- „ looPen,envanhetriet-en grasgewas over minderd te worden, ftelde zig, nogtans, niet „ de geheele Meer. De yiiTchery bleef aan de tegen het bewilligen in dit verzoek; alzo hy „ Steden; doch de ingelanden zouden, voor verftondt, dat hierdoor verfcheiden' zwaa- ,, zig zelven, vryelyk, mogen yiflchen." Een rieheden zouden voorkomen, en de goede weinig laater, verkogten de ingelanden de de OP 't beft, bewaard worden (Ar). De tweeStryk-Watermolens,deOofter-enWes^ ■SplfMikamer ftondt dan den ingelanden der ter gangmolens genaamd, aan de Stad Ara- Bvlemermeer hun verzoek toe. En federt fterdam alleen, voor drie duizend vyf hon- zyn de Dykgraaf hier ook Baljuw en de derd guldens («> Heemraaden Schepenen geweeft (/), even Van dien tycaf, begonden de twee Ste*
als in de Watergraftsmeer. De Bylemer- den den dyk te doen herftellen. Doch Weesp» meer werdt, tot beveiliging der Stad Am- een' weêrzm krygende in de koften, heeft, fterdam, te gelyk met andere Polders, doorge- op den vyfden December des jaars l7ió,al de baate en fchade der Bylemermeer, voor
m schepenen-Regifier van de Eydeimeer ,P zo ?«■*■ rekening van Amfterdam alleen, gelaaten. Ea |
||||||||||||||||||||||||||
|
p deeze Stad onderhoudt, federt dien tyd, den
|
||||||||||||||||||||||||||
|
ry
|
||||||||||||||||||||||||||
|
M vit ie orïgineele «eeiing *~ Steven Pauw * Lucas ^ ^ M De <
|
||||||||||||||||||||||||||
|
de
|
||||||||||||||||||||||||||
|
!
|
||||||||||||||||||||||||||
|
U) ötoot-piakaatb. n. Deel, koi. 1725. tans nunmer wederom geheel drooggemaakt»
|
||||||||||||||||||||||||||
|
(ó Ztt HooiTS Brieven N. j6o. hl. 419. » ° öü
|
Men
|
|||||||||||||||||||||||||
|
f'h) Zie de Kaart va» looft Jansz. van t/aar Ij7j.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
(i) Schepenen-Regifter van de Bydelmeer, op nüay 153+.
14 ) HOOITS Brieven N. I55. *'• "*• (/; Zie HOOïTS Blieven N. j6o. tl. 4ïJ>. |
||||||||||||||||||||||||||
|
(m) Handv. hl. }t}.
(n) Hswlv. *'» Sl^ |
||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek*
|
|||||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||||||||||||
|
9S
|
|||||||||||||||||||||
|
Polders, Men heeft, in dezelve, alleenlyk door het
re^dy.PlemPen °f inkorten van modder, welke, KEN'e„ ' voor een groot gedeelte, uit de Amfterdam- Wegen. fche graften gebaggerd, en derwaards ge- voerd werdt, en op eenige andere wyzen, land aangewonnen. Op dit nieuwe land, wordt zeer goede groente geteeld, die, voor verre het grootfte gedeelte, te Amfterdam, ter markt wordt gebragt. De Viflchery in de Bylemermeer wordt, voor rekening der ingelanden, verhuurd, die nogtans het regt behouden, om,'voor zig zelven, in de Meer te viflchen. De beheering der Bylemer- meer ftaat aan eenen Baljuw en Dykgraaf, en vyf Heemraaden, die te gelyk Schepenen zyn. Zy hebben eenen Secretaris, die ook Schout is, en eenen Penningmeefter onder zig. De Baljuw en Dykgraaf wordt, op den voorflag der Heemraaden en Hoofd - inge- landen, door,'s Lands Staaten, aangefteld. De Heemraaden en Schepenen worden, uit de Hoofd-ingelanden, door het Collegie van Heemraaden, voor hun leeven, geköoren, gemeenlyk, op den voorflag van den Dyk- graaf. Ook fielt het Collegie den Secretaris en den Penningmeefter. Het houdt zyne Vergaderingen, gewoonlyk, te Amfterdam in de herberg de Munt; doch, enkele rei- zen , des zomers, ook in het Regthuis van de Bylemer-meer. , ^ *tt. In 't Stigt van Utrecht, tuflchen de Ho- DtJ°°- lendrechter- en Broeker-Polder, digt by het ^Ieer, Dorp Abkoude, legt een klein Meertje, de |
|||||||||||||||||||||
|
1630. volkert overlander.
1631. AnthoniOetgens van Wa-
ve r e n.
—- Mr. Joan Huydecoper. 1705. Mr. Gerbrand PancraS. 1716. Mr. Jan Trijp. 1733- Jan Trip. De Stad Amfterdam heeft ook een aan-
zienlyk deel in 't bewind over den Zeeburg of Diemerdyk,
|
|||||||||||||||||||||
|
Polders,
Wate- ren, Dr- KEN en Wegen.
|
|||||||||||||||||||||
|
IV."
Zeeburg
of Die- |
|||||||||||||||||||||
|
die zig, langs het Y en de Zuiderzee, van Naams-
buiten de Muider-poort der Stad Amfterdam reden. af, tot aan de Kykuits-, zynde.de weftely- ke poort der Stad Muiden toe, uitftrekt, en drie duizend twee honderd agt en zeftig roeden, vyf voeten, zes en een halve duim, Diemerdyks maat, lang is. Hy wordt ook, dikwils, de Muiderdyk , en enkele reizen de Dykaadje van Tpefloot (jr)- genoemd. En men begrypt, ligtelyk, dat de dyk deeze benaa- mingen gekreegen heeft, naar de Stad AM- den ,'het Dorp Diemen en de gewezen buurt Tpefloot,langs, en tot aan welken,hy loopt. Digter naar, en zelfs tot binnen Amfterdam, droeg hy, weleer, den naam van S. Antonis. dyk, naar S. Antoni, aan wien het Leproo- zen-huis, aan deezen dyk gelegen, en nog in wezen, toegewyd was. In de Stad,daar hy, ten ooften van den Amflel of het Damrak, op de hoogte der nieuwe brugge, aanving, werdt hy, al van ouds, de Zeedyk genaamd, dien hy, aldaar, tot heden toe, behouden heeft. De naam van Zeeburg, dat is, Burg of ' Sterkte tegen de zee, werdt, hier te lande, oudtyds, aan alle Zeedyken gegeven. De Haarlemmer- of Spaarnedammer-dyk, die, ten weften van den Amftel, of het Damrak^ insgelyks, omtrent op de hoogte der nieu- we brugge, aanvangt, en tot Spaarnedam toe, loopt, wordt, onder anderen, in eenen Schepenen brief van den jaare 1418 , ge- naamd de Zeeborch buten der wintmolen zyde poirthuys (t). Beide deeze dyken zyn, reeds in de der- Oudheid
tiende eeuwe, en, vermoedelyk, al eerder, en His- in wezen geweeft, en dekten het grootfte ge-torie- deelte van Holland, tegen den hoogen vloed der Zuiderzee; terwyl het, tegen de Noord- zee , door de hooge ftranden en duinen, be- fchermd werdt. 't Is ten hoogfte waarfchyn- lyk, dat zy, door de naafte Landen, en op der- zelver koften, zyn aangelegd; alzo men blyk heeft, dat zy, door dezelven,elk voor zulk een gedeelte dyks, als hem, onmiddelykj befchermde, in de oudfte tyden, en voor het op-
(s) Handv. II. iSt.
(f) Qioot-Memoi. N, I. f. 8.
|
|||||||||||||||||||||
|
Abkoude r -Meer
genaamd, welk de Stad Amfterdam, federt
het jaar 1630, om negentig guldens 'sjaars, in erfpagt houdt van het Kapittel van S.Pie- ter, te Utrecht (0). De Erfpagtbrief is, den agt en twintigften April des jaars 1631, ge- dagtekend, en wordt ter Thefaurie bewaard (p). Op den vyftienden Juny des jaars 1619, hadt de Stad reeds eene overeenkomt!: ge- flooten, met het Kapittel van S. Pieter, over 't gebruik van het rietgewas aan de Meer (9). Burgemeefleren der Stad ftellen eenen Sterf heer aan over de Abkouder Meer, zo wel als over eenige andere goederen, die de Stad van 't Stigt ter Leen houdt, eneenigen van welken onder Nigtevegt gelegen zyn (r). De Viflchery in de Abkouder-Meer wordt, van tyd tot tyd, van Stads wege, verpagt. Zie hier de naamen van eenigen der Heeren, die, van wege de Stad, met de Abkouder- Meer verlyd geweeft zyn: |
|||||||||||||||||||||
|
f») Groot-Memor. N. m, f, 9i verfo.
lp) In 't Vemek , Nituioe Laade M. Li. C.
(<1) In 't Vertrek der Thefaurie, Oude LaadeZ.L*. N.N.
(r) G>ooi-Memor. N. IX. ƒ. 40 -verfo, 44.
|
|||||||||||||||||||||
|
0 AMSTERDAMS V.Deel,
Polders opregten der hóoge Heemraadfchkppen, on- den zelven, veel voorlands aanwon, gelyk pOLDERS,
Wate- ' derhouden geworden zyn («> De Haarlem- nog, binnen de Stad, aan de gantfche Las- Wats- KEN,DY-mer.of Spfarnedammerdykis, federt, ge- taadje Uilenburg, Marken het nieuwe*™^ |
|||||||||
|
ken en
Wegen |
raakt en altoos gebleeven, onder de behee- Waals-Eiland, Raapenburg,_den Kadyk, Kat- WeGEH.
|
||||||||
|
ring van het hooge Heemraadfchap van Ry n- tenburg, Ooftenburg^en Wittenburg; en bui-
land uitgenomen een klein gedeelte van den ten de Stad, aan al t buitendyks Land tot zelven welk binnen Amfterdam en deszelfs aan de herberg Zeeburg toe^ebefpeurenis, Vryhei'd gelegen is; waarom het onderhoud Zelfs is het Kamperhoofd binnen de Stad, oni en de beheering van dit gedeelte , in den der den naam van aengewerfde font*, op den iaare i6ii, aan de Stad is afgedaan (*>). een en dertigften December des jaars 1549* Zelfs heeft de Stad de Braaken en Viflche- door haar, aan de buyrluyden ten noorden de rven, die, buiten haare tegenwoordige of toe- Nieuwebrugsfteeg, opgedraagen (a). En komende Vryheid,töt aan het einde der Am- heeft dit aanwinnen van buitendyks land bagtsheerlykheid van Slooten , langs den Koen van Oofterwyk, Heere van Nieuwer- Haarlemmerdyk, gelegen waren, voor vyf- Amftel, in den jaare 1401, gelegenheid ge- lig guldens 's jaars, afgeftaan aan het Hoog- geven, om den eigenaaren van het zelve te heemraadfchap van Rynland, welk haar, in veroorlooven, om het met alleen te bezö- 't iaar 1650, het leggen van twee duikers in merkaaden, en 'er laanen, flooten en wate- diendyktoegelaaten,enhaar,in'tjaari679, ringen door te leggen; maar ook, om den van het onderhoud van zeker end dyks, by Kadyk te doen fchouwen door drie Schepe- de duikers, ontheeven heeft (1»). Wy be- nen uit Amfterdam, die, doorBurgemeefte- hoeven, derhalve,van deezen dyk hier niet ren, en drie Schepenen uit Outewaal, die, byzonderlyk te fpreeken. Doch wat den door den Schout van Nieuwer-Amftel, ge- Diemer- of Muiderdyk aangaat, men vindt fteld zouden worden, en een van welke laat- van den zelven, zo ver my bekend is, niet ften,als Schout, dienen zou. En fchoon dee- vroeger gewaagd* dan in eenen Brief van ze fchikking , niettegenftaande dezelve, doof Guy, BiiTchop van Utrecht, en Heere van Hertoge Albrecht, beveiligdwerdt (Z>),niet Amftelland, van den tweeden February des lang ftand hieldt; ziet men 'er, nogtans, myns^ iaars 1307, waarby bevolen wordt, alle Dyk- oordeels, klaarlyk uit, wat de eerfte aanleg reet op ten Zeedyk,dat is,buitentwyfel,op ding gegeven hebbe,tot het aanhoogen en den Diemerdyk, te beregten, gelyk vanouds bekaaden der Laftaadje, en andere buiten- (s) Maar uit deezen brief zelven, blykt, dykfche Landen, die, federt lang, binnen dat de Diemerdyk, toen, reeds lang te voo- de Stad getrokken zyn. Doch hooger op, ren, gelegd geweeft was, alzo daarby alleen- daar de dyk, van ouds, onder 't bewind van lvk een oud regt vernieuwd wordt. De Die- Schouten Schepenen van Diemen ftondt, merdyk keerde niet flegts het zeewater uit liep hy meer gevaar, en werdt zo wel niet Amftelland, den Ban van Muiden, Wees- onderhouden. Eene doorbraak by Ypefloot nerkarfoel en een gedeelte van Gooiland, al- in den jaare 1422, waardoor eene groote Ten onder Holland gelegen; maar ook, uit Waal veroorzaakt werdt (?) , gaf, naar 't het laage gedeelte der Provincie van Utrecht, fchynt, gelegenheid tot de fchikkinge van En't blykt, dat elk het gedeelte dyks, welk Hertoge Jan van Beijeren van den jaare naaft onder zyn Regtsgebied gelegen was, 1423 (d), en van Hugo van Lanoy, Stadhou- beheerd en onderhouden heeft. Tuflchen der van Holland, van den jaare 1430(5), amfterdam en Ypefloot, gelegen omtrent by welke laatfte, Schout en Schepenen van twee honderd roeden voorby de plaats, waar Diemen, onder anderen, m moeilyke dyks- nu'tGemeeneLandshuisftaat,liepdedyk,of zaaken, aan het hooge Heemraadfchap van Zeeburgh (y), die daar, volgens eene Handveft Rynland geweezen werden. Doch in 't jaar van Hertoge Albrecht van den jaare 1387 1440, maakte Hertog Filips van Bourgon- [1388], door drie Schepenen tot Nieuwer-Am- die, ter gelegenheid van het aanleggen eener fiel, twee Schepenen tot Amßelredamme, een zwaare befchoerjinge van yzer en paalwerk, Schepen tot Ouder-Amftel, ende een Schepen voor den dyk, op verzoek van die vanAm- tot Oetenwael, gefchouwd werdt (z) , van fterdam en andere dykpligtigen, de fchik- ouds minft gevaar; alzo men aldaar, voor king op de beheering van den dyk, die nog, voor een groot gedeelte, ftand houdt; be-
(«) ReHft. van "t Hoogheerat. Van Amftell. Li. A. ƒ. 7 - .„ . . Vee-
verfo. en hier voor, hl. 73* 71- (a) Oud ^ê"4« 'er Thefiurie, genaamd ^nnemingke
(v) Zie I. Deel, II. JSoekj *'• *7» van de ClariJTcnt C'pien van Rentelrieven enz. Kas XI. *S
(v)vit Stukken in 't Vertrek der Thefaurie, Nieuwe bovenße Vak.
haade Z. Lt. HHH. XXXX. en L. (b) Handv. bl< ?58.
(x) Groor-Utr. Plakaatb. II.Deel, bt. i, (c, MtekiS Chartetb. IV. Deel, bl. 617.
(y) Zie Handv. bl. 2. (d) Handv. bl. t$t.
(x.) Handv. bl. 73. (e) Handv. bl. j)S.
|
|||||||||
|
/
|
|||||||||
|
■II. Boek. VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||
|
£?
|
|||||||||
|
I'oIders, veelende, näamlyk , dat de nieuwe befchoei-
Wate- jing, tweemaal 's jaars, zou gefchouwd wor- KfiV'Jw*' (*en door den ^aUuw van Amftelland, met
Wegen, vyf Waardsluiden uit Holland, een uit Mui- den, een uit Weesp, een uit Weesper kar- fpel , een uitLoosdrecht en uit Loenen Kroo- nenburgs-Geregt, met den jongften Burge- meefter van Amfterdam ; en met vier Waards- luiden uit het Stigt van Utrecht, die 'er, te Vooren reeds, bewind over gehad hadden (ƒ); een uit Kortehoef, een uit Breukelen, ghefeten in Johans Gberechte van Nienrode, een uit Abkoude, en een uit Nigtevegt. By afwezendheid van den Baljuw, werdt de jong- de Burgemeefter van Amfterdam gemagtigd, om zyne plaats te bekleeden. Midlerwyl, bleef de fchouw over den Diemerdyk nog aan den Baljuw van Amftelland, en Schout en Schepenen van Diemen en van Muiden, zo ver zy die, voormaals, gehad hadden (g). Doch de Stad Amfterdam,zig, allengskens, vindende gebragt in de noodzaakelykheid , om,, meer dan voorheen, tedraagen tot het onderhoud van den Diemerdyk (h), ver- wierf, in 't jaar 1485 [i486] ,by een Privi- legie van Maximiliaan en Filips, ook meer bewind over den zelven; wordende haar toe- gedaan, dat haar jongfteBurgemeefter, voort- aan , de befchoeijingen van den dyk, heel tot Muiden toe, met de gemeene Waardslui- den , zou mogen fchouwen (i). Die van Die- men behielden den fchouw over den aarden- dyk, gelyk voorheen; doch deeden 't zo agteloos, dat Burgemeefteren en drie Scher penen van Amfterdam, by eene Handveft van Maximiliaan en Karel van den een en twintigften Juny des jaars 1509, nevens den Baljuw van Amftelland, tot het doen van eenen nafchouw over den gantfchen aarden dyk, tot aan Muiden toe, gemagtigd1 wer- den (£). Ter gelegenheid eener nieuwe fchik- kinge, in 't begin des jaars 1591, by's Lands Staaten, gemaakt, op de herftelling en het onderhoud van den Diemerdyk, werdt de opregting van een nieuw Collegie van Heem- raaden over den zelven en over de fluizen, dammen, watertogten, en waterloozingen, tot den zelven behoorende, vaftgefteld. Het Zou uit den Baljuw vän Amftelland, als Dyk- §raaf, en tien Heemraaden beftaan; die , even als, by de oude Handveften, bepaald was (0 y federt, gekooren werden uit Holland, en uit de Provincie van Utrecht. De jongfte Burgemeefter van Amfterdam was de eerfte in rang onder deeze Heemraaden. Doch Af) Zie Handv. bi. 3J?.
(g) Handv. hl. 3<Si. Groot-Utr.PlakMtb. V.Deel,hl. fi.
"''') Handv. hl. 362. Groot-Utr. Plakaatb. II. Deel, hl. 8. y) Handv. hl. 3*4. Groot-Utl. Plakaatb. II. Dtel, hl.9.
('O Handv. hl. 3««.:
(') Handv. il. 367.
II. STUK.
|
|||||||||
|
alzo hy niet altoos tegenwoordig zyn kon, Polders,
verwierf de Stad, in 't jaar 1612, Oélroi Wate- om, nevens hem, of alleen, een ander be-REN > Dy<" voegd perfoon te magtigen, om de gewoo- wLen. ne en buitengewoone Vergaderingen van het Heemraadfchap by te woonen, mids zy, wan- neer zy beide tegenwoordig waren, niet meer dan ééne ftem zouden hebben (tri). En fe- dert hebben Burgemeefteren, hiertoe, ge- meenlyk, eenen hunner Secretariflen gemag- tigd. De Geinterefleerden by de uitwatering door de Ypeflooter fluis, zo wel in de Pro- vincie van Utrecht als in Holland woonag- tig, in 't jaar 1696, met de Stad Amfterdam, zynde overeengekomen, dat dezelve eene barmte binnen den dyk zou doen leggen, te beginnen aan de herberg Zeeburg, en te eindigen aan de Traankookery van Jean Tourton, federt, door de volgende eigenaars, tot ander gebruik gefchikt, en thans eene Luftplaats, Ruimzigt genaamd; verwierf zy, daartoe, op den een en twintigften May des - volgenden jaars, verlof van 's Lands Staaten. Men beoogde, door 't leggen deezer barm- te , ter lengte van twee honderd negen roe- den en agt voeten, en ter breedte van agt- tien roeden, den dyk, die, inzonderheid om- trenp het nieuwe Diep, groot gevaar van doorbraak liep $ te verfterken. De Stad ver- bondt zig, om aan de ingelanden te voldoen, 't gene van de Viflbhery in 't nieuwe Diep, die hun overgelaaten werdt, jaarlyks, by verpagtinge, minder dan zes honderd gul- dens komen zou(m):'t welk, door het ver- val deezer Viflcherye, federt eenige jaaren, wel vyf honderd guldens bedraagt; gelyk, by de openlyke verpagting, die, door de Geinterefleerden in de Ypeilooter fluis, van tyd tot tyd; in 't Stadhuis, in de Burger- wagt-kamer, gefchiedt, biyken kan. Kort hierna, nam de Stad, die, voor dien tyd \ den Dyk, van den draaiboom buiten dé Muiderpoort af, tot aan Zeeburg toe, reeds onderhieldt, het onderhoud van het gedeelte van den dyk tuffchen Zeeburg eri de Traankookery, geheellyk, op zig, het her- ftellen van grondwaalen alleenlyk uitgeno- men; mids de dykpligtjgen haar, voor ieder roede dyks, jaarlyks, tien guldens betaalden («). In 't jaar 1702, heeftde Stad ook een ftuk rietland in 't nieuwe Diep overgenomen van de eigenaars, met oogmerk, om het met modder aan tehoogen, en daarna den aange- bragten modder te laaten weghaalen, tot hoo- ging van den Zeedyk en van den Ringdyk derDiefnermeer(o)- De Diemerdyk wordt, fe-
(m) Handv. hl. 368.
(n) Groot-Memor. N. VIII. f. 167. Handy, hl. 389.
(n) Handv. hl. 370.
(0) Handv. 'hl. 371.
N .,
|
|||||||||
|
•03 A M S T E Ü D A M S V.Deël.
P0LDEES, federt-, zeef wei onderhouden. Van het by- in de plaats van paaien en^ balken te be- Potj»*
Wate- leggen van eenige gefchillen, over de ver- ienutten. t welk, in t gemelde jaar I735,REN Dxi ^n, Dy-deeling der dykskften, onder de dykphgti- begonnenen t jaar 1737 voltrokkenwerdt, KW.M KEN 'en zen in beide de- Provinciën, in laater' tyd, en vyf honderd negen en dertig duizend vier Wegek. WeGEN- voorgevallen, hebben wy, elders (p), ver- honderd agt en negentig guldens gekoft flag ledaan heefb De vernieuwde dYk ls> onder> m De Diemerdyk is, in de vyfciende, zes- zynen aanleg, elf roeden breed; waar van
tiende en zeventiende eeuwe, dikwils, doof- zeven roeden tot de buitenglooijing, twee gebroken (?), waardoor niet alleen het plat- tot den kruin, en twee tot de binnengloox- re Land van Holland, tot aan en over den jmg verflrekken. De buitenglooijing is be- Rvn maar ook het laage gedeelte der Pro- ftort met puin, op welken, zwaare keiftee- vinci'e van Utrecht, tot bovenBreukelenen nen geplaatil zyn, die egter, onaangezien Portengen toe; met één woord, al wat be- hunne zwaarte,fomtyds, door den geweldi- weften de Vegt gelegen is onder water ge- gen aandrang van 't water, zyn weggeflaa- zet is Zelfs, loöpen Kortehoef, Breuke- gen. De kollen, die, hierdoor, en door't lenveen, Maarfeveen en de overige Stigt- zakken vanden dyk, veroorzaakt worden, fche Veenen beooften de Vegt, tot voor zyn evenwel veel draaglyker,dande kollen, Utrecht toe, gevaar van overflroominge, die, voormaals, tot onderhoud van't paal- zo de Ooller-Vegtdyk niet kan gehouden werk, moeiten worden belleed. Zy wor- worden. De jongde doorbraak viel, tuffchen den, gelyk alle de overige dvksjaften, ge- den vvfden en zesden April des jaars 1702, draagen, by hoefflagen over de Landerycn, en maakte een ftukwegs bovenDiemerdam, die onder den dyk gelegen zyn. De Stad een eat in 'den dyk vaneenen dertig roeden Amflerdam bekofligde, volgens het Dykre- " en twee voeten (f)- In den Kersvloed des giller van den jaare 1598 en de meeting van iaars 1717, ftondt het water, tot op zeven den jaare 1678, vyi honderd agt en veertig duim aan den kruin vanden dyk, die, eg- roeden, elf voeten, zes duimen dyks, die, ter toen nog, gelukkiglyk, behouden bleef, van den draaiboom buiten de Mulderpoort ' In 't jaar 1678, hadden 's Lands Staaten or- af, aanvangen, en zig, tot aan de herberg de sëfleld, zo wel op de verzwaaringe en Zeeburg toe, bekken: waarby m_ t jaar het onderhoud, als op de beheeringe van den x697, nog een honderd een en dertig roe- dvL De Lgte was toen bepadd op twee den en .drie voet gekomen zyn die, van voet onder den bovenkant van den dekfleen de gemelde herberg tot aan de gewezen aan de ooftzyde van de groote fluis te Mui- Traankookeryetoe loopen ; zo dat de Stad, den; de breedte van den Aardendyk, op agt- in 't geheel, zes honderd tagcig roeden, twee tien voeten, op den kruin, en van den Paaien- voet en zes duim dyks onderhoudt (f). Van dvk voor den aardendyk leggende, en zo de Traankookerye, nu de Luflplaats Ruim- genaamd,om dat dezelve met paalwerk ge- zigt, af, .tot aan Muiden toe , is de dyk fchoord was, op vier en twintig voeten, en door paaltjes, die ieder hun byzonder merk zefvoien rietdyk,daarenboveS,famen der- hebben in bonnen verdeeld, gelyk uit het tfg voelen op de^ kruin.De aardendyk zou, Dykreffjhr van den jaare 1742 herdrukt,m buitenwaards, vier, en bimienwaards,twee; de Handvejten van de Stad (u) geplaatft, te en de paalendyk, binnenwaards, ook twee befpeuren is. De merken wyzen aan, door voet op den voet glooijen moeten. Agter wie, elk gedeelte dyks moet onderhouden J dvk moefl eene barmte van vier en worden. De Waardfchappy of het Hoog- ; -ntior voet en agter deeze,eene bekwaa- Heemraadfchaponderhieldt,volgensditDyk- ™ flnnt ireleed worden (s). De dyk is, regiiler, wel twaalf honderd zeven en tagtig omtrent volgens deeze fchikking , onder- roeden, vier voet en zes duim dyks, voor houden, tot in 't jaar 17355 ™eer men meer dan negen honderd morgen dykphgti- bevondt,dathet paalwerk en de balken,die ge, doch fpagefleken Landen; van welken den paalendyk fchoorden, door een vreemd ruim een honderd een en vyftig morgen,tot /eesewormte, t'eenemaal doorknaagd , en verhooginge van den dyk, vergraaven zyn. genoegzaam nutteloos gemaakt waren. Dyk- De overige zeven honderd en vyftig mor- Iraaf en Heemraaden werden, derhalve, ge- gen werden verhuurd. De huur beliep eg- maetigd door 's Lands Staaten, om den dyk ter zo veel met als de dykslallen; waarom tuüchen Muiden en Diemerdam, daar hy't het kort,over de anderedykphgtigen,moeit meefte gevaar liep, met zwaare keifteenen, worden omgellaagen. Doch alle, of de meefte 6 ,, fpageileken Landen zyn, federt eenige jaaren, (P) Zie 11. jw.xxiu. B°<K- "• 7" "»*• v ö J ö J ver_
lq) Zie Handv. bl. JÜJ . 3««-
(r) Zie Handv. bl, +of. .
is, Refol. Holl. 7 May 1*78. ü. *4i <»*•. «»hietagter, (t) Zi' het Dykregiftei in dt Handv. bl. 377» 37-J.
m deByUigen, L'. I. («; BUdz.. 377 *»*..
|
||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||
|
99
|
|||||||||||
|
^i-ders, verkogt, er) nü zeer wel in flaat, om de
äenTDy- ^y^s'a^en' die, na 'c invoeren der zeewee- «Eü'en " rrnge met fteen, fterk afgenomen zyn, op te Weöen. brengen. In het onderhouden van den dyk, van de gewezen Traankookerye af, tot Mai- den toe, draagen Muiden en Weesp famen een negende, Weesperkarfpel een negende, Loosdrecht een negende, Loenen en Breu- kelen famen een zesde, Kortehoef een ne- gende, Abkoude een zesde, Nigtevegt een ne- gende , en Diemen en Overdiemen famen een negende. De Landen $ die, tot het onderhoud des dyks, draagen, worden in Dykpligtigën en JYaalpïïgtigen onderfcheiden. Onder den dykpligtigën ring, behoóren de Landen van Outersdorp, Buitenkerk en Overdiemen , de Landen benoorden de Gaasp en Smal-Weesp, of tuffchen de Weesper-Vaart en den Zee- dyk, tot aan Weesp, en van daar,langs de weftzyde van de Vegt, door Muiden, töt aan den höogen dyk toe. Alle de overige Landen, die de laften van den Diemerdyk helpen draagen, en, zo wel in de Provincie van Utrecht, als in Holland (V), gelegen zyn, heeten pPaalpligïigen; vermoedelyk, om dat zy, van ouds, den dyk plagten te moeten helpen hermaaken, wanneer 'er eene door- braak gefchied, of eene grond -vóaal geval- len was. . C0Lle. Het Collegie van Dyk graaf en ^van HOOGE Heemraaden van den Zze- , K- burg of Diemerdyk beftaat uit den v iiooAre" Dykgraafen tien Heemraaden. De Dykgraaf, *ïsemE zynde de Baljuw van Amftelland, wordt, in Ua»en. deeze hoedanigheid , door de Staaten van Holland»aangefteld. De Heemraaden, die voor hun leeven dienen, zyn nog,gelykby dé Handveft van den jaare 1440 bepaald was, de jongfte Burgemeefter van Amfter- dam, in wiens plaats, gemeenlyk, eën der Secretariffen van Burgemeefterert gemagtigd wordt (w) ; een Heemraad van Muiden, een uit Weesp, een uit Weesperkarfpel, een uit Loosdrecht, en een uit LoenenKroonenburgs- Geregt; dus zes, wegens Holland ; benevens vier anderen, wegens Utrecht, te weeten, een uit Kortehoef, een uit Breukelen, een uit Abkoude, en een uit Nigtevegt. De ne- gen laatflgemelde Heemraaden, die ieder, binnen den ring der bedykinge , twintig morgen lands bezitten, of tot tien duizend guldens gegoed zyn moeten, worden aange- fteld door de Steden, Bannen of Ambagts- heerlykheden, wegens welken, zy afgevaar- digd zyn, uitgenomen de Heemraad van Ab- koude , die aangefteld wordt, door de Staa- ten 's Lands van Utrecht, welken, by 't ver- koopen der Ambagtsheerlykheid , het regt f*) zie Handv. bL 371, 37», 374.
(") Gioot-Memot. **• X. ƒ• *7 *«ƒ». |
|||||||||||
|
hiertoe aan zig behouden hebben. Wegens PolöekI,
Kortehoef, wordt ook , federt dat deeze Wate- Heerlykheid aan 't Gafthuis hier ter Stede r^n,Dt" gekomen is (x), altoos, een Regent van dit wegen* Godshuis j als Hoogheemraad, afgevaardigd. De Geregten van Muiden en Diemen heb- ben , elk in zynen Ban, het regt om keuren eti uitgiften te maaken op de dykaadje, die zy egter, terftond, moeten overbrengen aan Dykgraave en Heemraaden, aan welken, het regt der nakeure, by Refolutie van 's Lands Staaten van den zevenden May des jaars 1678, verbleeven is (y). Het Collegie van Dykgraave en hooge Heemraaden heeft eenen Secretaris, eenen Penningmeefter, en eenen Boekhouder onder zig. Het Hooge Heemfaadfchap van den Zee- Tj;twate-
burg en Diemerdyk heeft oök-, uit kragte rende van het O&roi van den jaare 1591 (2), ee- fluii:ea nen algemeenen fchouw, over twee uitwa- ^zetbmä terende Huizen in dien Dyk, de Ypefloo- en Die- ter-fluis, en de Diemerdammer-fluis; het on- merdyk. middelyk bewind over welken , aan twee byzondere Collegien geffeeld is, Welker Le- den afgevaardigd zyn uit, of bewind hebben in de byzondere Bannen, die het onderhoud deezer twee fluizen bekoftigen. In de be- heeringe der Ypeflooter-fluis, heeft de Stad Arrifterdam haar aandeel, onder anderen, als Ambagtsheer van Ouderkerk en Amfterveen, welke twee Bannen de koften, die op het onderhoud deezer fluis vallen, helpen draa- gen. Doch in de beheeringe der Diemer^ dammer-fluis heeft zy geen ander deel, dan voor zo ver zy een Lid is van het Hooge Heemraadfèhap van den Zeeburg en Die^ merdyk, welk den fchouw over dezelve heeft* Wy zullen van ieder deezer twee fluizen af- zonderlyk handelen. De Ypeßooter-fluis , een duiker van twee YpeftW'
paar vloeddeuren en een valdeur, gelegen ter-Sleis; tuffchen het Gemeene-Lands-huis en den Af- loop naar Diemen, wordt, voor de helft, dat is, elk voor een vierde, onderhouden, door Ouderkerk en Amfterveen, Ambagtsheer* lykheden der Stad, die, nevens Waveren en Waverveen , welker lallen zy gemeenlyk draagen; fchoon Waverveen, nog tot diep in deeze eeuwe , tot zyn aandeel betaald heeft (a); door deeze fluis uitwateren ; en, voor de wederhelft, insgelyks, ieder voor een vierde, door die van de Byleveld, zynde de Landen van Reyerskoop, Byleveld, Agt- hoven, Maftwyk en Harmelerweerd; en die van de Prooftdye van S. jan, te weeten * Ze-
(x) Zie III. Deel, IV. Boc{, bl. ztf.
(y) Refol. Holl. 7 May 1678. bl. 2<H en hier agter By-
laagen Ij. i. (z.) Handv. bl. 357.
(a) Regift. ter Ouder-Amftel N. j. ƒ. tbs, ijl iST. U
ƒ. i 7 3; N 2
|
|||||||||||
|
V. Deel.
|
|||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||
|
Polbers Zevenhoven, Mydrecht, Willis, Weflveen, in Weesperkarfpel, en die van O verdiemen, Polto
K: 'den Uithoorn , Kudelftaart en Oudhuizen, welken beide in t onderhoud der Huize, V£»^ EEN)DY-.in de Provincie van Utrecht (£); die, van droegen, werdt, van de zyde der eerften,KEN en ken en ouds het regt gehad hebben, om door Am- onderfteld, dat de JN'oordzee, oudtyds, een wegen. Wegen. fte]la^d uk t° cateren De fluis te Ypefloot binnenwater veroorzaakt hadt, {trekkende lag 'er reedsin't iaar I4i3,en ilrekte,toen tot aan de Stede van Amfterdam; maar zo af tot eene uitwateripg voor die van de By- final," dat men, van buiten Diemen , met leveld (c) De Viffchery beide van de Y- een' pols of ftok, hadt können komen m Wa- Deflooter- en Diemerdammer-ïluis, die, van terland. Doch voor de waarheid deezer on- wege de Graaflykheid , plagt verhuurd te derftellinge, die, vermoedelyk, alleen op eene worden, werdt, in den jaare 1603, ineeu- onzekere overlevering ruft , zou ik geenszins wige erfpagt, uitgegeven aan de gezamen- durven mftaan. Vafter gaat, dat de dyk,te- lyke ingelanden, die , ten zelfden tyde,we- gen dit binnenwater, de Zuiderzee en het Y, eens de verdeeling der voordeden van elke opgeworpen,bydeszelfs eerften aanleg, on- fluis,tegens de betaaling van een evenredig derhouden is, door den Ban, die er onmid- gedeelte der Erfpagt, met eikanderen, o- delyk door gedekt werdt, en dat dezelve, vereen kwamen. En federt , bezitten de allengskens, verzwaard zynde, ingevolge van Ingelanden der Diemerdammerfluis de Vis- zekere overeenkomften, werdt onderhouden fchery aldaar en in denDiem, en die van de door zulke Diftnclen, die er nut van had- Ypeflooter-fluis de Viffchery derzelve, eri den: behoudende nogtans den dyk den naam van het nieuwe Diep. De eerften betaalen van Diemerdyk, om dat hy, gelyk de over- een vierde, de anderen drie vierden van de levering wil, door die van Diemen , eerft ïaarlvkfche Erfpagt, die vier honderd en aangelegd en bekoftigdwas. In deezen dyk, negentig ponden van veertig grooten be- was, reeds in de veertiende eeuwe, eene loopt (d). De Stad Amfterdam heeft, niet fluis gelegd: alzo men vindt, dat de Stad alleen, als bezittende de Ambagtsheerlykhe- Amfterdam, in t jaar 1402, niet alleen de den van Ouderkerk en Amfterveen, veel cynje of tynfe te Diemen; maar ook.het Veer belang by het onderhoud en de goede waar- en de Sluis te Diemerdam van de Graaflyk- neeminge der Ypeflooter - fluis ; maar ook, heid in pandfchap bekomen; en in den jaa« voor zo ver, door dezelve, de Outewaa- re 1409, tegen andere goederen, weder- ier-Polder, ligtelyk, zou können worden om afgeftaan heeft. (/)._ Doch in t jaar onder water gezet.7 Burgerheren hebben i549, werdt 'er eene nieuwe houten fluis zig, hieromf altoos, bevlyrigd, om deeze gelegd op den Diemerdam de Sluuby 'Claai fluis wel te onderhouden, enffomtyds,ook Jacobsz en feaert, do Dtemerdammerfluts ïnftruftie gegeven aan den fluiswagter, ge- genaamd. Wat laater, vondt men gcraaden, lyk, onder anderen, in't jaar 1700, gefchied eene diergelyke fluis te leggen in den dyk, is (e) Ook vaardigen zy, op de gewoone die, eerft, de Abkoudet-, en, naderhand, om iaarlvkfche Vergadering, die, wegens deeze dat zy kleinen dienft deedt, deKofiverlavren- fluis op Maandag na belooken Pinkfleren, fluis genaamd werdt. De Diemerdarnrner- in'tGeCeneSds-huis aan den Diemer^ Huis werdt in't jaar 1567, vernieuwd:en, dvk, gehouden wordt, en op de algemeene in tjaar 1599, befloot men, dezelve wy- rekening van ontvangfl; en uitgaave , die, der, en van fteen tehermaaken, entegelyk om de vier jaaren, in 't Gafthuis hier ter de Koftverlooren-fleüs, die van byna geen Stede gefchiedt, eenen hunner Secretariffen gebruik was, te floppen; gelyk gefchiedde. af De overige Leden der Vergaderinge zyn Over 't draagen der koften, viel toen ver- i' Srhnnten van Amfterveen en Ouderkerk, fehil, tuffchen die van t Gein onder Wees- een Gecommitteerde wegens de Prooftdye perkarfpel en die van Overdiernen welk van S. Tan, en een Gecommitteerde wegens door Dykgraave en Heemraadeil van Amftel- de Byleveld; welke twee laatften, fomtyds, land als goede mannen, op den dertienden een' Gedeputeerde wegens de Staaten s Ju y des jaars 1601, beliegt werdt Der- Lands van Utrecht aan hun hoofd hebben, zelver nitfpraak werdt den zesden April des Diemer- De Diemer dammer-fluis is een duiker met jaars 1604 > door den. Hove van, Holland» dammer- een paar vloeddeuren en een valdeur , en bekragtigd (g): en federt, wordt de Die- Sluis. le yin den Diemerdyk, tegen 't water den merdammer-fluis onderhouden, door Weesp, Diem. In zeker pleit voor den Hove van Hol- Weesperkarfpel, waaronder 't Gein, de land, gevoerd in 't begin der voorgaande Gaaspen de Bylemer behooren, Abkoude, eeuwe, tuffchen die van den hoek van 't Gein Nig- (B) Stads Miffiven N. XXVI, ƒ. 55>. (f) zi' ll-D"l> Ilr- B°'K; *'«*»* ,3»- „ „A-, ,
(c) Handv. bl. 7io. (S) Vit de Sentenuevan den Hove van Holland van 6
(d) Handv.*/. 4U, »r«. ^P"l 1*04. gerepfir. in 't UV. Reg. van de» Giiffier A.
|
|||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
||||||||||||||
|
IOï
|
||||||||||||||
|
Bolders, Nigtevegt en Overdiemen met Bovenkerk,
Wate- die allen hun overtollig water , door den SRY' Diem en deeze fluis' m 'c Y loozen' en
Wjlüen, Geïnteresseerden in de Die- merda mm er-Sluis genaamd worden.
Ook hebben zy het onmiddelyk bewind over de fluis, welk, jaarlyks , by beurte, aan twee deezer vyf Dißriclen opgedraagen wordt. Gemee- De gewoonlyke Vergaderingen van het Lands h°°ge Heemraadfchap van den Zeeburg en Huis.' Diemerdyk worden, des Zomers , gehou- den op het Gemeene-Lands-huis, even voorby de gewezen Traankookery, op Jaap-Hannes, en niet verre van de Ypeflooter-iluis, aan den dyk gelegen, en bewoond, door eenen Kas- telein , die ook Opzigter over de dykaadje is. Het is een deftig vierkant gebouw, met twee vleugels,en werdt, in den jaare 1726, van den grond op, in dea tegen woordigen ftand, herbouwd; gelyk, uit dit tydfehrift, weikin den voorgevel uitgehouwen ftaat, is af te neemen: HlC De fret!bataVI furore
arCenDo agrIs tVenDIs agItVk.
't welk zal willen zeggen:
Hier wordt gehandeld, over 't beveiligen
der Landerijen, door 't betemmen van
de woede der Zuiderzee.
't Voorhuis van 't gebouw is, van boven en
ter wederzydt', met een' Neptuin op zynen wagen, en met de wapens der Provinciën Holland en Utrecht, en der tien Steden en Plaatfen, uit welken, de hooge Heemraaden afgevaardigd zyn, fierlyk, bepleifterd. Aan elke zyde, is een ruim vierkant vertrek, ten dienfte van het Hoog - Heemraadfchap. 't Vertrek of de Kamer ter regterzyde, die, met zes groote lichten, naar drie zyden uit- ziet, en waarin , agter, eene balie gefield is,dient tot de gewoonlyke befoignes derhe- den. De andere Kamer, die twee groote lichten naar vooren heeft, wordt.tot een eet- Vertrek gebruikt. Ook is hier, in een afzon- derlyk vertrekje, de Secretary van'tHoog- Heemraadfchap geplaatft, benevens eene kleine flaapkamer voor één der Leden. De overigen hebben hunne flaapvertrekken, op de tweede en derde verdieping van 't ge- bouw. De fchoorfteenmantels der twee groote Vertrekken zyn verfierd met de wa- pens van de laatfle Dykgraaven en hooge Heemraaden. De Wooning van den Kafte- lein, de Kooken en Kelders zyn beneden. Agter 't huis, is eene Laan tot aan 't nieu- we Diep, en ter wederzyde van dezelve, een moestuin J een bofchje en eenig weiland. |
||||||||||||||
|
Des Winters, wanneer de dyk niet ge- poLDEEn
bruikt kan worden, vergadert het Coilegie, vvAtb- ' te Amfberdam, in eene voornaame herberg, *EN»DYr tegenwoordig , gemeenlyk, in de Munt, aan f^l en Reguliers -1 ooren. De gewoonlyke Vergaderingen worden
gehouden , op den eerften Woensdag en Donderdag na den tweeden February, op den twaalfden en dertienden May, op den vier en twintigften en vyf en twintigften July, óp den zeventienden Auguftus, en op den eerften Dingsdag en Woensdag in No- vember. De Vergaderdagen in May, July en Auguftus zyn de Schouwdagen, waar- toe , by de Handveft van den jaare 1440 , S. Odulphus-dag en S. Lamberts-dag, zynde den twaalfden Juny en den zeventienden September, bepaald waren (h}. Doch hierin is, by 't Oélroi van den jaare 1704, veran- dering gemaakt, en de Schouwtyd der by- zondere Geregten bepaald, op den twaalf- den May en den vier en twintigften Julv. De nafchouw van Dykgraave en Heemraa- den over den gantfehen Dyk gefchiedt, op den zeventienden Auguftus , en de belaa- king, op den eerften September. De eerfte Dingsdag en Woensdag in November zyn B.eken-, en de eerfte Woensdag en Don- derdag na den tweeden February, betaal- dagen. Nu en dan, worden 'er ook buiten- gewoone Vergaderingen belegd. De Re- folutien van het Hoog-Hsemraadfchap wor- den , door drie Gecommitteerden uit de Heemraaden, die jaarlyks benoemd worden^ en den Secretaris, uitgevoerd. De Polder- zaaken werden, voormaals, en zouden, wan- neer de Waardfchappy wederom deel in de Polders verkrygen mögt, nog, aan eenen Ge- committeerden Heemraad. en den Secretaris aanbevolen worden. Het zegel van het Hoog-Heemraadfchap
draagt de wapens der tien Steden of Dis- tricten en Plaatfen, uit welken, de Heem- raaden afgezonden zyn, in derzelver rang, van boven, door de Zon beftraald, en van onderen, van de Zee befpoeld. Amfterdam heeft ook eenig deel, in de V.
beheering over den Zeedye Zeedyk beoostèn Muiden, ^,°s'
die zig, van den mond der Vegt by 't Mui- MüIDEW- der-flot af, ftrekt tot aan Muiderberg, en voorts, van daar, tot niet verre van Naar- den toe (0- Én deeze dyk plagt, van de Hameije van 't Muiderflot af, tot digt aan Muiderberg toe, ter lengte van agthonderd en vyftig roeden, een Paalendyk te zyn; doch is, ha 't jaar 1735, even als de Die- |
||||||||||||||
|
mei"
|
||||||||||||||
|
(h) Handv. hl 361.
(i) Stads Miffiven Ni X. ƒ. 140 vtrft.
N 3
|
||||||||||||||
|
i0ft AMSTERDAMS- V.Deel.
ers merdyk met eene glooijing van keifteenen regten, die, bewerten dien ftroom, dat is, Polders,
Wat? ' befchut. Doch van hier af, tot aan de fchei- onder den Diemerdyk, bezeten en geoefend Watb^ mn , Dr- ding der Bannen van Muiderberg en Naar- werden (p). En in gevolge van deeze ver- KEN•„ Km m den ter lengte van een honderd drie en vyf- gunning, is de Dyk beooften Muiden onder wegëi*. Wegen. r'oeden en twee voeten, en van deeze de beheering der byzondere Bannen geblee- Banfcheiding , tot aan den beer der Stad ven, totdat de geweldige doorbraak van den Naarden ter 'lengte van een duizend zes en vyfden November des jaars 1675, wanneer twintig roeden en zes voeten, daar hy, ter wel elf zeer groote en diepe waaien in den oorzaake van het uitgeftrekte voorland, wei- dyk vielen, gelegenheid gaf, dat 'er nieuwe nte te Ivden heeft,is hy flegts een Land- of orde op de beheering van den zelvengefteld Aardendyk, die, zo ver hy door den Naar- werdt. En zulks gefchiedde, by eene Re- der-Ban legt, op koften van de ingelanden folutie van 's Lands Staaten van den zevert- ondêrhouden wordt , naar gelang dat de den May des jaars 1678 (q), breedte van ieders Land, agter en langs den Het bewind ever den Zeedyk beooflen Byk- dyk, geftrekt legt. Muiden werdt toen gefteld aan een Collegie ^Je* |
|||||||||
|
Oudheid
|
De Dyk beooften Muiden is, waarfchyn- vanDYKGRAAVEenzevenhoogeHeem- HeeM.
|
||||||||
|
lyk al zeer oud ; doch omtrent de aloude raad en, welken een Secretaris toegevoegd kaadeïs.
behèeringe van den zelven, vindt men wei- werdt. Dykgraaf en Heemraaden moeten/ nig befcheids. Hertog Albrecht maakt, in volgens deeze Refolutie, binnen den ring van eene Handveft van den jaare 1399. gewag van deezenDyk, voor zes duizend guldens, of eenen dyk in denBan vanMuiden, dien hy den tot twaalf morgen lands, gegoed zyn. De Hóudyck noemt, het Rietland voor welken, DrofTaard van Muiden in der tyd is altoos" hy erkent, ten onregte,aan Hertelyn,zynen Dykgraaf. Drie der Heemraaden worden, Bottelier/gefchonken te hebben; waarom aangefteld, door Burgemeefteren van Am- hv het d'en opgezetenen van den Muider- fterdam, Muiden en Naarden; de vierde, Ban, "die deezen dyk onderhouden moeften, door Schout en Schepenen van Weesper- wederom geeft. Met deezen Houdyck, fchynt karfpel; en de Dykgraaf en dienende Heem- op den Dyk beooften Muiden gezien te wor- raaden kiezen de drie overigen, een' uit den alzo dezelve van den Zeeburch in Die- Muiden, een' uit Naarden, en een uit Weesp mer-ban onderfcheiden wordt (*). Ook agt of uit den Weesper-Ban. De Secretaris wordt, ïk dat de Aartshertog Filips 'er 't oog op door het Collegie, aangefteld. De Schout heeft als hy in eene Handveft van den jaa- en 't Geregt van Muiden hadden, voormaals, re 1501, aan de Stad Muiden gegeven, be-, den fchouw over den dyk in den Muider- veelt, geen Dyck te fchouwen, dan te rechte Ban, en de Schout en 't Geregt van Naar- [chowm daghe, ten-ware dat die fcbepenen ken- den fchouwden den dyk, in den Naarder- iien tot Lands noode (/). Het Reglement op Ban. En Dykgraaf en hooge Heemraaden het fchouwen van dykaadjen, in zekere Keu- deeden den nafchouw. Doch, tegenwoordig, renvanNaardenvandenjaare 1518O»), be- wordt de fchouw, eeniglyk, aan het Hoog- treft oneetwyfeld, het fchouwen van een heemraadfchap yerbleeven. Dykgraaf en gedeelte van den Dyk beooften Muiden, 't hooge Heemraaden, van welken wy fpree- % ten hoogfte waarfchynlyk, dat de behee- ken, beheeren met alleen den dyk beooflen ring over deezen dyk, van ouds, zalgeftaan Muiden; maar inzonderheid ook de groote hebben aan de byzondere Geregtsbannen, Sluis, in 't jaar 1674, in de Vegt, te Mui- • onder welken de Landen, die door den dyk den, gelegd: door middel van welke, by sedekt werden, gelegen waren; zonder dat gelegenheid van eenen vyandelyken inval, %r een algemeen Collegie van Dykgraaveen het Land bewerten en beooften de Vegt on- Heemraaden over gefteld was. In 't jaar der water gezet, en de toegang naar Am- 1550, ftelde het Hof van Holland eerft ee- fterdam belemmerd kan worden. De Stad nenü'ykgraafover deezeDykaadje(k).Doch hadt, hierom, fterk geyverd voor het leg- op den twaalfden Auguftus des jaars i577> gen deezer fluis (r), en 'er zelfs eene aan- en dus kort na dat Weesp en Muiden vol- zienlyke fomme toe verfchooten. En fchynt doening ontvangen hadden van Willem den dit eene dar ^ redenen geweeft te zyn, waar- I. Prinfe van Oranje, in gevolge der Gend- om haar, in 't jaar 1678, eenig deel gegeven fc'he Vrede (0> verleende zyne Doorlug- werdt in de beheering der dykaadje beoos- tigheid, op den naam van Koning Filips, den ten Muiden, waarin ik niet vind, dat zy9 ingezetenen beooften de Vegt dezelfde dyk- in (k,) Handy, van Weêsp, Muiden en Naarden, hl. II]. (p) Groot tJtr. Placaatb. TI. Deel, hl. r;.
Il) Handv. Ms hoven , hl. XXIX. (q) Refol. HoII. 7 May i«78. hl. 14 i enz., en Eylaagen L' I.
(m) Handv. als heven, hl. XXXX. (r) Refol. Vroedfch. L', G, 28 Jan. 1 Febr. 1671. j, f.;
(h) III. Memoriaal van VAN DAM/. 140. terfo , 90. L'. H. 3,4., j3 jttly , 30 ~4"g. 1671. f.
(,; Vaderl. Hift. VII. Deel, hl. i|}. 144., iJ4.,27J. Lt. I. 25 April Ï67Ï. ƒ. »7«.
|
|||||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
||||||||||||||||||
|
103
|
||||||||||||||||||
|
^olders, in vroeger' tyd, iet te zeggen gehad heeft.
èEsTö Sec*ert' neefc '^e Stac^ > meermaalen, een Lid REA- 'en Y" 4er R-egeeringe gemagtigd, om de Vergade- Weg2N. ringen van het Heemraadfchap over deezen Dyk by te woonen (s). Het iiooge Heem- raadfchap van den Zeedyk beooften Muiden houdt zyne Vergaderingen, in de Steden Amfterdam, Muiden of Naarden, alwaar het, door den Dykgraaf, befchreeven wordt. In April, is 'er eene byeenkomft tot fchouwin- ge van den gantfchen dyk ; en in January daarna, wederom , tot het opneemen der rekeningen, en het fluiten der boeken. Op deeze Vergadering, worden twee Heemraa- den gecommitteerd, om de befluken van-'t Collegie uit te voeren, en voorvallende zaa- ken af te doen, terwyi het Collegie niet ver- gaderd is; 't welk egter, by gewigtige gele- genheden , nu en dan, buicengewoonlyk be- fchreeven wordt. Van de Sluis te Muiden, die, jaarlyks, oiütrent vyftienduizend gul- dens opbrengt , en zeer wel onderhouden wordt, wordt een afzonderlyke ftaat en re- kening gehouden. Bezuiden de Huis, legt èene brug over de Vegt, die, door. de Stad Muiden, bekoftigd is, en uit eene gabelle of bruggeld, welk aldaar wordt geheeven, onderhouden wordt. Doch de Regeering Van Muiden heeft,byRefolutie vandender- tigften December des jaars 168 r, de ßur- gemeefteren, Schepenen <, Raaden, Commis- fariflen en de verdere Regeering van Am- fterdam niet alleen; maar ook de eigenaars of ingelanden aan de ooft- en weftzyde van Muiden, in Amfterdam woonagtig, uit aan- merking der menigvuldige dienden , haar door deeze Stad gedaan, ten eeuwigen dage, van dit Bruggeld vry verklaard (f). Nu komen wy tot het uitgeftrekte |
||||||||||||||||||
|
zelve wel toe aan de opgezetenen hunner Foldef*',
Heerlykheid; doch vreemden, die, voor-Wate heen, over Amftelland plagten uit te wate- REK»DTr* ren, moeften deeze vryheid koopen. Die Weóëh'. van Nieuwveen en Kalflagen deeden 't, voor 't einde der dertiende eeuwe, toen de Hee- ren van Amftel nog Heeren van Amfterdam waren, en werden, in 't jaar 1364, doof Hértoge Albrecht van Beijeren, in 't gekog- te regt, beveiligd (ii). Ten zynen tyde , waren 'er reeds een Heemraad en eenigé Sluismeefters in Amftelland, gelyk, uit eenen zynef Brieven van den zeven en twintigften Oclober des jaars 1387, ten overftaan van twee Heevtvaders, Peter Allen en Godevaert Trudemz., gegeven, af te neemen is. By denzelven, wordt, ter begeerte der Poorte- ren van Amfterdam, op den Middéldam woonagtig, en der goede luyden in /Jmßer landt > en die met hen , door de Amfterdamfche fluizen, uitwaterden, de prys bepaald van de huizen op den Middéldam, die, t'eenigen tyde, ter gelegenheid van 't verleggen der fluizen, zouden moeten afgebroken wordem Ook wordt 'er eenig opzigt over deeze flui- zen gegeven aan Heemraaden uit Amftel- land j in de volgende woorden: Itemfoofal men defefluyfen, by der meerren manne van onfen Gherechte van Amfielredamme, ons Heem- rades ende Sluysmeefiers in Jfichdoem , ons Landts voorfcbreeven, dat is, in Nieuwere Amftel (y), op ende toe doeni', als hen nut en- de oorboorlyck dunckt (-zo). En hierin ontdekt zig het oudfte fpoor der beheeringe van den ring van Amftelland. Het regt van uitwa- tennge werdt, in den jaare 1413, ook ge- kogt door die van Reijerskoop, Byleveld, Agthovea en Mäftwyk, allen op Stigtfchen bodem, ten zuiden van den ouden Ryn of Leidfche Vaart gelegen; die, federt, eene watering gegraaven hebben , de Byleveld genaamd * enloopende, uit den Ryn, dopr Harmeien waard, voorby 't Huis te Harme- ien, en door Kokenge, Willis en Waver- veen, in den Amftel; gelyk, in de groote Heemraads-Kaart van Rynland,en in de groo- te gemeten Kaart der Provincie van Utrecht, klaarft, te zien is. Over deeze watering, werdt, in 't volgende jaar, door den Biflchop van Utrecht, een byzonder Heemraadfchap opgeregt, welk nog in wezen is. Het moet zorg draagen, dat 'er, tuffchen den eerften April en den elfden November, geen Hei- kooper water kome in de Byleveld, dan by hoogen vloed, 't zy uit zee, of uit de ftroo- men, de Lek of den Yflel; of ook, by droo- ge zomers, tot drank voor 't vee. 't Blykt* uit
(u) Handv. van Ryn-l. bl. ?$•»■■
(v) Zie de Oude Kaart van AinftelL voor de Hanclvcßcil*
(w) Handv. bl, 705».
|
||||||||||||||||||
|
HOOG-
|
||||||||||||||||||
|
Hoog-Heemraadschap van Am-
STELLAND,
|
||||||||||||||||||
|
KAAD-
|
||||||||||||||||||
|
sACH^«n _____________________________________________
Amstel-
mo- welk, inzonderheid, gemagtigd is, tot het
doen van een' algemeenen fchouw, over ee- nen grooten ring, begrypende de Landen, beide in en buiten Amftelland gelegen,die, ttiet eikanderen , over Amftelland, uitwa- zen , in 't Y en in de Zuiderzee. °ot. De Landen van Amftelland, en anderen, Sprong welker wateren met de Amfteïlandfchen ge-
tür.*iis. meenfchap hadden, plagten , in overoude tyden, eene vrye uitwatering te hebben , door den Amftel, in 't Y. Doch 't leggen van eenen dam en fluis in den Amftel, welk den naam aan Amfterdam gaf, in de der- tiende eeuwe , verhinderde deeze uitwate- ring. De Heeren van Amftel ftonden de- (') Gioot-Memor. N. IX. ƒ. 2+j , iji , 2J4.
(0 Handy, bl. 442. |
||||||||||||||||||
|
lo4 AMSTERDAMS V.Deel;
Polders, uit den Brief van Hertoge Willem van Beije- worven voor Dykgraave en Heemraaden, ?^mm
Wate- re„ dit regt van uitwateringe betreffende, dat om den Ring van Amftelland en dien van de Wate^ ren'Dy- de ring van Amflelland toen reeds gefchouwd Bylevelc1 te mogen fchouwen. Hy hadt van *,S'M wN m werde ( x ) • waaruit volgt, dat het Heem- deezen fchouw eene Kaart doen maaken (z), Wegs». raadfchap reeds in fland geweeft moet zyn. die, federt, in de Rekenkamer van Holland Die van de Byleveld hadden eenen Waards- bewaard, en, naderhand, in de Rekenka- man, om mede te fchouwen. Defchouw ging mer te Utrecht, overgebragt is, alwaar zy* ook over de-Huizen ■ in den Middeldam al- door !>»•* Malburcb, Glasfchry ver te Utrecht, hier 't welk geduurd heeft, tot dat de Stad nagetekend, gefneeden, en, vervolgens, in het onderhoud van deeze en andere fluizen, 't licht gebragt is, met eene bygevoegde binnen en by demuurengelegen,geheellyk, uitvoerige befchryving van den Ring (a). on zig nam:gelyk, op 't einde der vyftien- OndertufTchen, verliepen 'er nogeemgejaa- de en in 't begin der zeftiende eeuwe, ge- ren, eer 't verworven Oólroi uitkwam. Kei- fchiedde (y). En uit de brieven, deswege zer Karel beval, eindelyk, by brieven van verleend, blykt, dat de Proostievan Myert den vyf en twintigften September des jaars of Mydrecht, in 't gemeen,de Proofldyvan 1525, dat de Baljuw van Amftelland , als S Jan genaamd, en derzelver aanhoorigen Dykgraaf, jaarlyks, zes Heemraaden zou omtrent Ouder-en Nieuwer-Amflel, begry- kiezen, uit de Geregten van Amfterdam, pende Mydrecht, Tarnen, Uithoorn, Wil- Weesp, Ouderkerk, Amfterveen, Diemen lis Weftveen , Blokland, Stigtfch Eudel- en Waverveen, en, met twee of drie der- ftaart en Agttienhoven , zig toen ook reeds zelven, den gantfchen ring van Amftelland het regt, om over Amftelland uit te wate- fchouwen, op gelyke boeten, als in Ryn- ren verkreegen hadden. knd gevorderd werden ;, doende van den Doch, niet lang hierna, bevondt men , aanflaanden fchouw aan die van de Byleveld
dat de Stigtfche Landen, die door de Vegt kennis geeven, by afkondiging in de Kerke in de Zuiderzee uitwaterden, wanneer zy, van Harmeien, gelyk,van ouds, gebruike- hierin, door de vloeden, die langs hoe hoo- lyk geweeft was. Doch deeze fchouw zou ger gingen, belet werden, dikwils, eemge gefchieden,onverminderd de fchouwen,die dammen opnamen, en hun overvloedig wa- de Ambagtsheeren en Schouten, elk in zy- ter bragten over Amftelland. Byzonderlyk, nen bedryve, doen mogten (ƒ;). En deeze vindt men, dat de Dam ter Aa; de oude dam, fchikking heeft den eigenlyken oorfprong gelegen ter plaatfe, daar, federt, het Woerd- gegeven aan het Hoog-Heemraad- fche Verlaat gelegd is, en de Billerdam,om- schap van Amstelland , welk nog in trent den jaare 1520, waren weggenomen, wezen is. ^ . ■'■ Ook lieten die van de Byleveld, dikwils, .. Het beftaat uit. een Dykgraaf, zynde den
Heikooper en ander vreemd water in hun Baljuw van Amftelland, en eenige Heem- Waterfchap* 't welk tot merkelyken over- raaden, die allen door, of oplaft van den laft ftrekte van Amftelland en Amfterdam; Dykgraaf, uit de bovengemelde zesGereg- vooral,wanneer de Huizen,byhoogen vloed ten befchreeven worden. Ook: ontvingen en aanhoudende weftelyke en noordweftely- zy allen , voormaals , hunne * Laftbrie- ♦£«•*** ke winden , niet konden uittappen, naar be- ven van den Dykgraaf, uitgenomen óieJien' hooren. Amfterdam befchreef, derhalve , van Amfterdam en Weesp , welken van ' de Jmkellanden, tegen den zevenden July Burgemeefteren dier Steden, en die van des iaars 1=520; en Jan Bennink, Raad in den Amfterveen , welken van Burgemeefteren Hove van Holland, die, reeds te vooren, van Amfterdam, als Ambagtsheeren, aan- gemagtigd geweeft was, om, by de Land- gefield werden , en hunne Commiffien voogdeffe, herftelling van't geleeden onge- kreegen (c); 't welk, nog tegenwoor- lvk te verwerven, deedt, op deeze byeen- dig, plaatsheeft. Doch, volgens de voor- komft verflag van 't gene hy verrigt hadt. waarden, op welken, de Ambagtsheerlyk- Onder anderen, hadt hy 't leggen van 't heden van Ouderkerk, Diemen en Waver- Woerder-Verlaat, onder beding, dat men veen verkogt zyn, is het ftellen van Heem- 'er nooit water door laaten zou op Amftelland, raaden wegens deeze Ambagten ook gebragt en het laaten leggen van den Dam ter Aa te aan dèn Ambagtsheer, dat is, ten opzigte wege gebragt. Doch in plaats van 't Woer- Van Ouderkerken Diemen,aan Burgemees- der-Verlaat, kwam, federt, een dam, die 'er, te- tot in de zeventiende eeuwe, gelegen heeft. (x.) Regift. van 't Hoogtieemraadfchap Van Amftelland
Bennink hadt, daarenboven, eenÖftroi ver- ^r/^vTn ,t Hoogheemmdfchap van Amftena„d
i'. B. f. 3 enz..
(x) Handy, bl. 7o9 , 7n. Groot Utr. Placaatb. II. Deel, (b) Handv. hl. 345. hl. 13g , 141. '47. «si, i.ss. (O Regift. van 'tHoogheemr, vanAmftell. L'. E, /. ijo, \y) Handv. hl. 711, 71z, 713, 733. i»7 verft.
|
||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||||||
|
IL Boek.
|
|||||||||||||||
|
105
|
|||||||||||||||
|
^0lders, teren van Amfterdam, mids zy dezelven
aE^TE- kiezen uit de Geregten dier twee Plaatfen. KE»'en 'Het Collegia vergadert egter , zo om te ^Wn. fchouwen, a!s tot andere einden, op aan- zeS§ing, of aanfchryving van wege den Dyk- graaf. De zes genoemde Geregten draagen allen tot de koften van den ringfchouw : doch Waverveen heeft zig , federt veele jaaren, dien laft onttrokken. Voorts,heeft het Collegie zynen byzonderen Secretaris. Het zit, volgens eene Refolutie van Dyk- graave en Heemraaden van den agtften Juny des jaars 17ió (ß), doorgaands, op de eer- fle Maandagen in Maart, May, July, Sep- tember en Oótober, of, zo dik wils, als de Dykgraaf dienftig oordeelt, het zelve te be- fchryven, op het Gemeene-Lands-Huis van den Zeeburg of Diemerdyk, of ook wel op het Stadhuis te Amfterdam, in Burgemees- |
|||||||||||||||
|
de Noorddammerbrug ; en dan , langs den Polders,
Legmeer-dyk, waarin twee Verlaaten leggen, Wat» het Schinkel-Verlaat en 't Legmeer-Verlaat, RE^ fDï* door Kudelftaart, over't Heeren-brugs-, en, wegen. door Kalflagen , over 't Kalflager - Verlaat, naar en door de Billerdammer Laan, van wel- ke het Hoog-Heemraadfchap zig, ter gele- genheid van het droogmaaken der Vrieze- koopfche Plaffen, den fchouw heeft voor- behouden (ƒ) : en voorts, over de Biller- dammer Verlaaten, die in het water de Drecht leggen, langs den Waffenaerfchen Polderdyk, en den Geer- of Nkwwveenfcbcn weg, in wel- ken, ook een Verlaat legt, aan de Duivels- brugge, naar en door Nieuwveen; alwaar de ring gebroken wordt, door eene brug, on- der of aan welke, voormaals, fchutdeuren plagten te leggen, in welker plaats, federt, een Verlaat gelegd is in de Br egge- oïNieiAW- veenfcbe Vaart, langs welke,ter wederzyde, de ring vervolgt; en welk verlaat het Ryn- landfch water, uit Amftelland, fchut. Wy- ders, loopt de ring voort over den Nieuw- veenfchen, en draait dan over den Zever, bo- venfchen weg , naar Zevenhoven, over het Zevenhovenfche , en naar Noorden , ■ over het Noorder Verlaat: voorts, naar Slikkendam; en over 't Verlaat aldaar, langs de Holland- fche Meent, naar het fVoerder-VerIaat,we]k, in of omtrent den jaare 1666, wederom ge- legd was (g); van waar, de ring zig verder ftrekt, langs de Holland/ehe Kaade, die, tot aan den Oudendam, en voorts, met verfcheiden keeren, door Tekkoop en langs Gerwerskoopt loopt, tot aan de weftzyde van de Watering de Byleveld, langs welke, de ring voortgaat^ tot aan den Broe- of Breuidyk, zig, van dien dyk, over een voetpad, keerende, door 't Oude Land, naar Harmeien, en voorts, tot aan en over 'tHaanw.yker-Sluisje,gélegd in den Haan- wyker-dam, van welken, reeds in eenen Brief van den jaare 1399, gewaagd wordt (h), tot over den Ryn, naar de gemeens Lands kaade; langs welke , en de Kattenbroekcr ■ Kaade , hy zig, ter zyde der Landen van Haanwyk, Byleveld, Reyerskoop, Kattenbroek en Mafi- TO;y£,uitftrekt,totaan denYffeldyk, digc by de StadMontfoort, toe. Van bier, keert de ring, ooftwaards , langs dien dyk, en ter zyde van het zuidelykfte van Maftwyk en Agthoven, tot aan den Meerendyk, en noord- waards, langs den zelven, tot aan de Leid- fche Vaart of Ouden Ryn. Langs de zuidzy- de deezer vaarte, loopt de ring voort, tot aan den Heldam (i), over 't Verlaat in wel* ken,
(f) Mifïïven ter Dagvaart 17 fan. 1741. f. jj.
(g) Groot Wtr. Placaatb. tl. Deel, hl. zij.
(h) Groot ütr. Placaatb. II. Deel, hl. 170. (i) Zit Groot Uu. Placaatb, II. Deel, bU *;«»
O
|
|||||||||||||||
|
I
|
ters-Vertrek.
°0ft De waterboezem van Amftelland, op wel- |
||||||||||||||
|
AniftJan ken ten minfte vier en tagtig molens uitmaa-
^d. len, is zes honderd, of, volgens eene ande- re berekening, zes honderd en vyftig of ze- ven honderd vierkante morgens groot (e). De ring of omloop van deezen boezem, die, doorgaands, jaarlyks, in Juny, July of Au- guftus, 't zy geheel, of by gedeelten, ge- ichouwd wordt,begon, naar 't fchynt,oud- tyds, aan de weftzyde der fluizenin denmid- deldam alhier; ging voort, langs de Kalver- ftfaat en Heiligen weg; kwam, de Landen, die op Amftelland uitwaterden, omvangen- de , by Muiden , aan den Zeedyk; liep', langs denzelven, voort tot in Amfterdam, en eindigde, aan de groote of ooftelyke fluis in den middeldam, aan welks weftzyde, hy begonnen was. Doch, na dat de beheering der Sluizen en Waterkeeringen, die, voor- maals, tot den ring van Amftelland behoor- den , aan de Stad, en aan andere Water- fchappyen verbleeven zyn; en na de laatfte uitlegging, begint die ring, welke, in de Stad, door de Reguliers-toldeuren, en inde Stads buitengraft, door denWeteringspoorts- heer, geflooten wordt, nu, van buiten de Leidiche Poort alhier; voortgaande, langs den Heiligen of Overtoomfchen weg, den Veendyk of Amfterveenfchen weg, in wel- ke twee duikers leggen, een by de paal 55., en een by de paal 181.; voorts, door Am- fterveen, over de nieuwe Sluis in de Boven- kerker-Polder, langs den Bovenkerker dyk, tot aan de Buurt, de Hand van Leiden. Van hier, loopt hy, de Legmeer-laan op, tot aan (rf) Regift.van 't Hoogheemraadfchap van Amftelland
£*. E. f. 157 verfo. ('i Kegift. van 't Heernraadfchap van Amftell. £». C.
ƒ. 1*7, 167 virfi. III. STUK.
|
|||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||
|
V. Deel*
|
|||||||||||
|
lo6
|
|||||||||||
|
Doch al van de zertiende eeuwe af, is 'er Polders*
verandering in gekomen. Op eene byeen- ^"^y- komft, tuflchen Rynland en Amfterdam", den ken'«« zevenden Juny des jaars 1569, gehouden , whcem. bevondt men de oude Waterfchutting tus- fchen Amftelland en Rynland, zo onherftel- baar, doordolven en gebroken, dat Amfter- dam verklaarde, te vrede te zullen zyn, dat men, voortaan, den voornaamen Rydyk of Heerenweg ,ftrekkende, van de Stad af, door Amfterveen en Kudelftaart, tot aan Kalfla- gen, deedt {trekken tot eene Waterfchutting, waarin men alle de gaten moeft floppen, uitgenomen 't gat aan de Noorddammer-brug* waarby Amftelland en Rynland weinig nadeel te dugten hadden, en welk , daarom, flegts met een fchotdeurtje, totgeryf voor die van Amfterveen, zou behoeven geflooten te wor- den (<?). De Noorddammer-brug is, federt9 doorgaands, open gebleeven. Alleenlyk , vind ik, dat zy, waarfchynlyk door bewer- ' king van Haarlem, in 't jaar 1639, met aar- de , toegedamd ge weeft is: doch in 't jaar , 1642, was zy reeds wederom open (r~). De bepoldering der Landen, buiten den Veen- dyk, onder Amfterveen, en onder eenige andere Ambagten, gelegen, waartoe, in 't jaar iÖ37,Oclroi verkreegenwas (^maak- te het floppen van de Noorddammer - brug, waardoor toen geen Meerwater op Amftel- land komen kon, te minder noodzaakelyk, inzonderheid, na dat Amfterveen, Uithoorn en Kalflagen, befpeurende, dat Aalsmeer zig niet geflooten hieldt naar behooren, in 't jaar 1674, te raade geworden waren,hunne Landen, buiten denVeendyk gelegen, in eene byzondere bepoldering te begrypen_(ó:gelyk, terftond, gefchiedde; loopende de nieuwePol- derkaade, van de Billerdammer Laan af, langs den Heerenweg van Kalflagen en Kudelftaart, den Legmeer- en Schinkeldyk op, langs den Oofleinder dyk, en door de Noorderpolder en Ryker-oord, naar het Karnemelks-gat en den Molen aldaar , toen Jndriesmokn en Koenenmolen genaamd: van daar, naar den Buitenvelder Veendyk, en, langs den zelven, door Amfterveen , over den Bovenkerker weg ».naarden Uithoorn, ende Drecht langs, wederom tot aan de Billerdammer Laan: wel- ke kaade, dus maar gedeeltelyk, valt onder den fchouw van't Hoog-Heemraadfchap van Amftelland. Doch toen, na 't voltrekken derzelve, de groote ring, in 't jaar 1675, gefchouwd, en de Noorddammer brug, gelyk VOOr-
^l Repift. als boven, V. D. f. 97. (r) Regilt, als boven, L*.Z. f. g, 96. L*. A. ƒ.122, 145. L'. C. ƒ. j8j Sff 69.
(s) Zie hiet voot, bl. ;8. (') Regift. v:m 't Hoogheemr. van Amftell. Zt. A. ƒ• Ï7»»'7* *«•ƒ», 174 verfi.
|
|||||||||||
|
Polders,ken, hy zig noordweflwaards keert -r loo-
Wat£- pende ten werten van de Heikooper Watering., ken'm V*0^ ^anèe Vlïet' die' in gevolSe van een Oc-
Weoen. troi van Floris van Wevelikhoven, BilTchop van Utrecht, van den jaare 1385 (k)»Segraa" ven is, door Kokenge, tot aan Joostendam, en verder langs de Portengenfihe Kaade, tot aan de Doodenjluis, in de Rondeveenfibe Polder - Kaade, die, volgens O6lroi en Overeenkomft van den jaare 1674, gelegd zynde (/), de Landen van Waveren, Botshol, ruige Wil- nis, Waverveen , Mydrecht, Willis, een gedeelte van Oudhuizen en Demmerik, Vin- keveen en een gedeelte van de Propftdye van S. jan en -Aasdom in't Veen befluit; en van- waar de ring zig, door het agterfte en voor fis Bofih, flrekt tot over den Dam ter Aa, over welken, de Stad, reeds in de zeftiende eeu- we, overeenkomften getroffen heeft (m), en welke dam, by het Dorp ter Aa, legt, in den krommen Angßel. Voorts,loopt de ring, langs deooftzyde van den krommen Angrtel, tot aan en langs de zuidweftzyde der nieuwe Vaatte by Nieuwerfluis;en,over de Sluis in deeze Vaart, langs derzelver noordooftzyde, wederom naar den krommen Angrtel; langs denzelven, noordwaards, tot aan denlndyk; en, langs deezen, door Velters-Laan, tot aan de weftzyde van de Vegt: voorts , door Nigtevegt, tot aan Weesp, alwaar het Vegt- water van het Amftellands water gefcheiden wordt, door verfcheiden'duikers, die ook gefchouwd worden. Van Weesp, ftrekt de ring zig, langs eene hooge kaade , bewerten de Vegt, over de Luftplaats van den Heere Gerrit Hooft, Burgemeefter van Am- fterdam, en over nog eene andere, tot aan en door Muiden, naar den hoogen Zeeburg of Diemerdyk, die, tot aan Amfterdam toe, loopt. De twee flüizen in deezen dyk, de Ypeflooter- en Diemerdammer-fluis, en de Y-fluizen in Amfterdam zyn de uitwaterende Huizen van den ring van Amftelland (»). Ook is 'er blyk, dat de twee Sluizen in den Die- merdyk, al van de zertiende eeuwe af, on- der den fchouw van 'tHoog-Heemraadfchap geftaan hebben (0). En in 't jaar 1732, heb- ben Dykgraaf en Heemraaden den Diemer- paalendyk nog gefchouwd (p). Wy hebben den grooten Ring van Amftel-
land befchreeven, zo als hy, tegenwoordig, loopt, en federt veele jaaren, geloopen heeft. (/OGtoot U,r- Wacaatb. II. Deel, bi. 129.
(0 Gjoot Utr. Placaatb. II. Deel, bl. 295,19«. Zie ook.
ll- '«3, i«+. , (w-i Stukken in't Vertrek det Thefauiie »««»«£„«<** Ë.
IA C. 1. 2. en R. (n) Regift. van 't Hoogheemraadfchap van Amftelland
X'. B. aan 'f einde,
(0) Regift. als boven, ƒ,. p. ƒ. 98 verf».
(f) Regift. ils boven, /.».F. /. 11«. |
|||||||||||
|
•
|
|||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||
|
107
|
|||||||||||
|
^ders, voorheen, open gevonden wórdt, verftondt
REif &q men > dat het water, door dezelve komende, x-m'en ~§een gemeenfchap met het buitenwater of ^£gen. met de Meer hadt, maar alleenlyk als bin- nenwater kon en moeft worden aangemerkt 00- Voorts, valt de ring deezer gemeene Polder of Amfterveenfche Buiten-polder, zo ver zy niet dezelfde is met den grooten ring van Amfteliand, niet onder den fchouw van dit Hoog Heemraadfchap; maar wordt, door het Hoog-Heemraadfchap vanRynland,ge- fchouwd. Ook heeft men, al in 't jaar 1640, Verdaan , dat zeker Mandement poenaal, Waarmede de Stad Haarlem het herftellen der Kaade in 't Karnemelks-gat dagt te beletten, het Collegie van Dykgraave en hoogeHeem- raaden van Amfteliand niet aanging (y). Al 't welk wy hier wel zo byzonderlyk hebben willen aantekenen , om de uitgeftrektheid van het Regtsgebied van dit Hoog-Heem- raadfchap , te nader, te doen kennen. By hetzelve, is,reeds in 'tjaar i725,beflooten, paaien te zetten langs den gantfchen ring van Amfteliand,endezelvenR. Amstelland te merken O). Doch dit befluit is,tot nog toe, niet uitgevoerd. In 't jaar 1675, is de grootte der Polders, op Amfteliand uitwate- rende; de grootte van den Amftellandfchen Waterboezem , en 't getal der Sluizen en Watermolens binnen den grooten ring, ten naaften doenlyk, opgenomen. Wy voegen de Lylten, die toen van 't een en 't ander gemaakt werden , gelyk wyze, in de Re- giflers van 't Hoog - Heemraadfchap (x), te boek gefield gevonden hebben, hier agter, onder de Bylaagen (y). . ^tl. In den Stroom den
AiwstEl„- ^KOojft A M S T E L,
die Amfteliand, in de lengte, in twee dee-
Ien, doorfnydt, heeft de Stad Amfterdam, als bezittende de Ambagtsheerlykheid van •Nieuwer-Amftel, al van ouds, verfcheiden' Voorregten gehad, behalve, dat haare juris- dictie over den ftroom zig, tot op de hoogte der Paaien van honderd gaarden, uitbreidt; Waarom myne Heeren van den Geregte ook, fomtyds, Keuren op het diepen van den Am- ftel , door de aangeerfden binnen deeze Paa- ien , op een voet beneden 't Zomerwater aan den wal, en op.drie voet, ter lengte van tien voet, naar 't midden van den Stroom toe; en tegen 't breeken van 't ys by ftrenge vorft, behalve door den Ysbreeker, gemaakt heb*- ben (~). De Viffchery in den Amftel was, (») Regift. ah boven , L'. C. ƒ. n2.
(«) Regift. ah boven, L'. A. ƒ. i57 verfo. L'. Cf. 61, 6J verfo. («■) Regift. alt boven, Lr. F. ƒ. II verft.
'*) L'. Cf. 16J verf, er«. (y) L'. K.
C*0 Handv. bl, }■}«•
|
|||||||||||
|
reeds in 't jaar 1399, met de Ambagtsheer- Polders,
lykheid van Nieuwer-Amftel, aan Koen van Wate- Oofterwyk opgedraagen («), en is, door de |j|?'Dï; Stad, te gelyk met die Ambagtsheerlykheid, wegen. in denjaare 1529, by aankoop, verkreegen. Ook wordt dezelve,tot heel aan Ouderkerk toe, van tyd tot tyd, van Stads wege ver- huurd. De Stad eri de opgezetenen van Ouder- en Nieuwer-Amftel hebben ook al- leen regt, tot den vetten modder, flyk en klei, die de Amftel,tot mefting, uitlevert, eri die, volgens een Plakaat van 't Hof van den dertienden Juny des jaars 1554, niet buiten de Bannen van Ouder- en Nieuwer- Amftel , veel min buiten Holland, vervoerd mag worden; gelyk, voor dien tyd, meer- maaien , door opgezetenen van 't Stigt, plagt te gefchieden (b). Wyders, heeft de Stad, in 't jaar 1631, een' wandelweg gemaakt, langs de ooftzyde des Amftels, van de Stads wallen af, tot aan de Diemermeer toe, de Landen, daartoe vereifcht, volgens de waar- deering van Schepenen, overneemende van de eigenaars (c). De Landen ter wederzy- de van den Amftel lagen, in 't begin der zeventiende eeuwe, nog t'eenemaal onbe- polderd, of waren, federt, omtrent honderd jaaren, flegtsmetZomerkaaden omringd (d): zy leeden, derhalve, veel overlaft van het Winterwater, welk zy*, ook by gebrek van molens, niet loozen konden, naar behooren. Aan de weftzyde zelve, daar de Landende- gen 't hooge Amftelwater, befchut werden door den Amfteldyk, en daar, het oude of kleine Loopveld, en de Kerklaan, of 't groo- te Loopveld, reeds in de veertiende eeuwe, of eerder (ej, de Landen tot Kaaden ver« ftrekten, lagen zy, nogtans , des winters, en zelfs tot aan Maymaand toe, onder; 't zy dat zy zig van 't regenwater , dat, by vogtige zomers, of in den natyd, viel, niet konden ontlaften; 't zy dat het water der Haarlemmer - Meer hun reeds overlaft aan- deedt. S p i e g h e l , wiens Lufthof bewes- ten den Amftel lag, befchreef de gefteld- heid van 't Land daaromtrent, in den win- ter, zeer leevendig, in den Hert - Spieghel *(ƒ), met deeze woorden : Taal-leije leid ons uyt langs d'dmflerlandfche
firómen,
fjnfebowwen 't nieuwe kleed, van''t natte veli en bomen:
Diens
(a) Handv. II. 299.
(b) Handv hl. 345.
(c) Handv. hl, ;+«•
\d) Regift. van 't HoogheemiaadfcIiapvanAraftell.Z.'.A.
f. 10 verfo. (e) Handv. hl. 71. [7.]
(f) II. Bet{, bl. »7.
O a
|
|||||||||||
|
lo3 AMSTERDAMS V.Deei;
Diens vrolihbleke-hf drong plotfehcken uyt dam benoemd , om eene Ordonnantie op polders,
w£l™'(Met faanaer knoppen bol) der lakken dom het bewaaren van denFriefchen Dyktehel- Wate- ken ,Dr- huyd : P^ beraamen (i). Doch by eene Handveft hkj.D*- KEN en En >t dat onjsr 't ys in iïheneffi was van Maximihaan en Filips van denveertien- WïGEH. W£GEN- • gheweken, den February des jaars 1492 [1493], werdt Beeon zynfpichtich hoofd door 't water op te nader bepaald, dat de jaarlykfche rekening ßeken: van den Friefchen Dyk, in 't Oofterdyk- Het veld, dat korts noch f che en een waterryke graaffchap by Medenblik, zou worden op- . meer genomen, door Gedeputeerden van Haar*
De ruhhe'kanten toond', en kreegb zyn verwe lem, Amfterdam, Alkmaar, Hoorn, Enk-
£eer huizen en Medenblik, twee uit elke Stad,
Daar lang de fpertel-vis na lufl hadt ghaan die ook den omflag der koflen zouden hel-
vermaijen Pen doen, en uit ieder Dorp der vierNoor-
Daarzoumenalledaaghmelkrykebeeßenwaijen. der-Koggen, zynde de Medenblikker-Kogge,
de Hoogtwouder - Kogge , de fvognummer-
Doch weinige jaaren na dat Spieghel dit Kogge, en de Middel-Kogge, vier Perfoo- fchreef begonden de Landen, ten wellen nen kiezen, die t opzigt over 't gene aan en ten ooften van den Amftel, vervat te wor- den dyk te maaken viel zouden hebben, en den, in grooter of kleiner Polders, die, met aantekening houden van 't gene de dykplig- zwaarder Kaaden, werden voorzien, en haar tigen moeiten opbrengen (*). De Stad Am- overtollig water loosden, of in den Amftel, fterdam heeft, van dien tyd af, altoos, het of in 't y, door de Ypeflooter- en Diemer- oog gehouden over den toeftand van den dammer Sluizen. Wy hebben, hier voor, Vier-Noorder-Koggen-Dyk. Doch in laater den tyd der bepolderinge van eenigen dee- tyd, heeft zy, zo wel als de andere vyfSte- zer Landen, by meer dan éénegelegenheid den, hiertoe, maar één' Gedeputeerde ge- (>), aangetekend. Op het onderhoud van fteld , welke gezamenlyke Gedeputeerden den'Amfteldyk, langs de weftzyde van den nu, tweemaal 's jaars, in 't begin van May, Stroom, is, den twaalfden May des jaars vier,eninden nazomer, twee dagenbyeen 1756 , eene overeenkomt getroffen, tus- komen, om het dykwerk te bezigtigen, en fchen de Stad en de Ingelanden, volgens de rekeningen op te neemen, en te fluiten, welke, de dyk, glooijende fchuins, onder De zes Gedeputeerden draagen den naam de lyn van het voetpad, naar den Amftel toe, vanSurerintendenten enbekleeden by hromfie, voor den tyd van twee jaaren, deeze poft voor hun leeven, federt het jaar van den fteenen ftraatweg af, tot aan de brug 173 2 (0 > toen de dykveel zorg en koften ver- van Ouderkerk /onderhouden moed worden, oorzaakte, doordien het paalwerk , voor den voor de helft, op koften der Ingelanden, en zelven, van het Zeegewormte doorknaagd, voor de wederhelft, op koften der Stad, die, enbyna geheellyk weggeflaagen was. Doch, daarenboven, aannam,den vereifchten puin na dien tyd, heeft men hem ook met zwaa- aan den dyk te leveren (h). ren keifteen voorzien, en daardoor in veel VIII. Amfterdam heeft, van ouds, ook eenig veiliger flsflt gefield, dan hy te vooren was.
West' bewind gehad over den lnA11 c Jaar ^a, kwamen Amfterdam FRiEscBE ° en Alkmaar, met de Dorpen Wormer en
DyK' WestfrieschenDyk, - Jisp, overeen , wegens" het onderhoud
eener oude Sluis in den Beemfterdyk , te
met naame over het Noordooftelyk gedeelte Knollendam (m), 't welk de twee Steden op van d<=n zelven, den Vier - Noorder - Koggen- zig namen, om de doorvaart naar de Beem- Dyk genaamd by Medenblik; alzo der Stad fter>toen n0S met drooggemaakt, voor haa- veel gelegen is,aan de behoudenis van dee- *? ingezetenen , te verzekeren (»). Ook zen Dyk, het doorgaan van welken Kenne- bedongen de twee Steden, twee jaaren laa- merland, gedeeltelyk, onder water zetten ter, dat de Sluis, vanboven, open bly ven Zou; 't welk ook het land om Amfterdam z°u 00; /k vind, dat Amfterdam en Alk- zou overftroomen. By het zes en dertigp maar, in t jaar 1559» "°g een' Sluiswagter Lid van't Groot-Privilegie van Vrouwe Ma- over deeze Sluis hebben aangefteld (p). ria, waren, nevens den Stadhouder en Raa-, Doch, na't droogmaaken van deBeemfter, den en Dykgraaf en Heemraaden van Ryn- wee- land, zes Steden, en daaronder ook Amfter- gj jgg*#$.
(I) Zie Privil. van Haarlem, bl. 614.
. , (m) Zie Handv. van Kennemerl. bl. %;i. (g) Zle H. Deel, XIV. Boekj, Byl. L'. A. bl. j2j. en („^ Conventie van 1+ May 15z?. in 't Vertrek der The-
hier voor, bl. Sij J5i 6J faurie, Oude Laaie I. L'. M. Handv. van Alkra. bl. 33. (h) 't Accoord bnufi ,«■» vertfïk dei Thefaurie , Nieuve (o) Handv. van Alkm. bl, 36.
Laadt E. L'. AAA. ^ Boomkamp Alkmaar, bl. ui. |
|||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||||||||
|
il. Boek.
|
|||||||||||||||||
|
log
|
|||||||||||||||||
|
fchut is, te' dekken tegen de hooge Y-vloe- Polders,
den. Doch alzo het hoogleggen van deezen Wate- dyk veroorzaaken moeft, dat de vloed, voor *m > ®Y' den zelven gefluit wordende, hooger ryzen wegen. en langer ftaan moeft voor Amfterdam; droeg de Stad, al by den eerften aanleg van dee- zen dyk, zorg , dat dezelve niet te hoog werdt gelegd, op dat hy, by zeer hooge vloeden, overloopende, Amfterdam voor't hooge water bevryden zou, en de Stad in geen' grooter nood laaten, dan zy, voor- heen , geweeft was. Wy hebben, reeds el- ders , gewaagd van de Overeenkomften , die, deswege, in de jaaren 1626 en 1659, met Dykgraave en hooge Heemraaden van Rynland , geflooten werden (j). Volgens deeze overeenkomften, moeft de Slaaper- dyk niet hooger leggen dan twee voet en tien duim boven de peilen , die, toen, te Amfterdam en te Spaarnedam , geflaagen werden. Doch hy legt wel vier voet en zes duim, of vier en vyftig duim (1), boven de eigenlyke Amfterdamfche peil , die ge- noegzaam overeenkomt met eenen gemee- nen vloed in 't Y, en aan alle de Y-fluizen der Stad getekend ftaat.Over deongemeene hoogte van den Slaaperdyk, is, nu en dan, ge- klaagd door de Stad Q) ; 't welk, tot het ver- laagen van den zelven, gelegenheid heeft ge- geven. De algemeene Opziender der Stads werken wordt, van tyd tot tyd, afgezonden, om dehoogte van den Slaaperdyk op te nee- men, en toe te zien, dat dezelve niet te zeer boven de Stads peil worde aangehoogd, noch meer dan twee voet tien duim ryze boven de oude peil, die, federt het jaar 1624,aan den Oofter - vleugel der groote fluize te Spaarnedam, geflaagen geweeft is. De Slaa- perdyk is zes honderd en zeven roeden lang, vry breed, en, ter wederzyde, zagtelyk af- glooijende. Hy loopt, noordweft- en weft- waards, van Spaarnedam af, door de Spaar- nedammer-, Noord-Aken-dammer-, en Vel- zer-bannen, tot aan de Zandpoort toe, daar hy, aan 't hooge Land, tegen de duinen, eindigt. By ongemeenen hoogen Y-vloed, loopt hy, terftond, over, waardoor't water, te Amfterdam, belet wordt, hooger te ryzen; doch 't land om 'Haarlem, veekyds, onder- loopt. Wy hebben reeds, by eene anderegele- XI
genheid («), verhaald, hoe het oudfte Gaft Heilige huis deezer Stede, in 't jaar 1371, den W£G" |
|||||||||||||||||
|
Bolders, welk, in 't jaar io"o8, begonnen werdt, was
se n de Slu^S Van kleinen dienft voor de Steden:
*m'en waarornzy, in 'c jaar 1630, werdt uitge-
W£ÜEN. broken(3).
IX. ^e ^ad Amfterdam heeft, al van ouds,
Honds- nevens de Steden Haarlem, Alkmaar, Hoorn, sossche. Enkhuizen en Medenblik, deel gehad in de beheering der Dykaadje van den
HONDSBOSSCHE,
gelegen bezuiden Petten, en, vroeg in de vyf-
tiende eeuwe, bellaande uit drie ryenzwaare ceken paaien, die aan eikanderen verbonden .waren, en, tuflchen welken , zwaare kei- fteenen lagen. Doch deeze wyze van zee- weeringis, federt veele jaaren, buiten ge- bruik ge weeft. De dykaadje van den Honds- boilche beilaat thans, uit drie dyken, den Waakerdyk, die digtffc aan 't ftrand legt, den JDroomerdyk, en den Slaaperdyk, beide meer Landwaards in gelegen. De Waakerdyk, de voornaamfte van de drie, die zig, van Pet- ten , tot aan Kamperduin toe , uitftrekt , wordt, federt eenige jaaren , fchuins zee- waards af glooijende, onderhouden, en op de glooijinge, met zwaare keifteenen, be- legd : waardoor 'c gevaar van doorbraak, aan deezen oord, zeer veel afgenomen is. Het opzigt over de gantfche dykaadje van den Hondsboflche ftaat aan een' Dykgraaf "en zes hooge Heemraaden. Voorts, zyn 'er vier en twintig Hoofd - ingelanden , twee uit ieder der zes gemelde Steden, en twee uit ieder der zes kavels, waarin het groot- fte gedeelte van 't Noorderkwartier, welk tot het onderhoud van de dykaadje draagt, verdeeld is. Het hooge Heemraadfchap vergadert-.driemaal 's jaars, op het Gemee- ne-Lands Huis te Petten, alwaar, eens 's jaars,de groote rekening gedaan wordt;om welke op te neemen, de Stad Amfterdam ook gemagtigden plagt te zenden (r). X. De Stad heeft, by meer dan één Verdrag
Slaaper. met het hooge Heemraadfchap van Rynland, rjc* ook het regt verkreegen, om den
Slaaperdyk,
die,omtrent den jaare 1624., tuffchenSpaar-
nedam en de Zandpoort, gelegd werdt, op eene bepaalde hoogte, te doen houden. Het oogmerk, waarmede deeze dyk werdt ge- legd, was, een voornaam gedeelte vanKen- nemerland, welk onder het Heemraadfchap van Rynland behoort, en, door den laagen Velzerdyk, buiten den ring van 't gemelde Heemraadfchap gelegen , niet genoeg be- |
|||||||||||||||||
|
Hei-
«fc» H.
|
|||||||||||||||||
|
(s) Zie II. Deel, XIII. Boek, hl. 48J. XVII. B
|
|||||||||||||||||
|
S99 • 60c.
(t) Stads Miffiven. N, XXIX. f. }S ver fa. -
\») Zie II. Deel, II. Bae\_, bl. I16. (1) De Landmeeter Cornelis Velsen fielt (Re-
vhrk. Verband. IV. Hoofdft. II. Afi. %. 10.M. 217), . den Slaaperdyk twee duim laagerr 03
|
|||||||||||||||||
|
<l) Tegenw. Staat der Vereen. Nederlanden VIII. Deel,
(rJ Stads Miffiven , N. XXVI. ƒ. J2 verf, 13, 16 verft. |
|||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS V.Deel,
|
||||||||||||
|
HO
|
||||||||||||
|
Vaart, bet Trekpad en den Wa- polders,
genweg op Haarlem. Wats- een, Dy-
Voor 't jaar 1631, was 'er, tuffchen Haarlem ken m
enAmfterdam, geen andere weg, dan te lande, Wegen. langs den hoogen Haarlemmer dyk, tot aan Spaarnewoude, of Spaarneclam , en verder, langs de binnenwegen, totHaarlem toe; en, te water, langs het Yen het Spaarne. Doch dee- ze Wegen waren, vooral by wintertyd en onfluimig weder, verdrietig en gevaarlyk. De twee Steden verwierven, derhalve, op den vierden April des gemelden jaars , Oc- troi van 's Lands Staaten, tot het maaken van eene nieuwe Vaart en Weg (y), die, terflond daarna, gegraaven en voltrokken werdt. Midlerwyl, hadden de Steden eene overeenkom!! getroffen, hierop uitkomen- de „ dat de Vaart, het Trekpad en de Wa- „ genweg tuffchen de twee Steden, op ge- „ meene koften, gemaakt zouden worden , „ en beginnen, aan den Singel, voor de „ Spaarnewouder-Poort, te Haarlem, en „ oofhvaards aan voortloopen , tot aan (f „ omtrent het Gemeene - Lands - Huis van „ Rynland: van waar, de reizigers te voet „ zouden gaan, over de Sluizen van Rynland, „ aldaar in den Dyk gelegd, ter lengte van „ zeventig roeden, om, vervolgens, in eene „ andere fchuit over te treeden. Dat deeze „ 'overgang, tot geryf der rytuigen, ten we- „ dereinde, zagtelyk af hellende gemaakt, en „ behoorlyk beftraat zou worden. Dat de „ vaart wederom beginnen zou, aandeooft- „ zyde van de Braak, omtrent het Gemeene- „ Lands-Huis, en lynregt voortloopen toe „ voor de hameije der Haarlemmer-Poorte, „ te Amfterdam. Dat zy vyf roeden wyd, „ en zes voet, Rynlandfche maat, diep zou „ zyn, en dat, langs de vaart en het trek- je pad, eene barmte zou blyven,ter breedte „ van eene halve roede, om, tegen 't 'af- „ fpoelen en inkolken, met riet beplant te „ worden. Dat het trekpad en de wagen- „ weg ten zuiden der vaarte leggen , en • > famen drie roeden, vier voeten breed zyn „ zouden , en behoorlyk bczand worden. „ Dat, tuffchen den wagenweg en 't naafte „ Land, eene floot zou worden gegraaven, „ ter breedte van tien voeten, waarvan de „ eigenaars vier, en de Steden zes voeten „ draagen zouden. Dat men, ten noorden „ der vaarte, daar 'c vereifcht werdt, eene „ kaade van eene roede breed leggen , en ., onderhouden zou. Dat men, in den weg, „ nergens eenige opening maaken, en de n openingen, die 'er, by ongeluk,in komen „ mogten, terftond, wederom floppen zou. n Dat de vaart, alomme, uitgezonderd aan » de
(y) Handy, hl. 42 j.
|
||||||||||||
|
Heiligen Weg,
die, van den Amftel af, omtrent welken ,
een sedeelte van den zelven, binnen de Stad « TT7"
leggende, nog den naam van Heiligen weg
draagt, tot heel aan Slooten toe, liep, aan- genomen hadt, te onderhouden; doch zyne verbindtenis, vermoedelyk uit onvermogen, niet hebbende Tconnen naarkomen , zien moed, dat die weg,meer en meer, verviel. Hy werdt, derhalve, in't jaar 1415, door 't Kapittel derLieve-Vrouwe inden Haage, die de begeeving hadt van de Kapelle der Heilige Stede, nu deNieuwe-zyds-Kapelle, alhier , aan welke de Heilige weg, voor- maals, behoord hadt,nevens deeze Kapelle, ppgedraagen aan de Stad {v). Doch 't is niet klaar,of deeze ópdragt ftandgegreepen hebbe. • Immers, ik vind , dat de Vroed- fchap, in 't jaar 1562, met die van de Hei- lige Stede , overeengekomen is , om den Heiligen Weg te doen onderhouden door de Stad; waartegen, de Kapelle een ftuk erfs, ten behoeve van het Weeshuis, afilondt («-•). De Stad heeft, federt, zo ver my bekend is, den Heiligen Weg, altoos, bezeten, en, doorgaands, zeer wel onderhouden. Een gedeelte van den Heiligen Weg is, by ge- legenheid van de verfcheiden' vergrootingen der Stad, binnen dezelve, getrokken. Een ander gedeelte, Welk , buiten de Leidfche Poort, aanvangt, en gemeenlyk de Over- toomfcbe Weg genaamd wordt, is , tot aan den Overtoom toe,beftraat, en, ter weder- zyde, met boomen bezet. Van den Over- toom , tot aan Slooten toe, daar hy, alleen- ]yk vooraan, beftraat is, draagt hy thans, gemeenlyk, den naam van Slooter-fVeg. Langs den Heiligen- of O rertoomfchen weg, plagten verfcheiden' Kruidmaakeryen te liaan, die allen verplaatll, ofverdweenen zyn (ar). Wy komen , eïndelyk, tot de Wegen ,
Zandpaden en Trekvaarten, volgens ver- fcheiden' Overeenkomften, tuffchen de Stad en de naafle Steden geflooten, om den toe- gang naar dezelven, en van dezelven her- waards, veilig en gemakkelyk te maaken, in de voorgaande eeuwe, op gemeene koften, aangelegd; de eigendom en beheering van welken, gedeeltelyk, der Stad toekomt. De voornaamften zyn die op Haarlem, op Weesp, op Muiden en Naarden, op Gouda, en op vier Steden in 't Noorderkwartier, Moni- kendam , Edam , Purmerende en Hoorn. Wy zullenze, in deeze orde, kortelyk, be- fchryven. Wy beginnen met de (v) Handv. hl. 421.
(w) Refol. Vioedfch. JV. 1, zj F'hr. 19 sApril iJ62,
(x) Handv. hl. iij, 16Si. en hier vom, iy, Qe~'i j, 5«<» W. 4S°. |
||||||||||||
|
Polders,
Wate-
ben , Dy- ken en Wegen. |
||||||||||||
|
XII.
Vaart,
Trekpad en Wa- genweg op Haar- lem. |
||||||||||||
|
II, Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
£°LDERS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de Haarlemmer Liede, altoos geflooten verbetering van den Wagenweg, die, hier polders,
*EijTDr-" ?ou blyven, zonder dat men, uit de zelve, en daar, groot gevaar van doorbraak liep, Wate- X£js,'en " 'm de Meer, of uit de Meer, in dezelve zyn de twee Steden, in 't jaar 1762, be~REW'Dy" |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
w
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
EG£N.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zou mogen komen: zullende'er, alleenlyk, gönnen, met dien te beftraaten, waarmede wegen.
ten wedereinde der vaarte, digt aan de men, terwyl wy dit fchryven, reeds verre beide Steden mogen gelegd worden een gevorderd is. Men begon deezen ftraatweg, flaisje, tot doorlaating van fchuiten, niet van beide de Steden af, aan den Haarlem- langer dan zes en twintig en een halve, fchen kant, met klinkerds, en aan den Am- en niet wyder dan zes en een halve voet, fterdamfchen, daar hy, in 't jaar 1766, vol- en twee voet vier duim hoog in 't hol. trokken is, met Brabantfche ftraatfteenen. Dat de koften, tot alles vereifcht, en de Men heeft nog eenen bekwaamen zandweg baaten, komende van de gabelle of het laatenleggen, ten zuiden van den ftraatweg, weggeld, by de twee Steden,ieder, voor die, by vogtig weder, met meer gemak , de helft, gedraagen en genooten zouden bereeden kan worden. Burgemeefteren van worden, zullende ook de Schuitenvoerders beide de Steden komen, van tyd tot tyd, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
55
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
T>
|
en Wagenaars, die 't Veer bevaaren en
|
gemeenlyk op den voorflag van die van
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
beryden zouden , by de twee Steden, ie-
„ der voor de helft, worden aangcfteld." Óp deeze overeenkomft, werdt willige Con- demnarie van den Hoogen Raade verzogt, en verkreegen (z). En 't werk werdt, eer- |
Haarlem, op het Gemeene Lands-Huis vaiD
Rynland, byeen, om op het onderhoud der Vaarte te raadpleegen, en de rekening der< fchade en baate, op dezelve gevallen, op te neemen en te fluiten. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lang, op den voet derzelve, voltrokken. De Naar Weesp en Muiden, plagt de Vaart xill.
Weg en Trekvaart zyn vier duizend twee ook onzeker en moeilyk te zyn, moetende Wagen- honderd vyf en negentig roeden lang. Het dezelve, met zeilfchuiten, over 't Y en de wf-g «« Gemeene-Lands-Huis van Rynland, bywelk Zuiderzee, en voorts, door de Vegt,die by* ™KPAD de Vaart, door den Spaarnedammerdyk,en Muiden in de Zuiderzee valt, gefchieden. ELSi'" de Sluizen in den zelven, geftopt of afge- Te lande, moeft men, langs den Muiderdyk broken wordt, ftaat, een ftuk wegs voorby en door den Diemer-ban reizen. Het droog- halfwege , van Amfterdam af te rekenen, maaken der Diemermeer, omtrent den jaare Ten einde van de Vaart der Amfterdamfche 1630, en het aanleggen van eenen wandel- zyde, aan halfwege, is," met goedvinden weg langs de ooftzyde des Amftels, tot aan der beide Steden, een duikertje gelegd, de Diemermeer-brugge, door de Stad Am- door welk, men de Vaart, als zy,by drooge fterdam, gaf de eerfte aanleiding, om op Zomers, gebrek aan water heeft, uit de Meer, het maaken van eenen |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van water voorzien kan. De Vaart aan de
Haarlemfche zyde heeft , door de Liede, |
Wagenweg 'en Trekpad
Weesp |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
op
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gemeenfchap met de Meer, en dus, naauw-
lyks ooit, gebrek aan water. Het Trekpad langs de Vaart is, met paaltjes, die, door- gaands, vyf roeden van eikanderen ftaan, afgeperkt. Elke twintigfte paal is, met het getal der honderden roeden afftands van elke Stad, getekend. Op den afftand van omtrent zeven honderd roeden van elke Stad, ftaat èen Tolhuis en Hek, daar de gabelle , tot onderhoud van den weg, ontvangen wordt. Zy wordt, van tyd tot tyd, verhuurd. Die, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bedagt te zyn, waartoe de beide Steden, op
den vyftienden O&ober des jaars 1637, het gewoonlyk Oétroi verwierven (b). In 't volgende jaar, trof men twee overeenkom- ften, eene met de geërfden aan de ooftzy- de van den Amftel, tuflchen de Stad Am- fterdam en de Diemermeer - brugge , die aannamen, de bruggen, in dien weg gele- gen, te onderhouden, mids de twee Steden de buitenvleugels dier bruggen; de fchoei |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
met de gewoonlyke Trekfchuiten, welken, jing langs den Amftel, en twaalf voeten wegs
alle uuren, van de eene en de andere Stad daar nevens, tot een Trekpad, onderhielden atvaaren, reizen, betaalen ook deeze gabel- Het overig gedeelte van den weg, die in 't door^ ?'h°n, vragt, ontvangen, en geheel vyftig voeten breed moeft zyn, zou Zu^SC wPPerS' aan de,nHJuurder, vaI> d.e ten lafte der ingelanden blyven (c).De an-
gmtrentde; Vt t 'd™**** ^ Dle dere overeenkomft werdt gemaakt me? dk XJÄ Tu"6" '/ynuVry van de Byfemer-Bfeer, welken toeftonden,
I Ä ?r hZKKken' dle/!daar dat de twee Steden hunne nieuwe vaart en alleenl.vbuitenplaatfen hebben, worden ge- wegs beginnende van omtrent de Diemer-
oordeeld, dezelve fchuldig te zyn («). Tot meer-brugge af, mogten gebruiken, mids** (~) ZU Privileg, van Haarl. bl. 470. ®Q
itrulnïl^r?n ^^ **" ^^ ™ » Dtc' J70*- (*) Hand», bl. 4SI.
Grüßende Ur.Chart.rk»^. (c/ Handy. iu £J% |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS V. Deel.
|
|||||||
|
I 1:2
|
|||||||
|
Polders de vaart en weg, den laatflen, die veertig voe- van hier, door de Polders, onder Muiden en Folder?,
Wate- ' ten in 't geheel breed moeft zyn, ter breedte Naarden behoorende, regt toe regt aan,^T^ een, Dr- van agt en twincig voeten, onderhoudende, naar de laatftgemelde Stad. KEN 'en wVen naar behooren. Voorts, moeften de Steden het TufTchen Amfterdam en Gouda, was wel, Wece«-
egen. Trekpad doenieggen bovenop denRingdyk van ouds, eene vaart, doch geene Trek- XV. van de Bylemer-Meer (d). Vervolgens, viel vaart ge weeft; 't welk het reizen van de eene Tkekpad men aan't leggen van het Trekpad, welk, naar de andere Stad zeer ongemakkelyk e" VJJJ? langs het water de Gaasp , tot aan Weesp maakte.^ De twee Steden kwamen , der- ^ toe, voortliep, en waar , naderhand, een halve, in 't jaar 1656 , overeen , om de wag'enweg, van Diemerbrug af, werdt by- vaart tot eene Trekvaart te maaken, en een gevoegd; om welken te onderhouden, den Trekpad, van de eene tot de andere Stad, twee Steden, in't jaar 1655, vergund werdt, nevens dezelve, aan te leggen. Tot het eenen Tol te heffen., De tol, die tot on- maaken van zulk een derhoud der vaarte wordt betaald, werdt, in'tjaar 1679, verhoogd: ook de gabelle 1rekpad en Vaart °P Gouda,'
op den ryweg, in 't jaar 1704 (e). De weg werdt, op den zesden April des jaars 1650. en vaart kan, niet dan met zwaare koften, van de Staaten van Holland, en op den zes- onderhouden worden. De Burgemeefteren tienden July des jaars 1657, van de Staaten» van beide de Steden komen, als Commiffa- >s Lancjs van Utrecht, Oftroi verworven riffen van het Zandpad tuffchen Amfterdam (gy >t oaroi der laatften werdt vereifcht, en Weesp, van tyd tot tyd, byeen, om op om dat het Trekpad , gedeeltelyk , over het onderhoud van het zelve en van de vaar- Stigtfchen bodem loopen moeft. En die te te raadpleegen en te befluiten, en de re- gedeelte begon, aan 't begin der huizen van kéningen der koften op te neemen. den Uithoorn , by de roode Paal, daar de XIV De Vaartop Weesp, die, langs den Am- tyn der Trekpaarden moet worden afge-
1-REK- fiel, de Ringilooten der Diemer- en Lyle- o.aagen, en de Schuiten van paarden wis- VAART en mer-Meer , en het water de Gaasp loopt , feien . ten we]ken einde op Stigtfchen MuiGde°n hadt' voor ver het grootfte gedeelte, met grond5 eene ftaHing is opge'reg£ Het zand- en Naar-behoeven gegraaven te worden. De weg paj aidaar blyfe, zo ver het, door de Ge- m* zelfwas, gedeeltelyk, te vooren, aangelegd meeme Van den Uithoorn, aangelegd is, geweeft.Doch anders was't gelegen, met de aan dezelve toebehooren , te gelyk , met Trekvaart en Weg op Müiden en den tol , dien zy plagt te heffen Doch
TST A »R n f M net wordt, met het overig gedeelte van K ' den Trek weg, onderhouden door Amfter- die, byna geheellyk, van nieuws, gemaakt dam en Gouda , die , deswege , eene Ga- moeften worden. De drie Steden verwier- belle genieten , van welke , nogtans , de ven, hiertoe, het gewoonlyk Octroi, op den ingezetenen van het Stigt vry zyn, zo lang vyf en twintigflen Oftober des jaars 1640, zy op Stigtfchen bodem blyven. De Trek- en werden, te gelyk, gemagtigd, tot het weg loopt, van daar, voort langs deDrecht, heffen eener redelyke gabelle. Wat laater, tot aan het Tolhuis, onder Kalflagen. Van werdt haar gegund, de Landen, die zy, by waar hy, langs eene gegraaven vaart, voort- waardeeringe der byzondere Geregten , gaat tot aan de Duivels - brug, en Abbe- moeflen overneemen, te mogen overnee- watering, die in de Aar loopt. De Trekweg men, zonder dat 'er dykslaften by zou- ftrektzig, nevens de Aar; langs welke, den worden gevoegd. Doch werdt haar, daar zy zig met de kromme ^ar vereenigt, wel uitdrukkelyk, gelaft, de vaart niet te een bruggetje legt , en wat hooger, nog verbreeden , noch tot het vervoeren van een, by welk Jaatfte , de Trekweg, we- koopmanfehappen bekwaam te maaken, al- derom, langs eene gegraave vaart, voort- zo het oogmerk was, dezelve alleenlyk voor loopt tot aan den laagea Ryndyk, regt te- den reizenden man te doen dienen (ƒ). De gen over deGoudfche Sluis. In deezen dyk, vaart en weg zyn, terftond hierna, op dee- hebben de twee Steden eene brug gelegd, zen voet, voltrokken. Zy ftrekken zig, van die, volgens 't Oclroi, waarin Haarlem , Diemerbrug af, langs en door .de Bannen anaerszins, niet zou bewilligd hebben, maar van Diemen, Overdiemen en Muiden, tot agt v°et en tien duim, Rynlandfche maat, aan de Stede Muiden toe; daar men, ten wYd zyn moet, welke ook de wydte is van ooften dier Stede, in eene andere fchuit o- de opening in de Drecht, by het Tolhuis vergaat, ftrekkende de vaart en weg zig, onder Kalflagen. In 't Oólroi is, wyders, • (d) Handv. bl. 43u VOOr-
(e) Handv. bl. 431, 453. (5) Handv. bl, 41«, 417. Groot ütr. Placaatb. U. DeeU
(/j Handv. il. 43», «1. il- *35.
|
|||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||
|
^lders, voorbehouden het belang, welk de Stad
*E»T]D*r HaarIem verflondt te hebben, by de wydte *en en deezer brugge, waaromtrent die Stad, nog- Wegen. tans, met de Steden Amfterdam en Gouda, overeengekomen is (h). Voorts, loopt het Trekpad langs de Gouwe, boven de Goud- fche Huis, voort, tot aan de Stad Gouda toe. De Vaart op Gouda mag, eindelyk, vol- gens het Oclroi, niet dan tot het overbren-- gen van reizigers, geenszins tot het ver- Voeren van koopmanfchappen , gebruikt Worden. Da twee Steden draagen de koften van den Trekweg, van den Uithoorn af, gelykelyk , en genieten ook het voordeel der Gabelle, ieder voor de helft. *Xvi, Men hadt, federt eenige jaaren , ver- p^- fcheiden' Wegen en Vaarten aangelegd , Va^" naar het zuidelyk gedeelte van Holland, 't "Ver M0N Werdt tyd, dat men ook op het aanleggen ^1r£n- van zulke vaarten en wegen, naar het noor- E^ en delyk gedeelte deezer Provincie , bedagt *n ov,± was. Te Amfterdam , werdt, hierop, al ^Rivier, ten tyde van het verbeteren der vaarte op ^de, Gouda , geraadpleegd. Men handelde 'er Ijoo ook over, met de Steden Hoorn , Edam, Monikendam en Purmerende (*)> en , op den vyfden Juny des jaars 1660, verwier- ven de vyf S teden Oótroi van 's Lands Staa- ten (£), tot het maaken van twee Trekpaden en Vaarten, over Mo-
' NiKENDAM en Edam , en over Pur- merende, naar Hoorn. De Vaarten en Trekpaden, nevens eenen
Wagenweg, werden, kort hierna, aangelegd en voltrokken, vanHoorn af, tot aan Buikfloot toe, op gemeene koften der vyf Steden. Doch de Vaart en de Ry- en Trekweg, door de Volewyk, tot aan den Waterlandfchen dyk, te Buikfloot, werden alleen bekoftigd door de Stad Amfterdam , die ook alleen het Veer op Buikfloot begeeft, en de gabelle, voor het onderhoud van de vaart en weg door de Volewyk, geniet. Van buiten de Wefterpoorte der Stad Hoorn, ftrekt zig dè de vaart en weg , binnenwaards langs den hoogen dyk, tot aan de Aam-floot: voorts, fileer binnenwaards, door Scharwoude, tot aan den ouden dyk, over welken, men in eene andere fchuit treedt. De Vaart en het Trekpad loopen, tuffchen Beets en Schar- dam, voort» tot aan denOofthuizer-Meel- molen, daar zy zig in tweeën deelen. Het weftelyk gedeelte, eigenlyk de Ringfloot der Beemfter, ftrekt zig tot aan Purmerende: Vanwaar , eene gegraaven Vaart en Trek- (b) zie Privileg, van Haarl. hl. SH, jij.
(') Zie II. Deel, XVII. Bock., hl. 601. (*) Handv. bl. 428. III. STUK.
|
|||||||||
|
pad, agter llpendam en Watergang, langs Polder«,
de Broeker-Meer, voortloopen, en hetWAT£- Trekpad, wyders, langs de Slogter en Buik-^'^T' flooter - Meers ringfloot, tot aan Buikfloot. Weoem. Het ooftelyk gedeelte der Vaarte, die hier gegraaven is, loopt, met het Trekpad, van Oofthuizen, door Zeevang, regt toe regt aan, op de Stad Edam. Van hier loopt het Trekpad, gedeeltelyk langs de ringfloot der Purmer, en voorts, nevens eene gegraaven vaart, door de Katwouder-Ban, naar de Stad Monikendam. Van daar, ftrekte zig, van ouds, eene vaart, voorby Broek, tot aan de Broeker-Meer, nevens welke Vaart, het Trekpad gelegd werdt, welk, langs de noord- zyde der ringfloot van de Broeker-Meer, en voorts, langs de Slogter en Ringfloot der Buikflooter-Meer , tot aan Buikfloot toe, voortloopt. De Wagenweg legt langs de Trekvaart van Hoorn,. tot aan den ouden dyk:van daar,tot aan denOofthuizer-Meel- molen : wyders, door Zeevang, tot aan Edam: van daar, door de Katwouder-Ban, tot aan Monikendam, en verder, langs den ouden weg, tot aan den Waterlandfchen dyk. De Wagen- en Trekweg worden, door de vyf Steden, onderhouden; ook de brug over deAamfloot, en de andere bruggen, die over eenige wateringen onder weg gelegd zyn, uit eene gabelle, die, van tyd tot tyd, ver- pagt wordt. Doch de reizigers, van Alkmaar op Hoorn en te rug vaarende, en onder weg in de Trekfchuiten naar Edam, Monikendam of Purmerende komende, zyn van deeze ga- belle vry. Het bewind over de Wegen en Vaarten tuffchen de vyf Steden ftaat aan Gemagtigden uit de Regeeringen dier Ste- den, Commissarissen van het Zand- pad der vyf Steden genaamd, die, in de Steden, beurtelings, ten dien einde, vergaderen. Ter bekortinge der Vaarte op Utrecht, XVII.
is, reeds in 't jaar 1626, Oftroi verworven Zandpab van de Staaten van Holland tot het maaken »fcbm UUDER-
van een XMK en
rr rr i *~\ BreuKE«
Zandpad tuffchen Ouderkerk en LEN#
Breukelen, langs de gewoone Vaart aldaar , zynde de
Bullewyk, de Holendrecht, en den krom- men Angftel (O* Doch het Zandpad loopt niet meer tot aan Breukelen; maar langs de nieuwe watering, eene gegraaven Vaart, tot aan Nieuwerfluis. De vaart vereenigt zig hier met de Vegt, die, langs Breukelen en door Maarfen , tot aan Utrecht toe, voortloopt. Te gelyk met dit Zandpad, werdt 'er een Wagenweg gemaakt, langs de Ho- len- CO Handv. tl. 437. P
|
|||||||||
|
AMSTERDAMS
|
V. Deel.
|
|||||||||||||||||||
|
H4
|
||||||||||||||||||||
|
of van daar te rug wilden (p). Doch zy
fchynt zig van dit Oótroi niet bediend te hebben. Het Zandpad tuffchen Weesp en 's Graavenland flaat, volgens gewoonte , onder 't bewind van Commiffariffen uit de Regeeringen van Amflerdam en Weesp. Burgemeefleren der Stad Amflerdam ,
toen nog geene eigenaars van de Ambagts- heerlykheid van Ouder - Amflel, waar in Duivendrecht gelegen is, verzogten en ver- wierven,^ 't jaar 1685, Oftroi van's Lands Staaten, om den zeer vervallen Weg van Duivendrecht op
Abkoude te mogen herflellen en verbeteren, en, tot
het vinden der koften , eenen draaglyken tol te mogen heffen (q). De koflen liepen hooger, doordien 'er eene valbrug gelegd moefl worden, over de ringfloot der Die- mermeer , omtrent twee roeden ten weflen, of aan deeze zyde van de Hardsveldfche brug. De weg werdt, federt, voltrokken. Men bediende zig daartoe van de Duivendrecht- fche Laan, die aan de nieuwe valbrug, fe» dert, de Dnivendrechtfche brug genaamd , begint, ter lengte van omtrent vier honderd roeden. De ingelanden der groote Duiven- drechtfche Polder, welker Landen, tot ver- betering van den weg, gebruikt werden, ver- kreegen , daartegen, vryheid om zo veele hoofden of bruggen, als zy goedvonden , van hun Land op den weg te mogen leggen, mids dezelven ten minfte zo wyd maaken- de, als de Polderfluis aan de Diemermeers- ringfloot. Ook werdt hurt het vry gebruik van den weg , tot de Ouderkerker - Laan toe en te rug, toegedaan, zonder eenigen tol te betaalen. En de Stad nam aan, den weg, altoos, op de hoogte van eene be- kwaame Polderkade, waartoe dezelve, voor- heen , gediend hadt, te zullen onderhou- den (r). De weg loopt, wyders, van de Ouder-
kerker - Laan af, naar en langs de Ring- floot der Bylemer-Meer, en voorts, dwars door de Bylemer-Landen, voorby de Ab- kouder-Meer, daar hy den Broeker - weg heet, naar het Dorp Abkoude. De Stad Amflerdam heft twee Gabellen, tot onder- houd van deezen weg, een aan de Duiven- drechtfche brug, en een aan het Tolhek, niet verre van de Ringfloot der Bylemer- Meer (j). (f) Handv. bl. 43«.
(?) Handv. bl. «*• (O Handv. bl. +is. (.') Zie Hand», bl. 4?«- |
||||||||||||||||||||
|
lendrecht, van tegen over den Voetangel,
tot aan het Dorp Abkoude. Op de gabelle, tot onderhoud van het Zandpad tuffchen Ouderkerk en Nieuwerfluis , en van den gemelden Wagenweg, is, in't jaar 1648, eene Ordonnantie gemaakt (in). Doch om- trent den jaare 1686, werden de twee Ste- den te raade, den Wagenweg, van de eene tot de andere Stad, verder bekwaam te maa- ken. Hy loopt voort, over Baambmgge, tot aan 't Huis te Loenerfloot, en vandaar, langs eene brug over den Angflel, en langs den Slootdyk, tot aan het Dorp Loenen: van waar hy zig, langs de Vegt, tot aan Utrecht toe, uitflrekt. De Slootdyk loopt, door Loenen - Kroonenburgs - Geregt , en wordt, door den Heer deezerHeerlykheid, onderhouden, tegen 't genot eener redely- ke gabelle, by Oclroi der Staaten van Hol- landvanden dertigflen May des jaars 1686, aan Antonis vanLynden, lieer van Kroonen- burg, Loenen enz., toegeflaan («). Voor 't overige, flaat het bewind over den Wa- genweg , zo wel als over het Zandpad en de Trekvaart , aan CommiffarifTen uit de Regeeringen van Amflerdam en Utrecht. De Steden Amflerdam en Weesp zyn, in
't jaar 1650, overeengekomen , niet alleen om den Vegtdyk tuffchen Weesp en den Hinderdam te herflellen en te onderhou- den ; maar ook om den zelven, nevens den Broedyk, by de Uitermeerfche Sluis, te rriaa- ken tot een Zandpad van Weesp naaryx
Graavenland. De twee Steden verwierven, op denvyf-
tienden Juiy des jaars 1675, Oétroi tot het heffen eener redelyke Gabelle van alle per- jfbonen , met Jaagfchuiten vaarende van Weesp naar de Uitermeer, en van daar , of naar den Hinderdam, of door de vaart langs den Broedyk, naar 's Graavenland : ook van de rytuigen, paarden en ander vee, die deezen weg langs kwamen (0). De Vegtdyk, van Weesp tot aan den Hinder- dam , befloeg eene lengte van twee dui- zend roeden. De Broedyk , gedeeitelyk,' ook de Lodyk of Loyendyk genaamd , was negentien honderd roeden lang. De Stad Weesp hadt, in 't jaar 1619, reeds Oclröi verkreegen, om deezen Lodyk, tot eenen bekwaamen weg, te maaken, voor de wa- gens, die, van Amfterdam naar Utrecht, (>") Handv. hl. 437.
('>) Handv. 4/. 4.59. y) Handv. bl. 4+i. en hier voor, II. Deel, XX. Btekt
bl. ȕ. |
||||||||||||||||||||
|
Polder?»
Wate- ren, Dr- ken en |
||||||||||||||||||||
|
Polders,
Wate- ren, Dr- KEN en Wegen. |
||||||||||||||||||||
|
XIX.
Weg vat Duiven- drecht op Ab- koude» |
||||||||||||||||||||
|
XVIII.
Zandpad •uan Weesp naar 's Graa- ven- land. |
||||||||||||||||||||
|
BY-
|
||||||||||||||||||||
|
II.Boek. VOORNAAMSTE BEZITTINGEN. 115
B Y LA A G E N s-
L/.AA.
op het V. Deel, II. Boek. V. AA.
|
|||||||
|
Öctroi van den zesden May des jaars .1634, voor de BuiTENVEtDER -Polder , tot aan *t
Lange Loopveld, ivaarby Polder meefierÉn, onder anderen, gemagtigd worden, om tten overßaaß van Burgemeefleren van Amflerdam, Keuren te mogen maaken. De Ridderfchap, Edelen en Steden van Hol*- de onwillige, naaf oudef gewoonte, door Of-
lant ende Weftvrieslant, repraefenteeren- Meieren van Amfterdam ende van Amfterveen, de de Staten van den zelven Lande , doen te te doen executeeren naar dykregt; S o o is t , weten, dat ons vertoont is by de Poldermees- dat wy de 1'aake ende verfoeke voorsz. over- teren van de Buytenvelderfche Polder, vervat- merkt, de voorsz. gemeene buytenvelderfe in- tende de diftantie van Landen gelegen tuflehen gelanden, uyt onfe Souvereyne authoriteyt de Stadt Amfterdam ende het lange Loopvelt, ende magt, geconlenteert, geotfxoyeert ende hoc dat, met,approbatie van de Heeren Thre- toegeftaan hebben, confenteeren, oftroyeeren forieren der voorsz. Stede, by de gemeene in- ende dezelve toeftaan by dezen, dat zy füllen gelanden gercfolveert was geweeft, in den voor- mogen aannemen, als vrye eygen, alle dever- leeden jaare 1633, te hefteden ende op te rech- graven gronden, tot de aangangen ende uyt- ten twee nieuwe achtkante Watermolens, ter werpen van hare voorsz. twee molens nodigh, plaetie naer 't goetvindén van de Gccommit* mitsgaders, de Landen daar de Radens van op- teerdens nevens Molcnmeeftercn, daartoe ver- ftal op gemaakt ende dezelve molens op ge- koren; in gevolge van welcke refolutien, foo timmert zyn, mits dezelve aan de eygenaars verre geprocedeert was , dat beyde de voorsz. van dien voldoende tot taxatie van'de Geregte molens gangbaar waren, ende alhoewel fommi- van Amfterveen voorsz., oorlovende dezelve ge Landen, foo tot de aengangen als uytwer- ingelanden mede, ten overftaan van de Heeren pen van de molens, by de eygenaars aan de pol- Burgemeefteren»der Stad Amfterdam , als haar der vereert waren, foo was nogtans andere in- Ambagtsheeren, Keuren te maaken , ten dien- gelanden fulx niet gelegen geweeft mede te ften ende onderhout van de voorsz. polder no- doen, ende alzoo het redelyk was, dat aan een dig, ende namentlyk, volgens de nader ver- ieder fyne vergraven Landen , als mede de klaaring van de voorsz. vertoonders, om de- grondeli van de opftallen, die het buytenwater zelve polder digt gefloten, ende van alle buy- keeren, waarop de kaden ten wederzyden ge- tenwateren afgefondert te houden , ende van legt waren, in alle billikheyt,vergoet werden; verdere openingen te bevryden,met magt,om- dat mede dienftig was de toegangen ende uyt- me boeten daarover te ordonnecreen of ftellen, AVcrpen van de molens, alsmede de gronden, ende de contraventeurs ende onwilligen,door daar zo molens als Kaden op leggen, voor de de Officieren van Amfterdam ende Amfterveen, gemeene Polder te behouden, op dat de wate- in haare refpeclive jurisdidtien, te mogen doen ren onbelemmert van vaertuygh, ende alle ver- executeeren naar dykregt, ende ten eynde de fparringen, ende de Kaden onbeweydeninhaar voorsz. gemeene ingelanden 't effecl: van de- volkomen wezen, ten dienfte van de poldcrin- zen onzen Confente en Oélroye mogen ge- ge, mogten. gehouden worden, foo verzogten nieten als naar behooren , laften ende or- de vertoonders, dat ons geliefde haar te ver- donneeren wy alle ende een ygelyken defen leenen Oftroy, daar by de gemeene buytenvel- aangaande hun hier naar te reguleeren, fon- derfe ingelanden wierde vergunt aan te mogen der de voorsz. gemene ingelanden te doen of- nemen ende te betalen, tot tauxatie van 't Ge- te gehengen gedaan te worden eenig hinder , rechte van Amfterveen , als vrye eygen, alle letfel ofte moeyeniffe ter contrarie. Gegeven de vergraven gronden, foo tot de aangangen in den Hage den 6 Mey 1634, onder on- als uytwerpen van hare molens , mitsgaders fen grooten fegele, hier onder aangehangen, de landen, daar de Kaden van opftal op ge- (was getekend) J D Wassenaer V«. (Op . maakt, ende de molens op getimmert waren ; de plicque ftoridt) Ter Ordonnantie van de Item Keuren te maaken ten overftaan ende by Staten goetvindén van de Heeren Burgemeefteren der Stede Amfterdam, als haare Ambachtsheeren, (getekend)
ten dienfte ende onderhout van de voorsz.
polder nodig; boeten daar toe te ftellen, ende C. van der Wolft. |
|||||||
|
Pa Lr.A,
|
|||||||
|
AMSTERDAMS
|
V. Deel.
|
||||||||||||||
|
ii6
|
|||||||||||||||
|
Bylaa.«
GEN
L'. Ai
|
|||||||||||||||
|
Lr. A.
Octroi tot bedykinge en droogmaakinge van de meefl uitgeveende Bovenkerker-Polder in
Nieuwer-Amfiel-, verkend op den zevenden September des jaars 1764. |
|||||||||||||||
|
De STAATEN van HOLLAND ende
WESTVRIESLAND,doentewee- ten: alzo ons te kennen is gegeven by Fran- cois Hendrik van Hoorn , Mattheus A- eewyn, Oud-Schepen der Stad Amfterdam , en Pieter Gyse Bont , als ten overftaan van M'. Joan van der Voort , Schout, en Mr. Willem de Dieu , Secretaris van Amftelveen, by de voornaamfte Ingelanden der Bovenkerker Polder, geleegen by Amftelveen, tot het bera- men der middelen, om de voorsz. Polder droog te maken, gecommitteerd, en metfpeciaaleper- miffie, en toeftemminge van de Heeren Burger- meefteren en Regeerders der Stad Amfterdam, als Ambachtsheeren van Amftelveen en Nieu- wer-Amftel: Dat de gemelde Bovenkerker Polder genoeg-
faani 't eenemaal, en fulks meeft voor de heyl- iaame order van ftuiver-geld, was uitgeveend, waar door het Ambagt belaft was geworden met een confiderable party Water. Dat de voornoemde Polder in zyn geheel ,
groot was twee duyzend en neegentig Maaden. Dat aan dezelve Polder reeds was en waren
vervallen neegen hondert Maaden AVater , bly- vende alzo elf hondert en negentig Maaden , welke voor als nog contribueerden, in het be- talen der laften, onder welke elf honderd ne- gentig Maaden nog maar drie honderd vyftig Maaden heel Land gevonden wierd. Dat van de voorsz. Wateren van tyd tot tyd
door hunne eygenaars al omtrent de agt honderd Maaden waren geabandonneert,met vreefe dat de nog. contribueerende eygenaars fulks meede mogten komen te doen, voornamentlyk ïnge- valle van extraordinaire onkoften, zoo by het afbranden als ander verval vanMoolens enan- tjerfints , en dus dezelve.Polder in 't geheel zoude komen te raaken in verval en onvermo- gen. Dat al meenigmaal de gedagten waren ge-
weeft, om het zelve voor te koomen, door 't droogmaaken derzelve Wateren, maar aangefien de exceflive koften, zoo tot het ftigten, als on- derhouden van Moolens, maken van Dyken, de klyne pryzen der Landen, en de onzeeker- heyd van fucces , zoo had men zoo een hafar- deufe onderneeming nooyt durven werkftellig maken«
Egter de tegenwoordige nog contribueeren-
de eygenaars, ziemte het verval van dag tot dag vermeerderen, de hier en daar nog leggende Akkers door flag van Water weg fpoelen, en bevreeft van by langen uytftel zig in 't geheel te vinden beroofd van de nodige fpecien tot het maken der Dyken , zouden dit heylfaam werk (nu het nog doenlyk was,) willen ondernee- men, indien wy (welker Finantie tegenswoor- dig zeer weinig van deze Polder kwam te ge- nieten ,) het zelve werk met een gunftig O&roy geliefden te favorifeeren. Waarom de Supplianten ootmoediglyk ver-
zogten , dat het ons mogte behagen, het werk van deze bedykinge volgens het geannexeerde |
Reglement te approberen en te Oclxoyeren, en
aan alle Landen, gronden, en Wateren, bin- nen den geheelen Ringdyk van deeze Droog- makerye te fluyten, en aan alle Huyzen en Ge- bouwen , binnen of op dezelve tegenwoordig zynde , of by vervolg tot bewooning, of cul- ture van dezelve nog te zetten of te bouwen: Mitsgaders aan alle Landen, Gronden,Wa-
teren , en Gebouwen tot het flaan van den Ring- dyk, het fchieten der Ring- en andere Slooten, als meede tot de Water-togten, uitwateringen, en boezems, en generalyk aan alle werken, en werktuygen van de gantfche Bedykinge en Droogmakery, met de gevolgen en aankleven van dien, gunftig te verleenen, vrydom van alle zoo Ordinaire als Extraordinaire Verpon- dingen , iooc. en 2ooc. meerder of mindere Pen- ningen ; van den 20«. Penning, en tiende Ver- hooging wegens 't Collateraal, en de 40'. en 8o*; Penning en tiende Verhooging van alle aliena- tien en hypothecatien; van de ioo*. en 2ooe. Penning over de Capitalen , welke tot het ma- ken der Dykagie, of eenige andere werken van deze Bedykinge zouden werden genegotieerd; en van de Oirgelden, Horengelden, bezaayde Landen, Koehouders-Zoutgelden , Fruyten, grove Waren , en alle andere diergelyke Ge- meene Lands Laften, en Impoften,, zo tegen- woordige, als toekomende, alles voo?den tyd van fertig eerftkomende jaaren, ingang nemen- de met den aanvang van de voorsz. Droogma- kery, ende na het expireeren der felve fertig jaaren nog vrydom van gelyke fertig jaaren voor de helft, van al het geen voorsz. was. Wvders vrydom van de novale tiende en van
de Graaffelyk'heyds en andere Tollen, voor alle Materialen, die tot het maken, leggen, her- maken , herlcggen van Dyken, Moolens, Sluy- fen, Verlaaten, Duykers en Weegen, tot den aanbouw van Huyzen, en andere Gebouwen, en generalyk tot alle werken en werktuygen van, en tot deze Bedykinge en Droogmakerye, en van alle Huyzen , en andere Gebouwen, op, of binnen defelve, alles met de gevolgen en aankleven van dien, gebruykt zouden wor- den. Als meede Authorifatie om van deu Geregte
te mogen vorderen, zoodanige Penningen als onder dezelve weegens deze Polder per Cafla waren. Voorts bevel aan de gefamentlyke Droogma-
kers, om alle de geabandonneerde Landen , Gronden, en Wateren, zo die geene, die by eenige refolutien verftaan mogten zyn, aan de GraaiFelykheyd te zyn vervallen, als die geen, die naderhand door hunne eygenaars waren ge- abandonneert, ende nog geabandonneert mog- ten worden, voor haare Rekening, en ten haa- ren behoeven te moeten aanneemen, en droog- maken ; zoo wy met dezelve in deze Droog- makery niet geliefde te participeeren. Gelyk meede Permiffie om in de gem. Boven-
kerker Polder, op taxatie van den Geregte van Amftelveen, te mogen aanflaan zoodanige Gron- den, |
||||||||||||||
|
Wr*
|
|||||||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||||
|
VOORNAAMSTE
|
BEZITTINGEN.
|
||||||||||||
|
117
|
|||||||||||||
|
den , Landen , en Gebouwen, als zy tot leg-
gen , maken , en onderhouden van Dyken , v aarten, Weegen, of anderfints noodig zou- den oordeclen'.te hebben. \orders de Supplianten te Authoriferen (aan-
gezien tot groot voordeel van 't Dorp van Am- Itelvcen, ten koften van dele Droogmakery we- <*er gemaakt zoude werden, een Vaart van Am- ftelveen,tot in den Amftcl,)om de tegenwoor- dige Gabelle of Schutgelden te mogen verdub- belen. Ende laaftelyk magt aan de Gccommitteer-.
dens en aan die geene die fucceffivelyk zullen aankoomen, om fodanige Moolens, Sluyfen , Verlaten, Watertogten, Uytwateringen, Boe- fems, Wegen , Kaden , Dammen, Duykers, Hoofden, Heulen en Bruggen , of foodanigc andere werken of werktuygen met de gevolge, en aankleeven van alle het zelve te mogen be- ramen , ftellen, leggen, maken, en des noods veranderen, herftellen, herleggen, hermaken, als zy ten meefte nutte van deze Bedykingc, en Droogmakery van tydtot tyd zouden goed- vinden, mitsgaders om met advis en-concur- currentie van Hoofd-Ingelanden te beramen, doen, en maken zoodanige Keuren en Ordon- nantien, tot, en op 't (tuk van de voorsz. Dy- kagie, en Droogmakery cum anne<is; en des noods dezelve Keuren en Ordonnantien, zoo- danig te herniaken, als zy zouden oordeelen te behooren.
Dan nadien de Supplianten te gemoet zaa*
gen, dat eenige Steeden mogten in bedenkinge vallen, ofte de intentie der Supplianten was j om de doorvaart te maken, voor fulke fehee- pen, die thans om de naauwheid der Sluyfen een andere Vaart moeften verkiefen, zoo be- tuigden de Supplianten volkomen te vreeden te zullen zyn, wanneer het ons geliefde teordon- necren, dat niemant eenige doorvaart door de- ze Polder zoude mogen hebben, dan alleen het Dorp van Amftclveen, om daar door viceverfa in den Amftcl te kunnen vaaren, zo als fulks in vroeger tyd was geweeft, bevorens deze Pol- der tot een .Veen-Polder-was ingedoken, zynde als doen de doorvaart geweeft aan den Uythöorn, als ook aan den Overtoom, gelyk zulks nog gevoeglyk konde worden gedaan; zullende het 1'elvc itrekken tot merkelykc befpaaringe van Koften der Droogmakers; als mcede om over de onderhoudinge der voorsz. Keuren, en Or- donnantien met alle het geene daar aan depen- deerde en de Executie van alle het felve, teftel- len fodanige'ordres, als Dykregten in Nieuwer- Anillel cofttimiet meede bragtcn , en aan de Supplianten daar van te verleenen onze Brieven van Octroy in forma. ZOO IS 'T dat wy de zaake en het-verfoeit
voorsz, overgemerkt hebbende, en na ingeno- men confideratien en advis van onze Gecom- mitteerde Randen en van Dykgraafen Heem- raadenvan Amftelland, geneegen wefende ter becde van de Supplianten, uit onze regte we- tenfehap, fouveraine magt ende Authoritcyt, aan de Supplianten en derzelver mcede partici- panten , haaie Succeffeurs , Erfgenamen of llcgtvefkrygende hebben verleent, zoo als wy aan dezelve verleenen, by defe, Oftroy tot het Bedyken en Droogmaken van de voorsz. Polder, èn hebben gcapprobcerd, zoo als wy approbee- |
|||||||||||||
|
ren by deze,hetProjeét-Reglement vanDroog-Bvlaa.
makinge en Bedyking, zoodanig en indiervoe^ Gen gen als het zelve hier agter is gevoegt, met laft Lr. A. en bevel, dat het felve van nu aan zal moeten dienen tot een Perpetueel-Reglement en Rigfr fnoer, voor de Bedykers en meede Participanten of Geinterefièerdens, wie die ook zouden mo- gen zyn. Wyders aan alle uitgeveendc Landen , Gron-
den, Wateren, ingevolge van het voorsz. Re- glement in den te leggen Ringdyk te fluyten, en aan alle Huyzen en Gebouwen binnen of op defelve te ftellen of te bouwen, mitsgaders aan alle Landen, Gronden , Wateren en Gebou- wen, tot het flaan van de Ringdyk, hetfehie- tcn der Ring- en andere Slooten, als meede tot de Watertogten , Uitwateringen en Boe- zems , en generalyk aan' alle werken en werk- tuigen van de gantfche Droogmakery, en fulks zonder daar onder te begrypen de jegenwoor- digc en nog ongeveende Landen en Huyzen, dewelke in de voorsz. Ringdyk niet zullen' werden getrokken, en tot de voorsz. Droogma- kery niet gebruykt of gedemolieerd zullen wor- den , van welke ongeveende Landen en niet te dcmolieeren Huyzen, zoo ras doenlyk, zullen werden gemaakt, en ter onze Finantie, mits- ders ter Secretarye van AmfMveen overgebragt pertinente Lyften, vervattende dezelve mergen- taaien en Huyzen en het beloop van de Ver- pondingen derzelver, om dezelve dien conform te doen invorderen., en aan het gemeeneLand te betalen op den voet, zoo als tot hier toe is gefchied,met de voorsz.uitzondering,hebben verleend, zoo als wy verleenen by deze, vry- dom van alle zoo ordinaire als extraordinaire Verpondingen, honderite en tweehonderfte, minder of meerdere Penningen, des dat voor het ingaan van dezelve Vrydom zal moeten werden geformeerd , en ter Finantie van ons overgegeven fpecifique en behoorlyke gecerti- ficeerde Lyften van de Landen, Gronden, Huy- zen en Gebouwen, dewelke de voorsz. Vrydom zullen genieten, mitsgaders van het beloop der Verponding van alle dezelve, en wyders ook hebben geaccordeert, zoo als wy accordeeren' by deze, Vrydom van de 40'. Penning en io?. Verhoging van alle Alienaden en Hypotbeca- tien de voorsz. Droogmakinge concerneeren- de, mitsgaders van de Importen van Oor-en Hoorngeld, bezaaide Landen, GroveWaaren, mitsgaders ook van het Koehouders-Zoutgeld, voor zoo veel de Taux van de Koeyen aangaat, en niet van de Familien of Huyshoudingen, alles voor de tyd van veertig Jaaren, aanvang , neemende met het eerfte Jaar, dat de Vrugten van de Drooggcmaakte Landen getrokken en genooten zyn; mits dat daar van insgelyks be- hoorlyke Certificatie ter Finantie van ons zal moeten werden overgeleverd, en behoudens ook dat unvermindert den vrydom van de Col- lective middelen, den inhoud van de Generaale en Particuliere Ordonnantien op die middelen gemaakt, zoo ten opzigten van het haaien van Biljetten,en hetlaaten doen van aanteekeriing, als andere Precautien, precifelyk zullen moeten werden naagekomen, op de Poenalityten daar inne gemeld. En dat over zulks de befchryvingen van de
befchreeven middelen over de Landen, in de P 3 Be-
|
|||||||||||||
|
V.Deel,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
ii8
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bedyking begreepen, zullen moeten gefchieden het leggen, maaken en onderhouden van Dyken, Bn,AA*
even als of geen vrydom kwamen te genieten,- Vaarten, Weegen oi anderzints nodig zullen 0EN |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
en betaalt het regt van de ongezeegelde ßüjet-
ten daar toe nodig, dat ook de af- en aanlcnry |
hebben. Lr. A«
Verders den Supplianten en haare Succefleu-
ren hebben geauthorifeerd, zoo als wy dezelve |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
vin
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
no- nrprifplvk 7al moeten werden nageiunucu. icu ucuu>." ö-»««»>«.^«.v»«., — .«- •■ j —-----
EnPdatom verder aK misbruyk voor te ko- Authorifeeren by deze om tot verval van de |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
i^n aai om vliuu au\. « j __ ,
|
koften van de Vaart, door haar te maken langs
het groote Loopvelt tot in den Amftel , by forme van Gabellen te mogen heffen aan de te maken verlaaten van ieder Turf-Pont of dier- gelyk Vaartuyg , een ingeland of inwoonder |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
men jaarlyks in de Maand Mey zal werden ge
daan een Publicatie door Schout en Geregte van Amftelveen, en alomme in den Ring der Bedykinge geaffigeerd, waar by ten laften der |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
van drie hondert guldens, te betaalen aan diegeene, welke weet aan te toonen eenPerfoon,die misbruyk van de voorfchreevcn vrydom inden Ring der Bedykinge over het loopendefai-foen heeft gemaakt, des meede dat van hetKoehouders-Zoutgeld geen vrydom zal werdengenoten, ten zy by het groot Biljet kome teblyken, dat de Tauxvan de Familie ten volle
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
nieuwe Bedykinge beloofd werd een Praemie
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
----- an imn pon Snppliasrt . Wpvfrrmvt 'o
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
ver , en van een Speeljagt , Weyfchuyt of
vreemde Viflchuyt drie Stuyvers. En laaftelyk den Gecommitteerden van voor-
fchreeven Droogmaking en Polder , en die geerten die fucceiïïvelyk zullen aankomen heb- ben geiuvthorifeerd,zooals wy dezelve Autho- rifeeren by deze , om zoodanige Moolens , Sluyfen, Verlaaten, Watertogten, Uitwaterin- gen , Boezems, Weegen, Kaaden, Dammen , Duykers, Hoofden , Heulen en Bruggen, of |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
is afbetaald.
Voorts nog voor gelyke veertig jaaren heb-
ben geaccordeerd, zo als wy accordeeren by deze, vrydom van de honderfte en tweehon- fte Penningen van de Capitalen, welke tot het maaken der Dykagie of eenige werken van deze Bedyking zullen werden genegotieerd, des dat van die Capitalen ter Finantie van ons zal moe- ten werden overgegeeven een pertinente Lyft |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
mpt ppn Haar onder seltelae veriaanng van ae
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
met een daar onder geftelde verklaring van de
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gecommitteerden totSe Droogmakerye, dat zoodanig ander werfe en werktuygen te mogen
de SS effeftive- beraamen, feilen, leggen maken en desnoods föSSSäSaSS Bedyking van de voor- veranderen, herfellen, herleggen, hermaken &eevenTo!der en Werken daartoe nodig, als zy ten meeften nutte van deze Bedykinge ^rtvnTnLoSccvd : voorts nog gelyke en Droogmakerye van tyd.tot tyd zullen goed- alleen zyn genegouecui , vuuno J?*japn vinden mits niet contraneerende aan den ïn- veertig jaaren vrydom van de novaltiendeen ^"T^^wintigfte Artikel van het Re- van de Graaflykheyds en andere GemeeneLands ^J^gaders om met advis en concur- Tollen, voor alle de Materialen, die tot het «ent, mi^ _^ , d beraamen , maken, leggen, hennaken en her eggen van ^eenmäakenioodaägeKeur^nen0rdonnan! Dyken, ^^'^S^^^^^ Sn tot en op het ftuk\an de voorfchreeven en Werktuysrert van en tot de Bedyking en noods dezelve keuren en Uidonnantien zoo-
Dro^makfnl gehoorende , of op en binnen danig te hermaken, als zy zullen oordeelen te
Jwel vTÄvkt zullen worden. bchooren, als meede om over de onderhouding
^KS» ***** geauthori ^^^-^^zS^
feerd, zoo als wy dezeJve Autto^en by het gjgn ^ ^
deZdep're°nm *£Ä£$£ä^ds 'wegens als. Dykregten in'Nieuwer-Amftel ^cöftumier
SS^SSÄdS^^dezePJder meede brengen , des dat door alle het geene
fn ris zvn mits dat dezelve Penningen tot voorfchreeven is , Dykgraaf en Heemraaden
^Droogmakerye werden geêmployeerd, en ^/^^^Sl^^^Z
gevolglyk fehoorlyk verantwoord en daarvan ^^^S/eJjftgS
en net w^b11 v den toegebragt, en dit alles onder deze expres-
' ^Wvde'rs aan de gezamentlyke Droogmakers fe Conditien, dat voor dit door ons gecónce- hebbef Jeordonneert, zoo als wy aan°dezelve deert Oftroy , jaarlyks van ieder Bedykte en Snelrenbvdeze !aUe de geabandonneerde Drooggemaakte Morgen, ten Comptoire van Landen Gronder en Wateren* zoo die geenen, Noord-Ho land &c. zal moeten werden betaalt die by èen ge ReloMie verftaan mogten zyn drie Schellingen van twee grooten vlaams; het afn de Graaffelykheyd te zyn vervallen, als die ftuk ,m te gaan zeeven Jaaren na de voltrek- ïeêne die doof hunne eygenaars zyn geaban- king der voorfchreven Dykagie , en dat deze donneerd, en nog geabandonneerd mogten wor- Droogmakerye ook zal moeten werden begon- nen voor haar Rekening te moeten aanneemen nen en voltrokken binnen den tyd van thiea en Droogmaken , als. meede de Droogmakers Jaaren na de conceffie van het Oftroy, mitsga- hebben gepermitteerd, zoo als wy aan dezelve ders met 'er daad, en zoo ras doenlyk geexhi- permittefren by deze om in de gemelde Boven- beerd en overgegeven al e de Lyftpn en Certi- kerker-Polder, op Tauxatie van den Geregte ficatien hier voren gemeld, en fpeciaal opCon- ' Van Amftelveen te mogen aanflaan zoodanige ditien van het leggen der voorfchreeven Vaart Gronden, Landen en Gebouwen, als zy tot in gevolge het twintigfte Artikel van het Re- gie-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IL Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
119
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gïêfflent, en dat het verleend Oftroy aan onze
Gecommitteerde Raaden zal moeten werden geprefenteerd, om by dezelve gcviiiteerd, gc- interrineerd en geregiftreerd te worden, alles op Pcene van te verliezen het effect van dit Oftroy. REGLEMENT tot bet Droogmaahen der Bo-
venkerker-Polder, gekegen by Amflelveen. Artikel I.
•De gronden volgens dit Reglement te b e dy-
ken , zullen bedragen omtrent twee duyzend fieegentig maaden of feventhien hondert eenen veertig Morgen, vier hondert Roeden, met het Land dat nog verveent kan worden. II. Ten Ooftcn zal de Dyk gclcyd worden op de Landen van den Amfteldyk, in dier voegen als het convcnabelfte zal gevonden werden. III. Ten Wellen teegen de Boovenkcrkcr Weg. IV.
Ten Zuyden tegens en op de Taamerlaan of Nieuwendyk. V.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
XII.
|
Bvlaä-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Edog, by aldien eenige van de afgeftaane GEW
Partyen meerder mogten zyn bezwaard als de Lr. A. valeur, zal dit meerder by den ouden eigenaar als een particuliere ichuld moeten voldaan werden. En zoo den ouden eygenaar hier toe niet folvent mogten zyn, zal de ichuldeifïcher, die ecnig Hypoteecq op die party heeft, in zyn keuze hebben om in deze Droogmakery op den voet van dit Reglement deel te neemen, dog wegens zyn Hypoteecq van deze Bedyking niets moogen vorderen booven de fomme waar op het zelve zal zyn getaxcert. XIII. Die geene die binnen de geftelde tyd ver-
fuymt zullen hebben zich te declareeren, of zy meede in deeze Droogmakery willen particir peeren , zullen gehouden werden hunne Ak- kers , Waaters en Gronden aan de gemecne Bcdykcrs te hebben afgeftaan en gecedeert , zonder ooit hier voor iets te kunnen pretendee- ren of eenig regt hier op te behouden , ten waare dezelve toe quaamen aan uitlandige of minder jaarige, ten reguarde van dewelke de Penningen, waar op hun partyen zyn getaxeert, gebragt zullen werden ter Secretarye van Am- itelvecn in confignatie. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
XIV.
Tot vervordcring van deze Droogmakery ,
zullen eerft gebruykt werden alle de gelden die per Kalla zyn, de verdere nodige Penningen zullen moeten werden opgebragt door ieder eigenaar pro rato van de mergentaalen , waar meede hy in deeze Droogmakery participeert of participeeren zal. XV.
Iemand derGeintereiïeerdensin deeze Droog*
makery binnen den tyd van drie Maanden, na den dag van de betaling van eenig fourniii'e- hient gefteld, zyn quote niet voldoende, zal tot het doen van het zelve paratelyk werden geëxecuteert. Dog zal aan de gebreekige, die door onver-
moogen buyten Haat zyn om het gerequireerde fournillemcnt te doen , werden gereftitueert alle zodanige Penningen, die na aftrek van de Executie-koften zullen overfchieten. Dog die geene, die haar fourniiïement of
quote zullen komen te betalen binnen fes wee-
mogen participeeren , dog niet ken na den dag tot ecnig fourninement gefteld,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ten NoordeRingtloot.
Alle de voorfhoog, met zooWerk zal komeHet zal aan dDroogmakery vPolder op Taullelvcen, te mden , Landen,tot de Dyken, Woordeelcn.
Inmediaat naMogende te oben Gronden, ni's, afgepaalt en
. Alle cygenaWaaieren, inDroogmakery
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
minder als met dertig Morgens ,
Caveling» X.
|
zynde een zullen hier voor genieten de korting van vyf
per Cento.
1 XVI.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Die geene die minder hebben als eenCaveling
fcullen mogen combineeren. |
Eer men zal gaan aan het uytmaalen van het
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Waater, zal al~de vifch, die in deze Bedyking
zal zyn, voor gemeene profyte van de Droog- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
XL
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Die geene die niet gencegen zyn op de voet makers werden verkogtjrf verpagt.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
XVII.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
va« dit Reglement in deze Droogmakery te
participeren, zullen gehouden zyn, om het zel- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
, Als wanneer de Waateren zullen zyn uytge-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ve binnen vier Maanden na dat de verkryging malen, Weetering en Togt-Slootengegraavcn ,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van dit Oftroy by Publieque Affixie van" Bill-
jetten Publicq gemaakt zal zyn, aan de Ge- committeerdens te declareeren, en haar Gron- den die zy in deze Bedyking hebben te ver- koopen, of \yel aan de Bedykers af te ftaan by Tauxatie. Edog alvoren gehouden zyn hunne
|
zoo zullen de Gronden af gemeeten , en 111
Cavelingen van dertig Morgens metSlooten af- gcltookeii werden, of in Cavels van zoodanige aroote als convenabelft geoordeelt zal werden. XVIII. Deeze Cavels zullen door kundige lieden |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^gtvrllallige Lallen van Verpondingen ènMoo- werden getauxeert, en de minder waardige
lengeld tot de tyd van haare affhmd ofverkoo- zullen van de meerder waardige haar Equivalent ping te voldoen, op poene van paratelyk daar ontfangeh, óf by publieque opveylinge werden voprte wei-den geëxecuteert. verkogt*■•■ -• ■ ■- • •• XIX.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V. Deel.
|
|||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||
|
ISO
|
|||||||||||||||
|
Vaart tot acht voeten en tien duymen werd ver- Bylaa-
|
|||||||||||||||
|
xix.
|
|||||||||||||||
|
Aangefien ten tyde van de uytmaalinge der
Wateren meer flytagie en reparatie zalzyn,als voor deeze, aan de twee Molens, ftaande op de, landen langs den Amfteldyk, zo lang die niet verveent zullen zyn: welke'Molens nevens de Schutfluyfen, meede zullen blyven onder de di- redde der Gecommitteerdens , zoo zullen nog- tans de Eigenaars van de landen voorfchreeven voor Molengeld niet meerder bctaalen dan tegen Vyf-en^twintig Stuyvcrs per Morgen, dog in Cas van afbranding of vernieuwing der zelven Moolens, Sluyfen en Bruggen, zoo aan den Amftel- als Veendyk, zullen als dan de onkoften geflagen werden over de lauden langs den Am- ftel-Dyk, en over de landen in de Droogmakery, Morgen Morgens gelyk. XX. De Schutfluys , die thans geleegen is aan de Weteringsbrug, in den Amftel uitwaterende, zal werden verftooken en gelegd aan het einde van het groote Loopveld, en zyn uitwatering behouden in den Amftel, op dezelfde wydte en lengte, als dezelve thans is , namentlyk de wydte van 14 voeten en 9 duym, en de lengte van 65 voeten. De Schutfluys aan de hand van Leyden ofte
Bovenkerkcr Sluys, zyn uitwatering hebbende in de BuytenvelderlcheBuyten Polder, zal mee- de verftooken werden, en gelegd aanhetZuyd- eynde van het Dorp van Amftelveen, en zyne uitwatering behouden in dezelve Buytenvelder- fche Polder, en zulks op de wydte van agt voe- ten en tien duym, zoo als de tegenwoordige Duyvelsbrug,en op de lengte vanfeftigvoeten. En zullen beide de voorfchreeven Sluyfen moeten overgalgt worden,.de eerfte namentlyk die aan den Amftel op de hoogte van tien voe- ten en elf duymen boven 't Somerpyl van de Polder,zoo als dezelve thans is, en de tweede op de hoogte van neegen voeten boven het zel- ve Somerpyl, zonder dat dezelve Sluyfen ooit of ten eeuwige dagen wyder of langer zullen moogen gemaakt worden, en onder deze ex- prefle Conditie, dat aan de Stad Haarlem altoos zal werden gelaaten de infpectie over de voor- gemelde Sluyfen , om by verloop van dezelve door de Bedykers en Ingelanden in der tyd,op de eerfte aanmaaning te worden herfteld, en op de voorfchreeve wydte en lengte te worden onderhouden.
Voorts zal, in Cas dat door de woede van
de Haarlemmer-Meer, 't eeniger tyd een door- braak kwame voor te vallen, ten dien effefte, dat de Scheepen direft uit de Meer zouden kunnen komen tot voor de gemelde Sluys in de Bovenkerker Weg, dezelve Sluys als dan moe- ten worden geftopt, en ten eeuwigen dage ge- ftopt moeten blyven. Wyders zal de doorvaart, die thans midden
door de Polder is gelegen , verlegd worden langs het groote Loopveld voornoemd tuffchen de gemelde twee Sluyfen, ter breedte van fes- endertig of uiterlyk veertig vbeten, als wanneer twee geladene Schuyten den anderen gevoeglyk kunnen paffeeren, dog zal op een derde van de lengte van dezelve Vaart, te rekenen van het Dorp Amftelveen , moeten worden gefield of gelegt en ten allen tyden onderhouden een Dam of belemmering, waar door de wydte van de |
aauwt , zullende geene verdere Sluyfen of gen
peningen, die tot een Doorvaart hoegenaamd U. A. nnen dienen, in deze Bedyking ooit of ten euwigen dagen mogen worden gemaakt , al- s op Poene van het verliezen van de voordee- n van dit Octroy. XXI.
By de Generale Liquidatie zal aan een ie- er , wiens Caveling of Cavelingen minder ergentaalen mogten koomen in te houden, ls waar voor hy betaalt heeft, het meerder etaalde werden gereftitueert, en vice verfa. XXII. Poldermeefteren zullen gehouden zyn, zoo ra zy van haar Edele Groot Mogende permis- e tot Droogmaking bekoomen hebben , Con- ocatie van alle de Ingelanden te beleggen , om aar uit te werden verkooren vier Perfoonen el van de kundigfte, tot Gecommitteerdens, m nevens Poldermeefteren het generaale inte- eft te behartigen, aan welke dan gezaamentlyk al ftaan het gantfche opzigt over deze Droog- akery met alle het gunt daar toe- behoord, het mflaau van alle noodige fourniffementen, het eramen en ordineren van alle nodige Werken, et maaken, vermaaken,veranderen,vermeer- eren of verminderen van dezelve, het aangaan of fluyten van alle nodige Contracten, Con- entien, Transaétien, het befteeden der gemeene Werken, en generalyk alles tot deeze eenigzints behorende ; alles ongeprejudiceert zoodanige praeminentien, Regten en Geregtigheden, als aan haar Edele Groot Achtbaarheeden , de Heeren Burgermeefteren en Regeerders der Stad Amfterdamin qualiteit als Ambagts Heeren van Amftelveen en Nieuwer - Amftel, of der- zelver Reprefentanten of regt verkrygende zyn competeerende. Edog zullen de Gecommitteerdens gehouden
zyn, alvorens eenig nieuw Extraordinair Werk te laten maken , de Hoofd Ingelanden behoorlyk te convoceeren, en aan dezelve het gunt nodig is communiceeren, en het geen by meerderheid van Stemmen der prefente Ingelanden gearres- teert is, te doen nakoomen. Ook zullen dezelve Gecommitteerdens 's jaarlyks gehouden zyn, aan Hoofd-Ingelanden behoorlyke Reekening van hunne adminiftratie te doen. XXIII. Iemand zal een ander met Procuratie mogen zenden; deeze zal voor zyn Principaal mogen Stemmen. XXIV.
Hoofd-Ingeland is, die een Caveling van dertig Morgen heeft, en heeft een Stem. XXV. Die twee Cavels heeft, heeft twee Stemmen, en zoo voorts. XXVI.
De Schouw over de Slooten, Weeteringen en Dyken van deze Droogmakery, en over de Weegen, zoo in als om in de zelve te komen, zullen zyn aan de Gecommitteerdens , dog ongeprejudiceert de Schouwen aan de Wel Edele Heeren Dykgraaf en Heemraaden ter Nieuwer-Amftel, en aan het Geregt van Am- ftelveen competeerende. XXVII.
By verderf van een der Gecommitteerdens |
||||||||||||||
|
21g
|
|||||||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||||||||||||||
|
121
|
|||||||||||||||||||||||
|
oesAA" za\floor Hoofd-Ingelanden een ander in dcs-
Y r zelfs plaatfe verkooren worden. ,A- r xxvjii.
Niemand in deze Droogmakery eenige di-
rectie hebbende , zal eenige daggeld, ialaris of vacatie mogen reekenen, dog zal de Schout en Secretaris van Amilelvcen blyven trekken zoodanig falaris als haar Edele vaii ouds uyt de Polder hebben genooten. Aldus gereguleert by ons ondergetekenden.En
gelaftcn een ieder dien het aangaan zal, zig na dceze tereguieeren-. Gedaan in den Hage onder onzen grooten Ze-
gele hier aan doen hangen, den fcvende September in't Jaar onzesHceren enZaligma- kers duyzend feven hondert vier-en-feftig. P. S T E Y N vt. '
Ter Ordonnantie van de Staaten
ARIS v. D. MIEDEN,
|
|||||||||||||||||||||||
|
Naar dat deezc opene Brieven van Octroy, aan ByLAA.
de Edele Moogende Heeren Gecommitteerde GEN Raaden waaren geprefenteert, geleezen en Lr. A. geëxamineert , zyn dezelve na haare forme ende inhoude geinterrineert en geregiftreert in 't tiende Regifler met de Roode Leeuw, de Domeinen concerneerende , beginnende met den Jaare 1757 folio 77 verfo en ultra. Gedaan in den Hage den 25 September 1764. Ter Ordonnantie van de Gecom-
mitteerde Raden C; CLOTTERBOOKE.
|
|||||||||||||||||||||||
|
V. B.
OcTROi, voor de buitendyksche Landen in 't Ambagt van Amsterveen , tot opregtinge
eener gemeens Polder met Aalsmeer, Kuäelßaart, Kalflagen en den Uithoorn, gedagtekend den negentienden September des jaars 1637. |
|||||||||||||||||||||||
|
onder een Jurisdictie ofte ambacht forterertde V. B.
daarin met malkandercn f'ouden mogen verdra- gen: dan alfo fy Supplianten niet wel vermogen zouden, ten behoeve van hunne kaden parti- culiere Landen te gebruiken, het Karncmelks- gat over te plempen, en hunne werken vaft te maken en heelen aan de voorfchr. Polder van 't Ryker Oort , mits leggende daaromtrent eene bequanie Sluys, tot gerief van de deur- vaart ; dat ook in de macht niet en was, Dyk- graaf en Hecmraaden te Hellen, noch Keuren temaaken, veel min executie daarvan te doen, zonder daartoe te hebben onze fperiaale Con- fent en Octroy; zo keerden zy zich daarom- me tot ons, ootmoedelyk biddende, dat ons geliefde hunluyden te authoriferen, om te mo- gen komen en begreepen worden in de gemee- ne groote bcpolderinge met de gemeene Am- bachten varrAalsmeer, Cudelftaart, Calflagen en den Uythoorn en andere Landen, als nog daarin te begrypen, mits , voor zo veel de aanhcclinge en befluytinge met de Ambachten van Rhynlant aangaat, gefchieden zoude met voorgaande confcnt van Dykgraaf ert Hooge Hecmraaden van Rhynlant, Item, ten behoe- ve van hunne Kaden, particuliere Landen, in den ring der bcpolderinge leggende, te mogen gebruiken, mits dezelve betalende tot taxatie van den Ambachtsheere en die van den Gerech- te van Amftelveefi, het Karncmelksgat over te plempen, hunne werken, met confent van de Heeren van Rhynlant als vooren, vaft te maken en te hegten aan de voorn. Polder van Ryker Oort, ofte anders in te fluyten, zulks als zy Supplianten beft geraden zouden vinden, en eene bcquamc fluys, tot gerief van de deurvaart, daar- omtrent te leggen, ook, met advys en goed- vinden van den Ambachtsheer, Dykgraaf, Heemraden , Penningmcefter en andere Officie- ren de dykagie concerneerende te mogen ftel- Q len |
|||||||||||||||||||||||
|
-B.
|
|||||||||||||||||||||||
|
T"\e Ridderfchap_
|
Edelen en Steden van
|
||||||||||||||||||||||
|
Holland en Weftvriesland , reprefentc-
rende de Staten van den zelven Landen, doen te weeteri , hoc dat ons vertoont is by de ge- mene Ingelanden van de buytendykfe Landen in buyten Vclder, (trekkende van omtrent den grooten Overtoom af, langs de nieuwe Meer, overliet Karncmclksgat tot aan de Polder van Ryker Oort toe, als mede de gclandens gelee- gen tuffchen de noorder en noorddammer brug, midsgaders die van Bovenkerk en van de Leg- meer, alle tezamen gelegen ten weden van den Veendyk, in de Jurisdictie van Amftelvcen; dat zy Supplianten merkten, dat hunne Landen aldaar, dagelyks, hoe langer hoe meer, met het ordinaris water van de Haarlemmer Meer, wierden gcinundeert en overlopen, zulks dat de/.civcn, niet alleenlyk by winter, maar ook het meerendcel van de fomcr bykans onvrugt- baar bleeven leggen , tot groot nadeel niet alleen van de eygenaars, maar ook by gevolg tot prejuditie van de Verpondingen , die de- zelve Landen niet langer koften opbrengen , ten ware dezelve gebragt wierden in eene gemeene Polder met de Ambachten van Aals- meer , Cudelftaart, Calflagcn , den Uythoorn en andere Landen als nog daarin te bcgrypen, met dewelke de fuppliantcn alreeds verdragen waren, dat alle de Watermolens , op de ge- melde groote Polder nodig zynde,by alle de gemeene ingelanden , in den zelven ring be- greepen, betaalt en onderhouden zullen wer. den , • mergen mergens gelyk ; maar dat de koften , die elk tot af kaden en dicht maken van zyn cygen ambacht, met het leggen van fluyfen , plempwerken te maken en anders , van nooden zullen zyn, betaalt en ommegefla- gen zullen worden over dat ambacht alleen, dat dezelve koften zal hebben gedaan, zulks en in maniere als de gemeene ingelanden , III. STUK. |
|||||||||||||||||||||||
|
j:22 AM ST E 1
Bïl.u. lenen comrnitteeren', met voorder autliorifatle.
gen om allerhande .keuren en ürdonnantien te Lr. ß. maken, to van de pólderiugc van no- den, en dit alles voor zo veel Amftelvcen, en
de Landen in Amftelvcen gelegen zoude mogen aangaan, en verder niet, en wes, met Content van de voorfchr. gemeene Ingelanden , ofte meerder (temmen van dien , naar voorgaande advys van den Ambachtshcerc, tot makinge en onderhoudinge van de voorfchreeven werken , ommegeilagen zoude worden,.dat het zelve zal hebben parate Executie en geinnct worden met dubbelt gewin na dykrecht , niettegenftaandc oppofitie ofte appellatie, en zonder prejuditie van dien, gclyk ook alle boeten en vonniffen van Dykgraave en Heèmraden, ter caufe van clc voorsz. werten, met den gevolgenen aan- kleven van dien , by parate Executie, haar effect'zullen forteeren; en gemerkt de gemelde Sluys, te leggen omtrent het Karnemelks gat, de Supplianten zoude (trekken tot groote en exceffive kollen ; dat mede alle Schuyten en Turfponten, daar door varende,groote fchade zullen doen, door 't infehuttende water, aan de voorsz. Polder, behalven dat de Supplianten genoodzaakt zuilen zyn, een Sluyswachter te iïelfen mi'te. onderhouden, tot gerief van de deurvaarders, als mede omme te letten dat, door dezelve Sluys, niet onbehoorlyk en wer- de gefchut, en defchutdeurcn.niet .opengclaa- '' ten , en de Sluys niet opengehouden en worde, do'cr cnagtzaamen öf kwaadwilligen., om haar profyc met de viliery daaromtrent onbehoorlyk te pleegen; verzoeken de Supplianten, een Tol ■ ofte Gabel, door onze authoritcyt, hunluyden vergunt te worden, op de deurvaarende Schuy- ten en Turfponten , door de gemelde Sluys, als volgt namentlyk op_ yder fchuyt of turfpont, niet geladen zynde in de gemelde Polder onder de Jurisdictie van Amftelvcen, en geen Roey- fchuyt zynde, a ftuyvers., en een roeyfchuyt van buyten zynde, i ftuyver, de geladene on- der de gemelde Jurisdictie in de voorfchr. pol- der, Schip ofte Roeyfchuyt refpectivelyk half geld, een praam en kleyne roeyfchuyt , geen zcil hebbende, den .buyteman 8 penningen en binnengcland 4 penningen , en een Speeljacht ofte Waayfchuyt van buyten komende yder 4. ftuyvers. So is't, dat wy de voorfchreven zaken en
verzoeken overgemerkt , alvorens hier over gchadt het advys' van die van onze Kamere van Pvckeninge van de voorsz. Landen , de Supplianten ,\uyt onze rechte wetenfebap, volkomen en feuveraine macht en authoriteyt, geoctroyeert, geaccordeert en geauthorifeert hebben,. odtroyeeren, accordceren en authori- fceren defelve mits d.cezen, te mogen komen en begreepen te worden in de gemeene groote bepoldcr-ingc met de Ambachten van Aalsmeer, Cudelftaart', Caïfiagen , Uythoorn en andere Lauden, als nog claarinne te begrypen, mits, voor zo veelde aanhcelingcende fiuytingemet de ambachten .onder Rhynlandt aangaat „ ge- fchieden zal met voorgaande confent van Dyk- £raaf en Hooge. Heèmraden van Rhynlandt ■ voorsz. gclyk wy die zelve ook verder autho- rifceren, o-niine ten behoeve van haare Kaden, particuliere Landen inden Ring van devoorsz- aanfiaande bepolderinge geleegèn te mogen aan- |
l D A M S V.Dkki.
vaarden en daartoe gebruvken tot taxatie van p,tlaa-
die van den Gerechte van Amfieiveen; het Kar- c ;;< nemclks gat over te plempen, en haare werken, Lr. 3- met confent van Dykgraaf en.Hooge 1leemraadeu van Rhynlant voornoemt, aan de voorsz. Pol- der van R-yker Oort te lluyten, zulks als de Supplianten beft geraden zullen vinden, mits- gaders ook dat zy een bequiaöe Sluys, tot ge- rief van de deurvaart, daaromtrent zullen mo- gen leggen, ende dat de Supplianten , met advys van den Ambagtsheer van Amftelvcen , cèn Dykgraaf, Heèmraden, Pcimiiigmeefter en an- dere Officieren, de voorsz. bepolderinge con- cemeerende, zullen mogen Hellen en commit- teeren met verdere authorifatie om allerhande Keuren en Ordonnantien, tot bevorderinge en dienfte van de voorsz. bepolderinge van noden, te mogen maken, alles zo veel Amftelvcen en de Landen in den Arnbachtc van Amfrelvecn gelegen aangaat, en verder niet; en dat het geene wes met confent van de voorsz. gemeene ingelanden ofte meerder ftemme van dien , met advys van denAmbachtsheere , tot makinge en onderhoudinge van de voorsz. werken omme- geilagen zal worden, zal hebben parate execu- tie , en gcinnet werden met dubbelt gewin naar dykregt, niettegenftaande oppofitie of appel- latie , en zonder praejuditie van dien, en dat van gelyken alle boeten en vonniffen van Dyk- graaf en Heemraden, ter caufe van de voorsz. werken, gevolge en a'ankleeven' van dien, by parate executie, haar effect zuilen forteeren, als vooren. Gelyk wy de Supplianten, ook toeftaan, dat
zy zullen vermogen, tot foiüagemcnt van de koften, by henluyden aan te wenden, in 't leg- gen en wachten van de voorsz. Sluys omtrent het Karnemelks gat, mitsgaders, tot verbete- ringe van de fchaden, te lyden door het door- vaaren van alle de 'Schuyten of Turfponten, die de voorsz..fluyze paffeeren zullen, te mo- gen öntfangen en doen ontfangen van yder Schuyt ofte Turfpont, geen roeyfchuyt zynde, een ftuyver, en van een roeyfchuyt een halven ftuyver, van een praam ofte kleyne roeyfchuyt, geen zeil hebbende , vier penningen en van een Spceljagt ofte Wayfchuyt 2 ftuyvers. Endeten cynde de Supplianten deczen. onzen contente, accorde en Octroijc mogen genieten als na be- hooren, laften Wy allen en eenen ygelyken , deezen aangaande', hen hiernaar te regulieren, zonder denzclven te doen, ofte geheugen ge- daan te werden ccuig hinder, lctfel oftcmoeye- niffe ter contrarie. Gcgeeven in den Hage onder onzen grooten
zegel hier aan gehangen, op den 19 Sep- tember in het jaar ons Heeren 1637. (En- de is.getykent) D. Wassenaer. (Laagcr ftondt)
Ter Ordonnantie van de Staaten.
( getekend ) Van der Wo x, f f.
|
||||||
|
L'. O
|
|||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
||||||||||||||||||||||
|
123
|
||||||||||||||||||||||
|
Bylaa«
cen L'. C. |
||||||||||||||||||||||
|
Lr. C.
Hctroi tot het heivind en debeheering det Stads- en Godshuis - Polder , hy de Stad Am-
flerdam , van den zeven en tvvintigften May des jaars 1752. |
||||||||||||||||||||||
|
De Staaten van Holland en Weftvriesland
doen te weeten: Alfoo ons te kennen is gegeeven by de Ingelanden van de Stads en "Godshuys Polder, geleegen tuflehen de Blee- kerlloot en de Heilige of Overtoomfche weg, ftrekkende van de Stads Gragten der Stad'Am- fterdam tot de Weetering kolt verlooren, ver- foekende ons Oftroy op het geen in een Con- vocatie van de Ingelanden tot beetere direftie "en beheering van defelve Polder was beflooten; Soo ist dat wy, de laak en het verfoek voorf: overgemerkt hebbende en geneegen weelende ter bede van de Supplten, na ingenomen Con- fideratien ende Advis van onfe Gecommitteerde Raaden, uit onfe regte weetenfehap, fouvereine magt ende auftoriteit de Suppl: hebben geoc- troyeerd en gcqualificeerd, gelyk wy defelve oftroyceren en qualificeeren by deefe, om over de voorf. Polder aan te Hellen les Polder Mees- ters , een te committeeren by Burgemeefteren en Regeerders der Stad Amlterdam, een Re- gent van het Weeshuys , een Regent van het Galthuys, en een Regent van het Leprofen- huys binnen de voorf: Stad, en twee uit de verdere Ingelanden met naam e Gornelis van Eyk en Benediftus Block, en by overlyden van een der laatftgem: weder een ander Ingeland indes- zelfs plaatfe, met auftorifatie op defelve Pol- dermeefteren om met de Schout van Amftelveen te doen en te dryven alle Schouwen, foo_ over kaaden als over flooten en wateringe binnen de voorf: Polder en voorts de molen te doen maaken, repareeren, onderhouden en vernieu- wen, mitsgaders tot verval der onkoften daarop vallende de uoodige omllaagen te doen , de onwilligen op dykregt en dubbeld gewin tot betaalinge van defelve omllaagen te conftrin- gecren, en verder alles te doen met dat regt |
||||||||||||||||||||||
|
en auftoritcit als Poldermeefteren op andere,
plaatfen gewoon en gequalificeerd fyn te doen; des dat de felve Poldermeefteren gehouden en verpligt lullen fyn om jaarlyks op een bepaalde dag, daar toe onderling te bcraamen en vaft te ftellen , te doen behoorelyke en pertinente reekening en verantwoording van dengedaanen omllag , en daarnevens een notitie van de werken en reparatien in het volgende jaar te doen , benevens een cieringe van de kollen over te geeven aan Burgemeefteren der gem: Stad , of wel aan Thefauiïeren ordinair ten overltaan van fodanige Ingelanden als na voor- gaande advertentie, dewelke de Poldermeefters van het doen der reekening gehouden füllen weefen te doen,by het opneemen en fluiten der voorf: reekening, prefent lullen willen komen; En eindelyk dat de voorf: Poldermeefteren ge- houden en verpligt füllen fyn, om alle nieuwe werken en reparatien , dewelke van eeni"-e confideratie füllen fyn, aan de minft aanne'e- mende publicquelyk te befteeden. Lattende een ieder dien het aangaan fal lig hier na te reguleeren. Gedaan in den Hage onder onfen grooteZegele hier aan doen hangen op den 27°. Mey in 't jaar onfes Heeren ende Saligmakers een duifend feven honderd twee en vyftig. (was getekend)
A: van der Duyn V\
(Laager ftondt:)
Ter Ordonnantie van de Staaten.
(was getekend:)
C. BOEY.
|
||||||||||||||||||||||
|
U. D.
|
||||||||||||||||||||||
|
Octroi, tot bepoldering der Landen van Outewaal en Outersdorp, thans de Outewaaler- of jj d.
Over-Amstel-Polder, gedagtekend, den negentienden December des jaars 1631. |
||||||||||||||||||||||
|
fupplianten daaromme te raade gevonden had-
den , by eenpaarig goedvinden van alle de ingelanden , haare voorsz. Landen , jegens- woordig beflooten in drie kleyne Polderkens, te maaken tot eene gemeene bepoldering, en te fluiten, van St. Antonis dyk af by de Outewaal, met een goede kaade , tot aan den Amftel; voorts langs den Amftel en de voorn, ringfloot van de Diemermeer, wederom tot aan de St. Anthonisdyk of Diemerdyk toe, en dezelve te verzorgen met een goede Molen, voorts met Molentogten en Wateringen, daar en lbo fy beft geraden füllen vinden ; omme alle het welke te bequamer en met goede direftie te werk te leggen, en voor toekomende in goede orde te houden , waaren fy Supplianten hen aan ons keerende, verfoekende dat onfe goede geliefte foude weefen de Supplianten te verlee- Q 2 nea |
||||||||||||||||||||||
|
De Ridderfchap, Edelen ende Steden van
Holland en Weltvriesland, reprefenteren- de de Staten van den felven Landen, doen te weeten, hoe dat ons vertoont is, by de ge- «ïeene Eygenaars der Landen in de Banne van Outewaal ende Outersdorp , voor een groot gedeelte leggende binnen dejurisdiftie der Stad Amitelredamme, gelegen aan de Ooftzyde van den Amftcl, tulic'hen'de voorsz. Stad en Ring- floot van de Diemermeer , groot omtrent te fanien drie honderd morgen, dat haar voorn. Landen, door het bedyken van de Diemermeer en verfcheyde andere bepolderingcn en droog- houdingen van Landen, in Amitelland en daar buyten geleegen, h0e langer hoe meer, met water wierden befwaart, en gefchapen ten ee- nemaal met water tezullen moeten bevloeijcn, t£n fy daartegens wierde voorfien, en dat zy |
||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||
|
V. Deel*
|
|||||||||||||||||
|
124
|
|||||||||||||||||
|
van de Gerechte der Steede van Amfterdam , bylsa»
ofte der ielver Gecommitteerden, haar vorder gen accordeerende , dat fy by meerderheyd van L'. £** ftemmen, uyt de Ingelanden zullen vermogen te kielen een Dykgraaf en Heemraaden en Se- cretaria, welke Dykgraaf en Heemraaden magt lullen hebben, niet alleen omme 't geene voorsz. is , en vorders by de Ingelanden geagt zal worden van nooden te wecfen, in 't werk te leggen en uyt te voeren, maar ook omme Keu- ren en Ordonniuitien te maken, Kaden, Wegeri en Wateringen, Molentogten, heynilooten en gevolgen van dien te befchouwen, ommeflagen, tot betalinge van de gemene werken, te doen invorderen, en alles ordonneeren en executee- ren by parate executie op dykregt met dobbel gewin, niet jegenftaande de oppoiitie ofte ap^ pellatie, mits dat de voorsz. gemeene bepolde- ringen de Ingelanden, hare bezvvaarniifen voor de Gecommitteerde Raden voorn1, vertoont hebbende, niet falbcfwaaren ofte pray'udiceeren in haar queftie tegen de Stad van Amfterdam , noopende het maaken en onderhouden van den wandelweg,. leggende aan den Amftel. En ten eynde de Supplianten deefen onfen Confente en Oclroye mogen genieten als naar behooren , lallen wy allen en eenen yegelyk deefen aan- gaande hen hier na te reguleeren, fonder den iel ven te doen eenige hinder ofte moeyeniile ter contrarie. Gedaan in den Hage, onder onfen grooten Zegel, hier aan gehangen,.op den 19 December 1631. (was geparapheerd)
J. D. Wassenaer.
(onder ftondt:)
Ter Ordonnantie van de Staaten,
(was getekend)
C. VAN DER WOL FF.
|
|||||||||||||||||
|
nen behoorlyke brieven van Oclroy in der befte
forme, omme de voorn, bepolderinge in manie- ren voorn', te moogen doen, en daartoe gc- bruyken foodanige gronden en Landen, als ly füllen agten van dóen te hebben, mits doende de geintereifeerdens behoorlyke Vergoedinge ende Contentement, tot tauxatie van de Ge- rechte der Steede Amitelredamme, ofte derièl- ver Gecommitteerden, en dat zy, by meerder- heyd van Stemmen, uyt de ingelanden zullen vermoogen te kielen een Dykgraaf en Heemraa- den met een Secretaris , welke Dykgraaf en Heemraaden magt fallen hebben niet alleen omme 't geene voorsz. is, en vorders by de Ingelanden geacht zal werden van nooden te wcel'en, in 't werk te Hellen ende uyt te voeren* maar ook om Keuren en Ordonnantien te maa- ken , Kaden , Wegen , Wateringen, Molen- togten, heynilooten, ende gevolgen van dien te belchouwen, ommeflagen tot betalinge van de'gemeene werken te doen invorderen, 'en alles ordonneeren en executeren by parate exe- cutie , op dykregt met dobbel gewin, niet je- gcnilaande oppoiitie ofte appellatie. Zoo is't, datwy, de zaak en't verzoek voorsz. over- gemerkt, alvoorens hierop gehad het advys van onfe Gecommitteerde Raaden, die voor haar •ontbooden en gehoort hebben de Supplianten en de gecnen die pretendceren eenigüns by. de voorsz. gemeene polderinge geintercileert te weden, uyt onfe ablblute en fouvereine magt, de Supplianten geconfenteerf, geaccordeert, en geoclroyeert hebben, confenteeren, accordee- ren en octroyeeren defelve mits delen, de voorsz. bepolderinge, yt maniere als boven, te mogen doen,en daartoe te mogen gebruyken foodani- ge gronden ende Landen, als de Supplianten füllen agten van doen te hébben, mits doende de geintcrefleerden behoorlyke Vergoedinge ofte Contentement, tot tauxatie ofte arbitrage |
|||||||||||||||||
|
Octroi, tot verzwaaringe der Kaacle om eenige Landen , gelegen in den Ban van Diemen in Bo-
venkerk, en onder Ouder--Amftel en IVeesp'er-Karfpel', federt, genaamd de Venser Polder, |
|||||||||||||||||
|
gedagtekend, den vyfden May des jaars 163t
De Ridderfchap, Edelen ende Steden van
Holland en Wcftvrïesland, repréfentee- rende de Staaten van den ielven Lande, doen te weten, hoe dat ons met behoorlyke reve- rentie vertoont is, by de gemeene Ingelanden ende eygenaars van de Landen ftrekkende van de Düyvendrechtfche wcgh ende. beginnende by Pieter Willemsz. de Ringfloot langs nae 't diemcrbruggetje, ende voort van 't diemerbrug- c;etje tot de ringfloot van de Bylemermcer, de- felve ringfloot langs , tot de zoodwegh toe, Item de zoodwegh nederwaerts tot dehuyfinge van Willem Cornclisz en Jonge Claes, van daar tot aan de duyvendrechtfe wegh, en die langs tot aan Pieter Willemsz voornoemt; dat iy, fupplianten, fekerlyk bevonden , dat het water, van tyt tot tyt, door de bedyking van de ßylemer- ende Diemermeer,mitsgaders ver- fchcyde Polders, die airede gemaakt waren ende nog dagelycx gemaakt wierden, foo befwaart ende verhoogd werdt, dat zy, Supplianten, met hare ordinaris Kaadingen het gemeene vvin- |
|||||||||||||||||
|
tcrwater uit de voorsz. Landen niet en konden jj. E*
weeren, noch haare opgeftelde molens daarte- gens maken, en dat zy Supplianten dienvolgens goedgevonden hadden een bequame Waterkee- ringe ofteKaade te maaken,langs de bovengemel- de Plaatfen, als mede goede orde te beraamen op Weteringen, flooten ende molens, om alle de voorsz. Lauden , foo wel by Winter als Somerdaags, bequaamlyk droog te houden, tot welken eynde,foo uyt de fteed-alshuysluyden van elcx twee perfoonen by hen Supplianten aireede gekooren waren, ende nog geëligeert zouden werden, om met den anderen de voorsz- Kade ofte Waterkéering van foodanige hoogte ende breedte te doen maken als meede ordre van molens, waterkeeringen, flooten ende anders te ftellen als zylieden tot nut en dienile van de- voorsz. landen geraden zullen vinden, alles in conformite van de acte, by hen Supplianten ondertekent, ons vertoont; dan alfoo eenige dog weinich van voorsz. ingelanden, nergens- na het vyfde part van dien uytbrengende, niet- |
|||||||||||||||||
|
II. Boek.'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
125
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tegenftaande alle deuoiren ende inducHen, met
goede ende deuchdelyke redenen, daartoe aan- gevvent, tot de voo?sz. kadinge niet en waren te disponeren,zo waren zySuppiiantcnhentot ons kerende, 'verlockende feer Ecrbiedelyck, dat ons geliefde hen fuppliantcn, met bchoor- lyke brieven van Octroi, in de befte forme, te verfien, op dat fyliedeii de voorsz. wereken m,Jgten doen maacken, ende daartoe gebruyken foodanige gronden en landen als zylieden zou- den agten daartoe van nooden te wefen, mits doende de geinterefleerdens behoorlyke ver- goeding ende contentement tot tauxatie van onpartydige luyden, authorifeerende mede de voorsz. geeligeerdc ende nog te eligeeren per- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
weefen, mits doende de geinterefleerdens be- bYLaa-
hoorlyke vergoeding en contentement , tot GEN ■„ taxatie van onpartydige Luyden, hen des ver- L'. E.'« ftaande, authorifeerende mecde de voorfchree- ve geëligeerde en noch te eligeeren perfoonen, omme Kaden, Wateringen, molentogtcn, heyn- flooten ende 't gevolg van dien te mogen fchou- wen , ommeflagcn tot betalinge van de gemeene wereken te doen innevorderen, ende alles te ordonneeren ende executeeren by parate execu- tie volgende dykregt met dobbel gewin, niette- genftaande eenige öppofitie ofte appellatie daar jegens te gefchieden. Ende-ten eynde de Sup- plianten deefen accorde, oftróije ende confente mogen genieten als naar behooren, laften wy allen ende eenen iegelyken deefen aangaande, dat fe de Supplianten den inhoude van defen doen, laten ende gedogen, ruftelyk, vredelyk ende volkomentlyk genieten ende gebruyken, cefleerende alle belet, hinder ende wcderfeggen. ter contrarie. Gegeevcn in den Hage onder onfen grooten
Seghele hier aan gehangen op den 5 May in't jaar onfesheeren duyfend fes honderd agt en dertieh- (was getekend)
J. D. Wassenaer.
(Op de plicque ftondt:)
Ter ordonnantie van de Staten. -
By abfentie van Secretaris (getekend)
f. VAN DER CAMER.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
foonen, omme Kaden.
|
molentog-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tcn, heynflooten en 't gevolg van dien te mo-
gen fchouwen, ommeflagcn tot betalinge van de gemeene wereken te doen invorderen ende alles ordonneeren ende executeeren, by parate executie volgens 't dykregt met dobbel gewin, niettegenftaande eenige öppofitie ofte appella- tie , daar jegens te gefchieden; Soo is 't dat wy de faecke ende verfoeke
voorsz. overgemerkt, dewyle 't verfoek van de Supplianten is ftrekkende ten befte van de voorsz. Landen , ende omme 't winterwater daar uyt te weeren: ende de voorsz. Landen, zo wel 's winters als fömers droog te houden, de Supplianten uyt onle. rechte wetenfehap, volkomen ende Souveraine magtgeaccordeert, gcoéfcroyeert en geconfenteert hebben, accor- deren , ocfrojeeren en confenteren defelve mits defen, de voorfchreve waterkeering of kade ende andere wereken te maken, ende daartoe te mogen gebruyken fodanige gronden ende Lan- den , als zy zullen achten daartoe van noden te |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
U. F.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oc.tr.oi tot bedyk'mg van de Diemer-Polder , gelegen in den Ban van Diemen in Bovenkerk.,
gedagtekend den vyfrienden July des jaars 1641. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
floot van de Diemermecr, en by dezelve langs 1/.
tot aen de Kerkfloot , alwaer de Kade , aen weerzyden van de Kerkfloot inncwaards zoude werden geleyd, tot aan 't Dorp, en dan voorts weer, by de ringfloot langs, tot aen de Waers- luyden haer rietland toe, en foo voorts by 't rietland neer tot aen de Laan toe, en dat men dit werek foude voorfien met een goede be- quame agtkante Watermolen, en goede tochten en Wetering, uyt. het gemeen of molenkolten, foude opmaken en onderhouden , voorts, dat voor des gene .die door dit werek belet zyn een gemeene uytvaert te hebben ofte benomen fou- de werden, geleyd fouden werden twee Over- toomkens, het eene tot geryf van Bovenkerk, en het andere voor Buytenkerk, alles volgens't accoort daer over tuffen de Supplianten gemaekt en opgereght in dato den 5 febr. i64i.enalfoo om 't gene voorfchreven is te bequamerenmet goede directie te leggen, en voor het toeko- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De llidderfchap, Edelen en Steden van Hol-
land en Wcftvriesland, reprefenteerende de Staten van dezelve Landen doen te weeten hoe dat de gemeene Buuren ende eygenaarsder Landen in de Banne van Diemen ons vertoont hebben, dat alle de Landen rontom de Stadt Amfterdam gelegen, als ook verfcheyden Dor- pen en Quartieren in Amftelland, Rynland en Sticht van Utrecht, op den Amftel uytwate- rende , haar van tyt tot tyt hoe langer hoe meerder bepolderen , en dat ook , door het droogmaken van verfchcyde Meeren de boefems heel kleyn geworden waren, waardoor de bin- nenwateren fulex fyn verhogende, dat by natte Somers , als wanneer ieder Polder fich felfs door fyne molens ontlaft, der Supplianten Lan- den niet langer bcquamelyk füllen können ge- briiykt worden, ten ware daar innc werde ver- fien, tot wekken eynde, fy Supplianten, by eenparigh gofetvinden van buuren en ingelan- den , te rade geworden waren, hunne Landen «leede te bcfluyten in feekere Kade ofte bepol-, deringe, beginnende van den hoogen dyk by d*H Diem tot aan het diemerbruggetje toe; en v,borts van 't felve bruggetje af t.ot aan de ring- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
goede
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
order te onderhouden , van
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
mende m
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nooden was onsOctroy van confent;zoo keer-
den daerom de Supplianten hen tot ons, oot- moedelyck verfoekende, dat wy, 't ghene voor- fchreven is goederticrlyken ingefien; en inzon- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Q3
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS V.Deei«,
|
|||||||||||||||||
|
1-2.6
|
|||||||||||||||||
|
uyt gemeene molenskoften, en voorts ten dien-gyM*«-
fte en gcryf van den ghene die door 't felfde 0en werek lullen werden belet een gemene uytvaert L*. F« te hebben, ofte die defelve uytvaert lal wer- den benomen, maecken twee Overtoomkens , het eeue tot gcryf van Bovenkerk en het andere voor Buytenkerk ; authorifeeren de gemelde Supplianten, omme daer toe te mogen gebruyc- ken alle iödanigc gronden en Landen als fy achten lullen van doen te hebben, mits doende de Gcinterefleerdcn behoorlycke vergoedingen contentement, tot taxatie van de Gereghtevan Diemen voornoemt: mitsgaders, omme by meer- derheyd van (temmen,uit de gemeene ingelan- den , te mogen kielen eenige Polder- of Molen- meefters, die volkomen macht füllen hebben niet alleen om de voorgenoemde bepolderinghe invoegen voorfchreeven is en 't ghene dienacn- gaende verder by de ingelanden noodig fal werden geoordeelt in 't werek te leggen en uyt te voeren, maer oock omme Keuren enOrdon- nantien daer over te maecken,Kaden, Wegen, Wateringen, Molentogtcn en Heynflooten,en gevolg van dien te befchouwen, omflagen tot betaalinge van gemeene wereken te doen en invorderen, en alles te ordonneeren en execu- teren , by parate executie , op dykreght en dubbelt gewin, niettegenftaande oppofitie ofte appellatie en lbnder prejuditie van dien. Enten eynde de Supplianten defeonfe accorde, oétroi- je en confente moogen genieten als na behoo- ren, laden wy allen en een ygeiyeken defen aengaende dat zy den Supplianten den inhoud van defen doen, laaten en gedogen, ruftelyck, vredelyck ende volkomenlyk genieten en ge- bruycken , cefleerende alle belet, hinder en weerleggen ter contrarie. Gegeven in den Haege onder ons groot fegel
alhier aengehangen op den 15 July in 't Jaer ons Heeren, eenigen heylant en Salighmakcr duyfent fes hondert een en veertigh. (getekend)
J. de Wassenaer V*.
(Op de plicque ftondt)
Ter Ordonnantie van de Staten,
(getekend)
Herbert v. Beauïtiqnt. 164z,
|
|||||||||||||||||
|
BrLAA. dcrheyd gelet op den hoogen noot, die de
gen Supplianten tot de voorfchreeven bepolderingh L1, F. is dringende , het ons gelieven mochte hun Supplianten te verkenen behoorlyke Brieven van Octroy in de befte forme, omme de voor- noemde bepoldering, in manieren als vooren, te mogen doen, en daer toe te gebruycken fo- danighe gronden en Landen als 1'y zouden ach- ten van doen te hebben, mids doende de ge- intereffeerden behoorlycke Vergoedinge en contentement, tot taxatie van de gereghtevan Diemen; en dat fy Supplianten , by meerder- -heyd van Stemmen, uyt de gemeene ingelan- den foude mogen kiefen eenige Poldermeeftcrs ofte Molemeeiters, die macht fouden hebben niet alleen om 't gheene voorfchreven is; en vorder by de ingelanden geacht foude welen van noden te fyn, in 't werek te leggen en uyt- tcvoeren, maar ook omme Keuren en Ordon- nantien te maaken, Kaden, Wegen en Waterin- gen, molentochten , heynflooten en gevolgh van dien te befchouwen, ommeflagcn'tot be- taalinge van gemeene wereken te doen en in- vorderen, en alles ordonneeren en executeren by parate executie opdykregt en dubbelt gewin, niettegenftaande oppofitic ofte appellatie, en lbnder prejuditie van dien: Soo is T, dat wy de voorsz. faecke en 't
verfoeck overgemerkt hebbende , en genegen wcfende ter bede van de Supplianten, uyt onfc reghte weetenfehap, fouvereine macht'en au- tboriteyt , geconfenteert , geaccordeert en geo&royeert hebben, confenteeren, accordee- ren en octroyeeren dcfelvenby deefen, dat fy de Landen in de, Banne van Diemen gelegen lullen mogen omringen en belluyten in een Kade ofte bepolderinge, beginnende van den hoogen dyk, by den Diem langs, tot aen het Diemer- bruggetje toe, en van het felfde bruggetje tot aen de ringfloot van deDicmermeer,cn by de- zelve langs, tot aen de Kerkfloot , leggende gemelde Kade aldaer ter wederzyde. van de Kercklloot innewaards; tot aen t dorp, en dat voorts, weer de ringfloot langs tot aen de Waersluyden haer rictlant, en lbo voorts by het rieüant neder tot aan de Laan toe; en dat de Supplianten het lelfde vyerek füllen mogen ver- Den met een goede bequame a'gtkante water- molen , mitsgaders goede tochten en wateringen füllen mogen doen opmaecken en onderhouden, |
|||||||||||||||||
|
\j. G.
|
|||||||||||||||||
|
ÖCTROi, tot let vereenigen der Regtbanken van Slooten, SlooTerdyk , Osdorp en de Vrye
Geer , en op de verkiezinge van Schepenen aldaar , gedagtekend den elfden December des jaars 1654. |
|||||||||||||||||
|
De Staten vanHoIlantenWTertvrieslantdoen
te weten: Alfoo ons vertoont is, by Schout en Schepenen van Sloten, Sloterdyk, Oftdorp en de Vrye Geer, hoe dat fy Supplianten on- der den anderen over een gecomen waeren,en ..vervolgens gefamentlyk gerefolveert hadden, de rel'pective regtbancken van Sloten, Sloter- dyk , de Vrye Geer en Oddorp te vereenjgen, en daer van te maken een regtbanck , welcke ^regtbank bedient foude werden by feven Sche- penen , vvae-c van jaerlycx vyf foude afgaen, en |
twe aen blyven, en dat de electie foo van de vyf L'. Ö»
nieuwe Schepenen als de tweaenblyvendejaer- lyx foude geleideden by denambachtsheer,be- houdelyk dat de twee aenblyvende geëligeert fouden moeten werden uyt de vyf Schepenen, die in het uytgaende jaer gedient fouden heb- ben, ende confequentelyk, dat de oude aen- blyvende niet langer foude mogen dienen als twe jaeren in 't geheel,en achter den anderen, lbnder dat oock , ofte in de nieuwe electie , ofte int aenblyven van twee oude» reguard eji |
||||||||||||||||
|
L'. G.
|
|||||||||||||||||
|
IL Boek.
|
|||||||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||||||||||||||
|
127
|
|||||||||||||||||||||||
|
acnfchouw genomen foüden werden, of defelve
fyn van Sloten, Sloterdyk, of door of van de vryc_ Geer; Wyders dat "het felve Collegie, alle veertien dagen precys, regtdagh foude houden, ende fitten, van Mey tot St: Pietcr, tot Sloten op de Vryc Geer, van St: Pieier tot alderhey- lihen, tot Sloterdyk, van alderhcyiigen tot den 1 1-ebruary , tot Oitdorp", en van den 1 Fe- hruary tot primo Mey aen den Overtoom, ende dit alles met goetvinden en bewiiliginge van de Heeren Burgemcefteren en Regeerders der Stadt Amfixrdam, als ambachtshceren van de voorsz. dorpen, Sloten, Sloterdyk, de Vrye Geer en O-fldorp; dat vorders fy Supplianten, tot liet neemen van de voorsz. refolutie gemoveert Waren geworden, niet-alleen om dat de jiuutie Voor de opgefetenen in de, voorsz. dorpen , volgens de ordre voorsz. geadminiftreert foude ennnen werden, met gelycke' commoditcit en cgier minder ömflagh en koften, maèr oockom dat te decle abibluyt nootlakelyk was, acnge- fien een van de voorsz. dorpen, door bet af- fpoclcn van de haerlemmei meer,foodanigwas vermindert, dat boven 5 a 6 huyfen niet res- teerden, invougen dat,by continuatie vaneen particuliere Regtbank aldaer , de -Schepenen geen regt fouden cunnen doen, dan over die van haer eygen familie, behalven dat , fonder de voorsz." gerefolveerde combinatie,geen fuf- fiiant getal van bequaatae pcribonen tot de bc- dieninge van de Juilitic uytgevonden foude cunnen werden , int ftuck van de Religie foo- danigh gequalificcert, als by de bewufté onfe refolutie dienthalve onlangh was geftatueert ; dat alfoo fy Supplianten wel willen , dat het |
|||||||||||||||||||||||
|
voorsz. nodigh en oorbaer werk van geen vol- Bylaa-
comen effect en cragt foude fyn, fonder onfe gen approbatie en beveflïnge,foo keerden derhalve Lr. G. fy Supplianten haer onderdaniglyk tot ons,ver- foekende, dat het ons beliefde het voorsz. haer Supplianten gerefolveerde over de voorsz. Ver- eeninge van de respcclivc Rcgtbanckcn en de fucceifive feflicn van defelve , als in maniere hier vooren geëxtendeert , te ratificeeren en confinpeeren, ende ten dien cynde hun Sup- plianten goetgunftelyk te verleenen onfe brieven van Octroi, in Communi et optima forma. Soo ist, dat wy de faeken en 't verfoeit voorsz.
overgernerkt hebbende, ende genegen wefende ter bede van de''Supplianten, uyt onfe regte wetenfehap en Souveraine magt en authoriteyt, het gerefolveerde over de vereeninge van der feluer respeciivè Regtbancken, mitsgaders de electie van Schepenen, en de fucceflive feflicn van defelve, naer de forme en inhoude , voo- ren gcfpecificecrt, hebben goet ge vonden, gc- approbeert en geratificeert, vinden goet, ap- probcren en ratinceeren by defen, lallen de allen en een yegelyk hen daer naer te reguleren. Gedaen in den Hage, onder onfen grooten
Segel hier aen gehangen,op den II December, in 't jacr onfes Heeren ende Saligmakers 1654. |
|||||||||||||||||||||||
|
(Was getekend)
|
|||||||||||||||||||||||
|
J. Cats V*.
|
|||||||||||||||||||||||
|
(Op de pïicque fiondf)
Ter Ordonnantie van Staten
(en daar onder)
Herbt. van Beaumoni. |
|||||||||||||||||||||||
|
L'. IL
|
|||||||||||||||||||||||
|
Brief van Hertoge Albrecht van Beyeren van den elfden May des jaars 1396, vervattende
eenen anderen van Graave Willem den III. van den drie en twintigften November des jaars 1309: by welke beide Brieven, de bezwooren Kerf en Stigtfcb Kudelflaart fcboibaar onder Hol~- land verklaard wordt» |
|||||||||||||||||||||||
|
Gegeven in 't Jare ons heeren duyfent drie hon-
den ende negen op Stc. Clementen dach, in die hage. Op welcke brieven voorf. onfe luyden van jjr jj;
Cudclflaert ons getoont hebben dat airebande luyden, wonende buyten den Ambocht voorf. ende gelandt ende geerft zyn binnen der Swoo- ren kerve, ende oock erve leggende hebben in den vuytlande mit hunluyder fchodt, beedepenn. ende andere onract niet gelden en willen na inhouden der brieve voorf. 4 daer zy grootelic- ke by befwaert ende vercort worden, waerom wy volgende onfe voorn, brieuen ende goede wille, gebieden ende willen dat alle lant,gele- den binnen der Swoorcn kerve, het. zy inder Oplande, oft" in de uytlande gelden fall, foo beedepenn. ende alle ander onraet die opte riemtael comen mach, in alre manieren als t voortyts byConing Willems ende Grave Floris onfe voorvaders tyden dierGodtgenadich moet zyn te gelden plach. Ende ontbieden ende be- velen allen den genen die gelandt ende geeift zyn in den gefvvooren kerve voorf. , dat zy mitten buyeren van Cudelftaert gelden ende betalen fchodt beedepenn. ende ander onraet als voorf. is Ende waer daer.yemant onwillieh in.
|
|||||||||||||||||||||||
|
Aelbrecht by Godts genade Palensgrave op-
tcn Rhyn, hertoge zu beyeren grave van henegou, van hollant, van zeelant, ende heer van Vrieslant doen kont allen luyden, dat wy gefien hebben goede hantveden ende brievetoe- behoorende onfen luyden ende onderfaten , wonende in onfen vryen Ambochte te Cudel- ftaart, wel befegelt mit Segel ter zaliger ge- dachten , heer Willems, by tyden, Grave ende lieer der Landen voorgenoemt, ons oude.Vaders, fpreeckende van woorde te woorde,als hierna bel'chreeven flaet, Willem, Grave van Henegou, van Hollant,
van Seelant, ende Heer van Vrieslant, gebie- den alle den geenen die woonachtich fyn, in onfe vry Ambacht van CudeUTaert, ende geerft zyn binnen der fwoorenkervc, dat all dat erve daer leggende t wtlandt den oplande volgen fall dan dit voorgenoemt lant willen wy dat ons gelde fchodt, gelyck dattet deede by t's Conings Willems tyden, ende t'fGrave floiris Rade, hier by willen wy dat niemant en vare buyten den voorf. Ambacht mitter wone, Ende waer yeuiant diere buyten vare mitter wone , foo fouden wy al zyn erven aenvaen, dat hy daer binnen hadden leggen t'onfen vryen eygen; |
|||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
V. Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
128
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
&el in groenen wafl'che is
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
IJYLAA- in ■> foo ontbieden wy onfen Baillhi van Rhyn-
om lant, die nu' ter tyt is of namaels wefen zall, L. 1. dat hy onfc geit opten onwilligen uytlcgge , ende dat weder innc na recht ende coftume van onfen Lande, ende des niet te laten. In oir- conde dele brieve betegelt mit onfe fegele, ge- geven in den hage elff dagen in may int jaer ons heeren M.-CCC fes ende tnegentich. La- ger llondt, Gccollationeert Jegens den origi- nelen brieft", hebbende eenen uythangenden |
dele Copie daer- BrL/>-
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
ze
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
mcde van woorde [te woorde] bevonden te ac- gen
corderen. Opten xix february xv.c xcvi. By my Er. I» Ende is onderteykent De Rec htere 1596. Getrokken uit een oud Boek, getiteld
Privilegie- ende Refolutie -boeck van Cudelftacrt ende den Befwo- ren kerff, berußende onder de Ar- chiven Van KuDELSTAART. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
v. 1.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Resolutie der Heeren Staaten van Holland en IVeßfriesland van den zevenden May des jaai's
'1678 , tot berßellinge en bebeeringe der Zeedyken bewefien en beooßen Muiden. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
^c Heer Penfionaris Ten Hove heeft ter
'\^ß Vergaderinghe ghcrapporteert, dat de Hee- ren haer Edele Groot Mo. Gecommitteerden |
Groot Mo. de gedefidereerdc gcruftheydt niet en
konden hebben, al was het dat de voorsz. Zee- Dyckcn weder volkomen wierden hcrlteldt in C-__L-»I™„« IX,-, r.4- „1 ^ ,3 r,r.,1..^ ,,-.,... 3 _A.L ___ . 1
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
hebbende in ghcvolghc ende tot voldocninghe
|
—------- 0 _, _ — -------- , „^ ^„^
voorfchreve inbraecken ende ongemacken wa-
ren gheweeft , maer dat de voorfchreve Zee- dycken nootfaeckelyck verhoogt , verbreedt, verfclieyde Paelwercken vernieuwt, op eenige plaetfen, daer noyt Paelwercken waren geweeft, nieuwe Paelwercken gemaeckt, ende doorgaens met goede ende fuflifante buyten-cndc binncn- gloyingen voorlien ende door het plempen van Sant,in de vö*or defen doorgebrooeken Walen, ende voornamentlyck in het Nieuwe Diep, ver- ftSrckt ende onderfteunt lbu den moeten worden; Dat vervolgens de Heeren haer Edele Groot Mog. Gecommitteerden , op alle het felvige naeder ende particulicrder het berichtende ad- vis van dePerfoonen haer het ftuck van Dycka- gie verftaende, ingenomen ende overwoogen hebbende, hadden gekernt ende geordonneert, als volght. Dat de hooghte van de voorfchreve Zec-Dyck
van Amllerdam af, tot de Sluys in de Stadt väii Muyden toe, esgalyck foude moeten werden gebracht tot de hooghte van twee voet onder de boven-kant van de Deckfteen, leggende aen de ooftzyde van de Sluys tot Muyden nae de Y-kant aen de ftraet, ende de breette van den fclven Dyck, voor foo veel den Aerdcn Dyck aengaet, van achtien voet op de kruyn, ende den Palen-dyck van.vier en twintich voet, ende noch fes voet Riet daer en boven, zynde te fa- men den Palen-dyck dertich voet op de kruyn; dat de Buyten-gloyinge van den Aerden-dyck foude moeten zyn van vier voet op den voet, ende de Binnen-gloyinge van twee voet op den voet, ende de binnengloyinge van den Palen- dyck van drie voet op den voet, voorts achter den voorfchreven Dyck een bannte van vier en twintich voet, ende achter de barmte een be- quame floot, langs dcwelcke men in het toe- komende alles wat tot reparatie noodich kan zyn, aen den felven Dyck foude können brengen. Dat de hooghte van den Zee-Dyck beoolteri
de Stadt van Muyden van de fluys van Muyden af totNaerden toe, foude moeten ghebracht werden tot een voet boven de bovenkant van de voor- fchreve Deck-fteen van de Sluys tot Muyden, de breette als bewerten , namentlyck deii Aer- clendyck tot achtien voeten op den kruyn, ende de Palendyck tot vier en twintich voeten ende noch fes voet Riet, zynde te fatten denPalcn- dvck
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
van der felver Refolutie Commifforiael van da-
te den feventiiieuden July festhien-hondert fes en tfeventich gebefoigncert, om de Zce-Dycken ghclegcn tufleheri Amllerdam ende Muydcn, ende tuflehen Muyden ende Naerden.respcctivc, te keuren ende te doen opmaecken tot foodani- gen hooghte, breette ende met foodanige gloijin- ge énde verdere wereken van Aerde, Hout ofte 'andere, als waer door defelve, naer ingenomen bericht vanLuyden hun des verftaende, fouden oordeclen de voorfchreve Zee-Dyckcn beftant te lullen zyn, om de Landen, menfeheryker- wyfe gefproocken, tcgens alle gevreesde inim- datien te können befchermen; hadden bevon- den , dat de voorfchreve Zee-Dycken door de fwarc ftormen, ende de hooge ende machtige Watervloeden in de maendt van November van den Jare fefficn hondert vyf en tfeventich op verichcyde plactfen foo béooften als beweftcn de Stadt van Muyden, met feer groote ende diepe open walen, aen de ooftzy.de ten getale van elf, ende aen de weftzydc ten getale van vier, waren doorgcflagcn ende ingeloopen geweeft, behalven verfclieyde fchcl-gaten ende andere groote fcliaden aen de voorlchreve respective Zce-Dycken ten fclvigen tyde gefchi.edt; Dat oock wel de Heeren haer Edele Groot-Mog. Gecommittecrdens, in ghevolghe ende tot vol- docninge van derfelver respective Refoluticn Commiflbriael van datis den dertbienden No- vember ende festen December fefthienhondert vyf en tfeventich, de voorfchreve ingeloopen open Walen ende Schelgaten hadden gedacn floppen, ende de verdere fchaden aen de voor- fchreve Zeedycken gevallen, foo verre repare- ren , dat defelve weder eenichfints in ftatc wa- ren gebracht, om met eenige verfeeekerin- ghe het Water te können refisfteren, ende de Landen voor overvloeyinge bevryden, maer dat echter de voorfchreve Zce-Dycken als doen in dien ftant niet en waeren gebracht, dat haer E- dele Groot-Mog. op derzclver conftitutie, men- fchelyker-wyfc gefproocken , geruft konden zyn ; dat over fulcks de Heeren haer Edele Groot-Mog. Gecommitteerden,met veeleendc verfcheyden Perfooncn , haer het ftuck van Dyckagie verftaende, hebbende geconfereert, ende derfelver confideratien ende advifen ge- hoort ; geoordeelt hadden , dat haere Edele |
||||||||||||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||
|
129
|
|||||||||||
|
oE(f dyck dertich voeten op de kruyn; de buyten-
L', j gloyinge van den Aerden-dyck van drie voet op den voet, ende de binnengloyinge van twee voet op den voet, ende de binnen-gloyingc van den Palendyck als aen de weftzyde, van drie voet op den voet,ende voorts mede als aen de weftzyde een barmte van vier en twintich voet ende daer achter mede een Sloot, bequaem om alle noodi- gefaecken aen den Dyck te können brengen. Ende voorts verfcheyde wereken van Sant
ende plempinge , nieuwe Paclwercken ende nieuwe llietvoet, mitsgaders verfwaringe van de oude Paelwercken ende Rietvoet, Krabben- hoofden, ende andere wereken, die ten hoogh- ften nootfaeckelyck gheoordcelt zyn; Dat ook defelve Heeren haer Edele Groot-Mog. Ge- committeerden alle de voorfchreve wereken hebbende doen opmaecken, vermeynden, daar door de voorfchreve Dycken in foodanigen ftaet te hebben gebracht, dat naer het oordeel van de Perfooncn haer des verftaende, geen beter noch andere voorforge konde gedragen wer- den , om de voorfchreve Zee-Dycken in fooda- nigen ftant te ftellen , dat haer Edele Groot- Mog. op der ielver Conftitutie, Menichelyc- ker-vvyfe gefproocken , geruft mochten zyn," iiytgcfondert dat in de maentvanOctoberlaetft- ïedèn, wederom een feer hevigen ende fwaren ftorm ontflaen, ende daerdoor de Buyten-glo- ying van den Aerden-Dyck, als doen noch niet genoeg zynde befturven, aen de Weftzydevan de Stadt Muyden,ter lengte van tweehondert, ende aen de Ooftzyde ter lenghte van vierhun- dert Roeden t'eenemael wechgenomen, ende äen den Dyck felfs öock al eenige fchade ge- fchiedt zynde, de Heeren haer Edele Groot- Mog. Gecommitteerden de voorfchreve nieu- we opgekome fchade, wel ten beften met be- ichoeyinge ende anderfints hebben gedaen re- pareren , edoch foo fuffifant niet, dat men dp den toeftant van de voorfchreve Zee-Dycken, ter plaetfe , alwaer de voorfchreve laetfte fcha- den zyn gefchiet foodanige gcruftheydt foude können hebben als wel van te vooren; Dat de voorfchreve Pleeren haer Edele Groot-Mog. Gecommitteerden een begrootinghe van de kos- ten aen de voorfchreve Zee-Dycken, van den beginne af tot nu toe aengeleydt zynde, heb- bende opgemaekt, hadden bevonden , dat de felve aen de weftzyde van Muyden, voor foo Veel de Dyckagie van Amfterveen belanght, komen te beloopen twee duyfent vyf honden Veertigh guldens feventien ftuyvers twee pen- dingen , ende voor foo veel den Diemer-Zee- pyck, onder de Waerfchappyen gelegen is twee Jjondcrt drie en dertich duyfent en twee gul- dens elf ftuyvers twee penningen; ende aan de ooftzyde van de Stadt Muyden, voor foo veel het Iïcemraedtfchap van Muyden aengact twee hondert acht en twintigh duyfent twee hondert fes en tnegentich guldens twaelf ftuyvers twaelf penningen ; Ende voor ibo veel het Heemraedtfchap van Naerden aengaet, vyf- tieiuUiyient feven hondert twee en tfeventich guldens feyenthien ftuyvers ende fulcks te fa- nden ende in het gheheel over de respeclive Zee- beken van Amfterdam af tot Naerden toe, de fonime van vier hondert negen en tfeventich ouyfcnt fes hondert twaelf guldens achttien ituyyers thien penningen alles boven ende be- '■III- STUK. |
|||||||||||
|
halven de koften die de Waerfchappyen tot het B?t&i
floppen van de Walen als anderfints, aen de gen weftzyde van de Stadt Muyden, in de maendt van L'. I. November festhien hondert vyf en tfeventich, ingheloopen, by haer felfs gedaen opmaecken, hebben moeten fupporteren, als mede de koften gedaen aen fommige Bonnen dyeks, die by de Gehoefflaegdcns felfs zyn opgemaeckt tot fooda- nigen forma als by de Pleeren haer Edele Groot- Mog. Gecommitteerden was geordonneert. Dat verder byde felve Heeren Gecommitteer-
den overlydt ende overwogen zynde, eerftelyck, wie tot het rembourfement van de voorfchreve koften, vermogens de Privilegien, Handtveften, Dyck-rec-hten oude Coftuymen op de voorfchre- ven Zee-Dycken gebruyekelyck, exempelen van voorgaende doorbraecken, groote fchadenende extraordinaris verfwaringen, mitsgaders , vol- gens het prefcript van haer Edele Groot-Mo. voorfchreve refpeclive Refolutien van datis den derthienden November , feften December festien hondert vyf en tfeventich, ende fe- ventienden July festien hondert fes en tfeven- tich , fouden ghehouden zyn, ende ten dien eynde oock fpecialyck hebbende gheëxami- neert ende reflexie genomen op de Requefte en- de de verdere informatien by ofte van wegen de gemeene Geintereffeerdens in de Landen g-he- legen aen de ooftzyde van de Vecht, ontrent de- Steden van Muyden ende Weesp, in gefchrifte aen de Heeren haer Edele Groot-Mog. Gecom- mitteerden ter banden gefteld; Ende ten twee den, of eenigh ende hoedanich reglement foude können ende behooren gemaeckt te worden , naer het welcke,ende door watPerfoonen, de voorfchreve Dycken hier naer foude können ende behooren beheert te worden; op hetvoor^ fchreve eerfte point van advife fouden zyn. Dat alle de open Walen, die door het geweldt
van de Stormwinden ende de kracht van de hooge ende machtige Watervloeden , in de maend November festhien hondert vyf en tfe- ventich, in de respeétive Zee-Dycken,foobe- ooften als bewerten Muyden, zyn ingebrooc- ken, mitsgaders de Schel- ende andere Gaten ,. die foo diep ingeloopen zyn, dat het geene, 't welck, ter plaetfe daer de openinge ingebrooc- ken is, van den Dyck was blyven ftaen , de hoogte van een Ton boven een dagelycks water niet en konde bereyeken, hebben moeten toe- geftopt ende opgemaeckt werden, tot een ton hoogh boven een dagelycks Water toe, tot kos- te ende lafte van de gemeene Ingelanden, elck voor foo veel de voorfchreve open Walen, Schel-" , ofte andere Gaten , onder desfelfs refpeétive Dyckagien ende Heemraedtfchappen mochten ingheloopen ende ingebroocken zyn, ende dat vervolgens ter dier oorfaecke by de ghemeene Waerdtfchappen van den Diemer-Zeeburgh in het voorfchreve generale beloop van onkoften fal moeten betaeldt worden de fomme van twee duyfent drie hondert negenthien guldens fes- thien ftuyvers veertien penningen l ende door die geene die aen de ooftzyde van de Sttidt Muyden Waelplichtigh zyn, tot den Naerdei- Ban toe, de fomme van derthienduyfent vyf- hondert vyf en dertich guldens dertien ftuyvers. Dat voorts alle de ordinaris reparatien op de
voorfchreve Zee-Dycken gevallen, tot voldoe- ninge van de Keuren ende Uytgiften die by den .' U. gee^ |
|||||||||||
|
A MS T E R DA MS V.Deel,
|
|||||||
|
maecken van de Dycken, foo wanneer defelve Bylaa*
door ingeloopen Walen ingeflagen zyn ofte als ge» nieuwe inlagen ende nieuwe Paelwercken , Lf. J» dewelcke tot lafte van die geene die onder de voorsz. refpeftive Dyckagien gehooren , elcks in den fynen refpeftivelyk van allen ouden tyden af als gemeene wereken in het gheheelofte ten deele zyn ghemaeckt, lbo wanneer ende foo- danigh als men fulcks in billyckheydt heeft be- vonden te behooren, ende wel particulierlyck van die foorten van gemeene wereken, welkers Lallen tuffchen de refpective Geftoeldens of Gehoefflaeghdens in de voorfchreve Zeedycken aen de eene ende de gemeene Ingelanden elcks onder fyn Heemraetfchap refpeftive , aen de andere zyde, met een redelycke proportie zyq ghedeelt, ende vervolgens dat in alle de on- koften van de verfwaringe, verhooginge ende yerbetcringe, die door de Heeren haer Edele Groot-Mog. Gecommitteerden als vooren op de voorfchreve Dycken , buyten ende boven de voldoeninge van de ordinaris Keuren, Uytgiften, Naerkeuren, Schouwen, Naerfchouwen, Be- laeckinge ende de ordres van de Heeren haer Edele Groot-Mog. Gecommitteerden hiervoo- ren gemelt, beweften Muyden in de Dyckagie van Amiterveen zyn gheordonneert ende gedaen opmaecken, de gemeene Ingelanden onder de voorfchreve Dyckagie gchoorende, füllen heb- ben te contribueren twee duyfent twee hondert tnegentich guldens twaelf ftuyvers twee pen- ningen , ende dat de refterende twee hondert vyftigh guldens vyf ftuyvers füllen moeten be- tacldt werden by die geene die in de voorsz. Banne van Amiterveen gehoefflaeght ofte ge- floelt zyn, maeckende alfoo defe repartitie de geheele hier vooren gefeyde Somme, die aen den Amftelveenfchen Ban te kofte geleyt is r nainentlyck 2540 guld. 17 ftuyv. 2 penn. Dat in defelve foorte van extraordinaire on-
kolten, voor foo veel denDyck gelegen onder de Waertfchappyen belanght, de felve Waert- fchappyen füllen hebben te contrrgiieeren een hondert feven en tfeffigh duyfent ne*gen hondert dertigh guldens negenthien ftuyvers vier pen- ningen^ boven de twee duifent drie hondert negenthien guldens festhien ftuyvers veertien penningen, die defelve ter faecke van het Itop^ pen der Walen ende Schelgaten, ala hier voren zyn gehouden te betalen,ende fulcks te famen hondert tfeventigh duyfent twee hondert vyftigh guldens festhien"ftuyvers twee penningen, ende dat de refterende twee en tfeftig duyfent feven hondert een en vyftigh guldens vyfthien ftuy- vers , foo ter faecke van de ordinaris reparatie als van de portie op de welcke deGehoefflaeghr deus ofte Geftoeldens in de extraordinaris ver- fwaringe by de Heeren haer Edele Groot-Mog. Gecommitteerden zyn gheftelt, by de Gehoef- flaegdens ofte Geftoeldens onder de voorfchreve Waerdfchappye füllen moeten werden betaeldt, maeckende alfoo defelve repartitie de geheele hier vooren gefeyde fomme, die aen den Dyck. onder de voorfchreve Waertfchappye gelegen te kofte gheleydt is, namentlyck twee hondert drie en dertich duyfent en twee guldens elf ftuyvers twee penningen, en dat de voorfchre- ve 'Waertfchappye in de fomme die defelve als vooren füllen moeten opbrengen, füllen Con- tribueren naer fpodanighen proportie als de- |
|||||||
|
Byf.aa- geenen die de beheeringe over den Zee-Dyck
gen van Amiterveen Competeert in den Banne van L'. I. Amiterveen, ende by den Schout ende Schepe- nen van Diemen in den Diemer Ban, ende Schout ende Schepenen van Muyden in den Muyder Ban, ten refpefte van het Aerdewerck, ende by den BailliuwvanAmItcllandt,alsDyckgraer ende de Waertsluyden van den voorlchreven Diemer Zeedyck, als Hooge Dyck-Heemraden óp de naer-keure, naerfchouwe, ende bclaec- kinge van het voorfchreve Aerdewerck, mits- gaders by den voorlchreven Dyckgraef ende Waertsluyden op hetPael- ende Yfer-werckop den voorlchreven Diemer-Zeedyck tot Muyden toe, ende dan noch by den Schout van Muyden, als Subftituyt-Dyckgraef ende drie Schepenen van Muyden, ende voor Schepenen van Wees- per-Carfpel, als Hoogh-Dyck-Heemraden van den Zeedyck beooften Muyden, op den voor- fchreven Zeedyck van Muyden af, tot den Ban- ne van Naerden toe, ende by'Schout,Burghe- meefteren ende Schepenen van Naerden op den voorfchreyen Zeedyck van Naerden af tot Muy- der Ban toe, mogtezyn uytgegeven ofte gekernt, mitsgaders foodanige reparatien als de Heeren haerEdcleGroot-Mog.Gecommitteerden,boven ende behalven de voorfchreve refpective Keu- ren , Uytgiften, Naerkeuren, Schouwen, Naer- Schouwen ende Belaeckingen ,als ordinaris re- paratien op de voorfchreve refpeftive Zeedyc- ken hebben geordonneert , ende gedaen op- maecken, lullen moeten gedraghen ende betaelt worden by de refpective Dyckplichtige alleen, die in de voorfchreve refpcftive Zeedycken zyn gehoefflaeght ofte verftoelt, voor foo veelelck zyn Hoefflaegh ofte Bon Dycks heeft gekoft, om naer de voorfchreve Uytgiften, Keuren, Naerkeuren, Schouwen, Naerfchouwen, Be- laeckinghen, ende ordre van de Heeren haer Edele Groot-Mog. Gecommitteerden opghe- maeckt te worden alles volgens de Lyften by de Heeren haer Edele Groot-Mog. Gecommit- teerden daervan, voor foo veel yeder Dycka- gie aengaet, perfect ende fpecifiquelyck gefor- meert. Dat de verdere verhooginge verfwaringe en-
de verbeteringe van de voorfchreve refpective Zee-Dycken, door Aerde- Hout- ende andere wereken, die tot voldoeninge van hacr Edele Groot-Mo. Refolutic Commifl'oriael van date den feventhienden July festhienhendert vyf en tfeventich, door de Heeren der felver Gecom- mitteerden , naer ingenomen omftandigh be- richt van Luyden hun des verftaeiidc,aenende op de voorfchreve Dycken zyn geordonneert, ten refpefte van hare importantie, niet füllen moeten aengefien werden als een gewoonlycke reparatie, maer als een extraordinaris verfwa- ringe ende verbeteringe , die niet wel met den naem van reparatie ofte onderhoudt foude kön- nen benaemt worden, ende tot welcke de res- peftive Geftoeldens ofte Gehoefflacgdcns in de voorfchreve Zee-Dycken, uit de refpeftivePri- vilegien , Handtveften , Dykrechten, oude Coftuymen , op de voorfchreve Dyckrechten gebruyckelyk, ende voorgaende Exempelen niet wel prccifelyk foude können werden gheoblïr geert _, maer dat defelve verfwaringe ende vcr- beteringhe generalyck fal moeten gereputeert morden van defelve nature te *yn als bet |
|||||||
|
„II. Boek.
|
|||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||
|
iji
|
|||||||||
|
^?laa- felve onder den anderen in alle gemeene were- - Dat de betalinghe van de voorfchreve onkos- byiaa*
Sn ken zyn contribuerende. ten,by allendengeenen hier vooren'ghemeldt, gen •< !• Des dat aen die geene die haer Bonnen Dyck precifelyck fal moeten werden ghedaen voor Lr. I.
felis tot foodanigen hoogte, breette, verfwarin- den eerften Juny festhien-hondert acht en tfe-
ge van gloyinge ende andere wercken hebben ventich toekomende , ofte dat by faute van gebracht als by de Heeren haer Edele Groot- dien het felve by de refpective Dyckgraven en? Mog. Gecommitteerden over den geheelen Dyck dz Heemraden elcks in den fynen , gelyck alle was geordonneert, ende over fulks felfs de - andere Dycklarten, op de gebreeckige fal ghein- Voorfchreve extraordinaris verfwaringe ende net ende ge-executeert wofden by Dyck-rccht. verbeteringhe hebben bekortighr.de negen thien- Dat voorts ter plaetfe alwaer foobeooften als de deelen van defelve verbeteringe ende ver- bewerten de Stadt Muyden in de maendt van fwaringe , voor foo veel die extraordinaris ghe- October i677,de vier hondert ende twee hondert Weert is, door de voorfchreve Waerfchappyen Roeden refpeélive van de Buytengloyinge van de füllen moeten werden gereftitueert ende gerem- voorfchreve Zee-Dyckenzynwechgeflagenghe- bourfecrt. weeft, ende waerop by de Heeren haer Edele Dat in de felve foorte van extraordinaris on- Groot-Mog. Gecommitteerden, by provifie ,
korten beooften Muyden , onder het Heem- naer tydts gelegentheydt eenige voorforge is raedtfchap van Muyden, de gemeene Ingelan- ghedaen, de felve wechgeflagen gloyinge we- den onder defelve Dyckagie gehoorende, füllen der fal moeten werden gerepareert, ende op- hebben te contribueren hondert negentien duy- gemaeckt, tot foodanighen forma ende fwaer- fent drie hondert feven en veertich guldens te, als het refterende van de Dyck is geordon- negentien ftuyvers veerthien penningen, boven neert, ende dat daer toe goede ende vafte fpe- de'derthien duyfent vyf hondert vyf en dertich cie van kley uyt de Riviere de Vecht, door het guldens, derthien ftuyvers die de felve ter middelvan een Modder-Meulen, tot Amfter- faecke van het ftoppen der Walen ende Schel- dam zynde, fal können bekomen, ende daer- gaten als vooren fyn gehouden te betalen, ende toe gebruyckt worden , ofte anderfints * dat lulkste famen hondert twee en dertich duyfent door die geene die de beheeringe Competeert, acht hondert drie en tachtich guldens twaelf foodanighe andere middelen tot verfeeckerin- -ftuyvers veertien pennigen, en dat de refteerende ghe van den felven Dyck ter plaetfe daer die vyf en tnegentich duyfent vier hondert twaelf niet volkomen opgemaeckt is,ter handt füllen guldens negenthien ftuyvers veertien pennin- ghenomen moeten worden als defelve beter > gen, foo ter faecke van de ordinaris reparatie als onkoftelycker, ende met eenen verfeeckerder van de portie op de welcke de Gehoefflaegdens, mochten oordeelen te zyn, ende dat een der- ofte Gcftoeldens in de extraordinaris verfwaringe de van de onkoften, die tot het opmaeckenvan door deHeeren haer Ed.Groot-Mog. Gecommit- de voorfchreve afgeflagene gloyinge ende her- teerden zyn gefielt, by de Gehoefflaeghdens ofte ftellinghe van denfelven Dyck, _ ofte anderfints Gcftoeldens in de Zee-Dyck onder het voor- ghedaen füllen moeten worden", by die geene 'fchreve Heemraedtfchap gehoorende , füllen füllen moeten werden gedragen, die ter ïelver moeten werden betaeldt,maeckendealfoo defe plaetfe geftoelt ofte ghehoefflaegt zyn, ende repartitie de geheele hier vooren gefeyde fomme, de twee derde parten by de ghemeene Waer- die aen den Dyck onder het felvige Heemraedt- fchappye aen de wertzyde, ende by de ghemeene fchap gelegen te koft is geleydt namentlyck Ingelanden aen de ooftzyde, onder het District twee hondert acht en twintich duyfent twee alwaer de voorfchreve Dycken ter faecke als hondert fes en tnegentich guldens twaelf ftuy- 'vooren gerepareert moeten worden; ende dat de- vers twäelf penningen. felve füllen moeten voldaen ende betaeldtwor- Dateyntelyk in defelve foorte van extraordi- den op foodanige termynen als den Dyckgraef. naris onkoften gevallen aen den Zee-Dyck in ende Heemraden tot welkers beforginge het op- het Heemraedtfchap van Naerden, de ghemenc maecken van defelve Dycken refpectivelyk fal Inghelanden onder de felvige Dyckagie gehoo- ftaen , naer gelegentheydt van tyden ende faec- rende füllen hebben te contribueren veerthien ken füllen oordeelen bellende dienftigh te zyn. duyfent een hondert vyf en tnegentich guldens . Dat de voorfchreve Zee-Dyck in de voor- twaclf ftuyvers, ende dat de refterende vyfthien fchrevcn ftaet zynde gebracht, het onderhou- hondert feven en tfeventich guldens vyf ftuy- den , repareren ende opmaecken van defelve vers thien penningen ,, füllen moeten betaeldt voor het toekomende fal moeten ghedraghen Werden by die geene die onder liet voorfchreve ende bekoftight werden by de refpective Ge- Hecmraedtfchap in de Zee-Dycken gehoefflaegt ftoeldens of Gehoefflaeghdens in den voor- ofte geftoelt zyn, maeckende alfoo deferepar- fchreven Zee-Dyck, elck voor fo veel fyne titie de geheele hier vooren ghefeyde fomme portie Dycks aengaet, foo dat de voorfchreve van vyfthien duyfent feven hondert twee en Dycken by de Gehoefflaeghdens ofte Geftoel- tfeventich guldens feventien ftuyvers thien pen- dens füllen moeten onderhouden worden, tot nïngen,ende bedragende alle de felve fommen foodanige Uitgiften ende keuren als de refpec- gefamentlyck vier hondert negen en tfeventich tive Dyckgraven ende Heemraden elck in fyn duyfent fes hondert twaelf guldens achtien ftuy- DiftricT: daer op füllen geleydt, gekeurt ende Vers thien penningen, ende fulcks foo veel als uytgegevcn hebben, fonder dat het Gemeene de Heeren haer Ed.Groot-Mog. Gecommitteer- Landt, volgens de Uytfpraecke van Heer Hu- den bevinden, dat in het geheel alle de onkos- go van Lanoy van date den een en twintichften *en tot voldoeninge van de voorfchreve Refo- Maert veerthien hondert fes en dertigh, ende jPÖf Commiflbriael van den feventienden July opgevolghde confirmatie van Hertogh Philips iesthien-hondert vyf en tfeventich, aen de voor- van Bourgondien, als Grave van Hollaudt, van, fchréye Zee-Dycken, door de Heeren haerEd. den twee en twintichften der felver maendt Groot-Mog. Gecommitteerden aengeleydt,ko- Maert, in het reguard van de weftzyde, ende »en te monteren. R 2, het |
|||||||||
|
AMSTERDAMS
|
V.EJEEL.
|
||||||||
|
132
|
|||||||||
|
BÏI.AA- het Oclrby van Konïngh Philips van'Spatgue,-den, van de, voorsz. Dyckgraven ende Hcem-BftAA-1
gen als Grave van-Hollandt , van den twaelfdch raden refpechve te urnen,' ende by faute van gei? i L'. I. Augufti vyftieuhondert feven en tfeventich , bfetalinge, precife te executeren. L'. !• ten refpéfte van de ooftzyde, als noch eenigen Dat ten tweeden ten règuaide van de be-
Dyck, anders-als by content van den Dyck- heeringe van de voorfchreve. Zee-Dycken., graef ende Hooge Heemraden, ofte anderfints -voor lbo veel de weftzyde aen gaet, defelve als by fpade-lleeckinge opkomen lal mógen, maer noch föude können gelaten worden aen lbo- oock dies aengaende alle vóorgaende Privile- danige beheeri'nge als tegenwoordich over den o-ien , Hantveften, Coftumen ende Dyckrechten fel ven Zeedyck ge-cxerceert werdt, edoch dat blyven in haer geheel. . tot vöorkominge van veelé ende verfcheyde Dat verders de - executie van allé hét gundt iriconvenienten , die de Heeren haer Edele
voorfchreven'is, aen de weftzydé van de Stadt Groot Mog; Gecommitteerden aen den lel ven Müydcn, voor lbo veel den Banne van Am- Dyck geremarqueert hebben, foude behooren fterveen aengaet,- aen die geene die de behee- vaftgefteldt ende gearrefteert te worden, finge over den Dyck in dehfelven Ban gelegen Dat eeritelyck die geenc aen wie de behee- competeert \ ende' vooits voor fob veel den ringe van de voorfchreve-Zee-Dycken tuüchen verderen Dyck bewerten Muyden belanght aen Amfterdam en Miiyden competeert de felve den Bailliuw van Amftellandt, als Dyc%raef'i Dycken op het mirtfte fouden moeten houden ende de Waertsluyden, als Hooge Dyck-Heein- tot foodanigen hoochte , fwaerte , breette , raden, ende beooften Muyden aen het provi- gloyingh ende verder met foodanige wereken fioneel Collegie van Dyckgraef ende' Hooge voorfien, als by de Heeren haer Edele Groot Heemraden hier naer vermeit, Tal aenbevolen, Mog. Gecommitteerden daer aen geordonneert ende defelve vervolgens gelaft worden, dat fy- zyn , fonder daer inne iets te verminderen, luyden elck in den fynen lullen Tiebbert te be- ofte te laten verminderen, ende dat defelve ter forgheh* dat het geene als noch aen het Riet- contra-ie alle hare Uytgiften daer naer lullen vSerck voltrócken moet worden , naer ende hebben te dirigeren, dat den toeftant van de volgens de Conditien van de befteediilghen , voorsz. Zee-Dycken van tyt tot tyt noch meer door de Heeren haer Edele Groot Mog. Ge- ende meer verbetert mag worden, committeerden hier bevoorens gedaen, opge- Ten tweeden, dat, ten eynde den Bailliuw levert werden; Dat fyluyden oock den Dyck, van Amltellandt, als Dyckgraef, ende de daer de felve, in de maendt van Oeïober laetfl- Waertsluyden van den Diemer-Zee-Dyck, als leden, op nieuws belchadight, ende niet we- Hooge Dyck-Heemraden, oock door hun ey- der volkomen opgemaeckt is, ten alderfpoe- gen intereft geporteert moghen worden ten bes- dichften lullen doen herftellen , ende de koften ten van de felve Dyckagie , ende tot preferva- foodanigh omflaen ende innen, als hier vooral tie van de Dycken van dien, by alle occafien reets ter neder gefteldt is; Dat fyluyden oock te vigileren; Ende op dat de Ingelanden haer met alle exaclitude ende vigilantie Tullen in- met des te meerder geriiftheydt en betrouwen, . vorderen ende executeren de penningen die ye- op haer directie ende conduite mogen verla- der een volgens het geene by delen- vaft ghe- ten , vooitaen niemandt tot Dyckgraef ofte fteldt ende gean-eftcert is, fal móeten opbren- Waertsiïian lal mogen aengefteldt worden, of gen ende betalen, ende dat defelvige Dyckgra- dat de felve gegoedt füllen moeten wefe'n bin> ven ende Heemraden refpeétive uyt de fèlve ncn den ring van de voorfchreve1 Dyckagie ten penningen weder aen het Gemeene Lant ful-. minften tot twintich mergen Lands , ofte in > le'n reftituercii het geene by het felve tot het andere notable vafte Goederen , Hcerlyckhe-
opmaecken van de voorfchreve Dycken ge- den ende Jurisdichen daer onder gereekent, debourfeert is, beloopendc te fafeeïi de fom- welverftaende , dat de voorfchreve vafte ofte me van vier hondert negenthien duyfent vyf Heerlycke Goederen füllen moeten' egaleren hondert negen en dértigh guldens fes pennin- ofte excederen defommevan tien duyfent Ca- gen, volgens de Memorie aen het eynde de- roli guldens , ende dat vervolgens naer het fes geinïerecrt. overlyden van den tegenwoordigen Bailliuw Dat verder defelve refpeétive Dyckgra- van Amltellandt, een ander in deffelfs plaetfe
ven ende Heemraden prompte ende precife aengefteldt werdende, defelve behoorlyck fal betalinge lullen doen aert die geene die ter moeten gequahficeert zyn, ofte fich fooda- iaceke van hare vergravé Landen noch onbe- nich Tal moeten qitalificeren ,• voor ende aleer taeldt zyn , als oock aen de aennemers van hy in fyne bedieninge als Dyckgraef zal mo- het Rietwerck , als den tyd fal ge-expireert gen treden, gelyk oock den tyd tot de welc- zyn, op de welcke delblvé , volgens de be- ke de_ tegenwoordige Waertsluyden zyn ge- ttëedingen , lullen moeten werden voldaen. committeert, ghe-expireert wefende , defelve Ende dat ten eynde de voornoemde Collegien haer behoorlyck füllen moeten qualificcren i van Dyckgraven ende Heemraden alle 't geen ofte dat defelve in de voorsz. bedieninge niet voorfchreve is pcrfeclelyk fouden können naer- füllen mogen gecontinueert v/orden. komen , aen defelve Collegien refpeétive ter Dat voortaen alle Waertsluyden Tullen moe- handen gefteldt füllen worden alle foodanighe ten ghekooren endetfrfw>«7»-aengefteIdtworden. Lyftén ende Befchëyden, als de Heeren haer Doch dat beyde de voorfchreve Articulen Edele Groot Mo. Gecommitteerden tot hare geen plaetfe füllen ' hebben ten reguarde vari ïnftru&ie , om de voorfchreve penningen te den jonghften Burgemeefter ran de.Stadt van innen , ende anderfints. hebben geformeert , Amlterdam , die als jonghfte, Bürgemeefter , ende dat de Heeren haer Edele Groot Mog. volgens het Privilegie' van lïertogh Philits Gecommitteerde Raden fouden behooren ghe- V.an Bourgondien , als Grave van Hollandt, laft te werden de voorsz. penninghen die aen van den drie-en twintichften July veertien het Gemeene Landt moeten ghereftitueert wor- hondert veertien, als Waertsmaiiin het voortz« '•' Col-
|
|||||||||
|
IL Boek.
|
|||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||
|
133
|
|||||||||
|
Collegie compareert, dewyle de bedieninghe gelyck defelve opperbeheeringe aen den Baü- Bylaa-
van de voorsz. Waerfchappye aen des felfs liuw van Amftellandt, als Dyckgraef, ende gen Perfoon ghecircumfcribeert zynde de voorsz. aen de Waertsluyden als Hooge Dyck-Heem- Lr. I. Articiüen daerop niet wel fouden können ge- raden aen de weftzyde over de Banne van appliceert worden. Diemen ende Muyden rcfpectivelyk aenbevo- Dat Schout en Scheperim van Diemen »vol- len isj.
gllens haer recht ende oude gewoonte', mits- Dat het felve Collegie foude behooren tebë- gaders den Schout ende Schepenen van Muy- ftaenuyt den Droft-van Muyden ende Bailliü den,hare Keuren ende Uytgiften füllenblyven van Goylandt, als Dyckgraef. doen, elck in deffelfsrefpeclive Bannen, ten.ty- Een. Heemracdf van wegen de Stadt van Am- de ende in maniere als defelve altydts gewoon fterdam, by de felve-daertoe te committeren, zyn geweeft te doen, ende dat fyluyden. defelve Een Heemraedt van wegen de Stadt Muy- Keuren ende Üytgifte aenftónts füllen hebben den, by de felve Stadt chertcKH-e committerend over te brengen, in handen van den .Bailluw Een Heemraedt van wegen de Stadt Naer- van Amftellandt , als Dyckgraef, ende de den, by de felve-Stadtdaértoe te committeren; Waertsluyden als Hooge Dyck-Heemraden, en- Een Heemraedt by die van Weeper-Carfpel de dat den felvenDyckgraef ende HoogeDyck- te committeren.-' - Heemraden binnen den tydt van fes daghen Eridë dau nog drie Hëemraden uyt de ge-
daernaer haere Na e-keure over den voorfchre- meene Ingelanden, onder de- voorfchreve res- ven Zee-Dvck mede füllen doen. ' pedive Dyckagien gehoorende » by den Dyck- Dat defelve Voor- ende Nafer-keuren ende graef en Hooge Heemraden >te committeren»
Uytgiften gedaen zynde, voortaen niet yeder des dat de Voorfchreve Dyckgraef ende Hoo- Gehoefflaeghde of Gedoelde particulier des ge Hëemraden onder de voorfchreve drie Heem- felfs Bon Dycx tot voldoeninge van de voor- raden uyt de gemeenc Ingelanden fulien'moe- fchreve Keuren ende Üytgifte als tot noch toe ten committeren een ingezeten van de Stadt gebmyekelyck is geweeft, fal doen repareren Muyden, een Ingezeten van de Stadt Weesp, ende opmaecken, maer dat den voorfchreven ende een Ingezeten van de Stadt Naerden, foo Dyckgraef ende. Hooge lieemraden het felve lange onder de ingezetenen van de voorfchre- ten kofte van de voorfchreve Gehoefilaegh- ve refpeétive Plaetfen yemandt gevonden werdt dens ofte .Geftoeldens füllen laten doen, en- die daertoe gequalificeert mochte zyn , endé de dat de koften , by de voorfchreve Dyck- dat die gebreeckende , in plaetfe van de ge- graef ende Heemraden daertoe ghedaen, over breeckige, yemant uyt de andere gemeeiie In-» de refpeeftve Gehoefflaeghdens ; ende Geftoel- gelanden, die-gequalificeert zyn, by denDyck-1 dens omgeflaghen , ende daérinne by de fel- graef ende Hëemraden fal moeten gecomniit- ye geobferveert fal worden, dat yeder van de teert worden, ende datby de Steden van Am-1 voorfchreve Gehoeffiaeghdens ofte Geftoel- fterdam, Muyden ende Naerden, mitsgaders dens komt te'betalen, foo veel als desfelfs bydievanWeesper-Catfpel,desfelfsHeemradeii Bon Dyck particulierlyck, van -opmaecken fal zynde. aengefteldt defelvebeneffens den Dycfci gekaft hebben , fonder den een wiens Dyck graef de voorfchreve -drie Heemraden uyt dé minder gekoft mochte hebben , met de kos- Ingelanden voor de eerftemael aenftellenTui- ten van een ander wiens Dyck meerder ge- len, ende dat yemandt van de Hëemraden by koft mochte hebben, eenighfmts te moghen de voorfchreve refpeétive Steden, ofte die van' .befwaerén. Weesper-Carfpei aengheftejdt, komende afly- Dat den Schout ende Schepenen van Die- vigh ofte van fyn dienft verlaten te worden,
men in den Diemer Ban , e'ncle Schout ende de felve Steden refpeétive ofte die van Wèes- Schepenen van Muyden in den. Muyder Ban, per-Carfpel yemandt anders , die behoorlyck wederom op hare gewoone tyden haer ge- gequalificeert is-in desfelfs plaetfe füllen mogen vvoone Schouwen füllen doen , ende, vervol- committeeren , ende foo wanneer een van-de geus alle de refpecüve Handtveften , Privile- drie Heemradéirtiyt de Ingelanden mochte ko- gien , oude Coftumen ende Dyckregten bly- men te óverlyden, efte van fyne bedieninge ven in haer geheel, fonder dat in de felve ee- verlaten te worden', dat des felfs plaetfe by nige veranderinge gemaeckt , maer de felven den voorsz. Dykgraef ende andere-Hëemraden alleen, met het gunt voorsz. is füllen verbe- gefamentlyck met eenander gequalificeertPér- tert ende verfterekt worden, loon fal werden, gefuppleert.1 Ende wat belanght de Déheeringe van de , Dat dertvöarfchreven Dyckgraef ende Héem-
voorfchreve Zee-Dycken beooften Muyden, raden nïedé op hét exempel1 van die van'de dat, blyvende op de felve de behéerihghe,die weftzyde , in dén Ringh van hare Dykagie , aldaer teghenwoordich is, foo Van Schout als Tullen móeten gegoedt zyn ten minftentot Fes Subftuyt Dyckgraef, ende drie Schepenen van duyfent guldens-aen vafte goederen, vandcfeB- Muyden ende twee Schepenen van Weesper- ve Nature alsJ hier vobren ten refpeéïve van de carfpel'in de Muyder Ban, als van Schout, Weftzyde5 ter neder gefteldt is. ', Burgemeefteren ende Schepenen van Naerden Dat de felve; Dyckgraef en Hëemraden Haer
in deNaerder Ban, by 'provifie , ënde naephet in alles-ftülen dragen naer-de Dyekrechten van exempel van de weftzyde, tot eenproef fou- de weftzyde ,: ende dat fyiuyden ten refpecle de können ende behooren' aenghefteldtte wor- van den Schoüt.-als-Subftituyt Dyckgraef ende den een Collegie van een Dyckgraef en-fe- de drie Schepenen van Muyden , ende-twee ven Hooge Dyck-Heemraden ad tiitam aenge- van Weesper-Carfpei als Heemraden over deti ftejdt^ aen de welcke de opperbeheeringe van Muyder Ban , ende Schout, Burgemeefteren de VQorfc]ireve Zee-Dycken van Muyden af tot ende'Regeerders der. Stede Naerden als Heem- Naerden toe, over de. Muyder ende Naerder raderr over den-Naerder-Ban , füllen exerceren Ban refpectivelyk föudë aëhbevolen werden , het felvige recht dat den- Bailliüw van Amftel- R % landt
|
|||||||||
|
AM S T E R D A M S;/ V.Deel.
|
|||||||||||
|
134
|
|||||||||||
|
Waer op gedelibereeit zynde, hebben haergYLAAa
Ed. Groot-Mog. haer met hét voorfchreve.ad- GEIl vis in alle fyne Poinclen ende Deelën ghecon-L*. j, formeert,ende voort goedtgevonden ende ver- ftaen, dat alle ende een yeder van de Poinfteii ende Articulen daerinne vervat, fal moeten werden naergekomen ende ge-executeert by ende tot lafte van den geenen die het behoort, fonder daer van in gebreecke te blyven, ende dat voorts de reeckeningen van den ontfang ende uytgave van de penningen hier vooren gemeldt fal werden ghedaen voor de Heeren haer Edele Groot-Mog. Gecommitteerden ter Auditie van des Gemeene Landts Reeckenin- gen, die de voorfchreve reeckeningen füllen naerfien ende opnemen als naer behooren,- En- de dat de ftucken ende Papieren die de ge- melde Heeren haer Edele Groot-Mog. Ge- committeerden over ende van de voorsz. faec- ken zyn hebbende , füllen werden gebracht ende gelaten onder de ghemelte Heeren Gecom- mitteerden tot de voorfchreve Auditie. Memorie van foodanigen fomme
van penningen , als tot het op- maecken van de Zee-Dycken ger legen tuflehen Amfterdam ende Naerden, by de Heeren haer E- dele Groot-Mog. Gecommitteer- den', in ghevolge ende tot vol- doeninge van derfelver refpedlive Refolutien Commiflbriael van da- tis den dertienden November , feften December feftien hondert vyf en tfeventich , ende feven- tienden July festhien hondert fes en tfeventich zyn.gedebourfeert, ende waervan aen het gemeene Landt reftitutie ' gedaen moet worden by de refpeéUve Heem- raedtfehappen in het voorfchre- ve DiftricT: gelegen , mitsgaders van het geen e yeder Heemraedt- fchap daer toe fal moeten Con- tribueren. Den Dyckgraef ende de Heem-
raden in de Banne van Am- fterveen - 1792 : 7:10 Het Heemraedtfchap van den
Diemer Zeedyck van de Am- «' ! fterveenfche Ban af tot Muy-
den toe , zynde den Bailliu van Amftellandt als Dyck- graef, ende de Waertsluy- den , als Hooge Dyck-Heenv- raden, de fomme van - 196715 : 7 : 2 De provifionelen Dyckgraef en
Hooge Heemraden aen de oöftzyde van Muyden , voor den Banne of Heemraetfchap van Muyden aen de oöftzy- de van de Vecht de fomme van - - - 209006 : a: 12 Den felven provifionelen Dyck-
graef en de Hooge Heemra- den voor den Banne ofte Heemraedtfchap van Naerden, de fomme van - 12025 : 2 :14 |
|||||||||||
|
b. ■ landt als Dyckgraef, .ende Waertsluyden als
Heemraden aen de weftzyde, ten reguardevan Schout ende Schepenen van Diemen in den Diemer-Ban, ende Schout ende Schepenen van Muyden in den Muyder-Ban is competerende. Dat vervolgens onder andere de voorfchre- ven Schout van Muyden, als fubftituyt Dyck- graef, met de drie Schepenen van Muyden, ende twee van Weesper-Carfpel, midsgaders Schout, Burgemecfteren ende Schepenen van Naerden, haer gewoonlycke Keuren endè Uyt- giften füllen blyven doen, elck in deflelfs ref- peftive Bannen, ten tyde ende in maniere als fyluyden gewoon zyn gheweeft te doen; ende dat fyluyden defelve haere Keuren ende Uyt- giften aenftondts lullen hebben over te brengen in handen van de voorfchreven Dyckgraef ende Hooge Dyck-Heemraden, ende dat de voor- fchreven Dyckgraef ende Hooge Dyck-Heem- raden fes dagen daer naer haer Naekeuren over den voorsz. Zeedyck lullen doen. Dat de felve Voor- ende Naer-Keure mits-
.gaders Uytgifte gedaen zynde, voortaen niet yeder Gehoefflaeghde ofte Gedoelde , parti- culier desfelfs Bon Dycks tot voldoeninge van de voorfchreve Keuren ende Uytgiften , als tot noch toe gebruyckclyk geweeft is , fal doen repareren ende opmaken, maer dat den voorfchreven Dyckgraef ende Hooge Heem- raden het felve tot kofte van de voorfchreve Gehoefflacghden ofte Geftoeldens füllen laten doen , ende dat de koften by den Dyckgraef en de Hooge Dyck-Heemraden daer toe over de refpeclive Gehoefflaeghdens ende Geftoel- dens omgeflaghen, ende daerinne by de felve geobferveert fal worden , dat yeder van de voorfchreve Gehoefflaeghdens ofte Geftoeldens komt te betalen, foo veel als deflelfs Bon Dyck particulier van opmaecken fal ghekoft hebben , fondcr den een wiens Dyck minder gekoft mochte hebben, met de koften van een ander wiens Dyck meerder gekoft mochte hebben, eenichfints te mogen befwaren. Dat de felve Schout van Muyden, als fub-
ftituyt Dyckgraef, ende drie Schepenen van .Muyden, ende twee Schepenen.van Weesper- Carfpel , als Heemraden in den Muyder-Ban ende Schout ,. Burgemeefteren ende Schepe- nen van Naerden, in den Naerder - Ban , op hare gewoone tyden haer gew'oone Schouwen füllen doen , ende de voorfchreve Dyckgraef ende Hooge-Heemraden de Naerfchouw, en- de dat voorts alle de, refpeciive Rechten, Pri- vilegien , Couftumen ende Dyckrechten , die op den voorfchreven Zee-dyck mochten fyn füllen blyven in haer geheel fonder dat defelvi- ge vernietight, ofte daerinne eenige verande- ringe gemaeckt, maer alleen met het voor- fchreve verbetert ende verfterekt worden, en- de particulierlyck dat de Bannen van Muyden 'ende Naerden, voor foo veel als de felve in het ftuck van Contributien zyn gefepareert , oockin de felve gefepareert füllen blyven, ende den voorfchreven- Dyckgraef ende Heemraden lullen hebben te beforgen, dat of wel de op- perheeringe der voorfchreve Bannen aen haer werdt gedefereert, echter in het verdere in al- les 't welck buyten de voorsz. generale behee- ringe mach zyn , de voorsz. Bannen blyven gefepareert, gelyck de felve tot nu toe ende altoos gefepareert geweeft zyn. |
|||||||||||
|
Somma totalis 419539 : - : 6
|
|||||||||||
|
t
|
|||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
Lr. K. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
135
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bylaa-
GEN
Lr. K.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Grootte der Polderen, getal der Schutfluizen en Watermolens, en oppervlakkige inhoud der-
Wateren , begreepen onder den Ring van Ams tel land, woordelyk ontleend, uit het Re gißer van het Hoog-Heemraadfchap van Amflelland. Lr. C. f. 1Ó5 vr° enz. N. i.
ï)e Grootte van de Polders die hare nytwateringh hebben binnen den Ringh van Amßel-
landt, alles op alfulke maet als de plaetfen waer onder de refpeäive Polders forte- ren,fyn hebbende , ondervraegt en opgenomen door den Landmeter Cornelis Coel, In den jare 1675 in July. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Morgens.
Outewaler polder by de Stadt . 257 - De Diemermeer groot . . 600 - De Over Diemer Polder ofte de be-
polderinge tuffchen den Hogen-
dyck, de Vegt, Smal Weespen
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Morgens.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De Polders van Bylevelt, Achtho-
ven en Maftwyck. Harmelerwaert, - zynde veel Bou w-
landc leyt met het Bylevelt ge- meen . . Kockenger Polder
Spenger Polder
Outhuifen en Demmerick
Vinckeveen
Aesdom en Proosdye
Waveren Waverveen . ,
Mydregt benoorden de Zuwe on-
der Hollandt Mydregt benoorden de Zuwe on-
der 't Stigt Mydregt bezuiden dé Zuwe .
Wilnis tot aan Heynooms Vaert .
Wilnis en Outhuifen
De Hollantfe meent met't Bylevelt
gemeen . . . . De Weftveenfche polder groot .
Noorder polder groot
Sevenhoven ....
Blocklandt . . .
't Oofteynde van Nieuweveen
't Wefteynde ter wederzyde de
- Goutfche Vaert
De Kalflager polder is wel 200 mor-
gen, maermaelt met Amfterveen en den Uythoorn gemeen . •^e Uythoornfe polder 900 morg.
maelt mede met Amfterveen ge- meen . . . ~e Tatner Polder
De Bovenkerker Polder
De Middel polder .
De Buitenvelderfche Polder . .
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2200
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
200 -
360 -
400 -
1600 -
1000 -
600 -
1600 -
447 -
353 "
1736 - 1286 -
600 - 80 -
125 -
330 -
1160 - 840 -
440 - |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gaesp
De Bylemer - Meer . . Nigtevegter Polder d'Ooftzyde Polder aan den Sloot- dyck . . .
't Hoendert polder aen de Nieuwer-
fluis '•.
d'Oukoper polder • . Baenbrügger polder en achter Loe-
nerfloot
|
1450 -
570 -
600 - 1116 -
250 -
680 - 650 -
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De Staten polder 94 morgen is
daeronder begrepen Winkel Pol-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
der . . .
't Poldertje om 't Abkouder Slot . 't Poldertje tuffchen het Slot en Ab- koude • .
Waerd of Aesjacker polder
|
80 -
IO r
15 -
360 -
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De Holendrechter aen de zuyt zyde 284
De ronde hoeps polder . . 1550 - De holendrechtfche polder aen de noortzyde . . . 419 -
De Bullewyck . . . . 230 -
Kleyn Deuvendregt . . 432 -
Groot Duyvendregt . . 885 -
Bovenrycker Sloter polder . . 332 -
De weft bylemer . . . 340 - De ooft bylemer . - . . 440 - De Gaesper polder . . 430 - D'Abkouder polder . . 366 -
De diemer polder. . . 333 -
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
320
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
200 -
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
900 -
300 -
1962 -
1229 -
1660 -
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■Komt in 't geheel 34607 morgens.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
N. 2.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V.Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I3Ö
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sluyfen.BiLA&.'
i oei* 2
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
N. 2.
Lyfle van de Schutfluyfen, waermede
het Water van den Amfiel, mitsga- ders het water met den Amfiel ge- meen zynde in de Ringh van Am- fiellandt wort afgefloten ende ge- fibeyden van andere wateren zoo buyten als binnen den Ringh. Opgenomen doorCoRNELis Coei.
Lantm. in July 1675. Aen den Amftel d' ooftzyde. Sluyfin.
In outewaler polder . . 1 In groot Duyvendregt . . 1 In de boven rycker Sloter polder 1 In mydregt benoorden de zuwe . 2 In mydregt bezuiden de zuwe . 1 Aan de weftzyde.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bylaa.
GEN
L'. K.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
In den anxtel
In de Geufe floot Aen de Winkel.
In Vinkeveen is gedamt.
In Aesdom en proosdye Aen de Waver.
In de waver polder
Aen 't Bykvelt.
Aen den amfiel.
Aen wilnis In de hanickerdam In de helzendam In de Joostendam Verders in Amfterdam In Muyden In Weesp * Aen Diemerdam
* Aen 't nieuwe diep
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I
I
I I I % I I I I |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
* In de Stads graft by de wetering
* In de achtergraft by de offemarc
In de middel polder In de Bovenkerker polder In de Tamer polder En een is daer noch gedamt.
In de Uythoornfe polder . . Aen de quakèl . In kudelftaert
Inkalflagen ...
|
1
2 1
2 1
1
1
1 2 1 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
In 't geheel 59
Somma komt in 't geheel 59 Sluyfen waer-
van 53 daer men door Schutten kan, ende 6 [5] daer men niet door varen kan, maer alleen dienen om het Water te keeren, en by gelegentheyt af te tappen, zynde defe getekent met *. ' ' N. 3»
Lyfle van de Watermolens die hart
uytwatering hebben op den Amfiel, en op de Wateren, die met den Arn' fiel gemeen zyn leggende, binnen den Kirtgh van Amfiellandt,opgenomen door den Lantmeter Cornelis Coel, in de maent July 1675. Aen den amftel op Molens
d'ooftzyde 8 kant. 4 kant.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Aen de Billerdam .
Aen de Dregt.
By de Billerdam, in nieuwe veen
In de Goutfche Vaert Ten wederzyde in defelve In de nieuweveenfche Vaert . c, Nae de Uyterbuurt In blocklandt Aen de krom mydregt.
In de mydregtfche polder de blos-
wegh
In de kerkvaert fal geleyt worden In meyert op den hoef In h fcheyt van meyert en Wilnis In wilnis Aen 't Woerfche. verlaet
In de collevaert In weftveen In noorden . . ,
In fevenhoven „ . , In blocklant
In heynooms vaert Aen de Uyterfche Treckvaert.
De niemverfluys
* Den fchotdeur in de beer aldaer |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1
1
2
1 1 1
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Op d'Outewaeler polder .
Diemermeex Groot deuvendregt kleyn deuvendregt . Ronde hoep Waverveen meyert benoorden de Zuwe
|
1
2 1
x 1 1 1 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1
1 1 1 1 1 j 1 1 4
1 I
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
meyert bezuyen de Zuwe
Aen de weftzyde
Op Buytenveldert
Middelpolder
Boverkerk
Tarnen
den Uythoorn
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3
2
2 1 1 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Aaö
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
137
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Molens, bylaa-
8 kant. 4 kant. gen
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Aen de Dregt
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
L'. IC.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Molens.
8 kant. 4 kant. 1 1 2
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lr. K.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
By Muyden aen de noortzyde - 3
Aen de zuytzyde van de Vaert - 1
Stampner polder . . - 2
Kickenpolder . * 1
Aen de Gaesp . . - 1
Boternes . . . - 1
Lagewey , . . ". - 1
hogewey . . . 1
Bloemendaal . . * 1
Nigtevegt . 1
Aen 't Geyn
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Op Kudelflaert
Kalflagen . , |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nieuweveen
Aen de krom mydregt
Óp Blockländt . - 1
Op Sevenhove . 1
Noorden . . . - 1
Weflveen . . i
Mydregt aen de kerkvaert . - 1
Mydregt aen Bos- en hove .1
Wilnis . ï
Heynoomsvaert . *
Aen 't Bylevelt
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Op nigtevegt
d' Ooftzyde polder d'Abkouder Polder. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1
ï |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Komt 4Ö agtkante "ï
en 40 vierkante > Molens.
86
N. 4.
Calculatie van den Superficielen inhoud
van den Amflel ende alle wateren, die met defelve gemeen fyn leggende hinnen den ringb van Amflellant, derwelkers brete op verfcheyde plaet- fen gemeten zyn ^ en desfelfs lengte uyt de Caerte gepafi , en alfo ten nawwflen gecalculeert , door de Lantmeeter CoRNELis Coel, den 15 July 1675. Synde desfelfs lengte ende doorgaende
brete mitsgaders haren Superficielen inhoudt bevonden in Rynlants mate, als volgt Langh Wyt Inhout
Roeden. Roeden. QRoeden.
De Ryn van hermeien
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1
1 1 1 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Op Spenge . ...
Kokenge
aen de hanickerdam
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
by harraelen
by de heldam leyt noch om verre
Aen de Waver
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Op d'aesacker polder
■de Waver polder
Aesdom en proosdye
|
1
1 1
1 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vin cke veen
Winkel polder . . - 1
Ronde hoep . ' . i
Aen de Uyterfche treckvaert
Van Ouderkerk op de ronde
hoep . . .1
de bullewyck . , - . .1
Aesdoem . 1
holendregt . . I
de waert aen abkou ftaet nu ftïl - 1
tuflchen 't slot en abkoude . - 1
ten zuyden 't Hot legt om verre -
de ftaten polder . . - 1 baembrugger polder . I 3
In de geufe floot . . I
Oucoop • . 1
't hoendert . .1
d' ooflzyde polder . 2
Aen de Muyder en Weesper Vaert
Op groot Deuvendrecht 1 * 1
Boven rycker floter polder . 1
Diemer polder . • . 1 Een kleyn poldertje aen't nieu-
we Diep 1 De weft-Bylemer . . 1
De ooft-Bylemer . .1
De Gaesp . -3
Over diemen aen den Diem 1
UI STUK. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tot den helfendam 560.
---------van hermeien
tot den hanickerdam 180.
't Bylevelt van herme-
ien tot kokenge 2250. ■-----------vandaertot
Jooflendam . 260. 3 h
—■--------van daertot
Wilnis . 1280.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De Spenger weteringh
van 'tBylevelt tot aen heynoomsvaert . 800. i\ •—* van heynooms-
vaert tot Crom my- dregt . . 430. 21 — dekollenvaertaen
't Woertfche verlaet 220. 4. S |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1900.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I02I.
880. De
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
M S TE R DA MS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
138
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Langh Wyt Inhout BtLAA'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Inhout
□Roeden. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Langh Wyt
Roeden. Roeden, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
. Roeden. Roeden. QRoeden. *
|
U. K.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D'Äbkouder Meer - - 12000.
De holendregt van daer
tot de voetangel . '725. 10. 7250. De bullewyck van daer
tot ouderkerk - 800. 13 \i 10800. De ringh om deStaten-
ten-en winkelpoldeni2o. 2 f. 3080. De ringh van't flot ab-
koude . . 260. 2|. 715. De waver van de voet-
angel tot den amftel 1780. 31. 6230. de Winckel van de
Winckelpolder tot de Waver . -. 840. 2 f. 2310. De bild en broeckwa-
teringh van de bul- wyck totd'Abkouder meer . . 1190. 2|. 3272. de molentogten die
daerzynin'tgenerael - - 2^So. het gemeen water in
harmelerwaert om- trent . . - - 1700. 't gemeen water in de
hollantfe meent om- trent . . - - 500. de Stadts graften aen
Amfterdam . 450. 18. 8100. In de Stadt Amfter-
dam . . - 2116. In de Stad Weesp . - - 1500.
aen de Stadt Muyden - - 600.
voor inwyeken foo
hier en daer . - - tfoo. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De krommydrecht van
'tWoertfche verlaet
toe aen 't fcheyt van
Wilnis . . 1100. jls' ' 6050.
— Van 't fcheyd van |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wilnis en mydregt
aen den amftel . -!75o.
De dregt van daer tot aen de billerdam 2110.
DeGoutfche vaert van de dregt tot het ver-
laet _ . . 400. De nieuwveenfche vaert van de Dregt
tot het verlaet . 170.
den amftel van de dregt en Crommy-
drecht tot ouderkerk 2870.
Van daer tot het mo- lentje . . . 1650. Van daer tot de Stadt amfterdam . . 700.
Het wintrakbuyten de wyte van den amftel
De ringfloot rontom de diemermeer . 2350.
Het nieuwe diep is net gemeten ende bevon-
den De diemer kerkvaert 210. Van de meer door de dïemerbrugh tot Vin-
kenborch . . 500.
Van daer de muyder vaert tot muyden 1500.
Den diem van de By- lemer totaen dedie-
merdam .. . 840.
Van diemerbrugh tot aen de bylemermeer 310.
De treckringh van de Bylemermeer . 650.
De vordere ringh van de Bylemermeer . 1800.
De Gaesp . . 450, Smal weesp . . .. 500. 't Geyn van de Gaesp tot Abkoude . . 1580.
De nieuwe vaert van
de nieuwerflüys tot den anxtel . 420. Van daer tot Loener-
floot • . 750, De geufe floot van den
anxtel tot het verlaet 520. |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
•Somma in 't geheel 388001.
Dat is 646 morgens 410 roeden Rhynlailtze
maet, 600 D Roeden voor 't morgen ge- rekent. Synde nog bevonden eenigh buytenlant 't
welk by hoog water komt onder te loopen ende als dan mede tot een boefem foo wel als de amftel ofte het Byievelt is ver- ftreckende is omtrent groot als volgt. D roeden,
het buytenlant leggende tus- fchen kockenge en Ger-
werskoop omtrent . . 2471.
het rietlant gelegen in de hol- lantfche meent aen de
zuydezyde foo veel als
niet bekaad of bepoldert
zal worden magh omtrent
zyn . . . • 18000..
het rietlant by d'omval door
diemerbrug tot vincken-
borgh en wederzyds den
diem naer giffing famen 6000.
het
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
't Geyn van de Loe-
nerfloot tot d'abkou- dermeer . . 2330. 4*. 9642, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
VOORNAAMSTE BEZITTINGEN.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Roeden.
1246. |
|||||||||||||||||||||||||
|
□ roeden.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
het rietlant leggende ront-
om het nieuwe diep door Jacob bos Lantmeter ge- iten en groot bevonden 10(554. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Item van daer tot aen den
Oudendam omtrent noch het refteerende van de
hollantfche meent leggen- de aen de zuydzyde van |
|||||||||||||||||||||||||
|
U K.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
komt
|
37125. □ roeden heynoomsvaert omtrent 30000.
|
||||||||||||||||||||||||
|
«at is 61 morgens 525 roe-
den 't welk by hoog wa- ter de boezem van de ringh van Amftellant komt te vergroten. Vorders is nogh de hollant-
fche meent van fpenge tot aen de hollantfche kade omtrent groot . . 421. |
|||||||||||||||||||||||||
|
komt 31667.
dat is 52 morgen 467 roeden
't welk tot noch toe heeft gedient by hoog water tot de boefem van de ringh van Amftellandt maer wort gefeyt dat nu be- kaad lal worden. |
|||||||||||||||||||||||||
|
III. STUK.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
S 3
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Ï4i
ZESDE DEEL. POORTERSCHAP , SCHUTTERYEN , KRYGSRAAD , BE-
ZETTING en VERMAARDE PERSOONAADJEN VAN
A M S T E R p A M.
EERSTE BOE K.
Poorter- of Burgerschap en deszelfs Voorregten.
|
||||||||
|
ean^" W/y ne^ben, in 't voorgaande vyfde ongedrukte Aéïe van den Hove Provinciaal, Voor-
de|;tot W Deel, gehandeld van de Voor- van den twee en twintigften April des jaarsE£0TFN fchryvïna. regten der Stad in't gemeen, en toen, te 1522, welke wy, hier agter, onderde Zty. vanBür" |
||||||||
|
]J het kennen gegeven, dat de Poorters en Wet- kagen (c) , geplaatfl: hebben. Van' dèezeiscEZE^
gorter- houders ook nog byzondere Voorregten had- Poorterlyke of Burgerlyke vryheden nu, en t^™- van^ den,dieafzonderlykverdiendenbefchreeven van de Perfoonen, door welken, en de wy- fterdam'' te worden («). Tot de befchryving der ze, waarop, zy verkreegen, en wederom eerften, hebben wy dit Boek gefchikt. Het verlooren können worden, hebben wy voor,: verhandelen der anderen (lellen wy uit, tot in dit Boek, omftandiglyk, en met de ver- het volgende Deel. eifchte naauwkeurigheid, te handelen, 't Ge- vlei- De meefte Steden in Holland zyn, eerft bruik eener gefchreevene Vcrhandelinge over
het^1 in de dertiende; eeuwey voorzien-van eene het Amfierdamfihe PoorterJch'ap , opgefteld ^ene^" afzonderlyke Regeering, die magt hadt , om door de nette penne van wylen Ja co bus j^Poor- Poorters aan te neerhen, en Keuren temaa- Moordkerk, heeft ons in Haat gefield, Vo^e ken, waarnaar dezelveh geregeerd werden/ om dit te beter te doen. Zy beruft ter Sa- nten. 'c.^y ^at 's LandsGraaven,toen reeds, toe- cretarye deezer Stede, daar de Schryver de leiden , om 't gezag der Edelen,door middel poft van eerften Stads Klerk, eenige jaaren, der Steden, te'fnuiken, gelyk fommigen'loffelyk, heeft waargenomen, willen {h); 't zy dat de aanwas en welvaart : Burger eri Poorter zyn benaamihgen van Onder- der Steden vereifchten, dat zy, op zig zei-1 eene en dezelfde betekenis, en zeggen bei- fcheid ven, geregeerd werden, en dat de ingezete- de zo veel als Stedeling.'t Gêne wy nu eene t,uffc^en nenzig,byzonderlyk, verpligtten, tot hand- Stad noemen, werdt, van öuds, een £«r^fterdam- haavinge der gemeene welvaart. De Graa- en Puort genaamd, van waar ook de naamen fche ven verwagtten en genooten, van tyd tot van Burgemeeßeren'en Poortmeeßeren geko-Poorters' tyd, merkelyke dienften van deeze Stede- men zyn, om dezelfde Regeerders der Steden lingen; waarom ten hoogfte nuttig was,dat te betekenen. De naam van Porte, Ponte, zy dezelven, onder eene gefchikte Regee- of Poort e voor Stad, is, inzonderheid, zeer ring, bragten, en, door 't verleenen van gemeen,, in oude Schriften (1). En't be- veele Voorregten, aan zig verbonden. Am- ........ hoeft
fterdam was ook niet lang tot eene Stad ver-
hieven geweeft, of deszelfs ingezetenen, ,\ ''.' . „, „ • •. " ' die, toen zy nog onder 't Stigt van Utrecht <*> Men zie MrT, SrTOKE'" ""• Ul< • bI' 4* beoorden , reeds tolvryheid door Holland ^S^ffl®' verkreegen hadden , verwierven verfchei- £»* Vriejen van over Ottenfoert
den' vryheden van 's Lands Graaven. De Ghewapent t'AUmaer in die Poert,
Poorterlyke vryheden werden zelfs uitge- Met gmer menyen vermeten
breid <ot zeiken die, buiten de Stad, dêh KJSZ&EFSZÜSk
binnen de J unsdlCbe , woonagtlg waren, en Om dier Poert te ftaen in Jiaden enz.
't Poorterfchap verkreegen hadden; gelyk, In Jan II., bl. 193.
onder anderen, blykt, uit eene tot nog toe Heer Cbye flappam mhopt
Sinen Nttve. ende dir Poert
(?) v. Heel, I. Boel^, f>i. zz. Van Middelburcb. '4J Polit. gronden en Maxim. III. Deel, Cap. n.bl. 420. En bl 205
ÏU. STUK. T 2" me
|
||||||||
|
AMSTERDAMS VI.Deel.
teken, woord gorter gebruikt zal Tinden m de #a* ^ t ^ L
betekenis van tnwomr ^nju^eru,t ** en twintigenJanulrydesjaars !394 g £;
welk men ^^J^^SSgf^en [i395],was belal!,dat niemanthier,Schout, ^ ^
fchied te zyn. Daar van t mrgericn p l gj; ^ is B meeller zou rige in- de Burgerlyke Voof |ten &ehandeW wordt ^ ^. wa .* ^ S
Bete}e' ^ SST VeeSScbtatóPoorte™ en de andere'vereifchte hoedanigheden (2) gea^
woeden gÄJ, I wo^ hLom, *,*#, hadden,bevoegd geagt tot alle ampten van BuT KAM Ander'en hebben't be- Regeeringe, Alleenlyk , werdt deeze be- £ huwdvkfen draagen den naam van bebu* voegdheid, m't jaar 1652, bepaald aan het ■ A Ai en wederom anderen zyn, van Groot-Poorterfchap, welk toen ingevoerd; Sl^ïtï£^« klein geweeftis, en der- en twintigften January desjaars 1728, alk
ten allen tyae, ixn. «■ J- s ' ,. , Poorters, gequahficeert om, binnen de Provtn- Zdr T£?™CStaeT behoef c van Holland imfivriesland,eenige Amp,
Aiïïe ftaan Alle deezePÓorters genieten o/ flpwri* ™» ƒ«« Jferai, ofeiß**/ 2y«
Se V^gtai, met dit onderfcheid tot alle ampten van Regennge , bmnen deze, - alleenlyk, dat fommige Voorregten, door Ä^CO. r> de ingyebooren Poorters, ge nooter.worden ^^Se^^^^J^ zy Pjg;.
K=>rft-nnri na dat zv erkend en aangenomen venuoucu «« * ten alleen 7v^ en ^(SdeUS, ni« daf eenjaar deezen, alleer1 «g*gehad *«.Poorters-Nee- regt te ,;
zyn, en, aoor ae dnaereu, j ^ en de Gilden onmn_ hebben, j^^SS^^ E Cr- gen te worden. ]*»*, *gt eene Keur «-£-
terf 1apvaalte Poorters over op hunne van den jaare 14155,«™«^"«^«.^«. Kinderen behalve van de JoodfchePoorters, doen, die geen poorter en is, op X pond (*),ring * welker ki^renz^^ ^A^wfë Ïmfterdamfche ^allerlei handL/, beroep of bedryf, -£
Voo;reg- PooVterfSap tonnen in ,„« foorten onder- welk tot een Gi de behoorde voor Poorters- eenig^ Pforte- fcheiden worden: fommigen behooren alleen Neering. Het doen van winkel,en het tap* mj..'* S° by- lan de Poorters: anderen hebben zy gemeen, pen zelfs, werdt, tot diep in de voorgaande j£nö- zonde"- met de andere ingezetenen deezer Stede, eeuwe, als Poorters-Neering aangemerkt, in -£ lyk ei- "2" a ,. dU^clc 1u&t , mft(TPi_u 7V nnjpr en was aan allen, die geene Poorters of Poor- gemeen» gyen. Wy zullen er, zo veel mogelyk zy, onder- en was 'Verbooden (/). Doch by 5«rg* fcheidenlyk, van handelen. ^ ^^^fe Keure van den vyf ei***
twintigften Maart des jaars 1668, waarmede
ö g S: fê Sïi *«. ; ■; k v« het Groot-Poorterfchap vernietigd werdt,
\/>zte den ]üodfchen Poort«-cedul,»» « Amiteid. se- wercjt hierin merkelyke verandering ge-
crttaiy, »I. ,oi. *, Dr.ks *~ m7. ^^ Dq -^^ vergr00ting der StacJT
Die Grave Joude halben in bant ^j- wejnige iaaren te VOOren, was aange-
Sine Porte van Zericzee, ° J van-
Ende men [oude die Porte niet mee
Vellen, aan fi gbevefl ware. (g) Handv. II. »$• , r,
f*) Handv. fc/. IH> IZf. «» hier voor II. Deel, XVII«
Zie ook de oude Brieven, by Matthaeus Anal. Boek, bi. sa.
Tom III P 259- ad Anonym, de Reb. Ultroj. p. ioó fi) Groot-Memor. AT. X. ƒ. 7«- Handv. U. U7«
en op' vede andere plaatfen. 'Zelfs werdt, in 't La- IK) Handv ^ „,
tvn der Middeleeuwe, Porta, voor ötad, gebruikt. 4 > ndu - - -
S2»~rtS a.jï ^»¥^/cL«W (a) Wy zullen, hier na (VIL Deel, I.M,5-
kelt men, by detiongenoemdenUtrechtfchenSchry- L), nader onderzoeken, welke deeze andere ver
ver, door Matthaeus uitgegeven, p. 5. eiïchte hoedanigheden zyn.
|
||||
|
I.ßoEK. p O ORT E RS C II AP.
|
|||||||||||||
|
143
|
|||||||||||||
|
re°t!\ YanSen> deedt de Regeering bedagt zyn op ringen, in de Keure van den jaare 1668, Vocr-
Vji»Bur. rf bekwaamde middejen , om inwooners volgens het oogmerk van myne Heeren van regten gers kn herwaards te lokken. Ten dien einde, werdt den Geregte , fcheenen te moeten gepaftVAN B,m" |
|||||||||||||
|
G.EES EN 1
|
|||||||||||||
|
ÏMcEzsjj niet alleen het Groot - Poorterfchap te niet worden, op allerlei Weeveryen en allerlei jN(
£N£N. gedaan, en allen Poorteren gelyk regt ge- Neeringen, tot de Groot- en Klein - Kraa- teken» laaten, maar 't Geregt verklaarde ook „ dat mers-Gilden behoorende5 alleen; en dat de v aan elk, die zig, naar waarfchynlykheid, raeening niet v/as, alle andere Handwerken » eerlyk zou können onderhouden, vryftaan en Neeringen, vryelyk, te laaten oefenen, » zou, zonder Poorterfchap te koopen, alT door zulken , die geene Poorters waren. J5 krlei Handwerken en Neeringen op te zet- Van dien tyd af, is de vryheid, by de Keu- >> ten, mids alleenlyk doende den eed van re van 't jaar 1668 verleend, genoegzaam 55 getrouwheid aan de Stad, in handen van altoos, met deeze bepaalingen,opgevat.De >j Burgemeefteren." De voorgaande Keuren, weevery, immers de Wollen- en Zyden- hierraede fïrydig _, werden te niet gedaan, weevery, mag geoefend worden, door zul- behalven alleenlyk 't gene omtrent de Joo- ken, die geene Poorters zyn. Het Groot- den was vaftgefteld (m), aan welken, by Kraamers - Gilde , waartoe allen behooren, eene Keure van den negen en twintigften die de elleen koperen gewigt in hunne nee- Maart des jaars 1632 , alle Poorters-Neering ring gebruiken, laat ook elk wie wil, Poor- verbooden was (ji); hoewel, aan fommigen, ter of geen Poorter, winkel opzetten, zo fomtyds, was toegedaan, eene Suikerbakke* hy maar 't jaarlykfch Gildegeld voldoet, 't ry op te regten (0). De vryheid, in't jaar Klein-Kraarners-Gilde , waartoe de Vette* i6ó8 verleend, gaf gelegenheid, dat veelen, waariers, Kaarfenmaakers, Kaaswinkeliers op het doen van eenen eed van getrouwheid en Graankoppers in 't klein behooren, laat aan Burgemeefteren, waarvan hun een blyk gelyke vryheid, immers aan de minffc ver- gegeven werdt, welk den naain kreeg van mögenden; fehoon de oude Ordonnantien Ingezeten - Cedul, niet alleen verfcheidener* voor beide deeze Gilden vorderen, dat der- lei Winkelneeringen , behoorende tot de zelver Gildebroeders Poorters zyn (V). Zelfs j Groot- en Kiein-Kraamers - Gilden, aanvin- worden, federt veele jaaren, door zulken, gen; maar ook, in eenige Gilden van Hand- die deeze Neeringen begeeren te doen, werken, werden aangenomen, oftenminfle zeer zeldzaam Ingezeten-Ceduien verzogt, de handwerken oefenden, zonder Giidebröe- of eenen eed van getrouwheid afgelegd, ders te zyn (p). Den Jooden zelven werden Doch de Inwooners, wyn , bier , fierken Ingezeten Cedulen verleend, om Comenys- drank, of KofFy en Thee, in't klein willen- of Vettewaariers-, Tappers- en Tabakswin- de verkoopen, verkrygen daartoe eene Ac- kel te mogen doen. Zy waren, al lang te te van verlof ter Secretarye, die aan elk, vooren, tot zeker bepaald getal, op byzon- zonder onderfcheid, gegeven wordt. Men deren lad: van 't Geregt, in 't Makelaars- houdt een Regifter van allen, die deeze nee- Gilde aangenomen (g). Ook zyn eenigen ringen doen, voornaamlyk, op dat zy-, by hunner, federt, in 't Chirurgyns • Gilde, en de Gaarders van 's Lands Impoft, aan wei- tot Docioren in de Medicynen en Apothe- ken alle deeze waaren onderworpen zyn, be- kers ontvangen: 't welk, nog tegenwoordig, kend zouden wezen. Wyders, hebben my- plaats heeft. Doch, in de vier laatilgemel- né Heeren van den Geregte, na 't jaar 166$, de gevallen, moeten zy't Poorterregt ge- uitdrukkelyk, vaftgefteld,dat fommigenee- kogt hebben. Ondertuffchen , werdt de ringen, als het Bierbefchooijen, het Glazen- vryheid om, op bloote Ingezeten-Cedulen, Kannen- en Aardenwerkverkoopen en het °f zelfs zonder dezelven (r), veelerlei Hand- Boekverkoopen, niet dan door Poorters, werken en Winkelneeringen te doen,zory- zouden geoefend worden (*)• kelyk gebruikt, dat de Gilden daarby zeer Het oudfte en voornaamfte Voorregtder Ut. benadeeld werden; waaf om de meeften ge- Amfterdamfche Poorteren, waaraan geeneg^- raaden vonden, geene Gildebroeders aan te andere ingezetenen eenig deel hebben, is de vryhêid" neemen, dan die't Poorterregt verkreegen Tol vryheid, in Holland , en, hier en in Hol- hadden; gelyk de oude Ordonnantien mede- daar, buiten Holland. De-Graaven van Hol-land- bragten. Men verftondt ook, door den tyd, land vorderden, oudtyds, aan verfcheiden' Vanr'de <lat de woorden, allerlei Handwerken en Nee- oorden , eenen Tol van alle waaren , die Graaflyk- riti' voorby dezelven gevoerd werden. In defceids
( Handy u n e'^e eeuwe' hieven zy reeds eenen tol te tollen« U) Handv.' */.' Hl'. Dordrecht; in de twaalfde, te Geervliet (a),
f») Handv. l>l. us. jjjg
. 'P) Refol. vim den Oud-Raad van Eurgem. 30 Jtrmary ,'.„,.',, *
IS8«. f. ik< Tnirezeten-Eoefcpn N 1 ij ('1 Handv. */. im, 'm.
(1> Ha"/; tFlllt ' <<) Handv- bL I"i' l*'- VervoIe '"»»d». «. 75.
(r> Zi' Handy 'W.'hsi. ('") Vadetl* Hift' H' D"1* hL 1*°» I37> 277«
T3
|
|||||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||
|
144
|
||||||||
|
Voos- die, in laater' tyd, ook naar Dordrecht ver- te lande ofte water, voorby de Tollen of Voo*-
RiiGTEN legd werdt, daar hy nog ontvangen wordt Tolhuizen, gevoerd worden. De Tolvry- RE(^TguB. vanBur-^. voortS:) ai vroeg, te Spaarnedam, te heid blyft, in beiderlei geval, dezelfde. ®ES6» Ingfze! Haarlem, en, federt, ook te Gouda, te Doch behalve de Graaven, vorderden ook inGbze- imm. Schoonhoven, te Gorinchem, te Weesp, te verfcheiden' byzondere Heeren, in Holland, tehBJ»' Muiden, en op andere plaatfen. Zelfs is, te tollen, van welker meeften de Aroflerdam- »• Amflerdam, in de veertiende en vyftiende fche Poorters ook vry verklaard zyn. De ^V. eeuwe,de Graaflykheidstol ontvangen(«0, oudfte van deezen was deWAssENAER- naer. die egter, in laater' tyd, wederom van daar sche tol, die, in de veertiende eeuwe of fchent"1, verlegd is. De Ingezetenen deezer Plaatfe, eerder, door de Heeren van Waffenaer, toen nog geene Stad, werden , in 't jaar Burggraaven van Leiden, van de Graaflyk- 1275, van deeze Hollandsche of heid ter Leen gehouden, en te Alfen, en Graaflykheids tollen vry ver- elders ontvangen werdt (d~). De Stad kogt klaard (V). En in 't jaar 1291, in 't jaar zig, in 't jaar 1360, vry van deezen tol, 1342, in 't jaar 1420 [1421], en, federt voor twee en dertig ponden Hollandfch, in dikwils, beveftigd in deeze Vryheid,welke, 't jaar. Alleenlyk, bleef zy verpligt,de tol- nogtans, in en na 't jaar 1342, toen Am- len, die, in de drie Jaarmarkten, te Vlaar- fterdam lang tot eene Stad verheeven ge- dingen, te Voorfchooten, en te Valkenburg, weeft, en aan Holland gehegt was, alleen van wege den Heere van Waffenaer, gehee- tot de Poorters of Burgers bepaald werdt ven werden, te voldoen (e)* De Waffenaer- (y); die zelfs, volgens de Handveft van fche Tol is,na 't uitfterven van den ouden Graave Willem den IV. van den negenden ftam van Waffenaer, wederom gekomen aan December des jaars 1342 , jaer ende dagb de Graafiykheid, en wordt nu te Haarlem, Poorter gheweefl moeflen zyn , ende in der te Gouda, en aan de Goudfche fluis, by Al- Poorten gewoont hebben, eer zy Tollen vry fen, welke ik, reeds op 't jaar 1284, ver- varen mogten (s). Volgens dezelfde Hand- meld vind (ƒ), ontvangen. De Poorters veft, waren alle hare goeden, dat is, gelyk van Arnfterdam, by eene Handveft van den de oudfte Handveften van Floris den V. zes en twintigften May des jaars 1480, ne- fpreeken , haer eyghene goederen , tolvry , vens die van eenige andere Steden, in de zonder dat 'er eenige foorten van worden vrye vaart door de Goudfche fluis, beveftigd uitgezonderd. Doch men fchynt, door goe- geworden zynde (g), zyn ook nog vry van deren, alleenlyk Koopmavfchappen te moeten deezen Tol (b). Men vindt 'er eene Lyft verftaan, alzo de Privilegien van Tolvryheid, van, in 't Groot-Plakaatboek (»)• ■voornaamlyk of eeniglyk, verleend zyn, tot Jan van Blois, Heer van Schoonhoven en 3-^ bevordering van den Koophandel. Hierom van der Goude, verleende den Poorteren Yf0Djfcbc is, altoos, zelfs vanTolvryen, tol gevorderd van Arnfterdam, in 't jaar 1367, ook vryheid tonen- wegens Huisraad (a) , waaronder, nogtans, van alle zyne tollen in Holland,BLoiscHE geene boeken, fchilderyen, goud- of zilver- tollen genaamd; de Marktollen te Gou- werk begreepen worden. En zulks ge- da en te Schoonhoven uitgenomen; waar- fchiedt, nog tegenwoordig (b), ook van het voor de Stad hem, jaarlyks, vier Keulfche Huisraad van Perfoonen, die, van hier, in Mark Lodichs of Luikfch Zilvers betaalen de hooge Collegien in den Haage, worden moeft (k). Hertog Albrecht beveiligde de afgevaardigd, ten ware zy zig voorzien van Stad, die hem zonderlinge dienften gedaan eene byzondere Adle van Vrydom van de hadt, in 't jaar 1398, toen Guy van Cha- Heeren Gecommitteerde Raaden, aan wel- fiillon, Graave van Blois, de laatfte uit dee- ken, federt het vernietigen der Rekenkamer zen huize, overleeden , en zyne Heerlyk- van de Graaflykheids Domeinen, in 't jaar heden wederom aan de Graafiykheid ver- 1728, het bewind over de Tollen ftaat (c). vallen waren (/), in deeze tolvryheid, haar En zulke Aclen worden, doorgaands, aan de zelfs de vier mark 's jaars kwytfcheldende. Gedeputeerden in 't Collegie der Gecom- In de Handvefle, hiervan verleend, wordt mitteerde Raaden, op hun verzoek, verleend, geenby zonder gewag gemaakt van de ver- 't Is, wyders, om 't even, of de goederen, pligting tot het voldoen der Markttollen te Gou-
(v) Zie Groot.Plakaatb. IV. Deel, hl, 6+i. VI. J3eel, (d) Zie Sentent. van den Hoogen en Provinc. Raede,^»
il. 81J. 37*. Handv. van Kennemeü. £/. 94, 96.
(w) Zie II. Deel, I. Eoel^, bl. lol. en Handy, bl. ij. (é) Handv. *'• 127 , 118. en hier voor II. Deel,II, S'eK}
(x) Zie II. Deel, I. Boel^, bl. 83. bl. Hg.
(y) Zu Handv, bl. 10, nj, ii6. (f) Zie Miebis Charteib. 1. Deel, bl. 44J.
(*.) Handv. */. 10. (g) Handv. bl. 8s. [40.]
(a) Zie bort van de Domeinen, in zyne Werken, II« (k) Zie Groot-Plakaatb. III. Deel, bl, 753.
Deel, bl. ISs ,„(. Groot-Plakaatb. IV. Deel, */. 6iU (i) ui. Deel, bl. 7<<.
(bj Genieene Miflïven N. IX. f. 218 verfo. (k.) Handv. bl. ng.
(e) Zie Gtoot-ïlakaatb. VI. Deel, bl. 814, 82«, 82»- V) Zie II. De,l, H. Boek,, il. 132.
|
||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
P O O R T E R S C H A P.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
H5
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Voor.
'NGEzje;.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gouda en te Schoonhoven; waaruit fchynt
te volgen , dat Hertog Albrecht beoogd heeft, onze Poorters ook van deeze tollen vry te verklaaren (?«). Jan van Blois heeft niet alleen den naam gegeven aan eene Land- ftreek by Gouda; maar ook aan een aan- zienlyk gedeelte van Kennemerland of Ken- nemergevolg, welk tot zyne Heerlyke goe- deren behoorde. Het wordt, federt, het Baljwwfchap van Blois genaamd. In de Ste- de Bevenvyk, die tot de Heerlyke goede- ren van Blois behoord hadt, wordt,nog te- genwoordig, een tol ontvangen (n), van welken onze Poorters, uit hoofde der aan- gehaalde Handveften, vry gehouden wor- den. In 't begin der vyfeiende eeuwe, vorder-
den deGraaven van Holland Makkttol- lEN te HeüSDENCB« WOÜDRICHEM,
van welken de Amfterdamfche Poorters ,
door Hertoge Willem van Beijeren, in 't jaar 1409 , ten eeuwigen dage, werden vry verklaard (0). Te Heusden, worden nog een Landtol en een Watertol (p); en te Woudrichem, vier markttollen gevorderd; van welke allen, de Amfterdamfche Poor- ters vry zyn (g). De voorgemelde Waflenaerfche, Bloifche
en Heusdenfche en Woudrichemfche tollen , die, van ouds, aan byzondere Heeren be- hoord hadden, zyn , federt, allen in den boezem der Graaflykheid gekomen, en heb- ben reeds tot de Domeinen der oude Graa- ven behoord gehad. Doch in Holland, worden nog een Beesten- en Roektol gehee- ven, welken ik niet vind, dat, ten tyde der oude Graaven, ingevoerd geweeftzyn. Men vordertze^ federt omtrent twee eeuwen, te Hoorn, te Enkhuizen, te Edam, te Weesp, te Muiden, te Spaarnedam, en elders. Ook omtrent Amfterdam, aan de Diemerbrug, en aan Zeeburg , alwaar Beeften worden aangevoerd. De Beeflentol beftaat in eenige Penningen van ieder ftuk vee, en de Roer- tol in een blank van ieder fchip, waarmede "et vee wordt aangebragt (r). Van deezen ■Beeilen- en Roertol, zyn de Amfterdamfche Poorters, uit kragte der oude Privilegien, insgelyks, vry. Doch te Gorinchem wordt, behalve den
Graaflykhejcls Tol, van welken onze Poor- ters vry Zyn 5 van 's Zondags voor Pinkfte- ren, veertien dagen lang, een Markttol ge- heeven, van ouds, door de Heeren van Ar- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
kei, ingefteld, en de Arkelfche Markttolge-
naamd, van welken, die van Amfterdam niet vry zyn; hierin gelyk ftaande met die van Haarlem, Delft, Gouda en andere Plaatfen (s). In den eerften opflag, mag dit,met re- den , vreemd fchynen. Gorinchem en 't Land van Arkel hadden wel, van ouds,aan byzondere Heeren behoord; maar waren, federt het jaar 1412, aan de Graaflykheid van Holland gehegt (?): en Hertog Jan van Beijeren hadt, in 't jaar 1420 , beloofd, dat de Amfterdamfche Poorters vry zouden zyn van alle tollen, die hy ende die Graeflykheyt van Hollant toen hadden, of naemaels k&ygen zouden (w)._ Doch men moet weeten, dat de Stad Gorinchem deezenArkelfchen Markt- tol in erfpagt bezit (v); zo dat dezelve, ge- voeglyk, kan worden aangemerkt, als niet tot de Graaflykheids Domeinen behoorende; waarom niet te verwonderen is, dat Plaat- fen , die anders van de Graaflykheids tollen vry zyn, deezen betaalen moeten. Men heeft, fomtyds, in overeenkomft met
de oude Tol - Ordonnantien, beweerd, dat de Tolvryen in 't gemeen, en dus ook de Amfterdammers, te Gorinchem, en te Schoonhoven, onvry waren, wanneer zy de Rivieren afkwamen met goederen, die,be- neden Keulen of Wezel, aan den Ryn, of beneden Venlo, aan de Maaze, gelaaden wa- ren («>). Doch 't gefchil, hierover , met Amfterdamfche Poorters gevallen, is, nu en dan, by 't Hof van Holland, in voordeel van dezelven, uitgefproken (x). Maar van de Gabellen, fomtyds ook Tollen genaamd, die, door gantfeh Holland, ten behoeve van Steden, Genootfchappen of byzondere Per- foonen, tot onderhoud van wegen, paden, vaarten, fluizen en bruggen, geheeven wor- den , is niemant vry, uit hoofde der alge- meene Privilegien van Tolvryheid. De Re- geering van Amfterdam heeft ook, in vroe- ger' tyd, vergeefs, getragt, haare Poorters, uit kragte deezer Privilegien, te doen ont- heffen van de inkomende en uitgaande Reg- ten (y); hoewel 't haar, ten tyde der laatfte Graaven, fomtyds gelukt is, het Congie- of Verlof geld op het uitgaand Kooren te doen affchaffen (2). De Amfterdamfche Poorters, genot wil-
lende trekken van het Privilegie van Tol- vry-
(s) Zie Groot-Plakaatb. IV. Deel, bl. «40.
(t) Vaderl. Hift. III. Deel, bl. 388.
(a) Handv. bl. 12«
(v) Muniment-Regifter. jv. 16. f. J41.
(m) Zie Groot Plakaatb. I. Deel, k$l. ie!0. IV. Deel, bl,
636. en hier voor, II. Deel, IV. Boel^, bl. 2ci. (x) Regift. Van diverfe Sentent. berußende ter Sscretarye.
f. I. (j) Zie II. Deel, IV. Boek^., bl. Istf.
(z.) Handv. bl. 61, 69, 89. en hier voor, II. Deel, IV.
Boe{, bl, 201. V. Boek_, il. Zl6, 219, 227. VI. Beek^bl, 247, 2J2.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VOOR-
REGTEN
van Bür-
gers EN Ingeze- tenen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
an de
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ÏVI
|
arkt-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
L0|'en te
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Verdere
bepaaiin- gen der Tolvry- heid. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ft
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
»4t
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
er-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IVyze
van 't verzoe- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(m) Handv. bl. n„.
(«) Zie Groot-PlaUaatb. V. Deel, bl. 932.
(0) Handv. bl, izs%
J/0 Grool-Plakaatb. V. Deel, hl. 944, 947.
'l) Groot-Plakaatb. tv. Deel, bl. 659,640.
,,'r) Gtoot-Plikaail). I, Deel, k»l- US4, 1556. III. *'• "°- IV. Deel, bl. 6jo. V. Deel, bl. mt. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Deel,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
146 AMSTERDAMS VI. Deel.
Voor- vryheid, begeeven zig, met hunne Poorters- voorsz., dat zy nogtans dit doet unvermindert Voor-
regten ofßurgers-Cedule,voorBurgemeefteren;die dezer Stede Privilegien en Frybeden, die den*E^VR. vAKBuR-hunj zo Zy ingebooren Poorters zyn, ter- inboude van dien zonden mogen contrarieren[b). G£ßS bn / gers en ßomj. en z0 Zy behuwde of gekogte Poor- De Tolbrieven duuren niet langer dan eeniNGEze- , |
||||||||||||
|
Ikgeze
TiïNHN,
ken en
|
||||||||||||
|
ters zyn, wanneer zy doen blyken, reeds jaar jaar, en moeten, na verloop van het zelve, temei*.
en dag, voor Poorters erkend ge weeft te zyn; wederom vernieuwd worden: 't welk, niet |
||||||||||||
|
verleT- ter Secretarye, een' of meer 1 'olbrieven doen alleen in deTol-Ordonnantien van denjaare
nen van verleenen. Vooraf, moeten zyegter,voor 1518, maar ook reeds by de Handveft van Tolbrie- ßurgemeefteren, by eede, of, zo zy, hierin, Graave Willem den IV. van den jaare 1342 |
||||||||||||
|
ven,
|
||||||||||||
|
wegens hunne geloofsgezindheid, zwaarig- gevorderd wordt (c). Een Poorter moet,
heid maaken, met waare woorden , in de by zynen Tolbrief, een Handfchrift voegen, plaatfe van eede, verklaaren „ dat zy gee- inhoudende, welke goederen hy Tolvry be- „ ne goederen van onvryen, op hunne Tol- geert te vervoeren. Zo hy, by geval, ver- „ brieven, voprby. 's Lands Tollen, zullen zuimd heeft zynen Tolbrief mede te geeven, „ laaten voeren." 't Welk een der vier pan- plagt de Schipper of Voerman, van ouds, ten is, die de Tolbrieven inhouden moeten, te rug te moeten, om dien te haaien (d). De anderen drie zyn „ dat de eigenaar des Doch eene Tol-Ordonnantie van den jaare „ Tolbriefs Poorter deezer Stede is; dat hy 1625 en 't gebruik laaten nu toe, dat men, „ zulks, jaar en dag, ge weeft is, en dathy om de reis voort te zetten, den Tol uit- „ 'er nog blyft woonen:" alles overeenkom- fchiet_; die, daarna, op vertooninge van den ftig met de algemeene Tol-Ordonnantien Tolbrief, binnen drie, of, zo de eigenaar van Koning Kare] van den dertienden May buiten 's Lands is, binnen zes maanden, te des jaars 1518 (a), aan welken men zig, rug gegeven wordt (e). Aan de Jooden, hier en elders, in 't verleenen van Tolbrie- mids zy jaar en dag Poorter geweeft zyn, ven, federt, altoos gehouden heeft. Doch worden, zo wel als aan de Chriftenen, Tol- alzo het afleggen van eenen eed, by 't ver- brieven gegeven. zoeken om Tolbrieven, hier ter Stede, voor Tot hiertoe, fpraken wy van de Tolvry- Zy zy?
dien tyd, niet plagt te gefchieden, en ook, heid der Amfterdamfche Poorteren in Hol- ook;aff* in de oude Privilegien van Tol vryheid, niet land. Doch zy genooten, al van ouds, ook te"ivryV gevorderd wordt, werdt, in de Tolbrieven, eenige Tol vryheid buiten Holland, met naa- buiten die, in overeenkomft der Ordonnantien van me, in 't Stigt van Utrecht, in Overyffel, en Hollan* 't jaar 1518 , worden verleend, eene foort te Staveren in Friesland; waar vanwy, ins-als van Proteftatie ingelaft-, die nog, in alle Tol- gelyks, kortelyk, handelen moeten, brieven, gevonden wordt, en aldus luidt: _ De Amfterdamfche Poorters waren,reeds t. ixelverßaande , alzo deeze Tolbrief niet is na in de veertiende eeuwe of eerder, Tolvry 1"'c Stlg ouder gewoonte ; maar navolgende'de Ordon- IN't Stigt van Utrecht, wanneer ergeht. nantie van K. M. [Koningklyke of Keizerlyke zy, met hunne Koopmanfchappen, van bo- Majefieit~J , eertyds, op zyne Tollen van Zee- ven, nederwaards kwamen; doch opwaards land (3), gemaakt, zo protefleert deze Stede vaarende, niet verder dan tot Reenen toe. , , , En ïn dit Voorregt, werden zy, door Da- vui\ ^°M - ' L Deel' K°l- 1W' IS*6- v- vid van Bourgondie, Biffchop van Utrecht,
(3) 't Schynt vreemd, dat hier alleen van de Or- den een en dertigften January des jaars 1478, donnantie op de Tollen van Zeeland gewaagd wordt, beveftlgd (ƒ). De InwOOliers der Stad U-
daar de Ordonnantien van den jaare iSi8,naar wel- trecht waren ester in 't iaar rarfï Annr
ken de Tolbrieven zyn ingenjrt, zo wel voor de r " w*£" c^«' ±5 c Jaar L310. aoor
Tollen van Holland en Friesland, dat is, weftfries- Gl?ave Willem van Henegouwen, aan de
land, als voor die van Zeeland, gefchikt waren. Of tollen in Holland , onderworpen verklaard
zou nier alleen van de Tol-Ordonnantie voor Zee- (g). In zeker oudRegifter, vervattende ee-
land gefproken worden, om dat de Steden van Hol- Ordonnantie op het Tolrest te Utrecht land, en Amfterdam in 't byzonder, de Tol-Ordon- uuiinam. m *uucol tc uALrc/cnc> nantien, voor Holland, Zeeland en Friesland, toen wordt nader verklaard, dat die van Amfter- dit Formulier van T'olcedulen ontworpen werdt, nog dam, op Stigtich regt, voeren, en half ga- niet hadden aangenomen ; fchoon zy, door 't Hof, Ven, tot Geyn of op te Vaert; doch te U- waren afgekondigd? (Zie Repertor. derPlacaaten enz. frar^. rT,Tr ,..„„„ ,,-, ri^w u„ r- 1 des HofslanHoLdbl.6) Hoe't zy ; in't jaar 1519, ^echt, Vty waren (£). Ook heeft men be- was 'er eene byzondere Tol Ordonnantie voor Zee- Wys, dat zy te Wyk te Duurftede tolvry land uitgekomen, uit xxxiv. Artikelen beftaande; zyn (i). De Steden Amfterdam en Utrecht
waarnaar de Tol van Yeerlikeroord geheeven werdt. n
Zie SMALLEGANöECèro«. van Zeeland, hl. 166. En in > *
eene Sententie van den Hove van den dertienden No- (in zU Amfterd. secretary bl. 290. 'desDrub van nn.
vember des jaars 1555) vind' men» van wege den (c) Han.lv- bi, 10,
Tollenaar van Spaarnedamme, vermeld.dat de Tol- U, Handr. bl. ,,.
Ordonnantie van den jaare 15:8, eerft tweejaaren te (e z« Gtoot-pukaatb. III. D»l,.bl. 7J+.
V00r^' 5iÏÏe.rdap ' a%eï°fl$ "^Sententie» g ,£ MAxi "de Nobili.ate, Libr. 11. p. j:«.
van den Hoogen en Prwnnctaalen Raade,bl. 140. (t1} Handv. bl. i3o. - |
||||||||||||
|
I.Boek. POORTER SCHAP.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
147
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De Stad Deventer heft, van ouds,
eenen zogenaamden Kater- of Koter-tol, van welken, de Regeering van Amfterdam, by meer dan ééne overeenkornft, flegts eene bepaalde vryheid, voor haare Poorters, heeft können bedingen (r). Van de gefchillen , oudtyds, over 't betaalen van deezen Tol, gevallen, hebben wy, elders Qs), uitvoerig- lyk, gehandeld. Men vindt eene Ordon^ nantie op den zelven van den jaare 1696 j in Dümbars Kerkelyk en PVereldlykDeven- ter, bl. 469. Eindelyk, is de Stad Amfter- dam ook, op den dertienden Maart desjaars I46"9, met de Stad Zwolle, overeenge- komen , dat onze Poorters, aldaar, Van den zogenaamden BiJJchops-Tol, die Zwolle iri Erfpagt hadt, zouden vry zyn; mids die van Zwolle ook, hier ter Stede, niet hoo- ger bezwaard Werden * dan de ingezetenen zelven (f). De Stad Staveren in Friesland,
zig, in de veertiende eeuwe, begeven heb- bende Onder 't gebied der Graaven van Hol- land, en in 't jaar 1353, den Biflchops-tol aan zig hebbende genomen, verklaarde, ter- ftondj de Poorters der vrye Steden in Hol- land tolvry , by eenen Brief van den ne^ gentienden Juny des gemelden jaars, die^ met Stads zegel, zynde een Koggefchip, e- ven als dat vafl Amfterdam, bezegeld werdt; Amfterdam begon, toen reeds, aanzien te krygen onder de Vrye Steden, waarom de oorfprongkelyke brief, die aan Hertoge Wil- lem gerigt is, alhier bewaard werdt. Hy is nog, in de Oude Kerke (u), voorhanden; en, in de jongfte uitgaave der Handvefieri (v), te leezen. De Kooplüidën deezer Landen in *t ge-
meen , en die van Holland in 't byzonder j zyn, nu en dan, ook met Tolvryheid bui- tens Lands, met naame in Zweeden , be- fchonken (w). Doch alzo deeze vryheid Amfterdam, en vooral de Amfterdamfehe Poorters niet in 't byzonder aangaat > zullen wy 'er hier niet op ftilftaan, De Poorters deezer Stede hebben , by
eene der oudfte Keuren, het voorregt ver- .kreegen , dat het Geregt zig hunne zaaken aantrekt, wanneer zy, t'eenigen tyde, buitens Lands, verongelykt zyn; in de eerfte plaats, ten hunnen behoeve, fchryvende aan de uit- heemfche Regeeringen j en zo, op dit fchry- ven, geen goed regt volgt, ook verlof tot Schäverhaalinge verleenende aan de veron- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V
|
'OR.
regten
|
zyn ook, in 't jaar 1583\ met eikanderen *
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V0Ö3-
REGTEIÏ
van Bvi:
GEKS EN
Ingeze-
tenen. te De- venter. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V^u* overeengekomen, dat de eene Stad degoe-
Gl;Rs Eïf deren der andere niet meer bezwaaren zou, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Weze-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dan van ouds, eri tot dieri tyd toe, gebrui-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
kelyk geweeft was (k). Doch deeze over-
eenkornft zag niet byzonderlyk op de Tol- ten? maar, voornaamlyk of eeniglyk, op der Steden Excynzen. Het Kapittel van S. Maria, tellcrecht, heft eenen tol te Schen- kenfehans , de Marientol genaamd, die, oud* tyds, te Smidhuizen, plagt te leggen; in 't jaar 1318, van Smidhuizen, naar Emmerik, en in 't jaar 1635, van Emmerik, naar's Graa |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te Zwol-
le. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
of Schenkenfehans , verlegd
t jaar 1741, weigerde een Am- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Venweerd ,
werdt. In |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fterdamfch Burger en Beurtman op Wezel
deezen tol te voldoen. Doch men zag, hier, geene kans, om hem, met regt, in de tol- vryheid te händhaaven (/). I *• Met de Overysselsche Steden, 'y\^{- Kampen , Deventer en Zwolle, heeft de *ls ' Stad Amfterdam ook overeenkomften ge- maakt , in gevolge van welken, haare Poor- ters , aldaar, insgelyks, eene bepaalde Tol- vryheid genieten. Wy hebben , reeds by eene andere gelegenheid, aangemerkt, dat Burgemeefteren van Amfterdam, in 't jaar 1475, fchreeven, dat zy, toen, zelfs bo- ven menferien geheugen, Tolvryheid in O- veryflèl genooten hadden. Wy hebben, te gelyk , den oorfprong deezer Tolvryheid naargefpoord (w); waartoe wy den Leezer |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3-
te Staven
ren, in Fries- land. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kam-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
wyzen. Wy voegen 'er, alleenlyk,by,dat
ook, uit Oude Poorterboeken , blykt, dat onze Poorters, van ouds, voor tolvry, te Kampen, erkend ge weeft zyn («). Ook hebben die van Haarlem aldaar het zelfde voorregt gehad; doch bepaaldelyk, ten op- zigte van kooren, hout en bier (0). On- dertufTchen, is, met Kampen, dikwils, ge- fchil geweeft, over deeze Tolvryheid (p). Doch de twee Steden zyn, onlangs, over- eengekomen , dat de Poorters van Amfter- dam de aloude Tolvryheid te Kampen ge- nieten zouden, mids zy hunne Tol-ceduls toonen , en daarnevens, fchriftelyk , ver- klaaren, dat de goederen hun, in eigendom, 'toebehooren; waartoe de Verklaaringen der Schippers niet voldoende geoordeeld wor- den (3). (O Cettificatie ia 't Veniek det Thefautie. Oiide Lande
K. I'. ) J. (k,) Handv. bl. 65.
(/) Miffiven van Decän en Capittule van S. Marien van
3. it.OBab. en is Kov, it+i. berußende ter Charterkamer, en Stads Miffiven, n. XXIX. p. 108. (m) \. D"i, l..B,ekj bL. 3. IL Deel, XI. Soe^.bl.^oS.
(n) Poorterbock ff, t, i„ >t begin van 't Boek.
(') Privileg, van Haarl. bl. 364.
O») Stads Miffiven N. XXVJII. f. isa-verf^xsi. N.XXIX.
ƒ• «o. N. XXXI. p- J}$. N. XXXII. p. 201, 204.. '?) Miffive der Stad Kampen van 6 Maart 1161, berm-
lende ter Charterkamer. .
ui. stuk,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IV.
DeWet- houder- fchap trekt zig hunne zaak aan,, wan neet zy, bui- tens Lands, veronge- lykt, of |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ge-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
CO Handv. tl. 67.
(/) II. Deel, II. Bie{, tl. ils «J*. lij
it) Handv. bl. 130.
(u) Laade XVIII. (v) Bladz.% 130, (n) Handv. bl. jji, ui.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
mx., ItU
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M S T E R D A M S VL Deel
|
|||||||
|
143
|
|||||||
|
Vook- gelykte Poorters (*): welk laatfte, nogtans, begaanzyn, in regte, mogen aan gefproken Voo^
hegten wel onder de Regeering der Graaven (y) j worden (e). vt}l8o* tanBür- doch na dien tyd, zeldzaam of nooit, ge- De Amfterdammers hebben, nevens die ogRS- eS
6ERS en f ,. , - 0 Jdk voorreat, fteunt het ver- van Amftelland en Gooiland, by de aange- iNor^- ÏS" zoek om Brieven van Voorfihryvinge aan uit- haalde Handveft vanden jaare 1387 [1388], «$*• Z\ ' heemfche Regeeringen , die , federt veele ook Verkreegen „ dat zy, om geene zaaken, tf0 ïïnds iaaren,doorBurgenSefteren, verleend wor- „ door 's Graaven Baljuw, of lemant anders, .Jn „,et fchulden Jden Wanneer ook, van ouds,een Poorter, „ van 's Graaven wege , te gyfil gedaagd b^ bekcT om''s Lands fchulden , buiten der Stede, „ gevangen of bekommerd, noch aan lyf ofn**. worden bekommerd of gearrefieerd werdt, moeft hy, „ goed gehinderd mogen woracn, zo lang zy vMgea voteens een befluiü der Vroedfchap van den „ borg können fielten, dat zy regt verbeiden gsw derden September des jaars 1492, op Stads „ zullen, met zulk een borgtogt ah Schepenenden^ koften, wederom bevryd worden (2). , En „ befiheidenlyk dunken zal (f). En van^nb'org zo Poorters eikanderen, buitens Lands, op dit Voorregt hebben Burgemeefteren enkyonneo eenigerhandewyze, verongelykten, werdt Raaden niet verzuimd, gewag te maaken, (tellen- zulks beregt, als of het, hier ter Stede, ge- toen zy, op bevel des Hertogs van Alva, fchied ware (a). in 't jaar 1570, de geregtelyke Coufiumen ■ V By de Handveft van Hertoge Albrecht deezer Stede in Crimineele zaaken aan tHof
Zy moe- van den vyfdenden Maart des jaars 1387 van Holland opgaven (g). De Secretaris
ten, we- r^ooi aan die van Amfterdam, met Am- Rooseboom, van het zelfde Voorregt Ed""" ftelland en Gooiland in 't gemeen, gegeven, fpreekende zegt dat een Poorter met mögt binnêns was verklaard „ dat, zo iemant misdaan bekommerd worden, wegens eenige misdaa* jaars, in m0„t hebben, de Graaf, of zyn Baljuw, den, uytgefeyt nochtans moort, moortbrant, regten » 0^emmt van 'sGraaven wege, hem daer vrowwenkracht, raroof en andere deliüen, by Tanï-11 " voor zouden befchuldigen, binnen eenenjaer het vosrsz. Privilegie geëximeert (h) Doch, frroken. " nae dien dat die breucken ghefihiet waren, in de aangehaalde opgave der Coufiumen in ! of die breucken zouden quyt we/en, ten waer Crimineele zaaken, wordt deeze uitzondering dat by binnen dier tytvoorvlucbtigb'waertby niet gevoegd by het Voorregt, om borg te En dit Voorregt wordt ,by de Handveft van mogen ftellen, als men de hegtems. ontgaan Hertoge Willem van Beijeren van den vier- wilde; maar by het Voorregt, om binnêns den November des jaars 14" > op Poorters jaars, wegens misdaad in regte te moeten 'deezer Stede gepaft, met deeze woorden: worden aangefproken (1). fin t gene mee Waert dat eenigh van den aenghenomen Poor- reden vreemd fchynen mag, m de Hand- uren tegben om te vooren ghebreuckt hadde, vefte zdve, volgt de uitzondering op geene ht [oude by ons beteren naer den Recht van van beide deeze voorregten; maar ftaat in mzen Lande daer die faecke gefchiet waer, 't flot van den Brief, m deezer voege: Üytr tnde desfoudl men hem van den breucken, al gefeyt Moort, Moortbrant, Trouwen verkraft, daer, binnen den eerßen jaere daer naefi vol- Raeroof,ende die hem teghens on je Lyffit met shenden aenfpreecken met rechte, of hy foude ghewapender handt, ende die misdede binnen de daerafquyte<wefin(c).De Vroedfchap heeft Raefloet van onfin Reygherbrocck ter Ouder ookjeedlin't jaar 1557, op 't voordraa- Anfiel, ende an onfi Konynen m Goylandt, een van Burgemeefteren, beflooten, deeze ende anders met — dat finden wy berechten, Handveften, in de zaake van eenen Cornelis met onfi Heerlyckbeyde (*). Uit welke laat- Lambertsz., met allen ernft,tegen den Schout, He woorden, ik eerder befluite, dat de uit- te handhaaven (d). Volgens de aangehaalde zondering valt op de regtfpraak van Schepe- Handveften is, naamlyk, de Schout ver- nen, waarvan, maar even te vooren, zo wel' pligt, eenen Poorter, wegens begaane mis- als jn 't midden, en in 't begin der Hand- daad, binnêns jaars, in regte te betrekken, vefte gefproken was, en die Hertog AI- mids de misdaadige niet voorvlugtig zy; zo brecht wilde, dat over alles gaan zou, be- ' hv anders zvn regt tegen den zelven niet halven over de zeven genoemde punten, verliezen wil. Sommigen meenen nogtans, Schepenen deezer Stad hebben den Poorte- dat fchuldigen aan zwaare misdaaden, ook ren het voorregt om zig, door borgtogt, te als dezelveh, verfcheiden' jaaren geleeden, bevryden van de hegtems meer dan eens, ■ ' ...... laaten genieten; gelyk by de Stads Regifiert blykc
<x) Keurb. A. ƒ. 6..
(y) Zie II. Deel, IV. Boekj bl. I8o. ^ 7Je BOEL Amfterd. Pootterregt, bl. ««.
(«.) Keuib. A. ƒ. »J. (ƒ; Handv. bl. 71.
(*) Handv. bl. H9> (/) Hanlv- bl. S6%.
(b) Handv. bl. 71. ■ (h) Recueil Cap. XL Nam. n.H, 102.
(c) Handv. bl. ui. . /,•» Handv. tl. 5S8.
(<<; Refol. Vioedfch, N. I. » OR*i. isi7. (<,j Handr. bi. 73. |
|||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
POORTER S C H A P.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
'49
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
V0OR.
regten
V4NBuR.
«ERS EN J»GEZE- Ï£NEW. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
blykt (/). Wy hebben ook, by eene andere
gelegenheid, verhaald (m) , hoe de Oud- Burgemeefter en Raad, Cornelis Pie- terszoon Hooft, t'eenigen tyde,ver- klaarde, dat de Vroedfchap deezerStadzig, altoos, troawelyk gekweeten hadt, in het voorftaan van dit Privilegie. Doch die zelfde Vroedfchap hadt, reeds in 't jaar 1592, ver- ftaan, dat het Privilegie ligtelyk misbruikt kon worden, en daarom dienflig geoordeeld, deszelfs waare meening nader te bepaalen («): 't welk ik egter niet weet, tot nog toe, ge- fchied te zyn. OndertuiTchen, is nog, by de Ordonnantie op de manier van Procedeeren voor 't Geregt alhier van den jaare 1656, en by de Ampliatie derzelve van den jaare 1726, vaftgefteld „ dat de Hoofdofficier niemant, „ die, over zaaken van gemeene middelen „ gevonnift zynde, borg Hellen kon voor „ 't gewysde, in hegtenis neemen, of hou- „ den zou; maar dat zulk een, terftond na „ 't Hellen van borge, zou moeten ontflaa- „ gen worden; behalven in zaaken van Exe- „ cutie, of daar eenige lyfftraf plaats hadt(o)." In andere gevallen, heeft de Regeering ook, nog voor weinige jaaren, gevorderd, dat een gevangen Poorter, die borg Hellen kon, be- hoorde te worden ontflaagen (p). De Poorters hebben, hier ter Stede, ook,
van ouds, het voorregt gehad, dat zy, om doodflag, of eenige andere misdaad, niet meer dan 't lyf, en zeker gedeelte hunner goederen verbeuren konden. Wy hebben , over dit Voorregt, reeds by eene andere gelegen- heid (q) , eenige aanmerkingen gemaakt, welken wy hier niet herhaalen zullen. By de Handveft van Graave Willem den IV. van den jaare 1342, was gefield „ dat een „ doodflaager, gegreepen wordende , zyn „ lyf verbeurde; doch maar twintig pond „ Hollandfch uit zyn goed, ten behoeve van „ den Graave (r)." Vrouw Margareet ver- klaarde nader, in 't jaar 1346 „ dat een „ Poorter, eenen doodflag doende buiten de „ Stede, en met de Maagen des gefneuvel- 5, den verzoend zynde , der Graaflykheid )j niet meer fchuldig zou zyn dan tien pond » wegens boete, en tien pond ter Landmn- » ninge (s)," of verkryginge van Vryheid, 0ln in de Stad weder te keeren, of te blyven ^oonen. Doch Hertog Willem van Beijeren, 2lg met zyne Moeder verzoend, en den twift der Hoekfchen en Kabbeljaauwfchen, (') Confeffieb. N. VII. f. ut, ISU, 19$ verf:
(m) II. Qeeif xill. Boe(, bl. 407. <n) Zir II. rjeel, XI. Boe{, bl. 40«. (0) Cap. XIII. ^Art. IV. Handv. bl. 62i , S17.
(P) Stads Miffiven, N. XXXI. p. vit, 18«., igy. (1) II. Deel, ii, ßoeL i/t ,j0,
yi Handv. bl. 11. t'J Handv. bl. ijj.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
voor eenen tydtenminfle,nedergelegdheb- Voor-
bende, bepaalde, in 't jaar 1355, naar 't k?ptb« fchynt, met oogmerk, om vrienden en maa- gerVej* " gen te fterker aan te zetten tot bewaaringe ingeze- der herftelde Vrede, „ dat een Poorter van teken. „ Amflerdam, die zyn Lyf met regt ver- „ beurd hadt, tot de helft van zyn eigenlyk „ goed toe, zou mogen verbeuren; doch „ meerder niet (?)." Hertog Albrecht maak- te hierin egter eenige uitzondering, by de Handveft, in den jaare 1387 [1388], aan Amflerdam, met Amflelland en Gooiland in 't gemeen, verleend, verklaarende „ dat een „ doodflaager honderd pond verbeuren zou; „ en dat,zo'ermeer dan één aan dendood- „ flag handdaadig waren, zy elk zefligpond „ zouden verbeuren, zig, daarenboven, ia „ beiderlei geval, met de maagen des ge- |
|||||||||||||||||||||||||||
|
ii
|
fneuvelden verzoenende. Doch zo de dood-
|
||||||||||||||||||||||||||
|
flaager , op heeter daad, gevat werdt,
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
>■>
|
verbeurde hy 't lyf, en niets uit zyn goed.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
En zo iemant, in Amflerdam , aan vrede-
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
■>•>
|
braak fchuldig, geworden was, zou hy zyn
|
||||||||||||||||||||||||||
|
„ lyf, en de helft van zyn goed verbeuren,
„ zynde dit, volgens deeze Handveft, het „ hoogfle , welk iemant, om eenigerhande „ zaaken, verbeuren kon (u)" Eindelyk, verklaarde Graaf Willem de VI., Hertog in Beijeren, by eene Handveft van den een en twintigften Maart des jaars 1404 [14053, „ dat niemant der Poorteren van Amfter- „ dam, 't zy hy 's Graaven Dienaar wä> „ re of niet, voortaan, om eenigerhande „ zaaken of breuken, meer verbeuren zou, „ dan zyn lyf; ende honden pont van fynen „ goede (V)," door welke verklaaring, de voorige Privilegien, in zo verre, veranderd werden, dat, voortaan, het goed van eenen Poorter, die 't lyf verbeurd hadt, om gee- nerlei misdaad, tot meer dan honderd pond, verbeurd verklaard zou worden. De Wet- houderfchap van Amflerdam verftondt zelfs, in 't jaar 1570, dat iemant, opßmpele doot- ßaghgegreepen wordende, volgens de Hand- veft van 't jaar 1342, niet meer dan't Jyf en twintig pond uit zyn goed behoorde te ver- beuren (ra>). Ook zegt Willem de VI. at- leenlyk, dat een Poorter niet meer dan 't lyf en honderd ponden verbeuren mögt; 't welk niet verbiedt, dat men hem minder moge laaten verbeuren. Men heeft, wyders, de Handveft van Willem den VI. altoos zo ver- ftaan, dat de woorden, zyn lyf te verbeuren, niet alleen zien op het daadelyk verliezen van het lyf; maar ook gepaft moeten worden op misdaadigen, die, voorvlugtig zynde, niet
(t) Handv. II. ijj.
(u) Handv, bl. 71 , 71, 7j.
(v) Handv. bl. is.
(m) Handv. bl. j6». . .
V %
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
7Vli.
5ï,'ïM'
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VI, Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ïSö
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Poorters ook het Voorregt, dat hunne wet-
tige Kinderen, na hun overlyden, in't Bur- ger-Weeshuis komen können. Doch van de jaarenen andere hoedanigheden, in deeze Kinderen vereifcht, hebben wy, in de Be- fchryvinge van het Burger-Weeshuis (d), om- Handiger gewaagd. Wyders, moet men hier, nogtans, in gedagten houden, dat de Re- geering zig ontflaagen agt van het onder- houd van Poorters - Kinderen, wanneer de Vader zig, met der woon, buiten de Stad begeven heeft (e). Tot hiertoe, gehandeld hebbende van de
Voorregten , den Amfterdamfchen Poorte- ren byzonderlyk eigen, gaan wy nu over tot zulken , die zy, met andere ingezete- nen der Stede, gemeen hebben. Onder deeze Vporregten, komt, in de
eerfte plaats, in aanmerking de Vryheid, die de ingezetenen in 't gemeen, zo wel als de Poorters, tegenwoordig, hebben , om zekere handwerken en neeringen te mogen doen. Wy hebben van deeze Vryheid hier voor (ƒ) reeds gewag gemaakt: en voegen 'er hier alleenlykby, dat de ingezetenen der Stad in 'f gemeen, van ouds, ook, vryelyk in de Zuiderzee hebben mogen vijßchen .,Tnids zig ont- houdende van de Overyflèlfche kuften, en den mond der ftroomen, in die Provincie (g). Ook hebben ingezetenen en Poorters niet alleen, maar vreemden zelven vryheid, om, met hunne fchepen en goederen, door 't Vlie en 't Marsdiep, of't gat van Texel, te komen tot voor de Vryheid der Stad, en wederom, van daar, de zeegaten uit te zei- len, zonder onderweg te mogen bekommerd worden; moetende zulken, die iets op hen te zeggen hebben, hen, deswege, voor 't Geregt deezer Stede, aanfpreeken : over- eenkomftig met de Handveften van den zeftienden January des jaars 1399 [ 1400], en den een en twintigften Maart des jaars 1404 [1405]. Zelfs was, in eene Handveft van den zes en twintigften September des jaars 1399, aan zulke Koopluiden, die, op de reize naar of van de Stad, bekommerd of beroofd werden, vryheid gegeven, om ge- weld met geweld te keeren O). De oudfte Keuren (0, en eene verklaaring der gant- fche Regeeringe en Poorterye van den twee en twintigften December des jaars 1498 (£) beveftigen dit Voorregt, enkelyk verleend tot bevordering der Scheepvaart en des Koophandels deezer Stad. En de Regeering heeft
(d) III. Veel, IV. Boek , lil. igo.
(e) Stads Miffiven, N. XXX. bl. \6a.
(f) BUdz.. 1+3.
(g) .Handv. bl. zo, il, 11. en hier voor, II. Deel, VI.
B;el^, bl. is« enz. (h) Handv. bl. 2J.
(i) Handv. bl. 495.
(k.) Zie hier voor, II. Deel , IV. Boek,, bl. I9S.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Voor- «•
REGTEN
VAN BR-
OERS SN Ingeze- tenen« kinderen
konnen» na hun overly- |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VOOR-
RKGTEN |
niet aan den lyve geftraft, maar gebannen
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
worden (.t). En dit komt overeen met de
van Bur. oudfte Handveft, wegens dit Voorregt ver-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
GERS EN
Ingeze-
tenen. |
1.1. ' «J . j
leend, in t jaar 1342; waarin, na de ver-
klaaring, dat een doodflaager , gegreepen |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
wordende, zyn lyf en twintig pond verbeu-
ren zou, deeze woorden volgen: Ontruymt hy, ende wort hy ballinck ghemaeckt als recht is, fo füllen wy hebben van zynen goede XX. pnt Hollandts (y> Voor 't overige, heeft de Regeering, doorgaands, zelfs ten tyde van Karel den V. en Filips den II., toen men verftondt,dat de misdaad van gekwet- fte Goddelyke en Menfchelyke Hoogheid, waaronder ook de zogenaamde Kettery be- greepen werdt, met het lyf en al de goede- ren , zonder aanzien van eenige Privilegien, moeft geboet worden; veel werks gemaakt van de handhaavinge van dit Voorregt. Ook zyn hier verfcheiden' vonniflen geveld, o- vereenkomftig met het zelve (z). Doch het is van geen byzonder gebruik meer, na dat 's Lands Staaten, op den eerften May des jaars 1732, de verbeurdverklaaring van goederen, 't zy geheel of ten deele, om welk eene misdaad het ook zyn moge, die van gekwetfte Hoogheid zelve niet uitgezon- derd, voor altoos, hebben afgefchaft (a). Die, ondertuflchen, van dit aloude voor- legt meer begeert te weeten, leeze de uit- voerige Verhandeling van Tobias Boel Junior, genaamd Amflelredams Privilegie en Poort erregt, raakende de verbeurte van lyf en goedf in 't jaar 1713, in't licht gegeven. Eer wy van dit ftuk, geheellyk, afftappen, merken wy nog, met een enkel woord, aan, dat het Voorregt, aan Amfterdam, met Am- ftelland en Gooiland in 't gemeen, in't jaar 1387 [1388], verleend „ dat Kinderen het „ goed hunner Ouderen, by derzelver lee- „ ven, niet zouden mogen verbeuren (£)," .niet zo ver fchynt te moeten getrokken wor- den, dat het Geregt geene geldboeten, die, door minderjaarige Kinderen, verbeurd wa- ren , van de Ouders zou mogen vorderen. Immers, is, tegen het affchieten en afllee- ken van vutirpylen, voetzoekers, klapboffen en ander vuurwerk, hier ter Stede, meer dan ééne Keur gemaakt, waarby vaftgefteld is, dat ouders en voogden, voor de onmon- dige, die onder hun bewind ftaan, zullen moeten boeten en verantwoorden (e). Eindelyk,'hebben de Amfterdamfche |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
't
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den , in
Wees- huis komen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Voorreg-
ten der Poorte- nen en andere Inwoo- neren, i° 't ge-
meen. I. Vrye vilTchetf en vrye vaart naar en van °e Stad« |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VUL
Hunne
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(x) Zie RoOSEBOOM RecHeil Cafr. Xtr. „. ^0, bl. zo), e»
hier voor, li. Deel, W.ßotkj, kl. z5i. \ (y) Handv. bl.'i'i. (*.) Confeflieb. N. VII. ƒ. io*, ij»« verf,. N. VIII. ƒ.
4Z vcrfo.
(a) Zie Groot-Plakaatb. VI. Z>«.., bl. 577«
(b) Handv. bl. 7z. '
(c) Zie Handy. bl. til. /» hiei.VOM» U. Dttl, XIV.
B«ek,> il. +»*" |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I.Boek. P 0 0 R T E RS C H AP. 151
segt^' heeft zig, in gevallen van bekommering van dezelven weigeren te voldoen , na datze, vbo&-
van auR. , ePen of goederen, tuflehendeeze Staden met Contrepotefi van den Trekker, te rug regten {fcas en 1exel, in de voorgaande eeuwe en in dee- gekeerd zyn (w). Ook gedoogt men, datVANBüR- ^.'geze- ze, meermaalen, met eenen goeden uitflag, zulke Poorters- of Inwooners-goederen ge ^gLe^ £ï*E». op het zelve beroepen (/). arrefleerd worden, waarop de Arreßant be- tenen. H. Den Poorteren vanAmfterdam is, byHand- weert regt van eigendom of Hypotheecq te
tenpi™!'^e^en van de jaaren 1342, 1401 en 1422, hebben (y). Eindelyk, is, in'tjaar 1570, ten Lan- "et: voorregt verleend, om nergens benoorden by de Vroedfchap, verdaan, dat zelfs een de, be- deMaaze, of, tuffchen de Maaze ende Zype, Poorter, en veel meer nog een Inwooner, den d" tm P^atten Lande, in perfoon of goederen, gearreßeerd mag wórden, zo, hy borg ge- ÜVIaaze ie wogen bezet, bekommerd of gearreßeerd wor- bleeven zynde, voor de voldoening van 't te mogen ^n (m)- Doch in beflooten Steden, daar eenig gewysde, ten lalïe vaneenen gearrefteer- bekom- Poorter gebreukt heeft, of daar zyne goe- den vreemden; de gearrefleerde daarop uit word ^eren gevonden worden, flaat zulks vry («). het Arrefl ontilaagen en vertrokken is,zon- n' Onder't gene benoorden de Maaze in Holland der aan 't vonnis voldaan te hebben Qiu). lege, is ook het gantfche Noorderkwartier De goederen van eenen Poorter, 't zy III.
deezer Provincie begreepen: en ten opzigte onroerende of roerende, mogen, uit krag-Niette van Waterland in 't byzonder, was, reeds te van Schepenen- of Weesmeefters-Kennis- WOrden in "t jaar 1350, verklaard, dat die goede Lu ■ fen, of andere Brieven van verband, die geëxecu- de van Amßelredamme vrye en quyt varen ende regt van parate Executie hebben, niet geëxe- teerd, dan kecren zouden met baren goede ,onbelet ende on- cuteerd worden, dan na voorgaande Loos- en navoor" becommert (0): welke verklaaring, veelligt, Eigenpandinge (x), ten ware zulk een Poor- panding. ook op de Tolvryheid ziet, waarop wy de- ter van de Loos- en Eigenpandinge affïand zelve, elders (p), hebben toegepaft. In de gedaan hadt; in welk geval, men, met het Stad zelve, mag geen Poorter, in perfoon doen van Sommatie en Renovatie, kan vol- of goederen, gearreßeerd worden, ten wa- flaan (y). En 't gebruik heeft ook dit Voor- re hy op misdaad betrapt wierdt, of verdagt regt aan alle ingezetenen gemeen gemaakt, ware van de vlugt te willen neemert, of zyne In welke andere gevallen > men, zelfs om- goederen te willen verduifleren (q). En trent Poorters en Inwooners, niet tot Pan- deeze Poorterlyke Voorregten heeft het be- ding verpligt is; maar kort en onvertoogen, lang des Koophandels ook doen toepafïen, of Zeevaardig en Vlootvaardig of Flotmardig op alle ingezetenen zonder onderfcheid; die, regt, gelyk het, oudtyds, genoemd werde door Burgemeefteren der Stede, ten allen ty- (z), vorderen kan, hebben wy, by eene de, en zelfs, reeds in 't jaar 1474, tegen andere gelegenheid («), aängeweezen. den Baljuw van Egmond (r), by dezelven, By eene der oudfïe Keuren, is vaflge- iv. gehandhaafd zyn (V). Ook is, op den een field, dat een Poorter, regt zoekende bui-Ter eer- en twintigflen July des jaars 1676, by Sen- ten der Stede tegen zynen Medepoorter , j*fcr aaP" tentie van den Hoogen Raade, verftaan, tien Pond Hollandfch, en daarenboven zyn^ifiten'de datBurgers vanAmfterdam, ten platten Lan- Poorterregt, den tyd van tien jaaren agter-Stad te de, in perfoon noch goederen, arrefiabel zyn een, verbeuren zou (V). En Uit deeze Keu-regt ëe- (t). Doch, behalve in de reeds gemelde ge- re, ziet-men, hoe zeer 'er. de Regeering, ^'^ vallen, wordt ook, by Schepenen, arrefl al van ouds, op gefield geweeft zy, dat alle toegedaan op Poorters of Inwooners ender- zaaken binnen der Stede beregt, en par- zelver goederen, indien dezelven Trekkers, tyen niet voor eenen anderen Regter be- Intrekkers, of EndofTanten van WifTelbrie- trokken werden. Ook heeft men hier, al- ven zyn, die, by mangel van acceptatie of toos , zeer geyverd voor de handhaaving betaaling, behoorlyk zyn geprotefieerd, en van het Privilegie de non evocando, of om door hen niet voldaan worden; of indien zy, niet buiten de Stad, immers niet eer eerfier WifTelbrie ven geacceptee: vihebbende, die zy aanleg , in regte betrokken te worden; van Nonbetaalmge hebben doen proteßeeren, zelfs tegen den Graaflyken Raad, of het ,n rl „ Jr „ ■ Hof in den Haage; niet flegts ten opzigte ./'> Refol. Vroedfch. N. ts>. 2 Matrt 1S4«. ƒ. 97. Stads n ^„^„ „„„ „11 ;5L . j-
Miffiven> N. xi, /. u«. N. xxvi. /. H, 4+ Bw/ii van Poorters;maar van alle ingezetenen, die
DcT Sandv-R ",2*' ,^'+". mis»« charterb. iv. hier ter Stede iet verbeurd hadden, zonder
y) Zie II. Deel, II. JBoe^, bl II}. On-
(P) II. V«/ il. B<ni, bl. uj. O) Zie hier voor,IV. Deel, III. Boek^, H. s^z,
(ij) Handy. \l 615. (v> «andv- bl- 6lS-
(r) Groot Memor. N, I. ƒ. 10. <■*) Har.dv. bl, 139, 44«,
(O Munim.. ReKift. jy. !«,ƒ. ■,,« „i^/,. RoosE. J*) Hand». W ui.
»oom Recueil Cap;XL. n. z6, 17. bl. «o. w. v. Alphen y\ Han7' b,1' 6is'
fapegaay.JI. Dtti, bl. 39j, i99. <*■) Handv. bi. in, j10.
v3
|
||||
|
AMSTERDAMS VI, Deel.
|
||||||||||
|
»1«
|
||||||||||
|
onderfcheid (c\ Amfterdam heeft dit Pri- verkraft, Raeroof, ende die hem teghens onfe Voor^
m^m vilegie, met andere Steden, en met het lyffet met gbewapender handt, ende die mts- "J^ vanBur-Ljhk! van Holland , gemeen. Doch 't zal dede binnen den Raejloet van onjen Reygher- GEKS Es Gers en niet ondienfügZYn de bewoordingen, waar- broeck ter Ouder Jmjiel, ende an onfen Kony- is0&£ ÏÏÏÏT bv het der Stad verleend is, een weinig na- nen in Goylandt ende anders nietih). Wyheb- «*»' der dan wy, elders Cd), gedaan hebben, te ben elders (2), tot opheldering deezer woor- overweegen. Zy luiden, in deHandveft van den, reeds eenige aanmerkingen gemaakt, den iaare 1342, aldus: Voort wat gefchiede Wy voegen 'er hier, alleeniyk, by, dat hec binnen der Vryhede van Jmflelredamme, dat woord Raeroof genoegzaam zo als wy 't, fal berechten onfen Schout met den Schepenen na anderen , verklaard hebben , verklaard van binnen, daert tegen onfen Heerlyckheyt niet wordt, in eene Handveft van den zelfden en dras-et of ftrydt ( e ). In gevolge deezer Hertog Albrecht, in het zelfde jaar, aan die Handvefte, moeft al wat binnen de Vryheid van Waterland gegeven: waarin men leeft: verrigt werdt, 't zy door eenen Poorter, Raroof, dat is te verflaen ,foo wie eenen dooden ingezeten of vreemden, voor de gewoon- man beroofde, ende dat zyn bename: of wie lyke Regtbank van Schout en Schepenen een dooden man wt onfen Lande in een ander van binnen, dat is, in de Stad, gebragt en Lant voerde: of iemant van der galghe of van beregt worden. In de Handveft van den eenen rade name, buyten oorlof van ons of van iaare 1387 [1388], aan Amfterdam , met onfen Bailliu: of foo wie keuken beroof de (k). Amftellanden Gooiland in 't gemeen,gege- De zeven genoemde punten verftonden de ven wordt dit Privilegie, opmeer daneene Graaven dan, dat hunne Heerlykheid, of wyze, ten kragdgfte, beveiligd. Voorts, fo Graaflyk gezag, byzonderlyk, hoonden, en füllen wy, leeft men daar, in 't begin, of daarom wilden zyze,gelyk Hertog Albrecht, onfe Balliu of Rechters een iegelyk recht ende in de Handveft voor Amfterdam, met Ara- vonnis doen van allen faecken, me vonnffeder ftelland en Gooiland, fpreekt, berechten mei Schepenen, ende recht ende coflume des Landes, hunne Heerlyckheyde (•ƒ), dat is, met hun- te« der Stede of Dorpe, daer die faecken nen Raad, die, voor't meerder gedeelte, zefchietfyn. En wat laager, na 't voordraa- uit Heeren en Edelen beftondt (4;. Doch gen van eenige andere punten; in alle wel- 't fchynt, dat deGraaflyke regtsoefening o- ken gefteld wordt, dat de Geregten der ver de zeven gemelde punten, immers over Plaatfen over doodflag, vredebraak en an- eenigen derzelven, met veele jaaren Hand dere misdaaden, oordeelden, vervolgt de gehouden heeft.. Schepenen van Amfterdam Ruwaard, in deezer voege: voort foo en fal hebben, ten minfte, dikwils, regt gedaan die Balliu noch Rechterniemant, gevolgelyk, over moord, brandftigting, kerkroof, en noch ingezeten noch Poorter, daghen van diergelyke misdaaden (mi) : t welk moet doen breucken uyt der Stede ofte Dorpe, daer die vermoeden, dat de Graaven, na 't jaar 1388, breucken gefchictzyn,maer daer berechten,nae ook de regtfpraak over de uitgezonderde vonniße der Schepenen (f). Niet minder na- punten, aan de Geregten der Plaatfen, heb- drukkelyk. fpreekt Hertog Willem, Albrechts ben overgelaaten. En zo ik my niet bedrie- Zoon, in de Handveft van den vyftienden ge, is zulks, ten opzigte yan Amfterdam, Tuly des jaars 1409: Item foo fal onfe Schout gefchied, by de aangehaalde Handvefte van vanonfer Stede voornoemt-----------altoos die den vyftienden July des jaars 1409, in dee-
Breucken berechten-----> die binnen derzelvcr ze woorden: Item foo fal onfe Schout van on«
onfer Stede f e fehlen füllen (g). 't Is, onder- fer Stede voornoemt, die nu is of naemaelswe-
tufïchen, waar, dat Graaf Willem de IV., f en fal, altoos die breucken berechten, kleyn in de Handveft van den jaare 1342, eenige ende groot, hoogbe ende lagbe die binnen dir zaaken van de regtfpraak van Schepenen zelver anjer Stede gefchien Jul'en,/onder eenigb uitzondert, als hy verklaart, dat alles, wat toefeggen van onfen Balliu van Amßerlantende binnen de Vryheid gefchiedt, daartoe be- vanWaterlant, of van ymande anders van on- hooren zou , daert tegen zyne Heerlyckheyt fer wegen (?2). 't Was hier, zo ergens, de niet en draget. En welken deeze zaaken wa- plaats ren, zegt Hertog Albrecht, uitdrukkelyk, [g Ä/?Ä\; *'•
|
||||||||||
|
V
|
||||||||||
|
in de Handveft van den jaare 1387 [1388], (&'***&. «n watert, u. xxx. v„g. roiit. Regeer.«
te weeten , Moort, Moortbrant, Vrouwen de'(n"mnil'. \V. 'H.
(m) Zie de Confeflïe- en Sententieborken en Confideia-
(cj Regift. van divetfe Semem, ƒ. 54. Kefol. Vroedfch. tien van depenen vun 14. Nov. 1756. $. j6. tl. 12.
•N. J. 9 Sept. 1H4- Groot-Memot. N. l.f. 282 verfo. Zie (n) Handv. bl. 1.
«<hier voor, II. Deel, V. Doik^, bl. ^^}.XL Botkjhl. z<Sl.
XIII. Boe(, hl. 407. CO Da« maect.tnen doer des Graven Ratt
(d) n D,el, 11. Bock, hl, 113. Die moghenfle en tie r-jejte Heeuen ,
(f) Handv! bl. 71', «.' ,eeft men reeds, by Meus Stokj?, in. Jan dm I.
(&) Handv. H. ï. ' ' . bl. 146.
|
||||||||||
|
POORTERSCHAP.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
I.ËO
|
EK.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
153
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
*EGX£N p!aatS gewee^ ■> om van eeßige üitgezonder-
vanöur. ^.e Punten gewag te maaken. Doch men fcÉtts en z^eC> dat de Graaf alle breuken, hier ter Sce- |
||||||||||||||||||||||||||||
|
eerfier infiantie mach evoceren , Intyten den
felven Landen. Ende datmen eicken moet aen- fpnecken voor Zfnen dagelyckfehen Rechter, uytghefonderdt in cas van arrefi (f). Of na de Steden, om gewigtige redenen, van dit Privilegie können afftaan, en, in byzondere gevallen, gedoogen, dat haare Poorters en Inwooners, ter eerfter aanleg., den gewoon- lyken Regter onttrokken Worden ; en of, en hoe verre zulks,onder anderen, gefchied zy, door haare bewilliging in het jongde ge- neraale Plakaat op den ophef van 's Lands gemeene middelen van den twee en. twintig- ften July des jaars 1749; in welks veertien- de Lid, bevolen wordt, alle zaaken tegens de Gaarders, en derzelver Bedienden of Bor- gen, ter eerfier aanleg, te brengen voor Ge- committeerde Raaden 5 blyve het oordeel van kundiger luiden aanbevolen. Doch hoe 't-ook'hiermede zyn moge; 't is, ten min- ften, in alle andere gevallen, volgens de ukdrukkelyke verklaaring van 's Lands Staa- ten van den vyfeienden September des j aars 1677, een onbetwift fegt, dat geene Inge- zetenen van Holland, niet voorvlugtig, noch op heeter daad gevat zynde, ergens anders, dan voor hunnen dagelykfehen Regter, mo^ gen te regt gefield worden (u): behoudende zelfs den Officier der Plaatfe daar de misdaa- dige woont, met uitfluiting van den Officier en Regter der Plaatfe, daar de misdaad be- gaan is, het regt, om den misdaadige te vat- ten, zo hy niet voorvlugtig, of op heeter daad gegreepen is; waarover het oordeel aan den gewoonlyken en bevoegden Regter ge- laaten wordt, by eene nadere verklaaring van den zeftienden December des jaars 1678 (v). Een voorval met een'Poorter van Am- flerdam , waarvan wy, elders («), gefproken hebben, heeft aanleiding gegeven tot beide deeze verklaaringen. Wy hebben nu de Voorregten der Am-
flerdamfche Poorteren opgeteld ^ zo verze hun byzonderlyk eigen zyn, en zo verze ook aan andere inwooners zyn gemeen gemaakt. Wy fpreeken niet van eenige verouderde Voorregten, die, door verandering Van ty- den en zaaken, van zelven, te niet geloo- pen zyn. De meeften worden vermeld, in de Handveft van den jaare 1342. Ëenigeii ook elders. Zodanigen zyn „ dat een Poor- ,5 ter, tweemaal zes weeken in 't jaar, bui- „ ten de Stad verblyven mögt, eens om te „ zaaijen, en eens om in te oqgftenidatzyn ,, goed nergens ongeld fchuldig was, dan in ,i Am*
(t) Handv. bl. 4+7. verg. GROTIÜS Apol. Cup. XV. bl,
149, 15°- (») Groot-Plakaatb. III. Deel, bl. u8j.
(v) Groot-Plakaatb. IV. Deel, bl. 44:51.'
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
VoÖR-
Vf.N BüR.
GERS EN Ingezs-
TEiffiSi
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
T£ÜEN.
|
■ de voorvallende, fielt aan de gewoonlyke
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
regtfpraak binnen de Stad. Ook blykt, uit
eene andere Handveft van den zelfden Graa- ve van den vierden November des jaars Hl 1, dat hy zelfs de breuken, tegen hem verbeurd, beregt wilde hebben, ter plaatfe, daar zy waren voorgevallen (o). Wanneer men nu onderftelt, dat dé pun-
ten, waarover de Graaven, Van ouds, de regtfpraak aan zig behouden hadden, by de Handveft des jaars 1409, wederom aan de regtfpraak van Schepenen onderworpen ge- Worden zyn, zal men te ligter begrypen kön- nen, waarom Hertog Filips van Bourgondiej de regtfpraak over eenige zaaken willende aan zig trekken, in eene Handveft van den jaare 1452, aan 't Land in 't gemeen gege- ven , geheel andere punten uitgezonderd heeft, dan Hertog Albrecht en andere Graa- ven , te vooren, uitgezonderd hadden (p). Doch zyne Handveft werdt, in dit opzigt, "wederom te niet gedaan by het Groot-Pri- vilegie van Vrouwe Maria, beveiligd by de Handveft van Maximiiiaan en Maria van den jaare 1480, en behelzende „ dat de Staaten ,, en Landen, in 't (luk der Evocatien, by „ derzelver oude Privilegien blyven zou- „ den (<?)." In laater* tyd > onder de Re- geeringen van Karel den V. en Filips den II., werden, gewiflelyk, alle zaaken zonder on- derfcheid, ook zulkeii, waarover de Graaf, oudtyds , de regtfpraak aan zig behouden hadt, gelyk Zeeroof, Reeroof,Vrowwekragt, Moord, Moor dhr and, Sodomie, en zelfs Con- spiratie, Oproer iValfihe Munt enz. binnen de Stad beregt j zo als, uit de Inflruclie voor den Schout van den jaare 1564, af te nee- rhen is (r). Alleenlyk, zonderde men toen de misdaad van gekwetfte Goddelyke en menfehelyke Hoogheid uit vandegewoonly-, ke regtfpraak der Steden. Doch het Hof erkende, zelfs toen, dat, in geene andere gevallen, eenig Poorter uit Amflerdam ge- ligt , en naar den Haage vervoerd mögt wor- den (j). In de opgaave der Privilegien en Couflurnen, aan 't Hof van Holland, van den jaare 1570, fchroomde zelfs de Regee- ring van dien tyd niet, zig , omtrent dit ftuk, in deezer voege, te verklaaren: Item heeft 't Lantvan Hollant Privilegie, dat men niemandt van den onderfaeten van Hollant ter (0) Handv. hl. ui.
(p) Zie Handv. bl. 7$. tn hier vooi, II. Dtel, III. Bte^,
*'• i; 2. Cf) Handv. bl. 79, gj,
(') Handv. bl. 101.
(') Refol. Vroedfch. N. I. 9 Sept. ij+t. zg #„». ijj+.
*"*• 4'. H.H. IS «•». IZ»7' ƒ. 1«+. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Optel-
ling van eenige verou- derde Poorter- lyke Voorreg-
ten. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
n.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
(»; II. Deelt XVltl. ü»«4,. il> ««•' XXHI» -8«4..
74> *t*nt. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||||||
|
154
|
||||||||||||||||||
|
overweeging, op welk eene wyze, en door
welke Perfoonen, dezelven können verkree- gen worden. En hier moet men zig herin- neren , 't gene wy, te vooren (z), hebben aangemerkt, dat de Arnfterdamfche Poorters driederlei zyn, ingebooren, behuwden en ge- kogten. De ingebooren Poorters zyn zulken, die, in de Stad en van Poorters, gebooren zyn, waaronder ook zulken zyn begreepen, die, terwyl de Moeder op de reis was ^ zyn ter weereld gekomen; zynde deezen, meer- maaien , by Burgemeefteren, voor ingeboo- ren Poorters, erkend (V). Een gebooren Poorter verkrygt deeze hoedanigheid, door de geboorte; doch kan geen gebruik maa-; ken van eenig byzonder Poorterlyk Voor- regt, 't zy hy begeere,dat hem Tol brieven verleend, of dat hy, in een Gilde, aangeno- men worde, zonder zig, voor ingebooren Poorter of Burger, te doen erkennen; 't welk mén noemt zyn Burgerfcbap te laaten overte- kenen. Kinderen van eenen Schout, Bur- gemeefter, Schepen of Raad plagten zigj nogtans, zeldzaam, als gebooren Burgers, te laaten overtekenen, ten ware zy zig van het Privilegie van Tolvryheid, of van eenig Poorterlyk Voorregt bedienen wilden, oor- deelende zy, in 't gemeen, dat hunne af- komft te zeer bekend was, dan dat zy, ten ware by byzondere gelegenheden, hun in- gebooren Poorterfchap zouden behoeven te bewyzen. Dikwils, zyn ook Perfoonen, tot Raaden in de Vroedfchap, verkooren, zon- der den gewoonlyken Poorter-eed gedaan te hebben; doch de Vroedfchap heeft, op den dertigften July des jaars 1655, reeds ver- klaard , dat de eed der Raaden, veel uitge- breider zynde dan de Poorter-Eed , den Poorter - Eed , volkomenlyk , infloot; en, derhalve, dat de nakomelingen der Raaden, voor ingebooren Poorters, moeften gehou- den worden (b). Om voor ingebooren Poor- ter te worden erkend, is niet noodzaakelyk, dat men zyns Vaders Poorterfchap, met des- zelfs Burger-cedul, bewyze. Een ingebooren Poorter kan zig, als zodaanig, ook op zyns Groot-Vaders-Burger-cedul katen overteke- nen. En zo dra deeze overtekening gefchied is, worden hem, zo hy 't verzoekt, Tol- brieven verleend. Een behuwde Poorter, zynde zulk een, dié
met eene Poorteres, of Poorters Dogter ge- trouwd is, wordt, volgens eene der oudfte Keuren, door zyn Huwelyk, Poorter ,gelyck eenen gebooren Poorter, mids hy binnen der der Stede komt, met alle fyne woninge, binnen fes
(z.) Biadz.. I4z.
(") CSroot-Memor. N. VIII. ƒ. joj verft. N. IX. f. Si.
(>>) Haridv. ///. \U. verg. a.efoi. •»«» dtu Oud-Raad va« Burgen». *an i( Junj I65i. ƒ. j6. |
||||||||||||||||||
|
Amfterdam, e-enige weinige Graaflykeen
andere belaftingen uitgenomen; dat men „ hem niet ten kamp uitdäagen mögt, dan „ met zyne bewilliging; dat men hem, als „ hy, buiten de Vryheid der Stede, in nood „ kwam, moefl byfpringen; dat Poorters, „ iemant gedood of gekwetft hebbende, zig, „ door het opbrengen van eenig geld, met „ deszelfs maagen, verzoenen konden; dat „ men hun, ten behoeve der Stede, geen „ geld afleenen mögt dan tegen den twaalf- „ den penning enz. (x): alle welke voor- regten, geheellyk, in ongebruik geraakt zyn. Eindelyk, werdt ook, van ouds, aan de Poor- ters van Amfterdam, toegelaaten, zig vryte koopen van het regt van Koermede, zynde een regt der Graaflykheid op het befte pand uit iemants boedel, na zyn overlyden: aan welk regt, eenige Amfterdammers, zowel als andere Ingezetenen van Holland (5), on- derworpen waren ; gelyk my, uit een Vidi- mus van eenen Brief van Hertoge Albrecht van den jaare 1371, gebleeken is (y). Na 't afhandelen der Voorregten van het
Arnfterdamfche Poorterfchap, komt nu in (x) Handv. hl. n , 71 , lil, 126 , 13 J , il«.
(y) Zie den zelven hier Agter , in de ßylaagcn, L'. B.
(5) Het regt van Koermede , Ceermiede, Coermede,
Cuemede , Ceurmede , of Keurmede, welk woord zo veel als gffcberik of gifte ter keuze van den ontvan- ger betekent (Zie Kiliaan, op Miete, Miente,Mie- de, druk van 1599.),is,niet llegts in Holland, maar, door al de Nederlanden , ingevoerd geweeft , en wordt, niet zonder reden,als een overblyffcl der al- oude dienftbaarheid hier te Lande,aangemerkt. Het werdt, door weereldlyke en Geeftelyke Heeren,ge- vorderd; gelyk, door den Biflchop van Utrecht, en zelfs door den Abt van Egmond, en door byzondere Kapittelen, by voorbeeld, door het Kapittel van S, Maria, te Utrecht. (Vide A. Matthaei Fund. & Fata Ecclff. Libr.I.Fund. V. p. 153. ejusd. Not. ad Annal. EgmuniL p. 201.) In Holland en Weftlriesiand, hadt de Graaf zyne byzondere Amptenaars, Keurmedebe- waarders genaamd, die dit regt voor hem invorder- den. Zo leeft men, in 't Pergament Regifier ter Leen kamer van Heiland, Libr. IV. Aelbrecbt p. 200. (by Mieris Cbarterb. III. Deel, bl. 400.) van Moen Tyo- manszoen Coermiede bewaerre van Aemfierlant, En hier- uit is afcenemen, dat, in Amftelland, ook Keurmedi- gen woonden: 't welk ook beveiligd wordt, uit eenen brief van Graave Willem den III. van den vyf en twin- tigften November des jaar« 1328, waarby een flukLands opgedraagen wordt gbelegen t'Outersdorp in den Kerf pel te Diemen, dat Aleyden Reyniers was, die -jooende te Die- men , die, zegt de Graaf, onfe Coermeedige was van goede dat 2i obboerde van Kerfline boerre dochter aie onze coermie- dich wastnz. Zie Mieris Cbarterb. II. Deel, bl. 470. »t Is, derhalve, niet vreemd, dat, ook in Amfterdam, Keurmedigen gewoond hebben. Matthsus gewaagt van een pleit over 't regt van Keurmede, tuifchen 't Kapittel vanS. Maria te Utrecht en een' Smid te De- venter, wiens Vrouw en Dogter overleeden waren, 't Kapittel vorderde een der befte panden uit den hui- ze, te weeten, 'tSmids aanbeeld. De Smid beweer- de , dat hy alleenlyk een kleed fchuldigwas. 't Ge- ding werdt, omtrent den jaare 1300, ten voordeele van den Smid, uitgefproken. Fundat, £P Fata Ecclef. Libr. I. Fund. V.p.i5S. |
||||||||||||||||||
|
Voor-
kegts* van BÜR', CERS Etf
InG£2e' TENËlk het Poof-
terregt
verkree- gen
wordt. Door io-
geboo ren ?o<X' ters. |
||||||||||||||||||
|
Voor-
reuten van Bür- gers EN Ingeze- tenen. |
||||||||||||||||||
|
Wyze,
waarop |
||||||||||||||||||
|
poor W'
huwde
poorterfo
|
||||||||||||||||||
|
LBoek. P O O II T E
°o»- fes weken (c). Dit laatfle is egter in onge-
v^TßN bruilc §eraakt. By verfcheiden' Keuren, is, «sas e/ wy^ers * vaftgedeld, dat geen behuwd Poor- iNGEza. ter de voorregten van hetPoorterfchap, met x&*m. naame het Privilegie van Tolvryheid, zal mogen gebruiken, voor dat hy den behoor- lyken Poorter-eed hebbe afgelegd (</), 't welk, van ouds, binnen eene maand na het Huwelyk, plagt te gefchieden (e); doch wel- ke tyd, by eene Keure van den twintigden February des jaars 1579, en dus kort na de , verandering der Regeeringe, toen 'er veel aan gelegen was, dat men zig verzekerde van de trouwe der Poorteren, op veertien dagen verminderd werdt, met verbod van Poorters-Neering te doen, of zig van het Pri- vilegie van Tolvryheid te bedienen, zo lang de eed niet ware afgelegd (ƒ). Op den tyd, binnen welken, een behuwd Poorter den eed moed doen, heeft men egter , naderhand, niet zeer geflaan. Zelfs is, aan behuwde Poorters, fomtyds, toegelaaten, dien te doen, na dat derzelver Vrouwen reeds overleeden waren (g). Doch by eene Keure van den zevenden April des jaars 1634, is verklaard „ dat hunne kinderen niet in 't Burger-Wees- „ huis ontvangen zouden worden, zo zy „ verzuimd hadden, den eed, t'eenigen ty- „ de, af te leggen (Ä):" 't welk nergens, omtrent kinderen van ingebooren Poorters, verklaard wordt. Volgens de aangehaalde oude Keure, mogen hem ook geene Tolbrie- ven gegeven worden,dan na dathy eenjaar Poorter geweeft is (1); 't welk, in 't gemeen, .zo is verdaan, dat hy geagt is, Poorter ge- worden te zyn, wanneer hy den eed doet, en zig laat aantekenen. Doch deKeurfpreekt niet van het doen van den eed, en zegt, met ronde woorden, dat hy Poorter wordt, gelyk een gebooren Poorter, wanneer hy een ivyf neemt binnen der Stede, die Poorterfe is of Poorters kint. Men fchynt dan te moeten agten, dat hy Poorter wordt, als hy trouwt, niet als hy eed doet; en dat hem, volgens deeze Keure , een jaar na zyn Huwelyk , Tolbrieven gegeven können worden. Eene laatere Keur vordert, nogtans, te regt, dat men hem geenen Tolbrief geeve, eer hy eed gedaan hebbe (k). En dit mag ook aan gee- nen ingebooren Poorter gefchieden. Doch geene Keuren vorderen, dat 'er , nog een jaar na het doen van den eed , verloopen moet, eer hem Tolbrieven können worden (c) Keutb. A. ƒ. 9. Handv. bl. lij.
(d) Keutb. B. ƒ. 44, C.f. so. Handir. bl. I23.
(e) Kemb. F. ƒ. 1?8.
ff) Keurb. G. f. ,SJ. Handv. bl. iïj. (g) Eehuwd-Pootteib. N. I. ƒ. <h) Handv. bl. 114. f') Keurb. A. f. j>. Handv. bl. 123. 'O Keurb C f. 20. Handv. bl. 12J. |
R S C H A P. 155
toegedaan. De ingebooren Poorters ver Voor.
krygen Tolbrieven, inhoudende, onder an «ectkn deren, dat zy jaar en dag Poorters geweeft VAN BuR* zyn , terftond na het doen van den eed. ixll££ Daar fchynt dan, zo men, alleenlyk, op den teksk. inhoud der Keuren, agt geeft, geene reden te zyn , om den behuwden Poorteren, die, door hun Huwelyk, gelyk gebooren Poorters geworden zyn, insgelyks, terftond na't af- leggen van den eed, geene Tolbrieven te verleenen, wanneer zy toonen, jaar en dag, getrouwd geweeft te zyn : om nu niet te zeggen, dat,volgens de Handveft van Her- toge Jan van Beijeren van den agttienden January des jaars 1420 [1421],die niet lang ftand gegreepen fchynt te hebben, allen, die tot Poorters waren aangenomen, rechte- voort, of terftond, lollen vry vaaren mog- ten (/). Nogtans, meen ik, dat, hier ter Stede, doorgaands, in gebruik is geweeft, behuwden Poorteren geene Tolbrieven toe te ftaan, dan jaar en dag na het doen van den eed. Hierin is dan ook eenige onge- lykheid , tuffchen de ingebooren en be- huwde Poorters. De gehgte Poorters zyn allerlei ingezete- Door ge-
nen en vreemden, die, noch van Poorters kogte gebooren, noch met PoorterefTen of Poor- P°0Iters' ters-dogters gehuwd zynde, het Poorter-regt koopen. By eene Handveft van Willem den Prys van VI. van den vierden November des jaars 'l Poor- 1411 , was de prys van 't Poorterregt opterfchap* vyf pond (tri), of vyf kroonen gefteld, ten behoeve der Stede. Doch deeze prys werdt, by eene Handveft van den twintigften Sep- tember des jaars 1413, op twee kroonen en elf grooten verminderd (w). Naderhand, is 'er, meermaalen, verandering in gekomen. In 't jaar 1574, werdt het, voor een' Hol- lander, op vyftien, en vooreen' vreemde- ling, op een en twintig guldens gefteld, genietende het Weeshuis drie guldens van ieder deezer fommen (<?). Doch in 't jaar 1578, kort na de verandering der Regee- ringe , kwam het wederom op vyf guldens voor de Stad, zes ftuivers voor de Secre- tarye, en drie guldens voor het Weeshuis (p). In 't jaar 1624, werdt het Poortergeld ver- hoogd , met zes guldens, pen behoeve van de Aalmoezeniers (#)• Zes jaaren laater, werdt het op dertig guldens gefteld, om,doorBur- gemeefteren , aan de behoeftigfte Armen- Comptoiren, te worden uitgedeeld (r). En in
(l) Handv. bl. 12«. f.19.]
(m) Handv. *'• >lt. (n) Handv. bl. 122. (o) Refol. Vroedfch. iV". 2. 24 April IJ7+. ƒ. Z71 verf,.
(f) Refol. Vroedfch. N. 4. 30 M*y, 3 7>">y >57». f, l vtrfo. (q) Refol. Vroedfch. ..V. 14. 24 'Jtny 1624. ƒ. i»ii/trfi.
(r) Refol. Vroedfch. N. I6. 2 Julj 1630. ƒ. U3. X
|
||||||
|
Ml- STUK.
|
|||||||
|
A M S T E R D A M S
|
VI. Deel.
|
||||||||
|
156
|
|||||||||
|
Voor- in 't jaar 1634, kwamen 'er tien guldensby, na het verleenen der aangehaalde Handves- Voor- ■
regten ten behoeve van het Weeshuis , welk nu te van den vierden November des jaars 1411, w^j^ van Boa- Jemen guldens trok, uit het Poortergeld (f), fchynt gemaakt te zyn, en waarin het ont- ™"s \^' Inoez^- Eindelyk, is het , om de koften van den fangen tot enen poirter alleen aan die rade van ^oeze- tenen. Krygsraad te vervallen, in 't jaar 1650, op der Stede, dat is, aan Burgemeefteren,toe- tt-nbi*? vyftig guldens gebragt (f): waarop het, tot geichreeven wordt. En, vermoed ik, dat heden toe, gebleeven is, indien men de ver- deeze Keur, voor den twintigften September andering, die, door de opregting van het des jaars 1413, gemaakt is, om dat de prys Groot-Poorterfchap , gemaakt werdt, doch van 't Poorterfchap, by dezelve, nog op vyf niet lang ftand hieldt, niet in aanmerking pond of kroonen gefteld wordt (y); die toen, neemt. De verhooging van 't Poortergeld op twee kroonen elf grooten, werdt vermin- heeft, ondertuffchen, te wege gebragt, dat derd. In eene Keure, die niet veel laater het getal der Poorteren, en gevolgelyk ook gemaakt fchynt, leeft men ook, dat die vrem- het getal der kinderen in het Burger-Wees- de, die Poorters werden, eet deeden die Rade huis minder geworden is, dan het plagt (u). van der Stede (z). Sedert, vindt men ner- Doch het getal der ingezetenen is egter aan gens gemeld, dat Schepenen, by het aan- gewaiTen, vooral, na devryheid, die, in 't neemen van Poorteren, tegenwoordig ge- jaar 1668, aan allen verleend is (y). Ook weeft zyn. De oudfte Poorterboeken, die wordt 'er, federt de opregting van het Aal- met het jaar 1537 aanvangen, bewyzen ook, moeffeniers-Weeshuis, meer dan te vooren, dat, ten minfte van dien tyd af, tot op dee- gezorgd, voor de kinderen van zulken, die zen tegenwoordigen toe, de aanneemingen geene Poorters zyn. De Stad geniet dus van beëediging van Poorteren, beftendiglyk, ge- net Poortergeld niet meer dan vyf guldens; fchied is, door Burgemeefteren alleen, het Weeshuis, oudtyds, drie, en federt het Allen, derhalve , die hun Poorterfchap Wjwcr jaar 1634, dertien guldens; het Aalmoeffe- willen koopen, of zig, als ingebooren ofbe-waaiop^ niershuis, voormaals , zes, en federt het huwde Poorters, laaten aantekenen, vervoe-^"'K^ jaar 1630, twee en twintig guldens; en de gen zig, op 't Raadhuis deezer Stede, voor Krygsraad, federt het jaar 1650, tien gul- de Kamer van Burgemeefteren , daar zy, dens. door den Bode, aangediend en ingelaaten Bürge- By de Handveft van Willem denIV. van zynde , geplaatft worden, de ingebooren
meefte- den jaare 1342, in de eerfte opkömft der Poorters,aan't hooge einde van't vertrek, ren al- Stede gegeven , was het aanneemen van in't Ooften, ter regterhand van den voor- „ neemen Poorteren ? die nun Poorterfchap kwamen zittenden Burgemeefter, de behuwde Poor-
Poorters koopen, gefteld aan Schout en Schepenen ters/in't Noordooften, en de gekogtePoor- aan. (TO): 't zy dat 'er, gelyk ons waarfchynlykft ters ia 't Noorden of Noordweften. De voorkomt, toen nog geene Burgemeefteren eerften moeten twee getuigen medebren- waren, of dat derzelver aanzien, in de op- gen , die verklaaren, dat zy van zulke Poor- komende Stad, nog niet groot genoeg was, ters zyn voortgefprooten, als zy voorgeeven. dan dat de Graaf hun het aanneemen van En zy bewyzen derzelver Poorterfchap, door- Poorteren, boven de Amptenaars, door hem gaands,met Burgers-Cedulen op derzelver of van zynen wege gefteld, zou hebben wil- naam, of met andere blyken, over welker ien opdraagen. Doch in't begin der vol- deugdelykheid Burgemeefteren oordeelen. In gendeeeuwe, was't vermogen van Bürge- 't bewyzen van 't gebooren Poorterfchap, meefteren, welk met dat der Stede toenam, komt, vooral, in aanmerking, dat de kin- reeds zo groot, dat hun, by de aangehaalde deren ter weereld gekomen zyn, na dat de Handveft van den jaare 141r'j onder den Vaders Poorters geworden waren: 't welk, naam van Raaden, werdt toevertrouwd, mei doorgaands, met Doop-Cedulen ; en door de een of twee Schepenen, Poorters te mogen Doopsgezinden, die hier, federt hst jaar aanneemen, die hen ghenoegen zouden (x). 1714» aantekening van-de gebooren kinde- Maar dat Schepenen, die wel haaft, met ren onder hen houden (a), met Geboorte- Regtszaaken, de handen vol wérks kreegen, Gedulen, beweezen wordt. De eerften zyn, het aanneemen van Poorters, al vroeg, aan doordeKofters,of,tenopzigtevanRoomfch- Burgemeefteren alleen hebben overgelaaten, gezinden, door de Priefters, de tweeden, door is afte neemen, uit eene Keure, die, kort eenen der Leeraaren, getekend. De behuwde r ' - Poorters zyn, gemeenlyk, verzeld van hunne (s) juroi. vroedfch. N. ,7. t y2 t*„. f. „ „„f,. Vrouwen, die bewyzen moeten> Poorteres-
CO Reibl. Vroedfch. JV. zó. i% oüob. kjjo. ƒ. iït,. fen
(«) Refol. VroedfcK. Bt. F. 11 M*J 16Ó«, ƒ. jj.
(v) Zie hier voor, il. 1*3. ,. (y) Keurl'. A. ƒ. 9 Verf>. C, ƒ. zo.
(m) Handv. bl. 11. (*.) Handv. bt. iz,,
(x) Handv. bt. in, (a) z„ Handv. bt. 444.
|
|||||||||
|
LBoEK. POORTER SCHAP. 157
°°R- fen of Poorters-Dogters te zyn; en van twee men: Ecnicb man de Borger werde, en men na Voor-
Wr? SaCu%en 5 die verklaaren, haar daarvoor, en vonde ter waarbeyt, dat hi van quaden geruf- ßEGT'!w g*-rs en" voor Vrouwen van hun, die als Poorters be- té, oft eygen ware, deen enfoude fene Borger, ^s £^* .^geze. geeren aangenomen te worden, te kennen, fcappe nyet helpen, noch in fladenftaan(g).È.n- Ingezb, T£nêm. Zy, die 't Poorterfchap willen koopen, be- veelligt, flaan hierop deeze woorden eener tenen. hoeven niet verzeld te zyn. Een Vader, het oude Keure van Amfterdam, op het aan- loorcerfchap voor zig zei ven koopende, mag neemen van Poorteren gemaakt: Ende zo net, ten zelfden tyde,ook koopen voor ee- wes him wedervairt, binnens jairs na dat hy nen onmondigen Zoon, mids deeze den eed poirter is ontfangen,dat zal vpfinen co/te we- kome doen, zo dra hy daartoe de vereifchte fe, ende niet vp der Stede cofle (/;). Tenmin- jaaren bereikt heeft (F). 11e, blykt 'er uit, dat men, ten behoeve van ^Ur§e- 't Staat, ongetwyfeld, aan Burgemeefte- Poorteren, die 't jaar en dag geweeft waren,
reooo ren' [e oordeelen, wie zy voor Poorters wil- koflen draagen wilde, die men, voor zül- deeien len aanneemen. By de Handveft van den ken, die 't Poorterfchap onlangs gekogt had - *ie zy' vierden November des jaars 1411, wordt den, niet begeerde op zig te neemen. Voor ter P°?r- aan de Raaden of Burgemeefteren der Stede 't overige maakt men geene zwaarigheid, ]en a^'1" gefteïd, tot Poorters aan te neemen, die hen om zelfs zulke vreemden tot Poorters te ont- neemen gbenosgen füllen (Y): 't welk,zekerlyk,gee- vangen, in welker Geboorteplaatfen , de ne bekende oneerlyke en oproerige luiden Amfterdammers van het Poorterfchap uitge- doen können. De oudfte Handveft, op het flooten zyn (z). aanneemen van Poorteren, in 't jaar 1342, Debevvyzen en getuigen der aankomende Poorter-
gegeven , zegt ook: Ende wat Poorter zy Poorteren onderzogt, en in orde gevonden * ontfaen, die goedt knaep is ende onberuft, dat zynde, wordt hun, door den voorzittenden is, die een eerlyk man is,en niet ter kwaa- Burgemeefter,de Poorter-Eed afgeno- der faame ftaat, daer en füllen wy niet weder- men, die aldus luidt: feggen Cd). Men is, nogtans, in 't gemeen, niet zeer keurig geweeft,in het aanneemen 1 Dat zfeert &>** êJ "» goed en getrouw
van Poorteren. Ook gedoogt de uitgebreid- Poorter deezer Uede'• den Bwgemeejteren en heid der Stad en de menigte der Perfoonen, Regeerders in der tyd onderdaamg wezen zult, die zig, geduuriglvk, tot Poorters aänbie- inwaaken, byten en andere befcbermenijfen en den, niet, dat men, omtrent allen, de be- laflen deezer Stede u goedwillig hebben zult, geerde kundigheden zou können hebben, deeze goede Stede voor t kwaad, dat gy zult Doch luiden van een openbaarfnoodgedrag vernemen,maarfcbuwen, en tot alle welvaart, zouden geene reden hebben, om zig te be- met raad endaad, naar al uw vermogen vor- looven, dat zy, zig tot Poorters willende deren en helpen zult en voorts alles doen en doen aanneemen, niet zouden afgeweezen haten, dat een goed Poorter fcbuldig is te doen worden, 't Ontbreekt zelfs niet aan voor- en baten. beelden van zulken, wiernaamen, op den Zo waarlyk moet u God alma gtig helpen!
zelfden dag, dat zy tot Poorters aangenomen waren, en den Poorter-eed gedaan hadden, Zulken, die, wegens hunne Geloofsgezind-
op bevel van Burgemeefteren, in 't Poorter- heid,zwaarigheidmaaken in 't doen vanden boek, zyn doorgefchrabt (e). En de voor- eed, doen alleenlyk eene belofte van getrouw- beelden zyn nog verfch, dat gekogte Poor- heid en gehoorzaamheid. In't ftaaven van den ters geen genot van 't Poorterfchap gehad eed aan Poortereffen, wordt eenige veran- hebben, wanneer, kort na derzel ver aannee- dering gemaakt, en de woorden waaken en rninge, bleek, dat zy dit Voorregt onwaar- byten overgeflaagen. 't Blykt, wyders,niet <% waren. In 't nabuurig'Haarlem, was ook, zeer klaar, of men, van ouds, den ingeboo- ky eene oude Keure, bepaald, dat iemant, die ren Poorteren wel eenen eed opgelegd heb- Poorter wilde worden, en aan eenige misdaad be. En mogelyk is hy, eerft in 't begin des fchuldig bevonden werdt, dat Poortrecht niet jaars 1578 , pas voor de verandering der Re- te hulpeen foude comen in 't gerecht (f). Inde geeringe, in gebruik geraakt (k) , en federt oude Coftumen der Stad Utrecht, met welken in gebruik gebleeven (/). Doch debehuw- men agten moet, dat die van Amfterdam, de en gekogte Poorters hebben, al vroeg in als oudtyds onder 't Stigt behoord hebbende, de vyftiende eeuwe (m), en waarfchynlyk, de meefte gemeenfchap hebben gehad,leeft de (g) Groot-ütt. Plakaatb. III. Deel, il. 17».
Ti) Refol. Vroedfch. N. I«. 2« Febr. I6äo. f. 140 verfi. <h} £eurb. A. f 9 verf,. (<) Handv. U. ut. <,)KeM. Vroetfch. N. +. u J»»y isrt. <d) Handv H- 11 f O Relol. Vroedfch. N. ». ij Ma*rt 1/71.
f/i Poortere N 1. >, May IJ«. i0 ^J'^t' W* ***'
(f) Zie V4N OOSTEN DE ßa0YN Haarl. l.Deel, tl.ltf (*° Hinay' "♦ »»• i
X 2
|
|||||
|
/
|
|||||
|
I58 AMSTERDAMS VI. Deel.
Voor- de laatften al eerder, den Poorter-eed moe- vreemden trouwende, haar Poorterfchap ver- vook-
regten ten afleggen. In de zeftiende eeuwe, was lieze; gelyk de Secretaris Ro o sebo om (p) REG^R. vANBuR-egter ^e eej jer behuwde Poorteren in on- gefield heeft. Maar deeze twyfeling moet ^ Ett 1ngezEeN gebruik gekomen; die, te gelyk met het verdwynen, als men, in dt Stads Regifiers, ^geze- TENEN. aantekenen derzelven, in 't jaar 1568, we- voorbeelden vindt van behuwde Poorteres- tenen- derom werdt ingevoerd (n). Burgemeeile- fen, die, Weduwen geworden zynde, haa- ren hebben, fomtyds, toegelaaten, dat de ren volgenden vreemden mannen het Poor- Poorter eed, door eenenGemagdgde, werdt. terfchap hebben medegedeeld (q). Ook is, afgelegd (0). voor weinige jaaren, by eene uitdrukkelyke Aanteke- De aangekomen Poorters, den eed gedaan Pvefolutie van Burgemeefteren en Oud-Bur- ning der hebbende, en door Burgemeefteren, by mon- gemeefteren, vaftgefteld, dat eene Weduwe men6"0'de van den Prefident,methunBurger'fchap, van eenen gebooren of gekogten Poorter, Poorte- geluk gewenfcht, en tot getrouwheid aan hertrouwende, haaren man Poorter maakt (r). ren, ter je Stad en gehoorzaamheid aan Burgemees- By de drie foorten van Poorteren, van 't Toot' Secreta- teren vermaand zynde, worden , door den welken wy, tot hiertoe, gehandeld hebben, terfchap rye' Bode, geleid, naar de Thefaurie, daar zy, zou men de reeds genoemde vierde foort kon- |s,'/°#w die hun Poorterfchap gekogt hebben , het nen voegen van zulken, naamlyk, aan wel- \LZév&& \ Poortergeld, ter fomme van vyftig guldens, ken het Poorterfchap gefchonken is, die, re Per- en nog zeftien duivers voor de Poorter- of nogtans, in vergelyking der anderen, een foone"jt Burger-Cedul betaalen. De Burger -Cedul zeer klein getal uitmaaken. Burgemeefteren, e"*°a'aa wordt, vervolgens, ter Secretarye geregi- daartoe byzonderlyk door de Vroedfchap ge- allePre- fireerd, waarvoor zes ftuivers betaald wordt, magtigd, hebben het Poorterfchap, dikwils, dikante^ De Bode geniet ook zes ftuivers. De inge- aan byzondere Perfoonen, met naame aan ^ °fea' booren en behuwde Poorters betaalen niet Handwerksluiden, om niet gefchonken s ge- j^en, meer dan zeftien ftuivers ter Thefaurie, voor lyk, onder anderen, in 't jaar 1614, aan geichofl- de Burger-Cedul; zes ftuivers ter Secretarye, eenige Wollenweevers, en, naderhand, meer ken. en zes ftuivers aan den Bode. De Burger- maaien, gefchied is. Zo is, by voorbeeld, Fi- Cedulen, die op franchyn gedrukt zyn, ver- Ups van Ze/en, te Priorau in MeilTen geboo- vatten, onder den eed, eene verklaaring, ren, en Raadsheer desPrinfen van Anhalt, door wien dezelve gedaan is, en of hy een in- van wienmen eene Hoogduitfche Befchry- gebooren of behuwde Poorter zy , of zyn ving deezer Stede heeft, in 't jaar 1662, Poorterfchap gekogt hebbe. met het Burgerregt befchonken (j). Som- Byzon- Vrouwen worden, van Poorters geboo- tyds, heeft de Stad ook het Poortergeld , derheden ren Zynde, gebooren Poortereffen, en met twee jaaren, geborgd, of langer, ter befchei- de"poor- Poorters trouwende, behuwde Poortereffen, denheid van Burgemeefteren O). Het Groot- tereffen. en können zig, in beiderlei gerval , voor Poorterfchap zelf is, eer het, in-'t jaar 1668, Poortereffen, doen erkennen. Ook können te niet gedaan werdt, een en andermaal, te zy 't Poorterregt koopen, en 'er al 't genot weeten,aan den Luitenant-Admiraal de Rui- ' van hebben, zo lang zy ongehuwd bly ven; ter, en aan den Penfionaris, Piet er de Groot, doch met iemant, die geen Poorter is, trou- gefchonken, door Burgemeefteren. Doch wende, können zy geen gebruik van haar het fchenkenvan het Poorterfchap gefchiedt, Poorterfchap hebben, zo lang haare mannen federt eenige jaaren, veel zeldzaamer, dan zig niet als behuwde Pporters hebben laaten in de voorgaande eeuwe. Alleenlyk, heeft aantekenen. Haare kinderen zei ven, voor nog plaats, 't gene, in 't jaar i6ó7,byBur- dien tyd gebooren, worden niet als geboo- gemeefteren en Raaden, is vaftgefteld (a), ren Poorters aangemerkt. Met één woord, dat alle wettelyk. beroepen Leeraars der o- het Poorterfchap gaat, niet dan door de penbaare Kerken, na 't afleggen van den ge- mannen, over op de kinderen. Doch eene woonlyken Poorter-eed , met het Poorter- Poorteres, Weduwe geworden zynde van regt,_ vereerd worden. Zelfs worden hun- iemant, die zig niet als behuwd Poorter hadt ne Kinderen , al zynze ter weereld geko- laaten aantekenen, geniet, voor haare per- men, eer dat de Vaders den Poorter eed foon, en zo lang zy Weduwe blyft, weder- deeden, aangemerkt als Poorters, mids zy om alle de Voorregten van het Poorterfchap. den Poorter-eed komen afleggen, wanneer Eene vreemde, Weduwe geworden zynde zy van eenen Poorter, blyft Poorteres, zolang , . „ , r„ ïr „ .. , zy Weduwe blytt. Doen men heeft, fom- c?; Refoi.:vroedfeh, n.ï. i« jtmy u«s. ƒ. »i. P- f. tyds, getwyfeld, of.zy, naderhand, eenen "/^'r1?' f' stJv*rJ'-A „ a >« A < r, , j , ^v.i.vvjii , j , iv., v.ww ^ Refol. van den Oud-Raad van Eurgemeeft. 16 July
1753. ƒ. ïo4-
(,J Stad, Miffl«,, Ä XIX. ,. , wfi. [g »^oÄ U. E. , Au,. ,667. ƒ. W,
|
||||
|
P O O R T E R S C H A P.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
159
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
LB
|
ïOEK.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zy agttien jaaren bereikt hebben. De Pre- blyft woonen ; gelyk blykt, uit de Keure vocr-
dikancen, den Poorcer-eed doende, zitten, van den een en dertigften January des jaars regten
in Burgemeefters Kamer. En hunne voor- 1652 (a). Doch op deeze Keure vallen nog- ™nB™"
gemelde kinderen worden, in gelyke gele- tans eenige uitzonderingen, eene van wel-jKoi.ZE.
genheid, even als de ingebooren Poorters, ken, in de Keure zelve, vermeld wordt. teken.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
]Kg;:zï-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gcfteld aan 't Ooft- of hooger einde van 't
vertrek. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Foor eerfl, verlieft iemani zyn Poorter-Dis rel.
fchap niet, die, tot voortzetting zyner Stu- zen ver- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hoe't
Poorter- fchap Verioo- ïen Wordt : |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nu eifcht de goede orde, dat wy over- die of Koophandel, langer dan een jaar, bui- woonen
gaan, tot het voordellen van dewyze,waar- ten de Stad verblyft, mids hy oogmerk heb- t^ch°^' °p het Poorterfchap kan verlooren worden, be en behoude, om zig hier, met der woon, niet. En dit kan gefchieden, of door misdaad, oï neder te zetten. In 't byzonder, is verftaan, door ontvrydinge of verwooninge van het dat een afwezig Student Poorter blyft, als zelve. Onder de misdaaden, door welken, zyne Voogden hier woonen (b). Reizen- iemant zyn Poorterregt verloor, werdt,van de Poorters behouden, insgelyks, hun Poor- ouds, geteld het vaeren uyt der Poorte, om terlchap. En 't een en 't ander is, meermaa- te gaan rooven ende bomen of branden, zon- len, erkend, by Burgemeefteren (c). Doch der verlof van den Graave, of van de Wet- fommigen hebben gefchreeven , dat zulke houderfchap (v) ; het haaien van brieven van buiten de Stede itudeerende, reizende, of uit eenigen Heere, om van Stads dienften of boe- hoofde van hunnen Koophandel verbly vende ten o'ntfkagen te zyn, of het doen van ee- Poorters hun Poorterfchap verliezen, wan- nige andere boodfchappen, tot agterdeel van neer zy, elders, trouwen, of een Poorter- de Stede (w): wyders, het bekommeren van fchap aanvaarden (d). En men kan hieraan zulken, die 't Marsdiep of 't Vlie inkwamen, niet twyfelen, wanneer het een of het ander buiten de Vryheid der Stede (x): als mede, het gefchiedt, gelyk wel gebeurt, met oogmerk, zoeken van regt op zynen Mede-Poorter, bui- om hier niet weder te keeren. Doch wan- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
do
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
°nnis
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
<äiad.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ten de Stad (y). In alle deeze gevallen, ver
beurde men, daarenboven, tien pond Hol- landfch; doch in 't laatfte , zyn Poorter- regt niet langer, dan voor tien jaaren. Zul- ken ook, die om misdaad gebannen wor |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
neer
(a) Handv. bl. Ii4.
(b) Miffiven ter Dagvaart, A7. II f. f. ttj.
(c) Refol. van den Oud • Raad van limgemeeft. 50 Jan.
I647. f.zcz. Groot. Mentor. -N Vi. f. Mi. N. Via. ƒ. );, (d) Rooseboom Recueil, cap. XL. N. 14. bl. i97r
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
by jaer ende dagb Poorter gbeweefl is, en dat de tol-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den , Verliezen hun Poorterfchap, ZO lang de brieven , binnen dm jare, vernieuwd 'worden. Handv.
ballingfchap duurt. En 't fpreekt van zelf, bl. 10,11. De verklaaring in de Tol brieven, dat ie- dat ook zulken, wien Burgemeefteren, bui- TmJfa\ mt ^.Poorter geweeft is wordt ook, in
1 , , ö. ' , dezelfde betekenis, opgevat. Zie ook Handv. bl. 56.
ten den gewoonlyken vorm van regten , de 57> I24, n6 enz. m den tweeden zin, moet men, Stad ontzeggen (2), te gelyk begreepen wor- agt ik, de woorden jaar en dag opvatten, daar ge- den, hun Poorterfchap, met al de Voorregten, fproken wordt van den tyd, na verloop van welken, j- > n. i~ „ » l t-u iemant zyn Poorterfchap verwoond heeft. Indeoude die er aan yaft zyn, verlooren te hebben. Coftummyvan Umcht, wpordt zuIks \ uitdrukkeIyk HJj Men verlielt, in de tweede plaatfe, zyn deezer voege, verklaard: So wie dat kyefl, jaer ende
Poorterregt, door ontvrydinge of verwoonin- dag uter (tat te varen voer misdaet, 't welk, in fom-
ge. En men wordt geagt, zig van zvn Poor- F,:ße Sevallen - aan iemant die de boete, in welke
rorCnh-,n ™,T.„ c t> , r il nv verweezen was, niet voldoen wilde, vryftondt,
terlCiiap ontvryd , of zyn Poorterfchap ver- dat is, een jaer ende tue ende veerticb doge. Zie Groot
woond. te hebben , wanneer men, jaar en Utr. Piacaatb. lil. Deel, bl. 282 verg bl 276 Bin-
dag (6) , met Zyn huisgezin, buiten de Stad, ne" zu,k een' tyd»«aamlyk, hadt hy zyn Poorterfchap
verwoond: en die, te Haarlem, zyn Poorterfchap
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
t>Oor
<j?tvry
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dir,;,,
|
of
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vet
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
woo.
ge. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fti
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
verwoond hadt, was, volgens hetÓctroi op de Ma-
giftraatsbeftelling van den jaare 1651, niet verkies- baar tot de Regeering, dan na dat hy het Poorter- fchap , op nieuws, Verkreegen, en, na 't doen van den Poorter-eed , een jaar en zes tueeken, dat is, j.aar en dag. in de Stad, gewoond hadt. Groot-P'hkaatb, IV. Deel, bl. 39p. De Bruyn Haarl. I. Deel, bl 140. Vermoedelyk, moet de uitdrukking, jaer ende dach, ook in den zin van een jaar en zes voetken genomen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fv) Handv. bl. n.
(mj Handv. bl. ij9. (x) Handv bl. 495. (y) Handv. bl. 135. («.) Gtoot-Merriör. N. X- /*. 79 , 9ï verfo. N. XI. ƒ. S9
"""/o. Stads Miffiven, N, XXVIII. ƒ, 7$ verfaß (.6) De fpreekwys jaar en- dag, die, in de oude
1 rivilegien, Keuren en Ordonnantien van deeze en |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
reeds meermaalen, gebruikt is, heeft, agt ik, in de worden, in de Handv. bl. 557. daar geleerd wordt,
oude Simden deezer Stad, voornaamlyk , tweeder- dat Schepenen - vonniffen , Zo wel als Schepenen- lei betekenis. Men verttaat 'er door, of, I. een KennilTen, hier, niet verjaaren, al zynze over jaer geheel tn volkomen jaar , by voorbeeld, van den ende dacb mt' °m "at' elders, gebruikelyk was, dat tweeden February deezes jaars, tot den tweeden iemant> die een plecht hadt op een verkogt huis, bin- February des volgenden , beide ingeflooten : 't nen jaars ende Jes weken, zyne zaak vervolgen* moeff, welk dan op een jaaren één dag uitkomt; of. 2. of hy verloor zyn teRt Groot Utr. Plakaatb III Deel, een jaar en zes weeken En dèeze twee betekeniffen b! z8> vergel- Grotius Jnl. ut de HM. Pegtsgel. II. zyn er, door 't gebruik , of by nadere verklaaring, Boek > V1L Deel • 5 8. bl. 89, 90 XXX. Deel, $. aan gpgeven. In den eerften zin, wordt de bewoor- 4- bl. 188 XXXVI Deel g 5. bl. 201. XLI Deel, ?inR jW en dag gebruikt, in de Handveft van den S- 48, 50. bl. 225 , 226. Ilt. Boek, VI. Deel, $. jaare 1342 vorderende dat niemant tolvry vaare, eer l2' w« 333- • h x 3
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VI. Deel,
|
||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||
|
i6o
|
||||||||||||||||||||
|
iaar 1578, dat de Raad Gerrit janszoon Delft, Voor-
|
||||||||||||||||||||
|
neer iemant het oogmerk om zig hier neder
te zetten toont te behouden, beken ik, niet te können zien, waarom het bloote trouwen op de reize, of zelfs 't aanvaarden van een andeT Poorterfchap, welk, fomtyds, om goe- de redenen, en flegts voor eenen tyd, ge- fchieden kan, hem hier zyn Poorterfchap zou doen verliezen. Omtrent het aanrieemen van een vreemd Poorterfchap, wordt, 'in eene oude Keure, alleenlyk gevorderd, dat men 'er, hier ter Stede, blyk van toone. Dus luidt dezelve: Ende wair enich Poirter die an- ders wair in enigber flede of dorpe poirter of buer worde, die foude dair betoocb af bringhen binnen vier daghen na dat hy poirter of buer wair gheworden by inj. fg holls. Ende dit fal [fiaen J tots ghcrechts prueuinghe (e), 't Ge- regt fchynt hier dan geoordeeld te hebben, of zyn vreemd Poorterfchap nadeelig voor de Stad ware, of niet. Bevondt men 't laat- fte; dan fchynt men hem, van ouds, niet belet te hebben, met behoudenis van zyn Poorterfchap hier ter Stede, ook elders Poor- ter te worden. Even als zulks, ook van ouds, den Poorteren te Utrecht, fomtyds, toege- laaten werdt; waarop, met deeze woorden der oude Coflumen van die Stad, gezien wordt: Waer yemant van onfen borgeren de ergent an- ders ware Borgerßappe of Porterfcappe gewon- nen hadde, of noch wonne , ter flat wederwil- le, de ware fine Borgerßappe quyt, alfo vroe alfe hi dat gedaen hadde , ende nummermeer fine Borgerßappe weder te crigen, ten waer dat yemant dat gedaen badde, of noch dede, bioir- love der Stat (f). |
||||||||||||||||||||
|
VOOR-
REGTEN
VAN BUR GEKS EN Ingeze-
tenen. |
||||||||||||||||||||
|
die hem begeven hadde om te wefin Treforier EK gUR.
van Holland — overfulx fyn Poorterfchap ver- ™£s Elt woont hadde, verklarende voor diverfche Raden iNGezs- ende Gedeputeerden by de ötaten van Holland, tenen« niet gefint te fyn, omme weder binnen ylm fier- dam te refideren. En op 't jaar 1586, dat de Raad Bieter Pauw Adriaanszoon, Rentmees- ter te Alkmaar geworden zynde, fyn Pbor- terfchap verwoont hadt. In laater' tyd, heb- ben nogtans veele aanzienlyke Burgers, Amp» ten voor hun leeven, buiten de Stad, zullen- de gaan bekleeden, eene verklaaring verwor- ven , of van Burgemeefteren, of doorgaands van de Vroedfchap, dat zy en hunne Kin- deren , desonaangezien, Poorters deezer Ste- de zouden blyven. De voorbeelden van zul- ke verklaaringen zyn menigvuldig, zo inde Regiflcrs van Burgemeefteren (f), als, inzon- derheid, in de Regifiers der Vroedfchap (k). Eindelyk, verliezen, zelfs volgens de Keu- En ein-
re van den een en dertigften January des jaars de,5* .£t 1652, zulken hun Poorterfchap niet, die, °°lkenn', fchoon zy, met hun huisgezin, jaar en dag, die,met buiten de Stad, 't zy inbeflooten Steden, of kennis ^ ten platten Lande, willen gaan woonen; ofv^eu/. voor hun vertrek, of, ten langfte, binnensteren, 's jaars na het zelve, ter Secretarye, zul-langer len hebben verklaard, waar zy, hier ter Ste-dan e^ de, hun Domicilium of woonplaatfe, of, ge- Jdaearstad lyk het, gemeenlyk, en ook in de Stads Re- blyven, gifiers (ï) , genoemd wordt, vuur en licht, en bun waarby andere oude Coftuymen ook huysraat £^Jt"r ende cofl voegen (in), blyven houden; om secreta- dus, aan alle Stads Laften en Ordonnantien, rye laate" gelyk andere Inwooners , onderworpen te aanteke- blyven. Ook moeten zy, voor hun vertrek,nen' volgens dezelfde Keure, ten minfte twee maanden agtereen, in de Stad, hebben huis gehouden (»):'t welk iemant, volgens de oude Ütrechtfche Coftumen, geagt werdt te doen, daer by dagelix te cofi gaet, en nachtelix te bedde, met zynen echten wive, indien hy een echt wyf heeft , anders die man alleen (0). In gevolge van deeze Keure, heeft men, ter Secretarye, terftond , een nieuw Re- gifter aangelegd , het Domicilien - Boek ge- naamd , welk nog gehouden wordt. Èen Poorter, eenigen tyd buiten de Stad wil- lende gaan woonen , zonder zyn Poorter- fchap te verliezen, verzoekt zulks aan Bur- gemeefteren , die hem, daartoe, voor twee, drie, of ook , doch zeer zeldzaam, voor meer-
fi) Groot Memoi. N. IV. ƒ. 17. N. IX. ƒ. 49 verfo.
(k) Reiol. Vrocdfch. L' F. Il Maart, 10 July i«68./-
a-z , 64. i,r. G. MSeptemb. 1669. f. 6 verfo. L'. K. 21 May I«7S. ƒ. 108. Lr L. 6 Septemh. 16TJ. f. l%6. Lt. KK. 1« January 173$. ƒ. aa.% enz.. (I) Refol. Vroedfch. /,'. L. 14 Dec. 1S7S. ƒ. 34-
\m) Groot-Utr. Plakaatb. 111. Deel, bl. 279.
(n) Handv. bl. 12$.
(') Gioot.mr. Plakaatb. III. Deel, bl. zjio.
|
||||||||||||||||||||
|
Ook niet
zodani gen, die, in 's Lands of
der Stede dienft.af wezig zyn. |
Ten anderen, verliezen zy hun Poorterfchap
niet, die, in dienft van 't Land of van de Stad, jaaren agter een, buiten de Stad ver- bly ven. Zelfs worden hunne Kinderen, fchoon buiten de Stad gebobren , als ingebooren Poorters, aangemerkt, ten minfte tot na de dood hunner Vaderen, en tot op hunne meer- |
|||||||||||||||||||
|
derjaarigheid; wanneer zy zig voor Poorters
fchynen te moeten doen erkennen, en voorts in agt neemen, 't gene van alle Poorters, zonder onderfcheid , gevorderd wordt, zo zy de voorregten van het Poorterfchap niet verliezen willen (g). Doch dit 's onnoodig, indien zy zelven ook, in 's Lands of der Ste- de dienft, afwezig blyven (h). Zulken nog- tans, die een Ampt voor hun leeven buiten de Stad gingen bekleeden, werden , van ouds, verftaan, hun Poorterfchap te verlie- zen. In de Lyft der Raaden, voor de Hand- vefien en elders te vinden, leeft men, op't (e) Keuib. A. /. 9 verfo.
(f) Groot uir. plakaatb. III. Deel, bl. i°,i.
(g) Refol. v.in den Oud-Raad van Burgemeefteren j Jan1651.ék '*• Grw-Memor. JV. III. ƒ. 16» verft.
(A;T|iooc-Memoi. n. Vil./, tlo.
|
||||||||||||||||||||
|
I- Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
POORTERSCHAP.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
161
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
^OOR.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
kbcteh meerder iaaren, indien hy 't begeert, verlof plagt te gefchieden (f), dan naderhand, en Voos-
VA»ßuR. §eeven- Vervolgens, laat hy zyn Domici- tegenwoordig. In den jaare 1561 ,gefchied- regten
CEfiS EN' Hum ter Secretarye aantekenen. Hy betaalt, de het, om niet getrokken "te worden in de UANßtJ»*
T£ÜEZE' ™e.§ens die aantekening , vier en twintig Schutteryen of Stedelyke dienften, die vee- üwes®?
N£». ftuivers ter Secretarye, en zes ftuivers aan len, ten dien tyde, zeer tegen de borft wa- teken.
den Bode. De aantekening wordt , in 't ren. Doch de Vroedfchap befloot toen ,
gemeen, jaarlyks vernieuwd, en moet, ten dat niemant zyn Poorterfchap zou mogen
minfte, noodzaakelyk, met kennis enbewil opzeggen,dan ten overftaan van tweeSche-
uging van Burgemeefteren, vernieuwd wor- penen (j).
"en, zo dra de tyd van 't verlof verflreeken Ten befluite deezer Verhandelinge, mer-
ls5indienmendevoorregten,vanhetPoorter- ken wy alleenlyk nog aan, dat zulken, die* fchap niet verliezen wil: zynde het gebeurd, zig van hun Poorterfchap ontvryd ? of het dat een Poorter, die verzuimd hadt, de aan- zelve verwoond hebbende, naderhand, we- tekening van zyn Domicilium te vernieuwen, derom hier ter Stede willen komen woo* Eiet zyn rytuig in de Stad komende, als een nen, en de Poorterlyke voorregten genie- Vreemde , gearrefleerd geworden is (f). ten, al waren zy ook Poorters Kinderen, Allen, die, zonder in de gemelde uitge- verpligt zyn, het Poorterfchap, op nieuws, |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
zonderde gevallen te zyn, jaar en dag, bui
ten de Stad woonen, verliezen hun Poorter regt: al ware 't zelfs, dat zy, door ziekte |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
tekoopen(r). Eene enkele aantekening,
uit het oudffce Poorterboek ontleend, zy ge- noeg, om dit te bewyzen. Benediäus An* |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
beïet geworden waren, binnen 's jaars, met driesz. Valk, ftaat'er, alhiefgebooren, in 't
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Weesbuys opgevoet, die zyn Poorterfchap ver*
ïvoent heeft, is op huyden den leßen dach in |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
der woon, in de Stad weder te keeren (q).
Wy fpreeken, wyders, niet van zyn Poor |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
terregc kwyt te raaken, door 'er van af te Meye te XVC LXVJ. <wederomme Poorter ge
ftaan, of het op te zeggen; om dat zulks, worden,ende heeft den beboorlicken eedt gedaan, van ouds, en , in zorgelyke tyden , meer en Treforiers van zyn Poortergelt betaelt. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
(r) Zie II. Deel, III. Beek., bl. 1+8.
(j; Refol. Vroedfch. N. I. 9 MayiySu
(t) Rooseboom Recueü,C«/>. XL. N.is.bl. }»%<,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
(t>) Domiciüen-Boek . N. I. f. «J verfa.
(?j Siads Miffiven, N. X. ƒ; 15! vcrfo. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
160.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
TLm
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
*¥-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
|||||||||||||||||||
|
IÖ2
|
|||||||||||||||||||
|
B Y L A AG E N
|
|||||||||||||||||||
|
ßYI Af"
L'. A'
|
|||||||||||||||||||
|
Bylaa-
CEN
L*. A.
|
|||||||||||||||||||
|
op bet VI. Deel, I. Boek.
Lr. A. Beroerende die Vrybeyt van bondert roeden die de Stede rontomme die Stede beeft, ende dat
die poort er en oft Landtluyden buyten dezer Stede binnen die voorn, bondert roeden woenende ongebouden zyn mitten dorpen van amfterueen oft Slooterdyck te contribueren. [ Ilaage 22 April i522'] |
|||||||||||||||||||
|
en behoirt gelyck die voorf. fupplianten zeg-
gen ons biddende om onfe behoorlicke pro- vifie Soe ist dat wy U laften ordonneren ende committeren mits defen dat voir U en- de een adionct niet fufpect dairtoe genomen gedachuaert ende geroupen wefende alft be- hoort ter plaetfe contencioefe de waersman van aemfterueen ende anderen dient behoiren fal gedaen hebbende of doende beledt off tur- bel den Impretanten in hoere poffeffie voorf. omme v te zien informeren ghy van wegen der K m>. v doechdelycken informeert van de premifiien ende poffeffie van de fuppl. mits- gaders vptie turbacie hunlieden ter contrarie gedaen ende fielt Uwe informatie int lange by goede declaratie in gefcrifte Ende indien U blyct vän t gundt dat voorf. is bylbnder van den poffeffie van den impetranten ende de hinder ende turbatie hemluyden daerinne ge- daen ende gepoocht te doen ter contrarie zoe veel dat genouch zy maintineert ende onder- houdt van wegen als bouen die zelue fup- plianten of luiere gemachticb.de in hoerluyden poffeffie mits ofdoende alle turbacie hinder ende letfel ter contrarie gedaen by den voorf. waersman ende allen anderen den zeluen zeer fcherpelicken beuelende van wegen des key- fers voorf. hun te verdragen den Supplianten ende den geenen die onder ende bynnen hoe- re jurisdictie bewind ende vryheyt voorfz. ftaende gefeteu ende begrepen zyn eenige hin- der ende turbacie contrarie huerlieder pofles- he voorf. voortaen meer te doen mair die te laeten blyuen ende beruften in den voorf. hoe- re poffeffie ende gebruyekeniffe zoe dat zy des mogelycken te vrede zyn. Ende in cas van oppofitie weygeringe oft vertreck alle tur- bacie ende nieuwlycheyt geweert ende of ge- fielt mits reftabliffement ende reftor gedaen zynde alft behoert ende omme voorder ge- fchil te fchuwen die fake contenciofe geno- men ende geftelt in handen van de K. M'. alsJSouuerain dair toe committerende een fe- queftör nvt ende foluent ift noot maict van als proces verbal ende dachuaart d oppofanten rêfufanten of delayanten te comen of gemach- tichde te zeynden voer ons alhier in den ha- ge tot fulcke betamelicken dage als ghy hem- luyden beteickenen zult ten wèlcke dage ouer- brengt of zeynt ons Uwe voorf. informacïe auctentyck toebefloten alft behoort mitsgaders uwe proces verbal omme te procederen zoe wel in de principale materie poffeffore als vpt prouifie van den...... ende gebruyeke'
niffe van de contenciofe fake als nae rechte
die*
|
|||||||||||||||||||
|
De Graue van hoichftraete heer van mon-
tingny van culenburch van bordelen Stadthouder generael die prefident ende rai- de des roomtchen keylers Coninck van. ger- manien van Caftillien gecommitteert ten zaic- ken zynre m. landen van hollant zeellant en- de vrieslant onfen beminde medebroedere in raide Jan benninck raedt etc. Saluyt ende di- letftie. Alzoe Schout Burgermren, Schepenen ende rade der Stede van amftelredamme in den name van de zelue Stede ons te kennen gegeuen hebben dat al ift zoe dat de voorsz. Stede van amftelredamme gepriuilegeert es dat de vryheyt der feluer Stede ltrect hondert roeden verde buyten de vuyterfte poirten van amftelredamme ende dat zy van allen ouden tyden daer of gevfeert ende gebruyct hebben ende van allen den gheenen die binnen de- zelue hondert roeden woenende zyn ontfan- gen hebben gehad den honderfte penninck als men die ouer de poorteren heeft gegairt insgelycx excyfe van den dranck ende alre- hande excyfe die men in der Stede gegeuen heeft ende al noch gheeft ende van allen laften contributien hoedanich die zyn die te ontfangen als van andere hoere burgheren als poorteren gheacht ende op de vryheyt van de tholle van der Stede gheuaren hebbende en- de alnoch varen ende gheacht werdden mede voor de Schout ende Schepenen van aemftel- redamme als borgheren ende alfulcs jufticiabel geweeft zyn ende al noch zyn ende hebben daer of in poffeffie geweeft zoe langhe dat gheen memorie ter contrarie en es dat defen niet jegenftaende onlancxleden belieft heeft de waersman van amfterueen eenen Claes Wil- lemsz. Jan Kerck Pieter Dirksz. cum focus woenende binnen de voorf. hondert roeden wefende binnen de vryheyt der feluer ftede tot Aemfterueen te recht te roepen ende an te daghen dat zy fchuldich zullen zyn heur goet in gefchrifte an te brengen onder den Sche- penen omme daerna te fchote ghefet te war- den ende te contribueren recht of zy bueren ende jufticiabel waren ende ftonden onder die van Aemfterueen willende zoe ondeuchde- ück turberen de voorf. van Amfterdamme en- de beroeuen van huer vryheyt ende oude deuchdelycke poffeffie van dien draghende tot heur groote prejudicie ende oick de K. M*. zoe dit jurisdictie roert ende de Jurisdictie van Aemftelredamme toebehoerende de K. M'. mitsdien vermindert foude moghen worden ende by finiftre wegen coomen aen een am- bochtsheer van aemfterueen dat alfoe nyet |
|||||||||||||||||||
|
I.B
|
|||||||||||||||||||||||||
|
POORTERSCHAP.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
OEK.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
1^3
|
|||||||||||||||||||||||||
|
B*UA-
«A4.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
dienen ende behoren zal. Ons certificerende
wes ghy hierinne gedaen zult hebben ende u wederuaeren fal wefen. Gegeuen in den ha- ge onder t fignet hier angehangen Vpten xxij in April in 't jaer onfes heren duyfent vyf- hondert twee ende twintieh ïiae paeffchen. (Onder flondt)
By mynen Heere den Stadthouder ge-
|
|||||||||||||||||||||||||
|
neral» die Prefident ende raiden van Bvlaa'.
hollt Zeilt ende VriesltT gen L'. A.
(getekend) Beauuoir. Laager hing bet Signet van den Hove,
gedrukt in rooden wa/cbe. Het oorfprongkelyke beruft, in 't Vertrek
der Thefaurie Ordinaris , Oude Laade E. L'. J. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Ia B.
Vidimus van Schepenen en Raad van Amflerdam van eenen Brief van Hertoge Albrecht 'van L'. D:
Beijeren van den twintigften Oftober des jaars 1371, ivaarby verklaard -wordt, dat eeni- ge Perfoonen zig van '; Regt van Keurmiede badden vrygekogt. |
|||||||||||||||||||||||||
|
B.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Allen den ghenen die defen brief zullen zien
iof hoeren lefen doen wi cont ëfi kenlikeh fcepene eïi raet der poerten van aemftelredam- me dat wi ghezien hebben en overghelefen ee- nen brief gans en ghäveonghecanfelliert enon- gheziert welbefeghélt mit ons lieves gheduch- tes heren zeghel van hollant alfet gheleec fpre- kende van woerde te woerde alfe hier nae ghe- fcreveri ftaet; Aelbrecht bi goods ghenaden palensgrave biden riin heretoghe in beyeren Ruwaert van Henegouwe van hollant van zee- lant en vrieslant doen cont allen ludert dat wi vercoft hebben bi kerftiaen albrecht diers foen onfen coermyedebeware willem dirc loefels foen nelle fiin wiif fiin zufter en finen broe- ders aelwaer clais wedeghen en hoer kiint vri te wefen van onfen coermiede. des zal zi ons gheven bi heren cóenraets ons elércs hant |
diere ons goede rekinninghe of doen zal viif
ëridë dertich feilde zeftien fcell. hollants voer den feilt gherekent en dat loven wi him te wa- ren voer ons en voer onfe nacomelinghe tot ewighen daghen ten ware of zi hem hier na- mels weder verdieden In oirconde defen brie- ve befeghelt ^met. onfen zeghel ghedaen tote zierycee tfmancndaghes na finte lucas dach int jaer ons heren m°. ccc° een en tfeventich. In kennifle der wareyt foe hebben wi fcepene én raet voerfz onfer poerte zeghel art dit wtfcritt ghedaen tenen oirconde ghegheven des fonnert- daghes na finte willeboerts dach int jaer ons heren m° ccc° een ëfi tfeventich. Onder aan, hing der Stede Zegel, zo als
bet, hier voor, (V. Deel, i. Boek,bt. 11. N. 30 afgebeeld it. |
||||||||||||||||||||||||
|
fltSTÜK,
|
|||||||||||||||||||||||||
|
ZES.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
ZESDE DEEL. |
|||||||||||||||||||
|
VI. Deeü
|
|||||||||||||||||||
|
i64
|
|||||||||||||||||||
|
POORTERSCHAP, SCHUTTERYEN, KRYGSRAAD,, BE-
ZETTING en VERMAARDE PERSOONAADJEN VAN
AMSTERDAM.
|
|||||||||||||||||||
|
E ER S T E BOE K.
Schutteryen, Bürger-Compagnien, Wagten
en Bezetting.
|
|||||||||||||||||||
|
I.
|
|||||||||||||||||||
|
Oude Schutteryen.
|
|||||||||||||||||||
|
Steden (4). Men hadt, op't einde der veer- Schut-
tiende , en in 't begin der vyftiende eeu- ter*^' we, niet meer dan één Schutters - Gilde , 0üDE te Amfterdam (e). Doch in eene der oude Keuren, op pergament gefchreeven, en ver- moedelyk lang voor 't midden der vyftiende eeuwe gemaakt, vindt men reeds gewaagd van oude Schutters (ƒ): waaruit af te nee- men is, dat de twee andere Schutteryen, die, zekerlyk, in de vyftiende eeuwe opge-* regt zyn, of ten minften ééne derzelven, toen reeds in wezen waren. Deeze twee Schutteryen waren die van de Foetbooge en van de Handhooge, en worden, klaarlyk, van de oude Schutterye onderfcheiden, in eene Keure van Maymaand des jaars 1471 , be- veelende „ niemant in dat oudefcut te kie- „ zen, dan vit dat jonge Jcut , en handboge „ Jcut (g)."De oude Schutters voerden ook Boogen, en waarfchynlyk alleen Handboo- gen. Doch, met het aanwafTen der Stede, fchynt men geraaden gevonden te hebben, nog twee Schutteryen op te regten, die Voetboogen en Handboogen , onderfchei- denlyk, voerden. Van deeze twee Schut- teryen is, vermoedelyk, die van de Voet- booge de oudfte geweeft,omdat zy,altoos, voor die der Handhooge, en, oudtyds, bloo- telyk, de jonge Schuttery genoemd werdt. De Handboogsfchuttery hier , naderhand , by- komende; en de oude Schuttery, in denjaa- re 1516, vernietigd zynde, en in derzelver plaats, de Kloveniers-Schuttery zynde opge- regt (d) zie MlHRIS Charterb. UI. Deel, tl. «JJ-
(ej Handv. tl. 140, 141. (f) Keur!'. A. ƒ. 20 verfa. (i) Keiub. A, ƒ. 6z. |
|||||||||||||||||||
|
Van de vroegfte tyden af, heeft de Re-
geering van Amfterdam zorg gedraa- gen , voor de veiligheid , befcherming en verdediging der Stede; en zig, daartoe, in de eerfte plaatfe , gediend van der Stede Poorteren, die, ook van ouds, verpiigt wa- ren , hunnen Heeren en 's Lands Graaven, naar hun vermogen en overeenkomftig met de oude Voorregten en Gewoonten, in den kryg by te ftaan (a). 't Is ten hoogfte waar- fchynlyk, dat de Poorters, die, als het de gelegenheid vorderde, in der Stede, of des Graaven dienft , ten ftryde trokken, reeds in de veertiende eeuwe, door de Wethou- derfchap, uitgekooren zyn; gelyk men, met zekerheid, weet, dat, in de volgende eeu- we , gefchied is; en dat zy, na den togt, wederom, tot hun voorig beroep, zyn ge- keerd, zonder zig, byzonderlyk, met den wapenhandel bezig te houden; ten ware hun, miflchien, ook zo vroeg reeds, gelyk nader- hand (£),het bewaaken der Stad zy toever- trouwd geweeft. Doch in de zelfde veertien- de eeuwe, en waarfchynlyk, al voor 't midden der zelve, was, te Amfterdam, met kennis en bewilliging van de Regeeringe , een Schutters-Gilde opgeregt, onder zekere voor- waarden; waarvan, aan het zelve, Brieven verleend waren, van der Stede wege (c). De opregting van zulke Gilden was, ten deezen tyde, gemeen hier te Lande; doch gefchiedde altoos door, of met bewilliging en onder opzigt van de Wethouderfchap der (») Zie n. Derff XI, Botl^, bl> 10J enz., 109, 113, 120,
131- (b) Keurb. A. ƒ, 21. je) Handv. t;. i+o. Xijo.] |
|||||||||||||||||||
|
Oor-
fprong
en oud- heid der drie Schutte-
rven. |
|||||||||||||||||||
|
Iï.Boek. S C H U T T E R Y en B E Z E T T I N G. t6$
^W regt (h); werden de drie Schutteryen, in't eene Keure van den derden February des Oude
ï^y^irgemeen, de Kloveniers- of Oude , de Voet- jaars 1483,0p Sacraments-dag,moeften op-^«hjt- • hoogs-, en de Handboogs-Scbuttery genoemd, trekken, in een pallure ende wapenrok balffTEKmN' 't Getal der oude Schutteryen, die wel van. root ende half wit, root bouen (g). Doch , de Burgervendelen onderfcheiden moeten veelligt, is de verwe der Schutters kleedin- worden, is nooit grooter dan drie ge weeft, ge niet alle jaaren dezelfde geweeft. Im- hier ter Stede. mers, men heeft nog eene uitvoerige Or- ^etaitjer Da oude Schuttery beftondt, in 't jaar donnantie van den derden Juny des jaars
clkeenini 394> toen zy nog de eenigfte was, en toen 1560, voor het Schutters-Gilde te Zoeft, in Schut, de oude voorwaerden ende brieven, haar door 't Stigt van Utrecht, waarby blykt, dat het 4erye. dé Wetho^erfchap verleend, vernieuwd en zelve, jaarlyks, van kovel of kaproen ver- veranderd werden, uit omtrent vyf en ze- anderde, en 'er dan rood en wit, dan blaauw Ventig man (z). Doch in 't jaar 1413, werdt en wit, en dan wederom groen en wit la- dit getal op negentig gebragt (k). Én in 't ken toe kogt (r). begin der volgende eeuwe , beftonden de De wapenen der oude Schutteren waren Hunne
drie Schutteryen uit twee honderd perfoonen ook onderfcheiden, en veranderden , naar wape- ieder (/). Elke Schuttery was , toen , of tyds gelegenheid. De oudften handeldennen- wat laater, verdeeld in twaalf rotten (m) , Hand- en Voetboogen.- ook Clovers, zynde en hadt haare Deken en Overmannen, welke eene foort van handbufTen of musketten (s), laatften, in laater' tyd, ook Gezwoorens ge- zelfs eer nog het Kloveniers - Gilde was op- ïioemd werden. Ook hadt elke Schuttery geregt (t). Voorts, droegen zy een harnafch zynen Koning , die de eerfte in rang was, en, om, of voor 't lyf, van ouds een Panfier,oï om't affchieten der Paapegaai, verkooren Creeft en halve treeft genaamd, en hadden werdt. Men vindt hem reeds gemeld, in de een lang mes of degen op zyde: in welke aangehaalde Keure van den jaare 1471 , laatftgemelde rufting, zy, in zorgelyke ty- waarin bevolen wordt „ dat elke Schutter den, dagelyks, langs ftraat gaan moeften (u). „ zyne kleeding maaken moeft, zo als de Co- By fommige gelegenheden, voerden zy ook n'nyne mit finen hogen raet dat ordineren fpietfen, hellebaarden, flagzwaarden en an- x ,, zou (w)." der geweer (tj). *etsdinS ^e Kleeding der Schutteren was niet De dienft, dien deeze Schutteryen, .vanHun
tetJ^w- éenerlei. Zy droeg, van ouds, den naam haare eerfte opregting af, aan de Stad dee-dienft- ' • van Pallore, Palloir of Pallure (0), en werdt, den, beflondt, voornaamlyk, in het uittrek- volgens de Ordonnantie van den vierden A- ken in 's Graaven, of, gelyk het oudtyds pril des jaars 1413, jaarlyks,vernieuwd5zo genoemd werdt, in ons Liefs Heeren Heir- nogtans, dat ieder Schutter, het eene jaar, vaart, en ook elders , ten oorbaar der Ste- eën rok, tabbaard of vlieger, en het andere de in 't byzonder. Voorts, bewaarden en jaar, een Kaproen maaken moeft (p). Het bewaakten zy de Stad (w), by dage en by opperkleed der byzondere Schutteren hadt nagte, vooral, in zorgelyke tyden; 't welk niet eenerlei verwe, indien men anders ftaat ook de pligt was der Poorteren in 't gemeen, maaken moge, op de oudfte Schutters-ftuk- Doch alzo de Schutters, beter dan de ge- ken, die, in de vertrekken van den Krygs- meene Poorters, geoefend waren in de wa- raad op 't Stadhuis, en in de Kloveniers- penhandeling, en veelen derzelven ook in Doele, voorhanden zyn. Hier ziet men de 't Geregt zaten, of tot de Vroedfchap be- Handboogsfchutters, fomtyds,eenpaariglyk hoorden (x); verliet de Wethouderfchap zig in 't zwart, fomtyds , eenpaariglyk in 't meer op hen, dan op de Poorters in 't ge- bruin , afgebeeld. Doch de Voetboogsfchut- meen. In tyden van onraad, werdt de wa- ters worden, in een der oudfte Stukken, in penklok getrokken. De oude Schutters ver- 't jaar 1533, door Cornelis Anthoniszoon, ge- fcheenen op de Plaats, totbefcherminge van fchilderd, en hangende in den gang, voorde 't Stadhuis. De twee andere Schutteryen kleine Krygsraads-Kamer op 't Stadhuis, in ftelden zig voor de Poorten, aan dien kant, een tweeverwig'kleed, groen aan deregter-, daar men den aanval dugtte, gelyk, in 't jaar en rood aan de linkerzyde, vertoond: welke 1481, de Voetboogsfchutters aan de Nieu- verwe nogtans verfchilt van die der Livreye wen- van de Poorteren in 't gemeen, die, volgens r?) KeuA. a. f. 139.
(r) Vide Matth. de jure Gladii, C«/>. XIX. p. 551.
(b) Zie II. neel, V. Boeket tl. 2zo. (O Z'e F- BurmAn Nieuwe Aanmerk, tl. 4S3.
fi") Handv. bt. i+G. (') KettrB. A. ƒ. i?z. D. ƒ, 3 verft,.
f<U Handv. bl. ,4j. («) Keurb. A. ƒ. 136,149,113.
CO Handv. bl. 141. (v) Kemb. D. ƒ. 8c verfo.
(n>)Zie II Deel, ix. Boek_, tl. 3*9, (■») Handv. hl. 140, 141. Refol. Vroedfch. N. 2. 9 April
l") Keurb. A- f. Sz. l<66.f. S4 verf», en hrer voor, II. Deel, Vu. Boek, bl. ijs,
f") Keurb. A. ƒ. ïo verfo, isj>. J8I.
yf) Handv. bt. 140, m. (*) Handv. bl. 141. Keurb. A.f. 61.
Y 2
|
||||||
|
I(56 AMSTERDAMS VI.Deel.
|
||||||||||||||||
|
wanneer zy, in 't fchieten, 't zy in de Doe- O udè
len, of naar de Paapegaai, iemant, onver- ScHy^, hoeds, kwetfen of dooden mogten, mids zy, TER voor 't fchieten, volgens gebruik, behoor- lyk, geroepen hadden (z). Op het onderhoud der drie Schutters-Gil- voorreg*
den, liepen eenige kollen. De vergaderin- ten deï gen in de Doelen; het fchieten aldaar naar |"heu't. ■' 't wit, en elders naar de Paapegaai; de klee- teryeu* ding der Schutteren, die, jaarlyks, vernieuwd werdt; hun geweer, en 't gene 'eimeer noo- dig was, om de Schutteryen in ftand te hou- den , belaftte de Schutters boven vermogen. De Wethouderfchap dan, in aanmerking neemende, dat de Stad, in tyd en wyle, veel dienfl kon trekken van de Schutteryen, befloot haar, van tyd tot tyd, eenige voor- deden en vryheden toe te Haan, om haar te gemoet te komen in de koften, die zy te draagen hadden. De oude Schuttery ver- kreeg, in't jaar 1394, de Viffchery in de Stads g^aften ; benevens de vryheid om, drie maal 's jaars, van 's daags voor S. Maar- ten in den winter, en van 's Zondags voor Vaflenavond, telkens tien dagen, en van 's Zondags voor Sacraments-dag in den Zomer, negen dagen lang, alleen wyn te mogen tap-, pen, op zo veele plaatfen, als zygoedvondt,, zonder Excyns fchuldig te zyn; mids zy, voor- af,in de Kerke, Hete af kondigen, wanneer zy haaren wyn dagt op te fleeken; waarna niemant, zo lang de wyntap der Schutterye * duurde, binnen de Vryheid der Stede, eeni- gen wyn verkoopen mögt, op eene boete van drie pond Hollandfch , _ Koopmans geld. Voorts, beloofde de Stad, jaarlyks, tot haare Kleeding, elf gouden Hollandfche Schilden te zullen betaalen. De Toortsdraagers, als de Schutters ter Heirvaart toogen, zouden door de Stad bekoftigd worden. Ook zou de Stad hun de boogen vergoeden, die zy, in Stads dienfl, aan twee mogten fchieten (£). De oude Schutters verhuurden, federt, hunnen Wyntap en Viffchery, en verwier- ven, in 't jaar 1413, dat de huurders vry verklaard werden van Heirvaart (/), 't welk de huur moeft doen ryzen. De Viffchery in 't Gouden-Water, dat is, in den Amfiel binnen en buiten de Stad, zo ver der Stede Vryheid zig ftrekte (vi), werdt, in 't jaar 1480, gegeven aan de jonghe Schutterye van de "Voethoghe ende de Schutterye van de Hand- bogbe, insgelyks met vryheid van Heirvaart voor de huurders. Doch deeze Schutteryen moeden, daartegen, twee Bairdzen, zynde eene foort van Oorlogsfchepen, met het gene |
||||||||||||||||
|
Oude
Schut |
wendyker-, en de Handboogsfchutters aan
|
|||||||||||||||
|
de Kerkzyde - Poort befcheiden werden (y).
teilen. ^js men uitt;rei{ken moeft, gelyk in 't vol- gende jaar gebeurde, werden zy allen, op de Plaats, voor 't Stadhuis, verzameld, om van daar der Stede bannier te volgen (z). De Stad zondt hun, op den togt, eenige knegten mede , die hun hunne Toortfen droegen (a), als zy, by avond of by nagt, moeften voorttrekken, 't Geregt of Bur- gemeeileren gaven, vooraf, als 'er Heir- vaart gebooden of vereifcht werdt, aan de Overmannen der drie Gilden kennis van 't getal der Schutteren, die men, naar gelang der andere Poorteren, zou noodig hebben. De Overmannen deeden hierop de looting, en de Schutters trokken uit, op bevel van de Wethouderfchap ; uit welke , dik wils , een Burgemeefter, of twee Schepenen voor- trokken (b). Op Sacraments-dag, woonden de drie Schutteryen ook den plegtigen om- megang by, onder hoere kaïrfe of toorts (c). By de inhaaling van 's Lands Vorften, of an- dere doorlugtige Perfoonaadjen, werden zy, insgelyks, in de wapenen gebragt; gelyk■> wy, in de Gefibiedeniffen der Stad, meer dan eens (d), hebben aangetekend. Men vindt, dat zy dan, fomtyds, byeen kwamen, de, oude Schutters of Kloveniers, in S. Jacobs Kapelle; de jonge of Voetboogsfchutters, op de Kolk; en de Handboogsfchutters, in de Lieve-Vrouwen-Kapelle (e). In zulk eene gelegenheid, hadden zy ook elk eene toorts, of dikke wafchkaars in de hand (ƒ). Zy fchie- Ieder der drie Schutteryen hadt haare by- tennaar zondere Doele (i), daar zy, ten minflen naaide" eens ter wee^e» vergaderden, om naar 't
Paape- wit te fchieten, 't zy met boogen, of met gaai. klovers. Öok fchooten zy, jaarlyks, of ui- terlyk om de twee of drie jaaren, op May- dag, naar de Paapegaai (g): 't welk, in de oudfte tyden, plagt te gefchieden, buiten de Bindwykér- of Binnenwyker poort (b), op het Schaapenveld , daar , naderhand , de Handboogsdoele by de Voetboogsdoele ge- plaatft werdt. Keizer Karel hadt den drie Schutteryen in't gemeen, op _den zeftienden Maart des jaars 1521, O&roi verleend, dat de Gildebroeders niets verbeuren zouden, |
||||||||||||||||
|
(y) Keurb. A. ƒ. 119 verfi.
(%,) Keurb. A./. 137 verfi. (a) Handv. hl. 140.
(b) Handv." bl. 141.
(c) Keuib. A. ƒ. jo.
(d) II. Deel,lV..Bock_,b!. I87.I9J. VI. Boek, W. 252, IS7-
(«) Keurb. E. ƒ. 61.
(f) Keurb. B. ƒ. 27.
(g) Handv. tl. 140,
(h) Zie een Schepenenbrief-Mn 'tjaar 1471. aangehaald I.
Deel, I. fioc^, il, ij, (1) Wy hebbenze,hiervoor (liï. Deel, I.Boek,
bl. 73 enz), uitvoeriger befchreeven. |
||||||||||||||||
|
er
|
||||||||||||||||
|
(i) Handv. bl. 141.
({) Handv. bl. 140.
(t) Handv. tl. 140, 14.T,
\m) Z" II. Heel, II. lioel^, bl. 129.
|
||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||
|
SCHUTTERY en BE ZETTING.
|
||||||||||||||
|
167
|
||||||||||||||
|
Se^E er toe behoorde, op haare koften, ten dien- waar, zo wel als de O verluiden der Gilden, O"1315
ïfi&ïSf. ^er Stede, onderhouden (2). En deeze nu en dan, geraadpleegd by de Regeeringe,ScHU,r'
* zyn alle de Voorregten, die ik vind, dat de vooral, in zorgelyke tyden, gelyk in de jaa- drie Schutteryen immer hebben bezeten.De ren 1566 en 1567 (r). En zulks is, ook in oude Schuttery, zig diep in fchulden geile- laater' tyd, by gewigtige gelegenheden, om- ken hebbende, en, reeds in 't jaar 1505, den trent de Kapiteinen der Burgervendelen, die Excyns van haaren Wyntap, aan de Stad, gelyk als de plaats der Schutteryen vervuld die voor haar in 't verfchot was, hebbende hebben, gefchied. In 't jaar 1579, kwam moeten afftaan, werdt, in 't jaar 1516, ver- 'er eene Keur op het diepen der Waale uit, nietigd. Haare Doele werdt verkogt, en't dïe,by raadt van de Schutteren der drie Schut» gene 'er van kwam, nevens al wat zy van terien, gemaakt was (s). En in de volgende den Wyntap en Viffchery plagt te hebben, eeuwe, fchynen de Burgervendelen, immers, befleed, tot het opregten eener Kloveniers- een der zelven, ook over dit of diergelyk Doele. De Kloveniers verkreegen eenigen onderwerp geraadpleegd te zyn:'t welk men der Voorregten, die de oude Schutters ge- afneemenmag, uit een Schutters • ftuk, op had hadden, met naame, elf Wilhelm usfchil- de groote Krygsraads Kamer, boven den in- den 's jaars, mids onderhoudende den altaar gang hangende, en in 't jaar 1625 gefchil- in de Oude Kerke, dien de oude Schutters derd; waarin de Kapitein Albert Koenraad hadden bezeten; de viffchery in der Stede Burg, de Luitenant Bieter Evertszoon Huift y veften, en een honderd een guldens zes ftui- en de Vendrig Arend van Buil aan eene tafel vers en vyf duiten, voor ieder der twee ter- zitten, op welke, eene tekening der oude mynen van den vryen Wyntap,in de plaats Waale legt. Voorts, was de Krygsraad ook, van de drie der oudeSchutterye(»). Voorts, in de jaaren 1584 en 1585, geraadpleegd, werdt hun de nieuwe Doele, met den tooren op het verfterken der Stede (t). Doch in't Sixiycbt Utrecht, afgeilaan (0). Doch de Vis- jaar 1578, ftakende Schutteryen zig, voor fchery inde Stads veften werdt, federt, door 't eerft, in de beflelling der Wethouderfchap. de Stad, van haar gekogt (j>). De twee an- Ook bouwde men, in 't jaar 1628, op dit dére Schutteryen behielden de Viffchery in't voorbeeld alleen, het regt, welk de Burger- Gouden-Water nog, die haar, in't jaar 1480, Compagnie» van dien tyd, oï do. Schuttery, was opgedraagen. zo als men dezelve toen noemde •> waande OntjeN Doch alzo fömmigenzig, nu en dan, ver- te hebben, om de Wethouderfchap te zet-
2°ek, <$■ beeld hebben, dat de Schutteryen, van ouds, ten, en te verzetten.
^»nnier veel zeggens hebben gehad in 't beftellen . Doch dat de gantfche handeling der drie Egt be
|
||||||||||||||
|
van
|
||||||||||||||
|
hadifJb der Wethouderfchap; en dat haar regt, hjer Schutteryen, in 't jaar 1578, afweek vanr'gc
j>en tot tQe, naderhand, op de Burger-Compagnien de Privilegien en aloude gewopnte , blykt^ |^*t jjej be- overgegaan is, gelyk zulks, onder anderen, zelfs, uit tweeAclen der zes en dertig Schut- jaari'578. det w in't jaar 1628, door eenige woelzieke Gees- teren van dien tyd, die de dienende Wet- houde^" ten, gedreeven werdt (9); zal't niet ondien- houderfchap toen vanden eed ontfloegen, fcb.ap," ftig zyn, hier, kortelyk, te onderzoeken , en nieuwe Vroedfchappen en Burgemeefte- wat van deeze zaake zyn moge. ren verkooren. By deeze Aften, proteßee- In de oudfte tyden, is-de Raad der Stede, 'ren de Schutters wel exprejfelyk, een en an-
toen uit vier en twintig perfoonen beftaan- dermaal, dat zy,'t gene zy deeden,deeden de, eene enkele reis, gekooren door de Ge» voor die reyfealleen, ende fonder t feine in con- meente, gelyk wy, hierna, breeder toonen fequentie te trecken. Waaruit klaarlyk volgt, zullen. Doch geen blyk altoos is'er, dat dat het regt der Schutteryen, tot het ver- f de Schutteryen zig, voor 't jaar 1578, ge- zetten der Regeeringe, welk alleen op dee- iQoeid hebben, met de beflelling der Wet- ze daad gebouwd wordt, eenen zwakken houderfchap. Te vooren, werden zy,'t is grondflag heeft. Men vindt deeze Aélen , _ ' geregifireerd, met de eigen hand van den (") ivm %{i\ rv/Bcit, hi. in', v. ïièici u- -'9. ««• Secretaris Jacob deHaan, in eene
l!?L ^uyt!'"cheidins "! 'l vertrek der Tijefiiurie, Nieuws jvjaamlyft der ghenen , die federt ■ den jare M Z''u'.DZfxiv. Bcei, in w. XVC. LXXVIIJ. die principaelfie Ampten (2) Wy ontleenen deeze laatfte voorwaarde, uit hebben bedient binnen de Stad Van Aemflelre-
den oorfprongkelyken brief, waarby de Regeering dam, welke, tegenwoordig, ter Thefaurie het Gouden Water aan de twee Schutteryen opdraagt. deezer gtede Cv), beruft. Wy hebben de Hy is nog voorhanden, en met het Stads zegel ten v J J zaaken bekragtigd. Wy voegen hein, aan 't einde van aan*
dit A0<?fc,onderdeS;yWe»L'.A,;zoomdatde voor- , . tI n . VIT n , ,. -.. ,„T ,._ ,-,
tiffl.,1 ,• ,fc„ . , ^ , , ' „ ,r . (f) 11. Deel, \ll, Jlocli. M. 28o,28T,2Sr,£85.
gaarde, die t onderhouden oer twee Baardfen be- }/> Keurb. G. f. >SÄ ï„fo-.
Jett>in alle de Uitgaaven der Handveßen, overgeilaa- (t) K-efol. Vroedfch. avj. 30 Sept. 1584. i$ Maart, »o
*>en ls. als omdat, in geene dier uitgaaven, de dag- April 1585.
tekening gevonden wordt. ' (v) K*> **. xi.
Y3
|
||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||||
|
i68
|
||||||||||||||||
|
aantekening, in welke de Aften gevoegd waaren en te befchermen; in de wapenen oovt
zyn, hier agter onder de Bylaagen (w) ge- te verfchynen, om den Vorfl in te haaien, ScB^. plaatft, om datzy, ook in andere opzigten, of eenige plegtige ommegangen by te woo- TER licht geevenkan, aan't gene, in ons ver- nen, blykt, uit alle de Plaatfen der Stad! haal van de verandering des jaars 1578,hier Regifiers, met welken wy, te vooren, be- voor (Y)i te vinden, mögt fchynen eenige weezen hebben, dat de Schutters, vanouds, opheldering noodig te hebben. Hier ter plaat- tot dit alles, gebruikt werden, 't Geregt ftel- fe, zy 't ons genoeg, uit de Aóten der Schut- de zelfs orde op het fchieten naar de Paape- ter'en zelven, getoond te hebben,.dat het gaai (g), en op de maaltyden der Schutte- verzettenderWethouderfchap, welk zy toen ren in de Doelen (h). De Doelen zelven, ondernamen , niet gefchiedde, uit hoofde fchoon den Schutteryen, van ouds,hebben- van eenig regt, welk zy zig aangemaatigd, de toebehoord, mogten niet bezwaard, veel veel min bezeten zouden hebben. De nieu- min verkogt worden, buiten bewilliging van we Magiitraat werdt, eigenlyk,gewettigd, 't Geregt (i). Uit al het welke, de afhang- doordien zy van 's Lands Staaten, die, na't kelykheid der Schutteryen van de Wethou- afzweeren van Koning Filips, Souverainen derfchap, ten klaarfte, blykt. geworden waren, voor wettig, erkend werdt. Hoe't, eindelyk, met de drie Schutte-Vereej£ De drie Schutteryèn waren zo weinig ge- ryen afgeloopen zy, ftaat ons nu nog, ten^1?!
regtigd, tot het beftellen der Wethouder- befluite, te melden. Gelyk de oude Schut- schutte- fchap, dat zy, in tegendeel, fchoononmid- tery, in 't jaar 1516, door de Wethouder- ryenC^ delyk onder haare byzondere Overmannen fchap, te niet gedaan werdt; zo waren, al de Bu£ ftaande, eigenlyk, zo wel als deeze Over- vroeger, te weeten , in 't jaar 1492 , de jjg[j£ mannen, van de Wethouderfchap afhingen, Schutteryen allen drie,door 't Geregt ende en even als andere Gilden, geheellyk, aan XXXVI. (k), en in 't jaar 1496, de Voet- dezelve onderworpen waren. Uit de Or- boogs- en Handboogs Schutteryen, door 't donnantie van den jaare 1394, blykt reeds, Geregt alleen, te niet gedaan. De laatfte dat de Broeders van het oude Schutters-Gil- reis gefchiedde zulks, omdat veele Schutters -de, wel by raade der Overmannen, doch den eed van getrouwheid aan de Wethou- door het Geregt, in het Gilde aangenomen, derfchap, die, in dien zorgelyken tyd (/) , .of uit het zelve gezet werden (y). De Klo- ten hoogfte noodig gehouden werdt, nog veniers- Schuttery niet alleen; maar ook de niet hadden afgelegd (ni). De vernietiging Voetboogs- enHandboogs-Schutteryen,wa- der Schutteryen gefchiedde, t'elken reize, ren, door Burgemeefteren en Schepenen , by afgekondigde Keuren; doch fchynt niet opgeregt (z). En in 't jaar 1554, werdt, niet lang geduurd te hebben. Na weinig by de Vroedfchap, beflooten , dat geene tyds verloop, zag men de Schütteryen we- Schutters, uit eene der drie Schutteryen , derqm in ftand. De oude Schuttery alleen zouden verlaaten worden,buiten kennisvan werdt, na dat zy, in 't jaar 151Ö, te niet Burgemeefteren (a). Toen ook de Over- gedaan was («), niet wederom herffceld. Ten luiden, in 't jaar 1560, ondernomen hadden, tyde der vervolginge des jaars 1568, verlie- eenige Schutters uit de Schuttery te zetten, pen de meefte Schutters. De Schutteryen werdt by de Vroedfchap beraamd, dezelven beftonden flegts in naam; tot dat zy, na 't wederom te herftellen (b). Men wilde ook fluiten der Satisfattie in't jaar 1578, weder- niet, dat zulken, die in de Schutteryen ge- om tot ftand raakten. Doch in 't jaar 1580, field werden, zig daarvan, door uitkoop, werden zy, door Burgemeefteren, op Iaft van zouden zoeken te doen ontfiaan (0, waar- Willem den I., Prinfe van Oranje, met de tegen, zelfs by eene Keure van den dertien- Burgeryendelen tot één lighaam gebragt (0), den Maart des jaars 1554, voorzien werdt welk lighaam, federt, ook den naam van (d): hoewel my een egt blyk ter hand is ge- Scbutterye kreeg (p). Men zag alleenlyk nog Over- komen, dat het, uit de oude of Kloveniers een zweemfel der oude Schutteryen, in de m^n'pen S chutterye, nog inden jaare 1562, gefchied Overmanfihappen der drie Doelen, die, tot ^r p0e- is (e). Dat Burgemeefteren of 't Geregt de tot in de volgende eeuwe,in ftand bleeven. jen te Schutteryen bevalen, in 's Graaven of der Over elke Doele, werden, door 't Geregt, niet g«" Stede dienft, uit te trekken; de Stad te be- vier Overmannen gefield,uit deKapiteinen daan* der
|
||||||||||||||||
|
Oude
Schut- T£RYEN.
|
||||||||||||||||
|
Haare
afbang- kelyk- heid van Burge- meefte- ren en van 't Geregt. |
||||||||||||||||
|
(z) Keurb. A. ƒ. 20 verfo.
(b) Keurb. E. f. 36, 60.
(') Handv. bl. 140.
(kj Keurb. A. ƒ. 179 -verfo.
(I) Zie II. Deel, IV. Gtc{. bl. 191.
(»>) Keurb. B. ƒ. i9 verfo.
(») Zie II. Deel, V. Boekjbl. 2ïo.
(•) II. Deel, X. Boel^, tl. 385.
(p) Zie Handv. bl. 147. ^Art. 19.
|
||||||||||||||||
|
(t») IJ. E.
(xj II. Deel, IX. Boek^, tl. 3«7 enz.
(y) Handv. bl. 140.
(x.) Handv. bl. 14L
(a) Refol. Vroedfch. N. 1. 7 Mart 1554.
\b) Refol. Vroedfch. N. 1. zz J»ny 15«o.
(t) Refol. Vioedfch. N. I. IJ Maart Ij4j.
(i) Keurb. F. ƒ. s-
(ej Zie Bylaagen Lt. C.
|
||||||||||||||||
|
II. Boek. SC HUTTERY.en BEZETTING.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
169
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Oud,
|
|||||||||||||||||||||||||
|
der Burgervendelen , die ook optrokken ;
naar t wit fchooten, en, van tyd tot tyd,
met hunne onderhoorige vendels, in de Doe-
len teerden (q). Doch tuflchen de jaaren 1640 en 1650, nam de Stad de Voetboogs- en
Handboogsdoele, en, waarfchynlyk,ookde
Viflchery in 't Gouden Water, die van zeer
geringe waarde geworden was, over van den
Burger-Krygsraad, tegen redelyke voldoe-
ninge (r). De Kloveniers Doele was, nadat
de drie Schutteryen, in 't jaar 1580, met de
Burgervendelen vereenigd waren, zo ik my
niet bedriege, reeds door de Stad, aangeno-
men en onderhouden. De Overmanfchappen der Doelen bleeven in (land, tot in 't jaar
1672, wanneer zy, by een befluit der Vroed-
fchap (1), vernietigd werden (3). Sedert,
is 'er geen overblyffel der oude Schutteryen,
hier ter Stede, meer befpeurd, ten ware men daarvoor houden wilde de gezelfchappen van eenige Liefhebberen, die, in de voorgaande en deeze eeuwe, van tyd tot tyd, opgeregt zyn, en welken, met kennis der Wethouder - fchap, in de Schiet-Doële , in de nieuwe Doelenftraat, byeenkwamen , om naar 't wit te fchieten CO- Zulk een gezelfchap was, agt ik, de Ge- broeder fchap der Schutters-Ordre van Sint Mi- chiel in de Kloveniers Doelen, die Vondel, met een Lofgedigt, vereerd heeft («), waarvan ik een afdrukfel in folio gezien heb, in 't jaar 1659, by Thomas Fontein, uitge- geven. En zulk een gezelfchap is, nog te- genwoordig, onder den naam vanS chie t- Collegie, in wezen, zonder dat myge- bleeken is, wanneer het zelve is opgeregt. Het beftaat, als het voltallig is, uit dertig Leden, onder welken zyn een Deken, een Ontvanger of Caffier, en een Boekhouder of Secretaris. De Deken befchryft de Le- den. De Ontvanger vordert de boeten in, en de Boekhouder houdt aantekening van 't gene 'er, in 't Collegie, voorvalt. Tot de aanneeming van een nieuw Lid, wordt niet beflooten , dan met eenpaarige item- men. Het ftemmen gefchiedt, by toe- gefiooten' briefjes, waarin een X. de aan- Jieeming, en een O. de afwyzing van ie- mant, die tot Lid voorgefteid wordt, be- tekent. Ieder nieuw Lid betaalt tien gul- |
voor 't fchryven van zyn' naam op een burger.
bordje, waarop de naamen van alle de Le- Compaó. den, volgens den rang hunner aanneemin-KI£». ge, zyn aangetekend. Als eenig Lid goed- vindt , het Collegie te bedanken , betaalt hy vyf guldens, tot een affcheid. Op den laatften Woensdag in elke maand, komen de Leden byeen, om naar 't wit te fchie- ten; van Maart tot Auguftus, ten v\ f uu- ren , en van September tot February, bei- de ingellooten, ten drie uuren, na den mid- dag. Die netft fchieten, en vooral, die de \ pen midden in de fchyf treffen , genieten eenige byzondere eer. Eens 's jaars , in de maanden Juny, July of Auguftus, fchie- ten de Leden ook naar de Paspegaai : 't welk, gemeenlyk, in het Dorp Slooten, ge- daan wordt. In dit Collegie , wordt een blaauw vendel, met een' Oranje - blaauw- en- witten bovenrand en Stads wapen ver» fierd, bewaard. De woorden Pro Ar is et F o c 1 s, dat is, voor outer en haardflede, zyn 'er, in de fchuinte, van den eenen tot den anderen hoek, in te leezen. Twintig Leden van het Collegie hebben, in 't jaar 1754 , ten gebruike van het zelve, eenen fraaijen zilveren Beker doen vervaardigen, die op de twee langftleevenden der bekofti- gers verfterven moet, en ondertuflchen in bewaaring blyft van den Kaftelein der Klo- veniers Doele; alwaar de Leden, gemeen- lyk eens in 't jaar, eene vriendelyke maal* tyd houden. Voor het Collegie, is een Re- glement opgefteld, uit zes en dertig Arti- culen beftaande. n.
NIEUWE SCHUTTERY, of BURGER-
COMPAGNIEN en KRYGSRAAD. De Amfterdammers, al voor 't jaar 1300, Oudheid
de Graaven vanHolland, in hunne Heir- der vaarten, hebbende moeten dienen (v), zo Burger- is, gelyk wy > reeds, hebben aangemerkt O), ^ndc" wel te vermoeden, dat zy, in zulke gele- genheden , in orde , en onder bekwaame Hoofdmannen , uitgetrokken zyn. Graaf Willem de IV. bedong, inde Handveft van den jaare 134.2, dat zy hem dienen zouden, |
||||||||||||||||||||||||
|
gie
|
|||||||||||||||||||||||||
|
K,de
rJers
|
|||||||||||||||||||||||||
|
dens voor Incredegeld
|
|||||||||||||||||||||||||
|
tot zynen wille, naer haere macht (x).Endac
deeze dienft,niet alleen door het Schutters- Gilde, welk, veelligt, toen al was opgeregt, verrigt werdt, is hieruit af te neemen, dat de Stad Hertoge Albrecht, in 't jaar 1398, toen het Schutters Gilde uit niet meer dan omtrent vyf en zeventig man beftondt, wel drie
(v) Zie Mieris Charterb. II. Deel, bl ir.
(w) Hier voor, bl. 166.
(x) Zie II, Deel, II. Beet, bl. ioj., 113.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
1 en tien ftuivers,
|
|||||||||||||||||||||||||
|
(?) pABfim bl. *4! > +47.
(r) Relol, VtoedMi. N, is. e juni 1842. f. 118.
(<) Kefot. Vroedfdi. N L'. H. « Oét. 167z. f. HS. (t) Comm;,,_in kL 66J_ (;c) foëiy , n. ürd, bl. 'S7ï.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
bl,
|
(3) De Digter Pels (Gebr. en misbr. des Toneels
|
||||||||||||||||||||||||
|
•9.) ziende op deeze vernietiging, die, by zynen
tyd .voorgevallen was, zegt, dat 'T"", — de Doelens, om byzond're groote. reden,
1,1 * énd vavallen zyn mes wil der Overbeeden. |
|||||||||||||||||||||||||
|
AMSTER DA MS
|
||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||||
|
170
|
||||||||||
|
wyc ende alle ßeghen ende flraten vp tie water- ^VR°™Ó.
zyde gheleghen. . ^ Item drie guede knapen vp die lantzyde alze
kerezyde ganzoirde grymenejfe 't keyzerrike ende alle ßeghen ende flraten vp tie lantzyde gheleghen. Item drie guede knapen vp die waterzyde al-
ze kerezyde ganzoirde grymeneffen ende alle ßeghen ende flraten vp tie waterzyde ghele- ghen. Ende defe vohf. brantmeißers ende waee-
meißers zullen elcx in horen bedriue bewaren alle dat den brande behoirt by nachte ende by daghe. Ende zo wair zy aen doppen dair zal men him guedertierliken die dueren vp doen en- de laten him bezien allen dat zy zien willen. Ende Wat zy dan ghebieden ende den luden bie- ten doen dat zal een yghelic doen ghelikerwys oft him t ghemeyne gherechte hadt gheboden. Voirt zo zullen die waeemeißers ende hrant- meifiers elcx in horen bedriue alle auonde die wake zetten ende ghebieden. Ende zo wie dat niet en wakede als hy fculdich is te doen dien zullen zy corrigieren. Ende zullen zy hebben der Stede bueten van der wake. Ende zo wie dat defen hrantmeifiers onghehohjaem wair of die him misdede mit woerden of mit 'werken dat foude wefen in allen fehyn oft wair vp ten ghe- rechte. Ende dat by den gherechte te beteren. Ditfalfiaen tots gherechts prueuingbe. Uit deeze Keure nu, blykt, onder ande-
ren , klaarlyk, dat de Poorters en Inwooners, ' zo vroeg reeds, zo wel als de Schutters, de Stad bewaakten. En dat zy ook, nevens de Schutters, ter Heirvaart trokken, blykt, uit deeze woorden van den brief van Schout], Schepenen en Raaden van den jaare 1413, ten behoeve van 't oude Schutters-Gilde , gegeven: Voort wanneer men eenige Schutte- ren fal behoeven in ons liefs Heeren of ie in der Stede reyfe, — f o fal 't Gerechte van der Ste- de den Overmans van der Schutteren te weten doen, hoe veel Schutters dat men tot dier reyß behoeven fal, na dat beloofe van anderen der Stede Poorteren (c). Van dien tyd af, leveren de Gefchiedeniffen der Stad ons menigvuldige voorbeelden uit van het uit- trekken , waaken en andere Stedelyke dien- den , door de Poorters, zo wel als door de Schutters, waargenomen , in de vyftiende en zeftiende eeuwe (d). Ook toonen deeze voorbeelden, dat alle deeze dienden gedaan werden, op byzonder bevel van Burgemees- teren of van 't Geregt. Uit
(e) Handv. bl. 139.
(d) Zie II. Deel, III. Voeltj, hl. IjJ. IV. Boek, W. 17?»
J79, lij, 184, 185 . IS»! ISI> I9I,IS2, IP5, I9+. '95, 19** y.Bet{, bt, 2ïo, VI. B»ek.,H.2Si. VII. Btek], bt. z8+. |
||||||||||
|
Burger- drie honderd gewapende« leveren moefl, tot
Co.virAG- den togt naar Friesland (y). De krygstog- K1E2i' ten, die, in't begin der volgende ecu we, door de Stad, werden ondernomen, werden, gewiffelyk, door meer Poorters, dan door de Schutters, bygewoond (z). Ook blykt, uit eenen egten brief van den jaare 1421, dat de Poorters, toen reeds, inkommerlyke tyden, der Stede poorten bewaakten (a). Oudfte Ën in 't oudfte Pergamenten-Keurboek, vindt bekende men eene Keur, die, waarfchynlyk, nog hetUwaa- eerder gemaakt is, en bewyil, dat de Poor- ten, ters, onder twaalf Hoofdmannen , Waak- meeflers genaamd, en te gelyk Brandmees- ters , de Stad, geregeld, bewaakten (b). Wy zuilen deeze Keur, die nergens gedrukt is, om haare oudheid en merkwaardigheid, hier invoegen: Van der Wake.
Item nyement en moet die Stede waken by
en zy poirter jof poirters kint ten wair dat t gerechte kende of dat die waecmeefiers kenden e lx in hohen bedrieue dat hy dair guet ghe- noech toe waire. Item zo wie dat vp die wake niet en comt al-
ze die wachter derde warue blaefl ende die wa • ke ghezet wair of die tot wakene ghefet wor- de ende des nachtes niet al wt en wakede of dat by qualiken wakede die wairs vp v grote. En~ de men en zal hem zynre wake des nachts niet ghewairt doen. Mer des andren nachts zo zal hy waken ends inlegghen ter tyt toe dat datghelt betaelt is. Item zo zal een yghelic menfebe by nachte
beiiffcbelike wanderen ende zo wien dat die wach- ters of wakers toefpreken by nachte die zullen hm antwoirden by x £ hollns. Ende waïrt ye-
mant die dien wachters of den wakers hier om misdede dat zoude men beteren by den gherech- te. Ende wairt zake dat die wachters ende wakers yemant gaen liet zy en wiflen wie hy ware dat zoude men him afnemen dats him een ander huede. Tots gherechts prueuingbe. Item zo zal men kiefen alle iare xij guede
knapen, der brandmeißers ende waeemeißers we- fen zullen ende die f al men dair toe eeden dats te wetene Jeerfle drie guede knapen die dat bewaren
zullen vptie lantzide alze wintmolenzide nyen- dyck caluerfiratebyndwyck twijfchen twien gr af- ten ende voirt in allen fteghen endeßraten vptie lantfide gheleghen. Item drie guede knapen op die waterzyde al-
ze wintmolenzyde nyendyck caluerßrate bynd- (y) Zie II. Deel, ll.Boeij, bl. ijr.
(z.) II. Deel. UI. Beek, W. HJ.I47, I+S.
(a) Zie It. Deel, III. Boek., l/l. 170.
(b) Keutb. A. ƒ. n.
|
||||||||||
|
H.80EK. S C H ü TT E R Y
Uit eene Keure van den jaare 1477, blykü,
wyders, dat het bewaaken der Stede, door gehuwde, of ten minde door huishoudende ingezetenen, gefchiedde. Een ygelyck, ftaat er, die hy huus is, ende in der echtjchap is, W huusraet hout, Jal waken onder Jyn hooft- manfeap, daer hy onder gefeten is, alfl hem ëefiyt,ende die-weet dair off gedaen wart (e). De ouderdom der waakende Poorteren wordt, reeds in eene Keure van den zes en twin- tigften Juny des jaars 1482 , bepaald op niet onder de twintig en niet boven de zeitig jaaren (ƒ). 't Getal der Poorteren, die el- ken nagt waaken moeften, was onge!yk,en Veranderde, van ouds, gelyk nog heden ten dage, naar tyds gelegenheid. Volgens eene Ordonnantie op het waaken van't jaar 1481, waakte men toen met vier en twintig man, behalve de hoofdmannen, en de oude waa- kers (g). Doch in 't jaar 1509, werdt de zes- tiende man uitgeloot, om te waaken (/;). Voorts, was de Stad, al vroeg, verdeeld
in eenige wyken, over ieder van welken , een , of ook fomtyds twee Hoofdmannen waren aangefteld, die, in laater' tyd,hunne Luitenants, Vendrigs, Weyffels ofSerjan- ten, en vuerders of voerders, onder zig had- den {i). In de oudfte my bekende Keure op het waaken, hier voor te boek gefteld, is de Stad in vier wyken verdeeld, twee aan de nieuwe, en twee aan de oude zyde. Ieder wyk hadt toen drie (Vdakmeefiers. Doch in 't jaar 1481, werdt de Stad an negenen gefet, dat is, in negen wyken verdeeld, dair, ge- lyk men, in eene Ordinancie van de buur- txiaeck ende van de hoej"flach, leeft, <?/c£ poirter incoomt ende is (£). De Loopplaatfen en Wagt- huizen waren, in het zelfde jaar, zeventien of agttien in getal, onder welken, ook der Stede huus was, welk, door de Poorters, in deeze wyk woonagtig , over welken , die Scout mit den Gerechte Caplteynen waren, be- waakt werdt (/). In 't jaar 1508, verdeel- de men de Stad in agt deelen. In ieder deel, waren vier Hoofdmannen gefteld. Doch op ^e Plaets, waakten die beeren (m). In 't jaar J5i2, worden, in eene Keure op het be- kaken der Stede, zeftienWagtplaatfen op- genoemd (»)• Doch in de jaaren 1536 en 1S%7, vindt men wederom eene verdeeling der Stad in zeven Wyken (0). En in 't jaar (<) Kemt,. A- ƒ. f 8 verf„,
(f) Kcmb. Kf i3+. v„s. ƒ. ,5p.
(g) Groot.Memo, N. !.-ƒ J2, mrr„
(»Keurb. B. f ,19. V) Kcu*>' F. ƒ. *„.
(k) Keurb. A. ƒ• ,I)S, V) Groot-Memor. N. I. ƒ. 32+ ver/h. en Bylaagen , Lr. D.
\m) Keurb. B. ƒ. I0+ verfo.
(») Keurb. D. f. ,.
'°) Keutb. E. ƒ. is verf»,17.
UI. STUK.
|
||||||||||||||||||
|
BEZ
|
||||||||||||||||||
|
I N G.
|
||||||||||||||||||
|
b.
|
||||||||||||||||||
|
EN
|
||||||||||||||||||
|
IJL
|
||||||||||||||||||
|
1566, werdt de Stad, op nieuws, in zeflien Burger-
Wyken verdeeld (p). Compag- 'In geval van uittogt op den vyand, wa- NI£N-
ren de waakende Poorters, zonder onder- Derz^ fcheid, verpligt, elk onder zyn Hoofdman, ^et^n zo dra der Stede klok, tot drie reizen toe, monfte- met eene tuffchenpoozing tuflehen elke rei- rinS- ze, geflaagen hadt, op de Plaats te verfchy- nen, en voorts, te trekken, daar 't hun, door de Wethouderfchap,zou bevolen wor- den (5). Wanneer men zulk een' uittogt te gemoetzag, deeden Schout, Burgemeefte- ren en Schepenen, vooraf, de monftering over der Stede Poorters, die, by afgekon- digde waarfchuwing, elk op zynen hoefflag, ontbooden werden, tegen 't uur, dat Scout, Burgermee fiers en Scepenen wilden gaen om- me Jcouwen(r). En als de nood drong, kreeg elk, van wege 't Geregt, bevel om, op ver- beurte van lyf en goed, uit te trekken, voor- al , wanneer zig een Burgemeefter, of twee Schepenen aan 't hoofd ftelden (/). Zelfs hebben wy, ter zyner plaatfe (t), verhaald, dat Burgemeefteren, Schepenen en Raaden zig, in 't jaar 1521, aan vier deelen geloot hadden, om, des noods, op 't eerfte bevel van den Vorffc, aan 't hoofd der Poorteren, te können uittrekken. De oude Keur,die, vermoedelyk, reeds voor 't midden dervyf- tiende eeuwe, gemaakt werdt, is bekend. Item, een igelyck Poorter, die geboden wen van der Stede wegen uyt te vaeren daer een Burgermeeßer ende andere van den Gerechte met de bannier of met de wimpel voorvaert, dat hy op Jyn lyf ende goet mede varen Jol, ende doen als hem by den Gerechte bevolen worden Jal (u). En, in 't jaar 1577, werdt, by de Vroed« fchap, wel uitdrukkelyk, beflooten, deeze Keur te onderhouden (v). Ook vindt men , dat Henrik Janszoon Akkerman , Schepen der Stad, aan 't hoofd eener bende Poorte- ren, in 't jaar 1475, het beleg van Nuis by gewoond heeft (w). Op het jaar 1535, wordt vermeld van twee Schepens, die te gelyk Hoofdluiden der Burgerye waren (x~). Van de Livreije, in welke de Poorters uit- Hunne trokken, hebben wy, hier voor (j), reeds kleeding. gewaagd. Zy was rood boven en wit on- der, zynde twee der drie kleuren uit het wa- pen der Stad., De Poorters van Dordrecht voer-
(p) Keurb. F- ƒ Mi verfo.
\q) Keurb. A. ƒ. io+ verfo. (r) Keurb. A. ƒ. 117 verfo. Zie ook. II. Deel, VI. Boekj,
hl. til. (s) Keutb. A. ƒ. 119. Groot Memor. N. I. ƒ. 137. (t) Zie II. Deel, V. Boek^, tl. ZI9. (u) Handv. H. u9.
(v) Refol. Vtoedfch. N. ?. 7 Au^. 1577.
(«>) ZieU- Deel, III. Boek., *'.I53.
(x) II. Deel, VI. Boek., W. 243.
fy) iWs, 16s.
|
||||||||||||||||||
|
»IEK>
9"der-
do"l en
getal der fde foor-
teren
Van°üds.
|
||||||||||||||||||
|
£"6 der
|
||||||||||||||||||
|
1
|
||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||
|
VI.Dkel.
|
|||||||||
|
172
|
|||||||||
|
Borger- voerden, om de zelfde reden, dezelfde Li- maakt waren, Doch deeze fchikkingen hiel- j^ffj.
Compao- vreije? a]s Zy ten fhryde trokken (2). Men den naauwlyks drie maanden ftand. De vrees ^°eM. KI£JS" vindt ook, dat, fomtyds, aan de Poorters, voor de naderende vervolging deedt de wanneer zy zig alleenlyk vaardig hielden om Schutters verloopen. In May, werdt de uit te trekken, een ftuiver, en als zy daade- Stad genoodzaakt, Spaanfche bezetting in te lyk uittrokken, vyf ftuivers 's daags beloofd neemen; waarna de gantfche ßurgery ont- is (a). Ook is 'er blyk, dat zy, in de vyf- wapend werdt (d). In Maart des jaars 1568, tiende eeuwe, reeds in oproerige Steden, in werdt aan de Gilden nog toegelaaten, eenen bezetting gelegd zyn (b). plegtigen ommegang by te woonen, met was- Verande- ^ot hiertoe, hebben wy de waakendeen kaarfen in de hand; doch zy mogten trom
ring in de uittrekkende Poortery, welke men, federt, noch pyp gebruiken (e). In April, befloot Burger- Burgervendelen en Burger - Compagnien ge- de Vroedfchap egter, twee Poorters te ftel- yende- noemd heeft, befchouwd, zo als dezelve be- len in de hoofdpoorten, om aantekening te tyde der ftondt, tot op den tyd der Spaanfche be- houden van de inkomende Vreemdelingen Spaan- roerten, die groote verandering in dezelve (ƒ). En in May, vondt men geraaden , fcaeBe- j-e wege bragten, welke wy nu moeten aan- ballen te leggen op de nieuwe brugge, eri roerten, WyZen> rn Febmary des jaars 1567, maak- op de poorten, en die, door twee uit de te het Geregt eene Ordonnantie op het be- Raaden, en twee of meer uit de Burgerye, waaken der Stede, zo wel door de Buyrwacht, te doen bewaaren (g), Aan deeze voorbe- ofßurgerwagt,gelykmennufpreekt,alsdoor reidfels, befpeurde men, dat het oogmerk de drie Schiuteryen, en door de Stads Sol- was, deBurgerwagt wederom op te regten; daaten,die, kort te vooren, warenaangeno- waartoe, in October, beflooten werdt (h). ïrien. De Stad was toen verdeeld in zeven Zy beftondt, uit een zeker getal van uitge- Qitartieren , of Wyken. In ieder Wyk, wa- kooren Poorters, die onder negen Kapitei- rcTn twee Kapiteinen der Buurwagt, die hun- nen ftonden, en den naam van geëligeerde ne mindere Officiers onder zig hadden. De Burgers kreegen. Men vindt, dat zy, in 't Buurwagt waakte, op zeftien byzondere jaar 1572, en federt, de poorten en boomen hoeiflagen. De zeventiende, zynde het Ze- bewaakt hebben (t). Doch de Roomfche geihuis op 't Stadhuis, werdt, alle nagten, Regeering verliet zig,voornaamlyk, op de bewaakt, door drie rotten Schutters, een foldaaten,die zy, van tyd tot tyd, in Stads uit elke Schuttery. Een uit de Burgemeefte- dienft nam. In de handeling over de Satis- ren, Schepenen, of Raaden hadt hier ook fa&ie, werdt, van de Staatfche zyde, ge- de wagt, en ontving en bewaarde de fleu- drongen, op het herftellen der drie Schut- tels der poorten, die hy, des morgens, ge- teryen, waarin de Wethouderfchap, die lie- - houden was te openen, in 't byzyn van twaalf ver gezien zou hebben, dat men, boven de cf vyftien Schutters. De zeftien hoeffiagen, negen vendelen geëligeerde Burgers, geenezn- onder welken de hoofdpoorten, of de too- deren aanname, eindelyk, bewilligen moeft. rens naaft aan dezelven, begreepen waren, Naderhand, ftondt men'er, van de zyde des werden, by nagt, bewaakt, door de Buur- Prinfen van Oranje, zo wel als van die der of Burgerwagt, onder derzelver Kapiteinen. Staaten, ook op, dat de drie vendelen Schut- By dage, werden, in dien zorgelyken tyd, ters tot zes gebragt werden (k); en 't ver- de hoofdpoorten , door drie Schutters uit fchil hierover gaf gelegenheid tot de veran- elke Schuttery, en agt foldaaten; de kleine dering der Regeeringe, in 't jaar 1578 ; ge- poorten, door een' Schutter uit elke Schut- lyk wy, elders (/) , omflandiger verhaald tery, en twee of drie foldaaten, en de boo- hebben._ men, door drie Schutters en drie foldaaten, De nieuwe Wethouderfchap maakte, ter- 0Pfefart
by dage, en zes foldaaten, by nagt, be- ftond, eene Ordonnantie op de Sclvtteryen, üfivx- waakt. De Buurwagt waakte, wyders, van die, naderhand, in eenige opzigten , ver-gerven- tien uuren des avonds, tot aan't iuiden der andenng onderging (?«). Doch in Oftoberdele"* Poortklok des ogtends toe (0- Alle welke des jaars 1579, werden 'er nieuwe Burger- byzonderheden wy ontkenen uit twee Or- vendelen opgeregt, naar't getal der Wyken, donnantien op de Wagt vanden zesentwin- waarin de Stad toen verdeeld werdt, zynde ■tieften February en den derden Maart des } elf jaars 1507, cue, uit uu van oen otaanuu (^ Refol Vl0ec|lch. n. 2, iMamt ij«g./. 9$.
der, Willem den I., Prinfe van Oranje, ge- f/; a-efoi. vroedfch. N.z.n.nAprUisa.p.»*«•/«,n- (g) Reid. Vioedfch. N. 2. zAUi 1568. ƒ. vjvcrfo.
(z.) Zie Balen Dordrecht,hl. 799. >,ƒ Refol. Vroedfch. N. 2. 29_M.1v lyji.f. ziS vetfo. N.
(*) Keuib. B. ƒ. 'j%- 3i tJan. 1577. Keurb. CV. f. s9 ver/i
(b) Keurb. A. ƒ. .2*. «hiervoor, II. Deel,IV, Buk, (_y II. Deel, IX. Boek., hl. 35 1, 351 , iSz , 3SI , 3«S.
"•,'?'„ , _ Cf) n* Oi,t,lX.-8,tkj, 'bl. i6je,'i£. (e) Keutb. F. ƒ. 229 verfo ,2i). ^j Keurb. G. ƒ. 153 'w/i , 155 verf,, it+.
|
|||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
SCHUTTE R Y en B E ZETTING.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
173
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
elf in alles. Ieder Wyk hadt zynen Wyk- werden, in 't jaar 1613, ter gelegenheid van Burger-
meefier, gelyk de Burger - Kapiteinen toen de naaftlaatfte Vergrootinge der Stad, tot £™PAG' genoemd werden, Luitenant en drie Bevel- dertien vermeerderd: en in 't jaar 1622,0p ' hebbers (n). Doch Willem de I., Prins van agt en twintig gebragt (j)._ Op dit getal, Burger" Oranje, in de Lente des volgenden jaars, in zynze gebleeven, tot in 't jaar 1650, wan-compag- Amfterdam gekomen zynde , maakte eene neer zy, door Burgemeefteren, als daartoe nien. nieuwe fchikking op de Burgervendelen; in door de Vroedfchap gemagtigd zynde, by gevolge van welke, de drie Schutteryen on- raade van Kolonellen en den Krygsraad, tot der eenen Kolonel, en de elf Wyken onder op vier en vyftig, vermeerderd werden (t). den zelfden, te weeten den Oud-Burgemees- In May des jaars 1672, befloot de Vroed- ter Willem Bardes, als Opper-Kolonel, ge- fchap de Burger-Compagnien op 't getal van fteld werden. Voorts, ftonden de vyf Wy- agt en veertig te brengen(y). Doch ik twy- ken aan de oude zyde onder den Kolonel, fel, of dit befluit uitgevoerd werdt. Immers, Cornelis Floriszoon 'van Teilingen, Oud-Bur- in Juny daaraan, nam de Vroedfchap een be- gemeefter, en de zes Wyken aan de nieu- fluit, om drie Compagnien te voegen by de |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^OMI-aq.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ordon
voor |
we zyde onder den Kolonel, Jan Jacobs- vier en vyftig (w): welke drie, wat laater,
zoon Huydecoper, Raad. 't Geregt maak- door den Krygsraad, tot zes Compagnien te, by raade van Burgemeefteren en zes en werden gebragt (x); zo dat 'er toen, in al- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dezeiVe( dertig Raaden, eene Ordonnantie voor dee- les, zeitig Compagnien waren. Doch in 't
ze vendelen, onder welken, niemant onder jaar 168r, werdt dit getal wederom op vyf- de agttien of boven de zeftig jaaren opgete- tig verminderd (3/): in welken ftaat, hetom- kend werdt (0).' by welke Ordonnantie, het trent drie jaaren bleef, wanneer het,by den verwyzen in de boeten, op hec o ver treeden Krygsraad , wederom op het voorig getal derzelve gefield , gelaaten werdt aan het van zeftig gebragt werdt (2), waarop het, Collegie van Kolonellen en Kapiteinen, federt den federt, gebleeven is. In de ftrekking der Krygsraad genaamd, die ook tot hegtenis, en, Wyken, die, in 't jaar 1634, naauwkeurig- voor zekeren tyd, tot te bier en te brood leg- lyk, bepaald werdt (a), kwam, in 't volgende gen mogten veroordeelen , blyvende alle jaar, en in 't jaar 1701, eenige verandering: verdere Lyfftraf, zo wel als het veranderen ook nog,in laater' tyd; doch men heeft zig, én vermeerderen der Ordonnantie, ter be- in de voornaamfte opzigten, gehouden aan fchikkinge van myne Heeren van den Ge- de oude fchikking. ' regte; uitgenomen dat de vergrypingen, de De Burger-Compagnien hebben der Ste- Dienft
Wacht, Tocht ofte 't ghene daeraen kleeft aen- de, van tyd tot tyd, dezelfde dienften ge- derzeï- gasnde, door den Krygsraad , naar befchei- daan, als de Poorters en Schutters vanouds. ven' denheid en gelegenheid van zaaken, zou mo- In oorlogstyden, zyn zy, dikwils, uitgetrok- gen worden geftraft (p). De Opper-Kolonel ken, om de grensplaatfen van Holland, of en deszelfs Luitenant, die in den jaare 1580 van de andere vereenigde Provinciën te be- werden aangefteld, hebben geene opvolgers waaren, terwyl de gewoonlyke bezettingen gehad. Alleenlyk, heeft de Krygsraad, in't te velde lagen; gelyk wy, meermaalen, in jaar 1672, over ieder Regement een Luite- de Gefchiedenijfen der Stad, hebben aange- , nant en een Majoor aangefteld; die, nog in tekend(^). Ook vindt men'er menigvuldige 't jaar 1673 (<?); doch, na dien tyd , niet voorbeelden van, in de Stads Regifiers (V). meer gevonden worden. De Ordonnantie Doch, fomtyds, heeft men zig ook, omge- van den jaare 1580 is, in de jaaren 1594, wigtige redenen, van het uitzenden eeniger 16x8, 1651, 1659, 1669, 1672, en ein- Burger-Compagnienverfchoond; gelyk,on- delyk, in 't jaar 1681, by myne Heeren van der anderen, in 't jaar 1624, ter oorzaake den Geregte, met advis van den Krygsraad, der ziekte en fterftehier ter Stede, gefchied veranderd en vernieuwd geworden (V). De is (d). Burgemeefteren, door de Vroedfchap |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
laatfte Ordonnantie wordt nog,in de meefte
|
ge-
tf. 3./. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
G. SCHAEP PlETEÄSZ,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(j) Aantek. van Schep.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
27 verfo , »9 ver fa»
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
°Pzigten, gevolgd: en wy zullen ons, be-
neden , van dezelve bedienen, in het be- fchryven van den tegenwoordigen ftaat der Burger-Compagnien en des Krygsraads. De elf Burgervendelen, die, in 't jaar 1580,
waren opgeregt, en die, federt, wederom tot negen fchynen gebragt geweeft te zyn, (n) Keurb. G. ƒ. 203 verft.
1°) Handv. hl. 142.
\f) Handv. */. 1.46.
l?l Refol. Krygsr. N. II.
Cr> Handy. W. 14«, 148, ijo,ij4 , JJ7,1«o, i«i.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(t) Refol. Vroedfch. N.
|
lo. 2 , »9 Sept. I6JO.ƒ. ii2,i iy,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Handy, il. ijo.
(v) Refol. vroedfch. L'. H. 3 May \6yx. ƒ. 45.
(» Refol. Vroedfch. L". H. 13 Juny i«72. ƒ. 63.
(x) Refol. Ktygst' N. II. 2 July 1672. Handy, tl. 16t.
(y) Refol. Vroedfch L* N. 22 *April 1681. f. ?tj.
(x.) Refol. Krygsr. JV. III. 21 Febr. 10 May 1684. Handv.
bl. I«5 (a) Refol. Krygsr. N. III. en N. IV. in'tbegin.
(b) II, Dm/» Xy. Doei, M. $29. XX. Boe{,ht. ósjenz.
(c) Refol. Vroedfch. JV. 13. 10 Sept. 1622,f. 133 verfo.
N. IJ. 13 Febr. 9 Juny I62J. /. 70 verfo, 94 verfo, N. is„ 26 July 1619. 6 Aug. 1611. f. 99 verfo, 232. iV. 17. »7 +Aug. I633•ƒ• *9. (d, Refol, Vroedfch, tf, 14, »1 Sep. Uu. f. 23« virfi,
%% |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Van f
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
j74. AMSTERDAMS VJ.Deel.
tan gemagtigd, fielden, gemeenlyk, ook in de welken, naar de kleuren der Vendelen van gjj»-
CoMGpEAo.z8evenrieldêeeuwe,gelyk vanouds, nevens # Regement het Oranje, Geel G£ »«• den Krygsraad, orde, op het uittrekken der Blaauw, Wit en Groen-Rege-*1 Burger Compagnien; 't welk, onder ande- ment genaamd worden. In t jaar 1672,; ren uit een befluit der Vroedfchap van den werden zy in zes Regementen verdeeld, ie- W 1620 blvken kan (e). Wyders, isde der van tien Compagnien , wordende het Srad altoos , by nagt, en, in zorgelyke zesde hetpurpuren Regement genaamd Doch. fvden 0okbyda*e,doordeBurger-Com- dit purpuren Regement werdt, m t jaar pasnien,bewaaktrgelyk nog tegenwoordig 1681, wederom te niet gedaan: terwyl de Kfchiedt In 't optrekken, vooral ter ge- vyf anderen in wezen bleeven, en op twaalf eenheid der inhaalinge van doorlugtige Compagmen ieder gebragt werden (9). Over Pcrfoonaadjen, hebben zy zig, niet minder deeze vyf Regementen zyn tot m t jaar dan de Schutters en Poorters van ouds, ge- 1748, twee Kolonellen geweeft, een over de kweeten- hoewel, reeds in 't jaar 1651 ,by wyken aan de oude, en een over de wyken de Vroedfchap, verdaan is, de Parade of aan de nieuwe zyde , overeenkomftig met het ontrekken der Burgerye , by winter-a- de Ordonnantie, in't jaar 1580, op lad van vond als aanleidelyk tot cydverzuim en o- Prinfe Willem den I.,gemaakt. Doch in C verdaad, te doen ophouden (ƒ)• De Burger- jaar 1748, heeft zyne Hoogheid W1 l l e k Officieren hebben zig, wyders, nu en dan, de IV., eene buitengewoone verandering ook tot byzondere Stedelyke dienden laaten maakende in den Krygsraad,goedgevonden, gebruiken: als, tot eene opfehry ving van over ieder Regement, een Kolonel, en dus, aïle de ingezetenen (g) , of van zulken, in 't geheel ,vyf Kolonellen aan te die in de Ouohieren van zekere gemeene dellen. Wyders, heeft elke Compagnie of laden moeden gebragt worden (/■>); of van Vendel zynen Kapitein , L u itenant, de weerbaare manfehap (0; of van de nieuwe Vendrig en drie Serjanten. De V e n d r i g s, eebouwen (k); of van de huuren der hui- die, doorgaands, ongehuwd zyn, zyn, zo dra zen f/V of van de hoeveelheid der Graanen zy trouwen, ontflaagen van ter Wagt teko- fmV oftothet doen eenerColleaevoorflaa- men, ten warezy tot Luitenant of Kapitein ven Cti)i of tot invordering van een Haard- verkooren werden (r). % De Serjanten, ftedegeld (0), of, laatdelyk, in de jaaren moeten, in de Wyk, waarin zy dienen, woon- 1747en 1748, tot den ontvangd der liberaa- agtig zyn Q): 't welk, voormaals, en zelfs leSte(p).Ook helpen zy ,jaarlyks,inSep- tot in't jaar 1700 toe, ook omtrent de Ka- tember den algemeenen brandfehouw doen. piteinen, Luitenants en Vendngs, plagt te Wv komen nu tot de befchry ving van den worden in agt genomen. Voorts, is ieder Si. tegenwoordigendaatenregeeringderBüR. Compagnie in drie Corpor aalsch ap- gefta« gIr-Compagnien, die, na dat de drie pen verdeeld, die elk hunnen Serjant, en derzeftigSchutteryen, welken,in de plaats der voori- mindere Officieren hebben, teweeten,een Burger- . / . ~ waren onp-ereet, in 't Kapitein des Armes, een Corporaal, en eem- £rgfaar^^
£ waren, veekydsjde Schutter,genoemd Onder de Adelborden of Adels van ieder
zvivgelyk de Leden deezer Compagnie, ge- Corporaalfchap, is een Ontvanger van de
meetivk. Schutters genoemd worden;zo als boeten, en een Scbryver, die aantekening wvze, in 't gevolg, ook noemen zullen, houdt van de Schutters die ter Wagt ko- fchoon zy, t'eenemaal, van de oude Schut- men, of weg blyven. De Kapiteins des Ar- terven onderfcheiden zyn, en, voor 't jaar mes voeren bevel over hun Corporaalfchap, 1C80 buiten de Schutteryen, en geheel op in afzyn der Serjanten: de andere Officiers, zig zelven, bedaanhebben. ; ' over kleiner getal van manfehap. In t jaar De Burger-Compagnien zyn, gelyk wy 1672, werdt de manfehap, onderde zedig reeds hebben aangemerkt, tegenwoordig, Compagnien behoorende , op tien duizend sWfo in getal, die in ^/Regementen, gerekend (0- En zy zal, vermoedelyk,te- ieder vm twaalf Compagnien, verdeeld zyn, genwoordig, ook niet veel derker yan getal J rö zyn. In t gemeen, rekent men,door een, (r) Refoi. vroedfeh. N. i«. i«'?»\j j«29-/• 99 verf», niet veel boven de honderd man waakende \{\ Lt!" vÄ S t • SZ\ \l\l\ f. iV7W<. Schutters, in elke Compagnie. De overigen \h) Refoi'. Krygsr. N. ii. 13 7-iy i*jz. zyn, alleenlyk by buitengewoone gelegen- W) S Ä $ v^JftÏÏ™: heden, verpligt, de wagt waar te neernen, \l) Refol. Krygsr. N. IV. II OUtb. 173°. JaaX-
ß Ä g£ £ ?£ if^ÄÄ». «I. M Refol. KrygSr. « II. .„ « III.
n Sept i«8, (T> Handv. bl. i«7. (.) Refol.Vrygst. N. I. " ^br. i««(f. (') Handr. bl. I67. -,,..,'
(p) Groot-Mem«. *. XI. ƒ. «+ «*• ('J *» "• D"l> XIX- *"** iU 6)X'
|
||||
|
II. Boek. SCHUTTER Yen BE ZETTING. 175
^rger- Jaarlyks, kort naMaydag, zynde den ge- mids zy geene Kapiteinen of Luitenanten Burger-
»ieT.*0* woon'ykenVerhuistyd,doen de Kapiteinen, zyn. Én onder deezen, zyn de RegentenCompac- Aan " Van ^e minc^ere Officiers verzeld, elk in zy- van het Zyde-Windhuis en de Regenten vanKIEN' t»in»de"r ne Wyk, omfchryving van nieuwe Schut- het Spinhuis en nieuwe Werkhuis, ook de Schutte. ters' Zy mogen, volgens de Ordonnantie Diakenen der Gereformeerde Nederduitfche ren. van den jaare 1681, niemant, zelfs geene Gemeente, zo lang zy in daadelyken dienft Advokaaten, Procureurs of onderhoorigen zyn,in't byzonder, wagtvry verklaard: voorts, aan de Brandfpuit (u) , welke laatften, nog- de Profeflbren in de Doorlugtige Schoole, tans, in den jaare 1688, door Burgemeefle- en derzelver Leerlingen, by byzondere ver- ren , wagtvry verklaard zyn (v), verfchoo- gunning van Burgemeeileren van den vyfden nen, dan die ongezond, of magteloos, of july des jaars 1668; de Predikanten der Ge- jonger dan agttien, of ouder dan zeftig jaa- reformeerden» Lutherfchen, Remonftranten ren zyn, of, wegens hunne geloofsgezind- en Doopsgezinden; de Doftoren en Chirur- £» heid, zwaarigheid maaken in 't wapenvoe- gyns der Nederduitfche en Walfche Gemeen- hoo^rtg ren* Alle (*eeze uitgezonderden worden ten; de Chirurgyns van 't Gafthuis; de Stads
aan deV egter opgetekend, en, zo zy niet onvermo- roedraagende Boden, de Koorenmolenaars, %gs. gend geagt worden, op een maandgeld ge- mids zy in hunne molens woonen, endeSup- cl' field; 't welk zy,zo wel als de huishouden poorten van de Bank van Leeninge; doch de Weduwen en Dogters, jaarlyks, tot ver- deeze laatflen moeten wagtgeld betaalen (a). val van een gedeelte der onkoffcen van den Wyders, mogen de Kapiteins, in't algemeen, Krygsraad, moeten opbrengen. Zulk een geene Schutters van de Wagt ontflaan, dan maandgeld betaalen ook alle de onderhoori- met bewilliging van den Krygsraad (b). gen aan 't Stadhuis, die, by eene Refolutie De opgetekenden tot Schutters mogen niet Schut- van den Oud-RaadvanBurgemeefleren,vry onder de byzondere vendels worden geplaatfl, te™-cei Verklaard zyn van in perfoon te waaken(w). dan na dat zy dtngQwoorAykenSchutters-eei De Provoosten, die door den Krygsraad hebben afgelegd voor den Krygsraad, die Worden aangefteld, en vyf in getal zyn, naar daartoe, kort na de optekening, op de Krygs- 'c getal der vyf Regementen, zyn verpligt, raads-Kamer, op 't Stadhuis, byeenkomt; en naauwkeurige aantekening te houden , zo voor welken, elk, ontbooden zynde, gehou- wel van de Schutters in elke'Compagnie, d^n is te verfchynen (c). De eedgefchiedt j£*rt- byzonderlykvanzulken,dieopeenjaarlykfch op de jongfte Ordonnantie van den tienden ^"fc». wagtgeld zyn gefield, om van de gewoone Odlober des jaars 168 r, en luidt aldus: togten en wagten vry te zyn, en daarom Con- tribuanten genaamd worden; als van de bo- fy zweert alle de Pointen en Articulen, in de
vengemelde uitgezonderde Perfoonen, die Ordonnantie van de Schutt ery vervat, te onder- gerekend worden , onder den Krygsraad te houden en naar te komen,op de poene, indezel- heboor en. Het Wagtgeld, welk deezen en ve Ordonnantie bcgreepen, en voorts de hooge de voorgemelde Contribuanten betaalen moe- Overheid en Regeering des Lands van Holland, ten, plagt, door de Provooftën, of door de deeze goede Stede, de Magiflraaten en Regeer- Knegts van den Krygsraad, opgehaald te ders de) zelve, onder uwe Kapiteinen, gebouw worden (ar). Het is, reeds in 't jaar 1500, '» getrouw te zyn. Dat gy, waar dezelve, of ingevoerd geweefl (3/); en werdt, al vanouds, eenigen uit den Raade u voortrekken, volgen en nog tegenwoordig, betaald, op èenJJftg- zult conform de oude Privilegien deezer Stad, natie der Heeren Rekenmeefteren deezer deeze goede Stede, en de Magiflraaten dtrzel- Stede (z> Het wordt, thans, ingevorderd ve in haare Privilegien en Geregtigheden, na door eenen Ontvanger, die, door Burgemees- uw uit erfle vermogen, helpen voor/taan, voor \t ^ren,wordt aangefteld (*). alle verraad en kwaad, dat gy verneemt, ter- >>£" Voorts, moeten de Kapiteinen ook, in 't fiond, getrouwelyk waarfcbuwen, en de Burgers
' omfchryven, voorbygaan alle zulken, die, *« Inwooners van dien, voor allen geweld en by byzondere vergunning van Burgemeefte- overlafl,midsgaders tegen alle vyanden des ge- ren, wagtvry verklaard zyn. Zodanigen zyn meenen Lands,met lyf, goed en bloed,bef eher- de Regenten der Godshuizen, die daadelyk men zult. dienen, en zulks byzonderlyk verzoeken, ZowAarlykhelpeuGodalmagtig! M Handv. bi. ist. Wy hebben, op zyne plaats (d). verhaald, Verklaa-
(»; t,t°ot-j|lemor, s. vu. f. zoo. ■ , J . e u S • > • / r> • ring van
{«) Refoi. Van de„ oud-Raad van Gt.rgemeeft. van 2, hoe eenige Schutters, m t jaar 1628, en niet de„zel.
Jan. I7»9. ƒ. «7 Verf>. Verg, Refol. van 5 Jnny i«jl. I618 Ven
(«.) Groot-Memor. n II. f. I'7. (,b) Hai,f' ,'r 16U
fX> Refol. van ^o„d.RMd van Bürgern, vam Julyi 65a, g> ,TX/, kivf"ü.^ W. 4W «u
|
|||
|
I75 AMSTERDAMS VI. Deel.
t *t a jrelvlc C o M M e L i N (7), en veelen uit hen, zo zy 't Woord hebben, binnen laat, bübger-
S Li8,' fSSe" hebbeV, beenden, dat e„ anders afwytt. ■, 0h»I of de leeze wordt, gj» uien. deeze |ed hen niet verbondt, om de Remon- alle dagen, aan Burgemeefters Kamer, of aan d ftranten te befchermen, tegen openbaar ge- 't huis van den voorzittenden Burgemeelter, ofLeUze. weid 'Doch uit de uitlegging, die de Wet- gehaald door den Hoofd-Officier der Stads houderfchap, in't begin des jaars 1629, van bezettinge , de wagt hebbende, die zorg den zei ven gaf, is veeleer het tegendeel af draagt, dat het, door den Woordfchryver, te neemen. Zy verklaarde, naamlyk, dat de wien,in't jaar 1710, eene wedde van hon- getrouwheid aan de Magifträat en de Re- derd en vyftig guldens 's jaars toegelegd is geerders waartoe de Schutters zig verbon- (7;),in beilootenbriefjes, gebragt wordt ten den infl'oot „ de handhaaving van deezer huize der vier Burger-Kapiteinen, die, den ■ Stede Privilegien, en de befcherming der volgenden nagt, de Wagt hebben. Zy gee- " Burgeren en Inwooneren, tegen allen ge- ven 't, vervolgens, alleen aan zulken, die 't " weid en overlaft (ƒ) : 't welk ook, met noodig hebben, met naame aan de Adelbo^ z'o veele woorden, in den tegenwoordigen ften, die de Ronde moeten doen. Zo lang Ronde. "Schutters-eed gelezen wordt. 'er een genoegzaam getal van Schutters aan Orde op 't Voornaamfte werk der tegenwoordige de Hoofdwagt blyft, trekt 'er maar één A-
hetwaa- Burgervendelen beftaat in het bewaaken der delborft , aan 't hoofd van eenige Schut- ken der Stadby nagt: 't welk, in tyden van ruft, gelyk ters, uit, tot het doen der ronde aan alle Burger- de tegenwoordige, gefchiedt, door vier ven- de Wagthuizen, alwaar hy zynen naam te- nienPbgy delen te gelyk, die, om den vyfdenden nagt, kent; vervolgens, verflag van zyn weder- nagt.' en dus vyf en twintig reizen in 't jaar, waaken vaaren doende aan de Hoofdwagt. De Trom- Jwr^Ifk moeten. De dagwagten zyn, by voorraad, op- ßaagers, die, voormaals drie; doch, federt flaage gefchort. Ieder Vendel of Compagnie heeft het jaar 1681, by elke Compagnie, twee in zyne hoofdwagt, zynde dezelven , op het getal (f), en ten minften agttien jaaren oud Stadhuis; boven de Antonis - waag, op de moeten zyn, moeten, op of omtrent den mid- nieuwe Markt; boven de Wefterhal,op de dag, wanneer hunne Compagnie, den vol- Keizersgraft; en boven de Reguliers-waag, genden nagt, waaken moet, zulks, door de op de Botermarkt. De Schutters, die de gantfche Wyk, omflaan en uitroepen, en te- VVagt hebben,moeten,des avonds,meth»o gen 't aanbreeken van den volgenden dag, geweer, volgens de Ordonnantie, voor agt of met het luiden derPoortklok,verfchynen uuren hoewel't, gemeenlyk, vooral des zo- voor de Hoofdwagten, daar zy de reveille mers,èen weinig laater wordt, op de Hoofd- flaan, en vervolgens mede trekken, tot het wagt', verfchynen; waarna hunne naamen, openen der Poorten: 't welk, tegenwoordig, door den Corporaal, of eenen der mindere in deezer voege, toegaat. De Poorten,des Sluiten Officieren , in deszelfs plaatfe, opgelezen avonds, ten half tien uuren, door de Poor- ™°P$'et Worden. Zy gaan, vervolgens, voorby den tiers, in tegenwoordigheid van het Hoofd p00rte» Kapitein, Luitenant of Véndrig, een van der waakende Schutteren aldaar, geflooten en ßoo- welken gehouden is, op de Hoofdwagt te zynde, worden de fleutels derzelven, door men* komen, en te blyven waaken. DeSerjanten eenen foldaat der bezettinge, verzeld van moeten de, Hoofd-en By wagten, insgelyks, eene wagt van Schutteren, gedraagen naar waarneemen. Na 't opleezen der naamen, de Hoofdwagt op' t Stadhuis, en aldaar, ne- Schild- wordt'de Hoofdwagt bezet, en eene Schild- vens de fleutels der Boomen, die niet door wage ' wagt voor dezelve geplaatft. Voorts, wor- eeneBurgerwagt worden gebragt,gelegd in den ook de bypoften , die wy, elders (g), eene Kift,waarvan de fleutel, aan 't huis van byzonderer befchreeven hebben, voorzien, den voorzittenden Burgemeefter, bewaard Niemant mag van de Wagt gaan, voor dat wordt. Deeze fleutel wordt, door twee A- zy afgeflaagen is, dan met byzonder verlof dëls, van 't Stadhuis afgezonden , voor 't van den Hoofd-Officier. Elke Schutter moet aanbreeken van den dag, van daar wederom op Schildwagt ftaan; ronde helpen doen, of afgehaald: waarna de fleutels der Poorten en mede trekken, daar 't hem, door den Offi- Boomen uit de kift genomen, en overgege- cier, bevolen wordt. De Schild wagt mag ven of gezonden worden aan de Hoofd- en niemant doorlaaten, al ware hy ook van zyne By wagten, aan welken het openen derPoor- eigen Compagnie of Corporaalfchap. Doch ten en Boomen aanbevolen is. Het Corpo- zo iemant,of eenigen,voorgeevendederon- raalfchap, welk op 't Stadhuis de wagt heeft, de gedaan te hebben, begeeren, binnen te opent de Haarlemmer Poort. DeRaampoort gaan, moet hy den Corporaal roepen, die wordt (h) Refo!. i""» ien Oud-Raad van Burgemeeft. w 30
(e) BUdz. 810 Aant. a. 7"b '710- f' 3° verf°-
(f) II. d'c.i, XIV- B°tK.t bl- J°J' (i> Refoi' Vroedfch' ^-N- l*4?"l '«»'• tl.iiS.Uiol.
(|J 111. Dtct, l. B>,k., bl. 4V» ..... Ktygstaad, N. III. |
|||
|
II.Boek. SCHUTTERY en BEZETTING.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
177
|
|||||||||||||||||||||||||
|
wordt geopend, door het Corporaalfchap,
welk, boven 't Nieuwe-zyds-Heeren Loge- ment, waakt, en de fleutels van 't Stadhuis haalt. Het Corporaalfchap aan den Kamper- fteiger en deszelfs Bypoft aan dePeperftraat openen de houten Poort by de plaats der ge- wezen oude Stads Herberge, en de nieuwe- Stads-herbergs-Boom. Het Corporaalfchap °P de S. Antonis-Waag opent de Weesper Poort, en zendt, van daar, een' Adelborft, met drie of vier man en de fleutels, af, tot opening der Muider Poorte. Het Corpo- raalfchap op de Reguliers-Waag opent de U- ttechtfche Poort, en zendt, insgelyks, een Adelborft en twee of drie man af tot opening der Weteringspoort. Het Corporaalfchap op de Wefterhal opent de Leidfche Poort. En het Corporaalfchap, welk, uit dezelfde Com- pagnie, in de Haarlemmer Poort waakt, van daar, des avonds, eenige manfchaphebben- de afgezonden, om de Zaagmolenspoort te fluiten; wordt dezelve, des morgens, weder- om geopend, door eenige manfchap uit het Corporaalfchap, welk, van het Stadhuis, tot opening der Haarlemmer Poorte, afgezon- den wordt (£). De fleutels der kiften met kruid en lood, die op de Hoofdpoorten moe- ten gevonden worden, zyn, by dage, in bewaaringe der Provooften , dieze, des a- vonds, op de Hoofdwagten, aan de Officie- ren , die aldaar 't opperbevel hebben, ter hand Hellen. In geval van onraad of oproer, moeten de
Schutters, op 'tflaan van der Stede klok, of 't roeren van de trom, in hun volle geweer, zynde thans een fnaphaan , patroontas en degen, verfchynen, voor de wooning van den Vendrig, om van daar te trekken, daar 't hun, door den Kapitein of eenen der min- dere Officieren, in deszelfs plaatfe, geboo- den wordt. De gewoonlyke Loopplaatfen of Rendevous der vyf Regementemzyn, te- genwoordig, voor het Oranje-Regement, langs de Texelfche kaai, tuffchen de Spaar- fiedammer en nieuwe Brug; voor het geel Hese ment, op de Weftermarkt; voor het hlaauw Regement, op de Reguliers- ofBo- terrnarkt; voor het wit Regement, op den ^.am, en voor het groen Regement, op de Heerenrnarkt, zynde het Plein van het ge- wezen Weftindifch-Huis. By ongeval van brand, t^qpi de "Wyk, of ten minfte het huis, daar de brand ontftaan is,door eeneoftwee der naafte Compagnien, bezet worden, om den noodeloozen toevloed van volk, en 't gevaar van dieverye te voorkomen. Burge- ^eefteren hebben, in 't jaar 1758, by raade <|er Kolonellen, orde gefield, dat het trekken der Burger-Compagnien en Corps, in gelede- (*0 GKot-Memor. N, XII. /; 4j.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
ren van niet breeder dan vier voet, en dus
gellooten, gefchieden moet,buitengewoone gevallen uitgenomen; dat zy bekwaame plaats, voor rytuigen en lykftatien,moeten laaten; en dat de Tromflaagers, in 't op- trekken of by 't omflaan, geene trom zullen hebben te roeren, wanneer hun eenig rytuig nadert (/). Op het Iaat komen op, of geheel weg bly-
ven van de wagt; op het dronken ter wagt komen, of zyn; op het verwekken van op fchudding aldaar; op het verzuimen zyner fchildwagt; op het fchieten zonder laft, en onder 't voorttrekken, en op andere over- treedingen der Ordonnantie voor de Schut- terye, zyn geldboeten gefield, die , door de Corporaals, Schryvers en Ontvangers, wor- den ingevorderd. De Provooften genieten een vyfde van deeze boeten. De overige vier vyfde deelen worden, gemeenlyk, met toeftemminge van den Kapitein en Luite- nant, befteed ten behoeve van het Corpo- raalfchap, waarin dezelven gevallen zyn, 't zy aan eene jaarlykfche maaltyd, of aan een' zilveren lepel, voor ieder Schutter, of aan beide. Tot oefening der Schutteren in de hande-
ling der wapenen, zyn, door Burgemeefte- ren, drie Drilmeeflers aangefteld, en de Beurs gefchikt, om de zeilig Compagnien, van den zeven en twintigften May tot Amfterdam- fche Kermis, dagelyks, de Zon- en Feeftda- gen uitgenomen, des nademiddags, by beur- ten, te drillen (tri). Voormaals, plagt zulks te gefchieden op de Stads Schermfchool,nu de nieuwe Walfche Kerk (n). Doch na 't jaar 1685, gefchiedt het op de Beurs, die, volgens eene fchikking van Burgemeefleren van den vier en twintigften May des jaars 1691, geduurende deeze oefening, gefloo- ten wordt (0). De Tromflaagers liaan, des morgens, door hunne wyk, om, wanneer hunne Compagnien, des nademiddags, dril- len moeten. De Krygsraad, onder welken de Bur-
ger-Compagnien onmiddelyk ftaan, beftaat, federt den vyftienden September des jaars 1748, uit vyf Kolonellen, een over ieder Regement; zeftig Kapiteinen, een over el- ke Compagnie, en een gelyk getal van Lui- tenanten. De Kolonellen, Kapiteinen en Lui- tenanten maaken den grooten; de Kolonel- len en Kapiteinen alleen den kleinen Krygs- raad uit. Somtyds, doch zeldzaam, zyn ook de Vendrigs in den Krygsraad beroepen ge- weeft. De Krygsraad vergadert, niet dan met
|
|||||||||||||||||||||||||
|
BURGKR-
C0MPA6- MliSN. |
|||||||||||||||||||||||||
|
»Uw.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Boeten
op de oveitree« ding der Ordon- nantie op de Burger- wagt. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Dril-
meeüeri.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
■Xby
|
|||||||||||||||||||||||||
|
?°*. of
J-Oop.
^aatfejJi
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Tegen-
woordi- ge ge- fteldheid van den Krygs- raad. |
|||||||||||||||||||||||||
|
(!) GrOOt.Metnor. N. XII. ƒ. \%.
\n>) Handv. bl. i«o. (n) Handv. '•'. i<H. («j Handv. M. 170. |
|||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAM S
|
|||||||||||||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
17.8
|
|||||||||||||||||||||||||
|
met voorkennilTe van Burgemeefteren, op
befchry vinge van Kolonellen, en raadpleegt enbefluit, in deeze Vergaderinge, op alle zaaken, die tot dezelve behooren (p). _ De Krygsraad van Kolonellen en Kapiteinen komt,gemeenlyk eens's jaars, kort na May-v dag, byeen, om den nieuwen Schutteren den Schutters - eed af te neemen. Voorts, oe- fent de Krygsraad regt, over misdaaden , door Schutters, op of geduurende de wagt, jegens hunne Officiers of Medefchutters, be- gaan; de overtreeders in boete bef!aande, of anderszins flraffende, volgens de Ordonnan- tie , ook tot ontfchuttering toe. Tot de gewoonlyke geldboeten, by de Ordonnantie, op fommige overtreedingen, gefield, wor- den de overtreeders, door de Kapiteins, ver- weezen (q). De Krygsraad heeft, federt eeni- ge jaaren, eenen Secretaris in dienft, die aantekening houdt van deszelfs beflui- ten. Hy wordt thans, door Burgemeefteren, aangefleld. Volgens een befluit van den Krygsraad van den twaalfden Oótober des jaars 1748, mogen geen e Schutters zigftee- ken in de beftiering der Compagnien, noch zig eenigszins moeijen met de aan- of afftel- ling der Officieren (r). De Kolonellen, Kapiteinen , Luitenants en
Vendrigs worden verkooren , door den Krygsraad, uit Kolonellen , Kapiteinen en Luitenanten beftaande. Na de verandering des jaars 1580, plagten Burgemeefteren, by raade van Kapiteinen , Kolonellen te ver- kiezen O). Tot in May des jaars 1673 , plag- ten de Serjanten, door den Krygsraad, ver- kooren te worden. Doch, federt, ilaat de verkiezing derzelven aan Kolonellen alleen (?): aan welken de Kapiteinen, nogtans, een drie dubbel getal opgeeven. Voorts, wor- den de Provooften, op de voorftelling van Burgemeefteren, door den Krygsraad, aan- gefleld. De mindere Officiers, in elk Cor- poraalfchap , en de Tromflaagers worden aangefleld, door de Kapiteinen. De Kolonel- len ftellen, federt den twintigflen Juny des jaars 1691 , de Schryoers en Reinigers der fVagthuizen, die, voor dien tyd, doorThe- faurieren en Kolonellen, plagten gefield te worden (u). Burgemeefteren hebben, van ouds, groo-
ten invloed gehad op den Krygsraad , en zelfs, in 't jaar 1673, in ieder Regement, een' Luitenant-Koloriel en een' Major aan- gefleld (v). Ook ftellen haare Edele Graut- en) Vervolg der Hand», bl. 3. (q) Zie COMMILIS, bl. g, + > tlS) 8I7 Aant. (r) Vervolg der Handv. bl. 4, (s) Handv. bl. JIJ. (t) Refol. van den Krygsr. N. 1. iS Aug, 1SS0. jy. n. IJ) May 167?.
(u) Zie CommF.LIN, bl. 8H uAant, b.
(v) GiootMemor. JV. VI./. 117. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Agtbaarheden, nog tegenwoordig, de Hoofd-
Officiers in de vier Compagnien, die, in 't jaar 1672, buiten de Stad, in de Vryheid, werden opgeregt (w). De vier Buitenwy- ken, tot welken deeze vier Compagnien be- hooren, ftrekken zig; de eerfle, van den Amftel buiten de Utrechtfche Poort, tot aan de Weteringspoort; de tweede, van buiten de Leidfche Poort, tot aan de laatfle raam by de floot van't Pefthuis; de derde, van de gemelde floot, tot aan 't laatfle huis voor- by de Raampoort, en de vierde, van de Raampoort, tot aan de Haarlemmer Poort. Doch deeze Buiten-Compagnien , die ieder ook een' Kapitein, een' Luitenant, een' Ven- drig en drie Serjanten hebben, behooren niet tot den Krygsraad in de Stad, en ftaan niet onder de vyf Kolonellen. De Kapiteinen der- zelven hangen , onmiddelyk , van Burge- meefteren af. De inkomften, uit welken de laflen van
den Krygsraad betaald, en inzonderheid de gaande Ratelwagts onderhouden worden, zyn verfcheiden. De voornaamften zyn het Wagtgeld, welk, niet alleen door Contribuee- rende Schutters; maar ook, door veele an- dere foorten van ingezetenen , opgebragt wordt. Wy hebbenze, hier voor (x), reeds opgenoemd. Het Wagtgeld is , met het toeneemen der behoeften van den Krygs- raad , van tyd tot tyd, verhoogd, vooral, met betrekking tot vermogenden, die, wegens lighaamlyke ongefteldheid of Geloofsge- zindheid, van de Wagt verfchoond worden. Voorts, zyn, in 't jaar 1694., de onbewoon- de Pakhuizen, die toen gerekend werden, omtrent zes honderd in getal te zyn, door een, met agt guldens ieder, ten behoeve van den Krygsraad, belaft (y). Voordien tyd, was den Krygsraad reeds een vierde van een fluiver van elk half vat biers,welk ingebragtrvverdt, toegelegd (z). En van't jaar 1650 af, geniet dezelve de helft der boe- ten , in de Corporaalfchappen vallende, en tien guldens uit de vyftig, die, door zul- ken, welken het Poorterregt koopen, betaald worden; behalve nog twaalf ftuivers van el- ke bezegeling, die voor Schepenen, of voor 't Geregt gefchiedt , Schepenen-kennhTen daaronder begreepen; en , eindelyk, ook een' halven fluiver van eiken fluiver, die voor Poortgeld betaald wordt (a). Alle deeze inkomften zyn gekomen, in de
plaats der voordeelen, die, oudtyds, door de drie Schutteryen, bezeten werden; indien men
(*>) Grcot-Memor. JV. VI. ƒ. 109.
(x) BUdx.. I7J. iy) Handv. *'• 1*8. (*) Refol. Vioedfch. Zr. C. 1 April iSffr. ƒ. u°.
(") Refol. Vroedfch. N. 20, 1$ OBob, i6jo. ƒ. ize virf" Handv. */. J«7« |
|||||||||||||||||||||||||
|
BURGER-
COMPAG- UI£W. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Inkom-
ften val1 den Krygs' raad. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Verkie-
zing der Hoofd- officie- |
|||||||||||||||||||||||||
|
ren.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Vier
Buiten- wyken.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Misver'
|
|||||||||||||||||||||||||
|
ftand,
|
■n:
|
||||||||||||||||||||||||
|
omtr«
|
|||||||||||||||||||||||||
|
c-
|
|||||||||||||||||||||||||
|
het
|
|||||||||||||||||||||||||
|
IL Boek. SCHUTTER Y en BEZEÏTING. ijg
j»r
ComGRR." men ^ mogt willen agten, dat het regt tot of drie aanmerkingen voegen, die het ter Burgeä-
Wn.AG" ^eeze voordeden, door de vereeniging dier nedergeftelde nader beveiligen zullen. Compag* btuik Scnutteryen met de Burger-Compagnien, in l. Men herinnere zig dan, in de eerße*lti{'
welk' den jaare 1580, tot de Burger-Compagnieri, plaats, dat beide de Schuttefyeri en Burger-'l„Ioodé vau dd of tot den Kryssraad
Ware overgegaan. Doch vendelen, in de otidfte tyden ^ t eenemaal tegen de
inkom 2 voordeelen waren toen zo gering ge- af hangkelyk geweeft zyn van Burgemeefte- gewoon* tender" WOl"den, dat Zy naauwlyks noemenswaardig ren en van 't Geregt, 't Geregt ftelde, int<r.van
oude waren. De Viffchery in de Stads Graften, de vyftiende en zeftiende eeuwe, niet al-je^ty" chutte- en de Wyntap , die der oude Schutterye leen de Hoofdofficiers der Wyken aan (ƒ); maakf ^ ac^en toebehoord, waren, reeds voor lang, maar behieldt ook aan zig, de Poorters te heeft, te gelde gemaakt, en 't gene 'er van geko- firaffen, die, in 't ftuk der wagt, overtre- men was befteed, tot het opregten derKlo- den hadden. Men vindt, onder anderen, veniers-Doele (b). De Viffchery in 't Gou- dat een Poorter, die zyne wagt verzuimd, den-Water, zo zy al niet, gelyk wy ver- en in eene herberg gedronken hadt, op den rnoed hebben, omtrent den jaare 1650, van agtften Juny des jaafs 1508, door 't Geregt, de Voetboogs- en Handboogsfchutterye , verweezen is, tot Bedevaart naar de Lieve nevens de Doelen , overgenomen geweeft Vrouwe van 's Graavenzande. Een ander, zy door de Stad , was toen zeer weinig waar- zynen Kapitein fpytelyk toegefproken heb- dig; gelyk zy , nog laatftelyk , in 'c jaar bende, werdt, op den vyfdenden der zelfde 17Ó3, voor niet meer dan vyf en twintig maand, dóór't Geregt, ter Stad uit gezet, guldens in 't jaar, is verhuurd geworden. Wy met verbod van 'er wederom in te komen, merken dit hier te liever aan, om te doen voor dat hy te hoge roemen [Rome] geweeft zien, hoe zeer ten onregte, fommige Bur- ware, op de verbeurte van zyne regte hand gers, in zorgelyke tyden, opgemaakt tegen (g). By de Ordonnantie voorde Burgerven- de Wethouderichap, geklaagd hebben, dac delen van den agtften September des jaars hun de Doelen, en de inkomften der oude 1580, behieldt het Geregt het regt vanCri- Schutteryen ontvreemd waren (c). De Stad mineele ftraffen over de waakende Poorters heefc dezelven niet naar zig genomen, dan aan zig, laatende aan den Krygsraad alleen- tegen redelyke en rykelyke voldoening aan lyk overig, met geldboeten, of met te bier den Krygsraad , Welks inkomften die der en te brood leggen, te ftraffen (b). Burge- oude Schutteryen zeer verre te boven gaan, meefteren en 't Geregt hebben s federt, me- en tot onderfteuning van welken, iiï 't jaar nigvuldige Ordonnantien voor de Burger- 1672, ook de inkomften van de Overman- Compagnien gemaakt, fchoon, doorgaands, , fchappen der Doelen bekeerd zyn (d). by raade van den Krygsraad. Ook zyn dé mj^1. Nog een ander misverftand heeft, in die handelingen en befluiten van den Krygsraad, '
ftar^jj* Zelfde tyden, en nog voor weinige jaaren, genoegzaam door alle tyden heen, beftierd lre"it'd|!1' onder deBurgeryedeezerStad, plaatsgehad: geworden door Burgemeefteren, die, tot in £naf. 't welk hier, eenigszins uitvoeriger, moet 't jaar 1748 toe, inden zelven, plagten voor lyjjfe aangeweezen worden. In 't jaar 1672, vor- te zitten (i). Al 't welke de afhangkelyk- <ies derde een gedeelte der Burgerye, misnoegd heid der Burger-Compagnien van de Wet« |
|||||||||
|
*rygs- op de Regëering, „ dat geene Magiftraats- houderfchap ten klaarfte bewyft. Daarenbo-
ven?'.eils> personen, tot Secretariffen ingeflooten, ven, zyn, daar 't hier eigenlyk op aankomt, ter, ®-' „ Leden zouden zyn van den Krygsraad; 't tot in 't jaar 1748 toe, de Kolonellen, en ^edenn » welk men voorgaf, by oude Handveften, zelfs veele Kapiteinen Leden der Regeerin- ^rRe- » gevorderd te worden («)•" In 't jaar 1748, ge geweeft, niet alleen voor, en in, maar bringe hebben fommigen, dit voorbeeld volgende, zelfs lang na 't jaar 1580. Wy hebben'er, <Heznel het zelfde, onder den naam van eenen Fr yen in den loop van de GefcbiedeniJJen der Stad, >e0% • Krygsraadf begeerd Van Prinfe Willem den zo veele voorbeelden van aangetekend, dat ^V-> die, in September des gemelden jaars, het den Leezer verveelen zou,zo wyze hier nerwaards gekomen was, om de onruftige alIen herhaalden. De Schepens Klaas Doe- Gemeente te füllen. Schoon nu de onge- deszoon en Dirk Hillebr-andszoon Otter waren, rymdheid van deezen eifch , uit het gene iß 'c Jaar 1535»te gelyk Hoofdluiden of Ka- wy, hier voor, over de aloude gefteldheid piteinen der Burgerye (*). In 't jaar 1580, der Schutteryen en Burger-Compagnien, werden twee Oud-Burgemeefteren Kolonel- hebben te boek gefield, reeds genoegzaam len,en twee Raaden, de een Kolonel, de an- gebleeken is, zullen wy', hierby, nog twee der |
|||||||||
|
,,, _. , . , (f) II. Viel, IV. Boekj hU 18} V, JSoe^, tl. 114.
f/) Zie hier voor, il. l67, 16*. (/) Keurb. B ƒ. 107.
O II. Deel, XIX. Boe^t £/, 657,«+'.. (b) Zie Handv. hl. 1.
> II. Deel, XIX B„e{, tl. 647- (i) Zie COMmELIN,
' ". Deel, XIX. Btè/t, tl, C37> 6^ï. (^) Zie II. Deel, VI,
"*• STUK, Aa
|
|||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||||||
|
i8o
|
||||||||||||||||||
|
Bürger- der Kapitein. De regeerende Burgemeefter,, de Regeeringe, in zorgelyketyden, het Stad- V.W?'
Compaq- Bieter Corneliszoon Boom , was Kolonel, de huis, en de Plaats voor het zelve, aan 't 'rlRG' sim. Oud-Schepen, Laurens Jacobszoon Reaal, hoofd der Poorteren, bewaakten. Zy zyn, Kapitein, in 't jaar 1587 : de Oud-Sehe- derhalve, volgens de oudfte brieven en ge- pens jonas V/itjsn en Geurt Dirksz. van Beu- woonten, als de natuurlyke Hoofdluiden der ningen,'m 't jaar 1618, Kolonellen; de Oud- gewapende Burgerye, aan te merken. Schepens Jan Jacobszoon Hinloopen en Jan 3. Eindelyk,merkikaan,dat zyneHoog- 0°kcï;t, Willemszoon Bogaard , de eerile Kapitein, heid Willem de IV., uit kragte eener by zon- J^/tcr de tweede Luitenant; de Oud-Schepen en dere magtiging van 's Lands Staaten en vry- h^t ffi-, Theüimtr Jacob Pieterszoon Hoogkamer,Ka- willige overgifte der Wethouderfchap; alzo g&.iJf* pitein; de Oud-Schepen en Raad Volken O- 't regt des Stadhpuders, gewoonlyk, alleen in_Vi |
||||||||||||||||||
|
verlandet, insgeJyks (0- Zelfs bleef, in 't gaat over 't Krygsvolk, ftaande op den ftaat $$
|
de»
|
|||||||||||||||||
|
zelfde jaar, Jacob Gerrit sz. Hoing Kapitein, van oorloge, niet over de Wagten en Schut- printë',
fchoon hy totBurgemeefterverkoorenwerdt teryen der Steden (r);fchoon men, in't jaar K»'^*" (?«). UireeneLyft der Kapiteinen van den 1578 , beweerde, dat de Stadhouder, in 't £$^01' jaare 1630, vergeleeken met de Lyften der beleiden en fchikken der Wagten, voorzien den^'' Regeeringe, ziet men, dat de meeften Oud- mögt, naar tyds gelegenheid (x); op den by bet # Schepenen waren (w). De Oud-Burgemees- tienden September des jaars 1748, na 't hoo- beffif1' ter AndriesBicker was Kolonel, in 't jaar 1638: ren der bedenkingen van Burgemeefter en, j^"eI1 de Oud-Burgemeefter Jan van de Poll en de wel heeft bewilligd, in 't houden van eenen vry^1 Oud-Schepen Cornelis Witfen ,in 't jaar 1650, Vry en Krygsraad; doch dat'er geen blykal- KryS5"^ en de Oud-Schepen Cornelis Geelvinck, in 't toosis, dat die Krygsraad onaf hangkelyk zou n! |a. jaar 1672 (0). Nadientyd, tot in't jaar moeten zyn vanBurgemeefteren, cfvanmyneK U 1748 toe, zyn de Kolonellen en veele Ka- Heeren van den Geregte; en al zo weinig, piteinen Leden der Magiftraat geweeft, zo dat de Leden van den Krygsraad geene Le- wel geduurende deStadhouderlyke,alsStad- den van de Regeeringe zouden mogen zyn. houderlooze Regeeringe. De Oud-Raad van De Vrye Krygsraad, dien de Prins-Erf-Stad- Burgemeefleren hadt, in 't jaar 1650 , be- houder, voor eens, en voordien tyd alleen, flooten, dat een Kolonel, tot Burgemeefter wilde gehouden hebben, moeft, volgens zy- verkooren wordende, 't welk zeldzaam an- ne uitdrukkelyke verklaaring , beftaan uit ders gefchied is, dan na dat iemant eerft zulke Kapiteins, Luitenants en Vendrigs, Schepen geweeft ware, zou verftaan wor- als aan hunne Compagnien aangenaam wa- den, van zyne Kolonelsplaatfe ontflaagen te ren; welke Kapiteins, Luitenants en Ven- zyn: welk befluit, door de Vroedfchap, was .drigs vyf Kolonellen zouden aanftellen, en goedgekeurd (p). OndertufTchen , toonen de plaatfen der onaangenaame Hoofdofficie- deaangehaalde voorbeelden ten klaarfte,dat ren vervullen; of een dubbel getal van de niets meer aanloopt tegen de gewoonte van eenen en de anderen aan zyne Hoogheid aan- alle tyden, dan te vorderen, dat de Hoofd- bieden, die daaruit de verkiezing zou doen; Officiers der Burger - Compagnien niet zyn zonder eenigszins te bepaalen, of de benoem- Leden der Regeeringe. den mogten zyn Leden der Regeeringe, of en tegen 2. Men voege hier nu, in de tweede plaat- niet. Doch men heeft, in 't houden van
oude fe, by, dat niet alleen geene oude Hand- deezen Krygsraad, geenszins voldaan aan 's brieven, veften eifchen,dat de Leden der Regeerin- Prinfen oogmerk, zo alszyne Hoogheid zei- |
||||||||||||||||||
|
en wet
ten. |
ge niet mogen zyn Leden van den Krygsraad, ve, in de bekende Publicatie van den vyf-
gelyk fommigen , nu en dan, dwaaslyk, tienden September des jaars 1748 , betuigd |
|||||||||||||||||
|
hebben voorgegeven; maar dat regt het te- heeft. Den Schutteren en Contribuanten
gendeel, uit oude Brieven en Keuren, af te werdt, in verfcheiden' Wyken, geene ge- neemen is. Met zulke Brieven en Keuren, noegzaame Vryheid open gelaten, om de Le- hebbenwy, hier voor (5), beweezen, dat den tot den Vryen Krygsraad te ftemmen. de gewapende Poorters, en de Schutteryen Sommige Wyken, alle hunne Hoofd - Offi- zel ven, met'eenen Burgemeefter, of twee uit ciers onaangenaam verklaard hebbende, den Raade of uit den Geregte, aan't hoofd, ftemden zelven anderen, in plaats van zulks ter Heirvaart toogen; en dat de Heeren van voor den Krygsraad over te laaten. Voor- naame Leden van dien zogenaamden Vryen
(i) 11. Deei, x. *«^&t m,3s«,+oo,4oi.xiii..fi«4,, Krygsraad klaagden, dat zv, in hunne vrye ti.468 , 4«9>4&6. XIV, Bóc{, bl. 491 ,499. , f.f^ . ° . . ', J ' - . "~ •'
(m) Aantek. vu» schepen Gekard schaep pietersz. delweratien en verkiezingen, geduunglyk, be-
V;{i.2Sr//fxtv..Bo^w.JI8. lemmerd en gefioord vierden. Kortom,in by- («) U. Deel, XV.-B°cl<jU.sn.XYLB<i'K>bl.s7LXlX. T&
£oek_, bl. 6jo.
(?) ><andv. bi. 167. (r) zie Grotius Verantw. XIX. C*p. bl. ȕy.
(q) SUdx., 166, 171,17z, (jj zie II. Deel, IX. Bo«\, bl. 366.
|
||||||||||||||||||
|
II. Boek. SCHUTTERY en BEZETTING. i8r
^g. na alle wyken , hadden onbehoorlykheden aangeftelde Nagtwagt verftaan te moeten Waq~
^ plaatsgehad, die, door den Prinfe, open- worden. Ook fchynt op de Nagtwagt te ten. lyk, werden afgekeurd. Eindelyk, kwam zien de Keur van den drie en twintigften 'er eene benoeming van vyf Kolonellen, en May des jaars 1453 , die, in 't jaar 1477, van een groot getal van Hoofd - Officieren, vernieuwd, en waarby, op lyfffcraffe, ver- in de plaats van zulken, die men, 't zy vry- booden werdt, een PVaker aan te vallen , of willig of gedwongen, onaangenaam verklaard tekwetfen, bynagt; en den Waaker toe- hadt, te voorfchyn; welke benoeming zyne geftaan, zig te weeren, fonder iet daeraen te Hoogheid verklaarde, uit toegeevendheid, misdoen (y). In de Ordonnantie van denjaare goed te keuren. Schoon nu,byde uitkomft, 1481 voor de waakende Poorters, wordt van bleeke, dat geene Leden der Regeeringe, de oude Waakers gewaagd (•»): waarmede, öoch zelfs Perfoonen, die na vermaagfchapt insgelyks, de Nagtwagt fchynt gemeend te waren met Leden der Regeeringe, Leden worden. Doch eene andere Ordonnantie Van den Krygsraad geworden of gebleeven van 't Geregt, voor eenen Kapitein van de Waren, verklaart zyne Hoogheid egter ner- Nagtwagt, geeft ons het eerfte licht, om- gens, dat hierin aan zyn oogmerk ware vol- trent de gefteldheid der Nagtwagt, op het daan. Hy erkent , in tegendeel, de af- einde der vyftiende eeuwe. Dus luidt zy hangkelykheid des Krygsraads van de Re- woordelyk: geeringe, begeerende, dat dezelve niet ver- Opten XVI]. dach van December , anno
gaderen zou, dan met voorkennifTe van Bur- XCIIJ. [1493], ra^ beuokn Cornelis Wil- gemeefteren. Ook fielt hy, dat de verkie- lemszoon, als Capitein van de nachtwaeck,dat zing van Kolonellen en Hoofd - Officieren, hy, ouer de bewaemißen van der Stede ende die, voortaan, door den Krygsraad, zou ge- alle de gemeente, al noch annemen foude XVI. fchieden, gefchieden moeft, in Conformiteit mannen, die hein tot cofl ende wedden van der Van de Privilegien, oude Coßumen, Reglemen- Stede des nachts ßude helpen waken, ende dat ten en herkomen (/),alle welken wy, te voo- hy die onderhouden ßude, tot dat hem anders ren, getoond hebben, dat niet flegts het gedaen weten Joude we [en. pntibus den Schout, aantellen van Leden der Regeeringe tot jacob van bercb burgenneeßer f Stans ciaes lieden van den Krygsraad gedoogen, maar zoen ende merten dircx zoen fchepenen(x) zelfs aanpryzen en beveelen. j^ gelyk de aanneeming deezer zeftien De Rui- Uit al het gezeide, maaken wy, met re- mannen ( flegts voor eenen tyd , bevolen 'erwägt
den, onzes oordeels,dit befluit, dat, te be- was> zo fchynt deeze Nagtwagt ook, eer- wordt weeren dat de Krygsraad onaf hangkelyk is lang, wederom afgefchaft te zyn. Maar om- ^f't van de Wethouderfchap, en geene Leden trenc dien ze]fden tyd, was 'er eene Nagt-het be- gedoogt, die Leden der Regeeringe zyn niet wagt van Vieï ]mprs \n Stads dienft, de- waaken alleen met teunt op, maar veeleer aanloopt zelfden, vermoed ik, welken men, federt, l™ tegen de Verklaaringen van den Pnnfe Erf- Ruiterwagt genoemd heeft, en die, van ouds, Er en Stadhouder, Vy ïllem den IV., van den tien- de ronde, te paarde, door de Stad, fchy- van de den enyyftienden September desjaars 1748, nen gedaan te hebben- Burgemeefleren be-Stad- en vierkant ftrydt met de oude en laatere valeri5 op den zeven en twintïKften May gewoonten, keuren en wetten (f). des jaars 1495 , dat Jan Morfiel, by die Vier horjjers (4), nog acht goede gefellen zou
* ■ aanneemen , om des nagts de Stad te be- RUITERWAGT en RATELWAGT. ™^B ' m 0uder gemmen W' V°°r *£
Oqj/i , (v) Keurb. A. ƒ. 2+, $0. Handv. hl. sj3.
Snfef. * Ts ten hoogfte waarfchynlyk, dat 'er, g^r^J',;.
vn§ der Tj X behalve de waakende Schutters en oo GroDt-Memor. n. i. f. 301. \»a|t- 0rterS, al Vroeg in de vyftiende eeuwe, (4) Hors, Ors, en, by verzetting, ros betekende,
*B ***Nagtwagt aangefteld is door 'tGeregt; °U<MS • *aard- <Zi° K"/IAf °P 'c woord °*s-
Wj hm>»„t ui • 1 1 en Huydecoper Proeve, hl. 485 ) Van waar wy de
Ski hÏT ! my hlervan , nergens, eemg klaar woorden roskam, rostuifeber, en anderen behouden
te*u> '' ^eid is voorgekomen. In de oude Keu- hebben. Ook is 'er 't woord borffer, welk wy hier $ei}ä!P re' ^er VOOr (u) te boek gefteld , wordt ontmoeten, van gemaakt. Ik befluit, dat deeze bort-
Honderfcheid gemaakt tuffchen Wachters en fers' ^dethznd, de Ruiterwagt genoemd zyn,en ik tv i,»,./-7 &e j KC tuiicnen wacmers en fte, yafti dat de Ruiterwagt te paarde diende, niet ^^m,rchynende, door de eenen, de waa- orn aan 't woord te voldoen, want men verftondt,
^ende Poorters, en door de anderen , de van ouds, door Ruiters, zo wel knegten,die te voet, |
||||||||||
|
als die te paarde dienden CZie Matthäi Anal. Tom.
fr\-,r „1» A 3 ,, .. ... I. p. 406,407,427,497): maar, voornaamlyk, om |
||||||||||
|
gen
|
^vervolg *, Handv. hl. ,. * Wer agter,.W* Eylaa- J & ^éi,^, naderhand, om haar te beteren
|
|||||||||
|
i*i Gtoót-Memor. IV. xi. ƒ. 11». Ruiterwagt,of rydende wagt, te onderfcheiden , eene
(*) BU4s.. 170. gaande Ratelwagt genoemd werdt. Zie Handv. bl.833»
Aa 2
|
||||||||||
|
D A M S VI. Deel.
wagt aan te ftellen (g), die, tot heden toe, WAß-
in wezen gebleeven is. teN*, Wat de R u 1T e R w A G T in 't byzonder oor-
betreft; zy fchynt, na 't aanftellen der Ra- fpr°"|^ tehvagt, of, grootendeels /afgedankt, ofS^etn liever, allengskens, uitgeftorven te zyn, tot ,fa$0et op eenige weinige perfoonen, na, die't Stad- tegen- huis en de Vierfchaar bewaakten, en den woordje naam van Ruit erwägt behielden, fchoon zy §e ^. niet meer te paarde dienden, als van ouds. Doch deeze Ruiterwagt, door onvoorzigtig- heid , oorzaak gegeven hebbende tot den brand van 't Stadhuis, op den zevenden Ju- ly des jaars 1652, werdt, in 't jaar 1656, af- gedankt (V), en, niet voor 't jaar 1664, we- derom opgeregt. Zy kreeg toen eene Iq- ftructie, waarnaar zy zig, in 't bewaaren en bewaaken van't Stadhuis, hadt te gedraa- gen, die, reeds te vooren, ontworpen was (f); doch nu veranderd en vernieuwd werdt. In deeze Inftruótie of Ordonnantie, draagt zy, blootelyk, den naam van Wagters van 'r Stadhuis of Ruiterwagt (k).En\ blykt,uït eene Refolutie der Vroedfchap, kortte vooren genomen, dat het Stadhuis, waarfchynlyk, federt het jaar 1656, door Soldaaten, be- waakt geworden was : zynde, terftond na 't afdanken der Ruiterwagt, een vendel van honderd en zeftig foldaaten , in derzelver plaats, opgeregt (0- Doch men vondt toen geraaien, de foldaaten van daar te ligten, en dertig man, tot bewaaringe van 't Stad- huis , aan te neemen (7/2). De gaadje dee- Zer Waakers van 't Stadhuis plagt vyftien guldens ter maand te zyn. Doch in 't jaar 1720, is zy, met vyf guldens ter maand, ver- hoogd (»). Zy genieten, daarenboven, ver- fcheiden' andere voordeelen, met naame, van de Paaren , die, zig, by Commiffariffen van Huwelykfche zaaken, laatende aantekenen, of, op 't Stadhuis trouwende, door de Rui- terwagt , op- en afgeleid worden. De Ruiterwagt, die, in 't jaar 1664, uit
dertig man , beftondt, beftaat tegenwoordig uit niet meer dan zes man. Zy worden, door Burgemeefteren, aangefteld; en hadden, tot in 't jaar 1746", eenen byzonderen Kapitein, welk ampt toen vernietigd werdt (0). Thans ftaan zy ■> onder den oudften Kapitein van de Ratelwagt. By nagt, zyn zy verpligt, de bevelen vanden Kapitein, Luitenant of Ven- drig, die de Wagt op 't Stadhuis heeft, te ge-
(g) Refol. Vroedfch. N. !• 14 D?c- iJSr.
(«3 Refol, Vroedfch. N. 20. 9 July I6j2. ƒ. 249, L'. A«
J4 April 1656. ƒ. 9«. (>) Groot Memor. N. IV. f. 93 verft, 97 verft.
({.) Groot-Memor. Ni V. ƒ, 135, 143 verft. •
(l) Refol. Vroedfch. L'. A. 14 April iöjS. ƒ. 95.
\m) Refol. Vroedfch. Li. D. 28 Jan. i««4. ƒ. 97.
{») Groot-Memor. N. IX. ƒ. 262 verft.
(t) Refol. van den Oud-Raad van Bürgern, van z?, Jtt<)
174«. ƒ. 131. |
||||||||
|
i82 A M S T E R
Wag- ze Wagt, werdt,onder den naam vznRuy-
ten. terwacht, op den vier en twintigften Ja- nuary des jaars 1550, eene Ordonnantie be- raamd, waarby blykt, dat zy, zo wel als haar Kapitein, door Burgemeefteren, werdt aangefteld; dat zy de Vierfchaar, en eeni- ge andere Plaatfen in de Stad bewaakte, en, nevens de Poortiers, des morgens, de Stads Poorten opende. Voorts, waren haar ze- kere vafte noodhulpen toegevoegd, Weife- laars genaamd (£)'. Doch in 't jaar 1525, hadden Burgemeefteren, by raade van den Geregte, Comelis Sytnonsz. Roos van Naar- den aangenomen, om , met dirck Jansz bors, Capiteyn te we/en /nachts (a): waar uit blykt, dat de Nagtwagt toen reeds fterker in ge- tal moet geweeffc zyn, dan zy plagt. Zy was, naar 't fchynt, in dien tyd , van de Ruiterwagt onderfcheiden, alzo men vindt, dat Peter Laers of Kaers, in 't jaar 1561, Luitenant van de Ruiterwagt, onder den Kapitein jan Weffels, alias den duytfchen moe- riaen, en te gelyk Kapitein van de Foor- wagt geweeft is (b). Veelligt, werdt de oude Nagtwagt de Voorwagt genoemd, om dat zy, in den voornagt, waakte. De Rui- terwagt , die de poorten openen moeft, fchynt, in den nanagt, gewaakt te hebben. Omtrent deezen tyd, beftondt de Nagtwagt uit niet meer dan zeftig man; doch zy werdt, in 't jaar 1568, op honderd man gebragt (c). Voorts, vind ik, dat, in 't jaar 1570, vier Wagters werden aangefteld , om de Vierfchaar, by dage, te bewaaken {d). Zy werden , waarfchynlyk , der oude Ruiter- wagt bygevoegd.En 't fchynt, dat de Nagt- wagt in 't gemeen, federt, den naam van Ruiterwagt gekreegen heeft, alzo ik niet alleen vind, dat de Vroedfchap, in 't jaar 1576 , befloot , de Ruiterwagt, die toen honderd en twaalf man fterk was, (al te groot een getal, als men onderftellen zou, dat 'er ,behalve deeze Ruiterwagt, nog eene Nagtwagt van honderd man in Stads dienft geweeft was,) tot op zeventig man, te ver- minderen (e); maar ook, dat, volgens het negende Lid der Satisfactie van den jaare 1578, de bende der Nagtwaakeren, by Burgemees- teren te ftellen, uit niet meer dan veertig man, beftaan mögt (ƒ); en dat, in 't jaar 1585, voor 't eerft, beflooten werdt, boven de ou de Ruiterwagt, de eenigfte Nagtwagt, die toen genoemd wordt, eene gaande Ratel- (2,) Groot Memor. N. II. ƒ. i».
(a) Groot-Memor. N. I. ƒ. 28j,
(b) Groot-Memor. N. II. ƒ. 8» verft.
(c) nefol. Vroedfch. N. z. 16 Aug. IJSS. ƒ. Ioj verft, en
II. Deel, Vil.Boek, hl, 280. (d) Refol. Vroedfch. N. 2. 6 Febr. 157c. ƒ. 140.
(e) Refol. Vroedfch. N. 3. IS Aug. 1576.
(f) Handv. bl. 4Z, [ 141, ] en hiet voor , II. Deel, IX.
Boskj bl, lil. |
||||||||
|
IL Boek. SCHUTT ERY en BEZETTING.
|
|||||||
|
*83
|
|||||||
|
^Aa- gehoorzaamen. Zy zyn, by dage, gewa- der twee Compagnien gebragt, en van dub- wag-
pend met een' geverwden ftok, daar Stads bele Hoofdofficieren voorzien (j). Maar 't ten. wapen op ftaat , en met een' houwer tot ieedt naauwiyks eenjaar, of 't getal derRa- zydgeweer. By n?gt, voeren zy, in de plaats tel wagts werdt wederom verminderd, en op van den ftok, een' halven piek (p). twee honderd en tagtig man gebragt, die in Iin"dCl ^e RATELw,AGT neefc haaren naam zeventig Wyken verdeeld werden (s). Op
S-ateU* naar de groote ratels, die zy, des nagtsdo^r, dit getal, bleef de Ratelwagt bepaald, tot Wagt, en ^e Stad gaande, roert, voor 't uitroepen van dat, in 't jaar 168 5, de jongfte Vergrooting grande- het uur en halfuur, en vooral ook, by 't ont- der Stad genoegzaam bevolkt was. De Vroed - dejxlv 'n ^aan van brand, of anderen onraad. Zy is, fchap bef loot toen, nog twee honderd Ra- e' daarenboven, met een' houwer en halven telwagts te voegen by de voorigen twee piek, gewapend. By haare eerfte opregting, honderd en tagtig, en de vier honderd en in den jaare 1585, werdt belaft, dat zy, twee tagtig man te verdeelen in honderd en twin- aan twee, zonder licht, door de Stad gaan tig Wyken, juift het dubbel getal der wy- zou (q). Doch 't blykt, dat zy, in, de vol- ken, in welken de Burger-Compagnien ver- gende eeuwe, eer nog:de Lantaarnen inge- deeld zyn. Burgemeefteren werden gemag- bruik gebragt waren, licht by zig gehad, tigd , om, .by raade van: Kolonellen , de heeft (r). De eerfte opregting der Ratel- Wagten te regelen («); gelyk gefchiedde (Z>). wagt gefchiedde, door Burgemeefteren, by Op dit getal, is de Ratelwagt, federt, geblee- raade van den Krygsraad, en werdt, nader- ven, uitgenomen dat, in de Wyk blutende hand, goedgekeurd door de Vroedfchap (V). Leidfche Poort, binnen de Vryheid, in 't Vervolgens, werdt, in 't jaar 1616, be- jaar 1754, eene Nagt- of RatehVagtaange- flooten, de nieuwe Stad, daar veele luiden field is (O. De vier honderd en tagtig man, nog zeer eenzaam woonden, ook van eene die binnen de Stad waaken, hebben nog Wagt te voorzien(t). 't Schynt, onderuis- een goed getal van Noodhulpen nevens zig, fchen,dat, na't jaar i585->deaanftellingder die , in geval van ziekte óf afwezendheid Ratelwagten, aan eiken Burger-Kapitein is der vafte Wagts, hunne poft waarneemen. overgelaaten; gelyk ik, met zo veele woor- • Ten diende der Ratelwagt in de Stad, zyn Wagt- den, in zekere gefchreeven' Aantekeningen vier Wagthuizen of Corps de guarde gefchikt, huizen of van Schepen Gerard Schaep Pi e- twee aan de oude zyde, onder eene der boo- CirPs ds TERSz. gemeld vinde; midsgaders, dat zy gen aan de ooftzyde van de Beurs., en aan f"*' je toen, door Kolonellen, ten overftaan van de Zuider-Kerk; en twee aan de nieuwe zy-Ratel- twee Kapiteinen, betaald werden, 't Liep, de,in de Tuinftraat, en aan deAmftel-Kerk. wagt. ten minfte, tot in 't jaar 1620, of langer, In ieder Wagthuis, onthouden zig?'snagts, Wyzeen aan, eer de Ratelwagt tot eene byzondere agt man uit de Ratelwagt, een Serjant, een waaien Compagnie gebragt werdt, en haaren Kapi- Corporaal, en zes Adelborften, die verpligt enroe- tein, Luitenant, Serjanten en mindere Of- zyn, twee. aan twee, de jonde te doen,enPen« ficieren kreeg. Burgemeefteren, die, van toe te zien,dat de Wagten, naar behooren, ouds, de Hoofd - Officieren der Nagt en waargenomen worden. De Oud-Raad van Ruiterwagt plagten aan te ftellen, fielden Burgemeefteren heeft, laatftelyk , op den nu ook de Kapiteinen en Luitenanten (u), een en dertigften July des jaars 1754 (d), en, waarfchynlyk, ook de Serjanten over eene Orde beraamd, op het bezetten van de de Ratelwagt. Zelfs vindt men, dat de aan- Nagtwagt, waarby ook het Loon derzelve, ftelling van de Noodhulpen der Ratelwagts; van nieuws, geregeld is. Het jaar is, by 't welk, in 't jaar 1673 , zo we' a's de aan- dezelve, in vier deelen verdeeld, waarnaar ftelling der Ratelwagts, en der Luitenanten het uur, op welk de manfchap aan de Wagt- en Serjanten over dezelven, aan Kolonellen huizen komen moet, om. door den Corpo- werdt aanvertrouwd (v); in 't jaar 1620, aan raal te: worden afgelezen, gefchikt is: te Burgemeefteren geftaan heeft (w). In 't jaar weeten, l628, was de Ratelwagt reeds honderd agt 1. Van den twaalfden May tot den vier-
en vyftig man fterk (».Doch na de jongfte den Auguftus: wanneer de afleezing, Vergrooting der Stad, werdt zy, in 't jaar ten half tien uuren, gefchiedt. 10-72*
zeer veel vermeerderd in getal; on- 2. Van den vierden Auguftus tot den
zeven en twintigften Ocïober: wanneer
MemortaTr,1'ivVved/*-.^r" D' " Jan' l66^f-^-Gt00t" de tyd der afleezinge op negen uuren
(f) Keiitk o. /-.i«/. 'zie 00^Handv. H. g??. bepaald is. 3.
(f) Refol. Vroedfch. L'. F. 19 ScvemB. 1668. ƒ. :ij. (3) Relbl. Vroedfch. L'. I. 7 april ISjz./. 36.
(1) Refol. Vroodfch. N. 5- 1+ Decemb. ijfj. {x.) Refol. Vroedfch. L'. t."31 Maart I6jï.f.i6i.
(t) Refol. Vroedfch. N. rt. ij Julj 1616. f. 176. (a) Refol. Vroedfch. i'. Q; 8 Jan. issj. ƒ. 1+8.
(«0 Groot Memor. N. ji, ƒ. z9o. (h) Groot-Memor. N. Vil. ƒ. 118 verf,.
y) Handv. hl. 8?j- (C) Keurb. T. ƒ. t^verfo. Vervolg der Handv. bl. s.
y°) Groot-Memor. N. II./. 290. (d) Refol. van den Oud-Ra«sI van Bürgern. ujnl? 17j*.
l*J Aaritek. v*n Schepen g. Sch4EP Pietebsz. il. 14.
Aa 3
|
|||||||
|
MSTERDAMS VI, Deel.
|
|||||||
|
184-
|
|||||||
|
wag 3 Van den zeven en twintigflen Ofto- wanneer hy zou moeten waaken, mag zyne Wa«-
tzn.' ber tot den veertienden February: zyn- poft, door den Noodhulp van eene andere te»-
de den tyd der afleezinge dan ten half Wyk, die geene wagt te doen heeft, ver-
negen uuren. vuld worden. De Wagts, zig, tegen eeni- 4 Van den veertienden February tot den ge Soldaaten, Burgers of anderen, met vloe- ' twaalfden May : gefchiedende dan de ken, fchelden, flaan, of op eenige andere wy- afleezing wederom ten negen uuren, ze, vergrypende, worden daadelyk afgezet. J> Wagts moeten, om 't halfuur, door Alle deezeen andere punten zyn vervat in hunne Wyk, ratelen, en uitroepen,hoe laat de Ordonnantie van den zevenden Oftober het zy. Zy gaan nog, twee aan twee, de des jaars 1673 , naar welke, de Ratelwagts, wyk rond, en beginnen, het gantfche jaar by hunne aanllelling, belooven, zig te zui- door, ten'tien uuren, te roepen. In de len gedraagen; voorts, zig, by eede, ver- vier Zomermaanden, dat is, van den twaalf- bindende , tot gehoorzaamheid aan Burge- den May tot den vierden Auguftus; wan- meefteren, Kolonellen , en hunnen Kapi- neer het zelfde paar Wagts, den gantfchen tein (e). nagt door , waakt, waarvoor de man vyf Uit het gene wy, hier voor,hebben aan- Aantf/1'
ftuivers geniet; is de laatfte roep ten half getekend , blykt genoegzaam, dat de aan- Hngfj. drie uuren. In den overigen tyd van't jaar, Helling der twee Kapi t ein en over de ^ LUi- waake'n twee paar Wagts, in elke Wyk; Ratel wagt, ten allen tyde, aan Burgemees-tenant?^ een paar in den voornagt, en een paar in téren geftaan heeft. Alleenlyk, is, deswe-Serja^; den nanagt.De voornagt eindigt ten twaalf ge, voor eenige jaaren , verfchil ontftaan ^$f. uuren, uitgenomen in de vier Wintermaan- met Kolonellen der Schutterye, die beweer- ficieren den, dat is, van den zeven en twintigflen den, dat hun de aanftelling toekwam. Men van de OÉlobertot den veertienden February, wan- verbleef, van de eene en de andere zyde, Ratel- neer hy ten een uure eindigt. In deezevier het gefchil aan de befliffing van den Prinfe- waSc' maanden , is de laatfte roep ten half zes Erffladhouder, Willem den IV., die, na 't uuren, en ieder man wint dan vyf ftuivers; overweegen der wederzydfche Memoriert, op doch niet meer dan vier ftuivers, in den o- den agttienden May des jaars i75i,uitfpraak rigen tyd van 't jaar, zo lang, met dubbele deedt, ten voordeele van Burgemeefteren: wagt, gewaakt wordt. Van den vierden te gelyk, verklaarende, dat Burgemeefteren Auguftus tot den vyftienden September, ook alleen geregtigd waren,om den Collec- en van den een en dertigften Maart tot den teurvan'tWagtgeldenKnegtvandenKrygs- twaalfden May, is de laatfte roep ten half raad aan te ftellen (ƒ). De Kapitein van de vier, en van den vyftienden September tot Ratelwagt, die door Kolonellen aangefteld den zeven en twintigflen Oftober, en van was, bleef egter, by infchikking, indienft; den veertienden February tot den een en doch ontving, van nieuws, eene Actezyner dertigften Maart, ten half vyf uuren. Die aanftellinge van Burgemeefteren. in den voornagt waaken, haaien hunne ratels De aanftelling der L u 1 t e n a n t e n en en geweer van de Wagthuizen, welken, Serjanten fchynt,in'tjaar 1673,aanKo- door hen, die in den nanagt waaken, van ionellen gelaaten te zyn, en gefchiedt, nog te- hun overgenomen, en 's morgens aan de genwoordig, door dezelven. De Ratelwagts Wagthuizen te rug gebragt worden. en de Noodhulpen worden, insgelyks, door Inhoud De Wagts mogen, voor tien uuren , de Kolonellen gefield, op den voorflag der Bür-
det Or- ratels niet roeren, dan in geval van brand, ger-Kapiteinen van elke Wyk. De Cor po - donnan- Qf anderen onraad. Die 's avonds, of 's mor- raah en Jdelborßen worden, door de Rapi- de Ra°r gens, by 't alieezen van de Wagt, niet te- teins der Ratelwagts, gekooren. telwagt. genwoordig zyn , mogen , in eene halve j v maand, niet waaken; of worden, anders-
zins , ter befcheidenheid van den Kapitein, gUARNIZOEN of BEZETTING, in boete beflaagen. Op het dronken ter wagt komen, of zyn; het flaapen in hoeken Jk mfterdam werdt, in de oudfte tyden, 0«^.
en winkels, en andere onbehoorlykheden, J\_ alleen door Poorters, befchermd, te- g .fl zyn ook boeten gefield. By ziekte, of noo- gen aanflagen van binnen en van buiten. De Amfter- dige afwezendheid van een' der vafle Ra- Graaven waren niet gewoon, bezetting te dam. telwagts, waartoe de Kapitein verlof geeft, leggen in de Steden, en begonden, niet voor waakt zyn Noodhulp, dien hy, by tyds, de regeering van 't Huis van Bourgondiër, waarfchuwen moet, in zyne plaatfe. De geregeld Krygsvolk te bezoldigen. Ten tyde vafle Wagts mogen niet voor eikanderen, van Vrouwe Jacoba, was 'er, alleenlyk, voor noch buiten hunne Wyk, waaken. Doch wei' zo de Noodhulp van eene Wyk ziek is, gjA'SAffê i,,.
|
|||||||
|
II.Boek. SCHUTTERYen BEZETTING.
|
|||||||||||||||||||||||
|
185
|
|||||||||||||||||||||||
|
weinige wecken, bezetting, in Amfkrdam,
gelegd geweefl, om de Stad te beveiligen, te- ^en de aanflagen derKabbeljaauwfchen (g).In |
|||||||||||||||||||||||
|
dens, om van Spaanfche bezetting, en vanBmtf
|
|||||||||||||||||||||||
|
TIKG.
|
|||||||||||||||||||||||
|
een Kafleel, waarmede Alva de Stad b
|
|||||||||||||||||||||||
|
zwaaren wilde, voor altoos, vry te zyn. De weëe
«onninn-on ™,.,.,1~~ ...------V---------.rt-„ — i i WOrdt Op
|
|||||||||||||||||||||||
|
tjaar 144.5 _lieten de Hoekfchen, insgelykseenige geregelde manfchap, onder Reinoud
e? Gysbrecht van Brederode, in de Stadwe 'er egter, voor 't einde des jaars, door Hertoge Filips van Bourgondie, wederom uit gedreeven werdt (h). En na dien tydvind ik niet, dat de Stad bezetting, van 's Graaven of'sLandswege, ingenomen heefttot dat zy, in Maymaand des jaars 1567, genoodzaakt werdt, den Heer vanNoircar- *nes, met vier vendelen Spaanfche knegten, te ontvangen (i). Doch, voor dien tyd, hadt de Regeering,
verfcheiden' maaien, knegten in Stads fol- dye aangenomen; gelyk, onder anderen,in de jaaren 1482, 1504, en 1515, gefchied was (k). In 't jaar 1518, hadt de Stad vyf- tig man in haaren dient!, over welken Bur- gemeefteren, met goedkeuring van 't Ge- regt , Caspar beyerfloffer, als hoofdman ende Capitein, hadden aangenomen, die ook, voor den tyd van eenjaar, werdt aangefleld, om 't volk in den wapenhandel te oefenen, op eene wedde van vyftig guldens, en vrye wooning, te weeten, t züderhuys op dowwe zydsfluyfi (f). In laater' tyd, en vooral in de zeventiende eeuwe, heeft de Stad, dik- wils, eenige vendelen Soldaaten in haaren byzonderen dienfl aangenomen, over wel- ken , Burgemeefteren de Hoofd - Officieren fielden (m). De twee laatfle Compagnien, ieder van twee honderd man, werden, in t jaar 1684, aangenomen; federt, op hon- derd en vyftig man, verminderd; doch in 't jaar 1689, wederom op twee honderd man gebragt. Maar in 't jaar 1692, op honderd, en in of na 't jaar 1693 j °P zeitig man ver- minderd (n), tot dat zy, in 't jaar 1697, geheellyk, werden afgedankt (e). Na wei- Ren tyd de Stad geene Soldaaten in haaren byzonderen dienfl gehad heeft. Men vindt faeer dan één blyk, dat het Krygsvolk, welk j11 Stads dienfl aangenomen werdt, ook al- leen aan de Stad eed gedaan heeft (/»). . üe bezetting, die, van 's Graaven wege, \n t jaar 1567, in de Stad gelegd was, bleef er niet lang: en in 't jaar 1571, beloofde de Regeering twee honderd duizend gul- |
penningen werden, voor 't grootfle gedeel- twee
te, opgebragt, en, voor 't overige gedeel- vende- te, der Stad, in 't volgende jaar,kwyt ge- 'en,ieder fcholden (q). De belegering der Stad, die, j^!^ in 't zelfde jaar, van de Staatfche zyde, on- koppen, dernomen werdt, noodzaakte haar, verfier- set>ragt. king van bezetting te verzoeken, die ge- deekelyk in, gedeeltelyk buiten de Stad ge- legd werdt (r). De bezetting, die in de Stad lag, werdt, federt, met zes vendels Stads knegten verfterkt, die, in't jaar 1578, in gevolge van het derde Lid van het Verdrag van Satisfaäie, zeer tegen den zin der Room- fcheRegeeringe van dien tyd, afgedankt wer* den? en te gelyk, over de overige knegten, die in vier vendelen werden verdeeld, nieu- we Officiers gefield (x). Doch deeze kneg- ten , 't hunne gedaan hebbende tot de ver- andering der Regeeringe, die kort hierna voorviel, werden, eerlang, op twee vende- len of Compagnien, ieder van tweehonderd koppen, gebragt (t); welke twee vendelen, na dien tyd, van 's Lands wege, de gewoon- lyke bezetting der Stad gebleeven, en, federt lang, op de verdeeling van't Noorderkwar- tier , gebragt zyn. Om nu te doen verftaan, op welk een' voet, Voor-
deeze bezetting, hier ter Stede, ontvangen waar<ten, en gehouden worde, zullen wy, beknopte- i°en™ee lyk, aanwyzen, wat, desaangaande, zo wel bezec- by de overeenkomfl op den Affland van de tinS hier Satisfactie des jaars 1581, als in laater'tyd, ^er^* bedongen en beflooten is. De bezetting zou, vangen* volgens het vierde Lid der gemelde Overeen- is, enge- komfl, door Prinfe Willem den I., aan wien hou^e« de hooge Overheid geduurende den oorlog wor c' opgedraagen was, alleen , vermeerderd of verminderd mogen worden, naar dat de nood zulks vorderde. En in geval zyne Doorlug- tigheid de bezetting verflerkte, werdt haar, by het vyfde Lid, Servitiegeld toegelegd, e- ven als de andere Steden van Holland ga- ven. Doch dat dit Lid alleen begreepen is, te moeten gepaft worden op eene verfler- king van bezetting, die, door Prinfe Wil- lem den I., noodig geoordeeld was, is af te neemen uit een befluit der Vroedfchap van den jaare 1673. Het Regement van Wal- dek , hier toen, eenigen tyd, in bezetting gelegen hebbende , hadt tien ftuivers ter weeke, voor ieder hoofd, Servitiegeld ge- nooten. Doch men flelde, kort daarna, vaft, nooit wederom Servitiegeld toe te ftaan (a). Vol-
(l) II. Deel, VHI. Soek^, hl. 311 ,32*.
(r) ir. Deel, VIII. Beek, tl. 3*S, 3*$, 333. {:) II. Deel, IX. Boektbl, 3J°, 3JZ , 361 » 3<H. (t) II. öeei.X. Boe{, bt.3%}. (u) Refol. Vioedfch, L'. I. 31 Maart, 11 J*ny ;«]),
ƒ. 143, 179. |
||||||||||||||||||||||
|
fe Stad
Vroeg
fo!dye
aaage. |
|||||||||||||||||||||||
|
?an tad
|
|||||||||||||||||||||||
|
Hl 11 £eW>Iir- *••<»hL '«•
y',,B'l>' '' '««,200. V. Boet, II, zij. *
(l) Groot-Meai. N. h f. £• verf
(w)GroOt-Men,or. N lil. f. jij
C«) Refol. Vioedfch. £r. F. „'y^. 4 Rjr< l6 j.
3<s»3.' f. \\7' ' 7 " l*9l'f- zsl- l'- w- H Sept.
*?• VUL/"1; Vroedfcl1- Ll- Y- IS Nw. l«S7.Gioot.Memor.
(?) Gioot.Memoi._iV. H. ƒ. til wfu N. m. f, i0 vcrf).
|
|||||||||||||||||||||||
|
VL Deel.
|
|||||||||||
|
AMSTERDA M S
|
|||||||||||
|
186
|
|||||||||||
|
als 's Lands nood drong, en men 't Krygsvolk B£zrf'<
hier miffen kon, zeer dik wils, met byzon-'ruNÜ' der verlof van Burgemeefleren en Raaden, uitgetrokken is; doch altoos, onder flilzwy- gend, en meermaalen, onder uitgedrukt be- ding , dat dit verlof niet flrekken zou, tot verkorting van het regt , welk der Stad, by de aangehaalde Refolutie van den j'aare 1588 , als een gevolg van den Afftand van de Satisfactie, was toegeftaan (b). Ook vindt men, dat, reeds in de jaaren 1598 en 1602, eenige knegten uit de Stads bezetting zyn uitgezonden , op verzoek van Gecommit- teerde Raaden en Patent van Prinfe Mau- rits (0- Volgens dezelfde Refolutie, is de Stad ook niet gehouden, eenige andere be- zetting in te neemen,dan in geval van hoo- gen nood, en dan ter Ordonnantie, of op Patent van den Kapitein-Generaal (d); fchoon zy, tot voorkoming van inwendige beroer- te , of vyandelyke aanvallen van buiten , meermaalen, op haar verzoek, verflerking van 's Lands Krygsvolk bekomen heeft (e). Doch wanneer Burgemeefleren en Raaden oordeelden, geene vermeerdering van bezet- ting noodig te hebben, is de inneeming van Krygsvolk, meer dan eens, van de hand ge- weezen (ƒ). De doortogt en huisvefling voor korten tyd van 's Lands Soldaaten is, zelfs altoos, eerfl door Burgemeefleren en Raaden, des verzogt zynde, toegeftaan (g), en zou, zonder derzelver byzonder verlof, niet mogen gefchieden. De Ruiters van Maarten Schenk werden, in't jaar 1574, niet dan by honderd te gelyk, door de Stad gelaaten (/;). En in 't jaar 1707, werdt eenen Luitenant, met vier en twin- tig man , van de Vloot komende , op Zyn verzoek, verlof gegeven om door de Stad te trekken; doch niet dan langs den kortflen weg, van de oude Stads herberg naar de Utrechtfche Poort (f). . Terwyl de Stad, in 't jaar 1573, nog Spaanfche bezet- ting inhadt, vondt de Regeering al onge- raaden, eenige weggeloopen foldaaten, uit het Leger voor Haarlem, hier in te laaten Q); ten blyke, dat men, zelfs toen reeds, bezorgd was, om geen meer Krygsvolk, dan men dienftig oordeelde, te gedoogen in de Stad. 's Lands Staaten hadden, op den agttien- Ö2Z^e-
den September des jaars 1578, verklaard, f*üi&' dat:
(b) Refol. Vroedfch. L„ E. 2« Maart 1666. f. jg. £'•
L. 14, 2j May 1S76. ƒ. 4. u. (c) Refol. Vroedfch. N. J. 13 Sept. ijyg. ƒ. »37 verfo.
I May loos. ƒ. 393. (d) Handy. */. jo.
(e) Refol. Vroedfch. N. 16. ïo Dec. 16U. 21 Feh, Il
iXov. I6*9- ƒ- 65 verfo, 67 verfo, nj -verfo. (f) Groet-Memot. N. V. ƒ. iss> ferfo.
(g) Zie II. Deel, VIU. Boe(, hl. 319, jzo.
(h) 11. Deel, VIII. Boekj bl. 353. (»•; Groot-Memor. N. IX, f, «J verfo,
IkJ fcWib. G. /. t4. |
|||||||||||
|
Volgens het derde Lid der meergemelde O-
vereenkomft, moeft de Bezetting betaald worden uit de gemeene Lands middelen, die* in de Stad en derzelver Vryheid, geheeven worden. En zo de andere Soldaaten, in Hol- land leggende, met Laken,werden betaald,- zou zy ook eene maand foldye in 't jaar, in Laken, ontvangen moeten. Doch in dewy- ze van' betaalinge der Stads Bezettinge , is merkelyke verandering gekomen. Men vindt, dat 'er, reeds in 't jaar 1599, een Pagadoor oïBetaalmeefier der Bezettinge, doorBurge- meefteren,is aangefleld (v) , en deeze amp- tenaar is, nog tegenwoordig, in wezen (ra). Hy is, al van ouds, bevoegd geweeft, om, elke maand van twee en dertig dagen, de penningen, tot betaalinge van 't Krygsvolk gefchikt, van den Ontvanger van 's Lands gemeene middelen over te neemen (o;), en uit dezelven de gewoonlyke betaaling te doen aan de bezetting. De twee Kapiteins der Amflerdamfche Be-
zettinge moeten, volgens het tweede Lid der Overeenkomft op den Afftand van de Satis- factie , Burgers der Stad zyn ('30- De benoe- ming deezer Kapiteinen is, door 's Lands Staa- ten, op den dertienden Maart des jaars 1588, gefield aan Burgemeefleren, mids zy hunne Commijße of Laftbrief neemen van den Stad- houder en Kapitein-Generaal over Holland, 't Gebruik heeft geleerd, dat de aanflelling van eenen Wagtmeefler of Major, Provoofl en Betaalmeefler, zo wel als de aanflelling der Luitenanten en Vendrigs, ook aan Bur- gemeefleren verbleeven is (2). De Kapitei- nen , Officiers en Soldaaten, hier ter Stede in bezetting leggende, zyn, volgens dezelf- de Refolutie van 's Lands Staaten, verpligt, den eed van getrouwheid te doen aan den Lande van Holland,en aan de StadAmfter- dam; en dien van gehoorzaamheid, aan den Stadhouder en Kapitein-Generaal, aan Bur- gemeefleren van Amflerdam; en de Soldaa- ten in 't byzonder ook aan hunne Kapiteinen en mindere Bevelhebbers. Voorts, is, ten zelfden tyde, vaflgefleld, dat de bezetting van vier honderd man niet uit de Stad zou mogen worden getrokken, overeenkomflig met het tweede Lid van den Affland van de Satisfactie t inhoudende „ dat de Stad be- „ zet zou blyven, met twee vendelen kneg- „ ten, ieder van twee honderd hoofden." En op den grond van dit beding, is de uit- togt van deezer Stede Bezetting, meer dan eens, geweigerd (0); fchoon dezelve ook, (v) GrootMemor. N. n. f. 177 verfo.
(») Groot-Memot. N. iv. ƒ. z3. N. VI. ƒ, li3.
(*) GrootMemor. N. II. ƒ. z7S.
(y) Handv. bl. 47.
(z.) Groot-Memoi. N. III. ƒ. 24g. N. IV. f. z verfo, 131
verfo, lot verfo. N. VI. ƒ. 73 verft. N. X. f. «• U) Refol. Vroedfch. £,, E. 7 Qü<tb% lW, f, „, L,, s,
S 7*n, I«8?. /. 204, |
|||||||||||
|
II. Bo
|
Eic. SCHUTTE RY en SEZ E T T I N G.
|
|||||||||||||
|
17
|
||||||||||||||
|
fisZEf
khap
°ver de |
||||||||||||||
|
dat de Wethouderfchap der Stad mede goe-
de opzigt zou mogen neemeh, dat de be- zetting aldaar in goede orde, gehoorzaam- heid en krygstugt zou gehouden worden (/); en ten dien einde, reeds in Juny te vooren^ gewild, dat de Leuze of het Wagtwoord , voor dezelfde bezetting, van den oudlten, of voorzittenden Burgemeefler gevraagd zou worden (7«) : 't welk,fchoon ftegts by pro- vifie belaft, alzo zulks nimmer federt inge- trokken is, tot heden toe, in gewoon ge- bruik is gebleeven. Ook hebben Burgemees- teren meer dan ééne Ordonnantie gemaakt voor de Officieren en Soldaaten der Bezet- tinge , tot bewaaring der goede orde onder dezelve: en onder anderen, eene, op den negen en twintigften January des jaars 16643 volgens welke, de Wagten,door eenen der Hoofd - Officieren , en door de Serjanten , moeten worden waargenomen. Ook mogen de Soldaaten 's nagcs niet buiten de Stad bly- ven, veel min buiten dezelve woonem Zy zynverpligt, Burgemeefteren, ofKoIonel- len,aan welken beide, volgens eene verklaa- ring van deVroedfchap van den jaare 1654, het bewind over de bezetting, altoos, ge- Haan hadt (?j), te gehoorzaamen, wanneer dezelven tegenwoordig zyn: anders, hunne Officieren, in derzelver rang. Onder dee- zen, wordt,Van ty'd tot tyd,Krygsraad ge- houden , waarin de overtreedingen der Of- ficieren en Soldaaten, in hun beroep begaan, onderzogt en geft-raft worden (0). Doch zo deeze flraf te ver gaan mögt, of zo de mis- daad niet geoordeeld werdt te ftaan ter ken- nifle van den Krygsraad, betrekken Schepe- nen de zaak voor hunne regtbank. Men vindt, onder anderen, dat, in 't begin van 't jaar 1635, een Soldaat, die, door den Krygsraad, tot het Tugthuis, veroordeeld ;was, door Schepenen, opgeëifeht, en op nieuws te regt gefteld is (p). Wy hebben elders (q) aangetekend, dat
eenige vertrekken boven de Waage, op den üam, van ouds, gefchikt zyn, tot een Wagt- huis voor de Bezetting. De twee Compag- nien, uit welken dezelve beftaat, trekken °ök, by beuftert, Van tyd tot tyd, op, zo 0rn>des ogtends by tyds,op de Beurs, hun- ne foldy te ontvangen, als om, op. het zoge- naamde Slagveld, by de ÜtrechtfchePoort, des Zomers, geoefend te worden in de be- handeling der wapenen. Zy bewaaken, wy- ders, by dage, de poorten en boomen der Stad, en zetten, nagt en dag> eene Schild- CO Handv. tl. JO> <m) Handv. tl. si. (n) Refol. Vroedrch. N. u. 50 Ju\j ks;4. ƒ. jjtf.
y) Handv. »'• 857. t1\ Groot-Memor. A7. iti. ƒ. i$3 verf». »«Ut; Oeel,l, Beek,, bUrf.
IIf- STUK.
|
||||||||||||||
|
wagt uit voor de Hoofd wagt box'en de püde-Bris-^
Waage, in 't gezigt van 't Stadhuis. Wan-^sii. neer 'ërLyfftraiïën van wêge 't Geregt wor- den geoefend, worden 't Stadhuis en de trap- pen der Waage bezet met Soldaaten. in tyden van oproer , heeft men zig ook, veel- tyds, van hun bediend; doch niet altoos met even goeden uitilag, hebbende men, nu en dan, gezien, dat het graauw meer ontsag getoond heeft voorde gewapende-Burgtryc, dan voor 's Lands Soldaaten. Wy hcriraalen niet, 't gene wy, elders (r), hebben aan- getekend, dat, boven inden Jan-Roóderi- Poórts - Tooren, een vertrek gefchikt is tot het houden Van den Krygsraad der Bezet- tinge, en twee anderen, tot gevangenifleri voor de Soldaaten. De K A'f* iT ê i NÊ N, Luitenanten en Ven* Aanftel-
drigs, over de twee Compägnien van deBe-lmg der zetting deezer Stad , worden, door Bürge- Hoofd- meefteren, aangefteld,, of benoemd; doch^1"^ verkrygen, tegenwoordig, hunnenLaftbrief dezelve. of Comniißje van den Prinfe -Ërfftadhouder, als Kapitein - Generaal. In vroeger' tyd, heeft men egter, hier omtrent; een Verfchillend gebruik gehad. In 't jaar 1635, werdt een Kapitein aangefteld, door den Raad van Staa- te, op voorichryvens van Burgemeefteren O). In't jaar 1658, gefehiedde zulks, by eene Aóle der algemeene Staaten, waaraan Burgemeefteren eene beVeftiging gehegt hadden (f). Öp andere tyden, en inzonder- heid , wanneer 'er geen Kapitein - Generaal was, zyn de Hoofd - Officiers der. Bezettin- ge, eenigszins op eene andere wyze^ aan« gefteld. Doch thans gefchiedt de aanitel- ling door Burgemeefteren,-die 'er denHeerë Kapitein-Generaal kennis van geeven, waar- na de aangeftelde Hoofd-Officier zyneCom- miflie bekomt, op naam der Heeren Staa- ten - Generaal, ter relatie van den Raad van Staate, met een attaché van den Kapitein- Generaal en. Gecommitteerde Raaden der Staaten van Holland (u). In geval de-Re- geering der Stad geraaden vindt, de bezet- ting , bttitengéwoonlyk, te vermeerderen , worden de Hoofd-Officiers aangefteld door Burgemeefteren, voor welken alleen, zy den eed Van getrouwheid afleggen (t>). De Provöofi of Geweldige van de Stads
Bezettinge, die vrye wooning in den Jan- Rooden-Poorts-Tooren heeft,wordt ook, door Burgemeefteren, aangefteld. Hy plagt CómmiJJïe of Laftbrief van den Raad van Staate te krygen (w): 'c welk nu büiteu gebruik ii. (r) III. Peel, I. koek, tl. $%.
(s) Gropt-Memor. N. III. f. 248 verfe.
(t) Groot-Memor. N. IV. f. IJ9 verft.
f«) Groot-Memor. N. XI. ƒ. 17$ verft.
(v) Groot-Memor. N. VI. f. 107.
O) Groot-Memor. N. III.ƒ. »48. N'.Xif, a.
Bb B Y-
|
||||||||||||||
|
*wd.
feen
fet Be.
2ettinge,
|
||||||||||||||
|
!88 AMSTERD.A M S VI. Deel.
BYLA'AGEN
op het VI. Deel, I. Boek.
Lr. A. Gift aan de Voetboogs- en Handboogsfikitterye van iet Gouden Water binnen en bui-
ten de Stad Amflerdam, onder zekere voorwaarden, Gedagtekend, den vier en twin- tigften April des jaars 1480. Wv fcout Burgermeyfters fcepenen ende beyde voirf. Schutteryen weder tot ewygen
raide der Stede van Aemftelredamme dagen fculdich lullen welen te houden harnai'ch n condt allen luden die defen onfen brieft' boghen pyletï ende andere reedtfehap dair toe zullen zyen off hoeren lefen Dat wy by rade dienende ende tb lullen zy noch houden op confente ende cmetdoncken van den zeis ende hoeren coften twee bairdzen mit hoere toebe- denken alze Vroetfcap van der voirf. Stede horen dair off wy heml. die een gegeuen heb- omme die eere ende welvairt van der ftede ben ende zy zullen die ander dair toe doen voorn van der ieluer Stede wege gegvnt ge- maken ende dat zy der Stede dienen houdt sreuen' ende quytgefcouden hebben die twee ende trouwe welen van der Stede wegen ende Schutterven te weten die jonge Schutterye totter Stede coften wtvaeren zullen tot alre van den Voetboghe ende die Schutterye van tydt als zy des van den burgermeyfteren in den hantbo<die tot onderhoudeniffe van der der tydt wefende vcrmaent zullen werden en- feluer fchutteryen te famen ende onverfchey- de fonderlmge als een burgermeyfter off twee den dat "-ouden water buten ende bynnen vry andere perfoonen wten gerechte mede varen atLip fonder vet dair voir te betalen erf lick zullen gelyck die gemene Schutteren van den pnde tot ewyo-en dagen famenlick te mogen voirf. twee Schutteryen tefer tydt wefende o-ebruveken ende vyfehen ende doen gebruyc- myt gaders hoeren hooftmans dat belooft en- fpfl ende vvfchen tot hoeren meeden oirbair de anden heyhgen lyflick myt vp gerechte ende proffytë als den hooftmans van den voirf. vingheren geftaueds eeds gezworen hebben in twee fchutteryen dat goetdvneken ende gelie- twelk dat voirf. is te doen die voirf. hooft- rjnfnll fonder widerlegen ofte clanche van mans myt hoeren gemene Schutteren voir hoe- aZ wermevfteren nv"oflf hyer namaels we- ren nacomelingen tot ewygen dagen oick hem fende of VM vemandt anders die van der verbonden verwilkuert ende puergegeuen heb- Srf ftede we-en dair tegen doen foude mo- ben. alle ding fonder argehft In kenmfle der Z wel verlSe a tydt dat tot ekk van waerheyt hebben wy der voirf. ftede fegele C ^uden Wate^r vokn. een vryheyt wefen then faicken hier an gehangen gegeuen vpter* AÄkWn S tot ewyghen dagen van hee- vier ende twyntichften dach in aprill int faere vTert vi v"e fitten voir den ghenendiefe huert ons heren dufent vierhondert ende tachtich. Behoudeliek dat die gemene Schutteren van |
|||||||||||||
|
RyLAA-
LES
h'. A-
|
|||||||||||||
|
Bylaa-
CEN
L'. A.
|
|||||||||||||
|
Voor memorie.
|
|||||||||||||
|
In den iire XV« acht en tfeventich is tuflehen uyt yder Rot een, ende fulex uyt yder Schut-\*. R
den Gedeputeerden van den Heeren Staten tene twaleff perionen genomineert, dwelcke v-,n, Holfand ende de Magiftraet defer Stede op den XXIX. der voorl. maend in de Raad- op het erigeren van de fchutterien volgende Camer defer Stede nyeuwefeffendertich Raden het VII« artvckel van de Satisfactie feeckerdif- hebben gecoren:, ende d felvedoor Isbrand ferent gerefen , Ende alfoe de voorfchreuen Jansz., als oudfte van Jaren in plaetle-van Magiftraet haer tot geene redenen liet bewe- den Schond den eed doen affnemen , nader Sen& foe is op den XXVI dach in Majo des blyckendc by de Acten hier naegcregiftreert. vootf. Taers binnen de voorn. Stad een'haefti- Alzo door partyfche Regeennge ende feec- ee Verandering by forme van tumulte (doch kere groote obftinaetheyt der verledene Re- fonder eenich bloetftorten) gecommen, zulcX gierders ende Magiftraeten defer Stede Aem- dat het merendeel van de voorfz. Magiftraet ftelredam, ende door beloop des tegenwoordi- uytd'felve Stad gefchict is geweeft; ende nebben gen tyts, opten XXVI<=» defer maend mcy nac de Hooffden van de drie fchutterien der voorfz. middage, de gemeente ende het peupel m op- Stad reprefenterende het Corpus van dien, roer uytberftende ende d'lelue Regierders ende |
|||||||||||||
|
L'. B.
|
|||||||||||||
|
II. Bolk. S C H U TTERY en B E Z E T T I N Ö.
|
|||||||||||
|
:S9
|
|||||||||||
|
Magiftfaet ofte Leu merendeel van dien ver-
Feeckerende, ofn meerder oproers, feditie en- de bloctvergiecen te verhoeden, uyt der Stad hebben gefonden, het weïek als doen geenfmS en was te vooreommen , om alle verdere incpn- |
|||||||||||
|
Handt Bocge
Lubbert Nuth Jan Bettsz. Rodenburch Jonge Jan Duyiisz. Claes Heindricx Conifig Aris Michielsz. Vleyshomvèr Pieter Willemsz. VrundL Heindrick Lenardsz. Pieter Lieuensz. Heindrick in de pot Reinier van Neck Lenard Simonsz. Coperflager. Gerrid Schaep, abfent Den voorf. eed gedaen hebbende in handen
van den oudften uyteh haren , als namelyck Isbrand Jahsz ; tot Burgermrn ende XXXVI Raden gecoren hebben de naevolgende peffo- nen, te weten,
M'. Cornelis Jansz. in 't Romenys boot
Cornelis Willemsz van Ryck
Dirck Jansz. Graeff
M'. Willem Bardden.
Reynier Simonsz. van Ncck
Dr.' Marten Jansz. Cofter
Isbrand Jansz.
Jacob Banningh»
Simon Heindricxz.
Härmen rodenburch doude.
Adriaen Reiniersz. Cromhoït
Willem Pouwelsz.
Jan Simonsz. Lonsvaerder.
Adriaen Päuw.
Egbert Roelofsz.
Claes Reyersz.
Jan Lourensz.
Heindrick van mareken.
Gerrid Jansz. Coesuelt,
Euert Coriïe
Claes Cornelisz. rowagen
Jacob Jansz. Banningh
Jacob Fransz.
Jan Cornelisz Duyn
Thomas Willemfe Bontekoei
Gerrid Jacobsz Schaep
Balthafar Simonsz. Appelman*
Jan Jacobsz. Huydecoper.
Jacob van Campen.
Heindrick Olfeïtsz. Fuyck.
Gerrid Jansz. Delft.
Pieter Willemsz. Vrundt.
Reynier Cant.
Claes Simonsz* Heemskerck
Marten Simonsz. Schliytge»
Mr. Reyer Lambertsz.
Burgermrn.
Dirck Jansz; Graeff.
Mr. Willem Bardefen. Adriaen Reyniersz. Cromhoït. D'. Marten Cofter. Willende dat d' felue uyter name van de ge-
heele gemeente ouer haer ende de ganfche ge- meente füllen regieren ende na de priuilegien re- gierende blyven. Oirconde van defen is defe Ac- te geregiftreert, daeraff gelycke foleoinele«acT:e Bb a tot
|
|||||||||||
|
venienten te verhoeden, der Gemeente de wa-
. penen uyt de hand te gecrygen, defe goede Stad, den burgers ende Inwoonders van dien W volle ende vafte verfeeckeringe, rulle end" vrede te (tellen, twelck fonder regieringe ende adminiltratie van Juftitie niet en mach gefchie- den; hebben de drie Schutterien defer Stede, ïeprefenterende het Corpus ende ryekdom der- felver Stad, raedfaem ende nodich bevonden, Uyt den haren te kiefen (effendertich trefFelyc- fce, notable ende vredelycke mannen, d'welc- ke uyten name van haer, ende van wegen de ganfche gemeente om faken als bouenrevoc.ee- rende den eed daermede fy aen de voorf. ma- giitratcn ende Regierders waren verbonden, ende den feluen Regierders ende Magiftract Wederomme ende reeiproche van haren eed ontflaetide , ende onder expreffe proteftatie van nyet te doen tegens hare priuilegien, ende fonder r*feltie in confequentie te trecken, maer voor defe reyfe alleen, naèr voorgaenden eed in handen van den oudften onder hen luyden , füllen eügeren feflen en dertigh mannen, ende onder den feluen vier Burgennrs van de vrede- lickften, notabelfte, ryckfte ende gequalificeer- Ite burgeren deler Stede, omme als Raden en- de Bitrgefmrs voor dit lopende Jaer, ende tot de geconltumierde electie ouer dTelue Stede, ha- re Gemeente ende alles in getrouwicheyt te rege- ren , nyeuwe achtyen mannen tot Schepenen te mogennomineeren,ende alle andere officien te mogen begeven, met voller authoriteyt ende In manniere als_ volgende de priuilegien,, vry- heyden, Ufancieu ende couftumen der feluer Stede dan beuonderi fal worden te behooreu, Blyvende nae defen d'elcctie in hare oude for- me, manniere, eracht ende vigeur; waer op de voorf. gceligeerde mannen als by namen Oude Schuttere
Adriaen Cromhoït Jacob Banningh Jacob Fransz. D'. Claes plemp Harman Rodenburch Harmansz. Isbrand Jansz. Gouert Jansz. Gerrid Jansz. Coesuelt Willem Poinvelsz Simon Heindricxz.' Gerrid Jansz. Parys Mr. Cornelis in t Romenyboot, abfent* Voet Booge
Pieter Jacobsz Vries Cornelis Jansz Cruydenier Claes Reyersz J^ Jacobsz Huydecopei1 Arend Jansz. Coesuelt .'ieter PauW ;jarman Rodenburg douda
; 3ouwe Blokemaker !)irck Olofsz. Jan Simonsz Lonsuaerder Jan Egh Cannegieter Jan pjerersz Néck abfent; |
|||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
igo
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tot eeuwige memorie by die handtueften, pri-
vilegiën ende andere fecrete deler Stede geleyt fal worden, Aldus gedaen den XXIX:e" May XVC acht en t feiientich. Die feffendértich Gedeputeerden van de drie
Schutteryen, reprefenterende 't gemeene Cor- pus ende ryckdom der Stede Aemftclredam , hebben uyten name van hare ende alle d' ande- re geauthorifeert ende authoiïferen by defen den oudften vanjaren onder haer voorf. XXXVI. perfonen, voor dele reyfe en (onder fulcx te trecken in confequentie , oick zonder preiudi- tie der voorlz. Stede priuilegien , den oudften |van Jaren van de nyeuvve gecoren vier Burger- teren den behoorlicken eed van Burgermeefter en XXXVI. Raad aff te neemen, welke oudt Burgermeefter fynen anderen mede Burgernvrn, mitsgaders die feffendértich Raden, in plaetfe van den Officier van S' heeren wegen, als we- fende het officie tegenwoordich aen dele Stad, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dan voort den eed yegelyck nae fyn officie aff- Bylaa'
nemen lal; volgende welcke authoriüitie, Is-gêiS brand Jansz., als oudfte van d'felue Gedepu- L'- teerden, Adriaen Reiniersz. Cromholt, oudfte van de vier nyeuwe gecoren Burgermrën, den
behoorlycken eed , foe als Burgermeefter als oick als feifendertich Raad, in gewoonlycke forme, affgenomen heeft. [Hier op volgen, op nieuws, de naamen der
zesendertig Ilaaden, naar orde van hun- ne jaaren: waar na nog volgt:] Nota. Dat by de voorn, heeren feffendertich
Raden, ten dage ende jarevoorfz. achteruol- gende deler Stede priuilegien genomineert zyn geweeft XVIII perfonen, uyt d' welcke by den boue van holland gecoren zyn negen tot Schepenen , ende by Willem Martsz. Calff als Schoud geëedt. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bn. aa-
gen Lr. B.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
LT. C.
Affcbrifi eener oorfprongkelyke Ouitantie van den vierentwintigflen January des jaq$s 1562,
waarby blykt, dat Peter Rodung zig, uit de Oude of Kloveniers Schuïïerye, ladt uitgekogt. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
houden nu ende tot allen tyen van alle lallen L,
de voirf. fchutterye berorende. Ende oft ge- beurde dat peter roding voorfeyt tot enige ty- den weder in den voornomden Schutterye ofte in enige andere fchutterye gecoren ofte geftelt werde foe belouen wy Coninck ende overluy- den de penningen by ons ontfangen, by de o- uerluyden dan ter tyt_ zynde te reftitueren in handen van peter roding. In oircunden des wacrheyts hebben wy Coninck ende ouerluy- den voomoempt onzegewontelykhanticrifthi* onder geftelt dezen xxmj January anno XVe twee ende tfeftich. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wy ffacop jacopsz Coninck, Willem pou-
welsz peter bickerWillemsz. peter iacopsz, fchaep ende Cornelis Ottoz. deler tyt ouerluyden van den ouden fchutterye binnen Amfterdam kennen ende lyden mits dezen byconfent ende belieuen van den burgemeyfteren der Stede voirf. ontfangen te hebben van peter roding negen ponden vlams ter caufe van enen wuyt- coop ende ontlaftinge waer mede de vernom- den peter roding hem wuyt gecoft ende bevryt heft van den fchutteryen voorfeyt , belouen daeromme de Coninck ende ouerluyden voirf. de voornomde peter roding vry ende quyt te |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
L,. C.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
L'. D.
Oude Ordonnantie van den jaar e 1481 , voor de viaakende Burgerye, waarin derzelver Kapitel-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nen en mauuKpiuutjen mmgiruicexjsn <-jri.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
liers poirt toe zullen bêwaeren die heylige wechs l». p.
poirt, ende die veft tot Jonge Jacobs tvyntoe, ende hier zullen capeteynen wefen Jacob Jansz. Willem fymonsz.
Baernt Baernts z. Clement fcoenmaker.
hruyning Jacobs z. Dirk Egbert z prins.
Ghysbert Jacobs z. pieter thomasz.
Frans Claes Loenen z.
Cori/elis IVynricz. Cuert Scoenmaker. Frans Smit. Item die nöirtzyde van die middeldamme i3-ßts
begynnende op peter jansz. huus uoordwairt,«"*' mit die oeftzide Van den dam, die oeftzyde van toon'' die wintmolen zyde en die fuyt zyde van die foutftege met,die burchwal ouer die graft van die nyewe fyds* falnen,tot meeuws Dofenftege toe mit die fuyt zyde van die zelue liege zul- len bewaeren [die veft] van jorige Jacobs tvyn» tot vechter baernt zoen tvyn toe, ende hief zullen eapetevnen wefea H^^l fa»
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D
|
t is die Ordinancye van die waeck, Anno
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lr. D.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
LXXXI. C1481]
Item an die nyewe fyde die fuytzyde van
die middeldam, begynnende op fcarpe krayen huys weftwairt an die amftelzyde van die cal- uerftraet tot die regulierspoirt toe, füllen bê- waeren die regulierspoirt ende die veft tot die heylige wechs poirt toe, ende hier füllen capi- teyne wefen Jan rnelys arysz, Goeßen bloc.
Egbert Jansz. Willem munnic.
Vechter Barent z. fjan Siuertz.
Thomas Wouter z. Claes heyn.
Albert van diemen,
Jan Tsbrantz Eem Scuytmaker. Goeßen Wagbenäer. Item die zuylfyde van die gafthuysftege, en-
de die felue fyde van die caluerftraet, mit die barchwal, eä die heylige vvech tot die regu- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I mijert.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2. de
heginen
toorn. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
SCHUTTER Y en BEZETTING.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IL Bo
|
3EK.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
191
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan clms Coertz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Willem koruer.
Scipper reij er. Jacob van Campen
reynerjan waerden. zwaijger. |
Claes boeyck. Brlaa-
Jacob Cokebacker. gen
Zyuert glafem aker. L'. D.
Willem jansz fc^enma-
her. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B?j
|
Ua*
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
frans eines beynen z
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ruußcb Jansz
Dirc Jan zegerz.
baernt baernt z.
Stans Claesz. bruyn claesz. Cornelis paeu. Witkm duyn. Item die weil zyde van den dämme, van die
gaitluiyftege otF, myt die burchvvall, die fuyt zyde van t nyenkerckholF, die weftzyde van <üe wyntmolen zyde tot t 's grauen ftraet mit die oeftzyde van 't nyenkerkhoffende die luyt- zyde van t sgraucnftraet, zullen mit die icout |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
U D.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
!
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tsbrant barckman.
'Symon kinnen z. Lonten 'Jacob kin. Cornelis Coppekn. Item die noirtzydc van dirck van aflelftege, 8. fint
mit die weftzyde van die wyntmolen zyde, en- Jacobs die luytzyde van fint jacob ftraet mit die burch- toorn. wal alter en bcyde fyde van diegraft, ende die noirtzyde van dat fTeechgen ouer dirck van af- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i. der
Sete
bw.ls.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
cnde den gerechte die plaets bewaeren, ende fels brugge, myt die luytzyde van die ftegeouer
hier zullen capeteynen weien die fcout mit den Sint Jacobs brug, daer men gaet tot korsgens |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
toern, zullen bewaeren die veft van die peer-
boem tot korsgens toern toe, ende hier zullen Capeteynen weiea floris jans z.
gar braut Jansz. Claes gheryt zybrant z. zr. Claes in de Zwan. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gerechte
Clement wolfertsz.
Cl.ies heyn.
Jan dirc z, ß.
Symon tbeding.
Jan gatten z.
gberit ysbrani z.
tniebiel 3'g gevaefd
gberrit mattbeusz.
Item die noirtzyde van die fout Stege, die ooftzyde van die wyntmolen zyde , ende die burchwall van t dammerack mit die zuytfyde van Jacob allertsftege zullen bewaeren die veft, van vechter baerntzs tvyn tot die gafthuys mo- len ende molenwerff all, ende hier zullen ca- peteynen wefen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fljy
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dirckjacobszsz.
Jan van nuys.
matbys reyersz.
Schipper Gilbrant op de colc.
Dirk Wybrantsz.
Item die noirtzyde van SintJacobsftraet, mit 9. fint
die weftzyde van die nyewendyck ftraet, tot Jeroeris die wterfte haarlemmer poirt toe, mit die burch- toern. wal aftcr ende ouer die graft van die voirf. fte- ge ouer die lint Jacobs brugge, mit die noirt- zyde van die felue ftege, tot dat eynde van die burchwal, zullen bewaeren die veft van kors- gens toirn tot die hairiemmer poirt, ende die hairiemmer poirt, ende hier füllen Capiteynen wefen' |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5- de
Poon t,
de J
Mbuns |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan betb die brouwer
peter peters z
goert taemsz. geryt claesz diegoyer. |
gberit mattbysz
•willem modder.
bilbränt modder.
Willem gberit
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan pelfer.
Jan van niken. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan roel
pieter Jan ackermans z. Item die noirtzyde van 'tfgrauen ftraet,ende
|
Jan wt die poort.
Dirck bem. Jan melisz |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Walicb Jacob.
Claes gaef. Wilfe benriexz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
S/er
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 van tkerckholF, die weftzyde van die wyntmolen Jacob walicbsz
zyde, mit die oeftzyde van die burchwal, ende die zuytzyde van dirck van afi'els ftege, die noirtzyde Van mecus Dofenftege, ende alle die burchwal aftfe'f ende voir mit die zuytzyde van dat fteecögen, t gegen Dirck van Allels brugge ouer, zullen bewaeren die Veft vah die gafthuys molen werft' tot jan roden huys toe, ende jan roden huys al , ende hier zullen capeteynen wefen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gberrit borfl.
men märten: z
ybrant jan wt depoortszwager*
de jan fnyder.
icbiel Jans z.
irtzyde van die karaemellicxfte- IO ^
zyde van die nyewen dyck ftraet, uóh crLs hairiemmer poirt toe, mit die toorn. dammerack ende op tye, zullen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bewaeren dat tye, van die hairiemmer poirt
voirf., tottet oergat van die nyewe brugge, eo- de hier zullen Capeteynen wefen Claes bilßrants. Jan Lamberts z.
Lou dellema. Daen• meeuwsz.
Claes dirc fmits Z. noem poppemaker.
grote baernt, hilbrant claes z.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tsbrant dirixz.
pruytiittg dirck tnoysz, peter beynez- üirck beynricx z. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Claes moeyert.
Willem grebber, fyttion beynen z. j'acop de vries. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pilgram Jacop z.
gberyt Jaspers z. garbrant bicker. pieter biddes. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Claes de goeyer.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan meynertsz Zeylmaker.
Item die noirtzyde van jacob allerts ftege , pieter reyers z. itiit die ooftzyde van die wintmölen zyde ende Pmer °J> l meer-
Nyewen dyck tot die karneitiellicx ftege, mit die Item an die oude zyde, die oeftzyde enderi. t>e
Zuytzyde van die karneriiëllicx ftege en die dié wéftzydë van dié warmoesftrate, beginnen- nuwe -''Ul'chwal op t damrn'eïack, zullen bewaeren die dé an fint ooloffs poirt tot die harm toe, ende brug* «?'./ van J?n roden huys tot tfiépeèrbóemtoe, die water ftégé daer oüer, énde van elke ftege nae hier zullen Capeteynen wêfen die noirt mit die burchwal aftex, énde mit die B b 3 hout-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
?.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||
|
VI. Deel.
|
|||||||||||
|
10)2
|
|||||||||||
|
totrei kerek 'toe, mit dander helfte van t ey- ßVtaA-
land, tot die cloefteren toe, zullen bewaeren GEjj
die veil van die vlogel van fint anthonis poirt L'. D-'
tot die handb.oechs fcutters doele toe , ende
hier zullen Capeteynen wefen
Clement gerytsz. Andries holen z.
Coert Jacobs z. j.
jan van dyemen. jan claes,z.
boel dirck van -wormer. Marten dirc z.
Doede jacopz
Adriaen Ocker sz. Pieter reding, jacop Curtsz. Item die fuytzyde van fint anne ftraet en pa- 16 fit&
pe brug (lege, mit de o e ft- ende weft zyde van Jebaß* die kerkllraet, tot fmte jans ftraet ende geryt eens die vroden ftege toe, mit die noirtzyde van die toorn. fclue ftegen,endc burchwal tot fint annellraet toe, zullen bewaeren die hantboech fchutters doelen, ende die veft van die ielue doele totte wterfte van die xi ™ maechden toe, ende hier zullen Capeteynen weien Symon koyyeman.. Claes Gberit deymansz.
reyner die goutfmit. jan boutvensz.
claes martensz. heyman Jacopz.
jacob -willemsz. pieter Can.
bilbrant Jans z.
Jonge dirc claes z. heynric fymons z. Claes bilbrant sz. Item die fuytzyde van fint jans ftraet, ende i7.?k*'
gerryt die vroden ftege, mit die oaft ende weil- bercb. zyde van die kerek ftraet, van die felue ftegen tot die pylftege ende comen joeften hoeck,tot myt die noirtzyde van die pylftege ende die burchwal äff tot fint jans ftraet, zullen bewae- ren die veft van die xi ™ maechden off tot die toirne, die men heet fwych Utrecht, ende hier fallen Capeteynen wefen meefler ivillem arysz. rem fymonsz. Jacob van Campen.
Gbysbert -willemsz. tymen nanningsz.
Janfyrnensz balkebreker. pieter aemz.
Coert jorisz.
Claes Jansz. mangeniel.
Symon ges.
Tsbrant Colyn.
Item die fuytzyde van die pylftege j mit die i8.MC
oeftzyde van die kerekftrate, den dam, fcarpe Iftfr' crayenhuys ende peter jansz. huys off, tot die kerckftraet toe , ende die heele gansoirt mit die burchwal, van dip pylfteg; tot die cloes- teren, ende die all voirt wt, zullen bewaeren die toiren fwych Utrecht ende die lange brug- ge , ende hier füllen Capeteynen wefen Jan bout Jansz. Jan betb fnyder.
peter bicker. Cornelis brunt.
Cornelis barntansz'. Jan van zêdê.
tneefler fymon die fcbilder.Dirc jansz vleyfcbbouder»
Scipper jan poulsz.
fymon van goeds -weghen. Jan hotenz. Tsbrant braet. Op ten xxix dach inDecembri, is by den ge- rechte ende by denCapeteyne van de.wake o- uerdragen In
|
|||||||||||
|
B?l\a- houttvynen buyten fint oloffs poirt, an die noirt
gen zyde van die ftraet, tot die lluys toe, zullen Lr. D. bewaeren arys pylen toern ende dat tye totdat
oergat van die nyewe brugge ende hier zullen Capeteynen welen Dirck Ltßinck. Dirc claes z. albert canter. tlaes in de gulden bant.
Dirck beierden. allert andriesz.
Zybrant jan die -witte gherrit van denanxter.
fwager. Willem Kanter,
freynric pieter benriexz. pieter tonisz. Cornelis gberrit. 12. Arit Item die znytfyde van die ftrate bute fiilt O-
pylen loffs poirt tot die fluys toe j mit die heele zee- toom. dyck, zullen bewaeren die veft van arys pylen toirn tot hcyman ruysken zoons toirn, ende
hier zullen Capeteynen wefen
jan dircx -wormer. Gberit fymon baerdsz,
ClaesfymonsZ: vanhoirn Luyt de Lyndraeijer.
Otto goerts z. Dirc tuering.
Claes fecuts z. Scipper joefi dirc z.
bugo de [mit
aris pieter. Lambert z- z. Claes Pietersz. 13. ky Itetti die fuytzyde van die narni ende die wa-
' man ruus- terftege, mit die ooftfyde ende weftfyde van hens die warmocsftraet, mit die burchwal aftel' en-
toorn. de die noirtzyde. van die nyesdel ende die ou- de brug liege zullen bewaeren die veft van hey- man ruyskens zoens toirn tot fint anthonis poirt toe , ende hier zullen Capeteynen weien Dirck beymansz. Dircpouhz.
Dirck fymonsz die poel. ff ans beygenman.
Dirck fymonszSciemaker. Willem hacker,
peter Jacobs z. Cornelis fymons Z.
Zybrant boeyek.
jan claes Lambertz. Willem jacop z. pieter van aken. ijjjyfint Item die zuytfyde van die nyesde,! ende van
(mtbonis die oude brug _ ftege , mit die oeftzyde ende poort. weftzyde van die warmoesftraet,mit die noirt- zyde van die clement gherytz. {lege, die noirt- zyde van die oude kerckflege ende toude kerek- hoff mit die burchwal tot die nyesdel toe, en- de mit dat eylandt, tot die baruote broeders rtege toe ende die noirtzyde van die felue lie- ge, zullen bewaeren Sint anthonis poirt mit die vlogel ende hier füllen Capiteinen wefen. Peter barinck. Jacop Symexsz.
Toenis gbyfen. Cornelis jansz.
jan van naerden,
Claes huygensz. micbiel in de fterre,
gberit zybrant sz.
jan taemesz. jan Lamberts z. Vygb. Wouter dobbesz. 15. dehe- Item die fuytzyde van die oude kerek ftege, keerde Clement gherytsz. ftege, ende van die oude Jufleren kerekhoff mit die oeftzyde ende weftzyde van toom. die kcrckftraet, tot die pape brug ftege toe, ende fint annellraet toe, myt die noirtzyde van die ielue fmte annen ftraet, ende die burchwal |
|||||||||||
|
H. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
SCHUTTERY en BEZETTING.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
193
|
||||||||||||||||||||||||||
|
In den eerden dat men niet fchieten en fal
dan alft tydt ende noodt is. Item dat men, in elke homanfchap, ordinee-
ren fal ij man, die by dage waken zullen op die vellen, op die artelerye, ende zullen wa- ken van fmorgcns tach uren tot fauonds tach ureu •> ende die en zullen fnachs niet waken, ende elk zal 1 ftuiv. fdaechs hebben. Item alle auondt een fonderlinge feyn elke
Capeteyn in zyn homanfcap te lende by den burgermeyfter, die opter ftedehuys waecht. |
||||||||||||||||||||||||||
|
Item dat elck homanfcap een becken in zyn Bïlaa-
|
||||||||||||||||||||||||||
|
hoefïlach gereedt hebben lal.
|
GEN
L'. D.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
[Nota. De gantfebe Grdonnantie en de eerfie
colommen der Kapiteinen zyn. in 't oorfprong- helyhe, met dezelfde band, gefebreeven: doch de tweede en derde colommen der Kapiteinenen de agttien tvaakplaatfen op den kant zyn van eene andere en laatere hand, die, by N'. 7, geen' naam ingevuld beeft. De meefte naamen der eer ft e colommen zyn doorgehaald; docb nog leesbaar.~\ |
||||||||||||||||||||||||||
|
1/. E.
PUBLICATIE van wylen zyne Hoogheid, Willem den IV. Prinfe van Oranje, Erfïrad-1,', E.
houder enz. of het houden van ^»Krygsraad alhier, overeenkomftig met de Privilegien en oude conftitutien , gedagtekend den vyfticnden September des jaars 1748. |
||||||||||||||||||||||||||
|
L'.E.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
de medebrengen, eene notoiren inbreuk in de
Privilegien, en eene geheele vernietiging van de Oude en Wettig verkregene Regten enPra- ëminentien van den Krygs-Raad , en van die Vryheid zelfs, die verzogt werd, dat door Ons aan den Krygs-Raad mogte werden gegeven. Dat alle deze omftandigheden Ons gepermo-
veerd hebben, om zonder de zaak tegen zoo veele kwalyk opgevatte denkbeelden te deci- deeren , een middel tot geruftftelling van de goede Burgerye aan de hand te geven, gelyk Wy by Onze verklaring van den iode dezes gedaan hebben, in fubftantie daar in beftaan- de , dat uit de Officieren , aan de Burgerye aangenaam , zoude werden gehouden eene Vrye Krygs-Raad, om te vervullen de plaatfenvan de Officieren die onaangenaam zyn, als mede om aan te ftellen vyf Colonellen, of wel eene Nominatie_ van een dubbel getal te formee- ren, en die aan Ons te prefenteeren, om daar uit by Ons de aanftelling te werden gedaan; Alles met dat inzigt en in die regtmatige ver- wagting, dat door deze provifionele fchikking overvloedige ftoffe van vergenoeging aan de goede Burgerye, en teffens aan de gemoede- ren tyd tot bedaring gegeven werdende , de zaken, zoo als het behoort met een onzydig Oogh, en zonder vooroordeelen in hare wa- re gefchapentheid zouden können werden be- fchouwd. Dog dat Wy tot Ons fmertelyk leedwezen
ondervonden hebben, dat onaangezien de on- ophoudelyke zorge , vlyt en moeyte by Ons aangewend , om" alles ten befte te beftieren, de uitkomft aan Onze regtmatige verwagting geenfints heeft beantwoord, zoo wel met opzigt tot het houden van een Vrye Krygs-Raad, over- eenkomftig aan Onze gedeclareerde intentie, als met opzigt tot de zoo zeer gewenfte en verhoop- te verandering in de gefteldheid der gemoederen. Want, dat, wat het eerfte aanbelangt, in
het verkiezen der Leeden tot het compofee- ren van den gemeldenKrygs-Raad,in verfebei- de Wyken en Cornpagnien die vryheid niet is opengelaten, die de Schutters en Contribuan- ten, onder dezelve Cornpagnien gehorende, hadden moeten en behoren te hebben, om fig. na haar welgevallen te können verklaren, maar dat dezelve in tegendeel door onbefcheide be- jegeningen zyn geintimideert 'en genoodzaakt |
||||||||||||||||||||||||||
|
WY WILLEM CAREL HENDRIK FRI-
SO, by der Gratie Gods,Prinfe vanö- range en Najfau ; Graaf van Catzenelnbogen, Planden, Dietz, Spiegelberg, Bmren en Leer- dam; Marquis van ter Veere en Vliffmgen; Ba- ron van Breda, der Stad Gr ave en Lande van Cuyk, Tffelflein, Cranendonk, Eindhoven en Lies- veld; Heer e van Breedevoord , Turnhout, St. Geertruidenbergb, de Willemjlad, St. Martens- dyk, de Glundert, de Hooge en Laage Zwaluwe, Zevenbergen, Steenbergen, Grimbergen, Herflal, St. Pitb, Arlay, Noferoy, Butgenbacb, Daas- bürg en Warneton ; Erff- Burggraaf van Ant- werpen en Befangon', Erjf-Maarfcbalk van Hol- land; Erff-Stadhouder, Capitein Generaal, en Admiraal der Vereenigde Nederlanden; mitsga- ders Ridder van de Kouffeband. Doen te weten; Dat Wy van de goede Bur-
gerye en Ingezetenen der Stad Amfteldam ver- zogt zynde , om aan dezelve te geven een Vrye Krygs-Raad, en om voor eenmaal te wil- len aanftellen deLeeden,diedenzelvenKrygs- raad zouden uytmaken, met een getal van vyf Colonellen aan het hoofd , Onfe gedagten hebben laten gaan over de befte en bekwaam- fte wyze, op welke aan het oogmerk en ver- langen van de goede Burgerye wezentlyk,en zonder te quetfen de Privilegien en Grond- Wetten van den Lande in het algemeen, en de Praïëminentien en Vooregten van de Krygs- Raad in 't byzonder , die fy by haar opreg- ting, genoegzaam zo oud als die van de Re- Publicq felfs, heeft verkregen, alle zaken, aan Melkers handhouding Wy Ons by geftaafden Ëede hebben verbonden, zoude kunnen wer- denvoldaan. DatWy, hangende Onze deliberatien over
die gewigtïge zaak, met leedwezen befpeurd nebben , dat door eenige kwalyk geintentio- neerde aan de goede Burgerye en Ingezetenen verKcerde denkbeelden van het waare beftaan van eene Vrye Krygs-Raad wierden ingeboe- zemd , Welke dagelyks meer en meer gevoed Wordende, Zoo diepe wortelen gefchooten heb- oen, dat daar uit zyn voortgekomen zooda- nige ongerymde Verzoeken , dat de inwilli- ging derzelve, wel verre van te ftrekken ter bereiking van de waare oogmerken , en de wezendlyke vervulling van het verlangen van öe goede Burgerye, in tegendeel met fig zou- |
||||||||||||||||||||||||||
|
194 AMSTERDAMS SCHUTT, en BEZETTING. VI. Boek.'
|
|||||||
|
geworden , hunne keuze te bepalen na de zin-
nelykheid en het goedvinden van de zulke,die beltaan hebben zodanige ongeregeltheden te ondernemen; Dat men heeft können .goedvinden Commis-
fien van Officieren by hunne Compagnie voor aangenaam verklaard, en felfs de deliberatien van de Krygs-Raad reeds bygewoond hebben- de , wederom in te trekken; Dat ook ibmmige Wyken en Compagnien,
die alle hunne Hoofd-Officieren voor onaange- naam verklaart, en dus geen fubjecten hadden, om tot het adfifteeren van den Krygs-Raad te committeeren , op fig genomen hebben , om directelyk andere Officieren aan te Hellen , en die aanftelliugenaandeaKrygs-Raadovcrtegeeyen. Door welke onbetamelykc haridelvvyze. aan
een groot getal Leeden , den voorn. Krygs- Raad compoferende, is benomen de faculteyt en het vermogen, om ingevolge Onze duidc- lyke gedeclareerde intentie eerie vrye en onbe- paalde Keure te doen van zodanige fubjeéten als fy oordeelden de' befte en bequaamfte te zyn, om de plaatfen vart de Hoofd-Officieren, die aan hunne Compagnien "niet aangenaam waren, te vervullen; Het welke dan ook méér dan eens aanleiding heeft gegeven tot klagten, die door verfcheide voorname Leeden van den' Krygs-Raad gedaan zyn, dat fy daar door in hunne vrye Deliberatien én Verkiezingen be- lemmert en geftoort wierden. Dat, wat aangaat het tweede poirict , Wy
met veel hartzeer en met de lutérfte veront- waardiging vernomen hebben, datfommigekwa- lyk geintentioneerde in hunne kwade praclyken hebben voortgegaan, om de goede Burgeryc te misleyden, roet verregaande' én hoogftraf bare dreygementen te intïmideererï, en allerley kwaad zaad te vérfpreiden, om onee'nighédèn en mis- trouwen tuflehen Burgers en Burgers te véroor- zaken, waaruit, de gemoederen eens aan het giften geraakt zynde, niet anders als de uitter- fte verwarringen en onheylen tot een gantfeh verderf van de Stadt en van den geheelen ftaat zoude te wagten ftaan. Dat of wel uit dit alles duidelyk is af te nee-
men , dat in het benoemen van dé Leeden tot hét' bywoohen vmi den meergemelde Krygs- raad , en in het houden van de vrye delibera- tien derzelve in veeleopzigte Onfe gedeclareer- de intentie, foo als het behoord hadde, niet ïs géöbferveerd én nagekomen, Wy egter orri aan de gantfche Burgery een dóorftekend blyk van Onfe trouwhartige ehVadcrlyke gene'geht- heid en tóegeventheid te geven, wel hebben willen goedkeuren, gelyk als Wy goedkeuren by dezen, dé verkiezing, die by den gemelde Krygs-raad gedaan is van vyf Colonellen en van de verdere Hoofd-Officieren in de plaatfé van die geené,die by hunne Compagnien niet voor aangenaam verklaard zyn, en dat Wy verders goedgevonden hebben va'ft té ftellén en te ft'a- tueeren, gelyk Wy vaftftellen en ftatueeren by dezen , dat de gemelde vyf Verkooren Colonels" en verdere Hoofd - Officieren , met de geene, die zyn aangebleeveii , zullen uitmaken den Krygs-raad, dog zodanig dat die Krygs-raad niet anders zal vergaderen dan met voorkenifle van Heeren Biirgermeefteren, en op de befchry- vinge der Cölonels , aan wien vólftrekt wort |
overgelaten, te oordeelen, of 'er reede zy tot BïLAA"
het belchryven der Krygs-raad of niet; Dat van ef-f nu voortaan dezelve Krygs-raad zal hebben haa- V- b' re vrye deliberatien over alle taaken tot haar gehoorende, en dat het aan denzelven Krygs- raad insgelyks zal vryltaan, om by vacature van Cölonels i en verdere Hoofd-Officiers plaatfen, foodanige verkiezingen en aanltellingen te doen, als fy in conformiteyt van de Privilegiën, Oude Conltitutien, Reglementen, enherkomens ten meelten nutte en welzyn van de Stad zullen oordeelen te behoren. Dat Wy al wyders onveranderlyk willende
conferveeren de Vaderlyke forg en genegen t- heid, waarmede Wy voor de goede Burgerye en Ingezetenen dezer Stad zyn aangedaan, voor ditmaal insgelyks wel hebben willen in verge- telheid ftellen én over het hoofd zien alle be- gane onordentelykheden , die tot Onfe kenriifle zyn gekomen, en die 'er verder zoude mogen gepleegd zyn.- En gelyk Wy mi hier mede in alles, foo veel
behoudens de Privilegien en het welzyn van dé Stad j én zonder krenking van den Eed door Ons plegtelyk gedaen , by mogelykheid heeft können gefchieden, de goede Burgerye en Ge-i mcentevan deze Stad hebben getragt alle moge- lyke vergenoéging te geven, zoo verwagten Wy ook van de goede Burgerye en Ingezetenen, dat fy alle en een iegelyk fig voortaan als ge- fchikte en gehoorfavne Burgers en Ingezetenen zullen gedragen, foo' naa deze Onze ferieu- fe welmeéning ^ als generalyk in alles ria het geene de pligt en verfchuldigde Eerbied en on- 'derwerpinge' acn hare Wettige Overighcdeiï vordert. VVillcnde Wy verders alle en een ieder , fonder onderfcheid , op het alleremftigfte erf troüwhartigfte hebben vermaand en gevvaar- fchoüwd, gelyk Wy vermanen'en waarfchou- wen by dezen, van fig teïftorid af te fcheiden en te onthouden van alle publicque Vergade-: ringen en byeénkomften, onder wat naam of voorwendfel het zelve zoude mogen wezen. Ge- laftende ook fpecialyk de geene, die wegens de Wyken of Bürger-Compagnien zyn Gecommit- teerd gewecffc, fig van ftonden aan van die en en alle diergelyke Commiffién te houden voor ontllagen; op poene, dat die geene die bevonden zullen werden tegens deze Onfe fériéufe wille en begeerte te hebben ingegaan, en fig aan eénig misdryf tegen de Waardigheid van de Regering of ongehoorzaamheid aan deffelfs beveelen fchuidig té maken,- als verftoorders vaii de ge- meene Ruft en veragters van Onze heilzame oogmerken en beveelen, na exigentie van za- ken, en volgens de Wetten van den Lande ,' zonder eenige Conniventie andere ten exempel zullen werden ge (traft. En op dat niemand hief van ignorantie pra?-
tendeere, zal deze werden gepubliceerd' en ge- affiVreerd daar en foo het gebruykelyk is. TSedaan in Amfterdam den 15. September»
1748. (Was geteekent)
PRINCE d'ORANGE & NASSAU. (L. S.J (Lager ftont)
Ter OrdüTinantie <oan Syne Hoogheid., (en gecontrafigncerd) ■ j. de È AC K. J Z E s° |
||||||
|
m
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D E E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E S D £
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
POORTERSCHAP,SCHUTTERYEN, KRYGSRAAD, BEZET-
TING en VERMAARDE PERSOONAADJEN VAN
AMSTERDAM.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
DERDE BOEK.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VERMAARDE PERSOONAADJEN.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fcerigt
dev0or.
Jaamfte |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zekeren Ferrand wederlegd. Hy was BaC- Vyf-
calaureus in de Godgeleerdheid. En de o- TIENDE penlyke twiftredening, waarin hy dit blykE£ÜWE' zyner bekwaamheid gaf, werdt, in 't jaar I44<5, te Keulen, gehouden (a). De tweede, Herw- Hervicüs van Amsterdam, amster
wordt genoemd onder de voornaamfte Hei-DAM*
delbergfche Godgeleerden , die, in 't jaar 1479, gemagtigd werden, om Doótor Jan van Wezel', die, te Mentz, wegens Kette- rye, te fegt werdt gefield, over 't (lukder Leere, te onderzoeken (b). Hy is, onge- twyfeld, de zelfde, die, onder den naam van Herwych Gysbertszoon, in den jaare 1477 ■> door Burgemeeiteren van Amfterdam, genodigd werdt, om de beftiering van het Begynhof, hier ter Stede, op zig te nee- men (V). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
T
|
ot hiertoe, in 't ZESDE DEEL
deezer BESCHRYVINGE, ge- handeld hebbende van 't Poorter- en Inwoo- nerfchap van A M S T E R D A M, en van 't |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de p
|
er-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
- w- gene beide Poorters en Inwooners, van ouds,
je°nvaad- hebben toegebragt, en nog tegenwoordig SC- toebrengen, tot befcherniing en beveiliging di*m. der Stad, der Regeeringe,en der ingezete- nen in't gemeen; gaan wy nu over, om, in dit Boek, een beknopt berigt te geeyeu van ee- nige ingezetenen, die, van vroeg af, den taifter der Stad, daar zy of gebooren wa- ren , of een aanmerkelyk gedeelte van hun leeven hadden doorgebragt, doof hunne ge- leerdheid , Staatkunde, dapperheid, of konfl, hebben helpen vermeerderen. Wy zullen ons ègter, op dat dit berigt niet te breed uit- loope, tot de meefl: bekenden, en alleen tot overleedenen, bepaalen, met verzoek,* dat men 't ons ten goede houde, zo de kort- heid , die wy ons voordellen , ons eeni- ge naamen doe overflaan, die anderen hier gaarne geplaatfl zouden hebben gezien; en zo wy, ook van zulken, die wy gedenken, niet al zeggen, wat 'er van zou können ge- beid worden. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De derde,
Joannes van Amsterdam,
|
Joannes
Van Amster-
dam. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
die, ten zelfden tyde, of wat laater, bloei-
de , was een Leerling van Doftor Wejjel van Gansfort, Groninger van geboorte, die, terwyl men zynen vriend, Doétor Jan van Wezel, dien fommigen, met hem, verward, en voor een' en den zelfden perfoon gehou- den hebben (d), te Mentz te regt itelde, ook met de Inquifitie gedreigd werdt. En dit was geenszins te verwonderen, alzo hy, omtrent de Opperhoofdigheid van den Paus van Rome, de MifTe, de Aflaacen, het on- gehuwde leeven der Geeftelykheid, en an- dere punten, dingen leerde, die veelen niet verdraagen konden. Voorts, was hy zo be- dree- (a) J. Ef.rtflij Hift. Luxemburg, apnd PqntANUm
Uhr- II. Cao. XX"ni. p. iis. (b) Pontan. ubi fupra p. zis.
te) Groot-Memor. N. I. f. $0. en hier voor, III. Deel, IV. Bee^, M. 3 5'.
(d) WHARTONI Append. ad GUIIX. CA Vf. Hiftor. Ei-
ter. P. ij+. Cc
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'n de
Jyfcien- fce.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Amfterdam heeft, in zyne eerfte opkomffc,
Geinig vermaarde mannen können uitleve- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ren. Men vindt, voor 't midden der vyf-
t * e n d e EEUWE, van geene inboorlingen gewaagd, diezig, door eenigerlei flag van §eleerdheid, beroemd hebben gemaakt. Doch omtrent dien tyd, wordt, in de Gefchied- jcnrifceij, vermeld van drie Amfterdammers, le zig, in die onverligte eeuwe, eenigen naam hebben weeten te verkrygen. Deeerfte, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nicolaas van Amsterdam,
neeft, dit weet men, onder 't opzigt van
Jjwee bekende Meefters in de Godgeleerd- l van dien tyd , Gerardus en Joannes, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vier
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en twintig Ketterfche flellingen van
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nr. stuk
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
/
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I95 AMSTERDAMS VI. Deel.
Zestien- dreeven, in de Taaien -eh andere deelen 'der zen Alard, en vonder anderen, een Lofgedigt Zest'^'
de EEü- Geleerdheid, dat hy den bynaam van Licht op Keizer Karel den V., ter gelegenheid,1"^ WE* der WmelA verkreeg. Doch welke vorde- dat deeze Vorft de-Kapel der Heilige Stedew ' rinren onze Ämfterdammer, onder zulk een' te Amfterdam %zogt, 't welk ik meen, in Me°efter,geraaakt hèbbe,is, onzesweetens, Äugullus des jäars 1540,' gefchied te zyn. nergens aangetekend. Alleenlyk, vindt men, Zeker is het, ten minfte, dat de Keizer, ten dat hy, na het overlydenvanDoftorWeilel, dien tyde, in de Stad geweeft is (/;). Ver- welk, op den vierden Oftober des jaars 1489, fcheiden' van Alards fchriften zyn gerigt te- voorviel , eenen brief aan den Klooftervoogd gen de zogenaamde Ketters van zynen tyd, Bemard van Meppen gefehreeven heeft, waar- met naame tegen'de Lutherfchen", op Wei- in hy Weflels gevoelen over 't bidden voor ken , hy zo zeer gebeeten was, dat hy niet de leevenden en dooden, breedvoeriglyk, gefchroomd heeft, hen, zonder grond, en voordek en verdedigt. Men vindt deezen tegen alle waarfchynlykheid aan, te befchul- brief en eenige anderen, door Doólor Wes- digen van voorbedagte brandftigtinge in het fel, aan onzen Ämfterdammer gefehreeven, Kloofter van S. Maria in de Nes teAmfter- onder de Werken van Doótor Weffel, door dam. Men leert dit, uit eenen overgeblee- Luther uitgegeven (e). Andere^blyken der ven Latynfehen brief van onzen Alard,- aan geleerdheid of "bekwaamheid van Joannes Jacobus Palaeoletus van Middelburg (1), ge- van Amfterdam zyn my niet voorgekomen, fchreeven, van welken my eenaffchrift ter De Stad hadt, in deeze zelfde eeuwe, hand gekomen.is, en waarin hy verhaalt, braave voorftanders derweetenfehappenaan dat de brand voorviel, op Al!erzielen-dag, Willem eh Jan ËgGert, Heeren van zynde den tweeden November, zonder het . Purmerende; en, naderhand,.aan zynen Nee- jaar te melden. Doch het blykt, uit het . ve, Jan Eg Gert Hartgerszoon en gene hy 'er by voegt, dat het geval, eenige Wendel moe d, deszelfs Vrouwe. Wy heb- jaaren na den aanflag de Herdooperen, die in ben,byeene andere gelegenheid(/), reeds ge- 't jaar 1535 voorviel, gebeurd moet zyn. waagd van het Godgeleerd en Philofophifch Het moet ook, voor't jaar 1544, het jaar .Collegie, en van de Boekery, door deeze van Alards overlyden, voorgevallen wezen. Luiden, hier ter Stede, opgeregt: 't welk En ik vermoed, dat men 't, in 't jaar 1538, wy, derhalve, hier niet behoeven te her- plaatfen moet, alzo onze Alard meldt, dat haaien. Klaas Gerrit Mattheuszoon, ten tyde van den In(3e De zestiende eeuwe heeft een veel brand, voorzittend Burgemeefter was, 't welk
Zeftien- grooter getal van vermaarde Amfterdam- hy, tuffchen de jaaren 1535 en 1544,^1 de deeeu- mers uitgeleverd. Wy zullenze, zo na mo- maand November, niet geweeft is, dan in we> gelyk zy, plaatfen, in die tydorde, waarin % Jaar 1538 (0- WY a8ten 'c niet ondien- zy gebloeid hebben. *"g, een kort verhaal van deezen brand, welk anderszins beter onder de GefchiedeniJJen
Alardus Alardus van Amsterdam, der Stad gepaft zou hebben, doorgaands met \an dien wy de eerde plaats geeven, moet, voor de eigen woorden van onzen Amfterdam-
™ER''t einde der vyftiende eeuwe, ter weereld mer;uit hetLatynovergezet,hier ter plaat- gekomen zyn, zo hy,in 't jaar 1544, te Leu- fe> m te voegen. ven, overleeden is, en, gelyk, in zeker Lof- A'ard van Amfterdam woonde, ten dee-
digt op zyn afbeeldfel, te kennen gegeven zen tyde, hier ter Stede, digt nevens, zo wordt, vyftig jaaren bereikt heeft. Men "iet binnen de muuren van het Nonnen- vindtvan hem aangetekend, dat hv, van Kloofter van S. Maria, in de Nes, welk zyne geboorte af, doofagtig geweeft was, zïg ftrekte van het Pens-of Kalfsvelsfteegje, waarom men hem, in zyne jeugd, doove Elle waarin het zynen ingang hadt, tot agter te- noemde. Daarentegen, was hy wederom gen de huizen van de Langebrugsfteeg. „ Hy zeer vaardig van fpraak: voorts, bedreeven » was>naden middag van den tweeden No- in de Godgeleerdheid zyner eeuwe, en in de » ven™er, bezig geweeft met de jongelin- Latynfcheen Griekfche Taaien, uit welke » pn' die hy ' als Doétor in de Godge- laatfte, hy den brief van Hippocrates aan » leerdheid , onderwees, eenige Plaatfen Dämagetus, in 't Latyn, heeft overgezet. " Ult de ouden > die 'c Vagevuur betroffen, Zyne Godgeleerde, Philofophifche en taal- » te laaten wtfehryven. Ten vyf uuren, kundige werken zyn, by anderen, opgeteld » ke" Qr). Men heeft ook eenige Verzen van on- [§ g '£*&%££;!!; i'S«*,to „ M,,..
(f) Zie iiï. Deel, V. Boe{, II. if9. cobus Antonii oï Jacob Antmisz. genoemd vindc,be*
(^; ]. F. Foppens Eibl. Belg. Tora, i, p. %%. ken ik niet te weeten.
|
||||
|
III. Boek. VERMAARDE PERSOONA ADJEN. jo7
„ begaf hy zig , volgens zyne gewoonte , doorgebragt,fchynt zig,kort na den brand, Zestien-
„ naar de Kapelle der Heilige Stede, tegen wederom' naar de laatftgemelde Stad begeDF- "u-
,5 over 't Kloofter van S.Maria, daar^de ven te hebben; daar hy,'t zy in't jaar 1544,WE'
5, Vesper op dat uur plagt gezongen te wor- gelyk de meeften willen, of, gelyk boven
» den: die nog niet, of naauwlyks geëin- zyn af beeldfel, in prent gelezen wordt, in't
j> <%d was, toen een verward geroep van jaar 1551, overleeden, en in de Franciskaa-
» brand! brand ! brand! elk vervulde met ner Kloofler-Kerke begraaven is. Hy heeft
» eenen fchielyken fchrik. Alard, ter Ka- zyne Boeken, by uiterften wil, gemaakt aan
j> pelle uitgetreden, zag, van de lange brug het Burger-Weeshuis, te Amfterdam (£).
» ge, dat de brand in 't Ktaofter, en niet DeDecker heeft, inlaater' tyd, dit ver-
j) verre van zyn Boekvertrek was. De vlam taalde byfehrift op zyne afbeelding gepaft:
5) woedde reeds zo fel, dat het dak en 't
5> muurwerk van 't gebouw, hier en daar, Indien men prys verdient met konßelyk be~
j> inftorteden. De Nonnen waren in de wyzen;
j> naafte Kloofters gevlugt , zo veel van 'k Ben als /Jgricola of nevens hem te pry-
>» haaren beften huisraad medeneemende , zen (/).
» als zy bergen konden. Van't overige werdt,
,s gelyk: het gaat, zeer veel geroofd. Onze Ni c o l a a s Cannius, Nico-
>, Alard, meeft over zyne en anderer onge- 0f foB> dien wy reeds genoemd hebben , Cah'hioi.
„ drukte Schriften bekommerd, bergde er j^ in z e vroe„e :eugd> den vermaar-
„ een goed deel van, met hulp, voornaam- den Er3smus> te Bazel zes jaaren, als Uit-
„ lyk, van twee zyner naarftigfte Leerhn- fchry^er gediend. Naderhand, tot Priefter
„ gen, Gerbrand Kok en Jan Potter. De nde jngewyd) js ny, in zyne Geboorte-
„ Kerkelyken, die," gelyk onze Amfterdam- ftadj Amfterdam, Beftierder van't Urfuli-
mer aanmerkt „ voor een groot gedee te, nen-Kloofter geworden. Nog laater, werdt
„ meer van den beker dan van de boeken hy tot Paftoor VanSpaarnewoude beroepen;
„ hielden, booden geenen byftand altoos, ten ware, veelügt, de Paftoor van Spaarne-
„ Emdelyk, tradt Nicolaas Cannius, Beftier- woude wei den zelfden naam gevoerd heb-
„ der van S. Urfulas Kloofter, toe,ennedt be . docn een ander perfoon geweeft zy.
,, onzen Alard, behalve de Godgeleerde, Pieter 0pmeer, wien wy, wat laager, ge-
„ ook eenigen der befte Heidenfche fchnf- denken zullen, getuigt, dat Cannius, die zyn
„ ten m veiligheid te doen brengen. De Leermeefter geweeft was, in vrolykheid en
goede man verhaalt wyders „ dat fommi- geeft,zeer veel naar Erasmus zweemde(m).
„ ge ichelmiche Lutheraanen, onder dekfel Ook zou Erasmus, onder den naam vanCan-
„ van water in de vlam te gieten, zyne boe- nius, en van eenen van deszelfs medgezellen,
„ ken zogten te bederven; terwyl anderen, de Samenfpraak, genaamd Cyclops of Evan-
„ die zig, regt.over t Kloofter, in de ven- geuedraager, die voor een fchimpfehrift op
„ fters geplaatft hadden, den brand zogten Oecolampadius en de zynen gehouden wordt,
» 'eIoeden> door ftro° en andere brand- in't licht gegeven hebben (ra).PoNTanus
„ ïtottatehoop te haaien. Ten laatfte, werdt heeft eenen geeftigen brief van Erasmus
„ egter de brand geblufcht. Twee dagen aan onzen Cannius, in 't jaar 1527, ^ daags
„ daarna, vondt men zwavelltokken, met v00r Hemelvaartsdag, uit Bazel, gefchree-
„ buskruid beftrooid, onder de bedfteden, venj gevoegd in het berigt, welk hy van
„ m t üaapvertrek der Nonnen, die, zo ze- Cannius gegeven heeft; in welken brief, de
is kereDienftmaagd getuigde, aldaar, na den gr00te Rotterdammer zynen vriend ver-
» brand, op nieuws, gelegd waren, door maantj om niet bang te zyn voor den togt
» eenige booswigten, die onze Alard al we- over't Kanaal „'t welk hem, als genoegzaam
» derom voor Lutherfchen of andere Ket- m in >t water gebooren, indien ik anders,
» ters houdt. Doch 't gevaar werdt nog, by j? zegthy, uw Amfterdam, voor deezen, te
» tyds, voorkomen. De voorzittende Bur- ?j regt befchouwd hebbe, geheel niet paften
" Jei^eefter» Klaas Gerrit Mattbeuszoon,en n zou (0y Cannius heeft het leeven van
'' K\ iefaunf' 7acob Dobbes, federt in 't Cornelius Crocus, zynen tyd- en ftadgenoot,
" u°a êekon?en' oordeelden , dat de befchreeven. Doch 't werk is, door de ag-
>> brand, voorbedagtelyk , geftigt geweeft te_
Zr. WÜJ0,Cll 0Pn.aan gr°,nd \ °,DZe ^Ia-rd f O MONTAN. Uhr. II. Uf. XXVIII. 'f\."«f. J. F. FOP-
zp vrymoediglyk vaftftelle, dat debrandftig- pen« bim. Bei* 2W, 1. P. n, i9.
lersOnr00mfchpn ffPWeeft -7vn hph ik mVr (0 Rymcefcningen II. Deel, il. 184.
kn» ji, gewecit zyn , neO IK niet ^, opmeer Cathol. Maitelaarsb. II. Deel,tl. lij, ijo,
^?nnen ontdekken. Alard van Amfterdam, 17», m.
dle' te vooren, een goed gedeelte van zy- Bd?Ä,°p;. ^°n°e^h- *" amHm IJZ0'''" BiW'
nen leeftyd} te Keulen en te Leuven, hadt (o) v,ie pontan. 'lüt, ii. Cap. xxviii. r- i4°- Cc 2
|
||||
|
VI. Deel.
|
|||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||
|
193
|
|||||||||||||||||||||
|
teloosheid der erfgenaamen, verlooren ge- fche Schoole. De twifl liep over 't geloof Z&ffi^
raakt. Voorts, vindt men aangetekend, dat ende werken. Sartorius beweerde, even J^ , Cannius, in 't jaar 1555, overleeden, en in als Luther, dat de menfch alleenlyk door 't de Oude'Kerke, te Amflerdam, begraaven geloof geregtvaardigd wordt: 't welk Cro- is (p). Ea zo dit waar is, gelyk het,door cus tegenfprak. Zo ver ging de hevigheid, Opmeer, Cannius Leerling, beveftigd dat Crocus, voor altoos, Sartorius de vriend- wordt (5), kan hy, in of omtrent het jaar fchap opzeide (»._ Alard van Amflerdam. 1572, niet door het krygsvolk van Lumey fchreef van Sartorius, dat hy van een buig- of Sonoi, van kant geholpen zyn; of Nico- zaam verfland was ; maar zig van eenen laas Cannius , Päftoor van Spaarnewoude, flegten Leermeefter, de verwaandheid, lei- van wien dit verhaald wordt (r), is van on- den liet (iu). Ik vind ergens aangetekend, zenNicolaasCannius onderfcheidengeweefl. dat hy, t'eenigen tyde, wegens zyneLeere, in hegtenis gezeten heeft (x). Naderhand,
Cornelius Crocus, geflaakt zynde, heeft hy lang balling 's Lands Krokoï Kroch, Priefter en Leermeefter of moeten zwerven In 't jaar 1558, gaf hy,
ReftorindeLatynfcheSchoolehierterSte- te Bazel zyne uitlegging over de groot e en de, was een gemeenzaame vriend beide van Veine Profeeten in t licht onder den bedek- Alarduseri Cannius, en zo vol yvers tegen ten naam van,pannes 7ofarrtus, die,by ver- de Lutfaerfchen, als de eerfte; waarvan wy, «ttjig. zynen eigen naam vervatte Ten by eene andere gelegenheid (O, reeds een zelfden tyde, fchy nt hy zig, hier te Lande, bewys hebben te bSek gefield. Hy heeft by de Gereformeerden gevoegd te hebben, eenige Godgeleerde en talkundige Werkjes onder welken hy denPredikdienfl waarge- gefchreeven: de meeflen van welken, in 't nomen heeft. _ opmmigen fchryven,dathy, jaar i<Ji2,te Antwerpen, in eenen bondel, den agt en twintigflenMaart desjaars 1557, zyn uitgegeven. Tan de III., Koning van te Delft geftorven is (y). Doch ik vind hem Portugal, verzogt hem, te vergeefs, om het nog, op t jaar 1558 , gemeld, onder de Pk-. Hoog Leeraarfchap in de Akademie van dikanten van Delft, en naderhand onder Coimbra te komen'bekleeden. Hy meende die van Noordwyk alwaar hy, in t eerfl, meer nuts te können doen, met deAmfter- eene SchoolI hadt opgeregt Zyn verblyf te damfche Jeugd te wapenen tegen 't genehy Noordwyk heeft gelegenheid gegeven, dat voor Ket erye hielde Op 't laatfl van zyn f^f^ïï e-Cnen ]Nmd?ker &f oemd
feeven , en na de dood zyner Moeder, die hebben (*). Hy is, volgens de meeflen, te hy, tot in zynen hoogen ouderdom, onder- Noordwyk, m't jaar 1568 Cf of liever, houden hadt.deedthyeene reis te voetnaar * 't jaar 1570, overleeden (RHy was Rome, daar hy, door Ignatius Loyola zei ven, met flegts ,n 't Latyn en in t Gnekfch, maar ui de Orde deJjezuitef, aangenomen werdt! f{s™ l H^ee»Jf YTZ^J "V^'r Kort hierna, overleedthy, in't jaar 1550. ^^^T^rf^ZT n^ f Hy heeft eenige verzen gefield onder 't af- naauwlyks wedergade in hadt. Ook heeft. beeldfel van Erasmus, door Hans Halbeen hy , zelfs volgens Op meers getuigen«,, geféhilderd , welk , uit Duitfchland , her- zeer veel tot opbonwinge derzelve toege- waards gebragt wa, door Quiryn Talefius, bragt (0- Pon a irs verhaalt (d) uit Burgemeefter van Haarlem.fin wiens huis &* mond van Jan& en en JanG ysrechsz, in de Damftraat, de Amflerdammer Pieter aanzienlyke burgers deezer Stad, die t van Opmeer het, dikwils, met verwondering, hu™e ouders yerftaat.hadden dat aartonus, befchouwd hadt (0- Onder de Leerlingen wenigen ffi1! ÏJ»:£** Waage alhier, van Crocus,is <& Matthias Boffimius. Am- met bewilbging der Rege ringe openbaar« fierdammer geweefl,die,naderhand,Hoog- LefTen in de Hebreenwfche taaie heeft ge- leeraar in de Akademie te Douai geworden, geven- En Juniusi fchreef, in t jaar 1554, |
|||||||||||||||||||||
|
Zestien-
de EEÜ- |
|||||||||||||||||||||
|
CORKE-
LIÜS Crucüs.
|
|||||||||||||||||||||
|
en, in 't jaar 1599, overleeden is (u).
cus heeft, fchriftelyk, getwifl met Joannes Sartorius,
of Snyders, insgelyks, een Amflerdammer,
en, gelyk Crocus,Leermeefter in deLatyn- (p) T. F FOPPENS Bibl. Eelg. Tom. II. p- J°3-
(<j) Catholyk Martelanrsb. II. Deel,bl. 2.97- (r) Leven van P- Opmeer t/oor 't eerße Deel van 't Cathol. Martelaarsb. hl. 4. (,) Zie 11. £>«;, VI. B«ek_, hl. 2 3+-
(t) OPMFER Cathol. Martelaarsb. II. Deel,'II, 177,
(») PaNTAN. Libr.n, Cap. XXVIII. f. 2*J.
|
dat, uit Sartorius bchoole, meer geleerden
|
||||||||||||||||||||
|
waren voortgekomen , dan helden uit het
Trojaanfche paard (e). In 't Grafdigt, welk on'
(v) Pontan- Libr, 11. Cap. XXVIII. p. 138.
(m) Vide Bib!. Eelij. Tom. II. p. 724. (x) Epift- Clar. Viron. a S.A. GABBEMA edit. p. lt.*?»* EkandT Reform. 1. Deel,hl. 9Z. (y) DLEYSWycit Delft, bl. 407.
(s.) te Water Verhaal van de Reformatie van Zeeland»
{/. IS. ^Sant. d). (V.) Bibl. Eeljr. uU fupra.
b) SoERmans Kerk. Regifter, bl. is, il. (c) Zie Brandt I. Deel.bl.xi^.
(d) Libr.Xl. Cap. XXVIII. p. 237. '
(ej JUNIl Epift. p. 31S. Edit, Dtrdr, kSjï,
|
|||||||||||||||||||||
|
Joannes
Sarto-
mus.
|
|||||||||||||||||||||
|
IILBoEK. VERMAARDE PERSOONAADJEN.
|
199
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
onze Amfterdammer voor zigzelven gefteld duiftere plaatfen der H. Schrift, en in't jaar:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ßE EEu-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
HS EEU
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
heeft, gewaagt hy van zyne geboorte te 154.6, eene Verhandeling, om te bewyzen,
Amfterdam en van zyne bedreevenheid in dat het Avondmaal, van der Apoftelentyden wu' drie der geleerde taaien. Dus luidt het: af, onder de gedaante van brood alleen, aan 't volk is toegedeeld , in 't licht gegeven
Hac ego firn tumulatus bumo Sartorius , heeft (f). OYtllIll
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cui primum tellus Amflerodama dedit.
Ingenium colui variè, docuique juventam Omnigenas artes, quippe triglottos eram.
Sed po (i quam virtus, duris exercita fat is, Defiituit corpus, Jpiritus aflra tenet.
|
NlCOLAAS EVEKHARD, Nicö-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
LAAS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te Amfterdam gebooren, heeft zig,door zy- Ever-
ne kennis in de Regten, zo beroemd gemaakt, hard. dat hy, van wege den Hertoge van Beijeren, in 't jaar 1535, tot Raadsheer der KeizerJy- ke Kamer van Spiers is aangefteld. Doch in |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
By Sartorius, voegen wy
Joannes Timannus.
die, te Amfterdam, gebooren is: |
't jaar 1542, werdt hy, rot Hoogleeraar in
de Regten, in de Akademie van Ingolftad,
beroepen, welke poft hy vyf en dertig jaa-
och den 'ren iofFelyk bekleed heeft. Onder zyne Regts-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JANNES
»US.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
meeften tyd zynsleevens te Breemen geflee- geleerde Werken, is de Inleiding totdeRegts-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ten heeft, daar hy deEvangehTche Gemeen- geleerdheid in zeergroote agtinggeweeft(g).
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te als Paftoor heeft gediend. Hy heeft zig,
inzonderheid, beroemd gemaakt, door een
Werk over 's Heeren Avondmaal, welk, in't
jaar 1555, in 't licht kwam, en doorAlbert
Hardenberg,Paftoor der Breemer-Hoofdker-
ke, wederlegd werdt. Timannus was een
groot voorftander van de Leere der overal-
tegenwoordigheid van Chriftus Lighaam.
Terwyl de twift duurde, ontving hy eenen
Latynfchen brief van Philippus Melanchton,
die. in 't Nederduitfch, aldus luidde:
|
Sybrand Pompejus Occo, Sïbbakc
zyne jeugd aan de oefening der geleerdheid jÜSOceo,
hebbende toegewyd, en, naderhand, de ver- " maardfte mannen, in Italië, Frankryk en Duitfchland, bezogt hebbende, werdt, in zyne Geboorteftad Amfterdam, in 't jaar 1541, tot Schepen; in 't volgende jaar, tot Raad, en in 't jaar 1556, tot Burgemeefter verkooren; doch bleef, desonaangezien, een Liefhebber der Geleerdheid, en een voor- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Eerwaardige Man en zeer geliefde
Vriend ! Wanneer ik onzen Elve-ßroom aanßbowwe,
denk ik dikwils, datjeboon ik zo veeltraanen fiortte, als de vloed golven zeewaards voert, *k defmert niet zou können uitdrukken, die ik, jaar en agtereen, gevoeld heb, ter oorzaake der gefchilien over 's Heeren Avondmaal, in welken, zo ver buiten de zaak getwift wordt. Ten nut- te , is Chrifius waarlyk en wezenlyk tegenwoor- dig, en kragtdaadig tot waar e vertrooftinge. daarom- twifi men dan nog over eene tegen- woordigheid, die geene nuttigheid aanbrengt? |
ftander der Geleerden. Pontanus ver-
haalt, dat hy, onder anderen, met Andreas Alciatus, met Viglius van Zuicbem van Aytay en met Joannes Secundus, briefwiffelingon- derhouden heeft (h). Petrus Aph er- dia n u s, die zyne Epigrammata Moralia aan Occo opgedraagen heeft, getuigt, dat hy niet onbedreeven was in de Digtkonft, en de Latynfche Digters gaarne las. Pompejus Occo, Vader van Sybrand, was een Fries van geboorte; doch hadt zig te Amfterdam nedergezet, daar zyn huis de gemeene za- melplaats was van in- en uitheemfche ge- leerde en braave luiden. De nakomelingen fes Burgemeefters bloeijen, nog tegenwaar- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de .-.....j- —«y......*-, yy m
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
schriften te kezen zyn. En naar dat gevoelen, fa? hier ter Stede.
zyn, eenige jaar en geleeden, de Formulieren .
van Overeenftemming gemaakt, tu/Jihen Lu- Gisbertus Horstiüs,
ther en veeie anderen, die, uit meer dan twin- _ , 'T n , r . , _,
'tg Gemeenten van Hoogduitfchland, hier,by oï van der Horfi, heeft zig, door zyne Ge
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gisber-
tus Hok- stius. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
neeskonft , beroemd gemaakt; doch den
meeften tyd zyns leevens buiten zyne Ge- boorteftad , Amfterdam, en te Rome, door- gebragt, daar hy, in 't jaar 1544, een ge- neeskundig werk uitgegeven heeft; in't jaar 1555, overleeden, en in de Lieve-Vrouwe Ker-
ry; Bibl. Belg. Tam. II. />. «pg. (g) Pontan. Libr. II. Cap. XXVIll.. p. Hu Bibl. Belg.
Tom. II. p. 507. (h) Pontan. uH f«prat
Cc 3
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ee»gekomen waren. Ik bid God, dat hy
|
ons
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
allen beft we. Vaar ml!
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Philippus.
Johannes Monsenus,
fchynt,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Licentia
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ichoonte Amfterdam gebooren, zig meeft
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te K
|
.uien opgehouden te hebben, alwaar hy,
c jaar 1540, eene Uitlegging over eenige |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
m
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VI. DeeI.
|
||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||
|
■zoo
|
||||||||||||||||||||||||
|
booren werdt. In of omtrent het jaar 1555, Zestie»*
hadt hy eenigen ommegang, met den groo- dr "£L1" ten Dweeper, Henrik Nikolaaszoon, die zig,VVE" ten zynen huize, vervoegd hadt, met oog- merk , om hem, tot zyne ongerymde begrip- pen , over te haaien; waarin hy egter kwa- lyk flaagde. Koornhert bleef altoos af kee- rig van de minile beginfels der Geeftdryve- rye (J>). Naar Haarlem met der woon ver- trokken zynde, fchynt hy zig, aldaar, ee- nen tyd lang, In 't Plaatfnyden, geoeffend te hebben (q). Ook zegt hy zelf, in de Voor- reden zyner Vertaalinge der Officia van Ci- cero, die, in 't jaar 1561, in 't licht kwam, dat zyne medeghefelien en hy van finne waren gheworden een druckerye op te rechten binnen Haerlem, zonder dat my gebleeken is, of zy dit voorneemen hebben uitgevoerd. In 't zelfde jaar, werdt hy Notaris, en in 't jaar 1562, Secretaris der Stad. In 't jaar 1566, heeft hy, ten dienfle des Heeren van Bre- derode, gearbeid, om de openhaare Preeke te helpen invoeren; waarover hy,in 't vol- gende jaar, in hegtenis genomen, en naai- den Haage gevoerd werdt, daar hy eenige maanden zat. Hier digete hy het Zinnefpel Lief voor Leet, bet Lof der Gevangeniffe, en eenige andere rymen. In zyn Leeven, voo? 't eerfïe Deel zyner Werken te leezen, wordt verhaald „ dat zyne Huisvrouw, wanhoopen- de aan de uitkomft zyner gevangeniffe, de arme luiden, die aan de peil lagen, ging bezoeken en dienen, op hoop, dat zy zelve befmet worden zou, en Koorn- hert de kwaal können overbrengen, om „ dus beide natuurlyker dood te fierven, 5, dan zy haaren man belooven durfde: doch „ dat Koornhert haar van zulk een bedryf „ hadt afgemaand." Ook verdedigde hy zig zo wel, dat men hem den Haage tot eene gevangenis gaf; waaruit hy, eerlang, ont- vlugtte, eerfl naar deBeverwyk,en voorts, ten Lande uit; waarna hy, den eerflen Sep- tember des jaars 1568, door den Raad der Beroerten, gebannen werdt, met verbeurd- verklaaring zyner goederen (r). Hy heeft zig, onder anderen, in 't Land van Gulik onthouden, daar hy zig geneerde met Plaat- fnyden , en Henrik Goltfius, die naderhand zo beroemd geworden is, onderwees, en aan' werk hielp. Ook tekent PoNTANusaan (/), dat hy? 't zy te Haarlem of elders, in de konft van plaatfnyden, Filips Galiê,wien hy» tot wigtiger bezigheid geroepen, het werk overliet, tot eenen Leerling gehad heeft- Doek
|
||||||||||||||||||||||||
|
Kerke, aan de overzyde des Tybers, be-
graaven is (i).
By deezen Geneesmeefler, voegen wy
eenen anderen,
|
||||||||||||||||||||||||
|
Zestien
D?. EEU-
WE. |
||||||||||||||||||||||||
|
BSRNARDUS DeSSENIUS KrOONENSURG,
die, hier ter Stede, in't jaar 1510, geboo-
ren is; doch, in Italië, den graad van Ge- neesmeeiler verkreegen heeft. Hy oefende de konfl, federt, negen jaaren agtereen, in Holland, en te Groningen; doch begaf zig, eerlang, naar Keulen, daar hy, in 't jaar 1574, overleeden is, verfcheiden' Genees- en Kruidkundige werken nalaatende (k). Pieter Pauw,
insgelyks een Geneesmeefler, heeft ook zy-
nen meeden leeftyd buiten Amfterdam, daar hy, in 't jaar 1564, gebooren werdt, door- gebragt. Hy is een der eerile iludenten in de Geneeskunde geweeft, op de nieuwe Hooge Schoole te Leiden; doch deedt zig, in 't jaar 1587 , te Roflok in 't Hertogdom Mekelemburg, bevorderen tot Doftor. Twee jaaren laater, uit Italië te rug gekeerd, werdt hy Hoog-Leeraar der Ontleed- enKruidkun- de, op de Leidfche Akademie; daar hy den grond gelegd heeft van den Artfeny-hof en van de Schouwplaats der Ontleedkunde, die nog in wezen zyn. Hy heeft eenige Genees- en Ontleedkundige werken in 't licht gege- ven, en is, op den eerflen Auguftus des jaars 1617, overleeden (/). Zyn Vader is geweeft Pieter Pauw Adriaamz., die, in 't jaar 1586, tot Raad der Stad Amfterdam verkooren zynde, federt, zyn Poorterfchap verwoond heeft, en Rentmeefler te Alkmaar geworden is (m). Van zyn' Grootvader , Jdriaan Pauw, Koopman te Amfterdam , hebben wy, in de GefcbiedeniJJen der Stad, dikwi's (n), gewaagd. Zyne Moeder was eene Zaller van Henrik Laurenszoon Spiegel, dien wy, beneden, gedenken zullen. En Doólor Pauw, die te Alkmaar woonde, en, dikwils, in Hoofts Brieven gedagt wordt (0) , is, zo ik my niet bedriege, een Zoon van onzen ProfeiTor geweeft. |
||||||||||||||||||||||||
|
Bernar-
dus Des. SEKIÜ3
Kroo-
SEN-
BU11G.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Pi ETER
Fauw.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Dirk
Vol- KAARTS'
ZOON KOORN. HERT. |
||||||||||||||||||||||||
|
Dirk Volkaartszoon Koornhert,
die zig , in meer dan één opzigt, eenen
naam gemaakt heeft, verdient ook eene plaats onder de vermaarde inwooners van Amfterdam, daar hy, in 't jaar 1522, ge- (i) Bib!. Belg. Tom. I. />. if,6.
({) Bibl. Belg. Tom. I. f. HS. CO J. MEURsn Athen. Batav. p. z«s. Bibl. Ee!g- Tom. II. f. 999.
(m) Zie de Lyft der XXXVI. Raaden voor de Handvcften
»» eld"','f 't jaar 158«.
(n) Zie II. Deel, VII. Boek., i!- "3 > ?-8ï, 191, 297,
ijs. VIII. Boek, bl. 314. IX. Boek, il. 370. {') N. J7;,3J>«j t'iits«. bl. i»J,3IO,320, 37».
|
||||||||||||||||||||||||
|
(p) D. v. KOORNHERTS Werken I. Deel, ƒ. 44*- nl*
Deel f eg- I-14-. (?) K. VAN MANDI.R Schildeib. f. ISJ, 197. AMPZIN.»
Haail; bl. 351. (r) Sentent. ten tyde van ALVA tl. US.
\') Ltbr. II. Cap. XXVIl!. p. 14«.
|
||||||||||||||||||||||||
|
J-If.BoEK. VERMAARDE PERSOON AABJEN.
|
|||||||||
|
loi
|
|||||||||
|
^TiEs- Doch hy vondt, waar hy ook kwarae, wei-
^.t£u' f§ S«nfl by de Gereformeerden, wdkcr Leere hy niet, in allen deele, kon toeitem- toen. Geduurende zyne ballingfchap , het hy nogtans niet na, de Staatfche zyde voor te itaan, begeevende zig, onder anderen, tegen 't einde des jaars 1570, naar Embden, om t oncflag te bevorderen van eenige fche- pen des Prinfen' van Oranje, die aldaar wa- *en aangehouden (t). H-t omflaan der Hol- «ndfche Steden, in 't jaar 1572 , gaf hem, Jneent men , gelegenheid tot het digten van °et bekende Lied van IVilhelmus van NaJJou- *°Wj («)• Ook was hy, ten dien tyde, in't Vaderland wedergekeerd, en tot Secretaris der Staaten van Holland bevorderd. Doch hy bekleedde dit ampt niet lang; want, be- laft met het onderzoek van de afperfingen, Waaraan fommige Overftenin 's Prinfen dienft zig, hier te Lande, hadden fchuldig gemaakt; Werde hy, door Lumey, Graave van der Mark, met de dood gedreigd, en week daarop naar Santé, in Kleefsland O). Requefens floor hem buiten de algemeene Vergiffenis, die, in 't jaar 1574, afgekondigd werdt («>). Na 't fluiten der Gendlche Vrede, keerde hy, andermaal, herwaards, zig te Delft neder- zettende. Doch hier raakte hy in gefchil met de Predikanten, tegen welken hy be- weerde , dat de Gereformeerde Kerk de waa- re niet zyn kon, ter oorzaake van 't gene zy, aangaande de Predeftinatie, de Regtvaar- diging en 't Ketterdooden , leerde. De Staa- ten laden partyen het zwygen op. Doch Koornhert hadt zig de ongunffc van veelen, in zo verre, op den hals gehaald, dat men hem,- te Alkmaar, te Hoorn en elders, by Raam en toenaam, op de Predikfloelen, be- fehreef, als een Ketter en Vrygeeft (x) De s Wethouderfchap van Leiden fchroomde nog- tans niet, zig, in 't jaar 1579, te bedienen Van Koornherts penne, ter haarer verdedi- ging tegen eenige Predikanten, die haar, haars oordeels, te weinig gezags laaten wil- den, om onruftige Kerkelyken te beteuge- 'eQ (y). En dit gefchrift gaf" meer genoegen, dan het Requeft, welk hy, in 't jaar 1581, ^P verzoek derRoomfchgezinden van Haar- lem > in welke Stad, hy toen het Notaris- ampt wederom oefende, hadt opgefleld. 't Was gerigt aan den Prinfe van Oranje, en m het zeive , werdt vrye Godsdienftoefe- öing begeerd voor de Roomfchen, die, by het overgaan der Stad aan 's Prinfen zyde, ^dongen was. Doch over 't inftellen van [') BOR l. Deel , hl, 33*. [l4o].
}**) Zit BRANDT I. Deel, bl. SiS. <*) Zit brandt i. do-i, hl. sts.
<*>BOR , Deel, bl. j,,, [,,].
1 Lw0oiiNHKKTS Werken, m. Veel, ƒ. 460, 4S4. UJ KuoRNHlBT nI. Heel, f. 4g3, |
|||||||||
|
dit Requeft, werdt Koornhert voor Bürge- ^„T,,;,
meefteren ontboodén, daar hy verklaarde,!.;: dat hy eenen afkeer hadt van 't Roomfche we. geloof; doch egter begreep > dat men den Roomfehgezinden geene vryheid van Gods- dienfloefefting behoorde te weigeren. Maar de Staaten, voor welken, de zaak, federt, ge- bragt werdt, verflonden, dat de gevaarlyk- heid des tyds zo veel vryheid niet gehengde^ en bevalen Koornhert, het oórfpröngkelyk' Requeil, in hunne tegenwoordigheid , te fcheuren (s). In 't volgende jaar 1582, ont- dekte hy eenen toeleg der Spaanfchen op Enkhuizen', die hem, in een-gemeenzaam gefprek, door Wouter Vetbee, inwooner der gemelde Stad, geopenbaard was, en, door hem, aaft Nicolaas van der Laan, Burgemees- ter van Haarlem, en toen in den Haageter Dagvaart, bekend werdt gemaakt; 't welk gelegenheid gaf, dat Enkhuizen met Krygs- volk verzekerd, en de aanflag te loor gefield ' werdt («). Doch zo veel gunft als hy ge-
wonnen hadt,door dit bewys zyner trouwe jegens 't Vaderland , ,zo vee 1 ongunft haalde hy zig, ia't volgende jaar, op den hals, door het uitgeeven eener Proeve van den A7e- derlandfchen Catechismus. Men bragt zwaare klagten tegen hem in, by 's Lands Staaten, die beüooten, hem te höoren tegen .ditriaari Saravia, ProfefTor in de Godgeleerdheid te Leiden. Doch het disput, welk fchriftelyk gefchieden zou, werdt, van de eene en de andere zyde, zo wydloopig ingefteld, dat het den Staaten verweekte, te toeven naaf den uitflag (b). Koornhert, zig, federt , wederom, te Delft hebbende nedergezet, daar hy aan éenige Aantekeningen over den Bybel, of aan eene vertaaling van Ekas- mus Uitbreiding van bet Meuwe Tefiament arbeidde; werdt hem, op den derden Oclo- ber des jaars 1588, de Stad ontzeid. Hy begaf zig toen naar Gouda, daar hy eene verdediging uitgaf, onder den titel van Naamfcherm. Ook ftelde hy hier zyn Proces van 't Ketterdooden op, tegen Jiifius Lipfuis, ProfefTor der Hiflorien te Leiden, die hem wederleidde. Doch hy fchreef 'er , ter- ftond, een werkje tegen, 't welk, op zyn doodbedde, voltrokken, en, na zyn over- lyden, in 't licht'gegeven werdt. Hy ftierf, naamlyk, den negen en twintigften Öftober des jaars 1590, en werdt, in de groote Ker- ke te Gouda, regt voor 't Choor, begraa- ven (c). Op zyn graf, werden deeze ree- gels gefield, die, door zynen vriend, Hen- rik Laurenszoon Spiegel, gedigt waren: Hip
(&) Am'PZING Haarlem */. 470 e»*»
(a) Hooft XIX, ISoti, bl. 831.
(b) Brandt I. Deel, bl. 69% enz,.
(t) BRANDT I. Deel, H. W7, 766 '.
|
|||||||||
|
VI. Dkél.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2oa
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
der Stede verkooren werdt, en eene ande- 2ES™ „.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nochfticbi
Syn üicbt- Gefcbryf. Maer 't lyf Hier bleef't, Godt heeft m De fiel |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
re, met Pieter Adriaanszoon Pauw, Raad en D
|
WË.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Rentmeefter te Alkmaar, en Vader van den
ProfefTor Pieter Pauw, aan wien wy, hier voor Cƒ), gedagt hebben, gehuwd geweeft. Zyn Broeder, Jan Laurenszoon Spiegel, dien fommigen ook onder de Digters tellen (g) ■, werdt, in't jaar 1578, tot Raad, en in 't jaar 1589, tot Schepen verkooren. Doch Henrik zelf is nooit in de Regeering ge- weeft : 't zy dat hem hierin gehinderd heb- be zyne aankleeving aan den Roomfchen Godsdienft; 't zy dat hy, gelyk de oude o- verlevering in zyn geflagtluidt, alleeeramp- ten van de hand wees. En 't laatfte is niet onwaarfchynlyk, alzo men, met zekerheid, weet, dat, de Vroedfchap deezer Stede, in 't jaar 1589, beflooten hebbende, hem te nood- zaaken tot aanvaardinge der plaatfe van Raad in de Admiraliteit te Hoorn (h); en by 's Lands Staaten zei ven daartoe zynde verftaan; hy zulks zo beftendiglyk geweigerd heeft, dat hy liever eane boete, ten behoeve der arme Godshuizen in den Haage, betaalen wil- de, dan deezen laft aanvaarden(z). Hy is twee- maal gehuwd geweeft, eerft met Bregtje ten Berg, en daarna, in 't jaar 1602, met üieu- wertje van Marken. Hy overleedt, in 't be- gin des jaars 1612, aan de Kinderpokjes, waaraan zyne kinderen te Alkmaar,daar hy toen woonde, krank lagen,in een vertrek, tot welk hem, die deeze ziekte nimmer ge- had hadt, de toegang, door zyne Vrouwe, belet werdt. Doch liefde tot zyn kroofr. dreef hem, om op een ladder voor de gla- zen der Kamer te klimmen, daar 't gezigt der kwaaie hem derwyze ontftelde, dat 'er de ziekte op volgde, diehemdedooddeedt. Zyn Lyk werdt naar Amfterdam gevoerd, en in de Nieuwe Kerke begraaven (k). Spiegel heeft fchatten gewonnen , met
den Koophandel. Doch befteeddeze, mild- daadiglyk, ten dienfte van behoeftigen , en tot andere nuttige einden. Van Mander (/) telt hem, onder de lief hebbers der Schil- derkonft, hier ter Stede. De eerfte uitgave der Rymkronyke vanMelisStoke werdt, op zyne koften, in 't jaar 1591, te Amfter- dam , by Barend adriaanszoon, gedrukt; ge- lyk klaarlyk blykt uit de Voorrede, die de geleerdeDousA, op zyn verzoek, voor die uitgave, gefield heeft. Voorts, verflaafde hy zig geenszins zo zeer aan den Koophandel, dat hy de boekoefening verwaarloosde. Hy |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Koornhert heeft zig, nevens andere Amfler-
dammers, veel laaten gelegen zyn aan de opbouwing der Nederduitfche fpraake. Hy was een voornaam Lid van de Reder ykers- Kamer in Liefde bloeijendc hier ter Stede, en flelde de Voorreden voor haare Letterkunft, die, in 't jaar 1584, in 't licht kwam. Ook werdt hy, in zynen tyd , voor een goed Digter gehouden. Hy hadt de Pligten van Cicero, de Trooft der Philofophie van Boe- tbius, en eenige andere Werkjes uit het La- tyn overgezet, om zynen fbyl te oefenen: fchoon hy zig, niet voor dat hy omtrent veertig jaaren bereikte, op de kennis der Latynfche en Griekfche taaien, en andere deelen der geleerdheid hadt toegelegd (d). Voorts , zyn zyne eigene werken, meeft in Twiftfchriften beftaande, in dr ie Deelen in folio, uitgegeven. Zeer verfchillende heeft men van 's mans deugd en gaaven geoor- deeld , zo wel voor, als na zyn overlyden. Wy vergenoegen ons, met alleenlyk de twee Byfchriften aan te haaien , die de Ridder H o o f T, op zyn af beeldfel, gemaakt heeft : 'k Ontfing tot Amfterdam, ik gaf ter Gouw
myn' gecfl,
Wiens ßrydt voor zeeden ,fihrift en l^rybeit
is geiveeß.
En Hy proefd' 'er zeven, en haefi zat was eiken
Staat;
Maer bleef, van wetenfcbap en vryheidt,
onver zaat(è).
By Koornhert, mogen wy , bekwaamlyk,
zyne twee vrienden , Spiegel tn Vïffcber , voegen; fchoon zy beide, tot in de volgen- de eeuwe, geleefd hebben. Henrik Laurenszoon Spiegel,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
rens'- werdt, op den elfden Maart des jaars i549,
zoon te Amfterdam gebooren, daar hy zig met Spieoel. jen Koophandel geneerd heeft. Zyn Vader was Laurens Pieterszoon Spiegel; en zyne Moeder, Anna Gaaf Jans dogter, wier Va- der en andere maagen in Schepensbank ge- zeten hadden. Eene der zufleren van onzen Henrik, Elizabeth genaamd, is met Herman Roodenburg, die, in 't jaar 1578, tot Raad (d) PONTANUS Lür. II. Cap. XXVIII. f. ï*4.
{cj Zie veifch. ijicaten, bl. s.16 , 305. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ver-
(f) Bladz. 200.
(£) Bibl. Belg. Tam. I. p. 45 f (b) Refot. Vroedfcb. N. «. 2 Jaly I5S9. ƒ. ito verfo.
(i) Refol. Ho!l. Jg J-.:L-j, 24 S'nv. 27 Dccemb. \i%9.bl' 490, 7$«» 794- (^j Zie x.yn Leeven voor Vlaminüs uitgave ayner \V«*'
ken, (l) Schildeib. /. 20s *«•ƒ». |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
/
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\
|
|||||||||
|
HL Boer. VERMAARDE PERSOÖNAADJE N. 203
Zestien- verftond't de Latynfche fpraak, uit welke, Hy noemde deezen boórn der Muzen tporeh Zsstïtiï*
»ï Etu- hy de Mreus en Ibyefles van Sen e ca ver- (r); ten ware hy, anderszins, deezen naamoE eeö- taald beeft, of heeft begonnen te vertaaien gepaft hebbe op zyn Speelhuis, ook denwu' (■»«)• Ook was hy in 't Griekfch niet onbe- Tempel der Muzen genaamd, en beftaandeuk dreeven. Bovenal, leide hy zig toe, op het drie vertrekken boven eikanderen, het on- feefchaaven der Nederduitfche Taal- en derde vierkant, het miJdelfte agtkant, en ^gekunde,en was een der voornaamfteop- het bovenfte rond ; om welk laatfte, een bouwerendtrKamtr inLiefde bloeijende. Vol- trans liep, van welken men een ruim ukzigt itNHovE zingt hierom te regt («): hadt over de omgelegen Landeryen en Wa- teren (i). Voor de Kamer in 'Liefde Bloei-
K>'onduitfheit en de taalfmet van het lont jende , fchreef onze Digter , verfcheiden' Weck enigfins voor 't Ikbt van uwverfiant, jaaren agtereen, Nieuw-Jaars-Lieden, van O Spiegels, ê Stevynen, 6 de Groten. welken eenigen zyn ov^rgebleeven. Hy En P e L s (o) ■ hielde, met de beroemdfte mannen van zy- Alleen blonk te Amfleldam, mét menig tref- g?ntyd, briefwiileling en vriendfehap(f).
fok dichter Koornhert bezogt hy dikwils, te Haarlem ;
Voorzien, de Dichtkunst vry lat helder er ^ï^^l^J^^K ™ deef
ènlichter woorden van den Hertfpiegel (V), waar hv
r,. ',, air x nxiv hi „,„ Apollo fpreekende invoert, af te neemen is"-
Hier lette men op fiof en /telling, Jtyl, en ? f U1C'US'
trant: De Elenk (3) ver dblikkig hier een Kaükafis
En bier fchreef S p 1 e g e L zy« Hartfpiegel ver f rekt:
vol verfland, V Duegds held, die weet of ruß (4) , ons vèel-
Zyn zuiiïre moedertaaleerfi zettende inden tyds dersoerts trekt,
zetel.
Hém volgden Korenhart, Plemp, Vijf eher, HY dagt egter dat Koornhert zig te zeer Keiler Ké.el met twiften ophieldt: t welk uit deeze zy-
En Breedcrode, mét Kamphuizen, én Reaal, ne woorden blyken kan : Ik zoek gheen eer, En Hoofd, èn Vondel, puik van /chryvers aanzien, aanhangb , of iet. zulx ; maar aU allemaal f 2). leen waarheyds-iamjt in my,ook in ander e, ken
ik met luttel moeyten. Indien V anders verfiaan Onder zyne fchriften, die, voor 't grootfte wrd^ik fal ™/ TUflf ende »»W*«** ,ende
gedeelte , eenige weinigen , onder Roe- 'aten "e wereld Iepen daarze wil. Cafialio is MER V i ss c H e Ks Rymen te vinden, uit- '" W z'm em ™JS man gheweeft, maar ik wil gezonderd, opzedelykeftoffe uitloopen.en hem ™ f hefi™£™ »«» 't gheen in myn ogen meeftinrymgefteld'zyn, munt zyn Hert- onrecht is , met volghen noch Erasmus, noch Spiegel uit; om welken famen te ftellen , hy Coornh ERT. Luttel ondenmnds maakt groo- . zig , veekyds , afzonderde op zyne Luft- \e ruß- Dorc\ mnnent » l Zäetß» en de waar- plaats aan den Amftel, tegen over de Die- heids-winfi de groot f e (v). mermeer (p) , en daarom Meerhuizen ge- SPieëel had?' volgens de gevroonte zy. naamd (?); welke naam nog niet verdwee- ner e^we' °ok zyne ^edefpreuken en Zin- nen is. Doch Spiegels Luftplaats is, nader- nebeelden. De gemeenzaamfle was Dueghd hand, in tweeën gedeeld',en gedeeltelykde verhuecht om welke te verklaaren hy herberg Paauwcntuin geworden. Bv onzes eenen brief aan zyns Zuffcers Zoon , den Digters tyd , ftondt 'er een groote'Linde- Profeffor Pauw, gefchreeven heeft, die nog boom, in zynen hof, die, met trappen, in voorhanden is O). By deeze fpreuk, voeg- de hoogte, beklommen werdt, en van bo- de hy dikwils, tot een zinnebeeld een A- ven gevormd was tot een Prieel, waarin wel «?« °P een Dolfyn. de .narP Aaande, in't twintig menfehen geplaatft konden worden, midden van eene onftuimige zee. En dit zin |
|||||||||
|
nebeeld wordt nog gezien, in den gevel van
(7\v'e vondelsopdtagt ™» Joseph indothan. een huis op de Bloemmarkt, welk, uit zv- W Ho,arius DichtU. iL t7. nen ftam afkomitig, ledert aan het aanzien- 11) <■" Hertfp. IV. B.<-k. hl. 69. ,VK
(2) De meeften van deezen waren Amfterdafflmer« </] 5g^ }*■ «^ *'• *?<
van pebooi-fo u ui <-, j d t '') Hert'P- vu. 01«, hl. jj«.
wïlfatfl bk f" 'ny ffbef e,aHe^' "1 dlt *"}■' «> 1,ontanus AaAV, x*r4*»fdu II. zss.
gepi^aauü, oehalve Dirk Rapbaelsz Kamphuizen , die («)IV. Boc(,'iu 7«.
e Gorinchem, en Qjtnelis Kttei, die te Gouda ge- (■«) van naraurl. gheneichtheïd, in z.yneWetken.l'l.iss.
gooren was. De eerfte is, door zyne Pfalmen en M zie *j« Werken, tl. 23j.
|
|||||||||
|
Sc& Rymern' vermaard; van den anderen , die de (3) Een hooge duin buiten Haarlem, nu, in 'tt
men en D!Stk°n(t beide geoefend heeft, kan meen, de Btinkerd genaamd.
1 een uitvoerig berigt vinden , by Carel vajs C4) B
uTRA toHUerbiek, f. 150 enz. „f tuft.
M-STUK. 7Dd
|
|||||||||
|
VI. Boek.
|
|||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||
|
204-
|
|||||||||||||||||
|
Zestien- lyk geflagt van Leftevenon, welk, door de
de EEü- Bäckers, van Spiegel afdaalt, heeft toebe- w~£> hoord, en, laatftelyk, door den Heere en Mr. AnToNi Warin, Oud-Schepeni en Raad deezer Stede, bezeten geweeft is. Van gemeener fmaak was het zinnebeeld, waar- mede hy zyne andere fpreuk, Elk fpiegelbem, voor een ander huis, deedt uithouwen,Hel- lende , op den eenen hoek, eene L., in 't mid- den een' fpiegel, en op den anderen hoek, eene M (x). Doch dit heette in zynen tyd vernuft. De Hertfpiegel, het befte zyner werken, is, zo v«? my bekend is, met dan na zynen dood, en voor 't eerft, in 't jaar 1615, by Cornelis Dirksz. Kool, te Amfter- dam, gedrukt (y). Ten befluite, merken wy aan, dat Spiegel een Lofdigt op Amfter- dam, en vooral op den Amfterdamfchen Koophandel gemaakt, en aan Pontanus vereerd heeft (z), die 't, in zyne Befchry- ving (a), heeft ingevoegd. Wy hebben 'er, elders Q>), eenige regels van aangehaald. Roemer Roemer Vis scher,
kbbk. die, nevens Spiegel en Koornhert, onder de
fchranderfte Leden der Kamer in Liefde bloei- jende, en onder de eerfte opbouwers der Ne- derduitfche taaie, geteld moet worden, is, hier ter Stede, in 't jaar 1547, gebooren. Ook heeft hy 'er een groot deel van zyn lee- ven doorgebragt. In de Regißers der Stad, wordt, by gelegenheid, op het jaar 1602, ge- waagd van zyn huis, welk op den Singel, tus- fchen de Jau-Rooden-Poort en nieuwe Haar- lemmer fluis, ftondt, en de Kreeft genaamd was (e): 't zy dat hy daar, of op den Zee- dyk gewoond hebbe, alzo ik ook vind,dat de Engelfche, nu 'de Gelderfche Kaai, tus- fchen 't Hoofd en de Waterpoorts-brug, in 't jaar 1605, befchreeven wordt, als gele- gen agter Roemer Vïjfcher (d). Doch eenige faaren voor zynen dood, fchynt hy,even als zyn vriend Henrik Laurenszoon Spiegel, zie met der woon, naar Alkmaar begeven te nebben, daar hy ook, zo ik my niet be- driege , op den elfden February des jaars ï62o, overleeden is (O- Wy hebben reeds te kennen gegeven, dat hy zeer veel toe- gebragt heeft, tot den opbouw der Kamer in Liefde bloeijende. Hy werdt ook onder de goede Digters zyns tyds gerekend j doch muntte meeft uit, in korte Puntdigten, of Quikkeriy gelyk hyze noemde. Ook heeft hy fx) P. VLAMïng Aant. op Spiegels Werken, bl. ziz.
V») Zie Voekz.vant. B.ABUS.7«». en f tor. is91.. bl.il- («.) Zie PONTAN. Amft. in 't Nederd. bl. Z86. f«) Libr. II. Cap. XXVIII. p. i34. ™ 't üe.aerd. bl. ZIS- {£) I. Deel, lU.Bcct, tl. W (c) Gtoot-Memor. N. II. ƒ- "4.
(d) Keuib. H. ƒ. 23S verf:
(e) BLAAUW Stedeb. in de Befchr. van Amiteicl.
|
|||||||||||||||||
|
eenige aartige zinnebeelden in 't licht gege- %ven: op de meeften van welken, hy uitleggm
|
DB £t
|
||||||||||||||||
|
W
|
|||||||||||||||||
|
gen, in onrym, gefchreeven heeft. De overi-
gen heeft zyne oudfbe Dogter Anna uitgelegd- Zyne Puntdigten hebben hem den bynaam van den Hollandfchen of tweeden Martiaal ver- worven , die hem, reeds door D o u s a , in de Voorrede voor de oudfte uitgave der Rym- chronyke van Melis Stoke, van 't jaar 1591, gegeven wordt: ■-----------Laet, zegt hy, Roemers foet
gequeeft,
Deur d'ongehoirde clanc der Nederlandfcher luyten,
In 't Ooft, Weft, Zuyd en Noord, in allen oor en tuyten
En maken wijt beroemt den t w e e d e n M a r- tiael.
Ik meen, dat Roemer Viflcher, even als Spiegel, zig altoos gehouden heeft by de Roorivfche Kerke, in welke, hy opgevoed was. Nogtans, was hy vry van bygeloovig- heid, gelyk uit eenigen zyner Puntdigten af te neemen is. Het volgende toont, onder anderen, hoe hy over de beelden der Hei- ligen dagt, en bewyfl tevens zyne agting voor Jan van Hout, Secretaris van Leiden en Schryver van het Dienftboek dier Scad: Aen Jan van Hout. Claes van Hout can hopen noch fpringbem
Frans van Hout can lefen noch jcbryven: Marten van Hout can fegghennoch fingbeni Barber van Hout can waffchen noch flyven: Dan myn vrient van Hout can alle vreucht bedryven (f). Wy voegen 'er een tweede by, om te doen zien, hoe gemeenzaam hy met Spiegel heb- be omgegaan: Op Paesdach aen H. L. S p i e g h e e.
Segbt Hendrick wout gy niet dattet al
morgben was,
Want by Vryßers te gaen gheeft buyden geen pas,
En in de Herberch is t fcband, ja by de Catholyken,
By der firaten te wandelen fier qualyckftaet: Caetfen, dobbelen offpelen is oockgeenraet, In de Kerck foudt gby al te langb futen kycken,
Buytenop den dyckfoud gby u fier beflycken, Ghefont t'buys blyven can ick fo qualyck doen als gby:
Weet gby nerghens te gaen'? fi comt danby (f) Rommelfoo. I. 3. bl. 10*.
faj RoiHiuelfoo, II, 3+. tl, 113, |
|||||||||||||||||
|
III. Boek. VERMAARDE PERSOONAADJE N. 205
|
||||||||
|
2*2J"De beroemde Digter, Joofl van Fondel,
w£. ' heeft zig eerft beginnen te oefenen aan 't huis van Roemer Vificher, te Amfterdam, daar de fchranderfte geeften van dien tyd plagten te vergaderen (h). Hooft noemt hem, in zeker Graffchrift, de ronde Roemer, die nooit ryk van roemen was (?'). Roemer ViiTcher liet twee Dogters na, Anna, en Maria T é.S s e L s c h ä d e , in 't gemeen, blootelyk, TeJJelfcbade genaamd: beide fchran- dere vernuften, in Digt-, Zang- en Speel- kunde, ook in 't konftig fchryven en teke- nen op glas, en in de italiaanfche en Fran- fche fpraaken, ervaaren (£): uit de eerde Van welke fpraaken, Teffelfchade T a s s o's Jeruzalem overgezet heeft-(/). Beide, en de laatfte inzonderheid waren zy gemeen- zaame Vriendinnen van de vermaarde Dig- ters Hooft en Huygens, gelyk,ukde werken van deezen, te fpeuren is. Beide zynze te Amfterdam gebooren, Anna, in 't jaar 1584 (m), en TefTelfchade, op denvyf en twintigften Maart des jaars 1594. Zy kreeg, meent men, den zonderlingen naam van TeJJelfcbade,naar dezwaare fchade,die, drie maanden te vooren, in Texel geleden was, en waarvan veele Koopluiden te Am- fterdam fmertelyk gevoel gehad hadden. Anna is met eenen van Wezel gehuwd ge- weeft (n), en Teffelfchade, in 't jaar 1623, met Alard van Krombalg, dien zy Krommet- je plagt te noemen, en by wien zy ten min- fle twee Dogters gehad heeft, eene van wel- ken , ook TeJJelfcbade genaamd, nu en dan, in Ho o ft s Brieven, vermeld wordt. Tes- felfchade woonde te Alkmaar, met haaren man, die haar, in 't jaar 1634 , ontviel. Terwyl zy Weduwe was, kwelde de Ridder Hooft haar met den Profeflbr vanBaarle, die, zekerlyk, groote agting voor hadt(o). Doch zy is niet wederom hertrouwd. Men weet, welke ernftige poogingen de Digter Huygens hebbe aangewend, om haar af te trekken van den Roomfchen Godsdienft, dien zy, beftendiglyk,bleef aankleeven. Zy is, in Juny des jaars 1640, te Amfterdam, daar zy zig, eenigen tyd te vooren, met der woon, hadt nedergezet (p) , overlee- dén. Haare Zufter is, na haar, op den Vondels Leeven, II. 17,2z.
y) Vetich. Dichten, bl. 2+0. \K.) Hooïxs Gedichten . hl. 213, 2U. Brieven, N. 98.
*/. 8j. (/) Vondels Opdiagt der Elektra. ]an Vos Gedicht. I.
Heel, bl.H. (m) Zie Vondels Poezy, r. Deel, */. 257.
(n) HOOTBs Brieven N. 19«, sco , 603, 69«. bl. ijj,
38i, 449, fi9. (o) HOOFTS Brieven, N. 154 ,198, 3{i,3<!j, 38S, 39«,
*'S «03, 706, *'. 133 , 155. ïSo, 287, 302, 309,323, 378, ill' SM, 5 38. V>ie & Epift. infig. Vitor. e Miifaeo I.G. W }' Vos Gedichten, I. Deel, hl, m»"^
|
||||||||
|
zesden December des jaars ió^r, geftorven. Zestien«
Om van de agting, die de geleerden onzesDE esu- Lands, in 't begin der voorgaande eeuwe, WK* voor dit eêl paar zivileren gehad hebben, wel te oordeelen, behoeft men, alleenlyk, Ho oft s Brieven doorbladerd te hebben: in welken ook de geneugten, die Teffel- fchade inzonderheid, op den Huize te Mui- den, genoot en aanbragt, geeftiglyk, ge- fchüderd worden. Wy keeren wederom tot de vermaarde
Amfterdammers der zeftiende eeuwe, onder welken, ons verder voorkomt Petrus Opmeer, Petrus
die, uit het Weftfriefch geflagt der Opmee-
ren,_ door Vrouwe Jacoba, in 't begin der vyftiende eeuwe, tot den adelyken ftand verheeven, voortgefprooten, op den der- tienden September des jaars 1526, hier ter Stede, gebooren is. Zyn Vader voerde den zelfden naam, als hy. Zyne Moeder was Ma- ria van Akerfloot. Zyne eerfte Leermeefters waren Alardus van Amfterdam en Nicolaas Cannius', van welken beide wy, hiervoor (q), eenig berigt gegeven hebben. Daarna, heeft hy, zig, te Leuven en te Doornik, in andere weetenfehappen, geoefend. Doch in 't een en twintigfte jaar zyns ouderdoms, werde hy, door zyne Moeder , toen Weduwe, t'huis ontbooden , en tradt, federt, in de egt met Sofia, Dogter van Pieter Sasbout. Hy ver- taalde verfcheiden' werkjes, uit het Latyn, in 't Nederduitfch, en onder anderen, het bekende Boek van Fincent van Lirins tegen de Ketters. Ook leide hy zig, in eenen ta- melyk gevorderden ouderdom, toe op de kennis der Griekfche taaie, waarin hy, door Petrus Refenius, Reólor der Delftfche Schoo- le, onderweezen werdt. Hy hadt,in'teerffc, voor, zig tot Doftor beide in de Genees- konft en in de Regtsgeleerdheid te laaten bevorderen. Doch daarna wendde hy zyne gedagten, geheellyk, tot de oefening der Godgeleerdheid, en bediende zig van de verkreegen' kundigheden, om de Onroom- fchen te wederleggen. De woefte handelin- gen van Lumey en Sonoy, tegen de Room- fche Geeftelyken en anderen, bewoogen hem, in't jaar 1572, Delft, daar hy toen woonde, te verlaaten, en naar't Spaanfche Leger voor Leiden te wyken, daar Fran- cisco Baldes hem , tot Secretaris van den Krygsraad,aannam. Hy volgde Baldes, eer- lang, naar Henegouwen: doch werdt, van daar, naar Amfterdam ontbooden, door den Schout Pieter Pieterszoon, om de Roomfch- Ka-
{ef) Blaas.. IJ«, 1^7,
Dd a
|
||||||||
|
\
|
||||||||
|
2o6 A M S T E R D A M S VI. Deel.
Zestien- Katholyken te beveiligen in 't.oud geloof. Gendfche Vrede gaf hem gelegenheid, oai^!?;:
de EEu- Amfterdam was, in 't jaar 1573 en federt,, te Amfterdam weder te keeren, daar hy,^|# WJ2, de herberg der Roomfche Geeftely ken, man- nevens anderen, deel hadt aan de omkeering ' nen en vrouwen; die, uit de omgeflaagen' des jaars 1578, in welke, hy tot Burgemees- Steden , derwaards de wyk namen, en, met ter en Raad verkooren werdt (ƒ). Nader- opene armen, ontvangen werden (y). Doch hand , is hy,nog driemaal tot Burgemeefter, Opmeer kon het 'er niet langer houden, dan en eens tot Oud-Burgemeefter verkooren; tot na de verandering des jaars 1578, wan- doch zyne fterke aankleevmg aan de partye neer hy ter Stad uit week, en openlyk inge- van Leicefter (g) bragt hem in de ongunft daagd werdt (z). Hy begaf zig, federt, we- van de meeften zyner medebroederen, die derom naar Delft, daar hy, op den vierden hem, federt, van 't kuilen hielden. Wy November des jaars 1594, overleeden, en hebben, reeds elders (/;), verhaald,datKos- in de S. Hypolitus- of oude Kerke, voor 't ter onder de eerften geweeft is, die, hier ter Choor,aan de Noordzyde, begraavenis(a). Stede, openbaare LefTen over de Ontleed- Onder zyne Werken, munten uit zyn Opus kunde gegeven hebben. Hy is, in 't begin Chronographicum of Kerkelyke en IVeereldlyke der volgende eeuwe, overleeden. My is Gefchiedenijpm, van de Schepping af, tot op niet bekend, dat hy iet, in gefchrift, aan het jaar 1590, en zyn Catholyk Martelaars- de weereld heeft medegedeeld. boek; in welk laatfte, hy de wreedheden, „ „ c .
, ' e * A ; A u^ Sebastiaan Egbertszoon, Sebas-
door Lumey en Sonoy, tegen danK der hoo- TIAA3i
ge Regeeringe, omtrent de Roomfchgezin- inboorling deezer Stad, en Zoon van Eg- Eg-
den, gepleegd, ten onregte, fielt op reke- bert Meinerdszoon , van wiens onfchuldig BER^r
ning der Gereformeerden in 't gemeen. lyden, ter oorzaake van den Godsdienfl, wy, z'
T rr elders (i), omftandiglyk, gewaagd hebben,
Maar- Maarten Janszoon Koster, hadt ^ in zyne .^^ Q|k h de Gen£es,
JoSANS"een gebooren Amfterdammer, fchoon my kunde geoefend , en was tot Doftor in de-
Kostek. de tyd zyner geboorte, nergens, voorgeko- zelve bevorderd. Hy werdt, in 't jaar men is; in zyne jeugd, het onderwys van i593> tot Schepen , in 't jaar ió"o2, tot Cornelius Crocus (Z>) genooten hebbende, Raad, en in 't jaar 1606, tot Burgemees - heeft zig, van vroeg af,op de Geneeskonft ter verkooren: en deedt, onaangezierj hy, toegelegd, die hy, in zyne Geboorteftad, en met zulke waardigheden, bekleed was, zo ook buitens Lands, met lof, geoefend heeft, wel als Maarten Janszoon Kofter , Leffea Wy hebben, in 't verhaal van de Gefchiede- over de Ontleedkunde, op de Ge-hoorplaats, nilTen der Stad, doen zien, dat hy zig, al boven de kleine Vleefchhal, in de Nes. In vroeg, gevoegd heeft by de Gereformeer 't jaar i6r8, werdt hy,door Pnnfe Maunts, den, waarom hy,zo dra Alva in 't Land ge- ontflaagen-van de Regeeringe (£). In zeke- komen was, Amfterdam en zyn Vaderland re gefchreeven' aantekeningen, vind ik, dat verliet;federt, openlyk ingedaagd,en,door hy, in't jaar 1621, geftorven is: in ande- den Raad der Beroerten, gebannen werdt ren, wordt zyn dood, op den agtften Au- (c). Hy begaf zig toen naar Dole, in 't guftus des jaars 1628, gefield. Graaffchap Bourgondie, daar hy de Genees- Fttfrd df Veer ElK*p konft oefende, en in kennis raakte met ee- LllerddeVeer, Ett^, nen edelen Deen , Petrus Oxe genaamd , penfionaris van Amfterdam, die, in 't begin
die, eerlang, naar zyn Vaderland gekeerd, der zeventiende eeuwe, overleeden is, heeft
Kofter naar Koppenhagen troonde, daar hy ^ onder anderen, eenen naam gemaakt,
hem, tot Lyfarts van Koning Fredrik den IL, door het vertaaien van de Samenfpraakenvan
wift te doen bevorderen; welke poft hy. Erasmus en eenige andere werkjes, uic
tot na de dood zyns bevorderaars, bekleed hetLatyn (/); en door het fchryven vaneen
heeft (d). Uit eenen brief, den zeventien- vervolg op de Groote Holland/ehe Chronyh,
den May des jaars 1574» doorjiem , uit welk van hetjaarijiö tot het jaar 1595 loopt,
Koppenhagen, aan Hadrianus Junius ge- in'tNederduitfch.DeVeerheeftditlaatftge-
fchreeven,blykt,dat hy toen fterkverlang- melde werk aanPrinfeMauritsopgedraagen.
de naar zyn Vaderland (e). Het fluiten der |
|||||||||
|
Cor-
|
|||||||||
|
(y) OPMEER Cathol, Martelaars!). II. Deel, hl. zix.
O) Zie U.Deel, X. Boek^, hl. 583.
(a) Zie z.in Lecven voor 't eerfie Deel ven x.)a Warte- (f) II. Deel, IX. Boek,, hl, J*7, 3S9.
laarsb. Bibl.-Belfc Tem. I, p. 99«. (s) Z" H. Deel > X. Boe{, hl. 400,401.
(h) Zie hier »oor, il- 19?. <h) I"- O tel, V. Boek, hl. 384.
. -(e) ZieU.Deel,Vll.Boek,bl.l%6,ït7,itï.'Vlll.Ilt>et, (') II- Dttl, VIII. Boe{, hl. 3Iï-
ii ii», »M. ' (UiLB^xiitH»^!.
(d) PONTAN. Libr. II. Ctp. XXVIII. f. 244. (l) PONTAN. Uhr, II, Cap. XXVIII. f. Ï*J.
(e) JUNII Epift. />, «11. Edil. Vtrdr. t«jl. (.">) Vbi fufra f. I4+«
|
|||||||||
|
III. Boek. V E R M A A II DE PERSOO NAADJE N. aö?
f« ato. °RNEL*s vAN Haamrode voorgekomen. Voorts, zyn 'er van dee/en7
• wordt, by P o N T A N u s (ni) ook Mteld on- o ,, Schllder nog eemSe oude Schutters- de eeö-
S% ^^S^,Ä2SSdt^ etlkl;enr:00rhande2', Cn °nder »deren,«.
H.C Jeverd heeft; die te gelyk meldt, dat hy, £S™ Schutteren eene tafel,
^e. aldaar in »£ jaar I59|, oVerleeden is. Van ^1 Kam"r ÏSf ^ kleind&rygs,
zyne befchrwing van Batavia, en van een ! ' Ti £ " • Jfr *533' ëe"
^der begonnen werk . de edchiedeniiTen f^derd.Men noemt het,.in't gemeen,dé
|
|||||||||
|
^^ _,___BszooN, was
een Zoon van den Schilder Jacob Cornelis-
|
|||||||||
|
«ewag gemaakt. Ook hebben wy, ter ze f- ^^ den bc™lder >«* Cfrw/fc.
derpbatfe, aangetekend, dat hy het No- ^ van, 0oflzaanen, die zig te Amfterdam
Staa. tarigfchap te Amilerdam bekleed heeft. ^ "'^dergezet, daar zyn Zoon de konft
*&? De zegende eeuwe heeft, te Amfterdam, £°k g°,Sndhee ft' en in, £ Jaar *5Ö7, in
An <*>k Luiden voortgebragt, die zig door h°°gen r°f d?Jdoïnc' <?verleeden k Men heeft
^ hunne geoefendheid in Krygs- en^iee nog verfcheiden' Schutters-ftukken vandee-
^rs- ringszaaken, beroemd gemaakt hebben fen zf Dirk Jacobszoon op 't Stadhuis. Men
die de Leezer, reeds, uit ons verhaal van £lagf' van °?°?.\ zfr te roemen een Stuk,
de GefibiedeniJJen der Stad, moet hebben XI" """ sf!,C1!l!derd'en op eene der Boog-
leeren kennen. Wy ontmoeten daar Bar- S[?.vam 70 Ä^l6 ' T1* eene
gemeeller Goossen Janszoon Ree- ^and kwam' zo ^ai gedaan , dat zekere KALF, die, in zyne vroege jeurf* in Ita- JaC°h ¥"**> T/ ^^ a!leen' eene
lie, den Jcryg gevolgd, en, onder anderen, «££5 **™ gelds gebooden hadt. Zy den vermaarden ffag van Ravenna byge- ™ZL'JU gi" • zevenClende eeuwe, woond hebbende (o), in 't jaar 1535, zeer % f y,erw°ndenng befchouwd (r). veel toebragt, om den aanflag der Herdoo- • a 7r' rirETER ARN0UDsz,en peren te doen mislukken (ƒ>) En in laater' £*2?f"S/^f^if:genaamd,muntte tyd, de Staatfche Hopluiden Nicolaas K^yk°5,m^t/fchüderen^Jonge Rüikhavbr, Jacob Simonszoon wSchlf * H f S' ^ ""^H ko°- DE Ryk, DukDüivel en verfchei- SS £t . r i5?J hidt ook twee fraaije den' anderen: om niet te fpreeken van den ,,™' j .
gelauwerd, voor de oude,en
Schout Willem Dirkszoon BardeI wTh^T^ Fj*ke' ,7°°' heteerfte,
man van bekoorlyk vernuft en geoefende n!I twee buizend kroonen getrok! Wereldkennis, wiens deerlyk lof wy el- ^n. Doch zy zyn beide, ten tyde der Beeld-
ders (?), te boek gefteld hebben Do'ch de fe^ dToH'rSo W'g gmakt-La*ge Stad heeft, in de zefliende eeuwe, ook ee- faareJ 'iI k n^ zf «> zeftig mge vermaarde Konftenaars uitgeleverd, die if o^Hp K"i£ v, 573 ' ove£eeden, en in n hier, met een enkel woord, gedenken SÄ™ ^VM" ?? heeft *** moeten. Onder deezen , komen ons vier f ^Zoonen nagelaten, die, insgelyks,
Schilders voor, allen, zo k mfnktTedr e d£ ntlf°f geoefend hebben (s)/ ' ge, inboorlingen van AmfterdL. üfeer- éenlLov^JSTtl 'f^ 7^ CoRNELisANTONiszooN,of Corw/w ff Z °vertrotten' d°0* den vierden, ^«#, gelyk hyzynen naam ook Syn ^Sln J^d N,DSZOr°1N'die^ ^evroel gefchreeven te hebben, is zelfs Schepen en E/tï; df vg?fds de^ konft ge,eerd Raad der Stad geweeit Van hem ijgt nog sch ider hfefteS''f/ tam^k g0ed' «ene afbeelding van Amfterdam op de The R j ter Stede inde wandeling Doo. faurieOrdinaris deezer Stad. ZviSP kf'tiaar "f genaamd'doch f dp ouderdom
iSQfi „rvu 1 ', , J van omtrent een en twintig iaaren n«.
Irr '.gefchilderd, en vertoont de gebouwen Itai:e „ereisd wq„ ^„hv 'f ï I '
f? huizen, in derzelver natuurlyke geftalte a S f t^ ' Y C ?nderwys van Py heeft deeze zelfde afbeelding nader' den grooten ïz^«genooten hadt. Hy was,
HintÄÄ u tgt ???c men' dereÄ' ^If.101* Ita,iaan-
geven. En hebb'efl 'er 0ns I'S fcheuwyze van fchl deren> hier te Lande, van bediend, in het ophelderen van t ï FZ^T JTV^V"ItaIie gefleeten
§eene ouder egte afbefldï?'vS Ä £?ÄÜSÄÄ ?"J Voorr. t/. V. Op
#V. f" II. Om/, VI. Boek,hl -4. ' J MANDER Schilderb. ƒ. i30 wr/i.
<« «■»«, vin. ,^ »i. ;„;• flw ï^™^Äfl2^^1^Mta,-ta,*■I,■
Dd§
|
|||||||||
|
A M S T E R D A M S
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||||||||||
|
»o»
|
|||||||||||||||||||||||
|
gens van de Digtbrs, en eindeiyk van
de Konstenaars handelen. STAAT- en KRYGKUNDIGEN.
Onder de Staat- en Krygkundige inboor-
lingen deezer Stede, hebben, tegen 't einde der zeftiende, en in 't begin der ze- ventiende eeuwe,uitgemunt de Burgemees? terenREiNiER Kant enWiLLEMBAR- Des;de Vroedfchap Adkiaan Pauw en anderen, welker voornaamile bedryvenwy, in het verhaal van de Gefchiedeniflen dei- Stad , byzonderlyk in het VIL VIII. en IX. Boek van het II. Deel, hebben aangetekend. Thans ftaat ons nog te gewaagen van eeni- ge anderen, die, in en na dien tyd, gebloeid hebben. En hier komt ons eerft voor de Zeeheld Jacob van Heemskerk,
een Amfterdammer van geboorte, die, in 't
jaar 1595, als Opperkoopman , aan boord van den wakkeren Willem Barent- s en, ook, zo ik my niet bedriege, een in- boorling deezer Stad, fcheep ging, om eenen nieuwen weg naar China, door 't Noorden, te zoeken. Barentfen hadt deezen togt nog eens gedaan; doch zonder zyn oogmerk be- reikt te hebben. Ook belette nu het ys hem en Heemskerk, verder dan toe aan Waaigats, te komen. Heemskerk ondernam dezelfde reis, nog eens, in 't jaar 1596, als Koop- man en Schipper tevens. Barentfen, die hem, als Opperftuurman, verzelde, overleedt op de reize. Doch Heemskerk, op Nova Zem- bla overwinterd hebbende, keerde, behou- den , in 't Vaderland, te rug, zonder egter den gewenfehten doortogt ontdekt te heb- ben. Naderhand, deedt hy, als Bevelheb- ber over twee Schepen, eene reis naar Ooft- indie, langs den gewoonlyken weg, en keer- de, in 't jaar 1604, met eene rykgelaaden Portugeefche Karaak, die hy op den vyand veroverd hadt, wederom, 's Lands Staaten fielden hem, in 't begin des jaars 1607 , o- ver een Esquader van zeventien oorlogsfche- pen, uitgezonden om de vyandelyke Zee- magt, op de kaften van Spanje,aan te tas- ten. Op den vyf en twintigften April, raak- te hy met den Spaanfchen Admiraal, Don Juan Aharez d'Jvila, flaags, op de hoogte van Gibraltar. En hier werdt hem, met de tweede laag, het linker been afgefchooten. Men weet, dat hy aan de wonde overlee- den is, en dat zyne Vloot de zege behaald heeft (V). Van zyne Grafftede in de Oude Kerke, hebben wy, elders (w),gefproken. Ni-
(u) Zie DAPPER, hl. 313.
(v) Zie Vaderl. Hift. IX- Deel, f/. 141,1;!.
(m) UI, Dsil> II. Beck, tt, 101.
|
|||||||||||||||||||||||
|
ZêaTiEN. op 't Stadhuis, geplaatfl werden, waar, na-
De EEu- derhand, CommiiTariflen van kleine Zaaken zitting namen; doch zy zyn, met den brand van 't gebouw, in 't jaar 1652, vernield geworden. Voorts, heeft hy verfcheiden' Schutters (lukken gefchilderd, die nog, op 't Stadhuis, voorhanden zyn. Hy was, be- halven in't Italiaanfch, ook inde Latynfche taaie ervaaren,en hieldt'er briefwhTelingin, met de geleerden van zynen tyd. Ook hadt hy , in Italië, kennis gemaakt met den ver- maarden Heere van Aldegonde; die, te Am- flerdam komende , gewoon was, hem te vereeren met een bezoek. Hy is, omtrent Pinkfteren des jaars 1592,in den ouderdom van agt en vyftig jaaren, overleeden (t). By deeze Schilders, voegen wy den be-
roemden Beeldhouwer en Kaarttekenaar, Joost Jansz, die, in 't jaar 154.1, hier ter Stede gebooren, en met Katharina Klaas- Je Gaaf, Weduwe van Lambert Korneliszuon Opzy, die, in 't jaar 1580, Secretaris dee- zer Stad geworden was, gehuwd geweeftis. En aan dit Huwelyk heeft men te danken, dat eenige werken van Jooft Jansz, in den Huize van Witfen, bewaard geworden zyn, alzo deeze Vrouwe O ver-Grootmoeder ge- weeft: is van Burgemeefter Nicolaas Witfen, wiens Grootmoeder, Katharina Opzy, eene Dogter was van haar en van Lambert Kor- neliszoon Opzy. Wat onzen Konftenaar be- treft; men heeft nog verfcheiden' Kaarten en platte gronden, die door hem getekend zyn, onder anderen, eene Kaart van Holland, eene andere van 't Beleg van Leiden, en de Grondtekeningen van 't Minderbroeders- Kloofter, en van 't S. Joris-Hof in de Kal- verilraat: ook de fpits van den tooren der Oude Kerke, in houtfneede. Het vermaarde Straatsburger Uurwerk is ook, door hem, gemaakt. In 't Minderbroeders - Kloofter, plagt, oudtyds, veel beeldwerk van Jooft Jansz te zien te zyn, en onder anderen een Chriftus, met zyne Discipelen, in den Hof Gethfemane, waarvan de konft,_hooglyk, geroemd werdt (u). Jooft Jansz. is, op den agtften November des jaars ijoo, overlee- den , zonder kinderen na te laaten. Vermaar- Wy komen nu tot de vermaarde Perfoo- de ?ev- naadjen der zeventiende en agttien« jen "der DE eeuwe, welker getal veel grooter is, zeven- naar gelang, dat de Stad, in dien tyd, in tiende en grooter aanzien, en, onder anderen, door l^we? het opregten der Doorlugtige Schoole, ook |
|||||||||||||||||||||||
|
agt"
|
|||||||||||||||||||||||
|
en
|
|||||||||||||||||||||||
|
TI«*""
a!s
1.
Stäa*. en K»»" KijMüI'
|
|||||||||||||||||||||||
|
JA**.
IWfl KERS'
|
|||||||||||||||||||||||
|
eeuwe.
|
|||||||||||||||||||||||
|
in geleerdheid, is toegenomen. Wy zuilen-
ze, hierom, in vier foorten, onderfcheiden, en eerft van deSTAAT-wKRYGKUNDi- <se N; daarna van de Gel eerden; vervol* (t) K. ym Mande» schilderb. /. ij6,n»v,rfi.
|
|||||||||||||||||||||||
|
IILBoek. VERMAARDE PERSOONAADJEN. 209
^emde NicAsius de SiLLE, lerheiligen Baai is, door zyn beleid en dap-Zeven-
«q act r^,™», A n. , j perheid, bemagtigd. Hy was, reeds in 't tiende
ÏI£N^ £h r' a Ajnfterd|m5 maar, op den J^ ^ < tQt R yan ,£ 0ud d en AGT-
*uwt daden Auguftusdes jaars 1543, teMeché- Huiszitten-Huis en in't jaar 1593 ,totRe.™E
lTr- Si' ^J3001?n' Ver^ -egCer ëfddue WOr" g^t van 't Burger - Weeshuis, aangefteld: Sta~' SYG- fcnderÄ SfSÄ ïe',hier'ïr » 'c J^r XÖ39, werde hy, tot Ilfad derS, 2?" w„ Vgebl0eJd hebbe?'.alz^hy de eeri|e Stad, verkooren. was, die, na de verandering des jaars 1578, gen.
Nicasius tot Penfionaris deezer Stad, aangefteld, en Cornews Pieterszoon Hooft, Corre-
lL-^. ledert, in verfcheiden' Staatshandelingen , . lis Pia- gebruikt werdt. Te vooren, was hy, on- Vader van den vermaarden Hiftonefchryver TERs-
der de Regeering van den Aartshertoge en Digter, Pieter Corneliszoon Hooft, is,200* Matthias, Secretaris des Raads van Staate hier ter Stede , daar hy de aanzienlykfteUoorr* gQwctü. Doch, in 't jaar 1584, tot Pen- waardigheden bekleed heeft, en dikwilsBur- fionaris van Amfterdam, zynde verkooren, gemeefter geweeft is, ter weereldgekomen, werdt hy, van wege de Staaten van Holland, zyn yver voor's Lands vryheid,en voor de nevensOldenbarncveld, Maallbnen anderen, gemaatigdheid in zaaken van Godsdienft en dikwils,gemagtigd tot de handelingen met den Règeennge, waarvan wy, in 't verhaal van Graavevan Leicefter.Hy is ook, in gezant- de Gefchiedeniflen der Stad, menigvuldige fchap, naar Engeland,näar Duitfchland,en, bewyzen te boek gefield hebben, verdient tot driemaalen toe, naar Deenemarke, ge- wel > daC ^en hem plaatfe onder de be- zonden reweeft Inde jaaren 1595 en 1600, roemdfte Staatkundigen, die Amfterdam washy,°nevens anderen, Afgevaardigde te heefc uitgeleverd. In 't jaar 1584, pas toe Velde Uit deRerifiers derGeneraliteit,b\ykt B-aad verkooren, ftelde hy der Vroedfehap ook, dat hy, van' 't jaar 1584 af, tot aan de zwaangheden, in 't verheffen van Wil- zynen dood toe, in de Vergadering der al- lem den I;vtot Graave van Holland, zo lang gemeene Staaten, is afgevaardigd geweeft, 'er Zeeland niet in bewilligd hadt, zo lee- en aldaar zelfs, fomtyds, heeft voorgezeten, vendig-voor-oogen, dat men hier agterlyk Hy is, op den twee en twintigften Augus- werdc» Gm 'l ëcwlStlS werk, welk reeds zo tus des jaars 1600, overleeden, en hier, in ver gebragt was, verder voort te zetten. In 't Choor der Oude Kerke, begraaven. Men de jaaren 1586 en 1587, yverde hy, nevens heeft hem dit Graffchrift gefteld: anderen, zo llerk, om der heerfchzugt des „ ... . . . . , r n Graaven van Leicefter paaien te (lellen, dat
Publicum vano interns bene mutierefanStus, zulks den Landvoogd in de oogen ftak, en
DepnausCoehmimeraySiLLj->Capis<ix). men verhaald vindt, dat Hooft en andere Jacob Jacob van Neck, voorftanders der Vryheid daarom gevaar lie- jlAN * pen van hun leeven. In 't begin der volgen-
N£c«. een kloekmoedig en bedreeven Zeeoverfte, de eeuwe, ftelde hy, dikwils, al zyne wel-
en inboorling deezer Stad, werdt, in 't jaar fpreekendheid te werk, om de meerderheid 1598, als Admiraal over agt fchepen, ge- der Vroedfehap over te haaien, tot gemaa- zonden naar Ooftindie, en deedt eene zeer t}gde gedagten in zaaken van Godsdienft, en voordeehge reis. In 't jaar 1600, ondernam tot het dulden van verfchillende Gezindhe- hy eenen tweeden togt, met zes fchepen. den . dje zig ftil en vreedzaam gedroegen. Hy raakte toen, ten behoeve des Konmgs En fchoon hy niet beleefde, dat zyne rede- van ïernate,ingevegt met dePortugeezen, nen> [n 't algemeen, gehoord en gevolgd enkeerde, met ryke laadingen van Peper, werden, was hy niet lang overleeden ge- te Amfterdam te rug (y). Sedert, hieldt hy weeft, toen de grondregels, welken hyvoor- zig aan land, en werdt, in 't jaar 1609, tot geftaan hadt, voor 't grootfte gedeelte, ge- Schepen; in 't jaar 1621, tot Raad, en in j^ ais tot beftendige voorfchriften, om dee- c jaar 1622, tot Burgemeefter, verkooren. ze gr0ote Stad weite regeeren, werdenaan- tep J A c o B W 1 L L e K e N s, genomen. Hooft ftierf, in hoogen ouder- *sJ*slE- . * dam, den eerften January des jaars 1626.
msgelyks, hier ter Stede gebooren, heeft, Vondel» die hem gekend hadt , heeft,
omtrent den aanvang der zeventiende eeu- dikwils, tot zynen lof gezongen. Hoor hem, we, meer dan eenen togt gedaan naar Ooft- onder anderen, in den Roskam: indie, en in 't jaar 1624, het bevel gevoerd over een Esquader, welk naar Brazil gefchikt Ojpegel van de deugd! o voorbeeld zonder
Werdt. De Bahia de todos los Sanctos of Al- vlekken ! f . . ' L , , „ Nooit zooptge bleet en mergh der fchatnele
rJ *) Vit eene gelchreevene Aancek. van de* Heeie ïse- * a j
M;m MoLLEsus. gemeente
W Vadetl. Hift. IX. D<cl, bt. 138. Noch
|
||||
|
AMSTERDAMS
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||||||||||||
|
2IO
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Noch flopte d'ooren voor haer rammelend ge-
beent. Wat liet ge uw zoonen najoen 's levenslicht
wou neigen ? Indien 't gemeen u nep, bezorgt het als uw
eigen. Zoo was uw uiterfle aem flechts waere klae-
re deught, Daer gy, vermacrde Stadt, uw kroon meed
■ eieren meught (z) Van twee Grafdigten, door den zelfden Dig-
ter, op den Burgemeefter gemaakt («), is dit het kortfte: 's Lants Hoofdflad derft haer Hoofd en troofl , de goe gemeent
Haer F ader. Burgers, fprengt met tranen 't v)Oom gebe ent.
Joachim Henriksz. Zwartenhond,
een wakker Zee-overfte, werdt, hier ter
Stede, in 't jaar 1566, geböoren,en begaf zig, ouderloos geworden, in of kort na 't jaar 1578, op zee, voor Schippers jongen; werdt, eerlang, door de Spanjaards ,gevan- gen , en, in 't jaar 1588, gefield op de zo- genaamde onverwinnelyke Floot; doch van 't fchip geloopen zynde, kwam hy, met een' Hollandfch' Schipper, die in deCondadlag, gelukkiglyk, aan, in Zeeland. Sedert, deedt hy verfcheiden' togten, te water en te lan- de, ten dienilevan den Staat, en kweet zig zo wel, dat hy, eerlang, door 't Collegie ter Admiraliteit te Amfterdam, tot Luitenant, en in 't volgende jaar, tot Kapitein bevorderd werdt. In 't jaar 1599, woonde hy den togt naar Cadix by, onder den Admiraal Piet er van der Does, en, in 't jaar 1602 , dien naar de VVeflindien, onder den Admiraal Obdam; waarna hy, tot Vice-Admiraal bevorderd, in 't jaar 1603, een' tweeden togt weft- waards deedt, in welken, hy de Babia de todos los Sanctos hielp veroveren. Sedert, bleef hy aan land en te Amfterdam, tot te- gen het uitgaan van 't Befland, in 't jaar 1620; wanneer hy, met een Esquader, in zee ftak, om eene Koopvaardyvloot te ge- leiden. In 't laatft van 't jaar 162-1, werdt hy tot Admiraal verheeven, en vertrok, we- derom, met eene vloot Koopvaarders, naar de Straat en Middellandfche zee. Op deeze reize, die lang duurde , raakte hy , den zeftienden Oftober des jaars 1622 , flaags met de Spaanfche Vloote; behaalde 'er eene volkomene overwinning op, en keerde, in November, behouden in Texel te rug (i>). Hy is, meen ik, na deezen togt, niet we- (1) Poëzy, 1£. Deel, tl. 202.
(a) Poëzy, I. Deel, bl. 299. II. Deel, tl. 73.
(*) W assen aer. Hiftoi. Veihael, IV. Dtcl,f, i» v«fi «»*.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
derom in zee geweeft, en omtrent den aan-
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Zeven-
tiende en AGT- TIENDS
EEUWE. Staat-
en Kryg- KUNDI-
6fiN. |
|||||||||||||||||||||||||
|
vang van Juny des jaars 1627, te Amfterdam,
geftorven en begraaven (c). CoRNELis Janszoon de Haan,
in 't gemeen Haantje gebynaamd,insgelyks,
een moedig en bedreeven Zee-overfte, was ook te Amfterdam gebooren , en van de minfte Scheepsbedieningen , tot Kapitein opgeklommen. Hy deedt, met zyn fchip |
en A«1"
tiekP6
EEUW5'
Staaï'
en Krï** KUB«*"
GïN-
CorNE'
LIS ?*?
ZOON P* |
||||||||||||||||||||||||
|
alleen, verfcheiden' gelukkige togten tegen Haan*
de Duinkerker Kaapers, die hy, dikwils, merkelyke afbreuk gedaan heeft. Ook is hy, in de Middellandfche zee, nu en dan, met Spaanfche en Moorfche Kaapers, flaags geweeft. Doch in't jaar 1633, in gevegt geraakt zynde , met twee Duinkerkers te gelyk, die hem, van wederzyde, aantafte- den, hieldt hy den ftryd zo lang uit, dat hy den eenen op de vlugt jaagde, en den an- deren in den grond fchoot. Hy zelf fneu- velde, nogtans, in dit gevegt. Zyn Lyk werdt herwaards gevoerd, en in de Oude Kerke begraaven. Van het Grafteken ter zyner gedagteniffe, hebben wy, in de Be- fchryvinge dier Kerke (d), gewaagd. Dirk Janszoon Goedhals, dir1z
Amfterdammer van geboorte , is ook een z00$
dapper Zee-Kapitein geweeft, en heeft, ge- goep- duurende den Spaanfchen oorlog, verfchei- halS' den' treffelyke daaden uitgevoerd. Nog maar Luitenant zynde, veroverde hy, in 't jaar IÓ19, een'Turkfchen kaaper, tegen wel- ken , hy met de boot geflaagen hadt. In 'c volgende jaar, Kapitein geworden, overwon hy een' diergelyken kaaper. De vlaggen van beide, door hem aan 'c Collegie ter Admi- raliteit hier ter Stede zynde aangebooden, werden, ter zyner gedagteniffe, bewaard. Sedert, werdt hy, ter oerzaake van eene befchuldiging ten zynen lafte, voor eenigen tyd, gefchorft in den dienft; doch in 't jaar . 1Ó27, wederom in zee geftoken, bewees hy de voorige dapperheid, in 't aantaften, ver- flaan en opbrengen van verfcheiden'Biskaai- fche Kaapers, waarvoor hy, door het Colle- gie ter Admiraliteit, met eenen gouden ke- ten , vereerd werdt (e). My ftaat niet voor, dat ik den tyd en wyze van zyn overlyden, ergens, aangetekend gevonden heb. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Joachim
Hen- KIKSZ.
Zwar-
TEN-
HOND. |
|||||||||||||||||||||||||
|
LAUB"1"
REAA** |
|||||||||||||||||||||||||
|
Laurens Reaal,
|
|||||||||||||||||||||||||
|
een bedreeven Krygs- en Staatsman,is,hier
ter Stede, ter weereld gekomen. Hy deedt, ten
(c) WASSENAER Hiftot. Verhsel, XIII. Deel, f. 4!-
(4) Zie III. Deel, H. Boek^, bl. 105. (c) Wassenaer Hiftoi. Veiluel XII. Diel, f. in verfe, XIII. Dal, ƒ. «5. |
|||||||||||||||||||||||||
|
UI. Boes. VERMAARDE PERSOOM AADJER
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ut
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fC^TBjj. tentyde van't Beftand,eene reis naar Ooft- naar Engeland, gebruikt geworden O) , Zeven=
; indie; werdt, in't jaar i6r6, tot Gouver- waarin hy veel eers heeft ingelegd. Het Ver- tiende neur-Generaal verkooren; doch keerde, in bond met Frankryk tegen Spanje, welk, in^__AcT- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
e
T
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ÏEUWE.
Staat-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
't jaar 1619, te rüg naar 't Vaderland. Hy 't jaar 1635, geflooten werdt, wordt, v
|
EEUWE.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
was bedreeven in de geleerde taaien , en naamlyk, aan zyn beleid toegefchreeven ?,«)• T
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
STAAT-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
£» Kryg- hielde, na zyne te rug komft, hier ter Ste- In 't jaar 1631, was hy tot Raadpenfionaris el Kryö.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
«en,
|
de, eene Letterkunftige Byeenkomft met van Holland verkooren; terwyl hy zyn Poor- kurdi-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den DrofTaard Hooft, en anderen, waarby terfchap hier ter Stede behieldt (o). DochGEW-
°ok Vondel verfcheen, die, met hulp van na vyf jaaren verloops > ftondt hy af van dit' Hooft en hem, de Troades van Seneca uit ampt, uit vrees, zo men meende, dat hy het Latyn vertaald heeft (ƒ). In't jaar 1625, 'er, anderszins, van verlaaten zou zyn ge- in gezantfehap naar Engeland gezonden zyn- bleeven, zyndehy, volgens gebruik, voor de, om Koning Karel den I., met deszelfs niet meer dan vyf jaaren, aangenomen ge- komft tot de Kroon, geluk te wenfehen , weeft (p). Het fluiten der Munfterfche werdt hy, door deezen Vorft,tot den Rid- Vrede , waartoe hy , meer dan de andere derftand verheeven (g). Voor't einde des Gevolmagtigden, gearbeid hadt, niet zon- jaars 1627, werdt hy, zeer in 't heimelyk, der zig , van eenige vergaande loosheid , gezonden naar Deenemarke, om den Ko verdagt gemaakt te hebben by de Franfchen, ning, die met denKeizer, Ferdinand den II,, herftelde hem wederom in de gunft der voor- in oorlog was, bezetting in de Zont aan te naamfte Leden van de hooge Regeeringe, bieden, van wege deezen Staat. Doch dee- die hem, in 't jaar 1651, het Raadpenfiona- ze aanbieding werdt van de hand geweezen. risfehap, andermaal, opdroegen. Doch hy Reaal, in't volgende jaar, met een Oorlogs- bekleedde het niet lang, en overleedt, op fchip, naar Holland te rug gekeerd, leedt den een en twïntigften February des jaars fchipbreuk op de kuft van Jutland, aan ee- 1653. Men hadt hem, in deezen korten tyd, nen oord , daar Keizerlyke bezetting lag , verdagt weeten te maaken by 't gemeen, die hem gevangen nam, en naar Weenen als of hy den oorlog tegen de Engelfchen, zondt(Ä). Men wendde, van wege den Staat, niet ernftelyk genoeg, voortzettede: waar- veel moeite aan, om hem te doen ontflaan, op zyn huis in den Haage, en zyn flot te 't welk, in de Lente des jaars 1629, geluk- Heemftede met plundering gedreigd was. te (i). In 't jaar 1630, werdt hy verkooren Doch hy was, door 's Lands Staaten, open- tot 'Schepen en Raad zyner Geboorteftad, lyk, gezuiverd van den aangewreeven blaam alwaar hy, in 't jaar 1637, overleeden is. (#)• Sommigen fchryven, dat Pauw een Zyne ervaarenis, in zaaken van Staat,Oor- man van beleid en oordeel geweeft is; doch loge en Koophandel, heeft der Ooftindifche zekere boerfchheid en kaarigheid over zig Maatfchappye , in haare eerfte opkomft, hadt, die hem niet zeer bekwaam maak- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
veel voordeels aangebragt.
|
ten tot de handeling met vreemde Staats-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dienaars (r).
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Co^Rl!c Hendrik Corneliszoon Lonk,
L<w0« die, over de Vloot, in 't jaar 1629, naar |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan van Galen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jak van
Galen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Brazil gefchikt, als Admiraal geboodt, en, een dapper Zeeoverfte, te Effen in 't Graaf-
door wiens beleid, in 't volgende voorjaar, fchap van der Mark gebooren, hadt zig, naar
de Stad Olinda in Fernambuk veroverd werdt 'tfchynt* al vroeg, herwaards begeven, en
(£), is ook een Amfterdammer van geboor- was, van matroos, opgeklommen tot Kapitein,
te geweeft (/). in 't zes en twintigfte jaar zyns ouderdoms.
Hy kruifte toen op de Duinkerker- en Turk-
A D R 1 A A N I A u w, fcne kaapers met zyn fchip; doch gaf de uit* zoon van Reinier Pauw, Burgemeefter dee- fteekendfte blyken van dapperheid, in eenen zer Stad, is hier, in of omtrent het jaar 15 85, fcheepsftryd tegen de Engelfchen,. voor Li- ter weereld gekomen, en werdt, reeds in 't vorno' in c JaarJ6S3, waar hy 't bevel Jaa>- 1611, tot Penfionaris deezer Stad aan- voerdf over een JLsquader van zeftien Oor- gefteld. Sedert, is hy, in verfcheiden' ge- logsfehepen. Hier vernielde en veroverde wgögegezantfchappen, naar Frankryk en hy een gedeelte der vyandelyke Vloote; doch werdt, al m den aanvang van 't gevegt, in
(f) Vondels Zeeven, il. ie, 17. 'ê
(g) VONDEX.S pcëzy, 1. Deel, */. zg9. (m) Zie Vadejl. Hift. X. Deel, hl. w, 4Sj. XI Deel.
(h) A1TZEMA I. Veel, hl. 7IJ, 7,fi. HOOFTS Verfch. H. 62, <96. XII. Deel, hl. 33,219.
"ichten ■ bl. 2«. („) WlcqjjEFOBT Ambafiad. Tem. II. p. 41«.
spL'-* H00FTS Bt'evcn,iV. Ifi3,l6+. */. 132, IJÏ- WAS. (o) AITZEmA I. Deel, il. 1095.
"?«R Hiftor. Vethael, XVII. Deel, f. tl. (P) Vaderl. Hift- XI. Deel, il. 241.
\%> Of. LAAT Weftind. */. 166 enz., (q) Vaderl. Hift. XII. Deel, bl. 219, ito, m,
> COMMEi-IN, bl. 8«7. (r) WlCQUEÏOBT AmbafTad. Tom. II, p. +J6.
ïn. STUK. E e
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
jSïAAN
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||||||||||
|
212
|
||||||||||||||||||||||
|
met regt, eene plaats onder de vermaarde Z^J
Perfoonaadjen van Amfterdam, daar hy wel f ^ nietgebooren is, doch, wanneer hyaari land e"IE^ was, den meeften tyd, gewoond heeft, en eeuwe- met het groot Burgerfchap vereerd is gewor- Staat- den; en daar zyn lyk ter aarde is befteld. « *«** Wy beoogen nogtans niet,'s mansleeven en KV^Dl' daaden , uitvoeriglyk, te vernaaien. Wie GE zou zulks, na B R A N D T, onderneemen dur- ven ? 't Zal ons genoeg zyn, de Ruiter, kor- telyk, af tefchetfen, en onze uitbeelding van 's mans aart te verleevendigen, door de voorafgaande herinnering van eenigen zv- ner voornaamfte bedryven. De Ruiter dan werdt, op den vier en twintigften Maart des jaars 1607, te Vliffingen, gebooren;enniet, gelyk iemant, onlangs, gefchreeven heeft f», op eene kleine landhoeve, omtrent een vier- dedeel-uurs van Bergen op Zoom, voormaals de Groot [of de Goot'], en nu de Leewwerk genaamd: welk misverftand hier uit geree- zen is, dat deeze hoeve de woonplaats is geweeft van de Ruiters Grootvader , Mi- cbiel, zynde de Ruiters Vader, Adriaan, die te Bergen op Zoom gebooren was, eerlang, met der woon, vertrokken naar Vliffingen, daar hy Bierdraager geweeft is, en uit een tweede huwelyk met Alida Jans van Mid- delburg, die den byrraamvan de Ruit er voer- de , twaalf kinderen, en daar onder, ook on- zen Zeeheld verwekt heeft; gelyk dit alles by Brandt (y), naauwkeurigïyk, is aan- getekend. Men zag, in zyne kindfchheid, reedsbly-
ken van het beleid, de ftoutmoedigheid en de wakkerheid, die, in verder gevorderden ouderdom , in hem uitblonken. Pas tien jaaren oud, klauterde hy, van buiten, tot op den ronden kloot van den hoogenKerk- tooren te Vliffingen, en hielp 'er"zig, zon- der fchade, wederom_af. Geduuriglyk, was hy in kindergevegten ingewikkeld, gemeen- lyk, als voorganger, wanneer hy., veeltyds, de overwinning behaalde. Op de fchoolen, kon hy 't niet lang houden, maar werdt, al vroeg, befteld , om in de lynbaan der Heeren Cornelis en Adriaan Lampfins, voor zes ftuivers ter weeke, te gaan werken. Doch hier beviel 't hem ook niet. Men verftondt dan, dat men hem moeft laaten vaaren, daar zyn hert naar jookte. In 't jaar 1618, raakte hy, als hoogbootsmans-jongen, voor 't èerft, in zee. In 't jaar 1622, diende hy, eenigen tyd te lande, voor Konftapel of Boflchie- ter; doch begon, nog in 't zelfde jaar, als matroos of hoogbootsmans-maat, ten oorlog te vaaren. Op deezen eerften, of op eenen laateren togt, als matroos, werdt hy, ge- wend (x) J, FA URE Hifloirc de THergen op Zoom, p. zit,.
(y) "Leven van de Ruiter, */. 2,3, 4. |
||||||||||||||||||||||
|
't regter been gefchooten, 't welk hem, e-
ven onder de knie , moeft afgezet worden. Hyliet, desonaangezien, niet na, geduu- riglyk, bevelen te geeven tot het vervol- gen van den ftryd. Ook behaalde zyn Es- quader eene volkomene overwinning. Hy werdt daarna, te Ljvorno, aan land gezet, daar hy, den negenden dag na den flag,op den drie en twintigften 'Maart des gemelden jaars, aan de bekomen' wonde, overleedt. Zyn Lyk werdt naar Amfterdam gevoerd, en in de nieuwe Kerke begraaven 0), al- waar , eerlang , op 's Lands kollen, eene pragtige Grafflede, ter zyner eere, gefügt werdt (ƒ). Vondel heeft zyne gedagte- nis, in verfcheiden' gedigten, bewaard (t). Willem Boreel,
een voornaam Staatsman der voorgaande
eeuwe, uit een oud en aanzienlyk Kame- rykfch of Vlaamfch geflagt, welk zig, in Zee- land , te Reiraerswaale, hadt nedergezet, af- komftig, is te Middelburg, daar zyn Vader, Jacob Boreel, Burgemeefter was (u) , op den tweeden Maart des jaars 1591 (V), ter weereld gekomen; doch bragt een tak van zynen ftam over naar Amfterdam, daar hy, in 't jaar 1628, tot Penfionaris verkooren werdt. Sedert, werdt hy, van wege den Staat, in verfcheiden', gewigtige handelin- gen , gebruikt. Hy heeft verfcheiden' ge- zantschappen bekleed, in Engeland, in Frank- ryk, in Deenemarke, in Zweeden en elders. In 't jaar 1650, trok hy, als gewoonlyke Ambafladeur der Staaten, naar Frankryk, daar hy 't oog hieldt op de inwendige be- roerten in 'tRyk, en 't belang van den Staat zogt te bevorderen, in de handelingen tus- fchen Frankryk en Spanje. In 't jaar 1657, eifchte hy het ontflag der Nederlandfche fchepen, die in Frankryk waren aangehou- den , met veel vrymoedigheid (». De Ko- ning van Groot-Britanje, Karel de I., hadt hem, te vooren, tot Baron en Pair.van 't Ryk, vexheeven. En Lodewyk de XIV., Ko- ning van Frankryk , voegde een' gouden Leeuw op een rood veld by zyn adelyk wa- pen. Hy is, in 't jaar 1668, te Parys over- leeden. 't Lyk werdt herwaards gevoerd, en in den Haage begraaven. De beroemde Zeeoverfte, MlCHIEL AdRIAANSZ. DE RuiTER,
of R u 1T e R, gelyk hy, in de laatfte jaaren
zyns leevens,gemeenlyk, fchreef, verdient, CO AlTZEMA UI. Deel, il. 747 enz. 766, 7P7. Holl.
Mercm. van 't jaar 1653. il. 23. (f) Zie III. Deel, II. Boel^, il. 114..
(t) Poëz.y I. Deel, il. 6>. II. Deel, il, 70.
(«) Smallegange Chron. van Zeel. il. 4S0. Tfi WA-
|
||||||||||||||||||||||
|
Zeven-
tiende en agt- TIERDE
EEUWE. Staat-
en Kryg KUNDI-
GEN. |
||||||||||||||||||||||
|
Willem
Eoreel. |
||||||||||||||||||||||
|
MlCHIEL
Adri-
AftNSZ.DE
Ruiter.
|
||||||||||||||||||||||
|
T
|
i>« -* —-----■*' »an ^cciaJiu^ vi. JV/s »ei,
(v) P- de la Rus. staatkundig Zeeland, il.
(n) Vaderl. Hift. XII. Deel, il. 44S. |
|||||||||||||||||||||
|
S.
|
||||||||||||||||||||||
|
III. Boek. VERMAARDE PERSOONAADJEN. 213
|
|||||
|
ïi/ni^' Wond zJn^ ■> gevangen genomen ; doch dyvloot te geleiden , werdt, voor Texel, Zevek-
er> AGT- ont^Prong zyne bewaarders, en kwam, te door eenen geweldigen ftorm, in leevens-TIEiv'DE TiP.NDE lande, door Frankryk, wederom in't Va- gevaar gebragt, welk hy egter,gelukkiglyk, ^".^" E£uw£. derland. Sedert, voer hy, eenige jaaren, ontkwam. Voor't einde des jaars, werdteeuwe. Staat, voor Stuurman, ter Koopvaardye, en, in hy tot Vice - Admiraal van Holland, voor 't Staat- ^^Rïo-'t jaar 1637, voor Commandeur, op een van Coüegie te Amfterdam, bevorderd, onder e« Kryg- Qm,1' ^ekruhTers, die toen, tegen de Duinker- den Luitenant -Generaal, Heer van Obdam;KUNDI* kers, door byzondere perfoonen, werden doch, liet zig, niet dan met moeite, doorahN' uitgeruft. In 't jaar 1640, deedt hy eenereis den Raadpensionaris de Witt, beweegen, naar Brazil, als Schipper. Doch in 't jaar tot het aanvaarden deezer waardigheid. Van I641, het vier en dertigfte zyns ouderdoms, toen af, heeft hy zig met der woon te Am- kreeg hy van Prinfe Fredrik Henrik Com- fterdam nedergezet. De Vrede met Krom- ttüflk als Kapitein, en werdt Schout by Nagt wel, federt, getroffen zynde, geleidde hy, over de Vloot, die toen, onder den Admi- in 't jaar 1654, eene Vloot Koopvaardyfche- raal Arnoud Gyfels, naar Portugal gezonden pen naar de Middellandfche zee. Op den werdt. In een gevegt by Kaap Vincent, tweeden Maart des volgenden jaars , werdt werdt zyn fchip zo doornageld van 't gefchut, hy, te Amfterdam, vereerd met het groot dat hy 't, na 't eindigen van den ftryd, be- Burgerfchap, 't welk hem bevoegd maakte, Zwaarlyk, te Lisbon aanbragt, en,niet zon- om tot de hoogfte ampten hier ter Stede te . der groot gevaar , voor Vliflingen te rug können bevorderd worden (z). Hy deedt, keerde. Van 't jaar 1643 tot het jaar 1651, wyders, in 't zelfde jaar, een' Kruistogt op voer de Ruiter wederom als Schipper ter deKaapers van Barbarye, en veroverde ver* Koopvaardye, voor zyne oude meefters, de fcheiden' Turkfche vaartuigen. Ook floot Heeren.Lampfins, in verfcheiden' geweften hy een Verdrag met Salee. In 't jaar 1656, des aardkloots. Doch toen beflooten heb- keerde hyherwaards, eene aanzienlyke Koop - bende, zyne dagen, aan land en in ruft, door vaardyvloot geleidende tot in Texel. Hy te brengen, gaf de opgekomen oorlog met was maar weinige dagen aan land geweeft, Kromwei, en de ongunft, waarin de Luite- toen hy bevel kreeg, om wederom in Zee nant-Admiraal Maarten Harpertszoon Tromp te gaan, en Dantzig te dekken tegen de on- vervallen was, gelegenheid, dat hem 't ge- derneemingen der Zweeden. 't Verdrag van bied over 's Lands Oorlogsvloot, onder den Elbing hierop gevolgd zynde, deedt de"Rui- naam van Vice- Commandeur , opgedraagen ter wederom eenen Kruistogt naar de Mid- werdt, in July des jaars 1652. Hy aanvaard- dellandfche Zee, op welken hy twee Fran- de deezen laft met weerzin; doch kweet zig fche Vrybuiters nam, waarover veehe doen wakkerlyk in twee zeedagen, een tegen viel. Doch't misnoegen, welk'er, in Frank- Ascue voor Plymouth,en een tegen Blakein ryk, over ontftaan was, eindigde met een de Hoofden , in welken laatften, de Vice- Verdrag. In 't volgende jaar, vervoegde hy Admiraal Witte Corneliszoon de Witte egter zig by de Vloot onder Obdam op de kuft het opperbevel gehad hadt. De Ruiter, te van Portugal, aan welk Ryk de Staaten den Vliflingen wedergekeerd, nam, op nieuws, oorlog verklaard hadden, enkeerde, tegen een befluit,om voortaan aan land te blyven: 't einde des jaars, met rykelyken buit, in 'c doch liet zig eerlang overhaalen, om nog een' Vaderland te rug. In 't jaar 1658, kruifte togt te doen, als Commandeur, onder den hy andermaal op de Portugeefche kuft, en Luitenant-Admiraal Tromp, wien 'topper- in 't jaar 1659, werdt hy , tot verfterking bevel der Vloote, op nieuws, opgedraagen der Vloote onder Obdam, naar de Zont ge- ^erdt. Hy hielp toen, in December, den fchikt, om Deenemarke by te ftaan tegen Engelfchen Admiraal Blake voor Douvres uit Zweeden. Op deezen togt, die tot in 't ^e zee flaan, en vogt, in 't begin des jaars volgende jaar duurde, werdt Koppenhagen l653, drie dagen agtereen, tegen den zelf- ontzet, en Nyborg in Funen veroverd. De den Admiraal; in welk gevegt,zyn fchip zo Ruiter behaalde nog andere voordeden op zwaar befchadigd werdt, dat het, na 't ein- de Zweeden; welken medewerkten tot bevor- digen van den ftryd, buiten ftaat omzeil te dering der Vrede, die, op den zesden Juny voeren, naar Vullingen gefleept moeft wor- des jaars 1660, geflooten werdt. De Ruiter den. In Juny, voerde hy bevel over een werdt, voor zyn vertrek, door den Koning Esquader onder Tromp , en woonde vier van Deenemarke, Fredrik den III., tot den Zeeflagenby, voor Nieuwpoort, Duinker- Adelftand verheeven, en met een adelyk wa- ken , Katwyk en ter Heide of Schevenin- pen vereerd. Hykwam, in't begin vanSep- §en, in den laatften van welken, Tromp tem- doodgefchooten werdt. De Ruiter, in den <•*.) zu h;er voor. 11. beei,vm. n,ct, u, 583. « vu
-tterfft Zynde uitgezeild ,om eeneKoopvaar- D£W- t--ß"k,bi- '+*> l$s. Ee 2
|
|||||
|
2i4 AMSTERDAMS VI. Deel.
Zeven- tember, in 't Vlie binnen. In 't jaar i66r, om onder zeil ging, om de Engelfchen op te ZeVEd^"
tiende deedt hy, op nieuws, een'Kruistogt naarde zoeken. In 't begin van Auguftus, raakten 1^%t- en AGT- MiddellandfcheZee,van welken hy, de Vre- de Vlooten op nieuws aan eikanderen, op deTmSDE eeuw£E ^e met ^e van Tunis en Algiers gefiooten hoogte van't Noord Voorland, in de vlakke eeuw* Sta ' hebbende, eerft in de Lente des jaars 1663, zee. 't Was dit gevegt, waarin de Rui-Staat- en Kryg- 'm '£ Vaderland te rug kwam. Doch 't leedt ter, door 't wegbly ven van den Luitenant-en f R*G' KüNDi- niet lang, of daar ontftonden nieuwe moei- Admiraal Cornelis Tromp, in zulk een'K™D oen. jelykheden met die van Algiers. De Ruiter nood gebragt werdt, dat hy, meer dan eens, kreeg, in 't volgende jaar, bevel, om op om den dood wenfchte , en genoodzaakt nieuws zeil te gaan naar de Middellandfche werdt, te wyken. Tromp vervolgde 't ge- Zee. De Engelfchen, federt, eenige vyan- vegt nog eenigen tyd, na de Ruiters aftogt; delykheid gepleegd hebbende op de kuil van doch keerde eerlang ook naar de Wielingen. Afrika, ontving de Ruiter, te Mallaga, hei- De Ruiters wyken ftrekte hem, midlerwyl, melyken laft, om naar Kabo Verde te fte- by kenners vanden zeekryg, niet tot oneer, venen, en de Sterkten te herneemen, die de In Frankryk, werdt hy 'er over geroemd, en Engelfchen den onzen,op die kuft, ontwel- de Koning befchonk hem, kort hierna, met digd hadden. Hy volvoerde zynen laft, voor- de Ridderorde van S. Michiel. De Luite- zigtiglyk en gelukkiglyk, en nam de Sterk- nant-Admiraal Generaal ftak, in September, ten op't Eiland Goeree in by verdrag. Ver- wederom in zee. Doch zyne ziekte, het volgens, zeilde hy naar Guinea, veroverde ftormagtig weder, en de brand te Londen de Kafteelen Takorari of Witfen en Corman- waren oorzaak, dat 'er, dit jaar, geen zee- tyn, in't begin des jaars 1665. Daarna,be- gevegt meer voorviel. Maar in Juny des vel ontvangen hebbende, om den Engel- jaars 1667, werdt, onder't beleid van de fchen buiten Europa alle mogelyke afbreuk Ruiter, de hagchelyke togt op Chattam on- te doen, nam hy ettelyke Engelfche fche- dernomen, op welken, de Sterkte Sheernefs pen, en kwam, tuifchen Hitland en Noor- veroverd, en eenige Konings-fchepen geno- wegen door, zonder de vyandelyke Vloot, men of verbrand werden. De Ruiter hieldt, die op zyn Esquader pafte, ontmoet te heb- federt, de Engelfche kuften in onruft, en de ben, behouden te Delfzyl binnen, in 't begin Rivier den Theems bezet, tot dat het tref- van Auguftus des jaars 1665. fen der Bredafche Vrede de vyandelykheden In January te vooren, was de Ruiter, in deedt ophouden. De Luitenant - Admiraal
zyn afzyn, verheeven tot Luitenant-Admi- begaf zig toen naar Amfterdam, daar hy, raal onder 't Collegie te Amfterdam, en na op 't Nieuwe - Waals - Eiland , aan den Y- 't fneuvelen van Obdam, in den Zeeflag op kant, woonde, en drie jaaren agtereen uit- de hoogte van LeftofFe, werdt hem, door ruitte. de algemeene Staaten, het Opperbevel over De vrees voor nieuwen oorlog deedt de
's Lands Vloote opgedraagen. De Vloot, met Staaten befluiten om, in 't jaar 1671 ,eene welke hy zynen eerften togt deedt, na deeze VJoot in zee te brengen, die wederom on- verheffing , was, door den Raadpenfionaris der 't bevel van den Luitenant - Admiraal de de Witt,langs het Spanjaards-gat,metwes- Ruiter gefield werdt. Terwyl hy tuflchen telyke en ziüdelyke winden en gemeenen de Maas en Ooilende lag, zeilde het Engelfch vloed, in zee gebragt. Doch deeze togt, Konings Jagt de Merlin door de Vloot, en van welken men groote verwagting gehad werdt met eerefchooten begroet, zonder dat hadt, viel ongelukkig uit. Men hadt,fchoon de Ruiter goedvondt,de vlag te ftryken en men 't dikwils gezogt hadt , niet können het topzeil te laaten vallen; oordeelende hy flaags raakenmet den vyand,en de fchepen daartoe, op onze eigen kuft en voor een hadden, tot laat in't jaar, met aanhoudende enkel jagt, ongehouden te zyn; waarover, ftormen ; het bootsvolk , met gevaarlyke naderhand, veel te doen viel. In de Lente ziekten, geworfteld. De Ruiter kwam, in des jaars 1672, en na dat Engeland den Staat 't begin van November, in 'Texel binnen, den oorlog verklaard hadt,geraakte deRui- Doch in Juny des jaars 1666, behaalde de ter wederom in zee, met 's Lands Vloot, en, Luitenant - Admiraal, die nu 's Lands Vloot, op den zevenden Juny, voor Soulsbaai, in een als Generaal, geboodt, tulTchen Duinkerken- hevig gevegt met de Vereenigcle Engelfche en en't Noord-Voorland, eene volkomene o- Eran fche Vlooten, onder den Hertog van York verwinning op de Engelfche Vloot onder en den Graave d'Eftrées. 't Was deeze flag, Prins Robbert, in een fcherp gevegt, welk, die met den dag eindigde, waarvan de Rui- vier dagen agtereen, en, den laatften dag, ter plagt te zeggen, dat hy nooit fcherper en met de meefte hevigheid, werdt voortgezet, langduuriger hadt bygewoond. In Auguftus, 's Lands Vloot was maar agttien dagen bin- haalde de Ruiter de Ooftindifche t'huisko- nen de zeegaten geweeft, toen zy weder- mende Vloot af van de Eems, engeleidde- ze
|
||||
|
IILBoek. VERMAARDE PERSOONAADJEN.
|
|||||||||||||||||||||||
|
21$
|
|||||||||||||||||||||||
|
Ze behouden, hinnpn 's Lands zeegaten. In
|
eene veel fterker Franfche Vloot, onder den Zeven-
Heer du Quesne, in een fcherp gevegt raak-t^nde te, waarin, van wederzyde, kloekmoedig-"" |
||||||||||||||||||||||
|
ÏIEUde
|
|||||||||||||||||||||||
|
ze behouden, binnen 's Lands zeegaten. In
September, werdt zyn huis, te Amfterdam, door beleid van 's mans bedekte vyanden, met plondering gedreigd; doch gelukkiglyk, befchermd; gelyk wy, elders (a), omftan- ,c%tyk, verhaald hebben. Voor 't einde van deeze maand, kreeg hy bevel, om, met de vloot,die,eenigen tyd, op Schooneveld en voor Goeree , gelegen, en aan mond- en krygsbehoeften gebrek hadt, binnen te loo- Pen; gelyk gefchiedde. Te Amfterdam ge- komen, hadt hy, in zyn eigenhuis, de ont- moeting van een' onbekende, die 't op zyn leeven fcheen gemunt te hebben, insgelyks, by eene andere gelegenheid (b~), aangete- kend. In December, werdt hem, door Bur- gemeefteren deezer Stad, het Opperbevel over de gewapende manfchap langs het Y, zo burgers, als matroozen en foldaaten, op- gedraagen. De Vloot onder den Luitenant- Admiraal de Ruiter, in den voorzomer des jaars 1673, wederom op Schooneveld gelegd zynde,werdt daar, in !t begin vanjuny,óp- gezogt, door de veel magtiger vereenigde Franfche en Engelfche Vlooten, met welken zy, op den zevenden Juny, flaags raakte, en op welken, de onzen merkelyk voordeel behaalden, fchoon de Engelfchen zig de o- verwinning toefchreeven. Op den veertien- den , ging de Ruiter andermaal af op den vyand, en raakte, met het Esquader onder Prins Robbert, in een fcherp gevegt, welk door den nagt gefcheiden werdt. De derde flag van dit jaar, onder onzen Zeeheld, viel voor, op de hoogte van Kykduin en de Hel- der, op den een en twintigften Auguftus. De overwinning, die zig volkomenlyk voor hem verklaarde, ftondt hem en den Lande nogtans duur , door 't fneuvelen van ver- fcheiden' dappere mannen. De Herfftftor- men waren oorzaak, dat 'er verder niets van belang tegen den vyand kon ondernomen "Worden. En hierop de Vrede met Groot- Britanje, in 't begin des jaars 1674 , gevolgd zynde * werdt de Ruiter met eene Vloot ge- zonden naar de Franfche Eilanden in Arne- r*ca; op welken togt, na 't vergeefs aan- tallen eener Sterkte op Martinique, niets van belang kon verrigt worden, in 't vol- gende jaar, deedt hy een' togt naar Sicilië, den laatften zyns leevens, om den Koning van Spanje te helpen tegen het muitend Meffina, welk, door Franfche magt , ge- fterkt werdt. Hy raakte, in Auguftus, in Zee met de Vloot: doch kwam, niet voor t einde des jaars, op de Siciliaanfehe kuft, ^aihy, op den agtften January des jaars 16?6, tuffcheh Scromboü en Salino , met |
|||||||||||||||||||||||
|
en
|
|||||||||||||||||||||||
|
AGT-
|
|||||||||||||||||||||||
|
-
|
|||||||||||||||||||||||
|
*EUWe,
Staat-
en KRYG
|
|||||||||||||||||||||||
|
lyk, geftreeden werdt. Doch alzo, volgehsREUW£>
de overeenkomft met den Koning van Span- staat- je, de togt maar zes maanden duuren mögt,*« Krïo- die haaft verftreeken waren , befloot deKUSDI* Ruiter naar huis te keeren. Doch, op fterkGEN- aanhouden van den Onderkoning, naar Na- pels verzeild zynde, kwam hem onder weg fchryvens ter hand van den Prinfe van O- ranje, hem meldende, dat de beftemdetyd, met nog zes maanden, verlengd was. Te Napels, bewerkte hy de verloiling van'zes en twintig Hongarifche Predikanten, die, op de Spaanfche galeijen, gevangen lagen. Daarna, zeilde hy naar de haven van Paler- mo , voor welke, hy zig vereenigde met de de Spaanfche Vloote; waarna hy, voortge- zeild , omtrent de baai van Augufta, de Franfche Vloot in 't gezigt kreeg, met wel- ke hy, na den middag van den twee en twin- tigften April, omtrent ten vier uuren,flaags raakte, op de hoogte van den berg Etna. Ter- wyl de Ruiter vinnig van den Franfcheh voortogt befchooten werdt, en , op 't zon- nedek ftaande, met zyne gewoonlyke be- daardheid , bevelen gaf, fnort 'er een kogel op hem af, die hem 't grootfte gedeelte van den linker voorvoet wegneemt, en de beide pypen van 't regter been te morfelen flaat, hoewel fommigen twyfelen, of hy de laat- fte wonde niet, door den val van 't zonne- dek , zeven voet hoog , bekomen hebbe. Ondertuflchen, ging 't gevegt zynen gang; de Franfche Vloot werdt aan 't wyken ge- bragt, en, den gantfchen nagt door, vervolgd. Doch de Ruiter, de Vloot naar Saragoua hebbende doen zeilen, overleedt, in de baai deezer aloude Stad, op den negen en twin- tigften April, «flehen negen en tien uuren des avonds. Hoe zyn Lyk, herwaards ge- voerd zynde, in de Nieuwe Kerke, begraa- ven werdt, en welk eene Grafftede hem, al- daar, op koften van den Staat,isopgeregr, hebben wy, elders, in dit werk (c), aan- getekend. Kort voor den laatften zeeilag, die hem
't leeven kortte , was hy , die , docr den Koning van Deenemarke, tot den adeiftand verheeven, en, door den Koning van Frank- ryk , met de Ridderorde van S. Michiel, vereerd geworden was, door den Koning van Spanje, tot .Hertog verklaard, en met een jaargeld van twee duizend Dukaaten, geduu- rende zyn leeven, befchonken. Van dit laat- fte eerbewys kreeg men geene tyding, dan m
(c) TT. Heil, XX. Hoek., il fitftï. III. Dtels U. 3M.»
il. r 14.* ras. E e 3
|
|||||||||||||||||||||||
|
\a) ». ZW, XIX". Slei, bl6l9 enz.
\bJ U. l>iel, XIX. Uo'k, U. 6 + !. |
|||||||||||||||||||||||
|
ai6 AMSTERDAMS VLBoèk.
|
|||||||||||
|
Zeven- na zyn overlyden. De voorigen hadt hy, te Amfterdam, bevorderd geworden. Hyis, ^de
tiende met zo yeej zedigheid, genooten, dat mea in 't jaar 1683, ongehuwd, overleeden. en act- ttvndT hem, altoos, zag eerbiedig jegens zyn'meer- --„. TT tie^ ™ deren, beleefd omtrent zyns geh/ken, en Abeah« ™n d^ Hulst, «**
Staat- meêwaarig en gefpraakzaam jegens zyn' min- die zig, in den eerften zee-oorlóg tegen Ka- St Sj- |
|||||||||||
|
en
KUNDI
GEN. |
o- deren, zo dat elk erkende, dat hy alleenlyk rei den IL, beroemd gemaakt heeft, is, in't kiWj>i-
van ftaat, niet van aart veranderd was. Dik- jaar l6l9) te Amfterdam gebooren. In 't g^- |
||||||||||
|
wils, herdagt hy zyne voonge geringe ge- jaar l6s6^ woonde hy, als Kapitein van een AbkA'
legenheid, ook in 't byzyn vangroote per- fchip van twee en veeni fikken, den togt haMoER foonaadjen, verhaalende, hoe hy, in zyne b naar deooftzee, waardoor de toeleg der l£&. jeugd, in de Lynbaan plagt te gaan, en voor Zweeden op Dantzig gefluit werdt. Twee jongen te vaaren, en flegte matroozen zelfs, jaaren laater> zei!de nyj in dezelfde hoeda- fomtyds, wyzende op zyn voorbeeld, op dat nïgheid, naar Portugal, onder den Vice-Ad- zy, zig wel kwytende, ook op bevordenn- miraal de Ruiter. Sedert , werdt hy tot ge hoopen mogten. Ongaarne, werdt hy Schout b Nag£ ? en in >t jaar l66s kortna geroemd over t gene hy verngt hadt, en den ongelukkigen flag tegen de Engelfchen, 't was zyne beftendige gewoonte Gode de waarin hy zig egter loffelyk gekweeten hadt, eer te geeven van den gelukkigen mtflag tot Vice-Admiraal bevorderd. In Junydes zyner onderneemingen. In gevaar, was hy, jaars l666^ fceedt h dapperlyk , tegen by uitfleekendheid, kloekmoedig en voor- den zelfden Landaart, onder't Esquader van zigtig tevens, en men heeft maar eens op- den Luitenant - Admiraal Cornelis Tromp, gemerkt, dat hy, voor t aangaan van een Doch in dit gevegt, werdt hy, door een' zeegevegt, zig, tegen zyne gewoonte, zeer musketkogel, doodelyk , getroffen in de kleinmoedig bevindende, na t uitftorten van ünkerborft. Zyn Lyk werdt naar Amfterdam ■ een ernfhg gebed tot God, den voorigen gevoerd, en, ftaatelyk, in de Oude Kerke, moed hernam, en ruftig op den vyand aan- begraaven (d). Van 't marmeren grafteken, viel. In zee , was hy zorgvuldig voor t ter zyner eere geftigt,hebben wy, indebe- fcheepsvolk en de fcheepsbehoeften; in per- fchryving dier Kerke, gewaagd (*). foon, zelfs op de kleinfte dingen agt gee- vende, op dat 'er niets, of weinig ontbree- Isaac Sweers, Ijaac
ken mögt, wanneer't op een flaan ging. By «^.« „ a , Swe^
vreemdt/enzelfsbyvyandelykevolkenTwas een der dapperfte Zee-Overften van de
hy zo vermaard, dat men hem, by monde voorgaande eeuwe is, op den eerften Ja- en gefchrifte, als den luifter zyner eeuwe «W .^J38" l622' » Nienwmegen in en'tfieraadzynsVaderlands,gepreeZenheeft. Gelderland gebooren, uit een geflagt welk Hy diende den Vaderlande zo getrouwelyk, geo°rdeeld wordt, van den adelyken huize dat hy zelfs niet gedoogen kon, dat men, van Pandas, voortgefprooten, en, al vroeg in zyne tegenwoordigheid , Merlyk fprak ™ de dertiende eeuwe m Brabant, en in t van 's Lands Overheid; en 't gebeurd is, dat ^nd van Luik, vermaard geweeft te zyn (ƒ ). hy iemant,die zig, inditopzigt.met woor- fyne ouders waren Jrent Sweers ai Jahgcn den, den mond niet moeren liet, in eene van Bnnkhorfi, die, behalven Ifiac nog openbaare trekfchuit, aangreep en buiten zeven kinaeren verwekt hebben De Vader, boord wierp. Zyn kloek verftand, fchrander Annt 5ww , Schepen van Nieuwmegen oordeel, wonderbaar geheugen en lange er- ^nde, werdt, in t jaar 1629, wegens Gel- vaareni fielden hem £ ftaat, om zyne hoo- ^Wï-Jf^ ï t0t Bewindhebber der ge krygsampten zowel waar te neemen,dat Ooftindifche Maatfchappye,en kwam toen, Ir eeuwenverloopen zullen, eer men zo «et zyn gezin voor eenen tyd te Amfter- veele begaafdheden, in zo veel volkomen- dam^woonen.De jonge Ifaac, in't jaar 1635, heid, in eenen Zeevoogd, aantreffe. Hy is ïS°f ^fden' ïVe,rdt' te H°°0rn' ter
driemaal getrouwd geweeft, eerft, met Ma- Schoale befteld, en, m t jaar 1638, naar rta Veiten; daarna, met Cornelia Engels, en Spanje gezonden , om op een Koopmans emdchk, met Jnna van Gelder. De eerfte Comptoir te dienen Doch dit beroep be- overleedt in haar eerfte kinderbed. By de ™\ h™ niet, en hy keerde, m t volgen- tweede , heeft hy twee Zoonen en drie Dog- de jaar, wederom herwaards. In t jaar 164°» ters; by de derde, alleenlyk twee Dogters vertrok hy, als Super - Cargo, naar BraaU verwekt. Een zyner Zoonen, Jonker Engel daar hy verder bevorderd, en, onder ande- de Ruiter, heeft hem, van jongs op, in ver- »en > £0t Nota"s en Procureur aangefteld fcheiden' zeetogten, verzeld, en is, einde- werdt. lvk, tot Vice-Admiraal van Holland en Weft- (<0 brandt de Ruiter, n. 4oi, *?*, 500.
J. , J J > y-. n • A 1 • v • f') 7'e 'U. Öeel, 11. Boei. tl. T04. ,-
friesland, Onaer t Collegie ter Admiraliteit (ƒ; Uiteen Geüagtlyft van den Huize van ÏWEKES. "'3'
|
|||||||||||
|
IH.BoEK. VERMAARDE PERSOONAADJEN. 217
werdt. Doch hy bleek weinig gefehikt te eenen Spanjaard uitgeevende, en den Spaan- Zevew-
te zyn tot een zittend leeven, en diende, nu fchen AmbaiTadeur beweegende , om hem tiende en dan, a!s vrywillige te paarde. In 't jaar te voorzien van een Paspoort. In de twee™EA0T" IH5i bevondt hy zig in eene Sterkte aan de volgende jaaren, hielp hy de KoopvaardersEEUWE. Kaap S. Auguftyn, toen dezelve, fchande- geleiden. In't jaar 1656, was hy mede voor Staat- 'lyk,aandePortügeezen overgegeven werdt. Dantzig, met de Vloot onder Obdam. In 'ten Kryc- De Bevelhebber Hoogflraaten nam dienft jaar 1657,kruide hy>m de Middellandfche *UNDI" onder de Portugeezen, en behieldt het be- en Spaanfche zee. In 't jaar 165 8, woondeGEN* vel over de Sterkte. Doch Sweers en an- hy den togt naar Portugal by, en in 't jaar deren, zulk een fnood voorbeeld niet wil- 1659 ,_ging hy op den togt naar Funen,van Jende volgen, werden, gevangkelyk, naar waar By, met eere, te rug kwam. Sedert, S. Antonio gebragt. Hier vernam Sweers, deedt hy, jaar op jaar, kruistogten; werdt, uit iemant, die, zyns ondanks, onderde Por- in't jaar 1665, bevorderd tot Schout by |
|||||||||||||||||||||
|
TISNDs
e1 AGT TI£NDE EtoWE. Staat-
e*> Kryg
kuNdi |
|||||||||||||||||||||
|
tügeezen geraakt was, dat de vyand een
aanflag op Tamarica voorhadt. Hy ver- |
|||||||||||||||||||||
|
Nagt, en kruifte, in die hoedanigheid, met
een Esquader, op de t'huiskomende Ooftin- |
|||||||||||||||||||||
|
zuimde niet, hiervan der hooge Regeerin- difche Vloote. In 't volgende jaar, hielp hy
ge op 't Recif van Brazil, door een heime- het Admiraalsfcbip van Ascue veroveren: lyk middel, kennis te geeven. Doch iet Tromp was toen op zyn fchip overgegaan, van 't gene hy verrigt hadt zynde uitgelekt, en tuflchen de twee Zee-Overften rees ge- werdt zyne gevangenis verzwaard, en hy, fchil , wien de gevangen toebehoorde : 't tot bezwymens toe, gepynigd, zonder eg- welk egter, tot redelyk genoegen van beide, |
|||||||||||||||||||||
|
ter iet te bekennen. Men voerde hem ,
eerlang, te lande, naar de Bahia: vandaar, te water, naar 't Eiland Tercera, en einde |
werdt bygelegd. In 't nageflagt van Sweers,
is nog eenig zilverwerk bewaard gebleeven, welk de Admiraal Ascue bezeten hadt. Sweers |
||||||||||||||||||||
|
lyk, naar Lisbon; waarna hy,met een Hol- werdt, in dit zelfde jaar, nog verhoogd tot
landfch Koopvaardyfchip, 't welk, te S. U- Vice-Admiraal. In 't jaar 1667, geboodt hy, bes, zeilreede lag, op 't einde van 't jaar onder de Ruiter,op den togt naar de Rivier 164.6, in 't Vaderland, terug kwam. Doch van Chattam, en vertoefde op deEngelfche hy was nog geene tien maanden aan land kufl, tot na 't fluiten der Bredafche Vrede. ■geweeft, toen hy , als Koopman, op een Sedert, deedt hy wederom een' kruistogt, Koopvaardyfchip , welk , onder anderen , die, tot in April des volgenden jaars, duur- door hem en zyn' Broeder, Salomon Sweers, de. Vervolgens, bleef hy te Amfterdam, tot tritgertrft, en naar Virginie gefehikt was, op in 't jaar 1671, wanneer de Staat eene Zo- nieuws, in zee (lak. Maar 't fchip , lek ge- mervloot in zee Jbragt, onder den Luitenant- Worden, ftiet te berden, op deEngelfche Admiraal de Ruiter. Sweers maakte, met kuft, en Sweers keerde, met de geborgen zyn Esquader, een gedeelte deezer vloote goederen, die, in twee vaartuigen, ge- uit. De oorlog des jaars 1672 verfchafte hem laaden waren, te Rotterdam, te rug. In de nieuwe gelegenheid, om blyken van beleid Lente des jaars 1649, ondernam hyeen' togt en moed te geeven. In 't gevegt van den ten oorloge, als Adelborft, onder den Com- zevenden Juny, verbrandde hy 't fchip van mandeurvanGalen,op welken, verfcheiden' den Engelfchen Admiraal Mountaigue. In 't Turkfche kaapers veroverd werden. In No- najaar, door den Prinfevan Oranje, totKo- vember, kwam hy te rug, te Amfterdam, lonel over een regement matroozen, zynde en begaf zig, in Maart des jaars 1650, we- aangefteld, trok hy, met eenige Compag- derom fcheep, als Secretaris van een Esqua- nien van het zelve, op lafl van Burgemees- der onder van Galen, gefehikt tot beveili- teren van Amfterdam, in 't begin des jaars ging der Koopvaardye in deMiddellandfche 1673 , naar Alfen, daar toen 't hoofdkwar- Zee. Op deezen togt, werdt de Vrede ge- tier was. Het overig gedeelte van dit volk fl°°tenmet Salée. In't jaar 1651, deedt hy werdt, eerlang, gefehikt naarden Uithoorn, £en' kruistogt, als Luitenant, en in't jaar om Amftelland te dekken. Doch.'t gantfche l6J2, woonde hy 't gevegt tegen Ascue by, Regement, te ^ Amfterdam te rug gekeerd, als Kapitein. In 't jaar 1653, ftreeden de werdt, kort hierna, gebroken, en 't volk Ruiter, Kruik en hy tegen zeven, en, daar- onder de andere Regementen verdeeld. In na hy alleen tegen vier groote Engelfche den eerften zeeflag van dit jaar, geraakte de Oorlogsschepen, onder den Vice-Admiraal Vice-Admiraal, door de buitengewoone be- Blake, die zyn fchip in den grond fchooten. zeildheid van zyn fchip, zo ver vooruit en |
|||||||||||||||||||||
|
£>och hy bragt'er 't leeven af; werdt by den
^and geborgen, en te Londen opgebragt. .y ontkwam,nogtans, de gedreigde hegte- |
onder de vyanden, dat hy, reddeloos ge-
fchooten, genoodzaakt werdt, te deinzen, 't welk hem, naderhand, kwalyk genomen |
||||||||||||||||||||
|
nis' zig,alzohy goed Spaanfch fprak,voör
|
|||||||||||||||||||||
|
werdt; doch waarover hy zig wel wift te
ver.
|
|||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
|||||||||||||||||||
|
ai8
|
|||||||||||||||||||
|
der het Collegie ter Admiraliteit hier ter Ste-Zu^
de, en bevondt zig onder 't Esquader van-rIf^r. den Vice-Admiraal Willem Jozef, Baron van ^ps Gend, toen 'er 't Engelfch Jagt de Merlin eeü*Ei voorby zeilde, zonder weder te groeten , staa*' fchoon het, met eenige eerfchooten, begroet en &5*0" was. In 't jaar 1672 , woonde hy den flag K^vi voor Soulsbaai by, waarin de wakkere Am- GE fterdammer Gerard Hasselaer, die zig , met veertig matroozen, op zyne eige- ne koften geworven, vrywilliglyk, aan zyn boord begeven hadt, het leeven verloor. In de zeeflagen des jaars 1673, kweet hy zig loffelyk. Doch hy fneuvelde in den twee- den , waarin ook de Vice - Admiraal, Ifaac Sweers, omkwam, op den een en twintig- ften Auguftus (/). Onder zyne nazaaten, is overgeleverd, dat, hem beide de beenen, in den flag, zynde afgefchooten, hy, in de kajuit, op eene tafel, voor dood, nederge- legd 5 doch, nog leeven gevoelende , op de geknotte ftompen, voortgekroopen was, tot voorde geflooten kajuitsdeur, op welke hy, zonder gehoord te zyn, met de handen,ge- klopt hadt, tot dat hy bezweek. Men vondt hem, na den flag, dood op den grond, en zyne handen gekwetft van 't Haan op de deur. Hy liet eene zwangere huisvrouw na, Ma- ria van Baarle genaamd, met welke hy, op den zeventienden January deezes zelfden • jaars, getrouwd was, en die, in November een' Zoon ter weereld bragt, welke, in Maart des volgenden jaars, geftorven is. De Zee- held werdt, te Amfterdam, in de Nieuwe Kerke, begraaven (?«). Men deelde, op zyne begraafenis, gouden en zilveren Ge- denkpenningen uit, ter zyner eere. Ik heb 'er een' in handen gehad, die volkomen o- vereenkwam met de afbeelding, by van Loon (n); doch om welken een ander,en wel het volgende randfehrift ftondt: lek hielp twee Coningen, viermaal, in foo
veelflagen , Ter zee vyt donderen tot beider lang ver-
<wyt :
Doe nam my, daer ick vocht, een yfer vyt er tyt.
Wie foud een fierflyck lyf voor foo veel eers niet wagen ?
en onder aan, op de keerzyde, las men niet
het woord Püghando^/ vegtende}; maar O terque quaterque beati [O drie-, en vier- maal gelukkigen!] |
|||||||||||||||||||
|
Zeven-, verdedigen. In den tweeden zeeflag, die,
TiEKDE op den drie en twintigften Auguftus deszelf- en AGT- (jen jaars s voor^ie^ werdt hy van een' vier- eeuwe! entwintig ponds kogel in den buik getrof- Staat' fen, dat hy het, nog dien zelfden dag, be- en Kryg ftierf (#). Zyn Lyk werdt, te Amfterdam, KUNDi- in de Oude Kerke, begraaven, daar hem, G£N• eerlang, regt over 't graf van van der Huift, een treffelyk Grafteken opgeregt werdt (h).
F R A N c i u s heeft denVice-AdmiraalSweers,
met dit Graffchrift, vereerd:
Hoc tegiturfaxo, quifefibi debuit omnem,
Suerius : Uk Euro cognitus, £? Zephyro:
Americes Libyceque tremor:quem Bifionisora Horruit, & gelido Mcenalis urfa polo:
Ter conjuratos Batavo de litore reges Reppulit: ajferto ter Jak, viclor obit.
Da lacrymas, pater Ta , viro, pacemque precare , Ut voveas Uli, quod dedit ille tibi.
At vos hinc, hofies, discedite: prceliafpirant Heroi einer es, ojfaque bella movent (i).,
De Vice - Admiraal Sweers was, nog Ka-
pitein zynde, in 't jaar 1655, te Amfterdam, getrouwd met Jongkvrouwe Confiantia Blom- maart, Dogter van Samuel Blommaart, Be- windhebber der Weftindfche Compagnie ter Kamer Amfterdam, en van Catharina Reynfi, by welke, hy een'Zoon en vier Dogtersna- gelaaten heeft. De Zoon, ook Ifaac genaamd, die, even als de Vader, het Vaderland ter zee gediend heeft, en tot Commandeur en oudften Kapitein onder 't Collegie ter Admira- liteit alhier, bevorderd geworden is, heeft, by Catharina la Clé, Dogter van Reinier la Clé en van Johanna Beeckman, een' eenigen Zoon nagelaaten, zynde den Heer en Mr. Isaac Sweers, Raad en thans Hoofd- officier deezer Stad, wiens heufchheid my 't gebruik gegund heeft van de Aantekenin- gen en Dagregißers, uit welken ik de minft bekende byzonderheden van het Leeven des dapperen Vice-Admiraals te boek gefteld heb. |
|||||||||||||||||||
|
David
Sweers. |
David Sweers,
|
||||||||||||||||||
|
of Swcerts, is, uit den zelfden fiam als de
Vice-Admiraal; doch uit een' tak, die ook Suerius en Zuerius plagt te fchryven, ge- booren. De geleerde Marcus Zuerius van Boxbot«,Profeffor te Leiden,is, uit deezen zelfden tak, gefprooten (£). David Sweers werdt,in 't jaar 1671, Kapitein ter Zee,on- (g) Vit de Aantekeningen 'en Journaalen van den Vice-
Admiraal ISAAC SWEERS, vergeleeken met BRANDT de Rui- ter, */. 4.0,193, I97»200,4J3, 491, 503, JZ8, (Slj f glJ, »2t, 8SI, %6z , 8«4- (h) Zie lil. Deel, II. PtoeJ^, tl. 104.
(*i) P. Francii Poëmata,/>. 433.
({) Vit een' Geflagtlyft van den Huize van Sweers. Mi.
|
|||||||||||||||||||
|
Dirk
|
|||||||||||||||||||
|
(l) Brandt de Ruiier, */. 6fi%, taz.
lm) Zie III. Deel, l\. Jl„e^ , f,1. ,SJ. (n) Nedetl. Hiftoiiep. III. Oeel, il. izi. |
|||||||||||||||||||
|
III.Boek. VERMAARDE PËRSOONAADJEN. 219
tj^" Dirk Schaep, deren, onder 't kruis, in verfcheiden'Plaat Zmm-
c» AoT. „•, , „ , r, r, • »• fen, met groot gevaar zyns leevens. ToenJIEKD*
»IE.NDE ulteenoudAmiterdamfchgeilagt,in tjaar Meenen van de Malcontenten ingenomen tiende'
ïeuwe. 1027 hier ter Scede,ter weereld gekomen, werdt5 ontkwam hy 't,met zwemmen over EEuwE.
Staat. ^ende zig, in zyne jeugd, in de Regtsge- de Leij£j alies agterlaatende,met naamezy- Gelee*-
^n ee£ij » enwerdt' in 't jaar 1655, aanXne boeken, die, te Ypere, openlyk, ver-de«,
«e». gelteid tot Secretaris der Stad; in 't waar- brand werden. In 't jaar 1578, beriep men
t>i«K f?1?1611 van welke pofl' hy Zlg' byzonder* hem, te BruiTel, daar hy, zes jaaren, ge-
ScfUE,. y* V1,^ zorgelyken tyd desjaars 1672, zo predikt hadt} toen de Stad aan parma over. wöelyk kweet, dat hy, in t volgende jaar, ging> Hy trok) vermomd in foldaaten-ge- van wege den Staat, in gezantfchap, ge- waad, naar Holland (/.), en werd t, in't jaar icnikt werdt naar Zweeden, daar zyne ver- I5g5) predikant te Amfterdam (0). Hier ngtingen,flrekkende om den Koning te be- kantte hy zig, in 't begin der volgendeeeu- Weegen tot gunftige gedagten jegens den WCj tegen Arminius, tegen de Lutherfchen, ötaat, en tot aanvaarding der bemiddeling en naderhand ook, met veel yver, tegen de eener verzekerde Vrede, zeer veel genoegen Remonftranten, met welken hy verftondt, gaven; niet alleen aan zyne meelters, maar geene Kerkelyke gemeenfchap te können ook aan den Koning, die hem tot den Zweed- houden. Op de Dordrechtfche Synode des ichen adelftand verhief, en zyn wapen ver- jaars T<yIgf werdt hy,tot een' der Revifeu- beterde en verfierde. Hy heeft het Secre- ren 0f Overzieneren der nieuwe vertaalinge tarisfchap, twee en veertig jaaren lang, be- des Ouden Verbonds, verkooren (r). Mid- kleed. Doch flondt 'er, uit eemg opgevat ierwyl, hadt hy zig, hier ter Stede, ook toe- misnoegen, van af, in 't jaar 1697, en o- gelegd op de Aardryksbefchryving,deSter- verleedt, in 't jaar 1702 , in den ouder- ren. en Zeevaart-kunde, en andere Wiskun- dom van vyf en zeventig jaaren. Hy is dige weetenfchappen. Ook was hy een voor- met Pbilippina van der Geer, gefprooten uit naam voortzetter van deScheepstogten naar den adelyken huize van Swieten, gehuwd Ooftindie. De eerfte fchepen voeren der- geweeft; by welke, hy welzeftien Zoonen waards, op Paskaarten, die Plancius ge- en Dogteren verwekt heeft (0). maakt hadt. Hy riedt ook de toeten naar tij de opgenoemde Staat- en Kryg- Nova Zembla aan, om dus, door 't Noor- kundigen, die te Amfterdam gebooren den, eenen nieuwen weg naar China te vin- zyn , of geboeid hebben, zouden er nog den ^ . weike togten ? nogtans, kwalyk verfcheiden können gevoegd worden; doch flaagden. Jcannin, AmbafTadeur des Ko- wy zyn genoodzaakt, zulks na te laaten; nings van Frankryk,zynen meefter zoeken- ten deele, om dat wy geene genoegzaa- de te beweegen, tot het onderneemen der Je kennis van derzelverleevensbyzonderhe- vaarte naar Ooftiadie, handelde, in 't begin oen hebben können bekomen, en ten dee- desjaars 1608, met Plancius; uit wien hy )e, om dat wy niets weeten te voegen, by meende het meefte licht, wegens de Indi- t genewy, elders, ook in dit werk, we- fche vaart en handel, te zullen können fchep- gens hen, hebben te boek gefield. pen. In 't volgende jaar , fprak hy , op 0tI*SR a v T ir f T? r% ir at nieuws, met hem, in den Haage, over de
**». waiiH-r-üJJJiiN. vaart door 't Noorden, waartoe 1/aac Le
pETlrtI* D r> Maire, Koopman te Amfterdam, en zyn
5^w- IetrusPlancius, Broeder Frankryk de hand booden, en, zeer 'j. •, ,■ ; in 't heimelyk , een fchip hielpen uitrus- aie in tjaar i552, te Drenoutre, buiten ten (f). Doch of, en hoe ver Plancius, hierin, heilem Vlaanderen, gebooren, en te Hons- met raad of daad, geholpen hebbe, is my «ote opgevoed was,heeft een grootgedeel- niet klaarlyk gebleeken. OndertufTchen, is, £ van zyn leeven, te Amfterdam, doorge- uit de onderhandelingen, die Jeannin met "5agt, daar hy zig, in meer dan één op- hem hadt, ten klaarften, af te neemen,hoe on?' Vermaard gemaakt heeft, waarom hy, groot eene agtinghyzig, in't ftuk der Zee- ver de geleerden, die denluifter der Stad vaart en Aardryksbefchryving, verkreegen «cDDen helpen vermeerderen, verdient ge- hadt. teld te voorden. Zig, in Duitfchland en in Engeland onder de Gereformeerden, in de gj *£™T«5£ *$£. ».'&
godgeleerdheid, geoefend hebbende,werdt (r) brandt u.d«/,«.4+, si,e,,n, 140,14«, 147,
hy, in 't jaar I577, tot het Predikampt be- fi^ll'H''""4"'947' ni" D"1'il'"' **u iy'
r°epen, en leerde, in Brabant en Vlaande- (>) brandt iv. a«/, ti. tS7.
(t) Negotiations de JEANNIN Tom. II. f. 179, Tom. llï.
(,\ u„ _ _ P- 194, i»7- JA*, }>S 1 49». Tom. IV. f, I», »7, ij. |
|||||||||
|
I
|
UL STUK.
|
ENS Wooi4ej>b. ,*«. ScHAE? (DidtrikJ. 3«, 109, !*«.
|
|||||||
|
Ff
|
|||||||||
|
AMSTERDAMS VI. Deel.
|
||||||||||||||
|
220
|
||||||||||||||
|
Zeven- hadt.Hy is, hier ter Stede, op den vyftien- hy zig, in de Geneeskonfl, oefende; doch, Z**"J
tiende den, ouden, of vyf en twintigften May, van gedagten veranderd, begaf hy zig, tot TlE']cT. |
||||||||||||||
|
en ast
TIENDE
EEUWE. Geleer
dek. |
nieuwen ffcyl des jaars 1622, overleeden, en de beoefening der Regtsgeleerdh'eid, op de ™&s>b
zag, voor zynen dood, vyf zyner Zoonen Hooge Schoole van Douai, en werdt, ver- euu*6- bevorderd tot het Predikampt. Men wil, volgens, te Orleans, in 't hart van Frank- gel^8" dat hy, op zyn doodbedde, belafl hadt, zyn ryk,tot Licentiaat in de Regten bevorderd, de»« |
|||||||||||||
|
Lyk in geene Kerke, te begraaven. Ook Van daar, keerde hy naar zyn Vaderland, en
werdt hy, op het Zuider-Kerkhof, ter aarde zette zig neder in den Haage, daar hy zig befleld (u). onder de Advokaaten vervoegd, doch zig meefl met de Digtkonfl en "andere deelen
Jacobüs Jacobus Jansonius, der befchaafde Geleerdheid bezig gehouden iZ°' hier ter Stede, in 't jaar 1547, gebooren uit heeft: waarvan zyne Latynfche verzen, die,
eerlvke ouders, die den Roomfchen Gods- in £ Jaar .l63o, m eenen bondel famenge- dienft beleeden, welken hy ook, tot zynen ™egd, uitgegeven zyn, getuigemsdraagen dood toe, heeft aangekleefd, verloor zynen konnen- Doch de oefening der Regten moe- Vader, toen hy no| een kind was; doch de geworden,- b^aJ h? Z1§ naf zYne ge- werdt, door zyne Moeder, opgevoed , en b<*feftad, Amflerdarn en tradt,eerlang, eerlang naar de Hooge Schoole van Leuven 'n de ?& ™* Geertnad üobbes, mtccn Am- gezonden, daar hy zif eerft in de Philofophie fterdamfch geflagt gefprooten; doch toen, oefende, én naderhand in de Theologie, on- f \ ^W te Haarlem woonagtig(T) Hy der den beroemden Michiel du Bay, die hem, Peet' te Amflerdarn , zyne dagen, federt, in't jaar 1575, deedt aanflellen tot voorzit- ?*?*' aangenaameraft, en woonde ge- ter In het Collegie, door hem, ter gedagte- ^ zelf' erf "s (^aangetekend heeft, nilTe van den Kerkvader Auguftinus, aan Jiet verre van de lange_ brugge. Ook is hy den ftroom de Leije opgeregt; en dien hy, in hler' °P het einde des Jaary ?38 ' 0ver,ee" 'tjaar 1589, opvolgde, inde befliering van de\ Uit een gefchreeven Tafereel op de het Paufelyk Collegie tê Leuven; welkt poft Bcf kery ae ,eze,r STtad' ™or welk^ ™ë™g, h„ vnllP vvf ■ Pn Hprr,V iaarPn waJnn. ook een gedmkt L«ynfch vers van hem te |
||||||||||||||
|
UCS dcUS 1UZ1 , UVC11CCUCU. VUUCI iVllC TJ L T.. J n y-. ï .
fchriften, zyn meefl geagt geweeft eenige **y hef > met de voornaamfte Geleerden
Uitleggingen over de Schriftuure, met nat Tt^' vne,ndrfchaP en gemeenfchap ou- me ovlr het boek van Job, de Pfalmen, het ^^ f ° f l Z™' ffl<* den R*'dder Hooglied van Salomon, en het Evangelie U°±'rZh 6 .HuTve,ykPm« Chrf- van Toannes M na lM Erp h? met een Latynfch Bruilofts- van Joannes [v). gedigc vereerd heeft(a). Hy gewaagt, daar. Corne- Cornelis Gysbertsz. PtEMp, enboven, elders, met agting, van den Bur-
lisGys- . ,, j „ , gemeefter Cornelis Pieterszoon Hooft, en van BERTsz. wiens voorouders te Zaanerdam gewoond deszetfs Vader >Pieter fVMemszoon Hooft on-
Plemp. hadden ; doch wiens Overgrootvader zig, der anderen, zeggende, dat zyn Vader Gys- reeds te Amflerdarn, hadt nedergezet (*»), bert, hem vermaand hadt, het gefiagt der werdt, op den vyf en twintigften Auguftus Hoofden altoos in waarde te houden ■ gelvk des jaars 1574, in.deeze Stad, gebooren; hy ook den Burgemeefter en den Dr'oflkard daar hy Petrus /Ipherdianus , die toen van beide, onder zyne geè'erdfte vrienden re- zyne plaats van Onder-Reótor der Latynfche kende (*). Wy hebben, in het voorigè ge- Schoole verlaaten was, tot zynen eerften deelte deezer Befihryvinge, meer dan eens Leermeefter , gehad.heeft. Te Haarlem, gebruik gemaakt van een Digtftukje van •werdt hy, federt, door Simon Sovius, inde onzen Plemp, Amflerodamum of Am fier-dam Welfpreekendheid en Digtkunde,en te Lei- genaamd: 't welk hy, veelligt, meer uitde- den , door Joannes GeJJelius, in de Griekfche breid- zou hebben, zo hem de toegang tot taaie .onderweezen. Vondel geeft, er- de Stads Regiflers hadt opengeflaan; welken gens (», te kennen, dat hy zig, in zyne hy te kennen geeft, dat hem niet hadtmo-' jeugd , ook 'by den Donauflroom , 't zy te gen gebeuren in te zien (c). Het werk is J Weenen of elders, geoefend heeft. Nader- derhalve, onvolmaakt gebleeven. Ten be' hand, werdt hy, door zyne ouders, die den fl ui te van dit berigt wegens Cornelis Gys* Roomfchen Godsdienft beleeden, naar de bertszoon Plemp, tekenen wy alleen nog Leuvenfche Hooge Schoole gezonden, daar aan t (V) Bibl Belg. Toa», I. ?■ .Ui- \a) QuisquU " '*
(«,) C. G. Plempii Arofterodam. p. ie, „.,. .^y Amftcrod. p. ri#^ ,7.
(*) Poezy II. Dui. hl. 77. \c) Amflewd. f. j*
|
||||||||||||||
|
III. Boek. VERMAARD
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
S
|
OONAADJE N.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
22 I
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
aan,_ dat hy zynen naam afleidt van de vis- ra Eugenia, tot het HoogleeraaiTchap derzE-va».
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ïtp-KDS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
.. fchuiten, die, in zynen tyd, Plempen plag- Geneeskunde, op de Hooge Schoole vanTiEwoe
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*te.NDB ten genoemd te worden, en van't gebrui- Leuven, beroepen werdt, daar hy, met An- en A°T~
£u;ve. ken van welken zynen voorouderen, die vis- na Maria van Dim, getrouwd, en, op denEE^t
^f-le»r- fchers fchynen geweeft te zyn, de naam van twaalfden December des jaars 1671, over-Geleer.
Plemp bygebleeven was (d). 't Kan waar zyn. leedenis. Hy heeft verfcheiden' Genees-Den.
Doch ik vind ook, dat men, hier ter Stede, kundige werken gefchreeven, en in 't licht
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
al voor Piemps tyd, door eene Plempe, eene
venvkuip verftaan heeft (e). Dat Piemp, tot zynen dood toe, den Roomfchen Gods- dienft heeft aangekleefd, leert ons Von- D e l , die hem, in zeker Grafdigt (ƒ), dus doet fpreeken: Doch boven Poëzy en fnaer
Omhelsde ik yvrigh 't Roomfch altaer,
En hing omflaet noch fnoot genot
Myn hart aen niemant danaen Godt,
En 'JeJas nimmer feilbre flem.
Hier ruß bbPlemp. Ay, bidt voor hem.
By Cornelis Gysbertszoon, voegen wy
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gegeven ((•), en onder anderen Cabro-
lius Ontleeding des menfcbelykenLighaams, in 't Nederduitfch, overgezet ; op welke vertaaling, Vondel eenLofdigt gemaakt heeft (l). De twee geleerde Amfterdammers Corne-
lis Gysbertszoon Plemp en Vopiscus Fortu- natus Plemp hebben beide den Roomfchen Godsdienft beleeden. Wy voegen hierby eenenderden, die, boven deezen twee, in y ver voor den zelfden Godsdienft, heeft uit- gemunt, te weeten MaxiMILIANUs SandaeüS, Maximi-
lian üs
o£van den Sande, die, hier ter Stede, op Sav den agttienden April des jaars 1578, ter wee-DAKUS' reld gekomen is, en zig „«in de beginfels der weetenfchappen , te Keulen en te Pont ä Mouffon, in Lotharingen, en in de Godge- leerdheid, te Rome, geoefend heeft. Hy nam, in de laatftgemelde Stad, in 't jaar 1597, de Orde der Jezuiten aan, en werdt, federt, tot Profeffor in de Godgeleerdheid, te Wurtsburg in Frankenland, beroepen ; daar hy,opden tweeden November des jaars 1656, overleeden is. Hy heeft een groot getal van Theologifche werken in't licht ge- geven , meeft Twiftfchriften tegen de Ge- reformeerden , in welken, hy zig, doorgaands, diende van eenen gemeenzaamen en fchert- fenden ftyl. Onder anderen , heeft hy den Amfterdamfchen Predikant Jacobus Lauren- tius, die, tegen de Jezuiten, en tegen hem in 't byzonder, gefchreeven hadt, getragt te wederleggen. Ook heeft hy, in verfchei- den' werkjes , de gefchillen tuffchen de Re- monftranten en Contraremonftranten, en de befluiten der Dordrechtfche Synode onder- zogt (jri). Tacobus Laurentius,
J Jacobus
van wien wy, terflond, gewaagden, is ookLAÜREN'
te Amfterdam gebooren; doch de tyd zyner 1 s' geboorte heb ik nergens aangetekend gevon« den. Indien hy, in May, of op den negen- tienden Maart des jaars 1.644, in den ouder- dom van zeftig jaaren, overleeden is, gelyk fommigen aantekenen (n), moet hy , in 't jaar
(kj Bibl. Belg. Tom. II. p. ms.
(i) Poezy, It. Deel, tl. 248. (m) Bibl. lielg. Tom. II. p. 88Z. (n) M. veerisKetk.Alphab.M, $8, Commelin,W. sa.
Ff a
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VoPiscus Fortunatus Plemp,
die, op den drie en twintigften December
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
des jaars 1601, te Amfterdam , gebooren
werdt. Hy is, waarfchynlyk,een nabeftaan- de van Cornelis Gysbertszoon Plemp ge- weeft. Doch ik weet niet, hoe na hy hem beftaan hebbe. 't Is, als men op den tyd zyner geboorte agt geeft, niet onmogelyk, dat Cornelis zyn Vader geweeft' zy; fchoon my hiervan nergens iet gebleeken is. Uit tweeLatynfche Gedigten van Cornelis, blykt, dat hem een Zoon gebooren is, die naauw- lyks twintig dagen geleefd heeft (g). Doch naderhand is zyne Vrouw nog eens zwanger geweeft (h), zonder dat my bekend is, of, en wien zy toen gebaard hebbe. Van elders, blykt, dat twee zyner Zoonen, van welken deAdvokaat Plemp een was, goede vrien- den van den Digter Joofi vanden Vondel ge- weeft zyn (ï). Maar Vopiscus Fortunatus Plemp, wie ook zyn Vader moge geweeft Zyn, heeft zig, eerftte Gend en te Leuven, lr* de beginfels der weetenfchappen, en na- derhand , te Leiden, in de Geneeskunde ge- oefend ; in welke weetenfchap, hy, federt ?^ar Italië gereisd zynde, te Bononie, tot Doffor bevorderd is. Van hier, te Amfter- dam te rug gekeerd, heeft hy de Genees- kunde eenigen tyd geoefend, tendienftezy- ner medeburgeren, tot dat hy, in 't jaar J633 ■> door de Aartshertoginne Izabella lila- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(d) Amfterod.
|
p. ii.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(e) Rcfol. Vroedfch. N. r. is Janutry i
«■er voor, U.Deety VI. Beek, "-z38. C/J Poezy, II. Deel> hl 77.
i"J Quisqml. p. 90.
y* Vondels Leven, 4/, 7I,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zie ao{_
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M S T E R D A M S VI Deel.
|
|||||||
|
222
|
|||||||
|
ZsvEjr- jaar 1584, ter weereld gekomen zyn. Zig woonde hy de Haagfche Conferentie by, tus- 7,«rs»J
tiekdb in dé Hervormde Godgeleerdheid geoefend fchen zes Remonftrantfche en zes Contrare- tib»"^ en act- hebbende, werdt hy, in't jaar 1612, Pre- moriirantfche Predikanten, zynde hy een en *£»" tiende dikant ce 0ude Niecjorp; in »t.jaar 1613, te van de eerften zes. In 't jaar 1612, werdt So«* EEuwjs. Diemen . in>£ jaar l6l7tte Hoogkarfpel; in hy, tot ProfeïTor in de Godgeleerdheid,be- GelEEB' DENLEha' 't jaar i6i8,te Naarden; en in'tjaar 1621, roepen,op de Hooge Schoole, te Leiden, in D£N. • in zyne Geboorteftad, Amfterdam, daarhy de plaats van Franciscus Gomarüs, die van dit ook'geftorven is. Hy heeft verfcheiden' ampt afftand gedaan hadt. De ontmoeting, Godgeleerde werkenin 't licht gegeven,en die hy, in 't volgende jaar, te Amfterdam, onder anderen ook eenige Twiftfchriften hadt, ter gelegenheid van het,doopen van tegen de Roomfche Kerke, die, in verfchei- zyns broeders kind, hebben wy, elders, te den' tyden, te Rome, op de Lyft der ver- boek gefield (p). Wy zullen ons, wyders, booden' Boeken, gebragt zyn. Ook zyn, ge- niet ophouden, met een verhaal zyner ver- lyk niet te verwonderen is, alle zyne wer- rigtingen, op de Dordrechtfche Synode des ken, aldaar, veroordeeld (0). In'tjaar 1628, jaars 1618. De Kerkelyke Gefchiedeniilen befchreef hy, in rym, ten verzoeke van Hen - deezes Lands leeren ons, hoe hy, aldaar, on- rikJacobszoonStaets,StadsYimmeTma.n,de derde gedaagde Remonftranten geplaatfl, fligting der voornaamflé gebouwen van Am- eene Redevoering deedt, die veel misnoe- fterdam, die, ten tyde en onder 't opzigtvan gen veroorzaakte: ook, hoe de Rernonftran- Staets, waren aangelegd, van 't jaar 1594-, ten, met de Synode niet konnende eens wor- tot het jaar 1627 ingeilooten : een ftukje, den, overdewyze,op welke zy hun gevoe- waarin, nogtans, meer welmeenendheiddan len voordraagen en verdedigen zouden, in konft doorlleekt. Wy hebben 'er, in de 't begin des jaars 1619, uit de Vergadering Befchryving van du Gebouwen en Werken gezet: en, eindelyk, hoe hunne Leer ver- der Stad, meermaalen, gebruik van gemaakt, oordeeld, en zy van hunne Kerkelyke amp- ten verlaaten werden: waarop, eerlang, de
Simon Simon Episcopius, gedaagde Remonftranten, en onder dezel- £pISC0* die zig, ter gelegenheid der gefchillen tus- ve? ook Episcopius ten1 Lande uit werden
'ÜS' fchen de Remonftranten en Contraremon- gebanne"> p1IS,C0Pllls hl^dt zig eenigen ftranten, eenen naam gemaakt heeft, is ook ^ te Waalwyk, en, naderhand, te Ant- hier ter Stede, op den eerften of agtflenJa- werpen op en werdt na t opregten der nuary des jaars 1583 (5), gebooren. Zyne Remonftrantfche Sociëteit of Broederfcbap, ouders, Egbert Rembertsz Bijfchop enGeer- nev,fs J^nmsüitenbogaardmhicolaasGre. truidjans',rykelyk met kinderen, en niet m«Mo^,totbmtenlandfcheBeftierdersder- zo rykelyk met middelen gezegend, zou- zelve verkooren. Ie AiTtwerpen, ftelde hy den niet ligt beflooten hebbin, den jongen f Gdooftbelydenw der Remonftranten op, Simon,die, al vroeg, blyken van meer dan £le' door verre het. grootfte gedeelte der gemeene bekwaamheid gaf, tot de ftudiete Remonftrantiche i redikanten, werdt goed- fchikken, zo de Vroedfchap Cornelh Ban- g^™&- P°^™ t^t^Utzgzn'tmt- ning niet aangebooden hadt, tot de koften gaan van tBeftand, begaf hyzig naar bank- te draagen. In 't jaar 1600 de Latynfche ff'«f ee^ te R*"£, en fc tjaar 1623 , Schooien zynde doorgegaan, werdt hy, als te. ™]s> nederzettende Gedüurende zyne kweekeling der Stad, gezonden naar 'tStaa- «"landigheid, lcfr?.et. nY verfcheiden'wer- ten-CoHegie te Leiden, van welk Joannes *en> z° tot verdediging van de zaak der tfaÄw,voorheenPredikantte Amfterdam, Remonftranten,as tegen deRoornfchgezin- en een gemeenzaam vriend zyner ouderen, den' en byzonderlyk tegen de Jezuiten. De toen Regent was. In 't jaar 1606, werdt hy, briever1, die, toen en federt, uit het Vader- tot Meefler der vrye konften, of, gelyk men lan°' af hem gezonden werden en van nufpreekt, tot Doftor in de Philofophie, welkeninog eenigen onder my beruften , wa- bevorderd; leide zig voorts toe op eene vly- «" f"§? aan Sm on of Frederik de Wagt er. tige beoefening der Godgeleerdheid, ender Dof\in jjaar 1626,toen men,m Holland, Weetenfchappen, daartSe behoorende, zo en byzonderlyk te Amfterdam en te Rotier- te Leiden, als op de Hooge Schoole teFra- J™?» ve^ ooglmking begon te gebruiken, niker, en werdt, in'tjaar iöio,tot Predi- °" rfnt de Remonftranten, kwam Episco- kant te Bleiswyk beroepen. Kort hierna, ?™ te ruS te Rotterdam, daar hy zig eenige J r jaaren ophieldt, midlerwyl, nu en dan, pre- (.) Bibi. Belg. Tom. i. p, Siu dikende, in de fhille Vergaderingen der Re-
(s) Dus twyfelagtig fpreekt Limborch (VitaEpis- monftranten, te Amfterdam; alwaar, eer-
copu p. 20van den dagvan 's mansgeboorte. Brandt ].m(T
fielt dien (Dagw. der Gefcbiedenijfen, bl. 565.) op den °?
agt en twintigften Oftober. O) u. Deei, xu. &^, w. 432 <m.
|
|||||||
|
Hl. Boek. V E R M A ARDE PERSOONAAD J E
|
|||||||||||
|
v
|
|||||||||||
|
7
Ti£^f* 'anS>eene genoegzaame openbaare Kerk ge tvy te kennen hebben gegeven, dat het bcfwaar- Zr.vp.N-
en Aq|. ftigc werdt, in welke Episcopius, op den lyckfoude vallen voor zyne E. en voor ons ver "ende
**£höe agtftpn September des jaars 163o,de eerfte der in handelïnge met malcanderen te treden, tiend-"
Sfiüws. Predikatie deedt. De Reirionftrantfche So- gevende hem te bedencken, of hy 't fo mede niet eewve.
Geleer. cieceit, federt, te Amfterdam, eene Kweek- en verflont. Episcopius is met Maria Teffer, gwer-
m' fchool hebbende öpgeregt, om jongelingen Dogter van Jan Peffer , en Weduwe van den. '
bekwaam te maaken tot den Predikdienft , Henrik Niellius, gehuwd geweeft, by welke
werdt Episcopius beroepen om de Godge- hy geene kinderen heeft nagelaaten. Zyne
leerdheid aldaar te onderwyzen. Hy begaf menigvuldige werken zyn, by anderen, öp-
z*g dan, in 't jaar 1634, met der woon, naar geteld.
■Amfterdam; daar hy eene Theologie onder- TTr T „
|
|||||||||||
|
nam. Ti- • u ~~k, „■, u™ïA Willem Janszoon Bi.aavw
nam te fchryven, die hy egter niet voitooid J
|
Willem
s- |
||||||||||
|
heeft. Hy is hier, op den vierden -April des werdt, in of omtrent het jaar 1571, hier ter zoo*
jaars 1643, overieeden (0- Veelligt, is 'er Stede, gebooren, daar hy zig, met den Bot k- Blaauw. nimmer iemant onder deRemonftranten ge- handel, geneerd , en verfcheiden' fraaije Weeft, die de Kerkelyke verdraagzaamheid Werken in 't licht gebragt heeft. Hy hadt wyder heeft uitgeftrekt dan Episcopius. zig ook op de oefening der Wiskundige wee- Uit eenige gefchreeven' Aantekeningen van tenfchappen toegelegd , en was , in zyne UiTENBOGAAKD, is my gebleeken, dat jeugd, een leerling van den beroemden Ty- hy , in zekere Kerkelyke byeenkornft , in cho Brahé geweeft. Hy heeft eenige werken, Auguftus des jaars 1631, te Rotterdam , ge- in 't Nederduitfch , over de Sterren- enZee- houden, verklaard heeft, broederiyke ge- vaartkunde gefchreeven (s), die by de ken- meenfchap te können houden met zulken, ners in agtinge zyn. Hy is, den agtticnden die de opftanding der godloozen uit de doo- Oclober des jaars 1638, overieeden. Zyn den ontkenden: 't welk Uitenbogaard, der- oudile Zoon, wyze, ontfteld hadt, dat hy hadt gedreigd) van de beftiering der Sociëteit te zullen af- Joan Blaauw, g*w^
flappen. Ik heb ook, uit eenen zyner brie- een der yermaardfte Boekdrukkeren zvner '
ven, kort voor zynen dood, op den negen- eeiwe> werdt^ in >t ■ l6 verkoÓren den tebruary des jaars 1643, aan Petrus Cu- tot Schepen en Raad deezer Stad j doch bleef jw.Remonftrantfch Predikant te Rotterdam, desonaangezien, den Boekhandel voortzet- gefchreeven, befpeurd dat men, ten dien ten<De Adas en Stedenboekenzyn de voor- tyde, onder de Remonftranten, m overwee- naamfte werken, die van zyne drukkerye ging nam, om Comehs Hanekop, die, m t z n VDOrtgebragt. Zy ftondt eerft op de jaar 1626, door den Gereformeerden Ker- Biomgraft,- werdt, daarna, verplaatft agrer kenraad te Amfterdam, van den Predikdienft de nieuwe Kerke; en bevatte negen druk- afgezet was (r), tot Leeraar aan teneemen; perfen) die de negen Mufen genoemd wer- en dat Episcopius hiertoe neigde, schoon den ^ Doch deeze fchoone Drukkery Hanekop, in 't ftuk der Predelhnatie ent verbrandde, in 't jaar 1672, ongelukkiglvk, gene eraan kleeft, met de Gereformeerde met een aanmerkeiyk gedeelte van de afge- Kerke, van één gevoelen gebleeven was. drukte Atlas en Stedenboeken,- gelyk wv, Zie hier zyne eigene woorden: fVy hebben dders (M), hebben aangetekend. De Tezuit hier weerom eens gefpreken met Galli-Caput papenbroch meldt, dat fommigen, hier ter [Hanekop], ende bevonden, dat de goede man Stede,-liefdeloos genoeg waren,om dit on- tn meefi alle onfe dingen met ons fymbolizeer.t: geIuk aan te merken, als eene Hemeïfche t ware een gewenfi man, indien hy,mditjluck ftraf} over net drukken van eenige Room- 'üan de abflute verhefinge en volherdinge, fo fche Kerkboeken, en andere voornaame lp f niet en ging; alhoewel hy te kennen geeft, werken,met welken men, ten tvde vanden «M hyder noyt enfoude van Jpreecken of predi- brand) bezig was (v). Blaauw h , op den *« dan t geene ter wederzyde wel genomen fou- agt en twintigften December des jaars 1673, «* connen worden, ende niet dan tot fiichtinge overieeden (w\ ^ Jonde dienen, freesde ick niet, dat hy een "°op Contraremonfiranten metbem flepènfoude, FreDrik De Vry, Fredrik drZt i Z£Tuat hy hJ frinciPaale mt die, hier ter Stede, reeds voor 't einde der DE V^
7jpfllkJ Kerke hout en die ons grootemoey. zeftiende eeuwe, moet gebooren zyn, alzo
»e en veruierrmge Jouden connen toebrengen, ick ik
Joude het voor myn deel weldervenmet denman (,) Eiw. Belg. 7w. 1. />. 40s.
Wagen, Edoch wv hebben ons fo g;dras:en,dat {t> Zie h Vos Gedichten, i. Deel, bi. $zS.
J J ° ° (u) III. Deel, V. Eae^, bl. 37+.
(') Zie II, Deel, XIV. Boei bl. 4SI. { ' " LESCA1LJES ?°«ZY> H. Veel , bl. JIJ.
Ff 3 ,
|
|||||||||||
|
224 AMSTERDA M S VI. Boek.
Zeven- j|c vmd , dat hy, al in 't jaar 1607, Diaken Plakaatboek (£), gelyk, onder anderen , 00k Zir°2'
en AGT- der Gereformeerde Gemeente geworden is, in het Voorberigt voor het Groot - Plakaat f^et-
tiende werdt, in 't jaar 1612, tot Schepen , en in 't boek van Cornelis Cau, erkend wordt. TJ
EEuwE. jaar 1620,tot Bargemeefter verkooren. Wy De orde des tyds brengt ons nu, tot het eei^'e'
Geleer- melden hem hier alleenlyk, om dat hy, in't hoofd der Nederiandfche Hiftoriefchryve- Gel^'
D£n. jaar 1621, eene Hifiorie of kort en waaracb- ren, den beroemden des'.
tig Verhaal van den oorjpronck en voortganck
der Kerkshke beroerten in Hollandt in 't licht Pieter Corneliszoon Hooft, Piet1*
gegeven heeft O). <jie, op den zeventienden Maart des jaars liszoo*
Gvrakd GerardSchaepPieterszoon, 158 i, hier ter Stede, ter weereld kwam. Zy n K°ofT'
Schaep Vader was Cornelis Pietenzoon Hooft, Burge- Pieters- dien wy, veelligt, even zo gevoeglyk,on- meefter van Amfterdam, vanwienwy, hier
|
|||||||
|
ZOOM.
|
|||||||
|
der de Staatkundige als onder de geleerde voor (c), omftandiger gewaagd hebben: zy-
Amfterdammers hadden können plaatfen , ne Moeder, Zinna 'Jacobs Blaauw.Hy werdt werdt, hier ter Stede, in 't jaar 1599, ge- vroeg gezonden naar 's Lands HoogeSchoo- booren (y). Zyn Overgrootvader, Jacob Ie te Leiden, daar hy zig, in de Regtsge- ScbaepPieterszoon,w2LS,in'tlaa.r 1530,Sehe- leerdheid en in andere weetenfehappen, oe- pen te Amfterdam geworden. Hy zelf begaf fende. Doch hy vertoonde, in zyne eerfte zig, ter gelegenheid van zyn huwelyk, met jeugd,reedsgrootezugttotdeNederduitfche Joanna de Vijf eher e, Dogter van Joande Vis- Taal- en Digtkunde, en werdt, eer hy nog1 f eher e, Burgemeefter van Zevenbergen, met twintig jaaren bereikte, een Lid der oude Am- der woon, naar Dordrecht, daar hy, in 't fterdamfche Rederykers-Kamer, in Liefde jaar 1627, tot Raad in de Vroedfchap , en bloei jende. In 't agttiende jaar zyns ouder- in 't jaar 1628 , tot Schepen, verkooren doms, deedt hy eene reis naar Frankryk en 'werdt. Doch kort hierna, keerde hy naar Italië , en keerde , in 't jaar idoi, door zyne Gebóorteftad, Amfterdam (2), daar Duitfchland, te Amfterdam te rug. Prins hy, in 't jaar 1638, insgelyks, tot Schepen Maurits bevorderde Jiem, kort na 't fluiten en Raad werdt verkooren. In 't jaar 1639, van 't Beftand, in 't jaar 1609, tot Droffaard werdt hy, in zyns Vaders plaats, die , te van Muiden, en Baljuw van Gooiland. En Middelburg, overleeden was,aangefteldtot met dit ampt, viel hem het flot te Muiden Raad in de Admiraliteit aldaar, welken laft ten deel, tot zyn gewoonlykverblyf. Ineen hy waarnam, tot dat hy, in 't jaar 1651, tot vertrek van eenen der toorens van dit Slot, buitengewoonen Ambafladeur aan de Repu- welk hy zyn Toorentje plagt te noemen, en blyk van Engeland werdt afgevaardigd, van waaruit hy een aangenaam gezigt hadt over waar hy, te rug gekeerd, op den twee en de Zuiderzee, heeft hy zyne meefte werken, twintigften Juny des jaars 1654, hier ter in digt en ondigt, gelchreeven. 's Winters, Stede, overleeden is. Gerard Schaep Pieters- hieldt hy zig op te Amfterdam, daar hy, op zoon, dien fommigen , ten onregte, met de Kèizersgraft,over deGroenlandfchepak- den Burgemeefter , Gerard Schaep , zynen huizen , woonde (d). Omtrent den jaare Neef, en Heer van Kortehoef, verward heb- 1618 , begon hy het Leeven van Henrik den ben («), was niet fiegts in de Latynfche en Grooten% Koning van Frankryk, te befchry- andere taaien bedreeven; maar van zulk ee- ven, welk, in 't jaar 1626, in 't licht kwam, nen arbeidzaamen aart, dat hy verfcheiden' en hem, eerlang, door Lodewyk den XIII., Boekdeelen befchreeven heeft, met veeier- Zoon van Koning Henrik, met brieven van lei byzonderheden, de Stad Amfterdam be- adeldom en een wapen, zynde een wit hoofd treffende; uit welken hy, naar 't fchynt, ee- in een rood veld; en met de Ridder - orde ne betere Befchryving der Stad zou hebben van S. Michiel, vergolden werdt. Op den opgefteld, dan men, tot dien tyd toe, ge- negentienden Auguftus des jaars 1628, leide had hadt, zo hy 'er, door andere bezighe- hy de eerfte hand aan het onfterflyk werk den, en door de dood, niet in beletgewor- zyner Nederiandfche Hifiorien, daar hy, ge- den was. Ik heb het geluk gehad van dee- heele negentien jaaren, en genoegzaam tot ze fchriften te mogen gebruiken, en 'er, zynen dood toe, aan gearbeid heeft. Hy hier en daar, vry wat lichts uit gefchept. ving dit werk aan, met de overdragt der Wyders, heeft de Heer Schaep ook de eer- Nederlanden door Keizer Karel den V., en fte uitgaave bezorgd van het Nederlandfcb fchynt voorgehad te hebben, om het te ver- volgen tot aan het fluiten van 't Beftand, in (x) Zie II. Deel, XIII. Boe(, hl. 4gi.
(y) Van leeuwen Biuav. illuft. bl. 108I. (b) PARS Naamrol, hl. 19s, I9<5-
(z.) Balen Dordr. K 334, 335 , 9*9, 1078, iz'oo. (c) Bladx,. 2cc. ö
(«j Biblioth, Btlg. Tom. I. ƒ>. 3S0, {/) Zie z.yne Urieven, N. 2J9. bl, 213.
|
|||||||
|
III.Boek. VERMAARDE PERSOONAADJEN.
|
225
el. |
||||||||||||
|
TisndÈ pjaar 9: doch eer ^ aan '* einde der eerd met een averen lampet en fcho
|
|||||||||||||
|
Zeven
|
|||||||||||||
|
ei act- «-egeennge des Graaven van Leicefler ge- Midier wyl, hadt de Heer Hooft de PP'erken ïibmm
|
|||||||||||||
|
^tENDfi komen was, werdt hy, door de dood, over- van Tacitus, die hy, meer dan vyftig en AGT-
GEUWE' l ^oe veel vlyt en naauwkeurigheid maaien , hadt doorgelezen , ten dienfte TJ*NDE D^EEa- p' ^t het famenftellen van dit voortreffe- voornaamlyk, van zynen Zwager Baak, uit*fUWJi"
Jyk Hiftoriewerk, hebbe toegebragt, is uit het Latyn; en eenige ■ andere ftulcken ,' uit'äj^8 zyne Brieven af te neemen. Hy ontzag gee- andere Taaien, overgezet; ook de Ramp- ?e moeite, om alle fchryyers, die van de zaligheden der Verheffinge van den Huize van ■1-Mederlandfche zaaken gehandeld hadden, en Medicis , en verfcheiden'. Gedigten gefchree- vooral uitheemfchen, gelyk Coneftaggio, ven, en in 't licht gegeven. IDoch'^veiE- Juftiniano,Mendoza, Campanaen Colonna, volgen zyner Hifiorien, diehy, bovenalle fnagtig te worden (e),en laszemet oordeel, zyne andere werken, waardeerde (k), gin"- Van ongedrukte fchnften, bediende hy zig, hem allermeeft ter herte. De bezigheden van msgelyks; met naame, van twee gefchree- zyn ampt en huis en de wankele°ftaatzyner Ven verhaalen van den flag by Nieuwpoort, gezondheid, zynde hy, dikwils, met jigt. en een van den Ridder Frangois Vere , en een ook nu en dan met graveel gekweld, tegen Van den Raadpenfionaris Antoni Duik (f) : welke laatfte kwaaie, hy, met nut, Meede waaruit,onder anderen, blykt, dat hy zyne plagt te gebruiken (0) , ftremden nogtans Hiltoneveel verder dagtte brengen,danzy den voortgang van 't werk; van welks ver- gebragt is. In 't befchryven van Plrygsbe- volg, in de Lente des jaars 1647,noggeene dryven, maakte hy gebruik van d&Feldfla- zeven Boeken voltrokken waren, toen hy gen van den JVagtmeefler Jacob Wyts, met een ziekelyk lighaam, naar den Haaee wiens raad hy ook, dikwils, innam (g). Doch verreisde , om de Lykftaatfïe van Prinfe Pre- tot dzRegifiers der Stad Amßerdam, die, ten drik Henrik, die den tienden May ftondt te zynen tyde, naar 't fchynt, zeer geheim ge- gefchieden, by te woonen. Hy bereikte zyn houden werden, kon hygeenen toegang ver- oogmerk: doch werdt, nog in den Haage Werven (h). Voorts, deedt hy, wegens by- van eene hevige koorts en' buikloop aange' zondere voorvallen, onderzoek by oude lui- taft, die hem, op den een en twintigften den, die, aangaande het gebeurde, goede der gemelde maand, uit het ieeven rukten kennis en geheugen hadden. Zo onderzogt Zyn lyk werdt naar Amfterdam gevoerd, en" hy, by Griet e Bieter Proofien, op den Nieu- -den zeven en twintigften, in 't Choor'der Wendyk, in den Engel, naar den tyd van 't nieuwe Kerke, in zyns Vaders graf, bype- ombrengen van Geele Fy (*): by denlVïakelaar zet. Ten yolgenden dage, werdt, op den {-Hermite, eertyds Schepen te Antwerpen, Schouwburg, dien hy , door verfcheiden' naar 't gruwelftuk, aan eene bruid aldaar ge- Treurfpelen, en door zynen geeiligen Wa- Pteegd (*): en wegens 't geusworden van Am- «rar, veel voordeels hadt aangebragt, eene iterdam, by de Moeder van zynen Zwaager Lykrede ter zyner eere gedaan, die, door jujtusBaak;by Cornelis van Campen;bj den Geeraardt Brandt, opgefteld was, en door ochepen van de Poll ;by den ouden Heer van -ddam Karehzoon van Zjmnesz, eenen: der rryenes, den Otter;by zekeren.Koorendraa- welfpreekendfte Tooneeifpeeleren van dien ge* > jan Janszoon, en in de wandeling tyd, uitgefproken werdt. Hooft is twee- rn T |enaanid» en by andere oude luiden maaien getrouwd geweeft, eerft in't jaar ÏY w ??tQvaher des jaars 1631, hadt; de 1610 , met, Chrifiina , Dogter van Arnoud e *a N • eerft8 Boe'£ ^er ^^°"en '°P- vanErp, die hem, in 't jaar 1624, ontviel: 'Ir il D e? ln JLiny des jaars 1634, waren en daarna, in ?t jaar 162.7,, met Leonora',
** elt Boeken af (?«). In't jaar 1641, ving Dogter van' Arnoud, Heflemans, Weduwe hen aa?'™et,net drukken van twintigjBoe- van Jan Baptifia. Barfekt.. Uit dit 'laatfte drapr '"* ^ Vo5§ende jaar, met eene Op- huwelyk,zyn hem alleehlyk twee kinderen agt< aan ^yne Hoogheid , Prinfe Fredrik overgebleeven: een Zoon; Arnoud, dieSche- Vaenp " f1 '\ ^C^C kwamen, en met de dood pen van Amfterdam. ge worden is, en eene an 1 nnle Willem den I. eindigden. Voor Dogter, ..Chrifiina, èiemstrCoenraadrBüre °Pdragt, werdt de Hiftoriefchryver Ver. Schepen en Raad deèzer Stad, en nader' r/)K,iev<:n .„ f„ Nederlanden, gehuwdrgeweeft is. De Heer
*ss,:,». h?\19 ' ls+. ISJ.I97..1M. bi. IJI.U4. Arnoud Hooft:'heeft het^^ vervolg der Hifto-
a^A«ren' N' »J8'2S+» *7i ,\s%. Bi. ui, ii7, rien zyns Vaders, nevens deszelfs Gedigten,
(*) Brieven, >j. 399 hl if. Brieven en andere werken, in h licht gege-
y> Uneven, N. io4 ,,„ u T/c, ■ ' ° P
|
|||||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||
|
22Ö
|
||||||||||||||
|
Zeven- ven (p). Doch de uitgaave van Hoofts zeker, noodeloos, te vermaanen, dat Hooft Z*v^'
|
||||||||||||||
|
TiKNDE Tacitus is, in 't jaar 1684, door Geeraardt niet Roomfchgezind geweeft was, alzo men, t^eaCt-
en AGT- Brandt, bezorgd. En de hoogagters van in zyne fchriften, geen het minde zweem- lJE$v&
ihuwT Hoofts naam zyn den Heere Balthasar fel van neiging tot de Roomfche Kerke, eeu^'
|
||||||||||||||
|
Huydecoper, Schepen deezer Stad, en maar eer het tegendeel befpeurt. GeH***
beroemd' kenner en opbouwer onzer Taaie By Hooft, voegen wy eenen zyner boe- den.
en Digtkunde, grooten dank fchuldig voor zemvrienden, eene vermeerderde Uitgaave der Brieven van den Droflaard, die, in't jaar 1738, uitge- CasPar van Baarle, Cj**
komen is. In deeze Brieven, en in de an- anders Barlaeus , die hem maar weinige Baa*«*
dere fchriften van den Droflaard, munt bo- maanden overleefd heeft, en digt by zyne ven alles uit een geeft van gemaatigdheid, Grafkelder, in de Nieuwe Kerke, begraa- inzaakenvanRegeermgeenvanGodsdienfl. venis: 't welk Vondel, met dit Graf- Uit deezen geeft, ontdonden de poogingen, fchrift, aanduidde: die hy aanwendde , om den doorlugtigften balling, de Groot, eenvry verblyf in 't Va- Hitr ßuimn Baarle neffens Hooft,
derland te bezorgen. Zelfs begreep hy, dat Ggen Zerk hun ghm noch vrimdrchap d00ft. men de drenge veroordeehngen tot balling- fchap en gevangenis, die , federt het jaar Van Baarle is we] niet te Amfterdam ge-
1618, ter oorzaake van den Godsdienft,ge- booren< Doch hy heeft 'er de laatde vyf- fchied waren, door het afkondigen eener tien jaarenzyns leevens doorgebragt,enden algemeene Vergiffenifle , behoorde in te eerften luifter ver,fpreid over de pas gefligt- trekken (q): en t verheugde hem zeer,dat te Doorlugtige Schoole. Hy verdient, der- de Prins - Stadhouder, Fredrik - Henrik, zig halve j eene pIaats f in onze Lyft der Geleer. beylytigde, om de gemoeden, ontfied, ter den , die hier ter Stede gebloeid hebben
gelegenheid der voorleeden gefchillen in Caspar van Baarle dan • den twaalf. de Kerk en in den Staat, tot bedaaring ende den February desjaars 1584,1e Antwerpen,
t landt in rufte te brengen (r>„ t Schynt, ter weereld gekomen, daarzvn Vader, die dat hy nooit Lidmaat der Gereformeerde den zelfden naam voerde f Griffier was. doch Kerke geweefl is, fchoon hy, met de ge- zyn ampc verliet, en naar Holland toog, na leerdde en gemaatigdfte Predikanten, ge- dat de Stad,door den Hertoge van Parma, meenfchap onderhieldt, en dikwils, ter Ker- veroverd was. De jonge Caspar oefende zig ke kwam Doch voor zulken, die vervol- in de Godgeleerdheid, op 's Lands Hooge ging m t hoofd hadden of der Regeennge Schoole te Leiden, en werdt, in 't jaar 1608, te na kwamen, toonde hy luttel agting: 't tot Predikant beroepen in de nieuwe Tonge, welk hem, ter gelegenheid van het mtko- op >t Eiland Overflakkee (a);welken dienft men van Vondels Harpoen en Roskam, h tot in ,£ jMr I<Jl2> waarnarn, wanneer waarin heerfchzugtige Kerkelyken en wee- hy tot Onder-Regent in't Staaten-Collegiete reldlyken gehekeld worden fchry ven deedt: Leiden werde aangefteld, en afftondt van den Niet dat myfibempen en fcheten een ridder- predikdienft. Op 't einde desjaars 1617 lyke hanteering dunkt; ----- maar ----- den werdt hy , door de Bezorgers der Hooge
verwenden bakhuizen hunne wanfchapenbeid, Schoole, verkooren tot Profeflor in de Lo-
en ezelen hunne ooren te toonen, op hoope dat ^ of Redeneerkunde (v\ MidlerwvL zy 't zoo klaar met vindende tot hunnent oft vvaren de rchi|ien der Remonflranten >en bet een duif geleezen badt, wat waters in bun- Contraremonflranten ontdaan. Barlaeus hielde nen wyn doen moogen en kleender leeren zin- de 2 de der eerften, welke hy, van 't jaar gen. Want anders is my tegens de borfl, dat l6l5 af, met zyne penne, ten dienft ftondt. men de luiden leelyk en affcbouwelyk in 't oog Q0k woonde hy de Dordrechtfche Synode der gemeente maakt, daar zy leer en fii ebt ing by>onder de aanfehouwers (w), zo lang die by te zoeken, en uit te zuigen heeft (s). Som- Vergadering, met open deuren, gehouden migen fpreeken met gundig van den Dros- werdt, rnaakende aantekeningen van't ge- faard, zeggende „ dat de vermaarde Hooft ne hyzag en hoorde, die, federt, in't licht „ wel niet Roomfchgezind geweeft is; maar gegeven zyn O). Hy hielp de gedaagde Re- „ egter nimmer den Gereformeerden Gods- monftranten, eenen geruimen tyd, in hef „ dienft beleeden heeft (f)." Doch't was, dellen van eenige fchriften en brieven,die, (p) Zie G. Brandts Leeven van P. C. HOOFT, vttr dt eQm
Imtede VitgHAVe der Nederl. Hiltoiien. 6 -
(q) Brieven . N. ui *'■ in. f») SoERMANS Kerk. Regifter,*/. nj.
(r; Brieven, N 106. bl, >««. f») SOERMANS Acarfem. Regift bl. 6» . ixx
(1) Brieven, JV. M», bl. I6i. (») BRANDT II. peel, bl. Z43 , 4J1 , Ji+, 9SZ. III. D'tl»
(t) VOF.T11 Bibl Stud Theolog. Libr. II. f. 17», *t *'■ »«,»*•
BUKMAN». Tiïjeft. emdit, f, n. (*) PW« Epift. fc**. & eiudit. Viiot. f. $1} & fejj.
|
||||||||||||||
|
Gelees
DBK.
|
||||||||||||||
|
Hl. Boek. VERMAARDE PERSOONAADJEN. 227
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
geduurende het houden der Synode , inge-
fteld en afgevaardigd werden. Doch in Fe- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
droefgeeftigh
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
id volgde , die egter, door Ze*ew-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den tyd, wederom verdween. Doch na zyn tiende
beroep te Amfterdam, in 't jaar 1632, trofen AGT" hem nog grooter zwaarmoedigheid. Hy zelf *™„£, fpreekt 'er, in zekeren Latynfchen brief, aan geleek- zynen Neeve Cunaeus, met deeze woorden, den. van: „ Ik, elendige, ben geftort in eene „ droefgeeftigheid, veel zwaarder dan die „ my voor negen jaaren getroffen heeft. „ Eerft, heb ik my, door fterk ftudeeren, „ afgemat. Daarop is verftopping gevolgd. „ Vervolgens, is my, 't gene tevoorenligt „ fcheen, zwaar voorgekomen. Eindelyk, „ heb ik, door ik weet niet welk eeneklein- „ moedigheid, begonnen, my zelven t'ee- „ nemaal te mistrouwen, en te gevoelen, „ dat ik onbekwaam ben, om deezen laft „ te draagen. Vervuld met deeze verbeel- „ ding, leg ik, zit ik, byna zonder fpraak, „ en geheel moedeloos. En ik ben my zelf „ naauwlyks, als my het deerlyk lot van myn „ huisgezin te binnen komt. Ik, die de ge- „ lukkigfte was,ben de elendigfte, inmyne „ oogen. De redenen, door welken, gy „ my opbeurt , worden my, door braavé „ Luiden, dagelyks, voorgehouden. .Ach! „ Neef, ik ben de man niet, dien gy meent, „ dat ik ben.Ik heb deeze poft, uit eene ydele „ en dwaaze overtuiging, aanvaard. Maar „ ik gevoel nu, dat het heel wat anders is,. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
et)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
TiESDe
|
bruary des jaars 1619, keerde hy naar Lei-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den, en tot de waarneerainge van zyn ge-
^sUek- w-oonlyk beroep te rug (y). De Leer der w« ^emonftranten veroordeeld zynde op de Sy- node, werdt ook de Hooge Schoole gezui- Verd, en Barlaeus, onder anderen, verlaaten van 't Onder-Regentfchap, omtrent het mid- den van July, en, in de volgende maand, Ook van 't Profeflbrfchap in de Logica. Doch eer 't laatfte gebeurde, hadt hy, die voor- heen Predikant ge weeft was, de Aéte van Stilftand getekend, en zig verbonden, voor- taan , niet te prediken, fchoon hy, ten zelf- den tyde, betuigde, der Remonftrantfche zaake nog toegedaan te blyven; welke be- tuiging hy, in July des jaars 1621 , nogher- . haalde (2). Midlerwyl, hadt hy, ontzet van zyn beroep, zig toegelegd op de Geneeskun- de, en was, te Kaan in Normandye, tot Do£tor bevorderd. Hy heeft, nogtans,dee- ze weetenfchap byna niet geoefend, en zig, te Leiden, daar hy bleef woonen, bezig ge- houden, met het ondenvys van jongelingen in de Philofophie en in de geleerdheid, tot dat hy, in 't jaar 1631, tot Profeflbr der Philo- fophie en der Weifpreekendheid, in de Door- • lugtige Schoole te Amfterdam , beroepen werdt (o); daar hy, van groot en klein ge- ëerd en bemind, zyn beroep, vlytiglyk, waar- nam , en, van tyd tot tyd, eenige treffelyke Latynfche Gedigten en andere werken in 't licht gaf, tot dat hy, van eene zwaare ziek- te aangetaft, die hem den geeft, geweldig- lyk, benaauwde, en alleenlyk nu en danee- nige tuffchenpoozingen gunde, 's daags na dat hy voor zyne Studenten nog gelezen hadt, op den veertienden January des jaars 1648 (b), overleedt. Over de natuur zyner ziekte , en de onmiddelyke oorzaak zyns doods, is verfcheidenlyk geoordeeld. Zeker genoeg is 't, dat zyne ziekte eene vergaan- de zwaarmoedigheid is geweeft , waarvan hy, reeds in 't jaar 1623, kort na 't ontdek- ken van den aanflag op het leeven van Prin- *e Maurits, aangetaft geweeft was, ter ge- |egenheid dat Schout Bont, te Leiden, hem, langs ftraat gaande, onverhoeds, een papier, welk hem ten deele uit de zakftak,ontruk- tf' 't welk hem, fchoon 'er niets kwaads in ftondt, derwyze ontftelde, dat hy, om te minder verdagt te zyn, tot driemaalen toe, in de openbaare Kerke ging: waarop,fchryft Buandt(c), eene zwaare wroeging en (y) BRANBÏ iu. Deel, il. 171,4«+, 444.
QU) ÜKiNDT m. Deel, Dl. 843, 84S, $88 enz» »19. IV. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1}
|
in 't byzonder, heel wat anders, in 't open-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
baar, te onderwyzen. Ik heb die vrymoe-
digheid niet, als ik in 't openbaar onder-' wyzenmoet, die my, wanneer ik in't "by- zonder onderwees, plagt eigen te zyn. Ja, ik ben zo vervuld van fchroom, dat ik zelf geen byzonder onderwys geeven durft Myne gezondheid is ook minder, uit hoof- de myner droefgeeftige verbeeldingen, en der geneesmiddelen zelven. Myne flaap is zwaar en afgebroken: de huishouding des lighaams geheellyk ontfteld. My fchiet geene hoop over, dan op de barmher- tigheid en magt des grooten Scheppers, diemy, eertyds, van diergelyke kwaal, doch allengskens, verloft heeft. Want gy weet, dat deeze ziekten van langen duur zyn. Ik beveel my zelven en myn huis- gezin , waarde Neef, aan uwe gebeden. Ik heb geen' luft om meer te fchryven, en dit treurig en my zeer laftig verhaal te vervolgen. Uit myn' ftyl, uit myne uitfchrabbingen, zak gy ligtelyk können zien, hoe ik geffceld geweeft ben, toen ik dit op 't papier bragt. De voorige krag- ten van lighaam en geeft zyn geknakt. Myne Huisvrouw, die by my ftondt, ter- wyl ik dit fchreef, heeft myne pen ge- noegzaam beftierd. God geeve, dat ik • Gg „ bly- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
57
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
>5
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"i, tl. r-z- ^^^^^^^^^
<«) Zie II. Deel, XTV- Bce{f hl. 49o.
; > G. EBANBTS Poëzy. lll.Diel, il. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
H4.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IfI. STUK.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||
|
VI. Boek.
|
||||||||||||||
|
228
|
||||||||||||||
|
Zeven- blyder en beter fchryven moge. Nu kan Geeraardt Brandt, Zsvssr
|
||||||||||||||
|
en
TIENDE
EEUW E. |
„ ik niet (d)." , ^ , , . n. • T'$-'
" Doch uit deezen naaren toeftand, is Bar- die met zyae Dogter gehuwd geweeft is,en g.
laeus ook gered, zo dat hy, in 't begin des en hem zynen eerfien Mecenas plagt te noe-J^. |
|||||||||||||
|
Gelker- jaars 1635, in ftaat was, om de openbaare men. Brandt werdt, op den vyf en twin- ^
»*». Redevoering van den Wyzen koopman te *gften Hj des jaars 1626 te AmfterdamDEN. doen: en uk de Brieven van den DrolTaard gfbooren.Zyn \ ader, eenHorologiemaaker GEEB. H o o f T, na dien tyd, aan en wegens hem *llf ter ,Stede» en een der Hoofden van den aa8Dt eefehreeven, fchynt men te mogen afnee- Schouwburg, ook Genet brandt genaamd,b«ah°* men, dathy, nu en dan, en byzonderlyk was der Remonftranten gezindheid toege- omtrent den aanvang des jaars 1639 , toe- daan, en tekende in t jaar 1628 , de Vol- vallen van onpaffelykheid gehad O); maar, magt^ volgens welke, men vryheid van Gods- verder, tot diep in 't jaar 1646, eene re- dienftoefening voor deeze gezmclieid dage delyk goede gezondheid genooten heeft, te verzoeken (p. Zyne Moeder was Cor- Doch toen fchynt hy van zyne oude kwaaie, f b*Jeroensy elders Neeltje Jerqens genaamd, op nieuws, aangetaft te zyn. Men heeft In z,yne jeugd, deedt hy zyns Vaders hand- verteld en geloofd, dathy meende van glaste ^erk; doch toonde, al vroeg, trek tot de te wezen , en vreesde aan ftükken geftooten Dlgc; en Tekenkunde. Naauwlyks zeyen- zullen worden; of van boter, of ftroo: waar- "e? Jaarfn °ud, digtte hy een Treurfpel, de om hy zig ver van 't vuur hieldt. Sommi- azende Torquatos genaamd; t we k, met genmeenen, dat hy in eene put gevallen, veel toejuiching, ten tooneele gevoerd werdt, of gefprongen, en zo gefmoord is. Doch fn den jongen üigter bekend maakte by Bar- in de Lykrede, door Joannes Jrnoldus Cor- ^e«8» die t fpel met een lofvers vereerde. vinus, over hem uitgefproken, leeft men, ^y fchreef, federt, nog eemge andere Ge- dat den Redenaar verhaald was, hoe eene digten: doen verkreeg zig, nog geen eenen fchielyke flaauwte, die, in dien tyd, vee- twintig jaaren oud, in t jaar 1647, eene al- len trof, den overleeden de dood gedaan gemeene agting, door het opftellen eener hadt Cf] Lykrede in onrym op den Ridder Hooft, Barlaeus heeft zig, inzonderheid doorzy- die, door denTooneelfpeeler vanZjermesz, .
ne Latynfche Vereen en Redevoeringen, °P den Schouwburg uitgefproken werdt. beroemd gemaakt. Ook zyn 'er brieven van 55laeus> Huigens, Vondel in t byzonder, hemin 't licht, die by de kenners geagt wor- die deeze rede hadden aangehoord, waren den. Weinige maanden voor zynen dood, opgewogen van verwondering, over de zm- heeft hy een verhaal van de Krygsbedryven vF£e,ld en •**?§* van taaIe' .die in dezelve van Prinfe JoanMaurits van Naffau in Bra- uitftaken. De laatfte het er zig, naar t ge- zil in 't licht gegeven. Alle deeze werken ne er ANSL0 Ym gezongen heeft, dus, o- hebben hem agting verworven, by de ge- Pen'yk, over uit: leerde weereld. Doch zyne fcherpe Twift- fchrifcen, ten behoeve der Remonftranten, ' -__-------; —" Dees heeft natuur te baat,
hebben hem de ongunft van veele Kerkely- Het z% h1 .«* °P maat °f ™nder maat,
ken op den hals gehaald; welker hevige we- Zyn oordeel ts ervaren. derleggingen ook, zo men wil, iet hebben ' Verfiani imm vm de iaarm (*)•
toeeebragt,tot'smans droefgeeftigheid. Ik „ . , .
meen egter,dat hy zig nimmer openlyktot Brandt zong'in } volgende jaar, een kor-
de Remonftranten gevoegd heeft, toen de- ^J«"™S °Phet overlyden van Barlaeus, zei ven eene byzondere gezindheid uitmaak- Wiens Dogter, Suzanna, hem federt eem- ten Cg): fchoon hy, in 't jaar 1634, zynen ge" ^d» be]«>ord hadt, terwyl zy hem ook Zoon,'in ftilte, door eenen hunner Predi- met ongenegen was. Doch Brandts beroep, kanten, hadt laaten doopen (*)• ™* horobgiemaaken, ftond t haar tegen. Om • By Barlaeus, voegen wy, fchoon hy ee- ?af te behaagen, leerde hy de Latynfche
nige jaaren laater gebloeid heeft, den be- t^ en oefende zig, vervolgens drie jaa- roemden Hiftoriefchryver en Digter, rren> ]n^ Godgeleerdheid, m de Kweek- * ■ ichoole der Remonftranten, te Amflerdam,
G e e Bi- onder den Profeffor Stephanus Cw-cellaeus. In
't jaar 1652, werdt hy, tot Leeraar der Re- u) clator. viror. Epift. e Mufe, j. bbant. p. ut. monftranten, te Nieuwkoop, beroepen; 'c - tili Epift. M. z. BöxHOBNii e Mufco j. e. meelii welk Jan Vos, fchamper genoeg, deedt (f) Pm«, BaYLE Dißion. Art. BARLEUS Rem. E. <&•*.. fchry-
{g) VU. ttstBt. & éruditor. Viror. Epiü, p, jiz. (i) Zit II. Detl, XIV. Boek, hl. 49«.
(/;) 2<e II. Veel, XIV. ßi'K, tl. jxt. (<) Lof- en Lykdkhten ip G. BRANDT, il 7S.
|
||||||||||||||
|
III. Boek. V E R M A ARDE PERS O O, N A A D ] E N. 2 29
|
|||||||||||||||
|
Z'i VS »f.
|
|||||||||||||||
|
fchryven, dat de Liefde van een Tooneelpoè'et
een Predikant gemaakt hadt (/). Hy tradt, kort daarop, met Suzanna van Baarle, inde egt: die hem verfcheiden' kinderen gebaard heeft. In 't jaar 1657, vonghy aa^ te arbei- den aan de Hiflorie der Reformatie, waarvan hy, eerlang, een kort begrip in 't licht gaf, welk zeer geprezen werdt. Hy vervolgde Meezen arbeid te Hoorn, werwaards hy, in '} jaar 1660, beroepen werdt, en gaf, drie jäaren laater, de tien eerfte boeken in oiïavo uit, die tot aan 't jaar 1600 liepen. Doch deezen, die ilegts het eerße Deel van een grooter werk ftonden uit te maaken, kwa- men, andermaal, in 't jaar 1671, in quarto, te voorfchyn, en werden, drie jaarendaarna, van een tweede Deel gevolgd; welk de His- torie der Reformatie, tot aan 't jaar 1618, en de beginfels der fcheuringe tuflbhen de Remonftranten en Contraremonftranten,in- hieldt. De Noordholiandfche Synode'viel, over dit tweede Deel, klagtig by 's Lands Staaten, als behelsde het,, fcherpe en hoo- „ nende uitdrukkingen, tegen verfcheiden' j, Predikanten, niet flegts ; maar zelfs tegen „ de Prinfen van Oranje; en daarenboven „ eenige blykbaare valfchheden." De Staa- ten vonden, derhalve, geraaden, het Oc- troi, welk zy op het Werk verleend had- den, in te trekken, en den Schryver tebe- veelen „ zig, in het fchryven en uitgeeven „ van het vervolg zyner Hiftorie, van alle „ aanftootelykheid, zo omtrent de Regee- „ ring als omtrent de Kerk, te onthouden." De twee volgende Deelen, die de Hiftorie der Dordrechtfche Synode vervatten, en in het jaar 1623 eindigen, zyn eerft, lang na des fchryvers dood, in 't jaar 1704., uitge- komen. Midlerwyl, hadt Brandt, in 't jaar 1666, ook eene Hiflorie van Enkbuizen, zon- der by voeging van zynen naam, in 't licht gegeven, en was, in 't volgende jaar, te Ämfterdam beroepen, daar hem, in 't jaar 1674, zyne huisvrouw ontviel;en daar hy, in 't jaar 1675, andermaal, in de egt tradt, met Catharina van Zorgen, by wien hy gee- ne kinderen verwekt heeft. Sedert, bezorg- de hy eene nieuwe Uitgaave van Hoofts Nederlandfche Hiflorien en andere Werken, en van Vondels Poè'zye; welke Uitgaaven hy, onder anderen, verfierde, met de Lee- vensbefchryvingen deezer vermaarde man- nen. De laatfte tyd zyns leevens befteedde hy aan de befchry vinge van 't Leeven van den Ad- miraal de Ruiter, een werk, welk hy, met ongemeene naarftigheid, faraengefteld, en waaraan hy, honderd dagen, veertien uuren 's daags, te koft gelegd hadt. 't Was, Vj Gedichten II. Deel, hl. 25,;.
|
in denlierfft des jaars 1685, naauwlyks .half Zeveh-
afgedrukt, toen Brandt, zyne kinderen in tiende den Haage en te Rotterdam bezoekende ,eD ^0T" van koorts en buikloop werdt aangetaft,dieEEUVs. hem, ter Iaatftgemelde Stede, op den twaalf- geleer- den Oclober, uit het leeven rukten. HyDEw. werdt, in de Franfche Kerke, ter aarde ge- bragt, in 't zelfde graf, daar zyn jongfte Zoon , Geeraard , geagt Leeraar onder de Remonftranten te Rotterdam, twee jaaren te vooren, begraaven geworden was. In de Befchry vinge van Brandts Leeven, door den * Zoon zyner Dogter, Joan de Haas, opgefteld, en, in't jaar 1740, uitgegeven, wordt nog ■ van twee werken van onzen Hiftoriefchry- ver gewaagd, die, na zynen dood, in 't licht gekomen zyn, de Hiflorie der Regtspleeging over dé Heeren Oldenbameveld, Hogcrhcets en de Groot, en den Dagwyzer der GeJ'chiedenis- jen. Men kan 'er het Onpartydig Ckronyx' ken by voegen; 't'welk, door Brandt, zo ik my niet bedriege, tot aan 't jaar 1650, ge- bragt; doch, naderhand , door anderen, veel gébrekkelyker, vervolgd is. Men heeft Brandt,ten allen tyde, geteld
onder de voornaame Digters, en vooral, onder de befte Nederlandfche Hiftoriefchry- vers, zo ten opzigte van den ftyl, als van de wyze van verhaaien. De Gereformeerde Pre- dikanten alleen hebben , in 't algemeen, ge- oordeeld, dat hy, ingenomen met zyne ge- zindheid , de zaaken der Remonftranten te gunftig voorgedraagen heeft, in zyne His- torie der Reformatie. De eerwaardige Dig- terVoLLENHOVE, Predikan t in den Haa- ge , en zulk een vriend van Brandt, dat hy hem, fomtyds, in zyne Brieven , Broeder noemde, liet zig, deswege, in zyn Lyk- digt op onzen Hiftoriefchryver, in deezer voege, uit: Indien 't gefebil, dat lant en kerk beroerde,
's Mans zucht voor zyn gevoelen niet vervoerde, En bleek zyn vrêgezintbeit niet verdwaalt
Van 't vredefpoor,in(t branden van zyn' yver, De kerk vernam van geen hiftorifchryver Haar kruislot en bedryf zo net verhaalt.
Nogtans, is my niet bekend, dat hem im-
mer beweezen is, dat hy der waarheid, in 't verhaaien van 't gebeurde, te kort ge- daan hadt. Voor 't overige, is hy, fchoon niet t'eenemaal ongeagt by de Gerefor- meerde^Kerkelyken van zynen tyd, met de gemaatigdften van welken, hy zelfs briefge- meenfehap hieldt (m); egter meer gezien geweeft by Luiden van Regeeringe, fommj- gen van welken zelfs zaaken van gewigt aan hem
(m) zie J. de Haas Leeven v*n G. Brandt.
Gg2 |
||||||||||||||
|
en
|
|||||||||||||||
|
AGT-
|
|||||||||||||||
|
a
|
'O
|
o A M S T E R D A M S VI. Deel,
|
||||||||||||
|
Zjeven- hem vertrouwden, geiyk, des noods, met de David Blondel, Zsvs*-
|
||||||||||||||
|
TIENDE
|
(lukken, zou können getoond worden. Wy , TIïSL
|
|||||||||||||
|
en act- hebben ook , op eene andere plaats (»), d!e weI'te Ch.^ons in Champagne, voor t v*
T[ENDE reeds te kennen gegeven, dat hy, naar al- einde der zeihende eeuwe, en, zo fommi- „;^ EEUWE' Ie waarfchynlykheid, de /lrminiaanfche Pre- gen fchryven, m t jaar 1591, gebooren is; GvLhlS, ™"ER* äikant geweeifc is, door wien, de Franfche doch de laatfte jaaren zyns leevens hier ter om. Ambaflkdeur d'Avaux de Amflerdamfche Stede heeft doorgebragt. Hy werdt, in 't ßAVTO Remmen, onderling, en met de Provinciën Jaar l6l4> tot den Predikdienft beroepen, biom- Friesland en Stad en Lande, zogt te veree- en fchreef, kort daar na, verfcheiden' wer- »Ei- nigen D'Avaux hieldt hem voor een man van ken , tot verdediging der Gereformeerde verfland, en van veel vermogen by de Heeren Kerken, in Frankryk. Men heeft hem ge- vanjmflerdam:m vergde hem, hierom, tot roemd, als een man van een wonderbaariyk briefwiffeling, die Brandt, nogtans, voorzig- geheugen, die alles, wat hy, in oude ea tislvk,affloeg,te kennen geevende, dat de nieuwe Schryvers, gelezen hadt, met eene berïgten, die de AmbafTadeur herwaards wil- onbegrypelyke vaardigheid en naauwkeurig- de fchikken , aan twee voornaame Leden neid, wift te pas te brengen. De Gerefor- der Regeeringe konden gezonden worden, meerde Kerken in Frankryk leiden hem, in die 'er,in de Vroedfchap,gebruik van zou- 'c jaar Iü~20~> °P> tegen den Kardinaal Baro- den können maaken (0). De Hiftoriefchry- mus, te fchryven. Doch hy heeft dit werk ver Brandt heeft, behalve Geeraard, dien met voltrokken. De Jaarboeken van Baro- wy reeds genoemd hebben, nog twee Zoo- mus, op denrand van welken, hy eenige aah- nen gehad , die hem overleefd hebben, Kas- tekeningen gefehreevenhadt, zyn, inlaater' par en Johannes , beide Predikanten onder £yd> door de Stad Amfterdam, ten diehfte de Remonftranten. Doch geene van deeze haarer Boekerye, gekogt, en federt, op be- Zoonen zyn te Amfterdam gebooren, noch V£l van Burgemeefteren, gebruikt,door ee- hebben'er zulk een gedeelte huns leevens ge- nen Predikant, Magendie genaamd, en uit Ueeten, dat wy hun eene bekwaame plaats, Bearn herwaards gevlugt, die eene zoge- in dit Boek, können inruimen ; fchoon zy naamde wederlegging van den Kardinaal in zig, anderszins, door verfcheidenerlei flag t licht gegeven heeft, met welke, hy klei- van werken, eenen naam gemaakt hebben. ne eer heeft ingelegd. Wat Blondelaangaat; Kaspar fchynt de zwaarmoedigheid van zy- hy werdt, in t jaar 1Ó31,beroepen totPro- nen Grootvader Barlaeus overgeërfd gehad kflbr te Saumur. Doch dit beroep hadtgee- te hebben; in eenenhevigen aanval van wel- nen voortgang. Blondel fchreef verfcheiden* ke, hy, hier ter Stede, in Oclober des jaars geleerde werken, byzondere deelen der 1696, overleedenis (p). Johannes is, op Kerkelyke Hiftorie betreffende , een, on-
den dertienden January des jaars 1707, ins- der anderen, om te bewyzen, dat deHifto- gelyks, te Amfterdam, geftorven (5). Hy «e van de Paufin Joanna een louter verdigt- heeft,onder anderen, eene Dogter nagelaa- &1 is5 met het mtgeeven van welk werk, ten, Sufanna Wilhelmina genaamd, die,met hy merkelyken aanftoot gaf aan eenige Ge- Jacob van Merken gehuwd zynde , de be- reformeerden. iN,a de dood van Gerardus roemde Amfterdamfche Digteres Lucre- Joannes Vojjius, werdt hy, tot Profeflbr in TiA WilHELMiNA van M e r k e n ter de Hiftonen, beroepen, in de Doorlugtige weereld gebragt heeft, in-wier onlangs uit- Schoole, te Amfterdam. Hy kwam, hier gegeven David, men, op elke bladzyde, terStede, in't jaar 1650. En fchreef 'er, twyfelt , of men meer door den deftigen geduurende den oorlog met de Republyk van zwier van't Heldendigt, dan door de beval- Engeland, ten tyde van Kromwei, eenige lige fchilderagtigheid van den Veldzang, be- Godsdienßige en Staatkundige Janmerkingen, koord en verrukt worde. die yeelen, in Holland, mishaagden , om De namaagfchap van Brandt met Barlaeus dat er t Parlement en de Parlementsgezin-
heeft ons de orde des tyds een weinig doen °en, enderzelver gedrag omtrent Karel den te buiten gaan. Wy treeden, derhalve, te L.a £e ^erk, m veroordeeld werden. Voorts, rug tot zulken, die zig, voor Brandt, te Am- rnaakte ßIo,ndel zlg ook> by fommigen, ver- fterdam , vermaard gemaakt hebben. En daSc v™ Arminiaanerye. Hy hadt niet lang hier ontmoet ons mer ter St£de gewoond, toen hy geheel blind werdt: in welken ftaat, hy, nog eenige jaa-
ren , geleefd heeft, en eindelyk, op den zes- 00 M. Deel, xx. Boek., Bi. 67s. den of negenden April des jaars 1655, over- (') Negociat. du Corate d'Avaux, Tom. l.p. 103. leeden is (r')
<f>) Z" de Boekzaal van- P. Rabus May en Juny 11J08. l \ s'
*/.«». JoAJsr-
(1) zu &.. Büro» Zededichten II. Hul,il. sti. {r) ^ mH ^^ ^ ^^ (Daviji)m
|
||||||||||||||
|
III. Bc
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Eis. V E R M A ARDE PERSOONAADJE N. 231
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Joannes Cloppenbuegh
is, op den dertienden May des jaars 1591,
hier ter Stede gebooren. In zyne jeugd, de Latynfche Taaie geleerd hebbende, werdt %> üls kwaekeling der Stad, gezonden naar s Lands Hooge Schoole te Leiden, daar hy, Zig eenige jaarien in de Godgeleerdheid heb- bende geoefend, in 't jaar 1616, bekwaam geoordeeld werdt, om de Gemeente van Aal- ^rg en Heesbeen, in 't Land van Heusden, a»s Proponent, te dienen: twee jaarenlaater, Werdt hy Predikant te Hensden; van waar hy, in 't jaar 1621, in zyne Geboorteftad, Amfterdam, beroepen werdt. Hier voegde hy zig, ia't jaar 1628, aan de zyde der zul- ken, die misnoegen hadden opgevat tegen de Wethouderfchap , over het dalden der Remonffcrantfche Vergaderingen , 't welk van zulk een gevolg was, dat hy, dug- tende, dat hem, even als Smout"gebeur- de , eenige fchande mögt worden aange- daan , op den raad zyner vrienden , in 't jaar 1629 , de Stad en zynen dienffc ver- liet (j), en zig , eenigen tyd, te Leiden onthielde; vanwaar hy, in 't jaar 1630, in den Briele beroepen werdt. Hier tien jaa- ren geftaan hebbende, werdt hy, tot Pro- feffor op de Gelderfche Hooge Schoole te Harderwyk , bevorderd , in 't jaar 1640. Doch deeze poft bekleedde hy ilegts vier jaaren. In 't jaar 1644, werdt hy, tot Pro- feflbr der Godgeleerdheid en Akademie- prediker, naar de Friefche Hooge Schoo- le te Franiker, beroepen; daar hy, in 't jaar 1652 , overleeden is (t). Eenigen zyner geleerdfte werken zyn gevoegd , in de groote verzameling van Uitleggeren der H. Schriften, onder den naam van Criti- ci Sacri, in 't licht gegeven. De overi- gen zyn, door 's mans Neef, den beroem- den Joannes a Marck , in drie deelen in im-to, verzameld, en naderhand, nog eens, herdrukt. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
werdt hy, in dezelfde hoedanigheid, in Bar zeven-
laeus plaatfe, beroepen in de Doorlugtige tiejsdb Schoole van zyne Geboorteftad, Amfterdam;en AGT' welk beroep hy aanvaardde. Hy gaf hier ^^f ook leffen in deÖvernatuurkunde, en werdt, Geleer. eerlang, door de Bezorgers der Schoole, tot den. Bibücthecarius aangefteld (a). In de verza- meling van geleerde Brieven, door Anto- niusMatthaeus uitgegeven, vindt men 'er een', door Joannes Ijaacus Pont anus, aan onzen Senguerdius gefchreeven, waarin zy- ne naarftigheid hooglyk geroemd wordt; hebbende hy, inéén Akadernifch halfjaar, verfcheiden' Philofophifche ftellingen verde- digd (v). Hy volgde de Philofophie van Ariftoteles nog; gelyk, uit zyne uitgegevene werken, blykt. Hyis, op den agtften Maart des jaars 1667, overleeden. Zyn Zoon Wol- pherdus, dien hy,by zyneHuisvrouwe, Cor- nelia Webber, verwekt hadt, is te Utrecht gebooren, en Profeffor der Philofophie, op 's Lands Hooge Schoole te Leiden, geweeft, daar hy, in 't jaar 1724, overleeden is. Joannes van Hörne Joannes
Van
is, in 't jaar 1621, hier ter Stede, gebooren. Horke.
Zyn Vader was Jacob van Herne, Bewind- hebber der Oüftindifche Maatfchappye. De Zoon, zig, in de Geneeskunde, op de U- trechtfche Hooge Schoole, geoefend heb« bende, deedt, federt, eene reis naar Italië en Zwitferland, en werdt, te Bazel, bevor- derd tot Doclor. Vervolgens , de Hooge Schoole te Montpellier en te Orleans bezogt hebbende, keerde hy te rug naar Amfterdam, daar hy tot Profeffor der Ontleed- en Heel- kunde, in de Doorlugtige Schoole, werdt aangefteld. Doch in 't jaar 1653 , werdt hy? in deeze zelfde hoedanigheid, naar 's Lands Hooge Schoole te Leiden, beroepen. Hy hieldt zig hier, behalve met het onderwys der jeugd in de genoemde weetenfehappen, bezig met het fchryven van eenige Genees- en Heelkundige werken, en met het verbe- teren , en op nieuws uitgeeven der werken van anderen. Galenus werk over de Been- deren is, door hem, in 't Griekfch en in 't Latyn, in 't licht gebragt. Hy verftondt niet alleen deeze , maar nog vyf andere taaien , behalve zyne moedertaal. Hy is, op den vyfden January des jaars 1670, o- verleeden (w). NlCOLAUS FONTANUS, Nico-
LAUS
Fontein of de la Fontaine , een inboorling FONTA•
dee-NÜS• (u) SOERMANs Akadem. Regiftet, hl. 14«. Bibl, Belg.
Turn. I. p. I<H. (v) A. MATTHAEr Syll. Epittol f. 1*7.
(a>) SOERMANs Akadem. Regilt, */. SS, 87. EiW. Belg.
Tom. II. />. «42. Gg 3
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
AGT-
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
£EUwe.
Geleek-
Ï°4SWES
Ctop.
J-ES-
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Au
|
NOL.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
Arnoldus Senguerdius
^erdt, in 't jaar 161 o, te Amfterdam, ge-
boren , en ftudeerde op 's Lands Hooge .^hoole te Leiden, daar hy, in zyn negen-
tiende jaar ^ tot Doftor in de Philofophie, bevorderd werdt. In 't jaar 1638, werdt üy 1 tot buitengewoonen, en in 't jaar 1639, tot gewoonenprofeffor, op de Hooge Schoo- rt ltA M uCht' aanêefteld' zyne Hoogheid, rednk Henrik,deedt hem,federt, aanzoe-
*en, om de Philofophie, op de doorlugtige ß caoole te Breda, te onderwyzen; 't welk J van de hand wees. Doch in 't jaar 1648,
(tl v0MMELltI' hl *«*•'
> veeris Kerk. AJphab. */. 3l, |
|||||||||||||||||||||||||||
|
&B,
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Sen-
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
A M S T E R D A M S
|
VI. Deel.
|
|||||||||||||||||||
|
2^2
|
||||||||||||||||||||
|
leeden ware, of, om.de eene of de andere Zer-
reden , het vervolgen van zyn Hiflorifch TlEI^l verhaal hadt laaten vaaren, is my nergense"E^Ds gebleeken. %^m |
||||||||||||||||||||
|
Zeven- deez;r Stad, heeft wat vroeger gebloeid dan
TiEKDE van Horne, en de Geneeskonft, hier ter Ste- en AOT- de, met lof, geoefend. Ily heeft verfchei- beuwe* ^en Geneeskundige werken gefchreeven (*), Geleer- ?ie' in/ynen ^, zeer geagt waren ln*t den. Jaar 1Ö40, werdt hy tot Infpeäor Lollegn medici, of Opzigter over 't Geneeskundig genootfchap, verkooren. Joannes tonton, LyfartsvanPrinfeMaurits,is, zo ik myniet bedriege, een ouder Broeder van Nicolaas geweelt, en heeft, hier ter Stede gewoond, daar hy, nevens andere luiden van aanzien, ook LefTen over de Ontleedkunde gegeven heeft, boven de kleine Vleefchhal in de Nes (j). Beide zynze, meen ik, Zoonen van 'leunis Fontein en Belie Plemp. Wat laater, bloeide, hier ter Stede, een geleerd Genees- meefter, Ifaac de la Fontaine genaamd, dien ik, alleen uit de Latynfche Gedigten van Ro- bertus Keucbenius, Arnhemer van geboorte en. Profeffor der Hiflorien, in de Doorlugtige Schoole deezer Stad, heb leeren kennen (z). Hy heeft, op deeze Gedigten,een Griekfch Lofvers gemaakt. Doch ik weet niet, of hy een Amfterdammer en van de namaagfchap der gemelde twee _Fonteinen geweeft zy, of niet. Nico- NlCOLAAS JANSZOON VAN WASSENAER
LAAS
Jans- fchreef zig, op den titel zyner werken, Am-
Z0° w fier dammer Medicyn; waaruit fommigen fchy- SENAER.'nen opgemaakt te hebben, dat hy, te Am- sterdam gebooren was (a); fchoon hy, vol- gens anderer aantekening, te Heusden, ter weereld was gekomen (b). Indien hy, ge- lyk ik meen, een Zoon geweeft is van den Predikant Jan Nicolaaszoon van Wajfenaer, fchynt hy, op Stads koften, geftudeerd te hebben (c). Eenigen melden, dat hy ook Conrector der Latynfche Schoole te Haar- lem geweeft is (d). Hy was bedreeven in de Griekfche taaie; in welke, hy een Ge- digt over 't beleg van Haarlem uitgegeven heeft, 't Is zeker, dat hy de Geneeskunde, omtrent het jaar 1620, te Amfterdam, heeft geoefend. In 't Nederduitfch, heeft hy ook eenige werken in't licht gegeven: onder an- deren, een Cbronyk der Gefchiedenijfen van Turkye, en een Hiflorifch Verbaal van 't ge- nen , ten zynen tyde, van jaar tot jaar, in de bekende weereld,. voorviel: welk verhaal, door Barend Lampe, ook een Geneesmeefter hier ter Stede, van het jaar 1631 af, ver- volgd is. Of van Waflenaer toen reeds over- |
||||||||||||||||||||
|
Alexander Morus,
|
||||||||||||||||||||
|
DEI*-
|
||||||||||||||||||||
|
van Schotfche af komft, en te Caftres in Lan- Ale**^
guedoc,in't jaar iöi6, gebooren, werdt,v™l. in den ouderdom van twintigjaaren, gezon-RU" den naar Genevg, om zig aldaar verder te oefenen in de Godgeleerdheid; waarop hy zig reeds, in zyne Geboorteplaats, hadt toe- gelegd. Terwyl hy zig hier ophieldt, werdt hy, tot Profeffor in de Griekfche Taaie, verkooren, en in 't jaar 1642, tot Profeffor in de Godgeleerdheid, in de plaats van den beroemden Spanheim, die naar Leiden ver- trokken was. Eenige jaaren laater, bragt Salmafius te wege, dat hy tot Profeffor en Predikant te Middelburg beroepen werdt, welk beroep hy verkoor, boven 't Profes- forfchap op de Gelderfche Hooge Schoole te Harderwyk, welk hem, te gelyk, werdt op- gedraagen. Zelfs wees hy 't ProfefTorfchap in de Hiflorien, op de Doorlugtige Schoole te Amfterdam, van de hand, welk hem, ten zelfden tyde, aangebooden was. Hy bleef, eenige jaaren, te Middelburg; doch in 't jaar 1655, werdt hy, op nieuws, hier ter Stede, in de plaats van Blondel, beroepen tot Pro- feflbr in de Hiflorien, op zulke voordeelige voorwaarden, dat hy de pofl, gereedelyk, aannam, en eenigen tyd lofFelyk bekleedde. OndertufTchen, was'er, toen hy nog te Ge- neve ftondt, reeds iet, op zyne Leer en op zyn gedrag, te zeggen geweeft, waartegen hy zig, onder anderen, met een getuigfehrifc derWethouderfchap , gedekt hadt. Hyhadt, federt, ook met den beroemden Milton, over- hoop gelegen, die hem zo vinnig hadt aan- getaft, dat hygoedvondt, Burgemeefleren van Amfterdam, insgelyks, te verzoeken, om een getuigfehrifc wegens zyn goed ge- drag , welk hem, op den elfden July des jaars 1654 , verleend werdt (e). Kort hierna, deedt hy, met verlof van Burgemeefleren, eene reis naar Italië; doch bleef zo lang uit, dat hy, in Amfterdam te rug gekeerd,veel moeite hadt, om zig, deswege, te veront- fchuldigen , naar behooren. De oude be- zwaarnifTen wegens zyne Leere, en eenige nieuwen werden ook wederom opgehaald, op de Walfche Synoden, daar hem, ten Jaat- fte, alle Kerkelyke dienft, in deeze Lan- den , verbooden werdt. Burgemeefleren van Amfterdam, toen weinig nut van hem kön- nende trekken, in de Doorlugtige Schoole, gaven hem, insgelyks, zyn affcheid,opden vyf
(e) Gioot-Memor. K. IV. ƒ. 22.
|
||||||||||||||||||||
|
(x) BibL. Belg. Tom. II. f. 909.
(7) COMMELIN , bl. «jo, «si.
(*.) R. KEUCHENII Muf. Juvenil. l66l. edit.
(«) Pars Naamrol, tl. 95.
(b) Bibl. Belg. Tom. II. p. 9ZS-
(c) Zit II. Deel, XII. Boek,, bl. 4.17.
(4) COMMEI.IN, tl. t6S. |
||||||||||||||||||||
|
P.4+.!?»'
|
||||||||||||||||||||
|
ni.BosK.
|
|||||||||||
|
V E R M A A R DE PERSOONAADJS N.
|
|||||||||||
|
233
|
|||||||||||
|
t^£n- vyf en twintigften Maart desjaars 1659 ( ƒ )
c1agt ^ tro^' ^erc> naar Frankryk, daar hem
t'£kbe de sYn°den ook luttel ruft lieten. Eindelyk,
ïeüwe. overleedt hy, te Parys, aan 't huis van de
Geleer. Hertoginne van Rohan, in September des
D£».' jaars 1670. Hy heeft, behalven eenige
uitleggingen over de H. Schrift, en eenige
Theologifche werken, ook een bondel La-
tynfche Redevoeringen en Gedigten in 'c
licht gegeven (g).
Lötiovi. LuDOVICÜS WOLZOGEN
zaa^'k, even a!s Morus, Profeflbr der Hiftorien
in de Dooriugtige Schoole deezer Stad ge- Weeft ; doch te Amersfoort gebooren. Hy hadt zig, in zyne jeugd, op de oefening der Godgeleerdheid toegelegd , en deedt, tot Proponent bevorderd zynde, eene reis door Frankryk, Italië en Duitfch'.and, waarna hy zig, eenen gemimen tyd, te Geneve op- hielde. Hier te Lande, te rug gekeerd, werde hy, tot Predikant der Walfche Gemeente te Groningen, en daarna, te Middelburg, in dezelfde Gemeente, beroepen. Hier ftondt hy, tot in 't jaar 1664., wanneer hy tot Pre- dikant der zelfde Kerke, te Utrecht, en te gelyk tot buitenge woonen Profeflbr derKer- kelyke Hiftorien, beroepen werdt. Doch in 't jaar 1670, werdt hem 'tProfeflbrfchap der Hiftorien , in de Dooriugtige Schoole te Amfterdam,opgedraagen: 't welk hy, twin- tig jaaren agtereen, loffelyk, bekleed heeft. Te gelyk was hy, tot Predikant der Walfche Gemeente alhier, beroepen. Hy heeft ver- fcheiden' geleerde werken in 't licht ge- geven. Ter gelegenheid van eenen twift met den Profeflbr van der Waaijen, over de nieuwe Philofophie van Descartes, werdt Wolzogen befchuldigd, dat hy den Sociniaa- nen te veel toegegeven hadt. Hy is, op den den dertienden November des jaars 1690, overleeden, en te Utrecht begraaven. De HeerCASPARUs Burman heeft, uit den mond van Fabrkius de la BaJJecour, aange- tekend , dat Burgemeefteren van Amfterdam, dikwils, op Wolzogen begeerd hadden, dat % 't Profefforfchap en den Predikdienft zou nederleggen; wanneer zy hem, tot Penfio- naris der Stad, wilden aanftellen; doch dat hy zulks, heufchelyk, van de hand gewee- zen hadt (*). ^es " Johannes van der Waaijen,
^aai!8 van wien wy, zo even, gewaagd hebben,
JK». is hier ter Stede gebooren. Zig op de ftu-
die der Godgeleerdheid hebbende toegelegd,
^erdt hy, in 't jaar 1662, te Spaarnewoude
Oroot-Memor. N. IV. f. 190.
(S) Bayle Di&ionn. ^rt. MoRVS. (Alexitnire) *8J ÜuxunNNi Traj, erudit. f. +$t. |
|||||||||||
|
en te Spaarnedam, en in 't jaar 1665, teZ-vssr-
Leeuwaarden, tot Predikant, beroepen. De ÏIEKDE gefchiilen in de Kerke, tufTchen de aanhan- tiende" gers der Leere van VoetiusenCoccejus,teni:£uwE. deezen tyde, van de eene en de andere zy- geleek- de, met veel hevigheid, gedreeven worden- den. de, koos van der Waaijen wel de zyde van de laatften; doch arbeidde, desonaangezien, aan de herftelling der vrede tufTchen Voe- tius en Marelius, die meer dan vyf en twin- tig jaaren met eikanderen overhoop gelegen hadden, en zig, in 't jaar 1(^69,onderling, verdroegen. Marefius kantte zig, vervol- gens, en inzonderheid na de verandering der Regeeringe, in 'c jaar 1672, tegen de Coc- cejaanen, dezelven, by de hooge Overheid, afschilderende als Arminiaansgezinden, Bar- neveids-, en Wittsgezinden. En de y veraars, die 't met hem hielden, bragten, eindelyk, te wege, dat van der Waaijen, die, in 't jaar te Middelburg,beroepen was,in December des jaars 1676, om dathy 't beroep van Wil- helmus Mamma, verdagt van Coccejaanerye,. hadt helpen bevorderen , door den Prinfe Erfftadhouder, Willem den III., vanzynen dienft verlaaten,en uit Zeeland gezet werdt. Hy begaf zig toen naar zyne Geboorteftad, Amfterdam, daar hy, by veele voornaame luiden , wel gezien was. Doch in 't jaar 1678, werdt hy, tot Profeflbr in de Godge- leerdheid , beroepen, op de Friefche Hoo- ge Schoole te Franiker, daar hy de Leer van Coccejus, met mond en penne, verdedigde (i). Hy ftondt ook diep in de gunft van den Stadhouder van Friesland, Prinfe Hen- rik Kafimir, en de Prins van Oranje hielde hem verdagt,dathy deezen, uitweêrwraak over 't gene hem in Zeeland aangedaan was, aanfpoorde, tot het volgen van maatregels, die met de inzigten des Stadhouders van Holland ftreeden. Doch in 't jaar 1685, ar- beidde van der Waaijen, om het misnoegen, welk tufTchen de twee Stadhouders ontftaan was, by te leggen: 't welk hem, eindelyk, gelukte, fchoon de Provinciën Friesland en Stad en Lande beide, volgens fommiger aan- tekening, niet zeer te vrede waren, over de voorwaarden, op welken, de eendragt her- fteld geworden was. Ook leedt het niet lang, of daar ontftondt nieuw misnoegen, tufTchen de twee Prinfen; om welk by te leggen, ik vind, dat van der Waaijen, in December des gemelden jaars, een heimelyk gefprek, in den Haage, met den Prinfe van Oranje, gehad heeft (k). Van zyne verdere verrig- tin-
(i) Vberts Kerk. Alph. BI, i«j. Kort en Opr. Verhaal
van den oorfprong der Broedertwiften, gtdrttltj 1708. Vaderl. Hift. XIV. Deel, il. 448,449. ({.) Negociat. du Comre d'Avaux, Tim. IV. />. 13 o
29+. 33°i 334, 535. Tem. V. f. loj. |
|||||||||||
|
AMSTERDAMS VI. Deel.
|
||||||
|
234
|
||||||
|
Zeven- tingen in Staatsz'aaken, is niet van belang ne kwynende ziekte, die hem, op den een ZtffJ
TiEKDE tot myne kenniffe gekomen. Hy heeft ver- en twintigtlen February des jaars 1677 , t^. en act- fcheiden' Godgeleerde werken gefchreeven, wegfleepte («). Men wil, dat hy, de dood ^eNPs ™NDE en, onder anderen, ondernomen, B e k k e r s voelende naderen, zyne Huiswaardin beval, mV#t> G'ÜWE' Betoverde vieereld ce wederleggen. Hy is, geerie Predikanten by hem toe telaaten,op GeLéc»' den***' in November des jaars 1701, te Franiker, dat, zo hem, miflchien, door zwakheid, iet d£n. overleeden (0- ontvallen mögt, ftrydig met de Hellingen, diehy, tot dien tyd toe, gehad hadt, zulks
EENEDie- Benedictus de Spinoza, niet, tot kleinagtinge dier fteliingen, ver- SrT«oL Jood van afkomft, wiens denkbeeldig en fpeid mögt worden. Spinoza is weinig meer _
ongerymd famenftelfel van Godgeleerdheid ^ »er en vefr"S J.aaren oud geworden en Zedekunde, in de zeventiende en in 't 00- W? ^eeken met van zyne werken, begin der agttiende eeuwe, veel gerugts ge- welk5r voornaamften mans weinig gelezen maakt heeft, en, door veelen, en op vee- worden, en, onzes agtens, ook naauwlyks lerlei wyze, wederlegd is geworden, is ook lezenswaardig zyn, doordien zy met lee- te Amfterdam, den vier en twintigften No- ren, hoe de duigen zyn; maarhoedefchryver vember des jaars 1632, gebooren (m), waar- Se^ ¥eft» dat z? waren' fchynlyk, van geringe ouders, alzo hy geen % SPinoza > voegen WY middel van beftaan gehad zou hebben, zo Willem Deurhoff, Wi^'" een zyner vrienden hem, by uiterften wil, . De1"1' niet van onderhoud voorzien hadt. Een Ge- met, om dat wy, gelyk fommigen doen, hof?-
neesmeefler, Franpoisvanden Ende genaamd, zouden durven verzekeren, dat hy Spinozas onderwees hem, hier ter Stede, in de La- gevoelen toegedaan geweeft is; maar om tynfche taaie. Hy oefende zig ook, in zy- dat hy, even als Spinoza, zyne gantfche Phi- ne vroege jeugd, in de Joodfche Godge- lofophie, en een groot gedeelte zyner zo- leerdheid , en was, in 't Hebreeuwfch, en genaamde Godgeleerdheid, op loutere denk- ook eenigszins in 't Griekfch bedreeven. beelden, gebouwd heeft. Hy werdt, in Doch na verloop van eenige jaaren, leide Maart des jaars 1650, hier ter Stede, ge- hy zig t'eenemaal toe op de ftudie der Car- booren. Zyn Vader was Abraham Deurhoff, teziaanfchePhilofophie, op welke, zyn God- winkelier , en zyne Moedei-Johanna on- geleerd famenftelfel, geheellyk, gebouwd is; ëuerd > Zufter van den Profenor Arnoldus waarom het ook, met het verval deezerPhi- Sengnerdius. Hy zelf heeft zig geneerd met lofophie, geheellyk, in kleinagting is ge- het maaken en verkoopen van koffers. Hy raakt. Ondertuffchen, week hy, allengskens, was ongeoefend in taaien: doch hadt de ver- meer en meer af van 't Joodendom; fchoon taaIde werken van Desc;:rtes,ylytiglyk, ge- de Synagoge te Amfterdam, zo fommigen lezen , en zyne Philofophdche begrippen willen, aanboodt, hem te verdraagen, en van de Godgeleerdheid gefchikt naar het hem zelfs een jaargeld toe te leggen,indien Carteziaanfcn Stekel. Een zyner werkjes, hy zig voegen wilde naar haare uiterlyke in 'l Jaar l69i uitgegeven , veroorzaakte Kerkplegtigheden. Doch hy kon niet goed- hem eenige moeite >emet den Kerkenraad vinden, zo zeer te veinzen. Miflchien, zou alh,ier- legen zyne Schriften en Stellingen hy langer onder de Jooden verkeerd heb- in t gemeen, hebben ook eenige Predikan- ben, zohy niet, op eenen avond, uk den ten en anderen de pen opgevat, die hy met Schouwburg komende, verraaderlyk, door onbeantwooru gelaaten heeft. Hyis,inOc- eenen Jood, met een mes, gegriefd gewor- c°ber des jaars i7i7 , overleeden. Zyne den was. De wond hadt egter weinig om meeite werken zyn, nog by zyn leeven, in 'tlyf,engenas,ligtelyk. Hy fcheidde zig, tweeitukken tn quam, byeen verzameld, federt, geheellyk af van de Jooden, en werdt, en uitgegeven. Eenige jaaren na zyn over- vervolgens, door hen, in den ban gedaan. Jvden> hebben eenigen zyner vrienden pn- Watlaater, verliet hy Amfterdam; woon- gnomen, zyne Verhaaring over t Boek van de, eenen tyd lang, te Rynsburg by Lei- Job °P de drukpers te brengen, doch de den, en ook in den Haage, en gaf zig, t'ee - v00"gang van t werk is, geregtelyk, belet. . nemaal, aan denken, leezen en fchry ven o- w e ' ,. «r«*** ver. Het Paltfifche Hof boodt hem het Pro- Willem j> e w e l, w,^
feflörfchap der Philofophie te Heidelberg die zig, door zyne Spraakkonß, zyn Engelfch
aan. Doch hy wees deeze aanbieding van en Nederduitfih Woordenboek , zyne hiflorie de hand. Eindelyk, door fterk ftudeeren, der Quakers en eenige andere werken en ver- afgemat, verviel hy, in den Haage, inee- taa- (l) VEERIS Kerkel. Alphab. tl. ISJ. (n) KhajvdT DagwvMr, hl. u
(m) BKANDT Dagwyset, «. ÄI?, („) Bayle Diftion'. Critiqiie Art. SPINOZA.{üeruUi')
|
||||||
|
III.Boek. VERMAARDE PERSOONAADJEN. 235
|
|||||||||||
|
*ëüwe. lyukmszoon Zeemvel, of Zeewel,en was, te Jonkheere Engel de Ruiter. In zyn Vader-
j^tEER. Utrecht, gebooren. Doch zyn Groot-Vader land te rug gekeerd, heeft hy de StaatfcheGe £j?- was een Engelfchman , William Séwel ge- bezetting te Ypere, eenen tyd lang, als Pre-D£N;' naamd, en, omtrent het einde der zeftien- dikant gediend. Doch in 't jaar 1678 in Hol- de eeuwe , met deBrowniften of Bruiniften, land wedergekomen, werdt hy, te Alblas, herwaards gekomen,,(p). Zyne Moeder heet- beroepen: in welken dienfl, hy gebleeven ^Judith Zinspenning. Beide behoordenze is, tot dat hy, in 't jaar 1707, emeritus ver- tot de Gemeente der Vlaamfche Doopsge- klaard werdt. Hy was, in 't jaar 1681, te zinden ; doch lieten zig, in of omtrent het Amflerdam, in de egt getreden met Eliza- jaar 1657 •> overhaalen tot de gezindheid der betb de Cerff, gefprooten uit een oud adelyk Quakers, welker Vergaderingen onze Sé- Vlaamfch geflagt; by welke, hy zeven kin - Wel ook, van zyne vroege jeugd af, byge- deren verwekt heeft, vier van welken jong - woond heeft (q). Hy heeft zig, federt,ge- geftorven zyn. In't jaar 1709, hadthyzig, houden by deeze gezindheid. Hy was, in ter gelegenheid der overftroominge van de zyne jeugd, tot een Handwerksman gefchikt; AlblafTerwaard, niet der woon, naar Dor- fchoonhy, al vroeg, zyn werk van Taal- drecht begeven, daar hy,in 't volgende jaar, en Boekoefeninge maakte, en, naderhand, van eene beroerte werdt overvallen, die in zynen Schryfarbeid, een middel van be- hem, na negen dagen verloops , op den ftaan vondt. Onder anderen, heeft hy, in tienden May, uit het leeven rukte. Zyne 't begin deezer eeuwe, eenen tyd lang,'ge- Hifioria Quakeriana is, in 't jaar 1695, iVt fchreeven aan de Amfterdamfche Neder- licht gekomen, en, wegens haare onparty- duitfche Courant. Hy verftondt de Latyn- digheid, altoos zeer geroemd geweefl: ook, fche,Franfche,EngelfcheenHoogduitfche in verfcheiden'taaien, overgezet. Se'wel taaien. Ook fchynt hy niet onbedreeven in fchryft 0') ■> dat hy Croefe de befle bakken 't Griekfch geweefl te zyn. Onder zyne tot deeze Hiftorie verfchaft hadt; doch be- werken, is zyne Hiflorie der Quakers, waar- rispt 'er niet wezenlyks in. Croefe hadt nog aan, hy meer dan vyf en twintig jaaren ge- eenige geleerde werken onder handen, toen arbeid heeft, en die, in 't jaar 1717, in 't hem de dood overviel, en onder anderen, licht kwam, het voornaamfte. Onder zy- een vervolg op den Homerus Hebraicus, dien ne Vertaalingen, munten uit de Hiflorie des hy , in 't jaar 1704 , in 't licht gegeven Ouden en Kieuwen Teflaments, ende Jood- hadt (s). fche Hißorien van Flavius Josephus. Wy hebben, veelhgt, reeds te lang, uit-
Hy trouwde, in't jaar i68r, met Jacomim gefield, te fpreeken van den beroemden
Boekenogen; en is, op den dertienden Maart pETRUS Feancius, Petrus ües pars 1720, overleeden, eenen Zoon, FKAN. en drie Dogters nalaatende, die allen, on- die, hier ter Stede, op den negentienden aus,
gehuwd, geftorven zyn. Auguftus des jaars 1645, ter weereld kwam,
Séwels Hiflorie der Quakers brengt ons Zyn Vader, Jacob de Frans, werdt, door Bur-
G* n gemeefteren deezer Stad, op den zeven-
C»oJJJ Gerard Croese tienden December des jaars 1664 , aange-
'" in gedagten, die, voor hem, eene Hifioria £eld' °m het bewind te hebben over den
Qjakertana, of Hiflorie der Quakers,'m'thz- Haagfchen Poft wagen, welk bewind nader-
§ii, uitgegeven hadt, en^op den zes en hand, door den Zoon, aan .Jacob deGryp
twintigften April des jaars 1642 ,te Amfter- overgedaan ia. De jonge Francius, zig, in
dam, ^booten was. Zyne Ouders waren de Latynfdae en Gnekfche taaien geoefend
V-idrïk Hermansz Croefe\n Anna Reiniers, hebbende onder den Reftor Mriaan Ju-
die hem, tot de ftudie der Godgeleerdheid, nm-> die H^ \ T T dlUS **'
bikten. Hy oefende zig eerft, drie jaa- geprezen hadt, toonde, al vroeg groote "», in de Doorlugtige Schoole deezer Stad, Z«SC en bekwaamheid tot de Latynfche Poe • onder den Profeffor Arnoldus Senguerdius ^- H7 °f%% Z1?' vervolgens, eenige ^ begaf 2ig) vervolgens, naar's Lands Höo' Jaarre"' in de poriën, en in andere wee- geSchoole?ê Leiden, daar hy de Profeflb- tenfehappen , onder de twee Grommen, ren CoccejUSj Hoornbeek, Gronovius en Vader en Zoon, Profeflbren te Leidenj en deedt,
|
|||||||||||
|
T ffi) Zi' een' Br;ef van \v. Se'wf.l tn de Boekzaal V
|
|||||||||||
|
an
|
|||||||||||
|
J' V
B.t
|
Cr) Hiftorie der QiinkerS. Voort.-
(') SoermANS Kerk. Regilter, hl. 22. HOOGSTRATEN
,/;« */. 247. Woordenb. ^rr. CaoESE (Gerard). HL STUK. Hh
|
||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
VI. Deel.
|
||||||||
|
236
|
|||||||||
|
Zeven- deedt, daarna, eene reis door Engeland, fchuidigd was, aan den beroemdften Too-Z«^
tiende Frankryk en Italië. Te Angers, werdt hy, neeifpeeler zyns tyds , Adam Karelsz. van ^ot- en AOT- tot Doctor in beide de Regten, bevorderd, Zjermesz, dan Cicero, van ouds, aan den tie^,e EEtrfe? In zyne Geboorteftad, Amfterdam, te rug TooneelfpeelerRosciusverfchuldigd geweeft eku*b< gekeerd, werdt hy, in 't jaar i674,aange- was. Francius is ook een kenner, hoogag- üels?»' wen. ER" fteld tot Profeflbr der Hiftorien en Wel- ter en opbouwer van de Nederduitfche taa- den. fpreekendheid, in de Doorlugtige Schoole Ie geweeft, gelyk blykt, uit de Voorrede alhier, na dat hy, in 't jaar 1672, in de Ge- zyner vertaalinge der Griekfche Redevoerin- hoorzaal dier Schoole, reeds eene openbaa- ge van Gregmusden Nazianzener over de Me- re Redevoering over de oefening der fPeljpree dedeelzaamheid, die, in 't jaar 1699, in 't kendheid gedaan hadt. In 't jaar 1686, ver- licht kwam. In deeze Voorrede, pryft hy koor men hem, daarenboven, tot Profeflbr Hooft aan, als den eerften der Nederlandfche der Griekfche taaie,waarin hy zeer bedree- Schryveren, en fielt Vondel, in de tweede ven was. De agting, die hy zig, door zyne plaatfe: voorts, geeft hy ook aan den klaa- geleerdheid en vlyt, verkreegen hadt, gaf renen zuiveren fchryfftyl van Brandt den den bezorgeren van 's Lands Hooge Schoole verdienden lof. Onder de Kerkelyke Re-. te Leiden, in't jaar 1692, aanleiding, om devoeringen, munten, zyns oordeels, ho- hem het ProfefTorfchap der Hiftorien en Wel- ven allen uit de voortreffelykePredikaatfien fpreekendheid op te draagen. Doch alzo van Vollenhove en Moonen, en die der drie Burgemeefteren, om hem hier te houden , Branden, Zoonen van den Hiftoriefchryver. hem verhooging van wedde aanbooden , Voorts, meldt hy, kortelyk, zyn gevoelen wees hy 't ProfefTorfchap te Leiden van de over de Spelling (u). De Nederduitfche hand, en deedt eene openbaare Redevoe- Poëzy heeft Francius zeldzaam geoefend, ring tot dankzegging aan Burgemeefteren, Nogtans, zyn 'er enkele kragtige en vloei- te gelyk, verklaarende, dat hy zig, voort- jende Nederduitfche verzen van hem voor aan, alleen aan de Stad zyner geboorte, waar handen, en onder anderen een Lofdicht op hem zo veel eer beweezen werdt, verbon- de Poëzy van Antonides, waarin hy zig den rekende. De dood van Koninginne Ma- dus laat hooren: ria van Groot-Britanje gaf hem, in 't jaar 1695, aanleiding , tot het uitfpreeken eener Leef lang, leef lang, tot Yen Amßels eer,
deftige Lykrede, in de Oude Kerke. En op Men zette u by den groot en Vondel neer, den eerften dag des jaars 1700 , deedt hy En laat e u beide, in 't midden onzer vlieten, eene Rede, in 't Choor der Nieuwe Kerke, Een beeld, gelyk het Rotterdamfche, gieten. over de Tubeliaaren. Alle deeze Redevoe- „ . „ T „
. J- • j .r Gerbrand van Leeuwen, Gkr-
ringen en eenige anderen, tot vyt en veer- * ~*sftV
tig in getale, zyn, in 't jaar 1705, in éé- fchoon , op den negenden September des va*
nen bondel verzameld, in 't licht gege- jaars 1643, te Boskoop, by Gouda, geboo Lee17' ven. Onder dezelven, is 'er eene tot Lof ren , heeft egter een goed gedeelte zyns w£lf' van Amflerdam, die, door hem, opgefteld leevens doorgebragt te Amfterdam, daar hy, was; doch, in 't jaar 1692, door Diede- tot Profeflbr der Godgeleerdheid in de Door- RiK Six, eenen der Zoonen van den Bar- lugtige Schoole, bevorderd geweeft is. Zyn gemeefterjAN Six, Heere van Wi mme- Vader, Cornelius van Leeuwen, Predikant te numen Vromade, uitgefproken werdt (t). Boskoop, fchikte hem, al vroeg, tot den Francius hadt, by zyn leeven reeds, eem- Predikdienft. Hy oefende zig in de God- gen zyner Redevoeringen en een deel zy- geleerdheid, op 's Lands Hooge Schoole te ner Poëzye in 't licht gegeven: ook eene Leiden, onder de ProfefToren Heidanus , Verhandeling- over de Gebaaren eens Rede- Coccejus en Hoornbeek, en werdt, Propo- naars. Na zyn overlyden , welk juift op nent geworden zynde, in't jaar 1665, het zynen verjaardag, den negentiendenAugus- twee en twintigfte zyns ouderdoms, beroe- tus des jaars 1704, voorviel, kwam 'er, on- pen tot Predikant te Velzen. In 't jaar 1675, der zyne nagelaaten' werken een bondel werdt hy naar Amersfoort, en in 't jaar 167 8, brieven te voorfchyn, uit welken, bleek, naar Haarlem verplaatft; van waar hy, in hoe zeer hy, by de voornaamfte geleerden 't jaar 1681 ,te Amfterdam beroepen werdt. zyns tyds, bekend en geagt geweeft was. Hy hadt hier,vyf jaaren,als Predikant,ge- Hy muntte, byzonderlyk, uit in de konft ftaan, toen hem het ProfefTorfchap der God- der Welfpreekendheid; doch plagt te er- geleerdheid, in de Doorlugtige Schoole kennen, dat hy, in 't verkrygen van gepas- alhier, opgedraagen werdt (v). Men hadt te uitfpraak en gebaaren, niet minder ver- hier, (u) Zie de Voorjedc voer GREGOR. NAZIANZ. van Jfi
Mededeelzaamheid, ik p. Franch Oiation. Sdit. 170 (t) flde P. Franch Poè'mata, f. 349. (v) veekis Kerk. Alphab. */. »t. |
|||||||||
|
HL Boek. VERMAARDE PERSOONAADJEN. 237
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
S£VJ7N.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
hier, tot dien tyd toe, nog geen' Profeffor
|
LUDOLF SmI
|
Zevew-
TIEKDE
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
X> S
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*«(
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
DB
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
sti
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in de Godgeleerdheid gehad. Van Leeu- ,
„pnme,6 ,-> . °, a i„ heeft, veele jaaren, nier ter btede gewoond; en AGT-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AGT'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
wen was de eerfte wien deeze poft werdt
aanvertrouwd : in t vlytiglyk waarneemen
van welke, hy, op den elfden May desjaars
|
doch was, op den dertienden July des jaars tiende
1649, te Groningen, gebooren. HyhadtEEUWE' zig,op de HoogeSchooien van Groningen, Geleer- Leiden en Franiker , in de Geneeskunde DEK* geoefend, en zette zig, tot Doctor bevor- Ludolf derd zynde, eerft in zyne Geboorteftad ne- MID ' der. Hy was in den Roomfchen Godsdienft opgevoed: doch, in 't jaar 1682, tot de Ge» reformeerde Kerke overgegaan. In 't jaar 1684 (#) of J^óÜS, begaf hy zig, met der woon, naar Amfterdam (b), daar hy de Ge- neeskunde bleef oefenen. Ook leide hy zig hier, meer nog dan te vooren, toe op de NederduitfchePoè'zy,en digtte eenige Too- neelfpelen, onder welken, zyn Konradyn nog, van tyd tot tyd, op den Amfterdamfchen Schouwburg vertoond wordt. Hy heeft ook eenigeLatynfche Werkjes uitgegeven, en in Nederduitfch onrym, onder anderen, een Chronyk van het oorlogend Europa, en de Schatkamer der Nederlandfche Oudheden. Ook heeft hyVALENTYNS fort aaiing der Wer- ken van Ovidius, met breede aantekeningen, verrykt. Hy is eerft met Maria Margareta Jtinga, en, naderhand, met JnnadeGroet, gehuwd geweeft (V), en, op den zevenden May des jaars 1720, hier ter Stede, over- leeden. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I7-i, in hoogen ouderdom, overleedenis.
Hy w-as, door twee huwelyken , aan aanzien- lyke geflagten hier ter Stede vermaagfchapt ge weeft, en in 't jaar 1669 , met Cornelia vm Collen, en in 't jaar 1696, met Jacoba Balde, Weduwe van den Geneesheer Joan- nes van Flamerdhgen getrouwd Cix). Zyne ^oornaamfte Werken, behelzende Uitleggin- gen over de Handelingen der /Jpofielen en over den Brief van Paulus aan de Romeinen, zyn, in 't Nederduitfch, gefchreeven. GODEERID, of GoVERT BlDLO
is , op den een en twintigften Maart des
jaars 1649, hier ter Stede, ter weereld ge- komen, daar hy, mee Hendryne Kiskes,ge- trouwd geweeft is (.%), en de Geneeskonft geoefend heeft. Doch zig byzonderlyk heb bende toegelegd op de Ontleed en Heel- konft, werdt hy, in 't jaar ró88, beroepen tot Profëflor dier Konften, in den Haage. Zig hier hebbende weeren te dringen in de gunft des Prinfen van Oranje, die, kort hier na, denvermaarden togt naar Engeland on- dernam , werdt hem, in 't jaar 1690, het al- gemeen opzigt over alle 's Lands Gafthuizen voor de gekwetfte en kranke Soldaaten op |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*Rln of
£0Wt |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BURCHARD DE VOLDER
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bur-
CHARD
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
SSr enlaatST" ^erdt' op den zes en twintigften July des ™Z.
de Koning Willem hem, insgelyks, het op- £ars l6 F hier ter Sted geëbooreJn. y7 ^R> zigt over de Gafthuizen , voor het Engelfch J0uders f » dg pfa en&Marja uJeU
Krygsvolk In t jaar 1694, werdt hy tot die<Jer DJ gezinden bel denis waren toe. Profeffor der Genees- en Ontleedkunde te d fchikten hem tot de ftudie der Ge- Leiden beroepen, en m Oftober des jaars Jeeskunde. Doch eer h zi naar de Hoo. ll%\\t?\Ly-hTt\7\KTtt$}W-fT? aan" & Schoole begaf, oefende hy zig, in de
gefield (y) m welke hoedanigheid, hy eg- DoorI d S(fhoo]e deezer Stad *nder de ter met veel djenft heeft können doen, alzo profe{rJre| Senguerdius en de Bie, in dePhi-
die Vorft, "Maart de. vo genden jaars, o- , f ^ en jn J Wlskonft< ïoen t h |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Verleedt
laatfte ziekte, nog bygdlaan (2); doch "be-
gaf zig, na 's Konings affterven, wederom naar Holland, daar hy, niet lang hierna, o- |
naarFde Academie te Utrecht, daar hy, in
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
't jaar 1660, tot Meefter in de vrye Kon-
ften, werdt bevorderd. Van Utrecht, kwam hy te Leiden, daar hy, zig, onder den Pro- feffor Franciscus de Ie Boe' Syhius, 'm de Ge- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
feWefkenen eenige Toonee Ifpelen nage- neeskunde geoefend hebbende, in't jaar
Ä: °0kJ?ff-hV-n tJ.aaV6^' de 1664, Docfor werdt. Hy begaf zig, ver-
inhaahng van Koning Willem in den Haage vo, naar Amfterdam, alwaar hy zig
konfïnfVen: ee" wer d?>™etë™°fh(~ met de oefening der Geneeskunde geneerdel
Konitpiaaten van Römern de Hooge verfierd doch te gelvk, zig bezig hieldt met het on-
den. vo« lteveu i6r gemarn?,fJpoJ!-'^Z™' derzoek der'Philofophie van Descartes, die,
ken geh !f zynerDigtkundige Wer- in dién tyd? grooten opgang maakt£ hier £e
» B ouden. Lande. Maar in 't jaar 1670, werdt hy, door
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
toe-
fa) HOUBRAKEN Schouwb. in. Deel,bl. jrj. (I>) Zi; z.jnt Poezye, bl. IIo, I r+, HJ. (c) FocquENBBOcBS Werken , !!. Deel, b>. is. K.LK?- cah-Jfs Mengelpoëzj', II. Dul, IL 47, az. Hh 2
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
«I*) Hoogstraten Woordecb. Ar). IXUWEN »/Xeeu-
WE!* {Gerbrnnd v*ni% (x) Zit anto^ioks Gedichten, bl. 109.
yj Soermans Academ. Regifter, .V sg. !^J Vaderi, HÜbr. xvii. Ded, bl. 10«. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
a38 AMSTERDAMS VI. Deel.
Zeven- toedoen, voornaamlyk, van den Heere Jo- theoros, of PVeereldbefchouwer, van den be-Zes-
tiende annesHudde, Schepen en Raad, en nader- roemden Christ ia an Huygens, met tie^t„ en AOT- hand Burgemeefter deezer Stad, en Bezo?- eene Voorrede > in 't licht. Ook hebben hy ^e*dE tiende ger van 'sLands Hooge Schqole te Leiden, en de ProfeiTor Fullenius de Opera Poflhuma EEmpE< ^.EJWE' tot ProfeiTor der Philofophie aldaar beroe- of nagelaaten' Werken van den zelfden ver- GelBiv deïjEER pen- Vooraf, hadt hy de zwaarigheid, die, maarden man, met een doorwrogt voorbe- den. te Leiden, wegens zyne geloofsgezindheid, rigt, in 't jaar 1703 , uitgegeven. In 't jaar gemaakt was, hebbende hy,tot hiertoe,by i7°4> ontviel hem zyn eerfte bevorderaar de Doopsgezinden, ter Kerke gegaan, uit Burgemeefter Hudde, die hem egter een Le- den weg geruimd, door de aanbieding om gaat van yyftien honderd guldens gemaakt zig by de Walfche Gereformeerde Gemeen- hadt. Niet lang hierna, kreeg hy eene on- te te voegen, mids men zulks niet aanmerk- gefteldheid, die hem noodzaakte, op de min- te, als of hy, door zulk een' flap, het Pro- fte beweeging, bloed te wateren. Hy ge- fefforfchap hadt willen koopen. Men nsm raakte hierdoor buiten ftaat tot de waarnee- genoegen in deeze aanbieding. De Volder minge vanzyn beroep; verzogt en verkreeg werdt Lid, en eerlang Ouderling der Wal- zyn affcheid;dochbehieldt duizend guldens fche Gemeente. Hy onderwees, federt, de van zyne wedde. Hy overleedt, ruim drie Philofophie van Descartes, met groote toe- jaaren hierna, op den een en twintigften juidiing; doch na de verandering des jaars Maart des jaars 1709. Hy is nimmer ge- 1672, die gelegenheid gaf, dat de Voetiaan- trouwd geweeft. Men hadt hem niet kon- fche begrippen meerder ingang vonden in nen beweegen, tot het maaken van eenen de Kerke en op de Hooge Schooien, en dat uiterften wil. Zyne nalaatenfchap is, der ■ die van Coccejus en Descartes minder geagt halve, tufTchen eenige verre bloed vrienden, werden, dan zy plagten; hadden de Colle- gedeeld geworden (d). gien van de Volder ook minder toeloopsdan De zeventiende eeuw heeft, behalve de voorheen. TufTchen zyne Studenten en die reeds genoemden, nog andere Amflerdam- van den ProfeiTor Cerard de Fries, ontftondt mers voortgebragt, die te gelyk in aanzien zelfs een gefchil, welk tot daadelykheden en in geleerdheid hebben uitgemunt. Onder kwam, en waar over de Volder, in't jaar 1674, deezen, tellen wy, in de eerfte plaats, verpligt werdt, zig, by 's Lands Staaten, te Joannes H v d d e , Joan^ verdedigen. In t zelfde jaar, deedthyeene J ' Hupp*
reis naar Engeland, van waar hy den fmaak dien wy,zo even, en in't verhaal van dé G*-
voor de Proefondervindelyke Natuurkunde ftbiedenijjen der Stad, meermaalen,genoemd met zig te rug, en op de Hooge Schoole hebben. Hy was een Zoon van Ger ar d Hud- bragt. Op zyn verzoek, werden hem vier de, en werdt, in 't jaar 1667 , tot Raad; in honderd guldens's jaars toegelegd, tot het 't jaar 1668 , tot Schepen deezer Stad, ver- aankoopen van werktuigen en het doen kooren,en, by de buitengewoone verande- van proeven j waarvan hy, terftond, ee- ring der Regeeringe, op den tienden Sep- nen aanvang maakte ; 't welk zyne Col- tember des jaars 167 2, tot Burgemeefter aan- legien wederom in den voorigen bloei gefteld. Uit ons verhaal der Gefchiedenijfen bragt. De Volder, in 't jaar 1675, tot Ree- van Amfterdam, is reeds gebleeken, dat hy, tor-Magnificus verkooren zynde, werdt de federt, dikwils, in gewigtige Staatshande- goedkeuring, die de Prins-Erfftadhouderop lingen, gemengd geweeft is. D'Avaux, deeze verkiezing verleend hadt, wederom AnibafTadeur des Konings van Frankryk by ingetrokken ^hebbende men, naar't fchynt, den Staat, heeft gefchreeven, dat Burge- zyne Hoogheid diets gemaakt, dat de Vol- meefter Hudde, door den Heere van Dyk- der niet regt Stadhoudersgezind was ; met veld, was overgehaald, om in de werving welken huik, de Coccejaanen en Cartefiaa- der zeftienduizend man te bewilligen; doch nen van dien tyd, in 't gemeen, ter Kerke dat hy de meerderheid der Vroedfchap niet gingen. De Volder deedt, in 't jaar 168r, tot zyn gevoelen bewgegen kon: ook, dat eene reis naar Parys, en werdt, te rug ge- hy groot gezag hadt, in de Regeering der keerd, door beleid van den Heer Hieronimus der Stad O)- Doch wy befchouwen hem van Beverningk , Burgemeefter van Gouda hier alleenlyk als Geleerde. Hy hadt zig, en Bezorger der Hooge Schoole, tot Pro- in zyne jeugd, byzonderlyk toegelegd, op fefïbr in de Mathefis ofWiskonft, aange- de verhevenfte gedeelten der Wiskonfl, en fteld. Hy onderwees, federt, de Stellingen was van den beroemden Newton. In't jaar 1697,
werdt hy, voor 't eerft, Reiïor-Magnificus, c^TC' Ä^'SÄ biU^'t-
met volkomen goedkeuring van Koning; Wil- xvm-p- ?46 & f"iv- lem. In t volgende jaar, gaf hy de Cosmo- Zi\/T.m.v. f. i37. |
||||
|
HI.Boek. VERMAARDE PERSOONAADJEN. 239
|
||||||||||||||||
|
:^N-
|
||||||||||||||||
|
?^ TiVIe^?l de P0"* hier teLande' die viermaalen toe, bekleed , en is op den &«*
|
||||||||||||||||
|
5JS* ÏATRrtü,Dr" CARTES ^alfdM September des jaarsïo-V.Tn £Ä e , gün§e hielpen brengen, branciseus van ouderdom van omtrent een en t2f- ■
|
en AGT-
ENDE
|
|||||||||||||||
|
GE ?fW0^'ProfefforindeWiskonfl:oP'sLands overleeden Hheef SiÄff ™
^ ^0r°f,Sch00leteLeiden'heeft'reedsin>t^^»^^^^S^'Z
van den5? ' tW\e Mathematifche Werkjes tyn en in'tNedefduitfch,Tn' liS'tgegeven ^
|
||||||||||||||||
|
ven „„ . • x ' ;;. ,—. o & -./"vv* ^iiuicuor vvo zogen heeft eenp
ÄS/P*f' ? Zyne ^«T^ *r treffe,yke Lykrede> ter zynefgedastenilTe
lof Vaf hSh ' ^^•mee^a-le,H-'met g£dr* Van eene ^aaltyd5gdoor Barge-
*> van Huddes wiskonfhge uitvindingen meefter Tulp, on den ap-r in tmiïri a T V). De beroemde Leibnitz, die hem f te nuary des jaars fóy! Senll^^*'
Jy vermeiden dingen hadt uitgevonden, Raaden, ten zynen huize, K heb'
ulci nadernand. door anderpn incn-ol |
||||||||||||||||
|
«e naderhand, door anderen, insgelyks, wy, in onze jeugd oude En Jrt -i
ontdekt, en gemeen gemaakt zyn (/). Ver! hooren fpreeken en dLtiIs ^ V Heiden' van zyne Mathemadfche fchriften als of dezelve! üit zeerÏÏn^oudiJ f mdi
Ja, federt, geraakt in 't bezit zyner erfge- beftaan hadt. Doch ^ulkï^%fiF*' karnen; doch, alzo 'er de laatfte hand niet vene aanteken^vXenW« S - ÏT «n gelegd is, tot nog toe, niet in 't licht naauwkeuriglyfgemelPaZ'^iï??*> gegeven. Uit eenen brief van den fchran- ders gebleeken De maaltvd JJa?Cfch ??' deren, Haarlemfchen Wiskonftenaar Henrik dagsfgehouden in der'fïain S£r V^" w» Äwoof (/;) , den dertienden January des Bufgemeéfters od 1 Vl g / hwS fneVraakS rf4UiSaU-mUr gefchre--> be! fchen dl WelÄkf «AT?»tus-
JPeüf ik, dat HL:dde zig toen, inFrankryk, opgefWen Loots die i,ïw, f ?ene onthielde. Sedert, te Amfterdam in de Re- hSgeHS SvlmeTde fST ^ be" geeringegeraakt,heeft hy ook zyneMathe- te, viel 'er eeJÄek ondode Sgt* ^atifche kundigheden befteed ten nutte zy- of de Bargemeeftfr P die d1„ \D' doorïe °aXt' ^ ^W' "^ S^^^^K^dSto
uuur net aanleggen der vermaarde Amftel- iö<cf, teeen■dekoftbaarpmaai^ X eaesJaars fluize, zeer veel heeft helpen verbeteren. Ook de oudeSvoudÏewvze 7tf t" *°°kfP
wordt het voltrekken der heilzaame Water- fi^;rÄT,AÄ0Pdu-
keennge voor vier der voornaamfte fluizen, geworden ware Doch 1 , •mgr00C
' 5Ä rbf ^ten frcotendee""?kandersf ^^ASÏ3S!S
benden April des jaars x7o+ ov&edej ting,een 1-ty^SRer.^ileSL^S:
uj- NicoLaas Tulp, f deeJd' ge.maakt he^ eerfte, door Schepen
V ., JanSix, die met eene Dogter des Bürge-
die eerder gebloeid, en dezelfde waardighe- ^ers gehuwd was; het tweede, door den
den als de Heer Hudde, hier ter Stede, be- Profeffor *rancius, en het derde, door D Weed heeft, werdt, op den elfden Oftober h'anP™ Äe Fieq. Met het tweede vers, werdt,' aes jaars 1503, gebooren, en in 't jaar 1622 aan 1?der der Gal1:en» ee" zilveren gedenk- et negen en twintigfte zyns ouderdoms' Penmng vereerd. Ook kreeg elk van het «?t Schepen en Raad, verkooren. Hy hadt naSefegt een' zwaaren fchotel met Suiker- de, reeds te vooren, op de fludie der Ge- gebak en ingelegd ooft. Men diende ook jeeskunde toegelegd, en was tot Doftor in l , , en PyPen voor' °P porceieinen fcho- «eeze weetenfehap bevorderd. Hy oefende ^ C pezelfchaP fcheidde, ten ukerfte vol- ook eskunde te Am^erdam, daar hy daan > des nagts ten elf uuren. VwS.J'aarenagtereen'boven de kleine Nttot/'a. mi
J^efchhal in de Nes, Lellen gegeven heeft, N * A S Witsen n^o-
1^^oeen0hnde'•dk»,;^.de: '^welk hy eerfl na- werdt, in 't jaar'1671 tot Raad, en in't jaar wS«.
werdt lTLinrtiaar l6^5Burgemeefter 1673, tot Schepen vefkooren, en is, in 't faar «y heett deeze waardigheid, tot 1682, vereerd geworden met de Burgemees- (f) Comm. ;„ T .. ..
terlyke waardigheid, die hem, tot dertien
„Cc) J^^^któÜïïk«^^ r."" t0e,' °Pgedraagen geweeft is. Hy I«* '•■ *&&%££ CP:X: m r'a- praef" le deezer Stad»geoefend, in de Wif en Ster-
Mini!*Redmone ^vutimm & * Mmm» £? rti commfli« * < « fe- Hh ■?
|
||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||
|
VI. Boek.
|
|||||||||||||||
|
24°
|
|||||||||||||||
|
Amfterdam, overleeden, en den veertienden, ZirrE^a'
te Egmond op den Hoeve, begraaven(m). Jfjo-r« Johannes Commelin, JJJß
oudfle Zoon van Izaak Commelin, die een gei-eeR'
goed gedeelte heeft famengefteld van de v*$' Befchryving van Amflerdam, in 't jaar 1Ó65, Jofl4lf" op den naam van Tobias van Domfelaer, in 'tNJ!5 ^ licht gegeven; en Broeder van Caspar Com-C°£ melin, die dezelfde Befchryving, met eeni-L ge vermeerderingen, in 't jaar 1693 , kort voor zyn overlyden, in ftaat gefield hadt, om, op nieuws, te können uitgegeven wor- den ; werdt, op den drie en twintigflen A- pril des jaars 1629, hier ter Stede, geboo- ren. Hy hadt zig, van jongs op, toegelegd op de oefening der Genees- en Kruidkunde, en werdt, eerlang, tot Profeffor in de Kruid- kunde alhier, verkooren. By de buitenge- woone verandering der Regeeringe, op den tienden September des jaars 1672 , werdt hy, door den Prinfe van Oranje, Stadhou- houder van Holland, tot Raad aangefteld, en in 't jaar 1682, nevens den Heer Joan Huydecoper, Heer van Maarfeveen, ver- kooren tot Commiffaris over den nieuwen Artfeny-Hof, die, ten dien tyde, in de Plan- taadje, werdt aangelegd. Ook heeft hy het voornaam bewind over deezen aanleg gehad, en eene Lyft der zeldzaamfle gewaffen van deezen Hof opgefleld, die, door Fredrik Ruyfcb en Frans Kiggelaar, in 't Latyn over- gezet, en door zyns Broeders Zoon , den Arts Casparus Commelin, die, na hem, de Kruidkunde hier ter Stede onderweezen heeft, tot twee ftukken in folio, vermeer- derd , en in't licht gegeven is (n). Hy heeft verfcheiden' andere Kruidkundige werken gefchreeven,en uitgegeven (o), en is, den negentienden January des jaars 1692, over- leeden. |
|||||||||||||||
|
Zeven- rekunde, en, onder anderen-, blyken zyner
tiende vorcierjnge gegeven, in twee Redevoerin-
en AGT- ° ö ö , r, j tiende gen ■> eene over de Zon, en eene over de
EEuwE. Comeeten (/). Doch de Zeevaart en Scheeps-
Geleer- bouw trokken zyne aandagt, in vervolg van
«en. tyd, allermeeft tot zig. In 't jaar 1671, gaf
hy een werk, in 't Nederduitfch, in 't licht,
genaamd Aloude en hedendaagfche Scheepsbouw
en beflier; om welk werk uit te voeren, naar
behooren, hy noch koften noch moeke ge-
fpaard hadt. Antonides liet 'er zig, in
zeker Lofdigt, dus over hooren:
Nu weet een lid des Raets van 't magtig
Am fier dam,
Een hoofttelg van de gryze en onbefproken ßam
Der W1T s e N s, afgeßooft in Burgermees- terfchappen,
En loflyk fiaetbewint, d'aeloutheit na te flappen
Met een gelyken tret. hy groeit in haren lof ; En zweet gelukkig in die heerelyke flof. Hy maelt ons, op 't paneel van zyn geleerde blaren,
Naer 't leven , hoe Egipte en Rome door de baren
Quam flreven met den boeg.-----------------
Van komt hy Nederlant haer eigen fcheeps-
bouw leeren,
En gaert een rykenfchat van woorden, op den leefi
Der Bouwkonfi net gefcboeit. Zynonverzuf- te geefl
Vliegt me ten hemel, als zy d'Amfierdam- fche vloten
Zoo trots volwrocht, den kruin ziet aen de wolken ßoot en,
En vaert tenflarren in langs mars opmars-, gebouwt
Op watertorens, die fpanfeeren door het zout Des wilden Oceaans , en breken vafl de gronden.
Gy hebt gantfch Neêrland, door dit werk- fluk, dier verbonden,
Gelyk uw Vaderflad, door uwe zorg en raet, O Wits en! ■-----------------«-------------- Doch zo dra de Heer Witfen tot Burge-
meefler verheeven was, werdt hy, in ge- wigtige Staatshandelingen, ingewikkeld, die hem minder gelegenheid tot letteroefenin- gen overlieten Wy hebben 'er, in den loop van de Gefchiedeniffen der Stad, en in de Va-, derlandfche Hiflorie, meeft uit 's mans eige- ne aantekeningen, die nog onder zyne na- zaaten bewaard worden, dikwils, melding van gemaakt. Hy is, in hoogen ouderdom, op den tienden Auguflus des jaars 1717, te (/; KEUCHENii Muf. Juvenil. />. «8.
|
|||||||||||||||
|
Fredrik Ruysch Fr^
|
>«'
|
||||||||||||||
|
Rü
|
|||||||||||||||
|
dien wy zo even genoemd hebben, is wel,
op den drie en twintigflen Maart des jaars 1638, in den Haage, gebooren; dochheeft, omtrent de helft zynslegvens, te Amfter- dam, doorgebragt; waarom wy ons verpligt agten, hier eenig berigt van deezen ver- maarden man te geeven. Zyn Vader was Henrik Ruyjch; zyne Moeder Anna van Berg- hem. Ik weet niet, of deeze Henrik Ruyjch\ dezelfde geweeft zy met Henrik Ruifeb oï Ruyfcb, dien ik ergens befchreeven vind, als een geleerd Edelman, te Amersfoort ge" booren, Ridder van Jeruzalem, en Coroman" deur
(m) Zie Cl. Bruyns Zedichten , II. Drei, hl. $57
(n) P. FßANCll Pofthuma p. 230. COMMELIN, *'■ <•**' f») HOOCSTRATENS Wooidenb. Art. Commfjlii» [J
|
|||||||||||||||
|
III. Boek. VERMAARDE PERSOON A'ADJEN. 241
ï^k deur te InS£n' van wien men een g!as,met jes en vaatjes van 't lighaam, voor.'t bloote Zeven*
e" act- zyn af beeldfel befchilderd,ziet, in deS. Jo- oog, te vertoonen; welke konft hy van ätijjnds Tt£SD£ ris Kerke te Amersfoort (p). Doch't zy hier Graaf en Sviammerdam, zyne boezemvrien-en AGT' EEUW£- mede zo 't wil, de jonge Ruyfch begaf den, geleerd hadtj doch die hy, door oefe-™^ GeuEa. zig vroeg tot de ftudie der Genees- en Ont- ning, tot groote volmaaktheid hadt gebragt. c *• leedkunde op de Hooge Schoole te Leiden, Hy ontdekte, door het geduarig^ontleedenn/^ onder den VïoïtSox Joannes van Home,dien en onderzoeken van 't menfchelyk lighaam, wy, hier voor (q) , onder de beroemde veeie byzonderheden , die anderen reeds Amsterdammers, geplaatft hebben. Hy oe- gezien hadden, of die, tot hiertoe, verbor- fende zig ook in de Kruid kennis: en toog, gen gebleeven waren. Zynejongfte dogter, eerlang, van Leiden naar Franiker, daar hy, die ongehuwd bleef, was hem , in zynen tot Docior in de Geneeskunde, bevorderd hoogen ouderdom, van veel dienft, in zynen Werdt. Om deeze konft te oefenen, zette ontleedkundigen arbeid. Zy kende allede hy zig neder ia den Haage, alwaar hy inde deelen van 't menfchelyk lighaam volmaak« egt tradt met Maria Pofi, Dogter van Pieter telyk, en hadt ook de konft, om lyken en Pofi , die Bouwmeefter van wylen Prinfe planten voor 't verderf te bewaaren, van haa- Fredrik Henrik geweeft was. By deeze vrou- ren Vader geleerd. Ruyfch hadt eenen groo- we, heeft hy verfcheiden' Dogters en eenen ten voorraad van fraaije toebereide gedeel- Zoon verwekt. De Zoon, Henrik genaamd, ten van 't menfchelyk lighaam verzameld, heeft zig ook aan de oefening der Genees- waaronder ongebooren vrugtjes waren van kun Je begeven, en bragt, onder anderen, allerlei ouderdom en grootte: de kleinften de lïïfiorie der Dieren van Jonston, met evenaarden een zandkorrel: de grootften eenige vermeerderingen, in 't licht. Doch waren volgroeid, en in den ftaat, waarin zy zyn "gedrag was zo geregeld niet, als 't wel zyn, kort voor de geboorte. Peter de I., behoorde. Hy is, nog voor zynen Vader, Keizer van Rusland, heeft deeze fraaije ver- in Oolober des jaars 1727, te Amfterdam, zemeling gekogt. Doch Ruyfch, die, tot overleeden. Wat Fredrik Ruyfch betreft; kort voor zynen dood toe, niet afliet van hy hieidt zig, zo lang hy in den Haage woon- arbeiden, heeft nog een' tamelyken voor- de , geduuriglyk, bezig met het ontleeden raad van allerlei deelen des lighaams nage- van doode Lighaamen van menfchenen die- laaten (f). Hy is, op den tweeen twintig. ren , en ontdekte , klaarlyk en volkomen- ften February des jaars 1731, in den ouder- lyk, de klapvliesjes, in de wei- en melkvaat- dom van omtrent drie en negentig jaaren, jes der lighaamen, die hy, nog Student te hier ter Stede, overleeden. Zyne Ontleed- Leiden zynde, reeds hadt begonnen op te kundige werken, rykelyk met konftplaaten fpooren. Hy fchreef, wegens deeze ont- voorzien, zyn lang, by de kenners, in ag- dekking, eene verhandeling in'tLatyn,die, tinge geweeft. in 't jaar 1665, uitkwam, waarop hy , in 't Onder de geleerde Amf}:erdammers, ver-
volgende jaar, in April, tot Profeffor in de dient ook eene plaats Ontleed en Heelkunde te Amfterdam, be- T t wtt_ r _ .. ir „ roepen werdt.Ook werdt hy, in't jaar 1685, Lambert ten Kate Hermansz. LaM.
totProfeffbr in de Kruidkunde aangefteld, die der Nederduitfche taaie, uit de aloude 1™Jka. endeedt, federt, des Zomers, ook Leflen Gothifche,FrankifcheenSaxifche fpraaken, teHe'i- over deeze weetenfchap, in den nieuwen Art- eennieuw licht heeft bygezet, en ook in^Nsz, feny-hof in de Plantaadje. De Ontleedkunde andere weetenfchappen bèdreeven was. Hy Was, nogtans, zyne geliefde bezigheid. De werdt,hier ter Stede, op den drie en twin- Lyken van rnisdaadigen, die met de dood tigften January des jaars 1674 > gebooren (V). §eftraft; en van kranken, die in't Gafthuis Zyne ouders waren Herman ten'Katt en Sara overleeden waren, werden hem, zo dikwils Blaupot. Hy heeft zig, in zyne vroege jeugd, als hyze begeerde, t'huis gebragt. Hy bezat ernftelyk, toegelegd op de kennis der New- het geheim, welk egter, reeds voor hem, toniaanfche Philoibphie, zo wel, als op de eenigszins, by de Bils en van der Wiel bekend gegronde kennis zyner Moedertaale, gelyk, geweeft was, om de Lyken, of eenig ge- uit de Voorredenen van twee zyner uitge- deelte_ derzelven, zo te bereiden, dat zy, gevene fchriften, af te neemen is (t). Ook veele jaaren, in welftand bewaard konden heeft hy, over de eene en de andere deezer worden. Door infpuiting van zeker vogt, weetenfchappen, eenige korte Verhandelin- Welk mét wafch toebereid was, wift hyden gen, »oop der vogten, door de zeer kleine buis- (*), I- F- ?«*reibebi Hift. vi,x & merit. f uuyfci,
' dan' la Bibl. Rail. Tom. X. f. 175 & ftfiv, COmmelin,
,. , bl. «J7-
. ,») HOOGSTRATEN Woordenb. *Aft, RuisCH of RUYSCH (s) Zie H. T. K. fr. Zededichtün, hl. ï«4.
1 y->;ri.'. i (t) Voorr. voorde Aunleidingiot deker.nis vsn deNctierd.
v?J BUdz,, ijl. . Sprake, hl,*z, enveer denSchepjiei en zyn Beftier. hl. ** ;.
|
||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
242
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gen, afzonderlyk, en, in.Twee- of Drie- burg met der woon gekomen was, en groo- Z ^B
Maandelykfche Werkjes, het licht doen zien. ten en gelukkigen Koophandel dreef. Zyne « aCT. Onder anderen, kwam, in 't jaar 171Ó, te Moeder heette Catharina Neys Hy werdt, TIË,Ds voorfchyn een Uittrekfel van een Engelfch hier , op den agt en twintigften July des be0**- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zeven-
tiende en agt- TIENDE
EEUWE. Geleer-
den. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Werkje"van D'. Cheyne, welk, door ten Ka
te vertaald, en met aantekeningen verrykt |
jaars 1696, gebooren, en, in zyne jeugd, Gei,ë£*'
tot den Koophandel gefchikt. Doch in de de^
Latynfche en Griekfche taaien onder weezen |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
was,
|
onder den titel van den Schepper en
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2TO 'beßier te kennen in zyne Schepfelen. Om- zynde, toonde hy, in den ouderdom yan ze-
trent dien tyd, gaf hy ook een Werkje uit, ventien jaaren, zulke uitfteekende blyken
Gememfchap tufTchen de Gottbifcbe en Neder- van bekwaamheid tot de Latynfche Poèzye,
duit (che Spraken genaamd, en, in 't jaar 1723, dat de Vader zig, Schoorvoetende, bewee-
zvne Jenleiding tot de Kennije van hetVerhe- gen liet, om den jongen d Orville,in t jaar
vene deel der Nederduitfcbe Sprake , in twee 1715, te zenden naar's Lands HoogeSchoo-
Deelen in quarto, een Werk, waarover hy ie te Leiden, daar hy de Profeüoren Grono-
verfcheiden*jaaren gearbeidhadt. Zyn voor- vius, Burmannus, Noodt en.anderen hoor-
naam oogmerk in dit werk is, de overeen de. Midlerwyl, deedt hy eene reis naar
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Londen; bezogt 'er de voornaamfte Boek-
zaalen , en voltrok , te Leiden te rug ge- keerd , zyne ftudien, waarna hy, in February des jaars 1721, tot Doftor in de beide Reg- ten., bevorderd werdt. Hy zette zig neder in den Haage; doch geenszins met oogmerk, om zig aan de* oefening derRegtsgeleerdheid over te geeven. Hy bleef 'er niet langer dan twee jaaren, toen hy eene reis deedt naar Brabant en Frankryk , en in 't jaar 1724, eene tweede naar Engeland, van waar hy, op 't einde des jaars 1725, in Holland te |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
komft tufTchen ons Nederduitfch en eenige
verouderde Taaien te toonen; de regte gron- den van eene geregelde afleiding der bete- kehifTe onzer woorden op te fpooren, en te doen zien, dat de zogenaamde onregelmaa- tige Werkwoorden, die hy voor de egtften en oudften houdt, in der daad, naar bellen- dige regels, geboogen en veranderd worden, en.alleenlyk ongelyk vloeijen. Onze ten Ka- te was, wyders, ook een kenner en lief- hebber van de Teken-, Schilder- en Zang- kunft: doch, met het klimmen zyner jaaren, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
leide hy zig meeft toe op zedelyke en God- rug keerde. Hy woonde , federt, dan eens
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te Amfterdam , dan wederom te Utrecht,
te Leiden, of in den Haage; doch 't leedt flegts tot in den voorzomer des jaars 1725, toen hy eene andere en veel grooter reis naar Italië ondernam, met oogmerk, voor- naamlyk, om het Eiland Sicilië te bezien. Hy volbragt deezereis gelukkiglyk, en keer- de , binnen twee jaaren, door Duitfchland, te Amfterdam, te rug. In alle deeze reizen, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vrugtige befpiegelingen. In 't jaar 1728,
gaf hy eene Vertaaling van Mornays Ver- handeling van het leven en fierven uit: waar- agter gevoegd was Pletho van de vier Hoofd- deugden , die, door hem, uit het Griekfch, was overgezet. En wat laater, in 't zelfde jaar, Drie Bedenkingen over de Ootmoedigheid, Talentbefchouwing en Wandeling met God , waarby een zedelyk werkje en eenige Ge |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dktón gevoegd waren van zyns Broeders hadt hy zyn werk gemaakt van het bezoe-
Zoon, Herman ten Kate Junior, dien hy te- Jan der Geleerden; het doorzien aer meefte derlyk bemind, en tot nuttige oefeningen en voornaamfte Boekeryen; het doorblade- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
- • ■'.......
|
vroege
:epende |
ren en vergelyken van oude Handfchritten,
en het onderzoeken van allerlei oudheden:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
oj
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ziekte overleeden was. Het laatfte/ doch uit al het welke, hy eenen grooten voorraad
niet het eeaetfte zyner werken is een Leven van geleerde aantekeningen verzamelde, van fezus Chrißus,in een getrokken uit eene van welken veelen zyner vrienden zig, by overeenfiemming der vier Evangehfien , welk het uitgeeven van oude Griekfche en La- boek,eerft nazyn overlyden,in'tjaar 1732, tynfche S chryveren , nuttiglyk , bediend in 't licht kwam. Ten Kate is nooit ge- hebben. _ In den aanvang des jaars 1730 , huwdgeweeft Hy ftierf, op den veertienden nam hy in overweeging, om zig te Utrecht |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
neder te zetten. Doch Burgemeefteren van
Amfterdam beflooten, juift op dien tyd? hem het ProfefTorfchap der Hiftorien en Welfpreekendheid, in de Doorlugtige Schoo- le alhier, welk, na Francius dood, niet be- geven geweeft was , op te draagen. Hy aanvaardde deeze poft, die hy, twaalf jaa- ren jaaren agtereen, bekleed, en in 't jaar 1742, vrywilliglyk, aan den zeer geleerden Petrus Burmannus Secundus, toen Profeflbr in de
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
December des jaars 1731, en werdt, den
twintigften, in de Noorder-Kerke, ter aar- de befteld. Jacobus Philippus d'Orville,
die, voor weinige jaaren, hier ter Stede,
overleeden is, verdient, onder de geleerdfte Amfterdammers, geplaatft te worden. Zyn Vader wasjoan d'Orville, die hier vanHam- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacobus
Philip- pos d'Or- ville. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. Boek, VERMAARDE PERSOONAADJE N. 241
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
C«l'£tf.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Trpxf5" ^e ze'fJe weetenfchappen op de Friefche voor de Tooneelpoëzye inboezemt. Hier hooren- 7EV^w-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ze Digters, en hier wordenze Digters. Uit den tiende
Schouwburg, Zyn, als uit -een Trojaan/eb paard, en ACT" altoos veele en voortreffelyke Digters her- Jsuwif voortgekomen. Aan dm Schouwburg zyn wy D Coßer, Vos, Brandt, en veele anderen, met naame den Vorß der Digter en, den grooten, den onfierfiyken Vondel, verfchuldigd (v). Men kan 'er byvoegen, dat, lang voor 't ftigten van den Schouwburg, en zelfs al vroeg in de zeftiende eeuwe, hier ter Stede, Kamers opgeregt zyn , waar men zig byzonderlyk toeleide, op de oefening der Digtkonft, die, in ééne derzelven, op het einde der zeftien- de , en in 't begin der zeventiende eeu- we , merkelyk begon befchaafd te wor- den, gelyk wy, elders (w), uitvoeriger heb- ben aangetekend. Daar men dan, reeds zo vroeg, Akademien der Poëzye hier ter Ste- de gehad heeft,is 't geen wonder, dat Am- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
«1
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AGt-
|
HoogeSchüole, afgeftaan heeft. Hy leidde,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
federt, een ftil leeven, zig egter, zo veel
hem zyne lighaamlyke gezondheid toeliet, T£Rs. vermaakende in Letteroefeningen: waarvan de weereld, nu en dan, de vrugten zag,in de Miscellancae Obfervationes, die, van tyd tot tyd, in 't licht kwamen. Hy arbeidde °ok aan zyne geleerde reis door Sicilië; doch werde, door de dood, belet, dit werk in't licht tegeeven. Na verfcheiden'hevige aanvallen vandenfteen, overleedt hy, tuffchen den dertienden en veertienden September des jaars 1752 (u). De voorgemelde Profeffbr Burmannus_, zyn opvolger, deedt, op den twee en twintigften Oótober, eene treffely- ke Lykrede over den overleeden, van den gewoonlyken Predikftoel inde Nieuwe Ker- ke , onder eenen ongewoonen toevloed van vreemdelingen en ingezetenen. Ook heeft hy, in 't jaar 1763 , de Sicula, of Oudheid- kundige Reis door Sicilië van zynen afgeftor- ven vriend, aan de geleerde weereld mede- gedeeld. D'OrvüIe hadt eenen Broeder ge- had , Pieter genaamd, die tot Doctor in de Regten bevorderd was; doch zig op den Koophandel toegelegd heeft: met welken hy, nogtans, de Geleerdheid, en de Digt- kunde in 't byzonder zo wel wift te paaren, dat de Profeffbr d'Orville, in 't jaar 1742 , eenen fraaijen bondel Latynfche Poëzye van hem in 't licht gegeven heeft. Hy was een jaar jonger dan de Profeffbr, en is, op den derden January des jaars 1739 , overleeden. DIGTERS.
Anfterdam heeft, gelyk reeds gebleeken
is, een aanzienlyk getal van geleerden voort- gebragt en aangekweekt : doch het getal derDigteren, die, hier ter Stede, geboo- ren zyn, en gebloeid hebben, is niet kleiner. Ook wordt 'er de Digtkonft, nog tegen- woordig, meer dan in eenige andere Stad onzes Vaderlands,_ geoefend. En de reden niervan is , veelligt, niet verre te zoe- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fterdam altoos
zien geweeft is |
rykelyk van Digters voor-
, ■ Wy zouden veel te breed |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
moeten uitweiden, zo wyze allen, hier ter
plaatfe, wilden opnoemen. Wy zyn genood- zaakt, ons toe de bekendften en vooraaam- ften te bepaalen. Van Koornhert, Spiegel, Viffcher en anderen, die reeds in de zeftien- de eeuwe bloeiden, hebben wy, te vooren, gewaagd. Ook hebben wy van de Digters Hooft, Brandt, en nogeenigen, die, ook in andere weetenfchappen, hebben uitgemunt, onder de Geleerden der zeventiende eeuwe, gehandeld. Wy moeten hier dan alleen nog handelen van de bekendfte en voornaamfte Digters, die hunne tydgenooten geweeft zyn, of, voor en na hen, in de zeventien- de en agttiende eeuwe, hier ter Stede, ge- bloeid hebben. En hier komt ons eerft voor |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gerbrand Adriaansz. Bredero
want dus fehreef hy zynen naam, en niet
|
Ger-
brand ÄDRI-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Br ederode, gelyk men hem, na zynen dood, aamz:
genoemd heeft; een boertig Digter, die, Bredero'; hier ter Stede, op den zeftienden Maart des jaars 1585, gebooren werdt, en, in den bloei |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
k
|
Francius geeft 'er, in zynen Lof zyns leevens, op den drie en twintigften
vJ*n dmfierdam, den Schouwburg de eer van. Auguftus des jaars 1618, overleeden is. Men Dikviils^ zegt hy,heb ik my verwonderd,van weet zeer weinige byzonderheden van zyn waar het komen mögt, dat, daar de Digtkonft, leeven. 't Is alleenlyk bekend, dat hy Ven- m alle de andere Hollandfche Steden, flaauw- drig van eene Burger-Compagnie alhier ge- 'yk geoefend, of f eenemaal verwaarloosd wordt, weeft is. Hy heeft eenige Treurfpelen ge- Ze Stad, altoos, zulk eenen ryken overvloed digt, tuffchen welker ernftige Tooneelen, van Digter en heeft uitgeleverd? Doch ik heb hy, naarden fmaak zyns ty ds, eenige boer- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gevonden, dat zulks toe te fchryven is aan het
gcduuriglyk bywoonen van den Schouwburg;'t 'Kelk onzen Amfier dammer en eene flerke zugt |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tigen invoegde. Doch hy muntte meeft in
Blyfpelen uit, in welken, hy de taal en ze- den van 't Amfterdamfche gemeen, aartig- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lyk
(v) P. FRANC 11 Oration. N. XXIII. />. 30«. Edit. 170s.
('») III. Deel, V. ß«e{, bl. 353 enz. n
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
P. BURMANN1
u*. STUK.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sec. Oiat. funebr. in Jac. Phil.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VI. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M STERDAM -S
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
-!•
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zeven- lyk, wift naar te bootfen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Men verhaalt geoefend in de Geneeskunde, in welke wee- Z
|
iesï>e
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
tiende zelfs, dat hy, ooi aan 't een en't ander ken-
tiêhde" n*s te kl7gen> ziS » dikwi!s,öp de vifch-en éeuwe. andere markten, vervoegde, en de taal en Digters. Spreekwoorden van fnappende en kyvende ' wyven, en keuzelende praaters beluifterde en onthieldt, om 'er zyne Blyfpelen mede te ftofteeren; gelyk hy, in het Moortje, en in den Spaanfchcn Brabander, rykelyk, gedaan heeft. Hy werdt, in 't begin des jaars 1613, een Lid der Oude Amfterdamfche Kamer in Liefde bloeijende, waarzynefpelen, tenvoor- deele van 't Oude-Mannen-Huis, vertoond werden; en hy en Cofter bragten veel toe, om andere Liefhebbers, ook luiden van verftand en aanzien, te lokken tot het opbouwen dier Kamer (s)- Bredero verflondt de Franfche taal, uit welke, hy zyne Lucelle heeft over- gezet : voor welk fpel, iemant een Lofdicht maakte, waarin hy fpreekt Van Bb.es. o, die maar Duytfch of niet veel
anders kan.
Nogtans, is zyn Moortje eene navolging van
den EunuchusvanTerentius. Dochmis- fchien heeft hy zig, daartoe, van eens an- ders overzetting, in 't Franfch of in 't Ne- der duitfch, bediend. Hy heeft ook een' bon- del Gezangen van verfchillende ftoffe uitge- geven. V o N D e L, die, toen Bredero ftierf, nog den regten fmaak derPoëzye niet hadt, maakte dit Graffchrift voor onzen Blyfpel- digter: Hier herber cht 't lyf, wiens ge eß infchert-
fen munten uyt,
En met veel boertery fieeds fmanger ging van berjfen,
Wien Charon voilligh voerS om fünft in d'oude fchuyt,
Vermits de zieltjens droef noch lachten om zyn farcen.
't welk hy , naderhand, in deezer voege s
verbeterde : Hier rufi Brero, been gereiß
Daar de boot geen veergelt eifiht Van den Geeft, die met zyn kluchten Holp aen 't lachen.al die zuchten (y). By Bredero, voegen wy zynen vriend,
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
tenfehap, hy tot Doctor bevorderd was. Hy a** aGT-
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
moet eenen hoogen ouderdom bereikt heb- TlEui>E
ben, alzo Vondel, in zeker vers op zy- eeuw^ ne afbeelding, door Sandrart gefehilderd,DiQï£SS* te kennen geeft, dat hy 't Gafthuis, hier ter Stede, vyfeig jaaren lang, a!s Arts,bediend hadt. Hy fchonk deeze afbeelding, federt, aan het Gafthuis (s). Voorts, was hy, al omtrent den aanvang der zeventiende eeu- we , een voornaam Lid van de Kamer in Liefde bloeijende («). Ook ftigtte hy, in't jaar 1617, de Nedeiduitfcbe Akademie, op de Keizersgraft, terplaatfe daar, twintig jaa- ren laater , de tegenwoordige Schouwburg gebouwd werdt. Hier werden, onder zyn opzigt, Treur- en Blyfpelen vertoond; re- devoeringen uitgefproken, de muzyk en an- dere eerlyke konften geoefend. Cofter zelf was zulk een goed Digter, dat Vondel van hem zingen kon: |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
•Als Pegaes hem voert ten hemel op zyn
wieken, |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dan hoort men hcmehal, een tong geflipt
in zout.
Den Hollantfchen Parnas heeft hy aan 't T gebowwt (b).
Hy heeft verfcheiden' Treur- en Bly- of
Klugtfpelen gedigt, die, op zyne Akademie, gefpeeld werden. Zyne klugt van Teeuwes den Boer was, reeds in 't jaar 1612, op de oude Kamer Ln Liefde Bloeijende, en nader- hand op de Brabantfche Kamer Uit Leeven- der Jonfl gefpeeld, eer zy, op de Akademie of Schouwburg, ten tooneele gevoerd werde (0- In zyne Ifigenia, waren verzen, waarin 't gezag der Overheid in 't Kerkelyke be- weerd , en de heerfchzugt van fommige Ker- kelyken, in den perfoon van den Griekfchen Priefter Eurypilus, met leevendige verwen, afgemaaid werdt. Men hadt dit Treurfpel, in 't jaar 1617, voor 't eerft, vertoond, en fpeelde het nog, in 't jaar 1630, toen de gefchillen, tuiTclien de Wethouderfchap en eenige Leden van den Kerkenraad, op 'c he- vigft, waren ukgeborften. De Digter haal- de zig, derhalve , den haat van fommige Kerkelyken op den hals. Trigland en Otto Badiusvoeren,dikwils, van den predikftoel, uit tegen zyne Akademie , waarop Von- del, in eenigen zyner Hekeldigten, met naame,in den Otter in 't Bolwerk en in Haan Kalkoen, het oog heeft.Doch de Regeering liet het fpeelen zynen gang gaan, en trok zig
(ï.) Foé'zy,. I. Deel, bl, jjy.
(a) Hoökts Gedichten, door J. v. D. BuRGH uhgege-ven
(b) Foé'zy, I. Deel, hl. 585.
(c) Zit 't Voorbericht va» Teeuwes den Boer.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Samuel
COSTSR,
|
Samuel C oster,
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
van wiens geboorte- en fterfdag, ons niet
voorftaat, ergens, iet aangetekend gevon- den te hebben. Hy was egter een Amfter- dammer, en hadt zig, in zyne vroege jeugd, f.v) zh s. Gosters Opdragt vitr Brsderos Werken;
(j) Poezy, II. Deel, l/t, *«.' |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
III.Boek. VERMAARDE PERSOONAADJEN. 245
Ti«nde Z^ ^e XTero0J,deelingen der KerkeJyken niet nog op de Oude Kamer, gefpeeld werdt, in Zeven-
e« act. aan- Do&or Cofler behieldt,tot zynen dood deeze woorden: "™
^ends toe,de agcing van de aanzienlyktte burgers tiende
-uwfi. en ran veele Leden der Regeeringe (d). 't Is waar, dat fiaat, nóch Kerk die aanßoot eeuwe.
Iqters. Doch deeze twee Lichten der Poê'zye en heeft geleeden, Digteks.
anderen hunner Tydgenooten, onder wel- Die de e ene, én de and're door der dichtren vin-
ken,de Amfterdammer, nigheeden
Tanw,„ -r TT Tr In Palamédes, en Iphigenia léê
iZSt JAN Harmensz- Krul' Op de oude kamer.
iüL- Smid zyns handwerks, en Digter van de Doch Brandt leert ons (b\ dat het, bier
papieren Werelden eenige Treur- enKlugt- ter Sted£j niet voor >t jaar l66 openlyk} 'pelen, ook ten minfte verdient genoemd te vertoond werdt; toen de 0ude Kamer lang gorden; werden doof gefcheenen, door den verdweenen was. De gefchillen met de Am- nelderen en kragtigen glans van den I-ebtis fterdamfche KerkeJyken, die, in't jaar 1620; der Nederdunfche Digteren, den grooten ontftonden, gaven onzen Digter , vier of hn Toost tan dïn Vondh, vyf jaaren agtereen, gelegenheid, tot hec VAS de» . j maaken van verfcheiden Hekeldigten. On*
0Jto*t. die, eerft, met hen hand aan hand ging, en dertuïTchen, deedt hy eene reis naar Deene-
zelfs van hun geleid werdt; doch hen, na- marke, om eenige fdmlden in te vorderen: derhand, voorby flreefde , en verre agter waarin hy egter kwalyk flaagde. In 't jaar zigliet; Hy was wel, te Keulen, op den 1632, ondernam hy,den togt van Konftan- zevendenden November des jaars 1587, ter tyn naar Rome, in een uitvoerig Helden- weereld gekomen; doch nog een kind zyn- digt, te befchryven. Hy arbeidde hieraan, de, met zyne Ouders, Jooßvan den Vondel eenige jaaren, met ongemeenen yver, en of van Vendelen en Sara Kranen, die der las'er, nu en dan, een gedeelte van voor, Doopsgezinden belydenis toegedaan waren, aan zynebefte vrienden (?). Doch de dood getrokken naar Amfterdam, daar hy, tot aan zyner huisvrouwe, Maria de Wolf, deedt zy- zynen dood toe, gewoond heeft; zo dat hy, nen luft, derwyze , verflaauwen , dat hy, .gelyk Francius fprak (e), zyne Geboorte- eindelyk, een' weerzin in 't werk Jcreeg,en flad tot geen meerderen luifler en fieraad ver- 'er zo veel misftals in vondt, dat hy 't ver- ftrekt heeft, dan ons Jmßerdam, welk hy als fcheurde. Zig, midlerwyl, ook eenigszins zyne Geboorteflad aanmerkte. Hy verdient, in de Griekfche taaie geoefend hebbende, derhalve, eene voornaame plaats onder de begaf hy zig wederom aan het digtenenver- Amffcerdamfche Digters. Naauwlyks was hy taaien van Treurfpelen. In 't jaar 1637, wyd- der kindsheid ontwaifen, of hy toonde reeds de hy den nieuwlings gebouwden Schouw- zulk een'trektot deDigtkonft,datHooFT burg in, met zynen treffelyken Gysbrecht hem, in zekeren brief, uit Florence, in 't van Aemfiel. Hy vertaalde, met hulp van jaar 1600, gefchreeven, telde onder de Am- den geleerdenIfaak Vojßus, en op aanraading fterdamfche konftoefenaars, van den grooten opbouwer der geleerdheid, Dfc toen al toonden, motz* hier namaals enbyzonderIykderDigtkun.de, den Advo-
zouden zyn. kaac Jom Vcühters of ^ iftoryn, zei v ook een
T,. ' r, « _, \ Digter, de Elektra van Sophokles uit het in tjaar-iffia, gaf hy zyn eerde Tooneel- Gnekfch(*), en digtte het Treurfpel van
fpel Pafcha genaamd, in t licht welk,op de Maagden, in weIk Iaatfte h de eerfte de Brabantfche Kamer, tot Zinfpreuk voe- openbaare blyken gaf van zyne zugtvoorde »ndf'P^^^^'°Penlyk vertoond Ro0mfche Kerke, tot welke hy, in't jaar Jerdt. Hy leerde de Latynfche taal, toen hy , 6%9 overging. Sedert, ftondt hy deezer f f e« en twintig jaaren bereikt.hadt ,en gaf, Kerke ? met penne> ten di^a £n in t jaar 1625 Je Amßerdamfche Hekubamt, fchreef zyne fraaifte en kraetigfteDigtftuk-
ÏÏfn'^r^ Jroafe/r T S-eneka> meC hü}? ken, onder welken, de Altaar-geheimem/M
Zn5^ro^ard Hooft, in p^, vertaald, aitmuncen, tot verdediging haarer Leere. 7>J 1 . ' m.vefzen&*>*?& was. Zyn HybragtookVirgiliusvnzuiverNederduitfch foK wV,arV;m c^lfdeJlar' tev00r" onrym over, en digtte, van tyd tot tyd, Ä' o7? hebben' t^ (f}' ,aan§fe' verfcheiden' Treurfpelen, behalve een Land- v2 ' ^fm^over dit Treurfpel weder- f j Leeuwendaalers genaamd, op de eeu- |
|||||||||
|
voer. Fels fchynt te zeggen (g), dat het, r ° r
|
wi-
|
||||||||
|
Y\ Z» HOOFTS Brieven, N. 210. bl. 169. (h) Vondels Leven, U. 6t.
fVl°'.at' XXHI' f' ïo?' (i) Zie HooFTS "n'even, .V. 4;s, hl. 357.
ff! ^". n" D"',.XIII. B°?i, i!- 488. (k) Ti* dt Opdragten van de Elektra en den Joseph »'»
»*-/ Gebruik en misbruik des Tooneels, il. 1«. EGYPTen.
Ii'a
|
|||||||||
|
AMSTERDAMS
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||
|
246
|
|||||||||||||||
|
in't jaar 1671 , gaf hy de Iierfcheppingên fa***'
van ümdius , in Digt, uit. Doch in deeze TIE"°T. twee werken, en vooral in het laatfte, be- ^pb fpeurde men taftbaare blyken van 's mans eeuwe- verzwakkenden digtgeeft. Hy bereikte nu digtess. drie en tagtig jaaren. Ook kwam 'er, fe- dert, niets uitvoerigs van hem te voorfchyn, en, na't jaar 1674, liet hy de Poè'zy geheel- lyk ruften. Ook begaf hem de gang, en't geheugen allengskens. In dien toeftand, ontving hy veel verkwikking uit het bezoek van goede vrienden, die hy, met hertelyke handdrukking, en een God loont, plagt te bedanken. Eindelyk, ftierf hy van verzwak- king , na dat hy, met weinige ziekte, flegts agt dagen, het bed hadt gehouden, op den vyfden February des jaars 1679. Op den agtften, werdt hy, in de Nieuwe Kerke, ter aarde gebragt, door veertien Digters of Liefhebbers der Poè'zye, aan ieder van wel- ken een zilveren penning, voerende, aan de eene zyde, 's mans beeldtenis, en aan de andere, eene zingende Zwaan met dit by- fchrift , D'oudïste en grootste Poëet, vereerd werdt. Doch zyne zerk, niet ver van 't Choor, naar de Zuider- of Damdeur toe, gelegen, droeg geen gedenk- teken, tot dat, omtrent drie jaaren na's mans overlyden, de Heer Jan Six , Heer van Wimmenum en Vromade, toen Oud- Schepen en Raad deezer Stad , een graf* fchrift op de zerk deedt houwen ; gelyk wy reeds, in de Befchryving der .Nieuwe Kerke (m) , hebben aangetekend. By zyn leeven, kwamen hem, naar zyn ei-
gen oordeel, niemant nader, dan Vollenhove en Antonides («). _Na zyn' dood, heeft men zyn' geeft en zwier van digten, mogelyk, in niemant volkomener zien herleeven, dan in Hubert Corneliszoon Poot. |
|||||||||||||||
|
Zeven- wige Vrede met Spanje van 't jaar 1648. Een
tiende zyner Treurfpelen, Lucifer geheeten, werdt, en agt- door toedoen der Predikanten, geweerd van ™°e! het Tooneel, 't welk zyne hekelpen, die DIGTH1Si dikwils tegens de Gereformeerde Kerkely- 'ken gefcherpt geweeft was , op nieuws, gaande maakte. Zyne Maria §tuart, waar- in Elizabet, Koninginne van Engeland, met de haatelykfte verwen, afgemaaid was, hadt hem > reeds te yooren , doen verwyzen in eene boete van een honderd en tagtig gul- dens , die de Boekverkooper, Abraham de Wees, voor hem, betaald hadt. In 't jaar 1Ö57 , gaf hy Davids Harpzangen uit, en ondernam, in 't zelfde jaar, eene tweede reis naar Deenemarke, om betaaling te vor- deren van zyns Zoons fchulden. 't Kwam nu, met zyne middelen van beftaan, zo be- krompen om, dat hy, vermoedelyk, tct ar moede vervallen zouzyn, zo hy,door voor- fpraak van goede vrienden, en gunft van Burgemeefter Cornelis van Vloosrcoyk , in 't jaar 1658, niet met eene Boekhouders plaats, in de Bank van Leeninge, voorzien gewor- den was. Dit ampt, welk zes honderd en vyftig guldens 's jaars opbragt, werdt, nog- tans, flegt van hem waargenomen, beftee- dende hy den tyd, dien hy aan zyn boek behoorde doorgebragt te hebben , tot het maaken van verzen. Hy behieldt het, nog- tans, volle tien jaaren, en werdt toen, met behoudenis van zyne wedde, ontflaagen. Ter- wyl hy nog in de Bank zat, kwamen 'er wel agt of negen Treurfpelen van hem in 't licht; de meeflenvan welken, of om dat zy Bybelftof behelsden, of om andere redenen, ook, zo men wil,uit afgunft van eenen der Hoofden van den Schouwburg, Jan Vos, indien ik my niet bedriege, nooit of zeldzaam , ten tooneele gevoerd zyn. Zyne Treurfpelen, die, t'ee- nigen tyde, op den Schouwburg, zyn ver- toond, waren Gysbrecht van Aemßel, Pala- medes , Elektra, Jozef in Dotban, Jozef in Egipte en Jozef in 't Hof, welk laatfte, met hulp'van den Secretaris Daniel Most art, en van den Advokaat Joan Vicloryn of Vech- ters (/) , uit het Latyn van Hugo de Giio'ot, was overgezet; de Gebroeders,de Lcenivendaalers , de Maagden, Sahnoneus, Faëton , Jephta, David in ballingfchap, Da- vid kerjleld, Salomon, Samfon, de Batavifche Gebroeders en Edipus. De Lucifer is, flegts tweemaalen, vertoond. In de jaaren 1662 en 1663 , waren 'er drie werken van heilige ftoffe van hem in 't licht gekomen, Befpie- 'gelingen van God en Godsdienft, Johannes de Boetgezant en Heerlykheid der Kerke. Te voo- Ten,'hadt hy Virgilius in verzen gebragt, en, (!) Zit de Opdragt van JOSEPH ifk '* HOÏ-
|
|||||||||||||||
|
Jan V o s,
dien wy, zo even, genoemd hebben, is ook
een Amfterdammer, fchoon ik den tyd zy ner geboorte aldaar, nergens aangetekend vind. Alleenlyk, meldt hy zelf, in twee kor- te Graffchriften,dat zyn Vader ook Jan Vos., en zyn Moeder Aaltje Opmeer genaamd was (0). Hy moet, in 't jaar 1641, toen hy zy- nen eerfteling, Ar an en Titus , een Treur» fpel, welk groot en klein behaagde, in '£ licht gaf, nog jong van jaaren geweeflzyn; gelyk, uit de Lofdigten op het Spel, af te noemen is. Vreemd kwam het elk voor* dat een Ambagtsman, want Vos was een Gla- zenmaaker, die geene taaien kende, een on* geletterd gafi , gely k B a r l a e u s hem noemt, de
f») III. Deel, II. Boek., hl. 117.
{n) Zie Brandt J. v. Vondels Leven.
(o) Gedichten, II. Deel, tl. lys,
|
|||||||||||||||
|
JAK'
|
|||||||||||||||
|
y
|
|||||||||||||||
|
lil Boek. VERMAARDE PERSOONAADJEN. 447
ZEpif- de oude Griekfche Treurfpeldigters naar de handwerk van glazenmaakea oefenen, ge-Zeven-
et> lor- kroon ^ak- DeDigcers van dien tyd hemel- lyk, onder arideren, blykt, uit zyn gedigtT^N»E Tiende" den zyn Spel zo hoog op, dathy, zig niet aan den Heere Joan óix, waarin hy ^'^isote' ïeuwit. meer gebonden rekenende aan eenige Too- weert, dat hy, die, van tyd tot tyd, K§i-EEuvra. ^orass.n^'^etten, eerlang, een tweede Treurfpel zers en Koningen aan- en alftelde,egter vanDlGTEJls> fchreef, Medea genaamd ; waarin hy niet Staatzugt vry was; zyn voorhuis, waar de alleen afweek van de regels, die H o s. a t i u s buik hem deedt glaazenmaaken, ten bewyze opdeTooneelpoè'zyehadtvoorgefteldjmaar, bybrengende (r). In een Smeekfchrift in : in een Voorberigt voor welk, hy dien'Dig- verzen, aan de Heeren Thefaurieren, ver- ter ook , met deeze verzen, in den fchild zoekt hy, de glazen in de Lomberd te mo-
foer : gen maaken (s). Ook vind ik gemeld, dat hy Stads Glazenmaaker geweeit is, en een
% zyt een Lierpoëet, en fchryft het Treurfpel gedeelte der glazen van 't nieuwe Stadhuis
wetten. gemaakt heeft. Hy is, in 't,begin van July
Zoo tergt een hardersfluit de klank der krygs- desjaarsiCó"/, overleeden. Vondel heeft een
trompetten. vierregelig Byfchrift op hem gemaakt, waar-
Uzv les is over laß: de kunfl gedoogt geen pyn : uit genoegzaam af te neemen is, wat hy van
Het f pel wil ivel bepaalt, maar niet gedwon- zyne konft oordeelde. Dus luidt het:
gen zyn.
Zoo fpant Natuur door Vos een regenboogb
Kort na den Ar an en Titus, gaf hydeKkigt van dichten, van Oene uit, waarin de taal en zeden van Of'bogen van triomf'e, en teert tooneelcn flicht en.
't laage Amfterdamfche gemeen gefchilderd Wat hoort ge, als hy een wys op vrede en werden , zonder dat 'er, op fchikking of oorlog zet ? orde, agt gegeven was: behalve, dat het Een ßem gewrongen door een boghtige trom-
gantfche beloop van 't fpel de ontugt veel pet (t). te dartel maalde; waarom ook de Digter Reinier A n s l o, Reinie*
naderhand, zyne Kluge veroordeeld heeft (p). Akslo.
Vos was, midlerwyl, door Burgemeefteren, door Vondel, een Digter van eene cierlyke
aangefteld tot eenen der zes Hoofden van den netheid genaamd (u), is, hier ter Stede, in Schouwburg: 't welk hem niet alleen gele- in 't jaar 1626, van Doopsgezinden ouders, génheid gaf, om Treur- en Blyfpelen van gebooren. Zyn Vader was Reyer Claaszoon het Tooneel te houden, die anderen gaarne Jnslo,Zoon van Claas Claaszoon Jnslo,ü.ig- vertoond zagen; maar ook te v^ege bragt, ter van Anslo's Hofje (V): zyne Moeder dat hy, voor anderen, gebruikt werdt, tot Bester Willems Roodenburg,die uit adelyken het uitvinden en fchikken van de pragrige flamme gefprooten was. De jonge Anslo vertooningen, die, ter gelegenheid der Vre- toonde, in den ouderdom van drie en twin- de des jaars 1648 en des jaars 1Ó54, en by tig jaaren, veelligt op Vondels voorbeeld, Verfcheiden' andere gelegenheden, gefchied- eenige neiging tot den Roomfchen Gods- den. Doch Vondel klaagde, dikwils, dat dienft, en ondernam, in't jaar 1649, eene Vos, uit nydigheid, toeleide, om zyne Treur- reis naar Italië, daar hy zig, omtrent twin- fpelen te bederven, en onnut te maaken. lm- tig jaaren, en tot aan zynen dood toe, op- eners , ik twyfel niet, of hy was het Hoofd gehouden heeft. De Digter Joan Six van des Schouwburgs, welk, volgens Brandts Chandelier heeft hem, te Rome, gezien, en Verhaal, om zeeker tooneehverk, door eenige ze]fs, ook elders in Italië, vriendfehap mee ëroote Dichters, gelyk van Baarlc, Jacob van hem onderhouden (V). Hier beleedt hy de dsr Burgh, en Joan Vecbterfen, uit beufcheit, Roomfche Leere openlyk, en fchreef, niet en om hem in de kunfl aan te moedigen, ge- lang na zyne aankomft, eenige Latynfche peezen, zich zelven op dim lof boven zyne verzen op het Jubeljaar, voor welken,Paus baarde verhief, en, Hooft des Schouwburgs Innocent de X. hem, met eenen gouden ge- ge'Worden, zynen roem zogt te vergrooten, door denkpenning, vereerde. Koningin Chriftina - dien van anderen, en van Vondel in 't byzon- van Zweeden, die, ten deezen tyde, haar der, te verkleinen, te wege brengende, dat verblyf te Rome hieldt, befchonk hem ook men, 'm Vondels Treurfpeelen, de rollen ver- met eenen gouden keten, in erkentenis van deelde aan onbeqitaame Speelers,en die ook mis- . welk 'naakte, door eude verfleete en wanfehikkelyke (r) Gedichten, u. u«/, hi. jio.
lederen (?). Jail Vos bleef, midlerwyl, het $ vot^'Ly'"! uïïï «• «* (») VONDELS Leven, tl. 80.
fn (v) Zie UT. Deel, IV. Eoe{, tl. Jj8. f«» \," Vrxs Gebr" en misbr. des Toon. il. i+, (>»J Zie Poëzy v4» J. Six van Chandilier. bl.*u iü,
(?J Vondels Leven, bi. M< *», M%» *>i'
lï 3
|
||||
|
24S AMSTERDAMS VI. Deel.
Zeven. we,k gffchenk, hy haar een Nederduitfch op den elfden January des jaars 1674 (e). Zevew
tiende Lofdicht opdroeg, welk, in zyne Mengel- Zyne Werken, en daaronder, een müTclyk?lit>vt, |
||||||||||
|
en AGT- digten,te vinden is, en Papier voor goutheet. Tooneelfpel, Helen Hemel genaamd, zyn, e\^>z
eeuwe! Zyne Martelkroon van Steven is het beroemd- meermaalen , en laatflelyk, in 't jaar 1719, JËü«r*' " fte zyner Gedigten. Het kwam, in 't jaar uitgegeven:- riioti»s' IGTERS,i64ó, het twintigfle zyns ouderdoms, te Onder de aanzienlyke Amfterdamfche
Amfterdam, in 't licht,' en draagt nog ver- Digters, moet vooral geteld worden de Heer fcheiden' kenmerken van af keerigheid vän de Roomfche Leere (*>. In zyn Treurfpel, J o a n S i x, ]0\*SlS'
de Paryfche Bruiloft, welk, in 't jaar 1649, hier ter Stede, in 't jaar 1618 gebooren
uitgegeven werdt, doch vroeger gedigt was, uit jan Six, afkomftig uit een oud geflagt beTpeurt men ook nog geene neiging tot het in 't Kamerykfche, waarvan zig de takken, Roomfche geloof; die, zig klaarit, na zyn wyd enzyd, verfpreid hebben ; en änm\ ■ \ vertrek naar Italië, openbaarde. Hyis,op Dogtef van Pieter jy De • s^ den aenden May desjaarsi669,tePerugie, leide zig, al vroeg, toe op de Latynfche
eene-oude Stad aan den lyber, omtrent en Nederduitfche Digtkunde, waarin hy mer- twaalf mylen van Rome, in een Landfchap kelyke vorderingen maakte. In 't jaar 1655, van den zelfden naam, welk tot den Ker- trouwde hy met Margareta Tulp, Dogter . kelyken Staat behoort, ongehuwd,overlee- Van den Burgemeefter Nicolaas Tulp (ƒ), QIL'y\ „ , „. die hem, in't volgende jaar, tot Commiffaj
De Amfterdammer Digter, ris van de HuwelykfcheZaaken bevorderde.
T JanZoet, In ^ Jaar l667 > werdt hy, tot Schepen ; in
|
||||||||||
|
Zoet.
|
. T . . _ „. 't jaar 1679, tot Raad, en in't jaar 1691,
|
|||||||||
|
zou, in onze Lyft der Poeeten, veelhgt, tot Burgemeefter verkooren, toen hy reeds
geene plaats gekreegen hebben , indien hy den ouderdom van omtrent drie en zeven- zig, hier ter Stede, niet, door het opregten tig jaaren bereikt hadt. Hy heeft deeze van een Genootfchap of &?tó vanDigteren, waardigheid maar eens bekleed, en is, op eenigen naam gemaakt hadt. Men kan, uit den agttienden May des jaars 1700, over- een der Gedigten van Verhoek (z), af- leeden (g). Zyn Treurfpel, Medea genaamd, neemen, welke Digters zig al in deezeBend is het "bekendfle zyner Nederduitfche Digt- hadden laaten aanfchryven, en te gelyk, dat werken. Hy was ook voor een keurig kenner zy niet van de voornaamiten geweefl zyn. der Nederduitfche Poëzye vermaard (h): 't 't Blykt, dat Zoet , aan dk Genootfchap, welk Pels bewoog, om den jongen Hee- van tyd tot tyd,eenige vraagen voorflelde, ren Ge el v i n c k deeze vermaaning voor te die, m digt, beantwoord werden (a). 't Ge- houden: nootfchap, door Zoet opgeregt, voerdeden naam van de Kamer by de fVyngaardranken, Of hebt gy eertyds ietsgefchreeven, dat het oor
en tot Zmfpreuk,!^ bovenal. Het bloei- Van Schepen Six, en van uw Vader 't eerïi de nog, omtrent het jaar 1670 (A). Te Haar- eens hoor, lern, was, omtrent dien tyd,diergelyke Ka- En 't myne (ï). ----- -__ ___. -___, •____
merinftand, genaamd de IVitte Angieren,
onder 't woord In Liefde getrouw, waaraan De Heer Six onderhieldt ook eenige ge-
Jan Zoet verlcneiden gedigten gezonden meenzaamheid metVoNDEL; gelvk?uitde heeft (0- Hy was, op den zesden Maart, Poëzye van deezen, af te neemen is (k) hier ter Stede, gebooren; doch het juifte Ook heeft Vondel dit byfchrift op zyne af- jaar vind ik nergens gemeld Zyne Huis--bedding gemaakt, kort na dathy Commis- vrouw, Machteld Klaajje van Medenbuk (d), fans geworden was:' maakte ham het leeven zuur, door haaren gemelyken aart. Hy zelf wasin den waan, dat Zoo maelt men S1X, in 't bloeienß van zyn
hy met fterven zou, maar deel hebben aan jeught, een Ryk des Zaligmaakers, welk hy op aar- Verlieft op kunfl, en wetenfchap en deugbt,
de te gemoet zag. Doch hy vondt zig be- Die fchooner blinkt dan iemantspen kan fchry- droogen in zyne verwagting, en overleedt, ven, ,,,,-, A , . _. •-■'*.' , De^rfvergaet:dedeughtzaleeuwighbhven.
(x) Zte, ander anderen, äe Klagt van Euz.ebia, op 't einde. »5««"j>u»
(y) Zit BROUERIUS VAN NlDEK. m HOOGSTÄATENS Aa»
Woordenb. ^irt. Anslo (Reinier)
(x.) Poëzy, tl. 192. (') Zie ie GrafTchriften agter z.yne Werken, bl.in ""■'
(") VerhoEks Poëzy, il. is+J i,7) ip9,2oj ij,. 10„ (f) zic Vondels Poëzy, I. Deel, il. 683.
(i) Vf.rhoekS Poëzy, bl. 203. ' '' (g) Zie K. LESCAlLJEs Mengelpoëzy, II. Deel, hl. JSI.
(c) Zie my„e Weikeu, H. 165, [271, 274, ir7 , ZJi ... (h) Vide P. Francii Poemata p. 344. &Poithuma ?•*}»•
(tt) Zie *.yn. werken, il. 22J, 21«. (') Horatius Dichtkunft, bl. 3+.
«} Zit, ondet »ndeten, II. Dttl, tl. ui, jti.
|
||||||||||
|
III. Boek. VER M AARDE PERSOO NAADJE N. 249
|
|||||||||||||||||
|
waren, op den derden April des jaars 1607, £EvEn-
getroiuvd, zo dat hy niet veel vroeger kan tiekds ter weereld gekomen zyn, en merkeiyk laa- Cn/-Gï' ter kan men zynen geboortetyd ook niet JÉ^-e! Hellen, om dat hy zelf te kennen geeft, hoe orGTE^|é hem, in 't jaar 1659, nog wel voorftondt, dat een zyner broederen , die den eerften November des jaars 1620 ter weereld kwam, ver te zoeken was (a;). De Vader van onzen de Decker hadt Ooftende, tegen den Aartshertog Albertus, als Vendrig , helpen verdedigen, in 't begin der zeventiende eeu- we; tradt, na 't overgaan der Stad, in de egt, en zette zig te Dordrecht neder; doch begaf zig, eerlang, naar Amfterdam, daar hy zig eerft met den Koophandel fchynt ge» neerd te hebben; doch, daarin, naar 't fchynt, ongelukkiglyk.geflaagd zynde (y), zig, na- derhand , aan 't makelen begaf, uit de winfr, van welk beroep, hy eene vrouw en ver- fcheiden' kinderen (z) onderhieldt. Op dit beroep, heeft onze de Decker het oog, zy- nen Vader , na deszeifs verfcheiden , düS doende fpreeken: 'k En hoeve, op afgeleefde hcenen,
Voortaan niet meer, door fneeu enjhkt Langs Water, Dam en Niewwendyh, Om k/eenen makeUoon te kopen (a).
De Decker, nog een kind, te Amfterdam
gekomen, fchynt, ouder geworden, zynen Vader in 't makelen geholpen te hebben. Hy maakt ook, in verfcheiden' Gedigten, ge- wag van zyns Vaders y ver en bekwaamheid, om hem, in zyne vroege jeugd, in de taa- ien, in den Godsdienft, en in 's Lands ge- fchiedeniffen, te onderwyzen. Van 't laat- fte zingt hy, onder anderen, in deezer voege; Helaes! 't bedryf der Helden
Zult gy voortaan niet meer
Ophalen, nogh ons melden, Wat Meteren weleer
Heeft, op papier gezet,
Wat Bor ons heeft gegeven, Wat Froiffard heeft befchreven, Comtnin en Monflrelet (b).
Onze Jeremias oefende zig zo wê, dat hy
der Latynfche , Franfche , Italiaanfche eii Engelfche taaien meefter werdt. In 't jaar 1661, gaf hy eene overzetting uit hetFranfch van MatT\Hieus Hifiorie van Aelius Se- janus in 't licht, en, eenige jaaren laater, zyns Vaders vertaaling van Florus en Eutro- piüs,
(x) Rym-oefeningen II. Deel, hl. 24.4, isg,
(j/) Rym-oefen. II. Deel, bl. 302. (*.) Zie Rym-oefen. II. Deel, bl. 383, (a) Rym-oefen, II. Deil, il. jjjj.
(b) Ryin-oefen, II. Dtel, Vt* $ii.
|
|||||||||||||||||
|
Aan den Burgemeefter Six, was ook ver-
rnaagfchapt,doch hoe na, is my nietgeblee- ken, de Digter |
|||||||||||||||||
|
Ti2KDe
|
|||||||||||||||||
|
e.]
|
|||||||||||||||||
|
■40T-
|
|||||||||||||||||
|
.e£uwe.
|
|||||||||||||||||
|
Joan Six van Chandelier,
J^ANSixdie, hier ter Stede (/), omtrent den jaare
CHAW. i<5io, fchynt ter weereld gekomen te zyn, Deuer. ^choon ik den netten tyd niet heb aangete- kend gevonden. Zyn Vader heette Jacob &'*: zyne Moeder . . . Juliens (in). Hy ^as de oudfte van tien kinderen, zes zoonen en vier dogteren, eenigenvan welken,jong geftorven zyn («). Onze Six geneerde zig met koophandel in droogeryen (0) 5 doch oefende, van vroeg af aan, de Nederduit- fche Poè'zy, waarin hy, door den tyd, eeni- ge vordering maakte. Niet meer dan dertig jaaren oud, werdt hy, van eene hardnekki- ge mildzugt, aangetaftjom welke te genee- zen, hy zig, met vrugt, bediende van de wateren te Spa, welker nuttigheid hy, in verfcheiden' Gedigten , ongemeen verheft (p). Naderhand, deedt hy eene reis, door Frankryk, Spanje en Italië, die, zo 't fchynt, meer dan tien jaaren geduurd, en ook tot voortzetting van zynen Koophandel geftrekt heeft (q). Op zyne reis door Italië, fchreef hy 's Amfier dammers Winter, het bekendfte en geeftigfte van zyne digtftukjes (r). In zyne geboorteftad te rug gekeerd, deedt hy, in 't jaar 165s, een reisje naar Londen (0» en gaf, in 't jaar 1657, zyne Poè'zy in 't licht. Uit een zyner Gedigten, is af te neemen, dat hy nimmer getrouwd geweeft is (t). Hy fchynt de ■ laatfte jaaren zyns leevens, veel, in ffcilte, in de Diemermeer, gefleeten te hebben, daar zyne Grootmoe- der, Catharina Jeheu, eene Luftplaats hadt (u), die hem, na haar overlyden, ten deel fchynt gevallen te zyn. Hier voltooide hy eene nieuwe berymingder Pfalmen, diehy, in't jaar 1674, uitgaf. Ik weet niet, wan- neer hy overleeden is. Ten zynen tyde, bloeide, hier ter Stede, ^Qi"!3 Jeremias de Decker,
ï5b, '* ook , gelyk Anslo , door Vondel, een
"igter van eene cierlyke netheid genaamd (v). •"■y was te Dordrecht gebooren (1»), om- trent den jaare i<5oq of 1610. Zyne ouders, ■abraham de Decker en Maria van Bremden, |
|||||||||||||||||
|
2S0 A M S T E R D A M S VI. Deel.
Zsvuf- Pius, uit eene overzetting in. dezelfde fpraa- nootfchap geweefl zynue , zig, ter oorzaake Z^
tiende ke (e). Hy leide zig ook naarftiglyk toe, van eenig misnoegen, doorafgunft, zomen^ aGT. en aot> 0p de verbetering der Nederduitfche taaie, meende, verwekt, van het zelve afgefchei-TlEripE ™f en ontwierp, ten dien einde, eene Spraak- den hadt. Byzonderlyk, heeft hy 't op Pels EËuw*- !? konft tot zyn eigen gebruik. Doch deDigt- gelaaden dien hy als een gemeen Poëet,Dl<&** DlGTERS'konft was zyne aangenaamfte oefening Hy en te gelyk, alseen bedillaar van beter Dig-
brast het Treurfpel Baptifies of Dooper over, teren, vinnig (leekt, m zynen Satyr Marfyas uitBucHANANs Latyn, en gaf het, in 't (*)• In zyne Uitvaart van V o nd el, keurt . iaar 1652 in 't licht. Zyn uitvoerig He- hy de fchryfwyze van Pels en het Konftge- keldiet Lof der Geldzucht, is eerft na zy- nootfchap, die, om fommige klanken uit te nen dood uitgekomen. Voorts, zyn 'er, in beelden , fchmne ftreepjes boven de klink- denlaatften Druk zyner Rymoefeningen,die, letters plaatften, af, zeggende: in't iaar 1726, doorivlAïTHEUS Broue- .; Rius van Ni dek, bezorgd is, ook vee- Hy beeft zyn letters met geen fpietfen te ver-
lerlei andere foorten van Gedigten te lee- weeren. zen, en onder deezen, eene verzameling van Zy zyn gehart, mets kan zyn regimenten dee-
Pimtdigten; in welke foort van rym, de Dec- ren (ƒ> ker de befte Nederduitfche Dïgters evenaar- e£n ^ de vuift ej.
de of overtrof Hy overleedt nog geene gemaakt, en, door den Digter P%-
zeftig «aren oud , in December des jaars ^ ^ |ynen mondj opgefchreeven, be-
1666 (d). kelt hy Pels ook,onder den naam van Mar- Andries A n d r i e s P e L s fyas, zinfpeelende, onder anderen, op zy-
P£LS, nen naam, in deeze woorden:
is ook een inboorling deezer Stad geweeft,
hoewel my de nette tyd zyner geboorte, ner- En fchoon hy noch Jpol dorfi laflren zonder eens, voorgekomen is. Zyne Ouders waren vrees ,
%dries Pels enCatharinaFegelmans. Hyhadt Ruk hemde ruige pels met verder van het
zig, in zyne jeugd, in de Regtsgeleerdheid vleefch (g).
geoefend, en was tot Advokaat bevorderd. Ugtgeraakt Digtren-Gild is wel meer
Doch,naderhand, leide hy zig, voornaamlyk on * *efl. k]eine of gewaande be]e.
* toeopdeTooneelpoèzye, brengende,alm t & & met woek beua,d ^ zetten_
jaar 1668, het Treurfpel Didoosaoot, in t & ^ » vrfe ^ hfcbb ifrd k
licht welk, m drie bedry ven, verdeeld was,, Schouvvburg en den Digteren dienft ge-
. tuffchen welken, hy een Blyfpel van gelyke ^ m£t hu/fchryverj. feVan Pds is £ fe
drie bedry ven, en >/fw genaamd , deedt gen £ondd Gezangen in dmk- H iSj den
voegen. Wat laater, werdt hyeen voornaam dsrden j, dgs. overleeden (h).
Lid van het Konftgenootfchap , onder_de J J J w
zinfpreuk JVi7 volentibus arduum, dat is, A7iefy Willem Godschalk van Focquenbroch Witt
ij- zwaar voor die willen, welk den Schouw- , ^"tic
bur* eerlang, voorzag van een aanzienlyk w* <;en Amfterdammer van geboorte (O^V
Durto, cciioiig, vuui a& j die zlg meelt op t boertig digten heeft toe-^„U-
getal van Treur- en Blylpe en; en oen ver- « B £ S giftigheid, dangi
wierp hy zyne twee eerftehngen, als ftrydig £ei(-5u' c"> 'cv-1 u J & f „ • tj ,
met de Tooneelwetten van Ariftoteles en ™ zyne konft, vermaard gewordenis Hy
Soratius, die, in Frankryk, ftiptft gevolgd hadt zig in de Geneeskunde geoefend en norauus, , j t- & & was tot Doaor bevorderd: doch te fterk
werden. Pels gaf, m tjamI%7^ D?g verllingerd op gezelfchappen, maakte hy,
fa»^^^^^»1;^?^/^ met zyne praftyk, weinig opgang, en on!
zen, en gefchikt naar de zeden van, zynen ^ ^ , g kë^ tyd: waarop vier jaa en laater,zynGebiu* ^ ^^ ^ *
en misbruik des ^f^t^fj!^- khreeïhyhetBlyfpë de Minint Lazarushus,
zyne Konftbroeders hadden gelyk toclije- ^ y ^ ^ meenlyk gebeurt het geluk met .an elk 6 hmdd%ot tweeymaalen t0
nTtnedwetnnn: tlthooA SSÄ ^ BgB^, Ik/e« "iet, wanneer,
i^Snge te;oldoen.Blykenhiervanvindt noch ™ hy overleeden is. _ men, in de Gedigten van Antonides, (i) Mengeld. H. 3«9.
die. te vooren, een Lid van het Konftge- {f) Mengeid. w. 177- » fX) ^« HooosTBATEKT Leren yan Antonides *»»r **
Gedigten.
ft) Rvmoefen. II. Deel, bl. i%%. (*'J Z<< T. Arïnw Mengelpoëzy, 6/. 243. frf) Balen Dordr. */. H3- Zie 0«^ jy» Leven vo«r <i« (O Zit W™ Werken, II. Deel, bl. 167.
/*)*)« »»>X«*« *7»«r Rym-oefeningen, (O 2'« xj"« Gedichten , II. flfei, «. 4«. |
||||
|
III. Boek. VERMAARDE RE R S O O N A A D J E N. 251
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pietek Verhoek brengt ons de orde des tydstot den beroem-Zeven-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
TIENDE
en AGT-
TIENDE
EEUU'E. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ea
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AGT-
|
denLatynfchen Digter,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ti6jjDE ™> te Bodegraave, den vierden September
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
isEu.v£., «es jaars 1633,ter weereld gekomen; doch
|
JoAN van Broekhuizen,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
öigtET!, heeft het grootfte gedeelte zyns leevens,te
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V
|
Amfterdam, doorgebragt, daar hy 't mar- ot Janus Broukhufius, die hier ter Stede, D»«*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^Tek
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^erfchilderen geoefend heeft, na dat hy op den twmtigften November des jaars1649 j0A™
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ver.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
eerft het glasfchilderen, by Jacob van der ter weereld kwam Zyn Vader was Gerard
|
■ HUIZüN.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
j^y van Broekhuizen, Hoeden winkelier, en daar-
na , Klerk ter Secretarye van de Admiraliteit te Amfterdam: zyne Moeder Eva Vos, die |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zoetvloeijend Digter, en voor eenen tyd,
ook Lid van het Konftgenootfchap, M vo- «n de aanzienlyke huizen van Witfen en
ktttibiu arduum. M a t t h e u s B r o u e r i u s Hudde vermaagfchapt was. Hy werdt, m Van Ni dek heeft de uitgaave zvner Poë- de geleerde taaien, onderweezen, onder t zye b-zorffd Zvn Treurfpel Karelde Stoute °PZ1& va" Mnanus Jumus , toen Reótor is het bektndfte zyner Digtwerken. Hy is, der Latynfche Schooien alhier; en toonde, hier ter Stede, op den ne|en en twintigften f .d,lefn *ïf rfds> ff%™& en bekwaam- September des jaars 1702, overleeden (/). hei? wtA ?« L^<*| P«*ye. Men ver-
J *< ' w haalt, dat hyvyftig of meer Latynfche ver-
Joan Pluymer, zen, na dat hyze eens gehoord of gelezen
, . „ „ , ,. , . hadt, van buiten opzeggen; doch, daaren-
van wien een bondel Poezy het licht ziet, tegen5 de Jg der Logka of Redeneer.
was, zo ik my niet bednege, een Amlter- kunde . nimmer, in 't geheugen drukken
dammer van geboorte. In 't jaar 1681, werdt kon> Van de Latynfche Schooien gekomen, hy een der Pagteren van den Schouwburg, werdt hy, door zynen Oom, die 't opzigt ier , door fommigen, ge- over n«ri hadt, alzo hem zyn Vader vroeg |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Joan
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Weldiglyk geklaagd werdt. Ook duurde het
niet lang O). Pluymer was een boezem- vriend van Antonides, en, zo wel als deeze, misnoegd op het Konftgenootfchap NU vo- lentibus arduum (n). Ik vind den tyd van zyn overlyden niet aangetekend. Hy heeft ver- fcheiden' Tooneelfpelen gedigt , die, nog tegenwoordig, op den Schouwburg , ver- toond worden. De bekendften zyn de Ge- hoonde na haar dood, de Vrek, 't School voor de Jaloerfchen, en Krispyn Starrekyker. Thomas Arents,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ontvallen was, befteld in een' Apothekers
winkel, daar hy eenige jaaren fleet; zig nog- tans vlytiger oefenende in de oude Latyn- fche Digters, dan in het naarfpooren van de kragten der kruiden en geneesmiddelen. Een fterke weerzin in 't beroep, waartoe hy op- geleid werdt, dreef hem, eindelyk, tot den Krygsdienft, waarin hy fpoedig tot Vendrig bevorderd werdt. Doch de Latynfche Dig- ters, en Propertius in 't byzonder, verzeldea hem, overal, waar hy zig bevondt. Onder- tuflchen, deedt hy ook eenen togt te water |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^e«Ts. onder den grooten de Ruiter. In 't begin
ook een redelyk goed Tooneeldigter , en des jaars 1673, werdt hy, hier ter Stede, tot
Lid van 't Konftgenootfchap NU volentibus Luitenant over een vendel der Stads bezet- arduum, kwam,hier ter Stede, ter weereld, tinge bevorderd (p). Te lande, diende hy, op den zesden Juny des jaars 1652. Hy ge- midlerwyl, en federt, in de Nederlanden en neerde zig met makelen, en genoot degunft in Duitfchland, en woonde verfcheiden'veld- van eenige voornaame luiden hier ter Stede, flagen en belegeringen by. De Nieuwmeeg- onder anderen, van den Burgemeefter Joan- fche Vrede des jaars 1678 gaf hem gelegen- vesHudde; op wiens laft, hy, by zekere ge- heid, om zig, eenigen tyd, te Utrecht ne- iege_nheid,dehaatelykheidderdronkenfchap, der te zetten, daar hy zig, geheellyk, aan ]n digt, uitbeeldde. Zyne Mengelpoëzy is, de boekoefeningen overgaf. Van daar, kwam in t jaar 1724, doorM at the us Broue- hy te Amfterdam, alwaar hy vlytiglyk ar- Rïüs vanNidek, uitgegeven. Hy heeft beidde aan eene verbeterde uitgaave van Pro- verfcheiden' Treurfpelen, en een of twee pertius. En terwyl hy hier woonde, werdt Blyfpelen gedigt. Hy is, in 't jaar 1700, hy Lid van een Konftgenootfchap, welk, Overleeden (o). eens ter weeke, byeen kwam, en waarvan ' Wy fpraken ? tot hier toe, meeft van Ne- ook de Heeren Joan Huift, Joan Huydecoper,
derduitfche Digters,die, te Amfterdam,ge- de Wagtmeefter Dirk Heinck , Digter van "ooren zyn, 0f gebloeid hebben. Doch nu het Veranderlyk geval en Don Louis de Vargas, #n twee bekende Tooneelfpelen, de Secretaris |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
u.\f' m- DeH' v- B'><k,hL **»•
(c) „n™nides Gedigten, hi. 2*8. ra Leven.
' <-" 't Berigt voet zynt Menge'poëzy. III. STUK.
|
Dirk Geehinck,de Profeflbr Franciustenm-
de-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(p) Groot-Memot. N. VI./, ui.
Kk
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||
|
252
|
||||||||||||||
|
Callimachum numeris refcrens B R o v K h v- Zeven-
sivs Vmhrum TIEJ*. Hic Amflehenia conditus aede jacet. T1Etfi>B
Ut, post Gradivi partas in pulvere palmas, eeuwe« Otia qua coluit docla, quiescat humo. dictee
Laude fua pietas, cineri nuncpraefiita, gratae
Nobile in exemplum Poßeritatis eat;
Quae male neglectis et bonore carentibus unt' bris Luflra fuum reddit post duodena decus:
Sint licet ingenii monumenta perennia tanti, Bustafid e Pario marmore caefa mant.
Petrus Burmannus Secundus.
't welk, in zin, omtrent hierop uitkomt:
Ter GedagteniJJe van
Joan van Broekhuizen,
overleeden, in 't jaar 1707.
„ Gy alhn, die de digtkonft en wapen-
oefening bemint, ftrooit lauweren, myr- then en veil op dit gewyde graf. Broek- huizen, wiens gedigten die van Pro- pertius evenaare'n, legt hier, in de Amftel- veenfche Kerke, begraaven ; op dathy rus- te in dien zelfden oord, waarhy,ontflaa- gen van zyne krygsampten, die hy met roem bekleed hadt,zig, in ftilte, met ge- leerde oefeningen, bezig gehouden heeft. De erkentenis, die nu, aan zyne afch, waar- voor men zo fchandelyk verzuimd hadt, eenig gedenkteken op te regten, na zeftig jaaren verloops, de verfchuldigde eer be- wyft, hebbe haaren verdienden lof, en verftrekke ten treffelyken voorbeelde voor de dankbaare nakomelingfchap. Doch fchoon dit Grafteken, gelyk alle anderen, zelfs zulken, die uit het koftbaarft marmer gehouwen zyn, eindelyk vergaan mögt; zullen, nogtans, de werken van zo groot een' geeft alleen zynen naam onfterfelyk maaken." By Broekhuizen, voegen wy Lucas Rotgans, ï,üc**
ROT'
|
||||||||||||||
|
dere luiden van aanzien en geleerdheid Le-
den waren. Eerlang, werdt hem, door be- leid van Burgemeefter Hudde, die vanzyne maagfchap was, eene Kapiteins-plaats over een der vendelen van de Stads bezettinge opgedraagen. Doch na de Ryswykfche Vre- de des jaars 1697, werdt zyn vendel afge- dankt. Men.liet hem egter eene jaarwedde, tot zyn onderhoud. Sedert, hielde hy zyn verblyf, doorgaands, in een' gehuurden tuin onder Amfterveen, daar de geleerden van al- le oorden des Lands hem kwamen zien. De laatfte jaaren zyns leevens Heet hy, met oe- fenen van zynen Digtader in ftigtelykePoë- zye, en vondt het meefte genoegen, in de aanfpraakvan geleerde en godvrugr.ige man- nen. In deezen toeftand, is hy,na omtrent drie jaaren geworfteld te hebben met lighaa- melyke zwakheden (5), den vyfdenden De- cember des jaars 1707, overleeden, en den twintigften, volgens zyne uitdrukkelyke be- geerte (r), in de Kerke te Amfterveen, be- graaven. Propertius en Tibullus zyn , door hem, fraai en naauwkeurig, in 't licht ge- geven : ook de Gedigten van Sannazarius en eenige andere werken. Van zyne eigene Laty nfchePoëzye heeft DavidvanHoog- sTKATEN, in 't jaar 1711, eene fraaije uit- gaave bezorgd. Ook heeft dezelfde Hoog- flraten, in 't volgende jaar, een bondel Ne- derduitfche verzen van hem in 't licht gege- ven , en met 's mans leeven verrykt. Men vindt, in deeze verzen, eene blykbaare na- volging van Hoofts Digtftyl. Terwyl wy ditfchryven,indenHerfftdes
jaars 1767, wordt 'er, in de Kerke van Am- fterveen, op koften van den Heere en Mr. Abraham Calkoen, voormaals,Secre- taris deezer Stad, en thans Baljuw en Dyk- graaf van Amftelland, ter gedagtenifle van den beroemden Digter Broekhuizen, een net grafteken opgeregt, beftaande in eene alou- de Lykbus van blaauwen arduinfteen, ruften- de op een diergelyk voetftuk, voor welk, dit vers van den Hoogleeraar Bürman, op een wit marmeren tafereel, uitgehouwen is: D. M.
J A N I BROVKHVSII,
DEFVNCTI ANNO ClOÖCCVII.
Sparge facro lauros myrtumque hederasque Je-
pulcro, Pieridas quisquis, Païïada quisquis amas. (q) P. BuiimANNI Otat. in Obitum Broukhufii. D. V.
Hoogstraten Broekhuizens Leven. (r) Zie J. B. Wellekens Zedel. en Eind. Gedichten ,
*/. 1«. |
||||||||||||||
|
Zeven-
tiende en aüt- TIEKDE
EEUWE. DlGTEKS
|
||||||||||||||
|
die, fchoon niet zo bedreeven in de Latyn- e**6*
fche Poëzye, egter, even als hy, den kryg gevolgd, en 't vendel gedraagen heeft, en onder de voornaamfte Nederduitfche Dig- ters verdient geplaatft te worden. Hy werdt, in Oélober des jaars 1645, te Amfterdarn» gebooren. Zyne ouders, Jacob Rotgans en Magdalena Timmerman, in zyne vroege jeugd, verlooren hebbende, werdt hy, door zyne Grootmoeder, opgevoed, en begaf zig tot de oefening der letteren , byzonderlyk tot het leezen der oude Latvnfche Digterefl- poch
|
||||||||||||||
|
III. Boek. VERMAARDE P E R S O O N A A D J E i\T. 25
|
|||||||||
|
hj
|
|||||||||
|
riWDR £*och <^e oorlog des jaars 1672 deedt hem geweeft waren (t), voortgefprooten, en aan Zeven-
*o AGT- oefluiten, om zyn Vaderland te dienen, met de aanzienlykfte huizen hier ter Stede ver- tiep;dk ïe?02 ^ waPenen. Hy werdt met een vendel be- maagfchapt was: 't welk my, ook van el- Kiemde* jj E' giftigd. Maar geene bevordering voorzien- ders, gebleeken is; zynde zyn ouders ge-eeuwe. 'teks. de, verliet hy den dientt, in 't jaar 1674, weeft Jußus Baak of Bake en Magdalena van Digters. en begaf zig, met der woon, op eeneHof- Erp (u),eene Zufter der eerfte vrouwe van ftede van zyne Groocmoeder, aan de Vegt, den Ridder Bieter Komeliszoon Hooft. Hy tuiTchen Maarfen en Breukelen, die, door hadt zig, in zyne jeugd, in de Regten ge- de Franfchen, verwoeft; doch, naderhand, oefend,en was tot Meefter bevorderd. Ook fchooner herbouwd, en Kromwyk genaamd was hy Heer van fVulverhorfl, eene Heerlyk- was. JVa 't fluiten der Nieuwmeegfche Vre- heid in 't Land van Montfoort, in 't Stigc de, deedt hy een reisje naar Parys, en tradt, van Utrecht, welke Heerlykheid zyn Va- op Kromwyk te rug gekeerd, in de egt met der reeds bezeten hadt (v). Uit een zyner Anna Adriana de Salengre, Zufter zyns Schoon- Gedigten op de Diemermeer (w), blykt, dat broeders, die hem, in 't jaar ió8o,doorde hy, nog in 't begin deezer eeuwe, geleefd dood ontrukt werdt, na dat zy hem twee heeft, en van elders (x), dat hy, in 't jaar Dogters gebaard hadt. De oefening der Digt- 1715, reeds overleeden was. Doch de net- konft trooftte Rotgans over zyn verlies. Hy te tyd van zyn overlyden heb ik nergens ge- fchreef zynen Willem den derden , een tref- meld gevonden. felyk Heldendigt: ook twee Tooneelftuk- De orde des tyds noopt ons, om hier plaats
ken, Eneas en Turnus en Scilla, die nog den te geeven aan de beroemde Digtereffe, Amfterdamfchen Schouwburg eere aandoen. Voorts, is 'er eene verzameling van Zedeles- Katharyne Lescailje, Katha-
fen uit de oude Verdigtjelen gevloeid uit zyne EYKE
penne. Aan de meeften zyner overige Ge- die, hier ter Stede, omtrent den jaare 1649, ^escail-
digten, voortbrengfels van vroegere jaaren, gebooren werde. Haare ouders waren JacobJE' heeft hy zelf de laatfte hand niet willen leg- Lescailje en Aüda Vermu (y). Haar Vader, gen. Onder deezen, is ook zyne boertige van Geneve herwaards gekomen, was zelf Boeren-kermis, om welke , in haaren aart, een zinlyk Digter, en, van wege den Kei- af te beelden, zyn verblyf op Kromwyk hem, zer Leopold, tot gelauwerd Poëet verklaard, van naby, gelegenheid verfchafte. Hyis, en met een wapen vereerd. Hy geneerde op deeze Hofftede, den derden November zig hier met den Boekhandel. Katharyne, des jaars 1710, aan de kinderpokjes, over- de middelfte zyner drie Dogteren, toonde, leeden,en te Breukelen, in de Kapelle zyner in haare vroege jeugd, reeds zo fterken trek Voorouderen, begraaven (/). tot de Nederduitfche Pcè'zye , dat Vondel K voorfpelde , dat zy, t'eenigen tyde, eene
B4keEKs Laurens Bake uitmuntende Digteres ftondt te worden: en
|
|||||||||
|
, , . , . zyne voorfpelling is volkomenlyk bewaar-
, zo ik my niet bednege, ook een Am- heid> Men heeft zeven treffelyke Treur-
iterdammer van geboorte, daar hy, ten min- fpelen vanhaar, allen gevolgd naar 'tFranfch, "en, een groot gedeeltezyns leevens ge- we!k zy in den grond verft0ndt. Twee of ileeten, en tot in t begin deezer eeuwe, drie derzelven worden nog, van tyd tot tyd, gebloeid heeft. Hy was een der beroemd- ten toonee]e gevoerd. Na de dood haars ite Digceren zyns tyds. Het uitmuntendfte Vaders, die, in 't jaar 1677, voorviel, hieldt Zyner Werken zyn de Bybtljcbe Gezangen, zy den Boekhandel aan, dien zy zeer wel die, in 't jaar 1682 , voor t eerft, in 't licht verftondt. Haare oudfte Zufter, Barbara, «warnen, en aan denBurgemeefterCeenraad js met Matthias de Wreed gehuwd geweeft. van Beuningen opgedraagen werden. Voorts, Eene Dogter uit dit huwelyk, SuJannaLes- was hy een Lid van 't Konftgenootfchap , cailj-e de Wnei genaamd, is, naderhand, met Te/r rWt a lnfPreuk voerde' In maSm v°- den Boekverkooper Dirk Rank getrouwd.
imjjejat ejt, dat is, In groot e zaaken, is 't Doch Katharyne en haare jongfte Zufter, genoeg, gewild te hebben, en waarvan ver- jktta,zyn altoos ongehuwd gebleeven. Ka- lden' Tooneelfpelen den Schouwburg tharyne js, 0p den agtften Juny des jaars verlieren. In de Voorrede zyner Mengelpoë- 1711, 2K> in 't jaar 1737, doorL. van den Broek,
Uitgegeven, leeft men, dat onze Digter, uit (0 zU vondels Foëzy, 1. Deel, bi. m, 334. Oer nurl Am(l„ J _i%h .» il •„► J Z?„„L (*) Stads Miffi^eni *?. XIII. ƒ. ijl. N. XXV. ƒ. 31.
n joud „* terdamlc h geflagt der Ba aken, \v) zu hoofts Leven, w. A.
°nder welken, voor hem , ook Laurenfen ("' Mengeipoëzy, */. n7. J (x) ]. dê Regts MeBgeldigten, tl. 4J. 1/ergeleeltftt »>*>
t,\ ~. , het Voorberigt.
> Zit F. HALMA'S Voorreden vor yne Werken. (y) Zie batre ïoëzy, I, Deel, bl, zit , tl».
Kk 2
|
|||||||||
|
«*
|
||||
|
254 AMSTERDAMS VI. Deel.
Zeven- 1711, overleeden (z). Haare Gedigten en onzeDigter zig,meen ik, ook bydeezeGe- 2EVE^
tiende Tooneelfpelen zyn, in 't jaar 1731, in drie meente, by welke hy zig, federt, gehouden ^gt- tiendÏ Seelen 'm quarto,by deErfgenaamen van Ja- heeft. Hy toonde, al vroeg, fmaak te heb- tIEm5E eeuwe. cob Lescailje en Dirk Rank, gedrukt en in 't ben in Zedelyke Poëzye. Een zyner eerfte ajtftf** DigtersJicht gegeven. Ten haaren tyde, bloeide, Gedigten hadt tot onderwerp de Aardbee-DiGT£BÏ' hier ter Stede, defchrandere Digteres Ge- ving,hier te Lande,op denagttiendenSep- ziNE Brit (a), ééne haarer vriendinnen; tember des jaars 1692 , voorgevallen , en doch te Blokzyl, in Overyffel, gebooren. kwam, in O&ober daaraan, in't licht (e). , Van deeze heeft men keurlyke Byfchriften Eenige jaaren laater, gaf hy een ftukje uit, op de Zinnebeelden van Houbraken; en Aandagtige Befpiegeïïngen genaamd, en, fè- eenige andere deftige Gedigten, by verfchei- dert,in het eerfle Deel zyner Zededigten^htt' den' gelegenheden, gemaakt. drukt. Hierop volgde een Treurfpel, de Grond- T „ legging der Roomjche Frybeid geheeten: welk,
jan de J A N D e egt nevens zes anderen, die 'er federt zyn byge-
'Regt- is-, zo ik meen, ook te Amfterdam geboo- komen, jaarlyks, op den Amfterdamfchen
ren, daar hy, in November des jaars 1715, Schouwburg, vertoond wordt. In de jaaren overleeden is. Hy was een redelyk goed Dig- 1713 en 17 H, deedt hy, in 't gezelfchap van ter. Een kleine bondel zyner verzen, waar- Andries Scboemaier en anderen zyner goede onder, de bekendften zyn de Siegte tyd en vrienden, twee fpeelreisjes , naar Kleefsland het Klugtfpel de Nagtwagts, is, tot twee- en door Zuidholland, die hy,federt, in digt- maaien toe, in 't licht gegeven. maat, befchreef en uitgaf, onder den naam van Kleeffche en Zuidbollandfche Arkadia, welk
Claas Claas' Bruin, werkje Ludolph Smids, meteenigeoud- Bruin. heidkundige Aantekeningen, verrykt heeft,
yeeltyds de Zededigter gebymzmd werdt, Een derdeäNoordhollandfch reis]e nkt j
hier^terMeae^püentwintigitenrewuary hiema mdsmomea
, is , na eenige jaaren
des jaars 1Ó71, gebooren. Zyne ouaers be- m1 • met den titel vzn Noordbollandfche hoorden tot de kleine Gemeente der oude ArkJ £n Aantekeningen van Ger- Fnefche Doopsgezinden, ook Jan Jacobsz. Schoemaker, Zoon%an Andries, Volk: genaamd, die haare Vergaderingen in >t licht gekomeR. Onder B11 u 1 n s o ver-
hieldtmdeBlomflraat, en, in laater tyd, bleeven poè-z is ook n eene ,peelreis met de Gemeente, die by t Lam en den Too- , de FecbtJiroom En h b heeft de Lufi. ren vergadert vereenigd is (*). Cornehs ^ Zoe/e„, aan de Haarlemmer Trekvaart, Claesz. to, Vadervan onzen Digter was * Digtmaat befchreeren: waarop de eigë- Leeraar in deeze Gemeente: en men heeft naar,&cHRisTOFFEL Beudeker, Zede- nog een bondel van vyf en veertig Predi- iyke en Hiftoriefche Aantekeningen gemaakt kauen van deezen man die in tjaar 1692, ^ Wyders, vervatten de elf Boekdee- te Leeuwaarden,, ^ J^* ^S^'. f" len zyner Gedigten, die, by zyn leeven, drukt zyn. My is bergt, dat onze Digter en J , doof uitgekomen zyn, behalven zelf, eenige weinige reizen den Predikftoel een yd al vané]3ybelfche Tooneelfpe- beklommen heeft in zyns Vaders Gemeen- len}ëveeleflei fla vanyZedelyke Tafereelen, te: tzy da men hem ook tot Leeraar ver- zinnebeelden Samenfpraaken, Alieenfpraa- Äted^^
tot nei rrcux a F , %Zrï\ -f te menigvuldig en te verfcheiden, om er
diep doordrongen was (O, ^^. ^ |onder| ^^ van ( >
len beproeven Doch hy is nimmer Leeraar Bm[n . den en&twinti ftenDeCem- geweeft, en heeft zig, tot zynen dood toe bgr des ■ ^ & overIeedenö 0nder zyn
geneerd met Boekhouden. Toen, in t afbeeldfd ^»de Di SYBRANyp jaar 1723, na t overlyden van Jasper Dou- Feitama dgeze ]s d|en laatfen; iaes, oudften Leeraar in de Gemeente der ° r oude Friezen, voor wien onze Digter een Dit's Bruin, de Cebes van het Tt
kort Graffchrift maakte (d), de weinige o- Het Licht der Zedepoëzy. vergebleeven Leden , naauwlyks twintig Ift, fterk, in 't jaar 1725, tot de Gemeente by Daniel Willink {yV
't Lam en den Tooren overgingen, voegde . ju«'
werdt, hier ter Stede, in 't jaar 1676, ge*
<"*.) HooGSTRATENs wooidenb. Art. lescaille [fa- booren,en in zyne jeugd,tot den Wynnan'
c1.r;irÄRAKENscho»wb. m DeeiM. „.. iel gefchikt. Doch hy toonde al vroeg, (b) zie uu Deei, ui. &^, tu i93, isS. fterken luit tot de Nederduitfche Poëzye»
(t) Zie z.yne overgeblevene Sybel-, Zede- en Mengel- waar"
poëzy > "'• 3 e"z-
(A) overgeblerenefoëzy, tl, 398. (0 Zededichten. I. Deel, t» 'tByvoegf. hl, zg. |
||||
|
III.Boek. VERMAARDE PERSOONA ADJEN.
|
|||||||||||||||||||||
|
255
|
|||||||||||||||||||||
|
2fip£N.
TÏENDE
en AGT- tIbiide
£euWe.
Digters,
|
|||||||||||||||||||||
|
waarin hy tamelyke vorderingen gemaakt
heeft. Hy werdt, eerlang, een Lid van het Konftgenootfchap , welk Confiantia Ê? La- "W*, dat is, door Standvafiigheid en arbeid, ten^zinfpreuk voerde, en van welk verfchei- den' Tooneelfpelen het licht zien. Wil- link heeft de Gereformeerde Nederduitfche Gemeente deezerStad, meermaalen, als Dia- ^en gediend. Hy is,den zeftienden Oélober "es jaars 1722, indeBeverwyk, overleeden, en aldaar, in'tChoor der Kerke, begraaven. Zyne bekendfte Digtwerken zyn de Amfiel- damfcbe Tempe of nieuwe Plantagie, Amfiel- flroom en Buitenfingel. Ook heeft hy eene Verzameling van Zedelyke Gedigten en Ge- Zangen te voorfchyn gebragt. De naarftige Gerrit Scboemaker heeft, eenige jaaren na 's mans overlyden, eene Amfiellandfche Ar- kadia, door Willink opgefteld, in orde ge- fchikt, en ter drukperfe overgegeven. Jan Baptista Wellekens,
fchoon, op den dertienden February des jaars
IÖ58, te Aalft in Vlaanderen, daar zyn Va- der , Cornelis Wellekens, zig met den Laken- en Hophandel geneerde, ter weereld geko- men, werdt, nog een kind, naar Amfter- dam gezonden, daar hem een Oom van Moe- ders zyde op het Goudfmeeden beftelde. Zy- ne aangebooren zugt tot de Schilderkonil was egter oorzaak, dat hy dit handwerk vaa- ren liet, en zig, onder Anthony de Grebber, in 't fchilderen oefende. Agttien jaaren oud zynde, begaf hy zig, tot voortzetting der konft, naar Italië, daar hy elf jaaren door- bragt, en den regten fmaak wegkreeg van het digten van Herders- en Viflchers - zan- gen, waarin hy, federt, zo zeer heeft uit- gemunt. In een grappig Verjaardigt, op zynen vriend,Pieter Vlaming, in 'tjaari7i8 gemaakt, geeft hy zelf te kennen, dat het toen veertig jaar geleeden was, dat hy de Appenynen betradt (/).En van eldersblykt, dat hy, in 't jaar 1684. > te Rome (g), en in t jaar 1687,te Venetië was (h). Terlaatft- gemelder Plaatfe, werdt hy van eene beroer- te aan de linkerzyde overvallen, die hem n°odzaakte, herwaards te keeren. Deeze ramp en zyne byziendheid, om welke, hy, altoos, met een' bril fchilderen moeft, deedt aenluft tot de Schilderkonil:, allengskens, in hem > verflaauwen. Ik weet niet, of 'er veel van Zvn fchilderwerk voorhanden zy. rlïf^' alleen,yk> dat hy zyne Moeder
gefchilderd heeft (i). Maar zyne zugt tot (f) Vetfch. Gedicht, bl. 303.
Mllr D[ci,thev- uitfpann. van J. B. WELLEKENS en P. VLA-
|
|||||||||||||||||||||
|
de Poëzye wakkerde, naar gelang,dat zynezEVEW.
liefde voor 't fchilderen afnam. Italië fagTiEKOs hem, altoos, na aan 't hert: waarvan, onderen AGT* anderen, de Herderszang van Silvander enEEÜW£~ Thyrfis, in welken hy Italië boven Neder-DlüT£ES> land verheft , getuigen kan (&). Eenige jaaren na zyne terugkomft te Amfterdam, trouwde hy met Joanna van Hardenbroek , vermoedelyk, in 't jaar 1699, alzo hy. in't Lykdigt op deeze vrouwe, die hem, den vier en twintigftenMay des jaars 1724, ont- viel, fchryft, dat hy vyf en twintig jaaren met haar getrouwd geweefl was (/). Wel- lekens heeft vier kinderen by haar verwekt; twee van welken , een Zoon Cornelis, en eene Dogter, Magdalena Barbara, hem over- leefd hebben. Op een Zoontje, Micbiel ge- naamd, welk hy, in 't jaar 1712, in den ou- derdom van zeven jaaren, verlooren hadt, heeft hy een' aartigenLykzang gemaakt (tri). Hy ftierf, twee jaaren na zyne Huisvrouw, op den veertienden May des jaars 1726 (n). Hy hadt,het grootftegedeelte zynsleevens, geworfteld met pynelyke ziekten, en onder anderen met het graveel en met verfcheide- nerlei flag van jigt (0). Hy beleedt den RoomfchenGodsdienfl, gelyk, onder ande- ren , blykt , uit veelen zyner Zedelyke en Ernfiige Gedichten: doch hy fchynt zig ge- houden te hebben by de partye, welke men die der Janfeniften genoemd heeft (p). Hy en Pieter Vlaming gaven, in 't jaar 1711, de Diebtlievende Uitfpanningen in 't licht, waarin de fraaifbe Herders- en Viflchers- zangen van Wellekens vervat waren. In 't jaar 1715, gaf Wellekens den vertaalden A- mintas van Torquato Tasso uit,waar- by hy eene Verhandeling van het Herdersdicht gevoegd hadt. Doch na zyn overlyden, heeft zyne Dogter Magdalena Barbara Wellekens, die ook iet van haars Vaders Digtgeefl ge - è'rfd hadt, nog drie Hukken zyner Poè'zye ter drukperfe bezorgd. ' |
|||||||||||||||||||||
|
Pieter Vlaming,
|
PrETER
|
||||||||||||||||||||
|
Vla-
de vriend van Jan Baptifta Wellekens, wiensMIKG'
leevensbyzonderheden wy, zoeven,hebben aangetekend, is, hier ter Stede, op den ne- gen en twintigften Maart des jaars 1686, ter weereld gekomen. Zyne ouders waren M'. Floris Willemsz. Vlaming en Chrifiina van Beet De Latynfche Schooien zynde door- gegaan , daar hy ook de beginfels der Griek- fche
(kj Dichtliev. TJitfpann. hl. 201.
(I) Zedel. en Etnft. Gedicht. */. %z9.
(m) Zedel. en Ewft. Gedicht, bl. 306.
(«) Zie zyn Leven, door P. VLAMING, voor deZedf.l, en
Emft. Gedichten. (o) Verfch. Gedicht tl. 2+9.
(p) Zie Verfch. Gedicht, bl. 3S9,36o. vergeleelten nier
dit ons Wetk, III. Deel, III. Bock., H. 209, zi>. Kk 9
|
|||||||||||||||||||||
|
f,-> •>'. 212.
}■) vetfcli. Gedicht, */. nf.
1 J verfch. Gedicht, il. 4i0. |
|||||||||||||||||||||
|
,*-<< A M S ■ T E II D A M 'S VL.Deel.
j
|
||||||||||||||
|
Zeven-
tiende en Aot' |
fche taaV leerde, heeft hy zig, op 's Lands Sannazarius (i>), dat hy 'er al eene proeve ZfVJJJ
Hooge Schoole te Leiden, in de Regten ge- van zou hebben uitgegeven, zo de geduu-Tt ^. oefend, en zig, nevens Wellekens, al vroeg, duuriglyk toevloeiende nieuwe ftoife zulks TlsrfB« |
|||||||||||||
|
TIEIWE opdePoëzye, mèt naame op bet Herders- niet verhinderd hadt. Doch deeze grooteEEU«6-
|
||||||||||||||
|
EEIJWE,
DlGTEUS |
*?- to^gelegd. waarvan beider Dtchtlie- onderneeraing is, genoegzaam in haare ge-DxoT*»»'
|
|||||||||||||
|
vJntll Üitjpamdngen, die, in 't jaar 1711, boorte, gefmoord, door het onverwagt af-
in 't licht kwamen, duidelyke blyken uit- fterven des Schryvers, die, op zyne Hof- leveren In de Herderszangen, die hetvrien- ftede Hoogewoerd, van eene beroerte over- denpaar,by verfcheiden'gelegenheden, fa- vallen werdt, waaraan hy, binnen vier en menitelde, droeg Wellekens, veeltyds,den twintig uuren, overleedt, in 't jaar 17.33, naam van Siivander; Vlaming dien van d- en wel, zo men my berigt heeft, op den vuntas Vlaming tradt, in den jaare 1706, tweeden February. Zyne weduwe is, in't in de egt met Wynanda Calkoen , Dogter jaar 1752, geftorven. Eene zyner Dogte- v.a'n Gerard Calkoen en'Catharina Verbeek, die ren is met den Schout by Nagt, Joofi Se!s> hem, binnen 't jaar, eene Dogter baarde, gehuwd geweeft: en uit dit huwelyk, zyn op welke Wellekens, meer dan eens, onder tien kinderen verwekt. Doch zyne Zoo- den naam van Roozelyntje, gezongen heeft, nen zyn, ongehuwd, overleeden. Doch dit kind (tierf, in 't jaar 1711 (q). Vlamina: heeft, federt, nog dertien kinde- Sybrand Feitama, Swr** |
||||||||||||||
|
rensehad, vier van weisen, twee Zoonen . . ., . a n. j r 1 rv
reu gcuau,vi- , ,^, wien de meefte jonge Amfterdamfche Dig-
en twee Dogters, hem overleefd nebben. „, , •> & , ö
ca iwti Y b , , . , v ters, zyne 1 ydgenooten, gaarne voor hun-
Ti v was met fleets bedreeven in de Iran- ' j j & ■> & ,
xiy woa " b „„r„ua U/x«^,i,> nen voorganger en onderwvzer in de konffc
fche, Engelfche Itóhaanfche , Hoogduit- lten te er^kennen, werdt, hier ter Stede,
iche en Latynfche Taaien; maar, uit een V & , necemLer de';air<; l6o, * der Gedigten van Wellekens, blykt, dathy, *n de ™md December des airs 1694, ge-
. v"-u.1& , , ^ . , i , ■ƒ '* „ '1, booren.Zyne ouders waren Izaak teitamaen in zyne jeugd van de Gnekfche taaie werk KatharJRooIeeuw die hem in e
gemaakt hebbende, in da» jaare 1713 zy- • d fchikten t0't de ftud'ie dyer God be.
ne Gnekfche Letter-oefeningen hervat heef t J & '., „ , , , r «p (O In 't jaar 1719, werdt hy Boekhouder ******* **£>■.!£, dat m,en Ä^6.!
yj. ia jam / y, j __ d neiging hiertoe minder ftrekte; t
byde Ooftindifche Compagnie ter Kamer J S>h niet a],e de ,en
deezerStadC,): welk zyne beaghedei/ > ^ ^
merke vk, deedt toeneemen. De lult tot , ' , ,
, , •> ' r • ,, nr . om OMü. u, worden: hy werdt, eerlang, op t Comp-
de \e*^'^Ufp}^'^£t' tokvmjalmilink, voornaam' Koopman
en^n'tjaar 1723 ,gfh> Sheghels^- «/ d Koophandel ^rfrf«1 ooft» ^efcbnftet^ van nieuws ^ ; ^
£Ä?Ä f iend en klei lufl gevoelende tot
tekeningen en^ met het vertaalde Tafereel de? Koophandel, dien hy niet behoefde te
van Cebes den Thebaan (t). In 'tjaar.1725, °.efenen' a'S T T^ Vf b^aan5gafhy gaf hy de Rederykkonfl van David van Hoog- *S ove^aan de oe^mnKs -d/r P1^" en,Ie"
t>, UJ . '1P""'-V , J i\t j kenkonit, van welke beiden hy, reecs te (traten uit: en in t jaar 1730, eene Neder- \ \ , , , J' J-^^
dukfehe overzetting der »Ja« ,™San- 3°or.en' de genden gelegd hadt. Omtrent
"azaViüs, insgelyks met Aantekeningen, denjaare 17^0 , en federt, zag men van hem enmethetLeevendesItaliaanfchenDigW, eemge Ireurfpelen te yoorfcnyn komen, voo^ztn Wat laater, heeft hy eene nieuwe ten feie vertaalingen uit of navolgingen IS' der ihe Gedigten van den van h^ F«nfch,#ten deele eigen'vindin- S***£* bezorgd. Doch hy was, ^d^f^^^TÄ^iT? tendientyde,re^eenigeaaren^-,i^S^feÄ o Sl(«), die zeer uitgebreid zou geweeft Nederduitfch Heldendigt hadt overgebragt;
C^eiige Deden if/0Ä0beflaa^nheb- d(?ch' fedf',Jaare" faf e^en » z? ^«T bln Men hadt reeds een gedeelte der ftof- Y' verbeterde en befchaafde, dat er,eerit fc byeen gebragt. Zelfs |etuigt de Schry- na zynen dood'In \ ^\ ^63 . eene nieuwe ver7in zyle vlonede voor ét Arcadia vin ^aave Jan ™<* ,den da§ ^k^e" »»^
' J zorg voor welke, door onzen Digter, aan „ . .. zynen konffc- en boezemvriend , Frans van
\l\ ÄeGedichf: tt Hl: ZedeI' Gedl L 17Z' Steenwyk, aanvertrouwd was. Midlerwyl,
ft) Wellekf.nS Verich. Gedkh. 4/. 3ij. Iiadf
(rl WELLtKENS Verfch. Gedieh, hl, 411.
(»; F. d'Okvili.e Poeinata, p. 104. (^) Ann het etnii.
|
||||||||||||||
|
Ui.Boek. VERMAARDE PERSOONAADJEN.
|
|||||||||||||||||
|
257
|
|||||||||||||||||
|
* *S hTldt de Dl§te,r ze,f' in de iaaren r733 en die geen groot geheim maakte van 't gene zeVEN.
|
|||||||||||||||||
|
TifiNßE tlen Tooneelfpelen, in twee (lukken/« quar-
fi£uvviL. to, ten deele, voor 't eerft, ten deele, ver- ^Iqtc8s. beterd , uitgegeven; de meeden van wel- ken, te vooren of naderhand, op den Schouw- burg vertoond zyn. Twee Treurfpelen , Jo- nathan en de Machabeen, als loutere Bybel- "of vervattende, zyn, door Feitama zelv', °nbekwaam gekeurd voor het Tooneel.(w). OfldemuTchen, hadt hy de Henriade van den beroemden Franfcnen Digter l'oh air e be- gonnen te berymen: een werk, dat veele Jaaren onder handen geweeft is, eer 't den zinnelyken Digter net genoeg befchaafd fcheen, om het in 't licht te geeven. In 't jaar 1738, was Henrik de Groote eerft ten halve berymd, toen Charles Sebille, keurig kenner der Franfche, en loffelyk oefenaar der Nederduitfche Poè^ye, met wien, onze Digter, in alles, te raade ging, hem door den dood ontrukt werdt: 't welk Feitama's arbeid, geweldiglyk, agteruit zettede. 't Leedt tot in 't jaar 1743 , eer alles afgerymd Was C*). En toen werden 'er nog ten minfte negen jaaren gefleeten , met befchaaven ,- eer 't (luk het licht zag: 't welk, eindely k, in t jaar 1753 , gebeurde. Na deeze vertaaling, is 'er niets van belang, by's Digtersleeven, van hem uitgekomen. Doch na zyn' dood, die,op den dertienden Juny des jaars 1758, voorviel, heeft zyn vriend van Steemvyk, behalve den tweeden druk van den Tele löachus, nog drie Spelen, eenige vertaalde Franfche verzen, en eenige Mengelftoffen van onzen Feitama, in 't jaar 1764, uitge- geven. Men getuigt, dat hy, tot wien, dagelyks. de aankomende en gevorderde Digters toegang hadden, niet alleen vrymoe- dig en befcneiden was, in 't aantoonen der digtfeilen van anderen; maar ook, hoe ver gevorderd, veelen kon, dat hem de zynen, °P gelyke wyze , werden aangeweezen; ^anneer hyze, met een taai geduld; met de ^iterfte naauwkeurigheid, en met een aan- houdend miftrouwen aan zig zelven, zogt te verbeteren. Feitama was ook een geduim- de vraagbaak van Schilders en Tekenaars; °°.Cn maakte byzonderlyk zyn werk , om vriendfchap en eendragt aan te kweeken, Onder de Amfterdamfche Digters, die zyne verkeering zogten. Wyders, heeft men my verzekerd, dat hv zeer bedreeven was in de •Heilige Schriften, en, na een ernllig on- derzoek der Waarheid van den Godsdienfl, ^n opregt en overtuigd Chriften. Vreemd ^ag 't, met reden, fchynen, dat Feitama, fx ?'■' <l' Vootr- vtn h" II. Deel der Tooneelpoëzy.
J Zie d, Vooir. vt»r Hem ik den ütooten. |
hy in 't licht gaf, en zelfs zynen naam niet tiende
verborgen hieidt, in de Oélroijen , en in en AGT
f\™™,™ T «r,j:„^„_ j:„ u.. ______ Tiuwnit
|
||||||||||||||||
|
fommige Lofdigten, die hy, voor zyne wer- "^jf
ken, liet (lellen, nogtans zeer zeldzaam iets, n en nimmer eenig Tooneelfpel of groot Digt- IGT£fiS (luk, met zynen naam voluit op den titel, heeft uitgegeven; maar altoos, of met de Letters S. F. en de zinfpreuk Studio F0- v e T u R IN G e N1 u M (7), dat is, 'f ^'erfland wordt gefleepen door oefening, of onder deeze zinfpreuk alleen. |
|||||||||||||||||
|
Jan de Mahre
is, op den drie en twintigflen Auguftusdes
jaars 1696, te Amfterdam, ter weereld ge- komen. Zyne ouders waren Hannen de Mar- re en Geesje Pofier. Van zyne vroege jeugd af, _ heeft hy de zee geploegd. In 't Voor- berigt voor zyn Batavia, verhaalt hy, dat hy, in 't jaar 1731, van zyne laatfte Ooïtindifche reize, naar 't Vaderland, te rug gekeerd is, en dat hy toen, drie en twintig jaaren, op zee gezworven hadt. Hy kan, derhalve, niet veel meer dan twaalf jaaren oud geweeft zyn, toen hy, voor 't eerft, in zee (lak. Op deeze zelfde laatfte reize, die hy, als Schip- per, met het fchip Heesburg, deedt C^), lei- de hy de eerfte hand aan 't gemelde Digt- ftuk , Batavia, in 't jaar 1728. Hy bragt het werk, welk, in 't eerft,maar weinig bladen befloeg, met zig te rug in zyne Geboorte- ftad, daar hy 't zeer veel befchaafde en volmaakte, en, in 't jaar 1740, in 't licht gaf. Het fchetft, in zes Boeken, de op- komft en voortgang der Ooftindifche Maat- fchappye, en fchildert haare Hoofd tlad op 't Eiland Java, zo als zy was, toen 'er de Digter zig ophieldt. De Marre heeft, in 't jaar 1746, nog twee (lukken zyner Poë- zye uitgegeven, het eene behelzende bc- fpiegelingen van Gods Wysbeid,in 't beflierder Schepfelen, benevens eene Eerkroon voor de Kaap de goede Hoop, en het andere, Höf- en Mengeldlgten. Burgemeefteren van Am- fterdam hadden hem begunfligd, met het Penningmeefterfchap van 't Fabryk-Ampt. Ook was hy , door de Regenten van het Wees- en Oude- Mannen -Huis, verkooren tot eenen hunner Adfiftenten, in 't beftier van den Schouwburg, op welks eeuwge- tyde, dat in 't jaar 1738 gevierd werdt, hy een Tooneelfpel gemaakt heeft (z). Men heeft nog twee andere Tooneelfpelen van on-
(y) Batavia I Beel^, bl. i.
(z. Z<e III. Dioi, V. tok, il. 405.
(7) Ik denk, dat de Digter , met de eerfte Let-
ters van ieder woord deezer Spreuke, S. F. I. zy- nen naam , Sybrand Feitama Izaaksz. heeft willen aanduiden. |
|||||||||||||||||
|
Jan db
Marre.
|
|||||||||||||||||
|
VI. Boek;
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M S T E R D A M S
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
, -O
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2eves*
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zeven- , onzen Digter , Marcus Curtius en Jacob*
tiende 'oan Bcijeren. Hy is, op aen negentienden en act- Tamiary des jaars 1763 , overleeden, en, TIENDS in de 'Zuider-Kerke alhier, ter aarde be- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bruiken, tot de voornäamße getuigen van zyn ^Jr,DE
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tegenwoordig geluk (b). De Beurs, de Jan- ^"'agt-
Rooden - Poorcs- en Reguliers -Toorens, deus»»* Haarlemmer-Poort, de Zuider-, Wefïer •£*«**'._ en Noorder-Kerken zyn de voornaamfle o- jjpflS? penbaare gebouwen , die, hier ter Stede,»'**"' onder zyn opzigt, of naar zyné fchetfen , gëfligt zyn. Lly is hier, op dert vyftienden May des jaars 1621, overleeden, terwyl men, met het bouwen der Wefter - Kerke, bezig was. Vondel heeft dit byfehrift op zy- ne afbeelding gemaakt (e): Hier keft, die leven gaf aan marmer , en
metael, Tvoir., albast, en kiey, dies laet zich Utrecht
hoor en: Is P.ome op Keizers prat, en Keizerlyke prael;
De Keizer van de kun/t. is uit myn'fcboot ge-
boren. Piet er de Keyfer, oudfle Zoon van Hendrik,
is , na hein , Stads Bouwmeefter geweefl. Een zyner andere Zoonen, Thomas de Keyfer, heeft zig op de oefening der Schilderkonft toegelegd (d), en daardoor ook eenen naam verworven (O- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
EEUWE,
KONSTE
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
field.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
NAARS ,
en in 'tM
|
KUNSTENAARS.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
byzonder
Schil- De weivaart der Stad Amflerdam, in de
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
DE RS.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zeventiende eeuwe flerk zynde toegenomen,
gaf, niet alleen aan veele inboorlingen, aan- leiding, om zig toe te leggen op de oefe- ning van nutte konften, met naame op de Schilderkonft ; maar lokte ook veele uit- heemfche Schilders en andere Konftenaars herwaards, die de Stad, met fraaije konft- ftukken, verfierd, en zig, zelfs buitens Lands, vermaard gemaakt hebben. Wy zullen de voornaamften alleenkortelyk opnoemen,en ons, ten opzigte der Schilders, doorgaands bedienen van Houbrakens groeten Schou- burgb der Nederlandfche Konßfibilders, en van 't vervolg op dit werk, door den Schilder, Johan ïanGool, uitgegeven. En hier komt ons eerft voor |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
piETEii Piet er Lastman, I____
Last-
man, die, in 't begin der zeventiende eeuwe, te Amflerdam, gebloeid heeft, en vermoede- lyk ook gebooren is. V o n d e e, een goed Konflkenner, prees zyne ordonnantien, kleu- ren en kleederen, waarin hy naar Rubbens zweemde. Ook heeft hy een Lofdigt ge- maakt op een zyner uitvoerigfle flukken, de Offerflaatfie te Lyilren voor Paulus en Barnabas verbeeldende. Jan Lievensz heeft twee jaaren by Laflman geleerd (a). De Bouwkonflenaar Hendrik Hendrik de Keyser
de Key-
saa. is, in 't jaar 1567, te Utrecht, ter weereld
gekomen; doch heeft den beften tyd zyns leevens, te Amflerdam, doorgebragt, daar hy, in 't jaar 1594, tot Stads Bouwmeefter, werdt aangefteld. Zyn Vader, een Kiften- maaker of Schrynwerker, heette Cornelis de Keyfer. Hendrik leerde de beginfels der Bouwkonfl by den Vader van den vermaar- den Schilder Abraham Bloemaart, die een Beeldhouwer te Utrecht was. Doch, na dat hy zig, te Amflerdam, hadt nedergezet, werdt hy haaft zo beroemd, dat H o o f t , in zekeren brief, den derden April des jaars 1607, mc Leiden, aan hem gefchreeven, hem noemt een eer e van zyn Vaderlandt, 't welk, by de nazaat en, zyne werken zou ge- (a) VAN Mandeb ƒ. 207 ver/i. HOUEUAKEN I. Deel,
bl. 91 > *i<- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JoAtf
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J O A N T O RR E N TI US
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ToR
|
lil**
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
werdt, hier ter Stede, in 't jaar 1589 ■> ge-
booren. Hy fchilderde , doorgaands, on- tugtige flukken. Houbraken meldt, in 't eerfie deel van zynen Scboubmgb (ƒ), dat hy, hierom,te Amflerdam in hegtenis raak- te ; en zyne fchuld niet willende bekennen aan de paleije gebragt werdt, en onder 't pynigen overleedt. Doch in het tweede Deel (g), verbetert hy zyn eerfte fchryven, en tekent; uit Schreveliüs (/;), aan, dat Torrentius, met der woon van Amflerdam te Haarlem gekomen, om zyn verfoeilyk fchilderen en liegt gedrag, onder eenen ui- terlyken fchyn van flaatigheid, ter laatflge- melde Stede, gevat, aan de paleije gebragt, en toen hy niet bekennen wilde, in het jaar 1630, in het Tugthuis geplaatft werdt: waar- uit hy, op groote voorfpraak, werdt geflaakt, en federt zig wederom te Amflerdam heeft nedergezet , daar hy ook overleeden is. Aanmerkelyk is, 't gene ik, in de aanteke- ningen van Schepen Gekard Schaaf Pieterszoon, gemeld vind,dat de Va* der van deezen Haarlemfchen Tugteling ook (i) HOOïTS Brieven , N. T. hl. i.
(c) Zie 'xyne Poezye, I. Deel, bl. jpi.
(d) Zi" c- Danherts Architect, mociema, bl- 8» *»
H« t'S' l6' I7 • lS' I9' zo-
(e) 2'e Vondels Foëzy, I, Deel, bl, sst.
(f) B'a&z.. 137.
(fej Haail. bl, 38*.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III.Boek. VERMAARDE PERSOONAADJEN. 259
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
T?*£ gezeid werdt' de eerfte Tugte'ing & heC
en AGT- Amfterdamfche Rasphuis geweefl te zyn. E^WE. Roeland R o g m a n,
KonSTe_
NA4K3. e,e,n deftig Landfchapsfch'iider; doch die maar
^0£LAND?en 00g hadt, kwam hier ter Stede, in 't RoüMANjaar 1597 __ ter weere]d, Hy heeft de meefle aaelyke Sloten van Holland, naar 't leeven, getekend. En deeze tekeningen zyn, in Jaater' tyd,in 't koper gebragt, en geplaatft jn Ludolf Smids Schatkamer der Neder- hndfihe Oudheden. Hy was, in-'t jaar 1686, ^°g in 't leeven, en woonde toen, hier ter ktede, in 't Oude-Mannen-Huis (**). «ARD ' Warnard van den Valkërt
V. tJr fchynt ook Landfchappen gefchilderd te
;ert, hebben, en bloeide, reeds in't jaar 1623. Houbraken heeft een groot ftuk van hem gezien, verbeeldende Joannes den Doo- per, predikende in de woeftyne. Hy was te Amfterdam gebooren (*)« |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Om de eerße ketter inde Schilderkonfite zyn. Zeven-
,_______, ________.___________________________________TIENDE
Die, fchoon hy met voor een" van all die tiende
meefiers week eeuwe. In houding, nóch in kracht van koloryt be- Konste-
zweek, KAAES- Ah hy een naakte vrouw, gelyk 'tfomtyds
gebeurde, Zoufchild'ren, tot model geen Griekfche Ve-
nus keurde; Maar eer een' wafchter, óf turf treedfier uit
een fchuur, Zyn' dwaaling noemende navolging van Na-
tuur , Al 't ander ydele verziering. ------ -—-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Die door de ganfche Stad op bruggen, én op
hoeken,
Op Nieuwe, én Noordermarkt zeer yv'rig op ging zoeken
Harnasfen, Moriljons, Japonfche Ponjerts, bont,
En rafelkraagen, die hy fchilderachtigvond, En vaak een' Scipio aan 't Roomfche lich- chaam paste,
Of de eed'Ie leden van een' Cyms meê ver- maste.
Jacob Sand r art,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ft
|
'etes
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
PlETER DaNKERTS DE Ry,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*ERTs
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ï>ë Ky een goed Pourtretfchilder, kwam, hier ter
Stede, ter weereld, in't jaar 1605, en heeft zig, in Duicfchland, en elders buitens Lands, door zyne konft, vermaard gemaakt (/). |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacob
te Amfterdam gebooren, een bevallig Schil- dKArt.
der, die aan 't öeijerfche Hof in agting ge- weefl is, bloeide ten tyde van Rembrand, of wat laater (0). Doch ik weet niet, wan- neer en waar hy overleeden zy. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
**.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Rembrand van Ryn,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
»n
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4«n
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Y». tuffchen Leiderdorp en Koudekerk, daar zyn
Vader een Koorenmolenaar was, ter wee- reld gekomen, heeft, zo fommigen willen, de beginfelen der Schilderkonft geleerd by Piet er Lafiman te Amfterdam , wien wy bo- ven genoemd hebben. Doch hy heeft zig ook, naderhand, elders en by anderen, ge* oefend. Omtrent den jaare 1630, zette hy zig, hier ter Stede, neder. Hy fchilderde de hertstogten kragtig, en was zeer ryk van verbeelding. Doch men heeft in hem altoos "erispt, dat hy 't leeven, met gebreken met *' > te digt volgde, en zig aan geene regels b°ndt («). Men hoore Pels zingen , in 't ^^ruik en Misbruik des Tooneels (n), van ^en groot en Rembrand, die 't by Titiaan,
?*nüyk,
&ocb Michiel Angelo , nóch Rafel zag te baaien,
daarom liever koos doorluchliglyk te dwaalen
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ferdinand Bol
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ferdi-
nand |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
is wel te Dordrecht gebooren; doch, naauw- Bol.
lyks drie jaaren oud, hier ter Stede gebragt, daar hy opgevoed is; de beginfels der Schil- derkonft van Rembrand geleerd, en tot in 't jaar 1686, wanneer hy overleedt, gewoond heeft (p). Op het Stadhuis, en elders in deeze Stad (q), ziet men , nog heden ten dage , treffelyke blyken van zyne Penfeel- konft, onder welken, de Fabricius in Bur- gemeefters Vertrek uitmunt. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacob Bakker,
|
Jacob
Bakker*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
een fraai Hiftorie- en Pourtraitfchilder, is
wel te Harlingen gebooren; doch heeft den meeften tyd zyns leevens, te Amfterdam, doorgebragt; daar hy, in't jaar 1651, in den
f«) HOUBRAK. I. E>"1, *'• *9I.
(p) HOUBRAK. I. Deel, bl. 30I. (?) Zie Hl. Oeel, l. Boe/^, bl. 1% , 21, 81. II. B'ck.,
bl. 131. LI
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fe52™"5->.£«'.w-'Vk
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
f-
ZSO.
5 + '»X..
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lll> STUK.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A MS TER DA M S
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2ÓO
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ftëden, grotten en bergwerken. Ook hadt ^J^DS '
hy , eenen geruimen tyd, te Rome, en' el- *n agt- ders in Italië, de konft geoefend. Hy>over TiitiPE leedt, in zyne Geboorteftad , in 't jaarEEüï/E' 1676 (-0)). Kons^' |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zeven-
tiende en act- TIENDE
EEUWE. KONSTE-
NAARS.
Salomon
KOHING,
|
en ouderdom van twee en veertig jaarèn,
overleeden is (r). Salomon Koning,
te Amfterdam, in't jaar 1609, gebooren,
was een goedPourtrait- en Hiftoriefchilder. Zyne ftukken zyn nog, hier ter Stede, en |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
HAAKS«
Philip ;
PUS V&
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Philippus de Koning.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te Amfterdam , op den vyfden November KoSIIS
des jaars 1619, ter weereld gekomen, heeft de Schilderkonft geleerd by den beroemden Rembrand, dien hy, in eenige opzigten , overtroffen heeft. Hy heeft Vondel dikwils uitgefchilderd. Ook zyn 'er fraaije Hifto- rien van hem in wezen. Vondel heeft zyne flaapende Venus, met, een treffelyk Lof- digt, vereerd (.%•). Hy is, in Oftober des jaars 1689, hier ter Stede, geftorven (y). Tan Baptista Weeninx, Ja» ^r
wiens Vader een vermaard Bouwmeefter ^ss,
was, werdt, hier ter Stede, in 't jaar 1621, gebooren, en toonde, van jongs op, zo veel zugt tot de Teken- en Schilderkonft, dat zyn Vader, die hem gaarne tot een ander beroep opgeleid had, genoodzaakt werdt, zyne neiging in te volgen. Hy trouw- de , pas agttien jaaren oud, eene Dogter vanden Landfchapsfchilder Gillis Hondeüe- ter, en deedt, vier jaaren laater,. eene reis naar Rome, daar hy, eenige jaaren, ver- toefde , fchilderende voor den Paus en voor den Kardinaal Pamphili. 't Hert trok hem egter zo fterk naar huis, en naar zyne vrouw, dat hy Rome, in ftilte, verliet, om haar t& haaien. Doch toen hy hier was,wiften zy- ne vrienden hem te bepraaten, om te bly^ ven. Hy zette zig dan* eerftte Utrecht,. en naderhand op 't adelyk Huis ter Mei,by het dorp de Haar, boven Utrecht, neder. Men getuigt van hem, dat hy, in alle dee- len der Schilderkonft, uitmuntte, en daar- enboven zeer vaardig in 't fchilderen was. Hy is, in den^ ouderdom van niet meer dan negen en dertig jaaren, overleeden (2). Zyn Zoon, Joan Weeninx, is ook een vermaard Schilder geworden , en was den Vader zo gelyk , in wyze van fchilderen, dat zyne Werken, immers die van zynen eerftentyd, bezwaarlyk, van zyns Vaders können on- derfcheiden worden. Hy heeft meeffc dood en leevend wild,bloemen en fruiten gefchil' derd, en is, inhoogen ouderdom, in't jaar 1719, overleeden (a). ' GeR-
(n>) HOUBRAK. II. Deel, hl. 27.
(x) Poëzy, tl. Deel , hl. 354. (y) HOUBRAK. II. Deel, hl. j;. fa) HOUBRAK. II- Deel, hl. 77 #»*. O) VAN GOOL, I. Deel, hl. y% enz,. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zelfs buitens Lands, in grgote agting (*)•
PlETER JANSZEN
kwam, hier ter Stede, in 't jaar 1612, ter
weereld, en ftierf, in 't jaar 1672. Hy was een goed Tekenaar op papier, en hadt de beginfels der konft, te Haarlem,'by den keurlyken Glasfchilder, Jan van Boekhorß, geleerd (*). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
PlETER
Janszen*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Otto
Marce
|
Otto Marcelis,
-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
LIS' een keurlyk Schilder van flangën, hagedis-
fen, rupfen, vlinders en andere gefchubde en gekorven dieren en diertjes,is, meen ik, ook te Amfterdam gebooren, en overleedt 'er, in 't jaar 1673, in den ouderdom van ruim zeitig jaaren. Doch hy hadt een goed gedeelte van zynen leeftyd buitens Lands, en aan vreemde Hoven, doorgebragt. In Frankryk, heeft hy, voor de Koninginne Moeder, en te Florence, voor den Groot- Hertog van Toskane, gefchilderd («)• |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Govert
Flihk. |
Govert Flink
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
werdt, in 't jaar i6iö,te Kleeve gebooren;
doch heeft het grootfte gedeelte zyns leevens doorgebragt te Amfterdam, alwaar, hy de Schilderkonft, met meer dan gemeenen lof, geoefend heeft. Ook zyn hier nog veele van zyne Konftftukken voor handen. Het zuidelyke fchoorfteenftuk in Burgemeefters Verdek is, onder anderen, door hem, ge- fchilderd. Hy was bezig, om de agt hoeken van de gaanderyen der groote Zaale, en de vier boogen der zelve, van fraaije konftftuk- ken te voorzien, en arbeidde, met veel y. ver, aan de modellen, toen hy, op den twee- den December des jaars 1660, overleedt (-ü). De Konftfchilder |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
La Tombe
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
La Tom-
BE.,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
is, in 't zelfde jaar als Flink, doch te Am-
fterdam gebooren. Hy fchilderde veeltyds Italiaanfche gezigten van gebouwen, graf- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(r) HOUBRAK. I. Deel, hl. 3 3«.
(s) HOUBRAK. I. Deel, hl. 344. (t) HOUBRAK. L Veel, hl. 356. (u) HOUBUAK. I. Deel, hl. 357. \v) HOUBrakï II, Deel, hl. Ig enz.. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. Boek. VERMAARDE PERSOONAADJER 261
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zeven.
ïlEiXDE
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Barend Graat,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gerbrand van den EekhouTj
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zeven-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
e" aüt-
|
tiende
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^smde" een tr£ffelyk Hiftoriefchilder , is ook hier een kondig fchilder van paarden, offen, koei-en AGT°
«EuwE. ter Scedè , op den negentienden Auguftus jen,fchaapen,geiten en ander vee,is, hier™1^ Kotste des jaars 1621^ ter weereld gekomen. Hy ter Stede, ter weereld gekomen, op den een K KAaks. hadt de konft by Rembrand geleerd, wiens en twintigften September des jaars 1628, en N°™s. " |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BRand
Van den
Eek.
fioux.
|
wyze van fchilderen hem ook eigen geblee- toonde* al vroeg, zo veel zugt voor de konft, 15arend
ven is ■ weetende hy de hertstogten, even dat hy,by nagt zo wel als by dag, tekende; Graat. a's zyn meefter, zeer natuurlyk, af te beel- en, wanneer zyn Oom, by wien hy inwoonde, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den. Hy is, op den twee en twintigften hem het licht onthieldt, in deOudeofNieu-
September des jaars 1674, ongehuwd, over- we Kerke, op het uitgaan der Avondpreeke teeden (p). wift te paffen, en de enden kaars in zyn' |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacob
|
zak te moffelen , om 'er 's nagts by te wer-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacob van der Does, ken. Hy heeft zig ook op het fchilderen
, , , ,«•',■•«, vi j 1 1 van Pourtraiten en Hiftorien toegelegd, en,
een redelyk goed Schilder, die byzonderlyk ten n hüize^ eene Teken.^kademie of in't maaien van Schaapjes uitmuntte, is, Oefenfchool gehouden, daar de voornaam-
op den vierden Maart des jaars 1623, te fteAmfterdamfcheKonftfchilders,naarnaak- Amfterdam gebooren. Zyn Grootvader was ££ modéU kwamen tekenen. H is in Secretaris der Stad geweeft, en zyn Vader h n ouderdonij den vierden Novem. Secretaris der Affurantie-Kamer. Doch dee- ber des :aars I?09 overleeden (f). ze ontviel hem vroeg: waarom geraaden ge- J vJ ' vonden werdt, hem het fchilderen te laaten fa „ K „r leeren. Hy trok, met zyn een en twintig- Willem Kalf, Willem fte jaar, naar Italië, daar hy nogtans geenen ,. , ., , . , grooren opgang maakte. In zyn Vaderland dieg°udnen ^verwerk,paarlemoer,hoorn, te rug gekferd,zettede hy zig neder in den aSaf * en «nd«rftil leeven, zeer uitvoerig Haaggeg 't Verlies eenerbeminde vrouwe f^T' ^eren, is ook een maatte hem hier lufteloos en traag. Zyne Amfterdammer van geboorte, en een leer- vrienden bezorgden hem, federt f het Se- hnS/an ffm"k *J fwf^ , HY » her, cretarisfehap van Slooten, onder 't waarnee- °P den ^ en twintigften July des jaars r 093i men van welk beroep, hy de Schüderkonft omtrent een uur na dat hy over de Bantam- meer of min bleef oefenen, tot dat hy, op mer bmS f a£de' §f ru^d> en voorover den zeventienden November des jaars 1673, °?0T^rLf Vr ? W3S' ^ "^
Kii/x TTi- rr waets, overleeden (g). overleedt (c)- Hy het twee Zoonen na, ° V6y
Simon en Jacob genaamd, die de Schilder-
konft , insgelyks, geoefend hebben; doch GerardPietersz. vanZyl, Gerab0
met eenen ongdukkigen uitflag. Simon Pl£- . kreeg, door goede voorfpraak, eene plaats in t gemeen Ge rar ds genaamd, een™s|'
in 't Gafthuis in den Haage; maar liep 'er, Schilder, die Antöni van Dyk volgde, en N na verloop van een jaar, wederom uit, en lanS in Londen gewoond heeft, wordt,van naar Brabant, daar hy voor de konftkoopers Sommigen, vooreen' Amfterdammer, van fchilderde. Jacob heeft ook een zwervend anderen voor een' Leidenaar gehouden. Ze- leeven geleid, en is te Parys overleeden (<*). ker is 'c > dat hy, omtrent den jaare 1655, te Amfterdam, gewoond heeft. Hy fchilderde,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Emanuel Meurant,
|
veeltyds, vrolyke gezelfchappen van mans
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en vrouwen (h). Ik vind den tyd van zyn
een uitvoerig Schilder van Holjandfche overlyden niet aangetekend.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Porp. en Landgezigten , met naame van
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
L L I n K s, Willem
Schel- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bouwvallige boeren-wooningen, is, op den w l h L E M ö c H E
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
twee en twintigften December des jaars Amfterdamrner van geboorte , en konftie"^
i622 hier ter Stede, gebooren. Hy was Schilder moet,in'tjaar 1634 ter weerekl
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
eea l
in t
den {
|
«eriing van rniup w ouwerman, en is, gekoinen zyn, zo hy, gelyk men ergensee-
g* 1700, te Leeuwaarden, overlee- ^eld ^ in 'tfe*^ d^jSS, oud geweeft is. Hy verftondt de konft reeds
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
m
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(l) HOUBPAK, n_ Peelf U. ico.
U) Hf.UW.AR.,, ittel, bl. loj.
U) HOUBRAK. in Dee[, bl 3ï«, 327.
\'i HOUBÄAK. II. Dttl, hl. Ioi.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(f) HOUBRAK. II. Deel, bl. 290 enz.,
(s) HOUBRAK. II. Deel, bl. 2)8. (h) HOUBRAK. II, Deel, II. zis. LI 2
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VI. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2Ö2
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in den grond, toen hy den Heere Jacob Cornelis,de oudfle, verflondt ook eenewy- ZeveS^
Tbierry de Jonge verzelde, op eene reize door ze van tekenen met zwart kry t, die, by de TIE^T'- de voornaamfte geweften van Europa, waar- kenners, hooglyk geagt wordt. Jan heeft zig, tieupe mede hy vier jaaren doorbragt. Hy heeft het in den ouderdom van zes en vyftig jaaren , eeuwë> fcheepgaan van Karel den II., Koning yan omtrent den jaare 1690, ook op de Schil- koust*" Engeland , op de Hollandfche kuft,fraai en derkonft begonnen toe te leggen, en de.be- naar5« uitvoerig, gefchilderd. Hy overleedt te Am- handeling van zynen meefter, Mkbiel Carré, fterdam , óp den elfden 0£tober des jaars ook een' Amfterdammer, doch die veel bui- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zeven-
tiende en AGT- TIENDE
EEUWE. Kunste-
naars. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tenslands gezworven heeft (n), tamelyk wel,
afgezien (0). |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1678 («).
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I IC.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
KoRNE-
lis Kik.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan van der Hjeyden
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
derBe
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
een tamelyk goed beeld-, pourtrait-, bloem-
en frukfchilder, is te Amfterdam, in 't jaar 1635, gebooren. Hy bediende zig , om te bekwaamer fruiten en bloemen te können fchilderen, van zyn Schoonvaders tuin, bui- ten de S. Antonis poort, waarby eene be- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
DEN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fchoon, te Gorinchem, in 't jaar 1637, ge-
booren, verdient, onder de Amfterdamfche Konftenaars, gedagt te worden, niet flegts, om dat hy aldaar het grootfte gedeelte zyns leevens heeft doorgebragt; maar , voor- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
kwaame wooning was. Doch toen de Stad naamlyk, om dat hy 'er de Slang-brandfpui-
ukgelegd werdt, was hy genoodzaakt, op ten en Stads-Lantaarnen uitgevonden heeft,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hy verhuisde toen naar de waardoor hy zig, ook buitens Lands, be-
in 't jaar 1667, naar Loenen, roemd heeft gemaakt. Hy was, daarenbo- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te kraamen.
Diemermeer:
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en eindelyk, wederom naar Amfterdam, daar
hy,in 't jaar 1675, overleeden is (£). Willem van den Velde,
|
ven, een konftig Schilder en Tekenaar naar
't leeven, en muntte, byzonderlyk, uit, in het tekenen en uitvoerig fchilderen van Ker- ken , Heerenhuizen en andere openbaare ge- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
WlLLEM
VAN DEN Velde.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bouwen. Hy heeft verfcheiden' tekeningen
beroemd Schip- en Zeefchilder, werdt, in van't Stadhuis van Amfterdam gemaakt, die 't jaar 1633, hier ter Stede, gebooren, en hy, naderhand, opgefchilderd heeft. Ook leerde de behandeling deezer byzondere wy heeft hy de Beurs deezer Stad gefchilderd. ze van fchilderen van Simon de Flieger. Hy Hy is, op den agt en twintigften Septem- toog, vervolgens, naar 't Hof van Engeland, ber des jaars 1712, overleeden (p). daar hy voor de Koningen, Karel den II. en |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IZAAK DUCART,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IzaaE
Duca**' |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacob den II., veel uitmuntende ftukken ge-
fchilderd heeft. Hy is, op den zesden April des jaars 1707 , overleeden (l). Zyn Broeder, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
die te Amfterdam gebooren was, hadt, uit
Engeland, waar hy lang gewoond hadt, de |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Adriaan van den Velde,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
konft herwaards gebragt, om leevendige
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ÄDRIAAN
VAN DEN Velde.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bloemen te fchilderen op Satyn: waarin hy
ook een Amfterdammer, en zes jaaren jon- van zyne Huisvrouwe werdt bygeftaan (q)
ger dan hy, was gelyk als gebooren met de Hy heeft, na 't midden der zeventiende eeu-
konft, die hy, by Jan fVynandsz, voort- we, gebloeid.
leerde. Hy leide zig, voornaamlyk, toe op De vermaarde Konftfchilder,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
het fchilderen vanLandfchappen met beeft-
jes. Ook heeft hy, in fommige Roomfche |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
GebaïP
DE L*1'
HESSE.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gerard de Lairesse,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kerken te Amfterdam, fraaije outerftukken
gefchilderd. Doch hy is, in den ouderdom te Luik, in 't jaar 1640, gebooren, is eerft van niet meer dan drie en dertig jaaren, in beroemd geworden, na dat hy zig te Am- January des jaars 1672, overleeden (m). fterdam hadt nedergezet. Hier fchilderde |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
hy eerft voor den Konftkooper Gerard Uilen-
berg ; doch werdt, wel haaft, aangezogt door anderen, die hem beter betaalden. Hy was zo vaardig in 't fchilderen, dat hy, op eenen |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cornelis en Jan Vis.scher,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
COBNE-
Lis en Jan
Vis- SCIIEB.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gebroeders, en beide te Amfterdam geboo- ^
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ren, waren beide uitmuntende Plaatfnyders. dag>den berg Parnas,met Apollo en de ne-
gen |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(i) HOUBRAK. II. Deel, bl. 2«3 enz..
(4J Houbrak. II. Deel, bl. 33J. (ij Houbrak. II. Deel, bl. 3*+ ena. (m) HOUBRAK, 111. Deel, tl. 9°-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(») Van Gool Nieuwe Schouwb. I. Deel, bl. uj.
(«) Houbrak. iii. Deel, tl. ys, 77, (f) Houbrak. iii. Deel, bl. «o. (?) Houbrak. iii. Deel, il. a. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IILBöe*. VERMAARDE PERSOONAADJEN, 263
ïi7nN' §en ZanSrpdinnen,vo!komenIyk, afgefchil- A i,.b e r t M e y e r i n g, zEVEi,.-
en Aq~ derd heeft. Men vindt een ongeloofiyk groot . , . . „ tik-de ïiENDE* getal van zyne ftukken, onder de Liefheb- «? c Jaar I(545 , té Amfterdam gebooren, en agt-
ïeüwe. bers: onder welken, ook eenige graauwen heeft de Sciulderkonft ook mét lof geoe- ™< KoNSTE. uitmunten. Hy heeft ook .veel met rood fend, en tien jaaren, met reizen door Frank- ■ WE' w«ss. kryt getekend, en eene groote menigte van ryk en luiie, üoorgebragt. Hy heef t veele jgjjj* prenten geëtft. Doch in't jaar 1690, werdt zaEi!-n en groote vertrekken treffelyk be Ä t hy bezogt met blindheid, die hem bybleef, fchilderd, en is, op den zeventienden July Ml ,rs. tot zynen dood toe. In deezen ftaat, gaf des jaars 1714, overleeden (w). ring. hy nog lefTen aan de Schilders en Plaatfny-* .
ders, die eene weekelykfche byeenkomffc David van der Plaas, Da™
' hielden, ten zynen huize. Hy ftierf in ee- . „ .,..,.»=< . ,. ■«-■*•■ !AW DER
nen behoeftigen ftaat, op den elfden July beroemd Pourtraitfchilder, is, hier ter Stet P^as.
des jaars 1711 (r) , en werdt,op 'tLeidfche de'°P den elfden December desjaars 1647, Kerkhof, beeraaven (s\ tet wereld gekomen. Hy heeft zig ook mee w .. vertekenen en verbeteren der groote ßybel-
fe°» EgloN van der Neep,, [che Tafereelen, die byPieier Mortier in't
IANn£K ' Jicht gekomen zyn, bezig gehouden. Hy
££8' een goed Pourtraitfchilder, beide in't groot is' °P d,en agtnenden May des jaars 1704,
en in 't klein, is , in 't jaar 1643, hier ter overleeden ($). Stede, ter weereld gekomen. Hy heeft nog- T- = tr tans de kond meeft buitens Lani geoefend, J A N V A N K e- s s e l, J*™
en m Duitfchland en in Brabant gewoond. een geeftig Schilder van Mnnenlandfche Ge-
le Brunei, hieldt hy zig veel beztg , met zigten , Hoffteden , Boeren wooningen en het fciulderen van Landfchappen, Kruiden Winters, is, hier ter Stede, in 't jaar 1648, en AardgewaiTen, waarin hy zeer uitmunt- gebooren;,- en, in 't jaar 1098, overlees te. De Ridder van der Werf is een zyner den .(7). Leerlingen ge weeft. Hy heeft twee vnxw wen gehad, die beide de Schilderkonft. ver- ' J~ a.n Lu y_.k e ,n, jAp
ftonden en oefenden. De eerfte was eene ' Luyken.
Dogter van den Konftfchilder Du Chatel: de zeer beroemd. Plaat-etfer, werdt, hier ter "'
andere, Adriana Spilberg, te Amfterdam, Stede, gebooren, op den zeftienden April op den vyfden December, des jaars 1650, des jaars 1649. Zyne ouders waren Kaspar gebooren , hadt den Schilder Joannes Spil- 'Luyken en Heßer Coores. In Zyne jeugd, heeft terg tot haaren Vader,en den Schilder Wil- hy ook de Schilderkonft geleerd, by Mar- fan Breekveld tot haaren eerften man gehad, ten Zaagmolen. Doch hy liet de oefening Van der Neer overleedt, te Dufleldorp, op deezer konft ras vaaren, en begaf zig aan den derden May des jaars 1703 (t). het etfen, daar hy zeer vaardig mede voort kon; waarom hy 'er meer voordeels Van trok
è^an Adriaan Bakker, dan van het fchilderen, fchoon hy zynen ar- KlCE«. beid op geenen hoogen prys hieldt. Eene
Broeders Zoon van Jacob Bakker, hiervoor menigte voornaame Werken zyn, met zy-
O) genoemd, was een redelyk goed Hifïo- Pe konftplaaten,verfierd;in veelen van wel- rie- en Pourtraitfchilder in 't groot. Van ken> d5 hertstogten, kragtiglyk, verbeeld hem ziet men een ftuk, het laatfte oordeel zYn- .:I? «Jf* jeugd, hadt hy zig ook met verbeeldende, boven den ingang van Sehe- de Pigtkonft.bezig gehouden, en een bon- Pens-Kamer,tegen 't gewelf der-grootezaa- del gezangen uitgegeven, onder den naam Ie van 't Stadhuis hier ter Stede, waarin de wa Dmtjche Lier die hy, naderhand,door tekening der overgrootenaakte beelden, meer het leezen van ftigtelyke boeken, tot ern- dan de wyze van fchilderen, gepreezen wordt, ftiger gedagten gekomen, zogt op te koo- Men meent, dat Bakker, die hier gebooren Pen' °P dat e* de J?nSkh.fd nie,c door ver" was, hier ook, in 't iaar 1686, overleeden leid mo& WOrden:, in *felk goed oogmerk, is (ü). hy gefluit werdt, door de baatzugt van fom- migen , die 't werkje herdrukten , en op
nieuws in de weereld bragten. Luyken ge- , ff) P. LANGENDYKS Gedichten, I. Deel, U. 384. Taak-
j') HOIIBRAK. in. Deel, bl. lof, enz,.
y) HouBRAK. IH. Deel, tl. 45, 172 enz. (tv) HOIIBRAK. III. Deel, Ui ïio.
(J £'•"'-• *'»- (x) HOUBRAK. Ilï. Deel, bl. zi».
x i HOUBRAK. III. Peel, bl. IS6. (y) HoUBKAK. III. Heel, bl. J.JS.
LI 3
|
|||
|
A M ST E R D A M S
|
||||||||||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||||||||||
|
2,64
|
||||||||||||||||||||||
|
Johanna Koerten, ZjJJJ
Huisvrouw van Adriaan Blok, en hierom, ^JëSde
veeltyds , Johanna Koerten Blok genaamd, ë£üWe* te Amfterdam , den zeventienden Novem- -g0$&&' ber des jaars 1650, gebooren, heeft zig niet kaarS' alleen toegelegd op keurlyk borduuren, jonAE,N* kantwerken, fchry ven op papier en op glas, Ko£tl' zingen en fchilderen met waterverw; maar, TEiI' inzonderheid, eenen naam gemaakt, door, met de fchaar, veelerlei werken van papier te fnyden, gelyk beeften, vogels, bloemen, zeeën , landfchappen , meefterlyk fchrift, en vooral keurlyke en juift gelykende af- beeldfels van vermaarde mannen; zo dat 'er weinige vorften of andere grooten, hier ter Stede, kwamen, die haare konft niet kwa- men zien. Zy is, op den agt en twintigften December des jaars 171 j, overleeden (e% Francois Danks, Fiu^f
gebynaamd Schildpad, een goed Schilder van
Hiftorien in *t klein, werdt ook hier ter Ste- de gebooren. Hy heeft ook Pourtraiten ge- fchilderd, en, in 't jaar 1676, een zinne- beeld van den Tyd gebootfeerd, welk daar- na uitgehouwen werdt boven eene poort op de Heerengraft, tuflchen de Heerenftraat en Brouwersgraft,met het byfchrift, Myn glas loopt ras (d). |
||||||||||||||||||||||
|
Zeven- raakte, eindelyk, door het leezen der Schrif-
TiENDE ten van Jacob Böhme en Antonetie Bourignon, en AGT- en door de verkeering met luiden, die der- eeuwe*. ze'ver gevoelens waren toegedaan , in de Konste- verbeelding, dat hy zonder arbeid aan de kaars, koft komen zou, 't welk hy en de zynen noemden op, of door het geloof te leeven. Hy leide dan de etsnaaïd neder; verliet Amfter- dam, en begaf zig, van eene oude dienft- maagd verzeld, tot een ftil en eenzaam lee- ven. Doch 't ieedt niet lang, of hy befpeurde zyne dwaaling, en keerde herwaards, en tot zyne voorige bezigheid. Nogtans, gebruik- te hy van zyne winft maar even zo veel, als hy tot zyn onderhoud noodig hadt, en deel- de het overige, mildelyk, uit aan de be- hoeftigen. Voorts, befteedde hy zynen tus- fchentyd aan het famenftellen van een goed getal van Godvrugtige Werkjes , die hy, met zinryke konftplaaten, en zedelyke vers- jes verfierde; in welken egter,meer blyken , van eenen vroomen geeft, dan van een ge- zond oordeel en helder verftand te befpeu- ren zyn. In de laatfte jaaren zyns leevens, werdt hy, veeltyds, van zwaare kolykpy- nen bezogt. Hy overleedt, hier ter Stede, op den vyfden April des jaars 1712 (z). Johmü- Johannes Verkolje, .
nes Ver*
kolje. jjgjj negenden February des jaars 1650, te
Amfterdam, gebooren, kreeg, ter gelegen- heid , dat hy, in zyne kindfchheid, aan de hiel gekwetft zynde, lang het bedde hou- den moeft, trek tot tekenen, en werdt,na- derhand , een keurlyk Pourtraitfchilder. Ook muntte hy uit in 't maaken van prenten in zwarte konft: 't welk hy, door eigen' oefe- ning, geleerd hadt.. Hy woonde te Delft, daar hy, in 't jaar 1693, overleedenis. Een zyner Zoonen »Nicolaas genaamd, is ook een beroemd Schilder ge weeft (#). ToHAN- Johannes van der Bent,
nes van
DER omtrent den zelfden tyd als Verkolje, hier
|
||||||||||||||||||||||
|
Ja*"*
AM*'
|
||||||||||||||||||||||
|
Jan van Alen,
die, vaa zyne vroege jeugd af, tot aan zy-
nen dood, welke, in 't jaar 1698, voorviel, toe, te Amfterdam gewoond heeft, en waar- fchynlyk ook gebooren is, was een vaardig Schilder van Haanen, Hennen en ander ge- vogelte , waarin hy de fchilderwyze van Melchior de Hondekoet er, zo geeftig en net, wift naar te bootfen, dat zyne ftukken, dik- wils , voor Hondekoeters werden aange- zien (O- Abrabam Stork,
Amfterdammervan geboorte, was een gees
tig en natuurlyk Schilder van onftuimige en ftille zeeën, en zeehoofden, vol leevens en gewoels. De verbeelding van het inhaalen des Hertogs van Marlborough op den Am- ftel, waarin hy een groot getal van binnen- jagten en veel beweeging gebragt heeft* wordt zeer gepreezen (/).Hy bloeide nog» in 't begin deezer eeuwe. Da-
(c) HOUBRAK. III. Deel, Bl. 29? en/t.
(d) HOBURAK. III. Deel, bl. 319.
(e) HOUBRAK. III. Deel, bl. 320.
(ƒ) HOUBRAK III. Deel, il, 320. |
||||||||||||||||||||||
|
&*
|
||||||||||||||||||||||
|
$1°
|
||||||||||||||||||||||
|
Bent.
|
||||||||||||||||||||||
|
ter Stede, ter weereld gekomen, heeft zig
ook, door de Schilderkonft, eenen naam gemaakt. Zyne ftukken zweemen, in ver- kiezing en behandeling, zeer naar die van zyne meefters, Philip WowwermaH en Mriaan van den Velde. Hy is, in 't jaar 1690, over- leeden (b). |
||||||||||||||||||||||
|
(*) Zie zy Leven veer zyn Werkje, genaamd 's Men-
fchen begin, midden en einde, en HOUBRAK. III, Deelt bl. 2; 3 mz.. (a) HOUBRAK. III. Deel, bl. 2S2.
(b) HOUBRAK. III. Deet,bl. 28».
|
||||||||||||||||||||||
|
•III. Boek. VERMAARDE PE RS O O N A A D J E N. 265
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den Krygsdienft verkoor, en, als Vendrig, Zeven-
't beleg van Groningen bywoonde, in 't jaar tiende |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AVID Cot JN
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
e.;
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AGT-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tl£NDE
BOKSTE-
NAARS. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zyn tydgenoot, en ook hier ter Stede ge- 1672. Doch in laater' tyd, begaf hy zig we- ^11'
booren,fchilderde veel Bybelfche Hiftorien, derom aan 'c fchilderen, byzonderlyk van EEuwE. met naame zulken, waarin veel gewoels te Landfchappen, zo te Amfterdam als in den Kokste- Pas kwam (g). Onder de Gedigten van Je- Haage. Hy is, op den zevenden July des naars. Remias de Decker, vindt men 'er een jaars 1721, overleeden (7). °P de afbeelding van Colyns, door zynen Zoon gefchilderd: waarin zyne komt, hoog- Dirk Dalens, ßIRK
lyk, geroemd wordt (b). Daleks.
hier ter Stede, in't jaar 1659, gebooren,
Jan Hoogzaad, heeft de Schilderkonft jong geoefend, en be- gon 'er, na 't jaar 1672, fterke vorderingen
die, hier ter Stede, op den twaalfden Maart in te maaken; doch overleedt, in den bloei des jaars 1654, ter weereld kwam, is een zyner jeugd, in 't jaar 1689 O0- Hy heeft der bekwaamfte Leerlingen van den ver- eenen Zoon nagelaaten, insgelyks, Dirk maarden Laireffe geweefl, en heeft, hier, Da lens genaamd, die, op den derden Fe- 't gewelf der groote zaale van't Stadhuis, en bruary des jaars 1688, ter weereld kwam, andere voornaame ftukken gefchilderd (0- en, in 't fchilderen van Landfchappen, heeft uitgemunt. Hy heeft eene zaal gefchilderd,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ZAAD.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan
grif.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan Grhfi
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R,
|
in 't Logement der Afgevaardigden deezer
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stad in den Haage (n).
in 't jaar 1656, te Amfterdam gebooren, ge- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
MlCHIEL MADDERSTEG,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
voelde , in zyne vroege jeugd , eenen on-
verwinnelyken trek tot de Schilderkonft, om |
Mtchiei.
Maddek- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
welke te leeren, hy zig, hier te Lande, en insgelyks een Amfterdammer van geboorte, steg.
in Engeland, by verfcheiden' meeflers, oe- werde voor den beften Leerling van Ludolf fende. Eene goede fomme gelds in Enge- Bakhuizen , m dezelfde konft , gehouden ; land hebbende overgewonnen, en gaarne op doch heeft den meeften tyd zyns leevens aan 't water zynde, kogt hy een jagt, en ftak, 't Hof van den Keurvorft van Brandenburg, met zyn huisgezin, in 't jaar 1695, over naar doorgebragt, tot dat hy, eindelyk, dat Hof Holland; doch verloor, voor 't Vlie, door en de konft wars werdt, en zig, in zyne Ge- ftorm, zyn vaartuig, met byna alles wathy boorteftad, met de Koopmanfchap geneer- hadt. Hy zette zig toen te Rotterdam ne- de; waarin 't geluk hem nogtans met gun- der, daar hy, eerlang, een ander vaartuig fäg was OO« kogt. Hy hieldt dit tot zyne wooning en „ -. fchilderplaats,en voer 'er mede,vandeléne Bonaventuur VAnOverbeek, Bona-.
Stad naar de andere. Te Amfterdam,plagt in >t jaar i66q te Amfterdam gebooren,™^
het lang agtereen, in de Heeren-,keizers-, heeft werk) inZonderheid,gemaaktvanVEKBE£K' ot Leidfche graften, te leggen. Eindelyk, het ^zamelen van tekeningen , afgietfels voerny er mede naar Engeland, daarhy, en bootfeerfels der oudheden van Italië, ten meen ik in hoogen ouderdom, overleeden wdken dnde h drie rdzen naar Rome t FJu ZIgL M? g£ene Ce"e W?Ze gedaan heeft. Hy fchilderde ook meeft
van fchilderen gehouden; maar zig, naar den 5udheden en Hiftorien: doch verliep zig in hnaak der Liefhebberen, en naart gene hem ongebonden leeven, en ftierf, na veel om- t meefte voordeel gaf, gefchikt (£). ZWervens, in zyne Geboorteftad, in den ou- /. derdom van zes en veertig jaaren. Een groot
Henrik Carré, Plaatwerk, Overblyffeh van 't oude Rome ge-
, naamd, door hem famengefteld, is, nazy*
den tweeden Oftober des jaars 1656, te Am- nen dood, in 't licht gegeven (p).
«erdam gebooren, heeft zig eerft by Ju- riaan Jacobsz, en naderhand by Jacob Jor- Rachel Ruisch, Rachel
daans, in de Schilderkonft, geoefend. Hy , , ,". ■ n .„,,.;, Rwsca
was naauwlyks zeftien jaaren oud, toen hy na haar huwelyk met den Pourtraitfchilderpoou
, . TT , (/) VAN GOOL I. Deel, il. lil.
lï} HOUBR*K- UI- Deel, hl. 3ïi. \m) HOUBRAK. III. Deel, il. 38*.
VA fymoeten-"• Deel, il. igj. (n) VAN GOOL II. Deel, hl. 134 enz.,
fV."°«BRAK- In- -ö«/, hl. 3 3 3. (*) HOUBRAK. III. Deel, il. 38«.
IW HOUBRAK. III. Deel, tl. }57. (p) VAN GOOI. I. Dul, tl. «4 e»*..
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ä M S T E R D A 'M S
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VI. Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
266
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zcven-
TD>r>E en agï" TïEN»E
eeU*e"
jsaaks«
AlExa?3
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JuriaanPooL, een' Amfterdammer van opmaaken van brandfpiegels, vergrootgla-
geboorte (q), in 't gemeen Rachel Ruifch zen en andere gezigtkundige konfttuigen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zeven-
tiende en AGT- ■neiTOE EEUWE.
KoNSTE-
NAAKS,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
werk
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pool genaamd, was eene Dogter van denden van 'tbootfeeren in wafch, zyn
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
beroemden Profeïfor der Ontleedkunde , gemaakt. Hy is, hier ter Stede, in den ou-
Fredrik Ruifch , en is , hier ter Stede, in derdom van meer dan tagtig jaaren, over- 't jaar 1664, ter weereld gekomen. Zy leeden (w). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
oefende zig , vroeg , in het tekenen en
|
Alexander van Galen,
een bekwaam Hiftoriefchilder, is, in 't zelf-
de jaar als Silo, op den agt en twintigften April, te Amfterdam, gebooren: doch heeft |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fchilderen /onder den vermaarden Bloem-
en Fruitfchilder, Guillelmo van Aalfi. Ook heeft zy, in deeze foort van fchilderen, uit- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vaN
|
gif«
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
GAL
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
g
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vorderd tot Hoffchildereffe van den Keur- zynen meeften leeftyd, in Duitfchland en in
vorft van de Palts. Zy heeft, nogtans, haa- Engeland, doorgebragt Qx). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Het jaar 1670 heeft ook, hier ter Stede,
den trefFelyken Landfchaps-Schilder, IZAAK MOUCHERON,
voortgebragt, die de konft, by zynen Va»
der, Fredrik Moucheron, geleerd, en in zy- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ren meeften leeftyd doorgebragt, te Amfter-
dam, daarzy, op den twaalfden Oftober des jaars 1750, in den ouderdom van zes en tag- tig jaaren, overleeden is (r). Haar man was, voor haar 5 in 't jaar 1745, geftorven (ir). Albert van Spiers,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IZAA*
|
e»*'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
MO®
ROÜf- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ne Geboorteftad, verfcheiden' zaaien fraai
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Albert
VAN
Spiers.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
die, hier ter Stede, in verfcheiden' voornaa-
me huizen, zolder-, deur- en fchoorfteen- |
befchilderd heeft. De Ordonnantie of wel-
ftand munt, in zyne ftukken, byzonderlyk,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n_ ,, ! 1 1 /•,■,, 11 cv uit. Hy was ook een groot meefter in het
ftukken, en geheelezaaiengefchilderdheeft, . , „ J „ . , _ r , .,9
,. ' ,°. , • s?4- , ' tekenen en in het ichilderen in waterverw.
reffe, en naderhand te Rome, in de Schil- Jaars x^4- ^'
derkonft, geoefend. Van daar, keerde hy, Gerard Rademaker,
in 't jaar 1697, te rug te Amfterdam daar in »t - l6?2 hier ter Stede, ter weereld
hy, m t jaar 1718, overleeden is (t). gekomen, oefende zig, in zyne vroege jeugd,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Theodorus van Pee,
|
in het timmeren, zyns Vaders handwefk;
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Theodo-
RUS VAN'
Pee.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dïe ook Hiftorien, Zolderftukken en Pour-
traiten gefchilderd , doch zig minder be- roemd gemaakt heeft, is, hier ter Scede,in 't jaar eenigt _ ^^^^^^^^^^^^^^^^
eindelyk, in hoogen ouderdom, in den Haa ge, overleeden («)•_ Zyne Dogter Henriet |
doch begaf zig, na dat hy twee en twintig
jaaren bereikt hadt, aan 't fchilderen, on- der den fraaijen Pourtraitfchilder van Goor, en werdt, naderhand, door Petrus Codde, Bis- fchop van Sebafte, aangenomen, omeene
jsjigc in het tekenen, te onderwyzen. Li 't gevolg van deezen, trok Rademaker, eer-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te, die, op den vyfden December des jaars den was, om zig, wegens zekere befchul-
1692, te Amfterdam, gebooren was, is eene <-iging van janfenifterye, te verantwoorden vermaarde Konftfchilderes, in miniatuur, of Doch men hieldt Codde, te Rome, in heg- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ïn 't klein geworden. Zy is met Herman Wol- ienis
ters gehuwd geweeft, en, op den derden Oc tober des jaars 1741, overleeden (v). Van Pee's Leerling, Adam Silo,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Rademaker werdt herwaards gezon-
om te bewerken , dat Codde, als on- an van den Staat en burger van Am- am , werdt opgeè'ifcht: 't welk hem ge- . Codde werdt ontflaagen: en Rade-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Adam
Silo. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n -'7 - , , , maker tradt, eerlang, in de egt met 's Bis-
die eerft Gouddraadtrekker, en naaerhand fchops nigte,Catharina Bloemaan, dievoor-
Scheepstimmerman geweeft was, eer hy zig neen zyne Leerlinge geweeft was. Hy hieldt aan 't fchilderen begaf,' is ook te Amfter- Zyne woonpjaa£s te Amfterdam , daar hy dam, in^'t jaar 1670 ^ ter weereld^gekomen. verfcheiden' Zolder-, Deur- en Schoorfteen- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hy heeft zig, in 't byzonder, op 't Schip
en Zeéfchilderen toegelegd, en in de laat fte jaaren zyns leevens, ook van 't flypen en (?) Zie III. Deel, IV. Blek., hl. 278.
Ir) VAN GOOL I. Deel, il. 21© enz.. II. Deel, hl. f01.
(Ó VAN GOOL I. Deel, bl. 234.
(t) VAN GOOI. 1. Deel, tl. 242.
(u) Van GOOL I. Deel, tl. 272 enz.
(v) Van Gooi. II. Deel, il. 179 enz..
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ftukken , en onder anderen, nevens Jan
Hoogzaad, het gewelf der groote Zaale vafl 't Stadhuis gefchilderd heeft. Doch hy is • in de kragt zyns leevens, in 't jaar 1711» overleeden (2). A c R A" |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(w) VAN GOOL I. Deel, hl. 287 enz..
(x) VAN GOOI. I. peel, hl. 340. (y) VAN GoOL I. Deel, tl. 362 enz.. {z.) VAN GOOI. I. Deel, tl. 378 enz,. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
• UT. Boek. VERMAARDE P E RS O ON AA DJ E N. 267
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Zeven. a
TieuDE -Abraham Rademaker,
ti£nde ?iek' zo llc meen» Gerar^ niet in den bloede
BÉüwa, beftaan heeft,~ fchoon hy den zelfden toe- Konste- ?aam v°erde, is ook, te Amfterdam, in 't »aars. jaar 1675, gebooren, en leide zig, zonder Abrahamvoor§ang van eenigen meefter, al vroeg, toe op tekenen en fchilderen, R' .atnyj door den tyd, beroemd geworden 1S- Hy heeft, hier ter Stede, verfcheiden' zaaien gefchilderd. In't jaar 1730, begaf ^y zig met der woon naar Haarlem, daar hy °e konft, eenige jaaren, oefende. Doch op <jen berugten S. Jans- en Sacraments - dag "es jaars 1734, 's morgens vroeg, buiten de Stad , in 't veld zittende te tekenen , Werdt hy, door eenige boeren, hem, naar 't fchynt, verdenkende , dat hy deel hadt aan den toeleg, waarmede de Roomfchge- zinden, toen, door 't onkundige gemeen, befchuldigd werden, met kneppels en vle- gels, aangevallen: 't welk hem zulk eene onfteltenis baarde, dat hy , hunne handen ter naau wer nood ontkomen zynde, eerlang, in eene krankheid viel, die hem , op den twee en twintigften January des jaars 1735, uit het leeven rukte («). De beroemde Pourtraitfchilder, vjjj Philip van Dyk,
die 'tgrootfte deel zyns leevens in denHaa-
ge gedeeten heeft, daar hy, voor weinige jaaren, overleeden is,is ook te Amfterdam, in 't jaar i<58o, gebooren (b). |
|||||||||||||||||||||||||||
|
op het huwelyk van den jongft overleeden Zeven-
Prinfe van Oranje en de Koningklyke Prin- ^ende feflè, welk, federt, ophetLoo, geplaatft^*™' is. Hy is, in November des jaars 1741 ,Eeuwe. te Londen, overleeden (d). Konste- Izaak Walraven, kaars-
te Amfterdam, den drie en twintigften ^***A.
Maart des jaars 1686 , ter weereld geko-V£N. men, werdt eerftop 't Goudfmeeden, toen op 't Beeldhouwen befteld, en, eindelyk, tot den handel in Juweelen , zyns Vaders beroep, gefchikt. Doch hy hadt, van jongs op, zulk een' fterken trek gevoeld tot te- kenen en fchilderen, dat hy, reeds vier eii twintig jaaren oud, zig met ernft toeleide . op de Schilderkonft, en eerlang een mees- ter werdt in't fchilderen van Hiftorien ,mec naame.in het leevendig en kragtig uitbeel- den der hertstogten. Hy heeft, nogtans, in verder gevorderden ouderdom, de oefe- ning der konft laaten vaaren (e),'en is, den elfden Maart des jaars 1765, hier ter Stede, overleeden. Tacob Appel, Jacob
ï • Appel.
die, den negen en twintigften November
des jaars 1680 , te Amfterdam , gebooren werdt, heeft de beginfelc der Schilderkonft geleerd by Timotbeus de Graaf en David van der Plaas, en eenige jaaren, te Zaandam, gewoond; doch zynen meeften leeftyd, te Amfterdam, gefleeten, daar hy verfcheiden' zaaien en fchoorfteenftukken, in aanzienly- ke huizen , gefchilderd heeft. Hy is, op den zevenden May des jaars 1751, onver- wagts, overleeden (ƒ). De beroemde Tekenaar en Plaatfnyder, Jan Wandelaar, jAn
is, op den veertienden April des jaars 1690, Wanm"
hier ter Stede , daar zyn Vader , ThomasLAAR' Wandelaar , eene groote Theewinkel op- hadt, ter weereld gekomen. Zyne Moeder was Adriana Nikker. Men wilde hem, eerft, tot den Koophandel fchikken ; doch hy fcheen een' ingefchaapen trek te hebben tot de Tekenkonft. Hy werdt dan, by Guillam van der Gouwen, befteed, om 't Plaatfnyden te leeren. Ook genoot hy 't onderwys van Lairefle, die toen reeds blind was, en werdt, eerlang, zo groot een meefter in het teke- nen naar 't leeven, en in het etfen en gra- veeren, dat hem het maaken van ontleed- kundige Afbeeldingen, in 't koper, waar- toe de uiterfte naauwkeurigheid vereifche wordt, eerft door den Profeflbr Rui/eb,hier ter Stede, en naderhand door den Profeflbr |
|||||||||||||||||||||||||||
|
hu
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Van
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Jan van Huysum,
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Hu
|
ySüM.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
e-2n der konftigfte Bloem- en Fruitfchilde-
ren, is* hier ter Stede, op den vyftienden April des jaars 1682, ter weereld gekomen. Zyn Vader, Juflus van Huyfum, was ook een Bloemfchilder. Doch de Zoon overtrof den Vader verre. Zyne ftukken zyn, aan verfcheiden' Hoven van Europa, fterk be- geerd geweeft. Hy is, op den agtften Fe- uruary des jaars 1749, overleeden (V). ^4» van" Heroman van der Myn,
Y»-die , [n 'c jaar j^g^ t te Amfterdam , ter
weereld kwam , heeft zig, in zyne eerfte Fugd, ook op het fchilderen van fruiten en oloemen , doch, naderhand , op het fchil- deren van Hiftorien en Pourtraiten, toege- legd. Hy heeft de konft, in Duitfchland, aan t Pakfifche Hof; naderhand , te Ant- werpen m Brabant, en eindelyk, te Lon- den , geoefend. Hier heeft hy, onder an- dren, een zinnebeeldig ftuk gefchilderd, |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Ber-
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
(i) vAN GOOLI. Dcetj bl.
tci « N Q00L l- Zeel, bl Hf. STUK.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
(d) VAN GOOI. II, Deel, U, 34 enz,.
(e) VAN GoOL II. Deel, bl. Il6 enz,.
(f) VAN GOOI. II. Deel, H, tst chK'.
Mm
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
40? enz..
440 enz,. , 13 enz,. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
263 AMSTERD. VERM. PERSOONAADJEN. VI.Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bernard Sigfrid Albinus werdt derdoms,op denagtften September des jaars%***D&
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zeven-
tiende en AOT- TIENDE
EEÜWE. Kunste-
naars, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
aanvertrouwd. Om de konftplaaten tot het 1748
ontleedkundig Werk van den vermaarden D
Albinus te vervaardigen, begaf Wandelaar
|
en ACT"
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I T
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
insgelyks, een Amflerdammer van ge- KAabs-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zig, van hier, met der woon, naar War-
|
is.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ook.veelePourtraitengetekend, en eenigenin ^«> c" ™*",™* jaar 1095,.ter wee- JaCob
't koper gebragt heeft fe). Een zyner laatfte g.«6^ % heeft de beginfels derDs W* |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
werken is geweeft het "tekenen van eenige konft §eleerd bJ'*ber' ™» 5pfm,aan wien
AmfterdamfcheBurgemeefteren, die, door WJ' mer Y0<?r CO gedagt hebben j doch de- den beroemden Jacob Houbraken, in 't koper ze!ve' ^erhand, onder topzigt van >- gebragt zyn. Hy is, op den zes en twintigften e?b ™n #<>roemd Hiftonefchilder te Ivlaart des jaars 17 59, te Leiden, overlee- Antwerpen, in meerder volkomenheid ge- --■■>■'■■ - - oetend. Hier, maakte hy tekeningen, naar de vermaardfte Hukken van Rubbens,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dyk en anderen , die , in de Kerken , te
vinden waren, en keerde, na verloop van eenige jaaren, te rug naar zyne Geboorte- ftad, daar hy, terftond, eerft met het fchil- deren van Pourtraiten, en daarna, met het fchilderen van Hiftorien , de handen vol werks kreeg. Omtrent den jaare 1730 , werdt hy , door konflig fchilderen in 't graauw, beroemd: 't welk, onder anderen, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
eerft met Elizabeth Smit; daarna, met Ca-
tbartna Beatrix van Eyk, en, eindelyk, met Johanna Maria Roon, die hem overleefd heeft. CoRNELis Pronk,
een beroemd Tekenaar naar 't leeven, is,
hier ter Stede, op den tienden December des jaars 1691, ter weereld gekomen. Hy heeft de konft meed geleerd van den be- roemden Arnold Boonen, en zelfs verfchei- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
CORNE-
LIS Pkonk.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den' fchoone Pourtraiten gefchilderd. Van gelegenheid gaf, dat hem het fchilderen der
hem zyn eene ontelbaare menigte van Ste- Raadkamer, op het Stadhuis deezer Stad , den, Dorp>n, Kerken, Huizen, in de Ne- werdt aanvertrouwd. Wy hebben, elders derlandfche Provinciën, met naame in Hol- (k) , omftandiglyk, aangetekend, wat zyn land en Zeeland, naar't leeven, getekend, konflpenfeel hier hebbe uitgevoerd. Inde en, voor een groot gedeelte, door anderen, Roomfche Franfché Kerke, en op veele an- in 't koper gebragt (ä). Hy is, hier ter Ste- dereplaatfen hier ter Stede, ziet men ook de, op den agt en twintigften September fraaije blyken zyner konft. Hy is, in 't jaar des jaars 1759, overleeden. Hy heeft ver- 1724, getrouwd; doch heeft nimmer kinde- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ren verwekt by zyne egtgenoote (/). Op.
den twaalfden November des jaars 1754, is hy, in zyne Geboorteflad, overleeden. CoRNELis Troost, Cffi^
die, op den agtften Oftober des jaars 16*97, ë00"*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fcheiden' bekwaame Leerlingen gehad, on
der welken, hem zeer naby gekomen is, en zelfs, naar veeier oordeel, in voornaame opzigten, overtroffen heeft Abraham Abraham DE Haen,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de Haen. die, hier ter Stede, op den zesden April des hier ter Stede7ter weereïd kwam\ hadt zig \
jaars 1707, ter weereld gekomen is. Hy niet meer dan twee en een half jaar, geoe- was in zyne jeugd, tot de oefening der fend in de Schilderkonft, by den b'eroem- Regtsgeleerdheid gefchikt , en vroeg be- den Arnold Boonen, toen hy zig zelven, zon- dreeven, in de Latynfche en Franfché taa- der eenig onderwys van anderen, verder len: doch toonde een' onbedwingbaaren trek oefende, en eindelyk een groot Pourtrait- tot de Tekenkonfl, waarop hy zig , eer- en Hifloriefchilder werdt. In 't jaar 1724, lang, genoegzaam geheellyk toeleide. Hy gaf hy het eerfte openbaare blyk zynervor' heeft veele Steden, Dorpen, Kerken, Sb- deringe, in 't fchilderen der vyf Infpeclores ten en Heeren huizen, in en om ons Vader- van 't Genootfchap der Geneesmeefteren, land, naar't leeven, afgetekend: veelen van te Amfterdam. Sedert, heeft hy de Regen- welken, by verfcheiden'gelegenheden, in ten van het Aalmoesfeniers - Huis, en van in 'e koper gebragt zyn. Ook heeft hy de het Oude-zyds-Huiszitten-Huis, en de O- Digtkonft, niet ongelukkiglyk, geoefend , verluiden van het Chirurgyns - Gilde afge' waarvan getuigenis draagen kan een tame- maald. Ook zyn 'er veele tekeningen, i° lyke bondel Herders- en Mengeldichten, die, eenen boertigen fmaak, van onzen Kon'#e' na zynen dood , door de deftige Amfter- naar in wezen: eenigen van welken van damfche Digterefle, Sara Maria van tydtottyd, in't koper gebragt en uitge- derWilp, in't licht gegeven is. De Haen gegeven worden (in). Trooft is, op den is, m het twee en veertigfte jaar zyns ou- agtften Maart des jaars 1750, overleeden. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(i) SUdz. 166.
(t) III. Deel, ft Boel^, &l- ".
(I) VAN GOOL II. Deel, tl. 218 «1».
(m) VAN GOOL II. Deel, bl. 141.
]
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(£) VAN Gool n. Deel, il. U9 enz..
(h) VAN GOOJL II. Deel, bl. ,9} enz,. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2<5c)
ZEVENDE DEEL. R E G E E R I N G
DER S T AD
AMSTERDAM.
|
||||||||
|
EERSTE BOEK.
Regeering in 't gemeen. Byzondere
beschryving der ampten van Sc HOUT., Burgemeestere s9 Schepenen enRaaden. i.
Oude en laatere Regeering der Stad in 't gemeen.
|
||||||||
|
ga*er- "W"7"y komen, eindelyk, tot het gewigtïg- te regt gedaan, zonder dat men eenig blyfc Oude
de ntot: \y ite deel van ons Werk , de Bcfchryving vindt , dat de PJaars , zo vroeg, zelfs varr EN LAA- Hryv-Dg der K. k g e e r i n G e van Amsterdam , eene byzondere Dorps - Regeering voorzien T£RE der Re- die wy voorhebben, van haaren tederften oor- ge weeft is. Regee- 0^in- fprong af, en in haare voornaamfte byzonder- Doch toen , omtrent het jaar 1268 , de RING*
heden, omftandiglyk, en met de vereifchce Heerlykheid van Avnfterdara aan Jan Perfyn, ^tte naauwkeurigheid, te ontvouwen. Heere van Waterland, opgedraagen werdt (Z>), Tari per. ■l^dfte Eer Amfterdam nog eenen naam hadt, en terwyl Gysbrecht van Amftel nog Heer bleef fyn.
t[t>tn t0en het flegfe uit weinigfe-huizen, gebouwd van het overige gedeelte van Amftelland;moeft Amnern omtrent en tegen over het Slot der Meeren 'er, noodwendig, verandering vallen in de ^•on-Van Amftel, beftondf, irï de twaalfde en Regeering van Amfterdam. 't Is ten hoogfte Heer ^erc>e«de eeuwe, behoorde het tot de Heer- waarfchynlyk . dat het hoog geregt aldaar toen, Vanlm. ^ykheid van Amftel, en werdt, gelyk de dor- door den Baljuw van Waterland, zal waar- *H Pen of gehugten van deeze Heerlykheid, genomen zyn geweeft. En naardemaal de geregeerd. De Baljuw van Amftelland vor- in- derde 'er het halsregt, van wege den Heer. (h) zie u- DeeI>1- Boek* u- '7-
En naardemaal de bunren van Amfterdam, te r)eei ,5-7,8.9- bl. 173,174 Zulke Buurregters hadt Ouderkerk, ter Kerke gingen, eer zy zelven men , weleer, rn Amftelland, tot dat Hertog Albrechc eene Kerk hadden, of eer dezelve nog tot eene delven, by eene öandveö van den vyftienden Maart \r„ r 1, 1 „-„. 1 1 desjaars 1387 [13S8], aficnafte, en Schepenen in de :*erfpelkerk op »g zelve verheeven was, ge- pJtsMk-Haidv. bl. 73 M Ten platten Lande
|yk wy5 by andere gelegenheden , getoond vanhetStigt, heeft het buurregt, nog toe inde zeüien- nebben ra\- zo is het ten hoogfte waarfchyn- de. en .op fommigeplaatfen^zelfs tot in de zeventien- lvk A 1 .„. j- • j j ■ j de eeuwe, ftand gehouden. (Zie van de Water Oo«. ™"C Zy^°f ' , ,dleP W deodfrt,ende tr«''.P'nc^b. IL Deel, bl. 1,87- "°S.) In't Regißer
Ir m t bur§erly!(e > v00r Schout en Qantbvegt&vnraa'lfibi^mAmßeUand, £.<.&,/.<% Mjingen (x) van Ouderkerk , zullen hebben verfo./.'io+verfo, heb ik twee VerJdaaringengevon-
den van den veertienden December des jaars 1531 _, ge- • (*) Zie I n 1 T p„.i ui o ir n i t n „a ui ,„, daan voor Ckes Ciaesz., Schout, GCtüss Gerrüz, asikse , V*' .»• Deel. I Hoek.nl. f. II. Oeel, T. Uoek, Pi. 102. ,,*■<• r-r . i. „ *> j • , . '
Hl. Del, ii. £ ' ui, gl] v. Deel, H. L<, bl. «o. «2 Willem Henrtx tmtrmantot Abcoude,m 'tgereebtevan
Aesdom. De naam van Aesdom ,Aesdoemof Aficbdoem,
(i) Afingen waren, van ouJs, hier te Lande, Reg die nog, aan twee Polders order Abkoude, gegeven
•*®fs, uit debuuren, ter gelegenheid eener voorvallen- wordt, en , eertyds, aan een goed gedeelte van Amftel-
pregtzaake.gekooren. Ook betekent het woord A land. gegeven werdt (Zie IÜ Deel, I. Boek, R 56.),
lf' 'n de oude Landtaale, een Regier. Zie de Groot is ontleend van de Vonniffen of Doemen, die, in deeze
nley'iingtouleHoli. Recbtsgeleertbeyt II. Boek,XXVm. Landftreeken, dooi Afinken, werden ititgerproken.
ÜI. STUK. Deel, Nn 2
|
||||||||
|
VIL Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2/0
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ingezetenen nu, in 't burgerlyke, niet meer den Baljuw van Amfteliand , werden aange- Ooov
voor Schout en Afingen van Ouderkerk, te fteld. Men leert dit klaarlyk, uit eene Re-e* regt konden ftaan, vermoed ik, dat Heer Jan kening van Bernd van Dorenweerde, Baljuw ^£gEe- Perfyn , of zyn Baljuw van Waterland uit van Amfteliand , aan Biflchop Guy van U RlIV,G. zynen naam, aldaar, zo wel als in de Dor- trecht, in de jaaren 1305, 1306 en 1307, pen van zyne Heerlykheid van Waterland (ƒ), gedaan : welk fraai ftuk der Amfterdamfche Schout en Schepenen zal hebben aangefteld, oudheid, omtrent het midden der voorgaan- die de Civile Vierfchaar fpanden. De Plaats de eeuwe, bezeten werde door D'. Cor- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oude
EN LAA-
TERE Regee-
ring. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
begon ,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
na
|
"t leggen van den dam in den nelis Booth, Raad in de Vroedfchap
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
meer of min , op te komen , en
|
der Stad Utrecht, en buitengewoonen Raad
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Am (lel , ------ ------ . . - . ,
dreef reeds eenigen Koophandel ; de Heer in den Hove alaaar , van wien men eene
hadt 'er zyne huizen en fterkten , [domus korte, doch nauwkeurig« Befchryving der & munitiones (d)]; vermoedelyk, zal 'er gemelde Stad heeft, die in Van de WA- dan ook eene afzonderlyke Regtbank van ters Groot - Utrecht fch Plakaatboek (g) ge- Schout en Schepenen geweeft zyn , die 'er plaatft is. De Rekening , ' van welke wy zal «-ebleeven wezen , toen de Heerlykheid fpreeken , is , door den Raadsheer Booth , der&Plaatfe ra 't jaar 128a, door Jan Per- ter hand gefield aan Gerard Schaep fyn aan Floris den V., Graave van Hol- Pieterszoon, Schepen en Raad der land', werdt afgeftaan. In den ouden Sehe- Stad Amfterdam , die 'er de voornaamfte pens-eed, die nog in gebruik is, belooven plaatfen , Amfterdam betreffende , woorde- Schepenen, een recht vonnijje te zullen wy- lyk , heeft uitgetrokken: en uit dit uittrek- fen tuIJchen den beere ende den buisman, tus fel, ontkenen wy , 't gene ons, aangaan- de« den huysman ende den beere (e): welke de de gefteldheid der Regeeringe van Am- woorden zeer bekwaamlyk paffen aan Sehe, fterdam, in 't begin der veertiende eeuwe, penen van Amfterdam, eer het nog eene Stad bekend geworden is. Zie hier, voor eerfi, ware of terwyl het nog veele huisluiden en een bewys, dat de Baljuw van Amfteliand, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den Schout van Amfterdam
Saterdaghes , foennendaghes ende manenda-
ghes na S. Andries dage, dat is, na den der- tigrten November des jaars 1305, ftaat 'er, reene wy, tot hiertoe, wegens de alou- was Bernd te Ameftelredamme , en fette daer de gefteldheid der Regeeringe van Amfterdam, eenen Scout e, en verfagh 't Land. hebben aangemerkt, rteunt ilegts, op meer of Uit de volgende woorden, blykt , ten an- min waarfchvnlyke giffingen. Doch 't ftuk deren, dat de Baljuw van Amfteliand ook doet zig klaarder, en met meerder zekerheid, Schepenen hier ter Stede ftelde. op , na0 dat Guy van Henegouwen , in't jaar Des manendages en des dmgesdagesnaPinx- i"oo, Heer van Amfteliand, en gevolgelyk teren des jaars 1306, was Bernd tot Aemflel- ook Heer van Amfterdam geworden was. De redamme, en fette dair Scepenen, ende befagb ongenoemde Klerk getuigt, dat deeze Guy, diefluyfen. die in 't jaar 1301, Biflchop van Utrecht Men befpeurt, wyders , uit deeze Reke-
wer'dt , voor dien tyd , Amfterdam voorzag ning, dat Biflchop Guy zig.fomtyds, in Am- van veele vryheden van Keuren en regten, fterdam bevondt, en dan, van Stads wege, waarmede men die Stede regeerde (ƒ). Am- met den eerenwyn, befchonken werdt. fterdam, vvaarfchynlyk, door Heere Guy, zo Item , ftaat 'er , des fienendaegs ende des niet 'reeds door Graave Floris den V., tot eene manendaeges na St. martyns dages translacio, Stad verheeven, hadt, derhalve, toen reeds, dat is, na den vierden July des jaars 1306, eene Stedelyke Regeering, en werdt, gelyk was Bernd tot Ameftelredamme tot myn beere andere Steden hier te Lande, naar befchree- den Biffchop. ven Keuren, geregeerd. De Wethouderfchap Item des donredages en vrydages , was ie
beftondt uit'Schout en Schepenen, die, door Bifjchop binnen Aemflekedamme. Item myns Beeren Biscoops kofi tot Ame-
ßelredamme » doe die van den Dämme myn |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Onder
Heere Guy van Hene- gouwen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*/. 380.
bl, 41*. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Deel
Deel |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(c) zie Mieris Charterb. I
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Heere den Wyn gaven, 11 j oC en vj ß bol-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(dj Zie MiEaiS Chartert». I.
(e Keurb. A. ƒ. s«. (f) Zie II. Deel, I. Boe{, bl. 5>2 |
lantfeh die doen aen goeden gelde den <£, totte
x 1 j § — 111J c€ x i x ß des ontfenc Bernd weder van
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(2) Dit heeft, zelfs tot diep in de veertiende eeu-
we , plaats gehad. Zie de Handveß van 1342. Art. 15^ in'tlLDeel,li.Boek,bl ÏO'J. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fe) III. Deel, bl. tMi.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R I
|
||||||||||||||||||||||||||
|
N G.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
271
|
||||||||||||||||||||||||||
|
"aan den wyne, ^V daer bleef i j dC x jj x I j den.
- fo blejf ijd£. v 11 j ]]. i x den. die Bernd wtgaff. Nog blykt, uit dezelfde Rekening dat 'er, ten deezen tyde, ook reeds een Raad te Am- fterdam was. Wy zullen de woorden zelven, |
||||||||||||||||||||||||||
|
In 't begin der vyftiende eeuwe of eerder, Oude
hadt men, hier ter Stede, reeds een bepaald en laa- getal van Raaden, die, voor hun ieeven, dien-tere den, en by afiterven, of ontvryding, hunge-REGEß~ tal volmaakten. Aan dceze Raaden, onder an-RING- deren, ftelde Hertog Filips van Bourgondie, f^J't 'm 't jaar 1449, de benoeming van een dubbel verande- |
||||||||||||||||||||||||||
|
beneden, by bekvvaamer gelegenheid, aan-
naaien. |
||||||||||||||||||||||||||
|
*e Graa-
|
Poen Biflchop Guy, in 't jaar 1311, de
|
|||||||||||||||||||||||||
|
getal tot Schepenen ; doch flegts voorden tydringen,
|
||||||||||||||||||||||||||
|
Ileerlykheid van Amitel wederom aan Wil-
len den III., Graave van Holland, afflondt, fchynt "er, op nieuws, eenïge verandering in de Regeering van Amfterdam gekomen te zyn. De Stad begon nu merkelyk aan te waiTen, d dreef reeds eenigen uitheemfchen Koop- handel(b). Zy was, al voor 't jaar 1304, van markten, bruggen en verten voorzien ge- weeft. Haare grootte was , derhalve , ook toegenomen. De Graaf, 't zy Willem de III., of Willem de IV. befloor, hierom, zelf, door- gaands, Schout en Schepenen aan te Hellen, en alle zaaken, Crimineele zo wel als Chile, binnen de Vryheid voorvallende, te bepaalen aan derzelver Regtbank ; gelyk ten minfle klaarlyk gefchiedt, in de Handvefl: van Wil- lem den lV. van 'den jaare 1342 (i). Al« leenlyk bleef de Baljuw van Amftelland nog klaager, in geval van doodflag van eenen el- endigen, dat is, eenen vreemdeling, of ie« mant, die vriend noch maag hadt (k); doch Schepenen van Amfterdam fpraken 'er regt over (i). Maar, ir?'t begin der volgende eeuwe, kwam hierin verandering. De Regt- bank der Stad werdt, in 't jaar 1409, beves- tigd in het regt, om over alle zaaken uit- spraak te doen , fonder eenich toefeggen van den Baljuw van Amitelland en Waterland, of van iemant anders van 's Graaven wege (m). In laater' tyd, werden ook, volgens verfchei- den' Graaflyke Privilegien, de Schepenen ge- kooren uit een benoemd dubbel getal, daar zy, te vooren, naar 't fchynt, zonder eenige Voorafgaande benoeming, door den Graave, °f door iemant van 's Graaven wege, gefield j-.rden; gelyk wy, hierna, byzonderer zul- en aanwyzen. Op het kiezen van Burgemees- teren, en van een bepaald getal van Raaden, werden, insgelyks, onderfebeiden Privilegien VerIeend. Doch in de Privilegien, die 't be« noemen van Schepenen en 't verkiezen van Raaden betroffen , zogten de Graaven, fom- ^ s.» verandering te maaken : 't welk der moeite wel waardig is, hier, kortelyk, aan te tekenen. ifj o "'• «• B"e^ hl- *°*
«.Anw"* sch'i-teri Gloüar. Teuroiiicuin, Vice EJ.I- f , E- D. 161 x J Handv. bl. 2, £ij.]
|
||||||||||||||||||||||||||
|
van agt jaaren , die, naderhand , nog voor^ie ^
tienjaaren, verlengd werdt (72). Hertog Ka-hebben™ rel, in 't jaar 1467, aan de Regeering ge-gezogt te komen, beveiligde de Stad, in alle haare Pri ""«ken, vilegien, goede Couftumen , gewoonten enf"eftd<jj. herkomen (0), en derhalven ook in het regt, der Re. om eene altoos aanblyvende Vroedfchap tegeeringe. mogen hebben, en een dubbel getal tot Sche- penen te mogen benoemen. En by 't Groot- Privilegie van Vrouwe Maria, welk, by een byzonder Privilegie van Maart des jaars 1476 [1477], werdt beveiligd, werdt verklaard, dat de benoeming van Schepenen door de Vroedfchap, en de verkiezing van eenen Read, in de plaats van eenen afgeftorven of ontvryd- den, met één woord, de gantfche beflelling der Wethouderfchap hier ter Stede, op ge- lyken voet als dezelve , federt eenen gerui- men tyd, plaats gehad hadt, niet flegts voor een zeker getal van jaaren ^ maar ten eeuwi- gen dage, valt en van waarde bly ven zou (p). En deeze Privilegien werden, in 't volgende jaar, door Hertog Maximiliaan, bezwooren (q). Doch toen, in 't jaar 1494, de Aartshertog
Filips de Regeering der Landen aanvaardde, wilde hy de Privilegien op het aanblyven der Vroedfchappen en't heitellen der Wet, an fommige Steden, en onder anderen aan Amfterdam verleend , niet bekragtigen, dan voor eenen bepaalden tyd, en tot dat hy vyf en twintig jaaren bereikt zou hebben, t welk toen nog omtrent negen jaaren lyden ou. Men moeft zig hiermede te vrede hou- en (r). Maar Maximiliaan , die, in 't jaar 508, van wege zynen Kleinzoon Karel, hier er Stede, ingehuldigd werdt, maakte geene waarigheid, om alle de Privilegien, door de oorige Graaven en Graavinnen verleend, te ezweeren, zonder eenige uitzondering (s). arel zelf, in 't jaar 15155 ingehuldigd wor- ende , aanvaardde de Regeering in 't alge- een , daarentegen, op den zelfden voet, als e Hertogen Filips en Karel van Bourgon- ie dezelve bezeten hadden (t): doch hy be- ves-
(n) Handy, bl. 104. [24. ]
(o) Handv. bl. 7«-
(f) Handv. bl. 19> <<=5.
(q) Zie II. pee/,'IV. liaekj, *'• '79.
(r) Ztt U. Veel, IV. Hne(, bl. i9i.
(s) Zie II. D.-ei, V. Bocl^, bl. 211.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
(t; Zie il. Deel, V. Hoek., bl. tlU
Nn 3
|
||||||||||||||||||||||||||
|
VILDjsel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
272
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tes;en deeze aan- OvvE
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oude veftigde de Stad egter,by eene Handvell van men procedeerde, hier,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
- & - -* • ' * -"' -•- n-,,;-- — ^ de Landvoogdes verklaarde, ^
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ENLAA-d
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tere het genot en gebruik der Privilegien, op het dat zy 'c in geen gevolg wilde trekken (d), ^gee*
Regee- vo}rnaaken van het getal der Raaden, en op noch de Privilegien daarmede verkorten. RlI{G. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
RING.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de benoeming van Schepenen verleend ;fchoon En diergelyke verklaaringen zullen, vermoe-
alleenlyk tot zyn wederroepen of wederzeg- delyk , ook ter gelegenheid der vroegere gen toe (w). In 't jaar 1519? beloofde hy buitengewoone veranderingen, gefchiedzyn, ^eene nieuwigheden te zullen gedoogen te- hoewel wy zulks, nergens, gemeld gevon« gen de Privilegien («): waarmede hy, aan den hebben. Doch zy zyn , zekerlyk, ge- de Privilegien, op het beltellen der Wet- fchied,by de buitengewoone verandering des houderfchap verleend,eene nieuwe kragt gaf. jaars 1578 (V). Ook, onder de hooge Re- Filips, zyn Zoon, bezwoer, by zyne inhul- geering der Heeren Staaten, in de-jaaren diging, in 't jaar 1549, ook allede Privile- 1618 (ƒ), 1672 en 1748 (g). De Privi- gien, zonder onderlcheid, en beveiligde dien legien op het heitellen der Wethouderfchap eed, in 't jaar 1555 (w)- Eindelyk , be- zyn, derhalve, in volle kragt gebleeven. Na kragtigde hy, by eene Handvell van den agt- de dood van Willem den II., Prinfe van O- tienden April des jaars 1558 ,het Privilegie van ranje en Stadhouder van Holland , in den jaa- Vrouwe Maria van Maart des jaars 1476 re 1650; die, gelyk de Stadhouders, 2yne ll477~] •> uitdrukkelyk; en ftelde dus de Stad Voorzaaten, hier ter Stede, Schepenen plagt in het regt , om , zonder bepaaling , haare te kiezen uit een dubbel getal, door de ei^en Vroedfchap te kiezen , en Schepenen Vroedfchap benoemd; verkreeg de Stad Oc- > te benoemen ( x ); waardoor zy, ten laat- troi van 's Lands Staaten, dat deeze verkie- iten , in het wettig en onafgebroken bezit zing, voortaan , door Burgemeelleren., ge- van haare Privilegien in 't gemeen, en by- fchieden zou (A). En dit Oétroi hielde ftand, zonderlyk van de Privilegien, op het befiel- tot op de verheffing van Willem den III. tot len der Wethouderfchap verleend, beveiligd Stadhouder, in't jaar 1672; met wiens dood, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
o-e worden is. in 't jaar 1702 , het wederom ingevoerd
Alleenlyk, heeft 'er, nu en dan, zo wel ten werdt (f): tot dat, met de verheffing van Prin-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De opga
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tyde der Graa ven, als naderhand, by buitenge- fe Willem Karel Henrik Friso
woone gelegenheden , eenige afwyking van in 't jaar 1747, de verkiezing van Schepenen
deRegee" deeze Privilegien plaats gehad. Hertog Jan hier ter Stede wederonfaan den Stadhouder
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
w
vr
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ïing. in
|
van Beijeren ftelde , in 't jaar 1419, bui- gekomen is. Geduurende de minderjaarigheid
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
e
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tens tyds, eene geGraaven!ènaP"> Schout, Bu
|
' " ' "T ' ' van den tegenwoordigen Prinfe, Erf-Stadhou-
der, Willem den V., is de verkiezing
van Schepenen, uit een benoemd dubbel ge- tal , gedaan, eerfï door de Vrouwe Gouver- nante, als VoogdefTe, en na derzelver over- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zyn ge-
fchied,
buiten |
' nen, aan (y). Herdie deedt het zelfdOnder Karel den V
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
benadee
ling der Privile- gien. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ven de Schepenen, dikwils, langer in dienit, lyden, door's Lands Staaten, als waarnee-
dan by de Privilegien bepaald was (a): heb- mende de Voogdy over den minderjaarigen bende de Landvoogdes, Koningin Maria, Prinfe Erf-Stadhouder, in 't jaar 1545, verllaan, dat de Wet,voor- Tot hiertoe , fpraken wy van de oudfte taan , op den tienden May , zou belleld gefteldheid der Regeeringe van Amfterdam, worden. Keizer Karel beveiligde deeze fchik- en van de veranderingen, in dezelve, van king. Doch men bewilligde 'er, hier,niet tyd tot tyd, gevallen, in 't algemeen. Eer in, dan onder Protefl, en zy werdt, in 't wy nu, tot eene byzondere beichryvinge der jaar 1555, te niet gedaan (*). De Land- Perfoonen en Collegien, die de Regeering voogdes Margareet, Hertogin van Parma, uitmaaken, overgaan , zal 't niet ondienfiig ftelde, in 't jaar 1566, Burgemeelleren aan, zyn, vooraf, van eenige zaaken te handelen, die, volgens de Privilegien , door de oude die de Wethouders en Regenten , in 't al- en régeerende Burgemeelleren en Schepe- gemeen, betreffen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
10'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
, moeiten verkooren geweeft zyn. Doch De Reg eer ing deezer Stad bellaar uk vjj 0m
eene jaarlykfche Wethouderfchap, zynde een' „eDt ie
Hoofd*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nen
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(») H3ndv. hl. 106. [50].
(t) Zie II. Deel, V. Bael^, Byl. Lr. B. bl. 2JI. (v>J Zie II. Deel, VI. Boek^ bl. 2.J8, Z6). (x) Haiïdv. hl. 107. [««.] (y) Z.e II. Heel, III. Boe{, hl. l^. ix.) Zie II. Deel, UI. Br,e{, bl. ijl. (a) Zie II. Deel, VU. Beel^, bl i*8. ('") Ai'ten «iStukWn in 't Vemek der Thefaurie, Oude Laa.de V/. Lt. A. f. X. ï. I. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(c) I'rotefiatie van 2; January 156S. in 't Veiriek cfsr Tb6*
faurie, Oude Ltiade R, C*. F. (d) Zie II. Deel, VII Boel^, bl. z-%.
(e) Zie VI. Deel', II. Bae^, Byl. I'. B. bl. 188.
(f) Zie II. Deel, XIII. Bse{, bl. 471.
(g) Zie Vader). Hift XtV. üeel, bl. i9i. XX. Deel, bl. 3U'
{b) Handv. bl. 108 [i2j ] (,) Zie II. Deel, XXII. B«4j */. yzs.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
. /
|
|||||||
|
l Boek. REGEER ING. 273
|
|||||||
|
en?E p 0ofd - Officier of Schout, vier eifcht, is, in de oude en laatere Privilegien O
|
)VDE
|
||||||
|
T£iirU URGe musteren en negen Schep e- deezer Stad, niet zeer omftandiglyk > aange-ENLAA-
ReG£E. !1e n ' onder welken, twee Prefidenten zyn. weezen. De graaden van namaagfchap en tere Ring> •Uc Schout , Burgemeefteren en Schepenen bloedverwantfchap van Burgemeefteren, Sehe- Regeé- ^«hou. Pjaa'cen ramen het Collegie van myne penen en Raaden zyn wel, by de Privilegien,1UNG' ?etfchap "eeREn van den Geregte uit, welk na genoeg, bepaald, gelyk wy , in 't ver» Sem' ?l ?eraa§ti.gd is , tot het maaken van Keu- volg, zullen doen zien; doch van de andere een. ren. Voorts , is , hier ter Stede , een al- vereifchte hoedanigheden wordt, in dezel- toos blyvende Raad of Vroedschap, ven, in zeer algemeene bewoordingen, ge- mc %es en dertig Ra aden beftaande. Ein- waagd. Uit de Privilegiën op het verkiezen ^elyk , zyn 'er nog dertien ondergefchikte van Schepenen en Raaden, blykt alleenlyk, f-AMERs van Commissarissen, waar- 1. dat zy van de rykfte en aanzienly kfte Poor' *n ook , doorgaands, jaarlyks , verandering ters moeten zyn: de Raaden, naamlyk, no- kotnc Alle de genoemde Perfoonen en Col- tabile ende eerbaere perfoenen(n),en de Sche- men , ('choon onderfcheiden in rang en ge* penen van den ryekfien , eerflen en notabel- z"g , worden geagt, de Magifirature of fien. 2. De verilandelyke en zedelyke hoe- Regeering deezer Stad uit te maaken. De danigheden , die , in alle de Wethouders Zaaken nu , die haar , in 't algemeen, aan- hier ter Stede, begeerd vyorden, zyn, daar- gaan, können, tot de volgende negen, ge- enboven, uit het gebed, welk, voor de ver* i Ze ^nSl worden- kiezing van Burgemeefteren, Schepenen en ïaarigVen" L °m m Schout, Burgemeefter of Schepen Raaden, gelezen wordt, af te neemen , wor- jSrter. verkooren te worden, moet iemant ten mb.fie dende, in het zelve, gewenfcht, dat de ver- chap. Zeven jaaren Poorter deezer Stad geweefi kiezing mogen vallen op Godvreezende, waar- zyn , en in dezelve gewoond hebben. Zulks agtige , verfiandige mannen, der gierigheid wordt, uitdrukkelyk , vereifcht, in ecne vyand zynde. Schepenen in 't byzonder moe- Handveft van Hertoge Albrecht van Beijeren ten zyn van den reckelyckjlen ende vudelyck- van den een en twintigften January des jaars fien Poorteren (0), en, onder dezelven, ee- J394 Ci395]- koorts, ftaat 'er, fo enfalnie- nigen, die kennis hebben van den Koophan- mant Schout, Schepen of Raedt, dat is, Bur- del en Scheepvaart (p), Doch dit is genoeg- gemeefter, wefin binnen onfir Stede van Am- zaam alles, wat, by de Privilegien of ande- Jielredam voorfihreven , »20c* onfen Schout-Am re Stukken deezer Stad, in de Wethouders bocht in beveeinijje hebben of bewaren, hy en gevorderd wordt. Men heeft egter, in laa- . lebbe eèrfi binnen onfir Stede voorsz. Poorter ter' tyd, hier te Lande, ook nog op eeni"-e geweefi ende fiaedelyckgewoontfeven jaer langh andere hoedanigheden agc gegeven: en na l' eynde een volgende (k), Alle Poorters zyn de verandering der Regeeringe, ten tyde van dan, na eene geduurige zevenjaarige inwoo- Filips den IL , Koning van Spanje", door- eg , of verkryging van Domicilium, die als gaands , gevorderd: 1. Dat de Regenten wa- "»wooning wordt aangemerkt (/), bevoegd , ren goede Patriotten, of Liefhebbers des Va. Gm tot alle ampten van Regeering verkoo- derlands, 't welk, reeds doorns Lands Staa- ft1 te worden (?«) : mids zy de vereifchte ten, in den jaare 1588 (5), uitdrukkelyk , jaaren en andere hoedanigheden bezitten, vereifcht was. 2. Dat zy belydenis deedeq üe jaaren, hier ter Stede gevorderd , zyn van de Gereformeerde Religie, of, ten min'- vyf en twintig , om tot Schepen of Raad, fte, dezelve niet wederwaardig waren (r) , en veertig, om tot Burgemeefter te kon of, gelyk het, doorgaands,wordt uitgedrukt) nen verkooren worden (3). Doch welke dezelve waren toegedaan; welke laatfte be- ndere hoedanigheden in hen worden ver- woording ik, allereerft, in den jaare 16ia . te Goes in Zeeland, gebruikt vind (j> En (i l,??v* hk VJ;[V]', t, fchoon de oude en laater Oclroiien , aan ,J.\ ., il. Diel, I. hoek, tl, 141, 150. , „ i a /i i 1 il-
(.») Hana». "1 }il, ' de Stad Amfterdam verleend, hier omtrent i
f.s ~ , niets bepaalen; heeft men egter, op de twee
tezyn Ln^chi!^r7°r^K.-?e^Tft.reeken laatftgeinelde vereifchten, hier ter Stede, na
'>"i genoegzaam op het oogenb ik, na dat iemant , 1 • ,, j • o , . ,
Jezelven bereikt heeft, in 't jkar 1658, werdt Cor- de verandering des jaars 1578, ook behoor-
J'1/;'1;" Schepen, maar drie uuren, na dat hyvyf lyk gelet.
■ twintig jaaren oud geworden was. Aantek. van TT ^ZZ^oZ^ P», N- IV- f * Ook (n) Halldv. tl. U*
mt zu ks overeen, niet het befchreeven Regt, vol. («.ƒ Handv. bl. ic5.
tw'in • k' de.mir-derjaarigheid beneden de vyf en (P) H^d*. tl. n3.
'"tig jaaren is, al verfcbilde 't maar eenen dae ia (c') iefo1- Ho11- ,0 A"'il tstt- tl' '"•
»r eer"fl«nd. Zie Grotius hl. tot de HollJdfibê (/; ?'c ^"en^°°aa«t K«k. Hift. hu „7.
|
|||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||
|
VIL Deel,
|
||||||||||||||||||
|
274
|
||||||||||||||||||
|
den eener Handvefte van Hertoge Willem van OUD&,
Joeijeren van den jaare 1415, aan die van* ^ Waterland gegeven, klaarlyk, dat recht eerfie £Egee- Lede een' verderen graad van Bloedverwant- iUmg. fchap dan recht after fufier kint betekent, en, te gelyk, welk een graad men 'er door ver- ftaan moet: Item foo wie een eerße lidts vre- de braeke, die verbeurde teghen ons thien pont, ende die een achter fußers kindt vrede braecke, twintig pondt, ende die een recht fufierlinghs vrede braecke, offnaerder dan een recht fufierlingb, die verbeurde lyf ende goef (w). De mindere boete , gefield op eenè Vredebreuk tuflehen eerfie Leden, bewyft klaarlyk , dat deeze een afgelegener graad van Bloedverwantfchap was , dan de overi- gen ; en, van de graaden, die hier genoemd worden , naaft kwam aan dien van Agter- Zufiers-kinderen. Eindelyk, blykt de betekenis van de woor-
den eerße Leden klaarlyk. uit het' werk van Jan Matthyize, Klerk of Secretaris van den Briele, in , of kort na den tyd van Herco- ge Albrecht opgefteld, en agter Kornelis van Alkemades Befchryv'mg van den Briele uitgegeven, onder den naam van Po- litieke Regeering van den Briele. In 't vyf- de Capittel van 't vyfde Traktaat van dit werk, leeft men Qbl. 339.) Die vierde graat heet men eerfie leden, ende fyn die gene die van achter fufier kinderen gewonnen worden. Ter zelfder plaatfe, blykt ook, dat men dee- zen graad eerfie Leden noemde , om dat de- zelve, onder de afgelegene Bloedverwanten van eenen doodflaager, ten minften in eeni- ge Steden, de eerfie was, die tot het Zoen- geld betaalen moeit (ac), gelyk dezelve ook , zo na aan den nedergeflaagen beftaande, de eerfte was , die van het Zoengeld deelde; van waar men een oud fpreekwoord hier te Lande hadt, 't eerfie Lid geld den man, dat is, de Kinderen van Agter - Zulterlingen met den doodflaager zyn de eerften, die tot het Zoengeld van eenen nedergeflaagen be- taalen moeten. Naar de tegenwoordige gewoonlyke wyze
van berekenen der zyde - maagfehap hier te Lande, volgens welke, men ?o veele graa- den (telt als geboorten of teelingen, de ge- boorte van den gemeenen Stam-Vader of Moe- der niet mede geteld zynde (y); beftaaff zulken, die, in de Handveft, welke wy off' der-
|
||||||||||||||||||
|
II. De Wethouders en Raaden, en de E-
leéteurs of Kiezers van Burgemcefieren mo- gen eikanderen niet te na, 't zy in den bloede of door aanhwvoelyking, beflaan. En hoe na zy eikanderen niec beltaan mogen, is,behal- ve door eene oude en wel herbragte ge- woonte , bepaald by drie Handveiten, welker inhoud wy, kortelyk, voordraagen en verklaa- ren zullen. De eerfie is eene Handveft van Hercoge
Albrechc van de« vyfcienden Maart des jaars 1387 [1388] , aan Amfterdam , met Am- ftelland en Gooiland in 't gemeen , gege- ven. De woorden, daar 't op aankomt, luiden dus: Ende daer en f dien gheen Schepe- nen noch Raede te famen wifen in eenre Stede of Dorpe , die naere maegb fyn dan recht after fufter kint, iiyt gefeyt binnen onfer Stadt van Jtnßefedum , foo en füllen gheen Sche- penen noch Raden te famen wefen, die recht eerfte Leden zyn, of daer en binnen ghebo ren; maer die Rade moghen der Schepenen recht eerfie Leden Zyn, ende niet naerre J). Voor- af, merken wy, tot verklaaring deezer woor- den , aan , dat hier , door Raden , Burge- meefteren moeten worden verftaan. Ten deezen tyde, was 'er , naar alle waarfchyn lykheid , nog geen vaft getal van Raaden. De vraag blyft dan, alleenlyk , wat het te zeggen zy , dat regeerende Burgemeefteren onderling, en regeerende Schepenen onder- ling geen recht eerfie Lede zyn mogten ; doch dat Burgemeefteren wel recht eerfie Le- de zyn mogten van Schepenen, ten zelfden tyde, met hen dienende? Tot oploflinge deezer vraage , merk ik,
Voor eerfi , aan , dat recht eerfie Lede een afgelegener bloedverwantfchap moet aan- duiden , dan recht after fufier kint. Hertog Albrecht heeft, ongecwyteld, voor, de Re- geering in Amfterdam, dat, ten dien tyde, fterk aan 't bloeijen was, en ten minfte alle de Steden en Dorpen van Gooiland en Am- flelland verre overtrof, te bepaalen aan afge- legener bloedverwanten, dan hy, in dé an- dere Steden en Dorpen deezer' Landen, wil- de toelaaten. De woorden van den Zoen- brief, door Graave Floris den V. , in 't jaar 1289, aan die van Texel gegeven, too- nen ook, dat de woorden eerfie leede eenen afgelegen graad van bloedverwantfchap aan- duiden. Dus luidenze : Geen goet en mach aen ons beßerven, etten fy buten eerfie lee- de Qo). Jen anderen,blykt, uit de volgende woor-
|
||||||||||||||||||
|
Oude
EN LAA-
TERE Regee«
RING.
2. Bepaa
lingen,
omtrent
de na-
maag-
fchap der
Wethou-
deren,
By eene
Handveft
van den
jaare
1387
[1388.]
|
||||||||||||||||||
|
Beteke-
nis der woorden recbt eerfie Lede. |
||||||||||||||||||
|
(k>) Handv. van Monikendsm en Waterl. tl. n. .-.j^
Cv) Vergel. H. de Groot Inleid. III. Boek, **?!..,■} Deel, bl. *o6. Zie ook^eene Keur van Haarlem -uttn*^? 1999, h G- W. VAN OOSTEN DEBRUÏN Befchr. V3B HW " lem, I. Deel, il. 17?. ,, - (y) gie VAN PER VORM Veiftotfr.IV. Deel, 9' l%> "* *
|
||||||||||||||||||
|
(t) Handv. il. 71. [7.]
c>) Privileg, va» Texel!*.. 8». Zit «»^Hanav.vswDrech-
teijandt, H. *?. |
||||||||||||||||||
|
1} Boek.
|
|||||||||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||||||||
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||
|
275
|
|||||||||||||||||||||||
|
^UA-wnTken> eltandersfe^ Leden genoemd
J8&a voraen , eikanderen in den agtften graad. Vee- foeders en Zufters beftaan eikanderen in *«yg. den tweeden graad: hunne kinderen, die men, " t gemeen , Zufierlingen noemt , bedaan encanderen in den vierden graad: de kinde- en van deezen , Agter-Zufiers-kinderen ge- eeten, bellaan eikanderen in den zesden gtaad , en de kinderen deezer laatflen , in °nze Handveft, eerfie Leden genaamd, be- itaan elkanderea in den agtften graad. En m deezen graad, mogten noch de Burge- ^eefteren eikanderen beftaan ; noch ook de Schepenen onderling; maar Burgemeefteren Mogten Schepenen , en Schepenen Burge- rde ^fteren wel zo na bellaan. ttandTefi 't Schynt, nogtans, dat Hertog Albrecht, van den naderhand , begreep , dat hy te afgelegen «are Bloedverwantfchap, tuflehen de Burgemees- |
|||||||||||||||||||||||
|
re 1573 , door den Landvoogd Don Louis Oude
de Requefens gegeven, wederom te niet ge-en laa- daan werdt (b): en, eindelyk, hoe de Stad,tere by het elfde punt van de Satisfactie des jaars Regee- 1578 (c), welk, by het zeventiende van1UNG' den Affiand der Satisfactie van den jaare 1581 , beveiligd werdt Cd) , aFftondt van dit Privilegie , waar door het Reglement der Hertoginne van Parma zyne voorige kragt herkreeg. By het zelve , worden , wegens de namaagfehap onder de Wethouders , de volgende vyf punten vaftgefteld : „ 1. Dat „ de zes en dertig Raaden eikanderen niet „ nader zouden mogen beftaan, dan in Con- ti fanguinheit , of in den bloede, Broeders „ Kinderen: en dat, in Affiniteit, of Zvva- ,, gerfchap, niet tot Raaden zouden mogen „ worden gekooren Schoonvader en Schoon- „ zoon , noch twee Zwagers, waar van de |
|||||||||||||||||||||||
|
tl3Ö8i ""V """ciuug , en Luutuen ae öchepener
ÖJ onderling gevorderd hadt, by de voorgaan- de Handveft. Hy vergunde der Stede dan by eene tweede Handveft van den Zondag na t Feeft van Paulus Bekeering , dat is, na den vyf en twintigften January des jaars 1,397 C^oS] , dat die Schepenen ende die Raaden onderlinghe recht aft er fußer kint wezen moghen binnen der Stede van Amflel- redam, ende in den Recht te famen fitten (z~). ^y Welke vergunning, Amfterdam gelyk ge- field werdt met de Steden en Dorpen van Amftelland en Gooiland in 't gemeen, vol- gens de Handveft van den jaare 1387 [1388]. Dus mogten dan, volgens ons'begrip van |
|||||||||||||||||||||||
|
„ een des anders Zurter getrouwd hadt. 2.
„ Dat de Stadhouder en Raaden , in het „ kiezen van Schepenen, uit de Nominatie „ van een dubbel getal , agt geeven zou- „ den , dat dezelven eikanderen niet te na „ beftonden, noch in den bloede, noch door „ aanhuwelyking. 3. Dat de Electeurs 'of „ Kiezers van Burgemeefteren niet zouden „ mogen zyn Vader en Zoon , Broeder en „ Broeder, noch in den bloede, noch door „ aanhuwelyking, zullende, indien 'er ee- „ nigen onder mogten gevonden worden , „ die eikanderen zo na beftonden, de jong- ,, fle in eed of dienft, voor den oudilen, |
|||||||||||||||||||||||
|
decze Privilegien , en inzonderheid van het
jaatfte, Burgemeefteren en Schepenen onder- *'ng eikanderen, en de eenen de anderen be • itaan in den zesden, in de plaats van in den Hegie tIe"den. «f agtften graad. !Nvan 11 Vr* aanSehaalde Handveften bepaalen i^J'aate ailee,nlyk de graaden van Bloedverwantfchap, 56s. zonder te fpreeken van de maagfehap door aanhuwelyking. Doch van het een en het an- jer wordt gefproken in eenen derden Brief, o« ftuk betreffende, die, door VrouweMar- gareet, Hertoginne van Parma , en Land- voogdefle der Nederlanden, op den eer'ften september des jaars 1565 , alleenlyk by pro- &■> gegeven is; doch desonaangezien, zo ver er de naiïlaagfchap onder de Wethouders w1 bepaald wordt, tot heden toe, ftand ge- houden heeft. By welke gelegenheid , de j^ndvoogdes dit Reglement gemaakt heb e, is, terzyner plaatfe («), aangetekend: ook hoe het, by een Privilegie van den jaa- (*■) Hatuh'. hl. ,,
"I. STUK.
|
,, moeten vvyken. 4. Dat men geene Bur-
„ gemeefteren zou kiezen . die eikanderen „ nader beftonden , dan , in den bloede , „ Agter - Zuilers - Kinderen, en door aanhu- „ welyking , Broeders- en Zufters - Kinde- ,, ren. 5. Dat men, eindelyk, zo in 't ver- „ kiezen van Burgemeefteren, als in 't be- „ noemen van Schepenen, zorg draagen i, zou , om zulken te kiezen en te benoe- „ men , die eikanderen zo. weinig befton- ,, den, beide door aanhuwelyking en in „ den bloede , als bekwaamlyk gefchieden „ kon (O." De drie aangehaalde Handveften zyn de't Ge-
eenigften, waarby het Bloedverwantfchap gn,13™"1,111 Zwagerfchap der Wethouderen deezer Stad^1^11 bepaald is. Men heeft 'er zig ook, van de noemen vroegfte tyden af, doorgaands, ftiptelyk , der Wet- aan gehouden, en zelfs agt gegeven op denhou^e" raad, die, in het aangehaalde vyf de Lid der overeet Handvefte van Vrouw Margareet van denmetdee- |
||||||||||||||||||||||
|
jaa-
|
|||||||||||||||||||||||
|
(b) II. Deel, VIII. Boek^, U. 532, ,,,
(e) II. Deel, IX. Boek_, il, 3«2. (d) II. Deel, X. Boek, */. 38s.
(e) Handy, bl. 113. [7j.]
Oa
|
|||||||||||||||||||||||
|
\
|
|||||||||||||
|
s76 AMSTERDAMS VII. Deel.
Oude jaare 1565, gegeven wordt. De namaag- ftaan, dat Oom en Neef, en zelfs twee Oude
en LAA- fchap tuflchen Schout en Burgemeefieren en Zufterlingen , in Confanguiniteit, of in den EN ^A tere Schout en Schepenen is by geene Handves- bloede , te gelyk , als Burgemeefteren en l. EGEE- Regee- ten bepaaid: en }n 't jaar 1543 , zyn WH- Schepenen , regeefen zouden (ƒ). Maar RlNG. RING' lern Bardes en Mc. Claes Heyn, twee broe- Agters - Kinderen hebben , meermaalen , te ze Hand- ^er$ ^ ^ eerße Schout, de tweede Bürge- gelyk , de een als Burgemeefter , de ander ten op- meefter gewoeft. Doch ik vertrouw , dat als Schepen geregeerd (g). Doch naardien zigte van men hiervan, in laater' tyd, niet ligt eenig de namaagfchap door aanhuwelyking , tus- Scbouten voorbeeld ontmoeten zal. Ik vind ergens fchen Burgemeefteren en Schepenen, by de ^"JF"ên> aangetekend, dat,in den jaare i492j Schoon- Privilegien, niet verbooden wordt, is, dik- * vader en Schoonzoon, te weeten , Jacob wils, verftaan, dat twee Zwagers, en zelfs Henrik Awwelsz. en jan Benning Jansz., Schoonvader en Schoonzoon, op eenen tyd, en Schout de eerfte Schout , de tweede Schepen ge- de een tot Burgemeefter, de ander tot Sche- en Scbs- Weeft is. Doch hiervan zal men, denk ik, pen verkooren mogten worden. My is zelfs, penen. na 't jaar z^^ • 00^ geen voorbeeld kon- ten deezen aanzien , onlangs, een Verzoek- nen aanwyzen. Maar twee Zufterlingen zyn, fchrift van Jan Laurensz. Spiegel, in den meer dan eens, de een tot Schout, de an- jaare 1589, aan Burgemeefteren, ingeleverd, der tot Schepen aangefteld en verkooren. ter hand gekomen , ftrekkende om ontflaa- Burge. Regeerende Burgemeefieren onderling mogen, gen te zyn van de bedieninge van't Sche- 'Bejf rm v°lgens net Reglement van den jaare 1565, pensampt, om dat zyn Schoonbroeder re- wg. ej]<an(jeren niet nader beftaan dan Agtershn ■ geerend Burgemeefter was : welk verzoek , deren, in den bloede, en Zusterlingen C4)j by de Vroedfchap , van de hand geweezen „
door aanhuwelyking. En dit punt is zo ftipt werdt (£). Omtrent de namaagfchap der Scf^S,g.
onderhouden , dat my niet bekend is , dat Schepenen onderling , is , by het Reglementon 'er, in eenig geval, van afgeweeken is. van den jaare 1565, geheel geene bepaaling Doch meermaalen is gebeurd, dat twee Hee- gemaakt. De twee ouder Privilegiën bepaa- ren , die eikanderen, door aanhuwelyking, len dezelve, even als die van Burgemees- in deezen graad, of zelfs nader, befton- teren, by Agter - Zufters - Kinderen. Doch den, te gelyk tot Burgemeefteren verkooren naardemaal die Privilegien in 't geheel niet , zyn, wanneer de Vrouw, die de namaag- fpreeken van de namaagfchap door aanhu we - fchap veroorzaakt hadt, overleeden was,oor- lyking, heeft men, hieromtrent, zo wel in deelende men , te regt , dat de namaag- 't benoemen als in 't verkiezen van Schepe- fchap , door dit overlyden , vernietigd was nen, dikwils, geoordeeld , meerder vryheid en der- geworden. Ten opzigte der EleBeurs of te hebben. Somtyds, hebben 'er twee Sche- zelver Kiezers van Burgemeefteren, heeft men zig nenen te gelyk geregeerd, waarvan de een Eieftsurs QOyi ^ ftjpcelyk, gehouden aan het gene, in volle Neef was des anders Huisvrouw: op |
|||||||||||||
|
of Kie-
|
|||||||||||||
|
t jaar 1565, was vaftgefleld: en zyn , ge- eenen anderen tyd, twee, welker Vrouwen
|
|||||||||||||
|
zers,
|
|||||||||||||
|
volgelyk, op de verkiezing, niet geroepen, Moei en Nigt waren: wederom, twee »waar-
immers , niet verfcheenen Vader en Zoon, van de een de Moeders Zufter van den an- noch twee Broeders, 't zy in den bloede deren ter Vrouwe hadt ; en zelfs ook wel of door aanhuwelyking, een enkel geval of eens twee , waarvan de een Oom van des twee, waarin het, by verzinning, gefchied, anders Huisvrouwe was. Omtrent de na-i?**^ en ongemerkt doorgegaan was, uitgezon- maagfchap der Raa den onderling, wanneer 'eronde' Bürge- derd. Het Reglement van den jaare 1565 de Vroedfchap door verftaan wordt , vindt meefleren bepaalt niet, hoe na Burgemeefieren en Sehe- men, in geene Handveft , eenige bepaaling, en Sehe- ^mm Wanderen beftaan mogten. Men heeft dan in het Reglement van den jaare 1565, penen' zig, derhalve, hieromtrent, voornaamlyk , waar gevorderd wordt, dat zy eikanderen moeten rigten, naar de ouder Privilegiën. In niet nader in den bloede mogen beftaan dan gevolge van dezelven, heeft men niet ver- Broeders Kinderen; en dat, in Zwagerfchap, geen Schoonvader en Schoonzoon, noch twee
, v „ , ,. j j ,„Bi ,, 7.,/ï,,, Zwagers, waarvan de een des anders Zufter
Ca) Broeders hnderen worden, zo wel als Zujters b ' . „
kinderen, elkanders Zufterlingen genaamd .omdat men, getrouwd hadt, tot Raaden zouden mogeO
hier te Lande, gelyk de Groot Qlnieid. tot de Holl. gekooren worden. En hieraan heeft men zig»
Ä«c6«^e/««rdi&.lI.ßoek,xxvii.Deei,ä. 19.bi. 166.)' federt, ftiptelyk, gehouden. Men heeft, nü
aanmerkt, van ouds, meer werks plagt te maaken en
van de maagfchap, die door de Vrouwen kwam, als
vafter gaande. PU. Tacit. de Morib. German. Cap. RefoI> Vroedfch< w< I9- , Fchu ï6 f_
XX. Voor t overige, worden de Zufterlingen, en fö Re(-0i. vioedfch. n. *. s Febr. i«O0,/. ï9ivtrf<>. #>
alle de verdere bloedverwanten, by ons, ook, met ,9> ? Fchr. ,Ä45- ƒ, s5. Gioo^-Memor. N. VI, ƒ. »»•
senen gemeenen naam, Neeven en Nigten geheetea. (h) zie Bylaagen L*. a.
|
|||||||||||||
|
LBoEK. R E G E E R ï ■ N G. zf7 .
ode en dan, getwyfeld, of Schoonvader en Schoon- katere fchikkingen, bepaald. De Sohniir nf« n,
f' r^vt' r/T,'," °0m ", Ne£f' ™ °"dS' * «rlleG-%'-^4<=n",r ££*£
^gee-.^8 y5' Raaden, of Schepenen, of Bürge- weeft zynde, heeft, ten allen tyde 'zitting tere Hi^g. S«neclteren konden bly ven, wanneer de ver- en rang gehad voor Schepenen , in' derzel-Regee" zwagennggefchiedwas, na derzelver verkie- ver Regtbank; en voor Burgemeefteren enRING* ■ . ng. Doch 's Lands Staaten hebben, in 't Schepenen, in het Collegie van myne Hee- I ar 1651 jten opzigte van Haarlem, verftaan, ren van den Geregten, en by plegtige gele- g« zulks niet met de Privilegien ftreedt (i). genheden. Burgemeefteréh, die, in de oud- ^n in t jaar 1660, hebben zy geoordeeld, fte tyden, als van laatere aanftellinge zynde °«, in zulk een geval, een Schoonvader en dan Schepenen, rang na Schepenen fchvnen schoonzoon te Medenblik, te gelyk, inde te hebben gehad, hebben, toen hunne waar- Vroedlchap bly ven konden (*). Voorts, zyn, digheid, met het toeneemend vermogen der lomtyds, twee Heeren te gelyk Raaden ge- Stad, aanzienlyker geworden was dan die der Weeft, van welken de een Zoon vaneenen Schepenen , ook rang voor Schepenen ge Broeder van des anderens Huisvrouwe was: kreegen: 't welk ik meen, al m 't begin der ook twee, waarvan de een een Broeder was vyftiende eeuwe, gebeurd te zyn Immers van den Vader van des anderens Huisvrouwe; de oudfte Lyften der Regeeringe die ge* en zelfs twee, waarvan de een eene Zufter fchreeven, voorhanden; en, voor 't eerft zo" van des anderens Vader ter Vrouwe hadt. ver my gebleeken is, in 't jaar ico7 Ve Daar de Handveften de maagfchap, 't zy in drukt, uitgegeven zyn , plaatfen in 't ifar den bloede of door aanhuwelyking, of niet, 1413 en vervolgens, Burgemeeft'eren altoos of niet naauw bepaalden, heeft men zig, al- in rang voor Schepenen. In de Regeerinsrs leenlyk, gehouden aan de aanmaaning, by het Lyften, die, voor de jongfte uitgaaven der Reglement van den jaare 1565, gedaan, en Handveften, geplaatft zyn, vindt men voor zorggcdraagen, dat de Wethouders elkande- dat jaar , geene beftendige agtereenvolging ren zo weinig beftonden, als, naar redenen van Burgemeefteren. Ook zyn die Lvs tyds gelegenheid , mogelyk ware. Omtrent ten, voor 't jaar 1413 , alleenlyk uit Sehe- de namaagfehap tuflehen Burgemeefteren en penen - brieven en andere oude ftukken od- Kaaclen, heb ik, nergens, eenige bepaalin- gemaakt, waarom men te minder ftaat maa gen gevonden. Ook zouden zy inderdaad ken kan op den rang, die, voor dien tvT kleine nuttigheid hebben, om dat de meefte in dezelven , aan Burgemeefteren gegeven Burgemeefteren toch ook Raaden zyn. We- wordt. In de voorhanden zynde oudfte Keu gens de namaagfehap tuflehen Schepenen en ren, vind ik Burgemeefteren voor Schepenen Kaaden, zyn my, insgelyks, geene bepaalin- genoemd, in de jaaren 1482, 1481 1471 gen voorgekomen. En dezelven zouden van en zelfs 1466 O). Schepenen hebben altoos* ruim zo weinig dienft wezen, alzo de bezig- hier ter Stede, rang voor de Raaden gehad' heden van Schepenen en Raaden geheel van die, als een vaft Collegie aangemerkt zeer eikanderen onderfcheiden zyn,en deeze twee veel jonger van inftellinge zyn dan de Sehe J-ollegicn, federt zeer veele jaaren, nooit fa- penen. De Steden van Holland in 't gemeen *•%, meTnITve;Sad/re%. j w j daar de Raaden of Vroedfchappen rang heb- pl'gtin • vyftiende en zeftiende eeuwe, ben voor de Schepenen, verfchillen in dit
£> ui meCr tan/ff \vaaßeHdA dat^'> die 0Pzi§c' met deeze Stad. Nogtans, komt, in
>aar tot eenige Stedelyke dienßen of Commiffien ge- de Vergaderingen der Raaden, die alleenlvk
s van Rooren werdt, gehouden zou zyn, dezelven te door de regeerende Burgemeefteren in deeze
ft^ien. ^vaarden, of zekere boete verbeuren, in de hunne hoedanigheid, können worden bvge-
&'' en f?dfte tyden» van honderd duizend Leid- woond; als mede, in de byzondere byeen
Cmis-en fteens &' en in laater' [yd' van vyf komften van Commiflariflèn uit den Raad "
Leid?utig Suldens' en twee honderd duizend Befoignes genaamd.de waardigheid vanSche-
deeze K fteCnS ^l E" de ^P^g' by Pen> en zeIfs d>e van Oud-Burgemeefter, niet
genwolTen' °? g gd' houdt noS ce' in aanmerking,om den rang te bepaalen.Een
JJS IV Sg ftand' , ,i, SchePen en een 0ud-Burgemeefter zelf, te
$h^ door êeni ^ °n/er de We^ouders is , of gelyk Raaden zynde, hebben, in deeze Ver-
^üou «ie oVeroude gewoonte, of by eenige gaderingen en Byeenkomften, alleen rang en
... . ., . zitting, naar den tyd van hunnen dienft als
f/V l P'afeaatb. IV. Deel, bl. +33. •IVaa
*J\„ 1 f' **• Boek van den Secr. T. DE HAAN ƒ 11
,M*. « t Tll^u *' '• 3°^ "6J' <V-+' " S'U Ji K?,Sb-S-f- t34 "*» IIS» 70, 44 verf.. ZU ,.k
Oo 2
|
||||
|
VIL Deel
|
||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||
|
273
|
||||||||||||||||||||
|
de Vroedfchap, nevens dat der Commiflariflèn Ovvü
|
||||||||||||||||||||
|
Raaden (ó). In de ondergefchikte Collegien
■ van Regeeringe, hebben de oudfte Commis- fariflfen in dienft rang voor de jongeren,in el- ke byzondere Kamer , uitgenomen , dat al- daar de Oud-Schepenen en de Raaden rang hebben voor de andere Commiflariflèn: gelyk zulks, van ouds, gebruikelyk geweeft, en by eene Keure van den vierden February desjaars 1659, nader vaftgefteld is (p). V. De wedden der Wetbouderen zyn, oud-
cyds, hier te Lande, en ook in deeze Stad, zeer gering geweeft , en nog tegenwoordig zeer klein. In 't midden der zeftiende eeuwe, genooten Schepenen niet meer dan ieder drie ftuivers 's daags, voor Prefentiegeld. En in 't jaar 1568, werdt eerft beflooten, aan Bur- gemeefteren , Ren tmeeftere-n of Thefaurieren, en Weesmeefteren, die , tot dien tyd toe, geen Prefentiegeld fchynen genooten te heb- ben , een diergelyk Prefentiegeld toe te leg- gen. Den Schout werdt, ten zelfden tyde, een even groot Prefentiegeld toegelegd (q). Doch in 't jaar 1593,werdt het Prefentiegeld verhoogd op vyftig guldens's jaars, en nog vyftig guldens voor kleeding of mantelgeld, welk, te vooren,maar zes en twintig guldens plagt te zyn (r).' In 't jaar 1602 , werdt het Prefentiegeld, toen Traktement of Wedde ge- naamd , gefteld op drie honderd en vyftig guldens, en in 't jaar 1611, op vier honderd guldens, in't jaar. 't Klom, federt, allengs- kens, tot een duizend guldens, en daarboven. Doch in 't jaar 1624, werdt het wederom verminderd, en, onderfcheidenlyk, gefteld, voor den Schout, Burgemeefteren, Schepenen en Thelaurieren Ordinaris, ieder op vyf hon- derd guldens ; voor de Weesmeefteren, op vier honderd guldens; voor de Thefaurieren Ex- traordinaris, op vier honderd en vyftig guldens; voor de Rekenmeefteren, op twee honderd guldens 5 voor de Commiflariflèn van de Wis- felbank, op vyf honderd guldens ; voor de Commiflariflèn van de Bank van Leeninge, op vier honderd en vyftig guldens, en voor de Commiflariflèn van kleine Zaaken , op twee honderd en vyftig guldens O). Doc,h .het Trafteme'nt deezer laatften werdt, in 't jaar 1641, verhoogd, op driehonderd guldens, uitgenomen het mantelgeld. Dat der Com- miflarifTen van Zeezaaken werdt, ten zelfden tyde, gefteld op twee honderd en vyftig gul- dens , en het gewoonlyk mantelgeld van vyf- tig guldens (t); doch in hater' tyd, van wege (o) Refol. van den Oud - Raad van Burgemeeft. van 16
Septemb. I69}. ƒ. i88 verfi.
(p) Handv. bl. 116.
(<j) Refol. Vroedfch. N. 2. z% Jan. if*j. ƒ. 9j.
(r) Refol. Vroedfch. N. 7. } Maart 1593.
(s) Refol. Vroedfch. N. 14. 24 Jtly \&za. f. 188.
(t) Refol. Vroedfch. N. 18. H Febr. 1641. f. 66 verfo.
|
||||||||||||||||||||
|
ÖUÜE
EN LAA'
TERE Regee-
ring. |
||||||||||||||||||||
|
van de Defolaate Boedels - Kamer , door Bur
gemeefteren, geregeld («). In 't jaar 1654, werden aan Commiflariflèn van Huwelykfche Zaaken, aan welken, toen ook, de regtfpraak over de Injurien was opgedraagen, twee hon- derd guldens, en vyftig guldens voor mantel- geld toegelegd (ü). Het Tradtement voor de Aflurantiemeeffceren is niet vaft bepaald, en hangt af van de zaaken, die aan de Aflurantie- Kamer gebragt worden. En de Commiflariflèn der Defolaate Boedels bepaalen nu ook zelven hun Traétement. De Traktementen derWethou- deren en Commiflariflèn zyn, op deezen voet, gebleeven, tot in den jaare 1746. Doch toen werden die der Burgemeefteren, Thefaurieren en meefte Commiflariflèn, welken, voortaan, voor 't eerft, zouden verkooren of aangefteld worden , verminderd op twee honderd en vyftig guldens ieder, en vyftig guldens man- telgeld. Het Traétement der Schepenen bleef vyf honderd guldens, gelyk het geweeft was« Alleenlyk, werdt dat der Prefidenten van Sche- penen , op een duizend guldens ieder, ge- fteld (tu). En na dien tyd, weet ik niet, dac 'er eenige verandering in de Traftementen der Regenten gekomen is. Men befpeurt ligtelyk, dat wyze, met reden, zeer klein hebben mo- gen noemen, vooral, wanneer men 'er by- voegt, dat de voornaamften , gelyk Burge- meefteren , Thefaurieren , Weesmeefteren en anderen geheel geene, en Schepenen en fom- mige Commiflariflèn geene noemenswaardige emolumenten hebben. VI. Burgemeefteren voornaamlyk, en ver-
volgens Thefaurieren -Ordinaris en eenige CommiiTarifTen, volgens de fchikkingen des- wege gemaakt, zyn geregtigd, tot de begee- ving der dmpten, kleinen en grooten, die tot eene goede regeering der Stede vereifcht wor- den. Eenige weinige voornaame Amptenaars worden, door Burgemeefteren, niet dan met kennis en bewilliging van de Vroedfchap, aangefteld. Doch verre de meeften begeeven zy , uit eigen hoofde. Het begeeven van Ampten, ten dienfte der Steden, behoort, ei- genaartiglyk, aan de Magiftraaten derzelven. Doch alzo de Graaven, van ouds, verftonden, alleen regt te hebben tot het begeeven van zulke Ampten in de Steden, die tot het be- wind over hunne Domeinen of Heeren-regten geoordeeld werden te behooren, hebben de Steden het regt tot de begeevinge deezer Ampten, niet dan by byzondere Graaflyke overgifte, können verkrygen. Ook hebben de
(u) Refol. Vroedfch. N. 18. 16 Decemh. 164?. ƒ- !?*> j
(v) Refol. Vroedfch. N. 11. 25 Nov. I«J4. /. 221 ver/i. (ro) Refol. van de» Oud-Raad van Burgemeeft. va» ** Jan, 174«. |
E]Sr LAA'
tere
REGEE"
RlNG* |
|||||||||||||||||||
|
5. Trak-
tement der Wet houde- ren. |
||||||||||||||||||||
|
dere»'
begte
AOPte
|
||||||||||||||||||||
|
J. Boek*
de Graaven
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E E R I H G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'&fp
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
OtfDj
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dikwils, het begeeven deezef VIL De Wethouders, om der Stede - dïonff
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
, n
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en LAA- Ampten aan de Steden afgeftaan. By de Hand- of ter oorzaake van eenige redenen , in den ^laä-*
ERE Veiï van Graave Willem den IV. van den jaa- Raade gevoerd, in fcbade komende, moeten, TERE hingEE" re I342' wordt verklaard:, dat die van Am- volgens meer dan één befluit der Vroedfchap, Regee- fterdara behouden zouden de begeeving van van Stads wege , fchadeloos geßeld, en, zo ring. de Schoole, het Schryfambocht of Secretaris- zy in hegtenis mogten geraakt zyn, terftond , 7. Scha- fchap, en de Coßerye,o£het Koftcrfchap (#). geloft worden (e). Ook leveren de oude en d.eI°os- De Maat , waaronder , denkelyk , ook de laatere gefchiedeniflèn der Stad verfcheiden' ^ ^|t„ Waage begreepen was, heeft de Stad, ook al voorbeelden uit, waarin zulks, met der daad, houde- vroeg, in eeuwige erfpagt bekomen (y); en heeft plaats gehad (ƒ). ren, die, gevolgelyk, ookhet regt gehad, om dearap- VIII. Niemant mag eenen der Wethouderen^g™dg r
ten, tot het meeten en weegen behoorende, of derzelver Dienaaren , om uitgefproken o/"dienft te begeeven. Het Bood-/hibocht,of het ampt uitgevoerd regt, misdoen ofkwetjen, op ver-nadeel van Geregtsbode, werdt haar, in 't jaar 1394 beurte van denhals, ten ware de zaak van dien tydea- [1395], door Hertoge Albrecht, afgeftaan aart ware, dat daaromtrent verdrag plaatsheb-8-De Cs). Hertog Willem van Beijeren beloofde, ben kon: 't welk alleen aan 't oordeel van 't^^o.' in 't jaar 1409, dat de Stad alle Officien en Geregt ftaat (g). Het fmaaden en dreigen zelfgen niet, dienßen, die zy , ten haaren oorber, federt van Burgemeefteren is, al van ouds,zeer eu-onge- vyftig jaaren, begeven hadt, voortaan, ten vel genomen (h). beledigd eeuwigen dage, gebruiken en behouden zou IX. De Regenten deezer Stad, zig begee- worden.
(a). En fchoon, op dit voorregt, ten tyde vende tot het bekieeden van eenig duurzaam ~ ^an der Hertogen Filips en Karel van Bourgon- ampt buiten dezelve, zouden, na jaar en dag, Regen- die, nu en dan, eenige inbreuk gedaan was, vervallen zyn van hunne plaats in de Regee-ten, een was 'er de Stad, egter, in 't jaar 1469, in ring, en vooral ook van hunnen voorgaanden ""£ beveiligd, door den laatftgemelden, die, uit- rang, zo zy van de Vroedfchap niet verwier- amptbui- drukkelyk, verklaarde, dat aan de Stad, on- ven, dat hun hunne voorige plaats en rang ten de der anderen , competeerde en toebehoorde, te werden ingeruimd, in geval zy, t'eenigenty- Stad ordonneeren en disponeeren van alk Officien of de, met der woon, hier ter Stede mogten we-|^"eee. dienßen, nootfaeckelick omme 't welvaren, Po- derkeeren. 't Blykt, uit de Regißers der Vroed- den, licie, regule, regiment ende gouvernement van fchap, dat zulks,dikwils, toegeftaan is;door- wordt, den gemeenen welvaren van de Stad (b). By gaands, eenvoudiglyk; doch fomtyds ook, on- dlkwlls 't groot Privilegie van Vrouwe Maria, werdt, der voorwaarden (f). gaande *' |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
weinige jaaren laater, insgelyks, vaftgefteld,
dat alle zulke Officien, hoedanigb die we/en moghten, door de Stad,zouden begeven wor- den (V). Zy bezit, derhalve , het regt tot het begeeven van alle ampten ten haaren nut- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
rang toe-
geftaan , zozy weder- keeren. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II.
SCHOUT. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te, op eene gantfeh wettige wyze. Burge-
lvdefïne,?Jn r Jbyz?nder hebben, in laater' ^L.
|
Tot hier toe, van de Regeering der StadBefcbry.
in 't gemeen gehandeld hebbende, gaan vinS van |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J:' zovYel a Isdie der andere Steden, al waar wynu, tot eene byzondere befchryving der hetampt
Kamers der Ooft- en Weftindifche Maatfchap- Ampten en Collegien van Regeering? o^r Schout pyen zyn, het regt verkreegen, om de Be- De eerfte hooge Amptenaar, in rang Js de Z eke wmdhebbers deezer Maatfchappyen te kiezen, SCHOUT, dikwils, ook Hoofd -O f f7 SfdeT jut een driedubbel getal, welk, door de cier genaamd, om dat hy de voornaamftewo0^. Jjootddeelgenooten, benoemd wordt. Doch was, die, oudtyds, hier ter Stede, werdt aan- legt is, met de verkiezing van den Prinfe- gefteld, om 't regt, uic 's Graaven naam te JJtltadhouder, tot Opper - Direcïeur deezer vorderen; gelyk hy 't , nog tegenwoord'ig , ovpö MaatrchaPPyen » aan zyne Hoogheid vordert, van wege de hooge Overheid de «gegaan. In 't jaar 1748, hebben de Bur- Heeren Staaten van Holland en Weftfriesland fe meefteren deezer Stad, zo wel als die van en.hierom, aan 't hoofd der Schepenen, zit' ^aere Steden, het inkomen van alle deamp- ting heeft, op een kuflèn, met het wapen van aanVt' hier ter Stede' beSeven werden, Holland, beftikt. De naam van Schout of ^ands Staaten opgegeven (d). Schoutet, gelyk men, oudtyds, fchreef, is, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tl' L, A ,eel- U-Beer-, bl. IZ8.
U.1 Handv. H. ,,t r.. j '**' M Handv. bl. I V ["-J
J*J Handv. bl. „J ,L,,,J Y.\ Handv. bl. 8o." r,. i |
(e) Refol. Vroedfch. N. s. 27 Sept. ij N,v. istS
(f) Refol.-Vroedfch. Ä. 2. s Febr. 1570. ƒ. 13« v
3 Sept. I578. (£) Keurb. A. ƒ. 2j. Handv. bl. 114.
(*} Groot-Memor. N. I. ƒ. 87 verft.
(i) Refol. Vroedfch. lt. W. 2« April 1554. ƒ. zis.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l"> Stads Miffiven, n.
|
. XXX. /. 87 vtrfi,.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oo 3
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
VI. Boek.
|
||||||||||
|
28o
|
|||||||||||
|
ftelland fchynt den Schout van Amfterdam, Schout.
federt, ten minfte nu en dan,aangefteld,im- mers , eenig zeggen in de regtvordering hier ter Stede behouden te hebben, tot dat Hertog Willem van Beijeren , in 't jaar 1409, den Schout magt gaf, om alle breuken te bcreg- ten, fonder eenich toefeggen van den Baljuw van Amltelland en Waterland, of van iemant anders van 's Graaven wege (V). Van dienen,11^ tyd af, begaven de Graaven zelven het Schout- "J^/ ampt, en lieten de inkomften van het zelve, >s°Lan<is waarvan de Schout een vyfde genoot, aan Graavefl' zig verantwoorden. Immers op deezen voet, aaI?jf' droeg Vrouw Jacoba, in 't jaar 1418, hetfte Schoutampt op aan Tydeman Henrikszoon (j). Hertog Karel van Bourgondie, de Stad, op Het den agtften September des jaars 1469, voor Scl:° die reize, zo 't fchynt, alleen, verlof verleend j^dt hebbende, om eenen Schout te kiezen (t), aan is. verpandde haar, in't jaar 1472, tegen veer- Stadve tien duizend vier honderd Filips Klinkaarts pan ' van vyf en twintig witte ftuivers ieder , die zy hem hadt opgefchooten , onder andere Graaflyke Domeinen, voor 't eerft, zo ver my gebleeken is, ook het Schoutampt (u). Doch dit pandfehap werdt, federt, afgeloft door de Graaflykheid. De Schout jacob Henrihz., benevens Gbysbert Taamsz en Jan Dirksz. van Warmer, het Schoutampt, voor tien jaa- ren , die, met den eerften October des jaars 1480, zouden ingaan, hebbende gepagt, ver- klaarden , by eene Acïe van den negentienden December des jaars 1477, die nog voorhan- den is (v), dat zulks gefchied was , alleen voor rekening van de Stad, aan welke zy 't Schoutampt afitonden. De Stad pandde, nog- tans, het ampt , andermaal, geduurende de minderjaarigheid van Karel den V., in 't jaar 1509, voor vier duizend agt honderd pon- den (ot). Maar deeze penningen werden ook voldaan, in 't jaar 1550 (x). In de Lente des jaars 1564, verkreeg de Stad het Schoutampt, ten derde maale , in pandfehap , voor eene fomme van twintig duizend guldens, midszy, daarvoor, drie honderd ponden 's jaars op- bragte aan de Graaflykheid; van welken jaar- lykfchen laft , zy egter, by den afftand vatt de Satisfactie van denjaare 1581, ontflaagen werdt (y): en van dien tyd af, is de Stad, in 't geruft bezit van 't Schoutampt geblee- ven. Toen, in 't jaar 1581, voor 't fluiten van 't Verdrag van afftand, de Schout Willem Maar- tenszoon Kalf, door Prinfe Willem denl.,by voor-
fr) Handv. bl. z. [u.]
(s) MIERIS Chatterb. IV. Deel, bl. *$$,
(t) Oude Laade A. in't Vertrek der Thelaurie, Zr.TT.
(u) Zie II. Deel, III. Boe\, bl.lsi,
(v) In 't Vertrek detThefaune, Oude Laade A.L'. A- »•*•
(na) II. Deel, V. Boe{, bl. 212. Aant. (s),
(x) II. Deel , VI. ,Bee(, bl. 260.
ij) Zie II, Veel, VII. Scek^, bl. 272. X. B<>t{, bl. 3>*'
|
|||||||||||
|
Schout. u^ twee verouderde woorden, Schout of'Schuld
" en Et of Regter, famengefteld, en betekent dus zo veel als Schuld-regter (*). Hy werdt, naar de aantekening van den oudften Holland- fchen Regtsgeleerden Sehryver, F i l i p s van Leyden (/), die in de veertiende eeuwe bloeide, hier te Lande, in dien tyd, alleen gegeven aan Graaflyke Amptenaars, die't regt vorderden , in mindere zaaken ; gelyk de Schout van Amfterdam, in 't begin der veer- tiende eeuwe, ook nog maar plagt te doen, tot dat hem , by meer dan eene Graaflyke Handveft, alle regtsvordering in 't gemeen, ook over de zwaarfte halszaaken, binnen de Stad en derzelver Vryheid voorvallende, opgedraa- gen werdt. „ Toen de Schout van Amfterdam nog maar werdt, over mindere zaaken regt vorderde, ten tyde
oudtyds, van BiiTchop Guy, werdt hy aangefteld,door door den <jen ßaljUw van Amltelland, van 's Biflchops ïafti- weS'e 0»> Onder Willem den III., Graave Heiland, van Holland, hadt Symon van der Burch, de oudile Schout van Amfterdam, dien ik, met naame , genoemd vind (5), het Schoutam- bagt, naar 't fchynt, gepagt van de Graaflyk- heid. Doch in 't jaar 1327, kreeg Arfl van der Horfl, Baljuw van Amltelland, magt van den Graave, om den Schout af te zetten, mids hy hem de opgefchooten pagtpenningen te rug gave («). En 't fchynt, dat Symon van der Burch , ten deezen tyde, van het Schoutampt ontzet geworden is. Immers, Coppe Heynen Jone was, in 't jaar 1336, Schout van Amfterdam, en werdt met 's Graaven mo- lenwerf bewerten de haven befchonken (0). Zyn Zoon, Benrk Coppenfoen, dien ik, op 't 't jaar 1346 , als Schout, gemeld vind Qp) , fchynt hem opgevolgd te zyn. Hertog Al- brecht verpandde het Schoutampt, in 't jaar 1374, aan Simon Abbe Pieterszoon; die hem eenig geld gefchooten hadt tot het beleg van Gildenburg; voor den tyd van tien jaaren; be- veelende den goeden luden gbemienlk binnen Aemfierdam , hem onderdanicb ende beflandich te fyn, fo wanneer hy hun, van 's Graaven weghen, vermaende (q). De Baljuw van Am- (k) Zietiv. Groot Inl. tot de Holl. Regtsgcl. II Boeli_,
XXVIII. Deel , §. 9- *'• 174.
, (Ij De Cura lUipubl. Caf. LI. p. '^7, (m) Zie hier voor, bl. 270. \
(n) Zie MIERIS Charterb. II. Deel, bl. 42J.
(o) Mieris Charterb. II. Deel, bl. 578.
(p) Zie III. Deel,\V. Boek,, Bylaagen f.D. N.i.bl. 36'.
(q) Mieris Charterb. UI. Deel, bl. 29+.
(5) Wolf gems, Scültetus de Ameffelle, of IVólfger,
Schout vanAmflel, die, in eenen Brief van denjaare Ï105 (apudBucHEL. ad Hedam.p. 145.), genoemd wordt, fchynt my geen Schout van Amfterdam, maar van Ouder- Amftel ge weeft te zyn; ten ware, veelligt, de naam van Scültetus de Ameftelle, hier, in de betekenis van Baljuw van Amflelland, behoor- de genomen te worden; hoewel zulks, met het ge- bruik der volgende tyden, ftryden zou. |
|||||||||||
|
I.ß0EK.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
E E R I N G.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
281
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Hour. voorraad, voor nog zes maanden, in het Schout-
fchap werdt gecontinueerd, werde hy,byBur- gemeefteren, met kenniiïè van de Vroedfchap, afgeweezen (z). En toen, in 't volgende jaar, s Lands Staaten verftonden, dat'er, om dé "''ie jaaren, een nieuwe Schout, aan de lioo- ge Overheid moefl voorgefteld, en door de- zelve aangenaam verklaard worden, befloot de Stad, zig te willen houden aan 't Verdrag (a). Wat het Baljuwfchap van Amftelland aangaat, de Stad bekwam het, in 't jaar 1488 , nevens dat van Waterland en Zeevank, insgelyks, in pandfehap van den Roomfch-Koning Maximi- üaan, en werdt 'er, in 't jaar 1495, in be- veiligd, door zynen Zoon , den Aartshertoge Pilips. Burgemeefteren begaven, federt, dit amptjby raade van de Vroedfchap {¥)■ Doch het pandfehap werdt, in 't jaar 1519, met Karel den V. vereffend: op den rand van welke vereffening, beruft hebbende ter Rekenkamer der Domeinen in den Haage Cc) , deeze woorden zyn aangetekend: Jlzoe de Stede van Amfterdam mitten Coninck overcomen es-, ah dat de felue /lede tot bamijje 1515 gefceydenis vuyten bailliufcip van Amflerlant, Waterlant tndt Zeevanck, 't welck zy lange jaren in han- den gebadt hebben ----- vuyt faicke van defe rente----- Ende dat de Coninck zyn getiefte
gedaen heeft tnitter zeluen Bailliufcippe---------
't welck hier vpten rugge van defe brieuen, by
confente van den gedeputeerden van der feher Siede van Amfterdam, als Floris Janszoon Bur- gemr. en Meefler Jacob Benninck Pencionaris genoteert is, vpten lefien in meye XVC. XIX.
En van dien tyd af, heeft de Stad gemeenlyk iemant aangepreezen tot Baljuw van Amftel- land, die, door den Stadhouder, uit een drie- tal , by de Vergadering van Holland benoemd, verkooren wordt, en, door 's Lands Staaten zynde aangefteld, den eed van zuivering aan de Staaten, en dien van getrouwheid aan der- zelver Gecommitteerde Raaden, in de plaats van aan de gewezen Rekenkamer der Graaflyk- heids - Domeinen , en daarna ook aan den Voorzittenden Burgemeefter van Amfterdam, *n 't byzyn der Geregten van Amftelland, *eti dien einde, door Burgemeefteren , be- ichreeven, aflegt; doch geen regtsgebied al- |
|||||||||||||||||||||||||||
|
van den Raad,aangefteld (J): fomtyds, door Schout.
Burgemeefteren, met advys vanden Raad (e), en enkele reizen, door Burgemeefteren al- leen (f). Ook is hy, al van ouds, verpligt ge weeft , en nog tegenwoordig gehouden?, Burgemeefteren te kennen, te refpeäeren en te gehoorzaamen (g): ten welken opzigte, het, toen de Stad het Schoutampt niet in pandfehap hadt, zo geheel anders gefteld was, dat de Wet- houderfchap, op den vier en twintigften Au- guftus des jaars 1477, aan die van Hoorn fchreef: Gy weetet waell, dat die Scout onder ons niet en fiaet, ende dat wy geen gebot daer ouer en hebben; hy flaet onder den Stedehouder ende rade in den hage (h). Ook werdt hy, in dien tyd, aan 't hoofd der Keuren, zonder ee- nig byvoegfel, dikvvils, de Heer genoemd (1). Toen de Stad, in't jaar 1509, het Schout- ampt, voor de tweede reize, in pandfehap ver- kreeg , werdt de Schout, op eene jaariykfche wedde, aangefteld (k). Naderhand, op de helft van 't voordeel, terwyl hy de wederhelft aan de Stad verantwoorden moeft (/): en na- derhand , nog op andere voorwaarden (m). Tegenwoordig, geniet hy, federt veele jaaren, geen vaft Traftement; doch in plaats van het zelve, de helft der Civïle boeten op het over- treeden der Keuren; die der Burger-Compag- nien uitgezonderd: ook de helft van alle fchat- en weetbrieven, velleklagten, verzet in dagen of diergelyken, midsgaders een derde van 't gene der Stad, uit hoofde van Crimineele zaa- ken, toekomt. Hy plagt, voor twee of drie jaaren, te worden aangefteld; maar federt vee- le jaaren, wordt hy wel voor drie jaaren aan- genomen , doch bekleedt zyn ampt door- gaands langer, en blyft, fomtyds, veele jaa- ren in bedieninge , ook zonder dat hy al- toos uitdrukkelyk gecontinueerd wordt , tot dat hy , of bedankt wordt, of, gelyk ge- meenlyk gebeurt, afftand doet, om of tot het Burgemeefterfchap, of tot eenig ander waardig, of hem aangenaamer ampt, bevor- derd te worden. By openvallinge van het Schoutsampt, is het, of door eenen der Burge- meefteren ; fomtyds, door den voorzittenden Burgemeefter; of door Burgemeefteren, by beurten ; doch , by afwezendheid van den Schout, gemeenlyk , door den Prefident- Schepen, waargenomen, en op den negen- tienden January des jaars 1746, is vaftgefteld, dat
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
toos heeft, in de Stad of derzelver Vryheid.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
ty
|
yze
aan |
||||||||||||||||||||||||||
|
^e Schout wordt,federt veele jaaren, aan
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
der
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
^eIünge gebeld, door Burgemeefteren en Raaden, van
Schnden welken alleen hy ook zyne Inftruclie bekomt,
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
*• In de zeiKende eeuwe, werdt hy, fomtydsBurgemeefteren, in gevolge eener Ref
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
(d) Groot-Memor. N. I. f. isjverf, , »58,174, 307 verf,.
(e) Groot-Memor. N. J. ƒ. 3o9, N. II. ƒ. 146 verft.
(f) Groot-Memor. N. I. ƒ. ncvirf,,
(g) Refo!. Vioedfch. *J. 6. 7 N,v. ijsj. 28 April ists.
f. 6$ , los.
(Ii) Groot-Memor. N. I. f. 95.
(9 Keurb. A. ƒ. $1, 19* verfo. ik.) Groot-Memor. N. I. ƒ. 257 verf,, zsi, 274, 307 verf,.
(I) Groot-Memor. N. I. f. }o9verf>. Uecemb. (»O Refol. Vroedfch, ti, 6. 7 N,v. ij8S. is, 28 April jj»y. ƒ. 6j, jeo. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
|||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||
|
a82
|
|||||||||||||||||
|
magtigd, om over alle misdaaden, zelfs zulken*ScHOuT*
waar over de Graaven, oudtyds, de regtfpraak aan zig behouden hadden,gelyk Zeeroof Rcroof, Vrowwekragt , Moord, Moordbrand, Samen- zweering [Confpiratie], valfche munt, Klok- ßag, of oproer met klokgeflag, Sodomie enz. regt te vorderen: doch zaaken van Zeevonden, Baftaarden , Stragierfche (6), desperatie [lees desperate}, of onbeheerde, en diergelyke goe- deren moeft hy zig niet onderwinden; maar den Ontvanger van 's Graaven Espargne daar- mede laaten beworden (V). Naderhand, zyn 'er verfcheiden' Inftructien voor den Schout vaftgefteld door de Vroedfchap (j). Volgens de jongfte van den jaare 1646(f), die nog ftand houdt, is de Schout verpligt „ geene andere „ Ampten, nevens het Schoutampt, te be- „ kleeden, met naame niet het Bewindheb- „-berfchap der Ooft- of Weftindifche Maat- „ fchappyen." Baljuwfchappen binnen dee- ze Provincie zyn, nogtans, meerraaalen, door Schouten van Amfterdam , bekleed. „ Hy „ moet alle 's Lands- en Generaliteits-Plakaa- „ ten, die hier, met kennis van Burgemees- „ teren, afgekondigd zyn, met naame de Or- „ donnantienop de gemeene Lands middelen,. „ en alle de Stedelyke Keuren doen naarko- „ komen , doende de overtreeders ftraffen , „ en de boeten invorderen. Hy moet,voor- „ naamlyk door zyne Subftituiten, die hem, „ in alles, moeten gehoorzaamen, zorgdraa- „ gen , dat de Stad van-geboefte gezuiverd „ worde, wordende hem, in rekening, ge- „ leeden, 't gene hy, ten dien einde, tot be- „ kominge van kondfehap, uitgeeft. Hy mag, „ in gewigtige zaaken , niet dan met voor- „ weeten van Burgemeefteren of Schepenen, „ compofeeren of verdraagen , en is gehou- „ den, van alle zaaken van belang kennis te „ geeven aan Burgemeefteren; zonder welker „ bewilliging, hy niet uit de Stad vernagten „ mag, noch ook verlof geeven tot afkondi- „ ging van eenige Mandementen of Deur- „ wM.rders-Infimiatien, of tot vertooning van „ Spelen of vreemdigheden. In zaaken van „ belang, die niet voor den Geregte deezer j, Stede gebragt zyn, ftaat hem ?ry, met de „ Penfionariflèn, en ook met andere Regts- „ geleerden, binnen en buiten de Stad, te „ raad-
(r) Handv. */. i=.i-
(') Refel. Vioedlch. N. jo. 2? , 2S Jan. 2% April 1S07.
ƒ. 123 verft, 124» J37. N. 12, j Jan. IKzi.f. 142 verft, 14$. (') Refol. Vroedfcli, N. 19. 2j Jan. 1 febr. 1646. ƒ.72.
Muniuient-Regifter, N. 12. ƒ. 133. (6) Stragisrfche of Eßragierfcbe goederen zy«
zulken, die, om dat zy vreemdelingen, die, zonder vrienden nagelaaten te hebben, overleeden waren, toebehoord hadden, aan'de Vorftelyke Schatkift ver- vallen waren, 't Woord betekent ook, eigenlyk, vree"1' den of uitlandfcben, waarvoor men, in 't Franfch, Eßrangers zegt. Zie Du Cange Gloffarium, Voce Eïtrajebi«- Tom. III, p. 170. |
|||||||||||||||||
|
dat de plaats van den Schout, in deszelfs af-
zyn, by het doen der Stads rekening, zo wel als in andere gelegenheden, voortaan , al- toos, door den Prefideerenden Schepen, als deszelfs Stedehouder , zou worden bekleed (h). Veeltyds, zyn tot Schout verkooren zul- ken, die, te vooren, Schepenen of Raaden, of beide geweeil: waren. Ook is 't,meermaa- len, gebeurd, datregeerende of Oud-Burge- meefteren tot Schouten zyn aangefteld. Doch in zulk een geval, zyn zy, volgens eene Re- folutie der Vroedfchap van den jaare 1669, verpligt, afïland te doen van de hoedanigheid van Oud-Burgemeefter (0). Voor de verande- ring des jaars 1578, is, dikwils, gezien, dat iemant Schout werdt,die noch Burgemeefter, noch Schepen, noclrRaad geweeftwas. Doch ik vertrouw, dat men daarvan, na dien tyd, geen voorbeeld, buiten dat van Willem van der Does, die, in 't jaar 1585 ,Schout werdt, zal können aanwyzen. Wanneer de Schout ook Raad is, heeft hy, hier ter Stede, immers zo lang de Stad het Schoutampt in pandfchap ge- had heeft, zitting gehad in de Vroedfchap, in den rang, die hem, als Raad, toekomt. In andere Steden , daar de Schouten, door den Stadhouder, verkooren worden, en hunne Commiffie krygen van 's Lands Staaten, plagt een Vroedfchap, Schout wordende, van zyne Vroedfchapsplaats vervallen te zyn. Doch zulks heeft , tegenwoordig , geene plaats meer Q>). De Schout, in de Vroedfchap zynde aan-
gefteld , doet eed aan Burgemeefteren, op de Inftruftie van den negentienden January des jaars 1646, die, door Burgemeefteren en Raa- den , is vaftgefteld. By deezen eed, belooft hy „ Burgemeefteren, als, van deezer Stede „ wege, het Schout -Ambagt van de hooge „ Overheid in handen hebbende, te gehoor- „ zaamen; van wege de hooge Overheid en „ Burgemeefteren, het regt, opregtelyk, te „ doen bedienen; alle Placaaten, Ordonnan- „ tien en Keuren ter uitvoeringe te leggen, „ en de gemelde Inftruftie te agtervölgen, „ naar zyn uiterfte vermogen (5)." De eerfte Inftru&ie voor den Schout, na dat
het Schoutampt, laatftelyk, in den jaare 1564, verpand was aan de Stad, was vervat, in eene Afte van den agttienden Maart des gemelden jaars, op den naam van Filips den II., Koning van Spanje, waarby de voorflag tot het Schout- ampt , die toen nog plaats hadt, aan de Stad werdt opgedraagen. By dezelve, werdt hy ge- (n) Schepenen Secr. Regift. tf 't jaar 1746. ƒ. 147 verft.
Ceiemonie Boek , ƒ. 62. (•) Refol. Vroedfch. ir. F. 27 April 1669. /. 1?« verft.
(p) ZU VAN OOSTEN dB BRUïN , Befchr. van Haarl.
I. Deel, hl. 123. {(j) Zie, onder Anderen, Refol. Vioedfch, tr. W. 28 Jan.
1763. bl. IIJ. |
|||||||||||||||||
|
Schout.
|
|||||||||||||||||
|
Zyn eed
|
|||||||||||||||||
|
Zyneoa-
de en katere Inftruc-
tie. |
|||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||
|
REGEER
|
|||||||||||||
|
N G.
|
|||||||||||||
|
283
|
|||||||||||||
|
schout.„ raadpleegen, mogende hy ook de koften,
„ hierop vallende, in zyne rekening brengen. „ Hy moet de gevangenen y ten fpoedigfte, „ onderzoeken, en te regt Hellen; zulks niet „ vervvylende dan om goede redenen, by räa- „ de van Schepenen, Hy mag niemant uit de s? hegtenis ontflaan , dan by gelyken raade v of Sententie, doende zulken, die, bySche- » penen , onder borgtogt, ontflaagen zyn, ?, ten naaften regtdage, wederom op de rolle „ ftellen, ten ware Schepenen zulks onge- ,, raaden vonden. Hy mag geene gefchen- „ ken, naar regten verbooden, aanneemen, ,, noch door iemant laaten aanneemen , en „ moet zig , zo veel mogelyk zy, omtrent „ alle burgers, in liefde en vriendfchap, ge- „ draagen («)." %beeft De Schout is, by de Handveft van Graave ^gt om Willem den IV. van den jaare 1342, reeds heipe^'te beveftigd in het regt , om Keuren te hel-' ^aaken. Pen maaken. -Zulks gefchiedt, gemeenlyk, eens 's jaars , voor 't afgaan der Regeerin- ge , zeer plegtiglyk , gelyk wy , beneden, in de Befchryving van het Ampt van Sche- rge- penen, omftandiglyk, zullen aantekenen. Hy 5>ynerhieid is bevoegd, om allerlei misdaadigen, binnen Mittle ^e ^tac^' derzelver Vryheid, en eene myl in 't ronde, te doen vangen; en zelfs, volgens een Privilegie van Koning Filips van den agt- ften December des jaars 1505, om de mis- daadigen, buiten de Vryheid, en binnen de Ban- en Vangpaalen, die zig toen egter niet wyder dan duizend roeden buiten de Vryheid uitftrektcn, alleen te mogen doen executeeren; alzo de Vorft alleen, volgens zyne verklaa- ring , binnen die paaien, hooge Heerlykheid hadt (ü) , en, gevolgclyk, dezelve aan wien hy wilde, kon afftaan. Voorts, is de Schout, by een byzonder Privilegie van Keizer Karel den V. van den een en twintïgften February des jaars 1544 [1545], bevoegd verklaard, om zulken, die Ballaft op 't Pampus en daar omtrent, en dus verre buiten de Vryheid, over boord wierpen , of 's Vorften Ordon- nantie , op het balladen gemaakt,' in ande- re opzignen, overtraden, te mogen doen van- ëps1 en, hier ter Stede, te regt ftellen O). , e schout is , volgens een oud gebruik , evoegd> om vreemdelingen, op welken ifjier- Kelyk vermoeden van misdaad valt, uit alle plaatlen, te laaten haaien, en naar de boeijen rengen. Doch omtrent Poorters en Inge- zetenen , gefchiedt zulks, zelden of nooit, aan in tegenwoordigheid van twee Schepenen p eenen Secretaris. De Schout mag, volgens °mmiger aantekening (x), zonder byzonder ft) B?niffl-",^egiftV^ XII. ƒ• Uï-
(xiz v- u "*■
V, •- r°oseboom Recueil. Ca». VI. tl. i?»»7i
W. STUK.
|
|||||||||||||
|
verlof van Burgemeefteren of Schepenen te Schout»
hebben, overal, ook by Poorters , huiszoe- king laaten doen ,. over Chile , zo wel als over Crimineele zaaken. Doch men heeft re- den , om de gegrondheid deezer aantekenin- ge verdagt te houden (y), De misdaadigen Zyne gevat, en in hegtenis gebragt zynde, onder- jts-vor" zoekt de Schout dezelven, in de tegenwoor- Crimjne? digheid van twee Schepenen, en doet hunne Ie, en in bekenteniflèn, door eenen der Secretarifïèn, aantekenen; welke bekenteniflèn, in de Con- feßteboeken verzameld zynde, begreepen wor- den ter Secretarye in bewaaringe te blyven^ federt dat, in 't jaar 1561, ter gelegenheid van zeker gefchil tufTchen Burgemeefteren en Schepenen ter eener, en den Schout, Wil- lem Dirkszoon Bar des, ter anderer zyde, den Schout, door 't Hof, belaft is , het Confes- fieboek ter Secretarye te brengen, alwaar 'er hem, egter, toegang toe gegund werdt (z). Voor, en geduurende het onderzoeken dei- gevangenen , wint de Schout behoorlyke ge- tuigeniflèn in, omtrent de mis.daaden, die hy hun te laft legt; fielt hun, vervolgens, den Regieren voor , en doet, eindelyk , eifch, tot zulk eene ftraf, als zy, zyns oordeels, verdiend hebben : waarna hy zorg draagt, dat de vonniflèn , door Schepenen gevvee- zen, ter uitvoeringe worden gebragt. Doch op wat wyze , en met welke plegtigheden, dit alles gefchiede, zullen wy , hier na ^ breedvoeriglyk, te boek ftellen. Wyders, wordt aan den Schout ook overgelaaten, ze- kere geringe zaaken van kyvaadjen , kleine vegteryen en andere ligte beledigingen, die partyen goedvinden voor hem te brengen ^ buiten' vorm van regtspleeginge, terftond, ten zynen huize, af te doen: 't welk, nogtans, gemeenlyk , by wege van bevrediging van partyen, gefchiedt. In Chile zaaken, wyzen Civik Schepenen ook vonnis, ter vermaaninge van zaaken« den Schout, of, zo hy afwezend is, ter ver- maaninge van den voorzittenden Schepen, als des Schouts Stedehouder. Van 't uitgeeven der Loos- en Eigenpanden door den Schout,* hebben wy, elders (d) , omftandiglyk, ge- handeld. De Secretaris, die de bekenteniflèn der Secretaris
befchuldigden te boek ftelt, plagt, voor dee-g3? den zen, ook de getuigeniflèn ten lafte der ge- C out* vangenen voor zig te doen beleggen (b), en <•'■•; de Crimineele Sententién niet alleen te ontwer- pen ; maar ook te regiftreeren. Doch om- trent het einde der voorgaande eeuwe, fiel- den Burgemeefteren, tot het beleggen der ge- tuigeniflèn, het regiftreeren der Sententieff, en
(y) Zie hier voor, II. Deel, XIII. Boei,, tl. 47 s.
(z,) HSndir. tl. 11 z.
(a) V. Deel, T, Boe(, tl. zy enz,,
(t) Zie Hajldv. tl, loj, 1<S$,J
Pp i
|
|||||||||||||
|
284 AMSTERDAMS VII. Deel.
Schout, en het aantekenen van 't gene verder, ten 1366 tot . Gheryt Jans z. van Sctf0^*
v Comptoire van den Schout, geboekt moet Wormer.
worden, eenen Klerk van den Hoofd-Officier 1374— .Simon Abbe Pieters-
aan(e), die, in't jaar 1719, den titel van soen.
Secretaris kreeg, benevens zitting inde >DiRK SvM0NSZ< B
Kerken, in de bank der Heeren Lommiüans- ning.
fen (d). ■ Hy wordt ook, op de gewoonlyke . - *
wyze, tot Notaris aangefteld: in welke hoe- Hoo — 1404. Jan Nottaerd.
danigheid,hy, ter begeerte van den Schout, *4°5 — l*l7- Heyn Noiert.
verklaaringen belegt. Hy heeft twee Klerken *4l8 — I4I9-Tydeman Hendrick
onder zig , en houdt zyne Secretary, in 't Dirksz. van der
Schouts-Comptoir , boven Schepens-Kamer, Schelling.
op't Stadhuis. I4I9—1426. Jan Heynensz.
De Stads - Roedraagende Boden ftaan den 1427—1429. Jan Schout Arentsz.
Schout ten dienfte , in het dagvaarden van 1430-----------.Joost Gerrits z. de
zulken, die hy, op zyne rolle, of ter Vier- Vroede.
fchaar, wil doen dagvaarden : ook, fomtyds, I43I ___1437. Jan Heynensz.
in het ontbieden van zulken, die hy begeert T ' o -n *
r 1 ' 11 j • iii ■I43° —1442. Rombout Andriesz.
te fpreeken: t welk, anderszins, ook wel, ° r* c^
door des Schouts dienaars, gefchiedt. De H4* — M45-^laes de Grebber.
Concherge, het hoofd der roedraagende Bo- x445 — H49- Mr. Jacob Ruysch.
den , fielt alle vonnifTen in Civile zaaken ter uit- ï 45° —-----.Gerrit de Vroede.
voeringe , op Executorien of Schatbrieven, 1450—. 1451. Gerbrand Jansz.
ter Secretarye opgemaakt, en door den Schout 1451 — 1464. Lourens Pouwelsz
en twee Schepenen bezegeld. HÖ4 _ I4?3# AlbertOttensz. van
Dienaars. Den Schout zyn twaalf. Dienaars toege- Oudshoorn. voegd, die, doorgaands, met een'handrot- _ T r H '
|
||||||||||||
|
ting en zydgeweer gewapend,en verpligtzyn,
|
t* TyO» J Ht.NR.ICK- /\U-
|
|||||||||||
|
t
|
||||||||||||
|
WELSZ.
|
||||||||||||
|
den Schout, hunnen Heer, te volgen; alle T •
opfpooringen en gevangenneemingen te doen, *495 — ï5°9- Jan üenning Jansz.
en alles uit te voeren, 't gene hun, by den I5°9---------'• GerritWillemsz.van
Schout, in't ftuk van hunnen dienft, waarin Alkmaar.
niemant hun belet of wederftand doen mag, 15°9 — —*- «Gerrit Gerrit Mat-
mogt bevolen worden. Zy moeten zig fchik* theusz.
kelyk gedraagen, en, ten getale van vier of 1509 —1517. Symon Sillemoer •
drie, dagelyks, wanneer Schepenen vergaderd C u A e s z. Schol.
zyn, op 't Stadhuis verfchynen. Zy worden, I5I§ —i534.1YT.' f AN Huybertsz
door Burgemeefteren , op voorflag van den l534----------. Ruysch Jan Bethsz.
Schout, aangefteld, en doen eed beide aan lS-J] »,,,„ 1
Burgemeefteren en aan den Schout. Zy ge- I534 ~'-----' H£™** ,JACOBsz van
nieten, behalven eene gewoonlyke wedde van R-zimstel.
twintig guldens ter maand, in elf maanden, *534—*535- Glaes Gerrit Ma Ir-
en dertig guldens, in de twaalfde, hun van theusz. Stads wege toegelegd, de kleine boeten, ge- } 535 "—1542. Mr. Co r n e l i s D o b- lyk van ouds (O- bensz. Zie hier eene Naamlyft van alle de Hoofd- i54a —1566. Willem Dircksz. Bar-
Officieren of Schouten, welken, zo ver wy deus. hebben können naargaan, van de oudfte ty- 1566—157s. Piet er Pieier Ger-
den af, in Amfterdam, geweeft zyn: brand sz. 157a —1578. AndriesHollesloot-
13..tot . Symon van derBurcii. 1578-—i58i.WillemMartsz.KalF« 1336— . Coppe Heyne Soene. 1581'—1584. Jan KoENENsz.Stó/foYtf# ï 346 — . H e N R1 e Co p f e N S o e N e. mn Burgemeeßeren. ' i3(5o— .ClaesPont. i5$4—1620. Willem van der
Does.
, ï r- » T« « r 1621 -—1645. Dr. Jan ten GrooteN-
(c) Groot-Memoi. N. l%. f. 114 vetfo. TJ J
(d) Refoi, van den Oud-Raad van Burgemeefteren. tS HUYS.
January 1719./. 44. , .. * n t\ tt «
O) Gtoot-Memor. N. II, ƒ. 1 S9 verf,. 104O ----I648. FIETERHASSEIAEK;
« io4i?
|
||||||||||||
|
I. Boek. REGE
. I6>9 tot I655. CORNELIS DeVlAMING
van Oudshoorn.
16$6 —1666. M'. Lambert Reynst; 1667 —1069. Dr. Cornelis Jan Wit- SEN.
Ï669—1672. Gerard Hässelaer.
1673 -— 1680. Hendrik Roeters. 1681—1690. Mr. Jacob Boreel. 1Ö91 —1693. M'. JacobJ acobszHin- lopen. 1694----1696. FRANfOIS DE VlCQ.
I697—1700. Mr. Franjois de Vroe-
de. 1701 —17Ó5. Francois dé Vicd.
1706 —1708. Gerbrand Pancras
Mich iels 2. 1709—1718. Mr. Ferdinand van
Collen. 1719 — 1726. M'.Wigboid Slicher.
172Ö —1736.Mr. Jan Backer.
1737—1743. Mr. Ferdinand van
Collen. 1744 —1748. Mr. Daniel de Dieü.
1749 —1762. M'.WillemHuyghens.
I763 ---- .M'.IsAAC SwÊERS.
De Hoofd-Officier of Schout heeft, federt
veele jaaren , vyf Substituit- of On- derschouten onder zig gehad, een van welken Hoofd-Pr övooß van 't AalmoeJJenierS- Weeshuis is, en een ander voert den titel van Baljuw van 't Waterregt. By deezeri vyf is, in 't jaar 1764, een Subßituit - Schout van de Plantaadje gevoegd, welkAmpt, federt ee- nige jaaren, niet begeven geweeft was. Alle de Subftituiten ftaan ten bevelë van den Hoofd-Officier. Zy dienen, in 't gemeen, op cene Inftru&ie, die, reeds in 't jaar 1597 , Vaftgefteld is (ƒ) ■> uitgenomen dat, voor den Schout van de Plantaadje, onlangs, eene nieu- we Inftruftie is gemaakt. In de zeftiende eeuwe, was 'er niet meer dan één Subftituit- Schout. De eerlle werdt, meen ik, in 't jaar 1534, aangefteld, om onder den Schout, Claas Gerrit Mattheuszoon, te dienen. Deeze aanftellitig gefchiedde toen, door Burgemeés- teren (g). 't ^j^ 00k, in de volgende eeü- we ï en tot nu töe, doorgaands, gefchied is. Enkele reizen, zyn de Subftituit- Schouten aangefteld, by Burgemeefteren en Schepenen (b~), of by Schout, Burgemeefteren en Sche- penen (i). zy doen ook den eed in Burge- meefters-Kamer \ doch, ten overftaan van (ƒ} Ctoot-Memot. jy. n. ƒ. «74W«i N. IX ƒ. 2+3.
}£) Groot-Memor. Sr. j. ƒ. 307 verft. 'h) Groot-Memor. N. m. ƒ. iSj. |
||||||
|
ER I N G. 28$
den Schout, en de twee voorzittende Schepe-Scuotm
nen. Voor 't einde der zeftiende eeuwe, wa- ren 'er reeds twee of drie Subftituit-Schouten (k); welk getal, in 't begin der volgende eeuwe , volgens verfcheiden' befluicen der Vroedfchap (7), nog vermeerderd werdt. De Hoofd-Provoofl van 't Aalmoeßeniers-Weeshuis is, byzonderlyk, gemagtigd , tot het doen opvangen van bedelaars , die in 't nieuwe Werkhuis geplaatft worden. Hy heeft vrye wooning in 't Aalmoeflèniers-Weeshuis. De Water-Subfiituit-Schout, die, voor 't eerft, in 't jaar 1641, ter gelegenheid der opreg- tinge van de Kamer van Zeezaaken, werdt aangefteld, is bevoegd tot het weeren van on* geregeldheden langs den Y-kant, en het vangen van misdaadigen aldaar. Hy ftaat ook over de verkoopingen van Schepen en Scheepsgereed- fchappen Qin), en over de monftering van 'c Scheepsvolk, aangenomen, om naar de Weft, of naar elders, te vaaren. Voorts, is hy gemag- tigd, tot het doen van alle bekeuringen te water; het innen der boeten aldaar, en het aanklaa- gen der onwilligen, voor Commiflariflèn van de Zeezaaken (n). In 't jaar 1719, werdt hem de titel gegeven van Baljuw van de Zeezaaken of het Waterregt (0): doch, in 't jaar 1740, werdt in beraad gelegd, of hy dien ticel langer gebruiken zou, of niet. En in 't jaar 1744, werdt hem dezelve, by myne Heeren van den Geregte, uitdrukkelyk, toegeftaan (p);gelyk hy dien, federt, ook gevoerd heeft (q). De Subßituit-Schout van de Plantaadje is, volgens zyne Inftruétie, verpligt, te zorgen voor bet naarkomen der Keuren, op de Plantaadje ge- maakt , en voor het agtervolgen der voor- waarden ^ op welken de gronden aldaar ver- huurd zyn (r). Ook moet hy alle ongere- geldheden weeren, binnen den omtrek der Plantaadje niet alleen; maar ook, langs den Kadyk of nieuwen Zeedyk, en het Weesper- veld (ƒ). Ieder Subftituit- Schout heeft ook een zeker getal van Dienaars onder zig, die, even als de Dienaars van den Hoofd-Officier, gewapend zyn, en onder dezelfde verpligting leggen. Zy worden ook , op den voorilag der Subftituit-Schouten , door Burgemeefte- ren, aangefteld. (i) Gropf«Memof. .V X. /. uz.
({,) Grool-Mcmor. N. II, ƒ. ili , 114 , 133 , 149 -ver-
fa , IJo. (/) Refol. Vroedfcli. K. 10. 27 J»ly 1606. ƒ. 103. N. is.
Z9 J»nj, 10 -^"g- '«"• ƒ• »3, 8 5- (z*) Groot-Memor. N. lil. f. 131.
(n) Handv. II. «83, «85.
(o) Grcoc Meriïor N. IX. ƒ. 243 , 261. Refol. van ttett
Oml-Raad van Burgemeeft. van 1 Nov. 1719./ 4« (p) Beioigne van Bürgern, en Schepenen van '31 Detenib.
Ï744- ■
(ij) Groot-Memor. N. X. f. 122.
(r) Zie III. Deel, V. Boe{, tl. 39*.
(/) Groot-Memor. iV. XII. ƒ. 9*.
Pp 2 in.
|
||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||
|
VI. Boek.
|
||||||||||||||||||
|
s86
|
||||||||||||||||||
|
deeze Rade, in February , afging, daar deB^GEi
Vroedfchap altoos aanbleef. Men weet niet,meeS~j wanneer deeze Keuren gemaakt zyn ; doch teR men moetze, gewifièlyk, ten laatfte, voor, en in 't begin der vyftiende eeuwe , plaat- fen. Van 't jaar 1413 af, vervolgen de naa- men der Burgemeefteren, in de Lyften der Regeeringe, van jaar tot jaar. Hertog Al- brecht hadt der Stede , reeds in 't jaar 1399 [1400], magt gegeven, dat alle de ghene die Schepen of Raedt gheweefi waren , [daar Raad ook geene Vroedfchap betekenen kan, om dat een Vroedfchap nooit afging] , alle jaeren drie goede knapen tot Raeden zouden kiezen, die eenen van den ouden Raeden, diere 't naefie jaer te vooren Raedt in gheweefi heeft, tot hen kiefen zouden (w) : in welke Han'd- veft , 't woord Raedt niets anders dan Bur- gemeefier betekenen kan : gelyk het ook, in dien zin , opgevat is, in eene I Iandveft van Maximiliaan en Karel van den vier- den January des jaars 1509 [1510 (#)]. En in dien zelfden zin, fchynt men 't woord ook te moeten neemen, in eene Handveftvan den zelfden Hertoge Albrecht van den zes en twintigften Juny des jaars 1401 (y), en in eene andere van Hertoge Willem van Beije- ren van den vierden November des jaars 1411 (z). In andere Steden deezes Lands, by voor- beeld, te Dordrecht, werden, in't jaar 129 3, vier Perfoonen aangefteld, om binnen der Ste- de te geraden (V): en deezen fchynen ook gee- ne anderen dan Burgemeefters geweeft te zyn. Te Haarlem, droegenze, in de veertiende eeu- we , insgelyks, den naam van Raaden (b). En te Medemblik, werdenze ook Poortmeefiers, Rade en Raedsluyden genoemd (c). De naam van Beraders van der poirten of der Stede van aemfielredamme, in de betekenis van Burge- meefieren , komt ook in de Stads Regifiers voor, op de jaaren 1389 en 1424 (d), en in eenen Brief van den zeventienden May des jaars 1421 (e). In eenen anderen van den jaare 1512 , leeft men nog Burgermeefier en ende beraders der Stede van Aemfielredamme (ƒ). De naam van Burgemeefieren was, nog- Oo$iK
tans, al in 't begin der vyftiende eeuwe , niereden ter Stede, in gebruik. Men vindt dien, niet^rn alleen in de Lyßen der Regeeringe, op het#"|*f- jaar 1413; maar ook, in eene Handveft van'"^; Her-
(*>) Handv. il. 2*. [13.]
(x) Handv. bl. 102. (y) Handv. bl. 13+. [rj.] (*.)vHandv. */. III. Lu] (*) Zie MIERIS Charterb. I. Diel, bl. SSS. (b) Privilegien van Haarlem, bl. 6t. Zie ook, van OOS' ten de Cruin Haarl. I, Deel, bl. 11«. (e) Zie Handv. van Medemblik, bi. 12. (d) Groor-Memor. N.l.f. 245, ï+«.
(e) By COMMELIN */. lot. stallt, (b);
(f) Keurb. Cf. 59. en hier vuor, 11. Deel, V.Soe^Uyl-
A.M. ijI. |
||||||||||||||||||
|
III.
BÜRGEMEESTEREN. HetBURGEMEESTER-AMPT,
het waardigfte en gewigtigfte hier ter Stede, beltondt, in zynen eerilen oorfprong, in het voeren van bewind over der Stede goe- deren ; doch is, allengskens, van meerder uit- gebreidheid geworden, en beftaat, thans, in 't algemeen, in het bezorgen van de ruft , eendragt, goede orde, en 't wel vaaren der ingezetenen, en van de behoudenis der Stad; waartoe ook behoort het maaken van Keuren, waarin Burgemeefteren medewerken. De Steden van Holland , in 't gemeen,
en deeze Stad, in 't byzonder, van zeer ge- ringe beginfels zynde opgeklommen , beza- ten , in haare eerfte opkomft, geene of ge- noegzaam geene goederen, 't Is dan niet vreemd, dat Burgemeefteren, byna alomme, en ook hier ter Stede, van katere inftelling zyn dan Schepenen, die, zelfs in de gering- fte Dorpen, noodzaakelyk waren. Het oudfte berigt, welk my van Burgemeefteren , hier ter Stede, is voorgekomen, is , in de Re- geerings-Lyften, voor de Handveflenen el- ders gedrukt, op de jaaren 1343,1357,1389, 1391 en 1397, daar zy Beraden en Raeds- luiden der Poorte van Amfierdam genoemd wor- den. In het oudfte Keurboek, komen zy, agt ik, ook voor, onder den naam van Rade, in deeze woorden: In 't eerfie zo wilcoirt die fcoute mitten fcepene , dat die Rade van der Stede voirn. wilcoren mogben ende zullen mit- te hem: en deeze Keur moet , voor 't jaar 1387, gemaakt zyn, alzo men, in zekere Ac- te, in 't gemelde jaar getekend, leeft: Alle mlcoere, die de Scout e mitten Schepenen en- de mitten Rade maken enz. (t). 't Woord Rade betekent ook Burgemeefteren, in dee- ze Keure: Item want die Rade van 'der Ste- de ouerfie voghede zyn van weduwen ende van 'weezen , dat en ghien Scepen brieuen en fal hefeghelen, ouer vrouwen, ioncvrouwen ,noch ouer kinderen die niet tot hoiren iaren en fyn ghecomen, ten fy by hoiren rechten mondbair, ende by confente der Rade van der Stede Qu). Klaarder nog, in de volgende Keure: Item zo zullen die Rade van der Stede alle jare hoirre rekeninge doen van der Stede wegben, binnen der maent van zulle [dat is, Februa- ry] > akfy afgaen, °fzy zullen inlegghen(v), dat is , gyzeling houden. Dat door Rade hier alleen Burgemeefieren, en niet de Vroed- fchap verftaan kan worden , blykt, om dat |
||||||||||||||||||
|
Befchry-
ving van het BuR- gemeës- ter- ÄMPT.
|
||||||||||||||||||
|
Burge-
meefte- ren wer- den, oud tyds, Be r aders, Raadslui- den, |
||||||||||||||||||
|
en Raa-
dt* ge- noemd, |
||||||||||||||||||
|
(t) Oude Kerk, Laadc XXV.
<») Keuib. A. f. 1. Handv. bl. iqj<
(k) Keurb. A. f. 16 vir.fi>.
|
||||||||||||||||||
|
t Boek.
|
|||||||||||||||
|
R E G E E R I N a
|
|||||||||||||||
|
i8f
|
|||||||||||||||
|
h-
|
|||||||||||||||
|
Volgens deeze en andere Handvefteh, ge- Bürge»
fchiedt de verkiezing van Bürgemeelteren, die mees- vier in getal zyn, een van welken, twee jaa- ï'erênj ren agtereen, in Regeeringe blyfe, jaarlyks, Tegen- in deezer voege. Op den een en dertigften w°ordise January, doen de regeerende Bürgemeelteren ^Mg^ de Elecleurs of Kiezers van Burgemeefleren, zinge vari door de Stads Boden, verzoeken, om, tegen Burge- den volgenden ogtend, zynde den eerften Fe- ^ * bruary, des morgens voor negen uuren, te komen in de Raadkamer op 't Stadhuis, om, in de plaats der drie afgaande, drie nieuwe Burgemeefleren te kiezen. De tyd deezer verkiezinge is, by de Handveft van den jaafe -399 TH00]? bepaald, op onfer Vrouwen a- vondt te Lichtmijje , dat is, op den eerfteri February , 's daags voor den Feefldag. van Maria Lichtmis. Aan welken tyd, men zig zo vaft bepaald heeft, dat men, in't jaar 15584 tegen aanfehryvens van 't Hof, welk uitftel begeerde, met de verkiezinge van Burgemees- teren , op den eerften February , voortging («). De Kiezers van Burgemeefleren zyn, volgens dezelfde Handveft, alle die ghene die Schepen of Raedt, dat is, Burgemeefter, ghe- weefi hebben, of, gelyk men 't altoos verftaan heeft, alle regeerende en Oud-Burgemeefte- ren en Schepenen, mids daaronder, al mede volgens dezelfde Handveft , niet gerekend worden de Baljuw van Amftelland, noch de Schout van Amfterdam, al waren zy fchoon Burgemeefleren of Schepenen geweeft. Ook mogen, volgens het Reglement van den jaa- re 1565, onder de Kiezers van Burgemeefle- ren , niet zyn Vader en Zoon, noch twee Broe- ders , 't zy in den bloede, of door aanhuvve- lyking; gelyk wy , hier voor (0), getoond hebben. En zulken, die eenig duurzaam ampt buiten de Stad gaan bekleeden, moeten, vol- gens een befluit der Vroedfchap van den jaa- re 1641, overgeeven, dat zy niet op de ver- kiezing van Burgemeefleren komen zullen (p). 's Daags voor de verkiezinge, houden Bur- gemeefleren en Schepenen eene * nanoens- * Cdix* maaltyd op 't Stadhuis, eertyds,inSchepens-tion- Kamer, doch , federt eenige jaaren , in de groote zaal der Concherge; op welke maal- tyd, eenige fchikkingen gemaakt worden, toe de verkiezing van Burgemeefleren. 's Daags daaraan, zynde den eerflen Fe-
bruary , wordt der Stedeklok, van half negen uuren tot negen uuren, geluid , terwyl de Kiezers van Burgemeefleren, ook de groote Oud - Raad genaamd, byeenkomen. Ten ne- gen uuren , treeden de regeerende Burge- mees* (n) Refol. Vroedrch. N. I. 31 Jan. IJJ8.
(o) BUdty 27J.
(p) Refol. Vioedfch. N. ig. 1« funy 11S41. ƒ. 80.
PP 3
|
|||||||||||||||
|
UeeGE ^ert0Se Jan van Beijeren van den agttienden
3'£Re"n Januarv des jaars 1420 [1421 (g)l: en zelfs - ' in eenen Brief van den jaare i^o6\b). Doch vroeger blyk van 't gebruik van deezen naam, hier ter Stede, is my, tot nog toe, niet voor- . gekomen. jSü ™en Ik fchryf liever Burgemeefier, dan Burgèr- nieeßet0fmeeß&', gelyk veelen,heden ten dage, doen. Burger- *• Om dat men, in 't Latyn der middeleeu- *«/?*r We, doorgaands, Burgimagiflri, dat is Meefiers ie te Van den Bur§ of Stad, plagt te fchryven (*)• fchryven.^nkele reizen vindt men, nogtans, de woor- ' den Magiflri Civium , dat is , Meefiers der Burgeren of Burgermeefiers , gebruikt, en , onder anderen, in eenenopen' brief van Kei- zer Wenzejlaus van den jaare 1381 (k). a. Om dat men, óudtyds, de Burgemeefters deezer Stad ook Poortmeefiers plagt te noemen, ge- lyk, uit veele plaatfen der Stads-Regifier en, blykt (0- Poortmeefier nu betekent het zelfde als Burgemeefier, te weeten, Meefler, dat is, Befiierder of Bewindhebber der Poorte of Stad. Doch in laater' tyd, heeft men, in de plaats van Poortmeefier, ook al Poortermeefier- be- ginnen te fpellen. 3. Verkies ik liever Burge- meefier dan Burgermeeßer te fchryven, om dat de oudfte Stads Regifters en Stukken my zo zyn voorgegaan (tri); fchoon ik niet ontken- den wil, dat men, in dezelven, in de vyftien- de en zeftiende eeuwe, ook , dikwils, Bur- germeeßer gefchreeven vindt: 't welk, in den Q volgenden tyd, in gemeen gebruik geraakt is. zoel5er- Door wie, en op welk eene wyze, Burge-
g0e Bur.meefteren, hier ter Stede, in de veertiende te^s- eeuwe, gekooren zyn, is, bezwaarlyk , te de°udft ZeSgen. Geen fpoor altoos vind ik egter , J?den) e dat zy, hier , gelyk in verfcheiden' andere j^.ge. Steden deezes Lands, door 's Lands Graaven, ^erde"1 Zyn aangeftel<-» dan alleen, by buitengewoo- ' ne gelegenheden. Zy zyn, waarfchynlyk, ook niet door Schepenen gekooren, om dat dee- z,en5 daartoe, onder anderen, eerft gemag- 'igd worden, by eene Handveft van den jaa- r^ '399 [1400]- Veclligt,zyn zy dan, voor "jen tyd , gekooren door de voornaamften ^lc de lïurgerye, welken wy, beneden, zul- *en doen zien, dat, in den oudften tyd, ook e Vroedfchap gekooren hebben. Wy beken- nen nogtans gaarne , dat ons zulks nergens gebleeken is. Maar de fchikking , die, by ^e gemelde Handveft, op de verkiezing van ui'gemeefteren, gemaakt werdt, heeft, tot "edentoe, fond gehouden. (S) Handv. ht
,,' "i'1- A Leyois de Cura Reïpubl. C*f. VII. p. is.
*?9i p m*Tth.ei Vidiert. Anonymi de Rebus ül- * nanav. il. ,so> ,9l enXl% des dml^s van 1613.
|
|||||||||||||||
|
VIL DèëL;
|
|||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||
|
ö88
|
|||||||||||||||||||
|
Burgè- rneefteren, uit hunne Kamer * naar de Raad <
mees- kamer, de fleutels van hunne Kaflèn en de teren. Strooken medeneemende. Deeze Strooken zyn lange zwarte fluweelen banden, met roo- de fluweelen kanten. Het zwart is, van 't een tot het ander einde , belegd met louter zilve- ren kruinen, drie aan drie, uit het wapen der Stad; waaruit ook de twee kleuren, zwart en rood, ontleend zyn. Aan de twee einden der Strooken, hangen twee kleine zilveren wapens der Stad : aan ieder van welken, de letters A en M, zynde de eerfte en laatfte van den naam Atnflerdam, van louter zilver, vaftge- hegt zyn (7). De Strooken worden gehegt over de linker fchouder, en langs het linker voor- en agterpand van de Togae, of Regters- tabbaarden, die van zwart Laken gemaakt, met zwart Satyn gevoederd en geboord zyn, en, door Schout, Burgemeefter en Schepe- nen , by het doen van halsregt, gedraagen worden. Een' der Secretariflen van Burge- meefteren , met het Boek, waaruit de Privi- legien , flaande op de verkiezing, worden voorgelezen, vervolgens, ontbooden, of bin- nen getreden zynde, wordt de Raadkamer ge- flooten. De regeerende Burgemeefteren plaat- fen zig, in 't weden van 't vertrek, aan eene langwerpig vierkante tafel: de regeerende Sche- penen , ter hunner linker zyde , in 't noor- den : de Oud-Burgemeefteren, regt tegen de regeerende Burgemeefteren over, in 't ooften: en de Oud - Schepenen, in 't zuiden en in 't ooften, agter de Oud-Burgemeefteren. Allen zyn zy gezeten op armftoelen , beftikt met Stads wapen. Den Secretaris, vervolgens, op laft van den Prefideerenden Burgemeefter, het gebed,waarbydeAlmagtige gefmeekt wordt, dat de verkiezing moge vallen op Godvree- zende, waaragüge , verßandige, mannen, der gierigheid vyand zynde, gelezen hebbende, opent de prefideerende Burgemeefter de Ver gadering, veeltyds, met een korte aanfpraak: en belaft, daarop, den Secretaris, de punten der Privilegien , die op de verkiezing van Burgemeefteren zien , voor te leezen. De Secretaris, die plaats heeft aan eene kleine tafel, voor 't laager einde der tafel van Bur- gemeefteren, leeft, hierop: 1. uit de Hand- |
êft van den jaare 1399 [1400], dat men, Bürge«
y meerderheid van Hemmen, zal kiezen drie MEES1 oede knapen, dat is, of eerlyke, of gegoed- TBa e mannen, tot Raaden of Burgemeefteren , ie niet jonger moeten zyn dan veertig jaaren; n welken drie eenen van de Burgemeefteren, die 't jaar te vooren in regeeringe geweeft zyn, tot zig zullen kiezen, om nog een jaar, nevens hen, te regeeren (q). 2. Uit de Hand- veft van den jaare 1387 [ 1388 ], de bepaa- ling der graaden van Bloedverwantfchap, tus- fchen Burgemeefteren onderling, en tuflehen Burgemeefteren en Schepenen (r). 3. Uit de Handveft van den jaare 1394 [1395],dar. een Burgemeefter ten minfte zeven jaaren Poorter moet geweeft zyn (*). 4. Uit de Handveft van den jaare 1397 [1398], de nadere bepaaling omtrent het Bloedverwant- fchap van Burgemeefteren onderling, en van Burgemeefteren en Schepenen (t). 5. Uic het Reglement van den jaare 1565, 't gene de graaden van namaagfehap , beide in den bloede en door aanhuwelyking , onder de Kiezers van Burgemeefteren, betreft (u), en dat Burgemeefteren geene zaaken van ge- wigt verhandelen moeten, zonder advis van de zes en dertig Raaden. De punten der Privilegien gelezen zynde,
treedt men tot het ftemmen van den eerften Burgemeefter. De prefideerende Burgemees- ter ftemt eerft: daarna, op zyne omvraage, de drie andere regeerende Burgemeefteren: voorts, de regeerende Schepenen; daarna, de Oud-Burgemeefteren, en eindelyk , de Oud - Schepenen , in hunnen rang , dat is , van den oudften in regeeringe tot den jong- ften toe. De tweede nieuwe Burgemeefter wordt, vervolgens , door den tweeden re- geerenden Burgemeefter, opgefteld , en de omvraage, op de gemelde wyze , gedaan; met dit onderfcheid alleenlyk , dat de pre- fideerende Burgemeefter nu de laatfte van alle de Leden der Vergaderinge ftemt. De derde regeerende Burgemeefter fielt den der- den nieuwen Burgemeefter op : waarna, e- ven als te vooren, voortgeftemd wordt,ftem- mende de twee voorzittende Burgemeefteren de laatften. De Secretaris houdt aantekening |
||||||||||||||||||
|
van de ftemmen, en verklaart, wit- de mees-
ten hebbe, indien de ftemmen niet eenpaarig geweeft zyn* Zo de drie verkóoren Burge- meefteren in de Vergadering tegenwoordig zyn, wordt hun, terftond, met de verkree' gen'waardigheid, geluk gewenfeht. De Ver" gadering fcheidt hierop, uitgenomen de drie nieu-*
|
|||||||||||||||||||
|
f7) Ik weet niet, of deeze Strooken , al voor 'iaar 1S78, in gebruik geweeft zyn. Hooft gewaag'er van in deLykklagbt over den Heer Pieter Dirkszoon Hasset aejs, die, in 't jaar 1616, overleeden
is. Zie Ferfcb. Dichten, bl. 236. Ook lees ik, in zekere gefchreeven Aantekeningen vanden Heere M'Abraham van Hauencarspel, die, in 't Jaar 1708Schepen werdt, dat toen het. jaartal 1595 op de wa |
|||||||||||||||||||
|
pens der ftrooken ftondt; waaruit blykt. dat dit ge-
waad, ten minden in dat jaar, reeds in gebruik was« Het zelfde jaartal ftaat nog op de tegenwoordigen, ongetwyfeld dezelfden , die, reed« in de aeftiende eeuwe, in wezen waren. |
|||||||||||||||||||
|
(f) Handv. W. zj. [ij.]
(r) Zi> hier voor, tl. 274. (s) ZU hier voor, hl. 27?. (t) Zie hiervoor, bl. 27J. (m) Zit hier Tow, il, Z7$> |
|||||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||
|
R E G E E R I N G.
|
|||||||||||||||||
|
289
|
|||||||||||||||||
|
3üRGE-
&iees-
ÏEREN.
|
|||||||||||||||||
|
eerfte plaats, den Schout, met den brief, waar-BuRGE.
mede hy de verkiezing van zeven Schepenen MEES-'~ ontvangen heeft. Hy wordt, vvyders, ver-teren. zogt, deeze Schepenen, en de Schepenen, die, 't voorige jaar gediend hebbende , nu ftaan af te gaan , tegen den volgenden dag, op 't Stadhuis te willen ontbieden; gelyk ge- ' fchiedt. De drie afgegaane Burgemeefteren worden , insgelyks , door eenen Bode, te- gen den zelfden dag, verzogt, op 't Stadhuis te willen komen, om twee prefideerende Sche- penen te helpen verkiezen; waarmede de pleg- tigheid van deezen dag een einde neemt. AI- leenlyk, wagten zulken, die, voor't eerft, tot Burgemeefter verkooren worden, des a- vonds, gelukwenfching af, ten hunnen hui- v ze: 't welk, ten volgenden dage , ook om- trent de nieuwlings verkooren Schepenen , gefchiedt. Deeze gelukwenfchingen plagten, omtrent allen, die verkooren werden, te ge- fchieden; doch zyn, in't jaar 1725,01110m- flag te voorkomen, op de gemelde wyze, be- paald (Y). De geheele Regeering plagt, in de voorgaande eeuwe, op den tweeden Fe- bruary , ook eene deftige maaltyd te hou. den. Doch dezelve is, reeds, in 't jaar 1672, afgefchaft (j). Wanneer een regeerend Burgemeefter, bin- Wyze
nen 'sjaars, overleedt, plagt deszelfs plaats, Y?n .ver" tot in 't begin der zeftiende eeuwe, vervuld vaneen' te worden, door eenen anderen, die by de Bürge- zes en dertig Raaden gekooren werdt. Doch peefter, op den vierden January des jaars 1509 [ 151 o], "^ verwierf de Stad Octroi, op de naamen vaneenen Maximiliaan en Karel, om een' ander Bürge- die, bin- meefter te doen kiezen, ia de plaats van den?en 's overleeden , door zulken, die te vooren de]^ai^e't° verkiezing gedaan hadden, volgens de Privi- tweede legien, dat is, door de regeerende en Oud- jaar zy Burgemeefteren en Schepenen. En zulk een ner ?e" Burgemeefter zou , alleenlyk , het jaar uit, ^j"^' regeeren (2). De verkiezing van eenen Bur- gemeefter, in de plaats van eenen afgeftor- ven, die in 't eerfte jaar zyner Regeeringe was, is, zo ver my bekend is, federt, altoos beftendiglyk op deeze wyze, gefchied. De Oud - Burgemeefteren en regeerende en Oud- Schepenen worden , tot dit einde, op zulk een' tyd, als het de regeerende Burgemees- teren goedvinden , in de Raadkamer, ont- booden. De Secretaris leeft , vooraf, het gewoone gebed, en het punt uit deHandveft van Maximiliaan en Karel, op deeze verkie- zing flaande: waarna, het ftemmen gefchiedt, even als tot den eerften nieuwen Burgemees- ter, op den eerften February. De Oud-Raad, behalve de regeerende Burgemeefteren , fcheidt
(T-v) Ceremonie-boek, ƒ. i« wr/J.
(y) Refol. Vroedfch, Z,r. H. Il Nev* 1672. ƒ. 45.
(*•) ftandv, bl, roï.
|
|||||||||||||||||
|
nieuwe Burgemeefteren , die , met den Se-
cretaris , in de Raadkamer blyven, terwyl de vier oude , die het voorige jaar geregeerd hebben, naar Burgemeefters Kamer keeren. Zo een of twee der verkooren Burgemeefte- ren niet tegenwoordig zyn, gelyk nu en dan gebeurd is, worden zy, door een' Bode, ver- zogt, boven te komen. En zo zy, hierin, d°or onpaflèlykheid of andere verhindering, belet worden; zenden de tegenwoordig zyn- de
nieuwe Burgemeefteren hun eenen Se-
cretaris, die hun van hunne verkiezing ken- nis geeft, en uit hen verneemt, of zy zig, omtrent de verkiezing van eenen aanblyven- den Burgemeefter , können voegen tot de gedagten der tegenwoordig zynde Burgemees- teren. Men treedt, hierop, terftond, tot de verkiezing van deezen aanblyvenden Burge- meefter , die , door eenen Bode , verzogt zynde wederom in de Raadkamer te komen, de nieuwe Burgemeefteren den ouden eed van Burgemeefteren afneemt, en nog twee anderen, in 't jaar 1748 vaftgefteld (ü), behelzende de eerfte eene belofte, om de ampten, met geene uitkeeringen, te zullen bezwaaren, noch daar voor iets te zullen ge- nieten ; en de tweede eene verklaaring, dat de verkoorenen niets gegeven, noch beloofd hebben om de Burgemeeiterlyke waardig- heid te bekomen. De eerfte eed luidt, vol- gens de oudfte Voorfchriften, aldus: Datfioeertghy, datgby goede Poortmceßers
ende heraders van der Stede we/en fult; der Stede goede, eer ende renten bewaren fait, als uiaes felven goede; der Stede Poorteren, We- duwen ende Weejen befchutten ende befebermen fult, metter flede Handveßen' ende Reebten, nae uwen befien vermoghen, ende dit niet te laten om eenigberbande faken (w). Zo waarlyk helpe U God almagtig !
Somtyds, js deeze eed, met eenige vermeer-
dering , gefchied. Doch , tegenwoordig , houdt men zig wederom aan het oude Voor- schrift. Burgemeefteren, op deeze wyze,-verkoo-
ïea zynde, aanvaarden de ftrooken en fleu- te*s; en treeden, terftond , naar hunne Ka- P1* > daar de aanblyvende Burgemeefter zig, *n de eerfte plaats, zet, en de anderen drie, zo zv f voor 't eerft, tot Burgemeefter, verkooren zyn , naar de jaaren hunner Re- geeringe , ais Schepen of Raad; en zo zy, meerrnaalen, Burgemeefter zyn gewceft, öaar de jaaren hunner verkiezinge tot Burge- meefter. Zy maaken, zonder uitftel, eenen aan- ^g hunner regeeringe, en ontbieden, in de il\ 5efo'- H«?11-23 7*"' '7«.hl- y°' ■
\*J Handv. bl. ia;. *•'
|
|||||||||||||||||
|
Hm
|
11 eed,
|
||||||||||||||||
|
29o A M STER D A M 'S VII.Deel,
|
|||||||||||||||
|
Burge-
mees- teren. |
fcheidt terftond. De verkoorcn Burgemees. keuriglyk, agt gegeven. De gevorderde oü- EuR<#*
ter wordt ook , terftond, in Burgemeeilcrs derdom wcrdt zelfs , by den Heere Jacob mee^ Kamer, ontbooden, indien hy niet tegen- Dirkszoon Graaf, die, in 't jaar 1611, tot1ER |
||||||||||||||
|
woordig is, en aldaar beëedïgd. Doch om Burgemeefter, verkooren werdt, zo nood-
de plaats te' vervullen van eenen, die in het zaakelyk geoordeeld, dat hy het Burgemees- tweede jaar zyner Regeeringe overleeden terfchap weigerde te aanvaarden, om dat hy was is men, niet altoos, op éene en de- drie maanden jonger dan veertig jaaren was. zelfde wyze , te werk gegaan. In aanmer- Ook werdt de Heer Roelof Egbert Roelof'sz., king neemende, dat de overleeden verkoo- des nademiddags, in zyne plaats, verkooren i ren geweeft wa's , uit de vier Burgemeerte- (ƒ), en hy werdt, niet voor 't jaar 1613, ren die 't voorgaande jaar geregeerd had- Burgemeefter. Wyders, heeft de Vroed- den' en wel door de drie nieuwen; zo heeft fchap, in oude tyden, eenige Refolutien ge- men, van ciuds, verftaan , dat de plaats des nomen, omtrent het Burgemeefterfchap, die, overleeden vervuld moeft worden , uit de door de groote verandering in den toeftand twee overigen, die, een jaar geregeerd heb- der dingen, in ongebruik geraakt, of, mis* bende, 't laatft waren afgegaan; uit welken, fchien , nooit regt in gebruik gebragt zyn, de regeerende Burgemeefteren , zo zy nog Dirk Heymanszoon , in 't jaar 1484, eenen beide leefden, eene tweede keuze moeften zorgelyken oorlogstyd, tot Oud-Burgemees- doen (ai Doch in 't jaar 1573, werdt ge- ter gekooren zynde, weigerde het Burgemees- oordeeld, dat de verkiezing, in zulk een ge- terfchap te aanvaarden , en den nieuwen Bur- val, door alle den Scepenen die ze op Licht- gemeefteren den eed af te neemen, voor dat viijhavont deeden, dat is, agt ik, door de men vaftgefteld hadt, dat men, voortaan, nie - gewoonlyke Kiezers van Burgemeeiteren , mant vergen zou, Burgemeefter te worden, behoorde te gefchieden (by In't jaar 1595, dan die ten mmfte drie jaaren ftil gezeten werdt, nogtans, wederom verftaan , dat de hadl: (#)• In 'c Jaar H94-, befloot de Vroed- verkiezing van eenen Burgemeefter, in de fchap, dat een Burgemeefter, die in het twee- plaats van eenen , die in het tweede ?jaar de jaar zyner Regeeringe was, niet langer, zyner Regeeringe overleeden was, door de dan zes weeken in 't jaar , uit de Stad zou drie overgeblevenen, uit de laatft afgegaa- mogen zyn (/>). In 't jaar 1577, floegenBur- nen, behoorde gedaan te worden (c). 't gemeefteren den Raad voor, of men eenen Zelfde is, ook in 't jaar 1637, geoordeeld regeerenden Burgemeefter, die van huis was, Cd). En hieraan heeft men zig, federt, ge- wel cot Oud - Burgemeefter zou mogen kie- houden (O, alzo niet gevoeglyk was, dat zen- De Raad verftondt toen, dat men bly- de regeerende Burgemeefteren ontzet wer- ven zou, by den I ekft van't Privilegie (0, den van het regt om eenen Oud-Burgemecs- waann zu ? mec verbooden werdt. ter tot zig te kiezen, welk hun, by de Pri- Ete verkiezing van Burgemeefteren, en de AanzJf. vilegien, gegeven was. Het Oftroi van Ma- vereifchten in hen , die tot deezc waardig- JJJ^ ximiliaan en Karel is aangemerkt, als niet heid ko""en verk°oren worden, omftandig- fen, »° fpreekende van eenen Burgemeefter, die in lvk' beichreeven hebbende, gaan wy over, «Ä het tweedejaar zyner Regeeringe overlydt, om> in de voomaamfte byzonderheden, te'^V een geval, welk zeldzaam voorkomt. toonen, waarin de luifter en het aanzien van zoDd*' Aanwy- Uit den inhoud der Privilegien, op de eenen Burgemeefter van Amfterdam, eigen-be^n' zing van verkiezing van Burgemeefteren gemaakt, en tyk> gelegen Zy. yö eenige hiervoor, ftukswyze, te boek gefield, is Burgemeefteren van Amfterdam zyn, in de .1. fy» TZ' genoegzaam af te neemen, welke hoedanig- 'erfie plaats, de opperftc Regeerders der Stad, gV-j fchikkin- hedent noodzaakelyk , worden vereifcht, in erkennende alleenlyk de Staaten van den Lan->* foü. gen, het zuiken , die tot deeze waardigheid zullen de> d.e Souveraine en hooge Overheid, bo-S^ BurST können verkooren worden. Zy moeten veer- ven Z'S' ^ voeren, hierom , in openbaare; f>ds fchaobe. tigjaarenoud; ten minfte zeven jaaren Pooi- en andere Aften , den titel van Bürge-'^«* treffende, ter geweeft, en voor deugdelyke of gegoedde fESTEREN « Rkoeerders <fer Stad Luiden bekend zyn: ook, eikanderen niet Amsterdam, me, na de verandering des nader dan Agter-Zufterskinderen in den bloe- jaars X-S7S > fchvnt ingevoerd te zyn (*),.. de, en Zufterlingen , door aanhuwelyking, en Waarm» ,de naam van Regeerders, in de |
|||||||||||||||
|
»
|
|||||||||||||||
|
beftaan. Op alle deeze vereifchten, wordt, Plaatf van den ouden naam van Beraters>
by 't verkiezen van Burgemeefteren, naauw- Sefteld is. Doch al voor t einde der vyr- |
|||||||||||||||
|
, < „ r V ",, .n ., ' (f) Vit eene Lyft der Butcein. irefchreeven door den Se"6*
it\ n6? * Zt0e¥£' %' V- 17~i"P im' - H tath LAMBERT OïCÏ.
(c) Refol. Vroedfch. N. |. 23 Dec. ij9J. ƒ. 103 verf,. 1%^ Groo£.AIemor. N. 1. ƒ. 2j?9.
(d) Refol. Vioedfch. .N. 17. xx^iug. 1637. ƒ. lyiverfo. (i) Refol. V^oedfcli. -V. 3. 3! Jan, 1577.
(e) Zie Ceremon. boek, ƒ. 30 in margine, en f. }t, }i. (^J Gioot-Meboi. JU. II. f. H6 verf?.
|
|||||||||||||||
|
I
|
|||||||||||||||
|
I. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E E R I N *G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2pl
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bürge- tiende eeuwe, werden Burgemeefteren be- Raaden. Zy vervatten den laft, die den G?-Burge-
rs- fchrecven, als Ouerfle de/er Stede ,naefl God deputeerden of Afgevaardigden der Stad ter mees- ■" £RJ2n, ende die prince (l), toen de Graaf, en nu Dagvaart van Holland , op de voorgemelde teren. de Staaten van Holland. punten, gegeven wordt. Doch Burgemees- en, in die i'Zyzyn In deeze hoedaanigheid, zyn zy Hoof- teren alleen zyn, in den jaare 1685, doorhoedaa- van°deen °E N VAN DEN Raad' of Vroedfchap, de Vroedfchap , gemagtigd geworden, om^_d' Raad.6" Se^yk de Vroedfchap zelve, in't jaar 1639, de Gedeputeerden ter Dagvaart te kiezen , tigd.&tot erkend heeft. Zy oordeelen, in alle geval- en de Credentiaalen of Geloofsbrieven voor het be- *etl j of de Vroedfchap behoore vergaderd dezelven af te vaardigen (q): gelyk, federt, noe»ien « te Worden, of niet (m), één geval alleen altoos, gefchied is. Gemeenlyk, zyn deeze vaardif6' Ultgezonderd, te weeten, de jaarlykfche Ver- Gedeputeerden één der regeerende Bürge-den ter gadering der Vroedfchap, tot volmaaking van meefteren; een of twee Raaden en de Pen- Da8- haar getal, en tot het maaken der Nomina- fionarifTen. Somtyds, is ook wel een oud JafTl'ten tie van Veertienen tot Schepenen ; welke voorzittend Schepen,' fchoon geen Raad zyn- verlee- Vergadering, volgens de Privilegien, op den de , ter Dagvaart afgezonden geweeft : en nen van agt en twintigften January , moet gehouden een der Stads Secretariflèn, in de plaats van, Geloofs- Worden. _ In alle Vergaderingen der Vroed- of nevens de Penfionarifïèn. In gewigtige ^Ae- fchap, zitten Burgemeefteren voor, zelfs, al gelegenheden, is het getal der Gedeputeer-zelven. behooren zy niet onder 't getal der zes en den ook wel grooter geweeft. De Creden- dertig Raaden, behalven in deeze, alwaar zy tiaalen of Geloofsbrieven , eertyds Procura- niet alleen niet voorzitten ; maar zelfs niet tien of Volmagten genaamd (r), die , op verfchynen, zo zy geene Raaden zyn. 't Is den naam van Burgemeefteren en Regeer- zelfs, nu en dan, gebeurd , dat, op deeze ders, als daartoe gemagtigd door de Vroed- jaarlykfche Vergadering der Vroedfchap, nie- fchap , verleend worden , zyn, in 't voor- mant der regeerende Burgemeefteren tegen- naamfte,van den zelfden algemeenen inhoud. Woordig was; of om dat zy geene Raaden By dezelven , wordt den Gedeputeerden Waren, of om datzulken, die Raaden waren, „ magt gegeven , om op alle zaaken , ter van huis waren, of door eenig voorval van „ Vergaderinge van Holland voorvallende, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gewigt verhinderd werden : in welke gele-
genheden, de oudfte Raad het woord voert, en de omvraage doet; waarna de Schout |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van deezer Stede wege , te helpen raad-
pleegen, zo als zy , ten meeften dienfte van den Lande, zullen verftaan te behoo- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den nieuwlings verkooren' Raaden den eed „ ren; met belofte, van voor goed, vaft en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van waarde te zullen houden al wat, door
hen, ter gemelder Vergaderinge, in den naam der Stad, zal worden verrigt." De Afgevaardigden der Steden ter Dag- vaart in den Haage plagten, voorheen, hun- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
afneemt (n). Wanneer eenig aanzienlyk Per
foonaadje of bezending gehoor verzoekt, ia de volle Vroedfchap, ontvangen Burgemees- teren , volgens eene aloude gewoonte, op Welke men zig, ook in de voorgaande eeu- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
We, meermaalen, beroepen heeft (0), eerft nen intrek te neemen, in openbaare Herber
opening van den voorflag , en oordeelen, gen. Die van Amfterdam hielden, in de zes- vervolgens, of dezelve van dien aart en van tiende eeuwe, hun verblyf by den Waard in dat gewigt zy , dat 'er de Vroedfchap op den Burgt (j). Doch, in 't jaar 1608, werdt, behoore vergaderd te worden. Op alle zaa- by de Vroedfchap, beflooten, naar eene an- ken , die Burgemeefteren van gewigt oor- dere' verblyfplaats in den Haage om te zien, deelen, neemen zy, in gevolge van het Re- en, voor de Afgevaardigden der Stad, eenige glement van den jaare 1565 fj>), het advis Kamers te huuren (t). Kort hierna, hadden JP van den Raad; gelyk, beftendiglyk, ge- zy hunnen intrek, in 't Huis van Aalbert de fchiedt, op de punten, waarop de Vergade- Veer, Raadsheer in den Hoogen Raade, die nng van Holland befchreeven wordt, mids- hun, in 't jaar 1618, verklaarde, dathy gee- gaaers, 0p de gewigtigfte voorflagen en ad' ne gelegenheid hadt, om hen langer te her- Wen , die , ter gemelde Vergaderinge van bergen; maar zyn huis , voor vyftienduizend Holland, ingebragt, en by de Afgevaardig- guldens, aan de Stad wel verkoopen wilde den der Stad overgenomen zyn. Doch de (u). Ik vind egter niet,dat deeze koop door- 'j>efolutien, die, 0p dit alles, in de Vroed- gegaan is; wel , dat de Stad, federt , een chap j genomen worden, worden altoos ge- Huis gekogt heeft, op het Plein,eene plaats. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'teid.
|
op den naam van Burgemeefieren en
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dip
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
die,
(«) Refol. Vroedfch. 1 ^iug. 1685. Lr. Q.-/. 32+.
(f) Refol. Vroedfch. N. s- '9 7"lJ '***• ver£. **• |. Ij>, 10 No». IJ99. ƒ. 2*9. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
f') Keurb. A. ƒ. 190 ver/h.
' *) Refol. Vroedfch. N. i7. f.< Ceremonie-boek , ƒ. 2. I |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
It Febr. 1639. f. 22j>.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
margtne. ,., „.. «... »
|
gt Stuk, in '«Vertrek der Thefaurie, Oude
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'**. XVI »-'./.' ni> B"W- 'S*- XV. Biek, il. Sl6 La
|
(t) Refol. Vroedfch. N. 10. 18 April 160Ï. f. xijverf).
(u) Refol. Vroedfch. N. 12. 10 'Jan. I618. ƒ. j+. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IP) Handv. hl. 113. [75-j
Hl. STUK.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Qq
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VI. Boek.
|
|||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||
|
292
|
|||||||||||||||
|
liging van Burgemeefteren {£). De Opper- Burg -
voogdy over Weduwen en Weezen ftaat ook sffi^BN, aan Burgemeefteren , en, zonder derzelverïE' bewilliging, mogen geene Vrouwen, of jon-^rJog. ge Dosrters, of minderjaarigen eenige Sche-{Jen van |
|||||||||||||||
|
BupvGe- die, oudtyds, de Graaflyke Kool- of Moes-
mees- tuin plagt te zyn; naderhand, des Stadhou- TEU.EN. ders Tuin geworden, en, eindelyk, beitraat; aan drie zyden met aanzienlyke huizen bezet |
|||||||||||||||
|
penen - brieven verlyden. De oude Keur , Weda'
waarby zulks bevolen wordt, en die nog te- wen^ genwoordig ftand houdt,is, hier voor (0>eninin; reeds aangehaald. der-ja31'* Wyders , zyn Burgemeefteren , by ver- gen-
fcheiden' oude Keuren, bevoegd verklaard, 4. fy^ om huizen of erven, van Poorteren, inwoo- gen h«1' neren of vreemdelingen , ten behoeve derze" Stede , volgens de waardeering van Schepe- "vernee" nen, te mogen naar zig neemen ; zynde de men,^ eigenaars verpligt, het zelve te gedoogen (ƒ). ^ehflti. Burgemeefteren, van ouds, het bewind ge- 1, heb- had hebbende over der Stede goederen en in- -^ \>v komften, welk, in laater' tyd, voor een aan- wmd merkelyk gedeelte, aan Thefaurieren Ordina- over ris opgedraagen is, doen egter, jaarlyks, in f*Je, gevolge eener oude Keure (g), voor dat zy*erJ. afgaan, in 't openbaar, in de Vierfchaar, re- kening van de inkomften en uitgaaven der Stad. De Stads Excynzen worden, ook door Bur- gemeefteren, met bewilliging der Vroedfchap, opgelegd en geheeven (è). ^ Schout en Schepenen, by de Handveft van 6. w^
Graave Willem den IV. van den jaare 1342., ^„vatf- alleen gemagtigd verklaard zynde tot hetmaa- ße|lei>' ken van Keuren; hebben, eenige jaaren laa- en ftf* ter, en waarfchynlyk nog voor 't einde der "^f ,)«_ veertiende eeuwe, gekeurd, dat die Rade »afk^{' dat is, Burgemeefteren, nevens hen, keuren ging ^ zouden, met gelyk gezag, als zy zelven had- zel*e' den (i). Van dien tyd af, worden alle Keu- ren , met overleg en bewilliging van Burge- meefteren , vaftgefteld, en, ten overftaan van eenen der Burgemeefteren , afgekondigd. Eens'sjaars, voor dat de Regeering afgaat, gefchiedt het maaken van Keuren, meer pleg- tiglyk. Wy zullen 'er, hierna, in de Be- fchryving van hetSchepens ampt, uitvoeriger verflagvan doen. ^ ^0* Schoon de handhaaving van 't Regt in''tL-<#' t
gemeen, en het zorgen voor de naarkominget^ß' der Keuren, hier ter Stede, byzonderlyk, van l^jélen wege de hooge Overheid, aan Schout en Sehe- J?0 af- penen is aanbevolen; zyn Burgemeefteren eg-doe"?8 ter ook bevoegd, om, als Vredemaakers efl ge^ algemeene Vaders der ingezetenen , eenige zaaken af te doen, die anderszins ook vo"1' Schepenen, of voor de ondergefchikte Reêc" banken,"zouden können gebragt worden. ™ (d) Keurb. C. ƒ. 2.
(e) Bladx.. »««•
(f) Keurb. A. ƒ. ). C. ƒ. ij. Handy. */. 103.
(g) Zie hier voor, tl. 2S«.
(h) Zie V. Deel, I. Boek, H 17. (i) Kearb. A. ƒ. 1. Handv. il- 103.
|
|||||||||||||||
|
werdt, en, rondsom en in 't midden , met
fchoone Lindenboomen, plagt beplant te zyn (i>). In 't jaar 1676, befloot men nog een huis, naaft dit, te koopen, tot eene wooning voor den Afgevaardigde der Stad in de Gecommitteerde Raaden (w). Beide deeze huizen zeer bouwvallig geworden zynde , werdt, in't jaar 1736, beflooten, dezelven te herbouwen (x): 't welk, in 't jaar 1741, voltrokken werdt (y). De twee wooningen werden, onder eene Lyft , getimmerd , zo dat menze , voor één gebouw, welk twee groote op- en ingangen heeft, zou aanzien. Boven op de Lyft, ftaat een Balufter, pron- kende , in 't midden, met het wapen der Stad. Voorts, zyn beide de Huizen, en inzonder- heid het Logement der Gedeputeerden ter Dagvaart, van zeer bekwaame vertrekken voorzien. Op het huiflelyk beftier in dit Logement , zyn, door den Oud - Raad van Burgemeefteren , in de jaaren 1748 en 175 8, verfcheiden' fchikkingen gemaakt (2). Wy hebben dienftig geagt, dit weinige, we- gens het Logement der Afgevaardigden in den Haage , hier in te laftèn , om dat wy 'er geene andere plaats voor vinden kon- den. De Leezer houde ons deeze foort van uitweiding ten goede. Wy keeren weder, tot de befchryving der Burgemeefterlyke waardigheid. S.Zyzyn Burgemeefteren zyn, reeds in't jaar 1598, Opper- door de Vroedfchap, aangemerkt, als Opper- regenten ße Voogden van den Armen en de Godshuyfen ken erf" m ^e ^ta^' fu^cx ^at & verm°gen daer over
Godshui- te ßelkn al fulcke perfoonen tot Regenten. als zen: gy luyden geraden vinden (#). In gevolge van dit hun gezag, Hellen zy, zo wel Kerkmees- teren, als Regenten der Godshuizen aan, en hebben, in't jaar 1682, als Opper-Kerkmees- teren en Opper-Regenten der Godshuizen, aan beiden een Voorfchrift gegeven, waarnaar zy hunne rekening , jaarlyks, aan Burgemeefte- ren doen (¥). Ook is hun het doen deezer rekeninge , reeds in 't begin der vyftiende eeuwe , door 't Geregt, opgelegd geweeft (c). Zy mogen ook geene nieuwe zwaare werken aanleggen, dan met kennis en bewil- (v) DE Riemer 's Gravenhage, I, Deel , IV, Haofdfl
hl. 131.
(w) Refol. Vroedfch, L'. K. Il Febr. 1676. f. 319.
(x) Refol. Vroedfch. L'. KK. 14 Jan. 1736. ƒ. 606. Li11. n Sept. 173«. ƒ. 7S.
(y) Zie II. Deel, XXIII, Boc^, hl. 7+1.
(z.) K-efol, van i«Öud.Raad van Burgera. ir. C. 2<>DirI74S. ƒ• 14+ verft. fJt. D. 27 Jan. 175?. ƒ. 124.
(a) Refol. Vtoedfch. N. |. u Maart 1598. ƒ. 22« verfe Handv. */. 2S7.
(4) Groot-Memor. N. VII. ƒ. «j ve'Jf.
(c) Keurb, A, ƒ. IS. C. ƒ. ï. |
|||||||||||||||
|
I-Boek. R E G E E R I N G. ap$
i»RGE" Zyn' rce^s ^Y eene Handveft van den zesden re, gelyk wy,elders (g),omfrandigIyk,heb- Bürge-
rs*8" december des jaars 1390, hiertoe, door Her- ben aangemerkt* Doch de Eigenpanding, op mees- EN- toge Albrecht, gemagtigd geweert. Voort, welke, na gedane Sommatie en Renovatie, teren. dus luidt dezelve, foo hebben wy machtige gbe- de Executie volgt, mag niet gefchieden, dan maeckt, ende maecken maghtigh mit defen Brie- ten overftaan van eenen Burgemeefter , die , ven onfen lieven getrouwen Schepenen ende Ra- aan't hoofd van Schepenen, ter linkerzyde den [Burgemeefteren] onfer Poorten van Am- van den Schout, mede, in de Eigenpanding, jMredam , die voortyts gheweeß of \namaels omgaat. De prefideerende Burgemeefter Wefen füllen , dat een van den Schepenen of neemt, in 't gemeen, de Eigenpanding waar, Van den Raede, met eenen Poorter van Am- die viermaal 's jaars voorvalt. fterdam, vrede maecken mach, ende met eenen 't Schynt, dat men, met Burgemeefteren p.zyhefc-
Poorter daer af tuygen. gelyck dat die Schout deel te laaten hebben aan de Panding, van ben raad- »W twee Schepenen doen fouden, nalnhoutha- ouds, heeft willen te kennen geeven, dat8eevende rer Hantveßen, by fulcker Boete ende rechte geen ingezeten, zyns ondanks , uit zyn ^oor- ah haer Hantveßen daer af begrypen, dueren- goed behoorde gezet te worden, zonder ken- deelen " de tot eeuwigen dagen (k). Eene oude Keur nis en bewilliging van de Vaders der Bürge-over ter van den vier en twintigften Oclober des jaars rye: gelyk ook, volgens eene oude gewoon- ^00f §e" I556 beveiligt Burgemeefteren ook in het te hier ter Stede, niemant, en vooral geen^rols- fegt, om de gefchillen,die voor hen gebragt Poorter, ter halsftraffe gevorderd wordt, zon-daadigen," worden, te vereffenen (/), en fielt eene boe- der dat zyne bekentenis Burgemeefteren ter en ftaan te voor zulken , die, zig, van de uitfpraak van hand gefield is, en zy verzogt zyn, om 'er0^"^ Burgemeefteren, op de bank van Schepenen, hun gevoelen over te uiten ; op dat, hier,ringender beroepen hebbende, aldaar hun geding ver- niemant het Lyf verliezen zou, zonder datdood- Hezen. By eene Handveft van Keizer Karel dezelfde algemeene Vaders gelegenheid ge- haffen. den V. van den jaare 1544,wordt de Schout had hadden , om al wat zy , naar regt en bevoegd verklaard, om zulken, die ballaft op reden, konden, in te brengen tot zyne ver- t Pampus overboord wierpen, ter eerfter aan- ontfchuldiging. Burgemeefteren hebben, nog- leg, te regt te ftellen, beide voor Bürge- tans, ia dit geval, flegts eene raadgeevende meeftercn en Schepenen {in). Ook doen Bur- flem. De Hemmen der Schepenen worden, gemeefteren, dikwils, gefchillen af, tuflch en daar't leeven en dood geldt, alleen gerekend. Kerkelyke Genootfchappen; tuflchen Gilde- Doch wy zullen van dit alles, hierna, om- broeders en Overluiden, of tuflchen Overlui- ftandiglyk , handelen. Hier voegenwe 'er den en anderen, midsgaders, gefchillen,die, alleen nog by, dat de doodftraffen, niet dan tuflchen Amptenaars en anderen, voorvallen, ten overftaan van Burgemeefteren, worden Doch de meefte andere gefchillen wyzen zy uitgevoerd. »aardenRegter,waar toe dezelven, eigenlyk, Burgemeefteren hebben, wyders, het regt, 10. Zy
behooren. Elk, die, vp ter Stedehuys, by om zulken, die hun genoegen, tot Poorters aan hebben «Ue zulken,die bevel van de Regeeringeheb- te asemen; gelyk wy,in de Verhandeling ^aüT^e°^ "en O), en byzonderlyk voor Burgemeefte- het Poort erfchap (r), omftandiglyk, getoond g£ en on- re". ontbooden wordt, is, volgens oude Keu- hebben. En hieruit volgt, klaarlyk , dat zy mftige ren > die nog fland houden, verpligt, aldaar ook het regt hebben, om zulken, die hun in8ezete- te verfchynen (o): 't zy zulks gefchiede, om niet genoegen, af te wyzen. Doch of'er ook ^ '^^ eenigen twift met hem by te leggen, of om uit volge, dat zy, en de Burgemeefteren der van andere redenen. Burgemeefteren van Am- Steden van Holland in 't gemeen, zulken, Regts- "erdam zyn, wyders, ibmtyds, verzogt, om die reeds tot Poorters zyn aangenomen, we- j^f6^" gefchillen by te leggen tuflchen nabuurige derom ontpoorteren , en zelfs de Stad ont-staduitte Steden; gelyk zy, onder anderen, in 't jaar zeggen mogen, buiten eenigen vorm van zetten. *°91, een gefchji tuflchen de Steden Arn- Regtspleeginge, is, nu en dan, in twyfel ge- 8- 2y p en Utrecht bemiddeld hebben (p). trokken, en zelfs, door fommigen, weder- ^nen ^er eens Poorters of Ingezetens goederen fproken. Niemant, myns weetens, heeft 'er
pat]j.Ssn- aangeflaagen, en by Executie verkogt mogen zig fterker over uitgelaaten, dan de beroemde by, 'nS worden , moet hy , vooraf, geloospand en Nederlandfche Hiftoriefchryver Hooft, in geeigenpand zyn; ten ware hy van dit voor- eene bekende plaats van het zeventiende Boek regt, wettig^ , hadt afgeftaan , of dat .het zyner Hifiorie fV), die aldus luidt: Veele,zoo em, by Keuren of Couftumen, ontzeid wa- beampte luyden en van treflyken aanzien, als f*) Handv. bi. 71. andre, daar vermoeden van zucht tot de Spaan- W) Keur!). F. ƒ. ,. r r r i
f») Handv. !/.,£. -^ Ichg
*»A Keurb. C. ƒ. 4. (1) v- Ded , T- Boeit hu 30<
(pi C,l \?' /- 1S ' 9l ™f>- (r) VI- °"L' l' B<"K' "• '*«,
W Groot-Memor. N. vil. >. 249. (,) MUd*. 7;y.
|
||||
|
AMSTERD'AMS
|
|||||||||||
|
VI r. Deel.
|
|||||||||||
|
£$4-
|
|||||||||||
|
aangedrongen (f). Wy vergenoegen ons, met B^gZ'
alleen nog, kortelyk, te doen zien, datBur-u^s"^t gemeefteren van Amfterdam het regt om on-T£l1 ' ruftige en verdagte luiden ter Stad uit te zet- ten, met der daad, bezitten; te gelyk met den grond, op welken zy het bezitten. Op 't einde des jaars 1481, beflooten die
guede luden van den gerechte, zulken, die, ter oorzaake der Hoekfche en Kabbeljaauwfche orieenigheden, uit eenige nabuurige Steden, geweeken, of verjaagd waren, en zig, hier ter Stede, onthielden,op vermoeden alleen, dat zy der Stad iet euvels brouwen mogten, by bloot bevel, de Stad te doen ruimen («}. Men ziet, hier uit, dat men, hier ter Stede, dit regt, al vroeg, geoefend heeft. Uit de Gefchiedeniffen der Stad, blykt ook , dat, in de jaaren 1572 en 1575, fommige perfoonen, die toen voor verdagt gehouden werden , zon- der vorm van Regtspleeginge, en op bevel van Burgemeefteren, of in gevolge van een be- (luit der Vroedfchap, ter Stad uit gezet zyn (y). En.de Acte van denGraave de la Roche, die 't Stadhouderfchap van Holland, van we- ge de Spaanfche Regeeringe , waarnam; waar- by Burgemeefteren gemagtigd worden , ora verdagte Perfoonen de Stad te doen ruimen, is, nog tegenwoordig, voorhanden (w), en, den zevenden Maart des jaars 1574, gedag- tekend. In kater' tyd, is zulks meermaalen gebeurd (V), genoegzaam altoos, op bloot bevel van Burgemeefteren: en men heeft 'er, binnen weinige jaaren, meer dan één voor- beeld van gezien (y), zonder dat het regt van Burgemeefteren, of van de Vroedfchap, ooit in twyfel getrokken is, by de hooge Over- heid. Men fchynt, derhalve, dit regt, van oude tyden af, aangemerkt te hebben, als be- hoorende tot de natuur van 't Burgemeefter- en Wethouderfchap, aan welk men, noodwen- dig, een zeker flag van gebied toefchryven moet: even als de Huisvaders zeker regt heb- ben , om iemant ten hunnen huize uit te zet- ten ; en de Overluidcn van veele Gilden , om eenen onruftigen Gildebroeder uit het Gilde te doen vertrekken. De Vroedfchap deezer Stad erkende, hierom, in 't jaar 1630, dat Burgemeefteren 't gezag in zig zelven hadden, om onruftige perfoonen de Stad te doen ruimen (z). fen Willem de I., Prins vafl
ff) Zie H. DR Groot in de Hol]. Confuït. m Dee',
Cnnf. m5. bl. «o« enz; en Verantwoord, voor de wettely^ Regeer, van Hoïi.Cap.XU. il. ui enz.. Graswinkel, va.B deoppeifteMagt II. Deel, tl ren- P. Bort Tr3&. van cn' min. Zaaken, Tit. XI Deel lx. §. 8, enz. tl. 170 enz. (u) Keinb. A. ƒ. IZ8 verfo, (v) II. Deel, VIII. Boek., bl. il6. IX. Boek+ hl. '?+*-
t>) In 't Vertrek der Thefaarie, Nieuwe LaadeQ^ L'' (xj II. Deel, XI. Boek,, bl, aio. XIV. Doek, *'• 5'3' (y) Groot Metnor N. X. ƒ. 79 , 91 verft. N. XH. ƒ■ J9 ' *'' (z.) Refol. Vrocdfch. N. is. 7 J*n, 1630. ƒ. HO^i"' |
|||||||||||
|
Bürge- fihe parthy op viel, werden, in Shghtmaand
wees- [des jaars 1580], door de Majeßraten van teren, ßrujjel, Antwerpen en andre plaatfen, ter Stadt uitgeweezen, op zeekre peene, zonder gelaat van rechtspleeging , zonder, reede te melden; by enkle briefkens. Een manier van doen zeer mbillyk, en inbrek van onbepaalt gezagb, dat zoo lïchtlyk tot misbruik behoren , en tot dwinglandy veraarden kan, ff el hebben de Wethouders, van ouds her, maght om te keu- ren , 't geen hun Stads oorbaar dunkt; doch mits verplichtende zich zelve eeven verre als d' onderdaanen: maar, daar 't aan de getiefte eens kleenen getals van perfoonen, oft jomwyle aan drie oft vier Burghermeefiers, jaa aan eenen dringer onder hen hanght, yemant te doen op ßaan, en uit zyn welvaart te zetten , is 't, al leed men niet meer gevaars , voorwaar zorghelyk woonen. Deeze byfierheit nochtans, verjehoondt door de noodt des tyds, is feedert, va aken nagefpeeh, ik zeg niet, zonder meer haais dan baats te haaren. Doch andere mannen , van geenen min-
deren naam, hebben wel erkend , dat dee- ze Burgenicefterlyke magt, gelyk alle ande- re , zou können misbruikt worden; maar te gelyk beweerd , dat het gevaar van misbruik niet groot is, en dat het, daar 't plaats hebben mögt, niet ontbreekt aan middel , om het te doen beteren. Zy merken de uit- zetting van oproerige of verdagte Perfoonen, by bloot bevel van Burgemeefteren, aan, als eene Vaderlyke kaftyding, of burgcrlyk be- dwang , welk buiten vorm van Regtspleeging gefchiedt, om dat de natuur der zaake , of de gemeene ruft der Steden niet gedoogt,dat men 't gebeurde aan de langwyligheid der Regtspleeginge onderwerpen zou. 't Is ook, huns oordeels, niet te vermoeden, dat Bur- gemeefteren en Raaden, die eed gedaan heb- ben om Stads oorber voor te ftaan, en elk in zyn goed regt te befehermen, iemant, tegen regt, en zonder dat Stads dienfl: zulks vor- derde , de Stad zouden ontzeggen, meer dan dat Schepenen, die gezwooren hebben, goed regt te zullen fprecken, iemant, tegen regt, ter Stede, of ten Lande uit bannen zouden. Doch indien zulks, tegen vermoeden,gebeu- ren mögt, ftaat zulken, die zig, by de ont- poortering of uitzetting , bezwaard mogten vinden, de toegang open tot 's Lands Staa- ten , die de magt beide en den wil hebben, om zulken, die ten onregte uit hunne wel- vaart mogten gezet zyn, wederom te herftel- len. Wy können deeze redenen , hier ter plaatfe, niet breeder voordraagen; maar wy- zen, aan den voet deezer bladzyde, eenige Schryvers aan , dieze , uitvoeriger , hebben |
|||||||||||
|
I-Boek, R E G E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
2'9S
|
|||||||||||||||||||||||||
|
^rgr-van Oranje, den Wethouderen der Steden in gewoonlyke bezetting Jegc, of, in zcrge- Burge-
nere" la 'C £emeen > in.den jaare 1584, aanfchry- lyke tyden, door de Stad, onder beleid van mees- • vende, dat zy, boven den laß, bun van ampts- Burgemeefleren, wordt aan-, of ingenomen, teren. wege bevolen , fcherpe toezigt nccmen zou- De bezetting is vefpligt, Burgemeefleren of in bezet- den op verdagtc perfoonen, enze ten fpoe- Kolonellen te gehoorzaamen , indien dezel- Ung le§- digüe rer Stad uit doen vertrekken, met be- ven tegenwoordig zyn: anders haare Officie-gen e' houdenis van derzelver ftaat en goederen ren, die gehouden zyri, dagelyks, de leuze C8)i gaf genoeg te verdaan, dat hy dit of het wagtwoord van Burgemeefleren te kö- regt ook aanzag, als den Wethouderen, en men haaien. Doch deeze en andere byzon- Burgemeefteren in 't byzondcr , van ampts- derheden, het gezag van Burgemeefleren over <!X)ege, toebehoorende. 's Lands Staaten ook, de bezetting betreffende , hebben wy, reeds die, reeds in 't jaar 1579 , beflooten had- elders (b), te boek gefield. den, verdagte Perfoonen, door den Officier Van 't gezag, welk Burgemeefleren in 't12- Z.V
en de Magifiraat, te doen vertrekken uit byzonder, en myne Heeren van den Geregte1^^ de Steden (£), bevalen, by Plakaat van den in 't gemeen, van de vrocgfle tyden af, over der gezag zeventienden April des jaars 1585, aan Bur- de Schutteryen en Burgervendelen, gehad over de gemeefteren der Steden in 't byzonder, zul- hebben, hebben wy, by eene andere gele- Schutte'- |
|||||||||||||||||||||||||
|
ryen en
|
|||||||||||||||||||||||||
|
ke perfoonen, zondereenige vormvan Regts- genheid (i), ook uitvoeriglyk verflag gedaa
|
|||||||||||||||||||||||||
|
n:
|
Burger-
|
||||||||||||||||||||||||
|
pleegmg, te doen vertrekken; met byge- onder anderen, toonende , dat de Poorters, vende-
voegde verklaaring, dat zulk eene uitzetting oudtyds, verpligc warenf, te volgen, daar een 'en. ftand grypen zou, onaangezien mênjzig, by Burgemeefier, nutter banyer of mitter -mym- beroep op de Geregtshoven , daartegen peil der Stad, voortrok (k). De Kolonellcn' zou hebben getragt te verzetten, tot dat werden ook, al van ouds, door Burgemees- de Staaten, Staatswyze vergaderd , daarom- teren, by raade van de Kapiteinen , aange- frent andere fchikking zouden hebben ge- field (1). maakt (c). In 't jaar 1598, is dit Plakaat, Het gezag, welk Burgemeefleren hebben,-13 Zy
door een ander van gelyken inhoud, beves- beide over de Bezetting en over de Bur-zyn rej tigd (d) , en , in 't jaar 1613 , den Hove gcrvendelen , fielt hen in flaat, om , met™8^ van Holland Verboodcn , kennis te neemen nadruk, te zorgen tegen de opkomende be- füllender Van zulke uitzettingen ; en vooral, daarop roerten , en de cpfehuddingen , die reeds beroer- eenige provifie te verleenen, alzo men ver- ontHaan zyn, te dempen. Zy hebben, nog-ten' ftondc, dat zulks, tot flooring van de ruft täns, in zorgelyke tyden , gemeenlyk raad- der Steden en krenking van 't gezag der zaam geoordeeld, zig, daartoe, byzonderlyk Wethouderen, flrekken zou (e). In hater' te doen magtigen, door de Vroedfchap, die tyd, is 'er, by 's Lands Staaten, eveneens egter, in zulke gelegenheden, verklaard over geoordeeld (f). En fchoon de mees- heeft, dat zy 'er, als Vaders en Verzorgers te gemelde Refolutien en Plakaaten de Ste- van het Gemeenebeß, uit eigener gezag, en den in 't gemeen betreffen, ziet men 'er eg- by zig zchen, zonder famenroepihg van den ter uit, dat Burgemeefleren van Amfterdam, Raad, volkomenlyk, toe bevoegd waren zo wel als die van andere Steden, dit regt, («). En de goede ingezetenen hebben , met goede kenniffe en bewilliging, en zelfs meermaalen, hcilzaame bevinding gehad van op laft van 's Lands hooge Overheid , be- de nuttigheid der Burgemeerterlyke voor- weten en gebruikt hebben. Men kan, derhal- zorge. ve, niet tvvyfelen , of zy bezitten dit regt Burgemeefleren zyn , eindelyk , bewaar-14. Zy
^vettiglyk. Zy hebben 't egter niet zeer dik- ders van der Stede zegel ter zaaken , 'twelk,zyn he-
Wlsgebruikt, en nooit, zo ver my geblee- van ouds, ook aan Schuld- en Verband-^^def
^en is, op eene wyze, die by de hooge O- brieven der Stad plagt gebruikt te worden * Stede
**• Zy Verheict is afgekeurd. mids 'er de Vroedfchap haare toeftemming zegel ter
j>ebben Burgemeefleren van Amfterdam hebben, toe gave (n) : doch tegenwoordig meeflzaakeo«
v°°Sbe- Wyders, volgens eene verklaaring der Vroed- worde gebruikt aan Zeebrieven en beëedig-
't i{r°Jfr ^chap van den jaare 1654 (g) , nevens Kolo- de of andere Verklaaringen , die , voor
{v°lk, hfer "elletï , altoos 't hoog bevel gehad over 't Burgemeefleren ^ gefchieden. De Vroedfchap
etstede, ^rySsvolk, welk, van's Lands wege, hier, heeft, reeds in 't jaar 1560, verflaan, dat
n\ fe< ?ROT'ys APoh CaP- X!t- bL '»*• alle
t U Cp. g* r7S#|^,/M.»t Groo-P.akn.b. W ». VI ZW Hj **. U, *7 en,
|
|||||||||||||||||||||||||
|
i£rk ft.4* :°£Refo1-HoU-is •**u 0M
|
■
|
||||||||||||||||||||||||
|
ĥ U7-
• (t) Keuib. F. f. iij. Hanciv. hl. nj.
(m) Refol. ViOcdfch. H. 16. 14 Hov. itfïS. 7 JFeir. 16*?» |
|||||||||||||||||||||||||
|
("} Zie GROTICS Apo-1.' Cap XII. hl. 132. '
hl\') Refol. Holl. ,7 j.,1, lSI5. tl. j7. zj Mt&rt 1617. }J\' Groot Plakaatb. n Deel, kol. 10«,. / ' 5" UüEL op de Deciacn van LOENHIS Caf. X. il. 83.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Qq 3
|
|||||||||||||||||||||||||
|
AM STER DAMS VIL Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2GÓ
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
alle Certifcatien of Verklaaringen, die, on- i343- „Vf&i Bü^G-E'
der der Stede zegel ter zaaken , gegeven Gode^aert Worm- ^BghWiten«. u^
werden , gaan moeiten , op den naam van Tydeman'Kuyper. Ysbrand Heyn M
Burgeraeefteren alleen , zonder dat, in de-........ nertsz IViJJelaer.
zelven, van Schout of Schepenen gewag ge-........ Willem Garftman.
maakt werdt (o). . 1357« 1418.
Buro-emeefteren vergaderen , gemeenlyk, Jan Dier. Willem Garftman.
het gamfche jaar door , de vier■ middelfte gjjto/Mfej, g^ JanSZ'
dagen der weeke ^ Dingsdag^ Woe.nsdagj Pv0emer Al.end van den jóoft Pietersz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bürge-
MEES-
TEREN. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tyd en
wyze
hunner |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gewoon. Donderdag en Vrydag, 's morgens van tien
'yk,e Yf- tot twaalf uuren, oflaater, zo 't hunne be- fen zighedeö vorderen. Elk hunner zit , drie |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Anxter.
1389. Andries Dusheden. Jan Noiert Arentsz. Jacob Ruyfch Arentsz. Jacob van den Berge. 1390.
Ludeman Jansz. Willem Reyersz. Dirck Holland. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1419.
Jan Arentsz. Servaes Roelofsz. Gysbert Huysman. Daem Bralèman. In dit jaar verwan-
delde Hertog Jan van Beyeren 't Gerecht, en al de Heeren wierden verzet. Dirck Holland.
Willem Reyniersz. Harman Harmansz. Heyn Noiert. 1420. Dirck Holland. Jacob Boel, gezeid"Dtiy~ vel.
Pouwel Luytgens. Jan Oudebroeck Sy- monszoen. 1421. JacobBoel, gezeidDuy' vel.
Jacob Woutersz. Claes Moyaert. Hannen Harmenszoen. 1422.
Harman Harmansz. Dirck Holland. Ruyfch Jacob Cop- pensz.
Auwel Pietersz. 1423-
Dirck Holland. Cop Heymens.
Willem Dircksz.
Jan Ottensz.
1424.
Jan Ottensz.
Ruyfch Jacob Cop*
pensz.
Hugo Heymensz. Claes Moyert. 1435. Ruyfch Jacob Cop- pensz.
Auwel Pietersz. Hanrian Harmansz. Allert Pieter AllertsZ» 1426.
Auwel Pietersz. Dirck Bardens. Jan Ottensz. Claes Jan Goertsz. 1427.
Jan Ottensz. Allert Jacob Pylensz- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
maanden agtereen, voor. Doorgaands, be-
legt de prefideerende Burgemeefter, voor 't einde van zyn quartaal of vierdendeel jaars, eene Vergadering van Burgeraeefteren en Oud - Burgemeefteren , den Oud-Raad |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oud-
Raad VAN BüR
GEMEES- TEREN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Burgemeeesteren genaamd; in
welke , de zaaken , tot deeze Vergadering Jan Hendricksz. bchoorende, en, veeltyds eenige nieuwe ^^'ffiedM. fchikkingen op Ampten en Dienlten, en ver- %n Nottaert> beteringen omtrent eenige deelen van't Ste- jaCobRuyich Arenden delyk beftier , of van eenige Stads werken Jacob van den Berge, en gebouwen betreffende , overwoogen en 1394- afgehandeld worden. Deeze Vergadering is, Ludeman Jansz
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Willem Reyners-zoen.
Dirck Holland. Jan Hendricksz. -397-
Ludeman Jansz. Willem Reynders. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zekerlyk, al voor 't midden der zeftiende eeu-
we (70, en waarfchynlyk, veel vroeger, in gebruik, en onder den naam van Oud - Raad bekend geweeft. Derzelver Refolutien zyn eeriL te boek gefield, in de Groote Memoriaa- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
kn- voorts, tot diep in de zeftiende eeuwe, Dirck Holland,
in de Refolutieboeken der Vroedfcbap. In laa- Jan Hen™sz' ter' tyd , zyn 'er afzonderlyke Regißers toe Gerrit wiifemszoen |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
aangelegd ^^^^^^^^^^^
Twee der Stads Secretariflen neemen Bur
|
Jan Deymanszoen.
Härmen Harmenszoen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gemeelters-Kamer waar; doch hebben 'er Amelis Janszoen,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gecne plaats in. Zy doen de voornaamfte
zaaken , aldaar voorvallende, en welker ken-
nis , in vervolg van tyd, zou können te fta- de'komen , in de kleine Secretarye, hunne o-ewoonlyke verblyfplaats, zo lang Burgemees- |
1.4*3'
Herwig Andriesz.
Tyman Sael. Tydeman Hendrick Dircksz. van der
Schelling.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
teren zitten, op derzelver laft, te boek (lel-
len. Burgemeefteren houden, daarenboven, eenige eigenhandige aantekeningen, die, in 'c jaar 1Ó79, zyn aangevangen (q). Wy befluiten de Befchryving van het Bur-
met eene Naamlyst |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan Beth Willemsz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1414. , . ,
Tydeman Hendrick Dircksz. van der |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schelling.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gysbert Huysman.
Hillebrand Vechte'rsz. Claes Symon Ryfersz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Naam-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lyst der gemeefter - Ampt,
Bürge- der Burgemeesteren, die, van jaar
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
meeste- tot .aar ^ tot het tegenWoordige jaar 1767 in-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
REN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
geflooten , geregeerd hebben ; doch, eerit
van 't jaar 1.413 » in eene geregelde orde ,
|
Gysbert Huysman.
Jacob Jan Adams Soons
Soon
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vervolgen. Voor dien tyd, toen Burgemees-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
t
|
Herwig Andriesz.
reten , 1;> ubtw inaauüjii , ^^ »*-* "«uw j tot hier toe, mogelyk geweeft is, uit oude HemJ J^ft^
|
rt
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Brieven en Stukken , opgemaakt.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tydeman Hendrick
Dircksz. van der Schelling. Tyman Sael.
Jan Beth Willemsz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(0) Refol. Vrocdfch. N. I* 7 Febr. I5«o.
(p) Gioot-Memor. TV. II. /. z ver/i,
(q) Refol. Vjoedfch, Li. N. 18 JOec. 167». f. 34, 47-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I- Boek.
*2lb ndrics tre"cksz. |
|||||||||||||||||||
|
REGEER ING.
|
|||||||||||||||||||
|
2P7
|
|||||||||||||||||||
|
Jan Beduynre Willems-
zoen. r439-
Hugo Heymensz. Gysbert Jacob Greb- bersz.
Pouwels Albertsz. JacobBrafeman van den Anxter..
1440. Gysbert Jacob Greb- bersz.
Jan Bout Albertsz. Jan Claes Symon Ho- dinx.
Jan Beth Willemsz. 1441.
Jan Bout Albertsz. Ruyfch JacobCoppens. Pouwels Albertsz. Jonge Claes Symon Ry- fersz.
1442. Pouwels Albertsz. Gysbert Jacob Greb- bersz.
Hugo Heymensz. Allert Symonsz. 1443-
Jan Claes Symon Ho- dinx.
Hugo Heymensz. Jacob Ybensz. Henrick Auwelsz. 1444.
Henrick Auwelsz. Johannes de Grebber. Vellert Brafeman Vech- tersz.
Grebbert Dircksz. I445- Tr ,
Vellert Braleman Vech- ters z. Claes Rolle. Ruyfch Pietersz. Gerrit Groote Pietersz. In dit jaar verwandel-
de Hertog Philips 'ban Bourgondien alle het Gerecht, op St. Elifa- bets dag. Jacob Brafeman.
Poulus Albertsz. Grebbert Dircksz. Bartholomeus Doos Dircksz.
1446. Bartholomeus Doos Dircksz.
Jan Claes Symon Ho- dinx.
Jacob Ybensz. Jan Deyman. 1447. Jan Deyman. Dirck Boelensz. Grebbert Dircksz. Hendrick Stuyver Dircksz.
|
|||||||||||||||||||
|
1448.
Hendrick Stuyver Dircksz.
Pouwels Albertsz. Jacob Ybensz. Melis Andiïesz. 1449.
Melis Andiïesz. Meeus Pieter Rey- niersz.
Hendrick Auwelsz. Heufche Jan Ottensz. 1450.
Hendrick Auwelsz. Jacob Reyniersz. Gysbert Claesz. Fredrick Ysbrandsz. Baers.
HSï-
Jacob Reiniersz.
Jacob Peeckftock. Grebber Dircksz. Vechter Hillebrandsz. 1452.
Jacob Peeckftock. Bartholomeus Doos Dircksz.
Hendrick Stuyver Dircksz.
Hendrick Auwels. deeze flerft, en in des- zelf s plaats Jan Wouter Ottensz. van Oudshoorn.
1453-
Hendrick Stuyver Dircksz.
Dirck Boelensz. Fredrick Baers. Gysgen Jans de Vries, uyt de Loosdrecbt.
1454.
Dirck Boelensz. Bartholomeus Doos Dircksz.
PieterClaesz.vanNeck, in de Key f er.
Jan Allertsz. H55-
Bartholomeus Doos
Dircksz. Hendrick Stuyver
Dircksz. Melis Schout Hey-
nensz. Gerrit Dircksz. Smit.
■ 1456. Hendrick Stuyver
Dirksz. deeze f ter ft, en in des-
zelfs plaats Coppert Vechtersz.
Grebbert Dircksz.
Jacob Pillen Allertsz.
Pieter Dircksz. Smit.
1457-
Pieter Dircksz. Smit. Dirck Boelensz. Jan Allertsz. Bartholomeus Doos |
|||||||||||||||||||
|
Dircksz.
1458. Jan Allertsz. |
BURGE-
MEES»
TËRANv |
||||||||||||||||||
|
1428.
Andries Frericksz.
Hugo Heymens. Ruyl'ch Jacob Cop- Pensz.
MoenReynersKreyt. • Kuyfch Jacob Cop-
pensz.
Groote Dirck Claesz. Jonge Claes Symon Ryfersz.
Jan Ottensz. T i43°-
Jan Ottenz.
Symon Colyn. Hugo Heymens. Willem Dircksz. 1431.
Hugo Heymensz. Harman Harmansz. Claes Jansz. Boel. Jonge Jacob deVerwer. 143a.
Harman Harmansz. Ruyfch Jacob Cop- •pensz.
Groote Dirck Claesz. Jan Bout Albertsz. I433'
Jan Bout Albertsz. Jan Heimer. Gysbert Jacob Greb- bersz.
Jan Claes Symon Ho- dinx.
*434«
Gysbert Jacob Greb-
bersz.
Hugo Heymensz. Claes Jansz. Boel. Auwel Pictersz. t, 1435.
£lugo Heymensz.
Ruyfch Jacob Cop- T pensz. Jan Bout Albertsz. J°nge Claes SymonRy- fersz. T I43<5'
J?n Bout Albertsz.
gysbert Jacob Greb- Tn bersz. Jan Claes Symon Ho- n« dinx-
element Claesz. Dey-
man. n '437'
element Claesz. Dey-
man.
Auwel Pictersz. Ruyfch Jacob Cop- pensz.
^oulus Albertsz. A *438. nmvei Pictersz.
jan Heynensz. w«go Heymensz. |
|||||||||||||||||||
|
Pieter Allertsz.
Romboiit Andiïesz. Gerrit Dircksz. Smit. HS9-
Gerrit Dircksz. Smit.
Jacob Pillen Allertsz. Bartholomeus Doos Dircksz.
Jacob Jacobsz.dejonge. 1460.
Bartholomeus Doos Dircksz.
Pieter Allerts Pietersz. Claes Melisz. van Hoorn.
Coman Jan Tymansz. 1461.
Coman Jan Tymansz. Jacobjacobsz.dejonge. Heyman Ruyfchen. Gerrit Dircksz. Smit. 1462.
Jacobjacobsz.dejonge, Bartholomeus Doos Dircksz.
Jan Allertsz. Gerrit Mattheusz. 1463.
Jan Allertsz. Pieter Allert Pietersz. Heyman van lip Pie« tersz.
Gerrit Dircksz. Smit. 1464.
Gerrit Dircksz. Smit. Bartholomeus Doos Dircksz.
Gysbert Claesz.Jacobs- zoen.
Jacob Pillen Allertsz. Ï4Ó5-
Bartholomeus Doos
Dircksz. Jan Allertsz.
Jacobjacobsz.dejonge.
Gerrit Mattheusz.
1466. Jan Allertsz.
Pieter Allertsz.
Cöman Andries Wil-
lem sz. Gerrit Dircksz. Smit.
1467. Gerrit Dircksz. Smit.
Bartholomeus Doos
Dircksz. Heyman Pietersz. van
lip. Gysbert Dircksz.
Movns. 1468. Gysbert Dircksz.
Moyns. JacobJacobsz.deJonjëx
Mr.Jacob Ruyfch.
Gerrit Mattheusz.
1469»
|
|||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
VIL Deel.
|
||||||||||||||||
|
298
|
|||||||||||||||||
|
Jan Dircksz. van Wor-
mer.
Dirck Symonsz. Bar- deus.
Dirck Claesz. Sille- moer.
1492. Dirck Claesz. Sille- moer.
Jacob Willemsz. van Beverwaerde.
Jacobjacobsz.dejonge. Bartholomeus Jacobsz. H93-
Jacobjacobsz.dejonge.
Dirck Heymansz.
Ruyfch.
Mr. Jan Melïsz. Jacob Pietersz. van Ber- gen o/van denBurgt. 1494. Dirck Heymansz. Ruyfch.
Jan Beth Jan Pouwelsz. Mr. Willem Andriesz. Dirck Symonsz. Bar- deus. H95-
Mr. Willem Andriesz. Dirck Claesz. Sille- moer.
Gysbert Jacobsz. Droog.
Boel Jacobsz. Bicker. 1496.
Dirck Claesz. Sille- moer.
AndriesBoelenDircksz. Jan Bethsz. Willem Boom Dircksz. 1497.
AndriesBoelenDircksz. Mr. Willem Andriesz^ JacobPietersz. van Ber- gen o/van der Burgt. Boel Iacobsz» Bicker. 1498.
Mr. Willem Andriesz. Willem Boom Dircksz. Dirck Heymansz. Ruyfch.
Bruyning Claesz. 1499-
Dirck Heymansz. Ruyfch.
AndriesBoelenDircksz. Dirck Symonsz. Bar- deus.
Clement Wolphert Henricksz.
1500. Dirck Symonsz. Bar- deus.
Mr. Willem Andriesz. Bartholomeus Jacobsz. Dirck Claesz. Sille- moer.
1501. Mr. Willem Andriesz. |
|||||||||||||||||
|
Dirck Heymansz. burce
Ruyfch. 51EES-
Andries Boel Dircksz. tereN
Clement Wolphert
Hendricksz. 1502. Andries Boel Dircksz.
Bartholomeus Iacobsz.
Jacob Pietersz. vanBer-
gen cf van der Burgt. Jan Perlyn lansz.
1503.
Bartholomeus Iacobsz. Mr. Willem Andriesz. Clement Wolphert Henricksz.
Claes Heyn Claesz. 1504.
Claes Heyn Claesz. Dirck Claesz. Sille- moer.
Andries Boel Dircksz. Claes Moyert Dircksz. 1505-
Andries Boel Dircksz. Dirck Heymansz. Ruyfch.
Gerrit Gerrit Mat- theusz.
Floris IanClaesz. Otter. 1506.
Gerrit Gerrit Mat- theusz.
Dirck Claesz. Sille- moer
Claes Heyn Claesz. Claes Moyert Dircksz. 1507-
Dirck Claesz. Sille- moer.
Andries Boel Dircksz. Dirck Ruyfch Hey- mansz. FlorisIanClaesz.Otter. 1508.
Andries Boel Dircksz. Claes Heyn Claesz. Claes Moyert Dircksz. Gerrit Gerrit Mat- theusz. '
1509. Gerrit Gerrit Mat- theusz.
deeze ft erft, en in des- zelfs plaats.
Claes Heyn Claesz. Dirck Ruyfch Hey- mensz.
deeze fier fs mede, en in deszelfi plaats
Andries Boelensz. Dirck SillemoerClaesZ' Clement Wolphert Hendricksz.
1510. Andries Boelensz- Floris IanClaesz-0""'' Cornelis lansz- de Vla-. |
|||||||||||||||||
|
1481.
Jan Bethjansz. Jacobjacobsz.dejonge. Jan Coman Jansz. Jacob Pieter Hille- brands. 1482.
Jacobjacobsz.dejonge. Pieter Roding Pietersz. Gysbert Jacobsz. Droog.
Boel Dirck Boelensz. 1483-
Jacob Pietersz. vanBer- gen f/van derBurgt. Pieter Haring Jansz. Egbert Jansz. Dirck Heyman Ruyfch. 1484.
Dirck Heyman Ruyfch. Jan Bethsz. Dirck Symonsz. Bar- deus.
Bartholomeus Jacobsz. 1485.
Bartholomeus Jacobsz. Pieter Ellertsz. Jan Dircksz. van Wor- mer.
Gysbert Jacobsz. Droog.
i486. Gysbert Jacobsz. Droog.
Jacobjacobsz.dejonge.
Jacob Pietersz. vanBer-
gen of van derBurgt.
Jan Claes Lambertsz.
van Goyen.
1487. Jacobjacobsz.dejonge. Jan Beth Jansz. JanBroeckMelisz. Gerrit Symon Klaes Auwelsz.
1488. Gerrit Symon Klaes Auwelsz.
Jan Dircksz. van Wor- mer.
Gysbert Jacobsz. Droog.
Bartholomeus Jacobsz. 1489.
Gysbert Jacobsz. Droog.
Dirck Heymansz. Ruyfch.
Jacobjacobsz.dejonge. Vechter Barend Wil- lemszoenszoen.
1490. Jacobjacobsz.dejonge. JanClaesz.vanHoppen. Bartholomeus Jacobsz. Gerrit Symon Klaes Auwelsz.
1491. JanClaesz.vanHoppen. |
|||||||||||||||||
|
I469.
Jacobjacobsz.dejonge.
Pieter Roding Pietersz. Claes Stansz. Gooffen Dircksz. Bar- deus.
1470. Pieter Roding Pietersz. Boel Dirck Boelensz. JacobHenrickAiiwelsz. Lourens Pouwelsz. 1471.
JacobHenrickAuwelsz. Jacobjacobsz.dejonge. Jan Bethjansz. Wouter Louwen Oom. 1472.
Jacobjacobsz.dejonge. Pieter Roding Pietersz. Coman Andries Wil- lemsz.
Boel Dirck Boelensz. 1473-
Pieter Roding Pietersz. Claes Stansz. Jan Beth Jansz. Jan Dircksz. van Wor- tner. 1474.
Claes Stansz. Pjeter Allert Pietersz. Jacobjacobsz.dejonge. Lourens Pouwelsz. 1475.
Jacobjacobsz.dejonge. PieterRoding Pietersz. Boel Dirck Boelensz. SymonDircksz. uyt de Poort. 1467.
Pieter Roding Pietersz. Jan Taling Jansz. Jan Dircksz. van Wor- mer.
Gerrit Dircksz. Smit. ^ x477-
Jan Taling Jansz. lacobjacobsz.dejonge. ran Beth Jansz. "'ieter Allert Pietersz. 1478.
Jan Beth Jansz. Boel Dirck Boelensz. Gerrit Jan Allertsz. Deyman.
Gerrit Dircksz. Smit. 1479.
Gerrit Jan Allertsz. Deyman.
Pieter Roding Pietersz. JanClaesz.vanHoppen. Symon Dircksz. uyt de Poort. 1480. Pieter Roding Pietersz. Jan Beth Jansz. Jan Dircksz. vanWor- mer.
Gerrit Dircksz. Smit. |
|||||||||||||||||
|
BURGE-
MEES-
TERENt |
|||||||||||||||||
|
*•' Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R I N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
299
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
mingvanOudshoorn.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ruyfch lan Bethsz.
Cornelis Henricksz. Loen.
Mr. Pieter Colyn. 1532-
Ruyfch lan Bethsz. Heyman lacobsz. van Ouder Amftel.
Gerrit Andriesz. van Hoorn.
Jacob Huyg Pietersz. Haring.
I533-
Heyman lacobsz. van Ouder-Amftel.
AllertAndriesBoelensz. Cornelis Henricksz. Loen.
Mr. Pieter Colyn. I534-
AllertAndriesBoelensz. Ruyfch lan Bethsz.
Jacob Huyg Pietersz. Haring.
Cornelis Banning. I535-
Ruyfch lan Bethsz. Heyman lacobsz. van Ouder-Amftel.
Mr. Pieter Colyn. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1521.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Claes Gerrit Mat-
theusz.
Gerrit Andriesz. van Hoorn.
Egbert Garbrandsz.Paf Ruyfch.
1541-
Claes Gerrit Mat- theusz.
Claes Loen Fransz. Claes Docdesz. Mr. Jan Tediug. deeze fterfi-, en in des- zelfs plaats
Gerrit Andriesz. van Hoorn. I542-
Claes Doedesz. Mr. Henrick Dircksz. Claes Hillebrandsz. Kreek.
Jacob Huyg Haring Pietersz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ÏË«EN.
|
ClaesGerntsz.Deyinan.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Claes Heyn Claesz.
Jonge Dirck Claesz. Willem Duyn Pietersz. Hillebrandlansz.Otter. 1522.
Jonge Dirck Claesz. Floris IanClaesz.Otter. Claes Gerritsz. Dey- man.
AllertAndriesBoelensz. 1523-
Floris IanClaesz.Otter. Claes Heyn Claesz. Ruyfch lan Bethsz. Hob of Robbert la- cobsz. 1524. Claes Heyn Claesz. deeze fier/t, en in des- zelf's plaats Ruyfch lan Bethsz. , Symon Claesz. van Hoorn.
, AllertAndriesBoelensz. Jonge Dirck Claesz. f525-
AllertAndriesBoelenfz.
Floris IanClaesz Otter.
Hob of Robbert la-
cobsz. Frans Claesz. Heynen.
1526. Floris IanClaesz.Otter.
Ruyfch lan Bethsz.
Jonge Dirck Claesz.
Lucas lacobsz. van Be-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*** SszQS.
n: moer. Clement Wolphcrt
Hendricksz. &n|» Claesz.
gj'es Boelensz. Lonr»elisIansz. deVlaA,ming van OudshoornClaes Gerritsz, Deyman. J
ei 1SI3-
'-«»es Gerritsz. Dey-
man.
dement Wolphert n .Hendricksz. g-nyfch lan Bethsz. kloris IanClaesz.Otter FlonsIanClaesz.Otter
Dirck Claesz. Sille- . moer. Andries Boelensz. Claes Heyn Claesz. Andries Boelensz.
Uaes Gerritsz. Dev- ^ man. *uyfch lan Bethsz.
^ornelis Iansz. de Vla- ming vanOudshoorn. 1516. Claes Gerritsz. Dey- man. floris IanClaesz. Otter,
etilem DuynPietersz. J°nge Dirck Claesz. Pi • I5i7- Y0™IanClaesz.Otter. Andnes Boelensz. Uaes Heyn C]aesz_ Jan Lambert Iansz. §*» Heyn Claesz.
Claes Gerritsz. Dey- ft man. JOnSe Dirck Claesz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1543.
Mr. Henrick Dircksz. Claes Gerrit Mat- theusz.
Claes Loen Fransz. Mr. Claes Heyn Wil- lemsz. Bardefiiis.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De
|
Anabaptifien, op de
Plaats deezer Stede, |
Mr# claes Heyn Wil-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lemsz. Bardefius.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
--— —*"■"-» Claes Doedesz.
den 10 May , zeer CIaes Henricksz. Bas- deerlyk vermoord,en o-pn |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ïn deszelfs plaats
|
Pieter Cantert Wil-
lemsz. 1545.
Pieter Cantert Wil-
le msz. Mr. Henrick Dircksz.
Claes Loen Fransz.
Dirck Hillebrandsz.
Otter. 1546. Mr. Henrick Dircksz.
Claes Gerrit Mat-
theusz. Claes Doedesz.
Claes Henricksz. Bas-
gen. 1547.
Claes Gerrit Mat- theusz.
Mr. Claes Heyn. Pieter Cantert Wil- le msz. Dirck Hillebrandsz. Otter. 1548. Pieter Cantert WiL lemsz.
Mr. Henrick Dircksz. Claes Doedesz. Claes Henricksz. Bas- gen. 1549-
Mr. Henrick Dircksz. Mr. Claes Heyn. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
verwaerde , bygenaamd Perfyn.
Lucas lacobsz. van Bevervvaerde , byge-
naamd Perfyn. AllertAndriesBoelensz
Frans Claes Heynensz.
Hillebrand Iansz. Otter.
1528. AllertAndriesBoelensz.
Claes Gerritsz. Dey-
man. Ruyfch lan Bethsz.
Hèyman lacobsz. van
Ouder Amftel. |
Mr. Jan ïeding.
Gooffen Iansz. RecaBardefius. -1536".
Mr. Jan Teding. Claes Gerritsz. Dey- man.
Cornelis Banning. Cornelis Buyck Sy- brandsz. 1537. Claes Gerritsz. Dey- man.
AllertAndriesBoelenszGerrit Andriesz. van Hoorn.
Claes Hillebrandsz. Kreek. 153S. Gerrit Andriesz. van Hoorn.
Mr. Jan Teding. Claes Loen Fransz. Claes Gerrit Mat- theusz. , *539-
Claes Loen Fransz. Claes Gerritsz. Dey- man.
Claes Doedensz. Mr. Henrick Dircksz. 1540.
Mr. Henrick Dircksz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tefP^CIaesz.
mina Ia,1S2-deVla-
*«* Ö°udshoorn. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1529.
Ruyfch lan Bethsz.
Lucas lacobsz. vanBe-
verwaerde , byge- naamd Perfyn. Hillebrand Iansz.Otter.
Cornelis Henricksz.
Loen. 1530-
Hillebrand Iansz.Otter. AllertAndriesBoelensz. Gerrit Andriesz. van Hoorn.
Heyman lacobsz. van Ouder-Amftel.
1531-
AllertAndriesBoelensz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cle*«K Wolphert
^endricksz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan Lambert lan
|
!SZ.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ck«äRber°>SZ.
P aes Heyn Claes7
Claes Gerritsz. DZ- <> man. y' ^ymqn Sillemoer
mClaes2. Schol. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Rr
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
SybrandBuycklooften. B^f5*
Claes Iacobsz. van t*1»***
Swieten vanLeyden.
Jooft Buyck Sybrandsz. Pieter Pieter Ger- s brandsz. Ruyfch.
Jacob Gerrit Teeuwsz. 1577.
Jooft BuyckSybrandsz. Jan Vechtersz.
Cornelis Claes Meeuwsz. Jacob Canter Pietersz. 1578.
Cornelis Claes Meeuwsz. Jacob Gerrit Teeuwsz. Henrick Iacobsz. Bic- ker.
Reynier Henrieksz. Rooclaes.
Op den zes en twintig- ftenMaydeezesjaars 1578,is de gantfche Regeering, op eene buitengewoone wy- ze, ontflaagen, en, voor het grootfte ge- deelte, ter Stad uit geleid : waarna tot Burgemeefteren ver* kooren zyn Adriaen Reynertsz. Kromhout.
Dr. Marten Iansz. Kos» ter, Medicus.
Mr. AVillem Bardes. Dirck Iansz. de Graef. 1579-
IS Ir. Willem Bardes.
Jan Claesz. Kat.
Egbert Roelofsz.
Cornelis Florisz. van
Teylingen. 1580. Egbert Roelofsz.
Adriaan Reynertsz.
Kromhout. Dr. Marten Iansz. Kos-
ter, Medicus* Reynier Kant.
1581. Reynier Kant.
Mr. Willem Bardes.
Cornelis Florisz. van
Teylingen. Reynier van Neck.
deeze flerft, en in des-
zelf's plaats Jacob Bas Claesz.
1582. Mr. Willem Barde*.
Dr. Marten Kofter»
Medicus. Egbert Roelofsz.
Claes Boelensz, inden
|
|||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||
|
Elbert MarcusDircksz.
SymonMartenDircksz. van de Ruwiel.
Floris Martensz. van Alckcmade.
1569-
Elbert MarcusDircksz. JooftSybrandsz.Buyck. JanClaesz.vanHoppen. Dirck Ian Henrieksz. deeze fterfi, en in des- zelfi plaats
Claes Iacobsz. van Swieten vanLeyderu i57°-
Jooft BuyckSybrandsz. Symon Claes Cops of Coppesz.
Floris Martensz. van Alckemade.
JacobCornelisz.Nobel. 1571.
Symon Claes Cops of Coppesz.
JanClaesz.vanHoppen. Cornelis Iacobsz.Brou- vver.
Henrick Cornelisz. van Mareken, in deRoo
|
|||||||||||||
|
Pieter Cantert Wit*
lemsz.
Mr.CornelisDobbensz. deeze flzrfi, en in des- zelfs plaats Symon Claes Cops of
Coppesz.
JooftSybrandsz.Buyck, 1560.
Pieter Cantert Wil- lemsz.
Sybrand Pompeus Occo.
SymonMartenDircksz. van de Ruwiel.
Jan Claesz.vanHoppcn. 1561.
JanClaesz.vanHoppen. JooftSybrandsz.Buyck. Dirck Hillebrandsz. Otter.
Symon Claes Cops of Coppesz.
1562. Symon Claes Cops of Coppesz.
Pieter Cantert Wil- lemsz.
Sybrand Pompeus Occo.
Cornelis Iacobsz.Brou- wer.
1563»
Pieter Cantert Wil- lemsz.
Mr. Henrick Dircksz. JooftSybrandsz.Buyck. Elbert Marcus Dircksz. 1564.
Mr. Henrick Dircksz. Dirck Hillebrandsz. Otter.
Symon Claes Cops of Coppesz.
JanClaesz.vanHoppen. 1565.
Symon Claes Cops of Coppesz.
Pieter Cantert Wil- letnsz.
jooftSybrandsz-Buyck. Elbert Marcus Dircksz. 1566.
Elbert MarcusDircksz. Dirck Hillebrandsz. Otter.
JanClaesz.vanHoppen. Cornelis Iacobsz. Brou-
wer. I5Ö7- JanClaesz.vanHoppen.
JooftSybrandsz.Buyck.
Symon Claes Cops of
Coppesz. Henrick Cornelisz. van
Marcken,in de Roo Meulen. 1568. Symon Claes Cops of
Coppesz, |
|||||||||||||
|
Bürge- EgbertGarbrandsz.Paf.
mees- JooftSybrandsz.Buyck. TEREN» ^O-
JooftSybrandsz.Buyck.
Claes Gerrit Mat-
theusz. Pieter Cantert Wil*
lemsz. Claes Henrieksz. Bas-
gen. Claes Gerrit Mat-
theusz.
Mr. Henrick Dircksz. Mr. Claes Heyn. Dirck Hillebrandsz. Otter.
Mr. Heniick Dircksz.
Pieter Cantert Wil- lemsz.
JooftSybrandsz.Buyck. Symon MartenDircksz. van de Ruwiel.
1553-
Pieter Cantert Wil-
lem?z. Claes Doedcsz.
Claes Henrieksz. Bas-
gen. Mr.CornelisDobbensz.
I554-
Mr.CornelisDobbensz. Egbert Gerbrandsz. Paf
JooftSybrandsz.Buyck. GerritClaesMattheusz. 1555-
GerritClaesMattheusz. Mr. Henrick Dircksz. Pieter Cantert Wil- lemsz.
Jan Duyvensz. 1556-
Mr. Henrick Dircksz. JooftSybrandsz.Buyck, Dirck Hillebrandsz. Otter.
Sybrand Pompeus Occo.
1557-
JooftSybrandsz.Buyck. Pieter Cantert Wil- lemsz.
GerritClaesMattheusz. Jan Duyvensz. 1558.
GerritClaesMattheusz. deezefterft, en in des-
zelfs plaats. Jan Duyvensz.
Claes Doedesz. Dirck Hillebrandsz. Otter.
Sybrand Pompeus Occo.
1559.
Dirck Hillebrandsz. Otter. |
|||||||||||||
|
Meiden.
1572. JanClaesz.vanHoppen.
Jooft Buyck Sybrandsz.
Floris Martensz. van
Alckemade. deezefterft, en in des-
zelf s plaats Pieter Pieter Ger-
brandsz. Ruyfch. JacobContelisz.Nobel.
1573. JacobCornelisz.Nobel.
deeze fierfc, en in des-
■ zelfs plaats
SymonMartenDircksz.
van de Ruwiel. Symon Claes Cops of
Coppesz. Cornelis Iacobsz.Brou-
wer. Albert Dirck Marcus.
I574-
Symon Claes Cops of Coppesz.
deeze fterfi, en in des- zelfs plaats Jan Vechtersz. van Hoorn.
Dirck Hillebrandsz. Otter.
Jooft BuyckSybrandsz. Pieter Pieter Ger- brandsz. Ruyfch. 1575. Jan Vechtersz. van Hoorn.
Cornelis Iacobsz.Brou- wer.
Claes Iacobsz. van ,Swieten,vanLeyden, |
|||||||||||||
|
Hamburg*
I583-
Egbert Roelofsz. |
|||||||||||||
|
Cor-
|
|||||||||||||
|
i. Boek.
|
|||||||||||||||||||||
|
EER
|
|||||||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||||||
|
N G.
|
|||||||||||||||||||||
|
301
|
|||||||||||||||||||||
|
Cornelis Florisz, van
Teylingen.
Reynier Kant. PieterCornelisz-Boom. r ,. I584-.
cornelis Florisz. van Teylingen.
*• Willem Bardes. ür- Märten Koller s Medicus.
Jan Verbürg. •Mr, Marten Koller,
Medicus.
Egbert Roelofsz. Reynier Kant. PieterBoom Cornelisz. 1586.
Reynier Kant. Mr. Willem Bardes» Cornelis Florisz. van Teylingen.
Claes Fransz. Oetgens van Waveren.
Cornelis Florisz. van
Teylingen.
Egbert Roelofsz* Pieter Boom Cornelisz. Jan Cl aes Boelensz. 1588.
PieterBoom Cornelisz. Reynier Kant. Claes Fransz. Oetgens van Waveren*
Cornelis Pietersz. Hooft.
ft 1589^
Reynier Kant.
Cornelis Florisz. van Teylingen.
Mr. Willem Bardes. Jan Claes Boelensz. 1590.
Cornelis Florisz. van Teylingen.
PieterBoom Cornelisz. Claes Fransz. Oetgens van Waveren.
Balthafar Appelman. gieter Boom Cornelisz.
Reynier Kant. Cornelis Pietersz. » Hooft. bartholt Kromhout. Reynier Kanr
Jfr' W.fi"ßardes.
Cornelis pi0ris2> yan 1 eyllJigen
Claes Fransz. Oetgens van Waveren.
1593. Cornelis Florisz. van
ft. Teylingen. jleter Boom Cornelisz. ri Plaes Boelensz. balthafar Appelman. |
|||||||||||||||||||||
|
Cornelis Florisz. van
Teylingen. deeze fterft, en in des-
zelfi plaats Jan Pietersz. Reael.
Cornelis Pietersz.
Hooft. Frans Henricksz. Oet-
gens van Waveren. 1605. Cornelis Pietersz.
Hooft. PieterBoom Cornelisz.
Bartholt Kromhout.
Reynier Pauw A-
driaensz. 1606. PieterBoom Cornelisz.
Jacob Boelensz.
Jan de Vry Egbertsz.
Dr. Sebaftiaen Eg-
bertsz. 11607. Jacob Baelensz.
Cornelis Pietersz.
Flooft. Frans Henricksz. Oet-
gens van Waveren. Cornelis Banningjansz.
1608. Cornelis Pietersz.
Flooft. PieterBoom Cornelisz.
deeze fterft, de anderen
drie regeeren voort. Claes Fransz. Oetgens
van Waveren. Dr. SebaftiaenEgbertsz.
1609. Claes Fransz. Oetgens
van Waveren. Jacob Boelensz.
Reynier Pauw A-
driaensz. Gerrit Jacob Witfen.
1610. Jacob Boelensz.
Cornelis Pietersz.
Hooft. Cornelis Banningjansz.
Dr. Dirck Bas.
1611. CornelisBanningJansz.
Frans Henricksz. Oet-
gens van Waveren. Reynier Pauw A-
driaensz. Roelof Egbertsz.
1612. Frans Henricksz. Oet-
gens van Waveren, Jacob Boelensz.
Jan Pietersz. Reael.
Gerrit Jacob Witfen.
1613. Gerrit Jacob Witfen.
Bartholt Kromhout.
CornelisBanningJansz.
Jacob Dircksz. de
Graef. Rr 2 |
|||||||||||||||||||||
|
1614.
Barthoit Kromhout. Jacob Boelensz. Reynier Pauw A- driaensz.
Roelof Egbertsz. 1615.
Jacob Boelensz. Frans ■Henricksz. Oet- gens van Waveren. Gerrit Jacob AVitfen. Dr. Dirck Bas. 1616".
Gerrit Jacob Witfen. Bartholt Kromhout. . CornelisBanningJansz* Reynier Pauw. 1617.
Reynier Paiw. Frans Henricksz. Oer» gens van Waveren* Dr. Dirck Bas. Roelof Egbertsz. 1618.
Dr. Dirck Bas. Bartholt Kromhout. Jacob Boelensz. Jacob Gerritsz. Hoing* 1619.
Jacob Boelensz. Reynier Pauw. Frans Flenricksz. Oet- gens van Waveren. Jonas Cornelis Witfen. 1620.
Reynier Pauw. Gerrit Jacob Witfen. Jacob Gerritsz. Hoing* Fredrick de Vry. 1621.
Gerrit Jacob Witfen. Barthoit Kromhout. Jacob Boelensz. deeze fterft, en in des- zeïfi plaats
Jacob Poppen. Pieter de Vlaming van Oudshoorn. 1622.
Jacob Poppen. Frans Henricksz. Oet- gens van Waveren* Dr. Dirck Bas. Jacob van Neck. 1623.
Jacob van Neck. Barthoit Kromhout. Jonas Cornelis Witfen. Pieter de Vlaming vaii Oudshoorn. 1624.
Jonas Cornelis Witfen* Frans Henricksz. Oet- gens van Waveren. Dr. Dirck Bas,Ridder. Jacob Poppen. 1625.
Dr. Dirck Bas, Ridder. Gerrit Jacob Witfen. Ja- |
|||||||||||||||||||||
|
1594-
PieterBoom Cornelisz. Mr. Willem Bardes. Reynier Kant. Cornelis Pietersz, Flooft. I595-
Reynier Kant. deeze fterft, en in des-
zeïfs plaats Mr. Willem Bardes.
Balthafar Appelman. Bartholt Kromhout. Jacob Boelensz, 1596".
Bartholt Kromhout. Jan Claes Boelensz. Cornelis Pietersz. Hooft.
Jan de Vry Egbertsz. 1597-
Cornelis Pietersz. Hooft.
Mr. Willem Bardes. Cornelis Florisz. van Teylingen.
PieterBoom Cornelisz. 1598.
PieterBoom Cornelisz. Claes Fransz. Oetgens van Waveren.
Jacob Boelensz. Jan de Vry Egbertsz. T-599-
Jacob Boelensz.. "Mr. Willem Bardes. Jan Claes Boelensz. Frans Henricksz. Oet- gens van Waveren. 1600.
Jan Claes Boelensz. PieterBoom Cornelisz. Balthafar. Appelman. Bartholt Kromhout. 1601.
Bartholt Kromhout. Mr. Willem Bardes. deeze fterft, en in des-
zelft plaats
Cornelis Banningjansz. Cornelis Pietersz. Hooft.
Jan de Vry Egbertsz. 1602.
Cornelis Pietersz. Hooft.
Cornelis Florisz. van Teylingen.
PieterBoom Cornelisz. Claes Fransz. Oetgens van Waveren.
1603. PieterBoom Cornelisz. Bartholt Kromhout. Jan de Vry Egbertsz. Gerrit Bicker. 1604. Jan de Vry Egbertsz. |
|||||||||||||||||||||
|
MEEs-
|
|||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||
|
VII. Deel-
|
|||||||||||||||
|
302
|
|||||||||||||||
|
Gerritsz.
Jan Cornelisz. Geel- vinck.
Pieter Haffelaer. Dr. Gerard Scliaep. 1642.
Pieter Haffelaer. Dirck de Vlaming van Oudshoorn, Heer
van Oudshoorn en
Gnephoeck, enz.
Gerbrand Claesz. Pan- cras.
Willem; Bäcker. 1643.
Gerbrand Claesz. Pan- cras.
Jan Cornelisz. Geel- vinck.
Dr.AlbertusCoenradus Burg.
Cornelis deGraef, Vry- Heer van Suydpoïs-
broeck.
1644. Jan Cornelisz. Gcel- vinck.
Pieter Haffelaer. Dr. Gerard Schaep. Mr. Wouter Valcke- nier.
1645. Pieter Haffelaer. Dr. Andries Bicker Gerritsz.
Gerbrand Claesz. Pan- cras.
Willem Bäcker. 1646.
Gerbrand Claesz. Pan- cras.
Jan Cornelisz. Gcel- vinck.
Dr. Gerard Schaep. Cornelis Bicker, Heer van Swieten.
1647. Jan Cornelisz. Geel- vinck.
Willem Bäcker. Mr. Wouter Valcke- nier.
Dr. Albert Bas. 1648.
Mr. Wouter Valcke- nier.
Dr. Gerard Schaep, Heer van Korten-
boef, enz. Gerbrand Claesz. Pan- cras.
Cornelis deGraef, Vry- Heer van- Suydpols-
broeck, enz.
164.9. Gerbrand Claesz. Pan- cras.
deeze Jterft, in de maand November.
Antony Oetgens van |
Waveren, Ridder, BuK-GE"
Heer vanWuveren, me£s" Botshol en Ruyge xüiiE^ Wünis, enz. Dr. Andries Bicker Ger-
ritsz.Heer van En- gelenburg , enz. Pieter Haffelaer.
1650. Antony Oetgens van
Waveren, Ridder^ Heer vanlVaveren, Botshol en Ruyge Wünis, enz. Mr. Wouter Valckc-
nier. deeze fierft, en in des-
zelfs plaats Dr. FransBanningCocqs
Ridder, Heer van Partnerland en II- pendam. Cornelis Bicker, Heer
van Swieten. Nicolaes Corver.
Dr.FransBanmngKocq,
Ridder, Heer van
Purmerland en II-
pendam.
Willem Bäcker, Ridder. Cornelis de Graef, Pry- Heer van Suydpols-
broeck, enz.
Dr. Cornelis Booiii. deeze fierft, en in des- zelfs plaats
Joan Iiuydecoper, Ridder, Heer van
Maarfeveen, enz,'
1652. Cornelis de Graef, Vry- Heer van Suydpols-
broeck, enz.
Dr. Gerard Schaep, Heer tot Korten-
boef, enz. Nicolaes Corver. Dr. Franco van der Meer.
i653-
Nicolaes Corver. Dr.FransBanningCocq*
Ridder, Heer van Purmerland en 11- pendam. Dr. Jan Bickei Gerritsz. deeze fierft, en in des- zelfs plaats Joan van de Poll. Dr.CornelisJanWitien- 1654.
Dr.FransBanningCdcq» Ridder, Heer van Purmerland en U~ pendam. deeze ßerft, en in des- zelf's plaats Cornelis Bicker, Heer van Swieten. dte-
|
||||||||||||||
|
Heer van Suydpols-
broeck, enz.
Dr. Andries Bicker Gerritsz.
Dirck de Vlaming van Oudshoorn, Heer
van Oudshoorn en
Gnephoeck, enz.
1634. Dr. Andries Bicker Gerritsz.
Dr. Dirck Bas, Ridder. Jan Cornelisz. Geel- vinck.
Jacob Backer. 1635-
Jacob Backer. Abraham Boom. Dirck de Vlaming van Oudshoorn, Heer
van Oudshoorn en
Gnephoeck, enz.
Pieter Haffelaer. 1636.
Abraham Boom. Dr. Dirck Bas, Ridder. Jan Cornelisz. Geel- vinck.
Dr. Andries Bicker Gerritsz.
1637. Dr. Dirck Bas, Ridder, deeze Sterft, en 'm des- zelfs plaats
Jan Cornelisz. Geel- vinck,
Jacob de Graef, Vry- Heer van Suydpols-
broeck, enz.
Pieter Haffelaer. Dr. Gerrit Sehacp. 1638.
Pieter Haffelaer. Abraham Boom. Antony Oetgens van Waveren, Ridder,
Heer vanWuveren,
Botshol en Ruyge
Wünis, enz.
Dr. Albertus Coenra- dus Burg.
1639. Abraham Boom. Jan Cornelisz. Geel- vinck.
Gerbrand Claesz. Pan- cras.
Willem Backer,i?f^. 1640.
Gerbrand Claesz. Pan- cras.
Dr. Andries Bicker Gerritsz.
Dirck de Vlaming van Oudshoorn, Heer
van Oudshoorn en
Gnephoeck „ enz,
Jacob Backer. 1641. Dr. Andries Bicker |
|||||||||||||||
|
Jacob van Neck.
Abraham Boom. 1616.
Jacob van Neck. Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
Jan Cornelisz. Geeï- vinck.
Antony Oetgens van Waveren.
1627. Antony Oetgens van Waveren.
Dr. Dirck Bas,Ridder. Geurt Dircksz.vanBeu- ningen.
Dr. Andries Bicker Gerritsz.
1628. GeurtDircksz.van Beu- ningen.
Jacob de Graef. Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
deeze fierft, en in des-
zelf s plaats Mr. Volckert Overlan- der, Heer van Pur-
merland en llpen-
dam.
Jan Cornelisz. Geeï- vinck.
1629.
Jan Cornelisz. Geel- vinck.
Abraham Boom. Antony Oetgens van Waveren.
Dr. Andries Bicker Gerritsz.
.1630.
Abraham Boom. Jacob de Graef. Geurt Dircksz. van Beinlingen.
Dirck de Vlaming van Oudshoorn.
163t. Jacob de Graef, Vry- Heer van Suydpols-
broeck, enz.
Dr. Dirck Bas, Ridder. Antony Oetgens van Waveren, Ridder,
Heer vanWaveren,
Botshol en Ruyge
Wünis, enz.
Dr. Andries Bicker Gerritsz.
1632.
Dr.Dirck Bas,Ridder. Abraham Boom. Geurt Dircksz. van Beuningeli.
Jacob Backer. Ä, , l633-
Abraham Boom. Jacob de Graef» Vry-
|
|||||||||||||||
|
I.BOEK.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
È E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
303
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
deeze is Schout gewor-
den, en in deszelfs plaats Nicolaes Pancras.
Mr. Symon van Hoorn.
Mr. Lambert Reynft.
1668. Mr. Lambert Reynft..
Cornelis van Vloos-
wyck, Heer van yïooswyk, Diemer- broeck en Papen- |
van de Regeering ont-r,
ßaagen. üurge en in derzelver plaatfen MB
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
j^CE- deezefierfi mede, en in
|
yïooswyk, Diemer-
broeck en Papen- koop , enz. Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Ridder, Heer van Oudshoorn enGnep- boeck, enz. Mr. Andries de Graef. 1661.
Cornelis van Vloos- wyck, Heer van yïooswyk, Diemer- broeck en Papen- koop , enz. Dr. Gerard Schaep, Heer tot Korten- hoef, enz. Cornelis de Graef, Vry- Heer van Suydpols- hroek, enz. Joan van de Poll. 1662.
Cornelis de Graef, Vry- Heer van Suydpols- broeck, enz. Dr.CornelisJanWitfen. Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Ridder, Heer van Oudshoorn enGnep- hoeck,enz. Mr. Henrick Hooft. 1663.
Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Ridder, Heer van Oudshoorn enGnep- hoeck, enz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ï£REN
|
deszelfs plaats.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Albert Dircksz. Pater.
Joau Huydecoper, Ridder, Heer van Maarfeveen, enz. Dr. Nicolaes Tulp. T ^55'
Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarfeveen, enz. Cornelis de Gracf, Vry-
Heer van Suydpols- broeck, enz. Joan van de Poll.
Henrick Dircksz. Spie-
gel. Cornelis de Graef, A'ry-
lieer van Suydpoh' broeck, enz. Dr. Nicolaes Tulp.
Cornelis van Vloos-
wyck, Heer van yïooswyk, Diem-er broeck en Papen-- koop, enz. Cornelis de Vlaming
van Oudshoorn, Ridder, Heer van Oudshoorn enGnep- boeck,enz. 1657- Cornelis van Vloos-
wyck, Heer van yïooswyk, Diemer- broeck en Papen- koop , enz. Dr. Gerard Schaep,
Heer van Korten- botf', enz. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarfeveen, enz. Mr. Andries de Graef.
1658. Dr. Gerard Schaep,
Heer van Konen- boef, enz. Cornelis de Graef, Vry~
Heer van Suydpols- broeck, enz. Dr.CornelisJanWitfen.
Joan van de Poll.
c°r«elis de Graef, Vry-
Heer van Suydpols- Tn br°eck,enz.
joan Huydecoper,
Rjdder, Heer van ir Maarfeveen, enz.
Hennck Dircksz. Spie-
Mr. Sytnon van Hoorn.
T 1660. Joan Huydecoper,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
TEREN
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gefield
Mr. Coenraed van Beu- ningen.
Joannes Hudde. l673«
Joannes Hudde, Heer van Waveren, enz.
Dr. Gillis Valckenier. Cornelis Geelvinck, Heer van Caflri-
cum, enz.
Mr. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van
Maarfeveen en
Neerdyk, enz.
1674. Dr. Gillis Valckenier. Nicolaes Pancras. Joan Munter. Louis Trip. 1675.
Nicolaes Pancras. Joannes Hudde, Heer van Waveren, enz.
Cornelis Geelvinck» Heer van Caflri-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
koop.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
enz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cornelis de
|
Vlaming
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Oudshoorn
Ridder, Heer van Oudshoorn enGnep- hoeck, enz. Dr. Gillis Valckenier.
1669. Cornelis van Vloos-
wyck, Heer van Vlooswyk, Diemer- broeck en Papen- koop , enz. Gerrit Haffelaer.
deeze is Schout gewor-
denen in deszelfs plaats Dr. Frans Reael.
Nicolaes Pancras.
Mr. Coenraed van Beu-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ningen.
1670. Nicolaes Pancras.
Mr. Andries de Graef.
Dr. Gillis Valckenier.
Joan van Waveren ,
Heer van Waveren, Botshol en Ruyge |
Mr.Joan Huydecoper,
Heer van Maarfe- veen en Neerdyk, enz. 1676. Mr. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wünis, enz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dyk, enz.
Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Ridder, Hesr van Oudshoorn enGnep- hoeck, enz. Dr. Gillis Valckenier. Joan Munter. 1677, Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Ridder, Heer van Oudshoorn en Gnep- boeck,enz. Mr. Hendrick Hooft, Heer vanOud-Kar- fpel, in Koedyk,en van Scbooterbos, enz. Joannes Hudde, Heer van Waveren, en«,. Louis Trip. 1678.
Mr. Hendrick Hooft, Heer van Oud-Kar- fpel, inKoedyk, en van Scbooterbos f enz. Dr. Gillis Valckenier. Joan Munter. Mr. Joan Huydecoper, Heer van Maarfe- veen, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
deeze fier ft, en in des-
zelfs plaats Joan Munter. 1671. Mr. Andries de Graef. Joan van de Poll. Dr. Nicolaes Tulp. Cornelis van Vloos- vvyck, Heer van yïooswyk, Diemer- broeck en Papen-* koop, enz. 1672. Joan van de Poll. Cornelis de Vlaming, van Oudshoorn, Ridder, Heer van Oudshoorn enGnep- hoeck. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Joan van de Poll.
Henrick Dircksz. Spie- gel. Mr. Symon van Hoorn. 1664.
Mr. Symon van Hoorn. Dr. Gerard Schaep, Heer van Korten- hoef, enz. Mr. Andries de Graef. Mr. Hendrick Hooft. 1665.
Dr. Gerard Schaep, Heer van Korten- hoef, enz. Henrick Dircksz. Spie- gel.
Gerrit Haffelaer. Dr. Gillis Valckenier. 1666.
Dr. Gillis'Valckenier. Dr. Nicolaes Tulp. Cornelis van Vloos- wyck, Heer van yïooswyk, Diemer- broeck en Papen- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.
|
Hendrick Hooft,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Heer van Oud-Kar-
fpel, in Koedyck, en van Scbooterbos» enz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.
|
Lambert Reynft.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Op den 10 September
1672 , zyn de twee gemelde Burgemees- ters Joan van de Poll, en Mr. Lambert Reynft Rr 3 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
koop, enz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ridder, Heer'van
|
Mr.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Andries de Graef.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
-, Maarfeveen, em
Cornelis van Vloos-' ^yck, Heer van |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1667.
Mr. Andries de Graef. Dr.CornelisJanWitfen, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel,
Mr. Joan Graefland. ßuRö*'
1706. r,i£Es"
Mr. Jeronimus de Haze xEï^'
de Georgio.
Mr. Jan Corver. '' Francois de Vicq. Mr. Cornelis Munter. Mr. Jan Corver.
Dr. Dirck Bas. Alexander Veiters. Mr. Jan Trip. 1 1708.
Dr, Dirck Bas. deeze fterft, den 29 Ja-
nuary 1709. Mr.Jeronimiis de Haze
de Georgio, Heer van Mynden en de Loosdrecbten, enz. Mr. Gerbrand Pancras.
Mr. Gerrit Hooft.
1709. Mr.Jeronimiis dePIaze
de Georgio, Heer van Mynden en de Loosdrecbten, enz, Mr. Jan Corver.
Gerbrand Pancras Mi-
cliielsz., Vrybecr van Weßerdyks- bom. Mr. Quiryu vanStryen.
1710. Mr. Quiryn vanStryen.
Mr. Gerbrand Pancras«
Alexander Vclters,
Mr. Jan Trip*
1711. Mr. Gerbrand Pancras.
Mr.Jeronimiis de Haze
'de Georgio, Heer
van Mynden en de
Loosdrecbten, enz.
,Mr.Gerrit Hooft..
Mr. Nicolaes van ßam-
beek. .1712. Mr. Jeronimus de Haze
de Georgio, Heer van Mynden en de Loosdrecbten, en z* Mr. Jan Corver.
Mr. Jan Trip.
Gerbrand Pancras Mi-
chielsz, Vrybeer van Wejhrdyks- born. mp
Mr. Jan Corver.
Alexander Vclters. Mr. Nicolaes van BW beek.
Mr. Hendrik Bicker. 1714.'
Mr. Nicolaes van Bam- beek. TT
Mr. Jeronimus de Haze
de Georgio, He'
van Mynden *«. ƒ
Loosdrecbten. *Ui' |
||||||||||||||||||
|
A M S T E R D A M S
|
||||||||||||||||||
|
3°4
|
||||||||||||||||||
|
Hinloopen.
1695.
Mr* Jan Corver. Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Jacob Boreel. Mr. Jeronimus de Haze de Georgio. 1696.
Mr. Nicolaes Witfen. Joannes Hudde. Cornelis Valckenier. Dr. Dirk Bas. 1697.
Joannes Hudde. Mr. Jan Corver. Mr. Jacob Boreel. deeze fier ft, in 't zelfde jaar, 21 Auguftus.
Francois de Vicq, 1698.
Mr. Jan Corver. Mr. Nicolaes Witfen. Mr.Jeronimiis deliaze de Georgio.
Mr. Dirk Munter. 1699.
Mr. Nicolaes Witfen, Joannes Hudde. Cornelis Va!ckcnicr. Dr. Dirck Bas. 1700.
Joannes Hudde; Mr. Jan Corver. Francois de Vicq. Mr. Dirk Munter. deeze fier ft, den 6 Ja- nuar y 1701. 1701.
Mr. Tan Corver. Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Jeronimus de Haze de Georgio.
Mr. Francois de Vroe- de. 170a.
Mr. Nicolacs Witfen.
Joannes Hudde.
Dr. Dirk Bas.
Mr. Gerbrand Pancras.
1703. Joannes Hudde.
Mr. Jan Corver.
Mr. jeronimus de Haze
de Georgio. Mr.Joan Graefland.
1704. Mr. Jan Corver.
Mr. Nicolaes Witfen.
Dr. Dirk Bas.
Mr. Francois de Vroe-
de. ; l7°S'
Mr. Nicolaes Witfen. Mr.Jeronimiis de Haze de Georgio.
Mr. Gerbrand Pancras. Mr. Cornelis van Bam- beek.
deeze fterft, en in des- zelfi plaats. |
||||||||||||||||||
|
Mr. Willem van Loon.
1687.
Mr. Joan Huydecoper, ... Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer-
äyk', enz.
Joannes Hudde, Heer van Waveren, enz.
Mr- Nicolaes Opmeer. Mr. Gerard Bors van Waveren.
1688. Joannes Hudde, Heer van Waveren, enz.
Cornelis Geelvinck, Heer van Caftri-
cum, enz.
Mr. Nicolaes Witfen. Jean Appelman. 1689.
Cornelis Geelvinck, Heer van Cafiri-
cum, enz.
deeze fier ft den 16 De- cember. Mr. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van
Maarfeveen, Neer-
dyk,enz.
Mr. Jan Corver. Mr. Gerard Bors van Waveren.
1690. Mr. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van
Maarfeveen, Neer-
dyk, enz.
Joannes Kudde* Mr. Nicolaes Witfen. Joan de Vries. 1691. Joannes Hudde. Mr. Nicolaes Opmeer. Jan Six, Heer van Wim* menum enVromade.
Mr. Jacob_Boreel,üeer |
||||||||||||||||||
|
BuKGE,- vesni Neerdykjnz.
mees- i°79>
teren, '£*r# -Gillis Valckenier.
Cornelis de Vlaming van Qudshooxn, Ridder, Heer van QndslMorn enGnep- hoeck, en?,. Joanne^ Hudde. .Louis Trip. - 1680. Cornelis de Vlaming
van O.udslió-orn, Ridder, Hm van Oudshoorn enGnep- hoeck, enz. Mr. Coenraed van Beu-
.ningeru Joan Munter.
Mr. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer- dyk,enz. ï68i. Mr. Coenraed vanBeu-
nüigen. Joannes Hudde.
Mr. Joan Corver. .
Mr. Nicolaes Opmeer.
1682. Joannes Hudde.
Joan Munter.
, Mr. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer- dyk, enz. Mr. Nicolaes Witfen.
- ... 1683.
Joan Munter.
Mr. Coenraed van Beu-
ningen. Mr. Nicolaes Opmeer.
Mr. Gerard Bors van
Waveren.
. ■:.. 1684. Mr. Coenraed van Beii-
|
||||||||||||||||||
|
van St. Aagt.
1692. Mr. Nicolaes Opmeer. Mr. Joan Huydecoper , Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer- dyk ,enz. Mr. Jan Corver. Mr. Gerard Bors van Waveren. 1693. Mr. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer- dyk, enz. Joannes Hudde. Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Jacob Boreel, Heer van St. Jagt. 1694. Joannes Hudde. Mr. Jan Corver. Mr. Nicolaes Opmeer. Mr. Jacob Jacobsz. |
||||||||||||||||||
|
Joannes Hudde, Heer
van Waveren, enz. Cornelis Geelvinck, Heer van Cafiri' cum, enz. Mr. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer- , dyk, enz. 1685. Joannes Hudde , Heer van Waveren, enz. Mr. Joan Corver. Mr. Nicolaes Witfen. -Mr. Gerard Bors van Waveren. 1686, Mv. Joan Corver. Mr. Joan Huydecoper, . Ridder , Heer van Maarfeveen, Neer- dyk, enz. Joan de'Vries. |
||||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E E R 1 N
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
m
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BmioE- Mr. Gerbrand PancraMaes- Mr. Gerrit Hooft.
Mr.Jeroninius dellaz
de Georgio, iie^
"Van Mynden en de
Loos dr echten, enz
JJr. Jan Corver.
Mr. jan Trip, Heer van
Berkenrode.
Verbrand Pancras Mi- chielsz., Vrybeer van Wefierdyks- born. 1716. Mr. Jan Trip, Heer van Berkenrode.
Alexander Veiters. Mr. Gerrit Hooft. Mr. Nicolaes van Karn- beek. , 1717. Mr. Gerrit Hooft.
deeze fierfi, en in des- zelfs plaats komt
Mr. Nicolaes van ßam- beek»
Mr. Jeronimus de Haze de Georgio, Heer van Mynden en de Loosdrechten en Stabroek, enz, Gerbrand Pancras Mi- chielsz., Vryheer van Wefterdyks- hörn. Mr. Henrick Bicker. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Wefterdyh-
bom. deeze fierfi, en in des zelfs plaats komt
Mr. Lieve Geelvinck, Heer van Cafiri- cuni, enz. Mr. Jan Trip, Heer van Berkenrode.
Mr. Jan van de Poll. , Mr. Nicolaes Sautyn. 1722.
Mr. Jan Trip, Heer van Berkenrode.
Mr. Nicolaes van Bam- beek.
deeze fierfi, en in des- zelfs plaats komt
Mr. Mattheus Lefteve- non.
Egidius van denBemp- den.
Mr. Jan Six, Heer van Vromade. I723-
Egidius van den Bemp- den.
Mr. Jan van de Poll. Mr. Lieve Geelvinck, Heer van Caftri- cum, enz. Mr. Willem Six. 1724.
Mr. Jan Van de PoJI. Mr. jan Trip, Heer van Berkenrode.
Mr. Nicolaes Sautyn. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Egidius van denBemp
den.
Mr.Jan Six, Heer vaHillegom en Vro- made, enz. Mr. Mattheus Leftevenon. 1729. Egidius vandenBemp- den.
Mr. Jan van de Poll. Mr. Willem Six. Mr. Willem Munter. 1730.
Mr. Jan van de Poll. Mr. Jan Trip, Heer van Berkenrode.
Mr.Jan Six, Heer van Hillegom en Vro- made, enz. Mr. Lieve Geelvinck, Heer vanCaftricum. 1731-
Mr. Jan Trip, Heer van Berkenrode.
Egidius van den Bemp- den.
Mr. Ferdinand van Col- len. Gerrit Corver,Heervan Velfen. 1732. Egidius van den Bemp- den. Mr. Jan van de Poll. Mr. Lucas Trip. Mr. Mattheus Lcfteve non. |
1736. BURÖË-
Mr. Jan van dePoll. mees-
Mr. Jan Six, Heer van TEREN-4 Hillegom en Vro- made, enz. Mr. Lieve Geelvinck, Heer van Ca/tri- cum, Mynden ende Loosdrechten, enz, Mr. Willem Munter. 1737-
Mr. Jan Six, Heer van Wimmenum en Vra~ made, enz. Gerrit Corver, Heer van Velfen enz.
Mr. Daniel Hooft. Mr. Henrik Bicker. 1738.
Gerrit Corver, Heer van Velfen enz.
Mr. Jan van de Poll. Mr. Lieve Geelvinck, Heer van Cafiri- cum, Mynden en de Loosdrechten, enz. Mr. Gillis van den Bempden. 1739-
Mr. Jan van de Poll. Mr. Jan Six, Heer van Hillegom en Vroma* de, enz. Mr. Willem Munter. Jan Elias Huydecoper , Heer van Maarfe- veen, Neerdyk, enz» 1740. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1718.
Gerbrand Pancras Mi-
chielsz. , Vryheer van Wefierdyks- bom. Mr. Jan Trip, Heer van
Berkenrode. Mr. Jan van de Poll.
Mr. Nicolaes Sautyn.
1719.
Mr. Jan Trip, Heer van Berkenrode.
Mr. Nicolaes van Bam- beek.
•Egidius van den Bemp- lu den*
^Jan Six, Heer van
P'romade.
|
Mr. Jan Six, Heer van
Hillegom en Vro- made. 17*5- '
Mr. Jan Trip, Heer van Berkenrode.
Egidius van denBemp- den.
Mr. MattheusLefteve- non.
Mr. Willem Six. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1733-
Mr. Jan van dePoll.
Mr. Jan Six, Heer van
Hillegom en Vro- made, enz. Mr. Lieve Geelvinck,
Heer van Cqftri- cum, Mynden en de Loosdrechten, enz. Mr. Willem Munter. |
Mr. Jan Six, Heer van
Hillegom enVroma- de,enz. Mr. Lieve Geelvinck, Heer van Caflri- cum, Mynden en de Loosdrechten, enz. Gerrit Corver, Heer van Velfen, enz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Daniel Hooft.
1741.
Mr. Lieve Geelvinck, Heer van Caflri- cum,Mynden ende Loosdrechten, enz. Mr. Jan van de Poll. Mr. Willem Munter. Mr. Gillis van den Bempden. 1742. Mr. Jan van de Poll. : Mr. Jan Six, Heer van Hillegom en Vroma.-* de, enz. Gerrit Corver, Heer van Velfen, enz.
Mr. Dirk Trip. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1726.
Egidius van denBemp- den.
Mr. Jan van de Poll. Mr. Jan Six, Heer van Hillegom en Vro
made.
|
1734.
Mr. Lieve Geelvinck,
Heer -van Cqftri-
cum, Mynden en de
Loosdrechten, enz.
Egidius vandenBemp-
den.
Mr. Lucas Trip. deeze ßerfi 15 Nov., en in deszelfsplaats komt Mr. Ferdinand van Col- len. Gerrit Corver, Heer van Velfen. 1735-
Egidius van den Bemp- den.
Mr. Jan van dePoll. Mr. Balthafar Scott. Mr. Dirk Trip, Heet van Groet, enz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Willem Munter.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr Nr- I72°*
jjglaes van Bam-
Mr. Lucas frip
Mr- Lieve Geelvinck,
Heer van Cafiri- cum ,enz. r>, I721'
Ä pancras Mi.
chielS2. 9 ynbm
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1727.
Mr. Jan van de Poll.
Mr. Jan Trip, Heer van
Berkenrode. Mr. Lieve Geelvinck,
Heer van Cafiri- cum,enz. Mr. Ferdinand van Col-
len, Heer van Gun- terßein, enz. 1728.
Mr. Jan Trip, Heer van Berkenrode,, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1743.
Mr. Jan Six, Heer van Hillegom en Vromen de,enz. Mr*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
van Waveren, Bots ■ BüRgE~
hol, Ruyge ff'ünis- Mees* Je, enz. teréN« Deezeflerft, 8 Decemb,
1761. Mr. Daniel de Dieu.
Mr. Gerard Aarnout
Haffelaer. Mr. Gerrit Hooft.
Mr. Gualterus Petrus
Boudaen. 1762.
Mr. Gerard Aarnout Haffelaer.
Mr. Egbert de Vry Temminck.
Mr. Cornelis Hop. Deezeflerft, iL\July,en in zyne plaats komt
Framjois Leltevenon. Jan Calkoen. 1763-
Mr. Egbert de Vry Temminck.
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Daniel de Dieu. Mr. Jan BaptiftaSlicher. 1764.
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Gerard Aarnout Haffelaer.
Jan Calkoen. Mr. Gualterus Petrus Boudaen.
1765.
Mr. Gerard Aarnout Haffelaer.
Mr. Egbert de Vry Temminck.
Francois Leitevenon. Mr. Jonas Witfen. 1766.
Mr. Egbert de Vry Temminck.
Jan Calkoen. Mr. Gerrit Hooft Ger- ritsz.
Mr. Francois de Witt. I757-
Jan Calkoen. Sterft 9 January 1768. Mr. Gerrit Hooft. Deeze ft erft 22 Novemb. Mr. Gualterus Petrus Boudaen.
Mr. Daniel Deutz. 1768.
Mr. Gualterus Petrus Boudaen.
Mr. Egbert de Vry Temminck.
Jan Clifford. Mr. Willem HuygheflS» Heer van Honkooh
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
;<S
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Maart, en in deszelfs
plaats komt Mr. Daniel de Dieu. Mr. Cornelis Hop. 1754-
Mr. Pieter Six. Mr. Pieter Rendorp, Heer van Marquet- te, enz. Mr. Egbert de Vry Temminck.
Jan Calkoen. 1755-
Mr. Pieter Rendorp, Heer van Marquet'
te, enz.
Mr. Gerard Aarnout Haffelaer.
Willem Gideon Deutz. Mr. Gerrit Hooft. I756-
Mr. Gerard Aarnout Haffelaer.
Mr. Egbert de Vry Temminck.
Mr. Cornelis Hop. Mr. Daniel de Dieu. 1757-
Mr. Egbert de Vry Temminck.
Mr. Pieter Rendorp, Heer van Marquet- ten, enz. ■ Willem Gideon Deutz. Deezeflerft 27 Juny, en in deszelfs plaats komt Mr.JanBaptifta Slicher. Jan Calkoen. 1758.
Mr. Pieter Rendorp, Heer van Marquet-
te, enz.
Mr. Gerard Aarnout Haffelaer.
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Daniel de Dieu. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Op den 7 September dee-
zes jaars, werden, by eene buitengewoone verandering der Re- geeringe, tot ßurge- meejhren aangefieUl |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Lieve Geelviuck,
Heer van Cafiri- cum, Mynden en de Lßosdrecbten, raz. de«ze /ifer/t, den 22 ^a- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bürge
MEES-
TEREN, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
guftus,enin denelfs
plaats komt Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe- veen, Neer dyk, enz. Mr. Willem Munter. Mr. Daniel Hooft. deezeflerft mede ,denj November, en in deszelfs plaats komt Mr. Ferdinand van Col- len , Heer van Gun- terflein en Tienbo- ven, enz. 1744. Mr. Willem Munter. Mr. Jan van de Poll. Gerrit Corver, Heer van fel/en, enz. Mr. Pieter Six. 1745-
Gerrit Corver, Heer van Velfen, enz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.Ferdinand van Col-
len, Heer van Gun- terjtein en Tienbo- ven}enz. Mr.Cornelis Trip, Vry-
beer van Oud en Nieuw Goudriaan, Langerak, enz. Mr. Gerard Aaniout
Haffelaer. Willem Gideon Deutz.
1749. Mr. Ferdinand van Col-
len , Heer van Gun- terjtein en Tienbo- ven, enz. Mr. Pieter Six.
Mr. Jan Huydecoper,
Heer van Maarfe- veen, Neerdyk, Nigtevegt, enz. Mr. Egbert de Vry
ïemminck. 1750-
Mr. Pieter Six. Mr. Pieter Rendorp, Heer van Marquet- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.
|
Jan Six, Heer van
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hillegom en P"r oma-
de , enz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.
Mr. |
Jan Sautyn.
Härmen Henrik |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van de Poll.
1746.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.Cornelis Tn^,Vry-
beer van Oud en Nieuw Goudriaan, Langerak, enz. Mr. Jan Graafland.
1751- Mr. Pieter Rendorp,
Heer van Marquet- te, enz. Mr. Ferdinand vanCollen, Heer van Gun
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.
|
, Jan Six, Heer van
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hillegom en Vroma-
de, enz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.
|
Willem Munter.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Ferdinand van Col-
len , Heer van Gun- terfiein en Tienbo- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ven , enz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr
|
Pieter Rendorp,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Heer van Marquet-
te, enz. • 1747.
Mr. Willem Munter. Gerrit Corver, Heer van Velfen,enz.
Mr. Gillis van den Bempden.
Mr. Nicolaas Geel- vinck, Heer van
Cafiricum, enz.
1748.
Gerrit Corver, Heer
van Velfen, enz. Mr. Jan Six, Heer van
Hillegom en Fr oma- de , enz. Mr. Dirk Trip. Sterft*
April, en in zyne plaats komt Mr. Pieter van de Poll.
Mr. Jan Sautyn.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
terfiein en Tienbo-
ven, enz. Mr. Gerard Aarnout
Haflelaer. Mr. Hendrik Terfmit-
ten. 1752. Mr. Gerard Aarnout
Haffelaer.
Willem Gideon Deutz. Mr. Egbert de Vry Temminck.
Mr. Gerrit Hooft. 1753« -
Willem Gideon Deutz.
Mr. Pieter Six.
Mr.CornelisTiïp,fry-
beer van Oud en Nieuw Goudriaan, Langer ak, enz. Deeze flerft, den 7
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
}759'
Mr. Gerard Aarnout Haffelaer.
Mr. Egbert de Vry Temminck.
Mr. Cornelis Hop. Jan Calkoen. 1760.
Mr. Egbert de Vry Temminck.
Mr. Pieter Rendorp, Heer van Marquet-
te, enz.
Deeze flerft 9 January ij6i. en in deszelfs
plaats komt
Mr. Daniel de Dieu. Mr. Jan BaptiftaSlicher. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bonaventura Oetgens
vanWaveren,Heer
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
enz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JV-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||||||
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||||||
|
307
|
|||||||||||||||||||||
|
deeze fchikking heeft geduurd, cot in 'c be- Sche-
gin des jaars 1581; wanneer Prins Willem de penen. I., by eene Handveftop 's Konings naam, be- val , dat de Vroedfchap, wederom, gelyk voor- heen , veertien Perfoonen zou benoemen, waar- uit zeven Schepenen zouden gekooren wor- den ; welken zeven twee uic de afgaanden, toe Prefidencen, zouden worden toegevoegd (k). En op deezen voec, is de Nominatie van Sche- penen, toe heden toe, gefchied. De Graaf, of dien hy 'c beval, deedc, van
ouds, de verkiezing van Schepenen uic deeze Nominatie. Vrouw Maria droeg dezelve, in 'c jaar 1477, byzonderlyk , aan Scadhouder en Raaden op. En als de Scadhouder buitens Lands was, gelyk, ten tyde van den Graave van Hoogftraaten ; van René van Chalons , Prinfe van Oranje , en van den Markgraave van Veere, dikwils, gebeurd is, werden Sche- penen gekooren, door Commiflariüen uic den Hove alleen (/), welk 'er, naderhand, by de Handvell van den jaare 1581, voikomenlyk, toe gemagtigd werde. Sedert, zyn Schepenen altoos gefteld, door de Stadhouders, de ty- deri üicgenomen, waarin Holland geenen Stad- houder gehad heeft; geduurende welke ty- den , dat is, van 'c jaar 1651 , tot het jaar 1672 , en van hec jaar 1703 , coc hec jaar . 1747, de verkiezing van Schepenen, inge- volge van een Oftroi van 's Lands Staaten van den cwee en twintigften December des jaars 1650, door de regeerendc Burgemees- teren , gefchied is (in). De cyd der jaarlyk- fche verkiezinge, of aanftellmge en benoemin- ge van Schepenen is óok niet altoos dezelfde gevveeft. Wy hebben, hier voor («), een oud ftuk aangehaald, waaruic blykt, dat Sche- penen van Amfterdam, in 't jaar 1306, om- trent Pinkfteren, gefteld werden. Doch by de Handvcft van Hertoge Albreehc van den jaare 1387 [1388], werde de cyd der verkie- zinge reeds bepaald , op onfer Vrouwen dagh te Lichtmis, dac is, op den cweeden Februa- 'ry, 's daags na de verkiezing van Burgemees- ceren. En deeze tyd blyft, tot heden toe , vaftgefteld. In de zelliende eeuwe, is de ver- kiezing, fomcyds eenige dagen , fomcyds tot in Maare, en dikwils cot in May, verfchoo- ven (0) : 'e zy ter gelegenheid van het afzyn des Stadhouders, of om andere redenen. Van 'e jaar 1689 af, coc hec jaar 1702 eoe, is de verkiezing van Schepenen ook gemeenlyk uicgelteld, om dat de Stadhouder, Koning Willem, genoegzaam altoos, afwezend was. Wy
(kj H^ndv. bl. 11 o.
(I) Zie H. Deel, Hl. Boek., bl. Ijo. VII. Boek., tl. z6g.
(m) Handv. tl. log.
(n) BUdz.. »70.
(') Zit H. Deel, Vil. Bisk^, tl, i6t,
Ss
|
|||||||||||||||||||||
|
IV.
|
|||||||||||||||||||||
|
SCHEPENEN.
«efchry. *]^7a Burgemeefteren , volgen , in rang,
Ä5. X ScHEPENEN van Amrterdam, »ENSt I1E"'"c'10°n zy, gelyk wy reeds hebben,aange- Ampt, werkt (a) t van ouder initellinge zyn , dan ~urgerneefteren. De redenen om te vermoe- den » dac zy hier, ten tyde van Heere Jan "erfyn , omtrent den jaare 1270 , voor 't eerft, gefield zyn, hebben wy, hier voor (b), °Pgegeven. Ook hebben wy reeds getoond (0, dat zy, in 't begin der veertiende eeu- we , door of van wege den Graave, wer- Q den aangefteld, naar alle waarfchynlykheid, zoekb" Zon^ere eenige voorafgaande Nominatie. In de
van den jaare 1387 [1388], wordt en °P »at a^eenlyk gezeid, dat, de Graaf, of dien hy 't JJjSche. beval, of zyn Baljuw [van Amftelland] , jaar« °uline' !yks' ScliePenen kiezen zou (d), zonder dac Sedeif' 'er van eenige Nominatie gewaagd wordt. Wefden- Doch toen, in 't jaar 1449, Jan van Lan- Wöi, Stadhouder van Holland, op eenen bui- tengewoonen tyd en wyze, drie Burgemees- ïeren en zeven Perfoonen tot Schepenen Hel- de , magtigde Hertog Filips van Bourgondie deezen cien en de vier en twintigen, uic wel- ken , toen, de Vroedfchap beftondt, tot het maaken eenerjaarlykfche Nominatie van veer- tien Perfoonen , uic welken, de Graaf, of dien hy 'c beval, zeven Schepenen zou kie- , zen. Deeze fchikking , die flegts agt jaaren Qtuiren zou (e), werdt, op den cwee en cwin- t'gften May des jaars 1452 , voor nog cien jaaren, verlengd, welken zouden beginnen ce loopen, cerftond na dac de agt jaaren Ver- stecken waren, dac is, met den veertienden April des jaars 1457 (ƒ)• Docil in Maart des jaars (476 [i477], Helde Vrouw Maria de lNominacie van veertienen aan de zes en dertig Raaden, die toen de Vroedfchap uic- toaakren; en zulks, niet voor eenen bepaal- den tyd, maar tut eeuwigben daghen (g), in Welkregt, de Stad, niet voor 'c jaar 1558, ^y Privilegie van Filips den II., Koning van Spanje, voikomenlyk, beveiligd werde (h). In Janiiary des jaars 1559 [1560], werde, door s Koningg Geheimen Raad te Brufièl, belaft, dac men , in ^e plaats van veertien , agttien jrerloonen benoemen zou, waaruic, negen ge- gooren zouden worden coc Schepenen (f). En i^?/ieJV00ï •*'•*«<•
\h) BUdz.. ïfs.
|
|||||||||||||||||||||
|
y) Hier voor, hl. ,-0
|
J7i.
|
||||||||||||||||||||
|
' ^Handv. tl. 71. r,l
(/) Handv. tl. i04L7,J '/) Handv. W. 103] '£) Handv. tl. icr. }V Handv. tl. 107. « I «andv. bl. 109. IIJ- STUK.
|
|||||||||||||||||||||
|
\
|
|||||
|
303 A M S T E R D A M S VII. Deel.
Sche- Wy hebben, elders (p), uitvoeriglyk, aan- twintig jaaren oud moeten'zyn; dat zy elkati- Sc«*^
penen, getekend, wat hierover te doen viel; en te deren zo weinig, in den bloede of door aan » gelyk gemeld, dat de Oud-Schepenen aan- huwclyking, moeten beftaan, als fy meefijul- bleeven, zo lang 'er nog geene nieuwen ge- len connen ende moghen,en dat,alfoveelefaken field en beëedigd waren : waartoe de Stad ende Procejfen voor den Gerechte binnen Am- Dordrecht reeds in 't jaar 1409, een Privi- fielredam vallende, de Coopmanfchap ende zee- legie verkr'eegen hadt (4),naar welk, men zig, varende Neringe concernerende , de XXXVI. • ook in andere Steden, fchynt te hebben wil- Raden goedt regardt füllen nemen, dat, ondel- len rigten. Doch buiten deeze tyden, is de de benoemden tot Schepenen, eenigen zyn', Verkiezing, of om netter te fpreeken, de hebbende experientie ende kennijje van den voorsz. plegtige bekendmaaking der Verkiezinge, en handel van Coopmanfchap (v). Toen 'er geen de beëediging van Schepenen, altoos, op den Stadhouder was, werdt ook gelezen het punc tweeden February, gefchied. De tyd van 't uit het Oftroi van den twee en twintigften De- fnaaken der Nominatie, was, by de Handveft cember des jaars 1650, waarby de verkiezing van den jaare 1449, op twee dagen voor van Schepenen, uit de gemaakte Nominatie, de vernieuwinge van Schepenen, dat is, op aan Burgemeefteren gefield, en de Privilegien,, den een en dertigilen January, bepaald; doch in andere opzigten, beveiligd worden (w). werdt, by de Handveflen van de jaaren 1452 Doch zulks komt tegenwoordig niet te pafïè. en 1476 L 1477], gefield op vyf dagen voor Na 't leezen deezer punten uit de Privile- de gemelde vernieuwinge, dat; is, op den agt- gien, wordt de Schout verzogt in de Raadka- entwintigften January. En ik vind "maar één mer te komen, of, zo hy ook Raad is,ryfl hy voorbeeld, dat men deezen tyd, fchoon on- op, en neemt de Vroedfchap den volgenden derj Protefiatie, en onverminderd der Stede eed af: Privilegien, vervroegd heeft (r). Dat zweer gy dat gy achtervolgende V pri-
De benoeming , aanflelling en beëediging uekgie defer Stede van Aemßelredamme gegunt
van Schepenen deezer Stad gefchiedt, tegen- ende verleent in der maent van'Makte in't jaar woordig, op de volgende wyze. j 476 f by myne genadige Vrouwe van Oojlen- Plegtig- De zes en dertig Raaden , volgens een al- ryCkt van borgondie ende grauinne van Hollamt
heden 0ud gebruik <Y), op den agt en twintigften enz. en navolgende de Ordonnantie by de Ko- noemfn- January' zynde de o£iave dg«'*" > of den ze" nyngkl. Majefieit den 24 January 1559 ge- ge van venden dag na den Feefldag van S. Agniet, fiatueert tot expeditie van de Jujlitie kyefen veertien in de Raadkamer byeen gekomen zynde , en zu[t XIIIJ. perfoonen van den rycxßen, ccr- nen tot hun 8ecal' zo daaraan iec ontbreeken mögt, bairßen, notabeißen, reckelixten ende vrede- Schepe- vooraf> volgemaakt hebbende, leeft de Secre- Uxten poirteren van defer Stede, fonder yï« nen. taris de punten uit drie Privilegien, de Nomi- mandt daer ist te verfielen omme haet nytnoch natie van veertien Perfoonen tot Schepenen omme enigherhande andere faken, omme uyt de- betreffendc: i.Uit het Privilegie van Vrouwe ßfoe veertien Perfoonen voorts gekooren gefielt Maria, van Maart des jaars 1476 [1477], dat en ge eed te worden op vrouwendag Lichtmiffe die XXXVI. p*r/&»«j, behoorlyk beëedigdzyn- naajlcomende VII Schepenen die dit toecomen- de, alle jaer vyf daghen voor onfer Liever Vrou- de per Schepenen dezer Stede wezen ende bly- wen dagh te Licht mijje füllen mogen kiefenveer- ven zullen, als dat na uytwyfinge der oude thien perfoonen van den ryekfien, eerbaerfien Priuilegien van defer Stede fchuldig en ook ge- [in de gerceene uitgaaven der Handveflen, woonlick geweefl is te gefchieden. ftaat tenonregte eerfien], notabelfien^eckc. Zo WAARLYKhelpeUGodalmagtig«! lyckflen ende vredelyckflen Poorteren--------- \*J
fonder yemandt daer uyt te verfleecken om By afwezendheid van den Schout, wordt,
haet, nydt , noch om eenigerhande andere fa- in gevolge der Handvefte van Maart des jaars ken (t). 2. Uit het Privilegie van Koning t^j6 [1477], deeze eed afgelegd aan han* Filips den II. van den agttienden April des den van den voorzittendenBurgemeefter,die* jaars 1558, de beveiliging van het gemelde zo hy geen Raad is, ook, ten dien einde ♦ Privilegie van Vrouwe Maria (u). 3. Uit het verzogt wordt, in de Raadkamer te willen kö' Reglement der Landvoogdeffè, Hertoginne men. De Schoutf, geen Raad zynde, vertrek van Parma, van den eerften September des terftond na 't afneemen van; den eed, weder* jaars 15651 dat Schepenen ten minflen vyf en om uit de Vergaderinge; waar in hy, Rfd zynde,blyft,en medeftemt, tot de benoeming
(p) 11. Deel, xxi. Hoe^, u. 69% enx.. der veertienen. De voorzittende Burgemees- (<j) BALEN Dordr. bl. ji«. » ._
{r) Reib!. Vtoedfch. N. r. itf Jan. 153«. f. t. Kl *
(ó Bewrys der immemoriale Poffcflie in 't Vertiejc dei
Tlicfaurie, Oude Laade W. J-t. Z. 2. (v) Handv. hl. ]I?.
(t) I. Priyilegieb. ƒ. 73. Handv. tl, loj, (m) Handv. 4/. ie«. .
(a) Handv. bl, 107. (Aj I. Frivilegie-Boek, ƒ. 74 vtrfi. Ceremonieb. A'
|
|||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||||
|
E ER I N G.
|
|||||||||||||||||||
|
Il E
|
|||||||||||||||||||
|
3 op
|
|||||||||||||||||||
|
Sche-
inen. |
|||||||||||||||||||
|
De Heer Stadhouder", zeven Schepenen, uit Sche-
de Nominatie , verkooren hebbende, zendt penen. de naamen derzelven , by eenen beflooten Onrflag brief, aan den Schout, die, met kennis, en der af- op verzoek van Burgemeefteren (z), de ver-P»"j.eel1 koorenen, by eenen Bode, verzoekt, tegen den .ring der tweeden February , zynde den Roomfchen nieuwe Feeftdag van Maria - Lichtmis, des morgens Schepe- ten negen of half tien uuren, of, zo die dagnen* op eenen Zondag valt, voor elf uuren, voor welken tyd, de ogtend-preeke, m alle Ker- ken, moet geëindigd zyn, op het Stadhuis te willen verfchynen, in de Kamer van Sche- penen Extraordinarïs. De afgaande Schepe- nen komen, ten zelfden tyde, in Schepens- Kamer byeen. De drie Burgemeefteren, die, 's daags te vooren, afgegaan zyn, vergade- ren , ten gemelden tyde, in Burgemee'flers-Ver- trek. De regeerende Burgemeefteren, voor- af, in hunne Kamer, overlegd hebbende , wie, uit de afgaande Schepenen, tot Prefi- denten van Schepenen, behooren te worden verkooren; deelen hunne gedagten mede aan de drie afgegaane Burgemeefteren , die zy, ten dien einde, verzoeken, in hunne Kamer te komen; en die zig, gemeenlyk , voegen met de regeerende Burgemeefteren. De regee- rende en afgegaane Burgemeefteren begeeven zig, vervolgens, naar Burgemeefters-Vertrek, daar de regeerenden zig zetten, aan eene lang- werpig vierkante tafel, die van 't Noorden naar 't Zuiden geplaatft is; de twee voorzit- tenden aan 't hooger einde, in 't Noorden: de twee anderen nevens hen in 't Weften. Ag- ter deezen twee, zetten zig de drie afgegaane Burgemeefteren op ftoelen, naar den rang, in welken zy eerft tot Burgemeefteren ver- kooren zyn. Ten Noord - ooften, op eenen- kleinen afftand van de tafel, Haat een ftoel voor den Schout, en regt in 't Ooften, doch" verder van de tafel, negen anderen, voor de zeven nieuwe Schepenen, en derzelver twee Prefidenten. De Secretaris, vervolgens, met het Ceremonie-Boek, in 't Vertrek ontbooden zynde, plaatft zig, op een' ftoel aan 't Zuid- einde der tafel. Voormaals, plagt de Schout, terftond hierna , in Burgemeefters - Vertrek ontbooden, en, door den voorzittenden Bur- gemeefter, verzogt te worden, om de twee oudften der nieuwlingsverkooren Schepenen, uit de Kamer van Schepenen Extraordinaris, derwaards te geleiden. Doch federt het jaar 1684 , gefehiedt zulks door den Secretaris. De twee Schepenen binnen gekomen zynde, wordt hun , ftaande, kennis gegeven , wie Burgemeefteren oordeelen, dat tot Prefidenten van Schepenen zouden behooren verkooren te wor-
(a) Zïc hier voor, U, zit.
|
|||||||||||||||||||
|
ter, geen Raad, [en , alleenlyk tot hetafnee-
men van den eed, in de Raadkamer gekomen zynde , vertrekt, insgelyks , wederom , eer men tot het nomineeren der veertienen over- gaat. De Nominatie gefehiedt hierop ter- ftond. De voorzittende Burgemeefter verzoekt den Raad , die nog niet tot vervulling der opengevallen Raadplaatfen geflemd heeft, ie- mant tot Schepen te noemen : 't welk zo voortgaat , omtrent de volgende dertien be- noemden , met dit onderfcheid, dat altoos de Raad, die, in rang, volgt op een' Raad, die reeds eerft geflemd heeft, eerft tot een' vol- genden Schepen flemt. De Hemmen door den Secretaris zynde op-
getekend, worden de naamen der veertien be- noemden , op een Biljet, gefchreeven , en terftond, met eenen brief, by de vier regecren- deBurgemeefteren, eigenhandig ondertekend, of, dooreenen Penfionaris of Secretaris, of door eenen Bode, overhandigd, of gezonden aan den Heere Stadhouder, om daaruit zeven tot Sche- penen , voor het aanflaande jaar, te verkiezen. En alzo Burgemeefteren de Perfoonen , van Welken zy oordeelen, dat de bank van Sche- penen wel den meeften dienft zou können trekken,_ op het Biljet der Nominatie, gewoon zyn tepoinÏÏeeren, of aan te flippen; verzoeken zy den Heere Stadhouder, op deeze Perfoo- nen , byzonderlyk, zyne gedagten te willen laaten gaan: gelyk dezelven, ook , van ouds en tegenwoordig, overeenkomftig met de ver- klaaring van Burgemeefteren , in den jaare j^5° > aan 's Lands Staaten gedaan (y), doorgaands, zyn verkooren geworden. Indien * gebeurt, dat de Stadhouder iemant tot Sche- pen verkiefl, die, aan eenen der nieuwlings, e«, na 't maaken der Nominatie, verkooren Burgemeefteren of Oud - Burgemeefter, te na beflaat, om te gelyk met hem te regeeren , worden de naamen der overige genomineer- den, andermaal, aan den Heere Stadhouder toegezonden, met verzoek om uit dezelven f enen anderen tot Schepen te willen verkiezen. c Zelfde gefehiedt ook, zo één der gekoore- nen tot Burgemeefter mögt verkooren worden, °*te na aan eenen nieuwlings verkooren Schout m°gt beftaan. Een Schepen, die, op deeze yze , verkooren wordt, wordt gehouden
voor jónger in dienft, dan de overigen, zo y ■> voorheen, geen Schepen geweeft is.
Wanneer een Schepen, geen Prefident zynde, ,.nnens Jaars, overlydt, of een Amptof waar- gneid bekomt^ welke met de waarneeminge
frh- j ^cIiePens-ampt onbeftaanbaar is, ge- izelfd dC VerVulIinS van deszelfs PIaats> °P |
|||||||||||||||||||
|
VerV.e.
2even
i>chepe,
5en door
tn Stad-
h°udPr |
|||||||||||||||||||
|
f»' Z
|
" Handv. l/L ioj.
|
||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||
|
3io
|
|||||||||
|
Sche- worden, met verzoek, dat zy daarop de ge- ftaafd zyn. De Schout vertrekt, terftond na Sche-
penen, dagten hunner medebroederen gelieven te ver- 't afheemen van de eeden. De Schepenen pene1*- neemen, en Burgemeefteren daarvan verflag beëedigd zynde, zetten zig op zeven van te doen: gelyk, kort daarna, gefchiedt. Ver- de negen ftoelen , in hunnen rang : die te volgens, wordt de Schout binnen ontbooden; vooren Schepenen geweeft zyn, naar den tyd en den Secretaris gelaft de zeven nieuwe Sehe- hunner verkiezinge, en die voor 't eerft ver- penen af te haaien, en in 't Vertrek te gelei- kooren zyn, naar hunnen ouderdom. De twee den: waarna de Schout, gezeten zynde, ge- eerfte ftoelen van de negen bly ven ledig, voor dekt, terwyl de Schepenen, ongedekt, voor de twee Prefidenten. hunne Stoelen ftaan, den verkiezings-brief en De Secretaris leeft , vervolgens, op laft w"yze
de naamen der verkoorenen, overluid , op- vän den voorzittenden Burgemeefter, het ge- van ver- leeft. Vervolgens, houdt hy, opftaande, en bed, welk voor de verkiezing van de Wet- kieZi3ee zig ontdekkende, Schepenen, uit het Cere- houderen in 't gemeen gefchiedt, en daarna par"fideo- monieboek, welk hem de Secretaris overreikt, een gedeelte uit het Privilegie van den der-ten van den Schepens-eed voor, midsgaders de twee den January desjaars 1581, door Willem den Scbepe* eeden op 't ftuk der ampten,uit de Refolutie I., Prinfe van Oranje, op den naam van Fi-nen" van den drie en twintigften January des jaars lips den II., Koning van Spanje, gegeven, 1748 (a):en, aan Schepenen-CommifiariiTèn waarby den drie afgaende ende drie nieuwe over zaaken van 's Lands gemeene middelen Burgemeefleren , metten blyvende out Bürge- rn 't byzonder , het zeventiende Lid uit het meeßer, als daervan befte kenniffe hebbende, generaale Placaat van den jaare 1749, op den initsgaders den/even nieuwe Schepenen, by pro- ophef dier middelen ; betreffende de wyze vifie ende unvermindert der Stede Privilegien, van procedeeren, overeenkomftig met het ge- CoßuymenendeHantvefien, gemagtigdworden, melde Placaat. De eerftgemelde eed luidt om alle jaer e, by meerderheyt van ftemmen, aldus: nogb voor een jaer, te mogen continueeren twee Dat zweer gy, dat gy goede Schepenen fult van de afgaende Schepenen, kenniße hebbende
wefen, mynen genadigen Heere (1) hout ende van allen faken ende ProceJJen,in 'tvoorgaende trouwe wefen fult, ende mynen genadigen Hee~ jaer ghevallen ; welcke twee ghecontinueerde re in finen faken fult fiyuen ende fierken , na Schepenen onder de f even nieuwen pnfideren uwen vermogen, ende een recht vonniffe wyfen ende de voorfiemmen hebben füllen ; mits dat fult, tuffchen den beere ende den huysman,tus- fy luyden, het jaer daer aen volghende , vry fchen den huysman ende den beere, en tuffchen füllen wefen van allen Officien der f eher Ste- twe luden dingtalen, ende dat niet te laten t om de (c). Hierop treedt men tot de verkiezing geenrehande faken (b). der twee Prefidenten. De voorzittende Bur- ZowAARLYKHELPEUGoDALMAGTiÓ(a)! gemeefter ftemt eerft, toteenen eerften Pre-
' fident: daar na, de andere regeerende; ver-
De Schout ftaat, onder 't leezen van de volgens, de afgegaane Burgemeefteren , en eeden, zo wel als de Schepenen, ongedekt; eindelyk, de nieuwe Schepenen. De tweede doch de regeerende en afgegaane Burgemees- Burgemeefter ftemt de eerfte, tot eenen Vice- teren bly ven zitten, tot dat de eeden ge- Prefident: vervolgens, gefchiedt het Hemmen- der overige Heeren, in dezelfde orde, behal- \t] Keu^b?''a°Ts6.!' x"* ve dat de voorzittende Burgemeefter nu laatft (1) Door deezen gemdigen Heer, werdt, in de ftenit- De ftemmen, door den Secretaris, op-
oudfte tyden, toen deeze eed eerft ingefteld werdt, getekend, en daaruit gebleeken zynde, wie de Heer van Amflel, of van Amfttrdam verftaan. Na- tot prefidenten verkooren zyn wordt zulks iS^i:e^.cAT"Xtx, %:*», s*7 •„ wcder bt» onïood?
Tegenwoordig, kan de uitdrukking alleen zien op de zynde, beleend gemaakt. De Schout begeeft
Heeren Staaten van Holland en Weflfriesland, de hoo- zig, vervolgens, naar Schepens-Kamer, om
ge Overheidvanden Lande; gelyk, op dezelveii, de verkooren Prefidenten af te haaien en naar
Z EtftS? %£&& VS Burgemeefters-Vertrek te geleiden , daar zy,
de benaamingen bly ven in de Voorfchriften; dochzy kennis van hunne verkiezing gekreegen heb'
veranderen, door den tyd, van betekenis. bende, zig op de twee opengebleeven floß'
(2) Wy hebben, hier voor,(M. 270.), reeds aan- ]en nP(Wzetten De af<r™ndp Srhpnpnpn .
gemerkt, dat deeze eed, naar al!e waarfchynlykbeid, f" neae^ecren- ^e «gaande öcfiepeneO t ingevoerd gewesft is, eer Amfterdam tot eene Stad daarna, door den Secretaris, msgelyks, zyn verheeven ware, of ten minfte, terwyl de Plaats nog de binnen geleid, plaatfen zig, ftaande, aan veele huisluiden tot ingezetenen hadt. Wy voegen de ooftzyde, tuiïchen de tafel en de nieuwe 'er bier by , dat de Schepenen der Amlte andfche <> u „„Q„ „,„..u . • . j c„hr>m Dorpen, van ouds, diergetyken eed deeden,- gelyk, Schepenen, met het aangezigt naar den Schout, uit den eed, door die van Abkoude, in 't jaar 1484 "ie, overeind ryzende, hen voor den geaaa-
gedaan, is af te neemen. Zie hier voor, II, Deel, IV.' PeiJ Boek, Byl. Lr. E. N. 3. bl, 204. (c) Handv. U. n e.
|
|||||||||
|
I.Boék. REGEER ING.
|
|||||||
|
3"
|
|||||||
|
o
pfiN£^ yGn ^'en^ öedankt, en van den eed ontflaat. mogten, met hen, in 't Vertrek te rug keeren Sche-
Zy wenden zig, vervolgens, naar de nieuwe willen: gelyk , gemeenlyk , gefchiedt. De penen. Schepenen, welken zy geluk wenfchen, en Heeren plaatfen zig, op de voorgemelde vvyze. Af kondi- "e Strooken en fleutels overleveren. De Schout Alleenlyk, ftaat 'er geen (loei voor den Schout, eener en'k regeerende en Oud-Burgemeefleren de die deeze plegtigheid niet bywoont; noch ^eure totmeuwe Schepenen, insgelyks, geluk ge- voor den aanftaanden Prefident, die eerft, •vernieu. Wenfcht hebbende, wordt, tervvyl de Oud- tegen's anderendaags, ontbooden wordt. De alieg vanQUr&:nilecfteren en de Oud - Schepenen ten Secretaris leeft, na 't gebed, uit het aange- ven!00" - ähuize aftreeden, der Stede klok geluid, haalde Privilegie van den jaare 1581 , dat, en de Schout , de nieuwe Burgemeefteren oft ghebeurde , dat een oft beyde de geconti- en nieuwe Schepenen , van eenen Secreta- nueerde Schepenen binnen dat jaer ofte ge- ris verzeld , treeden naar de Puije , alwaar düerende haer voorsz. Officie quamen te over- "e gewoone jaarlykfche Keur afgekondigd lyden — in dien gevalle, by de voorsz. feven wordt, by welke, alle Willekeuren en Sta- Borgermeefieren ende nieuwe Schepenen, uyv tüten, die , anderszins , met het afgaan der den overgebleven feven van het voorgaende Regeeringe, kragteloos zouden zyn \d), we- jaer , een ofte meer, in de plaetfe van de derom vernieuwd , en in kragt gehouden voorsz. afgeflorven , ghecoren ende geconti- Worden, De gantfche nieuwe Regeering, nueert mogen werden, dewelcke gelycke vry- Wet den Schout aan 't hoofd, gaat, vervol- heydt van offcien , voor den naeft volgbende gens, aan paaren, van't Stadhuis af, voort- jaer e, als voorsz is, füllen genieten , nietje- wandelende tot aan de Kalverftraat, om zig genflaende fy geen geheel jaer gecontinueert aan de Gemeente, die, by zulk eene gele- en fyn getxeefl (e). Waarna het Hemmen genheid, doorgaands, in merkelyken getale, en verkiezen, op gelyke wyze,gefchiedt,als op den Dam famengevloeid is, te vertoo- op den tweeden February. De nieuwlings nen; waarna Burgemeefteren en Schepenen verkooren Prefident wordt, tegen den volgen- naar hunne byzondere Kamers keeren. Zo den dag, in Burgemeefters Kamer verzogt, een van de verkooren Prefidenten van Sehe- alwaar de Schout hem den eed van Zuivering perien, of een van de Schepenen, door on- en den Schepens-eed afneemt. De jongft- pafièlykheid, afwezig is , wordt hem , door aangekomen Schepenen woonen de beé'edi- eenen Secretaris , op laft van Burgemeefte- ging niet by , fchoon zy 'er, door Burge- ren , kennis gegeven van zyne verkiezing. By meefteren , mondeling , toe genodigd wor- afwezendheid van den Schout, bekleedt de den. voorzittende Burgemeefter zyne plaats, by 't Uit de verkooren Schepenen, worden, te De zes
beëedigen van nieuwe en 't ontflaan van af- gelyk, de zes jongften, hier ter Stede, door i°ugfte. tyy gaande Schepenen. den Heere Stadhouder, gefield tot Commijßa-nen-wor- Van ver *n Sevsd &én der twee Prefidenten van riffen over de gefchillen, de invordering der den, door
^litig Schepenen, binnen's jaars overlydt, vervoe- gemeene middelen, over de Stad, derzelver j]en|tad" feetvpIdat-gen de twee oudften der jongft aangekomene Vryheid en gantfch Amftelland betreffende, °f"eyr' eenena Scllepenen zig in Burgemeefters Kamer, ver- in gevolge van het jongfte algemeene Placaat tot Com- ef'dent Zoe'cende , dat de opengevallen Prefidents- op de heffing dier middelen by wege van miflaris- < Pe"Sclle-P ats moge worden vervuld. Burgemeefteren Collecte, van den twee en twintigften July Jf"oover die^l' °eraamen dag en uur, op welken, de afge- des jaars 1749. Ook doet welde gantfche fchinen, »en >s * gaane Burgemeefteren van 't voorleeden jaar Bank van Schepenen eed om, in Crimineele de invor- tors en de jongft aangekomen Schepenen verzogt zaaken , de gemeene middelen betreffende, derinS erfydt, gorden, by een te komen; de eerften, in regt te zullen fpreeken , naar het gemel- n,eerens^* ■~llrgemeefters-Vertrek; de tweeden,in Sehe- de algemeen Placaat, en naar de algemee- middelen Pens-Kamer. De regeerende en afgegaane ne en byzondere Ordonnantien, op de ge-betreffen- Ur§emeefteren, vervolgens, even als op den meene middelen gemaakt; maar Schepenen-de" Weeden February, in 't Vertrek gezeten zyn- Commiflariflèn in 't byzonder doen diergely- e > Worden de twee oudften der jongft aan- ken eed , met betrekking tot de Chile zaa- fnV°mene Schepenen, door den Secretaris, ken, welken eed zy ook, te gelyk met den n^n geleid, en verwittigd wien Bürge- gewoonen Schepens-eed, in handen van den eelteret>,uitde jongft afgegaane Schepenen, Schout, afleggen. De Schepenen-Cömmis- voo^ri6' t0C eenen der Prefidcnten, zouden fariffen worden, in 't gemelde Placaat, aan* rdraagen , met verzoek, dat zy daarvan gemerkt als Regters ter judicaiure over des nnen jongeren medebroederen kennis gee- gemeenen Lands middelen gedelegeerd. Doch o 1 en, zo dezelven daarin genoegen neemen Schepenen van Amfterdam hebben, in zeker '-Z il. 3^ndï- il' »♦• W- « hi« voor, V, D„l, I. (e) Handyi iL UOt
Ss 3
|
|||||||
|
VLBOÉK.'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M S T ER D A M, S
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3»a
gefchil met Gecommitteerde Raaden , in 't
jaar 1756 , beweerd , dat zulks oneigenlyk gefchiedt; alzo hun, uit kragte der Privile- gien , oudtyds, aan de Stad verleend , de regtfpraak over alle zaaken, binnen de Stad |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
der misdaad afgevorderd wordt: en ditis,naar sCjm-
't fchynt, de reden, waarom zulk eene Cri- mineele Regtsvordering een ordinaris Proces, of gewoonlyk geding genoemd wordt. In het tweede geval, wordt den befchuldigde beken- tenis afgevorderd, en Schepenen wyzen, op |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
SCHE-
PENEN. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
voleelvk ook de regtfpraak over zaaken van deeze zyne bekentenis, vonnis: 't welk men
gemeene middelen, reeds toekwam. Zymerk- een extraordinaris Proces , of buitengewoon |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de delegatie alleenlyk aan als een bevel of Regtsgeding, noemt, om dat het,, in geene
vyzino- hoe zy, in zekere gevallen, en andere gevallen, plaats heeft. In tCnmineek,
over zekere perfoonen, in en over welken, is het egter zeer gemeen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ta
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zy reeds wettiglyk regtfpraak hadden, zou-
den hebben te oordeelen. En hoe 't hier mede ook zyn moge , vaft gaat, dat Schepe- penen deezer Stad, lang voor dat zy daartoe, in eenigerhanden z'm 7byzondevlyk gedelegeerd waren, over verkortinge van 's Lands gemee- ne middelen, gevönnift hebben (ƒ). HetAmpt Het Ampt van Schepenen van Amflerdam van Sehe beftaat, in 't algemeen, in het fpreeken van penen na- regt over allerlei Crimineele en Civile zaaken , fchtee- ^ie, binnen de Stad en derzelver Vryheid ven, als voorvallende, voor hunne Regtbank gebragt beftaande worden. Veelen van deeze zaaken komen, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zo dra 'er blyk van misdaad is, en vooral Nafp^
|
der
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van zwaare misdaad,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
wendt de Schout, en,^f^di
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
00K
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
op zyn voordraagen. ^^^^^^^^^^^^^^^
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
eifchte poogingen aan, om de misdaadigen te door be*
ontdekken: 't welk, dikwils, gefchiedt, door J?^,!? het belooven van eene fomme gelds, grooter h^d v0or of kleiner, naar gelang van de zwaarte der de me^e- misdaad, aan de ontdekkers. En wanneer de pIigt»f>eP' misdaad bleek, door veelen, of door meer dan eenen, gepleegd te zyn, is ook,meermaalen, ftrafvryheid beloofd aan de ontdekkers, zo zy medepligtigen zyn mogten (i): 't welk men moet agten gefchied te wezen, uit kragte van de vryheid, door 's Lands Staaten, die, an- derszins , alleen regt hebben, om vergiffenis van misdaad, of ftrafvryheid te verleenen, of te doen verleenen , by het zesde Lid van het Placaat van den negentienden Maart des jaars 1614, met opzigt op Dieven en aan- houders van Dieven , aan de Geregten der Steden, vergund (k) : die men begreepen heeft, ook tot andere misdaadigen , te mo- gen uitbreiden. Maar toen, in 't jaar 1652, door 't Geregt deezer Stad , ftrafvryheid be- loofd werdt, aan de medepligtigen in zeker oproer, indien zy de aanvoerders ontdekten (/) , werdt, federt, by 's Lands Staaten, ver- liaan , dat zulks, voortaan, niet dan met hun- ne bewilliging, of met die der Gecommitteer- de Raaden, zo zy zei ven niet vergaderd wa- ren , gefchieden mögt, ten ware 'er gevaar in 't uitftellen mögt zyn; in welk geval, de Steden ftrafvryheid zouden mogen beloven, onder bekragtiging van de Staaten (tri). En federt heeft het Geregt deezer Stad de ver- eifchte behoedzaamheid gebruikt, in het be- looven van ftrafvryheid. Veeltyds, heeft men beloofd , zo veel zulks doenlyk zyn zou , ftrafvryheid, voor medepligtige ontdekkers» te zullen verwerven by de hooge Overheid (jï). Somtjjds, is de belofte, uitdrukkelyk? gefchied, na dat men daartoe byzonder ver' lof
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in het
fpreeken van regt in Cri- mineele en Civile zaaken. |
ter eerfter aanleg. voor Schepenen. Doch
veele anderen worden, doorgaands, eerft ge- bragt, voor de ondergefchikte Banken van Commiflaridèn, die, van tyd tot tyd,tot be- vordering van fpoedige regtfpraak , en tot |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ontlafting van de Bank van Schepenen, op-
geregt zyn: van welke Banken, men zig eg- ter, altoos, op de Bank van Schepenen be- roepen mag. Ook mogen partyen, indien zy 't eens zyn , zaaken, die, anderszins, ter eer- fier aanleg, voor eene der ondergefchikte banken, behooren zouden, regelregt, bren- gen voor de Bank van Schepenen (gj- Voorts, draagen Schepenen zorg, dat hunne Vonnifïèn en die der ondergefchikte Regtbanken ter uitvoeringe gelegd worden; zig daartoe, des noods, doende dienen van de fterke hand. i. In 't Doch om, van deeze algemeene, tot eene Criminee- byzonderer Befchryving van'tSchepens-Ampt *'* over te gaan, moeten wy van de Regtsvorde- ring voor Schepenen, in Crimineele en in Ci-
vile zaaken , afzonderlyk , handelen. Wy beginnen met de eerde, waarin't 't Regt wordt, in Crimineele zaaken, die B-eSt>0P eenige fchand-, lyf- of halsftraffe eifchen , '^,êf"voor Schepenen, op tweederlei wyze , ge- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
wyze
gevor- derd wordt. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vorderd , ordinariè vel extraordinariè, dat is,
op gewoone, of buitengevvoone wyze (Ji). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
In 't eerfle geval, wordt de misdaad bewee-
zen , door dezelfde foort van bewyzen , als men gewoon is, in Civile zaaken, by te bren- gen , zonder dat den befchuldigde bekentenis (f) Zie Confideratien van Schepenen vin ï4N«im7j6
hl. as, 34.
(S) Handv. bl. 770. (b) Handy, bl. S6%, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(j) Keutb. K. f. 14+ verft,. M. ƒ. 83 ,
|
8$.
|
en hier voor,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. Deel, XIV. Boet, bl. 490.
f^j Groot Placaatb. I, Deel, cel. 494.
(I) &e hier voor, II. Deel, XVII. Beek,, bl. S>6- rA
\m) Zie Refbl. Holl. 3 Maart 1661. in «feRe'fol. van Conlio.
ten tyde van de Witt, bl. 517. (n) Xeurb. O. ƒ. 4J > 7*. UT verft, Ijo, 166. Q^f.l"»
■verft. 180 verft. R. ƒ. 191 -verft, S. f, J2j», Hi verft, *'* verft , 204 verft, zis verft. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I Boek.. Il E G E E R I N G.
|
|||||||
|
3*3
|
|||||||
|
p^' ^°f van 's Lands Staaten, of van derzelver Dik wils, gebeurt ook, dat de Schout, vee- Sche-
• Gecommitteerde Raaden verkrcegen hadt (0). Ie en rterke bevvyzen van fchuld oordeelende penen» En wanneer, nu en dan, zonder zulk by- te hebben, tegen eenen gevangen, die be-Scherp zonder verlof, na 't jaar 1652, ftrafvryheid wyzen Schepenen overlevert, en daarop von-onder- beloofd is (p), moet men agten, zulks ge- nis vraagt, volgens welk, de gevangen gè»^06* •*a fchied te zyn , uit kragte van de vryheid, field wordtin zyne handen, op dat hy hem,je^pael' ln gevalle van den zelfden aart, te vooren, doorpyne, de waarheid moge doen beken- en de Stad, of aan de Steden en Geregten nett. Schepenen, de bewyzen onderzogt heb- Onder. m'^ gemeen, verleend. bende, ontzeggen den Schout zynen eifch* «oek der ^e niisdaadigen, of zulken, die, op goe- ofgeeven verlof, of, om met de paleije te
fievange. den grond, van misdaad, of voorgenomen dreigen, oftotfeherp onderzoek door gees» nen« vlugt, ter oórzaake van gepleegde misdaad, feling, of tot daadeJyk aanzetten der fcheen- verdagt zyn, op deeze of eenige andere wy- fchroeven, of tot nog zwaarder en volkomeri ze, ontdekt, en door of van wegeden Schout, pyniging, beftaande in den gevangen , by de ook, daar 't vereifcht wordt, met toeftem- armen agterwaards, om hoog ie haaien, en, - ming van Schepenen, gevat, en in de BoeijeOj door middel van honderd pond gewigt, aan vanouds, 's Heeren fiotegenaamd,overgebragt ieder der groote teenen vaftgemaakt, uit te zynde, worden aldaar geiteld in handen van rekken, en eenige reizen heen en weder te den Cipier, die gehouden is, dezelven, op bevveegen, of ook te geeiïèlen. Doch tot bevel van den Schout, of blooteiyk op te deeze ïaatfte foort van pyniging, wordt hier fluiten, of in yzers te flaan; zonder dat hy niet beflooten, dan, wanneer (1.) het Corpus de gevangenis verligten of verzwaaren mag, étUSH-, of blyk van de misdaad, voorhanden dan op gelyken lalt. Volgens eene aloude is; wanneer, (2.) daarenboven, genoegzaam gewoonte hier ter Stede, die egter, Zover beweezenis, dat dezelve, door den befchul- roy bekend is, niet op eenig Privilegie, digde , is begaan, en wanneer (3.) dezelve Wet of Keure ruft, Wordt geen Poorter uit de dood verdient. Zo de gevangen bekentt zyn huis geligt, en in hegtenis genomen , en by de bekentenis, 't zy, terftond, of 's dan met toeilemming van Burgemcefleren, daags na de pyniging, of zo veel langer daar- en in de tegenwoordigheid van ten minfte na, als Schepenen geraaden vinden, ook bui- twee Schepenen , verzeld van eenen Secre- ten pyn ert banden, volhardt; dan wordt hy taris. Zelfs, heeft men, in zorgelykc tyden, gevonnift, naar 's Lands en der Stede wetten. nu en dan, beweerd , dat het met de Pri- Blyft hy ontkennen, beide onderen nadepy- vilegien der Poorteren ftreedt, dat zy,by nagt, niging; dan wordt hy, fömtyds, ontflaagen; uit den huize gehaald werden (q). Doch, fomtyds, met het Tugthuis, of met balling- Waarfchynlyk, heeft men 'c oog toen alleen- fchap geftrafc ; fomtyds , in een gewoonlyk lykgehad,opeen ligten, welk, doorGraafly- Regtsgeding ontvangen. Doch zo hy, onder ke Amptenaars, of buiten bewilliging van't *t pynigen bekend hebbende, naderhand, zyne Geregt, gefchiedde. De gevangenen worden, bekentenis wederom intrekt, zonder hiervan vervolgens, zo dra mogelyk, door den Schout, voldoende reden te geeven, wordt hy, ten in de tegenwoordigheid van twee Schepenen, tweede, en zelfs, enkele reizen, ten derde ondervraagd, en zo de Schout eXtraordinariè maale,' gepynigd. Die, eens gepynigd zyr> of buitengewoonlyk tegen hen procedeeren wil, de, niet bekend heeft, kan ook, indien 'er tot bekentenis gevorderd. Zo zy niet beken- nieuwe bewyzen van fchuld voorkomen, an- nen, en de misdaad ook, van elders, in 't dermaal, worden gepynigd. De pyniging mag geheel niet blykt, worden zy, by Schepenen- niet gefchieden, dan ten overftaan van Sche- Vonnis, blooteiyk, ontflaagen. Zyn de be- penen, en niet langer noch zwaarder, dan , Wyzen niet klaar, of niet volkomen ;Schepe- zy geraaden vinden. fien ontdaan de gevangenen, of onder borg- Enkele diefftal en andere, geringe misdaa- Ban, en
togc 5 of by handtalling , en onder belofte den, waarop geene halsllraf ftaat, worden,ftra/ V3n van, ten allen tyde, zo 't gevorderd wordt, of met heimelyke of openbaare geeflelingj^"jSe Wederom in regte te zullen verfchynen ; of ban uit de Stad en verder, of in het Tugt»den. zy laaten hen in hegtenis , en den Schout of Spinhuis, ook met ten toon flaan, op 't gelegenheid, 0m ordindm modoy of by wege Schavot, of op de Kaak , geftraft, naar de van gewoonlyk geding, tegen hen, regt te natuur en gejegenheid der zaaken. Ten öp- . v°rderen. zigtc van het bannen, moeten wy hier, in 't byzonder, aanmerken, dat Schepenenen
(°) Keu,b. q. ƒ. j7 verf,, s. /. i74, :8j. gevolge van verfcheiden' Privilegien, aan de v"-r°.™*' ^ f- 1S- K-f- *+' virf°- s-f- lil> »7« Stad verleend, niet alleen regt hebben, om
(?; zu 11, D„it VIi Beeh t bu t}9i 1SU te mogen bannen uit de Stad, derzelver Vry- heid,
|
|||||||
|
AMSTERDAMS VIL Deel.
|
|||||||||
|
3*4
|
|||||||||
|
deezer Stad, iemant, by vonnifle, alleenlyk §che-
de Stad en derzelver Vryheid ontzeggende, peNE^- zonder hem eigenlyk te bannen, niet ge- woon , in 't Vonnis te doen ftellen en eene myl in 't ronde, om dat de Privilegien, die deeze uitdrukking veroorlooven zouden, al- leen op 't bannen zien. In de oudfte tyden, en voor het invoeren
der Hervorminge , waren , hier ter Stede , geheel andere, en zeer zonderlinge ■ ftraffen van geringe misdaaden in gebruik. Dikwils, werden de fchuldigen verweezen tot het doen van Bedevaarten; fomtyds, naar Hoorn (z); fomtyds, naar de Lieve Vrouwe te 's Graa- venzande (a); fomtyds, naar Amersfoort(è), en zelfs naar RyfTel (c), naar Keulen en A- ken (d), ja heel naar Napels (e) en te hoge roemen [Rome] (ƒ). Somtyds, werden de fchuldigen aan kleine misdaaden veroordeeld, om eene ton (g), eene houten huik (£), of eenen zwaaren fteen, te draagen door de Stad (i). Zwaarder en andere misdaaden werden, niet alleen met het afkappen van de regter- hand (&), of van beide de handen (/_); maar ook met het affnyden van beide de ooren (m), en zelfs, met het uitfteeken van beide de oo- gen , geftraft ( n). Doch genoegzaam alle deeze ftraffen zyn, na de verandering des jaars 1578 , buiten gebruik geraakt. Over mis- daaden, die de Schout oordeelt, niet met de dood te moeten geftraft worden, zitten Sche- penen alleen , zonder dat daarover het ge- voelen van Burgemeefteren gehoord wordt. Doch zo de Schout oordeelt, eenen misdaa- dige ter halsftraffe te moeten vorderen, of, gelyk het genoemd wordt, Capitaallyk voor- Jlellen , wordt , voor dat Schepenen vonnis wyzen, overeenkomftig met de Ordonnantie van den geheimen Raad te Bruflèl van den vier en twintigften January des jaars 1559 [1560] (0), het gevoelen van Burgemeefte- ren ingenomen: 't welk, zo wel als de uit- voering van halsftraffen in 't geheel, hier ter Stede, zeer plegtiglyk, toegaat, en wel verdient, omftandiglyk, befchreeven te wor- den. r Schepenen, met bewilliging van Bürge-Bender meefteren, eenen dag tot het doen vau hals- v!£ftjg' regcp
(z.) Keurb. D. f. 194» ï?8.
(a) Keurb. B. ƒ■ i°7- «gter 't Keurb, B, ƒ. 49.
(») Keurb. E. ƒ• 212.
(c) Keurb. A. ƒ iia verf« ,V>. f. 196,2^6,230.
(d) Keurb. A. ƒ. lot verfo.
(e) Keurb. D. f. 198.
(f) Keurb. B. ƒ. 107. agter 't Keurb, B. ƒ. 20. Keurb-D'
ƒ. 186, 228 , H° Verfo.
(g) Keurb. C. f. 2.«.
(h) Keurb. A. ƒ lot. (i) Keurb. A. ƒ. 9. ({) Keutb. A. ƒ. 12«. (ij Keurb. A. ƒ. 103 verfo.
\m) Keurb. A. ƒ. 19«. (n) Keurb. A. ƒ. 12g. (o) Handr. tl. 109. [68]. |
|||||||||
|
heid, en eene myl in 't ronde (r); maar's
Lands Staaten hebben den Geregten in 't gemeen , by verfcheiden' Plakaaten, toege- ftaan, Vagebonden, Landloopers, Dieven , Bedelaars en derzelver medeftanders te mo- gen bannen uit Holland en Weftfriesland ; doch zonder dat dit verlof in gevolge zou mogen getrokken (j), dat is, naar't fchynt, op andere diergelyke misdaadigen, zou mo- gen toegepaft worden ; fchoon men egter, in 'c gemeen , oordeelt , dat voorvlugtigen om zwaare misdaaden, gelyk zyn gekwetfte Hoogheid, Moord , Maagdenroof, en dier- gelyken, ook door de byzondere Geregten, uit Holland en Weftfriesland , mogen wor- den gebannen (f). Zelfs, hebben de byzon- dere Geregten, en gevolgelyk ook Schepe- nen van Amfterdam , zo wel als het Hof van Holland (u), regt, om, in gevolge van 't Verbond van Vereeniging tuflehen Holland en Zeeland, in den jaare 1576 geflooten («), te mogen bannen uit Zeeland : en volgens de Cuncordaaten, door Keizer Karel den V., als Graaf van Holland, met de Provincie van Utrecht, in 't jaar 1534, gemaakt, ook uit de Provincie van Utrecht (w); hebbende bei- de deeze Provinciën, en de byzondere Ge- regten in dezelven, ten zelfden tyde, gelyk regt bekomen , om uit Holland en Weft- friesland te mogen bannen. En't gene nog .verder gaat, de byzondere Geregten deezer Landen zyn , by verfcheiden' Placaaten der algemeene Staaten, gemagtigd, om voorvlug- tigen, die 's Lands munt vervalfcht, of, op andere wyzen , de Placaaten op de Munte overtreeden hebben, uit alle de Vereenigde Nederlanden, te mogen bannen (x). Doch daar zulke en diergelyke Vergunningen niet verleend zyn, mag een byzonder Geregt niet verder bannen, dan zyne Jurisdictie ftrekt, ien 't Geregt van Amfterdam , in 5e oudfte tyden, niet verder, dan uit de Stad en haare Vryheid : moetende het, aan de eenvoudig- heid der voorouderen, worden toegefchree- ven , dat men , fomtyds , misdaadigen veel verder gebannen heeft : gelyk zo Claes Al- ïertsz, Schoelapper, met maagden, in der- zelver onbejaardheid, anders hebbende om- gegaan , dan der eer e toebehoort, op den agt en twintigften November des jaars 1517 , voor jaar en dag, in t eylant van Cypres [Cyprus], gebannen werdt (y). Zelfs zyn Schepenen (r) Hantlv. bl. 14.
(s) Gcooi-Placaatb. I. Deel, kol. 48t, 48;, 49t.
(O BOEL op de Decihen en Obferv. van LOENIUS Caf.
X. num. j. bl. 71. (a) Zie hiervan een voorbeeld , II. Deel , VI. £oek_,
Bß. B. bl. 166. (v) Grooi-Placaatb. II. Deel, kol. 2125,
(wj Groot-Placaarb. III. Deel, bl. zt,
ix) Groot-Placaatb. I. Deel, kol, 2624, 2*44, 2668.
{/) Keurb. I). in de Correiiien, f, joj verfo.
|
|||||||||
|
I Boek,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R . ï N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
M
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pl?-NEN
heden,
^et wel |
regt hebbende vaftgefteld , waartoe, door- fomtyds, gevoegd wordt een onderzoek, ofScm-
gaands , de Saturdag genomen wordt, zo 'er ook iet, tot verfchooninge of verkleinere penen,
zendt de Schout , twaalf of veertien dagen der misdaad , by te brengen zy. In den eifeh,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
keiï,*h£erVoor dien tyd, een affchrift der Confejfie of wordt altoos gevorderd, dat de dood volge
*erStede, bekentenis van den gevangen, den grondflag op de flrafFe. Zo dra de eifch gefchied is,
ftra^°d" Van zynen eilcn t0- halsitraffe , aan Bürge- herhaalt de Prefident - Schepen dien korte-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
d"sn
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
meefteren en Schepenen, om dezelve te on- lyk, den gevangen vraagende , of hy ook
derzoeken. Weinige dagen voor den beftem- iet, tot zyne verontfchuldiginge, hebbe in te
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
borden
Wtge- voerd.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den Saturdag, verzoekt de Schout, uit den brengen ? 't welk
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in deeze gele-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nogtans
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
naam van Schepenen, Burgemeefteren, tegen
Donderdag ogtcnd , in de Verhoorkamer , daar de misdaadige. ftaat voörgefteld te wor- den ; om Schepenen te dienen van hun prae- advys. Ten befremden tyde , begeeven Sche- penen zig eerft naar de Verhoorkamer: waar- na de Schout Burgemeefteren kennis geeft |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
genheid, zeer zeldzaam.
|
gefchiedt.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Den Schout hierop uit de Verhoorkamer praead-
gegaan; den gevangen , insgeiyks , wegge- vys van leid, en allen, die by 't doen van den eifch Burgf- tegenwoordig geweeft raogtenzyn, vertrok-ren, en ken zynde; blyvcn de Burgemeefter en Sehe- ftemmen penen alleen in de Kamer, met den Secretaris. vanSche* |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Qpüaak
yoor. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ftell
|
wg.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dat Schepenen reeds in de Verhoorkamer zyn; De Prefident-Schepen verzoekt den Bürge-penen.
en terftond derwaards keert. Burgemeefteren, meefter om zynpraeadvys; die, gemeenlyk, Capitaai- of een of twee hunner, want zeer zeldzaam zo hy desSchouts eifch toeftaat,uitriäaaievanty* voor- verfchynen 'er meer, en, federt veele jaaren, haare Edele Groot Agtbaarheden, tot bloote 8efce!den* niet meer dan één, begeeven zig, onmidde- doodftraf (lernt, de wyze der doodftraffe aan |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lyk hierop, naar de Verhoorkamer, en wor-
den , door de twee Prefideerende Schepe- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schepenen Iaatende. Vervolgens , ftemmen
de Schepenen. De Secretaris houdt aanteke- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nen , beneden aan de binnentrap, die naar 't ning van de ftemmen: doch 't befluit wordt
voorhuis van den Cipier afgaat, ontvangen opgemaakt, naar de meerderheid der flem- en ingeleid. In 't Ooften van 't Vertrek, men van Schepenen alleen, hebbende Bur- welk donker gemaakt en met Wafchkaarfen gemeefteren, hier, alleenlyk eene raadende verlicht is, llaat een verheven ge(loelte,on- ftem. Wanneer des Schouts eifch, by de der een verhemelte , waarin Burgemeefteren meefte of eenpaarige ftemmen van Schepenen, zig zetten. Regt hiertegen over, in 't Wes- toegedaan is, wordt hem, wederom binnen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ten, zitten Schepenen , aan eene lange ta-
fel. Voor 't Noordeinde deezer tafel, digtft aan den Prefident-Schepen. heeft de Schout zyne plaats. De Secretaris zit, voor 't laager einde der tafel, ten Zuidooften. De gevange- nen worden, naderhand, gefield buiten de balie , tufTchen de Onderfchouten , die de- zelven gevat hebben, en derzelver dienaars, ter linkerzyde van den Hoofd - Officier. Zo dra 't Geregt in orde gezeten, en 't Gebed, door den Secretaris , gelezen is ; doet de Schout opening van 't oogmerk der Byeen- komft, en vraagt, wie van de gevangenen, zo 'er meer dan één zyn, Burgemeefteren be- geeren, dat eerfl binnen kome. Den ge- vangen, dien Burgemeefteren genoemd heb- ben , vervolgens , binnen gelaaten zynde, vraaet de Schout , of Burgemeefteren en |
verzogt zynde, daarvan, door den Prefident-
Schepen , kennis gegeven; waarna hy belaft, dat de gevangen, die dan niet wederom in- gelaaten wordt, worde opgeflooten. Doch zo den Schout zyn eifch ontzeid wordt; wordt hemf zulks , ter zyner vermaaninge , door den Prefident - Schepen, voorgehou- den , in de tegenwoordigheid van den ge- vangen , die, alsdan, ook wederom binnen gebragt wordt. Burgemeefteren, door den Prefident-Schepen, voor derzelver praead- vys en verdere moeite, bedankt zynde, ver- trekken, hierop, uit de Verhoorkamer, en worden, door de twee prefideerende Schepe- nen , wederom, tot aan de gemelde binnentrap, uitgeleid. Somtyds , doet de Schout, ten zelfden tyde, eenen minderen eifch dan dood- ftraffe ; waarover Schepenen alleen ftemmen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sch epenen begeeren, dat zyne Confeffie ge- Doch dikwils wordt zulks, tot eene andere
'ezen worde: 't welk, vervolgens, door den gelegenheid, uirgefteld. De Secretaris fielt,
Secretaris, gefchiedt. Na 't leezen, vraagt daarna, de Vonnifien op uic de Confeffien,
de Schout den gevangen, of de zaak zig niet zo van hun, die, met de dood, als van hun,
nebbe toegedraagen, gelyk hem voorgelezen die, met mindere ftraffen, flaan geftraft te
is. Gemeenlyk, komt bier op geen, of be- worden: en worden de opflellen van den Se-
veftigend antwoord. Voorts, doet de Schout cretaris, des Vrydags, of ten langfte des Sa-
zynen eifch, dien, doorgaands, bekleedende turdags 's morgens, by Schepenen gerefwneerd
met redenen, ontleend van de natuur en om- of herzien.
ftand;gheden der misdaad, en van de ftraf, 's Vrydags 's morgens, wordt den gevange- Aanzeg-
bydeWet, op dezelve gefield: waarbyzelfs, nen, die't lyf verbeurd hebben, door den ging van
Hl. STUK. Tt Schout, ded°od |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3i6
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout, verzeld van twee of meer Schepenen daar zy , met betere fpyze dan de gewoon- Sche-
eneen' Secretaris, de dood aangezeid. Dit lyke, en met wyn, onthaald zyn worden, pen*" |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sche-
penen. aan de
veroor- deelden , onder den blaauwen Hemel. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nog eens, aangefproken door den Schout, in
't byzyn van twee of meer Schepenen ; en vermaant tot bekentenis van 't gene zy nog mogten misdreeven , en te vooren niet be- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gefchiédt, op de noorder-binnenplaats van 't
Stadhuis, of, gelyk men 't, al van ouds,ge- noemd heeft, onder den blaauwen hemel. De misdaadigen zyn van eenen Predikant en
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Krankbezoeker verzeld. De Schout dagvaardt leeden hebben, alzo zulks geene verandering
hen regenden volgenden ogtend, ter hoo- in hun vonnis maaken zal ; en vooral, tot eer Vierfchaar ,om aldaar kinderen des doods ontdekking hunner medepligtigen. En 't ge- verklaard te worden; en beveelt hen, voor beurt, dikwils , dat zy , in deezen hunnen hunne ziel te zorgen, den Predikant en Krank- jongftenjlond^nog merkelyke ontdekkingen |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ten elf uuren , of wat vroeger ofEifche3
naar dat 'er veele of weinige Sen- Vonnis |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bezoeker, insgelyks, vermaanende, hun daar- doen.toe behulpzaam te willen zyn. Vervolgens, laater
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
begeeft hy zig, met kennis van Schepenen,
naar Burgemeefters - Kamer , verzoekende , dat Burgemeefteren hunne toeftemming willen geeven tot de opregting van 't Schavot, en de uitvoering der doodftraffe bywoonen. Den dag van de uitvoering der openbaare
|
tentien te leezen zyn, vervoegt de Schout jes0CjS)e
zig, met kennis van Schepenen, in Bürge- ieezen meefters-Kamer, om te verneemen, of men der Sen met de Regtsoefening zal voortvaaren, en der tentie» Stede-klok doen luiden. Burgemeefteren hier- yier.' in hebbende bewilligd , zo treeden Schout fchaar. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Uitvoe-
ring der dood- itraffen.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ftraffe gekomen zynde, wordt het Stadhuis, voor en Schepenen, twee aan twee, vervoegen-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^^^^^^^^^^^^^^ t laatlte paar, o
ver de Zaale, tuflchen twee ryen Soldaaten door, terwyl 't geweer geprefenteerd, met de Esponton gegroet, en een roffel op de trom geflaagen wordt , naar de Vierfchaar bene- den , alwaar de marmeren bank in 't Wes- ten belegd is met tien kuflens , voor den Schout en negen Schepenen, die, voor dat zy plaats neemen, den Burgemeefter of Bur- gemeefteren, die zig, boven, voor de ope- ning , welke uit hunne Kamer in de Vier- fchaar ziet, vertoonen , beleefdelyk , groe- ten. De Schout heeft den eerften, derden, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
welk het Schavot, den voorgaanden dag, reeds,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
opgeregt is , vroegtyds, van binnen bezet
met eene wagt van Soldaaten, terwyl de poor- ten en boomen geflooten gehouden worden, om noodeloozen toeloop van buiten te wee- ren. Tegen negen uuren , komen de Schout, Burgemeefteren, of een derzelven, en Sche- penen, gekleed in zwarte Regters - tabbaar- den, met de Strooken, hier voor (|>), be- fchreeven, over de linker fchouder , op 't Stadhuis. Het opkomen van Schout en Bur- gemeefteren gefchiedt onder 't geluid van |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
pyp en trom. De Hoofd - Officiers
|
groeten
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vyfden en zevenden Schepen in rang , aan
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
met de Esponton; de gemeenen prefenteeren
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
t geweer,
geflaagen. |
en "op de" trom wordt'een march zyne regter-, en den tweeden, vierden, zes«
Doch by 't opkomen van Sehe- den, agtften en negenden aan zyne linker- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
penen, de een na den anderen, wordt alleen- zyde, en de Roede van Jufiitie (3), zynde
lyk 't geweer geprefenteerd, en met de Espon- een rood gefchilderde doorntak, in zyne reg- ton gegroet (ff). De Burgemeefter begeeft terhand. De Secretaris plaatft zig in zyn zig in Burgemeefters-, de Schout en de Sehe- geftoelte in 't Noorden, en de veroordeelden penen in Schepens - Kamer. Allen, die, by worden gefteld, tegen over den Schout, in 't |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ooften. De Predikant en Krankbezoeker ftaan
naaft hen. De Schout en Schepenen dekken zig, zo dra zy gezeten zyn. Ook doet de |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
t uitvoeren der openbaare ftrafie, dienlt moe-
ten doen, zyn verpligt, zig, voor dien tyd, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
t
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
meefter, door eenen Bode, by den Schout,
in Schepens - Kamer, hebbende doen vernee- men , of 'er niemant meer vereifcht worde; en, zulks verftaan hebbende, geeft bevel, om 't Stadhuis te fluiten. Terwyl de gemeente op den Dam byeenkomt, om de Regtsoefe- ning te aanfehouwen , plaatfen de Soldaaten der bezettinge, die de wagt niet op 't Stad- huis , of elders hebben , zig op de trappen van hun Wagthuis, boven de oude Waage. De gevangenen, die met de dood ftaan ge |
Burgemeefter zulks, ten zelfden tyde. De
Schout vermaant, vervolgens, den Prefident- Schepen,by naame,van 's Heeren wege, dat is, van wege de hooge Overheid, het vonnis, j, of het hoog genoeg op den dag zy, om „ de Vierfchaar te fpannen, en regt te doen, „ volgens de oude Couftumen , Privilegien „ en Ordonnantien deezer Stede?" Waarop de Prefident - Schepen antwoordt, dat het hoog
(3) Van ouds, was, hier te Lande, het voeren van |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ftraft te worden, den voorigen dag en nagt, ?«* eene Roede een teken van het hooge Regtsge'
, TT 1 1 u uu j j u~„ bied over leeven en dood. De Graaf hieldtze in d,e in de Verhoorkamer, hebbende doorgebragt, hand) als hy de vierfchaar fPande:en hierom***
Baljuwen en Schouten, die zynen perfoon verbeel«
(p) BUdz. i88. den' Vide J. C. Copes van Hasselt de Jurist, cru (<D Refel.' van im Oud-Raäd van Bürgern. 11 Jnly 17«5. min. in Gelria, Se£t. III, Par. XXXII. p. #•
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek. REGEER ING. 317
pè^e" hoog genoeg op den dag is. En zulks,door en van den Secretaris verzeld, begeeven naarScriE-
N* de overige Schepenen, en, door den Bürge- de Juftitie-Kamer. De ter dood veroordeel- pênej*. meefter, met een teken, beveiligd zynde, den worden, even te vooren, gebragt in de herhaalt de Schout , kortelyk , de misdaad Raadkamer; alzo 'er, gemeenlyk, te weinig der veroordeelden, eifchende, uit den naam plaats in de Juflitie-Kamer is. der Heeren Staaten van Holland en Well- In deeze Kamer, plaatft de Schout zig voor >t reezen friesland, dat elk in 't byzonder zal worden het zuidelykfle licht: de Schepenen liaan, of der Sen- verklaard te zyrt een kind des doods, en daar- zitten, welk laatfle nu, gemeenlyk,gefchiedt, tentien op regt verzoekende. De Schepenen, ter- beneden hem, langs de zuidzyde van 't ver- jan,!"'ä" Hond hierna opllaande, begeeven zig, onder trek. De misdaadigen , die, met mindere <fte ^et 't reeds gemelde eerbewys der bezettinge, ïlraffen dan de dood, flaan geftraft te worden, minder in rang , naar Burgemeefters - Kamer , daar worden, voor dat Schout en Schepenen naar dan dood« zy zig, in eenen halven kring, Hellen voor de Vierfchaar gaan, gebragt in Schepens-Ka- r^raef(. den Burgemeeller , die met het aangezige mer, alwaar de Schout, in hunnetegenwoor-worden, naar 't Wellen (laat, en den Prefident-Sche- digheid, het vonnis aan den Prelident-Schepen °P..de pen heeft aan zyne linkerzyde , zynde het vermaand hebbende , -door deezen , beant-piuje- hooger einde van de Kamer. De Prefident- woord wordt, met de woorden: Schepenen Schepen, den eifchvan den Schout herhaald geeven voor vonnis, zo als, door den Secretaris, hebbende, vraagt, of Burgemeefteren en na't luiden der klokke, van de puije zal wor- Schepenen bly'ven by hun advys, in de Ver- den afgelezen. En deeze gevangenen, daarna, hoorkamer gegeven; gelyk, gemeenlyk, ge- in zeker hok boven de Juflitie.Kamer, zynde beurt: waarna Schepenen naar de Vierfchaar overgebragt, worden, by twee of drie tevens, keeren, daar zy zig, wederom , plaatfen , ter voor Schepenen gefield , om 't leezen van wederzyde van den Schout, die hier zo lang hun vonnis aan te hooren: 't welk gefchiedt, gebleeven is, in hunnen voorigen rang. Zo door den Secretaris, die nevens den Schout dra de Heeren gezeten zyn , vermaant de Haat. Zulken, die, aan den lyve, of, met de Veroor- Schout den Prefident-Schepen het vonnis, dood, gellraft werden, plagten, voorheen deeling die, terftond, zittende, zegt, Schepenen ver- dikwils , ook met verbeurd verklaaring van ^j^ klaaren den gevangen, of gevangenen, te we- goederen, te worden geftraft, welke verbeurd- {„ de zen een kind of kinderen des doods. De Schout verklaaring dan, hier ter Stede, volgens de koften doet, daarop, eenen naderen eifch , vorde- Privilegien, met eene geringe fomme, werdtvanSe-, rende, dat de gevangen, die nu verklaard is', afgekogt (r). Doch federt dat alle verbeurd- e^Miren een kind des doods te zyn, gebragt worde verklaaringen in Holland afgefchaft zyn (s), van Ju- op 't Schavot, voor het Raadhuis deezer Sre- worden de veroordeelden tot lyf- of dood- ftitie- de opgeregt, en aldaar, met het zwaard,met ftraffe, hier, alleenlyk, verweezen in de kos- de koorde, of op eenige andere wyze , die be- ten der gevangenis en Mi/en van Juflitie, paaldelyk wordt uitgedrukt, dat 'er de dood die plaats hebben, als de veroordeelden ge- op volgt, gellraft worde: waarop hy, insge- vangen geweefl (t); en waaronder ook de Va- gelyks, regt verzoekt. Schepenen begeeven catien van den Schout, en de kollen der ƒ«- zig, hierop, andermaal, naar Burgemeefters- formatien , door hem genomen , begreepen Kamer, met dit onderfcheid alleenlyk, dat de zyn. Men wil, dat deeze Mi/en van jfußitie jongde Schepen nu vooruit gaat, en de Pre- regt van praeferentie hebben, voor alle ande- fidem-Schepen de laatile. In Burgemeefters- re fchulden der veroordeelden (V). Zo dra Kamer gekomen zynde, alwaar Schepenen in de vonnifTen der mindere misdaadigen, in de den zelfden rang liaan, als de eerfte reize; Juftitie-Kamer, gelezen, en de laatften dee« herhaalt de Prefident - Schepen den naderen zer misdaadigen wederom naar 't hok gebragt, eifch van den Schout, vraagende , of Bürge- of in eenen hoek der Juftitie-Kamer geplaatfl .. lederen daarop ook eenige aanmerkingen zyn , om tot het ontvangen hunner ftraffe hebben ? Burgemeefteren zig dien naderen bereid te worden , treeden Schepenen van eifch hebbende laaten welgevallen, keeren hunne plaatfen, en de Schout verzoekt den Schepenen naar de Vierfchaar, de jongfte Burgemeefter, het gebed te willen bywoonen. Gebed. Schepen wederom vooruit. Den Schout De Heeren knielen neder, in eenen kring op deezen het vonnis vermaand hebbende, ftaat kuflèns in de Juftitie-Kamer,(in 't oude Stad- hy op, zeggende, Schepenen geeven voor von- huis, gefchiedde zulks, in de Zegelkamer (w)), nis, zoals by den Secretaris zal gelezen mor- eer^ de Schout; voorts, de Burgemeefter; <fe». De misdaadigen worden hierop gefteld, daar- regt.voor 't geftoelte van den Secretaris, die \]\ %^£CÜik. x&£& 4t.
|
|||||||||||
|
e Sententie van elk in 't byzonder, overluid (*) boeis Amitetd. Poorterren,5 kande, opleeft: waarna de Schout en de igLSKISSÄft?
|
61. 1<-1, If + .
XII. Deel V. N. 18 ewL
|
||||||||||
|
"Cnepenen zig,in hunnen gewoonlykenrang, M
|
_______________________ .VIII. ■ 3J.
Tt
|
||||||||||
|
VII. Deel,
|
|||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||
|
3i8
|
|||||||||||
|
Sche* daarna, de Schepenen, en eindelyk , de Se-
penen, cretaris; waarop de Predikant, Krankbezoeker en misdaadigen volgen. De Predikant doet Dood- en een uitvoerig en nadrukkelyk gebed. Zo dra mindere dit geëindigd is, plaatfen de Heerefi zig, in flraffen* ^Q venfl-ers der puije•$ die met kuflèns belegd zyn , fteekende de roede van Juftitie boven of nevens 't hoofd van den Schout. De Bur- gemeefler blyft egter, gemeenlyk, in Burge- meefters - Kamer. De Schout geeft, daarna, met kennis van Schepenen, bevel tot het uit- voeren der doodftraffe, 't welk, zonder verder uitftel, gefchiedt. De mindere ftraffen vol- gen hierop , en beflaan, gemeenlyk, in te pronk ftaan tegen de leening van 't Schavot, of onder de galg; in geeffelen; en in brand- merken, met Stads wapen, of met het dub- bel zwaard, op de rug. De vonniflèn houden niet in, met hoe veefe flagen, een misdaadige zal gegeeffèld worden. Schepenen laaten zulks ter bescheidenheid van den Schout, die den Scherpregter een teken geeft, wanneer hy moet ophouden. De gegeefïèlden doen, na dat zy hunne llraf ontvangen hebben , een voetval voor 't Geregt, aan den ingang der Puije , wanneer de Schout gewoon is, hen te herinneren, voor hoe langzy, ter Stad uit, of buiten de Vryheid, of verder, of in het Tugt of Spinhuis, gebannen zyn, met vermaa- maaning.hoe zy zig daarin te gedraagen hebben. B fl . Terftond na de Regtsoefening, begeeven der pieg- Schout en Schepenen, gevolgd van den Se-
tigheid. cretaris en Predikant, zig, voor eenen korten tyd, in Burgemeefters - Kamer. De Predikant wordt , hier , door den Burgemeefler, en door Schepenen, voor zyne genomene moeite, bedankt. En wanneer de Gemeente, voor 't grootfte gedeelte, van voor 't Stadhuis ver- trokken is, geeft de Burgemeefler bevel, dat het zelve ontflooten worde: waarna de Hee- ren , in rang, afgaan , terwyl de trom ook boven de Waage geroerd wordt. Een der Dienaaren van den Schout draagt hem de roe- de van Juftitie boven 't hoofd. Voor, of in de Kalverftraat, fcheiden de Heeren van een, waar mede de plegtigheid een einde neemt. 2. Over- Wy gaan nu over 5 tot de byzondere be- denbe-0t fchryving van het Ampt van Schepenen, als fchryving Regters in Civile zaaken; waartoe ten minllen van het eene algemeene Schets van de Civile Regts- g^Ppg_an pleeging voor de Bank van Schepenen ver- nen, als eifcht wordt. Regters De Regtspleeging in de Steden van Holland
in Civile gefchiedde, van ouds , zo wel in Civile als Crimineele zaaken , volgens zekere bepaalde ringln de Voor^cn"ften, die, naauwkeuriglyk, gevolgd oude wy- werden (.%), en, door fommigen, byeenver- (x) Zie Orlebs Leyden, bl. 37. Matthaeus de Jute
Gladii Cap. XXXVIII. />• «37.' Keiuboek van Oudewater bl. 58j. VAN Santen Handv. van Kennemerl. bl. 339. Van dek Eïii Handv. van ZuidhoU. bl, 1S3 enz., 38?. |
ameld zyn (y). In Amfterdam, heeft, on-ScHE-
etwyfeld ^ dezelfde wyze van regtspleegen peneN' laats gehad, van welke, nog heden ten da- ze va£ e, eenige overblyffels gevonden worden, jglging» och na dat de Regeering over Holland aan t Huis van Bourgondie gekomen was, kwam er, allengskens, ook in deeze Stad, verande- ing in de oude wyze van Regtppleeginge. Men evondt, in 't jaar 15175 dat, hier ter Stede, in denßyle van Rechte, tot noch toe ghehou- den, foo groote gheregeltheyt niet en geweeß was, als t wel behoorde te we/en. 't Geregt maakte, derhalve , by raade van de zes en dertigen, eene geheel nieuwe Ordonnantie op de bekortinge der Regtsgedingen (z), waar- toe ook flrekte een Oftroi van den zellienden October des jaars 1538 , volgens welk, zaa- ken , niet boven de tien ponden Vlaams be- loopende , alleenlyk by monde ^ zouden mo* gen worden bepleit (a\ De Ordonnantie , van welke wy fpreeken, werdt, van tyd tot tyd, in veele opzigten, veranderd en vermeer- derd (Z>); tot dat, eindelyk , op den zeven en twintigften April des jaars 1656 , eene uitvoerige Ordonnantie op de wyze van proce- deeren voor V Geregt deezer Stede, met ken- niilè van de Vroedfchap, werdt vaftgefteld (c), die nog Hand houdt. • Van deeze, en van de? veranderingen , daarin, naderhand, gemaakt (d), zullen wy ons, in de Befchryving der Civile Regtspleeginge voor Schepenen, voor- naamlyk, bedienen. In Civile zaaken , boven de zes honderd vier'
guldens beloopende , die niet, ter eerfler fcltf^' aanleg , voor eenige ondergefchikte Regtban- ken, hier ter Stede, behooren, of van daar niet, by appèl, voor de Bank van Schepenen gebragt zyn, wordt by Schepenen regt ge- vraagd , of ter Vierfchaar, of op eenige an- dere byzondere Rolle, tot welke de zaak, by myne Heeren van den Geregte, verklaard is te behooren. Ook komen de zaaken, die, uit Amftelland en Gooiland, voor Schepenen deezer Stad gebragt worden (e) , ter Vier- fchaar. Van ouds , droegen de Burgerlyke Regtbanken, hier te Lande, den naam van Vierfchaaren, om dat zy uit eene Schaare van vierderki foort van Perfoonen , beftonden , een' Schout, de Regters, een' eifcher en een' gedaagde (4). De algemeene Regtbank hief ter
0) Erfgraafelyke Bediening XIX. Deel, bl. 270.30J7.
(*.} Handv. bl. jSo.
("■) Handv. bl. j83.
(b) Handv. bl. j83, ƒ84, 585.58«, $88.
(<Ó Handv. */. 61o enz..
(d) Zie Handv. bl. S25 , 62«, «28.
(e) Zie V. Deel, II. Boek^, bl. 67.
(4) Sommigen leiden dit woord af van een oud
Duitfch gebruik, volgens welk, tot bet fpreeken van- een geregtelyk vonnis, een Schout era drie Schept" nen vereifcht werden. Zie KiLiAANop'tvooid f^ fcbaré, in den druk van 1599. Doch ons behaagt&e. |
||||||||||
|
R E G E E R I N G.
|
|||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||
|
319
|
|||||||||||
|
noeg op den dag zy, om Vierfchaar te /pannen, Schè-
regt en Jufiitie te adminifireeren, naar de ou- pêSïe??» de Coufiumen en Privilegien deezer Stede. Wy hebben, hier voor (ƒ), gezien, dat dierge- lyke vermaaning van 't Vonnis , ook in de Crimineele regtspleeging , ter Vierfchaare, gefchiedt, fteunende zulks, op de aloude en loffelyke gewoonte, om niet, dan by ligten dage en nóg klimmende zonne, regt te fpree- ken; en daarenboven, op een Privilegie van den zes en twintigften May des jaars 1480, aan Amfrerdam en andere Hollandfehe Steden verleend , .en inhoudende , dat men geene Vierfchaar (pannen zou , voor negen uuren des morgens (g). Den Prefident"Schepen, uit naame van Schepenen , het vonnis gegeven hebbende , overeenkomftig met de vermaa- ning; belafi de Schout een' iegelyk' regt te fpreeken en zyne fchade te fchutten: waarna de Procureurs hunne klagten, by wege van eifch, opleezen, befluirende tot veroordeelin«- én, by proviße, tot namptiflèmerïr, met de kollen, of tot andere enz. Die eenige provifie van Juffitie, of regt by Wanneef
voorraad, 't zy namptijjement van penningen,men ie\ of iet anders verzoeken wil, moet zyne par- y™r.ter ty, uiterlyk des Donderdags voor't aangaan fchaare der Vierfchaare, dagvaarden, hem te gelyk moetdag- overleverende affchriften van alle de be/chei- vaarden» den, waarop hy zyn verzoek om proviße ves- tigen wil. Anderszins, loopt hy gevaar, dac Schepenen over de zaak ten principaak be- fchikking zullen maaken. Doch begeert iemant regt ten principaak, hy kan volflaan, met zy- ne party, uiterlyk des Maandags voor 't in- gaan der Vierfchaare, te dagvaarden ; niids hy hem, 's Woensdags voor twaalf uuren, met de tweede dagvaarding, de vereifche befchei- den toefchikke. Zo de Gedaagde niet ver Defail- fchynt, noch iemant van zynen wege; ver-ianten, leenen Schepenen, ten verzoeke van den Ei- fcher, het eerfte, tweede en derde defaut, met de profyten daaraan gehegt: waarvan de Secretaris aantekening houdt op den kant van den eifch, door het Hellen van eene O, twee OO, en drie O O O. Op het derde defaut, wordt de Gedaagde verklaard veilig en boetfchuldig (5), en, voor 't profyt daar- van, (f) BUdz.. 31.
(S) Handy, il. 8j.[40J.
Cs) Veilig of vallig is een oud HoIIandfch woord,
onder anderen, en wel meelt , in de Regtspleegin: gen gebruikelyk. Het betekent zo veel als vervallen van zyn regt om de gewoonlyke Exceptien of Ver- zetten van Regten by te brengen. Vide Kiliani DiBionar. Etymologicum Voc. velligb of valligb, ïn de oude Overzetting der Chronyke van Beka, wordt het woord gepaft op zulken, die lyf en goed ver- beurd hadden. Hertoge Aeibrecbt, ftaat 'er, verwan die alle veilich van live ende van goede. Zie Matth^ei Anal. Tom. III. p. 282. In de oude OveryJJelfcbe Land. Tt 3 »e.
|
|||||||||||
|
hm.' ter ^te^e werdt, al vroeg, met den naaifi van
* • van Vierjchaar benoemd, en 't fchynt,dat'er, by de eerfte opkomft der Stad , alle zaaken voor gebragt werden. Doch, door den tyd, zyn, voor veelerlei byzondere zaaken , by- zondere Regtbanken en Rollen gefehikt. En federt worden ter Vierfchaare gebragt alleen- lyk zulke zaaken, die niet, blykbaarlyk en bepaaldelyk, tot eenige andere Regtbank of byzondere Rolle behooren. Twaalf zulke Vierfchaaren worden 'er, van ouds en nog tegenwoordig, in 't jaar, gehouden, in ie- der vierdendeeljaars drie , telken reize , 's Dingsdags na eene kleine of ordinaris Loos pand , die, altoos, op een' Maandag valt. Ieder Vierfchaar duurt drie dagen , Dings - dag, Donderdag en Vrydag. De nette da- gen, waarop de Vierfchaaren beginnen, worden, te gelyk met de dagen der Loos- en Eigenpanden en der Vacantien, vervat in eene Memorie, die, jaarlyks, na de laat- fte Vierfchaar van 't laatfte vierdendeeljaars, door de Procureurs, of ook wel door den Secretaris, die Schepens Kamer waarneemt, ontworpen; by Schepenen goedgekeurd,en, „ vervolgens , gedrukt en uitgegeven wordt.
zel°v de ^P iecler der drie dagen van eIke Vier-
houde„e' fchaar> wordt, na't afdoen of oproepen der Wofde> Arreften, op bevel van den Schout, of van den voorzittenden Schepen, als zynen Stede- houder, de deur van Schepens - Kamer geo- pend , en de Vierfchaar, door den Bode , uitgeroepen, met deeze of diergelyke woor- den : Myn Heer de Schout gaat ter Vierfchaa- re, een iegelyk febutte zyne febade. De Prac- tifyns, en allen die iet ter Vierfchaare te ver- legten hebben, hierop, binnen getreden zyn- de, fpreekt de Schout den Prefident - Sche- pen, nog omtrent gelyk van ouds, aan in deeze voege: Edele agtbaare Heer Prefident Schepen N. N. ik vermaan Uwe Ed. Agtb. het vonnis van 's Heeren wege, of het hoog ge- <je verklaaring van Jan Matthï-sze. Een Vierfcbaer
"set, zegt hy , (Po/ft. Regeer, van den Bride.b\. 273) een Stede, daer die Rechter, of Regtvorderaar,Schout °F Baljuw, Seependom, ende die recht eyffchen of ant goorden willen, vergadert fyn. Ten Ka te (Aanleiding '** & Nederd, Sprake IL Deel, bl. 8.) merkt hier te- gen wel aan, dat de Schout, onder een der drie an- ^ren, behooren kan, of moet, en dat'er dus geen *fr-> maar Drie-fibaar zyn zou. En men moet toe- rerf"' dat de Schout» Amptshalve, fomtyds, of ei- en Cd' °^ Se^aaSc'e zyn kan: (Regter is hy nimmer) Do U 'er' 'ln zu'ke gevallen, een Drief'chaar is. oud ze gevallen zyn zeldzaam: en waren, van ko t0en !er Seen Regter of Regtvorderaar zyn
Bier' 'tÊuf^ 'er een k'aager ware- nog 'vee' zeldzaa^ in rf C rd Vierfchaar is dan ingevoerd. toen het, Vali voörge,i:elde betekenis,op verre de meeftege-
op p ' S^Paft kon worden. En ten Kate zelfheeft, bl. ene andere plaats van het zelfde Werk (IL Deel, nog llß'h gefchreeven, dat hem deeze betekenis |
|||||||||||
|
VI. Boek.
|
|||||||||||||||||
|
STERDAMS
|
|||||||||||||||||
|
,A M
|
|||||||||||||||||
|
320
|
|||||||||||||||||
|
vonnis, of een vonnis van buiten gekomen, ScHK'
hier ter Stede, ter uitvoeringe wil doen leg- pens1"' gen, moet den veroordeelden, of iemant, die zynen perfoon vertoonen kan , dagvaarden ter Vierfchaar, om Executie te zien decernee- ren. En zo hy, noch iemant in zynen naam, verfchynt, wordt, voor 't profyt van het der- de defaut, de begeerde executie toegeftaan. Doch zo de Gedaagde ter Vierfchaar ver- Comp2*
fchynt, en beweert, (*) wedereifch te heb Sib- ben ten lafte van eenen derden; moet de Ei- ^, feber eifch doen; doch de zaak wordt opge- houden , en naar de Ordinaris Rolle gewee- zen, alwaar de Gedaagde hem, tegen wien hy wedereifch heeft, binnen drie dagen, of, zo hy buiten de Stad woont, binnen eenen bekwaamen tyd, en by weetbrief of Edicte, dagvaarden moet, zo hy niet zien wil, dat, op het voordraagen van den eerden aanleg, ger, worde voortgegaan , en regt gedaan. Zaaken, gefchikt, om daarop, of provifie WeW
te verleenen, of (f) vol regt te doen, wor- zaa^e"r, den ter Vierfchaare afgedaan. De overigen ^haare worden, op bevel van Schepenen, befchree- afgeda3°' yen; zo 't, in dezelven , op het Regt aan-enwe'"^ komt, by Memoriert en Jdvertijfementen van jelV2>iIe. Regten: zo zy Daaden betreffen, by eifch, vernree' antwoord, replyk en duplyk ; en in zaaken zen tf°r' van Rekening, wanneer partyen, na voor-<Jei^ gaande (*) verwyzing aan kundigen, niet met yfao, eikanderen verdraagenkonnen,by Debatb, Con'(*yevP®' tra-debath, Solutien en Super-folutien. Doch Schepenen vermogen,ook zaaken, inRegten be- ftaande, te wyzen naar de Ordinaris Rolle, om aldaar, by monde, te worden afgepleit. Zaaken , by provifie ter Vierfchaar afgedaan, worden, zo Schepenen niet belaft hebben dezelven ten principaale te befchry ven, vervolgd op de Or- dinaris Rolle, behoudends het regt van Re~ auditie of Herhooring,voor hem, die meent, by de verleende provifie, bezwaard te zyn. 't Beklaagen, afdoen en van waarde ver- klaaren van gedaane Arreflen, van de voor- naamfte Zaaken zynde, die ter Vierfchaare voorvallen , verdient, kortelyk, te worden befchreeven. Wy hebben, elders (*)» aangemerkt, datH^J.
de perfoonen of goederen van Poorters, en ^ af- zelfs van Inwooners,niet können gearrefleerdfce'n,en of bekommerd worden , ten ware zy verdagt van *a*r' waren van te willen vlugten, of bevonden dfJ^n werden, hunne goederen te verfteeken; of, op \*t A? behoorlyk geprotefteerde Wiflèlbrieven, door reften >p hen getrokken, geëndoflèerd, of geaccepteerd, ter V»^ betaaling bleeven weigeren. Ook mogen goe- j^s deren van eenen Poorter of Inwooner, diefde- geloospand en geëigenpand is, of van hoos- en Eigenpanding, geregtelyk , heeft afge' ftaa'i--
|
|||||||||||||||||
|
van, verweezen, om de gevorderde fomme
te namptifeeren. En tegen zulke Vonnis- fen van namptijfement, noch tegen eenige andere interlocutoire Vonnifïèn, of Vonnis- fen, waarby de zaaken niet eindelyk afgedaan, maar heritelbaar gelaaten worden, mag, vol- gens eene Refolucie van 's Lands Staaten van den negentienden Maart desjaars 1622, ge- nomen op de klagten van de Stad Amfterdam, by de hooge Gercgtshoven in den Haage, geene provifie van appèl of reformatie verleend wor- den (b). Doch zo 't gefchil in ftaat is, om ten principaale te worden afgedaan, gefchiedt daarover, by Schepenen,ook befliffend regt, naar vereifch van zaaken. Maar indien 't eene daad of daaden betreft, of, om andere rede- nen , nader onderzoek vereifcht, wordt de Ge- daagde alleenlyk veilig en boetfchuldig ver- klaard , en de zaak verweezen naar de Ordi- naris Rolle, daar de Gedaagde en defaillant zyne velleklagt zuiveren , of vonnis wagten moet.Verfchynt hy ook hier niet, dan wordt hy verweezen tot het voldoen der gevorderde fomme, met de Intreft tegen vier of vyf ten honderd, a tempore morae , vel litis motae, dat is, of van den verfcheenen betaaltyd, of van den aanvang des gedings af. Zo hy ge- daagd is, om actie te infiitueeren, of gereg- telyk te vorderen, 't gene hy voorgeeft op iemant te fpreeken te hebben, wordt hy, voor 'tprofyt van het derde defaut 1 verweezen,om zulks te doen binnen zes weeken, op ilraffe van een eeuwig ftilzwygen. Die een verjaard |
|||||||||||||||||
|
(h) Groot Placaaib. II. Deel, col. 11*9.
regten, komt het woord, fomtyds, in gelyke bete- kenis, voor. Die met rechte fredelofs güecbt viert, de is unveylicb fins hves. be is vellich fyns gudes. Part. III. Art. VIH. Doch ook, fomtyds, in dezelf- de betekenis, als in onze Regtspleeginge: als (Part lil Art XVIII.) Wie ein Uff wil winnen voor den Gerichte mit klage , die mach ein Uff weder verlefen, worde bi der klage vellich. Elders (Part. IV. Art. XXI.) leeft men van des ordels nederfellich worden: 't welk het zelfde is als 't gene men nu , met een een baftaardwoord , in 't geding fuccumbeeren noe- men zou. Zie MATTHiEi Anal. Tom. III. p. 783, 788 807 In een Vonnis van den jaare 1418, te vinden agter S. Etkelekbergs Alkmaar , bl. 112. komt het woord vellich ook voor , in den zeilden zin als het by ons in gebruik is. Doe wttsaen, ftaat 'er, die Vredemakers waert nu dat fi [ Ebburcb Jan Gabkiins zoens wedue ] gedaecht waer als reebt waer , en bad fi een weet als recht waer, eh alfoe alJl hoer uterfte dach wair quam fi niet bifiaenden werve en bi clivende zonne, dat fi vellich waer. Men fcbynt, in eene Keure van den tweeden December des jaars 1594 het woord vellich, tot verklaaring, in feyligb, dat is, feilende of mijfende, te hebben willen ver- anderen.'' Zie Handv bl. 594- Doch 't woord veilig is, desonaangezien , in gemeen gebruik gebleeven. Ook komt, in 't vorderen van zyn regt te feilen, en van zyn regt te vervallen, op het zelfde uit. Boet- fchuldig betekent, eenvoudiglyk, dat de Defaillant, voor zyn verzuim , fcbuldig is te boeien , en dat , |
|||||||||||||||||
|
daarom , de verzogte provifie tegen hem verleend
wordt. |
|||||||||||||||||
|
0) VI. Deel, I, Beek, tl. IJl,
|
|||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||
|
321
|
|||||||||||||||
|
^Njf" ^aan : en zu"cen ■> waarop de Arreftant be-
' weert regt van eigendom of Hypotheek te hebben, hier, wel gearrefteerd worden. Ar- reft op eenen vreemden of zyne goederen veftigt hier ter Stede ook Jurisdictie , en wordt, over de wettigheid of onwettigheid van zulk een arreft, by Schepenen, gevon- nift. Wyders, mogen twee vreemden , on- der verfcheidene Jurisdiclien woonende, ei- kanderen, door middel van arreft, betrekken voor de bank van Schepenen deezer Stad. Doch zo zy onder eene en dezelfde Juris- dictie behooren , worden zy , op verzoek van den gearrefteerden , verweezen aan hun- nen dagelykfchenRegter. Ook zyn de Staaten van Holland en Zeeland, op den elfden Juny des jaars 1674, overeengekomen, dat de wederzyd- fche onderzaaten eikanderen, door arreften, of op eenige andere wyzen, niet zouden belet- ten, door elkanders Provincie, met fchepen en goederen, te gaan en te keeren: 't geval van gekogte goederen uitgezonderd, die we- derzydfch mogen gearrefteerd worden , tot dat de verkooper, deswege, voldoening be- komen hebbe (k). De Staaten van Holland en Utrecht waren , reeds in 't jaar 1657 > met eikanderen, verdraagen, dat geene Hol- landers eikanderen, in 't Stigt van Utrecht, noch geene Stigtfchen eikanderen, in Holland, met arreften , zouden mogen bekommeren, of in regten betrekken. Door welke twee overeenkomften, het arrefteeren van Zeeuwen en Utrechtfchen, of derzelver goederen, ook hier ter Stede, bepaald wordt (/). Zo van een fchip het minder gedeelte der Scheepsparten gearrefteerd is, belet zulks den Schipper niet, zyne reis voort te zetten, mids hy, onder eede, voor Schepenen verklaare , hoe veel t gearrefteerde waardig zy, en beloove, daar- van goede rekening te zullen doen. Doch 't geheele fchip, of 't grootfte gedeelte der fcheepsparten, gearrefteerd zynde, mag het , niet vertrekken, dan onder borgtogt voor 't gevvysde , ten ware het bleeke, voor den <tag van 't Arreft;, bevragt te zyn; in welk geval, alleenlyk borg voor de waarde van 't fchip gefteld wordt. Maar 't Arreft, gefchiedt zynde uic hoofde van Kufting-, Byl-of Bo- demery-brieven , wordt niet onder borgtogt afgedaan, dan met bewilliging van den Ar- reftant. Zo0 een fchip, zeilreede leggende, of zo eenige goederen, aan boord van een uitgaand of aankomend fchip , gearrefteerd gorden, moet de Arreftant, binnen tweemaal ier en twintig uuren, de redenen van zyn [refl:, in gefchrifte vervat, overgeeven aan cneeps-boord, of aan den geinterefTeerden; |
|||||||||||||||
|
moetende zulken , die zig tegen 't Arreft Sche-
willen ftellen, binnen driemaal vier en tvvin- rENEN. tig uuren na dat het gedaan is, hunne zaak doen dienen , voor alle anderen. Zo een Arreftant buiten Holland woont, moet hy, ten genoegen van Schepenen, zekerheid gee- ven voor de koften en fchaden, door't Ar- reft te veroorzaaken , en hier ter Stede do- micilium kiezen. De Gearrefteerde , buiten woonende, wordt in Regten niet gehoord, voor hy hier, insgelyks, domicilium verkoo- ren hebbe. Alle arreften op perfoonen of goederen, zulken zelfs, die voor Commifla- riflèn van Zeezaaken dienen , moeten, van wege den Arreftant, ter naaftvolgende Vier- fchaare, voor Schepenen, beklaagd worden, of verliezen hunne kragt, ten ware de gear- refteerde den Arreftant, te vooren, terGepri- vilegeerde Rolle, hadt doen dagvaarden, om te geeven redenen van Arreft. Doch een Ar- reftant mag, in zulk een geval , zyne zaak egter ter Vierfchaar vervolgen: 't welk hem ook vryftaat, na dat een Arreft, by provifie, onder borgtogt , afgedaan is. In geval van arreft op goederen, mag de Arreftant, zonder dat hy de Vierfchaar behoeft af te wagten, by Requefte aan Schepenen, eene Weet aan den Gearrefteerde verzoeken. En zo dezelve in 't Chriften-gebied van Europa woont, ter plaatfe daar men Weetbrïeven van hier ont- vangt, worde hem de weet by eenen Weet- brief gedaan, anders, gefchiedtze, by Edicle, ter puije afgekondigd, en advalvas Curiae& Ecclefiae, dat is, aan de pofien van 't Raad- huis en van de oude en nieuwe Kerken, aange- plakt. Een gearrefteerde in perfoon mag niet buiten de Vryheid der Stede gaan, of hy ver- beurt zeftig guldens.. By 't beklaagen van 't Arreft, moet ook eifch gedaan, en Conclufie genomen worden. De Arreften op goederen, behoorlyk beklaagd zynde , worden van waar- de verklaard , en eene Weet of Weetbrief verleend aan hem, wiens goederen gearres- teerd zyn. Alle Arreften, op perfoonen en goederen beide , können worden afgedaan, onder behoorlyke borgtogt voor 't gewysde, die, voor Schepenen, verleeden wordt. Doch zo 't Arreft gefchied is, uit kragte van een' fchuldbrief, ofopenbaare en duidelyke A&e, of geprotefteerden WifTelbrief, of om dat de de Arreftant regt van eigendom of Hypotheek beweerde te hebben op de gearrefteerde goe- deren ; wordt het, niet zonder kennis van zaaken , afgedaan. Doch , by eene Keure van den agt en twintigften January des jaars 1764, is verklaard, dat Arreften, gedaan op goederen , waarop de Arreftant voorwendt regt van eigendom of Hypotheek te hebben, niet betreffen de penningen, van die goede- ren gekomen, en welken, byaffchryving,of na
|
|||||||||||||||
|
(?) Sfr°ot-P!:ictiatb. III. Deel, il. 69z.
caatb .,t0o'-plac?.3tb. II. Deel, kol. 11S4. Groot-Utr. Pla- • "• Deel, bl% 1030. |
|||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||
|
322
|
|||||||||||||||||
|
de roerde; in welk geval, de Schout hun reeb- Sche-
tevoort, dat is, teritond , zonder uitftel, recht peneN" doen moeft (p)- In andere Steden deezes Lands, is dit Vlotregt ook ingevoerd (g). Hier ter Stede , ziet men 'er zeldzaam voorbeelden van, buiten de May-Avonds Vierfchaar, die, op den dertigften April , of op Donderdag te vooren, of Dingsdags daarna, valt. Deeze Vierfchaar begint 's morgens ten zes uuren: en, naardemaal de meefte zaaken, die voor dezelven gebragt worden , zeer klaar zyn , neemt ieder Schepen eenigen van dezelven voor; verleent defauten, en tweede en derde citatien, welke laatften, tegen negen en elf uuren , gefchieden , waarop , gemeenlyk, vonnis, en voor. twaalf uuren de Executie volgt. Voorts, ftaat het vry , iemant tegen Donderdag of Vrydag, voor de.' gewoonlyke May-Avonds-Vierfchaar, of tegen Vrydag of Donderdag daar te vooren, te roepen op May- Avonds-regt : wanneer de Ordinaris Rolle zo lang ftil ftaat, of, in de g'roote Kamer, gehouden wordt (r). De Rollen , die, behalve de Vierfchaar, Byz°Jjj!£
voor Schepenen , gehouden werden, waren, r^° van ouds, geheel anderen, dan tegenwoordig. a s Men hac}t, in de oudfte tyden , een gafi- recht, welk 's Dingsdags en 's Donderdags dien- de (V), en waarop zaaken van vreemden ge- bragt werden; en een buerdinge, waarop de zaaken van poorters en inwooners kwamen (i); in welks plaats, naderhand, de Poorter- rol fchynt gekomen te zyn. Behalve de Poor- ter rol, hadt men, in laater' tyd, een Buiten- rol, een Arreft rol en verfcheiden' anderen (V). Doch in de plaats van alle deeze Rollen, worden, federt het jaar 1656, alleenlyk ge- houden eer\ÖrdinarisRol,een Geprivilegeerde Rol, een Extraordinaris Rol, een Beneficie- Rol, een Impofi-Rol, een Schouten-Rol, een Keur-Rol, en een kleine Rol. Tot het dienen der Ordinaris Rolle , zyn , tegenwoordig , gefchikt de Donderdag en de Vrydag; tot de Geprivilegeerde Rolle , de Dingsdag en de Woensdag; tot de Extraordinaris Rolle, de Woensdag, na 't afloopen der Geprivilegeer- de , en de Vrydag, na 't afloopen der Ordi- naris Rolle. Op Dingsdag, dienen, na 't af- loopen der Geprivilegeerde Rolle, de Schou* ten-Rol, de Beneficie Rol en de Impoft-Rol: en om de veertien dagen, onmiddelyk na 'c afloopen van de Schouten ■ Rolle, de Keur- en kleine Rollen (w). De Impoft-Rol dte1** 00K
|
|||||||||||||||||
|
Schf- ^ gehouden Regt van Praeferentie en Con-
SL curFentie, moeten worden verdeeld (,«) De Schout mag niemant, om Civile tchuld,doen gyzelen of vatten, dan na dat hy 't befcheid, waarop zulks verzogt wordt, gezien heeft : waarvan de gegyzelde ook, binnen tweemaal vieren twintig uuren, kennis hebben moet. Zo de Schout zwaarigheid maakt,om de be- geerde gyzeling te doen, verzoekt hy daartoe de bewilliging van Schepenen, die, naar ge- legenheid van zaaken, verleend wordt. De gegyzelde wordt, veerden dagen na de gyze- ling toegelaaten, om zyne zaak te doen die- nen', en zo de Impetrant van gyzeling dan niet gereed is, wordt hy, by provifie, ont- flaagen 't Staat hem ook vry, den Impetrant op de Geprivilegeerde Rolle te roepen, om redenen van de gedaane gyzeling te geeven. Die 't arreft fchendt, is gehouden, boven de boete , het gewysde te voldoen , ten ware Schepenen hem toelieten , de gearrefteerde «roederen, binnen zekeren korten t'yd, we- derom , te berde te brengen. De Arreftant, meenende reden te hebben om te dugten, dat de gearrefteerde goederen zullen worden ver- duifterd, mag verzoeken, dat dezelven, van wege 't Geregt, gefequefireerd, oï in bewaa- rinsje genomen mogen worden:'t welk, nog- tans, niet dan om merkelyke redenen, wordt toegeftaan. May- Op May Avonds-dag, zynde den gewoon- Avonds lyken verhuistyd, wordt, eens in 't jaar, een e
yier zeer zonderlinge Vierfchfiar gehouden , de ' May-Avonds-Vierschaar genaamd, voornaamlyk dienende, om gebrekige huur- ders te noodzaaken tot betaalinge (n). Men vindt van dezelve reeds gewaagd , in de oud- fte Viêrfchaars-Regifters, die thans voorhanden zyn , op de jaaren 1540 , 1541 , en vervolgens. Men bragt'er toen, veeltydsook andere zaaken op , die fpoedig regvorderden. Zo vindt men dat, op de MayAvonds-Vierfchaar, in 't jaar 1540, uitfpraak gedaan is, over den koop van een fchip; en in 't laar 1541, veroordeeling tot betaahng van 't hol van een fchip; vragt van Wynenen diergelyken. Men fchynt deeze Vierfchaadan , van ouds , te hebben aangelegd ,, uikragte van een Privilegie van Hertogé Willem van Beijeren van den vierden Novembedes jaars 1411 , op. het verkenen van Zeevaerdigb of Vlotvaerdigb, in onze oude Keuren, ook Vluvoairdigb Recht (0), en feder |
|||||||||||||||||
|
Vlotregt genaamd: welk regt verleend werdt
aan zulken, die, met hunnen eede, hielden, dat zy zeevaerdig of vlootvaerdigh waren, of dat hunne aenfpraecke van zeevaerdighen goe- (m) Keurb. U ƒ.1! verfi.
(n) Zie V. O el, I, Boe{, bl. **.
{)) KeiHb. A, ĥ 6.
|
|||||||||||||||||
|
(p) Handy, bl. in. [ts.] .. lU
(q) Zie F. van der Vorm van 't Vlotregt, HoojW
bl. 3 1 enz.. |
|||||||||||||||||
|
Ir) Zie Handv. bl. Sio.
(s) Keurb C. ƒ. 8 verfo. (t) Keurb. C. ƒ. g verfo. (v) Hand/, bl. 584. (a) Zie Handv. bl. 62%. |
|||||||||||||||||
|
Handv. bl. 58J.
|
|||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||||||
|
Il E
|
|||||||||||||||||||||
|
E
|
|||||||||||||||||||||
|
RING.
|
|||||||||||||||||||||
|
3^3
|
|||||||||||||||||||||
|
ook op Donderdag. Doch in de dagen, tot
het dienen der Rollen gefchikt, valt,fomtyds, eenige verandering, naar gelang dat, op de cene Rol, veele, en op de andere, geene of weinige partyen zyn. De Ordinaris- en Ge- privilegeerde Rollen zyn gekomen in de plaats van de Poorter-, Arreft-, Buiten-,Reaudide-, en Appél-Rollen. De meefte andere Rollen zyn, te vooren reeds, in gebruik geweed. Op de Ordinaris-Rolle , worden
voorgedraagen en vervolgd alle zaakeu van ar- reft en anderen, die, ter Vierfchaar, by pro- vifie, afgedaan, of, na't voldingen, bevolen zyn afgepleit te worden; of waarin de Ge- daagde veilig en boetfchuldig verklaard ■ is. Ook alle tegenkanting tegen Arrcften, en In- terdiäisn van nieuwe werken, wanneer de- zelven.by provifie, onder borgtogt, afgedaan zyn. Wyders, alle zaaken, die, by Committimus van de hooge Overheid, of van de Geregrs- hoven der Provincie , aan 't Geregt deezer Stede komen: ook zaaken van Gaarand oïwc- dereifch en Indemniteit of Schadeloosllelling, Reauditie en Appèl. Doch zaaken van appel-1,; den wiflèlhandel, koop- en levering om ge- reed geld en bederfelyke goederen betreffen- de , behooren tot de Geprivilegeerde Rolle, Zaaken van Brieven van Üitdel van betaaling, Boedel-afltand en Boedeibefchryving, die,ter eerder aanleg,tot de Beneficie-Rol behooren, komen, indien iemant zig, tegen het ver- kenen deezer gunden, aankant, ook op de Ordinaris Rolle. Reaudiden voor 't volle Collegie van een vonnis, by 't minder getal van Schepenen, 't zy ter Vierfchaar, of op de Ordinaris of andere Rollen , gevveezen, moet, binnen drie dagen (x) na 't uur van 't verleenen van 't appointement, de dagen , waarop de Rolle niet dient, daaronder niet begrecpen, by Rcquefte , verzogt, en par- tyen , binnen nog drie dagen daarna , ter Rolle gedagvaard worden. Appe'I van devon- niflèn der ondergefchikte Regtbankcn moet, insgelyks, doch binnen tien dagen, by Re- quede , worden verzogt. De Requiranten betaalen, in beiderlei geval, tien; doch een Appellant, in geval van AfTurantie en Avary, twaalf guldens, die hun te rug gegeven wor- den , in geval Schepenen het gewezen vonnis, by Reaudide of Appel, veranderen. Ter Geprivilegeerde Roll e, wor-
den gebragt alle Tegenkantingen tegen Ar- reften,tegenInterdiftien van nieuwe werken, cn tegen Executie, Pandkeering en Benade- ring. Doch de Arreden op perfoonen en goederen , onder Borgtogt zynde afgedaan, Worden, op de Geprivilegeerde Rolle, door- gehaald, en op de Ordinaris Rolle geileld, f*) Handv. tl. 58«.
Hl. STUK.
|
zulke Arreffen alleenlyk uitgenomen , die Sche-
gedaan zyn tiit zaaken, welken , uit eigener pjjnjen. aart, gepriviïegeerd zyn, gciyk zyn Htivve- lykfche Zaaken, alimentatie of Onderhoud, koop en levering om gereed geid , wiflèl en bederfelyke goederen , die allen , door middel van Apoflilk. of bytekening van Al- di at ur , by 't meerdcrdeel der Schepenen, verleend, op de Geprivilegeerde Rolle, mo- gen dienen. Een Arredant, op de Gepri- vilegeerde Rolle geroepen zynde, mag, zelfs na dat het Arreft, onder Borgtogt, afgedaan is, zyn e zaak vervolgen op de Vierfchaar. Op de Extraordinaris RoLLE , Extraor-
worden alleenlyk gebragt zaaken , waarin , dinan's by Schepenen, Citatie extra verleend is. Doch Ro1, op dezelve, worden geene zaaken afgedaan, dan die partyen, vrywiHiglyk,aan Schepenen verblyven: by weigeringe waarvan, de aan- legger zyne' zaak, op de gewoonlyke wyze, vervolgen moet, uitgenomen zaaken van klein belang,ontruiming, Wanreparatie en anderen, waarin Schepenen, * uit een edelmoedig diend- *ex mbili bewys, befchikking maaken mogen. DeAd-^10, vokaaten en Procureurs dagvaarden hunne mee/Iers , om voldoening van hun fal.aris, ook op de Extraordinaris Rolle. Op de Beneficie-Rolle , worden Benefi-
alle Brieven van Inductie of Atterminatie , C'^01, dat is, aitftel van betaaling, CeJJie of Boe- delafdand en Inventaris of Boedeibefchryving, die, by de hooge Geregcshovcn, met Com- mittimus aan dcezen Geregte , verworven syn , overgegeven : waarna allen , die zig, tegen het interinement of de beveiliging dee- zer Brieven , zouden willen aankanten , op deeze Rolle , gedagvaard worden. Zo de gedaagden verfchynen , en zig verzetten te- gen't beveiligen der verzogte Brieven, worde de zaak geweezeri naar de Ordinaris Rolle, daar de Impetrant van Ceffie, terftond, be- hoorlyke Inventaris overleggen moet, of zyne Brieven worden aangemerkt, als verworpen. ■ Alle overtreedingen van 's Lands Plakaaten Import-
en Ordonnantien op de gemeene middelen ^°** van verteering en huiftèlyken omflag worden gebragt op de Impost-Rolle, die,voor- maals alleen op Donderdag; doch, federe het jaar 1758, op Dingsdag en Donderdag, gehouden (ar) , en, door de zes jongde Schepenen , als Commiftariflèn over zaaken de gemeene Middelen aangaande, by beurten, waargenomen wordt. Volgens het jongde algemeen Plakaat op de gemeene Middelen van den jaare 1749, moeten alle zaaken, op de Impod-Rolle, by vryfpraak of ver- oordeeling, binnen drie maanden na dat de- zelven voor Schepenen - Commiflariflen ge- brogt
(y) Kcub. R. ƒ. 23*.
|
||||||||||||||||||||
|
»kN-EN.
|
|||||||||||||||||||||
|
Ordina-
'isRol. |
|||||||||||||||||||||
|
^eprivi-
ieSeerde
«•ol. |
|||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||
|
324
|
|||||||||||||||
|
bende party, en de vrienden en niaagen ge- Sche-
roepen worden , en de zaak dient , tegen penen- deezen en tegen den Schout, te gelyk. In de Boeijen , dienen geene zaaken, dan tegen gevangenen, ten ware zulks, by Schepenen, anders, verftaan wierdu Op deKEUR-RoLLÉ, worden, doordeKeur-
bekeurders, gedagvaard, alle zulken, die, ter Rol. oorzaake van de overtreedinge van eenigeii deezer Stede Keuren, Wetten of Ördonnan- tien, in de kleine boeten zyn vervallen. Etl is deeze Rolle , reeds in 't jaar 1565, in- gsfteld , om de bekeurders te helpen aan .kort eil onvertoogen regt, mids deezen, op dat ook de bekeurden in huil regt niet ver« kort worden, aan dezelven, met de Afte van Citatie, fchriftelyk doeri overleveren de re- denen , waarom zy gedagvaard Worden (ti). Tot de kleine Rolle, zo, naar 't Kleine
fchynt, genaamd, om dat de zaaken, die 'er Rol. ' op gebragt worden, maar weinig in getal zyn, behoorèn alle zaaken, die , ter Vierfchaar, belaft zyn befchreeven te worden, 't zy by eifcb, antwoord, replyk en duplyk, of, gelyk in gevallen van korting op Rekeningen vari koften, of fchatting van fchade en InterefTen, by debath , contradebatb , foluiien en fuper- folutien: ook zaaken, waarin ienlant gedag- vaard wordt, om eed te doen, of te zien doen, of om getuigenis der waarheid te geévéri. Zö iemant, verweezen om eed te doeri, buiten 't gebied deezer Stede woont, hioét hy dien' doen, voor zynen gewoonlyken Regter, eri daarna, door zynen byzonderen gemagtigde, in zyne ziele, hier, doen vernieuwen, voor Schepenen, Zo een Gedaagde om getuigenis der waarheid te geeven, zulks weigert, ver- zoekt men , by Requefte, dat hem zulks mo- ge belaft worden: 't welk altoos gefchiedt, ten ware de gedaagde redenen ten tegcndeele hadt, die hy, binnen vier en twintig uuren , fchriftelyk , overleveren moet : anderszins, gaat het fiat van Schepenen op het Rcqueffc in kragt van gewysde. Doch zo hy zyne re- denen in fchrift overgeeft, maaken Schepenen zulk eene fchikking , als zy bevinden te be- hoorèn. Perfaonen ouder dan zeventig jaa- ren , of iemant, in zyne eigene zaak, of in die van zyne nabeftaanden, of een borg, in geval de principaal onmagrig is om te betaalen, of Solliciteurs, in de zaaken, die zy follicitee- ren, können niet genoodzaakt worden, ge- tuigenis der waarheid te geeven. Voorts > ftaat het partye vry , de voortgebragte gé- ntrti tuigen, op * tegengeftelde vraagen, tedoert* °r'<#'' hooren: ook tegen de getuigen te fchryven ^ by reprocben of wraaking; waartegen, door hem, die 'de getuigen bygebragt heeft, vve- dsr-
(*) BO»SE3QOM E «»Sil ("*ƒ>, XXVI. tl 99.
|
|||||||||||||||
|
Sche- bragt zyn, volkomenlyk, worden afgedaan,
penen. Van vonniflen, ter ïmpoft-Rolle geweezen, waarin iemant eene bloote boete van twee honderd guldens , zonder eenig fchandelyk gevolg , opgelegd wordt , kan men geene betering vorderen. Doch van alle anderen, kan men zïg beroepen op de Heeren Ge- committeerde Raaden. Voorts, worden, vol- gens een Reglement van 's Lands Staaten van den drie en twintigften Auguftus des ge- meideh jaars, de zaaken op de Impoft-tlolle vervolgd, van agt dagen tot agt dagdn, en hier ter Stede , van den eenen Dingsdag tot den anderen. De Schout of de Gaarders mogen niemant , wegens verkortinge van 's Lands gemeene Middelen, in gyzeling neemen of houden, die borg {tellen kan voor 't gewysde, behalven in zaaken van executie, of waar eenige lyfftraf plaats zou mogen nebben. Schou- Tot de Schouten-Rolle behoorèn ten-Rol. alle zaaken , waarin de Schout of zyhe Sub- ftituiten,amptswege, voorkomen als eifchers. Volgens het Reglement van den Secreeten ■ Raad te Bruiïèl van den jaare 1559 [1560], plagt de Schouten - Rol, voor alle anderen, te dienen op Dingsdag. Doch federt veele jaaren, dient de Geprivilegeerde Rol, voor de Schouten-Rol. Ter Schouten Rolle, plagt ook een Burgemeefter te zitten(2):'t welk, behalve by de CapitaaleVoortelling, t'eene- maal buiten gebruik is. De Schout, iemant, op zyne Rolle, over eenige breuken of wan- gedrag , willende dagvaarden , moet hem, binnen't jaar, alzo alle Schoutszaaken, zwaa- re misdaaden en 't geval van voorvlugtigheid • uitgenomen , na verloop van een jaar, ge- praefcribeerd zyn ; daarvan a6te , ter zyner woonitede, door eenen Bode , doen bezor- gen , in welke aétc, de zaak , waarover hy gedagvaard wordt, gemeld ftaat. Op Schou- tjn-Rolle, wordt extraordinaris geprocedeerd, bedienende de gedaagden zig aldaar niet van . Advokaaten of Procureurs , tèn ware het hun , op hun verzoek , doof Schepenen, ...'. wierdt toegedaan : in welk geval, de zaak naar de Ordinaris-Rolle geweezen , en, op gewoonlyke wyze, bepleit wordt, 't Staat elk, die eens of meermaalen op Schouten- Rolle gedagvaard ge-weeft is, in geval de Hoofd-Officier de zaak fteéken laat, volko- menlyk vry, den Hoofd-Officier zelven te dag- vaarden , om üitie te inflitueeren; of in geval van purge. Doch in zulk een geval, moet hy, vooraf, Requeft inleveren aan 't Geregt, en de dagvaarding gefchiedt op de Ordinaris Rol- le. In geval van Purge Crimineel, die, al van ouds , ook voor 't Geregt deezer Stede,plagt te gefchieden (a), moeten ook de belangheb- |
|||||||||||||||
|
(z,) Handv. hl.
{») Zü U. De |
|||||||||||||||
|
109.
7, VU. Bo'k, */. :*74>
|
|||||||||||||||
|
L Boek.
|
|||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||
|
EER
|
|||||||||||||||||
|
N G.
|
|||||||||||||||||
|
325
|
|||||||||||||||||
|
Sche-
inen. |
|||||||||||||||||
|
derom, by fakatien of verdediging, gefchrce-
ven mag worden; doch alles binnen eenen bepaalden tyd. Waarna de Hukken, van wel- ken partyen eikanderen affchriften gegeven hebben, den Secretaris ter hand gefield, en door hem aan Schepenen overgeleverd wor- den, die, na 't onderzoeken derzelven,von- nis vellen. In de eerde opkomft van Amfter- datn, werden Schepenen, zo zy zig niet ge- noeg verlicht bevonden, om geregtelyke uit- spraak te doen, geweezen naar het nabuurig Haarlem, om aldaar vonnis te haaien (c). Doch na dat, met het toeneemen der Stad, in grootte en vermogen, de Regtbank altoos van kundige en ervaaren mannen heeft kön- nen voorzien worden , is zulks t'eenemaal bui- ten gebruik geraakt. In de plaatfe daarvan, is,nogtans, reeds by de Ordonnantie vanden jaare 1517, aan Schepenen toegelaaten, in duiftere zaaken, in den Haghe ofte clwaerts, een Confultatie van de Geleerden te mogben ha- len (d). Op de Rollen, zitten, gemeenlyk, drie of
twee Schepenen, als Commiflariflèn, bene- ; vens den Secretaris. De Secretaris leeft de partyen op, zo alsze eikanderen op de Rolle volgen : waarop de Procureurs, die, midier- wyl, in Schepens-Kamer vertoeven moeten, verpligt zyn te letten, op dat Schepenen den ftaat van elke zaak, door den Secretaris, op de Rolle zouden können doen aantekenen. In alle zaaken, dienende voor de Bank van Sche- penen, moet een'Procureur gebruikt worden, behalven op de Schouten- en Keurrollen. De meefters der Procureurs, die eens in eene zaak gediend hebben, worden, wegens die zaak, niet meer, door een' Bode, gedagvaard, zyn- de de Procureurs gehouden, agt te geeven, wat, in dezelve, op de Rollen, voorkomt (e). De Secretaris houdt, nevens de prefentatien, ter Vierfchaar en op de Rollen, aantekening van de wederzydfche dingtaalen, mids dezel- ven niet grooter vallen, dan vyf of zes regels: anders , moetenze, door de Procureurs, in fcriptis of in gefchrifte , worden overgele- verd. Ook worden alle vonniflen, door den Secretaris, ter Rolle getekend, en, herzien zynde, opgelezen, uitgenomen de vonniflen op de Vierfchaar. Zy vervatten allen, of ver- wyzing in, of vryfpraak van 't geëifchte, of een gedeelte van hetzelve, met de koften, of met compenfatie van koften, dat is, dat par- tyen opgelegd wordt, elk zyne eigene koften te draagen. Die duifterheid meent te vinden JQ eenig Vonnis, mag daarvan, by Requefte, Verklaaring verzoeken , welke nogtans niet verleend wordt, dan na dat 'er party op ge- y) Handv. hl. 582.
\') Handv. hl. 586, J87- |
|||||||||||||||||
|
hoord is. De vonniflen geweezen zynde wor- Sche-
den, vervolgens , zelfs na verloop van een penen. jaar, alzo Schepenen - Vonniflen niet verjaa- ren (ƒ), ter uitvoeringe gelegd ; doch van de wyze , waarop zulks gefchiedr., hebben wy, hiervoor , by eene andere gelegenheid (g), omftandiglyk, gehandeld. By verfcheiden' Keuren,zyn eenige zaaken Zsaken,
uitgezonderd, op welken, by Schepenen, geen waarop, regt gedaan wordt: als, i.Koopenofverkoopen bvSche- op Bedevaarten, Reizen en andere wiflèlval- geen rept ligheden. 2. Weddenfchappen , Spelen en gedaan Boeveryen. 3. Koopmanfchappen of neering w°rdt. van vrouwen, uitgenomen Drapery, waaron- der Winkelneering begreepen wordt,en her- berge. 4. Borgtogten van vrouwen. 5. Tes- tamenten, of andere openbaare Aften, hier ter Stede verleeden, voor Notariflèn, die, by 't Geregt, niet erkend zyn. 6. Schulden, door der Stede kinderen gemaakt, of handelingen met Weeskinderen of onmondigen , buiten bewilliging van Weesmeefteren of Voogden. 7. Makelaars-geld, gevorderd door zulken, die geene gezwooren Makelaars zyn. En 8. gefchillen over timmering, binnen de vyftig roeden buiten deezer Stede Veften (b~). Volgens het Reglement van 's Konings ge- Vacan-
heimen Raad te Brufïèl van den vieren twin* tien. tigften January des jaars 1559 f 1560J, plag- ten Schepenen drie Vacantien in 't jaar te heb- ben ; van Palmzondag, tot belookenPaafchen; van Pinkfteren, toe belooken Pinkfteren; in de week van Kersmis, en van Kers - avond, tot drie Koningen - dag (i). Doch, federt veele jaaren, vallen 'er, voor't Geregt deezer Ste- de, vyf Vacantien, de Paafch-Vacantie, de Pinkfter-Vacantie, de Groote Vacantie, de Kermis-Vacantie, en de Kerfttyds- Vacantie. Zy duuren allen drie weeken, behalve de Groo- te Vacantie, die vyf weeken duurt. Buiten de Vacantien , tragten Schepenen , van den eerften April tot den eerften October, 's mor- gens ten half negen; en van den eerften Oc- tober tot eerften April, 's morgens ten negen uuren , de Rolle te doen dienen; hoewel 't, gemeenlyk, een half uur laater wordt. Het - pleiten by monde gefchiedt ad Clepfydram , of naar den Zandlooper, wordende, tot het doen van Eifch, Antwoord, Replyk enDu- plyk, telkens, maar een half uur toegeftaan, ten ware Schepenen , vooraf, geoordeeld hadden, dat de zaak langer tyd vereifchte. Behalve de regtfpraak in Crimineele en Optelling
Civile zaaken, die aan Schepenen opgedraa- van eeni. gen is, worden 'er ook andere dingen voor £e andere o /31ken
hun gebragt, en door hen afgedaan, die voor- tot nec'
wer- Scbe-
Cf) Handv. BI, 5t7. [isi]. (S) V. licet, I. Boel^, hl. 30 ent,.
(h) Zie R00SEBOOM Recueil Cap. LIV, il, tyr. (•) Handv, tl, Iie. Vv 2 \ |
|||||||||||||||||
|
?°,e de
bollen
|
|||||||||||||||||
|
3<i<5 AMSTERDAMS VII. Deel.
Sche- werpen van hunne Regtfpraak zouden können praefereerd zyn op dé goederen van de Schul- Scïffi*
penen, worden. denaars, verleeden voor twee Schepenen en pene**« pens. i. Zy ontvangen veelerlei flag vanReques- door dezelven ondertekend. En deeze fchuld-
arnptbe- ten,' en maaken 'er fchikkingen op. De voor- brieven verjaaren, hier ter Stede, niet; maar
hooren- naamften behelzen verzoeken om een' Cu- mogen, ook jaar en dag na dat zy verfchee- d% rator in verlaaten of verwarde boedels, of om nen geweeft zyn, ter Executie gelegd wor- ven7lpe"iemants perfoon te verbeelden, die zelf, of den (T): gantfch anders dan in fommige an- pointe- afwezend, of vermiß , of overleeden is* en dere Steden» daar zy, al van ouds, der vef- mentenop op wien men jet te fpreeken heeft: verzoe- jaaringe onderworpen waren (m). flaClvanl ken, om * om Gods .wille bediend te worden; 4. De Schout en twee Schepenen waar-4 Zf Reques- om onroerende goederen van minderjaarigen deeren ook, in fommige gelegenheden, hui- ^hatt^ ten- te mogen verkoopen, of om roerende , by Zen en andere onroerende goederen, binnen yo^e. ^wöw-fchatting, te mogen overneemen;omiemant, de Stad en derzelver Vryheid leggende, by- fea. uit hoofde van krankzinnigheid of (legt gedrag, zonderlyk zulken, waarvan 's Lands Impóft te mogen vaftzetten; om penningen, uit de op de Collaterale Suceejfie moet worden be- Confignatie deezer Stede, of ter Weeskamer, taald. te mogen ligten ; om onderzoek gedaan te 5. Een Burger of Inwooner, gefchil met 5.ZyIef
hebben van goederen, befchadigd uit zee ge- iemant hebbende, en bedugt voor overlafl, gen V^6 komen; om eene wooning, door den huur- hoon- of belediging van zyne partye, kan, of^cehj£ der verlaaten, te mogen openen, en weder- den Schout, of twee Schepenen verzoeken, g^zete- om verhuuren; om eenLyk van eenen vreem- eene vrede te willen leggen tuflchen hem en nen. den of verlaatenen te mogen begraaven, en zyne partye: waarop zy beide, in Schepens- de korten te mogen vinden uit zyne nalaa- Kamer, ontbooden worden , en hun bevo- tenfchap; en om kagchels, ovens en andere len, eikanderen niet te. misdoen, met woor- ftookplaatfen, waarin meer dan gemeen fterk den of werken, onder bedreiging van , an- vuur gebruikt wordt, te mogen laaten maa- derszins , geregtelyk te worden geftraft: o- ken, of herftellen. Op alle deeze en veele vereenkomitig met de oude Privilegien van andere Requeften , maaken Schepenen be- de jaaren 1342 en 1389 (b). fchikking naar gelegenheid van zaaken: fom- Volgens eene onzer oudfte Keuren, magEenS^' tyds, eenvoudiglyk, Fiat vtrleenende; doch een Schepen niet tuygen noch kennen van ee- pen k'j^ dikwils ook, zulken, die 'er belang by heb- nige faken langer dan een jaer na den tyt dat mz2XJ ben , vooraf, extra dagvaardende en hooren- hy van fynen Ambachte gaet, ten fy van 's Hee- ^ ^ de, of ook wel de Requeften eefft ftellende ren boeten, van 's Heeren renten, ende andere afgeg83" in handen van zulke Collegien of Perfoonen, 's Heeren faken ende van der Stede boeten, ren- is,tutée' die in flaat zyn, of zig in ftaat {lellen moe- ten ende faken diergelycke (0). En men heeft, ten, om Schepenen, vooraf, te dienen van reeds in 't jaar 1482, verftaan, dat de afge- berigt. Wordende de Requeften en de Ap- gaane Schepenen moeften gehoord worden , pointementen van Schepenen, of op'tComp- over een vonnis, welk zy, het jaar te voo- toir van Schepenen, of ook ter Secretarye, ren, geveld hadden, en waarin, door de Vrou- te boek gefteld. we van Brederode , verandering verzogt 2. Voor a. De borgtogten van zulken., die eenige werdt (/>).
hunwor- penningen, gekomen van onroerende of roe- De Privilegien in't gemeen inhoudende dat Oi'W}
foktenr§'rende goederen, in 's Heeren Executie, of Schepenen der Steden een jaar lang dienen bi^r-' v°egrlee- door de Defolate • Boedels - Kamer, verkogr, zouden; zo hebben de Graaven zig, fomtyds, j^n den. ftaan te ontvangen , en zig, nevens twee omtrent fommige Steden , waar, voorheen, op Bjogea> borgen, verbinden moeten om dezelven, ten deeze Privilegien, wel inbreuk gefchied was, vot ' behoeve van beter regt hebbende , wederom in't byzonder, verbonden, dat beideBurge- op te brengen, worden ook, voor twee meefteren en Schepenen, binnens jaers, niet Schepenen, verleeden. zouden mogen afgefet worden (q). Een enkel 3. Ook 3. Alle Transporten of Kwytfcheldingen Schepen mag, nogtans, hier ter Stede, door
r^H' van va^e g°e^eren, binnen de Staden der- Burgemeefteren, by raade van de Vroedfchap» gen van zelver Vryheid leggende, worden, insgelyks, om wettige oorzaaken, binnens tyds, vanzyn vafte door twee Schepenen, bezegeld: 't welk nog- ampt worden ontflaagen. Immers, zo heeft Goede- tans njet gefchieden mag, ten zy dezelven, het tfnngeneUn'door eenen Secretaris, getekend zyn (*). Ook fê, iïï^'Ä^Ä «.^„^w*** Schepe- worden de Kuftingbneven en Schepenen-ken- ten de broyn Haati. 1. £>«/, iu 17«. nen-Ken-niOen, zynde eene foort van geregtelyke y^A0?,!'-IÄ.^^.K8'
niffen. Schuldbrieven , welker wettige bezitters ge- (?; Groot-Memor. n. i. /. i7t vcrß. (9) Privileg van Haail. bl. 61. Mieris Qhaiterb. P*'
(kj HandT. U. in. Beet, bl.j»i. |
|||||
|
>'
|
|||||
|
L Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E G E E R I N a
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
327
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
het deVroedfchap,-k'tjaaT 1668, verdaan (r): ter Stede, Myne Heeren van densche-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en 't is ook, na en dan, gefchied.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Geregtë genaamd, en, in eene Keure penen.
van den elfden February des jaars 1508, be- fchreeven als goede Schaffenaers ende Regeer- ders des gemeenen goeds (s). De Requeften , waarby eenige nieuwe Keuren verzogt wor- den , zyn gerigt aan Myne Heeren van den Ge- regte der Stad Jmßerdam , en komen eerft in handen van een' of meer Schepenen, als Commiflariflèn, die de Keuren ontwerpen, en aan Burgemeefteren zenden ter onderzoek. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fetdee-
|
Schepenen hebben , by eene fchikking
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^"Svan'tvan den zeib'enden February desjaars 1/44,
Schepvan^et VVe'k hunner Kamer, onder zig, in drie Hen. ' Plegen, die weekelyks wifïèlen , verdeeld. De eerfte neemt, des Zondags, het trou- wen waar: voorts, het leezen der Reques- te», en de Schouten-, Keur-, Extraordina- ris-, Beneficie-, Impoft- en kleine Rollen; de voor May-Avonds-Vierfchaar; de Kennis- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
sen ter Secretarye, en de Boeijen. De twee- Vervolgens, wordt, door Schepenen* met
de ploeg zit op de audiëntie : en de derde kennis en toeftetnming van Burgemeefteren, paft, in de Vierfchaar- week, op alle de Bui- een dag beraamd, tot het vaftrtellen der Keu- tenrollen, op de Kenniflèn ter Secretarye, en ren. Ten befremdentyde, en gemeenlyk in |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
op de Boeijen. Het hooren van getuigen en
ander buitcn-werk gefchiedt, in de weeken der Vierfchaare, door alle de Heeren,zonder onderfcheid, die niet met andere bezigheden |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
't laatft van January, begeeft de Schout zig
naar Burgemeefters-Kamer, om te verneemen, of Burgemeefteren gereed zyn tot het vaft- itellen der Keuren; hen, ten dien einde, ver- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
onledig zyn. De jongfte Schepenen uit de zoekende, in Schepens-Kamer te komen;
ploeg, welker week het is, moeten, geduu- Burgemeefteren plaatferi zig hier, tegenover rende de Vacantien, in de Stad blyven, of Schout en Schepenen,die hunne gewoonlykë zorgen, dat andere Schepenen, voor hen, in plaats bekleeden, hebbende den Schout de de Stad blyven, om op voorvallende zaaken roede van Juftitie boven 'c hoofd. De Secret |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
orde te können ftellen, en den Schout, in de
Boeijen, behulpzaam te zyn. De Loospanden worden waargenomen, door de twee jongfte Schepenen, uit de weekelykfche ploeg: de Eigenpanden, door alle de Schepenen, die by huis, en door geene onpaiïèlykheid bel- let zyn; die, ten dien einde, ter beftemder uure , voormaals, op den Dam binnen de ketenen , moeden zyn ; doch nu in Sche- pens-Kamer wezen moeten, op zekere boe- ten. De May-Avonds-Vierfchaar moet waar- genomen worden, door alle de Schepenen, die, V morgens voor zes uuren, in Schepens* Kamer moeten zyn. Voorts, hebben Sche- penen , onderling, op de naauwkeurige waar- neeminge van eenige byzondere deelen van hunnen dienft, zekere boeten gefield , 't zy van de Pofi , dat is , eene volkomen rnaaltyd , of van een f nanoens - onthaal , daarin zy , gelykelyk , deelen. Op open- baare gelukwenfchingen, over Ampten van ■^egeeringe of Lands- of Stads-waardighe- *jen > verichynen Schepenen in hun. plegtig "mPtsgewaad, dat is, in 't zwart, met man- tel en bef; doch by geene andere gelegen- heden. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tans zit, aan eene kleine tafel, voor Burge-
meefteren. Den Schout hierop gevraagd heb- bende, of Burgemeefteren gelieven over te gaan tot het maaken van Keuren, doen de Commiflariflèn uit de Schepenen verflag van de Keuren , by ieder van hun ontworpen, met byvoeging van hunne aanmerkingen en advys. De Schout vraagt, daarop , de ge- dagten van Burgemeefteren; dochitemt,op verzoek van Burgemeefteren, eerft. Burge- meefteren ftemmen , vervolgens, en cinde- lyk, Schepenen, in hunnen rang. De Se- cretaris houdt aantekening van de ftemmen en van 't befluit; en leeft , op eenen vol- gendt% dag, wanneer myne Heeren vanden |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Geregte , op gelyke
en gezeten zyn , de |
wyze , byeengekomen
Keuren overluid op, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
die dan, na gedaane omvraage van den Schout,'
gerefumeerd, en eindelyk vaftgefteld worden; waarna zy , ten overftaan van den Schout, een' Burgemcefter en twee Schepenen, van de puije van het Raadhuis , afgekondigd , vervolgens, gedrukt, en, by aangeplakte Bil- jetten , alomme, aan de gemeente bekend gemaakt worden. Doch 't maaken vaii Keuren gefchiedt, Hoe de-
buiten deezen tyd, niet zo:.plegciglyk. • Deze'^en, Schout, of een of meer. Schepenen , het Tdsgï~ maaken eener nieuwe Kerne noodig oordee- Waar-G lende, deelen 't ontwerp daarvan, doorgaands, fchuwin- eerft mede aan Schepenen , en vervolgens fen van aan Burgemeefteren; waarna de Keur, van ^?epffgf' wege myne Heeren van den Geregte, vaft-tiglyk, ge. gemaakt
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ǥ"*
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ft*
|
Nu blyft ons nog overig, te handelen van
net maaken van Keuren, 't welk, doorgaands,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
etl"vaa' f,aai''y'(s' tegen den tyd van de verandering
•^ursÜn Rejjeeriuge, wanneer, gemeenlyk , ver-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
or,
|
Tiy-1° ei^en' Keuren tevens worden vaftgefteld
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"e
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ft
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^n v e" f" a%ekondigd, zeer plegciglyk, gefchiedt.
*H q^ i ^aaken van Keuren ftaat, eigenlyk, aan ,egte. wbout, Burgemeefteren en Schepenen, hier (r) Kefoi. Vroedfch. X». P. it Auptfi. i&it. f. 9I.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(,) Handv.
Vv 3
|
° worden
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
il. S06. [824.'3
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
328
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gefield, en op de voorgemelde wyze afge- vinciaal, afgevaardigd, aantellen: waarvan, ScHë-
- - •■ ■ -"aarfchuwin- volgens eene Keure van den zeven en twintig- pene«* tot ontdek- ften July desjaars 1630, ter Secretaryealhier,
gefchieden , ook aantekening gehouden moet worden, eer
zy hun ampt mogen oefenen (iï). In den jaare
1565 , waren, hier ter Stede, niet meer dan
vyf Notariflèn, by 't Geregt erkend en toe-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sche-
penen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
g
k
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Advokaaten , die , hier ter Stede , voor gelaaten (y). Doch in de twee volgende eeu-
Schepenen, pleiten zullen, moeten , vooraf, wen, nam dit getal zo fterk toe, dat het, in by 't Hof van Holland , beëedigd zyn, en 't jaar 1720, reeds verre over de zeftig ge- zulks by hunnen Promotiebrief doen blyken: klommen was, toen Burgemeefteren en Oud- waarna zy worden toegelaaten, zo zy My- Burgemeefteren geraaden vonden, het zelve nen Heeren van den Geregte, om byzonde- op zeftig te bepaalen Qw); waarop het, nog re redenen, niet onaangenaam zyn. In elke tegenwoordig , vaftgefteld is. Zy moeten , zaak, pleiten ten hoogfte twee Advokaaten, volgens eene Keure van den agt en twintigften van elke zyde. Doch gemeenlyk maar een January des jaars 1682, ten minden vyf en Advokaat en een Procureur. De Procureurs, twintig jaaren oud zyn Qx). Zy mogen, vol- die, voormaals, twaalf in getal waren; doch, gens verfcheiden' Keuren, geene verklaarin- volgens eene Refolutie van Myne Heeren van gen verlyden, die in Regte gelden; mogende den Geregte van den jaare 1745, op tien, en, zulks, alleenlyk, ter Secretarye, gefchieden. volgens eene andere van den jaare 1755 , op Voorts, zyn zy verpligt, een net Regifter te |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hoe Ad-
vokaaten hier voor 't Geregt toegelaa ten, en hoe Pro- cureurs en Nota- riffen door het zelve aange- fteld worden. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
moeften uitfterven (*), zyn, tegenwoor
dig, maar agt in getal. Zy worden, by My- ne Heeren van den Geregte, Schout, Burge- meefteren en Schepenen, aangefteld; en ge |
1_____J— -II- li/K____.._______________________________________
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
houden, alle Minuten te nommeren, en gee-
nen te fcheuren of te verduifteren, moetende dezelven, na hun overlyden of afftand , ter Secretarye deezer Stede worden overgebragt |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fchiedt zulks, gemeenlyk, wanheer'er eene (y). Somtyds, is aan een'Notaris, door Bur-
Procureurs - plaats open is , jaarlyks , voor gemeefteren, als Ambagtsheeren, veroorlofd, het afgaan der Regeeringe; wanneer, te ge- een Teftament teSlooren te verlyden(2). Her. lyk,ook de opengevallen Notarisplaatfen ver- Provooft-ampt en het Notaris-ampt zyn, in vuld worden. Doch, in het maaken van No-' zeker byzonder geval, onbeftaanbaar met el- tariflèn, heeft de Schout geene ftem. 't Een kanderen geoordeeld. Het opzigt over de |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en 't ander gefchiedt ook in Schepens-Kamer.
Doch de Heeren zitten in eenen anderen rang, dan by 't maaken der Keuren. De Schout be |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Notariflèn werdt , in 't jaar 1691 , toever-
trouwd aan eenen Commissaris over de Notarissen, ook Protonotaris of eerßen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
houdt zyne plaats by't Hellen van Procureurs. Notaris genaamd. Doch dit ampt werdt,
Maar Burgemeefteren bekleeden, in beider- in 't jaar 1701, vernietigd (a). In 't jaar
lei geval, de plaatfen der twee praefideerende 1735, werdt het egter, op nieuws, begeven
en der twee volgende Schepenen: waarop de (b). En 't is, federt, in ftand gebleeven.
negen Schepenen, in hunnen rang, v#gen, De Commiflaris over de Notariflèn plagt
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zig, voormaals, te moeten rigten naar Inftruc-
tien , die door Burgemeefteren waren vaft- gefteld (e). Doch tegenwoordig dient hy op eene Inftruclie, in't jaar 1731, door 's Lands Staaten, beraamd. Hy is, volgens dezelve, verpligt ,, aantekening te houden van 't ge- „ tal der Notariflèn, in de Stad toegelaaten; „ tweemaal 's jaars, de Minuten derzelven „ te onderzoeken, toeziende , dat, op den „ rand derzelven, gefield zy, 't gene 'er op „ behoord gefield te worden, zonder de Ac* „ «n
(u) Handv. tl. «99.
(v) Handv. hl. 699. ' -
(n>) Refol. van den. Oud-Raad van Bürgern, van 3° J
1720. f- 47. (x) Handv. hl. 700. _r
(y) Refol. Vroedfch. Li. A. *■ Nov. 16s6. f. IS* v">°'
Handv. bl. 700. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zittende den Secretaris aan eene kleine tafel
voor de jongfte Schepenen. De Schout ftemt eerft , in 't maaken van eenen Procureur , daarna Burgemeefteren, en eindelyk Schepe- nen , in hunnen rang. En ZO 'er Notariflèn ie benoemen zyn, vertrekt de Schout uit de Kamer. De Requeften , door zulken, die de Notarisplaatfen gaarne bekleeden zouden, aan myne Heeren van den Geregte ingeleverd, worden, vervolgens, door den Secretaris,ge- lezen : waarna eerft Burgemeefteren, en ver- volgens Schepenen Memmen. Die door de meefte ftemmen benoemd zyn, worden, daarna, door twee Schepenen, onderzogt; van welk onderzoek gunftig verflag gedaan zynde aan Burgemeefteren, verleenen deezen den benoemden Notariflèn brieven van voor- fchryving aan 's Lands Staaten, die hen, ver- volgens, by opene brieven, door't Hof-Pro- ft) Befoign. van Burgera,, (n Schepenen van 25 Jttn,
1745. ♦» 3o Jan. 17SJ.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(z.) Groet- Memor, N. VI. ƒ. 24.7 verfo.
|
OB.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(a) Refol. tan den Oud-Raad van Bürgern, van :
1731. .
(h) Groot-Memor. N. X. ƒ. in verfo, 16? verjo
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
•A-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\lll.f.»7'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(c) Groot-Memor. N. VU./, za.% verfo.
J3I verfo. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E E R I N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
329
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
kenverwers, en Overluiden van 't Houtzaag- Sche-
molenaars - Gilde gewoon zyn te verkiezen, penen. om dat wy zulks, by andere gelegenheden, om. ftandig genoeg, hebben aangetekend (b). Zie hier eene Lyfr. van de na amen derW/,AMi*
Schepenen, die, van de vroegite tyden,Schepe- van welken eenige aantekeningen overge- ken. bleeven zyn, tot het jaar 1768 ingeflooten, de Regtbank deezer Stad bekleed hebben» |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vatoR~ " ten ze^ven *n te zicn: voorts, agtgeeven-
N* ,> dé , dat de Notariflèn voldoen aan hunnen j' pligc, en 't gene hem, in dit onderzoek, »>. mögt voorkomen , geheim houdende. " Voor 't onderzoek van elke Acte , is hem twee duivers toegelegd (d). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
PÜgc
|
De Procureurs, by Schout, Burgemeéfte-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1
|
fc'üfl d'er ren en Schepenen verkooren zynde , beloo-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
" ven, by plegtigeri eede, die, jaarlyks,op den
eerften Regtdag na de verkiezing van Sche- penen , ten overfkan van Burgemeefteren en Sehe penen', vernieuwd wordt „ dat zy my- i} nen Heeren van den Geregte alle eerbie- ji denis bewyzen; ryken en armen, zonder si onderfcheid, wel en getrouwelyk dienen; j> hunne zaaken befcheidejyk en zonder fchel- 5» den bepleiten; geene ongegronde zaaken ,, aanneemen, of,zulks verneemende, dezel- „ ven laaten vaaren; zig met geene noode- „ looze uitwegen en vervvylingen behelpen; „ geene overeenkomften maaken , om deel 3, in 't geding te hebben, noch aanneemen „ om het voor eene bepaalde fomme te vol- s, voeren; en zig, naar de Ordonnantie en 3, manier van procedêeren voor deèzen Gereg- >■, te, fchikken zullen." De Procureurs moe- tëri behoorlyke Procuratie hebben van hun- ne meeflers, ten ware dezelven, in perfoon, tegenwoordig waren. Zy mogen zig niet uit de Stad begeeven, dan met kennis van den Prcfident-Scbepen', of verbeuren zekere geld- boete. Zo zy van eenen Advokaat worden bygeitaan,mogenzy alleenlyk kortelyk eifch, of antwoord pleiten, het Replyk of Duplyk voor den Advokaat overlaatende", ten ware, °y Schepenen, anders werdt toegeflaan. Ter Vierfehaare en op alle de Rollen, de Schou- ten en Keur-Pvolle uitgenomen (f), is men, gelyk boven (f) reeds gemeld is, verpligt, zig te dienen van eenen Procureur, die ook de Requeften, welken aan 't Geregt worden lugelcverd, tekenen moet. Alle andere Ge- schriften , in een fchriftelyk geding te pas *°mende , moeten ook , behoorlyk , 't zy voor eenen Advokaat, of Procureur, gete- end zyn. In 't jaar 1745, is, by myne Hee- en van den Geregte , verklaard , in Welker °e8e, de Procureurs de jongite Ofdonnän- e °P het klein Zegel verftaan, eri naarkó- men moeten (g\ |7 v Jpreeken niet van de plcgtige Wyze, op
hl ' lllyne ^tei en van ^en Geregte > Jaar-
^yks, op goeden Vrydag, dat is, 's Vrydags J^or Paafcheri, Waardyns van de Lakenen, ^framee/ters. CommifTariflèn en Keurmeefrers m het Touwwerk, Hoofdmannen van de La- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1351»
Jacob Gerrit Coppcns.
ÏIcndrick Jansz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1363.
Hendrick Willemsz.
Boel.
Ysbrand Cofler. Jacob Rnyfch Claesz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1352.
Jan van den Dammë. lan de Roeder. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
13Ö4.
Hendrick Jansz. Heyn Koe. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1355*
Dirck Coppens» Paulus Pyl Janszo |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ï3te
Jan Beduynre.
jacbb Ruyfch Arefidch»-
Jan Dier. Jacob van den Berge.
Heynle Grieten. Jonge Jan de Witte. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I35Ö-
Ot]tgher Outghers föén. Diric Coppen foeri. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1366.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Claes HeymaiiSi
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
7«ny J73L */.■ 3 71.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'S», -van Elirgcm; kn Schepenen -tAni% Jan. tyis.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(*; ZU ÏV. Desl, I. BUkj tl. 43», ♦4i>+tl.«l,48j.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
Ludeman Jansz. Sche"
1390. paNEï**
Hendrick van Muydcn.
Godevaert Jansfoen.
Gerrit Fredrick En-
gelsz. Willem Reynertsfoen.
Willem Beduynre.
Härmen Dircksz.
Pieter Holland.
1391. Willem Noiert Wil-
lemsz. by anderen, Heyn Noiert. Groote Dirck Claesz.
Jan Albertsz. Bout.
Servaes Willemsz.
Vechter Jacobsz.
Jacob Coppens. *
Luydetgyn Albertsz.
1392. Godevaert Jansfoen.
Willem Reynders.
Jacob Gysbertsz.
Pieter Abbe.
Jan Jan Stevens Soons
Soon. Claes Moyaert,
Vrancke Noiert.
1393.
Jacob van den Berghe. Rincout Jarjsz.
Jan Allerdszoen. Heyn Noiert. Groote Dirck Claesz. Jan Deyman Jansz. Vechter Jacobsz. L394-
Gerrit Fredrick En-
gels. Jan Albertsz. Bout.
Jan de Sael.
Jan Jan Stevens Soon9
Soon. Hendrick Hoeck Dirck-
fen. Godevaert Jansfoen.
Jan Allcnszocn.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AM. STERDAM
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
<*30
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hendrick Willemsz.
BoeL
Claes Captgum Gerrits- foens Soen. I385- Jan Ledige. Meyndert die Witte Jansz.
Godevaert Jansz. Dirck Meyndersz. Doos.
Andries Dusheden. Jan de Lange. Willem Noiert Wil- lemsz. 1386.
Dirck Holland. Floris Willemsz. Jacob Ruylch Claesz. Jan Meyndertsz. van Goye.
Willem Heufche. Dirck Allertsz. Godevaert Jansz. 1387.
Gerrit Willemsz. Dirck Hendricksz. Godevaert Jansz. Claes Hendriksz. de Witte.
Luydetgyn Albertsz. Claes de Wael Jansz. Willem Hendricksz. 1388.
Willem van Legmeer Adamsz.
Jan Jan Stevens Soons Soon.
Jacob Coppens. Andries Dusheden. Melis Roelofsz. Jacob Ruylch Claesz. Willem Noiert Wil- lemsz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
L37».
Picter Jacob Sael. JanHendricksz.van den Dam.
Franck Dircksz. Otto Willemsz. Allcrt de Witte. - - - Sinck. Reynier Kreyt Waligs. 1379-
Tan Gysbertsz. Hendrick Willemsz. Boel.
Willem Jansz. van de Graft.
Dirck Hendricksz. Gerrit Reyndersz. Dirck Jacobsz. Gyffe Sael.
Jan Dircksz. van den Damme,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1367.'
Ciacs Dirck Willems
SoonsSoon.
jan Coppefen. Jan Coen Gerrits Soons Söori.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1370.
Jacob van den Berge. Jan Hendricksz.van den Dam.
Otto Willemsz. Adam Sale. Tydeman Amelisz. Jan Jordaen Godders Soons Soon.
Picter Abbe Jacobs. I37I-,
Jan Dier. ï'ranck Dircksz. Symon AbbcPietersz. Hendrick Molenaer. Willem Noiert. Pieter Holland. Alften! Jacobsz. Evvun kobberts. 1373'.
Jan Coppen. Dirck Moelnaer Hufi- chenfoen.
Adam die Zale. Pieter Jacobs focn. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1380.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Adam Sael.
Fredrick Pont. Robbert Engels. Willem Willemsz. Symon Sael. Roelof Jansz. Roemer Arend van den Änxter.
Dirck Meynfen foen. Meyndert die Witte. 138 r.
Andries Dusheden. Jan JordaenGodevaerd. Willem vanLegmeer. Jacob Coppens. Hendrick Willemsz. Boel.
Melis Roelofsz. Wouter Jacobsz. Willem Jan Egghertsz. 1382.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I375-
Jacob Ruvfch Arenden. RcynierKreytWaligs. Robbert Engelbregt. Meyndert de Witte. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan Meyndersz. van
Goye.
Roelof Jansz. Jacob Gyferfyns Gy- fetginszoen.
Meyndert de Witte Jansz.
Dirck Hendricksz. Robbert Engcbregtsz. Jan Rode Willemsz. 1.3*3'
Jan Bet Jansz.
Jacob Brafeman.
Roemer Arend van den
Anxter. Paulus Jansz.
Willem Noiert Hen-
dricksz. Pieter Jacobsz.
Pleymer Willemszoen.
1384. Claes Harmensz.
Jacob Coppens.
Jan de Lange Stevensz.
WillemNoiert of Noort
Willemsz. JanJordaenGodevaerts-
zoen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nota. In twee oude
Brieven , die uit het Convent van St. Ma- |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ria Magdalena, 't welk,
van ouds hier is ge- weefr, zyn gekomen, en nu noch in het Le- proofenhuis te zien, vindt men, op 't jaar i388,deeze vier Sche- penen , behalven die hier boven ftaan, als Ludeman Jansz.
Godevaert Jansz.
Jan die PotherefenBou-
dewynsz. en
Härmen Dircksz. 1389.
Dirck de Sael Jacobsz. Luydetgen Albertsz. Albert Pieter Gerrits Soons Soon.
Jacob Gysbertsz. Pieter Gerritsz. Floris Willemsz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1395-
Floris Willemsz. Luydetgyn Albertsz- Claes de Sael Jacobsz. Willem Jansz. van de Graft.
Jacob Gysbertsz. Coppe Louwen. Jacob Jan Adams Soo«s Soon.
Meyndert Symonsz- *396- „s
Jan Jan Stevens So°u>
Soon. ' t
Hendrick Hoeck P,rcK"
fen.
Dirck Allerdsz. Gysbert Harmens2- Symon Ruyfch- Herwich And«eSZ* Claes de $*&. 1397'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1376.
Tydeman Amelisz. Jan Arendfez. Pitter Jacobsz. Sael. Jan Hendrick van den Damme.
Hendrick de Witte. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*377-
Jan Dircksz. Jan Arentsz. Hendrik Willemsz. Boel.
Willem Jansz. van der Graef.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||||||
|
R EG E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||
|
33t
|
|||||||||||||||||||||
|
Adam Meyndertsz. van
Legmeer.
Jan Ian Heynens. Gysbert Pieter Alberts Soons Soon.
1413-
Vrancke Noiert Wil-
lemsz. Symon Albertsz.
Fekerdy Iacobsz. van
Bergen. Claes Bruyninck.
Jan Eggert Pietersz.
Lambert Iansz. Mey-
linck. Dirck Bloem ert.
1414. Jan Barwouts.
Jan Heynensz.
Jan Eggert Willemsz.
Jonge Heyn Oert.
Jacob Ian Willemsz.
Boel. Jan Melis Dirksz.
Willem Meyndertsz
ofte Clementen. I4I5-
Symon Zael.
Daem of Adam Meyn-
dersz. van Legmeer. Gysbert van Amftel.
Arent Vechtersz. Bra-
feman. Ysbrant Gerritsz.
Pieter Adamsz.
Clement Iansz. van
Goye. 1416.
Dirck Jacob GyfenZael.
Vranck Noiert Wil-
lemsz. Gysbert Iansz.
Fekerdy Iacobsz. van
Bergen. Claes Bruyninck.
Gysbert Pieter Albers
Soons Soon. Willem Iansz. van der
Graft. 14T7.
Jan Eggert Hertgensz.
Gysbert van Amftel.
Adam Meynderts.
Ysbrant Gerritsz.
Clement van Goye.
Ruyfch Iacob Cop-
pensz. Splinter Heyn Oertsz.
1418. Dirck Iacob GyfenZael.
Tyman Zael.
Pieter Abbe.
Dirck Anne Iansz.Boel.
J an Eggert Pietersz.
Dirck Iacobsz. van Am-
ftel. Jan van derMy.
1419. Meyndert Symonsz.
Gysbregt van Amftel.
Xx |
|||||||||||||||||||||
|
1405.
Dirck Jacob Gyfe Sael.
Härmen Dircksz.
Vrancke Noiert.
Willem de Sael.
Jan Aluwyn.
Fekerdy Jacobsz. van
den Berge. Ysbrant Heyne.
Symon die Zael Jacobs-
foen. 1406.
Vrancke Noiert Wil-
lemsz. Hillebrand Brafeman.
Jan de Bäcker.
Gysbert Jansz.
Heyntje Coppenzoen.
Tydeman Hendricksz.
Hendrick Pillegroms.
1407. Dirck Hendricksz.
Härmen Dircksz.
Pieter Abbe.
Hillebrand Vechtersz.
Arend Vechtersz.
Tydeman Burger.
Jan Barwoutsz.
1408. Claes de Zael.
PieterJacob Lubbertsz.
Gysbert Jansz.
Tydeman Hendricksz.
Arend Brafeman.
|
|||||||||||||||||||||
|
Claes Bruyninck.
Ruyfch Iacob Cop- |
Sche-
penen. |
||||||||||||||||||||
|
ffiNEN. Gerrit Reynders.
Dirck Jacob Gyfe Sael.
Willem van Legmeer Adamsz.
Hendrick van Muyden. ■Gerrit Fredrick Engels. Vechter Jacobsz. Claes Symonsz. Ryfer. 1398.
Goden Jansz. Dirck Holland Jacobsz. Jan Jan Stevens Soons Soon.
Willem Beduynre. Härmen Dircksz. Pieter Abbe. Vrancke Noiert. 1399-
Dirck Jacob Gyfe Sael. Willem Noiert Wil- lemsz. jacob Gysbertsz. Jan Hendricksz. Jan Albertsz. Bont. Vechter Jacobsz. Gysbert Harmensz. 1400.
Pieter Jacob Sael. Gerrit Fredrick Engels. Härmen Dircksz. Claes die Sale Jacobsz. Meyndert Symonsz. Herwig Andriesz. Melis Jansz. 1401.
Willem Noiert Wil- lemsz. Hillebrand Brafeman. Härmen Beyen. Jacob de Sael Claesz. Hillebrand Vechtersz. Jan de Bäcker. 1402.
Willem van Legmeer Adamsz.
Godevaert Jansfoen. Jan Dier Vranckensz. Ruyfch van Lansmeer. Pieter Jacob Lubbertsz. Gerrit Brafeman. ^ I4°3«
Pieter Jacob Sael.
Gerrit Willemsz. rWiuem Beduynre. Claes de Sael Jacobsz. Herwig Andriesz. Dirck.Anne Janszoon
•; Boel. Gysbert Jansz. Godevaert Jansfoen.
»yUiem Hendricksz. gieter Jacob Lubbertsz. Arend Claesz. wiHem de Sael. 5sb'-atid Pietersz. &^9n Albertsz. IK. STUK. |
|||||||||||||||||||||
|
pensz.
Jan Oude Benningh Sy- mons foen.
Bruyninck Spruyt. Steven Dirck Melisz. By de Verandering, die
Hertog Jan van Beije- ren, dit jaar, in 't Ge- regt maakte, werden Schepenen Gysbert van Amftel.
Ruyfch Iacob Cop-
pensz. Jan Oude Benningh Sy-
monsfoeh. Bruyninck Spruyt.
Symon Meeusz.
Dirck Bardensz.
Gerrit DeymanJansz.
1420. Dirck Luytgensz. Lis-
ting. Willem Dircksz.
Pieter Herwig Iansz.
Allert Pieter Allertsz.
Jan Schout Arends.
Au wel Pietersz.
Hugo Heynensz.
1421. Claes Symon Ryfersz.
Jelis Heimer.
Gysbert Iacob Greb-
bersz. Jan Symon. Neflensz.
Jacob Aems Verburg.
Symon Claes Ottensz.
Otto Fleynensz.
1422. Pauwels Luytgensz.
Pieter Iacob Lubbersz.
foensfoen. Gysbert PieterAUerdsz.
foens foen. Gerrit länDeyman.
Hugo Heynensz.
Albert Corsgens.'
Poulus Albertsz.
1423.' Willem Reynersz.
Jan Oude Benningh Sy-
mönsfoen. Claes Peters Wenne.
Jan Schout Arendsz.
Jelis Heimer.
Claes Heymens.
Otto Albertsz. van
Oudshoorn. 1424. Gysbert PieterAllertsz.
Dirck LuytgensLifting.
Pouwels Albertsz.
Gerrit Claes Coppensz.
Dirck Gerritsz. van
Schoonhoven. Jan Deyman.
Andries Iacob Cop-
pensz. '142$.
|
|||||||||||||||||||||
|
1409.
Härmen Dircksz. Jacob Jan Adams Soons Soon.
Jan de Bäcker. Willem de Zael Claesz. Jan Barwoutsz. Oefcher Willems. Gysbert van Amftel. 1410.
Gerrit Willemsz. Herwig Andriesz. Ysbrand Heyn Meyn- dersz. Wiffelacr.
Luyt Iacobs. Jooft Pietersz. jacob Barentsz. Gysbert Pieter Huys- man.
1411.
Dirck. Hendricksz. Godevaert Ltnsfoen. Jan Ian Stevens Soons Soon.
Gerrit Fredrick Engels. Jan Berwoutsz. Claes Bruyning. Claes Pietersz. d'oude. 1412.
Jacob Ian Adams Soons Soon.
Hillebrand Brafeman. Jacob Barentsz. Gysbert Pietersz. |
|||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
Pieter Ruyfch. Sche- '
Jan Tymansz. PENEN.
Lambert Gaef.
Pieter Holland Wil- lemsz. 1445-
Jan Symonsz. van Muy- den.
Jonge Dirck lacobsz. Zael.
Claes Lambertsz. van/ Goyen.
Kinne de Wael. Willem Block Arentsz. Tan Dobbensz. Härmen Byensz. By de verandering, die,
dit jaar, door Hertog van Filips van Bour- gondie, in de. Regee- ring gemaakt werdt, 'werden Schepenen GodevaertWormbouts-
- foon.
Melis Andriesz.
Meeus Pieter Rey-
niers foons foon. Willem Symonsz.
Jonge Gerrit Iansz»
Jan Allertsz.
Gerrit Pieter Boutensz.
1446. Jan Heynensz.
Dirck van Wormer.
Jonge Iacob.
Pieter Allertsz.
Groote Symon Mr.
Iansz. Reyfer. Jan MelisDircksz.foons
foon. Jan Willem Gerritsz.
foons foon. 1447.
Allert Symonsz. Gerrit Groote Pietersz. MeeusPieterReyniersz. Jan Allertsz. Gerrit Pieter Boutensz. Claes Iansz. Slab. Coman Meynert Iansz. 1448.
Dirck van Wormer. GodevaertWormbouts* foen.
Jacob Pillen Allertsz. Jan Symonsz. vanMuf* den.
Rombout Andriesz. Jan Willem Iansz. Gerrit Jooften deVro?" de.
1449.
Jan Heynensz. Allert Symonsz. Grebber Dircksz- Dirck Boelensz- Jonge Gerrit Iansz. Dirck Iansz. inde Poort' PieterHillebrandsz. J45°-
|
||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||
|
330
|
||||||||||||||||
|
GodevaertWormbouts-
foen. Mr. Jacob Ruyfch.
Evert lacobsz. Boel.
Daem Meynertsz. Bra-
feman. Hendrick Kuyper.
1439-
GrebbertDirckz.
Gerrit Iansz. van Loe-
nen. Mr. Härmen Iansz.
Claes Auwel Pietersz.
Claes de Grebber Wil-
lemsz. Jan Deyman.
Arent lacobsz. Boel.
1440. Jan. Eggart Pietersz.
Melis Andriesz.
, Alften Claes Pieters foens foen. Mr. Jacob Ruyfch.
Heertgen Iansz.
Ruyfch Pietersz.
Claes Coppert.
deeze -flerft, en in des-
zelf s plaats komt Oude Claes de Verwer.
1441. Ysbrant Heyn Mey-
nertsz. de Wisfelaer. deeze flerft , en in des-
zelfs plaats komt Jan Uuyfch van Lands-
meer. Steven Dirck Melisz.
Jooft Gerritsz. de Vroe-
de. Dirck van Wormer.
GodevaertWormbouts-
foen. Jacob de Ionge lacobsz.
Luytgen lan Arents
foens foen. 1442. Jan Allertsz.
Mr. Harman Iansz.
Melis Andriesz.
Daem Meynertsz.
Heertgen Iansz.
Vellert Brafeman Vech-
tersz. GooffenDirckBardeusz.
I443>
Ruyfch Pietersz.
Claes Fredriksz. van
Steenwyck. Frerick Pont.
Albert Gerritsz. Crab.
Vechter Willem Mar-
tens foens foen. Jooft Iooften.
Claes de Grebber Ger-
ritsz. 1444.
Pieter Gysbert Har-
mansz. Floris Jacobsz.
Coman Claes lacobsz.
|
||||||||||||||||
|
Lambert lacobsz. Rey-
niers. LambertClaesWennen,
1432.
Auwel Pietersz. Symon Neffe. Jooft Gerritsz. deVroe- de.
Jan van Ylp. Gerrit Iansz. van Loe- nen.
Floris lan Coenen, de StillegangmakersSoon.
Allert Symonsz. H33-
Dirck Luy tjens Lifting. Poulus Albertsz. Dirck van Wormer. Jonge Iacob de Verwer. Claes Codde Pietersz. Willem Zael lan Ot- tensz. Jan Beduynre Albertz. 1434-
Ysbrant Heyn Mey- nertsz. de Wiffelaer.
Jan BethWillemsz. Dirck Blommer. Gerrit lan Deymans foens foen.
Melis Andries. GodevaertWormbouts- foen.
MeeusPieterReyniersz. 1435-
Jooft Gerritsz. de Vroe-
de. GrebberDircksz.
Ysbrant Moyert.
Claes Gerritsz. Stans.
Jacob Brafeman van den
Anxter. Dirck de Grebber.
Jacob Pillen Albertsz.
1436. Ysbrant Heyn Mey-
nertsz. de Wiffelaer. Fekerdy Jacobsz. van
Bergen. Dirck van Wormer.
Jonge Iacob de Verwer.
Mr. Härmen Iansz.
Jonge Willem Grebber.
Jan Pauw.
Claes Gerritsz. Crap.
1437-
Jan BethWillemsz.
Jooft Gerritsz. de Vroe-
de. Melis Andriesz.
Heufche lan Ottensz.
Willem Symonsz.
Alften Claesz. Pieters
foens foen. Jan Pouwelsz. van
Neckeren. 1438. Ysbrant Heyn Mey-
riersz. deWisfelaer. Fekerdey lacobsz. van
Bergen. |
||||||||||||||||
|
1425.
Jelis Heimer. Dirck van Wormer. Symon van Neffe. Swittert Iansz. Jooft Gerritsz. de Vroede.
Andries Frericksz. Claes Iansz. Boel. 1426. B
Hugo Heynensz.
Poulus Albertsz. Moen Reynersz. Kryt. Pieter Gysbert Har- mansz. foens foen.
Dirck Hendricksz. Jan Claes Symon Iio- dinx.
GodevaertWormbouts- foen.
DirckLuytgensLifting.
Jan Symon Neffens. Jooft Gerritsz. de Vroede.
Symon lan Harmensz. Haen.
Symon Pietersz.Colyn. GrebberDircksz. Jan van Ylp. Symon Reyersz. 1428.
Allert Pieter Allertsz. GodevaertWormbouts- foen.
Jonge Iacob de Verwer. Claes Rolle. Jan Melis Gerritsz. de Bruyn.
Jan Heimer. Gerrit Iansz. van Loe- nen.
Floris lan Coenen, de StillegangmakersSoon.
1429. Claes lan Boel. Pieter Engelsz. Mr. Härmen lans. Melis Andriesz. Gerrit van den Anxter. Gysbert Iacob Greb- bersz.
Hendrick Auwelsz. 1430.
Jan Bout Albertsz.
Dirck Bardens.
Gerrit Iansz. Deyman.
Auwel Pietersz.
GodevaertWormbouts-
foen. Jan van Diemen.
Clement Claesz. Del-
man. 143.1.
DirckLuytgens Lifting.
Allert Pieter Allertsz. Melis Andriesz. Heufche lan Ottenstf. Jacob Ruyfch lacobsz. |
||||||||||||||||
|
Sche-
penen, |
||||||||||||||||
|
I.BOEK.
|
||||||||||||||||||||
|
R E
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||
|
333
|
||||||||||||||||||||
|
Gysbert Dircksz.
Moyns.
Tyman Outgersz. Tyman SaerMelisz. Dirck Tymensz. 1464.
Melis Schout Hey- nensz.
Symon Dircksz. Bar- deus.
Roelof Iacob Claesz. Arenden.
Claes Stansz. Jan Beth Iansz. Outger Outgersz. Jan Claesz. Goertsz. 1465.
Heyman Ruyfch Ia- cobsz. Claes Claesz. Kantert. Gerrit Banninck. Jan Outgertsz. Schout- gen. Symon Claesz. van Haerlem.
Gysbert Dircksz, Moyns.
Tyman Sael Melisz» 1460'.
Melis Schout Hey- nensz.
Coman Ian Tymansz. Pieter Claesz. Bruyn Dircksz.Moyns. Jan Beth Iansz. Jacob Henrick Au- welsz.
Claes Ian Oomkejis. 1 1467.
Symon Dircksz. Bar- deus.
Jacob Ian Hugesz. Gerrit Banninck. Jacob Nanning de Goud-fmid.
Gysbert Thomasz. Gemt Ian Allertsz. Claes Heyn aan de Plaats.
1468.
Symon Ian Ryfersz. Coman Ian Tymansz. Jan Beth Iansz. Jan Taling Iansz. Claes Dircksz. Smit. Willem Rycksz. van Beverwaer.de.
Claes Hymetisz. van lip.
1469.
Jan Melis Andriesz.
Gysbert Thomasz.
Volckert Blommert.
Symon Allert Symons
foens foon. Jan Dircksz, van Wor-
mer. Jan Claesz. van Hop-
pen. Claes Grebb£r£
Dircksz. Vva |
||||||||||||||||||||
|
1470.
Claes Delman Cle-
mentsz. Jacoblacobsz.delonge.
Tyman Sael Melisz.
Jacob Boel Claesz.
Duyvel. Hendrick Claesz. van
Haerlem. Hendrick Iansz. Ak-
kerman. Jan Beth Vechtersz.
1471-
Jan Taling Iansz. Symon Dircksz. uyt de Poort.
Hugo Willemsz. Bartholomeus Iacobsz. Claes jacob Heynens. Claes Lasmansz. Dirck Ruyfch Rey- mansz.
Jan Benninck. 1472. Jacob Pillen Claesz. Claes Heyn aan de Plaats.
Olfert Pietersz. Pieter Colyn Pietersz. Jan Deyman Peng. Albert Willemsz. Can? tert.
Jan Coman Iansz.
H73-
Dirck Holland P011- wclsz.
Tyman' Sael Melisz. Henrick Ackerman Iansz.
Pieter Meeus Doos. Dirck Symonsz. Bar- deus.
Gerrit Symon Claes Auwelsz.
Gaef Benninck Ger- ritsz.
1474-
Jan Talling Iansz. Jan Claesz. van Plop*
pen.
Olfert Pietersz. Bartholomeus Iacobsz. Jan Benninck Gerritsz. Albert Ottensz. van Aardenburg.
Boel Dircksz. vanWor- mer.
Jan Beerentsz. Beth.
Roelof Iacob Claes Argnden«
Tyman Sael Melisz. ,
Dirck Henrick Ay-
welsz. Egbert Iansz. Prins,
Pieter Haring.
Clement Gerritsz.
Delman. U76. Henrick Iansz, Ac-
kerman, 01-
|
||||||||||||||||||||
|
1457-
Melis Andriesz. Ysbrant Moyert. Corftgyn Iacobsz. • Henrick ColynDircksz. Claes Claesz. Kantert. Gerrit Gerrit Mat- theusz.
Albert Ottensz. van Oudshoorn.
1458. Gysbert Claes Iacobs foons foon.
Claes Iansz. Slab. Symon Dircksz. Bar- deus.
Jacob Ian Huyges foons foon.
Roelof Iacob Claes A- renden.
Wouter Louwen Oom. Claes Stansz. !459-
Ysbrant Moyert.
Jacob Pillen Claesz.
Corftgyn Jacobsz.
Gerrit Mattheus'z.
Albert Ottensz. van
Oudshoorn. Boel Dirck Boelensz.
Jan Melis Andries
foons foon. 1460. Gysbert Claesz.
Claes Claesz. Kanter.
Roelof Iacob Claes A-
renden. Wouter Louwen Oom.
Claes Stansz.
Jacob Gerrit Coppens.
Jacob Iacobsz.de Ionge.
1461. Corftgyn Iacobsz.
Albert Ottensz. van
Oudshoorn. Gerrit Banninck.
Jan Outgertsz. Schout-
gen. Symon Claesz. van
Haerlem. Gysbert Dircksz.
Moyns. Claes Heyn in den arm.
1462. Grebbert Dircksz.
Gysbert Claes Iacobs-
foon. Rombout Andriesz.
Symon Dircksz. Bar-
deus. Claes Claesz. Kantert.
Claes Stansz.
Bruyn Dircksz.Moyns,
1463. Jacob Gerrit Coppen-
fen. Gerrit Banninck.
Jan Outgertsz. Schout-
gen. Symon Claesz. van
Haerlem, |
||||||||||||||||||||
|
SciIEc
PENEN. |
||||||||||||||||||||
|
1450.
Batholomeus Doos
Dircksz.
Hendrick Stuyver 1 Dircksz. Gerrit Ghey. Barent d'Afche. Coman Ian Thymansz. MelisSchoutHeynensz. Jaeob Claes Arendsz. ~. , I45I.
Uirck Boelensz.
Jacob Iacobsz.de Ionge.
Jan Ruyfch van Lans-
meer. Pieter Dircksz. Smit.
Heyman Ruyfch Ia-
cobsz. Gysgen lans de Vries
uyt de Loosdregt. JanBeerentsz. Beth.
1452- r,
Mr. IacobRuylch. Allert Symonsz.
Hendrick de Kercker.
Pieter Claesz. van Neck
in de Keyfer.
Jacob Pillen Claesz. Symon Dircksz. Bar- deus.
Gerrit Dircksz. Smit, T I453-
Claes Iansz. Slab. Jan Beerentsz. Beth.
Jan Iacobsz. Groofgen.
Heyman Pietersz. van
lip.
Covftgyn Iacobsz. Reynier Andriesz. "VVolfert Henrick Au- Welsz.
1454«
Amelis Andriesz. Rombout Andriesz. Pieter Dircksz. Smit. Heyman Ruyfch. Coppert Vechtersz. Claes Delman Cle- mentsz.
Jacob Ian Huygesz. 1455.
MeeusPieterReyniersz. foons foon.
Symon Dircksz. Bar- <&us.
^•eynier Andriesz. Lambert Meyling. Willem Bruynsz. Henrik Colyn Dircksz. Wdc Holland Pou- welsz.
Gysbert Ciaes'z.
^eter Allertsz. p-pmbout Andriesz. ^oinan Ian Thymansz. J3*ya Allertsz. waes Melisz. van Hoorn.
&ymon Iacobs. |
||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
334
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
ilgrom lacobsz. de gcHË-
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Sc'he- 01fert Pietersz.
penen. Gerrit Melisz. Claes Martyn. Bruyninck Foys Ia cobsz.
Jan Broeck Melisz. Gerrit Dircksz.van den Anxter. 1477.
Hey man Pietersz. van Ilp.
]an Claesz. Geurtsz. Hugo Willemsz. Jan Willemsz. van der Graft.
Jacob Pieter Hille- brandsz.
Vechter Barend Wil- lemsz. Claes Lambertsz. Gaef. Jan Gysbertsz. 1478. Jan Beerentsz. Beth. Allert Willemsz. Kan- ten. Matthys Pietersz. Bel- lefier.
Jan Bout Iansz.. Jacob de Wael Iansz. Mr. Willem Andriesz. Claes Iouge lacobsz. 1479.
Tyman Sael Melisz. Nanning Tymansz. Jacob van Bergen Pie- tersz. of van der Bürgt. Willem Boom Dircksz, Lambert Lambertsz. Meyling.
Dirck Claesz. Sille- moer.
Hillebrand Iansz. Modder. |
Ysbrand Ian Heynensz.
Dirck Pietersz. Coet. Pieter Martynsz. Mr. Symon Cogman. Symon Iansz. Beth. 1483.
Gerrit Symon Claes Auwelsz.
Lambert Lambertsz. Meyling.
Jacob Willemsz. van Beverwaerde.
Pieter lacobsz. Sael in Hamburg.
Jan Claes Lambertsz. van Goyen.
Godevaert Tomasz. Andries Boelen Dircks- zoon. 1484.
Jan Claesz. van Hop- pen.
Jan Broeck Melisz. Pieter Martynsz. Lourens Lambertsz. Gerrit Symon Iansz, Reyer Iansz. Jan Iansz. Garft. 1485. Egbert Iansz. Gerrit Symon Claes Auwelsz.
Dirck Claesz. Sille- moer.
Godevaert Taemsz. Jan Pietersz. Coet. Jan van Perfyn Iansz. Gerrit Sybrandsz. i486.
Jacob Willemsz. van Beverwaerde.
Dirck Symon Ian Ry- fersz.
Matthys Willemsz. |
Heynensz.Blanckert.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
Ionge. penen.
H95-
Jacob Pietersz. van Ber- gen of van der Bürgt. Gerrit Symon Claes Auwelfz.
Gerrit van den Anxter Pieter Reyniersz. Reynier Ian Wardensz. Pieter Hendricksz. Verwer.
Claes Moyert Dircksz. 1496.
Dirck Symonsz. Bar« deus.
Hendrick Iansz. Ac* kerman.
Godevaert Tomasz. deeze flerfi, en in des- zelfs plaats komt
Coert lacobsz. Boel, gezeid Duyvel. , Jan Iansz. Garft. Bruyning Claesz. Jan Clement Hen- dricksz. Clement Wolphert Henricksz. 1497. Bartholomeus lacobsz. Melis Pauw Iansz. Reynier Ian Wardensz. Jan van Perfyn Jansz. Pieter Hendricksz. Samfon Verwer. Jan lacobsz. van Die- men. Ruyfch Ian Bethsz. 1498.
JanClaesz.vanHoppen. Martcn Dirck Mar- tensz.van deRuwiel.
Stans Claes Stansz. Pilgrom lacobsz. de Ionge.
Jan Clement Hen- dricksz. Tyman Pietersz. Reck.
Claes Gerritsz. Dey- man. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Martyn Dircksz. van
Ruwiel. 1489.
Dirck Claesz. Sille- moer.
Jan Clement Claesz. Delman.
Jan Iansz. Gerft. Melis Pauw Iansz. Dirck Liftinck. Jan Beth Rycke Dircks- foon.
Mr. Pieter Nanningfz. 1490.
Jan Melis Andriesz. Boel lacobsz. Bicker. Symon Ian Bethsz. Gerrit Symon Iansz. Dirck Symon Ian Ry- fersz.
Pieter Claesz. Schel- linx.
WillemGrebbert Iansz. Symon Jan Bethsz. Kogman. 1491. Pieter Colyn Pietersz. Jan Bout Iansz. Pieter Haring IanPou- welsz.
Reynier lanWardensz. Claes Hendricksz. van der Schelling.
Gerrit Willemsz. van Alckmaer.
Symon Teding Sy- monsz. 149a.
Gerrit Symon Claes Auwelsz.
Henrick Iansz. Acker |
||||||||||||||||||||||||||||
|
man.
Andries Boelen Dircksz.
Jan Beth IanPouwelszJan Claesz. Watergan Boel.
Bruyning Claesz. Jan Benning Iansz. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Robbregt Iansz.
Claes Pauw Jansz. Coert lacobsz. Boel, gezeid Duyvel.
Fioris Ian Claesz. Ot- |
||||||||||||||||||||||||||||
|
1480.
Hugo Willemsz. Clement Gerritsz. Delman.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan Bout Iansz.
Lambert Iansz. Egbert Iansz. Ysbrant Heyn Iansz. Mr. Jan Melis Schout Heynensz. 1481. Gerrit Symon Claes Auwelsz.
Willem Boom Dircksz. Pieter Lourensz. in den Haan.
Boel lacobsz. Bicker. Jan Clement Claesz.
Delman.
Gerrit Symonsz. Bar- deus. _
Pieter Bicker Dircksz.
1482.
Gerrit Dircksz. Smit. Symon Dircksz. uyt de. Poort.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
ter.
1487.
Egbert Iansz. Prins.
Dirck Claesz. Sille-
moer. Dirck Pietersz. Coet.
Pieter lacobsz. Sael in
Hamburg. Rever Iansz.
Gerrit Willemsz. van
Alckmaer. Pieter Reyersz.
1488. Jan Claesz. van Hop-
pen. Mr. Willem Andriesz.
Dirck Symon Ian Ry-
fersz. Claes Pauw Iansz.
Jacob Waligsz.
Jonge Iaji Melis Schout
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
1493- . ,
Willem Boom Dircksz. Jan van Perfyn Jansz.
Coert lacobsz. Boel, gezeid Duyvel.
Fioris lanClaesz.Otter. Märten Dirck Martens- foon van de Ruwiel.
Stans Claes Stansz. Gerrit Gerrit Mat- theusz.
1494.
JanClaesz.vanHoppen. Hendrick Iansz. Ac- kerman.
Bartholomeus Jacobsz. Andries Boelen
Dircksz.
Bruyning Claesz. Tyman Pietersz. Reck. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
1-499-
Gysbert lacobsz. Droog.
Jan Iansz. Gerft.
Coert lacobsz. Boel,
gezeid Duyvel. Melis Pauw Iansz.
Gerrit Gerrit Mat-
theusz. Gysbert Lap Fekerdy»
Symon Harmensz.
Boonacker. 1500. Jan Melis Andriesz".
Jan Claesz. van Hop-
pen. Märten Dircksz. van
'de Ruwiel. Reyer Ian Wardensz-
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||
|
I. Boei;.
|
|||||||||||||||||||||||
|
Il E
|
|||||||||||||||||||||||
|
335
|
|||||||||||||||||||||||
|
^CHe- TymanPietersz. Reek.
*£Ä'ENt Jacob Claes Heynensz. Cornelislansz. de Vla-
ming vanOudshoorn. 1501. Bruyning Claesz.
Coert Iacobsz. Boel,
gefeyd Duvvel. Floris Ian Claesz. Ot-
ter. Stans Claes Stansz.
Claes Gerritsz. Dey-
man. Gerrit Gerrit Ma't-
theusz. Mr. Dirck Pouwelsz.
1502. Jan Claesz. van Hop-
pen. Dirck Claesz. Sille-
moer. R.eyer Ian Wardensz.
Gysbert Lap Fekerdy.
Hillebrand Iansz. Ot-
ter. Pieter Pvoding Pietersz.
Coen Pieterz.Schepen.
1503. Dirck Symonsz. Bar-
deus. Bruyning Claesz.
Marten Dirck Mar-
-tensz.vandeRuwiel. Floris Ian Claesz. Ot-
ter. Gerrit Gerrit Mat-
theusz. Cornelislansz. de Vla-
ming van Ouds- hoorn. Hendrick Symonsz.
Coggeman. 1504. Jan Perfyn Iansz.
Coert Iacobsz. Boel,
gefeydDuyvel. Stans Claesz.
Gysbert Lap Fekerdy.
Hillebrand Iansz. Ot-
ter. frirek Iacobsz. Quin-
r ting-
cornelis Pauw Iansz.
M I5°5'
"ïarten Dircksz.van
D de Ruwiel.
^fyer Ian Wardensz.
Uaes Gerritsz. Dey-
man. Hendrick Ian Baers.
Jan Iansz. vanNaerden.
symon Siliem0cr
.Claesz. Schol.
iy>r. Pieter Colyn Ia-
cobsz. o- I5°6-
^ Iacobsz. Boel,
rS«feyd Duvvel. |
|||||||||||||||||||||||
|
MeeuwS Pieterfz.
Doos.
Cornelis Banning Gerritfz.
Mr. Pieter Colyn.
Jan Gaef Ianfz.
Daem Meeuwfz.
Gerrit Arifz. van ,
Hoorn. Claes Hillebrandfz.'
Kreek. Symon Lourenfz. Cop-
pens van Neck. Jonge Claes Heynen.
1520. Heymen lacobfz. van
Ouder-Amftel. Henrick Koning Hen-
rickfz. Reyer Pieterfz.
Hob of Robbert la-
cobfz. Symon Claefz. van
Hoorn. Allert Andries Boe-
lenfz. Coenraed Ianfz. Min.
1521. Jan Gaef Ianfz.
Daem Meeuwfz.
Gerrit Andriefz. van
Hoorn. Cornelis Henrickfe.
Loen. Claes Hillebrandfz.
Kreek.
Symon Lourenfz. Cop- pens van Neck.
Mr. JanTeding. 1522.
Stans Claefz. Jacob Gysbertfz. van Kampen.
' Frans Claes Heynenfz.' Symon Claefz. van Hoorn.
Cornelis Banning. Jan Ysbrandfz. Holle- floot.
Mr. Cornelis Wouter Dobbenfz.
1523-
Symöll Sillemoer
Claefz. Schol.
Mr.Pieter Colyn. Heyman lacobfz. van Ouder-Amftel.
Claes Gaef. Claes Hillebrandfz. Kreek.
Dirck Cors." Claes Claefz. Buyck. 1524.
Lucaslacobfz. vanBe- verwaerde , byge- naamd Perfyn. Gerrit Andriefz. van Hoorn, Sv-
|
|||||||||||||||||||||||
|
Henrick Koning Hen-
rickfz. Claes lacobfz. Kroo-
nenburg in 'tParadys.
Reyer Pieterfz. 1513-
Pieter Reyerfz. Pieter Roding Pieterfz. Hendrick Ian Baers. Mr. Pieter Colyn. Jacob Janfz. Huygen. Jan Lambert Ianfz. Walig lacobfz. I5I4-
Willem Duyn Pieterfz.
Jan Gaef Ianfz.
Daem Meeuwfz.
Lucas lacobfz. vanBe-
verwaerde. Hendrick Koning Hen-
rickfz. Hob of Robbert la-
cobfz. Symon Claefz. van
Hoorn. Henrick Ian Baerfz.
Jan Lambert Ianfz. Jacob Gysbertfz. van Campen.
Claes Gaef Claefz. Claes lacobfz. Croo- nenburgin'i Paradys.
Gerret Volckertfz; Valeken.
Pieter Ackerman Ianfz. 1516.
Jacob Huyg Ianfz. Jan Gaef Ianfz. Daem Meeuwfz. Hugo Wolbrandfz. Verwer.
Symon Claefz. van Hoorn.
Gerrit Arifz. van Hoorn.
Allert Andries Boe- lenfz.
1517-
Bruyning Claefz. Mr. Pieter Colyn. Heymen Iacobsz. van Ouder-Amftel.
' Jacob Gysbertfz. van Kampen.
Lucas lacobfz. van Be- verwaerde , byge-
naamd Perfyn.
Cornelis Henrickfz. Loen.
Claes Hillebrandfz. Kreek.
1518.
Stans Claefz. Claes Gaef Claefz. Symon Claefz. van Hoorn.
Albert Andries Boe- lenfz.
Coenraed Ianfz. Min. Xx 2
|
|||||||||||||||||||||||
|
Dirck Pouwelsz.
Dirck Iacobsz. Quin- ting.
Pieter Claesz. Kantert. Jacob Ruyfch Iansz. 1507-
Jan Perfyn Iansz. Claes Gerritsz. Dey- mari.
Hendrick Ian Baers. Mr. Pieter Colyn Ia- cobsz. Jan Lambert Iansz. Willem Duyn Pietersz. Doos.
Jan Ian Evertsz. 1508.
Gerrit Willemsz. van Alckmaer.
PieterHendricksz.Ver- wer.
Gysbert Lap Fekerdy. Symon Sillemoer Claesz. Schol.
Jacob Ruyfch Iansz. Heyman Iacobsz. van Ouder-Amftel.
1509. PieterRodingPietersz. Mr. Pieter Colyn Ia- cobsz. Jan Lambert Iansz. Jan Ian Evertsz. Jacob Gysbert fz. van Campen.
Claes Gaef Claefz. Jan Gaef Janfz. 1510.
Pieter Hendrickfz; Samfon Verwet.
Dirck Pouwelfz. deeze fier ft, en in'des- zelfs plaats komt
Huyg Wolbrandfz. Verwer.
Willem Duyn Pieterfzl Doos.
Daem Meeuwfz. Frans Claesz. Heynen.' Jonge Dirck Claefz. Lucas Iacobsz. van Bevervvaerde, byge-
naamd Perfyn.
1511. Pieter Reyerfz. Pieter Roding Pieterfz. Mr. Pieter Colyn la- cobfz. Jan Lambert Ianfz. Jacob Gysbertfz.- van Campen.
Claes Iacob Kop Hey- mens.
Jan Dirckfz. Syl , of Chil.
1512.
WillemPieterfz. Duyn. Jan Gaef Ianfz. Daem Meeuwfz. Hugo Wolbrandfz.' Verwer.
|
|||||||||||||||||||||||
|
g
|
Sta
|
sbert Lap Fekerdy.
|
|||||||||||||||||||||
|
ns Claesz. Stans.
|
|||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
Willem Claefz.Kloeck- Sche
Pieter Cantert Wü-
lemfz. Cornelis Claes
Meeuwfz. Pieter CoenenSchepen.
Cornelis Claefz. Occo.
Cornelis Iacobfz.Brou-
wer. 1541.
Jooft Sybrandfz.Buyck. Symon Marten Dirckfz.
van de Ruwiel. Jan Wülemfz. Wyn-
gaerd. Albert Dirckfz. Fafol.
Jan Ianfz. van Hoorn.
Claes Vechterfz.
Sybrand Pompeus
Occo. Deeze Schepenen zyn ge-
continueerd tot den 8 February. 1542. Dirck Hilïebrandfz.
Otter. Claes Henrickfz. Bas-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
STERDAM
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
33Ö
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gerrit Andriefz. van
Hoorn,
Symon Lourenfz.van Neck.
Jan Ysbrandfz. Holle- floot.
Mr. Henrick Dirckfz, Dirck Hilïebrandfz. Otter.
Claes Loen Franfz. 1536.
ClaesGerruMattheufz. Claes Doedenfz. Egbert Garbrandfz. Paf Ruyfch.
Willem Claefz. Koeck. Jan Reyferszoon van Monnickendam.
SymonMarten Dirckfz. vandeRuwiel.
Pieter Cantert Wil- lemfz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Willem Dirckfz. Bar-
deus.
Jacob Roeloffz. deeze fterft, en in des- zelfs plaats komt
SymonMartenPieterfz. Verwer.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
c Symon Lourenfz.Cop-
bCHE" pens van Neck.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
FJiNEN.
|
Mr.Jan Teding
Jan Ysbrandfz. Holle-
floot.
Mr. Cornelis Wauter |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dobbenfz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JanYsbrandfz .Dommer
Lyndrayer.
Stans ,C.laefz.Jier/ï, en
in zyne plaats komt
Cornelis Hendrickfz. Loen.
Mr.Pieter Colyn. Pieter Amefz. Mr- Pieter Oly Haring. Jacob Huyg Haring Pieterfz.
Cornelis Sybrandfz. Buyck.
Cornelis Cornelifz I de Vlaming van Ouds- hoorn. 1526.
Symon Claefz. van Hoorn.
Gerrit Andriefz. van Hoorn.
Claes Hilïebrandfz. Kreek.
Mr.CornelisDribbenfz. Gerrit Pancrafz, Jacob Benning. Mr. Henrick Dirkfz. Cornelis Iacobfz.Kroo-
nenburg inHFaradys. Cornelis Henrickfz. Loen.
Cornelis Banning. |
Reyer Pieterfz.
Pieter Ackerman Janfz. Pieter Amefz. Pieter Jansz.Pledfer. Jan Bruyn Jacobfz. Swaen Kroock.
Jacob Pieterfz. Schaep. Gysbert Ianfz. Bcre- fteyn.
I53I-
Claes Hilïebrandfz.
Kreek.
Jonge Claes Heyn. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cornelis Buyck Sy-
brandfz. Gooflen Ianfz. Recalf Bardelius.
Pieter Ackerman Pie- terfz. Millick. Jan Benning Gerritfz. Henrick Pouwelfz. Mee-bacl. 1585; Reyer Pieterfz. Dirck Corfz. Pieter Janfz. Pledfer. Jan Bruyn Iacobfz. Swaen Kroock. Dirck Hilïebrandfz. Otter.
Mr. Claes Heyn Barde- fius Wülemfz.
Jooll: Buyck Sybrandfz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Deeze Schepenen zyn al-
len nieuw gekooren, dat nooit gebeurd is. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ï537-
Mr. Henrick Dirckfz.
Jooft Sybrandfz.Buyck.
Dirck Marcus Ianfz.
Mr. Cornelis Gar-
brandfz. Jan Wülemfz. Wyn-
gaerd. Gerrit lan Lambertfz.
Gerrit Mattheus
Claefz. Deeze bovenfiaande
Schepenen zyn gecon- tinueerdtot den 7 Fe- bruar y , door laft van Vrouw Maria. 1538.
Dirck Hilïebrandfz. „Otter.
Pieter Cantert Wü- lemfz. Gerrit Cornelifz. van den Dam.
Claes Meeuwfz, Mr. Lambert Fre- drickfz.
Jacob Hendrickfz.Sael, Sybrand Iacobfz. Bast 1539-
Jooft Sybrandfz.Buyck Claes Henrickfz. Bas |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gen.
Claes Meeuwfz. Gerrit Claefz. Mat- theufz.
Sybrand Jacobfz. Bam. Mr. Claes Ghys Ianfz, Jan Duyvenfz. de Jonge.
1543-
Henrick Pouwelfz. Mee-bael.
JooflSybrandfz. Buyck. SymonMarten Dirckfz, van de Ruwiel.
Jan Willemsz. Wyn- gaerd.
Sybrand Pompeus Occo.
Jan Pieujrfz. de Graef. SymonClaesCoppeniz»
1544- ' '
GerritMattheusClae f z. Sybrand Jacobfz. Bam, Floris Florifz. Kant, gezeid Breekveld.
Jan Duyvenfz. Mr.OutgertClementfz. Medicus.
Cornelis Antonifz. Schilder. ■ Floris Martenfz. yai.- Alckemade. Deeze Scbepenenzyng1" continueer dut den*? February. I545- ,,
JooftSybranclfz.Buyck.
Symon MartenDireki2'
van de Ruwiel. Jan Wülemfz. Wyn-
gaerd. Svbrand Pompeus
-Occo. Sy< |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jonge Claes "Heyn.
Pieter Amefz. .
deeze fierft , en in des-
zelfi plaats komt Lambert Ysbrand Cop-
, pens. Mr. Henrick Dirckfz.
Gooflen Janfz. Recalf
Bardefius. Pieter Ackerman Pie-
terfz. Millick. Claes Jeroenfz.
Marten Jan Heynenfz.
Claes Hilïebrandfz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Symon Lourens Cop-
pens.
JanYsbrandrz.Dommer Lyndrayer.
Claes Volckertfz. Jacob Dirckfz. Prins. 1528.
Gerrit Andriefz. van Hoorn.
Claes Hilïebrandfz.: Kreek.
Jan Ysbrandfz. Holle. floot.
Mr.CornelisDobbenfz. Pieter Amefz. Mr. Henrick Dirckfz. Jacob Codde. deeze fierft, en in des- zelfs plaats komt
Pieter lan Ackerman. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kreek.
Mr.CornelisDobbenfz. Mr. Claes Heyn Wü- lemfz. Bardefius.
Jooft Sybrandfz.Buyck. Ysbrand Pieter Cop- penfz.
Claes Henrickfz. Bas- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Symon Marten Dirckfz
van de Ruwiel.
Jan Wülemfz. Wyn- gaerd.
Allerd Dirckfz. Fafol. FlorisFlorifz.Kant, gezeid Breckveld.
Willem Cornelifz. Stickel.
1540.
Dirck Hilïebrandfz. Otter,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1529
Cornelis Buyck Sy-
brandfz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Claes GaefLambertfz.
Gooflen Jansz. Recalf
Rar.d,efius. Allert Corfz.
Pieter Ackerman Pie-
terfz. Millick. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gen.
Mr. Pieter Bicker Gerritfz. 1535.
Symon Claefz. van Hoorn, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
EER
|
N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
337
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lucas Meynertfz. van Sche- >
Alckefteyn. penen. Frans Dirck Marcus.
Pieter Pieter Ger-
brandfz. Ruyfch. Claes Iacobfz. in de
Meulen. Antonis van Hoef van
Zyl. 't Getal der Schepenen
is dit jaar vermeerderd by 't Hof tot negen toe , met
Jan Vechterfz. van Hoorn.
Jan Claefz. Verwer. 1561:
Henrick Cornelifz. van Mareken in de Roo
Meulen.
Jan Oom lanfz. AlbertDirckfz.Marcus. Henrick Janfz. Kroock Swaerd.
Mr. Pieter Bicker Willemfz.
Mr. Albert Cantert Breekveld.
Coen Pieterfz. Sche- pen. Dirck Schaep Iacobfz. DirekJan Henri ckfz. 1562.
Symon MartenDirckfz. van de Ruwiel.
Jan Duyvenfz.
Lucas Meynertfz. van Alckefteyn.
Frans Janfz. Teding. Pieter Pieter Gar- brandfz. Ruyfeh.
Antonis van Hoef van Zyl.
Jacob Cornelifz.Nobel. Floris Dirckfz. Otter. Mr. Dirck Florifz.Kant, gezeid Breekveld.
1563-
Henrick Cornelifz. vaa
Mareken in de Roo Meulen. Henrick lanfz. Kroock
Swaerd. Mr. Pieter Bicker Wil-
lemfz. Jan Pyl Claes Doedens.
Jan Vechterfz.
Jan Claesz. Samfon,
f^erwer in de drie Ko- ningen. CoenPieterfz.Schepen.
Dirck Schaep Iacobfz.
Jan Ryfer lanfz.
1564. SymonMarten Dirckfz.
van de Ruwiel. Jan Oom lanfz.
Lucas Meynertfz. van
Alckefteyn. Pi««
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
nen jaarlyks geconti-
nueerd tot op den 10 May, en van den 10 May 1555 tot op den 28 February 1556. 1556.
Jan Willemfz. Wyn- gaerd.
Floris Florifz. Kant, gezeid Breekveld.
Symon Claes Cops of Coppens.
Floris Roeterfz. Härmen Albertfz. van Diemen.
deeze fierftj en in des- zelfs plaats komt
Lucas Meynertfz. van Alckefteyn.
Claes Iacob vanSwie- ten vanLeyden.
Mr. Albert Cantert. Cornelis Antonifz.
Schilder.
Henrick Cornelifz. van Marcken in de Roo
Meulen.
Jan Harmenfz. Gou- denberg.
Frans lanfz. Teding. Henrick Janfz. Kroock. Albäst Dirck Marcus. Mr. pieter Bicker Willemfz.
Deeze Schepenen zynge- contlnueerd tot opden
11 Maart 1558.
1558.
Symon MartenDirckfz.
van de Ruwiel. Floris Florifz. Kant,
gezeid Breekveld. Symon Claes Cops of
ofCoppens. Jan Oom lanfz.
Lucas Meynertfz. van
Alckefteyn. Pieter Pieter Ger-
brandfz. ClaesJacobfz.vanSwie-
ten van Leyden. *559- .
Henrick Cornelifz. van
Marcken in de Roo Meulen. Henrick lanfz. Kroock
Swaerd. Albert Dirck Marcus.
Mr. Pieter Willemfz.
Bicker. Claes Gerritfz. Bont-
werker. Jan PylClaesDoedenfz,
JacobGerritMattheufz.
1560. Floris Florifz. Kant,
gezeid Breekveld. Cornelis Iacobfz. Brou-
wer. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sche- Symon Claes Cops of
*&nen. Coppens. Pieter Gerbrandfz.
Ruyfeh.
Härmen Ottenfz. 1546.
Claes Meeuwfz. Cornelis Jacobfz. Brouwer.
Jan Duy venfz.dejonge. Floris Martenfz. van Alckemade.
Cornelis Antonifz. Schilder.
Jacob Jacobfz. vanKeu- len
|
Mareken in de Roo
Meulen.
Härmen Albertfz. van Diemen.
Albert Dirck Marcufz. 155* •
Claes Meeuwfz.
Sybraud Pompeus Occo.
Symon Claes Cops of Coppens.
Jan Harmenfz. Gou- denberg.
Henrick Janfz. Kroock. Frans Dirck Marcus. Mr. Willem Kunnenfz. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Henrick Cornelifz. van Jacob Walig.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Marcken in de Roo
Meulen. Deeze Schepenen zyn ge-
continueerd tot den 10 May. 1*47- „
JooftSybrandfz.Buyck. Jan Willemfz. Wyn- gaerd.
Symon Claes Cops of Coppens.
Mr.Outgert Clementfz. Medicus.
Floris Roeterfz. Jan Oom lanfz. , Jan Harmanfz. Gou-
denberg.
1548.
Gerrit Claes Mat- theufz.-
Floris Florifz. Kant, gezeid Breekveld.
JanDuyvenfz.deJonge. Cornelis Antonifz. Schilder.
Henrick Cornelifz. van Marcken in de Roo
Meulen.
Lucas Meynertfz. van Alkefteyn.
Frans Janfz. Teding. 1549-
Jan Willemfz. Wyn- gaerd.
|
1552-
Jan Willemfz. Wyn-
gaerd. GerritClaesMattheufz.
Henrick Cornelifz. van
Marcken in de Roo Meulen. Härmen Albertfz. van
Diemen. Albert Dirck Marcus.
Andries Boelen Cor-
nelifz. Claes Cornelifz. Nobel.
1553.
Claes Meeuwfz. Sybrand Pompeus Occo.
Jan Duyvenfz. Symon Claes Cops cf Coppens.
Jan Harmenfz. Gou- denberg.
Frans Dirck Marcus. Lourens Symonfz. van Neck.
1554-
Symon MartenDirckfz. van de Ruwiel.
Jan Willemfz. Wyn* gaerd.
Floris Florifz. Kant, gezeid Breekveld,
Cornelis Antonifz. Schilder.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Claes Meeuwfz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Symon Claes Cops of Härmen Älierdfz
Coppens.
Floris Martenfz. van Alckemade.
Jan Harmenfz. Gou- denberg.
JanClaefz.vanHoppen. tJendrickJanfz.Kroock. 1550.
JanDuy venfz. de Jonge. symon MarteuDirckfz. _, van de Ruwiel. Cornelis Antonifz. Schilder.
Jacob Iacobfz. \fan „Keulen, «enrick Cornelifz. van |
ppen.
van nenfz.
Brou-
ou-
rcus.
denfz.
r
ar-
h. r 1546*
hepe- |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
Cornelis Willemfz. van ScHE-
Rieck. pßNEtf' Adriaen Pauw.
Jacob Benningjacobfz.
ßalthafar Symonfz. Ap-
pelman. Gerrit Janfz. Delft.
Jan Jacobfz. Huvdeco-
per. Henrick Olfertfz.
Fuyck. Henrick Boelenfz.
Mr. Cornelis Romeny-
boot. Deeze heeft nooit geze-
ten. Ysbrand Ianfz. Dom-
mer, Lyndraijer. Jan Janfz. Smit. Jan Claes Boelenfz. Cornelis Albertfz. Schaek.
Pieter Willemfz. A^riend.
Wouter Verhee Cor- i. nelifz. Jan Pieterfz. Reael.
Frans Banning Bartho- lomeufz.
Jan Cornelifz. Hooft. 1580.
CornelisWillemfz. van Rieck.
Frans Volckertfz. Koornhart.
Claes Reyerfz. Jacob Bas Claefz. Claes Boelenfz. Windrick Hendrickfz. van Mareken.
Pieter Boom Cornelifz. Fredrick Vogel. Reynft Pieterfz. 1581.
Cornelis Willemfz. van Rieck.
Pieter Cornelifz.Boom. Jan Claes Boelenfz. Pieter Willemfz. Vriend.
Frans Benning Bartho- lomeufz.
Claes Albertfz. Gover. Jan Verhee Cornelifz. Govert Dirckfz. Wuy- tiers.
Cornelis Andries Boe- ■ lenfz.
In dit jaar, zyn pwee
van de voorfz. Schept' nen gecontinueerd , ■&** genaamd werden O»"" Schepenen. 1582.
Frans Benning. . deeze flerfi, en in de f zelfs plaats komt , |
|||||||||||||||||||
|
338
|
|||||||||||||||||||
|
WeffelIacobCornelifz.
Mr. Jan Tymanfz. de Goyer.
Cornelis Franfz. Reynier Henrickfz. Rooclaes.
Dr. Jan Duyvenfz. Medicus.
Mr. Arend Sandelyn. 1575-
Jan Pyl ClaesDoedenfz. Floris Dirckfz. Otter.
Gerbrand Eggenfz.Paf.
Jacob Kanter.
Jan Michiel Loeffz.
Henrick Iacobfz. Bic-
ker. CornelisWillemfz. van
Rieck. Arent Henrickfz. Loef
in Weesp. Claes Gerritfz. van
Santen. 1576.
Mr. Albert Kanter.
Jan Ryfer Ianfz.
Dirck Ian Deyman.
Cornelis Franfz.
Reynier Henrickfz.
Rooclaes. Dr. Ian Duyvenfz.
Medicus. Mr. Arend Sandelyn.
Jan van Mareken.
Claes Heyn Cornelifz.
1577- Jan Pyl Claes Doe-
dens. Floris Dirckfz. Otter.
Gerbrand Eggenfz.Paf.
Mr. Jan Tymanfz. de
Goyer. Jan Henrickfz. van
Santen. Arent Henrickfz. Loef
in Weesp. Willem Adamfz. Seyle-
maker. Symon Dirckfz.Ouder-
kerek. Pieter Claefz. Oly Ha-
ring. 1578.
Mr. Albert Kanter.
Sybrand Buick Jooften.
Jan Michiel Loefs.
Dr. Jan Duyvenfz.
Medicus. Cornelis Willemfz.van
Rieck. Jacob van Mareken.
Evert Corffen in 't
Marsjen. Jan Perfyn.
Mr. Cornelis Janfz.
Romenyboot. By de buitengewoone Verandering der Regee-
ringe van den 26 Mey
deezes jaars, werden
Schepenen
|
|||||||||||||||||||
|
Henrick Iacobfz. Uli-
fon.
1569. -
Henrick Cornelifz. van Mareken in de Roo
Meulen.
Jan Pyl Claes Doedens. Jan Vechterfz. Floris Dirckfz. Otter. GerbrandEggenfz.Paf. Gerbrand Claefz, Pos. Cornelis Claes Meeuwfz.
Jacob Kanter Pieterfz. Weffel IacobCornelifz. I57°-
SymonMarten Dirckfz. vandeRuwiel.
Lucas Meynertfz. van Alckefteyn.
Mr. Albert Kanter. Jan Ryfer Ianfz. Dirck Ian Deyman. Jan Michielfz. Loef. Henrick Jacobfz. Uli- fon.
Jan Dirck Marcufz. Lucas van Teylingen. I57I-
ClaesJacobfz.vanSwie- ten van Leyden.
Jan Pyl Claes Doedens. Jan Vechterfz. van Hoorn.
FlorisDirckfz. Otter. Gerbrand Eggenfz.Paf. Jacob Kanter Pieterfz. Cornelis Claes Meeuwfz.
SybrandBuyck Iooften. Jacob van Boshuyfen. 1572.
Symon MartenDirckfz. van de Ru wiel.
Mr. Albert Kanter. Jan Ryfer Iaufz. DirckMeynertfz. Pater. Dirck Ian Deyman. Gerbrand Pos Claefz: Weffel IacobCornelifz. Lucas van Teylingen. Mr.JanTymanfz. de Goyer. 1573-
Jan Pyl ClaesDoedenfz.
Claes Iacobfz.
Jan Vechterfz.
Floris Dirckfz. den
Otter. Gerbrand Eggenfz.Paf.
Jacob Kanter Pieterfz.
Jan Michielfz. Loef.
Cornelis Claes
Meeuwfz. Jan van Santen Hen-
rickfz. 1574-
Mr. Albert Kanter. Jacob Gerrit Teeuwfz. Dirck Ian Deyrqan. |
|||||||||||||||||||
|
Sche- Pieter Pieter Ger-
|
|||||||||||||||||||
|
PENEN.
|
brandfz. Ruyfch.
|
||||||||||||||||||
|
Mr. Albert Cantert
Breekveld. Jacob Cornelifz.Nobel.
Mr. DirckFlorifz. Kant,
gezeid Breekveld. Jan Duyvenfz. Brou-
wer. Henrick Iacobfz. van
Swieten vanLeyden. 1565.
Henrick Cornelifz. van Mareken in de Roo
Meulen.
Henrick Ianfz. Kroock Swaerd.
Mr. Pieter Bicker Wil- lemfz.
Jan Pyl Claes Doedens. jan Vechterfz. Coen Pieterfz. Sche- pen. FlorisDirckfz. Otter. GerbrandEggenfz.Paf. Willem Potfwelfz. van Tornel.
1566.
Symon MartenDirckfz. vandeRuwiel.
Lucas Meynertfz. van Alckefteyn.
Pieter Pieter Ger- brandfz.
deeze werdt Schout, en in deszelfs plaats komt
Gerbrand Pos. Jacob Cornelifz.Nobel. Mr.DirckFlorifz. Kant, gezeid Breekveld.
Jacob Claefz. DirckMeynertfziPater. Pieter Claefz. Kan van Marken.
Dir ck Ianfz. Deyman. I567-
Jan Oom Ianfz.
Henrick Ianfz. Kroock
Swaerd. Jan Pyl Claes Doedens.
Jacob Gerrit Teeuwfz.
Jan Vechterfz.
Floris Dirckfz. Otter.
Jan Duyvenfz.
deeze fier ft, en in des-
zelfs plaats komt Jan Michiel Loefsz.
Gerbrand Eggenfz. Paf.
Jacob Pieterfz. Kanter.
1568. Cornelis lacobfz.Brou-
wer. Lucas Meyndertfz. van
Alckefteyn. Albert Kanter.
ClaesTacobfz.
Jacob Cornelifz.Nobel.
Jan Ryfer Ianfz.
Dirck Ian Deyman.
Arend Ian Ernft van
Baffen. |
|||||||||||||||||||
|
R E G Ë Ë R i M G.
|
|||||||||||||||
|
I.BOEIC.
|
|||||||||||||||
|
339
|
|||||||||||||||
|
Sche- Pieter Willemfz.
i>£NEN. Vriend. Govert Dirckfz. Wuy-
tiers.
Balthafar Appelman; Reynfl: Pieterfz. Wybout de Wael. Egbert Pieterfz. Vinck; Claes Symonfz. van Heemskerck.
LourensJacobfz.Reaeh Cornelis Pieterfz. Hooft.
I5S.3-
Claes Symonfz. vatl Heemskerck.
Cornelis Pieterfz. Hooft.
Cornelis Willemfz. van Rieck.
Jan Jacöbfz. Huydeco- per.
Jan Verhee Cörnelifz. Claes Franfz. Oetgens van Waveren.
Cornelis deVlamiiig van Oudshoorn.
Jacob Boelcnfz. Jacöb Schaep Pieteriz. 1584.
Jan Verhee Cörnelifz, Claes Franfz. Oetgens van Waveren.
'Balthafar Appelman. Jan Claes Boelenfz. Pieter Willemfz. Vriend.
Egbert Pieterfz. Vinck. Frans Ruyfch. Cornelis Jacob Witfz. Cornelis Banningjanfz. 1585-
Jan Claes Boelenfz; Pieter Willemfz.
Vriend.
Lourens Iacobfz; Reael.
Jacob Schaep Pieterfz; Jan lacobfz. Huydeco- per.
Jan Cörnelifz. Hooft. Cornelis de Vlaming van Oudshoorn.
Gerrit lacob Witfz; Jacob Gerritfz. Hoing; 1586.
Loilrens lacobfz; Reael.
Jacob Schaep Pieterfz. Jan Verhee Cörnelifz. Otto Vogel. Balthafar Appelman; Henrick Olphertfz. Puyek.
Cornelis Pieterfz.- Hooft.
CornelisBanning Ianfz. Pieter Pauw Adriaenfz. jan Verhee Cornelifö.
KI- STUK, |
Otto Vogel.
Claes Symonfz. van
Heemskerck. -
Cornelis lacob Witfen. Jan Ianfz. Smit. Pieter Willemfz. Vriend,
jan Cörnelifz. Hooft. Jan Thomafz. Croo- nenburg •van Alck-
maer.
Frans Henrickfz. Oet- gens van Waveren. 1588. Claes Symonfz. van Heemskerck;
Cornelis lacob Witfen. Henrick Olphertfz. Fuyck.
Jacob Boelenfz. Balthafar Appelman. Jan Jacobfz. Huydecö- per.
CornelisBanning Ianfz. Bartholt Kromhouc. Henrick Hudde Arentfz.
1589. Henrick Olphertfz; Fuyck.
Jacob Boelenfz. Jan Verhee. Lourens lacobfz; Reael..
Pieter Willemfz. Vriend.
Otto Vogel. Frans Henrickfz. Oet- gens van Waveren. Jan Lourenfz. Spiegel. Wybrand Appelman Balthafarfz.
i59°-
Jan Verhee. Lourens lacobfz.
Reael.
Jan lacobfz. Huydécö- per.
Cornelis lacob Witfen. Jan Cörnelifz. Hooft. CornelisBanning Ianfz, Henrick Hudde"A- rentfz.
Gerrit Bicker. Reynier Pauw; Jan lacobfz. Huydecö-
per.
Henrick Hudde A- rentfz.
Pieter Willemfz. Vriend.
Jan Pieterfz. Reael; ■Jacob Boelenfz. Gerrit lacob Witfz. Jacob Gerritfz. Hoing; Jacob Pieterfz. Kapit. Pieter Claefz. Kalf. Jan Pieterfz. Reael.
|
Jacob Boelenfz;
Jan Verhee.
Cornelis lacob Witfen.
Jan Thomafz. Kroo-
nenburg. jan de Vry Egbertfz.
Jacob Ianfz. Vinck.
Pieter van Neck Pie-
terfz. WillemPieterfz.Hooft.
r ■., I593-
Jan Verhee. jan Thomafz. Krob-
nenburg. Jan lacobfz. Huydeco»
per. Jacob Gerritfz. Hoing.
Frans Henrickfz. Oet-
gens van Waveren. Henrick Hudde A-
rentfz. Reynier Pauw A-
driaenfz. Pieter Claefz. Kalf.
Dr. Sebaffiaen Eg-
bertfz. I594- ■
Henrick Hudde A-
rentfz. Dr. Sebaffiaen Eg-
bertfz. Claes Symonfz. van
Heemskerck. Cornelis Lacob Witfen.
Gerrit Bicker.
Jacob Ianfz. Vinck.
Ysbrand Ben Elbertfz.
Pieter lacobfz. Bas.
Adriaen du Gardyn.
Claes Symonfz. van
Heemskerck.
Cornelis lacob Witfen. deeze ßerfc, en in des-
zelfs plaats komt Gerrit Bicker.
Jan Verhee.
Jan Thomafz. Kroo-
nenburg. Reynier Pauw Adri-
aenfz. Pieter van Neck Pie-
terfz. WillemPieterfz.Hooft.
Pieter Dirckfz. Hafle-
laer. Gerrit Claefz. Vloos-
wyek. 159Ö.
Jan Verhee.
Reynier Pauw Adri-
aenfz. Pieter Willemfz;
Vriend. Laurens lacobfz.
Reael. CornelisBanning Ianfz,
Hendrick Hudde A-
rentfz; Yy
|
deeze fierft, en in der*ScüE-
zelfs plaats komt MNEV Jacob Gerritfz. Hoing.
Jacob Linfz. Vinck.
Cornelis Iorisz.
Dr.Dirck Bas.
1597. ' CornelisBanning Ianfz.
Jacob Gerritfz. Hoing.
Gerrit lacob Witfen."
Jan Thomafz. Kroö-
nenburg. Gerrit Bicker.
Pieter van Neck.
Dr. Sebaffiaen Eg-
bertfz. Pieter Dirckfz. HafTe-
laer. Joris Iorifz.
*598.
Gerrit lacob Witfen.
Dr. Sebaffiaen Eg-'
bertfz. Reynier Pauw A-
driaenfz. WillemPieterfz.Hooft.
Cornelis Iorifz. Dr. Dirck Bas. Jan Claes Reynierfz. Härmen Gysbertfz. vati de Poll.
Jacob Dirckfz. de Graef.
- . Ï599-
Reynier Pauw A- driaenfz;
Dr. Dirck Bas. Jan lacobfz. Huydecö- per.
Claes Symonfz. van Heemskerck;
Lourens lacobfz. Reael.
Jacob Gerritfz. Hoing. Joris Iorifz. Pieter Matthyfz.Schry- ver.
Dr. Sybrand Baltenfz. Appelman.
1600. Jan lacobfz. Huydeco- per.
Jacob Gerritfz. Hoing. Pieter Willemfz. Vriend.
Gerrit lacob Witfen.
Pieter van Neck. Dr. Sebaffiaen Eg- bertfz. Hannen Gysbertfz. vari
de Poll. Roelof Egbertfz.
Dr, Pieter Schaep.
I6"ól. Dr. Sebaffiaen Eg-
bertfz. Haïïrian Gysbertfz. vari
de Poll. Jan thomafz, Kroo-
nenbi'.rg, Rey='
|
||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
340
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Pieter de Vlaming van
Oudshoorn.
1606. Jacob de Graef. Mr. VolkertOeuverlan- der.
Pieter Dirckfz. Hafte- Dr. Dirck Bas.
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Jonas Witfen. Laurens Ianfz. Spiegel. Geurt Dirckfz. van Beuningen.
Dr. Dominicus Heems« kerck. 1607.
Dr. Dirck Bas. Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Jan Iacobfz. Huydeco- per.
Jacob Gerritfz. Hoing. Jan Thomafz. Kroo- nenburg.
Joris lorifz. Dr. Jan ten Grooten- huys.
Roetert Ernft. Jacob Poppen. 1608. Jan Thomafz. Kroo- nenburg.
Dr. Jan ten Grooten- huys.
Ysbrand Ben Elbertfz. Pieter Dirckfz. Hafte- laer.
Jacob de Graef. Roelof Egbertfz. ionas Witfen.
/aurens Ianfz. Spiegel. Dirck de Vlaming van Oudshoorn. |
aurens Ianfz. Spiegel.
acob Backer. braham Boom. 1611.
acob Gerritfz. Hoing. onas Cornelis Witfen. ieter Dirckfz. Hafte« laer.
Härmen Gysbertfz.van de Poll.
acob deGraef Dirckfz. Pieter Matthyfz. Schryver.
Dirck de Vlaming van 1612.
Pieter Dirckfz. Hafle- laer.
Dirck de Vlaming van Oudshoorn.
Joris lorifz. Laurens Ianfz. Spiegel. Jacob Poppen. Roetert Ernft. Jacob van Neck. Adriaen Pieterfz.Raep. Fredrick de Vry. 1613.
Joris lorifz. Jacob Poppen. Jacob Gerritfz. Hoing. Jan Thomafz. Kroo- nenburg.
Ysbrand Ben Elbertfz. Dr. Jan ten Grooten- huys.
Mr.Volkert Oeuverlan- der.
Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
Abraham Boom. 1614.
Jacob Gerritfz. Hoing. |
I6l6. SCHE-
aurens Ianfz. Spiegel, penen*
eurt Dirckfz. van Beuningen.
r. Jan ten Grooten- huys.
ieter de Vlaming van Oudshoorn.
an Pieterfz. de Wit. oetert Ernft. acob Bäcker. illebrand Schellinger. Dr. An dries Bicker Gerritfz. 1617. Dr. Jan ten Grooten- ', huys.
Jan Pieterfz. de Wit." Joris lorifz. Pieter Matthyfz. Schryver.
Jacob Poppen. Jacob van Neck. Jan Gysbertfz .deVries. Abraham Boom. Jacob Iacobfz. Hinloo- pen. 1618.
Joris lorifz. Jacob van Neck. Laurens Ianfz. Spiegel. Geurt Dirckfz. van Beuningen.
Dr. Dominicus Heems- kerck. Pieter Ianfz. Reael. Claes Iacobfz. Haren- carfpel.
Warnaer Ernft van Baflen.
Dr. Reynier Pauw. 1619.
Geurt Dirckfz.van Beuningen.
Dr.Dominicus Heems- |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Sche- Reynier Pauw A-
penen driaenfz. Ysbrand Ben Elbertfz.
Dr. Dirck Bas. Joris lorifz. Dr.Sybrand Appelman. Jonas Witfen. 1602. Reynier Pauw A- driaenfz.
Dr. Dirck Bas. • Jan Iacobfz. Huydeco per.
Pieter Willemfz. Vriend.
Gerrit Iacob Witfen. Pieter Dirckfz. Hafle- laer.
Jacob de Graef. Dr. Pieter Schaep. Deeze <werdt uit de
Bank geordonneerd Raad van de Admiraliteit in Zeeland, en daar kwam geen ander inzyneplaats. Hy flierf aldaar den ao Juny 1620. 1603.
Gerrit Iacob Witfen. Jacob de Graef. Jan Thomafz. Kroo- nenburg.
Dr. Sebaftiaen Eg- bertfz.
Ysbrand Ben Elbertfz. Joris lorifz. Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Jacob Egbertfz. van Ryn.
Mr. Volckert Oeuver. lander. 1604.
Dr. Sebaftiaen Eg- |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
kerck.
Dr. Jan ten Grooten- huys.
JanPieterfz. de Wit. Jan Gysbertfz.deVries. Hillebrand Schellinger. Jan Willemfz.Bogaerd. Jacob Pieterfz. Hoog- kamer.
Dr. Albertus Coenra- |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
bertfz.
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Jan Iacobfz. Huydeco- per.
Pieter Willemfz. Vriend.
Jacob Gerritfz. Hoing. Pieter Dirckfz. Hafle- laer.
Dr. Dirck Bas. Jonas Witfen. Laurenslanfz. Spiegel. 1605.
Jan Iacobfz. Huydeco- per.
Jacob Gerritfz. Hoing. Gerrit Iacob Witfen. Jan Thomafz. Kroo- nenburg.
Joris lorifz. Jacob de Graef. Dr. Jan ten Grooten- huys.
Mr. Volckert Qeurer
lander. |
Dr. Jan ten Grooten-
huys.
Härmen Gysbertfz.van de Poll.
Roetert Ernft. Dirck de Vlaming van Oudshoorn.
Jacob Backer. Jan Gysbertfz.deVries. AdriaenPieterfz. Raep. Anthony Oetgens van Waveren. 1615. Dirck de Vlaming van Oudshoorn. ■ J an Gysbertfz.deVries. Pieter Dirckfz. Hafle- laer. • Joris lorifz. Laurens Ianfz.Spiegel. Geurt Dirckfz. van Beuningen.
Jacob Poppen. Jacob van Neck. Abraham Boom. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
1609.
Pieter Dirckfz. Haffe- laer.
Roelof Egbertfz. Mr. VolkertOeuverlan der.
Geurt Dirckfz. van Beuningen.
Dr. Dominicus Heem kerck.
Jacob Poppen. Jan Pieterfz. de Wit. Jacob van Neck. Pieter Ianfz. Reael. 1610.
Mr. Volkert Oeuverla der.
Geurt Dirckfz. van Beuningen.
Jacob Gerritfz. HoinJan Thomafz. Kroo- nenburg.
Jonas Witfen. Dr. Jan ten Grooten |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
dus Burg. ^^^^^
1620. Dr. Jan ten Grooten- huys.
Jan Pieterfz. de Wit.
Joris lorifz.
Abraham Boom.
Roetert Ernft.
Adriaen Pieterfz.Raep*
Jacob Iacobfz. Hinloo-
pen.
Claes Iacobfz. Haren- carfpel.
Arent Pieterfz. van der |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Burg.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
löa-J'
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
huys.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R I N G.
|
|||||||||||||||
|
Ï.BoEK.
|
|||||||||||||||
|
341
|
|||||||||||||||
|
Dr. Allard Kloeck.
Reynier Reael. Gerbrand Claefz. Pan-
cras. 1636.
Jacob Pieterfz. Hoog-
kamer.
Dr. Allard Kloeck. Dr. Albertus Coenra-
dus Burg. Dirck Tholinx.
Jacob Vinck.
Dr.Matthys Raephorft.
Dr. Laurens Reael,
Ridder. Willem Bäcker.
Dr. Cornelis Witfen.
1637» Dirck Tholinx.
Willem Bäcker.
Ernft Roeters.
Cornelis Bicker, Heer
van Swleten. Jan Huydecoper.
Reynier Reael.
Mr. Gualterus Valcke-
nier. Gerbrand Claefz. Pan-
cras. Dr. Frans Banning
Cocq, Heer van Pur' merland en llpendam. 1638. Ernft Roeters.
Cornelis Bicker, Heer
vän Swieten. Jacob Vinck.
Dr. Allard Kloeck.
Henrick Dirckfz. Spie-
gel. Dr. Cornelis Witfen.
Mr. Gerard Schaep
Pieterfz. Albert Dirckfz. Pater.
Mr. Joris Iorifz.Bäcker.
1639. Dr. Allard Kloeck.
Henrick Dirckfz. Spie-
gel. Dirck Tholinx.
Henrick Reynft.
Jan Huydecoper, Rid-
der, Heer van Ta- men, Blockland, enz. Reynier Reael.
Mr. Gualterus Valcke-
nier. - '
Dr. Franco van der Meer.
Jacob Claesz. Haren-- carfpel.
1640.
Dirck Tholinx. Mr. Wouter Valcke- nier.
Ernft Roeters. Dr. Albert Bas. Df. Cornelis Witfen. Dr. Frans Banning Cocq, Heer van Pur-
wer- |
|||||||||||||||
|
Jacob lacobfz. Hinloo-
pen.
Warnaer Ernft van Baffen.
Dr. Albertus Coenra- dus Burg.
Ernft Roeterfz. Adriaen Kromhout. deezefierft, en in des- zelfi plaats komt
Dirck Tholinx. 1626.
Adriaen Pieterfz.Raep. Jacob lacobfz. Hinloo- pen.
Mr. Volckert Oeuver- Iander,H<?êr vanPur-
merland en llpendam.
Jacob Backer. Henrick Hudde. Jacob Reael. Dr. Gerrit Schaep. Pieter Pieterfz. Haffe- laer.
Dr. Pieter Opmeer. 1627.
Mr. Volkert Oeuver- \mó.£v,Heer van Pur-
merland en llpendam.
Jacob Backer. Hillebrand Schellinger. Jacob Pieterfz. Hoog- kamer.
Dr. Albertus Coenra- dus Burg.
Dr. Claes Pieterfz. Tulp.
Jacob lacobfz. Vinck. Henrick Reynft. Dr.MatthysRaephorft, 1628.
Hillebrand Schellinger. Dr. Albertus Coenra- • dus Burg.
Härmen Gysbertfz.van de Poll.
Jacob lacobfz. Hinloo- pen.
Jacob. Reael. Dirck Tholinx. Dr. Pieter Opmeer. Symon de Ryck van der Gracht.
Cornelis Bicker Ger- ritfz. 1629.
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Dr. Pieter Opmeer. Jacob Backer. Jacob Pieterfz. Hoog- kamer.
Dr. Gerard Schaep. Jacob lacobfz. Vinck. Dr.Matthys Raephorft. Johan Huydecoper. Dr. Albert Bas. 1630.
Jacob Backer. Jacob Pieterfz. Hoog- kajner.
|
Dr. Albertus Coenra-
dus Burg.
Dirck Tholinx. Symon deRyck van der Gracht.
Cornelis Bicker Ger- ritfz. Dr. Pieter lanfz. Hooft. Dr. Laurens Reael, Ridder.
Dr. Allard Kloeck. 1631.
Dirck Tholinx. Dr. Pieter lanfz. Hooft. Härmen Gysbertfz.van de Poll.
Ernft Roeters. Dr. Pieter Opmeer. Jacob lacobfz. Vinck. Dr. MatthysRaephorft. Johan Huydecoper. Willem Bäcker. 1632.
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Ernft Roeters. Jacob Pieterfz. Hoog- kamer.
Dr. Albertus Coenra- dus Burg.
Henrick Reynft. Dr. Laurens Reael, Ridder.
Dr. Allard Kloeck. Henrick Dirckfz. Spie- gel. Dr. Dirck de Graef. 1633.
Dr. Albertus Coenra- dus Burg.
Dr. Allard Kloeck. Dirck Tholinx. Pieter Pieterfz. Haffe- laer.
Dr.Matthys Raephorft. Dr. Albert Bas. Dr. Pieter lanfz. Hooft. Willem Bäcker. Reynier Reael. 1634. Dirck Tholinx. Dr.Matthys Raephorft. Dr. Nicolaes Tulp. Dr. Gerard Schaep. Ernft Roeters. Jacob Vinck. Jan Huydecoper. Dr. Laurens Reael, Ridder.
Mr. Gualterus Vakke- nier. „ z.635.
Dr. Gerrit Schaep. Ernft Roeters.
Jacob Pieterfz- Hoog-
kamer. Cornelis Bicker Ger-
ritfz. Dr. Albert Bas,
Dr. Pieter lanfz. Hooft.
Yy 2 |
||||||||||||||
|
ScHE- l621'
I'enen. K-oetert Ernft.
Abraham Boom. Geurt Dirckfz. van Beuningen.
Jan Gysbertfz. deVries; Anthony Oetgens van Wa veren.
Hillebrand Schellinger. Warnaer Ernft van Baffen.
Jacob Pieterfz. Hoog- kaflier,
Simon van der Does. 162.2.
Geurt Dirckfz. van Beuningen.
Jan Gysbertfz.deVries. Dr. Dominicus Heems- kerck.
Dr.Andries Bicker Gerritfz.
Jacob lacobfz. Hinloo- pert.
Claes lacobfz. Haren- carfpel.
Henrick Hudde. Michiel Pauw Rey- nierfz.
Dr. Claes Pieterfz. Tulp.
1623.'
Dr. Andries Bickef Gerritfz.
Jacob lacobfz. Hinloo- pen.
Mr. Volleert Oeuver- \iindeT,Heer vanPur-
mtrfond en llpendam.
Abraham Boom. Hillebrand Schellinger. Warnaer Ernft van Baffen.
Dr. Albertus Coenra- dusBurg.
Simon van der Does. . Dr.JacobReaellanfz. 1624. Mr. Volkert Oeuver- lander,ffew van Pur-
inerland en llpendam.
Hillebrand Schellinger. Geurt Dirckfz. van Beuningen.
JanGysbertfz. deVries. Jacob Pieterfz. Hoog- kamer.
Henrick Hudde. Dr. Claes Pieterfz. Tulp.
jan Cornelifz. Gecl-
vinck.
Dr. Gerrit Schaep. 1625.
Geurt Dirckfz. van Beuningen.
Jan Gysbertfz.deVries. AdriaenPieterfz. Raep. ^T- Andries Bicker
Gerritfz. |
|||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
MSTE.RDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
342 A
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Henrick Dirckfz. Spie-
gel. Dr. Franco van der Meer.
Jan van de Poll. Mr. Andries de Graef. Dr.Cornelïs vanDronc- kelaer.
Mr. Coenraed Burg. Dr. Gillis Valckenier. 1650.
HendrickDirckfz.Spie- gel. Jan van de Poll. Jan Huydecoper, Rid- der, Heer van Maar- feveen , enz. Dr.CornelisJanWitfen. Mr.Joris forifz. Bäcker. Mr. Gerard Reynft. Mr. Symonvan Hoorn. Gerrit Claefz. Hafle- laer.
Nicolaes Paucras. 1651.
Dr. Cornelis Jan Wit- fen. Mr. Symon van Hoorn. Albert Dirckfz. Pater. Bernard Schellinger. Jan Bicker. Dr. Frans Reael. Dr. Cornelis vanDronc- kelaer.
Mr. Coenraed Burg. Dr. Joan Blaeuw. 1652.
Albert Dirckfz. Pater. Dr. Cornelis vanDronc- kelaer.
HendrickDirckfz.Spie- |
r. Gerrit Reynft. ScnS-
Nicolaes Pancras. péNES. Hans Bontemantel. i655-
Bernard Schellinger. Dr. Frans Reael. Mr. Gillis Valckenier. Joan Munter. Dr. Roetert Ernft. Dr. Willem Bäcker. Jan Huift. Mr. Lambert Reynft.
Dirck Tulp. 1656.
Mr. Gillis Valckenier. Dr. Roetert Ernft. Mr.JorisJorifz.Backer. Mr. Symon van Hoorn. Gerard Haffelaer. Dr. Joan Blaeuw. Mr. Jacob Bas Dirckfz. deeze fierft, en in des- ze'fs plaats komt Mr.Joachim Rendorp. Mr. Henrick Hooft. Dr. Joan Huydecoper, de Jonge, Ridder* Heer van Neerdyk. 1657. Mr. Symon van Hoorn. Mr.'Henrick Hooft. Dr. F-ans Reael. Mr. Coenraed Burg. Nicolaes van Loon. Joan Huift. Dr. Joan van Helle- mond. Cornelis Geelvinck.. Michiel Pancras. 1658..
Dr. Frans Reael. |
||||||||||||||||||||||||||
|
Maarfeveen, enz.
Dr. Cornelis Witfen. Dr. Albert Bas. Dr. Frans Banning Cocq, Heer van Pur. merland en llpendam. Albert Dirckfz. Pater. Dr. Franco van der Meer.
Johan van Waveren. Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Hr. van Oudshoorn en Gnephoeck, enz. Henrick Bicker. 1646.
Dr. Frans Banning Cocq, Heer van Pur- merland en llpendam. Albert Dirckfz. Pater. Ernft Roeters. Henrick Dirckfz. Spie- gel. Jan van de Poll. Roelof Bicker. Nicolaes Corver. Bernard Schellinger. Mr. Andries de Graef. 1647.
HendrickDirckfz. Spie- gel.
Jan van de Poll. Jan Huydecoper, Rid- der, Heer van Maar- |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Sche- merland en llpendam.
penen. Dr. Jan van Heems- kerck. Jan van de Poll. Cornelis de Graef, VryHeer van Suyd- polsbroeck. 1641. Ernft Roeters. Dr. Cornelis Witfen. Dr. Claes Pieterfz. Tulp.
Jan Huydecoper, Rid- der , Heer van Tarnen, Blockland, enz. Henrick Dirckfz. Spie- gel. Dr. Franco van der Meer.
Mr Joris Iorifz. Bäcker. Willem van Ruyten- burg.
Roelof Bicker. 1642. Dr. Nicolaes Tulp. jan Huydecoper, Rid- der , Heer van Tarnen, , Blockland, enz. Dirck Tholinx. Dr. Albert Bas. Dr. Allard Kloeck. Cornelis Bicker, Heer van Swieten.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Wouter Valcke-
nier. Dr. Frans Banning Cocq, Heer van Pur- merland en llpendam. Mr. Jan van Heems- kerck. 1643.
Dirck Tholinx. Dr. Albert Bas. Ernft Roeters. Henrick Dirckfz. Spie- gel. Albert Dirckfz. Pater. Mr.Joris Iorifz. Bäcker. Dr. Franco van der Meer.
Roelof Bicker. Jan van Waveren. 1644.
Ernft Roeters. Henrick Dirckfz. Spie- , gel*
Johan Huydecoper,
Ridder, Heer van
Maarfeveen, enz.
Dr. Allard Kloeck. Dr. Cornelis Witfen. Jacob Claefz. Haren- carfpel.
Dr. Jan van Beems- kerck.
Jan van de Poll. Mr. Willem van Loon 1645.
Johan Huydecoper »- Ridder, Heer van
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
feveen , enz.
Dr. Cornelis Witfen. Dr. Franco van der; Meer.
Jacob Claefz. Haren« carfpel.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Jan Bicker.
Dr. Ifaac Pauw, Heer van Achtienboven, enz. Dr. Frans Reael. 1648.
Jan Huydecoper, Rid- der , Heer van Maar- feveen „enz. Dr. Cornelis Witfen. Dr. Frans. Banning Cocq, Ridder, Heer van Purmerland en llpendam. Albert Dirckfz. Pater. Mr.Joris Iorifz .Bäcker. Jan van Waveren. Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Rid- der , Heer van Ouds- hoorn en Gneppoeck, enz. Henrick Bicker. Bernard Schellinger. 1649.'
Dr. Frans Banning: , Cocq ,. Ridder, Heer van Purmerland en llpendam. .: Albe« Dirckfz. Pater. |
Mr, Coenraed Burg.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
gel.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.Joris Jorifz. Bäcker.
Dr.'Gillis Valckenier. Nicolaes Pancras. Cornelis van Vloos- wyck.
Dr. Gerrit van Helle- mond. Jacob Franfz. Hinloo- pen. 1653.
Hendrick Dirckfz.Spie- gel.
Dr. Gillis Valckenier. Jan van Waveren. Mr. Symon van Hoorn. Gerard Haifeiaer. Dr. Joan Blaeuw. Nicolaes van Loon. Jan Munter. Dr. Roetert Ernft. IÓ54- „
Mr. Symon van Hoorn. Dr. Joan Blaeuw. Bernard Schellinger. Dr. Frans Reael. Dr. Cornelis van Dronc kelaer.
Mr. Coenraed Burg. |
Dr. Gillis Valckenier.
Nicolaes Pancras. Dr. Roetert Ernft. Mrv Joachim Rendorp. Frêdrick Alewyn. Jacob Jacobfz. Hinloo- pen.
Cornelis Bäcker. 1659.
Mr. Gillis Valckenier. Nicolaes Pancras. Nicolaes van Loon, Hans Bontemantel. Mr. Henrick tlooft. Cornelis Geelvinck. Dr. Joan van Hartog' veld.
Mr. Nicolaes Opmeer. Mr.JanBeerndSchaep. 1660.
Nicolaes van Loon. Mr. Henrick Hooft' Gerard Haffelaer. Dr. Roetert Ernft- Fredrick Alewyn- . - NicolaesRochusVsWac Capelle.
Dr.PelgrorntenGroo^ |
||||||||||||||||||||||||||
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||
|
343
|
|||||||||||||||||
|
Sqbe- tenhuys.flerfiuNov.
^en. Mr. Cornelis Kloeck. Dirck Spiegel.
1661. Gerard Haifelaer.
Dr. Roetert Ernft.
Dr. Gillis Valckenier.
Nicolaes Pancras.
Mr. Joachim Rendorp*
Dr. Joan van Helle-
mond. Cornelis Bäcker.
Joan Hinloopen.
Mr. Jacob ßoreel,
Heer van St. Aegt, 1662.
Dr. Gillis Valckenier, Nicolaes Pancras. Nicolaes van Loon. Joan Munter. Dr. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van
. Maarfeveen en Neer- dyk,enz.
NicolaesRochus van de Capelle.
Heurick Roeters. Nicolaes van Waveren. Mr. Arnoud Hooft, Ridder.
Joan Munter.
Dr. Joan Huydecoper, . Ridder,. Heer van , Maarfeveen en Neer- dyk, enz.
Coenraed Burg. Dr. Roetert Ernft. Joan Huift. Jacob Jacobfz. Hinloo. pen.
Dr. Joan vaii Haftog- , veld. Mr. Gerrit Bors van Waveren..
Mr. Willem van Loon. 1664.
Coenraed Burg. Dr. Roetert Ernft. Nicolaes Pancras. Dr. Joan Blaeuw. Nicolaes van Loon. NicolaesRochus van de Capelle.
Mr. Cornelis Kloeck. Dirck Spiegel. Mr. Vincent van - BronckhorfL 1665. Nicolaes Pancras. Ör. Joan Blaeuw. fijrck Tulp. ^r.. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van
Maarfeveen en Neer-
j. dJk, enz. jT- Joan van Helmont.
aeeze ßerß en in des- zclfi plaats komt
|
|||||||||||||||||
|
Dr. Gerard Bors van
Waveren. Jacob Jacobfz. Hinloo«
pen. Hendrick Roeters.
Nicolaes van Waveren.
Mr. Arnoud Hellemans
Hooft, Ridder. 1666. Mr. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarfeveen en Neer- dyk, enz. Jacob Jacobfz. Hinloo-
pen. Dr. Roetert Ernft.
Cornelis Bäcker.
Mr. Nicolaes Opmeer,
is den mjuly totRaad ter admiraliteit in 't Noorderkwartier ver- kooren, en in deszelfs plaats, den zelfden dag Mr. Joan ten Grooten-
huys. Mr. Vincent van
Bronckhorft. Mr. Joan Corver.
Mr. Cornelis Roch.
Mr. Pieter Schaep.
1667. Dr. Roetert Ernft.
Mr. Vincent van >
Bronckhorft. Joan van Waveren,
Heer van Waveren , Botsholen Ruyge Wil- nis, enz. NicolaesRochus van de
Capelle. Mr. Jacob Boreel,
Heer van St. Aegt. Joan Six, Heer vanVro-
made. Cornelis Graefland,
Mr. Joan Munter de
Jonge. Mr. Willem Blauw.
1668. Joan van Waveren,
Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wilnis, enz. NicolaesRochus van de
Capelle. Hans Bontemantel.
Joan Huift.
Mr. Joan Corver.
Mr. Coenraed van Beu-
ningen. is weinig da- gen daar na in Ambas- fade na Vrankryk ver- trokken, en den 11 Au- gufhis in deszelfs plaats gekooren Jacob van Neck Ja-
cobfz. Joannes Hudde.
Leonard Ranft.
Pieter de Graef, Viry-
|
|||||||||||||||||
|
Heervan Suydpols-
broeck, enz.
1669. Hans BontemanteL Mr. Joan Corver. Dr. Roetert Ernft. Cornelis Geelvinck, Heer van Cafiricum,
enz.
Cornelis Backer. Mr. Cornelis Kloeck* Mr. Joan ten Grooten- huys.
Cornelis Gracfland. Mr. Willem Blaeuw. 1670.
Dr. Roetert Ernft. Cornelis Geelvinck. Dr. Willem Backér. Mr. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van
Maarfeveen en Neer-
dyk, enz.
Nicolaes van de Ca- pelle. Mr. Pieter Schaep. Joannes Hudde. Leonard Ranft. Jacob van Neck Ja» cobfz.
1671.
Dr. Willem Bäcker* Mr. Pieter Schaep. Hans Bontemantel. Jacob Jacobfz. Hinloo- pen. Mr. Jacob Boreel. 'Hendrick Roeters. Mr. Vincent van Bronckhorft.
Mr. Cornelis Roch. Mr. Joan Munter de Jonge.
167a.
Hans Bontemantel. Mr. Jacob Boreel. Cornelis Backer. Mr. Nicolaas Opmeer. Joan Six, Heer van Vromade, enz.
Mr. Willem Blaeuw. Joan de Vries. Mr. Jacob de Graef. Mr. Jacob Hinloopen de Jonge.
By de buitengewoone
Verandering der Regee- ringe, in de maand Sep- tember deezesjaars, zyn, alsScbepenen, ontflaagen Hans Bontemantel. Mr. Willem Blaeuw, en
Mr. Jacob de Graef. Én in derzelver plaat-
fin gefield Louis Trip. Mr. David de Wilhem en
Mr. Nanning Kloeck. tri
|
|||||||||||||||||
|
Mr. Nicolaas Opmeer, Sche-
ck 20 December, Raad peilen* ter Admiraliteit in 't Noorderkwartier ge- worden zynde, is, in zyneplaats,tot Sehe* pen gekooren Mr. Joan Corver.
1673. Cornelis Backer.
Mr. Joan Corver.
Hendrick Roeters, it
den 13 Juny, tot Schout gekooren, enden 19dito in deszelfs plaats ge- field Francois de Vicq de
Jonge. Leonard Ranft, fterfi
den 8 April, en in deszelfs plaats komt den 30 dito Michiel Tielens.
Jacob van Neck Ja-
cobfz. Jean Appelman.
Hendrick Becker.
Gillis Sautyn.
Mr. Nicolaes Witfen.
. 1674-
Jacob van Neck Ja-
cobfz. Jean Appelman.
Mr. Vincent van
Bronckhorft. Mr. Nanning Kloeck.
Mr. Rombout Hudde.
Coenraed van Klenck.
Dirck Blom.
Mr. Everard Scott de
Jonge. Mr. Albertus Geel-
vinck. i675-
Mr. Vincent van Bronckhorft.
Mr. Nanning Kloeck. Mr. David de Wilhem. Hendrick Becker. Gillis Sautyn. Michiel Tielens. Francois de Vicq de Jonge.
Joan van Beaumont de Jonge.
Mr. Albert: Bentes. 1676.
Mr. David de Wilhem. Hendrick Becker. Mr. Cornelis Kloeck. Jean Appelman. Mr. Everard Scott de Jonge.
Dr. Dirck Boelenfz. Lieve van Loon.
Jan van Dyck. Mr. Jacob Popta. 1677.
Mr. Cornelis Kloeck» Jean Appelman.
J Mr»
|
|||||||||||||||||
|
VII. Deel.
voorleedenjaarsiöSg. ScHE-
zyn tot denzy Maart peNEN' 1690. gecontinueerd, wanneer de nieuwe Schepenen zyn beëe- digd geworden. 1691. Francois de Vicq. Mr. Dirck Munter. Egbert de Vry. Cornelis Valckenier. Daniel Bernard , Heer vanKattenbroeck, enz. Mr. Dirck Bäcker. Mr. Joan Graefland. Gcrbrand Pancras Mi- chielfz.
AVillem Adriaan van der Stel.
Deeze Schepenen zyn den 6 February beëedigd. 169a. Cornelis Valckenier. Daniel Bernard , Heer vanKattenbroeck, enz. Mr. Dirck Bas. Mr.Francois deVroede. Mr. Cornelis Munter. Mr. Pieter Six. Mr. Quirinus van Stryen.
Mr. Jan Bäcker Cor- nelifz.
Mr. Jean Deutz. Deeze Schepenen zyn den 11 February beëedigd. 1693. Mr. Dirck Bas. Mr.Fran9ois deVroede. Mr. Albert Geelvinck. fier ft den 27 February, en in zyne plaats komt in Oclober. Mr. GerbrandPancras. Mr. Joan Graefland. Mr. Joan Blaauw. Jacob Scott. Mr. Cornelis Bors van Waveren.
Mr. Adriaen Duyvenfz. Mr. Willem Six. Deeze Schepenen zyn den 19 February beëedigd' 1694- Mr. Joan Graefland. Mr. Joan Blaeuw. Mr. Dirck Munter. Mr. Adriaen Bäcker., Gerbrand Pancras M1' chielfz.
Daniel Hochepied. Mr.FredrikSluyskefl' Mr. Joan Huydecopef» Heer van MaaTj1' |
|||||||||||||||||||||||||
|
MSTER-DAMS.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
344
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Gerrit Hooft.
Mr. Jacob ten Grooten- huys.
Jacob Elias. Mr. Dirck Pater. Mr. Pieter Hulft. 1688.
Egbert de Vry. Mr. Gerrit Hooft. Jan Six, Heer van Wim' menum en Vromade. Coenraed van Klenck, Heer van Loirheim.
Mr. Jeronimus de Haze de Georgio.
Mr.Francois deVroede. Jan Coymans. Mr. FredrickDanckers. Mr. Joan Graefland. 1689.
Jan Six, Heer van Wim- menum en Vromade.
Coenraed van Klenck, Heer van Loirheim. Mr. Albert Bentes. Mr. Jacob ten Grooten- huys, overleeden den 19 April, in wiens plaats Mr. CornelisBicker van Swieten is gekooren op den 17 Juny, maar beeft geenSeJjie gehad, alzo hy ziek lag, en op den 24 daar aan is ko- men te overlyden, waar op Mr. Adriaan Bäcker,is gekooren den 7 Sept., en op den 8 dito heëe- digd. Mr. Dirck Bas. Mr. Dirck Pater. Mr. Pieter Huift.' Pieter Reael, Heer van Nigtevegt.
Daniel Bernard, Heer van Kattenbroek.
De Schepenen van 't voorleden jaar 1688., zyn gecontinueerd tot den 9 Maart 1689. waanneer de bovenge- melde Schepenen zyn beëedigd geworden. 1690. Albert Bentes. Mr. Dirck Pater. Frawjois de Vicq. Mr. Dirck Munter. Mr.Francois deVroedeMr. Fredrick Dankertsoverleedt den 13 Juny |
|||||||||||||||||||||||||
|
Joan de Vries.
Mr. Everard Scott, 0- verleeden den 13 Fe- bruary, en in deszelfs plaats, den 17 Maart Jean Appelman. Mr. Albertus Geel- vinck.
Mr. Cornelis van Bam- beeck.
Jeronimus de Haze de Georgio.
Jacob Elias. Adriaen de Weert. 1683.
Joan de Vries. Jean Appelman. Mr. Jacob Jacobfz. Hinloopen.
Francois de Vicq. Mr. Ifaak van Heuvel. Mr.Francois deVroede, Mr. Jacob BickerHen- ricksz.
Mr. Dirck Pater. Jan Coymans. |
|||||||||||||||||||||||||
|
gcHE. Mr, Jacob Boreel, Heer
EENEN. van S- Ac%t ■>en%'
Mr. Cornelis Roch.
Mr. Jacob Hinloopen deJonge.
Mr.Nanning Kloeck. Mr. Albert Bentes. Egbert de Vry. Mr. Dirck Munter. 1678.
Mr. Jacob Boreel. Mr. Cornelis Roch. Mr. Willem van Loon. Mr.Nicolaes Wïtfen. Mr. Rombout Hudde. v Mr. Everard Scott de Jonge.
Gasper Pellicorne, Heer van Louwregt, enz.
Nicolaes Harencarfpel. Cornelis vanBambeeck. 1679-
Mr. Willem van Loon. Mr.Nicolaes Witfen. Joan de Vries. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jacob Hinloopen
de Jonge.
Dr. Dirck Boelenfz. Egbert de Vry. Mr. Dirck Munter. Mr.Nicolaes Haffelaer. Mr. Gerrit Hooft. 1680.
Joan de Vries. Mr. Jacob Hinloopen. Mr. Gerard Bors van Waveren.
Mr. Cornelis Roch. Gasper Pellicorne,Heer •van Louwrecht, enz. fier ft den 5 July , en deszelfs plaats is niet vervuld. Mr. Cornelis van Bam- beeck.
Cornelis Vakkenièr. Jeronhmis de Haze de Georgio.
Mr. Jacob ten Grooten- huys. 1681.
Mr. Gerard Bors vän
Waveren. Mr. Cornelis Roch.
Mr. Cornelis Kloeck.
Mr. Willem van Loon.
Gillis Sautyn.
Egbert de Vry.
Dirck de Vlaming van
Oudshoorn, Heer van Weflerdykshorn, enz. fterft den 18 April, en in deszelfs plaats komt 11 Juny Francais de Vicq.
Mr. Ifaak van Heuvel.
Mr. Dirck Bas.
1682. Mr. Cornelis Kloeck.
Mr. Willem van Loon»
|
|||||||||||||||||||||||||
|
1684.
Mr. Jacob Jacobfz.
Hinloopen. Francois de Vicq.
Mr. Albert Bentes.
Mr. Nicolaes Haffelaer,
overleedt den o.6Maart, en in deszelfs plaats den 6 Juny. Mr. Dirck Bas.
Mr. Cornelis Valcke-
|
|||||||||||||||||||||||||
|
nier.
Mr. Jeronimus deHaz de Georgio.
Mr. Jacob ten Grooten- huys.
Jacob Elias. Mr.PieterHulft. 1685.
Mr. Albert Bentes. Cornelis Valckenier. Hendrick Becker. Gillis Sautyn. Lieve van Loon. Egbert de Vry. Mr. Dirck Pater. Mr. Hendrick Bicker. Pieter Reael. 1686. Hendrick Becker. Gillis Sautyn. Francois de Vicq. Mr.AlbertusGeelvinckMr.Francois deVroedeDaniel Bernard, Heer van Kattenbroeck.
Mr. Dirck Backer. Mr.FredrickDanckertsMr. Joan Graefland. 1687.
Francois de Vicq. Mr.AlbertusGeelvinc |
|||||||||||||||||||||||||
|
en in deszelfs plaats
kwam Mr. Coenraed Burg. Mr. Joan Blaeuw. Mr. Nicolaas Corver. Mr. Nicolaas Six. |
|||||||||||||||||||||||||
|
veen, enz.
Mr. Daniel Jean ber-
nard. i6~95-
Mr. Dirck Munter.
M,r. Adriaen Bäcker^
/
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Egbert de Vry.
Nicolaes Harencarfpel. |
|||||||||||||||||||||||||
|
De oude Schepenen 4es
|
|||||||||||||||||||||||||
|
ÏvBoEK.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
345
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
^chr- Mr.Francois deVroede, Mr.Joan Graefland.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Gerard Haflelaer. Sche- ï
Mr. Wigbolt Sucher de PENEN. ; Jonge. .....J
Mr. Willem Bäcker. ,:
Mr. Willem van Harn.' Balthafar Borecl.' Mr. Daniel Hooft. 1710.
Mr. Jan Six, Heer van ISromade.
Mr. Gerard Haflelaer. Mr.Joan van de Poll. Mr. Jan van den Bcmp- den.
Abraham MuylTart. ' Mr. Nicolaes vanLoon. Mr. Balthafar Scott. Gerard van Papen- broeck.
Mr. Mattheus Lefle- venon.
1711.
Mr. Jan van den Bemp- ' den. Abraham Muvflart. Mr. Lucas Trip. Mv* Wigbolt Slicherue- |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.JeanDeutz, Heer
van AJfendelft, As- fumburg, enz. Mr. Jan van de Poll
Harmanfz. Marten van Loon.
Hendrik Hudde.
Mr. Jan Six, Heer van
l^romade. Mr. Willem Gerrit
Dedel. 1706.
Mr. Quiryn vanStryen.
Mr.Jean Deutz, Heer
van Ajfendelfi, As- fumburg, enz. Mr. Nicolaes Six, Heer
van Wïmmemim. Jacob Scott.
Egidiusvan dciiBemp-
den. Benjamin Pouille ,
Ridder, Heer van Berkenrode, enz. Mr.Jofeph Huydeco-
per, tfw van Maar- feveen , Neerdyk, enz. Mr. Gerard Haflelaer. -
Mr. Cornelis Bäcker.
1707. Mr. Nicolaes Six, Heer
van Wimmenum. Jacob Scott.
Mr. Nicolaes de Vicq.
Mr. Jacob van Stryen.
Mr. Nicolaes Sautyn,
is den 12 Maart gecom- mitteerd in 't Callegie. ter Admiraliteit in '£ Noorderkwartier, in plaats van den ovsrlee- - denHeerWouterValc- kenier, en komt alhier den 7 May als Schepen in zyne plaats Hendrik Hudde.
Mr. Wigbolt Sucher de
Jonge. Mr. Arnold van Aalfl:.
HillebrandBentes. Mr. Elbert Graefland.
1708.
Mr. Jacob van Stryen. Hendrik Hudde. |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
ï'ëNeiv. Daniel Bernard , Heer
van Kattenbroeck. Mr. Casper van Collen. Pieter Rans Valcke- nier.
Mr. Hendrik Hooft de Jonge.
Mr. Hendrik Deckerde Jonge.
Mr. Jacob Hinloopen
de Jonge.
1696.
Mr.Francois deVroede.
Daniel Bernard , Heer
van Kattenbroeck.
Mr. Joan Graefland. Mr.Jean Deutz. Cornelis Calkoen. Mr. Ferdinand van Collen.
Mr. Jacob Hop. Alexander Veiters. Mr. Jan Trip. 1697. Mr. Joan Graefland. Mr. Jean Deutz. Mr. Dirck Bäcker. Mr. Joan Blaeuw. Mr. Coenraed Burgh. Gerbrand Pancras Mi- chielfz.
Mr. Cornelis Munter. Mr. Fredrick Sluysken, moordt Prefidentvan,t Hof van Holland, den 6 july. Cornelis Verpoorten. Mr. Casper van Collen. 1698.
Mr. Dirck Bäcker. Mr. Joan Blaeuw. Daniel Bernard , Heer vanKattenbroeck,enz. Mr. Pieter Six. Pieter Rans Valckenier. Cornelis Calkoen. Mr. Ernft Roeters. Mr. Joan van de Poll Hermanfz.
Mr. Nicolaes de Vicq. 1699.
Daniel Bernard, Heer van Kattenbroeck, enz. Mr. Pieter Six. Mr. Adriaen Backer. |
Mr.. Joan Blaeuw.
Mr. Coenraed Burgh , tot. Gouverneur van Curagao verkoren. Mr. Cornelis Bors van Waveren.
Cornelis Calkoen. Mr. Frederik Wil hem van Loon.
Jacob Valckenier. 1701.
Mr. Joan Graefland. Mr. foan Blaeuw. Mr. Nicolaes Six. Mr. Casper van Collen. Mr. Hendrik Decquer. Mr.Joan van de Poll Hermanfz.
Mr. Jacob van Stryen. Mr. Lucas Trip. Mr. Ifaak Haflelaer. 1702.
Mr. Nicolaes Six, Heer van Wimmenum.
Mr. Casper van Collen. Mr. Cornelis Munter. Mr. Quiryn vanStryen. Mr. Ferdinand van Collen.
Mr. Jan van den Bemp- den.
Cornelis Calkoen de Jonge.
Abraham MuylTart. Mr. Nicolaes Sautyn. 1703. -
Mr. Cornelis Munter. Mr. Quiryn vanStryen. Mr.Joan Blaeuw. Gerbrand Pancras Mi- chielfz.
Mr.Jean Deutz. Cornelis Calkoen. Mr. Fredrik Wiihem van Loon.
Mr. Jan Baptifta Ho- chepied.
Joan Elias Huydecoper van Maarfeveen. 1704. Mr. Joan Blaeuw. Gerbrand Pancras Mi- chielfz.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Jonge.
Gerard Karfleboom. Mr. Abraham Looten. Adam van Ryn. Mr.Hendrick Bicker - Hendrickfz.
Mr. Jan Noach du Fay. 171a.
Mr. Wigbolt Sucher de Jonge.
Gerard Karfleboom. Mr. Nicolaes de Vicq. Mr. Willem Gerrit Dedel.
Mr. Arnold van Aelfir.. Mr. Elbert Graefland» Pieter Eyghels. Mr. Gerrit Hooft de Jonge.
Dirck van der Meer. 17*3-
Mr. Nicclaes de Vicq.
Deeze ft erft., den x%
Maart, en in deszelfs plaats komt den 6April Mr. Arnold van Aalfl.
Mr. Willem Gerrit
Dedel. Jacob Valckenier.
'Hendrik Hudde.
Mr. Willem Backer ;;
Dirkfz. Mr. Willem Munter.
Mr. Anthony Oetgens
van Waveren, Heer van Waveren, Bots- hol, enz.. Mr. Jan de Graeff,
Vry-Heer van Zuyd- Polsbroek,enz. Mr. Cornelis Hop Ja-
cobür. |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Pieter Rans Valckenier, Jacob Valckenier.
overlydt den 28 No- Jan Elias Huydecoper |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
van Maarfeveen.
Willem Boreel. Gerard KarflTeboom. Mr. Abraham van Ha- rencarfpel.
Mr. Willem Bäcker Dirkfz.
Mr. Willem Munter. .1709.
Jacob Valckenier. Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfeveen,
Neerdyk, enz.
Mr. Jan Six, Heer van Fromade. ■
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. GerbrandPancras.
Mr. Hendrik Hooft de Jonge.
Alexander Veiters. Mr Joan Geelvinck, Heer van Caflricum, enz. fylr. Nicolaes van Bam- beek.
kgidiusvan denBemp- den.
M 1700. rtr- Adriaen Backer.
AVlr. Gerbrand Pancras. |
vember.
Mr. Ferdinand van Collen.
Mr. Jan Trip. - Cornelis Graefland. Guilielmo Pels. Jozias van de Bloc- query.
Mr. Lieve Geelvinck. 1705.
Mr. Ferdinand van Collen.
Mr. Jan Trip. Mr.Quiryn van Stryen. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
Hs vanhaar Ed. Gr.ScHE-
Mog., en in deszelfs penex.
plaats komt.
Mr. Jan van Loon. Mr. Joan Fontaine. Jan Lucas Pels, Heer van Hogelande.
Mr. Dirk Trip. 1727.
Mr. Jan de Witt. Jan Reael, Vrybeer van Vreeland.
Jan Hulft, flerft den 27 Oäober.
Philip Anthony van der Ghiefen.
Mr. Abraham Boddens Eduardsz.
Gillis Valckenier. Jan Calkoen. Pieter Pels Andriesz. Mr. Egbert de Vry Temrninck.
1728* Philip Anthony van der Ghiefen.
Mr. Abraham Boddens Eduardsz.
Mr. Bauduin van Col- len. Mi-. Jan Coymans, Heer van Brucbem.
Mr. Jan van Loon. Gillis van Hoven. Mr. Jan van de Poll Jansz. Sterft den 21
November.
Willem Gideon Deutz. Mr. Nicolaes Pancras. .„ 1729-
Mr. Bauduin van Col-
len. Mr. Jan Coymans, Heer
van Brucbem, enz. Dirk van der Meer.
Jan Lucas Pels, Heer
van Hogelande. Mr. Egbert de Vry
Temminck. Jacob Backer Lelteve-
non, Mr. Jan Baptifta Sli-
cher. Mr. Cornelis Trip.
Mr. Nicolaes Cornelis
Haflelaer. 1-730.
Dirk van der Meer- Jan Lucas Pels, Heer van Hogelande.
Mr. Jan van Loon. Albert van der MCct' Jan Calkoen, Hendrik van der Spelt- Bonaventura Oetgens van Waveren ,,"***
van Waveren, Bot*'
hol en Buyge WH-
nijje.
Mr. Willem Sautyn. Nicolaesz. * "
|
||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||
|
346
|
||||||||||||||
|
Mr. Jan de Witt,
Mr. René de- Vicq,
Mr. Diderik van Buren.
1718. Mr. Daniel Jean Ber-
nard, Heer Van Kat- broek, en de Uiterdy* ken van Maftwyk. Mr. Jan Corver.
Mr. Arnold vanAalft.
Mr. Hendrik Bicker
Heudriksz. Jsdenil February tot Fiscaal van de Admiraliteit alhier aangefteld, en in deszelfs plaats komt Mr. Jacob Karflèboom.
Dirk van der Meer.
Mr. Theodorus Huy-
gens, Heef-Van Hon- koop. Mr. Jan Huift.
Mr. Cornelis Graefland
Jansz. Mr. Wigbold Slicher
de Jonge. 1719. Mr. Arnold van Aalft.
Dirk van der Meer.
Mr. Gerard Haflèlaer.
deeze flerft, en in des-
zelfs plaats komt Mr. Jan Sautyn,
Willem Boreel.
Jan van Ghefel.
'Philip Anthony van der
Ghiefen. Leonard van Hoefen.
Mr.Ferdinand van Col-
len deJonge. Mr. Pieter Six.
1720.
Willem Boreel,-
Mr. Jan Sautyn.
Mr. Willem Bäcker
Dirksz. Mr. Diderik van Bu-
ren, Mr. Cornelis Graefland
Jansz. Nicolaes Calkoen.
Mr. Dirk Alewyn.
Mr. Nicolaes Witfen.
Mr. Jan Wolters.
1721.
Mr. Willem Bäcker
Dirksz. Mr. Diderik van Bu-
ren. Dirk van der Meer.
Mr. Jan Huift..
Mr. jan de Witt.
Mr. Pieter Calkoen.
Mr. Bauduin van Col-
len. Francais vanHarencar-
fpel. Mr. Abraham Boddens
Eduardsz* |
||||||||||||||
|
1722.
Dirk van der Meer. Mr. Jan Huift. Gerard van Papen- broeck.
Philip Anthony van der. Ghiefen.
Mr. Jan Wolters. Theodorus Ryswyk, Jacob Fredrick du Fay, Mr. Jan Coymans, Heer van Brucbem, enz.
Mr. Gerard Bors van Waveren.
I723-
Gerard van Papen- broeck,
Philip Anthony van der Ghiefen.
Nicolaes Calkoen. Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Abraham Boddens Eduardsz.
Jean Reael, Vrybeer van Vreeland.
Mr. Cornelis Bäcker, Mr. jacobusTripJansz, Mr. Reynier Bouwens, !724-
Nicolaes Calkoen.
Mr. Nicolaes Witfen, Dirk van der Meer. Mr. Cornelis Graefland Jansz.
Mr. Pieter Six. Mr. Jan van Loon. Albert van derMerct. Mr. Daniel de Dieu. Mr. Gillis van den Bempden.
I7<25.
Dirk van der Meer,
Mr. Cornelis Graefland
fansz. Mr. Ferdinand van Col-
len de Jonge-, Heer van Tienboven. Mr. Gerard Bors van
Waveren. Mr. Cornelis Backer-
Mr. Jan Huydecoper,
Heer van Nigtevegt. Jan Deutz, Heer van
Ajjendelft. Mr. Harman Hendrik
van de Poll. Mr. Jan Bernard,
1726. Mr.Ferdinand van Col-
len de Jonge, Heer van Tienhoven. Mr. Gerard Bors van
Waveren. Mr. Joan de Witt.
Jan Reael, Vrybeervaii
Vreeland. Mr. Daniel de Dieu.
Mr. Willem Buys,
wordt op den 8 Maart verkooren totSecreta- |
||||||||||||||
|
penen. Jac°h Valckenier.
Hendrik Iiudde. Mr. Daniel Jean Ber- nard.
jozias van de Blocque- ry-
Mr. Willem Bäcker.
Fredrick Alewyn.
Francois de Vicq.
Adriaan van Loon ju-
nior. Mr. Jan Corver de
Jonge. 1715' n
Mr. Daniel jean Ber*- nsxd,Heer van Katten*
hroek, en deUiterdyken
van Maftwyk.
Jozias van de Blocque-
ry. Mr. Lieve Geelvinck,
Heer van Caflricum, enz. Mr. Willem Bäcker
Dirkfz. Mr. Cornelis Hop Ja-
cobfz. z Mr. Th'eodonts Hui- - gens, Heer van Hon-
koop. Jonas Witfen, Baljuw
en Dykgraafyan Am- flelland, midsgaders Dykgraof van den Hoogen Zeeburg en tiiemerdyk, enz, over- lydt den 31'May, en in deszelfsplaats komt Dirk van der Meer.
Mr, Jan Huift.
Gillis Graefland,
1716. Mr. Lieve Geelvinck,
Heer van Caflricum, enz. Mr. Willem Bäcker
Dirksz. Mr. Wigbold Slicher
de Jonge« Mr. Mattheus Lefteve-
non. Mr. Jan Noach du Fay.
Adriaan van Loon Ju-
nior. Mr. Jacob Karflèboom.
Mr.Jan Sautyn,
Gerrit Corver.
1717. Mr. Wigbold Slicher
de Jonge. Mr. Mattheus Lefte-
venon. Mr. Daniel Jean Bet-
nard, Heer van Kat- tenbraek, ende Üitér- dykenvanMaft'wyk. Mr. jan Corver.
Gillis Graefland.
Mr. Jan Berewout«
|
||||||||||||||
|
R Ë
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E E R I N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
347
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Danieljacob duPeyrou.
Mr. Gerard Aarnout
.Haflelaer. Mr. Willem Huyghens,
Heer van Honkoop, WillemCornelisBacker.
Mr. Jercmias van der ,
Meer, metMey 1745. Gecommitteerd ter Ad- miraliteit in '£ Noor- derkwartien, en in %y- ne plaats komt den 11 dito Mr. Uernardusde Wil-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Gualterus Petrus
Boudaen. Mr. Jan van Loon.
Albert van der Merct.
Mr. Nicolaes Witfen.
Jan Reael, Vrybeer van
Vreeland. Mr. Jan Daptifta Su-
cher. Albert Schuyt.
Theodoras Rogge.
|
1736.
Mr. Egbert de Vry
Temminck. Mr. Gualterus Petrus
Boudaen. Mr.Ferdinandvan Col-
len , Heer van Gun- ter ft eyn en Tienboven, enz. Mr. Daniel de Dieu.
Pieter Calkoen.
Samuel Elias Coymans.
Pieter van Loon.
Mr. Wouter Valcke-
nier. Mr. Nicolaes Witfen
Jonasz. 1737-
Mr. Daniel de Dieu.
Pieter Calkoen.
Gillis Valckenier.
Bonaventura Oetgens
van Waveren, Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wilnijfe. Mattheus Alewyn.
Jacob van Stryeh.
Hendrik Nicolaes Sau-
tyn. Daniel Jacob duPeyrou.
Mr.Jacob Boreel Janfz.
is op den i\ February geworden Fiscaal ter Admiraliteit alhier,en in deszelfs plaats komt als Schepen |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1740.
Mr. Egbert de Vry
Temminck. Mr. Willem Sautyn.
Mr. Dirk Alcwyn.
Mr. Wouter Valcke-
nier. Mr. Francois de Witt
Balthafar Huydecoper
Gerard Deutz.
Jan Trip.
Mr. Andries Munter.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sche-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jan Graefiahd.
Mr. Pieter van de Poll. 1/32-
Mr. Nicolaes Witfen.
Jan Reael, Vrybeer van Vreeland.
Dirk van der Meer. Mr. Egbert de Vry Temminck.
Hendrik van der Spelt. Mr. Johan Ortt. Pieter Valckenier. Mr. Pieter Rendorp. Mr. David de VVilhem. 1733-
Dirk van der Meer. Mr. Egbert de Vry Temminck.
Mr. Gerard Bors van Wave re n.
Mr. Daniel de Dieu. Mr. Nicolaes Cornelis Haflelaer.
Francjois Leftevenon. Pieter Calkoen. Mr. Jonas Witfen. Mr. Irnan Mogge, Baanderheer van
Haamflede en Coude-
kerke, enz.
1734-
Mr. Gerard Bors van Waveren.
Mr. Daniel de Dieu. Mr. Pieter Six. Mr. W7illem Sautyn. Pieter Valckenier. Jan Jeronimus Boreel. Predrik Berewout. 'Mattheus Alewyn. Mr. Jeronimus Graaf- land. 1735.
Mr. Pieter Six. Mr. Willem Sautyn. Mr. Egbert de Vry Temminck.
Mr. Nicolaes Cornelis Haflelaer, Vrybeer vantyeflerdyksborn. Mr. Gualterus Petrus Boudaen.
Mr.NLcolaesGeelvinck. Willem vanLoonJanfz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1741.
Wouter Valcke- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nier.
Mr. Francois de Witt, Mr. Gualterus Petrus Boudaen.
Mr. Jan Graafland. Mr. SalomonDedel. Lodewyk de Bas.- Mr. Jacob Alewyn. Bruno van der Dusfen. Mr. Daniel Deutz An- thonifz.
1742.
Mr. Gualterus Petrus Boudaen.
Mr. Jan Graafland. Mr. Egbert de Vry Temminck.
Danieljacob duPeyrou. Mr. Anthony Warin. Jacob Gerard Karfle« boom.
Theodorus de Smeth. Cornelis Munter. . Mr. Cornelis Hulft. |
hem.
Mr. Joan Graafland
Cornelisz. Mattheus Leftevenon,
Heer van BerkenroJe en Stryen, enz. 1746. Daniel Jacob duPeyrou.
Mr. Gerard Aarnout
Haflelaer. Mr. Gerrit Flooft Ger-
ritsz. Mr. Daniel Deutz.
Mr. Abraham Alewyn
Jan van Marfelis.
Mr. Hendrik Terfmit-
ten. Mr. Gerard Kuyften
van Hoefen. Mr. Lucas Trip Cor-
nelisz. *747-
Mr. Gerrit Hooft Ger- ritsz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Rogge.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Theodore
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1738
Gillis Valckenier.
Bonaventura Oetgens
van Waveren, Heer van Waveren, Bots- hol en Ruyge Wil- nijfe, enz. Mr. Nicolaes Witfen.
Mr. Gualterus Petrus
Boudaen. Pieter van Loon.
Mr. Francois de Witt.
Mr. SalomonDedel.
Mr. Anthony Warin.
Mr. Gerrit Hooft Da-
nielsz. 1739.
Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Gualterus Petrus Boudaen.
Mr. Egbert de Vry Temminck.
Mr. Willem Sautyn. Mr.NicolaesGeelvinck. Mr. Jan Bernd Bicker. Mr. Gerard Aarnout Haflelaer.
Mr. Gerrit de Graef, Vrybeer van_ Suyd- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Daniel Deutz.
Mr. Gualterus Petras Boudaen.
Mr. Anthony Warin. Mr. Jacob Alewyn. Mr. Pieter de la Court. Mr. Joan Graafland Cornelisz.
Mr. Pieter Clifford. Mr. Jan van de Poll. 1748.
Mr. Gualterus Petrus Boudaen.
My'. Anthony! Warin. Mr. Jan Baptifta Su- cher. Jacob van Stryen. Mr. Bernardus de Wil- hem. -
Jacob Gerard Karfle- boom.
Mr. Gerard Kuyften van Hoefen.
Hendrik Hooft Ger- ritsz.
Henrick Bicker. By de buitengewoon« verandering der RS- geeringe, in Septem- ber deezes jaars, zyn ontßaagen Mr. Bernardus de Wil-
faem. J*- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr
|
Egbert de
|
Vry
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Temminck.
Daniel Jacob duPeyrou. Mr. Cornelis Graafland Jansz.
Mr. Francois de Wit. Mr. Daniel Deutz. Harman van Ghefel. Mr. Abraham Alewyn. Jan Clifford. M-r .Willem Huyghens, Fleer van Honkoop. 1744. Mr. Cornelis Graafland Jansz.
Mr. Francois de Witt. Mr. Nicolaes Geel- vinck , Heer van Caftricum, enz. Mr. Salomon Dedel. Lodewyck de Bas. Mr. Pieter de la Court. Hendrik Hooft Da- nielsz.
Mr. Elias Schellinger. Willem vanHeemskerk. J745'
Mr.NicolaasGeelvinck, Heer van Caftricum, enz. Mr. Salomon Dedel. Zz |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Gerrit Hooft Ger-
ritfz.
^'•Ferdinand van Col- len Ferdinandsz. |
Polsbroek, Purmer-
landen llpendam,enz. Mr. Bernardus de Wil- hem. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ÜI. STUK.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
VIL Deel.
|
||||||||||||||
|
343
|
|||||||||||||||
|
Mr. Adriaan Ifaac Sciik-
Valckenier. pbneH.
Simon Jan Baptifta
Barchman Wuy tiers.
1761. Mr. Jacob Baron de. Peterfen.
Mr. Ifaac Sweers. Mr. Jan van de Poll Pietersz.
Mr. Jacob Elias Ar- noudsz.
Mr. Gerbrand Elias. Mr. Pieter van Loon Pietersz.
Mr. Willem Gerric De- del Salomonsz. Mr. Jan Elias Huyde- coper van Maarfe-
veen, Heer van
Maarfeveen, Neer-
dyk, enz.
Mr. Nicolaas Faas. 1762.
Mr. Jan van de Poll Pietersz.
Mr. Jacob Elias Ar- no udsz. Thomas van Son. Mr. Willem Ferdinand' Mogge van Haamfte-
de.
Quiryn Wilhelm van Hoorn.
Mr. JacobusAuguftinu* van Son.
Mr.Marten Adriaan Beels.
Abraham Dedel. Mr. Fredrick Alewyn. 1763.
Thomas van Son. Mr. Willem Ferdinand Mogge vanHaamfte-
de.
Mr. Joachim Rendorp, Heer van Mjrquette,
enz.
Mr.Gerbrand Elias. Bartholomé Muilman. Mr.Jan Six, Vryheer van IVimmenum, Heir
van Hillegom, Vro'
made, enz.
Simon Jan Baptifta Barchman WuytierS»
Mr. Willem Gerrit Dedel.
Mr. Willem Bäcker. 1764.
Mr. Gerbrand Elias. Bartholomé Muilman- Mr. Jacob Elias M' noudsz.
Mr. Willem Gerrit tȐ'
del Salomonsz.
Mr.Jan Elias Huydeco- per van Maarfev"n»
Heer van Maarje- vuntNetrdyk,en^ |
|||||||||||||||
|
Mr. Joachim Rendorp.
1757-
Francois"] Leftevenon. Mr. Abraham del Court, Heer van
Crimpen op de Lecq ,
enz.
Mr. Gerard Nicolaasz. Haflelaer.
Dirk Farret. Dirk Alewyn, Heer van ßoekborflenburg, enz.
fierft den 30 Novemb.
Hendrik de Wacker van Son.
Mr. Jacob Elias Ar- noudsz.
Mr. Lieve Geelvinek. ftetft 14 April, en in zy- ne plaats komt 11 May
Mr. Gerbrand Elias. Mr. Willem Ferdinand Mogge vanHaamfte-
de.
1758-
Mr. Jacob Elias Ar- noudsz.
Mr. Gerbrand Elias. Mr. Pieter Clifford. Thomas van Son. Mr. Jacob Baron de Peterfen.
Mr. Pieter Hartfinck. Mr. Ifaac Sweers. Jan Wynantsz. Mr. Jan van Ghefel. 1759-
Mr. Pieter Clifford. Thomas van Son. Mr. Abraham del Court, Heer van
Crimpen op de Lecq,
enz. fterft 1 July, en
in zyne plaats komt
Mr. Willem Ferdinand Mogge van Haamfte-
de.
Mr. Jan van de Poll Pietersz.
Mr. JoanHendrikKerk- rinck.
Jan Elias Buys. Pieter Elias. Quiryn Wilhelm van Hoorn.
]an Bernd Bicker. 1760.
Mr. Joan HendiïkKerk- rinck.
Mr. Willem Ferdinand Mogge van Haamfte-
de.
Mf. Jacob Hop. Mr. Jacob Baron de Peterfen.
Mr. Ifaac Sweers. Bartholomé Muilman. Mr. Jan Six, Vryheer van lVimmenum,Heer
van Hülegom,Vvoma-
de , enz.
|
|||||||||||||||
|
Willem Cornelis Bäc-
ker. Mr. Abraham del
Court, Heer van Crimpen op de Lecq. Carel Lynflager.
Jan de Bäcker Junior.
Abraham Croock, Heer
van Ooflijoeert. Jan van Tarelink.
Mr. Jan van de Poll
Pietersz. 1753-
WillemCornelisBacker. Mr. Abraham del
Court, Heer van Crimpen op de Lecq. Mr. Antoni Warin.
Lodewyk de Bas.
Jan Clifford.
Willem van Heems-
kerk. Mr. Pieter Cornelis
Haffelaer, Heer van beide de EmmeneJJen, enz. Mr. Anthony Pieter
van der Lyn. Mr. Gerard Nicolaasz.
Haffelaer. 1754. .
Mr. Antoni Wann. Lodewyk de Bas. Mr.Jan BaptiftaSlicher. Mr, Gerrit Hooft Ger- ritsz.
Jacob van Stryen. Mr. Francais de Witt. Mr. Gerard Kuyften van Hoefen.
Jan van Tarelink. Mr. Jacob Hop. 1755-
Mr. Gerard Kuyften
van Hoefen. Jan van Tarelink.
Willem van Heems-
kerk. Mr. Pieter Clifford.
Mr. Anthony Pieter
van der Lyn. Mr. Jan van de Poll
Pietersz. Mr. Joanliendrik Kerk-
rïnck. Nicolaas Warin.
Thomas van Son.
I756-
Willem van Heems-
kerk. Mr. Pieter Clifford.
Francais Leftevenon.
Mr. Abraham del
Court, Heer van Crimpen op de Lecq. Jan Teftas.
Mr. Jacob Baron de
Pcterfen. Dirk van Marfelis.
Mr. Pieter Hartfinck.
|
|||||||||||||||
|
Sctie- Jacob Gerard Karffe-
raifBm DOom ■>
Hendrik Hooft Ger-
ritsz.,
en
Henrick Bicken
en in derzelver plaat/en
gefield Mr. Elias Schellinger,
Jan Nicolaas van Eys
Ifaacsz., Mr. Matthys Straal-
man , en Daniel Hogguer.
1749. Mr.Jan BaptiftaSlicher.
Jacob van Stryen.
Mr. Daniel Deutz.
Mr. Hendrik Terfmit-
ten. Mr. Lucas Trip Cor-
nelisz. George Clifford Junior.
Mr. Jacob van Oofter-
wyk. Mr. Pieter Cornelis
Haflelaer, Heer van beyde de Èmmenes- f en, enz. Mr. Abraham del
Court. 1750.
Mr. Daniel Deutz.
Mr. Hendrik Terfmit-
ten. Jan van Marfelïs.
Mr. Gerard Kuyften'
van Hoefen. Daniel Hogguer.
Jo'an Agges Scholten,
Heer van A-fcbat, enz. Carel Lynflager.
Nicolaas Muilman.
Matthcus Boenderma-
ker. I75I-
Jan van Marfelis.
Mr. Gerard Kuyften
van Hoefen. Theodorus de Smeth.
Mr. Matthys Srraal-
man,ReervanDuytz9 de Haar, Zevenhui- zen , enz. ■ Mr. Jacob van Oofter- wyk. Mr. Abraham Boddens
Eduardsz. Sterft den 31 Aug. Jan Teftas.
'Jasper Bolten.
Mr. Anthony Pieter
van der Lyn. I752-
Theodorus de Smeth. Mr. Matthys Straal- man,fleer vanDuytz, de Haar, Zevenhui- zen , enz. |
|||||||||||||||
|
R E G E E R I' N G.
|
||||||||||||||||||||||
|
I» Boek.
|
||||||||||||||||||||||
|
349
|
||||||||||||||||||||||
|
Raa- Mr. Marien Adfiaan
öEiv. Beels. Mr. Fredrick Alewyn.
Egidius van de Poll.
Nicolaas Geelvinck de
Jonge, Heer van Sta- broek, enz. 1765. Mr. Jacob Elias Ar-
noudsz. Mr. Willem Gerrit De-
del Salomonsz. Mr. Jan van de Poll
Pietersz. Mr. PietcrIIartfinck.
Mr. Nicolaas Faas.
Jan van Marfelis Ju-
nior , Heer van Sant- poort , enz. Jan Hope.
Mr. Maarten Weve-
ringh Antonisz. Mr. Joan Geelvinck,
Heer van Caflricum, enz. 1766.
Mr. Jan van de Poll
Pietersz. Mr. Pieter Hartfinck.
Bartholomé Muilman.
Mr. Frcdrik Alewyn.
Nicolaas Geelvinck,
Heer van Stabroek, enz. Bardiolomeus van den
Santheuvel Junior. George CliiFord.
|
||||||||||||||||||||||
|
raed iegen hem/enden/ouden, al/e omme goedRAA*
d'mck te/preken, tuj/chenmyn Heere den Bis den, cop ende hen. En 's anderendaegs, up onfer Vrouwen avond AJfumptio, was Bernd te fVe- fepe ende wachte den Raed van Ameftelre- darnrhe, dien by om boden hadde, ende niet en quam. Doch deeze Raad was geen bepaald getal van gekooren Raaden, gelyk de tegen- woordige Vroedfchappen der S'eden zyn ; maar, naar alle waarfchynlykheid , eenigen van de kundigiten en aanzienlykflen uit de Regeeringe, of uit de Burgerye , by gele- genheid, ontbooden,om de Stad, met hun- nen raad, te dienen. Ik noemze de kundigflen s Wysbeit. omdatzy, van ouds, Wysheid, en Vroed- P'oet- /hap, dat hetzelfde is als IVysheid, genaamd^^* werden. Men leeft, in dezelfde oude Reke- ning, op hetjaar 1305, Item ter /eher tyd eenen bode, die liep om Alfleen, ende die Wis- heit van den Lande [van Amftelland] mede te /preken : welke Wysheid, agt ik , in eenen brief van den jaare 1274, de Raed engezwoo- ren Gemeente van Jmeßelle [Concilium & Univerfitas Conjuratorum — — de Ame- ftelle ] genoemd wordt (c). Zy waren, daar- benevens, van de aanzienlykflen, en droegen, hierom, den naam van Ryckdom, die hun, Ryckdom, zelfs na dat de Vroedfchap, uit een bepaald getal van Raaden, beflondt, hier ter Stede, by- gebleeven is. In de Stads Regifiers, wordt, on- derfcheidenlyk, gelproken van dengherecbte,die XXXVI., ende die heek ryckdom van der Stede (ß); van den her e, den gerechte, degcheele Vroet- Jchap ende de notabelfie ende rycxfie poerteren (V),-van de beeren van den gerechteendeXXXVL raden, mitten ryckdoome de/er Stede (f), en van den heer ende gerecht, den per/onen van de XXX VI., notable ende ryckdom van der Stede (g). In alle deeze plaatfen, blykt ook, dat de kundigfïe en aanzienlykfle ingezetenen, in zaaken van beladingen , gekend werden, ook na de inftelling van een bepaald getal van Raaden. Zy waren 't, derhalven, ook, die, voor deeze inftelling, in gelyke gelegenhe- den , te raade geroepen werden. Men vindt, dat deeze zelfde voornaame Poorters, onder den naam van de alinge gemeente van der Ste- alin!rg de, geraadpleegd zyn, op het uittrekken iq-gemeente. gen den vyand (h). En hieruit maak ik op, dat zy de rade zyn geweeft, waarop, in de vol- gende woorden der Handvefte van Graavê Willem den IV. van den jaare 1342, gezien wordt: Voort, wat poort et• dat uyt der poort e. vaert,
(c) By Mieris Charterb. I. Deel, bl.ns- en hiervoor,
II. Deel, I. Boek., bl. 83. (dj Keurb. A, f. 147 verpt. (e) Keurb. A. ƒ. 177. Zit ook II. Deel, III. Boe^ £/.
I71- (f) Groor-Memor. N. I. ƒ. zss V"fi, ia m*rs.
f?) Groot-Memor. N. I. /■ looverfo, (b) Keurb. A. ƒ. 70. Zie ook II. Deel, UI. Boek,, bl. «7'
Zz 2
|
||||||||||||||||||||||
|
Mr. Quirynvan Bam-
beek van Stryen.
Mr. Willem Cornelis Bäcker. 1767.
Bartholomé Muilman.
Mr. Fredrick Alewyn.
Mr. Gerbrand Elias.
Mr. Nicolaas Faas.
Mr. Willem Bäcker.
Mr. Johannes Cypria-
nus van Ewyck , Heer van den Engb en Tuemaat, enz. Adriaan Pompeus van
Leyden, Heer van Hardinxvelt. Mr. Cornelis Pieter
Haffelaer. flerfi den 11 September. Mr. ßauduin Jan Huift.
1768. Mr. Gerbrand Elias.
Mr. Nicolaas Faas.
Mr. Willem Gerrit De-
del Salomonsz. Mr. Marten Adriaan
Beels. Egidius van de Poll.
Jan Hope.
Mr. Maarten Weve-
ringh Antonisz. Joan Fredrikd'Orville
Mr. Zacharias Henric
Alewyn, Heer van Mynden en beide de Loosdrecbten. |
||||||||||||||||||||||
|
V.
RAADEN.
Wy komen nu tot de Befchryving der
VROEDSCHAP of RAA- D E N, die, of alleen, of nevens Burgemees- teren (a), van ouds, geagt werden,de gant- fche Gemeente te verbeelden; doch, hier ter Stede, rang na Schepenen hebben, naar allé Waarfchynlykheid, om dat zy van jonger in- ftellinge zyn, dan deezen. De Steden van Holland hadden, in de oud-
fte tyden, niet alleen geene Burgemeefteren; maar ook geen bepaald getal van Raaden of Vroedfchappen. In het oudfte ftuk, de Re- geering van Amfterdam betreffende, welk my, tot nog toe, voorgekomen is, de Rekening van Bernd van Dorenweerde, Baljuw van Am- ftelland, elders (b) breeder befchreeven,wordt, c is waar, op hetjaar 1306, gewaagd van ee- llen Raed van Ameßelredamme, in de vol- gende woorden: Item desSondages vooronfer rrouiaen dagb AJ/umptio , Jende Bernd Hu- Se- . . . tot Aemfielredamme, dat fy boren tb] ?■" Groot-Plakaatb. IV. Deel, il. 42z, «;.
1 ; H<er voor, bl. 270. |
||||||||||||||||||||||
|
<3en
|
S?1
|
|||||||||||||||||||||
|
Wa.
|
||||||||||||||||||||||
|
St?
|
||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS VIL Deel,
|
||||||||||||||||
|
ISO
|
||||||||||||||||
|
(>). Ook heeft men , federt het jaar 1477, PvAA-
aantekening gehouden van derzelvcr naamen; üeN* . gelyk, uit de Lyfl der Regeeringe, voor de Handvefien, en hier agter te vinden, te zien is. De naamen van Raaden en Vroedfchap, die aan de zes en dertig gegeven worden, zyn ook, fomtyds, op andere Collegien van Re- geeringe toegepaft. Zo worden, in eene Keu- re van den tweeden February des jaars 1494* onderfcheidenlyk genoemd die vandengerech- te, van den XXXVI11 ende van den genen die in 't gerechte geweefi hadden , makende en re- prefenterende te famen de Vroetjcap van der fiede (j). In eene Refolutie der Vroedfchap van den jaare 1550, worden de Kiezers van Burgemeefieren, waaronder de zes en dertig Raaden , als zodanig , niet geteld worden, in deezer voege, omfchreeven: Myne Hee- ren de Burgemeefieren, met den Gerechte en den Raade en Vroedfchappen , of Oude Schepe- nen, vergadeid, om den nieuwen Burgermees" teren te verkiezen (t). Ook worden deeze Kiezers van Burgemeefteren, nog tegenwoor- dig, de groot e Oud Raad genaamd; gelyk de regeerende en Oud-Burgemeefteren , byeen vergaderd zynde, den naam van Oud-Raad, of kleinen Oud-Raad drangen. HetAmpt van eenen der zes en dertig Raa- ^^e%ii
den beftaat, in 't algemeen, volgens de be- h^ fchryving van het zelve inde Oude Privilegien, Raads' in te helpen raden ende 't befte te doen metten a™]*^ goeden luyden van den Gereghte in der tyd we-tre Jende , byzonderlyk met Burgemeefteren, in alle faecken, der Stede aengaende. Ten dien einde, blyven zy altoos in der Stede eed en dienft, en zyn verpligt, de Commiffien, die hun, door den Raad, zelfs buiten de Stad, \ worden opgedraagen, aan te neemen en te
volbrengen (11), tot dat zy, oïaflyvig worden, of zig, op de eene of de andere wyze, ontvryden van hun Poorterfchap (y), of eenig ampt be- komen , welk, met het bekleeden der Vroed- fchaps-plaatfe, onbeftaanbaar geoordeeld worde (tu). Zo is, meer dan eens, de plaats van eene Vroedfchap, die Raad in 't Hof Provinciaal of in den Hoogen Raade geworden was, ver- klaard te zyn opengevallen, fchoon hy geoor- deeld werdt, zyn Poorterregt te können bly- • ven behouden (x). Raaden ook, die eeni$ ander Ampt, welk een geduurig verblyf bui' ten de Stad vordert, bekomen, worden ge' agt, hunne Raadplaatfen te hebben afge' (r) Zie Handv. il. ti 3.
(>) Keutb. A. f. %% verfo.
(t) Refol. Vroedfch. N. i. i Velr. IJ50. r,.
(u) Refol. Vroedfch. N. 18. it Jan. 1S44.. f. 197 vC J
(v) Handv. hi. loj.
(«,) Refol. Vroedfch, N. 13. 1« Febr. reit. f- **)'..,c.
(.v) Refol. Vroedfch. Lt. A. 18 Maart, 1* *tnl ,6J
|
||||||||||||||||
|
vaert, buyten ons of buyten denfchspenen, en
buyten den rade, rooven ende bomen,of luyden te vaen, die is op thien pont Hollams, ende zyns poortrechts quyt (i). Doch toen, met het toeneernen der Stad,
het getal der voornaame Poorteren, insgelyks, toegenomen was, werdt het genoegzaam on- mogelyk, de voomaamfte Poorters allen te raade te roepen. Zulken alleen, die men naefien crygen conde, en die, in 't jaar 1498, op 't Gafthuis ontbooden werden, om hunne ge- dagten te zeggen over den zin van een oud Privilegie , beliepen meer dan honderd en twintig (£). De Gemeente vondt dan geraa- den, een bepaald getal van vier en twintig perfoonen te kiezen, met welken,de Heeren van den Geregte, of Burgemeefteren^ in ge- wigtige gelegenheden, tot welvaart der Ste- de , zouden raadpleegen. Waarfchynlyk, is dit gefchied, tegen 't einde der veertiende of in't begin der vyftiende eeuwe, onder de re- geering van Hertoge Albrecht, of van zynen Zoon , Hertoge Willem van Beijeren (/) : doch den juiften tyd vind ik nergens gemeld. De Regifters der Stad, waarin, federt, de ver- kiezing der Raaden te boek gefteld is, zyn veel laater aangelegd. Alleenlyk, leeft men, in een Privilegie van Hertoge Filips van Bour- gondie, van den- veertienden April des jaars 1449, van de XXIV. die, van onts ende over langhen, als Raeden der Stede, by der gemeyn- te, gbekoren zyn (tri): 't welk ons vermoeden, omtrent den tyd der aanftellinge van een be- paald getal van Raaden, beveiligt. Men vindt deeze Raaden, naderhand, vermeld , in de Stads Regifters, onder den naam van de XXIV. (k). Doch 't getal deezer Raaden werdt, in-
gevolge der Handvefte van Vrouwe Maria van Bourgondie van Maart des jaars 1476 [1477] , met nog twaalf Perfoonen , ver- meerderd, die, insgelyks, door de Gemeen- te , gekooren werden (0) \ zo dat de Raad of Vroedfchap toen uit zes en dertig Perfoo- nen beftondt, die reeds, in eene Keure van de zelfde maand , onder den naam van de XXXVI., beleend ftaan (p), en in eene an- dere van den jaare 1481. by onderfcheiding van Burgemeefieren en Scepcnen , Rade ge- noemd worden ( q ). En op dit getal is de Raad, federt, bepaald gebleeven, fchoon men, veelügt, ten tyde van Filips den II., toe- leg gehad hebbe , om het te vermeerderen (>) Zie II. Deel, II. Boe^,, tl. 109.
h) Zie II. Deel, IV. Boek^, tl. ïo«.
(I) ZteVuteiX. Hift. Hl. Deel, bl. 343 enz.,
(m) Handv. bl. 104 [14-]. x
(n) Keurb. A. ƒ. 6i, "o.
(o) Handv. tl. loj [3°].
|
||||||||||||||||
|
RAA-
DEN. |
||||||||||||||||
|
De
Vroed-
fchap wordt ge bragt op een be- paald ge- tal van vier en twintig; |
||||||||||||||||
|
nader-
band, van zes en der- tig Rad- den. |
||||||||||||||||
|
i,p) Keurt). A. ƒ. 88 verje. - > _■ — -- ■ ---_--.-- —■ — — -
(O Keurb. A. f. U6. Gioot-Memoi. N. I. ƒ. }H •«■ƒ.. 2» ?<"•• »«7. f- «*» »6> l«» **■/«•
|
||||||||||||||||
|
REGEERiNÖ.
|
||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||
|
351
|
||||||||||||||||||||||||
|
R44- ftaan (y). Een'Pvaad civiliter geftorven zynde,
D£»X iszyneilaadsplaatsook, fomtyds, aangemerkt als opengevallen, en wederom vervuld (z). Eindelyk, heeft men , om goede redenen, een Raad, fomtyds, ontflaagen, op zyn ver- zoek (<z): 't welk, op andere tyden, wel eens geweigerd is (b). Raaden, die,op eenen on- gewoonen tyd en wyze,gelyk in 't jaar 1618, ontflaagen waren, zyn, fomtyds, naderhand, wederom in hunne Raadsplaatfen, en zelfs in hunnen voorigen rang herffceld : gelyk den Raaden Herman Gysbertsz. van de Poll, in 't jaar 1629, en Jacob de Graef ^n'ijaw 1630, gebeurd is (c). De Raaden, door eenen Bo- de , uit den naam van Burgemeefteren, ver- zogt zynde, op 'c Stadhuis, m de Raadkamer, te komen, zyn verpligt, aldaar te verfchynen, en raad te geeven, in alle zaaken, die hun, door Burgemeefteren , van des gemeenen Lands, of van deezer Stede wege , worden voorgedraagen. Zo ver ons de oude Regis- ters deezer Stede toelichten, is de Raad, al- toos , door Burgemeefteren , beroepen ge- weeft (d). Ook zyn de Refolutien van den Raad , doorgaands , gefield, op den naam van Burgerne e ihr en en f^roedfehappen of Raa~ ße den; gelyk, nog tegenwoordig, gefchiedt. Vroed. ^e algemeene Landszaaken, die in den Raad fthap gebragt worden, zyn zaaken van oorlog, vre- La^Hiri * verrjonden met uicheemfche Mogendhe- 2aaw den; voorts, de Staaten van oorloge en de algemeene en byzondere Petitien, waarop de gewoone en buitengewoone bewilligingen in den ophef of aanhouding der gemeene mid- delen volgen : nog de Requeften van Ste- den, Diftriften, Collegien of Perfoonen, om ontheffing van eenige gemeene laften: kortom, alles, waaraan eenige belading voor 't ge- meene Land vaft is, of uit volgen zou. De Pun- ten van Befchryvinge ter Dagvaart van'sLands Staaten in den Haage worden ook, volgens een oud gebruik (e), voor den Raad open- gelegd. Eenigen van deeze punten worden f gelaaten aan de Afgevaardigden ter Dag- mare, van wege de Stad. Doch deeze pun- ten behelzen zaaken van klein belang, of zien °P zaaken, voorvallende geduurende de Ver- gaderinge: en zyn deeze laatften, niet lang na dat,by 's Lands Staaten,in denjaare 1585, orde gefteld was, op het beleid der Vergade- ringe van Holland (f); vooral, wanneer zy |
||||||||||||||||||||||||
|
geen uitftel veelen konden, verbleeven aan Raa-
de Afgevaardigden der Stad: 't welk ik vind, DEN; in den jaare 1591, voor 't eerft, gefchied te z.yn. Van deeze zaaken zyn, nogcaris, altoos, ftilzwygende, en , van ouds, ook uitdrukke- lyk, uitgezonderd geweeft zae eken flr eckende tot prejuditie off'affftant van enighe privilegiën off andere gereghticheden, nyeuwe contributien (g), en andere zaaken, waarop, volgende de generale refolutien van de Beeren XXXFI. Raden, waardoor men de Refolutie van den jaare 1591 fchynt te moeten verftaan, rapport dient genomen te worden (b), en waarin, gee- ne ovsrflemming valt; zynde men, hier, van vroeg af aan, zeer zorgvuldig geweeft, om de Afgevaardigden ter Dagvaart gebonden te houden aan voorgaande byzondere Refolutien (i) , of aan de algemeene verpligting, om rug- fpraak te houden met de Principaalen, in zaa- ken , waarin zulks vereifcht wordt. De meefteS Punten van Befchryvinge worden, wyders, ge- field aan twee of meer Raaden, om dezelven te onderzoeken, en den Raad te dienen van hunne aanmerkingen en advys, 't Zelfde ge- fchiedt omtrent andere zaaken, die, öfter Ver- gaderinge van Holland zyn voorgekomen, of de Staden 't byzonder betreffen, en in den Raad gebragt zyn. By deeze Co mmiflariiTen uit den Raad, worden, altoos, de PenfionarüTen gevoegd. Ook is'er, nu en dan, een Secre- taris by gefteld geweeft (k): en de befoignes of raadpleegingen van CommiflärifTen worden, altoos of doorgaands, van eenen der Seereta- rifïèn van Burgemeefteren bygewoond. Ifi deeze befoignes, wordt een ontwerp gemaakt of voorgefteld van het verflag, welk Com- mifïarifièn aan den Raad doen zullen, en welk, met de meerderheid der tegenwoordig zynde CommifiarifTen (/), zynde goedgekeurd, eerft ter overweeginge van Burgemeefteren , en vervolgens in den Raad gebragt wordt. De Raad vergadert, in gevolge de Ordonnantie van den jaare 1565,611 de nadere verklaaring der Vroedfchap van den jaare 1571, op alle gewigtige zaaken, ten minfte tweemaal (m) t eens om Commifïarifièn, tot het nader onder- zoek derzelven, te benoemen, en eens om, op het verflag van Cómmiflariflèn-, te beflui- ten. De befluiten van den Raad worden, al- toos, opgemaakt met de meerderheid van de tegenwoordig zynde Leden («), wordende het
(g) Refol. Vroedfeh. Ni 6. il Aug. 9 Nov. 1591- /-*°S> j
21! verfo. N. 7. i Ju/j, 28 Aug. 3I OS. 1*92- 4 Nov. II Dec. IS93. (/>) Refol. Vroedfeh. N. |. 2 Sept. ij9j. ƒ• 7«- »»> 20
Nov. JS99. ƒ. 289. 17 Feh. I60I. f. }}6. (i) Refol. Vroedfeh. N. 4. 14 Febr. ijsr.
(k.) Refol. Vroedfeh. Lc. KK. 10Maart,.ijuly 1733./.
146. I47, J86. (1) Refol. Vroedfeh. Li. D. 3 D«cemh. i56j. ƒ. y9 verfi,
(m) Refol. Vroedfeh. N. 2. 13 Feh. U71. ƒ. l6$,
(n) Refol. Vroedfeh. N, J. IJ» 7»fy 'JS6,
Zz3
|
||||||||||||||||||||||||
|
(y) Refol. vroedfeh. N. 17, 28 Jan. 1659. f. 229 wr/ï.
• 18. 24 Dec. 1639- 23 Jan. 1S40. 26 Juny 1641. ƒ. 9 "Ja, 16, 80. Lt. E. 28 Jan. 1667, ƒ. 181. («.) Refol. Vroedfeh. N. 19. zS Jan. 16«. ƒ. 37. \?) Refol. Vroedfeh. Lt. OO. 10, 13, 1$ Jan. 1749. p. |
||||||||||||||||||||||||
|
J38 . 3 + 1.
|
||||||||||||||||||||||||
|
..■
|
||||||||||||||||||||||||
|
yi Refol. Vroedfeh. Li. H. 3 Sept. i«->2. ƒ. sgz.
f.\CJ e<bl- Vroedfch. N. 16, Zl Ja», 1629. 28 Jan.)l6lo, (e) i'"r°°<11- D"!-Ul.£,ei,H.,,H. XV.Boek.H.SiJ.
|
||||||||||||||||||||||||
|
(f) Qr
|
°°t-Plakaatb. III. Deel, bL 87.
|
IJ83'
|
||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
|||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||
|
352
|
|||||||||||||||||||||||
|
in het jaar 1416 , Lyfrenten hier ter Stede ^AA~
verkogt zyn, met rade, confent ende guetdunc- dek* ken der Wy'sbeden, Vroetfcippe ende Rycbede (<u). En volgens dit aloud gebruik en befluit, worden , nog tegenwoordig , geene nieuwe beladingen op de ingezetenen deezer Stede gelegd, noch nieuwe Stads werken van ee- nig aanbelang gemaakt, voor dat 'er de Raad op gehoord is, en toe beflooten heeft. Doch verbetering of herftelling van oude Stads werken gefchiedt , door regeerende Burge- meefteren , en Oud-Burgemeefteren, of The- faurieren. De Raäden blyven geduuriglyk in dienft. De R^"
Doch wanneer, in den tyd van een jaar, een den zyn. of meer Raaden overleeden zyn, maaken de?yrient overgebleevenen, by meerderheid van ftem-gèniag- men, hun getal vol, in gevolge der Hand- tigd,"1^ vede van Vrouwe Maria van Bourgondie vanhu"^f Maart des jaars 1476 [1477], behelzende ™aken- deeze woorden: Ende oft ghebeurde, dat ee- nigh van den voorsz. XXXVI. aflyvigh worde, of tot eenigben tyden hem ontvryde van zynen Poorterfchap van onfer voorfchreven Stede, foo füllen dan die andere van die voorfchreven XXXVI. blyvende in wefen, kiefen, by haren ,eede ende confeientie, andere notabile ende eer- baere perfoonen, fukke ende inder maniere ah voorfchreven is, in de fiede van die voorsz af- lyvighe of ontvryde , welck doende den Eed voorfchreven, hebben füllen alle alfulcke macht, ende fallen Jchuldigh wefen te doen als die ander van den XXXVI. voornoemt, ende dat al fin- der prejudicie van de Privilegien, die defelve onfe Stede van den Burgemeefteren aldaer te kiefen hebben, die wy houden ende kennen in hare macht (w). De tyd, wanneer 't getalTyd l'f der Raaden moet worden vol gemaakt, is, by toe ƒ de gemelde Handvede, niet bepaald. Ookfte fchynt zulks, van ouds, niet altoos, op een'' en den zelfden tyd, gefchied te zyn. Doch doorgaands, deedt men 't egter, op den agt en twintigden January (#): en in't jaar 1648, werdt vadgedeld, geenen Raad in de Vroed- fchap te kiezen, dan op den gemelden agt en twincigften January (y), op welken dag, de Raad de Nominatie van veertien Perfooncn tot Schepenen maaken moet; gelyk wy, hier voor (2), omftandiglyk, hebben aange- weezen. En federt gefchiedt het vol maaken van den Raad altoos op den gemelden dag* 't Was ook , in vroeger' tyd, eene enkele |
|||||||||||||||||||||||
|
Raa.
DEN,
|
het gevoelen van ieder Lid niet fchriftelyk
ingeleverd, noch daarvan byzondere aanteke- |
||||||||||||||||||||||
|
ning gehouden (o). De Raaden ftemmen ,
in de Vroedfchap, altoos na Burgemeefteren,, 't welk, reeds voor de verandering des jaars 1578 , in gebruik geweeft is (p). Wanneer iet in de Vroedfchap voorgedeld wordt, welk eenen der Raaden in perfoon betreft, is zulk een Raad gewoon op te ftaan, en uit de Ver- gadering te vertrekken (<?). Die om eenig voordel of redevoering, in den Raad gedaan, in fchade komt , moet, volgens een befluit der Vroedfchap, in den hagchelyken tyd van Leicefter genomen, van deezer Stede wege, gevryd worden ( r). Dikwils , hebben de Raaden, op den eed, by de aanneeming van hun ampt gedaan, beloofd, het gene in den Raad overwoogen of beflooten werdt, geheim te zullen houden: en fomtyds hebben zy zig hiertoe nog byzonderer en derker verbonden (s). Bezendingen der Heeren Staaten van Holland en Wedfriesland zyn, nu en dan , gehoord in de volle Vroedfchap , wanneer Burgemeefteren, aan welken vooraf opening van 't Voorftel gedaan wordt, oordeelen, dat de Raad daarop behoort vergaderd te worden. Doch bezendingen uit de Vergadering der al- gemeene Staaten heeft men , meermaalen , verdaan, niet te moeten toegelaaten worden in de Vroedfchap (f). Ook is wel gebeurd, dat Afgezondenen uit de Gecommitteerde Raaden niet in den Raad gehoord zyn; maar hun Voorftel gedaan hebben aan Burgemees- teren , die 't, vervolgens, in den Raad bragten. |
|||||||||||||||||||||||
|
en in
|
De Stads zaaken, op welken de Raad
|
||||||||||||||||||||||
|
zaaken de raadpleegt en befluit, zyn menigvuldig en
«effende.van verfchülenden aart, en können, hierom, "bezwaarlyk, worden opgeteld. By eene Re- folutie van 't Geregt en de zes en dertigen van den tienden September des jaars 1494 , is reeds vaflgedeld, dat men, van nu voortaan, niet gebruyeken zou 't Groot Zegel, genoemt bet Zegel van verbande defer Stede, 't en zy dattet gefebie by wet e, /wille ende confent van de XXXF1. of van de meefle fiemmen van dien. Desgelycx dat men, van defer Stede •wegen, geen finantie zou mogen doen of eeni- ge goeden op fchade halen; ende oock — niet van nieus mogen timmeren aan der Stede, dan by wete, wil ende confent als vooren (u). Zelfs vind ik, in eene oude aantekening, dat, reeds |
|||||||||||||||||||||||
|
f») Refol. Vrocdfch, N. j. zo Oliob. Ij84.
(p) Refol. Vroedfch. N. z. 31 Dec. ij74> ĥ 281.
(7) Refol. Vroedfch. N. 13. 22 May 1621. ƒ. 29. N. I4-
10 Jaly, 9 Sept. lózj.f. i7, 4$. (r) Refol. Vroedfch. N. j. 27 Sept. 23 Nov. IJS«.
(j) Refol. Vroedfch. N. 21. zzjan. 29 April 1*54. ƒ. "41
■verfo , I+ï verfo, 166 verft. (t) Refol. Vroedfch. N. 17. liFebr. 1639. ƒ• z^o verfo.
ü.zo. 20 Juny I6J0. f. Ti verf), en II. Deel, XVI. Boek,, H. $80. (») Handv. il. 113. |
reize gebéurd, dat, een' Raad, 's daags voo*
den gewoonlyken tyd der Verkiezinge oVer" leeden zvnde , de Vroedfchap befloot, Pe
Raad««
ff) Uit Aanteken, van Schepen G. Schaep Piet**»2'
Zie 00^ hier voor, V. Deel, I. Boe{, Byl. /.,. S. H- s°' (m) Handv. bl. roj. lx) Groot-Memor. 1. ƒ. N. 272. r
(y) Refol. Vroedfch. N. 19. 10 Ma*rt i«48- /• '*ot"r' '
(z.) Bladx.. 308. |
||||||||||||||||||||||
|
E E R I N O,
|
||||||||||||||||
|
Il E
|
||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
||||||||||||||||
|
SS3
|
||||||||||||||||
|
kiezing van Ëiifgenieefteren, gelezen wordt. raa.
Doch men fchynt het, veiligheidshalve, en den* om dat de betekenis van het woord Raad niet volkomen klaar en zeker is , ook voor de verkiezing der Raaden te hebben willen doen leezen. 2. Uit de Handveft van Maart des jaars 1476 [*477l» ncr grootfte gedeel- te van 't gene wy 'er, hier voor (e)» uit heb- ben aangehaald. 3. De beveiliging der laatft- gemelde Handvefte van den agttienden April des jaars 1558 (ƒ). 4. Het punt uit het Re- glement van den jaare 1565 , de bloedver- wantfehap en namaagfehap onder de zes en dercig Raaden betreffende (g). Vervolgens, treedt men tot het Hemmen. De oudfte Raad ftemt eerft: daarna , de andere Raaden , in hunnen rang: voorts, de regierende Burge- meefteren , als zy ook Raaden zyn, van den jongften af, zo dat de voorzittende Burge- meefter de laatfte ftemt. Zo 'er meer dan ééne Raadsplaats te vervullen is , ftemt de oudfte Raad op één' na de eerfte tot de tweede Raadsplaatfe, en de oudfte Raad de laatfte. Op gelyke wyze, worden de derde en vierde Raadsplaatfe vervuld, invoege, al- toos eerit ftemt, die, by de naaftvoorgaan- de ftemming, de tweede; en laatft, die de eerfte geftemd heeft. De verkooren Raad of Raaden worden, terftond, ieder by een* byzonderen Stads Bode, verzogt op 't Stad- huis te komen; en vertoeven in Burgemees- ters - Vertrek, tot dat zy in de Raadkamer ontbooden worden, alwaar zy, volgens hun- nen ouderdom , voor Burgemeefteren ver« fchynen. De voorzittende Burgemeefter maakt hun hunne verkiezing bekend, en neemt hun den Raads-eed, den eed op de ampten en den eed van zuivering af, die, door [den Secretaris, gelezen worden. De eed der Raaden luidt aldus: Dat zweert gy, dat gy een goed, getrouw Eed der
en eerbaer XXXVI. als raad de/er Stede we- Raaden. f en f uit , der Stede ende der gemeente haer befie raaden ende voor 't quaadfie waarfchou- wen fult, alle tyd ah gy ontboden en geë'ifcht werd, te raade kamen zult, noodzaken uit ge- zondert, derfiede raadfeeretelyk houden zult, derflede Willekeuren ende ördonnantien, in al- le Poinfien, naar al uw vermogen voorflaan, befchermen en verantwoorden zult, zoo wel tot profyt van den armen als den ryken. En dit en zult gy niet laaten om vreeze van uw Lyf of om angjt van uwe goederen, noch om ee- nigerhande zaaken, die u daartoe porren zou* den mogen. Dat God u zoo waerlyk moet helpen (ß)!
|
||||||||||||||||
|
Raadsplaats onvervuld te laäten tot op deii
*en, agt en twindglten January des volgenden jaars (a), By 't Reglement der Hertoginne van Parma, Landvoogdeiïè der Nederlanden, van den jaare 1565, was bepaald, dat de Raa- den eikanderen niet nader zouden mogen be- ftaan dan Broeders kinderen in den bloede; en dat, in Zwagerfchap, geen Schoonvader én Schoonzoon, noch twee Zwagers, van wel- ken de een des anders Zurter getrouwd hadt, te gelyk, tot Raaden zouden gekooren worden (£). Weinige jaaren laater, befloot de Vroed- fchap, te wege te brengen , dat dit Regle- menc , ten opzigte van de verkiezinge der XXXVI. , vernietigd werde (c). Doch dit befluit heeft geen gevolg gehad, en het Re- glement is, tot hiertoe, in ftand gebleeven. Het voltallig maaken van den Raad gefchiedt, derhalve, nog tegenwoordig, met de volgen- de plegtigheden. p,egtige De Raaden worden, jaarlyks, op den ze- ^e.opven en twintigften January , ieder iii 't by* geitje h,et zonder, by eenen Bode , uit den naam van C C' Burgemeefteren, met briefjes, tegen den vol- genden dag , op het luiden van der Stede klok, in de Raadkamer verzogt, om de 0- pengevallen' Raadsplaats of Raadsplaatfen te vervullen , en de veertienen tot Schepenen te nomineeren. De klok wordt geluid, van half negen tot negen , en zo de bepaalde dag op een' Zondag komt, van tien tot half elf uuren, waarna de deur geflooten wordt. De Heeren, in de Raadkamer gekomen zynde, plaatfen zig in deezer voege: Burgemeefte- ren, indien zy ook Raaden zyn, gelyk ge- meenlyk gebeurt, aan eene langwerpig vier- kante tafel in 't Weften , en de Raaden in 't Noorden, Ooften en Zuiden, in hunnen rang. De Secretaris zit aan eene kleine tafel, die voor de tafel van Burgemeefteren geplaatft is. De voorzittende Burgemeefter, het ge- bed , op de verkiezing der Regeeringe in 't gemeen Maande , door den Secretaris, heb- bende doen kezen, leeft vervolgens zelf de naamen der Raaden, en geeft den Raad ken- nis van het oogmerk der Byeenkomfte: waar- na, uit zynen laft, de punten uit vier Pri- vilegien, welken men geoordeeld heeft, op de vervulling eener Raadsplaatfe te können zien, worden voorgelezen. 1. Uit de Hand- yefte van den een en twintigften January des jaars 1394 [1395], dat niemant Raad mag Wezen, dan die zeven jaaren Poorter geweeft 's (d). Het woord Raad betekent, hier, naar *Ue waarfchynlykheid , Burgemeeßer , gelyk «it punt der Handvefte ook, voor de ver- U) Refol. Vroedfch. N. 10. zg 7*«. i«o«. ƒ. 8ï.
(*>) Handy, tl. u,, „/f) Rer<jl- Vroedfch'. N. 2. 19, tz Am. 1573. ƒ. zsS
7°> »57. ("J Handv. tl. ii*, [(jj. |
||||||||||||||||
|
De
|
||||||||||||||||
|
(t) Blad*.. 5JZ.
(f) Handv. hl, 107.
(g) Handv. hl. n,.
(/>; Handf, hl. iij. |
||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
|||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||
|
354.
|
|||||||||||
|
daarvan, 'vertrouw ik, geene, of genoegzaam Raa-
geene voorbeelden (.r), können aanwyzen. den. Wyders, worden de Gedeputeerden van we- ge deeze Stad, in de Staaten - Generaal , in den Raad van Staate, in de Gecommitteerde Raaden, en in het Collegie ter Admiraliteic binnen Amfterdam , benoemd , of uit de Oud-Burgemeefteren , of uit de Raaden, in gevolge van een uitdrukkelyk befluit van den Oud-Raad van Burgemeefteren van den jaare 1736 (t). In de Hollandfche Rekenkamer en in de Generaliteits-Rekenkamer , zyn , dikwils, Oud-Schepenen , die geene Raa- den waren , gecommitteerd geweeft: doch veeltyds, ook Raaden: even als tot de zit- ting in de Collegien ter Admiraliteit in 't Noorderkwartier en in Zeeland , ook, of Oud-Schepenen, of Raaden benoemd wor- den. De afvaardiging in de Gecommitteerde Raa-
den , in welken, altoos, een Heer zit, we- gens Amfterdam; in de Hollandfche Reken- kamer; in de Staaten-Generaal; in den Raad van Staate, en in de Generaliteits Rekenka- mer , gefchiedt voor den tyd van drie jaaren, die, met den eerften May , ingaan. Doch tot de zitting in de Collegien ter Admiraliteit te Amfterdam , in 't Noorderkwartier en in Zeeland, waarin altoos een Heer uit deeze Stad gecommitteerd is, gefchiedt de benoe- ming, zonder bepaaling van tyd; hebbende, in 't Collegie te Amfterdam, tegenwoordig, gemeenlyk, een Oud - Burgemeefter , en in ieder der twee andere Collegien, een uit de Raaden of Oud-Schepenen zitting. In de Hollandfche Rekenkamer, zendt Amfterdam, volgens eene nieuwe Beurt -Orde, die, in 't jaar 1751, vaftgefteld, en, met den eerften May des jaars 1752» ingegaan is, vyfmaal in de drie en dertig jaaren, een' Gecommitteer- de O)- I" ^e Staaten - Generaal, wordt, om 't negende; in den Raad van Staate, om hec twaalfde ; en in de Generaliteits - Rekenka- mer, om het zeven en twintigftejaar, iemant uit Amfterdam afgevaardigd (*j). Den Afge- vaardigden in de vier laatftgemelde Collegien is ieder een duizend guldens 's jaars, voor huishuur, toegelegd (w). De Raaden plag- ten , nog tot in 't laatlt der zeftiende eeu- we , de lyken hunner afgeftorvene mede- - broederen, in perfoon, ten grave te draagen (x). Doch in 't jaar 1682, zynze zelfs ont' flaagen van de moeite van, in perfoon, a'J Ra»'
(») Zie egterRefol. Vroedfch N. it. 15 May 1617. /. 'fj
(t) Refol. van den Oud • Raad van Bürgern, zy ■Af1' 173«. ƒ. 8« verft.
(*) Refol. Holl. 28 Aug. I7SI. tl. 85°.
(■v) Groot-PIakaatb. IV. Deel, tl. 157. «4#
(">) Refol. van den Oud Raad van Bürgern. 11 ®' *'
nuary 1755. bl. }♦.
(*J Refol. Vroedfch. Jf. 8. i) Deetntb, ïsyS-f" I0,• |
|||||||||||
|
Raa- De nieuwe Raaden, beëedigd zynde, nee-
DEN. men de openftaande plaatfen in, aan de zuid-
zyde der Kamer, digtft naar den weftermuur, naar hunne jaaren. Doch zo onder dezelven een of meer regeerende Schepenen mogten zyn, plagten deezen zig, voor dien tyd, bo- ven de andere nieuwe Raaden te plaatfen; fchoon zy, op alte de volgende byeenkom- ften der Vroedfchap , naar hunnen ouder- dom , zaten (ï). Doch zulks is nu niet meer gebruikelyk. Zo een der nieuwe Raaden , door onpaflèlykheid-, afwezig zyn moge , wordt een Secretaris aan hem afgezonden, om hem kennis van zyne verkiezing te gee- ven, en de eeden af te neemen. En indien een nieuwe Raad uitlandig is, worden Bur- gemeefteren byzondcrlyk gemagtigd, om hem, op zyne terugkomft, te beëedigen (k). In 't jaar 1666, is beflooten, dat de verkiezing van eenen Secretaris tot Raad van geene kragt zyn zou , dan na dat hy afïtand van het Secretarisfchap gedaan zou hebben (./). Terltond na dat de tegenwoordige nieuwe
Raaden beëedigd en gezeten zyn, treedt men tot de Nominatie van veertienen , die wy , hier voor(m), uitvoeriglyk , befchreeven hebben. Commis- De Raaden worden ook , fomtyds, aan- fien der gefteld tot Commiflarifïèn in fommige onder- Raaden. gefchikte Banken van Regeeringe of Regts- oefeninge. Ook is, reeds in 't jaar 1576 , beflooten, twee uit de Raaden tot Jrtillery- meeflers aan te (tellen (k). Doch tegen- woordig , en federt veele jaaren, zyn de Com- miffarißen der Artillerie, gemeenlyk, regee- rende, of Oud Burgemeefteren. Voorts, wor- den, de vier CommijfanJJ'en der Stads Schooien (0), ook uit de Vroedfchap, genomen. Wy hebben, hier voor (p), reeds aange-
tekend, dat, onder de gewoonlyke Gedepu- teerden ter Dagvaart van Holland, ook, door- gaands , een of twee Raaden zyn. Wy voe - gen 'er by, dat de prefideerende Schepenen, zo zy ook Raaden zyn, terltond na dac zy zyn afgegaan, gemeenlyk, ter Dagvaart wor- den gedeputeerd (q). In de zeftiende eeuwe, zelfs na de verandering der Regeeringe , is meermaalen gebeurd, dat regeerende en Oud- Schepenen , die geene Raaden waren , ter Dagvaart zyn afgevaardigd (r); doch, in de voorgaande en in deeze eeuwe, zal men , (i) Boek van den Secret, de HAAN, f. i in marg.
({) Refol. Vroedfck. Ir. G.G. 28 Jan. i-jzo. ƒ. 270.
(I) Refol. Vroedfch. Lr. E. 1» Jan. U66. f. 82.
(m) Bladz.. ?os.
. (») Zie II. Veel, IX. Boel^, bl. 347. (>) Zie III. Deel, V. Boe{, bl. J79.
(p) Bladz. 191.
(a) vit Aarttek. ter Secretarye.
(r) Refol. Vroedfch. N. 5. 10 en 11 Kovemh. IJ87. J, »I
Maart 1588. N. «. 1 A»g. i$88. 17 Febr. Ij8». ƒ. j« ver- fi, 91. |
|||||||||||
|
R E
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
L Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
355
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Haa-
ien. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Raaden , te begraaven te gaan (j). Som- Jacob Janfz. deWael.
tyds , hebben de Raaden byzondere belofte J™ Brafeman Jacobfz gedaan, om zekere keuren, tot het bepaalen j^fióris Jacobfz. |
Matthys Bellechier
Pieterfz.
Claes GaefLambertfz. Jan Percyn Janfz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Raa-
den. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van de pragt in het begraaven gemaakt, ten J
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
voorbeelde voor de Gemeente, behoorlyk ,
naar te komen (z). In 't jaar i68r, heeft de Vroedfchap ook beflooten , geene Bals, die toen gemeen werden, te geeven, of by |
Naamen der Raaden, federt gekooren, in'
de plaatfe van overleedenen, of van zul- ken, die zig van hun Toorterfchap ontvryd hadden. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te woonen , en niet meer dan vyf en twin-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
burg Otteiis.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tig guldens 's daags te verfpeelen (a). Doch
|
1480.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
deeze en diergelyke dingen zyn ook geregeld, Vechter Barentfz. Wil- Bruyn" Claefz
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
by verfcheiden' Keuren , die alle ingezetenen, lemsz.
|
1496.
Jan Jacobfz. van Die-
men. ClementWplphertHen-
drikfz. Auwel. Claes Moyert Dirkfz.
_ , •f497-
Gerbrand Jacobfz. Droog.
Melis Jan Pouwelfz.van Meekeren.
Gerrit Gerrit Mat- theufz.
Gerrit BenningJanfz.
Claes Gerritfz. Dey- man. Ruyfch Jan Beths. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Regenten
|
en anderen , even zeer verplig- Egbert Ja"'z- p™^
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zelfs is, reeds irt 't jaar 1566, ver- Mf.Willem Aridriefz
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ten.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Haan , dat de Vroedfchap, als zodanig, gee-
ne magt heeft, om de Keuren, by 't Ge- Bartholonieus Jacobfz.. regt gemaakt, te veranderen, of te vernieti- Melis Pauw Janfz. gen (h\ Gerrit Symon Claefz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
N
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wy befluiten de Befchryving der Vroed- T Auwel.
8J*; fchap, met twee Naamlysten, eene >> Bout«•
en derN van de Raaden, federt het jaar 1477; en Pieter Pieterfz. Colyn.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^P(3p- eene van de Afgevaardigden in 's
6enRdig Landshooge Collegien, federt de
's Lands verandering des jaars 1578; beide loopende,
Iloooe tot op het tegenwoordige jaar 1768.
|
1483.
Jan Claefz. van Hop-
pen. Jacob Pieterfz. van den
Berg van Haerlem. Pieter Jan Paulufz. Ha-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I.
Naamen der vier en Twintig
Raaden,
in V jaar 1477.
Gysbcrt Thomaffen. Jan Coman Janfz.
Wouter Oom Louwen. Gerrit Dirckfz. »Smit.
Claes Delman Cle- Pieter RodingPieterfz.
mentfz. Jan Taling Janfz.
Gerrit Janfz. Deyman. Albert Canter.
Heyman Pieterfz. Ilp. Symon Dirckfën uit de
Jacob Pieter IJille- Poort. Brandfz. Jacob Hendrickfz. Au-
Bartelmeus Doos. wel. Jacob Jacobfz. de Jon- Pieter Allert Pieterfz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pieter Martenfz.
1484.
Dirck SymonBardefius. Godevaert Thomafz. Andries Boel Dirckfz. Stants Claes Stantfz. Jacob Jacobfz. de Jon- ge. Claes Heyn Claefz. 1485.
Gysbert Jacobfz* |
1500.
Gysbcrt Lap Fekerdy. Marren DirckMartenfz. van de Ruwiel. 1501-
Jan Janfen van Naerden. Floris Jan Claefz. Ot- ter. 1502.
Cornelis Jnnfz. de Vla- , miiig vanOudshoorn. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Droog.
Jan Claefz. Boel. i486.
Jacob Willemfz. van Beverwaerde.
Willem Boom Dirckfz. Dirck Claefz. Sille- moer. 1487.
Jan Broek Melifz. 1490.
Court Jacobfz. Duyvel Boel.
Jan Oom Janfz. Gerft. 1491.
Jan Clement Hen- drickfz. Mr. Jan Melifz. Symon Anne Claefz. Pieter Claes Haymanfz. 1492.
Hendrick Ackerman Janfz.
Dirck Boel Dirckfz. 1494.
Mr. Albert van Aren- Aaa |
Reyer Janfz. Wardens.
Dirck Pouwelfz. Albert van Arenburg.
I504-
Pieter Hendrickfz. Verwer.
CoenraedJanfz. Min. Hugo Wollebrandfz. Verwer.
Pieter Claefz. Canter. CornelisMelifz. Pauw'. 1505.
Gerrit Willemfz. van . Alckmaer. Dirck Jacobfz. Qitin- ting. 1506.
Hendrick Symonfz.
Coggeman. 1507.
Hendrick Jan Baers. Jan Lambert Janfz. Jacob Hnyg Janfz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan Beth Janfz.
Jan Dirckfz. van Wor-
mer.
Bruyn Dirckfz. Moens. Dirck Ruyfch Häy- manfz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ge-
Dirck Boel Dirckfz. Symon Dirck Barde- fius.
Claes Stantfz. Claes Heyn Claefz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Naamen der twaalf Perfoonen , die, ne-
vens de gemelde vier en twintig, in t voornoemde jaar, verkoor en zyn, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
om t getal der Raaden tot zes
en dertig te brengen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
PTJ
|
Symon Dirckfz. de
Jonge.
Gysbert Barthelmeus. \l\ £e£>l- Vroedfch. L* O. 8 Sept. 1S81. ƒ. 289.
l*J Refol. Vroedfch. JV. 18. i Decemb. i6+i. ƒ. i4g.
r\»i Refol. Vroedfch. £.,. N. 30 .April, 24 7«/» X68I.
A" zs- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fb> Refol. Vroedfch. N.
|
2. »8 J*n. 1566. f. 12 Vifft,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
XII. STUK.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
356
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Raa-
DEN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1564.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Pieter Colyn Ja-
cobfz. 1508.
Jan Janfz. Evertfz. , i5°9-
Earent Barentfz.
Willem DuynPieterfz. Doos.
1510.
Jan Gysbrechtfz. van Campen.
Claes Gaef Claefz. Dacm Meeuwfz. Jonse üirck Jacobfz. Sael.
Lucas Jacobfz. van Be- vervvaerde , byge-
naamd Percyn.
Jan Gaef Janfz. 1511.
Pieter Reyerfz. Hendrick Coning. Pieter Roding Pieterfz. Jacob Banning. I5Ï3-
Ysbrand Hollefloot. Claes Jacobfz. Kroo- nenburg in 't Para-
dys.
Robbregt of Hob Ja-
cobfz. 1516.
Che sGerritMattheufz. 1518.
Symon Claefz. Sille- moer Schol.
Gerrit Andriefz. van Hoorn.
Symon Claefz. van Hoorn.
Rcyer Dirck Bardenfz. Meuws Pieterfz. Doos. Ysbrand Pieter Cop-
'peniz.
Cornelis Benning Ger- ritfz.
1520.
Albert Andriefz. Boe-
lenfz.
Claes Hillebrandfz. Kreek. 1521.
Pieter Ackerman Janfz. Cornelis Hendrickfz. Loen.
Symon Louwerenfz. Copoenfz. Nek. 1522. Mr. Jan Teng. 1523. Mr. Pieter Colyn. Mr. Cornelis Dob- beniz. Claes Loen Franfz.
Jan Ysbrandfz. Holle- floot. |
an Ysbrandfz. Dom-
mer Lyndraijer. v laes Coek Claefz.
15^5- rans Claes Heynen.
eyman Jacobfz. van
Ouder-Amftel. irck Haymenfz.
Cornelis Sybrandfz.
Buyck. r. Hendrick Dirckfz.
1526. HillebrandJanfz.Otter.
acob Huyg Haring
Pieterfz. Cornelis Cornelifz.
Vlaming van Ouds- hoorn. Claes Heyn Claefz.
15-9-
Dirck Korftenfz. Gooflen Janfz. Recalf
Bardefius. I53I-
Reyer Pieterfz.
1532. „
Gysbert Janfz. Bere- fteyn.
• ' I533-
Mr. Claes Heyn Wil- lemfz. Bardefius. 153.4.'
Jan Willemfz. van |
1546.
Floris Martenfz. van Alckemade. 1547-
Dr. Outgert Clemenfz. Medicus.
Dirck Hillebrandfz. Otter.
Cornelis Antonifz. Schilder.
Jan Harmenfz. Gou- denberg.
Henrick Cornelifz. van Marken, in de Roo
Meiden.
Frans Janfz. Teng of Teding.
1548.
Jan Oom Janfz. in de Roghe.
1549.
Jan Claefz. van Hop- pen. 1552.
Härmen Ottenfz. Allert Dirckfz. Mar- cus. 1553-
Gerrit ClaesMattheufz. Lucas Meyndertfz. van Alckefteyn. 1555.
Mr. Adriaen Sandelyn. Cornelis Jacobfz. Brou-
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Jan Ryfer Janfz.
1566.
Garbrand Claefz. Ben- ning, bygenaamdVos. 1567-
Jan Duyvenfz.dcBrou-
wer. Mr.DirckFlorifz.Kant,
gezegd Breekveld. Dirck Maynertfz.Pater.
Cornelis Janfz. Roo-
kn\ys,gezegd vanLee. Jan Michiel Loufsz.
Brouwer. 1568.
CornelisClaesMeuwfz.
1569. Cornelis Willemfz van
Ryck. I57°'
Willem Adamfz. Seyl- maker.
1571-
Mr. Albert'Cantert. Cornelis Franfz. Cornelis Gysbertfz. Lucas vanTeylingen. 1573-
Jan van Santen Heyn. Evert Corfz. Sorg in
'£ Marsgen.
1574-
Mr. Reynier Lamberts-
foon van der Horft. Marten Symonfz.
Schuytgen. Dirck Jan Evertfz.
Reynier Hendrickfz.
Rooclaes. Hendrick Jacobfz. Bic-
ker. Wellel Jacob Cornelifz.
Mr. Jan Duyvefz. Me-
dicus. 1575-
Jan Dirckfz. Marcus.
Mr. Jan Thymanfz. de
Goyer. Arent Henrixcfz. Loef
van Weesp. Pieter Claefz. OlyHa-
ring. Symon Dirckfz. van
Ouderkerck. Jan Claefz. van Mare-
ken. 1576.
Pieter Pieter Ger-
brandfz. Ruyfch. GerbrandEgbertfz.PV'
I578- Jacob Floris Martiz-
van Alkemade. Mr. Cornelis Jan B»"
rentfz.Romenybo°r |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
R AA-
DEN. |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Hoorn.
EgbertGerbrandfz.Paf. 1535'
Claes Doedenfz. 1536.
Claes Hendrickfz. Bas- sen. Willem Claefz. Koeck. Pieter Cantert Wil- lemfz. Symon MartenDirckfz.
van de Ruwiel. 1538. Dirck Marcus Janfz. 1539-
Claes Meuwlz. Gerrit Jan Lambertfz. 1540.
Willem Cornelilz. Stickel. I54I-
Jan Janfz. van Hoorn. Allert Dirckfz. Fa-fol. Pieter CoenenSchepen. Floris Florifz. Kant, ge-r zegd Breekveld.
Jacob Hendrickfz.Sael. 1542-
Jan Pieterfz. de Graef. Jan Duyvenfz. Sybrand Pompeus Oc- co. 1544.
Symon Claefz. Cop- penfz. |
wer.
Floris Roeterfz. Claes Jacobfz. vanSwie- ten van Leyden.
1557.
Mr. Cornelis Gar- , brandfz. Ruyfch.
Mr. Pieter Bicker Wil- lemfz. 1558.
Hendrick Janfz. Croock.
Willem Janfz.Brouwer. Claes Gerritfz. Bont- wereker. 1559-
Antonis van Houf Ja- cobfz. van Syl. Jacob GerritMattheufz. 1560.
Claes Cornelis Nobel. 1561.
Jooft Buyck SybrandfzJan Vechterfz. Jan Claesfz. Samfon, Vervoer in de dr ie Ko ningen. 1562.
Claes Moyart Claefz. Coenraed Pieterfz. Schepen.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacob Cornelifz.Nobel
1563.
Andries Boel Janfz. Hollefloot. |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
OpdenaóMaydesjaars
i578 %yn, de voor naamfte Regeer dert* |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
R K G E E R I N G.
|
|||||||||||||||
|
iOEK.
|
|||||||||||||||
|
357
|
|||||||||||||||
|
Jan Thomafz. Croo-
nenburg.
Reynier Pauw A- driaenfz.
Jacob Gerritlz. Hoing.
Dirck Thymenfz. Brou- wer Cortenhoef. 1594.
Pieter Dirckfz. Haffe- laer.
Claes Jacobfz. Koeke- backer.
1595-
Pieter Jacobfz. Nagt-
glas. Ysbrand Ben Elbertfz.
Härmen Gysbertfz.
van de Poll. 1596. Pieter de Vlaming
Dirckfz. van Ouds- hoorn. Cornelis Jorifz.
Jonas Cornelis Witfen.
*597-
Jan Claes Boelifz. .
Meerens.
1598.
Dr. Pieter Schaep Ger- ritsz.
1599- „
Jan Claes Reymerfz. 1600.
Joris Jorifz. Dr. Dirck Bas Jacobfz. Ridder.
1602.
Pieter Matthyfz. Schry- ver.
Dr. Sebaftiaen Eg- bertfz.
1603.
Jan Pieterfz. Reael. Jacob de Graef Dirckfz. 1605.
Barthold Cromhout Adriaenfz.
Jacob Egbertfz. van Ryn.
Mr. Volckert Overlan- der Claefz.
Dr. Jan ten Grooten- huys Janfz.
1606.
Dirck de Vlaming Cor- nelifz. van Ouds- hoorn. 1607.
Roetert Ernft. 1609. Jan Pieterfz. de Wit. Jacob Poppen Janfz. Abraham Boom Pie- terfz. 1611.
Jan Gysbertfz. Vries. Lourens Janfz. Spiegel. 1612.
Adriaen Pieterfz. Raep. Aaa 2 |
|||||||||||||||
|
161'3- Raa-
Jan Claefz. van Hoorn. DEN
1615.
Wybrand Warwyck. 1616.
Hillebrand Schellinger. Warnaer Ernft van Baffen. 1617.
Dr.' Dominicus Claefz.
van Heemskerck.
, Jacob Jacobfz. Hinloo- pen. 1618.
Claes Jacobfz. Haren- carfpel. Opden^Novemb. 1618.
zyn de volgende XXXVI. Raaden, door 's Lands Stadhouder, Maurits , Prins van Oranje , van eed en dienfl ontflaagen: Jan Jacobfz. Huydeco-
pcr.
Jan de Biffchop. Cornelis Pieterfz. Hooft.
Roelof Egbertfz. Jacob Pieterfz. Kapit. Reynier Pauw. Jacob Gerritfz. Hoing. Claes Jacobfz. Koeke- backer.
Ysbrand Ben Elbertfz. Härmen van de Poll. Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
Jonas Witfen. Dr. Pieter Schaep. Joris Jorifz. Dr. Dirck Bas. Pieter Matthyfz.Schry- ver.
Dr. Sebaftiaen Egbertfz. Johan Pieterfz. Reael. Jacob de Graef. Barthold Cromhout. Mr. Volckert Overlan- der Claefz.
Dr. Johan ten Grooten- huys.
Dirck de Vlaming van Oudshoorn.
Roetert Ernft. Jan Pieterfz. de Wit. J acob Poppen Janfz. Abraham Boom. Laurens Janfz. Spie- gel. JanGysbertfz.deVries. Adriaen Pieterfz. Raep. Jan van Hoorn. Hillebrand Schellingen Warnaer Ernft van Baffen.
Dr. Dominicus van _ Heemskerck.
Ta-
|
|||||||||||||||
|
Mr. Cornelis Romeny-
boot. Mr, Reyer Lambertfz.
van der Horit,eerae« tagtig jaar en oud zyn-
de, om zynen ouderdom en zwakgebeugen,ver- zoekende verjeboond te zyn, is in zyneplaat- fe, ge koor en Pieter Boom Cornelifz. 1579-
Govert Dirckfz. Wuy- tiers.
Cornelis Andries Boe-
lenfz. Jan Janfz. Smit.
1582. Wybout de Wael, in de
plaats van Gerrit Janfz., die Tbejaiirier van Holland gewor- den was, en dus zyn Poorterfcbap ver- woond badt, verklaa- rende, daarenboven, niet gezind te zyn, om wederom in Amfler- dam te komen woonen. Jan Meurli'tïck in de
plaats van Reynier van Neck. Fredrick Vogel in de
plaats van Jacob Benning. 15S3.
LourensJacobfz.Reael. Jan Verhee Cornelifz. van der Goude.
1584. Cornelis Benningjanfz. Duyvens.
Jan Verburg Jacobfz. Jan de Biffchop. Cornelis Pieterfz. Hooft.
Claes Boelenfz. in Hamburg.
Claes Franfz. Oetgens van Waveren.
1586. _ Pieter PauwAdriaenfz., verwoont zynPoorter-
febap en wordt Rent- meefter tot alkmaar.
1587.
Hendrick Hudde A- rentfz. 1589.
Cornelis Florifz. van Teylingen. 1590.
Cornelis Jacob Witfen. Roelof Êgbert Roe- loffz. Gerrit Bicker Pieterfz. I59I-
Jacob Janfz. Vinck. Jacob Pieterfz. Cappit.
|
|||||||||||||||
|
Raaden ter Stad uit
gevoerd, en op den 27 van eed en dienjb ont- ßaagen by de drie Scbuiteryen , ten 0- Vèrfiaan van drieCom- niijjarisfen der Hee- ren Staaten van Hol- land en Zeeland : en zyn, op den 28. door zes en dertig gehören Schutters, vier Bur- gemeeflers verkooren, benevens de volgende XXXVI. Perfoonen tot Raaden- Mr. Reyer Lambertfz.
van. der Horfb Marren Symonfz. •
Schuyt. Ysbrand Janfz. Dom-
nier. Lyndraijer. Henrick van Mareken,
Adriaen Pauw.
Adriaen Reynerfz.
Cromhout. Marten Jani'z. Cofter.
• Medicus.
Cornelis Willemfz. van
Ryck. Gerrit Janfz. Kocsvelt.
Antonis Willemfz.
Bonrekoe. Reynier van Neck Sy-
monfz. Harman Rodenburg.
d'Oude. Egbert Roeloffz.
Jacob Benning Jacobfz.
IJvert Corfz. Sorgh. in
'r Marsgeh. Glaes Reyerfz.
Mr. Willem Bardefins.
Jan Duyn Cornelifz.
Symon Henrickfz. Fer-
■wrjonkheyn. Jan Symonfz. Lons-
vaerder. Willem Pouwelfz.
Dirck Janfz. de Graef.
Gerrit Jacobfz. Schaep.
Jacob Janfz. Benning.
•ßalthafar Symonfz.
Appelman. Reynier Cant.
Claes Symonfz. van
Heemskerck. Gerrit Janfz. Delft.
Claes Cornelifz. van
Vlooswyck. Jacob van Campen.
Jan Lourenfz. Spiegel.
Jan Jacobfz. Huydeco-
per. Pieter Willemfz.
Vriend. Wendrick Olfertfz.
T F«yck.
Jacob Franfz. Oetgcns
van Waveren. |
|||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||
|
353
|
|||||||||||||||||
|
1662. Raa-*
Dr. Joan Huydecoper. D£N<
Jacob van Neck Ja-
eobfz . 1665.
Mr. Andries de Graef.
1666. Mr. Joan Corver.
Mr. Pieter Schaep.
1667. Cornelis Graefland.
Joannes Hudde.
Mr. Vincent van Bronk-
horft. 1668.
Joan Huift.
Mr. Joan tenGrooten-
huys. Mr. Jacob Boreel.
1669. Leonard Ranft.
1670. Mr. Willem Backer.
Mr. Nicolaes Witfen.
1671. Mr. Cornelis Roch.
1672. Uit kragte der Refilutitn
•van de Heeren Staa- ten van Holland en Wejlfritsland, en der aanbiedinge van vry~ willigen afßand van ßurgemeefieren en Raaden , beeft Wil- lem , Prins van Oran- je en Stadhouder van Holland, byMJJivea van den 10 en 15 Sep- tember 1Ó72, van de Regeering ontßaagen de volgends Räuden'. joan van de Poll.
Mr. Lambert Reynll.
Dr. Joan Biaeuw.
Hans Bontemantel.
Dr. Roetert Ernft.
Nicolaes van de Ca-
pelle. Mr. Andries de Graef.
Mr. Pieter Schaep.
foan Hulft.
Dr. Willem Backer,
en Pieter de Graef.
En in derzelver plaaP'
Jen , op verzoek van Burgemeefteren en Raaden, aajigefielJ Louis Trip.
Jean Appelman.
Mich iel Tieleus.
Hendrick Becker.
Coenraed van Kleiick«
Dr. Gerard Bors van
Waveren. Joan Commelin-
Mr. Nicolaes Opmeer.
Dirck Bk>m> «»
Gillis Sautyn. .,,
|
|||||||||||||||||
|
1640.
Roelof Bicker. 1643.
Dr. Cornelis Witfen; 1645-
Mr. Willem van Loon. 1646.
Cornelis de Vry. Jan van de Poll. Mr. Gerrit Reynft. Bernard Schellinger. 1648.
Mr. Symon van Hoorn 1649.
Mr. Pieter Cloeck. Dr.Cornelis vanDronc- kelaer.
Mr. Lambert Reynft. Mr. Coenraed Burg. 1650.
Dr. Joachim Rendorp. Willem Six. Nicolaes Pancras. 1651.
Nicolaes Corver. Dr. Johan Blauw. Mr. Cornelis Boom. 1652.
Jacob van Neck. 'Cornelis Geel vinck. Dr. Gillis Valckenier. 1653-
Cornelis van Vloos-
wyck . Nicolaes van Loon. Gerrit van Hellemont. Hans Bontemantel. Dr. Roetert Ernft. Mr. Hendrick Hudde. Gerard Hailelaer. 1654.
Jacob Theunifz. van Stralen. 1655-
Dr. Jacob Bas Dirckfz. Dr. Henrick Hooft. Mr. Jan Bicker. 1656.
Willem Schryver.
Fredrick Alewyn. •Cornelis de Vlaming van Oudshoorn. •
Jacob Jaeobfz. Hinloo- pen.
1658.
Cornelis Bäcker. 1659.
Jo an van Waveren.
Dr.Joan vanliellemont.
Dr. Frans Reael.
1660. Dr. Jan van Hartogvelt.
Dr. Pelgrom ten Groo-
tenhuys. Mr. Coenraed van Leu-
ningen. 1661.
Nicolaes van de Ca-
pelle. |
|||||||||||||||||
|
1624-
Jan Cornelifz. Geel- vinck.
Dr. Gerard Schaep. Dr. Pieter Opmeer. Jacob Bicker Jaeobfz.
Ernft Roeters.
Adriaen Cromhout.
Dirck Tholinx.
Willem Bäcker.
1626. Pieter Hailelaer.
Hendrick Reynft.
Dr. Matthys Raep-
horft. 1627.
Symon de Rycke van
de Graft. Jacob Jaeobfz. Vinck.
1629. Härmen van de Poll,
ingelaaten in zynen voorigen rang, en op den eed, bybem , als Vroedfcbap, in'tjaar i595>g^aara. 1630. Jacob de Graef, inge-
laaten als vooren, op den ouden eed, by hem, in 't jaar 1603, ge- daan. Dr, Laurens Reael.
Johan Huydecoper.
1631. Dr. Pieter Janfz. Hooft.
Dr. Allard Kloeck.
1632. JanClael'z. Vlooswyck.
Henrick Dirckfz. Spie-
gel. 1634.
Nicolaes van Campen.
Gerbrand Claefz. Pan-
. cras.
Dr. Frans Banning
Cocq. 1636.
Mr. Hercules Rog,
Advokaat. 1637. Mr. Gualterus Valcke-
nier. 1638.
Dr. Albert Bas.
Mr.Gerard Schaep
Pieterfz! Albert Dirckfz. Pater.
Mr. Joris Jorifz.Backer,
1639. Jacob Willekens.
Cornelis Jaeobfz.
Weyer. Dr. Franck van der
Meer. Cornelis de Graef.
Jacob Claefz. Haren-
carfpel. Willem Ruyteuburg.
|
|||||||||||||||||
|
Jacob Jaeobfz. Hinloo-
pen.
Claes Jaeobfz. Haren- cari'pel.
En in derzeher plaats
aangejield en beè'edigd Jan Jaeobfz. Huydeco-
per.
Jan de Biffchop. CornelisPieterl'z.Hooft. Roelof Egbertfz. Jacob Pieterfz. Kapit. Reynier Pauw. Jacob Gerritfz. Hoing. Claes Jaeobfz. Koeke- backer.
Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
Jonas Witfen. Dr. Pieter Scliaep. Joris Jorifz. Dr. Dirck Bas. Johan Pieterfz. Reael. Barthold Cromhout. Mr. Volckert Overlan- der Claefz.
Dr. Johan ten Grooten- huys.
Roetert Ernft. Jan Pieterfz. de Wit. Jacob Poppen janfz. Abraham Boom. JanGysbertfz.Vries. Adriaen Pieterfz. Raep. Jan van Hoorrt. Hillebrand Schellinger. Warnaer Ernlt van Ballen.
Dr. Domi.nicus van Heemskerek.
Jacob Jaeobfz. Hinloo- pen.
Claes Jaeobfz. Haren- 'carfpel.
Gillis Janfz. Beth. Arent'Pieterfz.van der Burg.
Pieter Egbertfz. Vinck. Jacob Pieterfz. Hoog- kamer.
Symon van der Does. Hendrick Hndde. Dr. AlbertusCoenradus Burg.
1620.
Anthony Oetgens van
Wa veren.
1621:
JacQb van Neck. 1622.
Geurt Direkfz. van Beuningen.
Dr. Andries Bicker Gerritfz.
Dr. Claes Pieterfz. Tulp. 1623.
Jacob Reael jajife, |
|||||||||||||||||
|
RAA-
DEN. |
|||||||||||||||||
|
R E G E E R I N G.
|
|||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||
|
359
|
|||||||||||||||||
|
Raa- Zo dat de gantfcbeVned-
1>£N. fcbap, na deeze ver- andering , befiondt uit
Dr. Nicolaes Tulp.
Bernard Schellinger.
Mr. Joachim Rendorp.
Nicolaes Pancras.
Jacob van Neck.
Cornelis Geelvinck.
Dr. Gillis Valckenier.
Cornelis van Vloos-
wyck. Nicolaes van Loon.
Gerard Haffelaer.
Mr. Hendrick Hooft.
Cornelis de Vlaming
van Oudshoorn. Jacob Jacobfz Hinloo-
pen. Cornelis Bäcker.
Mr. Coenraed van
Beuningen. Mr. Joan Huydecoper.
Jacob van Neck Ja-
cobfz. Mr. Joan Corver.
Cornelis Graefland.
Joannes Hudde.
Mr. Vincent van
Bronckhorft. Mr. Joan ten Grooten-
huys. Mr. Jacob Boreel.
Leonard Ranft.
Mr. Nicolaes Witfen.
Mr. Cornelis Roch.
Louis Trip.
Jean Appelman.
Michiel Tielens.
Hendrick Becker.
Coenraed van Klenck.
Mr. Gerard Bors van
Waveren. JoanCommelin.
Mr. Nicolaes Opmeer.
Dirck Blom.
Gillis Sautyn.
1674. Mr. Rombout Hudde.
Mr. Everard Scott.
Mr. Nanning Kloeck.
t- 1675.
*rancois de Vicq.
T. 1676.
■Lieve van Loon.
1678. ^ornelis Valckenier.
Mr. Nicolaes Haffelaer.
r 1679.
Joan Six.
Egbert de Vry«
Mr. Izaak van Heuvel. *rancois de Vicq. air. Gerrit Hooft. |
|||||||||||||||||
|
1Ö81.
Mr. Cornelis Kloeck. Mr. Dirk Bas. 1682.
Jacob Elias. Mr. Adriaen Backer. 1683.
Mr.Jeronimus deHaze de Georgio.
Pieter Reael. 1685.
Mr. Francois de Vroe- de. Mr. Dirck Pater. 1687-
Daniel Bernard. _ Wouter Valckenier. 1688.
Joan van Oofterwyk. 1Ó89.
Mr. Coenraad Burg. Mr. Cornelis Bicker van Swieten. 1690.
Adriaan de Waart. Daniel Hochepied. Jacob Scott. Mr. Albert Geelvinck. 1692.
Mr. Willem van Loon. Mr. Dirk Munter. Gerbrand Pancras Mi- ehielfz.
Mr. Jan Deutz. 1693.
Mr. Quiryn van Stryen. 1694.
Mr. Jan Geelvinck. Mr. Ferdinand van Collen.
Hendrik Hudde. Mr. Cornelis Bors van • Waveren. 1695.
Mr. Jan Blaauw.' 1696.
Jacob Elias. Mr. Nicolaas van Bam- beeck. 1697.
Mr. Caspar van Collen. 1698.
Mr. Dirck Backer. 1700.
Cornelis Calkoen. 1701.
Mr. Jacob Bicker Plen- drikfz.
Mr. Cornelis Munter. Mr. Jan Six. Jacob Valckenier. 'Pieter de Wit. 1702.
Alexander Veiters. Mr. Jan van den Bemp« den.
Mr. Nicolaas Sautyn. 1703.
Benjamin Pouille. Abraham Backer. |
|||||||||||||||||
|
i7°5-
Mr. Fredrik Willem van Loon.
Mr. Wigbold Sucher de Jonge.
Mr. Jan Backer Corne- lifz.
Mr. Jofeph Huydeco- per. Mr. Willem Gerrit De- del. 1706.
Pieter de Haze. 1707.
Märten van Loon. Abraham Muyffart. 1708.
Mr. Willem Backer. Mr. Gerbrand Pancras. Mr. Pieter van Loon. Mi-. Lieve Geelvinck. 1709.
Mr. Jan Trip. Mr. Joan de Graef. Gerard KarfTebooni. Mr. Willem Munter. 1710.
Jan Elias Huydecoper. - 17ii.
Mr. Balthafar Scott. 1712.
Nicolaas Elias. Mr. Elbert Graafland. 1713«
Pieter Eygels. 1714. Mr. Hendrik Bicker. Mr. Gerard Bicker van Swieten.
Gillis Graafland. 1715.
Gerbrand Elias. Jacob Loten. 1717.
Mr. Gerard Haffelaer. Jolias van de Blocquery. Mr. Mattheus Lefte- venon. 1718.
Mr. Daniel Hooft. Mr. Diderik van Buren. 1719.
Daniel Kik. 1720.
Philip Antoni van der Ghiefen.
Mr. Theodorus Huy- ghens.
Mr. Cornelis Hop. Mr. Pieter Six. 1721.
Mr. Joan de Witt. 1722.
Jacob Fredrik du Fay. 1723. _
Mr. Joan Fontaine. Mr. Gillis van den Bempden.
Mr. Harman Hendrik van de Poll.
Aaa 3 |
1724- Raa-
Mr. Jan van Loon. den.
1725-
Balthafar Boreel. Mr. Gerard Bors van Waveren. 1726". Mr.JanCoymans. 1728.
Mr. Jan van de Poll Janfz. Gillis van Hoven.
1731. »
Nicolaas Calkoen.
Fredrik Berewout. Mr. Daniel deDieu. Mr. Pieter Rendorp. I732.
Dirk van der Meer. x733'
Mr. Egbert de Vry Temminck. 1734.
Harman van Ghefeï. !735-
Mr. Willem Bäcker. Mr. DirkAlewyn. Bonaventura Octgens van Waveren.
Mr. Gualterus Petrus Boudaen.
Jacob van Stryen.
1736-
Mr. Ferdinand van Collen.
1738.
Mr. Nicolaas Witfeiu 1739-
Mr. Gerard Aarnout Haffelaer. I74I. Mr. Reynier Bouwens. 'Mr.Jacob Alewyn. 1742.
Mr* Cornelis Hulft. 1743-
Mr. Francois de Witt. Mr. Joan Graafland Cornelifz. 1744. „
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Pieter delaCourt.
Mr. Nicolaas Geel- vinck. ' Mr.Salomon Dedel. Mr. Elias Schellinger« 1745.
Mr. Jan Huydecoper. Daniel Jacob du Pey-
rou. 1746.
Francois van Haren- carfpel. 1747. Mr. Daniel Deutz. 1748.
Mr. Jan Baptifta Su- cher. Hendrick Nicolaas Sau- tyn. Op |
||||||||||||||||
|
Pr- Dirck Boelenfz.
Joan de Vries. mT- Jacob Jacobfz.Hin-
loopen.
Mr. Jacob ten Grooten- huys.
|
|||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
|||||||||||||||||||
|
M S T E R D A M S
|
|||||||||||||||||||
|
%6o A
Op dm 15 Septemb. zynt
buitengewoonlyk, uit de Vroedjcbap ontßaa- gen Mr. Jan Six.
Mr. Willem Munter. Mr. Diderik van Buren. Mr. Harman Hendrik van de Poll.
Mr. Jan van Loon. Mr. Gerard Bors van Wa veren.
Gillis van Hoven. Fredrik Berewout. Mr. Willem Bäcker. Mr. Reynier Bouwens. Mr. Jacob Alewyn. Mr. Joan Graafland Cornelifz.
Mr. Nicolaas Geel- vinck.
Mr. Salomon Dedel. Francais van Haren- carfpel,
en
Hendrik Nicolaas Sau- tyn. Zynde
Daniel Jacob du Pey- rou, den ao February tt vooren, overleeden. In welker plaat/en, door
zyne Hoogheid , den Prinfe-Erßladbouder, Willem Karel Henrik Frifo, zyn aangefleld Jan Calkoen.
Mr. Jan Graafland.
Mr. Willem Huyghens.
Mr. Hendrik Terfmit-
ten. Pieter van Tarelink.
Arend van der Wae-
yen. Michiel Bruyningh.
Joan Agges Scholten.
Jan Nicolaas van Eys.
Dionis Muilman.
Dirck van Marfelis.
Carel Lynflager.
Volkcrt van Jever.
George Clifford Junior.
Mr. Jan Balde Junior.
Mr. Matthys Straal-
man. voaarby nog, op den 20
November,, gekomen is Joan de Rothe.
|
|||||||||||||||||||
|
II.
|
|||||||||||||||||||
|
Raa-
DEH'
|
|||||||||||||||||||
|
1749.
Mr. Ferdinand van Col-
len, op zyn verzoek,i<> January , ontfiaagen zynde , w, in zyne plaats, verhoren Mr. Ferdinand van Col-
len Ferdinandfz. 1752- n Mr. Gerard Kuylten
van Hoefen. Willem van Heems-
kerk. Mr. Abraham Delcourt. 1754-
Mr. PieterCornelisHas- felaer.
Mr. Anthony Pieter van der Lyn.
1756. Mr. Antoni Warin. Mr. Pieter Hartfinck. 1757.
Mr. Cornelis Deutz < van Aflendelft. 1758.
Mr. Pieter ClifFord. Mr. Jan Six. 1759-
Mr. Joan Hendrik Kerkrinck. 1760. Mr. Jan Elias Huyde- coper van Maarlfe- veen. 1761.
Mr. Ifaac Sweers. Mr. Jacob Elias Ar- noudsz. 1763.
Mr. Jan van de Poll Pietersz. 1764.
Mr. Gerbrand Elias. I765- ,
Nicolaas Geelvinck. 1766.
Bartholomé Muilman. David ten Hove. Mr. Jacob Hop. 1767.
Mr. Fredrick Alewyn. 1768.
Mr. Willem Gerrit Dedel Salomonsz. Mr. Nicolaas Faas. Jan Hope. Daniel Hooft Gerritsz- |
|||||||||||||||||||
|
Naamen van de I
GECOMMITTEERDEN
DER STAD IN DE HOOGE COL-
LEGIEN.
te weeten:
In de Gecommitteerde Raaden
der Staaten van Holland
en Westfriesland.
|
|||||||||||||||||||
|
1578.
Reynier Kant, van den
7 juny 1578 tot de;* 3 January 1579. 1579- Herman Rodenburg de
Jonge, in't Collegie van de Gecommit- teerde Raaden tot Gorinchem van den ai January 1579. 1579. 1580. Cornelis ßoelenfz. van
den 18 May 1579. tot deii24Dec. 1580. 1578. 1579- 1580.
1581-. Bartholomeus van der
Wiere, van den 16 Juny 1578 tot den 21 September 1581. in't Collegie gevaceerd tot Hoorn, Delft en Amfterdam. 1581. 1582. 15S3.1584.
1535- 1586. Claes Symonfz. van
Heemskerk, van den 14 April 1581 tot den 22Auguftusi586. 1582. Reynier Kant, in den
Landraad op deeze zyde van de Maas, van den eerftenMaart 1582. tot den laatften Maart 1583. 1587-
Claes Cornelifz. van Vlooswyck, van den 22January 1587. tot den 16 May daar aan volgende. 1590.1591.1592.
1593- Claes Symonfz. van Heemskerck,van den 1 February 1590. tot den laatften Septem- ber 1593. |
|||||||||||||||||||
|
1593- 1594.
Jacob Boelenfz.van den iNovember 1593.tot den 1 April 1595. 1595' I596-
Pieter Boom Cornelifz. vanden 1 July 1595; tot den laatften April 1597. T-597- I59%'
Bartholt Kromhout, van den 1 May 1597. tot den laatften April 1599- 1599. 1600.
Cornelis Pieterfz. Hooft, van den eer- den May 1599. tot den laatften April 1601. 1601. 1602.
Frans Hendrickfz. Oet- gens van Waveren,
van den eerften May
1601. tot den laatften
April 1603.
1603.1604.1605.
Cornelis Banningh,van den eerftenMay 1603.
tot den laatften April
1606.
1606. 1607.1608. -
Reynier Pauw. 1609. 1610. 1611.
Dr.SebaftiaenEgbertfr
1612. 1613. 1614.
Dr. Dirck Bas. 1615. 1616.
Jacob de Graef, van ^ eerftenMay i6i$-t0 den laatften Apr'* 1617. / 1617. 1618. i6i9-
Gerrit Jacob Wirf*0' 1620. 1621. *&*;„
Jonas Cornelis Witlen. 1623. 1624- ï<525'
Fredrick de Vry. ■■ 1626' |
|||||||||||||||||||
|
I. Boek.
r-A4- 1626. 1627.1623.
D£ff. Abraham Boom.
1629.
Mr. Volckert Overlan- dér, Heer vanPurmer- land, van den eerden May 1629. tot zyn 0- verlyden in Odtober 1630. 1630. 1631. 1632.
1633- Jan Cornelifz. Geel- vinck, van den eer- den November 1630. tot den eerden May 1634. 1634. 1635- '&3&
Antony Oetgens van Waveren, Ridder, Heer van Waveren, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R 1
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3^1
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van den 20 Oftober
1674. tot den 30 A- pril 1678. 1678.
Nicolaes Pancras, fier ft demi November, en m zyne plaats kwam Mr. Cornelis Heems- kerck. 1680.
Mr. Jacob Boreel, Heer van St. Aegt, 1681. 1682. 1Ö83.
Cornelis Geel vin ck, Heer van Caflricum, enz. 1684. 1685. 1686.
Mr. Nicolaes Opmeer. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1715-
Mr. Nicolaas van Bam- beeck. 1716.
Gerbrand Pancras Mi- chielfz. 1717. 1718.1719.
Mr. Lieve Geelvinek. 1720. 1721.
Egidius van den Bemp- den. 1722. 1723. 1724.
Mr. Willem Bäcker Dirckfz. 1725. 1626. 1727.
Jan Elias Huydecoper. 1728. 1729. 1730.
Mr. Harman Hendrick van de Poll.
at17^1',,1732- I733'
Mr. Gillis van den Bempden.
1734- 1735- 1736.
Balthafar Boreel. |
1741. 1742- 1743. RAA.
Jacob van Stryen. DEN 1744- 1745- 174Ö.
Mr. Cornelis Hop. 1747. tot in September
1748. Mr. Salomon Dedel. 1748. 1749-
Mr. Gerard Bicker van Swieten. 175°- 1751- *752.
Mr. Elias Schellinger. ,1753- 1754. 1755-
Mr. Gualterus Petrus Boudaen. 1756.
Jacob van Stryen. flerfc 18 May. I756- 1757- 1758.
Mr. Pieter de la Court. 1759. 1760. 1761.
Mr. Antoni Warin. 1762. 1763. 1784. Mr. Pieter de la Court. 1765. 1766". 1767.
Mr. Willem Huyghens. 1768.
Mr. Jan Elias Huydeco- per van Maarfleveen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1687.
Mr. Nicolaes Witfen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Botshol en Ruyge Wïl-
nis. 1637. 1638. 1639.
Dirck de Vlamingh van Oudshoorn. 1640. 1641. 1642.
Albertus Coenradus Burg. 1643. 1644.
Dr. Andries Bicker, van den 6 Febr. 1643. tot inFebruary 1645. 1645. 1646. 1647.
Cornelis de Graef. 1648. 1649. l65°*
Willem Bäcker. 1651. 1652. 1653.
Cornelis Bicker, Heer van S-wieten. |
1688. 1689. 1690.
Jacob Jacobfz. Hinloo- pen. 1691. 169z.
Mr, Nicolaas Witfen. 1693.
Mr. Gerard Bors van
Waveren,yZer/£ ^No- vember 1693, en in zyne plaats komt, tot May 1694. Mr. Jacob Boreel.
1694.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
. I737»
Mr. Gillis van den Bempden. 1738. 1739- 1740.
Mr. Cornelis Hop. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
In de Rekenkamer van Holland.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jeronimo de Haze
de Georgio. 1695.
Mr. Nicolaas Opmeer. 1696.
Mr. Jacob Boreel. 1697.
Mr. Nicolaas Witfen. |
1606. 1607. 1608.
Claes Symonsz. van Heemskerck, van den eerden May 1606. tot den laatden April 1609. 1617. 1618. 1619.
Fredrick de Vry. 1631. 1632. 1633.
Dr. Gerard Schaep. 1647. 1648. 1649.
Gerard SchaepPieterfz.
1664. 1665. 1666.
Gerard Bicker, Heer
van Swieten.
1680. "1681. 1682.
Mr. Nicolaes van Ha"
rencarfpel. 1697. 1698. 1699.
Mr. Cornelis Bors van
Waveren. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AB.-»
Waveren.
1746. 1747.
Mr. Andries Munter. MI748- I749. !75o.
Mr. Jonas Witfen , Oud-Schepen. 1755- 1756. 1757.
Lodevük dejas. Oud- Mede-Prefident-Scbe, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1654. 1655. 1656.
Dr. Gerard Schaep. ■ 1657. 1658. i6$g.
Cornelis de Vlaming van Oudshoorn.
1660. 1661. 1662.
Mr. Symon van Hoorn, 1663. 1664. 1665.
Dr. Nicolaes Tulp. 1666. 1667. 1668.
Gerard Haffelaer. l6<59. 1670. 1671.
*£•■ Hendrik Hooft,
tieervanOud- Karspel, «oedyk en Schoterbos. Ur Gillis Valckenier.
1 Dr RT5 l673-
ß Nicolaes Tulp,
Jterp den l2 Septem- ber 1674. 1<s?4. 1675. 1676.
^•Nicolaes'Witfen j |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1698.
Dr. Dirk Bas. 1699. 1700.
Mr. Jeronimo de Haze
de Georgio. 1701.1702. 1703.
Mr. Cornelis Bors van
Waveren., 1704.
Mr. Jeronimo de Haze
de Georgio. 1705. 1706. 1707.
Mr. Cornelis Bors van
Waveren. 1708. 1709.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1761. 1762.
Mr. Anthony Pieter van der Lyn. Sterft den ^.February I767, Quiryn Wilhelm" van
. Hoorn, Oud-Sche- pen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
In de Staaten Generaal.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Alexander Veiters.
1710. 1711.
Gerbrand Pancras Mi-
chielfz. |
1581. 1582.
Cornelis Boelenfz. van den 8 Oftober 1581.
tot den 4Maart 1583.
ïifefo r6o4. 1605.
Jacob Boelenfz.van den
, eerden May 1703.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tot den laatden April
1606.
1606. •-------j6"0ó
BartholtKromljout, vaI1
deneerdenMayiöotf.
W den laatden April ÏÜIO.
1618.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I7I2. I7I3. l7lA
Mr. Lieve Geelvinek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
MSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
3 62
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
RAA-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
In de Generaliteits-Reken-
KAMER.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
i6i8. ------ 1621.
ReynierPauw, van den
17 November 1618.
tot den 24junyi622'.
1628. 1629.1630.
Dr. Dirck Bas, van den jaarei628. tot 1631.
1637.
Anthony Oetgens van Waveren. 1638. 1639.
Jacob Backer, in plaats
•van Anthony Oet- gens van Waveren, op zyn verzoek ontflaa- gen zynde, van den 7 July 1638. tot den laatften April 1640. 1646. 1647. 1648. Dr. Andries Bicker.
1655. 1656. 1657. Anthony Oetgens van
Waveren. 1664. 1665. 1666. Dr. Cornelis Jan Wit-
fen. 1673. ------ 1682.
Mr. CoenraedvanBeu'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
1683. 1684.
Mr.Nicolaas Witfen. 1691. -----■ 1695.
Mr.Jeronimo de Haze
de Georgio. 1701.
Mr. Nicolaas Witfen. Mr. Adriaan Bäcker. 1702.
Mr.Jeronimo de Haze de Georgio. I7C9. 171 o. 17 "•
Mr. Nicolaas de Vicq. 1718. 1719. 1720.
Jacob Valckenier. 1727. 1728. 1729.
Mr. Gerard Bors van Waveren.
I736-I737. 1738.
Mr. Pieter Rendorp. 1745- 1746. 1747-
Mr. Elias Schellinger. I754-I755. 1756.
Michiel Bruyningh. 1763. 1764. 1765.
Willem vanHeemskerk,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
1677. 1678. 1679.
Dirck de Vlaming vati van Oudshoorn, Heer van Weßerdyks- bom. 1704. 1705,
Mr. Cornelis Bors van Waveren. 1706. 1707. Mr. Jan Baptifta de Hochepied. 1709. ------ 1712.
Mr. Nicolaas de Vicq.
1718. 1719. 1720. Jacob Valckenier. 1733.
Gillis van Hoven. !758. 1759- 1760.
Mr. Anthony Pieter van der Lyn. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
IÓ2I. IÖ22.1623.
Adriaeii Kromhout, van den eerftenMay 1621. tot den laatften April 1624.
1650. 1651.
Dr. Andries de Graef, van den eerftenMay 1650. tot 1652. datby verplaaifl is't Collegie van de Rekenkamer van 's Graafiykbeids Domeinen van Hol- land. 1652.
Dr. Ifaac Pauw, in
plaats van Andries de Graef, van den 5 February 1652. om deszelfs rejïeerenden tyd te dienen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
In de Admiraliteit te Amsterdam..
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
1640.
Pieter Haffelaer. 1641.
Dirck de Vlaming vart Oudshoorn. 1642.
Jan Cornelifz. Geel-
vinck. 1643.
Dirck de Vlaming van
Oudshoorn, fierfc den 8 Augufius. 1643. Pieter Haffelaer, in
plaats van Dirck de Vlaming van Ouds- hoorn , van den 1 2 Auguftus 1643. 1644. —- 1647- Albertus Coenradus
Burg, fierft den 24 December 1647. tot Groot-Novogrod in Rusland, op zyne rei- ze als Ambalfadeur aan den Grootvorft van Moscovien. 1648. 1649.
Dr. Albertus Bas , in plaats van Alberto Coenradus Burg, v*" den 28February \6i"' 1650. 1651.
Dr. Andries Bicker, in plaats van Albcrt»s Bas, van dens°.fu ^ 1650. (ierfc den H Juny 1652. 1652.
Anthony Oetgens J»™ |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
1586. 1587.1588.
Egbert Pieterfz. Vinck, van den 26 July 1586. 1589. 1590.
Bartholt Kromhout«
1591. ------ 1600. Jan Cornelifz. Hooft,
tot den 15 February 1600. wanneer by 0- verleedt. 1600. ------ 1613. Gillis Janfz .Valckeni er,
van den laatften April 1600, tot den 6Dec. 1613. wanneer by 0-
verleedt. 1614. ------ 1621.
Mr. Volckert Oeuver-
lander, Heer vanPur-
mêrland en llpendam^ enz. van den 21 Fe- bruary 1614. tot den laatften April 1621. 1621. Jacob Poppen, van den
eerften May 1621. tot den 21 Juny daar aan volgende: werdt toenBurgemeefter ge- maakt. 1621. ------ 1624. Adriaen Pieterfz. Raep,
van den 14 Septem- ber 1621. 1625. 1626. 1627. Pieter Bas Jacobfz.
. 1628. ------ 1637. Jacob van Neck.
1637. 1638. 1639. Dr. Andries Bicker.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
IndenKAAD üä»Staate.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
1649. 1650. 1651.
Dr. Gerard Schaep Sy- monfz. 1661. 1662. 1663.
Mr. Andries de Graef, van den eerften May 1661. tot 1663. 1673. 1674. 1675.
Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Rid- der , Heer van Ouds- hoorn, enz. 1685. 1686. 1687.
Mr. Jacob Jacobfz. Hinloopen. 1697.
Mr. Jeronimo de Haze de Georgio. 1698. 1699.
Francais de Vicq.
1709. 1710. 1711,
Mr. Lieve Geelvinck. 1721. 1722. 1723.
Gerrit Corver. 1733- Ï734- 1735.
Mr. Cornelis Hop. 1745. 1746. 1747.
Mr. Egbert de Vry Temminck. 1757. 1758- 1759.
Mr. Gerard Kuyftgn van Hoefen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
1587-
Mr. Willem Bardefius, van den 1 o February 1587.10t den iaMaart 1588.
1600.1601. 1602.
Jacob Boelenfz. van den 8 May 1600. tot den
7 May 1603.
1610. 1611. 1612.
Bartholt Kromhout, van den eerften May
1610. tot den laatften
April 1613.
1625. 1626.
Jonas Cornelis Witfen,
van den eerften May 1625. tot zyn overla- den in 162.6. 1627. Jacob van Neck, m
plaats van Jonas Wit- fen , van den 19 Fe- bruary 1627.1011628. 1637. 1638.
Jacob van Neck, van deneerftenMayi637. flerft den 8 Maart 1638. 1639.
Dr.AlbertusCoenradus • Burgh, in plaats van Jacob van Neck, van 'den 2 Maart 1639. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E E R I N G*
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
363
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1661. ------ 1666.
Mr.JanBernardSchaep,
overlydt in July 1666.
1666. ------ 1672.
Mr. Nicolaes Opmeer.
1672 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Waveren, van den 3
July 1652. 1653.
Johan Huydecoper , Heer van Maarfe- veen, in plaats van AnthonyOetgens van Waveren , die naar Lübeck gedeputeerd nsoerdt, van den 13 February 1653. 1654. ------ 1657.
Dr. Cornelis Witl'en.
1658. 1659.
Mr. Andries de Graef. 1660. 1661. 1662. Hendrick Dirckfz. Spie- £êI»
1663.1664.1665.
Cornelis van Vloos-
wyck, Heer vaniSloos- ioyk, Diemerbroeck en Papenkoop, enz. 1666. 1667. 166S. Mr. Hendrick Hooft,
Heer van Oud-Kar' /pel, Koedyk, enz. '1669. 1670. 1671. Cornelis de Vlaming
vanOudshoorn, Rid- der , Beer van Ouds- hoorn, enz. 1672. ------ 1679.
"Cornelis van Vloos-
wyck, Heer vanFloos- ixiyk, enz. 1680. Joannes Hudde.
1681. Mr. Joan Huydecoper,
Ridder,, Heer van
Maarfeveen, Neer-
dyk, enz.
1682. 1683. 1684.
Mr. Joan Corver.
1685. 1686. 1687. Cornelis Geelvinck,
Heer van Cafiricum, enz, 1688. 1689. 1690. Mr. Nicolaes Opmeer.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1691. ------
|
1708.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1737- ------ 1745-
Mr. Jan Sautyn.
1745-
Mr. Jeremias van der Meer. 1746. ------ 1759. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Raa«
DEN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan de Vries.
1708. Mr. Cornelis Munter. 1709. 1710.
Mr. GerbrandPancras. 1710.
Mr. Jeronimo de Haze de Georgio. 1711. ------ 1724.
Mr. Quirynvan Stryen.
I724. ------ i73i. Mr. Lucas Trip.
1732.
Mr. Willem Munter. 1733- ------ 1742-
Mr. Nicolaas Sautyn.
1743- ------ 1747-
Mr. Dirk Trip.
1748.
Mr. Nicolaas Geel- vinck. 1748. tt
Mr. Egbert de Vry Temminck. 1749- -— 1755- ■
Mr. Ferdinand vanCol- lenFerdinandfz.
1755.
Mr. Daniel de Dieu. 1756. 1757-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dirck Spiegel, van May Bonaventura Oetgens
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Waveren.
1760. ------ 1761.
Francais Leftevenon.
1762. -— 1764.
Mr. Jonas Witfen. 1765.
Mr. Gerrit Hooft Ger- ritfz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tot den 20 December
1Ó72.
l(>73. ------ 1680.
Mr. Nicolaes Opmeer.
1681. ------ 1687.
Mr. Jacob van Neck
Jacobfz.
1688. ------ 1707.
Wouter Valckenier.
1708. ------ 1728.
Mr. Jacobus Trip.
1729. ------ I736.
Mr. Daniel Hooft.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1766.
Daniel Deutz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1767. ------
Mr. Pieter de la Court.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
In de Admiraliteit in Zeeland.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1597« ------1600.
Jan Verhec,vanden20
September 1597. tot zyn overlyden in 1600. 1600. 1601. Laurens Jacobfz. Reael,
van den eerften May 1600. tot zyn overly- den in i6ox. 1602. ------ 1620. Pieter Schaep, van den
7 September 160a. tot zyn overlyden den 20 Juny 1620. 1620. ------ 1625. Jacob van Neck, van
den27Auguftus 1620. tot 162.5. 1625. —— 1631. JanGysbertfz.Schepen,
van den 28November 1625. tot zyn overly- den in 1631. 1632. ------ 1638. Dr. Pieter Opmeer, van
den ioJanuaryiÖ32. tot dat hy 1638. gekoo- ren is tot Raadsheer in den Hoogen Raad in 's Gravenhaage. 1639. ----- 1647.
GerardSchaep Pieterfz.
van den 21 Oftober
1638. tot 1647.
1647. —- 1650.
Jacob Das Dirckfz.van den 16 Maart 1647.
tot 1651.
|
1651. —- 1654.
Frans van W averen, van
den 4 February 1651, tot 1654. 1654. ------ 1656". Mr. Hendrick Hudde,
van den 5 February 1654. tot zyn avance- ment in '£ Raadsheer- fchap in den Hoogen Raad ^21656. 1656» ------ 1670. Dr. Willem Bäcker,van
den 11 November 1650. tot 1670. 1670. ------ 1679. Dr. Gerard Bors van
Waveren. 1680. ------ 1702. Mr. Nanning Kloeck.
1702. ------ 1727. Mr. Jan Backer Cor-
nelisz. 1727. ------ 1736. Mr. Jan Bernard.
1737-
Mr. Iman Mogge. I738- ----- I741-
Mr. Nicolaas Cornelis
Haffelaer. 1742. ------ 1748. Mr. Ferdinand van Col-
len Ferdinandsz. 1749. ----- 1764. Joan de Rothe.
1765. ------ WillemFerdinandMog-
ge van Haamftede. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.
|
Gerrit Hooft.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1758.
Mr. Cornelis Hop. 1759. 1760.
Mr. Gerrit Hooft. 1761.
Mr. Cornelis Hop. 1762.
Mr. Gerrit Hooft. 1763-
Mr. Gualterus Petrus Boudaen. 1764. Mr. Daniel de Dieu. 1765. 1766.
Mr. Gualterus Petrus Boudaen. 1767. 1768. Mr. Gerrit Hooft Gerritsz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
In de Ad miraliteit/#VNo order.
Quartier. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1625.1626. 1627.
Claes Jacobfz. Haren- carfpel, van den 7 A-
pnl 1625. tot 1628.
1628. ------ 1639.
Adriaen Pieterfz. Raep,
van den jaare 1628.
tot in Maart 1639.
1639. ------ 1648.
Jacob Wilkens, van den
24 Maart 1639. tot in
February x 648.
T 1648.
4acob Harencarfpel,van
«en 28Februaryi648. ÜLSTUK.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tot zyn overlyden in
May 1649.
1649. ------1654.
Mr. Lambert Reynft,
vanden 3November
1649. tot in February
1655.
1655. 1656.1657.
Mr. Jan Bicker, van den 3 February 1655.
tot injanuary 1658.
1658. ----- 1661.
Willem Schryver, van
den 28 Jan. 1658. tot zyn overlyden in 1661. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
In den Raad van zyne Excellentie Robert
'.-. Dudley, Graave van Leiceßer. 1586. Mr. Willem Bardefius , van den 11 February 158Ó. tot den 10 February 1587-.
In den Raad van zyne Excellentie Maurit$, Graave van Na f au, enz. Reynier Kant, van den 3 February 1595. tot
zyn overlyden in May deszelven jdars,
Bbb J3Y- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V&DEä-
|
||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||
|
364
|
||||||||||||||||||||||
|
Y L A A G E N
|
||||||||||||||||||||||
|
GEN
|
||||||||||||||||||||||
|
BVLAA- Tc
GEN *-*
L'. A.
|
||||||||||||||||||||||
|
0p hit VII. Deel, I. B©ek.
Lr. A. |
||||||||||||||||||||||
|
t»kT* iT rbns Spiegels, verzoekende ont/laagen te zyn van bet Scbepens-
Requefi van Jan LiD"^^ , t Bureemeefter verkoor en was; en Appomtement van de
Ä>5/Ä^ÄÄ"»-*' gekend, *» 4 Febru»„-589.
|
||||||||||||||||||||||
|
fident ten hove is ontflagen. Ghene twe zwa-
gers en mogen gelyckelyck niet alleenlyck ra- den wefen, maer worden oock niet toegelaten eens Jaers te famen te compareren op de elec- tie om alle opfprake te weren. Ift dan niet vele fuspeéter van confequente tirannye ? twe zwa- gers toe te laten een geheel jaer het ampt vant hoochfte gerechte en magiftraetfchap te bedie- nen? die gelyckelyck en onuerfcheyden ftem- me ende ma£ht zouden hebben ewige wille- kueren te maken ende vele zake van grote im- portantie te famen te rechten. Verzoeckt daer- omme hy fuppliant ootmoedelyck , dat Uwe E. die door hare ervarenheyt ende wysheit noch vele meer periculen als voren verhaelt bekent zyn gelieuen alle obrfake van nieuwe opfprake quade confequentie en apparente ti- rannye te voorcomen en voor hem fuppliant te intercéderen by miffive an G*. Prefident tot ver- andering van voorf. kiefinge op dat alle Calum- niateurs den mond geflopt, het vonxken daer- uyt een brand foude conen ryffen gelefcht, hy fuppliant van ambitie ende Uwe E. voor in- fra'éteurs van der borgeren vryhèyt als de voor- gaande regierders niet en worden befchuldicht. Dit doende enz. V. E. onderdanighe
|
||||||||||||||||||||||
|
^faw de Ed. lerere hirghermeefiers derfiede
Amfielredam, Verthoont ootmoedelyck, met eerbiedinge,
Jan Laurensz. Spiegels Uwer E. onderda- nighe medeborgher,hoedathy hem ten hooch- ften in zyn eer ende confcientie befwaart vind, dat Uwe E. belieft heeft hem fupliant dooreen gei'woren bode te roepen ome te komen eed doen als Schepen defer Stede, en in magiftraet en thoochfte gerechte te zitten benevens zyn SchoonbroederJan Claes Boelezen Uwe E.be- eede medebroeder int borgerraeefter ampt,we- fende (onder reverentie) zyns oordeels een za- ke van zeer periculofen ghevolghe ende onder- worpen vele opfprake, fuspicie, calumnie en ongenoegen van burgerye , ende directelyck het ghene daar over in de Jare LXIIIJbyvele treffelyke burgeren defer Stede, en by enige van Uwe E. zelfs is gedoleert Als dat onbehoor- lyck in de Magiftrate gecoren waren perfonen elckander in bloede en affiniteit beftaande , waardoor enighe fchenen te pogen omme tre- igiment defer goeder ftede erffelyck in hun luder geflachten te beveftigen , daer af myn heer Bardefius int anbegin zynder regeringe den gehelen raad wel ernftelyck ende mit eene langdurighe treffelycke oratie gelieft hadde te waarfchouwen , omme diergelyke inconvenien- ten te verhoeden. Oock zyn noeh de voorneem- fte hoofden van den voorfz. beclaghers in le- ven , en ten dele zelfs in regeringe zulx dat lich- telyck gheduyd zal können worden dat defe voorf. verkiefing van den fuppliant ghefchiet is in wederwille ende tot fpyte der voorf. goede ■burgeren. D eerfte prevüegien defer ftede ge- gunt vermelden (na fyns fuppliants beft ont- houd) dat fchepenen en raden elckander niet naarder mochten beftaan als eerfte Leden dvvelck daerna verbreed worde op rechte ach- ters kinderen, 't Is oock fulcx dat nu elf Ja- ren gedurende t contrarie binnen defer [Stede] ïs geobferueert dat niet alleenlyck twe zwagers in gelyke regeringe zyn toegelaten , maer int tegendeel dat Cornelis de Vlamingh, overmits .verftaen worde dat hy met Claes boelesz. zyn kouden oom niet en mocht regeren door inter- ceffie van de heren burgermren by den pre- |
||||||||||||||||||||||
|
Jan Laurens Spiegels.
(getekend") ae febry 1589. (/« margine ftondti')
Deze requefte de XXXVI raden voorgelefen
zynde en bevynden nyet dat die priuilegien ende gerechticheden defer Stede doort elige- ren van Jan Claes Boelensz. tot Burgerfnr. en den fuppl'. tot fchepen zynde fwagers enich- fints werdt geprejudiceert. Ende verftaen dat den fupp'. het officie van Schependom moet ende behoort te bedyenen. Aclurn den vyef den february 1589. In kenniffe van my (was getekend)
W. Pieters.
ï589'
|
||||||||||||||||||||||
|
p. B.
|
||||||||||||||||||||||
|
ft I N G.
|
||||||||||||||||||||||||
|
E E
Lr. B.
|
||||||||||||||||||||||||
|
RE
|
||||||||||||||||||||||||
|
I. Boek-
|
3^5
|
|||||||||||||||||||||||
|
Bylaa-
|
||||||||||||||||||||||||
|
(JEN
D/V ouerdracht dat men nyement weder Burgermeefier kyèfén zall ten/y dat by driejairen dair offkr« A
geiaeefl is &"c. [gedaan den % February 1484.J |
||||||||||||||||||||||||
|
nymmermeer en liet ruften men fleldefe int
een officye off int ander dat niet goet noch wel behoerlick en was ende dat tuen midts dien ränderen tyden well eerbare notabele poer- ters verloren hadde die dairomme wter ftede gevaren waren ende noch well meer verliefen mochten indien men dair niet in en voerfage ends was dairomme by hem allen eendrachte- lick op een ftemme off twee ten hoechften die dair riiet in confenteren en wouden ouerdragen gefloten ende ouergegeven dat men van doe voert an tot genen tyden meer kiefen foude yemandt tot burgermeefter van de voorn, ftede hy en foude drie jare van den burgermeefter- fchap geweeft ende fo hein een wevnich van dat officye geruft hebben. Behoudelick die pri- uilegien van der ftede van waerden te blyuen alfe dat die drie nywe gecoren burgermeefters een van den ouden burgermeefters'füllen mo- gen kiefen ende tot hem houden die toeroman- de jaer met hem luden burgermeefter mede we- fen ende blyuen fall als dat gewoentlick is. ;it aldus bv-de Vroetfchap gedaen ende gefloten is Dirck heymans foen weder bouen doen co- men ende hent gefeit 't gene dat by beminden gefloten was. Dair vp hy dat Burgermee(ter- fchap angevaert ende den eedt vati den nywen burgermeefters genomen heeft als dat' beboerde ende confenteerde mede int geene dat by den anderen ouergegeuen ende gefloten was. Hier nae volgen die perfonen dair voir mency off gemaect is |
||||||||||||||||||||||||
|
Op onfer Iieuen vrouwendach lichtmiffe näe
die vespere anno i« ch'. LXXXÏUj waren vergadert op ter ftede huys die perfonen hier onder gefcreuen alfe die van den gerechte, van den XXXVfe™ ende van den genen die int gerechte-geweeft hadden makende ea-de re- prefenteerende te famen die vroetfcap van der ftede omme deswille dat dirck heymans zoen die tjaer te voren Burgermeefter geweeft had- de niettegenilaende hy van den drie nywe gecoren Burgermeefters voer een oud Burger- meefter gecoren was den feluen nywen bur germeefters den behoorlycken eedt niet flauen noch tofficye van den burgermeefterfcap voer dat toecomende Jare accepteren noch an ne- men en woude als hy na den priuilegien en- de hantvcften van der (lede fchuldich was te doen foe was die voirf. Dirck heymans foen burgermeefter voer den perfonen hjér onder gefcreuen als vroetfcap van der ftede ontbo- den te comen als hy dede ende hem gevraecht ,'waer omme dat hy den nywen burgemeefters die hem voer een oudt burgermeefier gecoren hadden den eedt niet flauen ende dat burger- meefterfcap accepteren noch äenvaerden en woude als hy naevolgende die priuilegien van der flede fchuldich was te doen. Daer op hy alrehande redene feggende ende allegirende was die in rechte hem niet baten noch helpen en mochten omme gheen Burgermeefter voert toe- comende jaer te blyuen ende was onder ande- ren feggende dat" men hier tamflerdam enen man dair vp men begonde te vallen gewoent- lick was altyt te vallen waft een burgermees- ter om tanderde off derde jaer altydt weder burgermeefter te maken ende dicwyll twee Ja- ren an een ende dicwyll als hy van den bur- genneeflerfchap ghinge dan van hem te ma- ken een reutmeefler off hem in een. ander oÊ- cye te flellen daer mede die luden alfoe fee-r getravilgiert ende gemoyt worden dat niet ly- delick en was ende en dochte mit firRre ofiï- 'cyen van der flede wegen hem foe niet te la- ten travilgieren ende moyen al foude hy wter ftede varen mitter woene ende fiin woerïfradt anderswair kyefen 't welck die vröetfcnap van der flede van den voirf. Dirck heymansz «oerende ende verftaende deden hem een wey- nich vertrecken ende berieden hem daer op leggende ende ouerleggende mit malcanderen dat hy een deels dair waer an gefeyt hadde dat Bien eenerleye luden te veel moeyende ende trauilgierende was ende die felve felden off |
||||||||||||||||||||||||
|
Die Schout
Jacob Willemsz.
Peter Jacobs 2«- Johge 'Jacob. jan betbr foen. Peter aellert. Jacob florys z. Jan bout 'Egbert Janïz. Rechter baernts z. Velbert Willems foen. Symon in die Poert. Lambert Lambertsz. Jan Claes Lamberts z. Gberyt Claes z. Godeuairt tbaemsz. Andrics boelens z. Dirck heymans z. Jan van Warmer. Matbys loey. |
Bar'tbohmeus Jacobs z*
Claes g ie ff Jan talinck. bruyninck direks 2. Stans claes z. Jan Claes foenperfyn. Jan claes z. van boppe Jacob die Waell Peter Colyn Peter miirtsf oen- Peter beerinck Mr Willem andries %f Jacob van breggbe* Claes heyn Dirk baerden z. Peter roedinck- Lourens Lamberts ?.- Jan broeck melis z.. Geryt fymonsz. Reyer Jdnsz. Jan Jansfoengbnfi* |
|||||||||||||||||||||||
|
Bbb x.
|
||||||||||||||||||||||||
|
'.:■>
|
||||||||||||||||||||||||
|
A M S- TE R D A M S
|
||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
||||||||||||||||||||||||
|
266
|
||||||||||||||||||||||||
|
ZEVENDE DEEL.
R E G E E R I N G
DER STAD
A M S T E R D A M.
|
||||||||||||||||||||||||
|
TWEEDE BOEK.
|
||||||||||||||||||||||||
|
COMMISSARISSEN
|
||||||||||||||||||||||||
|
DER
|
||||||||||||||||||||||||
|
COLLEGIEN van REGEERINGE of BEWIND.
|
||||||||||||||||||||||||
|
ten oordeelen te behooren (b). Na dat men,
in 't jaar 1641, twee nieuwe ondergefchikte Banken van Zeezaaken en van defolaate Boedels hadt opgeregt, werdt, nogtans, op nieuws, overwoogen, of men daartoe Oftroi zou ver- zoeken van 's Lands Staaten; alzo fommigen verftonden, dat de gewoonlyke Regter wel Arbiters of Zegsluiden ; maar geene Regters magtigen kon (c). Nogtans, fchynt men , federt, eenigszins, veranderd te zyn van ge- dagten. Immers, ik vind niet, dat de Stad, tot de opregting der Kamer van Zeezaaken, im- mer , Oftroi verworven heeft. Doch de opreg- ting en nieuwe Inftruftie der Kamer van de de- folaate Boedels is, in 't jaar 1659, door een Oftroi van 's Lands Staaten, beveftigd (d). De Banken, van welken wy fpreeken, worden, jaarlyks, kort na de verandering der Regee- ringe , vernieuwd en verzet. Voormaals, plagt zulks, op den veertienden, of agtften February, of, ten opzigte van fommigen, ook op goeden Vrydag (e), te gefchieden: doch in 't jaar 1651, werdt daartoe de vierde Fe- bruary gefield (ƒ) ; op welken dag , het ook, nog tegenwoordig, gefchiedt; ten wa- re dezelve op eenen Zondag viele , of dat men, om eenige andere redenen, raadzaam oordeelde , de verandering der Banken, een dag of twee, te verfchuiven. De beftellttê der Banken van Regeeringe of Bewind,"0" litike Banken genaamd , ftaat aan de regee- rende Burgemeefteren: die der Banken vatl
Regts-
(i) Handv. bl. 6$i.
(c) Refol. Vroedfch. N\ is. 16 Dec. 1649. ĥ "I*
{d) Handv. bl. 6%t.
(e) Handv. bl. s+7.
(ƒ; Refol. Vroedfch. N. 10. i Vebr. itfji. ƒ• !"'
|
||||||||||||||||||||||||
|
D
|
e aanwas der Stad deedt de bezighe-
den van Burgemeefteren en Schepe- |
|||||||||||||||||||||||
|
Over-
gang tot de be- . fchryving der on- derge- fchikte Banken van Re- geeringe of Be- wind, en Regtsoe- feninge. |
||||||||||||||||||||||||
|
nen zo zeer toeneemen, dat men , reeds in
de vyftiende eeuwe, bedagt was, op de op- regting van eenige ondergefchikte Banken of Collegien van Regeeringe en Regtsoefenin- ge, die, in de twee volgende eeuwen, fterk vermeerderden in getal, en , eindelyk , op dertien bepaald gebleeven zyn. 't Getal der CommiffarifTen in de meefte Banken is ook al- lengskens grooter geworden; fchoon de Vroed- fchap en de Oud-Raad van Burgemeefteren, nu en dan, befiuiten genomen hebben, om het, insgelyks, te bepaalen (a). De Wees- kamer en de Kamers van Huwelykfche Zaa- ken, van Aflurantie, en van kleine Zaaken waren opgeregt, zonder dat men, daartoe, byzonder Oclroi van's Lands Staaten Verzogt hadt; alzo men verftondt, dat de Stad, by de Handveft van Graave Willem den IV. van den jaare 134a, gemagtigd zynde, tot het maaken van Keuren op de ruft, goede Regeering en Regtsoefening der Stede, ook zulke onderge- fchikte Regt-enRegeerings-banken mogtop- regten, zonder daartoe nieuw Oftroi te behoe- ven. Doch in 't jaar 1612., vondt men geraaden, voorzigtigheidshalve, te verzoeken, dat'sLands Staaten de opgeregte Kamers van AiTurantie en van kleine Zaaken, „by Octroi,wilden be- veiligen ; gelyk, op den zeventienden July des gemelden jaars, gefchiedde ; met goed- keuringe zelfs van 't gene Burgemeefteren en Geregte, in vervolg van tyd, tot onderhou- ding eener goede Regeeringe, fpoediger Regts- oefeninge ,en dienft van den Koophandel, mog- (a) Refol. Vroedfch. L'. K. 3 feh. 167«./. m. Refol.
van den Oud &aad van Ilurgem. van z« Jan. 1746. |
||||||||||||||||||||||||
|
ER I N G. 367
tigd , om twee, drie of meer goede knapen The-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
Il E G E
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
The.
Kurie-
ren Ordi-
NARlS.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Regtsoèfeninge aan de regeerende Burge-
meefteren en Schepenen. De aangeftelde Commiflariffèn , tegen den tyd hunner aan ftellinge, op 't Stadhuis, ontbooden zynde, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
aan te dellen, die, zo 'c vereifcht werde, saurie-
de vervallen bruggen , ftraaten , fteigers qfREN kaaden der Stad zouden doen hermaaken ,(JßDI" |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
noo.dig
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en de onkoften , daartoe
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
leggen den eed af, die der Banken van Re-
|
vinden,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
geeringe of politike Banken, 'm handen van daar zy 't redelyk oordeelden , of daar
Èurgemeefteren, en die der Banken van Jus- voorheen, gebruikelyk geweeft was (i). 't titie of Regtsoèfeninge, aan myne Heeren van Is waarfchynlyk , dat men , in deeze fchik- den Geregte. king , den oorfprong van 't Collegie der |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
O
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
.Ptelling Onder de dertien ondergefchikte Banken of Thefaurieren Ordinaris zoeken moet; doch
ve,)Eel" Collegien , zyn 'er agt van Regeeringe of nog twyfelagtig, of de Burgemeefter en de |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bewind, teweeten, die van Thesaurie-
ren Ordinaris, Wees meeste ren, ThESAURIEREN EXTR AORDINARIS,
Reicenmeesteren, Commissaris-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
twee of drie Schepenen , dan of de twee,
drie of meer goede knaapen, door hen aan- gebeld , de perfoonen zyn , welken men , naderhand , Thefaurieren en Rentmeefters |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
sen van de Wisselbank, CoMMis- genoemd heeft; hoewel ik tot dé eerfte ge~
sARissEN van de Bank van Lee- aagten neigen zou , voornaamlyk , om dat ninge , Excyns - meesteren of aan de gemagtigde Burgemeefter en Schepe- Commissarissen vandkngrooten nen groot gezag over de aangeftelde goede •Excyns , en Commissarissen van knaapen opgedraagen wordt , tot zo verre den honderdsten en anderepen- zelfs, dat zy hen , door inleggen of gyzelen, ningen der huizen enz. En vyf van konden houden tot hunnen pligt: 't welk te Regtsoèfeninge, te weeten, die van Com- kennen geeft, dat deeze goede knaapen veel- MissARissEN van Huwelyksche eer onderhoorigen aan Thefaurieren , dan zel- ZAAKEN en Iiwu RiEN, Assur A NT ie- ven Thefaurieren geweeft zyn. Of egter de Meester e Nj'tCommissarissen van Thefaurieren niet, in gevolge deezer Hand- kleine Zaaken, Commissarissen vefte, aangefteld zyn, is bezvvaarlyk te zeg- VAN Zeez AAKENenCoMMissARissEN gen: en even bezvvaarlyk, door wie zy, in van de desolaate Boedels. Wy 'c eerft, zyn aangefteld, en hoe groot hun zullenze allen in deeze orde befchryven, en getal geweeft zy. Ten opzigte van het laat- beginnen met de agt Banken van Regeeringe fte, zou men , uit de gemeene Lyften dei- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Regeeringe, die
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
of Bewind.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van c jaar 1500 ai, tot
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
het jaar 1Ó63 toe,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
niet meer dan twee Rent-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
meesters of Thefauricrsplaatfen; befluiten , dat
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
THESAURIEREN - ORDINARIS.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zy, in 't eerft, maar twee in getal geweeft
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zyn. Doch hiermede is niet wel overeen te
y hebben, hier voor (g), aangemerkt, brengen 't gene, op den twee en twintigften May des jaars 1490, beflooten was, dat de
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5
|
Uudheid. ften' tegelykmetde zorg voor het onderhoud XXXVI., jaarlyks, veertien dagen na Licht-
derStads werken,en voorde voldoening van der miflè, twee nieuwe Rentmeefters zouden kie-
Stede renten en andere iaften, oudtyds,plagt zen, in de plaats van twee van de zes, die
te ftaan aan Burgemeefteren. 't Schynt, nog- dan afgingen (£); ten ware men onderilellen
tans, dat men, al vroeg in de vyftiende eeu- mögt, dat 'er wel zes Rentmeefters geweeft
We, geraaden gevonden heeft, Burgemeefte- zyn; doch dat maar twee derzelven, daadc-
teren van een groot gedeelte van deezen laft lyk, dienden , en daarom alleen, in de marn-
te oiitheffen , en eenige Perfoonen onder lyften, gemeld werden. Ondertuffchen, ziet
nen aan te Hellen, die ik, in oude Keuren, men, uit de aangehaalde Refolutie , dat de
treforiers en rentmeeflers genoemd vind (h), Rentmeefters, in de vyftiende eeuwe, door
en die , na de opregting der Kamer van de Vrocdfchap. gefteld werden. Men verkoor,
ThefaurierenExtraordinaris, 7befaurieren Or- al vroeg, voornaame Leden der Regeeringe
dinaris genoemd zyn. Doch den netten tyd der tot Rentmeefters of Thefauriers. De twee
eerfte^ aanftellinge van de gemelde Perfoonen oudften, die, in de Naamlyflen der Regee •
vmd ik, nergens, aangetekend. In eeneHand- ringe, op het jaar 1500, voorkomen, wa-
^eft van Hertoge Willem van Beijeren van ren beide Raaden, en de een Oud-Bürge.
^en vierden November des jaars 1411, wor- meefter. 't Getal der Thefaurieren is, ria 't
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^
|
teren
|
en van de Raaden,dat is, Burgemees- jaar 1664, vermeerderd en verminderd, naar
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tyds gelegenheid; en, fomtyds, op drie, vier,
vyf
(i) Handv. bl, m.
(4/Keurb. A, ƒ. 173. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en twee of drie Schepenen gemag-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\h) Keurb
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A. ƒ. 172 vtrfe , I7J.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bbb 3
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||
|
368
|
|||||||||||
|
gelegen, in 't openbaar, verkogt. De pen- The-
ningen , hiervan gekomen , zyn ook onder sauk-ie" de beheering der Heeren Thefaurieren ge-^,ENr SC' ARlS'
Thefaurieren draagen, wvders, volgens hun- nrtr
j 1 ° , * ■, & . < en voor nen eed, ook zorg voor ae voldoening der debetaa-
lalten en fehulden van de Stad, die zwaar en ïing der
menigvuldig zyn. Zy betaalen de Renten en hüea Intreften der Rente- en Schuldbrieven, en der If1^ RecipiJJen op Maangeld, ten lafte der Stad loopende. In de voorgaande eeuwe, werdt van de Rente- en Schuldbrieven nog vier ten honderd Intrefl betaald, die, in 't jaar 1679, op drie en een half ten honderd, verminderd werdt, eenige onlosbaare Renten uitgezon- derd^). Doch in 't jaar 1684 , werdt zy op drie ten honderd gebragt (q): van welke Intreft of Rente nog een en een half ten hon- derd, ten behoeve van het Land, uitgekeerd wordt. Eenige jaaren laater, befloot men de Obligatien of Schuldbrieven te belaften met eenen honderdlten penning, ten behoeve der Stad , met aanbieding, nogtans, aan de hou- ders , om hunne penningen af te loflèn (r): 't welk eenigen verkooren^ Van de Recipis- fen op Maangeld plagt de Thefaurie, of drie, of twee en drie vierde, of twee en een half ten honderd Intereft te geeven. Doch, te- genwoordig, wordt van alle dezelven niet meer dan twee en een half ten honderd be- taald (j). Van Lyfrente wordt,voor 't fterf- jaar, niets gerekend, ten ware de perfoon, ten wiens lyve dezelve belegd was, tot over 't halfjaar, geleefd hadt. in welk geval, aan zyne erfgenaamen, een half jaar renten voldaan wordt (0- Doch deeze Lyfrenten zyn ook belaft , met een' honderdlten penning, ten behoeve van 't getneene Land. Het onderhoud der menigvuldige Stads gebouwen en werken wordt ook, uit Stads geld, door Thefaurie- ren , bekoftigd ; midsgaders , de Traktemen- ten en daggelden van Regenten en Ampte- naars , Profelïbren, Predikanten en anderen: ook de Loonen der Stads werkluidcn van al- lerlei foorte , die een zeer groot getal uitrnaa- ken, en, tot betaaling van welken, een Petï ningmeefier van 't Fabryk-Jmpt is aangefteld, die gehouden is , om de drie maanden, Ier Thefaurie, rekening te doen. Doch de AmP' tenaars en Gilden, die in Stads huizen woo* nen, of dezelven , tot hunne byeenkomftefl» gebruiken, moetenze, voor hunne rekeni°S» herftellen en onderhouden (u). Hiervan zv0*
nog-
(p) Refol. Vroedfch. I'.N. 16. Oäob, \619. nM*}l6tH
A-t,*. 1*7- , (cj) Refol. Vroedfch. L*. Q; ï8 Juny I68*. f-1* '
Ir) Refol. Vroedfch. /'.AA $ M aart > 701- J' "^ fj) Refol. Vroedfch. L' LL. ia MaaV 17}«-ƒ• '* tf. (t) Refol. Vroedfch. /.'. S. 17 Scpt. >6S« /• J34* CC. 5 May 172?. f 144. («J Refol. Vroedfch. Lr. N. 14 April iCti. ƒ. 3»''
|
|||||||||||
|
The- vyf en zes, en zelfs, enkele reizen, tot op
SAuaiE- zeven gebragt; doch, naderhand , wederom ren 0p zes ? Vyf en vjer# Tegenwoordig, zyn 'er, , m" doorgaands , vyf of zes in getal , gemeen- N lyk, Oud-Burgemeefteren en Oud-Sche- penen.
Hunne My is niet bekend, dat 'er, immer , eene zorg voor inftructie of Ordonnantie voor de Heeren derinVOr Thefaurieren vaftgefteld is. Doch dikwils zyn der in- 'er, by Burgemeefteren en Raaden, byzon- komften.dere Refolutien genomen, waarnaar Thefau- rieren zig gedraagen. In 't algemeen, beloo- ven zy, met eede , by 't aanvaarden hunner Commiffie, behoorlyke zorg te zullen draa- gen voor de invordering der inkomften van de Stad, beftaande in de Stads Excynzen ; den tagtigften Penning van de huizen en er- ven , die binnen de Stad gelegen zyn en ver- kogt worden; het regt van Exue, zynde, ge- meenlyk, den tienden penning van 't gene ge- ërfd wordt door , en overgemaakt aan bui- tenluiden , woonende, in Steden of Plaatfen, met welken dit regt niet, over en weder, te niet gedaan is (/); voorts, in het voor- deel van den Huize van Leeninge en van eenige ampten of dienden ,- die , geheel of gedeeltelyk , voor Stads rekening , waarge- nomen worden: midsgaders , uit de Recog- nitien wegens eenige Ampten , die , in de Ambagtsheerlykheden der Stad, bekleed wor- den , en uit de belaftingen, die, op eenige Stads Amptenaars en begunftigden , gelegd zyn: voorts, uit het Poortergeld; uit de jaar- lykfche huur der fchutiluizen; uit de huuren der Stads huizen, Landeryen, VnTcheryen en Gabellen, in en omtrent de Stad, en uit veele andere bezittingen, die niet allen, byzonder- lyk, können worden opgeteld. De Vroed- fchap befloot, in 't jaar 1651, dat de huizen en landeryen der Stad, niet onder de hand, maar in 't openbaar, door Thefaurieren, zou- den worden verhuurd; de winkelhuizen aan den Dam alleenlyk uitgenomen (m). Doch weinige jaaren laater , werden Thefaurieren gemagtigd, tot verhuuringe uit de hand, aan goede luiden, of, zo dit niet gelukken wil- de, in 't openbaar, aan de meeftbiedenden (n). Burgemeefteren en Thefaurieren zyn ook, in't jaar 1736, gemagtigd geworden, tot het verkoopen van eenige Stads gebouwen en erven (ff):'t welk egter,tot nog toe, maar ten deele gefchied is. Doch In den loop dee- zer eeuwe, heeft de Thefaurie veele Lande- ryen der Stad, digt onder dezelve, en verder af, in Amftelland en in 't Stigt van Utrecht, (l) Zi. v. r>«/, 1. Bot{, bi. is.
(»>) Refol. Vroedfcli. N. io. 19 Jtly, % No-k. 1*51. ƒ.
18j vtrfo , 180. (n) Rcfol. Vroedfch. L'. A. 4 Dec. iSjy.f. l«j. (»} ELefol. Vroedfch. L'. LL, iz. Sept, 1736. ƒ. «7. |
|||||||||||
|
E E R I N. G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
369
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
The-
'AURIE. Ren
Ordi- *AiUS.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Boekhouder der Amptenaaren is, een' Bode, The-
en een of twee mindere bedienden. sauriE' Wy voegen bierby eene Naajilyst der REN
Thesaurieren Ordinaris, oudtyds CRDï* Rentmeeflers genaamd, van het jaar 1500 af, NA1U |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nogtans, eenige kleine huisjes, gelyk die der
aantekenaars op de Veeren, uitgezonderd. Zy worden , naamlyk , tegenwoordig, door de Stad, gebouwd en onderhouden, en de ge- bruikers betaalen 'er huur van aan de Thefaurie. De Stads voorraad van krygs-, mond- en an- dere behoeften wordt ook ter Thefaurie be- taald. Tot geryf der behoeftigen , by een gevreesd gebrek van Graanen, heeft de The- faurie , meermaalen , grooten voerraad van meer dan ée'ne foorte opgedaan: waarop, by het daalen der markte , fomtyds, veel gelds verlooren is; doch waaruit men ook, op an- dere tyden, zonderlingen dienft gedaan heeft aan 't gemeen. De zvvaare onder/leuningen in geld, die de Stad, jaarlyks, doet aan de Walfche Diaconie, en aan andere Godshui- zen , worden ook ter Thefaurie betaald; fchoon deeze en eenige andere voornaame betaaiingen aldaar niet gefchieden, dan op Ordonnantien van Burgemeefteren, op welken , ©ok fom- inige mindere betaalingen gedaan worden. De overige betaalingen gefcfeieden, op Órdon- nantien der Heeren Thefaurieren. Doch de laften der Stad zyn zo veeleriei, dat zy niet Wel allen, in't byzonder,können opgeteld worden. Van de jaarlykfche Hekeniag der inkomfleïi en uitgaaven van de Stad,die,-door myne Heeren van den Geregte en Thefaurie- ren , volgens ouder gewoonte (v), tegen 't einde van January,openlyk, indeVierfchaar, gefchiedt, hebben wy, ook elders (w), ge- waagd. Wy behoeven niet aan te merken, dat de Thefaurieren ook, by hunnen eed, verbonden zyn, de zaaken der Thefaurie ge- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Naam-
lyst der ÏHESAU-
I5I5' RIEKEN Floris Jan Claefz. Ot- Ordina-
ter. ris.
Claes Heyn Claefz.
1516. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tot het jaar 1768 toe.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1500.
Claes Heyn Claefz. Andries Boel Dirckfz. 1501.
Claes Heyn Claefz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bartholomeus Jacobfz. Claes Heyn Claefz,
1502. Bmyninck Claefz.
Claes Heyn Claefz. _, l5^7'
Mr. WillemAndriefz. Cornelis Janfz. de Vla-
ming vanOudshoorn. Andries Boef Dirckfz. Jonge Dirck Claefz.
Claes Moyert Dirckfz. Florfs Jan5ciaefz< ^
1504. ter.
Floris Jan Claefz.Otter. Cornelis Janfz. de Vla-
Claes Gerritfz. Dey- ming vanOudshoorn. man. 1519.
ming vanOudshoorn. JonSe Dirck Chefz.
G Hillebrand Janfz.Otter.
Floris Jan Claefz. Ot- Claes Gerrit. Dey-
Claes Gerritfz. Dey- A1™n-Andl.ies Boe.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
man.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lenfz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1507.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1522.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Claes Moyert Dirckfz. Claes Heyn Claefz.
Frans Claes Heynenfz. Hillebrand Janfz.Otter.
I5°3' 1523.
Frans Ckes Heynenfz. Jonge Dirck Claefz. Floris Jan Claelz. Ot- Anert Andries Boe- ter, lenfz. i5°9- 1524.
ClaesDirddz. Moyert. Ruyfch ran Bethfz.
deeze fier f t, en in des- deeze TOorÄ Burgemees-
zelfs plaats komt ter in piaats van
Clats Gerritfz. Dey- CIaes Heyn Claefz.
man. •- in zyne plaats komt
Flons Jan Claefz. Ot- Floi:is jan CJaefz> 0t.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J«8ade.
ihe&u.
>enOr. |
heim te houden.
De Heeren Thefaurieren Ordinaris verga-
deren , gemeenlyk, tweemaal ter weeke, 's Woensdags en Donderdags, om op alle zaa- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ken , onder hunne beheering en bewind ftaan-
de, agt te flaan. Zy •begeeven dan ook de ampten en dienden, welker vervulling aan hun is overgelaaten. De Verhuuringen van Stads wege, en de aanbefteedingen van 't gene de Stad noödig heeft gefchieden, insgelyks, ten .hunnen overftaan. De Thefaurie Ordinaris wordt waargeno-
men, door eenen der Stads-Secretariflen. De andere voornaame Amptenaars der Thefaurie zyn een Penningmeefter, een Opper-Boek- houder, die, voor 't eerft, in of omtrent het Jaar 1663 , aangefteld werdt (x), en een twee- de Boekhouder , die, veele jaaren laater , aangefteld is. Voorts, zyn 'er een Commis, twee of drie Klerken, een' van welken ook («0 Refol. Vtoedfch. N. 2. S fan. 1*7*. ƒ. 2*7 verfi.
*■?.) Hier voor, kt. ï92. ?v*a Refol. Vioedfch. f, V. 11 Sept. i6Sj. f. J6 verfe. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ter.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ter.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
~- , ^-n510, ™ r Cornelis Cornelifz. de
DirckSrllemoerClaelz. Vlaming van Ouds- Claes Heyn Claefz. hoorn. 151!• 1525.
Claes Gerritfz. Dey- Jonge Dirck aaefZi
n "f,! T r> +ur„ Cornelis Banning.
Ruyfch Jan Bethfz. ° 1512. l$Z$'
Floris Jan Claefz. Ot- AUert Andries Boe-
ter# lenfz.
Ruyfch Jan Bethfz. Cornelis Banning-
1513« 1527-
Claes Heyn Claefz. R -h ran Bethfz.
Dirck Claefz. de Jonge. . * Dirck Claefz#
J514. J & 0
Claes Gerritfz. Dey- I525'
man. Jonge Dirck Claefz.
Ruyfch Jan Bethfz. Cornelis Banning.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
'pte.'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
efau-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
«e.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||
|
37°
|
||||||||||||||
|
1559.
Sybrand Pompeus, Oc- co.
Symon MartenDirckfz. van de Ruwiel. 1560. Dirck Hillebrandfz. Otter.
Jooft Sybrandfz.Buyck. 1561.
Pieter Cantert Wil- lemfz. Sybrand Pompeus Oc- co. 1562«
Dirck Hillebrandfz. Otter.
JooftSybrandfz.Buyck. 1563«
Dirck Hillebrandfz. Otter.
Sybrand Pompeus Oc- co. 1564.
Jooft Sybrandfz.Buyck. Sybrand Pompeus Oc- co. 1565-
Dirck Hillebrandfz* Otter.
Sybrand Pompeus Oc- co. 1566.
Jooft Sybrandfz.Buyck. Sybrand Pompeus Oc- co. i5<57'
Symon MartenDirckfz. van de Ruwiel.
Elbert Marcus Dirckfz. 1568.
JooftBuyck Sybrandfz. Jacob Benning. 1569. <
Symon MartenDirckfz. van de Ruwiel.
Jacob Gerrit Teeuwfz. 157c-
Jacob Gerrit Teeuwfz. Cornelis Jacobfz. Brou- wer. I57I-
Jacob Gerrit Teeuwfz. Floris Marteniz. van Alckemade. 1572. Cornelis Jacobfz. Brou- wer. Jacob Gerrit Teeuwfz. 1573-
Sybrand Pompeus Oc- co.
Jacob Gerrit Teeuwfz. ï574-
Sybrand Pompeus Oc- co.
Claes Jacobfz: |
||||||||||||||
|
1546.
Mr. Claes Heyn Wil- lemfz. Bardelius.
Pieter Cantert Wil- lemfz.
Ï547«
Claes Henrickfz. Bas- gen. Sybrand Pompeus Oc- co.
1548.
Claes Gerrit Mat- theufz.
Sybrand Pompeus Oc- co.
1549-
Claes Gerrit Mat- theufz.
Sybrand Pompeus Oc- co.
1550-
Dirck Hillebrandfz. Otter.
Sybrand Pompeus Oc- co.
I55I-
Pieter Cantert Wil- lemfz.
Jan Willemfz. Wyn- gaerd.
Claes Gerrit Mat-
theufz. Claes Henrickfz. Bas-
gen. 1553-
Dirck Hillebrandfz.
Otter. Claes Gerrit Mat-
theufz. deezefierfi, en in des-
zelfs plaats komt GerritClaes Mattheufz.
1554-
Dirck Hillebrandf«.
Otter. Pieter Cantert Wil-
lemfz. 1555-
Dirck Hillebrandfz. Otter.
Sybrand Pompeus Oc- co. i55<5.
Pieter Cantert Wil- lemfz. Gerrit ClaesMattheufz. 1*57'
Dirck Hillebrandfz. Otter.
Sybrand Pompeus Oc- co. 1558.
Pieter Cantert Wil-
lemfz. Jooft Sybrandfz.Buyck. |
||||||||||||||
|
Ï575- n The-
Sybrand Pompeus Oc- sauri&- Jacob Gerrit Teeuwfz. ordI*
1576. naRIS' Sybrand Pompeus Oc-
co.
Jan Dirck Marcusz. 1577-
Claes Jacobfz.vanSwie- ten van Leyden.
Jan Dirck Marcuft.
1578. Cornelis Jacobfz. Brou-
wer. Jan Dirck Marcusz.
By de buitengewoons verandering, in May, werden, in de plaats der gemelden> Tbefau- rieren Pieter Roding.
Henrick van Mareken.
1579-
Dr.MartenJanfe. Kos- ter, Medicus. Pieter Roding. 1580. Jan Claes Boelenfz. Govert Dirckfz. Wuy- . tiers. 1581.
Egbert RoeloJfz. Pieter Roding. 1582. Cornelis Florifz. van 'feylingen.
Jan Claes Boelenfz. 1583- „
Jan Claes Boelenfz. Jan Verburg.
1584.
Pieter Cornelifz.Boom. Jacob Schaep Pieterf^. 1585.
Jan Verburg. Jan Janfz. Smit. 1586.
Jan Verburg. Jan Jacobfz. Huydeco- per. 1587.
Jan Verburg. Jan Jacobfz. Huydeco- per. 1588.
Jan Verburg. Jan Claes Boelenfz. 1589.
Jan Verburg. Cornelis Pieterfz. Hooft, Jan Claes Boelenft-
Cornelis Pieterfz. Hooft. 159*' r
Jan Claes Boelenfz-
Roer
|
||||||||||||||
|
The- 15~9'
saurie- Allert Andries Boe-
REN lenfz. Ordi- Cornelis Banning.
NARIS. „ r . TI53„' j.r
Ruyfch Jan Bethfz. Cornelis Banning.
I53I-
Cornelis Banning. Allert Corfz. Allert Andnes Boe-
lenfz. Cornelis Banning. 1533- ,'
Rnyfcli Jan Bethfz. Cornelis Banning. 1534.
Mr. Pieter Colyn. Cornelis Henrickfz. Loen. 1535-
Cornelis Banning. Cornelis Henrickfz. Loen. Ruyfch Jan Bethfz.
Cornelis Henrickfz. Loen. 1537.
Ruyfch Jan Bethfz. Claes Gerrit Mat- theufz'. 1538.
Claes Hillebrandfz. Kreek.
Mr. Hendrick Dirckfz. 1539-
Claes Hillebrandfz. Kreek.
Claes Gerrit Mat- theufz. 1540.
Claes Hillebrandfz. Kreek.
Claes Loen Franfz. Claes Hillebrandfz.
Kreek.
Pieter Cantert Wil- lemfz.
1542.
Claes Gerrit Mat- theufz.
Pieter Cantert Wil- lemfz.
I543«,
Cornelis Banning. Pieter Cantert Wil- lemfz. 1544-
Cornelis Banning. Claes Gerrit Mat- theufz. 1545-
Claes Gerrit Mat- theufz.
Mr. Claes Heyn Wil- lemfz. Bardefius. |
||||||||||||||
|
II. Boek. R E
|
|||||||||||||||||
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||||
|
37*
|
|||||||||||||||||
|
The- Roelof Egbertfz. .
^EN Jan Verburg.
U*M- Jan Claes Boelenfz. Nams. i593. Jan Verburg.
Roelof Egbertfz. 1594.
Balthafar Appelman. Roelof Egbertfz. 1595.
Jan Claes Boelenfz. Roelof Egbertfz. 1596.
Balthafar Appelman. Jacob Boelenfz. l597-
Jacob Boelenfz. Roelof Egbertfz. 1598.
Cornelis Florifz. van Teylingen.
Jan Claes Boelenfz. 1599-
Cornelis Florifz. van Teylingen.
Roelof Egbertfz. 1600.
Jan de Vry Egbertfz. Gerrit Bicker. 1601.
Balthafar Appelman. Gerrit Bicker. 1602..
Jan de Vry Egbertfz. Gerrit Bicker. 1603.
Reynier Pauw A- driaenfz.
Jonas Witfen. 1604.
Gerrit Bicker. deezefierfi, en in des- zelf s plaats komt Pieter Boom Corrielifz. Reynier Pauw A- driaenfz. 1605.
Roelof Egbertfz. Jonas Witfen. 1606. Gerrit Jacob Witfen. Dr. Jan ten Groten- huys. 1607.
Gerrit Jacob Witfen. Roelof Egbertfz. 1608.
Gerrit Jacob Witfen. •J°ris Jorifz. Ï1609.
0ris Jorifz. V Jan ten Groten- , huys.
D . ï6ro.
Reynier PaUw A- flnaenfz.
Jo"sT Jorifz. III. STUR.
|
|||||||||||||||||
|
1611.
|
|||||||||||||||||
|
Jacob Pieterfz. Hoog-
kamer.
1629.
Pieter Bas Jacobfz. Jacob Jacobfz. Hinloo- pen.
• 1630.
Anthony Oetgens van AVaveren , Ridder,
Heer van Waveren,
Botshol en Ruyge Wil-
nis, enz.
Pieter Bas Jacobfz. 1631.
Geurt Dirckfz. van Beu- tiirigén.
Dirck de Vlaming van Oudshoorn,#<?£r van
Oudshoorn en Gnep-
boeck enz.
1632. Dirck de Vlaming van Oudshoorn, Heer van
Oudshoorn en Gnep-
hoeck, enz.
Dr. Andries Bicker Ger- ritfz.
IO"33'
Geurt Dirckfz. vanBeu- ningen.
Jacob Backer. 1634. Jacob de Graef, Vry- heer van Suydpols-
broek, enz.
Dirck de Vlaming van Pudshoorn,üe«r van
Oudshoorn en Gnep-
hoeck, enz.
1635.
Dr. Dirck Bas, Ridder. Jacob de Graef, Vry- beer van Suydpols-
broeck, enz.
1636. Jacob de Graef, Vry- beer van Suydpols-
broeck, enz.
Dirck de Vlaming van Oudshoorn, Heer van
Oudshoorn en Gnep-
bóeck,enz.
1637.
Jan Cornelifz. Geel- vinck, is in dit jaar tot Burgemeefier gehören. Jacob Backer, in de Staaten Generaal, en in zyneplaats komt Abraham Boom. 1638.
Dr. Gerard Schaep Symonfz.
Henrick Reynft. 1639.
Pieter Haffelaer. Dr. Gerard Schaep. 1640.
Jan Cornelifz. Geel- vinck. Ccc |
|||||||||||||||||
|
Dr. Gerard Schaep. The-
., , I^1- SAURIE
■Abraham boom. REN
Willem Bäcker,Ridder. Ordi-
Ai u *£42' r, /• NARIS.
Abraham Boom. Sterft
2.6 Juny: en in zyne plaats komt Dr. Andries Bicker. Dr. Gerard Schaep. 1643.
Dr. Gerard Schaep. Mr. Wouter Valckenier. 1644. Willem Backer.
Cornelis de Gnd,Vry- beer van Suydpols-
broeck.
1645.
Anthony Oetgens van Waveren , Ridder,
Heer van Waveren,
Botshol en Ruyge
. Wilnis enz.
Mr. Wouter Valcke- nier. 1646.
Anthony Oetgens van
Waveren, Ridder,
Heer van Waveren,
Botshol en Ruyge
■ Wilnis, enz.
Mr. Wouter Valcke- nier. 1647.
Anthony Oetgens van Waveren, Ridder,
Heer van Waveren,
Botshol en Ruyge
Wilnis, enz.
Cornelis Bicker, Heer van.Swieten.
1648. Anthony Oetgens van Waveren, Ridder,
Heer van Waveren,
Botshol en Ruyge
Wilnis, enz.
Cornelis Bicker, Heer van Swieten.
1649.
Cornelis deGraef, Vry- heer van Suydpols-
broeck, enz.
Cornelis Bicker, Heer van Swieten.
1650.
Dr. Andries BickerGer-
ritfz., Heer van En- gelenburg , enz- is den 30 Juny gecommit- teerd in de Admirali- teit alhier, en in zyne plaats kwam Pieter Haffelaer.
Cornelis deGraqf, Vry-
heer van Suydpols- broeck, enz. s6$i-
|
|||||||||||||||||
|
Joris Jorifz.
Dr. Jan ten Groten- huys. 1612.
Jan Jacobfz. Huydeco- per.
Dr. Jan ten Groten- huys. 1613.
Dr.SebaffiaenEgbertfz. Jan Jacobfz. Huydeco- per. 1614.
Dr.SebaffiaenEgbertfz. Jan Jacobfz. Huydeco- per'. 1615.
Dr.SebaffiaenEgbertfz. Jan Jacobfz. Huydeco- per. 1616.
Dr.SebaffiaenEgbertfz. Jan Jacobfz. Huydeco- per. 1617.
Dr.SebaffiaenEgbertfz. Jan Jacobfz. Huydeco- per. 1618.
Dr.SebaffiaenEgbertfz. Jan Jacobfz. Huydeco- per. Dr.SebaffiaenEgbertfz.
Jan Jacobfz. Huydeco- per. I6"20.
Dr. Dirck Bas.
Jan Gysbertfz. deVries.
1621.
Dr. Dirck Bas. Joris Jorifz. 1622.
Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
Abraham Boom. 1623.
Gerrit Jacob Witfen. Jacob Pieterfz. Hoog- kamer. 1Ó04.
Gerrit Jacob Witfen. Abraham Boom. 1625.
Pjeter de Vlaming van Oudshoorn.
Jacob Pieterfz. Hoog- kamer. 1626.
Dr. Dirck Bas, Ridder. Jacob Pieterfz. Hoog- . kamer. 1627.
Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
Jan Cornelifz. Geel- . vinck. 1628.
Pieter Bas Jacobfz. |
|||||||||||||||||
|
VII. Deel.
Dr. Gillis Valckenier. Ths-
Sterft 5N0V. en in zy- saüR-«-- ne plaats komt 5.eN Cornelis Geelvinck , Ordi-
Heer van Caflricum, nam*» enz. Louis Tripj 1681,
Cornelis van Vloos- wyck,Heer vanVloos- wyk, Diemerbroecken Papenkoop, enz. Joan Munter. Louis Trip. 1682.
Cornelis van Vloos- wyck,Heervanlsloos- wyk, Diemerbroeck en Papenkoop, enz. Mr. Joan Huydecoper, Ridder , Heervan Maarfeveen, Neer- dyk, enz. Louis Tripi Mr. Nicolaes Opmeer. 1683.
Cornelis van Vloos- wyckjflee'r vanVloos- wyk, Diemerbroek en Papenkoop, enz. Mr.Joan Huydecoper, Ridder, Heer van Maarfeveen-, Nm~ dyk,enz. Louis Trip. Mr. Nicolaas Witfen, in May naar de St. Generaalen 31 Aug. in zyne plaats Mr. Willem van Loon. 1684.
Cornelis van Vloos- wyck, Heer vanVloos- *Bsyk, Diemerbroek en Papenkoop, enz. Louis Trip Jlerfi dsn 14 f uly.
Mr. Gerard Bors van Waveren.
Mr. Willem van Loon. 1685.
Cornelis van Vloos- wyck,ffeer vanVloos- wyk, Diemerbroeck en Papenkoop, enz. Joan Munter, en
1f.Joan Huydecoper, Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer- dyk', enz. Oud- Burgemeefleret*
Mr. Willem van Loo11' Oud-Scbepen. 16S6. Cornelis van Vloof" v,yck,Heervan?f* wyk, Diemerbroeken Papenkoop, enz.
Mr. Nicolaes Witfen. |
|||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||
|
37*
|
|||||||||||||||||||||
|
Dr. Nicolaes Tulp.
Joan Munter. Cornelis Geelvinck, Heer van Caflricum, enz. iö>3-
Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Rid' der, Heer van Oüds- . boom en Gnephoek, enz. tot in May, gaan- de inHCollegie van den Raad van Staate der Vereenigde Nederlan- den. Nicolaes Pancras. Joan Munter. 1674. Joannes Hudde, Heer van Waveren, enz. ■ Cornelis Geelvinck, Heer van Caftricumy enz. Mr. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van Maarfeveen en Neer- dyk, enz. 1675.
Dr. Gillis Valckenier. Joan Munter. Louis Trip. 167fr.
Nicolaes Pancras. Joannes Hudde , Heer van Waveren, enz.
Cornelis Geelvinck, Heer van Caflricivmenz. Louis Trip. 1677.
Dr. Gillis Valckenier. Nicolaes Pancras. Joan Munter. Cornelis Geelvinck, Heer van Caftricüm enz. 1678.
Nicolaes Pancras, toden 1 May, toen in dGecommitteerde Raaden, flerft den 2 Noven in deszeifs plaatkwam Cornelis de Vlaming vanOudshoorn, Heevan Oudshoorn enz. Joannes Hudde. Louis Trip. 1679.
Joan Munter. Mr. Joan HuydecopeRidder, Heer van Maarfeveen, iWerdyk, enz. 1680. Cornelis van Vloos- wyck., Heer van Ploofwyk , Diemer |
|||||||||||||||||||||
|
Cornelis de Vlaming
van Oudshoorn, Rid- der , Heer van Ouds- hoorn en Gnepboe'ck, enz-. 166a,
Dr. Gerard Schaep,
Heer van Cortenboef, |
|||||||||||||||||||||
|
The- 1651-
SAURiE- Pieter Haffelaeri
ren flerft den 5 Febr. in zyne Ordi- plaats kwam naris. Anthony Oetgens van Waveren , Ridder, Heer van Waveren, |
|||||||||||||||||||||
|
Botshol en Ruyge
|
|||||||||||||||||||||
|
enz.
Joan van de Poll. 1663.
Dr. Gerard Schaep, Heer van Cortenboef,
enz.
Dr.CornelisJanWitfen. 1664.
Cornelis deGraef, Vry- beer van Suydpols- broeck, enz. Joan van de Poll. Hendrick Dirckfz.Spie- gel. Dr. Gillis Valckenier. 1665.
Joan van de Poll. Mr. Andries de Graef. Mr. Hendrick Hooft. 1666.
Joan van de Poll. Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Rid- der , Heer van Ouds- hoorn en Gnephoeck. Mr. Simon van Hoorn 1667.
Joan van de Poll. Cornelis van Vloos- wyck, Heer vanVhosluyk, Diemerbroek en Papenkoop, enz. Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Ridder , Heer van Oudshoorn, Gnephoeck,enz1668. Jöan Van de Poll. Dr. Nicolaes Tulp. Nicolaes Pancras. 1669.
Joan van de Poll. Dr. Nicolaes Tulp. Dr. Gillis Valckenier. 1670,
Joan van de Poll. Dr. Nicolaes Tulp. Mr. Coenraed van Beuningen. 1671.
Dr. Gillis ValckenieMr. Lambert Reynft. Mr. Coenraed vanBeningen. 167a.
Dr. Nicolaes Tulp. Joan Munter. Dr. Roetert Ernft. By de buitengewooverandering in Setember, werden Tb |
|||||||||||||||||||||
|
Wünis ,enz.
Nicolaes Corver. 1652.
Anthony Oetgens van Waveren, Ridder, Heer van Waveren, Botshol en Ruyge - Wünis j enz, is gecom- mitteerd in de Admi- raliteit albier den 3 July, in zyne plaats kwam Dr.FransBanningCocq, Ridder, Heer van Purmerland en Ilpen- dain. Willem Backer, Rid' der: flerft den 5 Oc- tober. 1653.
Cornelis deGraef, Vry- beer van Snyäpots- broeck,enz. Dr. Franco van der Meer, flerft in Aug. 1654. Cornelis de Graef.Fry- beer van Suydpols- ■ broeck,enz. Nicolaes Corvér. flerft den 8 September, in zyne plaats kwam den ai dito Jöan van de Poll. 1655-
Dr. Nicolaes Tulp. Dr.Cornelis vänDronc- kelaer. 1656.
Joan van de Poll. Dr.Cornelis vanDronc- kelaer. 1(557- „
Joan van de Poll. Dr. Nicolaes Tulp. 1658,
Joan Huydecoper, Ridder, Heer van Maarfeveen, enz. Dr. Nicolaes Tulp. 1659.
Dr. Cornelis Jan Wit fen.
Dr. Nicolaes Tulp. 1660.
Dr. Gerard Schaep, Heer van Cortenboefenz. Dr. Cornelis Jan Witfen. 1661.
Dr- Cornelis Jan Wi |
|||||||||||||||||||||
|
broeck en Papenkoop x
enz. |
|||||||||||||||||||||
|
faurieren
|
|||||||||||||||||||||
|
fen.
|
|||||||||||||||||||||
|
REGEER ING.
|
|||||||||||||||
|
IL Boek.
|
|||||||||||||||
|
373
|
|||||||||||||||
|
Mr. Gerard Bors van
Wa veren. Oud-Burgemeeßeren,
1687. Cornelis van Vloos- wy ck, Heer vanVloos- wyk, Diemerbroeck en Papenkoop, enz. Mr. Nicolaes Witfen. Joan de Vries. en
Mr. Willem van Loon. Oud-Burgemeeßeren. 1688. Mr. Joan Corver. Joan de Vries. en
Mr. Willem van Loon. Oud- Burgemeeßeren, 1689. Mr. Nicolaas Witfen. Joan de Vries. Mr. Willem van Loon. Jean Appelman.
Oud-Burgemeeßeren. 1690. Mr. Joan Corver. Mr.'Gerard ßors van Waveren.
Mr. Willem van Loon. en
Jean Appelman. Oud-Burgemeeßeren. 1691. Mr. Joan Corver. Mr. Gerard Bors van Waveren.
Mr. Willem van Loon. en
Jean Appelman. Oud-Burgemeeßeren.
1692. ^Tr. Willem van Loon. Jean Appelman. Jan Six, Heer van Wim- menumen Vromade. en Mr. Jacob Boreel. Oud-Burgemeeßeren. 1693. Mr. Joan Corver. Mr. Willem van Loon. Jean Appelman. en
Jan Six, Heer van Wim- menum en Vromade. Oud-Burgemeeßeren. 1694. Mr. Nicolaes Witfen.
Mr. Willem van Loon. Jean Appelman , ßerft den 27 December,
en Jan Six, Heer van Wim- Menum n Vromade.
Oud-Burgemeeßeren.
M l695'
Mr. Joan Huydecoper,
|
Mr. Jacob Jacobfz.Hin-
loopen. Cornelis Valckenier,
ßerft den 18 Maart, en Dr. Dirk Bas.
Oud - Burgemeeßeren. 1701. Mr. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer- dyk, enz. Mr. Jacob Jacobfz. Hin-
loopen. en Dr. Dirk Bas.
Oud- Burgemeeßeren. 1702. Mr. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer- dyk, enz. Mr. Jacobjacobfz. Hin-
loopen. en Mr. Francois de Vroe-
de. Oud- Burgemeeßeren,
1703. Mr. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer- dyk,enz. Mr. Jacob Jacobfz.Hin-
loopen. Dr. Dirk Bas.
Mr. Francois de Vroe-
de, en Mr. Gerbrand Pancras.
Oud-Burgemeeßeren. 1704. Mr. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarfeveen , Neer dyk enz. flerft den 1 Nov. Mr. Jacob Jacobfz.Hin-
loopen. Mr. Gerbrand Pancras.
en Mr. Joan Graafland.
Oud-Burgemeeßeren. 1705. Mr. Jacob Jacobfz.Hin-
loopen, ßerft den 14 Maart. Dr. Dirk Bas.
Mr. Francois de Vroe-
de. en Mr. Joan Graafland,
Oud- Burgemeeßeren. De laatfte is den zoFe- bruary Burgemeefier geworden, en beide de plaatfen zyn onbegeven gelaaten. 1706.
Dr. Dirk Bas. Mr. Francois de Vroe- de, ßerft den a 1 July.
Ccc 2
|
||||||||||||||
|
Ridder, Heer van
Maarfeveen, Neer-
dyk, enz.
Mr. Willem van Loon, ßerft, den 25 April.
Jan Six, Heer van Wim- menum en Vromade.
en Mr. Jacob Jacobfz.Hin- loopen.
Oud-Burgemeeßeren.
1696.
Mr. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van
Maarßveen, Neer-
dyk, enz.
Jan Six, Heer van Wim- menum en Vromade.
Mr. Jacob Jacobfz.Hin- loopen.
en Mr.Jeronimus deHaze deGeorgio.
Oud-Burgemeeßeren.
1697. Mr. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van
Maarfeveen, Neer-
dyk, enz.
Jan Six, HeervanWim- menum en Vromade.
Mr. Jacob Jacobfz. Hin- loopen.
en Cornelis Valckenier. Oud-Burgemeeßeren.
1698.
Mr. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarßveen, Neef- dyk, enz. Jan Six,HeervanWim-
menum en Vromade. Mr. Jacob Jacobfz. Hin-
loopen. en Cornelis Valckenier.
Oud- ßurgemeefteren. 1699.
Mr. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer- dyk, enz. Jan Six, Heer van Wim-
menum en Vromade. Mr. Jacob Jacobfz. Hin-
loopen. en Mr. Dirk Munter.
Oud - Burgemeeßeren. 1700. Mr. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarfeveen, Neer- dyk, enz, Jan Six, Heer van Wim-
menum en Vromade. Sterft den 28 May, |
|||||||||||||||
|
Mr. Gerbrand Pancras' The-
.. JU ^ „ SAUME-
Mr. Joan Graafland, REN
ßerft den 13 Maart. Ordi- Oud-Burgemeefteren, naris, 1707. Mr. Nicolaas Witfen. Francois de Vicq,ßerft den 16 September.
Mr. Gerbrand Pancras. en
Mr. Cornelis Munter. Oud -Burgemeeßeren. 1708.
Mr. Nicolaas Witfen. Mr. Cornelis Munter, is den 27 April ge'eli- geerd tot Admiraliteits Heer alhier, in plaats wa« joan de Vries. Alexander Veiters, is den^ 1 May verplaatfi in 't Collegie van Ge- committeerde Raaden. en Mr. Jan Trip. Oud-Burgemeeßeren,
1709. Mr. Nicolaes Witfen.' Mr. Jan Trip. en
Mr. Gerrit Hooft. Oud-Burgemeeßeren. 1710.
Mr. Joan Corver. Mr. Nicolaes Witfen.' €71
Mr. Gerrit Hooft.
Oud-Burgemeeßeren. 1711. Mr. Joan Corver. Mr. Nicolaes Witfen. Alexander Veiters. en
Mr. Jan Trip. Oud'Burgemeeßeren.
1712. Mr. Nicolaes Witfen. Alexander Veiters. Mr. Gerrit Hooft. en
Mr. Nicolaes van Batn- beeck: Oud-Burgemeeßeren.
1713- Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Gerbrand Pancras. Mr. Jan Trip. Mr. Gerrit Hooft. en
Gerbrand Pancras Mi- chielfz., Vrybeervan IVeßerdyksbom. Oud-Burgemeeßeren. i7J4- Mr. Nicolaas Witfen. Alexander Veiters. Mr. Jan Trip. Gerbrand Pancras M»- cliielfz» |
|||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
||||||||||||||||||||||||
|
M ST E R DA MS
|
||||||||||||||||||||||||
|
374
|
||||||||||||||||||||||||
|
Heer van Caftricum.
Oud-Burgemeeßeren. 1726. Mr. Nicolaes Sautyn. Mr. Lieve Geelvinck, Heer van Caftricum, enz. Mr. Mattheus Lefteve- non. en Mr. Willem Six. Oud-Burgemeefteren. 172.7. Mr. Nicolaes Sautyn. Mr..Jan Six, Heer van HiUegom en Vromade, enz. Mr. Mattheus Lefieve- non.
Mr. Willem Six. en
Mr. Willem Munter. Oud-Burgemeeßeren. 1728. Mr. Nicolaes Sautyn. Mr. Lieve Geelvinck, Heer van Caftricum , 611%
Mr. Willem Six.
Mr. Willem Munter. en
Mr.Ferdinand van Col- len. Oud-Burgemeeßeren.
1729. Mr. Nicolaes Sautyn. Mr. Jan Six, Heer van HiUegom en Vromade, enz. Mr. Lieve Geelvinck , Heer van Caftricum. Mr. Mattheus Lefteve- non. en Mr.Ferdinand van Col- len. Oud-Burgemeefteren.
1730. Mr. Nicolaes Sautyn. Mr. Mattheus Lefteve- non.
Mr. Willem Six. Mr. Willem Munter. en
Mr. Ferdinand van Col- len. Oud-Burgemeefteren. I73I-
Mr. Nicolaes Sautyn. Mr. Jan Six, Heer van HiUegom en Vromade,
enz.
Mr. Lieve Geelvinck, Heer van Caftricum,
Mynden en de Loos-
dr echten.
Mr. Mattheus Lefteve- non.
Mr. Willem Six. en |
r. Willem Munter. The-
Oud-Burgemeefteren. saurie* 1732, *EN
Mr. Nicolaes Sautyn. ÜRDI"
Mr. Jan Six, Heer van NARIS< HiUegom en Vromade,
enz.
Mr. Lieve Geelvinck , Heer van Caftricum,
Mynden en de Loos-
dreebten.
Mr. Willem Six. Mr. Willem Munter. Mr.Ferdinand van Col- len. en Gerrit Corver, Heer van Velfen, enz.
Oud Burgemeefteren.
1733-
Mr. Nicolaes Sautyn.
Mr« Lucas Trip.
Mr. Mattheus Lefteve-
non. Mr. Willem Six, flerft
den 10 September. Mr.Ferdinand van Col-
len. en Gerrit Corver, Heer
van Velfen,enz. Oud-Burgemeefieren» 1734.
Mr. Jan Six, Heer van HiUegom en Vromade3
enz.
Mr. Mattheus Lefteve- non.
Mr. Willem Munter. en
Mr.Ferdinand van Col- len. Oud-Burgemeefteren.
De laat fie~ wordt Bur*
gemeeßer 1 Decemb.
1735-
Mr.Jan Six, Heer van
HiUegom en Vromade, enz. Mr. Mattheus Leftcve-
non. Mr. Willem Munter.
Mr. Ferdinand van Col-
len ,fterft den 30 Oc- tober. en Gerrit Corver, Heer
van Velfen, enz. Oud-Burgemeefteren^ 1736.
Mr. Mattheus Leftevß' non.
Gerrit Corver, H^f van Velzen, enz-
Mr. Balthafar Scott- Mr. Dirk Trip, Heer
van Groet, enz-
Oud-Burgemeefteren^ |
|||||||||||||||||||||||
|
Egidius van den Bemp-
|
||||||||||||||||||||||||
|
The- chteKz. ,Vrybeer van
|
||||||||||||||||||||||||
|
den.
en Mr. Jan Six, Heer van Vromade. Oud-Burgemeefteren*
1721.
Mr. Jeronimus de Haze
de Georgio, Heer van
Mynden,deLoosdrech-
ten en Stabroek.
Mr. Jan Six, Heer van
Vromade.
Mr. Lucas Trip. en
Mr. Lieve Geelvinck i Heer van Cajiricum, enz. Oud-Burgemeefieren.
1722. Mr. Jeronimus de Haze de Georgio, Heer van Mynden, deLoosdrecb- ten en Stabroek. Mr. Jan van de Poll. Mr. Nicolaes Sautyn. en
Mr. Lucas Trip. Oud-Burgemeefteren. 1723.
Mr. Jeronimus de Haze de Georgio, Heer van
Mynden Je Loosdrecb-
ten en Stabroek.
Mr. Nicolaes Sautyn. Mr. Jan Six, Heer van . HiUegom en Vromade, enz.
Mr. Lucas Trip. en
Mr. MattheusLefteve- non.
Oud-Burgemeefieren.
1724. Mr. Jeronimu.s de Haze de Georgio, Heer van
Mynden, deLoosdrecb-
ten en Stabroek.
Mr. Lucas Trip, ge'êli- geerd den 1 o Auguftus
tot Admiraliteits Heer
in^t Collegie albier.
Mr. Lieve Geelvinck, Heer van Cajiricum.
Mr. Mattheus Lefteve- non.
en |
||||||||||||||||||||||||
|
säume- Wefierdyksborn.
F EN
Ordi- ^!'- Henrick Bicker.
naris Oud-Burgemeefteren. 1715-
Mr. Nicolaes Witfen. Mr. GerbrandPancras, ftérft den 30 January 1716. Alexander Veiters. Mr. Gerrit Hooft. en
Mr. Henrik Bicker. Oud-Burgemeefieren. 1716. Mr.Joan Corver, flerft den 17 May.
Mr. Nicolaas Witfen. Gerbrand Pancras Mi- chielfz., Vrybeer van Wefierdyksborn. en Mr. Henrik Bicker. Oud-Burgemeefteren, 1717. Mr. Nicolaes Witfen, * flerft den 10 Aug. Alexander Veiters. Mr. Jan Trip , Heers van Berkénrode. en Mr. Nicolaes van Bam- ' beeck , Oud-Burge- meefteren. De laatße wordt den 24 Aug. tot ■ßurgemtefier ge'ëli- geerd. 1718.
Mr. Jeronimus de Haze deGeorgio, Heer van Mynden,deLoosdrecb- ten en Stabroek. Alesander Veiters. en
Mr. Henrik Bicker, flerft den 1 Auguftus. Oud-Burgemeefieren. Mr. Lucas Fnp, Oud- Scbepen. 1719.
Mr. Jeronimus de Haze
deGeorgio, Heer van
Mynden, deLoosdrecb-
tenen Stabreek.
AlexanderVelters./ier/t
|
||||||||||||||||||||||||
|
den 4 November.
Mr. Jan van de Poll. en
Mr. Nicolaes Sautyn. Oud-Burgemeefieren.
Mr. Lucas Trip, Oud- Schepen. 1720.
Mr. Jeronimus de Haze de Georgio, Heer van -Myndenje Loosdrecb- ten en Stabroek. Mr. Jan van de Poll. Mr. Nicolaes Sautyn. |
||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Willem Six.
Oud-Burgemeefteren. 1725.
Mr. Jeronimus de Haze
de Georgio, Heer van Mynden^leLoosdr ech- ten en Stabroek, flerft den 19 jttty. Mr. Nicolaas Sautyn.
Mr. Jan Six, Heer van
HiUegom en Vromade. en |
||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Lieve Geelvinck,
|
||||||||||||||||||||||||
|
\
|
||||||||||||||||||||||||
|
If. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
375
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■UlE- 173?.
S/vtrRiE- Egidius van denBemp-
REn den,flerft 16 Juny.
Ordi- Mr. Lieve Geelvinck,
Naris. Heer van Caflricum,
Mynden en de Loos-
drechten, enz.
Mr. Mattheus Lefteve-
non.
Mr. Willem Munten Mr. Balthafar Scott. BYl
Mr. Dirk Trip, Heer
van Groet,enz.
Oud-Burgemeefleren.
1738. Mr. Mattheus Lefteve- non.
Mr. Willem Munter. Mr. Balthafar Scott. Mr. Dirk Trip, Heer • van Groet, enz. Mr. Daniel Hooft. en
Mr. Henrik Bicker^ fterft den 15 Feb. Oud-Burgemeefleren.
1739-
Mr. Lieve Geelvinck, Heer van Caflricum,
Mynden en de Loos-
drecbten,enz.
Mr. Mattheus Lefteve- non.
Mr. Balthafar Scott. Mr. Dirk Trip. Mr. Daniel Hooft, en
Mr, Gillis van den Bempden.
Oud-Burgemeefleren.
1740. Mr. Willem Munter. Mr. Balthafar Scott. Mr. Dirk Trip. Mr. Gillis van den Bempden.
en jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfle-
veen, Neerdyk, enz.
Oud-Burgemeefleren.
r> • I74x'
Gerrit Corver, Heer van Velzen, enz.
Mr. Balhafar Scott,
. ßerft den 8 Juny.
Mr-Dirk Trip.
Mr. Daniel Hooft.
T en
JaniElias Huydecoper,
Heer Van Maarfe- veen, Neerdyk,enz. Oud-Burgerneefieren* Jj.' Willem Munter.
Mr. Daniel Hooft. iiT' Gillis van den bempden.
en |
Jan Elias Huydecoper,
Heer van Maarf'e- veen, Neerdyk, enz. Oud-Burgemeefleren. 1743.
Gerrit Corver, Heer
van Velzen, enz. Mr. Dirk Trip, wordt
Raad ter admiraliteit alhier den 7 May. Mr. Gillis van den
Bempden. en Jan Elias Huydecoper,
Heer van Maarfeveen, Neerdyk, enz. wordt Burgemeefter den 30 Auguflus. Oud-Burgemeefleren. Mr. Jan van Loon,
Oud - Schepen, komt aan den 30 Aug. 1744.
Mr. Gillis van den |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
de Poll.
en Mr. Pieter Rendorp * Heer van Marquette, enz. Oud-Burgemeefleren.
Mr. Jan van Loon. Oud-Scbepen. 1748.
Mr Ferdinand van Col-
len , Heer van Gun- terftein en Tienhoven, enz. Mr. Pieter Six.
Mr. Harman Henrik
van de Poll. en Mr. Pieter Rendorp,
Heer van Marquette, enz.
Oud-Burgemeefleren. Mr. Jan van Loon,
Oud-Scbepen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.Bauduïn vanCollen
Oud-Schepenen. I751-
Mr. Cornelis Trip,
|
Thé-
SAURIER
REN Ordi-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vryheer van Oud e« naris.
Nieuw Goudriaan, Langerak, enz. Willem Gideon Deutz»
Mr. Jan Huydecoper,
Heer van Maarfe- veen, Neerdyk, Nig. tevegt,enz. Mr. Egbert de Vry
Temminck. en Mr. Jan Graafland.
Oud-Burgemeefteren: Mr. Gerrit Hooft.
Mr. Cornelis Hop.
en Mr.Bauduïn vanCollen.
Oud-Schepenen. 1752-
Pieter Six. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
M
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Cornelis Trip,Vry-
heer van Oud en Nieuw Goudriaan, Langerak, enz. Mr. Jan Graafland. en
Mr. Hendrik Terfmit- ten. Oud-Burgemeefteren,
Mr. Cornelis Hop. Mr.Bauduïn vanCollen. Oud-Scbepe?ien, 1753- Mr.Ferdinand van Col- len, Heer van Gun- ter jtein 5 Tienhoven * enz. Mr. Pieter Rendorp, Heer van Marquet- te enz. Mr. Egbert de Vry Temminck.
Mr. Jan Graafland. Mr. Hendrik Terfmit* ten, ft erft 16 Febr* en Mr. Gerrit Hooft. Oud-Burgemeefteren\
Mr. Bauduïn van Col- len, ßerft 7 Sept. ' Oud-Scbepen. 1754- Mr.Ferdfnand van CoP
len, Heer van Gun- terftein , Tienboven, enz. Willem Gideon Deutz,
Mr. Jan Graafland.
Mr. Cornelis Hop.
en Mr. Daniel de Dien.
Oud-Burgemeefteren* 1755-
Mr. Ferdinand van Coh len, Heer van Gun- ter- |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bempden.
Jan Elias Huydecoper^ Heer van Maarfe- veen, Neerdyk, enz. flerft den 5 Feb. en Mr. Ferdinand van Col- len, Heer van Gun- terflein en Tienhoven, enz. Oud-Burgemeefleren.
Mr. Jan van Loon. Oud-Scbepen. 1745.
Mr. Jan van de Poll,
flerft den 15 Octob. Mr. Gillis van den
Bempden. Mr.Ferdinand van Col-
len, Heer van Gun- terflein en Tienhoven, enz. en Mr. Pieter Six.
Oud- Burgemeeßeren.
Mr. Jan van Loon,
Oud-Scbepen. 1746.
Mr. Gillis van den Bempden.
Mr. Pieter Sis. Mr. Jan Sautyn. en
Mr. Harten Henrik van de Poll. Oud-Burgemeefleren. Mr. Jan van Lo~m. Oud-Scbepen. *747-
|
By de buitengewoone
verandering der Re- geering , in Sëptein- ber en federt, zynToe- ', faurieren geworden
„Mr. Pieter Six.
en Mr. Pieter Rendorp,
Heer van Marquette, enz. Oud-Burgemee[teren. Mr. Gerrit Hooft.
Mr. Cornelis Hop.
en Mr. Bauduïn van Col-
len , Oud-Schepenen. 1749'
Mr. Pieter Rendorp, lieer van Marquette, enz. Mr. CornelisTrip,/7?"^- heer van Oud en Nieuw Goudriaan, Langerak, enz. en Willem Gideon Deutz. Oui-BüTgemeeftereni Mr. Gerrit Hooft. Mr. Cornelis Hop. en
Mr.Bauduïn vanCollen. Oud-Schepenen. I75°<
Willem Gideon Deutz.
Mn Jan Huydecoper,
Heer van Maarfe- veen , Neerdyk, Nig- tevegt,. enz* |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.Ferdinand van Col-
len , Heer van Gun- terflein en Tienhoven, enz. Mr. Pieter Six.
Mr. Jan Sautyn.
Mr.Harman Henrik van
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
Mr. Egbert de Vry Tem m in ck. Oud-Burgemeefteren.
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Cornelis Hop. en Ccc 3
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
VII. Deel
|
|||||||||||||||||||
|
376
|
||||||||||||||||||||
|
Mr. Tan Graafland.
Mr. Jan Baptifta Sli- cher. en
Francois Leftevenon. Oud- Burgemeefteren.
Mr. Gerrit Hooft Ger- ritfz. en Mr. Francois de Witt. Oud-Schepenen. 1765.
Mr. Jan Graafland.
Mr. Gerrit Hooft.
Jan Calkoen.
Mr. Jan Baptifta Su-
cher , ft erft den ai January 1766. en Mr. Gualterus Petrus
Boudaen. O ud ■ Burgemeefteren. Mr. Francois de Witt.
Jan Clifford.
Oud-Scbepenen.
1766.
Mr. Jan Graafland.
Mr. Gerrit Hooft. Francois Leftevenon. en
Mr. Jonas Witfen. Oud-Burgemeefteren. |
||||||||||||||||||||
|
Jan Clifford. II.
en "\Vees-
Mr. Pieter de la Court. M£ES-
Oud- Schepenen. ïEreN. 1767. Mr.Jan Graafland, fterft 20 May.
Francois Leftevenon, fterft 9 Aug.
Mr. Jonas Witfen, fterft 9 Decemb. en Mr. Francois de Witt. Oud-Burgemefleren. Jan Clifford. Henrik Hooft Danielfz. en
Willem van Heems- kerek. Oud-Scbepenen.
1768. Mr. Francois de Witt. en
Mr. Daniel Deutz. Oud-Burgemeefleren.
Henrik Hooft Danielfz. Willem van Heems- Mr. Pieter Clifford.
en
Mattheus Boenderma- ker. Oud-Scbepenen.
|
||||||||||||||||||||
|
Francois Leftevenon.
Oud-Scbepenen. 1560. Mr.Ferdinand van Col-
len , Heer van Gun- terflein en Tienboven, enz. Mr. Jan Graafland.
Mr. Cornelis Hop.
Mr. Daniel de Dieu, tot
Burgemeefter verho- ren 2.2. January 1761. en Jan Calkoen.
Oud-Burgemeefteren.
Mr. Gualterus Petrus
Boudaen. en Francois Leftevenon.
Oud-Scbepenen. 1761. Mr.Ferdinand van Col-
len , Heer van Gun- terftein en Tienhoven, enz. Mr. Jan Graafland.
Mr. Cornelis Hop.
Jan Calkoen.
en Mr. Jan Baptifta Su-
cher. Oud-Burgemeefteren. Mr. Jonas Witfen, Owd-
Scbepen. 1762.
Mr.Ferdinand van Col-
len , Heer van Gun- terftein en Tienboven, enz. Mr. Jan Graafland.
Mr. Daniel de Dieu.
Mr. Jan Baptifta Sli-
cher. en Mr. Gualterus Petrus
Boudaen.
Oud-Burgemeefteren.
Mr. Jonas Witfen. en
Mr. Gerrit Hooft Gcr- ritfz. Oud-Schepenen. 1763. Mr.Ferdinand van Col- len, Heer van Gun- terftein enTienboven, enz. Mr. Jan Graafland. Jan Calkoen. en
Francois Leftevenon. Oud-Burgemeefteren. Mr. Gerrit Hooft Ger- ritfz. en Mr. Francois de Witt. Oud-Schepenen. 1764. Mr. Ferdinand van Col- len , Heer van Gun- terftein enTienboven, enz. |
||||||||||||||||||||
|
terftein, Tienhoven,
enz. Mr. Egbert de Vry
Temminck. Mr. Jan Graafland.
Mr. Cornelis Hop.
Mr. Daniel de Dieu.
en Jan Calkoen.
Oud-Burgemeefteren.
Mr. Jan Baptifta Su-
cher , Oud-Scbepen. Mr. Ferdinand van Col-
len, Heer van Gun- terftein , Tienhoven, enz. Mr. Pieter Rendorp,
Heer van Marquette. enz. Willem Gideon Deutz.
Mr. Jan Graafland.
Mr. Gerrit Hooft.
en Jan Calkoen.
Oud- Burgemeefteren.
Mr. Jan Baptifta Su-
cher, Oud-Schepen. 1757. Mr.Ferdinand van Col-
len , Heer van Gun- terftein, Tienboven, enz. Mr. jan Graafland.
Mr. Cornelis Hop. en
Mr. Daniel de Dieu.
Oud-Burgemeefteren. Mr. Jan Baptifta Su-
cher, Oud-Schepen. 1758. Mr. Ferdinand van Col-
len , Heer van Gun- terftein, Tienhoven, enz. Mr. Jan Graafland.
Mr. Cornelis Hop.
jan Calkoen. en
Mr. Jan Baptifta Su-
cher. Oud-Burgemeefteren. Francois Leftevenon.
Oud-Scbepen. Mr. Gualterus Petrus
Boudaen, Oud-Scbe- pen,aangefteld 30 Aug. 1759-
Mr.Ferdinand van Col- len, Heer van Gun- terftein, Tienboven, enz. Mr. Jan Graafland. Mr. Daniel de Dieu. en
Mr. Jan Baptifta Su- cher. Oud-Burgemeefteren.
M. Gualterus Petrus Boudaen, en |
||||||||||||||||||||
|
THE-
SAURIE' REN Ordi-
NÄRIS.
|
||||||||||||||||||||
|
II.
WEESMEESTEREN. De Weeskamer hier ter Stede is, naar Oud^"
alle waarfchynlykheid , niet zeer lang ^*eS. na de Thefaurie Ordinaris opgeregt, fchoon kalDer' my de nette tyd van derzelver opregtinge , nergens, voorgekomen is. Maar in de ge- woone Lyften der Regeeringe, vindt men, op het jaar 1500, reeds twee Weesmeeßers aangetekend, die beide Oud-Schepenen en Raaden waren. In de beftiering deezer Ka- mer , werden, nogtans, door den tyd, eeni- ge gebrekenbefpeurd, die, by de Ordonnan- tie van den zeven en twintigften January des jaars 1563, welke nog ftand houdt, verbe- ^\ terd werden. Onder anderen , werdt toen'' vaftgefteld, dat Burgemeefteren, jaarlyks, om- tfee>'^ trent Lichtmifiè, dat is, omtrent den twee- 0^' den February , ftellen zouden drie of vier t&jät eerbare notable perfonen ,feven jaren deferStt' verae&' de Poorteren gevoeefi hebbende, out we/en1*1 derd. veertigh jaren of daer omtrent, die magt heb- ben zouden over de Perfoonen van WeeZeIl en onmondige Kinderen, binnen de Sta<* °. derzelver Vryheid woonende, en over derze - ver goederen, binnen en buiten de Stad ge" legen, die zy, ten meeften oorbaar, beftiere^ zouden (a).Ook vindt men dat, van die" tv |
||||||||||||||||||||
|
{») Handy, kl. «Jg.
|
||||||||||||||||||||
|
IL Boek.
|
||||||||||||||||||||||||
|
REGEER ING.
|
||||||||||||||||||||||||
|
377
|
||||||||||||||||||||||||
|
W«ES.
3MEES-
|
||||||||||||||||||||||||
|
af, drie Weesmeefters,gefteld werden. In 't
jaar 1624, werde dit getal op vier, en, na- derhand, op vyfen zes gebragt, op en om- trent welk getal, het tegenwoordig blyft. On- der de Weesmeefteren zyn, dikwils, Oud- Burgemeefteren, en , doorgaands ook, ver- fcheiden' Oud-Schepenen en Raaden geweefb welk laatfte, nog tegenwoordig, plaatsheeft. De Gravenmaakers der byzondere Kerken en Kerkhoven zyn verpligt, weekelyks, ter Weeskamer, op te geeven de.naamen en woon- plaatfen van afgeftorvene mannen of vrouwen, die onmondige erfgenaamen nalaaten: waarna de overgebleevene vrouw of man, of anderen, dien 't behoort, door den Bode van de Wees- kamer, uit den naam van Weesmeefteren , gedagvaard worden, om opening te doen van de gelegenheid des boedels, en den onmondi- gen, waarvoor alle zulken gerekend worden , die minder dan vyfen twintig jaaren oud en ongehuwd zyn, bewys te doen van de, nalaa- tenfchap des overleedenen. Dit bewys moet, door den langftleevende der ouderen, volgens de Ordonnantie, gefchieden, binnen den tyd van zes weeken na de begraafenis des overlee- denen, en in de tegenwoordigheid der naafte vrienden van de bedorven zyde, die hem of" haar, nogtans, langer' tyd tot het doen van 't bewys mogen toeftaan, mids daarvan doen- de blyken ter Weeskamer. In geval iemant 'aan befmettelyke ziekte overleeden is, of in- dien zy, die't bewys of de vertigting moeten doen, buiten de Stad woonen, wordt hun ook, met goede kennifle, daartoe langer tyd gegeven. Doch al 't voordeel, welk van 't aanftaande bewys, na de zes weeken, door Vader of Moeder , genooten wordt, komt ten behoeve van de weezen; terwyl de ren- ten, laften en fchaden, na dien tyd daarop vallende, zo lang 't bewys nog niet gedaan is, door de Ouders, gedraagen moeten wor- den. Voor dat het bewys gefchieden kan, moet de langftleevende eene nette Inventaris van de gantfche nalaatenfchap , ter Weeskamer, o- verleveren, en ook aan de naafte Vrienden of Voogden van de weezen, op derzelver ver- zoek , vertoonen; komende al 't gene, voor- bedagtelyk, op deeze Inventaris, verzweegen ttogt zyn, ten profyte van de kinderen. By deeze Inventaris, die de overleveraar, zo 't gevorderd wordt, gehouden is te beëedigen, moet blyken, of de boedel ten agteren zy. Zo «e overleedene geene vrienden heeft, of zo dezel ven, tot driemaalen toe gedagvaard zynde, niet komen willen, om 't bewys te zien doen, Wordt het, door Weesmeefteren alleen, ont- vangen. Indien Vader en Moeder beide fter- ven, zonder hunnen kinderen bewys gedaan te hebben, moet zulks, door de oudfte en naafte Vrienden van beide , gefchieden; of |
||||||||||||||||||||||||
|
door de vrienden van de ééne zyde, zo'er,WEES-
yan de andere zyde, bewys gedaan mögt zyn. mees- 't Staat den langftleevende, in den boedel be- teren. geerende te blyven zitten, vry, uitkoop van 't bewys te doen, ten overftaan van Wees- meefteren, die daar van Afte verleenen (b). En in zodanig een geval, moeten de fchuld- eifchers van den gemeenen boedel hun regt, ten lade der Weezen, binnen anderhalfjaar, vorderen, of zy zyn 'er van verfteken, in gevolge van een Oftroi van 's Lands Staaten van den een en dertigften July.des jaars 1656 (Y), en van eene Keure van den vyfeienden Auguftus des gemelden jaars (d). Zo delangft-. leevende hertrouwt, zonder bewys te hebben gedaan, verbeurt hy -een agtfte gedeelte van zyn goed, ten behoeve der kinderen. En in- dien hy geen bewys, rekening of* vereffe- *Reiiqua, ning doet, voor dat hy hertrouwt, zyn de goederen zyner egtgenoote ook voor zyne be- ftieringe verbonden. Die onwillig zyn om bewys te doen, mogen, by twee Schepenen, gegyzeld worden, terwyl Wees.meefteren be- voegd blyven, om den boedel,midlerwyl,te doen inventarifeeren. Na't bewys, moeten de bewezen fchuldkenniflèn en blyken van eigendom, terftond, ter Weeskamer gebragt worden , al ware 't ook, dat anderen daarin eenig aandeel hadden. De bewezen pennin- gen moeten, insgelyks, ter Weeskamer wor- den gebragt, ten ware de Ouders dezelven liever behouden wilden; in welk geval, zy daarvoor goede borg, of zekerheid ftellen moe- ten. Zo een boedel zulks gefteld is, dat de langftleevende daaruit geen bewys doen kan, moet hy dit ter Weeskamer verklaaren,, en, door de naafte vrienden van den overleeden, doen beveiligen; waarvan hem of haar eene Afte, uit een der Doodenboeken, of, zo de overleeden op zee verongelukt, of buiten de Stad begraaven is-, uit een ander Regifter , het Kalishoek genaamd , gegeven wordt (e). Zo onmondigen, die in 't Weesboek ftaan, fjoe ^ tot iemants erfgenaam gefteld worden, moetWeesija- de boedelhouder de nalaatenfchap inventari-m^ei^- feeren, en het aandeel der onmondigen op de afvaart Weeskamer brengen, alwaar ook de Legaaten en wel?' en Giften, aan zulke onmondigen befproken,ken- moeten worden gebragt. Weesmeefteren plag- ten , meermaalen, de erfeniïlèn, onmondigen aangekomen, met den voet te ftooten, wan- neer zy, in 't aanvaarden, nadeel voorzagen (ƒ). Doch federt dat zy, by Oétroi van 's Lands Staaten van den vierden December des jaars 1751, ontflaagen zyn van de verpligting, om
|
||||||||||||||||||||||||
|
inhoud
?.°nnan- Hier:
^aaruit
^eefte.
'e"afte |
||||||||||||||||||||||||
|
oc 't
|
||||||||||||||||||||||||
|
'*> on.
^,nd^en
Sefchie.n oen »loet.
|
||||||||||||||||||||||||
|
(b) Amfterd. Secretary bl.
|
5Jï.
|
|||||||||||||||||||||||
|
(c) Handv. bl. 644.
(d) Handv. bl. 644,
|
||||||||||||||||||||||||
|
(e) Amfterd. Secretary Bl. 3*4-
(f) Zie Amfterd. Secretary bl. 370*
|
||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
|||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||
|
373
|
|||||||||||||||||||||
|
goederen der Weezen, onder behoorlyken Wees«
borgtogt, toegeftaan , inzonderheid, als zy mees- van de kinderen erven können. Doch hetT£B-E bewind van Vader, Moeder of Grootmoeder over der Weezen goederen duurt niet langer, dan tot herhuwelyking toe. Zo ?er geene vrienden zyn om de Voogdy te aanvaarden, ftellen Weesmeefteren, voormaals, by raade van Burgemeefteren, een' ander' bekwaam perfoon aan , die de Voogdy , op gelyken voet, aan vaarden, moet, ten ware hy wettige redenen hadt, om zig daarvan te verontfchul- digen. De Süppoofteu der Weeskamer wor- den, (fikwils.,tD zulke gevallen, tot voogden aangefteld. Alle Voogden en Beftierders van Weezen - goederen moeten, ten allen tyde, ten verzoeke van Weesmeefteren en Vrien- den , ter Weeskamer , rekening doen. By het veertigfte Lid der Ordonnantie van de Weeskamer, was hun, voor hun falaris, de veertigfte penning of twee en een half ten honderd, van de ontvangene inkomilen, en de zeftigfte penning, of een en twee derden ten honderd van de ontvangene hoofdfommen toegelegd. Doch hierin is, door den tyd , verandering gekomen, mogende nu de Voog- den , die, door de Weeskamer, uit de vrien- den , worden aangefteld , niets in rekening brengen, voor hunne moeite. Ter Weeska- mer, wordt, voor het beleggen vanWeezengeld, van honderd guldens en daaromtrent, zes; van drie honderd guldens en daaromtrent, veertien; en van duizend guldens en daarom- trent, agt en twintig ftuivers gerekend (/)• Doch in 't gemeen rekenen de Voogden , voor ontvangft van inkomften alleen, vyf ten honderd, zonder voor ontvangft van hoofd- fommen , of voor uitgaave, iet te rekenen (m). Aan de Suppooften van de Weeskamer, is eg- ter iet meer toegelegd, gelyk wy,wat laager, zullen aantekenen. Wyders, trekt de Kamer, voor Intitulatie-regt, twee guldens van ieder duizend, by 't opkomen, en gelyke twee gul- dens van ieder duizend, by 't afgeeven van de Hoofdfommen, onder derzelver bewind. En 't is dit Regt, welk van fideicommiffaire goe- deren, onder 't bewind der Weeskamer ftaan- de, alle vyftien jaaren, betaald moet worden. Het wordt, gedeeltelyk, ten behoeve van de Stad, verantwoord. Zo aan verfcheiden' Weezen eenig goed be-
weezen of aanbeftorven is, blyft het zelve ge* meen, tot dat de laatfte mondig is; ten v&xe Weesmeefteren en Vrienden zulks, om geW'g" tige redenen, anders verftonden. Goederen van Weeskinderen, die zeftien jaaren uitla°' dig zyn, zonder dat men 'er iets van ver"0' |
|||||||||||||||||||||
|
om het Beneficie van Inventaris te verzoeken,
zonder dat zy verder tot voldoening vanfchul- den gehouden zyn, dan de boedel ftrekken raag, gefchiedt zulks minder dan het plagt. Sedert het jaar 1652, behoeft de Weeskamer geene fideicommiffaire goederen onder haare beftiering te neemen, dan die Weezen aan- gaan , welken, geduurende derzelver minder- jaarigheid, ter Weeskamer, vertigt zyn (g). Doch indien zy, in eenig geval, 't beftier van fideicommiffaire goederen aanvaardt, moet van die goederen , alle vyftien jaaren , het regt der Weeskamer, Intitulatie• Regt genoemd, betaald worden. De onroerende goederen der Weezen moeten,in't openbaar, en aan de meeft- biedenden, verkogt worden. Hunne uitftaande fchulden, die voor Weesmeefteren verleeden zyn, mogen, even als Schepenen-Kenniflèn, met Loos- en Eigenpanding, worden inge- vorderd. Zelfs zyn defVeesmeeßers-KenniJJen, hier ter Stede, in gevolge van een Oftroi van 's Lands Staaten van den vier en twintigften May des jaars 1656, in allen deele, van ge- lyke kragt als de Schepenen-Kenmflen, zo zy, ten behoeve van meerder- of minderjaarigen, aan de Weeskamer onderhoorig, verleeden zyn (£) , onaangezien daarvan de veertigfte penning aan den Lande niet betaald is:'t welk, nogtans, by eene Keure van den een en der- tïgften daaraan volgende, alleen is gepaft op Weesmeefters - Kenniflèn, waarby goederen, onder de Jurisdictie deezer Stede gelegen , verbonden zyn ; van welke Weesmeefters- Kenniflèn een afzonderlyk Regifter ter Wees- kamer gehouden wordt; waartoe elk, die'er aan gelegen legt, vryen toegang heeft (i). Weesmeefteren zyn ook, by Refolutie van 's Lands Staaten van den derden Oftober des jaars 1726, gemagtigd, tot het verlyden van allerlei Aften van overeenkomft, fcheiding, verblyf enz., perfoonen of goederen betref- fende, die aan de Weeskamer onderhoorig zyn (*).
De Vader van moederlooze kinderen wordt,
gemeenlyk, door Weesmeefteren, tot Voogd over dezelven gefteld, zo 'er geene byzonde- re redenen tegen zyn, eene van welken is, als zy der kinderen goed niet erven können : anders, valt deVoogdy op den naaften vriend der kinderen, zynde inwooner of Poorter dee- zer Stede, niet te oud van jaaren, noch om andere redenen af te keuren; die gehouden is, de'Voogdy te aanvaarden, op eene boete van vyf en twintig, guldens. Aan vrouwen , al waren zy ook Moeder of Grootmoeder, wordt geene Voogdy , maar wel bewind over de (z) Handy. W. «+2. «.
(h) Handï. hl. 6w.
(i) Handv. hl. 644.. (,y Handv. W. «4J. |
|||||||||||||||||||||
|
Wees-
MüES-
TËREN. |
|||||||||||||||||||||
|
Wees-
tneeflers- Kmnis- Jen. |
|||||||||||||||||||||
|
Voog-
dye, onder 't opperge zag van Wees- meefte- ren. |
|||||||||||||||||||||
|
men
|
|||||||||||||||||||||
|
(l) Handv. hl. 64«.
(™)Amft«rd. Secietary il, 3«s» |
|||||||||||||||||||||
|
If. Boek.
|
||||||||||||
|
REGEER ING.
|
||||||||||||
|
379
|
||||||||||||
|
Vaas-
J«J£S-
Ordres
omtrent
"et uit. zetten
!?•> pen.
5'"gen der Wee zen.
|
||||||||||||
|
men heeft, mogen, by de naafte vrienden,
geligt worden; doch niet dan onder borgtogt, zonder welken, men geen geld, ter Weeska- mer, ontvangen kan («). Volgens de Ordonnantie op de Weeska-
mer , mogen Weesmeefteren, Voogden, noch Bellierders van Weezen-goederen, uit dezel- ven, geen geld uitzetten, dan op bezegelde brieven , met twee voldoende borgen. Doch in't jaar 1642, zyn Weesmeefteren deezer Stad, door's Lands Staaten, bevoegd ver- klaard , om de penningen der Weezen uit te zetten aan Steden deezer Provincie, zonder verder borg te behoeven (0). De Vroedfchap deezer Stad hadt de Weeskamer, reeds te voo- ren, gemagtigd, tot het beleggen van pen- ningen op het Huis van Leeninge; op de Ooftindifche Maatfchappye , en onder den Ontvanger der gemeene middelen alhier (p). Ook werdt zy , in 't jaar 1702, bevoegd ver- klaard, om geld te mogen fchieten aan de Waarfchappyen, tot herftellinge van den Muiderdyk (3). Weeskinderen mogen, zo lang zy, in 't Weesboek, of onder Voogdye, ftaan, hunne goederen niet verkoopen noch bezwaaren, dan met uitdrukkelyke bewilliging van Weesmeefteren , en met toeftemminge hunner vrienden. En 't gene iemant, boven de twintig fluivers, aan zulke Weezen borgt, wordt van geener waarde gerekend, en daar- over geen regt gedaan. Zulken zelfs, die hun meer borgen, of met fpeelen afwinnen, worden, naar goeddunken, geftraft. Gefchil- len, Weeskinderen aangaande , mogen niet in Regte getrokken worden, dan by raade en bewilliging van Burgemeefteren en Wees- meefteren. Zo iemant koftgeld of andere fchulden te vorderen hadt van Weeskinderen, zou hy zulks, ter eerfter aanleg, voor Wees- meefteren , eifchen moeten. Gefchillen, voor Weesmeefteren vallende, worden aldaar, zon- der gefchrifte, met kort regt, afgedaan , en de uitfpraak van Weesmeefteren houdt ftand, ten ware men zig, van dezelve, op Schepe- nen beroepen hadt: 't welk, binnen tien da- gen , gefchieden moet. Het Hof heeft wel, by Sententie van den twaalfden February des jaars 1567 [1568], geoordeeld, dat men zig van Weesmeefteren-vonniflèn alhier op Burge- meefteren en Schepenen beroepen moeft, eer men daarvan reformeerde aan den Hove (r}. Doch volgens eene oude en beftendige ge- woonte, beroept men zig hier alleen op Sche- penen. (n) Handy, bl. g42.
(>) Handv. bl. <s4j.
(p) Refol. Vroedfch. N 13. 2 8 Jasjr 1611. f. 116 verf«.
•«. 1*. 7 Nov. ïSzï. f, 62, »1. <?) Refol. Vroedfch. ir. B B. 27 Sept. 1702. ƒ. g2.
y) Sententie te ruftende in 't Vertrek dei Thefawie, Nitw We L«*de K. lt E. W. STUK.
|
||||||||||||
|
De langftleevende der Ouderen is verpMgt» Wees-
de kinderen te onderhouden, uit de vrugtenmees- van 'tbewysjde Zoonen, voormaals,tot denTEREN« ouderdom van agtticn,en de Dogters, tot den Hoelang, ouderdom van vyftien jaaren; doch nu, enenwaar- federt lang, de zoonen en dogters beide, tot "veezen den ouderdom van vyf en twintig jaaren, of door den eerderen trouwdag, zonder uit het gene den iangfdee- kinderen, midlerwyl, by erfenis, aankomen^"^5 mögt, iet te mogen bevoordeeld worden: en /Jien zo deeze vrugten merkelyk meer mogten be- moeten draagen , dan de kinderen , tot hun onder- onder- houd , noodig hebben , moeten de naafte ^"den. vrienden, deswege, met den langftleevende der ouderen , overeenkomen. Ook moeten deezen, by raade van Weesmeefteren, zorg draagen, dat de kinderen onderhouden wor- den , naar behooren. De langftleevende is niet vry van 't onderhouden der kinderen , zelfs niet, na dat de tyd van onderhoud ver- ftreeken is , dan na dat hy, daarvan, door Weesmeefteren, is ontflaagen geworden. Zo Weeskinderen, Vader noch Moeder hebben- de, uit de inkomften hunner goederen niet können worden onderhouden , mogen de Voogden die goederen, beide onroerende en roerende, te gelde maaken, en daarmede,by raade van Weesmeefteren, handelen, zo als, voor de kinderen, oorbaarft bevonden worden zal. Vader- of moederlooze kinderen wor- den , met hunne vyf en twintig jaaren, of eer- deren trouwdag, ontflaagen uit de Voogdye, ten ware de Weesmeefteren en gemeene vrienden geraaden vonden, hen langer onder Voogdye en in het Weesboek telaaten, ge- lyk , nu en dan, gefchiedt. De Weesmeefteren, die, volgens den eed, Gezag en
by 't aanvaarden hunner CommiJJie gedaan , aanzien verpligt zyn, der Weezen goederen te bezor-^es. gen als hun eigen, zyn gewoon, by beurten, meefce« twee te gelyk, in de vier middelfte dagen derren. weeke, van Dingsdag tot Vrydag, ter Wees- kamer, byeen te komen, en de zaaken, tot hun ampt behoorende, te verrigten. Zy draa- gen zorg, dat het Regifter der Weeskamer ge- heim blyve, mogende daarvan, aan niemant, opening of uittrekfel gegeven worden , dan met hunne bewilliging, ten ware zulks,by 'c Geregt, om redenen, anders vèrftaan werdt. Elk, die, door Weesmeefteren, ter Weeska- mer ontbooden wordt, is gehouden,aldaar te verfchynen. Burgemeefteren, als Oppervoog- den der Weezen, helpen, des verzogt zynde, Weesmeefteren , met raad en daad. Die Weesmeefteren misdoet, met woorden of wer- ken , wordt geftraft, even of hy 't Geregt misdaan hadt. De Weeskamer wordt waargenomen doorSeereta-
eenen der Stads Secretarifien, wien een twee-^J" de Secretaris toegevoegd is, die ook Secrt-km„ D d d f*
|
||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||
|
38o
|
|||||||||||||||||
|
worden aangefteld, worden , doorgaands, ter Wees-
Weeskamer, benoemd tot Voogden en Be- jmees- ftierders over Weezen en derzelver goe- te^e deren, wanneer zig, onder de naaftbeftaan- Supp003 den, geene bekwaame Voogden voordoen. Zy ten' moeten, tot eene bepaalde fomme, borg ftel- len voor de zekerheid der Penningen, die zy onder hun bewind hebben, en die zy , op Weesmeefters - Kennifle, niet mogen uitzet- ten , dan aan vertrouwde luiden, onder goeden borgtogt. Zy zyn verpligt, de hoofdfommen, binnen veertien dagen, ter Weeskamer, op te brengen, ten ware dezelven van zeer gering belang waren * of dat zy 'er eenige redenen tegen hadden, van welken zy Weesmeefteren, by tyds, kennis geeven moeten. Zy moe- ten de boeken der Perfoonen, welker goede- ren zy beftieren, niet buiten hunne huizen, door Boekhouders, laaten houden, en jaar- lyks, agt dagen na 't ingaan der groote Va- cantie, hunne rekeningen, geflooten en ge- tekend , ter Weeskamer inleveren. Zy ge- nieten een agtfte ten honderd voor 't ontvan- gen en uitgeeven van hoofdfommen, die, te vooren , nooit ter Weeskamer bekend ge- maakt , of gebragt geweeft zyn: en yyf ten honderd, van alle ontvangen renten,huuren en inkomften. Als zy naar den Haage of elders reizen, mogen zy vyf guldens 's daags, voor verteering en daggeld, rekenen, boven de fchuitvragt , zynde zy, behalve by be- flooten water, verpligt, altoos met fchuiten te reizen. Voor Comparitien, by 't redden van boedels en verkoopen van goederen, trek- ken zy twaalf ftuivers in 't uur. Voor 't ver- zoeken van magtiging of goedkeuring, of voor het doen van verflag ter Weeskamer, is hun twaalf, en voor 't raadplecgen met een' Prac- tizyn, tien ftuivers toegelegd: alles, volgens eene Ordonnantie der Heeren Weesmeefteren van den agt en twintigften January des jaars 1682 (x). De Bode van de Weeskamer houdt eene Bo^'
rol van de partyen, die ter Weeskamer ont- booden zyn, of van zelven verfchynen , en is verpligt, alle dagvaardingen , in perfoon, te doen. Ook moet hy geheim houden , 't genehy, ter Weeskamer, verneemen mögt« Hy geniet eene vafte wedde van vyf hon- derd guldens in 't jaar, en eenige emolumen- ten (y). aJj, Zie hier de Na amen der Weesmees* £yST^
T e R eN, van den jaare 1500 af, tot den aa»" W**5'^ |
|||||||||||||||||
|
Wees- taris genoemd wordt (j); doch egter rang
mees- heeft na de Stads Secretariflèn (f) , en alleen- TEREN. lyk bepaald is aan de Weeskamer,.alwaar hy Tweede eene vafte Wedde heeft. Ook mag hy geené Secreta- jtteflatjen fc yüa r.ekenen, noch zegels pa- rapheeren: 't welk, alleenlyk, door de ge- woonlyke Stads Secretariflèn , gefchiedt, on- der welken hy nietbegreepen is: alles, in ge- volge eener Ordonnantie van Burgemeefteren van den vierden November des jaars 1751 (u). Voorts, zyn 'er een Penningmeefter, een Klerk, vier Suppooften, en een Bode. Tot voor weinige jäaren, was 'er een Opperklerk van de Weeskamer, die, te gelyk, Bode was, en, oudtyds, ook alleen den naam van Bode plagt te draagen : hy was , daarenboven, geregtigd, tot het opveilen van roerende en onroerende goederen, Koopmanfchappén,huisraad enz.(a); doch in laater' tyd, werdt het Bode-ampt, doorgaands, door eenen minderen Bediende, waargenomen. De Opper-Klerk hadt het bewind over de penningen, die ter Weeska- mer ontvangen of afgegeven werden. Doch, in 't jaar 1760 , kwam hierin verandering. Het Ampt van Opper-Klerk werdt gefplitft, en, tot het voornaamfte gedeelte van het zel- ve , een Amptenaar, met den naam van Pen- ningmeefler, aangefteld. Tot het mindere werk, ftelden Burgemeefteren eenen byzon- Penning- deren Bode. De Penningmeefter, die, voor meefter. eene zekere fomme, borg ftellen moet, is, vol- gens zyne Inftru&ie, verpligt, „ de Rente- „ boeken, en het Cas en Speciebaek te hou- jj den: ook de jaarlykfche Balance op te maa- „ ken, en de dagelykfche ontvangft en uit- „ gaave waar te neemen;" wordende de Cas zelve geflooten met drie byzondere floten, van welken de Heeren Weesmeefteren, de Secretariflèn en de Penningmeefter ieder een fleutel hebben. „ Voorts, moet de Penning- „ meefter, dagelyks, wanneer Weesmeefte- j, ren of Secretariflèn boven zyn , ter Wees- '„ kamer ^ verfchynen , om de voorvallende „ zaaken te helpen afdoen. Hy mag geene „ Uittrekfels uit de Regifters geeven, dan „ met bewilliging van Secretariflèn , en is „ verpligt, geheim te houden ,'tgene ter Wees- „ kamer voorvalt." De Penningmeefter geniet een vierde van 't gene de Afflaagers der meu- bilaire goederen onder zig verdeelen, uïtge» zonderd 't gene aan den Bode van de Wees • kamer is toegelegd. Ook heeft hy zyn aan- deel , in eenige andere Emolumenten, ter Wees- kamer vallende (iu). De Suppooften, die, door Weesmeefteren, (s) Relol. van den Oud-Raad van Bürgern. 16 Junuary
1707. ƒ. ^^^ (t) Groot Memot. N. VI. ƒ. il (u) Groot Memor. N. XI. f. 161 vcrßn (v) Groot-Memor. N. III. 'f, 57. (w) Groot-Meuior. N. XII. ƒ. 63 vttfv. |
|||||||||||||||||
|
MsesT
RE*'
|
|||||||||||||||||
|
vang des jaars 1768.
|
|||||||||||||||||
|
1500. 1501.
Jan Clement Hen- Ruyfch Jan Bethfz.
v r T n ,1 r Melis Pauwjanfc.
Ruyfch Jan Bethfz. J
150a.
(x) Handv. */. «46.
(y) Groot- Mernoi. N. XII. ƒ. 70.
|
|||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||||||||
|
REGEER ING.
|
|||||||||||||||||
|
381
|
|||||||||||||||||
|
^«ss- 1502.
Mees. Ruyfch Jan Bethfz.
t*hen. JVlelis Pauw Janfz. 1503-
Melis Pauw Janfe. Stans Claefz. den.« wordt Waardeyn, en in zyne plaats komt
Jan Clement Hendrikfz. 1504.
Clement Wolphert Henrickfz.
Cornelis Janfz. de Vla- mingvanOudshoorn.
i5°5-
Claes Heyn Claefz. Bruyn Claefz. 1506.
Jan Perfyn Janfz. Bruyn Claefz. 1507-
B,ruyn Claefz. Gerrit Willemfz. van Alckmaer. 1508. Bruyn Claefz. Claes Gerritfz. Dey- man. 1509.
Claes Heyn Claefz.
Bruyn Claefz. 1510. Ruyfch Jan Bethfz. Gerrit Willemfz. 1511.
Stans Claes Stanfz. Andries Boel Dirckfe. -1512.
Clement Wolphert Hendrickfz.
Hillebrand Janfz. Ot- |
|||||||||||||||||
|
ter, en in deszelfsplaats
komt Bruyn Claefz.
Frans Claefz. Heynen. 1520.
Ruyfch Jan Bethfz. Bruyning Claefz. 1521.
Floris Jan Claefz. Ot- ter. Mr. Pieter Colyn. 152a.
Mr. Pieter Colyn. Ruyfch Jan Bethfz. 1523.
Hillebrand Janfz. Ot- ter. Cornelis Banning. 1524.
Mr.. Pieter Colyn. Hillebran d Janfz. Otter. I525-
Mr. Pieter Colyn. Hillebrand Janfz. Ot-
ter. 1526.
Mr, Pieter Colyn. Hillebrand Janfz. Ot- ter. • 1547.
Mr. Pieter Colyn. Heyman Jacobfz. van Ouder-Amftel. 1528. Mr. Pieter Colyn. Hillebrand Janfz. Ot- ter. 1529.
Mr. Pieter Colyn. Heyman Jacobfz. van Ouder-Amftel. 1530. Mr. Pieter Colyn. Cornelis Henrickfz. Loen. 1531-
Heyman Jacobfz. van Ouder-Amftel.
Gerrit Andriefz. Pan- cras van Hoorn. 1532. Mr. Pieter Colyn. Cornelis Henrickfz. Loen. Gerrit Andriefz. van
Hoorn. Dirck Karftenfz.
1534. Dirck Karftenfz.
Gooffen Janfz. Recalf
Bardefius. 1535. Allert Andries Boe-
lenfz. Hillebrand Janfz. Ot-
ter. Gerrit Andriefz. van
Hoorn. |
|||||||||||||||||
|
Allert Andries Boe-
lenfz. 1537. n
Hillebrand Janfz. Ot. ter.
Cornelis Henrickfz. Loen.
1538.
Hillebrand Janfz. Ot-
ter. Cornelis Henrickfz.
Loen. I539-
Hillebrand Janfz. Ot-
ter. Gerrit Andriefz. van
Hoorn. Cornelis Henrickfz.
Loen.
Claes Doedenfz. 1541.
Cornelis Henrickfz.
Loen. Gerrit Andriefz. van
Hoorn. deeze voerdt Burgemees-
ter, in plaats vanMx. Jan Teding. voor hem kwam
Allert Andries Boe-
lenfz. ' 1542-
Allert Andries Boe- lenfz.
Cornelis Henrickfz. Loen.
1543-
Allert Andries Boe- lenfz.
Cornelis Henrickfz. Loen.
*544«
Allert Andries Böe- lenfz.
Cornelis Henrickfz. Loen.
1545.
Allert Andries Boe- lenfz.
Cornelis Henrickfz. Loen. 1546.
Allert Andnes Boe- lenfz.
Cornelis Henrickfz. Loen. 1547. „
Allert Andries Boe- lenfz.
Cornelis Henrickfis. Loen. 1548.
Allert Andries Boe- lenfz. JooftSybrandfz.Buyck.
1549-
Allert Andries Boe- lenfz.
Ddda |
|||||||||||||||||
|
Claes Henrickfz. Bas-
gen. Allert Andries Boe-
knfz.
Mr. Claes Heyn. 1551.
Allert Andries Boe- lenfz.
JooftSybrandfz.Buyck. i552'
Mr. Claes Heyn. Claes Doedenfz. 1553.
Mr. Claes Heyn. JooftSybrandfz.Buyck. ^54.
Mr. Claes Heyn. Claes Doedenfz. 1555.
Mr. Claes Heyn. Claes Doedenfz. Mr, Claes Heyn.
Claes Doedenfz« 1557-
Mr. Claes Heyn. Claes Doedenfz. 1558.
Mr. Claes Heyn. Jan Harmenfz. Gou- denberg. 1559. Mr. Claes Heyn. Claes Doedenfc. 1560.
Mr. Claes Heyn. Jan Harmenfz. Gou* denberg. 1561. Mr. Claes Heyn. Frans Dirckfz. Marcus. Claes Doedenfz. 1562.
Mr. Claes Heyn. Jan Claefz. van Hop- pen. Claes Doedenfz. deeze flerfi, en in des- zelfs plaats komt Albert Dirck Marcus. Ï5Ó3-
Mr. Claes Heyn. Jan Claefz. van Hop- pen. Symoii Claes Cops o/ Coppes. 1564.
Pieter Cantert Wil- lemfz. Eiber« Marcus Dirckfz, HendrickJanfz.Kroock ■ S\vaerd. 1565- TT
Jan Claefz. van Hop- pen. Symon MartenDirck/z. van deRuwiel.
Cornelis Jacobfz. • Brouwer. X-S66.
|
|||||||||||||||||
|
ter.
1513»
Frans Claes Heynen. Hillebrand Janfz. Ot- ter. I5I4-
Frans Claes Heynen. Clement Wolphert Hendrickfz. I5I5'
Clement Wolphert
Hendrickfz.
Frans Claefz. Heynen. 1516.
Clement Wolphert Hendrickfz.
Frans Claefz. Heynen. 1517.
Clement Wolphert Hendrickfz.
Frans Claefz. Heynen. 1518.
Clement Wolphert p Hendrickfz. *ransCIaesz. Heynen. Cu I5I9' ,
cement Wolphert d*., drickfz-
sae Wét gurgtmts-
|
|||||||||||||||||
|
VIL Deel»
Pieter van Neck. -$fï:ES-
1600. meeS"
Claes Franfz. Oetgens ter.en.
van Waveren.
Mr. Willem Bardefius. Cornelis Florifz. van Teylingen.
160 i. Claes Franfz. Oetgens van Waveren.
Cornelis Florifz. van Teylingen.
Pieter Boom Cornelifz» 1602.
Bartholt Kromhout. Cornelis Bannin gjanfz. Roelof Egbertfz. 1603.
Cornelis Florifz. van Teylingen.
Jan Claes Boelenfz. Roelof Egbertfz. 1604.
Claes Franfz. Oetgens van Waveren.
Jan Claes Boelenäz. Roelof Egbertfz. 1605.
Claes Franfz. Oetgens vari Waveren.
Jan de Vry Egbertfz. Jan Pieterfz. Reael. 1606.
Claes Franfz. Oetgens van Waveren.
Cornelis Pieterfz. Hooft.
Jan Pieterfz. Reael. 1607.
Claes Franfz. Oetgens van Waveren.
Jan de Vry Egbertfz. Jan Pieterfz. Reael. 1608.
Jan de Vry Egbertfz. Frans Henrickfz. Oet- gens van Waveren. tot omtrent Augufius, in zyne plaats komt
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Jan.Pieterfz. Reael. 1609.
Cornelis Banningjanfz. Jan Pieterfz. Reael. Härmen Gysbertfz. väfl de Poll.
1610.
Jan Pieterfz. Reael. Härmen Gysbertfz. vatf de Poll.
Jacob de Graef. 1611.
Cornelis Pieterfz» Hooft.
Jan Pieterfz. Reael« Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
1612.. Cornelis Pieterfz. p; Hooft. Vl
|
||||||||||||||||
|
A M S T E..R D A M S
|
||||||||||||||||
|
382
|
||||||||||||||||
|
1586.
Tan Meurling. Pieter Boom Cornelifz. Egbert Roeloffz. 1587.
Jan Meurling. Jacob Bas Claefó» Claes Franfz. Oetgens van Wa veren. 1588. .
Jan Meurling. Jan janfz. Smit. Jan Cornelifz. Hooft. 1589.
Jan Meurling. Claes Franfz. Oetgens van Waveren.
J an Cornelifz. Hooft. 1590.
Jan Meurling. Mr. Willem Bardefius. Jan Pieterfz. Reael. 1591«
Mr. Willem Bardefius. Claes Franfz. Oetgens van Waveren.
Balthafar Appelman. Balthafar Appelman,
Cornelis Pieterfz. Hooft.
Bartholt Kromhout. 1593-
Mr. Willem Bardefius. Cornelis Pieterfz. Hooft.
Bartholt Kromhout. I594-
Bartholt Kromhout. Jan Pieterfz. Reael. Pieter van Neck Pie- terfz. |
||||||||||||||||
|
Burgemeefler gehö-
ren , in plaats van Sy- mon Claes Cops of Coppes. 1575-
Jooft Buyck Sybrandfz* Direk Hillebrandfz. Otter.
Pieter Pieter Ger- brandfz. Ruyfch.
1576. Dirck Hillebrandfz. Otter.
Cornelis Jacobfz. Brouwer.
Jan Vechterfz. r.. T I577'
Dirck Hillebrandfz.
Otter. Cornelis Jacobfz.
Brouwer. Sybrand Pompeus Oc-
co, 1578.
Dirck Hillebrandfz.
Otter. Jooft Buyck.
Sybrand Pompeus Oc-
co. By de buitengewoone
•verandering, in May, werden, in de plaats der gemelden, Wees- me eßer en Jan Claefz. Kat.
Ysbrand Janfz. Dom-
mer , Lyndraaijer. Jan Meurling.
1579-
Jan Meurling. Cornelis Willemfz. van Rieck.
Jacob Benning Jacobfz. 1580.
Jan Meurling. Jan Janfz. Smit. Henrick van Mareken. 1581.
Jan Meurling.
Dr. Marten Janfz. Kos- ter, Medicus. Jan Janfz. Smit. 1582.
Jan Meurling. Pieter Cornelifz.Boom. Jan Janfz. Smit. I583-
Jan Meurling. Dr. Marten Kofter , Medicus t
Jan Janfz. Smit. 1584.
Jan Meurling. Jan Janfz. Smit. Cornelis de Vlaming van Oudshoorn.
1585.
Jan Meurling. Mr. Willem Bardefius,
Ealthafar Appelman.
|
||||||||||||||||
|
156Ö.
Pieter Cantert Wil-
lemfz.
Symon Claes Cops of Coppes.
Henrick Janfz, Kroock.' 1567.
Cornelis Jacobfz. Brouwer.
Dirck Hillebrandfz. Otter.
Gerbrand Claefz. Ban- ning. 1568.
Jan Claefz. van Hop- ,pen.
Dirck Hillebrandfz. Otter.
Henrick Janfz. Kroock Swaerd.
1569.
Dirck Hillebrandfz. Otter.
Symon Claes Cops of Coppes.
Floris Martenfz* van Alckemade.
I57°-
Dirck Hillebrandfz. Otter;
Jan Claefz. van Hop- pen. Henrick Cornelifz. van Mareken, indeRao Meulen. I57I«
Dirck Hillebrandfz. Otter.
Jooft Buyck Sybrandfz. Symon MartenDirckfz. Van de Ruwiel.
1572.
Dirck Hillebrandfz. Otter.
Symon Claes Cops of "Coppes. Henrick Cornelifz. van Mareken, in de R.00 Meulen. 1578-.
Jooft Buyck Sybrandfz.
Dirck Hillebrandfz.
Otter. Jan Claefz. van Hop-
pen. deeze flerft, en in des-
zelfs plaats komt Gerbrand Claefz. Ban-
ning. Cornelis Jacobfz.
Brouwer.
Elbert Marcus Dirckfz. Cornelis Claes Meeuwfz.
deeze <werdt Excyns- meefier, en in zyne
plaats knsoatn
Jan Vechterfz. deeze is op dm 6 Növ. |
||||||||||||||||
|
1595. „
Cornelis Flonfz. van Teylingen.
Claes Franfz. Oetgens van VVaveren.
Cornelis Pieterfz. Hooft.
, 1596. Mr. Willem Bardefius. Cornelis Florifz. van Teylingen.
Claes Franfz. Oetgens van Waveren.
1597.
Claes Franfz. Oetgens van Waveren.
Jan Claes Boelenfz. Balthafar Appelman. 1598-
Balthafar Appelman. Cornelis Pieterfz. Hooft.
Pieter van Neck. *599-
Balthafar Appelman. Claes Franfz. Oetgens van Waveren. |
||||||||||||||||
|
Ir. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R I N G
|
||||||||||||||||||||||||||
|
383
|
||||||||||||||||||||||||||
|
^Ees- Keterde Vlaming van
**lsg- Oudshoorn. Ï£R.ën. JanPieterfz. de Wit, 1613. Cornelis Pieterfz. Hooft.
Jan Pieterfz. Reael. Jan Pieterfz. de Wit, 1614.
Jan Pieterfz. Reael. Jan Pieterfz. de Wit. Pieter de Vlaming van Oudshoorn. 1Ó15, Jan Pieterfz. Reael. Jan Pieterfz. de Wit, Pieter de Vlaming van Oudshoorn. 1616. Jan Pieterfz. Reael. Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Pieter Gerritfz. Ruyten- hurg, Heer van Waar- dingen. 1617.
Jan Pieterfz. Reael. Härmen Gysbertfz. van de Poll.
PieterGerritfz.Ruyten- burg,Heervan Waar- dingen. 1Ó18.
Roelof Egbertfz. Härmen Gysbertfz. van, de Poll.
PieterGerritfz.Ruyten- burg, Heer van Waar- dingen. 1619.
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
PieterGerritfz.Ruvten- hurg,Heer van Waar- dingen. 1620.
Jan Jacobsz. Huydeco- . per.
Jacob Poppen. Pieter Gerritfz.Ruyten- burg,Hi?er vanWaar- dingen. 1621.
Dr.SebafHaenEgbertfz. deezeflerft, en in des- zelfs plaats komt
Fredrick de Vry. Jacob Poppen. deeze is gehören in de Gecommitterde Raa- den ter Admiraliteit; en na dat hy omtrent te^ee maanden hadt gezeten, Burgemees- ter geworden: en in *Jneplaats kwam Mr. |
||||||||||||||||||||||||||
|
merlanden Ilpendam,
enz. zoo dat dit jaar als Weesmeefters heb- ben gezeten Fredrick de Vry. Mr. Volckert Oeuver- lander, HeervanPur- merland en Ilpendam. Pieter Gerritfz.Ruyten- burg, Heer van Waar- dingen. 1622.
Bartholt Kromhout, Fredrick de Vry. PieterGerritfz.Ruyten- b urg, Heer van V'laar- dingen. 1622.
Reynier Pauw. Fredrick de Vry, deeze is gecommitteerd in de Gecommitteerde Raa- den van de Staaten van Holland: inzyne plaats kwam Dr.:Dominicus Heems- kerck.
PieterGerritfz.Ruyten- bmg,Hee r van Waar- dingen. 1624.
Reynier Pauw. Dr. Dominicus Heems- kerck.
PieterGerritfz.Ruyten- bmg,Heer vanVlaar- dingen. 1625.
Reynier Pauw A- driaenfz., Ridder.
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Pieter Janfz. Reael. PieterGerritfz.Ruyten- burg, HeervanVlaar- dingen. 1626.
Reynier Pauw A- driaenfz., Ridder.
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Pieter Janfz. Reael. PieterGerritfz.Ruyten- burg, Heer vanWaar- dingen. 1621.
Reynier Pauw A- driaenfz, Ridder.
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Pieter Janfz. Reael. PieterGerritfz.Ruyten- bmg,Heer van Waar- dingen , fier ft, en in zyneplaats komt Dirck de Vlaming van Oudshoorn. 1628. Reynier Pauw A~ • driaenfe« |
Pieter Matthyfz,
Dirck de Vlaming van: Oudshoorn.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Jacob Pieterfz. Hoog-WEÈSi
kamerV mees-
|
||||||||||||||||||||||||||
|
1039,
|
TERJSN*
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Pieter Janfz. Reael.
1629.
Fredrick de Vry. Dirck de Vlaming Vatt Oudshoorn.
Pieter Janfz. Reael. Claes Jacobfz. Hareti- carfpel,
1630,
Fredrick de Vry. Dr.Andries Bicker Ger- ritfz.
Hillebrand Schellinger. Claes Jacobfz. Haren- carfpel.
1Ó31.
Fredrick de Vry. Hillebrand Schellinger. Claes Jacobfz. Hareii- carfpel.
Pieter Haflelaer* 1632.
Fredrick de Vry. Hillebrand Schellinger, Pieter Pieterfz. Hafle- laer. Symon de Ryck van der Gragt.
1633.
Fredrick de Vry, Hillebrand Schellinger. Symon de Ryck van der Gragt.
Dr. Laurens Reaelr Ridder.
1634-
Fredrick de Vry. Hannen van de Poll. Symon de Ryck van der Gragt.
Pieter Janfz. Hooft« Fredrick de Vry.
Härmen van de Poll. Symon de Ryck van der Gragt.
Dr. Alt>ertusCoenradus Burg.
1636.
Fredrick de Vry. Härmen van de Poll. Symon de Ryck van der Gragt.
Cornelis Bicker, Heer van S-voieten.
1637. Fredrick de Vry. Härmen van de Poll, Symon de Ryck van der Grägt.
Dr. Albertus Cóenradus Burg,
1638,
Fredrick de Vry. Härmen van de Poll, Syimn de Ryck vau del' Gragt.
|
Fredrick de Vry,
Symon de Ryck van. def Gragt.
Ernft Roeters. Cornelis Bicker, Meir van Swieten. 1640. Fredrick de Vry, Willem Bäcker. Symon de Ryck van dar" Gragt.
Cornelis Bicker, Heet van Swieten. 164.1. Fredrick de Vry. Symon de Ryck van der Gragt.
Cornelis Bicker, Heer van Swieten.
Dr. Albert Bas, 1642.
Fredrick de Vry. Symon de Ryck van der Gragt.
Henrick Dirckfz. Spie- gel. Cornelis de Graef, Vryheer van Suyapols- broek, enz. 1643, Fredrick de Vry* Willem Bäcker. Symon de Ryck van def: Gragt,
Dr. Allard Kloeck. 1644.
Fredrick de Vry, Gerbfand Claefz. Pan- cras.
Symon de Ryck van def Gragt,
Albert Dirckfz, Pater. Fredrick de Vry,
Symon de Ryck van def Gragt.
Ernft Roeters, Dr. Allard Kloeck. deezeflerft, en in des* zelfs plaats komt
Jan Cornelifz. Geel- vinck.
1646.
Willem Bäcker.
Symon de Ryck van der Gragt,
Dr. Albert Bas. Dr. Franco van der Meer.
1647.
Dr. Gerard Schaep.
Gerbrand Claefz. Paflk cras. Symon de Ryck van der
Gragt. Albe«Dirckfz-. Pater,
JÓ48, |
|||||||||||||||||||||||||
|
■der
|
ckert Oeuverlan-
|
|||||||||||||||||||||||||
|
? Heer van Pur-
|
||||||||||||||||||||||||||
|
ßddi"
|
||||||||||||||||||||||||||
|
VII.Deel.
in zyne plaats
Dr. Joan Blauw. mb»s- Bernard Schellinger. te»en«
Nicolaes Pancras, is den S3 /fuguft. tot Burge-
meejler verhoren, en
den 8 Sept. kwam in
zyne plaats
Hans Bontcmante]. Cornelis Geelvinck, Heer van Caftricum ,
enz.
1668.
Bernard Schellinger. Dr. Joan Blauw. Mr. JoanHuydecoper, Ridder, Heer van
Maarfeveen, Neer-
dyk, enz.
Cornelis Geelvinck, Heer van Caflricum,
enz.
1669.
Bernard Schellinger. Dr. Joan Blauw. Mr. Joan Huydecoper, Ridder, Heer van
Maarfeveen, Neer-
dyk, enz.
Jacob Jacobfz. Hinloo- pen.
1670.
Bernard Schellinger. Dr. Joan Blauw. Jaeob Jacobfz. Hiuloo- pen.
Jacob Valckenier. 1671.
Bernard Schellinger. Dr. Joan Blauw. Nicolaes van Loon. Dirck Tulp. 1672.
Nicolaes Pancras. Dr. Joan Blauw. Nicolaes van Loon. Dirck Tulp. By de buitengewoone
verandering in Sep- temb. werden Wees- meefleren Nicolaes Pancras.
Nicolaes van Loon.
Dirck Tulp.
Jean Appelman.
1673.
Nicolaes van Loon. Jacob Jacobfz. Hinloo- pen.
Dr. Joan ten Grooten- huys.
Louis Trip. 1674.
Nicolaes van Loon.
Jacob Jacobfz. Hinjoo- pen.
Dr. Joan ten Grooten- huvs.
Cornelis Graafland. ï6T5'
|
||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||
|
3^4
|
||||||||||||||
|
Botshol en RuygeWil-
nis, enz. Bernard Schellinger.
1661. Dr. Nicolaes Tulp.
Mr.Joris Jorifz.Backer..
Joan van Waveren,
Heer van V/averen, Botsholen RuygelVil- nis ,enz. Bernard Schellinger.
1662. Dr. Nicolaes Tulp.
Mr.JorisJorifz.Backer.
Joan van Waveren,
Heer van Waveren, Botsholen Ruyge Wil- nis, enz. Bernard Schellinger.
1663. Mr. Henrick Hooft,
wordt Tbefaurier, en in zyne plaats komt Cornelis Geelvinck.
Mr. Joris Bäcker.
Joan Van Waveren,
Heer van Waveren, Botshol enRuyge Wil- nis, enz. Bernard Schellinger.
1664. Mr. Joris Jorifz.Backer.
Joan van Waveren,
Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wil- nis, enz, Bernard Schellinger.
Cornelis Geelvinck,
Heer van Cafiricum, enz. 1665.
Cornelis de Vlaming
van Oudshoorn, Rid- der , Heer van Ouds- hoorn enGnepboek enz. Mr.JorisJorifz. Bäcker.
Joan van Waveren, Heer
vanWaveren, Botshol, en Ruyge Wilnis enz. Cornelis Geelvinck;.
Heer van Cafiricum, enz. 1666.
Hendrick Dirckfz.Spie-
gel. Mr. JorisJorifz.Backer,
flerft den 24 O£lob., in zyne plaats kwam den 2 Nov. Bernard Schellinger.
Joan van Waveren,
Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wilnis, enz. Cornelis Geelvinck,
Heer van Cafiricum, enz. 1667.
Hendrick Dirckfz.Spie-
gel, flerft 18 jiptil: |
||||||||||||||
|
Juny, en in zyne
plaats kwam 21 July Dr.Cornelis vanDronc-
kelaer. 1654.
Anthony Oetgehs van
Waveren, Ridder, Heer van Waveren, Botshol enRuyge Wil- nis enz. Joan van de Poll, w de«
2ï Sept. Tbejaurier geworden, en in zyne plaats kwam Mr.JorisJorifz. Bäcker.
Hendrick Dirckfz.Spie-
gel. Albert Dirckfz. Pater,
wordt den 30. Sept. Burgemeefler, en in deszelfs plaats komt den 5 October Mr. Gerrit van Helle-
mond. i6"55-
Albert Dicrkfz» Pater.
Mr.JorisJorifz. Bäcker.
Jan van Waveren.
Dr. Gerrit van Helle-
mond. 1656.
Albert Dirckfz. Pater.
HendrickDirckfz.Spie-
gel. Joan van Waveren.
Mr. Gerrit van Helle-
mond. 1657.
Albert Dirckfz. Pater.
Hendrick Dirckfz.Spie-
gel. Joan van Waveren.
'Mr. Gerrit van Helle-
mond. 1658.
Albert Dirckfz. Pater.
HendrlckDirckfz.Spie-
gel. Mr.JorisJorifz. Bäcker.
Jan van Waveren.
1659-
Albert Dirckfz. Pater,
flerft den 7 Maart, en iü zyne plaats komt Bernard Schellingen
Cornelis van Vloos-
wyck,Heer vanVloos- 'myk, Diemerbroek en Papenkoop ,enz. Mr.Joris Jorifz. B acker.
Joan van Waveren,
Heer van Waveren, Botshol en RuygeWil- nis, enz. 1660.
Dr. Nicolaes Tulp.
Mr.JorisJorifz. Bäcker. Joan van Waveren, Heer van Waveren, |
||||||||||||||
|
Wees- 1648.
mees- Jan Cornelifz. Geel-
TEREN. vinck. Dr. Albert Bas, is den
zjFebruary gecommit- teerd in de Admirali- teit alhier, en in zyne plaats kwam Henrick DirckCz. Spie-
gel. Symon de Ryck van der
Grage. Dr. Franco van der
Meer. 1649.
Jan Cornelifz. Geel^
vinck. Dr. Nicolaes Tulp.
Dr» Cornelis Witfen.
Nicolaes Corver.
1Ö50. Jan Cornelil'z. Geel-
vinck. Pieter Haflelaer, deeze
werdt, den 3 Augus- tus, in plaats van An- . dries Bicker, tot The- faurier verhoren, en in zyne plaats kwam, denn OStober•, Dr. Cornelis Boom.
Dr. Nicolaes Tulp.
Dr. Franco van der
Meeri 1651.
Jan Cornelifz. Geel-
vinck, flerft den 9 No-v* , voor hem kwam den 21 dito Mr.Joris Jorifz.Backer.
Dr. Nicolaes Tulp.
Joan Huydecoper,
Ridder, Heef van Maarfeveen, enz. is dan O" Sept. tot Burge- meefter verhoren. Dr. Franco van der
Meer. 1654.
Dr. Frans Banning
Cocq, Heer wn Par- tnerland en llpendam, ts in July tot Tbefau- rier verhoren, en in zyne plaats kwam Dr. Cornelis jan Wit-
fen. Joan Huydecoper, Rid-
der , Heer van Maar- feveen, enz. Dr. Nicolaes Tulp.
Joan Van de Poll.
1653-
Dr. Gerard Schaep, Heer van Cortenboef,
enz.
Dr. Nicolaes Tulp. Albert Dirckfz. Pater. Joan van de Poll, wtrdt Burgemeefler dm 16
|
||||||||||||||
|
REGEER ING.
|
|||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||||||||||||
|
385
|
|||||||||||||||||||||
|
Wees.
Tfi*EN.
|
|||||||||||||||||||||
|
Mr. Gerrit Hooft*
en
Jean Coymans. Oud-Scbepenen*
Dr. Philips Wevering* Conftantinus Ranft. 1697.
Dr. Dirk Bas, Oud- ßurgemeefter.
Mr. Gerrit Hooft. en
Jean Coymans. Oud-Scbepenen.
Dr. Philips Wevering* Conftantinus Ranft* 1698. '-'■• Mr. Gerrit Hooft. en
Jean Coymans. Oud-Scbepenen^
Dr. Philips Wevering. Conftantinus Ranft* 1699.
Mr. Gerrit Hooft* en
Jean Coymans. Oud-Scbepenen. •
Dr. Philips Wevering* Conftantinus Ranft. 1700.
Mr. Gerrit Hooft. en
Jean Coymans. Oud-Scbepenen*
Dr. Philips Wevering. Conftantinus Ranft* 1701.
Mr. Gerrit Hooft. Jean Coymans* en
Daniel Bernard , Heer van Kattenbroek. Oud-Schepenen*
Dr. Philips Wevering* Conftantinus Ranft. 170a.
Mr. Gerrit Hooft. Jean Coymans. en
Daniel Bernard , Heet
van Kattenbroek, enz.
Oud-Scbepenen.
Dr. Philips Wevering*
Conftantinus Ranft.
1703.
Mr. Gerrit Hooft. Jean Coymans, fterft den 28 April, en Daniel Bernard , Beet van Kattenbroek ,enze Oud-Scbepenen. Dr. PhiÜp Wevering. Conftantinus Ranft* 1704.
Mr. Gerrit Hooft* en
Daniel Bernard, Heet van Kattenbroek, enz* Oud-Scbepenen. r Dr, |
|||||||||||||||||||||
|
der, Heer van Ouds-
hoorn, Gnepboeck,enz. Dirck Tulp, Ridder Baronnet, fterft den 6 Maart. Jean Appelman * is den 17 Maart tot Schepen verhoren, en in zyne plaats kom t den 21 dito Lieve van Loon. Conftantinus Ranft. 1683.
Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Rid- der , Heer van Ouds- hoorn , Gnephoek, enz. joan SiK,Heer vanlVim- menum enVromade*
Lieve van Loon. Conftantinus Ranft. 1684.
Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Rid- der , Heer van Ouds- hoorn, Gnephoek, enz. Joan Six,HeervanWim- menum en Fromade.
Lieve van Loon. Conftantinus Ranft* 1685.
Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Rid- der , Heer van Ouds- hoorn,Gnephoe'ck, enz. Oud- Burgemeefter. Joan Six,Heer vanWim- menum en Vromade. en Jacob Elias* Oud-Scbepenen.
Conftantinus Ranft. 1686.
Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Rid- der , Heer van Ouds- hoorn, Gnephoek, enZè Oud-Burgemeefter. |
|||||||||||||||||||||
|
en
Jacob Elias* Oud-Scbepenen.
Conftantinus Ranft. 1689.
Mr. Cornelis Kloeck* Lieve van Loon* en
Jacob Elias. Oud-SchepeneH.
Conftantinus Ranft. 1690.
Mr. Cornelis Kloeck* Lieve van Loon* en
Jacob Elias. Oud-Scbepenen.
Conftantinus Ranft. 1691.
Mr. Cornelis Cloeck. Lieve van Loon ,fterft den 23 Jan. 1692. en Jacob Elias. Oud-Scbepenen*
Conftantinus Ranft. 169a.
Mr* Cornelis Cloeck. Egbert de Vry. en
Jacob Elias, fterft den 30 July. Oud-Scbepenen*
Conftantinus Ranft. Dr* Philips Wévering, komt aan den 29 Öël. 1693. Mr. Cornelis Cloeck fterft den 12 April, enr in zyne plaats komt 2 November. Jean Coymans* Francois de Vicq* en
Egbert de Vry. Oud-Scbepenen,.
Dr. Philips Wevering.' Conftantinus Ranft* ; 1694.
Mr. Jacob Boreel, Oud* Burgemeefter.
Cornelis Valckenier. en
Jean Coymans. Oud-Scbepenen.
Dr. Philips Wevering. Conftantinus Ranft. 1695.
Cornelis Valckenier* Dr. Dirk Bas. en
Jean Coymans* Oud-Scbepenen.
Dr. Philips Wevering. Conftantinus Ranft. 1696".
Mr. Jacob Boreel, Oud- Burgemeefter, werdt Gecommitteerde Raad den 2 Maatt, |
|||||||||||||||||||||
|
Nicolaes van Loori*,
fterft 9 Jan.1676, en in zyne plaats komt Dr. Joan ten Grooten-
fiuys. Jacob Jacobfz. Hinloo-
pen. Mr. Jan Corver.
Cornelis Graafland*
1676.- Jacob Jacobfz. Hinloo-
pen. Mr. Joan Corver.
Dr. Joan ten Grooten-
huys. Cornelis Graafland.
Dirck de Vlaming van
Oudshoorn,Heer van Wefterdykshorn, enz. 1677-
Jacob Jacobfz. Hinloo- pen.
Mr. Joan Corver. Dr. Joan ten Grooten- huys.
Cornelis Graafland , fterft 26 Octob. en in
zyne plaats komt
Jacob vanNeckJacobfz. Dirk de Vlaming van Oudshoorn,öm- van
Wefterdykshorn enz,
1678.
Jacob Jacobfz. Hinloo-
pen.
Mr. Joan Corver. Dr. Joan ten Grooten- huys.
Jacob vanNeck Jacobfz*
;' 1679.
Jacob Jacobfz. Hmloo-
pen.
Jean Appelman. Mr. Joan Corver. Dr. Joan ten Grooten- huys, ft erft 11 Maart,
|
|||||||||||||||||||||
|
en in zyne plaats komt Joan Six,Heer va'nWïm
|
|||||||||||||||||||||
|
menum en Fromade.
en Jacob Elias. Oud-Scbepenen.
Conftantinus Ranft. 1687*
Cornelis de Vlaming van Oudshoorn, Rid- der , Heer van Ouds- hoorn, Gnephoek, enz« Oud-Burgemeefler. Joan Six, Heer vanWim- menumen Vromade* en Jean Appelman. Oud-Scbepenen.
Conftantinus Ranft. 1688.
Mr. Gerard Bors van Waveren, Oud-Bur- gemeefter. Lieve van Loon. |
|||||||||||||||||||||
|
Conftantinus Ranft*
Jacob van Neckjacobfz* 1680.
Cornelis Bäcker. Mr. Joan Corver. ÜJrck de Vlaming van Oudshoorn,Heerï;ara
Wefterdykshorn, enz.
Conftantinus Ranft. tv 1681. unck Tulp, Ridder
Baronnet.
Cornelis Bäcker, fier ft den 25 February , in
zyne plaats kwam den
T 6 Maart Jean Appelman.
£?r- Nicolaes Witfen* ^°nftantinus Ranft. Pn 1682. V0rnelis de Vlaming
va» Oudshoorn, Rid- |
|||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
den 3 Fnbr. 1722. WeeS-
Mr. Ferdinand van Col- Mêes~
len, Heer van Gun- TJüiEN" terftein enz. Jacob Valckenier.
Jan Elias Huydeco-
per, Heer van Maar» Jeveen enz. Cornelis Graafland.
Mr. Willem Munter.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
o 86
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cornelis Graafland.
Hendrik Hudde. Mr. Abraham Loten. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
plaats van Dr. Philip
Wevering. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dr. Philip Wevering.
Conftantinus Ranft. 1705-
Mr. Gerrit Hooft. Daniel Bernard, Heer van Kattenbroek, enz. en Mr, Cornelis Munter, 2-sdp.fupernumerair. Oud-Scbepenen. Dr. Philip Wevering. Conftantinus Ranft. 1706.
Mr. Gerrit Hooft. Daniel Bernard , Heer van Kattenbroek, enz. en Alexander Veiters. Oud-Schèpenen.
Dr. Philip Wevering, Heer van Holy.
Conftantinus Ranft. 1707.
Mr. Gerrit Hooft. Daniel Bernard , Heer •van Kattenbroek, enz. en Cornelis Calkoen. Oud-Scbepenen.
Dr. Philip Wevering, Heer van Holy.
Conftantinus Ranft. 1708.
Daniel Bernard , Heer •van Kattenbroek, enz. Mr. Cornelis Bors van Waveren. en Cornelis Calkoen. Oud-Scbepenen.
Dr. Philip Wevering, Heer van Holy.
Conftantinus Ranft. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wees-
mees- teren, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1711.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Daniel Bernard , Heer
van Kattenbroek, enz. Mr. Cornelis Bors van Waveren. en Jan Elias Huydecoper. Oud-Scbepenen. Contantinus Ranft, 1712.
Daniel-Bernard , Heer van Kattenbroek, enz. Mr. Cornelis Bors van Waveren. en Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfeveent enz. Oud-Schepenen.
Conftantinus Ranft. 1713-
Daniel Bernard , Heer van Kattenbroek, enz.
fierft 26 Jan. 1714..
Mr. Cornelis Bors van Waveren.
en Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe-
veen, enz.
Oud-Scbepenen.
Conftantinus Ranft, fierft 10 Jan. 1714.
Mr. Abraham Loten, ge'éligeerd den 23 Jan.
Pieter Eyghels, den 29
dito. 1714.
Mr. Cornelis Bors van Waveren.
Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe- veen, enz. Cornelis Graafland. |
Pieter Eyghels.
Oud-Scbepenen.
1717.
Mr. Cornelis Bors van Waveren, Heer van |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Leusden,Hamersveld,
Donkelaar enz. Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfi- veen, enz. Cornelis Graafland. Mr. Abraham Loten. en
Pieter Eyghels. Oud-Scbepenen.
1718. Mr. Cornelis Bors van Waveren, Heer van Leusden, Hamersveld, Donkelaar enz. Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe- veen,enz. Cornelis Graafland. Mr. Abraham Loten. en
Pieter Eyghels. Oud-Scbepenen.
1719. Mr. Cornelis Bors van Waveren, Heer van Leusden,Hamersveld, Donkelaar enz. Mr. Ferdinand van Col- len , Heer van Gun- terjlein en Tienboven, Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe-\ veen, enz. Cornelis Graafland. Mr. Abraham Loten. en
Pieter Eyghels. Oud-Scbepenen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en.
Mr. Abraham Loten. Oud-Scbepenen. 1722. Mr. Ferdinand van Col- len, Heer van Gun- terftein enz. Jacob Valckenier. Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe- veen enz. Cornelis Graafland. Mr. Willem Munter. en
Mr. Abraham Loten. Oud-Scbepenen. 1723-
Mr.Ferdinand van Col- len , Heer van Guu- terfiein enz. Jacob Valckenier. Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe- veen, Neerdyk, enz. Cornelis Graafland. Mr. Willem Munter. en
Mr. Abraham Loten. Oud-Scbepenen. 1724 •
Mr. Ferdinand van Col- len, Heer van Gun- terfiein enz. Jacob Valckenier. Jan Elias Huydecoper, . Heer van Maarfe- veen, Neerdyk enz. Cornelis Graafland. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1709.
Daniel Bernard, Heer van Kattenbroek, enzMr. Cornelis Bors van |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Abraham Loten.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Waveren.
en Cornelis Calkoen. Oud-Schepenen.
Dr. Philip Wevering, Heer van Holy.
Conftantinus Ranft. 1710. Daniel Bernard , Heer
van Kattenbroek, enz. Mr. Cornelis Bors van
Waveren. en Cornelis Calkoenjier/ï
den 2 Nov. Oud-Scbepenen.
Dr. Philip Wevering,
Heer van Holy , fierft den 22 February. Conftantinus Ranft.
Mr. Nicolaes van Bam-
beek,den.26 Febr. in |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
Pieter Eyghels. Oud-Schepenen.
1715- Mr. Cornelis Bors van Waveren.
Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe- veen, enz. Cornelis Graafland. Mr. Abraham Loten. |
1720.
Mr. Cornelis Bors van Waveren, Heer van Leusden,Hamersveld, Donkelaar enz. Mr. Ferdinand van Col- len, Heer van Gun- terftein enz. Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe- veen, enz. |
Mr. Willem Munter.
en
Mr. Abraham Loten. Oud-Scbepenen. 1725- • ,
Mr.Ferdinand van Col'
len, Heer van Gun- ter fiein enz. Jacob Valckenier.
Jan Elias Huydecope1"»
Heer van Maarfe- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
veen, Neerdyk enz.
Cornelis Graafland.
Mr. Willem Bäcker
Dirkfz. den eerfie^ May alhiergepïaatjt' Mr. Willem Munter.
en Mr. Abraham Lo«n-
Oud-Scbepenen. 1726. ,
Mr. Ferdinand van Cw-
Jcl» 5
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cornelis Graafland.
Mr. Abraham Loten. en
Pieter Eyghels, fierft den ei Dec. Oud-Scbepenen.
1721.
Mr. Cornelis Bors van
Waveren, Heer van
Leusden,Hamersveld,
Donkelaar enz. fierft
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
Pieter Eyghels. Oud-Scbepenen.
1716. Mr. Cornelis Bors vaWaveren, Heer vaLeusden,HamersveldDonkelaar enz. Jan Elias Huydecoper. Heer van Maarfe* veen , enz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
REGEER ING.
|
|||||||||||||||||||
|
38?
|
|||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||||||||||
|
Wees- len, Heer van Gun-
Mees- terftein enz. Tj^R.en. Jacob Valckenier. Cornelis Graafland. Mr. Willem Bäcker Dirkfz.
Mr. Daniel Hooft. Mr. Abraham Loten. en
Nicolaes Calkoen. Oud-Schepenen.
1717. Jacob Valckenier. Cornelis Graafland. Mr. Wigbold Slicher. Mr. Willem Bäcker Dirkfz.
Mr. Daniel Hooft. Mr. Abraham Loten, fier ft den i7Septemb. en Nicolaes Calkoen. Oud-Schepenen.
1728. Jacob Valckenier. Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe- veen, Neerdyk enz, Cornelis Graafland. Mr. Wigbold Slicher. Mr. Willem Bäcker Dirkfz.
Mr. Daniel Hooft. en
Nicolaes Calkoen.' Oud-Schepenen,
Mr. Elias Coymans. 1729.
Jacob Valckenier. Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe- veen, Neerdyk enz. Cornelis Graafland. Hendrik Hudde. Mr. Wigbold Slicher. Mr. Willem Bäcker Dirkfz. en Nicolaes Calkoen. Oud - Schepenen.
Mr. Elias Coymans. 1730.
Jacob Valckenier. Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe- veen, Neerdyk enz. Cornelis Graafland. Hendrik Hudde. Mr. Wigbold Slicher, fterft den 20 Febr.
Mr. Willem Bäcker Dirkfz. S 71
Nicolaes Calkoen.
-^ Oud-Schepenen.
Mr. Elias Coymans«
T 1731-
jacob Valckenier.
Jan Elias Huydecoper,
Heer van Maarft- ÜI. STUK. |
Nicolaes Calkoen.
Oud-Schepenen.
,, T I737-
Mr: Jan Backer.
Jacob Valckenier.
Jan Elias Huydecoper,
Heer van Maarfe- veen, Neerdyk enz. Cornelis Graafland.
Hendrik Hudde.
Mr. Willem Backer.
Mr. Cornelis Hop.
en Nicolaes Calkoen.
Oud-Scbepenen.
1738. Mr. Jan Backer.
Jacob Valckenier.
jan Elias Huydecoper,
Heer van Maarfe- veen, Neerdyk enz. Cornelis Graafland.
Hendrik Hudde.
Mr. Willem Backer.
Mr. Cornelis Hop, te-
gen May in 't Collegie van de Gecommitteer- de Raaden. en Nicolaes Cdlkoen,fterft
den 11 Juny. Oud-Schepenen.
17o9-
Mr. Jan Backer. Jacob Valckenier. Cornelis Graafland. Hendrik Hudde. Mr. Willem Backer. Balthafar Boreel. Mr. Cornelis Graafland Janfz.
en Jan Lucas Pels, Heer van Hogelande enz.
Oud-Scbepenen. 1740. Mr. Jan Backer. Jacob Valckenier, fier ft den 28 November.
Cornelis Graafland. Hendrik Hudde. Mr. Willem Backer. Balthafar Boreel. Mr. Cornelis Graafland Janfz.
en Jan Lucas Pels, Heer van Hogelande enz.
flerfi den7JFan.i74.i.
Öud-Schepenen. 1741. Mr. Jan Backer. Cornelis Graafland s fterft den 17 ATov.
Hendrik Hudde. Mr. Willem Backer. Balthafar Boreel. Mr. Cornelis Hop. Mr. Cornelis Graaflajid Janfz.
Eee |
||||||||||||||||||
|
veen, Neerdyk enz,
Cornelis Graafland. Hendrik Hudde. Mr. Willem Bäcker Dirkfz.
Mr. Cornelis Hop. en
Nicolaes Calkoen, fterft den 3 Septemb. Oud-Schepenen. Mr. Elias Coymans. 1732.
Jacob'Valckenier. Jan Elias Huydecoper, Heer van Maar/e- veen, Neerdyk enz. Cornelis Graafland. Hendrik Hudde. Mr. Willem Bäcker Dirkfz.
Mr. Cornelis Hop. en
Nicolaes Calkoen. Oud-Schepenen.
Ï733-.
Jacob Valckenier. Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe- veen, Neerdyk enz. Cornelis Graafland. Mr. Willem Bäcker Dirkfz.
Mr. Cornelis Hop. en
Nicolaes Calkoen. Oud-Schepenen.
1734-'
Jacob Valckenier. Jan Elias Huydecoper, Heer van Maarfe- veen, Neerdyk enz. Cornelis Graafland. Hendrik Hudde. Mr. Willem Backef Dirkfz. en Nicolaes Calkoen. Oud-Schepenen.
Jacob Valckenier.
Jan Elias Huydecoper,
Heer van Maarfe- veen, Neerdyk enz. Cornelis Graafland.
Hendrik Hudde.
Mr. Willem Backer.
en Nicolaes Calkoen.
Oud-Schepenen,
173<S.
Jacob Valckenier. Jan Elias Huydecoper,
Heer van Maarfe- veen,Neerdyk enz. Cornelis Graafland.
Hendrik Hudde.
Mr. Willem Backer.
Mr. Cornelis Hop.
en |
|||||||||||||||||||
|
en
Mr. Nicolaes Witfen. Oud-Scbepenen. |
Wees-
mees- teren« |
||||||||||||||||||
|
1742.
Mr. Jan Backer. Hendrik Hudde. Mr. Willem Backer. Balthafar Boreel. Mr. Cornelis Hop. Mr. Cornelis Graafland Janfz. en Mr. Nicolaes Witfen. Oud-Scbepenen, I743-
Mr. Jan Backer. Hendrik Hudde. Mr. Willem Backer. Balthalar Boreel. Mr. Cornelis Hop. Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Bauduin van Col- len. en Mr. Jan van Loon, voerdt Tbefaurier 30 Auguftus. Oud-Scbepenen»
1744. Mi'. Jan Backer. Hendrik Hudde. Mr. Willem Backer. Balthafar Boreel, fier ft den 28 Juny. y
Mr. Cornelis Hop, den,
eerften May in de Ge- committeerde Raaden. Mr. Nicolaes Witfen. en
Mr. Baüduin van Col- len. Oud-Scbepenen.
1745.
Mr. Jan Backer. Hendrik Hudde, fterft den 29 Juny.
Mr. Willem Bäcker. Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Bauduin van Col- Francois van Haren-
carfpel, Heer van de Stede Beverwyk, Wyk op Zee, en Wyk aan Duin enz. en Gillis Valckenier.
Oud-Schepenen
1746.
Mr. Jan Backer.
Mr. Willem Backer.
Mr. Cornelis Graafland
Janfz. Mr. Nicolaes Witfen,
fterft den 6 Auguftus. Mr. Bauduin van Col-
len. Francis van Haren-
carfpel, Heer van de StedeBeverwyk, Wyk of
|
|||||||||||||||||||
|
VII. Deel. i
|
||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||
|
„na
3ou |
||||||||||||||||
|
17Ó0. W*W
Mr.Ferdinand van Col- VSPS~
len Ferdinandl'z. tt»S.^* en Willem van Heems- kerek. Oud-Schepenen.
Michiel Bruyningh. Raad. Mr. CornelisDeutz van Äffend elft, Vrybeer van /IJJtndelft en As- Jumburg, Heer van Heemskerk enz. Raad. Barend Gerbrand Ho- moet. Mr. Jan Wouter Valc- kenier , Heer van 00- lershoek enz. 1761. Mr. Ferdinand van Colr . len Ferdinandfz.
Willem van Hecms- kerek. en Mr. Pieter Clifford. Oud-Scbepenen. Michiel Bruyningh. Raad. Barend Gerbrand Ho- moet. Mr. Jan Wouter Valc- kenier , Heer van Gil- ler sboek enz. 1762. Mr. Ferdinand van Col- len Ferdinandfz. Willem van Heems- kerek. en Mr. Pieter Clifford. Oud-Schepenen. Michiel Bruyningh. Raad. Barend Gerbrand Ho- moet. Mr. Jan Wouter Valc- kenier , Heer van Bru- cbem, Cillersboekenz. ,1763. Mr. Ferdinand van Col- len Ferdinandfz. en Mr. Pieter Clifford. Oud-Scbepenen.
Michiel Bruyningh. Raad. Barend Gerbrand Ho- moet. Mr. Jan Wouter Valc- kenier, Heer van Bff cbem, Cillersboekenz- Mr. Antoni Warin, aangefteld 8 Febr. 1764. r,
Mr. Ferdinand van Col- len Ferdinandfz. Mr. Antoni Wann, fierfi'den ïo N&- « Air. |
||||||||||||||||
|
, bank, en hier, in zyne
plaatje, Jan Te lias, 18 Februar y.
Mr. Jacob de Peterfen.
1756. Jan Clifford , Oud-
Schepen. Arend van der Waejen.
Raad'. Balthafar Coymans,
Vrybeer van Deurne^ Liejfel enz. Barend Gerbrand- Ho-
moet. Diderik Grommé.
Mr. iFgidius Willem
Tolling. 1757-
Mr.Ferdinand van Col- len Ferdinandfz. Jan Clifford.. en
Mr. Jacob Baron de Pe- terfen. Oud-Schepenen.
Arend van der Waejen. Raad.
Balthafar Coymans, Vrybeer van Deurne, 'Lieffel enz. Barend Gerbrand Ho- moet. 1758.
Mr. Ferdinand van Col- len Ferdinandfz. Oud-Schepen. Arend van der Waejen. en
Michiel Bruyningh. Raaden. Balthafar Coymans, Vrybeer van Deurne,
» Liejfel enz. Barend Gerbrand FIo- moet.
Mr. Jan Wouter Valc- kenier, Heer van CU- lersboek enz.. Mr.Ferdinand van Col-
len Ferdinandfz. Oud-Schepen. Arend van der Waejen,
den isFebr. verplaatjl in de Bank van Lée- ning, en Michiel Bruyningh,
Raaden. Balthafar Coymans,
Vrybeer van Deurne, Liejjel enz. fier ft den 15 September. Barend Gerbrand Ho-
moet. Mr. Jan Wouter Valc-
kenier, Heer van Gil- ler sboek enz. Mr. Jacob Baron de Pe-
terfen , hier geplaatfi den 15 February. |
||||||||||||||||
|
Baltliafar Coymans,
.Vrybeer van Deurne, Lief el enz. Mr. Petrus Lepper.
Diederik Grommé.
'I75I-
Mr. Daniel de Dien.
en
Mr. Francois de Witt. Oud-Scbepenen. Arend van der Waejen. Raad.
Balthafar Coymans, Vrybeer van Deurne, Liejfel enz. Mr. Petrus Lepper. Diederik Grommé. 1752.
Mr. Daniel de Dieu. en
Mr. Francois de Witt. Oud-Scbepenen. Arend vanderWaejen. Raad.
Balthafar Coymans, Vrybeer van Deurne, Liejfel enz. Mr. Petrus Lepper. Diederik Grommé. 1753.
Mr. Daniel de Dieu, wordt Burgemeefiera? Aprü,eninzyne plaats ■ komt Mr .Jan BaptiftaSlichcr. en
Mr. Francois de Witt. Oud-Schepenen. Arend van der Waejen. Raad.
Balthafar Coymans, Vrybeer van Deurne, Liejjel enz. Mr. Petrus Lepper. Diederik Grommé. I754-
Jan Clifford, Oud- Schepen. Arend van der Waejen. .Raad.
Balthafar Coymans, Vrybeer van Deurne, Liejfel enz. Gualterus Graafland. Mr. Petrus Lepper, fierfi 18 September.
Diederik Grommé. 1755-
Mr. Francois de Witt. en
Jan Clifford, Oud- Scbepenen . Arend vanderWaejen. Raad.
Balthafar Coymans, Vrybeer van Deurne, Liejjel enz. Dider'ik Grommé, ver- plaatfi in de Wijfel- |
||||||||||||||||
|
op Zee,- en Wyk aan
Duin enz. en Gillis Valckenier. Oud-Schepenen.
I747- Mr. Jan Bäcker, fierfi 07 Jan. 1748.
MivWillem Bäcker. Mr. Cornelis Hop. Mr. Cornelis Graafland Janlz.
Mr.ßauduin vanCollen. Francois vtin Haren- carfpel, Heer van de Stede Beverwyk, Wyk op Zee, en Wyk aan Duin enz. en Gillis Valckenier. Oud Schepenen.
1748. Mr. Willem Bäcker. Mr. Cornelis Hop. Mr. Cornelis Graafland Janlz.
Mr. Bauduin van Col- len. Francois van Haren- carfpel, Heer van de Stede Beverwyk, Wyk op Zee, en Wyk aan Duin enz. en Gillis Valckenier. Oud-Scbepenen.
By de buitengevaoone
verandering der Re- geering , in Septemb. en federt, zyn Wees- meejleren geworden Mr. Francois de Witt. Oud-Schepen.
Arend vanderWaejen. Raad.
Balthafar Coymans , Vrybeer van Deume, Liejfel enz. Mr. Petrus Lepper, aangefield?,iOa.ij4$. 1749. Mr. Daniel de Dieu. en
Mr. Francais de Witt. ' Oud-Scbepenen. Arend van der Waejen. Raad.
Balthafar Coymans, Vrybeer van Deurne, Liejfel enz. Mr. Petrus Lepper. Diederik Grommé. I75°' ^.
Mr. Daniel de Dieu. en
Mr. Francois de Witt.
Oud-Schepenen.
Arend van der Waejen.
Raad,
|
||||||||||||||||
|
WeëS-
MEES- TEREN. |
||||||||||||||||
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
38P
|
|||||||||||||||||||||||||
|
The- Mr. Pieter Clifford.
SAurje» Oud-Scbepenen.
«.en ' Michiel Bruyningh.
Extra- Raad.
ordi. Barend Gerbrand Ho-
NARis. moet.
Mr. Jan Wouter Valc-
kenier, Heer van Bru- cbem, Cillersboek enz. VOS-
Mr. Ferdinand van Col- len, Heer van Gunter- fiein, Tienhoven enz. Mr. Pieter Clifford. en
Bartholomé Muilman. Oud-Scbepenen. Michiel Bruyningh. Raad.
Barend Gerbrand Ho- moet. Mr. Jan Wouter Valc- kenier, Heer van Bru- cbem, Cülershoek enz. 1766.
Mr. Ferdinand van Col-
len, Heer vanGunter- ftein, Tienhoven enz. Willem van Heems-
kerck. Mr. Pieter Clifford.
en Mr. Marten Adriaan
Beels. Oud-Scbepenen.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Barend Gerbrand Ho-
moet. Mr. Jan Wouter Valc-
kenier, Heer van Bru- cbem, Cdlersboek enz, 1767. Mr. Ferdinand van Col-
len, Heer van Giinter- flein, Tienboven enz. Mr. Pieter Clifford.
Mr. Joan HendrikKerk-
rinck. en Mr. Marten Adriaan
Beels. Oud-Scbepenen.
Barend Gerbrand Ho-
moet. Mr. Jan Wouter Valc-
kenier,/ft«r van Bru- cbem, Cülershoek enz. 1768.
Mr. Ferdinand vanCol-
len, HeervanGunter- flein, Tienboven enz. Jan van Tarelink.
Mr. Jan van de Poll
Pieterfz, Mr. Joan HendrikKerk-
rinck. en Dirk Farret.
Oud-Scbepenen.
Mr. Jan Wouter Valc-
kenier, Heer van Bra- chem , Cülershoek enz. |
|||||||||||||||||||||||||
|
ordinaris hadden overhandigd (b\ en daar is nog
'eene gefchreeven Naamly/t derRegeeringe voor handen, waarin de twee eerfteTHESAURre- renExtraordinariSjOp het jaar 1584, geplaatfl worden. Zy waren beide Ond-Schepe- nen. In 't jaar 1655, werdt hun getal, met één, vermeerderd, en in't jaar 1692, met nog één, by welk getal het gebleeven is, zynde 'er, nog tegenwoordig, vier Thefaurieren Extraordi. naris. De Thefaurie Extraordinaris heeft,nog te-
genwoordig, den ontvangft van den twaalfden Penning van de Huuren, of ordinaris Verpon- ding der Huizen en gronden, binnen de Stad, en derzelver Vryheid gelegen. De Heeren Thefaurieren Extraordinaris vorderen dezelve, jaarlyks, in, na den tienden May, wordende de Steden in 't gemeen, en ook deeze Stad, onderfteld, met den eerften May, ftilzwygends, bewilligd te hebben, in deezen ouden en ge- woonlyken laft (c), waaruit, al ten tyde der Graaven, de Beden plagten voldaan te wor- den. Men noemde deeze belafting, oudtyds, Scbildtalen, om dat zy, ten tyde van 's Lands Graaven uit den huize van Bourgondie , in zeker getal van fchilden of Ecus, werdt op- gebragt (<f). Elk werdt, in deeze belafting, gefchat naar zyne bezittingen , door aange- belde Perfoonen; in Kennemerland en elders, Scbotzetters (e); in Vlaanderen, Zmm- en Poin- ters genaamd(ƒ): van welk laatfte woord, ik agt, dat ons woord Verponding, als of men Verpo'mting , dat is, Heizetting, zeide, ge- maakt is. Het oudfte bekende Quohier van Verponding, die van de Huizen, in Holland, geheeven werdt, is van den jaarei447 (g). In 't jaar 1515, werdt dit Quohier vernieuwd (h) : en , federt, zo ver my gebleeken is, niet voor 't jaar 1632 ; waarop, in 'c jaar 1732, het Quohier gevolgd is, welk, nog tegenwoordig, ftand houdt. Volgens 't Quo- hier van den jaare 1632, werdt de agtfle Penning van de Huuren der Huizen betaald: waarom de Thefaurie Extraordinaris, eertyds, de Jgtfie - pennings - Kamer genaamd werdt, welken naam zy nog, by veelen, draagt, fchoon de ordinaris Verponding nu maar een twaalfde Penning van de Huuren beloopt: dat De
(i) Inventaris van Stukken in 't Vertrek der Thefaurie
Ordinaris, Oude Laade V. L'. AI. M. (c) Refol. Gener. ilMaart I66j. in de Refol.Holl. 20,
21 <April i««j. bl. 7< (d) Groot Plakaatb. II. D"l, bl. totf. Vadetl. Hift.iy.
Deel, bl. 4lï, 4.30, 488. V. Deel, bl. I34f 1°7-
(O Philipp. •* LiïVDisde cura ReipuWi«e O*/: XXXIX.
p-, '23. Handv. van Kennemerl. bl. ?. (f) Mernoir. de Jean d'Hollandeb «■ HoVnck VAM
Papendrf.cht Anal. Tom. III. P. II» P- 3 5+- (g) ZieAOB.. VAN DERGOESReg;ft<lerRefol, Van Hoi)-
ep 't jaar If jo. bl. 2«. (h) Groot-Plakaatb. u, Deti, k>l- i"t7i
Eee 2
|
|||||||||||||||||||||||||
|
The-
saurie- ren Extra- ordi- naris. |
|||||||||||||||||||||||||
|
De ge-
woonly- ke Ver- ponding of twaalf- de Pen- ning wordt ter
Thefau- rie Extra- ordinaris betaald. Oudheid
en natuur der Ver- pondin- ge. |
|||||||||||||||||||||||||
|
III.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
^URlE-
*-*TRA- *^IS. |
|||||||||||||||||||||||||
|
THESAURIEREN EXTRA-
ORDINARIS. Het toëneemen der bezigheden van The-
faurieren, met den aanwas der Stad, gaf, in 't jaar 1584 , gelegenheid tot een befluit, om twee Thefaurieren Extraordina- ris aan te ftellen, die alle buitengewoone inkomften, ontftaande uit ommeflagen of ver- pondingen, zouden ontvangen, en alle bui- tengewoone Rekeningen hooren; ten welken einde, zy, in een afzonderlyk vertrek, by- eenkomen en arbeiden zouden («). 't «Schynt, in den eerften opflag, niet klaar, of dit befluit, ter • ftond, in allen deele, ter uitvoeringe gebragt zy. Immers, ik vind, in degemeene Lyften der Re- geeringe, de twee eerfte Thefaurieren Extraor- dinaris eerfl: geplaatfl, op het jaar 1588. Doch, van elders, blykt, dat de Thefaurieren, reeds op den vier en twintigften December des jaars ^.584, de flukken, tot het bewind der nieuwe Kamer behoorende, aan de Thefaurieren Extra- (*) Refol. vroedfch, N.s. \ijan,\m. Handy, bl, 697.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
|||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||
|
290
|
|||||||||||||||
|
ningen der getimmerten, op de Paden bui-The*
ten de Stad (o). Doch, na verloop van ee- sauR-i£" nige jaaren, is de Rekenkamer wederomReN van deezen laft ontheeven. Alle de Verpon- L. dingen zyn, federt, ter Thefaurie Extraordi-^ms. naris betaald ; gelyk te vooren. Uit deeze Verpondingen nu, betaalt de Thefaurie Ex- traordinaris eenige Renten, die, van ouds, ten lafte der Verpondingen , gedeeltelyk in gemeenfehap met de zes groote Steden van Holland, en ook op andeje vvyze, verkogt waren : en zy verantwoordt het overige aan de Rekenkamer van Holland. In 't be- gin der voorgaande eeuwe, moeft de The- faurie Extraordinaris eene goede fomme op- neemen, tot voldoeninge der Renten en Schuldbrieven, die ten haaren lafte liepen (p): 't welk , na dien tyd, zelden of nooit ge- fchied is. Voorts, wordt, te gelyk met de gewoonlyke Verponding, het Lantaarn-, Em- mer- en Straatgeld, ten behoeve der Stad , ter Thefaurie Extraordinaris , betaald. Wy hebben, elders (5), aangetekend, dat deeze ongelden famen een agtfte gedeelte van de gewoonlyke Verponding beloopen. De Heeren Thefaurieren Extraordinaris, die,
ten opzigte van den ontvangft en de uitgaave, hun aanvertrouwd, onder dezelfde beëedigde verpligting leggen, als de Heeren Thefaurie- ren Ordinaris, vergaderen , gemeenlyk, op de vier middelfte dagen der weeke, en twee te gelyk. Hunne Kamer wordt waargenomen door twee Commifen, en vier of vyf Kler- ken. ^ In de voorgaande eeuwe, en wel omtrent Co!^n
het jaar 1623, zyn, hier ter Stede, ook aan-^jjet gefteld eenige Commissarissen tot hetfCbatteIJ fchatten van den agtften , nu den twaalfden van jjgj, penning der huuren van nieuwlings getimmerdetwa $a en verbeterde Huizen en Gebouwen, die, federt ^ de invoering van het nieuwe Quohier der Ver- nief^V pondinge van den jaare 173 a, op wer geblee- ^"^d* ven zyn , en naar welker fchatting, de Verpon- ^V' ding, in het gemelde Quohier, hooger ge-bete^ fteld wordt. De Commiflariilèn leveren, geb°a' jaarlyks, eene Lyft hunner fchattingen, tot hetweD' opftellen van welke, zy zig van eene vooraf- gaande fchatting van Rooijmeefteren bedienen (r), over aan Burgemeefteren, die dezelve aan het Collegie van Gecommitteerde Raaden in den Haage verzenden ; alwaar 'er de Quo- hieren , waarop , hier ter Stede , de Ver' pondingen worden ingevorderd , naar wof* den veranderd. Wy
(o) Rcfol. Vroedfch. N. it. ï« Jan. i<f4o. f. t9ver^'r
(p) Refol. Vroedfch. N. 10. io Febr. 1604. ƒ. >♦ V"S'° (ij) V. Deel, I. Boek^, tl. 46. (r) Zie V. Deel, I. B„{t tl. 4». |
|||||||||||||||
|
is , als de Huur drie honderd guldens op-
brengt, of geoordeeld wordt te können op: brengen, wordt de ordinaris Verponding op vyf en twintig guldens gefteld. De extra- ordinaris Verponding van de Huizen, die,, tegenwoordig, nog betaald wordt, en nu.op een honderdfte Penning van de waarde is ge- fteld, is, toen dezelve eerft werdt ingevoerd, en federt, gefteld op het beloop der ordinaris Verpondinge (i): zo dat een Huis, welk vyf en twintig guldens in de ordinaris Verpon- dinge droeg , geoordeeld werdt, twee dui- zend vyf honderd guldens waardig, en van deeze waarde, nog eens, vyf en twintig gul- dens fchuldig te zyn. Doch Huizen in de Steden, die geheel van den grond zyn opge- bouwd , genieten , federt het Quohier der Verpondinge van den jaare 1632 , volgens eene uitfpraak van Prinfe Maurits van den zeven en twintigften November des jaars 1623 (£), en van verfcheiden' laatere Refo- lutien van 's Lands Staaten, veertien jaaren agtereen , vrydom van ordinaris Verpondin- ge , ten ware, op de plaats van 't nieuwe ge- bouw , een oud Huis gedaan hadt; in welk geval, veertien jaaren geduurende, de Ver- ponding van 't oude Huis, en daarna die van 't nieuwe Huis moet betaald worden (/). Doch de extraordinaris Verponding blyft ten lade van de nieuwe gebouwen, zelfs terwyl de veertienjaarige vrydom van de ordinaris Verponding nog duurt (m). De ordinaris Ver- ponding wordt, door de Heeren Thefaurie- ren Extraordinaris, aan 't gemeene Land ver- antwoord, en door 't Coniptoir-Generaal van Holland , van de Thefaurie Extraordinaris, afgehaald: 't welk naauwlyks noodig zou zyn aan te merken , zo niet gebleeken was, dat fommigen', en kundige Luiden zelven, gezeid en gefchreeven hadden, dat de twaalf- de, of voormaals de agtlte Penning,ten be- hoeve van de Stad,werde opgebragt(«). De extraordinaris Verponding wordt, volgens een oud gebruik, nog, door bedienden van de Rekenkamer deezer Stad, aan 't Comp- toir- Generaal van Holland in den Haage , overgebragt. De ordinaris Verponding gaat, jaarlyks , in, met den eerften May. In 't jaar 1640, befloot de Vroedfchap, de Rekenkamer te belatten met den ontvangft van de honderdfte en twee honderdfte Pen- CO. Groot-Plakaatb. ly. Heel, il. 931, 934. (kj Refol. Holl. 23 Not,. \6z}. tl. \6%. (I) Groot-Plakaatb, III. Deel, il. 1087, 1088. |
|||||||||||||||
|
The-
SAURIE-
REN
Extra-
ordi- naris. |
|||||||||||||||
|
Iö7t> l°77.
(a) T. boel Junior «p A' Decifien »«»Loenius, C*f,
XVII. hl. i2«. |
|||||||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
REGEER
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
N G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
391
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
T»e-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wy voegen hierby de Na am en der
Ven "Thesaurieren Extraordinaris, £xTRA.van hec Jaar *584, tot het jaar 1768. |
Henrick Pieterfz.
Schryver. 1614.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1630.
|
The-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Henrick Revnft.
Pieter Adriaenfz. Raep.™IE- TT . , J63I' ExTRA-
Hennck Reynft. ordi-
Pieter Adriaenfz. Raep. naris.
1632.
Pieter Adriaenfz.Raep. Reynier Reael. 1633.
Henrick Dirckfz. Spie- sei. Pieter Adriaenfz.Raep.
1634;
Henrick Dirckfz. Spie- gel. PieterAdriaenfz. Raep. 1635.
Henrick Dirckfz. Spie- sei Pieter Adriaenfz.Raep;
1636.
Henrick Dirckfz. Spie- gel. PieterAdriaenfz. Raep.
1637.
Nicolaes van Campen. Pieter Adriaenfz.Raep; 1638.
Pieter Adriaenfz.Raep. Rombout Jacobfz. Pieter Adriaenfz.RaCp
Rombout Jacobfz.
1640.
PieterAdriaenfz. Raep.
Rombout Jacobfz. 1641.
Pieter Adriaenfz.Raep. Rombout Jacobfz. 1642.
Pieter Adriaenfz.Raep. Rombout Jacobfz. 1643.
PieterAdriaenfz. Raep. Rombout Jacobfz. 1644.
Pieter Adriaenfz.Raep. Rombout Jacobfz. . I(545.
PieterAdriaenfz. Raen. Rombout Jacobfz.
I<546\
Pieter Adriaenfz.Raep. Rombout Jacobfz. tv I047-
Pieter Adriaenfz. Raep»
Rombout Jacobfz. 164.8. Pieter Adriaenfz.Raep.
Rombout Jacobfz. 1649, Pieter Adriaenfz.Raep-
Rom- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacob Janfz. Vinck.
Henrick Pieterfz. Schryver. 1615.
Henrick Pieterfz. Schryver.
Jacob Bicker Jacobfz. 1616.
Henrick Pieterfz.
Schryver.
Jacob Bicker Jacobfz. 1617.
Henrick Pieterfz. Schryver.
Roetert Ernft. 1618. Roetert Ernft. Jacob Bicker Jacobfz. 1619.
Roetert Ernft. Jacob Bicker Jacobfz. 1620.
Warnaer Ernft van Baffen.
Adriaen Kro mhout. 1621.
Henrick Hudde. Reynier Reael Janfz. 1622.
Warnaer Ernft van Baffen.
Outgert Pieterfz. Spie- gel. 1623.
Geurt Dirckfz. van Beuningen.
Henrick Hudde. 1624.
Dr. Albertus Coenradus Burg.
Pieter Pieterfz. Haffe- laer. 1625.
Henrick Hudde. Jacob Reael. 1626.
Warnaer Ernft van Baffen.
Roetert Ernft. 1627.
Warnaer Ernft van
Baffen.
Ernft Roeters. 1628.
Ernft Roeters. Henrick Reynft. 1629.
Henrick Reynft.
Pieter Adriaenfz.Raep. Eee 3 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^AIUS. 1584.
Hendrik Olfertfz.
Fuyck.
Jacob AndriesBoelenfz 1585.
Hendrik Olfertfz. Fuyck.
Jacob AndriesBoelenfz 1586.
Jan Cornelifz. Hooft. Jacob AndriesBoelenfz. |
1599-
Jacob Janfz. Vinck. Pieter Jacobfz. Bas. 1600.
Jacob Janfz. Vinck.
Joris Jorifz. 1601.
Jacob Janfz. Vinck.
Albert Cornelifz. Schaeck. 1602.
Jacob Janfz. Vinck.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BalthafarSimonfz.Ap- A1bert Cornelifz
pelman. Schaeck.
Jacob Bicker, fier ft in 1603.
July,minzywplaats Jacob janfz> y-^
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
GeSßicker.
|
Schryverjj
1604. Jacob Janfz. Vinck. Henrick Pieterfz. Schryver.
1605.
Jacob Janfz. Vinck.
Henrick Pieterfz. Schryver. 1606.
Jacob Janfz. Vinck. Henrick Pieterfz. Schryver.' 1607. Jacob Janfz. Vinck. Henrick Pieterfz. Schryver. 1608.
Jacob Janfz. Vinck.
Henrick Pieterfz. Schryver. 1609.
Jacob Janfz. Vinck.
Henrick Pieterfz. Schryver. 1610.
Jacob Janfz. Vinck.
Henrick Pieterfz. Schryver. 1611.
Jacob Janfz. Vinck.
Henrick Pieterfz. Schryver. 1612.
Jacob Janfz. Vinck. , Henrick Pieterfz. Schryver. 1613.
Jacob Janfz. Vinck. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1588.
Gerrit Jacob Witfen. Pieter Pauw Adriaenfz, 1589.
Gerrit Jacob Witfen.
Gerrit ßicker. 1590.
Gerrit Jacob Witfen.
Jacob Janfz. Vinck. 1591-
Jacob Janfz. Vinck. Wybrand Appelman. 1592-
Gerrit Bicker. Wybrand Appelman. 1593-
Gerrit Jacob Witfen. Gerrit ßicker. I594-
Gerrit Jacob Witfen. Albert Cornelifz. Schaeck. 1595-
Jacob Janfz. Vinck. Albert Cornelifz. Schaeck. 1596.
Gerrit Jacob Witfen. Albert Cornelifz. Schaeck. 1597.
Jacob Janfz. Vinck. Albert Cornelifz. Schaeck. 1598.
Jj»cob Janfz. Vinck. Bieter Jacobe. Bas» |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M S T E R D A M S
|
||||||||||||||||||
|
VILDeel,
|
||||||||||||||||||
|
392
|
||||||||||||||||||
|
Mr. Coenraad Geel-
vinck. 1690.
Cornelis Valckenier ,
Oud-Scbepen. Mr. Fredrick Wilhem
van Loon. Mr. Joris de Waert, is
den 2 May Reken- meeßer geworden, en in zyne plaats kwam Mr. Elias Coymans.
1691.
Mr. Francois de Vroe-
de , Oud-Scbepen. Mr. Elias Coymans.
Mr. Fredrick Wilhem
van Loon. 1692.
Wilhem Adriaen van
der Stel, Oud- Scbepen. Mr. Elias Coymans.
Mr. Fredrick Wilhem van Loon.
Mr. Jan Trip. 1693.
Mr. Elias Coymans.
Mr. Fredrick Wilhem van Loon.
Mr. Jan Trip. Mr. Johan van der MercL
1694.
Egbert de Vry.
en
Nicolaes van Haren- carfpel. Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans.
Mr. Johan van der Merft. 1695.
Egbert de Vry.
Nicolaes van Haren- carfpel ,fterfi 3 Oct. en Gerbraud Pancras Mi- chielfz. Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. 1696. Gerbrand Pancras Mi"
chielfz.
Mr. Pieter Sis. en
Jacob Scott. Oud-Scbepenefi-
Mr. Elias Coymans. 1697.
Mr, Pieter Six-
Jacob Scott. |
||||||||||||||||||
|
Pieter Hulft.
1677.
Lieve van Loon.
Dr. Philips Wevering. Pieter Kloeck. 1678.
Lieve van Loon.
Pieter Kloeck. Egbert de Vry. 1679. Lieve van Loon.
Pieter Kloeck. Cornelis vanBambeeck. 1680.
Lieve van Loon.
Pieter Kloeck. Jacob van Neck Ja- cobfz. 1681.
Pieter Kloeck ,ßerft 21
April, en in zyne plaats komt Ifaac Jan Nys.
Adriaen van Loon. Mr. Hendrick Bicker. 1682.
Egbert de Vry.
Adriaen van Loon. Ifaac Jan Nys. 1683.
Egbert de Vry.
Nicolaes Harencarfpel. Adriaen de Weert. Adriaen van Loon. 1684.
Egbert de Vry.
Nicolaes Harencarfpel. Adriaen van Loon. 1685.
Nicolaes Harencarfpel, Adriaen de Weert. Adriaen van Loon. 1686.
Egbert de Vry.
Nicolaes Harencarfpel, Adriaen de Weert. 1687.
Adriaen de Weert.
Cornelis Valckenier. Mr. Fredrick Wilhem van Loon. 1688.
Cornelis Valckenier.
Adriaen de Weert. Mr. Fredrick Wilhem van Loon. 16,89.
Cornelis Valckenier.
Mr. Fredrick Wilhem van Loon. |
||||||||||||||||||
|
Jacob Roch.
Dr. Joan van Hartog- veld. 1666.
Jacob Valckenier.
Jacob Roch. Hans Bontemantel. 1667-
Jacob Valckenier. Jacob Roch. Hans Bontemantel, tot den 8 September , is
toen tot Weesmeefter gehören, en in zyne plaats kwam Rombout Hudde. 1668.
Jacob Valckenier.
Jacob Roch. Rombout Hudde. 1669.
Jacob Valckenier. Jacob Roch. Joannes Hudde. 1670.
Jacob Roch.
Rombout Hudde. HendrickRoeters. 1671.
NicolaesRochus van de Capelle.
Joannes Hudde. Adriaen de Weert. 1672.
NicolaesRochus van de
Capelle.
Joannes Hudde. Adriaen de Weert. J3;y de buitengewoone
verandering in Sep- temb. werden Tbefau- rieren Extraordinaris Adriaen de Weert.
Gafper Pellicorne. Mr. Jacob Bicker. 1673.
Mr. David de Wilhem.
Coenraed van Klenck. Adriaen de Weert. 1674.
Mr. David de Wilhem. Mr. Philip Wevering.
Mr. Ifaac van Heuvel. i675-
Dr. Philips Wevering.
Mr. Ifaac van Heuvel.
Jeronimus de Haze de
Georgio.
1676.
Dr. Philips Wevering. Mr. Ifaac van Heuvel. |
||||||||||||||||||
|
The- Rombout Jacobfz-.
SAUR1E- 1650.
^EN Pieter Adriaenfz.Raep.
Extra- R.oinbout Jacobfz. ORDI- ,
NARIS. l65Z'
Pieter Adriaenfz.Raep.
Rombout Jacobfz. 1652.
Pieter Adriaenfz.Raep.
Rombout Jacobfz. 1653-
Pieter Adriaeufz. Raep. Jacob Valckenier. 1654-
Nicolaes van Loon. Jacob Valckenier. 1655.
Jacob Valckenier. Jacob Roch. Mr. Philips Wevering. 1656.
Jacob Valckenier.
Jacob Roch.
Mr. Philips Wevering.
i657-
Jacob Valckenier. Jacob Roch. Mr. Philips Wevering. 1658.
Jacob Valckenier.
Jacob Roch.
Mr. Philips Wevering.
1659.
Jacob Valckenier.
.Jacob Roch. Cornelis Dirckfz. Abba. 1660.
Jacob Valckenier. Jacob Roch. Cornelis Direkfz. Abba. 1661.
Jacob Valckenier.
Jacob Roch. Dr. Joan van Hartog- veld. 1662.
Jacob Valckenier.
Jacob Roch. Dr. Joan van Hartog- veld. 1663.
Tacob Valckenier. Jacob Roch. 'Nicolaes van Waveren. 1664.
Jacob Valckenier.
Jacob Roch. Nicolaes van Waveren. - 1665.
Jacob Valckenier. |
||||||||||||||||||
|
Tm>
reN
Extra- ORDI"
NAM*'
|
||||||||||||||||||
|
0
|
||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
E E R I N G.
|
||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||
|
393
|
|||||||||||||||||
|
liï£- Mr. Hendrik Decquer
s4(jRiE. de Jonge. j*£N Oad-Schepenen. extra- Mr. Elias Coymans.
°i<Di- 1698. naius. Mr. Nicolaes Six.
Jacob Scott. en
Mr. Hendrik Decquer de Jonge. Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. 1699.
Mr. Nicolaes Six. Jacob Scott. en
Mr. Hendrick Decquer. Oud-Scbepenen.
Mr. Jacobus Trip. 1700.
Mr. Nicolaes Six. Jacob Scott, verplaatfl den 27 April. en Mr. Hendrik Decquer. Oud-Scbepenen.
Mr. Jacobus Trip. Mr. Johan van der Merci. 30 April aan- gekomen. 1701.
Mr. Pieter Six. en
Jacob Valckenier. Oud-Scbepenen.
Mr. Johan van der Merct.
Mr. Jacobus Trip. 1702.
Mr. Pieter Six. en
Jacob Valckenier. Oud-Scbepenen.
Mr. Johan van der Merci.
Mr. Jacobus Trip. I703-
Mr. Pieter Six,ßerfi
den iFebr. Jacob Valckenier, Oud-
Scbepenen. Mr. Johan van der
Merci. Mr. Jacobus Trip.
1704. Jacob Valckenier, Oud*
Schepen. Mr. Johan van der
Merct. Mr. Jacobus Trip, den
!2 Sept. verplaatjt in de Wiffelbank, en in deszelfs plaats komt Marten van Loon.
Mr. Willem Sautyn.
T Ï705-
Jacob Valckenier.
Cornelis Graafland.
Oud-Scbepenen. |
|||||||||||||||||
|
Mr. Abraham Loten.
Oud-Scbepenen. Mr. Anthony Oetgens
van Waveren, Heer van Waveren, Botshol enz. Eduard Boddens.
I7I3-
Cornelis Graafland, den 19 Jan. in de Wis- felbank. Mr. Abraham Loten, den 23 Jan. 1714. 'Weesmeefier. en Mr. Jan Noach duFay. Oud-Scbepenen.
Eduard Boddens. Francois van Harehcar- fpel,&» 2.3 Jan. 1714. 1714. Mr. Joan Noach duFay. Oud-Scbepen.
Eduard Boddens. Francois van Harencar- fpel.
Jan Bernd Bicker. Mr. Joan Noach duFay.
Oud-Scbepen.
Eduard Boddens, is den 1 Maart Rekenmees- ■ ter geworden. Francois van Harencar- fpel".
Jan Bernd Bicker. 1716.
Cornelis Calkoen. en
Willem Boreel. Oud-Scbepenen.
Mr. Nicolaes Witfen Lambertfz.
Jan Bernd Bicker. 1717.
Cornelis Calkoen. en
Willem Boreel. Oud-Scbepenen.
Mr.Nicolaes Witfen Lambertfz.
Jan Bernd Bicker, werdt den 2 Nov. Secretaris, en in zyne plaats kwam den 5 Januar'y 1718. Mr. Dirck Alewyn. '1718.
Cornelis Calkoen. en
Willem Boreel. Oud-Scbepenen.
Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Dirck Alewyn. Mr. Härmen Hendrik van de Poll, den 26 January 1719. Cornelis Calkoen.
Mr. René de Vicq. |
|||||||||||||||||
|
Mr. Willem Sautyn.
Conftantyn Decquer. 1706.
Jacob Valckenier. en Cornelis Graafland. Oud-Scbepenen.
Mr. Willem Sautyn. Conflantyn Decquer. 1707.
Jacob Valckenier. en
Cornelis Graafland. Oud-Scbepenen.
Mr. Willem Sautyn, is op den 16 ATov. Be- windhebber van de Ooftindifcbe Compag- nie geworden, zynde een Koopmans plaats, en in zyneplaats kwam Mr. Cornelis Hop Ja- cobfz.
Conltantyn Decquer, . is verplaatjt in de. Wiffelbank, en in zy- ne plaats kwam Nicolaes Calkoen. 1708.
Cornelis Graafland. en
Mr. Arnold van Aalft. Oud-Scbepenen.
Mr. Anthony Oetffens van Waveren, Heer ■ van Warneren, Botshol enz.
Nicolaes Calkoen. 1709.
Cornelis Graafland. en
Mr. Arnold van Aalft. Oud-Scbepenen. Mr. Anthony Oetgens van Waveren, Heer van Waveren, Botshol enz. Nicolaes Calkoen. 1710.
Cornelis Graafland. Mr. Arnold van Aalft. en
Mr. Willem van Harn. Oud-Scbepenen-
Mr. Anthony Oetgens van Waveren , Heer van Waveren, Botshol enz. 1711.
Cornelis Graafland. en
Mr. Arnold van Aalft. Oud-Scbepenen.
Mr. Anthony Oetgens van Waveren, Heer van Waveren, Botshol enz. Eduard Boddens. 1712.
Cornelis Graafland. en |
|||||||||||||||||
|
en Tm?-
Mr. Wigboid Sucher SAIJERIE.
Jnnf; , Ren
Uud-Schepenen. Fy-™..
Mr. Nicolaes Witfen. ^A
Adriaan van Loon Ju-"^ " nior, den 5iJug, AK1S' 1720. Mr.DanieljeanBernard,
Heer vanKattenbroek,
en de Uyterdyken van
Maftwyk enz.
Cornelis Calkoen. Adriaen van Loonju' nior.
Mr. Jan de Wit. Mr. René de Vicq. 672
Mr. Wig-bolt Slicher
de Jonge. Oud-Scbepenen.
1721. Mr.DanieljeanBernard, Heer vanKattenbroek, en de Uyterdyken van Maftwyk enz. werdt den 6 May verplaatfi op de Rekenkamer. Cornelis Calkoen, fier ft den 25 April.
Hendrik Hudde, is den 6May alhier geplaatft. Adriaen van Loon Ju- nior. Mr. René de Vicq. Mr. Dirck Alewyn. en
Mr. Nicolaes Witfen. Oud-Scbepenen. 1722. Hendrik Hudde. Adriaen van Loon.' Mr. René de Vicq. Mr. Dirk Alewyn. en
Mr. Nicolaes Witfen. Oud-Scbepenen. 172$. Hendrik Hudde. Adriaen van Loon. Mr. René de Vicq. en
Mr. Dirk Alewyn. Oud-Scbepenen.
Gillis Valckenier. • 1724-
Hendrik Hudde. Adriaen van Loon- Mr. René de Vicq. en
Mr. Dirk Alewyn. Oud-Scbepenen.
Gillis Valckenier. Mr. Pieter van de Poll, moordt 24 Feb. Ordina- ris Secretaris. Fredrik Berewout. Hendrik Hudde.
Adriaen van Loon. Mr,
|
|||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
VII. Deel.
en inzyneplaats komt The-
Gerard Deutz. saürIE"
Gillis Valckenier. eEn
Francois Leftevenon. ExTRA"
en ordi-
Mattheus Alewyn. riA«-lS*
Oud-Scbepenen.
Hendrik Huyghens. 1742-
Mr. Jan Huydecoper vanMaarfeveen,Heer
van Nigtevegt enz. Gillis Valckenier. Francois Leftevenon. Mattheus Alewyn. en
Gerard Deutz. Oud-Scbepenen.
Hendrik Huyghens. 1743-
Mr. Jan Huydecoper vanMaarfeveen, Heer van Nigtevegt enz. Gillis Valckenier. Francois Leftevenon. Mattheus Alewyn. en
Gerard Deutz. Oud-Scbepenen.
Hendrik Huyghens. 1744.
Mr. Jan Huydecoper vanMaarfeveen, Heer van Nigtevegt enz. Gillis Valckenier. Francois Leftevenon. Gerard Dsutz. en
Mr. Abraham Alewyn, Oud-Scbepenen.
Hendrik Huyghens. Jacob van Loon , den 6 Jan. 1745. „ T 1745-
Mr. Jan Huydecoper, Heer vanMaarJeveent Neerdyk en Nigtevegt enz. Francois Leftevenon. Gerard Deutz. en I
Mr. Abraham Alewyn.
Oud-Scbepenen.
Hendrik Huyghens, fier ft 1 Febr. 1746. Jacob van Loon. 1746.
Mr. Jan Huydecoper, Heer vanMaarfeveen, Neerdyk en Nigtevegt enz. Francois Leftevenon- Gerard Deutz. en
Mr. Andries Munter, gecommitteerd met May in de Rekenkamer van Holland.
Oud-Scbepenen.
Jacob van Loon.
J 174?'
|
|||||||||||||||||||||||||
|
394 ^^^^
Mr. René de Vicq.
en
Dirk Alewyn.' Oud-Scbepenen.
Gillis Valckenier. Fredrik Berewout. 1726.
Hendrik Hudde. Adriaen van Loon. Mr. Dirk Alewyn. en
Jan Deutz van Affen- |
||||||||||||||||||||||||||
|
Hendrik Huyghens.
1737-
Adriaen van Loon. Mr. Dirk Alewyn. Mr. Jan Huydecoper vanMaarfeveen, H«er vanNigtevegt enz. Jan Deutz van Affen- delft, Vrybeer van Affendelft, Affwn- burg,Heer vanHeems- kerk enz.- en Francois Leftevenon. Oud-Scbepenen.
Hendrik Huyghens. 1738.
Adriaen van Loon. Mr. Dirk Alewyn. Mr. Jan Huydecoper van Maarfeveen,H*w van Nigtevegt enz. Jan Deutz van Affen- delft, Vrybeer van Affendelft, Affum- burg, Heer van Heems- kerk enz. en Francois Leftevenon. Oud-Scbepenen. Hendrik Huyghens. 1739-
Adriaen van Loon.
Mr. Dirk Alewyn.
Mr. Jan Huydecoper.,
Heer van Nigtevegt enz. Jan Deutz van Affen-
delft, Vrybeer van Affendelft, Affum- burg, Heer vanlleems- kerk enz. en Francois Leftevenon.
' Oud-Scbepenen. Hendrik Huyghens.
1740. Mr. Jan Huydecoper
vanMaarfeveen, ffe«r van Nigtevegt enz. Jan Deutz van Affen-
delft , Vrybeer van AJJendelft , Affum- burg, Heer vanHeems- kerk enz. Gillis Valckenier.
Francois Leftevenon.
en Mattheus Alewyn.
Oud-Scbepenen. Hendrik Huyghens.
1741. Mr. Jan Huydecoper
vanMaarfeveen,Hw van Nigtevegt enz. Jan Deutz van Affen-
delft , Vrybeer van Affendelft, Affum- burg, Heer vanHeems- kerk enz.fierfiiQFebr, |
||||||||||||||||||||||||||
|
Adam van Ryn.
Adriaen van Loon.
Mr. Dirk Alewyn.
Francois van Harencar-
fpel, Heer van de Ste- de Beverwyk, Wykop Zee enWyk aan Duin* enz. Jan Deutz van Affen-
delft, Vrybeer van Affendelft, Affumburg enz. Oud-Scbepenen,
|
||||||||||||||||||||||||||
|
The-
saurie- ren ExTRA-
ORDI-
NARIS.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
Jffende!ft", Affumburg Hendrik Huyghens.»
1733-
Adam van Ryn.
Adriaen van Loon.
Mr. Dirk Alewyn.
Francois van Harencar-
fpel, Heer van de Ste- de Beverwyk, Wyk op Zee enWyk aan Duin} enz. en Jan Deutz van Affen-
delft, Vrybeer van Affendelft, Affumburg enz. Oud-Scbepenen.
Hendrik Huyghens.
1734.
Adam van Ryn, beeft op den 12 Nov. bedankt. Adriaen van Loon. Mr. Dirk Alewyn. Francois van Harencar- |
||||||||||||||||||||||||||
|
GiFr
HeAdMJanM
HAM
Ja
|
||||||||||||||||||||||||||
|
delft, Vrybeer van
|
||||||||||||||||||||||||||
|
fpel, Heer van de Ste-
de Beverwyk, Wyk op Zee en Wyk aan Duin, enz. en Jan Deutz van Affen- delft, Vrybeer van Affendelft, Affumburg enz. Oud-Scbepenen.
w___ . Hendrik Huyghens.
Affendelft','Affumburg Mr Jan Graafland, Oud-
Scbepen, biergeplaatfi den 18 November. |
||||||||||||||||||||||||||
|
Ae
MrAdJan
Jan
|
||||||||||||||||||||||||||
|
Oud-Scbepenen.
1730. Adriaen van Loon. Mr. Dirk Alewyn. Jan Reael, Heer van Vreeland, en Jan Deutz van Affen- delft, Vrybeer van jffendelft, Affumburg enz. Oud-Scbepenen.
1731«
Adriaen van Loon. Mr. Dirk Alewyn. en
Jan Deutz van Affen- delft, Vrybeer van Affendelft, Affumburg enz. Oud-Scbepenen.
Mr. Johan Ortt. |
||||||||||||||||||||||||||
|
1735.
Adriaen van Loon. Mr. Dirk Alewyn. Jan Deutz van Affen- delft, Vrybeer van Jffendelft, Affumburg enz. Mr- Jan Graafland. en
Francois Leftevenon. Oud Schepenen. Hendrik Huyghens. 1736.
Adriaen van Loon.
Mr. Dirk Alewyn.
Jan Deutz van Affen-
delft, Vrybeer van Affendelft, Affum- burg,Heer vanHeems- kerk enz. en Francois Leftevenon.
Oud-Scbepenen. |
||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
REGEER
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
N G.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
395
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
•Ihe- J747'
s^urie. Mr. Jan Huydecoper,
Ren Heer vanMaarfeveen, Ë^tra. Neerdyk en Nigtevegt
ordi- enz. näR.is. Francois Leftevenon.
en Gerard Deutz. Oud-Schepenen.
Jacob van Loon. 1748.
Mr. Jan Huydecoper, Heer van Maarfeveen, Neerdyk en Nigtevegt enz. Francois Leftevenon. en
Gerard Deutz. Oud'Scbepenen'.
Jacob van Loon. By de bidtengewoone
verandering der Re- geering, in Stipt, en federt, ry« Tbefau- rierenExtraordinaris geworden Mr. Jan Huydecoper, Heer van Maarfeveen, ' 'Neerdyk en Nigtevegt enz. Oud-Scbepen.
Jacob van Loon. Barend Gerbrand Ho- moet. Gualterus Graafland. 1749-
Michiel Bruvning. Raad'.
Jacob van Loon. Barend Gerbrand Ho- moet. Gualterus Graafland. Pieter Beck. 1750- .
Michiel Bruyning. Raad. Jacob van Loon. Barend Gerbrand Ho- moet. Gualterus Graafland. Pieter Beek. 1751.
Mr.JanBaptiftaSlicher. Oud-Scbepen.
Michiel Bruyning. Raad. Jacob van Loon. Barend Gerbrand Ho- moet. Gualterus Graafland. 1752-
Mr.JanBaptiftaSlicher.
.. Oud-Scbepen. Michiel Bruyning.
T Raad. Jacob van Loon.
^^end Gerbrand Ho- moet. III. STUK.
|
Gualterus Graafland.
1753.
Michiel Bruyning.
Raad. Jacob van Loon.
Barend Gerbrand Ho-
moet. Gualterus Graafland.
Mr. Jan Six, l^rybeer
van Wimmenum, Heer van HiUegom en Vro- made enz. 1754-
Michiel Bruyning. , Raad. ■
Jacob van Loon. Barend Gerbrand Ho- moet. Mr. Joh an Ortt, Heer van Nyenrode, Breu- kelen enz. I755-.
Jacob van Loon.
Barend Gerbrand Ho-
moet. Mr. Joh an Ortt, Heer
van Nyenrode, Breu- kelen enz. Mr. Jan Carel van der
• Miielen.
Jan Bernd ßicker.
1756.
Jacob van Loon.
Mr. Joh an Ortt, Heer
van Nyenrode, Breu- keten enz. Mr. Jan Carel van der
Muelen. Mr. Adriaan Ifaac Valc-
kenier. Pieter Elias.
1757-
Jacob van Loon. Mr. Johan Ortt, Heer van Nyenrode, Breu-
kelen enz.
Pieter Elias. Jonas Witfen de Jonge. 1758.
Dirk Farret, Oud- Scbepen. Jacob van Loon. Mr. Johan Ortt, Heer van Nyenrode, Breu-
kelen enz.
Jonas Witlen de Jonge. 1759-
Dirk Farret, Oud- Scbepen. Jacob van Loon. Mr. Johan Ortt, Heer van Nyenrode, Breu- kelen enz. Jonas Witfen de Jonge. 1760.
Abraham Croock, Heer- van Ooflweert enz. en Dirk Farret. Oud-Scbepenen.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
Jacob van Loon.
Mr. Johan Ortt, Heer van Nyenrode, Breu-
kelen enz.
1761. Abraham Croock, Heer van Ooflweert enz. en
Dirk Farret. Oud-Scbepenen.
Jacob van Loon. Mr. Johan Ortt, Heer van Nyenrode, Breu-
kelen enz.
1762.
Abraham Croock, Heer van Ooflweert enz. en Dirk Farret. Oud-Scbepenen.
Jacob van Loon. Mr. Johan Ortt, Heer van Nyenrode, Breit- kelen enz. 17Ó3.
Abraham Croock, Heer van Ooflweert enz. en Dirk Farret, den 11 Ju- ly verplaatfi op de De- folale Boedels Kamer. Oud-Scbepenen. Jacob van Loon. Mr. Johan Ortt, Heer van Nyenrode, Br en- kelen enz. Mr. Quiryn van Bam- beek vauStryen. komt aan 14 July. 1764.
Abraham Croock, Heer
van Ooflweert enz.
Oud-Scbepen. Jacob van Loon. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
van Nyenrode, Breit- jHE_
kelen enz. saurie- Pieter Nicolaas van REN
Hoorn- Extra-
A^§^KHeer°NZl.
van Oojtiveert enz. Oud-Scbepen.
Jacob van Loon. Mr. Johan Ortt, Heer van Nyenrode, Br en- kelen enz. Pieter Nicolaas van Hoorn. 1766.
Abraham Croock, Heer van Ooflweert enz. Oud-Scbepen. Jacob van Loon. Mr. Johan Ortt, Heer van Nyenrode, Breu- kelen enz. Pieter Nicolaas van * Hoorn. 1767.
Mr. Jan van Ghefel. en
George ClifFord. Oud-Scbepenen.
Mr. Johan Ortt, Heer van Nyenrode, Breu- kelen enz. Pieter Nicolaas van Hoorn. 1768.
George ClifFord. Oud-Scbepen.
Mr. Johan Ortt, Heer van Nyenrode, Breu- kelen enz, Mr. Gerrit Corver Hooft.
Pieter Nicolaas van Hoorn. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Johan Ortt, Heer
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
I.V.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
IV.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
REKENMEESTERS.
|
Reken-
|
||||||||||||||||||||||||||
|
mees-
ters. De eerde Rekenmeefters, in de gewoone Lyften der Regeeringe voorkomende, Opreg- zyn, op het jaar 1598, aangetekend^ doch J^Jf in eene gefchreevene Lyft, ter Thefaurie be- kamer. rullende, vangen de naamen der Rekenmees- terenmet het jaar 1592 aan: waaruit fchynt te mogen afgenomen worden, dat de'Re- kenkamer^ het laatfl-gemelde jaar, werde opgeregt. Ook vindt men, dat Rekenmeefte- ren, in dien tyd, of weinig laater, de ont- vangt! van 't Wagtgeld opgedraagen is f». Zy waren toen tweo in getal. In 't jaar 1655, werdt 'er een derde, en in 't jaar 16714, een vierde bygevoegd (£). Sedert, is hec getal der
(*) Groot-Memor. N. V. f. 177.
(*; Refol, Vioedfch. L*. K. u M**rt IS74. ƒ. 3f,
Fff
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||
|
396
|
||||||||||||||
|
den, in 't jaar 1736 , beflooten hebbende, Rf.kkn-
een' Excyns van vyf en twintig guldens 's mees- jaars te leggen op alle Rytuigen (£) , met TEliS* een bok voor op tot zitting voor een' knegt (i), werdt de heffing van dit middel ook aan Rekenmeefteren aanbevolen. De Boekhou- der houdt een net Regifter van deezen Ex- cyns , en 't gene 'er van komt wordt, jaar- lyks, aan de Thefaurie Ordinaris verantwoord (£)• Wyders, worden de ftaat van den tag- Zy 21* tigften Penning, ten behoeve van de Stad.,^Jgnin- die ter Secretarye ontvangen wordt, en degeennaaf» Rekeningen van andere Stedelyke inkom- ften, ter Rekenkamer, naargezien, en, door Rekenmeefteren, goedgekeurd. Een der Rekenmeefteren verfchynt, twee- Ampt«'
maal ter weeke, des Dingsdags en des Don- naars te» derdags, ter Rekenkamer, tot verrigtinge van ï^er. 't gene aldaar voorvalt: doch eens ter maand, komen 'er twee, by 't opmaaken van de Cas. En zyn de Rekenmeefters, by eede, verbonden , te zorgen , dat de Rekeningen van zulken, die, wegens den ontvangft van de voornaamfte Stads inkomften, rekenfchul- dig 2yn, behoorlyk worden naargezien ; en dat de ontvangft en uitgaave van 't gene by de Rekenkamer geheeven en uitgekeerd worde, getrouwelyk, gefchiede. Voorts, wordt de Rekenkamer waargenomen, door een' Boek- houder en een' Klerk, ingevolge der Inftruc- tien van den drie en twintigften January des jaars 1693 (/). Ook is 'er een knegt of Bo- de van de Rekenkamer, die de Sommatie- Biljetten van de belafting op de Ampten en van den Excyns op de Rytuigen ombrengt, en verder verrigt, 't gene hem, door de Hee- ren Rekenmeefteren, of door den Boekhou- der of Klerk, ten dienfte der Kamer, bevo- len wordt. Men vindt ook eene Inftruétie voor hem van den gemelden agt en twintig- ften January des jaars 1693 0*0' Zie hier de naamen der Rekenmees-NÄ
teren van het jaar 159& tot het jaar 1768. l¥SLj< |
||||||||||||||
|
Reken- der Rekenmeefteren, tot vier en vyf, gebragt;
mees- doch door den tyd wederom op drie vermin- TEU.S, ford, waarop het nu, eenige jaaren agtereen, gebleeven is.
Zy ont- Ter Rekenkamer, worden ontvangen, be- vangt de waard} en, op behoorlyken borgtogt, we- EerT'dYe derom uitgegeven de penningen, die, in ge- in der volge van Schepenen-vonniflen, of anders- Stede zins, in deezer Stede Confignatie , gebragt Co?f»S- worden Cc). Hiertoe behoort ook de ver- bragc diende en niet ontvangen gaadje van Zeevaa- worden, rende luiden, oft gene van de nalaatenfchap en keert- van overléedene of vermifte zeevaarenden, ctoonT gekomen is: 't welk, al voor veele jaaren , uit. ter Rekenkamer gebragt werdt (rf); doch, volgens twee Keuren van den zes en twintig? ften January des jaars 1763 en van den zeven en twintigften January des jaars 1764, eerft aan de Heeren Commifiarifïên van Zeezaaken aangegeven , en, naderhand, ter Rekenka- Zy vor- mer overgeleverd moet worden ( e ). De Re- dêrt den kenkamer heeft, in de voorgaande eeuwe, dubbelen 00^ <jen ontVangft derhonderdfle en tweehon- flepen-" derdfte Penningen van de getimmerten op de ningvan Buitenpaden gehad; doch is daarvan, na ver- de Amp- loop van eenige jaären, on theeven , federt ten in. Welken tyd, deeze ontvangft, eenige jaaren agtereen, gefchied is ter Thefaurie Extraor- dinaris , daar dezelve , voormaals , plagt te gefchieden , tot dat, in 't jaar 1706 , eene byzondere honderdfte en tweehonderdfte Pen- ning - Kamer werdt opgeregt , voor welke , reeds in't jaar 1694, eene Ordonnantie be- raamd was (ƒ). Doch in den jaare 1728, is, van 's Lands wege , eene belafting van eenen dubbelen honderdften penning gelegd, op eenige voornaame ampten; welke belas- ting , wederom , ter Rekenkamer, ontvangen wordt. Het Wagtgeld wordt, federt veele jaaren, op laft van Burgemeefteren, verant- woord aan den Krygsraad, of aan Kolonel- len , die ook bepaalen , hoe veel ieder , 's maandelyks, betaalen moet. Doch, naardien de Rekenkamer, van ouds, de ontvangft van het Wagtgeld plagt te hebben , wordt het nog, jaarlyks,op Biljetten, by eenen der Re- kenmeefteren getekend, ontvangen door de Ontvangers van 't Wagtgeld, of hunne gefub- flitueerden. Somtyds, is ook de ontvangft of verrekening eener perfoneek Qtiotifatie aan Rekenmeefteren aanbevolen geweeft (g). Zy ont- Doch tot den ontvangft der laatfte, die, in vangt den 't jaar 1742, begon geheeven te worden, derC lüy- werdc' hier ter Scede' een byzondere Ont-
tuigen. vanger aangefteld. Burgemeefteren en Raa- (c) Refol. Vroedfch. N. n. n April 1814. ƒ. ii|,
td) Handv. bi. 6517, 149t. Groot-Memor. N. IX. ƒ. 214. (e) Kearb. U, f, z% verft, 33 verf»
(f) Groot-Memor. N. Vin. ƒ. «o verf,. N. IX. ƒ. $9 vcrfi.
(XJ Groot Memoi. »V. IX. ƒ, üj. |
||||||||||||||
|
(*•*
|
||||||||||||||
|
1592« 1596»
Härmen Rodenburch. Härmen Rodenburch.
LaurensJacobfz.Reael. Wybrand Appelman»
1593« Jierfi in September 9
Härmen Rodenburch. en in zyne plaats komt
LaurensJacobfz.Reael. Gerrit Bicker.
„ J594« 1597.
Härmen Rodenburch. Härmen Rodenburch.
LaurensJacobfz.Reael. Frans Henrickfz. Oet-
1595. gens van Waveren.
Härmen Rodenburch. 1598.
LaurensJacobfz.Reael. Härmen Rodenburcn.
Frans
(h) Refol. Vroedfch. L,. KK. j4 J*n. 17a«. il' "*'
£'. LL. 18 April 1737. bt. ist. (i) Keurb. T. ƒ. ix1 verft. (^) Groot-Memor. N. X. f. 137. (i) Groot-Meruor. N. VIII. ƒ. 38, 3». («) Groot-Meuioi. N. VIII. ƒ. +0 »«f/«. |
||||||||||||||
|
II. Boek.
|
R E G E E R I N G.
|
||||||||||||||||
|
3.97
|
|||||||||||||||||
|
smeken- Frans Henrickfz. Oet-
totijs- gens van Waveren. Teus. 1599- Härmen Rodenburch.
Jan de Vry Egbertfz. 1600.
Hannen Rodenburch. Frans Henrickfz. Oet- gens van Waveren. 1601. Härmen Rodenburch. Claes Symonfz. van Heemskerck. 1602. Hannen Rodenburch. Claes Symonfz. van Heemskerck. 1603. Härmen Rodenburch. Claes Symonfz. van Heemskerck. 1604. Härmen Rodenburch. Joris Jorifz. 1605.
Härmen Rodenburch. Frans Henrickfz. Oet- gens van Waveren. 1606. Joris Jorifz. Pieter de Vlaming van Oudshoorn. 1607. Pieter de Vlaming van Oudshoorn. Dr. Sebaftiaen Eg- bertfz. 1608.
Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
Cornelis Banningjanfz. 1609.
Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
Jan Jacobfz. Huydeco- per. 1610.
Pieter de Vlaming van ,' Oudshoorn. Jan Jacobfz. Huydeco- per. 1611.
Jan Jacobfz. Huydeco- per. Pieter Janfz. Reael. 1612.
Dr. Volckert Oeuver- lander.
Abraham Boom. 1 1613.
J^aurens Janlz. Spiegel.
Roetert Ernft. 1614.
•Laurens Janfz. Spiegel. Abraham Boom. foetert Ernft.
A^hony Oetgens van Waveren. |
|||||||||||||||||
|
1634.
Cornelis de Vry. Dr. iEgidius Snoeck. i635-
Cornelis de Vry. Dr. ^Egidius Snoeck. 1636.
Cornelis de Vry. Dr. yEgidius Snoeck. 1637.
Cornelis de Vry. Dr. iEgidius Snoeck.
1638.
Cornelis de Vry, fierft. Gerbraad Claefz. Pan- cras. 1639.
Albert Dirckfz. Pater. Cornelis de Vry. 1640.
Albert Dirckfz. Pater. Cornelis de Vry. 164.1.
Albert Dirckfz. Pater. Cornelis de Vry. 1642.
Albert Dirckfz. Pater. Cornelis de Vry. Cornelis de Vry.
Mr. Jan van Heems- kerck. 1644.'
Cornelis de Vry. Henrick Reynft. 1645.
Cornelis de Vry. Bernard Scbellinger. 1646.
Cornelis de Vry. Jacob Claefz. Haren- carfpel. 1647.
Cornelis de Vry. Gerrit Claefz. Haffe- laer. 1648.
Cornelis de Vry, is den 30 Oclober gecommit- teerd in de Wijfelbank, en in zyneplaats kwam Mr. Lambert Reynft. Gerrit Claefz. HafTe- laer. 1649.
Mr. Joris Jorifz.Backer. Mr. Lambert Reynft, is den 1 November tot Raad ter admiraliteit ' in *t Noorderkwartier yerkooren. 1650. Dr.Cornelis van Dronc- kelaer.
Nicolaes van Waveren. 1651.
Nicolaes van Waveren.
Roelof Bicker, is den
28 Oftober Commiffa-
ris geworden van de
Fff a
|
Zeezaaken, en in zyne rf
plaats kwam M„ Dr. Joan Huydecoper, ÏF
de Jonge, Ridder , Heer van Neerdyc.k. 1652.
Nicolaes van Waveren. Mr. Coenraed Burg. 1653.
Nicolaes van Waveren. Hans Bontemantel. 1654.
Michiel Pancras.
Dr. Joan Huydecoper,
de Jonge, Ridder,
Heer van Neerdyck.
1635.
Jacob Valckenier. Jacob Roch. Philips Wevering. 1656.
Cornelis Geelvinck. Pieter Adriaenfz. Raep. Michiel Pancras. 1657.
Mr. Joris Jorifz.Backer. 'Dr.Joan Blaeuw. Pieter Adriaenfz. Raep. 1658.
Dr. Joan Blaeuw. Nicolaes van Loon. Pieter Adriaenfz.Raep. 1659.
Dr. Jonn Blaeuw. Fredrick Alewyn. Pieter Adriaenfz. Raep» 1660.
Jacob Jacobfz. Hinloo- pen.
Mr. Nicolaes Opmeer. Pieter Adriaenfz. Raep. 16Ö1.
Jacob Jacobfz. Hinloo- pen.
Mr. Nicolaes Opmeer. Pieter Adriaenfz.Raep. 1662.
Jacob Jacobfz. Hinloo- pen.
Mr. Nicolaes Opmeer. Pieter Adriaenfz. Raep. 1663.
Mr. Nicolaes Opmeer. NicolaesRochus van de Capelle. Pieter Adriaenfz. Raep.
, 1664.
Joan Huift. Jacob Jacobfz. Hinloo- pen.
Pieter Adriaenfz.Raep. 1665.
Toan Huift- NicolaesRochus van de Capelle.
Pieter Adriaenfz. Raep, 1666.
Joan Huift. Pieter Adriaenfz.Raep,
fierft den 1 Maart,en
den
|
||||||||||||||||
|
1616.
Abraham Boom.
Anthony Oetgens van
Waveren.
1617.
Pieter de Vlaming van
Oudshoorn.
Anthony Oetgens van Waveren. 1618. Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
Anthony Oetgens van Waveren. 1610. Anthony Oetgens van Wa veren.
Abraham Boom. 1620.
Anthony Oetgens van Waveren.
Dr. Reynier Pauw. 1621.
Jacob Backer. Jacob Bicker Jacobfz. 1622.
Jacob Backer. Jacob Bicker Jacobfz. 1623.
Jacob Backer. Jacob Bicker Jacobfz. 1624.
Jacob Backer. Jacob Bicker Jacobfz. 1625.
Jacob Backer. Symon van der Does. 1626.
Symon van der Does. Pieter Adriaenfz.Raep. 1627.
Pieter Adriaenfz.Raep. Symon de Ryck van der Gragt. 1628.
Pieter Adriaenfz.Raep. Bartholomeus Janfz. Reael. 1629.
Bartholomeus Janfz. Reael.
Warnaer Ernft van Baffen. 1630.
Warnaer Ernft van Bas- ünfierfiioSept ,,en in deszelfs plaats komt Henrick Dirckfz. Spie- gel. Dr. Albert Bas. 1631.
Henrick Dirckfz. Spie- gel. Dr. Allard Kloeck. 1632.
Joh an Huydecoper. Willem Backer. l633-
Johan Huydecoper. Dr. vEgidius Snoeck.
|
|||||||||||||||||
|
KV.
|
|||||||||||||||||
|
ns.
|
|||||||||||||||||
|
VII. Deel.
Joan van Ooftêrwyk.
Raad.
Matthias Trip. Joan van Zeiler. 1694.
Joan van Ooftêrwyk. Ruad.
Matthias Trip. Mr. Fredrik Wilhem van Loon.
Joan van Zeiler, fierft den 17 July. 1695. Joan van Ooftêrwyk. Raad.
Matthias Trip, fierft den i^July ,enin des- zelfs plaats komt Cornelis Witten. Mr. Fredrik Wilhem van Loon.
Mr. Johan van der Merft. 1696.
Mr. Joan Blaeuw. Oud-Schepen.
Joan van Ooftêrwyk. Raad.
Mr. Fredrik Wilhem van Loon.
Mr. Johan van der Merci, 1
Jacob Valckenier, 21 Maart. 1697.
Mr. Jacob Hop1, en Mr. Jan Trip. Oud-Schepenen,
Joan van Ooftêrwyk. Raad,
Mr. Frederik Wilhem van Loon.
Mr. Johan van der Merct. 1698.
Mr. Jacob Hop« en
Mr. Jan Trip. Oud-Scbtptnen.
Joan van Ooftêrwyk»
Raad.
Mr. Frederik Wilhem van Loon.
Mr. Johan van. d« MercL
1699.
Mr. Jan Trip. en
Mr. Eraft Roeters. Oud-Schepenen.
Joan van Ooftêrwyk, Raad. fierft den 2 October* en in deszelfs fl»ats komt Guillelmo Pels. Mr. Frederik Wilhwa. van Loon.
Mr. Johan van der Merft. I7°9'
|
||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||
|
393
|
||||||||||||||
|
1688.
Nicolaes van Harencar- fpel. en Mr. Dirk Pater. Oud-Schepenen.
Jacob Trip. 1689.
Nicolaes van Harencar- fpel. Oud-Schepen.
Jacob Trip, beeft zig ge- ëxcufeerd, en in zyne plaats komt den 3 Dec. Louis Trip; deeze ver- plaatfi op den Excyns, en komt aliner in zyne plaats, den 3 February 1690. Cornelis Spiegel. Joan van Ooftêrwyk. Raad.
Joris de Weert, den 5 April. 1690.
Nicolaes van Harencar- fpel. en Daniel Beroard, Heer van Kattenbroek. Oud-Schepenen. Joan van Ooftêrwyk.- Raad.
Matthias,Trip. Mr. Elias Coymans, wordt Tbefaurier Ex- traordinaris, én in zy- ne plaats komt den 2 May Joris de Weert ,fierft nzJuly. 1691.
Coenraed van Klenk, Heer van Loirhem, fierft 27 Octob. Nicolaes van Harencar- fpel. tn Mr. Joan Blaeuw. Oud Schepenen.
Joan van Oolterwyck. Raad.
Matthias Trip. Jan van Zeiler, den 31 Octob. in plaats van Coenraed van Klenk. 1692.
Nicolaes van Harencar-
fpel. en Mr. Joan Blaeuw. Oud-Scbepenen.
Joan van Oolterwyck. Raad.
Matthias Trip. Joan van Zeiler. 1693.
Nicolaes van Haren- carfpel. en Mr. Pieter Six. . . Oud-Scbepenen. |
||||||||||||||
|
Mr. Adriaen Bäcker.
1677-
Joan de Vries. Dr. Dirck Boelenfz. Cornelis Spiegel. Mr. Adriaen Bäcker. Joan de Weert, j 1678.
Dr. Dirck Boelenfz. Joan van Dyck, fierft d£n$ September, en in zyne plaats komt den 13 Oäober Mr. Cornelis Valcke- nier.
Cornelis Spiegel. Mr. Adriaen Bäcker. Jan de Weert. 1679. Jean Appelman, tot IVeesmeeßer gehören, den 11 Augufius. Mr. Cornelis Valcke- nier.
Cornelis Spiegel. Mr. Adriaen Bäcker. Jan de Weert, in de Hu- voelykszaaken ver- plaatfi, den i$Dec. 1680. Dr. Dirck Boelenfz. Mr. Philips Wevering. Jacob Hinloopen Ver- maes.
Hendrick Bicker. 1ÓS1.
Dr. Dirck Boelenfz. Mr. Adriaen Bäcker. Jan de Weert. 1682. Dr. Dirck Boelenfz., fierft den 5 Septemb. en in zyne plaats komt Willem Raap. Mr. Adriaen Bäcker. Jan de Weert. 1683. Mr. Adriaen Baeker. Cornelis Spiegel. Jan de Weert. 1684. Mr. Adriaen Bäcker. Tan de Weert. Matthias Trip. 1685. Mr. Adriaen Baeker. Raad.
Tan de Weert. Jacob Trip. 1686.
Mr. Adriaen Baeker. Raad.
Tan de Weert. Jacob Trip. 1687.
Mr. Dirk Baeker. Oud-Scbepen.
Jan de Weert, fierft den 8 Augufius.
Jacob Trip. |
||||||||||||||
|
Reken- den 16 dito is in zyne
mees- plaats gehören TSRS. Dr* Philips Wevering. Dr. Dirck Boelenfz. 1667.
Joan Hulft. Dr. Dirck Boelenfz. Dr. Philips Wevering. Jacobus R.eyn&,iskort na zip verkiezing in de Wijfelbank gefield, 1668. Nicolaes van Waveren. Mr. Willem van Loon, wordt 23 /tag. Com- misjaris van Zeezaa- ken. Dr. Dirck Boelenfz. Dr. Philips Wevering. Joan Slicher. 1669.
Nicolaes van Waveren. Dr. Dirck Boelenfz. Dr. Philips Wevering. Joan Slicher. 1670.
Nicolaes van Waveren. Dr. Dirck Boelenfz. Dr. Philips Wevering. 1671.
Nicolaes van Waveren, Dr. Dirck Boelenfz. Dr. Philips Wevering. 167a.
Jacob Jacobfz. Hinloo- pen. Nicolaes van Waveren. Dr. Dirck Boelenfz. By de buitengewone verandering in Sep- tember, %verden Re- kenmeefteren Jacob Jacobfz. Hinloo- pen. Dr. Dirck Boelenfz. Nicolaes Harencarfpel. 1673.
Joan de Vries. Dr. Dirck Boelenfz. Nicolaes Harencarfpel. 1674. ' Joan de Vries.
Dr. Dirck Boelenfz. Joan van Beaumont de Jonge. 1675-
Joan de Vries.
Dr. Dirck Boelenfz. is
den 29 Sept. in de De- folaate Boedel-kamer gefield, en in zyne plaats kwam Jacob Bicker Hen«
drickfz. Cornelis Spiegel.
Mr. Adriaen Bäcker.
1676. Jacob vanNeckJacobfz.
Joan de Vries.
Cornelis Spiegel.
|
||||||||||||||
|
II, Boek. R E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
GEER
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3PP
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^Re>j- 1700.
j!Eks- Mr. Daniel Jean Ler-
'•^5. iiiu-d. Mr. jan Trip.
. Mr. Ernft Roeters. en Egidius vanden Beinpden. Oud-ScbepenenMr. Joban van d'cr Merel, 30 April ver- plaat/t. Mr. Baltijafar Scott, 20 Dec. aangekomen. 1701. Jacob Scott. Mr. Daniel Jean Ber- nard. Mr. Jan Trip. Mr. Ernft Roeters. en
Egidius van den ßemp- den. Oud-Schepenen. 1702. Jacob Scott. Mr. Daniel Jean Ber- nard. Mr. Jan Trip. Mr. Ernft Roeters. eil
jEgidifts van denBernp- den. Oud-Scbepenen. 1703-
Jacob Scott. Mr. Daniel Jean Ber-
nard. Mr. Jan Trip.
Mr. "Ernft Roeters.
en Egidius van den Bemp-
|
Mr. Daniel Hooft.
Jofephus Coymans. 1707-.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nard. en
Mr. Willem van Harn. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Anthony Oetgens RFKrx
van Waveren, JWjggf* |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oua-Scbspenen
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Daniel Jean Ber-
nard. en Mr. Ernft Roeters. Oud-Scbepenen.
Mr. Frederik Wilhem van Looh, fterft den jöjFan. 1708., enin deszslfs plaats kom Mr. Willem Bäcker. Mr. Daniel Hooft. Jofephus Coymans. 1708.
Mr. Daniel Jean Ber- nard. Mr. Ernft Roeters. en
Mr. Wigbolt Slicher, de Jonge. Oud-Scbepenen.
Mr. Willem Backer. Raad.
Jofephus Coymans. 1709.
Mr. Daniel Jean Ber- nard. Mr., Ernft Roeters. en ■
Gerard Karffeboom. Oui-Scbepenen.
Jofephus Coymans. Eduard Boddens. 1710.
Mr. Daniel Jean Ber- nard. Mr. Ernft Roeters, |
Jofephus Coymans.
Mr. Dirk Trip. < Jan van Kerchem, den 13 Oäober gekooren. , 1714. Mr. Willem van Harn. en
Mr. Anthony Oetgens van Waveren , Heer ' van Wavèren, Botshol enz. Oud-Scbepenen. Jofephus Coymans. Jan van Kerchem. 1715.
Mr. Willem van Harn. en
Mr; Anthony Oetgens van Waveren, Heer van Waveren, Botshol enz. Oud-Scbepenen.
Jofephus Coymans be- dankt den 1 Maart, m in zyne plaats komt Eduard Boddens Jan van Kerchem. 1716.
Hendrik Hudde. Mr. Willem Backer. en
Mr. Anthony Oetgens van Waveren, Heer van Waveren, Botshol enz. Oud-Scbepenen.
Eduard Boddens Jterft in May. |
van Waveren, Botsbol' ters
Oud-Schepenen.
Mr. GerbrandClaesdu Fay. 1720.
Hendrik Hudde. Mr. Willem Bäcker. Mr. Anthony Oetgens van Waveren, Heer van Waveren, Botshol enz, en Leonard van Hoefen. Oud-Scbepenen. Mr. Gerbrand Claes du Fay. 1721.
Hendrik Hudde, moordt den 6 May ver-plaatft op de Tbe/äurie Extra- ordinaris, en komt al- hier in zyne plaats Mr. Daniel Jean ßer- nard.-
Mr. Anthony Oetgens viui Waver.en, Heer van Waveren, Botsbol enz. voor dt den 6 May verplaatfl . op de Hu- ivdyksziaken , en in zyne plaats komt ■ - r. Jan Wolters. en
eonard van Hoefen. Oaä-Schepentn. r. Gerbrand Claes du |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jterft den j May,en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den.
Oud-Scbepsnen.
1704. Jacob Scott.
Mr. Daniel Jean Ber-
nard. Mr. Ernft Roeters.
Egidius van den Bemp-
den. Bfl
Mr. Frederik Wilhem
van Loon. Oud-Scbepenen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zyne plaats is vacant Jan vaVKerchem.
|
Fay.
1722.
Mr. Daniel Jean Ber- nard , Heer van Kat- tenbroek, en de Vitier- dyken van Maßixiyk. enz. Mr. Willem Backer. en
Mr. Jan Sautyri. Oud-Scbepenen.
Mr. Gerbrand Claes du Fay. I72.v
Mr. Daniel Jean Ber- nard , Heer van Kat- tenbroek, en de Uitter- dyken 'van Maßwyk en%. Mr. Willem Backer. en
Mr. Jan Sautyn. Oud-Scbepenen.
Mr. Gerbrand Claes du Fay. 1724. .
JVIr- Daniel Jean Ber- nard, Heer van Kat- tenbróek,éndeüittef dyken van MißWyk enz. Mr.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gebleeven. en
Gerard Karffeboom |
.1717
Hendrik Hudde. Mr. Willem Backer. Mr. Anthony Oetgens van Waveren, Heer van Waveren, Botshol enz. en Mr. Jacob Karffeboom. Ouä'&hepenm. 1718. . Hendrik Hudde. Mr. Willem Backer. Mr. Anthony Oetgens van Waveren, Heer van Waveren, Botsbol enz. en Mr. Jacob Karffeboom, isordt den 2 Maart Schepen. Oud-Scbepenen.
Mr. GerbrandClaes du Fay , moordt den 3 Maart bier gephatjt. 1719. Hendrik Hudde. Mr. Willem Bäcker. en ■—> Fff 3
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 Oud-Scbepenen.
Jofephus Coymans. Eduard Boddens. 1711.
Mr. Daniel Jean Ber- nard. Jacob Valckenier. Mr. Willem van Harn en
Mr. Nicolaes vanLoon, Oud-Scbepenen. Jofephus Coymans. 1712.
Mr. Daniel Jean Ber- nard. Jacob Valckenier. Mr. Willem van Harn. en
Mr.Nicolaes vanLoon, Jleift 5 3an. 1713. Oud-Scbepenen. Jofephus Coymans. Mr. Dirk Trip, den 27 Jan. in des oveileedens plaats 1713..
Mr. Daniel Jean Ber- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Daniel Jean ßer-
nard.
Mr. Ernft Roeters. Egidius van den ßemp- den.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
£72
GuiUelmo Pels
den 1 May. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 fierft
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oud-Scbepenen.
. 1706.
Mr. Daniel Jean Ber-
A nard.
Mr. Ernft Roeters.
Hendrik Hudde.
Oud-Scbepenen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel
|
|||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||
|
4oo
|
|||||||||||||||||||||
|
dyken van Mafiwyk
enz. Mr. Willem Bäcker. Adam van Ryn. en
Mr. Jan Sautyn. Oud-Scbepenen.
Hendrik Huyghens. 1731.
Mr. Daniel Jean Ber- nard, Heer van Kat- tenbroek, en de Uitter- dyken van Mafiwyk enz. Mr. Willem Bäcker. Adam van Ryn. en
Mr. Jan Sautyn. Oud-Scbepenen.
Hendrik Huyghens. |
N
|
__________________ REKEN'
1744- MEBS-
Adriaen van Loon. terS»
Leonard van Hoefen. en
Jan Trip. Oud-Scbepenen.
Nicolaes Calkoen,_/ïer/ï den 22 Nov. 1745.
Adriaen van Loon. Leonard van Hoefen. Mr. Abraham Boddens Eduardfz.
Jan Trip. en |
|||||||||||||||||||
|
Mr. Willem Backer.
en
Mr. Jan Sautyn. Oud-Scbepenen.
Nicolaas Calkoen de Jonge, in 1725. 17^5- Mr. Daniel Jean Ber- nard, Heer van Kat- tenbroek, en de Uitter- dyken van Mafiwyk enz. Mr. Willem Bäcker. en
Mr. Jan Sautyn. '. Oud-Scbepenen.
Nicolaes Calkoen de Jonge. 1726.
|
|||||||||||||||||||||
|
Mr. Jan Sautyn.
en
Mr. Abraham Boddens Eduardsz. Oud-Scbepenen.
Nicolaes Calkoen de Jonge. 1737«
Mr. Jan Sautyn, tegens May gecommitteerd ter Admiraliteit in 'f Noorderkwartier. Balthafar Boreel, alhier den 10 May geplaatft. en |
|||||||||||||||||||||
|
Mr. Abraham Boddens
Eduardfz. Oud-Scbepenen. ,
Nicolaes Calkoen de Jonge. 1738.
Balthafar Boreel. en
Mr. Abraham Boddens Eduardfz. Oud-Scbepenen.
Nicolaes Calkoen de Jonge. 1739.
Mr. Abraham Boddens Eduardfz. en Mr. Francois de Witt. Oud-Scbepenen. Nicolaes Calkoen de Jonge. 1740.
Adriaen van Loon. en
Mr. Abraham Boddens Eduardfz. Oud-Schepenen.
Nicolaes Calkoen de Jonge. 1741.
Adriaen van Loon.
en
Mr. Abraham Boddens Eduardfz. Oud-Scbepenen.
Nicolaes Calkoen. 1742.
Adriaen van Loon.
Mr. Dirk Atewyn,fterft den 14 Octob.eninzy-
ne plaats komt den 29
Jan. 1743.
Mr.LucasTrip.Dirkfz. en
Mr. Abraham Boddens Eduardfz.
Oud-Scbepenen.
Nicolaes Calkoen. Aa ■ ï743;
Adriaen van Loon.
Mr. Abraham Boddens Eduardfz. en
Jan Trip. Oud Schepenen.
|
|||||||||||||||||||||
|
Henrik Hooft Da-
nielfz. Oud-Scbepenen. .
1745-
Adriaen van Loon. Leonard van Hoefen, fterftden 22 Febr.
Mr. Abraham Boddens Eduardfz.
Jan Trip. en
Henrik Hooft Da- nielfz., verplaatfi op deZeezaakenq. Maart. Oud-Scbepenen. 1747-
Adriaen van Loon. Mr. Abraham Boddens Eduardfz. en Jan Trip. Oud-Scbepenen.
1748. Adriaen van Loon. Mr. Abraham Boddens Eduardfz. en Jan Trip. Oud-Scbepenen.
By de buitengewoons
verandering der Re- geering, in Septemb. en federt, zyn Reken, meefters geworden Mr. Pieter Clifford.
Oud- Schepen.
Pieter van Tarelink. en
Michiel Bruyningh. Raaden. 1749. Mr. Jan Graafland. en
Mr. Pieter Clifford. Oud-ScbeptiM' Pieter van Tarelink. ,
Raad. 1750.
Jan Calkoen. en
Mr. Pieter Clifford. Oud-Scbepene»^,
|
|||||||||||||||||||||
|
Mr. Daniel Jean Ber-
|
|||||||||||||||||||||
|
nard, Heer van Kat-
tenbroek, en de Uitter- dyken van Majlwyk enz. Mr. Willem Bäcker. en
Mr. Jan Sautyn. Oud-Scbepenen.
Nicolaes Calkoen de Jonge." 1727.
Mr. Daniel Jean Ber- nard, Heer van Kat- tenbroek, en de Uitter- dyken van Mafiwyk enz. Mr. Willem Bäcker. Mr. Theodorus Huy- ghens, Heer vanHon- koop. en Mr. Jan Sautyn. Oud-Scbepenen.
1728. Mr. Daniel Jean Ber- nard, Heer van Kat- tènbroek, en de Uitter- dyken van Mafiwyk enz. Mr. Willem Bäcker. Adam van Ryn. en
Mr. Theodorus Huy- ghens, Heer van Honkoop. Oud-Scbepenen.
1729. Mr. Daniel Jean Ber- nard, Heer van Kat- tenbroek, en de Uitter- dyken van Mafiwyk enz. Adam van Ryn. en
Mr. Jan Sautyn. Oud-Schepenen*
Hendrik Huyghens. 1730.
Mr. Daniel Jean Ber- nard, Heer van Kat' tenbroek, ende Uitter- |
i732-
Mr. Daniel Jean Ber- nard, Heer vanKat- tenbroek, en de Uitter- dyken van Mafiwyk enz. en Mr. Jan Sautyn. Oud-Scbepenen.
1733-
Mr. Daniel Jean Ber- nard, Heer van Kat' tenbroek, en de Uitter- dyken van Mafiwyk enz. en Mr. Jan Sautyn. Oud-Scbepenen.
Nicolaes Calkoen de Jonge. 1734.
Mr. Daniel Jean Ber- nard, Heer vanKat- tenbroek, en de Uitter- dyken van Mafiwyk enz. en Mr. Jan Sautyn. Oud-Schepenen.
Nicolaes Calkoen de Jonge. 1735-
Mr. Daniel Jean Ber- nard, Heer van Kat- tenbroek, en de Uitter- dyken van Mafiwyk enz. en Mr. Jan Sautyn. Oud Schepenen,
Nicolaes Calkoen de Jonge. 1736.
Mr. Daniel Jean Ber-
nard, Heer van Kat tenbroek, en de Uitter dyken van Maßwyk enz fttrft 29 Juny% |
||||||||||||||||||||
|
R E G E E R I N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
401
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R«Ren- Pieter van Tarelink.
ftIEes- Raad. 'ts-^s. 1751.
Jan Calkoen.
en
Mr. Pieter Clifford. Oud-Scbepenen.
Pieter van Tarelink. Raad. 1752. Jan Calkoen. en
Mr. Pieter Clifford. Oud-Scbepenen.
Pieter van Tarelink. Raad. 1753-
Jan Calkoen. Mr. Jan ßaptifta Su- cher, wordt Wees' mee fier 1 May.. en Mr. Pieter Clifford. Oud-Scbepenen.
Mr. Adriaan Ifaac Valc- kenier, aangefield 2 May. 17 54-
Mr. Pieter Clifford. Oud-Scbepen.
Mr. Lucas Trip. Mr. Adriaan Ifaac Valc- kenier. 1755-
Mr. Lucas Trip. Dr. Willem Roel. Mr. Adriaan Ifaac Valc- keuier. 1756.
Nieolaas Warin, Oud-
Scbepen. verplaaiftop de Asjurantiekamer 24 Auguflus, en bier, in zynéjplaats Quiryn Wilhelm van
Hoorn, 14 Getob. Mr. Lucas Trip.
Dr. Willem Roel.
1757.
Mr. Lucas Trip. Mr. Pieter Schaak. Dr. Willem Roel. Mr. Lucas Trip.
Mr. Pieter Schaak. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dr. Willem Roel.
1759.
Mr. Lucas Trip. Mr. Pieter Schaak. Dr. Willem Roel. 1760.
Mr. Lucas Trip. Mr. Pieter Schaak. Dr. Willem Roel. 1761.
Mr. Lucas Trip. Mr. Pieter Schaak. Dr. Willem Roel. 176a.
Mr. Lucas Trip, fterfi 1 December.
Mr. Pieter Schaak. Dr. Willem Roel. 1763.
Mr. Pieter Schaak. Dr. Willem Roel. Mr. Joan Graafland Pièterfz. 1764.
Mr. Pieter Schaak. Dr. Willem Roel. Mr. Joan Graafland Pièterfz. I7Ö5. .
Mr. Pieter Schaak. Dr. Willem Roel. Mr. Joan Graafland. Pièterfz. 1766'.
Egidius van de Poll.
Oud-Scbepen. Dr. Willem liöel. Mr. iEgidius Willem Tolling. 1767.
Egidius van de Poll.
Oud-Scbepen.
Mr. ^Egidius Willem Tolling.
Mr. Gerbrand Pancras Clifford.
1768.
Mr. Adriaan IfaacValc-
kenier.
Oud-Scbepen.
Mr. ^Egidius Willem Tolling.
Mr. Ifaac Ernft de Pe- terfen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
begin des jaars 1609 (a), en elders (Z>), ook Com-
een omltandig berigt gegeven van den Wiflèl- missa- handel te Amfterdam, waarin veele byzonder- RISS^N' heden, de Wiiïèlbank betreffende, te vinden\yls. zyn, die hier dus niet behoeven herhaald te sel- worden. Daar blyft, derhalve, alleenlyk , bank. overig te handelen van de Regeering der Wiflèlbank, die aan Commiflariflèn aanbevo- len is, en van de Amptenaars en andere Be- dienden , die, dagelyks, in dezelve, onder Commiflariflèn, arbeiden. By de eerfte opregting der Wiflèlbank , Derzel.
werden over dezelve drie Commissaris-verg * SEN aangefteld, welker getal,in 't jaar 1686, op vier vermeerderd werdt: op welk getal, het doorgaands gebleeven is, tot dat 'er, in 't jaar 1715, vyf, en in 't jaar 1716, zes werden aangefteld. Sedert zyn 'er, enkele reizen, zeven en agt Commiflariflèn van de Wiflèlbank geweeft; doch gemeenlyk, gelyk tegenwoordig,is het getal op zes bepaald ge- bleeven. Doorgaands, zyn dezelven Oud- Schepenen of Raaden. Somtyds, bevinden 'er zig ook twee of drie voornaame Koop- luiden onder. Zy verbinden zig, by eede,Eedent „zorg te draagen dat deezer Stede en derf.Dftruc- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3>
|
goede luiden penningen getrouwelyk ont*t,e'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vangen, wel bewaard, en wederom goed-
gedaan worden; dat elk , die eenige geld- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
>»
|
fpecie begeert, zonder eenig aanzien van
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
perfoonen, tot redelyke toebaate, worde
geryfd; dat de partyen naauwkeuriglyk ge- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
>'
|
boekt, en elk ten fpoedigfte geholpen wor-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
„ de." De Vroedfchap heeft,in 'tjaar 1683,
toen 'ermerkelyke verandering gemaakt werdt in de beftiering van de Wiflèlbank, eene In- ftruftie voor de Commiflariflèn van dezelve vaftgefteld (c), in gevolge van welke „ twee |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
f)
|
hunner » dagelyks, ter Kamer van Com-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
miflariflèn , verfchynen moeten, en toe-
zien , of ook, door iemant, meer afge- fchreeven zy, dan hy, uiterlyk 's daags te vooren, of, voor ingebragt gemunt of on- gemunt goud of zilver, den zelfden dag, op zyne rekening gekreegen heeft: 't welk hun, uit de Lyften, hun door de Boekhouders ter hand gefield, blyken kan. Zy moeten, wyders, zorg draagen,'dat zulken, die de Keure op de Wiflèlbank (d), in dit op- zigt, bevonden worden overtreden te heb- ben, zonder oogluiking, in de boete be- flaagen worden. Zy moeten de Muntmees- ters der Vereenigde Provinciën voorzien van zo veel goud of zilver, als zy oordee- len te behoeven tot de geldfpecien, die » raeeft
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J»
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
COMMISSARISSEN VAN DE
WISSELBANK. Wy hebben, in 't verhaal van de Ge-
fchiedeniflen der Stad, reeds gewaagd van de opregting der Wiflèlbank alhier, in 'c |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
sttU
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(«) ll.Peel, Xï.Bce(, II. Ijf.
(b) IV. Deel, UI, Biek^, H. 4*f''">*■'
(c) B-cfol. Vroedfch. L'. t. 13 J*"- '«8J. BI. ij,
(tl) Keiub. Q. f, zo «r/i. BJMidï. il. 67;. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||||
|
MSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||
|
402
|
|||||||||||||||||||
|
„ Wiflèlbank , door hun toedoen , lydenc0M-
„ mögt; ten welken einde, zy, by 't aan- missa- „ vaarden van hun Ampt, voor eene merke-lliss^ „ lyke fomme , moeten borg ftellen. Zy®"" „ mógen zelven geene rekening in de Bank • , „ hebben, noch in eenigerlei geldfpecie han • eAmk. „ del dry ven. Zy zyn, eindelyk, verpligt, „ elk met befchéidenheid te bejegenen, en „ vaardiglyk te geryven (ƒ)." De Contra- Boekhouder legt, ten opzigte van het houden van zyn Contra - Grootboek, onder dezelfde verpiigting, als de Boekhouders, zynde hy gehouden , zyn Boek , dagelyks, met dat der Boekhouders, te effenen (g). De Ad- fiflenten helpen de Boekhouders, en leggen onder gelyke verpiigting (h). De Ontvangers zyn gehouden „ 't beloop Onev*a'
„ van 't gene in de Wiflèlbank gebragt wordt,gerS' „ ten zelfden dage , op rekening van den „ inbrenger af te fchryven : voorts , zorg „ draagende, dat zy geene fpecien ontvan- „ gen, dan tot den prys, waarop zy door „ Commiflariflèn zullen gefteld zyn, aan wel- „ ken zy, van tyd tot tyd, de zakken, vol- „ gens derzelver gewigt en waarde, bqhoor-t „ lyk moeten overleveren (i)," '^ De EJJayeur van de Wiflèlbank is, volgens Efl»ye
eene Inftru&ie, den dertigften November des jaars 1734, by Burgemeefteren vaftgefteld, niet alleen verpligt „ de fpecien, die in de „ Bank gebragt zyn, te fmelten, te fcheiden, „ te proeven en te waardeeren ; maar hy „ moet •Commiflariflèn ook, in 't gene het „ muntwerk betreft, met raad en daad, ten „ dienfte ftaan. Hy mag geene Muntfpecie „ koopen, dan met byzonder verlof van Com- „ miflariflèn, en verzorgt de Wiflèlbank, ten „ befte mogelyk , van Bank- of Casgeld, „ naar dat zy 'teen of't ander noodig hebben „ mögt (*). Van de Boden en mindere bedienden der
Wiflèlbank, weeten wy niets byzonders aan te tekenen. Zie hier de Naamen der Commissa-^^
rissen van de Wisselbank, federt der- £0»^ zelver opregtinge in 't jaar 1609, tot het jaarVsf 1768. ««*.V |
|||||||||||||||||||
|
Com- •>■> meeft begeerd worden, en minft by de Wis«
MissA- >, felbank in voorraad zyn; en van alles, mee rissen „ naame van de wind,die 'er op valt,goede ■van de j? aantekening houden. By 't vraagen der s" „ rellen van elks byzondere rekening, zyn e \n'k " zy v^P^g1 te zorgen > dac iemant, wiens „ refi niet accoord is, zyne rekening uit- „ fchryve, op dat de reden van 't verfchü „ moge blyken , en de ontdekte misflagen „ herfteld worden: tot welken tyd toe, hy, „ over 't gene hy in de Bank in voorraad „ heeft, niet befchikken mag. De Boekhou- „ ders zyn verpiigc, by tyds, drie Regifters „ der Reden aan Commiflariflèn ter hand te „ Hellen, waaruit deezen , na 't opnoemen „ van iemants naam en folio, meteenen op- „ flag , können zien , hoe veel 'er op des- „ zelfs rekening te goede zy. Voorts, is den „ Commiflariflèn aanbevolen, zorg te, draa- „ gen , dat de Boekhouders , Ontvangers , ,, Eflayeurs en andere Bedienden van de Wis- „ felbank zig behoorlyk kwyten, elk van zy« „ nen byzonderen pligt. Ook doen zy, met „ het fluiten hunner boeken, eens 's jaars, na „ 't verzetten der Banken, in 't byzyn van j, eenen der regeerende Burgemeefteren, re- „ kening van den ftaat der Wiflèlbank aan „ hunne Opvolgers (e)-" Ampten- De groote omflag der Wiflèlbank vordert, aars en een merkelyk getal van Amptenaaren. Men Bedien- heef;t f \n dezelve, vier Opperboekhouders , wliïèl- twee Adjunft-boekhouders, een Contraboek- feank: als houder en zes Adfiftenten. Wyders, zyn 'er twee Ontvangers , die de geldfpecien en 't ongemunt goud en zilver, welk in de Bank gebragt wordt, ontvangen, en wederom uit- leveren. Zy hebben eenige arbeiders onder zig. Ook is 'er altoos een Eflayeur in de Wiflèlbank. Eindelyk, heeft men 'er twee Boden; en een noodhelper, die op daggeld aangenomen wordt. Boek- De Opper- en Adjunct - boekhouders zyn, houders. voigens hunne Inftruftie van den twaalfden
April des jaars 1715 , verpligt „ de Aflig- „ natiën of Bankbriefjes zelven aan te nee- „ men van hem, die de affchryving doet, „ of van iemant, die daartoe, door den af- „ fchryver , byzonderlyk gemagtigd is; de „ partyen terftond in 't kladboek te ftellen, „ en , nog dien zelfden dag, in 't Groot- „ boek, over te draagen, elke vyf poften, beide „ in het debet en in het credit, optellende, om „ te vaardiger te können zien, hoe iemants „ rekening fta; en om misflagen te voorko- „ men. Zo iemant meer affchryft dan hy op „ zyne rekening heeft, moeten zy zyn Bank- „ briefje ter zyde leggen, hoe klein het ver- „ fchil ook zyn nioge. Voorts , zyn zy ver- „ pligt, de fchade te vergoeden , die de (e) Maniraent-Regift. N, IV. ƒ. 221 enx..
|
|||||||||||||||||||
|
1609. Gerrit Jacob Witfen. ".^
|
|||||||||||||||||||
|
Frans Henrickfz. Oet
|
1611.
|
||||||||||||||||||
|
gens van Wavereu.
|
|||||||||||||||||||
|
p. - n. , p Gerrit Jacob Witfen.
Dr. Dirck Bas. Dr D£ckBas
Doïdsho^rnminS Van Laurensjanfz.Spiegel,
1610.' 1612.
Frans Henrickfz. Oet- Reynier Pauw A-
gens van Waveren. driaenfz.
Dirck de Vlaming van Roelof Egbertfz. „
Oudshoorn. , ^ JacobDirckfz.deGraet.
(f) Groet-Memor. N. IX. ƒ. 205.
(g) Croot-Meraot. N. IX. ƒ. 204 verf:
(h) Gioot-Mernor. N. IX. ƒ. 205. (i) Groot-Memot. N. IX. ƒ. zoj. verg. N. VIL ƒ. 7+«
IK.) Gioot-Memor. N, X. ƒ, iio vtrfi, |
|||||||||||||||||||
|
II. Boek- REGEER ING.
|
|||||||||||||||||
|
403
|
|||||||||||||||||
|
Con- 1613.
*«ssA. Jacob Bodens.
R*ssEN Reynier Pauw A- *«« de driaenfz. wis- Roelof Egbertfz. Sel- 1614. £*WK. Cornelis Pieterfz.
Hooft. CornelisBanningJanfz. Jacob Dirckfz. deGraef. 1615.
CornelisBanningJanfz. Reynier Pauw. Jacob Dirckfz. deGraef, ir gecommitteerd in de Gecommitteerde Räu- den van de Staaten van Holland, en in zyne plaats kwam Bartholt Kromhout. 1616.
Frans Henrickfz. Oet- genS-van Waveren.
Jacob Gerritfz. Hoing. Joris Jorifz. 1617.
Jacob Boelens. Jacob Gerritfz. Hoing.
)irck de Vlaming van Oudshoorn. 1618.
Frans Henrickfz. Oet-
gens van Waveren. Jacob Dirckfz. deGraef.
Dirck de Vlaming van
Oudshoorn. 1619. Roelof Egbertfz.
Jacob Gerritfz. Hoing.
Laurens Janfz. Spiegel.
1620. Frans Henrickfz. Oet-
gens van Waveren. Laurens Janfz. Spiegel.
Pieter de Vlaming van
Oudshoorn. 162.1. Frans Henrickfz. Oet-
gens van Waveren. Jacob Gerritfz. Hoing.
Laurens Janfz. Spiegel.
1622. Jacob Gerritfz. Hoing.
Laurens Janfz. Spigel.
I)r. Volckert Oeuver-
lander,£fcer van Pur- tnerland en Ilpendam. 1623. Frans Henrickfz. Oet-
gens van Waveren. Jacob Gerritfz. Hoing.
Laurens Janfz. Spiegel.
deeze flerft, en in zy- se plaats komt Dr« Dirck Bas, Ridder.
v.. 1624.
Gieter de Vlaming van
. oudshoorn.
,^J°ny Oetgens vau
|
|||||||||||||||||
|
Henrick Reynfl.
Dr. Laurens Reael, Ridder. 1636.
Pieter Haffelaer. Henrick Reynfl. Dr. Albert Bas. 1637.
Henrick Reynfl.
Dr. Albert Bas.
Dr. Laurens Reael,
Ridder. 1638.
Jacob de Graaf, Vry-
beer van Suydpols- broek enz. Dr. Albert Bas.
Reynier Pauw.
1639. Anthony Oetgens van
Waveren, Ridder , Heer van Waveren, Botsholen Ruyge Wil- nis enz. Dr. Albert Bas.
Jan Munter.
1640. Anthony Oetgens van
Waveren, Ridder, Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wilnis enz. Henrick Reynfl.
Ja,n Munter.
164 t. Anthony Oetgens van
Waveren, Ridder, Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wil- nis enz. Jacob Bicker Gerritfz.
Jan Munter.
1642. Anthony Oetgens van
Waveren, Ridder, Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wil- nis enz. Jacob Bicker Gerritfz.
Jan Munter.
1643. Anthony Oetgens van
Waveren, Ridder, Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wil- nis enz. Jacob Bicker Gerritfz.
Jan Munter.
1644- Anthony Oetgens van
Waveren, Ridder, Heer van Waveren, botshol en Ruyge Wil- nis enz. jan Munter.
Jacob Bicker Gerritfz.
Heer van Engelen- burg enz. 1645.
Henrick Reynfl.
Ggg |
|||||||||||||||||
|
Dr. Andries Bicker Ger«
ritfz. 1615.
Anthony Oetgens van
Waveren. Jan Cornelifz. Geel-
vinck. Cornelis Bicker.
1656. Fredrick de Vry.
Hillebrand Schellinger.
Cornelis Bicker Ger-
ritfz. 1627.
Fredrick de Vry.
Jacob Reael.
Cornelis Bicker Ger-
ritfz. 1628.
Fredrick de Vry.
Warnaer Ernfl van
BafTen. Dr. Matthys Raephorft.
1629. Jacob de Graef.
Ernfl: Roeters.
Cornelis Bicker Ger-
ritfz. 1630.
Dr. Gerrit Schaep.
Ernfl Roeters.
Dr. MatthysRaephoriï.
1631. Dr. Gerrit Schaep, is
den 29 April gekoor en by de Vroedfchap tot Rekenmeefter in deRe- kenkamer van Rol- land , enin zyne plaats kwam Jacob ßacker.
Cornelis Bicker Ger-
ritfz. Dr. Laurens Reael,
Ridder. 1632.
Anthony Oetgens van
Waveren , Ridder, Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wil- nis enz. Cornelis Bicker Ger-
ritfz. Dr, Albert Bas.
1633. Apthony Oetgens van
Waveren, Ridder, Heer van Waveren, - Botshol en Ruyge Wil-
nis enz. Henrick Reynfl.
Cornelis Bicker Ger-
ritfz. 1634.
Henrick Reynfl.
Cornelis Bicker Ger-
ritfz. Dr, Albert Bas.
1635-
Jan Cornelifz. Geek vinck.
|
|||||||||||||||||
|
Jan Munter.
Jacob Bicker Gerritfz.
Heer van Engelen- burg enz. 164.6. Henrick Reynfl.
Jan Munter.
Jacob Bicker Gerritfz.
Heer van Engelen- burg enz. 1647- Henrick Reynfl.
Jan Munter.
Nicolaes Corver.
Henrick Reynfl, fierft
den 29 Juny, en in zyne plaats 'kwam den 30 Ociober Cornelis de Vry.
Jan Munter.
Nicolaes Corver.
1649. Jan Munter.
Cornelis de Vry.
Jan van Waveren.
1650. Cornelis de Vry,flerft
den 9 Sept. Jan Munter.
Jan van Waveren.
1651. Mr.JorisJorifz.Backer,
is Weesmeefter gevsor* den den 21 Nov. enin zyne plaats kivam Dr. Jacób Bas Dirckfz.
Jan Munter.
Jan van Waveren.
1652. Jan van Waveren.
Dr. Jacob Bas Dirckfz.
Jan Munter.
Dr. Jacob Bas Dirckfz.
Dr. Gerrit Reynfl:. Nicolaes Pancras. 1654.
Jan Munter. Dr. Jacob Bas Dirckfz. Pieter Trip. IÖ55-
Dr. Gerrit Reynfl. Dr. Jacob Bas Dirckfz. Pieter Trip, flerfi den 20 Juny, en in zyne plaats kwam den 21 Auguflus Hendrick Roeters. 1656.
Dr. Gerrit Reynfl. Jan Mnnter. Henrick Roeters. 1657. „ Mr. Gerrit Reynfl. Dr. Cornelis vanDronc- kelaer.
Jan Munter. 1658.
Dr.Cornelis vanßronc- kelaer. Dr. |
|||||||||||||||||
|
Cojj-
MISSA'
RISSEN van de
Wis- sel- bank, |
|||||||||||||||||
|
averen.
Hl. STUK. |
|||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
VII. Deel.
en Com-
Daniel Bernard , Heer missa-
van Kattenbroek. rissen Oud-Scbepenen. van de Mr. Adriaen Backer. WiS" Raad. sel- Adriaen van Loon. »ank. 1689.
Hendrick Roeters. en
Mr. Albert Geelvinck. Oud-Scbepenen. Mr. Adriaen Bäcker, Raad, tot Schepen . verhoren 7 Sept. en in zyne plaats komt, den 14 dito. Adriaen de Weert. Adriaen van Loon. 1690.
Hendrick Roeters. Mr. Albert Geelvinck. en
Adriaen de Weert. Oud-Scbepenen.
Adriaen van Loon. 1691.
Hendrick Roeters. Mr. Albert Geelvinck.. en
Adriaen de Weert. Oud-Scbepenen.
Adriaeu van Loon. 1692.
Hendrick Roeters. en
Mr. Albert Geelvinck. Oud-Scbepenen.
Dr. Philips Wevering , gaat over in de Zee- zaaken, en in zyne plaats komt Mr. Dirk Bäcker. Adriaen van Lood. 1693.
Joan Coymans, 2 Nov, op de Weeskamer.
Mr. Dirk Bäcker. en
Mr. Cornelis Munter. Oud-Scbepenen.
Adriaen van Loon. Mr. Joan Huydecoper vanMaarfeveen, den a Nov.in ie plaats van Coymans. 1694. Mr. Dirk Bäcker. Mr. Cornelis MuHter« en „
Mr. Cprnelis Bors va»
Wa veren. Oud-Schepei#n-
Adriaen van Lo°n" 1695.
Mr. Dirk Bäcker- Mr. Cornelis £°rS vm Waveren- . ,
Daniel Hochepied. Oud-Scbepenff&
|
||||||||||||
|
4°4
|
|||||||||||||
|
1678.
Cornelis Geelvinck, Heer van Cafiricum enz. Joan Six, Heer van Vro- made enz.
Hendrick Becker. ■ 1679.
Cornelis Geelvinck, Heer van Cafiricum enz. Joan Six, Heer van Vro~ made enz.
Hendrick Becker. 1680.
Cornelis Geelvinck, Heer van Cafiricum, gaat op deTbefaurie Ordinarh 13 Nov. Joan Six, Heer van Wimmenum en Vro- made. Hendrick Becker. 1681.
Hendrick Roeters. Joan Six, Heer van Wimmenum en Vro- made. Hendrick Becker. 1682.
Hendrick Roeters. Joan Six , Heer van Wimmenum en Vro~ made. Hendrick Becker. 1683.
Hendrick Roeters. Hendrick Becker. Daniel Bernard, Heer van Kattenbroek. 1684. Hendrick Roeters. Hendrick Becker. Daniel Bernard , Heer van Kattenbroek. 1685. Hendrick Roeters. en
Jean Appelman. Oud-Scbepenen.
Daniel Bernard, Heer van Kattenbroek. 1686. Hendrick Roeters. en Jean Appelman. Oud-Scbepenen.
Adriaen van Loon. Mr. FredrikWillem van hoon, is den 15 Nov. Qommijfaris geworden, 1687. Hendrick Roeters. Joan Coymans. en
Daniel Bernard , Heer van Kattenbroek. Oud-Scbepenen. Adriaen van Loon. 1688.
Hendrick Roeters. |
|||||||||||||
|
Com- Dr. Gerrit Reynft J£er/j
hussa- den 29 yuny,en in zy-
rissen ne plaats kwam den 7
Tan de September
Wis- Joan Hulft.
SEL- Jan Munter.
BANK. 1659.
Joan van de Poll.
Jan Munter. Joan Hulft. 1660.
Joan van de Poll. Jan Munter. Joan Hulft. 1661.
Mr. Coenracd Burg, Jan Munter. Joan Hulft. 1662.
Mr. Coenraed Burg. Joan Hulft. Cornelis Backer. I663.
Gerard Ciaerz. Hafle- laer.
Cornelis Backer. Henrick Roeters. 1664.
Gerard Claefz. Haffe- lacr.
Cornelis Backer. Henrik Roeters. 1665.
Jan Munter. Cornelis Backer. Dirck Spiegel. 1666.
Jan Munter. Dirck Tulp. NicolaesRochus van de Capelle. 1667.
Dr. Joan Blauw, is op de Weeskamer gefield, in zyne plaats kwam Jacobus Reynft, is den 4 September overleden, in zyne plaats kwam den 4 OStober Pieter de Graef. Jan Munter. Dirck Tulp. 1668.
Jan Munter. Dirck Tulp. Jacob Jacobfz. Hinloo- pen. 1669.
Mr. Andries de Graef. ian Munter.
)irck Tulp. 167c
Mr. Lambert Reynft.
Jan Munter, is den4
Maart tot Burgemees- ter ver koor en, en in zyne plaats kwa?n Adriaen de Weert,
Dirck Tulp,
|
|||||||||||||
|
1671.
Jan Munter. * Dr. Cornelis Bäcker.
Joan Six, Heer van Vro- made enz.
1672. Joan Huift. Cornelis Geelvinck, Heer van Cafiricum
enz.
Mr. Arnout Helmans Hooft, Ridder.
By de buitengewoone
verandering der Re- geering, in Septemb. werden CommiJJaris- Jen van de Wijfelbank Mr. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarfeveen, Neerdyk enz. Joan Geelvinck.
Adriaen Bäcker.
1673-
Mr. Hendrick Hooft,
Heer van Oud-Kar- fpel, inKoedyk, en van Schoterbos enz. GasperPellicorne.
Mr. Joan Geelvinck ,
is den 8 Sept. t»t Se- cretaris verhoren, en in zyne plaats kwam Mr. Jonas Witfen.
1674.
Mr. Hendrik Hooft,
Heer van Oud-Kar- fpel, in Koedyk, en van Scbooterbos enz. Hendrick Becker.
Gasper Pellicorne.
1675.
Mr. Hendrick Hooft,
Heer van Oud-Kar- /pel, inKoedyk, en van Scbooterbos enz. Dr. Joan ten Grooten-
hnis, is den 12 Jan. tot Weesmeefier gekoo- ren, en in zyne plaats kwam Jacob Hinloopen Ver-
maes. Gasper Pellicorne.
1676. Mr. Hendrick Hooft,
Heer van Oud-Kar- fpel, in Koedyk, en van Scbooterbos enz. Michiel Tielens.
Gasper Pellicorne.
1677. Cornelis Geelvinck,
Heer van Cafiricum enz. Mr. Vincent varr
Bronckhorft. Gasper Pellicorne.
|
|||||||||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||
|
REGEER ING,
|
||||||||||||||||||||||||
|
405
|
||||||||||||||||||||||||
|
Adriaen van Lbon.
1696.
Mr. Dirk Bäcker. Mr. Cornelis Bors van Wa veren. en Daniel Hochepied. Oud-Scbepenen.
Adriaen van Loon. 1697.
Mr. Adriaen Bäcker. Daniel Hochepied. en
Alexandsr Velters. Oud-Schepenen.
Adriaen van Loon. 1698.
Mr. Adriaen Backer. en
Daniel Hochepied. Oud-Scbepenen".
Adriaen van Loon. Cornelis Verpoorten, fier ft 16 Febr. en in zyne plaats komt iOSt. Mr. Jacob Trip, diever- plaatfi wordt, en komt Mr. Lucas Trip, 17 0£t. in zyne plaats. 1699. Daniel Hochepied. Mr. Joan Huydecoper van Maarfeveen. en Cornelis Calkoen. Oud-Scbepenen.
Adriaen van Loon. 1700.
Daniel Hochepied. Mr. Joan Huydecoper van Maarfeveen. en Alexander Velters. Oud-Scbepenen.
Adriaen van Loon. 1701.
Daniel Hochepied. Mr. Joan Huydecoper van Maarfeveen. en Alexander Velters. Oud-Schepenen.
Adriaen van Loon. 1702.
Daniel Hochepied. Mr. Joan Huydecoper van Maarfeveen. en Alexander Velters. Oud-Schepenen.
Adriaen van Loon. 1703.
Daniel Hochepied.
Mr. joan Huydecoper
van Maarfeveen, fier ft ijuny, en in A Plaats komt
Abraham Muyflart.
*n |
||||||||||||||||||||||||
|
Alexander Velters.
Oud-Scbepenen.
Adriaen van Loon. 1704.
Danie! Hochepied, fier ft 31 Auguflus. Cornelis Calkoen. en
Alexander Velters. Oud-Scbepenen.
Adriaen van Loon. Mr. Jacobus Trip, ia Sept. in des overleedens plaats. 170 s'
Cornelis Calkoen. en
Alexander Velters. Oud-Schepenen.
Adriaen van Loon. Mr. Jacobus Trip. 1706.
Mr. Joan Blaeuw. en
Cornelis Calkoen. Oud-Scbepenen.
Adriaen van Loon. Mr. Jacobus Trip. 1707.
Mr. Joan Blaeuw. en Egidius van denBemp- den. Oud-Schepenen.
Adriaen van Loon, doet aflland, den 4 Maart, en in zyne plaats komt zyn Zoon, Mr.Nicolaes van Loon. Mr.Jacobus Trip,toora'f den 9 Nov. in plaats «awMr.NicolaesSau- tyn , (die Fiscaal van de Admiraliteit was geworden) gecommit- teerd in 't Collegie ter admiraliteit in't Noor- derkwartier , en in zy- ne plaats komt Conftantyn Decquer. 1708.
Mr. Joan Blaeuw. en Egidius van denßemp- den. Oud-Scbepenen.
Conftantyn Decquer. Mi\ Nicolaes vanLoon. 1709.
Mr. Joan Blaeuw. en
Egidius van den Bemp- den. Oud-Schepenen.
Conftantyn Decquer. Mr. Nicolaes vanLoon. 1710.
Mr. Joan Blaeuw. en
Egidius van den Bemp- den. Oud-Schepenen.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Conftantyn Decquer.
Nicolaes Calkoen. 1711.
Mr. Joan Blaeuw. en
Egidius van den Bemp- den. Oud-Schepenen.
Conftantyn Decquer. Nicolaes Calkoen. 171a.
Mr. Joan Blaeuw ,ßerft den 13 Aug. en in zy- ne plaats komt den 15 September. Hendrik Hudde. en
Egidius van denBemp- den. Oud-Schepenen.
Conftantyn Decquer. Nicolaes Calkoen. 1713-
Egidius van den Bemp- den.
en Pieter Eyghels, den 29 Jan. 1714. tot Wees-
meefier verkooren.
Oud-Scbepenen. en in zyne plaats komt
Cornelis Graafland. Conftantyn Decquer. Nicolaes Calkoen. Egidius van denBemp-
den. Mr. WigboltSlicherde
Jonge. Oud-Schepenen.
Conftantyn Decquer,
fier ft 8 April, en in zyne plaats komt Adam van Ryn.
Nicolaes Calkoen.
ms-
Egidius van den Bemp-
den.
Mr. Wigbold Slicher de Jonge.
Mr. Arnold van Aalft. en
Adam van Ryn. Oud-Schepenen.
Nicolaes Calkoen. 1716.
Egidius van den Benrp- den.
Jacob Valckenier. Mr. Arnold van Aalft. Adam van Ryn. en Dirk van der Meer. Oud-Scbepenen.
Nicolaes Calkoen. 1717.
Egidius van den Bemp- den.
facob Valckenier. Mr. Arnold van Aalft. Ggg a |
||||||||||||||||||||||||
|
Adam van Ryn.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen van de Wls- SEL-
|
||||||||||||||||||||||||
|
en
|
||||||||||||||||||||||||
|
BISSEN
xï?de
wis-
sel. |
||||||||||||||||||||||||
|
Dlrk van der Meer.
Oud-Scbepenen.
Nicolaes Calkoen. . 1718.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Egidius van den Bemp- ijAKiC.
Jacob Valckenier, den r
May gecommitteerd in de Staaten Generaal, en in zyne plaats komt den 30 May Gillis Graafland.
Adam van Ryn.
Mr. Jan de Witt.
en Mr. René de Vicq.
Oud-Scbepenen. Nicolaes Calkoen.
V 1719. Adam van Ryn.
Mr. Theodorus Huy-
ghens, Heer van Honkoop. Gillis Graafland.
en Mr. Jan de Witt.
Oud-Scbepenen.
Nicolaes Calkoen.
Mr. Dirk Alewyn.
1720.
Adam van Ryn. Mr. Theodorus Huy« ghens, Heer van
Honkoop.
Gillis Graafland. Jan van Ghefel. Philips Anthoni van der
Ghieflen. en Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge, Heer van Tienhoven, Oud-Scbepenen. 170.1.
Adam van Ryn. Mr. Theodorus Huy- ghens, Heer van Honkoop. Gillis Graafland. Jan van Ghefel. Philips Anthoni van der Ghieflen. en Nicolaes Calkoen. Qüd-Scbepenen.
Adam van Ryn.
Mr. Theodorus Huy-> ghens. Heer van
Honkoop.
Gillis Graafland. Jan van Ghefel. Nicolaes Calkoen. en
Mr. Abraham Boddens Eduardsz.
Oud-Scbepenen*
17*3*
|
||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
VIL Deel.
en CoM'
Samuel EliasCoymans, missa«
den 4 July hier ge- rissen |
||||||||||||||
|
4o6
|
|||||||||||||||
|
27 Febr. verplaatß op
Huwelykszaaken. Oud-Scbepenen. Fredrik Berewout. Raad. Nicolaes Caikoen de Jonge.
Harman van Ghefel. 1733.
Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge, Heer van Gunterfiein en Tienboven enz. Mr. Abraham Boddens Eduardsz.
Mr. Jan van Loon. en
Mr. JanBaptiftaSlicher. Oud-Scbepenen.
Frederik Berewout. Raad. Harman van Ghefel. 1734.
Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge, Heer van Gunierjtein en Tienboven, enz. Mr. Abraham Boddens Eduardsz.
Mr. Jan van Loon. Jan Caikoen. en
Mr. Jan BaptiftaSlicher. Oud-Scbepenen.
Harman van Ghefel. 1735.
Mr.Ferdinand van Col- len de Jonge, Heer van Gunterfiein en Tienhoven enz. Mr. Abraham Boddens Eduardsz.
Mr. Jan van Loon. Albert van der Merci. Theodore Rogge. en
Frederik Berewout. Oud-Schepenen. Harman van Ghefel. Raad. 1736. Mr. Jan van Loon. Albert van der Merci. Jan Caikoen. Mr Jan BaptiftaSlicher. Theodore Rogge. en
Frederik Berewout. Oud-Scbepenen. Harman van Ghefel. Raad. 1737-
Mr. Jan van Loon.
Albert van der Merel.
Jan Caikoen.
Mr. JanBaptiftaSlicher.
Theodore Rogge ,is 13
Maart tot Regeerend Schepen verhoren. Frederik Berewout.
|
|||||||||||||||
|
Nicolaes Caikoen de
Jonge. 1728.
Dirk van der Meer.
Mr. Jan Sautyn.
Mr. Ferdinand vanCol-
len de Jonge , Heer van Gunterfiein en Tienhoven. en Mr. Daniel de Dieu.
Oud-Schepenen. Fredrik Berewout.
Nicolaes Caikoen de
Jonge. 1729.
Mr. Ferdinand van Col-
len de Jonge, Heer van Gunterfiein en Tienhoven. Mr. Jan van Loon.
Albert van derMerft.
en Mr. Daniel de Dieu.
Oud-Schepenen. Frederik Berewout.
Nicolaes Caikoen de
Jonge. Harman van Ghefel, 28
Jan. 1730. bier ge- plaatft. 1730.
Mr. Ferdinand van Col-
len de Jonge, Heer van Gunterfiein en Tienhoven. Mr. Abraham Boddens
Eduardsz. en Mr. JanBapiïfta Slicher.
Oud-Schepenen. Frederik Berewout.
Nicolaes Caikoen de
Jonge. Harman van Ghefel.
1731-
Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge, Heer van Gunterfiein en Tie?ibove?i enz. Mr. Abraham Boddens Eduardsz. en Henrik van der Spelt. Oud-Schepenen.
Frederik Berewout. Raad. Nicolaes Caikoen de Jonge.
Harman van Ghefel. 1732.
Mr. Ferdinand van Col-
len de fonge, Heer van Gunterfiein en Tienhoven enz. Mr. Abraham Boddens
Eduardsz. en Jan Lucas Pels, Heer
van Hogelande, den |
|||||||||||||||
|
Com- l?23'
„KC. Adam van Ryn.
RISSEN ^ T^ Vatl C'el' Meer.
van de Mr* Theodorus HlIV"
Wis- ghens, Heer van SF.L- Honkoop.
bank. Gillis Graafland.
Jan van Ghefel. en
Jacob Fre drik du Fay. Oud-Schepenen. De laatjte gaat in de Bank van Leening den 20 Aug.
en inzyne plaats komt
Jan Calkocii. 1724. Adam van Ryn. Mr. Theodorus Huy- ghens, Heer van
Honkoop.
Gillis Graafland. Jan van Ghefel. Mr. 'Abraham Boddens Eduardsz. en
Mr. ReynierBouwens. Oud-Scbepenen. Mr. GerbrandClaesdu Fay.
Jan Caikoen. 'Adam van Ryn.
Mr, Theodorus Huy- ghens, Heer van Honkoop.
Gillis Graafland, Jan van Ghefel. PhilipsAnthony van der Ghieffen.
Mr. Abraham Boddens Eduardsz.
en Mr. Rcynier Bouwens. Oud-Scbepenen.
Jan Caikoen. 1726".
Adam van Ryn.
Mr. Theodorus Huy-
ghens, Heer van
Honkoop.
Jan van Ghefel, fterft 21 October.
PhilipsAnthony van der Ghieflen.
en Mr. Abraham Boddens Eduardsz. Qud-Schepenen.
Jan Caikoen. i727.
Adam van Ryn. Dirk van der Meer. en
Mr. Jan van Loon. Oud-Schepenen.
Mr. Gerbrand Claes du Fay.
Fredrik Berewout, |
|||||||||||||||
|
plaat ft. vattd*
Oud-Scbepenen. wis-
Harman van Ghefel. SEL-
Raad. ban&,
1738.
Mr. Jan van Loon. Albert van der Merci. Jan Caikoen. Mr. Jan BaptiftaSlicher* Frederik Berewout. en
Samuel Elias Coymans. Oud-Schepenen.
Harman van Ghetel. Raad. 1739-
Mr. Jan van Loon. Albert van der Merci:; Mr.JanBaptifta Slicher. Pieter Caikoen. Frederik Berewout. en
Samuel Elias Coymans. Oud-Scbepenen.
Harman van Ghefel. Raad. 1740. Mr. Jan van Loon. Albert van der MercT;. Mr.Jan BaptiftaSlicher Pieter Caikoen. Frederik Berewout. en
Samuel Elias Coymans. Oud-Scbepenen.
Harman van Ghefel. Raad. 1741. Mr. Jan van Loon.
Albert van der Merci. Mr.Jan BaptiftaSlicher. Pieter Caikoen. Frederik Berewout. en
Samuel Elias Coymans. Oud-Scbepenen.
Harman van Ghefel. Raad. 1742. Mr. Jan van Loon.
Albert van der Merci. Mr. JanBaptiftaSlicher. Pieter Caikoen. en Samuel Elias Coymans. Oud-Scbepenen.
Harman van Ghefel. Raad. 1743- Albert van der Merct- Mr. JanBaptiftaSlicher« Pieter Caikoen. Frederik Berewout. Samuel Elias Coyi»anS* en
Mr. Antoni Wa«n' - OudScbeptnen.
1744' |
|||||||||||||||
|
IJ. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
E E R I N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
A^r
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Com- 1744. 1749.
MissA- Albert van der Merci. Harman van Ghefel.
Bissen Mr.JanBaptiftaSlicher. en vande Pieter Calkoen. Jan van Marfelis.
Wis- Frederik Berewout. Oud-Scbepenen, #sel- Samuel Elias Coymans. Nicolaas Wariti Junior-
'&ank. en Mr. Pieter Schaak.
Harman van Ghefel. Philips de Flines.
Oud-Scbepenen. Adriaan Temminck.
1745- 1750-
Albert van der Merci. Harman van Ghefel.
Mr.JanBaptiftaSlicher. Oud-Scbepen. Pieter Calkoen. Nicolaas Warin junior.
Frederik Berewout. Mr. Pieter Schaak.
Samuel Elias Coymans. Philips de Flines.
en Adriaen Temminck.
Harman van Ghefel. i?5r. Oud-Scbepenen. Harman van Ghefel.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
I75<5. en CoM.
Harman van Ghefel. Quiryn Wilhelm van MïsSA.
en Hoorn, gecommitteerd RISSE«
Thomas van Son. 01 <fe Hollandfcbe Re-vm^e
Oud-Scbepenen. kenkamer, en in zyne \\rls. Mr. Pieter Schaak. plaats bier aangejteld SFI',
Philips de Flines. 22 A&ar^ * fi "
Adriaan Temmink. Mr. Pieter Hartfinck.
Francois Beeldfnyder. Oud-Scbepènen.
1757. ' Diderik Grommée.
Harman van Ghefel. Philips de Flines.
era Francois Beeldfnyder.
Mattheus Boenderma- ö.
Oud-Scbepenen. Harman van Ghefel.
Diderik Grommée. Ja» van Tarelink.
Philips de Flines. . *«
Adriaan Temminck. Mr- Pieter Hartfinck.
Francois Beeldfnyder. • Oud-Scbepenen.
1758 -Diderik Grommée,
Harman van Ghefel. Philips de Flines.
Mattheus Boenderma- **ran?ois beeldfnyder.
ker. en 1765.
Jan van Tarelink. Harman va Gh f■,
_ Oud-Scbepenen. Jan van ïardink>
Diderik Grommée. en
Hiiups.de Flines. Abraham Dedel.
Francois Beeldfnyder. Oud-Scbepenen.
TT 759/V r 7 Diderik Grommée.
Harman van Ghefel. phin de FJ.
Mattheus Boenderma- Fran£ois BeeIdfnyder
T % r , fierfi • • Maart.
Jan van Tarehnk. J J
Oud-Scbepenen. *766-
Diderik Grommée. Harman van Ghefel.
Philips de Flines. Jan van Tarelink.
Francois Beeldfnyder. Quiryn Wilhelm van
1760. Hoorn.
Harman van Ghefel. en
Mattheus Boenderma- Abraham Dedel.
ker. en Oud-Scbepenen.
Jan van Tarelink. Diderik Grommée.
Oud-Scbepenen. Philips de Flines.
Diderik Grommée. f
Philips de Flines. . l?°7'
Francois Beeldfnyder. Harman van Ghefel.
, Jan van Tarelink.
„ *?ÖI- f Quiryn Wilhelm van
Harman van Ghefel. x HJ
Jan van Tarelink. «oorn.
Bartholomé Muilman. hhï^uïfcte'penen.
Oud-Scbepenen. Diderik Grommée.
Diderik Grommée. phüi s de FIines#
Philips de Flines. Francois Beeldfnyder. 1708.
1762. Harman van Ghefel.
Harman van Ghefel. Quiryn Wilhelm van Jan van Tarelink. Hoorn. 671 ^
Bartholomé Muilman. Abraham Dedel-
Oud-Scbepenen. Oud-Scbepenen.
Diderik Grommée. Diderik Grotninée.
Philips de Flines. Philips de Flines.
Francais Beeldfnyder. Mr. Willem Huydeco-
1763. per, Heer van Nigte-
Harman van Ghefel. teve& enz' Jan van Tarelink.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
1746.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Albert van dêr Merci, MattheusBoenderma-
ßerft 1% Febr. en in ker' „ . „ , „ z-vne blaart komt Oud-Scbepenen. Theodore Rogge. SairaSnM
Mr.JanBaptiftaSlicher. PnilipïëeJJiiacs.
Pieter Calkoen ,/terft adriaan Temminck.
, 16 Jan. 1747. Francois Beeldfnyder.
Frederik Berewout. „___I7^Vm r r
SamuelEliasCoymans, Harman van Ghefel.
HAvaAfef MattheusBoenderma-
Oud-Scbepenen. er' 0ud.Schepenm,
»T T t>I74£ „ Mr. Pieter Schaak.
Mr.JanBaptiftaSlicher. Philips de Flines.
Theodore Rogge. Adriaan Temminck.
Frederik Berewout. Francois Beeldfnyder.
Harman van Ghefel. 1753.
Mr. Abraham Alewyn. Harman van Ghefel.
en en
Jan van Marfelis. Mattheus Boenderma-
Oud-Schepenen. ker>
1748. Oud-Scbepenen.
Ti,„ftj„r„ D „„„. Mr. Pieter Schaak.
Sterin Kon PhiliPs de F,ines-
SanfdJaa?obS°upeyrou, ^riaan Temm nek.
fterfl 20 Febr. Francois Beeldfnyder.
Harman van Ghefel. „ 1754U,
Mr. Abraham Alewyn, Harman van Ghefd-
•wordt Raadsheer in .T „„,era „ , den Hoogen Raad. Mattheus Boenderma- ö ker. Oud-Scbepenen. Tan van Marfelis Mr' Pieter Scbaa'f-
Ou^ Scheinen PIliliPs de F,ines'
Nicolaas Warin Junior. £dnaa? Ie™™nc]c- Pieter Schaak. Francois Beeldfnyder. 1755-
By de buitengewoone11*™™™0^1' verandering in Sep- r„n T"£ fariSfen van deWiM- n.; Oud-Scbepenen.
bajff, M De laatfle verplaatß op
ir ' ^, „ de Weeskamer, en komt
«arrnan van Ghefel. /jjgr, op 18 -FVèr.
T„, era Diderik Grommée.
Jan van Marfelis. Mr. Pieter Schaak.
iV,™i Qud-Scbepenen. Philips de Flines.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Gieter Schaak.
|
n Junior. Adriaan Temminck.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Francois Beeldfnyder.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Ggg 3
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
VI.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
STERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M
VI. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4o8
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ninge, op laft van Commiflariflèn, ten allen Co^*_
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VI.
Com-
missa- rissen van de Bank VAN
Lee-
ning. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tyde, te laaten onderzoeken (c), risse»
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
COMMISSARISSEN van de BANK
VAN LEENING. *\V7"y hebben, in de Befchryving der ge
|
Doch in verfcheiden' punten deezer In-^an^
ftruclie is ook , door den tyd , eenige ver- bank. andering gekomen. van Wy voegen hierby de Naamlyst derLEE-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
b~ouwenV«>, reeds, ömfendiglyk, Commissarissen van de Bank van*
gehandeld van deopregring der Lomberd of Leeninge, federt derzelver eerde aanflcl-N^ Bank van Leeninge, en van het beftier der ling, in t jaar 1614, tot op het jaar 1768. CoMMIS-' ' ' " SARISSE*
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zhS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacob Jacobfz. Vinck.
1629.
Dr. Claes Pieterfz. Tulp.
Jan Bicker Gerritfz. 1630.
Dr. Claes Pieterfz. Tulp.
Jacob Jacobfz. Vinck. 1631.
Pieter Bas Jacobfz. Dr. Claes Pieterfz. Tulp. 1632.
Pieter Bas jacobfz. Dr. Claes Pieterfz. Tulp. 1633.
Pieter Pas Jacobfz. deeze flerft, en in zyne
plaats komt |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van &
Bank van LS*. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Leeninge hebben, waren , in 't jaar 1614, gens van Waveren.
toen zy eerft werden aangefteld, niet meer dan Jonas Cornelis Witten twee in getal. In 't jaar 1693, werdt dit ge- Roei0f Egbeltfz. tal op drie, en in 't jaar 1706, op vier ge- Jonas Cornelis WItfeö |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bragt: waarop het, doorgaands , gebleeven
is; hoewel 'er, naderhand, fomtyds, drie, en meermaalen, vyf: ook wel eens zes Com - miflariflen van de Bank van Leeninge geweeft zyn. Tegenwoordig, zyn 'er wederom niet meer dan vier, die, veeltyds, jaarlyks, ge- continueerd zyn. By hunne aanftelling, zwee |
1616.
Roelof Egbertfz. Jonas Cornelis Witfen. 1617.
Bartholt Kromhout. Jonas Cornelis Witfen. 1618.
Jonas Cornelis Witfen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ren zy, Stads penningen , getrouwelyk, en jaCob Poppen
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
volgens de Ordonnantien en Keuren, op den
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1619.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hufze van Leeninge gemaakt , te 'raade te Bartho^Krómhöttt
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacob Poppen.
1620. Bartholt Kromhout. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zullen houden. Zy houden hunne Vergade
ringen, in een vertrek van de Lomberd, op |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de zelfde tyden, als de Commiuanflen, die Jan Willemfz. Bogaerd. Jacob Pieterfz. Hoog-
op 't Stadhuis byeen komen. Burgemeefteren 1621. kamer.
hebben, op den een en derdgften July des jaars Dr. Andries Bicker Ger- Dr. Claes Pieterfz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tulp. ^^^^^^^
1634. Jacob Pieterfz. Hoog- kamer.
Pieter HatTelaer. T TT l635-
Jan Huydecoper. Dr. Gualtcrus Valcke«
nier.
1636.
Jan Huydecoper. Dr. Gualterus Valcke» nier.
i637-
Jacob Jacobfz. Vinck. Hcnrick Dirckfz. Spie-
gel. 1638.
Jan Huydecoper, Rid-
der, Heer van Ta- men , Blockland enz. Dr. Frans Banning
Cocq, Heer van Puf' merland en Ilpendarri' 1639. Dr. Cornelis Witfen»
Dr. Frans Banning
Cocq, Heer van Pür" merland en llpendam- 1640. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1699, eene Ordonnantie beraamd, naar wel- rhfz
ke, de voornaamfte Suppooften van de Bank Jan Willemfz. Bogaerd |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Leeninge verpligt zyn, zig te fchikken.
't Werk van den Kaftelein, de Kaffiers, den
Waardyn der Juvveelen, de Boekhouders, de Belecners, de Loiïèrs, de Zoekers, de Ven- dumeefters en anderen is, by deeze Ordon- nantie , byzonderlyk, voorgefchreeven ( b ). Doch alzo, in 't een en in 't ander, door den tyd, eenige verandering gekomen is, ag- ten wy ons omflaagen van de moeite , om |
Anthony Oetgens van
Waveren. Dr. Albertus Coenradus
Burg.- 1623.
Anthony Oetgens van
Waveren. Cornelis Bicker Ger-
ritfz. 1624.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van den inhoud deezer Ordonnantie hiereenig Bartholt Kromhout,
byzondcrer verilag te doen. Ten zelfden ty- Cornelis Bicker Ger- de , was 'er ook eeneInftruélie beraamd, voor ntz' , de Inbrengers en Inbrengfters, beftaande uit rjr. Volckert'Oeuver vieren twintig Articulen. By deeze Inftmc- fander,Heer vahFar |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tie, is hun Loon bepaald op een duiver van
de kleinfte panden, en op zes ftuivers van ie- der honderd guldens van de grootften. Zy moeten alle Panden, by hen beleend, bin- nen vier en twintig uuren, ten hoogfte by dertig tevens, in de Bank, by de Beleeners, brengen, zonder'er meer op te mogen ontvan- gen , dan zy 'er op gefchooten hebben. Zy mo- gen geene Uitdraagers-neering doen, en zyn |
inerland en llpendam.
Pieter Pieterfz. Haffe- laer. 1626.
Dr. Andries Bicker Gerritfz.
Dirck Tholiiix. 1Ó27. Dr. Gerrit Schaep. Dirck Tholinx. 1628. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'verpligt , hunne koffers, kiften en kaffen , Dr. Gerrit" Schaep. Jan Huydecoper» J'^"
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
door de Suppooften van de Bank van Lee
(a) 111. Deel, II Botl^, bl.%6 enz..
(i) Groot Momot. .N. VIII. ƒ. »7°. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
der\
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(r) Gioct-Meinor. N. VIII. ƒ. i«t *«r/i;
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
REGEER
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
409
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
<fcr, Heer van Ta-
men, Blockland enz. Jacob Claefz. Haren- carfpel. 1641.
Jacob Backer. Jacob Claefz. Haren-- carlpel. 1642.
Jacob Backer. Jacob Claefz. Haren- carfpel. 1643.
Dr.ClaesPicterfz.Tnlp. Jacob Claefz. Haren- carfpel. 1644.
Dr. Nicolaes Tulp. Mr.Joris Jorifz. ßaqker. 1645.
Dr. Nicolaes Tulp. Mr.Joris Jorifz. Backer. 1646.
Dr. Nicolaes Tulp. Mr.Joris Jorifz. Backer. 1647.
Dr. Nicolaes Tulp. Mr. Jorisjorifz. Backer. 1648.
Dr. Nicolaes Tulp.
Mr. Ifaac Pauw, Heer
van Agtienboven enz. 164.9. Mr. Wouter Valcke-
nier. Mr. Ifaac Pauw, Heer
van Agtienboven enz.
1650.
Mr. Ifaac Pauw, Heer
van A'tienhoven enz» Dr. Gillis Valckeuier.
1651. Mr. Ifaac Pauw, Heer
van Agtienhovenenz. Dr. Joan Valckenier.
165a. Mr. Ifaac Pauw, Heer
van Agtienboven enz. is in de Generaliteits Rekenkamer gecom- mitteerd, en in zyne. plaats kwam Dr. Frans Reael.
Dr. Joan Valckenier.
l653. Roelof Bicker.
Bernard Schellingen
„ 1654.
Roelof Bicker.
Jacob Franfz. Hinloo-
pen. Ut- Gerard Schaep Pie-
Roelof Bicker.
Roelof r1-6?6'
T-.^V,B»cker. Jacob FriUlf2t HüllQ0. l>en.
|
Joan Huift.
1671.
Joan Huift. Jacob Valckenier. 1672.
Mr. Vincent van Bronckhorft.
Jacob Valckenier. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dr. Willem Backer, is
den 11 Nov. geworden Raad ter Admiraliteit in Zeeland, en den 3 Dec. kwam in zyne plaats Dr. Arnout Tftolinx. 1657.
Bernard Schellinger. Jacob Franfz. Hinloo- pen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
over in de Weeskamer
den 2 Maart, en in zy- ne plaats komt ' Elias Coymans. 1683.
Mr. David de Wilhem. Elias Coymans. 1684.
Mr. David de Wilhem. Elias Covmans. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen van de Bank VAN
Lee-
ning. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tolSSA-
*'sSEN
Van
Lüg, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
By de
|
buitengewoone
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
verandering
|
in Sep-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1685.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1658.
Bernard Schellinger. Jacob Franfz. Hiiiloo- pen. 1659.
Bernard Schellinger, is in Maart IVeesmeefier geworden, en in zyne plaats kwam Mr. Fredrick de Vries. Jacob Franfz. Hinloo- pen r is Kafteleinge- worden tot Purmer- |
tember, bleeven de-
zelfde CommiJJ'ariJJen van de Bank van Lee- ning in bun bewind: als Mr. Vincent van
Bronckhorft. Jacob Valckenier.
1673-
Mr. Vincent van Bronckhorft.
Jacob VaIckenier,y?i?f/£ 21 May ,en in zyne
plaats komt
Joan Commelin. i'674.
Michiel Helens. Joan Commelin. 1675.
Mr. Cornelis Kloeck. Dirck de Vlaming van Oudshoorn, Heer
van Wefierdyksborn
enz.
1676.
Gillis Sautyn. Joan Commelin. Jacob Hiiiloopen Ver- maes.
1677.
Jacob vanNeckJacobfz, wordt 8 Nov. IVees- meefier , en in zyne plaats komt Matthias Trip. Gillis Sautyn. Joan Commelin, tot den 17 April, en toen As- furantiemeefter ge* maakt. 1678.
Gillis Sautyn. Matthias Trip. 1679. Mr. Cornelis Kloeck. Matthias Trip, in de - Huwelykszaaken ver- plaatft, den 24 July, en in zyne plaats komt Adriaen van Loon. 1680.
Mr. David de Wilhem. Adriaen van Loon. 1681.
Mr. David de Wilhem. Lieve van Loon. 1682.
Mr. David de Wilhem. |
Mr. David de Wilhem.
Üud-Schepen.
Elias Coymans. Mr. David de Wilhem.
Oud-Schepen.
Mr. Hilbrand Schellin- ger. 1687.
Mr. David de Wilhem. Qud-Schepen.
Mr. Hilbrand Schellin- ger. 1688.
Mr. David de Wilhem. Oud-Schepen.
Ifaac Jan Nys. 1689. Mr. David de Wilhem. Oud-Schepen.
Ifaac Jan Nys, jierft 2 Febr. en inzyneplaats komt 2 Maart. Jan Elias Huydecoper. 1690.
Mr. David de Wilhem. en
Mr. Adriaen Backer. Oud-Scbepenen. 1691. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
land, en in zyne plaats
kwam ïóOSiob. Cornelis Backer. 1660.
Cornelis Backer. Mr. Fredrick de Vries. 1661.
Mr. Jan Beernd Schaep, is den 27 Octob. tot Admiraliteit in 't Noorderkwartier ge~ committeerd, en in zy- ne plaats kwam Dirk Tulp. Mr. Fredrick de Vries. 1662.
Mr. Joachim Rendorp. Dirck Tulp. 1663.
Mr. Joachim Rendorp. Dirck Tulp. 1Ö64.
Mr. Joachim Rendorp. Dirck Tulp.. 1665.
Bernard Schellinger. Mr. Joachim Rendorp. 1666.
Bernard Schellinger,is den 2 Nov. op de Wees- kamer gefield, en in zyne plaats kwam Joan Six, Heer van Vro- made.
Mr. Cornelis Kloeck. 1667.
Mr. Cornelis Kloeck. Mr. Pieter Schaep. 1668.
Mr. Cornelis Kloeck. Mr. Pieter Schaep. 1669.
Nicolaes van Loon. Joan Huift. 1670.
Nicolaes van Loon. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.
Mr. |
David de Wilhem.
en
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Adriaen Backer.
Oud-Scbepenen. 1692. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.
Mr. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
David de Wilhem.
en Adriaen Backer.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oud-Scbepenen.
1693. Mr. David de Wilhem.
Mr. Adriaen Backer. en
Mr. Jan Backer Corne- ' Üfz. ., Oui-Sckepenen.
1694. Mr. David de Wilhem.
Mr. Jan Backer Cor- nelifz. en
Mr. Joan Trip. Oud-Scbepenen.
1695-
Mr. David de Wilhem. Oud-Schepen.
Mr. Hilbrand Schellin- ger. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lieve van Loon, gaat Mc. Jaa Trip
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1696.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M S T ER D A M S
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
4*0
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Elias Coymans.
Gerrit Corver. 1714. Marten van Loon. Mr. Gerard Haffelaer. en
Mr. Jan de Graaf^ry- beer van Zuyd-Pols- broek enz. ßerft den 12 April. Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. 1715.
Marten van Loon. en
Mr. Gerard Haffelaer. Oud-Scbepenen. Mr. Elias Coymans. 1716.
Marten van Loon. en
Mr. Gerard Haffelaer. Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. 1717.
Marten van Loon. en
Mr. Gerard Haffelaer. Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. 1718.
Marten van Loon. en
Mr. Gerard Haffelaer. Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. Mr. Cornelis Trip. Marten van Loon.
Oud Schepen en Raad.
Mr. Elias Coymans. Mr. Cornelis Trip. Mr. Joan Fontaine. 1720.
Marten van Loon. Oud-Scbepen en Raad.
Mr. Elias Coymans. Mr. Cornelis Trip. Francois vanHarencar- fpel.
Mr. Joan Fontaine. 1721.
Marten van Loon.
Oud-Scbepen en Raad. Mr. Wigbold Slicher
Junior, Oud-Scbepen, fierft 19 Jan. 1722. Mr. Elias Coymans.
Mr. Cornelis'Trip.
Mr. Joan Fontaine.
|
1723. . Com-
arten van Loon, jytisSA" fierft den 1 Aug. rissen rederik Alewyn. van & en BaSS
r. Diderik van Buren, va«
Oud-Scbepenen. LeB" Mr. Joan Fontaine, ninG» Raad.
Mr. Elias Coymans. acobFrederick duFay, den 20 Aug. alhier gc- plaatfi. 1724,
Frederik Alewyn, fierft
11 Oüober. en in zyne .
plaats komt
Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik vanRuren. Jacob Frederick du Fay. en
Mr.JacobusTripJanfz. Oud Schepenen. Mr. Joan Fontaine, Raad. Mr. Elias Coymans. Hendrik Nicolaas Sau* tyn, in 1725.
1725.
Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Pieter Six. en
Jacob Frederick duFay. Oud-Scbepenen. Mr. Joan Fontaine. Raad. Mr. Elias Coymans. Hendrik Nicolaas Sau- tyn. 1726.
Gerard van Papen- broeck.
Gillis Graafland, Heer van Mynden en de Loosdrecbten. Mr. Diderik van Buren» Mr. Pieter Six. en
Jacob Frederick duFay. Oud-Scbepenen. Mr. Elias Coymans. Hendrik Nicolaas Sau- tyn. 1727.
Gerard van Papen- broeck.
Gillis Graafland, B*iT |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1706.
Mr. David de Wilhem. Mr. Nicolaes Sautyn. en
Marten van Loon. Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. 1707.
Mr. David de Wilhem, fierft 5 November.
Martén van Loon, den 14 May verplaatfi op den Excyns. en Mr. Gerard Haffelaer. Oud-Scbepenen. Gerrit Corver, komt in de plaats van Marten van.Loon, 3 Nov. Mr. Elias Coymans. Mr. Gerrit Hooft de Jonge, komt in de plaats van David de Wilhem, den 29 Ja- nuary 1708. . 1708. Mr. Gerard Haffelaer, , Oud-Scbepen.
Mr. Eljas Coymans. Gerrit Corver. Mr. Gerrit Hooft de Jonge. 1709.
Willem Boreel. *■ Oud-Scbepen.
Mr. Elias Coymans. Gerrit Corver. Mr. Gerrit Hooft de Jonge.
1710.
Willem Boreel. Oud-Scbepen.
Mr. Elias Coymans.
Gerrit Corver. Mr. Gerrit Hooft de Jonge.. 1711.
Willem Boreel. Oud-Scbepen.
Mr. Elias Coymans. Gerrit Corver. Mr. Gerrit Hooft de Jonge. 1712.
Mr. Gerard Haffelaer. en
Willem Boreel. Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. Gerrit Corver. I7I3-
Mr. Gerard Haffelaer. en
Willem Boreel , wordt Rekenmeefler in de Hollandfcbe Rekenka- mer den 14 Febr. en in zyne plaats komt Marten van Loon. Oud-Scbepenen,
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
1696.
Mr. David de Wilhem.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com-
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
MISSA-
*S Mr.QuirynvanStryen.
%an 7 Oud-Scbepenen. „ TiC Mr. Hilbraud Schellin*
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lee-
king |
ger.
1697,
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. David de Wilhem.
en |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.QuirynvanStryen.
Oud-Scbepenen. Mr. Hilbrand Schellin- gen 1698.
Mr. David de Wilhem. en
Mr.QuirynvanStryen. Oud-Scbepenen. Mr. Hilbrand Schellin- gen 1699.
Mr. David de Wilhem. Mr. Quiryn vanStryen. en
Mr. Joan van de Poll Harmanfz. Oud-Scbepenen.
1700. Mr. David de Wilhem. Mr. Jan Backer Cor- nelifz. en Mr. Lueas Trip. Oud-Scbepenen.
1701. Mr. David de Wilhem. Mr. Jan Backer Cor- neïifz. en Mr. Frederilc Wilhem , van Loon. Oud-Scbepenen.
1702.. Mr. David de Wilhem. Mr. Jan Backer Cor- . Iielifz.
en Mr. Frederik Wilhem van Loon. Oud-Svbepenen.
1703.
Mr, David de Wilhem. Mr. Jan van den Bemp- den. en Mr. Nicolaes Sautyn. Oud-Scbepenen. 1704. Mr. David de Wilhem. en
Mr. Nicolaes Sautyn. Oud-Scbepenen. Mr. Elias Coymaus. 1705.
Mr. David de Wilhem. en
Mr. Nicolaes Sautyn. Oud-Scbepenen. Mr. Elias Coymans. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Mynden en de
Loosdrecbten, fief) 2 Oäober. Mr. Diderik van Baren' Mr. Pieter Six. Tacofe Frederick ,duFay:
Oud-Scbepenen |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
1722.
Marten van Loon. Frederik Alewyn. en
Francois van Harencar fpel.
Oud-Scbepenen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Elias Coymans.
Mr. Joan Fontaine. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Elias Coymans-^
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R I N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4it
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com
«AN
Lee
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hendrik Nicolaas Sautyn.
1728.
Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik van BurenMr. Pieter Six. en Jacob Frederick duFayOud-ScbepenenHendrik Nicolaas Sautyn. 1729.
Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Pieter Six. en
Jacob Frederick duFay. Oud-Scbepenen. Hendrik Nicolaas Sau- tyn. Gerard van Papen-
broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Pieter Six. Jacob Frederick duFay. Mr. Joan Fontaine, fierft iZjan. 1731. en
Mr. Nicolaas Pancras. Oud-Scbepenen.
1731.
Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Pieter Six. Francois van Hareri- carfpel.
Jacob Frederick duFay. en
Mr. Nicolaas Pancras. Oud-Scbepenen. |
Mr. Nicolaas Pancras.
Oud-Scbepenen. 1735-
Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Gillis van den Bempden.
Mr. Nicolaas Pancras. en
Mr. Jonas Witfen. Oud-Scbepenen.
1736.
Gerard van Papen« broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Gillis van den Bempden.
Mr. Nicolaas Pancras» en
Mr. Jonas Witfen. Oud-Scbepenen. 1737-
Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Pieter Six. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
Mr. Jonas Witfen. Oud Schepenen.
1742.
Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Pieter Six. Mr. Pieter Rendorp, Heer van Marquette
enz. en
Mr. Jonas Witfen. Oud-Scbepenen. 1743-
Gerard van Papen- broeck , fierft 12 October. Mr. Diderik van Buren. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
By de buitengewoonec™,
verandering der i?,-™ miiar7fienZvanCd°em' lm de
Bank van Leenins pp worden s s van Francois Leftevenon ^EE"
Mr. Jonas Witfen. * mNG' Gerard Deutz. en
Henrik Hooft Danielfz. Oud-Scbepenen. v . 1749-
™9ois Leftevenon.
™r. Jonas Witfen. Gerard Deutz. en |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Henrik Hooft Danielfz.
Oud-Scbepenen
. x75o. francois Leftevenon. Mr. Jonas Witfen. Gerard Deutz. en Henrik Hooft Danielfz.
Oud-Scbepenen. francois Leftevenon.
Mr. Jonas Witfen. Gerard Deutz. en Henrik Hooft Danielfz.
Oud-Scbepenen. I752.
Francois Leftevenon.
Mr. Jonas Witfen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Pieter Six.
Mr. Pieter Rendorp, Heer van Marquette enz. Mr. Jonas Witfen. en Cornelis Munter, aan- gefield 25 Octob. Oud-Scbepenen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Gillis van den
Bempden.
Mr. Nicolaas Pancras. en
Mr. Jonas Witfen. Oud-Scbepenen.
1738-
Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik van Buren.
|
. • __ 1744-
Mr. Diderik van Buren.
Mr. Pieter Rendorp,
Heer van Marquette
enz.
Mr. Jonas Witfen. Mr. 'jan Bernd Bicker. en
Cornelis Munter. Oud-Scbepenen.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Pieter Six.
Mr. Nicolaas Pancras,
fierft 1 Febr. 1739.
en
Mr. Jonas Witfen.
Oud-Scbepenen.
|
x745.
Mr. Diderik van Buren, Mr. Pieter Rendorp, Heer van Marquette enz. Mr. Jonas Witfen. Mr. Jan Bernd Bicker. en
Cornelis Munter. Oud-Scbepenen.
Mr. Diderik van Buren.
Mr. Jonas Witfen. Mr. Jan Bernd Bicker. en
Cornelis Munter. Oud-Scbepenen.
1747-
Mr. Diderik van Buren. Mr. Jonas Witfen. Mr. Jan Bernd Bicker. en
Cornelis Munter. Oud-Scbepenen.
1748. Mr. Diderik van Buren
Mr. Jonas Witfen, Mr. "Jan Bernd Bicker. en
Cornelis Muuter. Oud-Scbepenen.
nnh |
Gerard Deutz.
en Henrik Hooft Danielfz.
Oud-Scbepenen. Francois Leftevenon.
Mr. Jonas Witfen. Gerard Deutz. en
Henrik Hooft Danielfz. Oud-Scbepenen. . I754- francais Leftevenon. Mr. Jonas Witfen. Gerard Deutz. en
Henrik Hooft Danielfz Oud-Scbepenen. Francms Leftevenon.
Mr. Jonas Witfen. Gerard Deutz. TT .en
Henrik Hooft Danielfz,
Oud-Scbepenen. .
1756- • Mr. Tonas Witfen. Mr. Francois de Witt. Gerard Deutz. en enrik Hooft Danielft.
Qui-Scbepenen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1732.
Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Pieter Six. Jacob Frederick duFay. en
&Ir. Nicolaes Pancras. Oud-Scbepenen. Gerard van Papen-
broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Pieter Six. Jacob Frederick duFay. en
«tr. Nicolaas Pancras. Oud-Scbepenen. r I73t
Gerard van Papen-
iv,r*P»derik van Buren.
Jacob Frederick duFay, Mf<rfi5Febr. "• vrillis van den
ßenipden.
en *& STUK.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1739-
Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Pieter Six. Mr. Pieter Rendorp. en
Mr. Jonas Witfen. Oud-Scbeftenen.
1740. Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Pieter Six. Mr. Pieter Rendorp, Heer van Marquette. en Mr. Jonas Witfen. Oud-Scbepenen.
1741. Gerard van Papen- broeck.
Mr. Diderik van Buren. Mr. Pieter Six. Mr. Pieter Rendorp, Heer van Marquette. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
412
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Commissarissen va NDEN GR00TEN Ex-
Exctns, tot welken wy nu komen, zyn, cv^s" altoos, in de gemelde Naamwyzers, na de ME,E N befchreeven Banken, en zelfs na de Commïs J^r0i,t- fariflen van de Defolaate Boedels , welker Ka- ^issa- mer, eerft in't jaar 164.4, opgeregt werdt, risse?1 geplaatft, fchoon zy veel ouder van inftellin- vandëi* ge zyn, en mogelyk geene der ondergefchik- groo; te Banken behoeven te wyken, in oudheid. teN Wy hebben, by eene andere gelegenheid CYN '&
(«), getoond, dat Schepenen en Raad, reeds 0u voor 't einde der veertiende eeuwe, gemag- tigd geweeft zyn, tot het opleggen van Ex- cynzen, die, federt, werden ingevoerd. On- getwyfeld, zyn 'er, terftond daarna, Excyns- meefiers gefteld, die opzigt hadden over de invordering van deezer Stede Excynzen. Doch men vindt hunne naamen, niet voor 't jaar 1653,in de Naamlyften der Regeeringe,die, jaarlyks, op een blad papier, gedrukt wor- den, en die, zo ik meen, in dat jaar, voor 't eerft, op die wyze,uitgegeven zyn: en inde Lyft der Regeeringe, voor den laatften druk der Handveften, worden geene Excynsmeefters geplaatft, voor 't jaar 1686. In de Lyften voor de vroegere uitgaaven der Handveften, wordt, in 't geheel, van geene Excynsmees- ters gewaagd: gelykze ook niet gemeld wor- den , in de Lyften der Regeeringe,by Dap- per en Domsela er te vinden. Maar Co mm el in heeft ons de volkomenfte Lyft der Excynsmeefteren verfchaft, die, tegen- woordig , voorhanden is , en met het jaar 1498 aanvangt. Vermoedelyk, hadt hy de- zelve bekomen van zynen Broeder, den Hee- re Joan Commelin, Raad deezer Stad, die, in 't jaar 1682, Excynsmeefter geworden was. De reden nu, waarom men de Excynsmees- ters zo laat, in de gewoonlyke Lyften der Regeeringe, geplaatft , en rang na Commis- fariflèn der Defolaate Boedels gegeven heeft, fchynt geene andere geweeft te zyn dan dee- ze , dat men dit Collegie , van ouds , niet heeft aangemerkt, als een gedeelte der Ma' giflrqture uitmaakende, en eenigszins gelyk gefteld, met de Collegien van Commiftaris- fen van de Waaien, van de Oflènmarkt? van de Buitenlandsvaarders, en verfcheidefl anderen, die , in laater' tyd, opgeregt zy"' Doch, na dat men, inzonderheid na 't ja3* 1578, begonnen was, met Oud Schepel11 en Raaden te kiezen tot Excynsmeeftér^> |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mattheus Boenderma-
ker. en Pieter Elias. Oud-Scbepenen.
Arend van der Waejen. Raad. 1764.
Henrik Hooft Danielfz. Mattheus Boenderma- ker. en Pieter Elias. Oud-Scbepenen.
Arend van der Waejen.
Raad. 1765.
Henrik HooftDanielfz. Mattheus Boenderma- ker. en Pieter Elias. Oud-Scbepeneu.
Arend van der Waejen.
Raad.
1766.
Henrik Hooft Danielfz. Mattheus Boenderma- ker. en Pieter Elias. Oud-Scbepenen.
Arend van der Waejen. Raad. 1767. Mattheus Boenderma-
ker. en Pieter Elias. Oud-Scbepenen.
Arend van der Waejen,
Raadjierft den iAu- guftus. Jacob van Loon.
1768.
Mr. Jan van Ghefel. en
Pieter Elias. Oud-Scbepenen.
Jacob van Loon. Pieter Nicolaas Ren- dorp. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1757.
Mr. Jonas Witfen. Mr. Francois de Witt. Gerard Deutz. en
Henrik Hooft Danielfz. Oud-Scbepenen. 1758. Mr. Jonas Witfen. Mr. Francois de Witt. Gerard Deutz. en
Henrik Hooft Danielfz. Oud-Scbepenen. 17.^9.
Mr. Jonas Witfen.
Mr. Francois de Witt. en
Henrik Hooft Danielfz. Oud-Scbepenen. Arend van der Waejen,
Raad. 15 February , ,Uer geplautfl. 1760.
Mr. Jonas Witfen.
Mr. Francois de Witt. en
Henrik Hooft Danielfz. Oud-Scbepenen. Arend van der Waejen.
Raad. 1761. Mr. Francois de Witt.
Henrik Hooft Danielfz. en
Mattheus Boenderma- ker. Oud-Schepenen.
Arend van der Waejen. Raad. 176a.
Mr. Francois de Witt. Henrik Hooft Danielfz. en
Mattheus Boenderma- ker. Oud-Scbepenen.
Arend van der Waejen.
Raad. 1763- Henrik Hooft Danielfz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen van de Bank. VAN
Lee-
ning. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vil.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ex-
CYN3UEETER
c/Cmissriss
van
|
EXCYNS-MEESTERS of COM-
MISSARISSEN VAN DEN GROOTEN EXCYNS. 5EN 1T\e ondergefchikte Banken, welken wy,
1DEN .L-/ toc h'er toe * befchreeven hebben, zyn |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
aan-
t jaar |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
kreeg dit Collegie, allengskens , meer
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ziens , tot dat men , voor t eerit in l r*~
1653 , fchynt beflooten te hebben, om |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^EN£X_allen geplaatft, naar den tyd haarer opregtin
CYNS. ge' naar welken zy ook, in de gewoonlyke Naamwyzers der Regeeringe, geplaatft wor- den. Doch de 'Excyns-Meesters of |
Excynsmeefters, ook nevens de andere <■
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dergefchikte Banken van Regeeringe» m
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
{«) V. Deel, I. Stek il. 17
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
EER I N .. G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4'3
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ex-
C'/NS-
fcJEES- ^ËREN »/COM- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gewoone jaarlykfche Naamlyflen , te doen YsbrandPieterfz. Cop-
plaatfen: doch in rang na zulken, die aldaar, Pir* reeds te vooren, plaats gehad hadden. p. • 1£ia'r
Dx7 j Diiiynins* olaeiz.
e Excynsmeesters waren, oud- YsbrandPieterfz.Cop-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1526".
YsbrandPieterfz. Cop- pit.
Cornelis Hendrickfz. Loen.
1527.
Ysbrand Pieterfz. Cop- pit.
Cornelis Hendrickfz. Loen.
1528.
YsbrandPieterfz. Cop- pit.
Cornelis Hendrickfz. Loen.
1529.
YsbrandPieterfz. Cop- pit.,
Mr. Pieter Oly. 1530.
YsbrandPieterfz. Cop- pit.
Mr. Pieter Oly. I531-
YsbrandPieterfz. Cop- pit.
Mr. Pieter Oly. 1532.
Ysbrand Pieterfz. Cop- pit.
Mr. Pieter Oly. 1533.
Ysbrand Pieterfz. Cop- pit.
Mr. Pieter Oly. 1534.
Mr. Pieter 'Oly. Albert Corfz. 1535.
Albert Corfz. Gysbert Berefleyn. Mr. Claes Hem. J53ö.
Albert Corfz. Gysbert Berefleyn. Mr. Claes Hem. 1537.
Albert Corfz. Gysbert Berefleyn, Mr. Claes Hem. 1538.
Albert Corfz. Gysbert Berefleyn.
Mr. Claes Hem.
•1539.
Albert Corfz. Gvsbert Berefleyn.
Mr. Claes Hem. 1540.
Albert Corfz. Gysbert Berefleyn. Mr. Claes Hem. 1541«
Albert Corfz. Gysbert Berefleyn. Mr. Claes Hem. 1542.
Albert Corfz.
Gysbert Berefley«;,
Cla«s
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ex-
CYNS-
MEES- TEREN of Com-
missa- rissen VANDEN
GROO- TEN Ex- cyns. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fcttssA- cy^s' met meer dan twee 'n getal. Mr. Pie- pjt.
Rissen ter Kan en Jan van Naarden, de oudilen, die 1513.
Van den men gemeld vindc, en die, by Co mm el in, Bruyning Claefz.
JBäoo- in 't jaar 1498 , geplaatft worden, waren geen Ysbrand Pieterfz. Cop-
c , A van beide in de Regeennge geweeit, en zyn F
G^l ook, zo veel my gebleeken is, nimmer, na- Ysbnnmätrtz. Cop-
derhand , tot Raad or Schepen , or eenige pjt> hoogere waardigheid, verkooren. Op-'t jaar Cornelis Hendrickfz. 1535, vindt men reeds drie Excynsmeeflers; Loen. op't jaar 1608, vier, en op 't jaar 1611 , jïr^'r ^ vyf; op welk getal zy, gemeenlyk, bepaald *sb*and Pieteriz. Cop-
gebleevenzyn: fchoön men, in laater'tyd, Coniêlis Hendrickfz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ook enkele reizen, vier of zes Excynsmees-
ters gehad heeft. Zy worden ook Commis- |
Loen
1516.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
YsbrandPieterfz
|
Cop-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
sarissen VAN DEN GKOOTEN E X-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
pit.
Cornelis Hendrickfz.
Loen. 1517
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ci'ns genaamd , hebbende men, door den
grooten Excyns, van ouds,den Wyn- enBier- Excyns verftaan. Doch de Excynzen van de |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Turf en Kooien en inkomende Graanen wor- Ysbrand Pjetekz. Cof»
den ook, door Commiflariflèn van den groo- pit. ten Excyns, ontvangen, en, zo wel als de Cornelis Hendrickfz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wyn- en Bier-Excyns, ter Thefaurie Ordina-
ris, verantwoord. De Excynsmeeflers of Commiflariflèn van
den grooten Excyns , die, by de aanvaardin- ge hunnerCommiffie, meteede, belooven, te zullen zorgen, dat der Stede Excyns, getrou- welyk, voldaan, en, naauwkeuriglyk, te boek gefield worde; vergaderen, by beurten, alle dagen der weeke, op het Stads Excynshuis aan de oude brug. Zy hebben een' Boekhou- der en eenen Knegt in hunnen dienfl. ftA Wy voegen hierby eene Naamlyst der
l*&Tder ExCYNSMEESTEREN of C OM MIS S AR IS-
EXcyNs. SEN VAN DEN GROOTEN ExCYNS, be-
|
1518.
YsbrandPieterfz. Cop- pit.
Cornelis Hendrickfz. Loen. 1510.
Ysbrand Pieterfz. Cop- pit.
Cornelis Hendrickfz. Loen. 1520.
Ysbrand Pieterfz. Cop- pit.
Cornelis Hendrickfz. Loen. 1521.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sste' ginnende met het jaar 1498 , en eindigen- Ysbrand pfeteriz. Cop
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
pit.
Cornelis Hendrickfz. Loen.
152a.
Ysbrand Pieterfz. Cop- pit.
Cornelis Hendrickfz. Loen.
1523.
Ysbrand Pieterfz. Cop- pit.
Cornelis Hendrickfz. Loen.
1524-
YsbrandPieterfz. Cop- pit.
Cornelis Hendrickfz. Loen. 1525-
Ysbrand Pieterfz. Cop-
pit.
Cornelis Hendrickfz. Loen.
Hhh a |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JUlMlS'
SaMssen
V*N DEN 1498.
£Ro°ten Mr. Pieter Kan.
Xcxks. Jan van Naerden. 1499.
Mr. Pieter Kan. Jan van Naerden. 1500..
Mr. Pieter Kan. Jan van Naerden. 1501.
Mr. Pieter Kan. Jan van Naerden. 1502.
Mr. Pieter Kan. Jan van Naerden. Mr. Pieter Kan.
Jan van Naerden. rt/t I5°4-
^r- Pieter Kan.
Jan van Naerden. |
J768-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Pieter Kan.
Jan van Naerden. 1506.
Mr. Pieter Kan. Jan van Naerden. 150?.
Mr. Pieter Kan. Jan van Naerden. 1508.
Mr. Pieter Kan. Jan van Naerden. 1509.
Mr. Pieter Kan. Jan van Naerden. 1510.
Mr. Pieter Kan. Jan van Naerden. 1511.
Bruyning Claefz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R D A MS VII. Deel.
|
|||||||||||||||
|
4i4 A M S T E
|
|||||||||||||||
|
15S2.
Jan de Bilichop. Hendrick vanMarcken. Fredrick Vogel. 1583.
Jan de Bilichop. -Hendrick van Mareken, Fredrick Vogel. 1584.
Jan de Biffchop. Hendrick vanMarcken. Fredrick Vogel. 1585.
Jan de Biffchop. Fredrick Vogel. Hillebrand Brouwer. 1586.
Jan de Bilichop. Fredrick Vogel. Hillebrand Brouwer. 1587-
Jan de Biffchop. Fredrick Vogel. Hillebrand Brouwer. 1588.
Jan de Bilichop. Fredrick Vogel. Hillebrand Brouwer, Jterft 12 Aug. en in zyne plaats komt Egbert Roeloffz. 1589.
Jan de Bilichop. Fredrick Vogel. Roelof Egbertte. 1590.
Jan de Biffchop. Fredrick Vogel. Roelof Egbeftfz. Jan de Biffchop. . ,
Fredrick Vogel. Cornelis Jorifz. 1592-.
Jan de Biffchop. Cornelis Jorifz. Jan Hendrickfz. Oet- gens van Waveren. 1593-
Jan de Bilichop. Cornelis Jorifz. Jan Hendrickfz. Oet- gens van Waveren. I594-
Jan de Biffchop. Cornelis Jorifz. Jan Hendrickfz. Oet- gens van Waveren. 1595-
Jan de Biffchop. Jan Hendrickfz, Oet- gens van Waveren- Jonas Witfen. 1596. Jan de Biffchop. jan Hendrickfz. Oet- gens van Wav^ren' Jonas Witfen. 1597- Jan de Biffchop. R |
|||||||||||||||
|
1?x. Claes Hillebrandfz.
CYNS" Ai, ~I5Ï>
mees- Albert Coriz. teren Gysbert Berefteyn.
o/Com- Claes Hillebrandfz. mtss&r A1, . 1544. rissen Albert Corte. van den GysDert berefteyn. GK.00- Claes Hillebrandfz. mnEx- .„ *5p-
CYNS Albert Corlz.
Gysbert Berefteyn.
Claes Hillebrandfz. 1546.
Claes Hillebrandfz. Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. ■ 1547.
Claes Hillebrandfz. Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. "1548.
Claes Hillebrandfz. Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. 1549.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Hannen Ottenfz. Floris Martenfz. 1550.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. 1551-
Mr. Cornelis Ger- brandfö.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. 1552.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. I553-
Mr. Cornelis Ger- brandte.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. I554-
Mr. Cornelis Ger- brandte.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. 1555-
Mr; Cornelis Ger- brandfz.
Härmen.Ottenfz. Floris Martenfz. 1556.
Mr. Cornelis Ger- brandfe.
Härmen Ottenfz. Floris.. Martenfz. |
1571.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Cornelis Gysbertfz. 1572.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Cornelis Gysbertfz. 1573.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Weffel Jacob Cornelifz. 1574-
Mr. Cornelis Ger- brandte.
Härmen Ottenfz. Cornelis Claes Meeu- wete.
1575.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Weffel JacobCornelifz. Cornelis Claes Meeu- wefz.
1576.
Weffel Jacob Cornelifz. Cornelis Claes Meeu- wefz.
Claes Gerritfz. van Santen.
£ r577-
Weffel Jacob Cornelifz. Claes Gerritfz. van. Santen. I57S.
Weffel Jacob Cornelifz. Claes Gerritfz. van Santen. By de buitengewoone
verandering in May, •werden, in de plaats der gemelden, Ex- cynsmeefteren Jacob Benningjacobfz.
Henfick Olphertfz.
Fuyck. Jan de Biffchop, van den
26 May tot den 3 Ju- ny; en van den 3 Ju- ny an de Biffchop.
an Claefz. Boelefz. _ acob Franfz. Oetgens.
1579-
Jan de Biffchop. Jacob Franfz. Oetgens. Hendrick van Mareken. 1580.
Jan de Biffchop. Jacob Franfz. Oetgens. Hendrick vanMarcken. . 1581.
Jan de Biffchop.
Hendrick van Marckèn. Fredrick Vogel. |
||||||||||||||
|
Ex-
mees-
teRéN
t/Co«"
WXSSA-
rISSEN VAN D^1* GROO- TEN E** CVNS. |
|||||||||||||||
|
1557-
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. 1558.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Hannen Ottenfz. Floris Martenfz. 1559-
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. 1560.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. 1561.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. 1562.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen. Ottenfz. Floris Martenfz. i5<53-
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. 1564.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. Mr. Cornelis Ger-
brandfz.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. 1566.
Mr. Cornelis Ger- brandte.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. 1567-
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Floris Martenfz. 1568.
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz. Cornelis Gysbertfz. •1569- „
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Härmen Ottenfz.
Cornelis Gysbertfz.
157°-
Mr. Cornelis Ger- brandfz.
Hannen Ottenfz. Cornelis Gysbertfz. |
|||||||||||||||
|
RING.
|
||||||||||||||||||||||
|
IL Boek.
Ex- Jan Hendrickfz. Oet-
cv.ms- gens van Waveren. -'JEEs- Jonas Witfen. Teren ' 15?s*
i/CoiM- Jan de Biflchop.
*QssA- jan Hendrickfz. Oet- ^ssen ' Sens van Waveren. Van DEN.Jonas Witfen. GRo0- 1599- ïiiN£x-Jan de Biflchop.
cVns. Jan Hendrickfz. Oet- gens van Waveren. Jonas Witfen.
1600. Jan de Biflchop.
Jonas Witfen.
Jan Claefz. Reyniersz.
IÖOI.
Jan de Biil'chop.
Jan Claefz. Reyniersz. Pieter Matthyfz.Schry- ver. 1602.'
Jan de Biflchop. Jan Claefz. Reyniersz. Pieter Mattliyfz.Schry- ver. 1603.
Jan de BüTchop. Jan Claefz. Reyniersz. -PieterMatthyfz. Schry- Ver. 1604.
Jan de Biflchop.
Jan Claefz. Reyniersz. Pieter Matchyfz.Schry- ver. 1605.
Jan de Biflchop. Jan Claefz. Reyniersz. Pieter Matthyfz.Schry- ver. 1606.
Jan de Biflchop. Jan Claefz. Reyniersz. Pieter Matthyfz.Schry- ver. 1607.
Jan de Biflchop. Jan Claefz. Reyniersz. Pieter Matthyfz.Schry- ver. 1608.
Jan de Biflchop. Jan Claefz. Reyniersz. Pieter Matthyfz.Schry-
ver. Simon Willemfz.
Noomfz.
1609.
Jan de Biflchop. PieterMatthyfz. Schry- ver.
Simon Willemfz. Noomfz.
Roetert Ernft. T 1610. f*n de Biflchop.
^leter Matthyfz.Schry- |
R E
|
E
|
||||||||||||||||||||
|
415
|
||||||||||||||||||||||
|
1620.
Pieter Overlander.'
Jan Witfen.
Pieter Theunifz. Schel-
lingwouw. Claes Claefz. Kruys.
Gillis Janfz. Beth.
1621. Pieter Overlander.
Jan Witfen.
Pieter Theunifz. Schel-
lingwouw. Claes Claefz, Kruys.
Gillis Janfz. Beth.
1622. Pieter Overlander.
Jan Witfen.
"Pieter Theunifz. Schel-
lingwouw. Claes Claefz. Kruys.
Gillis Janfz. Beth.
1623. Pieter Overlander.
Jan Witfen.
Pieter Theunifz. Schel-
lingwouw. Claes Claefz. Kruys.
Gillis Janfz. Beth.
1624. Pieter Overlander.
Jan Witfen.
Pieter Theunifz. Schel-
lingwouw. Claes Claefz. Kruys.
Gillis Janfz. Beth.
1605. Pieter Overlander.
Jan Witfen.
Pieter Theunifz. Schel-
lingwouw. Claes Claesz. Kruys.
Gillis Janfz. Beth.
1626. Jan Witfen.
Pieter Theunifz. Schel-
lingwouw. Claes Claefz. Kruys.
Gillis Janfz. Beth.
Dr. Matthys Willemfz.
Raephorft. 1627. Jan Witfen.
Pieter Theunifz. Schel-
lingwouw. Claes Claefz. Kruys.
Gillis Jansz. Beth.
Hendrick Lens.
1628.
Jan Witfen. Pieter Theunifz. Schel-
lingvvouw. Claes Claefz. Kruys.
Gillis Janfz. Beth.
Hendrick Lens.
1629.
Jan Witfen.
Pieter Theunifz. Schel-
lingwouw. Claes Claefz. Kruys.
Gillis Janfz. Beth.
flhfas |
||||||||||||||||||||||
|
Simon Willemfz.
Noomfz.
Roetert Ernft. i6n. Jan de Biflchop. Simon Willemfz. Noomfz.
Roetert Ernft. Jan Cornelifz. Geel- vinck.
Pieter Overlander. 1612.
Jan de Biflchop. Simon Willemfz. Noomfz.
Jan Cornelifz. Geel- vinck.
Pieter Overlander. Jan Witfen. 1613.
Jan de Biflchop. Jan Cornelifz. Geel- vinck.
Pieter Overlander. Jan Witfen. Adriaen Pieterfz.Raep. 1614.
Jan de Biflchop. Pieter Overlander. Jan Witfen. Pieter Theunifz, Schel- lingwouw. Conielis de Vry. 1615.
Adriaen Pieterfz.Raep. Pieter Overlander. Jan Witfen. Pieter Theunifz. Schel- lingwouw. Cornelis de Vry. 1616.
Adriaen Pieterfz. Raep, Pieter Overlander. Jan Witfen. Pieter Theunifz. Schel- lingwouw.
Cornelis de Vry. 1617.
Adriaen Pieterfz.Raep. Pieter Overlander. Jan Witfen. Pieter Theunifz. Schel- lin gwouw. Coroelis de Vry. 1618.
Adriaen Pieterfz. Raep. Pieter Overlander. Jan Witfen. Pieter Theunifz. Schel- lingwouw.
Cornelis de Vry. 1619.
Adriaen Pieterfz.Raep. Pieter Overlander. Jan Witfen. Pieter Theunifz. Schel- lingwouw. Gornelis de Vry, |
||||||||||||||||||||||
|
Hendrick Lens.
1630.
|
Ex-
CYNS-
|
|||||||||||||||||||||
|
Jan Witfen.
Pieter Theunifz. Schel«MEES~ lingWOUW. TEREN
Gillis Janfz. Beth. o/Com-
Hendrick Lens. missa- Willem Backer. RISSEN
I63I. VANDEN
Jan Witfen. ' GR00"
Pieter Theunifz. Schel- JEN tx*
lingwouw. cyns. Gillis Janfz, Beth.
Hendrick Lens.
Dr. Albert Bas.
1632. Jan Witfen.
Pieter Theunifz. Schil-
lingwouw. Gillis Janfz. Beth.
Hendrick Lens.
Jacob Jacobfz. Vinck.
1633. Jan Witfen.
Hendrick Lens,
Jacob Jacobfz. Vinck.
Pieter Theunifz. Schel-
lingwouw, flerft 9 April, en in zyne plaats komt Jacob Wilkes.
Gillis Janfz. Beth, flerft
2.7 April en in zyne
, plaats kwam Mr. Gerrit Sc haepPig.
terfz. 1634.
Jan Witfen.
Hendrick Lens.
Jacob Wilkes.
Mr. Gerrit Schaep Pie-
terfz. Gerbrand Claefz. Pan-
cras. Jan Witfen.
Hendrick Lens. Jacob Wilkes. Mr. Gerrit Schaep Pie- terfz. Jacob Jacobfz. Vinck. 1636.
Jan Witfen, flerft den 19 OEtober.
Hendrick Lens. Jacob Wilkes. Mr. Gerrit SchaepPie- terfz.
Gerbrand Claefz. Pan- cras.
Claes van Bronckhorft s in de plaats va-n Jan
Witfen.
1637,
Dr. Matthys Willemfz. Raephorft. flerft a
Febr. 1638,
Hendrick Lens. Jacob Wilkes. Mr. Gerrit Scbaep Äe- terfz. Claee
|
||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
AM S T E R D A M S
|
|||||||||||||||||||||||||
|
. 4-ïö
|
|||||||||||||||||||||||||
|
]er,fterfiden^July,
en in zyne plaats komt Jacob Theunifz. van
Stralen. Weflel de Vry
Dirck Boelefz.
Pieter van Loon.
Dr. Pieter Bas.
1Ö55-
Jacob Theunifz. van Stralen.
Dirck Boelefz. Dr.Pieter Bas. Gysbert de Vries. Ifaac Francs. 1656. Jacob Theunifz. van Stralen.
Dirck Boelefz. Dr. Pieter Bas. Gysbert de Vries. Ifaac Francx. 1657-,
Jacob Theunifz. van Stralen.
Dirck Boelsfz. Dr. Pieter Bas. Gysbert de Vries. Ifaac Francs. 1658. Hans Bontemantel. Dirck Boelefz. Gysbert de Vries. Ifaac Francx. Jacob Trip , <voerdt den 10 Sept. in de Kleine
Zaaken gefield , en
mor' bem kwam
Dr. Gerard Bors van Waveren.
K559- ^
Mr. Joachim Rendorp.
Dirck Boelefz. Gysbert de Vries. Ifaac Francx. Dr. Gerard Bors van Waveren.
1660. Hans Bontemantel. Dirck Boelifz. Gysbert de Vries. Ifaac Francx. Dr. Gerard Bors van Waveren.
1661. Hans Bontemantel. Dirck Boelefz. Gysbert de Vries. Ifaac Francx. Dr. Gerard Bors van Waveren.
166a. Hans Bontemantel. Dirck Boelefz. Gysbert de Vries. Ifaac Francx. Jan Anslo. 1663.
Hans Bontemantel. Dirck Boelefz. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Ifaac Francx.
Jan Anslo.
Jan Lens.
Dr. Hendrick Lons.
Mr. Ifaac van Heuvel.
1664.
Hans Bontemantel. Jan Lens. Mr. Ifaac van Heuvel
Dr. Hendrick Lons. |
Ex-
cyns*
MBF.S-
TERK1* of Com-
missa- rissen van ds1* GROO-
TKN EX" |
||||||||||||||||||||||||
|
Jacob van der Marct.
16+6. Cornelis Jacobfz. Wei-
jer. Hendrik Lens fierft.
Nicolaes van Bronck-
horft. Weffel de Vry.
Jacob van der Marct.
Dirck Boelefz.
1647. Cornelis Jacobfz. Wei-
jer. Nicolaes van Bronck-
horft. Weffel de Vry.
Jacob van der Marct.
Dirck Boelefz.
1648. Cornelis Jacobfz. Wei-
jer. Nicolaes van Bronck-
horft. Weffel de Vry.
Jacob van der Marct.
Dirck Boelefz.
1649. Cornelis Jacobfz. Wei-
jer. Nicolaes van Bronck-
horft. Weffel de Vry.
Jacob van der Marct.
Dirck Boelefz.
1650. Cornelis Jacobfz. Wei-
jér. Nicolaes van Bronck-
horft. Weffel de Vry.
Jacob van der Marct.
Dirck Boelefz.
1651. Cornelis Jacobfz. Wei-
jer. Nicolaes van Bronck-
horft. Weffel de Vry.
Jacob van der Marct.
Dirck Boelefz.
1652. Cornelis Jacobfz. Wei-
jer. Nicolaes van Bronck-
horft. Weffel de Vry.
Jacob van der Marct.
Dirck Boelefz.
Pieter van Loon.
l653- j.
Cornelis Jacobfz. Wei- jer. /
Weffel de Vry.
Jacob van der Marct fierft 11 of 12 May.
Dirck Boelefz. Pieter van Loon. Pieter Bas. 1654.
Cornelis Jacobfz. Wei- |
|||||||||||||||||||||||||
|
Claes van Bronckhorft.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Ex-
|
|||||||||||||||||||||||||
|
1638.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
CYNS-
|
|||||||||||||||||||||||||
|
KiEES- Hendrick Lens.
'teren Jacob Wilkes. ' (f Com- Claes van Bronckhorft. MissA- Claes van Kampen. rissen fierft 2 April. van den Dirck Arentfz. Koek, GR00- ixtrd't Boekhouder in ten Ex- de Wijjelbank. cyns. Weffel de Vry. Jacob van der Marct.
1639.
Hendrick Lens. Jacob Wilkes, iverdt Raad ter Admiruli- ieit tot Hoorn. Nicolaes van Bronc- horft.
Weflel de Vry. Jacob van der Marct. Cornelis Jacobfz. VVei- jer. 1640.
Hendrick Lens. Nicolaes van Bronck- horft. Weffel de Vry. Jacob van der Marct. Cornelis Jacobfz. Wei- jer. 1641.
Hendrick Lens. Nicolaes van Bronck- '-' horft. Weffel de Vry. Jacob van der Marct. Cornelis Jacobfz. Wei- jer. 164.1.
Hendrick Lens. Nicolaes van Bronck- horft. Weffel de Vry. Jacob van der Marct. Cornelis Jacobfz. Wei- jer. 1643.
Cornelis Jacobfz. Wei- jer.
Hendrick Lens. Nicolaes van Bronck- horft. Weffel de Vry. Jacob van der Marct. 1644.
Cornelis Jacoblz. Wei- jer.
Hendrick Lens. Nicolaes van Bronck- • horft. Weffel de Vry. Jacob van der Marct. 1645-. .
Cornelis Jacobfz. Wei- jer.
Hendrick Lens.
Nicolaes van Bronck-
horft. Weffel de Vry.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Pieter Kloeck.
1665.
Jan Lens. Mr. Ifaac van Heuvel.
Dr. Hendrick Lons. Pieter Kloeck. Dr. Pieter Schaep. 1666.
Dr. Jan van Hartogvelt. Jan Lens. Mr. Ifaac van Heuvel.
Dr. Hendrick Lons. Pieter Kloeck. 1667.
Dr. Jan van Hartogvelt. Jan Lens. M r. Ifaac van Heuvel.
Dr. Hendrick Lons. Pieter Kloeck. 1668.
Dr. Jan van Hartogvelt. Jan Lens. Mr. Ifaac van Heuvel.
Dr. Hendrick Lons. Pieter Kloeck. 1669.
Mr. Pieter Schaep. Pieter van Loon. Jan Lens. Dr. Hendrick Lons.
Pieter Kloeck. 1670.
Dr. Joachim Rendorp. Jan Lens. Dr. Mentlrick Lons. Pieter Klocck. Joan Slicher. 1671.
Dr. Joachim Rendorp. Jan Lens. Dr. Hendrick Lons, Pieter Kloeck. Joan Slicher.. 1672.
Dr. Joachim Rendorp. Jan Lens. Dr. Hendrick Lons. Pieter Kloeck. Joan Slicher. By de buitenge-woon* •verandering in SeP' iember , bleeven de- zelfde Commißriß?*1 van den Excyns 'n in hun bewind: als Dr. Joachim Rendorp. jan Lens. T
'Dr. Hendrick Lons. Pieter Kloeck.
Joan Slicher. • ''
J 19,3* |
|||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R I N G.
|
||||||||||||||||||||||||
|
iL Boek.
|
||||||||||||||||||||||||
|
417
|
||||||||||||||||||||||||
|
Ex-
CYNS. 1673.
■Meës. Dr. Joachim Rendorp.
Tp-Ren Mr. Philips Weveringh.
°/Com» Jan Lens.
^issa- Dr. Hendrick Lons.
feJssEN Pieter Kloeck.
Va^den 1Ó74.
G'too- Dr. Joachim Rendorp.
TßN Ex-Jan Lens.
cVns. Dr. Hendrick Lons.
Pieter Kloeck.
Fredrick Berewout.
1Ó75.
Dr. Joachim Rendorp. Jan Lens. Dr. Hendrick Lons.
Pieter Kloeck. Fredrick Berewout. 1676.
Dr. Joachim Rendorp. Jan Lens. Dr. Hendrick Lons.
Pieter Kloeck. Fredrick Berewout. 1677.
Dr. Joachim Rendorp. Jan Lens. Dr. Hendrick Lons. Fredrick Berewout. Mr. Hillebrand Schel- lingen 1678.
Dr. Joachim Rendorp. Mr. NicolaesHafTelaer. Dr. Philips Weveringh. Jan Lens. Dr. Hendrick Lons. Fredrick Berewout. 1679.
Gillis Sautyn. Dr. Philips Weveringh. Jan Lens. Dr. Hendrick Lons.
Fredrick Berewout. 1680.
Egbert de Vry. Jan Lens. Dr. Hendrick Lons.
Cornelis Spiegel. Fredrick Berewout. 1681.
Cornelis Valckenier. Jan Lens. Dr. Hendrick Lons. Cornelis Spiegel. Fredrick Berewout. 1682.
joan Commelin. Jan Lens. ~r- Hendrick Lons.
£r°rnelis Spiegel. *redrick Berewout. ■llaac Jan Nys, in plaats "»««Cornelis Spiegel, dkop deHuwelykfcbe Zaakengeplaatfi is, t 1683. JroanT Commelin.
jan Lens. 0r-Hendrick Lons.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Everard Temminck.
Mr. Balthafar Scott. |
||||||||||||||||||||||||
|
1694.
Adriaen de Waert. en Mr. Pieter Six. Oud-Scbepenen.
Hendrik Hudde, Raad. Cornelis Spiegel. Fredrick Berewout. 1695.
Mr. Pieter Six. Oud-Scbepen.
Hendrik Hudde, Raad. Cornelis Spiegel. Fredrick Berewout. Mr. Ernft Roeters. 1696.
Egbert de Vry. Oud-Scbepen.
Hendrik Hudde,Raad. Cornelis Spiegel. Fredrick Berewout. Mr. Ernft Roeters. 1697.
Egbert de Vry. Oud-Scbepen.
Hendrik Hudde, Raad. Cornelis Spiegel. Fredrick Berewout. Mr. Ernft Roeters. 1698.
Gerbrand Pancras Mi- chielfz, Oud-Scbepen. Hendrik Hudde, Raad. Cornelis Spiegel. Louis Trip. Everard Temminck. 1699.
Gerbrand Pancras Mi- chielfz. Oud-Scbepen.
Hendrik Hudde, Raad, Cornelis Spiegel. Louis Trip. Everard Temminck. 1700.
Gerbrand Pancras Mi- chielfz. Oud-Scbepen. Hendrik Hudde, Raad, Cornelis Spiegel. Louis Trip. Everard Temminck. 1701.
Gerbrand Pancras Mi- chielfz. Oud-Scbepen.
Hendrik Hudde, Raad. Cornelis Spiegel. Louis Trip. Everard Temminck; 1702.
Gerbrand Pancras Mi- chielfz.
Oud-Scbepen.
Hendrik Hudde, Raad. Cornelis Spiegel. Louis Trip. Everard Temminck. 1703.
Hendrik Hudde, Raad. Cornelis Spiegel. Louis Trip. |
||||||||||||||||||||||||
|
Fredrick Berewout.
Ifaac Jan Nys. 1684.
Joan Commelin. jan Lens. Dr. Hendrick Lons.
Cornelis Spiegel. Ifaac Jan Nys. 1685.
Jan Commelin, Raad. Jan Lens. Dr. Hendrick Lons. Cornelis Spiegel. Ifaac Jan Nys. 1686.
Joan Commelin, Rästf. Jan Lens. Dr. Hendrick Lons,
ontßaagen den 13 Ott, en in zyne plaats komt 15 Nov. Mr. Jan Trip. Cornelis Spiegel. Ifaac Jan Nys. 16S7.
Joan Commelin. Raad. Jan Lens. Cornelis Spiegel. Fredrick Berewout. Ifaac Jan Nys. 1688.
Joan Commelin, Raad. Jan Lens. Cornelis Spiegel. Fredrick Berevvout. Hendrik Hudde. 1689.
Joan Commelin, Raad. Jan Lens. Cornelis Spiegel. Fredrick Berewout. Hendrik Hudde. 1690.
Joan Commelin, Raad. Jan Lens. Cornelis Spiegel. Fredrick Berewout. Hendrik Hudde. 1691.
Joan Commelin, Raad. fierft 19 Jan. 1692. Jan Lens. Cornelis Spiegel. Fredrick Berewout. Hendrik Hudde. 1692.
Adriaen de Waert. Oud-Scbepen.
Jan Lens. Cornelis Spiegel. . Fredrick Berewout. Hendrik Hudde. 1693.
Adriaen de Waert, Oud-Scbepen.
Jan Lens, flerß in Jan. 1694.
Cornelis Spiegel. Fredrick Berewout, Hendrik Hudde. |
||||||||||||||||||||||||
|
Ex-
|
||||||||||||||||||||||||
|
CYNS-
T.T J ; U°i\ T. MEES- Hendnk Hudde, Raad. tereü
Cornelis Spiegel, fierft ,/Com« 11 Mannen inzjne msSA.
|
||||||||||||||||||||||||
|
plaats komt 2.6 July
Jan Jacob de Famars. Louis Trip. Everard Temminck. Mr. Balthafar Scott. |
RISSEN
VANDEN GROO- TEN Ex- CYNS. |
|||||||||||||||||||||||
|
1705.
Mr. Fredrik Wilhem van Loon.
Oud-Scbepen en Raad.
Louis Trip. Everard Temminck. Mr. Balthafar Scott. Jan Jacob de Famars. 1706.
Mr. Fredrik Wilhem van Loon.
Oud-Scbepen en Raad.
Louis Trip. Mr. Balthafar Scott. Jan Jacob de Famars. George de Vicq. 1707.
Hendrik Hudde, Oud- Scbepen en Raad, is den 6 May ge'eiigeerd
tot Schepen,in plaats
van Nicolaas Sautyn,
en is inzyneplaats al-
hier gekomen den 14, May.
Märten van Loon. Louis Trip, fierft den. 2.6 Nov.
Everard Temminck. Jan Jacob de Famars. George de Vicq. Mr. Abraham de Vicq, denjDec.totExcyns-
meefier geëligeerd.
1708.
Märten van Loon. Oud-Scbepen en Raad.
Everard Temminck. Jan Jacob de Famars. George de Vicq,flerfi . . Jan. 1709.
Mr. Abraham de Vicq. 1709.
Märten van Loon. Oud-Scbepenen Raad.
Everard Temminck. Jan Jacob de Famars. Mr. Abraham de Vicq , verplaalft den iS Ott.
op de Huwelykfcbe
Zaaken, en den 6 Nov.
komt in zyne plaats
Nicolaes CorveT. Joris de Waert. 1710. Märten van Loon.
Oud-Scbepen en Raad.
Everard Temminck. Jan
|
||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel;
Mr. Willem Sautyn.
Mr. Gerbrand Claes du Fay.
Simon van der Stel. I73ï-
Mr. Theodorus Huy-
ghens , Heer van Honkoop. en Mr. Jan Huydecoper,
van Maarfleveen, Heer van Nigtevegt. Oud-Scbepenen. Mr. Willem Sautyn.
Mr. Gerbrand Claes du
Fay. Simon van der Stel.
Nicolaes Witfen de
Jonge. Pieter Valckenier.
1732.
Mr. Willem Bäcker.
Mr. Theodorus Huy-
ghens , Heer van Honkoop. en Mr. Jan Huydecoper,
van Maarfleveen, Heer van Nigtevegt. Oud-Scbepenen. Mr. Gerbrand Claes du
Fay. Nicolaes Witfen de
Jonge. Simon van der Stel.
1733. Mr. Willem Bäcker.'
Mr. Theodorus Huy-
ghens, Heer van Honkoop. en Mr. Jan Huydecoper,
van Maarfleveen, Heer van Nigtevegt. Oud-Scbepenen. Mr. Gerbrand Claes du
Fay. Nicolaes Witfen de
Jonge. Simon van der Stel.
1734. , • ■ ■
Mr. Willem Bäcker, fterft den 1 Aug.
Mr. Theodorus Hu?' ghens, Heer van . Honkoop. en Mr. Jan Huydecopef» van Maarfleveen, Heer van Nigtevté Ond-Scbepe^' Mr. Gerbrand Claes du Fay.
Nicolaes Witfen de Jonge- <•„]■
|
||||||||||||||||||||||||
|
418
|
||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Willem Sautyn.
Jan Jacob de Famars. Jan van Kerchem. Hendrik Huyghens. 1726.
Gerard Karfleboom. en
Franc, ois vanHarencar- fpel. Oud-Scbepenen.
Mr. Willem Sautyn. Jan Jacob de Famars, Jan van Kerchem. Hendrik Huyghens. 1727.
Gerard Karfleboom. en
Francois van Harencar- fpel. Oud-Scbepenen.
Mr. Willem Sautyn. Jan Jacob de Famars. Jan van Kerchem. Hendrik Huyghens. 1728.
Gerard Karfleboom. Francois van Harencar- fpel. en
Gillis Valckenier. Oud-Scbepenen.
Mr. Willem Sautyn. Jan van Kerchem,iüord£ den 21 Jan. 1729. Penningmeefter op de Thefaurie Ordinaris, en in zyne plaats komt Mr. Pieter van de Poll. Mr. Gerbrand Claes du Fay. 1729.
Gerard Karfleboom. en
Francois van Harencar- fpel. Oud-Scbepenen.
Gillis Valckenier, en
Willem Gideon Deutz,
Oud-Scbepenen. ontflaagen den 7 July. Mr. Willem Sautyn.
Mr. Gerbrand Claes du
Fay, den 15 Maart verplaatfl op de Klei- ne Zaaken. Mr. Nicolaes Witfen
Jonafz., albier op den _ 15 Maart geplaatft. Simon van der Stel,
albier den 30 Jan. Ï730.
1730.
Gerard Karfleboom,
fierfi 9 July. Mr. Theodorus Huy-
ghens, Heer van Honkoop. en Mr. Jan Huydecoper,
van Maarfleveen , Ueer van Nigtevegt. Oud-Scbepenen. |
||||||||||||||||||||||||
|
Everard Temminck.
Jan Jacob de Famars. Jan van Kerchem. Mr. Cornelis Trip. 1718.
Gerard Karfleboom, Oud-Scbepen en Raad,
Everard Temminck. Jan Jacob de Famars. Jan van Kerchem. 1719.
Gerard Karfleboom, Oud-Scbepen en Raad.
Everard Temminck , Jterfi 23 Juny.
Jan Jacob de Famars. Jan van Kerchem. Mr. Diderik van Buu- ren, en
Mr. Willem Sautyn , zyn den 31 Auguftus
albier geplaatft.
1720. Gerard Karfleboom, Oud-Scbepen en Raad.
Mr. Willem Sautyn. Jan Jacob de Famars. Jan van Kerchem. Mr. Gillis van den Bempden.
1721. Gerard Karfleboom, Oud-Scbepen en Raad.
Mr. Willem Sautyn, Jan [acob de Famars. Jan van Kerchem. 'Hendrik Huyghens. 1722.
Gerard Karfleboom, Oud-Scbepen en Raad.
Mr. Willem Sautyn. Jan Jacob de Famars. Jan van Kerchem. Hendrik Huyghens. 17^3-
Gerard Karfleboom. en
Francois van Harencar-
fpei: Oud-Scbepenen.
Mr. Willem Sautyn. Jan Jacob de Famars. |an van Kerchem. Hendrik Huyghens. 1724.
Gerard Karfleboom. en
Francais van Harencar- fpel. Oud-Scbepenen.
Mr. Willem Sautyn. Jan Jacob de Famars. Jan van Kerchem. Hendrik Huyghens. 1725-
Gerard Karfleboom. en
Francois van Harencar- fpel. Oud-Scbepenen.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Ex-
CYtfS-
tereu
ofCoiï' MISSA-
R.ISSE* vaND£N GRÖß-
TEN Ex* CYtfS«
|
||||||||||||||||||||||||
|
Ex-
CYNS-
MEES-
TEREN of Com-
missa- rissen VAN DEN
GROO- TEN Ex- CYNS. |
Jan Jacob de Famars.
Joris de Waert. Nicolaes Corver. 1711.
Marten van Loon. Oud-Schepen en Raad.
Everard Temminck. Jan Jacob de Famars. Georgius de Waert. Nicolaes Corver. 1712.
|
|||||||||||||||||||||||
|
Marten van Loon.
Oud-Scbepen en Raad.
Everard Temminck. Jan Jacob de Famars. Mr.Georgius de Waert, den 22 JunyVendu-
mee/ter geworden, en
in zyiie plaats komt den
5 >ly.
Mr. Gerard Bickervan Svvieten.
Nicolaes Corver. 1713.
Mr.Willem Backer, den
17 Febr albier ge- plaatft. Oud-Scbepen. Marten van Loon, Oud-
Scbepen en Raad, is denijFebr. verplaatfl in de Bank van Lee- ning. Everard Temminck.
Jan Jacob de Famars.
Nicolaes Coïvtv,Jterfc
20 July. Mr. Gerard Bicker van
Svvieten. Mr. Jan Six de Jonge ,
den 16 Auguftus ver- horen , docbfierft den 22 November. Cornelis Trip, den 1
Dec. verkooren. 1714. Mr. Gerard Karfle-
boom, Oud-Scbepen en Raad. Mr. Gerard Bicker van
Swieten, Raad. Everard Temminck.
Jan Jacob de Famars.
Cornelis Trip.
1715-
Gerard Karfleboom, Oud-Scbepen en Raad.
Mr. Gerard Bickervan Swieten, Raad.
Everard Temminck. Jan Jacob de Famars. Mr. Cornelis Trip. 1716.
Gerard Karfleboom, Oud-Scbepen en Raad.
Everard Temminck. Jan acob de Famars. Mr. Cornelis Trip. 1717.
Gerard Karfleboom, Oua-Schepen en Raad,
|
||||||||||||||||||||||||
|
Simon van der JLl
|
Oud'
|
|||||||||||||||||||||||
|
Th
|
Schepen, den 18N«"'
albier geploft- . |
|||||||||||||||||||||||
|
ÏÏ. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
RING.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
419
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1735.
Mr. Theodorus Huy-
ghens, Heer van Honkoop. o/Coix- Mr. Jan Huydecoper, Miss.v van Maarffeveen, r*ssen Heer van Nigtevegt. van den Pieter Calkoen. GRoo- en Tei^Ex- Mattheus Alevvyn.
cïi\s. Oud-Scbepenen. Mr. Gerbrand Claes du
Fay.
Simon van der Stel. 1736.
Mr. Theodorus Huy- ghens , Heer van
Honkoop.
Mr. Jan Huydecoper, van Maariïeveen,
Heer van Nigtevegt
enz. en
Mattheus Alewyn. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fpel, Heer van de
Stede Beverwyk, Wyk op Zee, en Wyk aan Duin enz. en Pieter van Loon. Oud-Scbepenen.
Mr. Gerbrand Claes du Fay.
Simon van der Stel. 1740.
Mr. Theodorus Huy1
ghens , Heer van
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vrybeer van Suyd-
polsbroek, Purmerland en Ilpendam enz. en Lodewyk de Bas. Oud-Scbepenen.
Simon van der Stel. J744
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
temb. zyn de zelfde
Excynsmeefieren bly- ven continueeren: als Mr. Gerrit de Graêf Vrybeer van Suyd- polsbroek, Purmerland
en Ilpendam en, en
|
Ex-
CYNS-
MEES- TEREN <>ƒCOM- MISSA- RISSEN vanden
groo-
tenEx-1
CYNS.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Francis van Harencar- Lodewyk de Bas.
fpel, Heer van de Oud-Scbepenen Stede Beverwyk, Wyk Simon van der Stel
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
o
|
Duin enz.
|
tfyk aan Mr. DirkBacker, Heer
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Nootdorp enz.
Mr r I-749>
Mr Gerrit de Graef,
^rybeer mn s »
en ilpendam enz.
en Lodewyk de Bas Oud-Scbepenen.
Simon van der Stel Mr. Dirk Bäcker,keer van Nootdorp enz.
Gerbrand Elias. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Honkoop enz.fletft 23 Pieter van Loon.
Ocl. en inzyneplaats Mr. Gerrit de Graef,
komt den 11 Nov. Vrybeer van Suyd-
Mr. Jan Bernd Bicker. polsbroek, Purmerland
Francois van Harencar- en Ilpendam enz. fpel, Heer van de en
StedeBeverwyk,Wyk Theodorus de Smeth.
op Zee, en Wyk aan Oud-Scbepenen.
Duin enz. Simon van der Stel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1745.
Pieter van Loon. Mr. Gerrit de Graef, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pieter van Loon.
Oud-Scbepenen. Mr. Gerbrand Claes du
Fay, bedankt den 19 Oêtob. en in zyne plaats den 11 Nov. Mr. Gerrit de Graef.
Oad-Scbepen.l
Simon van der Stel. . 174i-
*rancois van Harencar- fpel, Heer van de Stede Beverwyk,Wyk op Zee, en Wyk aan Duin enz. Pieter van Loon. Mr. Jan Bernd Bicker. en
Mr. Gerrit de Graef, Vrybeer van Suyd- polsbroek, Purmerland en Ilpendam, enz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oud-Scbepenen.
Mr. Gerbrand Claes du Fay.
Simon van der Stel. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vrybeer van Suyd-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
polsbroek, Purmerland'en Ilpendam enz.
Lodewyk de Bas.
en
Bruno van der Duffen, ontjlaagen den 24 Juny. Oud-Scbepenen.
Simon van der Stel. 1746.
Pieter van Loon. Mr. Gerrit de Graef, Vrybeer van Suyd- polsbroek, Purmerland en Ilpendam enz. en Lodewyk de Bas. Óud-Schepenen.
Simon van der Stel. |
I75°- „ „ •
_ ..-rit de Graef, Vrybeer van Suyd- polsbroek, Purmerland en Ilpendam enz. en Lodewyk de Bas. Oud-Scbepenen.
Simon van der Stel. Mr. Dirk Bäcker, Heer van Nootdorp enz.
David ten Hove, Heer
van Niewwaal enz.
Mr. Gerrit de Graef,
Vrybeer van Suyd- „ polsbroek, Purmerland en Ilpendam enz. en Lodewyk de Bas. Oud-Scbepenen.
Simon van der Stel. Mr. Dirk Bäcker, Heer van Nootdorp enz |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I737#
Mr. Theodorus Huy- ghens, Heer van
Honkoop enz.
Francois van Harencar- fpel, Heer van de
Stede Beverwyk, Wyk
op Zee, en Wyk aan
Duin enz.
Mr. Nicolaes Witfen Jonafz.
en Mr._ Wouter Valcke- nier, den 19 Decemb.
Oud-Scbepenen. Mr. Gerbrand Claes du Fay.
Simon van der Stel. !738.
Mr. Theodorus Huy- ghens, Heer van Honkoop enz. Francois van Harencar- fpel, Heer van de
■ Stede Beverwyk, Wyk op Zee, en Wyk aan
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oud-Scbepenen.
Simon van der Stel. 1742.
Francois vanHarencar- |
*747.
Pieter van Loon. Mr. Gerrit de Graef, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vrybeer van S
|
Myw
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fpel, Heer van de
Stede Beverwyk,Wyk op Zee, en Wyk aan _ Duin enz. Pieter van Loon. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
polsbroek, Purmerland David ten Hove, Heer
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
-—„,_5 iitc
van Niewwaal enz.
at ^ 17*2-
Mr. Gerrit de Graef |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en Ilpendam enz.
en Lodewyk de Bas. Oud-Scbepenen
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^ Duin,enz.
Mr- Wouter Valcke- nier. Mr. Nicolaes Witfen
Jonafz. Oud-Scbepenen.
Mr. Gerbrand Claes du Fay-
Simon van der Stel.
^r. Theodorus Huy-
Snens , Heer van
Tfr 0nk°op enz. AU. STUK.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Gerrit de Graef, Simon van der Stel.
Vrybeer van Suyd- 1748
polsbroek,Purmerland Mr. Gerrit de" Graef
ere Ilpendam enz. en Vrybeer van Suyd-
Lodewyk de Bas. polsbroek, Purmerland Oud-Scbepenen. en Ilpendam enz.
Simon van der Stel. en . 1743- Lodewyk de Bas.
Francois van Harencar- Oud-Scbepenen.
lpel, Heer van de Simon van der Stel.
StedeBeverwyk, Wyk Mr. Dirk Bäcker, iïeer
op Zee, en Wyk aan van Nootdorp enz.
Duin enz. HH________
p. -
|
polsbroek, Purmerland
en Ilpendam enz. fierfi
10 November.
Lodewyk de Bas.
en
Jasper Bolten.
Oud-Scbepenen.
■De laatfle verplaatfi op de Defolaate Boe- delskamer , in wiens plaats komt Mr. Johan Ortt, Heer van Nyenrode enz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\]rl"vm. ~00"- '■'■„ By de buitengewoone Simon van der Stel
Mr. Gerrit de Graef, verandering in Sep- Mr.Dirk Backer,Heer
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
In '
|
van
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
Jan de Backer, Heer ]Jj£-
van Noordwykerbout, cYKs"
de Zilk enz. jlerfi 22 me£s" Aug. TEߣ^
Oud-Schepenen. of C^1'
Simon van der Stel. missa* Mr. Dirk Backer, Heer RISSE^ van Nootdorp enz. vanp^
Mr. PieterTeltas Janfz. groo; |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4-20
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan de Back er, Heer
van Noor dwyker bout, de Zük enz. Oud-Schepenen.
Simon van der Stel.
Mr. Dirk Backer, Heer
van Nootdorp enz. Mr. Pieter Teftasjanfz.
1766.
Carel Lynflager. en
Jan de Backer, Heer van Noor dwyker bout, de Zilk enz. Oud-Schepenen.
Simon van der Stel. Mr. Dirk Backer, Heer van Nootdorp enz.
Mr. Pieter Teftasjanfz. 1767.
Carel Lynflager. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
p„ van Nootdorp enz. .
"s- David ten Hove, Heer
van Nieirajcial enz. TEREN A75o*
o/Com- Card Lynüager.
WISSA- eW
„,«„„ Abraham Croock.
„nnn Simon van der Steh
S°°p- Mr. Dirk Backer, Heer itiM^v van N00tdorp enz. 0 NS' Mr. JohanOrtt, Heer ■ösra Nyenroode, JSrea-
Äeie« enz.
1754.
Mr. Matthys Straal- man, Heer "can Duitz, deHaar,Zevenhuizen, enz. Carel Lynflager. era
Abraham Croock, Heer van Oofivaeert. Oud-Schepenen.
Simon van der Stel. Mr. Dirk Backer, Heer van Nootdorp enz. 1755-
Mr. Matthys Straal- man., Heer vanDuitz, de Haar, Zevenbui- ■ zen enzi Carel Lynflager. en
Abraham Croock, Heer van Ooflweert. Oud-Schepenen.
Simon van der Stel. Mr. Dirk Backer, Heer van Nootdorp enz. 1756.
Carel Lynflager. en
Abraham Croock, Heer .van Oofliveert. Oud-Schepenen. Simon van der Stel. Mr. Dirk Backer,Heer van Nootdorp enz. 1757-
Carel Lynflager. en
Abraham Croock, Heer van Ooflweert enz. Oud-Scbepeneni Simon van der Stel. Mr. Dirk Backer, Heer van Nootdorp enz.
Mr. Pieter Teltas janfz. 1758.
Carel Lynflager: en
Abraham Croock, Heer man Ooflweert enz. Oud-Schepenen. Simon van der Stel. Mr. Dirk Backer, Heer van Nootdorp enz.
Mr. Pieter Teftasjanfz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1/59-
Carel Lynflager.
en
Jan de Backer, Heer van Noordwykerhoui, de Zilk enz. Oud-Schepenen.
Simon van der Stel.
Mr. Dirk Backer,Heer van Nootdorp enz.
Mr. PieterTeltas Janfz. 1760.
Carel Lynflager. en
Jan de Backer, Heer van Noordwykerhout, de Zilt enz. Oud-Schepenen.
Simon van der Stel. Mr. Dirk Backer, Heer van Nootdorp enz.
Mr. Pieter Teftasjanfz. 1761.
Carel Lynflager. en
Jan de Backer, Heer van Noordwykerhout, de Zilk,enz. Oud-Schepenen.
Simon van'der Stel. Mr. Dirk Backer, Heer van Nootdorp enz.
Mr. PieterTeltas Janfz. 1762.
Carel Lynflager. en
Jan de Backer, Heer van Noordivykerbout, de Zilk enz. . Oud-Schepenen. Simon van der Stel. Mr. Dirk Backer, Heer van Nootdorp enz.
Mr. Pieter Teftasjanfz. 1763.
Carel Lynflager. en
Jan de Backer, Heer van Noórdisoykerbout, de. Zilk enz. Oud-Schepenen.
Simon van 'der Stel. Mr.D'rk Backer, Heer van Nootdorp enz.
Mr. PieterTeltas Janfz. 1762J..
Carel Lynflager. en
Jan de Backer, Heer van Noordwyker bout, de Zilk enz. Oud-Schepenen.
Simon van der Stel. Mr. Dirk Backer, Heer van Nootdorp enz.
Mr. Pieter Teftas Janfz, 1765.
Carel Lynflager. en |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1768.
|
CYtfS'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Carel Lynflager.
en
Mr. Johannes Cypria- nus van Ewyck, Heer van den Engb en The- maat enz. Oud - Schepenen.
Simon van der Stel.
Mr. Pieter Teltas Janfz. Mr. Adolf Willem Ter- fmitten. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vin-
Coji-
TOT
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VI IL
COMMISSARISSEN TOT DEN ONT-
VANGST VAN DE HONDERD. STE EN ANDERE PENNIN- GEN DER HUIZEN enz. De Verpondingen op de Huizen , eer-
tyds de agtfte, en thans de twaalfde Penning der Huuren, de oudfte en gewoon- lyke lall , die , in de Steden van Holland, plagt geheeven te worden, en die, hier ter Stede, ter Thefaurie Extraordinaris, betaald wordt; nevens de andere gemeene middelen, federt in gebruik gebragt, niet konnende toe- reiken tot vervalling der zwaare korten van de oorlogen der voorgaande eeuwe; was men op nieuwe en buitengewoone middelen be- dagt , om de onderzaaten te doen draagen tot 's Lands lallen. In 't jaar 1654, werdt de duizendfte Penning gevorderd van alle goederen, zonder onderfcheid , van zulken, die duizend guldens en daar boven gegoed waren ( a). In 't jaar 1665, en in eenige volgende jaaren, werdt deeze duizendfte peß' ning, vyfmaalen, en dus de tweehonderdfte penning geheeven (b). Doch in't jaar ió/3» moeft deeze belafting, tot tweemaal toe, ^°" bel, en dus tweemaal de honderdfte pen°inS worden opgebragt. In eenigen der volgde jaaren , werdt de tweehonderdfte penning, doorgaands, dubbel; doch fomtyds enkel ge- heeven. Benevens deezen reëelen, werdt ook een prfoneek tweehonderdfte penning gevor- derd, die men egter, tegen den betaalden o» ingehouden'reëelen tweehonderdften Penning» verrekenen mögt (c\ Doch de laatfte hiel<#
„jee
(«) Goot-Plakaatb.I.Z)«/, k»l. 1j50.II. Dal, kpl, *>9Ï
(b) Gioot-rlakaatb.IU.Z)«/,*/. 1038,1039.104°'' (t) Gioot-Plakaatb, III. Deel,il. 1050, io;z. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
-es*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VA
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
p£
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vaN
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
HON'
anp£
fpf* |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. Boek: RE G E E R I N G.
|
|||||||||||||
|
421
|
|||||||||||||
|
j"0Jf- niet lang (land. In 't jaar 1680, werd tdereëele gemeenlyk de vier middelfte dagen der weeke, Com-
RlfSA" tweehonderdfte Penning op Huizen, Lande- byeen. missa- To^EN ryen en Obligatien, voor't eerft, zo ik my De Kamer, van welke wy fpreeken , is rissen
Den niet bedriege, gefteld op de helft der gewoon- voorzien van een' Boekhouder, voor wien Ï0Ï ©nt- lyke Verpondinge (d); waarop zy, nog te- Burgemeefteren , in 't jaar 1694, eene In-qEN |
|||||||||||||
|
vangst genwoordig, gerekend wordt. Sedert, werdt ftruftie beraamd hebben (b), die, in't jaar
|
VANGST
|
||||||||||||
|
-AN de het Land, eenigejaaren agtereen, ontheeven 1706, eenlgszins veranderd en vermeerderd van
|
DE
|
||||||||||||
|
j)^" van deeze buitengewoone belafling. Alleen- is, inzonderheid met opzigt tot het behoorlyk hon-
st^ " lyk, kwam 'er, in 't jaar i68r, nog wederom boeken en invorderen der reßanten of agter-DERD- andEre een perfoneele vierhonderdfte Penning op (e), f tallen (f). Voorts , zy» 'er een Cafïïer 0fSTTEEN Pën- , Doch in't jaar 1687, werden de ingezetenen, Penningmeefter, en vier Klerken, ook Sup-pN°ERE ^ingen.
op nieuws, belaft met eenen teëelen tweehon- pooften genaamd. De Suppooften hebben , ningen.
derdften Penning (ƒ). En in 't jaar 1689, in't jaar 1729, verlof gekreegen, om de hon-
werdt, by den tweehonderdften, een reëeie derdfte penningen, voor byzondere perfoo- honderdfte penning ingevoerd (g). Beide nen, die hen daar voor beloonen, te mogen deeze penningen , immers de laatfte,zyn. ge- betaalen; doch niet dan in de twee maanden, daurende den oorlog , doorgaands, verdub- na 't eindigen van den termyn , waarin hec beid; doch enkel, ook na den oorlog, ge- Landvier ten honderd op deeze belafling kor- heeven,tot dat,in 'c jaar 1763, de tweehon- ten laat, en mids, vooraf* ten genoegen van derdfte Penning van de huizen op de helft ver- CommiiïarifTen, voor drie duizend guldens borg minderd, en in 't jaar 1764, geheel wegge- Hellende. Ook moeten zy , ten einde dier nomen is; wordende nu van de huizen, boven twee maanden , aan CornmiiTaridèn verklaa- de gewoonlyke Verponding of twaalfden pen- ren, geen geld, tot betaaling van den hon- ning der huuren, de honderdfte penning der derdften Penning, meer onder zig te heb- waarde , die met den twaalfden der huuren ben (k). gelyk gefteld wordt, betaald. Doch op 's De gewoonlyke Verponding is, doorgaands,
Lands Obligatien en andere papieren-effecten minder fcherp ingevorderd, dan de buitenge- blyïï de belafling van den honderdften en woone. Met het voldoen der eerfte , zyn..' tweehonderdften Penning nog leggen. veelen een , twee , en zelfs drie jaaren ten De honderdfte en twee honderdfte Penning agteren, eer zy, voor de agterftallen, ge'êxe-
van de papieren-effeclen wordt, by 't betaa- cuteerd worden. Doch-de buitengewoone len der Intreden of Renten, gekort of inge- Verponding, op welker gereede voldoening, houden. Doch de invordering deezer Pen- van wege het gemeene Land, eene korting ningen op de huizen plagt, hier ter Stede, ge- van vier ten honderd wordt toegedaan, wordt, deeltelyk, te gefchieden door Rekenmeefte- door de meeften, fpoediger betaald. Zo 't ren, en, gedeeltelyk, door ThefaurierenEx- voldoen der gewoone en buitengewoone Ver- traordinaris, tot dat, in 't jaar 1706, de Ka- pondingen, te lang, wordt uitgefteld, volgt, nier tot den Ontvangft der reëeie honderdfte fomtyds, na eene algemeene Waarfchouwing, en andere Penningen werdt opgeregt, aan by aangeplakte Biljetten (7); doch altoos, na welke de invordering van dit buitengewoon herhaalde fommatie, de parate executie, door middel werdt aanbevolen. Burgemeefteren het weghaalen van de onderdeuren der hui- Helden, in deeze Kamer, vyf Gecommitteer- zen, welker Verpondingen, te lang, onbe- den, die, volgens een beduit van regeerende taald gebleeven zyn: waarna, meeft altoos, en Oud Burgemeefteren van den een en der- de betaaling, ten zelfden dage,gefchiedt(?«). tigften Oftober des jaars 1705, den naam van De extraordinaris Verponding wordt, ter CommiJJariJfen kreegen, en tot op vier moes- Rekenkamer deezer Stede, en, volgens een ten uitfterven , op welk getal, zy, in't jaar oud gebruik, door dé bedienden deezer Ka- 1709, gebragt werden; doch zy zyn, federt, mer, naar 't Comptoir-Generaal van Holland wederom op vyf vermeerderd: op welk ge- in den Haage, overgebragt. tal zy, eenigen tyd, gebleeven zyn. In ka- Zie hier de naamjen van de Commis-Naam- ter' tyd, zyn 'er, fomcyds, zes en zeven ge- sarissen tot den Ontvangst vangst«'«- Weeft: doch tegenwoordig zyn 'er, door- den honderdsten en andere Pen-Commis' gaands, wederom niet meer dan vyf. ningen, van het jaar 170Ó, tot het jaarT0T ^ Zy doen, by 't aanvaarden hunner Commis- 1768. Ont-
fie, gelyien eed als de Thefaurieren-Extraor l7°6' Abraham de Riemer, vangst
dinaris, en komen, by beurte, twee te gelyk Jacob de Moor* Mr- Wilkm van Harn- VAN DE
' Abra-H0N"
, (h) Groot-Memor. N VIII. ƒ. «o wr/i, derdste
fA Sr00t,. at,b- ni.flw'.W. losr. /■„•> Groot-Memor. N. IX. ƒ. j» verf,. eN/NDE-
ff) gT, Ä Vv- n'1' tï mi' <& Handv' bl' «>*■ «" Pen-
il «root-PlaUiatb. IV. Ds,!, tl. 9M. (l) Keurb. O. ƒ 173. ktrk-bv
' W Gtoot-Wakaatb. IV, £>«l, il. 9ii, 9iSi („) z,e t. Boei, >p d, Decifien v»n^%mvst'hh ««.
IÜ 2
|
|||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M S T. E R D A M S
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
42 2
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Willem Slicher.
Nicolaes Witfen de
Jonge. Pieter Valckenier.
Mr. Ferdinand van Col-
len Ferdinandsz. 1732-
Philip Hack. Willem Slicher. Mr. Wouter Valcke- nier. Pieter Calkoen. Conftantyn Sautyn. Albertus Homoer. 1732.'
Philip Hack.
Willem Slicher.
Pieter Calkoen.
Mr. Wouter Valcke-
nier. Mr. Conftantyn Sau-
tyn. Albertus Homoet.
1733.
Philip Hack.
Willem Slicher.
Mr. Wouter Valcke-.
nier. Mr. Conftantyn Sau-
tyn. Albertus Homoet.
Daniel Deutz de Jonge,
I734-
Philip Hack. Willem Slicher. Mr. Wouter Valcke- nier. |
Com-
jtfSSEN
-TOT
DE* . ONT' vAngS*
VAN ȧ
HON- DERD- STE l* AND*** Pen-
NlN6eï!'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Abraham de Riemer.
Abraham Houtman.
Gillis Valckenier.
Louis Houwens, beeft
den o Jan. 1718. be- dankt , om dat hy Re- fident van den Staat te Lisbon geworden was. 1718. Jacob de Moor.
Abraham de Riemer.
Abraham Houtman.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1724.
Philip Hack.
Albert Schuyt.
Frans van Marcelis,
Heer van Hoger smil- de, den 11 Augujïus tot Penningmei'fier van deTbefaurie Ordinaris aangefield. Jan Lucas Pels, Heer
van Hogelande. Mr. Jan Huydecopef,
Heer vanNicbtevecbt. Willem Slicher.
1725-
Philip Hack. Albert Schuyt. Jan Lucas Pels, Heer van Hogelande.
Willem Slicher. Harman van Ghefel. Mr. Pieter Rendorp. 1726.
Philip Hack. Albert Schuyt: Willem Slicher. Harman van Ghefel. Mr. Pieter Rendorp. Mr. Egbert de Vry Temminck.
17*7'
Philip Hack.
Albert Schuyt.
Willem Slicher.
Harman van Ghefel.
Mr.'Pieter Rendorp.
Jonas Witfen, wordt 9
Aug. Secretaris, en is |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Abraham Houtman.
Gillis Valckenier. 1707.
Jacob de Moor. Abraham de Riem er.- Mr. Willem van Harn. Abraham Houtman. Gillis Valckenier. 1708.
Jacob de Moor. Abraham de Riemer. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen TOT
DEN
Ont-
vangst VAN DE
HON- DERD- STE EN ANDERE Pen-
kingen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. wiin-ui Hum,...., --^
den 1 Febr. 1709- tot Gillis Valckenier.
Schepen verkoor en en Philip Hack.
deszelfs plaats gemor- Hendrik Huyghens, den
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3 Maart alhier ver-
plaatfi van de Fami- liekamer. 1719.
Jacob de Moor, flerft
7 Juny.
Abraham de Riemer, fierft 11 Maart.
Abraham Houtman. Gillis Valckenier. Philip Hack. Samuel Wymer, geë- ligeerd 11 Augufius.
1720. Abraham Houtman. Gillis Valckenier. Philip Hack. Samuel Wymer. Jan Reael, geëligeerd 7 February.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lificeerd.
Abraham Houtman. Gillis Valckenier. 1709.
Jacob de Moor. Abraham de Riemer.' Abraham Houtman. Gillis Valckenier. 1710.
Jacob de Moor. Abraham de Riemer. Abraham Houtman. Gillis Valckenier. 1711.
Jacob de Moor. Abraham dt Riemer. Abraham Houtman. Gillis Valckenier. 171a.
Jacob de Moor. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Abraham de Riemer.
Abraham Houtman. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1721.
Abraham Houtman, heeft bedankt. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gillis Valckenier
Louis Houwens, den 7
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sept. Supernumerair, Gillis Valckenier.
om dat de Heer de Rie- Philip Hack.
mer,wegens zyn krank Samuel Wymer.
gezigt, niet kon vacee- Jan Reael, Vryheer van
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
££TcUSK
|
tyn.
Albertus Homoet.
Daniel Deutz de Jonge. Philip Hack, bedankt
den 28 Jan. 1736«
Willem Slicher. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
aangefield.
Mr. Pieter van de Poll. 1728.
Philip Hack. Albert Schuyt. Mr. Pieter van de Poll, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vreeland.
Mr.WillemBuys dejon- ge, 30 0£t. geëligeerd. 1722.
Gillis Valckenier. Philip Hack. Samuel Wymer, fierft |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ren. ^^^^^^^^
1713-
Jacob de Moor. Abraham de Riemer. Abraham Houtman. Gillis Valckenier. Louis Houwens. 1714:
Jacob de Moor. Abraham de Riemer;' Abraham Houtman. Gillis Valckenier. Louis Houwens. I7I5-
Jacob de Moor. Abraham de Riemer. Abraham Houtman. Gillis Valckenier. Louis Houwens. 1716.
Jacob de Moor. Abraham de Riemer.. Abraham Houtman. Gillis Valckenier. Louis Houwens. I7I7-
Jacob de Moor, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
•uwiuo MH :ii j~...
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i7o9 verplaatjt op den Mr> Wouter Valck
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stads Excyns.
|
nier, geëligeerd tot
Schepen den 1 Fehr* 1736. Mr. Conftantyn Sau-
tyn , bedankt 11 May» Albertus Homoet.
Daniel Deutz de Jonge«
Cornelis Graailand të*'
bertz. den 11 May* Mr. Gerrit de Graeff»
Vryheer vanSuydp°iS' broek, Purmer land** Jlpendam enz. den 3 Jan.i7ß6indeplaals van Philip Hack- Daniel Jacob duPeyi"oU'
den 1 Febr. i736, 1736. Willem Slicher.
Albertus Homoet.
Daniel Deutz de Jog*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Willem Slicher
Harman van Ghefel. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tan Reaêl, Vryheer van Mr. Pieter Rendorp.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1729.
Philip Hack.
Albert Schuyt.
Willem Slicher.
Harman van Ghefel,
geplaatfi den 28 Jan. 1730. in de Wiffel- bank. Mr. Pieter Rendorp, ge-
plaatfi deni^Julyop de Huwelykfcbe Zaa- ken. Nicolaas Witfen de
Jonge. Pieter Valckenier, den
26 Jan. 1730 alhier.
1730.
Albert Schuyt,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vreeland.
Mr. Willem Buys de Jonge.
Albert Schuyt. Frans van Marcelis. Jan Calkoen Nieolaafz. 1723. .
Philip Hack.
Albert Schuyt. Frans van Marcelis, Heer vanHogersmilde.
Jan Calkoen, verplaatfi den 20 Aug. in de
Wiffelbank.
Jan Lucas Pels, Heer van Hogelande.
Albert van der Merft. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
iL Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R I N
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
G.
Jan Wynantfz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'423
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cornelis Graafland El-
bertsz. Mn Gerrit de GraeiT,
Prybeer van Suydpols- breek, Purmerïand en Ilpendam enz |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lucas Trip Dirkfz.
Balthafar Coymans, 'Prybeer van Deurne
en Ließet.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Pieter Cornelis
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J«SSA-
Tot
Den
Ont |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen tot den Ont- vangst Van de Hon- derd- ste ÉN- ANDERE |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Haflelaer, Heer van
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l75°>
Albertus Homoet. Jan Jacob Vermeren. Mr. Guilielmo Pels. Abraham Scherenbere Dirk Farret. Jan Wynantfz. 1751.
Albertus Homoet. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
beide dè Esmneffen,
en JanvandePollPieterfz.
aangefield den 31 Jan. 1746. 1746.
Albertus Homoet. Jan Jacob Vermeren. Balthafar Coymans, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
- i T----
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Albertus Homoet;
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
j.vyQint,am en*»
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Rangst Daniel Jacob duPeyrou. Mr.Joan Graafland
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
X'AN DE T737 ^_
Jon- Willem Sucher.
«EUB- Albertus Homoet. TE en Daniel Deutz de Jonge. *wdere Cornelis Graafland El- £N~ bertsz. ^NGEN.Mr. Gerrit de GraerT,
Pryheer vanSuydpols- broek, Purmerïand en Ilpehd'am. Mr. Joan Graafland Cornelisz. 1738.
|
Cornelisz.
J.m Jacob Vermeren. Mr. Lucas Trip Dirkfz. verplaatfi op de Re- kenkamer 29 January 1743.en in zjne plaats |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Prybeer van Deurne, 4
LtteJJel enz.
|
Mr. Guilielmo Pels. j
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
komt
Mr. Lucas Trip Cor- ncïifz.
Balthafar Coymans, Prybeer van Deurnen Lieffel. Jacob van Loon. |
Mr. Guilielmo Pels.
Mr. Pieter Cornelis Haflelaer.Heer van.
beide de Eenmeffen,
enz.
JanvandePollPieterfz. 1747-
Albertus Homoet. Jan Jacob Vermeren. Balthafar Coymans, Prybeer van Deurne,
Liefiel enz,
Mr. Guilielmo Pels. Mr. Pieter Cornelis Haflelaer, Heer van
beide de Eemneffen,
enz.
Jan van de Poll Pieterlz.
1748.
Albertus Homoet.
Jan Jacob Vermeren.
Balthafar Coymans,
Prybeer van Deurne, Lieffel enz. Mr. Guilielmo Pels.
Mr. Pieter Cornelis
Haflelaer, Heer van beide de Eemneffen, enz. verplaatfi op Hu- welyk/che Zaaken. Willem Hooft, aange-
field 6 Maart: ont/Iaa- gen 24 July. Abraham Scherenberg.
|
Abraham Scherenberg. F£N"
Dirk Farret. NINGEK* Pieter van der Nolk,
aangefield 17 Febr. Jan Jacob Vermeren.
Mr. Guilielmo Pels. Abraham Scherenberg, Dirk Farret. Pieter van der Nolk. 1753-
Jan Jacob Vermeren.
Mr. Guilielmo Pels.
Abraham Scherenberg.
Dirk Farret.
Pieter van der Nolk.
Mr. Willem Ferdinand
Mogge van Haam (le- de , aangefield 21 Feb» 1754-
Jan Jacob Vermeren. Mr. Guilielmo Pels. Abraham Scherenberg. Dirk Farret. Pieter van der Nolk. r. Willem Ferdinand Mogge van Haam-
ftede.
an Jacob Vermeren.
r. Guilielmo Pels. braham Scherenberg. irk Farret. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Willem Sucher.
Albertus Homoet. Daniel Deutz de Jonge. Cornelis Graafland El- bcr*sz
Mr. Gerrit de Graeff, |
1743-
Mr. Joan Graefland Cornclifz., Raad, verplaatfi op de Zee- zaaken den 12 Dec. Albertus Homoet. Jan Jacob Vermeren. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
- . juk.L., uMivu.y^fv,j-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
broek, Purmerïand en Balthafar Covmans
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
llpendam en„.
Mr. Joan Graafland Cornelisz. *739-
Albertus Homoet.
Daniel Deutz de Jonge, flerft 14 May.
Cornelis Graafland El- |
Prybeer van Deurne
en Lieffel. Jacob van Loon.
Mr. Lucas Trip Cor-
nelisz. Daniel Jan Bouwens,
aangefield 12 Dec. 1744:
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bertsz., beeft bedankt *»,-,+„« u
den sc Febr. Albertus Homoet.
' - ~ - Jan Jacob Vermeren.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Balthafar Coymans,
Prybeer van Deurne en Lieffel. Jacob van Loon, den 6
Jan. 1745. verplaatfi op de Tbefaurie Ex- traordinär is. Mr. Lucas Trip Cor-
nelifz., den 6 Jan. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.Joan Graafland
Cornelisz.
Jan Corver Trip, werdt gekoorenden 10 Febr.
enfterft den 3 OEtob.
Jan Jacob Vermeren , verkoor en 17Maart.
Theodorus de Smeth, den 15 Jan. 1740.
Lucas Trip Dirkfz. den 21 3fß7z._i74o
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pieter van der Nolk.
Pieter Elias. i75<5-
Jan Jacob Vermeren. Mr. Guilielmo Pels. Dirk Farret. Pieter van der Nolk. Jan Elias Huydecoper,. Heer van Maarffe-
veen, Neerdyk enz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1745. verplaatfi op de
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kleine Zaaken
|
By de buitengewoone
verandering der Re. geering,in Sept. en federt, zyn Commis- fariffen tot den Ont- vangfi van de bon- der fie en andere Pen* ningen geworden Albertus Homoet.
Jan Jacob Vermeren.
Mr. Guilielmo Pels.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Balthafar Coymans,d«i tw*!*? ^CT'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
26 fan. 17AO. '
|
Mr. Guilielmo Pels"
aangefield den 20 Jan _ 174.?.
Daniel Hooft, als boven
den 21 dito. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A11 I74°.
Albertus Homoet.
Mr. Joan Graafland Cornelisz.
Jan Jacob Vermeren. Theodorus de Smeth.
Lucas Trip Dirkfz. Balthafar covmans, Prybeer van Deurne
en Liefiel.
I74I-
£lbertus Homoet. nr- Joan Graafland Tan r°rnelisz'
T leJn ,eob Vermeren.
iJle°dorus de Smeth.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1745-
Albertus Homoet. Jan Jacob Vermeren.
Balthafar Coymans,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Abraham Scherenbe'rg.
|
1*7 ~*1
Jan Jacob Vermeren.
Mr. Guilielmo Pels.
Pieter van der Nolk.
Mr. Jan Elias Huyde«
co per, Heer van Maarfeveen, Neerdyk enz. Mr. Jan van Ghefel.
Arno.ud Noël.
i7 5% -
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Prybeer van Deurne Dirk rarret.
en Liefiel. Jan Wynantfz |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Daniel Jan Bou-
wens. Guilielmo Pels.
Daniel Hooft, werdt
Secretaris den 2.6 Jan 1746. |
1749-
Albertus Homoet. Jan Jacob Vermeren.
Mr. Guilielmo Pels. Abraham Scherenberg. Dirk Farret. Iii 3 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS REGEERING. VII.Deel.
|
||||||||||||||||
|
4H
|
||||||||||||||||
|
COM-
tflSSA-
RISSB»
TOT
DEf
ONf%
vaNgS1
VANpE
HON- DEl^' ST1Ï & AND*»* Pen-
|
||||||||||||||||
|
Anthony van Hemert.
1767.
Mr. Guilielmo Pels. Arnoud Noël. Mr. Gerrit de GraefF, Vrybeer van Suyd-
polsbroek, Purmer land
en llpendam.
Anthony van Hemert. Mr. Jacob Hooft. Mr. Leonard Kuyften van Hoefen.
|
||||||||||||||||
|
Arnoud Noël.
Jan Hovy. Mr. Bauduin Jan Huift.
Mr. Gerrit de GraefF,
Vrybeer van Suyd-
polsbroek enz.
Anthony van Hemert.
1765.
Mr. Guilielmo Pels. Arnoud Noël. Jan Hovy. Mr. Bauduin Jan Huift.
Mr. Gerrit de GraefF, Vrybeer van Suyd- polsbroek enz. Anthony van Hemert. 1766.
Mr. Guilielmo Pels. Arnoud Noël. Jan Hovy. Mr. Bauduin Jan Huift.
Mr. Gerrit de GraefF, Vrybeer van Suyd- polsbroek enz. |
||||||||||||||||
|
Arnoud Noël.
Jan Hovy.
Jafon Bruyningh Jterft
7 November.
Bauduin Jan Huift. 176a.
Mr. Guilielmo Pels. Arnoud Noël. Jan Hovy. Bauduin Jan Huift. Gerrit de Graef. .* m m m '.»
I763«
Mr. Guilielmo Pels. Arnoud Noël. Jan Hovy. Mr. Bauduin Jan Huift.
Gerrit de GraefF, Vry- beer vanSiddpolsbroek,
enz.
Anthony van Hemert, aangefleld 7 April.
1764. Mr. Guilielmo Pels. |
||||||||||||||||
|
ï758.
Tan Jacob Vermeren. Mr. Guilielmo Pels. Pieter van der Nolk. Arnoud Noël. Mr. Willem Gerrit De- del. Jan Hovy. 1759.
Jan Jacob Vermeren. Mr. Guilielmo Pels. Arnoud Noël. Mr. Willem Gerrit De- del. Jan Hovy. Joan Geelvinck. 1760.
Jan Jacob Vermeren. Mr. Guilielmo Pels. Arnoud Noël. Jan Hovy. Jafon Bruyningh. Bauduin Jan Huift. 1761.
Mr. Guilielmo Pels. |
||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen tot DEN
Ont-
vangst VAN DE
HON- DERD- STEEN ANDERE PEN- HINGEN. |
||||||||||||||||
|
1768. ■
Mr. Guilielmo Pels.
Arnoud Noël.
Mr. Gerrit de GraefF,
Vrybeer van Suyd-
polsbroek, Purmerland
en llpendam.
Anthony van Hemert. Mr. Leonard Kuylten van Hoefen.
Willem Clifford, |
||||||||||||||||
|
425
ZEVENDE DEEL. R E G E E R I N G
D E R S T A D
AMSTERDAM.
DERDE BOEK.
COMMISSARISSEN
DER
COLLEGIEN o/B ANKEN VAN JUSTITIE, ö/REGTSOEFENIN'G,
?Ver' /^° de BerchryvinS der aS* PoIl'tike ßan- formeerde Kerken deezes Lands , in 't jaar Com-
den»tot \^ ken of Collegien van Regeeringe of Be- 1574, in eene Synode, te Dordrecht ge-MissA-
fcbryv" wincl>'n l voorgaande tweede Boek van Houden , het trouwen voor polityk verklaard rissen
der Ban? het Zevende D e e l begreepen, laaten wy hebbende (è); zo was't niet vreemd, datdeVANHtJ-
j^N ^n nu die der vyf Banken of Collegieri van Jus- Regeering deezer Stad, na de verandering WELYK"
°/RegTI£ ticie of ReStsoefening volgen, en beginnen des jaars 1578, terftond, uit de aanzienlvk-7^™EN
e£PE.Ts met de Bank der fte burgers, Commiffariffen van Huwelykfche j?jy Jn-
^g. I. Zaaken aanftelde, dieaancekening hielden van jurien.
r, *• de verloofde paaren,en tegen de ongeregeld-Opreg-
*§£ ' COMMISSARISSEN VAN HU- heden> «1 't ftuk des Huwelyks, waakten: ting der
>en WELYKSCIIE ZAAKEN EN waarna de ™bïf™\ der aMfean^ Egt,Jj«
J^Hu- Tiv-uTD TP v genooten , tot dnemaalen toe , m de oudewelyk.
ElVk- IIVJ O KiJ^iN. ea nieuwe Kerken, of van 't Raadhuis, af-(che
1C^E gekondigd, en de verloofden, of in de Ker- Zaaken. SAtKen \7"00r de verandering der Regeeringe, in 't ke % joor den Predikant, of op het Raadhuis, Jur!p~ ' V jaar 1578, waren hier ter Stede geheel door Schepenen, getrouwd werden, üê Getal der Oudft andere fchikklngen °P de Huwelykfche Zaa- eer(te Commiflariflèn van Huwelykfche' Zaa- Commis- rchikkin ^«»»dannalientyd. Men vorderde wel, dat ken, die , j„ May des jaars 1578, werdenfanffen' ge„0pa- er drie Kerkelyke afkondigingen, Geboden ge- aange(reld, waren vyf in getal. Een derzel- 5rUKWe-naamd' op drie agtereenvolgende Zondagen , ven waS( ce gelyk, Secretaris der Kamer. In ^aken Sefchiedden, eer een Paar zig, onderling, in 't jaar I5g0j werdt, by't Geregt, eene Or- bier ter' onwettig Huwelyk verbinden mögt; doch donnantie gemaakt op de Huwelykfche Zaa- ^«de. alzo 't Huwelyk, in de Roomfche Kerke, aan■ ken, die, in 't jaar 1580", veranderd en ver- gemerkt werdt, als geheel Kerkelyk, en zelfs meerderd werdt (c). De Commiflariflèn ver- als een Sacrament, nam de weereldlykeReg- gaderden toen, tot het aantekenen der ver- ter in 't geheel geene kennisvan de verbind- loofden, en tot het verleenen der Huwelyks teniflèn der verloofden, die zig,alleenlyk,by geboden, des Saturdags na den middag, in de den Priefter, aangaven, door wien, gemeen- Sacriftie der oude Kerke (d): daar zy,tot na lyk, na de drie Kerkgeboden,'het huwelyk het ftigten van het tegenwoordig Sta'dhuis, ingezegetid werdt. Doch de Provifoor en hunne byeenkomften gehouden hebben. Ten Deken van Amftelland gaf, gelyk wy, elders zelfden tyde, werden vyf Commiflariflèn ge* O), hebben aangetekend , fomtyds, verlof fleld, behalve den Secretaris (e): en dit ge- tot heimelyke Huwelyken, waaruit verfchei- tal is, in deeze eeuwe, op zes of zeven ver- den' ongeregeldheden ontftonden, tegen wel- meer- ken, niet ernftelyk gewaakt werdt, dan na ,,,„„,„," „ ,t ,, d» . 1 • j o • t> ^. (*J Kerkel. Handb. */. 130.
fle verandering der Regeeringe. De Gere- (c) iandv. u. 6*7.
. (d) Zie IU. Bed, II. B"k, W. »«<
l") U. Deel, V. Botl^, hl, 2ij. (e) Handv. bl. s-fg.
Hl. STUK. Kkk a
|
||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||
|
42Ö
|
|||||||||||||||||||
|
Com-
M1SSA-
riss»1*
vanHu- SCHË
Zaakë«
EN IN-
|
|||||||||||||||||||
|
Delft alleen , komen deeze gefchillen voor
Schepenen (&). Weduwenaars of Weduwen, fchoon onderde gemelde jaaren, zyn niet ver- pligt , bewilliging van ouderen te toonen. Aan Weduwen, onder de vyftig jaaren , en aan Vrouwen, welker huwelyk , om Overfpel, |
|||||||||||||||||||
|
rnM. meerderd, naar tyds -.gelegenheid. Ook worde,
mS;A- federe veele jaaren, de Kamer der Commis- RissEN fariffen van Huwelykfche Zaaken, dooreenen van Hu- ^r Stads Secretariflen, waargenomen. wELYK- Een der Commiuariflen komt, tegenwoor- *CIIE die, tweemaal ter weeke , des Donderdags en SAI?-N des Vrydags,boven, omHuwelyken in te te- JSJä,. kenen/ en°de Zondags-geboden toe te> ftaan Aantóke-Zulken, die gezind zyn, z,g m t Huwelyk ningder te begeven, zyn verpligt, als dan, oi ook, verloof- zo 't."iuiden van eenig aanzien zyn, op een den,'en byzonder uur des nademiddags , behoorlyk ningder verzeld, te verfchynen voor den Comrmnaris, drie Hu- die hun afvraagt hoe oud zy zyn-, alzo geene welyks- Huwelyks-geboden verleend worden aan Jong- geb0den"mans, beneden de vyf en twintig, noch aan jonge Dogters, beneden de twintig jaaren, dan met uitdrukkelyke bewilliging van Vader of Moeder, Groot-Vader of Groot-Moeder, mondigen Broeder of Zufter, Oom of Moey, of Voogden , en met toeftemming van Burge- meefteren of Weesmeefteren. Voorts, wordt hun gevraagd,of zy Ouders of Voogden heb- ben ; of zy eikanderen ook te na in den bloe- de of door aanhuwelyking bedaan, alzo,vol- gens de Politike Ordonnantie, geene Huwe- lyken worden gedoogd 5 tuüchen perfoonen, die eikanderen nader beftaan dan Zuiderlin- gen : en eindelyk, of zy nooit gehuwd ge- weeft, en met niemant anders verloofd zyn. Voorts, moeten zy doen blyken, dat zy aan 's Lands regt op het trouwen voldaan hebben, en, zo zy hier gebooren zyn, en goed op de Weeskamer hebben, ook dat Weesmeefteren in hun Huwelyk bewilligen. Zo de Jongmans meer dan vyf en twintig, en de jonge Dog- ters meer dan twintig jaaren oud zyn, wordt hun egter de bewilliging hunner Ouderen, welk woord, hier, volgens de verklaaring van 's Lands Staaten zelven, in zyne eigenlyke be- tekenis , genomen wordt, zonder 'er Groot- ouders of f oogden onder te begrypen (ƒ) , afgevorderd, die, zo zy niet mede ter aante- kening verfcheenen zyn, of ander blyk hunner toeftemming gegeven hebben, doorCommis- fariiTen, gedagvaard worden, om redenen te geeven, waarom zy, in 't voorgenomen hu- welyk , niet bewilligen können: na 't hooren van welke redenen, Comminarifièn, de ou- ders niet tot toeftemming konnende beweegen , de zaak overlaaten aan myne Heeren van den Geregte (g), die , alomme in de {temmende Steden van Holland, bevoegd ver- klaard zyn, om zulke gefchillen af te doenzonder 'dat 'er hooger beroep valt van hun- |
|||||||||||||||||||
|
gefcheiden is, worden geene Huwelyks-gebo-
den verleend, ten zy haare mannen meer dan zes maanden dood, of 't huwelyk zo lang ge- fcheiden geweeft, of zy, midlerwyl, verloft mogten zyn. Aan Weduwenaars of Wedu- wen , kind of kinderen hebbende , worden ook geene Huwelyks-geboden toegeftaan, dan na dat zy toonen, de Weeskamer voldaan te hebben (i). Zo eene Dogter of Vrouw voorgeeft, door iemant, die't ontkent, on- der trouwbelofte , onteerd te zyn, wyzen Commiffariften de zaak aan 't Geregt. Aan vreemden, die niet, dan met veel moeite, bewys van hunnen ftaat, en bewilliging van ouders of vrienden zouden können leveren, worden, na behoorlyk onderzoek op de gele- genheid der zaake, nu en dan, geboden toe- geftaan. De geboden van zulken, die hier geene drie jaaren gewoond hebben, moeten ook gaan, ter plaatfe hunner laatfte woonin- ge, zo dezelven, binnen de Vereenigde Pro- vinciën of Generaliteits - Landen, gewoond hebben. Van de antwoorden, die, op de gedaane vraagen, worden gegeven, wordt, by den Secretaris, naauwkeurige aantekening gehouden. De geboden van de Gereformeer- den worden, in de Kerken, en de geboden van zulken, die niet tot de Gereformeerde Kerke behooren, van de puije van het Raad- huis , afgekondigd. Voorts ftaat elk vry, doch niet dan na dat 'er drie geboden gegaan zyn , of in de Kerken , of op 't Raadhuis, voor Schepenen, te trouwen. Te vooren, plagt zulks voor Gommiflariflen, en zelfs voor Notaris en getuigen, te mogen gefchieden (£). De afkon- diging der geboden gefchiedt, op de drie naafte agtereenvolgende Zondagen, na deogtendpree- ke, van de puije van 't Raadhuis, door eenen Secretaris, en, voor de ogtendpreeke, in de Ou- de-, Nieuwe-, Zuider- enWefter-Kerken, door den Voorleezer; op dat zulken, die meenen redenen te hebben om den voortgang van het Huwelyk te beletten , gelegenheid zouden hebben tot het fchutten der geboden: waar- toe zy, voor CommiftarifTen gedagvaard zyn- de , moeten toonen , geregtigd te zyn. De verloofden moeten, binnen eene maand
na het derde gebod, hun huwelyk plegtigtyk voltrekken, of CommiilarhTen voldoende re- denen geeven, waarom zy 't uitftellen. Zofl- |
|||||||||||||||||||
|
eenei
|
|||||||||||||||||||
|
ne ukfpraaken, wanneer dezelven, met het
gevoelen der Ouderen, overeenkomen. Te ( f) Groot-Plakaatb. III. Deel, tl, JOS en BOEI. op Lqe-
N1US il. IS.
{li Keurb. T, ƒ. zi» *«■/»•
|
|||||||||||||||||||
|
(h) Groot Plakaatb. III. Deel, II. joj. Refol- Vtoedfch.
L'. D. ii Sept. 16 Oäub. 1663. ƒ. 3 3 . J». (i) Zie Amfterd. Secietary il. 3J3« (4J Handv. bl. «47, «$o. |
|||||||||||||||||||
|
Hf. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R I . N
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
427
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Con- der zulk eene plegtige voltrekking van 't hu- myne Heeren van den Geregte, te verzoeken, Com-
»ussa- welyk, is de bywooning, tuflchen twee per- dat hy in deeze zyne poft volharden moge: 't wissa- *Ussen foonen, die hun derde gebod gehad hebben, welk, gemeenlyk , toegefiaan wordt. Hy rissen \^Hu-verbooden en fkafbaar. Zulken, die by 't houdt aantekening van de Paaren , die Hu vanHu- sch£YK" leeven van een' Egtgenoot, huwelyks-gebo- welyksgeboden verzoeken, en van 't gene zy welyk- ■Zaaken den met een' ander' verzoeken, worden, naar antwoorden, opdevraagen, die hun gedaan ^™_ |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
;M
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en In- gelegenheid van zaaken, zelfs met openbaare worden: ook van de uitfpraaken van Com- ^^
JfJRiEN. geefleling, geftraft. Getrouwden mogen niet miffariflèn, beide in zaaken van Injurien en in juR1EN. •ja het van eikanderen fcheiden, dan by wettige Sen- Huwelyks - zaaken. Volgens een befluic der erde tentie van den Geregte. Doch zulken, welker Vroedfchap van den jaare 1704, moet het voltij,.. 8eD°den alleenlyk aangetekend zyn, mogen, trouwen voor Schepenen ook ten overftaan ktnWor met onderlinge bewilliging, vernietiging dier van eenen Secretaris gefchieden (0). De ^er' ten aantekeninge verzoeken: 't welk Commiüaris- Secretaris, die de Kamer van Huweïykfche U^e,' fen gewoon zyn, toe te ftaan. De uitfpraa- -Zaaken waarneemt, geeft aan zulken, die'er void0^. ken van CommifTariiTen worden ter uitvoerin- b^Iang bv hebben, Extraéten uit de Rollen dereue ge gelegd by gyzeling, of by bevel om in der Kamer. De Kbfters der Oude en Nieu- gg" te. huis te blyven, zyne deur te fluiten en zyne we Kerken zyn , in 't jaar 1Ó76, ook be- hadt- neering te ftaaken, tot dat aan't gewysde vol- voegd verklaard, om Getuigfchrifcen uitte. daan is. Allen, die ter Kamer van Huwelyk- geeven wegens de Huwelyks-gebpden, wei- fche Zaaken gedagvaard worden, zyn verpiigt ken, in die Kerken, gegaan zyn, op een aldaar te verfchynen, en CommiffariiTen met gezegeld papier, welk, door den Secretaris alle eerbiedenis te bejegenen. der Huwelykszaaken j, geparapheerd of ge- &>nis- Myne Heeren van den Geregte , in den kanttekend is.
2ynook aanvang des jaars 1679 , bevindende , das De Kamer van Huwelykfche Zaaken en Boden.
** eer-' CommiffariiTen van Kleine Zaaken te zeer Injurien wordt bediend door drie Boden, die, Ie nan" overkropt werden van bezigheden,beflooten, door Burgemeefteren, worden aangefteld. Zy l4'oveg" voortaan, voor Commifiariflèn van Huwelyk- doen alle dagvaardingen en verdere boodfehap- tijurienl f><The Zaaken ce doen brengen alle gefchillen, pen, ter Kamer voorvallende. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"
|
Salaris,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Paaren , gevorderd wordt, is, in 't jaar 1723, weik-by
een Reglement gemaakt', welk nog ftand'taanre' houdt. Van een paar, welk aangetekend wordt, vordercf' om, op den gewoonen tyd, in de Kerke te wordt. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
niet alleen tuffchen meefter en knegt, vrouw
en dienftmaagd, die zy reeds te vooren plag- ten af te doen; maar over daghuuren en ar- beidsloon, en tuflchen Overluiden en Gilde- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
broeders of ook onvrye luiden; midsgaders, trouwen, wordt dertig Huivers betaald, waar-
over Broodfchuld, geleverde Bieren, en Co- van de Secretaris agt; de Kollers of Boden menys- of vette waaren (/). Alle Civile Ac- zeftien, en de Voorzangers der Oude-,Nieu- tien, beftaande in dreiging, vegting en kwet- we-,Zuider- en Weiter - Kerken famen zes fing behoorden , al voor 't jaar 1679 , ter ftuivers genieten. Doch op eenen buiten- eerfter aanleg, voor Commifiariflèn van Hu- gewoonen tyd, wordt 'er drie guldens van welykfche Zaaken (m) , waarom zy ook Com- betaald; waarvan de Secretaris agtcien fhii- miffanffèn van Injurien of Beledigingen ge- vers ; de Koffers of Boden famen een gul- naamd zyn. Om deeze gefchillen af te doen, den zeftien ftuivers, en de Voorzangers zes zitten Commiffariflèn , des Dingsdags, des ftuivers trekken. De Paaren, die , op Woensdags, en des Vrydags. Zy zweeren, eenen gewoonen tyd, ter puije worden af- by 't aanvaarden hunner Commiffie „ dat zy gekondigd , betaalen drie guldens ;_ dertig », recht ende Juftitie tuflchen partyen doen ftuivers voor den Secretaris, en dertig ftui- „ zullen, zonder aanzien van perfoonen, en vers voor den Kofter of Bode: en op eenen „ zonder het, om eenigerhande oorzaaken, buitengewoonen tyd, zes guldens, drie gul- „ na te laaten." De oude Inftruftien voor dens voor den Secretaris, en, drie guldens CommüTariflèn zyn, by myne Heeren van den voorden Kofter of Bode. Van een Paar Geregte, op den vier en twinrigften Jmuary van verfchillende geloofsgezindheid, wordt des jaars 1754, veranderden vernieuwd (ra), zo veel betaald , als in de Kerk en op de De Kamer van Comminariflèn van Huwe- Puije &men- In de Vacantie , wordt, van Jykfche Zaaken en Injurien wordt waargeno- ieder Paar , veertien ftuivers meer betaald, fflen, door eenen der Stads SecretariiTen,die waarvan de Secretaris zes, en de Kofter en verpiigt is, jaarlyks, ter gelegenheid van het B°den ieder vier ftuivers genieten. Voor het verzetten der Banken van Regtsoefeninge, aan fchu"en der geboden, en voor afdoen van ... bet fchutten wordt ook zes ftuivers betaald, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5>
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(»J Kemb.'
|
T. /. 131 verft. Veivolg rf£r Handv. hl.
|
(«) Refol. Vwedfch, W
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
H. 16 Jv.ny i?04> f_ m%
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
27-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kkk *
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
423
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dirck Jacobfz. Roofe-
crans.
Claes Elbertfz. de Go- yer.
Cornelis Cornelifz. Heemskerck.
1592.
Dirck Jacobfz. Roofe-
crans. Claes Elbertfz. de Go-
ver. Cornelis Cornelifz.
Heemskerck. Reynier Pauw.
Pieter Claefz. Kalf.
1593-
Dirck Jacobfz. Roofe-
crans.
Jan de Vry Egbertfz. Cornelis Cornelifz. Heemskerck.
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Jan Benning Jacobfz. 1594.
Dirck Jacobfz. Roofe- krans.
Jan de Vry Egbertfz. Cornelis Cornelifz. Heemskerck.
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Jan Benning Jacobfz. 1595-
Dirck Jacobfz. Roofe- crans.
Jan de Vry Egbertfz. Härmen Gysbextfz. van de Poll.
Jan Benning Jacobfz. Jacob Pieterfz. Coppit. 1596.
Dirck Jacobfz. Roofe- crans.
Jan Thomafz. Croo- nenburg.
Jacob Pieterfz. Coppit. Pieter Bas Jacobfz. Walig Syvertfz. 1597-
Dirck Jacobfz. Roofe- crans.
Jan de Vry Egbertfz. Jacob Pieterfz. Coppit. Pieter Bas Jacobfz. Walig Syvertfz. 1598.
Dirck Jacobfz. Roofe- crans.
Jan Thomafz. Croo- nenburg.
Jacob Pieterfz. Coppit. Dr. Pieter Schaep. Laurens Jacobfz.Reael. 1599-
Dirck Jacobfz. Roofe- crans.
Jan Thomafz. Croo- nenburg.
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dr. Pieter Schaep.
Pieter Willemfz. Vriend.
1600.
Dirck Jacobfz. Roofe crans.
Jan Thomafz. Croo- nenburg.
Dr.Sybrand Appelman. |
Com-
missa- rissen vanHu- WELYK-
SCHE Zaaken
EN IN-
JUIUEN. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
C0M. van welken de Secretaris drie, en de Kofters
MissA- °f Boden ook drie ftuivers genieten. Elke Ci~ rissen tatie of dagvaarding koit vyf en twintig ltui- VANHu-vers, met het zegel (j>). WELYK- ^ie hier de NAAMLYSTder Commis- yCHE SARISSEN VAN HuWELYKSCHE ZaA-
enAIn-Nken en Injurien, federt de opregting
juRiEN. hunner Kamer, in 't jaar 1578, tot op het jaar 1768. Allert Jacobfz. Vries.
1585.
Adriaen Cromhout. Cornelis Florifz. van Teylingen.
Philips Cornelifz. Boom.
Jan Thomafz. Croo- nenburg.
Allert Jacobfz. Vries. 1586.
Allert Jacobfz. Vries. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cornelis Banningjanfz
Ysbrand Ben Elbertfz. 1601.
Dirck Jacoblz. Roofe- crans.
Cornelis Cornelifz. Heemskerck.
Gerrit Jacob Witfen. Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
Jacob Dirckfz.deGraef. 1602.
Dirck Jacobfz. Roofe- crans.
Jan Thomafz. Croo- nenburg.
Dr.Sybrand Appelman. Ysbrand Ben Elbertfz. Cornelis Cornelifz. Heemskerck.
1603. Dirck Jacobfz. Roofe- crans.
Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
Pieter Dirckfz. Haffe- laer.
Matthys Pieterfz. Schryver.
Jonas Witfen. 1604. Jan Thomafz. Croo- nenburg.
Ysbrand Ben Elbertfz. Mr. Volckert Oeuver- lander.
Matthys Pieterfz. Schaver.
Pieter de Vlaming van Oudshoorn.
1Ó05. Ysbrand Ben Elbertfz. Pieter Dirckfz. Hafle- laer.
Matthys Pieterfz. Schryver.
Laurens Janfz. Spiegel. Dr. Dirck Bas. 1606. Ysbrand Ben Elberftz. Jan Thomafz. Croo- nenburg.
Pieter Bas Jacobfz. Dr.Johan tenGrooten- huys. wordt Tbefiu'
rier.
Matthys Pieterfz- Schryver.
i6o7'
Ysbrand Be» Elbertfz- Pieter Bas Jacobfz. ^
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
S
s
k
I
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
1579
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Reynier van Neck Jan Pieterfz. Reael
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan de Vry Egbertfz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Symonfz.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cornelis Boelen Arifz. Jan Thomafz. Croo-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gerrit Janfz. Delft.
Güilliafn duGardyn. Frans Volckertfz. Koornhart.
1580. Mr. Reynier van Neck Symonfzi
Mr. Ruyfch Claefz. Guilliam du Gardyn. Jacob Heyn Booten. Philips Cornelifz. Boom.
1581.
Mr. Ruyfch Claefz. Claes Symonfz. van Heemskerck.
Claes Pieterfz. Kalf. Cornelis Winingen. Windrick van Mare- ken. 1582.
Adriaen Reinierfz. Kromhout.
Mr. Ruyfch Claefz. Philips Cornelifz. Boom.
Jan Pieterfz. Reael. Willem de Vries. 1583- ,
Adriaen Reynierfz. Kromhout.
Mr. Ruyfch Claefz. Jan Pieteifz. Reael. Jan Thomafz. Croo- nenburg.
Allert Jacobfz. Vries. 1584.
Adriaen Cromhout. Mr. Ruyfch Claefz. Egbert Cornelifz. Jan Thomafz. Croo- nenburg.
(p) Handv. hl. «51,
|
nenburg.
Claes Symonfz. van Heemskerck. 1587.
Jan Pieterfz. Reael. Philips Cornelifz. Boom.
Jan de Vry Egbertfz. Henrick Olphertfz. Fuyck.
Jan Lourenfz. Spiegel. 1588.
Philips Cornelifz. Boom.
Jan Thomafz. Croo- nenburg.
Jan de Vry Egbertfz. Jan Loureniz. Spiegel. LourensJacobfz.Reael. 1589.
Jan Thomafz. Croo- nenburg.
ian de Vry Egbertfz.
.althafar Appelman. Dirck Jacobfz. Roofe-
crans. Tonis Janfz. Schelling-
wou. 1590.
Jan Thomafz. Croo-
nenburg. Jan de Vry Egbertfz.
Dirck Jacobfz. Roofe-
crans. Claes Elbertfz. de Go-
ver. Cornelis Cornelifz.
Heemskerck. I59I.
Jan Thomafz» Croo-
nenburg.
Jan de Vry Egbertfz. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
REGEERi
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
429
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com- Matthys Pieterfz.
*üssa- Schryver. Rissen Laurens Janfz. SpiegevanHu- Jonas Witfen. wELYIi- 1608.
sche Pieter Bas Jacobfz.
Zaaken Matthys Pieterfz. èn In- Schryver. JüJiiEN. CornelisBanningJanfDr. Dominicus Heem kerck.
Jacob Poppen. 1609. Pieter Bas Jacobfz. Jacob de Graef. Matthys Pieterfz. Schryver.
Laurens Janfz. SpiegeRoetert Ernft. IÓIO.
Pieter Bas Jacobfz.
Dr. Dominicus Heems kerck.
Jacob van Neck. Jan Pieterfz. de Witt. Elbert Cornelifz. Schaeck.
IÖII.
Pieter Bas Jacobfz.
Dr. Dominicus Heems-
kei ck. Jacob van Neck.
"Elbert Cornelifz.
Schaeck. Jan Pieterfz. de Wit.
1612. Pieter Bas Jacobfz.
Dr. Dominicus Heems-
kerck. Jan Thomafz. Croo-
nenburg. Elbert Cornelifz.
Schaeck. Pieter Matthyfz.
Schryver. |
1616.
Pieter Bas Jacobfz. Ysbrand Ben Jacobfz. Dr. Dominicus Heems kerck.
Jacob Poppen. Cornelis Schellinger de Oude. 1617. Pieter Bas Jacobfz. Dr. Dominicus Heems- kerck.
Ysbrand Ben Elbertfz. Cornelis Schellinger de Oude.
Dr. Andries Bicker Gerritfz. 1618.
Pieter Bas Jacobfz. Ysbrand Ben Elbertfz. Cornelis Schellinger de Oude.
Dr. Andries Bicker Gerritfz.
Jan Gysbeitfz.de Vries. 1619.
Pieter Bas Jacobfe. Pieter Matthyfz.Schry- ver. Cornelis Schellinger de Oude.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1624.
Pieter Bas Jacobfz. Cornelis Schellinger de Oude.
Pieter Adriaenfz. Raep Symon van der Does. Michiel Pauw Rey- nierfz. 1625.
Symon van der Does. . Dr. Claes Pieterfz. Tulp. Cornelis Schellinger de Oude.
Dr. Pieter Opmeer. Pieter Adriaenfz. Raep. 1626.
Dr. Claes Pieterfz. Tulp.
Dr. Henrick Coppit. Cornelis Schellinger de Oude.
Jacob Bicker Jacobfz. Willem Bäcker. 1627.
Symon van der Does. Henrick Hudde. Willem Bäcker. Cornelis Schellinger de Oude.
Dr. Henrick Coppit. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Symon Schaep. n
Jacob Bicker Gerritfz. ™
Dr^ransBanningCocq""8^; Heer van Purmerland w en Ilpendam. ^vanHu- WELYK-
T, • *634- SCHE Reymer Reael. 2aaken
Symon Schaep. en In-
Jacob Bicker Gerritfz. Jüiuen.
Outgert Pieterfz. Spie- gel. LucasJacobfz.Rotgans.
Ur' Claes Pieterfz.
Tulp. Symon Schaep.
Jacob Bicker Gerritfz.
Outgert Pieterfz. Spie-
gel. LucasJacobfz.Rotgans.
1636.
Dr. Nicolaes Tulp. Dr. Dirck de Graef. Jacob Bicker Gerritfz. Dr.FransBanningCocq, Heer van Purmerland
en Ilpendam.
LucasJacobfz.Rotgans.
I<537-
Dr. Nicolaes Tulp. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dr. Andries Bicker
Gerritfz.
Jacob Jacobfz. Hinloo pen. 1620.
Pieter Bas Jacobfz. Jacob van Neck. Cornelis Schellinger de Oude.
Dr. Andries Bicker Gerritfz.
Jacob Pieterfz. Hoog- kamer.
162.1.
Pieter Bas Jacobfz. |
■ É1628.
Symon van der Does. Henrick Hudde. Willem Bäcker. Dr. Henrick Coppit. Dr. AllardKloeck. 1629.
Henrick Hudde. Pieter Egbertfz. Vinck. Willem ßacker, is den 27 Nov. Excynsmees-
ter gehören.
Dr. Henrick Coppit. Dr. Allard Kloeck. |
Dr. Dirck de Graef.
Jacob Bicker GerriTz. Outgert Pieterfz. Spie- gel. LucasJacobfz.Rotgans.
1638.
Dr. Nicolaes Tulp. Jacob Bicker Gerritfz. Outgert Pieterfz. Spie- gel. LucasJacobfz.Rotgans.
Jan van de Poll. 1639.
Dr. Nicolaes Tulp.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
1613.
Pieter Bas Jacobfz.. Dr. Dominicus HeemS' kerck.
Elbert Cornelifz. Schaeck.
Pieter Matthyfz, Schryver.
Fredrick de Vry. 1614.
Pieter Bas Jacobfz. JDr. Dominicus Heems- kerck.
Jacob van Neck. 'Ysbrand Ben Elbertfz. Fredrick de Vry. Pieter Bas Jacobfz.
Ysbrand Ben Elbertfz. Dr. Dominicus Heems- L, kerck. Fredrick de Vry.
Cornelis Schellinger de Oude. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacob ßicker Gerritfz.
Outgert Pieterfz. Spie-
gel. Jan van de Poll.
Mr. Jacob Bas Dirckfz.
1640. Dr. Nicolaes Tulp;
Dr. Franco van der
Meer. Jacob Bicker Gerritfz.
Outgert Pieterfz. Spie-
gel. Mr. Jacob Bas Dirckfz.
TT l64I'„
Henrick Reynft.
Cornelis de Graef,
Vryheer van Suyd- polsbroek. Outgert Pieterfz. Spie-
gel. Mr. Jacob Bas Dirckfz.
Jacob Bicker Jacobfz.
1642. Henrick Reynlt.
Wil-
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cornelis Schellinger
de Oude.
Jacob Jacobfz. Hinloo- pen.
Arent Pieterfz. van der Burg.
Pieter Adriaenfz. Raep. l6<22.
Pieter Bas Jacobfz.
Cornelis Schellinger de Oude.
Arent Pieterfz. van der Burg.
Pieter Adriaenfz. Raep. Symon van der Does. 1623.
Pieter Bas Jacobfz. Cornelis Schellinger de Oude.
Pieter Adriaenfz. Raep. Michiel Pauw Rey- nierfz.
Dr. Claes Pieterfz. Tulp. |
1630.
Pieter Egbertfz. Vinck.
Johan Huydecoper. Dr. Henrick Coppit. Symon Schaep. Jacob Bicker Gerritfz. 1631.
Pieter Egbertfz. Vinck. Dr. Henrick Coppit. Symon Schaep. Jacob Bicker Gerritfz. Dr. Dirck de Graef. 1632.
Dr. Matthys Raep- horft.
Pieter Egbertfz. Vinck. Symon Schaep. Jacob Bicker Gerritfz. Dr.FransBanningCocq Heer van Purmerland en Ilpendam. 1633. Dr. Dirck de Graef. Pieter Egbertfz. Vinck. |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
1668. Co***
Dirck Spiegel. missa- Joan Six, "Heer van rissen Vromade. vanHu"
Cornelis Graafland. welt*'
CornelisDirckfz. Abba. sche Jacobus Trip. ZaakeN
1669. EN In-
Dirck Spiegel. jurIeN. Joan Six, Heer van Vromade.
Pieter de Graef, Vry- beer van Suydpols-
broek, enz.
CornelisDirckfz.Abba. Jacobus Trip. 1670. Dirck Spiegel. Dr. Arnout Tholincx? CornelisDirckfz. Abba. Jacobus Trip. Pieter van Loon. 1671.
Mr. Joan Corver. CornelisDirckfz.Abba. Pieter van Loon. Rombout Hudde. Fredrick Berewout. 1672.
Mr. Cornelis Kloeck.' CornelisDirckfz. Abba. Pieter van Loon. Dr. Arnout Tholincx. Fredrick Berewout. By de buitengevooone
verandering in Sep- tember , bleeven de- zelfde CommiJTariJfen van de Huixietykjcbe Zaaken enInjurienin bun bewind: als Mr. Cornelis Kloeck.
CornelisDirckfz. Abba.
Pieter van Loon.
Dr. Arnout Tholincx.
Fredrick Berewout.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||
|
430
|
||||||||||||||||||||||||||
|
Willem Pieterfz. Ruy-
tentburg.
Outgert Pieterfz. Spie- gel. Mr. Jacob Bas Dirckfz. Jacob ßicker Jacobfz. 1643.
Henrick Reynft. Willem Pieterfz. Ruy- tenburg.
Mr. Jacob BasDirckfz.' Jacob Bicker Jacobfz. Jan Michielfz. Blaeuw. 1644.
Jan van Waveren. *Mr. Jacob Bas Dirckfz. Jacob Bicker Jacobfz. Jan Michielfz. Blaeuw. Cornelis de Vlaming vanOudshoorn, Heer van Oudshoorn en Gnepboeck. 1645. Dr. Willem van Loon. Mr. Jacob Bas Dirckfz. Jan Michielfz. Blaeuw. Mr. Gerard van Helle- mond. Mr, Henrick Hooft. 1646.
Willem van Ruyten- burg. Heer vanVlaar- dingen, enz, Mr. Jacob Bas Dirckfz. Jan Michielfz. Blaeuw. Mr. Henrick Hooft. Cornelis Dirckfz. Abba. 1647.
Roelof Bicker. Mr. Andries de Graef. Mr. Jacob Bas Dirckfz. is den lóMaart gecom- mitteerd in 'f Collegie ter Admiraliteit in Zeeland, en in zyne plaats kwam Jacob Franfz. Hinloo- pen.
Mr. Henrick Hooft. Cornelis Dirkfz. Abba. |
r. Henrick Hooft.
CornelisDirckfz.Abba.
acob Franfz. Hinloo-
pen. 1651-
Dr. Gerrit Reynft.
Mr. Henrick Hooft.
CornelisDirckfz.Abba.
Jacob Franfz. Hinloo-
pen. Michiel Pancras.
1652. Dr. Gerrit Reynft.
Dr. Joan Blaeuw.
Mr. Henrick Hooft.
Cornelis Dirckfz. Abba.
Michiel Pancras.
1653. Cornelis van Vloos-
wyck, HeervanVloos- iioyck, Diemerbroeck en Paapenkoop enz. Jacob Franfz. Hinloo-
pen. Mr. Henrick Hooft.
CornelisDirckfz.Abba.
Michiel Pancras.
1654. Cornelis van Vloos-
wyekjHser vanVloos- •wyck, Diemerbroeck en Paapenkoop enz. Mr. Henrick Hooft.
CornelisDirckfz.Abba. Pieter Adriaenfz .Raep.
Jacob Roch.
. IÖ55-
Cornelis van Vloos- wyck, Heer vanVloos- layck, Diemerbroeck en Paapenkoop enz. Mr. Joachim Rendorp.
CornelisDirckfz.Abba.
Dr. Joan Huydecoper
de Jonge , Ridder, Heer van Neerdyk. Fredrick Alewyn.
1656. Hans Bontemantel.
CornelisDirckfz.Abba.
|
1659.
Dr. Joan Huydecoper de Jonge, Ridder, Heer van Neerdyk. Dr. Joan van Helle-
mond. Mr. Philips Wevering.
Dr. Joan ten Grooten-
huys. Dr. Arnoud Tholinx.
1660. Dr. Joan Huydecoper
de Jonge, Ridder, Heer van Neerdyk. Dr. Joan van Helle-
mond. Mr. Philips Wevering.
Dr. Joan tenGrooten-
huys. Dr. ArnoudTholinx.
1661. Dr. Joan Huydecoper
de Jonge, Ridder, Heer van Neerdyk. Fredrick Alewyn.
CornelisDirckfz.Abba.
Mr. Philips Wevering.
Dr. Arnoud Tholinx.
1662. Fredrick Alewyn.
Joan Hinloopen.
Cornelis Dirckfz.Abba.
Mr. Philips Wevering.
Dr. Arnoud Tholinx.
1663. Fredrick Alewyn.
Joan Hinloopen.
Dr. Aernoud Hooft,
Ridder. CornelisDirckfz.Abba.
Jacobus Trip.
1664. Mr. Nicolaes Opmeer.
Joan Hinloopen.
CornelisDirckfz.Abba. Jacobus Trip.
Mr. Henrick Hooft
|
||||||||||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen vanHu WELYK-
SCHE Zaaken
en In- jurien. |
||||||||||||||||||||||||||
|
de Jonge.
1665.
Mr. Nicolaes Opmeer. Mr. Cornelis Kloeck. Joan Hinloopen. CornelisDirckfz. Abba. Jacobus Trip. 1666.
Dirck Spiegel.
Joan Hinloopen, fierfi
den 4 Septemb. en in zyne plaats komt Leonard Ranft.
Nicolaes van Waveren.
CornelisDirckfz. Abba.
Pieter van Loon.
1667.
Dirck Spiegel. Nicolaes van Waveren. Mr. Willem van Loon. Cornelis Dirckfz.Abba. Joan Slieher. |
1673.
Mr. Cornelis Kloeck.
CornelisDirckfz. Abba.
Pieter van Loon.
Dr. Arnout Tholincx.
Fredrick Berewout.
. IÖ74-
Mr. Cornelis Kloeck. Mr. Jacob Hinloopen de Jonge.
CornelisDirckfz.Abba» Pieter van Loon. Dr. Arnout TholincX' 1675-
Cornelis Bäcker. Mr. Jacob HinloopeI1 de Jonge.
CornelisDirckfz.Ab^» fterfi8Febr.efnZJ'
ne plaats komt"enlI> Jacob Elias.
Pieter van Loon.
Dr. Arnout Tholing-^
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Fredrick Alewyn.
Mr. Joan Six.
Jacob jacobfz. Hinloo-
pen. „ 1657.
Hans Bontemantel.
Fredrick Alewyn.
Cornelis Dirckfz. Abba.
Dr. Arnoud Tholinx.
Jan Jacobfz.Hinloopen,
1658. Dr. Joan Huydecoper
de* Jonge , Ridder, Heer van Neerdyk. Dr. Joan van Helle-
mond. Dr. Joan ten Grooten-
huys. Dr. Arnoud Tholinx.
Joan Reael.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
1648.
Roelof Bicker. Mr. Andries de Graef. Mr. Henrick Hooft. CornelisDirckfz.Abba. Jacob Franfz. Hinloo- pen. 1649.
Bernard Schellingen
Mr. Henrick Hooft.
CornelisDirckfz.Abba.
Jacob Franfz. Hinloo-
pen. Dr. Joan van Helle-
mond. • 1650. Bernard Schellingen
Outgert Pieterfz. Spiegel, fier ft 22 May.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
REGEER ING.
|
||||||||||||||||||||||
|
III. Boek.
Com. 1676".
*ÖSSA- Cornelis Backer.
Rissen Mr- Jacob Hinloopen VanHu. .de Jonge, Vvelyk- P'eter van Loon. sciiE Dr. Arnout Tholincx. ZaakenJ300'3 Elias. £N |N_ 1677.
j-<-tRien. Cornelis Bäcker.
Joan van Dyck. Pieter van Loon. Dr. Arnout Tholincx.' Jacob Elias. 1678.
Cornelis Backer. Mr. Albert Bentes. Pieter van Loon. Dr. Arnout Tholincx. Jacob Elias. 1679.
Cornelis Backer. Mr. Albert Bentes. Pieter van Loon ,fierfi 14 Nov. en in zyne plaats komt Jan de Weert. Dr. ArnoutTholincx, fier ft ip Juny, en in zyne plaats komt Matthias Trip. Jacob Elias. 1680.
Mr. Albert Bentes.' Mr. NicolaesHalTelaer. Jacob Elias. Jan de Weert. Matthias Trip. 16S1. Mr. Albert Bentes. Mr. NicolaesHalTelaer. Mr. Jeronimus de Haze • deGeorgio. Jacob Hinloopen Ver- maas.
Matthias Trip. 1682. Mr. Albert Bentes. Mr. Nicolaes Haffelaer. Mr. Pliilips Wevering. Jacob Hinloopen Ver- maas.
Matthias Trip. 1683. Mr. Albert Bentes. Mr. Jeronimus de Haze Georgio.
Mr. Philips Wevering. Jacob Hinloopen Ver-' maas.
Matthias Trip. 1684. Adriaen de Weert, Mr. Dirk Pater. Mr. Philips Wevering. Cornelis Spiegel. Jacob Hinloopen Ver« maas. Tvr t l685-
iVJ1-jeronimus de Haze
ir? „ 0rS''o.
«I. STÜK.
|
||||||||||||||||||||||
|
431
|
||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jacob teil Grooten- Mr. Jacob Bicker Roe-
|
||||||||||||||||||||||
|
Mr. Coenraed Geel-
|
||||||||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen vanHu- WfcXYK-
SCHE Zaaken
en In- jurien. |
||||||||||||||||||||||
|
huys. en
Mr. Pieter Hulft. Ond-Schepenen.
Jacob Hinloopen Ver- maas, fterft 2 Sept. ■ en in zyne plaats komt Mr. Gerbrand Pancras. JacobusTrip, verplaatfi op de Rekenkamer, en Matthias Trip, bier den 22 Maart. 16S6. Mr. Jeronimus de Haze de Georgio.
Mr. Jacob ten Groo- tenhuys. en Mr. Pieter Hulft. Oud-Schepenen.
Fredrik Berewout. Matthias Trip. 1687. Mr. Albert Bentes. en
Mr. Jeronimus de Haze de' Georgio. Oud-Scbepenen.
Mr. Jacob Bicker. Mr. Coenraed Burg. Mr. Joan Trip. 1688. Mr. Dirk Backer, Oud- Schepen.
Dr. Philips Wevering. Mr. Jacob Bicker. Mr. Coenraed Burg. Mr. Quiryn vanStryen. 1689.
Mr. Jeronimus de Haze de Georgio. en Mr. Dirk Backer. Oud-Scbepenen,
Dr. Philips Wevering. Mr. Jacob Bicker. Mr. Quiryn vanStryen. 1690.
Mr. Jeronimus de Haze de Georgio. Oud-Scbepen.
Dr. Philips Wevering. Mr. Jacob Bicker. Mr. Coenraed Geel- vinck.
Louis Trip. 1691.
Mr. Coenraed Burg. Oud-Scbepen. Dr. Philips Wevering, Mr. Jacob Bicker. Mr. Coenraed Geel- vinck.
Louis Trip, verplaatfi 14 Dec.
Mr. Jan Six, 19 dito in zyne plaats. 1692. Mr. Coenraed Burg. Oud-Scbepen. |
lofiz
Mr. Coenraed Geel- vinck,
Louis Trip. Mr. Jan Six. 1693.
Mr. Coenraed Burg. Oud-Scbepen. Mr. Jacob Bicker Roe- lof'fz.
Mr. Coenraed Geel- vinck.
Mr. Jan Six. Mr. Nicolaes van Bam- beek.
1694.
Willem Adriaen van der Stel. Oud-Scbepen.
Mr. Jacob Bicker. Mr. Coenraed Geel- vinck.
Louis Trip. Mr. Jan Six. 1695.
WillemAdriaen van der Stel. Oud-Scbepen.
Mr. Jacob Bicker. Mr. Coenraed Geel- vinck.
Louis Trip. Mr. Jan Six. 1696.
Willem Adriaen van der Stel.
Mr. HendrickDecquer de Jonge. en Mr. Jacob Hinloopen de Jonge. Oud-Scbepenen.
Mr. Jacob Bicker. Mr. Coenraed Geel- vinck.
Lucas Trip. Mr. Jan Six. 1697.
WillemAdriaen van der Stel. en
Mr. Jacob Hinloopen de Jonge. Oud-Scbepenen.
Mr. Ferdinand van Col- len , werdt Commiffa- ris van de Zeezaaken, 6 July. Mr. Jacob Bicker. Mr. Coenraed Geel- vinck.
Louis Trip. Mr. Jan Six. 1698.
Mr. Coenraed Burgh. en
WillemAdriaen van der Stel, in Sept. naar In- die vertrokken. Oud-Scbepenen.
r. Jacob Bicker. .. |
|||||||||||||||||||||
|
vinck.
Mr. Jan Six. Jeronimus de Haze de Jonge, 2.6/Jprüjlerfi 3.5 Oftober. Jan de Graef, u Nov. in zyne plaats. 1699. Mr. Coenraed Burgh, Oud-Scbepen. Mr. Jacob Bicker. Mr. Coenraed Geel- vinck.
Mr. Jan Six. Mr. Jan de Graef. 1700.
Mr. Quiryn van Stryen. Öud-Scbepen.
Jacob Scott, den 27 April aangekomen. Mr. Jacob Bicker. Mr. Coenraed Geel- vinck,/f<?r/ji4Maaft.
Mr. Jan Six. Mr. Jan de Graef. 1701.
Mr. Quiryn vanStryen. Oud-Scbepen.
Mr. Jan Six, Raad. Mr. Jacob Bicker. Mr. Jan de Graef. Mr. Balthafar Scott. 1702.
Mr.Jacob vanStryen. Oud-Scbepen.
Mr. Jan Six, Heer van Vromade, Raad.
Mr. Jacob Bicker. Mr. Jan de Graef. Mr, üalthafar Scott. 1703-
Mr. Jacob van Stryen. Oud-Scbepen.
Mr. Jan Six, Heer van Vromade, Raad.
Mr. Jacob Bicker. Mr. Jan de Graef. Mr- Anthony van Wa« veren. 1704.
Mr. Jacob van Stryen, Oud-Scbepen.
Mr. Jan .Six, Heer van Vromade, Raad.
Mr. Jacob Bicker. Mr. jan de Graef* Mr. Anthony van Wa- veren. 1705.
Mr. Jacob van Stryen* Oud-Scbepen.
Mr. Jofeph Huydeco- per, Riad, Heer van Maarfeveen, Neer- dyk enz. Mr. Jacob Bicker. r. Jan de Graef. r. Anthony van Wa- veren ,Hter van W<* |
||||||||||||||||||||||
|
LH
|
||||||||||||||||||||||
|
ve*
|
||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
Jonge, 20 April tot CoM-
Bevoindbebber van de miSSA- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
MSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
43*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den i-3 Maart alhier
geplaatfl-
Mr. |acob Bicker. Mr. Cornelis Hop Ja- cobfz.
Bauduin van Collen. Mr. Abraham de Vicq, den 18 OSiober alhier
seplaatft-
1710.
Mr. Jean Deutz, Heer van Affendelft , As- fumburg enz. Hendrik Hudde. en ■.
Benjamin Pouille, Rid-
der , Heer van Ber- kenrode enz. Oud Schepenen.
Mr. Jacob Bicker. Mr. Cornelis Hop Ja- cobfz.
Mr. Abraham de Vicq. Mr. Bauduin van Col- len. 1711.
Mr. Jean Deutz, Vry- beer van Affendelft, Affumburg enz. Hendrik Hudde. en
Benjamin Pouille, Rid- der , Heer van Ber- kenrode enz. fier/t 19 Aus,. en Mr. Mattheus Lefteve. non.
Oud-Scbepenen.
|
beer van Affendelft,
Affumburg enz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
veten, Botsholenz.
1706.
Mr. Jacob van Stryen.
en
Mr. Willem Gerrit De- del , ien 6 Maart ver- plaatfi op de Kleine . 'Zaaken. Óud-Schepenen.
Mr. Jacob Bicker.
Mr. Jan de Graef. Mr. Anthony Oetgens van Waveren, Heer van Waveren, Bots- hol enz. Mr.'Willem Munter, den 6 Maart in de plaats vanWlr. Willem Gerrit Dedel. 1707. • ,
Mr. Jan Baputta de Ho-
chepied.
Benjamin Pouille, Rid* ■ der , Heer van Ber- kenrode enz, en Mr. Jofeph Huycïe- - coper , Heer van Maarfeveen, Neerdok enz. Oud-Schepenen.
Mr. Cornelis Bäcker, fier ft 11 Juny, en zy- ne plaats is onbegeven gelaaten. Mr. Jacob Bicker. Mr. Willem Munter. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
COTil-
MISSA-
RISSEN
VAN Hu-
WELYK-
SCIIE
Zaaken
en In- jurien. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
braham Muyflart.
r. Jan Six, Heer van Fromade. en r. Mattheus Lefteve. |
■ Oojlind. Compagnie rverhoren,
en Mr. Jan Sautyn. Oud-Scbepenen
Mr. Jan Coymans, |
vanH"-
SCHß
Zaaien
EN IN-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
non.
Oud-Scbepenen.
Mr. Jacob Bicker. Mr. Abraham de Vicq. Mr. Bauduin van Col- len. 1714.
Mr. Jean Deutz, Vry- heer van Affendelft, Affumburg enz. Abraham Muyflart. Mr. Mattheus Lefte- venom ■ en Mr. Cornelis Hop Ja- cobfz. Oud-Schepenen.
Mr. Jacob Bicker? fterft 15 Nov.
Mr. Abraham de Vicq, fterft den 20 July.
Mr. Bauduin van Col- len. 1715-
Mr. Jean Deutz, Vry- beer van Affendelft, Affumburg enz. Abraham Muyflart. Mr. Mattheus Lefteve- non, verplaatfi den jojuny op de Kleine |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Heer vanBrucbèm enz. miUfi^
1718. Mr. Jean Deutz, Vry- beer van Affendelft, Affumburg enz. Mr. Jacob van Stryen. Abraham Muyflart. Fredrik Alewyn. Francois de Vicq. en
Gillis Graafland, wordt den 31 May in de Wis- felbank verplaatfi. Oud-Scbepenen. Mr. Jan Coymans, Heer van Brucbem enz. 1719. Mr. Jean Deutz, Vry- beer van Affendelft, Affumburg enz. fterft 19 Nov. Mr. Jacob van Stryen. Abraham Muyflart. Fredrik Alewyn. Francois de Vicq. en
Mr. Jacob Karfieboom} Oud-Scbepenen.
Mr. Tan Coymans, Heer van Brucbem enz.
Hendrik Huyghens, 1720.
Mr, Jacob van Stryen,; Abraham Muyflart. Fredrik Alewyn. Francois de Vicq.
en
Mr. Jacob Karffeboom. Oud-Scbepenen. Mr. Jan Coymans, Heer van Brucbem enz*
Hendrik Huyghens. 1721.
Mr. Jacob van Stryea.' Abraham Muyflart. Fredrik Alewyn. Mr. Jacob Karfleboom. en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1708
|
Zaaken.
Fredrick Alewyn. Francois de Vicq. en
Adriaan van Loon de |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jean Deutz, Heer Mr. Jacob Bicker.
van Affendelft, As- Mr. Cornelis Hop Ja |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
cobfz.
Mr. Abraham de Vicq
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fumburg enz.
Mr. Jan Baptifta Ho-
chepied. Benjamin Pouille, Rid-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Bauduin van Col-
len. Gillis Graafland, den |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jonge.
Oud Schepenen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^ JanTï'712. verkoo- Mr. Bauduin van Colren. len-
_____________ ___ T-rTOi 1716.
ner-, tieer van ïviuar- 1/!■-*• t;.« n<mn Z7W
fa>ln,Neerdyk em. Mr. Jean Deutz, Vp- Mr. Jean Deutz, Vry
Stil Jan. 1709. beer van Affendelft, beer van Affendelft
JterjiiLj 1; Affumburg enz. ■ Affumburg enz.
,x.„ ,en jr> .,*„<. n,rft Hendrik Hudde,den 15 Abraham Muyflart.
HillebrandBentesJi^ ^^in deWijjelhank Mr. Cornelis Hop Ja
. aI Ftud.stpenen. vfrplaatfi,en deszelfs eobfz
Mr Jacob Bicker. plaats vacant geblee- Frednk Alewyn,
Mr. Cornelis Hop ja- ^en ^ ^ ^ ^^^ Vicq<
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
M
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
cobfz. ^^^^^^^
1709. Mr. Jean Deutz, Heer van Affendelft, As-
■ fumburg enz. Mr. Jan Baptifta deHo- chepied, fterft 24 May- en Benjamin Pouille, Rid- der , Heer van Ber- kenrode enz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vroma.de. Oud-Schepenen.
en Mr. Bauduin van Col
|
Mr. Jan Wolters, wordt
den 6 May verplaatfi |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
op de Rekenkamer , en
in zyne plaats komt Mr. Anthony Oetgens van Waveren, docb ontfiaagen op 30 Off* Oud-Schepenen. Mr. Jan Coymans, Heef
van Brucbem enz. Mr. Nicolaas Willem
Oetgens van Wave- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Mattheus Lefteve-
non.
Oud-Scbepenen,
Mr. Jacob Bicker. Mr. Cornelis Hop Ja- cobfz.
Mr. Abraham de Vicq Mr. Bauduin van Col len. |
Mr. jan Coymans.
1717-
Mr. Jean Deutz, Pry beer van Affendelft,
Affumburg enz. Abraham Muyflart.
Mr. Cornelis Hop.
Fredrik Alewyn.
Francois de Vicq.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
O
|
Uua-öcueveiirn.
|
1713
|
• __ »,■' T ~„„ J«
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.Abraham Muyflart, Mr. Jean De»tt, Fry Adnaan van Loon de
|
ren, komt in depW"
41/17%
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wdn
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
REGEER
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
433
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
~°m- van zyrC Vader %o
*«ssA. Oclober. ^SSEN 1722.
\vJa Mr. Jacob van Stryen
scyj Abraham Muyflart.
Zaab» Mr- ElbertGraafland.
ên In Mr. Jacob Karfleboom
Leonard van noeien.
Oud-Schepenen.
Mr. Nicolaes Willem |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jacob Karfleboom, Bonaventura Oetgens
van \vaveren, Heer
van Waveren, Botshol en Ruyge Wilniffe, Oud-Scbepenen. Mr. Pieter de Wit, flerft , en m zyne plaats komt Albertus Schuyt, Oud- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Albertus Scfauyi.
Mr. Jan Graafland. |
CoM^
IU1SSA- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
M.. Pieter Rendorp, rissen
Ueer van Marquette, v'anHv* i6Febr.in de Staaten- sche
?J?f7 >?indes-ZAAK™
mjs plaats komt EN jN_
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
MM
MM
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Nicolaes Geel
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J URIfiN.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schepen.
Mr. Iman Moggè,&w«- derbeer van Haamfle- de, Coüdekercke enz. |
vinck,o/>rf«n 13 Sept.
Mr. Iman Mogge, Baan- der beer van Haamfle- de en Coüdekercke enz. is op den 5 Sept. gee- lzeer d tot Raad ter -admiraliteit in Zee* land, en is op den 13 ■vfbr. alhier in de szelfs Plaats ge/uceedeerd Mr. Gerrit Hooft Ger-
ntsz. Oud-Schepenen.
J737- Jan Lucas Pels, Heer van Hogelande enz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oetgens van Wave
ren. 1723.
Mr. Jacob van Stryen.
Abraham Muyflart. Mr. Elbert Graafland. Francois de Vicq. Mr. Jacob Karfleboom. en
Theodorus Ryswyk. Oud-Scbepenen. Mr. Nicolaes Willem Oetgens van Wave- ren. 1724.
Mr. Jacob van Stryen. Abraham Muyflart, flerft 19 Nuvsmb. Mr. Elbert Graafland. Francois de Vicq. Mr. Jacob Karfleboom. en
Theodorus Ryswyk. Oud Schepenen. Mr. Nicolaas Willem Oetgens van Wave- ren. Mr. Johan Ortt, in . 17*5-
Mr. Jacob van Strven.
Mr. Elbert Graafland.
Francois de Vicq.
Mr. Jacob Karfleboom.
en Theodorus Ryswyk.
Oud-Schepenen, Mr. Nicolaes Willem
Oetgens van Wave- ren, flerft 25 April. Mr. Johan Ortt.
1726.
Mr. Jacob van Stryen. Mr. Elbert Graafland. Mr. Francois de Vicq. Mr. Jacob Karfleboom. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Theodorus Ryswyk.
Jan Lucas Pels, Heer van Hogelande. en Jan Calkoen. Oud-Scbepenen.
Mr. Johan Ortt. 1729.
Mr. Jacob van Stryen
flerft 28 February. Mr. Elbert Graafland. Mr. Theodorus Huy- ghens, Heer van Honkoop. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1733.
Mr. Elbert Graafland, flerft 2 Ocïob.
Jan Lucas Pels, Heer van Hogelande.
Gillis Valckenier, Bonaventura Oetgens van Waveren, Heer
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Waveren, Botshol
en Ruyge Wilniffe enz.
Albertus Schuyt. Mr. Johan Ortt, Heer |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Nyenrode, BreU' Albertus Schuyt.
kelen enz. Mr. Jan Graafland.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. NicolaesGeei-
vinck. en Mr. Gerrit Hooft Ger- ritsz. Oud-Scbepenen.
1738.
Jan Lucas Pels, Heer van Hogelande enz.
Albertus Schuyt. Theodoor Rogge. Mr. Jan Graafland. Mr. Gerrit Hooft Ger- ritsz.
en Hendrik Nicolaes Sau- tyn. Oud-Schepenen.
1739-
Albertus Schuyt. Theodoor Rogge.
Mr. Jan Graafland.
Mr. Gerrit Hooft Ger-
ritsz. en
Hendrik Nicolaes Sau- tyn. Oud-Scbepenen.
1740. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Theodorus Ryswyk,
flerft 2 May. en Jaii Calkoen. Oud-Scbepenen.
Mr. Johan Ortt. Mr. Pieter Rendorp^ den 14 jFuly alhier ge- plaatft. 1730.
Mr. Elbert Graafland. Francois van Haren- carfpel. en
Gillis Valckenier.' Oud-Schepenen.
Mr. Johan Ortt. Mr. Pieter Rendorp. I73I.
Mr. Elbert Graafland.
Gillis Valckenier.
en Bonaventura Oetgens
van Waveren, Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wilniffe. . Oud-Scbepenen. Mr. Pieter Rendorp.
Mr. Pieter de Witt.
Mr. Iman Mogge, Baan-
derbeer van Haamflede en Coudekerke ,enz. |
en
Mr. Pieter Rendorp. Oud-Scbepenen. 1734.
Jan Lucas Pels, Heer van Hogelande.
Gillis Valckenier.
Mr. Nicolaes Cornelis
Haiïelaer. Bonaventura Oetgens
van Waveren, • Heer vanWaveren, Botshol en Ruyge Wilniffe enz. Albertus Schuyt.
Mr. Pieter Rendorp,
Heer van Marquette. Mr. Iman Mogge, Baan-
der beer van Haamfle- de en Coüdekercke enz. Oud-Scbepenen. 1735. Jan Lucas Pels, Heer
van Hogelande. Gillis Valckenier.
Bonaventura Oetgens
van Waveren, Heer |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Waveren, Botshol »,,„.„ ^Y
enRuygeWilmffeenz. £ bertus Schuyt. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AlbertusSchuyt.
Mr. Pieter Rendorp,
Heer van Marquette. en Mr. Iman Mogge, Baan- derheer van Haamflede |
Mr- fan Graafland.
Mr. Gerrit Hooft Ger- ritsz. en
Hendrik Nicolaes Sau- tyn. Oud-Schepenen.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
Theodorus Ryswyk. Oud-Scbepenen. Mr. Gerard Bicker van Swieten, Heer van Swieten, Raad. Mr. Johan Ortt. |
1732.
Mr. Elbert Graafland. Gillis Valckenier. Mr.JanBaptifhSlicher,
verplaat ft den 27 fe.b.
in de Wiffelbank. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en Coüdekercke enz.
Oud-Scbepenen.
1736. Jan Lucas Pels, Heer van Hogelande |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
174.1.
Albertus Schuyt. Theodoor Rogge. Mr. Gerrit Hooft Ger- ritsz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan L
|
- - --~ - —, ~—..
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I727*
rfr- Jacob van Stryen. Mr- Elbert Graafland.
Mr. Francais de Vicq.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Hogelande, op den Bonaventura Oetgens Hendrik Nicolaes Sau-
17 Februar y alhier ge- van Waveren, Heer tyn. plaatft. van Waveren, Botshol Balthafar Huydecoper. en en Ruyge Wilniffe enz. m
LI1 » Jan
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
fumburg, Heer van
Heemskerkenz. Raad. Mr. Jan Six, Vrybeer
vanWimmenum,Heer van Hillegom, Vro- made enz. Jan Bernd Bicker.
Quiryn Wilhelm van
Hoorn. 1758-
Mr. Jacob van Oofter-
wyk. Oud-Scbepen. Mr. ComelisDeutz van
Aflendelft, Vrybeer van Aflendelft en As- fumburg, Heer van Heemskerkenz. Raad. Mr. Jan Six, Vrybeer
vanWimmenum,Heef van Hillegom, Vro- made enz. Raad. Jan Bernd Bicker.
Quiryn Wilhelm van
Hoorn. Pieter Nicolaes Ren-
dorp. 1759'
Mr. Jacob van Oos-
terwyk. Mr. Jacob Baron de Pe-
terfen, verplaatfl op de Weeskamer i$Febr. Mr. Pieter Hartfinck.
en Mr. Jan van Ghefel.
Oud-Scbepenen. Mr. Cornelis Deutz van
Aflendelft, Vrybeer van Aflendelft, As- fumburg, Heer van Heemskerk enz. Raad. Pieter Nicolaes Ren-
dorp. 1760.
Mr. Jacob van Oofter-
wyk. Mr. Jan van Ghefel.
en Quiryn Wilhelm van
Hoorn. Oud-Scbepenen.
Pieter Nicolaes Ren-
dorp. Mr. Joan Geelvinck.
1761.
Mr. Jacob van Oofter-
wyk. Mr. Pieter Hartfinck.
en Quiryn Wilhelm van
Hoorn. Oud-Schepenen.
Mr. Cornelis Deutz van
Aflendelft, Vrybeer van Aflendelft enAs' fumburg, Heer gan Heemskerk enz. Raad» Pieter Nicolaes Ren-
dorp. |
|||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||
|
43.4
|
|||||||||||||||||||||
|
Jan Nieolaas van Eys
Ifaacfz. en Nieolaas Muilman. Oud-Scbepenen.
Mr. Gerbrand Elias. Mr. Jacob Elias Ar- noudfz. 1753/
Nieolaas Muilman. en
Jan van Tarelink. Oud-Scbepenen.
Mr. Gerbrand Elias. Mr. Jacob Elias Ar- noudfz.
Mr. Cornelis Deutz van Aflendelft. 1754.
Willem van Heems- kerk. Nieolaas Muilman. en
Mr. Gerard Nicolaafz. Haflelaer. Oud-Schepenen.
Mr. Jacob Elias Ar- noudfz.
Mr. Cornelis Deutz van . Aflendelft. Mr. Jan Six, Vrybeer vanWimmenum, Heer van Hillegom, Vro- made enz. 1755.
Nieolaas Muilman. en
Mr. Gerard Nicolaasz. Haflelaer. Oud-Scbepenen.
Mr. Jacob Elias Ar- noudlz.
Mr. Cornelis Deutz van Aflendelft.
Mr. Jan Six, Vrybeer van Wimmenum,Heer van Hillegom, Vro- made enz. 1756. Nieolaas Muilman. en
Mr. Gerard Nicolaafz. Haflelaer. Oud-Scbepenen.
Mr. Jacob Elias Ar- no udfz. Mr.Cornelis Deutz van Aflendelft.
Mr. Jan Six, Vrybeer van Wimmenum,Heer van Hillegom, Vro- tnade enz. -757-
Mr. Jacob van Oofter- wyk. en
Mr. Pieter Hartfinck, Oud-Scbepenen. Mr. Cornelis Deutz van Aflendelft, Vrybeer van Aflendelft en As- |
|||||||||||||||||||||
|
Heer van Berkenrode,
Stryen enz. Oud-Scbepenen.
Mr. Lucas Trip. 1748.
Mr. Jan Graafland. Hendrik Nicolaes Sau- tyn. en Mr. Francois de Witt. Qud-Scbepenen. Mr. Lucas Trip. Mr. Jan van de Poll Pieterfz.
Mr. Pieter Cornelis Haflelaer 28 Febr. bier geplaatfl. By de buitengevooone
verandering der Re- geering, in Sept. en jedert, zyn Commis- fariflen van Huwe- lykfcbe Zaaken en Injurien geworden Willem van Heems- kerk. Oud-Scbepen. Carel Lynflager. en
Jan Balde Junior, Heer van beide deEemnes- Jen enz. Raaden. Jan Leonard Deutz. 1749.
Willem van Heems- kerk, jan Nieolaas van Eys Ifaacfz. en Mr. Matthys Straal- man. Oud-Scbepenen.
Carel Lynflager, Raad. Jan Leonard Deutz. 1750.
Willem van Heems- kerk. Jan Nieolaas van Eys Ifaacfz. en Mr. Matthys Straal- man. Oud-Scbepenen.
Jan Leonard Deutz. Gerbrand Elias. i75t.
Willem van Heems- kerk. Jan Nieolaas van Eys Ifaacfz. en Nieolaas Muilman. Oud-Scbepenen.
Mr. Gerbrand Elias. Jacob Elias Arnoudsz. aangefleld 2 Maart. 1752. Willem van Heems- kerk. |
COM- .
MlSSA"! RISSEN vanHu- welvK- SCHE
ZAAKEN EN IN- JURIEN' |
||||||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen vanHu- WELYK-
SCHE Zaaken
en In- jurien. |
Jan Trip, den 6 Dec.
Qud-Scbepenen. 1742. Albertus Schuyt. Theodoor Rogge. Mr. Gerrit Hooft Ger- ritsz.
Hendrik Nicolaes Sau- tyn.
|
||||||||||||||||||||
|
Mr. Jan Bernd Bicker.
en
Jan Trip. Qud-Scbepenen.
1743«
Albertus Schuyt. Theodoor Rogge. Mr. Gerrit Hooft Ger- ritsz.
Hendrik Nicolaes Sau- tyn. en Mr. Jan Bernd Bicker. Oud-Schepenen.
Mr. Lucas Trip Dirkfz. 1744«
Theodoor Rogge. Mr. Jan Graafland. Mr. Gerrit Hooft Ger- ritsz.
Hendrik Nicolaes Sau- tyn. en Mr. Daniel Deutz. Oud - Schepenen.
Mr. Lucas Trip Dirkfz. 1745-
Theodoor Rogge. Mr. Jan Graafland. Mr. Gerrit Hooft Ger- ritsz.
Hendrik Nicolaes Sau- tyn. en Mr. Daniel Deutz, ver- plaatft op de Zeezaa- ken den 14 May. Oud-Scbepenen. Mr. Lucas Trip Dirksz. 1746.
Theodoor Rogge, ver- plaat fl in de IViflel- bank den 4 Maart. Mr. Jan Graafland. Hendrik Nicolaes Sau« tyn.
Mr. Francois de Witt. en
Mattheus Leftevenon, Heer van Berkenrode, Stryen enz. Oud-Scbepenen.
Mr. Lucas Trip.- 1747.
Mr. Jan Graafland. Hendrik Nicolaes Sau- tyn.
Mr. Francois de Witt. en
Matthcus Leftevenon, |
|||||||||||||||||||||
|
G E E R I N G.
|
|||||||||||||||||
|
III. Boek. R
|
|||||||||||||||||
|
435
|
|||||||||||||||||
|
Cojf- Mr. ifaac Ernft de Pe-
j«ssa- terfen.
Bissen 1762.
vanHu- Mr. Jacob van Oofter-
Welyk- wyk. en
sche Mr. Pieter Hartfinck.
^aken Oud-Scbepenen.
fit* In- Mr. Cornelis Deutz van
JÜ«.IEN. Aflendelft, Vrybeer
van A[fendelft en As- fumburg, Heer van Heemskerk enz. Raad. Pieter Nicolaas Ren- dorp. Mr. Ifaac Ernfl: de Pe- terfen.
Daniel Hooft Gerritfz., Vrybeer van Vreeland enz. 1763.
Mr. Jacob van Oofter-
wyk. en Mr. Pieter Hartfinck,
2ä Maart verplaatfl in de Wijjelbank. Oud-Scbepenen. Mr. Cornelis Deutz van
Aflendelft, Vrybeer van Aflendelft en As- fumburg, Heer van Heemskerk enz. Raad. Pieter Nicolaas Ren-
dorp. Mr. Ifaac Ernft de Pe-
terfen. Daniel Hooft Gerritfz.,
Prybeer van Vreeland enz. Nicolaas van Hoorn
Hendriksz. aange- fteld 22 Maart. 1764.
Mr. Jacob van Oofter-
wyk. Oud-Scbepen. Mr. Cornelis Deutz van
Aflendelft, Vrybeer van Ajjendelft en As- Jumburg, Heer van Heemskerk enz. Raad, Pieter Nicolaas Ren-
dorp. Mr. Ifaac Ernft de Pe-
terfen. Daniel Hooft Gerritfz.,
Vrybeer vanVreeland enz. Mr. Quiryn van Bam-
beek van Stryen. 1765.
Mr. Jacob van Oofter- wyk ,fterft ^Aug.. en Mr. M arten Adriaan Beels. Oud-Scbepenen.
Mr. Cornelis Deutz van Aflendelft, Vrybeer van Aflendelft en As- |
fumburg, Heer van
Heemskerk enz. Raad» Pieter Nicolaas Ren-
dorp. Mr. Ifaac Ernft de Pe-
terfen. Daniel Hooft Gerritfz.,
Vrybeer van Vreeland enz. 1766.
Mr. Gerbrand Elias.
en Mr. Joan Geelvinck,
Heer van Caflricum enz. Oud-Scbepenen. Mr. Cornelis Deutz van
Aflendelft, Vrybeer van.Ajjendelft en As- fumburg, Heer van Heemskerk enz. Raad. Pieter Nicolaas Ren-
dorp. Mr. Ifaac Ernfl: de Pe-
terfen. Daniel Hooft Gerritfz.,
Vrybeer van Vreeland enz. 1767.
Mr. Joan Geelvinck,
Heer van Caflricum enz. en Mr. Quiryn van Bam-
beek van Stryen. Oud-Scbepenen. Mr. Cornelis Deutz van
Aflendelft, Vrybeer van Aflendelft enAs* fumburg, Heer van Heemskerk enz. Raad. Pieter Nicolaas Ren-
dorp. Mr. Ifaac Ernft de Pe-
terfen. Daniel Hooft Gerritfz.,
Vrybeer vanVreeland enz. 1768.
Mr. Joan Geelvinck,
Heer van Caflricum enz. en Mr. Quiryn van Barri-
beek van Stryen. Oud-Schepenen. Mr. Cornelis Deutz van
Aflendelft, Vrybeer van AJfendelfc en As- fumburg, Heer van Heemskerk enz. en Daniel Hooft Gerritfz.,
Vrybeer vanVreeland enz. Raaden. Mr. Adriaan Matthys
Temminck.
Mr. Pieter de la Court Junior.
|
||||||||||||||||
|
IT.
Assu-
ran- tie - MEES-
TERS. of
Com- missa- rissen van de Assu- ran- TIE-
Kamer.
Oor-
fprong
der over- eenkomt van Afip rantie. |
|||||||||||||||||
|
II.
|
|||||||||||||||||
|
ASSURANTIE-MEESTERS of COM-
MISSARISSEN VAN DE ASSU- RANTIE-KAMER. Het Contratl of de overeenkom!! van ver-
zekering of Affurantie, waarby de een, mids genietende zeker voordeel, Premie ge naamd, het gevaar, welk een ander loopt, ten zynen lafte neemt, is, ledert ruim twee eeuwen, hier te Lande, met naame in dee- ze Stad, zeer gemeen geweeft; inzonderheid, om dat deeze overeenkomftzeertepaflèkwam in een Land van Koophandel en Scheepvaart, daar veele Reeders in Schepen, en verzenders of ontbieders van uitheemfche waaren reden 'hadden, om zig, zo veel mogelyk, te dekken tegen de gevaaren van de zee, of van den vyand, of tegen andere onvoorziene toeval- len. Aan de ouden, is deeze overeenkomfr, t'eenemaal, onbekend geweeft. In 't Room- fche Regt, is 'er geen zweemfel van te vin- den (a) Zelfs maakt 'er 't zogenaamde Wis- buifche Zeeregt, welk, voor 't grootfte ge- deelte, ons oud Nederlandfch Waterregt,en in de dertiende , of vroeg in de veertiende eeuwe, ontworpen is (b), in 't geheel geen gewag van. Het oudfte gewag, welk ik van de Aflurantie gevonden heb, is in eenPlakaat op de Zeevaart van Keizer Karel den V. van den agt en twintigften January desjaars 1549, waarby blykt, dat zy toen, hier te Lande, reeds in gebruik was (c). 't Plakaat van den negentienden July des jaare 1551, welk hier- op volgde, en de Zeevaart betrof, maakt wel van groote avarye (^),of, gelyk men nu fpreekt, avary gros; maar nergens van Aflurantie ge- wag. Zy bleef, nogtans, in gemeen gebruik, en werdt, by de vermaarde Ordonnantie van Filips den II. van den een en dertigftenOéto- ber des jaars 1563, op nieuws, geregeld (e). De Hertog van Alva, federt in 't Land geko- men zynde , en voorhebbende, een geheel nieuw Zeeregt in te voeren, verboodt, by pro- vifie,op den een en dertigften Maart desjaars 1568 , alle Aflurantie zonder onderfcheid ; doch hy befpeurde, wel haalt, hoe zeer hy, hierdoor, den Koophandel benadeelde, 't Leedt niet langer dan tot in O&ober desjaars 1569, toen hy wederom verlof gaf tot ver- zekering; doch met zulke bepaalingen, dat 'er de Antwerpfche Koopluiden, geweldiglyk, over
(a) VU. BYNKEUSHOEK Qu«ft. Jut- Pub)' Lih'- I. Cap.
XXI. p. 15 J. (b) ZU A. VeRwerS Zeeregten Voarr. hl. VIII.
(c) Groot-Haksatb. IV. DeU, il. i*io, ni*.
(d) Groot-Plakaafb. I. D"1. f- 7»° > 792.
(') Groot-Plakaatb. I. Oul, kol. m exx.. LH 3
|
|||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||
|
43 6
|
||||||||||||||
|
fpraken naar de Piakaatenvan de jaaren 1563 Assu-
en 1570, en naar de Couflumen of Gewoon-^' ten van andere Kooplieden , met naame van TIEeS- Antwerpen (?«). Doch de aanwas des Koop- TERs. handels, tegen 't einde der zeftiende eeuwe, en 't aanhoudend verzoek van voornaame Koopluiden gaf gelegenheid, tot de opreg- ting van eene Kamer van Assuran- tie, en tot de vaftftelling eener Ordonnantie of Keure op 't ftuk van Aiïiirantie en Avarye. Dit gebeurde, in 't begin des jaars 1598 («). In't jaar 1612, werdt de opregting der As> furantie-Kamer, en de Ordonnantien en ln- ftruétien, daarop reeds gemaakt en nog te maa- ken, by Octroi van 's Lands Staaten van den zeventienden July, beveftigd (0). 't Getal der Aiïurantie-Meefteren is, van de opregting der Kamer af, altoos, op drie bepaald geweeft. Alleenlyk, zyn 'er, in 't jaar 1764, vier As- furantiemeefters gefteld. De oude Ordonnantie voor de Aflurantie- Nietf*
Kamer, dlkwils, by laatere Keuren, veranderd 0nJ^ en vermeerderd zynde, en door de verande- vo0r ringen in den loop der Scheepvaart en des dezelvê' Koophandels , nieuwe verbeteringen behoe- vende , werdt, in 't jaar 1744, geheeiïyk ver- nieuwd (f). En deeze nieuwe Ordonnantie, met de vermeerderingen van den jaare 1756 (q), is de grondflag der bezigheden van Afiu- rantiemeefteren; waarom wy niet voorby kön- nen, den korten inhoud derzelve, hier, in te voegen. De Police , zynde de Acte , waarby de Waf ^
AJJuradeurs zig verbinden, om het gevaar, Po^c%> welk de geajjtireerden , anderszins , loopen v^afitil zouden, op zig te neemen, en waarvan de ^ho^ voorfchriften, op laft van de Aiïiirantie - Ka mo^* mer, gedrukt , en door den Secretaris dier Kamer, getekend zyn, moet inhouden den naam van 't Schip en van den Schipper; of, zo men deezen laatften niet weet, van hem, die laft of berigt wegens de Aflurantie gege- vW heeft. Voorts, de laadplaats van 't fchip, en den naam der plaatfe, werwaards het ge- fchikt is: doch de eerfte alleen, in geval de- zelve verfchilt van de plaats , van waar de Aiïiirantie haaren aanvang neemt. In geval van Aiïiirantie op 't Ca/co of lighaam van 'c fchip, of op Bodemery gelden, behoeft ook de laadplaats niet te worden uitgedrukt. Vol- gens eene Keure van den drie en twintigften January des jaars 1699, worden , onder de Plaats, van waar een fchip vertrekt, ook de ^rc;'?"" * omgelegene gedeelten begreepen; en heC '■/'■' fchip wordt niet gehouden vertrokken te zyn, ^ voor
(m) Zie Handv. II. I64, des drukj van IJ97.
(») Zie Handv. bl. u: des druk' van iCu. (o) Handv. bl. 6ji. (f>) Handv. il. r>6i. (ij) Keurt». T. ƒ. 117. |
||||||||||||||
|
Assu- over klaagden, en, eindelyk, een nieuw Pla-
RAN- kaat verwierven, gedagtekend den twintigften TiE- January des jaars 1570. By dit Plakaat, vverdt mees- ^ Spanjaard, Diego Gonzales Gante, gertiag- ters. tigd^ om alle p0iicen van Aiïiirantie, of zelf, te Antwerpen, of, door zyne Gemagtigden, te Brugge, te Amftèrdarn, te Middelburg en elders, te doen regißreeren; waarvoor hem een vierde ten honderd van de verzekerde fomme betaald werdt (ƒ> ( Sommigen mee- nen, dat deeze fchikking, hier te Lande, niet aangenomen is, onaangezien zy 't bevel, op 's Konings naam, aan den Hove van Holland gedaan, om Alva's Plakaat, alomme in Hol- land , af te kondigen (g) , gezien hebben (fi). Ook wil ik niet ontveinzen, dat ik dit Pla- kaat, in het Regifter der Piakaaten van den jaare 1570, die hier ter Stede afgekondigd zyn, niet geregiflreerd gevonden heb. Doch 't Plakaat en eene nadere uitlegging van het zelve zyn in de Memoriaalen van het Hof ge- regiflreerd (z), en gevolgelyk , in Holland, gepubliceerd. Ik twyfel ook niet, of het is, hier ter Stede , aangenomen en afgekondigd. Men hadt, in 't begin des jaars 1570, op laft van den Hertoge van Alva, een ontwerp van de Vöorregten en Gewoonten der Stad aan hem moeten overleveren (k) , waarin niets gefteld was, welk met zyn Plakaat op de Zee- vaart ftreedt. Ook zag men, hier, ten dien tyde, Alva zo zeer naar de oogen, dat men niet zou hebben durven weigeren, een Pla- kaat, welk van hem kwam, af te kondigen. Men vindt, daarenboven, 's Hertogs Plakaat en de Inftruftie voor zynen Commis, Diego Gonzales Gante , in de eerfte uitgaave der Handveflen van Amflerdam van den jaare 1597 (7), daar men deeze ftukken, vooral in dien tyd, niet zou geplaatft hebben, zo zy, hier ter Stede, niet waren aangenomen geweeft. Men voege hier nog by, dat., in de oudfte Ordonnantie voor de Aiïiirantie - Kamer, het Plakaat des Hertogs van Alva, zo wel als de voorige Piakaaten, in veele punten, gevolgd is: welke punten, zelfs in de tegenwoordige Ordonnantie, gedeeltelyk, zyn overgebleeven. Ook bewyzen de Spaanfche woorden Police, Despaches, Casco, Reflorno en anderen, in 't ftuk van Aiïiirantie gebruikelyk, genoegzaam, van waar men, hier, de wyze van regtsplee- ging in dit ftuk ontleend hebhe. Opreg- De gefchillen, over 't ftuk van Aiïiirantie ring der vallende, werden, in en voor dien tyd, hier Affuran- £er Stede, gebragt voor Schepenen, die regt
tie-Ka- |
||||||||||||||
|
mer.
|
||||||||||||||
|
(f) Groot-riakaatb. I. Deel, kol. tz%, «39,
(g) Groot Plakaatb. I. Deel, kot. 2115.
(h) Verwers Zeeregten lil. i3s.*Aant. (>") Repertorium, bl. Ho, 141. (kj Zie II. Deel, VIII. Boel^, bl. 319.
(I) BUi%.. 171, IS3. |
||||||||||||||
|
IIL Boek.
|
|||||||||||||||
|
R E G E E
|
|||||||||||||||
|
Gi
|
|||||||||||||||
|
4ii
|
|||||||||||||||
|
voor dat het, buiten de zeegaten der Plaatfe, Keure van den zeveri en twintigen Uk^™ ,
geraakt, en zelfs de tonnen of bakens, zo'er des jaars 1-7*3 , by de Ordonnantie SAm' eemgen zyn, yoorby gezeild is f/)- Men mag tigd, in de Police , worden uitgedrukt %IT zig, op vertrokken fchepen of goederen, doen de Afluradeur is ilegts, in de helft der fch» meeV verzekeren, mids zulks, in de Police , uit- de, gehouden ft). Verzekering op goedereNa- drukkende en, in geval van ramp offcha- te lande, of over zoete wateren verzonden de, by eede, verklaarende , dat men daar- wordende, of op vaartuigen, die dezelven |
|||||||||||||||
|
»Am-
|
|||||||||||||||
|
van onkundig gewieft is . behoudens nog- voeren , moet gefchieden , overeenkom^
tans het regt des Afiiiradeurs, om het tegen- met de Ordonnantie. Men mag zier jn ? deel te bewyzen ; in welk geval de geas- algemeen , op goederen doen verzekeren , iureerde niet alleen geett eifch heeft op den zonder dezelven in 't byzonder te benoemen* Afluradeur; maar zelfs tot betaaling van dub- doch gemunt of ongemunc Goud en Zilver' bele Premie, boven de koften , verweezen Juweelen , Paarlen en andere kleinnndiPh ' wordt. Men rekent, dat de Geaflureerde, Ammunitie van oorlog en Geweer moeren' van een'afltand van drie mylen, in den tyd byzonderlyk, in de Police , zyn uitmT_ ,£' van twee uuren, kennis heeft können krygen De gaadjevan Schippers of Bootsgezellen ™* van de fchade,op verzekerde fchepen ofgoe- niet'verzekerd worden; doch wel 'tRancfoen deren gevallen: en by is gehouden, zig met of Losgeld, Welk zy zouden können behoe eede te zuiveren, zo hy verklaart, daarvan ven, in geval, zy door Zeeroovers moeceri wantieer egter geene kenniflè gehad te hebben. Het genomen worden; welk rantfoen de Aflura W,-, gevaar van den Afluradeur op goederen be- deurs, tot de getekende fomme toe, voldoen" Airu~T Sint te lo°Pen' van den lYd af' dat dezelven moeten ; wordende- hun het gene het zelve deur op gebragt zyn op de kaai of wal, om van daar, minder beloopen mögt te rü» Weven D* *« met fchuiten of ligters, naar de fchepen ge- Vragtpenninsen van e«i fi>hil.»». r £5,voerdte worden; „ duur., „ STSE fiHp-ta^TCÄiSftK
ehwigt^pen, ter beftemder plaatfe, aangekomen, en den goederen mogen ook verzekerd worden- de goederen wederom op de kaai of wal mids al het zelve fchattende in de Police. Ook geloft zyn ; doch zo men 't Mèn , buiten mag men zig, voor den tyd van een bar wettige verhmdennge, nalaat, eindigt het ge- doen verzekeren voor fchade. onrfbSi uij vaar des Afiiiradeurs vyfhen dagen na decaan- brand vanLynbaanen , Suikerbkkeryen fen komft der fchepen. Het gevaar op 't fchip deryen , Molens, Huizen, Pakhuizen enz begint, met het inneemen van Ballaft of Koop- beide buitens en binnens Lands Penningen manfehappen, en eindigt met de ontloflïnge, op Bodemery of behouden reis medeleven* of ten langden een, en twintig dagen na de mogen insgelyks verzekerd worden, mid&s men aankoraft van t fchip ; of, zo 'er verzeke- zulks , byzonderlyk , melde in dé Police rmg op de uit- en t'huisreize gedaan is, na wordende den Geaflureerden de verzekerde het afloopen der geheele reize. Zo 't fchip fomme voldaan , tegen overeifte van zvnon nog niet aangekomen is ter plaatfe , van eifch op den Opneemer, wanneer 't fcÏÏ waar men zig, op het zelve, of op de 1»- jaar en dag, vermifr is. Zde reis Vel dinge wil doen verzekeren moet zulks, in anderd wordt', buiten toedoen van den Op de Police, worden uitgedrukt De Geaflu- neemer, blyfe de AfTurantie van waarde. Dbch reerden op goeaeren , en de Geaflureerden zo de Schipper Opneemer is en de reis od op fchepen, reeders of eigenaars zynde,mo- lalt van de Reedery, veranderd wordt moet gen de fchepen geene andere havens doen de Geaflureerde met den Afluradeur, ten o inloopen , dan in de Police benoemd zyn. verftaan van Aflurantie-Meefteren, of anders- Doch de Schipper mag zulks, by nood, zins, wegens verbetering van Premie, over- doen. En zo hy 't* ook buiten nood, doch eenkomen, of de Afluradeur is in geene fc-h ' zonder laft van den Geaflureerde doet, blyft de de gehouden. Aflurantie, op Bodernerve el' Aflurantie van waarde: doch de Afluradeur daan, is vry van Avary grofle, en Verminde- behoudt eifch op den Schipper. Voorheen, ring van waarde door bederf in z\s zelvetï" plagt alleenlyk zeven agtfte van 'tCafco van Aflurantie op goederen, die reeds ten volle Jaaf0P, een fchip met zyn toebehooren te mogen met Bodemery bezwaard zyn is nietig en van Wy2epwau verzekerd worden (s); doch thans mag men onwaarde. Alle goederen zonder onderfcheid ^nz'jg de volle waarde, die men in de Police mag mogen, ten volle, en met de Premie inge- J'glaa- "«drukken, met de Premie ingeflooten, doen flooten , worden verzekerd zonder dat de 2iVrer' £erzekercn : maar zo 'c fchiP van vuuren- verzekerde, gelyk van ouds' verpligt is *e en. ftout getimmerd is,moet zulks, volgens eene gevaar van een tiende der waarde, ten zynen Me, te houden: moetende, alleenlyk, zul-
■ y) Handv. tl. 691. * .
W ttBfc. «. ,70. w aandyj bh 6Sit fee
|
|||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
VIL Deel.
|
|||||||||
|
438
|
||||||||||
|
men het fchip en de verzekerde goederen in Assu-
het zelve, die geen bederf onderworpen zyn , ran* aan de Afluradeurs mag abandonneercn; wel- tiE' ke zes,of twaalf maanden beginnen te loopen, weE" van den tyd, waarin den Afluradeuren, of hetTER * meerderdeel derzelven, hier ter Stede zynde, door den Bode der Afliirantie-Kamer, kennis gegeven is; terwyl de Geaflureerden verpligt blyven, de fchade aan fchip en goed te voor- komen , en het ontflag van 't een en 't ander te bevorderen. Doch grove en bederfelyké goederen mogen , naar gelegenheid van zaa- ken, vroeger, en kort na dat de Afluradeurs kennis van 't geval gekreegen hebben, wor- den geabandonneerd. Eifch van fchade en Avary gros, binnen Europa en de paaien bo- ven gemeld, moet ten langfte binnen een en een halfjaar; buiten die paaien, binnen drie jaa- ren, en te lande, of over de zoete wateren, binnen de helft van den gemelden tyd, ge- daan , en geregtelyk vervolgd worden , op ■poene van verftek. De Afluradeurs zyn niet gehouden in fcha- Avary e
de, die fchip of goed, door bederf in zig zei- fchade» ven, overkomt. Iemant, zig op goederen in 't gemeen hebbende doen verzekeren , kan geene fchade onder tien ten honderd vorde- ren, zo bevonden wordt, dat het gevaar ge- loopen is op Wolle, Vlafch, Hennip, Stok- vifch, Haring, Graanen, rond of plat Zaad, Suiker, Erweten, Boonen,Kaas, Boeken of Papier. Doch zo hy eenige van deeze Waa- ren, uitdrukkelyk, in de Police genoemd heeft, is de Affuradeur maar vry van befchadigdheid onder drie ten honderd. De Avary of fchade wordt geflaagen over de bruto of ruwe fom- me , die de goederen , gezond zynde , ter plaatfe, werwaards zy gefchikt zyn , waardig bevonden worden. De Geaflureerden zyn ver- pligt , de Afluradeurs ten fpoedigfte kennis te geeven van de rampen en fchade, den verze- kerden fchepen of goederen overkomende. p De Premie of prys der verzekeriage moet Or<1LV terftond worden betaald. Zo de Afluradeurs hetd(,f dezelve borgen, behouden zy alleenlyk eifch prÊiii<e' op de Makelaars of anderen , die de Aflii- enAef rantie bezorgd hebben; doch zo deezen in P1'^ ongelegenheid mogten geraaken, zyn de Ge- Xsttf- aflureerden, hun de Premie nog niet betaald hebbende, verpligt, dezelve aan de Aflura- deurs te voldoen. Tot voldoening der Pre- mie , wordt, voor Commiflariflen der Aflu' rantie-Kamer, geprocedeerd van dag tot dag; en op het tweede defaut, zonder uit- ftel, regt gedaan. De Makelaars of anderen mogen hunne Meefters, die hun de uitge* fchooten Premie weigeren te voldoen, ^aS" vaarden voor Commiflariflen , en zyn meC verpligt, de Police uit te geeven, voor dat zy voldaan zyn. Zy mogen zelvea geen* |
||||||||||
|
Assu- Ke goederen, Welker bedraagen niet met in-
ran- kooprekeningen getoond kan worden, in de TiE- Policen , gewaardeerd worden. Van verze- mees- kerde goederen, die niet verzonden worden, ters, en van verzeii;erde fchepen, die de reis niet doen, moeten de Afluradeurs de genooten Pre- mie wederom uitkeeren, 't welk menReßorno noemt, mids daarvan inhoudende een half, of, zo de goederen reeds van de kaai of wal, in fchuiten ofligters, gelaaden geweeft zyn, een ten honderd, en van de fchepen, insge- lyks, een ten honderd. R ff Zo een Aflüradeur/ai/Zm-f, vermag de Ge- rande, aflïireerde, mids hy den Curateor in deszelfs
boedel de geflooten poft, door den Bode der Aflïirantie - Kamer, laate opzeggen, zig, op nieuws, op alle goede en kwaade tydingen, by anderen, laaten verzekeren. Volgenseene oude gewoonte, mogen de naamen van den derden en volgende Afluradeurs, op eene en de zelfde Police, buiten bewilliging der genen , die voor hun getekend hebben, niet worden geroyeerd of uitgedaan , ten ware de Geas- fureerde zelf, of iemant anders, voor de ge- royeerde Afluradeurs, wilde ftaan («). Abandon- Wanneer een verzekerd fchip onbekwaam nement. geworden is, of zo verzekerde fchepen of goe- deren genomen, bedorven, of zonder regt van herkryginge, verlooren geraakt zyn, mogen de Geaflureerden dezelven, by fchriftelyke Afte, door den Bode van deAflurantie-Kamer,flZwj- donnteren of overlaaten aan de Afluradeurs , die gehouden zyn, hun, drie maanden daarna, de getekende fomme te voldoen. Schepen , gefchikt naar Groenland of Straat - Davis, van welken men, zes maanden na de terug- komft van het laatfte fchip van daar; of Sche- pen , gezonden naar eenige plaats in Europa, of naar Barbarye , de Canarifche Eilanden, de geheele Middellandfche zee, de,Levant, en de Archipel of daar omtrent, van welken men ,in zes maanden na hun vertrek; of Sche- pen , die verder zeilen moeten, van welken men, in een jaar, taal noch teken vernomen heeft, worden zo goed als verlooren geagt, en mogen de Geaflureerden vraagen Config- natie van de getekende fomme ter Aflurantie- Kamer, die, met de Intreft van vier ten hon- derd , te rug gegeven wordt, zo de fchepen, naderhand, behouden aankomen. Doch zo zulks, na jaar en dag, in 't eerfte, of, na twee jaaren,in het tweede geval,gefchiedt, houdt de Intreft op. Zo een verzekerd fchip, in Eu. ropa en de verdere befchreeven paaien, door uitheemfche Mogendheden , opgehouden of bekommerd worden mögt , moet men zes maanden; of twaalf maanden, indien 't buiten de gemelde, paaien gebeurt., vertoeven, eer en
(») Hamlv. hl. $41.
|
||||||||||
|
UI Boek. R E G E E R I n g.
Jgo. Afïuradeurs wezen en genieten , voor Ma- rye hier ter Stede; maar kiezen ank Dn • •
T'*~ ÏS Y ',,een/IerdeJ «n honderd van elke Hum citandi & executandilThnhe vTT'Assv' *l£ reis; welk, door de AiTuradeurs , betaald Secretaris dier Kamer • om ï. ? ?"RAK' TfiKs> wordt en waar voor zy, zo wel als de Ge- nis in de Po ™tTdoeftelTe,\ ^ dte" mI'
affureerden, gehouden zyn, voor de Premie teren en RegeeTd rsT^rfS'^T^'^S' m te (taan mids de AfTuradeurs hun , vol- die van andefe Steden JwAttrf ■* ?* gens eene Keure van den zeven en twin-. mers zyn, by rSJc ^sÄ ? " • tigften Apnl des jaars i745, voor het uit- van dertwJfden jXd^i^6 T^ gaan der tweede week, na de week, waar derlyk, g^rojd7^1^Z&^' m de Aflurantie geflooten is, by.affignatie, Voorts, zyn, by het eeVfteS der Om }' betaaling der geborgde Premie afvorderen nantie, alle bedingen m de PoheenSï°" waarna de Makelaars ook de Geaflureerden de Ordonnantie ftfyden, vo« S evan in de volgende week , voor de voldoening onwaarde verklaard. me"§ '" Van der Fremie, moeten dagvaarden, beide op De Commissarissen r>pD a w ■
OPhe, Zek^%Vfeurte»is'j"de ^ure vermeld^ t»-kJK'r, /a^^'^'SSS
&r zvnDLPr°tCenJan /Ura,ntle m0eten §efterkc TERS >die> by'c aanvaarden va„ hÄ Ä Po< TL eC J16!? Ze§d van den Lande, te miffie, by eede, belooven lie^rT u Commh' weeten , zo de fomme , die daar op gece- verzekeren, en zig, zonde iem n £,nf T?'
kend wordt, minder beloopt dan twee hon- afgunftte toonen, ftiptelvk I^IZ^S^™' derd guldens, met een zegel van drie Hui- a£ de Ordonnani e7^ato ?p d^^" sSaSS t*££ANP
guldens, me. een zege! van twaalf S™ A»™"™, /vTS/" S6»" <"«
van dutzend co. onder de tien duizend gü.2 werpen o/kappen 1„Wd Ai rï""* uit dens, met eeu zegel van vier e„ twintig Sul. ders, eenigeSre fehadofTkoffT""?- vers,en van tien duizend guldens en dat bo- als L,y \m wtLnaanlmrkt e™ rchepen, of op ÄSSSÄSSB w»derM»r£" "7" >
Poiieen verkoopen De Makelaar!oSt fa f aS Ä^ÄL"*'
die behoorlyk sSeld[ én dnlvl o* ™ ^,g °S Worf,t ook • door de Kamer, opge.
e s SSI?1 S^ajteÄSfieS
daatvan , zo 't vereifcht wordt äfrS;ir°m iv,l,g° "'" Kr Kamer te komm opgeeven:
ech«fcen y de J°ngfte Ordonnantie op deeze Kamer der Avarve jrrofTe S„„„ n PTa£ n
Gw„ of hghaam van 't fchip. a. Van eene duiztnd der getekende fomTevooï ÏÏ r
Ent nf °P g,0ederen- 3-Van eene Lyfte- doen der gefchillen wegens geVordede p^ Vei"^ tVaenrZekenngte8ien0nchriftenro- mie' t0e§degd- Commiffirilen^^ bevindenl'
vers 4. Van eene verzekering voor twaalf dat, in geval van fchade of bekomm» • fanden, tegen brand in gebouwen. En J fchip of goed, den AfTuadeuren k f^^ By allf deeZe ^S^ÏÏiT,S£ e" Sê piZZ 'T^^T
AiTuradeurs die hnirpn ^»„ c j t- , j öi ^UUJbeni or van een gedeelte
WoonenTcit« zifniet T Scede Vr>'heid de»dven, met t0elaating van het geënampti.
de aSre^lVnL , Cen' Z° Welals f' te,m,°Sen hgten, onder borgtogt van
^BAtïA^S^«« * hCt meC d£ ^ « veioeden^ndienU:
III. STT7ÏT f-> H.»dv. w. Wfc
1UK' Mmm
|
||||
|
VIL Deel.
Pieter Janfz. Reael. Assu-
1614. raN" Geurt Dirckfz. van tiê'
Beuningen. imeEs' Cornelis janfz. Vak- teK-S'
kenier." Pieter Janfz. Reael.
1615. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Pieter Janfz. Reael.
Pieter Pieterfz. Hafle-
laer. 1616.
Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Pieter Janfz. Reael.
Pieter Pieterfz. Haffe-
laer. 1617.
Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Pieter Janfz. Reael.
Pieter Pieterfz. Hafle-
laer. 1618.
Pieter Matthy fz. Schry-
ver. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Pieter Pieterfz. HalTe-
laer. 1619;
Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Pieter Janfz. Reael.
Pieter Pieterfz. Hafle-
laer. 1620.
Cornelis Janfz. Vale-,
kenier. Pieter Janfz. Reael.
Pieter Pieterfz. HaiTe-
laer. 1621.
Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Pieter Pieterfz. Hafle-
laer. Michiel Pauw.
IÓ22.
Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Pieter Pieterfz. Hafle-
laer. Reynier Reael Janfz.
1623.
Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Pieter Pieterfz. HalTe-
laer. Reynier Reael Jan#*
1624. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Reynier Reael Ja1»2*
Cornelis de Vry-
l6*i' TT 1
Cornelis Jaiiiz. Valc-
kenier. £ey„ |
||||||||||||||||||||||
|
A M S T E R D A M S
|
||||||||||||||||||||||
|
44-Q
|
||||||||||||||||||||||
|
.1602.
Jan Henrickfz. Oetgens
van Waveren. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Adriaen Pieterfz.Raep.
1603.
Jan Henrickfz. Oetgens
van Waveren. Cornelis Janfz. Vale-
nier. Adriaen Pieterfz. Raep.
1604.
Jan Henrickfz. Oetgens
van Waveren. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Adriaen Pieterfz. Raep.
1605.
Jan Henrickfz. Oetgens
van Waveren. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Adriaen Pieterfz. Raep.
1606. JanHenricklz. Oetgens
van Waveren. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Adriaen Pieterfz. Raep.
1607. Geurt Dirckfz. van
Beuningen. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Adriaen Pieterfz. Raep.
1608. Geurt Dirckfz. van
Beuningen. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Adriaen Pieterfz. Raep.
1609. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Adriaen Pieterfz. Raep.
Jonas Witfen.
1610. Jacob Poppen.
Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Adriaen Pieterfz. Raep.
161.1.
Jacob Poppen.
Adriaen Pieterfz.Raep.
Cornelis Janfz. Valc-
kenier. r 1612.
Geurt Dirckfz. van
Beuningen. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Pieter Janfz. Reael.
1613.
Geurt Dirckfz. van
Beuningen. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. |
||||||||||||||||||||||
|
naderhand, mögt bevonden worden te behoo-
den: mids den verweerder, op zyn verzoek, vooraf, Copy der befcheiden en dag om te antwoorden gegeven worde. Tegen iemant, die, wegens fchade gedagvaard zynde , niet verfchynt, Wordt eerfte , tweede en derde defaut verleend, en dan, ten principaale, of by provifie, gedisponeerd, zo als Commifla- ruTen zullen oordeelen te behooren Van de provifioneele vonniflèn-valt geen appel; doch van vonniflèn ten principaale, en van de ge- despacheerde Avaryen groflèn kan aan Sche- penen geappelleerd worden, binnen den tyd van tien dagen. De Affiiradeurs moeten de fchade en Avaryen, in welken zy verweezen zyn , terflond voldoen , of Intreft betaalen. De Desfachen of Vonniflèn van Commiflaris- fen worden , op gelyke wyze als die van Schepenen, ter uitvoeringe gelegd. Tegen zul- ken, die, wegens fchade, gedagvaard zynde, niet verfchynen, wordt, van drie tot drie da- gen, by defauten, geproc-edeerd, en tegen ge- daagden- en niet verfchynende, wegens Ava- rye grofle, van agt tot agt dagen; worden- de , met het derde defaut, hun goed gewaar- deerd uit het Manifeft, waarvan zy zig niet beroepen mogen. Kwaade trouw of bedrog, gepleegd, in het tekenen of laaten tekenen van Policen van Aflurantie, wordt, volgens de Ordonnantie, aan den lyve, en zelfs met met de dood geftraft, verwyzende Cómmis- fiu'iiTen, zo zy iet diergelyks ontdekken, par- tyen aan myne Heeren van den Geregte, welken zy alle ftukken en befcheiden in han- den ftellen. Ue Kamer van Aflurantie wordt waargeno-
men, door eenen Secretaris, daar toe byzon- derlyk aangefteld , die eenen Klerk onder zig heeft. Wy hebben reeds aangetekend, dat hy in het inkomen der Kamer, uit de vonniflèn en uit het opmaaken der Avaryen, deelt met de Heeren Commiuariflèn. De Kamer wordt ook gediend door eenen Bo- de , die de dagvaardingen, aanzeggingen en abandonnémentén doet. Wy voegen hierby de na amen van de
Commissarissen der Kamer van Assurantie, federt derzelver eerfte aan- ftelling, in't jaar 1598,tot op het jaar 1768. |
||||||||||||||||||||||
|
Assu-
RAN-
TIE- MEES- TERS. |
||||||||||||||||||||||
|
Secreta-
ris. |
||||||||||||||||||||||
|
Bode.
|
||||||||||||||||||||||
|
Naam-
lvst der Commis- sarissen van de Assuran- tie-Ka- mer. |
||||||||||||||||||||||
|
1598.
Gerrit Bicker. Frans Henrickfz. Oet- gens van Waveren. Gillis Janfz. Valckenier. 1599-
Gerrit Bicker. Gillis Janfz. Valckenier.
WillemPieteriz.Hooft, 1600.
Willem Pieterfz.Hooft. Gillis Janfz. Valckenier. |
den 31 Maart komt in
zyne plaats Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Jan Henrickfz. Oetgens
van Waveren. 1601. Jan Henrickfz. Oetgens
van Waveren. Cornelis Janfz. Valc-
kenier. Adriaen Pieterfz. Raep. |
|||||||||||||||||||||
|
REG E E R I N G.
|
||||||||||||||||||
|
Ifl. Bork.
|
||||||||||||||||||
|
441
|
||||||||||||||||||
|
Reynier Reael. Janfz.
Cornelis de Vry. 1626.
Dr. Albertus Coenra- dus Burg.
Reynier Reael Janfz. Cornelis Michielfz. Blaeuw,
1627.
Reynier Reael Janfz. Cornelis Michielfz. Blaeuw.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
1628. Reynier Reael Janfz. Cornelis Michielfz. Blaeuw.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
1629. Reynier Reael Janfz. Cornelis Michielfz. Blaeuw.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
1630. Reynier Reael Janfz. Cornelis Michielfz. Blaeuw.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
1631. Reynier Reael. Janfz. Cornelis Michielfz. Blaeuw.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
1632. Cornelis Michielfz. Blaeuw.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
•I(533- "
Cornelis Michielfz. Blaeuw.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
1634. Cornelis Michielfz. Blaeuvw;
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
„ 1635.
Cornelis Michielfz.
Blaeuw.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
r 1636. Cornelis Michielfz.
»laeuw.
Dr. Cornelis van |
||||||||||||||||||
|
Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
1637. Cornelis Michielfz. Blaeuw.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
1638. Cornelis Michielfz. Blaeuw.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
1639.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
Nicolaes van Loon. 1640.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beunningen.
Nicolaes van Loon. 1641.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
Nicolaes van Loon. 1642.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
Nicolaes van Loon. IÓ43-
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
Nicolaes van Loon. 1644-
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
Nicolaes van Loon. 1645.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
Nicolaes van Loon. 1646.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
Dirck Geurtfz. van Beuningen.
Nicolaes van Loon. 1647-
Dr. Cornelis van Dronckelaer,
|
||||||||||||||||||
|
Dirck Geurtfz. van
Beuningen.
Nicolaes van Loon. 1648.
Dirck Geurtfz. van Beuningen fterft 19 November. Nicolaes van Loon. Jan Michielfz. Blaeuw, fier ft 0.0 July, en in zyne plaats kwam Jacob van'Neck. 1649.
Nicolaes van Loon. Gerrit Claefz. Hafle- laer.
Jacob van Neck. 1650.
Nicolaes van Loon. Jacob van Neck. Jacob Valckenier. 1651.
Nicolaes van Loon. Jacob van Neck. Jacob Valckenier. 1652.
Jacob van Neck. Jan Huift. Jacob Valckenier. l653-
Jacob van Neck. Jan Huift. Dr. Jan Veneman. 1654.
Jacob van Neck. Jan Hulft. Jacob Servaes. i655-
Jacob van Neck. Jacob Servaes. Pieter van Loon. 1656.
Jacob van Neck. Jacob Servaes. Pieter van Loon. 1-657-
Jacob van Neck.
Jacob Servaes. Pieter van Loon. 1658.
Jacob van Neck. Jacob Servaes. Pieter van Loon. 1659.
Jacob van Neck. Jacob Servaes. Pieter van Loon. 1660.
Jacob van Neck. Jacob Servaes. Pieter van Loon. 1661.
Jacob van Neck. Jacob Servaes. Pieter van Loon» 1662.
Jacob van Neck. Jacob Servaes. Pieter van Loon. Mmm 2,
|
||||||||||||||||||
|
1663.
Jacob van Neck.
Jacob Servaes. Pieter van Loon. 1664.
Jacob van Neck. Jacob Servaes. Pieter van Loon. 1665.
Hans Bontemantel. Jacob van Neck. Pieter van Loon. 1666.
Nicolaes van Loon. Mr. Joachim Rendorp. Jacob van Neck. Nicolaes van Loon.
Mr. Joachim Rendorp.
Jacob van Neck.
1668. Ni^c'aes van Loon.
Mr. Joachim Rendorp.
Jacob van Neck.
is den 11 Auguftus tot Schepen gehören, en in zyne plaats kwam den 23 dito. Mr. Willem van Loon.
1669. Mr. Joachim Rendorp.
Jacob van Neck.
Rombout Hudde.
1Ö70. Mr. Arnout Helmans
Hooft, Ridder. Mr. Willem van Loon.
Jacob van Neck.
1671. Mr. Aarnout Helm-ans
Hooft, Ridder. Mr. Willem van Loon.
Jacob van Neck.
1672. Hendrick Roeters.
Jacob van Neck.
Dr. Philips Weveringh.
By de buitengewoone verandering in Sept. bleeven deAffurantie- meefters in bun be- wind: als Hendrick Roeters.
Jacob van Neck.
Dr. Philips Weveringh.
- I(573.
Dirck Tulp. Jacob van Neck fterft den 20 yuly, en in zy- neplaats komt Rochus van Capelle. Mr. Pieter Hulft. IÓ74-
Mr. Willem van Loon. Mr. Pieter Hulft. Rochus van Capelle. 1675.
Mr. Willem van Loon., Mr.HillebrandSchellin- ger. Mr.
|
||||||||||||||||||
|
Assl-
RAN-
TIE- ME ES- TERS. |
||||||||||||||||||
|
*
|
||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
en Assu-
Mr. Willem Six. RAn-
Oud-Scbepenen. TlÈ.
Mr. Ferdinand vanCol- MEgS- len de Jonge. terS« 1707.
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Mr. Willem Six. Oud-Scbepenen.
Mr. Ferdinand vanCol- len de Jonge. 1708. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Mr. Willem Six. Oud-Scbepenen. '
Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge. 1709. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Mr. Willem Six. Oud-Scbepenen.
Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge. 1710. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Mr. Willem Six. Oud-Scbepenen.
Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge. 1711., Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en
Mr. Willem Six. Oud-Scbepenen.
Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge. 1712. Mr. Jacob ßicker Hen- rickfz. en Mr. Willem Six. Oud-Scbepenen.
Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge. 1713. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz., fierft 13 Oc' tober. en Mr. Willem Six. Oud-Scbepenen-
Mr. Ferdinand van Co'" len de Jonge. -
Fredrick Alewyn, "jin 26OS0&. in-de .ptotös «an Mr. Jacob Bicker Henricklz. I7I4- Mr. Willem Six- en
Gerard van Papen- broeck. Oud-Scbeptnef
M1, |
|||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||
|
442
|
|||||||||||||||||
|
rickfz. Oud-Scbepen.
Matthias Trip. Willem Raep. 1688. Gillis Sautyn. en
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. Oud-Scbepenen.
Matthias Trip. 1689. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Jan Coymans. Oud-Scbepenen.
Matthias Trip. 1690. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Jan Coymans. Oud-Scbepenen.
Mr. Quiryn van Stryen. 1691.
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Jan Coymans. Oud-Scbepenen.
Mr. Quiryn van Stryen. 1692.
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Jan Coymans. Oud-Scbepenen.
Mr, Adriaen Duyvefz. 1693.
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Mr. Quiryn vati Stryen. Oud-Scbepenen.
Ernft Roeters. 1694. Mr. Jacob ßicker Hen-
rickfz. en Mr. Willem Six. Oud-Scbepenen.
Ernft Roeters. 1695. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz.
Mr. Willem Six. en
Mr. Frederik Sluysken. Oud-Scbepenen. 1696. Mr. Jacob ßicker Hen- rickfz.
Mr. Willem Six. en
Mr. Frederik Sluysken. Oud-Scbepenen. 1697. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz.
Mr. Willem Six. |
|||||||||||||||||
|
Mr. Pieter Huift.
1676.
Mr. Willem van Loon. Joan van Beaumont, de Jonge.
Mr. HillebrandSchellin- ger.
1677.
Michiel Tielens. Joan van Beaumont, de Jonge, in wiens plaats
komt 17 April.
Joan Commelin. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz.
1678.
Michiel Tielens. Joan Commelin. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz.
Michiel Tielens fierft
• en in zyne plaats komt DanielBernard dejonge. Joan Commelin. *Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. 1680.
Joan Commelin. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz.
DanielBernard dejonge. 1681.
Joan Commelin. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz.
Daniel Bernard de Jon- ge, Heer van Kat- tenbroek. 1682.
Cornelis Valckenier. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz.
DanielBernard dejonge, Heer van Kattenbroek. 1683. Cornelis Valckenier. Jacob Elias. Jacob Trip. 1684.
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz.
Jan Coymans. Jacob Trip. 1685.
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Jan Coymans. Oud-Scbepenen.
Fredrik Berewout. 1686.
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Jan Coymans. Oud-Scbepenen.
Willem Raep. 1687. Mr. Jacob Bicker Hen- |
|||||||||||||||||
|
en
Cornelis Calkoen. Oud-Scbepenen. 1698. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz
Mr. Willem Six. en
Mr. Daniel Jean Ber- nard. Oud-Scbepenen.
1699. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz.
Mr. Willem Six. en Mr. Daniel Jean Ber- nard. Oud-Scbepenen.
1700. Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en
Mr. Willem Six. Oud-Scbepenen.
Guilielmo Pels. 1701.
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en
Mr. Willem Six. Oud-Scbepenen.
Guilielmo Pels. 1702.
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Mr. Willem Six. Oud-Scbepenen.
Guilielmo Pels, 1703.
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. en Mr. Willem Six. Oud-Scbepenen,
Guilielmo Pels. ! I704.
Mr. Jacob Bicker Hen-
rickfz *
Mr. Willem Six. en
Mr. Jan Baptifta de. Hochepied. Oud-Scbepenen.
1705.
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz.
Mr. Willem Six. en
Mr. Jan Baptifta de Hochepied, den 17 Maart gecommitteerd in de Generaliteits Rekenkamer. Oud-Scbepenen.
Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge, kwam den 21 April in zyne plaats. 1706.
Mr. Jacob Bicker Hen- rickfz. |
|||||||||||||||||
|
Assu-
RAN-
XIE- MEES- TERS. |
|||||||||||||||||
|
♦
|
|||||||||||||||||
|
III. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E e R
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
44-3
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Asser. Mr. Ferdinand van Co*an- len de [onge.
ÏIE- w 1715.
^es] Mr. Willem Six.
«£«!S en Gerard van Papen-
broeck. Oud-Schepenen.
Mr. Ferdinand van Collen de Jonge. Mr. Willem Six.
|
1724.
Balthasar Boreel. en
Mr. Gerard Bors van Wavereri, in zyne plaats komt Mr. JacobusTrip Janfz. Oud-Schepenen. Mr. Dirk Trip. l7*5-
Balthafar boreel. en
Mr. JacobusTrip Janfz. Oud-Schepenen.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Pieter van de Poll.
Oud-Schepenen. 173'?-
Balthafar Boreel. Mr. Bauduin van Col- len, en Mr. Pieter van de Poll. Oud-Schepenen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en .
Mr. Pieter van de Poll. fr;5,""
Oud-Schepenen. !±N*
Henrik Hooft Danielfz. „ " I74I. MJiJiS-
Mr. Cornelis Trip, TERS>
Vryheer van Oud en Nieuw Góudriaan, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1734-
Balthafar Boreel.
Mr. Cornelis Trip,
Vryheer van Oud en NieuwGoudriaan enz. |
Langerak enz.
en. Mr. Pieter van de Poll. Oud-Schepenen.
Hënrik Hooft Danielfz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
e»
Gerard van Papen- broeck. Oud-Schepenen.
Mr. Ferdinand van Col len de Jonge. 1717. . Mr. Willem Six. en Gerard van Papen- broeck. Oud-Schepenen.
Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge. 1718. Mr. Willem Six. en
Gerard van Papen- broeck. Oud-Schepenen.
Mr. Ferdinand vanCol- len de Jonge. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1742.
Mr. Corneiis Trip, Vryheer van Oud en Nieuw Góudriaan, Langerak enz. en Mr. Pieter van de Poll. Oud-Scbepenen. Henrik Hooft Danielfz. 1743-
Mr. Cornelis Trip, Vryheer van Oud en Nieuw Góudriaan, Langer ak enz. en Mr. Pieter van de Poll. Oud-Schepenen. Henrik Hooft Danielfz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Dirk Trip.
1726. ■ Balthafar Boreel. Mr. JacobusTrip Janfz
en
Mr. Gillis van den Bempden. Oud-Schepenen.
Balthafar Boreel.
Mr. JacobusTrip Janfz.
en
Mr. Gillis van den Bempden. Oud-Schepenen.
1628. Balthafar Boreel. Mr. JacobusTrip Janfz. |
Mr. Pieter van de Poll,
Oud-Schepenen. 1735.
Dirk van der Meer. Mr. Cornelis Trip, Vrybeer van Oud en Nie ww Góudriaan enz. en Mr. Pieter van de Poll. Oud-Schepenen. ~ 1736. Dirk van der Meer.
Mr. Cornelis Trip, Vryheer van Oud en NieuwGoudriaan enz. en Mr. Pieter van de Poll. " Oud-Schepenen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1744.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Gillis van den
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1737-
Dirk van der Meer, fierfi 4 Jan. 173S. Mr. Cornelis Trip, Vryheer van Oud en Nieuw Góudriaan, Langer ak enz. en Mr. Pieter van de Poll. Oud Schepenen. . Henrik Hooft Danielfz. op 18 Decenib. alhier geplaatfi. Oud-Schepenen.
Henrik Hooft Danielfz. Oud-Schepenen.
Henrik Hooft Danielfz. 1740. |
Mr. Cornelis Trip-,
Vryheer van Oud en Nieuw Góudriaan, Langerak enz. Mr. Pieter van de Poll. en
Mattheus Alewyn. Oud-Scbepenen.
1745«
Mr. Cornelis Trip, Vryheer van Oud en
..,Nieuw Góudriaan, Langerak enz.
Mr. Pieter van de Poll. en
Matthäus' Alewyn. Oud-Scbepenen.
1746. Mr. Cornelis Trip, Vryheer van Oud:en
■' Nkuw Góudriaan., Langerak enz.
Mr. Pieter van de Poll» en
Mattheus Alewyn be- ... dankt 4 Maart,enin zyne plaats komt ■
Theodorus deSmeth. Oud-Scbepenen. 1747' .
Mr. Cornelis Trip, Vryheer van Oud 'en Nieuw Góudriaan, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1719.
Mr. Willem Six. Balthafar Boreel. en
Gerard van Papen- broeck. Oud-Schepenen.
1720.
Mr. Willem Six. Balthafar Boreel. en
Gerard van Papen- broeck. Oud-Schepenen.
il* 171X'
Mr. Willem Six.
balthafar Boreel.
en
Gerard van Papen-
broeck.
Oud-Schepenen.
** x722-
Mr. Willem Six. '
balthafar Boreel,
,. Oud-Schepenen. *fr. Dirk Trip. J723.
Balthafar Boreel. ^Gerard Bors van
vv averen- |
Bempden.
Oud-Schepenen.
1729. Balthafar Boreel. Mr. Jacobus Trip Janfz. fierfi 28 Dec. en Mr. Gillis van den Bempden. Oud-Schepenen.
1730. Balthafar Boreel.
Philip Anthony van der Ghieffen, fierfi den 31 Maart en Mr. Gillis van den Bempden. Oud-Schepenen
1731-
Balhafar Boreel, Mr. Bauduin van Col- len, en Mr. Jan Coymans, Heer vanBruchem, is ge- committeerd op de Ta- xatie van de Huizen, en in Augufiuskwam in zyne plaats Mr. Egbert de Vry Temminck. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oud-Schepenen.
1732. |
Langerak enz.
Mr. Pieter van de Poll.
en
Theodorus deSmeth. Oud-Schepenen.
1748.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Cornelis Trip,
• Vtybeer van Ouden Nieuw Góudriaan,
Langerak enz.
Mmm 3 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Balthafar Boreel.
Mr. Bauduin van Col- len, en |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS VII.Deel.
|
|||||||||||||||||||||
|
444
|
|||||||||||||||||||||
|
Mr. Jacob Hop.
en
Nicolaas Warin. Oud-Scbepenen.
1764. Mr. Daniel Deutz. Mr. Jacob Hop. Nicolaas Warin. en
Mr. Joachim Rendorp, Heer van Marquette, enz. Oud-Schepenen.
1765. Mr. Daniel Deutz. Mr. Jacob Hop. Nicolaas Warin. en
Mr.Joachim Rendorp, Heer van Marquette, enz. Oud-Scbepenen.
|
|||||||||||||||||||||
|
1766.
Mr. Jacob Hop.
Nicolaas Warin. en |
|||||||||||||||||||||
|
Cotf-
MtSSA"
Risse*
VAN
|
|||||||||||||||||||||
|
Mr. Gerard Kuyften
van Hoefen. Oud-Scbepenen.
Nicolaas Warin. 1754-
Mr. Daniel Deutz. en
Mr. Anthony Pieter van der Lyn. Oud-Scbepenen. Nicolaas Warin. Ï755-
Mr. Daniel Deutz. Mr. Abraham Delcourt. en
Mr. Jacob Hop. Oud-Scbepenen.
I756-
Mr. Daniel Deutz. Mr. Anthony Pieter
van der Lyn, i^jfuly gecommitteerd in de Hollandjcbe Rekenka- mer, en in zyne plaats, bier Nicolaas Warin.
en Mr. Jacob Hop.
Oud-Scbepenen.
I757-
Mr. Daniel Deutz. Mr. Jacob Hop. en
Nicolaas Warin. Oud-Scbepenen.
1758.
Mr. Daniel Deutz. Mr. Jacob Hop. en
Nicolaas Warin. Oud-Schepenen.
1759-
Mr. Daniel Deutz. Mr. Jacob Hop. en Nicolaas Warin.
Oud-Schepenen.
1760. Mr. Daniel Deutz. Nicolaas Warin. en
Mr. Joachim Rendorp. Oud-Scbepenen. 1761. Mr. Daniel Deutz. Nicolaas Warin. en
Mr. Joachim Rendorp, Jleer van Marquette, enz. . Oud-Scbepenen. 1762.
Mr. Daniel Deutz. Nicolaas Warin. en
Mr.Joachim Rendorp, Heer van Marquette, enz. Oud-Scbepenen. 1763-
Mr. Daniel Deutz. |
|||||||||||||||||||||
|
Assu- 1748.
UAN. Mr. Cornelis Trip ,
TiE- Vrybeer van Oud en mees- Nieuw Goudriaan,
ters. Langerak enz. Mr. Pieter van de Poll,
wordt 9 April Burge- meefter, en in zynt plaats komt Mr. Gerrit Hooft Ger- ritfz. en
Theodorus deSmeth. Oud-Scbepenen. By de buitengewoone
verandering der Re- geering, ïraSept.- en federt, zyn AJJuran- tiemeeflers geworden Mr. Gerrit Hooft Ger-
ritfz.
Theodorus deSmeth. en
Mr. Hendrik Terfmit- ten. Oud-Schepenen.
1749.
Mr. Gerrit Hooft Ger- ritfz.
Theodorus de Smeth. en
Mr. Elias Schellinger. Oud-Scbepenen. ^5°' , „
Mr. Gerrit Hooft Ger- ritfz.
Theodorus de Smeth.
en Mr. Elias Schellinger,
wordt Gecommitteer- de Raad, en in zyne plaats komt Mr. Anthony Pieter van
der Lyn. Oud-Scbepenen.
I75I-
Mr. Gerrit Hooft Ger-
ritfz. ■en Mr. Pieter Cornelis
Haffelaer, Heer van beide de EemneJJeri, enz. Oud-Scbepenen. Nicolaes Warin de
Jonge. 1752-
Mr. Gerrit Hooft Ger- ritfz. en Mr. Pieter Cornelis Haffelaer, Heer van beide de Eemnejfen, enz. Oud-Scbepenen. Nicolaas Wariri de Jonge. 1753.
Mr. Daniel Deutz. en |
|||||||||||||||||||||
|
Mr. Joachim Rendorp, RLeiKb
Heer van Marquette, Zaa-
enz. Oud-Scbepenen. ken.
1767-
Mr. Jacob Hop. Nicolaas Warin. en
Mr. Joachim Rendorp, Heer van Marquette, enz. Oud-Scbepenen. 1768.
Mr. Jacob Hop. Nicolaas Warin. en
Mr. Joachim Rendorp, Heer van Marquette, enz. Oud-Schepenen. |
|||||||||||||||||||||
|
III.
COMMISSARISSEN VAN
KLEINE ZAAKEN. De Collegien van Schout, Burgemeefte- ItL
ren en Schepenen werden, in den aan- Cobi-^ vang der voorgaande eeuwe, dervvyze, over-WISS^ vallen en bezwaard , met menigvuldige ge-RISN fchillen van gering belang, dat zaaken vanKLElI$ meerder aangelegenheid, daardoor, dikwils, £aa- opgehouden werden, tot groot agterdeel van Ken. de Stad en van de goede ingezetenen, 't Ge- Aanitf1' regt befloot, derhalve, op het einde des jaars ling- 1611 , jaarlyks, vier Commissarissen van Jf kleine Zaaken aan te Hellen, voor welken, op den elfden December des gemelden jaars, eene Ordonnantie werdt vaft- gefteld (a), die, den zeventienden July des jaars ï612, door een Oéïrol van 's Lands Staaten , beveiligd werdt (b). In 't eerft, werden alle zaaken van veertig guldens en daar onder, voor deeze Kamer, gebragt, zaaken van Arreft uitgenomen. Naderhand(1),werdt de fomme der zaaken, tot de regtbank van Commiflarifïèn van kleine Zaaken behooren- de, verhoogd op zeitig; nog laater,in 't jaar 1641, op honderd, en eindelyk, in 't jaaf 1650, op zes honderd guldens, 't zy in gel<* of goederen, ook in Reconventie (0> m''!s de zaaken niet blykbaarlyk behoorden tot een1"' ge andere Regtbank (d). Ten zelfden tydf» werden de gefchillen over Injurien en Civile aftien, beftaande in dreiging, vegting of kwef' fing?
(*) Handv. bl. «71.
(i) Handv. */. 651. (c) Handv. bl, «io.
(d) Handv. bl. 671 , 6yz., «72, 671.
(1) In 't jaar 1624.
|
|||||||||||||||||||||
|
R E
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||
|
III. Boek.
|
||||||||||||||||||||||
|
445
|
||||||||||||||||||||||
|
fing; ook alle gefchiHen-, tufibhen Meefïer
of Vrouw, en Stiegt of Dienfiraaagd, die, te vooren, ter Rolle van kleine Zaaken,plag- ten te dienen, tot de Kamer van Zeezaaken overgebragt: van waar zy, naderhand, tot de Kamer van Huwelykfche Zaaken overgebragt zyn. 't Getal der Com.mifBriflèn,welk,in 't jaar
1611, op vier gefield was, werdt, in 't jaar 1641, op vyf, en in 't jaar 1650, op zeven gebragt (e), waarop het, federt, gebleevenis. De meefle Commiflariflen van kleine Zaaken zyn, gemeenlyk, Oud - Schepenen. Zy be- looven, by hunne aanftelling, met eede,regt te-zullen doen, zonder aanzien van perfoo- nen. In hunnen eed, plagt ook een Articul ingevoegd te zyn, welk den Solliciteuren be- trof; doch dit is, al federt veele jaaren, ag- terwege gelaaten (f). Commiflariflen verga- derden, ten tyde der opregtinge deezer on- dergefchikte Regtbank, in het oude Stadhuis, in de zogenaamdegefehilderde Kamer, alwaar de oproer en ftraf der Herdooperen , door Dirk Barendszoon, in verfcheiden' tafereelen, afgebeeld was. Op het tegenwoordig Stad- huis , is een bekwaam vertrek tot hunne by- eenkomften gefchikt, alwaar zy, op dezelfde dagen als Schepenen , vergaderen. Die iemant, voor Commiflariflen van klei-
ne Zaaken, wil dagvaarden, moet zulks doen, dooreenenroedraagende Bode, uiterlyk twaalf uuren voor dat de zaak ter Rolie dient. De gedaagden moeten , hier, in perfoon, ver- fchynen, vrouwen uitgenomen, die, met ge- kooren Voogden, moeten komen. Doch zo de gedaagden ziek of van huis zyn, mogen zy, volgens de Ordonnantie, iemant in hunne plaats zenden, die geen Advokaat ofProcu reuris. 't Gebruik heeft egter gewild", dat men , zelfs buiten deeze gevallen , zekere "Peifoonen, Solliciteurs genaamd, mee behoor - lyke volmagt, in zyne plaats zendt, zo voor de Bank van.kleine Zaaken, als voor de an- dere ondergefchikte Regtbanken, die de per- foonen van eifchers en gedaagden vertoonen; doch door Commiflariflen moeten toegelaaten zyn, eer zy aldaar verfchynen en pleiten mo- gen. Commiflariflen van kleine Zaaken doen, |
||||||||||||||||||||||
|
belioorcn. Doch, federt, den veertienden-CoM-
April des jaars 1651, gefchiedt zulks eerir. op misxa- het derde defaut (g). In 't jaar 1650, wasiasS£N reeds, vaftgefteld, dat men van alle bepaalcn-VAN de vonniflèn, binnen tien dagen, aan Sehe-£I*E-l?{E penen zou mogen appclleeren, zonder gehou- ken," den te zyn, vooraf, de penningen, tot wel- ker betaaling men veroordeeld was, in han- den van Commiflariflen te corsßgneeren (h)^ gelyk te vooren gebmikelyk geweefl was. Zo iemant, by provifie, tot namptiflèment ver weezen , den oorfprongkelyken Eifcher ten principaalc dagvaart voor Commiflariflen, en deeze, op het derde defaut, niet verfchynt, wordt 'er tegens hem Comparuit verleend, en de oorfprongkelyke gedaagde ontheeven van de * regtvordering. De zaaken, waarop het * i„ßanr tweede defaut verleend is, dienen de eerflen//<?. voor Commiflariflen van kleine Zaaken; daar- na de zaaken, op welken het eerfte defaut is verleend: voorts, de zaaken, die , 's daags te vooren, reeds gediend hebben , en einde- lyk, de nieuwe zaaken. De Boden moeten toezien, dat de,zaaken, in deeze orde, ter Secretarye, op de Rolle gefield, en aan Com- miilariilèn voorgedraagen worden (i). Commiflariflen houden, gelyk de Raads. Wyze, op
heer van Heemskerk, ten zynen tyde,welke zy in eene Latynfche aantekening op de Ztoa-d?zaaken •oifib<e Arcadia (k), reeds gemeld heeft, omaldoen* de gefchiHen, die voor hun komen, te fpoe- digeraf te doen, gemeenlyk, deezen voet. Zo partyen de zaak, opregtelyk en onbewim-, peld, voordraagen, en dezelve hun, of uit de ftukken, of uit getuigen, of uit de bekente- nis der wederpartye , terflond , klaar voor- komt, doen zy, op flaande voet, bepaalende uitfpraak. Doch zo de zaak ingewikkeld en twyfelagtig is , vraagen Commiflariflen par- tyen , of zy dezelve aan hunne fchikking ver- blyven wiilen : waartoe zy beide, dikwils, be- fluiten. Maar zo zy, een van beide of bei- de, hiertoe niet neigen, onderzoeken Com- miflariflen de zaak, op nieuws, kortelyk, en doen 'er, terflond, uitfpraak over, of nee- men tyd van beraad, en ftellen partyen eenen korten dag, om wederom voor hun te ver- fchynen. Zo de gedaagde de fchuld erkent; doch verklaart, onmagtig te zyn, omze, of ten volle of te gelyk, en binnen korten 'tyd, te betaalen , tragten zy den fchuldeifcher te beweegen , om een gedeelte van de fchuld kwyt te fchelden, of zig te vergenoegen met de betaaling, op tyd, en by gedeelten , te ontvangen. En zo hy hierin bewilligt, ver- naai Cj) Handr. bl 673.
(") Hanck. bl. f,jz, (') Handf.' bl. «'ji (o Bui*, J17.
|
||||||||||||||||||||||
|
J«SSA-
I{ISSEN
VAN
J?tEINE Zaa-
|
||||||||||||||||||||||
|
?lde op
*t dag. aarden c»plei- pe,1voor Ven
>klei-
«en.
|
||||||||||||||||||||||
|
;Ä;
|
of by pro-uiße, uitfpraak tot namptijjement, of
|
|||||||||||||||||||||
|
ttif. geeven * bepaalend vonnis tot veroordeeling
of vryfpraak, naar dat. zy bevinden te behoo- ren. 2y plagten, op het tweede defaut, den gedaagde te verwyzen tot namptiflèment, en den eifcher vrylieid te geeven, om de ge- namptifeerde penningen te ligten, onder borg- togt vanze te zullen te,rug geeven, indien zulks, naderhand, mögt bevonden worden te (') Handv. il. «73.
\f) Uefoign, vanßurgetn, en Schepenen v<n 3 Febr. ytf}>
|
||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
446
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lucas Jacobfz. Rot- <-.0]Vl.
gans. ■ MISSA-
Dr. iEgidius Snoeck. RiSseN
1632. van
Cornelis de Vry. kleins
Outgert Pieterfz. Spie-ZAA-
gel. ken- Lucas Jacobfz. Rot-
gans. Dr. iEgidius Snoeck. 1633.
Cornelis de Vry.
Outgert Pieterfz. Spie-
gel. Lucas Jacobfz. Rot->.
gans. Jacob Claefz. Haren-
carfpel. 1634.
Willem Bäcker. Dr. Dirck de Graef. Dr.FransBanningCocq, Heer van Purmerland
en Ilpendam.
Jacob Claefz. Haren- carfpel.
1635.
Reynier Reael. Jacob Claefz. Haren- carfpel.
Cornelis de Graef. Dr. Jacob Bas Dirckfz. 1636.
Reynier Reael. Jacob Claefz. Haren- carfpel.
Cornelis de Graef. Dr. Jacob Bas Dirckfz. !6ß7.
Dr. Cornelis Witfen. Jacob Claefz. Haren- carfpel.
Cornelis de Graef. Dr. Jacob Bas Dirckfz. 1638.
Mr. Gualterus Valcke- nier.
Jacob Claefz. Haren- carfpel.
Cornelis de Graef. Dr. Jacob Bas Dirckfz. 1639.'
Mr Joris Jorifz.Backer,
Lucas Jacobfz. Rot-
gans. Cornelis de Graef,
Vrybeer van Suyd- polsbroek. Roelof Bicker.
1640.
Reynier Reael. Mr. Joris Jorifz. Bäc- ker. Lucas Jacobfz. R°£* gans.
Roelof Bicker. 164*« Reynier Reael. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
maanen zy den fchuldenaar zulks, als eene
weldaad, te erkennen, en zig te kwyten van zyne verbindtenis. Partyen , eikanderen, in of buiten de Kamer, fcheldende , of anders- zins kwalyk bejegenende, verbeuren, ten be- hoeve der armen, eene boete van eene gul- den , die CommifiariiTen hun, by wege van parate Executie, terftond mogen doen afnee- men (/). De Kamer van kleine Zaaken wordt waar- |
Cornelis Bicker Ger-
ritfz.
1622.
Hillebrand Schellinger. Jacob Pieterfz. Hoog- kamer.
Cornelis de Vry. Cornelis Bicker Ger- ritfz.
1623.
Cornelis de Vry. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen VAN
KLEINE
Zaa-
KEN; |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Outgert Pieterfz. Spie-
genomen , door eenen der Stads Secretaris- gel. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
feh , doorgaands, by onderlinge fchikking,
daartoe genoemd. Hy houdt aantekening van de defauten en van de vonnhTen: doch niet van de dingtaalen, 't welk, in deeze Kamer, daar, dikwils, honderd, en fomtyds, twee |
Gerrit Hudde.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
1624. Warnaer Ernlt van Bas- fen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
honderd en meer partyen, op eenen ogtend,
voorkomen , onmogelyk zyn zou. Voorts, ftaan de gewoone roedraagende Boden , by beurten, der Kamer ten dienfte. Zie hier de Naamen der Commissa-
rissen van kleine Zaaken , federt de opregting van derzelver Kamer in 't jaar 1611, tot op het jaar 1768. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Outgert Pieterfz. Spie-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
gel.
Gerrit Hudde.
Dr. Cornelis van Dronckelaer.
1625.
Dr. Gerrit Schaep.
Outgert Pieterfz. Spie-
gel. Dr. Cornelis van
Dronckelaer. Gerrit Hudde.
1626.
Cornelis de Vry.
Outgert- Pieterfz. Spie-
gel. Dr. Cornelis van
Dronckelaer. Jan Bicker Gerritfz.
1627.
Dr. Pieter Opmeer, Cornelis de Vry. Outgert Pieterfz. Spie- gel. Jan Bicker Gerritfz. 1628.
Dr. Claes Pieterfz.
Tulp. Cornelis de Vry.
Outgert Pieterfz. Spie-
gel. Jan Bicker Gerritfz.
1629.
Jacob Reael.
Dirck Tholinx.
Cornelis de Vry.
Outgert Pieterfz. Spie-
gel. 1630.
Cornelis de Vry.
Outgert Pieterfz. Spie-
gel. Lucas Jacobfz. Rot-
gans. Dr.iEgidius Snoeck.
1631. Cornelis de Vry.
Outgert Pieterfz. Spie-
gel. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Naam-
LYst der Commis- sarissen TAN KLEI-
NE Zaa- ken. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan Willemfz. Bogaert.
Dr. Andries Bicker Gerritfz.
1616.
Pieter Dirckfz. Hafle- laer.
Pieter Matthyfz.Schry- ver.
Jan Willemfz. Bogaert. Adriaen Kromhout. 1617.
Hillebrand Schellinger. Jan Willemfz. Bogaert. Adriaen Kromhout. Michiel Pauw. 1618.
Hillebrand Schellinger. Jan Willemfz. Bogaert. Adriaen Kromhout. Michiel Pauw. 1619.
Claes Jacobfz. Haren- carfpel:
Warnaer Ernft van Bas- fen.
Adriaen Kromhout. Michiel Pauw. 1620.
Michiel Pauw. Cornelis de Vry. Pieter Adriaenfz.Raep. Cornelis Bicker Ger- ritfz. 1621
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
1611.
Jan Thomafz. Croo- nenburg.
Jacob Backer. . Jan Willeml'z.Bogaert. Anthony Oetgens van Waveren.
1612. Jan Thomafz. Croo- nenburg.
Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Jacob Backer. Anthony Oetgens van Waveren.
1613. Härmen Gysbertfz. van de Poll.
Jonas Cornelis Witfen. Jacob Backer. Anthony Oetgens van Waveren.
1614. Jan Thomafz. Croo- nenburg , flerft in
Aug. en in zyne plaats
komt
]an Willemfz. Bogaert. Pieter Dirckfz. Haflè- laer.
Pieter Matthyfz.Schry- ver.
Dr- Andries Bicker Gerritfz.
1615.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Härmen Gysbertfz. van Dr. Dominicus Heems-
de Poll. kerck.
Pieter Matthyfz.Schry- Adriaen Pieterfz.Raep.
ver. Cornelis de Vry.
(0 Handt. */. 671.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
REGEER' IN G.
|
||||||||||||||||||||
|
III. Boek.
|
||||||||||||||||||||
|
447
|
||||||||||||||||||||
|
Com. Dr.FransBanningCocq,
JlIss,v Heer van Partnerland Bissen en lipendam. van Dr. Jan van Heeins- ^ëine kerck. *-M- Dr. Johannes Roeterfz. *£Nt Henrick Bicker. 1642. Reynier Reael. Dr. Franco van der Meer.
Mr. Joris Jorifz. Bäc- ker. Henrick Bicker. Dr. Arnoud Tholinx Dirckfz. Reynier Reael.
Dr.FransBanningCocq, Heer van Purmerland
en lipendam.
Outgert Pieterfz. Spie- gel.
Henrick Bicker. Dr. Arnoud Tholinx Dirckfz.
1644.
Dr.FransBanningCo.eq, Heer van Purmerland
en lipendam.
Dr. Franco van der Meer.
Outgert Pieterfz. Spie- gel. Henrick Bicker.
Dr. Arnoud Tholinx Dirckfz.
1645.
Dr. Jan van Heems- kerck.
Jan van de Poll. Outgert Pieterfz. Spie- _ gel-
Jacob Bicker Jacobfz.
Dr. Pelgrom ten Groo-
tenhuys. 1645.
Jan van Waveren.
Outgert Pieterfz. Spie-
gel. Dr. Pelgrom ten Groo-
tenhuys. Cornelis Janfz. Geel-
vinck. Nicolaes Pancras.
1647. Jan van Waveren.
Outgert Pieterfz. Spie-
^gel.
*Ji. Pelgrom ten Groo-
ttenhuys. Cornelis Janfz. Geel-
*TJinck.
iNicoiaes Pancras.
r 1648.
™ van de Poll.
uutgert Pieterfz. Spie- gel. * t»^lgrointenGroo-
tenhuys. «I. STUK.
|
||||||||||||||||||||
|
Cornelis Geelvinck.
Nicolaes Pancras. 1649.
Roelof Bicker.
Outgert Pieterfz. Spie-
gel. Cornelis Geelvinck.
Nicolaes Pancras.
Frans van Waveren.
1650. Dr.FransBanningCocq,
Ridder, Heer van Purmerland en lipen- dam, is Burgemeefler gekooren in plaats van Mr. Wouter Valcke- nier, den 16 Aug. Albert Dirckfz. Pater.
Roelof Bicker.
Coenraed Burg.
Dr. Gerrit van Helle-
mond. Cornelis Geelvinck.
Frans van Waveren.
1651.
Gerrit Claefz. Hafle-
laer. Nicolaes Pancras. .
Dr. Roetert Ernft.
Dr. Gei rit van Helle-
mond. Frans van Waveren, is
gecommitteerd in de Admiraliteit in Zee- land, en in zyne plaats kwam ai July. Dr. Laurens Bäcker.
Hans Bontemantel.
1652.
Mr. Symon van Hoorn.
Gerard Haflelaer.
Cornelis Geelvinck.
Dr. Roetert Ernft.
Hans Bontemantel.
Dr. Laurens Bäcker.
Dr. Joan Huydecoper
de Jonge, Ridder, Heer van Neerdyk» Mr.Joris Jorifz. Bäcker.
Mr. Ifaac Pauw, Heer van Agtienboven enz.
isPenßonaris vanEnk |
||||||||||||||||||||
|
plaats kwam den 19
Jan. 1655.
Dr. Joan ten Grooten- huys.
Jan van Waveren. Mr. Joachim Rendorp. Cornelis Geelvinck. Dr. Wybout Slicher. Jan Bicker. Dirck Tulp. 1655.
Mr. Coenraed Burg."
Hans Bontemantel.
Cornelis Geelvinck.
Mr. Henrick Hooft.
Frans van Waveren.
Dr. Jan ten Grooten-
huys. Willem Schryver.
1656. Nicolaes van Loon.
Dirck Tulp.
Mr. Joachim Rendorp,
is den 11 April Sche- pen geworden, en in zyne plaats kwam Mr. Arnoud Hooft,
Ridder. Willem Schryver.
Mr. Frans van Wave-
ren. Dr. Jan van Hartog*
veld. Dr. Jan ten Grooten-
huys. 1657.
Dr. Joan Huydecoper
dö Jonge, Ridder, Heer van Neerdyk. Mr. Joachim Rendorp.
Willem Schryver.
Dr. Jan van Hartflg-
veld. Dr. Jan ten Grooten-
huys'. Mr. Joan Six.
Mr. Arnoud Hooft,
Ridder. 1658.
Joan Huift, gaat den 7
Sept. over in de Wis- felbank, en den 10 dito kwam in zyne plaats |
||||||||||||||||||||
|
Jacobus Trip. c
Joan Reael [Ierft, m i„ ^*
zyne plaats kwam 16 p,„™
Oßober rissen Mr Sybrand Valcke- ™ NE
nier. 7..
1660. KENt
Dr. Frans Reael.
Dirck Tulp. Mr. Jan Beernd Schaep. Mr. Arnoud Hooft, Ridder.
Jan Jacobfz. Hinloopen. Jacob Trip. Mr. Sybrand Valcke- nier.
1661.
Dr. Frans Reael. Dirck Tulp, is den ï6 Nov. gecommitteerdin
de Batik van Leening,
en in zyne plaats komt
Jacob van Neck Ja* cobfz.
Dirck Spiegel. Dr. Jan ten Grooten- huys.
Mr. Arnoud Hooft, Ridder.
Jacob Trip. Mr. Sybrand Valcke- nier.
1662.
Dr. Frans Reael.
Dirck Spiegel.
Mr. Jacob Boreel, Heer
van St. Aegt enz.
Jacob van Neck Ja* cobfz.
Jacob Trip. Dr. Gerard Bors van, Waveren.
Joan de Vries. 1663.
Dr. Frans Reael. Mr. Jacob Boreel, Heer van St. Aegt enz.
Mr. Philips Wevering. Dr. Gerard Bicker, Heer van Swieten.
Mr. Sybrand Valcke- nier.
Joan de Vries. Mr. Joan Munter de Jonge.
1664.
Dn Frans Reael.
Mr. Jacob Boreel. Dr. Dirck Boeleufz- Mr. Philips Wevering. Mr. Sybrand Valcke* nier.
Joan de Vries. Mr. Joan Munter de Jonge.
1665.
Dr. Frans Reael. Dr. Dirck Boelenfz. Dr. Philips Wevering. Mr. |
||||||||||||||||||||
|
huyzen geworden, en
in zyne plaats kwam 12 July Jonas Hudde.
Mr. Coenraed Burg.
Mr. Joachim Rendorp.
Dr. Joan Huydecoper
de Jonge, Ridder, Heer van Weer dyk. Dr. Philips Wevering.
Jan Bicker Andriefz.
1654.
Mr. Joris Jorifz.Bäcker, is in Sept. Weesmeejler geworden |
Jacobus Trip.
Cornelis Geelvinck.
Dr. Jan van Hartog-
veld. Mr. Joan Six.
Mr. Arnoud Hooft,
Ridder. Jan Jacobfz. Hinloopen.
Mr. Jan Beernd Schaep.
1659. pr. Roetert Ernft.
Dirck Tulp.
Jacob Reynft.
Mr. Arnoud Hooft,
Ridder, JanJacobfz.Hinloopen. |
|||||||||||||||||||
|
Nnn
|
||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
Jeronimus de Haze de £om-
Georgio. missa«
Jacob Hinloopen Ver- rissen
maas. vaN
1680. KLEfl®
Francois de Vicq. £aa-
Mr. Albertus Geel- ken^ vinck.
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Ifaac van Heuvel. Mr. Hillebrand Schel- linger.
Mr. Adriaen Bäcker* Mr. Pieter Hulft. 1681.
Francois de Vicq, tot Schepen ver kooren 11
jfuny, en in zyne
plaats kwam
Mr. Francois deVroe« de.
Mr. Albertus Geel- vinck.
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Jacob ten Grooten« huys.
Mr. Philips Wevering. Mr. Hillebrand Schefe linger.
Mr. Pieter Hulft. 168a.
Francois de Vicq. Coenraed van Klenck. Mr. Dirck Bas. Mr. Hillebrand Schel« linger.
Mr. Henrick Bicker. Mr. Francois de Vroe- de. Mr. Coenraed Burg. 1683.
Coenraed van Klenck. Mr. Dirck Bas. Mr. Hillebrand Schel" linger.
Mr. Henrick Bicker. Mr. Coenraed Burg. Mr. Nicolaes Corver. Willem Raep. 1684. Mr. Dirck Bas, tot Sche- pen verkooren den 6 Juny,en in zyne plaats
kwam den 11 July
Pieter- Reael. Mr.Francois de Vroed«;' Mr. Hillebrand Seh«** linger.
Mr. Henrick Bickef' Mr. Coenraed Burg' Mr. Nicolaes Corv^' Willem Raep. 1685. ,
Mr. Gerrit Hoolt. Mr. Dirck Bas. ■ Mr. Francoi* de Vroe
de. Oud-Scbepentn- Mr. Hillebrand Sch£'
linger. Mu
|
||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||
|
Mr. Nicolaes Witfen,
is den 22 Oktober ge- field in '£ Collegie der Gecommitteerde Raaden van de Staa- ten van Holland en Weftvriesland, en in zyne plaats komt Mr. Dirck Munter.
Cornelis Spiegel.
Mr. Dirck Hooft.
Mr. Hillebrand Schel-
linger. Mr. Jacob Bicker Roe-
loifz. 1675-
Mr. Jacob Boreel, Hetr van St. Aegt enz.
Mr. Cornelis Roch. Mr. Dirck Hooft. Mr. Jacob Bicker Roe- lofi'z.
Rochus van de Capelle. Mr. Dirck Munter. Joan de Weert. 1676.
Mr. Cornelis Roch. Mr. Albert Bentes de Jonge.
Mr. Dirck Hooft. Rochus van de Capelle. Joan de Weert. Jeronimus de Haze de Georgio.
Jacob BickerHenrickfz. 1677.
Mr. Willem van Loon. Mr. Albertus Geel- vinck.
Mr. Ifaac van Heuvel. Mr. Pieter Hulft. Rochus van de Capelle. Jeronimus de Haze de Georgio.
Jacob Hinloopen Ver- maes.
1678.
Mr. Albertus Geel-
vinck.
Mr. Ifaac van Heuvel. Mr. Hillebrand Schel- linger.
Mr. Pieter Hulft. Rochus van de Capelle. Jeronimus de Haze de Georgio.
Jacob Hinloopen Ver- maas.
Mr. Albertus Geel-
vinck.
Mr. Ifaac van Heuvel. Mr. Hillebrand Schel- linger.
Mr. Pieter Hulft. Rochus van de Capelle. ßerft 26 May en in
zyne plaats komt
Jacob tenGrootenhuys, |
||||||||||||||||
|
Mr. Ifaac van Heuvel.
Cornelis Spiegel. Mr. Jacob Hinloopen de Jonge.
1670.
Mr. Cornelis Roch. Joan Six, Heer van Vro- made enz.
Mr. Joan Munter de Jonge.
Mr. Willem Blaeuw. Joan de Vries. Mr. Ifaac van Heuvel. Francois de Vicq de Jonge.
1671.
Mr. Willem Blaeuw. Leonard Ranft. Dr. Arnout Tholinx. Cornelis Spiegel. Mr. Jacob de Graef. Francois de Vicq de Jonge.
Mr. Jacob Popta. 1672.
Mr. Cornelis Roch. Mr. Joan Munter de Jonge.
Leonard Ranft. Cornelis Spiegel. Rombout Hudde. Francois de Vicq de Jonge.
Mr. Jacob Popta. By de buitengewoone
verandering in Sept. bleeven de Commißa- rijjen van kleine Zaa- ken in hun bewind: als Mr. Cornelis Roch. Mr.Joan Munter de Jonge.
Leonard Ranft. Cornelis Spiegel. Rombout Hudde. Francis de Vicq de Jonge.
Mr. Jacob Popta. 1673.
Mr. Cornelis Roch. Mr. Jacob Hinloopen de Jonge.
Cornelis Spiegel. Mr. Rombout Hudde. Mr. Hillebrand Schel- linger.
Mr. Adriaen Backer, wordt Commiffaris
van de defolaate Boe-
dels , en in zyne plaats komt 29 $uny
Mr. Albertus Geel- vinck.
Mr. Jacob Bicker Roe- loffz.
1674.
Mr. Jacob Boreel, Heer van St. Aegt enz.
Mr. Cornelis Roch« |
||||||||||||||||
|
Com- ^r* Sybrand Valcke-
|
||||||||||||||||
|
nier.
|
||||||||||||||||
|
»1ISSA-
|
||||||||||||||||
|
RISSEN fr 4e V-1f Vx c ,
VAN Mr. Hennck Hooft de
kleine Jonge- V Noy- Ex'
Zaa- cynsmeejter gekooren. Ken. Cornelis Spiegel.
1666. Dr. Frans Reael.
Mr. Willem van Loon.
Mr. Philips Wevering,
is den 16 Maart tot Rekenmeefler gekoo- ren , en in zyne plaats kwam Nicolaes van Vloos-
v/yck, Heer van Pa- penkoop enz. is gekoo- ren den 9 Nov. tot Drofl van Muyden , en gehuldigt den 10 Dec: den 27 is in zyne plaats gekomen Mr. Jacob Hinloopen
de Jonge. Jacobus Trip.
Joan de Vries.
Mr. Henrick Hooft de
Jonge, tot den loDec. als toen zyn Eed doen- de, verkoor en tot Fis- caalvan 't Collegie ter Admiraliteyt alhier. Cornelis Spiegel.
1 I667.
Mr. Cornelis Roch.
Dr. GerardBïcker, Hi?«r
van Swieten enz. Jacobus Trip.
Joan de Vries.
Cornelis Spiegel.
Leonard Ranft.
Mr. Jacob Hinloopen.
de Jonge. 1668.
Mr. Cornelis Reich.
Mr. Joan Munter de
Jonge. Mr. Willem Blaeuw.
Dr. GerardBicker,Hew
van Swieten enz. Joan de Vries.
Cornelis Spiegel.
Mr. Jacob Hinloopen
de Jonge. 1669. Mr. Cornelis Roch.
Mr. Joan Munter de
Jonge. Leonard Ranft.
Dr. Gerard Bicker, He«r
van Swieten, is den 15 Maart tot Reken- meefler in de Graaf. lykbeits Rekenkamer van Holland verhee- ren , en den 3 April kwam in zyne plaats Francois de Vicq de Jonge. |
||||||||||||||||
|
in. ßosK.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R ' E G E £
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
449
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com- Mr. Coenraed Burg»Hssa- Mr. Nicolaes CorveKissen Willem Raep.
V^N i6U6. Kleine Mr. Gerrit Hooft.
Zaa~ Mr. Dirk Bas. Ken. en Mr. Henrik ßicker.
Oud-Scbepenen Mr. Elias Coymans.
Mr. Coenraed Burg.
Mr. Nicolaes CorverMr. Gerbrand Pancra
1687.
Mr. Dirk Bas. Mr. Francois de Vroede. Mr. Henrik Bicker. en
Mr. Fredrik Dankerts. Oud-ScbepenenMr. Elias Coymans. Mr. Nicolaes Corver. Mr. Gerbrand Pancras 1688.
Mr. Jacob ten Grooten- huvs.
Mr. Pieter Hulft. en
Mr. Henrik Bickcr. Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. Mr. Nicolaes Corver. Mr. GerbrandPancras Mr. Pieter Six. 1689.
Mr. Francois de Vroe- de. Mr. Henrik Bicker. en
|
Mr. Pieter Six.
Mr. Jacob Jacobfz.Hin
lopen deJonge.
Jan Elias Huydecoper, Mr. Adriaen Duyvefz, 1692.
Albert Beines. Mr. Henrik Bicker. Mr. Joan Graafland. en
Gerbrand Pancras Mi* |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Nicolaes van Bam■ heeck, Raad.
Cornelis Witfen. l697.
Albert Bentes. Mr. Henrik Bicker Mr. fan Backer Cor- nelifz.
Mr. Joan Huydecope van Maarfleveen.
|
Mr. Lieve Geel vin ck. CoM*
1702. flllSSA-
Mr. Henrik Bicker. rissen
Pieter Rans Valckenier. van Mr. Nicolaes van ßam- kleine beeck. Zaa- en ken»
Ifaac Hnflelaer.
Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. Mr. Lieve Geelvinck. .. Pieter de Haze. . Mr. Henrick ßicker.
Pieter RansValckenier. en Mr. Nicolaes van Bam-
beeck. Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. Mr. Lieve Geelvinck. Pieter de Haze. Mr. Willem Bäcker Dirckfz. 1704.
Mr. Henrik Bicker. Mr. Nicolaes van Barn- beeck.
Mr. Jan van den Bemp- den. en
Joan Elias Huydecoper van Maarfleveen. Oud-Scbepenen. Pieter de Unze. Mr. WiJlem Backer Dirckfz.
Mr. Willem Munter. 1705.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Daniel Jean Ber-
nard. Oud-Scbepenen.
Mr. Nicoines van Barn beeck, Raad.
Cornelis Witfen. 1698.
Albert Bentes. Mr. Henrik Bicker. Mr. Jan Bäcker Cor- nelifz.
Mr. Joan Huydecoper van Maarfleveen. en Mr. Jacob Hinloopen de Jonge, fierfi 4 Maart. Oud-Scbepenen.
Mr. Nicolaes van Bam- beeck, Raad.
Cornelis Witfen. Jacob Valckenier, 26 April in de plaats van Mr. Jacob Hinloopen de Jonge. 1699. Albert Bentes. Mr. Henrik Bicker. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
chielfz.
Oud-Scbepenen.
Mr. JacobJacobfz.Hin loopen deJonge.
Jan Elias HuydecoperMr. Francois de Vicqde Jonge. 1693. Albert Bentes. Mr. Henrik ßicker. Gerbrand Pancras Mi- chielfz. en Mr. Jean Deutz. Oud-Scbepenen.
Mr.JacobJacobfz. Hin- loopen deJonge.
Louis Trip. Mr. Francois de Vicq de Jonge,flerfi7Fe- bruar y 1694. 1694. Albert Bentes. Mr. Henrik ßicker. Mr. Quiryn van Stryen. en
Mr. Jean Deutz. Oud-Scbepenen.
Mr. Hillebrand Schel- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
länger,
|
. Jan Backer Cor-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Henrik Bicker.
Mr. Nicolaes van Barn-. beeck.
Mr.Jan van den Bemp- den. en
Joan Elias Huydecoper van Maarfleveen. Oud-Scbepenen. Pieter de Haze. Mr. Willem Backer Dirckfz.
Mr. Willem Munter. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nelifz,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Joan Graafland.
Oud-ScbepenenMr. Coenraed Burg.
Mr. Elias Coymans. Mr. Gerbrand PancrasMr. Pieter Six. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. JacobHinloopen dJonge.
Mr. Nicolaes van Bambeeck.
1695.
Albert Bentes. Mr. Henrik Bicker. Mr. Quiryn vanStryenMr. Jan Backer Corne lifz.
Mr. Jan Huydecoper van Maarfleveen. en . Mr. Daniel Jean Ber- nard. Oud-Scbepenen.
Mr. Nicolaes van Bam- beeck. 1696.
Albert Bentes. Mr. Henrik Bicker. Mr. Jan Backer Cor- neiifz.
Mr. Joan Huydecoper van Maarfleveen. en Mr. Daniel Jean Ber- nard. Oud-Scbepenen,
|
Pieter RansValckenier.
en
Mr. Nicolaes de Vicq. Oud-Scbepenen. Mr. Elias Coymans. Jacob Valckenier. 1700.
Albert Bentes. Mr. Henrik ßicker. Pieter RansValckenier. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1690.
M>-- Dirk Bas. AJr- Henrik Bicker. . en ^r- Joan Graafland.
■j, Oud-Scbepenen Mr. Coenraed Burg ,
Jiaad, wordt tot Scbe- p™ verhören,en in
'Mite plaats komt Mr. Adriaen Duyvesz. M.r- fteter Six. f"r- Jacob Jacobfz.Hin- * ^PPen de Jonge. Jan Elias Huydecoper. 1691.
Mr. Henrik Bicker# v, en
lr- Nicolaes Corver
M>-- nSittScb?Penen-
linger.brandScheI-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Ferdinand van
Collen.
Mr. Nicolaes de Vicq. en
Mr. Nicolaes van Bam- beeck. Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. 1701. Mr. Henrik Bicker.
Pieter Rans Valckenier. Mr. Ferdinand van Collen. Mr. Nicolaes de Vicq.
en Mr. Nicolaes van Bam-
beeck.
Oud-Scbepenen.
Mr. Elias Coymans. Nnn 2.
|
1706.
Mr. Henrik ßicker Mr. Nicolaes van ßarn. Mr. Jan vandenBemp-
jr°?n %S Huydecoper
v™ Maarfleveen.
n. Oud-Scbepenen. Pieter de Haze, Raad, flerfi 9 Maart, en in
zyne plaats komt
Mr. Elbert Graafland. Mr. Willem Backer ' Dircksz.
Mr. Willem Munter ' wfaatfldenöMaah
lXnuwdy^ •
Mr.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
STERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
45o
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jacob van der Dus-
fen. 1717.
Mr. Jan van de Poll.
Mr. Daniel Hooft. Mr. Henrik Bicker Henriksz. en Mr.Joan Noach duFay. Oud Schepenen. Mr. Gerard Bicker van Swieten, Raad.
Mr. Bauduin van Col- len. Mr. Dirk Trip. Francois van Haren- carfpel.
Mr. jacob van der Dus- fen.
Mr. Joan Fontaine. ere
Mr. Abraham Boddens Eduardsz. den 28 Jan. 1718. 1718. Mr. Daniel Hooft. Mr. JoanNoach duFay. en
Mr. Cornelis Hop,ir 10 Ottob. in Ambas- fade naar Frankryk. gegaan. Oud-Scbepenen.
Mr. Gerard Bicker van Swieten , Heer van Swieten, Raad. Mr. Bauduin van Col- len. Mr. Dirk Trip. Mr. Jacob van der Dus- fen.
Mr. Joan Fontaine. Mr. Abraham Boddens Eduardsz. |
Swieten, Raad. Cotf'
r. Bauduin van CoI-missa- len. rissen r. Dirk Trip. van
r. Jacob van der Dus-Klk^e
fen. Zaa-
r. Abraham Boddens K.EN.
Eduardsz.
r. Herman Hendrik van de Poll. 1721. Mr. Daniel Hooft. Mr. Joan Noach duFays vertrekt als Gouver- neur naar Curagao. . Mr. Corneiis Graafland Janlz. en Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge , Heer van Tiedboven. Oud-Sc'oepenen,
Mr. Dirk Trip. Mr. Jacob vauderDus« fen.
Mr. Herman Hendrik van de Poll.
Mr. Gillis van den Bempden.
Mr. Willem Sautyn Nicolaesz. komt 14. Jan. 1722. in plaats van Mr. JoanNoach, du Fay. 1722.
Mr. Daniel Hooft. Mr. Joan de Witt. Mr. Cornelis Graafland Janfz. en Mr. Ferdinand van Col«, len de Jonge, Heer van Tt-enboven.
Oud • Schepenen,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gerard van Papen-
broeck. Oud-Scbepenen,
1712. Mr. Henrik Bicker. Mr. Willem Munter. Mr. Willem Bäcker. Mr. Daniel Hooft. Gerard van Papen- broeck.
Adam van Ryn. en
Mr.Joan Noach duFay. Oud - Schepenen. Gillis Graafland. I7I3-
Mr. Jan van de Poll. Mr. Willlem Backer. Mr. Daniel Hooft. Gerard van Papen- broeck.
Adam van Ryn. Mr. Henrik Bicker Henriksz. en Dirck van der Meer. Oud-Scbepenen.
Gillis Graafland. 1714.
Mr. Jan van de Poll. Mr. Daniel Hooft, Adnm van Ryn den 6 Maart verplaatfl,.
Mr. Henrik Bicker Henriksz. en |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com- Mr. Willem Gerrit De-
MissA- del,komt in zyne plaats. RISSEN _. _. TT I7°7r
VAN Mr. Henrik Bicker.
kleine ^r" Nicolaes van Bam- Zaa- m„be?ck-
ken. Mr, Jan vandenBemp- den. en Mr. Willem Gerrit De- del Oud-Scbepenen.
Mr. Jan de Graef. Mr. Willem Bäcker Dirckfz.
Jan Corver de Jonge. 1708.
Mr. Henrik Bicker. Mr. Nicolaes van Bam- beeck.
Mr. Jan van den Bemp- den. Mr. Willem Gerrit Dedel. en Elbert Graafland. Oud-Schepenen.
Mr. Daniel Hooft. Jan Corver de Jonge. 1709.
Mr. Henrik Bicker. Mr. Jan van denBemp' den.
Mr. Willem Gerrit Dedel.
Mr. Elbert Graafland. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Abraham van Ha-
rencarfpel. en Mr. Willem Munter. Oud-Schepenen. Jan Corver de Jonge. 1710.
Mr. Henrik Bicker.
Mr. Willem Gerrit
Dedel. Mr. Elbert Graafland.
Mr. Abraham van Ha-
rencarfpel. Mr. Willem Munter.
Mr. Willem Bäcker.
en Mr. Daniel Hooft.
Oud-Scbepenen.
Mr. Jan Corver de Jon-
ge, <wordt 27 Aug. verplaatfl op de Defo- laate Boedels-Kamer. 1711.
Mr. Henrik Bicker. Mr. Willem Gerrit Dedel.
Mr. Elbert Graafland. Mr. Abraham van Ha- rencarfpel, flerft 9
April.
Mr. Willem Munter. Mr. Willem Bäcker. Mr. Daniel Hooft. en |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dirck van der Meer.
Oud- Schepenen. • Gillis Graafland, Raad.
Gerrit Corver. Mr. Dirk Trip. I7I5'
Mr. Jan van de Poll.
Mr. Willem Backer.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jacob van der Dus*
fen.
Mr. Herman Hendrik van de Poll.
Mr. Gillis van deji Bempden.
Mr. Willem Sautyn. Nicolaesz.
Mr. Nicolaes Pancras, geeligeerd 27 O&oier..
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Daniel Hooft.
Mr. Henrik Bicker
Henriksz, Dirck van der Meer,
werdt den 8 Juny Schepen, en is den 10 alhier in zyne plaats gekomen Mr. Mattheus Lefteve-
non.
Oud-Scbepenen.
Gerrit Corver.
Mr. Dirk Trip. 1716.
Mr. Jan van de Poll. Mr. Daniel Hooft. Mr. Henrik Bicker Henriksz. en • Gillis Graafland.
Oud-Scbepenen:
Mr. Gerard Bicker van Swieten, Raad.
Mr. Dirk Trip. Francoisvan Harencar- fpeU
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1719.
Mr. Daniel Hooft. Mr.Joan Noach duFay. en
Mr. Cornelis Graafland Janfz. Oüd-Scbepmen.
Mr. Gerard Bicker van Swieten , Heer van |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Swieten, Raad.
Mr. Bauduin van Col- len. Mr. Dirk Trip. Mr. Jacob van der Dus- fen.
Mr. Abraham Boddens Eduardsz.
Mr. Herman Hendrik van de Poll. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1723.
Mr. Daniel Hooft. Mr. Joan de Witt. Mr. Cornelis Graafland Janfz. en Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge , Heer van Tienboven, Oud-Scbepenen* Mr. Gillis van den Bempden. en Mr. Herman Hendrik van de Poll. Randen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1720.
Daniel Hooft.' ere |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.Joan Noach du Fay.
Oud-Scbepenen.
Mr. Gerard Bicker van
Swieten , Heer van
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. Boek.
Mr. Jacob van der Dus
fen.
Mr. Willem Sautyn Nicolaesz.
Mr. Nicolaes Pancras. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R i N
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4SI
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com.
*assA. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Cornelis Graafland
Janfz.
Mr. Nicolaas Witfen. Mr. Joan Fontaine. 6'ïl
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Boudaen.
Oud-Scbepenen.
Mr. Jacob van der Dus- fen. Hendrik. Nicolaes Sau-
tyn. Mr. Nicolaas Witfen
Jonafz.
Willem vanLoon Janfz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mivjoban Ortt, HeerQQM
Jan Jeronimus Boreel. J2"*
WillenTvanLoonJanfz y™*
Oud-Scbepenen.'^'
Hendrik Nicolaes Sau- * tyn.
Bruno van derDufTen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^AA~
|
1724,
Mr. Daniel Hooft.
Mr. Jan Huift. Mr. joan de Witt. en
Mr. Ferdinand van Col- len de Jonge, Heer van Tienhoven. Oud-Scbepenen. Mr. Herman Hendrik van de Poll, Raad, Mr. Jacob van derDus- fen.
Mr. Jan Bernard. Mr. 'Willem Sautyn Nicolaesz.
Mr. Nicolaes Pancras. 1725- „
Mr. Daniel Hooft. Mr. Jan Huift. Mr. Joan de Witt. Mr. Jan van Loon. Mr. Daniel de Dieu. en
Mr. Gillis van den Bempden. Oud-Scbepenen.
Mr. Jacob van der Dus- ie n. Mr. Willem Sautyn Nicolaesz.
Mr. Nicolaes Pancras. 1726.
Mf. Cornelis Hop. Mr. Jan Huift. Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Jan van Loon. Mr. Herman Hendrik van de Poll. en
Mr. Jan Bernard, is op 30 Jan. 1727 Raad ter Admiraliteit inZeeland geworden inplaats van Mr. Jan Bäcker. Oud-Scbepenen. Mr. Jacob van derDus- fen.
Mr. Willem Sautyn Nicolaesz.
Mr. Nicolaes Pancras. Mr. Cornelis Hop.
Mr. Cornelis Graafland Janfz.
Mr. Nicolaes Witfen. en
Mr. Dirk Trip. Oud-Scbepenen.
Mr. Jacob van derDus- fen.
Mr. Willem Sautyn Nicolaesz.
■Mr- Nicolaes Pancras Mr. Cornelis Hop.
|
Mr. Dirk Trip.
Oud-Scbepenen.
Mr. Jacob van der Dus- fen.
Mr. Willem Sautyn |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nicolaesz.
1729. Mr. Cornelis Graafland Jansz.
Mr. Nicolaes Witfen. Mr. [oan Fontaine. Mr. Dirk Trip. en
Mr. Nicolaes Pancras. Oud-Scbepenen.
Mr. Jacob van der Dus- feii.
Mr. Willem Sautyn Nicolaesz.
Mr. GerbrandClaasdu Fay, alhier geplaatft 15 Maart. Wilierii vanLoon Janfz. • alhier gsplaatfi 28 Jan. 1730. 1730. ■
Mr. Cornelis Graafland
janfz.
Mr. Nicolaas Witfen. en
r. Dirk Trip. Oud-Scbepenen.
r. Jacob van der Dus- fen.
endrik Nicolaes Sau- tyn. r Nicolaas Witfen Jonafz.
illem vanLoon Janfz. 1731-
r. Cornelis Graafland Janfz.
r. Dirk Trip. r. Nicolaes Cornelis Haflelaer. en r. Gualterus Petrus Boudaen. Oud-Scbepenen.
r. Jacob van der Dus- fen.
endrik Nicolaes Sau- tyn. r. Nicolaes Witfen |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Cornelis Graafland
Janfz.
Mr. Dirk Trip, Heer van Groet.
Henrik van der Spelt. en
Mr. Gualterus Petrus Boudaen. Oüd-Scbepenen.
Mr. Jacob van der Dus- fen.
Hendrik Nicolaes Sau- tyn. Mr. Nicolaes Witfen Jonafz.
Willem vanLoon Janfz. I734-
Mr. Cornelis Graafland Janfz.
Mr. Dirk Trip, Heer van Groet.
Henrik van der Spelt. en
Mr. Gualterus Petrus Boudaen. Oud-Scbepenen
Mr. Jacob vanderDus- fen, bedankt den 12 Jan. 1735'. en inzyne plaats kwam, den zelf- den dag, zyn Zoon Bruno van der Dullen. Hendrik Nicolaes Sau- tyn. Mr. Nicolaes Witfen Jonafz.
Willem vanLoon Janfz. I735-
Mr. Cornelis Graafland Janfz.
Mr,Jan BaptiftaSlicher. Henrik van der Spek. Mr. Johan Om, -Heer vanNyenrode, Breu- kelen enz. en Jan Jeronimus Boreel. Oud-Scbepenen. |
1737.
Mr. Cornelis Graafland
Janfz. Mr. Nicolaes Cornelis
Haflelaer, 10 Dec. tot Raad ter admiraliteit in Zeeland gekooren. Henrik van der Spelt.
Mr Willem Sautyn.
Jan Jeronimus Boreel.
en
Willem vanLoon Janfz.-
Oud-Scbepenen.
Bruno van der Duflen
Jan Willem Trip, 18*
Dec. hier geplaatjt.
1738.
Mr. Cornelis Graafland
Janfz. Henrik van der Spelt.
Mr. Willem Sautyn.'
Jan Jeronimus Boreel.
en
Willem vanLoon Janfz. Oud-Schepenen.
, Boreel flerfi 9 Sept. , en inzyne plaats komt
31 Oclober Cornelis Huift.
Bruno van der Duflen
Jan Willem Trip ,fierfi
27 Juny%en in zyne plaats komt 7 Am Daniel JacobDupeyrou.
1739.
Henrik van der Spelt.
Willem vanLoon Janfz.
Mr. Nicolaes Witfen
Jonafz. flerfi 2&July.
en
Daniel JacobDupeyrou, Oud-Scbepenen
Bruno van derDufTen Mr. An dries Munter* Mr. Cornelis Huift Mr. Antoni Warfn' Oud-Scbepen,deni7
September. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hendrik Nicolaes Sau-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
TT ., x74o.
Henrik van der Spelt. VV ïllem vanLoon Janfz. Haniel JacobDupeyrou.
Mr. Salomon Dedel. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jonafz.
illem van Loonjanfz. 1732.
r. Cornelis Graafland Janfz.
r. Dirk Trip, Heer van Groet.
r. Nicolaes Cornelis Haflelaer. en |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tyn.
Mr. Nicolaes Witfen |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jonafz.
Bruno van der Duflen. 1736.
Mr. CornclisGraafland
Jansz. Mr. Nicolaes Cornelis
Haflelaer, Vrybeer van Weflerdyksborn. Henrik van der Spelt.
Nnn 3 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Antoni Warin
Oud-Schepene^ Bruno van der Duflen.
Mr. Cornelis Huift. Henrik van der-Spelt-
Wil- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Gualterus Petrus
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS VIL Deel.
|
|||||||||||||||||
|
45*
|
|||||||||||||||||
|
Mr.Johan Ortt, Heer
van Nyenrode, Breu- kelen , enz. Jean Deutz van Affen-
delft. i75°-
Mr. Antoni Warin.
en Mr. Lucas Trip Cor-
nelisz. Oud-Scbepenen.
Mr. Daniel Jan Bou-
wens. Mr. Jan van de Poll
Pieterfz. Mr. Johan Ortt, Heer
van Nyenrode, Breu- kelen enz. Mr. Mattheus Gras-
winckel. Jean Deutz van Affen-
delft. I75I;
Mr. Antoni Warin.
en Mr. Lucas Trip Cor-
nelisz. Jterft 2 Jan. 1752. Oud-Scbepenen. Mr. Daniel Jan Bou-
wens. Mr. Jan van de Poll
Pieterfz. Mr.Johan Ortt, Heer
van Nyenrode, Breu~ kelen, enz. Mr. Mattheus Gras-
winckel. - Jean Deutz van Affen-
delft. 1752.
Mr. Antoni Warin.
Mr. Anthony Pieter van der Lyn.
en Mr. Jacob van Oofter- wyk, 25 Febr. hier
geplaatß.
Oud-Scbepenen.
Mr. Daniel Jan Bou- wens.
Mr. Mattheus Gras- winckel.
Jean Deutz van Affen- delft.
Mr. ^gidius Willem Tolling.
Mr. Jacob van Oos-
terwyk. en Mr. Jan van de Poll
Pieterfz. Oud-Scbepenen.
Mr. Daniel Jan Bou-
wens. Mr. Mattheus Gras-
win ckel. Jean Deutz van Affen-
delft. |
|||||||||||||||||
|
Mr. iEgidius Willem
Tolling.-
Mr. Jacob Hop. 1754- n
Mr. Jacob van Oos- terwyk.
en Mr. Jan van de Poll Pieterfz.
Oud-Scbepenen.
Mr. Daniel Jan Bou- wens.
Mr. Mattheus Gras- winckel.
Jean Deutz van Affen. delft.
Mr. Gerbrand Elias. Mr. iEgidius Willem Tolling.
1755.
Mr. Jacob van Oos- terwyk.
Oud-Schepen.
Mr. Daniel Jan Bou- wens.
Mr. Mattheus Gras- winckel.
Jean Deutz van Affen- At\h,Frybeer vanAs-
fendelft enrftfumburg,
Heer van Heemskerk
enz. flerft 11 May.
Mr. Gerbraiid Elias. Mr. iEgidius Willem Tolling.
Mr. Joachim Rendorp. Mr. Pieter van Loon de Jonge.
1756. Mr. Antoni Warin. Mr. Jacob van Oofter- wyk.
Mr. Jan van de Poll Pieterfz.
en Mr. Joan HendrikKerk- rinck.
Oud-Schepenen.
Mr. Daniel Jan Bou- wens.
Mr. Mattheus Gras- winckel.
Mr. Gerbrand Elias. Mr. Pieter van Loon Pieterfz.
1757-
Mr. Antoni Warin.
Mr. Jan van de Poll
Pieterfz. Mr. Joan Hendrik Kerk'
rinck. tn Mr. Joachim Rendorp"
Oud-Schepene*1- Mr. Daniel Jan Bou-
wen s, Heer van K<$~ tenbroek en de Uytter' dyken van Mafl^yk enz. Mr. Mattheus Gras-
winckel. ,
Mr-
|
|||||||||||||||||
|
Mr. Daniel Jan Bou-
wens.
Mr. Dirk Bäcker, Heer van Nootdorp enz.
1747-
Henrik van der Spelt.
Willem vanLoonJanfz.
Jacob Gerard Karffe-
boorn.
Mr. Hendrik Terfmit- ten. en
Mr. Lucas Trip Cor- nelifz.
Oud-Scbepenen.
Mr. Daniel Jan Bou-
wen s. Mr. Dirk Bäcker, Heer van Nootdorp enz.
1748.
Willem vanLoon janfz. Mr. JoanGraafland Cor- nelisz. Mr. Hendrik Terfmit- ten.
Mr. Lucas Trip Cor- nelisz. Mr. Pieter ClifFord. en
Mr. Jan van de Poll. Oud-Schepenen. Mr. Daniel Jan Bou-
wens. By de buitengevooone
verandering der Re- geering, CT Sept. en Jedert, zyn Commis- Jariffen van de klei- ne Zaaken geworden Mr. Willem Huyghens,
Heer van Honkoop enz. en Mr. Lucas Trip Cor-
nelisz. Oud-Schepenen.
George ClifFord Junior.
Raad. Mr. Daniel Jan Bou-
wens. Mr. Jan van de Poll
Pieterfz. Mr. Johan Ortt, Heer
Nyenrode, Breukelen enz. Tean Deutz van Aflen-
delft. 1749-
Mr. Antoni Warin. en
Mr. Gerard Kuyften van Hoefen. Oud-Scbepenen. Mr. Daniel Jan Bou-
wens.
Mr. Anthony Pieter van der Lyn.
Mr. Jan van de Poll Pieterfz.
|
|||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen van
K
Zaa-
ken. |
|||||||||||||||||
|
Willem vanLoonJanfz.
Daniel JacobDupeyrou. Mr. Antoni Warin. en Mr. An dries Munter. Oud-Schepenen.
Mr. Cornelis Huift. Jan Hooft. 174a.
Henrik van der Spelt. Mr. Willem Sautyn. Willem vanLoon Janfz. Mr. Salomon Dedel. Mr. Andries Munter. en
Bruno van der Duffen. Oud-Schepenen. Jan Hooft. 1743«
Henrik van der Spelt. Mr. Willem Sautyn, fierfi 23 Sept.
Willem vanLoon Janfz. Mr. Salomon Dedel. Mr. Andries Munter. en
Bruno van der Duffen. Oud-Schepenen. Jan Hooft. Jacob Gerard Karffe-
boom, aangefleld 18 Sept. 1744.
Henrik van der Spelt.
Willem vanLoon Janfz.
Mr. Antoni Warin.
Mr. Andries Munter.
Bruno van der Duffen.
en Jacob Gerard Karffe-
boom. Oud-Schepenen.
Jan Hooft ,flerft 7 Nov.
Lucas Trip Cornelisz.
Mr. Dirk Bäcker, Heer
van Nootdorp, beide aangefleld 20 Janua- ry 1745-
1745.
Henrik van der Spelt. Willem vanLoonJanfz. Mr. Antoni Warin. Mr. Andries Munter. en
Jacob Gerard Karffe- boom. Oud-Schepenen.
Mr. Lucas Trip Cor- nelisz. Mr. Dirk Bäcker, Heer van Nootdorp. 1746. Henrik van der Spelt. Willem vanLoonJanfz. Mr. Antoni Warin. Jacob Gerard Karffe- boom. en Mr. Joan Graafland Cornelisz. Oud-Scbepenen.
|
|||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen VAN
KLEINE Zaa-
KEN.
|
|||||||||||||||||
|
III. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
REGEER
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
N
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
453
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com-
S«SSA.
Bissen
Van ^AA-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Gerbrand Elias,
tot Schepen verkooren ir May. 1758.
Mr. Antoni Warin.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Simon Jan Baptifta
Barchman Wuytiers. Oud-Schepenen. Mr. Anthony Bonaven-
tura Oetgens van Wa« veren van Hoorn, Heer van Waveren, |
Mr. Jan Six, Vryheer
vanWimmenum, Heer van Hülegom, Pro- made enz. Mr. Adriaan Ifaac
Valckenier. en |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Wimmenum.Heer n
vanHillegom, p;eoerCoM-
made enz. missa-
Mr. Adriaan Ifaac kissen
Valckenier. van
Simon Jan Baptifta KLEINE
Barchman Wuvtier« Zaa"
Mr. Willem Gerrit DelXfiN' del Salomonfz.
en Mr. Willem Coraelis Backer.
Oud-Schepenen.
Mr. Joan Graafland Pieterfz.
Mr. Gerrit Corver Hooft.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jan van de Poll
Pieterfz.
Mr. JoanHendrik Kerk- rinck.
en Mr. Joachim Rendorp. Oud-Schepenen.
Mr. Mattheus Gras- winckel.
Mr. Jan EliasHuydeco- pervan Maarfleveen,
Heer van Maarffe-
veen, Neerdyk enz.
Mr. Willem Gerrit De- del Salomonfz.
*759-
Mr. Antoni Wann, met
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Botshol enRuyge Wil- Simon Jan Baptifta
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nijfe enz. flerft 21
|
& — —c ——
Barchman Wuytiers. Oud-Schepenen. Mr. Gerrit Corver Hooft.
Mr. Quiryn van Bam- beek van Stryen. 1766. Mr. Joan HendrikKerk- rinck. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
May, en in zyneplaats
wordt aangeßeld.
Mr. Daniel Hooft Ger- ritfz., Vryheer van
Vreeland enz.
Mr. Joan Geelvinck. 1762.
Mr. Joan HendrikKerk- rinck.
Mr. Gerbrand Elias. Mr. Jan van Ghefel. Mr. Jan Six, Vryheer van Wimmenum,Heer
van Hülegom, Vro-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jan van Ghefel.
Mr. Jan Six, Vryheer I7o8- vanWimmenum, Heer Mr. Jan Six, Vryheer
_ „/»__._ r^. vanWimmenum, Heer van Hülegom, rro-
madeenz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Adriaan Ifaac
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
May gecommitteerd in
de Gecommitteerde
Raaden.
Mr. Joachim Rendorp.
en
Mr. Jacob Elias Ar- noudfz. Oud-Schepenen.
Mr. Jan Six, Vryheer |
made enz.
Mr. Adriaan Ifaac Valckenier. en Simon Jan Baptifta |
Simon Jan Baptifta
Barchman Wuytiers.
Mr. Pieter van Loon. * Mr. Willem Cornelia Backer. en Mr.BauduinJanHulft.
Oud-Schepenen.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Valckenier.
en Simon Jan Baptifta Barchman Wuytiers. Oud-Schepenen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Barchman Wuytiers. Mr. Joan Graafland
Oud-Schepenen. Pieterfz. Mr. Joan Geelvinck. Mr. Gerrit Corver |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Gerard Munter.
Mr. Jan Bernd ßicker Henriksz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
" vir. ' ' ■ ■'-;;■ J763' Hooft.
vanWimmenum,Heer Mr. Antoni Warin, 8 1767. •
van Hülegom en Vro- Feb. verplaatfl op de Mr. Jan Six, Vryheer
made enz. Raad. Weeskamer. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Mattheus Gras- Mr.JoanHendrikKerk'
winckel. rinck.
Mr. Willem Gerrit De- Mr. Jan van Ghefel.
del Salomonfz. Mr. Adriaan Ifaac
Mr. Anthony Bonaven- Valckenier.
|
IV.
COMMISSARISSEN
ZEEZAAKEN.* |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van de
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Willem Gerrit De-
del Salomonfz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De menigte der Zeezaaken, die, in eene IV
Stad van zo veel Koophandel en Scheep- Com-' |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jan van de Poll
Pieterfz. en Mr. Gerbrand Elias. Oud-Schepenen. M r. Jan EliasHuydeco- per van Maarifeveen, Heer van Maarfle- veen, Neerdyk enz. Raad. Mr. Mattheus Gras- winckel.
Mr. Pieter van Loon. Mr. Willem Gerrit De- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
Mr. Nicolaas Faas. ----
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oud-Schepenen. vaarc als Amfterdam, dagelyks, voorvielen mss*
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
was oorzaak, dat men, hier, al vroeg hel WSSEN
Hooft an^n- n daSc,was °P het beraamen van middelen tot Za" d' Fe7lrya:nSeJiddz* Ä of afdoening der gefchillen, die, tl 1764. t™cI?en Kooplmden en Zeevaarenden, geduu. ken Mr.JoanHendrikKerk- "S1^ ontftonden. In 't jaar 1516, werdt, „
rinck. by den Raad deezer Stede, overwoogen een d Mr. Jan van Ghefe]. ontwerp op de Reedery en Scheepvaart vol pi ""
Mr. Jan S\x, Vryheer gens welk, dezelve ftaan zou onder het nn' SSorer vanWimmenum Heer zigt van vier Oldermans, of Overluiden L Zeem- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Anthony Bonaven- Mr. A
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tura van Hnnrn
|
Valckenier.
en ^^^^^ Simon Jan Baptifta |
en met alleen ODzifft hehhpn^^'./i , , >, Jt
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tura van Hoorn.
■«, 1761. Mr-Joan Hendrik Kerk.
rinck.
Mr. Jan van Ghefel. |
en niet alleen opzigt hebben op 'cftuk derZ4-
yaart; maar ook bewind over de Stads Paal- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
.,-------r__ kift. Ook zouden zy Wand™, „,„., a? ///>»
uuä^chepenen. CommJßnJJen van het Touwerk genoemd
heelt (b). Doch dit ontwerp fchynt niet ter uitvoennge gebragt te zyn; immers,niet lang ftand gehouden te hebben. Wy hebben, el- ders |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n - T*r—-> ' ■•>—■ Mr. Jo
van Wimmennm,Heer Mr. Gevan Hülegom, Vro- Hoofmató enz.
^ï-Adriaan Ifaac Mr.Joa
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
valckenier. rinck.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(<0 GrootMemor. N. U f- »*<•
{») Zit iv. Od, 1, ßccIC, H. 48J, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en Mr
|
Jan van GhefeJ.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
M S T L K U Ä M S
|
v ii. DEEL.
|
|||||||||||
|
454
|
||||||||||||
|
't gebruik al federt veele jaaren is ingevoerd, Cow-
dat ook hier, gelyk voor de andere onderge-MlS^ fchikte Regtbanken, de Solliciteurs de plaats R*s ^ van eifchers en van gedaagden bekleeden. De 2EE- Reeders, zelfs de Bewindhebbers der Ooft- ZAfl.- en Weftindifche en andere Maatfchappyen, ken. zyn eifchers of gedaagden, in de plaats hun- ner Schippers. Commiflariiïen verkenen, in- dien de gedaagde niet verfchynt, tot drie de- fauten, en verwyzen, voor 't profyt van hec derde, den gedaagde tot namptiflement van de geëifchte ibmme, hoe hoog dezelve ook zyn moge: waar na, de zaak ter Rolle gebragt zynde, de gedaagde , nog niet verfchynen- de om zyn defaut te zuiveren , by bepaa- lend vonnis, veroordeeld wordt, zo de zaak daartoe gefchikt is. Zo partyen beide ver- fchynen , doen Commiflariiïen , als goede mannen, hun beft, om hen met eikanderen te bevredigen: doch zulks niet willende ge- lukken , doen zy regt , 't zy , by provifie, tot namptiflement, of tot bepaalende ver- oordeelinge of vryfpraak. Doch zo de zaak langer onderzoek vereifcht, zyn Commifla- riflen , by eene Keure van den veertienden November des jaars 1682 , bevoegd ver- klaard , om partyen te wyzen aan goede mannen , tot bewerking van overeenkomft of verdrag. Ook mogen zy, volgens dezelf- de Keuren, indien partyen beide verfchynen, en de aanlegger zynen eifch met goed regt ftaaft, den verweerder verwyzen tot namp- tiflement , tot eene fomme van vyfduizend guldens ingeflooten (k). Arreften op Maand- gelden of gaadjen van Matroozen moeten, ter Vierfchaare , beklaagd worden. Doch Over de Tegenkantingen tegen dezelven zit- ten Commiflariiïen van de Zeezaaken , ter eerfter aanleg (/). Van alle * bepaalende*^'"' Vonniflen, door Commiiïariiïen geweezen,w« valt beroep aan Schepenen: 't welk, zo 'c vonnis tot vyf honderd guldens inhoudt, bin- nen drie , doch hooger loopende , binnen tien dagen, gefchieden moet : waarna men 't appèl , binnen andere drie of tien dagen na de aantekening door den Secretaris , by Requefte, voor Schepenen, vervolgen moet, of men wordt geagt, daarvan te hebben af- gezien. In 't vonniflen , fchikken Commiflariiïen
zig naar de gemeene Zeeregten ; naar 's Lands Plakaaten, en naar de Keuren deezer Stad , de Zeezaaken betreffende ; doch & duiftere oftwyfelagtige gevallen, naar de bes" te reden en meefte billykheid: 't welk a3° hunne befcheidenheid overgelaaten is. 't Scheepsvolk, gehuurd zynde, moet, bin-
nen (*J Handv. bl. 6U.
{I) Handv. bl. 616. |
||||||||||||
|
Com- ders (O, eene Ordonnantie, op het Zeeregt
missa- geplaatft, die, uit het ëtrfie Privilegie■ Boek rissen deezer Stad getrokken, en, waarfchynlyk, ten van de minfte honderd jaaren ouder is. Uit dezelve Zee" blykt, niet minder klaar, dat men, al vroeg, ™ voor de Zeezaaken gezorgd heeft. Doch de " ' refftfpraak daarover itondc aan Schepenen, die, volgens dellandveftevan Hertoge Willem van Beiieren van den vierden November des jaars 1411, wanneer iemant, met zynen eede, hieldt, dat by zeevaerdigb of vlootvaerdigb was, of dat zyn aenjpraecke van Zeevaerdighen goede roerde, gehouden waren, hem kort regt te doen (d): 't welk hierom Zeevaerdigb, en vloot-, vlot- of vlutvaerdigb recht genaamd Opreg- werdt. 't Liep aan , tot in 't jaar 1641 , tingeenereer tot de opregting eener ondergeichikte Kamer Regtbank van Commiflariiïen van Zeezaaken !!"kene" beflooten werdt. De Ordonnantie voor de- zelve werdt, den agt en twintigften January des gemelden jaars, vaftgefteld (e), en den veertienden February daaraan volgende, afge- kondigd. Burgemeefteren en Schepenen (lel- den de eerfte Commiflariiïen, die drie in ge- tal waren (ƒ). Doch 't leedt maar, tot in 't begin des jaars 1643 , toen de gemaakte Or- donnantie, met verfcheiden' veranderingen en vermeerderingen , op nieuws, afgekondigd werdt (g). En naar deeze Ordonnantie wordt, nog tegenwoordig, ter Kamer van Zeezaaken, regt gedaan, waarom wy den inhoud derzel- ve, hier, kortelyk moeten opgeeven. Inhoud Voor Commiflariiïen van de Zeezaaken, derOr- WOrden, ter eerfter aanleg, gebragt en afge- donnantie ^aan ajje gefchillen tuflchen Koopman en Xde~ Schipper of Bootsgezel; Schipper en Boots- gezel ; Koopman en Lootsman; Lootsman en Schipper; Inlaaders en Inlaaders; Reeders en Reeders, en Schippers en Reeders, in zaaken, de Zeevaart betreffende, zaaken vanAfliiran- tie en Avarye uitgenomen , die , gelyk van ouds, voor Commiüariflèn van de Aflbrantie- Kamer komen moeten. Voorts, komen ook de gefchillen over Bodemery, intekening en verkoop van fcheepsparten, arbeidsloon aan, en herftellino- van fchepen, levering van fcheeps- behoeften, en 't gene meer tot uitrufting van fchepen vereifcht wordt, voor Commiflariiïen van de Zeezaaken (Ä). Zy plagten ook over Injurien te zitten. Doch de regtfpraak hier over is, naderhand, tot de Kamer vanHuwe- lykfche Zaaken overgebragt (i). Die voor Commiflariflen van Zeezaaken gedagvaard wordt, moet in perfoon verfchynen; hoewel (c) IV. Deel, III. Bcekj Bylaage lf. A. */. H9.
(d) Handv. bl. in.
(e) Keurb. L. f. m verfi.
(f) Refol. Vroedfch. N. n. IJ Tebr. I«*I. ƒ. «8 f"/».
(g) Handv. bi. «8i.
\h) Handv. bl. 610. |
||||||||||||
|
{i) &c hiei voot, bl. 4*7.
|
||||||||||||
|
UI. Boek.
|
E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
||||||||||||||||||||||||||
|
455
|
||||||||||||||||||||||||||
|
fchen de tweede en derde Verdieping. ZyCoiu-
doen , by hunne aanirclling, den zelfden eed, missa- als Cornmiflariflèn van kleine Zaaken. 'rissen De Kamer van Zeezaaken wordt vvaarge-^af2 &e
nomen door eenen Secretaris, wiens Leges(Zee" by eene Ordonnantie van den agt en twintig-^" ften.January des jaars 176c«, bepaald zyn(j>), SecrJ^ Voorts, wordt de Kamer gediend, door de ris. Stads roedraagende Boden, by beurten. Tot onderhoud der Kamer van Zeezaaken, Belaffing
moeten alle Schepen zonder onderfcheid, töttotonder- vyfcig laden toe, groot zynde, van elke reis , j!°"d der die zy, buiten gaats deezer Landen, doen,vanZee. vyftien duivers betaalen: Schepen van vyftig zaaken. laden en daarboven, komende van Weden Ooiten, Noorwegen , Engeland , Schotland' of eenige andere plaatfen daaromtrent, der- tig duivers: en alle fchepen , komende van bevveden de Kaap Finis terrae of benoorden Mitland, drie guldens. De Secretaris der Ka • mer van Zeezaaken ontvangt deeze belading, en verantwoordt dezelve aandeThefaurie-Or- dinaris (q). Zie hier de Naamen der Cömmissa-Naam-
rissen van de Zeezaaken, federt der-LYST*r zelver eerfte aanftellifige, in 't jaar 1641, totCoMMIS- op het jaar 1768. VANDE Zeezaa-
|
||||||||||||||||||||||||||
|
nen vier en twintig uuren na
c handheld o
valt
|
||||||||||||||||||||||||||
|
t ontvangen van
en, of het ver- |
||||||||||||||||||||||||||
|
^
|
in eene boete , ten behoeve van den
Waterfubilituit, en de Schipper mag ande- re manfchap , in de plaats, huuren. Officieren en Matroozen zyn vcrpligt, het fchip te hel- pen laaden, en moeten, zo dra de Schipper zeilreede is, op den'beftemden tyd,aan boord zyn. 't Scheepsvolk , na 't ontvangen der buure, verloopende, is de Schipper gehou- den , zulks den VVaterfubftituit aan te geeven. Gelyk de'Matroozen niet uit de huur mogen fcheiden, dan om wettige redenen,met ken- niflè van Commiflarifïèn; zo mag de Schip- per, ook niet, dan met gelyke kenniftè, ie-manrzynen dienft opzeggen. Zo de reize veranderd wordt, is het Scheepsvolk verpjigt, zig daarin te voegen naar den Schipper, mi ds genietende verbetering van gaadje, vol- gens de uitfpraak van Commiflarifïèn. Na 't voltrekken der reize en 't lollen van 't fchip, moet de Schipper 't fcheepsvolk , vier en twintig uuren na de ontlaading of afdanking, ten vollen afbetaalen. In geval het fchip ver- ongelukt , mag het Scheepsvolk, welk ge- houden is, zó veel van 't wrak en de goede- ren te bergen, als mogelyk zy, niet vertrek- ken, zonder verlof van den Schipper. Zo |
|||||||||||||||||||||||||
|
de matroozen _of officiers eikanderen, of den
Schipper , buitens Lands , eenigen overlaft aandoen, en vooral, zo zy, binnen fcheeps- boord, of aan land, het mes op eikanderen trekken, o? eikanderen kwetfen, moet zulks den Waterfubilituit worden aangegeven, die verpligt is , de fchuldigen te vervolgen, te vatten, en den Heere Schout in handen te dellen ,ortl, naar bevindtenis vanzaaken , ge- ftraft te worden. Voorts,zyn 'er, van tyd tot tyd, verfcheiden' Keuren op de Scheepvaart gemaakt (tri), die Cotamiflariflen van de Zee- Zaaken tot een rigtfnoer in 't vonniflèn ver- ftrekken. Sjetal <jer De Commiflarifïèn van de Zeezaaken, die, drmis" by derzelver eerfte aanftelling, in den jaare *"* 1641, maar drie in getal waren, werden,al terftond, tot vyf vermeerderd («); welk ge- ^tal veele jaaren dand gehouden heeft; doch in deeze eeuwe, nu en dan, tot zes, zeven en agt gebragt is. Tegenwoordig, zyn 'er gerneenlyk vyf, zes of zeven. Zy hielden, voor 't ftigten van het tegenwoordig Stad- huis, hunne Vergaderingen aan 't Kamper- hoofd (0), in een deftig deenen gebouw, nog het Zeeregt genaamd. Doch nu vergaderen zy, °P den zelfden tyd als Schepenen, in een ver- trek in 't Noordooften van't Stadhuis, tus- ,lm) Handv. hl. 1489 ent,.
'") Keurb. L. ƒ. I2j verfo, 139.
*') Keurb. L. ƒ. 20S verfc.
III. STUK.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
iCEN.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
i&j-l 1646.
Dr. Aflard Kloeck. R ler Reael.
Jan van de Poll. Heirick Bicker.
, Lucas[acobfz.Rotgans. Lucas Jacobfz. Rot_
Dr. Wi lern van Loon. gansJy^r/f. jan Huitt. Dr Roeterc Ern[1> T \Ht« Dr» Gerrit van Helle-
Jan van de Poll. raond_
Roelof Bicker. 1(y_
Lucas' Jacobfz. Rot- " .". „
pa,3s. Renner Reael.
Dr! Willem van Loon. ^S* Bicker-
Jan Huift Jan Michielfz. Blaeu.
1643. ^r' R°etert Ernd.
Dr.CornelisJanWitfen. Dr- Gerrit van HelIe" Jan van de Poll. mond. Lucas Jacobfz. Rot- 1648. gans. Reynier Reael, fier/t
Dr. Willem van Loon. 17 April, en in zyne
Jan Huift. plaats kiaam
1644. Coenraed Burg.
Reynier Reael. Jacob Claefz. Haren- Roelof Bicker. carfpel, is den »s Fe- Lucas Jacobfz. Rot- brmry gecommitteerd T ga"s- inde Admiraliteit in Jan Huift. t Noorderkwartier, Dr. Roetert Lrnlt. en in zyneplaats kwam , 1645. Mr. Simon van Hoorn.
Reynier Reael. Dr. Cornelis van
Roelof Bicker. Dronckelaer. Lucas Jacobfz. Rot- Dr Roetert Ernd.
gans. Dr/ Gerrit van Helle-
Jan Huift. mond. Dr. Roetert Ernd. Michiel Pancras.
1649«
0>) Keütb. T. f. tsi.
(l) Handv. bl, 6$3» «»*• Oog
|
||||||||||||||||||||||||||
|
456 AMSTERDAM S VII. Deel.
|
||||||||||||||||
|
Mr. Arnoud Helmans
Hooft, Ridder.
Jacob van Neck Ja- cobfz. Dr. Joan ten Grooten- huys.
Mr. Joan Six. 1665. Nicolaes van Loon. Jacob van Neck Ja- cobfz. Dr. Joan ten Grooten- huys.
Joan Six , Heer van Vromade.
Mr. Joan Munter de Jonge. 1666.
Henrick Roeters. Mr. Arnoud Helmans Hooft, Ridder.
Jacob van Neck Ja- cobfz. Dr. Joan ten Grooten- huys, is denizjuly tot Schepen gekooren, en in zyne plaats kwam den 2.1 dito Pieter de Graef, Vry- heer van Suydpols- broeck enz. Joan Six, is den 2 Nov. in de Bank van Lee- ning gefield, en den 27 dito is in zyne plaats gekomen Joan Slicher. 1667. Cornelis Bäcker. Henrick Roeters. Mr. Arnoud Helmans Hooft, Ridder.
Jacob van Ne.ck Ja- cobfz. Pieter de Graef, Vry- beer van Suydpols- broekenz. is den 4 OU. in de Wißelbank ge- field, en in zyne plaats kwam Jacob de Graef. 1668.
Cornelis Bäcker. Mr. Jacob Boreel, Heer van St. Aegt enz.
Hendrick Roeters. Mr. Arnoud Helmans Hooft, Ridder.
Jacob van Neck Ja- cobfz., wordt 11 Aug. Schepen, en in zyne plaats komt Mr. Willem van Loon. 1669.
Mr. Jacob Boreel, Heer van St. Aegt enz.
Mr. Arnoud Helmans Hooft, Ridder.
Mr. Willem van Loon. Jacob van Neck Ja- cobfz. |
||||||||||||||||
|
ï'649.
Henrick Bicker.
Mr. Simon van Hoorn.
Dr. Roetert Ernft.
Dr. Gerrit van Helle-
mond. Michiel Pancras.
1650. Henrick Bicker.
Mr. Joachim Rendorp.
Dr. Roetert Ernft.
Michiel Pancras.
Dr. Joan van Helle-
mond. 1651.
Henrick Bicker ,fierfi
den 22 Otïob. en in zyne plaats kwam den 28 dito Roelof Bicker.
Mr. Joachim Rendorp.
Dr. Joan van Helle-
mond. Cornelis van Vloos«
wyck. Dirck de Lange.
1652.
Roelof Bicker.
Beraard Schellinger.
Mr. Joachim Rendorp.
Dr. Joan van Helle-
mond. Dirck de Lange is Com-
mies Generaal gewor- den , en in zyne plaats kwam Pieter Trip.
Dr. Gerard Schaep Pie-
terfz. Dr.Cornelis vanDronc-
kelaer, is den 12 July Weesmeefier gewor. den, en in zyne plaats kwam Dr. Jan van Hartogvelt.
Jacob Jacobfz. Roch.
Dr. Joan van Helle-
mond, Pieter Trip.
Dr. Gerard Schaep Pie-
terfz. Gerard Haffelaer.
Dr. Joan van Helle-
mond. Nicolaes van Waveren.
Dr. Jan Veneman.
Gerard Haffelaer.
Dr. Jan Veneman.
Zacharias Rode.
Jacob Reynft.
Hendrick Roeters, is
den21 Auguflus inde Wißelbank gekooren, en in zyne plaats komt Dirck Spiegel.
|
1656.
Jan Huift. Dr. Jan Veneman. Zacharias Rode flerft, en in zyne plaats kwam den 1 December Dr. Gerrit Bicker, Heer van Swieten. Jacob Reynft. Dirck Spiegel. 1657. Gerard Haffelaer. Jacob Reynft. Henrick Roeteis. Dirck Spiegel. Dr. Gerrit Bicker, Heer van Smeten. 1658. Gerard Haffelaer. Dr. Pelgrom ten Groo- tenhuys.
Jacob Reynft. Henrick Roeters. Dr. Gerrit Bicker. Heer van Swieten. 1659. Gerard Haffelaer. Cornelis Bäcker, is den 16 Oclober in de Bank. van Leening gecom- mitteerd , en in zyne plaats komt Mr. Cornelis Kloeck. Henrick Roeters. Mr. Joan Six. Dr. Gerrit Bicker, Heer van Smeten. 1660. Cornelis Geelvinck. Dr. Joan van Hartog- veld.
Henrick Roeters. Mr. Jan Six. Dr. Gerrit Bicker, Heer van Swieten. 1661. Cornelis Geelvinck. Mr. Cornelis Kloeck. Henrick Roeters. Mr. Joan Six. Dr. Gerrit Bicker, Heer van Swieten. 166a. Cornelis Geelvinck. Mr. Cornelis Kloeck. Dr. Joan ten Grooten huys.
Mr. Joan Six. Dr. Gerrit Bicker, Heer van Swieten. 1663. Cornelis Geelvinck. Mr. Cornelis Kloeck. Dr. Joan ten Grooten- huys.
Joan Six. Jacob van Neck Ja-
cobfz. 166*4.
Dr. Joan van Hartog- veld. |
|||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen •van de Zee- ZAA-
KEN. |
||||||||||||||||
|
Joan de Vries.
1670. Cornelis Bäcker.
Mr. Jacob Boreel.
Cornelis Graafland,
|
Com-
missa- rissen van & Zee- |
|||||||||||||||
|
Pieter dzGrzct'^rybeer ZAA-
van Suydpolsbroek enz. kEn. Cornelis Spiegel.
1671. Mr. Joan Huydecoper,
Ridder, Heer van Maarßeveen en Neer- dyk enz. Dirck Spiegel.
Dr. Joan ten Grooten-
huys. Cornelis Graafland.
Jacob van Neck Ja-
cobfz. 1672.
Mr. Joan Huydecoper,
Ridder , Heer van Maarßeveen , Neer- dyk , enz. Mr. Willem van Loon.
Dr. Joan ten Grooten-
huys. Cornelis Graafland.
Mr. Hillebrand Schel-
linger. By de buitengewoone
verandering in Sept. zyn Commißarißen van de Zeezaaken ge worden Mr. Willem van Loon,
Dr. Joan ten Grooten-
huys, fï den 20 Dec. op de Kamer van de defolaate Boedels ge- field. Cornelis Graafland.
Mr. Nicolaas Witfen.
Mr. Hillebrand Schel-
linger. 1673.
Mr. Willem van Loon. Joan Six, Heer van Fro-
made enz.
Cornelis Graafland. Mr. Jacob Popta. Dirck de Vlaming van Oudshoorn, Heer van
Weßerdyksborn enz.
1674. Joan Six, Heer van Vro- made enz.
"Gillis Sautyn. Adriaen de Weert. Mr. Jacob Popta. Dirck de Vlaming va" Oudshoorn,//^***"
Weßerdyksborn enz.
ÏÖ7S-
Joan Six, Heer van Vr0~ made enz.
Dirck Blom. , Mr. Everard Scott de
Jonge.
Adriaen de Weert^ |
||||||||||||||||
|
REGEER ING.
|
|||||||||||||||||||||
|
III. Boek.
Com. Mr. Jacob Popta.
»ttssA- l67<5. Bissen Joan Six'Hetr Van ^~r0'
2uE, Dirck Blom.
2aa> Adriaen de Weert. Rejv. Mr. Jacob Bicker Roe- loffz.
Mr. Dirck Munter. 1677.
Coenraed van Klenck. Dirck Blom. Mr. Jacob Popta. Adriaen de Weert. Mr. Jacob Bicker Roe- loïïz.
1678.
Coenraed van Klenck. Dirck Blom. Mr. Jacob Popta. Adriaen de Weert. Mr. Jacob Bicker Roe- loffz.
1679.
Coenraed van Klenck. Mr. Everard Scott de Jonge.
Mr. Jacob Popta. Adriaen de Weert. Mr. Jacob Bicker Roe« Ioffz.
1680.
Gillis Sautyn. Coenraed van Klenck. Mr. Jacob Popta. Adriaen de Weert. Mr. Jacob Bicker Roe- loffz.
i68r.
Coenraed van Klenck, Heer van Loirbeim.
Mr. Jacob Popta. Adriaen de Weert. Mr. Jacob Bicker Roe- loffz.
Jacob Elias. 1682.
Gillis Sautyn. Mr. Jacob Popta. Mr. Jacob ten Groo- tenhuys.
Mr. Jacob Bicker Roe- loffz.
Mr. Pieter Hulft. 1683.
Gillis Sautyn. Mr. Albertus Geel- vinck.
Mr. Jacob Popta. Mr. Cornelis vanBam- beek.
Mr. Jacob Bicker Roe- loffz.
1684.
Gillis Sautyn. Mr. Albertus Geel- vinck.
Mr. Jacob Popta. M1-. Cornelis van Bam- beek.
|
|||||||||||||||||||||
|
457
|
|||||||||||||||||||||
|
Mr. Jacob Bicker Roe-
lofe. 1685.
Mr. Albertus Geel- vinck.
Mr. Jacob Popta, flerft den a Juny, en in zyne plaats komt den 31 OEtober. Mr. Jan Graafland. en
Mr. Cornelis vanBam- beek. Oud-Schepenen.
Dr. Philips We vering. Mr. Jacob Bicker Roe- lotfz. 1686.
Mr. Cornelis van Bam- beek.
Mr. Dirk Pater. en
Pieter Reael, Heer van Mgtevegt. Oud-Schepenen.
Di'. Philips Wevering. Mr. Jacob Bicker Roe- loffz. 1687.
Mr. Cornelis vanBam- beek.
Pieter Reael, Heer van Mgtevegt. en Mr. Jan Graafland. Oud'Scbepenen.
Mr. Adriaen Backer,
Raad.
Dr. Philips We verin ff.
1688.
Hendrick Becker, Herfi den n May, en in zyneplaats komt Abraham Oort. Mr. Cornelis vanBam- beek. en Pieter Reael, Heer van Nigtevegt. Oud-Schepenen.
Mr. Hillebrand Schel- linger.
Mr. Joan Trip. 1689.
Mr. Cornelis van Bam- beek. en Adriaan de Weert, in de Wiffelbank overge- gaan 14 Sept., en al- hier in zyne plaats ge- komen Mr. Nicolaes Six. Oud-Schepenen.
Mr. Hillebrand Schel- linger.
Mr. Joan Trip. Abraham Oort. 1690. Mr. Cornelis vanBam- |
Mr. CaspervanCollen.
|
||||||||||||||||||||
|
beek. en
Pieter Reael, Heer van Nigtevegt. ^Oud-Schepenen.
Mr. Hillebrand Schel- lingen Mr. Joan Trip. Abraham Oort. 1691. Mr. Cornelis van Bam- beek.
Pieter Reael, Heer van Mgtevegt. en
Mr. Nicolaes Six. Oud-Schepenen.
Abraham Oort, flerft 3 Decemb.
Louis Trip, 14 dito in zyne plaats. 169a. Mr. Cornelis vanBam- beek.
Pieter Reael, Heer van Mgtevegt. en
Mr. Nicolaes Six. Oud-Schepenen.
Dr. Philips Wevering. Mr. Hillebrand Schel- linger.
Mr. Joan van der Merci, 29 Oktober. 1693. Mr. Cornelis van Bam- beek.
Pieter Reael, Heer van Nigtevegt enz.
Mr. Nicolaes Six. |
|||||||||||||||||||||
|
COM-
MISSA-
RISSEN
van de
Zee- ZAA-
KEN. |
|||||||||||||||||||||
|
en
|
|||||||||||||||||||||
|
Mr. Hendrik Hooft de
Jonge. Oud-Schepenen.
r, l697-
Pieter Reael, Vryheer
van Vreeland enz. Heer van Nigtevegt. Mr. Nicolaes Six.
Mr.Casper van Collen,
werdt Schepen den 6 July.
Mr. Hendrik Hooft de Jonge, en
Mr. Ferdinand van Col- len, den6july. Oud-Schepenen. Jacobus Valckenier. _. 1698. Pieter Reael, Vryheer
van Vreeland enz. Heer van Nigtevegt. Mr.Casper van Collen. Mr. Hendrik Hooft de Jonge, en
Mr. Ferdinand van Collen. Oud-Schepenen.
Jacobus Valckenier, verplaatß 26 April. '
Mr. Jacobus Trip, 17
Oäob. in zyneplaats.
1699.
Pieter Reael, Vryheer
van Vreeland enz.
Heer van Nigtevegt.
Mr. Casper van Collen.
en
Mr. Ferdinand van Collen. Oud-Schepenen.
Mr. Hillebrand Schel- linger.
Mr. Lucas Trip. 1700.
Pieter Reael, Vryheer
van Vreeland enz.
Heer van Nigtevegt.
Mr. Dirk Backer.
Mr. Casper van Collen.
en
Mr. Joan van de Poll Hermansz. Oud-Schepenen.
Mr. Hillebrand Schel- linger. - 1701.
Pieter Reael, Vryheer van Vreeland enz. Heer van Nigtevegt, flerft 4 Septemb. Mr. Dirk Backer. en
Cornelis Calkoen. Oud-Schepenen.
Mr. Hillebrand Schel- lingen Mr. Wouter Valcke- nier, verplaatfl 1 Ocl. ße- |
|||||||||||||||||||||
|
en
Wilhem Adriaen van der Stel. Oud-Schepenen
Mr. Hillebrand Schel- linger. 1694.
Mr. Cornelis van Bam- beek.
Pieter Reael, Heer van Nigtevegt enz.
Mr. Nicolaes Six. Mr. Coenraed Burg. en
Jacob Scott. Oud-Schepenen.
1695. Mr. Cornelis van Eam- beek.
Pieter Reael, Heer van Vreeland, Nigtevegt enz. Mr. Nicolaes Six. Mr. Coenraed Burg. en
Jacob Scott. Oud-Schepenen.
1696. Pieter Reael, Vryheer van Vreeland enz. Heer van Nigtevegt. Mr. Nicolaes Six. Mr. Coenraed Burg. Ooo 2 |
|||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
Mr. Theodorus Huy- Cou-
ghens, Heer van missa- Honkoop. en ius-s£N Mr. Jan Huift. van de
Oud-Scbepenen. zeE'
I7l8. ZAA-
Mr. Jan van den Bemp- kbn.
den.
Mr. Elbert Graafland. Mr. Willem Munter. Balthafar Boreel. era
Mr. Jan B ere wout. Oud - Schepenen.
Francois van Haren- carfpel.
1719-
Mr. Jan van den Bemp- den. Mr. Elbert Graafland. Mr. Jan Huift. en
Mr. Jan Berewout. Oud-Scbepenen.
Francois van Haren- carfpel. 1720.
Mr. Jan van denBemp- den.
Mr. ElbertGraafland. Mr. Willem Munter. Mr. Jan Huift. en
Mr. Jan Berewout. Oud-Scbepenen. 1721. Mr. Jan van den Bemp- den. Mr. Arnold van Aalft. Mr. Elbert Graafland. Francois de Vicq. en
Mr. Jan Berewout. Oud - Schepenen.
Mr. Gerard Bicker van Swieten, Heer van Swieten. Raad. Mr. Jan Bernard. 1722.
Mr. Jan van den Bemp- den ^fier/t 1 Juny. Mr. Arnold van Aalft. Francois de Vicq. Mr. Jan Berewout. en
Mr. Pieter Calkoen , Jterft 26 Jan. 1723. Oud-Schepenen. Mr. Gerard Bicker van Swieten, Heer van Swieten. Raad. Mr. Jan Bernard. 1723.
Mr. Arnold van Aalft. Mr. Jan Berewout. Leonard van Hoefen- en
Mr. Jan Coymans, Heer van Brucbem. Oud-Scbepenen.
Wit' |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
MSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
45§
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pieter Eyghels.
1712.
Mr. Jan van de Poll. Cornelis Calkoen. Balthafar Boreel. en
Mr. Henrik Bicker Henriksz. Oud-Scbepenen.
Mr. Jan de Graef, Vry-
beer van Suydpols-
broek enz. Raad.
Mr. Nicolaes Witfen
Lambertfz.
I7I3-
Mr. Jan van den Bempden.
Cornelis Calkoen. Mr. Arnold van Aalft, wordt Vice-Prefident
Schepen ,6 April.
Mr. ElbertGraafland. en
Balthafar Boreel. Oud-Scbepenen.
Mr. Nicolaes Witfen Lambertfz.
Francois de Vicq, 30 Aug. in plaats vanMr.
Arnold van Aalft.
.1714.
Mr. Jan van den Bemp- den. Cornelis Calkoen. Mr. Elbert Graafland. Mr. Willem Munter. en
Balthafar Boreel. Oud-Scbepenen.
Mr. Nicolaes Witfen Lambertfz. 1715- n
Mr.Jan vanden Bemp- den. Cornelis Calkoen.
Mr. ElbertGraafland. Mr. Willem Munter. en
Balthafar Boreel. Oud-Scbepenen.
Mr. Nicolaes Witfen Lambertfz. 1716. Mr. Jan van den Bemp- den. Mr. ElbertGraafland. Mr. Willem Munter. Balthafar Boreel. Mr. Theodorus Huy- ghens, Heer van Honkoop. en. Mr. Jan Huift. Oud-Scbepenen.
1717. Mr. Jan van den Bemp- den. Mr. ElbertGraafland. Mr. Willem Munter. Balthafar Boreel. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bewindhebber van de Jofias van deBlocquery.
Ooflind. Compagnie. Oud-Scbepenen. Pieter de Haze, 9 Nov. Everard Temminck.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen van de Zee- zaa- KEN.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Nicolaes Witfen
Lambertfz.
1707. Mr. Joan van de Poll Harmenfz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
Nicolaes Witfen, 12 Jan. 1702. aangeko- men. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1702. ---------------
Mr. Dirk Bäcker Jterft Cornelis Calkoen de
3 Jan. 1703. Jonge.
Cornelis Calkoen. en
en Jofias van deBlocquery.
Mr. Joan van de Poll Oud-Schepenen.
Hermanfz. Mr. Nicolaes Witfen
Oud-Scbepenen. Lambertfz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Anthony van Wa-
veren, Heer van Wa- veren, Botshol enz. 1708. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Hillebrand Schel
linger.
Nicolaes Witfen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Toan van de Poll Mr. Ferdinand van
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Collen.
Mr. Joan van de Poll Harmenfz.
Cornelis Calkoen de Jonge. en Jofias van deBlocquery. Oud-Scbepenen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hermanfz.
Cornelis Calkoen de Jonge. en Abraham Muyflart, verplaatjt 19 Juny, Oud-Scbepenen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr
|
1. willam i*JL«ii^^A y
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
kwam ïyjulyinzyne
|
— • j — — -. s
heer van Suydpols-
broek enz.
Mr. Nicolaes Witfen Lambertfz.
1709. Mr. Joan van de Poll Harmenfz. en
Cornelis Calkoen de Jonge.
Oud-Schepenen.
Mr. Jan de Graef,Raad, frybeer van Suyd-
polsbroek enz.
Mr. Nicolaes Witfen Lambertfz.
Pieter Eyghels. 1710.
Cornelis Calkoen de Jonge.
Mr. VVigbolt Sucher de Jonge.
en Balthafar Boreel. Oud-Schepenen.
Mr. Jan de Graef, Vry heer van Suydpols-
broek enz. Raad.
Mr. Nicolaes Witfen Lambertfz.
Pieter Eyghels. 1711. Mr. Jan van de Poll. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
plaats.
Mr. Hillebrand Schel- linger ,fterft 11 Nov.
Nicolaes Witfen. 1704.
Mr'. Jean Deutz. Mr. Joan van de Poll Harmenfz.
£72
Cornelis Calkoen de
Jonge.
Oud-Scbepenen.
Mr. Nicolaes Witfen Lambertfz.
Mr. Jan de Witt, aan- gefield tot Secretaris
29 Jan. 1705.
Mr. Jofeph Huydeco- per, 20 Jan. 1705.
in zyne plaats.
i7°5- Mr. Cornelis Munter, wordt 23 April Wees-
meefter.
Jacob Scott. Cornelis Calkoen de Jonge.
en Jofias van deBlocquery. Oud-Schepenen.
Mr. Nicolaes Witfen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lambertfz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
George de Vicq, 7 May Cornelis Calkoen
inplaatsvanMï. Cor- en
nelis Munter. Balthafar Boreel.
1706. Oud-Schepenen.
Mr. Joan van de Poll Mr. Jan de Graef, Vry
Hermanfz. beer van Suydpols-
Cornelis Calkoen de broek enz. Raad.
jonge. Mr. Nicolaes Witfen
«B Lambertfz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. Boek.
Com. Mr. Gerard Bicker van
Wtssa- Swieten, Heer van Bissen Swieten , Raad. '»an de Mr. Jan Bernard. 2ee- Mr. Willem Buys de 2a'a, Jonge. ,REiV. 1724. Mr. Arnold van Aalft,
. ßerfc 19 April. Mr. Jan Berewout. Leonard van Hoefen. Mr. Jan. Coymans, Heer van Brucbem. Jan Reael, Vrybeer van Vreeland. en
Mr. Cornelis Backer. Oud-Schepenen. Mr. Gerard Bicker van Swieten, Heer van ' Swieten. Raad. Mr. Willem Buys de Jonge. 1725.
Mr. Jan Berewout. Leonard van Hoefen. Mr. Jan Coymans, Heer van Brucbem. en Jan Reael, Vrybeer van Vreeland. Oud-Scbepenen. Mr. Gerard Bicker van Swieten, Heer van Swieten. Raad. Mr. Gerbrand Claes du Fay.
Mr. Willem Buys de Jonge is geworden Commis- Generaal. 1726. Mr. Jan Berewout, flerfi 4 November» Mr. René de Vicq. Leonard van Hoefen. Mr. Jan Coymans, Heer van Brucbem. Mr. Cornelis Backer. en
Mr. Jan Huydecoper, Heer van Nigtevegt. Oud-Scbepenen. Mr. Gerbrand Claes du Fay. 1727.
Mr. René de Vicq. Leonard van Hoefen. Mr. Jan Coymans, Heer van Brucbem. Mr. Cornelis Bäcker. Mr. Daniel de Dieu. en
Mr. Jan Huydecoper van Maarffeveen, Heer van Nigtevegt. Oud-Scbepenen. 1728. Mr. René de Vicq. Leonard van Hoefen. JJr. Jan Wolters. ■Mr. Cornelis Backer. |
|||||||||||||||
|
REGEER ING.
|
|||||||||||||||
|
459
|
|||||||||||||||
|
Mr. Johan Ortt, Heer
van Nyenroode, Br en- kelen enz. Oud-Schepenen.
Mr. Ferdinand van Col-
len Ferdinandfz. J735-
Leonard van Hoefen. Francis vanHaren- carfpel, Heer van de Stede Beverwyk , Wyk op Zee, en Wyk aan Duin. Pieter Pels Andriefz. Jacob Backer Lefteve- non, flerfi 4 Juny. en Pieter Valckenier. Oud-Scbepenen.
172,6. Leonard van Hoefen. Francis van Harencar- fpel, Heer van de Stede Beverwyk , Wyk op Zee, en Wyk aan Duin enz. Pieter Pels Andriefz. Pieter Valckenier, Vry- beer van Aften en Om- mel enz. en Mr. Ferdinand van Collen Ferdinandfz. Oud-Scbepenen. 1737-
Balthafar Boreel, 10
May verplaatfi op de Rekenkamer. Leonard van Hoefen.
Pieter Pels Andriefz.
Mr. Joh an Ortt, Heer
van Nyenrode, Br en- kelen enz. Pieter Valckenier, Vry-
beer van Aften en Om- mel enz. Mr. Ferdinand van
Collen Ferdinandfz. en Pieter van Loon, den 4
Oud-Scbepenen.
1738. r
Leonard van Hoefen.
Pieter Pels Andriefz.
Mr. Johan Ortt, Heer
van Nyenrode, Breu- kelen enz. Pieter Valckenier, Vry-
beer van Aften en Om- mel ent., fier ft den 1 April- Mattheus Alewyn.
en Mr. Ferdinand van
Collen Ferdinandfz. Oud-Scbepenen. 1739.
Leonard van Hoefen. Pieter Pels Andriefz. Ooo 3 |
Mr. Johan Ortt, Heer
van Nyenrode, Breu- kden enz. Mattheus Alewyn.
en Mr. Ferdinand van
Collen Ferdinandfz. Oud-Scbepenen. 1740. Leonard van Hoefen.
Pieter Pels , J'terfi 1
Feb. 1741. Mr. Johan Ortt, Heer
van Nyenrode, Br e u- kelen enz./terft den 24 Oclober en in zyne plaats komt 22 Nnv. Mr. Bernardus de Wil-
hem. Mr. Ferdinand van
Collen Ferdinandfz. en Mr. Gerrit Hooft Da-
nielfz. Oud-Scbepenen.
1741.
Leonard van Hoefen.
Mr. Willem Sautyn.
Mr. Ferdinand van
Collen Ferdinandfz. Mr. Gerrit Hooft Da-
nielfz. en Mr. Bernardus de
Wilhem. Oud-Scbepenen.
1742. Leonard van Hoefen.
Frederik Berewout.
Mr. Ferdinand van
Collen Ferdinandfz., wordt Raadter Admi- raliteit in Zeeland 20 Maart, en in zyne plaats komt 11 April. Mr. Daniel Deutz An-
thonifz. Mr. Gerrit Hooft Da-
nielfz., Vrybeer van Vreeland enz. en Mr. Bernardus de Wil-
hem. Oud-Scbepenen. 1743-
Leonard van Hoefen.
Mr. Nicolaes Geel-
vinck. Mr. Gerrit Hooft Da-
nielfz., Vrybeer van Vreeland enz. Mr. Bernardus de Wil-
hem. Mr.- Cornelis Huift,
fier ft 17 Nov. en in zyne plaats komt 12 December. Mr. joan Graafland
Cornelifz. en Theodorus de Smeth,
aangefield 24 Otloh. Oud-Scbepenen. 1744-
|
||||||||||||||
|
en
Mr. Jan Huydecoper van Maarffeveen, Heer van Nigtevegt. Oud-Scbepenen. 1729. Mr. Joan de Witt. Leonard van Hoefen. Mr. Dirk Alewyn. Mr. Jan Huydecoper van Maarifeveen, Heer van Nigtevegt. en Pieter Pels Andriesz. Oud-Scbepenen. 1730. Mr. Joan de Witt. Leonard van Hoefen. Pieter Pels Andriesz. Mr. Egbert de Vry Temminck.
Jacob Backer Lefleve- non. en Mr. Nicolaes Cornelis Halfelaer. Oud-Schepenen.
I73I-
Leonard van Hoefen. Pieter Pels Andriesz.
Mr. Egbert de Vry
'Temminck, verplaatfi op de AJfur antiekamer. Jacob Backer Lefteve-
non. |
|||||||||||||||
|
COM-
wrissA-
RISSEN
van de
Zeé- ZAA-
KEN. |
|||||||||||||||
|
en
Mr. Willem Sautyn Nicolaefz. Oud-Scbepenen.
Mr. Ferdinand van Col- len Ferdinandfz. 1732. Leonard van Hoefen. Pieter Pels Andriesz. Jacob Backer Lefteve- non. en Mr. Willem Sautyn. Oud-Scbepenen.
Mr.Ferdinand van Col- len Ferdinandfz. 1733-
Leonard van Hoefen. Albert van der Merel. Pieter Pels Andriefz. Jacob Backer Lefteve- non.
Mr. Willem Sautyn. en
Pieter Valckenier. Oud-Scbepenen.
Mr. Ferdinand van Col- len Ferdinandfz. 1734- Leonard van Hoefen. Albert van der Merd:. Pieter Pels Andriefz. Jacob Backer Lefteve- non. en |
|||||||||||||||
|
VII. Deel.
1760. C<M"
Jan Nicolaas van Eys MlSf^
Ifaacfz. Risb*r
Mr. Pieter Hartfinck. va»
en ZEE-
Mr. Jacob Elias Ar- zaA"
noudfz. KEN'
Oud-Scbepenen. Mr. Fredrik Alewyn. Abraham Dedel. 1761.
Jan Nicolaas Van Eys
Ifaacfz.
Mr. Jacob Hop. en
Mr. Willem Ferdinand Mogge van Haamfte-
de. Oud-Scbepenen.
Mr. Fredrik Alewyn. Abraham Dèdel. 1762.
Jan Nicolaas van Eys
Ifaacfz. Mr. Jacob Hop.'
Mr. Pieter van Loon
Pieterfz. Mr. Willem Gerrit De-
del Salomonfz. en Mr. Jan Elias Huydeco-
per van Maarffeveen, Heer van Maarffe- veen, Neerdyk enz. Oud Schepenen. 1763.
Jan Nicolaas van Eys Ifaacfz.
Mr. Pieter van Loon Pieterfz.
Mr. Jan Elias Huydeco- per van Maarffeveen, Heer van Maarffe- veen , Neerdyk enz. Abraham Dedel. en
Mr. Fredrik Alewyn. Oud-Scbepenen. 1764. Jan Nicolaas van Eys Ifaacfz.
Mr. Jan van de Poll Pieterfz.
Mr. Willem Ferdinand Mogge van Haamfte- de. Quiryn Wilhelm van Hoorn.
Mr. Pieter van Loon Pieterfz. en Abraham Dedel. Oud-Scbepenen.
1765-
Jan Nicolaas van Eys Mr. Willem Ferdinand
Mogge van Haamfte-
de.
Qai'
|
||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||
|
4öo
|
||||||||||||||||
|
By de buitengewoone
verandering der Re- geering, iraSept. en Jèdert, zyn Commis- Jariffen van de Zee- zaaken geworden Jan Clifford. Oud-Scbepen.
Joan Agges Scholten, Heer van A-fcbat enz. Dionis Muilman. en
Dirk van Marfelis. Raaden. Mr. Mattheus Gras- winckel. 1749.
Jan Clifford. Oud-Scbepen.
Joan Agges Scholten, Heer van A-fcbat enz. Dionis Muilman. Dirk van Marfelis. en
Mr. Joan de Rothe, Raaden. De laatfle wordt Raad ter Ad- miraliteit in Zeeland 1 May, en in zyne plaats komt David ten Hove, Heer van Niewwaal.
Mr. Mattheus Gras- winckel. I750-
Jan Clifford. Mr. Jacob van Oofter- wyk.
Mr.PieterCornelisHas- felaer, Heer van beide de Eemneßen enz. en Mr.Abraham delCourt. Oud-Scbepenen. Dionis Muilman. en
Dirk van Marfelis. Raaden. Jan Clifford.
en
Mr.Abraham delCourt, Oud-Scbepenen.
Jan Wynantfz. Mr. iEgidius Willem Tolling.
Mr. Jacob Hop aange- beld 19 Feb. 1752.
Mr. Daniel Deutz. Jan Clifford. en
Jan Teftas. Oud-Scbepenen.
Jan Wynantfz. Mr. Jacob Hop. Jan van Marfelis.
Jan Nicolaas van Eys Ifaacfz. |
||||||||||||||||
|
en
Jan Teftas. Oud-Scbepenen.
Jan de Bäcker. Jan Wynantfz. 1754-
Jan van Marielis. Jan Nicolaas van Eys Ifaaacfz.
Jan Teftas. «71
Jan de Bäcker.
Oud-Scbepenen.
Jan Wynantfz. 1755-
Jan van Marfelis. Jan Nicolaas van Eys Ifaacfz. en Jan de Bäcker. Oud-Scbepenen.
Jan Wynantfz. Mr. Willem Ferdinand Mogge vanHaamfte- de. I75Ö-
Jan van Marfelis. Jan Nicolaas van Eys Ifaacfz. en Jan de Bäcker. Oud-Scbepenen.
Jan Wynantfz. Mr. Willem Ferdinand Mogge van Haamfte- de. 1757-
Jan van Marfelis. Jan Nicolaas van Eys Ifaacfz. en Jan de Bäcker. Oud-Scbepenen.
Jan Wynantfz. Mr. Willem Gerrit De- del Salomonfz. 1758.
Jan Nicolaas van Eys Ifaacfz.
Jan de Backer, Heer van Noordwykerbout, de
Zilk enz.
en Mr. Willem Ferdinand Mogge van Haamfte-
de. Oud-Scbepenen.
Pieter Elias. Mr. Fredrik Alewyn. 1759-
Jan Nicolaas van Eys Ifaacfz.
Abraham Croock, Heer van Oofiweert enz.
Mr. Willem Ferdinand Mogge van Haamfte-
de. en
Mr. Ifaac Sweers. Oud-Scbepenen.
Mr. Fredrik Alewyn. |
||||||||||||||||
|
174-4-
Mr. Abraham Boddens
Eduardfz. Mr. Gerrit Hooft Da-
nielfz., Vrybeer van Vreeland enz. Mr. Bernardus deWil-
hem. Jan Clifford. en
Mr. Willem Huyghens,
Heer van Honkoop. Oud-Schepenen. Mr. Joan Graafland
Cornelifz., Raad. 1745- „ Mr. Gerrit Hooft Da-
nielfz., Vryheervan 'Vreeland enz. Mr. Bernardus de Wil-
hem, 11 May beè'e- digd tot Schepen, en in zyne plaats komt den 14 dito Mr. Daniel Deutz.
Theodorus de Smeth.
Tan Clifford.
Mr. Elias Schellin-
ger, met May 1745. in de Staaten Gene- raal. en , Willem van Heems-
kerk. Oud-Scbepenen.
1746. Mr. Bernardus deWil-
hem. Theodorus de Smeth,
verplaatfi op deAffu- rantiekamer 4 Maart, en in zyne plaats komt Henrik Hooft Danielfz.
Tan Clifford.
Mr. Willem Huyghens,
Heer van Honkoop enz. en Willem van Heems-
kerk. Oud-Scbepenen.
Ï747-
Mr. Bernardus deWil- hem.
Jan ClifFord. Mr.Willem Huyghens, Heer van Honkoop enz. Henrik Hooft Danielfz. en
Willem van Heems- kerk. Oud-Scbepenen.
1748. Frederik Berewout. Jan Clifford. Mr. Willem Huyghens, Heer van Honkoop enz. Henrik Hooft Danielfz. en
Willem van Heems- kerk. Oud-Scbepenen,
|
||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen van de Zee- ZAA-
KEN.
|
||||||||||||||||
|
III. Boek.
Quiryri Wilhelm van
Hoorn.
Mr. Pieter van Loon Pieterfz.
Mr. Fredrik Alewytt. en
Mr. Willem Bäcker. Oud-Scbepenen. 1766. Jan Nicolaas van Eys Ifaacfz.
Mr. Pieter van Loon Pieterfz.
Mr. Nicolaas Faas. Mr. Willem Backet. 072
Jan Hope.
Oud-Scbepenen.
1767. Jan Nicolaas van Eys Ifaacfz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
REGEER
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
N G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
4ÖI
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Pieter van Loon.
Nicolaas Geelvinck, Heer vanStabroek enz.
Jan Hope. en
Bartholomeus van den Sandheuvel Junior. Oud-Scbepenen» 1768.
Jan Nicolaas van Eys
Ifaacfz.
Mr. Willem Bäcker. en
Bartholomeus van den Sandheuvel Junior.
Oud-Scbepenen. Mr. lacob Hooft. Mr. Gerbrand Pancras Clifford.
|
der CommifTarifTen werdt, in't jaar r7l„ onrn„
zes gebragt. Naderhand, is het tot zWneÄ- agt vermeerderd. Tegenwoordig, zyn . riSSEn gemeenlyk zeven,onder welken,doorgaands van de
veele Oud Schepenen zyn: ook eenigen die'DBS0" kennis hebben van den Koophandel. Volgens £AATE het tweede Lid der Ordonnantie, moeten ten dels" minfte twee derzelvenfparlyks, gecontinueerd Hun ' worden: t welk ook, doorgaands .in agt ge- Getal, nomen is. ° ° ° Zo dra CommiflarilTen, die, by 't aanvaar-Aanvaar-
den hunner Commiffie, byeede; belooven ^ van voor de defolaate Boedels te »mu ï ' defolaate als voor hunne eigenen,' Ä ^Boedel, donnantie voor de Kamer ge*aak k " " gekreegen hebben,dat eemge boedel binnen de Stad of deraelver ViyheiS, inßZnt oon vermogend geworden », 't zy uic de om- ving van den Failht zelven, of opeemVe an dere wyze, doen zy de goederen van zulkeeï boedel, ten overflaan van den Secretaris, zo dramogelyk zy, inventarifeeren, en in be rrr?f/ ft* neeme^n.ten befte der giet ne fchuldeifcheren: zig vooral verze£de |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
*ttSSA-
*«n de
öESO-
UaTe
ooe.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
V.
COMMISSARISSEN van de
DESOLAATE BOEDELS. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
De Koophandel, die, hier ter Stede, niet
altoos en door allen, met voordeel, ge- dreeven werdt, gaf, dik wils, aanleiding, dat veele ingezetenen, en Koopluiden inzonder- heid, buiten (laat geraakten,om hunne fchul- den te voldoen. In zulke ongelegenheid, na- men Schepenen, van ouds, het bewind over hunne boedels in handen, ten behoeve hun- ner fchuldeifcheren , Hellende Curateurs öf Bezorgers in dezelven aan, die van hunne be- ftiering verantwoording doen moeften aan 't Geregt; gelyk, onder anderen, uit eenè Ac- te van den vyftienden December des jaars 162.1 te zien is Qa). Doch de bezigheden van ' Schepenen, met den aanwas der Stad, fterk toeneemende, werdt, in 't jaar 1627, byde Vroedfchap, beflooten, eene Kamer van de- folaate Boedels op te regten (/>). 't Liep egter aan, tot in 't jaar 1644, eer dit befluit ter uitvoeringe werdt gebragt. Burgemeefteren en Schepenen fielden toen vyfCommiflariffen van de defolaate Boedels aan, voor welken, ten zelfden ryde, eene Inftruclie of Ordon- nantie beraamd werdt. Men hadt,tot het op- regten deezer Kamer , geen Oclroi verzogt van VLands Staaten. Doch men trok 'er zo veel dienlr van, dat men, na vyftien jaaren ver- loops, by gelegenheid eenerontworpene ver- meerdering en vernieuwing der voorige In- ftruclie, befloot, zulk een Oclroi te verzoe- ken , 't welk, op den dertienden September «es jaars 1659, verleend werdt (V). 't Getal |
SW h?keï ? Papieren' ^denboedd
behoorende Terftond hierna, ftellen Zy cl. rateurs of Bezorgers in den opgegeven boe- • de die m bevlytigen, om alle de goederen, tot den zelven behoorende, zo wel buiten als ïenjerS?i\ inhanden ^krygen e?alle
uitftaande fchulden in te vordere^ Zo dee! ze Curateurs niet uit de fchuldeifchers geno
men worden, maar Perfoonen zyn, hienoe byzonderlyk, door Commiffarirten , Sd' eriCurateuren van de defolaate Boedeh-Kamer hZTldkZynZYverfëWborg te ftellen voor hunnebeftiering, ter befcheidenheid van Com miffinfTen Ook moeten zy de penningen d?e zy uu de defolaate Boedels ontvangfn/ter! itond, aan CommifTariiren werlevlren, en SSJr VVereiTcht wordc» van aJles «M
CommnTanflèn rekening doen: waartoe ook lle Curateurs, by dagvaarding, en zozy,ten
ierde maale ontbooden zynde, niet verfchv
en, by gyzelinge, genoodzaakt können wor"
en. Doch de Curateurs, volkomene rek/
ng gedaan hebbende, worden, door Com'
Ä &•- naarredeÄidS;
ynde, wordt er ten minfte zes weeken, offeren,
nger, ter befcheidenheid van Commiflaris.^ Rei- n, gewagt, eer men overgaat tot het ver-wb oopen der goederen : wordende de Koop. "''' anfchappen, het huisraad en de andere roe- |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
rende goederen, op den bekwaamften tvd en
wyze uit de hand, of by openbaare veiling aan de meeftbiedenden, en d« onroerend!; niet
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
V>\ Re£i*,Meln0/- N- "•/• VS verfi.
|
«17. f. iji.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||
|
462
|
||||||||||||||||
|
verkorting der gemeene fchuldeifcheren,'wor-Co'1" _
den, als bedriegers, geftrafc, en daarénbo- miSJ^ |
||||||||||||||||
|
niet dan ten ovcrftaan van Schepenen, en tó
de twaalf nagten (1), verkogt. Doch eer dit |
||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen van ds DESO-
LAATE Boe-
dels. Hande-
ling over een Ac- coord of Verdrag met de fchuldei- fchers. |
||||||||||||||||
|
ven veroordeeld, om de geheele fchuld des ~*" ^
boedels, als hunne eigen, te voldoen. En® s0, infolventen, of hunne erfgenaamen, die, na LAA'if' 't fluiten van 't verdrag, bevonden worden, Boe- Boeken , Brieven , Papieren , Goederen of del«* uitftaande fchuldcn agtergehouden, of over- gedraagen, of met iemant der fchuldeifche- ren , onder de hand , op andere voorwaar- den dan met de overigen, gehandeld te heb- ben , verliezen niet alleen de vrugt van 't ge- flooten verdrag; maar worden, daarenboven, naar vereifch van zaaken, geftxaft. Doch wanneer het voorgeflaagen verdrag ondef-
niet kan getroffen worden, gelyk meermaalen zoek ^ gebeurt, gaan de Curateurs over, tot de ver- |efs&, kooping der goederen: waarna Commiflariflèn ' ƒ# e" eenen dag beraamen, tegen welken, alle de Concif' fchuldeifchers, welken, midlerwyl, gelegen-rentie.v heid gehad hebben, om de wettigheid him-0"^,, ner fchuld voor hun te toonen, gedagvaardze worden, op het onderzoek van l'raeferentie en Concurrentie onder hen. Ten beltemden dage , tragten Commiflariflèn , het regt der gepraefereerdeti onderzogt hebbende, de ove- rigen daarvan te overtuigen. Doch als zulks niet gelukken wil, wordt aan partyen tyd ge- fteld, om hun wederzydfeh gemeend regt, fchriftelyk , voor Commiflariflèn te verdedi- gen, en met de vereifchte bewyzen te ftaa- ven: op welke ftukken alleen , regt gedaan wordt, blyvende, nogtans, aan hun, die, by de uitfpraak op de Präeferentie, meenen be- zwaard te zyn, de vryheid overig, om, bin- nen tien dagen, zig te mogen beroepen op Schepenen , alwaar, Uit de zelfde ftukken, die hun, na bekomen appointement van Au- diatur ^ geëvangelifeerd en beflootcn overhan- digd worden, geoordeeld wordt. De von- niflen van Schepenen worden, in zulk eene gelegenheid, byprovifie, uitgevoerd, buiten benadeeling van hooger beroep. De geprae- fereerden worden , vervolgens, afbetaald, al zyn alle de uitftaande fchulden nog niet inge- komen. Het overige wordt, onder de Con- currenten, verdeeld. Doch alle de betaalhr gen gefchieden onder borgtogt, die, ter S<?' cretarye , opgemaakt, en voor Schepen^1 gefteld wordt. Zulke fchuldeifchers, die ve1'" zuimd hebben, op de Präeferentie te verfde" nen, of welker regt, eerft naderhand, blykc 5 mogen, op hunne koften , eenen nieuwen dag verzoeken , die, doorgaands, toegedaan wordt. De verhuurder van eene wooning» welker huurder, tuflehen May en den eerften December, failleert, is op de goederen, die op zynen bodem bevonden worden, niet vet' der gepraefereerd,danvoov de huur van 'tlo°' |
||||||||||||||||
|
gefchiede, wordt aan den Failtit, of aan de
vrienden van eenen infolventen overleeden , gelegenheid gegeven, om zig met de fchuld- eifchers te verdraagen; ten welken einde , zy dezelven, by aangeplakte Biljetten, of, zo zy buiten deezer Stede Vryheid woonen , by weetbrieven, uit den naam Commifiariffèn, ten zekeren dage, ter Karriere mogen doen dag- vaarden , om met hen, ten overftaan van 't meerderdeel der Commiflariflèn, na opregte opening van den ftaat des boedels, te hande- len over een verdrag van betaalinge van 't ge- heel of van een gedeelte, gereed, of op tyd, mids borg {teilende, zo als zy beft zullen kön- nen eens worden. In deeze handeling, is het minderdeel der fchuldeifcheren verpligt, het meerderdeel, uitmaakende drie vierde van de fchuldeifcheren en twee derde van de fchuld, of twee derde van de fchuldeifcheren er* drie vierde van de fchuld, $e volgen. Doch die borg, pand of verzekering hebben , mogen tot geen verdrag genoodzaakt worden. Bor- gen voor den infolventen ftaan maar met ge- meene fchuldeifchers gelyk. By de Ordon- nantie niet alleen, maar by eene byzondere Keure van den negen en twintigften January des jaars 1729, is, uitdrukkelyk, verklaard, dat geene verdragen met infolventen zullen . gelden, dan die , ten overftaan der Kamer, zyn geflooten : wordende allen , die deeze Keur overtreeden, verweezen in eene boete van zes honderd guldens, en verdere ftraffe, naar vereifch van zaaken (d). Zo dra 't ver- drag getroffen is, worden de Faillit en zyn boedel , by fchriftelyk befcheid , Me van Rehabiliteit genaamd (e), ontflaagen van de Kamer, mids voldoende de kollen, en onder beding, dat hy den eenen fchuldeifcher niet voor den anderen , even goed regt hebbende, bevoordeele , of dat hy van de kragt van 't geflooten verdrag verfteken zal zyn De pen- ningen , gefchikt voor de fchuldeifchers, die 't verdrag niet getekend hebben, na dat het zyn bellag gekreegen heeft, moeten Com- miflariflèn in handen worden gefteld, op dat zyze ter Kamer zouden können ontvangen, zo dra zy 't verdrag getekend hebben. Zul- ken, dié zig'\ valfchelyk, voor fchuldeifchers, of voor grooter fchuldeifchers, dan zy zyn, uitgeeven, tot bevordering van 't verdrag, en (d) Handv. il. 690.
(c) zie Araftetd. Secretary hl. 398.
(i) Zo luidt de Inftruftie of Ordonnantie voorde
defolaate Boedels-Kamer {Art. XVI.), die, by 't Oc- troi ,is goedgekeurd. Doch federt veele jaaren, doet de Kamer, dikwils, om goede redenen, ook onroerende goederen verkoopen, buiten de twaalf nagten, en op |
||||||||||||||||
|
alle tyden van 't jaar.
|
||||||||||||||||
|
IILBoek. R E G E E R I N G. ^
Sit Tnde jaar' en een J'aar te vooren: doch» ™ Curateuren, mogen over hen kL
*§£ 7dvenW0°n>ng voor langer'tyd verhuurd moge CommiiMn, S, naar iSetÄ V°°r CoM* ^nZ zyn.ishyverpligt, den boedel van de ver- ken orde Hellen Elk dk\ Annn zaa'MISSA" öaao? dere huur te ontladen, en de wooning we- £!&T^Jê^dwróT'^T^™™? UaTe derom aan zig te neemen. Maar zo hef Ml- £' §edafaai, WOrdc ' lS gehouden te ™» * *oJ* HJJement, tuffchen den eerften Decemb ren J,^«™^. «fen^ ö^s. May daaraan volgende, voorgevaUenls mag tolZiï?** 7*' "k * f' "ï6 - en Bot
de verhuurder de huur, voofnog Ln ia f onder S '" "^ ' ?ntb0odfn wordti eniïSi met de gemelde May te beginn« ten Me' S" ^e^S ^n, d^m^dooveon^Sub- van den dcfolaaten Boedel laacen ' Schëoenl ' /"" keBms " bewilliging van W Tuflchen de Schuldeifchers en Curateurs, ^Ä^tfEfft» , u
'ïfc WOrdc' £er eerfter wnleg, op de volgende te doezyn Sm^^^^6*0" ^ <* Ä vvyze voor Commiflarififn girocedeert Z^ terftond 'na St SbSt ?°JBd' ^ te ^°? ;fchcrs ken , die hun agcervvezen willen bevvyzen, of Schuldeifchers geëxploileerTz^ ? "* A HbSS JCun, eemg goed, als hun eigen, uit den defolaa- ren van den Ce^nLtabe^ÏJ^A ten Boedel, meenen te mogen terugeifchen, te doen neemen , onderzoek doe".t f en'£ ver" moeten, mterlyk voor het houden van Prae- deugdelvkheid der Cesfie,om ZhL P dCwervf ferenne en Concurrentie, de Curateurs, drie können dienen van berin, vooAn * Z/T dagen voor den Regtdag, voor Coöimiflaris- ven geinterineerd worden. Deïeionanf'n.Äof- fen dagvaarden; of, zo leraant het goed , het intiremment van wiens Brieven daï'o?1^«- welk hy beweert het zyne te zyn, heeft doen nomen is, moec,binnen drkwSn LI ligheii arrefieeren binnen drie dagen na 'c gedaan e 'digde Staat en Inventaris en b^s Van zyt arrelt. De Curateurs zyn gehouden, de fchul- fchade nn r!« r\„. . ,)!l Vdn zyne denaars van den Boedfl, lp gelyke vvyze, te gSfifi Aï^SSSTd^
dagvaarden; ook in geval van arrefb'twelk, koenheid van zulk™ Lp °P dege- byproviüe, onder borgtogt, kan afgedaan ^mg J Äe^SSey0^
doch, anderszins,as van ouds, terVierfchia. hv »«T ,L " ""'breiteren verzoeken,om re, beklaagd moet worden. Zo deuSZ dl of f ? f. frwerven &»«<< de niet verfchynen , verleen«T ConmSffSn P Lytsveil.gheid voor zekeren tyd : Comparu^n on'tflag va„T„aX*fS ™verlSnd"vSf ^' ^ *^ Brie"
koften. Zo de Curateurs, gedaagd zynde , dienen ' Va" benst en raad agterblyven , doen CommiflarifTen , op het TnrhmJho«,,^™, j <v> ,.
tweedeW regt nie de ftukken van de ^,SföSe^rftl,rWS,ge- party, die verfcheenen is, en de Curateurs miiTanffein1 til J^r^01^ worden ten minfte verweezen in de koften v^n 3™ a ' ^ weIken» onder 't geding. Doch zo de Curateurs TediSd 11? V TïP T' defolaate Boed^
zyL/verfchynen, woidcïïïïklSSg S^vÏÏ ^^7^ by voldongen en afgepleit, zonder dat 'er dag ver- 1677 ve k ard tï ftdeSjmrS leend worde, om te replkeeren ofte dupliceeren Si f \ j f2 SefchlIlen» val- ten ware Commiflarinèn zulks, om merkelS " I en °Ver b°edds' die infolvent S^
redenen, geraaden vonden. Indien de fchul " W en,' onder Beneficie van Inventaris denaars, gedaagd zynde , niet verfchynen " " I^aJ anders ' hy Co™miJfie , of worden zy, op het tweede defaut, verwee- " Com JlT'^Pr ™ Schepenen of 2entotnamPtiflèment:enzodezaakdaarTaar " Swode^ J!u™ defoiaace Boede,s| ^
„ M.i . ' 1 , , , , "««i „ reaworden;zullen moeten worden p-pbi'on-, gefchikc is, wordt ook wel eene derde citatie „ en afgehandeld voor den Regter dei Plaa?
toegedaan, om t namptiflement te zien ver- „ fe, waar de gemelde Boedel i infolwn? anderen in eene bepaalendeuitfpraak, of, an- „ worden; onder Beneficie vi Tn gÊ' derszins, regt te zien doen, op het Intendit. „ aanvaard , of, onder 't ooirrlRVeiKaris Doch zo zy verfchynen,mogen Zy,terftond, „ Schepenen of CommilTariff ÏÏ?ÏÏ V3R afpleiten, of dag neemen tot de volgende „ dat ook,ter zelfder Plaarf* ,§elteld zyn; week; wanneer 't afpleiten voortgaat, ten „ worden gedaan zonrfera ' 5ekenit}gmoec ware Commüfiriflèn zulks, om redenen! an- gefchillen Z^aS ^ ^a™'T" ders beveelenmogten. Na't voldingen,fpree- °an den gewooS« R ^ a gl ken CommiflarifTen regt, op de provifie, of X betrekkin " I ReS^r af»/" voor ten principaale. En zo^eên der partyen appel- vali neemen and?' T\ * ^pkenn» leert, wordt de zaak, voor Schepenen ter der d-,7R ' ders dan by^M en zon- £?riï„ef e* Rone,' ^Ä'aT .T ££,B «:,; tt Ue Schuldeifchers in eemgen infolventen Boe- ' uerover ' mec a "0I» geichu öel, misnoegd zynde over de beftiering der (f) Hindv, w, w. '» krv"
ai* »TUK. Ppp
|
||||
|
AMSTERDAMS
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||
|
464
|
||||||||||||||||||
|
De Curateurs zyn verpligt, dagelyks, als Co*1"
CommiflarifTen zitten , te verfchynen aan de misSA" Kamer. Zy moeten, zo dra zy "fchriftelyken RlsS^ff laft hebben, om 't bewind over eenigen in- ^0. folventen Boedel te aanvaarden , zig ftellen LAAiß in 't bezit van den zelven, zorg draagende, Boe- dat , na 't maaken van den Inventaris, de pels. effeclen, behoorlyk , te boek können wor- Cura. den gebragt. Zy moeten de uieftaande fchul- teurs. den der infolvente Boedels, vlytiglyk , in- vorderen , de fchuldenaars, des noods, doen- de dagvaarden voor Commiflariflèn. Zy mo- gen geene verkoopingen aanflaan, dan daar- toe byzonderlyk gemagtigd zynde door Com- miflariflèn: ook geene Proceflèn aanvangen, noch Comparitien beleggen, dan op gelyke magtiging. Zy zyn verpligt, aan Commis- fariflèn kennis te geeven, wanneer de Boe- dels in ftaat zyn , om Praeferentie en Con- currentie over dezelven te houden. Zymoe- t ten, ten allen tyde , des vermaand zynde, en uiterlyk om 't vierdedeel jaars, aan Com- miflariflèn verflag doen van den ftaat der Boedels, die onder hun bewind gefteld zyn. Van alles, wat dit hun bewind betreft, hou- den zy een afzoridérlyk Regifter, midsga- ders een Copyboek van brieven , door hen gefchreeven , ter invordering van uitftaande fchulden , buitens Lands. Zy mogen geen ontflag verzoeken, noch verdiend Salaris vorderen, voor dat de boedels, geheellyk, zyn afgeloopen. En worden hun geene re- keningen van koften of Salaris voldaan, voor dat dezelven, door Commiflariflèn, opgeno- men en goedgekeurd zyn. Alle welke en andere byzonderheden bepaald zyn in eene uitvoerige Ordre en InftruBie voor de Cura- teurs van de defolaate Boedels, in de Hand- vejien (k) te vinden. Wy eindigen met de Naamlyst der^fjM'
Commissarissen van de desolaa-lyst^ te Boedels, federt de opregting hun-CoIV5 ner Kamer, in 't jaar 1644 , tot op het^V jaar 1768. mso^' i644- 1646. TEf°
Cornelis Bicker, Heer Dr. Cornelis Witfen. DE^
van Swieten. Cornelis de Vlaming
Dr. Albert Bas. van Oudshoorn, Rid-
Abel Matthyfz. Burg. der, Heer van Ouds-
Wolfert van Diemen. hoorn en Gnepboek7
Henrick van Bronck- enz.
horft. Henrick van Bronck-
1645. horft.
Cornelis Bicker, Heer jan Huift.
van Swieten. Mr. Ifaac Pauw, Heer
Jacob Claefz. Haren- vanrfgttienboven}enZ'
carfpel. 1647.
Abel Matthyfz. Burg. Cornelis de Vlaming
Wolfen van Diemen. van Oudshoorn, Rid-
Henrick van Bronck- der, Heer van Ouds'
horft. boom en Gnepboek,
enz. Bet~ (k.) BMa. 69% tnx..
|
||||||||||||||||||
|
„ krygende, zullen können verpligt worden,
„ om zig, voor 't Hof, te komen regtvaar- |
||||||||||||||||||
|
Com-
missa- |
||||||||||||||||||
|
11
|
digen, dan alleen, in gevalle, in twyfel
|
|||||||||||||||||
|
van de getrokken wierdt, of de voornoemde Boe-
laate " dels wel infolvent geworden, of onderBe- B0E. „ neficie van Inventaris aanvaard, of anders- DELS. „ zins, opCommiffie, en onder het opper- „ toezigt van Schepenen of Commiflariflèn, „ gered werden (g)." Secreta- Commiflariflèn van de defolaate Boedels zie- ns, ten , by beurten, gemeenlyk, des Woensdags en des Donderdags, twee Heeren tevens \ doch drie, wanneer 'er gepleit wordt. Hun- ne Kamer wordt waargenomen door eenen Secretaris. Voorts, zyn 'er, een Boekhouder, drie Klerken en twee Curateurs. Bockhou- De Boekhouder bewaart de Boeken, die der. in de infolvente Boedels gevonden worden, en maakt 'er een Balance uit, die , door de Klerken, in 't Capitaal boek der Curateuren, wordt overgebragt. Klerken. De Klerken doen alle de dagvaardingen ter Kamer , die voor de Sententie gefchieden; doch de verdere Sommatien , Renovatien, Loos- en Eigenpandingen gefchieden, door de gewoonlyke Stads-Boden (/>). De Kler- ken moeten , volgens hunne Inftruclie , de dagvaardingen ter Rolle brengen, eer Com- miflariflèn gezeten zyn, en hun de Lyft der dagvaardingen tot het houden van praeferen- tie en concurrentie, waarop, by eiken Schuld- eifcher, het relaas der dagvaardinge moet aan- getekend zyn, overleveren. Wanneer de in- folventie van eenigen Boedel ter Kamer be- kend gemaakt is, en Commiflariflèn fchrifte- lyken laft aan Curateuren, tot aanvaardinge van het bewind over den zelven , verleend hebben, moeten de Klerken hun, daarvan, terftond, kennis geeven; voorts, zorg draa- gende, dat alle brieven en beitelgoederen, aan den infolventen perfoon gérigt, Curateu« ren in handen komen. Zy houden, wyders, het Capitaal-boek der Curateuren , waarin ie- der Faillit eene rekening heeft, op welke, alle de effeäen van den Boedel gebragt wor- den. Zy maaken gros/en van de overeen- komften, die met de Schuldeifchers gemaakt worden , dezelven doende tekenen , eerft door den Faillit en zyne borgen, en daarna door de Schuldeifchers. Zy ontvangen de penningen van de koopers van vaite goede- ren uit infolvente Boedels, op aflïgnatien van eenen der Stads Secretariflèn;doch moe. ten dezelven , terftond , aan Commiflariflèn ter hand ftellen. Hun Salaris , waarvan zy behoorlyke rekening moeten geeven, is, by een byzonder Reglement, bepaald (j). (g) Groot-Plakaatb. III. Deel, il. «7*.
(fr) Handv. hl. 6<jo. {i) Handv. tl. 690. |
||||||||||||||||||
|
III. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
REG
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
465
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Com
fiUSS
*««
t>KSO
tAAT«OÉ-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bernard SchellingeJan Hulft.
Jacob Jacobfz. RocDr. Gjllis Valckenie
1648.
Jan Bicker. Dr. Frans Reael. Jan Hulft. Jacob Jacobfz. RochDr. Gillis Valckenie
1649.
Jan Bicker. Dr. Frans Reael. Jan Hulft. Dr. Pelgrom ten Gro tenhuys.
Jacob Jacobfz. Roch. 1Ö50.
Jan Bicker. Dr. Frans Reael* Jan Hulft. Dr. Felgrom teu Groo tenhuys.
Jacob Jacobfz. Roch. 1651.
Jan van de Poll. Dr. Gillis Valckenier. Jan Hulft. Dr. Pelgrom ten Groo tenbuys.
Jacob Roch. 1652.
Dr. Cornelis Jan Wlt fen.
Dr,. JanBicker Gerritfz. Nicolaes van Loon. Dr. Pelgrom tenGroo- tenhuys.
Jacob Roch. 1653-
Dr. Frans Reael. Mr. Gerrit van Helle-
mond. Cornelis Geelvinck.
Dr. Pelgrom ten Groo ■
tenhuys. Dr. Wigbolt Sucher.
Dr. Gerard van Helle-
mond, is den 5 Ofto- ber JVeesmeefter ge- worden , en in zyne plaats kwam Jacob Reynft.
Dr. Roetert Ernft.
Dr. Pelgrom ten Groo-
tenhuys. Mr. Frans van Wave-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nicolaas Pancras.
Dr. Pelgrom ten Gro tenhuys.
Dr. Joan van Helle- mond. Nicolaes van Wavere 1657.
Nicolaes Pancras. Dirck Tulp. Jacob Jacobfz. Hinlo.0 pen.
Dr. Pelgrom ten Groo tenhuys.
Nicolaes van Waveren 1Ó58.
Dirck Tulp. Miehiel Pancras. CornelisDirckfz.AbbaNicolaes van WaverenDirck Spiegel. 1659. • Miehiel Pancras. Jacob Jacobfz. Hinloo- pen.
Dr. Pelgrom ten Groo- tenhuys.
Nicolaes van Waveren. Dirck Spiegel. 1660. Mr. Coenraed Burg. Dr. Joan Blaeu. Mr. Joachim Rendorp. Nicolaes van Waveren. Jacob Reynii. 1661. Dr. Joan BlaeuW. Nicolaes Rochus van Capelle.
Nicolaes van Waveren. Jacob Reynft. Joan Anslo. 1662.
Dr. Joan Blaeu. Dr. Joan van Helle- mond. Jacob Reynft. Mr. Sybrand Valcke- nier. Mr. Jan Munter de Jonge." 1663.
Dr. Joan Blaeu.' Dr. Joan van Helle- mond. Dirck Spiegel. |
plaats kwam
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
te Boedels
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
CoM-
MISSA-
RJSSEN van de
DESO-
LAATE Boe-
dels. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jacob Boreel, He
van St. Aegt enz.
Mr. Willem vanLooMr. Vincent van Bronckhorft.
Jacob Reynft. Dr. Arnoud Tholinx 1666.
Mr. Jacob Boreel, He van St. Aegt enz.
Dr. Gerard Bors van Waveren.
Jacob Reynft. Dr. Arnoud Tholinx. Mr. Joan Munter de Jonge. J667.
Mr. Gerard Bors van Waveren.
Mr. Joan Corver. Dr. Joan ten Grooten» huys.
Pieter van Loon. Dr. Arnoud Tholinx. 1668.
Mr. Gerard Bors van Waveren.
Dr. Joan ten Grooten- huys.
Pieter van Loon. Dr. Arnoud Tholinx. Mr. Jacob de Graef. 1669.
Hendrick Roeters. Mr. Gerard Bors van Waveren.
Mr. Vincent van Bronckhorft.
Dr. Arnoud Tholinx. Mr. Jacob de Graef. 1670.
Mr. Cornelis Kloeck. Mr. Vincent van Bronckhorft.
Dr. Joan ten Grooten- huys.
Mr. Jacob de Graef. Mr. Jacob Hinlopen de Jonge. 1671.
Mr. Cornelis Kloeck. Mr. Pieter de Graef. Joan de Vries. Mr. Ifaac van Heuvel. |
Mr. Joan Corver, isden
20 Dec, tot Scbepen gekooren, en in zyne plaats kwam Dr. Joan ten Grooren
huys. Jacob van Neck Ja-
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
cobfz.
Mr. Ifaac Van Heuvel. Mr. Dirck Hooft. Mr. Pieter Hulft. 1673.
Mr. Joan Munter de Jonge.
Mr. Nanning Kloeck. Mr. Ifaac van Heuvel. *rancois de Vicq de Jonge ,isdeni9Juny tot Scbepen gekooren, en in zyne plaats kwam den 29 dito Mr. Adriaen Backer Mr. Dirck Hooft. 1674.
Mr. Joan Munter de Jonge, tot in Aup. is toen Raadsheer gekoo- ren in den Hove en in zyne plaats kwam den 2.1 dito. Martinus Fontaine. Francais de Vicq de Jonge. NicolaesHaringcarfpel.
Mr. Adriaen Backer Mr. Jonas Witfen. l(>75.
Mr. Cornelis Kloeck. Mr. Rombout Hudde. Mr. Albertus Geel- vinck. NicolaesHaringcarfpel.
Mr. Jonas Witfen flerft
20 Sept. en in zyne plaats komt Dr. Dirck Boelenfz.
1076. Mr. Jacob Boreel, Heer
, van S. Aegt enz.
Francois de Vicq de
Jonge. Mr. Rombout Hudd*
Mr. Albertus Geel-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacob Reynii.
Dr. Arnoud Tholinx. 1664.
Dr. Joan van Helle- mond. Dr. Gerard Bors van Waveren. Mr. Willem van Loon.
Jacob Rsynft.
Dr. Arnoud Tholinx.
1665. Dr. Gerard Bors van
Waveren,is den 13" Otlob. tot Schepen ge- hören, en in zyne |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Jacob Hinlopen de NicolaesHarino-mrft^i
Jonge. - l6777CarfpeL iu t l6^, J°^Si*> Heer van
Mr. Joan Corver. rromade enz
Pieter de Graef, Vry- Francois de Vicq de
heer van buydpols- Jonge
broek enz. Jvlr# Ro'lllbout Hudde.
Jacob van Neck Ja- Mr. Everard Scott de
' Jonge.
Mr. Ifaac van Heuvel. NicolaesHaringcarfpel.
Mr. Dirck Hooft, 1678. e
By de buitengenuoone Joan dé Vries.
verandering in Sept. Mr. Jacob Hinlopen de
werden Commiffa- Jonge.
riffen van de defilaa- Mr. Nanning Kloeck.
PPP 2 ' Fran-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
ren.
Zacharias Rode. »,. l655-
Nicolaes Pancras.
Nicolaas van Loon. Dr. Pelgrora ten Groo- tenhuys.
Dr. Joari van Helle- N-Inond-
^icolaes van Waveren. ■Mr, Coenraed Burg.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
van Maarffeveen. Cotf-
I70I. MlSSA-
Mr. Cornelis van Bam- risse1*
beeck. van «' Mr. Cornelis Munter, deso-
Mr. Jean Deutz. laaTê en Bo£-
Mr. Hendrik Hooft de dels»
Jonge. Oud-Scbepenen.
Joan Elias Huydecoper van Maarffeveen. 1702. Mr... Cornelis van Bam* beeck.
Mr. Hendrik Hooft de Jonge.
Mr. Nicolaes de Vicq, en
Mr, Lucas Trip. Oud-Scbfpenen.
Joan Elias Huydecoper van Maarffeveen. 1703-
Mr. Cornelis van Bam,- beeck.
Mr. Hendrik Hooft de Jonge.
Mr. Ferdinand van Collen.
Mr. Nicolaes de Vicq, era
Mr, Lucas Trip. Oud-Scbepenen.
1704. Mr. Coraelis van Bam- beeck.
Mr. Nicolaes Six. Mr. Hendrik Hooft de Jonge.
Mr. Nicolaes de Vicq. en
Mr. Lucas Trip. Oud-Scbepenen.
Mr. Nicolaes Six.
Mr. Hendriek Hooft de Jonge.
Mr. Nicolaes de Vicq. Mr. Lucas Trip. en
Mr. Lieve Geelvinck. Oud-Scbepenen. 1706.
Mr. Hendrik Hooft de Jonge.
Mr. Nicolaes de Vic<3* Mr. Lucas Trip. Mr. Lieve Geelvinck' en
Mr. Jan Six, Heer «a* Vromade. Oud-Scbepenen.
Mr. Hendrik Hooft de
J°n§e- „ .
Mr. Lucas Jrrp. Joan Elias Huydecopef van Maarffeveen;
JYU»
|
|||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||
|
4-56
|
|||||||||||||||||||||
|
1694.
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Pieter Halft,fierfi lójuly.
Daniel Bemard , Heer • van Kattenbroek. en
Mr. GerbrandPancras. Oud-Scbepenen.
Joan Elias Huydecoper van Maarffeveen. 1695. Mr. Gerrit Hooft. Mr. Cornelis Munter. Mr. Jean Deutz. en
Mr. Gerbrand Pancras. Oud-Scbepenen. Joan Elias Huydecoper van Maarffeveen. 1696. Mr. Cornelis van Batn- beeck.
Mr. Cornelis Munter. Mr. GerbrandPancras. en
PieterRans Valckenier. Oud-Scbepenen. Joan Elias Huydecoper van Maarffeveen. 1697. Mr. Dirk Munter. Mr. Cornelis van Bam- beeck.
Mr. GerbrandPancras. en
Pieter RansValckenier. Oud-Scbepenen. Joan Elias Huydecoper van Maarffeveen. 1698. Mr. Cornelis van Bam- beeck.
Mr. Cornelis Munter. Mr. Gerbrand Pancras. en
Alexander Veiters. Oud-Scbepenen.
Joan Elias Huydecoper
van Maarffeveen.
1699.
Mr. Cornelis van Bam-
beeck.
Mr. Joan Graafland. Mr. Cornelis Munter. en
Mr. Jean Deutz. Oud-Scbepenen.
Joan Elias Huydecoper
van Maarffeveen.
1700.
Mr. Cornelis van Bam-
beeck.
Mr. Cornelis Munter. Mr. Jean Deutz. en
Mr. Hendrik Hooft de Jonge. ' Oud-Scbepenen.
Joan Elias Huydecoper |
|||||||||||||||||||||
|
1687.
Mr. Cornelis Kloeck. Coenraed van Klenck. ■Lieve van Loon. Mr. Dirk Munter, en Mr. Pieter Six. Oud-Scbepenen.
1Ó88.
Mr. Cornelis Kloeck. Albert Bentes. Mr. Dirk Munter. en
Mr. Dirk Bas. Oud-Scbepenen.
Mr. Cornelis Bicker van Swieten. 1689.* Francois de Vicq. Mr. Dirk Munter. en
Mr. Fredrik Dankerts. Oud-Scbepenen. Mr. Nicolaas Corver. Mr. Cornelis Bicker van Swieten, Raad,flerft 24 Juny, en in zyne plaats komt Mr. Jacob Jacobfz. Hinloopen. 1690. v
Egbert de Vry.
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Pieter Huift. en
Mr. Dirk Bäcker. Oud-Scbepenen.
Mr. Gerbrand Pancras. |
|||||||||||||||||||||
|
Francois de Vicq de
Jonge.
Mr. Dirck Munter. 1679.
Mr. NanningCloeck. Francois de Vicq de Jonge.
Mr. kombout Hudde. fierft 9 Nov.
Gafper Pellicorne,H<»er van Louwrecbt enz.
Nicolaes Harencarfpel. 1680.
Mr. Cornelis Kloeck. jean Appelman. Mr. Everard Scott. Mr. Dirck Munter. Jacobus Trip. 1681. Jean Appelman, den 6 Maart overgegaan op
de Weeskamer, en in
zyne plaats komt
Mr. Coenraed Burg de Jonge.
h/lt. Everard Scott. Mr. Dirck Munter. Mr. Cornelis van Bam- beeck,
Jacobus Trip. 1682. Mr. Jacob Jacobfz. Hinloopen.
Mr. Dirk Munter. Mr. Gerrit Hooft. Mr. Ifaac van Heuvel. Jacobus Trip. 1683. Mr. Dirk Munter. Mr.Nicolaes Haffelaer. Mr. Gerrit Hooft. Mr. Jacob ten Groo- tenhuys.
Mi% Pieter Huift. 1684.
Mr. Cornelis Kloeck. Coenraad van Klenck. Mr. Dirk Munter. Mr. Gerrit Hooft. Mr. Ifaac van Heuvel. 1685.
Mr. Cornelis Kloeck. Joan de Vries. Coenraad van Klenck. Mr. Dirk Munter. en
Mr. Ifaac van Heuvel. Oud-Scbepenen.
Mr. Fredrik Dankers, 4 May. 1686.
Mr. Cornelis Kloeck. Coenraed van Klenck. Lieve van Loon. Mr. Dirk Munter, en Mr. Ifaac van Heuvel, tot 22 OStob. en inzy- ne plaats komt Mr. Pieter Six. Oud-Scbepenen.
|
|||||||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen van de DESO-
LAATE Boe-
dels. |
|||||||||||||||||||||
|
1691.
Gerrit Hooft. Dirk Bas. |
|||||||||||||||||||||
|
Mr.
Mr. |
|||||||||||||||||||||
|
€ Tl
Mr. Pieter Huift,
Oud-Scbepenen.
Mr. Gerbrand Pancras. Mr. Willem Six. 1692.
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Pieter Huift. en
Mr. Nicolaas Corver, fierft 17 Sept. Oud-Scbepenen,
Mr. Gerbrand Pancras. Mr. Willem Six. Mr. Nicolaes van Bam- beeck,29 Oftob. 1693.
Mr. Dirk Munter. Mr. Gerrit Hooft. £fl
Mr. Pieter Huift.
Oud-Scbepenen.
Mr. Gerbrand Pancras, iJüordtScbepen inOctob. en den 24 Nov. kwam in zyne plaats Mr. Pieter Six. Oud-Scbepen.
JoanElias Huydecoper. |
|||||||||||||||||||||
|
III. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
|||||||||||||||||||||||||
|
E
|
|||||||||||||||||||||||||
|
E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
467
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Com- Mr. Lieve Geel vi nek. H^^^
|
1713-
|
||||||||||||||||||||||||
|
^^
|
|||||||||||||||||||||||||
|
^issa- en Mr. Jacob' van Stryen
Rissen Mr. Jan Six, Heer van Mr. Lucas Trip.
Van de Vromade. Jofias van deBlocquery, ï>eso- Oud Schepenen. Mr. Balthafar Scott.
Laat£ 1708. en
Boe, Mr.Quiryn van Stryen. Mr. Gerrit Hooft de
h%Ls. Mr. Hendrik Hooft is Jonge. 16 Maart Droß van Oud-Schepenen.
Muydmgeworden, in Mr. Jan Corver de
plaats van den Heer Jonge. Jeroranms Velrers. 1714. Mr. Nicolaes de Vicq. Mr. Jacob van Stryen.
Mr. Lucas Trip. Mr. Lucas Trip. Mr. Lieve Geeivinck, Mr. Jan Six, Heer -van
1 Heer van Cafiricum Vromade. enz. en Mr. Willem Bäcker
Mr. Jan Six, Heer van Dirkfz.
Vromade. Mr. Balthafar Scott. OudScbepenen. en
Ï7°9- Mr. Gerrit Hooft de
Mi'. Nicolaes Six, Heer Jonge.
van Wïnmenurii. OudScbepenen.
Mr. Nicolaes van Bam- 1715»-
beeck. _ Mr. Jacob van Stryen.
Mr. Lucas Trip. Mr. Lucas Trip.
Jofias van deBlocquery. Mr. Jan Six, Heer van
en Vromade. .
Mr. Willem Backer Mr. Balthafar Scott.
Dirkfz. Mr. Gerrit Hooft de OudScbepenen. Jonge, en
i7i°< Mr. Jan Corver de Mr. Nicolaes Six, Heer Jonge.
van Wimmenum.fierfè OudScbepenen. ^Sjuny. 1716.
Mr. Nicolaes van Bam- Mr. Jacob van Stryen.
beeck, den 26 Feb. Mr. Lucas Trip. verplaatflop de Wees- Mr. Jan Six, Heer van kamer. Vromade. Mr. Jacob van Stryen. Mr. Balthafar Scott.
Mr. Lucas Trip. Mr. Gerrit Hooft de Jofias van deBlocquery. Jonge.
en en Mr. Willem Backcr Mr.JanCorverdeJonge.
Dhkïz. OudScbepenen. OudScbepenen. . 1717.
Mr. Jan Corver de Jon- Mr. Jacob van Stryen.
ge, 27 Aug. alhier Mr. Lucas Trip. geplaatß. Mr. Jan Six, Heer van 1711. Vromade.
Mr. Jacob van Stryen. Mi-. Balthafar Scott. Jofias van deBlocquery. Mr. Gerrit Hooft de Mr. Willem Backer Jonse. Dirkfz. "en
en ' Gerrit Corver.
Mr. Balthafar Scott. OudScbepenen.
OudScbepenen. 1718.
Mr. Jan Corver de Mr. Jan Six, Heer van
Jonge. Vromade.
1712. Mr. Willem Backer
Mr. Jacob van Stryen. Dirkfz. Mr. Lucas Trip. Mr. Balthafar Scott. Jofias van deBlocquery. Mr. Gerrit Hooft. Mr. Willem Bäcker Mr. Jan Sautyn. Dirkfz. en
■ en Gerrit Corver.
Mr. Balthafar Scott. OudScbepenen.
OudScbepenen. 1719-
Ur' Jan Corver de Mr. Willem Backe/
J°nge. Dirkfz.
|
Mr. Balthafar Scott. T-,-
Mv;,!attheus Leile- ÄWi,lem «£&
M71 „ c ¥/■ Balthafar Scott.
Mr' £ ^°0ft- , J?r' Gerrit Hooft.
i\!i. Jan Sautyn, is den Gerrit Corver i\Juny tot Schepen Mr. Jan Wolters
geeligeerä. M Baud uif™ Col-
r* . e% len. en
Gerrit Corver. Albert van d M
OudScbepenen. Oud-Stbepenn
J L 1? ?de JoT ' Mr- Cornelis Trip.
wordt den 30 Aug. I7l6 y Commitfaris. jjr< ^{^ Scott.
Mr. Brirhafer" Scott. cïr'riPr™ ^r?^
Mr. Mtttheus Lelie- ^^v^Heervan Gernt Corver. len. en ***"
Mr pTeter Six Albert van der Merft.
■mr. Bieter MX. Oud Scheten™ OudScbepenen. Mr. Cornelis %tip
Jan Trip de Jonge. I72? p' M, P liZ^'fl Mr' Wthafir Scott.
Mr. Balthafar Scott. Mr. Gerrit Hooft.
vcnon US Lefte' G^Corytr,Lieervan
Mr. Gerrit Hooft. Mr. jfÊVolfw. Gerrit Corver. Mrr4^uïï*Scofc
len
Mr. Pieter Six. Albert van der Me*ct. OudScbepenen. en
/iJäS 'J;i0Dge'- Mr- Harman Hen"k
./*«ƒ* 4 ?«»?, f» M van de Poll
«Jjr plaats komt 3 Otó-A//^.
Anélis Trip. Mr' Comeli» TriP'
'1722 I?28'
illem Boreel. ïïr- £althafar Scott.
r. Balthafar'Scott. Mn Gerrit Hooft.
r. Mattheus Lefte- (je™,tCorver, Heer van
venon, izordtvoOct. .Jf elJen- , Burgemeefier. Albert van der Merci. r. Gerrit Hooft. ., «
r. Pieter Six. m- Harman Henrik
en van de Poll.
r. Bauduin van Col- «» OudScbepenen.
len. Mr- Cornelis Trip OudScbepenen. 1729.
r. Cornelis Trip. Mr. Balthafar Scott.
1723. Mr. Gerrit Hooft.
illem Boreel. Gerrit Covver.Heervm
r. Balthafar Scott. Vel/en.
r. Gerrit Hooft. en
r. Pieter Six. Mr. Jan Wolters*
r. Jan Wolters. OudScbepenen
■ e»' Mr.PietervandePoli.
r.Bauduin vanCoIJen. I7
OudScbepenen. Mr. Balthafar Scott
r. Cornelis Pnp. Mr. Geik Hofft illem Boreel. G^ptQox^v,Heervm
r. Balthafar Scott. Mr la?'Wolters
r. Gerrit Hooft. ' J™ VVolters* errit Corver. Mr fnrneli« T>' •
r. Jan Wolters. Ml% "oS&fe,
r.BauduinvanCollen.^'^^yr416^'
r r°"^^"- Mr. Balthafar'Scott. |
||||||||||||||||||||||||
|
COM-
MISSA- RISSEN. van de
Dii.S'O-
I-AATE Boe-
dels. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Cornelis lrip, Mr. Gerrit Hooft.
PPP3 Mr, |
|||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||
|
468
|
||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Harman Henrik
van de Poll. Jan Calkoen.
■ Bonaventura, Oetgens van Waveren, Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wilnijje, enz. en Mr. Nicolaas Geel-
vinck. Oud-Scbepenen.
1743«
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Harman Henrik van de Poll.
Jan Calkoen. Bonaventura Oetgens van Waveren , Heer van Waveren, Botsbol en Ruyge Wilnijje, enz. en Mr. Wouter Valcke- nier. Oud-Scbepenen.
1744. Mr. Gerrit Hooft. Mr. Harman Henrik van de Poll.
Jan Calkoen. Bonaventura Oetgens van Waveren, Heer van Waveren, Botsbol tn Ruyge Wilnijje t enz. en Mr. Wouter Valcke- nier. Oud-Scbepenen.
Mr. AnthonyPieter van der Lyn,ao^an. 1745. 1745-
Mr. Gerrit Hooft.
Jan Calkoen.
Bonaventura Oetgens
van Waveren, Heer van Waveren, Botsbol en Ruyge Wilnijje, enz. en Mr. Wouter Valcke-
nier. Oud-Scbepenen.
Mr. AnthonyPieter van
der Lyn. 1746.
Mr. Gerrit Hooft.
Jan Calkoen.
Bonaventura Oetgens
van Waveren, Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wilnijje, enz. wordt Raad ler Admiraliteit in 't Noorderkwartier, 9 Maart, en Mr. Wouter Valcke-
nier. Oud-Scbepenen.
Mr. Anthony Pieter van
der Lyn. 1747-
Mr. Gerrit Hooft. |
||||||||||||||||||||||||
|
Jan Calkoen.
Mr. Wouter Valcke-
nier. en Mr. Gerard Kuyften
van Hoefen. Oud-Scbepenen.
Mr. AnthonyPieter van
der Lyn. 1748.
Mr. Gerrit Hooft.
Jan Calkoen.
Mr. Wouter Valcke-
nier. en Mr. Elias Schellinger.
Oud-Scbepenen. Mr. AnthonyPieter van
der Lyn. By de buitengewoone
verandering der Re- geering , in Sept. en federt, zyh Commis- Jarijjen van de dejolaa- te Boedels geworden Jan Calkoen.
Oud-Scbepen.
Mr. Lucas Trip.
Mr. AnthonyPieter van
der Lyn. Dr. Willem Röell.
Mattheus Boenderma-
ker. 1749.
Jan Calkoen.
Oud-Scbepen.
Mr. Lucas Trip.
Dr. Willem Röell.
Mattheus Boeuderma.-
ker. Mr. Jan Carel van der
Muelen. 1750-
George Clifford Junior. Oud-Scbepen.
Mr. Lucas Trip. Mr. AnthonyPieter van der Lyn, verplaatfi 15
April op dedjjurantie-
kamer.
Dr. Willem Röell. Mr. Jan Carel van der Muelen.
I75I-
George'Clifford Junior. en
Carel Lynflager. Oud-ISchepenen»
Mr. Lucas Trip. Dr. Willem Röell. Mr. Jan Carel van def/ Muelen. George Clifford Junt-
en Mr. Jacob van Ooftef' xvyk,verplaatJt°P.-ê kleineZaaken, e» ^ zyne plaats komt asper Bolten- Mr. Lucas Trip. Qud-Scbepeneri'
|
||||||||||||||||||||||||
|
Com- Mr. Jan Wolters.
missv- Mr. Harman Henrik
rissen . va" d,e PolL
van de Jan Calkoen.
DESO-
laate Mr. Cornelis Trip.
ß0E. Oui-Scbepenen. BELS Ï732'
Mr. Balthafar Scott.
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Jan Wolters. Mr. Harman Henrik van de Poll.
Jan Calkoen. en
Mr. Cornelis Trip, Vrybeer van Oud en
Nieuw Goudriaan ,
enz.
Oud-Scbepenen.
1733-
Mr. Balthafar Scott. Mr. Gerrit Hooft. Mr. Jan Wolters. Mr. Harman Henrik van de Poll.
Jan Calkoen. en
Mr. Cornelis Trip, Vrybeer vanOud en Nieuw Goudriaan, enz. Oud-Scbepenen.
1734-
Mr. Balthafar Scott. Mr. Gerrit Hooft. Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Jan Wolters. Mr. Bauduin van Col- len. Mr. Jan Coymans, Heer van Brucbem, enz. fier ft 17 May. en Mr. Harman Henrik van de Pol!. Oud-Scbepenen*
1735- „
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Bauduin van Col- len. Mr. Harman Henrik van de Poll. en Jan Calkoen. Oud-Scbepenen.
1736. Mr. Gerrit Hooft. Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Bauduin van Col- len. Mr. Gerard Bors van Waveren.
Mr. Harman Henrik van de Poll. en Gillis Vdckenier. Oud-Scbepenen.
|
||||||||||||||||||||||||
|
1737»
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Nicolaes Witfen. Mr. Bauduin van Co! len.
Mr. Gerard Bors van Waveren. en Mr. Harman Henrik van de Poll. Oud-Scbepenen.
Mr. Andries Munter, den 18 Dec. 1738-
Mr. Gerrit Hooft. Mr. Bauduin van Col- len. Mr. Harman Henrik van de Poll.
Mr. Egbert de Vr'y Temminck. en Mr. Nicolaas Geel- vinck. Oud-Scbepenen.
Mr. Andries Munter. 1739-
Mr. Gerrit Hooft.
Mr. Bauduin van Col-
len. Mr. Harman Henrik
van de Poll. Jan Calkoen.
Mr. Wouter Valcke-
nier, en Mr. Salomon Bedel.
Oud-Scbepenen. 1740. Mr. Gerrit Hooft.
Mr. Bauduin van Col-
len. Mr. Harman Henrik
van de Poll. Jan Calkoen.
Bonaventura Oetgens
van Waveren, Heer van Waveren, Botshol en Ruyge Wilnijje, |
||||||||||||||||||||||||
|
Com-
missa- rissen van & DESO-
LAATß Boe-
dels. |
||||||||||||||||||||||||
|
en
|
||||||||||||||||||||||||
|
enz.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Nicolaas Geel-
vinck. Oud-Scbepenen.
1741-
Mr. Gerrit Hooft.
Mr. Bauduin van Col-
len. Mr. Harman Henrik
van de Poll. Jan Calkoen.
Bonaventura Oetgens
van Waveren, Heer van Waveren, Botsbol en Ruyge Wünijfe, enz. en Mr. Nicolaas Geel-
vinck. Oud-Scbepenen.
1742. Mr. Gerrit Hooft.
Mr. Bauduin van Col-
len, |
||||||||||||||||||||||||
|
III. Boek.
Dr. Willem Röell.
Mr. Jan Carel van der Muelen. 1753-
George Clifford Junior. en
Jasper Bolten. Oud-Scbepenen.
Mr. Lucas Trip. Dr. Willem Röcll. Mr. Jan Carel van der Muelen. 1754-
George Clifford Junior. Mr. Pieter Coriielis |
||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E RING.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
469
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
1759-
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Maarten Weve-
ringh AntomTz. Oud-Scbepenen.
1767. Mr. Gerard Nicolaafz. Haffelaer.
Dirk Farret. Jan Wynantfz. Mr. Jan Elias Huydeco- per van Maarfle veen, Heer van Maarffe- veen, Neerdyk enz. en Mr. Maarten Wevc- ringh Antonifz. Oud-Scbepenen. 1768. Mr. Gerard Nicolaafz. Haffelaer.
Jan Wynantfz. Nicolaas Geelvinck, Heer vanStabroek enz, en Adriaan Pompeus van Leyden, Heer van Hardinxveld. Oud-Scbepenen.
Mr. Auguftinus van, Son. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Com-
»IISSA-
R1SSF.N van de
DESO-
LAA.TE Boe-
dels. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. Gerard Nicolaafz.
Haffelaer. en Jan Wynantfz. Oud-Scbepenen.
Mr. iEgidius Willem Tolling.
Mr. Adriaan Ifaac Valc- kenier.
Mr, Pieter van Loon Pieterlz. 1760.
Mr. Gerard Nicolaafz. Haffelaer |
Willem Bäcker.
Óud-Scbepenen.
Mr. iEgidius Willem Tolling. 1765.
Mr. Gerard Nicolaafz.
Haffelaer.
Dirk Farret. Jan Wynantfz. Mr. Jan Elias Huydeco- pervan Maarffeveen, Heer van Maarffe- veen , Neerdyk enz. Egidius van de Poll. en Nicolaas Geelvinck, Heer vanStabroek enz. Oud-Scbepenen. Mr. iEgidius Willem Tolling. 1766.
Mr. Gerard Nicolaafz. Haffelaer.
Dirk Farret. Jan Wynantfz. Mr. Jan Elias Huydeco- per van Maarffeveen, Heer van Maarffe- veen , Neerdyk enz. en |
|||||||||||||||||||||||||||
|
fceso-
J-AATfi
JiOfi- |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Haffelaer, Heer van Jan Wynantfz.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
beide deEemneffen enz,
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Pieter Elias.
Oud-Scbepenen-
Mr. iEgidius Willem Tolling.
Mr. Willem Gerrit Dedel. 1761.
Mr. Gerard Nicolaafz. Haffelaer.
Jan Wynantfz. en
Pieter Elias. Oud-Scbepenen.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
en
Jasper Bolten. Oud-Scbepenen.
Dr. Willem Röëll. Mr.. Jan Carel van deMuelen. 1755-
George Cliflord JuniorMattheus Boenderma- ker, en Jasper Bolten. Oud-Scbepenen.
Mr. Jan Wouter Valc- kenier , Heer van Cillsrshoek, Mr. Lieve Geelvinck. 1756.
George Clifford Junior. Mattheus ßoenderma- ker. en Jasper Bolten, fier ft. Oud-Scbepenen. Mr.Jau Wouter Valc- kenier, Heer van Cükrsboek. Mr. Lieve Geelvinck. _ 1757. George Clifford Junior,
flerft 5 DecemB. Oud'Scbepen. Mr. iEgidius Willem Tolling.
Mr. Adriaan Ifaac Vale- kenier.
Mr. Jan Wouter Valc- kenier , Heer van Cillersboek. Mr. Pieter van Loon Pieterfz, Mr.Abrahani delCourt,
Heer van Crirnpen op de Lecq, enz. Oud-Schepen.
Mr. iEgidius Willem
Tolling. Mr. Adriaan Ifaac Valc-
kenier. ™r. Pieter van Loon
Pieterfz, iVlr- Anthony Bonaven-
tura van Hoorn. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr. iEgidius Willem
Telling.
Mr. Willem Gerrit Dedel. 1762.
Mr. Gerard Nicolaafz Haffelaer.
Jan Wynantfz. Pieter Elias. en
Mr. Nicolaas Faas^ Oud-Scbepenen.
Mr. iEgidius Willem Tolling.
Mr. Willem Gerrit Dedel. 1763.
Mr. Gerard Nicolaafz. Haffelaar.
Jan Wynantfz. Mr. JacobusAuguftinus • van $on,fierfi 11 Juny. en
Mr. Marten Adriaan Beels. Oud-Scbepenen.
Mr. iEgidius Willem Tolling.
Dirk Farret, Oud- Scbepen, bier van de TbefaurieExtraordina- ris ver plaat il i2.July. 1764. Mr. Gerard Nicolaafz. Haffelaer,
Dirk Farret, Jan Wynantfz. Mr. Nicolaas Faas. Mr. Willem Gerrit Dedel. en |
Buiten de dertien Collegien van Regeeringe Optelling
en Regtsoefeninge, zyn 'er nog eenige Col-der Cc™- legienvan bewind, tot de meeden van wel- "lirfaris- ken, of Regenten, of deftige Koopluiden eaSidSn andere Burgers gekooren worden. Zodanigea rang. zyn, behalve de aanzienlyke Bewindhebber fchappen der Ooft- en Weftindifche Maat- fchappyen, der Sociëteit van Suriname, des Levancfchen, Oofterfehen en Muskoyifchen Handels; de Curatoren der Doorlugtige, én Scholarchen der Latynfche Schooien; de Commiffariffen van de Stads Schooien; de Op. per-Commiflariflen van de Waaien; de Com- miilariiTen van de Buitenlands - vaarders; de Commiffariffen van den Hortus Medicus; de Houtveflers; de Commiffariffen van de Offen- markt; de In/peetores of Opzienders van 't Genootfchap der Geneesmeefteren, aan wel- ken , zitting in de Kerken, in 't geftoeite der Groot-Commiffariffèn, toegeftaanis(rt); deCom- mifrariffén van deZyde-Manufaftuuren, van het Touwwerk, van de Hop, van den grooten Yk; de Commiflariflèn tot het (chatten van den twaalfden penning der nieuwlings getimmer- de of verbeterde gebouwen, en 't CoIIegie tot het zetten en weegen van 't Brood: van alle welken, wy, by andere gelegenheden, eenig min of meer uitvoerig berigr gegeven hebben. De meeften van Meezen worden, tot onderfcheiding , Klein. CommißariJJen ge- naamd , en zyn vry van Poortgeld (b), Wy
(*) Zie III. Deel, V. Boek, *'• «"•
(t) Rcfol. van den Oud Raad van BMgen».*eäe:en 31 öS.
17W- /• IJS verfn, ijt verf». |
|||||||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||
|
470 |
|
||||||||||||
|
Doch, in 't opfpooren der oude geflagten uiE
de Regeeringslyften, moet men verdagt zyn, dat, fomtyds, twee volle Broeders twee ©n- derfcheiden toenaamen voerden: 't welk nog, in 'tNoorderkwartier, in gebruik is. Pieter Doos en Jan Bout waren, by voorbeeld, volle Broe- ders. Ook nam de man, dikwils, den toe- naam zyner vrouwe aan. En hierdoor is ge- beurd , dat de naamen van Heimer en Doos, in dien van Bicker, veranderd zyn: al 't welke ee- nige duifterheid veroorzaakt, in de oude Re* geerings-Lyften. Doch in 't laatft van de zes- tiende eeuwe, beginnenze, allengskens, klaar- der te worden, en wyzen duidelyk genoeg aan, welke geflagten de Stad,van tyd tot tyd,be- ftierd hebben. De nazaaten, en alle anderen, welken 'er iet aan gelegen is, können 'er ook uit zien, wanneer, en hoe dikwils, ieder by- zonder Perfoon Burgemeefter of Schepen ge- weeft zy, of eenig ander ampt van Regeeringe bekleed hebbe: ook, of, en wanneer, men eeni- ge orde gehouden hebbe, in "t benoemen van den zelfden perfoon, tot eenig aanzienlyker of min aanzienlyk ampt van Regeeringe, danhy reeds bekleedde. Men kan, uit deeze Lyften, nog andere nuttigheden trekken, bekend ge- noeg by zulken, die gewoon zyn, zig van de- zelven te bedienen; en daarenboven, uit ver- fcheiden' Plaatfen onzer voorgaande Befchry- vinge, genoegzaam, op te maaken. Doch wy hebben, in de voorgaande Lyften der Re- geeringe, de orde van dezelven, die, in de voorige Befchry vingen, en in de meefte Uit- gaaven onzer Handveßen, gehouden is, ee- nigszins veranderd. Te vooren, waren, in de eerfie plaatfe, gefteld de naamen der Raaden of Vroedfchappen : ten tweeden, die der Afge- vaardigden in 's Lands hooge Collegien, en ten derden, die der jaarlykfche Wethouder- fchap, Schout, Burgemeefteren, Schepenen en Commiflariflèn. Hier op volgden de naamen der Penfionariflèn en Secretariflèn. Doch alzo wy dikwils ondervonden hebben, dat het ge- bruik dier groote Naamlyften van de jaarlyk- fche Wethouderfchap zeer ongemakkelyk was, als men de opvolging der Burgemeefteren, of Schepenen, of Commiflariflèn van de eene of de andere byzondere Kamer wilde naarfpoo- ren, hebben wydienftiger geoordeeld, de naa- men van Burgemeefteren en Schepenen, en die der byzondere Commiflariflèn, zo als zy, van jaar tot jaar, geregeerd hebben, te plaatfen, aan't einde van zulke Hcofdftukken, waarin el- ke byzondere Waardigheid befchreeven wordt. De naanalyft der Raaden is, by de Befchry ving Van de Vroedfchap of Raad, gevoegd: en op dezelve volgt de naamiyft der Afgevaardigden in de hooge Collegien, die, gemeenlyk, uit de Vroedfchap, gekooren worden. De naa- |
||||||||||||
|
Wy hebben nu, in de drie eerfte Boe-
k en van het zevendeDeel deezes Werks, de hoóge Ampten en Collegien van Regee- ringe befchreeven, en, by ieder Hoofdftuk, gevoegd Naamlyften van de Perfoonen, die de Regeerings-ampten, door alle tyden, be- kleed hebben. Doch, eer wy/diti3oeÉ be- fluiten, können wy niet nalaaten, hier, een kortberigt wegens het gebruik deezerLyften in te voegen. Zulke Naamlyften der Regee- ringe zyn, altoos, zo nuttig geoordeeld, dat men byna geene, of geene uitvoerige Befchry- vingen van de Hollandfche Steden heeft, die niet, 'met dezelven, verrykt zyn. Geen won- der , dat menze ook vindt,in de Befchryvin- gen van Amfterdam van Pontanus, Dap- per, Domselaer en Commelin , zo wel als in de byzondere Uitgaaven van de Handveßen deezer Stad. Men zou, derhalve, ons Amsterdam, met reden, voor zeer ge- brekkelyk hebben aangezien, zo wy nagelaa- ten hadden, de vereifchte Naamlyften der Regeeringe, op de befchry ving van de by- zondere Ampten der Wethouderen , te ka- ten volgen. Uit zulke Lyften, is niet alleen op te maaken , welke Perfoonen, van jaar tot jaar, tot Burgemeefteren, Schepenen en Commiflariflèn, verkooren zyn; maar, gelyk Pontanus reeds aangemerkt heeft (c), men ziet 'er ook uit, wanneer fommige geflagten in de Regeeringe gekomen, en hoe lang zy 'er in gebleeven zyn: 't welk, klaarft en ten vroegften , in de vyftiende en zeftiende ecu- we , te befpeuren is,toen men de perfoonen, door toenaamen, begon te onderfcheiden: dat, voor dien tyd, zeer ongemeen was. Onder de oudfte geflagten, die, te Amfterdam, in de veertiende, en vroeg in de vyftiende eeuwein de Regeering waren, zyn die vari NoortHeyn, Dier, Ruifch, de Wael, Zael en Schaep te tellen. En, lang voor het midden der zeventiende eeuwe, hieldt men de vier laatften voor de oudften, volgens dit rym, welk ikin de aantekeningen van Schepen Schaepgevonden heb: De Waelen, de Zaekn, de Schaepen, de Ruyfchen
Dat zyn de vier oudflen van de drie kruyjfen. 't Schynt,dat deeze geflagten,door huwelykaan eikanderen vermaagfchapt waren: 't welkdoor twee rymregels, die Schepen Schaep
fchryft, wel honderd jaaren ouder te zyn dan de voorgaanden, fchynt aangeduid te worden Wat Ruyfibt, dat Waelt;
fVat Schaept, dat Zaelt {dj. (c) Amft. Lihr. III. Cap. X. p. i«3.
|
||||||||||||
|
Bengt,
wegens
het ge- bruik van de Naam- lyften der Magi- ftraatsper- foonen. |
||||||||||||
|
(d) VU. Pontanus , »hi fupra.
|
||||||||||||
|
/
|
||||||||||||
|
in.BoKK.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Il E G
|
|||||||||||||||||||||||||
|
E
|
|||||||||||||||||||||||||
|
R-
|
|||||||||||||||||||||||||
|
I N ' G.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
47 i
|
|||||||||||||||||||||||||
|
men der Schouten zyn^eplaatft, in het Hoofftuk , daar 't Schoutampt befchreeven worden die der Penfionariflèn en Secretariflèn zulen, in 't volgende vierde Boek tby debyzóndere Befchryving deezer Ampten , gepiaacworden. Men krygt dus, in onze Lysten der jaarlykfche Wethoudeffchap , veemeer jaaren te gelyk voor 't oog, en de Lysten zyn ook beknopter, om dat men, op iedejaar, den titel van Burgemeefleren en Schepenenen van elke byzondere foortvan Commisfariffen niet behoeft te hefhaalen.
De Naamlyften der jaarlykfche Wethouder-
fchap zyn, ten opzigce van de oudfte tyden, zeer onvolkomen. Zy beginnen, in de uit- gaave der Handveften van den jaare 1597, die Pontanus gevolgd is, eerft met het jaar 1413. Doch 't is zeker, dat Amfterdam , meer dan honderd jaaren te'vooren, Schouten en Sche- penen gehad heeft. Ook zyn 'er, ten minfte zeventig jaaren voor 't jaar 1413, Beraaders of Burgemeefleren geweeft. Men heeft, hier- om , in de twee jongde Uitgaaven der Hand- veften, de naamen van eenige Schouten, Bur- gemeefleren en Schepenen, die, voor 't jaar 1413, geregeerd hebben, alleenlyk uit oude Brieven en Stukken, können aanvullen , en wy hebben gelegenheid gehad, om deeze vol- komenfte Lyften, welken wy anders, door- gaands, gevolgd zyn, hier en daar nog, met eenige naamen van Schouten,Burgemeefleren en Schepenen, te vermeerderen. De Lyfl der Raaden is, voor 't eerfl, ge-
plaatft, agter de oudfte Uitgaave der Hand- veften van den jaare 1597, en begint daar, in 't jaar 1477, toen, in gevolge van de Hand- yefte van Vrouwe Maria van Bourgondie, van 't gemelde jaar, het getal van vier en twintig Raaden, mee nog twaalf, vermeerderd werd? Men vindt hier dan eerfl vier en twintig Per- foonen opgenoemd , die , in 't jaar 1477, Raaden fchynen geweeft te zyn: en daarna,' Rog twaalf anderen, die 'er, ten dien tyde Werden bygevoegd, om het getal der Raaden op zes en dertig te brengen; waarop het, fe- dert , gebleeven is. Vervolgens, zyn , in de ge- melde Lyfl, geplaatft de naamen van zulken, die, in de plaats van de ge flor venen, of van zulken, die hun Poorterfchap verwoond had- den, verkooren zyn, beginnende met het jaar 1482. Men heeft deeze oude naamlyfl gevolgd, |
wel, met eenig verfchil ïn de naamen Ook
beginnen de naamen der zulken, die, ;n <je plaats der overleedenen , of der zulken die hun Poorterfchap verwoond hadden, verkoo ren waren, in de Lyften der twee Jaatfte Uit- gaaven van de Handveflcn, reeds met het jaar 1480: \ welk wy, in onze Naamlyfl gevolgd hebben: waarin wy ook de fpelling' en Helling der naamen, naar de meeftewaar- fchynlykheid, hebben verbeterd. Doch,alzo f bekend, en elders (e) door ons getoond is, dat Amfterdam, reeds lang voor 't jaar 1477 , en , waarfchynlyk , al omtrent den aanvang der vyfnende eeuwe, een vaftCol legie yan vier en twintig Raaden gehad heeft- zo volgt hier uit, dat ons veele naamen der oudfte Raaden ontbreeken: welk gebrek wv niet in flaat zyn te vervullen. In de Naamlyften der Afgevaardigden in
's Lands hooge Collegien, die veel volkome- ner zyn, doch waarvan de oudfte, eerft met het jaar 1578 , aanvangt, hebben wy de laat- fte en befte uitgaaven der Handveften, gevolgd- doch eenige geringe verfchikking in de or' de gemaakt, ende Lyften aangevuld tot op het jaar 1768. De Naamlyften der Cömmiflarifïèn zyn, uit
de yolkomenfte gedrukten, en verder uit de Stads Regiflers, opgemaakt. Uit hetgezeide, is genoegzaam af te nee-
men, 111 welke opzigten, onze Naamlyften vol- komener können geagt worden,dan de voor- gaanden, in de Handveften, en elders uitge- geven. Ten befluite van dit berigt wegens dezelven,voegen wy hierby nog twee Regis- ters, naaf de orde van't A. B. C., waarin men, met eenen opflag, kan zien, welke amp- ten van Regeeringe ieder byzonder Perfoon hier bekleed, en in wat jaar, hy dezelven eerft bekomen hebbe. Het eerfte Regifter vervat de Schouten, Burgemeefleren, Schepenen eri Kaaden, die, voor de verandering des jaars 1578, geregeerd hebben: het andere dezelfde hooge Amptenaars, benevens de Commiilaris- fen , van dien tydaf, tot op het tegenwoordi- ge jaar 1768 toe. Ik heb my verbeeld dar" zulke Regiflers de voorgemelde Naamivfr^ nog veel nuttiger maaken zouden, dan zvan ders zouden können zyn, en my, hierom «fen ■ Iafligen arbeid van het famenftellen derzeit wel willen getrooften, ^ |
||||||||||||||||||||||||
|
in de laatere Uitgaaven der Handveften; hoe-
|
|||||||||||||||||||||||||
|
(,) VII. Del, I, S,,{, bl, ÏJa,
|
|||||||||||||||||||||||||
|
IH. STUK.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Qqq
|
|||||||||||||||||||||||||
|
AL-
|
|||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS VII. ^EL-
I.
ALPHABETISCH REGISTER
van de
Naamën der Magistraatspersoonen
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
474
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
TER
voor 9 en tot op het jaar 1578.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IBURG.ISCHEP.IR^1'"
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Burg. I Schep.
1370 I39I |
Raad.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A
BBE Jacobfz. (Pieter) -
Abbe. (Pieter) Abbe Pieterfz. (Symon) ge» trowwd met- Katheryn.
Ackerman (Hendrik Janfz.) Ackerman (Pieter Janfz.) Ackerman Pieterfz. MilUck. (Pieter) -
Adams foens foen. (Jacob
Jan)
Adams. (Pieter) Adams. (Willem) Aerdenburg. (AlbertOttens van)
Alberts foons foon. (Gys bert Pieter)
Alberts. (Luydetgen) Alberts. (Paulus) Alberts. (Symon) Alckemade. (Florens Maar- tens van) - -
Alckemade. (Jacob Florens Maartens van)
Alckesteyn , (Lucas Mey- nerts van) <ux>rit, in 155a.
Huiszittenmeefler aan de
o.z.
Alckmaar. (Gerrit Willems
van) - - - Allerts. (Allert Pieterfz.)
Allerts. (Dirk)
Allerts. (Gerrit Jan)
Allerts foons foon. (Gys-
bcrt Pieter) Allerts. (Heyn)
Allerts. (Jan)
Allerts. (Jan)
Allerts. (Pieter)
Allerts Pieterfz. (Pieter)
Allerts foons foon. (Sy-
mon , Symon) Aluwyn, ö*11)
Amelis. (Tydeman)
Ames. (Pieter) flerfl 1533. "
Amstel. (DirkJacobfz. van)
Amstel. (Gysbrecht of Gy-
fe van) Andriesz. (Herwig)
Andriesz. (Jan Melis)
Andriesz. (Melis)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Andriesz. (Reinier)
Andriesz. (Rombout) ge- trouwt met Aefjan Ryken. Andriesz. (Mr. Willem) - Anne. (Simon Claas) ' - Anthonisz. (Cornelis) Anxter. (Gerrit van den) - Anxter. (Gerrit van den) - Anxter, (Gerrit Dirkfz. van den) -
Anxter. (Jacob Brafeman
van den) ... Anxter. (Roemer Arend van den)
Anxter. (Roemer Arend van den)
Arenden. (Roelof Jacob Claas)
Arends. (Jacob Claas) Arends. (Schout Jan) Zie NoTTAiRD. (Jan)
Arends. (Jan) ARENDsfoonsfoon.(Luytgen Jan)
Asche. (Barend d') Auwels. (Claas Pieterfz.) - Auwels. (Clement Wol- pherd Hendrik)
Auwels. (Dirk Hendrik) -| Auwels. (Gerrit Simon Claas)
Auwels. (Hendrik) Auwels. (Jacob Hendrik) In 1488, te Schiedam in bezetting, fierft 1495. Auwels. (Wolphard Hen- drik) JDAcker. (Jan de)
Baers. (FredrikYsbrandfz.) Baers. (Hendrik Jan) Bam. (Sybrand Jacobfz.) - Banning. (Cornelis Ger- ritfz.)
Banning (Gerrit). Barden , Baerden , of Bar-J dens , naderband Bardes
en Bardesius.
Barden q/Baerden zoen. (Dirk) - «
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1453 i
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1438
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1384
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I37I
1470 1515
1529
1395
1415 1577 1474
1412
1387
1422
1404 1544
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1492
1521 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1570
1494 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1437
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i5<58
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1546
1578 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1425
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1478
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1472
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1454
1458
1460 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1413
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1448I1429
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hl. BOEK.
Bardens. (Dirk Simonfz.) -
Bardens. (Gerrit Simonfz.) Bardens. CGoolTen Dirkfz.) Bardens. (Reyer Dirkfz.) - Bardens. (Simon Dirkfz.; - BAf<OENS. (Willem Dirkfz.) Zyne Moeder was Diewer Jacobs WaUg. Bardesius. (Mr. Claas
feHeyn) - .-
»ardesiüs. (GoolTen Janfz,
R ReekalO
^arendsz. (Berend)
Barendsz. (Jacols^
Barendsz. Qan)
"arendsz. (Vechter Wil-
Rlem)
£Aivthelmeus. CGysbert)
Barwouts. (Jan)
5asgen. (Claas Hendrikfz.)
bassbn. (Areild Jan Ernft
£e&uunre. (Jan)
£eduynre. (Jan Albertfz.) - "Eduynre. (Willem) "£llesier. (Matthys Pie- terfeo -
5eNning. (Dirk Simonfz.) -
■JpNMNo Gerritfz. (Gaef) - Henning alias Pos. (Gar- * wand Claafz.) Senkung. (Gerrit Janfz.) - 5Bi»niNo. (Jacob) - £enning. (Tan Gerritfz.) - £e*ning. ljm Gerritfz.) Inning. (Jan Janfz.) ge- trowwd. met Imme, heeft ßrilknburg, nu Koßverloo- rgn, aan den Jmflel, ge |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R I N G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
473
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
( Schout. Burg. Schep. Raad
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pieter Wil- I ScBOOrf^\ &*»• **&
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
148411473(1484
— 1481 1469 1442 |
Bicker. (Mr____________
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lemfz.)
- Blankert. (Jonge Jan Me- } lis Schout Heynens) > Blok Arendlz. (Willem) - Blommert. (Dirk) Blommert. (Volkert) Boel Dirkfz. (Andries) ' Boel Janfz. Hollefloot. (An- dries) - Boel. (Arend Jacobfz.) Boel. (Boel Dirkfz.) Boel, (Claas Janfz.) Boel. (Coert Jacobfz. Dui- vel) Boel. (Dirk) Boel. (Dirk Anne Jansz.) Boel Dirkfz. (Dirk) Boel. (Evert Jacobiz.) Boel. (Hendrik Willemfz.) Boel , gezeid Duivel (Jacob Claafz.) -
Boel, gezeid Duivel. (Ja- cob Jan Willemfz.) Boel. (Jan Claafz. Water- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1555 1557
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1452
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1542
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'■529.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1496
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
x543 1532 153
I535J1529/ 153°
1509
1410 1453
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1470
I431 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i486
1449 1403 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1447
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1489
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1480
H75 1536
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1477
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*493
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1407
1534 1568
1366 H33
1390 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1438
1360 1470
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1544
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1438
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1420 1414
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1478I1475
J393 |
gang)
Boel. C Jan Willemfz.) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1492
1383
1516 1552
1479 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1522
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Boelensz. (Allert Andries)
— Boelensz. (Andries Cor- nelifz.) - 1566 Boom Dirkfz. (Willem)
1498 Boonakker. (Simon Har- 15x1 manfz.) ------ Boshuysen; (Jacob van)
-«»■. Boüt. (Jan Albertfz.)
Bout. (Jan Janfz.) Boutens. (Gerrit Pieter) Braseman. (Arend) Braseman. (Daem) ------' Braseman. (Gerrit)
Braseman. (Hillebrand}
------ Braseman. (Jacob)
1532 Braseman. (Jacob)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1496
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i486
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1572
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1427
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1481
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1419I I438
1402 1401 1383
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
H95
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1492
1419
1530 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■°£NniNG Simons foon.
R (Oude Jan) g«RESTEYN. (Gysbertjan)
**R.ge. (Fekerdy Jacobfz. È vau den) Ei<-ge. C facob Pieterfz. van
B den) - - ^erge> (Jacob van den) - ]ftffH- Cl3" Berendfz.) -
BT11' CJan Janfz.) - -
g*H- (Jan Janfz.) - -
j£TH Jan Paulusz. (Tan) -
BS" Ryke Dirkfz.(Jan) -
g*» Vechterfz. CJan) -
jgTH Willemfz. (Jan) -
gj8.(Ruyfch Janfz.)' '
B^«- (SimonJanfz.) ,:eRwaarde. (Jacob Wil-
g =ffliz. van) ^waarde. (Lucas Ja-
bJ; bfz- van) - . kÄwaarde. (Willem
Bpv^ V«arn„„.
bSS CHarmenl |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1445
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1405 I------
1479 1483
1365
I45I
1383
1464
1492
1489
1470
1434
|
Braseman Jacobfz. (Jan)
Braseman Vechterfz. (Vel- lert)
Breekveld. (Mr. Dirk Flo rifz. gezeid)
Breekveld. (Floris Florifz gezeid) - -
Broek Melifz. CJan) Brouwer. (Cornelis Ja- cobfz.) Brouwer. (Willem Janfz.) Br uin . (Jan Melis Gerritfz. de)
Bruining. (Claas) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1479
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1444
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1482
1389 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1567
1487
1555
I55S |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*539
1476 1540
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1471
1494 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ï4I3
1513 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1534
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1498
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1497
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1428
1411 145°
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1482
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bruinsz. o/Bruyn. (Wil-
lem) - ~ Burch. (Symon van der) - Bürger- (Tydernan) Buyk. (Claas Claafz.) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1327 ------ —
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1407
15231 J525 1525 !53a 1561 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1468
1401 *445
14S1 ^^^
»575,1574
|
Buyk. (Cornelis Sybrandfz.)
Buyk. (Jooft Sybrandfz.) -I Buyk. (Sybrand Jacobfz.) - Buyk. (Sybrand Jooiten.) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i536
!549 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
157*11,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
£
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
------1538 ------
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
&c**« {rß?ndrikJacobfz
«^ CMr. Pieter Gei
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[575
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
157*
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
C.
/^anter. (Albert WÏI-
^ lemfz.; s Qqq s
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1472114.;
Can* |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VIL CO-
BURG. Schep. ,Ra^' |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M S T E R D A M S
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
474
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Raad»
I57I |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ijCHOUT,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Canter. (Mr. Albert)
Canter. (Claas Claafz.) Canter Pieterfz. (Jacob)- Canter. (Pieter Claafz.) Canter Willemfz. (Pieter) Captgum Gerrits foons foon (Claas)
Chys. (Mr. Claas) Claasz. Pieters foons foon. (AU* en)
Claasz. (Arend) Claasz. (Bruining) Claaszoen. (Clement) Claasz. Jacobfz. (Coman) - Claasz. (groote Dirk) Claasz." (jonge Dirk) Claasz. Mattheufz. (Ger rit)
Claasz. (Gysbert) Claasz. Jacobs foons foon. (Gysbert)
Claasz. Aiendfz. (Jacob) - Claasz. (Pieter) Claasz. (Stans) Clements Hendriksz. (Jan) Clements. (Mr. Outgert) Medicus.
Codde Pieterfz. (Claas) Coude. (Jacob) Coen. (Floris Jan) Coen Gerrits foons foon (Jan) - - -
Coenens. (Pieter)
Coet. (Dirk Pieterfz.) Coet. (Jan Pieterfz.) Cogman. (Hendrik Sy- monfz.)
Cogman. (Mr. Symon) Colyn Dirksz. (Hendrik) - ColynJacobfz. (Mr. Pieter) Colyn Pieterfz. (Pieter) - Colyn. (Mr. Pieter) Colyn. (Simon Pieterfz.) - Coman Janfz. (Jan) Coppens. (Andries Jacob) -! Coppens (Dirk) Coppens. (Gerrit Claas) - Coppens ofCoppensoen (Henric)
Coppens of Coppenssoon. (Heyntje)
Coppens. (Jacob) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D,
Damme. (Gerrit Cornelifz.
van den) Damme. (Jan Dirksz. van den)
Damme. (Jan Hendrikfz. van den)
Delman. (Claas Clements) Delman. (Clement Claafz.) Delman. (Clement Ger- ritfz.) Delman. (Jan Clement Claafz.)
Deyman. (Claas Gerritfz.) - Deyman. (Dirk fanfz.) Deyman Janfz. (Gerrit) Deyman. (Gerrit Jans Al- lertfz.)
Deyman. (Jan) Deyman Janfz. (Jan) Deyman Peng. (Jan) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1504
ISS6 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1436
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
T494
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
151°
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1553
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1478!
1446' 1397:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Diemen
van)
Diemen Diemen |
(Härmen Albertfz
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1491
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(Jan van)
(Jan Jacobfz. van) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1547
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dier. (Jan)
Dirksz. Willems foons foon. (Claas)
Dirksz. (Frank) Dirksz. (Grebbert) Dirksz. (Härmen) Dirksz. (Mr. Hendrik) Dirksz. (Jan) Dirksz. (Jan Melis) Dirksz. Soons foon. (Jan Melis)
Dirksz. (Symon) Dirksz. (Willem) Dobbens. (Mr. Cornelis Wouters)
Dobbens. (Tan) Doedens. (Claas) Doedens. (Doede Claas) - Doedens. (Jan Pyl Claas) - Doghede. Zie Dusheden. Dommer. (Jan Ysbrandfz.) Doos Dirkfz (Bartholomeus) Doos. (Dirk Meinerdfz.) Doos. (Meeus Pieterfz.) Doos. (Pieter Meeuwfz.) Doos. (Willem Duin Pie- terfz.) Droog. (Gerbrand Jacobfz.)
Droog. (GysbertJacobfz.) Dusheden. (Andries) Duyvens Brouwer. (Jan) Duyvens de Jonge. (Jan) - Duyvens Medicus. (Dr. Jan)- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1444
1536 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1506
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
= 47 5
142^ |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'507
1482 1523
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1535
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1554
*539 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
14.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1465
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
COPPENS
Coppens
Coppens, brand) Coppens, Coppens |
([acobGerritfen)
(Jacob Gerrit) - (Lambert Ys- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1516
1482
1389 1555
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(Ruifch Jacob) -
(Symon Claas) - |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1544
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Coppens. (Symon Lourens)
Coppens. (Ysbrand Pieter)
Coppert. (Claas)
Coppesen. (Jan)
Cornelisz. (WeifelJacob)
Cors. (Allerd)
Cors. (Dirk)
Corsgens. (Albert)
Corssen. (Evert)
Coster. (Ysbrand)
Crab. (Albert Gerritfz.) -
Cr au. (Claas Gerritfz.) -1
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1519
1.574
1573
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
GERT Hartgens. (Jan)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1417
1413 1414 13SI
1375
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Eggert Pieterfz. (fan~>
Eggert Willemfz. (Jan) Eggerts foon. (Willem jan) -
Ellerts. (Pieter)
Engelbregt. (Robert) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
„1485
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
%
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ÏÏI. Boek.
Engels. ("Gerrit Fredrik)
*'Ngels. (Pieter)
^ngels. (Robert)
'*rVERTs. (Dirkjan) ;*-verTs. (Jan Jan) p F-
-*■ AsoL. (Allert Dirksz.)
f,E&ERDY. (Gysbert Lap) ■ £loris jacobsz. (facob) ■ iovs Jacobsz. (Bruyning) ■ *'Unken. (Dirk} janken. (Jan Dirksz.) ■ £K-ansz. (Cornelis) pRedriksz. (Andries) REüRlKSZ, (Mr# Lambert.) - G.
P
jVaef. (Claas Claasz.) -
Xaef. (Claas Lamberts«.)-
J^Ef. (Jan JanszO -j J^Ef Lambertsz. (Claas) -
><aep. (Lambert) ■J^Hst. (Jan Jansz.) V4S.STMAN (Willem) ^erbrands. (Mr_ cornelis) J^erbrands. (Pieter Pieter) Gerrits foons foon. (Al r bert Pieter) ^erritsz. (Claas) Boniwer- r>>". - - -
~eR.ritsz. (Jan)
Gerrits foons foon. ( fan
Coen)
^ER{»ITS foons foon- /-j r WiUem)
verRitsz> (pieter) gERRlTsz. (Ysbrand) p^ER-Bytssoen. (Uiric) Jf-Y. (Gillis) r°E>EVAERTSz. (Jan Jorden)
^°ertsz. (Claas Jan) p°ERTsz. (Jan Claas) Vj°ui)enberg. (Jan I-Iar- Q^ensz.) Q0yE. (Claas Lamberts van)
P°vve. (ClementJansz. van) ^e. (Jan Claas Lamberts Cv«n) n°yE. (jan Meindertfz. van)
°cgR. (Mr. Jan Tydeman1 R^Aef. (Jan Pieterfz. de)
^Pï. (Jan Willemfz. vai G
h&5 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I N G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^1 475
Schoüt.,Burg.'Schep.1Raad.
1436 I |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout. Burg.; Schep. Raad.
'1390;—-'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Grebber. (Jonge Willem).
Ctrebber. ]ansz. ( Willem)- Grieten. (Heynfe) ÜROOFGEN.()-anJacobfz.)
Gysbertsz. (Cornelis)
Gysbertsz. (Jacob) Gysbertsz. (Jan) Gysbertsz. ( fan^ Gysersyns. (Jacob) H.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1429
1380 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1574
1508 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1507
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1539
1499
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
154!:
1500 1480 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1476
1333
1420 1574
1425 1538 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
HAEN (Simon Jan Har-
in enlz.) - . - Haerlem. (Hendrik Claafz, van) Haerlèm. (Simon Claafz.
van)
Haerlem. (Simon Claafz. van) - - -
Haring Janfz. (Pieter)
Haring Pieterfz. (Jacob Huig)
Haring. (Mr. Pieter Oly) - Haring. (Mr. Pieter Claafz. Oly)
JtIarmens. (Claas) Harmens. (Gysbert) Harmens. (Härmen) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1571
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1427
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i5°9
1477 1509 |
1510
1510 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1483
|
H75 H83
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1532
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1525
1525 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1529
1444 1484 1490 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1417
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
!297
1414 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1537
I558 1389
1559
1349 *36>
1446
1389 I4I5
1346 1450
I37I
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
156Ö
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Harmens foons foon.
|
(Pie.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ter Gysbert)
Haymensz. (Claas) Haymensz. (Dirk) Haymensz. (Dirk Ruifch ) Haymensz. (Pieter Claas) Helmer. (Jan) Helmer. (Jelis) Hendriksz. (Clement Wol phert) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1426
1366 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1558
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1483
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
------11421
H33;i428
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1496
1379
1407
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hendriksz.
Hendriksz. Hendriksz. Hendriksz. Hendriksz. Hendriksz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1499
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(Dirk)
(Dirk) (Dirkjan) -
(Jan) Tydeman) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1569
1390
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1561
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1426
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1418
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1464
1547
1445 1415 1483
1382 l$7*
1543 1477
'377
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
._. (Willem) - -
Hendriksz. (Ysbrand) Herwich. (Pieter) Heymens. (Claas). Heymens.(Claas Jacob Cop) Heymens. (Cop) Heymens. (Hugo) Heymen. (Otto) Heyn, Heynen of Heynens (Claas) in de Arm.
Heynen Claasz. (Claas) aan de Plaats.
Heyn. (Mr. Claas) Heynens. (Claas Jacob) Heynen. (Coppe). Heynen Claasz. (Cornelis) Heynen. (Dirk). Heynen. (jonge Claas) Heynen. (Frans Claas) Heynen. (Jacob Claas) Heynen. (Jan Jan) Heynen. (Jan MelisSchout)| Heyn. (Jan van Santen) Heyn. (Jonge Jan Melis Schout)' ...'-. Rrr |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1547
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1423
1424 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i486
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1420
1421 1461
1467 15471
1471J |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1575
1542
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[5o3
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i486"
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J336
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
,1416
\1469 H43
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vin J
G hebber Dirksz. (Claas) -
^bber Gerritfz. (Claas Gg«BER Willemfz". (Claas
^SfER'TCDirkde) L
^SïJar7b,!'z-c^y^ert)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1526
15*5 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1419
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1442
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ï439J
,- iH35l------ 1444 -—'------
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 — 1x4..!
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
t
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VIL D^'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
476
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
<Rt\f&*
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schep.
1533
1450 1410 1348 1480 1386 1477 1449 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Raa».
1480
1476 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout.; Burg
|
SCIIOUI'.IBURGJSCIIEI'.
1385
i4°3
1429 1440
I351 1367 1513 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jansz. (Godevaert)
Jansz. (Gysbert) Jansz. (Mr. Härmen) Jansz. (Heertgen) Jansz. (Hendrik) • - Janssoen. (Jan) Jansz. (Jan Huyg) Jansz. (Jan Lambert) Jansz. (Jan Oom) Jansz. (Jan Willem) Jansz. (Lambert} Jansz. (Ludeman) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Heynen. (Martenjan)
Heyn. (Melis Schout) Heyn Meindertsz. ( Ysbrand) Heynenszoen. (Willem) - Heynen. (Ysbrand Jan) - HeynricszooN. (Claas) - HiLLEBRANDS.(JacobPieter) Hillebrands. (Pieter) Hillebrands. (Vechter) - Hodinx. (Jan Claas Simon) Hoek Dirksz. (Hendrik) Holland. (Dirk) Holland. Pouwelsz.(Dirk) Holland. (Pieter) Holland. (Pieter) Holland . (Pieter Willemfz.) Hollésloot. (Atidries Boel Jansz.)
Hollésloot. (Jan Ys- brandfz.)
Hollésloot. (Ysbrand) - Hoorn. (Claas Melis van) Hoorn. (Gerrit Ans van) Hoorn. (Jan Jansz. van) Hoorn. (Jan Vechterfz. van) Hoorn* ( Jan Willemfz. van) Hoorn. (Simon Claefz. van) Hoppen. (Jan Claefz. van) Hoppen. (Jan Claefz. van) Horst. (Mr. Reyer Lam- berts van der) Houf Jacobsz. van Syl. (An- tonis van)
Husge. (Willem) Huyberts. (Mr. Jan) Hüysman. (Gysbert Pieter) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1455
1417 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1481
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1507
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1517
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1507
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1547
1448
1480 1388
1417 1383
1484 1393
i486 1380 1425 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1451
143S |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1426
1395
1386 1455
I37I 1390 1444 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1390
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1390
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jansz.
Jansz. Jansz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(Meynert)
(Paulus)
(Reyer)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1357
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jansz. (Ricout)
Jansz. (Robbrecht) Jansz. (Roelof) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
15^3
1524
I5I3 i£i8
I54I
1534
1518 1483 1549 1574
1559
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*573
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jansz.
Jansz. Jansz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(Swittert)
(Vrank Willem) -
(Willem)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1418
1420
1443
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
152a
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1460
153°
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ïbens. (. Jacob)
Jeroens. (Claas) Ilp. (Claas Heymansz. van) Ilp. (HeymanPietersz.van) Ilp. (Jan van) Joosten. (Jooft) Kampen. (Jacob Gys-
bertfz. van) Kampen. (Jan Gysbertsz. van)
Kan. (Pieter Claafz.) Kan van Marken. (Pieter Claafz.)
Kant gezeid Breekveld. (Dirk Florifz.)
Kavt gezeid Breekveld. (Floris Florifz.)
Kercker. (Hendrik de) - Keulen. (Hendrik Jacobfz. van)
. Koe. (Heyn) Koeck. (Claas Claafz.) Koeck. (Willem Claafz.) - Koenen Schepen. (Pieter) - Koning. (Hendrik) Kop Heymensz. (Claas Ja- cob) Korstens. (Dirk) KRECR.(ClaasHillebrandfz.) Kroock. (Hendrik Jansz. Swaard)
Kroock. (Jan Bruyn Jacobfz. Swaard)
Kroonenburg. (Claas Ja- cobfz.) Kryt. (MoenReinierfz.) - Künnens. (Mr. Willem) - Kuyper. (Hendrik) Kuyper. (Tydeman) LL.
amberts. (Gerrit Jan) -] Lamberts. (Lourens) Lantsman. (Claas) Lantsmeer. (Jan Ruyfch van)
Lantsmeer. (Ruyfchevan). Lange Stevensz. (Jan de)| |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1456
1516 I54I
1560 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1533
1468 1453
1429 1443
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1574
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
14'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1463
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1524
1479 1560
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1514
1469 1549
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1509
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i5lC
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1560
1386 1410
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1506
1566 1562
1539
1452 I54Ö
1364 1536
1540 1512 15H
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1518
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1415
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
rfi
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l
|
I J.
cobsz. (Alften)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I37I
1439
1471 1560 I47S
1444 1453 1438 1444 1458
1348 I5I4
1441 1451
1410 1373
1494 H5Ó
I39I 1513 1381
1400 1487 136a 1447
1449 1480 1484
.1445 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jacobsz. (Arend)
Jacobsz. (Bartholomeus) - jAcoßsz.(Claas)mie.Meztfcra. [acobsz. (jonge Claas) Jacobsz. (Coman Claas) [acobsz. (Corftgyn) Jacobsz. Boel. (Evert) Jacobsz. (Floris) Jacobs fooris foon (Gysbert Claas) [acobsz. (Hendrik)
Jacobsz. (Hob of Robert) Iacobsz. (Jacob de JoHge) Jacobsz. de Jonge (Jacob) Jacobsz. (Luyt) 'acobsz. (Pieter) acobsz. dejonge. (Pilgrom)
acobsz. (Symon)
Jacobsz. (Vechter) acobsz. (VValig)
acobsz. (Wouter)
ansz. c/Jansen. (Amelis)
ansz. (Beyer)
Jansz. (Claas) .
ansz. (Coman Meinerd)
ansz. (Dirk) in de Poort. -
ansz. (Egbert)
Jansz. (Gerbrand) Jansz. (Gerrit Simon) Jansz. (jonge Gerrit) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1484
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1481
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ik
i5lt
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
&
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\7
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1523
1459 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
17
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J537
|
i5*7
1549 153°
1512
1426 '3
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1515
14.. 1484
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1428
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1397
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1343
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1507 lil
14S4
1471
I4411
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1483
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I450
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lÖ-Bofflt.
Lap Fekerdy. (Gysbert) -
*=*£hge-. (Jan)
Lee. (Cornelis Janfz. Roo-
j. cruis, gezegd van)
^EGi)iEER.(Adam Meinderts
T van) ^egjieer Adainsz. (Willem
van) J^Sïing. (Dirk)
r^TiNG. (Dirk Luytgens) J-OEEs. (Arend Hendriks) **ÖEi?s. (Jan Michielsz.) . Broinver. Loen Franfz. (Clans)
^OEisr. (Cornelis Hendrikfz) J-°en. (Floris Willemfz.) - ^°en. (fan Oudebroek Si- r monfz.) - - - j °enen. (Gerrit [anfz. van)
J*°tJvvÊ. (Coppe) jouwen Oom. (Wouter) - ^oüwrens. (Pieter) in de T Haan, I^bberts. (Pieter Jacob)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
G
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
EER
Raad.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Burg. Schep,
----- 1499
------ f385
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^Schout.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'schout., Burg.[Schep.(Raad,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
- Meinsen soen. (Dirc)
- Melis. (Gerrit)
Melis. (Mr. Jan) 7 Melis. (Steven Dirk)
Meyzen ZTóBtft (Dirk) - Min. (Coenraad Jansz.) -
Min. (Pieter) _ Modder. (Hillebrand
- . Jansz.) -
- Moens. (Bruin Dirksz.) -
. Moens of Moyns (Gysbert Dirksz.)
' Molenaar Huzichem zoon
(Dirk) Molenaar. (Hendrik) Montckendam. (JanRyfers van) - MOYAERD Of MOYERD
(Claas)
Moyaerd Claafz. (Claas) - Moyaerd Dirkfz. (Claas) - Moyaerd. (Ysbrand) Muyden, (Hendrik van) - Muyden. (Jan Simonsz. van)
Mye. (Jan van der) Mylinc. (Lambert) N. Naarden. (Jan Janfz.
van) Nannings. (Jacob) de Goudfinid.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1491
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1419
I38Ï |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1412
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1567
1535 1517 1386 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1538
1529 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
— 1420
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1428
1395 1481
1402
1422
1420 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
14
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1471
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I495i
J4351 I390j |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pieter
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
L
|
»Jacob)
|
s zoons zoon(P
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JVTarcus. (Albert of £1-
lt ■*■ bert Dirkfz.) Ccus Jansz- COii-10 ■
^Rcus. (Frans Dirksz.) - M*. us' ^Jal1 Dirksz.) .
\^en. (Hendrik Corne- l^. van) Ma!;Ki-n' CJacob van)
^Ken Claasz. (Jan van) j£.*Ken. (Pieter Claasz.
JÄ van) - ^TENs zoons zoon(Vech-
^ Willem) ^autvn. (Claas) Jjj£> (Pieter) «■THBEuez. (Claas Ger-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1550
|
1552
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1489
'1467
1489 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1538
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'537
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^570 j 1575
1546
1578 1576 1566
1443
1476, 1482 1483 |
Nannings. (Mr. Pieter) -
Neck. (Laurens Symonsz. van)
Neck. (Pieter Claasz. van) Neck. (Symon Laureiis Coppenszoon van)
Neckeren. (Jan Pouwels van)
Nesse. (Symon van) Nessens. (Jan Symon) Niclaessoon. (Heyne) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
15G7
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J454
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
r5i9 J52i
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nobel. (Claas Cornelisz).
Nobel. (Jacob Cornelisz.) Noirt. (Hein) Noirt Willenisz. (Vranke) Noirt. (Willem) Noirt Willenisz. (Willem) NoTTAiRD Arendsz. (Jan) Nyenrode. (Jan, Baftaard van) OO.
cco. (Cornelis Claafz.) Occo. (SybrandPompejus) Oert. Zie Noirt. Oert. (Jong Heyn) Oert. (Jonge Willem) Oert. (Splinter Pleyn) Oom Jansz. (Jan) Oom. (Wouter Louwen) . OoMKENS. (Claas Jan) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
!534
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mrit)
Thèeusz |
. Claasz. (Ger-
. (Gerrit Ger-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1570
1419 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1405
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'^TiiEEusz. (Gerrit Ger-
(Jacob Ger-
«aal. (Hendrik Pon- "
CMelis Jan
|
371
384 389 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1509
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1540
1541 f1414
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
!556
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1542
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ju^ulus van)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
MjJü». (Claas)
&W,S* (Cornelis Claasz.)
J^s. (Daam) - J. ^eTtt!' CSymon)
^tTtNg' (Lambert) Më1l ^G- (LambertJansz.) jujenïrj CLambert Lam"
^EtS^Sz- (Willem) - |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1577
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i4J5
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
----------1471
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ottens.
Ottens. Ottens. Ottens. |
(Albert)
(Härmen) (heufche Jan) -
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1479
1438 1414 I4I0
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1552
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
--. (Jan)
Ottens. (Symon Claafz.)-
Ottens. (Willem Saeljan)
Otter. (Dirk Hillêbrands)
Rrr a
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
------11421
i----- 1433
11545U535
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[f417
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1547
Of- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VIL ^EEr"
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
47 8
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Raad.
1501
1526 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Burg.'Schep,
1562 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schep.
1475 15*7 t.559 1355
1435
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout.! Burg,
-'1483 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Prins. (Egbert Jansz.)
Prins. (Jacob Dirksz.) Pyl Claas Doedens. (Jan) Pyl Jansz. (Paulus) Pylen. (Aliert Jacob) Pylen Allertfz. (Jacob) ■ Q-
QuiNTiNG. (Dirk Ja-
cobfz.) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Otter. (Floris Dirkfz.) »
Otter. (Floris Jan Claafz.) Otter. (Hillebrandjanfz.) Oudebroee Simonszoon. (Jan)
Ouder-Amstel. (Heyman Jacobfz. van der)
OüDERKERCK. (Svmon
Dirkfz.)
Qutghers soen. (Outgher.) Outgers. (Outgert) Outgers. (Tydeman) Outshoorn. (Albert Ottens van)
Outshoorn. (Cornelis Cor- nelisz. de Vlaming van) -
OuTSHOoRN.(CornelisJaniz de Vlaming van)
Outshoorn. (Jan Wouter Ottens van)
Outshoorn. (OttoAlbertfz. van)
P.
Paf Ruifch. (Egbert Ger-
brandfz.) Paf. (Gerbrand Egbertfz.) Pater. (Dirk Meinerdsz.) Pauw Jansz. (Claas) Pauw Jansz. (Cornelis) Pauw* Melifz. (Cornelis) - Pauw. (Jan) Pauw Jansz. (Melis) Pancras. (Gerrit) Peeckstok. (Jacob) Peng. (Jan Deyman) Persyn Claafz. (Jan van) - Persyn Janfz. (Jan van) - Persyn. (Jan) Pieter. (Groote) Pietersz. (Auwel) Pietersz. de Oude. (Claas) Pietersz. Schepen. (Coen) Pietersz. Schepen. (Coen- raad)
Pjetersz. (Gerrit Groote) Pietersz. (Gysbert) Pietersz. (Jan) Pietersz. (Jooft) Pietersz. (Olfert) Pietersz. (Reyer) Pietersz. (Ruyfch) Pietersz. fer-wer (Symon Marten)
Pietersz . ( Ysbran d) Pillegrom. (Hendrik) Pillen Allertfz. (Jacob) - Pillen Claafz. (Jacob) Plutser. (Pieter Janfz.) - Pont. (Claas) Pont. (Fredrik) Pont. (Fredrik) Pont. (Jan) Pos. (Gerbrand Claafz. Ben- ning, alias')
Pouwelsz. (Mr, Dirk) • Pouwelsz. van Neckeren (Jan)
Pouwelsz. (Louwrens) - Pouwelsz. (Louwrens) - |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1505
1521 |
i486
1502
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1420
1528 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1427
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1503
1577
1356 1464 1463 1457
1525
1500
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1525
1575 14..
1526
150a
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1504
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(Tyman Pieterfz.)
(Pi'eter) (Symon) (Willem) . (Gerrit) (Willem)
(Jacob)
(Lambert Ja-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
CK.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1494
148Ó 1427 1379
1390
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Reyers.
Reyers.
Reyers.
Reynder
Reindert
Reyniers
Reyniers
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1463
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1390
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1394
I450 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1510
1452
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
cob)
Reyniersz. foons foon. (Meeus Pieter)
Reyniersz. (Pieter) Robbertsz. (Ewun) Roeder. (Dirk de) Roeder. (Jan de) Roelofsz. (Jacob) ' RoELOFsz. (Melis) Roelofsz. (Servaas) Roeters. (Floris) Rolle. (Claas) Romeniboot. (Mr. Cornelis Jansz.)
RoocLAAS. (Reinier Hen- drikfz.)
Roocruys , gezegd van Lee. (Cornelis Jansz.)
RooDiNG Pieterfz. (Pieter) RooDiNG Pieterfz. (Pieter) Ruwiel. (Maarten Dirklz. van)
Ruwiel. (Symon Maarten Dirkfz. van)
Ruyscii. (Mr. Cornelis Ger- hrandfz.)
Ruysch Heymanfz. (Dirk) Ruysch. (Egbert Gerbrands Paf)
Ruysch Jacobsz. (Heyman) Ruysch Arenden (Jacob) - Ruysch Claafz. (Jacob) - Ruysch Jacobfz. (Mr. Ja- cob) - Ruysch. (Mr. Jacob) Ruysch Jansz. (Jacob) Ruysch van Landsmeer. (Jan)
Ruysch. (Pieter) , Ruysch. (Pieter Geir- brandfz.)
Ruysch. (PieterPieterGer brandfz.)
Ruysch. (Symon) Ryck of Rieck. (Cornelis Willemfz. van)
Ryser. (Claas Symon) Ryser. (Dirk Symon Jan) ■ Ryser. (groote Symon Mr, Jans) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I431
1434
H87 1371 1360 1352
1429 1381 1547
1428 1578
1574
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1423
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1449
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1536
1565 1566 i486 1504 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1540
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ï534
1576 1567 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1419
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1504
1481 1476
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1436
1489 1526 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1445
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I45I
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1472
1493 1485 1578 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1502
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1469
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1417
1422 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1502
1488 J536.
1557
i47Ji |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1420
1411 1502 1561 1447
1412 1348
1410 1472 1512 1440 1529
1404 1406 1448 1452 1520 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1552
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1562
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1445
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i-t'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1483
1540
1461 1389
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
53« *?!
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
14.18
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I451 i
1365 i
1363I I431!
144° j i5°4 1441
1444
i555
1545
i396 1575
1397 148Ó |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1531
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1445
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1445
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1468
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1456
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1360
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i57c
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1565
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1380
1443
1344 1566
1501 1437
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1572
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i&
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1502
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I4ï4
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1452
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II470
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VS-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R I N G<
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
479
JSCHOt7T.|BuRGlScHEP.1RAAD.
1*549 1155»
M53o
»357 ^P '556.11555
1564
1485 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
SCHOUT,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Burg. Schep.|RAADi
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ry
|
(Jan)
|
van Monikendam.
|
Swaard Kroock. CHeudrik
Janfz.) S waard Kroock. (JanBruyn
Jacobfz.)
Swickers. CGysbert) Swieten. (Claes Jacobfz. van) •_J
Swieten. (Hendrik Jacobfz.
van) Sybrandsz. (Gerrit) 1
öYBRANDsz. (Pieter)
Syl. (Anthony van Hoef '
Jacobfz. van)
Syl. (Jan Dirkfz.) Symonsz. (Allert) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
il
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
«-YSKR jansZi Q3]^
«-YSER. (jonge Claas s rnonfz.J) . 3 *yser. (Symon Jan)
S.
^ael o/Saele. (Adam)
£4el Jacobfz. (Claes) £ael. (Dirk Jacob Gyfen) »AEL. (jonge Dirk Jacobfz. £^el. (jonge Dirk Jacobfz. £4el Ciaefz. C Jacob) ^el, (Jacob Hendrikfz.) |AEL. (ja„ de) - ^AEL. (Pieter Jacobfz.) ■
^El. (Pieter [acobfz.) ■ X,!:1" CPieter .facdbfz.) - S**t. (Symon) - . o4ßL. (ïyman) .
S^t Melfrz. (Tyman) - ^EL. (Willem de) ^Mson. (Jan Claafz.) °a^son, Verwer. (Pieter S Hendrikfz.)
^anDelyn- (Mr# Arend) .
^Nï-en, ('Claas Gerrit van)
^Nten Hendrikfz.(Jan van) s^aep Jacobfz. (Dirk) - s^Haep. (Jacob Pieterfz.) - Gelling. (ClaasHendrïks van der) c«ellINg> (Tydeman Hen-
drik Dirkfz. van der) - ^öellinx. (Pieter Ciaefz.) CHEPEN. (Coenraad Pie-
s teriz.) Riepen. (Cpen Pieterfz.)
S^EPEN. (Pieter Coenen) n?*~ (s.vmon Sillemoer sSefzO - - -
ZOONHOVEN. (Dirk Ger-
S *«*. van) s^«out Arendsz. (Jan) -
s -iotjTGEN, (jan Outgerts) £uytgen. (Marten Si-
s mons) _ ^J-Lemoer. (Dirk ciaefz.)
elerjoer ciaefz. Schol.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1563
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1564
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[1429
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1370
*m
*379
1445 1401
1538 *394 1376 1400 1483
1380 HISI1418
1463
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1560
)5M |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Symonsz
Symonsz Symonsz |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
144a
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1432
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(Jacob)
(Meiiidert) - |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1404
-----" 1395
1-----*". 1419
■1469 I
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
.--------„. (Meindert)
Symonsz. (Symon Ailert)-
Symonsz. (Willem) Sys c/Chys Jansz. (Mr.'- Claes) T.
T
■f aems. (Godevaert> -. j
lAUNoJansz. (Jan) -. Iedinc of Te4. (4ns Jansz.)
Tedin G. (Mr. Jan) Teding Symonsz. (Svmon) 1 EEuwsz. ZwMatthÊeusz Teylingen. (Lucas van) - inoMASz. (Godevaart) Ihomasz. (Gysbert) Iornel. (Willem Paulus van) . . Tymans. (Coman Jan)
Tymans. (Dirk) ' Tymans. (Jan)
Tymans. (Nanning) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1495 1504
1574I1555 1575 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1485------.
J468 14..
r548 f154?
1522
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I4ZÓ
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1573
1561 1530
1491
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1573
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1535
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1570
1483 1467 1565
1450
1463 *444
H79
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1418
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1413
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1490
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1460
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1562
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1509
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1520 1505
|
u.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1424
1420 1461 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ULisoN. (Hendrik Ja-
cobfz.) . J |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1427
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
U568
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1573
i486 1518
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"\7alcken. (Gerrit Vol-
v kertfz.)
Vechters. (Arend) Vechters. (Claes) Vechters. (Coppert) Vechters. (Hillebrand) - Vechters van Hoorn (Jan) Verburg. (Jacob Aams) . Verwer. (oude Claes de) Verwer. (Huyg Wol- brandfz.)
Verwer. (jonge Jacob de)
Verwer. (Jan Claafz ) VSoRn)CPieterHe»d*fz;
VEpISz.fym0n Maarte« VOLCKERTS. (Claes\
V^iES ««* de Loosdrecbt.
(Gysgen Jansz. de) Sss |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1479
i5°5
1378 T447
ï468| 1452
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1509
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
SS* CClaes Dirksz.)
SitS" <£err« Dirksz.) <J Sneter Dl>ksz.) Sp^; CEvertCorfzO §W &Iaes Gerritfz.) .
S*EiV ^Stans Ciaefz.) - ,^SYCK\CClaes Fre- SÏ£V Var0
« Jan) S foe»s foen (Jan
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1456
J577
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1455
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1456]1451
------ 1419
1469 1458
------ 1435
------1493
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1561
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1510
1428 1560 J495
1529
15^7 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1504
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1431
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1504.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
S
|
Ufie.5 CWilIgI» Corne-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ÏyüvVep rPr"
*U. STÜjc drikDirkfz-^ |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
144S
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'453
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vroe-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. ÜEEt»
Burg.'Schep-R^-
I391
1380] 137«
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
48o
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout. I
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'Raad.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schep.]
1448 14^5 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Burg,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I Schout.
ï45o 1430 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Willemsz. (Servaes)
Willemsz. (Willem) Witte. (Allert de) Witte. (Claes Hendriksz de) - " • N
Witte. Janfz. (Claes de)
Witte. (Hendrik de) Witte, (jonge Jan de) - Witte. Jansz. (Meindert de)
Wollebrands Verwer. (Huyg)
WoRMBOuTS. (Godevaert)
Wormbouïs. (Godevaert) Wormer. (BoelDirkfz.van) Wormer. (Dirk van) - Wormer. (Gerrit Jansz.van)
Wormer. (Jan Dirkfz.van) Woutersz. (Jacob) Wyngaard. (JanWülemfz.) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1387
138Ó i37ó
I3Ó5 1375
1510 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W.
w AEL. Jansz. CClaes de)
Wael. Jansz. (Jacob de) Wael. (Kinne de) Walichs. (Jacob) Walichs. (Jacob) Walichs. (Reinier Kryt) - Wardens. (Reynier Jan) - Wenne. (Claes Peterfz.) - Wenne. (Lambert Claefz.) Willemsz. (Claas) Willemsz. (Coman Andries) Willemsz. (Dirk) Willemsz. (Floris) Willemsz. (Gerrit) Willemsz. (Gerrit) Willemsz. (Gysbert) Willemsz. (Heymer) Willemsz. (Hugo) Willemsz. (Jan Roode) - Willemsz. (Matthys) Willemsz. (Oefcher) Willemsz. (Otto) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1387
1478 1445 1488 I55I
1375
1491 1423
I43I 1344 1333
1386 1375
1387 1359 1383 I47I 1382 i486 1409 1370 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i50*
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1502.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1343
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
142Ó
1474 ____ 1425 i473 1469',^
1421 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1466
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1366
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1537/
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1397
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(Ruyfch
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zoelevensoen
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1348
i34<S, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dirkfz.)
Zuden. (Heyne van) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jf
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jtt. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
REG
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E E R I N G.
il.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
481
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ALPHABETISCH REGISTER
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van de
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Naamen *r Magistraatspersoonen
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M S T E R D A M>
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sedert de verandering des jaatsi,5?S, tot op het jaar i?6B
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A.
Aalst, (Mr. Ar-
A *■ nold van) ^a. CCornelis ^ïwyn. (Mr. A-
. Graham) >Ewyn. (Mr. Dirk)
«lêWyn. (Fredrik) ' VlXWyn. (Fredrik) ^êwyn. (Mr. Fre- .drick) - ^•Ewyn. (Mr. Jacob)
^Lewyn. (Mattheus) ^WYN. (Mr. Zacha ) »"asHenric) 5NsLo. (Joan) appelman. (Baltha * 2ar Simonsz.) J^ELman. (Jean) -1 Helman. (Dr. Sy- Abrand Bakens) - /v&MAN Balthazars
vWybrand)
f> B
iPacker. (Abraham)
APKER. (Mr. A-
j> ü«aan) gAcKER. (Cornelis)
W U, Coi *gj. (Mr. Co,
Ï^KER. rMr. Dirk)
»> (Mr. Dirk) *SER- (Jacob)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[Schout. ^URGi^CHEP. Raad. Comm,
1707 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
,,„.„ n ScHouT. Bürg; 'Schep. Raad.'Comm.
Backer. (Willem Cor- I 1 •- > • nelis)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I745:
1763 1766
1752
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Backer.(Mr. Willem)
Bäcker. (Mr. Willem Cornelis)
Bäcker. (Jan de) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1646
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1743
1720 1658
1714
1762
1741 1734 1768
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1718
i655 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1735
i°~57 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Balde Junior. (Mr.
Jan)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1713
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bambeek. (Cornelis
van) ' - 1758 Bambeek. (Mr.Nico- ------- laas van)
—u— Bambeek van Stryen ,
(Mr. Quiryn van) -|
------ Barde si us. (Mr. Wil-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1678
1699 1766 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1705
1711 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1767
I74.I |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l69öi 169a
1763
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1661
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1582
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[578
:647
1610
1696 1581 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lem)
Bas. (Dr. Albert). •
Bas Jacobsz. Ridder. (Dr. Dirk)
Bas. (Dr. Dirk) Bas Claasz. (Jacob) -,- Bas Dirksz.(Mr. Jacob) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1629
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
1673 1589
|
1638
1600
1681 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i59°
1688
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1672
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1596
1Ó81 1580 1656 t594 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1655
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1636
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
—■—• Bas. (Pieter Jacobsz.)
JBas. (Pieter) Bas. (Lodewyk de) - Bassen. (Warnar Ernft ——- van) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i653
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
174.1
1618 1616
I
1675---- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1703
1682
1658 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1689
1658 1706
1723
1686 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1672
|
Beaumont de Jonge.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(Joan van)
Beck. (Pieter) Beeldsnyder. (Fran cois)
Beels. (Mr. Märten Adriaan)
Bekker. (Hendrik) - Bempden. (Egidius van den)
Bempden. (Mr. Gillis van den)
Bempden. (Mr. Joan van den)
Ben Elbertsz.( Ysbrand) Benning Jan Duivensz (Cornelis)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1674
Ï749 1751
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1762,___
l673 1673
1699.---
1724 1723
I
1702 1702 1594 1595 I
I584ji584 lS79---
1578 1578
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1698
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1745
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1632
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1610
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1719
1738 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B*Ïn°riSZ-
|
- 1726
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1705
1638 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1692
1638 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1720
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^CMr^oris
* §£• CMr. Lau
ÄS*' (Willem) -
B4cCJ£R. (Dr. Willem)
tÄ Dirkfz. (Mr.
^.(Mr. Willem),
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1651
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1625
1670 1735
1708 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1639
|
1631
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1601
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1655
1708
------1 1709 |
-------- BENNiNGBartholomeufz]
(Frans)
1703 Benning Jacobsz. (Ja-
-------- cob) Sss 2
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ben
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
m D*^
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
482
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
COMM«
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Burg.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[Schout.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I Schout.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Boelens. (Cornelis
Andriesz.)
Boelens. (Dirk) Boelens. (Dr. Dirk) Boelens. (HeudrikJ - Boelens. (Jacob) - Boelens Meerens (Jan Claasz.)
B0ENDERMAKER.(Mat-
theus)
Bogaard. (Jan Wil- lemsz.) - -
Bolten. (Jasper)
Bontekoe. (Antonis Willemsz.)
BONTEMANTEL.(Hans)
Boom Pietersz. (Abra-
ham) Boom. (Dr. Cornelis) - Boom. (Philip Corne * lifz.) BooMCornelifz. (Pie- ter)
Booten. (Jacob Heyn) Boreel. (Balthafar) - Boreel. (Mr. Jacob) ■ Boreel Jansz. (Mr. Jacob)
Boreel. (Jan Jeroni- mus)
Boreel. (Willem) ■ Bors. (Dr. Gerard) ■ Bors van Waveren. (Mr. Cornelis)
Bors van Waverbn. (Mr. Gerard)
Bgrs van Waveren. (Mr. Gerard)
Boudaen. (Mr. Gual terus Petrus)
Bouwens. (Daniel Jan)
Bouwens. (Mr. Rey- nier)
Bronkhorst. (Claas van)
Bronkhorst. (Hen- drik van) Bronkhorst. (Mr. Vincent van)
Brouwer. (Hille- brand) Bruyningh. (Jafon) - Bruyningh. (Michiel) Burg. (Abel Mat- thysz.)
Burg. (Albertus Coen- raad)
BuRG.(Arend Pietersz. van den)
Burg. (Mr.Coenraad) Burg. (Mr.Coenraad3 Buren. (Mr.Diderik van)
Buys. (Jan Elias) - Buys. (Mr. Willem) - Buys de Jonge. (Mr. Willem)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BENNiNGjansz. (Jacob)
BENNiNGjacobsz.(Jan) Bentes. (Mr. Albert) Bentes. (Hillebrand) Berewout. (Fredrik) Berewout. (Fredrik) Berewout. (Mr. Jan) Bernard. (Daniel) Bernard. (Mr. Daniel Jan)
Bernard. (Mr. Jean) Beth. (Gillis Jansz.)- Beunwgen. (Mr, Coenraadvan)
Beuningen. (Dirk Geurtsz. van)
Beuningen. (Geurt Dirksz. van)
Bicker Gerritsz. (Dr, Andries)
Bicker. Gerritsz. (Cor- nelis)
Bicker van Zwieten. (Cornelis)
Bicker Pietersz. (Ger rit)
Bicker van Zwieten (Mr. Gerard)
Bicker. (Hendrik) Bicker. (Hendrik) Bicker Hendriksz. (Hendrik)
Bicker. (Henrik) Bicker Gerritsz. (Ja-J cob)
Bicker Hendriksz.(Ja- cob) BiCKERjacobsz.(Jacob) BiCKERjacobsz.CJacob) Bicker Roelofsz. (Mr. Jacob)
Bicker. (Mr. Jan) Bicker Andriesz.(Jan) Bicker Gerritsz. (Dr. Jan)
BicKER.(Mr.JanBernd) Bicker. (jan Bernd) - Bicker Henriksz. (Mr. jan Bernd)
Bicker. (Roelof) Bisschop. (Jan de) - Blaauw. (Cornelis Michielfz.)
Blaauw. (Jan Mi- chielfz.) Blaauw. (Dr.Joan) - Blaauw. (Mr.Joan)- BLAAUw.(Mr.Willem) Blocquery. (Jofias , van de) Blom. (Dirk) Boddens Eduardsz. (Mr. Abraham)
Boddens. (Eduard) - Boelens. (Claas) Boelens in Hamburg. (Claas)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1595
1587 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1625
1651 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1583
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1691
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1681
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i68<
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1761
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1638
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■III. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
EER
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
11 E
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
N
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
483
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout. Burg. Schep. Raad. Comm.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout. Burg. Schep. iRaad.JComm.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D.
DANKERTS. (Mr.
Fredrik) Dedel. (Abraham) ■ Dedel.(Mr. Salomon) Dedel. (Mr. Willem Gerrit)
Dedel. (Mr. Willem Gerrit)
Dedel Salomonsz. (Mr. Willem Gerrit)
Decquer. (Conftan- tyn)
Decquer de Jonge. (Mr. Hendrik)
Delft. (Gerritjansz.) Deut« van Aflendelft. (Mr. Cornelis)
Deutz. (Mr. Daniel) - Deutz. (Gerard) Deutz. (Jan) Deutz. C Jan Leonard) Deutz. (Mr. Jean) - Deutz van Aflendelft (Jean) -
Deutz> (Willem Gi-
deon) Diemen.( Wolfert van) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kalkoen. (Cornelis)
Calkoen de Jonge. (Cornelis)
Calkoen. .(Jan) Calkoen. CNicolaas) Calkoen de Jonge. (Nicolaas)
Calkoen. (Pieter) Calkoen. (Pieter) Campen. (Jacob van) Campen. (Nicolaas -van) Capêlle. (Nicolaas Rochus van den) -
Capit of Coppit. (Dr. Hendrik)
Capit. (Jacob Pie- tcriz.)
VUfpord. (George) - Clifford Junior. (Ge- orge)
^lifford. (Gerbrand
_ Pancras)
^lifFdrd# Qan) VL»FORD. (Mr. Pie"
J^Lifford. (Willem) -
<-ol.len. (Mr. Bau- duin van)
Collen. (Mr. Caspar CnVan^
jollen. (Mr. Fer-
_ dinand van)
v°Llen de Jonge. CMr. ~ Ferdinand van) ^-°Llen Ferdinandsz. r (Mr. Ferdinand van) ^°Mmelyn. ( Jan) - v-°R.nelisz. Schaak r (Elbert o/Albert) - p°IvVER. CGerrit) - ^°üver. (Mr.Joan) - oorver de Jonge.(Mr. " Joan) ^oivver. (Nicolaas) -
'-on ver.. f"Mr. Nico- laas) _ £orvër. CNicolaas) •
^ourt. (Mr. Abra.
r «5m del)
v°,urt. (Mr. Pieter
rdela)
0n^T Junior. CMr. ön Jeter de la)
r"vAiANS. (Balthasar)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1696
1702
1727
1720
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1686
1762 1738 1705
1763
1761
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1700
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1760
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*744
*7o5 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748
I73I |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1754
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1722
1708 1725
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1721
1733
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 1731
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
1634 1661 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1695
1578
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1660
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1626
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1767
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
!74t
1740 1692 17*5
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1591
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I59I
1766 1749
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1767
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1768
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1743
1747 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748
1753 |
1728
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1758
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1744
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1768
1709 |
DiEu.(Mr. Daniel de)
Does. (Simon van der) DoES.(Willem van der) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1724
1621 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1585
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
.1721
1695
1696
1719
1735
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dommer Lyndraaijer.
CYsbrand Jansz.) -
Dronckelaer. (Dr. Cornelis van)
Du PEYRou. (Daniel |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1697
1694
1736
1749
1672 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1579 1578
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1727
1743 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
170p
1737
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1649
1737
mi.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1649
1745
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I7°5
1730 |
Jacob) 1 -
Dussen. (Bruno van. der)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dussen. (Mr. Jacob
van der)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1594
1714 |
Duyn Cornelisz.(Jan)
Duyvens. (Mr. A- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*578
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1716
1666 1714
1646 1690
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1731
1681 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1666
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
driaan) : -
Duyvens. CCornelis |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1693-
I5S4
1676 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i6ox
1611
1606 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i.584
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1707.
1683
1709
|
BenningJan)
Dyck. CJan van) E E. 1 •
gbertsz. C Roelof)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1650
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1600
Ï593 i602 *757 i7<ï4
1Ó82 XÓ82 1696 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Egüertsz. (Dr. Se-
-----— baftiaan)
Elias. (Gerbrand) -
-------- Elias. (Mr. Ger- brand) ; l?6s Elias. (Jacob) 1740 Elias. (Jacob) • 1682 Elias Arnoudsz.( Mr --------. Jacob)
1716 Elias. CNicolaas) =
1706 Elias. (Pieter) Ernst. (Roetert) _____- Ernst. (Dr. Roetert)
-------. Eyghels. (Pieter)
Eys. (Joan Nicolaas
van)
Eys Ifaacsz. (Jan Ni- colaas van) Sss 5 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1749
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1753
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1744
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1744
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
0°^ïans.
0°Y^ns. CQ¥äians. ^'Mans.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(Elias) -
(Jan) -
(Mr. Jan) -
(Jofephus) -
(Samuel
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1757 ^
1759
1607 !653
1712 |
761
712. 607
653 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1683
1722 1736
1752
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1726
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ac°cii. (Abraham)-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1713
1748
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
/
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VIL DEEL.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4§4
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Comm.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout.Burg. Schep. Raad.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
COMJ».
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IRaad.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schep.
1767 1761 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
iBURG.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Graeff. (Mr. Andries
de)
Graeff. (Cornelis de) Graeff. ^DirkJansz de)
Graeff. (Dr. Dirk de) GRAEFF.(Mr.Gerrit de; Graeff. (Gerrit de) - Grae ff. ( j acob Dirklz. de)
Graeff. (Jacob de) - Graeff. (Mr. Jacob de)
Graeff. (Mr.Joan de) Graeff. (Pieter de) Gragt. (Simon deRyk van der)
Graswinckel. (Mr. Mattheus)
Gromme'js. (Diderik) - Grootenhuys. (Mr. Jacob ten)
Grootenhuys Jansz. (Jan ten)
Grootenhuys. (Mr. Joan ten)
Grootenhuys. (Dr. Pelgrom ten)
HH.
ACK. (Philip) Harencarspel. (Mr. Abraham van)
Harencarspel. (Claas Jacobsz.) HARENCARSPELi
(Francois van)
Harencarspel. (Ja-
cob Claasz.) Harencarspel. (Ni-
colaas Van) Harn (Mr. Willem
van) Hartogveld. (Dr.
joan van) Hartsinck. (Mr.Pie
ter) Hasselaer. (Mr. Cor
nelis Pieter) Hasselaer. (Gerrit
Claasz.) Hasselaer. (Mr. Ge-
. rard)
Hasselaer. (Mr. Ge-
rard Aarnout) Hasselaer. (Mr. Ge
rardNicolaasz.) Hasselaer. (Mr. I-
faac) Hasselaer. (Mr. Ni-
colaas) Hasselaer. (Mr. Ni
colaas Cornelis) Hasselaer. (Mr.Pie
ter Cornelis) Hasselaer. (Pieter
Dirksz.) Hasselaer. (Pieter
Pietersz.) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ewyck- (Johannes Cy-
prianus van) TT F-
30 aas.(Mr. Nicolaas)
Famars. ((anjacob de) Farret. (Dirk) Fay. (Mr. Gerbrand Claasz. du)
Fay. (JacobFredrik du) Fay. (Mr. JoanNoach du)
Funes. (Philip de) - Fontaine. (Mr.Joan) Fonteyn. (Martinus) Fransz. (jacob ) Zie Oetgens van Wa-
VEREN.
Franx. (Izaak)
Fuyck. (Hendrik 01- fertsz. G.
GARDYN. (Adriaan
du) Gardyn. (Guillam du) Geelvinck. (Mr. Al bertus)
Geelvinck. (Mr. Coenraad)
GEELviNCK.(Cornelis) Geelvinck. (Jan Cor nelisz.)
Geel vin c k. (Mr.Joan) GEELViNCK.(Mr.Joan) Geelvinck. (Mr. Lie- ve) - Geelvinck. (Mr. Lie ve)
Geelvinc k . (Mr. Ni colaas)
Geelvinck de Jonge. (Mr. Nicolaas)
GfiESEL.(Harman van) Ghesel. (Jan van) - Ghesel. (Mr. Jäh van) Ghiesen. (Philips An- thony van der) Goyer. (Claas Al- bertsz.)
Graafland. (Corne- lis)
Graafland. (Corne- lis)
GraafLand Elbertsz. (Cornelis)
Graafland Jansz. (Mr. Cornelis)
GraaflanV. (Mr. El- bert) - Graafland. (Gillis) - Graafland. (Gualte- rus)
Graafland. (Mr.Jan) Graafland . (Mr.Jan) GRAAFLANDCornelisz. (Mr. Joan)
Graafland Pieterfz. (Mr.Joan)
Graafland. (Mr. Je- ronimus) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1657'1646
1643HÓ40 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1669
r6j9 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1667
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1Ó36
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I768
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1704
1748 1718
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1631
173Ó
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1632
1739 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1757
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1722
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1722
1711 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1603
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1598
1602 1672
17*3
1668 1628
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1613
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1749
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1726
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1723
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1674
1655 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1709
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1627
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
1594 1674 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1680
1602 1666 1660 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1680
1605 1668 1660 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1621
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1579
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
169O
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1689
1646 161a
1672
1759 1701
1755 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l657
1624
1699 1765 1704
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l652
1624
1694 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1673
1626 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1708
1618 1721 1639 1678 1709 1659
1756
1767 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1618
174C 163S |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1708
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1720
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1735
1764
1743
1719 1758 1719
1581
1667 1704
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1744
1765
1734 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1747
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1725
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1756
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1660
1756
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[720
'57-8
1667 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1650,1653
1706 1717
1739,1739
1753 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1669
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1665
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1736
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I7l8
I707
I715 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1712
1714 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1701
1679 I72'9 1749 1595 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1712
1748 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1686
1731 1745
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1703
1750 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748
1743 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1754
1594 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1737
1763 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1626J1626
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i635
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1734 i
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1646
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ÏÏI. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
REGEER ING.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
485
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kaze de Georgio.
,, Cjeronimo) tt^ZE de Jonge. (Je- _ ronimo) Waze. gieter de) ■
*«8MSKBRCK. (Claas j^Unonsz.) "Eemskerck. ^Cor. t»elis Cornelisz.) - "Eemskerck. (Dr. .Dommicus van) "Eemskerck. Dr. Jan van) "EEmsKERCK. (Wil-
lem van)
"ELlemans Hooft. u(Mr. Arnoud) "Elmond. (Dr. Gerrit van)
helmond. (Dr.Joan
«EMER.T. (Anthony
van)
"Euvel. (Mr. Ifaac Inlopen. (Jacob
Fransz.)
«inlopen. (Jacob Jacobsz.)
"inlopen. (Jacob Jacobsz.)
"Inlopen de Jonge. (Mr. Jacob)
"inlopen de Jonge, jj Mr. Jacob) "inlopen Vermaas. P(Jacob) ^inlopen. (Joan) *iocHF.piED. (Daniel) "OCHEPIED. (Jan Baptift)
"OESEN. (Mr. Gerard u Kuyften van) "OESEN. (Leonard van)
"OESEN. (Mr. Leo- unard Kuyflen van) **ogguer. (Daniel) "oiNG. (Jacob Ger- ritsz.)
"omoet. (Albertus) "omoet. (Barend ^Gerbrand) "ooft Ridder. (Mr. ^Arnoud Hellemans) "Ooet. (Cornelis j »Pietersz.) "Ooft. (Mr. Daniel)., «ooft. (Daniel) J "ooft Gerritsz. (Da- niel) «ooft. (Mr. Dirk)
«ooft. (Mr. Gerrit) - ^ft de Jonge. (Mr.
ij Gerrit) «ooft Gerritsz. (Mr.
», Gerrit) GeFrrioanielSZ- CMr*
^"cGerritCor." |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
SCH0OT.]BURG.|SCHEP.jRAAD.1C0MRt.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hooft. (Mr. Hendrik)
1675 Hooft de Jonge. (Mi- Hendrik) 1698 Hooft de Jonge. (Mr 1701 Hendrik) Hooft Danielsz.
------- (Hendrik)
Hooft Gerritsz. (Hen
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l656 1655
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1582
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1590
|
drik)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hooft. (Mr. Jacob) -
Hooft. (Jan Corne- lisz.)
Hooft. (Jan) Hooft. (Dr. Pieter Jansz,)
Hooft. (Willem Pie- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1579
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1753
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1631
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1664
1640 1649
1764 1663 1647 |
tersz.)
Hoogkamer. (Jacob Pietersz.)
Hoorn. (Anthony Bo naventiira van)
Hoorn. (JanClaasz. van)
Hoorn. (Pieter Nico- laas van)
Hoorn. (Quiryn Wil- helm van) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1618 1618
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I75S
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1613
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1679
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hoorn. (Mr. Simon
-------- van)
Hop. (Mr. Cornelis) -
1656 Hop. (Mr. Jacob) -
Hop. (Mr. Jacob) * 1666 Hope. (Jan)
Horst. (Mr. Reyer
1690 Lambertsz. van der) Houtman. (Abra-
1675 ham) 1657 Houwens. (Louis)
------- Hove. (David ten)
Hoven. (Gillis van)
-------• Hovy. (Jan)
Hudde. (Gerrit)
-------• HuDDEArendsz.(Hen
drik)
- Hudde. (Hendrik)
Hudde. (Mr. Hen- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
-\i(>59
1753 ^13
1696
1754
1765 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1648
1720 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1766
1768 1578
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l69i 1694
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1751
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1661
1694 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1705
1713 1749 1758
1623 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1690
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1766
1729 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1728
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1752
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'1588
1622 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1587!—
1618--------- 1653---------
i694i 16S8
1667! |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1767
|
drik)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hudde. (Hendrik) -
Hudde. (Joannes) - -------■ Hudde. (Jonas)
1731 Hudde. (Rombout) -
Hulft. (Mr. Bauduin |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1705
1668 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1672
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[618
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
, l653
1674i 1677 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1674
1767
1742 1655 1715 1684 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748
AA»-' A*A- A»y *»*-«. •V^*
1656 Hulft. (Jan)
TT_________ ^\ m._
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"---1 1760
1742! 1738
1668' 1641 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
rnelis)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1662
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hulft. fMr. Jan) -
------— Hulft. (Pieter)
_____. Huydecoper. (Bal-
1745 thazar) - -
Huydecoper. (Jan
1762 Jacobsz.)
1672 Huydecoper. (Jan
-------- Elias)
Huydecoper. (Mr.
1708 Jan)
Huydecoper van
-------- Maarffeveen. (Mr.
Jan Elias)
-------- Huydecoper. (Johan)
Huydecoper. (Dr.
1763 Joan)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1672.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1768
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1690
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
. -, 1760
16291 1630 1656I1662.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1651
Jl6>3 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1651
Huy« |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII.D££X-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
486
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schep,
1729 1710 1745
1767 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bürg
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
SCH0UT.|BURG.:SCI1EP. RAAD.j COMM.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lestevenon. (Jacob
Backer)
Lestevenon. (Mr. Mattheus)
Lestevenon. (Mat- theus) Leyden. (Adriaan Pompeus van)
Lons. (Dr. Hendrik) Lonsvaarder. (Jan Simonsz.)
Loon. (Adriaan van) Loon Junior. (Adriaan van)
Loon. (Fredrik Wil- lem van) Loon. (Jacob van) Loon. ( Mr. Jan van) Loon. (Lieve van) - Loon Pietersz. (Mär- ten van) Loon. (Nicolaas van) Loon. (Mr. Nicolaas van)
Loon. (Pieter van) Loon. (Pieter van) Loon. (Pieter vanj - Loon Pietersz. (Mr. Pieter van)
Loon. (Mr. of Dr. Wil- lem van) Loon. (Mr. Willem van)
Loon Jansz. (Mr. Wil- lem van) Loten. (Mr. Abra- ham) Loten. (Jacob) Lyn. (Mr. Anthony Pieter van der)
Lynslager. (Card) - M.
Marken of Merken.
(Hendrik van) - Marken. (Jacob van) Marken. (Windrik Hendriksz. van)
Markt. (Jacob van der)
Marselis. (Dirkvan) Marselis.(Frans van) Marselis. (Jan van) Marselis Junior. (Jan van)
Meer. (Dirk van der) Meer. {Dr.Franco van der)
Meer. (Mr.Jeremias van der)
Mee rens. Zie Boe- lens.
Meuckt. (Albert van der) ' -
Merct. CJohan van der)
Meurlinck. (Jan) - Mogge. (Mr. Iman) Mogge van Haam- ■ steede. (Willem Ferdinand)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
HUYDECOPER. (Mr.
Jofeph) -
Huydecoper. (Mr. . Willem} Huyghens. (Hendrik)
Huyghens. (Mr. Theo- dorus)
Huyghens, (Mr. Wil- lem ) T h
J acobsz.. (Rombout)
Jansz. (Ysbrand) Jever. (Vblkert van} Jonkheyn Ver wer. (Simon Hendriksz.)
Jorisz. (Cornelis) Iorisz. (Joris) K. Kalf. (Claas Pie-
tersz.) Kalf. (Pieter Claasz.) Kalf. (Willem Maar- i;nsz.)
Kant. (Reinier) Karsseboom. (Gerard) Karsseboom. (Mr. Jacob)
Karsseboom. (Jacobj Gerard)
Kat. (Jan Claasz.) - Kerchem. (Jan van) - KERCKRiNCK.(Mr.Joan Hendrik)
Kick. (Daniel) Klenck. (Coenraad van)
Kloeck. (Dr. Allard) Kloeck. (Dr. Corne- lis) Kloeck. (Mr. Nan- ning)
Kloeck. (Mr. Pieter) Kloeck. (Pieter) Kock. (DirkArendsz.) Kocq. (Dr. Frans Ban- ning) Koekebacker. (Claas Jacobsz.)
Koesveld. (Gerrit Jansz.)
Koornhert. (Frans Volkertsz.)
Kortenhoef. (Dirk Tymensz. Brouwer) Koster. (Dr. Maar- ten Jansz.) Kromhout. (Adriaan Reiniersz.j
Kromhout. (.Adriaan) Kromhout .(Barthold) Kroonenburg. (Jan Thomasz.)
Kruys.(Claas Claafz.) T L-
jL/ange. (Dirk de) ■
Lens , Lenten o/Lent ien. (Hendrik)
Lens . ( Jan) Lepper. (Mr. Pieter) Lestevenon. (Frau £ois)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1706
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1705
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1717
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1768
1718 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1722
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1715
1743 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1720
1748 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1768
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1749
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1638
1578
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748
1578
1596 1600 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1714
1700
1724
1676 1705
1653 1710I
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1596
1597 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I59I
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1705
1724
1670 i-07
JÓ53! |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1581
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1591
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1598
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1580
|
1578
1709 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1708
1716 r742 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|i7o8
l645
1692 !754
1748 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1736
1761 1644 1663
1735
1711 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1579
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
1714 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1686
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1755
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1759
1719 1672
1631 1681
1674
1649 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1674
1Ó30 1660
1672
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1628
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1659
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1751
1750 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1664
16^8 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
1580 |
|
i£8
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1650
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1637 1634
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1594
1578! |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1756
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I5So
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1746
1765
1712 1643
1745
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|I593
1578 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
1578
I59I |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1652
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1639
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578,
1588 1605J 1625 1625 *5S7;i59i
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1616
1583
1620 1651
1627
1662 1748 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1724
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1582 [
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'733
'1757 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ï7'5'3
Moo?' |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
176a)1733
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jtf. Boek.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
REGEER ING.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Burg.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schep.; Raad.jComm.
1705 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JjfOR. (Jacob de) .
Muelen. (Mr.JanCa
»,relvan der) M^lman. (ßartholo Volman. (Dionis) -
Solman. (Nicolaas) Munter. (Mr. An- Günter. (Mr. Cor
nelis) Runter. (Cornelis) -
Runter. (Mr.Gerard) Munter. (Mr. Dirk) Munter. (Joan) . Munter. Junior. (Mr -Joan) Munter. (Mr. Wil-
. iem) MuvssART.(Abraham)
JVachtglas. (Pieter
*.,. ^ Jacobsz. ^Eck. (Jacob van) - iJBcK. (Jacob van) - 1N(ßCK Jacobsz. (Jacob van) NaCK Pietersz. (Pie-
nter van) keck. (Reinier van) g°eL. (Arnout) - JjOLK. (Pieter van der) lNYs. (ifaacjan; -] \JEtgens van Wa-
veren. (Antho- O*50
Etcens van Wave Een. (Mr. Antilo-
op £Tgens van Wave- 0ren. (Bonaventura)
^ETgens van Wave- 0 )VEN.(ClaasFransz.) Uetgens van Wave- *en. (Claas Hen-
0 onksz.) Et<ïens van Wave-
£*»• (Frans Hen-
0 drücsz.) Etgens van Wave-
qKEn. (Jacob Fransz.)
^etgens van Wave Mïn. e jan He .wiksz.'
£TGENs van Wave
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
SCHOLT.jBURG
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
d'Orville. (JoanFre-
drik)
Outshoorn. (Corne lis de Vlaming van)
Outshoorn. (Corne- hs de Vlaming van).
Outshoorn. (Dirk de] Vlaming van) -
Outshoorn. (Dirk de\ Vlaming van)
Outshoorn. (Pieter de Vlaming van) -.
OVER.LANDKR.(Pieter)
Overlander. CMr
Volleert) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(749
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1760
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1766
1748 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1649
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1750
1740
1692
1742 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i6o6\---
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1737-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1706
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1701
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1596 —
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IÖ2I
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1768
1674 1639 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1698
1670 |
1677
1653 1667
1708
1702
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
169:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1628 1603 I<^°5
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l662
I706 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
P.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1726
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1709
1707 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pancras. (Gerbrand
Claasz.) Pancras Michielsz. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l^35 1634
1691 i5o2 1708
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(Gerbrand)
|
- 1706
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pancras. (Mr. Ger-
brand) Pancras. (Michiel) - Pancras. (Nicolaas) Pancras. (Mr. Ni- colaas) Papenbroeck. (Mr. Gerard van)
Pater. (Albert Dirksz.)
Pater. (Mr. Dirk) Pauw. (Adrinan) Pauw. (Dr. Ifaac) Pauw Reiniersz. (Mi chiel) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1595
1621 1652 1662
1573
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1686
164» I.646
1722
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1622
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1609
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1657
1650 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1648
l66l |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1650
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1667
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1668
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1581
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
159'-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1757
I75I 1681 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1654
|
1638
1683 1578
1647 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1638
1685 1578 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1626
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1614
I7I3
1730
1583 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1611
1703 |
PAuwAdriaansz. (Pie-
ter) Pauw. (Reinier A- driaansz.)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IÖ20
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1590
1618 1678 1704 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1605
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pauw. (Dr. Reinier)
Pellicorne.(Gaspar) Pels. (Guillelmo) Pels. (Mr. Guillel- mo) Pels. -(Jan Lucas) Pels. (Pieter) Petersen. (Mr. Jacob Baron de)
Petersen. (Mr.Ifaac Ernft de)
Peyrou. (Daniel Jacob du)
Pietersz. (Reynft) Poll. (Egidius van de)
Poll. (Härmen Gys- bertsz. van de)
Poll. (Härmen Henrik van de) • Poll. (Jan van de) - Poll Harmensz. (Jan van de)
PoLLjansz. (Jan van de) Poll. (Mr. Jan van
de) Poll Pietersz. (Mr.
Jan van de)
Ttt |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I760
|i586
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
167a
1699 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1735
1585 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1598
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1756
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1587
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1599
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
!737
1580 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*745
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
°
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
159*
1721 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1764
1598J1595 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
& (Mr. Nicolaas
n Willem) Q c°b van) J .
^WÏK-' CJoan
^2ER.CMr.Nico-- OagER-CDr. Pieter)" QÏÏfi^Joiïai- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*593
1719
1638 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i725
1640 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1723
1646 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
!745
165.1 I1718
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1749
4 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1688
1672
1624 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1681
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l659
1626 I73a
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1728
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1688
1748 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
48 &
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout.] BuRG.I Schep.IRaad
|
Schep.'RaaD'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout. Burg,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Rose c rans. (Dirk
Jacobsz.) Rotgans. (Lucas Ja-
cobsz.) Rothe. (Mr.Joande)
Ruysch. (Frans)
Ruytenburg. (Pieter
Gerritsz. van) Ruytenburg. (Wil-
lem van) Ruytenburg. (Wil-
lem Pietersz. van) - Ryck of Rieck. Cor-
nelis Willemsz. van) Ryn. (Adam van)
Ryn. (Jacob Egbertsz.
van) Ryswyck. (Theodo-
rus) S.
SandheuvelJunior.
(Bartholomeus van den) Sautyn. (Gillis) Sautyn. (Hendrik Ni- colaas)
Sautyn. (Mr.Jan) - Sautyn. (Mr. Nico- laas)
Sautyn. (Mr. Willem) Sautyn Nicolaasz. (Mr. Willem) , Schaak. (Cornelis El- bertsz.) Schaak. (Elbert Cor- nelisz.)
Schaak. (Mr. Pieter) Schaap. (Dr. Gerrit) Schaap. (Mr. Gerrit Pietersz.)
Schaap. (Jacob Pie- tersz.) Schaap. (Mr. Jan Bernd)
Schaap. (Dr. Pieter) Schaap. (Mr. Pieter) Schaap. (Simon) Scherenberg. (Abra- ham) Schellinger. (Ber- nard)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Poll. (Mr. Pieter van
de)
Poppen. (Jacob) Popta. (Mr. Jacob) - Pouille. (Benjamin) - Pouwels. (Willem) - R.
Raap. (AdriaanPie
tersz.) Raap. (Pieter A- " driaansz.) Raap. (Willem) Raaphorst. (Dr. Matthys)
Raaphorst. (Matthys Willemsz.)
Ranst. (Conftantyn) Ranst. (Leonard) Reaal, (Bartholomeus Jansz.)
Reaal. (Dr. Frans) - Reaal. (Dr. Jacob Jansz.)
Reaal. (JanPietersz.) Reaal. (Jan) Reaal. (Jean) Reaal. (Laurens Ja- cobsz.)
Reaal , Ridder. (Lau- rens) Reaal. (PieterJansz.) Reaal. (Pieter) Reaal. (Reinier) Rendorp. (Joachim) - Rendorp. (Mr. Joa- chim) RENDorvP. (Mr. Pie- ter) Rendorp. (Pieter Ni colaas)
Reyersz. (Claas) Reyniersz. (Jan Claasz)
Reynst. (Mr. Gerard^ Reynst. (Hendrik) - Reynst. (Jacob) Reynst. (Mr. Lam- bert) Rieck o/Ryck. (Cor nelis Willemsz. van) Riemer.( Abraham de) Roch. (Cornelis) Roch. (Hercules) Roci-i.(JacobJacobsz.) RoDe. (Zacharias) - Rodenburg de Oude. (Herman)
Roding. (Pieter) Röell. (Dr. Willem) Roelofsz. (Egbert) ■ Roelofsz. (Roelof Egbert) -j
Roeters. (Ernft) -
Roeters, (Mr. Ernft) Roeters. (Hendrik) - Roeters. (Mr. Jan)- Rogge. (Theodoor) -j Romeniboot. (Mr. Cornelis). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1609
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1671
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1584
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1639
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1612. 1612 1601
|
1641
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1620
1682 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1580
1711 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1627I1626
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1668 11669
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1628
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1669 1647 j 1659
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1623
1579
1723
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
—11604
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1720
1658 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1737
1716 1702
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
— 1582
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1702
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1683
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IÖ2I
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1650 I -
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[746
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I73I
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1637
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1580 1578
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1598
1650 1627 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ï599
1646 1626
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
165+
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1656 [1667
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I705
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1646
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schellinger
nelis)
Schellinger, Elias)
Schellincer. brand)
Schellinger. |
(Cor-
(Mr. (Hille- (Mr. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1744'
161Ó |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
1748 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hillebrand)]_______
Schellingwouw.
(Pieter Teunjsz.) - SCflELLlNGWOrj^V.
(Teunis Jansz.)
Scholten. (Joan Ag- ges)
Schuyt. (Albert) Schüyt. (Marten Si- mons z.) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1579
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1693
1655 1641 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
167;
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
NI. Boek.
scott. (Mr. Baltha-
Zar)
öcoTT de Jonge. (E- verard)
*cott. (Jacob) öCRYVER. (Hendrik „ Pietersz.) "Cryver. (Matthys „ Pietersz.) "Cryver. (Pieter „ Matthysz.) ^cryver. (Willem) ■ |tlx- CJan) £*x. (Mr.Jan) 2*. (Mr. Jan) ^x. (Mr. Nicolaas) - S1*« (Mr. Pieter) - £JX. (Mr. Pieter) - ^ïX. (Willem) . **x. (Mr. Willem)
Sicher. (Mr. Jan „ «aptifta) Sicher. (Joan) ÄVCHER- CDr» w,'g-
o bolt) Sicher. (Mr. Wig-
bolt)
LTIC«ER Junior. (Mr,
„ Wigbolt) ^üysken. (Mr.Fre-
„ drïk) \. , ^eth. (Theodorus
^«t. (Jan Jansz.) -,
^«t.ten. (Mr# Adold „ Willem ter) ' uitten. (Mr.Hen-
„ «rik ter) ^Noek. (Dr. Egidius)
°0N. (Mr. Auguftinus « van) ^°^. (Hendrik tleWac-
,, «er van) è°N. (Mr. Jacobus <j ^ugUftinus van) ■ 2°^. (Thomas van) - S°Rg. (EvertCofflen) *pßLT. (Hendrik van « «r) _ _■ Riegel. (Cornelis) -
Riegel. (Dirk) ' n-G,EL- (Hendrik
^^gel. -(jan Lau. Sp nsz0
*egel. (Laurens
„Jansz.) "T^cel. (OutgerPie-
s tersz.) ° êi-l. (Simon van
°Td£LL. (Willem A-
SW~laan van der) •
\^alman. (Mr.
„Matthys) T^ALEN.(|aCobTho-
STv^-CMr.Jacob |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
REGE
IScHOüT. | Burg. Schep._ Raad.jComm.
1735 17x0 1*7« |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R I N G.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
489
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
iSchout-1Burg-|SchEp.|Raad.|CqMM,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1737 1735
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stryen. (Jacob van)
- Stryen. (Mr. Quiryn van) ■ Stryen. (Mr. Quiryn
van Bambeek van) -
Sweers. (Mr. Ifaac) Syvertsz. (Walich) - J. ARELiNK.(Janvan)
■ Tarelink. (Pieter
van)
Temminck. (Adriaan) Temminck. (Mr. A- driaan Matthys)-------
Temminck. (Mr. Eg-
bert de Vry) ■ Temminck. (Everard)
Testas. (Jan) Testas Jansz. (Pieter) Tholinx Dirksz. (Ar- noud)
Tholinx. (Dirk) -1 Tielens. (Michiel) -| Tolling. (Mr. Aegi- dius Willem)
Trip. (Mr. Dirk) - Trip. (Mr. Cornelis) Trip. (Mr. Jacob) - Trip Jansz. (Mr. Jaco- bus) Trip. (Mr. Jan) Trip de Jonge. (Jan) Trip. (Jan) Trip. (Louis) Trip. (Louis) Trip. (Mr. Lucas) - Trip Cornelisz. (Lu- cas) Trip Dirksz. (Lucas) Trip. (Matthias) Trip. (Pieter) Tulp. (Dirk) Tulp. (Dr. Nicolaas) V.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1709 1692
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1761
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1752
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1691
1719 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
!749 1727 1
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I75I
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1625
1673
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1625
1672 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1705
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1719
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*735
1748 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1709
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1707
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1740
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1720
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I75I
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1757
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1655
1622 |i6as |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
X7ALCKENIER. (Mr.
v Adriaan Ifaac) -
Valckenier. (Corne- lis) Valckenier. (Corne- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1730
|
1753
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IÓ^O
|
lis Jansz.)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1655
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Valckenier. (Gillis
Jansz.) - VALCKENiER.(Dr. Gil-
lis)
- Valckenier. (Gillis)
Valckenier. (Jacob) 1 Valckenier. (Jacob)
Valckenier. (Jacobus > Jacques)
Valckenier. (Jan) -
- Valckenier. (Mr.Jan
Wouter)
- Valckenier, (Pieter
Ranft) .
- Valckenier. (Pieter)
Valckenier. (Sy- * brand) . .1
Ttt 4
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1665
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1649
1727 1700
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1652
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1705.
1651 1755
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1695
i?3a |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1739
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JI/OI
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. DEEk.
Schep. Raad.jComm.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A M ST E RDAMS REGEERING.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
490
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout,
|
Burg
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schep.
1634 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Raad.
1637 1687 1702
|
COMM.
Waeyen. (Arend van
--------- der)
Warin. (Mr.Antoni)
--------• Warin Junior. (Nico-
laas)
1731 Warwyck. (Wybrand —r— van) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Schout. Burg,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Valckenier. (Mr.
Wouter) Valckenxer. (Wou-
ter) Valckenier. (Mr.
Wouter) Velters.(Alexander)
VENEMAN.(Dr.Jan) -
Verbürg. (Jan Ja-
ccbsz.) Verhee. (Jan Corne-
neiisz.) Verhhe. (Wouter
Cornelisz.) Verme'renj (Jan Ja-
cob) Verpoorten. (Cor-
nelis) Vicq. (Mr. Abraham
de) Vicq. (Francois de) -
Vicq de Jonge. (Fran-
cois) Vicq. (Francois de) -
Vico. (Frans de) Vicq. (Georgs de) - ViCQ.fMr.Nieolaas de) Vicq. (René de) Vink. (Egbert Pie- tersz.)
ViNic.(JacobJacobsz.) Vink. (Jacob jansz.) - Vink. (Pieter Eg- bertz.)
Vlaming van Outs- iiooRN. Zie Outs-
HO0RN.
Vlooswyk. (Claas
.Cornelisz.)
VLOoswYCK.(Cornelis van)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748
1756 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1644
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1738
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I748
1649 1650
167°
i7°9
1675 16W |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1755
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1736
1696 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1615
1659 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1707
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l653 AVa veren.(Frans van)
Waveren. (Jan van) 1583 Waveren. (Joan van) Waveren. (Nicolaas --------- van)
Zie voorts Bor.s van
--------- Waveren en Oet-
gens van Waveren.
1739- Weert. (Adriaande)
Weert. (Mr. George --------- de)
Weert. ( Joan de) -
1707 Weert.(Mr. Joris de) -------- Weveringh Antho-
nisz. (Mr.Maarten)
1669 Weveringh. (Dr.Phi- lips) -------Weyer. (Cornelis Ja
1715 cobsz.)'
1705 Weymer. (Samuel) -
-------- Wilhem. (Mr.Bernar-
-------- dus de)
Wilhem. (Mr. David
-------- de)
-------i Wilhem. (Mr. David
1590 de)
Willekens. (Jacob)
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1643
1667 1662
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1534
1583 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1670
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1584
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1581
1579
169-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1690
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1682
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1675
1679 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1765
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
b
|
1694
1701 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1673
1714
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1697
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1639
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1698
1717
1582
1627 1592 i6f8
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1739
167a 1732
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1627
1591 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1639
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
- Willemsz. Nonus.
(Simon) Winingen. (Cornelis)
Witsz. (CornelisJa- cob) - Witsz. (Gerrit Jacob)
Witsen. (Cornelis |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
160S
158* |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1584
1585 1636
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1590
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1609
i653
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1578
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1651
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1656
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1652
1595 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
164;
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1653
|
Jan)
Witsen. CCornelis) - --------Witsen. (Jan)
Witsen. (Jonas Cor-
------- nelis)
Witsen. (Mr. Jonas)
1666 Witsen. (Jonas)
-------- Witsen (Mr. Jonas) -
-------- Witsen de Jonge. (Jo-
nas) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
16P
161* |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(Gerrit
(Jan ' |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vlooswyck
Claasz.)
Vlooswyck |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1619Si6oï
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1632
|
t596
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Claasz.)
Vlooswyck. (Nico- laas van)
VoGEL.(FredrikJansz.) Vogel. (Otto) Vriend. (PieterWil-. lemsz.)
Vries. (Allert Ja-. cobsz.)
Vries. (Fr.edrik de) - Vries. (Gysbert de) - Vries. (Jande) Vries. (JanGysbettsz. de)
Vries. (Willem de) - Vroede. (Mr. Fran- cais de) Vry. (Cornelis de) - Vry; (Egbert de) - Vry. (Fredrik de) - VRY.(IanEgbertsz. de) Vry. (Weiïelde) - |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
,11715
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
&1.
J757
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1765
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
158:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1580
1586 1579
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
!733
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
t5?8
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
--------' Witsen. (Mr. Nico-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1673
1720
1736 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1682
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1671
1738
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
laas)
1583 Witsen. (Mr. Nico- 1659 laas) 1655 Witsen Jonasz. (Mr.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i7c2
173° 1729 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1680
1611 |
1662 Nicolaas)
Witsen de Jonge. (Ni-
------— colaas)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1686
|
1672
161Ï |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
jöjp__:—, Witt. (Pieter de) -
!,-----.... Wolters. (Mr. Jan)
1586 WüYTiERSJ (Govert
1638 Dirksz.): - Wuytiers. (Simon Jan
BaptiltaBarchman) - 158a | |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1743
609
721 j 0
1702 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1738
1609 1717
1720
1581 1760
1758 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
176Ó
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1697
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1683
|
oi
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1701
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1677
1612 1502
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1620
1596 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1579
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
w
|
AEL.(Wyboutde)J-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ZZ '
|
ven-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1582
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
49*
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Z E V E N DE D E E L.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
R E G E E R I N G
DER STAD
AMSTERDAM.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
VIERDE BOEK.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Voornaamste Ministers, en mindere beampten derRegeeringe.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
I.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
PENSIONARISSENen SECRETARISSEN der STAD.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
/TV>t hiertoe, zyn wy, in dit zevende Deel,
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Secretaris van Hougaerden werdt, in 't iaarr,
1543, opgelykewvze, tot Penfionaris aan- 1™T gefield O). Doch in't jaar ic47 namen f™ Burgemeefteren M'. AdriaanSanllyn totTeZ fionaris aan, met bewilliging der XXXVI. Raa- den (ƒ). Na de verandering der Regeeringe zyn de Penfionariffèn, door Burgemeefteren* by raade en goeddunken van Oud-Burgemees- teren (g), en van de Vroedfchap, aangefteld (Jj). Zy hebben, eenen geruimen tyd, in de voorgaande eeuwe , den titel van Raad en Penjionaris en Raadpenfionaris gevoerd (i) die nog, door de Penfionariflen van eern4' Steden in Holland , gevoerd wordt. Doch in 't jaar 1699, is, by Burgemeefteren, ver- ftaan, dien titel wederom te veranderen in dien van Penfionaris (*); welke, nog tegen- woordig, ftand houdt. De Penfionariffèn zyn, fomtyds, voor eenige jaaren, aangefleld, en na verloop derzelven, in hunnen dienft beveiligd- doch, veekyds, ook zonder bepaaling van tyd! Enkele reizen, heeft men hier ookeen'Penfio- naris honorair gehad, die geene wedde trok (7). Somtyds, heeft ook een Penfionaris, tot Schepen verkooren wordende , zyrien titel behouden, fchoon zonder wedde (m). En fomtyds, heeft men hem, blootelyk ontflaa- gen, met behoudenis van zynen titel doch insgelyks, zonder wedde, en onder verbind- tenis van de Stad, zo 't vereifchc werdt, te zul- len
(e) Groot-Memor, N. I, ƒ. 3t.
(f) Groot-Memor. N. \l f 6 ■-
t%\ fffhr" dm °Ud ^'ad van ärgern. «« ,« Fetr#
{b) Groor-Memor. N. \\ ƒ IJS
f/'irGtooJ:Memo'.*N. III. >. «7 «r/». Refol. VroeóTrh (m) Refol. Vroedfcö. Jf. W. z% Jan, xgfi&ff.'j
Ttt 3 |
|||||||||||||||||||||||||
|
Voor- _ ^^^^^^^^^_
naame JL bezig geweeft met de befchryvinge der
^inifters waardigheden van Schout, Burgemeefteren,
der Re- Schepenen, Raaden en Commiflariflên , die |
|||||||||||||||||||||||||
|
geerinffe
sik |
|||||||||||||||||||||||||
|
de Regeering der Stad ukmaakên. Nu gaan
|
|||||||||||||||||||||||||
|
wy over, tot de befchry ving der voornaamlte
Miniflers of Dienaars der Regeeringe, de P en- sionarissen en Secret ar i s s e n: waar- na wy dit Boek, met de befchryving van eeni- ge mindere Ampten, fluiten zullen. Wy be- ginnen met de |
|||||||||||||||||||||||||
|
PENSIONARISSEN.
De eerfle Penfionaris, van wien onze Stads
Regifiers melding maaken, zo men Pietcr Rodrick, die, alleen in de Lyflen der Penfio- nariffèn, voor de Handvcflen en elders te vin- den , voorkomt, niet mede rekent, was Petrus 0/y van Hoorn, die, in'tbegindesjaars 1512, op eene wedde van vyftig guldens, in't jaar, en tien guldens voor zyne kleeding, werdt aangefleld (a). Hem werdt, op den twintig- ften May deszelfden jaars, Meefter Corneas van Berghen , op negen en twintig ponden grooten vlaams voor wedde en kleeding, toe- gevoegd (b). In 't jaar 1539, was 'er egter maar één Penfionaris. Doch de Stads zaaken waren toen zo zeer toegenomen, dat men be- floot, den Secretaris Meefter Florisvan Hou- gaerden aan te ftellen, om den Penfionaris by te ftaan (V). In 't volgende jaar, namen Rurgemeefieren,
by beliefuen van den gerechte, Meefter Henrik van der Molen aan tot Penfionaris (d). De (a) Groot-Memor. N. I, ƒ. 2S2.
(b) Groot-Memor. N. I. ƒ. 26z verfu.
(c) Gioot-Memor. N. I. ƒ. 294 verfo,
„(<ij Groot-Memoi, JV, I, ƒ. 2jig. |
|||||||||||||||||||||||||
|
n I.
Pensio-
naris- sen. |
|||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||||
|
49ä
|
|||||||||||||||||||
|
Pensio- len dienen (»). De wedde dier Penfionaris-
KARis- fen, van welken de Stad zonderlinge dienften sen. trok, zyn, dikwils, door aanmerkelyke by- flagen, verhoogd, en fomtyds verdubbeld. De Stad heeft, doorgaands, twee, en fom-
tyds drie Penfionariflèn gehad. Gemeenlyk, immers in de twee laatfte eeuwen, heeft men, tot dit gewigtig ampt, welk, in hagchelyke tyden, ook niet zonder gevaar is, geoefende Advokaaten gekooren. De Penfionariflèn deezer Stad dienen, op
hXèr eene Inftruftie, volgens welke , zy verpligt Inftruftie. zyn, „ der Stede Privilegien, Handveften en „ Regten te helpen voorftaan; Burgemeefte- „ ren kennis geevende van't gene, daarte- „ gen, by hun weeten, mögt ondernomen „ worden. Zy zyn gehouden, te volbrengen, „ 't gene hun , door Burgemeefteren , van „ Stads wege, bevolen wordt. Wanneer zy „ ter Dagvaart Van Holland worden afgevaar- ,, digd, gelyk, doorgaands, gebeurt, zyn zy „ gehouden, Burgemeefteren kennis te gee- M ven van 't gene aldaar gewigtigs voorvalt; „ by hunne terugkomft, mondeling, of, zo ,, 't begeerd wordt, ook fchriftelyk, verflag „ doende aan Burgemeefteren van 't gene al- „ daar gehandeld is. Zy zyn bevoegd om, „ in Regts- en andere zaaken, te raaden,mids „ de Stad daarby geen ftrydig belang heb« „ be. Byzonderlyk, zyn zy gehouden, de „ Kamer van Schepenen en de Kamers „ van CommiflärifTeu deezer Stad, des ver- „ zogt zyride , te dienen van hunnen raad. ,, Doch zy mogen zig, van der Staaten we- j, ge, of door anderen, noch in, noch buiten „ Holland, gebruiken laaten , dan met be- „ williging van Burgemeefteren, aan welken „ zy, te rug keerende, verflag van hun we- j, dervaaren doen moecen. Zo hun , in 't , waarneemeii van Stads dienft, eenige fcha- „ de overkomt, wordt hun, of hunnen wedu- tt wen, kinderen en erfgenaamen, van Stads „ Wege, vergoeding gedaan. Eindelyk, zyn „ zy ontflaagen van waaken, byten, fchutte- „ rye, inlegering van krygsvolk en andere „ perfoneele laften der Stad (o)." Wy voegen hier by eene naauwkeurigeLyft
van deNaamen der Penfionariflèn deezer Stad, van laat in de vyftiende eeuwe af, tot den tegenwoordigen tyd toe. 1474.
Mr. Pieter Rodrick. 1512.
Mr. Pieter Oly van Hoorn. 15x2.
Mr. Cornelis van Bergen. I525-
Mr. Cornelis Bogaerd. (») Refol. Vtoedfch. L'.&.7,1} Maart 167t. f. zts,lft,
(»).?.efol. VJoedfeh, /.«,!,I, ^tyril ijijs, f.317. |
|||||||||||||||||||
|
Pensio*
|
|||||||||||||||||||
|
1535-
|
|||||||||||||||||||
|
Mr. Andries Jacobsz. van Naerden. naris-
1541. seN.
Mr. Hendrik van der Molen van Zevenhovc
Ï542.
Mr. Floris van Hougaerden. I547-
Mr. Adriaan Sandelyn. 1553-
Mr. Reynier Swyn van'sHertogenbofch. Mr. JanPruifch of Jan van der Nyenburg.
1564.
Mr. Märten Blockland van Montfoort. 1578.
Mr. Reinier Cornelisz. en Mr. Ruyfch Claesz. 1584.
Mr. Nicafius de Sille. 1585-
Mr. Jan van der Warcke. 1601.
Dr. Albert de Veer. 1611.
Dr. Adriaan Pauw. 1627.
Dr. Willem Boreel. 1628.
Dr. Cornelis Boom. 1650.
Mr. Coenraad van Beuningen. Mr. Pieter Vogelfang. 1660.
Mr. Pieter de Groot. 1666.
Mr. Cornelis Hop.
1668. Mr. Reinier van Heemskerk.
1672.
Mr. Gerrit Hooft. 1673.
Mr. Coenraad van Heemskerk. 1675.
Mr. Jacob van den Bofch. 1680.
Mr. Jacob Hop. 1687.
Mr. Cornelis Bors van Waveren^. 1693.
Mr. Willem Buys. 1696.
Mr. Reinier Schaap. 1704.
Mr. Jacob de la Basfecour. 1726.
Mr. Abraham Buys. 1733.
Mr. Jan de la Basfecoyr. |
|||||||||||||||||||
|
3,
|
|||||||||||||||||||
|
173
|
|||||||||||||||||||
|
iV.BOEK,
|
E E R I NG,
|
|||||||||||||||||||||
|
R E
|
||||||||||||||||||||||
|
493
|
||||||||||||||||||||||
|
in de gewoone Lyften der SecretarifTen, niet Secre»
genoemd wordt. Jan Ort, die, in't jaar 1519, taris- werde aangeileld (f), wordt, in die Lyften, op sen. het jaar 1520, Jan Cort geheeten. De Se- cretarifTen genooten , van ouds , eene vafte wedde: \ welk nog, tot diep in de voorgaan- de eeuwe, geduurd heeft (k); doch, nader- hand , opgehouden is. De oudfte wedde van eenen Secretaris, welke ik gemeld gevonden heb, was van vier pond groot vlaams in 't jaar, en een pond groot voor een tabbaardlaken (7)s Ook plagten zy, in de zeftiende eeuwe, nog borgen te moeten ftellen (in) • 't welk, in ha- ter' tyd, noodeloos geoordeeld is. In de oud- fte tyden, was 'er maar één Secretaris. Doch 't getal derzelvenis, met den aanwas der Stad, van tyd tot tyd, toegenomen. In 't jaar 1507' was 'er reeds meer dan een. Zy werden toen al Secretariffen genaamd («)• Zelfs fchynt* uit eene Refolutie van Burgemeefteren van den zeftienden Oftober des jaars 1474, te mogen afgenomen worden, dat 'er, in dien tyd, ver- fcheiden' Klerken , dat is Secretariffen, wa- ren (i> In 't jaar 1553, waren 'er reeds zes (o): in 't jaar 1571, zeven (p): en dit getal is, naderhand, tot elf aangegroeid. Gemeen- lyk, worden toe dit ampt gekooren jonge Hee- ren van aanzien, vermaagfehapt aan Bürge« meefteren. Ook is, hierom, den Secretaris- fen, in 't jaar 1678, zitting in de openbaare Kerken vergund, in 't geftoeke der Heereit Commiflariflèn (q). Zy zyn i dikwils, tot Schepenen enRaadenverkooren;doch,in zo- danig een geval, zyn zy verpligt, van 't Secre- tarisfehap af te ftaan, eer deeze verkiezing van kragt zy (r). Nu en dan, zyn zy ook in ge- zantfehap vanwege den Staat aan uitheemfche Mogendheden gezonden, met behoudenis van hun ampt; doch zonder wedde, zo lang zy uitlandig waren (s). Dikwils, zyn zy, met vol*
(i) Groot Memor. 2V. I. f. 27s verft.
(il) Groot-Memor. N. VI. ƒ. 1751.
(t) Gioot-Memoi. N. I. ƒ. 240.
(m) Groot-Memor. N. I. f. izo. A'. II. ƒ. 47 verft,
(u) Groot-Memor, N. ï.f. 23J.
(0) Groot-Memor. N. II. ƒ. *z *»*•
(p) Groot-Memor. AT. II. f. U4 vtrft enz..
(a) Groot-Memor. N. VI. f. 219. (r) Refol. Vroedfch. Lt. E. 18 Jan. 1666. f. %%, Cs) Refol. van den Oud Raad van Burgemeefteren 30 Oct IS4«. ƒ■ *»*• iz üec' I673. ƒ. Itlverfo. ' (1) Dus luidt dezelve: Op ten* XVJen fach in Qc-
tobri [1474] *i ge.com.en vqir onfe burgeiws beinric bartholomeusz. onfe poirter ende heeft hem te kennen gegeven hoe dat hy tot hairlem was ende fi^de heb- ben een cQpie 'M een brief van hilixe vorwairde en- de ah die copie gefcreuen was fo mofle beinric ge- #en foude by die brief tot hem er igen i lij j) Jw
te wetene 11 j ß vojr $e fcry.ver ende een ß TO|y die fcepenen te fegelen , ende beinric gaf dat gefy>, ende fo mof heinric nog geuen viij Lelyaerts van fyn dingtael in t boec te firyuen. desgelycx f0 füllen onfe Clercken van die van hairlem weder nemen* Groot-Memoriaal N. I. £ 9 verf°« |
||||||||||||||||||||||
|
1738.
Mr. Joannes Staal. !74r-
Mr. Ernft Graafknd.
1762;
Mr; Engelbert Francis van BerckeL |
||||||||||||||||||||||
|
Secre-
taris- sen. |
||||||||||||||||||||||
|
De
|
||||||||||||||||||||||
|
n.
Secre-
taris- sen. |
||||||||||||||||||||||
|
SECRETARISSEN,
|
||||||||||||||||||||||
|
waardoor wy, hier ter plaatfe, alleenlyk* de
Stads Secretariffen verdaan, zyn, tegenwoordig, elf in getah De tweede Secretaris van de Wees- kamer, de Secretaris van de Aïïiirantie Kamer, van de Kamer van Zeezauken, van de defolaa- te Boedels-Kamer en van den Hoofd - Officier zyn hieronder niet begreepen. Het Secretarïs- Ampt is, zekerlyk, een van de oudfte Amp- ten der Stad. Amfterdam heeft, ongetwyfeld, eenen Secretaris gehad, zo dra het eene by- zondere Regeering gehad heeft* In de Hand- veft van Graave Willem den IV. van den jaare 1342, wordt reeds onderfteld, dat'er zulk een ampt was, en dat het, door de Regeering, begeven werdt. Mer, ftaat 'er, zy füllen be- houden ——• dat fcbryfambocbt —— binnen ha- re vrybede te geven den genen die 's hen ge~ noeght (ei). Het Schryfambocht is het Secre- tarisfchap. De Secretary droeg, van ouds, den naam van Scryfcamer (b). En de Secre- taris heette der Stede Clerck (c), gelyk, onder anderen, klaarlyk blykt, uit zulke plaatfen der Stads Regiflers , alwaar het woord Clerck, door het woord Secretaris, verklaard worde (d). Elders , wordt de Secretaris Clercq van de Scryfcamer defer Stede genoemd (e). En dit komt overeen met de gewoonte van Fran- kryk, alwaar, zelfs de SecretarifTen van Staat, in de veertiende eeuwe , Clercs du Secret geheeten werden (ƒ). In de gewoonlyke Lyften der SecretarifTen, voor de Handves- ten en elders te vinden , wordt Jan Huy- hrecbtsz, reeds, op het jaar 1498, als Se- cretaris geplaatft. Doch daar zyn-, zekerlyk, veel vroeger, SecretariiTen van Amfterdam ge- weeft , fchoon ons derzelver naamen allen niet voorgekomen zyn. In eene Keure van den ze- ventienden Maart desjaars 1478, wordt ge- waagd van der Stede Clerck, doende eene af- kondiging van 't Stadhuis, mytter fiede clock (g). De Lyften der Secretariflèn zyn ook, ten opzigte der oudfte tyden, zeer onvolko men. In 't jaar 1501, werdt Meefier Jan Claeszoen aangenomen tot Secretaris (/;), die, O) Zie II. Deel, II. Boek., bl. ioi.
(*) Keiitb. B. ƒ. I4i.
(*} Keurb. A. ƒ. si verft.
(d-i Groot Meroor. N. I. ƒ. 310.
(') Groot-Meroor. X. I- f. i*o.
U) Veixy Hift. de france Tom, vil. p. jos
<S) Keurb. A. ƒ. pi verft. r
C*J Groot-Memor. N. I. ƒ. 140.
|
||||||||||||||||||||||
|
i
|
||||||||||||||||||||||
|
VIL Deel.
|
||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
||||||||||||||||
|
494
|
||||||||||||||||
|
een de Weeskamer,die,reeds in 'tjaar 1654, Secre-
van het waarneemen van het gewoone werk TA^ der Secretarye ontflaagen is (y); een de Ka- sEl' mer van Huwelykfche Zaaken, die, jaarlyks, aan myne Heeren van den Geregte, verzoeken moet, dat hy in deeze poft moge volharden; en een de Kamer van kleine Zaaken. Een der Secretariflèn zit op den ontvangft van zulke Lands-'en Stads-middelen, die, ter Secretarye, worden ingevorderd , naamlyk , het middel op de Collaterale Succeffien; den veertigften Penning van vafte goederen, Schepenen-Ken- niffèn, Schepen enz.; den tagtigften Penning der Executien van vafte goederen; het mid- del op het trouwen en begraaven, en de boe- ten der ongefundeerde ProceJJen , ten behoeve van het Land; en den tagtigften Penning der verkogte huizen en erven binnen de muu- ren, midsgaders, het Regt van Exue, ten behoeve van de Stad. Een andere Secretaris doet de affchryvingen , ten behoeve van zul- ken, die eenigen gewettigden eifch hebben ten lafte der Perceelen, in 's Heeren Exe- cutie verkogt; rekent af met de Koopers, en fielt orde tot het opmaaken der Kwyt- fcheldingen, ten behoeve van dezelven. De jongfte Secretaris in dienft woont de verhoo- ringen der misdaadigen in de Boeijen by ; ftelt derzelver bekenteniflen en vonniflèn, en leeft dezelven, by 't uitvoeren der ftraffen, openlyk, voor. Doch behalve het genoem- de, wordt ter Secretarye nog zeer veel an- der werk verrigt, waartoe de Secretariflèn, die met geene andere zaaken verlet zyn, zig, buiten de Facantien, allen fchikken; ten dien einde, des Dingsdags, Woensdags, Donder- dags en Vrydags, by tyds, verfchynende ter Secretarye. Ook is'er, gemeenlyk, des Maan- dags en des Saturdags, een Secretaris, om de weinige zaaken, die dan können voorvallen, af te doen. Het loopende werk, welk, dagelyks, ter Secretarye voorvalt , is zo menigvuldig en verfcheiden, dat het bezwaarlyk in orde op te tellen is. De Secretariflèn in 't ge- meen hebben geduurige bezigheid aan 't voor- houden van verklaaringen, die voor Bürge* meefteren ftaan beëedigd te worden ,• aan het afvaardigen van Letteren Requifitoriaal, of Verzoekbrieven aan andere Steden of Ge- regten ; van Weetbrieven, Weeten by Edic- te, EdiSiale Citatien, Aften van Legaliteit, Getuigfchriften en Atteflatien van veelerlei foorte; aan het doen regiflreeren enuitgeeve0 van Burger-cedulen,Cedulen, waarby iematfc vryheid gegeven wordt tot tappen, koffy- e° thee-verkoopen of eenige andere neering;aan het afvaardigen van Tol - Cedulen ; aan net parapheeren der zegels, en aan zeer veete an- de-
(v) Groot-Memor. N, IV. ƒ, lyvsrfi, tp d<" r^.
|
||||||||||||||||
|
volmagt van Burgemeefteren , ter Dagvaart
van 's Lands Staaten in den Haage afgevaar- digd , fomtyds, zelfs in gevvigtige gelegenhe- den; meermaalen nogtans, om hun eere aan te doen, en kennis te doen krygen van's Lands Regeeringe. De Stads Secretariflèn zyn , altoos, door
Burgemeefteren , aangefteld, immers, zolang Amfterdam Burgemeefteren gehad heeft. In vroeger' tyd, hebben de Heeren van Amftel of van Amfterdam , of derzelver Baljuwen, naar alle waarfchynlykheid, den Secretaris zo wel aangefteld, als den Schout. De Secre- tariflèn zyn, al van de zeftiende eeuwe af, aangenomen op eene InßruEtie (f), waarin , nogtans, dikvvils , veranderingen gekomen zyn. De jongden zyn van den negen en twin- tigften April des jaars 1654, en van den ne- gen en twintigften January des jaars 1655 00' Volgens dezelven, mogen Secretariflèn „ niet „ lang uit de Stad gaan, dan met verlof van „ Burgemeefteren: en zy zyn verpligt, bui- „ ten de Facantien, dagelyks, de Secretary, „ vlytiglyk, waar te neemen, de voorvallen- ,, de Aften, zonder uitflel, te regiftreeren, „ of te doen regiftreeren , geene Mifliven of ,, Brieven af te vaardigen, dan na dat zyze, ,, aan Burgemeefteren of Schepenen, hebben „ voorgehouden. In het uitgeeven van Ex- „ traften uit de Regifters, die, ten dienfte „ der Gemeente, gehouden worden,byzon- „ derlyk uit de Belaftirig - Regifters , moeten „ zy, zo veel mogelyk zy, tegen misflagen ,, waaken , zonder egter, in hunne byzonde- „ re perfoonoi, wegens onverhoedfche mis- „ flagen, aanfpraakelyk te zyn. Zy mogen „ niet toekatcn, dat iemant van de Gemeen- ,, te eenige Boeken der Secretarye behande- ,, Ie, inzie of uktrekke." Voorts, heeft de verandering der tyden, en vooral het toenee- men der Stad, in getal van inwooneren, te wege gebragt, dat de Inftruftien voor Secre- tariflèn , niet in alle byzonderheden , hebben können naargekomen worden ; fchoon de voornaamfte deelen nog, beftendiglyk, wor- den agtervolgd. Het werk der Secretarye is, gedeeltelyk,
gemeen onder alle de Secretariflèn; doch ook, eenigszins, onder eenigen hunner, in 't by- zonder, verdeeld, zo nogtans, dat, by afwe- zendheid, ziekte of ander belet van den eenen, zyue byzondere poft, door eenen der anderen, waargenomen wordt. Sedert veele jaaren , neemen twee Secretariflèn de Kamer van Burge- meefteren en de Vergaderingen der Vroedfchap waar: een ander de Kamer van Schepenen : nog een ander deThefaurieOrdinaris: voorts, (») Gioot-Mercor. N. II. ƒ. ji, izi verfo-,
\ltj GlOOt-MemOi, <!V. IV. ƒ. 17 ver/e, äs verf». |
||||||||||||||||
|
Secre-
taris- sen. |
||||||||||||||||
|
Annftel-
ling en Inftruftie. |
||||||||||||||||
|
Verdee-
ling van het werk van Seere tariflen. |
||||||||||||||||
|
R E G E E R I N G>
|
|||||||||||||
|
IV. Boek,
|
|||||||||||||
|
425
|
|||||||||||||
|
Secre- dere zaaken. DeVerkoopingenvan vafregoe«
TARrs- deren , die by avond gefchieden, worden pok, El^; door de meefte Secretariiïèn , by beurten , waargenomen. By de andere openbaare ver- koopingen van Huisraad en Koopmanfchap, verfchynt, doorgaands, een Ordinaris Klerk der Secretarye in hunne plaatfe. Voorts , zyn de meefte Secretariilên, door myne Hee- ren van den Geregte , gemagtigd , om de jaarlykfche rekeningen van verfcheiden' Gil- den op te neemen. Zie hier de Naamen der Stads Secretaris*
fen, zo ver menze heeft können opfpooren. 1474.
Mr. PieterRodrick.fV in't belfdc jaar Pen* fionaris geworden. H97- .
Joan Bofchman. Ï498.
Jan Huybertsz. '1500.
Gerrit Hagen. *5°3-
Lockhorft. Koenraad Jansz. Mynne. »595-.
Mr. Jacob Banning. Jacob Pouwelsz.
»5-7-
Gysbert Kemp Dircksz. van Wcesp.
1520.
Jan Ort Jansz. 1523-
Mr. Andries Jacobsz. 1524-
Mr. Gerrit Boel. Lambert Hensberg. Mr. Frans van Delft.
1529. Dirck VVoutersz. I539-
Mr. Floris van Hoegaerden, 1541.
Floris Florisz. J. Ruyfch. 1544-
Jan Woutersz. cJan Gerricsz. Boel. ^Claes Hillebrand Gillis Sobbetjes Soort. -553-.
Jan Beth Jacobsz.
Mr. Pieter Vloots. I5<>4.
Willem Foppen. Willem Pietersz. van Brugge-
in, stuk.
|
|||||||||||||
|
1568.
Mr. Willem van der Meer*
•$74-
Mr. Cornelis Claesz. Baptift. A
I573-
Barrnolomeus van der Wiere. 1 1580.
Gerrit Cornelis Coppesz* Lambert Cornelisz. Optie* Lambert Vloots.
Frans Volekertsz. Coornhart.
1587.
Mr. Gideon Fallet. . 15S8.
Dr. Albert de Veer. -594«
Mr. Jacob van der Does.
Jacob de Haen..
Salomon Hendricksz. 1601.
Gerrit Rofeboom. 1603.
Barent Jansz. van Wyhefi. J6ir.
Mr. Melchior Bouwer. Dr. Jan de Veer. 1617.
Dr. Gualterus Valckenier, hin 'tjaat 1634 Schepen gekooren. Ifj20.
Dr. Albertus Coenradus Burg. Deeze heeft
zynen dienß\na dat hy dien t-mee-pa- ren hadt bekleed, gequiteerd, en it in zyne plaats gefield 1622.
Jan Fransz. Bruyning. en
Mr. Daniel Moftarr. 1625.
Boudewyn Kortenhpeft I62.6.
Mr. Fredrick de Vries. ^32.
Bartholomeus Reael. Mr. Joris Jorisz. Backer.
en
Jacob Bruyning. Zyn beide gekomen in plaats van >
Dr. Gualterus Vafc.kèniej, In "tjaar 1638. is Mr. Joris Jorisz- Backer Schepen geworden, in zyne plaats kim-
men Pieter Haflelaer.
en
Dr. Willem Joris*«'-. Vvv 1Ö42, |
|||||||||||||
|
Secre-
taris-^ S1SN.
|
|||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||
|
49 <5
|
|||||||||||||
|
VIL Deel.
|
|||||||||||||
|
Sr.cRE- 1642.
TARis- Mr. Jan Roetêrfz;
SKN. I643.
,Mr. Coeriraad van Beuningen.
1645.
Mr. Gerard Huift. 1647-
Lieve van Loon. 1650.
Mr. Jan Kloeck. 1652.
Cornelis Backèr, is in't jaar 1658. Sche- pen geworden. 1652.
Mr. Jan Corver. 1654.
Nicolaas Nicolai'. Hendrik van Bronkhorft. 1655.
Mr. Otto Bas. Mr. Dirck Schaap. Dr. Wigbolt Sucher. Mr. Steven van der Hagen. Mr. Jacob de Vogelaar. 1656.
Jan Witfen. 1661.
Mr. Cornelis de Vries. Mr. Härmen van de Poll. 1666.
Mr. Henrik Spiegel. Jan van Vlooswyk. 1663.
Mr. Pièter Blaeu, 1660.
Wouter Valckenier. 1672.
Mr. Coenraad van Heemskerk. 1673.
Mr. Gerrit Hooft. Jeronimus Velcers* Mr. Joan Geelvinck. it? 5-
Mr. Joan Huydecöper. 1676.
Mr. Dirk Geelvinck. Mr. Cornelis Munter. Cornelis Valckenier. 1677.
Joan Rodenburg. 1678.
Mr. Pieter Hop. Willem Hooft. 167$.
Pieter Ranft Valckenier. 1680,
Mr. Cornelis Hop. 1684;
Balthafar Huydecöper. |
|||||||||||||
|
1686.
Mr. Jofeph Huydecöper, * 1687.
Mr. Pieter van Loon. 1688.
Mr. Gerard Bors van Waveren Junior. Mr. Jan van den Bempden. 1690.
Mr. Gerard Bicker van Sfrieten. 1691.
Willem Gerrit Dedel. Balthazar Boréel. 1692.
Mr. Jacob van Stryen. 1693.
Mr. Joan Hees. Jonas Witfen. Willem Boréel. 1697.
Lambert Witfen. 1701.
Mr. Joannes Clifton. 1702.
Jan Witfen. 1704.
Mr. Cornelis Graaflatid Jansz. i;°5-
Mr. Joan de Wit. Jacob Backer Leflevenon.
1706.
Mr. Balthäfar Scott. Jan Munter Cornelisz. 1707.
Mr. René de Vicq. Jan Jeronimus Boréel. 1708.
Jan Trip de Jonge. 1709.
Mr. Jacob van der Duflèo. 1712.
Jacobus Trip Jansz. 1713-
Mr. Pieter Elias. 17*5-
Jacob Fredrik du Fay. 1716.
Joan Tiellens. Mr. Harman Berewout. 17I7-
Nicolaas van Stryen heeft, in 't jaar 17343 zyn ämpt gerefigneerd.
Joan Thierry de Jonge. Mr. Jan Bernd Bicker. 1719. Jan Trip Jacobsz. 1722.
Mr. Nicolaas Geelvinck. I7&3-
Francois Leftevenön. 1/24-
|
|||||||||||||
|
Secre
TARlS-
SLür
|
|||||||||||||
|
IV. Boek.
|
|||||||||||||||||
|
R
|
|||||||||||||||||
|
E E R I N o.
|
|||||||||||||||||
|
497
|
|||||||||||||||||
|
SECRE-
TARIS- SEN. |
|||||||||||||||||
|
1724.
Mr. Pieter van de Poll. |
|||||||||||||||||
|
Burgemeefteren ook hun gewoonlyk verblyf Secrk^
hebben. In die Vertrek, worden de Regifters taris. der Vroedfchap, de groote Memoriaalen vanSEN?.....
Burgemeefteren , de Keurboeken, de Miffi.
venboeken en veele andere Stads - Regifters gefchreeven en bewaard. Ook worden 'er de Brieven van Voorfchryvinge, Zeebrieven, Pas- poorten , Gezondheidsbrieven, en verfcheide- nerlei flag van verklaaringen afgevaardigd. De eerfte Stads Klerken, die alleen de Regiftra:. tien mogen doen, in de Groote-Memoriaalen, de Privilegie-boeken, de Refaktie-boeken van de Vroeifibap en andere Regifters van gewigc (x) zyn ook byzonderiyk bevoegd verk2 tot den ontvangft van het regt, aan het Aal moeflèniers-Weeshuis toegelegd, van de o- penbaare Verköopmgen van roerende goede ren; Obhgatien en Papieren-effeden daar on der begreepen: midsgaders, tot hetopneemen der rekeninge van den jaarlykfchen onderftand aan de Walfche Diaconie, van welke zy aan Burgemeefteren verflag doen. Zy maaken wyders, uittrekfels, uit eenige Regifters &\l hier gehouden worden, en uit de Minuuten van gewezene Notariflen , die ter Secretarye in bewaaringe zyn gebragt. By eene Refolutie vanden Oud-Raad van Burgemeefteren van den jaare 1750, is hun ook bevolen, den aan- komenden Hoofd-Officieren en Baljuwen van Amftelland te verwittigen, dat de ecrften hon* derd, en de anderen twaalf guldens 's jaars ten behoeve van 't gemeene Land, ter The' faune-Extraordinaris, moeten opbrengen (y\ Het Ampt van eerften Stads Klerk is, in 't jaar 1744, tot een middelbaar ampt gemaakt (z). Somtyds, zyn de eerfte Stads Klerken door Burgemeefteren .gemagtigd gevveeft, tot* het ondertekenen der Bybels, die, hier ter Stede, gedrukt werden, voor dat'dezelven werden uitgegeven. Doch, naderhand, is dit werk, aan eenen der Predikanten, opee- draagen («). Zy verkrygen, op hun verzoek nog tegenwoording, zitting in de openbaare
Kerken, in 't geftoelte van de Regenten der Godshuizen. Aan fommigen hunner zyn om byzondere redenen , en vooral als zv wel gediend hadden, byzondere gunften he weezen. Somtyds, zyn de eerfte Stads KW ken van den tweehonderdften Pennine od de voornaamrte Ampten gelegd, ontlaft (b) • fom- tyds zyn zy van togten en wagten vry ver- klaard(0: en fomtyds, is hun een Adfiftent toe.
(x) Groot-Memor. iV. iv f ., r
f!%}9 w/?!' 'Vandm °8d-Raad vanWge*- *J> 7«». i7jo,. (*) Groot-Memor. N. Iv. ƒ. !»*"• N' V'I. ƒ. ï«
(t) Groot-Memor. isr. Vin./• '88 verf,, '
{c) Groot-Memo** W. I*- /• W verf,,
VVV 3
|
|||||||||||||||||
|
Mr. Jonas Wicfen.
1728.
Mr. Gerrit Hooft Gerritsz. 1729.
Mr. Pieter de la Court. • Mattheus Leftevenon de Jonge. Alexander van Harencarfpel. 1734-
Mr. Jacob Boreel Jansz. *735-
Mr. Pieter Hooft. Nicolaas Wicfen de Jonge.
Mr. Jacob Hooft. 1737.
Mr. Conftantin Sautyn. 1738.
Mr. Pieter Clifford. x739-
Anthony Joan de Huybert. Jacobus Trip.
1740.
Mr. Joan Wolters de Jonge. 1741.
Mr. Jan van Loon de Jonge. 1744.
Henrik Bicker. *745-
Mr. Cornelis Graafland Cornelisz.
1746.
Daniel Hooft. Mr. Jacobus van de Poll. 1748.
Mr. Abraham Calkoen. Nicolaas Geelvinck de Jonge. I756-
Mr. Didenk Johan van Hogendorp. *759'
Mr. Aelbrecht van Slingelandt.
1761.
Mr. Pieter Cipriaan Teftart.
1764.
Mr. Willem de Dieu. ij 66.
Gerrit Hooft Junior. f^e Tot verligtingvanSecretariffim,inhetwerk
Kier^e der Secretarye, zyn drie eerße Stads Klerken «ai n ën tien Ordinaris Klerken aangefteld, die, in twee byzondere vertrekken , arbeiden. De eerde Stads Klerken arbeiden, in een vertrek, welk ook de kleine Secretary genaamd wordt, en, reeds in 't jaar 1655, tot hun gebruik, en tot de Secreete befoignes gefchikt gevveeft is (w): waarom 'er de twee Secretariflèn van (»; Grooc-Memer. N. IV ï f. ++.
|
|||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS VII. Deel.
|
||||||||
|
498
|
||||||||
|
we Werkhuis en Verbeterhuis geplaatft wor- Secre-
den. De appointementen op deeze en de mees- t^1 te andere Requeften, die aan Schepenen wor- sëN' den geprefenteerd, worden hier ook gefield; en uittrekfels gegeven uit de vonnilTen , op de Rollen, die hier bewaard worden. Voorts, worden de Stukken der ProcefTen, uit wel- ken der Schepenen-VonnilTen worden opge- maakt, ten deezen Comptoire, ontvangen en bewaard. De verklaaringen van getuigen, die, in civile zaaken, voor Schepenen, ge- hoord zyn , worden hier in gefchrifte ge« fteld. Ook wordt 'er zorg gedraagen , dat veelerlei neeringdoende Luiden en Trafi- quanten, handelende in waaren, die 's Lands Impoft onderhevig zyn , of eens , of jaar- lyks , den vereifchten eed aan handen van Schepenen - CommifïarifTen afleggen. De re- keningen van zulken, die, door Schepenen, in eenig bewind over perfoonen of goede- ren gefteld zyn, worden, in dit Comptoir, ook ontvangen ,en onderzogt. Doch alle ap- pointementen, die hier op de Requeften ge- field , en alle uittrekfels en andere Aclen, die hier afgevaardigd worden, worden, voor- af, door eenen der Stads SecretarifTen , en gemeenlyk door den Secretaris, die Sehe- pens-kamer waarneemt, ondertekend. De Charterkamer, waar de Refo Chab-
lutien der Staaten van Holland en der alge- terka- meene Staaten, de Miffiven , die, van bui- ms" ten, en onder anderen van de Dagvaart aan Burgemeefteren worden gezonden, en veele andere Regifters , Stukken en Papieren be- waard worden , behoort, insgelyks, tot de Secretarye, en plagt, voormaals,te ftaan on- der het opzigt van eenen Chartermees- t e r , die eenen Klerk onder zig hadt. Hec Ampt van Chartermeefler werdt, veeltyds, be- kleed door eenen der Burgemeefteren, wien eene wedde van een duizend guldens was toe- gevoegd. Doch, fomtyds, is ook wel een der SecretarifTen tot Chartermeefler aange- fleld; fchoon zonder wedde (i). In 't jaar 1744, werdt het ampt van Chartermeefler, door eenen der Burgemeefteren bekleed; doch Burgemeefteren en Oud-Burgemeefteren be- flooten toen, dit ampt te laaten uitfterven, en de waarneeming van het zelve te laaten aan den Klerk der Charterkamer, onder opzigt der twee Secretariflen van Burgemeefteren , die hiervoor egter geene wedde genieten (£). De Burgemeefter, die, in't jaar i748,Char' termeefter was, ftondt 'er, op den twintig- ften September des gemelden jaars, vrywillig' ^ lyk, van af. Het opzigt over de Charterka- De mer ^
(») Groot-Memor. N. VII. ƒ. 12.
(O B-efol. va» den Oud-Raad *«» Surgem. vaa *i 7*9' Ï7+4'ƒ• *I* vtrft. |
||||||||
|
' Secre- toegevoegd, die door de Stad betaald werdt
taris- (i). De eerfte Stads Klerken dienen, op eene SEN. Inftruftie van den jaare 1738, die, nogtans, grotendeels, de Ordinaris Klerken betreft; volgens welke, beide de eerfte en ordinaris Klerken verpligt zyn „ allen, die iet ter Se- „ cretarye te verrigten hebben, met alle ze- „ digheid en gefchiktheid, te bejegenen, en „ vaardiglyk te helpen." Voorts, is,by dee- ze Inftruéüe, ook het werk der Secretarye, tufïchen de eerfte Stads Klerken en de Or- dinaris Klerken verdeeld (*). De drie eerfte Stads Klerken, genieten, met hun drieën, eene vafte wedde van twee duizend guldens in 't jaar, en ieder twintig guldens voor kleeding, daarenboven. De overige inkomften van hun ampt beftaan uit emolumenten, die zy, gely- kelyk, deelen. Ordinaris Öe Ordinaris Klerken ter Secretarye heb- Klerken ben geene vafte wedde. De oudften en be- ter Se- kendften genieten de meefte emolumenten, die, cretarye. yoor ^ jongften, by verfterf of verandering van de ouderen, allengskens, toeneemen. Hun voornaamfte werk is het waarneemen der 0- penbaare verkoopingen van roerende goede- ren , in de plaats der Secretariflen : het ontwer- pen en in 't net ftellen van Schepenen- Kennifïèn , Kuftingen en Kwytfcheldingen , en het regiftreeren van dezelven ; het hou- den van verfcheiden' Rollen van de Bank van Schepenen , en van de ondergefchikce Regtbanken; en het houden der Belafting- Regifters, en der Domicilien - boeken; het maaken van uittrekfels uit alle deeze Rollen en Regifters , en het ftellen van veelerlei Aften, die, door SecretarifTen, getekenden uitgegeven worden. Zy dienen op eene In- ftru&ie van den zeventienden April des jaars 1716, en op eene laatere van den jaare 1738 : by de eerfte van welken, hun loon gere- geld is (ƒ). Schouts- ^ot de Secretarye , kan ook geagt wor- Comptoirden te behooren het Schouts-Comptoir enComp-en het CoMPTOiR van Schepenen. In Sehe™" het Schouts-Comptoir, zit de Secretaris van den Sgn#epe" Heere Hoofd-Officier, die twee Klerken onder zig heeft; gelyk wy, elders (g), uitvoeri- ger, hebben aangetekend. In het Comptoir van Schepenen, op het waarneemen van het welke, in 't jaar 1677, eene uitvoerige fchik- king gemaakt werdt {h), worden de Ordina- ris en geprivilegeerde Rollen , en ook, fe- dert het jaar 1749 , de Import-Rolle ge- houden en bewaard: ook de Regifters van de Requeften, waarop perfoonen in'cnieu- (d) Groot-Memor. AT. VIII. ƒ. z*f<
(e) Gioot-Memor. N. X. ƒ. 1S4.
(f) Groot Memor. N. IX. ƒ. 119. N. X, f, 1<4,
(£) VII. Deel, I. B«^_, W. ï8+. (h) Zie Gwot-Meawr. #. vj, ƒ.•*♦,.
|
||||||||
|
/
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
IV. Boek.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E G E ERIN G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
499
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Con-
CHER-
Qe, Ci-
pier. enz. «oen van
■liiirge-
fieefteren "ebben
er het opzigt over. Klerk van
de Char-
terkamer. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
mer ftaat, derhalve , tegenwoordig, in gevolge der Refolutie den jaare 1744, aan dtwee Secretariflèn van Burgeraeefteren, dievolgens eene uitvoerige Aéte, voormaals aan
den Chartermeefter verleend, alle Boeken en Papieren, welken zy gewigtig genoeg oordeelen, ter Charterkamer mogen doen leveren. De Klerk van de Charterkamer, die eene jaarlykfche wedde geniet, is gehouden, ter Charterkamer te verfchynen, wanneer Bürgegemeefteren op 't Stadhuis zyn. Burgemeesteren hebben hem, fomtyds, byzondere gun- ften toegedaan. In 't jaar 1683, is een Klerk van de Charterkamer van togt en wagt vry verklaard (/). |
huis, die Wouter Gr ebber szoon, voormaals r™
ft* hädt,5i>' mids *, nochm^cCH0Et-
Huisvrouw, aldaar, geenerlei Uitdraaeersge, Ci- neenng deeden (l). Doch , in 't volgende 1>1ER jaar, werdt Adriaan Janszoon van derGoude Qnz' in zyne p'laats, aangefteld (c). By de Or- donnantie voor de roedraagende Boden van den zeftienden January des jaars 1545, werdt den Concherge, als wefende 't hooft van de boden belaft, zorg te draagen, dat dezelve, ■benoorlyk.agtervolgd werdt (d). En by eene ""1™ fn zevenden Maart de jaars 1575, wordt hem verbooden , eemVe Ka- merlpden of Schermfchoolen * i„ Tstad huis, toe te laaten (e). öcacl De Cipier, of bewaarder der eevanm»
nen deezer Stede, heeft zyne wooning o%apier' f« t Stadhuis en uit dezelve toegang tot alle de vertrekken en kelders van de Boei jen. By eene Afte van myne Heeren van den Geregte van den tweeden November des jaars 1652, is hem toegedaan , zvdW weer te mogen ^ en fflis(^ M» mogen vatten. b
Volgens de jongfte Inftruélie van den negen
en twintigften Oftober des jaars 1754(7), is de Cipier verpligc „ te ontvangen alle de ge- „ vangenen , die hem , door den Schout , " i°Zrde Ba,iuwen va" Amftelland en van " Zw?erë %Meer> ofdoor derz^ver
„ Subftituiten of dienaars, geleverd worden- „ dezelven, zorgvuldiglyk, bewaarende, zon- „ der , buiten de boeijen , te mogen ver- „ nagten , dan met byzonder verlof van den „ Schout, die hem ook het verligten of ver- „ zwaaren der gevangeniffè veroorlooven „ moet. Hy moet de gevangenen voorzien „ van goed brood, pottage, bier enz., daar (6) Groot-Meinor. N. T. ƒ. 3n. V°°r
y) Groot-Memor. AT. 11. f. j. *
(d) Groot-Memor. N. II f 7'3 yit *"***»* * It. f. U ver, fi „« verfi) 171 (f) Refol. van den Oud Raad van Bürgern. l.t D ,„
OiUb. i7J<t. it, 23. Groot-Memor. N. IV. f. , ve'fi. ' CO De wooning van den Concherge in 't Starlt,, •
droeg , i„ de zelliende en zeventiende eeuwe i S naam van Stads Kooien , om dat 'er de Z ,' ,n voor de Regeering bereid werden. BREDERZal7den m den Spaanfchen Brabander (Act TV e d°et* eene Uitdraagfter zeggen: ' ' *c- vO» |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
CONCHERGE, CIPIER, BODEN, KA-
MERBEWAARDER , WAGTERS van de VIERSCHAAR en DEUR- WAARDERS van de HOVEN EN VAN DE GEMEENE
MIDDELEN. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Andere
|
Onder de andere Amptenaars, die, onmid-
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
SdS' N-£ delyk ten dienfte van 'c Geregt en "van
fte van 't de ^-egf ™ge, gefchikt zyn, komen, in de Geregt eerIte pka» , in aanmerkinge de Concherge eildeRe. en de Cipier. ö SSfr" ; Het W00rd Concherêe «f Conciërge was,
ge. in de middeleeuwe, van tweederlei beteke- nis. Men verftondt 'er een Bewaarder van
een Vorfielyk Paleis, en een' opperfle Geregts- hode door (a). De C o n c h e r g e deezer Stede heeft, overeenkomftig met deeze tweederlei betekenis, ook een dubbel ampt. Hy is Kas- telein van het Stadhuis, waarin hy ook zy- ne wooning heeft en hy neemt, als Hoofd der roedraagende Boden, de roerende of on- roerende goederen van zulken, die geregte- lyk uitgewonnen zyn, in arreft, zo verze hem, in voldoening van de fchuld, worden aange- weezen; waarna hy dezelven opveilt en ver- koopt , ten overftaan van 't Geregt; welk, nogtans, niet dan by de verkoopingen in Exe- cutie van onroerende goederen, verfchynt , £n zelfs daar, dikwils, alleenlyk , door ee- nen Secretaris, vertoond wordt. - Voor 't jaar 1544, vi"d ik, in de Regiflers der Stad, geen gewag gemaakt van deezen Amptenaar. Doch op den dertigften Oftober des gemel- den jaars, werdt Cornelis Jndrieszoon, ge- zwooren Roêdraager deezer Stede, by Bur- |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
lek
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
^r »e, M de K^fa-Z^SSZi
Dat hy de tafel fal brengen _ <£ASS en deur.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
gemeefteren, tot Concherge aangefteld, wor
oende hem de wooning vergund in 't Stad |
nT,u 1 lïooken' zekerlyk, de woonüig van den
Concherge betekent. En in dien zin, vat ilf't 3 Keuke ook op, by Hooft, verhaalende (IV.Boe,Tbl 1350 ^Biirghermeeßers,}n 't jaar i567 '^ drang der volle markt te fcimwen, achter door ds
Keuke, van V Stadthuis af gingen. Vw 3
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
(') Groot-Memor. N.VII. f. is vetfi.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
/
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMSTERDAMS
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5oo
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[1395], ten eeuwigen dage, aan de Stad op- CoN-
gedraagen (b). De Boden dienen, op eene chEr' J Inftruftie van den vier en twintigften January GE■> des jaars 1626; volgens welke, zy verpligtPIER zyn „ den Schout, Burgemeefteren en die van enz' „ den Geregte ten dienfte te ftaan; in be- „ hoorlyken getale, op het Stadhuis, te ver- „ fchynen; niet van voor de byzondere Ka- „ mers te vertrekken, dan na dat de Heeren „ afgegaan zyn; de Loos- en Eigenpandingen „ uitteroepen; dagvaardingen en arreften te „ doen, en daar van nette aantekening tehou- „ den; de partyen, zo alsze hun opgegeven „ worden, uitteroepen en in te laaten; 's Hee- „ ren Executie by te woonen, en, daaF eq „ elders, voorts, alles te verrigten, wat tot „ het ampt en den pligt van eenen Stads Bo- „ de behoort (i)." Aan de Boden zyn, by verfcheiden' Keuren, zes ftuivers voor elke dagvaarding of boodfehap toegelegd (k). Zy moeten zig, ingevolge van een byvoegfel op hunne Ordonnantie van den negen en twin- tigften January des jaars 1726, niet alleen 's morgens, maar ook 's nademiddags, van den eerften April tot den eerften Oftober, van drie tot vyf uuren, en van den eerften Oftober tot den eerften April, van drie tot half vyf uuren, in bekwaamen getale, in 't Stadhuis, in de Bodens-kamer, laaten vinden. Ook moeten zy zorg draagen, dat 'er, in de week , tot 's avondsten agt uuren, altoos, eenige Boden t'huis zyn, om arreften en andere boodfehap. pen, die geen uitftel lyden können, te doen, voor dubbel loon. Zy moeten niet weigeren, arreften te ontdaan, die, door eenen anderen Bode, gedaan zyn , wanneer 't hun van 't Comptoir van eenen Procureur opgegeven wordt, evenveel, of de Arreften , door de Arreftanten zelven , of door hunnen Procu- reur , opgegeven geweeft zyn. Doch, in 't jaar 1726, is hun verbooden, arreften te doen, op geld of goederen van gekroonde Hoof- den (/). Voorts, zyn zy verpligt, de Aften van hunne Kxploiäen, 's morgens na dat de- zelven gefchied zyn, uit te geeven, en de Aften der gewoonlyke Dagvaardingen ter Vierfchaar , 's Donderdags van de Vier- fchaar, 's morgens voor dat dezelve aanvangt. In geval van InterdiÜie van nieuwe werken, moeten zy relateeren of verhaalen, aan wien zy 't Exploift hebben gedaan, en of zy de luiden werkende gevonden hebben (in). Vol- gens eene orde van Burgemeefteren van den jaare 1682, mogen zy , voor zonnenonder« gang, in geene herbergen gaan, noch gela- gen (h) Handv. bi. nj. [n.]
(i) Handv. hl. 632. (4J Handv. U. 637. (/) Refol. van <fe» Oiid.Raad van Bürgern. 1« F'ir, 17s«.
ƒ. JJ. (n) Handy. hl. «37, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
voor genietende negen Huivers 's daags van
ieder gevangen , die , op koften van de hooge Overheid, zit, en van de anderen, tien duivers; doch van de Civile gevange- nen of gyzelaars, twaalf ftuivers, of zo veel meerder of minder, als de Heeren Schepe- nen oordeelen zullen te behooren: zullen- de voor zulken, die, volgens appointement van Schepenen, op kleine koften, gevan- gen leggen, niet meer dan zes ftuivers 's daags worden betaald. Doch, wegens het onderhoud van voornaame gevangenen , mag hy zig met dezelven verdraagen; al- hoewel niet, dan met verlof van Schout en Schepenen. De ipys, drank, kleede- ren enz., die, met kennis van den Schout, van buiten, aan de gevangenen gebragt worden, moeten behoorlyk worden onder- zogt: en vooral gelet, dat hun geenerlei werktuigen, waarmede zy zouden können |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
CON-
C HER- GE, Ci- pier enz. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3?
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
•)■>
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5)
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
M
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■)■>
|
uitbreeken, of anderszins misdoen, gebragt,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
of gelaaten worden: ten welken einde , de
,, gevangenen en gevangeniïlèn, driemaal ter „ weeke, door de Dienaars, of door de twee „ Timmerluiden, die aan de Stad werken, „ bezogt moeten worden. Gevangenen,die, „ om eenige hoofd-misdaad, zitten, mogen, „ door niemant, worden aangefproken, dan „ met verlof van den Schout: zelfs niet, door „ den Cipier of de zynen, over de oorzaa- „ ken van derzelver hegtenis, dan met gelyk |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J»
|
verlof. Eindelyk , is de Cipier gehou-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den , in zaaken zyne bediening aangaande,
den Heeren Schout, Burgemeefteren en Schepenen te gehoorzaamen (g)." Hy heeft eenen Knegt onder zig, die, door Burgemees- teren , wordt aangefteld. Tegenwoordig, zyn, hier ter Stede, veer-
tien Stads roêdraagende Boden: en nog drie reizende Boden , die de Afgevaardigden ter Dagvaart in denHaage verzeilen,en ten dien- fte ftaan; en, in andere reizen, ten behoeve der Stede, gebruikt worden. De eerften veer- tien worden roêdraagende Boden genaamd,om dat hun eene roede of ftaf*, ten teken van hun ampt, ter hand gefteld wordt. Ook plagten zy, al van ouds, bullen, met Stads Wapen, op de borft te draagen, wanneer zy, in 't waar- neemen van hun ampt, uitgingen : 't welk, in laater' tyd, alleen door de reizende Boden, naargekomen; doch, onlangs, wederom, om- trent alle Stads Boden , zonder onderfcheid, ingevoerd is. Het Bode-ampt is, naar alle waarfchynlykheid, zo oud als de Regeering van Amfterdam. De begeeving van het zelve plagt aan den Graave te ftaan; doch werdt, by eene Handveft van Hertoge Albrecht van den een en twintigften January des jaars 1394 (g) Gioot-Mcmor. N, XI. f. jy;.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stads
Roêdraa- gende en reizende Böden. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IV. Boek. R E G E E R I N
|
|||||||||
|
G.
|
|||||||||
|
'rJ
|
|||||||||
|
Sr f* ï*0 (W); Ia, fjaar Z 6Ö°' Werdt een vier> aangefteld te Wezen frl Zv hehh.n , .
.S?Ci B°de' die^to^hadt, dathy arrclfc en naar't ichynt, den oude i ma M^0/"1' Co** *** ST"t h;dC geda3n' fch00n hy ZUlkS niet ëe' **«* ** / federt veeT "ar n nt re? ' T%
De Boden zyn verphgt , jaarlyks, na de re vertrekken van 't Staéhpfe« bei 7 * verandenngderRegeennge, met overlevering dienen, by de afkondigingen van dePuiif hunner Roeden aan Durgemeefteren verzoek en by het trouwen voVsehepenen !-' harden r,r zATk" "^f" "SKi^ by het °mSaan der Geraagrigde/ tot de S
harden (p) Zy hebben, reeds m de zeftien- ting en weering van 't Brood en der CW de eeuwe (j), maar,byzonderlyk, federt het luiden van d! foS^bakkSs Alle WeS'n jaar 1626, eene Bos gehad, die, toen,door des Vrvdao-« rl ^," Aiieuce^n, . Burgemeefteren, opgeregt werde, en waar- dat J&l " ^^ *|
over, jaarlyks, m de maand January, twee als de Biljetten, waarbTÄv ' * r hunner, uit een dubbel getal, door Bürge- tenmeel bepaald word'CO bvrf V11 " meefleren, gekooren worden, een tot Bos- Grutters en Meelflyters oïn Jh™ 1 meefter, en een tot Rekenmeefter; waarby Zy houden ook aaSning IÄÄ
nu nog een buitengewoone Rekenmeeller dooden, en zyn alleen bevoegd verMaard ™ wordt gevoegd Zo dra iemant Bode wordt, alle 's Lands-Plakaaten en StedelvkeSi moet hy zes guldens in de BofTe geeven, en alomme, aan te plakken, waarvoor zy ofvS voorts tien ftmvers, alle maanden. By over- Stads wege, of van wege de Gilden Vee" vdenvaneen Bode of van zyne Huisvrouw, ren, Collegien en Genwtfchapjïn ten be worden hun zo zy 't begeeren, vyf en twin- hoeve van welken, de Plakaaten of Keuren Dg guldens uit de BofTe toegelegd. Ook kon- gemakt zyn, betaald worden Anh ÏS? nenzy, by ziekte of ander merkelyk onCc- huis ma«r ™i- S. WOrden' ™n l Stadi luk twee guldenster weeke trekk/n uit^e ™,oo^T^ZZ ™^£^ Bofle De boeten, die zy zo zy onbekwaam del aanplakken, dan Zy («). Zy hebben vrv op t Stadhuis komen; eikanderenfchelden of heïd om den tooren m 't Stadhuis ce L liaan; of m andere gelegenheden,verbeuren ten he/ien ™ «1 ^aanuis te laa- 'moeten ook in de Bo^gelegd worden^ «^Ä: SS >
, reizende Boden vervullen zo zy 't verkie- omtrent zeker Ldeel , hemoefeWdb zen, de plaatfen der Roêdraageren, wanneer de voordeelen van het bezien vafdefToi W dezRelvfnR°P/nVaIlen- , rr , ren en h« Uurwerk (V). Zy Tniï™neeZ
*ST" ßy de Boden' voeSen wy den Kamerbewaar- vafte iaarlvkfche wedde ™ „V fen,e
Ä der van 't M* « da Waakersof Oppa, deelenTove fgfT o„dleTenva„t„-at,t
SM,* fes »an de Vierfchaar, die twee ui geralzyn. met den Kamerbevvaarder, die ™ aïcenTr,
»Wag- De fmerto^&r «»•«»*»«, ia, eerft veel vnu trekt, als zy mèt hun beide W.
PP»Ï™ m 'far '?6*- «angefteld, zynde zyne poft, fpreekeu hier „iet van de S™„, Z*
»deVto. voorheen, door de Waakers van de Vierfchaar, tot bewaartatr van 't Stadhuk ZS,' '
^ rSerge^otf'dat^'voÉi £ "»J Ä^-"
vertrekken v?n 'tehuis .« fee^geÄÄ^^" «* '
Z^rZB£j£ïg. Teo! ,^ £äkf««-. * «** D«
nfnri o« n „^^ ,«r>^^o„ ui b legurreeKicne betrekking hebben tot de Re waardere
Pend en geflooten worden, riy bezorgt pen- geering der Stad, en van welken wy, n dit va" d»
nen, inkt en papieren de voornaamfteCol- Boek, hebben gehandeld, zyn 'w n& tweT g00®* legien op t Stadhuis, en ziet toe, dat de derlei anderen hier ter Stede, die van \\II' Saade ert meubilen in de vertrekken, in goeden ftaat, wege, doch op aanpryzino- van Bull a uTT onderhouden worden, geevende van 't gene ren*, 'worden aangebeld f 2\^^%S& nieraan ontbreeken mögt kennis aan den Con- Lands dienft zyn En deezen zvi in s waarders cherge, die daarin, met bewilliging der Hee- waarders oïExploiftcurs van den lil d PVa ren Thefaürieren, voorziet (r> Zo de Waa- de en Hove vin Hollana Vn^T'% iZ'^' kers of oppqßirs in de Vierfchaar dezelfden ders van des gemeenenLanl tJïZ^l™**» zyn to.nnoato.fFagtmmderm/ctaar eerften zyn, tegenwoordig "aafïS dt^ ^genoemd werden, fchynen zy voor tweeden a& in getal. HLÄ beiden 1 eerft, ln den jaare i57o, ten getale van ä j C») Groot-Memor. N. VII. ƒ, 82. M HoCI »„.,r,
(P) Handv. W. 636. * (/\ Vetvolg </er Hsnd». 4/. sy, 9*- J
J?) Gtoot-Memor. N. II. f. ,„ ,„/•, W ?"? ,V- *'* 7°2'
i,S;i Refol> «» ^» O*«-*»«« *- fcem. van » M ,/,? ifc. "V" °Ud' "*" t£em' T""1 ** ^
(»J VI, Z)«/* n. BoiKt *'• »«*•
|
|||||||||
|
AMSTERDAMS REGEERING.
|
||||||||||||||||||
|
VII. Deel.
|
||||||||||||||||||
|
Soa
|
||||||||||||||||||
|
plakte Biljetten, dan met voorafgaande ken- co#'
nis van 't Geregt: en 't ontbreekt niet aan che'1* voorbeelden van Deurwaarders, die, dit ver- GE? zuimd hebbende, door 't Hof zelf, in 't on- PIER . gelyk gefield zyn (b). De Deurwaarders der eIU' beide Geregtshoven hier ter Stede hebben , gemeenlyk, met kennis van Burgemeefleren, eene onderlinge overeenkomft gemaakt, de verdeeling van hun werk, en van het loon, daartoe bepaald, betreffende (c~). De Deurwaarders van 's Lands gemeene
middelen worden , op gelyken voorflag en aanpryzing, door de Heeren Gecommitteer- de Raaden, aangefteld. Zy moeten alle In- finuatien, Sommatien, Gyzelingen en andere geregtelyke verrigtingen uitvoeren, in zaaken de gemeene Lands middelen aangaande (d). Tuflchen hen is ook , fomtyds, met toeflem- ming van Burgemeefleren, eene overeenkomft getroffen, volgens welke , elk hunner een vierde gedeelte van 't gene hy verdiende voor zig behieldt, en 't overige in eene gemeene beurs bragt (e). Burgemeefleren hebben , fomtyds , eenen Deurwaarder van 's Lands gemeene middelen verbooden, zyn ampt lan- ger waar te neemen (ƒ). |
||||||||||||||||||
|
plagt, voormaals, veel grooter te zyn; doch
in 't jaar 1694, werdt , by myne Heeren van den Geregte, reeds beflooten, het getal der Deurwaarders van de gemeene Midde- len tot op twaalf; en in 't jaar 1695, dat der Deurwaarders van de beide Hoven tot op zes te laaten uitflerven (*). Sedert, is derzelver getal nog meer verminderd. Zy moeten beiden Burgers deezer Stad zyn, en hunne Commifïïen ter Secretarye doen regis- treeren, eer zy hun ampt oefenen mogen (y). De Deurwaarders der beide hooge Geregts- hoven worden , door 's Lands Staaten, aan- gebeld , op voorflag en aanpryzing van Bur- gemeederen. Zy zyn verpligt de Provifien, die, door de hooge Geregtshoven, verleend worden, en 't gene hun verder, door dezel- ven , gekaft wordt, hier ter Stede en elders, ter executie te leggen (z) , zorgdraagende, nogtans, dat zy deezer Stede Privilegien niet krenken; tot agterdeel van welken , de Ge- regtshoven geene Mandementen verleenen mo- gen, dan, in zekere gevallen, en onder zekere voorwaarden, elders (a), aangetekend. Zy mogen, in 't byzonder, geene afkondigingen doen , noch van de puije, noch by aange- (x) Keurb. R. f, s, +<• verß,
(y) Handir. tl. 701, 701. (*.) Groot-Memot. N. VIII. ƒ. 91 verß. («) Zie v. Deel, I. Bot{, il. i. f» Grotius Verantw. XII. Cup. tt. in «•«. |
||||||||||||||||||
|
(b) Snds Miflïven N. XXV. ƒ. jo.
(c) Groot-Meinor. N. IX. f. 5*, 17J. N. X. f. %i verf,,,
N. XII. /. in. (d) Groot-Memor. N. VIII. ƒ. 63 verfo.
|
||||||||||||||||||
|
w
|
Groot Memor. N. IX. ƒ. 60 verf:
-Gioot-Memot. *v. VIII. ƒ. 71 verft, »f den rand.
|
|||||||||||||||||
|
Bï-
|
||||||||||||||||||
|
5^3
BYVOEGSELS en VERBETERINGEN |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
der voorgaande
|
_ vtnge.
Stuk bl. col. reg.
tujjchen de eerfle en tweede dwars-
flraat.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Voorrede.
■*»• IX. reg. 8 flaat en gaf in 't jaar 1694, eene lees
en men gaf, in 't jaar 1694, zvne *-~ X. — 25 v. ond [laat numereert lees nader om-
fchryft ~~ XI. — 10 v. ond. flaat doorgaans lees dikwils
— XIII. in de Jant. flaat eene Keur enz. lees twee
Keuren , eene op 't timmeren, welk, niet nader dan dertien voeten aan der onder graf te, of Voorburgwal, en niet nader dan tien voeten aan der nyer grafie, of Agterburgwal, ge- fchieden mögt , waaronder flaat : Dit wert gbewilcoirt den XX\]flen dach in Aprille anno XCf X. [dat is, 1399-] en eene, tegen het timme- ren buiten der nyer grafie, waaron- der ftaat Dit wert gbewilcoirt, den leflen dach van Mairte anno M. C C C C. een. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
67.
78.
93-
96 |
no flaat den blaauwburgwal lees de
blaauwbrug.
37flaat Dyk, /*«Dyk,van Zeeburg 13 I
1-27 n
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
v.ond. \./taatvATsi den Vondel lees
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
96.
ns:
124.
129. 149.
184- 188.
219. 246. |
14 I VAN Vondel
v.ond. j 10 v. ond. flaat den kes de
19 flaat volgde lees volgden 30 flaat Goudzee lees Gouds-ee 18 flaat Henrik den IV. lees Henrik den VI. 16 van ond. flaat nog lang te leezen ge- weeft zyn. lees nog te leezen zyn. 24 flaat die lees dien 21 flaat hy lees hy,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk. bl. col. reg,
X. 5.1. 24, voeg by, agter 't woordfazt: welk huis,
in 't jaar 1654, door Jacob Ja- eobsz. Hinlopen en Hendrick Reael Pietersz., verkogt is; doch noch den ouden naam , Hinlopen, in den gevel voert. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
18 voeg by, na 1578, en veelligt al fe-
dert het jaar 1567, 249. 2. 25 van ond. flaat oude Kerke, lees nieuwe
Kerke, ' |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
254-
284. |
3 flaat in lees en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
22 flaat Voetboogsfchutters-Koor lees
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1.
2.
1. 1. 2.
2. |
7 flaat geenen vallen lees geen vafte
5 van ond. flaat uytere, lees uyteren. 7 flaat ad ad lees ad id 20 flaat fpreeken bes fpraken 9 flaat nieuwe, lees nieuwe |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
326.1.
|
Handboogsfchutters-Choor
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
9
16. 20. 24. 25' |
13 flaat oude Kerke, lees n ieuwe Kerke
— 469. 2. 23 van ond. flaat Bon lees Ben
— — —21 van ond. flaat Jonas lees Joris
—------l9 van ond- voeg, na Sebafiiaan Egberts-
zoon, Joban Pietersz. Reaal,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
— 487.1.
|
37 flaat Davelaar lees Cornelis van Da-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4 v. ond. flaat nog, lees plagten te en voeg.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
op den onderflen regel agter 't woord
vercinimerd. Doch het uurwerk, eenige jaaren, ontfteld geweeft, en het Toorentje bouwvallig gewor- den zynde, is het laatfigemelde, op bevel van Burgemeefteren, en op Stads koften, in 't jaar 176Ó, af- gebroken. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
velaar
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
— 510-
|
1. 15 flaat groote lees kleine
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
----------— 29 van ond. flaat De nieuwe Polder werdt
federt, de Bovenkerker Polder ge!
naamd. lees De nieuwe bepolderino- in twee Polders onderfcheiden' werdt, federt, de Middel-Polder en Boven-kerker Polder genaamd — 550. 2. na 2 van ond. voeg in : Wy hebben '
hiertoe, van de bezendinge aa'n de
Steden en van derzelver uitflag, gefproken, genoegzaam met de el gen woorden van deRefolutien der algemeene Staaten en der Vroed- fchap deezer Stad, en van de befte Hiftoriefchryvers van dien tyd. Doch, federt, zyn ons ter hand ge- komen de eigenhandige Aanteke- ningen van den Heere van Aarts- bergen zeken, op wiens fcherpe aanfpraak te Dordrecht, zo veelte |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
26.
28. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
. 26 v. ond. flaat gelyken lees gelyke
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
40 flaat tufTchen den Nieuwe-zyds-Voor-
burgwal en den Singel, lees tufTchen den Nieuwe-zyds-Agterburgwal en de Heerengraft, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
33- 1.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
29 flaat alleenlyk, lees, tot in 't jaar
1766,
18 v. ond. voeg agter 't woord gebleeken : hoewel 't my ten hoogfte waarfchyn- lyk is. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
42.
57- |
11 flaat Graave, lees Graave
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2.
1. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2 flaat HouTTuiNNEN lees Hout-
tuinen m ^c-TTTr^5 v'ond' doe wt de 'woor^n een SanS»
*U. o i UK, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Xxx
|
zeggen geweeft is. Zy zyn,zo ver
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
L S en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BYVOEGSE
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
504
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Siuk
I. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bl. col. reg.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl. col. reg.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zeid hadt, te zullen voeren, wan-
neer die van Dordrecht niet aan de hand kwamen , alleentyk» zou beüaan hebben in eene vraa- ge, door den Prinfe te doen, aan ieder Lid van denOud-Raa«, wat men dagt, dat, volgens ke" |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zy de bezending en derzelver ge-
volgen betreffen, voornaamlyk, op- gelteld ter zyner verdediginge. En wy hebben gemeend, dat de on- party digheid, die een Hiftoriefchry- ver nimmer uit het oog behoort te verliezen, van ons vorderde , dat wy 'er eenige byzonderheden uit mededeelden, over welker gewigt en gegrondheid , wy den Leezer laaten oordeelen. Hy verhaalt dan, ,, dat, de Ge-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
35
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
11
|
vier en twintigfie Lid der Un'>e>
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
„ behoorde gedaan te worden, oW
„ trent zulke Leden, die nog zwSfi' ,, righeid maakten? Dat hy, in ,, allen geval, niets gezeid hadt» ,, dan 't gene , met de meening „ van zyne Hoogheid en van de ,, andere Heeren Gedeputeerden ,, overeenkwam," waarvan hem» naderhand, eene Acte verleend werdt, die ik zelf in handen ge" had heb, en die , van woord tot woord, aldus luidde: Memorie van't gerne byfynbooc-
beyt ende baer Hoocb mog. Gede- puteerde d' beeren van Arsbei' gbe , mauregnaut, van Rents* woude , Clant , van Asperen, Lucajfoon, ende Treßrier Bras- fer gerefolveert ende mondeling1 geproponeert is geweefi den X Juny Anno 1650 tot Dordrecht« Syn hoocheyt ende de heeren h&er
ho: mo: Gedeputeerden tot de belendinge aen de Steden van de pro* vintie van hollandt, hebbende, tot Dordrecht ontfangen dilatoire aß** woort op d'eerde propoiitieaende11 Outraet gedaen , hebben bevond^11 dat daermede haer ho: mo: Refo^' tie ende oochmerck, niet alleen }a . die Stad, maer oock by gevolch 'fl andere Steden vruchteloos fotfOe werden geftélt, ende ondertuffcheI* de feparate licentieringe enderediJ^. tie van 's Landts militie haer efte ibude gewinnen. Ende daer ov naer voorgaende deliberatie goeté vonden te verfoecken nieuwe C°^e vocatie van den Outraet. En^er_ felve geobtineert hebbende, teuee. toonen dat fyn hoocheyt ende ren Gedeputeerde niet gefint f-te[t te prejudiciëren de' Souvera1 prQ_ rechten ende liberteyt van & ^ vintie van hollant ofte L.ede" n dien over t formeren ofte inbr » j van provinciale advyfen, ffl^e n eer defelve te helpen cpnierverc^ met ende-door het main«en vanV algemeene Unie der gef^menY/fel- Bontgenooten. Edoch alloo o6ver- ve Bontgenooten beforcb.de» . breeckinge van de Unie in ae v Dfe- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n
|
deputeerden van Gelderland, van
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
welken hy een was, zeer fchoor-
voetende gekomen zynde, tot de gewigtige Refolutie van den vyf- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■>■>
|
den Juny; hy zig, niet dan met
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
moeite, beweegen liet, om de
Commiffie tot de bezending te aanvaarden ; dat hy het eerfte voorilel der Gedeputeerden , te Dordrecht, hebbende voorgele- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
M
|
zen, waarop flegts algemeen ant-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
woord gekomen was; terftond al,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
)t
|
befpeurd hadt, dat zyne Hoog-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
heid , ligtelyk, zou hebben o-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vergeflaagen tot iet geweldigs,
doordien hy hem en den anderen |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gedeputeerden, niet donkerlyk,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
»f
|
te verdaan gaf, dat de Burgery
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*•»
|
en de Regeering onderling ver-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
„ deeld waren, en dat de Burgery
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
»>
|
zig, op den minßen wenk, flellen
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zou tegen de Regenten. Dat de
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
?>
|
Gedeputeerden daarnaar egter
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
niet geluifterd hadden, en dat hy,
Aartsbergen, in 't byzonder, den |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Prins, te vooren al, alle gewel-
dige onderneemingen ontraaden |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
hadt, wanneer hy meende te be-
fpeuren, dat zyne Hoogheid daar- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
toe meer of min neigde. Dat de
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J»
|
Prins , wyders, onder 't raad-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
pleegen met de Gedeputeerden,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
»
|
hadt gezeid, dat hy, als die van
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Dordrecht niet wel wilden, eens
zien zou, wat in zyn briefkeflondt: en dat hierop geantwoord werdt, dat zulks den Gedeputeerden niet |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J»
|
aanging, welker dienfl , alleen-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lyk, in 't gebruiken van middelen
vanindutlie, of overreeding, be- flondt. Dat de Heer van Aarts- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
»»
|
bergen , 's anderendaags, de aan-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fpraakdeedt, die zo euvel werdt
„ opgevat; doch dat, met dezel- \, ve, niets geweldigs gemeend was. „ Dat de ändert taal, die hy ge- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VERBETERIN
|
|||||||||||
|
G E N.
|
|||||||||||
|
505
|
|||||||||||
|
Stuk bh col.
feien van den vreede door feparate I. — caflatie ende reductie van gemeen Crychsvolck, ende daeruit niet dan fwarigheyt ende onheyl te gemoet zagen. Dat haer ho: mo: goetgevon- den hadden tot weeringe van dit fchadelycke quaet in fyn geboorte, te doen recht informeeren de Leden defer Provintie, ende defelve ferieu- felyck te vermanen tot het debvoir daeraen zy gehouden zynuyt erach- te van de Unie. Ende dat daeromine fyn hoocheyt, ende zy heeren Ge- deputeerde uyt den name van de Bontgenoten verfochten den Outraet defer Stede, als mede part hebbende in de Unie en 't wel off' qualyck va- ren van het Lant, dat fy willen hel- pen repareren de Contraventie te- gens dUnie gefchiet,met applicatie van het 23=. art1, van de Unie, en de obfervantie daer op gevolcht. Ende tot dien eynde helpen conti- nueren de betaelinge van de geli- centieerde militie , tot dat de pro- vintien over 't (luk van Caflatie foude wefen vergeleecken met ver- claringe dat men niet en foude ver- trecken voor ende aleer dat men de- fen.aengaende hadden becomen po- fitive ende Cathegorice antwoort, ofte dat men genootfaeckt foude we- fen andere tale te gebruyeken. Alle t welcke by d heer van der Capel- len van Arsberghe uytgefproocken ende met redenen ende exempelen daer toe dienende bekleedet is ge- worden , Bedanckende d' hetren van den Outraet uyt den naem van fyn hoocheyt ende heeren Gedeputeer- de over haer Acht: verclaeringe van dat fy willen onverbreeckelyck ver- blyven by d'Unie, ende verfoecken- de dat defelve dien volgende effec- tivelyck helpen repareren den in- breuck in d'Unie gefchiet door Pro- vifioneele betaelinge van de geli- centieerde militie, alfoo daerin geen befwaer offprejuditie de Heeren Sta- ten van hollant en de Leden van dien aengedaen wierde , fynde de feparate caflatie een contraventie van de Unie ende alfulcxby d'Unie voor nul verclaert. Waerop alfoo den Outraet afge-
treden is geweeft, latende fyn hooc- heyt ende heeren haer ho: mo: Ge- deputeerde verblyven, gelyck voor- geflagen ende verfocht was in de plaatfe van audiëntie ende weder- omme naer. gehoudene deliberatie binnen geftaèn heeft den Outraet bedanckt fyn hoocheyt ende heeren haer ho: mo: Gedeputeerde ende verclaert op het geproponeerde te füllen geven fatisfaflie aen fyn hooc- heyt als haren Stadhouder , edoch getoont misnoegen te hebben over iets van 't geene gereprefenteert was, Xxx a
|
|||||||||||
|
en verweygert aen te wyfen, waer
uyt dat misnougen procedeerde, 011- aengefien den Outraet by de heeren haer ho: mo: Gedeputeerden inftan- telyck verfocht wierden , daervan ftaende Vergaderinge te willen ope- ninge doen ende in vorder commu- nicatie komen. De toegefeyde antwoort ende fa-
tisfaflie door Gedeputeerde uyt den Outraet aen fyn hoocheyt gebracht wefende is bevonden dat delelve was ftreckende tot bevorderinge van pro- vifioneele betaelinge van de gelicen- tieerde militie, ende alfulex onno- dig geweeil vorder inftantie te doen ofr andere tale te fpreecken, die an- derfmts gebruyekt ende geexpliceert foude fyn geweeft, naar't geene fou- de voorvallen en anderfints geoor- deelt was overeen te komen met den teneur van de Unie ende onderhou- dinge van defelve, fonder daer on- der eenige comminatie off feytelic- heyt begrepen te' hebben. Hier van heeft fyn hoocheyt en- -
de heeren haer ho: mo: Gedeputeer- de , ten verfoecke van den heer van Arsberghe , bovenfhende relblutie ende verhael bygefchrifte doen {lel- len, met verclaring dat by defelve in de voorfchreeve mondelinge Pro- pofitie niet anders is gefeytgeweeft, als 't geene conform was onfe In- tentie ende de letter van het 23e. artieul van de Unie. Aétum in 's Gravenhage den 10 Augufty. An- no 1650. Cgetekend}
G. P. D orange
Alexi-. van 'der Capellen , Js.
Maurenault, Johan van Ree- de , Adr. Clant , Bn. de Boet-. ZELER ET d'AsPEREN, GüILLe.
Lucas . . . Brasser.
Wyders, verhaalt de Heer van
van Aartsbergen „ dat, toen de „ bezending te Dordrecht zo wei- „ nig vrugt gedaan hadt, hy en ee- „ nige Gedeputeerden den Prins „ geraaden hadden, dat hy alleen „ in de overige Steden zou gaan, „ en hen naar den Haage laaten j, keeren, om verflag te doen, al- j) zo hy, om hunnent wille, on- j, aangenaam was in de Steden; „ doch dat hy daartoe niet ver- „ Haan wilde:" waarop de reis was voortgezet, met zulk een' uitflag, als wy, te vooren, verhaald heb- ben. Stuk
|
|||||||||||
|
i
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V O E
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
50Ö
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl. col. reg.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl. col.
I- 557- 2-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
verfchillende manstronien.
17 van ond. voeg , na 't woord worden-
Doch dit gantfche gebouw is, in '• jaar 1766, ten gronde toe, afgebrO' ken, en veel Merker en deftiger van fteen herbouwd. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4 Ha 't raoori Stad üfltfg #y> van wel-
ke , zo wel als van 't vatten der
zes Heeren,de Heer van Aartsber- gen verhaalt, op deezen zelfden ogtend, voor 't eerft, kennis ge- kreegen te hebben. 2$ ßaat Amftelland, lees Amfterveen, 21 van ond.ßaat daar aan volgende, de Officiers en Regters der Plaatfe , daar de misdaad begaan was, lees des volgenden jaars, de Officiers en Regters over het territoir, waaron- onder de misdaadigen woonagtig waren, met uitfluiting van de Offi- ciers en Regters der Plaatfe, daar de misdaad begaan was, 45 ftaat zes en dertig lees zes en een derde 24 van ond.ßaat den top der fchoorftee- nen lees het dak. 15 De brand in 'tPeflbuis, bier, op 't jaar
1731 verhaald, moet op "'t jaar 1732
bl. 740. na reg. 5 verplaatß worden.
27 ßaat des gemelden jaars, lees des jaars
i73i>
7 van ond. voeg hy na "'t woord Lantaa- rens. Sedert zyn 'er ook twee,aan de twee hoeken van 't midden - uit- ftek van den agtergevel geplaatft. 31 voeg na 't woord nooten. In den zel- ven, hangen zeven en dertig fpeel- klokken, van welken 'er vyf en der- tig door middel van de trommel werken. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 32. 1.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
596. 1.
624. 2. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
34- i«
35- 1.
35- 2-
37- i-
40. 1.
41. 1.
|
21 ßaat marmeren lees uitgehouwen
24 ßaat Entheus lees Antaeus.
14 voeg na de woorden halven ftuiver, bo-
ven den halven Huiver,dien de Boek- houder der Waage trekt; in de Aant. ßaat Sciedamo lees Scie- darai 12 van ond.ßaat Leenccdul, lees de Leen*
cedul, 18 van ond. voeg, na 't woord geloopen.
Alleenlyk wordt, tegen de kleine Vleefchhal, nog, nu en dan, mee verfche waar, voorgeftaan. 11 van ond. voeg, na 't woord runderen»
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
— 733- h
— 737- 2-
— 739- 2.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en niet minder dan halve en in ds
citatie (r) agt er f. 235. verß, U. ƒ 43 verß). — 42. 1. 12 ßaat al federt veele jaaren, geheellyk
verdweenen. lees by eene Refolutie
van Regeerende en Oud-Burge- meefteren van den dertigften Ofto* ber des jaars 1738, te niet gedaan- — 44. 1. 18 van ond. doe uit het woord ftoelen,
----------— 10 van ond. voeg, na 't woord werk de woorden beneden, en twee boven
— 45. 1. 6 lees, na 't woord eertyds, het Baard'
fehuys, welke naam my, reeds in
eenen Schepenen-brief van den jaare 1456, voorgekomen is, en» naderhand, ook — 45. 1. 32 ßaat Kloveniers burgwal lees Fluwee'
len-burgwal
— —— 2. 10 voegvoor't woord agrer het woord vooU
— — — 2 van ond. na 't woord maaken voeg ö'
herftellcn
— 46.1. 3 ßaat op Ooftenburg, lees op Witte"''
burgen Ooftenburg,
-—------— 17 van ond. ßaat Karrhuizers-ftraat, W
Karthuizers- of Gietersftraat,,
— 47. 2. 4 ßaat drie lees vier
— — 2. 6 na 't woord ftaan: voeg een ten el
de de Karthuizers- of Gieterstfr?a '
aan de Noordzyde, waar de Opzie der der Vuilniskarren ook zyne*v0°" ning heeft, — 50. 1. 24 lees, na 't woord bezetten. Voort*, iS
'er, by de Jagthaven, ten ein<*e "ef
groote Kattcnburger - ftraat , e£^ Wagthuïs', welk met eenige Scbf' ters bezet wordr. .gS — 54. 1. 26 ßaat plagt uitgehouwen te zyn>
is uitgehouwen, &uk
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 6. 2.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
___ 8. 1.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
.— 11. 1.
___ — 2. — 16. 2. 2
|
3 voeg na't woord is.Delaatfte dient nu
tot eene Tekenfchool. 3 van ond. voeg na't woord worden.Na«
derhand, zyn 'er nog drie by ge • voegd. voeg by, na 't woord heeft. In dit Poor- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
taal , is een trap naar boven, naar
Schepens- en Schouts Comptoir, en een andere, naar de Boeijen,bene- den. 2 ßaat zuidelyken lees ooftelyken 24 van ond. voeg na 't woord Manufac-
turnen , de Hoofdmannen van het
Lakenverwers-Gilde, 16 van ond.ßaat 1760, lees 1752,
5 voeg agter 't woord zitbanken, fchuins
17 van ond. voeg na 't woord herbouwen.
Zy is nu twee honderd vier en twin-
tig voeten lang ^ en 't middenplein is, met de gaanderyen, die drie en twintig voet, vyf duim breed zyn, honderd negentien voeten breed. 11 van ond. voegna'twoord worden.Ook ftaan 'er boven ieder pilaar twee, en dus, in alles, twee en negentig |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
20. 2.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
- 25. 1.
- 27. 1.
-. 30. 1. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VERBETERINGEN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk
U. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bl. col. reg.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk. bl.
n. 81.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
col.
I.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
reg.
28 voeg, na Vwddie, in't jaar 1740,
36 fiaat waardoor 't gantfchegebouw on! derfchraagd wordt, lees die binnen- waards uitgezet zyn, en een laag dak onderfteunen. 9 fiaat een waterbak, die zeftien hon- derd tonnen water houdt, lees een Watergoot, die, doorgaands, eenig water inheeft. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
56. 2.
|
na 't woord fchutten (0). voeg In 't
jaar 1421 , vindt men ook van eene Reguliers fluis gewaagd (*), waarfchynlyk, gelegen omtrent de plaats der OlTènfluis. 5 fiaat Amftel-water, lees Stads water, te- genwoordig , 15 van ond. voeg na Boerenverdriet byde
Roode brug de woorden, aan welk eene fchoeijinglegt, die naar de Bic- kers-boom loopt. 25 van ond. doe uit de woordennu en dan,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
58.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
60.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
— 18
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
veeg, na 't woord weggenomen:en 't
water loopt nu, langs zydgooten, van buiten, in regenbakken op de |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
6l.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zo ter oorzaake van het hooge Am-
ftelwater, als vooral, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
--------19 voeg, na't woordvier de woorden,™.
deeltelyk, looze b
--------25 fiaat zakking ih de grondflagen lees
uitpuihng der wanden
--------------07 fiaat Ook ltevigde men lees Men fte.
vigde
— 82. 1. 12 fiaat Stookloots, daar 't ligte hout welk in en aan de Schepen verbruikt wordt, lenig wordt geftookt, wan- neer het zig gemakkelyker buigen en verwerken laat &« groote ftoof waarin het hout, dat tot denvaften huid en wegering der Schepen ver- bruikt wordt, lenig wordt geftookt; wanneer het zig gemakkelyker bui! gen laat. 13 fiaat Voorgevel lees Zydgevel l8 ßaf agtergevel lees voorgevel naar t Y toe — — 31 fiaat groote Waterbak lees wyde goot 34 doe uit de woorden tot groot geryf der buuren hier omtrent,
39 fiaat Voor het zelve is 's Lands Ge fchutwerf, die lees Voor het zelve plagt 's Lands Gefchutwerf te zyn, die, federt, ten einde van Ooften! burg, aan de nieuwe Vaart, ver- plaatft, en : 4* fiaat Ook ftaac hier, aan 't Y, lees Ook ftondt hier, aan 't Y Voor- maals, ;------------46 voeg, na't woord zetten. Dochzy is al
_ federt veele jaaren , weggenomen.
~ — 50 voeg, na t woord opgelegd. Ook leg-
gen 'er Jagten en andere vaartuigen der Admiraliteit -------------53 fiaat Wagthuisjes lees Wagthuizen
------------57 fiaat van de Werf lees van 't groote
Magazyn
~--------ond. reg. lees, in.de plaats van fterklVagt-
. huis, welk met gefchut voorzien is,
• alleenlyk Wagthuis. 2. -f fiaat De Werf naar den kant van her. Dok toe is, eigenlyk, lees De Werf naar den kant van 't Magazyn is |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
6l. 2. l6
67. I. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
voeg, na 't woord nagt, de woorden
aan de Y Huizen , van ond voeg ,na't woord 's jaars, doch |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
twee dagen na eikanderen, op Satur-
dag en Zondag, in de maand July, I fiaat en de groottten voeren eenigen lees en de Vlag-officiers en anderen voeren eenige 9 van ond. fiaat aan de twee gemelde Godshuizen lees aan het Gafthuis en Nieuwe-zyds Huiszitten Huis |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
67.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
73- *• 5
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
voeg, na 't woord Amftel- Jagthaven.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ook leggen, onder de Ooftelyke
boogen, de Ysbreeker, het Stads- Trekjagt , en het Admiraliteits- Trekjagt; welk laatfte zeer fraai gemaakt is. 76. 1. 18 voeg na des Maandags, om de veer- tien dagen, --------23 voeg na worden , mogende de ope-n-
baare Verkoopingen van vafte goe-
goederen, nergens hier ter Stede, dan in dit Huis, gefchieden. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
77
79- 80.
|
. 2. 23 fiaat agtergevel lees weftelyke bin-
nengevel, tegen over den ingang. 2. 9 van ond. voeg, m 't woord geplaatft. Voorts, is, uit het vertrek van den Raad-Fiskaal, een trap naar eene gevangenplaats voor Zee - Officiers en gemeenen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1. 18 fiaat vier lees vier of vyf
2. 1 fiaat die van eene verbaazende uit-
geftrektheid is. lees die zig,totaan het einde van de Kattenburger-ftraat toe, uitftrekt. — 23 voeg, na 't woord in 't midden , in 't
jaar 1740, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
81
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
!• 23 fiaat De Raaden ter Admiraliteit,
het Magazyn komende zien, lees De Raaden ter Admiraliteit, of eenigen derzelven, aan 'tMagazyn, of op de Werf komende, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'e "• Deel, III. Bofk,, Byl. L'. C. tl, i;..
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'Xxx
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BYVOEGSELS en
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
508
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl. col. reg.
II. 137. i. 30 ftaat groote, lees grootte,
----------2. 17 voeg na i72i.PieterTeftas.
17 26. Jan Baptifla Suchet.
-----138. 2. 20 voegby ,-7201739. Mr. Jan van de Po"
HarmensZ.
f, 1740. Jacob van Loon- -----151. 2. In de citatie (V) voeg na ƒ. 22 verj0.
Zie ook II. Deel, XI. Boek,bl.^°'
-----152. 2.14 doe uit de woorden en van on verhuur^
wooningen op het Medenblikker
Hofje. -----157. 2. 4 van ond. voeg by goedgekeurd is. (2'e
Groot- Mentor. N. XII. f, 82.)
-----163. 1. 21 voeg, na't woord Admiraliteit, dewoof'
den der Wiflelbank.
-----167. 2. 18 voegnaijsg. Picter Martens.
1743. Mr. Elias Schellinger-
-------->------24 enna 1755. NicolaasDoekfcheer.
1755. Pieter Nicolaas Rendorp'
---------------3 van ond. ßaat Voordemiddags, lees |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl. col. reg.
II. 82. 2. 6 voeg, na 't woord vaartuig. Wyders,
ftaat hier ook eene Teerloots, tot berging van de Teer, die de Ad- miraliteit in voorraad heeft. — 84. 1. 16 ßaat van vooren en van agteren",
lees naar den Y-kant ----------— 27 voeg, na 't weord uitgebouwd. Men
komt in 't gebouw uit de groote
Ooitenburger ftxaat, door eenePoort in den Agtergevel. De Voorgevel ftaat tegen 't Y. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
28
8 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vel lees agtergevel
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
6 «»13 van ond,
5
|
•
|
aat agtergevel lees
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
voorgevel
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2.
1. 1. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
37 ßaat voor lees aan
19 doe uit de woorden En in 't
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
86.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
jaar 1736 nevens de overigen , tot
het einde van den volzin, en lees, in d* plaats In 't jaar I736,werdt beflooten, dit Huis, tegen de ge- wesene Voetboogsdoele , van de Weftindifche Maatfchappye, in te ruilen (q). Doch dit befluit is niet uitgevoerd. De Maatfchappy blyft egter haare Vergaderingen nog hou - den, in het laatftgemelde gebouw: waarvoor zy huur betaalt: en het eerftgemelde wordt, van Stads we- ge, tot een Werkhuis gebruikt. ----- 89.2.18 ftaat gehouwen lees gehouden |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nademiddags.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
168
|
7 v. ond.ßaat Dingsdags lees Woensdag
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
169. 2.17 van ond. ßaat zes lees vyf
---------1$ van ond. ftaat zevende lees zesde
-*—-----* 3 v.ond. voeg, agter 't woordis, de woor^
en op Paafchen,Pinkfteren, KerfW'
en Hemelvaartsdag; wanneer dePfe' dikant, die vry is, eene bezvvaaf' beurt heeft. Ook heeft hy, dtf» op het eerfte Avondmaal, des r vonds,predikt, twee bezwaarbe^' ten, naamlyk, de twee Voorbed1' dingen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
103.
|
29 ftaat fefe lees fe
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
30 ftaat Puppi &f adverfus exiit una
duces, lees Puppis, in adver Jos exiit una duces. :. 1 ßaat beftreedt lees overwon.
104.2. 16 ftaat folicita lees follicita |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
!73
|
i- 7 ftaat om de vyfeien jaaren, lees °'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
het zeftiende jaar,
— 17 ßaat affchrift lees afdruk fel
— 18 ßaat gehandeld lees beflooten
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
na de ivoorden
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
welken ;
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
r75
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
voeg,
de |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
108.1.
115. 1. 118.1.
120. i. |
20 ftaat fraaije lees nette
18 ftaat Architalassi/wArchi- THALASSI
26ßaat mare lees mari
9 van ond. voeg na 1743. Andries Bicker. 1744. Mr. Gerbrand Elias. 6ßaat die, in 't jaar 1504, overieedr, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
woorden volgens zyne
|
Jie-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te, by den koop gedaan, (Zie ƒ"
que/t van 5 January 1624 fay ei trek der Tbefawie, Nieuwe ^ Q. Lr. L.) -----176. 2. 6 voeg, na 't woord uitzien, de woofr
Doch, in 't jaar 1767, hebben
de Plaats in de Doorlugtige $c ee$. Ie, op aanzegging van 'Bürge"1 teren, wederom ingeruimd- ■--------------ï 3 doe uit de woorden en ordening ^
-----186. 1. 26 t>ün ond. voeg, agter 't woord é
in 't werten . , ßl
■-----193. 1. 24 ßaat Waterlandfche DoopS^21";^
die lees Friefche of Waterianal
Doopsgezinden, welke laatlteu- ^ -----■------— 37 voeg, na de woorden, ten waxe ^J in
woorden of in de kleine Spy^
de Teerketelsfteeg, of, fc ■— 196. 1. 19 van ond. voeg, na 't woord ^l,
woorden volgens fommiger VÊ $«fc |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lees die, volgens de meeften, in 't
jaar 1504, volgens fommigen, in of na 't jaar 1525, overleedt, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
123.
124. |
12 doe uit bet woord gedoodverwd.
1 van ond. voeg na 1754. Mr. Hendrik |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bäcker.
1757. Mr. Henric Alewyn. 125. 2. 30 ftaat wilden lees wilde 130. 1. 28 van ond. voeg na 1750. Thomas van SonZegersz.
i754.Mr.JanBofch. 134. 2. 5 voeg na 1748. Lieve Geelvinck. 1748. Jean Deutz van Aflendelft.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VERBETERINGEN.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
S09
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
*«* bl. col. reg.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl. col. reg.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
■'■'•• 196 1. 16 van ond. lees ,in de plaats vanhet woord
welke , hoewel my, uic de oor- fprongkelyke kwycfchelding , ge- bleeken is, dat zy, eerft op den zeftiendenjuly des jaars iÖ7o,en wel door deVlaamfche Geraeence,die by 't Lam vergaderde, opgedraagen, en |
van t Stadhuis, in den noord-oos-
terhoek,welk,laatftelyk, doorde Ontvangers van de Wiflelbank ge- bruikt gevveefl: was. II. 416. 1. 12 van ond. voeg, na 't woordafgeflooten. Voor de Kromelleboogsfteeg alleen" die zeer engis, wordt, federe eenWe jaaren.geen keten gefpannen. 419. 2. ivan ond. flaat meeftbiedenden lees hoogftmynenden ■-----420. 2. 22 voeg, na't woord voort. Doch daar zyn
drie banken, die niet wiffelen.
— 431- 2. 15 van ond. ftaat Tranfiouanten lees Tra-
pquanten -----436. 2. 3 van ond. flaat de helft aftaat. lees twee
afgaan.
-----437. 1. 8 voeg, na 't woord Sroffen, en andere
waaren tot dit Gilde behoorende
waarvan de Requeften tot verkoo' pinge derzelven, door Burgemees- teren , aan de O verluiden ge weezen zyn. — 11 voeg, na 't woord is (ƒ). Hy geniet
van de Dag verkoopingen twee gul- dens tien Huivers, van de Verkoo- pers, en van de Avondverkoopin- gen een gulden, van 't Gilde. De Jaarzangen van het Groot-Kramers- Gilde zyn, by eene Keure van den vier en twintigO-en Juny des jaars 1766 (Zie Keurb. U. f. 63.\ te niet gedaan , alzo 'er geene ino-e. fchreeven Gildebroeders of Gilde- zufters meer zyn ; vorderende de Overluiden, alleenlyk, in den iaar- lykfchen omgang, in Juiy enJAu. guftus, by 't onderzoeken van de
eile en 't gewigt, twee, vyf of tien Huivers, van hun, die dezel- ven in hunne neering gebruiken. 440. 2. 20 van ond. In de plaats van 't woord' of lees, en byna geenen —■---------16 van ond. voeg, na 't woord Wetering;
de woorden, alwaar 'er ook een even
binnen de Vryheid ftaat — 442. 2. 8voeg,na^mordonkn, het woord wan
--------------25lees m de plaats van deezen re- gelen de drie volgenden. De Hoofd- mannen der Zyde-Halle geeven , jaarlyks, u;t het zuiver overfchot van t inkomen dier Halle, eene ze- kere fomme aan de Overluiden van c Groot-Kramers-Gilde, in de te-
genwoordigheid van de Overluiden van het Zyde-Verwers Gilde. -----452. 2.23 voeg , na 't woord voor 't woord de
—?454'i- 14 iw de plaats van Ook is, aan het
zelve, lees: fchoon de Zout- maat, nog vroeger, in bewaaringe van
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
' 211.
• 214.
• 22°
|
11 flaat uithangt, lees plagt uitte hangen.
5 flaat aan Funen, lees op Ooftenburg, |
|||||||||||||||||||||||||||
|
8 van ond. flaat en 1752, lees 1752 en
i765,
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
'-----234. 2.
*— 244- 2.
-----249. I.
""-253. 2.
|
7 van ond. flaat in beide de Walfche Ker-
ken , lees in de oude Walfche Kerke, indeAant. flaat een der Stads Pak- huizen lees het Stads Pakhuis 2 flaat Oude zyds-Huiszittenhuis , lees Nieuwe zyds-Huiszittenhuis, 15 van ond. voeg na ''t woord bier. 't Brood |
|||||||||||||||||||||||||||
|
voor de Tugtelingen wordt, in hec
Tugthuis, gebakken. 259. 1.22 van ond. voeg, na't woord verruilen (a), 't welk egter niet gefchied is.
2?i. 2. 3 flaat naderhand, lees in 't jaar 1675. {Zie Rejol. Vroedflh. Iv.K. 23 Oc- tober 1675. p. 255.), |
||||||||||||||||||||||||||||
|
■274.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
1. 23 van ond. In de plaats van En deezen
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
fchynen, federt, den naam van Wyk-
meefters gek reegen te hebben. Zy zyn lees Doch deeze Buurtmeefters werden, in 't jaar 1675, afgefchaft. . (ZieRefol. VroedJch.lJ. K. 23 Oftob. 1675. p. 255). De fVykmeefters, die, federt, werden aangefteld, zyn, even als de Buurtmeefters,te voo- ren, 29i.2.0Kf/. regel flaat Juny lees July |
||||||||||||||||||||||||||||
|
■305. 1. 10 voeg, na 't woord toe. 's Avonds fchaft
men karnemelk. " 306. I. 27 van ond. voeg, na 't woord mogen (0).
De oude luiden hebben Doftor, Apotheker, Chirurgyn en Genees- middelen vry. Doch de mannen moeten zig zelven, of eikanderen fcheeren. " 3o6. 2. 1 flaat drie lees vier
'333* !• 16 van ond. voeg, na 't woord Huis;
fchoon deeze laatfte , gemeenlyk, geflooten gehouden, en naauwlyks anders gebruikt wordt, dan' voor de Wafch en de lyken. "344-2. 25 ftaat Pieter Arnold Bert, lees Pieter
Jacob Eert, " 35°- i. 8 van ond. voeg, na 't woord de de woor-
den Engelfchen en 371. 2. 21 v.ond. flaat cioioxxxu. lees cioiocxxxn.
4°?- 1. na reg. 32 voeg In 't begin des jaars
1767, is deeze Tekenfchool, door vergunning van Burgemeefteren,0- vergebragt in een benedenvertrek |
||||||||||||||||||||||||||||
|
B Y V O E
|
|||||||||||||
|
E
|
|||||||||||||
|
en
|
|||||||||||||
|
5">
|
|||||||||||||
|
Stuk bh col. reg. Stuk hl. col. reg.
van het Lieve-Vrouwen- of Metfe- 11.-------------
laars-Gilde plagt te zyn. (Zie Keurb.
A. f. io verfo.) Voorcs, is aan het Groot-Binnen- en Buitenlandsvaar- ders - Gilde, II. 455. 1. 7 v.ond.flaat nevens lees nevens en onder
----- 460. 1. 4 v. ond. voeg,na 't woord begreepen.Ook
behooren'er deSloopers vanSchepen
en Vaartuigen onder, die, hier ter Stede, verfcheiden' werven hebben. ------461.2. ond. reg. voeg, na't woord Proeveling. De
proef gefchied^ aan de S. Antonis-
Waag,in en boven den opgang naar't Metfelaars-Comptoir, alwaar men verfcheiden' voorbeelden zien kan van net metfelwerk. ___.468. 1. 22 van ond. {Iaat aan 't een einde, lees
aan beide de einden
------469. 1. 5 van ond. doe uit Wy voegen enz. en de
gantfche Befchryving van het Wyn-
KOOPERS-GlLDE tOt Opbl. 4JO.
col. 1 reg. 13 ingeflooten. en lees, in de
f laats, bet volgende: Wy voegen, by het Kuipers- en
Wynverlaaters-, het Wynkoopers Gilde,
welk, in de voorgaande eeuwe, te
niet geloopen zynde, by eene Or- donnantie vanden zeftiendenOcto- ber des jaars 1659, van nieuws, op- geregt werdt (f). Allen, die zig met de Wynkooperye geneeren , behooren tot dit Gilde , uitgezon- derd , aan de* eene zyde, de Gros- fiers , die niet minder dan agt Ox- hoofden Franfchen , een voedervar. Rynfchen, en eene pyp Spaanfchen Wyn; en Brandev/yn en geftookte wateren,by een half ftuk, een ox- hoofd, of halve pyp , mogen in- , flaan , noch , volgens de jongfte Ordonnantie op het middel der Wy- nen (££), niet minder dan vier ox« hoofden Wyn aan een' perfoon ver- koopen, ofuitflaan: en aan de an- dere zyde, de Tappers, die wyn ter fleete, by de kan, fles of min- dere maate, verkoopen. De Gilde- broeders van het Wynkoopers- Gilde mogen niet minder uitflaan, dan agt mingelen te gelyk (/). In openbaare Opveilingen , die , by provifie, in de Kalverftraat, in de herberg de Keizers-Kroon, moeten dan
(K) Handv. bl. 14I0.
(H; ^trt. XVIII. (0 Handr. bl. 14g), 14:3 , 14S?, |
|||||||||||||
|
gefchieden, mogen zelfs niet min-
der dan agt Oxhoofden Franfchen ■> twee Oxhoofden Frontignacq, ee" Stuk of twee toelaften Rynfchen 01 Overmoezel Wyn; twee toelaften Rynfchen Bleekerd; twee booten 01 pypen Spaanfchen of Italiaanfch£n Wyn ; vier Oxhoofden , of tWee booten of pypen Azyn, een
ftuk
van boven de vyftig, of twee fl^"
ken van onderde vyftig vierteis»0' twee Oxhoofden Franfchen, Ry11" fchen, Spaanfchen of Italiaanfche11 Brande wyn , en vier aamen Rytt" fchen Koorenbrandewyn , en ifl' landfchcn Koorenbrandewyn , W het Vat,geveild worden (m). Doch Gildebroeders , of derzelver We" duwen mogen hunne fchoonge' maakte Wynen, by fïukvaten va11 zes Oxhoofden tevens, in 't opeI1" baar, doen verkoopen («). De Gildebroeders zyn verpligt, van e'" ke fuft Wyn, Brandewyn of Azyn» die zy, op hunnen naam, ontvan- gen, inkoopen, opflaan, verzend^ of overzetten, een' zekeren ituiver> ten behoeve van het Gilde, te be" taaien (0). De Overluiden itelleö iemant, ten kofle van 't Gilde, °P 't Impoft-Comptoir, om toetezient dat aan geene Wynkoopers, in ° buiten 't Gilde, onbehoorlyke v11' flag - Cedulen worden verleend (Pr Niemant wordt in 't Gilde ontv^ gen, dan die, ten minfte vier ja** ren, als Wynkoopers - gezel, ée' diend heeft, en twee jaareti Buf' ger geweeft, of, indien hy ee°- Burgers zoon is , zo lang, als #ur' ger erkend is. Doch eene W^üV!, van een' Gildebroeder, de vVyn koopery aangehouden hebben^ ' maakt hem, met wien zy ^°k, herhuwen , tot Gildebroeder > fchoon dezelve geene vier Ja?ro0. of zelfs geheel niet, als W)'" w pers gezel, gediend heeft, ® (a\ egter Poorter deezer Stede zy ^£ Die in 't Gilde komt, moe1 vJa, tig guldens voor inkomgeld ?elve len, waarvan de helft ten beu° van 't Gilde, en de wederhelft > behoeve van de Aalmoezenier*-^ (m) Handv. bl. 516.
(n) Vervolg der Handv. bl. "f«
(o) Vervolg der Handv. bl. 115.
(f) Handv. bl. i4gï. Keurb. Q. ƒ. "7-
(?) Keurb. T. ƒ. isi verfo , i6o, '^ '
|
|||||||||||||
|
VERBETERINGEN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5"
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl. col. res,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl. col.
II. 491. 2. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II
|
^^^^^^ men, bekeerd wordt (r> Voorts,
moet hy een half aam Franfchen Wyn aan 't Oude - mannen - huis Zenden (j). De Wynkoopers- knegts moeten zig, volgens de Keu- ren, in den aanvang van hunnen dienft, by de Overluiden van 't Gil- de, laaten intekenen (t). De Wyn - koopers mogen geen ander Kuipers werk doen, dan hunne eigene vaten op - en toeflaan, en hoepen om dezel- ven leggen. Zy mogen geen nieuw vaatwerk maaken (u). By eene Keure van den twee en twintigften April des jaars 1589, is reeds be- volen , dat niemant, binnen de paa- ien van 't Oftroi der Stad, op de Excynzen, mag tappen, dan met byzonder verlof van Burgemeefte- ren: en werden die paaien, by de gemelde Keure, gefteld, buiten de Haarlemmer Poort, tot aan Sloo- terdyk; buiten de S. Antonis Poort, tot aan Ypefloot; buiten deRegu- liers Poort, tot aan het lange Loop- veld, en buiten de Heilige-wegs Poort, tothalfwege Slooten (V). De Overluiden van het Wynkoo-
pers Gilde zyn zes in getal, van welken 'er, jaarlyks, in de maand Oftober, drie afgaan. Het Gilde- huis is in de Koeftraat, alwaar de . Overluiden, alle Maandagen, van vyf tot zeven uuren, Comptoirdag houden. De Gildeknegt heeft vrye wooning in het Gildehuis. Op de Gildekamer, ziet men de zes Over- < luiden in der tyd, in vyf Hukken, een van Ferdinand Bol, een van den • Ridder de Moor, een van Boonen, , en twee van Quinkhard, kondig, lyk, gefchilderd. ■478. 2.16van ond. fiaat de Roskam lees de drie Roskammen
479. 1. 1^ fiaat vierHoofdluiden, twee van wel- - ken lees twee Hoofdluiden, die ■---------16 voeg, voor 't woord in 't woord en
---------17 lees, in de plaats van twee anderen
uit een benoemd dubbel getal, al- -
leenlyk anderen 482. 2.13 van ond. fiaat voor S. Jans-dag, zyn« de den vier en twintigften Juny, lees voor S. Jans-avond, zyndeden - drie en twintigften Juny, |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
10 voeg, na 't woord korf. Jn de Diemer-
meer, is ook eene Glasblazery ge. . weeft. ' ö
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
. 12 vanond.fiaat drie lees van den eerften
Maart tot den laatften Oftober, twee • 10 vanond.fiaat 's morgens, 's middags en
's avonds lees een 's morgens en
een 's avonds. Doch van den eerften November tot den laatften Februa- ry, vaart 'er, alleenlyk, eene Nagt- fchuiti • 16 fiaat een halve kes een agtfte
. 9 van ond. fiel, na >r ^oord op '* woord lierkenrode
27 fiaat Leidfche lees Utrechtfche
32 na 't woord geloopen lees: of liever
met het Amfterveener-Veer veree-
nigd. 11 van ond fiaat by de gewezenOude Stads
Herberg lees by den Haringpakkers- Tooren 10 van ond. fiaat alle dagen ten tien uuren
's morgens lees 's Maandags , 's Woensdags en 's Vrydags, 'fmor- gens vanWeftzaanen, en 'snademid- dags van hier |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■499- 2
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■502. t
5°5- 1 510. 1
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■5i7' 1
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
-519- 2
-528. 2 •532. 1.
|
1 o van ond. voeg, na 't woord op de woorden
Rheenen en 20 van ond. voeg, na 't woord Kaai; doeh,
voornaamlyk, aan den buitenkant van 't Nieuwe-Waals-Eiland. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
• 33 voeg, na 't woord Korsjes-brug• fchoon
zy nu, genoegzaam altoos, buiten
de boom blyven leggen. ■ 43 voeg, na 't woord zyn, de woorden ge-
zaagd Wagefchot,
• 1 van ond. fiaat Zyden- krippen lees
Zyden- en Wollen-krippen
• 22 van ond.fiaat wordt lees plagt
■ 17 ""an ond. fiaat betaald (k) lees betaald
te worden (£). Doch , federt het mar
1749 , wordt van deeze goederen niet meer dan een half ten honderd betaald. 14 van ond. voeg, na 't woord gebied bet
woord Hennip ' . 3 van ond. voeg, na 't woord KofFy, bet
woord Katoen 20 van ond. voeg, na 't woord medegeno-
men. De brieven op Zeeland alleen Worden, aan een aftonderlyk Comp- toir, bezyden de Beurs, befteld. 10 fiaat drie lees vyf
7fiaat den dercigften Maart des jaars
1686 kes den negen en twintigften November des jaars 1691 9 fiaat dertien lees vyftien
11 fiaat vyftien lees zeventien
Stuk
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
•533- 1
534- 2 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
-535- 1
-'S3& * ■545- 2.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
548. I.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(r) Refol VroedTch. L'. P. 7 Sept. I6tl.il. IJ4.
(/) Handv. tl- I48Z.
{t) Vervolg dir Handv. hl. lij.
(u) Handv. il. 14811 i^a.
(v) Handv. bl. 1483.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. STUK.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Yyy
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
O E G
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
512
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl. col. reg.
Tjalk , of diergelyk vaartuig» uit
welke zy , tot mefting, verkogt wordt. III. 53. 2. 9 vanond.fiaat 1557,lees 1556,en voeg byde citatie (q) Handv. bl. i83- ----- 54. 1. 3 voeg, na 't woord bedienen. En net
regt tot deeze loding is zelfs, te getyk
met den jaarlykfchen laft van vyf en twintig Karels guldens, in 't getfl^* de jaar 1556, door de Stad, voof elf honderd ponden van veertig grooten eens, van de Graaflykheid afgekogt Zie Handv. bl. 183. ---------------8 na 't woord gegeven (s). lees M&
mag vermoeden , fchoon 't my>
tot nog toe, niet gebleekeh is» dat de Stad, by gelegenheid van dit nader Verdrag, zo niet al eerder» ook van het opbrengen der jaarlyk" fche rente van vyf honderd en zes- tig ponden, die Reinoud van Brß" derode, by 't verkoopen der Afli' bagtsheerlykheid, bedongen hadt» ontheeven geworden is. .—- 54. 1. 17 van ond. voeg, na 't woord aangelegd (Zie hier agter in de Bylaagen, Vs' AA.) —— 56. 2. 1 van ond. voeg, na 't woordgeloopen' of liever, met het Amfterveenef' Veer vereenigd. —— 73. 2. 24 van ond. voeg, na't woord kwetfenOO' De Vacatien en Salariflèn van deU Schout, Secretaris en andere b?' ampten zyn, in't jaar 1677, ge' regeld. Zie Vervolg der Han$' bl. 141. -----100. 1. 12 van ond. in plaats van de Schouten &Q,
Amfterveen en Ouderkerk en deW
volgende regels: lees Dyk- en ^ tergraaf en twee Hoogheemraad van den Meerendyk en Byleveld» nevens derzelver Kameraar; de Gf' committeerden wegens de Pro0'£' dye van S. Jan, en de Schouten v" Amfterveen en Ouderkerk. -----101. 1. 9 voeg, na deezen regel
Tot onderhoud der Diemerdaö1II\ .
fluis, betaalt Abkoude een *>*? 1 ' Weesperkarfpel en Diemefl * een agtfie. Tot de andere helft &f\ Weesp , met 850, WeesperkarlPei' met 1200, Abkoude, met 2100» Diemen, met 650, en Nig^^ met 200, en dus te famen met 500 morgen, morgen morgens è ys zo dat, wanneer 'er een W ftuiver van 't morgen, zynde -j^ guldens, omgeflaagen wordt» in draagen ^reesp |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bl.
3-
|
col. reg.
i.2 2 vanond.fiaat Voor aan,.tegen deezen
weg, few Op eenen kleinen afftand van deezen weg, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk
111. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5- 2
|
16 na't woord worden, voeg by De Ver-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
pondingen worden ook naar deeze
fchikking betaald. (Zie hier voor II. Deel, XXIII. Boek, bl. 741.) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
24. 2
|
11 van ond.fiaat Ten lees Tegen
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
10 van ond. voeg na 't woord wordt de
woorden de tweede; tegen elf uuren |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
25. 1
|
20 van ond. ßaat die, lees die
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
— 19 van ond. ßaat hebbende, lees hebben,
18 van ond. ßaat zynde, lees zyn,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
—- 26. 1. 4 voeg, na 't woord wordt, de woorden
voor de helft -^—,----- — 5 voeg,na 't woord gefchiedt, en voor
de wederhelft, door de Secretaris-
fen en Afflaagers -----.-----2. 25 van ond. In de plaats van altoos lees
Van den veertienden Maart tot den
een en twintigften September, ten vyf, en, den overigen tyd van 't jaar, -----, 33. 1. 7 voeg, na 't woord die de w&orden, zo
zy aan Schepen,binnen 't jaar,en
aan huizen, binnen de drie jaaren, gefchied zyn. (Zie Vervolg der Handv. bl. 24.) -..,.■,..----- 2.24 doe uit bet woord de
—. 44. 2.13 van ond. voeg, na 't woord ftaan (tri), de
woorden Aan de Burger-huizen, waar Brand-emmers geplaatft zyn, flaan bordjes , op welken , een Brand- emmer gefchilderd is. .___ 48. 1. 2 doe uit de tweede en de elf volgende Re-
gels, en lees in derzelver plaats: Tegenwoordig, wordt de ftoffe uit de Privaaten, onder den naam van Poortaarde, voor Stads reke- ning , door de Thefaurie, verpagt. Ook ftellen Thefaurieren vier Op- zigters over de Nagtwerkers aan, die ieder eene Schuit en daarop een' Schuitknegt ftellen. En deeze Schuitknegts pagten , gemeenlyk, de Poortaarde. Thefaurieren ftel- len, tegenwoordig, ook de Toe- zienders, van welken wy gefproken hebben, en die vier in getal zyn. Ieder ploeg nagtwerkers beftaat ten minften uit vyf perfoonen, behalve den Schuitknegt, te weeten, een' kuilknegt, een kuilmeid, een' heis- fer en twee draagers. De Opzig- ters ftellen, wyders, een' Boekhou- der aan, ten wiens huize, het Comp • toir gehouden wordt. Men brengt de Poortaarde, of in eene kuil aan den Diemerdyk, of in eene groote |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VERBETERINGEN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
S'3
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*«* bl. cel. reg.
III________i |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk II. col. reg,
telwagts,/*« ook door deKolonellen,
III. 245. 1. 17 ftaat Roon lees Boon |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
morgen
Weesp met - 850 - - - ƒ21:5:- Weesperkarfpel met | vooraf/31:5 en nog met 1200 - - -ƒ30:- ---------61:5-
Abkoude met * vooraf/o's: 1 o
en nog met 2100 - - - 52:10
Diemen - - - met J vooraf/31 .-5
en nog met 650 - - - 16:5 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
284,
-3°6. |
•26 flaat twaalf lees dertien
7 van ond. ftaat 9 January fj6i. lees 8 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
December en col. 4. reg. 4. ftaat S
December lees 9 January 1761. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4-
I. 1. |
17 van ond flaat J757- ^ees l7&7-
15flaat zondere lees zonder |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
.307.
316. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
— 47:10
- 5= - :
ƒ250:-:
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nigtevegt met 200
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
18 voeg, na 't woord bywoonen. De
gevangenen , die, zo dra genoeg- zaam zeker is, dat zy met de dood ftaan geftraft te worden, reeds waakers by zig gekreegen hebben, om zorg te draagen , dat zy zig zel- ven niet misdoen; worden, nadat zy op de Plaats geweeft zyn, ge- bragt in de Verhoorkamer, voor wel- ke , van buiten, op ftraat, eene wagt van Soldaaten gefteld wordt. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5000
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
-—105. 1. 6ßaat De zes genoemde Geregten
draagen allen tot de koften van den ringfehouw; doch Waverveen heeft zig, federt veele jaaren, dien laft onttrokken, lees De koften van den ringfehouvv worden, tegenwoordig, gedraagen , door Weesp, Ouder- kerk, Amfterveen, Diemen en de Binnen - Aatsvelder - Polder , onder Weesperkarfpel. De Stad Amfter« dam betaalt 'er niets toe: en Wa- verveen heeft zig ook, federt veele jaaren , dien laft onttrokken. —-"■ 15°- i' 3 van ond. flaat onmondige lees on-
mondigen ——174. 1. 11 van ond. ftaat Compagnie lees Com-
pagnien r——175.1. % van ond. flaat eenen Ontvanger, lees
twee Ontvangers, •—■■------------7 van ond. flaat wordt lees worden
'—• —■ 2. 7 voeg, na 't woord zyn, en, na dat zy
tweemaal twee jaaren gediend heb- ben (Zie Dagelykfihe Notulen van Burgemeefieren van 6 Feb. 1714), "----——-------voeg, na 't woord voorts vook de Dia-
kenen der Walfche en Engelfche Gemeenten, en *—-178. I. 5 In plaats van Krygsraad van Kolonel-
len enKapiteinenkomt, gemeenlyk eens 's jaars, kort na Maydag, by- een , lees Kolonellen vergaderen, onder anderen, eens's jaars, kort na Maydag, "—~" ""7 1.287« plaats van De Kolonellen, Ka-
piteinen , Luitenants en Ven- drigs worden verkooren door den Krygsraad, uit Kolonellen , Kapi- teinen en Luitenanten beftaande. lees De Kolonellen worden, door den kleinen Krygsraad, uit Kolo- nellen en Kapiteinen beftaande, en de Kapiteinen, Luitenants en Ven- drigs, door den grooten Krygsraad, uit Kolonellen, Kapiteinen, Luite- nants en Vendrigs beftaande, ver- kooren. "--~i84. 2. 11 van ond. flaat door de Kapiteins der Ra-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■322.
■323- •324.
■325- |
7 voeg na op Donderdag, of Vrydag
3 ïWfgKaHuwelykfchezaaken, in welken ookBurgemeefteren gekend worden, 13 voeg na Dingsdag, of Donderdag 27 van ond. voeg na aantekenen. Drie of
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
viermaalen in't jaar, (lellen Schepe-
nen eenen tyd, wanneer alle de Rol- len , na eikanderen, door den Se- cretaris gelezen worden, ten aan- hooren van de Procureurs, die dan reden geeven moeten, waarom de hangende zaaken niet vervolgd wor- den ; en zo deeze reden Schepenen niet voldoet, geeft de Prefidentlaft, om zulke partyen van de Rollen af te laaten. Het leezen der Rollen dient dus zeer tot bekortinge der Regtsgedingen. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■353-2-
■ 390. 2. 396. 2.
|
9 van ond. voeg voor 't woord Wille-
keur en 't woord Privilegien, 7 van ond. ftaat fchatting lees opgaave der verbeteringen 29 van ond. voeg, na een' Boekhouder, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
een Caffier
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■ 402.
|
1 o voeg, na 't woord hy,de woorden, vol-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gens de Inftruftie , hoewel zulks
niet in gebruik is, 28 van ond. lees, in plaats van een Con-
traboekhouder , drie Contraboek- houders 9flaat De lees Een
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2.
1. 1. 1.
2.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
- 440.
- 462.
-473-
,483. |
1 ftaat behooden: lees behooren:
9 ftaat uit den naam Commiftariflen , lees
uit den naam van Commiftariflen,
5 ftaat 1449 lees 14.. 27 Verplaats het jaartal 1744, inde kolo m |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
der Schouten , agter Diemen
( Wolfen vari)geßeld,oniniddelyk daar onder, agter D1 e u (Mr. Daniel de) — 485.1.2e»4 flaat (Jeronimo) lees (Jeronimo de) Yyya L.YST |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
/
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5*4
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
L Y S T w E G T E STUKKEN,
DE STAD
AMSTERDAM
betreffende,
en gevoegd in de voorgaande Beschryvinge.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl.
Keizer Fredrik de I. beflift een gel'chil, tuflchen Eg- bert van Amstel en de Kanonniken vanS. Maria te Utrecht. . . I. 103 Floris de V., Graaf van Hol-
land, geeft Tolvryheid aan die van Amfterdam. . I. 83 Jonkheer Willem van Hene-
gouwen beveelt de Veflen van Amfterdam teflegten, ter oorzaake van het innaaien van Jan van Amstel. I. 36 Graaf Willem de III. ver-
klaart Stigtfch K u D e L- staart fchotbaar onder Holland. . . III. 127 Graaf Willem de III. geeft
het beftier over deKERSPEL- KERKE van Amfterdam aan Wouter van Drongelen. II. 91 Graaf Willem de III. geeft ,
het beftier der Kerke vanOwf-
Aemflel of Ouderkerk aan Jan Gyzelbertszoon. . II. 91 Graaf Willem de IV. verleent
Amfterdam verfcheiden'Äeg- ten en Keuren. . 1.108 Oudfte Opdragtbrief van 't Be-
gynhof , door Coppe van der Lane. . . II. 365 Beverwyk belooft hulp aan
Amfterdam tegen Deventer. I. n7
Zoen tuflchen Hertog Al- BRECHT van Beyeren, Ru- waard van Holland, en de Stad Amfterdam. . 1. 134 Quytfcbelding van 't gene, by
den gemelden Zoen, door de Stad, beloofd was. . I-135 Jan van Vernenburg , Bis-
fchop van Utrecht , geeft verlof tot de herftelling van 't boog Altaar in de Oude Ker- ke, te-Amfterdam. . II, 90 Verklaaring van Hertoge Al- brecht van Beyeren, Ru- waard van Holland, dat ee- nige Amfterdammers zig van het Regt vaa Keurmiede had- den vrygekogt. . . III. 163 De Regeering van Amfterdam |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tyd. Stuk bl.
beveelt, geene buizen op 't
Begynb&f te verkoopen , dan met bewilliging van alle de Begynen. . II. 3<55 1393. 7 -dug' Hertog Albrecht van Beye-
ren , Graaf van Holland , geeft de rente, die Amfter- dam hem voor de Maat en 't gouden Water fchuldig was, aan't Kanbuizers Kloojler. I. 135 ■ - 17 Aug. Hertog Albrecht van Beye- ren, Graaf van Holland, neemt de Begynen te Amfter- dam in zyne befcberming, en geeft haar een' Regel. . II. %6ß "1396. 11 May.'Hertog Albrecht van Beye- ren, Graaf vanHolland,ver- klaart den bezwooren Kerf, ot'SticbtfcbKitdeljiaartJ'cbot- baar onder Holland. " . III. 127 1398. 20 Octob. Hertog Albrecht van Beye- ren, Graaf van Holland, belooft aan Amfterdam vol- doening van 't gene de Stad hem, tot den Friefchen oorlog, verfchooten hadt. . I. 136 Zonder jaar-of dagtekening, doch, waarfcbynlyk, van
de veertiende of het begin der vyftiende eeuwe. Ordonnantie op het Zeeregt tuflchen Schippers en Koop-. luiden. . . II. 54? 1402. 9 Juny. Hertog Albrecht van Beye-
ren , Graaf van Hofland, ftaat eenige Renten en Fag- ïmafaan de Stad Amfterdam. I. i<& 1404 en 1405. Zes (tukken van een Kerkelyk regtsgeding, over den moord aan Willem Bruinszoon , |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tvd.
II56-----------
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1275. 27 Otïob
1304. 22 May. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1342. 9. Dec.
1347. 28 Maart,
1366. 17 Febr. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l63enz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Priefter te Amfterdam. I.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1410.
1411. 1413- 1415-
|
111
|
Drie Schepenen-brieven, het
Oude, H. Geep- of £ Eli- zabets - Gajlbuis betreuen- de .. . 4 Maart. DeWetbouderfibapvan Amfter- |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 37
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dam verbindt zig, om, te-
gen 't genot der Off er bande in de Heilige Stede , een mark zilver 's jaars aan de Hofkapelle in den Haage te betaalen. 1416. 30 Maart. De Stad verkoopt anderhalve Philippus nobel jaarlykfcbe. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1371. 20 Oftofc.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. *79
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1389. 25 dpril.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fgtltf
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
LYST van E G T E STUKKE N.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
515
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl.
III. 50
II. 36Ó |
TïD,
dam waarfchuwt het ge-
meen, tegen een uitjirooi- fel, dat zy in zekere Graaf- lyke bede bewilligd hadt. 1481. 24 April. De Regeering der Stad Am-
flerdam geeft het Gouden ' Water binnen en buiten de
Stad aan de Voethoogs- en
Handboogs-fibutterye-t onder zekere voorwaarden. Oude Ordonnantie voor de waakende Burgerye. Zie eene veel ouder Ordon- nantie van der Wake, zon- der jaar- of dagtekening. . 1482. 21 May. Eeden van en aan Max-imi-
liaan , Hertoge van Oos- TENRYK, als Voogd van zy- ne Kinderen, Filips en Mar- gareta. 1483. 2.9 Sept. Antoni van Amstel, Heer
van Mynden , belooft het Slot Kroonenburg, op Graaf- lyke volmagt, aan die van Amfterdam in te ruimen. - 1484. 28 Jan. De Regeering der Stad -Amfter-
dam beveelt den Kajlelein van Abkoude, zynen onder- hoorigen eenen nieuwen eed af-te-neemen» |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
TïD.
1417. 15 April.
^418. £2 Aug.
1419. 18Aug.
1421. 20 Jan.
1426. 5 Jriy> 1441. 9 Maart.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
mtfe aan Wybrich Heyn Cop-
pe ruifcben zoons dochter, op zeer zonderlinge voorwaar- den. De Stad ftaat, onder zekere
voorwaarden , een Stuk Lands aan 't Begynbofaf. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 202
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
jfan Eggert, Heer te Furnier-
ende, ftigt twee Kapelryen in Willem Eggerts-Kapelle , in de nieuwe Iverke. . II. 178 Het Kapittel der Lieve Vrou-
we Kerke in den Haage geeft den Begynen te Amfterdam verlof, om eenen Weereld- lykenPriefler te kiezen, tot haaren Kapellaan. . II. 367 't Geregt van Amfterdam ver-
klaart Tideman Simonszoon, die zynen arm inStads dienft verlooren hadt, vry van Heirvaart, Wagt en Schot. I. 170 De Algemeene Stedehouder
des Biffchops van Utrecht verleent aflaat aan allen, die de Kapel op 't Begynbof, op zekere Feeftdagen, zoude« komen bezoeken. . II. 240 Izabelle , Hertogin van
Bourgondie, als 't gouver- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nl.l88
III. 190
iii. 170
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1.203
1.203
1.204
1.204
ui. 365 11.364
1.205
1.205
1.206
11.177 11.368 het
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i------"- 2 Fehr.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nement hebbende over de
Nederlanden, verklaart de Amfterdammers, in perfoon en goederen , arrejtabel, o- ver 't neemen van eenige Pruiffifche en Lyfiandfche fchepen. . I. 170 De Regeering van Amfterdam
geeft eeneürdonnantie voor de Zieken in 't Huis van S. Joris. . . . II. 364 De Regeering der Stad Utrecht
ftaat,aan deAmfterdammers, die veel by een' zwaaren brand geleeden hadden, vry verblyfen handel toe. I. 172 Hertog'FiLips tokBourgon-
die , Graaf van Holland , ontheft Amfterdam van ze- kere bede en lyfrenten, ter oorzaake van eenen zwaa- ren brand in de Stad. I. 34 Hertog Karel van Bour-
gondie, Graaf van Holland, verpandt het Schoutampt en undereDomeinen aan de Stad Amfterdam. . . I. 172 Quytfchelding voor Schepe-
penen van Amfterdam van vyftien ponden vlaams,door Barend Dirkszoon gemaakt, tot voldoening der Huis- buure van drie arme Begy- nen. II. 368 De Regeering der Stad Amfter-
dam maakt bekend, dat zy de bewaaring van 't Huis te . Muiden op zig genomen hadt. I. 202 De Regeering der Stad Amfter-
|
Eeden van Schepenen en Euu-
rtn van Abkoude, aan Her- toge Maximiliaan en de Stad Amsterdam. Keur of Refolutie, om niemant
wederom tot Burgemeefler te kiezen , dan na dat hy drie jaaren af geweeft is. 1485. 10 Aug. Open brief der Regeeringe van
Amfterdam aan de Geeflely- ke en weereldlyke Regeering van Waterland en Amfiel- land, ten behoeve van het Leproozen-buis van S. Joris. 1494. la.Dec. Eeden van en aan Filips,
Aartshertoge van Oos- TENRYK, by zyne eerfle in- huldiging, tot Graave van Holland. . . 1498. 27 Juny. Eeden van en aan Filips ,
Aartshertoge van Oos- TENRYK,byzyne tweedeen plegt'ige inhuldiging, tot Graave van Holland. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1446. 4'Ag'
1452. 24 July. 1— 25 7»ïy.
1472. 16 'yafy.
*475- *6'.?uly. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1498. 22 Dec.
|
Verklaaring van 't Geregt, de
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zesendertigen en de Poorte-
rye der Stad Amfterdam , wegens den zin van het Pri- vilegie op de Vrye Vaart door 't Marsdiepeü'tVMe. Vechter Dirx, Priefter,_ ftigt
de-Boelinger-Kapelle, in de nieuwe Kerke. De Regeering der Stad Amfter-
dam ftaat zeker erf aan de Begynen af. De Stad fchenkt den Band-
boogsfchutteren een gedeelte van het Scbaapenveld, tot |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ut?a
J4?8.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Si6 LYST w« EGTE STUKKEN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bh
I. 302 I. 33*
in. 20
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tyb.
het maaken van eene Doek.
1512. 9 Maart. Het Kapittel der Lieve Vrou-
wen • Kapelle in den Haage geeft den Overmannen der S. Okfskapelle te Amfter- dam verlof, om Mijjen, Ser- moenen en Offerhanden te laaten doen. 15I3- 30 April. Overeenkomft tuflchen het
Hof van Holland en de Regeering der Stad Amfter- dam , wegens het fügten van een Clariffen- Kloojler, op den Heiligen Weg. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl.
L 23* |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tyd.
1566. 15 July. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Plakaat, waarby de Koophan-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
del op Engeland, over en
weder, vry gefteld wordt. 1567- i7en22vfpn7.Voor(lagen der Wetbouder- fcbap aan de Gereformeerden te Amfterdam, wegens het fchorfen der openbaare II. 179 Preeke. 1569. 18 Maart. Quitantie ten behoeve van Pie-
ter Roding, wegens 't be- taalde Regt van Exue. 1571. 2 July. Belofte, op den naam vanFi-
lips den II., Koning van
L 38 Spanje , om Amfterdam nooit met een Kafleel of in-
legering te zullen bezwaa- ren. 1572. 28 May. Quytfcbeldingaun deStadAsa-
L 231 fterdam van de onbetaalde refie van zekere twee hon-
derd duizend guldens. —— 29 July. Quitantie van een duizend en zeitig guldens, door Wil- lem , Prinse van Oranje , |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5518. [1519J
19 Ja- |
Karel , Koning van Spanje,
belooft, in Amfterdam, gee- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ne nieuwigheden te zullen
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 336
L339 II. 237
I- 339
I. 379
1.379 I. tf°
III. iSS II. &
II. 363 II. 52°
poin-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
invoeren
|
tegen de Privile-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gten.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
15*2. 22 April. Het Hof van Holland ver-
klaart , dat Luiden, binnen de honderd roeden buiten Am- fterdam woonagtig , niet pligt zyn, met Amflerveen ofSlooterdyk te contribueeren. 1525. 27 Sept. Aanfchryvens der Landvoog-
defle Margareet van Oos- TENRYK, om toezigt te heb- ben op de Leere en Zeden der Predikanten in de Ste- den. 1534« Brief der Munfterfche Herdoo-
peren aan hunne Vrienden
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. 162
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van eenige Doopsgezinden
ontvangen. 1574. 2 Dec. Uitbreiding der Jurisdictie van Amfterdam op vierhonderd roeden buiten de oude paa- ien , verleend op den naam |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. a<$4
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van FiLiPS den II. Koning
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Spanje.
1577. 27 Nov. Brief van Burgemeefieren van |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I- 237
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in Holland.
|
Amfterdam, wegens de mis-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I538- 7 Oiïob. Kerkmeefteren der nieuwe Ker-
ke draagen de Kapel van 't Heilige Graf in dezelve op aan Gerrit Corneliszoon en Maria Claas Dogter, Egt&- luiden. 1539' CI54o] Sententie van 't Hof van Bol-
19 Maart. iANUs tegCn Mr. Jan Hu- brecbtsz., gewezen Schout van Amfterdam. 1545. 15 Sept. Uiïfpraak der LandvoogdeSe,
Vrouwe Maria , Konin- GINNE UflwHoNGARYE, OVer
't verfterken- der Lajtaadje.
1549. 16 Aug. Ordonnantie van Burgemees- teren van Amfterdam, voor |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lukte onderneeming op de
Stad. —— 31 Dec. Brief van Jonkheer Diedricb Sonoi, aan Hillebrand B&n- nink, te Amfterdam. II. 177 1578. 23 May. LaatfteRefolutie der Äoom/d>- gezinde Vroedfcbap van Am-
' Jterdam , dia de onmidde-
lyke gelegenheid gegeven
L 264 heeft tot verandering der
Regeer inge.
------ 29 May. Egt Verhaal van de buiten-
gewoone verandering der
II. 87 Reggeringe, te Amfterdam. 1579» 9 Febr. De Zweedfcbe Regeering beves-
tigt de Stad Amfterdam, in |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Willem Huysman, Bewaar-
|
de Vrye Vaart en handel op
Zweeden. —r-i^eniójuly. Overeenkomft van Leproos-
meefieren met de Nonnen van 't Maria - Magdalena- Kloofler , op de overdragt van 't gemelde Kloofter. .-----• 19 Dec Uitfpraak van 't Hof van Hol-
land, waarby aan de Schip- pers van Alkmaar de vrye Laading te Amfterdam ont- zeid wordt. 1588. 20 Febr. Burgemeesteren en Raad
der Stad Amfterdam wei-
geren den Lutberfcben vrye Godsdienftoefening. 1589. 4 Ftbr. Requeft van Jan Laurens Spie-
gels, om ont/lag van het
Schepens-Ampt; en Ap- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 87
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
der van der Stede Zwaanen.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1554. 2 May. Geregtelyke Verklaaring van
oude Luiden, wegens het
ftaan van draaiboomen bat- ten de Haarlemmer- en Re- f uliers-Poorten , en van eene ameyebuiten de S. Antonis- Poort. . . III. 50 1555. 6 Maart. Tefiamint van Katryn Wouter
'Dobbens zoons Dogter. IL'410
1559. 8 Aug. Infiruäie voor den Prinse van
Oranje , als Stadhouder van Holland enz. van ws- ge FiLiPs den II., Koning van Spanje. . . I. 371 1562. 24 Jan. Quitantie ten behoeve van
Pieter Roding , die zig uit de Kloveniers-Scbuttery hadt uitgekogt. . . III. 190 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
LYST van EGTE STUKKEN.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
517
Stuk hl.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tip.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stuk bl-^
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tyd,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
pointement van de Vroed-
fchap , waarby zyn ver- zoek van de hand gewee- zen wordt. Redevoering der Gemagtig- den vanHolland in' deVroed- fchap van Amfterdam , over de Kerkelyke verfcbillen, op- gefteld en uitgefproken door Hugo de Groot. . I, Brief van Prinfe FredrikHen- rik aan de Regeering van Amfterdam, waarby \ ver- nieuwen van den Scbulters- eed goedgekeurd wordt. Oftroi voor die van Nieuwer- Amstel, om zeker gedeelte Lands tot Polders te mogen maaken. Bevel van Burgemeesteren vdn Amsterdam , waarby denPredikant AdriaanSmout de Stad ontzeid wordt. Verklaaring der Vroedschap van Amsterdam, dat het uitvoeren der Plakaaten te- gen de Remonflranten onbe- staanbaar is met de ruft der Stad. Octroi tot bepoldering der Landen van Outewaal en Outersdorp. . Beveiliging eener Overeen- komft met den Kerkenraad van Amfterdam, wegens het zitten der Magiftraat in den |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te Dordrecht, door zyne
Hoogheid en de Gecommit- teerden der Staaten Gene- raal, tot ontlaftinge van den Heer van Aartsbergen, on- dertekend. Octroi tot het vereenigen der RegtbankenvanSlooten, Sloo- terdyk, Osdorp en de Vrye Geer. Uitfpraak van 't Hof van Hol- land, tot verontfchuldi- ging vanGalenus Abrabamsz. Mennonift Leeraar te Am- fterdam. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 364
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1616. 23 Apr
1629. 25 Febr
'-----19 Ztec.
*63°. 7 Jan.
ïfer- 5 &/>£. -— 19 Dec.
1632. ipMaurt, 1634. 6 May.
1637. 19 &p£. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in. 504
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1654. 11 Dec.
1663. 14 Sept. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
439 enz.
I. 506
I. 525 I.5I3 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in. 126
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
11.237
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1664. 28,29 en
31 Dec. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Twee Compromiffên, waarby
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de twiftende Doopsgezinden
hunne gefchillen over de Kerkelyke goederen verblyven |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
n.237
11.239 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1665. 6 Jan.
1672. 12 Juny -— 8 July.
•----- 21 Oäob. 1675. - July.
1678. 7 May.
1679. 19 Maart.
1684. ai Maart.
|
aan Burgemeesteren.
Aüthorifaiie van Arbiters, in de zaak der verfchillende Doopsgezinden. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BrtödtvGedeputeerden te velde,
berigt geevende van het doorbreeken der Franjeben |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in de Betuwe.
|
1. 651
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I- 527
I. 123 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Brief van Burgemeesteren
van Amsterdam aan Wil- lem den III. Prinse van |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oranje.
|
1.63:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Refolutie derVROEDSCHAP van
Amsterdam , wegens het loozen van water over Am' fielland, en eene gevreesde overftrooming van gantfeh |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zelven.
Octroi voor de Buitenvelder- Polder.
|
I.526
HL «5 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Holland.
|
1. 65a
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Grootte der Polderen, opper-
vlakkige inhoud der Wate- ren, en getal der Scbutflui- zen en Watermolens onder den ring van Amstelland. III. 135 Refolutie der Staaten van Holland , tot herftelling en beheering der Zeedyken be- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Octroi tot opregting eener
gemeene Polder, tuffchen de buitendykfche Landen on- derAmfterveen, zr\ Aalsmeer, Kudelftaart , Kalsjlagen en den Uithoorn. Octroi voor de Venfer-Pol- der. Octroi tot bedykinge van de Diemer-Polder.
Twee Refolutien der Staaten van Holland , betreffende de Vergadering der Colle- gianten te Amfterdam. . Advys der Gecommitteerden van de Vroedfchap van Am- fterdam, wegens de Propo- fitie van zyne Hoogheid , Willem den II. en verde- re Gecommitteerden der Staaten Generaal, te Dor- drecht gedaan. Brief van zyne Hoogheid Wil- lem den II. aan de Regee- ring van Amfterdam. Memorie van den zelfden, be- helzende een Ontwerp van een Verdrag. Memorie van 't voorgevallene |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. 121
III. 124 III. 125 II. 239
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I638. 5 May.
^41. 15 >fy.
1648. 21 en 30
Sept. 1650. 20 ^«»y,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
we/ten en beoofien Muiden.
|
ni. 128
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Brief van C. Huygens, Secre-
taris van zyne Hoogheid , den Heere Prinfe van Oran- je , aan den Amfterdamfchen Courantier. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
664
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Notificatie van 't Geregt van
Amfterdam, wegens eenen aanflag op het leeven van Burgejneefter van Beunin- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 686
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1748. 15 Sept. Publicatie van den Prinse-
Erfstadhouder, Willem
Karel Henrik Friso, op
het houden van denKayos-
*/r RAAD ^ Amfterdam. .
1752. 27 May. Octroi op de beheering der
Stads- en Godshuis-Polder * c. by Amfterdam. . ' 1764. 17 Sept. Octroi tot bedykinge en
droogmaakinge van de Bo- venkerker-Polder. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I.567
I. 562 I. 567
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
29 July.
2 Ag. .10 Aug. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
m
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IE. 123
III. 116 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BLAD«
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5i8
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BLADWYZER
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
PERSOONEN en ZAAKEN.
De eer (Ie, of Romeinfche talletters wyzeri het Stuk, de tweede , of gewoonlyken de bladzyde aan.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Afgevaardigden der Stad ter Dagvaart van Holland*
Waarin en hoe ver zy verbonden zyn. III. $5l Aflaaten, hier, van ouds, verdiend. 1.197
Aflaatsbrief, ten behoeve der Kapelle op 't Begynhoi»
in 1426, verleend. IL 240 Agio of Opgeld van 't Bankgeld. Deszelfs oorfprong-
II. 539
Agnieten-flraat* I. 23
Agter-Oetgens-Pad. waar? III. 4
Alen (Jan van) maakt de Diaconie tot zyne erfgenaa'
me. I. 733. IL 321,322,3?" Akkerman (Henrik Janszoon) Schepen,trekt voor Nuis*
I. i'H
Alardusijam Amsterdam. Zyne geleerdheid en fchfrf*
ten. III. 196. Zyn verhaal van den brand, in 't KIoos" |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A.
/Xalmoefleniersi Zie Colleäanten.
Aalmoezeniers-Huis, eerfte. II. a86. verplaatft. II. 287 Zie Aalmoesseniers-Weeshuis.
Aalmoesseniers-Weeshuis. Opregting. I. 603. II. 287. Vergfooting. I. 669. II. 287. het wordt, ge- heellyk , van andere Godshuizen afgezonderd. II. 287. Befchryving van het zelve. II. 288 enz. Ver- " êifchten in de Aalmoeffeniers-kinderen. II. 289 enz. Onderwys. II. 291. Catechifatien. II. 291. Klee- ding. II. 292. Spys. II. 292. Onthaal en uitzet der uitgaande Kinderen. II. 292. Getal. II 293. Beftiering. II. 287 , 294. Suppooften. II. 294. Hoofd- provooft en Secretaris. IL 294. Inkomften. II. 297. Verdrag van het zelve met de Lutheriche Gemeente. II. 290. Belafting, ten behoeve van het zelve, op de Wynen, Brandewynen en Azynen. I. 706. Opfclmdding voor het zelve. I. 714. 't heeft den eigendom van Stads Vuilnis. I. 724 Aantekenaars der goederen op de Veeren. Hun pligr.
II. 494
Aardbeeving, in 1640. I. 539. in 1692. _ I. 707 Aardenwerks-Verkoopers- Gilde. Zie Glazen- Kannen- en Aardenwerks-Verkoopers-Gilde.
Auandonnement. Wat-, in geval van Aflurantie III. 438
Abbe Pieters foen ( Symen) Schepen. I. 27
Abkoude. Weg van Duivendrecht derwaards verbeterd.
I. 690. 't Slot aldaar door Amfterdam van krygs-
e'n mondbehoeften voorzien. I. 181. bezet. I. 186.
het doet eed aan de Stad. I. 187. 't wordt ontruimd.
I. 190
Abkouder-Meer. Gelegenheid en Regeering. III. 95 Academie (Neder duitfcbe) door Samuel Cofter, opge- regt. II. 396. aan het Weeshuis verkogt. II. 396. met de oude Kamer vereenigd. IL 397 Ackerfloot (Ifaak') maakt eene fomme gelds, tot een
Doopsgezind Oude-Vrouwen-Huis. II. 340 Aclde-handel, hier ter Stede, in 1720. I. 734. moed-
wil aan een Koffyhuis, daar dezelve fterk gedreeven werdt. !• 734 Admir aalen. L 159
Admiraliteit te Amfterdam raakt in verfchil over 't gee-
ven van verlof tot den uitvoer van Krygsbehoeften. I. 540. veifchilt met de Admiraliteit in 't Noorder- kwartier. I. 590. en met de Regeering van Moniken- dam. I. 591. geeft een' heimclyken laft aan de Rui- ter. I. 595. Bedenkingen op derzelver Regtsgebied. II.738. hoe derzelver zaaken hier, van ouds ,beftierd werden. IL 77 Admiraliteits - Magazyn en Sciieepstimmerwerf
befchreeven. II. 80enz III. 507,508 Admiraliteits- of Prinsenhof befchreeven. IL 78,
III. 507. Zie Prinsenhof.
'Admir aalfibap-zeilen befchreeven. II. 67. III. 507
Advokaaten, hoe hier by 't Geregt worden toegelaa-
ten. HL 328
Aernfiel Cine vcfle. I. 4
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ter van S. Maria. III. 196. of hy Amfterdam b
|
IV
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fchrteven hebbe. Voorr-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
voorwaarden , tot Rü"
geeft Amfterdam eenige |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Albrecht (Hertog) op wat
waard verkooren. I. 121. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Privilegien.
|
I. 125
|
126,128 ,131, ql
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
____________________________
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Alen (Jan van) Schilder. III z°*
Alkmaar (Veer op) befchreeven. IL 4-9^
Altaar (hoog) in de oude Keike.of het, in 1369, doot
ouderdom, vervallen ware. IL 9°
Alva (Hertog van) komt in de Nederlanden. I. 3°°'
wil een Kafteel, te Amfterdam, ftigten. I. 32^'
misnoegen op hem , hier ter Stede. I. 322. hy word
hier zeer gevleid. I. 328. ruft hier eene vloot uit'
I. 330. raakt in kleinagting, en vertrekt, heiinely*'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
uit' de Stad. L ■
|
1^.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ambagten (vrye) befchreeven. III
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ambagtsheeren van wege de Stad. Hun regt. III.
|
Of
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Nieuwer-Amfteljof Amfterveen. III. 59. van
der-Amftel of Ouderkerk. III- 64. van Diemen-
67. van Slooten enz. III. 75. van Kudelftaart. lH''eIj
van Leimuiden en Vriezekoop. HL 81. van Ui* gg
Emmeloord. Il>' ^.
Ambagtsheerlykheden der Stad befchreeven. III. 53^er-
Ambagtsheerlykheid van Amfterveen, Slooten enz- 0y
eflëning van een gefchil, wegens dezelve. I' ^
Ambocbt van Amfteireveen. Iß' *%
Ambocbt van der Nieuwer - Am/tel. i'aqS
Amersfoort (Veer op) befchreeven. hier
Arnes (IVillem), een Quaker. Zyne ontmoeting^' J06
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ter Stede.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
.iiijjucii cu xjjj^mn uiyvcn ich eeuwigen uagt- -,
Stad. I. 139,156,177. Regt van BurgemeeftfirH v
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
andere Wethouderen omze te begeeven. jlu.- tjujs
veelen wordt zeker regt aan 't Aalmoe(TenierS^ 2„g betaald. j- ftofl'
Amptenaars (Graaflyke) in hun ampt misdoend^ <j
den,oudtyds, niet voor Schepenen te regt- • ^et
Amstel. Deszelfs loop en gelegenheid. L 1' \e%ufig' Stad over den zelven. III. 107. Weg en kaade ^_
deszelfs Ooftzyde. I. 518. Middelen om den r#
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ven te houden buiten befmetting van
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
't Stads
|
I. 659
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Am/tel.Of 'er, van ouds, een gehugt van dien naa^eeft
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||||||||
|
D
|
|||||||||||||||||||||||
|
W
|
|||||||||||||||||||||||
|
E R.
|
|||||||||||||||||||||||
|
SIP
|
|||||||||||||||||||||||
|
weeft zy? 1.2,3. 'f Slot te Amftel verbrand. I. 8r
-dm/tel (Antbonit van),Heer van Mynden enKroonen- burg. I. 187 Amstel (Egbert van). I. 79. twift met het Stigt. I. 79
■Amftel (Elizabet van) is Nonne te Utrecht. I. 87 Amstel (Gerard van) I.81
■Amftel (Gysbert van) Schepen. I. 144
Amstel (Gysbrecht van) fteekt zig in den Holland-
. fchen tweefpalt. I. 80. wordt Leenman van Holland. I. 81
Amstel (Gysbrecht van) de II. voert kryg tegen den Biffchop van Utrecht. I. 81. maakt vrede. I. 81. ftelt zig aan 't hoofd van de Kennemers. I. 8a. ver- krygt het Slot te Vreeland in pandfchap. I. 82. voert kryg om dit Slot. I. 84. wordt gevangen. I. 84. verzoent zig met Utrecht en Holland. I. 85. zyne Dogter, Elizabet, is Nonne te Utrecht. I. 87. hy Wordt hedteld in de gunft van Graave Floris den V. I. 89. heeft deel aan'den aanflag op deszelfs leeven. I- 90. vlugt. I. 91. onderzoek aangaande zyne we- derkomft. 1.93. en zyn vertrek naar PruifFen. 1.96 enz. Amstel (Wolfger van). I- 79 Amstel. (Heeren van) Zyn Leenmannen van 't U-
trechtfche Bisdom. I. 79, 80 Amstel (Heerlykbeid van) is een leen van 't Stigt van
Utrecht. I. 2. komt aan Holland. I. 91. wordt aan Guy van Henegouwen opgedraagen. Loa -dwßelbrug. II. 72. III. 507
Amfieldyk doorgefteken. I. 80
Amstel-Kerk. Gelegenheid, ftigting, grootte en ge-
daante. 11.137,138 Amstelland afgeloopen door de Engelfchen. I. 398
Amstelland en Gooiland (Dorpen van) mogen te Amfterdam vonnis haaien. III. 67 Amstelland (grooteri.xg van)befchreeven.III. 105.
de Stad bekomt 'er den fchouw oVer. I. 223. Zie Hoogheemraadschap van Amstelland. Amstelland (Baljuw van). Zie Baljuw van Am- stelland.
Amstelland ('t Baljuwschap <ïW2)komt aan de Stad. 1.189,193
■Amftelfluis gelegd. I. 621. befchreeven. II. 59 |
|||||||||||||||||||||||
|
Amsterdam, ebbe en vloed voor de Stad. I. 77. haar
rang, onder de ftemmende Steden van Holland. 1.78. eerfle beginfels. I. 80, Si, 81. zy lydt overlaft van de Kennemers. L 82. treedt in Verbond met Floris den V. I. 83. verkrygt tol vryheid door Holland, in 1275.1. 83. en in 1291.1.84. was toen nog geene Stad. I.84. doch dreef reeds eenigen Koophandel. I. 84. Jan van Henegouwen komt aldaar. 1.91. de Plaats verkrygt Stads Regten van Guy van Henegouwen. I. 92. Zy verlieft haare Markten en Vryheden. I. 98. bekomtze wederom. I. 101. haare Kerfpelkerk wordt van die van Ouder-Am(tel gefcheiden verklaard, h S,ioa.zyver- fchilt met Slooten. I. 105. wordt onaffcheidelyk aan Holland gehegt. I. 117, i20. Hf. 9. begint de Dag- vaarten derHollandfche Steden by tewoonen. 1.118, 126. verkrygt tolvryheid,in Waterland.I. 118. koopt zig van de Waflenaarfche en Goudfche tollen vry. I. 118, 123, 132. voegt zig aan de Kabbeljaauwfche zyde. I. 119, 120. verkrygt vryheid, tot het ver- koopen van uitheemfch Bier. 1.119. gaat tot de Hoek- fche zyde over. 1.121,122. verzoent zig met die van Kudelftaart. 1.122. en met Hertoge Albrecht. I. i2". begeeft zig in Verbond met de Hanzefteden. I. 125. wordt van de koften der dykaadje aan de Zype ont- flaagen. I. 127. bekomt het Gouden Water en de Maat in eeuwige erfpagt. I. 128. verfchilt met Dor- drecht , over 't Stapelregt. I. 130. levert Hertoge Albrecht fchepen, manfchap en geld tot den Friefchen oorlog. 1.131. bezegelt een Verdrag met de Friezen. I. 132. bekomt Oótroi omExcynzen te heften. 1.132. en om renten te verkoopen. I. 137- verkrygt eenige Graaflyke inkomften. I. 137- ftaatze wederom af. I. 139. Opfchudding aldaar, in 1405. I. 138. de Stad bewilligt in beden. I. 140, 148, 156, 180. verbindt zig, om Vrouw Jakoba in te huldigen. I. 143. belaft zig met Graaflyke fchulden. I. 142, 143, 148. helpt Hertog Filips tegen de Gentenaars. I. 152. wordt, in 1452, de voornaamfte Koopftad van Holland genoemd. I. 153. fluit een Verdrag van Koophandel met Ru- genwalde. I. 155. verfchilt met Zwolle, over de tol- len. I. 156. wordt gedrongen, tot het verkoopen van renten, ten behoeve des Graaven. I. 157, 175. heeft verfchil met Gouda. I. 180. met Enkhui- zen. I. 1S0. met Hoorn. I. 18t. met Leiden en Gouda. I. 184. fluit een Beftand met de Gelderfche Steden. I. 181. verkrygt het Baljuwfchap van Am- ftelland. I.188, 193. het Ban-en Vangregt der Stad wordt uitgebreid. ï. 189. zy verkrygt de Roomfch- Koningklyke Kroon boven haar wapen. I. 189. III. 9. Getal der armen aldaar, omtrent den jaa- re 1490. I. 191. de Stad zorgt, tegen de aanflagen der Gelderfchen. 1.207, 208. wordt, door dezelven , opgeëifcht. I. 209. wordt, in zeker verdrag, voor Dordrecht, genoemd. I. 217. fchiet eenig geld op de Bede aan Karel den V. I. 218. verkoopt rente tot 's Keizers behoeve. I. 22$, 22S. koopt de Ambagtsheer- lykheid van Amfterveen enz. I. 226. bekomt vryen handel vanChriftiaanden II. I. ong. wordt,in 1536, gedreigd met eene overrompeling. I. 247. uitrufting aldaar, tot eenen togt naar Konftantinopole. I. 249. opfchudding aldaar, in 1541. I. 252- de Stad bewil- ligt in Graaflyke Beden. I. 253. IÜ- 503- zy geraakt onder 't Bisdom van Haarlem, t *7°- ßeeldenftorm en beroerten aldaar, in 156Ó en 1567-1- 283, 286,295 enz. III. 503. de Stad verfchiet veel, tot twee bezendin- gen naarDeenemarke. I %94- zymoetbaareCoftumen en Privilegien den Hertoge van Al va opgeeven. I. 319. Watervloed aldaar, in l57°' I. 320. Alva wil aldaar een Kafteel fügten. I- 320-de Wethouderfchap van 't j'aar 1566 wordt, voor den Raad der Beroerten, gedag- vaard. I. 321. Zzz Am- |
|||||||||||||||||||||||
|
Am
|
III.
|
elstroom. liegt der Stad in en over den zelven.
|
|||||||||||||||||||||
|
107. Zie Amstel.
|
|||||||||||||||||||||||
|
Amsterdam , waarom waardig befchreeven te worden
foorr. I. waarom zulks lang verzuimd zy. P'oorr. Il" Optelling van de voornaamfte Befchryvers der Stad." ■jfoorr. III. korte befchryving derzelve in 't Latyn! P"ocrr. XVII. naamsredcn. I. i. of men Amfterdam * °f Amfteldam beboore te fchryven. 1.1. Oudheid der Stad onderzogt. I. 2. zy is, niet voor de dertiende eeuwe, bekend geweeft. I. 4. waar haaroudfte ge- deelte geweeft zy? I. 5. haare oudfte ingezetenen Waren viflchers en boeren. I. 6, 109, 113. oude gedaante der Stad. I. 6,7. zy behoorde, oudtyds, onder de Parochie van Ouderkerk. I. 7. wordt daar- in gefcheiden. I. 8. haare bruggen en veften wor- den geflegt. I. 8, 95. zy krygt den naam van Stad. *• 0. wordt fterker betimmerd, aan de weftzyde. I. °» Ï26. bepaaling haarer Vryheid , in 1342. I. 9. vermeerdering derzelve met honderd gaarden: I. 12, *2ö. zy wordt, voor 't eerft, bemuurd, omtrent joo. I. 15, I33> haare gedaante en gebouwen, ten en tyde. 1.17 enz. 32 enz. zy waft fterk aan. I 41. mal Tlt§eIe8d" I# 4a' andermaal. I. 43- ten derde-
48 '* !• 45- ten vierdemaal. 1. 48. haare grootte. I. en'fygetal,yan huizen. I. 50. en inwooneren. I. 5*- Stad V ^raaten en fteegen. I. 52 enz. grond der I '"' l' ?6- gefteldheid van water en lugt in dezelve. "Dl SïUl" VaU leevensmiddeIe° derwaards. I. 76 |
|||||||||||||||||||||||
|
52o B L A D W Y Z E R.
|
|||||||
|
Amsterdam kant zig tegen zeker Verbond ffl.^£
Frankryk. I. 530. klaagt over Dantzig. I. 535. verlchdt met de algemeerie Staaten, over 't verpagten van. t Convooigeld. I. 535. Prins Fredrik Henrik vat rfllS* noegen tegen haar op. I. 535 enz. zy onthaalt een Gezant der Ottomannifche Porte, op koften van den Staat. I. 540. ftaat Peter,over eenen Prins vanHol- ftein. I. 541. kant zig tegen de vereeniging derOoft- en Weftindifche Maatfchappyen. I. 542. bevordert de vernieuwing van't Oétroi der eerfte.'I. 543. neem11 deel in een geding tegen den ßaljuvv van Ken-neffiC1"* land. I. 543. handelt met een' Gezant van Marok* ko. I. 544. haalt de Koningin van Poolen in. I. 545' en onthaalt de Deenfche en Muskovifche Gezanten- I. 545. ftremt, zo men wil, het winnen van Antwer- pen. I. 545. vreugdebedryven aldaar, over de Muß" fterfche Vrede. I. 545enz.de Stad fchiet vyftiendui' zend guldens aan de Koninginne van Boheeme. I. 547' raakt in een hevig gefchil met den Prinfe Stadhou- der, Willem den IL I. 549. verftrekt hem tweernü' lioenen. I. 550. weigert hem , aan 't hoofd eener bezendinge der algemeene Staaten, gehoor in deVroed- fchap. I. 551,553.verdedigt zig, deswege, terVer- gaderinge van Holland. I. 554. byzonderheden deezef bezendinge. III. 503 enz. de'Stad neigt tot bylegging van 't verïchil. I. 557. toeleg om haar, met Krygsvolk van den Staat ,by verraffing, in teneemen. I. 558 enz« III. 506. oorzaaken van het mislukken van den zei' ven. 1.560,561. de Stad wordt belegerd. 1.561,564» 566. zy ftelt zig in ftaat van tegenweer. I. 562,563» 566. wordt, ten onregte , verdagt gehouden vanhan' deling met het Parlement van Engeland. I. 564.treedt in onderhandeling met den Prinfe. I. 565 enz. flnic een Verdrag met hem. I. 567. aanmerkingen over het zelve. I. 568,570. ohgeruftheid in de Stad. I. 57°' haarbeiluit, op het aanftellen van een' Stadhouder« I. 572. oordeel der Staaten, over 's Prinfen toelegOp de Stad. I. 574. zy bekomt vergoeding van fchade« I. 575. bevordert een Verdrag van uitkoop wegellS den Zontfchen Tol I. 582. onthaalt de Engelfche- Gezanten.I. 582. oproer aldaar, onder't Bootsvolk • in 1652. I. 585. beweeging , in 1653. I. 588. de Stad bewilligt 'in de Aéte van Seclufie. I. 588 eflz' vreugde aldaar, over de Vrede met Engeland. I. 58?' welvaart der Stad, na die Vrede. 1.591. zy neemtn£t Peterfchap aan, over den Keurprinfe van 15randenbur£* I.592. onthaalt de Prinfes Weduwe van FredriktfeI1' rik. I. 592, 599. bevordert de afloffing der twe" millioenen, aan Prinfe Willem den II. verftrekt. *' 593? 657. onthaalt den Spaanfchen Ambaffadenf' L 597. wordt, aan de ooftzyde, verfterkt. I. 59l[ beveiligd in de Privilegien van Deenemarke. I. $9 ' onthaalt de Keurvorftin van Brandenburg en anoÊ j hooge Perfoonaadjen. I. 599. begroet Koning Ksfll den IL I. 601. onthaalt de Koningklyke Prinfe a{- den Prins van Oranje. I. 601. uitrufting ter z£& f. daar, in 1665. I. 607. oproerige beweeginge°Aor- 607. voorzorg aldaar. ï.608. Frankryk doet 'er v ^ logsfehepen timmeren. I. 608. Muskovifch Gj: at aldaar. I.610. de Afgevaardigden der Stadin den^* g_ onheufchelyk bejegend. I. 620. de nieuwe vetë ge, ting der Stad wordt, door eenige Godshuizen.' *Je, deeltelyk, betimmerd. I. 620. de Stad raakt m » fchil met de twee hooge Geregtshoven. I- 6*1 ^ zorg voor haare veiligheid, in 1671 en i672« *• %« 627, 632, 650. zywyft het preifen van den vy^. man der arbeidende Officianten van de hand. \&t\\\. verwylt de inlaating van 't water. 1.627- bewilligt ^ 1.6f?. kantzig tegen de handeling met Frankryk« j^- |
|||||||
|
Amsterdam wordt ontflaagen van het opbrengen van
een gedeelte der penningen, tot ftigting van een Kafteel te Vliffingen gefchikt. I. 324. belegerd, in 1572. I. 325. verlaaten. I. 325. zy wordt, fchimps- ■wyzt, Moorddam genaamd. I, 328, 366. tragt eeni- ge nieuwe Privilegien te verkrygen. I. 331. 't gelukt. I- 3325 339. de Stad doet eene bezending aan de Hanzefteden. I. 334. Muitery van 't Bootsvolk aldaar. 1. 335. Aanflag op de Stad, in 1575, mislukt. I. 345. zy dryft, nog Spaanfcbgezind , koophandel met de Staatfche Steden. I. 346. verdubbelt de Excynzen. I. 347. wordt verfterkt. I. 34?« voorziet Amfter- veen van manfchap. I. 347. de meefte Singel- flooten aldaar gedempt. I. 348. laden der Stad, fe- dert den aanvang der Spaanfche beroerten. I. 348. zy kondigt de Gendfche Vrede af, en aanvaardt de- zelve, ï. 349 , 350. neemt de ballingen en uitge- weekenen wederom in. I. 350. handelt over Satis- faäie of Voldoening. I. 350 enz. 357 enz. ook, on- der de hand, met Don Jan van Öoltenryk. I. 325, 354. zy wordt, te water en te lande, benaauwd. I. 354. by verraffing, ingenomen. I. 355, 356. weder- om verlaaten. I. 356. naauw ingeflooten. I. 358. veele burgers wyken ter Stede uit. I. 359. noodmun- ten , aldaar geflaagen. I. 359. de Stad fluit het Verdrag van Satisfactie of Voldoening. I. 360 enz. ftaat 'er wederom van af. I. 387. aanleiding tot verandering der Regeeringe. I. 364. beleid van 't werk. I. 367. de Roomfche Regeering en Geeftelykheid wordt ter Stad uit gevoerd. I. 368. de Schuttery kieft eene nieuwe Regeering. I. 369. aanmerkingen over dee- ze verandering. I. 370. gevolgen derzelve- I. 381. de Stad bewilligt in de Unie. I. 384. zy wordt, aan den kant der Laftaadje, verfterkt. I. 386. bewilligt, ongaarne, in 't heffen van 't Convooigeld. I. 386. maakt zwaarigheid in 't afkondigen van 't Plakaatop de afzweering van Koning Filips. I. 387. bewilligt, niet dan onder voorwaarden, in de opdragt der hoo- ge Overheid aan den Prinfe van Oranje. I. 389 enz. bevordert het verfterken van Muiden en Naarden. 1. 390. het draalen van Zeeland doet de Stad ook aarzelen, in de opdragt der hooge Overheid aan den Prinfe van Oranje. I. 391 enz. zy wordt, op nieuws, verfterkt. I. 394. kant zig tegen 't verbod op den uitvoer van eetwaaren. I. 395. die van Utrecht klaagen over haar. I' 395- zï verdedigt zig. I. 396. bekomt een Oétroi van Leicefter. I. 398. is bekommerd voor eenen toe- leg van zynen kant. I. 399. fchryft hem. I. 399. verklaart zig tegen eene Vredebandeling met Spanje. I. 403. raakt in gefchil met Haarlem en Dordrecht. I. 405. leent Prinfe Maurits gefchut. 1.405. verwerft een nieuw Oétroi tot vergrooting. I. 407. wordt in de Privilegien van Deenemarke, beveiligd. I. 408. verklaart zig tegen 't Beftand. I. 424. bewilligt 'er in. I. 425. wordt wederom uitgelegd. T. 425. leent Muiden eenig geld. I. 426. verfchilt, met de meefte L eden van Holland, in 't Kerkelyke. 1.429, 4^1 ,436, 438 ,456. ■ kant zig tegen 't beroep van Vorftius. I. 429. fteekt zig in zekere onluft, te Hoorn. I. 436. voegt zig by Prinfe Maurits,in 't bevorderen der Si- node. I. 459, 467. kant zig tegen 't aanneemen van Waardgelders, in iój7. I. 466. raadpleegt met Pro- fefloren en Predikanten. I. 467. de Regeering wordt daar veranderd, in 1618.1.469enz. voorval, ter dee- zer gelegenheid.I. 471. opfehudding aldaar, in 1624. L486. fchimpfehrift op de Regeering des jaars 1627. I. 492. beweeging , in 1628. L495.de Stad ontvangt ee- nige vendelen Soldaaten. I. 502. oproer aldaar, in 1629. I. 507. de Stad ftaat Peter over eenen Prins van Boheeme. 1.529 |
|||||||
|
B L A D W Y Z E R.
|
|||||||||||||||
|
Amsterdam, opfchuddingen aldaar, in 1672. L 63° > 634»
639. de Stad verzoekt" om een Bevelhebber. I. 648. verkoopt Lyfrenten. I. 655 y 656, 691. trekt veel voordeels, uit het heroveren van Naarden. I. 656. onthaalt den Keurvorft en Keurvoritin van Branden- burg, I. 659. bevordert de Nieuwmeegfche Vrede. I. 661. verbetert haare inkomften. I. 666. de Fran- fchen tragten iemant, heimelyk, uit de Stad te lig« ten. I. 668. de Stad ftaat Peter over een' zoon des Hertogs van Brunswyk-Lunenburg. I. 669. zy be- willigt, ongaarne, in het onderfteunen van Spanje. I. 670. raakt in een hevig gefchil met den Prinre Stadhouder, over de wervingvan zeftienduizendman. !• 671 enz. 679. handelt met den Franfchen Ambafla- deur, Graave d'Avaux. I. 675,676. verdedigt zulks, vrymoediglyk. I. 677. is bekommerd voor eenige ge- weldige onderneeming. I. 679, 683. in den Haage, worden haare Papieren Verzegeld. L 680 enz. oor- deel van 't gemeen, over 't gedrag der Stad. I. 681. zy befluit, geene Afgevaardigden meer ter Dagvaart te zenden. I. 681. en verkrygt, na veel moeite, de ontzegeling haarer Papieren. 1.682,683,684. fchrif- ten, voor en tegen de Stad, in't licht gegeven. 1.683. voorzorg aldaar. I. 684, 688. zy kieft de zyde van Dordrecht, in een gefchil met het Hof. I. 688. wordt befchuldigd van 't begunffigen der onderneeminge des Hertogs van Monmouth. I. 689. ftaat Peter over eene Dogter van Henrik Cafimir, Prinfe van Naflau. I. 693. fteekt zig in een gefchil tuflchen denHoogen Raad en 't Hof. 1.693. bewilligt in den togt naar Enge- land. I 696. vreugde aldaar over de Krooning van Ko- ning Willem. I. 697. fchade der Koopluiden aldaar, by den oorlog. I.697. de Stad ftaat Peter over den Prins van Saxen. I. 698. raakt in gefchil met Koning Willem, over 't verzenden der Nominatie van Schepenen. I. 698 enz. en over 't zitten van den Graave van Port- land, onder de Edelen. I. 700. beide deeze gefchil- len worden afgedaan. I. 702 enz. de. Stad beweert, dat een Vroedfchap niet te gelyk Raad in den Hove zyn kan. I. 700. eenige Regenten der Stad valfche- lyk befchuldigd. I. 703 enz. zy befluit haare geld- middelen te verbeteren. I. 709. geweldige opfchud- ding aldaar, in 1696, ter gelegenheid eener nieuwe Keure op het begraaven. I. 712. enz. zy wordt ge- ftild, en eenige handdaadigen geftraft. ï. 717 enz. vreugde aldaar, over de Ryswylcfche Vrede. I. 721. voorval, ter gelegenheid van het overlyden van Ko- ning Willem. I. 725. verandering aldaar, in de wyze van 't verkiezen van Schepenen. I. 725. de Stad blyft geneigd tot het voortzetten des oorlogs. I. 725. houdt naauwe gemeenfchap met Marlborough. I. 725> 727. voorflag aan 'tFranfche Hof, om de Stad te verdelgen. I. 728. zy bewilligt in de Utrechtfche Vrede. I. 729. ontvangt den Spaanichen Ambaffa- deur. I. 737. heete Koortfen aldaar, in 1727. I. 737. de Stad bewilligt in een ontwerp op het be- fliflen der gefchillen, onder de Leden van Holland. I. 737 enz. ontvangt een' Gezant van Marokko. I. 739. ontvangt den Hertog van Lotharingen. I. 739.
Moedwil aan een huis, op de Heerengraft aldaar. I. 740. opfchuddingen voor 't Ooftindifche Huis. I.
742. Schets van de Gefchiedeniffeii der Stad, na 't Jaar 1740. I. 743 enz. ■dinjlerdam, fterkte in Nieuw Nederland. I. 594- ver-
mooren. I. 505 ^wfierdam (Alardus van). Zyne Geleerdheid en fchrif-
teii. III. 196. zyn verhaal van den brand, in't Kloos- ter van S. Maria. III. 196. of hy Amfterdam befchree- ven hcbbe. Voorr. IV. ^mßeräam (Hervicius of Hcrwycb van). Byzonderhe-
|
|||||||||||||||
|
den hem betreffende. IH. 195
«--------■ -— ( Joannes van). Byzonderheden van zyn.
keven. III. 195
---------------(Nicolaas van). Wanneer hy gebloeid heb-
. be. in. I95
Amsterdammers zyn nyvere Koopluiden. Voorr. II.
waren, in de oudfte tyden, meeft Viflchers. I. 6. ' geneerden zig ook met den Landbouw. I. 109, 113.
helpen Hageftein bemagtigen. I. 101. dienden den Graave, van ouds, in zyne Heirvaarteu.1.107, ng, I3-i ■> 137. verfchillen met Deventer over den Kater- tol. I. 115, nsf 128. breiden hunnen Koophandel uit in Zweeden en Deenemarke. 1.124. ruften Schepen uit, tegen de Ooftfriefche en Schotfche zeefchuimers. 1. 140,142. worden geflaagen door de Utrechtfchen. I. 145. verliezen hun banier, in eenen flag by Al- fen. I. 147. lyden eenig nadeel, in een tweede ge- vegt. I. 148. fluiten de Kennemers voor Hoorn. I. 148. lyden veel by den Oofterfchen oorlog. I. 149. ruflen eene vloot uit. I. 149. woonen 't beleg van Nuis by. I. 158. voeren kryg tegen de Utrechtfchen. 1.184,185. veroveren een banier. 1.185. helpen Rot- terdam winnen. I. 189. ook Montfoort en Woer- den. I. 190. raaken in oorlog met de Gelderfchen. I. 199. verdryven en vervolgen de Gelderfchen. I, • 210. worden, ten onregte, te Antwerpen, gearres-
teerd. I. 256 Amsterveen of Nieuwer -Amstel (Ambagtsheer-
lykheid van) door de Stadgekogt. I. 227. befchree- ven. III. 52 enz. 512. getal van huizen. III. 59. Re- geering en Regtsoefening. III. 59 Amfierveen (het Dorp) befchreeven. III. 55. nieuw Dia-
conie-Huis, aldaar gebouwd. III. 55. ontgronding bezuiden dit Dorp verbooden. I. 730. overeenkomft met hetzelve, wegens 't betaalen van zekere Ver- pondingen. I. 741 Amsterveen (Heemraaden van) zyn de vyfLand-
rykften. I. 219 Amjlerveen (Veer op) befchreeven. II. 510. III. 511
Amßerveenfcbe of Middel-Polder bedykt. I. 510. III. 503.
befchreeven. III. 55 Amfierveenfche Polder (gemeene) befchreeven. III. 58
Anatomie. Zie Ontleedplaats.
Anneken biiys, waar. ' H. 458
Anne tja met bet kleine hoofdje. II. 313
Anslo(Reinier). Byzonderheden van zyn leeven.III.247
Anslo's Hofje befchreeven. II. 358
Antoniszoon (^5ra/jaw),Kaarfenmaaker. Remonftrantfch-
gezind. I. 461, 465. zyn naam wordt, onder een Pasquil, gefield. I. 465. hy wordt, voor Schepenen, ontbooden. I. 475. geraakt, op nieuws, in moeite. I. 482. beweert, voor Schepenen, dat hy nimmer oproerige Vergaderingen gehouden hadt. I. 524 Antoniszoon (Cornelis), Schilder te Amfterdam.
III. 207. zyne voornaamfte werken. II. 19, 26. aan- merking over zyne afbeeldingen van Amflerdam. I. 17,41
Apberdianus (Petrus). Berigt wegens hem en zyne be-
fchryving van Amfterdam. Voorr. IV. VI. XVII.
Apbert (Pieter van). Zie Apberdianus (Petrus).
Apoflool (Samuel), Doopsgezind Leeraar. Zyn gefchil
|
|||||||||||||||
|
met Galeuus Abrahamsz
Apotheek (Stads). II. 246. befchreeven Apotheker (Stads-) Apothekers, waartoe verbonden zyn.
Appel (Jacob), Schilder. |
|||||||||||||||
|
II.
II. II. II. III. |
|||||||||||||||
|
195
389 3*9 382
267 317
|
|||||||||||||||
|
Appelman (Huibert Simonszoon) wordt gebannen. I,
|
|||||||||||||||
|
Appelman (Jean) Burgemeefler en Raad. I. 658, 668*,
67*- is verdagt, by den Prinfe-Stadhouder. I. 696.
wordt, valfchelyk, befchuldigd. I. 704
Zzz a Ap~
|
|||||||||||||||
|
D
|
|||||||||||||||
|
W
|
|||||||||||||||
|
E R.
|
|||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||
|
'522
|
|||||||||||||||
|
Bäcker (Cornelis), zoon van Willem Backer, Bürge-
meefter, legt den eerften fteen aan den Nieuwe-Kerks- tooren. II. iH Bäcker (Willem). I. 206
Bäcker (Willem), Burgemeefter. I. 53^
Bake (LaurensJ. Byzonderheden van zyn Lee ven en
Gedigten. UI. 253 Bakhuizen (Ludolf). Schi1derftukkenvanhem.il> 2Ó
Bakker (Adriaun) Schilder. III. 263. ftukken van hem.
II. 19,381
Bakker (Jacob) Schilder. III. 259. Stukken van hem»
in openbaare huizen. II. 26,267 Bakker (Meemves Meindertszoon) vindt de Kameelen 01
Schipligters uit. I. 70$ Bakkers, hunne proef doende, wat 'er 't Oude-Mafl*
nen-Huis van geniete, jll. 306. hoe zy hunne koo- ien moeten dooven. III. ifl Baljuw van Amstelland , onder wat voorwaarde, hy»
oudtyds, beëedigd werdt. III. 53. Overeenkomft met hem , wegens de Ambagtsheerlykheid van Amfter- veen. III. 75. hem wordt het regtsgebied in de Stad ontzeid. 1. 139. hy vermag , zyne gevangenen al* daar in de boeijen te doen breiigen. III. 49? Baljuwen van Am/teiland (oude).I.105, 116. fielden»
lömtyds, den Schout van Amfterdam aan. I. il* Baljuw vanKennemerland. Overeenkomft met hem»
wegens de Ambagtsheerlykheid van Slooten. III. 7$ Baljuw van de Zeezaaken, of het Waterregt. Zyn Ampt«
III. 2$6
Ballafiers. Keuren omtrent dezelven. II. 547. III. 511
Ballengier, naam van een vaartuig. I. ï49
Ban- en Vangregt der Stad. I. 43. eindelyk, uitgebreid
tot op eene myl in 't ronde. I. 189, 255. III. 5 Bank van Leening. Oudfte, hier ter Stede. II. 35«
plagt, door byzondere perfoonen , gehouden te wo** den. II. 35. wordt, door de Stad, aanvaard. II. 3^ befchryving derzelve. II. 36enz» Banken (ondergefchikte) van Bewind en Regtsoefenin*
ge befchreeven. III. 366 enz. 425 enz» Bankbent (Joan van) verdagt van een' aanflag op Bu*'
gemeefter van Beuningen. I. 685 Bankr as-Meer, oudtyds, Bancken-Meer. Waar. III. 5$
Bannen gefchiedt op meer dan eenerlei wyze. III. 31?
Bar des of Bar deus (Dirk) wordt Schepen, in 141?'
I. 14*
Bardes (Willem Dirkszoon), Schout. Oorfpro^
der partyfchap tegen hem. I. 260. hy wordt van z?11 Schoutampt verlaaten. I. 273. zyn uiteinde. 13'* Bardes (Willem) heeft de hand in de verander)1^
des jaars 1578.1. 367. wordt Burgemeefter en Raad' I-369- fa
Bar endszoon (Herman) ,!Krankbezoeker, afgezet. 1.4 y Barlaeus (Casparus). Zie Baarle (Caspar van)
Barndegat ingenomen, door Sonoi. I. 335. verlaag
Bas (Doftor Dirk), Burgemeefter. 1 4^
Bassen (Warnar Ernst van), Schepen en Raad- \ Ht
Baftaarden-goed. Hoe 't, binnen Amfterdam, \exv-txx' Batementen, hier, in de zeftiende eeuwe, gefpeeld. *• *•*■'
Batteryen, op de Stads wallen. a'iae.
Bayart of Beyerd (oude), waar. I. 26. tegenwo0.1", ° ^
Bedelaary, hoe geftraftv H' 2ol
Beden, traaglyk ingewilligd. i' t06
Bedeftonden ingefteld, in 1691. 1191
Bedevaarten, opgelegd als eene ftraf. u' "59
Beek (Pieter Pietersz. van) ftigt een Hofje. j.-285
Beelden uit de Kerken genomen. Beeld"
|
|||||||||||||||
|
Appelmarkt befchreeven. II. 426
Arends (Thomas'). Zyne Poëzy. III. 25t
Arendszoon\(Jan) predikt byHoorn. I. 277. te Over-
veen. I. 278. fielt een Vertoog op aan de Wethou-
derfchap. I. 279. predikt, by Amfterdam , op de
Rietvink. I. 280. op de Laftaadje. I. 282. iii de
Stad. I. 289. verklaart, dat hy niets leert, ftrydig
met de Augsburgfche belydenis. U 290. hoe hy 't'
Avondmaal uitdeelde. 1. 290 ,291. hy vlugt, en
en fterft te Alkmaar. I. 306
Armen , en Armen van, of tot Amfierdam. Aan v/elke
Godshuizen de maakingen , aan "deezen gefchied ,
verftaan zyn te behooren. II. 273
Armen-Comptoir(Roomfcb-Katbolyke-Oaden-).OpKgting.
II. 344- befchryving. II. 344
Armenifche Kerk befchreeven. II. 218 Arnhem (Veer op) befchreeven. II. 495 Arminius (Jacoews). Zyn verfchil met Gomarus. I. 427. Korte fchets van zyn Ie even. I. 427 enz. Hy
wordt Predikant te Amfierdam. I. 427. trouwt de dogter van Schepen Reaal. I. 427. wordt Profeffor te Leiden. I. 428. fterft. I. 428 Arnoudsz (Pieter). Zie Lange Pier.
Arren moede. Wat. ' 1.109,111
Arrejl veftigt hier Jurisdictie over vreemde peilöonen
en goederen. III. 24. wie, en wat men niet arreflee- ren mag. III. 24 Arrefteeren, hoe ver het gaan moge. III. 24
Arreften, hoe beklaagd, afgedaan en van waarde ver-
klaard worden. III. 320 enz. Artillery-buizen. Zie Wapenbuizen.
Artillery-meefter. Zyn Ampt. II. 49
Artseny-Tuin (Stads-). Zie Hortus Medicus.
Aficbdoem. II. 56
Afingen. Wie 'er oudtyds door verftaan werden. I. 127.
III.269 Aant. wanneer derzelver regtfpraak afgefchaft zy. III. 269 Aant. Affche en Vuilnis aan 't Aalmoeffeniers-Huis afge-
ftaan. II. 299 enz. oudfte Keuren daaromtrent. II. 299. hoe, van ouds, gebruikt. II. 276,299 Ajjendeljt (Heer Bertout van) werpt volk in Amfter-
dam. I. 143 Affurantie of Verzekering. Wat. III. 435. Oorfprong
der zelve. III. 435. waar op, en hoe zy gefchieden moge. III. 437 Assurantie-Kamer opgeregt. III. 436. Nieuwe Or-
donnantie voor dezelve. III. 436. Amptenaars. III. 440 Assurantie-Meesters. Zie Commissarissen van de
Assurantie-Kamer. Athenaeum illustre. Zie Doorlugtige School.
Aubaine (Regt van) in Frankryk vernietigd. II. 530
Auenturiers of Kwakzalvers. Waar alleen mogten voor-
taan. _ II. 414 Avmturiers. Engelfche Koopluiden, zo genaamd,ver-
geefs, herwaards gelokt. I. 416 Avary en fchade, wanneer plaats hebbe. III. 438
Azynen belaft , ten behoeve van het Aalmoeffeniers-
Weeshuis. I. 706 Azynmaakeryen. Derzelver getal. II. 48a
Ti ^'
■Liaardfe, naam van een Oorlogsfchip. 1.146,149
Baardfebuys, waar. I. 22. II. 45. III. 506
Baarle (Caspar van). Byzonderheden van zyn lee-
ven. III. 226. Hy wordt Profeffor in de Doorlugtige
Schoole.111. 227. vervaltin grootezwaarmoedigheid.
III. 227. fterft. III. 228
Baarsjes. Zie Drie Baarsjes. Baoker (Cornelis) Raad. 1.631,666
Bäcker (Cornelis) Secretaris. ]. 593
|
|||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
523
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Beeldftorming te Amfterdam. I. 283,
Beemfierdyk (Sluis in den) uitgebroken. UL 1
Be&renzoen (Jan), Priefter, begiftigt hetOude-manneHuis. II. 3
|
383 BEüMNtó^ CCoenraad WW J, Penfionaris. I. 601.
Raad. I. 612. Burgemeefter. I. 646. I. 67„ ,.„«,„„„
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
noegd. I.
|
en I. 683. Willem deV' i?03p S nZ
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
689. hy verzoekt, vergeefs, va« de Re-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Beeilen (Opfcheeping der). Orde deswege. I. 707.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Loon daar voor
|
geering ontflaagen te worden. I. 691,697+ hy wordt
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 422
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Beefienmarkt, waar van ouds, en tegenwoordig. II. 421
befchryving derzelve.
Beevers, onderfcheiden van Quakers Begraaffenisbriefjes. Wat daarvan , niers-Huis, betaald worde. II. 298
Begraaven by nagt. Keur daaromtrent. I. 603. nieu-
we Keur op het begraaven , in 1696. I. 711. ver- wekt eene geweldige opfchudding in de Stad. I. 712 enz.
Begynen. Derzelver oorfprong. II. 350. Regel en be- ftiering derzelven, hier ter Stede. II. 350 Begynhof (ronde) waar. I. 29. Deszelfs oudheid.
IL 348. Iiiftorie. II. 348. Gelegenheid en gedaan- 628 te. II. 350. III. 509. Roomfche Kerk aldaar. II. 212 Belediging der Regenten, als zodanig, is ten hoogde ftrafbaar. I. 146. III. 279 Belegerde of ingeflooten Plaatfen. Welken daar mede
gemeend worden. II. 534 Beloken tyden. [Vacantien]. III. 28
Bempden (Egidius van den),Burgemeefter. I. 739
Ben (Ysbrand), Raad. I. 469. * Hl. 503 Benadering van geëxecuteerde huizen , fchepen enz.
door wien, wanneer, en hoe gefchiede. III. 32 Bendelmerbruc, Bindelmerebofcb, Vindelmeribroecke, een
goed van 't Huis van Amftel. I. 80,85,87, 91 Bennink [Dirk Simonszoon),gewezen Schout, wordt ont-
halsd. ], !gg Benning (Geryt), Raad. J." 206
Bennink (Hiüebrand') houdt briefwifleling met Sonoi.
Bennink of Benning Jakobszoon(Jakob) wordt Sehe- Bezetting der Stad. Oudfte Til
■n*„ „„ r>«*A ;« Tr-7Ü T O/Cr. o-r„ ..,„:------../^l____-•„ T, , „ ». 5-JUVllI.V.. XXI.
|
erigt van zyn gedrag
I. 69a van), Raad.' I. 481.
1-499 d. I. 598. befchreé-
en, oudtyds, plagten n gedaante der Beur- trent het Beurshou- II. 31 , II. 31
alfche Gereformeer-
II. 16.8 er der bezettinge. I. I. 648 fcherminge met Am- k befchreeven. II.510 e 't, ter Weeskamer, III. ^j? an de Stad,in 1639. Vroèdichap,krygen. 538. de Stad verde- I. 538 , met Prinfe Willem 650, gehoor gewei- L 551 enz. aan de Stad, in 1578. fe Maurits, in 1588. d, in 1608. I. 425. 2, krygt gehoor in onverrigter zaake, I. 674 184. tegenwoordi-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
pen en Raad, in 1578. I- 3^9 •> 37°. weigert Oranje,
als hooge Overheid, eed te doen. I. 390
Bennink of Benning Janszoon (Jan), Schout. I. 31.
brengt het flaaken der Gelderfchen te wege. I. 199
Bennink (Stans) is een voorganger in het beeldbreeken. I. 287. levert een Verzoekfchrift in. I. 29a
Benfcbop. I. 88
Bent (Johannes van der), Schilder. III. 246
Bentwyk. Zie Bindwyk.
|
ge. 111. ib$. Voorwaarden, op welken zyingenomen
wordt. III. 185. Aanftelling der Officieren over de- zelve. III. 186. Gezag der Wethouderfchap over de bezetting. III. 187. Ha.arehoofdwagtendienrt.III.187. zy wordt van viervendelen op twee gebragt I og^ verandering in dezelve. L 589. nieuwe Orde daarop! ■— (Spaanfche). Keuren op de inlevering vaLde
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gk»Mi 11.536. ulVaExr&tis7;2;isr4r *&*&&
bergen op Zoom (Veer op) befchree ven. II. ^10 Kolonel T <*a fl-a-n- if w,„jlval • i ƒ"
iggoLders. hur. Gildehuis wordt verbrand I. fa6 $^aanvaaStt ÄSm? . sti wordt?van &
^IvGenvaarders-Gilde betchreeven. II. 458. krygt wege verdedigd ' T tads
eenenieuwe Ordonnantie. I. 249. heeft een Altaar in Bleker (Boel), Raad. T 57i
de nieuwe Kerke gehad. J, 244,326. III. 503 Bicker (Claas Jacobsz.) \' 20<>
ffe, (Veer op, II. 50, „// g IfMM^ * ** T"4. ÄafÄ
ZZTo™ QDirk)' fmt- L H6' Zi£ Dirk Ba' BlCKER (GERRIT) PiETERS^ON , schepen en Raad!
BeÜiffing der gefchillen onder de Leden van Holland. Bicker (Gerard), DrofTaard v™ Muiden1' 4°?'^6
Ontwerp daar op. 1.7.37 enz. Bicker (Jacob). II. ïo. Seen zvne Do-ter' }} S6ï Be^jmeeßerjevjtads Soldaaten. Zyn pligt. III. 186 Bicker (Jacob), BurgerkapS * ?'"?
%-c![er iZacoh)> MaJ°r- 1.658. mit een oproer f Jt
I320 Bicker (Jan), Zoon van Burgemeefter Gerrit Bicker |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
b
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
jll^nien-Kloofter. Waar. &
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I.24 Jegt den eerden deenaaii de Zuider Kerke II
|
130
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*emZm Zh- n h , ïA È BtC}er CPleterh Brouwer, ter Stad uit gezet, en we
derpiaats SchimPnaam eener Gereformeerde Vérga- derom ingelaaten. 8 ' I ^fk
Èeunaazen\ Vat ^ a u ♦ 1 J; 294 Eld!° (Godefrid of Govert), Gentesmeeftér. ZynLee-
"I- STÜiL. W00rd betekene' IJ-455 ven en fchriften. fn 237
Aaaa Bicr
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D
|
W
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
524
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bode-anbogt wordt aan de Stad afgedaan. 1.13°'l5
Bode der Ajjurantie-Kamer, lil- 44° |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bier buiten de Vryheid té drinken was, oulings, aan
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ingezetenen verbooden.
— "(vreemd). Oudfte handel daarin,
alleen in Amfterdam te verkoopen. I. te tappen. — (Oofterfch) 5 handel in het zelve ,
|
"II. 478
II- 493 ■> 5*3-
119. waar niet II. 424
te Amfterdam. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
380
III.
ni. 5ö1
III. 511
III. 4Ó3 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bode van de Weeskamer. Zyn pligt. I
Boden (Stads- reizende). Hun getal. I
Boden (Stads-roedraagende). Hun getal en pl
500. Bos onder hen.
Bodegrave (Veer op) befchreeven. Boedel-afftand, op wat wyze gefchiede. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
aMI^B^HB^wj '" I01
Bierbefchooijers betaalen zeker regtaan'tAalmoeffeniers-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Boedels (defolaate). Zie Defolaate Boedels.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
, II. 298
II. 447 II. 44Ö 161. ver-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Huis.
Bierbeschooijers-Gilde befchreeven.'
Bierdraagers-Gilde, befchreeven. Bierdraagers-Huisjes. Bier-excyns, hoe hoog, van ouds. I. 13-3, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
249
11» |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Boeden te Bergen.
|
I.
II. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Boekery, uit de nieuwe Kerke verplaatft.
Boekery (Stads-). Zie Bibliotheek. Boekverkoopers- Boekdrukkers- en Boekbinder^" Gilde befchreeven. II. 471 Boel (Dirk) Dirksz. Burgemeefter. I. 34
Boel (Dirk Jacobfen) de oude en Dirk Jacobfen Bod de
jonge, gebroeders. II- i*1 Boelen Dirkszoon (Andries), Burgemeefter. I. 19$
Boelen (Gaas), Priefter. I. 24- Boelen (Katryn), Nonne in 't Bethanien-Kioofter.I. 24
Boelens (Boel Dirk/e) ftigt eene Vicary in de oude Ker- ke. II. 98 Boelens (Henrik Pauluszoon) ftigt bet Krankzinnigen- Huis. II. 3°? Boelens (StyneoïCbrifiina). Haare zonderlinge ontmoe- ting. II. 3°7 Boelenszoon (Andries) tot middelaar verkooren. I. 285 Boelenszoon (Henrik) wordt Schepen in 1578. I. 369 Boelenszoon (Jan Klaas), Burgemeefter. I. 399 Boelenszoon (Klaas), in den Hamburg, ontdekt de dubbelheid van Burgemeefter Buik. I. 290 Boem of Boom (Willem), Burgemeefter. I. 200 Boeren-verdriet. II. 57, 6o7 Boeten (Crimineele) in Nieuwer-Amftel enz. De helft derzelven door de Stad gekogt. I. 268. III. 53 Boetfelaar (Henrik), Baljuw van Abkoude. 1.187 Bogaard (Jan Willemszoon), Schepen en Luite- nant. I. 475, 486. legt toe op verandering der Re' geeringe. 1.499,501. wordt, voor twee jaaren , geban- nen. I. 504. zyne ontmoeting met Hugo de Groot- I. 5*3
Bokking. Waar gerookt wordt. III. 483 Bokkinghangen. Waar. II. 483
Bokkitigmarkt. II- 42*
Bol (Ferdinand), Schilder. III. 259. ftukken van hem-
IÏ. 18,21,81,131,3^
Bolswaard (Veer op) befchreeven. II. 5' Bolwerken der Stad. (oude) 1.43. (nieuwe) I. 46,48,4?
Bonaventura (Kille van) vaarbaar gemaakt. I- 4? Bontekoe (Antoni Willemszoon) wordt Raad? '
*578. Lft Bontemantel (Hans), Schepen en Raad. I. 629,°^
Boogen of Boogjes,in de oude inuuren der Stad. y%0 zy toe dienden. I. 18. #' „5 Boom (Abraham), Burgemeefter. I-534'ra4
Boom (Cornelis), Penfionaris. f ■?•£
Boom (Cornelis) tekent de overeenkomft der G^ "Q
meerden met de Wethouderfchap. I. 28P' JL Boom(Gysbert) voorBurgemeefteren ontbooden- \r
Boom (Pieter Korneliszoon) , Burgemeefter r11 v j lonel. I. 399. zyne kloekmoedigheid. j" 4° Boomen voor de Stad, in 't Y en den Amftel- ^' 6 '$
orde op het fluiten en openen derzelven. "*• l'$ Boomen langs de graften, eertyds Linden, "u ffle z. Ypen. ? liï
Boommdakers-Markt befchreeven. I|' ^
Boommarkt befchreeven. #' *gp
Boomplanter (Stads-). Corne-
Boomfloot en Dwars-Boomfloot, 7.0 genaamd naar £
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
hoogd", i/187. verlaagd. I. 191.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
hoe beregt.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
139
424
469 447
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II.
II n.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Blerkaaijen befchreeven
Biermaat. Derzelver grootte.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bierfleekers. Hun pligt.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Billerdam (Buurt). Gelegenheid. III. 81.
Verlaaten aldaar. Billerdammer-Laan. Gelegenheid.
Billerdamfcbe Sluizen of Verla&ten. III. 81
wydte. Bindelmerbruc of Bindelmerbroec.
Bind'wyk of Byndwyk, waar.
|
Sluizen of
III. 81 III. 78 Derzelver
III. 82
III. 93
I.i5529
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bindvoyker-Poörte. I. 15,29,31
Binnen- en Buitknlands-vaarders-Gilde (groot) be-
fchreeven. II- 453 Binnenlamds-vaarders-Gilde (klein) befchreeven.
H.454. HL 510
Biscuitmarkten verdweenen. II. 431
BlSCUITBAKKERS GlLDE. ZÏS KOEKEN-, BlSCUIÏ- en
Pasteibakkers-Gilde.
Biffchop {Arend de), Remonftrantfchgezind. I. 461
Bijjchop {Jan Egbertszoon) ,Remonftrantfchgezind. I.432,
'461,462. zyn huis wordt, met plondering, gedreigd.
I. 464. hy wordt van de Gemeente afgefneeden.
I. 481
Biffchop (Rem Egbertszoon), Koopman en voorftander der Remonftranten. I. 461, 462. zyn huis wordt geplonderd. I. 463 enz. hy wordt van de Kerke af- gefneeden. I. 465, 481. geraakt, om 't fchryven van zekeren brief, in ongelegenheid. I. 474- zyne Huis- vrouw verfchynt voor Schepenen. I. 475. zyn Comp- toir wordt doorzogt. I.475. hy wordt,me»-de klok, in^edaagd. I. 476- fchryft aan Schepen Boom. I. 4^6. komt wederom in de Stad. I. 480. ufcflag van . zynezaak. I.480 enz. hyfterft. I. 481 Biffchoppen van Haarlem. II. 209,216
Blaasbalgen om Schepen uit het water teblaazen. Waar,
van oiids , verhuurd werden. II. 459 Blaauw (Joan), vermaard Boekdrukker. III. 223. en
Schepen en Raad. I: 59o Blaauw {Willem Janszoon). Zyne bedreevenheid in de
Sterre- en Zeevaart-kunde. III. 223 Blaawwe brug. H- 72
Bleekers-Pad (lange). ni- 3
______-—-(korte). III. 9
Bloedverwantschap onder de Regenten. Bepaalingen
omtrent dezelve. ,}"? 274enz.
Bloemmarkt befchreeven. II. 427
Blok. Arendszoon (Willem), Schepen. \. I. 151
Blokhuizen ,(twee) op den Amftel geftigt. I. 57°- £e-
floopt. I* 571. de bouwftoifen derzelven, ten deele,
aan:'t Oude-zyds-Huiszitten-Huis verbruikt. II. 264
Blokland {Maarten van), Penfionaris. I. 301
Blokzyl CVeer op) befchreeven. II. 510
Blom (Dirk), Raad. I. 646, 658
Blondel {David). Byzonderheden van zyn Leeven. III.
230. hy wordt Profeifor op de Doorlugtige Schoole.
III. 230
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 43
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lis Boom. T A*'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'ßoom-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||
|
D W
|
|||||||||||||
|
E R.
|
|||||||||||||
|
525
|
|||||||||||||
|
Boomfluilers. Hun ampt. II. 6
Buonen ( Arnold). Schilderllukken van hem, in openbaare huizen. II. 258, 264, 312, 463,469,47Bontwerkers-Gilde befchreeven. II. 44
Bordeelen. Waar, en in hoe verre zy, voormaals, toegelaaten werden. III. 4
Boreel (Adam). Zyne afkomft. II. 194, 195. hyhelphet Collegie, te Amllerdam, opregten. II. 204
Borna (Bütbazar) , Secretaris. I. 715
Boreel (Jacob), Raad. I. 631,635,671. BurgemeellerPlondering van zyn huis.I. 714,715. hy wordt,deswege, fchadeloos gefield. I. 71Boreel {Wdlem), Penfionaris. I. 533, 534. Zyn beleid in
Staatszaaken. III. 21a Borgen voor de Verdragen, van ouds. I. 88,90. voointblventen,ftaan maar gelyk met gemeene fchuideifchers. UI- 462 Bors (Gerard), Raad. I. 646, 658 B0R.S van Wa veren (GERARD),Burgetneefter. I. 673 Bofcb (Arend Dirkszoon) iligt een Hofje. II. 359 Bofcb (Samuel), verdagt van een' aanflag op Burge- méefter van Beuningen. 1» 683 Boshuizen (Francis van) , Admiraal. I. 318. zyne Krygsbedryveii , omtrent Amllerdam. I. 326. hy geraakt buiten dienft. I. 326 Bofcbman (Willem Korneliszoon) wordt onthalsd. I. 312 Boskoop (Veer op) befchreeven. II. 511 Boffcbaart (Paulus). I. 420 Bofemius (Matthias), geleerd Amflerdammer. III. 198 Boffen of Bußen op de Vellen. I. 16 Botermarkt befchreeven. II. 417 Bothbuisje. Waar. 11.419,420 Boterpagt. Opfchudding daar over. I. 486 Botlinge. Wat. I. ï06 Boadaen (M.atbias), Schout by Nagt. I. 73 t Bourg (Louis Fabricius du). Schilderllukken van hem. n IL "3,133 »138, 331
Sowwer (Arend) wordt, voor Burgemeelleren, ontboo-
den. I. 283, 284. verllrekt Brtderode geld. I. 304
Boinvers-Huisjes befchreeven. 11.361
Bovenkerk (Buurt) in den Diemer-Ban. Gelegenheid.
III. 65
Bovenkerker-Polder bedykt. I. 510. III. 503. befchree- ven. III. 56, 5ra. Droogmaakery in dezelve onder- nomen. III. 56. wydte der Huizen in de zelve. UI- 57
Braak buiten de oude Haarlemmer Poort. I. ^ Braak (oude en nieuwe). Oorfprong deezer benaamin-
ge. II. 48
Braaiiw- of Timmerwaal. II. 65
Brabant (Handel op) befchreeven. II. 527
Braksl ( Pieter Abrabamszoon) voert den Hertog van
Monmouth naar Engeland. 1.689
Brand in Amllerdam, in 1421. I. 146. in 1452. 1.152
BrandblufTching. Oude en nieuwe Keuren op dezelve.
III, 41 enz. aan wie zy, byzonderlyk, aanbevolen is.
IJ. 44<5
Brandbrieven aan drie Koopluiden gezonden. I. 602 Brandemmers. Waar geplaatil. III. 44,512 Branders van Bier-, Wyn-, Olie-en Zeepvaten. III. 15
Branderyen. Waar gelegen. U, 481. Keuren omtrent dezelven. II. 481 Brandewynen belall, ten behoeve van het AalmoeU'e-
niers-Weeshuis. I. jc6 Brandkeur (algemeene) van 't jaar 1685. Inhoud der-
zelve. III. 42 enz. Brandmeefiers, hoe zy gekooren worden. III. 43 Brandmeeßers (generaak). Hun pligt. III. 44 Brandfchouvv(algemeene),wanneer"en hoe zy gefchie- 4é. III. 44 |
Brandfpuiten (Slang-). WTanneer, en door wien uit-
gevonden. III. 41. by wien zy, thans, bell gemaakt worden, m. 42. hoe zy, door de Stad, verdeeld zyn- . III. 43 Brandfpuitmeefiers, wie, voorheen, zo genaamd wer-
den. III. 43 Brandfpuitluiden. Wat zy trekken, als zy 't eeril by
den brand zyn. III. 42. hoe zy aangefleld worden. III. 43
Brandlligters, hier ter Stede ontdekt en geftraft. I. 483, , 485,655
Brandfligting (gerügt van). I. 697. Keur daar tegen. I.734. aan 't Prinïenhof ondernomen. I. 736 Brandt (Geeraardt). Byzonderheden van zyn Lee-
ven. lil. 228, Hyfchryft de Hijtorie der Reformatie. III. 229. wat hem, deswege , bejegende. III. 229. zyne verdere fchriften. HL 229. zyne verkeering en aanzien by luiden van Regeeringe. I. 675. in. 229 Brandtz (Cbriflofel van), Koopman. I. 731. wordt Refident van 'Muskovie. I. 731. fteekt een Vuur- werk af op de Vrede tuflehen Rusland en Zweeden. I. 7°^
Brandtzen-Rus-Hofje (van) befchreeven.. II. 355
Brafeman (Jacob), Burgemeeller. I. 151
Brafeman P'ecbterszoon (kellert) , Burgemeeller. I. 151
Braspennings-maaltyd. Schilderftuk, zo genaamd. KI. 207 Braffer (jPoofi), Remonflrantfchgezind, wordt van de Gemeente afgefneedett. I. 481. houdt Vergadering, ten zynen huize. I. 483 Breda (Veer op) befchreeven. Ii. 496
Bredero (Gerbrand Adriaansz). Byzonderheden van zyn
Leeven. III. 243 Brederode (Henrik , Heer van) zoekt zig te verzoe-
nen met de Spaanfche Regeering. I. 294. weigert den nieuwen eed. I. 294. beweegt eenige Amtter- dammers, tot onderlleuning van 't Verbond der E- delen. I. 295. ontbiedt eenigen hunner- naar Viane. I. 295. werpt zig in Amllerdam. i. 299. weigert te vertrekken. I. 300. wordt, tot Ovqrfle der"be- zettinge , gekooren. I. 301. verlaat de Stad. I. 304. llerft. I. 304. zyne knegten komen voor de. Stad. ■ I. 305 Breemen (Koophandel en Scheepvaart op) befchreeven.
K.525
Breemen (Dirk van). Onderfchout en Cipier. I. 281. neemt beflelling te water van den Prins van Oranje. I.3r8. wordt gevangen, en wederom geflaakt. I. 320 Breen (Daniel de). IL 194. helpt hier 't Collegie op- regten. IL 204 Breukelen enz. (Veer op) befchreeven. II. 511 Briele onder de Steden van Zeeland geteld. I. 126 Brizé (Kornelis). Schilderilukken van hem. II. 19,100 Broeders (twee) tegen elkanderenin de wapenen. 1.097 Broedertgyns die om broot gaan. J# 20 Broek in Waterland (Veer opj befchreeven. IJ..511 Broek (.Jan) beweegt fommigen tot beeldbreeken. I. 287. lleept een groot deel volks agter zig. L 297. zyn bedryf aan de Reguliers-poort. \. 298.°hy neemt bellelling te water van den Prins van Oranje. I. 318. wordt, als een zeeroover, ter dood gebrngt. I. 31 g Broekhuizen (Joan van). Byzonderheden van zyn Leeven. III. 251. zyne uitmuntendheid in de Latyn- fchePoëzye.III.251. grafteken hem tereere öpgeregf. III. 252
Bronkborfl (Joannes). Schilderilukken van hem. II. 17, 19,22,24,112
Bronkhorst (Vincent'M«), Raadsheer in denHoo- gen Raade, in zeker gefchil met het Hof, door Am- llerdam , verdedigd. I. 693^12. Brood. Prys van 't zelve, in 1477.1- 161. aan deklei- A a a a a ne |
||||||||||||
|
D W
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
Y
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
526
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Burg (Albert Koenraad), Schepen. 1.475,4°7
Burgemeefter. !• 534 Burg (Coenraad), Raad. I. 561, 5"3
Burgemeesteren. Beichryving van hunampt. III- 286
enz. Zy werden, oudtyds, Beraaders, Raadsle- den en Raade genaamd. III. 286. Naderhand, bei- de BurgemeeJ'teren en Burgermeejieren. III. 287. hoe zy , van ouds , gekooreu werden: en hoe, tegen" woordig. III. 287 enz. hun eed. III. 289. wyze van verkiezen van een' Burgemeefter , in de plaats van eenen , die , binnen 's jaars , of, in het tweede jaar zyner Regeeringe , overlydt. I. 212. III. a8°" verouderde fchikkingen , omtrent het ampt van Burgemeefteren.III. 290. zy zyn opperfte Regeerders der Stad, onder's Lands Staaten. I. 191- ÜL 29°' Hoofden van den Raad. I. 537. Hl. 291. zy benoe- noemen de Afgevaardigden ter Dagvaart, en verleenen Geloofsbrieven aan de zelven. III. 291. zy zyn Op- perregenten der Kerken en Godshuizen. III. 292- tn Oppervoogden van Weduwen, Weezen en minder- jaarigen. III. 292. zy mogen huizen en erven overnee- men ten behoeve der Stad. III. 292. hebben bewind over der Stede goederen. III. 292. helpen Keuren valt- ftellen. III. 292. zyn geregtigd tot het bemiddelen en afdoen van gefchillen. I. 128. III. 292. woonen de Eigenpanding by. III. 293. hebben raadgeevende fteffl, in het oordeel over ter doodftraffe gevorderde ffiis" daadigen. III. 293. regt om oproerigen, zonder vorm van Regtspleeging, ter Stad uit te zetten. III. 293- hoog bevel over de bezetting der Stad. III. 295- eI* over de Schuttery. III. 295. zy zyn gemagtigdtothet ïtïlleri van beroerten. III. 295. zy zyn bewaarders va« der Stede Zegel ten zaakeu. III. 295. tyd en wyze hunner Vergaderingen. III. 296. hunne Secretariflen. III. 296. een'hunner gekwetft zynde,mag de daader, alomme, gevat worden. I. 146. een Oud-Burgcfliees- ter, mögt, oudtyds, niet meer dan zes weeken1!1_ jaar, uit de Stad zyn. I. 192. Burgemeefteren A^ee neemen Poorters aan. III. 156. hoe na zy elkander beftaan mogen. I. 273. III. 276. hoe na aan Schepenen III. 276. zy hebben, van ouds, regt gehad omi « Vroedfchap te beroepen, wanneer zy 't raadzaam op- deelden. I. 154- doen verilag aan dezelve van 1 öe handelde op eene Dagvaart. I. I98- gaven' al va ouds, verlof tot prediken. 1.234. mogen geene zaa- ken van gewigt verhandelen, dan by raade der zes en dertigen. I. 273. zyn, eene enkele reis, onderrr " tefiatie, door eene Landvoogdes, gekooren. I. 2/3- een derzelven moeft, van ouds, by alle Schoutsza ken, tegenwoordig zyn. I. 269. Naamlyft van.b™ gemeefteren. . m«a96c"£
Burger-Compagnien. Derzelver oudheid. III. 169. ?u
derdom der waakende Burgeren. III. 171. Verdeen1 s in Wyken. III. 171. uittogt en monftering. III- l\' kleeding. III. 171'■ verandering in de Burger-venfl len , ten tyde der Spaaufche beroerten. III- lTi' • Burger-Compagnien opgeregt. III. 172. Ordonnantie Voor dezelven. III. 173- '£ getal der Burger-Compag- nien wordt vermeerderd. I. 126. HL 173« DTeize f dienft. III. 173- tegenwoordige toeftand. 111. i74» <Hi oefening in den Wapenhandel. I. 6*0. ui de op het waaken by nagt. III. 176. boeten OP net overtreeden haarer Ordonnantie. III. JJ77' "'"ef*ei j ficiers werden, in 1579, door 't Geregt.aangeIteld. I. 384. door Burgémeefteren.byraade van de \ roed fchap, en volgens de fchikking vaneden Punk van Oranje, in 1580.1. 385 enz. zy worden gekend in t Svan 't ConvooigVd. iJ^M^tT^
denkpenningen vereerd, om t Holen van den opi^ des jaars 1696". ' Bur, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ne Gemeente, onder de zetting, geleverd , in 1698.
I. 722
Broodbakkers-Gilde befchreeven. II. 465 Broodloodjes der Nederduitlche Gereformeerde Diaco-
nie : hoe geftempeld. II. 157 Broodweegers. II. 465. Zie Collegie tot bet wee- gen en zetten van bet brood. Broodzetting, hoe gefchied. II. 466 Brouwen geichiedde hier, oudtyds,door elk, voor zyn huisgezin. II. 478 Brouwer (Kornelis Jakobszoon) , Burgemeefter. I. 2735287,289,294.
Brouwers alhier. Ontwerp om hun, nader by, te voor- zien van verfch water. I. 596 Brouwers-Collegie. II.479. III. 311 Brouwers-kaai. Waar. II. 478 Brouwers-fiuis (groote). II. 58. (kleine)w jj# 53 Brouweryen. Derzelver oudheid. II. 477. Getal. II. 478. III. 511. Keuren omtrent dezelven. II. 479 Brownißen. Zie Bruinijteh. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Brug (Amßel).
■----- {Blaauwe). ------ {Doele-).
------ (Halve-maans-).
------ (Lange).
—— {Magere).
.----- {NieuWe~). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
waarfchynlyk, de
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
------ {Oude), IL 69.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Stad.
------ {Paaperi).
Brug (fteenen) Hort in, in 1659.
Bruggen (houten) gelegd, in 1675.
Bruggen, üerzelver getal. II. 68. en gebruik.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Brugge. Stapel aldaar opgeregt,en ingetrokken. 1.198
Brugman{Jan).Zyne Hilforie. 1.24. zyne zonderlinge
wyze van prediken. I. 153. zyne fchriften.- I. 155
Brugwagters. II. 68 Bruidegoms der Wet, onder de Jooden. II. 225
Bruin (Gaas'). Byzonderheden van zyn Leeven en Ge-
digten. III. 254 Bruinifien of Brownißen, eene Engelfche gezindheid,
zetten zig hier neder. I. 416. II, 174. regten eene Gemeente op. II. 174, 175. gaan tot de Engelfche Presbyteriaanfche Kerke over. II. 174 Bruinißen-gang. I. 4I6
Bruinszoon {Willem), Priefler,by de oude Kerke,ver-
moord. I. 138 Bruninxfoen (Heynric). I. 21 Bruntefloitbe. Jt jq Buik of Buyk {Claes"). I# 200- Buik {Henrik). 1.408 Buik {Joofl Sybrandszoon), Schepen, flik een oproer. 1.239.. Burgemeefter. I. 28. zyne dubbelheid. 1.296 Buik (Sybraiid). I. 206 Buikfloot (Veer op) befchreeven. II. 511 Buil {Willem van). Zyn gedrag by 't innaaien van Lei- cefter. I. 400 Buitenkerk (Buurt) in de Diemer-Ban. Gelegenheid. III. 65
Buitenlandsvaarders. Wie 'er door verdaan worden. II.
454. CommiJJariJfen over dezelven. II. 454. Opzien-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
der over dezelven.
Buitenlandsvaarders-Gilde. Zie Binnen-
TENLANDSVAARDERS-GlLDE.
Buitentimmeraadjen af te breeken.
Buitenvelder-Polder befchreeven. III.
Bullebaksfluis.
Bullewyk (Binnen- en Buiten-) befchreeven. I
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Burcbwalle, Oude-zyds-Voorburgvval zogenaamd. 1.19
Burg betekende * oudtyds,Stad. ]U, j^t
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
D W
|
||||||||||||||||||
|
E R.
|
|||||||||||||||||||
|
527
|
|||||||||||||||||||
|
ClariJJen-Kloofier, waar en wanneer gefligt. I. 30 ver-
bouwd tot een Mannen«-Tugthuis. II. 250 Claffis van Ai7ifierdam.perze.lvei Leden. II. 142. wan-
neer, en waar zy zit. II. 143 Clerck (der Stede). Wie daar door verflaan worde. III.
493. Zie Klerken. Cloppenburgh (Joannes), Predikant. Byzonderhe-
den van zyn leeven. III. 231.. Zie voorts, op Klop. penburg (Joannes). Clovers. _ I. 185
Collectanten met de Scbaal voor de Huiszitten- armen.
Hun dienft. II. 274. voor't Burger-Weeshuis. II. 284. voor't Krankzinnigen-Huis. II. 311 CoLLEGiE tot bet zetten en weegen van het brood
befchreeven. II. 465 Collegianten. Derzelver oorfprong. II. 204. Opreg-
ting hunner Vergaderplaats, hier ter Stede. II. 204. befchryving derzelve. II. 206. armenkas onder hen. II. 206
Collegianten - Weeshuis, opgeregt. II. 341. vergroot.
II.341. befchryving van het zelve. II. 342. beftie- ring. II. 342- getal der kinderen. II, 343 Collegium Medicum. Zie Geneesmeesters-genoot-
schap. Colyn (Symon). I. 150
Colyns (David), Schilder. III. 265
Commelyn (Abraham) , Kapitein over een vendel Sol-
daaten, raakt in ongelegenheid. I. 585e?2S. CoMMELiN (Casparus). Berigt wegens zyne Befchry-
ving van Amfterdam. Voorr. IX. Stuk III. 503 Commelyn (Izaak) befchryft Amfterdam. Voorr.Vll.
CoMMELiN (Johannes) Raad, zorgt voor 't aanleggen
van den Hortus Medicus. II. 388. wordt Profeflbr in.de Kruidkunde. III. 240. befchryft de planten van den Hortus Medicus. III. 240 Commercie-Collegie opgeregt. II. 525. te niet geloopen.
II. 525
Commissarissen (Schepenen-) over de gefchillen de
gemeene middelen betreffende. III. 311 Commissarissen. Derzelver rang bepaald. I. 598
Commissarissen van de Assurantie-Kamer. Hun ge-
tal. III.436. wyze vanregtspleeging voor hun. III. 439 Commissarissen van Huwelyksche Zaaken, aange-
ll'eld. III. 425. hun getal. III. 425. zy zyn ookRegters over Injurien. III. 427 Commissarissen van de Wisselbank. Hun getal, eed
en Inftructie. III. 401,513. Bedienden. Ili. 402,513 Zie Wisselbank. Commissarissen van de Bank van Leening. Hunne
aanftelling en pligt. III. 408. Bedienden. III. 408. Zie Bank van Leening. Commissarissen van kleine Zaaken. Aanftelling. III.
444. Getal. III. 445. wyze van regtspleegen. III. 445. hoe zy, fomtyds, de gefchillen bemiddelen. III. 445. hun Secretaris. UI. ^6 Commissarissen van de desolaate Boedels. Opreg«
ting hunner Kamer. III. 461. hun' getal. III. 461. hoe zy dag van Preferentie en Concurrentie houden. III. 462. hunne verdere wyze van regtspleegen. III. 463. hun Secretaris. XIII. 464. en verdere beamp- ten. III. 464 Commissarissen van de Zeezaaken. Aanftelling. III.
454. Ordonnantie voor hunne Kamer. III. 454. be- lading tot onderhoud derzelve. UI- 455- hun getal. III. 455. Secretaris. III. 45<S Commissarissen van den grooten Excyns. Hunne
eerfte aanftelling. III. 412- Getal. III. 413. Bedien- den. III. 413 Commissarissen tot den Ontvangst van de honderd-
ste en andere Fenningen der Huizen enz. eerfte Bbbb ■ aan- |
|||||||||||||||||||
|
Burgerregt kan ook verkreegen worden, door zulken,
die buiten de Stad in de Vryheid woonen. 111.141. is, fomtyds, gefchonken. III. 158. met naame aan de Predikanten. I. 610. Prys van het zelve. III. 155 Burgers. Wie 'er door veritaan worden. III. 14l- Zie
Poorters en Poorterschap. Burger- of Poorterjcbap wordt in groot en klein onder-
fcheiden. I. 582. dit onderfcheid wordt wederom te ' niet gedaan. I. 583. Zie voorts op Poorterschap.
Burger-Weeshuis. Stigting van het oudfte. II. 275.
van het tegenwoordige. 11. 276. vergrooting. 11. 276. Jongens-Huis. II. 277. Meisjes-Huis. II. 278. Beftiering. II. 279- Suppooften. II. 279. wat 'er vereifcht worde, om in 't Burger-Weeshuis te können komen. I. 260, 530. II. 280. wyze van opvoeding in het zelve. II. 281. Schooien. II. 281. Ambasten. II. 281. Oefening in Schriftuurly- ' ke kennis. II. 281. Spys. II. 282. tyd van opllaan
en te bedde gaan. II. 282. Kleeding. II. 282. Uit- zet. II. 283. Getal der weezen. II. 284. Inkom- ften en bezittingen. II. 276, 284. Verhaal eener zwaare bezoeking der Kinderen in het zelve. I. 274 Bushuis (Stads-) aan de Ooftindifche Compagnie afge-
llaan. , II. 83 Buskruid. Keur omtrent het zelve. I. 598
_----- (Stads-) waar, oudtyds, bewaard. II. 50
'Buspoort. . J- 44
Buiïche daar die reygers wne broeden. Zie Reigerbojco.
Btmrtmeeflers. Zie Wykmeefters. |
|||||||||||||||||||
|
I. 196, 220
III. 171
I. 727,728
I. 536
|
|||||||||||||||||||
|
Buyck der Stede,
Buyrwaeck. Buys (Willem), Penüonaris.
Byland, Koopman alhjer.
|
|||||||||||||||||||
|
Bylemer-Meer, Gelegenheid. III. 93. Oudheid en His-
torie. III. 93. Regeering. III. 95- W wordt, door Amfterdam en Weesp , aanvaard, en derzelver dy- kaadje herfteld. I. 726 Byleveld {Water de). Gelegenheid. III. 103,105
■JSynsdorp (. . O ttiëz een hof]e- II. 3^1 Byntwycker-fiuys. II. 57
Byten. Oude en laatere Keuren daar op. 1.193. III. 47
|
|||||||||||||||||||
|
C.
Camer (grote), op 't Stadhuis. . I. 225
Can (Pieter Pietersz.) begiftigt het Maagdenhuis. II.
345
Cannïus (Nicolaas). Byzonderheden van zyn leeven. III. 197
Canoniffen-brugge, waar. I. 13 Capitaale Voorzetting befchreeven. III. 314
■Cargadoors. Hun werk. III. 547
Carré (Henrik), Schilder. III. 265
Caffiers, fchoorvoetende en allengskens, toegelaaten.
m . H. 538,539
Cellebroeders-Kloo/ter, waar. I. 20
Cellebroeders-fleeg- I. so
Cellezufiers-Kloofter, waar. I. 23
Ceffie. 7Ae Boedel-Affland.
Cbamps (Jan des). I. 420
Charterkamer. Orde op dezelve. III. 498- Klerk
aldaar. ' III. 499
Chirurgyns - Gilde en Gildekamer befchreeven. II.
384,402
Cipier. Zyne Inflructie. III. 499 Circulatie. Zie Waterleiding.
Citatien. Zie Dagvaardingen. Civet (Amfterdamfche) voormaals, vermaard. II. 492
Claas-Reiniersz-Eofje befchreeven. II. 360 III. STUK.
|
|||||||||||||||||||
|
B L A D W Y Z E R«
|
|||||||
|
<s8
|
|||||||
|
helling. HL 4«. getaL III. 4-bediende«. HL W«^^^^ B^cSWjJ
Comm^arxssen PO.mKKuit^ W^^chaj heb- ^-^etgffen^de rf<
.ben regt, om in de Keikelyke Vergaderingen^ * ^„^ iAmßMnjcbeX Scherpe brief aan hem,«*
te neemen. .TinpRVF n. 49 den naam van Prinfe Willem den lil. I- 6°*
IgSKfïïfê £^Ä— Mg*« Jg-ftgSaU^V- watkragtK
O^nTSÄ^Ä.2711 plrSt' S ' 469 O»*« CO«*iO * Opzigter der Latynfche Schoof
&mmJM^ W™1 7SenlandsvaarderS. II. 454 Byzo'nderheden van zyn teeven. III. 198. hy ff*
CommiJTanßen over ,ae^»» n de Lïltherfchen. I. s34
ÖMtas,^»«»*»«*»* W iïi.390 groote weldadigheid aan de Lucherfche Gemeen^
- ■ir„r;fT>n Aer 7vden-Manufa£tuuren. Hun werk. Curatoren der Doorlugtige Schoole, II. 37
Commijfantfen der Z^d«» ivia^/a ^ ^ CarafêM„ der deßiaate Boedels Kamer. Hunne Inftruflg
.ammjrms over de Ballaflers. Waarin dit Amptbeftu ^^ I •
jb** der Artükne. Zyn Ampt IL 49 Cu/er (tfiH»), Baljuw van Amftelland en Waterland.
Commiffaris CFranfibe) hier ter Stede. IL. 531 n
SZißrißi op de tter«. » Aantekenaars D,
Compa^e van verre. de ^ £* y^agvaardingen. Van ieder derzelven geniethet A*
--------— ß „,"!'" nnr de seheele ïchuld der Com- \J moeffemers-Huis een ftuiver. "♦ a^
»«M^XÄvk^ I"-H D^vaart VanHolland'te Amfterdam. I. mo. «g
T^mTssenmSers?;« Zeilenmaakers-Gilde beT i (Dir*), Schilder. ï& «g
C0MPASSENMAAKJ.K.S «» ~ II 476 Dam geeft den naam aan Amfterdam. I. 1. wanne"
Condés-boekje.^ c,rrpi-nrv te hren^en I 272 Dansfchoolen. Keur tegen fommige«. „ i,u'7f
<»*£*>•* (^l^SSTÏiiSr I.5S OW«*. Verdrag van Koophandel met dïe Stad. H-
Con/w (Jr™Jeb<l* "van IS hier terftede. II 5% 5^9- verfchil tuffchen haar en Amfterdam vereffend.
Conful of Commiffms W&dea » 2 I- 146. geeft Amfterdam ftof tot klaagen. L 53f
Contraremonflranten. Oortprong deezes naams,. 1.420. x._"*"• 0. befchrvft Amfterdam. ^borr.VU
zy houden «er byeenkomften tot bevordmngeener Dapper CO™) SSdeur van Frankryk. hande-
KTaovef dne tenghffd eenger S&enïïïA Ung der W&ge van Amfterdam met hem L^-
€S^£ä goeleren. Scheepsbouwftoffen e„ leevens- aanzoek tot het bedyken der Diemermeer. .L4J7
middelen worden 'er niet onder gerekend. 1.532 ^ Byz0nderheden va« fyn lg
£,«{»»««> /»onder de Burgers. Wie. j ven en digtkundige fchriften. III. «J?
SaSS'HÏÏ werk. II 547 IW C«fe) vaS den Hove. Hoe ver het, hier k^
CORNEUS A.TON1SZOON. Zfc ÄNTONIS200N (CORNE- ^^ ^^^ ^ ^ ^ ^ ^ f ^
Ä« (^^ch^rftuk van hem. II 25 ^^ aEf ' ^ S g
HSS vletCgSefte: K^^Ä, ^ Sch^
Corver ^ER-ruV» iicci I. 739 de Handboogslchutterye , bevordert de PreeKe. 1.
Corver GoAN),BurgemeefterenRaad. I. 630, 671 280, 382. wordt Schepen en Raad, in ig • •
Ä CN.CO....S), Burgemeete. . I. |l WW«« «**«• Hoe hier beheerd en gered word^
^t^If 6ÄT berChIÏ,,"8 ™ 3" Ä-W(»*»■ Byzonderhedenvan zyn.eeve^
|
|||||||
|
Ë &
|
|||||||||||||
|
D W
|
|||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||
|
529
|
|||||||||||||
|
Deurwaarders van den Hoogen Raade en Hove van Hol-
land. Hun getal en wyze van aanftelling. Ilp 501. Hun pligt. UI. 502. Deurwaarders van 's Lands gemeene middelen. Hun getal
en wyze van aanftelling. " III. 5°* Deurwaarders der Gereformeerde Kerken, door wie wor-
den aangefteld. II- *39 Deutzen-Hofje befchreeven. III. 352
Deventer verfchilt met Amfterdam over den Katertol.
I. 115, 128. 't verfchil wordt bygelegd. I. 118, 128.
nieuw gefchil met deeze Stad, in 1592.1. 406. Veer derwaards befchreeven. II« 496. UI. 511 Deyman Janszoon ( Gerrit) wordt Schepen, in 1419.
I. 144
Diaconie (Nederduitsche Gereformeerde) opge-
regt. II. 149. herfteld. II. 149. haare inkomlten en uitgaaven. II. 149 enz. III. 508. zy heeft j fom- tyds, eenigen onderftand genooten uit Stads Kaffe. II. i^i« tyd en wyze haarer weekelykfche uitdee-
lingen. II. 158. hoe zy gediend worde. II. 163* haare Octrojen en Overeenkomften met andere Ge- meenten» II. 163 Diaconie-Bakkery. Gelegenheid. , II. 331
Diaconie-Brouwery getimmerd. I. 695. Derzelver Ge-
legenheid. IL 33 t DtAcoNiE-OuDE-VRouwEN en MANNEN-Huis,opgeregt.
I.733, 66s.II. 3264 befchryving van het zelve. II. 326 enz. beftiering. II. 328. Getal der Oude Mannen- en Vrouwen. II. 320. brand in dit Huis. I. 736 Diaconie-Weeshuis. Opregting. I. 596. II. 321.
Gelegenheid en Vertrekken. II. 321 enz. beftie- ring. II. 3*3' Ipys en kleeding der Kinderen. II. 324- Reglement voor dezelven. II. 324. hun getal. " II. 326. Suppooften van dit Godshuis. II. 325
Diaconie (Walfcbe) onderfteund. I. 706,710 j'724,728.
Derzelver inkomften en laften. II. 171. fchikking op den onderftand, dien zy van de Stad geniet. II. 172
Diakenen der Nederduitfcbe Gereformeerden. Derzelver getal. II. 139. wyze van verkiezinge. II. 164, ge- woonlyke Vergaderingen. II. 151. byzondere dien- ften. II. 151, 153. Prefidenten. II. 152. Groot- Boekhouder. II. 152. Seconde-Boekhouder. II. 152. Weesboekhouder. II. 152. Vrye Broeder. II. 155« Scriba. II. 153- Seconde-Scriba. Groot-Alphabethou- der. II. 155. orde op 't eollecleeren en tellen. II. I54 5I55- op het bofleeren. II. 155. en op het onder- fteunen der behoeftigen door Diakenen. II. 155 enz. Diakenen der Walfcbe Gereformeerde Gemeente. II. 168. hunne Vergadering. II. 168. Verkiezing. II. 170. en dienft. . IL 171 Diaconejfen der Nederduitfcbe Gereformeerden. Derzelver
getal, dienft, en wyze van verkiezing. II. 162,164
Diem (Water de). Gelegenheid. JJI. 64 Diemen (Ambagtsheerlykheid van) door de Stad
gekogt. I. 739- befchreeven. III. 64 enz. oude We- gen door dezelve. III. 66. Regtbank en Regeering. III. 66
Diemen (het Dorp) vermeld. I. 85. befchreeven. III. 65 Diemer-Ban. Oude wegen in denzelven. III. 66. getal van huizen. IIÏ. 66 Diemerbrug (ßuurt aan de). Gelegenheid. III. 6g
DizmtTdammer-fiuis. Gelegenheid.,!!!, 65,100. Betvte-
m%. ÏÏL 100,5U
Diemerdyk. De fchouw over denzelven aan Amfterdam
vergund. I. 212. ingenomen doorSonoi. I. 328. ver- laaten. I. 329. andermaal, ingenomen en verlaaten. I. 330. op nieuws, bemagtigd. I. 330. Schanfen |
|||||||||||||
|
aldaar geflegt. 1.348. fchikking op het herftellen eri
onderhouden van deezen Dyk. I. 405. Amfterdam krygt Oftroi, om een bevoegd perfoon tot den Schouw te magtigen. 1 426. de Stad legt eene barmte, langs de binnenzyde van een gedeelte van den zelven. I. 7.20. zy neemt het onderhoud van dat gedeelte'op zig. I. 720. III. 502. nieuw gefchil over 't on- derhouden van den zelven vereffend. I. 733 enz. III. 506. Zie Zeeburg of Diemerdyk. Diemermeer wordt bedykt. I. 487. regtsoefening oveir
dezelve geregeld. I. 539. zy loopt onder, in 1651.1. 5b 1. Oétroi tot het heffen eener Gabelle aldaar. I; ^3°'-i)reer op de Diemermeer befchreeven. II. 517; Lie Watergraftsmeer Dienaars van.den Schout. Hun getal en ampt.111.284,
Dienften (Stedelyke) is elk verpligt op zig te nëemen!
Diep (nieuwe). I. 78. Zie Nieuwe Diep
Dierout (Francisco Cornelius) overhandigt den regel
der Begynen aan Burgemeefteren. ir Jt,
Digters (Amfterdamfche) der zeventiende en agttiende
eeuwe. 1^
Digtkunde. Waarom zys te Amfterdam, meer dan el-
ders , geoefend is. ]IL Dingfiooringe. Wat. j j£ï Directeuren van den Levantfcben Handel (Collegie'vanl
befchreeven. v öjl -; Direaeuren van den Oofierfcben Handel. Hun o-etal en
P11?*- VL. <5o
Directeuren van den Muskovifcben Handel. Hun getal en
PU*£" , . II- 535
Dirk Barendsz, Schilder te Amfterdam. I. 246. Ui. 207
Dirk Jakobsz. Schilder te Amfterdam. II. 207 Dirk-Pylen-brugge. j 2'
Dirkszoon Doodshoofd ( Geurt). Men predikt, in 'zyn
Pakhuis. I. *,
Dobbelen. Keuren tegen het zelve. III. 4g
Dobbelfchoolen verboodem j. I3o
Dobbes (Cornelis Wouter), Burgemeefter. Zvne giften
aan de oude Kerke. j{. 98, $$
Dobbeszoon (Cornelis) yvert tegen de Herdoopers. I. 240
Dobbeszoon (Jakob) wordt gekwetft. I. 243 Doäoren in de Medicynen: waartoe verbonden. II. 283
Doele der Handboogfcbutteren (oude) buiten de S. An- tonispoorte geflegt. I. 209» (nieuwe) geftigt. i. 13,
214
Doele CKloveniers-) opfferegt. ]. 220 Doele der oude Schutteren. \. 1%
Doele der Voetboogfcbutteren. Waar. f ,1
Doele-brug. I. 47. Ij' 6
Doelen (oudfte). II. 73. Handboogs- Doele. IJ,' 74
Kloveniers -Doele. " n '*'
Doelen. Vergaderingen op de Doelen, in $g~ä * i^4
wat aldaar omging. I. 642 , 645. de verêiïenfen
worden, openlyk, befchimpt. I. 646. dfi JfJeS."
fchappen der Doelen vernietigd. . Üe üvefJol
(Overmanfcbappen der) te niet gedaan. III." 16S
Doeleftraat (nieuwe} betimmerd. " I Doen Pieietszoont Boekdrukker i-a A^n^am- T 'rZi
Does (Jacob van der) , SchAdi Amfterdam' j£ 2J Does (Simon van der) , Schepen en Raad. i."4$>£ Doesburg Clbomas Gerritszoon) ftelt Burgemeefter Kops
^tent0°n- I. i98 Dolhuis. Zie Krankzinnigen-Huis.
Dolhuisje, vermeld in 1549. I. 25S Bbbb a Do*
|
|||||||||||||
|
530 BLADWYZER.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Domeinen (Graaflykbeids"). Bedenkingen van Amfterdam,over 't verkoopen derzelven. I. 727
Domicilium of Woonplaats, in welk geval, men dezel-
ve , ter Secretarye, moet laaten aantekenen. III. 160. wat'er door verftaan worde. III. 160 Domselaar. (Tobias van) befchryft Amfterdam. Voorr.
VII
Dood {Jan Janszoon de') fnydt zig zelven van den fteen.
I. 582
Doodgraavers. Zie Gravenmaakers.
Doodflag. hoe, van ouds-, in Amltelland, verzoend. I.
105. hoe geftraft. Li 10, 117 Doodftraf. Wyze, op welke zy uitgevoerd wordt. III.
. , r , . 3M, 513
Dooi (fchielyke) in 1667. I. oio. in 1674: I. 657
Doolhof befchreeven. II. 408
Doophuizen. Stoelen in dezelven, door wie begeven.
II. 139
Doopsgezinden te Amfterdam ftrengelyk vervolgd. 1.246,
254, 258, 259, 316,321. raadpleeging by de Room-
fche Regeering, of men hun 't Poorterfchap zou toe-
ftaan. I. 365. zy houden hier Godsdienftige Verga-
|
II. 43?
III. 178
Drilfchóol befchreeven. U 4°^
Droogscheerders- en Lakenbereiders- Gilde be~
fchreeven. II. 437
Ducart (Izaak), Schilder op Satyn. lil. 26a
Duin (Jan) wordt Hopman over een Vendel Stads
Knegten. I. 364
Duin Korneliszoon (Jan)wordt Raad, in 1578. 1.37°
Duitschland (Koophandel op_) befchreeven. II. 528. III. 5"
Duivel (Dirk), neemt béftelling te water van den Prin-
fe van Oranje. I. 318. helpt Briele inneemen. I«
323. wordt gebannen. I. 324. te Alkmaar, befchul-
digd, doch vrygefproken. I. 33I
Duivelsbrugge. Gelegenheid en wydte. III. 57,81
Duivendrecbt (Buurt). Gelegenheid. III. 61. Weg van
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
]. 690
III. ói III. 61 UI. 61. lil. 61 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
daar naar Abkoude verbeterd.
Duivendrecbtfcbe brug. Duivendrecbtfcbe Laan. Duivendrecbtfcbe Polder (groote) befchreeven.
(kleine') befchreeven. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
deringen, in 1572. I. 381. Burgemeefter Bardes be- Duivenmarkt verdweenen.
gunftigt hen. I. 381. voorfchryving voor eenigekoop- Duc d'Alven in 't Y. |
II. 424
I- 736 , Veer op
II 493 in 1623 L
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
luiden onder hen. I. 409. natuur hunner verklaarin- Durgerdam. Brand aldaar.
|
in 1687. I. 694
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dit Dorp befchreeven.
Duurte in 1530. I. 228. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ge, by waare woorden, in plaatfe van èede. I. 409.
Lubbert Gerritszoon is Leeraar onder hen. I. 409. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in 1557. I. 268.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hunne opkomft hier ter Stede. II. 192. hunne gefchillen en fcheidingen. II. 192, 194. welke Vergaderplaatfen zy , voormaals, gehad hebben. II193,292. III. 508, 509. vereenigingen onder henII. 194,196. zy beftaan hier thans uit drie Gemeenten. II. 196. Kerken en Kerkbeftier der Gemeentedie by 'ï Lam en den Tooren vergadert. II. 196. Kweekfchool in dezelve. II. 199. Kerk, Kerkbeftier en
Kweekfchool der Gemeente,die in de Zon vergadert II. 195,201. Kerk en Kerkbeftier der Gemeente,die by de zes Kruiken vergadert. II. 203. Keuren , om trent de Doopsgezinden in 't gemeen. II. 204 Doopsgezinden-Oude-yrouwen-Huis geftigt. II. 340. befchryving vanhetzelve.il. 340. beftiering. II.341getal der oude Vrouwen. II. 341
Doopsgezinden-Weeshuis. Opregting. II. 338. befchry-
ving. IL 339. beftiering. II. 339. getal der Weezenin het zelve. II. 338 Doopvont, in de oude Kerke. n. 98. oude, te Ouderkerk. III. 62
Doorlugtige School. Oorfprong. I. 52a enz. II.369.
|
4^5
Dwersnagt betekende, oudtyds, etmaal. III 27 Dyc t'Aemflel. Waar. I. 4
Dyk by Medenblik, onder anderen,by raade van Am-
fterdam, te onderhouden. 1.191. Zie WefifrieJcbi-nDvk. Dyk (Pbilip van), Schilder. UI. 267 E.
ï jpdam. Afgevaardigden dier Stad geraaken hier in lyfs-
- •*--/ gevaar. I. 631. Veer op Edam befchreeven. IL 512
Edi£t (eeuwig") van 1667. Handeling daarover, te Am- fterdam. I. óioenz. het wordt vernietigd. L 63l Eed van en aan Hertoge Maximiliaan , als Voogd. 1.203 ----- van en aan Aartshertoge Filips. I 205
---- der Poorteren. III. 157. der Schutteren. III. 175. der
Burgemeefteren. HL 289. der Schepenen. IJL 310. der
Raaden. III. 353,513, vervangt den Burgereed. 1.594 Eekelboom(HenrikHenrikszom), Remonftrantfchgezind.
I. 461 »475
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
befchryving. II. 370. III. 500. Profefforen. II.
Leclor. II. |
372
373 |
Eekbout (Gerbrand van den), Schilder. UI. 261
Eenhoorns-fluis. . II 5^
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Doortogt van Krygsvolk gedoogd. I. 319,320,333
Doos Dirkszoon (Bartbolomeus) wordt Burgemeefter. I.
. 151
Doos (Bartbolomeus of Meeus Gerbrandszoon) Burge-
meefter. Zyne Stigtingen, in de nieuwe Kerke. II. 109 Dordrecht verfchilt met Amfterdam over't Stapelregt.
I. 130, 405. Veer op die Stad befchreeven. II. 497 Doreslaar (ïzaak). Keur tegen de fchendfchriften, ter
gelegenheid van den moord aan hem gepleegd. I. 547 Dorpen van Amftelland en Gooiland mogen vonnis te
Amfterdam haaien. I. 127 Doucber (yobqnnes), Walfch Predikant hier ter Stede.
De verantwoording vaneene zyner Predikatien wordt verbooden. I. 490 Douwe (Gysbrecbt) Priefter. II. 51
Draagers-Gilde. Wie 'er , oudtyds , toe behoorden.
II. 446,449
Drecht (Water de). Gelegenheid. III. 80,81
|
EerJteLede. Betekenis deezer woorden onderzogt. 111.274
EGBERTSzooN(Dr. Sebastiaan) oefent de Genees- en Ontleedkunde. II. 384. III. 206. wordt Burgemeefte1"- III. 2°6
Eggert (Jan), Heer van Purmerende, Voorftander der
Weetenfchappen, hier ter Stede. II. 369. III i?°
Eggert Hartgenszoon (Jan) ftigt een geleerd C.o\leëlc'
11. 369. Hl *?0
Eggert (Willem), Heer van Purmerende en TliefaunfL1
van Holland, is medeftigter der nieuwe Kéike.' !•
145. II. 108. ftigt een Theologifch College- '
369. III. 196. zyne Hiftorie. II. 108. hy handelt,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Amfterdam', over een Beftand met de Friezen- *• *4i«
zyn graf en graffchrift. II. 108. zvn Choor ol Ka- pel. IL ie? Eggerts (Imme) Willems Dogter begiftigt het Kloos-
ter der oude Nonnen. L 22 Eigenpanden. Hoe 't gefchiede.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Drie-Baarsjes. Voetpad van daar tot aan de Trekvaart Eiland (Bickers-, Prinfen- en Reaalen) wanneer aange
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
op Haarlem.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 72© hoogd.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 425
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BLADWYZER.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
531
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Eiland (Niewwe-Waals-) aangehoogd. I.
Eilands-Kerk.. Gelegenheid en Stigting. I. 600.137. van fteen herbouwd. 1. 740." haare gedaan
II. 137. HL 5
Eitzen (Sebaftiaan Luiolf van) Luitenant over een V
|
ouds, bezeten. III. 18. waarvan, en hoe het, oud-
tyds, gevorderd wierdt. III. 18 ,20.het is, vooreen' korten tyd, aan 't Mannen -Tugthuis afgeftaan ge- weelh II. 250. III. 19. hoe het, tegenwoordig, ont- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vangen worde. III. 19,20. met welke Landen, Ste-
den en Plaatfen het over en weder te niet gedaan zy. I. 157- III. 19. de Stad wordt beveftigd in 't regt om het te vorderen. I. 260 Ever, naam van een Oorlogsfchip. I. 141,149
Everbard (Nicolaas), Amfterdamfch Regtsgeleerde. 111.
199
F. 381 TjTeitama (Sybrand). Byzonderheden, hem en zy-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
del Soldaaten , raakt in ongelegenheid.
Elburg (Veer op) befchreeven.
EkäeuTs. Zie Kiezers van Bu.rgemeeft.er en.
Elendig. Wat. I. 109, m.
Elendige Kerkhof. Waar.
Elendige Jteeg. Waar.
Elias (Pieter jakobszoon).
Elizabet van Amftei is Nonne te Utrecht.
Embder-hoekje.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Emmeloord (het Dorp)befchreeven. III. 86.
III. 87. Ankergeld aldaar gevorderd. I Urk. Endicb (J)ïrk van) Remonftramfchgezind. I. 40"1
Engebregi (Filips). Onderfchout. I. 7l(>
Engeland (Koophandel en Scheepvaart op) befchree-
ven. II. 531- UI- 5" Engelsche Episcopaale Kerk. Wanneer eerft aan-
gelegd. II. 175. haare tegenwoordige gelegenheid en beftiering. " II. 176. III. 508 Engelsche Presbyteriaansciie Kerk. Oudheid ,
Vergrooting. II. 173. beftiering. II. 174- Hf- 5°8 |
X ne Poezye betreffende. III. 256
Filips, Hertog van Bourgondie, geeft Amfterdam ver-
fcheiden Voorregten. I. I4s. oorloogt tescn Henrik den VJ. I ia TTI Filips de Sciioone wil niet alle Privilegien bêzweeren!
I. 192. zyne vergunning aan Amfterdam. I. 192 , i93,i95. hy wordt, aldaar, ingehaald. I 1Ql Filips de IL, Koning van Spanje, wordt, te Amfter
dam, ingehuldigd. I. 257. de Nederlanden Worden hem afgeftaan. T ' Flinkr^Govert), Schilder. III. 260. ftukken van hem!
II. 15,19,22,27,75
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 174
II. 243 Gelegenheid.
II. 336
I. 287 |
Floris de V
|
Graaf van Holland, fluit een Verbond
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Naamlyft der Predikanten.
Engel/cbe Huis.
Engelfibe Wees- en Oude Vrouwen-Huis.
II. 335. beftiering.
Engelfcbe fteeg. ^^^ |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
met die van Amftei. I. 83. bewilligt in de gifte van
Amfterdam aan Jan Perfyn. I. 83. verleent" Amfter- dam tolvryheid. I. 83. wint Vreeland. I. 84. wordt Heer van Amfterdam. I. 85. wordt omgebragt. I. Qo Floriszoon (Willem) bevordert de openbaare Preeke.
Focquenbrocb (Willem Godfchalk van). Byzonderheden ,
hem betreffende. JIJ, '
Fokkens (Melchior) beichryft Amfterdam. Voorr.
VII
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Engelfchen (zekere Gezindheid van) verwerft hiervrye
Godsdienftoefening. I. 604
Engelfchgezinden alhier, in 1666. I. 609
Enkbuizen (Veer op) befchreeven. II. 498
Ente (Pieter Pietersz.) boort eene diepe put in 't Oude-
mannenhuis. II. 303 Episcopius (Simon). Zyne Letteroefeningen. II[. o?2. hy wordt, Profeffor geworden, om Remonftrantfch- gezindheid, afgezet. III. 222. Byzonderhedenvanzyn gedrag, onder de Remonftranten. III. 222. voorval met hem, ter gelegenheid van liet doopen van zyn broeders kind. I. 432 enz. hy geeft de eerfte leffen in der Remonftranten Kweekfchool. I. 524 Erfiuftingbe, wat. IW.ij Aant.'(a) Erfeniflen. Byzondere Coufiumendaaromtrent. III. 22, 23 Ernst (Roetert), Schepen, Raad en Kolonel.-1.457, 478,626
Excyns. Regt om dien op alle Waaren te leggen , aan
de Stad verleend. 1.132, 133,191. UI. 17. oude en heden-
daaglche Excynzen. III. 17,'8. of de Stad, op de
boedels van de huurders derzelvén, geprefereerd zy?
III. 17. hoe ver, buiten de Poorten , niet dan op Stads
Excyns, mag getapt worden. I. 152. II. 469. Zie Bier Excyns. Excynzen mogen niet, door die van den Geregte, noch
derzelver dienaars , gehuurd worden. I. 145. vol- gens Octroi, verdubbeld. I. 347. vermeerderd, in 1645. l- 544 Excyns-Huis befchreeven. II. 33
Excynsmeesters. Zie Commissarissen vanden groo-
ten Excyns.
Executorien. Zie Schatbrief. Executie, by gevangenis. III. 30. bv gyzeling. III. 30.
by verkooping van roerende
verkooping van onroerende
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Fontaine-Hofje befchreeven. jj#
Fontanus of Fontein (Nicolaas), Geneesmeefter.
zonderheden van zyn Leeven. JI[ Foppens (Aaltje Pieters)lligt het Maagdenhuis. II
Foppenszoon (Jakob), Zeekapitein, fneuvelt. I.
|
353
By- 231
345
327 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Forbin (Ridder de) fiaat het Franfche Hof voor, Am-
fterdam te verdelgen. I. 72g Francius (Petrus) , Profeffor in de Doorlugtige Schoo-
le. Byzonderheden van zyn Leeven en Schriften. Voorr. II. III. 235
Frankryk (Koophandel en Scheepvaart opj befchree-
ven. II. 53o Franszoon (Henrik) tekent de overeenkomft der Gere-
formeerden met de Wethouderfchap. I. 289. helpt |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de Gemeente ftillen. I,
|
297
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Fredrik Henrik , Prins van Oranje, wordt Stadhou
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
der. I. 487-
|
mit de oproerige beweegino-en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
hier
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 406 enz. zvn uJ?„r
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ter Stede, in 1628. I. 496 enz. zyn brief aande
Regeering. I. 506. hy vat misnoegen op tesen de Stad. I. 535enz- wordt, nevens zyn Vorftelyk gezin, hier, treffelyk ingehaald. I. 54I. verleent vergiffenis aan drie gevangenen. I. 542. fterft I# ?.$ Fruitmarkt of Appelmarkt befchreeven' IL 42Ö
Fruitverkoopers-Gilde befchreeven. II. 443. Over-
luiden van het zelve zyn Ykmeefters van de kleine \k. TT Fuik (Henrik Olfertszoon) wordt Schepen en Raid!
«1578. I.369,37o G.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
31
II. 547 (Zaal (Pieter), een der oproerige Herdoope.ren, ge- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
goederen.
Expediteurs. Hun werk. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ftraft.
Cccc |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Exue (Regt van) of Uittogtgeld, door de Stad, van
III. STUK.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
242,245
Gaar-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W Y
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
E R.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
D
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
13
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
532
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
208 enz. 213 enz. verbranden eenige Schepen te Am-
fterdam. I. 214. veroveren de Schans der Anifter- dammeren, by 't Huis ter Hart. 1. 2i7.fmeeden een aanflag op Enkhuizen. I. 24<> Geldorp (Gozuinus), Predikant alhier. Waarom zvn
beroep fommigen Regenten tegenftondt. I-432 Geleerden (Amfterdamfche) in de vyftien de eeuwe. W*
195. in de zeftiende eeuwe. III. 196. in de zeventien" de en agttiende eeuwe. III. 3i9 Geleynen-fteegje. I. 32
Gerneenlands-Huis van den Zeeburg of Diemerdyk, be*
fchreeven'. III. iel Gemeenfchap van goed tufTchen Egtgenooten. III. 21
Genadige Heer. Wie daarmede gemeend wordt, in den
eed van Schepenen. III. zioAant. Gentülot (de Major) zyn beleid in den aanflag van 1650
op Amfterdam. I. 560 Geneesmeesters-Genootschap. Opregting. II. 380.
Vergaderplaats. II. 381. Infpe&ores. II. 382 Gerecht era de XXXVI. geeven verlof, om den vyand te be-
fchadigen. I. 179 Gereformeerden. Derzelver opkomit. I. 270. zy
houden heimelykeVergaderingen,in en nabydeStad. I. 270,276. verkiezende eerfte Diakenen en Dia* koneflen. I. 286. ook Ouderlingen. I. 290. fluiten eene Overeenkomft met de Wethouderfchap. I. 288. krygenverfchil met de Antwerpfche Gemeente. I. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Gaarden öf Gaerden zyn Roeden. I. ia. III. 2. Zie Hon-
derd Gaarden. Gabriel (Pieter) predikt, te Amfterdam. I. 2.76. te O- verveen. I. 278, vlugt en fterft. . 1. 306 Gaef (Claas). 1. 183
Gaef (Claas). I. 206
Galen {Alexander van), Schilder. III. 260
Galen (Jan van) Commandeur. Zync Krygsbedry-
1 ven ter zee. III. 211. zyne Grafftede in de nieuwe Kerke. II. 113 Galenus Abrahamsz. de Haan, Doopsgezind Leeraar.
Byzonderheden hem aangaande. II. 194,204,205 Galeote der oude Schutterye befchreeven. I. 199. wat van dezelve geworden zy. I. aoo Gansoirde, waar. I. 10,19
Gardin (Filips du), voorftander der Gereformeerden.
I. 282,289
Gardin (Guiljam du) de Oude, bevordert de preeke. I. 280, 28a, 289. heeft de hand in de verandering
des jaars 1578. I. 367 Garnaalen-?narkt. II. 421
Gafl, voor vreemdeling. I. 184. II. 249
Gaflbuü, tegen over de Heilige Stede, gefügt omtrent
1422. I. 144
Gasthuis. Eerfte aanleg. II. 243. Ingang. 11^244,
III. 509. Soldaaten-buis. II. 243. Baijerd. II. 244.
Mannen-Gafibuis.^ II. 245. brouwen- Gajïbuis. II.
245. Verbandbuis. II. 246. Regenten- en Rege-
tejJen-Kumers. II. 247. Regenten en Regentefl'en.
II. 248. Voorregten en bezittingen II. 244, 248
enz. getal der zieken. II. 249. het wordt verklaard geen Proveniers-Huis te zyn. I. 693 Gaflbuis-Gilde, II. 241
Gafibuis-Hof. II. 243
Gasthuis-Kerk. Gelegenheid. II. 127. veranderin-
gen in 't gebouw. I. 692. II. 127. tyd en wyze van prediken in dezelve. II. 128. wyze van aanftel- ling van den Gafthuis-Predikant. II. 128 Gafibuismokn-fieeg. I. 28
Gafihuispoort. I. 44
Gajlbuis-fieeg. I. 28. III. 502
Gafibuusboeven. I. 183. III. 241
Gaflbuizen (Oudfte). 1.144. II. 241. Oude, II- Geefts-
of S. Elizabets-Gafthuis. II. 241. 5. Pieters-Gaft- huis. II. 242. Lieve-l^rouxven-G&hhms. 11.24a. ver- eeniging der twee laatften. II. 243 Gebed zonder end. I. 21
Gedeputeerden. Zie Afgevaardigden.
Geel (Jan van') tragt Amfterdam te overrompelen. I. 242. wordt doorfchooten. I. 244 Geelvinck (Anna Elizabeth) , Weduwe van Jan Lucas
Pels, ftigt drie wooningen in Corvers-Hof. II. 330 Geelvinck (Cornelis), Heer van Kaftrikom , Raad en Kolonel. I. 626, 630, 631. Burgemeefter. I. 673, 687. krygt kennis van den voorgenomen togt naar Engeland. 1. 695 Geelvinck (Cornelis), Kapitein van een Vendel Soldaa-
ten. I. 658 Geelvinck (Dirk), Secretaris. I. 681
Geelvinck (Jan Corneliszoon), Burgemeefter. I.
536, 552, 553
Geelvinck (Lieve) , Heer van Kaftrikum , Burge- meefter. I. 737,740 Geer of Prye Geer. Gelegenheid. lil. 71 Geerkens (Jan) fchenkt den grond tot het Lutherfche Weeshuis. II. 336 Geefieranus ( Arnoldus ) , Remonftrantfch Predikant, raakt hier in hegtenis. 1.480 Gelderfchen oorloogen tegen Holland. I. 298 enz. 206, |
||||||||||||||||||||||||||||
|
290. fluiten een nieuw Verdrag,
verfcheiden' Predikplaatfen. I. 29c |
||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 293. bekomen
verdrängen zig, |
||||||||||||||||||||||||||||
|
op nieuws, met de Wethouderfchap. I. 298. leve-
ren haar een Verzoekfchrift over. I. 301. vlugten uit Amfterdam. I. 303, 305, 306. worden hier, ftren- gelyk, vervolgd. L 316. hun misnoegen op de Room- fche Regeering. I. 366. zy prediken, in de open- baare Kerken, hier ter Stede. f. 381. voorval tufTchen de Wethouderfchap en den Kerkenraad. 1.382 Gereformeerde Religie. De Leden der Regeeringe hier
te Lande moeten dezelve belyden, of toegedaan zyn. III. 274
Gerrilszoon(Jakob) Schepen. I. 297 Gefcbut- en Klokgietery (Stads-). II. 46. III. 506
Gefügten (Godsdienftige) mogen vafle goederen erven.
^^^^^^^^^^^ I. 248 |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Geftolen goederen mogen, door den eigenaar,
arrefl, aanvaard worden.
Getal der ingezetenen, in 1630. Geuzen, Oorfprong deezes naams. Geuzenveld. Gevangenen niet te helpen uitbreeken. I. 189 |
zonder
III. 24
I.518
I. 292 I- 313
om mis-
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
daad, hoe onderzogt,en wanneer gepynigdworden.
III. 313 enz.
Geweer (verbooden) wat. I. ui Geweldige of Provoofl van de Stads bezetting. II. 53
Gewigt alhier in gebruik. III. 16. Troifch, Amfterdamfib en Brabant/eb of Luikfcb. III. 16. Ykers van het zel- ve. III. jo Gewoonten. Zie Couftumen. Geyne (de). I. 87
Gbefel ( Jan van) legt den eerften fteen aan 't Diaco»1^
Oude-Vrouwen-Huis. II. 320 Gianibelli (Fredrik) zyn gedrag , hier ter Stede. I. 399
Gilde (Kruis-). 1.238,242 ------ (Lieve-Vr ouwen-), V 23<*
------ (Maagden-). L284.
Gilden befchreeven. IL 431 enz. oorfprong derzelven.
II. 431. zy plagten Glazen in de Kerken te geeven-
II. 131. inhoud der algemeene Gildekeuren. II. 432-
Zie voorts ieder Gilde, op haaren byzonderen naarn«
Gisp ( Wybout van) in gezantfchap aan de Hanzefte-
den. l'P^
Glas-
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
A D
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Glasblaazeryen. Ouden en tegenwoordigen. 11.^ 49I. Graef (Jacob de) legt den eerften fteen aan 't Stadhuis
J) * IT
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Glazen- Kannen- en Aardenwerksverkoopers-Gil
de, befchree'ven. A47/2
- -- ■• " —J «■-'-.....a— Oud-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Graef (Leenaart Janszoon), Yzerkooper, voorftander
der Gereformeerden I. 281 zyne woonplaats. I. 290. hy wordt Kapitein der Ratelwagt. I. oQD vpr JebaiS1 t0t ^^^ k°ftSdd- L 305. wordt
"oïïè ÊrSLfS Van d6)- DeSZelfS Gnfftede>L™3£
II. 103
te doen
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Godsbuis- of Goedsbuys-Beraaders, nu Kerkmeeßers,
f ten in Amfterdam. I. xi. H» 93
Godsbuys - Land (groote). I- I0
Godshuizen moeten, des noods, eikanderen onderiteu-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nen. ^^^^^
den van. I. 4!5- huizen worden |
rgeméefteren zyn'er Opperfte Voog
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lil 292 de meefte openbaare: Gods- G
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
it Stads kafle, onderfteund. H» 249 ontuaan. ö r ■>
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
aanilag op Amfterdam Graft
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
333
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Goedbeleid (Hendrik) helpt een
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
beleiden. I. 242. lheuvelt. *• 244
Goederen van zogenaamde Ketters, door t Hot, ver-
beurd verklaard, onaangezien de Privilegien. 1. 248 Goedhals(Dirk Janszoon). Zyiie Krygsbedryven.IlI. aio
Goes (Veer op) befchreeven. ,, L 5I2
Go» (Andrê), inwooner van Amfterdam, klaagt over
't ophouden zyner kinderen , te Aath. I. 608 Gomarus (Franciscus). Zyn verfchil met Arminias.
I. 4Q7
Gooiland en Amstelland (Dorpen van) mogen, te
Amfterdam, vonnis haaien. IIL 67 Gorincbem (Veer op) befchreeven. II. 512
Gort en Meel (Boekweiten-). Zetting op het zelve.
II. 437
Gouda, Slotvoogd aldaar, onder anderen, door Am-
fterdam, aangefteld. I. 190. Veer op die Staa be- fchreeven. II. 499- , IIL 5" Gouden Water. Waarom zo genaamd, en waar te zoe-
ken I 129- de Stad verkrygt het, in eeuwige crf- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'
|
I. 8, 10. oude. I. tc.it
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
10,1
|
________ nye.
I.14
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
»13- middel/te. I.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ut erft e
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Graften' dër St"ad""ve™ H c »
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ïd en afgeflooten.
|
II. 217. ftank
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in dezelven
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
' "uc belet worde
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 63
der Stad. Naam- en
I- 52 enz. 69 enz.
I-73I
I39. Hun-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Graften , Straaten en
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
, ouitiiicu en Steegen
plaatswyzers derzelven.
Grave (Henrik) Kapitein ter Zee Graavenmaakers, door wie aamre ne Inftruftie. "ge
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Graven-ftraatgen.
Grebbers zetten zig neder in Amfterdam
Gr ebb er (Klaas de), Zeeoverfte. Gr ebber (Klaas de), Schout der Stad. Grebber {Willem). ^^^^™ |
5>
I. 26 I. 6
I. 149
15o,151 3
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Grevius (Joannes), Remonftrantfch Predik™,- \'-lH*
in het Tugthuis gezet. I. 477. ontkomt 't ler» Grieken of de Griek (Bieter van) levert een V • 479
' Gereformeerden over aan Burgeméefteren eitoT°Sder |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Griekfcbe of Rußfcbe Kerk befchreeven *
Griffier (Jan) , "Schilder.
Grills Hofje befchreeven. Grimneffe. |
JL 218
III. 265 JI» 356
*o, 19 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
pagt. I. 128. 't komt aan de
|
ÏII. 166. wordt nu, door
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Handboogsfchuttery. 1.129
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. 179
II. 488 H-445
I- 43
III. 503
J- 437
I. 82
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de Stad, verhuurd. I. 129.
Goud en Zilverdraadtrekkeryen befcnreeven.
Goud- en Zilversmids - Gilde befchreeven.
Goudledermaakery. Waar, van ouds.
Gouds-ee by Marken. I. 129.
Goulart (Simon), Walfch Predikant, afgezet,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Grimneß'e-ßuis. j ,o .*
Groenmarkten befchreeven. " v/1 • 5?
Groente- of Salade-tuinen in den Slooter-Ran \r 425
derwaards. ' V°etPad
GroenvTouwen (geautborifeerde) haar werk. II '.75
Groningen (Veer op) befchreeven. jj' 42°
Groot (Hugo de). Zyne redevoering in de VroedfcW
van Amfterdam, in 1616. I. 438 enz. 't verfpreidên
derzelve mishaagt der Regeeringe. I. 457. hy w0rdi-
gevat. I. 469. op Loeveftein gezet. I. 473. 0 "c
komt. I. 482. zyne Verantwoording wordt, hier 0d
de drukpers gelegd. I. 482. hy komt te Amfterd'am
I. 523. zyne ontmoeting met Schepen Bogaard. L
523. hy vertrekt ten Lande uit. I. ^ *
Groot (Bieter de), Penfionäris. I. 601.naderhand, Am-
bafladeur aan 't Franfche Hof. £ g "
Grootenhuis (Arend ten). j' .Q|
Grootenhuis (Joan ten), Raad en Hoofdofficier
Groot-Kraamers-Gilde befchreeven. II". 43(5' |fT°
509. oude maaltyd in hetzelve. jj u" |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Goye (Gysbrecbt van).
Graanen verbooden uit te voeren. I. 20r. veroorlofd
uit te voeren, zonder betaaling van Verlofgeld. I. 216 , 219, 227. voorraad daarvan opgenomen , in 1595. I.408. de uitvoer verbooden, in 1597. 1.409. door de Regeering ingekogt. I. 485, 518. hoe veel de Stad, in eenjaar, noodig hebbe. I. 722. voor- raad derzelven opgenomen, in 1697 en 1698. I. 721. Inkoop, voor Stads rekening, in 1698. I. 722. Uit- voer van alle ingevoerde Graanen tocgeftaan,in 1698. I. 722. van de inkomenden wordt een armengeld
ontvangen, ten behoeve van 't Aalmoeffeniers-huis. II. 298. 't Wanfchepel komt aan 't Oude - Manneri-
Huis. II» 3°6
Graat (Barend), Schilder. IIL 261. Stuk van hem, in
't Oude-Mannen-Huis. II. 304 Graave (Veer op) te niet gegaan. II. 500
'sGraavenlmd (Veer op) befchreeven. II. 512
Graef (Albert) bevordert de preeke. I. 280
Graef (Andries de), Burgemeefter. I. 600, 617,
617. wordt, door 't graauw, gedreigd. I. 630. ver- zoekt, vergeefs, van de Regeering ontflaagen te wor- den. I» 639 Graef (Cornelis de), Vryheer van Zuidpolsbroek, Raad. I- 59° Graef (Dirk Janszoon) wordt Burgemeefter en Raad. I. 369»37°
Graef (Jakob de). Schepen. I. 422. Burgemeefter. I. 434 enz. woont de Remonftrantfche Vergaderin- gen, nu endan,by. I. 436 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Groot-Privilegie van Vrouwe Maria. Inhoud van het tl\
ve. I. 176. het wordt beveiligd. «uiuetzel Gruit en Gridlgeld.wat. I.99. het wordt aan Aleidvan
Bonthuizen afgeftaan. I. 139. het komt aan de Stad. Guarnizoen. Zie Bezetting der Stad ' 137> 2ß0
Guy van Henegouwen wordt Heer van Aniftel T geeft Keuren en Viyheden aan Amfterdam i 92'
worat Bifichop van Utrecht I 100 ft,«» J' 9a.
af aan Willem den IIL 3t Amfterdam
Gysbrecbt van Anfiel, f reurfpel van -Toofr „ vL 30,1
Aanmerkingen over het zelve. I. ^01t van Vondel.
(Gysbrecht van). Zle AmsTe-*<
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cccc 2
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
H.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A D
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
534
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
omze, hier ter Stede, wederom te doen bloeijen.
I. 723
Haring- en Zoutenvifcbkooperyen. Waar gelegen. II. 4^2* Keuren omtrent dezelven. II. 4^a Harke (Pieter) I. 5°4
Harlingen (Veer op) befchreeven. II. 503
Hart (Huis terj, fchans by het zelve, door de Gel-
derfchen veroverd. I. 217 Hartogveld (Cbrijloffel van). Wat men te houden heb-
be van zyn Kaartje van Amlterdam. I. 7 Hartogveld ( Cornelia), Weduwe Willem van der Aa » doet een aanmerkelyk gefchenk aan 't Collegianten WTeeshuis. II. 34a Hartfinck (Jan Pieter) legt den eerden fteen aan 't her- bouwde Oude-mannen-huis. II. 303 HaJJelaer {Cornelis) legt den eerden deen aan 't Peft- huis. II. 247 Hasselaer (Gerard), Burgemeeder en Raad. I. 612. zyne handeling over 't verfterken van Naarden, m 1668. I. 612 enz. hy heeft mede opzigt over 't leg- gen der Amdelfluis. I. 621. wordt Hoofdofficier. I. 629. komt, ongelukkiglyk, om 't leeven. I. 629 HaJJelaer (Gerard), Zoon van Pieterllaffelaer, begeeft zig, als vrywillige , op 's Lands Vloote. I. 626. fneuvelt. I. 626. III. 218 HaJJelaer (Kenaww Simons). Haare dapperheid. I. 327 HaJJelaer ( Nicolaas ) , Zoon van den Schepen Pieter Dirkszoon Haffelaer, dik een oproer. I. 490. duit eene plondering. I. 495. (tilt een' oproer voor 't Wedhidifch-Huis, in 1629. I. 507 Hasselaer (Pieter Dirkszootv). Zyn Oom wordt, om 't verhaalen dat Oranje over de Maas was, ge- geeifeld. I. 316. zyne dapperheid , geduurende 't beleg van Haarlem. I. 329. hy wordt gevangen en geflaakt. I. 330, 331. is Schepen en Raad.i I.408 Hasselaer (Pieter), Burgemeeder. I-534,55* HaJJelt (Veer op) befchreeven. II. 504 Hattum (Veer op) befchreeven. II. 5*2 Haven- en Stroommeejterfcbap. (Groot). II. 55, 65* Opzigter van het zelve. II. 55,65,67 Haven- of Markmeefler van de Fruitmarkt. II. 427 Havens befchreeven. II. 66 Haze de Georgio (Jeronimo de), Burgemeeder. Zyn huis wordt, met plondering, gedreigd. 1. 716. zyn geflagt verkrygt een graf in de Nieuwe Kerke. II. 117
Heemraad van Rynland. Een Burgemeeder van Amfter-
dam wordt daartoe verkooren. I. si5 Heemraadfcbap van Nieuwer- Amftel of Amjierveen be-
fchreeven. 1. 219. III. 57 Heemskerk (Coejvraad Tan) begeeft zig, alsvrywß*
lige, op 's Lands Vloote. I. 625. wordt Secretaris en daarna Penfionaris. I. 626. wordt Raad. I. 665' wordt befchuldigd, dat hy mistrouwen op den Pri"" fe-Stadhouder verwekthadt. I.665. verdedigd. I. ó°5 Heemskerk (Gjrard), Baljuw van Amdelland. I.» I0^
Heemskerk (Jakob van) Admiraal. Zyne Scheeps-cn
Krygstogten. I. 407. III. 208. zyne Grafdede , in J?e Oude Kerke. IJ. ioi. daatfie zyner begraafem"e' II. 102.
Heemflede enz. (Veer op) befchreeven. U* 5^5
Heerengraft. Waarom men , aan de oodzyde derzelve,
nog eenige geringe h'.iizen vindt. I 44
Heeren-Logement- (Oude-zyds-) II. 75- UI« 507
—-----------------(Nieuwe zyds-). !!• 76,86
Heeren-markt befchreeven. II. 417
Heeren-Veen (Veer op) befchreeven. II. 512
Heerlykbeid (V Graaven). Welke zaaken daartegen
dreeden. !• U3
Heerman van Zuidwyk(Catbarina) fchenkt de Ambagts-
heer-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
H.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
rJaage (Veer op den) befchreeven. II. 496 ,500
Haamrode (Cornelis van) Notaris. Zynefchriften. Voorr.
V. lil. 207 Haan (ArendEllerdszoon), Onderfchout. 1,462,478
Haan of Haantje ( Cornelis Janszoon, gebynaamd de ).
Zyne Krygsbedryven ter zee. III. 210. zyne Gralïte- de in de Oude Kerke. II. 103 Haan (Jakob de), Secretaris. I. 422
Haarddeden in Holland, in 1515. 1. 21:5
Haarlem. Onderzoek, of het verlof gegeven hebbe, tot hit
bemuuren van Amlterdam. I.16. Schepenen deezei Stid derwaards geweezen om vonnis te haaien. I. 109, 1x1. belegerd. 1.327 enz. bemagtigd. 1.330. raakt in gefchil met Amderdam, over den Overtoom. 1.405,420*723. ityft e.enige gebannen Amfterdammers. I. 510. be- komt hier eene rekening in de Wiilelbank. I. 710. VeeropHaarlembefcireeven.il. 501. III. 511. ge- fehillen wegens het zelve. II. 501 Haarlemmer of Spaarnedammer dyk. Overeenkomlt met
Slooten en Slooterdyk, op het onderhouden van een gedeelte van den zelven. I. 406. III. 73 Haarlemmer-Meer. Beteugeling der zelve, aan den kant
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Leimuiden en Aalsmeer.
Haarlemmer-Poort (binten).
,----------------------(binnen).
„----------------.— (nieuwe houten).
---------------------- (nieuwe fteenen).
Haarlemmerfluis (oude). I. 25. II. 57.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Haasje Claas dogter in 't Paradys ffigt een Weeshuis.
II. 275. begiftigt het Oude-Mannen-Huis. II. 301
Haen (Abraham de), Tekenaar en Digter. III. 268
Hal. Zie Laken-Vent-Hal, Saai-bal, Vleejcb-bal, Zy-
de-bal.
Halfrond aan den Amdel, of Rondeel. I. 18 Halfvajiens markt. II. 415
Halfwege Haarlem of Poianen, eene der Vrye Ambag-
ten. Gelegenheid. III. 72 HalsloJJingbe, wat. III. 27 Aant. (9)
Halve-maans-brug. U. 72
Hamburg klaagt over 't neemen zyner Koopvaardyfche-
pen. I.587. handelt met Amlterdam. I. 606. Koop- handel en Scheepvaart op Hamburg befchreeven. II. 525
Hamburger - Broederfchap ftigt eene Kapel, in de Oude Kerke. II. 94 Hamers-Hofje befchreeven. II. 3Ó1
Hand van Leiden. Buurt aldaar. III. 57
Handboogjcbutters-doele ( oude) buiten de S. Antonis-
poort geflegt. I. 209. (nieuwe) geltigt. 1.214 Hanekop (Cornelis), Predikant, wordt gefchorft in zy-
nen dienft. I. 491. zoekt, afgezet zynde, Leeraar onder de Remonftranten te worden. III. 223 Hanze-Steden. Amlterdam wordt 'er onder geteld, in
de veertiende eeuwe.Ii. 523. tegenwoordige. II. 526 Harderwyk (Veer op) beichreeven. H'5°3 Haring. Oudlte handel daarin. II. 493. wanneer ge-
vangen , en hoe gepakt, gekeurd en gebrand wordt. II. 482. III. 511
Haring (verfche). Ordonnantie daaromtrent. II. 483 Haringcar/pel (Dirk van), Kapitein ter zee. Zyne ont- moeting met Kapitein de Rumoer, en derzelver ge- volgen. I. 621 enz. Haringpakkers-Tooren befchreeven. II. 54. III. 506 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ha
|
'8V
II. 482. |
rt van Amlterdam. I. 182. bloeide, van ouds.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
verloop derzelve. i, 257.
|
Onderueemjrig
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\
|
||||||||
|
B L AD W Y ZE R.
|
||||||||
|
535
|
||||||||
|
heerlykheid van Kortenhoef aan 't Gafthuis. II. 248 Hilverfom (Veer op) befchreeven TT e
Heilige-Geefts-Gaflbuis. Waar. I. 27 Hinloopen. Huis zo genaamd I < m e
Heilige-Kruis-tooren. I. 18. II» 54 Hinloopen (Jacob Jacobszoo'nV Ra3f? f *
Heilige-Sacraments-Güde. Overwyfuen van het zelve. Hinloopen (Jan Jacobszoon) Schenen d ^
II. 122 Burgerkapitein. ' Kaaa en
Uei/zge &ed«. Oude naam der Nieuwe-zyds-Kapel. II. Hiok (Efaias), Remonftrantfch°-ezind l' ^f
118. oorl'prong van den zelven. II. 118. en van het Hoec (Heynric) Dircxfoen, Schepen in i^oö 1 4
bezoeken der Kapelle aldaar. 1.197. gelegenheid dier Hoedanigheden. Welken, in Leden der Reieeri™» H
Kapelle. Lep. zy draagt het onderhoud van den eifcht worden. ««ge, ver- Heiligen Weg aan 't Gafthuis op. _J« I2<5 Hoedenmaakers-Gilde befchreeven. ir' 27|
Heylige Stede Gaflhuys. Waar. II- 301 Hoedenmakers-Pad. Waar. m
ifei«ge W?g. Het Gafthuis, en daar na de Stad neemen Hoefflacb. III. 47. hoefflag der waakende Poorteren4
het onderhoud van den zelvenopzig. II. iai. III. 109 ■ m„
Heilige Wegs-Poort. I. 15,18. nieuwe houten. I. 43. Hoeßagen. \' J7
fteenen. I- 47 Hoeft [of Hooft! (Baarde). iloZ
Heilige-Wegsftuis. I. 45- H- 57 flflrt/èa of Kabbeljaawwfib. Eikanderen zo niet te noe-
Heipoort. T 1.44 inen. T „
Hein (Claas), Burgemeefter. I. 311. Zie Heyn. Hoekfchèn raaken, te Amfterdam, op 'tknfT>n T ten
Heirvaart, Herevairt (recote). 1. 107. Byzonderheden worden wederom ontzet van de RejceriZ ' T£
omtrent dezelve. I. 107 Hoencop. ö *>c- l- l5* HeldStokade (Nicolaas de), Schilderllukken van hem. Hoender-cwVogelkoopers-Gildebefchreeven li\r,<
II. 19,33 Hoepen-Markt befchreeven. TT !oS
Hellemans (Barend) maakt de Diaconie tot zyne erfge- Hoeppolder befchreeven. tTt 45
naame. j __..., nn •"• 321,326 Hot van Holland wykt, vooreen gedeelte naar Am
Heltl (Bartbolomeus van der).Schüderftukken van hem. fterdam, in 't jaar 1531. 8 ' naa[ A™1
'„ /,.', ILl9'275 74 Hofjes hier ter Stede "befchreeven. }i «JÜ
Hemel. Onder den blaauwen Hemel komen. Wanneer Hofje de zeven Keurvorflen befchreeven. TT* ^
'tgefchiede. l\\- 316 Hofje l^enetia befchreeven. tj«,
Hennip-Markt befchreeven. U. 42» *"/J« <fc Zara en yfrfo iVbacA befchreeven. jr* «~<
Henrik Dirkszoon, Burgemeefter, befchuldigd. 1. 256, Hofje in de Schuijermaakersgang befchreeven \{ tZ
260. zyn haat tegen den Schout Bardes. I. a6i. zy- Hofflede, voor erw. ^59
ne woonplaats. 1. 297. Boertery, by zyne uitleiding #of (Jan) befchuldigt eenige Regenten van Amfterdam
uit de Stad. I» 3°8 yallchelyk. I. 703 eiiz. zyne ftraf. I. 7cJ Henrikszoon (^//êrO,Bierfteeker, wordt onthalsd.I. 312 Holendrecbter-Polder befchreeven. III. 62. Oclroi op de
Benrikszoon(Henrik), Remonfrrantfchgezind. I. 461 beheeringe derzelve. j -„- Herberg (oude Stads) verkogt tot eene afbreuk. H. 315 Holendrecbt (Water de). jjj D^
Herbergen (Stads) befchreeven. TJ. 75 enz. //otótó, Stad in Pruiifen. Of zy, door Gysbrecht vin
Henfc, voor zeer. 1.187 rr Amftel, geftigt zy. L 6 e™a
Herdoopers (oproerige) zenden brieven herwaards.I. Holland (Ditk), Burgemeefter van Amfterdam , ftigt
237,238. loopen mee zwaarden langs ftraat, te Am- een Oude- mannen - Gafthuis. 1.142,144,146.11.001 fterdam. I. 237.. worden gevat en gettraft.I. 238,239, wordt 's Graaven Raad. jr. * 340. loopen hier naakt. I. 240. eenigen ingedaagd. I. Hollejloot, oudtyds, Hornfloot, in 'tY. II, ag*
241. zy fmeeden een' toeleg op Amfterdam. 1.24a enz. Holßein (Cornelis), Schüderftukken van hem. II. 20 J
ftraf deswege. I. 245. gedenktekenen van dezelve. Hond. waarom, in 't Stads zegel, verbeeld worde' I! f \. I. 246. III. 503. voorzorg tegen hen. 1.254,255. /fowderd-gaarien derVryheid, hoe te verftaan. 1.42"? m 4 Hembutfibe Broeders. II. 207 Hondborjt (Gerard), Schilderllukken Van hem. -II «o Hermanszoon (Evert) wordt, tot eerften Gafthuis-Pre- Honig (Pieter) ontdekt een' toeleg der Herdooperen
dikant, aangefteld. ., . II. 128 # j * Hermanszoon (Herman). Men preaikt in zyn pakhuis, tfondsbojfebe. Aandeel der Stad, in 't bewind over deV
I. 294. en houdt 'er Vergadering. I. 204 ze zeeweering. Uj ' "" >sHertogenbofcb (Veer op) befchreeven. II. 505 Honorê (Jan) maakt zekere fomme tot Onderfteimm
Hervicius of Herwycb van Amfterdam. Byzonderheden van behoeftige Doopsgezinde Gemeenten. TT g
hem betreffende. II. 351» UI» I05 Hontbuizen [(Aleid van) bekomt de Gruit, te Amftpr^201 Hervorming, wanneer inHolland en te Amfterdam eerft '"eiaam.
ingevoerd. I 233 Hoofdluiden def Saaineeringe. y *39
Berwicb Gysbertszoon. Zie. Hervicius of Herwycb van Hoofdmannen1 der Zyde-bal. II. 43
Amfterdam. Hoofdmannen van den Lakenbandel, \\ ,no J1'/'
Beusden (Veer op) befchreeven. II. 505 kenverwerye. ' ' *■>*• van de ^a-
Ue;y<k (Jan van der), Schilder en Tekenaar naar 't lee- Hoofd-Officier. Zie Schout. 44
ven. III. 262. Hukken van hem. II. 133- hyverbe- Hoofdprovooft van 't Aalmoeiïeniers-Hmc 7™ »mnt n
tert de Brandfpuiten. III. 41. vindt de Stads Lantaar- * ""* Z^. W\i; • nen uit. UI- 45 Hoofdwagt der Stads bezetting U «', 5
Heyen. Keuren op het zelve. nrL 3^ fJoofdwaSten der Schutterve W.ar ^3,5°
H£jw (Albert) bevordert de openbaare Preeke. I.276 Hooft (Cornelis Pieters^n), #Raad ontn^Vl?
BeUn-Rpfe^tooren. -J ^mj^pmÈm^S&^9^^ Heymans-Tooren. i. i» J. 391 enz. loopt gevaar van Leicefter. I ,0i ßur-
Heyn Niclaas (Niclaas). Zyne ftigting in de Nieuwe gemeefter geworden, doet eene deftige reVSen de
Kerke- IT'' „ ft" vervolging. 1,4IO# zyne Huisvrouw gaat bydeDoops- Heynen of Hem Meinertszoon (Tsbrand), Burgemeeiter, gezinden ter preeke. I. 410. hy doet eene rede ten
wordt tot Graaflyken Wiflelaar aangefteld. l. 130, voordeeleVan iemant,die,om zyn gevoelen, vaftge- J43 s 144 zet was. I.4I2. waarom hy zig niet tot de Gemeen-
III. STUK. Dddd te |
||||||||
|
A D
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
536
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vereert een glas in de Oude Kerke. 11.95? 9$
Hoppezak (Henrik),of Henrik Simonszoon inde H>)$tia*-*
bevordert de Preeke. I. 280. zorgt voor 't iviinder- Broeders-Kloofter. I. *8? Hom of Hoorn, Eilandje in 't Y, behoort aan 't Wees-
huis. II. 284 Home (Joannes van), Pro fe flor in de Doorlugtige Schoo- le. Byzonderheden van zyn leeven. III. 231 Hors of Ors betekende, vanouds, Paard.III. 181 AanU Hurffers. Wie 'er, oudtyds , door verftaan werden.« III. i8i
Horfiius of van der Horß (Gisbertus), Geneeskundig
Amfterdammer. III. 199
Horst (Reinier Lambertszoon-m72 der) wordt Raad,
in 1578. I. 369
Hortus Medicus of Stads Anfenytuin, oudfte. II. 386.
tegenwoordige. ..I. 669. II. 386, 387. Commijfa;ijfeti
over denzelven. II. 388. Onderhoud. II. 388
Hortulanus of Hovenier van den Stads Artfenytuin. II. 388
Hospitaal van onfe vrouwe en Jynte Nicolaas. II. 311
HoufJakobszoon ( Anthonis van der), Raad, begunftigt
de Gereformeerden. I. 278
Hougaarde (Meefter Florisvan), Penfionaris. I. 254
Hout. Oudfte handel daarin. . II. 523 , 523
Houten gevels en wanden afgekeurd. 1.41,22O
Houtmarkt (Deventer). Waar,van ouds. II. 427,428. te*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
te begave. I. 415. zyn dienft, in 't werk van den
Overtoom. I. 422. zyne bedenkingen op 't bevor- deren van vreemdelingen tot den Kerkendienft. I. 430 enz. hy raadt tot gemaatigdheid. 1.437, 458, 467. doch zonder vrugt. I.437. zyne aanfpraak,_ter gelegenheid van de verandering der Regeeringe, in 't jaar 1618. I. 470. Schets van zyn gedrag. III. 209 Rooft (Cornelis Willemszoon) woont de openbaare Preek, ' te Overveen, by. !• 27& Hooft (Gerrit) , Schepen en Raad. I.671. zyne han-
deling met den Franfchen Ambaffadeur, Graave d'A- vaux. I. 676 enz. wat hem, hierover, bejegende. I. 679enz. hy wordt, met lof, gedagt,in een vers van Oudaan. I. 6è$ Hooft (Gerrit;, Burgemeefter. -I. 73l
Hooft (Henrik) , Burgemeefter en Raad. 1.617,630,
633. zyne ontmoeting met een onbefcheiden burger. I. 631. hy wordt, aan Prinfe Willem den III., afge- vaardigd. I. 633. zyn aart. I. 634. en oordeel over 't bevorderen van 't Stadhouderlyk belang. I. 661. hy fterft. I. 663 Hooft (Henrik) legt den eerften fteen aan de Beurs.
II. 29
Hooft (Hénrik) , Advokaat-Fiskaal. 1.628
Hooft (Jan Corneliszoon'). Zyn beleid, by't innaaien
van Leicefter. I. 97,400
Hooft (Jan Pieterszoon) plant gefchut op het Damrak.
I.297
Hooft (Nikolaas). I. 314 Hooft (Pieter Corneliszoon). Byzonderheden van
zynleeven. III. 224. zyne fchriften. III. 225. vlyten naauwkeurigheid,by hem gebruikt, in hetfamenftel- len zyner Nederlandfcbe Hijlorien. III. 225. hy hadt geen' toegang tot deRegifters van Amfterdam. Foorr. in. beeldt de Stad, aartiglyk, af, in zynen Ware- nar. 1.28. zyn fchryven wegens dentoeftand van Am- fterdam, in 1629. I; 508. wegens den inval in de Veluwe. I. 509. zyne gemaatigdheid in, zaaken van Godsdienft en Regeering. III. 226. zyn dood. III. 225. Lykrede over heriï. III. 225. Byzonderheden in de laatfte uitgaave zyner brieven. III. 226 Hoogheemraadschap van Amstelland. Oorfprong
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
genwoordige, befchreeven.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 42*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Houtkooperyen. Haare oudheid, hier ter Stede. II. 486.
waar zy niet zyn mogen. II. 486 Houtryk, ccneder vryé Ambagten. Gelegenheid. III. 7a
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Houttellers, hun werk.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 428
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Houttuinen. Waar, van ouds. I. 208. (oude-zyds-).
waar. I. 17. (niewwe-zyds-). V. 'if Houtvesters over 't geboomte der Stad. IL 389
Houtveflery. de Plakaaten op dezelve, hier, niet dafl met bepaalinge, afgekondigd. I. 4l7 Houtzaagmolenaars-Gilde befchreeven. II. 4.63
Hoye (der zujieren), waar. I. si Hovenier. Zie Hortulanus.
Hudde (Henrik), Schepen en Raad. I. 408. nee*1
het inneemen van Krygsvolk kwalyk. I. 5°$ Hudde (Joannes), Burgemeefter en Raad, heeft m^
opzigt, over 't leggen van de Amftelfluis. I. &l' zyne andere conimiffien. I. 627, 671. hy bevordert het leggen def nieuwe Waterkeeringe. I. 666,öö8' krygt kennis van den voorgenomen togt naar Enge- land, in 1688. I. 696. zyne bedreevcnhcid >u dè Wiskunde. III. 238 Huibrecbtszcon (Jan), Schout te Amfterdam, begunftigt
de Hervormden. I. 234. wordt afgezet. 1.239-gun- nen. I. a'S° Huydenkoopers- , Lcoijers- en SchoenmaaKERs-Gi1-' . de befchreeven. II. 456 Huidenvetters, waar, eertyds, woonden. II. 45/ Huidenvetters-floots-toldeuren. H; 5* Huik (Elbert), Priefter , een der eerften , die» in ü Krankzinnigen-Huis, geplaatft werden.' II- 3°8 Huisgekk. Oétroi tot eene heffing van hetzelve- I- 637 Huisjes van. Bof eb befchreeven. " H- 359 Huisraad is niet'tól'vry. UI. 144 Huisfiitenen en buysfittehde luden, hoe van ouds oncfef" houden. II. *6z Huizen en Huisgezinnen. Derzelver getal. l- 5° Huizen hier ter Stede'hadden, van ouds, bouten ge- vels en wanden, en firoo- en rieten-daken. HL 37« 41; e-n .werden i van buiten, bepekt of beteerd. III. 4* niet dan met fteeuen 'waïi'den te bouwen. 'v^/j Huizen (Veer opj befchreeven. 3*' A4 Huüzitteri'AalmoeJfsniers„ Huizen (oudfte). IL \ HuISZITTEN■AALMÓVss'ËNIÈRS-Huis(OÜÖE-Z'VÖSV , "
fchreeven. II. 263. Inkomiten van het zelve. M« -|5»
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. 104,513
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
en Hiftorie. III. 103. Leden.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hoogheemraadschap van den Zeeburg of Diemer-
DYK.Leden. III. 99. Vergaderingen. III. 101. Gemeen- Lands-huis. III. 101. Zegel. III. iQi Hoogheemraadschap van den Zeedyk beoosten Mui-
den. Leden. III. 102. bewind. III. 10a Hoogkamer (Jaicob Pieterszoon), Schepenen Bur- gerkapitein. I. 475,491 Hoogzaad (Jan). Hl. 2.6$. zyn Schilderftuk op 't Stad- huis.- II. 13 Hooimarkt befchreeven. II. 428 Hooifchepen. Wat zy, aan 't Diaconie-Oude-Vrouwen- en Mannen-Huis, betaalen moeten. II. 328,429 Hooiweegers. hun getal en werk. II. 429 Hoorn. Kerktwift aldaar, in 1614. I. 436. Veer op Hoorn befchreeven. II. 505 Hoorn (Simon van), Schepenen Raad. 1.562,590 Hoornen. Waar alleen mogen gebrand worden. II. 492 Hop (Cornelis), Penfionaris. 1.609. zyne.handeling, over't verfterken van Naarden. I. 613 enz. Raadsheer in den-Hoogen Raad geworden, in zeker gefchil met het Hof, door Amfterdam,. verdedigd. I.693enz. Hop (Jacob), Penfionaris. I. 673. zyne handeling met den Franfchen Ambaffadeur, Graave, d'Avaux. I.'676 ; enz. wat hem, hierover, bejegende. 1.679 enz. erkente- , nis zyner dienften. I, 685- eehige regels, uit een ge- ; digt van Joachim Oudaan,,:op zyn huwelyk. I. 685 Hoppe. Keuren omtrent dezelve. II. 480 Hoppen (JanClaaszoon van), Burgemeefter. I, 273, 279 |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D W
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
537
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
273. beftiêring. II. 271. bedienden. H. 275
Hukzitten-Aalmoesseniers-Huis ( Nieuwe-zyds- )
befchryving.il. 266. inkomften. H. 267,273.beftiêring.
II. 271. bedienden. H. 275
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
jaarmarkten (Half-vaßens- en Pinkfter-> "Vorfplone"
■ derzelven. I. 197. de drie Jaarmaikte/befchreeven§ |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 415
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Huiszitten-Weduwen-Hof. Opregting. II. 269. be-
fchryving. III. 270. reglement. II. 270
Huiszitten-armen: hoe, van ouds en nu, bedeeld worden.
II. 26a,27i. UI. 509. Hun getal. 11.273
HuUzitten-Hids in de Nes, tot eene predikplaats gebruikt. I. 294
Huiszüten-Huis (oude-zyds-)oudRe, waar. • I. 19,24,43 ------------------(nieuvoe-zyds-) oudfte, waar. 1.31
Huiszittenfleeg. *■ 31
Huift (Pieter Evertszoon), Brouwer in de Haan. I. 462
Hulk, naam van een oorlogsschip. I. 141,145,149
Hulst (Abraham van der'), Vice-Admiraal. Zyne
Krygsbedryven ter zee. III. 216. zyne Grafftedeinde
Nieuwe Kerke. ^V1-4
Hurfceldrecbt. *■ 79
Huuren enverhuuren. Couftumen daaromtrent. III. 24.
hoe lang de Huur van geëxecuteerde Huizen geftand
gedaan wordt. III. 32. hoe ver men, voor huur,ge-
praefereerd zy in infolvente boedels. III. 462
Huwelyken(heimelyke)teAmfterdam verbooden. 1.223
moeite wegens dit verbod met het Stigt van Utrecht.
I. 223,224
Huwelyks - geboden, op wat voet, verleend worden. III. 426. en hoe afgekondigd. III. 426. wat men ,by't
aantekenen derzelven, betaalen moet. III. 427 Huwelykfche Zaaken. Hoe, oudtyds, behandeld wer-
den. III. 425. hoe, tegenwoordig. III. 425 Huydecoper (Jan Jacobszoon _) wordt Schepen en |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jaarsveld (Lodemoyk van Alteren van), Baljuw van Ken
nemerland. I. 54, Jaartal. In 't melden van 't zelve, fomtyds, de duizend
overgeflaagen. I |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'33
11-432,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jaarzangen. Oorfprong deezer benaaming.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jaco. Zie Maller Qaco>> F>»drik).
Jager (Jan de) (ligt een Hofje. II. 360
jagers voor de Trekfchuiten. Keuren voor dezelvén.
• II. 547. Stalling voor hun, door 'tGafthuis gebouwd.
- II.547
Jagtbaven aan den Amftel aangelegd. I. 733
Jagtbavens befchreeven. II. 67
Jairjcbot. I, jog
Jakokzoon van Noord (Adriaan),Stokvifchkooper, Re-
monttrantfch'gezind. I. 474. wordt van de Gemeente
afgefneeden. I. 481
Jakobszoon (Bartbolomeus), Burgemeefter. I. 13
Jan , Hertog van Beijeren , verandert de Regeering
te Amfterdam, buitenstyds. I. 144. geeft der Stad
eenige voorregten. I. 145
Jan-Fye-vliegens-huisjes. II. 269
Jan-Hanfen-Pad. waar. III. 3.
Jan Klaaszoon, Verwer en Raad. Voorval met hem.
I. 274
Jan-Koenen-fluisje. Waar. III. 54 Jan-Pieter-Aartfens-Land. Waar. II. 45
Jan-Rooden-Poort. oude. 1.18.11-53- nieuwe. I.44.
Jan-Rooden-Poorts-fluis. I. 45. IJ- 57 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Raad, in 1578.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Jan-Rooden-Poorts-Tooren befchreeven. II. 53 enz.
fteenen gewelf, ter wederzyde van denzelven gelegd. I. 547
Janfenifien (zogenaamde), II. 209. verkiezen eenen Aartsbiffchop van Utrecht. II. 209. hunne Kerken,
te Amfterdam. II. 215. Zie Roomfcbgezinden.
Janfonius (Jacobus).Zyne Godgeleerde fchriften. III. 220 Jans f oen (Jan), Schepen, in 1396. I. 14 Janszen (Pieter), Tekenaar. III. 260
Janszoon (Abraham), Remonftrantfchgezind. I. 461
Janszoon (Cornelis). I. 289 Janszoon (Jooft), gezeid Bilbamer. Zyne tekeningen.
I. 24, 30. Zie Joeft Jansz.
Janszoon (Marcus), Schoolmeefter, tekent de overeen- komft der Gereformeerden met de Wethouderfchap.
I. 289
Janszoon (Mattbys) vlugt uit Amfterdam. I. 306
Janszoon (Ysbrand) Lyndraaijer, wordt Raad* en
Weesmeefter, in 1578. I. 369,370 Jans Witten Hofflede, waar. I. n
Jan-Verbellen-Eiland, ook JVeerd genaamd, in 't Y
behoorde, eertyds, aan 't Burger-Weeshuis. II. 284
Jeroenen-fleeg. van waar zo genaamd. I. 18 Jeruzalem (nieuw), fchimpnaam eener Gereformeerde
Vergaderplaats. - I. 294 Jeruzalemi-Kapel. Waar. • II. 126
Jeruzalems-vaarders. Hunne zonderlinge ommegang,-
door de Stad. II. 126. fchilderv van" eenigen hun- ner,- in de Gafthuis-kerke. II. 126,128 Joannes van Amfterdam. Byzonderheden van zyn lee- ven. ■ JU. r95 Jonge, Roeien (leeg. £ 29 Jonkbein QSimon Henrikszoon) wordt Hopman over een- vendel Stads Knegteri. *• 3Ö4- heeft de hand' m, de verandering des jaars i578- I?3$ji Jooden moeten allen 'tßurgexrzgi koopen.ffl- *42« wel- ' ke neeringen zy doen mogen. ïtf. i43 Jooden (mogduitfcbe) zetten zig, bier.ter Stede,neder. II. 220 de Po'olfcjie jöóden vereenigen zig met hen Dddda |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I- 3<?9, 37° 3 422_, 458
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Huydecoper (Jüan), Heer van Maarfeveen, Raad
I. 562. Burgemeeftei- • L m} 5p 6oI
Muyjum (Jan van), Schilder. gf/ z6?
I.
Ierland. (Koophandel en Scheepvaart op) befchree-
ven. " II. 531 Impoft van.Wynen en Bieren., voor t eerft, verpagt.
I. 267
Impuniteit. Zie Strafvryheid. Inbrengers en Inbrengfters van de Bank van Leeninge.
Hun pligt. III. 408 Indemniteit. Zie Schadeloosftellïng.,
Jndaagingen van gevlugtten, in de jaaren 1567 en 1568. 1.308,309,310
Ingezetenen, die geene Poorters zyn, mogen fommige ; Poorters-Neeringen doen. III. 143. Zie Poorters en Ingezetenen. .
Inhaaling van Keizer Karel. 1. 252. van Maximiliaan. I. 187. van Filips. I. 195 Injurien. Wat daaronder begreépen zy. III. 427
Inrebrugge. Oude naam der Paapenbrugge. H. 71
Infolventen. Op wat voet, zy, met hunne fchuldei-
fchers, mogen verdraagen. III. 462. hoe zy herfteld worden. III. 462 Inspectores o/Toezienders van 't Geneesmeesters-
Genootschap. Getal, verkiezing en voorregten. II.382, 388. opzigt op Doftoren, Apothekers en . Vroedvrouwen. II. 382-*naamen. -; II:. 3,83 Intereft wordt, in regten, onderfcheidenlyk, toege-
■ «aan. [ IST. 2.5, 33,$H Inwooneren (getal der) van Amfterdam. I- 5i
Italië. (Koophandel en 'Scheepvaart op) befchree-
- ven. II. 533 J.
^faap-Hannes. Oude Buurt aan den Diemèrdyk. III. J 66 Jaar en dag. Verfchillende betekenis deezer fpreekwy-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A D
|
W
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
538
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
11.220. hun Kerkbeftier. II. 221. III. 509. Par-
naflim en Penningmeefters. II. 221, 223. andere amp- ten en dienften. II. 225. Cbacbam of Opper-Rab- bi. II. 225. gebruiken. II. 227. inkomften der ar- men. II. 228. Collegien. II. 233. vryheden, hier ter Stede. II. 233. Kerkhoven. II. 236. zy bekomen vryheid van Excyns, voor agt duizend tonnen Turf. I.722
Jooden (Portugeejcbe en Spaanfcbe) zetten zig, hier ter
Stede, neder. II. 219. hunne Synagoge. II. 220. hun Kerkbeftier. II. 221. Parnafiim en Penning- meefters. II. 221, 223. Cbacbam of Opper-Rabbi. II. 225. Voorzangers. II. 226. gebruiken. II. 227. inkomften der armen. II. 228. Collegien. II. 231. vryheden. II. 233. Kerkhof. II. 236 Jooflen (P«£«r), Remonftrantfchgezind. 1.461,473,475
Joojtjansz. Beeldhouwer en Kaarttekenaar teAmfterdam. I. 24,30. III. 208. zyne werken. III. 208 Jordaans (Jakob), Schiklerftukken van hem. II. 15
JORiszooN (Joris), Raad. I. 469. III. 503 Jouwer (Veer op de) befch'reeven. II. 513
Jurisditlie of Vryheid der Stad uitgebreid, in 1613.
I. 425. vermeerdering van dezelve, door de Stad ge- zogt. III. 60. Jurisdictie der Stad te lande, hoe ver zy zig uitftrekke.III. 1. wat 'er al inbegreepenzy. III. 3. waar de Landeryen, op de grenzen gelegen, moe- ten worden opgedraagen, en waar derzelver Verpon- dingen betaald worden. III. 5, 512 te water, hoe dezelve, van tyd tot tyd, uitge- |
Kampen (Cornelis van). II. 394,395? 39<£
Kampen (Claas ofNicoLAAS van) Raad, Bouwmees-
ter des vSchouwburgs. II. 398,4°° Kampen (Jacob van) wordt Raad, in 1578. I. 37°*
weigert Oranje, als hooge Overheid, eed te doen. I. 39° Kampen (Jacobvan), een derBouwmeefteren van 't Stad-
huis. II. £ Kampen (Jacob van), Biflchop onder de Herdoopers. I«
238. houdt Vergaderingen. I. 239. wordt ter dood ge- bragt. I. 245 Kan (Claas). I. 2.06
Kan (Nicolaas). Zie Cannius.
Kannen- Zie Glazen-Kannen en Aardenwers-ver-
koopers-Gilde. Kant (Reinier) helpt de openbaare Preeke invoeren.
I. 276, 277, 280, 281. zyn verder gedrag. I. 284, 289 ,290,293. hy vlugt uit de Stad. I. 306. wordt Raad , in 1578. I. 370. en naderhand Burgemeefter. Zyne bekommering. I. 401. en gemaatigdheid om- trent de Roomfchgezinden. II. 208 |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kapel f Lieve-Vrouwen-), waar.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 9,11
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kapel^ Zie Oude-zyds-Kapel en Nieuwe-zyds-Ka-
PEL.
Kapiteinen (Burger-). Hun getal en verkiezing. III»
174,178. werden eertyds, door 't Geregt, aange-
fteld. I. 2i5
Kapiteinen, Luitenanten en Vendrigs der Bezettinge»
Hunne aanftelling. III. 186, i87
Kapiteinen der Ratelwagt. Derzelver aanftelling. III. 184
Karcjyde is de oude zyde. I. J4
Karel, naderhand Keizer Karel de V. wordt te Am*
fterdam ingehuldigd. I. 215. beveiligt de Privilegie"*
I. 216. komt in de Stad. I. 252. Gedagtenis zyner
uitvaart, in de oude Kerke. II- I0^
Karel (Jan Janszoon) de Oude. L 4°»
Kar- en Paardenfiallen (Stads-). II. 47. III- 50Ö
Karnemelks-gat. Gelegenheid. III- 54. ftaat onder den
fchouw van Rynland. III. 100
Karfenbrug. Hl« 54
Kartbuizers-Kloofier geftigt. I. 13. bekomt de rente van
't Gouden-water en de Maat. I'. 129,135. wordt ge*
plonderd. I. aS7
Karthuizers-Poort. -• 33
Kajfenmaakers. Zie Schrynnverkers,
Kaileel. 't Stigten daarvan wordt hier afgekogt. I» 32°
Kate Hermansz. (Lambert ten). Zyne fchriften. III. 24*
Kat- en Honden. Zie Volkbuurders.
Katertol. Oorfprong van den twift over den zelvenmet
de Stad Deventer. 1.115, 128. hy wordt bygeleSd-l'
118,128
Katoendrukkers-knegts. Keuren tegen derzelver onge- regeldheid. II. 48° Kataendrukkeryen omtrent de Stad. II- 48? Kattenburg. I. 49. betimmerd. I. 597 Kazematten, onder de Stads Wallen. II. 4? Keefikind. I. J°| Keizer (Henrik de), Stads Bouwmeefter.II. 53.IIL s5 Keizer(Tbeodorus de),Schilderftukken van hem. ^ *'
Keizerryk, eene armen wooning. !»*• 2 '
Keizersmarkt. Zie Wefiermarkt.
Kennemerland (Baljuw van). Zie Baljuw van Kennemer"
land. ' Kennemers ftaan op tegen 's Lands Edelen. I- %Zm v^*
len in Amftelland. *■ 8z Kerby (Jozef), Engelfche Agent hier ter Stede , ont-
werpt het middel op het trouwen en begraaven. *• 711. zyn huis wordt geplonderd. I. 7' Kerkbeftier der Nederduitfche Gereformeerden. >t\
138 enz. der Walfche Gereformeerden. H. i^7 e"r* lil. 508. der Engelfche Gereformeerden. IL »74»^™ |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
breid zy3 onderzogt.IILóenz. 6it voorts op FryhHd
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
K.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
___^aagen op Leiden. Orde op dezelven,
|
n. 507
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kaale Nes. Zie Nes.
Kaapvaart verbooden. I. 157
Kaars of Laars (Pieter), Kapitein van de Nagtwagt.
I. 286,(297. op de galeije gebannen. I. 313 Kaarslaaden , of Zeilfchuiten , op Haarlem vaarende.
II. 501
Kaart/pel. Vanwaar zo genaamd, en wanneer uitgevon-
den. UI. 48-^»f. (4) Kaatsbaanen , voormaals , hier ter Stede. II. 408. lil.
„.,:• 509
Kabbeljaauwfehen, te Amfterdam, ontzet van deRegee-
ringe. 1.150. komen wederom in 't bewind. I-151 Kadoelen of Quadoelen (Veer op). II. 511 Kaeje (Martyn) , Inwooner van Gouda, verfpreidt een
valfch gerügt van Amfterdam. I. i8o Kalander jen hier ter Stede. II. 489
Kalf (Willem Maartenszoon) , Onderfchout. I.282,
287. komt in ongelegenheid. I. 313. wordt Schout, in 1578.1. 370. wordt verlaaten. I. 39° Kalf (Willem), Schilder. IJl. 261
Kalf gen [klein briefje]. I. 181
Kalkmarkt befchreeven. II. 429
Kalkovens. Binnen welken afftand van de Stad, niet
mogen gefteld worden. I. 248. III. 5 Kalßagen en Nieuwveen beveiligd in 't regt van vrye
uitwateringe door Amfterdam. I. 123 Kalverenmarkt befchreeven. II. 422
Kalverftraat. I. 28
Kameelen of Scbipligters uitgevonden. I. 705
Kamer (gefchilderde) op 't oude Stadhuis. I. 289
Kamerbewaarder van 't Stadhuis, Zyne Inftructie. III. 501
Kamipluopflers der Nederduitfche Gereformeerde Diaco- nie. Haare laft. II. 163 Kamers van Rederykers. Zie Rederykers- Kamers. Kampen, wanneer, en hoe 't van ouds gefchiedde. 1.114 Kampen. Gefchil met deezeStad óver de tollen, in 1592. I, 406. Veer op Kampen befchreeven. II. 560 |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
D
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
539
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kerke. Benaaming van Amfterdam, iii Leicefters tyd.
I. 400
Kerken (Nederduitfche Gereformeerde,) befchreeven.
II. 89 enz. Zie Nieuwe Kerk. Oude Kerk. enz. Kerken en Kerkhoven. Opfchudding in en op dezelven,
verbooden. I. 155 Kerkenraad (gewoonlyke en groote) der Nederduit-
sche Gereformeerden. II. 139, 140. de Wethou- derfchap heeft 'er, voormaals, zitting in gehad. 11. i4choe Predikanten, Ouderlingen,Diakenen en Diaco- neffen, door denzelven, verkooren worden. II. 140, 164. de Kerkenraad neemt eenige Vredepunten aan, door de Regeering ontworpen. I. 660. de Vroedfchap beiluit 'er zitting in te neemen. I. 504 , SlS enz- de. Synode kant *er zig tegen. I. 519. 't gefchiedt egter, eindelyk. *• 5^ Kerkenraad der Walsche Gereformeerden (ge-
woonlyke, dubbele en drieledige). H« 167, 168 Kerkhof (elendige), waar. I* ~%
Kerkhof der Portugeefche Jooden te Ouderkerk. III. 62.
der tioogduitfche Jooden, aan den Diemerdyk III. 66 Kerkhoven zyn geene vryplaatfen voor moordenaars. I.
22,4
Kerkhoven, oudtyds, hierom de Kerken: als om de
Oude. II. 94. om de Nieuwe. II. 108. aandeZui- der- II. 132. aan de Werter- II. 133. aan de Noor- der- II.135. waartoe zy, onder anderen, dienden. II. 94: oude binnen en buiten de Stad. II. 234. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Keurmeeflers van den Vifcb.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I
|
419,420
II. 486 H. 43
I. 109, ui I. n,i7
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Keurmeeflers van de Zeep, Hun pligt.
Keurmeejier der Zyde. tcyn Ampt.
Keurwonde, wat.
Kies (Jan) wordt gebannen. ^^^^^
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kies (Heier Janszoon) draagt zorg voor de boekervvan
t Mmderbroeders-Kloofter. I. 287. wordt gevangen
£ii gebannen. I. 309, 317. wordt BöBgemeefter van
Haarlem. I. 327. gevangen en geflaakt. I. 330, 33t
Kiezers van üurg^meesterkn. Hoe na zy ci'kandcrea
rlÄ n,10gen- ï ~' 3' m' --75, £76
Kik(Aor7uhs), Schilder. lil. z6z
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
hinderen van geringe en behoeftige ingezetenen.
|
!hoe
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zy , op de Stads Schooien , onderweezen
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kinoeren 00 te
dieze in bewaaring |
worden.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^
|
voe
|
de
|
^ door zulken,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
H. 20o; ]10e ver kin-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
deren 't
|
goed
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
hunner
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. 150, 513. waar zulken,die
gekomen zyn, moeten opgevoed word
onegte Weeskinderen
Huis. ^^^^^^^^^^
Kijtemnaakers-Pand befchreeven. II 44.
Kfaszoon (Genït) , Onderfchout. Kiaaszoon Kat (Jan) wordt Weesmeefter |
uren konden.
emde plaatfen
en, ff. rQO,
almoefïeniers-
11. sjh
111.506 !• 3*9
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in 1578. I.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Klaaszoon (JVUlem), Rémonftrantfchgezind.
Klecr ju aakf.rs-Gh.de befchreeven. Klein Kramers-Gilde befchreeven. |
370
I. 461 il 455
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l'l I Q.7
Klerken (eerfle Stads-) ter Secretarye. Hun getal en ph>'t.
Klerken (Ordinaris) ter Secretarye. Hun getal en werfE
iI!- 498*
Kloek (Pieter), Raad. I. 562 , C09 Klok- en Gefcbiitgietery (Stads-). II. 45
Klompen- Zie Schaatsen-, Leesten- en Klompen-
maakers-Gilde.
Klwjler. j Kloofterlingen 't verkrygen van vafte goederen verboo-
den. ;j_ a Kloofters en geeftelyke Geftigten mog'ten geene erven
verkrygen. ]_ j Kloojicrs (oude) der Stad opgeteld. I. 32 enz. der'oude
en nieuwe Nonnen, 't Gafthuis wordt, in dezelven overgebragt. II. 243. oudheid dcrzelveh. II. 243 Kkpbroeders, onder de Roomfehgezinden. ïh'iw
Kloppen onder de Roomfchgezinden. II. 217. van'waar
zo genaamd. II. 2-I-&. "welke vryh'eid haar toege- ftaan zy. t. -A, Kloppenburg (Joannes), Predikant, helpt de rhisnoc«.
de Schutters in 't [tellen van zeker Vcrzoekfchrift *] 501. wordt van Vondel befchimpt. 1. rCI JIO' de Vroedfchap befluit, zyn gedrag te onderzoeken" |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tegenwoordige , Karthuizers , Antonis, Leidfche ,
Weiter, Noorder en Zuider-Kerkhof. II. 235. Jood- ühen. il. 236. Peft-Kerkhoven. Il 248 Kerkmefstèren, derzelver bewind. II. 138. Naam-
lyft van Kerkmeefteren der Oude Kerke. II. 106. der Nieuwe Kerke. II. 117. III. 508. der Nieuwe-zyds- Kapel- IL 123. III 5°8. der Oude-zyds-Kapel. II. Ï27. derGafthuis-Kerke. II. 129. III 50S. der Zuider- Kerke. II. 132. der Wefter-Kerl-e. II. 134- Hl. 508. der Noorder-Kerke. II. 135. der Oofter-Kerke. II. 136. der Eilauds-Kerke. II. J-37- M. 5°8- der Amftel- Kerke. II. 138. UI. 508. der eude Waaien-Kerke. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 166. der nieuwe Waaien Kerke. II. 167. III. 508
Ke-'Ckfiraete. I 207 Kerkjlraat-zyde Poort. I L5
Kcikflrate-Poirtbuus (der Stede), waaf. I. 18
Kennis, betekenis des woords. II. 415. tyd, daartoe ge-
fchikt, veranderd. II. 4i5.Kraameii en Spelen op de- zelve, hoe geplaatfl. n.415, 41S Kefjel (Jan van), Schilder. III. 263 Ketenen om den Dam.I. 486. II. 4*7- III- 5°9 Keur (jaarlykfche), waarby alle voorigen vernieuwd wor- den. I. 109,112. III. 311 Keurboeken. Berigt wegens de oudften. Voorr. xiii. SiukWl. 503
Keuren. Voornaamfteh en algemeenften befchreeven |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I.506. hy houdt zig buiten de Stad. I. rI2
|
ver-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dere byzonderheden van zyn leeven.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. 34 enz._ hoe zy gemaakt worden. III. 34. Hertog Kloveniers-Scbuttery en. Doek opgeregt.
Jan van Beijeren zoekt verandering in te voeren, in " de -wyze van Keuren te maaken. III. 35. de Vroedfchap en gemeente werden, van ouds, in 't maaken derzel- |
III. 231
ede Luiden. "T
TJJ> 28S -Gilde befchree-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vengekend. III. 36.
|
en, nog tegenwoordig , op zeke-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ven' ~ V. 466
Koen uto Oosterwyk wordt Heer van Amfterveen. lil.
52. verkoopt de Heerfykheid. III. &
Koenenszoon (Jan), zyn bedrog, t 32°- wordt Onder
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
re wyze. III 36.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zy zyn maar een jaar van kragt. I.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
109, 112
Keur (groote en kleine) van 't Zilver. Onderfcheid in de- zelve. II. 445 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fchout, en zit, als S
|
'chout, by Schepenen, te regt.
I. 390
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Keurmeeflers van den Haring. Hun pligt.
|
II. 483
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Keurmeeflers van de Hoppe Hun pligt.
Keurmeèfter van de Mafien. Zyn werk. Keurmeeflers der Salpeter. Hun Ampt. Keurnifi.efte.rs van den Slèen. Hun pligt. Keitrm-eflérs van het Touwwerk. Hun pligt. Keurmeeflers van de Turf. Hun werk. III. STUK. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 480 Koermede. Wat. III. XU Regt daartoe,voormaals afge-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. __»
II. 4Ö Koerten Blök (Johanna), Konftenaares. IH. 264
II. 487 Koesveld (Arend Janszoon) wordt Luitenant der Reaal-
wagt. I 3-02. en, naderhand Kapitein der Iwn's-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
H
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
of'Voetboogsfchutterye.
Eeee |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
H. 45^
|
1. 382
Koes.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A D
|
W
|
|||||||||||||
|
E R.
|
||||||||||||||
|
B
|
||||||||||||||
|
540
|
||||||||||||||
|
Koornbert (Dirk Clementszoon) ter Stad uit gezet. I. 3#
Koornbert (Dirk Volkaartsz.), Amfterdammer. Zyn at" keer van dweeperye. III. 200. hy oefent zigin 't plaat" fnyden. III. 200. helpt de openbaare preeke invoe- ren. III. 200. raakt in hegtenis. III. 200. wordt ge" bannen. III. 200. houdt zig aan de Staatfche zyde> III. 201. houdt briefwiffeling, met Willem Dirkszoott Bardes. I. 311. wordt Secretaris der Staaten van Holland. III. 201. raakt in gefchil met eenige Predi- kanten. III. 201. fielt een Verzoekfchrift voor de Roomfchgezinden op. III. 201. openbaart eenen vy- andelyken aanflag op Enkhuizen. III. ooi. zyn« Schriften.UI. 201,202. hy fterft,te Gouda.III.201* zyne fpreuk. III. 203 Koornbert (Frans Volkertszoon) wordt Commiflaris en
Secretaris van Huwelykfche zaaken, in 1578. I. 370 Kops (Simon Klaas), Burgemeefter. Ontmoeting zyner Huisvrouwe, in de oude Kerke. 1.283. hy raakt, in de Warmoesllraat, in gevaar. I. 297. zyn gefprek met Reaal. I. 301 Korneliszoon (lef) befchermt de buitenpreeke. I 280
Korneliszoon van Vloosvvyk (Klaas) wordt Raad, in 1578. I. 37° Korneliszoon (Outgert) onthalsd. I. 309
Korsjes-Poort. Van waar zo genaamd. I. 18
Korsjes-Poorts-fieeg en Korsjes Jleeg. I. 18
Korszoon (Êvert) in 't Marsje wordt, als Schepen
en Raad, afgezet, en wederom tot Raad verkooren, in 1578. I. 369, 370. wordt in gezantfchap aan de Hanzefteden gezonden. I. 334 Korszoon (Willem) bevordert de Preeke. I. 280
Korteboef (Ambagtsbeerlykbeid van) aan 't Gafthuis ge-
fchonken. II. 248. Veer op Kortehoef befchreeven. II. 51*
Kofter (Jacob Janszoon) tekent de overeenkomft der
Gereformeerden met de Wethouderfchap. I. 289 Kofier (Kornelis en Maarten Janszoonen) bevorderen de
openbaare Preek. I, 276, %77 Koster (Maarten Janszoon) , Amfterdammer, oefen*
zig in de Ontleed- en Geneeskonft. II. 384, Hl. 200. wordt voor Burgemeefteren ontbooden. I. a86- be- werkt eene overeenkomft met de Gereformeerden. I. 288. wordt onfchuldig verklaard aan 't geweld om- trent de la Torre gepleegd. I. 301. vlugt. I. 314. door den Raad der Beroerten gebannen. III. 206. keert herwaards weder. III. 206. heeft de hand in verandering des jaars 1578. I. 367. wordt Burgemees- ter en Raad. I. 369, 370. lil. 206. is zeer Leices- tersgezind. I. 400, 401. beweert, dat de Overheid geen gezag heeft in Geloofszaaken. I. 41* Kofier (Pieter Korneliszoon) wordt gebannen. 1.3*9
Kofier. Zie Cofier (Samuel).
Kollers der Gereformeerde Kerken, door wie gefte'"*
II. 139,173.hunne Inftruclie. • II. '3? Koftery aan de Stad gelaaten. I. 110, 115? l5£
Kofiverlooren-Vaart. Gelegenheid. I. 420. III. 3' $
beflooten te huuren, ofte koopen. *• 59l Kotertol. Zie Katertol.
Kraamen. hoe, op dejaarmatktena te plaatfen.#'4I5»
Kraamers- Zie Groot- en Klein-Kraamers-^11;^*
Kraanen befchreeven. II. 67. III. 507,509. groote en Klei- ne Kraan. II. 68.behooren aan 'tNieuwe-zyds-Huis- zittenhuis en 't Gaftlmïs. j1- 2Ó? Kraayer. naam van een Vaartuig. . ■»• *49
Krabelyn (Meefter Jelis). Zyne ontmoeting, in Amfter-
dam. l- liJ. Krak (Jasper) verftrekt Brederode geld. *• 5 * Krankbezoekers. Derzelver getal en pligt. H. 1<5*'/ien Krankzinnigen-Huis. Opregting. II. 307. inkoß" » |
||||||||||||||
|
Koesveld (Gerrit Janszoon) wordt Raad, in 1578.
I. 370
Kogge, naam van een Oorlogsfchip. 1.145, 149. in 't Wapen Van Amfterdam, van waarherkomftig. III. 11 • Kok. (Frans Banning), Heer van Purmerland, Sche- pen en Raad. I. 553,563. Burgemeefter. 1.588,590 Kolks-fiuizen (oude- en nieuwe-zyds-). II. 56 Kolonellen, hun getal en verkiezing. III. 174,178
Kolyn (Pieter), Schepen, en, naderhand Burgemeefter van Amfterdam, wordt Commiflaris derMonfteringe. I. 226. fneuvelt. I. 244 Komans (Dirk Dirkszoon), Remonftrantfchgezind, wordt
van de Gemeente afgefneeden. 1.481 Komans (Micbiel) helpt hier 't Collegie opregten. II. 204
Koning (PHlippus de), Schilder. lil. 260 Koning (Salomon), Schilder. III. 260
Konings-Plein is eene gedempte graft. I. 47
Konftenaars ( Amfterdamfche ) in de zeftiende eeu-
we. III. 207. in de zeventiende en agttiende eeuwe. III. 258
Konynen ("'s Graaven) niet te misdoen. I. 113 Konynen-Hofje befchreeven. II. 354
Kooken (Stads-). Wat 'er, voormaals , door verftaan
werdt. III. 499 Kool (Jrend Korneliszoon) tot middelaar verkooren. I.
285,302
Kooien (Zilverfmids-). Wyze van verkoopen derzel- ven. II. 445 Koolmeeters. Hun werk. II. 444
Koolweeger. Zyn werk. II. 444
Koophandel van Amsterdam. Algemeen begrip van
den zelven. II. 413. onderfcheiding. II. 413. uitgebreid- heid van den zelven, voor 't einde der vyftiende eeu- \ we. I. 152, 189, 190, 195. hy doet de Stad toenee- men. I. T vervalt fterk, in 1653. 1-586. (binnen- landfcbe) befchreeven. II. 493 enz. (buitenlandfcbe) befchreeven. II. 523 enz. Koophandel op Deenemarke. I. 221. De Stad wordt 'er
in beveiligd. I. 269 Koophandel op Engeland geftremd en herfteld. I. 273.
in Engelfche Lakens en Wollen. I. 152 Koophandel op Noorweegen, aan Amfterdam toege (taan.
I. 207
Koophandel in Zvoeeden en Deenemarke. I. 124 Koopluiden tot Schepenen te benoemen. i. 273
Koopvaardyfchepen van onzydigen genomen. Gefchil
desaangaande, in 1441.1. 150. omtrent 1452. 1.151 Kooren. Zie Graanen. KOORENBEURS. Zie KOORENMARKT.
Koorendraagers-Gilde befchreeven. II. 447
KooREN-LiGTERMANS-GiLDE befchreeven, II. 448
Koorenkoopers. Derzelver misnoegen op de Regeering.
I. 271
K00RENMARK.T befchreeven. II. 31. zy wordt her- bouwd. III. 506 ------------(Stigtfche en Gooifcbe) befchreeven. II. 423
------------(Wefifriefcbe). II. 424
Koorenmeeters- ra Koorenzetters-Gilde befchree-
ven. _ II. 448 Koorenmeeters-Huis befchreeven. II. 32 Koorenmolenaars-, of S. Victors-Gilde befchree- ven. II. 464 Koorenmolens. Waar de oudften geftaan hebben. II. 464. getal derzel ven. H. 464 Koorenpakbuizen (Stadt-). II. 48. geopend en weder- om geflooten, in 1699. I. 7^2 s 733 Koornbert (Clement Volkertszoon) , Burgerkapitein. I. 287. zyn gedrag, hier ter Stede. 1.289,290,299 Koornbert (Clement en Frans Volkertszomen) voor Bur- gemeefteren ontbooden, I, 286 |
||||||||||||||
|
D W
|
||||||||||||||||||||
|
B
|
||||||||||||||||||||
|
A
|
E
|
|||||||||||||||||||
|
R.
|
||||||||||||||||||||
|
541
|
||||||||||||||||||||
|
waarden, aan Goudfche Schippers toegedaan. II. 499.
gefchillen daarover, met de Schippery Van Haarlem. JI. 502. zy wordt aan die van Alkmaar ontzeid. II. 502,520. op wat voet, aan die van Leiden vergund. Laag voor de Stad, in 't Y. IL 66
Labadie (Jean de), afgezet Predikant, houdt hier Ver-
gadering. I. 620 Laire[[e (Gerard de) ,konftig Schilder. III. 2Ö2.ftukken. van hem. II. gïa Lakenbereiders- en DroogSCHEERDers - Gilde be- fchreeven. II. 437 Lakenbereiders uit tien Steden. Vierjaarige vergadering derzelven. H. 440 Lakenhal op 't Rokin. I. 21 Lakenkoopers (Genootfcbap van vyfen twintig). II.'439 Lakenmeeter, zyn werk. jj^ ..£ Lakenneering. Dagvaarten wegens dezelve. I. 258*, 270 Laken-Vent-Hal, verdweenen. II. 31,41. III. 506 Lakenverwers-Gilde befchreeven. II.'440 Lambert Lambertszoon. \\, 395 ogg Lands -Magazyn en Scheepstimmerwerf befchree- ven. II 80 enz« Landtwaren. I. 348 Lantwere. I. 131 I ange brug. II. 72. Lange brugge der oude Nonnen. I. 22 Lange Pier, Schilder te Amfterdam. III. 207. zyne Graf- ftede in de Oude Kerke. II. 101 Lantaarnen tot verlichtinge der Stad. Welken men, van ouds, gebruikte. III. 44 enz. maakfel, gebruik en nuttigheid der tegenwoordigen. III. 45. derzelver getal. III. 46. Bedienden derzelven. III. 46 Lantaarnen, op de Avondbegraafeniffen, door 't Aal- moefleniers-Huis, bezorgd. 11.295,297,298 Lantaarn-, Emmer- en Straatgeld. hoe veel het beloo- pe. III. 46 Laftaadje. I. 18. wordt fterk betimmerd en verfterkt. I. 41, 4a- (oude). Orde op het verfterken derzelve. II. 87. bevolen af te breeken. I. 208. brand op de- zelve. I. 228. Misnoegen der geërfden in dezelve. I. 271
Laftaige. I. 188 Laftman (Pieter), Schilder. III. 258
Latynsche School. Oudfte. II. 373. tegenwoordi-
ge, Opgeregt. II. 374. befchryving derzelve. II. 374. onderwys. II. 375. fchoolbocken. II. 370. Examen en Promotien der Leerlingen. II. 370. Rec- tor. II. 377. Conrector en Praeceptoren. II. 377. Claviger of Poortier. ,.,.«. **• 3?8 Laurentius Qacobus), Predikant. Zyne fchnften. III.
221
Lauriergrafts-duiker. II. 61 Lazarette of Lazarusbuyske, aan de fchans. II. 287
Lazarushuis. Zie Leproozenhuis. Lede (eerfte). Zie eerfle Lede. Lediggaan van jonge Meisjes geweerd. I- ^7
Leemte, wat. *• "I
Leenaardszoon(Adnaan) befchuldigt van beeldbreeking.
I. «87. wordt Kofter en Graa venmaner. *• 289, wordt gebannen. I. 317 Leenaardsz. (Doctor Karel) legt toe op verandering der
Regeeringe. I. 499, 500, 503. wordt, voor altoos, bannen. I. 504 Leenmannen van 't Stigt van Utrecht. Oude Lyft der-
zelven. I. 2 Leesten- Zie Schaatsen-, Leesten- enKlompen- MAAKERS-GlLDE.
Leeuwaarden (Veer op) befchreeven. U-5I3
Leeuwen, die 't Wapen van Amfterdam vafthouden,
Eeee 2 ?an
|
||||||||||||||||||||
|
H. 308,310. vergrooting. II. 308. tegenwoordige
gelegenheiden gedaante. II.308 enz. beftiering. II. 310. getal der Krankzinnigen. II. 310. inkomften. 11.310. buitengewoone maaltyden. II. 310. gewoon- lyke fchaforde. II. 310. Oftrojen. IL 310. welke per- foonen 'er in geplaatft worden.' II. 308, 310 Krok of Kr ook (Cornelis). Zie Crocus.
Kromhout (Adriaan Reinierszoon) bevordert de
Preeke. 1.280. vergaderingen, ten zynen huize. I. 295. hy vlugt ter Stad uit. I. 306. heeft de hand in de verandering des jaars 1578. I. 367. wordt Burge- meefter en Raad. I. 369,370 Kromhout (Barthold), Burgemeefter. 1.400,434
Krook (Volkert Gerritszoon). I. 596
Kroon (Roomfch Koningklyke) mag boven 't Wapen
van Amfterdam gevoerd worden. I. 189. III. 9 Kroon (de) een Pakhuis, daar de Lutherfchen vergade-
ren. II. 185 Kroonenburg (Bernardus Dejfenius), geneeskundig Am-
fterdammer. III. 200 Kroonenburg (Slot te). I. 90. Amfterdam tragt het te
bezetten. I. 187 Kruidrnaakery in de Amfterveenfche Polder. III. 55. jn
de Hoep-Polder of ronde Hoep. Ijj# $<, Kruidmaakeryen, waar van ouds en tegenwoordig.' II.
489,490. Keuren omtrent dezelven. I. 259. 11. 409 Kruidmolen buiten de S. Antonispoort fpringt. I. 259.
opdenHeiligen weg gefprongen,in 1625. I. 488. an- dere aldaar fpringt, in 1658. r -gg Kruidtoorens onder de wallen. j .-
Kruipen. t. '2ag
Kruisbroeders, in 1361 vermeld. j;# t *
Kruisgilde. j'j _
Kruijen (drie zilveren") in 't wapen van Amfterdam ,'zvn
niet, door Willem den IV., gegeven. III. 12. ook niet uit het wapen der Heeren van Amftel ontleend. III. 12; maar waarfchynlyk, uit het Stamwapen van den Huize van Perfyn. III. 12. hoe dit huis aan de kruiflen in deszelfs wapen gekomen zy. III. ™ Kruiffen aan de Marktplaatfen. Wat 'er mede betekend
werdt. II. 414 Kruiuooren. waar. U< ~.
Krul (Jan Harmensz.), Digter der Papieren Weereld'.IU.
24<
Krmjers. Keur hen betreffende. \\ Ze
Krygskundigen te Amfterdam, in de zeftiende eeuwe
111. 307. in de zeventiende en agttiende eeuwe. \l\\ 208 enz
Krygsraad (Burger-). Derzelver Leden. III. 17/
verkiezing. III. 178. Secretaris. III. 178. onderhoori-
gen aan den Krygsraad. III. 175. inkomften. III. 178
misverftand omtrent deszelfs onafhangkelykheid III*
179. wat een Vrye Krygsraad zy. III.'180
Kudelstaart (Ambagtsheerlykheid van) door de
Stad gefolgt. I. 737. befchreeven. III. 75 enz. eron-
den van het regt van Holland, om Verpondingen enz
te heffen uit hetStigtfch gedeelte van Kudelftaart III*
76 enz. getal van huizen. III. 76. Regeering. III. 78
Kudelftaart met Amfterdam verzoend. I 12*
Kuilenburg (Veer op) befchreeven. \\ r.o
Kuinder (Veer op de) befchreeven. Il' IA
Kuipers- en Wynverlaaters-Gilde befchreeven. II.
Kuipers-Markt befchreeven. U ^g
Kuipers-Pad. waar. {tt .
Kuit. Zie Scherpbier. K'inartiermeefters. t, 255
L.
|
||||||||||||||||||||
|
L
|
||||||||||||||||||||
|
aading (vrye) naar binnenslands,wanneer, en aan
aan wie vergund. II. 453, 455. onder welke voor- |
||||||||||||||||||||
|
542 ß h A D W Y Z E R.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van waarontleend. III. 14
Leeuwen (Gerbrand van), Profeflbr in de Doorlug-
tige Schoole. Byzonderheden van zyn leeven. \\i.
230
Leeuwenburg. I. 18 ■----------------{oude'). I. 18
Leggers. Wie daar door verdaan werden. I. 124,290
Legpiaatfen van eenige Veer- en Marktfchuiten, iiiden Binnen-Amftel. II. 518. in 't Rokin. II. 518. in het Damrak. II. 5 f9- langs de oude Teertuinen. II. 519. langs de Texelfche Kaai. II. 519. langs de Haringpak- kery. II. 519. voor de Wieringerftraat. II. 519. aan de Pypenmarkt. II. 519. aan de Bloemmarkt. II. 519. aan de nieuwe en Botermarkt. II. 519. aan de Gel- derfche Kaai. II. 5l9- in den Singel. 11. 519. in de |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ligtermans- (Kooren-) Gilde befchreeven. H' 44&
Likedeelers. I- *40 Linden-Hofje befchreeven. II. 357
Lijmt- en Passementwerkers-Gilde befchreeven. "-'
Lire. I. 85
Lifiingb (Dirk). I. 206
Loefi Qan Michielszoon), Brouwer, eerfte Regent van
't Maagdenhuis. II. 345
Loefszoon {Kornelis) herbergt den Heer van Brederode.
l* 299i 3°4' wordt gebannen. I. 316
Logementen der Stad inden Haage herbouwd. I. 74t«
befchreeven. III. 291
Logement- (Heeren-) Zie Heeren-Logement.
Lokhorst (Pieter Boudewynsz. van), Baljuw van Amftelland. I. 540
Lomberd. Zie Bank van Leening.
Lomberden. Derzelver oorfprong hier te Lande. IL 35. III. 5°6
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Heerengraft.
|
II. 519. buiten de Haarlemmer-Poort.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 519
Leicester (Robert Dudlei , Graaf van) algemeene
Landvoogd der Nederlanden , komt herwaards. I. 394. geeft verlof tot het uitleggen van Amfterdam. 42, 398. zyn groot .gezag. I. 396. zyne ontmoe- ting , te Amfterdam , in 1568. I. 397. hy geeft een ftreng Plakaat uit op de zeevaart. I. 398. 't welk, in zyn afzyn , ingetrokken wordt. I. 398. hy Helt Gemagtigden, om der Koopluiden boeken te onder- zoeken. I. 398. zoekt Amfterdam te dwingen. I. 398. zync komlt aldaar, in 1587. I. 400. en voorneemen. I. 401. hy vertrekt uit het Land. I, 402 Leiden houdt de zyde van Amfterdam, in een gefchil'
over den Overtoom. I. 420 enz. Veer op Leiden befchreeven. II. 506 Leidfcbe-grafts-fluisje of Klap, II. 58
Leidfche Poort. I. 50
Leidfcbe-Poorts-fluis. II. 58
Leimuiden (het Dorp) befchreeven. III. 79
Leimuiden en Vriezekoop ( Ambagtsheeslykheid
•van) door de Stad gekogt. I. 737. befchreeven. III. 78 enz. grootte en getal van huizen. III. 78, Regee- ring. III. 82 Leimuider-brug. Overeenkomften wegens derzelver wyd-
tc en hoogte. III. go Leliën (Kloofter ter) of der nieuwe Nonnen, waar. I. 21
Leliefluis. II. 5g Le Long(Izaak). wat hy, wegens Amfterdam, gefchree-
ven hebbe. J^oorr. xr. I. 420
"• 513
IL 3<i Keure
te Haarlem, II. 314
311. tegen-
312. III. 509.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Amfterdammer, en bc-
211 490 627 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lonk (Hendrik Comeliszoon)
dreeven Zeeoverfte.
Loodgieteryen. Waar zy niet zyn
Loon (Nicolaas van), Raad.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Loon Willemszoon (Nicolaas van) Burgerkapitein. I.655
Loopen, tot verarbeiden van Zout,door wie,verhuurd |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
worden^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
Loopenmaakery hier ter Stede. Loopplaatfen der Burger-Compagnien. Loopveld (groote). ----------(kleine). III. 54. verbreed. I. 596.....
|
II- 454
II, 49Ï
III. 177
HL 55
III. 506 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Loospanden , oudtyds eerfte panden. III. 27. waarom zo
genaamd.III. 28. hoe gefchiede. III. 28. groote Loos-
pand. hoe uitgegeven worde. III. 28
Lootdag voor de Jaarmarkts-kraamen. II. 415
Lootsmans-Gilde befchreeven. II. 474
Zooijers, waarzy, van ouds, hunne kuipen hadden.
II. 456. Zie Huidenkoopers-, Looijers- en Schoen-
maakers-Gilde.
Loteryen, ten behoeve van het Oude-mannen-Huis. II. 302. van 't Krankzinnigen-Huis. II, 308
Louwen (Klaas Janszoon) opdegaleije gebannen. I. 310
Louwen-Poortje of Meefter Louwen fleegje. *• 9 Ltlgtverfchyaüls (twee ongewoone;, in 1663 en 1664.
_ . ,„ . TI I. 606
Luitenants (Burger-). Hun getal en verkiezing. III. 174,
• l~8
Luitenants der Ratelwagt. Hunne aanftelling. III. 184
Luiiheren. I, n0I nl„ Lutberfcben verzoeken, vergeefs, om eene'Kape'L L
290, 292. bieden der Regeeringe hunnen dienft aan. I. 304. houden hier Godsdienftige Vergaderingen, in 1578. 1. 381. verzoeken, vergeefs, openbare Godsdienftoefening, in 1588. I. 404. hunne 'heimcly- ke Vergaderingen belet, in 1595. I. 408. befluit dei' Noordhollandfche Sinode tegen heu. I. 418. hu»1"5 tweederlei Vergaderingen worden hier, op nieuws, verbooden, in 1604. I. .419. zy ftigten eene op£,J~ |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
L
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. qi3
|
T
|
der
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
rTOvenieren. II. 3.13. orde voor de laatften.'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II- 313'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
_^
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
beftiering van 't Huis. 11.313- inkomften. II. 315. de
oudfte Regent is Heemraad van de Outewaaler-Polder n. 315
Lescailje (Katharyne). Haar leeven en Digtkundige
werken. III. 253
Levant (Koophandel en Scheepvaart op de) befchreeven.
II.533. III. 511
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in 1632. I.514. eene tweede, orotr_f"f
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
baarc Kerk
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1667. h 6°°
Lutberfcben. Hunne eerfte Vergaderingen, hier ter Ste-
de. I. 133,135.11.183. hunne Kerkelyke regeering. II. 187. Octroi, ten behoeve van derzelver Weeshuis en Oude-vrouwen-Huis. I. 728. Tweefpalt onder hen, hier ter Stede'. I.708 enz« Lutherfcbe Kerken en derzelver leftiering. II. J8 3 ,187
Lutberjcbe oude Kerk. Stigting en-'gelegenheid. II. iS3 Lutherfcbe nieuwe Kerk. Stigting en gelegenheid. IJ" 185. III. 5f
Lutherfcbe Weeshuis. Opregting. If. 336. gelegenheio-11* |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Leytsage [Loots]. ^^
Liedekens verbooden.
Liesdelle of Liesdaal, nu de Niezel.
Lievevrouwe?i-Gajibuis, waar.
Lieve-vrouwen-Gilde. Welk, van ouds.
IJeve-vrouwen-Kapel, waar.
Lieve-vrouwen-Tooren*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II- 55t
I. 236
I. 19
I. 26
II. 461
I. 2.6 I. 18 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lievens (jan)-,Schilderftukken van hem. H. 15,17,21 336. beftiering. II, 337, getal 4r kinderen. *■ p?
Lu*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
A D
|
W
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
543
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lutberfcbe-Diaconie-Hofje belchreeven. II- 354
Luyken (Jan) konftig Plaatfnyder. Byzonderheden van
zyn Ieeven. III. 263 Lyfrenten op een en twee lyven door de Stad yerkogt,
in de vyftiende eeuwe. I. 157, 158,179. in 1672. 1. 655. in 1673. I. 656. in 1686. I- 691 Lyfsveiligheid of Seureté de Corps, hoe verkreegen wor-
de. III. 463 Lyken. Wegens dezelven, wordt, als zy in de Kerk
begraaven worden, zeker regt aan 't AalmoelTeniers- Huis betaald. II. 297 Lynbaan (Admiraliteit*- of Lands-). II. 82
----------(Ooflindi/cbe).- II. 85
Lynbaanen. Zie Towwßaager-yen.
Lynbaansbrug en Lynbaansjteeg, van waar zo genaamd.
I. 44
Lyften derRegeeringe. hoe zy opgemaakt zyn. III. 277.
derzeiver gebruik. III. 470 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Marken (Henrik „flB) tekent de overeenkomfl der
heÄrn£erden mn-nde Wethouderfchap. I. 289.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ommPfP a ?97' Wördt verkooren,
Ede,Tfrmederen M raa0dPleegen-l- 3oa. wordt
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Marken
|
e„ fhefauner, in 1578. I; 3<y
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
{Jacob van). t ™/c
---------{Jan van). 7 2°£ MnR,KTTrn,?,Ud^eid derzelven te Amfterdam. I. \To
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l
|
markten.
|
agelyMjcbe- n. 414. Weekelykjcbe.II. +,4. j£.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I}. 415
11. 430 II 3a
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Marktmeeflers. Hun beroep
Marktmeejter der Koorenmarkt
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"jÈA In Amfterda*- n.415. Zie Da», *»£
Markt/chippers. Wie zy zyn
jtfarte* Dirkszoon (Elbert), Burgemeefter.
Marleorough (Hertog van) houdt
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fchip met de Stad. I. 725. ' inenT^S^
hy geen gezags genoeg heeft. s iaaaL' dat
MARRE ÖAN de). Byzonderheden van zyn leeven^n
Martelaar s-gr aft. Oorfprong deezes naams. \ 25?
Masïenmaakers-Gilde. Zie Scheepstimmerman^4.
Gilde. .
Mattbeuszoon (Gerrit) , Burgemeefter. zyne
ting, met een' der Raaden van Hertoge Filips. I. JT fterft. 1.
212
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
M.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
J-Vlaagdendaal.
Maagden-Gilde. Maagdenhuis. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Klo öfter.
in de oude Kerke. ie Roomfcbgezinden-Weeshü |
I. 3a
I. 284 II. 357
een Privilegie
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Maarloops-Hofje befchreeven.
Maat. Wat daardoor te verltaan zy, in |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
van Hertoge Albrecht. I. 128. Regt daartoe wordt
aan de Stad gefchonken. III. 15. Grootte der Bier- maat. II. 469 Maatjcbappy (Oofiindifibe) opgeregt. i.4Ig ---------------(JVejtindifcbe) opgeregt. I.48i
Madderfleg (Micbiel), Schilder. UI. 265
Made (Richard), Engelfch Predikant,bidt,in oorlogs-
tyd, openlyk, voor de Stad Londen. I. 609 Magazynen. Zie Wapenbuizen en Kooren-Pakbuizen.
Magazyn £ Admiraliteit* of Lands-) befchreeven. II. 80 ---------(Ooflindifcb). \l 8+
Magere brug. II. 7a
Makelaars, 't Verkoopen, door Makelaars, oudtyds
verbooden. II. 467. getal derzelven. II. 467. hun .Pligt. nun ,t , I[' 467
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
MMbyszoon (fan) van Middelburg houdt hier heime
lvke Vergaderingen. I. 239,241. vlugr. r |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Maurits, Prins van Oranje wordt hoofd van den
Raad van Regeeringe, in 1584.I. 394. Stadhouder in 1585. '• 394- kielt de zyde der Contraremonftran'-
ten. I. 459,466. wordt, te Amfterdam, treifelyk, ingehaald. I.468. dankt de Waardgelders af. I. /<& verandert de Regeering, te Amfterdam I. 46o ^ aanüag op zyn Leeven. I. 4M- hy fterft. 1. .g Maximilian, Aartshertog , naderhand Keizer, kon£
te Amfterdam. I. 187,210. ftelt orde op den oorlog te water. I. 188. breidt het Ban- en Vangregt der Stad uit I 189. vereert haar wapen met zyne Kroon I 189. ichenkt een glas in de Kapel der Heilige Stede* II. 12a
May - Avonds - Vierfchaar. Wanneer gehouden worde.
III. 24,512. wyze van regtspleeging op dezelve. m* Medenblik. Amfterdam zendt drie vendelen Soldaaten
derwaards. I. 603. Veer op Medenblik befchreeven; Medenblik (Adriaan) helpt de Gemeente ftiHen. 1' «o?
Medenblikker Hofje befchreeven. n • 97 Medicis (Maria DE),Koninginne Moeder van Frani3
ryk, wordt hier, pragtiglyk, ingehaald. 1 i *' *™- Meedemaakery hier ter Stede. x' 533 enz. Meel en Gort (Boekweiten-). Zetting 0p het zelve.
Meelbal. Waar, voorheen, geplaatft. Il' lil
Meefler Schermer om kempen te keren I t!
Meinardszoon (Lucas) ^Kazd. j il*
Melis-molen. * aö2;.
Melmarkt, waar, van ouds en nu. TI
Memoriaalen (groote) der Stad. Wanneer zy aanv4an4-
Mennónïtm. Zie Doopsgezinden. Vmr' KlV
Me}Velt(Veer op) bel&n. H.5I4
Meffen (lange) te draagen verbooden. I. l7t
Metselaars-Gilde befchreeven. II. 46l. -IJl. 519
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Makelaars-Gilde befchreeven. II. 467. ]j
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Makkum (Veer op) befchreeven.
Maliebaan in de Diemermeer belchreeven. |
11
II |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
513
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
92
II. 401
III. 22
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Malfem {Thomas van) beroemd Toneelfpeeler
Mau is hier voogd over zyne vrouw. B |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mandementen niet te verkenen tegen de Privilegien'.*!
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1
472
43°
407
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mandenmaakers-Gilde befchreeven. ' \\
Manden-markt befchreeven. jj>
Maneges of Ryfiboolen befchreeven. jj#
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mannen-Tugïi-iujs of Rasphuis. Opregting. II.'2SO
Inkomften en Oftrojen. II. 250. Molen voor het zelve. II. 251. Poorten, of ingangen. II. 252. vertrekken. II. 252. hokken en arbeid der Tu «te- lingen. II. 252. ftraf der onwilligen. II. 253. Plaats- loopers. II. 253. fpys, drank en kleeding der Tu°-- telingen. II. 253. HL 509- Waage, Kerk en Ge- vangenkelder. II. 254. Secreete Plaats. II. 254. Be- ' ftiering. II. 255. orde op het inneemen en uitlaa- tender Tugtelmgen. ]j, 255 Marcelis, Koopman alhier. I. 535
Marcelis {Gabriel). I. 607
Marcelis (Otto), Schilder. III, aco
Margareet (Vrouw) belooft Amfterdam nooit van
Holland te zullen fcheiden.I. II7. geeft der Stadnog |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
eenige andere Handveften.
Marienvelde (Kloofter). Marä van Ameftel. Marken (Henrik Corneliszoon van)'in de roo
Burgemeefter. |
I. 117
I. 22
II. 414
. moolen ,
1. 295 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
M
|
ften, hier ter Stede.
Ff f f |
erb9d van derzeiver byeenkom-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 740
Meu
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. STUK.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R.
|
|||||||||||||||||||||
|
D W
|
|||||||||||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||||||||||
|
B'
|
|||||||||||||||||||||
|
544
|
|||||||||||||||||||||
|
Muden,Muyden. I. 85,35>s7
Muiden ingenomen door Sonoi.I. 347. verlaaten. 1-347'
Amfterdam dringt op deszelfs verfterking. I. 5?9?
bevordert het leggen eener Huis aldaar. I. 655.'t Slot
te Muiden door de Regeering van Amfterdam bezet.
I. 178. weigert Amfterdamfche bezetting. I. 225.
Trekweg en vaart op Muiden. I. 540. Veer dcrwaards
befchreeven. II. 5°7
Muiderberg. Franfche poft aldaar verlaaten. I.656
Muiderdyk. De fchouw over den zelven aan Amfterdam
vergund. I. 212. Amfterdam zorgt voor de' herftel-
ling van den zelven. I. 619,726,730. Zie Zeeburg
Of DlEMERDYK.
Muyderpoort. 1.85,87
Muider-Poort. 1.50
Muiderfluis en brug. III. 102. Regeering deezer Stad van
't bruggeld vry verklaard. III. 103 Muiderzand ftrekt zig door een gedeelte van Amfterdam.
i. 70. n. 93
Muller (Jacob Fredrik) alias Jaco. Deregtspleeging°ver
hem geeft gelegenheid, tot het verbieden van 't ap- pelleer en t door openbaare Booswigten. I» 732s733 Munt van Leicefter te Amfterdam. I- 402- Munt, in 1672, hier ter Stede opgeregt, I. 647
Munt, hier ter Stede. II. 53. nu eene herberg. H. 53
Munter (Cornelis), Secretaris. I. 681
Munter (Jan). Eenige Engelfche Doopsgezinden hou-
den Godsdienftige vergaderingen , in zyn Pakhuis. II. 194
Munter (Joan), Burgemeefter. I. 657, 673 Muskovie (Koophandel en Scheepvaart op) befchree-
ven. II. 534- IU /ïï Muskovie ( Peter Alexowitz , Czaar van ) oefent zig, hier, in 't Scheepstimmeren. 1.721. doet, ne- vens zyne Gemaalin, wederom eene reis herwaards. I. 73*
Muts (Simon), Gereformeerd inwooner. I 280
Muur beflooten te maaken, tuflchen 't Kamperhoofd en
den Kruistooren. 1. 211
Muuren der Stad (oudfte), wanneer afgebroken. I*
417. II. 50
Mydrecbt (Water de kromme). Gelegenheid. III. 80 Myede. wat. I. 127 Myïpaalen. Waar gefteld zyn. III. 5
Myn( Heroman van der), Schilder. III. 267. ftukken
van hem. II. 312 |
|||||||||||||||||||||
|
Metfeltuin (Stads-). II. 45
Meülen (Willem van der), Kapitein eener Burger-Com-
pagnie. Zyne vereering aan den Hortus Medicus. II. 387
Meurant (Emanuel), Schilder. III. aó 1 Meurling (Jan) bevordert de Preeke. I. 280, 289.
wordt Weesmeefter, in 1578. I. 370 Meyeritig (Albert}, Schilder. III. 263
Meyert, een Toorentjc. I. 18
Meinerdszoon (ZïgforJ),Huidenkooper,tekent de over-
eenkomt! der Gereformeerden met de Wethouder- fchap. I. 289. wordt gekooren, om met Burgemees- teren te räadpleegen. I. 302. zyn deerlyk uiteinde. I. 311
Michielszoon (Jan), Predikant, heeft de hand in eenen
aanflag op Amfterdam. I. 346
Michielszoon (Wolfer d) fneuvelt. I. 356
Middelburg (Veer op) befchreeven. II. 514
Middeliam. I. 1
Middellandfche Zee (Koophandel en Scheepvaart op de)
befchreeven. II. 533
Middel-Polder. Zie Amfierveenfcbe Polder,
Mieris /(Frans van). Aanmerking pp zyne uitgaave van
eenen brief van Jonkheere Willem. " I. 98
Mierop (Gerard van) voert bevel in eene fchans by Y-
pefloot. I. 210
Minderbroeders, Obfervanten genaamd, betrekken een
■ Kloofter in de Stad, tegen dank der Regeeringe. I.
153. hunne Voorregten. I, 155
Minderbroeders-brugge, waar. I. 23. II. 99
Minderbroeders-Kldofier. I. 23. aangevallen. I. 286. ge-
plondèrd. I.287. herfteld. 1.307. op nieuws geplon-
derd. I. 369
|
|||||||||||||||||||||
|
.___ Kerk den Gereformeerden toegeftaan. I.
288. door hen, ontruimd. h 292
Mirakel (Amflerdamfcb). Verhaal wegens het zelve. IL
118. onderzoek van deszelfs geloofwaardigheid. II.
119; III. 508. kift, waarin itaèn meent, dat de mi-
raculeüfe hoftie gelegd is geweeft. II. 120
MirakeWuis in 'de Kalverftraat. «• I2°
Misdaadeh (geringe) höe,vanouds, geftraft werden.
III. 314. en hoe tegenwoordig. m. 310
Mtfëa van Juflnie. Wat 'er door verftaan worde. III.
J" 317
Moddêfeftin de Stad. wanneer, en onder wat opzigt,
|
|||||||||||||||||||||
|
het wefchiedé. -II. 04,05
Moeder'over de Turfvulfisrs. Haar werk. II. 452. III.
509
MoériS'Hofje befchreeven. ■ II. 361 Moknbuten der Bynwiker poorte. I. 137
__.-.■ ■- op de ooft-, enopdeweftzydederStad. I.137
Molen-'Excyns afgefchafe I- »* Mol&n-ftége. ■ . \ T o
Moltoffiéeèn. Van waar zo genaamd. 1.11,ib
Molenwerf, omtrent de oude Haarlemmer Poort. II.
355
Monikendam (Veer op3 befchreeven. II. 514 Mmfemis (Joannes), geleerd Amfterdammer. III. 199
Montelbaan(Huis te). Klokhuis aan de Laftaadje. I. 42 Montelbaans-Tooren. Naamsreden, gelegenheid en ge- bruik. I. 42- ïï. 55- re§t gezet- *• 44 Montfoört (Veer op) befchreeven. 11. 514 Moordbrand. wat. I- 113
Moreelfm(Paulus). SchMerftükkenvm hem. II. 24, 26
Mortis ( Alexander),Vroïèiïor op de Doorlugtige Schoo- le. ; Byzonderheden van zyn leeven. III. 232 MoMfcwr. ... . g. 421
Mofteh XRxinief). Zyne dapperheid. II. 200,209, aio
JVföbcöérore'CIzató), Schilder. - III. 266 Moutéryen, Waar zy gelegen zyn, en derzelver getal.
II. 481
|
|||||||||||||||||||||
|
JL^ aaktloopers te Amfterdam. I. 240
Naarden , door de Spaanfchen veroverd. I. 327. op-
roer aldaar, door de bezetting van Amfterdam, ge- ftild. I. 598. handeling over deszelfs verfterking, ia 16Ó8.I. 612enz. Amfterdam bewilligt 'er in,in 1672» I. 635. de Stad, door de Franfchen ingenomen zyn- de, wordt herwonnen. I. 656. Afzanding omtrent die Stad. 1.664. Trekweg en vaart derwaards. I. 540. Veer op Naarden befchreeven. II 507 Nagten. Men telde, van ouds, hier te lande, by nag-
ten , in de plaats van by dagen.III. 27 Aant. (8). Zie Twaalf nagten. NagPwagt. Zie Ratelwagt en Ruiteriaagt.
Nagtwerken. Keur daarop. III. 47, 512
Namaagfchap onder de Regenten bepaald, in 1565. I.
271. verdere bepaaling omtrent dezelve. II. 274 Nardingberland [Gooiland], oudtyds, bezeten door den
Huize van Amftel. I. 81,87. afgedaan aan Holland. I. 85
Nassau (Willem-Fredrik, Graaf van) komt, met
eenig Krygsvolk, voor Amfterdam. 1.561.bezending aan hem, uit de Stad. I. 562 Neck
|
|||||||||||||||||||||
|
E R.
|
|||||||||||||||
|
D W
|
|||||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||
|
545
|
|||||||||||||||
|
Neck CTacob van). Zyne krygsbedryven ter zee. III.
aoo hV wordt Burgemeefter. I.481,419
Neck ÏACOBSzooN CJacobwh), Raad. X-J>56
Neck (Reinier Simonszoon van) brengt Jan Arends-
zoonoplroel,indeMinderbroedersKerke. I.aSo- W"
verder gedrag L a9o. hy onderfteunt Brederode I.
a95. wordt verkooren, om met BurgemeeReren te
Säpleegen. I. 302. wordt Raad en Commiffaiisyan
Huwelykfche zaaken 1,11578. I- 3/°. f2
Neer (Ezlon van der), Schilder. »*■ *"•>
Kperiïieen (voornaame) kortelyk, befchreeven. H. 477-
^waa^eenigen niet zU mogen II. 48x, welken g -
daan mogen worden, door zulken, die geene1IL°43
IvSSofyivk grond der zelve. 1.10,19. waarom vol
Arfof S Ito in 't Y. Gelegenheid. I. 77- W-' Jfr
*r2vereenkomlt, wegens dezelve , met Waterland.
Ito (de), Buurt aan den Amftel. Ij1- &
Sharon van), verkooren Koningvan God».
^ÄW^wi« hy gebloeid^ebb. NieuweJernfielle. in I334, vermeld.V
,--------— k 9I
Nievc-Amflerdam, Stad in Nieuw Nederland. I.594.
verlooren, en Nieuw Tork vernoemd. I. ^95 E5l. 659. Gelegenheid III 9J..W*S
in hetzelve. III. 91. een ftuk Rietland in het zel- ve aan de Stad afgeftaan. I. 7^ Khvrmrv Kerk gebouwd. I. 14, 26, 145. altaar 111
Sve door Dirk Holland opgeregt. I. 144. of dezelve, aoui gebroken zyn. I. 287. aldaar, in irfó, de MJ L z* verbrandt',
?eelSf T .Il ïl'ni wordt herbouwd. I. 544'
iï. \\t<t n^ewyd". 546. veranderingen aan de- zelve I. 735- haare Gelegenheid. II. 108. III. ï's^en Stigter. IL 108. Toewyding. II. f00. aanienfll 109. Beelden en Sieraaden. IL.109. Chooien en Kapellen. II. 109. Kapel van 't heüige Graf If. i°9- Altaaren. II. 110. haar tooren blyrt, „n a'o liat-fte herbouvving, onvolmaakt. II. in. haa- na de ™re« n gefchilderde glazen. Tl f76 Gakry. Geftoelten. Predikftoel. II. ,£. Or-
IL,37n ,r Choor. II. 112. Kerkenraads-Verga-
E^wte TI iï". Kerkmeefters-Comptoir. IL 113.
vÄSkamer en andere vertrekken der Diakenen.
TT Ti* Graf (lede van Jan van Galen. II. 113. van
■k -W««(.rr TI 114» van Micbiel de Ruiter. II. 114.
David ovsecrs. xx.xif * __ , , TT rT Til «8. van Joofl van den Vondel. II. 117. van bet
zeÜalt van de Haze de Georgia. II. 117 Nieuive Markt befchreeven. II. 41J
Nieuws-markts-ßuis. ilè 57
Nieuwenburg (Jan Janszoon mn der) ingedaagd en ge-
bannen. 324 Nieuwendyh, Wat 'er, in de vyftiende eeuwe, door yer- ftaauwerdt. '9 Nieuwendyker-PoorL 9u„ Nieuwendyker- of Haarlemmer-fiuis. u' $< TSTtfuwer-Amstel. Zie Amsterveen- Nieuwerfiuu. Schans aldaar, op wat voorwaarde, ge- flegt 1. 094 Nieuwe Vaart verlengd tot aan Zeeburg. L 659. Droog-
te in dezelve. t/2£
Nieuwe-Stads-Herberg befchreeven. IL 76
|
|||||||||||||||
|
Nieuwe-Stads-Herberg in de Plantaadje. IL 77 '
Nieuwe-Waals-Eiland. I. 47. IL 6$
Nieuwe Werkhuis, opgeregt. I. 591. befchreeven.
II. 259 enz. III. 5°9- arbeid der Tugtelingen.il. 259.
keuren wegens dit Huis. jj. 26o
Nieuwe zyde. waarom de weftzyde der Stad zo genaamd
zy- . 1.8
Nieuwe-zyds-Kapel. Oudheid en gelegenheid derftig-
ting. II. 118. onderzoek van't mirakel,-welk men wil, aldaar gebeurd te zyn. II. 119. zy verbrandt, in 't jaar 1421, en in 't jaar 1452. II. 121. zy wordt herbouwd. II. iai. haare Altaaren. II. 122. ver- anderingen, na de Hervorming. II. 122. tegenwoor- dige gedaante. H. 123. Men predikt aldaar, in de Hoogduitlche taaie. II. 123 Nieuwe Zyl (Veer op de) te niet geloopen. IL 5H
Nieuwjaarszingen verbooden. I o§a JSfieuwkerk (Veer op) befchreeven. if i07
Nieuwmegen (Veer op) befchreeven. II'514
Nieuw-Nederland. De Stad ftigt aldaar eene Volkplan-
ting. I. 594enz. die, door deEngelfchen,bemastiad wordt. f * Nieuwsfchryver, hier ter Stede, geeft gelegenheid tot
klagten aan het Franfche Hof. I. g0g Nieuwflraat. L 32
Nieuw-Suiker-Hofje befchreeven. II. 362
Nieuwveen en Kal/lagen beveiligt in 't regt van vrye
uitwatering door Amfterdam. I, 123 Niezel, eertyds, Liesdelle genaamd. I. i9
Nobel (JanComeliszoon), Schepen. I.287
Noircarmes (Filipsvan S. Aldegonde, Heer van) trekt,
aan 't hoofd eeuer Spaanfche bezettinge, in Amfter- dam. , 1-307 Noiert (Heyn), als Schout afgezet , wordt, op eene buitengewoone wyze, Burgemeefter. I. 144 Noirt (Willem). I. 27 Nonnen-Kloofier (nieuwe). I. 21. wanneer geftigt. I. 21 .----—------------(oude). I. 22
Noorddammer-brug. Haarlem belemmert de doorvaart
door dezelve. III. 57. buurt aldaar. III. 57. fchik- kingen omtrent dezelve. III. ro6 Noorder-Kerk. Gelegenheid en ftigting. II. 134. groot-
te en gedaante. II. 134. Kerkhof. IL 135 Noordermarkt befchreeven. IL 417 Noordfche Gemeente alhier. I. 609 Noords-vaarders. Orde op 't meeten derzelven. I. 607 Noordveen (vrye). Gelegenheid. III. 57 Noorwegen ^Koophandel en Scheepvaart op) befchree- ven. II. 527 Notarijfen. Bepaaling van derzelver getal. I. 272. hun pligt en wyze van aanftelling. Tjj. g2g Nottaard (Jan), Schout, wordt onthalsd. I. Jn$ Nuits (Lubbert) bevordert de Preeke. I% ^Q O.
(jbfirvanten. Zie Minderbroeders.
Occo (Sybrand Pompejus), Schepen en Raad. L 257.
Zyne afkomft en geleerdheid. III. 199 Ockers (Wein Adriaan). Haar gedrag in de oude Ker-
ke. &' I. 284 Ockers-Hofje befchreeven. II. 353
Oetenwaal. Zie Outewaal.
Oetgens van Waveren (Antoni), Burgemeefter. I.
tt5345551,561,59o
Oetgens van Waveren (Frans Henrikszoon) , Bur-
gemeefter. I. 481 Oetgens van Waveren (Jacob Franszoon) wordt
Raad, in 1578. \. 370. weigert Oranje, als hooge Overheid, eed te doen. I. 390 Oetgens-Pad. Waar. Hl. 4. Agter-Qetgens-Pad^T&r. III.4
F fff 2 Of.
|
|||||||||||||||
|
A D
|
W
|
||||||||||||||||
|
E
|
|||||||||||||||||
|
R.
|
|||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||
|
546
|
|||||||||||||||||
|
Otters-Pad. waar. IÏÏ« 4
Oude-Aemfielle. I. 8. (Kerk van),in 1334, vermeld.
Oude brug. II- &9
Oude Gajtbuis. Waar. I. 27. neemt het onderhoud van
den Heiligen Weg op zig. I. l2° Oude Kerk. I. 8. van de Kerk van Ouder-Amftel ge-
fcheiden verklaard. I. 102. Bewaarplaats der Hand- veften aldaar. Voorr. xn. I. 193. opfchudding in dezelve. I. 197. Beeldenftorm aldaar. I. 283. op* fchriften voor 't Choor, door wien gemaakt. I. 381. een vreemde Vogel plaatft zig op het kruis van den tooren derzelve. 1. 531. ïooren derzelve herfteld. !• 735« Naamsreden der Kerke. II. 89. Oudheid. II. 89. toewyding. II. 89. waarfchynlyke tyd der Stigtinge. II. 92. grond, waarop zy gebouwd is. II. 93. Kerkhof. II. 94. Chooren of Kapellen in de Kerke. II. 94. Hamburger-Choor. II. 94. Bin- nen- en Buitenlands-vaarders-Choor. II. 95. Weit- koopers-Choor. II. 95. S. Jeroens - Kapel. II. 95. Voetboogsfchutters-Choor. II. 95. Lieve-Vrouweu- Choor. II. 95. Kapel van 't Heilige Graf. II. 96. hooge Choor. II. 96, 100. Handboogsfchutters- Choor. II. 96. S. Elois- of Smids -Kapel. II. 97. Huiszitten-Kapel. II. c>j. Elizabeth Gaeven-Kapel. II.97. S. Cornelis-Kapel. II. 97. Kerkmeefters- Comptoir. II. 98. Altaaren. II. 98. Beelden en andere Sieraaden. II. 98. tegenwoordige gedaante der Kerke. II. 99. grootte. II. 99. tooren. II. 99. ingangen. II. 99. Pilaaren, kroonen, geftoelten. II. 99. Predikftoel. II. roo. Orgels. II. 100. gefchil- derde glazen. II. 95, 96, 101. Grafftede van Lan- gen Pier. II. 101. van Jacob van Heemskerk. II. ioi'. van Cornelis Janszoon de Haan. II. 103. III. 508. van 'tgefiagt van d« Graef. II. 103. van Abraham van der Hulfi. II. 104. van Ifaac Sweers. II. 104. III. 508. van Willem van der Zaan. II. 105. van Paul Wirtz. II. 105. van 't gefiagt van Boreel. II. 99. van 't geflagt van Crombout. II. i°6 Oude-Mannen- en Vrouwen-Gasthuis. Oudfte, waar
en door wien aangelegd. II. 301. tegenwoordige ge- ftigt. II. 302. herbouwd. II. 303. befchryving van het zelve. II. 303. woonhigen der oude mannen en vrouwen. II. 304. getal. II. 304. fchaforde. II. 304. III. 509. vereifchten in de oude luiden. II.
305. III, 509. beftiering. II. 306. III. 509. inkom-
lten. II. 306. wie de Lyken uit het zelve ten grave brengen. II. 44°' Oude-Nonnen-Kloofter, Marien-velde genaamd. 1.14
Ouder-Amftel (Heyman Jacobszoon van), cerfte Am-
bagtsheer van Amfterveen enz. van wege de Stad.
. I. 227. wordt, als Schout, afgezet. I. a39
Ouderdom. Welke, in Burgemeefteren, Schepenen en
Raaden, vereifcht worde. III. 273 Ouderkerk of Ouder - Amstel (AmbagtsheerlyK'
HEiD van) door de Stad gekogt. 1. 739. befchreeven« III. 60 enz. getal van huizen. III. 63. Regeering* III. 63
Ouderkerk (bet Dorp) befchreeven. III. 61. Brug aldaar-
III. 61. Bruggeld verhoogd. # l- 4J>5 Ouderlingen der Neder duit/c he Gereformeerden iu 150?
aangefteld. I. 290. Derzelver getal en dienft- **' 146 enz. wyze van verkiezinge. "• ~4 Ouderlingen der Walfcbe Gereformeerde GetneßBjt* il.
168. wyze van derzelver verkiezing. II. 170. derzel- ver dienft. •"« 17* Oudermans van onfer vrouwe-Capelk. , I. *"
Oude Schans voorde Laftaadie. I. 42. wordt betimmerd«
I. 4*
Oude-Stads-Herberg. afgebroken, ^ ^'ou
|
|||||||||||||||||
|
Oßcien. Zie Ampten.
Oirveede, Overveede.wnt. 1.105
Olfertszoon (Samuel), Remonftrantfchgezind. I. 461.
wordt van de Gemeente afgefneeden. I. 481 Olifants- of Outevoaaler-Pad. Waar. lil. 4
Oly (Jacob') ttigt een Hofje. II. 356
Olofszoon (Dirk) Vlaskooper, bevordert de Preeke.
I. 280
Ommegang op Sacramentsdagen. I. 197. wegens de
vrede van 1508. I. 211. om vrede en welvaart, in
1511.1.2i3.|in 1512. 1-215
Ommegangen gebooden. I. 187, 188, 191,196,198,
200
Omval (Buurt aan den). Gelegenheid. III. 61
Onder-Schouten. Zie Subftituit-Scbouten.
Onderftand (jaarlykfche) van wege de Stad, aan Kerken
en Godshuizea. II. 228
Onderzoek van gevangenen om misdaad, hoe gefchiede.
III. 313. fcherp onderzoek aan de paleije. III. 313
Ontleedplaats, oudfte. II. 383. tegenwoordige. II. 384
Ontwapening gebooden. I. 183
Ontzegging van de Stad, buiten vorm van Regtsgeding.
De wettigheid hiervan onderzogt. lil. 293
Onzer Lieve Vrouwen Parochie. II. 109
Oogen uitgefteken en Ooren afgefneeden tot ftraf. 1.
183. UI. 314
Oorgaten gemaakt. I. 45. der bruggen. Wanneer uit- gevonden. II. 70 Oorlogsfehepen (honderd), door de Amfterdamfche Koopluiden, den Staat aangebooden. 1. 581 Ooflenburg. I. 49 Ooster-Kerk. Oudfte. 1.43. tegenwoordige geftigt. 1. 600, 619. II. 135, derzelver gelegenheid , groot- te en gedaante. II. 135 ,136 Oofterlingen. Oorlog met dezelven. I. 212 enz. Ooflermarkt. Zie Nieuwe Markt. OosTiNDiE. Scheepvaart derwaards. II. 535 Ooftindifch Huis. I. 423 Ooftindifcb-Huis. II. 82 enz. Zeemagazyn en Scheeps- timmerwerf. II. 84. III. 508. Lynbaan. II. 85 Ooflzaanen (Veer op) befchreeven. II. 515 Oofizee (Koophandel en Scheepvaart op de) befchree- ven. II. 529 Opmeer (Nicolaas), Burgemeeftec. I. 673 Opmeer (Petrus) , Amfterdammer. Zyne afkomft en fchriften. III. 205. verdere byzonderheden, hem be- treffende. 111. 205 enz. Opmeers-buisjes. II. 269 Op- en affcheeping der Beerten gefchiedt ten voordeele van 't Oude-zyds-Huiszitten-Huis. II. 265. waar en hoe. I. 707. II. 422 Opzigter (algemeen«) over de Stads Werken en Wateren. II. 64
Opzigter (algemeene) over de Graaf- en Modderwerken. JI. 65
Organiften. door wie, worden aangefteld. II. 139 Orville (Jacobus Philippus d'), Profeflbr in de
Doorlugtige Schoole. Byzonderheden van zyn ke- ven en Schriften. lil. 242 Os (Dirk van). I. 408 Osdorper-Ban. Gelegenheid. III. 71 Osdorp (de Buurt) befchreeven. III. 71 Offenburger-ofQJJenmarkts-ßuis. Waar. ?J-z6 ÓJfenmarkt. Waar, van ouds. I. 29. tegenwoordige befchreeven. IL 422. Commijjariffen van dezelve. II. 423 OJJen-fiuis. II. 57 Otter (Dirk HUkbrandszoori), Schepen en Burgerhopman. I. 243. Burgemeefter. I. 273 Otter (Floris Dirkszoon), voorftander der Gereformeer- den. I. 283 |
|||||||||||||||||
|
E R.
|
|||||||||||||||||||||||
|
D W
|
|||||||||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||||||||
|
547
|
|||||||||||||||||||||||
|
Oudevoater (Veer op) befchreeven. . U« 5*5
Oude-zyds-Kapel is de oudfte Kerk derStadniet. I. 7.
haare Gelegenheid. II. 124. toewyding. II. 124? 125. onderzoek haarer oudheid. II. 90, 124.. haar ftaat, na de hervorming. II, 126. tegenwoordige ge- daante. U. 127 Oud-Raad van Burgemeesteren befchreeven. III. 296 Oudshoorn f lieer Willem van). I. 12. Zyn Windmolen. I. 11
Outersdorp, Buurt in den Diemer-Ban. Gelegenheid. . r III. 66 Outewaal of O^wtomZ. 0"<*e gelegenheid. I. 29, 30.
Tri r8 Oude Kapel aldaar. II. 213. of de buuren van' Outewaal den tooren der Oude Kerke hebben hel- pen ftigten. TT'r9^ Oute-vcaaler-Pad. Waar. jlt-i Outewaaler- of Over-Amfiel-Polder befchreeven. JI.58 Outewaaler-Weg. Gelegenheid. 111.4 »5» Ouenf (Juriaan). Schilderftukken van hem. U. 15 Over-Amfiel-Polder befchreeven. *"• 5° Overbeek (Bonaventuur van), Schilder. 111- 205 Over-Dïemen. Gelegenheid. , y ',4 Overlandjer (Volkert) , Schepen en Raad. 1.403. Burgemeefter. *• ^/ Overfpel. Plakaaten en Keuren daartegen. ■"• 49 Overftemming onder de Leden van Holland. Ontwerp 1 ■** 73/
OwSS' in den Slooter-Ban. Gelegenheid III. 68.
ftaat van den zelven , in i575- *• 346- verfchü des- wege met Haarlem. 1.405,42° enz. 423 enz. hoe ver- effend • 424 Overtoom (Ooflzaaner). Veer op den zelven. II. 511,5*5 Qvertbomjcbe Weg. Gelegenheid. HL 54 Ovensfd. Twift met die Provincie over de VilTcherye. •/>/ I. 256 'Oyfendrop. Zie Tffendrop.
P.
'aaien voor de Stad. I. 44. II- 66
Paaien van honderd gaarden. Afftand van eenigen.
III. 4
PaaKeld. Op wat voet het, van ouds, hier ter Stede , gevorderd werdt. II. 29. III. 20enz. De Stad wordt, in 't heffen van het zelve, beveiligd. I, 152, 156. in hoeverre, Kampen van het zelve vry verklaard is. 1.225. verfchil over het zelve met Hoorn. 1.270. het reo-t "daartoe wordt aan Enkhuizengefchonken. III. 21 Paapenbrug. Van waar zo genaamd. I. 33. II. 71. hoe oud. I. 33- T m' 5°2
Paapenveld. I- 209,210
Paardenhoek. Gelegenheid. III. 5. Zorg voor 't affpoe-
len van den zelven. 1.546 Paardenmarkt. Raadpleeging om 'er hier eene op te
' regten. I. 597. opgeregt, en wederom te niet geloo- pen. II. 423 Paardenmarkt (vrye) aan Amfterveen vergund. III. 56
Paardenfiallen (Stads-). II- 47 Paardenvüler aangelleld. !'• 423
Paarslakens-Huisjes befchreeven. II« 361
Paafchbrooden mogen niet, door de Bakkers, vereerd
worden. II. 465 Paden binnen de Vryheid. UI« 3 enz.
Paelbuiske op de nieuwe brug. II- 29
Pagadoor. Zie Betaalmeefter.
Pakhuizen met een wagtgeld belaft, in 1694. I. 7°9
Pakkers, hun beroep. II. 547 Pampus. I. 77. JurisdiftLe der Stad, op en omtrent deeze
ondiepte. I.H' 9 Pancras (Gerbrand) legt den eerften fteen aan 't Stad-
huis, n. 5 III. STUK. |
Pancras (Gerbrand Claaszoon), Schepen, Raad
|
||||||||||||||||||||||
|
en Burgerkapitein. I. 534. Burgemeefter. 1.536. II. 5
Pancras (Nicolaas), Raad. I. 617,627 631. Bur- |
|||||||||||||||||||||||
|
gemeefter.
|
|||||||||||||||||||||||
|
Pand (Kifienmaakers-).
------(Witwerkers-).
|
I- 657
11.44
II. 44
|
||||||||||||||||||||||
|
Panding. I. 140. hoe zy gefchiede. III. 27. en wanneer-
niet. III. 30. fcbutten en belooven van Panding, wat. III. 30. Zie Loos-panden en Eigen-panden. Panding-boek. III. 28, 30 Papegaaifchieten. Waar't,van ouds, gefchiedde. I. 15.
III. 166
Papenbroek (Gerard van), Schepen. Zyn gefchenk
in de Kerkenraads-Kamer. II. II3. aan de Doorlug-
tige Schoole. II. 370
Parjjeryen hier ter Stede. \\. 486
Paruikenmaakers en Paruikenverkoopers. tot wat Gilde
behooren. H# 4Ó2
Pasquillen, Zie Schimpfchriften.
Passement- en Lintwerkers-Gilde befchreeven. II.
476
Pastei- Zie Koeken-, Biscuit- en Pasteibakkers- Gilde. Paftoors (oudfte) van Amfterdam. II. 92 Pater (Albert) , Schepen. Brand in zy.:e brouwerye.
I. 544
Patriotten, of Lief hebbers des Vaderlands. De Leden der Regeeringe in 't gemeen moeten deeze hoedanigheid bezitten. lij. 273 Patroonfchap der Gafthuis - Kerke behoort aan Burge-
rneefteren. II. 128 Paulus-Broeders-Kloofier. waar. I. 24. II. 317
Pauluszoon (Willem) wordt Raad, in 1578. I. 370
Pauw (Adriaan), Koopman, voor Burgemeefteren ontbooden. I. 283, 284, 284. tot middelaar verkoo- ren. I. 285,302. verzoekt het Minderbroeders-Boek- vertrek tot eene Kerkenkamer. I. 290. wat hy van 't Avondmaalhouden gevoelde. I. 291. hy arbeidt tot ftilling van een gevaarlyk oproer. I. 296, 297, 299. verftrekt Brederode geld. I. 304. vlugt. I. 314. wordt ingedaagd. I. 314. gebannen. I. 315. wyktnaarEmb- den. I. 315. waarfchuwing hem, te Hamburg, ge- daan. I. 365. heeft de hand in de verandering des jaars 1578. I. 367.wqrdt Schepen en Raad. I. 369, 370 Pauw (Adriaan), Penfionaris der Stad. I. 457. en daarna Raadpeufionaris van Holland. Zyn beleid in Staatszaaken. III- al1 Pauw (Gberyt). Zyne ftigting in de nieuwe Kerke.
II. ui
pauw (Gooffen). Geld op zyn lyf gezet. I. 319 Pauw (Jan), om Herdooperye, ter dood gebragt. I.
241. zyne huisvrouw ingedaagd. I. 241 Pauw (Klaas). I. 304
Pauw (Melys), Raad. I. 205
Pauw (Pieter) wordt Profeffbr der Ontleed- en Kruid-
kunde. III. 200. Zyne af komft. ni. 200 Pauw (Reinier) , Schepen en Raad. I. 40S. Burge-
meefter. Nadeelig gerügt van hem en «yne zoonen gefluit. 1-487 Pee (Tbeodorus van), Schilder. UI. 266
Peereboom, eene armen-wooning. U- 263
Peil (Amfterdamfch- of Stads-) Wat dezelve zy. II.
61
PekeVoarings-gang. Waar. in 3 Pels (Andries). Byzondérheden hem betreffende. III.
1 250
Pelt (Joannes) Aott Mattheus Evangelie drukken. I. 251 PELTiERS-e»BoNTwERKERS'GlLDEDe^cnreeven* n- 443
Penning (tagtigfte) van verkogte vafte goederen aan de
Stad toegeftaan« L ^4+
Gggg& Pm.
|
|||||||||||||||||||||||
|
D W
|
||||||||||||||||||||||||
|
E R,
|
||||||||||||||||||||||||
|
B
|
||||||||||||||||||||||||
|
548
|
||||||||||||||||||||||||
|
de-zyds-Huiszittenhuis. II. 263
Poll (Joan van de), Burgcmeefter,. I. 592, 632,
737. opichudding voor zyne wooning, iu 1672. L
635
Polsbroec. I. 88 Pondgeld, te Amfterdam, geheeven. I. 141, 14*
Pontanus (Joan Izaak)^ berigt wegens zyne be-
ichryving van Amfterdam. i^oorr. v. en wegens een oud Schry ver door hem uitgegeven. j/oorr. Kl Pool (Juriaan), Schilder. Hf. 265
i:>oi/rï,i>örje,7-,oJrJebetekende,oudtyds,Stad.I. 8.IH-I4I
Poorten. Orde op het fluiten en openen derzelven. III. 176
Poorten der Stad in de vyftiende eeuwe. I. i4 Poorten (nieuwe). 1.49,50
Poort (Raam-) toegemetfeld en wederom geopend. L 657
Poort (Zaagmolens-) toegemetfeld en wederom geo- pend. I. 657 Poortaarde. Wat. III. 512 Poorter-eed. III. 157 Poortergeld verminderd. I. 140. verhoogd. 1.531. aan de Meefter-Handwerksluiden geborgd. 1.619. wat 'er 't Aalmoeffeniers-Huis van geniete. II. 298 Poorters en Ingezetenen hebben vrye Vaart en Viffche- ry. III. 150. können, benoorden de Maaze, nergens', ten platten Lande, bekommerd worden. III. 151. nio- gtnmttwoxè.tn geëxecuteerd ,&m na voorgaande Pan- ding. III. 151. mogen niet ter eerfter aanleg buiten de Stad te regt worden gefteld. III. I51 Poorters, van ouds, door Schout en Schepenen aange- nomen. I. 109, 114,140. moeften binnen zesvveeken in de Stad komen woonen. I. 109>112 Poorters moeften eerlyk en onbefproken zyn. L. io9 ——• mogten, tweemaal zes weeken in 't jaar, uit de Stad blyven, tot waarneeming van den Landbouw. I. 109,11a
———* wat laften zy onderhevig waren. L 109,11* --------■ mogten niet, op eigen gezag, uit rooven gaan.
I.io9,u3
-----■— mogten ten platten Lande benoorden de Maaze
niet bezet worden. I. 110, 113. noch in regten aan-
gefproken. I. 133 ---------mogten niet te kamp gedaagd worden. I. 110,
i'4
■------— wat zy, in geval van doodflag, verbeurden. I.
109,111, 117, 120. tot wat rente, zy geld aan de
|
||||||||||||||||||||||||
|
Penningmeeßer van de Thefaarie. III. 369. van de Wees-
kamer. III. 380. van 't Fabryk-Ampr. III. 368 Penfionarijfen. Eerde aanftelling. EI. 491. Titels, ill.
491. InftrucYie. III. 492. getal. III. 4?a Perfoonaadjen (vermaarde), die te Amfterdam gebloeid
hebben. III. 195 enz, in de vyftiende eeuwe. III. 195. in de zeftiende eeuwe. III. 196. in de zeventiende en agttiende eeuwe. III. 208 Persyn (Jan) wordt Heer van Amfterdam. I. 8, 83.
ftaat zyne Heerlykheid af aan Floris den V. I, 115, hoe lang hy Heer van Amfterdam geweeft zy. 1.89 perfyn {Jan) van helfen, Heer van Waterland. 1.105
Per/yn of Percbyn (Jan). I. 299
Peft. Orde op de Schepen, komende van plaatfen met
peft befmet. I. 664. en op befmette goederen. 1.734 Peft te Amfterdam, in de vyftiende eeuwe. I. 157. in
1534. I. 240. Keuren daaromtrent. I. 240. in 1557. I. 2-6S. iniobi. I. 417. Keuren desaangaande. I. 418. neemt af. I. 485- ®& in 1635. I. 531. in 1655. I. 593. in 1663. I. 605 Pejtbuis, in de Nes. I. 20. aan den Nieuwendyk. 1.26.
oudfte. II.247. tegenwoordige wordt geftigt. I. 518. gelegenheid. II. 247. verbrand, in 1732. I. 739. III. 506. wordt herbouwd. 1.739 |
||||||||||||||||||||||||
|
Peft-Keuren (oudfte)
|
1.157
|
|||||||||||||||||||||||
|
Petit (Daniel), Engelfche Conful alhier. Moedwil voor
zyn huis. I. 696 pier (Lange). TXt Lange Pier.
Pieter-Jacobsbrugge. I. 23 Pieterszoon (Mieuws). I. 289
Pieterszoon (Pieter) wordt Schout. I. 28 , 273. zoekt
de Preeke en Beeldenftorm te ftooren. I. 280,284 Pieterszoon (Pieter), Remonftrantfchgezind. I.461 Pieterszoon (Thys), Remonftrantfchgezind. I. 461
Pinkftermarkt, II. 415
Pinto''s buis, door't graauw, aangevallen. I. 717
piqueur-Scbuur. Waar,-voorheen, gelegen. IL235
Plaas (David van der), Schilder. III. 263 plaats of Dam. I. 14,26. vergroot. I. 26
Plaatsbewaarflers of Stoelenzetfiers in de Kerken, door
wie worden aangefteld. II. 139 Plakaaten der Staaten, fomtyds , hier , niet afgekon-
digd. I. 404. fomtyds, met bepaalingen. L417 Plancius (Petrus) Predikant. Byzonderheden van zyn leeven. III. ai9-zyne bedreevenheid in de Sterre- en Zeevaartkunde. 1. 407. III. 219 Plantaadje aangelegd. I. 669. weg door dezelve, be- ftraat. I. 723. Derzelver gelegenheid. II. 386. voor- waarden , waarop de erven , in dezelve , verhuurd zyn. II. 386. opzigt over dezelve. II. 389 Plattedbakhryen hier ter Stede. II. 492 Plemp (Cornelis Gysbertszeon). Zyne geleerdheid. III. 220. Byzonderheden van zyn leeven. III. 220. wat hy wegens Amfterdam .gefchreeven hebbe. Voorr. II. VI
Plemp (Vopiscus Fortunatus). Zyne ervaarenis in de Ge-
neeskunde. III. 221 Pluimer (Joan), Digter. Byzonderheden hem aangaan- de. Ili.251 Pluimgraaffcbap vernietigd. I. 647 polanen , eene der vrye Ambagten ,befchreeven. III. 72 Polder. Zie B uitenvelder-Polder, Stads-Polder enz. Police van AJJurantie. wat zy moet inhouden. III. 436. Zegel derzelve. IH. 439 Poll (Gysbert Janszoon van de). Diaken. I. 430 Poll (Herman Gysbrechtszoon van de), Raad, in 't jaar 1618 , bedankt zynde, wordt, in 't jaar 1629, in zynen voorigen rang, wederom in de Vroedfchap ontvangen. I. 507 Poll (Herman van de) legt den eerften fteen aan 't Öu- |
||||||||||||||||||||||||
|
Stad leenden. I. 14°. op wat wyze , van ouds, tot ze*
ventuig te daagen. I. 145 ------- zyn tolvry. I. 145
niet te bekommeren tuflehen de Maaze en de
|
||||||||||||||||||||||||
|
- Zype. I. 145. mogten niet met der wcon vertrekken ,
zonder hun aandeel in der Stede fchulden te voldoen. I. 161. om Stads fchulden bekommerd wordende, op Stads koften, te bevryden. I. 191. ftemmen ter ver- klaaring van een oud Privilegie. I. 196. belaft zig va'1 geweer te voorzien. I. 219. ontheeven van de fchul- den , gemaakt door de Dorpen, daar zy voorheen ge" woond hadden. I. 2*5 Poorters (gekogte), III. 142. hoe zy 't Poorterfchap ver-
krygen. III- *5f> --------- (lebwwde), III. 142. hoe zy 't Poorterfchap ver-
krygen. 111-^54
---------(gebooren), III, 142. hoe zy, voor Poorters, erkend
worden. III. 154
■-------- zyn,na eene zevenjaarige inwooning, bevoegd
tot alle ampten van Regeeringe. III- 142« mogen
Poorters-neering doen. III. 142. hebben Tolvryheid in» en ook, hier en daar, buiten Holland. III. 143. zyn nie£ vry van den Arkelfchen markttol. III. 145. k»nnen Bne-
|
||||||||||||||||||||||||
|
D W
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Y
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
R.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
549
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Brieven van Voorfchryving naar buiten 's Lands be-
komen. 111. 147. moeten, wegens misdaad, binnen 's jaars , in regten , worden aangefproken. III. 148. mogen niet gevangen gehouden worden, zo zy borg können Hellen.III. 148- konden, oudtyds, met meer dan honderd pond, boven hun lyf, verbeuren, lil. 149. hunne kinderen können in 't Weeshuis, komen. • Hl. 151. zy worden , alleen door Burgemeefteren , aangenomen. III. isó.wyze hunner aanneeminge. III- „ 154,150
Poorterschap en deszelfs Voorregten befchreeven. Iü.
141 enz.verouderde Voorregten des Poorterfchaps. III.
15". het wordt verlooren, door misdaad, lil. 159. door
verwoonin». HL i59> wanneer men, buiten de Stad
vertrekkende", zyn' Poorterfchap niet verwoont. III.
159 enz.
___________ (zevenjaarig) vereifcht in allen, die tot
Schout, Burgemeefter of Schepen verkooren worden.
III. 142, 273
Poortereffen. Byzonderheden omtrent dezelven. III. 158 Poorter-j gekend in 't neemen van Refolutien van 't Ge- regt en de Vroedfchap. I. 206 Poortmeefttren, oude naam van Burgemeefteren. III. 287 Poppen CJAC0B)» Burgemeefter. I. 481 Poppen (Jan). L 4°S Portugal (Koophandel en Scheepvaart op) befchree- ven- ** , j -ut ll' 533
Poft (groote), eene Maaltyd. Wanneer zy gegeven wor-
de. Hl- 29, 327 Poft-Cmptoir (Generaal) waar geplaatft. II. 77. m.
507
Pollenen. Derzelver oorfprong. II. 543. invoering hier
ter Stede. II. 543 enz. afftand derzelven aan de Stad. II. 545. aan 't gemeene Land. II. 545. III. 5II Poftwagen op Arnhem aangelegd. H. 5^
Poftwagen op den Haage aangelegd. II. 546. O&roi
voor den zelven vernieuwd. . II. 546 Pot (de), een Pakhuis, daar de Lutherlchen vergader-
den. 0 II. 183,184 Pottenbakkeryen hier ter Stede. II. .492
praat (Dirk Gerritszoon) wordt onthalsd. I. ^iz
Precario (Regt van). Waarvoor betaald worde. III. 39.
II. 298. is aan't Aalmoeffeniers - Huis afgedaan. II. 295,298
Predikanten. Eerften onder de Gereformeerden hier
ter Stede. I. 282, 285. waarfchuwing, om toe te zien, dat zy zig niet met de Regeering moeijen. I. 365. eenigen ftryken Burgemeefteren door, van den Predikftoel. I. 399. wat Profeflor Lyaius van hun ge- tuin. I. 399. eenigen zyn verdagt van zig te veel met de Regeering te moeijen. I. 429, 438. fmaalen op eenige Regenten van den Predikftoel. I. 430, 436. moeite met eenigen, in 1661. I. 603. t Burgerregt wordt hun gefchonken. I. 610. vermeerdering van derzelver getal alhier. 1.688,735 __________(Nederduitfcbe Gereformeerde). Derzelver
verkiezing. II. 140, ouderdom. II. 141. wedde. II.
141. dienft. II. 141. Naamlyft derzelven. II. 143 (Walfche Gereformeerde). Wyze van der- |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Prellen van Binnenlandsvaarders tot 's Lands dienft
met welke bepaalingen gefchiede. II.453 Prieflers (Roomfcbe). hoe zy aangefteld, en by de Wet-
houders der Steden aangenomen worden. Ij eI0 01Ö Prince (Samuel), Remonftrantfch Predikant, "hier " in
»et Tugthuis gezet. L 477. zyn gefprek met eenVe Groeten I 477. hy ontkomt. j. *. Prtnfengraftsfiuisje of Klap. ■ \l,iï
Prinsenhof. I. 397. befchreeven. II. 78. Wanen
omtrent het zelve gefteld. I. 604. toeleg om aldaar brand te ftigten. I 7=< Prinjenmarkt Zie Noordermarht.
Prinfen- of Scbermfibools-fluis. 11. 58
Pnvaaten. hoe zy gemaakt en gereinigd moeten wor-
fttototo (Groot-) van Vrouwe Maria. ILïd van het
Privilegien van Amsterdam (oudfte), veeltydsï'voor
geld verkreegen. I. 108,115, 128. (algemeene) be- fchreeven en verklaard. III. 1 enz. tegen dezelven mogen de hooge Geregtslioven geene Mandementen verleenen. 1. 270. III. 1. Privilegie van io7r j o, van 1291.1. 84. van 1342. I ' ^ ..-----------------(Graaflyke). beloften om geene nieuwig-
heden tegen dezelven te gedoogen. I. 218. door Kei- zer Karel den V. befnoeid. I. 219. Onderzoek naar den zin van het Privilegie raakende het ftellen van borg door een' gevangen Poorter. I. 406. het vernie- tigen derzelven ftaat niet in 't vermogen der Vroed- fchappen. I. 699. zy zyn, niet aan de Regenten ; maar aan de Steden zelven gegeven. I. 699. op ver- zoek der Steden, is 'er, nogtans, fomtyds, eenige verandering in gemaakt. I. 699. Inbreuken op de zelven, ten tyde der Graaven. I. 175. eenigen , ten tyde derSpaanfche Regeeringe, verkreegen. I. 332. Privilegien omtrent de Verbeurdverklaaring. I. 25t. Inbreuk op dezelven. I. 248. Bewaarplaats der oude Privilegiën. _ ' II. 95 ______-,-------van Deenemarke. Beveiliging in dezelven.
1.408,598
Procureurs, vanouds,door Burgemeefteren aangefteld
I. 269.' hun getal, pligt en tegenwoordige wyze v-aii
aanftelling. III. 328, 329 Proefwerfvm't Gefehlt. •> ^ »
Profejfor der Kruidkmde geeft leflen , in den Hortus Me-
dicus. II. oSJJ Profejfor der Ontleedkunde. Zyn pligt omtrent de Vroed-
vrouwen. ]T o_ Pronk (Cornelis), Tekenaar. t,,f ■>*■>
Pronk (Jan) ftigt een Hofje. m. 268
Proveniers in 't Leproozen-huis. Orde voor dezelve
II. 313. PT*, voor welken, zy daar den koft km '
nen koopen. £ KUU- Proveniers in 't S. Joris-Hof. II. ol8. h , *• 3J4
geld berekend worde. II 319. hu'n r g?ein« t II "fo Provooft of Geweldige van de Stads bezemW I l Vf
zyne aanftelling. ë $1 o* Provooften der Burger -Regementen. Hoe aangefteld. Hl!
Provooften of Dienaars van 't Aalmoezeniers-Huis. Hun
getal. ■ -- TT |
||||||||||||||||||||||||||||
|
zelver verkiezing. IL 169. derzelver dienlr. 11.169
naamen. "'^
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Prys-Courant. Orde op 't 0itgeeven derzelven.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Prediken. Orde daar op. L .*5°
|
294
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
TT *kk
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Preek fopenbaare) buiten Amfterdam,op de Rietvink. Purge gefchiedt door 't Geregt van Amfterdam 1 27/
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
I 280, 281. op de Laftaadje. I. 282. befluit van
|
Purmer tnPurm&rhnd (Veer op) befchreeven?' II.'515
Purmerende (Veer op) befchreeven. n. 515 Put (diepe), in 't Oude-Mannenhuis. Onderfcheiden
grond derzelve. II. 303 Put van zoet water, vrugteloos , ondernomen te graa-
ven. j. 74Z vggg a Ptoê
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Burgemeefteren desaangaande. I. 281,282. Ly worut
gefchorft. T . '• S°3
Preferentie. Wanneer Land of Stad dezelve niet hebbe,
boven gemeene Schuldeifchers. III. 17. in welker voe- ge toegeftaan wordt. III. 32,512 Premis van Affurantie, wanneer t« betaalen. Hl. 438 |
||||||||||||||||||||||||||||
|
E R.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
D W
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
550
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
op hunne wederkomft, toegeftaan. II. «7?
Rang der Commifl'ariflen bepaald. I. 598
Rantfoen of Wynkoop van huizen en erven,hoe groot.
III. 26, 512. wat 'er 't Aalmoefleniers-Huis van ge- niete. II. 29a Rasphuis. Zie Mannen-Tugthuis. Rasphuis (Willige). Zie nieuwe Werkhuis. Ratelwagt. wanneer eerft aangefteld. III. 183. verande- ringen, in dezelve. III. 183. haare Wagthuizen. Hl« 183. hoe zy waaleen en roepen moet. III. 183. Or- donnantie voor dezelve. III. 184. Aanftelling der Of- ficieren over dezelve. III. 184,513 Re, oudtyds , voor er gefchreeven. I. I Reaal (Jacob Laiirenszoon), Secretaris der Admiraliteit, Remonftrantfchgezind. I. 461,462. wordt van de Kerke afgefneeden. I. 465,481 Reaal (Johan Pietersz.), Raad. 1.469. lil-5°3 Reaal (Laurens Jacobszoon) bevordert de openbaa- re Preeke. I.276. zyn gedrag, te Amfterdam. I. 278,281,283,284,286,289,293,295,301. hy be- waart eene kift, waarin de Voorftanders der Gerefor- meerden hunne penningen bragten. I. 304. vlugt, met gevaar, naar Embden. I. 306. hoe hy zig, Sche- pen en Burgerkapitein zynde, gedraagt, by 't innaa- ien van Leicefter. I. 400 Reaal (Laurens), Schepen en Raad. Zyne geleerd- heid en beleid. III. 210 Reaal (Pieter), Ontvanger en Burgerkapitein. 1.534- Reaal-wagt aangenomen. I. 30a Re-ajfurantie. Wanneer gefchiede. III. 438 Rederykers te Amfterdam. I. 233 Rederykers-Kamers liierter Stede. I. 217, 242. 11.392- oude Kamer,in Liefde bloeij ende. II. 393. Brabantiche Kamers. II. 393 Reeders ftemmen tot het verfchafFen van een oorlogs- fchip aan den Koning van Deenemarke. I. 198 Reekalf (Gooffen Janszoon) yvert tegen de Herdoopers. 1. 24+
Reeroof. 7Aq Raeroof. Reformatie: Zie Hervorming. Regeering (Graaflyke). Zwakheid derzelve, van ouds.
I. 88. zy moeft naar 's Lands Regten en Couftumen gefchieden. !• 121 Regeering der Stad. buitengewoone verandering der-
zelve, in 1419. I. 144. het dreigen en fmaaden van dezelve verbooden. I. 178. nieuwe van 1578 zoekt de gemaakte verandering te doen bekragtigen, door de Staaten. I. 382. maakt eenige gunftige Keuren. I. 382. doet veele geweeken goedgunners en Leden dervoorige Regeeringe, openlyk, indaagen. I. 383. wanneer 't alleen vry fta over dezelve te klaagen aan de Staaten. I. 503. misnoegen op dezelve, in 1672. I. 628. poogingen omze te doen veranderen. I. 637. zy raadpleegt, deswege, met den Prinfe-Stad- houder. I. 638. ftelt haare ampten ter zyner be- fcheidenheid. I.639. en wordt veranderd. 1.645 enz. misnoegen over de verandering. I. 6/^7. Schets van de Regeering der Stad, in 't gemeen. III. 269. onder de Heeren vanAmftel. HL 269. onder HeerejanPer- fyn. III. 269. onder Heere Guy van Henegouwen-IIL 270. onder de Graaven van Holland. III. 271. welke veranderingen de Graaven in dezelve hebben getragt te maaken. III. 271. zyzyn, altoos, gefchied, bui- ten benadeeling der Privilegien. III. 272. veranderin- gen in dezelve, onder de Staaten van Holland. III. 272. tegenwoordige gefteldheid derzelve. III. 272. ver- eifchten in de Leden der Regeeringe. III. 273 enz* Regementen (Burger-). Derzelver getal. Il'j. 174 Regenbakken (Stads-) aangelegd. II. 390
Regenten der Godsbuizm doen eed van zig , in hunne
be»
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Put (Simon Klaaszomi) fneuvelt. I. 243
Pyl {Jan)-, Kapitein ter zee. I. 318. in gezantfchap
aan de Hanzefteden. I. 334
Pylfiecg. van waar zo genaamd. I. 23
Pyn (Auguftyn) houdt Lutherfche Vergadering ten zy- nen huize. I. 408. II. 183
Pyniging. Wanneer en hoe gefchiede. III. 313
Pypen-Markt befchreeven. II. 430
Q.
Quaakborden. wat. I. 130. verbooden. I. 130
CJuadoelen. Zie Kadoelen.
Quakers. Derzelver oorfprong en eerfte Vergaderingen.
II. 2o6. hunne tegenwoordige Vergaderplaats en ge-
meentelyk beftier. II. 207 Quakers-Eiland. Waar. III. 3
Quartieren der Stad. Zie Wyken.
Queckel (Dirk Henribzoon), Remonftrantfchgezind. I. 461
Qtiellyn(Erasrnns), Schilderftukken van hem.II. 21,23
Quesnel ( Paffebier ). Zyn verblyf, te Amfterdam. II.
1 209,210
Qidnkbard ( Jan Maurit's), Schilderftukken van hem,
in openbaare Huizen, li. 55, 252,358,264, 304, 312,
336 •> 463 ,469,47°
Qtilntink (Dirk Janszoon) veritrekt ßrederode geld. I.
304. wordt gebannen. 1.315
R. .
Raaden waren , oudtyds , geen bepaald getal van
Perfoonen. III. 349- worden op, vier en twintig gebragt. III. 350. naderhand, op zes en dertig. III. 350. byzonderheden aangaande de Raaden. III. 350. zy geeven raad, in Lands zaaken. III. 351. en in zaaken de Stad betreffende. III. 352. zy zyn gemag- tigd, om hun getal vol te maaken. I. 178. III. 352. wanneer, en, op welk eene wyze, zulks gefchiede. III. 352. eed der Raaden. III. 353, 513. hunne
byzondere Commiffien. III. 354. bepaaling omtrent derzelver namaagfehap en ouderdom. 1.273. III. 275. de vier en twintig zyn, van ouds, door de Gemeente, gekooren. I. 151. de zes en dertig, van gelyken, door den Rykdöm en Gemeente. I. 177 Raadsluiden, oude naam van Burgemeefteren. III. 286
Raamsn. waar, van ouds en tegenwoordig.1.18.II.438 |
|||||||||||||||||||||||||||
|
I. 18
III. 3
I. 18 5o» 657
II. 352 H. 58 |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Raamgraft.
Raampad. waar.
Raampoortje, aan de oude zyde.
Raampoort. tt r 4 '
Raap (Pieter Adriaanszoon) ftigt een Horje.
Raapenburger-fluis (nieuwe). |
|||||||||||||||||||||||||||
|
II. 353
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Raapen-Hofje befchreeven.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Raasdorp, eene der vrye Ambagten. Gelegenheid. III.
7*
Rade. Burgemeefteren, oudtyds, zo genaamd. III. 286 Rade betekent, fomtyds , de froedfibap , en fomtyds Burgemeefteren. _!"• 35 Rademaker (Abraham), Schilder. III. 267
Rademaker (Gerard), Schilder. III. 266. Stukken van
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
hem, op 't Stadhuis.
Raedvan Amejtelredamme, in 1306. Raeroof. Wat. I. H3; RafaSliemeefters van de Tabak, hun pligt. Rafineerbuis der Salpeter (Stads-). Rak-in of Ruck-in, nu Rok-in. Rang der zes groote Sreden bepaald.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
II. 13
III. 349
III. 152
II. 484
II. 46
I. 29
I. 194
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
____. onder de Wethouders geregeld. II. 277. aan zulken,
die een duurzaam ampt buiten de Stad gaan bekleeden,
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||||||||
|
D W
|
|||||||||||||||||||||||
|
E
|
|||||||||||||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||||||||||||
|
R.
|
|||||||||||||||||||||||
|
551
|
|||||||||||||||||||||||
|
beftieringe, getrouwelyk, te kwyten. III. 248
Regt (Jan de). Zyne Digtftukjes. Hl. 254
Regters (Tibout), Schilderftukken van hem, in open-
baare huizen. II. 289, 31a, 381,385,463
Regtsoefening. Naar welken regel, in Amfterdam ge-
fchiedt. I. 127
Regtspleeging (wyze van) in Crimineele zaaken. III.
312 enz. 506. in Civile zaaken. III. 318 enz.
Eifch by monde te doen, in zaaken, niet boven tien
pond beloopende. I. 249
Reguliersdyk. H« 5*
Reguliers-Hof. 't geboomte aldaar uitgerooid. I. 326.
tot eene herberg verhuurd. II. 52
Reguliers-Klcofter. Stigting en Hiftorie. I. 13. II. 51.
Vredehandeling in hetzelve. 1.185. het brandt af. I.
229
Reguliers-markt. Zie Botermarkt.
Reguliers-Poorten. I. 15,18.II. 51,52.nieuwe houten.
I.43. fteenen. 1-47 Reguliers-toldeuren. * D- 58
Reguliers-Tooren. Oudheid en gedaante. II. 51 enz.
Reigersberg(Nicolaas van), Raadsheer ïndenHoo-
gen Raade. Zyn brief. I. 493. hy raakt daarover in eenige moeite. 1.494. ander ichrift van hem. I. 516 Reigersbofcb. Gelegenheid. III. 63. door Amftel aan
Holland afgedaan. I. 85, 87, 92. Reigers uit het zelve geleverd. I. 133 Reigersbroek ter Ouder-Anfiel. I. 113
Reinst (Lambert), Burgemeefter en Raad. I. 609,
613, neemt zyne nagtruft, op't Stadhuis. I. 635 Rekenkamer. Wanneer opgeregt. 111. 395. zy heeft
den ontvangft der Confignatie-penningen. III. 396. van den dubbelen honderdften penning van eenige amp- ten. III. 396. van den Excyns op de Rytuigen. III. 396. Amptenaarsjter Rekenkamer. III. 396,513 Rekenmeesteren. Hun getal en pligt. III. 395
Rembrand van Ryn, Schilder. III. 259. Stukken van
hem. H- 26 Remonflranten. Oorfprong deezes naams. I. 428. yver
tegen hen, hier ter Stede. I. 429. zy houden hier afgezonderde Vergaderingen. I. 461, 462. eeneder- zelven geftoord, en 't huis geplonderd. I. 462. nog eene andere, insgelyks. I. 490. fchimpfchriften te- gen hen. I. 463. Keur tegen hun prediken. I. 465. zy verzoeken, vergeefs, om vryeGodsdienftoefening. I. 466, 473 •> 497- gaan voort, met het houden van heimelyke Vergaderingen. I. 473, 478, 483. inkomften hunner Gemeenten. I.481. Verzoekfchrift tegen hen. I. 495- naamen van veelen hunner goed- gunneren. I. 497 enz. zy ftigten eene nieuwe Predik- plaats. I. 5^4' en Kweekfchool. I. 524. men be- fluit hier, de Plakaaten tegen hen uit te voeren. I. 524. de Noordhollandfche Sinode zoekt hunne Kweek- fchool te doen weeren. I. 588 Remonflranten-KerL Stigting en gelegenheid. II. 188.
Kerkbeftier. II. 188. Seminarium of Kweekfchool. II. 190
Rendorp (Herman), aanzienlyk Burger alhier. I. 462
Rendorp (Joas). I. 420
Rendorp (Mr. Pieter) , Burgemeefter der Stad, maakt
een ontwerp van een nieuw Oude-Mannen- en Vrou- wen-Huis. II. 303. helpt de Molens der Diemer- meer verbeteren. III. 92 Rendevous. Zie Loopplaatfen.
Renten. De Stad heeft Oclroi, om geld op renten te
ligten. . III. 21 Rentiers bewilligen in 't uitftellen der aflofïïnge van ee-
nige renten. I. 197 Replickerweerde. I. 87
UI, STUK.
|
|||||||||||||||||||||||
|
Repreßntatie, in 't erven ingevoerd. III. aa
Resolutieboeken der F'roedfcbap. Wanneer zy aanvangen.
JSoorr. xiii
Reyerszoon ( Bouwen), Luitenant over twee honderd Burgers. I. 293. Kapitein ter zee. 1.318 Reyerszoon (Claas) tot middelaar verkooren. 1.285,
302. gebannen.I. 316. wordt Raad, in 1578. 1. 370 Reyerszoon (Pieter) wordt gebannen. I. 317 Riek ( Cornelis Willemszoon van) , Schepen en
Raad, in 1578. I. 369,370 Riet-vink, waar. I. 280
Rioolen verbooden. I. 6bg
Rifico of, gevaar van Aflurantie. Wanneer begint en
eindigt. III. 437 RoDiNG (Pieter) wordt Thefaurier en Commiflaris
van Huwelykfche Zaaken, in 1578. I. 370 Roede van Jufiitie befchreeven. III. 316. Gebruik der
zelve, by de Eigenpanding. III, 2q Roei- en Steigerschuitenvoerders-Gilde befchree-
ven. II. 473 Roelandsbeelden. II. 414. Zie Steenen-Roeland. Roelofszoon ( Egbert ) ftaat de zaak der Gerefor- meerden voor. I. 478. wordt voor Burgemeefteren ontbooden. I. 283, 284, 286. en tot middelaar ge- kooren. I. 302. vermaaning hem te Hamburg ge- daan. I. 365. hy wordt Raad en Commiflaris van Huwelykfche Zaaken, in 1578.1. 370, 382. Burge- meefter. I. 399 Roeper (Stads). II. 430 Roeters (Hendrik), Schout, ftigt een Hofje. II. 353 Roeters-Hofje befchreeven. II. 353 Rogh (Cornelis) , Raad. I. 631 Rogman (Roeland), Schilder. III. 259 Rokin. Legplaatfen der fchuiten aldaar veranderd. I.404 Rokken. Zie Tabbaarden. Rol (ordinaris). UI. 323 — (geprivilegeerde). III. 323
— (extraordinaris). Hl. 323
— (Beneficie-). III. 323
— (Impofi-). 111.3^3
— (Schouten-) III. 324.
—— (Keur-). III. 324:
— (kleine). III. 324.
Rollen voor Schepenen, hoe gehouden worden. III. 3*5 »513
RoMENYBOOT ( Cornelis ) wordt Schepen en Raad, in 1578. i*L 369,37o Rommelbaven. II. 65
Ronde der Burgeren, by nagt. III. 176
Rondeel. I. 18. aan den Amftel, was oudtyds de woo-
ning van den Stads Artillery- of Busmeefter. II. 49 Ronde Hoep befchreeven. III. 63 Roode brug. I. 18, 33. waar, van ouds,gelegen neb-
be. II, 7a Roodenburg (tloris) fchroomt, het Verbond der Edelen te tekenen. 1.295. eet een handfchrift in 't lyf, uit vrees voor den Spanjaard. I. 295. waarfchuwt Thenefle. I. 296
Roodenburg (Herman) tot middelaar verkooren. I.
285, 302. verftrekt Brederode geld. J. 3°4- wordt
Hopman over een vendel Stads Knegten. 1.364. wordt
|
|||||||||||||||||||||||
|
Raad, in 1578. J.
|
\7°
|
||||||||||||||||||||||
|
Roodenburg (Herman Betfen)- zyne ontmoeting met
Burgemeefter Boom. I. 401
Roodenburg (Jan Betbszoon) tot middelaar verkooren.
^ , *• 2855302. Roodeur. Oorfprong deezer benaaminge. II. 96
Rooimeeflers. Hun getal en Pugt' III. 40
Roomj'cbe Kerken ia Nieuwer -Amftel. UI- 54, 57. m
Hhhh Ou-
|
|||||||||||||||||||||||
|
D W
|
|||||||||||||||
|
E R.
|
|||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||||
|
552
|
|||||||||||||||
|
Ruifcb (Jacob). I. 150. wordt Schout. L J51
Rui/eb Pool (Rachel), Schilderes. III. 265
Ruitenburg ('t Huis). Waar het geftaan hebbe. III« 2.9
Aant. (1)
Ruiter (Michiel Adrmanszoon de), Luitenant-Ad- miraal. Geweldige oploop voor zyn huis , hier ter Stede. I. 639 enz. hy loopt aldaar gevaar zyns lee- vens. I. 641. fterft, en wordt, in de Nieuwe Kerke, begraaven. I. 660. zyne Grafftede aldaar befehreeven. II. 114. verdere byzonderheden van zyn leeven e«1 krygsbedryven. III. 212 enz. Ruitergeld-. I. 186
Ruiterwagt wordt afgedankt. I. 584. oudfte aanftelling
derzelve. III. 181. haar dienft , voormaals en tegen- woordig. UI. 181 Ruitery (vrywillige) afgedankt. I.Ó57 Rufe (Hendrik) , buitengewoon Ingenieur, I. 597 Ruffifcbe of Griekfcbe Kerk befehreeven. IL 218 Rufienburger- of Ruß- en Werks-Pad. waar. III. 4 Ruter of Ruiter betekendejoudtyds zo wel icmant, die te voetj, als die te paarde diende. I. .180, 181. III. 181 Aant.
Ry (Pieter Dankertsz. de), Schilder. III. 259 Ryckdom. De Vroedfchap, oudtyds zo genaamd. III«
349. Zie Rykdom.
Ryden langs enge of belemmerde Wegen. Keuren daar« omtrent. II. 475. om te trouwen. Van het zelve, wordt zeker regt aan 't Aalmoefleniers-Huis betaald. II. 29S
Ryk (Cornelis de) , Regent van S.Pieters Gafthuis.1.2S
Ryk (Jacob Simonszoon de) vlugt uit de Stad, en zet
zig te Dantzig neder. I. 313. helpt Briele inneemen«
I. 323. doet Veere omflaan. I. 323. wordt gevaö"
gen. I. 333. hardheid zyner hegtenis. 1. 334. W
wordt geflaakt. I. 334. bevordert het ontl'lag van
Aldegonde en anderen. 1. 334
Rykdom der Stad bewilligt in de verhooging van den
Bier-excyos. 1.187. en in andere belaftiugen. I.iPS«
Zie Ryckdom.
Rvn (Rembrand van), Schilder. II.'26. III« 259
Rynland(Hoogbeemraadfchap van) ftaat een'gedeelte van
deszelfs regtsgebied af aan de Stad. I« 47
Rypen-Hofje befehreeven. II. 357
Ryfcboolen befehreeven. H, ^Qy
Ryzenboqfd, waar. 1. 4^ 4J6~
Ryzer (Amel Janszoon) wordt pnthalsd. J, 138
S.
Saaibäl befehreeven. II. 42, 43
Saaiverweryen, hier ter Stede. 11.44*
Salade- of Groente-tuinen in den Slooter-Ban. Voetpad
derwaards. JI[. yo Salpeterbuis (Stads). II. 46. waar, van ouds. I. 43
Salpeterrafineerderyen hier ter Stede. \\. 489 Sandceus (Maximilianus). Zyne geleerdheid. III. 22*
Sandelyn (Adriaan), Penfionaris. I. 307 Sauden (Gerrit ten) ftjgt een Hofje. II. 362
Sandrart (Jacob), Schilder. IU. *59
Sandrart (Joachim), Schilderftukken van hem. #■ *9
Santflraat. van waar, zo genaamd. D« -l3r Sapma (Dominicus), Remonftrantfch Predikant, tragt
twee anderen uit het Tugthuis te verloffen. *• .478. raakt zelf in hegtenis. I. 478. ontkomt 'er uit, I. 479. helpt twee zyner medebroederen uit het Tugt- huis. I. 479 Sartorius (Joannes). Zyne geleerdheid en fchrifte-Q- III. 198.hy geeft hier leflen in 'tHebreeuwich. \l.s7°- III. 198
Satisfaftie of Voldoening aan Amfterdam. Planung
daar-
|
|||||||||||||||
|
Ouder-Amftel. III. 61, 63. in den Diemer-Ban. III. 65.
in den Osdorper-Ban. III. 71. te Emmeloord. IIL 86
Roomßbgezinden oefenen, hier, hunnen Godsdienft,
heimelyk, in 1578. I. 381. 't wordt hun verbooden.
I. 386. Plakaat der Staaten tegen hen wordt, hier ,
niet afgekondigd. I. 404. oproerige Vergaderingen, onder deki'el van oefening van der Roomfchgezinden Godsdienft, verbooden. I. 4°5« de Stad maakt zwaa- righeid in het vernieuwen der Plakaaten tegen dezel- ven. I. 531. haar befluit, op de nadere klagten over derzelver aanwas. I. 543. handeling alhier, omtrent hen. I.588. ongegrond gerügt van een'opftand onder dezelven. I. 740. zy bekomen, na de verandering , allengskens, vrye Godsdienftoefening. II. 207. oor- fprong der gefchillen onder dezelven. II. 208. op wat voet, hunne Priefters hier worden toegelaaten. II. cio. getal hunner Kerken. II. 210. twee van
Minderbroeders, Mozes en A'dron en 't Boompje. II. 210. III. 509. twee van Domïnikaanen,'t Stadhuis van Hoorn, en by den Jan-Rooden-Poorts-Tooren. II. au. eene van Karmeliten. II. au. eene van Au- guftynen. II. 212. negen van Weereldsbeeren; eene op 't Begynbof. II. 212. eene op dm Nimwe-zyds- Poorburgwal, by 't Spuy. II. 213. de Poflboorn. II. 213. eene in de Heintjeboeks-fieeg. II. 213. de Pape- gaai. II. 213. de Pool, II. 213. III.500. 'tVrede- Duifje. II. 214. enne in't Maagdenhuis. II. 214. en eene op bet Kuipers-Pad. II. 214. zeven van zogenaam- de Janfeniflen: eene op de Browwersgraft. II. 215. de drie ßontekraaijen, II. 215. eene in de Finkenjlraat. II. 215. de Paauw. II. 215. de Ojevaar. II. 215. eene in 't Jongens Weeshuis. II. 215. eene op den Nieuwe- zyds-jigterburgyaal. II. 215. hoe derzelver Priefters worden aangefteld. II. 216. hun onderhoud. II. 217. en uitdeelingen aan de armen, onder derzelver opzigt. II. 217. bedienden hunner Kerken. II, 217 Roomfchgezinden-Weesbuizen. Maagdenhuis. Stigtingen
hertimmering. II. 345. gelegenheid. II. 345. be- ftiering. II. 346. getal der kinderen. II. 346. Jon- gens-Huis. Stigting en gelegenheid. II. 346. beftie- ring. II. 347. getal der kinderen. II. 348 Roomfcb - Katholyke - Ouden -Armen - Comptoir.Qpregüng.
II. 344. befchryving. II. 344. uitdeeling van het zel- ve. II. 217 Roopaal, grensfeheiding van Nieuwer-Amftel en Tarnen. UI. 57
Rooyen. Keuren op het zelve. III. 38, 39 Roozen-Hojje befehreeven. II. 360
Rosmolens, tot loozinge van 't vuile water, opgeregt.
I. 660
RoJJen (Splinter van). I. 19 Rotgans (Lucas). Zyn leeven en v/erken. III. 252
Rottekruid mag, door geen' Apotheeker, verkogt wor-
den. s II. 382 Rotterdam-(Veer op) befehreeven. 11,496,515 Roveniüs (Pbilippus), Apoftolifch Vicaris, verdeelt Äm- fterdam in drie Statiën. II. 208 Rubbens (Petrus Paulus) , Schilderftukken van hem. II. 22
Rugenwalde, Verdrag van Koophandel met die Stad. Ruikbaver (ATicolaas) neemt beftelling te water van den
Prinfe van Oranje. -I. 318. zyn fchip loopt gevaar. I. 320. hy helpt Briele inneemen. I. 323. wordt ge- bannen. I. 324. neemt Boflu gevangen. I, 331 Ruyfcb Heymanszoon (Dirk), Burgemeefter, fterft. I. 212
Ruysch (FredRik), Profeflor der Ontleed- en Heel- kunde. Byzonderheden van zyn leeveja en fchriften. DJ. 240
|
|||||||||||||||
|
B
|
A D
|
||||||||||||||||
|
W
|
E R.
|
||||||||||||||||
|
553
|
|||||||||||||||||
|
daarover. I. 350enz. 357enz. Verdrag, deswege ge-
ilooten. I. 360. Inhoud van het zelve. I. 360 enz. 't wordt bekragtigd en beëedigd. I. 363. en gedeel- telyk uitgevoerd. I. 364. Aanmerkingen over het- |
|||||||||||||||||
|
Scbtpe. Ter goeder fibepe % wat. 1.12. III. r
Schepels ( Ttgen Wüitm) koopt de Volders huizen toe
armen wooningen. II. 269 Schepen. Waar, oudtyds, te Amfterdam, getimmerd
werden. II. 504 Schepenen, twee eifchten alleen, of nevens den Schout,
vanouds, vrede. I. 109. werden naar Haarlem ge- weezen, om vonnis te naaien. I. 109, ui. plagten, in de boeten te deelen. I. iii. men mögt niet aan hunnen eed fpreeken. I. 109, in. de Stad verkrygc eene Handveft, om Schepenen te mogen benoemen. L 151. nadere orde daarop. I. 177- ongeregeldheid in t aanblyven van Schepenen. I. 268. de Stad wordt beveiligd in 't regt van benoeminge derzelven. I. 268. zyzyn, iomtyds, door de Raaden van denHove, gekooren. I. 268. ontwerp om twee banken derzel- ven aan te Hellen. I. 269. twee derzelven moeten de gevangenen ondervraagen, en de Vierfchaar waarnee- men. I. 269. hun getal word* van zeven op ne°en gebragt. I. 269. bepaaling omtrent derzelver ouder- dom. I. 273. Octroi tot het verkiezen van twee Pre- sidenten derzelven. 1.390. ander van 1650, op het ver- kiezen van Schepenen. I. 572. zy worden erkend voor bevoegde Regters, in geval van Purge. I. 622. ver- fchil over 't verzenden van de Nominatie derzelven. I. 698 enz. hoe na zy eikanderen beftaan mogen. III.274,276.hoe,en door wie,zy, oulings, gefteld werden. III. 307, 513. veranderingen, in den tyd hunner verkiezinge. III. 307. Tegenwoordige benoe- ming van veertien Perfoonen tot Schepenen. III. 308. Verkiezing van zeven Schepenen, door den Stadhou- der. III. 309. ontflag der afgaanden , en beëediging der aankomenden. III. 309. Verkiezing van twee Pre- . fidenten van Schepenen. III. 310. vervulling der plaat-
fe van eenen Prefident, die, binnen 's jaars, overlydt. III. 311. Schepenen-Commiffariffen over de gefchil- len de gemeens middelen betreffende. III. 311. be- fchryving van 't arapt van Schepenen, in 't fpreeken van regt in Crimineele en Civile zaaken. III. 312 enz. 318 enz. zaaken, op welken zy geen regt doen. III. 325- hunne Vacantien. III. 325. zy verkenen appoin- tementen op veelerlei Requ'efien. III. 326. voor hun worden Borgtogten, Kwytfcheldingen, Kuftingen en Schepenen-Kenniflen verleeden. III. 326. zy fchatten vafte goederen. III. 326. leggen vrede, tuffchen twee ingezetenen. III. 326. helpen keuren maaken. III. 327. ook1 Procureurs en Norari/Ten. III. 3^. verdee- ling van hun werk. III. 327. zy können niet langer tuigen, dan eenjaar na dat zy afgegaan zyn. III. 326. of zy, binnen 's jaars , om goede redenen, verlat- ten können worden. III. 326 Schepenen-KenniJJen en eenige Schepenen-VonniJJen heb-
ben regt van parate Executie; III. 33. verjaaren niet. III. 34
Schepenen van Amjterveen mogten, van ouds door den
Ambagtsheer, gefet en orafet worden. III. 53 Scbsrmfcbool befchreeven. II. 408. het oude tot eene
nieuwe Waaien-Kerk verbouwd. I. 690 Scbermfcboolsfluis. II. 58
Scberpbier is geen Impoft 0f Excyns onderhevig. II.
4?8 ,479
Schiedam (Veer op) befchreeven- II. 515 Scbiet-Collegis in de Kloveniers-Doele befchreeven. III.
169
Scbiet-Doele. II. j$ Schieten naar 't wit en "aar ^e Papegaai, oudtyds, in
gebruik. IJL 166
Schietgeweer. Soorten daarvan. 1.159
Scbietfchuiten op Utrecht. II. 508
Schilders te Amfterdam,in de zeftiende eeuwe.Til.207.
Hhhh a In
|
|||||||||||||||||
|
zelve. I. 364. afftand daarvan. 1.386 enz.
Scafferie (der Stede)™ de Stads Timmefwerf. 1.22. II. 45
Scarpetynen mit Cainers. I. 181. Serpentynen. I. 1S5 Scepe (ter goeder). Verklaaring deezerfpreekwyze. 1.12. III. 1
Schaal. Zie Colleäanten. Schoep (Albert), Koopvaardyfchipper. Zyne dapperheid.
I. 736
Schoep (Dirk), Secretaris. I. 639. Zyn beleid in Staats- banken. UI- ai9 Schaep <T>r. Gerard), Burgemeefter. . ü- 5 Schaep (Gerrit Jacobszoon) wordt Raad, 111 1570. I. 370
Schaep ( Magteld) maakt eene jaarlykfche rente aan t krankzinnigen-Huis: H« 3 Schaep Pieterszoon (Gerard), Scnepen en Raad.
Zyne leevensbyzonderheden. 111. 224. geleerdheid. III. 224. ny trekt in gezantfchap naar Engeland. I. 549 Schaep (Pieter Jacobszoon) waarfchouwt Theneffe te- gen eene voorgenomen' werving. I. 296. wordt ge- bannen. I. 315 Schaep (Pieter) , Raad. I. 627. legt den eerften fteen aan 't Stadhuis. II. 5 Schaapen, of onvermogende Koopers , in openbaare Veilingen. Hoe zy gehandeld worden. III. 25. en waar in het Tugthuis geplaatft. II. 254. Schaavenborger-Pad. waar. III. 4, Scbaapenmarkt befchreeven. II. 422 Scbaapenveld, waar van ouds. I. 3Iï 2I4. Schaatsen-, Leesten- ra Klompenmaakers-Gilde befchreeven. II. 470 Schadeloosstelling heeft plaats omtrent Regenten, die om der Stede dienft nadeel lyden. HL 279. aan een' Penfionaris beloofd. I. 221 Schagen ('t Huis te), met hulp der Amfterdammeren, gewonnen. I. 179 Scbager-Laan. waar. III. 4 Schans (oude) voor de Laftaadje. I. 42. wordt betim- merd. I. 42 Schatbrief. Wat. III. 31 Scbeepskinderen. L x-„ ScHEEPSTiMMERMANS- en Mastenmaakers-Gh.de be- fchreeven. IX 460 ScHEEPSTlMMERWERF ( AdMIRALITEITS o/LaNDs-)
befchreeven. II. 81
M.—\-----_------ (Oostindisciie). IJ. 84
Scheepvaart (buitenlandsche) befchreeven. II.
523 enz. eerfte beginfels derzelve. IL 523. van en naar Amfterdam, vry verklaard. I. 132, 138. hoe, vanouds, door Amfterdam, beveiligd. I. 158. fterk uitgebreid, op 't einde der zeftiende, en in 't begin der zeventiende ceinve. 1.407,407,408,416', 418. de Koopluiden verzoeken, in 1641, om befcherming Voor dezelve. I. 540. fchade, door de Franfcben, aan dezelve toegebragt. I. 548. door de Engelfchen. I. 595
Schelling (Tydeman Hendrik Dirksz. van der)tot Schout aangefteld. I. 143 Schellinger (Bernard), Raad. I. 562
Schellink (Hendrik Koemam van der) begiftigt het Min-
derbroeders Kloofter. I. 24 Schellinks (Willem), Schilder. III. 261 Schelppad. waar. ' III. 4 Scbeltius (Nicolaas), Predikant alhier. I. 285, 291. vlugt en fterft. I- 3°4 Schelvifcbboofd , aan de Volewyk. IIL83 |
|||||||||||||||||
|
D W
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
554
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
des Schouwburgs. II. 403. Viering van deszelfs
eeuwgetyde , in 't jaar 1738.1. 742. ïf. 405
Scbreijers-Tooren. I- 17, 44. Gelegenheid, naamsreden
en gebruik. Jl. 54
Scbreybouck. j, 253
Scbryfambagt of Secretarisfcbap aan de Stad gelaaten.
o 1 ra in t I. «o, 115. III. 493
Scbryfflers aan de Greenmarkten. haar werk. JX 426
Scbrynwerkers. Wanneer zy gezaagd hout, van buiten de Vryheid, ontbieden mogen. n, 463 Scbuitenmaakers-iaerf (Stads-). II. 45. tjl 506
Schuiten voerders- Zie Roei-, Steiger- en VloT-
schuitenvoerders-Gilde.
Schuitgen o/Schuit (Maarten Simonszoon) wordt Raad, in 1578. j. 369 Schutten. Orde daarop. II. 61,6a
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in de zeventiende en agttiende eeuwe. III. 258
Schilderkonfl {Broederfcbap der), hier opgeregt. I. 591
Schimpfchriften tegen de llegeering veroordeeld. 1.539. in 1661 verbooden. I. 603. tegen de Regeering, in
167a. I. 637,643,644. verbooden, in 1730. I.739
Schinkel (Water de). Waar. III. 54 Schip. Het agterfte gedeelte daarvan, hier , binnens-
dyks, in den grond, gevonden. II. 48
Schipmeeter (Stads"). Zyn werk. III- 15
Schippers (vreerade binnenslandsvaarende)mogen hier,
niet in alle gevallen, laaden. II.453■>455
Schippers-beuTs. waar. , _ II. 70
Schoenmaakers waren, voormaals , ook Looijers, II.
456. Zie Huidenkoopers-, Looijers-en Schoenmaa-
KERS-GlLDE.
Schoenmaakers- (Oude) en Schoenlappers-Gilde
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 457
84 enz. I.236 II. 421 II. 378 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
befchreeven.
Scbokland (Eiland). Gelegenheid. II, Scbol (Tsbrand Dirksxaon), Priefter, verbrand
Scbol- en Scbarrenmarkt. Scholarchen der Latynsche Schoole. |
Schutters (oude) timmeren eene Galeote. I. 199. rtaan
de Excynzen af. 1. 200 Schutters-eed. III. 175. verklaaring van denzelven. III.
176
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Scbuttery. hoe zy, van ouds, in 's Graaven Heirvaart
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
School (Doorlugtige). Zie Doorlugtige School.
Scbool der Stad, oudfte. I. 12 School (Latynsche) waar, van ouds. I. 24. 't ver-
val in dezelve herfteld. I. 690. Zie Latynsche School. Scboolambagt aan de Stad gelaaten. I. 110, 115 Schooien der Neder duitfcbe Gereformeerde Diaconie. II. 154
Schoolen (Stads). Zie Stads Schoolen. Scboonen in Z'weeden. Voorregten aldaar aan Amfterdam toegeftaan. I. 1*4. de Stad ftelde 'er jaarlyks een' voogd. I. 126 Schot (Graaflyk) befchreeven. I. 106
Schotland (Koophandel en Scheepvaart op) befchree-
ven. II. 531 Scboude, JTchuld], I. 110 Schout-ambagt of Schout-ampt , wanneer, voor 't eerft, aan de Stad verpand. I. 158. wanneer vervol- gens. 1.212,272.111.280.hoe veel het,oudtyds, aan den Graave opbragt. I. 158 Schout , fomtyds , door den Baljuw van Amftelland, aangefteld. I. in. III. 280.00k, van ouds, door den Graave zelven. 1.143. III. 280. hy mag alle breuken beregten, zonder iemants toezeggen. I. 139. Bete- kenis van het woord Schout. III. 279. Befchryving van zyn ampt. III. 281. hoe hy, oudtyds, en tegen- woordig aangefteld wordt. III. 280. zyn eed. III. 282. enlntbruétien. IN. 282. Dienaars.III. 282,513. Uitgeftrektheid zyner Jurisdictie. III. 283. omtrent de namaagfchap tuflchen hem en Burgemeefteren, is gee- 11ebepaaling. lil. 276. hoe na men oordeelt, dat hy en Schepenen eikanderen niet behooren te beftaan. III. 276. hy eifchte, van ouds, nevens twee Schepe- nen, vrede. I. 109. hy en Schepenen beregten alles wat |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
uittrok. I. 108. zy koopt eenige veroverde haakbuflen
van de Stad. I. 213 Scbuttery (oude) te niet gedaan. I. 220. III. 164
Schuttery (tegenwoordige). Sommigen beweeren,
dat zy regt heeft tot het verzetten der Wethouder- fchap. I. 495,505. III. 167. eenigen uit de fchuttery worden ontfchutterd. I. 502. zy doet haaren eed, op nieuws. I. 505. orde op de Loopplaatfen en het optrekken derzelve. I. 719 enz. Zie voorts op Bur- ger-Compagnien. Scbutteryen (drie oude). Oorfprong en oudheid derzel- ven. III. 164. oude Schuttery. Hl. 164. Voetboogs-of jongeSchuttery. III. 164. Kloveniers-Schuttery. III.164. Leden der drie Schutteryen. III. 165. hunne kleeding. III. 165. wapenen. III. 165. dienft. IIÏ. 165. oefening in 't fchieten. III. 166.voorregten. III. 166. onderzoek, of zy ooit regt gehad hebben tot het beftellen der We£" houderfchap.III. i67.Egtberigtvan haar gedrag,in'11 jaar 1578. III. 167. haare af hangkelykheid van Burge- meefteren en van 't Geregt. III. 168. zy waren, van ouds, onderfcheiden van de Burgervendelen. I. 385« worden met dezelven vereenigd. I.386. III.168. misver- ftand, omtrent het gebruik haarerinkomften.III.179. hoefuagderzelven, in geval van onraad. I. 184. zy haalden, van ouds, de Vorften in. I. 187, 195. wa- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ren verpligt, lange meflen te draagen. I. 191krygen een Oftroi van Keizer Karel.
|
ver-
I. S20
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Scouixen of monftering aangekondigd.
Scryfcamer d. i. Secretary. I. 213. |
I.
III.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
183
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
493
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Secreeten. Zie Privaaten.
Secretarijfen (Stads), oudften. III. 493. Hun getal. III.
493. Aanftelling. III. 494. Inftruclie. III. 494. Ver- deeling van 't werk onder hen. III. 494 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
binnen de Vryheid voorvalt.
Schouten der Stad (oude). I. 9. III. om 'er twee aan te ftellen.
Schout van de Plantaadje. IU. 279. zyne Schout van de Voleivyk.
Scboutiflen en Meefler Henrik Dirkiflen.
Amfterdam.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I
280.
|
Secretarieën van Burgemeefleren.Hun getal. III. 296,494
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
109,113
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ontwerp
I. 269 Inftruftie. III. 279 III. 84 |
Secretaris van de Weeskamer. III. 379, 494. tweede.
UI- 379
Secretaris der Kamer van Hwwelykfcbe zaakenen Injurien.
Zyn pligt. III. 427 494
Secretaris der AJfur antiekamer. Jjj# 44o
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
partyfchap te Secretaris van de defolaate Boedels-Kamer. JJj* 464
I. 272 Secretaris van de Kamer van Zeezaaken, jjt, 455
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 391,398. ftigting,m-
533. II. 398. veranderin- Keuren op den Schouw- !I. 400. Regenten-Kamer. 401. Tooneel. II. 402. Tooneelfchevmen. II. 402. Konftwerktuigen. II. 403. kleederen. II. 403, Tegenwoordige beftiering |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Secretaris van den Schout. Zyn Ampt. jij, 283
Sem (Sieuwert Pietersz.) I. 408. ftigt een Hofje. II. 361
Sendeboden. 1. I4i
Senguerdius (Arnoldus). Byzonderheden van zyn lee-
ven. * UI. 231
Serjanten der Burger - Compagnien. Hoe zy aangefteld
worden. III. 174, i78
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sc
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■ ' &r?
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W
|
E R.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
D
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
555
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Seri'anten der Ratelwagt. Hunne aanftelliug. III. 184
Servitiegeld der Bezettinge afgefchaft. III. 185 Seiïreté de Corps. Zit Lyfsveiligbeid.
Séwel (Willem). Byzonderheden van zyn leeven en fchriften. Hl. 234 Sille (Nicufius de), Penfionaris. Byzonderheden hem
betreffende. III- 209 Silo (Adam), Schilder. III. 266
Simon-Ryken Pad. H- 42*
Simonszoon Appelman (Balthazar) wordt Sche-
pen en Raad, in 1578. I- .369, 37° Simonszoon (Claas) van Heemskerk wordt Raad, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
S. Maria-Magdalena-Kloofier. waar. I.
|
19
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
S, Nicolaas, Biflchop van Myra. Byzonderheden hem
aangaande. II. SyAant. de Oude Kerk wordt hem toegewyd. II. 89 S. Nicolaas-Gaflbuis. II. 3^
S. Nicolaas-Gilde, welk. II. 436,455
S. Nicolaas-Parocbie. II gp
S. Nicolaas - tooren. I. 18. overblyffeï van den zelven.-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
44
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
S. Olof* Zyne Hiftorie. II. 124. hem wordt eene Ka-
pel toegewyd. II. 124. de Buitenlandsvaarders aan. de oude zyde bezaten een beeld van deezen Heilige. II. 95
S. Olofs-KapeL i. i9,r88. wanneer geftigt. II. 421. Zie
Nieuwe-zyds-Kapel.
S. Olofs-Poort. I. 15, 17, l8, 203} 211. Wanneer de Kerkzyde-, Kerkflraats- of Warmoesflraatj-Poort dee- zen naam verkreegen hebbe. . U. I24' S. Paulus-Broeders-Kloofter Eenigen verlaaten het zel- ve. I. 153. keeren derwaards weder. j. 'Zg& S. Pieters-Gaftbuis. Waar van ouds. I. 19 S. Pieters-Gilde. II. 242 S. Pieters- of Vischverkoopers- en Vischverkoop- sters-Gilde befchreeven. II. 433- S. Pieters-Gilde-fcbuit. II. 434 S. Pieters-Kapel of Kerk in Gansoort is de oudfte Kerk- der Stad niet. I 19, 226. II. 89 S. Pieters-Kerkhof. I. 19 S. Pieters-Tooren. I, jg S. Rocbus-Gilde, welk. II.'443 £. Sebaftiaans-Toorent I. 19 S. Urfula's Kloofler. waar. 1.25. verbouwd tot een Spin- huis. II. 257 S. Victors-Gildê. Zie Koorenmolenaars -Gilde. Six (Joan) , Burgemeefter. Zyne Digtkundige werken. III. 248
Six (Joan), Heer van Hillegom en Vromade, Burge- meefter. I« 74t- Six van Cbandelier (Joan). Byzonderheden van zyn lee- ven en Werken. III. 249 Slaaperdyk. Overeenkomft van den jaare 1626, wegens 't leggen van denzelven. I. 489. nadere overeen-, komft op deszelfs hoogte.' I. 599. kwalyk gehouden» I. 609. zorg voor 't houden van den zelven op de bepaalde hoogte. 111.109 Slacboort. I. 252 Slagturven mag, binnen eene myl om de Stad,.niet ge- fchieden. I. 201. bezuiden Amfterveen vefboöden. I. 730. in de Anibagtsheerlykheid van Slooten enz* Verfchil wegens *t regtsgebied over 't fchenden van 's Lands Plakaaten, daarop gemaakt. I. 707. in de Ambagtsheerlykheden der Stad verbooden. I. 596. Zie voorts op Veenery. Slatius (Henrik), gewezen Predikant te Bleiswyk , heeft de hand in een' aanflag tegen 't leeVen van Prinfe Maurits. I. 484. wordt gevat. I. 484 Sleepers-Gilde befchreeven. II. 475 Siegt (Simon) , Kapellaan der Oude Kerke. I« 284 Sleutels van de Poorten en Boomen der Stad. Orde op 't bewaarën derzelven. 1.636 Slachter (Water de). Gelegenheid. III. 69 Sloopers van fchepeii behooren onder het Scheepstim- mermans-Gilde. III. ^to Slooten , Slooterdyk , Osdorp , de Geer en Vrye Ambagten (Anibagtsheerlykheid van) door de Stad gekogt. I. 227. befchreeven- HL 67 enz. Grootteen getal van huizen. III. 72- Regtbanken. III. 73, 51a Slooten (het Dorp") befchreeven. III. 69. oud verfchil , met Anlfterdam. !• io5« Veer op hetzelve befchree- ven. II. 515 Iiü . ■. j$<m |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 370
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in 1578
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Simonszoon (Fredrik) heeft de hand in 't beeldbreeken
I. 287
Simonszoon (Jan) Lonsvaarder9 wordt Raad, in 1578.
I. 370
SlNODE (WaLSCIIe). H. 172
S. Agnieten-Kloofter. - V ^2
5. Andries-Hofje befchreeven. "■• 3°°
5. Andries-tooren. _'• *8
S. Antonis-Eiland, nu de Hom, in t Y. 11. 284
5. Antonis- of S. Nikolaas-Gafthuis. I. 29. II. 311
S. Antonis- Zie Nieuwe Markt.
S. Antonis'poort, oudfte.I.15,18,44. nieuwe houten.
'1.43. fteenen. I. 47
S. Antonis-poorts-fiüis. II. 56,57
S. Antonis-fluis. '' IJ- 57
5. Antonis-ferkens. Keur aangaande dezelven. I. 30
S Barberen-Kloofler, waar. I. 20
S. Catbarina. Wie. II. 109. De Nieuwe Kerk wordt
■ haar toegewyd. "•_ I09
jy, Catbarynen-Kloofler, waar. I. &3
S. Catbarynen Klooflers-gang. I. 23
S. Cecilien-Kloofler, waar. I. 23
5. Claras-Kloofler, in de Nes. I. 21
S. Claras -Kloofler op den Heilgen weg. I. 30
5. Denys of Dionifius. 't Nieuwe Nonnen-Kloofter was
hem toegewyd. I. 21
S. Elnabets-Gajlbuis, waar. I. 27. neemt het onder-
'houd van den Heiligen weg op zig. I. 126
S. Elizabets-Kapel, waar. I. 27
S. Eloyen- of Smids-Gilde befchreeven. II. 444. wie
'er toe behooren. II. 444
S. Geertruids Kloofler. I. 32
S. Jakobs-Kapel, waar en wanneer gefligt. I. ag. of men
aldaar de egtfeheidingen plagt af te kondigen. I. 25.
Toorentje. I. 25, 33- wie het zelve onderhouden
heeft. II. 110. 't wordt afgebroken. III. 502
S. Jakobs-Tooren. I. 18
S. Jans-Gilde, wat. II. 443
S. 'jans-Kerk. naam f welken men aan de Zuider-Kerke
'dagt te geeven. II. 131
S. Jeroens-tooren. I. 18
'S. Jooften-Gilde, welk. II. 447
'S Joriaans- of ó1. Joris-Kapel en Hof, waar van ouds.
I. 29, 30
S. Joris-Hof. Oudfte. IL 31& tegenwoordige. II. 317. Koftgeld der Proveniers aldaar. II. 318 enz. S. Joris-fteeg. , „ *• 3°
S. Jozefs ■ Gilde befchreeven. II. 458. welke hand-
werken 'er onder behooren. H« 459 S. Lucas-Gilde befchreeven. H« 47° S. Lucienhrugge. L 31 S. Lucien-Kloofler, waar. I. 29 5. Maartens-Gilde, welk. II. 43°" S. Margareeten-Kloofler. waar. . I. 19 S. Margareeten- of S. Catbarynen-Kloofler. waar. I. 23 S. Marias-Kloofter, waar. I. 21. Brand in het zelve. III. 196
Hl. STUK. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
55<S BLADWYZER.
|
|||||||
|
Spelen (Koordedanfers- en andere) op de Kermis» Ot~
de op dezelven. IÏ-41^
Spiegel (Henrik Dirkszoon). I. 552, 553. Bürge*
meefter. ï. 592, 609
Spiegel (Henrik Laurenszoon) , Amfterdammer.
Zyne afkomft. III. 202. hy houdt zig buiten alle
Ampten van Regeering. UI. 2oa. zyne boekoefenin-
gcn. Iir. 202. zyn Hertfpiegel en andere fchriften en
Gedigten. III. 203. zyne Lultplaats, aan den Amftel«
III. 203. zyne Spreuk. III. 205
Spiegel (Jan Claaszoon) neemt beftelling te water van den
Prins van Oranje. I. 318. helpt Briel inneemen. I»'
323. wordt gebannen. 1. 324
Spiegel (Jan Laurensooon) wordt Raad, in 1578«
I. 370. weigert Oranje, als hooge Overheid, eed te
doen. I. 39<»
Spiegel (Marytje Laurens) ftigt het Maagdenhuis. H.
345
Spiegels-Huisjes- geftigt. I. 41$ Spiegels- of Weteringspoorts fuis. II. 58
Spiers (Albert van}, Schilder. II. 266
Spinhuis. Brand aldaar, in 1643. I. 542. Zie voorts op
Vrouwen- Tugthuis.
Spinnenwielenmarkt. waar, voormaals. II. 258
Spinoza (Benediäus de). Byzonderheden van zyn leeven
en fchriften. UI. 234
Sprenkhuizen (Hans) bevordert de Preeke. I. 280
Spring (Kornelis Klaaszoon), Befchuitbakker , Remon-
ftrantfchgezind. 1.461,462,465
Spuy, of Spoye, of Spuytgen in de Nes. I. 19
Spys gekookt in de wateren der Stad. I. 2*3
Staalhof der hakenen befchreeven. II. 4a
Staalmeefler der Saaijen. II. 43
Staatkundigen te Amfterdam, in de zeftiende eeuwe.«
, III. 207. in de zeventiende en agttiende eeuwe. III»
208enz.
Stadhouder, of hy regt hebbe, om, in de Vroedfchapj
pen der Steden, te verfchynen. I. 55° Stadhouders , in Amfterdam. Graaf van Hoogftraaten»
in 1534. I. 238. Heer van Hierges, in 1574. I-335« Willem de I., Prins van Oranje, in 1566. I« 291. in 1580. I. 385- Maurits, Prins van Oranje, in 1618. I. 468, 469. Fredrik Henrik, in 1628. I, 49<>. WÏV* lern de IL, 'm 1650. I. 553. Willem de III., in 1660. 1. 601. in 1672. I. 636. in 1684. I« 687. Willem de IV., in 1734.1. 740. in 1748. III. 179 Stadhuis,. Plaats van het oudfte. I. 7. II. 3. tweede op
de Plaetfe. I. 14,26, 27. II. 4. is tweemaal verbrand en herbouwd. I. 62 ,27. IL 4. deszelfs gedaante. II. 4. de Tooren wordt regt gezet. I. 45. 't verbrandt ten derdemaale. I, 583. II. 6. raadpleegingen om een nieuw te bouwen. I. 539. de eerfte fteen wordt gelegd. I. 54« Stadhuis (tegenwoordige) geftigt. I. 592. II. 5. merke-
lyk verfierd en verbeterd. I. 592 ■> 721. II. 5. gedaan- tevan buiten. II. 6. lichten. II. 6, 7. ingangen. II. 6. Lantaarens. II. 6, 11. III. 506. kolommen. II.
7. dak. II. 7. waterbakken. II. 7. fröntefpies,
van vooren en van agteren. II. 7. Tooren. II. 8. III. 506. kelders. II. 8. Vierfchaar. IL 8 enz. Vertrekken der eerfte Verdieping:. II. 10 enz. III» 506. Ingang der tweede Verdiepinge. II. 11. groote Burgerzaal en gaanderyen. II. 12 enz. Vertrekken derzelven. II. 16. III. 506. Burgemeefters - Ka- mer. II. 17. Burgemeefters-Vertrek. II. 18. The- faurie-Ordinaris. II. 19. Secretary, II. 20. III. 506. Thefaurie extraordinaris. II. 20. Kamer der Com- miflariflen van Kleine zaaken. II. 20. III. 506» Schepens Kamer. II. 20, 138 Aant. Kamer van Sche- penen «Extraordinaris. II. ai. Rekenkamer. XI. *** |
|||||||
|
Slooter-Ban. Gelegenheid. III. 68
Slooterdyk (het Dorp) befchreeven. III. 69
Slooter- of Slooterdyker-Meer. lil. 68
Slooten in Friesland (Veer op) befchreeven. II. 515
Slot der Heeren van Amftel. waar. I. 5
Slootenmaakers. Hun pligt. II. 444
Sluis'm Vlaanderen (Veer op) befchreeven. II. 515
Sluisdeuren (eenige) uit de Huizen geligt. II. 59
Sluizen der Stad, in de vyftiende eeuwe. I. 33. in 't
begin der zeventiende eeuwe, I. 418 oude, laate-
re en tegenwoordige. IL 55 enz. III. 507. on-
derfcheid in dezelven. II. 60. Vloed- en Ebdeuren
in ieder derzelven. II. 63. derzelver werking, om
de Stad tegen höoge vloeden te verzekeren. II. 61
enz. III. 507. en om dezelve te ververfchen. II. 62.
III. 507
Sluisje aan de Trekvaart op Haarlem. Orde daarop. I. 728
Slufe (der Stede) is de Oude-Kolks-fluis. I. 18 Slufen der Stad. I. 137
Slyp-Pad. waar. _ III. 3
Smeerfmelteryen hier ter Stede. II. 491
Smid (Jan Janszoon) woont de openbaare Preeke, te
Overveen, by. I. 278 Smid (Wejfel), Burgerkapitein , brengt veel toe, tot
ftilling van een' geweldigen oploop. I- 639 enz. Smids-Gilde. Zie S. Eloyen-Gilde.
Smids (Ludolpb)* Byzonderheden van zyn leeven. III. 237
Smout (Adriaan Joriszoon), Predikant, predikt tegen de Regeering. I. 481, 510, 512. fchets van 't gebeur- de met hem, eer hy hier Predikant werdt. I. 510'. Burgemeefteren beftraffen hem. I. 511. ontbieden hem'andermaal. I. 512. hy wordt ter Stad uit ge- zet. I. 513 Sneek (Veer op) befchreeven. II. 516 Snoeken, door die van Amfterdam, aan de Hertogin van Beijeren gefchonken. I, 133 Snyder (Henrik Henrikszoon), Profeet onder de Her- doopers. Zyn woeft bedryf. I. 240. en ftraf. I. 241 Soetgens (Toorentje). 1.18 Soldaaten geworven, door de Stad. I. 215. 't Getal derzelven vermeerderd. I. 498. in 1674, grooten- deels, afgedankt. I. 658. vermeerderd. I. 697. op honderd man ieder vendel gebragt. 1.707. afgedankt. i. 721
Soldy, hoe hoog van ouds. I. 143
Sommelsdyk (Cornelis vanAerffen, Heer van) heeft de
hand in een' toeleg van Prinfe Willem den I. op
Amfterdam. I. 559 eHZ- verdedigt zig desaangaande.
I. 573. wordt in de algemeene vergiffenis begreepen.
!• 573
Soop (Jan Hendrikszoon), Burgerkapitein. I.499 Soudenaars, in 1411. I. 141
Spaarnedammer dyk. Overeenkomften op het onderhoud
van den zelven. III. 73. een derzelven wordt hier ter Stede in bewaaringe gegeven. I. 257 Spaarnedammer-Hoofd. I. 18
Spaaroog (Joan), Kapitein over eene Compagnie Sol-
daaten. Zyn beleid in den oproer van 1696. I. 715. Plondering van zyn huis. I. 715. hy wordt, deswe- ge , fchadeloos gefteld. I. 718 Spanje (Koophandel en Scheepvaart op) befchreeven. II« 532
Spanjaards- of Spanjespoort, waar. 1. 5 Spanje, of Huis van Spanje, waar. 1.5
Speelen (grof en valfch). Zie Dobbelen.
Speeljagten en Schuiten moeten,door Burgemeefteren,
worden toegelaaten. II. 546
Sp«&- *ƒ Varkenm.aac£r.s-Gm.d,k befchreeven. II. 435
|
|||||||
|
Z E
|
|||||||||||||||||
|
A D
|
|||||||||||||||||
|
W
|
|||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||
|
R.
|
|||||||||||||||||
|
557
|
|||||||||||||||||
|
Defolaate-BoedelsKamer. II. 21. Afïïirantie-Kamer.
II. 21. Weeskamer. II. 22. Raadkamer. II. 22. Juftitie-Kamer. II. 23. Puije. II. 24. Vertrekken der derde Verdiepinge. II. 24 enz. 26 enz. Minuten- Kamers. II. 24. Kamer van 't Groot-Kramers-Gil- de. II. 24. III. 5°6- Regtkamer der Watergrafts- Meer. II. 25. Konftkamer. II. 25. Krygsraads - Ka- mers. II. 26, 27- Hl. 506. Wapenkamer. II. 27. Aanmerkingen over de kollen van 't bouwen van 't Stadhuis H. 2? Stads-Polder. Gelegenheid. III. 3- befchryving. III. 58
Stads-Schoolen. Opregting. II. 378. getal. II. 378. gelegenheid. II. 379- onderwys op dezelven. II. 379 colleéte, ten behoeve derzelven. 11.382 Stakettingen. tt *}' 2I4
Stallen (Stads-). II. 47- n _ t\5°?
■Stolpert (Daniel), een der Bouwmeefteren van t Stad-
huis. n"*5 Stank in de graften. hoe belet worde. n. 63 Stapelregt te Dordrecht. Bepaalingen van hetzelve ten behoeve van Amfterdam. I. 130, 252. II. 497 Staveren in Friesland (Veer op) befchreeven. II. 516 Stedebuys genaempt den Engel. II. 3 Steden doen bezendingen buitens lands, om van vrede te handelen. I. 192 Steden Qcrye). Welken daar door verftaan worden. I. 114,117,118
Steegen, Straaten en Graften der Stad. Naam-enPlaats- wyzers derzelven. I. 52 enz. 69 enz. Steen. Een Amfterdammer Smid fnydt 'er zig zelven
van. I. 582 Steen opbrengen tot ftraffe. I. 191
Steenen-Pad of Verkens gang. waar. III. 3
Steenen-Roeland. Wat, oudtyds, met dit beeld, bete-
kend werdt. II-4I4 Steenbouwery (Stads-). II. 45. waar, van ouds. 1.44 Steenkooperyen. Waar zy alleen zyn mogen. II. 486 Steenmeeter en Steenzetters. Hun werk. II. 487 Steenregt. Wat 'er door verftaan worde. I. 201. III. 30 Steent jesbakkery en hier ter Stede. II. 492 Steiger- Zie Roei- en Steigerschuitenvoerders- Gilde.
Steuven. Zie Stuven (Ernfl). Stoelenmarkt befchreeven. II. 430
StOeknzetflers of Flaatsbcvoaarfiers in de Kerken, dOOl"
wie worden aangefteld. _ H-139
Stokvischkoopers - Gilde. Zie Bergenvaarders-
Gilde. , , .,
Stookplaatfen, waar meer dan gemeen vuur gebruikt
wordt, mogen niet worden gemaakt, dan met ken- nis van 't Geregt. III. 39» 42. Keur op het Hellen derzelven. \- 731 Stork (Abraham), Schilder. .■#■.. I]J- a64
Storm, in 1640. I. 539- in l66?' h °02, m l674- I.
657. op zee, in 1683. ]• 670. in 1724- I.736 Straaten voor de huizen, hoe, oudtyds, onderhouden
werden, en hoe tegenwoordig. III.40enz. Straaten , Steegen en Graften der Stad. Naam- en
Plaatswyzers derzelven. 1.52. enz. 69 enz. Straatfchendery, ftrengelyk, verbooden. I. 735
Straf aan denLyve. hoe gefchied.III. 313,318. Dood-
ftraf. . ,ni. 314 Strafvryheid, in 1652 beloofd, buiten kennis der Staa-
ten : 't welk kwalyk genomen wordt. I. 586 Stragïerfcbe goederen. Wat 'er door verftaan worde. III. 282
Strooken, die 't Geregt, by 't uitvoeren van halsftraf-
fen, aanheeft, befchreeven. III. 288
Stroomarkt befchreeven. II. 429
Stroofcheepen. Wat aan de Diaconie betaalen moeten.
II. 429
|
|||||||||||||||||
|
Stroovisfcbers. II. 65
stryker (Willem BraQemary, anders), Schilderftukvan
hem. . II. 21 Stuven of Steuven (Ernfi), Konftfchilder, heeft deel
aan den oproer des jaars 1696. I. 718. zyn verder onbezuisd gedrag. 1. 718. fchilderftukjes van hem in het Tugthuis. II. 252 Subfiituii-Scbouten. Hun getal. III. 285
Suikerbakkeryen. Zie Suikerrafineer deryen.
Suiker-Hofje befchreeven. II. 358. (nieuw). Zie Nieuw
Suiker-Hofje. Suikerrafineerderyen. Keuren omtrent dezelven. II. 483.
Haar getal. II. 484 Suppoofien van de Weeskamer. Hun pligt- Hl. 380
Suriname. Gelegenheid. III. 88. Regeering. III. 88.
Aandeel der Stad in deeze Volkplanting. III. 88. wan- neer zy het bekomen hebbe. I. 669. de inlaag der So- ciëteit verhoogd. I. 693. de Franfchen tragten naar de Volkplanting. I. 697. Muitery aldaar. I. G97. het wordt,door de Franfchen, gebrandfchat. I. 729. Handel op Suriname. III. 536 Sweers (David) , Zeekapitein. Zyne krygsbedryven.
III. 218. Zyne Grafftede in de Nieuwe Kerke. II. 114
Sweers (Isaac) , Vice-Admiraal. Zyne krygsbedryven
ter zee. III. 216. hy voert bevel over de Uitleggers om de Stad. 1.628,653. Zyne Grafftede in de Oude Kerke. II. 104
Sweerfen (Willem). Remonftrantfche Vergadering ten
zynen huize. I. 461, 463 Swigters-Hofje befchreeven. II. 362
Swycht Utrecht (Tooren). I. 18, 184. III. 503. aan de
Kloveniers afgeftaan. I. 220. Zie Zwigt Utrecht. Synagoge der Portugeefcbe Jooden. eerfte. II. 220. te-
genwoordige beichreeven. II. 22a Synagogen der Hoogduitfcbe Jooden befchreeven. II. 221
Syvartszoon (Jan), Boekverkooper te Amfterdam, ge-
ftraft. I. 235 T.
J. aalluiden. Zie procureurs.
Tabaksfpinneryen hier ter Stede. II. 484
Tabbaarden [Togae], die 't Geregt, by 't uitvoeren van
halsftraffen^ aanheeft, befchreeven. III. 288 Taertfen, Toortfen. , I. 108
Tagtigfte Penning. Zit Penning (tagtigfle).
Tambours. Zie. Tromßaagers. Tappen buiten de Stad bepaald. I. 249
Tarhof der Lokenen. II. 42
Tarrameefleren der Lokenen. Hun werk. II-42, 441
Tarwe belaft, ten behoeve der Franfche vlugtelingen.
I.695
Taurinus (Jacobus), Predikant te Utrecht. I. 437. zyn boek van de Onderlinge Verdraagzaamheid wordt, hier,
verbooden. I. 458. ook zyne Wetgfchaal van Cark- tons Oratie. I. 467 Teerkooperyen.Wzar zy,van ouds, geplaatft waren, en
waar tegenwoordig. II. 485, Keuren omtrent dezel- ven. II. 485 Teeuweszoon (Jacob Gerrit), voorftander der Gerefor-
meerden. I. 283 Teilingen (Kornelis Floriszoon van) tekent de o-
vereenkomft der Gereformeerden met de Wethouder- fchap. I. 289. trekt naar Viane. I. 595. brengt, van daar,eenezorgeIyketydingterug. I. ap6. wordt CommhTaris van Huwelykfche Zaaken, in 1578. h 370, 382. Burgemeefter. I. 399 Tekenschool, hier ter Stede opgeregt. II. 4°o. be-
fchryving derzelve. II. 406. III. 509. Beftierders en Leden. u*4o6 jüi 2 Teile
|
|||||||||||||||||
|
D W
|
|||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||||
|
E R.
|
|||||||||||||||
|
553
|
|||||||||||||||
|
Tooren (Jan-Rooden-Poorts-). Zie Jan Rooden-Poort*
Tooren. Tooneeloefening. Oorfprong. II. 391
Torre (Jacob de la), Secretaris van den geheimen Raad.
Zyne ontmoeting te Amfterdam. I. 300 Torrentius (Joan), Schilder. III. 258
Touwfiaageryen. Waar zy, van ouds, geplaatft waren,
en waar tegenwoordig, n. 484. Keuren omtrent de- zelven. Tf- 4g5 Tovery. ftraf wegens dezelve. I. 262. wanneer, hier,
nog voor Duivelskonft gehouden. I. 409, 411. eene vrouw, daar van betigt, door 't graauw, verdron- ken« I. 486 Traankookery aan den Diemerdyk. I. 78 720
Traantap plagt van 't Huidenkoopers-, Looijers- en
Schoenmaakers-Gilde gehuurd te worden. II. 457 Tracïement. Zie Wedde.
Trekfchuiten op Delft, Rotterdam en den Haage. II.
496. op Gouda. II. 499. op Haarlem. II. 501. op Leiden. II. 507. op Muiden en Naarden. II. 507. op Utrecht. II. 508. op VVeesp. II. 508. over Pur- merende, en over Monikendam enEdam,op Hoorn. Traficquen. Zie Neeringen (voornaame).
Trekvaart en Zandpad naar Gouda gemaakt, in 1657.
Trekvaart op Haarlem. I. 529. Voetpad van daar-.tot
omtrent de drie Baarsjes. I. 720, onder welke voor- waarden, gegraaven. m. no Trekvaart op"VVeesp gegraaven. I. 663, 727. III. m >-----------• op Muiden en Naarden gegraaven. I. 540. III. n*
-----------■ enTrekpad op Gouda gemaakt. III. 112
------------en Trekpad over Monikendam en Edam, en
over Purmerende, naar Hoorn. I. 602. III. 113
Trigland {Jacobus). Zyne vrymoe.dige taal. I. 514
Trip (Elias), voornaam Koopman. I. 534.
Trip (Louis), Burgemeefter. I. 657, 666. fchadc aan
zyn huis door ftorm. I. 658 Trip (Vrouwe Sara Maria) bevordert de ftigting van
Corvers Hof. jj, 330 Tromp (Cornelis), Luitenant-Admiraal, fterft hier
' ter Stede. I. 706 Tromflaagers. Hun pligt. iïï. 176
Troofi (Comeiis), Konftfchilder. III. 268. ftukken van
hem, in openbaare huizen. II. 264, 289,38t Trouwen. Van het ryden om te trouwen wordt zeker
regt aan het AalmoefTeniers-Huis betaald. II. 298 Trouwloosfleegje. J, 25
Troyen (Jan van), te Amfterdam, als een Zeerover ge-
ftraft. II. 320 Trwwanten. !• 183
TuGTiiuis (Mannen- en Vrouwen-) hier opgeregt. I.
415. waarom. I. 413. Zie Mannen - Tugthuis en Vrouwen-Tug thuis . Tuinftraat. Van waar zo genaamd. IJ. 4.$ Tulp (Dirk), Schepen. V. 593,628
Tulp (Doftor Nicolaas) , Raad. J. 481. Burgemees-
ter. I. 588, 59a. Zyne bedreevenheid in de Genees- kunde. II. 239. hy geeft aanleiding, tot de opregting van 't Geneesmeefters Genootfchap. II. 381. oefent de Ontleedkunde. II. 384. geeft eene maaltyd aan de Regeering, ter gelegenheid dat hy vyftig jaaren in de Vroedfchap geweeft was. III. 239 Tulpen. Windhandel daarin, hier ter Stede. I. 53a
Turfdraagers. Hun getal en werk. II. 452 Turfdraagers-Gilde befchreeven. II. 451
Turfbevers. Hun getal en werk. II. 452
Turfmarkt verplaatft, in 1575. II- 34^
Turfmarkten befchreeven. I. 4»/
T«rf-
|
|||||||||||||||
|
Teile (Reinier'), Remonftrantfchgezind. I. 461
Temple (de Ambafiadeur William). Zyn merkwaardig
gefprek met de Burgemeefters Hooft en Valckcnier, in 1678. I. 6Ó2, 663 TerebintbynmaakeryeTi in de Stad verbooden. IJ. 491
Ter goeder fchepe. Wat. I. ia. III. 1 Tertiaanen- of Tertiarijfen. Zie. Paulus-Broeders-Kloofier.
Tefiament ( nieuw) te Amfterdam gedrukt. I. 233. ver- booden. I. 250 Texel en 't Wie (Veer op) befchreeven. II. 5l6 Texelflroom. Hoe veele Lootsluiden dien uit- en in- lootfen. I. 474 Tbeens (Jacobus). Zyn Legaat aan 't Aalmoefleniers- Huis. II. 291 Tbeneffe {Willem Pauluszoon van), Overfte over twee honderd burgers. I. 293 Thesaurieren Ordinaris. Oudheid van hun Colle- gie. III. 367. hunne zorg voor de invordering der Stedelyke inkomften. III. 368. en voor 't betaalen van Stads laften. III. 368. hunne bedienden. III. 369 Thesaurieren Extraordinaris. Wanneer aangefteld. III. 389. zy hebben den ontvangft der gewoonlyke Verponding of twaalfden Penning. III. 389. Bedien- ; den hunner Kamer. Iïï. 390' Tholinx (Dirk), Schepen en Raad. I. 541 Tibaut (Pieter Janszoon), Boekdrukker te Amfterdam, geftraft. _ # I. 235 Tideman Simonszoon, Poorter, in Stads dienft verminkt zynde , wordt beervaertvry , fcotvry, en voaeckvry verklaard. I. 145 Tiende penning der huizen hier ter Stede, in 1553. I, s.60. door Amfterdam geweigerd. I. 317. handeling om dien te doen toeftaan. I. 322 Timannus {Joannes) fchryft een werk over't Avond- maal. III. 199. brief van Melanchton aan hem. III. 199
Timmeren buiten de Stad in de Vryheid verbooden. I.
41, 45» 54°- £aat fterk voort aan de ooftzyde. I.
48. Schets der Keuren op het zelve. I.731. III. 37
Timmermans-Gilde. Zit S. Jozefs-Gilde. Timmertuin (Stads-). II. 45. III. 506. verplaatft. 0 I- 47
Tin. Alloi, of gehalte van het zelve. II. 471
Tinnegieters-Gilde befchreeven. II. 471
Tol ('sGraaven rechte) van Aemflelredamms. I. 138
Tol in Texel. I. 196. op den Ryn. Klagten over't ver-
hoogen derzelve. „ I. 543
Tolbrieven, hoe verkreegen worden. III. 143,155. jaar»
lyks, te vernieuwen. I. 109. verklaaring van dezel-
ven. III. 146
Tolhuis aan de Drecht onder Kalflagen. UI. 81. in de
Volewyk. III. 84
Tollen. Verfchil deswege met Zwolle. I. 156. van wel-
ken Amfterdamfche Poorters vry zyn. III. 143. Graaf- ïykheids. III. i43- Waffenaarfche. III. 144. Bloifche. III. 144. Heusdenfche en Woudrichemfche. III. 145. Beeften- en Roertol. III. 145. Stigtfche. III. 146. Over- yffelfche. III. 147. Staverenfche. III. 147. bepaalingen der Tolvryheid. III. 144,145 Tolvryheid, door wie, hier, alleen genooten. I. 109.
in 't Neder- en Overftigt. I. 8. van de Heusdenfche en Woudrichemfche markttollen , aan de Stad ge- fchonken. I. 139. door Holland, aan Amfterdamtoe- geftaan. I. 83,84,115 Tombe (La}, Schilder. III. 260
Tombocb (Matten) verftrekt Brederode geld. 1.304
Toorens (oude) langs de Stads muuren opgeteld. I. 17
enz. 44. II. 50. gebruik d&rzelven. II, 50 enz. zyn ■ meeft afgebroken. I. 417 Tooren agter de bekeerde Zufiers. I. 18
|
|||||||||||||||
|
B
|
E
|
||||||||||||||||||
|
D
|
W
|
||||||||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||||||||
|
R.
|
|||||||||||||||||||
|
559
|
|||||||||||||||||||
|
Tnrfraapfiers. Haar getal en werk. II. 524
Turfvuljlers. Haar getal en werk. II. 4511
Twaalf Nagten. Wat'er, eertyds, en nu door verdaan
werdt. III. 2, 3*. men Plagt, alleen in dezelven, onroerende goederen, uit iniolvente boedels, te mo- gen verkoopen. III. 4<52 Twyneryen Keuren omtrent dezelven. II. 488 Tydingen (kwaade) te zaaijen , verbooden. I. 217 U.
Uilenburg (Tooren). *• lS
JJitenbogaard (Joannes), Predikant in den Haage. I.
427,437- zyne ontmoeting, te Amfterdam. 1.43a Uitruftuig ter zee te Amfterdam, in 1557. I- s67
Uitto<n van een vendel Burgers, in 1624. ï. 486. van
twee diergelyken, in 1631.1. 529. van Schutteren, in 1673. I. 655, 657. van een vendel foldaatcn. I. 384 Uittrekken aan 't hoofd der Poorteren. Looting daartoe,
onderde Regenten. I. 219. gebooden, daar een Bur- eemeelter of twee uit den Geregte voorgaan. I. 182, 6 183,185,186 Uitzetting van verdagte perfoonen. I. 326, 346. gron-
den van het regt, welk Burgemeefteren daartoe heb- ben. m- 2°3 Vlftl Jacob van der). Schildery van 't Stadhuis van hem.
J II. 18 Urk en Emmeloord. (Heerlykheid van) door de Stad
gekost. I. 600. befchreeven. III. 84enz. Urk (Eiland). Gelegenheid. III. 85 enz. Regeering. III.
87. Lotery ten behoeve van dit Eiland. I. 729 Uiïelink (JanWiUemszoon), Remonftrantfchgezind. I.
474. wykt ter Stad uit. I. 475 UtrecbU Oélroi op een gedeelte van denwegderwaards.
I. 693. Veer op die Stad befchreeven. II. 508 Vtrecbtfcben voeren kryg tegen de Amllerdammers. I.
184. overvallen Naarden. I. 184 Utrecbtfcbe Poort. I. 50
Utrecbtjche-ftraats-fluizen. II. 58
Uur- en Weêrwyzers (Stads-} worden verguld. I. 736
Vyierfte-briigs-fieeg. I. 1?
V.
F aart (nieuwe). I. 49. verlengd tot aan Zeeburg.
I. 659. Zie voorts op Nieuwe Vaart. Vaart (vrye), van en naarde Stad. I. i0<s Vaart. /At Vreeswyk.
Vaders der Bierdraagers. II. 446 :______der Koorenmeeiers en Koorenzetters. II. 448
Val van Urk. III. 85
Valckenier (Gillis) , Burgemeefter. I. 6io,',6i3,631,
6^4. zyn merkwaardig gefprek met den Ambaffadeur Temple. I.662. hy fterft. 1.666 Valckenier (Sybrand) legt den eerften fteen aan 't Stad-
huis. II. 5 Valckenier (Wouter), Burgemeefter. I. 561 Valckenier (Mr. Wouter), Burgemeefter. II. 5 Valk (Pieter), Koopvaardyfchipper. Zyne dapperheid. I. 735
Valkert (Warnar d van den) Schilder. III. 259 Varkenmarkt. Zie Verkentnarkt.
Vecbtelyek, wat. 1.109,111
Vechters- of Vegters-Boomgaard. I. 18. II. 269
Veede, Veete. h 186
Veenery. hoe ver, en onder welke voorwaarden, in de
Ambagten van Amfterveen en Slooten, toegelaaten worde. Hl- 74 Veer (Ellerd de), Penfionaris van Amfterdam. I. 411.
• Zyne fehriften. III. ac6 ... in. stuk.
|
|||||||||||||||||||
|
Veer (Petnis van der), Predikant te Buikfloot,fpreekt;
kwalykvan.de Regeeving. L 590 Veeren befchreeven. II. 494 enz. III. 511. Zie op de
byzondere Steden en Plaat/en. --------> op Qiiadoelen, Tppenjlote en Diemerdam. I. 137
Veertienen (Benoeming van) tot Schepenen. Hoe
zy gefchiede. III. 308 Velde (Adriaan van de), Schilder. III. 26a
Velde (Willem van de), Schilder. Hl. 26a
Veilig en boetfchuldig. Wat 'er door verftaan wordt..
III. 3io^a?2f.
Veluwe. Inval der Spaanfchen, in dezelve, in 1624. I.
486. in 1629. I, 508 «nz.- Velzen (Veer op} befchreeven. II- 5^
Vendelen (Burger-). Zie Burger-Compagnien.
Vendrigs (Burger-). Hun getal en verkiezing. III. 174,
178
Verandering (buitengewoone) derRegeeringe, in 1419-
I. 144. in 1445. I. 151. in 1578. 7. 369. in 1618. I. 469. in 1672. 1, 645 Verband, enkel en dubbel in uiterfte willen , waarin
onderfcheiden. III. 23. ouder generaal is voor jonger Jpeciaal geprefereerd. III. 33 Verbeteriiuis. Wanneer, en waar opgeregt. I. 709.
IL 261. befchreeven. II.261 enz. Ver duin (Maria), Weduwe Gommaris van Bortel ,
maakt eene fomme gelds, tot een Doopsgezind Ou- de-Vrouwen-Huis. II. 340 Vergaderingen (heimelyke) verbooden. I. 233. buiten de
Stad gehouden. I. 250 ,'255 Vergrooting der Stad. eerfle. I. 42. tweede. I. 43. der-
de. I. 45. vierde en laatjle. I. 48 Verhee (Jan Corneliszoon), Schepen. Zyne ge-
leerdheid. II. 372. hy begroet Leicefter in 't Latyn. I. 400
Verboef (Antonie) verftrekt Brederode geld. I. 304
Verhoek (Pieler). Byzonderheden van zyn leeven. III.
251
Verhuistyd (gewoonlyke) wanneer. III. 24 Verhuuren. Zie Huuren.
Verjaaring heeft geene plaats in Schepenen-Kenuiflen ert
Schepenen-Vonniffen. III. 34
Verkenmarkt befchreeven. II. 422
Verkens (S. Antonis-). Keur omtrent dezelven. I. 3»,
-------- (geringde). I. 127'
Verkens-Kiland by de Diemerbrug, Gelegenheid. III. 65
Verkensgang. Waar. 10. 3 Verkenslaagers-Gilde befchreeven. II. 435
Verkolje (Johannes) , Schilder. III. 264
Verkoopingen, om contant of gereed geld. Couftumen des-
aangaande. III. 25, 512. ook op verkooping van vafte goederen. III. 25. van Schepen. III. 26. van Koop- manfehappen en Inboedels. II. 468. III. 26,512. by Executie. III. 27,31 -------------(openbaare_). Wat 'er 'tAalmoeiïeniers-Huis
van geniete. jl. 298
Verlofgeld op 't Kooren afgekogt. . 1.252,255
Vermillioenmaakeryen in de Stad verbooden. II. 491
Vernismaakeryen in de Stad verbooden. H. 49* Verponding. Derzelver oudheid en riatuur. III. 389
Vertooningen, hier ter Stede , by verfcheiden' gele- genheden. II. 307 Vervolging te Amfterdam. !• 235,246,248,250 Verweryen. Plaats tot dezelven gefchikt. I. 405 Verwhout mag, alleen in 't Mannen-Tugthuis, geraspt worden. II. 251. overeenkomften deswege gemaakt. II.25t
Verwillekeuren, wat. I. IIO> 114 ,117, 127. III. 34
Vefie [Slot.] I. 4. I. 85 Vezekius (Bernberus), RemonftramtchPredikant,raakt
' Kkkk kier |
|||||||||||||||||||
|
A D W
|
|||||||||||||||||
|
E R.
|
|||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||
|
560
|
|||||||||||||||||
|
hier in hegtenis. I. 48c)
Viane en de Vaart (Veer op) befchreeven. II. 516
VicQ (Francais de) , Schout. I. 716
Vielen) Vitten of Witten. Betekenis deezes woords. I.
124,125,126
ViEtualiebroeders. I. 140 Vier gekroonden. Wie zy waren. II. 109
Vierfchaar. Betekenis deezes woords. III. 318. regtsplee-
gïng terVierfchaar. IIL 319. Zi&May-Avonds-Vierfcbaar.
Fier vierendeelen. Wie men 'er door verfta.III. <L?,Aant% Vink (Egbert Pieterszoon), befchermt de buitenpreeke. I. 280. zyn gedrag in een oproer. I. 298
Vifch. groote overvloed daarvan, in 1601. I. 707. Keuren op deszelfs grootte. II. 419. en tegen het
omloopen met den zelven. II. 419. hoe dezelve af-
geloot eil verkogt v/orde. II. 419. III. 509
Vifchbennen, hoe geleverd worden. II. 419
Vifcbdraagers. hoe aangefteld. II. 420
VisciiMARKTEN befchreeven. II. 418. III. 509. groote.
II. 418. Boeren- II. 419. en kleine Vifchmarkt. 1.605.
II. 419
Vijjcber (Cornelis en Jan), Plaatfnyders. III. 262 Viffeber (Jacob) wordt Hopman over een vendel Stads
knegten. I. 364
Vijjcber (Pieter), Burgervendrig. I. 499
Visscher (Roemer), Amfterdammer. Byzonderheden
hem betreuende. III. 204. zyne fchriftenenGedigten.
III. 204. Geleerdheid zyner Dogteren Anna en Ma-
ria Tejfelfcbade. III. 205 VifFchery vroeg in Amfterdam geoefend. I. 6. der Hui-
zen aan de Stad afgeftaan. I. 139. Octroi aangaan- de de Viflchery. I. 256. vrye in 't Y, door Amfter- dam beweerd. I. 406 yijitator der Latynfcb'e Scboole. II. 378 Vive Ie Gueux roepen, met geefTeling geftraft. I. 313 Vlaanderen (Handel op) befchreeven. II. 527 Vlaming (Cornelis de) van Oudshoorn , Burgemees- ter. 1.613,621,630,631 Vlaming (Pieter de) van Oudshoorn , Burgemeefter. I. 480,491. fterft. I. 499 Vlaming (Pieter). Byzonderheden van zyn leevenen werken. III. 255. hy heeft aan eene Befchryving van |
499. eenige fchutters, hem niet willende erkennen $
worden ontfehutterd. I. 50a Vlooswyk (Jan va«) legt den eerften fteen aan 't Diaco-
nie-Weeshuis. II. 32 t Vlooswyk (Jan van)., Secretaris, I. 628 Vlotvaerdigb recht. Wat. III. 322 Vlugtelingen (Engelfche), hier, minzaainlyk, ontvan- gen. I. 670,695 Vlugtelingen (Franfche) veelen komen herwaards. I. 668,690. naamen van eenigen. 1.668, 660, 690, 691. hunne Predikanten worden van onderhoud voor- zien. I. 690. de Stad neemt van eenigen hunner geld op lyfrenten. I. 691. belading op de Tarwe en Wyn, ten hunnen behoeve. I. 695. men beihiit, den toe- vloed derzelven te doen verminderen. I. 706. de 011- derftand aan dezelven wordtbefnoeid. I. 709. Zy,of derzelver nazaaten alhier, können van hunne vrien- den in Frankryk niet erven, noch deczen van hun. II. 53»
Vlotschuitenvoerders-Gilde befchreeven. II. 473 Voerluiden. Zie Wagenaars. Voetknegt (Joan), Onderfchout. I. 732
Voetpad, van omtrent de drie Baarsjes , tot aan de
Trekvaart op Haarlem. I. 720 Voetval, war. 1. 105
Vogel (vreemde)plaatft zig op het kruis van denOude-
Kerks-tooren. ]. 531 Vogelenzang, een tuin zo genaamd. I. 19
Vogelkoopers-Gilde. Zie Hoender- en Vogelkoo-
pers-Gilde.
Vogelfleeg. 1. s.8 Vogelzang (GoóJJen Michielszoon) raakt, om zyn gevoe-
len, in ongelegenheid. I. 409 enz. zyne bekentenis. I. 411. hy wordt ter Stad uit gezet. I. 415. herroept zyne gevoelens, L415 Vogtigheid van't jaar 1648. I. 547
Volder (Burcbard de) ,'ProfeiTor in de Philofophie te Lei-
den. Byzonderheden van zyn leeven. III. 237 Volders graft. Zie Vullers graft. Volders buizen tot armen wooningen gefchikf. II. 269 Volewyk. I. 77. Aloude gelegenheid derzelve. III. & de Jurisdictie der Stad ftrekt zig tot op dezelve uit. III. 7. galg aldaar. II!. 8. gefchil over de Jurisdictie met Waterland. III. 8- of aldaar, voormaals , eene Stads Jurisdictie-paal geftaan hebbe. III. 8. hoe ver de Jurisdictie der Stad zig, ten ooften en ten wellen van dezelve, uitftrekke. III. 8. Ambagtsheerlykheid van de Volewyk befchreeven. m. gaer.z. Volkhouders. Keuren omtrent dezelven. II. 547 Polkbuurders. Hun werk. II. 547 Vollenbove (Veer op) befchreeven. IL 517 Vondel (Joost van den) geeft het Treurfpel van Pa- lamedes in 't licht. I. 487. wat hem, hierover, be- jegende. I. 488. digt de Rommelpot van'tHaanenkot. 1.490,492.0V Welkomß van Fredrik Henrik. L496.de Boeren-Catecbismus. I. 502. een Vers op 't Ontzet van Piet Heyns Buyt. I. 507. op der Remonltran- ten Kerk. 1. 514. Zyne Vraagen der Amfterdamfibe Akademie. I. 517. aanmerkingen over zynen Gys- brecht van Aemfiel. I. 93 ■> 96. III. 503. by woont het S. Lucas-Feeft by. I. 591. fterft. I. 664. verdere byzonderheden van zyn leeven en Digtwer- ken. III. 245. zyn graf in de nieuwe Kerke. II« ll7 Vondelingen. Zorg voor dezelven. Keuren tegen het leggen van kinderen te vondeling. IL 290,294 Vonnis mag, door de Dorpen van Amftelland en Gooi- land , te Amfterdam, genaaid worden. r III. 67 Voogd op Schoonen, door de Stad, eertyds, jaarlyks, aan te fteïlen. I« **? Voogden. Welken, door Weesmeederen, gefteld vgj" |
||||||||||||||||
|
Amfterdam gearbeid.
|
|||||||||||||||||
|
Vtorr. xi
|
|||||||||||||||||
|
Vlamink (Cornelis dé), geweeken Amfterdammer, tragt,
vergeefs, wederom in de Städte worden toegelaaten. I. 333
Vlasvat (Pieter Janszoon), Onderfchout. I. 478
Vleefch (geflagt). Orde op het verkoopen van het zel-
ve. II. 41. III. 506 Vleefcbbal in S. Pieters-Kapel overgebragt. I. 391 <-------- (groote). II. 39
--------» (kleine). II. 40
-------- (Weiler-). II. 40
«------>- (Heerenmarkts-). IL 40
.-----—■ (Nieuwe- of Botermarkts-)- L 741. II. 40
-------- (Portugeefche- en Hoogduitfche-Jooden-). II.
40
yleefcbbdllen. Oudfte. IL 39. orde op de banken, in de tegenwoordigen. II. 41
Vleeschhouwers-Gilde befchreeven. IL 434
Vleysbuys. I. 28. Zie Vleefchhal.
h Vlie CVeer op) befchreeven. II. 516 yliefiroom. Hoe veel Lootsluiden dien uit- en inloot-
fen. II. 474
Vliet (Heer Jan van) legt toe op 't leeven van Hertog
Jan van Beijeren. 1.147
Vloits of Vlotinus (Pieter), Secretaris. 1.28a, 294
Vlooswyk (Cornelis van"), Burgemeefter en Raad.
I. 590,601,613,627
Vlooswyk (Jan Claaszoon) , Burger-Kapitein. I. |
|||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
$6l
erven in
I. 221
IL 74
Zie Fol-
III. 509
III. 160 III. 150 1.1,2.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
den. III. 378. hoe zy der Weezen penningen moeten
uitzetten. III. 379 Voogden en Vmrendeelen. Wie 'er door verdaan worden.
III. 23
Voorleezers of Foorzangers der Gereformeerde Kerken, door
wie worden aangefteld. II. 139,173 Voorfchryving (Brieven van), wanneer verleend wor-
den. III. 147 Vorft. Zonderling uitwerkfel derzelve,in 1664. I- 6c6.
felle vorft en 1'chielykc dooi, in 1667. I. 610 Vorlten en Vorftinnen, in Amfterdam. Jan van Hene-
gouwen, in 1296. I. 91. Guy van Henegouwen, in 13CÓ. III.270. Margareet van Kleeve, in 1401.1.133. Maximiliam van Oojlenryk, in 14S6. I. 187. Maria van Hongarye, in 1539. I. 249. Keizer Karel de V., in IS40.1.252- Filips de II ,in I549-L 257- Graaf van Leicejter, ia 1586 en 1587. I. 397 , 400. Maria de Madicis, Koninginne Moeder van Frankryk,in 1638. I, 533. Henriette Maria, Koninginne van Engeland, in 1642.1. 541. Maria de Gonzaga, Koningin van Poo- len, in 1645. I. 545- Prinfeffe Weduwe van Fredrik Henrik, Prinfe van Oranje, in 1655. h 592- Keur- imrjiin van Brandenburg, in 1659.1« 599- Peter de Groo- te,'Keizervan Rusland, ini697, en 1716.I. 721,731 W (?«»> zyue I-eevensbyzonderheden. III. 246
Vrede breeken en Frede eifcben. wat. I. in
Vreeland ('t Slot te) aan den Heere van Amftel verpand.
I. 83. verlooren. I. 84. door Amfterdam bezet. I.
18Ó. ontruimd. I. IQO
Vreemdelingen. Keuren op het inkomen derzelven,in
zorgelyke tyden. I. 2.76. in Holland, van ampten
» uita,eüooten. I. 263. op hen en hunne goederen, veltigt men hier Jurisdictie, by wege van arreft. III. 24
Vriend (Pieter Willemszoon) wordt Raad, in 1578. I. 370
Vreeswyk of de Vaart (Veer op) befchreeven. II. 516
Vries (Jan Gysbertszoon de), Schepen. I. 488 Vries (Johan de), Raad. 1.666,671. Burgemeefter. Zyn huis wordt, met plondering, gedreigd. L716
Vriezekoop (Ambagt van) befchreeven. III. 81 Vroetfiip. III. 349
Vroedschap» De Stad wordt beveiligd in 't regt, om
dezelve te kiezen. I. 268. Zie Raaden.
Vroedvrouwen. Hoe zy onderzogt worden, en wat van haar verdicht wordt. II. 383, 385. Stads Vroed-
vrouwen. II. 385 Vrouw ftaat, hier, onder de voogdy van haaren Man. III. 22
Vrouwen (ongehuwde) mogen geen geregtelyk verly doen, dan verzeld van Voogden en Vierendeelen.
III. 23
Vrouwen-Tugthuis of Spinhuis. Opregting. II. 256. Voorregten en inkomften. 11.257,258. gelegenheid
en vertrekken. II, 257,258. arbeid der Tugtelin-
gen. II. 258. Beftiering. II. 260
Vry (Fredrik de), Burgemeefter. 1.477- geeft eene
Hiftorie der Kerkelyke beroerten in 't licht. I. 481.
III. 223
Vry (Willem de), Zoon van Burgemeefter Fredrik de Vry, legt den eerften (leen aan de Wefter-Kerke.
II. 132
Vry dom (veeriienjaarige ) van Verpondingen voor de nieuwe gebouwen tucgeftaan. III. 390
Vrye Ambagten befchreeven. ' III. 72
Vrye Geer. Gelegenheid. III. 71
Vrye Laading. Zie Laading (Vrye).
Vrye Metfelaars. Zie Metfelaars {Vrye). Vrye Noordveen. Gelegenheid. III* 57 Frybeid der Stad, in 1342 bepaald. 1.9, 108. hoe ver
• zy zig toen,te water,uitftrekte. I. 11» zy wordt uit- ■ gebreid,in 1387.1.12. in 1409.1.139.in 1591.L 43. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in 1613.1.46,425. Odlroi op de opdragt der
dezelve. I. 619. Zie voorts op Jurisditlie. Vrywaaring van een' Penfionaris toegeltaan.
Vuilnis. Zie Affche.
Vuiler s-gr aft.
Vuiler s-gr aft en Fallers-buizen, waar. II. 440.
ders-buizen. Vulmolens. Waan II. 440.
Fuur en Meist houden.. Wat.
Vuurwerken af te fteeken verbooden.
Fygendam, van waar zo genaamd.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Waag,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
oudfte. I. 28. n. 33
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
------ (Oude). II. 33. III. 506. wanneer gefügt. I. '273
------ (S. Antonis- of nieuwe.) JL ~/l
------ (Reguliers-) jr ««
Waage (Regt der). Wanneer, door de Stad,verkreegen
TTT , L "8' m- Ij
Waagdraagers. H. *
Waagdraagers Gilde befchreeven. II. 449. Veemen
in het zelve. II. 450. Fryluiden. II. . ,X
Waagfteeg. j. a8
Waaken der Burgeren. Oudfte Keur op het zelve. I.179.
III. 170. hoe tegenwoordig gefchiede. III. 17Ö
Waakers of OppaJJers van de Vierfchaar. Hun pligt. III.
KOï
Waakgeld ingevoerd. I. 196. Zie Wagtgeld.
Waakmeejlers. De Burger-Kapiteinen werden, oudtyds zogenoemd. 1II.4i,i7x
Waal. Betekenis deezes woords. IIL rg
Waal (oude-zyds-). Lenige Schepen aldaar, door de
Gelderfchen verbrand. I. 214
------(oude). \42
------ (nieuwe). t, .-<-
Waal (Jan de). Zyne ftigting, in de nieuwe;-Kerke.
II, in
Waele (Franc die). I. xg,
Waal (Frank of Frank de) helpt de openbaare Preeke in-
voeren. I. 276. Zyrt verder gedrag. I. 284, 2S9. hy vlugt ter Stad uit. j ,0£ Waal (fan de) ftigt het Clariffen-KIoofter. I ?„
Waal (Wybout de) wordt gebannen. I.qtö
Waaien by de Stad, in 1402. I. j,7
Waaien befchreeven. II. 65. Opper-Commifarijfe'n der
zelven. II. 53,6^ Waalen-Kerk Coude). Gelegenheid. II. 164, 234.
III. 509. Oudheid. II. 165. herbouwing en vergrooting". —;--------------(nieuwe). Gelegenheid tot het ftigten
derzelve. I. 690. II. 167. gedaante. II. 167
Waalen-Wees-<?» Oude-Vrouwen- en Mannen
Huis befchreeven. II. 332. oudfte Waaien-Wees huis hier ter Stede. II. 332. tegenwoordig;. I 619 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
. Qio. hpftiprincr Irin hat «In. it ™*
|
III.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
332. beftiering van het zelve. IT
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
___»-1 J___117________ ._ 1 .... **•
|
334-•
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
509. getal der Weezen en oude luiden. —tl. 335
Waalredders. II. 65. Kapitein derzelven. IL 55;, 66 Waar Qoerfcbe). wat. II. 40. vvaar verkogt wordt.
III. 5o5
Waerderbroek. \. 15g
Waardgelders, 't Werven van zefasr getal voorgeflaa-
gen. I. 423. aangenomen, i" 1617. I. 466, afge- dankt, in 1618. I. 468. wederom aangenomen, in 1650. I. 563 Waardhuizen. Buurt aan den Amftel. III. 57,63
Waardyn. Betekenis van dit woord. I, 140
Waardyns over de Lahenneeringe of Siaalmeefters aange-
fteld, in 1411. I. 140- een of twee in dienft te hou- den. I. 152. hoe zy, tegenwoordig, aangeftold wor- den. II. 439 Kkkk 3 Waar- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D W
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
5Ö2
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Waterkeeringen langs den Ykant. 1.666 enz. If. 59- ge"
dagtenis derzelven, in twee opfchriften. II.71 Waterleiding, door de Stad. hoe, en wanneer gefehlt"
de. U.62,65 Waterpoortje, uitgang naar de Laftaadje. I. 18, 4*
-----------------agter den Gafthuismolen. I. 18
Waterryk ('t Braakje) tot land gemaakt. I. 659. III. 4
Waterltaat der Stad. _ If. 58 enz.
Wattr-Jübfiituit-Scbout. Zie Baljuw van de Zeezaaken.
Watervloed te Amfterdam,_ in 1508. I. 211. in 1624.
I. 485. in 1637.1. 553. in 1651. I. 581. in 1675. f. 659. op Kerfttyd des j-aars 1717. I. 732 Waveren (ryke), buurt aan de ooftzyde des Amftels
III. 63
Wedde der Wethouderen vaftgefteld. III. 278
Weddenfchappen (dwaaze) verbooden. I. 417. op de-
zelven wordt geen regt gedaan. III. 48 Wederbede. wat. I. 107. lil. 53
Wederdoopers. Zie Herdoopers. .
Weduwen-Hof. Zie Huiszitten-Weduwen-Hop.
Weegers, Hun werk en loon. II. 35. LI. 506
Weeninx (Jan Baptifia en Jan), Vader en Zoon,
Schilders. III. 260. Altaarftukken van den Zoon. IJ. 212
Weerd. Zie Jan-Verbellen-Eiland.
Weer- en Uurwyzers (Stads) worden verguld. I. 73^
Weeshuis. Zie Burger-Weeshuis , Aalmoesse^
niers-Weeshuis, Diaconie-Weeshuis enz. Weeskamer. Wanneer opgeregt. III. 376. Ordonnan-
tie voor dezelve. III. 377. hoe zy erfeniflen aanvaar* |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Waarzeggery. wanneer hier nog voor Duivels kond
gehouden. I. 409 Waaijen {Jacob van der), Burger-Kapitein. I, 655
Waaijen (Johannes van der) , ProfeÜbr der Godgeleerd-
heid, ßyzonderheden van zyn leeven. I!I. 233. merk- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
waardig berigt, door hem hier gegeven. 1.
Wagenaars of Voerluiden hier ter Stede. II. 545.
Wagenveeren, waaronder zy begreepen zyn. II. Wagenweg op Haarlem aangelegd. III. 110. beftraat.
|
684
vier 545
III. in m 112
113
114 op 709 506 183 513
289 267
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III
lil. III.
III. 175
1.
III.
III.
175,
I.
II.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
-—-— op Weesp aangelegd.
—------ op Muiden en Naarden aangelegd.
- van Ouderkerk op Nieuweriluis.
P------- van Duivendrecht op Abkoude.
Wagtgeld. hoe opgebragt worde, I. 196. UI
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de Pakhuizen gelegd, in 1694.
Wagtbuizen der Schutterde. II, 49,50^2.
Wagtbuizen der Ratelwagt,
Wagtvryen. Wie.
WaUicxzoon (Willem').
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Walraven (haak), Schilder.
|
111.267,513
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wandelaar (Jan), Plaatfnyder. ^^^^^
Wanfchepel der gemeeten Graanen behoort aan 't Oude -
Mannen-Huis. II. 306 Wapens van Amfterdam tweederlei. III. 11, oorfprong
derzelven onderzogt. III. 11 enz. derzelver fieraaden verklaard. III. 14. waarom een hond, in één derzel- ven, verbeeld wordt. III. 14. Stads wapen wordt, met de Roomfch-Koningklyke Kroon, vereerd. I. 189 Wapens der Bürgern e efteren, federt 1578, in de Oude
Kerke, geplaatft. II. 101 Warenhuizen (Stads). II. 47
Wapenrok of Pallure der Poorteren van Amfterdam,
hoe gefield. I. 158 Wapenfcboüwing.l. 159. in 154.2. !• 253
Warmoesflraal. vanwaar zo genaamd. I. 11. II. 69.
heeft nooit, van ouds, Wannerraat geheeten. I. 11. waar eerft bebouwd. II. 69. Vergaderplaats der Koopluiden in dezelve. I. 277 WaJJenaer (Nicolaas Janszoon van) ,Geneesmeefter. Zy-
ne fchriften. III. 23a Water der graften te Amfterdam. in 1540,reeds bedor-
ven, 1.252. in den Stads buitenboezem, hoe van 't Am- ftelwater, en dat der naafte Polders gefcheiden wor- de. III. 5 —— (hoog) in 1672, door de Stads Huizen, te loozen.
I. 649
------(verfch). Ontwerp om het in de Stad te brengen.
I. 710. vergeeffche poogingen, daartoe gedaan. II.
479, 480. van waar, en op wat wyze, het, door de Brouwers, gehaald wordt. II. 480. omwerp om het, nader by, te bekomen. I. 596 —— (vuil). Middelen, in 't werk gefteld, om het uit
den Amftel te houden. I. 659 Wateren der Stad. Verandering in derzelver gefteld-
heid. I. 222. Raadpleegiugen op het weeren van den ftank derzelven. I. 694. middelen gebruikt om de- zelven te zuiveren en beter te doen omloopen. I. 723 enz. zy worden , van Stads wege, gezuiverd, en gediept. III. 40 Water en brood. III. 30
Watergeuzen. I. 318
Watergrafts-Meer of Diemer-meer. Gelegenheid.
III. 89. Hiftorie. I. 487. III. 89, 503. befchry- ving. III. 91. wegen. III. 91. Maliebaan. III. 92. Regeering. III. 92. Keuren. III. 93. Veer op dezelve . befchreeven. II. 517. de Baljuw derzelve mag zyne
gevangenen, te Amfterdam,"in deboeijeadoenbren- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
III. 377
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de, en welke.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Weeskinderen. Zonderlinge bezoeking onder dezelven, t
in 't Burger-Weeshuis. I. 274. Aanmerkingen over
derzelver oorzaaken. I. 27g
Weesmeesteren, hun getal. III. 376. zy hebben de
Oppervoogdy overderWeezen-goederen. III. 378. hun aanzien en gezag. III. 379. hunne SecretaniFen en mindere bedienden. III. 379 enz. Weesmeeßers-KenniJJen. Derzelver natuur en kragt. 1H«
378
Weesp belegerd. II. 210, au. Overeenkom!!, wegens
een' weg tot aan de Stad. I. 532. Veer derwaards be- fchreeven. II. 5°8 Weesperkarfpel. Overeenkomft tuflehen Amfterdam ea
Weesp, op het onderhouden van een weg aldaar. I. 663
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Weesper-Poort.
Weet by Edifte. Wanneer plaats hebbe.
---- van den Scbout.
Weevers- of Linnenweevers-Gilde
|
I. 50
III. 24
I. 178
befchreeven.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
____________________________________
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 44a
Weevery, in't Mannen-Tugthuis geoefend. II. 251,25-2
Weezen, hoe hunne penningen moeten worden uitge-
zet. III. 379. hoe lang zy, door den langftleevende der Ouderen, moeten onderhouden worden. III. 379 Weg tuflehen Duivendrecht en Abkoude verbeterd. 1.
690. op Utrecht. Oétroi op een gedeelte van den zél- ven. I. 693. op Weesp. Overeenkomft desaangaan- de. ï. 53a Wellekens (Jan Baptista). Byzonderheden van zyii
leeven en Digtkundige werken. III. 255 Werf. Zie Scbeepstimmerweff en Scbuitenmaakerswerfi
Werken (Stads), drie opzigters daarover gefteld. I. 146
Werkhuis (nieuwe). Zie nieuwe Werkhuis.
Werkplaatfen (Stads) befchreeven. II. 45 enz.
Werving mag, niet zonder verlof, gefchieden. II. 547
Wester-Kerk. Gelegenheit en Stigting. II. 132,
grootte en gedaante. II. 133. tooren. II. 133. Kerkhof. II. 133. een gedeelte van 't gewelf ftort |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gen.
Water.keergeld.
|
III. 499
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I. 667
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
in.
|
II. 291. III. 509. fchade aan den tooren- !•
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
591»
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D W
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
E
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
R.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
5Ö3
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
I. 625. en Stadhouder. I. 629, 631. Brief van Bur-
gemeefteren van Amfterdam aan hem. I. 632. aan- biedingen dier Stad. I. 633. hy komt aldaar. I. 636. neemt zitting in de Vroedfchap. I. 636. de Stad doet hem een gefchenk van dertigduizend guldens. 1.637. flaat voor, hem van eene fchuld van twee millioenen te ontheffen. I. 657. ontraadt hem het aanvaarden der hooge Regeeringe van Gelderland. I. 658 enz. hy trouwt. I. 601. tot hoe lang, hy begeert, dat men, te Amfterdam, zyne belangen voorfta. I. 661. hy verbiedt de Courantiers iet'van den Hertoge van York te ichryven. I. 664. vat misnoegen op tegen Amfter- dam. I. 666,670. raakt in een hevig gefchil met de Mad, over de Werving van zeftien duizend man. I. 671 enz. ftelt zig aan 't hoofd eener bezendinge der- waards. I. 671. neemt de handeling der Stad met den Kranichen AmbafTadeur zeer euvel. I. 676.zoekt zig, volkomenlyk , met haar te verzoenen. J. 687. geeft nieuw blyk van misnoegen. I. 687. verzoent zig met de Stad. I. 689. handelt, heimelyk, met haar, over zynen tpgt naar Engeland. I. 695. toeleg van twee Ieren op zyn leeven. I. 696. hy en de Prinfes wor- den Koning en Koningin van Groot-Britanje. I. 696. hy raakt wederom in gefchil met Amfterdam, over 't verzenden der Nominatie van Schepenen. I» 698 enz. en over 't zitten des Graaven van Portland, onder de Edelen. I. 700. zyn brief aan dien Graave. I. 701. beide de gemelde gefchillen worden afge-
daan. I. 702 enz. hy fluit een Verdrag, om Krygs- volk van den Staat te leggen in de Spaanfche Neder- landen. I. 724. hy fterft. I. 72.5 Willem Karel Henrik Friso, Prins van Oranje en
Naffau, wordt Stadhouder van Gelderland. I. 735. trekt door Amfterdam. I. 739. ook nevens zy- ne Gemaalin. 1. 740. wordt Stadhouder van alle de Provinciën. I. 743. in wat zin hy in Amfterdam een Vryen Krygsraad toeftaat. • III. 180 Willink {Daniel). Byzonderheden hem en zyne werken
betreffende. III. 254 Windmolen van Heere Willem van Oudshoorn, waar.1.11
Windmolen-fleeg. I. 9 Windmolenfiraete. I. 9
Windmolenzyde, waar. ' I. 9
Windmolen-zyde-Poirtbuys. I. 9
Winter (ftrenge) des jaars 1740. I. 742
Wirtz (Paul), Veldmaarfchalk. Zyne Grafftede in de
Oude Kerke. I. 664. II. 105 Wifepe , Wispe, Wefepe. 1.79,80,85
Wijf el ('s Graaven) te Amfterdam. wat. I. 130, 143
Wisselbank. Aanleiding tot het opregten derzelve. II. 537. derzelver opregting en natuur befchreeven.
I. 425. II. 538. Keuren op dezelve. II. 539. tyd en wyze van affchryvinge in dezelve. II. 540. in de- zelve geene rekening te verleenen, ten behoeve van Loteryen der byzondere Steden. I. 710. 't welk eg- ter, aan Haarlem, voor eens, toegeftaan wordt. I. 710. zy verkrygt een nader Octroi. I. 621. wordt be- ftoolen. I. 693. Zie Commissarissen van de Wis- selbank. Wisselhandel (oudfte). II. 536. tegenwoordige. II.
537, 541. Keuren en gewoonten op dezelve. I. 541
Wit CJacob de), konftig Schilder. III. 268. ftukken van hem. II. 22,211,212,214,344,34$
Wit (Pieter de) wordt onthalsd. I. 31«
Witsen (Cornelts), Schepen. I. 553, 587. Burge-
meefter van Amfterdam ■> verfchaft eenige Papieren
tot Dappers Befcbryving der Stad. Voorr. vn.
Witfen ( Cornelts ), Kapitein, gevangen en geflaakt. I.
648
Witsen (Gerrit Jacob) , Burgemeefter. I. 435 Llll Wit-
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
213. de Kerk wordt, door onweer, eenigszins, be-
fchadigd. 11-739,74° WeJUrmarkt befchreeven. II. 417
Weftfriefcbe Dyk. Aandeel der Stad, in deszelfs behee-
ring. 1.191; UI- 108 Weliindie. Scheepvaart derwaards. II- 535 Weliindifcb - Huis en Pakhuis befchreeven. II. 85. III. 508
Weftzaanen (Veer op) befchreeven.il. 517- UI- 5" Wetering (fiieu<we\ Zie Kojiverlooren Vaart. .-------- (oude).gelegenheid en loop. III.4, 54. Buurt
langs dezelve. III. 80
Wetering (Veer op de) befchreeven. II. 517
Weteringspoortje. }• 5°
Weteringspoortsfluis. J-I- 58
Wethouderfchap. Koning , naderhand , Keizer Karel
beveftigt de Privilegien, op het beftellen derzelve. I. 216
Wetßeeg. _L 1\
Weyffel [Serjant]. . I. j»5
Wüdt (Hiob de), Secretaris der Admiraliteit alhier.
I. 696
Willekens (Jacob). Zyne krygsbedryven ter Zee. III. 209
Willtkeuren. Betekenis van dit woord. III. 34
Willekeuren , van ouds , door Schout en Schepenen
gemaakt. I. 109. in fommigen, plagt de Gemeente
te Hemmen. , I. 157. zonderling Privilegie op het
maakeo derzelven. I- i45- onderzoek naar den zin
van het zelve. III. 35- Zie Keuren.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
, Graaf van Holland, wordt Heer van
I. 101
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
WlI-LüM DE III
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Am (lel.
Willem de IV., Graaf van Holland, verleent der Stad
eenige Handveften. I. 108 Willem de V., Graaf van Holland, geeft eenige Hand-
veften aan Amfterdam. II. 119, 120. verdraagt zig met het Stigt wegens de Heerlykheid van Amftel. I. tr9, i2I
Willem de VI.', Graaf van Holland, vermeerdert de
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
1. 138,
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Privilegien van Amfterdam.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
139
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Willem de 1.., Prins van Oranje,komt te Amfterdam.
I. 291. zyne verrigtingen aldaar. I. 291 enz. hy tragt de Gereformeerden de Minderbroeders-Kerk te doen ruimen. I. 292. _ ontwerpt een nieuw Verdrag met hen. I. 293. weigert den nieuwen eed. I. 294. ontvangt eenig geld , ten dienfte der gemeene zaa- ke van eenige Doopsgezinden. II. i02. zyne \n. ftructie. I. 37ienz- handeling over de opdragt der Graaflykheid aan hem. I. 389 enz. 391 enz. hy wordt doorfchooten. I. 394 Willem de II., Prins van Oranje, wordt Stadhouder. I.
545. raakt ineen hevig gefchil met Amfterdam. I. 549. komt'er, onverwagts. I. 553. vertrekt, onverrigter zaake. I. 553- klaagt over de Regeering van Amfter- dam , in den Haage. I. 554- grond van zyne inzigten en gedrag omtrent de Stad. I. 557. hy befluit haar, by verraïïïng, in te neemen. I. 558. zyn toeleg mis- lukt. I. 560", 564. hy fchryft aan de Regeering. I. 562. komt in 't Legér, te Amfterveen. I. 565. zyne bekommering. I. 565. hy treedt in onderhande- ling met de Stad. I. 565 enz. fluit een Verdrag met haar. I. 567. aanmerkingen over het zelve. I. 568, 570. redenen van 's Prinfen gedrag omtrent de Stad. I. 569, onderzogt. I. 572. hy fterft. I. 571 Willem de III., Prins van Oranje, gebooren. 1.57a.
de Stad biedt zig tot zyn* Peter aan. I. 572. bewee- gingen om hem te bevorderen. I. 587. hy wordt, by de 'Acte van Seclufis, van de hooge waardigheden uit- geflooten. I. 589. komt, te Amfterdam, en doet een Paardenrid door de Stad. I. 601. krygt zitting inden Raad van Staate. I. 610. wordt Kapitein-Generaal. III. STUK. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
D W
|
|||||||||||||||||||||||
|
E
|
|||||||||||||||||||||||
|
B
|
|||||||||||||||||||||||
|
5$4
|
|||||||||||||||||||||||
|
R.
|
|||||||||||||||||||||||
|
Tkerfcbepen op Gouda. U. 499? 5P°
Ykmeefler {algemeène) van het Troifch gewigt. IJl« l6
Tkjter van de Ellen. lil. 16 Tpefloot. Oude Buurt aan den Diemerdyk. III. 66. fchans
aldaar aangetaft door de Gelderfchen. I. 209, 210. fluis aldaar aan de Stad verpand. I. 158 Tpeßooter-ßuis. Gelegenheid. I. 25S. II. 56. III. 99'
Beheering. I. 723. III. 100, 512 Ysbreeker. Deszelfs gedaante en gebruik. II. 480. Keu-
ren op den zelven. H. 4S0 Ysbruggen. wie dezelven leggen mogen. II. 473 Yskelder. waar, en waartoe dient. II. 42a Ylfendrop. wat'er dpor verftaan worde. III. 38. Aant. (3) Yzergieteryen hier ter Stede. II. 489 |
|||||||||||||||||||||||
|
Witsen (Jonas), Burgemeefter, houdt het opper-
|
|||||||||||||||||||||||
|
opzigt over de T ekenichool.
|
II. 406
|
||||||||||||||||||||||
|
Witfin {Lambert), Kapitein over een Vendel Soldaaten,
I. 658
Witsen (Nicolaas), Burgemeefter.I. 661,668 ,673, 676. krygt, in vertrouwen, kennis van 's Prinfen voor- genomen togt naar Engeland. I. 695 enz. weigert het Curatorjcbap en den titel van Baron, I. 697. Zy- ne bedreevenheid in de Zeevaart- en Scheepsbouw- kunde. I. 239,240 Witte {Witte Corneliszoon de) gevangen, en, doortoe-
doen van Amfterdam, gellaakt. I. 55° Wittebroodskinderen, (zogenaamde) Plaats voor hun,in 't geheim Tugthuis. II. 254 Wïtwerkers-Pand. II. 44 Woerden (Veer op) befehreeven. 11. 517 Wolfger, Schout van Amftel. 1. 2 Wollenaaifters behoorden, voormaals, tot het Kleêr- maakers-Gilde. Ii. 455 Wolters {Henriette van Pee), Schilderes. III. 265 Wohogen {Ludovicus ) , Profeflbr op de Doorlugtige Schoole. Byzonderheden van zyn leeven.' III. 233 Woonplaats. Zie Domicilium. Woord of Leuze. Orde op het haaien en overbrengen
van het zelve. III. 176 Workum (Veer op) befehreeven. II. 509
Wormer {Dirk van). I. 150
Wouterszoon (Dirk), Secretaris der Stad. I. 269 ,289
Wrakken, in 't Y gezonken, en daar wederom uitge- haald. I. 384 Wybrandszoonen {Egbert en Juriaari) neemen beftelling van den Prinfe van Oranje. I. 310. worden geban- nen. I. 324 Wyken (oude) der Stad. I. 188. III. 170,171. tegen- woordigen. III. 173. Buitenwyken. III. 178 Wykmeeflers. Burger-Kapiteinen zo genaamd. I. 384 Wykmeeflers of Buurtmeeflers. Aanftelling derzelven. I. 255. II. 274. III. 509. hun dienft. II. 274 enz. Wyk op Zee (Veer op) befehreeven. II. 510 Wyn, van wege de Stad, aan groote Perfonaadjen ge- fchonken, 1.252. III. 270 ---------belaft, ten behoeve der Franfche vlugtelingen.
I. 695. ten behoeve van't Aalmoefieniers - Wees-
huis. I. 706. II. 298 Wynandszoon {Cornelis) reift wegens de Gereformeerden naar Brufi'el. 1.294,295 Wyngaard {Jan Willemszoon). Men predikt, op de Las- taadje, ia zyn pakhuis. 1. 282, 294. zyne reis naar Bruflel. I. 294,295 Wynkoop. Zie Rantfien. Wynkoopers, in 't Gilde komende , wat 'er 't Oude-
mannen-huis van geniete. II. 306 Wynkoopers-Gilde befchreeven.il. 469. III. 510,511
Wynroeyers. Hun getal en pligt. III. 15 Wynroeyers-Comptoir geftigt in de plaats van 't Bekke-
neels-huis aan de Nieuwe Kerke- II. 108 Wynverlaaters- Zie Kuipers- en Wynverlaaters-
Gilde.
Wysbeit. De Raaden der Steden,oudtyds,zo genaamd. III. 349
Wyts {Jacob), Wagtmeefter, ftilt een oproer. 1.507 Te. ter baluer Te. J. 185
Yk {groote en kleine). III. 15
— {kleine). De O verluiden van het Fruitverkoopers-
Gilde zyn 'er Ykmeefters van. II. 443 Tker van de Bier- en Melkmaaten. III. 15
Tkers van 't Amfterdamfcb en Brabant/eb geViigt. III. 16
Ykers van de kleine Yk. III. 15 |
|||||||||||||||||||||||
|
^faagmolenaars-Paden, tuflehen de Haarlemmer en Leid-
" fche Poorten. III. 3 enz. Zaagmolens. wanneer uitgevonden. II. 463
Zaagmolenspaden. waar. III. 3,4. wie onderhouden
moet. II. 463 Zaagmolem-poortje. I. 46, 50, 657
Zaaken {kleine). Zie Commissarissen van kleine
Zaaken.
Zaal {Jonge Dirk Jakobszoon), Schepen. I. 151 Zaal (Willem) I. 150
Zaan (Willem van der), Schout by Nagt. Zyne
Grafftede in de Oude Kerke. II. 105 Zaandam. Amfterdam zeudteenige Soldaaten derwaards,
tot ftilling van een' oproer. I. 663. Veer op Zaan- dam befehreeven. n. 517 Zaanredam {Pieter). Zyne fchildery van 't oude Stad- huis. II. 18 Zacbtleuen (Pouwels). I. 206 Zandmarkten befehreeven. . I. 429 Zandpad. Waar. III. 4 Zandpad en Wagenweg , tuflehen Amfterdam en lo- trecht. 1. 489. tuflehen Ouderkerk en Breukelen. III. 113
--------. van Weesp naar \Graavenland. III. 114
Zeeburcb of Zeedyk. I. 18
Zeeburg of Diemerdyk. Gelegenheid. III. 95. Oud-
heid en Hiftorie. III. 95. Onderhoud. III- 98. Slui- zen. III. 99. Zie Hoogheemraadschap van den Zeeburg of Diemerdyk. Zeeburg. Herberg aan den Diemerdyk. I. 78. vertim- merd. III. 66 Zeeburg (Reduit) geflegt. \. 619 Zeedyk {nieuwe). 1. 50 Zeedyk beooßen Muiden. Gelegenheid. III. 101.'Oudheid. III. 102. beheering. Zie Hoogheemraadschap van den Zeedyk beoosten Muiden. Zeep ( Amfierdamfcbe). Men poogt den invoer daarvan in Frankryk te beletten. I. 605 Zeepziederyen. Haare oudheid, hier ter Stede. II. 485. Keuren omtrent dezelven. II. 485 Zeeregt (oudfte) in Amfterdam. II. 524,549 Zeeregt aan den Kamper-fteiger. Van waar, zogenaamd. II. 5°
Zeetonnen, van Kampen overgenomen. I. 225 Zeevaerdigb reebt. Wat. III. 322
Zeezaaken, Oude en tegenwoordige wyze van regtt-
pleegen in dezelven. III. 453. Zie Commissarissen van de Zeezaaken. Zegel ter zaaken. 1.155,170. III. 295 Zegels, van ouds, zeer ongemeen. III. 10. oudfte ze-
gels van Amfterdam. III. 10 Zegelbuis. J. 397 Zeilen van 't Admiraalfchap befehreeven. \\. 67 Zei-
|
|||||||||||||||||||||||
|
B
|
D W
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
R.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
565
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zeilenmaakers- en Compassenmaakers - Gilde be-
fchreeven. II. 476 Zesen (Filips von). Berigt wegens zyne Hoogduit-
fehe 'Befchryving van Amfterdam. Voorr. vin. hy wordt met het ßurgerregt befchonken. III. 158 Zetfcbippers. Wanneer zy mogen aangefleld worden.
II. 494
Zeventuig , oude wyze van geregtelyke uitfpraak, be-
fchreeven. I. 127. III. 23. merkwaardig voorbeeld daarvan. III. 23 Ziehen-Kerk. waar. II, 3II
Ziekemroofiers. Zie Krankbezoehrs.
Zieken-water. waar. III. 4. de Viffchery in het zelve
behoort aan 't Leproozen-Huis. II. 315 Zieriksee (Veer op) befchreeven. II. 509
Zilver saros- Zie Goud- en Zilversmids-Gilde.
'Zoet (Jan). Zyne Digtwerken. III. 248
Zoeten-naam-Jezus-fteegje. Van waar zo genaamd. II. 98
Zondag. Ontheiliging van den zelven verbooden. II. 142
Zont, in 1532, geflooten. I. 219. in 1533, geopend.
I. 220
Zontfcbe tollen. Verfchil deswege met Deenemarke.
I. 160
Zoutenvifcbkooperyen. ZieHaring- en Zoutenvifcbkooperyen. Zoutevene. I. 85 fLwtkeeten. Haar getal. II. 483
^outmaat. wie dezelve van ouds bewaarden. III. 509
Zuider-Kerk. Gelegenheid en Stigting. I. 43. II. 130. men fchynt haar, in 't eerft, S. Jans Kerk te
hebben willen noemen. II. 130. haare ingangen.
II. 131. glazen. II. 131. Tooren. II. 131. Kerk-
: hof. II. 132 Zutfen (Veer op) befchreeven. II. 509
Zufierlingen. Wie 'er door verflaan worden. III. 275.
waarom zo genaamd. III, 276 Aant.
Zvvaanen (Stads). het houden derzelven afgefchaft.
I.647
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zwaanen-bok (Stads), waar , van ouds. II. 52. in 't
Diaconie-Weeshuis, van waar zo genaamd. II. 322 Zwaardveegers-Hofje befchreeven. II. 356 Zwaluwen-Buurt aan den Amflel. III. 57,63
Zwammerdam (Veer op) befchreeven. II. 518
Zwartenhond (Joachim Henrikszoon). Zyne krygsbedry-
ven ter zee. - III. 2io Zwartfluis (Veer op) befchreeven. II. 518
Zwavelrafineerderyen, hier ter Stede. II. 489
Zweeden (Koophandel en Scheepvaart op) befchree-
ven. II. 527. orde om de goederen der onderdaanen van dit Ryk ter Secretarye op te geeven. I. 659 Zweetziekte (Engelfche) hier ter Stede. I. 227
Zwigt Utrecht voor een der Stads Toorens gefield. I.
184. III. 503. Zie Swycbt Utrecht.
Zwitserland (Koophandel op) befchreeven. II. 533. :J , UI. 511 Zwolle. Verfchil met die Stad wegens de tollen veref-
fend. I. 156. Veer op Zwolle befchreeven. II. 509 Zwynbede. wat. I. I07 Zyde en Floret, wat, van dezelve, aan 't Zyde-wind-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
huis, betaald worde
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
320
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zyde (Ei/cb van) uit Ooflindie, hoe gefchiedt. II. 487
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zyde-hal befchreeven ^^^^^^^^^^^
Zydereederyen. Keuren omtrent dezelven. Zydeverwers-Gilde befchreeven. II. 442. Zydeweéveryen. Keuren voor dezelve. Zyde-Windhuis. Opregting. I. 669. II. 310 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
II. 42
II. 487 III. 509 II. 487 gelegen- II- 320. II, 320 I. 10 I. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
heid. II. 319. inkomften. II. 3
|
beftieriiig
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
getal der meisjes , in het zelve
Zydwinde, wat |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zyl (Heer Gerrit van der) werpt volk in Amfte
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
143
Zyl (Gerard Pietersz van der), Schilder. III. 261 Zype (Dykaadje van de). Amflerdam wordt van de kos-
ten tot dezelve ontflaagen. I, 127 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Llll 2
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BE.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E R IG
wegens het binden deezer
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
T,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BESCHRYVINGE van AMSTERDAM,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
In III. Stukken in Folio.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De Tooren Zwigt oïZwygt Utrecht, in 't groot. Bladz. 74.
Het Oude-zyds-Heeren-Logement en de Voorpoort van't
Gafthuis. - 76 Het Admiraliteits- of Prinfenhof. —•■----- 78
Gezigt op 't Admiraliteits-Magazyn en de Oofter-Kerk.— 80
Gezigt op de Oude Kerk van buiten. . 9»
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ƒ« to I. 3V«/Sr, beftaande uit VI. TV«/».
. De Titelprent en derzelver uitlegging, te plaatfen voor den
rooden titel van het eerfle Stuk.
:. 't Pourtrait van den Auteur, te plaatfen, agter de Opdragt, en voor de Voorrede, in het zelfde eerfte Stuk.
;. Oud Amfterdam, door Cornelis Anthoniszoon, tegen over Bladz. 17
De Verzameling der Kloofters van Oud-Amfterdam, met den FranfcheiT Titel voor dezelven, moeten volgen op U. 38
beftaande dezelve 'm |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
41
42,
43
.44
45. 46 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Grondtekening der Oude Kerke en der Chooren en Ka-
pellen in dezelve. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
De Oude Kerk van binnen, naar 't Ooften te zien
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4"
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IOC»
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4
|
De Oude Kerk van binnen, naar 't Weften te zien.
Het Wapen en Graffchrift van Willem Eggerts, en 't hek
voor 't Choor der Nieuwe Kerke. 50. 't Boelinger- of Otters-Choor in de Nieuwe Kerke, bei-
de te plaatfen tegen over---------
51. Gezigt op het Stadhuis van agteren, en op den onvot-
bouwden Tooren der nieuwe Kerke.--------- 52. De Nieuwe Kerk van binnen naar 't Werten.
53. De Predikftoel in de Nieuwe Kerke, beide te plaatfen
tegen over •
54. De Nieuwe-zyds-Kapel van binnen, naar 't ooften.
55. De Nieuwe-zyds-Kapel'van binnen, naar 't werten,
beide te plaatfen tegen over —
56. 't Glas van Maximiliaan i-h de Nieuwe zyds Kapel, en de
miraculeufe kift. .
57. De Zuider-Kerk van binnen, naar 't Zuiden.
58. De Zuider Kerk van binnen,naar 't Noorden,
beide te plaatfen tegen over ■
59. De Wefter-Kerk van binnen, naar 't ooften.
60. De Wefter-Kerk van binnen, naar 't werten.
61. Het Orgel in de Wefter-Kerke,
allen drie te plaatfen tegen over •
62. De Noorder-Kerk van binnen, naar 't noorden.---------
63. De Oofter-Kerk van binnen. .______
64. De Eilands-Kerk en nieuwe Hal op de Botermarkt. ___
65. De oude Waaien-Kerk van binnen. ■
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4-
5- 6. 7-
8. 9-
10.
ii.
ii. 13-
14. 15.
16.
*?• 18.
i9-
20.
ai. 22.
23.
24.
|
I.'t S. Margareeten-KIoofler en S. Pieters-Kapel, in de Nes.
II. De S. Magdalenen- en S. Barbaras-Klooflers, in de Nes.
III. 't Cellebroeders-Kloofters, in de Nes.
IV. 't S. Clara's-Kloofter, in de Nes.
V. 't S. Marïa's-Klöofter, in de Nes.
VI. 't Kloofter der nieuwe Nonnen, nu het Gafthuis-Hof.
VII. 't Kloofter der oude Nonnen, nu het Gafthuis.
VIII. 't S. Agnieten-Kloofter, op den Fluweelen burgwal.
IX. 't S. Margareeten- of S. Catharynen-Kloofter, op den
Fluweelen burgwal. X. 't S.Cecilien-Kloofter, op den Fluweelen burgwal.-
XI.'tCellezufters-Kloofter, op den Oude-zyds-Agterburgwal. XII. 't Minderbroeders-Kloofter, op den Oude-zyds-Agter-
burgwal. XIII. 't Bethanien-Kloofter, op den Oude-zyds-Agterburgwal.
XIV. 't Paulus-Broeders-Kloofter, op den Oude-zyds-Agter-
burgwal. XV. 't S. Urfulen-Kloofter, op den Oude-zyds-Agterburgwal.
XVI. 't S.Lucien-Kloofter, nu het Meisjes Weeshuis.
XVII. 't Begynhof.
XVIII. 't Clariffen-Kloofter, op den Heiligen weg.
XIX. 'tS.Gecrtruids-Kloofter,op den Nieuwe-zyds-Voor-
burgwal. XX. De Reguliers- en Karthuizers-Kloofters, buiten de Stad.
Amfterdam, met zyne byzondere Vergrootingen, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
108
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
110
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
iia
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
122
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
13®
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
132
134 I3<S 137 164 l86 222, 234
£64.
266"
270
288 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
66'.
67,
6?, 69, 70,
71
72.
74>
|
Het Orgel der Lutherfche nieuwe Kerke. ■
De Synagogen der Hoogduitiche Jooden. —-------
De oude Kartnuizers- Kerkhoven. »-------_
't Oude zyds-Huiszïtten-Aalmoefleniers-Huis. .______
't Nieuwe-zyds-Huiszitten-Aalmoefleniers-Huis. .
't Huiszitten-Weduwen-Hof. _
't Aalmoezeniers-Weeshuis. ..
't Oude-Mannen - en Vrouwen-Gafthuis, naar de Zuidzyde.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tegen over Bladz. 39
184 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
25. De oudfte Reguliers-Poort, van binnen e
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
26. De Tooren Zwigt ofZwygt Utrecht, nu een gedeelte der
Kloveniers-Doele. ■--------"
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
220
298
325
330
35<S 36p
4=3
424 584
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ajr,
|
De roode of doelebrug, het halfrond of rondeel, ende
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Regulierspoort, in 1544. ---------
De S. Antonis-Poort, in 1544. ---------
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
28.
2$).
30-
3i- 32.
33-
34- 35-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Afbeelding van Pieter Dirkszoon Haflelacr, Schepen en
Raad. •---------
De Haarlemmer-Poort, in 1544. —.-------
De plattegrond van het Graauw-Monïken-of Minderbroe-
ders-Kloofter. ■ Amfterdam, na de Vergrooting des jaars 1593, en met den aanvang derVergrootinge des jaars 1611. ■■■
De Beurs, in't jaar 1611. _____ Het oude Stadhuis en de naafte gebouwen, in de jaaren
1544 en 1615. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
't Oude-Mannen- en Vrouwen-Gafthuis, naar de Noord-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
zyde, beide te plaatfen tegen ever — _
75. 't Leproozen-Huïs, van de Binnenplaats.---------
76. 't Oude S. Joris Hof. .---------
^7. 't Lutherfche Weeshuis van de Binnenplaats. -
■ In het III. Stuk, beftaande uit IV. Num.
78. De Kaart der Landeryen onder de honderd Gaarden , bewerten de Koftverlooren-Vaarr.
7^. De Kaart der Landeryen onder de honderd Gaarden, in de Buitenvelder-, Stads-, en Over-Amftel-Polder, beide te plaatfen tegen ovet---------
80. Oude en laatere Zegels en Wapens van Amfterdam.--------
81. Nieuwe Kaart van de Ambagtsheerlykheden van Amfter-
dam , en van den grooten ring van Amftelland.------— |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
304
312 3I_t 33<S
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Het oude Wefter-Kerkhof en de Oofter-Poort van het zelve. 593
In het II. Stuk, beftaande uit III. Num* |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■ 5
u 53
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Het Stadhuis van vooren, te plaatfen tegen over Bladz.
De Groots Zaal van het Stadhuis. ■ Gezigt, langs het Rokin, op de Beurs. ----------
Gezigt op den Reguliers-tooren en de herberg de Munt.—
Gezigt op de nieuwe brug. , „ |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
6
12
30 52
70
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
36.
37' 38- 39- 40, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Alle de zwarte of Franfche titels voor ieder Num. moeten weg-
genomen , en de drie roode titels, voor de eerfte Num. va« ieder der III, Stukken, alleen geplaatft worden. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||