|
SPIE GEL
Van den voorleden, en jegenwoordigen
tijdt.
|
|||||
|
Derde Deel
|
|||||
|
I.' ■■■♦•.■■.■■ j
Als't diep verloopt verfemen de bakens*
|
||||||
|
^ iet waer ick heden ftae, daer fpeelden eens de baren,
Daer cjuamen alle daegh de fchepen in-gevaren, Daer fachmen menigh Hulck^ die met fijn vollen laft, Quam ftuyvenüytter zee, de vlaggen opte maft: Nu is hier enckel fant^ en niet als dorre platen 3 van flibber over-groeyt, en van den vloet verlaten, Oaer eertijts was de kolck, is maer een enge floot, Men fieter niet een fchip, men fieter niet een boot3 A a a 2 Men
|
||||||
|
4 Staten en Ambten.
Men fieter niet een menfch; alleen de ichorre meeuwen
©ie fcholen hier ontrent, om daer te fitten fchreeuwen,
Alleen een fchippers gaft koomt voor een buy te-kans Hier boomen inder haeft;en haelt een fchuyte fants. Wat ftae ick dan en kijck aen dees verlaete kreken ?
De bakens al-te-mael die dienen hier vèrftèken;
Het is een fchippers woort, het is een oude leer, Al waer geen vaert en is, en hoeft geen baken meer. ; |
|||||||||||||||||||||||
|
Vitfpreeck-woort kan yerßheyde gelegenthedentoe Werden gepaß;
[gelijckjneeßaide andere) hetßlve kzn dißnen als yemant ouder van jaren Werdehdeßjn mamptenjanleven, ßjnkleet, ßjnfpijje, -ßp oeffeningesendiergelijclteßeck$ndientte^veränderen,- wy ßelletit hier tot een tnlejdihghe ijan het derde deel 3 dewijle hier de baeckeriS mede {mitshet<~uerlovf>derjoncJ^eyts) dienennjerßettevpeßn. |
|||||||||||||||||||||||
|
itai. * Ä granaro arnoto formica Tiïviwmxünm ^d>vkg «V» «y GriecX'
] ;" non fiequenta.' - . y^s. '^ |
|||||||||||||||||||||||
|
Nederl.
|
-«©jjIeötßcfolöecsäVtJißcmengeenra* QhlhabelUroba, halt payentul^*
|
||||||||||||||||||||||
|
lanöerg. I
Hoogd! QSerta Ctßf «faiDm fottjff aiïc mit' Nulla fides unquam miferos ^
|
|||||||||||||||||||||||
|
elegit amicos.
IBen Bent geen bjienöt afë tnöer noot* Ne*14*'
©en rtjcËen nae öen öoot. |
|||||||||||||||||||||||
|
fjtm,
ital. Tarente con par ent e 3
Guaidchinon ha niente. Ncderl. 30tf'en&en 3tjn bjfenöen / maer toee
iuefe ban coeii Beeft. Hoogd. §KunDe tntw iwfj
H «uff cm (0$. Neder! WtftUtottl »1 ÖCC 110OÏ
©iec-en-ttuf nticö in ecu loot.
Lat. Felicium orrmes confanguinei.
|
|||||||||||||||||||||||
|
gd.
|
|||||||||||||||||||||||
|
Sic tveif Dïc fym m U$t i U$t nwti j-ioo,
ii)t mep |
|||||||||||||||||||||||
|
— Fatis aceede deifque
Et cole felices, milèros fuge. |
wc*»-
|
||||||||||||||||||||||
|
Incaducum parietem non in-. Lat.
clinandu'm. |
|||||||||||||||||||||||
|
ufih
|
|||||||||||||||||||||||
|
II.
|
||||||||||
|
Lajcimia quanto pin in alto Jak
Tanto piu jcuopere le fie vergopne. |
||||||||||
|
J? op fiende dat het volck veel fach nae groote daten-,
Gingh met een luchten fin fijn oude neeringh laten , Hy maeckte flucx een vrient, die kroot hem boven aen, Daer fach hem yder menfch gelijck een wonder ftaen j jjtracx wort hy bijfter trots, want in fijn prachtich wefen ^aer was fijn moedigh hart, als in een boeck, te lefen, Sijn huy s-raet, fijn gefin, fijn wijf, fijn eyge kleet, Gaen alle buytenfchreef, en uytter-maten breet. |
||||||||||
|
A a a
|
||||||||||
|
Mäer
|
||||||||||
|
6 Stam en Ampten.
Maer fiet! alwaer men koomt om wijfen raet te plegen,
Daer ftaet de goede man in alle cÜngh verlegen,
Daer hapert fijn verftant, daer is hy maer een kint, .,.
5oo datmen geen vernuft, in al fijn herfens virit;
Siët daer fijn achtbaerheyt van ftonden aert vervallë%j Want die Fop innigh kent en acht hem niet met allen j "Tisfeker, als een aep wil klimmen in den fpriet
Dan iiTer datmen eer ft fijn naeckte billen fiet.
|
|||||||||||||||||||||
|
ftorMjept S /eenöooft)
mmUnt een )Stalen ( \ tßtmu /
|
|||||||||||||||||||||
|
^-iticftDom J (öoo*
|
t i
|
||||||||||||||||||||
|
ell«
|
|||||||||||||||||||||
|
Lat. \fi agiftratus virum arguit.
Griccx. a'i^jij civiï&t. iïeïxvvmv.
'NedcrI. $®*n ÜMtttttmm tlXCt eet
S^oo^öf feoïTir tot ect% itai. Chi afnio è,& cervo ß crede
AlfilurdelUfoJfa neayede. |
|||||||||||||||||||||
|
£>ftce* m giwn int r»ï tytotfitf». &&
|
|||||||||||||||||||||
|
M*
|
|||||||||||||||||||||
|
^otttü ötoaeg meer Balt/
ïjoe ßcm meer oiittalt«.
|
|||||||||||||||||||||
|
Ne
|
|||||||||||||||||||||
|
Perlucet omne regia; vitrurfl Lat.
domus. Seneca. Apage pereat anno citius qui
majora fè concupifcit. Lucianm Deorum Dialog*
|
|||||||||||||||||||||
|
'Tis
|
|||||||||||||||||||||
|
/
|
|||||||||||||||||||||
|
in. 7
!Tis een flouce kraey die een levendich
beeft in'c lijf pickt.
|
|||||||||
|
\lr\r at komt de fnoodè kraey my quellen tegèns redë\
My fitten op het lijf 3 my picken inde le^en ? Voorwaer het is te vroegh j want oock een felle gier ? Enfoecktfijn voetfel niet ontrent een levend' dier.
Hoe graegh een arent is, hy fäl hem noyt bemoeyen
Te vliegen om fijn aes, ais by de doode koeyen;
Van hier dan flim gebroet, en bijt dit lichaem niet Tot ghy eens op het velt mijn doode leden fiet. |
|||||||||
|
"«eckt
|
|||||||||
|
Wel,
|
|||||||||
|
;S Staten en Ampten,
Welj Lefer, foo ghy zijt een van de jonge geeften
Die foeckt het recht befchey t van defe ftomme beeftefl?
Soo neemt tot u bericht, indien ghy leerfaem zijt 3
Dat hier wort af-gebeelt een fchant-vleck onler tijt»
Daer zij nder in het landt die willen komen erven
Eer dattet reden is, en eer de lieden fterven,
Daer zij nder in hèt landt die wenfchen yemants ftaet.
Ai fit hy noch gefönt te midden in den raet:
Daer zijn oock kinders felfs, die op haer ouders dagen Öaen loeren voor den tijt, en wouden rouwe dragen, '**£ f Ten minftê fwart gewaet, want fchoó haer vader fterf'* : Sy treurden niet een uyr, maer keven om het erf. Siet wat een gragen eeuw'wyhedendaegs beleven, .Veel worden met een wenfch als ïn het graf gedreven: Siet wat een vreemde flagh, en wat een flimmè gangh •
Al is het leven kort wy leven al te langh.
|
|||||||||||
|
ïnipinet exjtio vir cónjügis 'iH*l
iriariti. Si vultur es cadaver exfpe#a*
Eraf. 2?2. |
|||||||||||
|
Nederl.; XXTÜti »tttjn ttffi
vv 3©acgc tot m fïetff,
Lac. Filius ante diem patrios inqui-
ritinannos. |
|||||||||||
|
De talißnetfutehtide quêrentem Cicetonem 'in libro de
Seneffiute.
|
|||||||||||
|
M&
|
|||||||||||
|
IV. 9
zfMan ruft dem Bfelnitgm bof, er Jolt dann
ßkk^traghen.
|
|||||||||||||
|
VT y fèyd' een bode gifter noen j
Daer ick gingh treden in het groen,
Dat ick te hov5 ontboden was, En daer op fcheyd' ick^y t het gras j En gingh vaft kneden ïn het ftofF, En gingh vaft treden naer het hoff, Daer fach ick eei ft veel muvfen ftaen. Gegiert en praciitich op-gedaen , |
|||||||||||||
|
fc
|
|||||||||||||
|
^kt
|
|||||||||||||
|
V> !;
|
|||||||||||||
|
lo Suttn en Ampten*
Met veren om den kop gefec,
En al haer tuygh geweldigh net; Hier by foo ftont een moedigh peert, My docht, wel honderd kro%nert weert3 Dat hadteen lade] op het lijf f* Die ftont van gout en perels ftijf j. Mad: noch vernam ick even daer j pés peerden al van eenen haer, f Die pronckten juyft geit jck een bruy t,
En munten wonder aerdigh uyt, Een koets te trecken, fonder meer, JtZy met een juffer of een heer, Daer in beftont geheel haer werck; Ick nam hier op mijn oogh-gemerck, En dacht, Hier ben ick wel geraeckt, Hier word' ick mede groot gemaeckt 3 Dewij 1 dat oock van mijn geflacht Hier yemant is in't fpel gebracht. Maer fiet 1 ten leet als geenen ti jt,
Daer quamper een, 'tfcheen my te fpijt, Die leyde my vier lacken op, v En gafmy doeeen harden ichop, En riep: éylaes! 'ken weet niet hóe,. Flux, efel, nae den meulen toe; Ey kijck, daer was mijn hoop gedaen, Want ick moed flux daer henen gaen, Ick moeftgaen torfen met verdriet „ En 'thof en gafmy anders niet. Ach (feyd ick) dom en karigh dier, Wat maeck ick doch ? wat doe ick hier ? Men roept geen efel in het hof, Of yemant van gelijcke (lof, Om eeij om vreucht, of om gemack, Maer om te dragen een ich pack, |
||||
|
Staten en Ambten.
Dus ghy die zijt van mijn geflacht,
Schoon datj' in 'chof eens wort gebracht Denckt niet om eer, of om gewin, Beeldt u geen hooge ftaten in, V hoop is waen, en enekei fchijn, Een efel moet een eiel zijn,,f . |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
u
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fc
|
««icrl.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Pauper ubiqüe jacet. Xa^
%i\\ ben armen toil pbcr fljtifcficeit ^T , ,
uuifTen. .,.■'-' Ne crL 2(rmc Umi offim fyittt iit tfrffv» Hoogd.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Men roept ben <ÉfeI met te fjobe /
öanatë fjptoJat Djagen moet. Mal è mvitar laßm alk nozpg
che 7 convien portar b legni o aqua. XMal faiÏÏ invitar tafne aux noces
car U luyfantporter bois ou l'eau. Le bat o» & Ie faurdeatt font tour
faßte. Syr. 33. Quidquid per afellum expediri
jpoteft viliffimè ccnftat, Chi nonhanuifazgo
Non rvadi alpalaßo. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
kïi
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
%■
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Saviez&t di pover huomo3
Ißellezzftdtputana, Vorza dt fachin Non rvalun bagaün. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lul.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
k
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2fo üt cxmt »if mmm iU f<$$ Hoold
2Bo tw jour <wt m'ci»t$fïm ift / te
vcii ttfammi \Mtftti§m. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
<©p eenen anbeten fin.
Haud facile emergunt quorum
virtutibus obftat. Res angufta domi.
Non è <z>ertt4, che proverta non
guafli. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^t.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Et genus & virtus, nifi cum re, Lm.
vilioralgaefi Curia pauperibus clauia eft.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
h:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Chi non ha j nonfi.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lul
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
B b b 2 lefegna
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V.
|
||||||||||
|
12
|
||||||||||
|
*Befogna che ilfiftio porti ilmatto in jjtalla.
|
||||||||||
|
^TJ hy fiet dit felfaem beek, en fchijnter in te dolen,
^"^ Maer wattet feggen wil dat is u noch verholen;
Ghy fiet een deftich man die buyght fijn ouden neck,
En die gedragen wort dat is een jonge geck.
Ghy feght dat in de Schrift dit anders wort gelefen,
En dat een dwaes behoort eens wijfens knecht te wefen;
Ghy fegt, uyt Godes woprt, dat jae het jeuchdigh bk>et
Den ouden eere doen jen onder-ftutten moet.
Ghy
|
||||||||||
|
*Een'
dwaes moet der wij- fen knecht
zijn. Pro v. il |
||||||||||
|
State» e» Ampten, 12
Ghy vraeght dan hoe het komt, en watter is te leggen,
Dat wy hier, tegen recht, verkeerde gronden leggen; Ghy ftaet hier op en dut, ghy ftaet gelijck verbaeft, En ftelt genoeghfaem vaft als dat de lchrijver raeft; Wel, vrienc, ontfangt eé woort,tot antwoort uwer vragé, ** Tis wijfe lieden werck een geck te können dragen j Men legge watmen wil, ten is geen defcich man Die mee gebogen hals geen dwafen lijden kan. |
||||||||||||||||||
|
^1- "pv it toïitf tö biatm be fotten /
|
||||||||||||||||||
|
Publici mores & huraana vitia Lat.
placidé accipienda. Ufo m meii>. poogd.
Suftine & abftine. L«.
HPatientza e la Iiaj
ChiaVe della allegyezga.
|
||||||||||||||||||
|
^cïjoon öaife met fjemfjsotten,
SBifc mm m ar peace rtnffj a( ffje |
||||||||||||||||||
|
X
|
||||||||||||||||||
|
k
|
^B'tßgnacheHfavhport't ilmatto
f'prx ijpxUa,
\
?' tifaut que Ie [age porte kfotfurfes efyaules.
|
|||||||||||||||||
|
Theod. de Kempis de Imitatione Chrifti. cap. 16.
!&aren aUe menfeïjen bol&omen/ toat ïjaböen top ban om 45obg toiile ban mal-
«Shöercii te lijöen > <©ot>t Jjeeftet aifo gefrmcöï / bat top malcfeanDecg ftoacfege- ~E»ïjeblïen it üja^ïjen/ toa.u «temani en i$ fonöer g&ebjecn / en memaitt leeftec 2. Corinth, 11. iß.
«©fjptoer&jaegöt geerre be ontotjfe/ betotjle gDp totjtf 5ó't. Rom. 15.1.
^ic fïewB 3ijn/ 3tjn ftBuïbigg ber ftoarBen srantßöe&en te bjagen, ' Syrach. 22. i8.
fant/ fout/ en tjfer te bjagen / ban eenen onberftanöigen menfcöe. |
||||||||||||||||||
|
B b b 5 Daerder
|
||||||||||||||||||
|
i4 V I.
Daerder veel fined en moetmé flach houde.
|
||||||
|
"ï/tT an n eerder vijf of fes met uyt-geftreckte ledefl, \
Tot onderlingh behulp op eenen aenbeelt fmede > Soo moet daer yder man foo fpelen metten flagh
Dat oock fijn mede-maet een beurte krijgen magh: Indien hy eenigh waer^ en fonder met-gefellen, Soo mocht hy raflfer gaen, en geene flaghen tellen j JMaer nu benevens hem oock rappé gaften ftaen, Soo moet hy nimmermeer als opte maete flaen.
1 r Aldie
|
||||||
|
Staten en Ampten. i£
AI die niet in het bofch, maer by de rnenfchen leven,
Die moeten yder menfch het fijne leeren geven, De man die vier? het wijf, het wijf haer echten man,
Soo iffèt dat het huys in vrede blij ven kan. v Daer is geen nutter konft, als fich te können voegen, Dat geeft van ons bedrijf aen yder vergenoegen, Maer die het vet alleen begeert op fijne fop, Dat is een al-befchickj ofwel een vijfe kop. Ghy, leert dan, foete: jeught, op defen regel pallen, Laet vrienden vrienden zijn; laet handen handen wafien $ De menfcheyt wijftet uyt, het leven heefcet in, Geen menich en dient te ftaen alleen op eygerïfin. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Cyrus apudXenophontcm. -
Qtios volumus efïe focios, ve- |
||||||||||||||||||||||||||||
|
eßgna mirielldre a mifura
qttxndofonopmadum inctt- |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Lat.
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
nandos effe bene faciendo
bene dicendo. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
&
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
di
|
'ne.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
*%>&ßreec{-Woort lyn ßnderlinghe dienen aen defoodamghe die In
groote '-vergaderingen^ en met nseelperjonen dagelijcx hebben te han- delen, ome^nyegelijck^ te laten en tegeven dat hem nae ghelegentheyt toe-lfomty Want,.geltje\ eenmoortreffelijckjnanWel heeft gheßyt, *fi ons eeni/e (aecke Wsljmaeckt ofte bevalt, het en moet onsßracx tikt rvveemt denckgn3foo het aen andere niet wel enfmaeckt • anders fymen hier uytgroote mis-ßagen in beraetßagingen, te weten, als toen het oordeel <~van andere aßmeet nae betßpie, ende daer op dan ae»gaet. Daerom dientmen hier op ^verdacht te weßen , ende teoe- dencken het ffreeck^woordt: Soo veel menfchen, foo veel finnen, &c. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
<©p eenen anöerenftn:
\ .^^squeiuesenclumefoufre comme
er'clume, lors que tu es marteaufrap-' |
%\%v& 'taerbéelt ben/ foo ItfÖe tri"« ü'S Netjci.j
f er. aenbeek; als ich öe ij&xmt ben/ toegfjicliinptotüacn. , Bom mmdïne non terne martello. itai.
Smits
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
peco
|
mme rameaH.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
to ' Staten en Amftten.
Smits kinderen zijn wel voncken gewoon.
S~\ f fchoon een fmit, mer fijn gefin,
^^^ Staet kloeck en paft op fijn gewin, En dat hy, als een wacker man, Slaet op het yfer wat hy kan, En maeckt alfoo een groot gefchal, En drijft de voncken over -al, Noch leyt fijn jongfte kint en flaept, En 'tander ftaeter op en gaept, En noch een ander weeligh dier Dat fpeelt oock met het vliegend' vier, Iae, even dichte by den brant, Verfet de voncken metter hant; Maer koomter eenigh kint ontrent Opdelen handel niet gewent, Dat maeckt terftont een groot misbaer, Al of het ftont in doots gevaer. Let hier op, Ouders, wie ghy Slijt,
Let hier op met geftage vlijt; Geen kint en dienter oy t te facht By ymant op te zijn gebracht, Want yder is, en yder doet Iuyft nae dat hy was op-gevoet., |
||||||
|
Che degallma najce3 convien che rupfe, o che uz&oli.
Veel
|
||||||
|
Staten en Ampen.
Veel kocks verfouten den bry,.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
17
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
T7 \7* anneerder eenigh dingh veel menfchen is be volé,
v Een die het qualick vat die doet de refte dolen, Een yder heeft in als, fijn eygen oogh-gemerck, En fiet Vrou Sygen-fin verbrot het ganrfche werck. Waer een koek meefter is, daer zijn de befte bouten. De tweede voor gewis die ial den bry verfouten; 'tSchaep dat gekoppelt is, geraecktet inde (loot, Tis hondeit tegen een geraecktet uyten noot. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\Xf o Wi fóctj fetnt» / ia mtit trt
foei wfaltjm. Leplus y a de chevaux enme cfla-
ble, &tlusy a deßan. Afno de muchos, lobos Ie co-
men. Sßo wi fyxm fein/ ia wvto fibrt gc>
Ifitcu ¥2>at urn öeele öelafï të toojt mitift ge*
fcaen /
t©am treene latet oy ö'anöere Jïaeit. fAfne deplußeurs Ie loup Ie mange.
«©ernten goet gaetmeeftijertojen.
<6tf5oppeIt;efc9apen bic toetsenenen. Segnius expediunt commifTa
negotia plures. ^emeetiepot ftet toel maet ijeplt qua*
Uclu |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Communio patit lites.
©cel ßoeßg oerfouten ben typ. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lat.
Nedcrl
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ï0°gcl.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'«Ulr
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Non plures medici, fed fatis u- Lat.
nus erir. l'Afnedetom Fra"?-
tß mangê des loups.
<©emeene fcJjapen eten öe tooit»«; Ncdci-u
Qui a compagnon ila maifire. Fran$.
Multi imperantes perdiderunt Lat.
Cariam. IloAAct ?yL>iriyQi Kct,£/dv diréte- Griecx'.
cmr, Quod plures tangit, plures ne- Lat:
gligunr. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'Kens.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ï'"-:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
eden,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
**n
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
?•
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fo
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
k
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
hemeen goet/ geen goet.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nederl.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
C e e
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Deux
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ïS VII.
"Deuxorgueilleuxnefeuventeßreporte^fur un ajne*
|
||||||
|
T ft niet een wonder dingh ! twee beeften aender heydefl
Die können fonder twift op eenen bunder weyden; Een tijger met een beer, een leeuw, een vinnigh fwijfl Die woelen in het bofch en können eenigh zijn. Maer gaet beveelt een ampt aen twee verwaende dwalen Die füllen onder een geduerigh liggen rafen, Geduerigh in krakeel, en fwanger van den nijt, Geduerigh over hoop, en al uy t enckel fpijt. Twee
|
||||||
|
Staten en Ambten. if
Twee gecken können noyt malkander leeren mijden,
Twee gecken können noyt op eenen efel rijden, Sy dragen ftaege forgh, en onruft in den geeft, Wie eerft en wieder left fal klimmen op het beeft; En fchoon dit grilligh paer ten leften is geleten, Noch kan het kribbigh volck haer kueren niet vergeten: Die eerft fit weyt te breet, gelijck de lefte meent, Hy iffer door onteert, hy Mier in verkieent; Dies wil hy evenftaegh yet op fijn macker winnen, Die kamer tegen aen, met al dè gantfche finnen, Siet daer is dan de ftrijt, en al uy t hevigh bloet, Tot dat van beydeh een den eiel ruymen moet. Siet, vrienden, defe krijgh Wort over al gevochten, Geen menfch en fatter left, indien de lieden mochten, Oock die geen daedt en heeft,verheft hem opten fehijn, » De kraey, al iiTe kleyn, die wil een arent -zij n. "Tis vry geen kleyne kunft een geck te können lijden, 'Tis vry geen kleyne kunft een geck te können mijden t Want foo men heden noch in alle landen fiet > »> De gave van gedult en is by gecken niet. |
||||||||||||||||||
|
•"• "\7"na domus, non alit duos
canes. Vnum arbuflum non alit duos
erithacos. |
||||||||||||||||||
|
— nee Cxfar ferre priorem Lat.
Pompejusve parem potuit. Ctoee fiafTen in «tue Ktrtft / enttoet Nedeil
maters in ten conötnt/tn Dienen niet. $afïooj en nojïer $tjn fcIOen toel een?«
3wcn wrwn a%n tót tn etwm J^vup, Hoogd.
3wem fyxtt fïdn
üftafjtm ftlfcn vat. oJ>c dyctêcv ■rihuw&lU MSMifß* Griecx-.
C C C 2 AUil- |
||||||||||||||||||
|
V
|
">h
|
— Otnnifque poteftas
|
||||||||||||||||
|
Impatiens confortis erir,
Concordia collegarum rara.
Mons cum monte non mifce-
tur. Di&um in pari ter elatos.
|
||||||||||||||||||
|
'riec:
|
||||||||||||||||||
|
x,
|
||||||||||||||||||
|
2® Staten en Amjtten.
*A taillar ilformaggio,
Si vuok un matto & unfaggio.
b Het "p y vrient! niet al te grof, ghy moet het fuy vel mijden,
een l zy' £y lieve, met verlof, laet my een reysjen fnijden:
dwaes, Q j^y fnjj t je jcaes te ^ggf^ g^y fnij tfe veel te dick, |
||||||||||||||||
|
Ey laet het fnijden ftaen, of fnijt gelijck als ick:
|
||||||||||||||||
|
wijs mä,
|
||||||||||||||||
|
befigh Als ghy eens, met het mes, komt aen de kaes te raecken,
bijden' Stracx hebb'jck dapper werck die weder recht te maecken, aen een £n des aj niet-te-min ghy fnijtfe weder krom, i>e vvijs En op den ftaenden voet recht ick het wederom: fyreeckt Sop doende wort de kaes aen alle kant gefneden, Dan foo het niet en dient^ en dan eens nae de reden, Dan weder lijp en fcheef, of ick en weet niet hoe* En dat gaet over hant tot aen het eynde toe. Maer dit is niet alleen in dit geval te mereken, Het gaet op defen voet al wat de menfehen wereken j Siet! defe recht het op, wat die om verre fteeckt, Door wijsheyt dient gebout al wat de fothey t breeckt- |
||||||||||||||||
|
Nullus ufus patientiaj foret tlt'
Nifi impatienti* provocatio ei-
fèt.
■kt ^ r • Ita1,
N on panje mai uno
Che nonridejfe un altro.
Sa f'tu un fivioèun matto 3 ch un
favioßlo. mt befette lieben 3tjtt om be toJa«' ^eder
raecfitcte retöte te belpen. Ex vitio alterius fapiens emen- *<at-
datfuum. |
||||||||||||||||
|
Nederl *T* 'Ot ^tfttijben ban be
i. ^tenteeutoJöémaneneébüjaeg,
lui; sA taillar ïlformaggio
Si^vuoleun matto @jr unfaggio.
Krang. Ilfaut unfol & unfage
Peur bien trancber unförmige.
Totirfournir une vilk, il y fwtdt
fok & defages. |
||||||||||||||||
|
ßtjefie gecnen bemeten be fïatit.
3©ijfe wannen bejïieren be (labt. |
||||||||||||||||
|
Nederl.
|
||||||||||||||||
|
VIJL
Vt lapfu graviore ruant.
|
||||||||
|
21
|
||||||||
|
TC eh Arent als hy honger krijght,
En uyter hooghten neder-fijght,.
En yint een fchik-padt, of een fleck, Die grijpt hy veerdich metten beek, En voert hem door een (helle vlucht, Tot boven inde blaeuwelucht, Soo ftey 1 en uy tter-maten h oogh Als immer draeght een menfchen oogh j C e e i
|
||||||||
|
Een
|
||||||||
|
%% Staten en Amf>tm.
Een die het fpel van onder fiet
En weet dé rechte gronden niet 9 Die houdt gewis in fijn gemoec Dat hy de ichilt-padd' eëre doet; Doch ftaet hy maer een weynich ftil, Dan fiet hy waer het henen wil, Want fiet 1 die, mits fijn hoogen ftant ^ Sach onder hem het gamfche lant, En was daerom geweldich trots, Die koomt daer vallen op een rots 3 En breeckt dan op den harden fteen En huys, en huyt, en hals, en been, Soo dat hy weder over geeft Al wat hy oy t gelopen heeft, En wort dan, in het openbaer, Tot fpijfe van den Adelaer. Hoe menich worter by het hof
Genomen uyt het laege ftof, En hoogh getogen inde locht Op dat hy laeger vallen mocht j » Die hooger klimt als hem betaemt » Valt laeger als hy heeft geraemt. |
||||||||
|
De grande monttc> grande (heute
Pour fen mal naißentdes aifl"*1*
formjf, Fortuna vïtreaeft, cum fpl£ïl" ut'
dctfrangitur. La voh du Seigneur abbat
Les grands cedres tout a-plat. Brife les plus haut n.ontez>, - Au mom du ttban ylantcz,» |
||||||||
|
Franc, f"1 randsoifeaux, de coußume>
VJ Somprivezde leurplume. Spaens. AgrandfuUda, grandeßendtda,
Tran?. Agrande montee, grande demente. Spaens. T)?granjubida3 grand cayda. KPo fa mal nacen alas a U hor-,
m'tda. |
||||||||
|
Staten en Ampten. 23
**»». la firtttna quando mos amlga #ae&oosebtoebe»/bie#e ebben* Nederl.
arma la cdmadilU. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Ptt?/?<? zw pondre qalan
J l £> SpaeiM.
T enbreVe rvolucre aganapm.
Proptement jeferay brave ejr tout Franc.
court je revundray crocbeteur. |
|||||||||||||||||||||||||
|
%
|
|||||||||||||||||||||||||
|
J< Lafortumquandelk eß la plus amy e
dome /a jambette. Qui monte plus haut qütlne doit
flut bas cbet qtiil voudroit. |
|||||||||||||||||||||||||
|
fels.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
%■ fy$tft free fy4 fy sww faff.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Magna ruunt3 inflata crepanr,
tumefa&a premuntur. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Lat.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
'• ^oe ^ooflec boom /Sjoelseget bal.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
Lucan.
Summisque negatum
Stare diu, nimioque graves lub pondere Iapfus. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Syr.3. 22,
J>taet tritt na'e googen ffaet/ enöe eu öenc&t niet boben « bermeugeiu Trov. 17, 19.
atëte fgn beur-e 9oog& maecöt/ Hit fïaet nac onseind |
|||||||||||||||||||||||||
|
De Serres en 1'Inventaire de France, en la vie
de Charles VII. J eß une belle Ie f on a ceux a qui Ie rvent de la cour■favorifei de neß
4tJfer tranjporter au rvmtd'une folie ejperance 3 joüet qui pipe les
0t»s advtje^. Les jeures gardes de la projfimtéfont l'mtegnte, pru-
z?20*3, m°fóttie> patience: pour fi fouvenir de ïadverfté en la pro-
Jfariiéfiwant U commandementdufage.
|
|||||||||||||||||||||||||
|
f Ignorance
|
|||||||||||||||||||||||||
|
*4 'IX.
Ï Ignorance corre3 laTmden^akntamente ßgue
il fdffo,
|
||||||
|
C iet hoe Vrou dwaesheyt rent, fiet hoefe komt getreden
Hoe los is haer gelaet! hoe ras fij n hare fchreden • Sy loopt, fy ketft, fy fwiert, loo datfe niet en let Waer Fy haer gangen ftiert, of hare voeten fer. Siet in het tegendeel, en weeght met rijpe finnen, , Hoe traegh de wijsheyt gaet, eer datfè wil beginnen* Let hoefe met beicheyt haer gantfche wegen meet, Hoe fekerdatfe ftapt, hoe fedigh datfe trtet; } |
||||||
|
Staten en Ampen. if
Dè dwaesheyt is gewoon in haeften uyt te fpringen;
De wijsheyt is bedacht, en let op alle dingen j De dwaesheyt tijt te werck, en fhelt haer tot de reys;
De wijsheyt vordert niet als naer een diep gepeys: Dit wijft ons defe prent, en 'tftaet ons aen te mereken, Het zy wy met het lijf of met de finnen wereken; Want die fijn dingen doet in haeft en metter vlucht, Ten kan niet anders fijn als dat hy naemaels fucht. Beflapen raet heeft gront: het duyfter en de nachten Zijn moeders van gepeys, en voedtfters van gedachten, Dus fchoon ghy wonder feer tot yet genegen zijt, Ghy des al niet-te-min beveeltet aenden tijt. |
|||||||||||||||||||||
|
Rijdt voort, maer fiet om.
|
|||||||||||||||||||||
|
TT adt ick gants onbeforght geduerigh aen gereden
Soo hadt ick groot verlies op defe reys geleden, Want als ick in den ren by wijlen omme-fach, Vernam ick feker pack dat af-gevallen lach. Wel ghy, die zijt gewoon foo veerdich acn te drijven, Spoet niet als met befcheyt, het fal u mogen ftijven j Hoe licht kan inder haeft een quade flagh gefchien, Dus fchoon mc fpoedigh rey ft, noch dientmé om te fic. |
|||||||||||||||||||||
|
rldt
Ne
|
|||||||||||||||||||||
|
<>ln
|
|||||||||||||||||||||
|
een
|
|||||||||||||||||||||
|
ePe'etide
,fallen
S^tide. |
|||||||||||||||||||||
|
H
|
Z""1 aval corrente , ßpulture
aperta. r*n$. Cbeval'courant, fepulture ouverte.
Qui a la barbe grife doit eflre des
difctpks deptintt Thomas. |
||||||||||||||||||||
|
Poco a poco van a lexos y cor-ital,
riendoamallugar, Fett a feu va- on bien loing & ta Fran
courrant en mmvaife pUce. |
|||||||||||||||||||||
|
Quieflrefolu eflfol-
Ddd |
|||||||||||||||||||||
|
Chi
|
|||||||||||||||||||||
|
26 Staten en Ampten.
Che mifura tfuoifap, cammaß- *«*tn tó Seen fj?oef•
|
|||||||||||||||||||
|
ded*
|
|||||||||||||||||||
|
lïff
|
|||||||||||||||||||
|
Ital.
|
|||||||||||||||||||
|
Snelle raetfdöentraet.
Snelle taet nopt goeöe öaet. $1 met wijl, JDfe 6c(ïch #tanfat fomtttm atf»#- \\°0$'
finten met). ©ecïjt ßocl/ en een ïjaïf up? te langet ^eisi
een goe iuegïj om/ en fjs geen &rom*
^atïjt gaen/ en bette (mi.
Feftina lente. Lat-
Per troppo jberonar Ufuga e tar~ i^
da. Da fpacium tenuemq; moraffl I***'
mala eunda miniifrat.
Impetus. Infcitia fiduciam , prudentia tat.
cundationem yienit. Thucyd. LipJ..t» not.pQltt. Peccat pene necefiario qui fc*
ftinat. Lipß 5. P«?/tf. «ƒ. 15. Animus vereri qui feit icittuto
aggredi. CHimm.
Oportet deliberare lente. AW'
ftot. lib 6. Etb. cap 9. Ceuxcjui-vonthellemcntne chopp^f Era-*
pas volontiers llfaut delibtrer(f refoudre a loifir & lentement. Pie** Math. 1. i. fol. 43 • |
|||||||||||||||||||
|
can?.
|
|||||||||||||||||||
|
Lat.
|
Celeritas infamis naufragijs.'fe-
|
||||||||||||||||||
|
ftinationis comes pcenitentia.
Ital. il tiempö confidia.
Franc. Qpi * *M *# wut eftre riche a la
moitié on legend: a demand* ba- ßive-> renonce tardive. Nederl. (jEcn ftaeftjgïj »wan moet opt een efel
njöen. Ital. 2Jon ißudia a <-uoto cht conta ben
ognifuanrohi --at' Frequentior currentibusquam
repentibus lapfüs.. Nederl. &tjt tooo?t maer f set om.
Ital. La notte emadxe dé conßglt,
Hoogd. (ScfjmtfcrMtt; <cki twn t)at>.
€r){ mir wil
Lat Fungus eft quod una node na£
citur. Hoogd. @fe f<§r/ hmfy ten jjafó,
Ital. Ifecundi penßeri fino i mlgliori.
Lat. Pofteriores cogitationes fa-
pientiores habentur at contra. Quid rede fadum velts tempo-
rt trade. Ncderl. 0*t Qoet grjemaeß taeentmen ootß
uooju ÜBen fait foo Saefr saen afé lopen,
|
|||||||||||||||||||
|
•r.tt
|
|||||||||||||||||||
|
tjraign
|
|||||||||||||||||||
|
X.
|
|||||||||||||
|
%7
|
|||||||||||||
|
ÏJraignée mange la mouche &• k lizard
|
|||||||||||||
|
6c
|
|||||||||||||
|
araignee
|
|||||||||||||
|
p\ e fpin kan niet alleen de kleyne muggen vangen
Men liet oock by en felfs in hare netten hangen j Maer in haer meefte jacht, fiet daer, een hagedis Die valt haer op het lijf, terwijl fy befich is; En weder op een nieu, de fpin is naeu gegeten, Het beeft^ dat haer verflont, wort in het lijf gebeten j Daer komt een oyevaer, die met een langen beek Het kleyne dier verraft, en grijptet by den neck \ D d'd 2
|
|||||||||||||
|
Doch
|
|||||||||||||
|
28 Staten en Ampten.
Doch eer de vogel rijft om inde lucht te (tijgen,
Soo koomter wel een flangh, en doet hem weder fijgen r . ,}Jin vat hem ky het beenj en velt hem in het gras 3 &-i- En maeckt hem tot een roof, die eerft de rover was.j Maer in hettygen wout daer wort eei^Jraeqk gevonden, En fiet daer wort de flangh al wederom véf (tonden > .j;' En noch ift niet genoegh, want oock dit groufaë beeft Dat kent eé hooger macht, dié van hem wort.=gevreeft. Siet daer een omme-loop van alle werelts dingen', Hoe groot dat yemant is, hy laet hem weder dwingen;
Wel denckt dan, wie ghy zijt, wat ghy u minder doet, Dat ghy het wederom van grooter lijden moet. |
|||||||
|
€ccl. /. 8.
Si en la province tu voü qü'onfait tort 4upawz>re, & qae Ie droitïfoit via*
lé, é'laluflice^nefcsbahipoint detelle manierede faire>; Car mf pips baut eßeve 3 que ce haut eßeve3y pr end garde t $ il j en a, de^plm bauteßeve& qu'êux. Senec.
Vos qiiibus re&or maris atque terra;
Ius dedit magnum^ necis atque vitce, Ponite inflatos tumidofque vtiltus, Quidquid a vobis minor extimefcit = Major hoc vobis dominus minatur.. Horat. 3. Qd, i.
Regum timendorum in proprios greges
Reges in ipfos imperium eft lovis, Criari giganteo triumpho Cun&a f upercilio moventis. ¥ Pierumque humiliter fervit,quod fuperbè döminatiiiv Als
|
|||||||
|
<>
|
|||||||
|
XI. 2$
Als oude honden baffen ifttijtuyttefien.
|
||||||||
|
b,
|
||||||||
|
IS* S c^0° ^eeutje ^aet en keftjOOck lomtijts gatfche nachté,
5 yt Tis efter fonder gront daer op te willen achten, Het dingh is jonck en mal, het baft om 'kweet niet wat,
Al hoortet maer een muysj al fietet maer een kat j Maer'tis een ander faeck met onfen ouden Wachter, Want als die gaende wort, dan fchuyker onraet achter; Het is een loofe gaft, en daerom baft hy niet, Voor dat hy yemant vreemts, of yet byfonders fiet; D d d 3 lek
|
||||||||
|
^O Staten en Ambten.
Ick houd' het beeft in eer, vermits fijn oude dagen 9
En mits het (ich verftaet op alle flimme lagen; Dies als kk inder nacht Verneme fijn geluyt Soo loop ick uy t het bedt, en kijck. te venfter uyt; Daer word' ick dan gewaer een deel onguere ftreken, Miffchien een ftouten boef die pooght in huys te breken > Ofwel een hoender-dief, die houdt hem wonder ftü > Of een die inden hof de freuyten ftelen wil. Daer hapert altijt wat als oude honden baffen, En 'tis de rechte ftont om op het ftuck te paffen j De tijdt heeft wonder in, want oock een lompich beeft
Wort door de jaren kloeck, en krijgt een fnegen geeft» Maer fiet 1 hier was een dief, dan hy is nu geweecken, Ick denck hy vreeft den hont^of heeft my hoorë fpreeckeflj Wel dat hy henen gae, fijn aenflagh is belet ^. En ick gae wederom my duycken in het bedt. Een woort noch evenwel, dat had ick u te feggen, Wilt dat te mijner eer in uwen boèfem leggen: Gebruyckt de rappe jeught, wanneer ghy wilt de daedfj
Maer foeckje goét beleydt, foo les op ouden raedt. |
||||||||||||||
|
Vabbay du a/ie'd cb'ten doit on *&?
|
||||||||||||||
|
Hoo-d. Wm i(v "ite 5ttt*'-Wfl/ fo f«* man
a «iff f$en. Spaens. Cane vecchio non baja indar-
no. Frang. J/ neß abb ay que du <~vieil chien.
Jguant Ie <uietl cb'ten abbaye il
donne confeil. |
||||||||||||||
|
crotre.
|
||||||||||||||
|
^SpaetiS'
|
||||||||||||||
|
El perro vieio fi ladra da con
feio. |
||||||||||||||
|
■gitrt'
|
||||||||||||||
|
'De jeune faucon la wolee s
Faiffirarement bonne jouwee- |
||||||||||||||
|
•®t
|
||||||||||||||
|
■Staten en Ampten.
otf« con feil &y U t'teil.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Il
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
H*l.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
*©e jonge btoafen/
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Fran 5.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ifêepnen öat be ouberafett /
Ülaer Doube ïjebben meer öergeten 3itë be jonge broafen roeten. ^enflagljbergrijfen/~
ISacömenriooj ijferu' Q'aïïma gioume per tax nvova è
Trecchk per coVare. Confute queis jetas longa ma-
giftra fuit. Senumconfilia, "
luvenum lancet. Eraf. Mtt jonge te Brijgen/
jiféetouöeiesaDett* |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
lltfefi que vieux cbien pour chafe?
aplaißr. (Buiit öon&cnejjöoojen nae gtentotë Ncdcr]
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
\
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Delvieio elconieio. %
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Spaens.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
<£en oube Bat fpeett met geen ballefceri. ^cderl.
eenoubetoojs te gitaucB te fcebjiegen.. €cn oube ratte roti met tnbetoaU f$. Soloilbuenjecchio move Ie cam M^.*
arrefiate. Senum voces fatidica;. Rick. L^-
Axiom. Hifi.^Q. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
\
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
V
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
v
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
uut long temps pour toucher Ie Sapientise ieiäs condimèfiturh
pj>,Hx au monde, , ] eft. , Plautis Tldutut.
'Sapere ifta cerate decet qui ïuntcapitecandido. ' Ovid.
Adde, qiiod eft fènibus rerum prudentia major.
E'^j« vim, GxXcii (ttfAiQar
Fa&a juvenum, confilia mediocrium
Votafenumu |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
NazimZj
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Confilijs nihil utilius meliüsve paternis
Pluraque canities novit quam laeta iuventus Tempus enim hiftorise pater eft; materque viciilim» Hifiorhtfi Sophia. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
êsü
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
p XII.
ês is nit rath daß man narren über
|
|||||||
|
C iet daer! ift nu niet wel gemaeckt ?
De nar is opten neft geraeckt 3
De nar, eylaes! ó lieve vrient, De nar is daer hy niet en dient^ Men gaf hem eyers uyt te broen, En dat is door hem niet te doen, Hier diende toe een geeftigh man Die teere dingen vieren kan, |
|||||||
|
Die
|
|||||||
|
Staten en Ampten. 32
Die acht op alle faecken flaet,
En in lij n doen wel feecker gaet j Maer defe quant is al te los, Hy vielder op gelijck een os, En fatter op gelijck een koe, Dies fiet hy nu 'ken weet niet hoe, Hy is begaet, beftruyft, bedot, Ey fiet! dus vaertmen met een fot, Dus vaertmen alfmen gecken fent, Daer niet als wijsheyt dient ontrent. Wel foo daer yet door goet beleyt
Dient af-gedaen of aen-geièyt, Ten moet noch geck noch rouwen gaft, Ten moet geen plompaertzijn beJaft, Want fchoon men hen al wel berecht Noch gaen de faecken wonder ilecht, En waer het ftuck fich wat verdraeyt, Daer iffet al-te-mael bekaey t. Ghy daerom, vrienden, tot befluyt,
Sendt niet als wijfe lieden uyt, Sendt niet als mannen van beleyt, » Een wijs gefandt, en niet gefeyt. |
||||||||||
|
't mbid alfabio a la Embaxada,
"*y no Ie digas nada. Envoycz kfage a Fambajfade &\ne
luj/ ditezrien. |
Ach caveat ne quid rudibusLat.
committat afellis Qui bene curatas res volet effè fuas. ^ie ober-'tmolrßen gaet Nederi
JBoec toeten toat öe feiocBe flaet.
|
|||||||||
|
Mhtc fapiemem & die pauca. j "TSAÜSjT" ^^"
|
||||||||||
|
E e e m
|
||||||||||
|
,', 34 State» en Ampten.
|
|||||||||||||
|
Non ex omni lignofit MefcU-Lnt.
rius. |
|||||||||||||
|
Fran?. NefaUle^meßagers desfols.
|
|||||||||||||
|
Nederl. Wttt Of ÏUJÏ.
|
|||||||||||||
|
Magna negotia viris magnis
eommittenda. '^fc betet- te gaen totfmitjS/ afê trf tfed»1,
fnuetjeng. |
|||||||||||||
|
&tm fit gfieen bittget in eeng Dtoafeng
mojit« |
|||||||||||||
|
Frau?. Jßieneßfol'quiafoldemandefens-
|
|||||||||||||
|
Troy. p. i7.
Queleflle vinaigre aux dem lafumée, auxjeuxtelefl lepar ejfeux a cM*
quif.envcye. Troy. 26. e.
Qui mande mejjagespar unfolfe coupe lespieds (jr voit la peine du tort qu'it
e'eftfaiff. *• - ■
Syr. 22. 2. ,
Lepareßenx rejfemble au fiem-dun furnier quiconqueleleverafecouvefe
major. Syr. 20. 211
Vn grave propos partant de L louche dunfolperd fa valeur car il ne la d$
point en temps & lieu. Troy. 26. 6.
3©ie fijn faeeße boo? een ötaaefaefttige bobe upt-recftt / Die iggelijcß een Die latti
i$ acr.be boeten / enöe neemt fcïjüDt* Richter, axiom, hiß. $1. uhi exempla <~u\de m utramqneparteffl>
Magna negotia a magnis auctoribus volunt geri. yVsr
|
|||||||||||||
|
XIII. - 'it
VFer mit h^at^en jagt der fahet gern mauß.
|
||||||
|
jgbte. f ck hadde jagens Iuft, en gingh met groot verlangen
ft>le5cc Om eenigh vluchcigh heit, of ander wik te vangen, lek was genoegh verfien (gelijck hctfcheen) van als ^
Den fpringh-ftock inde vuyftj den horenjpenden hals. Maer hoort wat my ontbrack; in plaets van hafewinden, van bracken die het wik in dicke boffen vinden, Sooleyd'ick anders niet als katten nae de jacht, En daerorn heb ick niet als ratten thuys gebracht. E e e z Maec
|
||||||
|
j 6 Staten en Ambten.
Maer'tfy van mijn bedrijf! ach, waerom leef ick langer ?
'Ken ben geen jager meer; ick ben een facte-vanger.
Wel mackerSjhoorceen woort,hier dienftigh by geftelc, Houdt katten voorliet huys, en honden vqöt net vele. En foeckjemet befcheyt u dingen uyt te rechten,
En doe>ii faecken noyt door onbedreve knechten ;
Want die met katten jaeght en brengt niet anders thuys
Als ick en weet niet wat, een rat of valen muys. |
|||||||||||
|
Hoogd. \VfC mit ÜM'WI *** fcijtt <$mv
£Bet mif-mtren wtvc&fyt / txt<$tt
, mit $üdt)<n$L %5kv mit (jurn ju «cf« <$t ■ / ixt <&t
nwgecfen ja. |
|||||||||||
|
Üimmiy con chitttijai ft/faproivl»
qu'elcbetufai. (Jhipratticaco'l lupot imparaa
urlare. Chidornte co-" I can't, ßiieya con
lepulci. frcj]«i Die f&t?, .
|
|||||||||||
|
STcdcrl. Wie jaenjtmet Batten,
©angtmupfen en ratten, Koper gelt/Bopei*3ieI miflTè,
,Het quart tupgïj tft quaet toeteüett,-
|
|||||||||||
|
'D'itJpreeckjWoorPßmie oockjot meer andere gheleghentheden gbe~
hruyckt gönnen Werden, wanl (gelijek/anderen tijden meer ügt- fiyt) de ßtreecl^wooidenbeteeckenen dat de lejerwilty als by exempel nuanjemant die nweltijts dertele bouch$flUefi} mei licht 0^ ßlfchap omgaet," ende geyU dienß-boden inßjne huys-houdinghe ghe~ bruyekt} mandefoodanige (feghic{) foude niet onbequamelickett mijfchiengeßyt mogen werden; Die met katten jaeghtvanght geernemuyfen. Betßelveß>reec^-VVoort tgn oockppdeß wijß int gheeßel'tcke gbt*
dnyt werden; dat al wie niet als met njlecffelijckeinßchten totßj# beroep gaety dathy geen heyl} maergevpijßelkkjpanden <vleejfche het tverderjfßtlmaeyen3 ffic.
Culex
|
|||||||||||
|
XIV. y?
Culex fodit oculum leonis.
|
||||||
|
TT" omt hier eens vrienden al-te-mael,
Komt hier, en hoort een vreemt verhael,
Koomt hoort een wonderbare daet Daer op voor u te letten ftaet: Al is de Leeuw een moedigh dier,
Al brant fijn oogh gelijck een vier, Al is fijn wefen wonder fel, Al is fijn fprongh geweldigh fnel, Eee j Alis
|
||||||
|
38 State» en Amfteri.
Alis hy, jae, eenmachtichbeeft
Daer voor de gantiche werelt vreeft, Noch is een mugge wel foo ftout, Hoewel de minfte van hét wout, Noch is een mugge wei foo koen Dat fy het beeft komt hinder doen, , En dat niet met een flimme greep, Of met een onverwachte neep; Neen, neen, fy eyft haer vyant uyt, En maeckt daer toe een hel geluyt j En eer fy haer tot vechten fee Soo fteeckt fy klaerlijck haer trompet j Sy doet gelijck een dapper helt, Sy geeft haer open in het velt, Sy fteeckt hem vry niet in de fleert, Dat is haer niet de pijne weert; Sy fteeckt hem daer hy klaerfte fiet, Daer ift dat fy hem d'oorlogh biet, Sy komt hem onder fijn gencht, En vlieght hem in dat vierich licht; . En fchoon hy dan geweldich tiert, En al de leden omme-fwiert, En fchoon hy dan gants bijfter raeft, En dampen uyt fijn keele blaeft 3 En fchoon hy fpringt dan wonder hoogh 3 Sy fteeckt hem in dat vinnigh oogh 9 Soo dat hy in het gantfche dal Niet weet waer hy hem keeren fal. Ick wou dat alle trotfche Jien
Hier'op met oordeel wouden fien, En leeren uyt der leeuwen pijn Niet al te fier en moedigh zijn, Want fiet! niet een foo grooten beeft Dat oock fij n minder niet en vreeft. |
||||
|
State» en Ambten.
'Dn petit homme abat bien grand cheßie. TT en weet niet een foo fchoonen boom ,
Al ftaet hy aen een verfen ftroom,
Al wäft hy uyttermaten hoogh, Al rij ft hy boven 'smenfchen oogh, , Al heefc hy noch foo dicken baft, Al voedt hy noch foo harden quaft, Die niet een kleyn, een eenigh man In haeft ter neder leggen kan, Die niet een mes of kleyne bijl Kan vellen in een korte wij 1. Vraeght ghy wat dit verhael bedüyt >
En wat ick ftelie voor befluyt ? Een wefpe quelt een moedighpeert Al ïlTet duyfent kroon en weert j Een muys ontfet een oliphant Al heefc hy noch foo grooten tant; Een mugge fteeckt een leeuw int oogh. Ai light het hert hem wonder hoogh* Ghy, daerom vrienden in 'tgemeyn ,
En acht geen vyant oyt te kleyn, Want (iet i niet een foo kleynen man Die niet fij n meerder fchaden kan. |
||||||
|
19
|
||||||
|
SSmit
|
||||||
|
Staten en Ambten,
Zi& beter een 9ont fe bjt'enM/ a#tó $M
üpamteÖebbeiu |
|||||||||||||||||||||
|
40
|
|||||||||||||||||||||
|
Hoogd. W«™ te feint) iff Kit e
|
|||||||||||||||||||||
|
fo ^afc in fcodj ftïr ein <£ feinten.
L^ Inimicum quamvis humilem
dofti eft mauere. A cane non magno fepe tene-
turaper. Frang. yn petit moucheron pieque bkn an
grandchevale.
Ncderi. <£en few ftet tocl op een Bonitufi.
Fran$. lln'y aß grand ny fage,
Qui de petit nait bien domage,
ließ bien petit qui nepeut nuirz_j.
, llriejlpas fege qui na peur d'unfol. Hoogd. <& tff nicfjt an fcec stofte <$<%n/ fon/ï
ctiieff dm fufje ein pafen. Frang. Au petit'bokprend'on biengrandlie-
vre, Grande villerien dedans
Petite chofe mitfouvent. |
|||||||||||||||||||||
|
Leo etiam minimarum avium lß>
fit pabulum curtius. jBeHtreetiMCßce»t)o# tad foolaHS* ^'
lacopeefioqwaecfet,.
|
|||||||||||||||||||||
|
leal-
|
|||||||||||||||||||||
|
<4w/;<? /rf mm/SSw /Em la fud collets
|
|||||||||||||||||||||
|
2C moufe in time maije tott&t***'Bi*
cal'le. Bat ßoojnen Jjeeft toil freßen» *
tAmhe le unocchu morderebboMIta
shavejßdenti. |
|||||||||||||||||||||
|
eU'
|
|||||||||||||||||||||
|
«ilB»*
|
|||||||||||||||||||||
|
3wa& a roomt jm tjje tattfe «it it
twrne asjatne. |
|||||||||||||||||||||
|
Ne defpicias debilem, namctt-l^
lex iodic oculum leonis. |
|||||||||||||||||||||
|
Hoc Adagium petitum eft ex Arabum hiftoria : Nam culic« i
Mefopotamia mirèinfeftantleones.Mmeltin. /ib.iS. Strabo.l^' quosvide, |
|||||||||||||||||||||
|
Boni
|
|||||||||||||||||||||
|
XV» ^i
Boni paftoris eft tondere pecus non
deglubere.
|
|||||||||
|
T7"\^ cl, vrient, hoe gaeje dus te werck ?
Ghy zijt te raeu, naer ick het merek 3
Het fehijnt niet datje fchceren wilt, Maer datje wel ter keure vilt: Ey ftaeckt u voor-ftel raeuwe gaft, "Want dat en is u noyt belaft, Neen, neen, een harder van het vee Die houdt het vii-mes in de fchee, Fff
|
|||||||||
|
es
|
|||||||||
|
En is
|
|||||||||
|
Staten en Ampten*
pn is te vreden met de wol, •
Al is fijn mande niet te vol; En of hy fchoon de kudde fcheert', Noch maeckt hy dat het niet en deerr. Een hovenier of groenfel man*
Indien hy recht het ambacht kan, Snijt wel de bladers van het krtiyt , Maer treckt voor al geen wortel uyt. Dus foo ghy paft op mijn gebiet,> Soo fcheert het fchaep, maer viket niet. |
||||||||||||||||
|
ftifli"
|
||||||||||||||||
|
li3l T> apifiana almtopopoio la pelle
addoßo (djr laßa came d'in |
||||||||||||||||
|
Ajxts rairérfyaque toxdre»
|
||||||||||||||||
|
jtëMtmoet be fegten fcSeeren itaefp Ne^'
|
||||||||||||||||
|
ßtl'ojfa.
ët cïo che mangiano, è la came
del mto popolo & gli traggono la pelle d'addoßo , 0"-gli trkano l'ojfa{£/'le tagllano a.pezzi, &c. Odi holitorem qui a radice ole-
raexfcindit. |
||||||||||||||||
|
ChttYoppomungey m' cava'I fan- %$
gue* Qui vult amart languida regnet ut.
manu. Seneca. |
||||||||||||||||
|
Hat,
|
||||||||||||||||
|
Tapfius in prefat^polit.
Pra?eftis hominibus fed hominu caufamec Dominimodo Sc arbi;
tri rerü fed Tutores & Adininiftri eftis ,mali mixto bique ilii qu* in Imperio non nifiimperiumcogitant; Superbi Defides & °,UI fe non civibus dacosarbitrantur fed fibi Cives, nam ficut Sidera iplendorem habent, fed ut ufibus humanis deferviant, fie vos di- gnitatem, fed cum munere officioque conjunctam. Hinc Mkheapropheta taxat acrher'populiproceres nomine "Dei Opty
eMax.mbtzc^verhaerumpens. cap.j, 2.3, Mag'«
|
||||||||||||||||
|
Stuten tn Ampten* 43
Magre vliegen bijten fcherp.
TT cïv$fieen ^er^cr °pnet ve^c
Sijriijonge geyten over-tek ,
F n foeckt met y ver over al, Toe dat hy vint het vol getal j Soo was't dat hy een menfehc vont Gantjeh flaeu, en totter doot gewont, Gelijck hy aender heyden lagh, ' En als hy duyfent vliegen fagh, Die Taten in dat verfe bloet, En werden even daergevoct, ^ Sop kreegh hy deernis metten man, En joegeral 'tgedrochte van; Dies meyntdacby hem gunftetoont, En dar fijn,lijden wert verfchoont: " Maer de gequetfte die het ftiet, v En acht dit vry fij n voordeel niet, ; Maer rieper he vigh tegen aen: lek bidde laet u jagen itaen,
lek bidd' 3 hou ftille3 lieve vrient, Ghy doet toch dat my niet en dient * De vliegen die ghy ruymen doet Zijn nu verfadicht van het bloet, En al wat in haer plaetfe koomt Daer ben ick bijfter voor befchroomt, Want dat is uytter-maten graegh, En dient my tot een nieuwe plaegh; Dus wat ick immer bidden mach Laet my flechts wefen foo ick plach, Want als het immers wefen moet » Een vette vliegh is eerft gevoet. ^oteßatesßmelccmfliMas 'tdeoßßnere ut parcatür fubditü. Cum
emm natura omnü magißratm adavaritiam<ßt pronior. téc* F f f 2 Verita
|
||||
|
XVI.
Verita non puo ßarfepolta.
|
||||||
|
J^ I poogcer menigh méfch de Waerheyt Sonderdrucke,
Ten lal hem evenwel, ten fal hem niet gelucken; Hier baet geen flim beleyr, geen lift of looie vont, Geen boofe klapperny, geen af-gerichte mont. De waerheyt aengeranft met drifc van cjuade tongen Wert fomtijts met geweit als in het graf gedrongen, Als in het ftoff gedruckt, foo dat, gelijck het fchijnt, Haer Iuyfter, blijde verw, en alle glans verdwijnt; Maer
|
||||||
|
VVaetheyts fyacbt. 4f
Maer fchoon de reyne maeght is in den kuyl gefteken,
$y weeter evenwel , fy weeter uyt te breecken, Sy opent, jae het graf, fy licht de gantfchë ferck* Al ilte noch foo fwaer, al ilTe noch foo fterck. De waerheyt, fchoon verkracht, en laet haer niet bederve'; De waerheyt, fchoon gewont, en kä doch nimmer ftervé; De waerheyt recht haer op, al ilTet yemant fpijt; De waerheyt is van outs een dochter van den tijt y De waerheyt, watmen doet, en is niet in t£ dwingen, Al fou de feilte rots in duyfent ftucken fpringen 5 De waerheyt bortek uyt gelijck een fonne-fchijn, De waerheyt, hoe het gae, wil niet begraven zijn. |
|||||||
|
€s wird nichts [o rein gefounnen
>: Es komt ztt letzt an die Sunmn. A \ heeft een fpinne-kop haer webbe fijn gefponnen,
L Noch komtet evenwel, noch körntet aender fonnen; En fchoon men haer bedroeh ten eerften niet en fagh Soo komtet evenwel ten lei ten aen den dagh. Hoe menigh fiim bedrogh wort hier en daer gewevem ! Hoe menigh loos beleyt wort hier en daer gedreven! En fchoon het yemant heek oock fomtijrs menigh jaer, Het wort des niet-te-min ten leften openbaer; Het oogh, het wacker oogh, daer uyt de lichten vloeyen, De Sonn' haer voetfêl heeft, de korte dagen groeyen -7. ■Het oogh, het wacker oogh, dat alle dingen fiet, En even inder nacht fijn helle dralen fchiet, Dat opent alle dingh, hoe feer het is verholen, Hoe dier heteenich menfeh van yemant is bevolen 3 Hoe feer het yemant deckt, of in het duyfter fluyt, De waerheyt, lieve vrient, diQ kijekt ten leften uyt. |
|||||||
|
F f f 3
|
|||||||
|
4«
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VP'aerbeyts fyach.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mtt en toert foo ftjrt gefpontte it/ N«*r
€>f ten gomt toel aenöer fonnen» Veritas prxemitur non oppritni-1*
tur. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nederl Tle ÜJactfjcpt We Hit bUPftcr latty
X.J «©ieöómï met fclaetSjept aen Dett
fcarij. Spaens. Aunque compueua la racntida
fiempre es vencida. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nederl. 3Ö& öe leugen ftfjoon fccMject/
^>P boet nacö garen meejter feet* ^tl to bc leugen fnel /
3£>eïuaeröeptiirfjtec-f)atltfe toel. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ital-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lltiempo è padre della Venta.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
<_•/« dernier fcaura-on qui am^ie ?*
U lord |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Franc. Qnprend plußot un menteur qu'un
boiteux. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ital.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Le bvgie bmno legambe corte.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Quidquid fïib terra eft in apti- Ul-
cum proferet anas. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nederl. 3&e leugen fjeefitmaer een fceen/
35jeecKtöaert>at fooöeefifegeen. Franc. ^ la par fin rvainfif njerïtê,
Nederl. ^et Bomt tên Ic^en aen öcn öatÖ
Matinee fiieeutierijolen lacD, Lat. Tenue eft mendacium pellucet
ïï diligenter inlpexeris. XT' , l©acïjtubanöe&aet/
Nederl. _ -. ^ « . ' ,
'Sregeng de leugen tja tuet ia«,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ld-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lrf mentUa no tienepies,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Fran?'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Le mtnfonge n*a point depieds,
•Antes toman almentieofi quel d ^-
coxo. IQen toangt bt'e liegt met raffet fäott/ Hete*1'
%U meu een tragen ütepel boet, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
u Fr*"?'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
j N
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^^^^^^_^_^^^^^^„ Les femmes fint fortes maisfurto»
monticheilfolenonladijfaccia. \ tcs dofes vcrité atouftourslcde^ |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hetifn
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Waevheytsfyacbt, 47
fenfire cApopht. lib.i. num.s*
Veritas pedes habet ad ftandum, mendacium non habet. Menand.
<A. Cell.
Veritas temporis filia. Marc. 4, 22.
'mmm fê tJtttöecbojßen Oat niet opcn&acr en toojte. Eraf fol.4$o. ubimulta graca.
Tempus omnia revelatv Senee.
Veritatem dies aperit» <SMatth. io.
Nihil opertum quod non relevabitur." Pindar.
Pofteri dies fipientiffimi teftes. Marßlar. btßgni Legat.
Kon poflTum profe&o nifi cum die ac fole veritatem nifi cum n&^
c"te ac tenebas mendacium comparare. loh. Oeyen.
Quod verum Iateat quamvis aliquando patebit hinc &apudgra«
Jos» nomen dÄyB-ig habet. Kick, axiom. Seele f id z.
A Huh
|
||||
|
x v n.
<L/f little pop Isjoen hok
|
|||||||
|
XT rient, zijt ghy gaft, of zijt ghy waert,
Komt hier een wey n igh aen den haerr, Komt let eens watter omme-gaet, En watter aen den vyere ftaet; Want foo ghy grijpt den rechten grondt, Hier is yet dat ghy leeren kondt: Eyfieti hier is een potgefer, Daer heb ick vlijtigh op gelet, |
|||||||
|
Alis
|
|||||||
|
Gedttldigbeyt, 4<
Al is die nae de vlam gewent,
Al ifler vyers genoegh ontrent, Al leggen daer veel kolen aen Noch blijft hy echter ftille ftaen; En fchoon men hem veel hitte biet Hy fchuymt, hy raeft, hy bobbelt nier 5 Macr fiet den pot aen geenen kant, Die (ïedt genoeghfaem fonder brant, En fchoon hy raeckt naeu aen het vier, Hy maeckt terftont een groot getier 3 Hy maeckt, 'ken weet niet wat geluyt, Het fchijnt (ijn gront-fop wilder uyt. Vraegt yemant hier de reden van ?
My dunckt dat ickfe geven kan: Die pot die in de vlamme ftaet, En doch niet op of neder gaet, Dat is een groot en machtigh vat, E-n daer in fchuylt een killigh nat, Die wort niet haeftigh omgeröert, Of door het vyer om hoogh gevoert; Maer dele pot van kleyn beflach, En daer maer weynich in en mach, Die is van ftonden aen geraeckt Met dat hem maer het vyer genaeckt. Nu vrient, ftaet noch een weynich ftil,
En Iet eens wat dit feggen wil: Al wort een edel hert geterght, En dickwils diren dat geverght, Noch wortet niet te licht beroert; Of van de gramlchap omgevoert, Maer neemret op met koelen moet Al wat hem dees of geene doet. G g g Maer
|
||||
|
fe ßedttldkheyt.
Maer yder menfch van kleyn verftane
Die bobbelt als in heeten brant Soo haeft men hem maer eens genaeekti » Geringe breynen haeft geraeckt. |
|||||||
|
1T\ e gront-reghels ^van^jeel menfchen die groot-moedighwdlM
fchijnen te %'tjn3gaen regel-recht aen3 niet alleennegens de recht* groot-moedkheyt3 maer oocl^ regel-recht tegens alle de eyghenfihappM T/an een recht Chrißen ^ njeelmeynen groote eer e te %ijn niet te ojer~ dragen, maer alles aen eenyderfeytelickjuyt te wetten, en tn teghen- deelfoowijßdeghefinde Leere tyaerlic^ tiyt, dattergheen meerdet groot-moedigheyt enü , als ongelijckmetgedult te kennen lijden 3 en ßch inßjn tochten te over-Irinnen. €en Chrißen en kan geen <"£>*■' ßer teyckgn hebben, njan dat by een h^nt Gods ü, als dat by met facht' moedicheyty en fonder weder-Wraecke, kgnoverfitten het ongelijk datmen hem aen-doet s Leert van my dat ick ootmoedich en fachtmoedich ben van herten, (feydt de Heere Chrißus) en ghy fult rufte vinden aen uwe zielen. Alle kleyn en awylgbe- jfttiyr is Wraec^-gierich; mnyfin bijten, byenßeecken3 ßangen, ooe^ mverhoetsgeraeckt, fchietenhaerfenijn, kinderen zjjn korfel, oude enßecke lieden gémelijck, maer een wel-geßelt liebaem, geßtjfi #?&■ een recht-maiige ziele, k#n lijden en mijden. *D it finde ooekopeen ander enßngeduyt können werden, als te Wt~
ten: dat yemant, n/an een kleynen ofte middel-matigenßaet, met We)'nighßch k$n erneren, met k[eyne kpßenfijn huysgefin onderhou- den; want anders: <©root tó Set lof/
Wetl tnoetec of. Cat een Binnen oben ig bjepsifclj bpe$ ban noot?*.
|
|||||||
|
StültO'
|
|||||||
|
XVIII. fi
Stultorum eft cum ftercorc pugnare.
|
|||||||||
|
TT et is voorwaer een rechte geck
Dit't luft te vechten met een dreck j
Want of hy fchoon al met geweic Sijn vyant plat ter aerden velt, Wat wint hy met fijn kloecke daet Als dat hy fich wel vuyl begaet > En dat een yder met hem fpot Vermits hy leelick is bedot. G 8 g z
|
|||||||||
|
Gl
|
IV
|
||||||||
|
$•1 Staten en Ampten.
Ghy die van {potters wort geterght,
Of door een guyt tot fpijt geverght,
lek bidd*, en acht op geen gekijf,
Van dees, of die, van man, of wijf j
Mijdt lievej^ëyne zielen^ mijt,
kljdttnet gedult, 6 vrienden lijt,
Want fchoon ghy klappers tegen fpreeckt;?:
En oock haer loflè reden breeckt,
Noch echter wint ghy niet met al,
Als enckel leet en ongeval,
Noch echter wort ghy niet te kuys r
Maer komt noch des te vuylder thuys -y
Het is dan ejuaet hoe dacjet maeckt,
Geen drèck en dichter aen-geraeckt;
»■> Want noyt vocht ymant met een ftront
» Die fich daer door verbetert vont.
|
|||||||||||||
|
Nullus ufus patientice fore: mßint.
impatientia; piovocatio ctTet. |
|||||||||||||
|
lat. T gnis gladio nonfodiendus.
Hocfcio pro certo quod fi cum
■ •' ftercore certo, vincofeu vincor fèmper ego maculor.' Cum pari certare dubium eft,
Cum majore fuiiorum, |
|||||||||||||
|
Ridicuïum eft odio nocéntis
perdereinnocentiam. Seneca, Ne deba point avec un gr&aJAfi-
|
|||||||||||||
|
■rafl?
|
|||||||||||||
|
Cum minore fordidum & in- guard'6*« 'entaße point de bon a Jo»
glorium. \feu" Syr. 8-4. Q)Uper in anatome hominis Ckrifliarii.
^eiigoetimnÉn mo« nopt terpens quaoe tnenfrfjen ftrijöen iitttoaercpgfjen
üjapeiien/Oat ig: fc&etoeii met frljclttcn bejcgöenen. AJiter «un 1 mnii inter provoeatutri & provocaïicem intcrelt nüi qüou hic prior in malcficio depreben-
ditui & iftc poilcrior. Paratus efle debet homo pius ac juftus patienter eorum ferre ac
fuftinere maÜciam quos fieri bonos quasrit, ut numerus ponus
crefcat bonorum quam ut pari malitia fè quoque numero addat
malorum. Juguft. €piß. 5.
Non
|
|||||||||||||
|
X ï X. fi
Non tace invidia quando gloria crida.
|
||||||
|
C iet wat een felfaem ding! hoe gaen des werelts faecken !
Het licht, het fchoonfte licht, dat kan eé doncker makëj Want als de guide Son haer toont op eene zy Daer valt van (tonden aen een fwartefchaduw' by. Al waer oyt eere koornt met haer vergulde ftralen XI waer het biy geluck koomt uytcen hemel dalen, Daer is van ftonden'aen, daer is de fwarte nijt, Die met een open keel wel luyd' en leelick krijt, G g g l Die
|
||||||
|
34 Staten en Ambten.
Die laet fchier nimmer af van tegens eer te rafen ]
En komt haer vuyle gif op haer geduerich blafen; 1 Maer 'tis een nutter dingh wanneer het Godt behaeght,
Van dees en die benijt als over al beklaeght. |
|||||||||||||||||||
|
Rariflimum inter mortal . 'v £*;
Invidiam gloria fiiperare. <£$ ijl tan cimffwfcitö/ t$$P ®> H°og \
ta in fctc ftlcfj« <$j«. i \ tieureuft vie n'efifam cnvie. ?&*]
|
|||||||||||||||||||
|
irtutis comes invidia.
|
|||||||||||||||||||
|
V
|
|||||||||||||||||||
|
Lat.
|
|||||||||||||||||||
|
Non è rveriupnzg, invidia.
|
|||||||||||||||||||
|
IiaL
|
|||||||||||||||||||
|
Lw> Summa petit livor.
Npn'tace invidia nuando glo-
ria crida. |
|||||||||||||||||||
|
Mout.
Invidus älterius rebus macrefcit opimis. Qcer.
Invidentia efl a?gritudo ex alterius rebus fècuncüsi { jpmt.
Qui invident egent, quibus invidetur rem habent.
|
|||||||||||||||||||
|
Elck
|
|||||||||||||||||||
|
XX. ff
weet waer hem de fchoeti wringt.
|
|||||||
|
/""• hy prijft, 6 vrient, de nieuwe fchoena
Die ghy fict aen mijn voeten doen,
Ghy liet her leer is wonder net, En aerdigh nae den voet gefet j Ghy fiet een wonder fchoonennaet Die geeftich om de fole gaec; Ghy (iet, in plaetfe van een bant, Een roos geniere met diamant j |
|||||||
|
Ghy
|
|||||||
|
Staten en Ambten.
Ghyfietinalseenmeefter-ftuck, - < Eri ftelt dit onder mijn geluck.
Maer ghy, die die van buy ten (iet
En voelt het innigh prangen niet, Van buy ten fchijnt het moy te zijn j Maer binnen is een ftille pij n, Een pijn die my geduerigh wringht, En mijn geheele vreught bedwinght. Men oordeelt dickmaels eenigh raenflh
Als of hy hadt fijn 'sherten wenfeh >: ■■■ En daerom wort ons^eygen ftaet By ons mis-prefen of gehaet j Maer foo men waerhey t fp reken mach, Dit is voorwaereen quade flach; Want hy, dien ghy geluckich hiet, Heeft dickmael eenich ftil verdriet, Heeft dickmael, ick en weet niet wat, Dat ghy van buy ten niet en vat j Maer foo ghy eens ter degen iaeght Hoe dat fijn herte leyt en jaeght 3 Hoe dat hy binnen is geftelt, En watjiem in den boefem quelt, G hy loudt miflchien u fwaerften druck Verheffen boven fijn geluck. Gelooftet vry, al draegh' ick fchoon
Een prachtich kleet, een goude kroon, En boven dien een konings ftafT, Al dat en weert geen hoofc-fweer aflf; Ick ben, eylaes! ick ben gequelt, En dickmael wonder vreemt gcfttlt, Ick voele, jae een fwaer verdriet Schoon dattet yder niet en fiet, Ick voele dat my binnen wringht, »Ten is seen gout al watter blinckt. |
||||
|
Staten en Amften. §j
|
|||||||||
|
fran$. /~< hacun fetttmieuxßwfiluier.
lit, Nefcis qua parte me calceus ur-
geat. |
|||||||||
|
Cbacunfint mieuxcequea teil h? FraBc,
fend. Ia douleurtravülle außi bien les te-
fles couronnês que celles qui font nues. |
|||||||||
|
D. D. Rochus Honard. Tbamara.
— muricis facri nitor .
Gemmï rubentis munus auguftum fali Suffuka cedro tc&a, cedrus divite Auro revinclia, ftu&uantem pectoris Noniirhtajftum. gliffit exlastis malum Et -in beatosgravius inmrgit dolor, Tierre Mathieu.
La trißejfe té ïennuy ß rmße auffi bien ^arniy les honneurs ffi
. grandeurs} quaux bajfes conditions. Huchanantts Jephte $,
Preclara diftu res, honor, vi&oria,'
Decus, triumphus, parta bello gloria At qua? videntur fronte prima lüavia, Eadem intuere propius, & intellege« Condita fellis acri amaritudine. Fortuna hulli fic refulfit proipera Adverla ut Ulam lance non penfètpari Triltia A cundis,& fècunda triltibus Vicilïitudo acerbafortis temperat. Herat.
------neque lictor
Ditnovet mentis maeros tumultus.
idem.
Poft equitem fedet atra cura. H h h [Tis
|
|||||||||
|
$8 XXI.
'Tis geneughelick te fien regen als men
in't drooge ftaet.
|
|||||||
|
et is een aengename
En dient veel menfchen tot vermaeck ?
Te fien hoe wint en hagel flact Wanneer men in het drooge ftaet, Te fien hoe dat een dicke wolck Komt neder-ftorten op het volck, En het driftich hemels-nat Maeckt al de paden glibber-glat, |
|||||||
|
Te fien
|
|||||||
|
St uten en Ampten, $9
Te lien hoefich een yder mijt,
En efcer noch ter eerden glijt. ' Tis luftigh van een ftille ree
Te fien een ongetoomde zee, Te fien haer wonder groot gebaer, Te fien eens anders groot gevaer, * Te fien hoe dat een machtichfchip Rijft boven aen een hpoge klip, En weder in een korten Itont Wort af-gedreven nae den gront, En weder met een fnelle vlucht Koomt op-geftegen inde lucht. Voorwaer het is dan licht gefeyt
De lieden hebben geen beleyt, De fchipper, of de man te roer, Dat is voorwaer een rechte loer; Wis foo ick ftier-man wefen mocht Ick ftierd' het fchip in geenen bocht 3 Ick ftierd' het fchip in geenen kolck, Soo hield' ick 'tfchip, en al het volck. Siet dus foo gaetet over al
Wanneer men komt in ongeval, Want die gefonde leden heeft, En van de kortfe niet en beeft, Weet veeltijts wonder goeden raet, En duyfent kruyden voor het quaet j Maer komt hy fellefs int verdriet Soo ftaet hy daer wel flecht en fiet, En kucht dan meer als ymant plach Die oy t van korts te bedde lach; » Want als de noot gaet aen de man » Dan fietmen wat de meefter kan. |
||||||||||
|
k
|
||||||||||
|
<©ebtfïefluer-SupiJcii 3tjn aenfatftt. Nedcr
Jamtnaü ne peut mawfucr la anfolationmt pra«i>'
mul' d'&utruy, fi h h z Voor |
||||||||||
|
Facile cum valemus ffigris confulimus.
lucunda navigatio juxta terram,imbu- Iätiojuxtamare. |
||||||||||
|
éo Staten en Ampten.
Voor wint en ftroom is goet ftieren.
Eea "p y kom, en fegh ons, lieve maet
o^dï™ Die hier ontrent den oever ftaet,
ftrande, pjoe gaeteJ: fas met onfen Ian ?
de zee- Hy ichijnt nu vry een dapper man,
ftaende, En 'cwas maer dees voorlede weeck
dïïet Dat hy ellendigh ftont en keeck;
fijns ge- Hy quam met onweer voor de Maes,
wïjCen- Daer fat hy doen gelijck een dwaes,
fchi? eé ^e ^eer ^e dreef nem aen den gront >
voor dé Dies ftont de broeck hem dapper ront ,
komen- Hy badt, hy fchreyd', hy riep, hy kreet,
|
|||||||||
|
de
|
|||||||||
|
Als een die van geen ftieren weet;
En fiet 1 hy quam doe noch te recht Door by-ftant van fijn buer-mans knecht : Maer nu fit hy en koeckeloert Als een die bruylofcs gaften voert; Hy fchijnt numeefter van den ftroom, En leyt het fchip al metten toom, Hy maeckt vooral een bly geluyt, En al de wimpels waeyen uyt j ïck bidde daerqm goede man 3 Ey fegh ons hier de reden van ? K^4ntw oorden.
Als wint en ty van achter koomt
Dan is de fchipper onbefchroomt, Dan leyt hy fpelen fijn gepeys, Hy fingt, hy quinckt, hy drinckt een reys, Hy is te wonder wel gefint, O 'ds goet ftieren voor den wint, » Maer als de noot gaet aenden man » Dan fietmen wie het ambacht kan. |
|||||||||
|
XXII. 6i
El corcohado no ipeefu corcoba3 y vee la de Ju
|
||||||
|
f^ hy fiet in dëfe prent gefchildert naer het leven,
Hoe ditter menigh menfch een ander weet te geven,,
Hoe dat fchier yder menfch eens anders fcylen fiet, En weet (gelijck het blijckt) fijn eygen feylen niet j Ghv fiet een bultich menfch een buïtenaer begecken, Ghv fiet hem fijnen mont in vreemde bochten trecken, Én fiet de fpotter fèlfs en is niet als een dwergh, Hy torft op fijnen rugh een bult gelijck een bergh. H rTh 3 Ey
|
||||||
|
6 * 'sMenjcben ydelbeyt.
Ey wat is van den menfch 1 wy können onderfoeckeß
Eens anders huys-bedrijf, eens anders reken-boecken,
Eens anders gants beley t tot aen de minfte ftreeck, En in ons eygen huys en fien wy niet een fteeck j Wy weten alle man fi j n lefïe voor te (pellen,
Wy weren alle man fijn feylen op te tellen;
Maer niemant keert het oogh ontrent fijn eygen lchulf>
En fiet! op onfen rugh daer hanght de meefte bult. Ey vrienden, niet alfoo, laet vreemde lieden blijven,
En wilt geen fchamper jock op ymant anders drijven,
Maer daelt in ü gemoet. Want 'ds een rechte geck Die veel een ander ftrafc, en nimmer fijn gebreck. |
|||||||||
|
gtc btcfi feto Uy t*r rnfen. H«oS'
Ni ay qmen fmfdtas ent'ytnm lul«
como las de ju njezjno,
II rty a ftrfotme qui recognoijfeft* Fran*
faut es, comme celles de fonwifi*' |
|||||||||
|
Hoogd. yx KMfc^ttff &m «rß wir mimmt
XJ f<jjm. Fran?. O»} dautrui parier votidra,
Regarde fay & il tair a. Itai. Tal biafima altmi, che fi fleßo
condanna. |
|||||||||
|
Oervenui. lib. 3. ep. 7p.
Crimina qui cernunt aliorura, nee fua cernunt,
Hi lapiuntalijs, defipiuntque fibi. Cbryfiß.
Quod fi cupiditate judicandi judex effe velis fedem ego tibi
oitendam qua? magnum quseftum tibi conferet & nulla animi la- be maculabir. Sedeat mens & cogitatio judex in animam atque confcientiam tuam, adducas omnia delifta tua in medium. Et dicas tecum quare hoc velilludaufus es ? Mattb. 7.3.
Wat ftet c$jj ben fpltiitcr in tttog b^ocberss oogt i enbe en tuett bes öalcfi
^^^^■SH WM Trabern
|
|||||||||
|
'sMenfihenydelbeyt. 6$
Hippocrat.
Trabeis*
Suam ftultitiam videt nemo fed alterum decidet.
Terent.
Ita comparata eft omnium hominum natura, aliena
Melius ut videant & judicent quam fua. Cïcer.
Fit nefcio quo pado, ut magis in alijs cernamus fi quid delinqui- tur quam nobismet ipfis. Idem.
^proprium ftultitice aliorum vitra cernere, oblivifciiuorum. Plütarcb.
Nihil turpius eft conuitio quodinautorem recidit.' Horat.
Qui me tuberibus proprijs offendet, amicum Poftulet ignofcat vernicis illius aequum. Le bojfu ne wott patfi boßey mm b'ten celle deßn compagnon.
Vid. omnino Kicbter. ax. hiß. 276. |
|||||
|
Chacun
|
|||||
|
M
|
|||||||||||||||
|
Chdcun a un fol en Ja manche.
TV aer is geen menfch foó wel geleert,
Noch om fijn kunft foo hoogh ge-eertj
Daer is niet een lbo wijfen man, Hoe veel hy weet, of wat hy kan, Die niet een geckjen by hem voedt, Of binnen in fijn mouwe broedt; En fiet! dat wilder diekwils uyt Oock daer hetdickmael nieten lluyt. Maer waerom hier toe meer gefeyt ? Of met veel woorden uyt-gebreyt ? Tis met den menfch alfoo gefteir, Hoe rijck, hoe wijs, hoe grooten hek, Wie datter is of komen fal, Een yder heeft fijn eygen mal, Een yder heeft een ftil gebreck, Een yder heeft fijn eygen geck; En noch ift al de wijfte man Die beft fijn geckjen decken kan. |
|||||||||||||||
|
lln'y afimferablequi nejerteunf^'
flatteur dedans Joy mefme. |
|||||||||||||||
|
Frans. N*i^'
Qutparfots ne rage.
lln'efljammaüßgrand efprit
Qui »ait defollie un petit. |
|||||||||||||||
|
Jtal.
|
|||||||||||||||
|
Chacm neriofia porrada.
|
|||||||||||||||
|
Seneca.
Nullum ingenium magnum fine mixtura dementiar. |
|||||||||||||||
|
Krepel
|
|||||||||||||||
|
6f
|
||||||||
|
XXII I.
Krepel wil altijt voor danfen.
|
||||||||
|
T eftmael quam ick in een velt
Daer een yder was geftelt
Tot een uy t-gelate vreught, Nae de wijfe van de jeught, Ionge Heden van het landt Songen, fprongen, handt aen handt j Yder maeckte groot gefchal, Yder waller even mal, I i i
|
||||||||
|
Doch
|
||||||||
|
66 'séMénfchen ydelheyt l
Doch van alle waffer een
Met een krorn, een krepel been 7 Met een plompen Hompen voet 3 Die had veren opten hoet, Die was voren aen den dans, Die was by den rofen-krans, Die was om en aen de mey, Die was leyder van den rey; Watmen peep, of watmen fongh, Krepel had den eerften fprongh j Al is Fop een rap gefel y Al doet Heyn fijn dingen wel,, Al leydt lorden moye Trijn, Krepel wil de voorfte zijn: Maer al was dit in het velt x
'Tis oock elders lbo geftelt, Want oock by de fteedtfche lien Wort dit menichmael gefien, Veel-tij ts, wattér wort gedaen, Krepel maeckt hem vooren aen $ Krepel is een dapper man,
Schoon hy niet, als hincken, kan. j
Iflet niet een felfaem dingh
Dat een Joffe jongelingh, ...a Dat een onbedreven gaft-/ Die het immers niet en paft j Veel-tijts eerft fijn oordeel uyt, Schoon het dickmael niet en fluyt! Eerft van alle dingh gewaeght, Al en is hy niet gevraeght 1 Eerft (al brengen aenden dagh 3 Wat hem op de tonge lagh i Vraegter ymant hoe dit koomt ?
Wijfe lieden zijn befchroomt
Datter
|
||||
|
&7
|
|||||||||||||||||||
|
Datter yet mocht fijn gefèyt
Dat niet recht en is beley t, Daerom gaenfê traegh te werck, En al met een diep gemerek; Maer een geck vol lolTe waen Haeft fich, en wil voorengaen: Daeróm ieytmen noch althans M Krepel wil eerft aen den dans. |
|||||||||||||||||||
|
frtji,- f* 'e/l U flus mefchante rotte dit
V—/chariot qui ment Ie flus grand bruH. K- Fatalis imperitice pediffequa eft
impudentia & inanis jaftatio. At initium fipientije imperitise
fuae agnitio. ^edcri. <£oöt betoae« rap ban pemanbt bic
vom. een boeteen gelefen öeeft» **• Spes eftmeKordeftulto quam
de iapiente in oculis fuis. Aiab. adag.
^ederi. *|oe fltmmer ttminer-raan/ ïjoemett>
beefpaenoerg. |
$et poel bat bomt meeff.
<£en penning inben fpaet pot maw&t
meer geraesi Dan al? fp bol 10. |
||||||||||||||||||
|
Nedorl.
|
|||||||||||||||||||
|
Qui plus balbutiunt plus lo-Lat.
quuntur. llébxt» veut twfiQurs Meier, FraB£
|
|||||||||||||||||||
|
^peenanberenfm;
Jgttando la cornemnfi e pen<th3l
comminck afinore. |
|||||||||||||||||||
|
^e Mle-ppp gQceft tuft g&efopt alffe Ncderi,
|
|||||||||||||||||||
|
Benßre.
Stultum quam femi-ftultum ferre facilius eftJ |
|||||||||||||||||||
|
Steeckt
|
|||||||||||||||||||
|
I i i z
|
|||||||||||||||||||
|
68 ÖnTMOYfichÜchbetr&tfVven.
Steeckt u vinger in geen dwafèns
raont.
"O* oort noch, 6 vriendt, een goede flach,
Die u ten goeden dienen mach:
"Wanneer ghy weet in u gemoet Dat yemant vreemde kueren broet, Dat yemant loffe grillen heeft, En op geen vaften regel leeft, Soo fteït u noyt in fijn gebiet j En leent hem oock u vinger niet, Of anders fal het grilligh hooft 3 Als ghy het alder-minft gelooft, V foo eens grijpen byder hant,
V foo eens nijpen metten tant,
Datghy uytenckel onverduit V fotte daedt verfoeyen fult.
Wel aen dan, tot een kort befluyt,
• Treckt hier nu defen regel uyt: Dat nimmermeer met eenigh fot En dient gejockt, gefcherft, gefpot, Dat oock geen wijsheyt dient gcpleeghc .Met een die niet en over-weeght, Maer dattet is de befte voet, Dat yder fich van narren hoet; » Want 'tis voorwaer geen wijfè geeft a Die voor geen fönten is bevreeft*. |
|||||
|
Stulto
|
|||||
|
Stultoiicpcrmittas digitum.
|
|||||||||||||||||||||||
|
Dachi mifido mi guardi Dio, Ita^
Da chi no mifido, mi guar der o iff, Chitroppofida3
Speßo gr id a. Chi tofio credejardifipenter.
|
|||||||||||||||||||||||
|
Franf. -tlnefl pasfage qui na pceur d'un
1 fol. Ita1, Al villan^ non dar la hachetta in
man. Mederi. 5$ctgerfcen enmoftttrémetbüJafé.
Travo ^ol^ reit dat pferd hinweg. |
|||||||||||||||||||||||
|
Sihefur dich,
|
Hoogd.
|
||||||||||||||||||||||
|
Hoogd,
|
|||||||||||||||||||||||
|
Tltvw iß mißlich.
Gouvernar matteza, vol fen-
|
|||||||||||||||||||||||
|
Wen ma dem nar ein finger beut^
fi Veil er diefaufigar haben. Ut Fide, fed cui vide. .
Nemini fidas nifi cü quo mo-
dium Talis abfumpferis. |
|||||||||||||||||||||||
|
Ital.
|
|||||||||||||||||||||||
|
no.
3©tïjefct&epttoeï&ffïferert
^gt fcan Deug inu manieren. ™caen* Ii-i'3 De |
|||||||||||||||||||||||
|
*>
|
|||||||||||||||||||||||
|
70 XXIV,
De gans blaeft wel, maer en bijt niet
|
||||||
|
"P erft als ick defèn gans geweldigh hoorde raièn,
En ick en weet niet wat uyt hare kaken blafen, Doen was ick vry ontfet, en ftont gelijck bevreeft, Ick meynde voor gewis het was een groufaem beeft: Ick meynd' een grooten beyr, of leeuw te füllen vinden, Ofwel een feilen draeck, die menfchen kan verflinden, Ick kreegh in mijn gemoet, vermits het (nar geluyt, ♦slenfelfaem nae-gepeys, een wondei vreemt befluyt: 'Maer
|
||||||
|
Roem-dragers en wint-geekgn. 71
Maer nu ick omme-kijck, en wil mijn fpiefTe vellen
Om ons met volle kracht ter weer te mogen ftellen, So fpreeck ick tot my fèlfs; Wat ben ick voor een geck l
Dit beeft heeft anders niet als Hechts een platten beek;
Geen tanden in den muylj geen klaeuwtn aen de voeten, Geen kromme nagels felfs, om in het flick te wroeten, Tis al maer enckel wint, fchoondattet vinnichfiet;
w Gefellen, weeft geruft, de blafers bij ten niet.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
j-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'ederj \A/ W WV™ tn Mi* nht/
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■Q55mn We mit imt fähigen/ f* uw Hoogd«
er ein tapffet mann, , VaïUnaniapltuimunVtinniunt. Lat.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^pen bijten niet aï/Weftaettanbett Ia*
tenfien. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
©jepgerg beeft tetuu'eV
Sleelufcjïen bijt mei, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
€>» ftjn fpaensy bjaef aen founen/
roaec foesjeöS becttccßen. 3|p toilfe fie&cn'en bjaben/ en aïfïer op
aen fount foo bijt ftp ate ten q&w. \. Chatniioleur,nefutonquabonchaf-
feur, non plus qu'homme fage coquet- teur. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Neder
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^et fcjepgfttn ig öecgfieöiejigtretigei
tixti. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bloobe fionben baffen beel.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
<£engebjepgt man leeftfebe jati*.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vk
|
et)s- Amuchaparola,obrapoco.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
®fe ban bjepgfien (terft falmen mei
btefïen belupen* |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
k
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
C4» f & ba ja, nên vuol meer.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
oo
|
'gd- «OfmerWetielgapm/ fegcwwtiiacg«..
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^ffttuföe ftftape« bleeten meefï.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
X
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
rDore è manco cor 3 qttiviè pA
lingua. K
n?- fie grands vanteurs,
Petitsfaifeurs, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
SMe % we fef>: pjuiïen/ $fen «wfe Hoogd.
mtfcjj, fa •Otin&c We fcfn beffen/ kijjen nicfjf.
©riffe
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Roem-dragtrs en vvht-gecfym
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
71
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Quid dignum tanto dabit.hic t*
promiffor hiatu ? |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hoogd. (gftffe Ȋffet: (htt> $entf tief.
Frang. ^ «&"<*» mefebant
Belle monßre devant,
£at, Iam fertectus mundi eft: qua» eft
garrula. Magis metuendi taciturni & le-
nes,quam feroces & clamatores. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
•dcrl-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
©eel Maggen luttel botert, &
loogt) göeßcüen/ raaec in'tlejte c$
tyoec&bolurintë. Lrf ƒ?/» £#<*/£* rota del carrofiliil
fernen majorßrepito. Dove è ma»co cuor, qufvi e fli
lingua. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nedcrl 3£e lupnenfce natten galentblepjs npt*
ten pot« Fran^. La longue longue , ßgne de main
courte. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Aßai rumor, e pea Una.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Lat. Minarum ftrepitus
Afinorum crepitus. yalidiorvox opeiis3quam oris.
Mericri ^oe weetöet it'efoe / ïjoe rainöec Lac. Parturient montcs nafeetur ri-
diculus mus. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
rOv
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
tfooë
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
0roff< wow «nö mcfjtó tw ^itfber»
Lingua quam manu prompt0*tat Le parole nonbaßano. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
^f1'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
qpetuOefiogen-frtfttu Sanfl«n fóes^ ^'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tacit.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ignaviflimus quifque & in jfcriculo minimum aufurus nimijs ver-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
bis lingua; feroces.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
idem.
Vt quifquc ignavus animo 3 procax ore. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Canis
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
Roem-dfdgers en wint-gee ken. 73
Curt.
Canis timidus vehementius latrat quam mordet» Ovid.
Quid verbis opus eft : fpe&emur agendo. Richt. Axiom, cecon. 221.
Multa verba, modica fides. |
||||||
|
Parturiunt montes.
~KA en houdt dat eens de Faenval over lange jaren,
Quam roepen door het landt, de rotten füllen baren,
De rotfen zijn bevrucht, haer tijdt die is vervult, En daerom is het lijf hun wonder hoogh gebult. Stracx quam daer op het volck met hoopen aen-sedrongé, En met een nieuigier oogh te wachten op het jongen, De velden zijn bedeckt, de dijeken vol getalt, De boomen over al gebogen van den laft; De grootfte van het landt die komen aen-gereden, En al die minder zijn die komen aen-getreden; Daer rocptmen over-hoop, al watmen roepen mach:
Wat fal hier voor een fpoock gaen komé aen den dach ? Wat lalder voor een dier fich heden openbaren, Dat inde moeder lach foo menigh hondert jaren 1 Hoe fal het wefen zijn van foo een groufaem beeft, Waer voor dat al het landt en al de werelt vreeft l Hoe fäl het monfter fien 1 hoe bijfter fal het krijten I Hoe fal de felle rots in groote Mucken fplijten 1 Voorwaer indien het jonck de moeder is gelijck, Soo wik noch heden zijn gelijck een hoogen dijek. Kkk Dus
|
||||||
|
74 Roem-drdgers en wint-gecken*
Dus blijft het nieusgier volck, in over-groot verlangen ,
Ontrent den hoogen bergh met al de finnen hangen, Veel fieter even-ftaegh yet wonders in den geeft, d'Een hoopt 'ken weet niet wat, en d'ander is bevreeft ? Ten leften, foo het fcnee^ foo gingh den berrigh open, En fiet I daer koomt em dier ter zijden uyt-gekropen3 Een dier, een wonder dier; maer raedt hoe dat het hiet ? Een muys, een kkyne muys, en anders iffer niet. Stracx rijfter groot gelach uyt foo veel duy fent monden, Die in dit vreemt geficht {ich al bedrogen vonden y Doch verr' het rneefte deel is uytter-maten gram, Om dat het om een muys foo verr' geloopen quam» Maer dat het flimfb was, die 'thuys gebleven waren Die vraegden fpots-gewijs, hoe dat d^ iongen varen, De jongen van den bergh, en wie de vrucht ontfingh, En wie dêldopper-doeck quam binden aen den ringhi- Siet dus verdween de Faem, die met een fchielick blafen Tc famen hadd' gebracht een hoop van lolTe dwafen, Haer ftem,haer groot geraes, al fchreeudet wonder luytj, Dat komt al op een muys, en op een gecx-maer uyt. Het is van oadts gelooft, dat van uyt-mondigh roemen, Hoe luyde datmen roept, niet veel en plagh te koemen > Ghy, weeft hier wijfer in, en houdt my defen voet, >» Let nietrwat yemant feyt, maer wat een yder doet». |
|||||
|
Hy
|
|||||
|
XXV. ^
Hy moet veel brijs hebben, die e!ck den
moncfalftoppen.
|
|||||||||||
|
De
^an die
S pap
|
|||||||||||
|
XT XT at heb ick menigh vyer geftoockt!
* * Wac heb ick dickmael pap gekoockt! Wat heb ick menigh mont geftopt 3 Iae tot de tanden vol gepropt l En noch foo iilet even-veel, Schier yder heeft een open keel. Schier yder houdt een hollen mont, Dat is een diepte fonder gront; K k k 2
|
|||||||||||
|
'ede
Geeckt |
|||||||||||
|
Want
|
|||||||||||
|
70 <d ebt er-klap.
Want t'wijl ick hier den lepel bie,
Soo ift dat ick daer yemant fie, Die gaept van nieus 'ken weet niet hoe > En fplijt tot aen fijn oiren toe; En ilracx al weder metter daet Soo vind' ick noch een nieuwen vraet, Die vim fich eeuwigh neven my, En fchoon hy krijgt geduerighbry* Noch grolt hy efter tuflchen bey Gelijck een kater inde mey; Gewis ick bender qualick aen, Want (iet! 'ken hebbe noyt gedaen j En fchoon mijn pot hieldt foo veel brijs, Van blommen meel, ofenckelrijs, Gelijck een vat daer in men brout, Dat fomtijts dertich tonnen hout, Noch efter bleef ick in't verdriet, Want al mijn pap en bater niet. Wat raedc dan voor foo diepen kolck ?
Wat raedt voor foo veel gapent volck ? Ghy fwijght, 6 vrient, en (iet op my 1 Wel hoort dan wat mijn oordeel zy: Ick wil mijn heert, mijn hert, mijn huys,
Gaen maecken net, en houden kuys, En fchaffen dan gelijck het dient, En voor een gaft, en voor een vrient, En voor een yder billick man 3 Nae dat mijn keucken lijden kan -, Ick wil niet morffen foo ick plach, Maer koken inden hellen dach, Soo doende ftel ick my geruft, En laetfe fchreeuwen die het lud. |
|||||
|
Wit
|
|||||
|
tAcker-klap.
|
||||||||||||||||||||
|
77
|
||||||||||||||||||||
|
vr/feßantgeboegen
vv $ae elrjt genoegen. Ne Iupiter quidem omnibus
placet. typ en Ëatrt ptitt met paffen /
■i&tlfè öte öet feoien Doet toaffen. Het is faocjtoaet een ßunfttgö man
<©iet eïcn te paffe manen nan. Ne cures nimium le<5tor quid
quifque loquatur. Hic bene nam de te,dieet & ilk
male. Imfoßible eß de comphire a torn.
Neque Iuppiter omnibus idem.
|
||||||||||||||||||||
|
*©ie een gttatf g&erac§te fyttft ig Ijalf Nedcrl
gegangen. SXt ronfj <M mcf Jjafecn kv«(mallet Hoo2(]
n>tt Ktffct&m. s ' '€& qttaet alle Brom-Douten «igten* Ncrfe,
JBen fean't qualtjcn al öefojgen.
©ooj alle gaten ift guaet garen gang?*
jï^cn befjoeft tod pap met facile potten
<©ni mont tr (foppen aen ai! e fotien, jBen Ban alle Dt'nglj ooot (teij'geir/ met
Doochtjfaen. 3^n moet totjt gapen tie fegen oen ofaé
gapen fal. |
||||||||||||||||||||
|
edcrj,
|
||||||||||||||||||||
|
k
|
||||||||||||||||||||
|
V
|
||||||||||||||||||||
|
Gïuand aurons mwstrouwe Ie may en de context er tmt lc monde (gr
pUireattx bons &> maiivaè tout enßmbie ? jußißow num a Diets O* a mm mßncs3 ft/no (he conßrna eßant nette féj imontatmme rien wnow pound ojppßr. Du Vair, Sainte Philof. ^Buchanan. Jephte.
O foeminarum forte vulgus afperä
Produétum inauras, quas, licet culpa vacent, Rumor malignus dente rodit invido Pro faClo habetur quidquid ira finxerit Servi Ioquacis, quod maritus fufpicax Commentus ipfe eft, malevola aut vicinia. Quid fufpicemr genitor in mea manu Non eft, remedium id arbitror tutiffimum Intaminata confeientia fiui. Tlutarch. infolone.
.i.
Omnibus^ in magnis difficile ut placeas. K k k 3 Die
|
||||||||||||||||||||
|
Die aendc wegh timmert heeft veel
berichts.
A Is yemant timmert aende ftraet
Daer yder koomt, daer yder gaer, Daer al de werelt mal en vroet Wach iien al wat de metfer doet, Die ftaet dan uyt aen alle kant Het oordeel van het gantfche lant; Hierkoomter een vol enckelnijt, En feyt, de keucken is te wijt; ?> En keuckens flechts maer voor den noot » Die maken kleyne falen groot. Een ander fiet den gevel aen, En feyt; 'tis lèhoone voort gedaen , Dit huys is net en bijfter hoogh, Dan 'tis alleen maer voor het oogh j Een derde neemt een diep gemerck, En gaende door het gantfche werck, Seyt dattet niet in huys en fluyt Om datter is een achter-uyt; Want zijn de boden niet te pluys, Een achter-deur verraet het huys; Een vierde ftraft een enge gangh, Of feyt, de kamer is te langh; Een ander acht de kelder niet Om datfè nae het zuyden fiet; Int korf, een yder vinter wat Waer by dat hy den mcefter vat. Waer is doch oyt een fteen geleyt
Daer tegen niet en is geley t ? Maer dit en gek niet hier alleen,
Die fucht is o ver-al gemeen; ë Al
|
||||
|
Ißenßiinge.
Al wat voor yder wort gedaen
Dat heefc al vry wat uyt te ftaen : Siet 1 alffer yemant boecken fchrijft,
De lefer lacht, de lefer kijft, Deleferprijft, de lefer fpot, En beydedickmael fonder flot; De lefer juyght 3 de lefer geckt, En al nae dat hyis gebeckt, En die het veel-tijts minft befeft Dien iffet die het hardtfte trefc. Nu tegens ditgemeenfaem quaet
En weet ick anders geenen raet, Als datmen uyt een vroom gemoet In alle dingh fijn befte doet, En laten mans en vrouwen dan Al feggen wat men leggen kan: Daer was doch noyt foo vromen ziel Die niet in (potters handen viel. |
|||||||||||||||
|
70
|
|||||||||||||||
|
! ^tl. TTpbefjotft biel een gocbe boo?
ii fpiaefS/öte boo? alle-mang biei* ftfjaer betratßen iuojt, f■ . '- •
'\ Quifertaucommmmlnelepayh
tö/ttdefaufcbacuaabbaye. |
|||||||||||||||
|
Lechemin
Eßun mauvaïf voißn.
|
|||||||||||||||
|
Frang.
|
|||||||||||||||
|
Mcfig. cap. $,
J^itt êdifie en publique place
Fai5i mèfon trog haute ou trop baße>
|
|||||||||||||||
|
ml
|
|||||||||||||||
|
8o XXVI.
S\(ul chelpalfibien fem qui ne gliße.
|
||||||
|
Y) it was een moedigh peert, en heden noch beflagen, ^
Het ging wel deftich aen, oock fomtijts gatfche dage3
Het gingh een ftaegen tret van dat ick neder fat 3
Oock was de wegh bequaem, en geenfins glibber-glat j
Noch reed' ick met befcheyt, en geenfins om te mallen,
En fiet dien onverlet 3 het peert dat is gevallen;
Daer ligh ick nu, eylaes! daer ligh ick moedigh quant,
Gedommelt in het ftofF, geflingert in het faut.
VVel
|
||||||
|
Loshey t '~udn menfibeückefiecken. S
Wel nu, dat heeftet wegh; noch moet ick efcer rijfen,
En uyt het ongeluckmijn dwaesheyt onderwijfen; Ghy, fegh eens, mijn vernuft, wat ick uyt defèn val Voor my, en mijns gelijck, ten nutte brengen fal ? Ey wat is ons verftanc i Wy gaten op loffe beenen, Eiïdan oock alder-meeft als wy het feecker meenen j Men vint, nae mijn begrijp, niet een foo vaften man Die niet een loffen pas by wijlen doen en kan. Al is de ruyter gaeu, noch fal hy ibmtijts glippen; Al is de viflcher fneech, hem kan een ael ontflipp'en j Wat dien ter veel gefey t ? de befte van- den hoop Heeft dickmael (eer hy't meynt) de finnen op dé loop« |
||||||||||||
|
j^temantf0Otop/;of#Biinfaieiu ^ dcrl
'S<ü>ftebeutttoelöat eeft goet jee-man
o\}ec-beo$t.üaKV. \ :Les plus fages faillent, Jhuvem en Franc.
**"''. hem cbe?mn. '"' ll eßl bon miïiflre qui jdmmaü »%>•
. faillë. :,_ '\';''r ''©.ö een goet gonjïcnaeï oiet altgt toel Nedbrl.
geratest»- . ;\ ;#: a , \&& imntt ftc$ flttc^ml dir pfetb -. ntft. ijoogd.
-*-Qüandoque bonus dormi-fat.
-tat Homerus., S cade un cavallo dt quattrogam- I:aIt
be Vn chavalä quatrep'uds chet biett Franc.
Iumem'ferrè glijje bie;-t. Ilriefififtur qui negliße.
ll n'eß'ß bon marinier qui nefertile
I Agrandpejeheur efchappe angitille. |
||||||||||||
|
f Unc. f i n'y *fi hon chart ter qtti parfoH
*■ neverfcj. Nemo lapit omnibus horis.
tanc ^4 bonpefcbeurefiappe anguïlle. )*-:
^ederi ^etmtfïÈenmecfïerluel.
«©een fa loofen ejeter/ of $m nefï toojt
tojeleen.ögecoofr. 'S. <tS5een foofmftenfttn/ of fp lept toel een
ep toelopen inbe netelen» «Seil goetutflWjei: ontglipt toeleciiael.
^- Noni'ßjpertqaratore che item
- na <-volta nónfaccia unßlco torto. fS- Ilneflß fage
Qui parfoü ne ragz_j.
Tont es heurts
Ne font pas meur es.
tocderj «Seninec-faoettgljpeert fneuMttoel.
<£en beflagen nirme ftviipthtl: tue!. Cen goet flutte? nu'ftlne!. |
||||||||||||
|
L i 1'
|
||||||||||||
|
JEkk
|
||||||||||||
|
XXVII.
Elckvogelkc fingt foo't gebeckt is.
|
|||||||
|
T\ e vogels fingen in het velt
Naer dat haer becken zi j n geßelt T
Dat is van over langh gefeyt 3 En vry niet fonder goet befcheyt 3 Want foo ghy wandelt door het wout En daer u finnen befigh hout, Ghy (uit bevinden metter daet Als dat de fpreucke feker gaet. |
|||||||
|
Meeft
|
|||||||
|
Losheyt <vm mcnfihelkkgfrecken,
Meeft al dat kromme bcckcn heeft
Bevintmen dat van rooven leeft ^ En mits het daer alleen op fiet Soo paft het op heffingen niet; Vint ghy een vogel plat gebeckt,
Weet dat hy naer het water treckt, En mits hy inden modder wroet Soo is fijn ftemme nimmer foet; Een lange beek die heeft een fchijn Een harders flenyt te mogen zijn , Maer daer en koomt niet anders uyc Als ick en weet niet wat geluyt, lek fegge daerom voor hét left De kleyne becken fin gen beft. M Godt geeft de kleynen nu en dan
» Dat noyt en had de grootfte man. Befiet den foeten nachtegael,
Befiet de vogels al-te-mael., » Hoe grooter beek, hoe quader klangh, »»Hoe kley nder dier, hoe foeter fangh. Tis anders met den menlch geftelt
Als met de vogels van het velt j De menfehen hébben eenen mont, Maer die en heeft niet eenen gront: Want fpreeckter een uy t fachten geeft * Een ander brult gelijck een beeft j Dus al wat onde* ons gefchiec En koomt ons van de monden niet, De mont is maer een buyten-lit, 'Tis 'therte daer de roerder fit; De mont die bidt, de mont die fcheït, Al naer het binnen is geftelt. L II z
|
||||
|
84 LosheyfveMinenfckeUckgfakgn.
Dus ghy die vuyle dingen lpreeckt,
Of vinnigh met u conge fteeckt, Houdt vaft dat ghy in u gemoet Een vuyl, een groufaem monfter voer. >> Het oor dat wij ft den efel uy t, » Den oliphant fijn lange fnuyt, » Het water kentmen aen den gront, » De menfchen aen haer eygen mont. |
||||||||||||||
|
Cbt hd fiel in hoccA^nonpuo^' Itaj,
tarmiele. |
||||||||||||||
|
tr j T\w t$# few man kt) feinem
Sen fjafen an feinem i\<x\\ai
Sen cfeCkt) ten è|tett / Sen natten k\) ivo« uni> jout. Franc Ferßnne m peut cacher fion humeur
fiïon trend garde afis difiours. Spaens. Niay quien encubra fu humor
il fe mira en fu lenguaje* Ni fe conoce el que es necio
fiendofufridoy callado. . Il on ne fiauroit reeognoißre fi un
homme efifet3 quandil eßpatient '■ &parlepeu. In Alia voce pfittacus, aliacotur-
nix loquitur. Nederl ^êt ^ ^ U?t ÖSt ^ *" &****
Lat. Exabundantia cordis os loqui-
tur. Franc c^acm °Kei^ iafimilc comme ilefi
tnbecquê. |
||||||||||||||
|
Temifcb den agatßbilemur.
|
||||||||||||||
|
.1.
|
||||||||||||||
|
Tu«**'
|
||||||||||||||
|
jBeit &ent ben bouw aen ff jn ö^u^cJU ^^j,
yt fefje an fcem nefï wüi m$ wß Hoog"*' £9?ött#f «nten fefcem mi/ mt w
Öcfö er t(ï. Sie ret» straft) tat km.
Au chant cognoit en Nifeäu, Vt&ï
& au parier Ie hon cerveau.
Cada cuba huele al vino que s^s.
tiene. Chaque tonneaufintfon vin. ï&rf'
©peiiKan0ecnBomaS^o«tóêti/ We ^1
niet atë saHe in öe»i jwmk ijeeft* ■ Eca ntu
|
||||||||||||||
|
Loshey t <-van menjcheückefiieckgn.
E cantu dignofdtur avis. | ïïkö ixt mm (m / |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
8?
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hoogcf.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
3«ä« fijn fd> flit.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ogmtgcelcmta tlßtojperfo.< •
Seiiao animi index«
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tOJott $tt on ten imtm ml / mi
fattffnwnfcjjaff w txtftu |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tat.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
(©nrepne boflöelg Braepen fel&en goet Neder!.
toeDcr, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Qualis vir, talis oratio.
La botta gettd del nj'mo che elk
hatfitunjoi conofiere uno^fallo parlare: quatro coje f anno nota la prfona3ilparlare > ilmangtare} ilbere i$' ßhabito. Alfuono ß cögnojce la ßldetza
delrvaß. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
€tn feoetfeoeffc roept fijn eps0tn naem
tipt. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fc»l.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
t&eBoer&oecfr entre fïjfcf /
€n fingen niet op eerle toijfJ, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ef. e. 3 z. 6.
Nabaljiabak idaber. , ï, Stultusftuka loquitur.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Turcks.'
Lat. " |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Synch. 37. 8.
^enöereöeiiÊcntmen öenman» Terent» ■**■
Mihi quaje ingeniurri haberes', fuit indicio oratio;
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
L 11 3
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Als
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i8- Kxvrn.
Als yder fey t ick ben een verckeo» foo
moet ick in't kot.
|
|||||||||
|
De ma»
diemcn int kot: wil ftc- ken fpreeckt |
|||||||||
|
C iet doch eens wat vreemde grillen !
Siet eens wat een fellaem ftuck! Schoon ick yder meyn te (lillen, Noch foo blijf ick inden druck j
Of ick drage mcnfchen leden, En voor al een rappen geeft,
Of ick toon e goede zeden, Yder houdt my voor een beeft:
|
|||||||||
|
■Yètt
|
|||||||||
|
%7
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Gtmtn Ceoütn.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Yder koomt gcduerich feggen,
Yder roept, ick ben een fwijn,
En al kan ick'c weder-leggen, 'tMoet noch al gelogen zijn.
Sooder yemant komt te vragen Wat my let, en watter Tchort,
Siet l ick wil het hem gewagen,.. Want men doet my veel te kort;
Siet! ick hebde werelt tegen, En ben yder tot een fpot,
Niemant is tot my genegen, Daerom moet ick in het kot;
Hier en baet geen tegen-fpreken > Yder houdt fijn eerfte waen,
Yder houdt fijn oude ftreken , Wat ick doe ick moeter aen.
Wat is dat my kan gcnefen ? Hier en bact geen wijs beleydt,
Yder is en moetet wefen Dat de werelt van hém feyt.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A hora" mala nafèe quien
mala fama cobra. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Chi èreo ebuono ètenutoy
'Tuofare d male è non è creduto. Haet bjp al fcetoerelt rafen/
<&)\V öoct mm een pDer rerJjt / "Bie mee}} Hrijten3tjn ï5e fetoafen /
25ï|ï etnüouöicö cnöe- flecDc Penance gom ffjnblaffm berbietif ■
t^itfeleii en öoojnen (Mien feer /
jlïiaec tpaüetoiijjen iiörSj bee! meer, t©ïe rjnaec fee«&t eer Ftp quati ftct /
JÜfüjecgD ÖP flil/ Dpbetteutöent«. Bee! ïjmhtn 'ober-bnffc n eenen.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
%*
|
eru.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Iul.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A la male heure naiß qui mauvaife
renomée acquiert. Quando todos te dixeren que
eresafno, rebuzna. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^nr
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ncdcrii
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4foc
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ns.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
r'i?. Si torn te difent que tu es aßje, brau.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^P
|
fls.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Que quiera que digan las gétes
A.ti mifmopara mientes. Qtiey que difent les geus
A toy me [me gardeprtm. Noneft remedium adverfus Sy-
cophants morfum. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Il a beau dormir tard, qui a Ie bruit pran c,
de fe lever matin. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
88 XXIX
Eenfehipopeenïant een baken in zee
|
||||||
|
*Tp e louver, man te roer, te loever, lieve maet,
Kijck hoe het met het fchip vä onfé buerman ftaet;
Het fit daer op een fant gegeeflelt vande ftroomen ,
En daer en is geen hulp, hoe feef de gaften boomen,
Dus fooder nu een wint koomt dringen nae den wal,
Tis feker dat de kiel in ftucken berften fal.
Ghy, fiet dan neerftich toe, en let op uwe faceken,
Een fchip, op't drooghgezeyk, dat is een feecker baken,
En
|
||||||
|
Exempels. 89
En 'tis j nae mijn begrijp, geen onvoorfichtich man
Die op eens anders feyl de fijne toornen kan. Veelmenfchen, lieve vrient, ontgingen harde flagen, Indien fy met verdant op d'een en d'ander Tagen; Men iègge watmen wil, exempels hebben kracht Wanneermen met befcheyt op hare gronden acht. Daer is geen beter fchool de kinders aen te wijfen , Daer is geen fachter tucht de mannen aen te prijfen , Als datmen ftaegh bedenckt en vlijtich gade flaec Wat dat een ander doet, en watter uyt ontftaet. |
||||||||
|
©P Ariegelt gem farïjt öicljem aen een anöer fptegett.
Ex vitio alteriusfapiens emendat fuum. Cato.
Multorum difce exemplo quae fa&a fequaris, .
Qua? fugias, nobis vita eft aJiena magiftra. Horat.
Olim quod vulpes a?groto cautaleoni
Refpondit, referens, quia me veftigia terrent,' Omnia te adverfum fpe&antia, nulla retrorfum, |
||||||||
|
Als u buyr-mans huys branc, ift tijt uyt
te fien.
~y\ aer is yder aen gelegen
Roe het fijnen buer-man gaet j
Want fijn daer verkeerde wegen, Stracx verfprey t fich oock het quaet.
Goede bueren zijn te wenfehen Dat is vry een groot gemack t M m m Maer
|
||||||||
|
5>o exempels.
Maer die woont by fnoode menfchen
Draegt voorwaer een laftigh pack.
Let dan vriendt op u gebueren, Let wat dees of geene maeckt,
Want gby fuket wis befueren Soo fijn huys in brant geraeckt.
Tune ma res-agitur paries j Chi tocca U pece 3 sinèutule ital
|
||||||||||||||||||||||
|
Lai.
|
||||||||||||||||||||||
|
cum proximus arder.
|
mam.
|
|||||||||||||||||||||
|
Chi dorme co cam, fitieva een Ie
pulc'i. Chf-UAdlmulmi s%'mfarmü.
<Dimmi, cm cht tu rüAÏ
Etjapro quel che tnfai. miieux vAut tßrefeulque mal At- fian^,
campagne t Brehii rogneufes font U$ Antra ti~
gneufts. ^uando eglt arde inwiun&nZA,ItaI'
portafacqm a caß tua. |
||||||||||||||||||||||
|
Qoi hawal'rvk'm-
Hamalmat'm. |
||||||||||||||||||||||
|
fcaL
|
||||||||||||||||||||||
|
Ne male vicini pecöïïs conta-
gialxdant. Hincbenècommedavit philo-
fophus domum a bonis vicinis. |
||||||||||||||||||||||
|
Lat.
|
||||||||||||||||||||||
|
Engels. S^fw &y ntifimt fjöufe fcotfjfcimtf/
|
||||||||||||||||||||||
|
Chi prattica collapo, impäraa
urlare. - |
||||||||||||||||||||||
|
Ical.
|
||||||||||||||||||||||
|
Alb. Gen tilis traft de Iure belli Inflam caufam belli fu/eipiendi
contra Hifpanum dixithabuifieElüäbetham Anglorum reginam anno 1588. Hifpano nimirumambitionefua rapto, Europa? Mo- narchist! affe&ante .ScBdgas identidembello impetente. Age age i inquit, prineipum foitiffima, nam obfiftis juftiflime
quando & vicina tibi regio eft, qua?bello atdet, adeoque fumum ardentis illic ignis in regnis tuis profpicerc , & fentirepotes , & fumo flammam proximam non ignoras, tuamque agi rem dum proximus paries ardet; nee > fiquis ignis xdes eeepitproximas, defenfu haud facilè elfe quin & proximo comburantur. Vicini juvandifunt, quia ha?c nöftrum ipforum defenilo, &c. Met
|
||||||||||||||||||||||
|
XXX. oi
Met een benepen kat is quaet te vechten.
|
|||||||||
|
*\Ä ijn wijf heeft menighmael van defe kat geklaegt
Vermits fy evenftaeg haer wonder qualick draegt 5 Sy is te lijdigh flim om alledingh tefnoepen , Sy neemt al datfe wil, en laet de mey fens roepen, Sy raeckt ontrent den heert, al is de keucken toe, Sy krijgt 'tvleys uytten pot, en niemant weter hoe; |
|||||||||
|
E«
|
|||||||||
|
M m m t
|
|||||||||
|
yi Nootßec^üc^bsyt.
En nae te zijn volcken in al haer grage lullen,
Soo fluyptfe foetjens vvcgh, en gaet dan liggen ruften,. Niet in den turrif-hoeck, maer op het befte Ipedt, Dat ley t dan even foo gelijck een vuyle flet. Om dit en ander quaet, foo is het woort gefproken , Dat haer oock heden felfs de kop moet zijn gebroken; Maer als ick nu het beeft in dit vertreck beiluy t, Soo puylen meer als oyt haer cjuade parten uyt: Sy brult gelijck een leeuw, in plaetfe van te maeuwen, Sy vier-ooght als een wolf, en toont haer felle klaeuwert,. Sy fchuyni-beckt als een flier, en laet haer tanden fïen, Getrooft, gelijck het blijckr, my d'oorlogh aen te bien j Soo haeft ick haer genaeck fy fchijnt te füllen rafen-3 Sy geeft haer in de lucht tot boven aen de glafen, Nu wijektfe voor een tijdt, dan koomtlè weder aen> Noch glas, noch porceleyn en kander blijven ftaen r Indienfe metgewelt in engte wort gedrongen 3 Soo koomtfe wonder fel my in het licht gefprongen, En of ick aen het beeft den blooten degen toon,. Sy vliegter tegen aen, en achtet niet een boon. Sy bleeffmy recht te voort, fy bleeff ray aen de wangen,, Sy bleeffmy in den baert met hare klaeuwen hangen, Dies ben ick vuyl, begaet, bekrabbelt over al, En ftae vaft in beraet hoe ick het maken fal: Mijns oordeels iffet beft de kat te laten loopen , Want fy wil al te dier haer fnoode vacht verkopen; Wel kome wieder wil, voor my ick fcheyer uyt, » De noodt, ó lieve vriendt, de noodt is bitter kruyt. |
|||||||||
|
<Al enemigo U puente de plat*. s^enS'
AEennemy unpnt d'argent. Ran?.
|
|||||||||
|
lat. A cerrima virtus eft quam
-*■"■*• ultima neceflitas excutit. Graviffimi morfus fuut irritate
neceiïitatis» |
|||||||||
|
€
|
Cum
|
||||||||
|
Nootfiecfyliclfyeyt. g$
|
|||||||||||||||||||
|
gebeten ban fforbenbe selsietfen 51JH -kj ,„ ,
ÜOOÖeÜCft. i>CdCrI'
Hofti pontem aureum facien- Lat.
dum. |
|||||||||||||||||||
|
^' Cum defperato holte non pu
|
|||||||||||||||||||
|
gnandum.
|
|||||||||||||||||||
|
Vna lalus victis nullam fperare
|
|||||||||||||||||||
|
falutem.
|
|||||||||||||||||||
|
Befoignfaitf vieille trotter. Frang.
|
|||||||||||||||||||
|
H llbefognofa far di grand cofi.
|
|||||||||||||||||||
|
Senec.
Nullus pernieiofior hoftis quam qué audacem anguftia? faciunt. idem.
Longè violentius ex necefsitate, quam ex virtute pugnatur. Lipf
Oftendunt efTe fibi adhuc vires, fi delibcrant, ambiguas,fi defpera- yerinr, acres. Qtrt. ƒ.
Ignaviam quoque necefsitas acuir, & ; fa?pe defperatio fpei caufa eft. Tacit, j. Hiß.
Multi defperationein audaciam accinguntur, Curt'ius.
Efficacior omni arte imminens necefsitas. Flor. 11. e. is.
C^uäm maxime mortiferi morius effe iolent morientium beftia- rura. Sil.. /.
Et fra<5tis rebus violentior ultima virtus.
Curt.
Fortuna belli artem videos quoque docet. 1. Reg. 20.11.
W*t rjeï fymm$ amttttUen fal Qem niet beroemen/ s&eltjcB een feieïjeiIjavnxß
afltpt. Ligwinuj,
Vrgent quippe metus faciuntque pericula fortes.
M m m 3 Neede
|
|||||||||||||||||||
|
f4 Kootfiecdelk^jeyt.
Üs(eede ma\et the old wfe trot
Met beelt diende te weßn eenoudt wrijf die <-voor loopt,
<-uerfchrickt <van een beyry of ander wilt dier3 dat [njm ßjn banden los zijndegeworden) haernae loopt t C iet wat de noodc ons leert: Sy die met kromme leden
Quam traegh gelijck een fleck allenxkens aengetreden | Die loopt nu fonder ftock $ die niaeckt nu grooté {poet, ïae trippelt op het velt gelijck een kievit doet. Noodt is een harde fchool ; fy kan de menfchen leeren Haer aengeboren aert, haer fwackheyt over-heeren ; Noodt is een bitter kruyt, datdickmael heeft gewracht Dat niemant heeft gedaen, dat niemant heeft gedacht. |
|||||||||||||||||||
|
d.
|
|||||||||||||||||||
|
£>ic notfj ttwcfjef aucfj ein &U n*i ttckn* Hoog1
|
|||||||||||||||||||
|
fö mt>t tv $wf)t fernen fcljswmmc"
Spaens. jNjQ ^ mejor maeftra que ne-
ceßida y pobreza. . i. Franc, Il iïy a meilleure maiflrtfc quel*
neceßte &fAwvretc. Lat. Paupertas excitat artes
Durum telura neceßitas.
H«ogd. CD?uf? iß ei« torn txwt.
|
|||||||||||||||||||
|
GricC*»
|
|||||||||||||||||||
|
AvdyKy vói $eoï fid%ovrcu
|
|||||||||||||||||||
|
.1.
|
|||||||||||||||||||
|
Necefsitati ne quidem Dij refi- £ac.
ftunt. |
|||||||||||||||||||
|
Il befognofafare di grand cofe. tx&
CSBcr «nwfnfc$</ (b m fein fimjï* Hoog*
15am oitfctc-foccfien Bomt ban arme jjedeH«
lüp&en. |
|||||||||||||||||||
|
Hominem experiri multa paupertas jubet.
Curt.
Efficacior omni arte imminens necefsitas.
tArißofh.
|
|||||||||||||||||||
|
Qtint
|
|||||||||||||||||||
|
fXXXI. 9Ï
On ne ßaurok faire boire un afie, silna Jot f
|
||||||||||||
|
N
|
||||||||||||
|
^dT Tc^^ebbe vee^ gen^uvt) i&hebbe veeïgefproocken ^,
|
||||||||||||
|
Ncnt
|
||||||||||||
|
Ick hebbe my den kop nu langen tijt gebroocken 3
Ick hebbe boven dat uyc feilen moet getiert, En dit onwilligh beeft in geenen deel geviert j \ Ick hebbe naderhancjiet grilligh dier geflagen Mits ick fijn fteegen aert niet langer konde dragen, Ick hebbet menighmael getogen metten toom, En met geheeler kracht gebogen nae den ftroom: Maer
|
||||||||||||
|
o6 Dvvangh tot dtïncl^n.
Maer of mijn galle rees, fy mochte weder fincken,
Al wat ick oy t begon, ten heeft niet willen drincken j Dus ben ick gants ontftelt, en gae nu weder aen, En fal my aen het beeft (nae dat my dunckt) ontgaefl« Maer heb ick oock gelijckfoo bijfter uyt te varen ? Ick bidde, mijn vernuft, ey laet ons wat bedaren, Ey laet ons fonder gal, en met een ftillen geeft Eens wegen, foo het dient, de faecke van het beeft; Waerom doch lalde fpijt in mijnen geeft ontvoncken l Het beeft dat is gelaefc, en heeft alreets gedroncken, Dies heefcet geenen wil (hoe vinmgh dat ick ftoot) Te drincken fonder dorft, te drincken Tonder noot: Is hier nu ftofs genoegh om foo verftoort te wefen ? Met oorlof, nae my dunckt, 'ken hebbet noyt gelefen, Maer foo dit Jaftbaer dier, als eertijts, fpreken kond' Ghy wiert eé beeft verklaert, oock door eë efels mondt. Doch laet ons even hier eens tot de menfehen keeren, En van den efel fejfs bequame zeden leeren, G hy liet hoe dat het beeft door geenderley bed wanck
Wil raecken aen het nat, of komen totten dranck; De reden is bekent, het beeft dat heeft gedroncken, v Maer ghy neemt dickmaels in al watter is gefchoncken, Om ick en weet niet wien. O 'tfy hem die u dwingt t En 'tfy u boven al die fonder reden drinckt j V dorft die is gelaeft, u maegh is over-laden, En laet ghy niet-te-min u noch tot drincken raden ? Hoe 1 zijt ghy meerder flaef, of van een minder geeft Als dit onaerdigh dier, een grof, een lompich beeft ? Hoe! foudet aen het volck niet wonder felfaem fchijnen Soo yemant in een goot gingh ftorten goede wijnen ? Maer fegh wat is een menfeh die veel te drinckè plach? Is niet fijn buyck een goot indien men 'Teggen mach ? |
|||||
|
Waerom
|
|||||
|
'Dwangh tot drincken.
Waerom dan goeden dranck gegoten in riolen <
Wel ghy die fullicks doet gaet by den E fel fcholen; Voor my ick fpreecke ront, en uyt een vrye bord Tis meer als efels werek te drincken fonder dorft. |
|||||||||||||||||||||
|
97
|
|||||||||||||||||||||
|
h\, S~* alomho yafciuto ciriegk ama-
^J*ra aüos'voglkto e amaroil mele. |
|||||||||||||||||||||
|
<t\\ beitritt fonöet öojfl /
«giieetfonöevöouger/ t©ic|Jerft te jonger. |
|||||||||||||||||||||
|
Necterl.
|
|||||||||||||||||||||
|
Umals homme (age on vit Franc.
Beuveurdu vin [ans appetit.
QBm min dxt^it to Qsfyt witi «up. Hoogd.
Vmdentro^fennofuorï. Iial-
|
|||||||||||||||||||||
|
es amargo.
|
|||||||||||||||||||||
|
{?r Iln'efl manger, qria bonne f aim.
A coulomfiuh cerifes ameres. \apA ©iomfienftöaptë fonöe / fdjaöe / en
rl' fcöanöc. |
|||||||||||||||||||||
|
Cicero.
Iucunditas vi&us eft ia defiderio non in fatietate. idem.
Tantum cibi & potionis adhibendum eft, ut reficiantur viresanon
ut opprimantur. f kut.
Nihil fimilius infäno quam ebrius. Richt. Axiom, eecon. 161.
Amicitia inter pocula contra&a plcrumque folet eflè vitrea. Syr. 31.25?.
Ne monßre fas U <i>ailLnce a bïenboire ar Ie nj'mafaioiferir jtlth
fiturs. ■ |
|||||||||||||||||||||
|
Il fir-
|
|||||||||||||||||||||
|
N n n
|
|||||||||||||||||||||
|
p8 XXXII.
Ilfarro cht no fa nodo perde il f unto.
|
||||||||
|
r* hy die hier fonder werek gaet dolen achter ftraten,
■ Hoort wat my daer gebeurt, het fal u mogen baten, Leert van een fnijder wat, al is het ambacht flecht, » Een dwaes heeft menigmael fijn wij fer onder -recht. Ick ben te defer uyr niet al te wel gefchoren, , lEn hadc geen knoop geleyt, dus is mijn fteeck verloren; Mijn haeft heeft my vertraegt,dit fpijt my wonder leer, Dan hier fchuy lt evenwel een gront tot goede leer: |
||||||||
|
De
kleer-
maker fpreeckt
|
||||||||
|
Haeßigheyt. ©9
Siet wie dat eenigh dingh met vrucht begeert te plegen,
Die moet, eer hy begint, fijn gronden over-wegen, Hy moet niet inder yl gaen vallen aen het werck, Niet doen in fijn bedrijf, als op een vaft gemerek -y Want al wie metter hacft yet poogen aen te vangen ' Dk knjgen int gemeen een paer befchaemde wangen; Nu vrient, gaet uwes weegs, maer let op mijnen raet, En maeckt 3 ai-eer ghy naey t, te knoopen uwen draet. |
|||||||||||||||||||
|
Hetfyreect^Woort leert datmen alle faecken met omßchticheyt > en
ma vndiT haeß moet ter hantnemen, ddertoe noch een ander Jpreec^- Woort (mede ontleent óJMtfnijdm ambacht) fan Werdengbe- *poegt, t*: weten: iMefure troüfok, avant que tattler um fok. dat i$:
0mi}}immU tetgöp eeng af-fmjt» €en ander genomen njande n)oer4ieden :
€er sDp boojt rijt/ fqo ftet. nat fjtï Iint-pfcr»
Hier toe dienen dan de ^volgende fyremken ende fpeec Inwoonden ;
|
|||||||||||||||||||
|
Hoogd. jpot t»$ Wl fcWfWf
lul Tenfa frima, è pi fa.
Hoogd. ©cutter mffj/ weimwrtp, Fran$. Ne r<>mp C auf wollet,
Si toppain rieft preß. Kederl. ^éeSeerfefeie boo| aaetlïcï>£i3cjï.
|
|||||||||||||||||||
|
Qui mal enfoürnt tire des pains C6T- Fraac.
nm. <£mIjaeffigömenfcljmoet ogewi tfel Nederi
rijDem eri- Canis feftinans cceeos park ca- Lat.
tulos. Feftina lente.
<©mi Hingen nutter ïjacfï alg Woon tt XT , .
bangen. Nederi- Q^i nimium pioperat, ferius il- l?x.
ievenit.
|
|||||||||||||||||||
|
Qjuien mal inhorna fara lospa-
|
|||||||||||||||||||
|
»paeas.
|
|||||||||||||||||||
|
nostuertos.
|
|||||||||||||||||||
|
J£m\l, Prob,
Summa: prudentie eft 3 ita preeterita agnofeere, ut futuris profpi- ciatur. - , |
|||||||||||||||||||
|
Nun 2
|
|||||||||||||||||||
|
Co*
|
|||||||||||||||||||
|
100
|
|||||
|
Qon iltiemfo ècon Ufagliafimaturano knefyole.
Het beeldt kan ^tjn een appel-wijf 3 ofte een ^vrowwe die baer met
freuyt te verknopen geneert, rijpe ofte gelaegde mijpels aende omflau- ders iJertoonende, ende aldusJpreeckende:. C iet hier, 6 vrienden, wieghy zijt ?
Siet hier de krachten van den tijt: Dees rnifpels waren eertijts groen,
Wat konder yemant mede doen ? Geen menfch en at die uytter handt Die oyt daerluft of fmaeck in vandt -r En ofmen die al fchoone briedt Het freuyt en docht noch efter niet s, En foo die yemant [loven wou Wat had die anders als berou? Soo dat dit ooft maer fcheen te zijn Een middagh-mael voor eenigh fwijn. Maer fiet! ick gingh met ftillen vlijt 3
En gaf het over aen den tijt, Die heeftet met een goet beleyt Te muycken onder hem geleyc, En (iet I nu is het groen gewas Gants anders als het eertijts was,, Want dat te vooren niet en docht Dat wort nu dier genoegh gekochty Dat wort nu opten difch gefien Oock van de dun-getongde lien 5 Siet, vrient, de tijde heeft wonder kracht, Hy maeckt de wrange rnifpels facht. Een
|
|||||
|
Tijät te rvervVAchten.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
lOl
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"P en muys, die lange knaegt, die kan een kabel breecken;
Een key wert uyt-geholc daer ftaege droppels leecken; Offchoon een eycke ftam vry diep geworcelt ftaet, Sy vak noch evenwel indien men lange flaet : De tijt kan wonder doen, de tijde die lockt de rofen, Oock uyt een dorren ftruyck, en doetfe luiligh blofen, De tijt verandert veel, de tijdt heefc groote kracht, Door tijt, en met het ftroo, foo wort de mifpel facht. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ui veut faire u&e porie êor
ilj met torn les \oursun clou. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
CKtf 'M ffarfcjjeïwfcï terjM jïfdj tinh Hoogd.
Mttttt ttjÖt ïijpt 0e£ fiOJêtt. Nederl.
©ie ben tijötber&epen Mn /
Wmx nu loHflen ïuo}X een mart. La continuelle goutier e Frang.
Romp la pierre.
Znuiftinümamytbitta wo e<t&& Engels.
Si quid rede fa&um velis tem- Lat.
pori trade. Dies adimit cegütudinem ho-
rn inibus. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Q
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
toeder 1.
tocdcrl.
; hl. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
SSfle ferngïj flrjt
fiäzXft ajt. Les Ms fcavent plm que les livresi
JBertijatcn fïroa toapen He mifpütn
ïE5c tijö: &|engt rofen tooo|t„
Chi ha fattens* j tordi grajß a
u-i quadrino. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Il tempo
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nttttga ogwgranptagd*
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
sI»aens.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E! tiempo es maeftro en todas
las artes. Poco ä poco hila Ia vieja el co-
po. feu apeufilela vieillefa que nouille.
'Zwdjoi ßpaoius.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
iApAJßo a paßoß<-uoi lontano. itai.
AgoccuL a goccUßcaya lapietra. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l'ranc.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
©e neerjïige trant/
<ün fparirje tam/ Moo$t mim lup Iantt |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nederl.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
iriecx.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bene
non
|
SSenfjoufrn DoetiterSrijgert,
«©e flaïsicje jager bangt get torn; Annus produclt non ager. frafm. 40.
Quidquid voles quale fit fcire, rem pori trade. Seneca. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
N n n 3
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wat
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
to* XXXIII.
Wat de feuge doet moeten de biggen
ontgelden.
|
||||||
|
XT\T anneer de oude fcugh haer parten heeft bedreven,
* * £n datter niet een pot is ongefchent gebleven, Soo tijt het dertel fwijn in haeften op den loop, En laetet al-te-mael däer liggen over-hoop 5 De meefter van het huys hier over gants verbolgen, Vloeckt op het griliign dier, maer weetet niet te volgen; Dies ranft hy metter daedt de kley ne biggen sen, Die daer ontrent het huys onnoofei henen ftacn 5 ^^ |
||||||
|
«S'necken ruan State, 103
Daer wanckt de felle fweepj daer gaetet op een fmijten,
Soo dat aen alle kant de jonge dieren krijten, De fogh gaet onderdies en wandelt in het gras, BewunVgelijck het blijektyvan darter gaende was. Dit fietmen rnenighmael, oock nu in onfe tijden, De Vorften hebben fchult, de kleyne moeten lijden, Want daer een moedigh Prins verkeerde flagen doet '$ Daer iiTet dat het vokk de ftraffè dragen moet. ö
|
||||||||||||||||||||||||
|
*■
|
||||||||||||||||||||||||
|
%krl. A I?*öejoncfetcö blint-roufen/ ban j Davcniam corvis vexat cenfu- rat.
|
||||||||||||||||||||||||
|
/V moeten De boeren galaten.
|
ra columbas.
|
|||||||||||||||||||||||
|
i ^oogd. QSerm (lef ik fwttMuffcn/ fó mußen
ixximmfmtltfcn. ^an^. Les Mice's des grands font'lts Jarmes
despetits. ^°°g<] 5S£^t>K^mftecn/ tflö foljfmtiear*
men. **■ Il peccato de fignore foiïpente fa
punperetl^vafaUa, ZJnfa iheccato l'aitro lapemten-
tia. to°g'i &ctfymfütß>/ivcbmmüm$.
W. Quidquid delirart reges ple-
(äuntur achivi. |
||||||||||||||||||||||||
|
Sii
|
||||||||||||||||||||||||
|
Ui'iecx.
|
||||||||||||||||||||||||
|
ck'cpsg 'tTt&ypét. .i.
:Sa»pè . civitas viri mali Jfceléra,
luir. |
||||||||||||||||||||||||
|
Ce que la truyeforfaiff lesporceaux
ßufrent. i'«ng. |
||||||||||||||||||||||||
|
%\ ïmt bc groste feup boet
Xêm öp bt ttïggen tied geöoef. ® e Merite bief jena fjangötmen / be
gi'oo;e laetnsen loopeiu |
||||||||||||||||||||||||
|
Néderl.
|
||||||||||||||||||||||||
|
0}?micf;ef mug ewgefren fcas et nie genef Ho02(1
faxtet, ' h ' |
||||||||||||||||||||||||
|
Quid agimus hoc cafu feramiis, nam quemadmodum fterilitatem
autnimios imbresaur caetera naturae mala, itaiuxum,ambitionern & avaiiriam dominantium habeainus. * Sichern rapuit & agricola plectitur. Adagium efl apud Arabes, Dru-
Jlotefley defumptum ex hifloria Dmxfilte Patriarchs lacobi Gene f. 34. Vid. Richt. Axiom, «con. 24. &2j.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Em
|
||||||||||||||||||||||||
|
I04
Eau trouble gain dopefcheur.
|
|||||||||||||
|
^7 raegtyemant wat ick doe ? Ick ben gefint te vilTen,
En waer het troubel is daer plaghtmen niet te miffenj Maer als in tegendeel de beke ftille ftaet, Soo wortmen licht ge waer al watter omme-gaet: Men kan in dat geval op onfen handel letten,
Men fiet dan al te klaer tot in de bloote netten,
Men fiet het loos beleyt, en al het flim bejagh, Soo datmen tot het meyr niet eens genaken m3gh. Maer 'tgaeter anders toe wanneer wy raeuwe gaften
Met polfen over-al tot in de gronden taften,
Dan wort het water dick, en daerom rijft de vis, En mits hy niet en (let, foo is de vangh gewis. Wat dienter meer gefey t ? die niet en weet te woelen
En kan geen vilTer zijn in defe laye poelen:
Gelooftet, viffers kint, de ftilte doet belet, En 'tis van outs gefeyt, daer't rommelt ïlTet vet, |
|||||||||||||
|
25ecopöe metflers raaeeßett rgeße N«k
fenecfiteii. — Et multis utile bellum. l*x.
|
|||||||||||||
|
j n troubel toatcr i$ goet fóflc&etn
2|n tic rommettnge tft b«. |
|||||||||||||
|
Ncdcil.
|
|||||||||||||
|
cArißoph,
In diffidijs propinquorum anguillis captuia. Tack us.
Oportuni magnis conatibus tranfuus rerum. Liviujt.
Multi honores quos quieta republica defperant 3 pertuibara fe
confequi poiïe aibitrantur.
u ■ Pet.
|
|||||||||||||
|
S decken n^'ati State. i Of
Pet. Coftalius militesftellionicomparat,quod id animal pluvio
ac tempeftuofo aere vivat, acvigeat; ferenovcto cceloemoria- tur. Alius Cameloeosfirniles facit, quibibercnondickur, nifi prius pede fiuvium moveat, & aquam tuibidam faciat: unde Symbolum U trouble mephiß. Vid. Erafm. adagio, Anguillam captare : ubi citat verbs Ariftoph. in Equkibus, quiitaLatinè fonatit: NtmqUe iiccidit tthi, quod anguillas qui attcupanfur
Vbi quiet'a flat palm, nihil p'tfium report'Ant,
Contra lutumfimoyer'wtMrjum, atquedeorßnn Qtpiunt, 'tta ipje caj)üy ubi rcmpublicam 'wquietas. Hancartcm, inquit Erafmus, callent quidam principes, qui difll- dia noruntferere inter civitates, quo licentius muldent. Rucnte quercu ligna quiviscojligit.
/~* efelien, letter op, waer boomen neder vallen,
Daer is terftont het volck genegen om te malle^ Een yder tijdter aen, als tot een vollen roof, Een grijptcr nae de vrucht, een ander naer het loof, Een derde klimter in, en fet hem in de tacken, En wille met gewek tot cnckel mutfert hacken, De vierde grijpt de bijl, en klooft de gantfche ftam, En maeckt de wortels felfs tot voetfel van de vlam: Een van den jongen hoop, geprickelt van de minne, Koomt fwieren uy t het dorp, met (lorü fijn vriendinne, Die grijpt het fijnfte rijs, en vlecht een groenen krans., En fetfe 'tmeysjen op, en leytfe nae den dans. In't korte, gants het dorp dat foeckter yet te plucken, Dat haeker fijn gerief, en al met groote ftucken, De boomen onder dies die fteyl en hooge ftaen Daer koomt geen dertel kint, geen ftoute lecker aen. Vraegt niet wat dit beduyt •, het zij n bekende dingen, Het laegfte van den tuyn dat wil men over-fpringen \ Den hont die onder leyt dien bijt het ganiche rot,
s En wien het qualick gaet en is maer enckel fpot. O o o Alt
|
||||
|
Saeckgn ^vm St Ate,
|
|||||||||||||||
|
io6
|
|||||||||||||||
|
Aceluy quiienfuit, tm l#? eßcm* ffanc.
train. Leplat du baseß tmßottrs le furnier
vuide,
® aer De öncB lacgfr i$ loopt get toater Ne^ri-
eeifr oöec. ©teeenanöero'Jec magfj
Stea: Dein feße» goeDea DagJj.. jeter man Hauff / wann er aber uml-feJf
fö frcuc^É jefcer man ta im QSxuin ter foutm fcfff / fo tl&ubt jeter
nwnl)ol(jflu,f. QS&r ta kit/ ter fetf / tem jjifffr ntcmmtf
«iff.
SSfett ter wagen fcf.t/fo f>tf«ftutff tóter.
Zn tit rtïtnu t ivtf j'e&cr man He jcf/ij) ft>i*
fcfjèn. 9Bét<ï5Auh<tttt niet:%|ïen ijl /t<t wit
jctermani&r^eigeit. SSann ètn fjtmï> tnter % / fo bctjfmatf
f>unt in tijm. |
|||||||||||||||
|
Ital. A$ aibero che %ßccey Taglia, ta-
|
|||||||||||||||
|
jQuando l'drbore e cadnto ugnm
gli correßopra con la f cur e. Tovert a.fa, njilta.
AcaValli mam vanno le moßhe.
faduto l'albero ognun com a far
legne. tA rnVe rottaogm Vent o eß con-
trario, Quando un è per terra^pgnmn
grida3Dagh} daglt.. Le moßhe ßpoßno addojßo aica-
Valli magri. NecWl ®miitn ai'men Vuil alle iwan fijn feoet
c ' tmffen. ©aer be ttipti laegfl iW teil pöet ober.
SU? t» faimgéfeaiigettijs/ foofupsDt
jjemöenaelüpt. i |
|||||||||||||||
|
m De Sow i«toer ligt/al üe-totrelt toil o&r mtj «n fa femf / tm ff^f b^K
|
|||||||||||||||
|
gemferetfren.
|
gern ïvchl tempt er Urn «uff bet?ee/ f&
fo^wet man u)m tm for>,f ab. Al poftrero muerde el perro. ^P3*'15
©neröer een cjj Birïtf / Daer Jjitfiettfe-' bedeel'
al on, Päbulä tyrannonim funt plebsr r
o n ■ , • rei Lat. vx rititici. Luüóvtc. 12. dictum.
|
||||||||||||||
|
#10 eenen öe jBraepen befrfjtïten/ftracjr
liefen''en {jent De Usien wcöé; JBen mts* Deelt öie't miß gaet.
«©en Scflen man bijten De (jonben.
P Bottrß pins argent je I'appelle cuiré
\^iqui il mefchet
Ojtluj/mefóit. |
|||||||||||||||
|
Wann
|
|||||||||||||||
|
Stecken <~udn State. \oy
VPatin de Y»oljfaket,Jb reiten hem
die drehen.
Het beeldt fan zijn een oude ßramme Woljfi, cp "puftens rugge de
kraeyen fitten, hem piekende; de wolff'fijn fiijyen bals niet fannen-^ de draeyen, poogt die te ^vergeefs vvcgb te jagen. De TC ens was ick hoog-geducht j geé beyren qui my terge,
vvoiff Geen ieeuw en hadder luft om my den kriigh te vergé, Ick was in e wout genen, en over-ai gevreeit, Maer nu ben ick een fpot oock van bet minfte beeft, Oock van, 'ken weet niet wat; nu ryen my de kraeyen, Om dat ick mijnen hals niet om en weet te draeyen, Om dat ick niet en ben, om dat ick niet en mach, Om dat ick niet en doe, gelijck ick eertijts plach. Nu ben ick maer een romp, want oock mijn eyge jongen, Die komen tegen my, en over my gefprongen: Eylaes wat fal ick doen ? mijn gantfche lichaem beeft,
'lis uyt wanneer de wolf fijn tanden over-leefc. |
|||||||||
|
SStèljtt&itpbcrïpojrt berfetmen feebafcenö,
$& be toolff out* too?t/ foo rpen gem be ßraepen. Siet <veel anderefpreuckgn, bier op paffende, »ft ajoorgaende bladt.
|
|||||||||
|
Mor tu o
|
|||||||||
|
O O O 2
|
|||||||||
|
loS XXXIV.
Mortuoleoni etiam lepores infultant.
|
|||||||
|
"E'y het de Leeuw, dat moedigh beeft,
Dat al de werelt heefc gevreeft,
Dat yder mijd' en yder weeck Soo haeft bet maer eens op en keeck, Dat wort van hafen aen-geta(l, En lijdt nu fchimp en over-laft, Want d'eerfte treckt hem metten baert, De tweede grijpt hem by den ftaert, |
|||||||
|
De
|
|||||||
|
Stecken nun State.
De derde fpringt hem op het lijf,
En al tot enckel tijdt-verdrijf; Vraegt yernant, die het fpeeltjen (iet, Waerom dit heden foo gefchiet ? De leeuw is nu geheel veracht,
Want hy isdoot en fander kracht. |
||||||||||||||||||||||||
|
100
|
||||||||||||||||||||||||
|
fcr„j~! V ter öottötetmeer met ben rijfen&e 1 Senex bos non lu^etur. Ut.
iNcderi. x raartafemetöenaf-ßaenDen. °
|
||||||||||||||||||||||||
|
Pluresadorantfolem orientem
*• quam occidentern. |
Ttouv ßSg d?riii%}(&> ló^wn, .i. Griecs.
Senex bos vacat lu&u domefti- Lat.
|
|||||||||||||||||||||||
|
corum.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Engels. %0W Mtfjefingst lit< ffimtfiof
v , , 3Eïï?&e\uoïfoul;tto3itlöanrpcnöcm |
||||||||||||||||||||||||
|
Ncderf.
|
||||||||||||||||||||||||
|
. ïtlepn i0 Dch rostcm een otiöe Sa?»
VSfCittèfd)iütnmIfit&pfcftmantiß éi00?d.
o» fcié itxwif/sivtn er afe alt ftifit fofïojjt manénvii&rinclwnct, |
||||||||||||||||||||||||
|
Crede mihi mifèros prudentia prima, rélinquit,
Etfcnfus cum re conhliumque perïr. Gvid, <2ciï Itfctti&c bontst S5J öetcr aïö teit öoafce ieeuiu. Sah, non.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Mefirim verfiua 'JMenandro.
Molefta res eft in domo manens fènex. Vid. Adag. Eraf fill .591. Talem tetatem deprecarur Solon apud Cicer. in iihro de Semftate.
AEtas mala, mala merxeft tergo. Plant. 'jVïenech. Hic ilie eft qui fencjfta state fadüs eft nuer,
Aggrediar hu minem. Plant. Trinwn. |
||||||||||||||||||||||||
|
O o o 5 A Barbe
|
||||||||||||||||||||||||
|
no .. XXXV.
nA barbe de fol affrenton'i raire.
|
||||||
|
TT et is een oude fpreuck; Wie net wil leeren fcheren,
^ Die moet voor eerft een geck toe fijn kalant begeren; Vraegt ycmant, waerom dat ? wel hoort de reden aen, Wie maile koppen fchcert heeft felden haeft gedaen; By-naeft op yder hayr dient raedc te zijn genomen, En fchier op yder knip lbo moet de fpiegei komen j Dan ïiTer yet te langh, dan weder yet te kort. Dan yet dat aenden kuyf of aenden knevel fenort; ^ |
||||||
|
Sätetpt V4n biiêffikgn, % \ %
Hier dient de baert gerecht, en daer het hooft gewreven,
En ginder noch een fchrap ontrent het oir gegeven ; Want daerjeyt hem ds key. Een hooft te bijfter net Heeft ick en weet niet wat, dat hem van binnen let. |
|||||||||||
|
Vexatie» dat intelle&um.
Homine imperito nil quid-
quam injuilius. IBen Jjecf£ groate fainft ban boen
€>m fce jiatreiUcUcl-üocH, |
|||||||||||
|
Tjp tnoeptStcSe ftecren
NedcrL Xj %$ Mtt\ tt ktVtG.
'tffloti een toiife Fjant jna öieeen fot>
ten Uo# mil fcjfjeere» jlt. töatléïöa: leert.
|
|||||||||||
|
IncaduCv;iTi.p:2rieccn3ne'inclina.
Het bah fide (gmen T?wfen een mfèédè man met eenmeerßhe cf-
te and:! 'pc!^, '] :■ Ifiwiem op èèê böuydligen muer $ ende daer "paneyer-ßort Q.mé^ klaegt atsVßißf:
|
|||||||||||
|
S~\ !i! wat een fwaer geval is my daer over-komen !
Het lijf js my gecjueiiljmijn gamiche kracht benomé, En fooder yemanc vraeght wat my ontbreecken magh, En hoe ick foo in haeft icr aerden neder laeh ? Die hoore mijn befchey t: Ick quam met raffe febreden,, lek cjLiam met defe meerlch een verren wech getreden , Dies was ick wonder mat, en uyeter-maten heet, Beftoven over ai, en niet als enckel fweet ; Iels (lof gh mijn oogen om door al denaeftekuften-,. Ick tochc een goede pla/ts cm daer ce mogen ruften, > 'I en Itften quam ick hier, en vohdt een out gr beu, Daer leuncP ick tegen aen,'op dat ick riulen ibu •> ■ Maer
|
|||||||||||
|
ï 11 Saecken <~vxn State.
Maer als ick neder feegh, en meynder op te (leunen,
Siet doen began de muer van ftonden aen te dreunen, Te ftorten over-hoop; daer viel de Joffe fteen My boven op hec hooft, en onder op het been. Wel,vriendé,hoort een woort: heeft yemant moede lede, Die kiefe geenen trooft, als op gefette reden, Want nae dat ick't gevoel en iffer niet foo cjnaet Dan alsmen fich te licht op eenigh dingh verlaet. Al wie dat fteunfel foeckt aen krom-gebogen mueren, Die moetet voor gewis met herten-leet befueren , Want die een riet-ftock noemtdë gront van fijne ftant,
; Die breeckt het teer gewas, en cjuetil fijn eygen hant. |
||||||
|
Ncdci:{. ^ü,ee »ia«&ten ea Bonnen malftaniiercB niet Bleets««.
Lucan.
— fatis accede deifque,
Et cole felices, miferos fuge. — Nulla fides unquam miferos elegit arnicos.
iArißotel.
Socios legi fuadeam qui potentia valeant & in proximo habiten t. Efye.30.13.
Pourtajtt ceße miqutié rvoutjera comme me crevajfe iune imraille qui èen Va tomber, laquellefaitf ^ventre jufques au flus haut de U muraille, de la quelle le debris ^vientfoudam %? en un moment. Vech-
|
||||||
|
XXXVI, ii|
Vechtende koeyen voegen haer
als de wolf komt.
|
||||||
|
T aetft waffer groot verfchil gerefen aender heyden,
Dies vochten onder een de koeyen inde weyden, Doch mits een grage wolff quam loeren daer ontrent, Soo was van (tonden aen de gamfche krijgh ten endt; Het onheyl, dat hen dreygt, dat doet de gramfchap fijgen, Dat doet hen wijfer zijn, en beter finnen krijgen j Hierom koomt al het rot en maeckt een ronden hoop,
Dies tijde de moede wolfften leften op den loop. P p p Gedenckt
|
||||||
|
ï 14 S&ecken <vm State.
Gedenckt dit alle tijt ghy vrye Neder-landen,
Want Get in Eenigh zijn daer zijn u vafte banden, Maeckt dat u binnens landts geen wrevel om en roert, Vermits een grage wolff op uwe kudden loert. Commune periculum diffidentes conjungit.
Uïon. Hal. Itb. 8.
Inftante com'muni periculo conciliari folent diflldentium anirai. — '■ ' '
Verdeyk vyer brandt qualijck.
Het beeldt konde zyn een huys-^moeder, die eenloe kinderen "Vanden
heen "joeotj njemitsfy het Tyerbreeckgnende vanden anderenßhey- den; defilvefyrsecktaldtu: "P\ it was een luchtich vier foo langh het bleef te famen,
En dateer, mette tangh, geen kinders by en quamen, Doen was fij n helle vlam een c^ieriTel van den heert, Ten dienfte van den gaft, ter eeren van den weert •, Maer nu het is verdeylt, foo iffet fonder luyfter, Soo light fijn fchoone glans verfchoven in het duyfter, Wechj kinders van den heert; of laetet vyer geruft 3 Want als het is verdeylt dan iflêt fonder luft. Ey fiet wat Eendracht doet, en hoe gevoegde krachten Haer doen van haren vrient, van haren vyant achten, Blijft eenigh Hollands volck, en alle wrevel (lilt, Ten zy, ghy t'uwer fmaet, u giants verliefen wilt. s~i oncordiä res parvre cref- Wxift ücrquitï. N«<*i
<Öenb?aff)t geeft moffit»
|
|||||||||
|
Difcordiä magnx dilabuntur.
|
|||||||||
|
Centgfjcpt üenttacfi tied.
|
|||||||||
|
Sacrum eft pacis nomen, & quod vix terram fapiat nee alio nomi-
ne hebrcei to £^n" ipfam adeo perfeétionem innuebant, nee quid aliud humano generi lubentius vel gratulati funt Angeli, vel lega- vit ChtiftuSjVel Apoftoli preeceperunt, &c. Iofifb» Hal. Rom. trnc. lltegnofi
|
|||||||||
|
XXXVII.
Il tegnojo fiige ilpe&me.
|
|||||||
|
Hf
|
|||||||
|
\T\T aerom mach defèn menfch fo bijfter leelick tierc ?
Den kop daer henë flaen, de lede omme-fwierè ? Wat maeckt dé grove gaft, wat maeckt dé kinckel gram ? Al wat ontrent hem koomt is maer een fijne kam! En waerom die geyreeft ? naedien oock teere maegden Noyt van het wit y voir of fijne tanden klaegden; De kam is wonder nut, de kam is wonder net, De kam is die het hooft in beter order fet. P p p 2 Ant-
|
|||||||
|
no SaechgnVM State.
Antwoorde.
\K et oorlof, weerde vrient, ick fal de reden leggen,
;^ Wik flechtsAjn onderricht wat naerder overleggëj Ghy neemt dit quälijck op, want' (fo ejjy my gelooft) Ten Fchort niet aen de kam., de feyl is aen het hooft: Befiet my defen quant van onder ende boven ., De kop is hembefet met feeren ende roven, En wie die maer en raeckt, hoe facht het wefen mach,
Die hoort van ftonden aen een jammerlick geklagh. Ick ken een rouwen gaft, die wil geen bibel lefen, Die wil niet inde kerek, of by de leeraers wefen y En vraegtmen my waerom hy goede dingen vliet j? Een peertdat fchurrift is en wil de rós-kam niet. |
|||||||||||
|
Y amais teigneux rtaima Iepeigne.
A?«il malade la lumitre mit~l.
Ce mi eß de bat or eraint la touche. |
Wk een fdjitrft gooft fjeefï \ßüt geert
hammen Itjöciu Qui male ägit o'dit lucem.
|
||||||||||
|
<eenfcömftöeeitbjee(t öeti rojS-Sam«
Cicer. Senefó.
Infragili corpore odiola om nis offenfio. I. Hal. obferv. 37.
'Sil'on ne paffe jamaü par les chemins Us devienent herbus,s'ds font beaucoup freqwntezjls fe rendent commodes aupajfage. Silecaeur n eß entierement accouflumé a la meditation \l ßpUißenfoi mefme, non en ce qutleß innocent, mats conßdent, s'll s 'exerce ßwvent en ceße mattere 'dtrotrvepaff age plein de confolation Äßspenßes. |
|||||||||||
|
De
|
|||||||||||
|
xxxvm.
De hondt bijt den fteen, en niet die
hem werpt.
|
|||||
|
Sl Is yemant met een harden fteen,
Of met een hout, of met een been Een hont ontrent de leden treft, Hy krijt, hy baft hy grolt, hy keft, Hy loopt in haeften nae den fteen, Hy loopt in haeften naer het been y En metten gants verwoeden fin Soo Üaet hy daer de tanden in , P p p 3 Maer
■
|
|||||
|
Chrißelijcke Medenemingen.
Maer die het leet hem heeft gedaen
Dien laet hy fonder hinder gaen. Soo menighmael als dit gefchiet,
En dattet eenigh menfehe fiet, Soo lacht hy ora de dwafe daedt Die hem alsdan voor oogen ftaet. Maer hoort, ghy vrient, die dit belacht.
En die het beeft voor onwijs acht, Komt liet doch met een rijper fin,; Komt fiet het ftuck wat naerder in, En daelt eens binnen u gemoet, En denckt wat ghy by wijlen doet. Als eenigh menfeh, uyt fwarte nijt,
Op u, of uwe vrienden bijt, Of dat u y emant hinder doet Of in u haerï, of aen u bloet, Wort ghy niet ftracx u naeften gram ? En let niet eens van waer het quam ? Hoedickmael ilTer, weerde ziel,
Dat ick in defe ftuypen viel, Dat ick als op de menfehen beet Wanneer ick fchad' of fchande leet j Maer, mach ick bidden, mijn gemoet, Siet dat ghy dit noyt meer en doet, Maer als milTchien ons yemant quelt, Het is door lift, of met gewelt, , Vergaept u aen de lieden niet Die ghy hier mede befich fiet, En fchoon ons treft een nijders tant, Soo denckt, Het komt van hooger hant, Segh vry, Dees menfeh is maer alleen Een ftock, een roed', een flinger-fteen, Die van een grooter macht beftiert Om my of om de mijne fwiert, |
||||
|
Chrißtltjckg Bedenckingen.
En maeckt oock daer in geen verfchil
Wien Godt hier toe gebruycken wil; Het zy dan vyandc ofte vriendt, Dewijl datghy het doch verdient, Dewijl dat ghy u weerdigh kent Dat Godt u fwaere plagen fent. De mannen, nae den geeft gefterckt,
Die hebben dit wel eer gemerckt, Want alfmen hun te quellen nam Soo lagen fy van waer het quam, Sy lagen Godes roede flaen, Sy Tagen Godes engel ftaen, En daerom waft dat hun de ziel Niet op de daedt der menfchen viel, Maer fwierde met een diepe fucht Tot boven inde blaeuwe lucht; Sy baden Godt in haer verdriet, Maer beten op de menfchen niet; En weder, als het loet geluck Quam wech te nemen haren druck, En dat miflchien haer even menfch Hun gunftigh was naer eygen wenfch, Soo werden fy daer in ge waer Dss Heeren vrientfchap over haer, En refen, met een bly gemoedt, Tot Godt den gever van het goec Wel aen mijn ziele, tot befluyt,
Druckt dit in al u wefen uyt En quijt u dus in vreugt en pijn j-kt Tal ons hert een baliem zijn. |
||||
|
HO Cbrißelijcke rBedenckingen,
A Is de Sabéen, de Cbaldèen, de wint, bet <~uyer, door den duy-
Velontßeken, lobs goederen, kinderen, endegejöntheyt hadden Wegh genomen, by enfeyde met Godt beeft et gegeven , maer de dw$- Vel heefietvvegbgenomen, tnaer by feyde de Heere heeftet ge- geverij de Heere heefcet genomen, de naemdes Heeren zj gelegene. Jobi.zi. tAls Simei den KoninckjOavidvloeckte ende met fieenen wierp,
en datAbißi denfelven daer over den kof wilde af-houvve}fo beeft de Koninckßlcx belet. Let hem vloecken {feyde fy) want de Heere heeftethem geheeten. Samuel 2.16.10. V Vat wilknwy ons nier gapen aende gbeene die mijfebien ons
fonder ofte tegens alle redene <-oerfmaden ? Onßjaecken en "zyn daer niet maß; vvy hebben metten Heere onfen Godt te doen, by den Welckgn wy duyjentmael over in hoon,ßnaet,veracht inge, en alvvat ons rverdrietigb we f en mocht, wel 'verdient hebben j wat ü ons dan daer aen gelegen hoe of door wien de Heere onfe Godt ons dat toe-brengt, dewijlevvy allenthalven Wel Weerdigb %ijn dat het ens Joude toe-gebracht werden? Teyl. In tegendeelnu.wt geene <-voorfz^ is dient ghelet, dat Bftu lacob
<i)nendeh\cken bejegende3 dat de Barbaren Taulo beleeft Waren, dat Attaxerxei Nehcmie gunßighwas, dat de Cypier tot fofepb goede genegentheyt toonde, dat de leeuwen 'Danielgeen fchade en deden, dat (fgh ickj du alles niet de menfehen maer Gode alleeneende ßj- ne ruaderlijcke gunße toe is teJchrijVen. Ifi affliékionibus averrere debemus oculos ab eo quem noftrarum
calamirarum caufüm eile videmus, Deus potius refpicienduseft, quihomine iilo tanquam inftrumento oritur ; Ita rcclè ratioci- nates eft Rex David. Samuel, z. 16.10. |
|||||
|
Die
|
|||||
|
Die T^fcrde ßaüen gern yr>o es %u vor naß iß.
|
||||||||||||||
|
H
|
et peertdac is gewoon meeft in het natte ftallen,
|
|||||||||||||
|
£n daer veel waters is., daer laetet water vallen;
En fchoon men dagen langh rijt om het gantfche Iant, Ten loft naeu eenigh vocht ontrent het dorre fant. Slet daer een rechten ifreeck, waer nae de menfehen leven: Wie veel heeft, die ontfangt, den rijcken wort gegeven, Hoe yemant grooter is, of hooger is geraeckt, Hoe een, die fchencken wil, de giften grooter maeckt. Maer hoort, ó weerde ziel, dit zij n verkeerde wegen, Ghy, brengt daer niet en is, foo vintmen rechten zegen -y Ghy, fchéekt daer honger woót-, of noot eé fchamel mä, Die, mits hy niet en heeft, niet weder npoden kan: Dat is een recht gefchenck, dat Godt fal weder-geven, Of hier (indien het dient) of in het eeuwigh leven; Want deugt aen eenigh menfeh gedaé, en niet geloont, Wort boven al bedacht, en boven al gekroont. |
||||||||||||||
|
Terent.
Quam iniquë comparatum eft ! ij qui minus habent
Vt femper aliquid addant ditioribus. |
||||||||||||||
|
Mart.
Semper eris pauper, fi pauper es, AEmiliane*
Dantur opes nullis nunc, nifi divitibus.v |
||||||||||||||
|
Qqq Als
|
||||||||||||||
|
tu Chrißelijcke Bedencfyngen.
A Is elck voor fi j n huys veegt, foo worden
alle ftraten fchoon.
Uetbeeldt mochte zeneen wijfV» een<vrijßer, op haer bejfemen
leunende, ende tßamsn fyvende j een beßtte <%>rouvve haer aen-Jpre- kende, inDoegen ah molgt: \T\T el fneegc meyt, en deftich wijf,
Ey lieve, waerom dit gekijf?
En waerom roepje door de buert Dat Trijn haer ftoupe niet en fchuert ? Dat Heyl noyt rechte buerfchap pleegt,, Mits fy haer ftrate niet en veegt ? Dat Griet haer goote ftincken laet 3 En nimmer hant aen belTem (laet ? Vriendinnen houdt u doch geruft,
Het kijven heeft doch geenen luft, Een yderkeere voor fijn huys Soo worden alle ftraten kuys. Hoe dienftigh waer het voor het lande
Indien men geen klappeyen vandt! Indien en man en echte wijf Bemoeyde flechts met haer bedrijf, Bemoeyde met haer eygen ziel, En daer een ftaege vyer-fchaer hiel 3 Gewis dat waer een dienftigh werek En voor den Staet, en voor de Kerck •, Want als een yder 'tfijne doet Dat is voor al de werek goet. |
|||||
|
®n
|
|||||
|
C'hnßeltjcke Bedencfagen.
|
||||||||||||||||||
|
123
|
||||||||||||||||||
|
Eioogd "C t'n icfccr fr£} Vw feinet tjtir / foo 1 #* aftflfe* in fcvreüriè occht in inrf.
|
||||||||||||||||||
|
itai. Seogniun ffdzgdjfe da cafafua
tutta la citaßarebbe netta. Chi vol dir mald'altruipenßpri-
ma di lui. Nederl. $et bjotttje fpjarß/met goeöeti frrjjju/
<eit&topcfrjnJ)of/en tt&ijettntjii Iul.
T)i quel che non ti cale
ü^on dir neben nemale.
|
||||||||||||||||||
|
Qrifa ifattifuoi; non siwbrat-
ta le mani. SStos Mc§ ntt Kiemt l Ut Maft int, Hoood.
HDat u titet en.6jattt / bat tu &eeß met. Ncc{crJ
3Daer eleu !)<ra felfis foerßt/ satt nie*
mant bevfojeu. |
||||||||||||||||||
|
Que chaeun mercicr
Porte Jon pannier. Quant d'autre parier veudras
Regarde toy (jr *e tairat. |
||||||||||||||||||
|
Fran?.
|
||||||||||||||||||
|
Franij.
Iul. |
||||||||||||||||||
|
Vn chaeunfaiel bien
Qui faicjleßen. |
||||||||||||||||||
|
-T ■ i, . I €Icß tope ftjnïjof/ en ifè ben mniien/ Nederl.
Noncercarquel chenonntocca. f £0faleetonfintpt «berbtopnen.
Syrach 21. 25:.
Ceitfot «gent peimntbjp ter benfteraun/ maereen tog$ menfene bltjft&up*
ten jhien,
Syrach 18. 20.
straffet f e bojen u felben/ eer gijp anbere «eben oojbeett. Plaut.
Curioius nerao eft3 quin idem fit malevolus. Richt. hiß. ax. 24.
Vituperare eft dulcius quam Jaudare, id omnibus ferè hominibus
narura infitum. & male. Fid. €rafm. fol. 480.
Spartam quam nadus, haqc oma. Du Vajr,
llfaMquechacunßrye Mareptèlicm 7. |
||||||||||||||||||
|
\l6 Chrifielïjckg Medenemingen,
%at\ httau / ftlöen goctberotu
^enöcn en gecfancn geen bloot bc tu / Utaerom aen «©ofctceti geraattft* |
||||||||||||
|
dat is: een oude af-
|
ov
|
fletea lichacm.
|
||||||||||
|
Erpen'tus in Adag. Arab.
Accende lucernamante tenebras. .i. illumina te bonis open-
busantequam fuperveniat fene&us aut mors. Sen. de Brevit. <~uita.
* Qua? tam ftulta mortalitatis oblivio in quinquagefimum au;fea~
gefimum annum differre fana confilia, & inde veile vitam iß"
choare, quo pauci earn perduxerunt ?
Anguß.
Omnium terribilium nullum magis horribile, quam in eo ftatu
aliquem vivere in quo non audeat mori. Seneca €piß.js.
Pulchra res eil confummare vitam ante mortem. Seneque Spiß. 27.
Bs tu jeune? quenchautil? on ne conté pas icy les ans, onnefc^
m quel lieu la mort t 'attend, sAttend la doncq en tout lieu. Hieron. Spißol. ad Paul.
Qui fefe möriturum recordatur affiduo , is terrena omnia facile contemnir,per veram ac feriam converfionem ad beatum obitum fèfe praeparatj fincera? pietati ftudet, patienter adverfa quaevis to- lerat, & ardenti vita? anernse defiderio totus fiagrat, &c. |
||||||||||||
|
Quien
|
||||||||||||
|
XXXIX. 127
'Qukn efiropieca ,/ïnon caeelcaminoadelanta.
|
||||||
|
Ä Is yemant over wegh in haeften koomt getreden,
En ftruyckek metté voet, maer recht da noch de lede, Die maeckt dan fnelder vaert als hy te voren plach, En liet oock beter toe als hy te voren fach. Siet daer een foeten trooft voor alle vrome zielen, Sy worden op-gerecht, oock doenfe neder-vielen, Al (libbcrt rnenighmael, al glibbert hun de voet, Sy blijven efner (hen, en maecken beter fpoet. Op
|
||||||
|
113 Chnfldïjcks BccknckiMcn.
Op, op dan, treurich hert, geen moet en dient verloren;
De prickels van het vlees die zijn u nutte fpqren :
Recht flucx de leden op, dat voegt een Chriften man, Nadien hem oock het quaet ten goede dienen kan. |
||||||||||||||||
|
Nederl. "T^Ktf«^^^"»'»««»^/ i»j< j Ccluy quibronchesil netombe,il a- Franc.
|
||||||||||||||||
|
vance.
Qucc nocent, docent. lM- i^arbe fcDorfecn leeren teel. Neder!.
3Die fctoaelt/irtaer norf) 'et ïjalfee" Beert/
©te teojter Deter öooj geleert. |
||||||||||||||||
|
JOui trehufche & ne chet point s'a~
|
||||||||||||||||
|
irang.
|
vance de troütieds.
^ukn eßropieea}ßnon cae el Ca-
mino adelanta. |
|||||||||||||||
|
Ital.
|
||||||||||||||||
|
Een njande Oude heeft Welgefeyt op defegelegentheyt, dat hy flehte
r'tjdt en geen laß en gevoelt die Van den zAlmachtigen Godt gedragen*, ende njan den cAlder-hooghßen gevoert Wert. Hue facit Mud, in D. Thomam Cranmtrum iMartjrtm Anglum.
Te docuit lapfus magis ut veftigia firmes,
Sic mala non rarö caufä fuêre boni. lAclant. lib. 5. cap. 13.
Multo firmior eft fides, quam reponit poenitentia. Rom. 8.27.
Totstes chops Atdent enßmhle en bien, a ceux qttiawent Vieu. |
||||||||||||||||
|
Een
|
||||||||||||||||
|
Chrißelqckg Bedendqngen. uo
Een gebranden hont yreeft oockhec
kout water.
Het beeldt k$n ^jnyemant die wyt een beecf^op een hont Witter
Jprengtj de hont daer <~van in aller ijl wech loopende. A^ erdriet, anxt, tegenfpoet, endiergelijckeftagen
En zijn niet alle tijtte noemen cjuade plagen; Want boven menigh nut dat hier uyt rijfen kan, Soo maeckt het ongeval een kloeck en handigh man. Men fegge watmen wil, die fachtjens heeft geieten, En kan niet, foo het dient, veel nutte faecken weten, Maer.een die lift en leet heeft dickmael uyt-geftaen, Leert wat de werelt is, en hoe de faecken gaen. Een vos die aen het lijfden ftrick eens voelde prangen, Is naemaels wonder fchouw, en qualijck om te vangen; Een vis die eens den haeck wert in het aes gewaer, Wat voedtfel datfe vint daer vreeflfe voor gevaer; Een /chaep dat eens den wolffis uytten mont genomen » Wil naeu fijn harders hont ontrent hem laten komen; Een duyffwel eer ontfnapt de klaeuwen van den valek, Al waffe voor-tijts flechr, die wort ten leften fchalck; Een menfch die inde ftorm eens fchipbreuck heeft gelede, Vreeft oock een ftille ree, en vry niet fonder reden ; Een hont die eens het lijf van fode was verfchroeyt, Schrickt oock voor killigh nat dat in de beecken vloeyt; Een huys-man in het wout eens vande flangh gefteken, Of fchoon hem al de giff is uytet been geweken, Die houdcet voor verdacht foo maer een hagedis Koomt ftijgen uyten braem, of uyt het groene lis. Wat dienter noch gefeyt ? De {chippers leeren varen, Niet inde ftille zee, maer inde felle baren, Want dien het altijt gaet of naer of boven wenfeh,
En weet noyt, fb het dient, de gronde vanden menfch. Rr f Siet!
|
||||
|
150 Chrißelijckg IBedenclangen.
Siet! als ons eenigh leet of harde {lagen raecken:
Dat kan oock gecken felfs tot wijfe lieden maecken, *tFy hem die my bedriegt, maer foo hy't weder doet, Soo is het 'tfy voor my, en ick ben maer een bloet. |
||||||||||||||
|
plagen maecßentoijiS.
tBerbjantfiint bjeeft ï)tt bpec b<©nbefot|jte / b'onbeboiöte. |
||||||||||||||
|
Ital. 1) are allißrcißamjxtü ßmpre,
di mangwe il caßto nella trapola. il canßottato (UÏÏ acqiM calda
ha Muca anco dellafredda. Kedcrl. !£arbefmacBen leeren toe!.
1©atberfeetc/bat leert.
jliemattt leest als met fc$aöt of
ftöanbe. 3©atmen met en befuert/ en befoet*
men niet» Wut niet en Boft/ en beugt niet
|
Ked«1'
|
|||||||||||||
|
U cm bat tut o dal baßoneha pa-Ital*
ura delf ombra. &tn !jont en tietfit niet aen be Sant tfC&cd°
«Paer fjp be neus" eenjs ïjetfc geöjant. ^ Q)ï e fiato mor f o delle ßrpi ha Iujf
f aura delle lacertole. Bes f hits on devientfage.
|
||||||||||||||
|
Ovid.Triß.\.€leg.
Terretur minimo pennoe ftridorc columba
Vnguibus accipiter iaucia fa&a tuis.
Non proeul a ftabulis audet decedere, il qua Excufla eft avidi dentibus agna lupi.
Idem de f onto lib. 2, €leg, 7.
Da vernam queefo/nimioque ignofce timori
Tranquillas etiam naufragus horret aquas.
Qui lemel eft krfus fallaci pifeis ab hämo Omnibus urica cibis iuralubcflc putat.
Sa;pv caiicmvilum longè fugitagna, lupumque Credit, & ipfa fuam nticia vkar opem.
Membra refumidant mollein quoque iaucia tadum, Vauaque foliicitis incitat umbra metum.
|
||||||||||||||
|
Corti
|
||||||||||||||
|
Q)iifleU\cke Ttedenclqngem ijl
Coiti rami, vindemia longua.
Het beeldt foude hier kennen "vvefen een hovenier s jnoeyende eenen
wilt-geWdJfen wijngaert. |
|||||||||||||||
|
O
|
f fchoon u hovenier den wijngaert placht te fnoeyé,
|
||||||||||||||
|
Soo datfe niet en mach in volle tacken groeyen,
Ghy, denckt noch evenwel niet eens in u gemoet Dat hy de plante fchent, of eenigh hinder doet -y Ghy, weeft hier in geruft, oock fonder eens te klagen, Al ilfér wey nigh houts, het fal te beter dragen j Siet, watmen neder houwt (daerom ghy zijt beducht)
Dat is maer los gewaey, en loten fonder vrucht. Wat iflèr, aerdts gemoet, wat ifleral te klagen Van druck, en tegenfpoet, van veelderhande (lagen Die u den Hemel fent ? ey lijdt de nutte pijn, Het vleys is u te gul, het dient gefnoeyt te zijn. Geluckich is de menfch, oock midden in het lijden, AlsGodt, door harde tucht, fijn herte koomt befnijden; Wel fnoeyt, ó Vader, fnoeyt, en ruckt uyt mijn gemoet Al wat in eenigh deel u vruchten hinder doet. |
|||||||||||||||
|
Falx attenuat lafcivientia.
^epragftfjoutg/ bcelüjucöten. |
|||||||||||||||
|
00 3. 17.
£>aïtd)té bc meiifcfj &»n <©ofct fïraff / baercm «u toepgF}crtt!&efia(ïfj&ïi?öê
oesftlmadjiifceng Kiev team ftp iitttücnW enüefcerbtii&t/ ftp flaet e« fijne fianöt ftceU. |
|||||||||||||||
|
R r r 2 Lai
|
|||||||||||||||
|
XL.
Lampada track.
|
||||||||||
|
*3*
|
||||||||||
|
TVic licht, mijn weerde kinc, de fackel van het leven,
Was van hec hoogfte Lichc voor dcfen my gegeven, Nu heefcet voor een tijc, nu heefcet my gedient, Ickgevec hedenu, als aen mijn naeftenvrient. kk hefihec langh gebruyckt, en ben mee ftaege fchreden Op mijn befcheyden wegh ten eynde toe getreden, Nu ben ick op het left, nu ben ick aenden put, Daer is een licht bequaem, daer is een fackel nut: - Ghy
|
||||||||||
|
De ou-
de man %rccckc |
||||||||||
|
£brißeiijcke ^sdencktnmi. ij j
Ghy hebt in tegen-deel van heden af te dwalen,
Nu op een hoogen bergh, dan inde laege dalen, Nu op het vette kley, dan op een dorre ftrant,' Nu op een harde klip, dan op een drifcich fant; Treet op de rechte baen, en mijdt de {limme wegen, Gaetmiddenopdeftraet, enfchouwt de vuyleftegen; En twijl u jonckhey t duert maeckt dat ghy niet en malr, En als ghy trager wort, fiet dat ghy niet en valt. Wel gaet dan^ lieve, gaet, 6 fpruyte mijner lenden, Ghy waef t mijn eygen vleys^eer u de lieden kenden/ lek ben nu uyt-geleeft, en ghy begint de reys, lek gae nUj fiet ick gae, den wegh van alle vleys: Dit is des werelts loop, de kloeckfte menfehen leven Tot fy een ander menich den fackei over-geven, Dus gaet de fnelle tijt, gelijck een ftaege ftroom, Dus fteeckt het nieu gewas het oude vanden boom. |
||||||
|
Deduclum hoc adagium a certaminibus quibufdam vererum
in quibus currentes facemardentem ge(tarent,quam defati- gatus proximo in naanum dabat, Is item defeflus alij, ac deinceps alius alij,fucceffione quafi continua. Hujtts rei mentionem facit Plato libro de republ. .i. Paufantm in Attms.Herod- in Vrania. Itaque lam- pada tradere, dicitur de eo qui jam vel delaiFatus vel emeritus in alios munus serendum ab fe transient. Lucretius.
t?t qu&ß cur fores vita lampada tradttnt. De Animalibusagit , qu3e
i uccefsione propagantur vita per vices ab alijs in alia transfufa. Plato de Legthns 6. ait ciyes oportere liberis generandis & educan-
dis operam dare , ut vitam qnamipfi a majoribus aecepilTent vi- cifsim quafi lampada iivetaedamardetuem pófteris alijs poft alios tradant. Eodempertmet illudPerßanum. Qui priores, curme in decurfu lampada fofcis? Faciendum ergo hie
ut Senech dicit: Re&um iter quod ieró cognovi, laflus errando, alijs monftro. R r r 3 Gim-
|
||||||
|
ï 3.4 Chrißäijtke Medenemingen,
Glaucus apod Homerum.
Tale quickm genus eft hominiim quale eft foliorum,
Quorum ha?c ventus humi fundir, rurfum illa virefèens Profertfylva,fimul veris cum afflaverir aura. Qup carmine Pyrrhonem Academicuntpeculialiterdeltèlatumfuijfejcftatttr
Diogenes La'èrtim. Rurßtm Homerus Iliad. 4>.
Frondibus arboreis fimiles, nunc uberefcetu
Exuperant, tetique fatisvefcunturagrorum, Nunc rurfum intereunr, evaneicuntque caduci. Vtd. Gr<tcosverffuapudSrafmumproverbie, Homo bulla.
Kon abludit ( ut mihi quidem videtur) Mud quod legit ur Numeri cap. 20.
26. Num. 20. 23. 26.
Ende de Heere f^racJ^ tot Moß, Neemt Aaron ende ßjnen Sone
€leafer3 ende leydtß op Hor int gebergte, ende treck} Aaron ßjne fe- deren uyt3 ende trecktßaen €leaßr fijnen Sone 3 ende Aaron falbem aldaer vergaderen totßjne moderen endeßerven. Doen dede Moy- ßs als hem de Heere geboden hadde, ende klom op Hor in het ge- berchtey nuoor der gantfehermenighte. ënde Mayfes toogh Aaron fijne kleederen uyt, ende tooghß 6lea-
ßrßjnenßoneaen, ende Aaron ßerf aldaer boven op den bergh-3 Moß dan ende Eleafar klommen af vanden berge 5 ende doen degant- fche menighteßch dat tAaron vvegh mas} beweenden fy hem der- t'ich cLigen, het gantfihe huys Ifiaèls. |
|||||
|
ia vie
|
|||||
|
Chrißelijcfy Bedencklngen.
La vie d'komme, im chemin ci'hjw. |
||||||||||||||||||||||
|
W
|
||||||||||||||||||||||
|
TT et leven van den menfch is even foo gelegen
**■ Gelijck des winters doen de gronden van de wegen., Al wie dan reyfen moet die iiTer qualijck aen, Want 'tifler glibber-gladt al waer hy meynt te ftaen: Men vint geen wagen-fpoor, geé peyl van menfche tredéj Het fchijnt een ftaege floot daer eerft de koetfen reden, 'tls al gelijck een meyr, waer datmen henen fiet, Men kent den rechten padt, men kent de graften niet; En offer al miffchien een plaetfe wort gevonden Ditr voor een kleynen tijdt de voeten ieker ftonden, Het is een kort vermaeck, want nae den tweeden pas, Soo iflit weder vuyl gelijck het elders was. Wat raedc in dit gevaer ? niet beter als te letten Waer datmen even-ftaegh de voeten heeft te letten 3 En dit tot datmen koomt op't eynde vanden dagh 3 . Daer een vermoeyde ziel haer rufte vinden magh j O Wegh, ó ware Wegh, beftiert mijn loiTegangen, Üp datfe nimmermeer int flick en blijven hangen, Geeft dat wy, voor befluyt, ten leften mogen gaen Da^r nimmer winter koomt,maer eeuwigh rofë ftaen. |
||||||||||||||||||||||
|
S T> or ningun tempëro, no de-
m' ■* xes el camino real 3 por el
fender o.
|
||||||||||||||||||||||
|
Des que je nafquisjej>leuray7& daß. Fran$.
que jour natfl Ie pour'quey. |
||||||||||||||||||||||
|
A fronte pneeipitia
Atergolupi. |
||||||||||||||||||||||
|
t.
ra«9- Pour que/que temp quil face ne |
||||||||||||||||||||||
|
Lat.
|
||||||||||||||||||||||
|
Idijje Ie cheninroyd pour ie ft mier,
|
||||||||||||||||||||||
|
%>aens ^e^iue aa" ^ore' Y ca<^a dia
riaceporque.
|
Vita hominis militia fuper ter-
rain. |
|||||||||||||||||||||
|
cdcri WLi gtioWptiüeööen beßentbat fpguftta en üjcemtielt'rtßen toawit op aerbert*
Heb. ii. 13.
Nach
|
||||||||||||||||||||||
|
i j 6 Cbrißelijc^e *2> edem kingen
ZhQch dm bletteren fallen die beum..
\T \T anneer ick trede door het wout,
" Enfiehetrijsen jeuchdighhoutj
En dat ick vind' een populier, Een hoogen eyck, een lagen vlier, Een lind', een i j p3 een buck, een es , Terftont foo krijgh ick daer een les, Want t'wijl ick eenfaem ftae en poogh Mijn geeft te voeden door het oogh, Soo vind' ick fonder twijffel wat Dat dienftigh is te zijn gevat. Een boom die vanden gront bederft,
Of onder aen den wortel fterft, Diens af-ganck fïetmen aen den top, Want hy krijgt ftracx een dorren kop, En wort foo voort in korten tijt Sijn loof en groene bladers quijt, Tot hy gants kale tacken krijgt, En dan eens mede neder-fijgt. Al waft de menfch niet uy t het velt,
'cis even dus met hem geftelt, Want als de jeugt hem nu begeeft, En dat hy fchier is uy t-geleeft, Sijn hooft dat wort hem kael en glat, Sijn aenficht rimpelt boven dat, Sijn tant, die vaft ge wortelt ftont, Die komt hem vallen uyten mont. Wel ghy, wien dus de jeugt ontvalt >
Ey lieve, 'cis genoegh gemak, Gaet maeckt u veerdigh tot de reys, Ghy treet den wegh vanalle vleys 3 Want als de tacken vooren gaen Hoe kan de boom dan lange ftaen ? |
||||
|
XL I.
|
||||||||||
|
*37
|
||||||||||
|
Quid eft homo? Lucerna fub diopofita,
|
||||||||||
|
"p en keerfe van den wint aen alle kant gedreven,
Dat was in ouden tijdt een fchetfc van het leven, Een af-druck vanden menfchjeen beelt van alle vleys, En 'tis (nae mijn begrijp) gefproocken nae den eys. Want fooder groote wint koomt optcr aerden rafen, Stracx wort het flicker-licht met krachten uy t-geblafen; Of fooder (like koomt, en dat de fonne fchijnt, Ey fiet 1 de fackel fmelr, en hare glans verdwijnt j S s s Indien?
|
||||||||||
|
L,
|
||||||||||
|
ljS förißelijcfe Bedenc kingen.
Indiender eenigh nat van boven koomt gelegen >
De keerfe ftaet en queelt oock vanden minfte regen; Of koomter drooge vorft, die inde wangen bijt, Het vyer dat wort verteert 3 en al in korten tijt; Of foo een foete lucht (dat niet en kan gefchieden) Wou aende teere vlam geftaege gunfte bieden, Eylaes haer fchoone glans gaet efter haren ganck, En wort ten leften afch, en niet als enckel ftanck. Wat is doch van het vlees ? dacr zijn verfcheyde faecken Die ons (men weet niet hoe) tot ftof en aiTchen maken; En fchoon men langen tijt behoudt een goeden ftant, Noch wort de leven-vonck ten lcflen uyt-gebrant. Ach waer fich yemant keert, of waer hy koomt getreden, De doot, de bleecke doot, die fit hem in de leden; Dies fchoon me hier becjuam fijn volle herten-wenfeh,
'tls al maer korte vreught. De doodt is inden menfeh. |
|||||
|
IIopipÓAv? o a,vQfu7r<&: .i. Hoiïiobulla.
Varro.
Homo bulla, eo magis & fènex. JEfchylw atittdStob&um.
Vmbra fumi, homo. Tindarm.
Vmbrx fomnium homo. Sjr. 17 2$.
Wat. iö öoeï) een menfefje öeüjtjle ïjp met ontfïetffelytfe en ig i Videplura apudërafmum ad Adagium hoc Homo bulla.
Een
|
|||||
|
Eenoude voer-man' hoortgeerne'cgekJap
van de fweep.
|
|||||||||
|
C iet Gijs den ouden knecht die hoort de peerden trappé,
Die hoort de wagen gaen, die hoort de fwepen klappé, Dies fpringt fijn hert om hoogh, en dat vä enckel vreugd Om dat hy wort gewaer den handel fijner jeugt; Nu wou de ftramme gaft wel rijden aender heyden, En met een fnellen keerden wagen omrne-leyden, Hy wenfcht te mogen zijn daer Kees met Aefjen fpeult, En daermen uy tter borft op alle bruggen heult: |
|||||||||
|
i ss
|
|||||||||
|
T40 Cbrlßelijc^e dedemlqngen.
Maer dat hem meeft beweeght dat zijn de volle kannen t
Ter plaetfen daer men plach den wagen uyt te fpannen; In't kort', het koomt hem voor wat hy te voren plach, En fiet, de wil is daer, fchoon hy niet meer en mach* Men vindter over al die in haer oude jaren Noch even zijn gemoet als fy te voren waren, Men fiet dat hun de jcugt noch inde leden rijt, Al is haer kranck geftel verwonnen vanden tijt. Niet ioo, vernieude ziel, maer laet u oude fonden 3 Oock eer dat u de tijdt de lüften heeft gebonden, Of ilTer niet gefchiet, ten minden mijdt het quaet Als u de fwackhey t felfs tot beter feden raet; Een, wien de friffe jeugt noch krachten koomt te geven, Die moet geduerigh fien hoe weite mogen leven, Maer die nu trager wort moet letten boven al Hoe dat hy fijnen tijdt met fegen eynden fak |
||||||||||||||||
|
_ y Ifottvient toußmrs robyn de fes
ran{' JL ßußes.
Spacns. QibritüUijjae fuels m<tmr9prure
ie eltddL |
^ct rijpt öaefr ep een ottbt ij& ^cdet|,
%nm natten jjoel i$ ßaejl genofgfl
getegent. Lupus pilum mutat, non men- j^,
|
|||||||||||||||
|
tem.
Franc. tievre/te-MCMt/hmtdé tetterUpa- I .«eentPoIffBaptnorö nart fä&acp/ßfc Ned*1-
|
||||||||||||||||
|
Uis luy demang
_ , , <een oubtj'agöer &oo|tgeernebaiitie ïïederl. fcjtpttp, '
|
||||||||||||||||
|
Ï>emöc3icïeupt-gact.
Atticus moriens manumpoiri- i^t. |
||||||||||||||||
|
git..
|
||||||||||||||||
|
Th&d.fub. 40,
Anus jacere vidit epotam amphorara
Adhucfalerna fxce & tefta nobili,„ Odorem qux jueundum latèïpargeret, Hanc poftquam totisavidatexit naribus, Ofuavisanima ! qualemte dicam benam Ante hacfuhTe I tales cum fint reliquiae. Hoc quo pectineal j dieet qui me noverit. |
||||||||||||||||
|
XLÏIL 141
Ilneftpaj lihre qui train e fin iicoL
|
||||||||||||
|
Hctt Ä 1 ben ick heden loSj al (chijn ick ongedwongen,
fprccckc Al loop ick in het velt, en make vrye fprongen j Soo ben ick evenwel niet buyten flaverny, Vermits ick noch een flaef fie loopen achter my j Ick voele noch een deel van mijne banden flepen, Dies ben ick in gevaer om haeft te zijn gegrepen 3 Want foo hy, die my volgt, hier op maer eens en trat,
Soo waer ick wederom (gelijck als eerft ) gevat j |
||||||||||||
|
S s s
|
Soo
|
|||||||||||
|
L
|
||||||||||||
|
141 'Chriftelijckg Ttedenckingen.
Soo waer ick meer als oyc gefchäpen om te lijden,
En wie en fouder niet op mijne leden rijden ? Ach l wien noch eenigh jock ontrent de leden hangt,
Die fleept dat hem bederft, en dat hem weder vangt. Maer, vrienden,die het peere aldus mocht hooren fpreken, En hangt niet aen het dier, maer let op u gebreken, De.muy 1-bant is het Vlees,en 'tpeert,een moedigh beeft, Dat is in defe prent een af-beelt van den Geeft ; Heeft yemant rechten luft om van de droeve fonden Niet meer te zijn geboeyt, niet meer te zijn gebonden, Die breecke t'eenemael haer ongeluckigh zeel, En dat van alle kant, en tot het minfte deel: Want foo u flap beleydt wil yet hier in verfchoonen, Het quaet, dat over-blijfc, fal wis fijn meefter loonen; Een die fijn banden fleept, al fchijnt hy los te zijn, Raeckt licht (eer hy het meynt) al weder inde pijn. |
||||||
|
Ilrießpaslibre, qui trainefon licol.
Is mihi fèrviiserit, ne jaftet libera colla
Si cuiquam ä tergo trahitur pars magna catenae.
«©ie 45obt toil bienen / bien moetet ernjt 5tjn.
'Bmrt onßnipt btent niet Jtet looff alleen/ maer be toojtel upt-setogen,
>E5e geefï fepbt niet/ Wout/ maer boot u aertjïlje leben/ geeft mp mp föne u
fjettc etc. Een,dien het opperße gebiedt "van eenigeßadt bevolen is 3fohy koomt
ie ^vernemen datier acht ofte then rvenaders binnen deßadt zjjn, flach hy fichgemß te fielten als hy viifofteßs vande felve bekomen en 'm hechtemffe gefielt heeft ? gewiffeïickjieen^ hy en geeft fijn zjele geen ruße <-uoorhy alle de fehe by den kop gevat ofte ymmers uyt- ter fiadt gejaeght heeft; hoelfiaet ons anders te handelen met ons geeßelijcke <-verraders f Vann&
|
||||||
|
XLIV. 14$
Vanno piupelli di volpi che d'afiniinpelliciapa.
|
||||||
|
eftdaer ick (lonten keeck ontrent een pelletier,
Daer fach ick menigh bont vä menigh felfaem dier; lek facher boven al veel voffe-vellen hangen, Die waren metten ftrick, of opten jacht gevangen j lek facher evenwel maer eenen efels-vacht, Die by fijn meefter felfs te koopen was gebracht; Niet dat het laftbaer dier was yeWers doot geflagen, Neen, vrienden, 'thadt geleeft tot aen fijn lefte dagen 5 En
|
||||||
|
14 4 Chrißekjcke Bedencfywen.
En even doen ter tijdt foo was het trouwe beeft
Sijn heer (vermits het fterff) een droef heyt inde geeft. Siet! hier op ftont ick ftil: ick fach de volTe- vellen In foo een grooten hoop, fy waren naeu te tellen, Ick fprack den meefter aen, en feyde tot den man, Ey lieve 1 fegh een reys, fegh hier de reden van: Men fet (dit fprack de vriendt) geen ftrické voor dé cCcl > Maer voor den loofen vos, of voor den flimmen wefel t De reden is bekent: wie doeter ymmer quaet Aen eenigh vreedtfaem beeft3 dat rechte wegen gaet ? Maer al het boos gefpuys, dat niet en is gebooren Als om fijn even dier met liften nae te fpooren s Dat lijdt aen alle kant, dat lijdt den meeften Iaft, En (fchoon al iffet ergh) het raeckt ten leften vaft* Ick hoorde, met vermaeck, het flot van defe reden, En hieltet voor een les, ons dienftigh inde zeden; En mitseiet nut verhael mijn herte wel beviel, Soo deed' ick dit gefpreck tot mijn geminde ziel j Wat is den menfche beft ? een recht onnoofel leven, Dat kan hem ware ruft en goede dagen geven; Wel aen dan, mijn gemoet, onthoudt u van bedroghj
Wat fchoó het fótijts luckt j het loot fijn meefter noch. |
|||||||||
|
lul. I" / eonfigliocatt'fpo
Alfito autor e nocfao.
Lat< Malum confiliura confultori
peifimum. Hoogd. ^rtftöW ttiffti$Kn «3«n fyvm.
L Improbo nemini bene eft. Qn ß diletta, difarfrode altmy,
nonßde UmenUr, s'altri I'm- |
ü^m}'mganno che nonß'v'mctt iuï-
coninganno. ifäf
Hilej hik bofar: ,i. "*üi
Fraus fraudem deftruit. l#-
|
||||||||
|
A carne de lcboy diente de ferro. $$$$
Nil fcire vita tutiffima. ut-
Simplicitas digna favore fuit.
Äe&jsgß ïooïUfyii meefter.
ttih
|
|||||||||
|
förißelijcke rBedencl^ngen. 14^
t Inganno torna adojfo alf inganmtore.
Tantq <tja il'volpe alia cacciat che nj'i laßia U pellei ffic.
Qm ambulat innocenter
Ambulat confidentcr. Horat.
Integer virje, fcelerifquepurus
Non cget Mauri jaculis, necarcu. Nee venenatis gravida fagittis 3 Tulce, pharetra. luvend.
"r-— nunquam
Sanguine caufidici maduerunr roftra pufilli. Hucforßm referri pofßtnt quidam qu<e Politici de
Thucydidü diclo diferunt ; Hebetiores nimirum quam acutiores,ut plurimum, melius & tu-
tius rempublicam adminiftrare. Les ßhtikezjes plus aigues (dißnt ils) ne produifentpas les meil-
teures refolutions-3 fp" les entreprißs qm font plus fondees fw lefohlt desßtbtil'ite^jjHeßn' le rocher de raifen t renverßnt parfoü eux me f mts f&l leurs auteurs: Comme ks horologuesMUt ont les roües (§T reß fortsplusjubtils ft/ddkatsß deßeglentfort aißment. Vid. Pierr. Math. Iib.5-.f0J. 18!. |
|||||
|
Ttt £w
|
|||||
|
j4& Chrißelijcke Bedezclqngen.
Qjü [e veut gnrder de foudres quil iabhaiße.
T\ ie voor débÜxem vreeiV, of voor onftuymigh weder,
En flijge nier om hoogh, maer liever fijge neder, Want als de gramme lucht haer felle pijlen fchier, Soo treftfc met haer vlam de laege dalen niet -r Sy baert haer meefte kracht ontrent de fpitfe rotfen Die met een iteyle kruyn den blaeuwen hemel trotfen, Sy velt een hoogh gebouw, fy velt een machtigh flor, Sy treft geen letmen huys, en min een fwijnen-kot. Geluckigh is de rnenfch die geit en hooge ftaten Kan hebben buyten fucht, en willigh achter laten > Kan feggen tot den pracht, tot eer, en totte lur\ (Al hen ic^ßnder u}ß>o hen icl{, dochgemß. |
|||||||||||||||||||
|
«£een Sroon Dceh fjaof.-fïïjêei:. Ncd^
^fowfïafelfemtxf^fong. Eng«15*
Cehynefcaumt tomber de bien baut Franf*
qui n'a montcque laten peu. |
|||||||||||||||||||
|
Neder!.
|
|||||||||||||||||||
|
VX7 ifje inetrjsfdjoicn lüwjïié/Ijiip&t
vv ncDtc. Hoogd. c^ tfty ift/ ittsfatf nifjjcïf.
Nedcd. ©jecöje fcoo,i benöltjcem^ foo buptM* <EcnbergcteHnKui/iffctbcf? a«,
^pöept/bïö&ept.
€)rigeö0nö'eii lieft.
lÊiötei onöetUnntg/ grooterujt;.
43emat&üooj eer.
ig)oe eöelDer go* / fjoe bie)g!)faeraer
Datë. Franc, Au grandtsfortesfoufient les vents.
KedetL ^aetUdatt. ^OigetietitoaFiCH
<É>£jnf>ei;eufaccüen» |
|||||||||||||||||||
|
Ni paede dargran cayda
A quel que pocojübw. |
|||||||||||||||||||
|
Lavertudethumititê n'efi dental- ^31^'
fixte a ticrfonnt. Sen. Agam;
|
|||||||||||||||||||
|
Lit.
|
|||||||||||||||||||
|
Nubibusipfis
" Inierta caput Turns piuvio Vapulat auftro Eeriunccelfos Fulmina colics. |
|||||||||||||||||||
|
PiajgrandiaanimaliaDeusferkfulminenccfinitinfolercere, parva verb nihil 1*-
dit. magna sdifieia magnasque arbores fulminum tela percuiiunc. Herod, lib. J. |
|||||||||||||||||||
|
QM
|
|||||||||||||||||||
|
XLV. 147
Qutfe f eigne pen Jouvet3 J bien de feine en Je f eignet.
|
||||||
|
vr?u- 'M" oc^lt lc^ n*et V001' ^c wer^ raet goec^e rec^ Chrome ï
inenfeh, Mijn hayr is gants verwert; hoe ïiTer door tekomë ? kcmt!c Mijn hooft dat is geftelt gelijck een eeniäem wout
fpreeckt rjat n}et cn worc begaen, en noyt en is gebout. Och! had ick nae den eyfch mijn vlechten onderhouwen,
Soo gingt my heden wel, gelijck de nette vrouwen; Maer nu lijd' ick verdriet, om datter nimmer kam Bynaeft van al het jaer my op het hooft en quam; T e t 2 Nu
|
||||||
|
L.
|
||||||
|
148 êhnfielijcke ISdtnckmgm
Nu litt' ick hier en klaegh, onfeker wat te maecken r
Onfeker wat te doen, of wat te fujlen raecken, Al waer ick ben geweeft, of waer ick komen fal Daer fteuyt het gladt y voir, en hapert over-al; Nochtans het moeter deur. ick trecke door de vlechten, Want met een fachten kam en iiTet niet te rechten; Jtls reden dat hy fucht, en groote pijne lijdt, Die noyt fijn hooft en kernt, of niet ter rechter tijt. Wel, ghy die mijn verdriet met oogen kunt bemerdcen, Leert uyt eens anders leet u eygen hooft bewercken j Kernt; kernt 11 menighmael, en niet het hayr alleen, Maer oock dat binnen fchuylt, totaen het innigh been: Kernt 11 verwrongen hert, en u verboite finnen, £n maeckt doch over al een reynen gront te winnen, Want hy, wiens hooft en hert eens wel gereddet zijn* Al kernt hy menighmael, hy kernt hemfonder pijn: Maer die het ïondigh hayr laet wilt daer henen wanen, En weet fich nader-hant geen kamme toe te paffen, Want al wat hy geraeckf, daer is een vuyle neft, Ghy, kernt dan alle dacgh, dat is de leden beft. Het landt dat moet gewis met diftels over-watTen Daer niemant in en ploeght, of op en plach te paffen: Ds menfch wort voor gewis verwoeft in fijn gemoet Die over fijn bedrijf geen onderfoeck en doet. |
||||||||||
|
Lat. Tntemperans xger crudelem
Afacit medicum. Ned»iL Kojtc rekeningen/ lange tojwitfcftap.
itai. F'mchemalefreßoy bifogna n-
medutwi. Lat. Veniertti occuirite morbo.
|
||||||||||
|
Chemins peHfreqttentes devitnnent
berbui. Qjtefepeigne pufouvent
A bün de p tine enfêfpigiwtt. |
||||||||||
|
Qui pe&it rarere pe&ine peftit Lat.
amarch. |
||||||||||
|
Bi
|
||||||||||
|
Chrißeltjckg Bedenckjngen. 14p
Het waere goet dat eenyder menßhe ( als hy des morgens ßjn
heoft kernt) even door het licbamelijck keffltnen indacbtich Werde mede alsdan fich inWendelickteßtyvereny ende ßjn herte als te kom- men '-van alle <~uerdraeyde en verwrongen inVallen> die hy in ßjn gemoet mochte geWaergeworden zjjn, want indien Wyonsßlfs oordeelden, Wy enßuden niet veroordeelt Worden. 1. Cor. 11.31» IcJ^ßhame wy dwkjnaels niijnder,als ickjeß hoe ernßich hier in eenig& beydenßhe Phdoßphen geWeeß zijn, diegeducrighlijckennietafen lieten haere leerlingen in teßherpen datß allen dagh haerßhen had- den af te vragen, ende reeckeninge aen haer gemoet te eyffche wat ge- breck, datß dien dagh in haergeheelt badden ? wat qua et fy badden} tegen-geßaen? endein Wat deeljy haer verbetert vonden f Pythagorseorum more ( inquit Cato apud Ciceronem in Sené-
ctute) quid quoque die dixerim, audierim, egerim commemoro vefperi; Faciebathoc quotidie, inquit, Sextius,ut coniïïmato die3 cum fe ad no&urnam quietem recepiffet, interrogaret anismim fiium, quod hodie malum tuum fanafti ? eui vitio obftitifti ? qua parte meüorfadnses? &c. yid. Senten» de Ira lib. 3. up. 16.
|
|||||||||
|
Horat.j. Serm.s.
-—Deniqueteipüim
Goncute, num qua tibi vitiorum infeverit olim Natura, aut etiam confuetudo mala, namque Negledis urenda filhj innafcitur agris. |
|||||||||
|
T tt 3
|
|||||||||
|
tltiempï
|
|||||||||
|
XLVL
II tiemfo va, la morte vkne.
|
|||||||||
|
IfO
|
|||||||||
|
A I die hier opter aerden leeft,
En 'tvley fch tot lüften ovcr-geeft,
Koomt fiet dit lefte Sinne-beelt Terwijl ghy met u ziele fpeelt, Koomt fietet met een diep gepeys, Want 'cis de ftant van alle vleys. Daer is geen vorft, geen hooge macht,
Daei is geen flaef foo kleyn geacht, |
|||||||||
|
Daer
|
|||||||||
|
Chnßdijcke Bedencf^ngen,
Daer is geen huys-man op het lant,
Geen vificher aen het dorre ftrant, Geen krijghs-man die den degen voert, Geen kramer die op winfte loert, Geen menfche, wie het wefen mach, Die oy t of fon of mane fach, Geen man, geen maeght, geen echte wijf * Of dit en paft op.haer bedrijf Dus wie het zy, of wat hy doet,
Die fegge ftaegh in fijn gemoet: Mijn Ziel, hoe 1 zijt ghy niet befchroomt 1 De Tij t die gaet, de Dooc die koomt. Dit is een woort van groote kracht,
Indien het recht wort o ver-dacht, Het is een breydel voor de ziel 3 Op datfe noyt in fonden viel, Want wie fal hellen nae het qtiaet Als hem de doot voor oogen ftaet ï Wel ghy, die noch in uwen tijc
Hier met u aertfche leden ftri jt 3 Gaet hecht dit vaft in u gepeys, En toomt alfoo hetdertel vleys. Is yemant hier in defe ftadt
Door vuyïe lüften op-gevat, Of door de jonckheyt omgevoert,. Die op fijns naeftens vrouwe loert 3 Of op fijn buyr-mans dochter let, Om haer te krijgen in het net, O die, eer dat hy dieper gae, En vorder in het wilde flae, |
||||
|
ifz Chrißdifcke Tïeaenckingen,
Die beeide (ich dit fchou-fpel in 9
En fegge met een rijpen fin:
Mijn Ziel, hoe! zijt ghy niet befchroomt \
De Tijt die gaet, de Doot die koomt.
Indien dat u de wraeck-fucht quelt,
En u gemoet in roere ftek, Of dat ghy, door een ouden haet, Van nijt en fpijt als fwanger gaet, En denckt, uy t enckel onverduif, Hoe ghy u vyant krencken fult; Ey toomt een weynigh u gebreck , En gaet in eenigh ftil vertreck, En legt daer met een rijp gemoet, En feght daer uy t een fedigh bloet: Mijn Ziel, hoe! zijt ghy nietbefchroorat ? De Tijt die gaet, de Doot die koomt. Indiender ii een vveeligh gaft
Die Hechts maer op fijn monc en paft, En geen foo lieve dingh en weet Als hoe men braft en lecker eet, Of fchier geduerïgh poogt te zijn By mal gefelfchap inden wijn, Of daer men met de fchij ven klapt, En niet als malle dingen fnapt, Iae fchier noyt eenigh woort en feyt, Als dat tot vuyle tochten ley t; Dien bid ick, wat ick bidden mach, Dat hy een uyrken voor den dach, Wanneer de dampen van den wijn Hem uyt het breyn vcrtrocken zijn, Dat hy dan in fijn boefcm gae, En eens ter degen over-flae Hoe
|
||||
|
Chnßelijcke Bedenck}ngeth if$
Hoe dat fij n koftelicke tijt
Dus ongevoelick henen glijt,
Iae als een arent henen vlucht,
En fegge dan met diep gefucht:
Mijn Ziel, hoe! zijc ghy niet befchroomt:
De Tijt die gaet, de Doot die koomt.
•
Indien dat u de malle pracht
Wil brengen onder haere macht, En dat de Tuft van moy te gaen V herte vult met enckel waen, Soo dat u kleet meeft allen dach Geftelt is nae den nieuwen flach, En koomt dan ftrijcken over ftraet, Gelijck een paeu daer henen gaet Als hy fijn veren fteeckt om hoogh, En toont ons menigh glinfter-oogh; Ey lieve, let op u bedrijf, Ey let doch op u nietich lijf. En fèght7 wat gaet ons menfchen aen Soo gants te leven nae den waen ? Mijn Ziel, hoe! zijt ghy niet befchroomt ? De Tijt die gaet, de Doot die koomt. Is in u hant onwettigh goet
Dat ley t en wroegt op u gemoet, Dat u tot aen het herte knaegt 3 En dickmael gantfche nachten plaegt, Dat u tot inde ziele bijt, Oock dickmaels op u foetften tijt, En dat ghy des al niet-te-min Blijft hangen aen het vuyl gewin, Soo ftort u neder voor den Heer, En opent daer u innigh zeer, V v v En
|
||||
|
l£4 rhrißeiijckß Bedenc kingen.
En bidt hem dat u meerder kracht
Van boven werde toe-gebracht■ r
Op dat ghy, door een nieuwe jeugt,.
Den ftrijt ten leften winnen meugt ;.
Maer neemt oock dan tot uwer baet
Het beelt dat hier gefchildeit ftaet,
En fegt met diep-gegronde tael 3
lae fegt het veelen menigmael:
Mijn Ziel, hoe i zijt ghy nietbefchroomt h
De Tijt die gaet, de Doot die koomt.
Ten leden, vrienden in't gemeen,
Die noch het leven hebt te leen Van Godt ons aller opper-Heer, Leeft, leeft voortaen tot fijner eer-,. Gaeteygenthem u gantsbedrijf3. V ziele met u nietigh lijf; Maer foo ghy noch den vleeffche leeft „ En u de fonden over-geeft, Of ymmers niet genoegh en ftrijt.^ Maer dienftbaer aen de wcrelt zijt, Soo {Vaet u vry dan opte borft, Tot dat ghy naer het eeuwigh dorlt tt ^ En berft oock vry in tranen uyt,
En maeckt geduerich dit befluy t: Mijn Ziel, hoe I zijt ghy niet befchroomt ?• De Ti jt die gaet, de Döot die koomt. €ft tooegBtetöanbp/
Al Wat een vperelts benign winden ofbedemken. Al Wat de "Mereltfelfs h$n Aen de FPereltfchencken ,> ^Datfckeytßch al-te-maelruan onfe leden af Vyanneermenkgutenfiijfjijgt 'm het dtpfler graf» TufTchen
|
||||
|
fflrißelijcke Tledenclqnie*.
TufTchen twee gelette palen
Dat is, tuffchen dach en nacht Wort ons leven door-gebracht; Siet hoe dat wy neder-dalen
Eer het yemant feggen kan, Oock dit Woort dat gaeter van: 'Ziiffdim feocpni enbe triefen
~%ft öaï tup öeu tijt ucrlufen« |
|||||||||||||||||||
|
W
|
|||||||||||||||||||
|
jV ■.:'...
|
|||||||||||||||||||
|
Ces chops Jont Fienfiantes, pUi-
fantesayoiïy (ejr dïgnes d'eßre cheries {iß honorres par celuy qui les contempU : Vn jeune faintf,
Vn vieux martyr,
Vnfoldat retigieux,
Vn homme deßat confcientieux,
Vn grandfigneur courtois,
Vn komme doiïe humble,
Vne femme fans babi/,
Vn compagnon allegre fans vanitc,
Vn amy qui par honneurs ne peut
tflrc change1,
Vn malade joyeux, Vne ame delaißant le corps ave c aß feurance ejr confolation. lof. Hal. iainót. obfervar.
|
§xcm tfjc twrrtfc
3o tfc tomk. La mort ria point de calendritr.
Reboot e« Stut geen 3tfotanat9»
D opo iT givoco cofi va nel fac-
coil ré, comme la pedina. €n tafantêpoj tte te fie
La mort a coup rmit la. vie, Contre la mort
Ny äcenfert. <£é (jtffff nicpf roof fpmrofonl^mswf
Qui a craht la mort en fa vie, la
craindra moins en fa mort» |
||||||||||||||||||
|
Cran<j.
|
|||||||||||||||||||
|
ïu:i.\
|
|||||||||||||||||||
|
Ital.
|
|||||||||||||||||||
|
Fr3U£.
|
|||||||||||||||||||
|
Hoogd,
Fraatf., |
|||||||||||||||||||
|
Qui tumulum cernis, cur non mortalia fpernis ,*
Tali namqae domo clauditur omnis homo. • Moriendum certè eft, & id incertum an eo ipfó die. Cic.
Seneca.
Die tibi dormituro, potesnon expergifci; die experre&o,potes non amplius dormire; dicexeunti,potes non amplius revertij die revertenti, potes non exire. Ep. 41. Invaditquippe temperatiffimos morbus, validiiTimos phthyfis;
innocenüülmos poena, iècuriflimos tumultus. V v v 2 Th: e
|
|||||||||||||||||||
|
Chrißelijckg TSedenclqngen.
|
|||||||||||||||||||||
|
i$6
|
|||||||||||||||||||||
|
Attfoir lowve louvrier
Au matin thoflellier. Dkiquebeatus..
—- dicique beatus.
Ante obitum nemo fuprema- que funera debet. Bene incipere egregium,
Bene definere regium. |
|||||||||||||||||||||
|
Franc, Ü n£faicl'rien qui commence bien
&neßnit. itai. ~ Lavitailfineè 'Idilodalafera.
Spacns. Al fin loa la vida,y ä la tarda loa
il dia. Portug. A fin louua a vida,è è tarde lou-
ua o dia. Itai. llfinfadtutto.
Frang. Laßnfaiet tout.
Lac Exitus acla probat
Fran?. // tfy aß fori a efcorcher que la
queve Sid commence, qui bien n'acbeve. Nedeil 3(1 tpifot goet/ foo t'd ai goet.
|
|||||||||||||||||||||
|
Frang.
|
|||||||||||||||||||||
|
Lat.
|
|||||||||||||||||||||
|
Ceritjcfttoclöegütnen/
ï^eedijcfetael epnötgein |
|||||||||||||||||||||
|
Necferf.
|
|||||||||||||||||||||
|
Ie defire qtion dife un jout de moy\ pranr.
lieft heureufement mort, pouice qu'il
^ fi bien vclcu. .
|
|||||||||||||||||||||
|
Omnia ficibant, ficibimus,ibi- Lar.
tis, ibunt... |
|||||||||||||||||||||
|
Oenits,
Cujus vita fuit feria3 mors jocus eft. Vulgaris.
Omnia tunc bona funr, claufula quando bona eft. Juvenal.
— Crcefum vox juftifacundaSolonis.
Relpicere ad longa: julïit fpacia ultima vitas* Petrarch.
label mom tuit a Uniiu honor a. |
|||||||||||||||||||||
|
Ick
|
|||||||||||||||||||||
|
W
Ick hebbe poet pevondenigoet-gunfiige lands-lieden 3 hier by
te voegen een'tge Sin-fpreucken uyt het oude ende nieuwe Tefiament. maer verflaet hier, door een Sin-fyreucke ofte fbreeck-vvoort, een maniere van figgen die den leßr oftc_j hoorder y door redenen oneygentlickengebroken, in-lejdt tot eenfaecke die eygentlick moet <verflaen werden. VVt het oude TeftamenLj:
|
||||||||
|
\T^ arabis in bove&afi-
no. Dcut.22. io. id eft ; Ne fidelis cum infideli connubio jun»a-,
tur. 2.Corint. 6. 14. Vel ne boni cum malisïo- cieratcm ineant, vel ne paria ab imparibus exi- gantur. Ghy en fult niet ackeren meteen
os, en een efel tefamen. > bat ijs / <ü3eïoobige met ongeloobuje / rep*
ne met onmipjrlje / geebe met boofe te berfeflen/enöfentmet. t.£op6.i4. ofte men en moet ban tat ongehjefe ban aert ijf/ geen geigelte toe« nfnge bertoacöté, Non ligabis os bovis terentü
in areafrugestuas. Deut.25. 4. exp/ii-at&äpplicatTdul. i.Cor.p.
£hy en fult den os, die dorft 5 den
muyl niet toe-binden, S&tluertlïPt-Gffrpt / tn te paffe g?bjafg{
bp bcn#poft£i#auUi.ö/1, €oj. 9,10. 2)<f commedente exivit cibus>
de forti dulcedoy iud. 14.14. Inter alia de Chrifto hare dici poffe aflerit Au-
gustinus Selrm. 108 De edente, inquit., id eft,de morte, quae omnia confiimit; Exivitcibus , id eft, Illequi dicit j Egofum panis vivus, quide ceelodefcendit, &c- |
||||||||
|
Spijfe gingh van den eter, en foe-
tigheytvanden ftercken. Recht. 14.14. Söigtifltnug bupt onber an&ere bit op beti
'ifttxt€l)ii\iii$, ban ben<£ter(fcpt[}p) bat ig ban be39oot (bieftet afebeïteeit} i8 fpflte gegaen/ bat ijs/ fjp felfss bfe ge* feptßeeftj 3c6 bifjetb^ootöess Icticnsf, Serpenti pulvis panis er it.
Gen. 3.14.^ dlibi apnd E/aiam Tro-
fhetam : ideft 5 Similes habent labra laftu-
cas. da paleas bovi, pfittaco faccarum. Stoff fal der flanghen broot zijn.
bat to / j&atatt ma be lippen/ üaf aen ben
00/ (upefcer aen ^t papegaep. Ammafaturata calcabit fa-
<vum.
ideft j Saturo nil fapit, Ptov. ?7 7,
Eë volle ziele treet wel ophonig-
feem. batig/ mïssbemup^fatt'js / ban ifiet meel
bitter, Capite vulpes parvulas.
Cant. 2.15.1.
Malorum prineipijs obftandum.
Vvv 3 Vangt
|
||||||||
|
het oude Teßament.
Wie den tuyn veibreeckt, dien fal
een flanke fteken. Tred.io.%. bat ijs / ©at qsiaet tooojftd üeeï-tiRö fyn
epgeu aeii-b«tgïïer op't ïjooft balt. |
||||||||||
|
ijS Sin-Jpreucken uyt
Vangt ons de kleyne vofTen . die de
^ijn-bergenbederven^ Cant. 2.15. 'tWü feggen / feat alle qaaet in frjn öe* Sinfelciröieitfgefleuptteiuecöen. JMelior eß canis wivus leone
mortuo, Eccl.9.4. id eft, Mortuo lconi etiaói lepores iniultaht.
l©aev mebe fcljimt ttae-buerig&te $ijii
ï)ctn£öer-Iant^fp?ecci;-luco|ï; Eenouden wolff ryen de kraeyen.
Een levendige hont is beter als een
doode leeuw. "Tred. 9, q. Omni tempore fint <vefiimen-
ta tua Candida. Eccle^p. 8. id eft, Exhibc te fèmper purum ac imma<ulatü.
Laet uwe kleedercn aller wegen
wit zijn. batig/ £>tt\t u alttjt rep» tn opittïjtt'
ließen iicoj. Ql%Tu/c£ morientes per dunt
(uavitate uwuenti. Eccl.io.i. id eft, Rem parvam negleftam , magnam pofle
corrumpeie. De fchadelicke vliegen bederven
degoedefälye. Pred.io.i. bat i& l ïiïepne bingen berUiaerïflo|r/ïK>n>
nen oocfc aen groote bingen Öinoer en na-beelboeiu Qui dißipat fepem 3 mor debit
eum colaber. Eccl. io. 8. li eft, Malum i« autorem recidere.
|
||||||||||
|
Leo in 'via. prov. 26.13.
De leuyerpreeckt,daeris een keu
op ten weg e# Trov. 26.13. |
||||||||||
|
§lm obfervat 'ventum, non
Jeminat. Eccl. u. 4. J dem eß cum Zerxüfententih :
Nonomniareformides inquit il!e,nec(ïngula pe»
a:cjuè confid:r<.s. nam (I velis in rerum confcl- tattone omnia pcrinde.confiderarc nunquam ali- quidefficies. t>ati$/ (ate^er£fß"eeiijSfepbe)<i£nüjeffl
niettojeefacJitigiJin alleö/ enbeenfijmdt nietop pber bing0; luantfoo gpïti eeiiigJ) bingïj aüejs luilt upt-p?upfcn / gijp cn fult nopt pet umt mijt upMuertfecn. |
||||||||||
|
oAfiendit mors per Jeneßras
nofiras. Ier. p, 21. id eft , P<r ftnfus corporis,oculos Sc aures prar-
fertim,ingreditur peccatum. De doöt is tot onfevenlleren in-
gevallen, Ier. p. 21. batig/ ©e fonbeBoomt in oiijs / bcoi oufe
uptterüe&e finnen / te urnen/ cogèn en eiren. Sicut mater, ita &filia. Ez.14.
So de moeder i$, fo is de dochter. E«. 14.5.44.
Wt
|
||||||||||
|
IJ*
|
||||||||
|
V Vt het nieuwe Teftament
|
||||||||
|
Ex came caro. loh.j. &.
Wat uyt vlees gheboren is 3 dat is
vlees. loh^.6. J\(on eß opus medico valenti-
bus. JMatt.p. 12. Dié gefönt zijn en hoeven geenen
medecijn-meefter. Mat. 9. 12. Arbor de fruótu fiio cognof-
citur* Luc a6.^4.. De boom wort uyt fijn vrucht be-
kent. Luc. 5.44. Nihil h ab ent es,&'omnia poß
fidentes. 2. Cor. <f. 10. Niet hebbende, en alle dingh ben-
uttende. 2, Car. 6. IQ. Thefaurus in vafisfißilihus.-
2. Cor. 4. 7.
Schat in aerde-vaten, 2. cor. 4. 7, Eijeeprirnum trahem de ocuJ^
lo tuo* Jïdatt. 7. j. Werpt eerft den bafek uyt uey-
gen ooge. Matt.,']. 5. |
||||||||
|
T> rudentes ficut ferpentes.
fimplices ut columba. Olïatt.io. 16.
Yoorfichtigh als flangen,cenvou-
dighalsduyven. Matth.10.16. Qui non colligit 3 dijpargit.
Matt. 12. 37.
Wie niet en vergadert, die ver-
ftroyt. Matt. 12. S7- Alius fiminat 3 alius metit.
d'Eene faeyt, d'andcre maeyt.
lob. 4. 37. Qui non ïnt,rat per ofiïum 3
fur eß. loh.io. j. Wie door de deure niet in en gaer5
is een dief. loh-.'io. r. Mbicumque cadaver, ibi &
aquik. JSdatt. 24.28. Waer een doot lichaemis, daer
te verfamelen d'arenden«LMat.zq. Nolite darefiincjum canibus.
Matt. 7.6*
En geeft het heylige dé hoade niet |
||||||||
|
ufo , Sin-fpreUcken uyt het nieuwe Teflament.
aMercenarius fugit. . Nemo prophet a inpatria. loh. io. 13- Luc a 4.24.
|
|||||||||||
|
Een hucrlingh vliet. /ö£. 10.13.
|
Gheen Propheet aen-ghenaem in
fijn vader-lanr. Luc. 4. 24.
Iamfecuris ad radicem arb&-
rispofitaefl. Mat. 3.10. De bijle is aen den wortel des
booms geleyt. Mat. 3.10. Qui parcefeminatjparce me-
ter. 2. Cor.ß. <f. Wie fpaerlick faey t, fal fpaerlick
maeyen. 2. Cor.g.6.. Qu&fiminaverit homo, me-
tet. Gal. (f. 7. Wat de menfche fal gefaeyt heb-
ben, dat fal hy moeyen. Gal, 6.7« Arundinem quaßatam non
confringet, & lirmfumigans non extïnguet. Mat. 12.20. Het gekreukte riet fal hy niet bre-
ken, 'troockende vlas fal hy nie« uyt-blufTenj Mat. 11.?& |
||||||||||
|
Lucerna ne ßth modio.
•Matt. 5. 15.
En fielt geen licht onder een koré-
mate. Maft. 5.15. Si c&cus c&cum ducit, £fc.
Matt. 15.14.
Indien de een blinde den anderen
leyt , foo füllen fy beyde in de gracht vallen. Matt. 15.14. Lux in tenehru lucet.
loh, 1.5.
Het licht fchijnt inde duyfterniffe.
loh-1. 5. Vulptifoveas h ab ent.
Matt. 8. 20.,
VofTen hebben holen -.. Mat. 8. 2.0. nMedicz cura te ipßim.
LUC4l/Li 22.
§ ® Genees-meefter heelt u fetyen.
Luce 4.23. |
|||||||||||
|
. „< jl:^
|
|||||||||||
|
■
|
|||||||||||||||||
|
BY-SPREVCKEN,
|
|||||||||||||||||
|
en
|
|||||||||||||||||
|
Gront-regels tot onder-houdirige ofverbeteringe
vande gefimthejt. 'Ö e LeTer heeft te letten, dat veel vande volgende regels moeten genomen werden nae den aert
van't Landtfchap, daer defelve uyt-gefproten zijn. |
|||||||||||||||||
|
Vefiicaldo^mangiafoco,
Beve ajjaj, & viveraj. |
|||||||||||||||||
|
ort y emant fiek , of krijgt
hy pijn,
Eerft Godt, en dan den medecijn.
|
|||||||||||||||||
|
w
|
|||||||||||||||||
|
V kleet zy warm,
Noyt vollen darm, En fiaept met maten,
Dat falu baten.
£>ui peu mange, prou mange.
Et qui prou mange^ pen manges, Ick wil, lefer, datje weet,
Hy eet veel, die weynigh eet. Dißte honeflementy
Etfoupefo brement^ Mt vivras longement. Eet 'smiddags hartigh,of ombijt,
En wacht alfo denavont-tijr> Maer biet da weynig aendé mont, Soo blijfje langen tijt gefönt. Il ne fi garde pas bien yqui nefe garde
toufiours. Die hem nae de kunft wil wachte,
Moet ftaegh op fijn leven achten. - Jï>ui veut vivre longuement,
Dojt donner leeul au vent. Wilje langh en luftich leven,
Aen den eers dient wint gegeven. a Soubz |
|||||||||||||||||
|
Met menfchen nieten tijtvanpeft,
Met Godtveelfpreecken acht ick beft. Het is gefönt voor ziel en lijf,
Elck een fijn glas , en elck fijn wijf lljangue} una. volta, l'anno;
il bagno, una volta il meß; llmangiare, una volta iljorna* In het jaer eens Moet gelaten;
Inde maent eens in het bat •,
En noch foudt my kunnen baten, Soo ick maer eens daegs en at.
Hebt gy mifchien geen medecijn,
Soo laet dit u genees-dranck zijn: Eet, drinckt, en teelt noyt fonder Enftelt voor al u hert geruft.
Wie veel fineert de borft,
En drinckt fonder dorft, En kuft fonder luft. En eet fonder honger, Die fterft des te jonger. |
|||||||||||||||||
|
2 By-fpreucken en gront-regels.
|
||||||||||||
|
Soubz un arbre de nojer
|
A nde me yo caliente,
Y riafe la gente. |
|||||||||||
|
Garde toj de te ceucher.
|
||||||||||||
|
'kLaet eenyder my begecken,
Mach ick my flechts warre decke. \_yipres Ie boire, dr Ie repos,
Le dormir fain ne trouveras. Naevecl fpijs, en grootedroncke
Gaet terftont niet liggen roncken- Pone guls metas,
Et erit tibi longior a:tas.
Biet weynigh aen den mont,
O effent u t'aller (lont. En loopt niet als een hont, Soo Wijfje langh gefönt. Sapientis facilis viftus.
Lichte fpijfe
Is voor dewijfe. /
Quodfapit, nutrit.
'tZy bitter, offoet,
Wat fmaeckt, dat voedt. loje ejr courage^
lont beau vifagt-j. Les gourmans
Vont leurfojfes a to tu leur dens.
Die veel wil weten
Moet luttel eten. Die weynig eet, en minder drinkt?
Dieiifetdie de lüften dwingt. Vplu-
|
||||||||||||
|
Geeft u nimmer in den droom
Onder eenen note-booni. Du matin Ie ments,
Dufoir les fonts. Voor nacht in, voor daegh uyt.
La mano al petto;
La gamba al letto. IfTer mangel aenu hant,
Hangt den arrem in een bant; Maer Too aen u been yet let, Legt dat neder in het bedt. Eertnieo «- Het eerftejaer door uvyant.
huyslaet J Het tweede jaerdoor u-vrient, bewoonë \ Het derde j aer door ufelf's. Le malade doit dormir quant ilpeut,
s'll ne dort quant k medecijn veut. Als u de flaep niet by wil zijn,
Nae wille van den Medecijn; Soo maeckt ten minften datje ruft, , Wanneer't u fiecke leden luft. Le premiers ejr derniers froids font Ie
plu* danger eux. d'Eerfte koude, en oock de lefte,
Zijn te mijden als de pefte. Couch er de nuiïl^du matin f o ir;
Droit a mydy^ aller au/oir. 'sNachts liggen, 'smiddaegs ftaen,
'sMorgens fitten, 'savonts gaen. |
||||||||||||
|
tot onderhoudinge <vande gefonthejt. j
|
||||||||||||
|
Voluptatum ufura;, morbi
Wtluft
Onruft. |
||||||||||||
|
x^Abongouß &fai}t)
Nj> a mauvais pain. |
||||||||||||
|
Jueunditas vi&us eft in defiderio.non in facietate,
Immodicus cibus animo 8c cdrpori nocet. |
||||||||||||
|
£>ui bien mange, fiante, ejr dort
Ne doit encor craindre la mort. Die wel eet, wel looft, wel ruft,
Heeft noch tot de dootgeenluft. J>hii veut bien vivrcs,
Nes'enjvrc-J. Wilt ghyder fbmtijts een glaesjen
op fetten,
'tis wel,mijn vrient,maer drooght u netten.
Panis 5c aqua natura: fätisfaciunt.
Hebje water, hebje broot,
Klaegt dan niet van hongers noot. Vne pouce de pain remet fames en/a
places. Vrient, hebje broot,
Een duympje groot, Ghy hebtgeen noot Noch voor de doot. Quid contemnit elüriens;
Hebje luft, foo ift al goet,
Honger maeckt raeuboonenfoet. 1'Afino chia fame
Mangiad'ogni ftrame. Wanneer een efel honger heeft
Hy eet al wat fijn meeftergeeft. |
||||||||||||
|
Suypen en vreten
Doet luttel weten. Afaute de chappon
Tain & oignon. Hebje geen kapoen,
Moes, kruyt, en groen, Datkanje voen. £>ui veut efirefain^
Doit mourir de fain. Eet het muysje wat te veel,
Wat het proeft is bitter meel* Les bewveurs d'eau n'ont jamais befoint
despieds d'autruy. jl meurt plus denfands de trop mangery
que defaim. Meer kinders zijnder van vreten
bedorven,
Alffcr van honger oyt zijngeftor- ven.
Chi non fa comme 1'oca,
La lüa vita è breve, è poca. V
Die niet en doet gelijck de gans,
Om langh te leven weynigh kans. <©m befe ^taliaenfrlje ftijcucBe «rijt te
toerfiaen / foo btentmen ntbarötigïj te toe* fen bit j^eberlantssfpjeecfe-tuoojt: Hy doet niet alseftnenfcbijten, hy flacht de
' graeu-ganfèn. a 2 chi
|
||||||||||||
|
^ - 'By-ßfreucken en gront-regels y
Chi va alettofenza cenx^ \ DormirenhAUt
|
||||||||||||
|
TuttA U nottefi dimenA.
Wie Tonder eten gaet te bedt,
Die wort van flapen licht belet. Jguantjeune veille3 & vieil dort
Cefigne deprochaine mort. Als jonge lieden niet en flapen.
En oude lieden niet en waken, Sy konnent bey niet lange maken. Tom les moü qui n'ont point Rb
Laijfe lafemme^ ejrprenslever. Als ghy geen R vindt indemaent,
So weet dat gy däwortvermaent, Dat u geen vrouwe, maer een glas Voor u gefontheyt koomt te pas. hes Caniculairesfont kcarefme des ma-
rie z,. |
||||||||||||
|
Vn trefoir vAut.
Neemt uwe flaep-plaets boven.;
Ghy fult u des beloven. Viande bien mA/chéc^,
Efi a demy digeréz_j>. Spijs wel geknour,
Ishaeftverdout. he premier An qiïonfi marie^
On a Ie tow,on maladies. Heteerftejaertjen dat men trout.
So wort men kortfich,of verkout. Ditvondt ick leftmael eens ghe-
fchreven 5
Hoe fchoonder vrou 5 hoe korter leven.
J>>ui eß malade de folHe,- >,
Nes en guar it toutefavie. Wie uytteraert heeft fottekueré,
Die füllen al fijn leven dueren. |
||||||||||||
|
Qui t Art Je eouche, drfi leve matin,
llpourroit bien toft voir fa fin. Vroegh öp> en laet te bedde gacn.
Kan nae den regel niet beflaen. T)osaufeu,panfea Ia tables.
Den rugh aen't vyer 3 den buyck
aeh tafel, Enindehant een goede wafel >
Vrient fooje etat niet lijdé meugt, Sóo ift gedaen met uwejeugt. |
||||||||||||
|
A mal che non tienc cura,
Es locura. IfTer yemant fot gebooren,
Wat hy meeftert, 'tis verlooren. Il mal de F ceil, il faut fe»fer du cotideï
.n Qui fe veut guarir l'ceil, il ne lc faut toucher^
Hebt,
|
||||||||||||
|
tot onderhoudïnge <van de gefontheyt.
|
|||||||||||||
|
s
|
|||||||||||||
|
Novo medico, novo ccemiterioeft opus.
|
|||||||||||||
|
Hebt gy een quaet, of vyerig oog,
Verbint het met den elleboogh. dat is eefèyc; Men dientet ftil te laten, en niet te
raken,- Die vijftieh jaer out is dient meer
naer een kulTen te fien, als naer een haes. D'eerftein het rijs,
De tweed' op het ijs. De derd' aen den dis, Dithoudmen dat beft is. |
|||||||||||||
|
Een jonge'ooye, een ouden ram,
Dat viel welbinnens jaers eë lam. Lauer fiwvent les mains, rarement les
pieds, & la tefie jamais. Waft u handen, waft u tanden
Dickwils, wan-t het is u goet, Maer waft felden uwen voet; Doch wat immer ugefchiet Waft u hooft fijn leven niet. Lever a fix,
Di/ner a dix,
Souper a fix,
Font l'homme vivre dix fois dix.
Dit is u les>-
Staet op te fes, En eet ten tienert>
Het falu dienen,
En weer te {es Soo treckt u mes, En flaept ten tienen,.
Het falu dienen.
£)uant on efi brußjlßfaut approcher
du feu de la partje brufiée^j. Zijtghy verbrant
Aenvoetofhant, Gaet tottevlam Daer t quaet af quam. |
|||||||||||||
|
Fieures automnelles,
Longues ou mor telles. Lange fiecken inden herft,
Soo men daer niet af en fterft.. £hii efi malade au moüdeMajy
Tout l'an demeurefain S° gay. Diefichin Mey niet wel en vont,
Is veel-tijts al het jaer gefönt. Ton fits repeu^ ér mal vefiu,
Tafillcvefiue^ & mal repte. Geeft aen ufoon veel inden darm,
Maer geeft hem weynigh aen den arm ;
Geeft dochters aen dé arrem veel, Enfpaertet liever uyte keel. Larecheuteefiplmdagnereufe^ que la
maladie. Die op een nieu in fieckte flaer,
Is dimmer als van't eerfte quaet. |
|||||||||||||
|
V^an
|
|||||||||||||
|
<f cBy-ß>reucken en gront-r egels,
|
|||||||||||||||||
|
Vrienden zijt ghy tafel-wijs,
|
|||||||||||||||||
|
Varit voedt fel en [pijfi in het
|
|||||||||||||||||
|
Eet de vleugels van't patrijs,
Van den fallem eet het hooft, Sooje Lecker-tong gelooft, Vanden kabeljaeu de fteert, Die is vry wel etens weert. Voort de lenden van't konijn, En den horingh van het fwijn, En de dgien van het hoen, Ghy en fult niet qualick doen. Fain change,
Et vin accouflumê.
Verandert broot, en oude wijn,
Is voor gefonde medecijn. I! perGco vuol vino, 8c il figo 1'aqua.
De vijgh ey ft water, perfick wijn;
Soo moet dat ooft gegeten zijn. tBuile efi mei/leur au commencement•,
h vin au milieu 3drle miei a la fin> De oly is in't eerfte beft,
En honich op het alder-left; Maer watter heeft de naé van wijn Salin het midden beter zijn. Salata ben fallata, poco accto, & benogliata.
Volgt defcnraet,•
Doet op falaet Niet veel afijn, Maer wel wijn, Maer niet en fchout Oly en fout. Schape-kaeSjkoeye-boter, geyte-
melck,
Dat is goede koft voor elck. Bou-
|
|||||||||||||||||
|
byfind
|
er.
|
||||||||||||||||
|
Oeufd'uneheure}
Tain dun jour', Farine d'unefematncy Porcelet dun moisy Oifon de troisy Vin dune any Toißon de dixy Fi l/e de vingty Amy de cent, Eyvaneenuyr,
Brootvaneen dagh, Meel van een weeck, Biggen van een maent, Gans van drie, Wijn van eenjaer, Vis van thien, Eenmaegtvan twintich, Eenvrientvan hondert. tJMoHton de Brabaiïty
Bceufde Geldresi Chappon ds Flandres, Fache de FrifL;. Een Brabants fchaep,
Een Gelderfchen os, Een Vlaemfche kapoen. Een Vriefchekoey. Aifle deperdrix, cuijfe de chaponr
£>u,eve depoijpn, tefie defaumon. |
|||||||||||||||||
|
Cuißesfont bonnes, quand les aißes fint
mangêes. |
|||||||||||||||||
|
tot onder-houdinge vande gejbnthejt.
|
||||||||
|
7
|
||||||||
|
Eet dat gaer is,
Drinckt dat klaeris, Sprecckt dat waer is, Schout dat fwaer is, Trout dat paeris, Scheert daerhayr is. Rienfe net
Jgu'un «ufwollet. Daer wort geen netter koft berey t
Als hoender-eyers, verfc,h geleyt. Tre coie fono buone al mezzo, il vin, il formago,
è il pefce. D e kaes, de wijn, en oock de vis,
Zijn beft als't in het midden is. £hti dort, ilfoupe^j.
Il faut bo ir e
Entre leformage & poire.
Eetje peer, en eetje kaes,
Drinckje niet, foo zijdjedwaes. Atresia f omme
Oncq ne beut hommen, ^yipres la poire, Appreßeaboire. Eetj' een peere, drinckt}
Eetj' een appel, fpringt. Pommes, poire, & noü}
Gaflmt la voix. Appels, noten, ende peeren,
Sullen aen de ftemme deeren. kt
|
||||||||
|
Boucher lenez, & manger leperdrix.
Zijdy weyts, en niet te vijs,
Stopt u neus, en eet patrijs. K^ifres poire, .
Vin faut boires. Eetj' een ey , foo doet een dronck,
Eetj' eenappelj doet een fpronck, Vin che falti,pan che canti. formagio che pianga.
Neet blindekaes, en fiende broot3
Dahebje koft voor hongers noot. En hebje dan ook wijn die fpringt Soo wortjevrolickalsjedrinckt. Came fa came, pefce fa fefce.
Eetvleys,naereys,
Soo maeckj e vley s; Maer weet dat vis, Maerflijm en is. Carne giovane, e peice yecchio.
Prijft oude vis, en jeugdighvleys,
Soo doeje nae den reenten eys. Laiftfur viny
C'eß venin, Vin fur laic73 feflfouhait. Melckop wijn
£>at is venijn j Maer wijn op melck Isgoetvöorelck. |
||||||||
|
Jfa-fpMHchn en grondregels s
|
|||||||||||||
|
Quatro fono buoni bocconi,
Perfichi, fonghi, fighi;melp.ni. lltttefl chair, que de mout on.
he melacholique mange^ lebilieux boit3
& le pit uit em dort. Aitiaconamigo ni latengas,
Ni la des a tu yezino. Nourrice qui a un amy, ny laprenspour
toy j ny la donne a ton voifin, Verkieft noyt minne voor u kint,
Wanneerfe vrijt of wort gemint. Les maladies viennent a cheval^ensen
revont a pied. Les maux viennent a livres, ér s'en
revont a onces. |
|||||||||||||
|
Laformage efl fainy
s'Ilvient dechkhe main. De kaes die doet de maege goet,
Maer eetfe niet in overvloet. £yui vin ne boit apresjalade,
Eß en danger d'e/lre maladem. Eet ghy falade fonder wijn,
Ghy flaet in noot om fieck te zijn. Toires & femme fans rumeur
Sont en prix-, & en valeur. Peeren en vrouwen , die niet en
kraken.
Die houdmé alder-beft te fmaké. |
|||||||||||||
|
De mauvais gram
lamais bon pain. |
|||||||||||||
|
Vne pillulé fromentine^j,
Vne dragmefermentincj) Et la j our nee d'unegelinc^^ Efl une bonne medecine_j, Leformage pefanty ér Ie pain leger,
Luchtighbroot, enfwaere kaes,
Dat is geen onbillick aes. j K^Alamico cur a ilfico^
j Alnemigoilperßco, j
Sent u vrient vijgen, u vyant per-
ficken. |
|||||||||||||
|
Les maladies viennent enpoße, & s'en
retoument beUement, De fïeckte komt te poft gereden,
Maer gaet te rugh met efels trede. Souventefois grands perfonages
N'ont point d'enfands^ou point defageS' Wijfe lieden, malle kinders.
Een jonge vrou, en ouden wijn^
Die zijn bequaem tot vrolijck zijn-
^uant
|
|||||||||||||
|
tot onderhoudinge vandêgefenthejt.
Verholen quaet
En vint geen raet. |
||||||||||||||
|
Jgjtantle mecU& quant ilne
|
||||||||||||||
|
Wanneer mceft al de lieden zijn
Bevrijt van korts, en fonder pijn, Dat's fieckte voor den Medecijn. Jguantlejour croifi
Ainfifatii lefroit. Dagen die lengen,
Dagen die ftrengen. Daerenquam noyt eehmuysin't
lant,
Of lieter wel een gouden tant. De Meert
Roert haer fleert. |
||||||||||||||
|
Die tot fijn quale raet wil krijgen,
En moet haer gronden niet ver- fwijgen. C eflfolie faire heretkrfon medec'm.
Moet u Doftoor u goetj en erven,
Soo maeckt u veerdigh om te fier- ven. j AI medico & advocato,
Non fi deve celer il *erdado. Aen Medecijnen en Advocaten
En moet men nietveriwegen late. Es Goutes le medec'm ne voitgoutt^.
De groote pijn van't flerecijn
En paft niet op den Medecijn. Medico vecch-io, barbier jovane.
leune barbier, vieil medecin.
Een jonck barbier, een out mede-
cijn, Dat dunckt een yder beft te zijn. ®jie cpgenftJjflppen/ noobiggi'n
be Cörrurgie. Een valeken oogh,
Een leeuwen hert, Een juffers hant. Dertich dagen heeft November
Iuny, April, en September, Acht-en-twintich een alleen. Al de refte dertich een. b Galli-
|
||||||||||||||
|
Kock-meeuwen aen'tlanr,
Onweer voordehant. |
||||||||||||||
|
Totts animanxfont medecins.
Honden en fwijnen
Zijnmedecijncn. Daer gaeït menigh Do&or after de
ploegh. Ia douleur celen' a point deguerifi».
Jhti veut avoir laguerifon du mire,
II eß befoingfon maldirc^. Voor verfwegen pijn
En is geen medecijn j |
||||||||||||||
|
cBy-fi>remken en gr ont-r egels,.
|
||||||||||||||||||||||
|
10
|
||||||||||||||||||||||
|
Gallina giovane per far voua, è vecchia par co-
|
||||||||||||||||||||||
|
Crudelemmedicum intern perans Kgerfacit.
Vne heme de May faicl perdre les paßes
couleurs. |
||||||||||||||||||||||
|
vare«
|
||||||||||||||||||||||
|
bt Hehejfes depauvres gens
Sont leur enfands. Jguant Ie jour croiß3
K^dinßfaicl lefroit. Barbaroffa, crine negro, falfi di natura.
|
||||||||||||||||||||||
|
Capo graflb,
Cervel magro. Chi è (ègnato da Dio,
Non fu mai buono. De gens fignez ß faut garder.
Etile brunetten
Gaye&nettes. |
||||||||||||||||||||||
|
Raro breves humiles vidi, rufofqae fideles,
Albos audaces miror longos fapientes. |
||||||||||||||||||||||
|
Entre deux petitf, un glorieux;
Entredeuxgrands, un lourdau. A tan neuf
Les jours croiffent Ie repos dun bceuf
£)uime veut^du mal me fait blanchir%
^uimeveut du bieni mefaitrougir. leune medecin, ccemitiere bojfu.
leune advocator o ees perdu. De ^ leune marie\ mefnage malotru. leune heretier\ bien deßendu. leune procureur,e as mal entendu. Medicus garrulüs afgro fecundus eft morbus.
Novo medico, novo ccemiterio eft opus. On n a jamais ben marche' d'un apoti-
caires» Ifay a meillettr chirurgin, que celuy.
qui eß bien balafrL |
||||||||||||||||||||||
|
Homme pelofo
O matto, o venturofo.
Poca barba, 8c rio color.
Sotto il ciei non è peior. |
||||||||||||||||||||||
|
Taficouleur•, deßr mal accompfy.
|
||||||||||||||||||||||
|
Encomium exercitij.
Exercitium eß vita human* con-
fervatio, cahris naturalis excita- tio, natura dormientis calcar, fu$er- fluorum cwfumpio, virium cmfolïda- tio, mors morborum 3 fuga vitiorum, medicina languorum^ temporis lucrum^ jitventutis de bit u, feneftutis gaudium} falutis adjutorium. Otium absfc litteris mors} & vivi b*-
minüfipultura. |
||||||||||||||||||||||
|
Verfïxs elegatitiores, ex Schola Salernitana.
|
|||||||||||||||||||
|
Temporibus veris3 modicum pranderem
juberis,
Sed calor aftatis 3 dapibus nocet immo- deratisi
^4utumnifrucJus3 caveas3 nefint tibi
luBits3
De menßfume3 quantum vis tempore^ brum*.
|
|||||||||||||||||||
|
Si vis incolumem ,fi vis te redderen
fanum, Cur as tolle graveis,irafci crede profanity Tarcemero, ccenato purum 3 non fit tibi vanum
Surgere poft epulas\fomnum fuge meri- dianum3
Nee m'tclum retine3 nee comprimé forti- ter anum,
Hac benlfiferves, tu longo tempore vi- ves.
|
|||||||||||||||||||
|
Salvia cum Rutä 3 faciunt tibipocula
tuta3
Adde rofdfiorem 3 minuentque potenter amorem.
|
|||||||||||||||||||
|
Fons/peculum, gramen, h&c dant oculis
relevanten,
Mane igitur montes 3fubferum querito fames.
|
|||||||||||||||||||
|
Sipifies molles 3funt magno corpore3tol-
les:
Si pifees duri, parvifunt plus valituri. Inter prandendum 3fitfiipeparumfc bi-
bendum,
Sifumas ovum3 mollèfit atque novum. |
|||||||||||||||||||
|
guatuor ex vento3 veniunt in ventre
retento,
Spafimts^hydrops, colic'a, ejr vertigo hoc res probat ipfa.
|
|||||||||||||||||||
|
Ex magna cot na 3 ßomachofit maxima
poana;
Ft fis noeïe levis 0 fit tibi ccena brevü. Ova recentia3 vina rubentia ,pinguia
iura. Cumfimilapura3natur£funtvalitura.
|
|||||||||||||||||||
|
Toft pifees nux fit,poft carnes cafews ad-
fit:
Vnica nux prodefi, nocet altera, tertia mors efi.
Singulapofiova ,poculafume nova,
Addepyro pot um , nux efi medicina ve-
neno. Fertpyra noßra pyrus, fine vinofunt
pyra vir its. b % T)um
|
|||||||||||||||||||
|
Si bona vinacupü,quinqueh&c laudan-
tur in iüis:
Fortia , formofa 3 r^fraganiiafrigida, frtfia.
|
|||||||||||||||||||
|
; Schola Salernitana.
Eer wy wat weten,
Zijnwyverfleten. Eer'tboomtjen is groot
Is'tplantertjedoot. Lejument quigriße^ a perdußsßauts.
Het hollen is het pcert benomen
Wanneer de grijfehayren komen. •
Vrient foo ghy op u leerfen pift,
'tls tijt dat ghy u boeltjen mift. Al die haer billen
Gewennen tot pillen, Haer neufen tot brillen, Die mogen wel flillen Haer malle grillen, Tenzy-fywill.cn Haer leven fpillen.'. Soo ghy wilt in rufte fterven,
Laet u naefte vrienden erven, Ten ware fy het feer verkerven. Eel,arm, enrijck,
Maeckt de doot gelijck. Ach bleef de ifienfch voor eeuwig
hier,
Soo waerhy doch een arrem dier. Siet hoe een faecke kan verdraeyéï
Den ouden wolf ryen de kraeyen. Wilt op u lefte ftonden achten,
Soo fult ghy u van fonden wachte. Vrient
|
|||||
|
12 Verfm elegantiom', e,
Halecis Salfati vires,
Halecßalßtum, craßfum, blaneum^gra*
<f«, latum,
llluddorßatnm , fi'ßum, perventrifica- turn,
Buk 'caput abUtum , ßc pellibmexco- riatum,
Intus mundatum, dum tranßs nocfcj cubatum,
Hoc thyriacatum .valet antidotum pre- cUtum,
^uodparat optatum,potamen largiflua- tumy v
Dans de maneratum, guttur bibendo
paratum,
Haußu poßratum, reparat madidatque palatum,
Et caput, &peftus deficcatphlegmatifa- tum,
Dans urinatum , cito mox deinde caca- tum,
Dirigit inßatum^cibum^penetrat vete- ratum,
Hoc medicinatum laurensfert verßfi- catum.
Repertum intriclinio Alnoldiducis Geldrx,
Ouderdom, fieckte,
doot. Pes interns, fpcs in ccelis.
Senexpauca timet.
M undus fccna, vita tranfitus:
Venifti, yidifti, abiili. :" La viel ließe eß un maldeßri.
|
|||||
|
0uderdom,ße
|
13
Is yemant bleyck, of is hy root,
Geémenfchis feker voor de doot. Fac eaque moriens fafta fuiflb yelis.
Doet dat voor uwen flerref- dagh,
Dat nacr de doot u baten magh. Au jourd'huy enßeur^
Demain en pleur. Heden root,
Morgen doot. De dach van gifteris geleden,
So let doch op den dach van hede, Ein wilt dien ymmers wel beftedé- En wat belangt dé dach va morgé, Die is voor 'smenfehen oogh ver- borgen, Wiltdaerom voor het eyndefór- gen. |
|||||||||||
|
Vrient, wilt ghy leven met gedulr,
Dcnckt watje waert, enweféfult. Denckt vry al dicwils op dé dach,
Dien niet eenmenfch voorby en mach. Van al dat ickbefat, en is my niet
gebleven.
Als dat om Godes wil daer van is wechgegeven.
Waerblijtfchap isinhuys,is drocf-
heyt voor de deur,
£n veel, na korte vreugt, foo komt een langh getreur.
Debleeckedoot
Spaert kleyn noch groot. Mortis dies, arternajfitse natalij.
Schoon root,
Haeft doot. Derobbe, prensyp<ffide3 ama/Je,
Tont faut laißsr, quant on trejfiajjè. Wat yemant rooft, ofvint, of erfty
Hy laet het al wann-eer men fterft. Nemo morietur male, qui vixit bene.
Laet (als herGod belieft) ons lie-
haem hier bederven,
Een die wel heeft geleeft, en kan niet qualick fierven.
En tajantépat. ne tefie,
La mort a coup ravit la vicj.
|
||||||||||||
|
<Sctbeflüpt:
O Heere, lactmy ditväuwegunft
verwerven,
Te leven in gedult, en met ver- maeck te flerven.
|
||||||||||||
|
Vos? mtjn af-frïKpt/ kfèr/fco bintit itft
goetöefe öcot-lit|re met toat&TomiMg refcefïefceit/ en baer toefal bicnmöe ïrt«r- nae-toolgenöejjjente/ »net ons be&enc&m |
||||||||||||
|
Van thien niet een-;.
|
|||||
|
Ghy die u inden thuyn by wijlen gaet vertreden.
En wilt niet al den tijt in uwen luft hefteden-, Voedt niet alleen het oogh, of uwen gragen rnont, Maer weet dat ghy oock hier de ziele voeden kondt. Ghy fiet de boomen ftaen, ghy fiet de boomen groeyen, Ghy fietfe naederhant, ghy fietfe luftigh bloeyen; Ghy fiet, hoe dat de bloem ter aerden neder-fijgt, Enhoehetbloeyfel fet, en teere vruchten krijgt: Maer fiet een groot getal van dat begon te fpeenen, Is (ick en weet niet hoe) in korten ftont verdweenen," Eer dat herleven komt, foo laet het leven aff, Het bloeyitel even felfs,.het bloeyffel is het gr aff. |
|||||
|
Doof.
Een deel van datter blijft Jijt hinder van de wormen,
Lijt hinder van de lucht, en van de felle ftormen ; Lijt hinder van de mift, of ander flimmer plaegh, Soo dat het groot getal vermindert alle daegh. Noch vintmen menigmael dat inde fchoonfte dagen Veel vruchten onder-gaen, met innigh vyer geflagen, Men vint veel fchoon gewas dat inder haeft verdwijnr, Oockals de guide fon met helle flralen fchijnt. Men vint dat overal de fpreeuwen, muffen, kraey en, Oock met het befte freuyt, haer grage jongen paeyen, En dat een fnoepers hant oock groene vruchten pJuekf, Iaë gantfche tacken breeckt en vande moeder ruckt. Men vint noch boven dat, men fietet jae gebeuren Dat van te groote laft de jonge boomen fchcuren : Geluck en ongeluck dat maecktde tacken bloóf Soo vruchtbaer, weerde ziel4foo vruchtbaeris de door> Maerwaer toe dit gefeyt? falyemant mogen vragen» Om yet van dit verhael naer huys te mogen dragen, Het is een even-heelt van onfen broofen ftaet, En hoe het alle vlees hier in de werelt gaet. De Boomis'taerdfche dal, de Vruchten zijn de menfchen* DeSonisharten-luft, en wat de lieden wenfchen- De Wint is tegen-fpoet, en wat de werelt plaegf, De Worrem ftil verderff, dat ons geduerigh knaegt* De Miftis heete peft, en diergelijcke plagen, Die duyfent man gelijck teraerdën können dragen* Den Snoeper, die het freuyt met harde klippels fchent, Neemt dien voor oorlogs-volck,tot roof en bloet gewent* Gaet dit in u gemoet wat nacder over-leggen, Ghy fult ten vollen ficn wat kk begon te feggen .. Ghy fult uyt dit gepeys bevinden inder daet Als dat het alle vlees, gelijck de freuyten, gaer^ Befïet hoe menighkint, oock eer het is geboren, Blijft, ick en weet niet hoe, blijft inde bloem verloren^ Blijft in de Moeder felfs, blijft in de fwarte nacht, Eer dat het hier, eylaes! fijn moeder eens belacht. Hoe menighaerdigh kint, in plaetfe van te fpelen,. Gaet met eèn.ftil'e fuchtgeheele jaren qnelen,, En t'wijl het ftaet en treurt ontrent de voedfters fthoot,
Blijft, nae een langh verdriet, blijft inder haeften door» |
||||
|
i<f T)oot.
Hoe menigh jongelingh wort van de doot vertreden^
Schoon dathy vrolickis, en van gefonde leden ; Hoe menigh jonckgefél wert haeftigh wech geruckt, ,
Gelijckmen met gewelt onrijpe vruchten pluckt. Hoe menigh vruchtbaer wijf, in plaetfe van te baren, Siet haer, en hare vrucht, in't duyfter henen varen! Siet hoe fy, als een boom, van hare vruchten fcheurr, Soodatfy, ende vrucht tefamen, wert betreurt, Maer dit is kleyn beflagh, en geenfins harde flagen, Indienmen went het oogh ontrent de groote plagen Die Godt by wijlen fent; ickfegge, dieren tijt, En krijgh, en fwarte peft, die kleyn noch groot en mijt: Ach! dan heeft eerft: de doot haer pijlen uyt-gefchoten, Dan ligt het gantfchelantmetdoodenover-goten, Met menfehen over-deckt; foo dat de grootfte man Geen doot-kift menigmael, geen graff bekomen kan. Wie heefter niet gehoort, als geenen tijt geleden, Van landen fonder volck, van uyt-geputtefteden, Soo datter niet een menfeh by wijlen over-bleef, Die,uyt een bleeckenmont, een lefte wille fchreef? Iftdan (gelijckhetis) met ons aldus gelegen, Soo moetetyder menfehgeduerigh över-wegen; Wel let dan, mijn Gemoedr, op uwen leftcn dagh, Op dat het onfen ftaet ten goede dienen maglv Stelt, ftelt doch geenfins uyt u feylen af te fnijden, En wat het vleys gebiedt met alle vlijt te mijden, Tot dat ghy veertich telr, of anders vijfcich jaer; Want fiet!'VAN TIEN NIET EEN en brengt fijn lavédaer. Laet 'vry u graf met blijfehaf? delven^
T>e doot iß E TN D 8 van haerfilven. |
||||||
|
De mis-ftellinge inden druck, door afweten vanden Autheur, en andere ongelegenthedca veroor.
faeckt, gelieve deverftandige lefer fèlfs te verbeteren, tertijt toe dcfelve by andere gelegent- heyt mogen werden gefuyvert« |
||||||