|
•
|
|||||
|
PR O TE VS
OFTE
MINNE-
BEELDEN VERANDERT
SIN NE-
BEELDEN DOOR
|
|||||
|
f 3 r<L f «O
|
|||
|
Äcn den Vcrftandighen Lcfer
Opdc
TITZL-PRENT. ^ Iet hier het ippoeße Bofch, m die tamme dieren,
• Siet hier deganfehe lucht een naeckten longhen vierin«, Siet hier de VValle-^vifch en al het gladde <~uee Te midden mden brant te midden inde zee. Siet hier de menfehenfelfs uyt alle verre landen,
Vyt Noorden 3 daer het njriefl} en uyt de dorre Branden ?
Siet hier den fwarten Moor, den geylen Indiaen, Eenyeder bid omßrijt een blinden lecker oen. Sietalderhandevolc\3 ßet vrouwen* knechten y heeten?
Siet boer en edelman haer malle tochten eeren:
E» of al dees of geen watplompergaette werek^ Syhebbenallegaerhet eyghen oogb-gemerek. $ Sy dienen algelijck^fy dienen haere luBen,
JF/et fy in onfen ringh 3 of in de raerre kußen3
Het ijier het dertel ^vieris over al gemeen 3 1)e dteren met den menfeh diewoekn onder een. Ach \foo ons dom njerßant niet ho$gher wort gedreven
VVy ley den alte maeleen onvernuftich leven,
Wygaen een blmdenwegh naer ons het vlees gebiet r
En <~uan de waere luB , en weet de Ziele niet. Op op ghyMtnkhcn-kint, klimt tot dewijfeKeden
Op opghy Chriften-menfeh klimt tot de reyneSzden:
VVant die niet op enßijght uyt krachte vanden Cjeeß y ïceft niet als voor het *vlees gelijckeen ander beefl. |
|||||
|
$ l
|
|||||
|
tfOVT VANDë TRiyiLEGIE,
E Staten Generael der vereenichde Nederlan-
den hcbbëgeconfenteerf endegeoöroyccrr, confentcren ende ocrroyeren midtf-defcn lan Pieterfz vander Vennc ' Letter ende Konft-drucket woonende tot Middel- burch, 1 ende Adriacn Pieterfz vander Venne Schilder ende Teyc • kenaer woonende inden Haghe Ghebroeders, dat fy- luyden voor dentijdtvan vijfthien lacren naeft comende alleene inde vereenichde Provinciën dillen doen drucken ende uytgeven de Emblemata endeby-wereken vande Heer lacobCats. Verbiedende allen ende een ygh^Hl^nTngTiefetenefl van defe landen het voorfz were binnen den voorfz ti)t van vijftien laren dire&elic ofte indirec- telic,int geheel ofte deel,int groot ofte cleyne, in eenigerley tael te doca nac drucken vercoopen en uytgeven ofte elders nae gedruckt inde vereenigde Provinciën te brengen, vercoopenofrcuyttc geven $ fonder content vandc voorfz lan ende Adriaen Pieterfz vandc Venne j by verbeurte vandc fclvc megemaeckte exemplaren, ende daexen boven vände fomme van fes hon» dert gulden foo menichmael als bevonden fal worden defen contrariegedacn te Ci]n%fowlby denvercoeper als byde Drucker te wr^»r«.-t'appliceren den der« dendeel daer vä tot behouff vandê Officier die de calagne doen fal,her twee- de derdcndeel tot behouff va.ndcarmen, ende het refterende derdendeel tot behouffvandc voorfz lan en Adriacn Pieiterfz väde Venne. Gedaen ter vcr- gaderingevandehoochgemelreHeeren Staten Generael in s'Graveu»Haghe den xxij, Marty \6z$. wasgeparapheerr, eANTHONIS <DE RODA <%*.
Noch lacger (lont. Ter ordonnantie vandc felve ƒ. VAN GOCH. V Vy ondergefchrevcn hebben over gedraghen ende getranfporteeit dra- gëover en tranfporteren by defen aen Sr- Pieter van VVaef-berge het O&roy vande Hog. Mog. Heeren Staten Generael in dateden xxij. Marry. 162 5 voor foo veel aengaetden Druck vande Embkmaia vande Heer Cats, metre by- W ereken vandien. Aftum den 2 6 July 1626, V Vas onderteeckent
Adr: V'. ZJenni, Ctitarinarvan Gein Wed. ende BoelhoufteX
yan hn Pieperfz yander Venne. |
|||
|
A E ND E
Eerentfcfte Achtbare wijfe Voorfienige fcer difcrete Heeren, Mijne Heeren Seh outet Burgermeefteren Sche-
penen Raden ende Regeerders der wijt vermaeids Coop-Stadt tot %0 TT ER DAM.
L hoewel dat de IofFclijcke ende
Heedijcke Confte der Poëiie^heden ten
daghe van vele Rijmers feerfehandelijc- ken mif bruyót^ort door het make ende wtgeven van y dele3wereltfche, vleefche- lijcke ende oneuyfehc gedichten , waer door dat de menfché tot de londe gekit- teltieü in alle vuile ontuchtige gedachte gevoct eu geftyft wor- den , waer door dat ooe den toorn Godts tegen delen Landen **nde de Ingefetene van dien ontfteken vvort5naer het getuyeh- eniflTedes Apoftels Pauli Ephef 5. cap Enlaet ulieden vanniemant ^erleyden metydele woorden, want om dt<fe dingenwiüe kgompt den toom Godts o-per de ongehoorfame kinderen'.Soo is het nochtans datter 00c andere gevonden worden, die als Chriftelij cke Poëten, dage- ^jcx in het licht geven fodanige Poë'mata ende Gedichten die «acr dienen tot nootfakelijeke ftichtinge, en die felfs voor een Godfalige ziele aengenaem fijn om te hooren. Onder de vvelc-* kc dat geenfins deminftc en is de Achtbare, Hoochgeleerdeende God- vruchtige Heere Jacob (ats, dit niet alleen is een fin-rij e, iuyver ende volmaect Poet in onfe Neder duytfche tale, maer daer be- neven ooe ftichteliCjals die niet anders en bedenB nochte enfpreetè dan tgenedatwarachtich istdat eerlijcis> datgerechtich is3 datreyn ü^datlief- ßlijc übende dat welluyt.Vhïli. 4. cap. Gelijcdatclaerlijc blijeken can
|
||||
|
can wt dit fyn bocc gheintituleert Tr&teus ofte Minne-beelden wr+
andertinSinne-beelden,• tot wekkers lofFendeprys wy niet en. willen fêggen, ü^am^vino <-uendibUi non ofm efi fifyenfa hedera, dat ïs} goede waer die prüft haer fèl ven,alïeen foo eygene ie het feluigeuwe Achtb.Voor. gantsondcrdanichiijckentoe,op dat het onder de vleugele van uwe Acht. Voor. patrocinie te veyli- ger fcude mogen ruften,biddende dat het uwe Ach.Voor. (ooc omdes Autheurs wille)met een gunftige ooge gelieven te ont- fangen. De Almachtige God Acht. Vo. Heeren wille uwe Acht.Vo.
regeringe ende perfoonenmet tijdelijeke ende gheeftelijckefe- geningen overgieten Amen. Defen x. Marty, i é z 7. Vwe tAcbtb.Voor. onderdanige diemer 9
J AN SVVELINCJC.
|
|||
|
^^kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
|
|||||
|
AENSPRAECKE
l Tot den lefer,
Op de gheleghcntheyt vande veranderinge in defèn
nieuwen druck,
E Sinne-beelden, gunftighe lefer, die wy
voor delen on(e lants-lieden hadden toe-geeygent,
comen van nieas wederom aehdendagh-, Maer, (o
wel ten aenfïene vande gedichten als vande geftalte
^its}vry al wat verandert. Wat de gedichten aengaet,nademael
e telve zijn geweeft onfè eerftelingen inde Nederlantfche talc,
ende mitfdien vry wat rauuytde penne gevallen,ghelijckmen
t>errieenlijck (Iet dat meelt in alle dingen het eerfte een roer-om
vil vvefen,ioo hebben my de fèive al over lange gantich tegen
e Dorftgeweeftjdevvyle ick diebevont in het leien niet onge-
jek te zijn deraders vande karren,die over een deel on-efTene
L-aet~iteenen worden voort-geru&, moetende mitfdien fom-
ylen veerdig toefebieten, fomwylen, na een harden fchock,
iibevvegelick blyven ftaen. Derhalven hebbe ick goet gevo.n-
-n by ghelegentheydt van defèn nieuwen druck denleferdie
"°eyelickheyt quijt te makelende de Nederlantfche gedieh-
oo te verfmedeii, dat die fonder horten op eenen eenpari-
j,en voet gelefèn mochten worde.Wat de gedaente van 'twerc
e angt,vvy meynen verftaen te hebben dat by fbmmige lefers
(>), cenigc
|
|||||
|
& Aensphaecke
eenigevan defêboucken gevonden worden, die3, even foo-vene
als het eerfte deel fichverftreótjOpte fhede al vry wat afgefleten ende ontverwet zijn,maer inde vordere deelen noch verfeh en- de nieu i het welcke wel mochte een teyeken welen dat het eer- fte deel rakende de jonckheyt ende hare faken3met neeritigheyt mochte doorlefen zijnymaer datmiddeler tijt de vordere ftuc- ken onghemoeyt ende in haer welen zijn gebleven-j het vvelck wy willen opnemen mogelijck daerom gefchiet tewefen> ver- mits het den haeftigen lefer temoeyelijc isgevveefrde gedieh- tenopyederbeeltflaendesinde volgende deelen nategaen fbec- ken, ofte om dat miiTchien de [cIwq hem foo fmakclijc niet en mogen zijn gevveeft als het eerfte; ofte om andere redenen den lelerbekentjhoehetzy3 vvy hebben geraden gevonden onfen Proteus oocdieveranderingeaentedoen,datwy in defèn druc de driederhande uytlegginghe te lämenby cenbeelt achter den anderen hebbben gevougt,op dat by dien middel de drievondi- ge veranderingeden haeftigen leferdadelije ter handt mochte vvefen, fonder met nafoucken iynen tijt te verdij ten •, gelije vvy ons dangeerne in alk bochten verftellen om eenen yegelijeken {fb veel doenlijc is na ons gering vermogé)te gemoete te gaen -efi vernoegen te c;evë, tot lyner beter onderrichtingen Ende de- fèn evenwel unvermindert hebben vvy goet gevondê de oude voor-reden in hare weerde te latentende hier benevens te doen "vougeiijOpdätyemant over ons eerfte oog-merekeen naerdef ©nderriehtinge begecrende, de ïelve aldaer ibtide moghen vin-' denj oftCjfoo miiTchien eenig dmskcr het voorfchreven werC eens weder tot jfijn eerfte gedaente (oude willen brengen dat hy fülcxdan tot fijn wei-gevallen fcude connen doen.Tot bey Huyt foisons gedienftigverfouc.aen den goet- gunftigen lefer, |
||||
|
|. 'm Tot den Leser. 5
älen müTchien t'eeniger tijt dit bouck in handen foude mogen
vallen, ten eynde hy gelieve de moeyte te nemen,en fich niet te aten verveelen onfe driederley veranderinge op haer ordre na
te le{en,foo vermits fulcx hem dienftigcan wefen om eygentlijc ons wit in dit were te mogen begnjpen,alsomalle fchielicke na-gedachten (die müTchien uy t hetlefen van het eerfte deel in hem louden mogen oniftacn zijn) te verfetten ende af te we* ten. Over maekijdtplach wel yemant na het eten van eenigje groene fruyten een dronc goeden ouden wijns te nemen om de «lage tegens fodanige rauwicheden te verftercken, ende meer- der crachtjöm die wel te verdouwen,aen te brengen.Doet hier het fclve, goedertieren lefer, ende gebruyót de lefte deelen van onfeverdraeyinge even foo gelijcde paerden hare lefte deelen, datis,hare fteerten doenyte weten,omdemugghen,vlieghen, ende andere ftekende gedierten die hun hier en daer op het lijf litten en prickelen,vande huyttejaghen,ende allboin rufte te niogen bly ven. Meer en wilden wy u voor defen tijt niet feg- ghen,lefer,latende de refte tot u eyghen bedenckinge,ende ons vorder ghedraghende tot de eerfte ende oude voor-reden3 die nier naer is volg-hende. |
|||||
|
(?) ■ 1 Voor-
|
|||||
|
4
Voor-reden ende verklaringhe over het ooghmerdb
des fchrijversyin dit werck.
Ndien ghy in jock, niet alfpet en foeckt,lefèr,,
maergefintzijt hier wat te vinden,datternieten fchijnt tewefen5ibftaet ftille: want eer ghy voortgaet, wouden wyu geerne over het opfchrift van dit boecxken,ende ons wit dat wy daer in voor hebben, een weynieh berichts doen 't Isbillick dat een yeder zy toick ende vertaelder fijnder woorden. De Griecken als mede de Latynen, de Griecken hier in volghende, hebben defe maniere van iêhryven Emblemata genaemt: denoorfpronckvanwelck woon ick niet voor en hebbe hier na te fpooren. Maer fo my yemant vraeght wat Emblemata indes daet zij n ? dien faliekantwoorden,dattet zijn ftomme beelden,ende nochtans iprekende: geringe faecken,ende niet te min van gewichte: belachelijcke din- gen, ende nochtans niet fonder wiifneyt: Indewelckemcn de goede zeden als met vinghers wyfen, ende met handen taften kan; in dewelcke (fegg' ick) mengemeenlijckaltijt meer leeft, alfter ftaet: ende noch meerdenckt,alfmen fiet: geen onbequaem .middel (naer ons gevoelen) ova alle leeriame verstan- den, met een fekerevermakelijckheyt,mteleyden,end£ alstiyt te locken tot veelderley goede bedenckinghen,yder na fijn gclegeraheyt; hebbende in fich een verholen kracht van behendighe beftraffingeder innerliickcrghebrekcn van veder menfche,dwinghende dickwils(al-hoe-wel fonder (champerheyt, ende alleenlij ckin't gemeen daer henen gefetj by gelegentheyr van de voor- gcftelde beelden ende de korte uytïeggjnge daer by gevoecht, den genen,die fich by gevolge van dien op fijn zeer voelt geraeckt te zijn, al ftil fwygcnde, en in fijn eenkheydt, fchaemroot te werden ; fiende fijn innerlijcke feylen, uytterlijckenvoorgeftelt^ndc hem fel ven,of ter. dcele oftein't geheel leven- dich afgemaelt« Om welcke redenen wille wy niet ongevoegelijcken hebben geacht, naer te volgen het gevoelen der gener, die EmbltmAU, in enfe tak Sja- wbeelden meynen genoemt te moeten werden: ofie,om datmen door het uyt- terlijckebeelt eenen innerlijcken fin te kennen is gevende,ende dat mitfdien, jnietfofeer het beeldt, als den fin, uyt het beek onrftaende, bedenckelijckisj ofte, om dat defe maniere van fchryven, boven andere, fonderlinge de finnen dermenfehen isafbeeldende.endevooroogen (tellende; werdende daerom, als by uytnem.entheydt,&»»«-^/i<;»,ofie der finnen af beeldinge genaemt. |
||||
|
V O O R-R. EDEN. |
Dan yemant fal miflchkn fick verwonderen, ja onbetamelijckoordeden
(ende dat niet fonder redenen)dat wy de mallkheden der jonckheydtge- Voegt hebben, niet aileenlijck met de leere der zeden, maeroock felfsmct hooger ende ftichtelijcker bedenckingen. En fondcrlingedat wy de fotheden derjeugt deeerfteplaetfein ditwerek hebben vergunt. Defe tegenworpingc Jal oorlaecke geven het wit endeooghmerek, dat wy ons in defe ocffeninge nebben voorgsftelt, den gunftigen lefer corteiijck teontdecken. Derhalven villen wy wel rondclijck bekennen dat 'teerfte deel van dit boeexkeu meeft is geweeft het iiy tworpfcl van onfe blinde jonckheyt, dewelcke, door de ge= ^oouelijcke genegentheden van die jaren, mitfgaders door eenige luft tot de dicht, konfte gedreven zijnde,hadde nu ende dan fco eenige minnelijcke£/»- ne-beelden ydz.x is,geckelijckeinvallen,daer henen geftelt jwekke ten dien tyde oy ons (als in andere faecken als doen befich zijnde) aen d'een zijde gelcydf, ende nu wederom, in'tdoorfien van eenighe oude papieren, ons in de handt ghevallen wefende; hebben, door over fien van de felve, als in een fpkghel ontdeckt, hoedanich den vorigen flaut onfer oabefuyfelder jonckheyt is ge- wecf^ende.by gelegenthey'dt van die bedenckinge,gemerekt degroote vrien- delijckheydt des goeden Gods t'onfwaerts,onfe herten in dieT voegen geopent hebbende, dat wy de ydelheydt der dommer jeught nunietalkenlickalsmet handen taften,maer oock metten gemoede verfoeyen können. Defen on vermindert (rnidts wy nu vaude becommeringe onfes vorighen
«aets.door Godsfonderlingegoedenierenheyt ontlaft waren) hebben ten fcl- vcn tyde in ons gevoelt, ick en weet niet wat vernieuwinge vandevermaec- kelijckheydt die wy wel eertijdtstotde dicht confte in ons hadden gefpeurtj Wacr door wyallencxkensverlod, ende als foetelijckverkydtwsfende, zijn verweft geworden, om naergelijckmaticheyt onfer jegenwoordigegekgent- heydts,de ydele M'inn'tbeelden onfer jonckheyt tot Sime beelden van ftichtelic- ker bedenckingen, t'onfer ocffeninge tegebruyeken. om alfoo door defe ma- niere yan fchryven, als een beworp ende af beeldinghe vanden wonderbaren cndeveranderlijcken loop des menfchelicken levens in ditwerek te vertoo« nen,ende alfoomijn felvenendc andere aen te wyfen hoenicnuyt een dom- 1Tle Jeucht,toteen gefettemanheyt, eude van daer tot een fiichtelkke ouder- d°tn,behoor t te klimmen; om alfoo, by middel van een pryieücke verande- Iinge>Gjn vorige genegentheden t'elcken in beteralste verfetten; mitfgaders (gehjetnen te voren dapper ende vierichis geweeft tot de hitrige begecrlick- heden ende harts-tochten der wulpfcher jonckheydt J de fcherpheydt end$ heykheydt der ielver te verkeeren t'elcken tot een beter eynde, niet ruftende (?) 3 tot
|
||||
|
'4 Voor-Reden.
tot datmen ghevoelt, by verghelijckinghe van fij n vöorgaendcr maniere van
leven.datmenopgelijcke hoochte van ftichtelijckegefetheyt is geklommen* gelijckmen tevoren inde ydclheytder jonckheytis geweeft: wettende alfoo onfe fweerdenfom foo te fpreken) int landt der Philiftinen [r.Samuel/3.20.) halende fierekte felfs by onfe vyanden, ende opweckendc de kracht der vol- geade deuchden,door vergclijckinge vande hevicheyt onfer voorgaende ghc- breken: en doordien middel ey nteli j ck,gelijekwy eertij ts als dien ftL;ech ten der rlichtvecrdicheyt genegen zijn geweeft tot ydelheyt3onfe leden te begeven tot dknftknechten der fedichcyt,tor oprechticheyt,endeallöoniet i,ect naer menfchelijcke begeerlijckheden, m&er nter Gods wille den tijt die mch over ü ts leven (1. Pet. 4,2) Dan alfoo de jeugt onfer eeuwen wel meeft,(God betert) lö verre is vervallen.dat alleen een ftichtelijck opfehrifc van eenich boeck ghenoech- (kemisoai 'tfelvehunuytdehant te flaë,ende als een tcgenheyt ende afkeer daer van te doen hebben, fonder dat dcfelve fchijnt de moey te te willen ne- men om het vorder inhouden van't felve t'onder feecken,als in hun teere oo- ien niet anders konnende verdragen als foo eenich foet-galmendegeluyt van gieken weet wat; lief koofende idinck-dichten: Soo hebben wy,ide meeps- heyt van dele te gemoete gaende,het opfehrift ende ßant van dit bocexken na der felver.gclegc-ntheyt foo wat gevoecht,ende ten dien eynde op't eerfte blat van 'tfelve gedacn ftellen een afbeeldinge van een naec~t kint,de werelt dra- gende.meteen pijlen boog inde handende voorts in alles foafgericht,dat uyt des felfs geftaltcniilè je.ertij ts de blinde oudtheyt, ende ten huydigen daghe de malle jonckheydt het felve voor der minnen Godtfoude begroeten; daer by voegende de rechte hovelingen tot fodanigen hof dienende,te weten alderley flach van jonge lieden,al by paren daer ontrent fwevende, als manfehap ende trouwe haren overheer aeribiedende: latende mede de felve gedaente in eeni- ge van de eerfte fin ue-beelden haer yertoonen,om alfoo den inganck ende ftant defes boecx fo voor teftellcn,als of achter den fel ven niet anders als een prieel der minnen en ware fchuylende.Even-wel ,n-ochtans,om tot ons voor- nemen te geraecke n,fohaeft onfe lefers d'eerfteplaetfevan ditboeexken gijn. voor-by geleden, hebben wy, al 'tghe'ne dat te voren meeftal niet andersea fchecn te zijn als foowatfchielijckc invallen van belachelijcke minne-beel- dcn.by nieuwe bcduydingc (behoudende even-wel, om redeiicn voren ver- haeltjde felve bedden;verandert tot tweederley finne-beelden;treckende yedere der fel ver in het tweede deel tot een borgcrlijcke berichtinge,ende ftracx daer na in het derde deel tot een ftichtelijcke bcdenckinge,om alfo ('het ecuc cca aenleydinge zijnde tot ketanderc j acnden defen, terwylê" hy meent |
||||
|
Voor-Reden. 7
datalles is van een ende de felve ftoffe,aenden genen,terwij.lcn hy begce*ich
«te fien hoe dit ofte dat op eenen nieuwen ende beteren fin wert geduyderj cc gemoederen van fodanigemeepfchelefers^iegeen vaftefpijfcen können verdraghen, met een ghcoorloft, ja vriendélijck.bedroch cyntclijck wech te Jeyden,ende te vervoeren daer de iêlve ten eerfteningange.noyt en hadden: gemeynt te komen. Niet ander-s dan gelijckmen de kindcrs,tothacreyghen voorded,fomdjtsbednecht,wanneermen de felve het bitter,dodi gcfondr, we,rm-kruytmet fuyeker,ofte andere foetheydt bedeckt, onghevoeliick ende ongemerektin't lijfk rijgt. Want nadien 'tmeerendeel vandefe tcere lctcr» ^mniersfooalwaerdigis,als de walgende fiecken,deweicke men degencef- drancken niet anders alsonder 'tdeckfel van yet wes dat fy geerne etë of drinc- ken en kan ingeven: foo diende (neer ons gevoelenj dcfe etter-buyl niet dan. ract ecn-vliem (omfo te fpreken) gefneden te zijn.op dat de felve niet eer den. iteeck van de genees-meefter,.als het bedorven bloedt daer uyt vloeyende,, niKitfgideis haer* evgen vuylicheyt mochten gewaer werden. Eyl icvc. 'tgaeterhuydens daegs foo, de werelt wil bedrogen zijn :Godt
gave dat defaecken altijt foo mochten uytvallcn dat de genen die bedrogen v^ertjmeer voordeels uyt het bedroclrals de bedrieger felrs,quamc te trecken 5, gehjek wy hier verhopen ende vaftelijck(door Godsgenade) vertrouwen te lullen ghefehfeden. Atiddekr tijtfogtven wy defe onfemeyninge, enhoedanig deßojfevan dit werekzj,
'« het opfehrifi van het eer He deepen den aert van tlckßnc^ in hetopfehrift va y der im
yJmder7den verßandigen kfergenoeghfaem te kenne,niet alkentyc door 'tver änderet*
'vandefinne- beelden ende vande geHalteniffe desghenes die in yder o f [thrift de werelt
draegt, (dieinteerftedeeltsdc kindedijeke mum^God}in't tweede de rechtma-
icheyt. ende in het derde de Godsdienftichey t) maer fonderlinghe door tweefinm»
erfden in dconderHehoecken vanyderopfchriftgedcteflelie.allescpdatwymethetfel-
l>d«tr mede wyde jeugt meynt te trecke tot het Iefen van dit hoeexken^üe andere van
vper bedenckinghe niet en [ouden (shotten voor by te willen wijfen.eti daer van te ver-
Kindt Wy hebben dan tot dien eyndeint begin fel van het eer-He deel doe af Meelde ee»
&bondtapotekerspot,dirvelcke,albgewlvan buyteniet anders enfebijm te vertoont
Jp veat beufelinge van bloemhns-,fottcktnsten diergelijcke vißvafen,tot vermaec al-
vanden voor- by-gaenden man f foo 'tfehijnt) daer henen %eßeit: evenwel nochtans
^"V*/C" n*erder ingefien rvefendejitftrt bevondtvan b'mnt vervult tezm met goede
en heylfatnegenees kruydtn, aen de overzy de hebbe wy doen afbeelden een v^(et, en fa
wat peper s,dje daer in wertgeïïootenjoekkenpeper alhoewel van buy ten geheel fwart>
^faMff^nvolrmpels mfende,met feer ongheltfck en ü onfe wicken,en mitsdien hef
i «cbjte van dkgra^vrtuhte^venmlnochtamgeßoottz^nde^vervaltdeomßanders
HS xeii
|
|||
|
g V O O R-R EDEN.
met een aenghename reucke. Willende metfulcx, als voorfeydt is te kennen gbeven,
dat al-boe-wel 'tjegenweordich boecxke ten eertien aenvangefodanichfichUetaenfien, ds ofte 'tfelfde niet anders en ware behelfende als enckéle drift, y delen fchuynt,en, icken weet niet wat, gront fep door de hitte der derteler jonekbeyt uytghtwafemt, dat evenwel 'tfehe (d'uytwendigefcborße wat afgedaeen alles in naerder acht by den billicken lefer ghenomen wefende) zijnen J'chijn gantfch ongelijck,ende met eene van goede bedmckin- ghe niet geheelontbloot, bevonden enfil worden* Waer totocfk dient het Latijnfche $pfchrift ef 'teer'&e blat defes boecx gefielt, te weten, SIL EN VS ALCIBIA- DIS, ghelijck de gene die defe maniere van /preken verßaen,redene daer van connett gheven. In de twee onderffe hoecken van het opfchrift des tweeden deels,[alde lefer vinden eerïi eens ambacht-wans water-f <as; ende tentweeden,eenfonne,gbeli'ckelijck ende de rijpendewijn- druyven foeticheyt, ende den bedorven wijn (beydedocr de f onder- linghe wcrckinge baerder ßrakn) ßericheydt aenbrengende: Door het water pas ende des felfs beweginghejbaer voegende naer den grondt daer het f ehe opgheßelt is den ge- nteenen loop des bürgerlichen levens,onder een geede ende rechtmatighe over heydtftch v&el ende bürgerlich hebbende: met eerlijcke Inj den ommegaende, eer lij ck wandelende, endein teghendeel vanbeyde recht anders fich aenflcllende-.ende door de tweeder ley erachten der flralen dt ffonnen,de eygen aert der rechimaücheyt (belohnende de goede, ende fir äffende dequade) willende af beelden,wefende de eygen 9 off e in dat deel te ver- handelen. Int beginfelvan het derde ende laetHe deelhebben wy, tot inleid/nge ende epeningbe van 't (ehe,doen Hellen eerB den Elephant aen deopgaende fonnemet gbe- bogen knUn eere beffende,ende in dat groote licht des felfs grootere fchepper,ak met verflaghentheyt ende ootmoet,aen biddende, {het welck datbetfluytter aert na 'tfeggen van geloof weerdigbefebrijvers,gewon is te doen) hebbende ghemeynt daer mede aen te wijfen de vemederinghe die den menfche, hoe groot hy oock zy , fcbuldicb is aen de uytnemende voortreffelijckbiyt van de onbegrijpefyeke Godheyt. Ten tweeden hebben wy terfeher plaetfe aen de over-zijden doen af malen des kuypers vier-yfer ,belettendt dat het vier daer in vervatet niet daer henen lancx der aeritnfoude legghen muffen, waer met een clan ende helle vlamme opwaertsfoude ijiijgben , tot dientie van zijne» mrek mestier; daer mede voor hebbende aen te wijf en on f en Cbritielycken plicht in dit leven,ende mei eene te verthoonen dat de Godsdienïiichejt de eenige middelzy om lut Goddelijck vier onfer pielen uyt den leegen flofdefer aertfeher dinghen ten hemelwaerts &p te drijven, ten dienfievan dien grooten werek-mee'iter die dit alderwonderlijckHt vat (waer van hemel, aerde, ende zee als duyghen zfjv)foo meefierlijcken tfamen heeft, ghevoecht ,ende in een verknocht (bent zy lof van eeuwicheyt tot eeu&icbeyt) begrijpen' de, inde voorfeyde drie onderfcheyde fiucken een afbeeldinge (ah gbefeydt is) van den kop des menfchelijcken levenstende met eene deghefialtewffè des mnfehen felfs. Des men f hen leven meynen my becjuamelljckafgbedeylt te connen werden in drie
deelen j/Wtionckheyt ,diewytoe-vougenheteertteBouek: /»^.Manheyt ,dtewy aenwijfen
|
|||||
|
Vo O U-R E DEN. 9
&tnveqftn in het tweede Jtuck; In den Ouderdom,^» wy toepaflè. v het derde deel Den
wienfchefelfs aenniereken wy dr ie fins; Eerflelijck,voorfoo veel defelven is een redelijck dterjnfich hebbende een aengheboren ghen&gkcntheyt, t$t verbreydwgeende ttjtfettm- gt'fynesaerts,ghsßadelijck hellende totdeghewenfthtevereeninghe metteghene (onder de welche de heymenißeder voorteelingbeniet en wert uytgevoert: welckegheneghenthyt de oude onder den hey denen {gewoon zijnde de menfchelijcke hartstochten te vergoden\ Cupido hebben geheeten,endetot een Godverheven: wiens beeltwy om redenen hier vo* ren verhaelt) als de werelt dragende hier voren hebben doen/tellen; en met defen me»- fche zijn wy befigh int eer Be Huck. Ten tweeden,fien wy den men fche aen voorfoo veel hy een ghefellich dier übende int burgherlijck leven onderlinghe met andere menfhen tn heus hey dt ende vriende(ifckheytommegaet,»a 'trecht ader volcken.Ende defen men- /che roeren wy aen int tweede boeckJTen derdenfbefchouwen wy den men fche vsorfo veel hy door een (onderlinge genade Gods afgebonden van den gemeenen hoop ende loop des werettsjn LefuCbritto door de werekiaghe des heyligen Geeßs,by middel des geloofs voor ten kim Gods is aenghenomen: van den wekken wy (preken int derde deel. Ende al(o ee» J'der van ons deft drievoudtghe genegentheden in (ich beß>eurt,fo f engen wy da jeghen- tooordich boeexkeo daer toe te doen (trecken dat try in den natue- 'ijeken menfche mate« »'ick, in den burgherlijcken merfche recht veerdelijck, inden ChriUelijt.ken menfche Godfalichlijck metten Apttel mochten leven Wtlcke drie veranderende genegenthe- den wy dea fcßf billen by dit bouk voorßellen, hebben duet om 'tfelve mede den naem ^an P R O T E V S ghegheven, den waerom weten alle de ghene d/efe wat inde ghe* dichte der oude ghdefen hebben. % Ondertu flehen en can ick niet voörgoet aennemë,dat fommige defeoeffe-
^ogCjals nieuwe vondë,ende als geen exempel hebbende in de heylige (chrifr, poogen te ver werpê: want de fulcke antwoorde ick cortelijck,dat defe maniere Van Ichryven, beyde out ende Ichriftmatich is. Wil yemant tot beveftinge van *u'cx,in Godes woort,fien een uytnemende ende in alle fijn leden gantfeh vol- ^aecktilnne-beeltjaerdichlijckjiiaalledereghelsvandecunfteafgetichtjende dat niet ergens bezydens weeghs in een ige geringe fake daer heen geftelt,maer ^gel recht van God felfs,in der alderweerdichfteftoffe des nieuwe teftaments, ■® Eedaelr,ende als van den hemel neder ghelatenf die flae zijn oogen met aen- aachtop het linnen laken in lieh beheliendealle viervoetige wilde,kruypende *-»e*en,ende gevogelte des hemels,Petro by een fonderlingeopenbaringe uyt <ten hemel vertoont, met 'tbyvoegfel van de ftemme, S'lachtet ende#c/,afbeel- oende de groote hey menifle van de roepiaghe der Heydenen: ende neme met eenc de moeyte hier in te onderfoecken de vijf eyghenfehappen, die Paulm /». vm cn<*c andeie in een volmaeckt finne-beelt zijn vereyfehende,hy lal alk de (?)(?; felve
|
||||
|
»O Vo OH-R. EDEN.
felve foövolcomelijckdaer in ontdecken als in eenich fxnne-becldtdatby ye«'
nnantvandeakter-ervarcnfteindcfeocffeninge>oytisvoorgclleltgewecft:En* de in gevalle ycmandt meer plaetfcn inde H. Schrift begeerich is te fien, finne- beeldcn behelfende ofte de finne-beeldcn feci* na by comcnde,die mereke aen i.Pet,2,22. lef.t.i. lerem S 7. ende verfchcyden andere, al van bonden,feugben,- €zels,oßen,$yevaers,kranen\-;fwdtwen,torteUuyven1 ende dicrgelijcke onrcdelijeke dieren Iccrftucken werden ontleent, ende den meciichen toeghcpaft,wefendc 'tfelve een rechtecygenfehap van finne-beeldcn, gclijck ydcreensdie maniere vanoefeqinge ecnichfins verftacndêjkcnnelijekis. Eade indien men de faceke wat naerder wil infien wat zijn doch alle de fchadtiwen des looifchcn Godts- dienft anders geweeftsls jerickële finne-beelden,dew yle de felve zijn gbeweeft voorbeelden Chrifü,ofte des fclfsrijcxï degefichtcn der Propheten, fondcrlin- ge van Ezechicl ende Danichh.ei hcogc-liedt Salomonis,de openbaringhe lo- hannis,en waiter inden wooremGodes meer is van fodanige ftofre,heeftcr. niet in allen deelen veel cychenfchappcn den finne-beeldenfeernaeby comendcï Eyntlijck,gunftige lei'er,bidden wy u,niet te willen misduyden,dat wy de fclvc beelden ende ghelijckeniiTebeydé ende rot menfchelijckc invallenvendc tot Goddelijcke bcdenekingen 'tgêheelè werek door onverfcheydslijck hebben gebmvcl;,endatoock fomwykn met flrydigc verande*ingg,'twelckiBilTchien yemant mochte oordeelcn heet ende com uyt eenen mant gheblafeatc zijn: want boven'tgene wy hier voren .als int voorby g.;en,hier toe gefcyt hebben, isaen tèmercken,datwy defe fpelendevryhcydun't fchrijven,nictbeuaencn hebben, fonder klare ende uytgedruifte vornfehriften der halven inde he.ylige ichrift ons nacrgelatcn, inde wcickc niet fclden een ende de felve lake, na, ten goeden, ende dan ten qaaden, in gelijckeniflc wert getogen,endedat met niet minder vcrfcheydenheyt,;aiVijt,van verdraeyingealswy ergens indit wc rek hebben gebruy&.VVat iifetdoch regel rechter tegens den anderen gekant als Chriftusende deduyvel.?de behóedcr,en den verderver? ende nochtans wer- den beyde de felve.onder de ghelijckeniffe vaneen lccu,indenwoordeGodts duydelijckvoorgcftelt, (Ope».s.$. t Petr.$.6p.) wat iffer vyandclijcker raghens- den-anderen ftrijdende.als de (onde en de genees dranck teghensde felve na« mentJ-jek de leere des Euangeli»ms? ende nochtans worden bcyde de felve on- der de gedaentedesjucr-deefems ons voorgedragen, (Math. 13 33, i.Cor^s.y.) Sicn wy niet onder dè.gelijckemffe eens diefs beyde,ende den ontrouwcn,en- deverkeerdelijck influypenden harder ,endc den rechtvectdigen rechter Chri- flusfelfs,indefchriftafgebeclt>(0^ .16.14 Mat.24.44.) Sienwy niet onder de gedaente vaia de flange inde byt»èlicbcfchxiften,dcnduyvel,cnde5 felfs.doode- |
||||
|
%k vergif, ende met eeneden genen diccfc /lange den kop ter treden heeft,
voorgeftelt? (Gem(. j./. 0pe»,2e<2,) Ycraant feggc my nn ofmen ooekbrecdes ioudeconnen gaen wcyen,ofie niette verftande n yelijckcr door geluckenitïèn nonnen uytfpringcn, als inde voren-vcrhaclde,en andere piaer fen, die indeiL Schriftte vinden zijn;isgedaen,Ai<het welcke nochtans,overtMits deverfchey- den cygenfchappeu allefchepfelen ingeboren, niet alleenlijck ionder aenftoos: ■Vanyemarit, macr felfs met vermakelijckheydtdesgceftes, by alle biilicke ver- banden can ende behoort te werden aengenomen Middeler tijt iit te verwon- deren, door wafrerdorventheyt.onfesacrts, ofte lißicheytdcsduyvels,het by- *ohn,dat demenfchealtijdtvcel meer ooicc.ndcharteleeht, ende open heeft ïotjick en weet niet wat,gccx-maren endekackcrlacken, a'.s toteenige ftichte- hjekebetrachtinge, Menoadervint, God betert, by dagclijckicheervarentheyt datonfe gemoedere in't verhandelen vande alderwectdigftc faken geheel flap cnde flaperig, ja dom ende onveribndigzijn.Eade,in tegendeel van dië,op het E^wag vä aertfche,gcringe,ende geeniïas aenficnlijcke dingë,dapper ende wae- *cr inde weere zijn: dcfc^elijc alle andere onfegebreclcelijckheden, de Heere» °nfc Saligmaker Chriftus,grondelijc wel kennende.t'clcken by-naeft als hy yec ^°nder!incxt'onferfalicheyt dienende wil voorikl!ê,en vangt fijn rede niét aen '"et ecnige hoogc ofte hemelicbe maniere van fprekë'; maer gebruyet véeltijts als tot een inlcydinge fijner .Iceringe, ecnige geüjckenilTen van gemeene ende hechte dingë ontleent: ende fijn tochoordere by dien middel tot acndacht ver- weckt hebbende, klimt daer na van het cleyne moitaert zaet, tot den gtooten "crnel, ende van een belacheliickkinder-fpel, niet alleenlijck tot mannelijc- ^c»maerGoddeJijcke befchouwinge, (M.itib,ii,ró. Luc7 32.) Nu welaendan f°m niemandt met al telanghcn voor-reden te vervcelen)ghydefe ofte die "vvulpfchejongclinck,diedcydele wafemen uwer jeugt met den öadigen deck- aantel van liefde weettcbekleeden,Gnde,met al fe veimetelickë maniere van spreken,uwe cygen luficn,tiende andere tot Goden opgerechr hebt, l'oo wan- neer ghy in't cerüe deel van dit boeexkê millchien vinden fult uwe maniere van *Pl"cken hicrende daerloo wat ingev.olght te zijn. Ey lieve,en mifduydetonfe nicyninghe niet. fulex dient alleenlijck tot weder- inroepinghe van uwe ver- dwaeldcfinnë: dewyle wy niet voor en hebben alseenldeels on* felven te oef» *er)cinde vcrandcringe.daer wy uhier vorenaffcydcn,anderfdcclsom andere, die 'tbcgheeren mochten onferghedachten wat mede te deylen, miffchien of daer door aen yemandt, door d'iobceldinge der jonckhcydt noch wanluftich 2]jndc,de fmake mochte werden verweckt tot het mitten van beter ehdegefon, der fpyfe, die den felvcn,tc vooren door verkeerde luiten vervoert zijnde, niet *a woudc ghenaken $ 'twelck wy verhopen füllen gefchieden/oo ghy aen den (f) {?) * buyte-
|
||||
|
14 Voor-Reden.
buyte-kant van ddfen onfcn toegcfloten apotekers potnïéten'blijfr hangheii,
maer den felvcn «openende,de geneeskruyden dacr in verborgen uwc bedeckte gebreken gaet toej-eygencn.Of wy tot beyde de voorfcydc eynden geraken fül- len cn weten wy niet 5 dit weten wy,dat door Gods genade by gelegentheydt van defè oeffentnge in ons ontftaen is een vaft voornemen,om met alle moge- lijckc neerfticheyt,dagelijcx Ib laocx fo meer,te trachten tot veranderinge ende vernicuwinge onfes gemoets ende levens in lefu Chrifto,den goeden God die fulex weet ende wcrckt,die onfeende eens yders harte ende nieren doorliet en- de kent, vordere in ons het goede werek by hem daet in begonnen: den felvcn goedertieren God ende Vader geven wy ons ende al het onfe óver,aennemen- de alfo een ftil ende geruft ghemoct,ende den felven voor befluyt, van harten biddende te willen geven dat defe onfe ©eflfenihge voort en voort mach uytval- len tot fijns heyligen naemscere,beteringe desfchrijvers,endeftichünghe des lefers» Leeft dan wie ghy zijcaendacbtdtjck, verftaet gbsfondelijck, oordeelt beujJèltfckfCa vaert wel. /. CATS»
tMifußulütkm conßphrtvtm* |
|||||
|
AD
|
|||||
|
AD LECTOR EM»
De fine huius opufcuii.
P-R.ÄFATI O. ! I in lufu non mere ludicra, & a puero,queexbibemm, non nh>
, mis puerilia exsfecias ,• at quippiam hie reperire, qmd<-vix all* i quis ibidem quafiverit, tibi eft animus, mi leclorsfis~ie te pat* ■ lißer in hoc yeßibulo: antequam enim ulteriusproprediarüJoa* beo quod de tit ulo hujus libelti,deg, inßituti noHn rationepau~ Cls tepramoneam. Interpret? unumquemque adhibendum ejje ei quod dixit, Jcripfitye,aquum judicantyqui aqui.Graci primo, deinde tatmip.gr.acosimi- tctth genus hoc fcriptionü Emblemata indigitdrunt; cu)us ega*verbiwigi~ tem aim indagandam ut relinquamynomini$cp anxiam disquifitwne ut omit-, t*rniatqueexre ea defcribam,pronuntio Emblemata.yfiitè exhibita,mutas lmagtnes ejßcqua tamenloquantur: levia <videri,qua tamtpondushabeant; ridtcula apparere,cum non ßnt infipida: denicpplus aliquidplsm^ inhü'legiy' yttamßtßcriptüi plus cogitari, quam fit leüü. At mirabiturfort ajfs nonneme tm°)Ut prater decoru,ßomachabitur ms lubrica iflius atatis,nefcio quasjne- rtl#* no tantüfolida moralifapientia,<-vem etiamfacris media atvonibuscon- 'Hnxiffe3resque adeo dherfas, t$> ut prima fronte <-uideturTcotrarias in unum ^fifafciculu coliigajfe. (Jui obiec/tioni ut fatisfaciam,paucuia de conßlio hue re meo3 & defcopo opufcuii huius rvmia^b&ne leBor, tecum differendimihi J '"rinjQquidemprimamemblematuislorum parte eturhido]wventutisno- P *'xßit emanaße ingenue fateor: Ilia enim cum,agnato ißi atatiajfeffiu, aa. t°eticasfirenes & lUecebras illarum fubinde abripereturyemblemata aliquot amat°riaiidefi,ineptias iuveniles,fubinde chartis ilteverat: quaycu altis e]us generis exercitationibus,fuperyemetes alia occupationestum temporis e ma~ nibus uc deponerem,adegerunt: eade ilia cum mihi nupersveteres quafdam Jw^aseyoh>enti3 in manm incidiffent (ac id quidem cum iamßngulariDei (?)(?) 5 apt.max.
|
||||
|
*4_
, .qpt.max.beneßcio a prion} njit& möksliis patilum réffiwn>c<epifßm) rvide~ bar3ea relegendo3me ipfum qualisfueram3ideft, adolefcentulum jwvendibm
äffeSiibusfurfum, deorfum mi/ere agitatumfatis graphice ibi depiBum njl- dere.Senßmhilominw mterea ignicubs3nefcio ques3amcemoru ißorum flu- diorum in me^élmjefufatariyatcp ut pok*, .. . Agnovi veteris vefti- gia fiamar. ^uo prißim affeBus duki Lenocinio mihi ipfi paulatim ereptus x um for em 3 e f pi in animü inducers ut, exercendihunc ipfum at que inßruendi gratia} 'jutemlia ilia&.&matoria emMcmatapoetico lufu pro re natkrvana- -rem3& in robußiorü at at is meditationes magü ^viriles tam morales3quam facras,transfunderem: VidsbarenimiHomodoludendonovanamhumanx. yita imagine me & mihi ipß, Z$ aliü3exbibiUiru effeißprafertm hominem> triplici hbello3tnplici modo mdis exponerem\ ut n&turati.ut chiUm3utchri- fiianü. Operi itacp accingimur^'juventutem nofir am „mikÜarjd efl homi- nis iHius naturalis genuinam esffigiem in propagationem fui propendentem (quodnatura proprium ejjè quis ignoratt) atg ita coloribmfuüdepiSïa}pri~ mo libello damns, (fur enim takm mefuijfe difßtcari Me njitiafuafaterime- tuat3 qui et ia nunc in Ulis verfatur: {t>mmü3ait i'le} narrare vigilatis eft. Hominis civilis, id efifocialis3m mutm homniï confbrtio n;iventi$3fecund8 .exhibémus. Hominis chrißiani3ideß3 n?erjtfideimbutiy lineas aliquot term demum libeÜo ducimus.Et h#c quidi retc&tjif jutrobicp iisdem iconibus; ciï ob alia3tu-.ob hocyut bomini(tametß'corporis ex-Wnaformam reüneat)interiores animifamltates mutandis effe^ mihi aliisa, pxrfuadeam,- doceamep quopaBo ,| turbida & fluBuanti illa]uyenta3ad,fedatÜrinrdis at at is robury& inde ingravemté exemplo reliquis atatibm futmam JiwUute,laudabiüvolubi-' Utatè3nobis ßt transeundüy f£ identidem ad melio?,<&&c alitor aßt enitendü; £Qufcp dumfolida acgenuinagramtas eundu locu m ammis nofiris obtinue* rit3 quepi ibidem manis levitas rvamtas^ juye;-nlm,anijnoru (comparatwns prioris téprafentis vit* inter fefe inßituta) antea obtinuijp Sfcia mens uni* miaue diüabiti at que ita tandem njita uniuscujufque noßruf*4tioynon am" f Uns corrupt is kumanis ajfeßibttfyfeddiyina. atdutati in toto mmcipetur. Gurt
|
|||
|
Ä& Lectöhesj. i$
{Jtmrvero juventutü noßra pars non minima co prolapfaßt;, utnuethone*
ßior aliquis té adgrayitatem compcßtm libri titidus eundem legentiferefo*- Ie Atemambus excutere^atque adeo ab ulteriori lèëïione■, tanquztm prfjudki* gfatatum lee£orewy deteyrcre^nec enim^ut widetm, tenera plurimorum <***• *es aliud prater quam molïïufculos lafcirvientium poet ar um njerßculos fcr~ repoJJunt)'ere njifum nobü• titulum &extemam tibellïfacicm captui ißo~ Tuyn dan: camqueob rem curaTtimmfrontem ipfam té imagines aliquot tfß- %}$ pohici Cupidinü' aüüque amatonü ineptiüobduci > ut ne quü deücatto- *; in hac forte iticidsw, aliud hk■praterqUam melimela, merasque Veneria & Adonidis dAicias- latereßtßipietxr, atqw iUa ratione adulteriorem opê~ rK leEtionem^tanquam adefeam palatofuo congruentem3 nepos qtiiyué ïnyi- titnpofßt. Fraudem itaquefaaoymi leffior^fed, ut ߣero3omnibus innoxiam.-. nam <&> hlandisnutrkibm alumnos fuos tali fenmodo', té cum bono ipfa~ tUmifallere fatü fplennc efi, cum nimirum delictis puertlibm diffimulatas Qmari medkammis fmcos ipßsprepmant, té, ut iÜe, ...... Prius oras pocula circum
Contingunt dulci meilis flavocp© ïiquöre.
&cut&chyrurgumnov4cuLmfpongib teBammamilU regio, virginis [dtmtflcw
*}r* & purgare (e fmuUt) fsliciter impegiße memoria proditum efit jQjtodgenwfiau-
f non licitum modo, fed & amkxm effe quk »on fateatur f Herum dunt i/t hoc effem
7/^tui'ädfflefcsnlulos arnica frente, id iß, ameno & jwvenilibm oculkblandienti titulo
»cerem \verebar negraviores (everierisqucfuperciliiviros, tam ridicule & futili in
(i'ürninepropofito (peftaculo\abopere hoc arcerem,atqne ita^ontrarium dum vit ar cm^
co%trarium imp'mgerem : opera pretium vifnm fmteimalo ucilo, & non omnibus
.^*eexpoßto,remediooccurrere, Librumhurtce&mobremobfiura, &#<w ubiqueobvia,
)cr*ptione Silenum Aldbiadis indigitavi: quid aittem eatotumqnc deinceps velit
PtjCulutuQuorum emblematum ad titulum appofitioneje&on non nimis rudi fatü indi-
'•£j*a hic figilUtim explkare,quid opiu? boe volo,libellumhimc,tametfeundemde
'J**!^A (?uodajunt) cute ridkulum quü}ejr prater juveniles nugts in fenihil babentem,
J^cuedamwt: mul'.o tarnen alium ejtepropm intuenti, quam fummo habit» in eculosin-
^terfuamfitmrno habit» in ocu:'os incttrfat 5 licet enimprior libellen, quem liberior n9*
rA'}uventiteejfudit,am4toria tsutum tratlet amatonè tarnen, ideïi, ftolidéejr infuls*
toulta ibi Mn traciarijed t#ß>j/fam fere -dime mor Alk dotfrwa filem ésqum letfor
mimes'
|
|||
|
të Ad Lectorem.
mimttäverUt :*gr<tftrtim ver o ß dotforum iHos flores ,quos ornandi ejr nos explicandi
gratia ad\ecimw,fubtnde confulerenon gravetur, Invemes alibi )ocos, ejrfateor, fed ut imposfibile abfqnecoloribuspingere, itajuventutü mores defcrtbere, aut hominem natu- ralem dareyfinedBü: nec,aliter agendo,ager emus, idquod agimut, Evocabunt isli tor- pentes animosi marcore,ut ßeramutjviamqueflement admeliorajeque ducent mentent juvenilem jdquefenfirn, quo per fefe timuißet aßendere. Res if fa loquitur, homines,ut plu- rimum,cuw res träßantur ardux,graves, imo ejr facra, jacere animis ac dor mit are; ad res verb ludicraspueriles ineptias; tricas, apinasnvigilare,torporem excutere,aures ani- rnumquearrigere.Pr4dit hoc,quiuihil'nonvidet\unigenttus Deifilitu,SalvatorChrislut, von Utuit fancies,non fugit doclos:qui omnes.quoties adpopulum dice»dum,quotiesque Auditores adaitentionem excitandi vel revocandi; artem arte tegentes, a rebus levibus $• plebeis fere fuas ipgogas mutuarein more habent. Nonne Chriffum a lufu puerili,* grand ßnapü,ejr fimilibus ordiri quidem,at gravi dcmum ejr divine epilogo per or are in hißoria Euangelicafepe videmm ? Similia Paulum ejr alios viros fwtfos fatfitaffe, eth- nicorum nempepoetarum verßcutos fantfisfimis diviniverbi mytferiü infer ui f e, audit o- rum gratia,quU ignorat f Inter dotforum exempla lepidum illud Demoßhenis, cui cum Athenis,caufam capitalem defendenti,auditor es parum attenti obflreperent,paulifter jam nunc,inquit,mihi awes prsbete, rem novam ejr auditu j ucundam in medium prolaturus fumj^idqu* verba cum Hieb altum filentiumfummaque auditor urn attentio exßitißeti Invents quifyiam inquit^aßnum conduxerattrerumquiddam Athen is Megaram depor- I taturus, in itinere verb cum vehemente ardorc folis tnfeUaretur, nee umbraculi copU tißfiam effett tandem beßiamradiü folaribus opponens fubafwo^ ut &Hum effugeret, refe- dit: ibiagafo obteßari ,fatfam contr over tere, beïüam depelkre, aßnum ut iter; non ut umbram facer et locatum dicere. treiter ex adverfojm afine utendt fruendi pro arbitrio toto locationUtemporefefe habere: quidmulta? deverbis adverbera,ejr demum in Uten» resdedutfaeB.Hü düiüjmmbu* fumma an im or urn attent ione exit urn rei ex (peel anti' bWjdifceßumflUAntum quidem videbatur,parabat^reni\entibuscontra Athenienßbw, &,ut reliquamfabuUpartemadderet,fiagitantibus-,ibiHle,itanèinquhy&rraüode afi- pi umbra vobü eordi,feria audtre operétpretium non videtur? lam definam ,fi prius idem aut fimile in aurem infufurravero its qui, ubi oculo ahlacri ejr exporreitfa fronte, primam huju4 opujeuli partem tvdverint. in ulterioribm, tanquam apes amtßoacstleo, torpereincipient. Tu,ßmeaudias,Letfor,é'teames,canonem hum animoinclufumat gerasfitcurAj^onefefeparandameaudamacapite e. Majores de Bapuf Vale. |
|||||
|
AEN
|
|||||
|
17
|
||||||
|
AENDE
|
||||||
|
Zeeufclie Ionck-vrouwent
GHESCHREVEN
Gheduerende den nuoorkden ßil-ßant wem
Walenen« GHy zeeus en foet geflacht; ghy Venus lantfgenooten,
(Want Venus is wel eer ooek uyter zee gefprooten ) Ghy die met Venus hebt het eygen vaderlant, Het eygen geeftich oogh, en minnclick verftant, ïonc-vrouwen, aerdich volek, die met verholen crachtea Een onbekenden brant ontfteeel: in ons gedachten, Die, met ufoetgelaet, en lodderliek geficht, Een droeve ziel geneeft, een treulich hart verlicht; Aen u comt dit gefchenck, een beek der ganfcher eerden, E>at Venus föne bout, en Venus hout in weerden •, Aen ueorat dit gefchenck, deganfehe werelt-kloot, Die al hacr voetfêl raept alleen vvtuwen fchoot; Aen u comt dit gefchenckj in u leyt doch verborgen Ecn ander vaderlant, dateenmael fchier of morgen]' Sal toonen fijnen glans hier inhet aertfehe dal Alstons het duyfter graf gevangen houden fal. *-Ht kint, dit wonder kint, comt naer u toe geftreken, want 'theeft u | foo het fehijnt) vat fonderlinx tefpreken \ Het comt u fèggen aen, in ronde zeeufche tael, Al vvatter ommegaet in Venus guldenfael. Q) 0) C) Het
|
||||||
|
Het heeft, door flimbedro gh, my delen bouck omdragen^
Want tis van overlangh vol älderhande lagen Tis jonck3maer efterfel, het fpotmetonfe (mart,
1_ Ach! die nu fteelt mijn bouck ont ftal wel eermijn hart. Laeft, als de guide fon was inde zee gedoken ,• Soo quam het dertcl wicht my in een droom beftoken, My docht wc\3 aen fijnooghen aen fijn ftuerenmont, Dat hem het erilligh hooft niet al te wel en ftont. Waer (lprack hy) fijt ghy nu waer fijt ghy trage Zeuwen l Hjer voormaels vvaert ghy klouck en onverlaechde leeuwen* Doen ghy eens voor hef lant ginght fetten lijf en goet, En deed'het Zceufche diep vermeerendoor het bloet j Doen was u jonckheyt rap, doen haelden uwe galten De vlaggen vanden fpriet, de wimpels vande maften» Doen vvoondet ghy in zeegen, meer als fy gheftoort, Hebtmcnigh hondertman peilingen: over boort. • • • r
Macr nevens u maetroos en menign duyient helden,
Was hier noch ander volck dat vroomheyt conde melden, Dat nieuwe deuntjens föngh^denvyantals te fpijt; Tis waer, het gmgh vvat rauw, maer foo was doen de rijt» Siet I alfïèr oorlogh was, doen vontmen hier Pö'èten, En, nu hier Vrede woont, foo is de kuiift vergeten ■, Dewerelt is verkeert: daer Mars verweCt een liet, Vermaeh de foete min, vermag-h daer Venus niet? Hoe] is her geeftigh volck uytZeelandt vvegh getogen? Of lal de bloet-hont Mars yet boven onsvermoghen? Neen, rondeZeeuwen, neen; al heeft de krijgh u lant ïri vryen ftaet gebracht het is door ons gemant. Waer
|
||||
|
19
waer Venus nedervalt can Mars daer ftaende blijven ? .
Kan Mars daer immermeer een vrome daet bedrijven? Voor my, ickfegghe neen. Geenlanten can beftaen. Indien men Venus rijckvvil onder laten .ga en. Slet ƒ Marsleyr/nuinilaep, maer coomt hy eens t'ontwaker* w at lal het korfèl hooft doch inde vverelt maecken So ie mijn boogh ontfpan f gewis ten is maervvint. So Mars door mijn beleyt geen nieuwe ftof en vint. De trommel plagh de Jeught tot ocrlogh op te wecken, Laet nu een loet gedicht de teere finnen trecken Tot Venus loeten krijgh, daernoyt het vinnich loot,
Daer noyt de felle fpies een vryer heeft gedoot. Hetlantis uytgheput door al te lange crijgen, Laet nu een foeter lucht op dele cuftenfijgen, Laet nu eens wederom te rechte zijn ghebracht Dat Mars eens nederlloegh, door zijn verwoede macht. Gaet let eens met verftant oponlè nae-gebueren3 En wat een errooten volc is binnen hare mueren, Bellet watHollant doet, en hoe het queeken can; En hoe het neeringh treCt,en menigh duylentman.« Befiet hoe dat hetwaft door alfijn gantfche leden, En hoe hot over al vergroot fijn rijeke Iteden, Befiet eens boven al wat gronden dat het leyt, waer door het alle daegh wort verder uytgebreyt. e Vonden altemaeldiehiertoe mogen (trecken, ■fctt Vvil ie voor het volc niet al te verr' ontdecken; Een moet ie evenwel hier brengen aenden dagh Om dat het defe kuft te nutte comen magh, (:)(:J(:) z ÏB
|
||||
|
In Hollant is een volck dat met een aerdich jocken*
Dat met een foer. gedicht een yder weet te locken, Tot ick en weet niet wat, tot onbekende min, Die fluypt dan in het brein, en neemt de geeften in» Daer fingt Heyns, onfe vrient, al wat de foete Griecken Gedreven door de cracht van mijn gervvinde vvieeken Oyt fchre ven voor de Jeucht-, en dringt deVryers aera Meer als oyt eenigh geeft te Romen heeft gedaen, Daer is een geeftigh Hooft, dat met fijn harders-klachten. Doet yder, die het hoort, nae foet gefelfchap trachten * Hier by comt Bredero, die joót in boerfche tael, En tre(5t tot mijnen dienft de Nymphen al te mael. Noch zijnder over al veel foete toouer-pennen Die tot de fachte min de rauwe j eught gewennen ,- ., Siet daer een goeden vont, vvaer door het vader-lant Geduerich wort gebout, en op een nieu gemant.
Maer fegt eens, Zeeuwen, fegt, wat is hier oyt gefehreven. Dat y mant tot de min een fpore mochte geven ? Je weet doch evenwel dat hier geen kunft ontbreekt j.
Maer tis verholen vier dat onder d'afien fteeót. Ie weet dat Zeelant is een wrnckel van verftanden , Maer wat daer y mant dicht dat houtmen inde banden'» De nacht bedeel: het were, en niemant mach het fienj Maerhiet ie Venus kint ten fal niet meer gefchien. Ie weet dat onder u zijn veelderhande faecken Die ooc een ftege maegt wel gaendefouden maecken* Ey laet dan u gefangh eens comen aenden dach: Maer waerom bid ie doch^ daerk gebieden mach l |
||||
|
%\
|
|||||
|
langt hier ^at dienftich is voor onie jonge dieren;
t)it (prack hy, en met een foo greep hy mijnpapieren>
Hy bontfe mette pees van zijnen boogh te hoop, En feyde; Vaert nu wel, en fteldet op den loop, W at waflèr om te doch ? eylaes iemoeftet lijden,
Jc dacht in mijn gemoetie wil den lecker mijden •,
Ie vreefdefijn geweer, dat, fchoon aïiifet cleyn> My dicmael heeft geraedï tot aen het innigh breyn. •*->aer ftreec de jongen heen, met al mijn otade ftucken $
&& gingh het meerendeel in haeften laten drucken \
*"ty vougder platen by, en ooc fijn eygen beelt, w aer door hymenichmael de jonge finnen fteelt, ^och, naeric was bedaert, enhy nu wegh gevlogen,
•^oen riep ie over luyt, de lecker is bedrogen;
want of hy fchoon al greep wt zijn geheele macht
Tenfalder vry niet fijn gelijc hy heeft gedacht, w ant mits hy befigh was om diep genough te taften ,
^°o nam hy dingen met die hem toch niet en paften,.
Hy meyndegans het bouck was voetfelaende min, Maer neen, vriendinnen, neen-, daer fchuylt wat anders in Men vintcr niet alleen de malle jeught befchre ven ,
I>aer is oocnutte leer, tot al het vorderleven ;
Want naer het apen-fpel van Venus dertel wicht,
Soo gaet het tweede deel tot aen den zeden-plicht j **«t derde leit den gront omhooger op te riffen,
^ gaet de reine fiel tot haren Schepper vvijièn,
v erfoeit de loffe waen., en,,door een ftil gefucht, Klimt wt dit nietich ftofftot boven inde lucht. |
|||||
|
il
Ghy fiet dan hier een vvcrck, dat dryder hande dingen
Komt toonen aen het volcks en inde werelt bringen, Ghy fiet een felfaem boeck dat eerft den vryer ipeelt Maer dat haeft rijper wort, en beter vruchten teelt. Daer is een feecker tijt voor alle jonge lieden Omaeneen lieve maeght haer gunft te mogen bieden j Daer is een feecker tijt wanneermen koten magh, Maer'ris oockeenmael tijt te laten dat bejagh. Alftaet daer Venus Toon hier op het boeck gemeden, Van yder een geftreelt, van yderaengebeden, Soo ghy het evenwel in alle deelen leeft, Ghy fulter ftoffe fien die Venus brant geneeft-, Ghy fulter ftorTe fien ten goede vande zeden, Ghy fulter ftorTe fien totvoetfel van gebeden? Het.dertel kint bewoont alleen maer d'eerfte fael,
Ghy dan of leeftet niet, of leeftet al te mael. DANIE-
|
|||||
|
«
|
|||||
|
DANIELIS HEINSII
IN
Emblemata Ciariß. Confuüißimiqm Villi-
D. JACOBI CATZII JW EPIGRAM MA T ION«
\Fldk & indent em mir at a esl Itala tellm
zAkiatumj tanti mente fuperbanjiri•„• ^et*tonat3 t$ leges facundo edijferk ore, Sett Themidis dignum numine condit opus,
nunc quoque ludentsm, fed firia, nj'idit^ S$ ills De lufu palmam, fed fapientey dedit.
^lctatl euros &ßria <vicerat ante Cat\it*s> ad Infus nunc & amaena ^uenk.
*lc quoque> fed triplici.palmam fèrmonemeretur? terßt ^vifóor} quifemel antefuk. |
||||
|
»4
Ad Amplifsimum Confultiffimumque Virum
D. lacobum Catzium J. Ctum. Cognatum fuum, & Po-
pulärem fuper Emblematibus ab ipfo editis. QVü nonvus in noftrostras tranpnijfus Af allo
|
|||||||||||
|
Ambroßumcanitore melos ? qua Belgica Sua Ja.
|
|||||||||||
|
'Detinet attonkas divino carmine ment es
Vel brut as tratHuraferas ? non fmvius olim Orpheus infybois, nee in aquore lußt Arion. Jtfuidmihi) quid Grajos dallas Tritonia Votes Obijcis, aut Latios extollü %oma Voet as ? Dim cedit tibi 7>elga cams, neclittoreDeh Sit licet; mg&o nee natus in aquore, nufquam Qitzius antiquo concedit gramiafeclo. \ Difcite noßrates quantum quo quenoUra Ie f or is
Linguafer at, quos illafavos, quodfundere ne&ar rPojßt, <& utfacili fleEiatmodulamina metro. Tilaxdum O^afb canit, btando fluit ore Catulli éMufafalax, mifcet rvarijsfrudentiaflaceus Verbajocts3 <x>itiumque ruaferperßrmgitamicL Bucolicts inflgnü oves, oviumque magiflros TbeiocritMs dumpafcit agrülepidifßmafundif farmina, ï$ omnigena genium deüngit amicß. Omnibus infidipajfim cantatur amoris Ingenium crudele, procax > furialey bdingue, Lege; modo, ratione carens, tacit oque meatu Jllinieus Papbiofaüaxfita toxicafuco, 0
|
|||||||||||
|
Vos ego 'Pierides teflor quod Gr acta tota,
€t Latmm, tot usque Helicon confederit un»
bettor e, té bacnofiraPapbia ludibria gentit
wcipiat jam njoce loqui, dumfiringit in arUum
Catzjftf obfcuro teÜos Bmblemate fenfits
Scaldt Pater, noßras qui prater labmü ot>ais
ulitUy at que mex prima incunabula '-vita,
^koemei gr at are tuo, tantoque fuperbus
Claude *viro, celebremque tui cane rttrü alumnum,
%#'quid fit pulchrum, quid turpi t quid utile, quidnon^
Ctßius, té melius do ff o Nafine recenfit,
^iattiacs miramur opus, miramur acumen,
*fr lingua noßratü opes, Veneres que Pelafgas,
Etlatiai) & quodcunque utrobique leporum eB
°Jfefi*o noßros refonare idiomate Belgas.
Mia T^iona* moUijfima conulafe&a Carntina doblaßupent, nequeunt [e explere legends lufidias quas neUit amor pbaretratus amort: «*c etiam quoddifcat habetprudentta filers, Et civis pr&ceptacapit, fie molieDiones Exciptt officium rigtdt cenfura Catonis i *Moxque alias iterum in formas mens n/ivida CatzJ Verfafacros aperit fenfus j tabulüque fitb ijfdem Venus, divina fides} prudentia proBant* Scilicet in triplices (bac <-uita tempora, noßra) States partstur opus: Pars prima juyent a Gaudia, e> im belles ar gute tax at amor es: vlltra fapit, monitüque rvirum chiltbtu impUt 10 (O(.')O)
|
||||
|
i4
V^érpmos deßieta f&cos; ^Tdrs tenia f mos,
Grandarvumque fenem ßudijs■ c&kßibns ormt* JFfaccanity hmc doUo ore fonai, neme linguaPoete Sufßcit una, triplex fua format acuminafermo % €t ^Belgat 0* G'aüm loquitur , medmfque fuperbit *Homani decor eloquij. ^Bene fir&mia wati Stmt data, & emeriti circumdata tempora fiandé. &{os quoqm ijirtutumy Qttzi, levis umbra tuarum^ Ire tuas etiam in laudesy &dicere grates Cogimur, &faali tibi vota rependere. <verßUa. Donec amor geminos in mundo neBet amanteij, Donee amor mommy rvit&que adolebit honeft&^ Donec amor pietatis erit venerabilü orbi s> eAtme hominum vari* referentur imagine ca£m9, Vives 0* Ofivent ißü tuacarminaf&cli&^ . Adrianus HofFerus»
|
||||||
|
AdCU-
|
||||||
|
{
|
||||||
|
O- I A ë O B V M C ATSIVM
Poetaxn infïgneiïi.
J. xgenij dotes jurat .mrabitur Mi C
A rdua,mens tanü^quéümbüdoEla cam&n A
C urabit jhdio vigilaztt emblematarara h T O mnesßcßtperet, Mufamm gratia Velqueß S B landa fa<-vet;.merito tollunt adßdera docï I V »<&<^; ^ffg<? tuo totnrates njincere Verf V S olus §m inter £h&bm'"velut ij>fe fèdebi S Anagrajmma
-VISV CATOS CIBAS. Mfigramm. SVnt niuka muhoruratvijrum
Do&orum imorbe Jtimblemat$ 1 n figni a, ..& clari ffi nia: Sedunus.hicin-omnib.us Prseclarus .eminet oyiris VtPh*busintef<csetera$ Muiäs ÄingcniiCata Embicnicta indicant tui. Cnnbus C is a 5 Vti-s.v Cat os Kj dulcis ille guftus omnibus Videnribus, legentibus Visv Cibas C at os, quibus Tjm grata prsbes fcrcula htecic ergo V i s v qui Cibas Catos Cibas Vi sv, & datui Iacobvs en his Catsiys. hanms Arcerfatl
|
||||
|
it
bid Amplijßmum OrnAtïj^mumqut
V i R u M
IACOBVM CATZIVM I.O.
Hominem triplici Emblematc graphice
exprimcntem. AMphttryoniades duet inclytut, unam ammam quod
Exuerit triplici corpore Ceryonü: Te quanta major, C a t s I e Ate, adorea lußrat9 J>hti triplici corpus unum Animas anim» ?
Scilicet hoe potior Genif<vü enthea nervü, Hac maSim meter um robora fumma pr<xis.
tAttubm utque alij f$ nereis praeonia capta»t3 Sic graphics furgant Artibm UU übt. AD EVNDEM.
QVi ludens, tetricas ut dematpectore curasj
(Quas conjfultor ei curia quafque parit) Erudite & triplici conformat peótora gnome; Qua? genus omhe hominum promonuifle vakt.
Seria quanta dabit, quanta dabit indole digna, St vacuus nervös tenderit ingenij / L.MP.
J. Lymm.
|
|||||
|
AV
|
|||||
|
$3
AV TRES-DIGNI «THoimeurs & Bon-hturs, Ie Trefdo&e
|
|||||||||
|
SIGN E VR
|
|||||||||
|
IAQVES CATS, h C.
Sonnet Encon^iaftique
Sur fes E MB LE ME S tripliques.
MOn Diet* mayant ofte mon hijyr de jadis
{J>*uandje rendot^ Angloiz du Ba r t as f3'fa race) * avvi% ja di£i adiea aux dames de PernafTe; *2W mieux m'accommoder a cettx a quijefuü, ^4/dr, non-obflant ce voeu, me retenir ne puis , ±>e maintefoi^ mvrer3 té admirer la grace ^«chancres grave-gay ^, dont la njoix baute-bajß Tire de Terr e au Ciel les bien-nay^ beaux Eß>nts. eiy tel es tUy mm doux-doUe-dmn de Cats, •Qui>enfin median, fucrant, dorant todoies., **** avaller aux tiens faints té fainSles cbofesy 9nt> fans ceil art, grand f art tafter ne ijoudroit pat .> Pourtant, ft bien meflant avec ledoux I'utile, Tnple Laurier f appends a tan tri-Ungue ftile, Ibfuah Sylvete.
(0 (") (0 (;) 3 Mn
|
|||||||||
|
JO
Äsxi dtaiHoteligelee&iea
|
||||||||||||
|
I A COB G
^OplictBoeèfc van fijn Konft-rijcke
SIN2$£3BEEL>DjEN. Vandewdckefija gmßmijn cenyereert'heeft* B En ick O C ATS! de«erft,dieghydit Bocckycrcert!
Soolal ick zi)n de«erft,diedaer uy t>wert ghelccirt 1 eiicn de fey len die ick in mi j n groene Jaren Bedreven sheb ,-die zot^ioch.iiiaimctjgeyl «naaren En fty.ghenUiooger op, verjaghentwulpfo Min^
T.n halen in zijn»plaetstd cerwaerde Reden in:
Die fal.dcn.nevel, doorjhacrglaBS,wel doen verdwijnen Van jongCidomme kucht. Danfal ick niet hetXchijnen, Van veJedingen,(daer heemeer deel van de, Lien.
Haeraen vergapen) maet-heuware Zijn.ecnsiien
Dan fal noch Hoop, noch Vrees, 't gemoet nictmeer omftellcri, Begeert' van RijckdonvStact ,,noch Eerfucht ,\my nietquellen. ïft niet belachcns-weert, dat d'axme Menfchfoo wsoet.
En {lobben flooft, en fw eet ,vom otsnut overvloet ?
Iftniet befchxeyens weert, dat ruenich wel (cm ^wagen Goet, bloei,; la Ziel^om een dien ftbare ktoon tedragen? Dits Redens eerfte les :?en als ißk.t£ie-wel ken;
Soofalfe .voorts gaen, en mij n leeren wie ick ben.
Meefterfc, doet u beft! Maeckt(bidick)myafkeerich VanOndeucht.en tot Deucht, heelneerfiichen begccrich Jvlaecktdat ick met miinfclfs,enaide Werelt fpot,
En ftell, voortaen alleen miin hart, en hoop op God»
|
||||||||||||
|
4
|
||||||||||||
|
AmaThemers
G HEv |
||||||||||||
|
M
|
||||||||||||
|
GÏÏE'OfCHT
Ter eeren vaneden hooch geleerden.
Di. I AC OB CATS,
op fijne Konft-rijeke
SINNE-lBEELD EN. 7\E'Mian'tn$bae*natuer, baeKejghenfcbapend'hacbte&i,
, ^esSorghersfch»lt end' plicht „gndjedrntrijckbetrachte» $ ^Vermaken van dé Ziel, dé weghen naer om Hoogb r Stehons dit k'unß.rijckBoeck,in Dicht end'Prent voortfeogh. yUsghy êjeugbdish Fólck; in't minnen onervaren*,, ^dèxkvan u oogb', bedroghen van u jaren, *^^idooreendommekracht\Natuerghevoe\tndottt. F \£ril*dêringh'v4nfinn vervfifièlingh'vanbloet; , »dghyghefetterrokkjiemet verfiant end'reden, aer wtjfiieyts Even-naer, dijn paden wilt betreden, Eitn tot behout end' bejl, de Borgher Itjckewet* Gi*~*^reft>v-{hoer van u doen end' laten üghefet j; 7 *«<:£ êbeylich.Volck,ghenomen upveelvoïcken,, teJ.ten* meëbert end fin, gm dringben door dèwohket?^ Totinden Hemeltoe;dk'twerelwDoenyeracbz jj>mthier, komt alle dry, en brenghtyeittot vereertngh*,
Anhem, die Dight end' Prent, een ydêrfielt: tot keringb' xoomt bunt aen ham,end', eer hem al u leven gbeefi; °*e»totvermaeckend1.leer}ditBoeckghefihteven beefi. Ter eeren van den fèlVèriL
Dn'" T"^^^ Dr1 dinghen beeft befcbreven%
»eHiniï, de Bbrgheï plicht,e»tP\GhcefteliickcLeycö5
JDtete- % hm n,et <™etwJDry daghen totfii» loon f. «"«Mio-viücht, Borghei-ecr ,*»<*' Ghcdlcljickc kroon.. 1AC. LVYT. I.C.
|
|||||
|
XL INC
|
|||||
|
KLINCK-DICHT,
Op de drie-fïnnighe
S I N N E-B E E L D E N
Vanden Hooghgeleerden tnde Achtbaren
Heere D. IACOB CATS.
TTOe in des weerelt* loop den menfch fick heeft te draghen,
Wij ft ons dit aerdieh werek met Dicht en Beelden aen, Eu hocmen van't begin ten eyndc toe moet gaen, Om God, en oock den menfch in alles te behaghen.
Eerft, hoe een jonck ghefel met konfte fal bcjaghen
Sijn Lief, fijn tweede ziel, fijn vreught, fijns harten luft,
En, om fijn hevich vycr met eer te ficn gebluft, Hoehy't met heus befchcyt een aerdieh dier fal vraghen.
Maer wonder boven al/) een en het fclve bcclt, Een ende felve ftof (merekt hoc de Geeft hier fpcelt) Leert ons een Borgher-plicht, en oock Godfalich leven.
Wel aen dan I hier is fpijs wacr;med' kan zijnghevoet De Mitt,hetBurger-recbty ea'tCbrißelijckghemoet; 'Dies wy «groot verfijnt j dry-dobbel lof u geven.
|
||||||
|
S. de SxcAtf.
|
||||||
|
GH£-
|
||||||
|
GHEDICHT
Ter eeren den hoochgeleerden
D. I A C O B CATS»
Op fijn konft-rijeke
SIN NE-BE E LD EN GHclijck den Medecyn aerdiinnich doet bereydeiï
Syn bitter-heelïaem kiuyt, met een verloeten fchyn3 ^1*^ door een vroed bedrogh, denfieckenaenteleyden Tot den bequamen wcgh, als die onwillich zijn.-
°°gaet den wyfen Cats ons onghetemde jaren Aen-voeren tot de tucht, dooft lock-aes van de Mi% 11 brengt de wyfè deught, die qualijck was teparen Met de bloct-rijcke jeughty vermomt en fluypend'in ,•■ n *€crt, met aerdich dicht, hoe met verloop van tyden Oe Minn' tot Eeren-fucht, de Eer tot Gods-dienft klimt \ n hoe de Deftichey t en Geylheyt t'lamen ftryden, Hoe dat den laetften ftant, den eerften over glimp t, CTl was ghcen dcrtel vier, 'tvvelck hem heeft aenghcdreven Fe beelden in t'begin vrou Venus, ofhaer kint, **% door een hoogher Vier gheprickelt, heeft befchreveR A1 k°e ^aC ^c ^e^c Gods de werelt/ch'overwint, i L y *n dicht, enprent, feerkonft-rijek weet te malen
\Va l11 . Ucken onfen aert en onfè leden af w e driemael dobbel eer moe-t hy te recht behalen, c^Unt, opeen dagh, eenkleyneWeereltgaE L. VeuUtnans.
© tt ë n ro- «*
|
||||
|
54
OP DE DRIE' BOECKEN
der
SINNE-DICHTEN ende BEELDEN
yanden hooghgeleerden Heere
IACOB CATS, I, C.
'lïtghy een Venusßen} een Venus die wan boven
Tïy d'Oude wertghefeyt, te zynghekpmen af, Viania. gbenaemt > een die eerß wetten gaf\ En toornen in de Mm, wa?i yder een te loven; Wiltghyßen Venus Kint, maer 't befle wan de twee
'Die Venus heeft ghebaert, dat packer, eerbaer, Maetje, Dat met eenfiet ghelaet en meteen oer dichpraetje VVelbeylt(dat heeft het noch behouden wan der zge\
Maer 't beylt in eerbaerheyt: den and'ren ü een leckgr 'Die tuet en weet dan quaet> en rechte guytery,
Hy tacketeylt teweel, hyjockt en f eherfl te wry,
Is yemant wat befmeurt, hy maeckt hem dr.iemael geckff. Dees' ü wan anderßof Ofwildy gaen wat woon,
En mereken hoe bequaem de heer wan goede zieden V hier wert woorgeßelt, met beelden en met reden, D^eemt in dehant ditwerck^ ghyyintetaljoo'thoort.
Terwijl den arghen Menfch met alßjn kromme ßronghen, Hl) er Volcken ampt en plicht werdonckert en wer blauwt,
En 't rechteteden-fnoer oen honden ßueken knauwt,
En heeft wan't IBurghers-recht al wry wat afghedronghen » Soogaetu defen Boeckjèer heerlijcHjMlen weur,
Uoewy meteeren by denand'ren/ulienkven, Hoe yeel men den de 6er ofBaet-fucht moeten gheyen >■ Hoexsym yreught gheßelt %ijnfüllen engheireur,
Temijlen 't dolk Volcl(t rijc\Lucifers weer bouwen* |
|||||
|
%#
|
|||||
|
En ffillenmten meer, als die hoert weten gheeft,
en mllen ßen3 dat God voor ons ver borghen heeft,
En nemen in yeel meer als 't hart hun kan verdomen. Stet hierdit kloeckyerßant 3 dat mckt metßjnghedsch
Ons harten <jp en leert alfiichteli^kerfak^n ,- bngaet ons m den geeft, mettrooß en heyl vermaken, En doet ons heffen t hooft naet aider boogbsle licht.
*Men heeft tot heden toeghekrieutert enghekenjen, OffZcolantooc^ wel jou uytbrengbeneenPo'ét,
En tot op defen dagh met veel men noch en met,
■Vie m de Pocfy dengheeß om hoogh doenfiteven, Maer nu ü ons ohebreckghebetert met ghewn:
en ijjer ons als drie, drkbobbelü ens eer e, ^"y^vintinßjn Ghedichty Vreught, Deught,en heylfaem leere, H-eyliftde zjel3 en Deughtint leT/en, Vreught m Min.
|
||||||||||||||
|
Ij Hobms,
|
||||||||||||||
|
TOT DEN LESER.
Hr ghy op eenen dagh doorficn ons gantfche leven,
|
||||||||||||||
|
W
|
||||||||||||||
|
V V'l VVilt ghy, met een gelicht, des werelts loop verßaen,
Y^y, een langhetijt,in'tkortefien befchreven,
Vy.-j 3'!§hy, niet eenen ftap, het aertrijekomrac-gaen, V v mct ^eyn bcflagh, veel dingen onderlcecken,
YY 3"ghy, der menfehenaert, hacftkennen in'r gemeen: hcefrghy lesof fchool, of veelderhande boecken f ecft niaer dit eenigh werek, hier iffet al by een. |
||||||||||||||
|
9
|
||||||||||||||
|
Pap* *
\a%gvmed^tv m.
ANna, rudern jufti dum Thyllida fèntit amoris?
Etpaphijs vacuum peétus habere dolis 3 Frasna nimis Jaxas petulantibos, inquit, ephebis \ Ellopus vt monitis erudiare meis.
virginis officium caftique Gupidinis artes Nos amor, & brum« ter docuêre novem.
Me duce carpe viam, nete malus auferat error j, Dedalea Veneris regia fraude latet.
Jalia dum memorant, alternaque carmina dicunt> Non proeul a thalami limine, dicls noto.
^nyÏÏü amore novo 3 ftknulifque agitata Juvental Jncipit ingenuo fic prior ore loqui.
T---------------------—--------------------——
A^(ne n/oyant VhiUis dunJuBe amour efmeue
Et avoir le coeurfranc fans fraude nyfans dol Efó luy dit tu lafche a ton amour le nuol kenners les luvenceauxpar les rays de ta ajeue} Ujaut prendre conßilde moy en ceft affaire Lerte Ute fautfer^ir de mes enfeignemens . °urfcayoirdel'amour'lesfainSi^gouyernemens ■Depuè i-vingt téfept ansjefcay ce qu'il faut faire ^uide toy felon moy depeurdeBre trompée. &t d eßre en un deßroiB ou en fnauvaü chemin won en <~voit plufieurs du jour'au lendemam, tfquellesfont hien toßprißs a lapipk. Cependant quaAnne parle f3 difcmrt en ce point "wisp leine d'amour lint err ompt tout al heure 9. i^t parle la premiere aupres de fa demeure unelAyefaconfemmAnt 'Hm a point. (*) PHYL-
|
||||
|
»
|
|||||||
|
PHYLLIS.
DVm geminas nuper, per teófca paterna, columbas
Confpicio dulci jüngere roftrafono, Palmaque forte fubit, fterili miferabilis umbra Sufpirat focium dumprocuIeiTe marem,
Moxque, vel afpectu cari propiore mariti, Rider, Scagricolam fertilitatebeat;
Alma Venus, dixi,moriar nifinubere duke efi. Et loquor, & tacito peótore lerpit amor.
Arboribus fuus ardor inert, foa flamma volucri, y£ ftuat vmbrofi per juga montis a^er.
Caerulea quod amet,non defit in xquore pifci, Cur fugiat tenerasfola puella faces?
|
|||||||
|
AJnfy que, je hsoiois ces jours parmafenefire
'Deux colombes <-voler fe joignant doucement. Sur m palmier tout <~uerdfort amoureufement Se baifant bee a bee multipltant leur eslre Ic juray par menus que cefi chofe louabley Jsjuefe bien marier, I'amour aufjifiudain Me transferee le coeur defapuijfante main, Et la couche d'Hymenme faiSl fort aggreMle ■ Tout ce qui efi ca bas en amourfe contente Les arbres <-vont aymant, auffi font les oyfeaux £t les/angliers des bois & lespoiffons des eaux. ^d&y fills fans amour je fmstrisle & dolent^ |
|||||||
|
ANNA,
|
|||||||
|
ERgo maritali dare te juvat ora capiftro f
Idqucroläs, demens, & mclimela putas S Si mifèris fuperert mortalibus vlla voluptas, In gremio torvi non latet illa viri.
NafTa tori vinciis} & iquammea turba Juvental, Si memini, prifcis aflimulata fuit:
libera vimineos gens certat inire recefïus* Capta parat toto corpore nixa fugam.
Conjugium votis nova virginis expetit #tas, Jnque torum pueri prima libido ruit:
yix tarnen illa viri gremio calet, ille puell?, Cumpiget, & vacuos optatvterque lares.
|
|||||||
|
IL faut done fe Her,par loy de manage
Puis que Ion croit celaplus doux que Ie miei ^tquon necognoiß pas combien ont de fiel *ous les mal marie-^ j ceHce qui defcourage, comparaifon aux poiffons qui dans londe
*4 la naßefont prü en jovant allentour entrant a qui mieux mieux mats cerchant Ie retour^ ^emeurent enferme\ dans cesle cage ronde. ■Ainfi chacun fe <~veult marier a tenvie Et croit que cesl 1'effeSi dun plaifir arresle, ^*is cjuiy a puß Hiver d un eflé, ^mdmt bien avoir en liberie fa njie. (a) i Phii
|
|||||||
|
4
|
||||||||
|
PHYLLIS.
Anna, licet genus acre virüm, thalamofque laceflas,.
Me tarnen vrit Amor, me tarnenvrget Hymen. Efteprocul vidui moroiaiilentialeCK, Non mihi virginitas, nomen inane, placet.
Tota cohors Anatum , volucris fi mafcula deiit,. Languet, 5c obfcuro murmure ftagna fecat:
Ädde virile decus, facies venit altera rerum; Totaque feftivis plaufibus vnda fonat.
Cum peregrè pater eft, friget focus; anxia mater Luget, & an ciliar, pro dape, penfa ferunt.
parba domus columen : me me iuvat c& mariti i Trifte,Cubans-vacuo bella puella toro.
|
||||||||
|
ANne ijuoy quetu blafmeaux nowveaux marie^
Leplaißr quony f rend, pour tant I'amour m'alume- De fes feux, chaleureux, mon coeureft furl'enclume, €t refent de tjjymen, nulle coup acere^. Lfcf canars quifurl'edußaventayironner Vi^efesjonjifßnt pointßlny äquelquemaße sAmfy la jeunefille f refquemourante $3paßey üi^peutßans un mary auplaißrfaddonner3 Comme la familie e si; fans lepere affußee \.eroyaumefansc^oyi laneffans conduSieur Sans maiHre Ie. njalet\ iorphelin fans tuteur 3. éinfy meurt fans amy la file mal rufée. |
||||||||
|
Anna
|
||||||||
|
ANNA.
|
|||||||
|
C^Onjugij fi, virgo , tibi tam dira cupido,,
J Hue faltein placidä non nifi mente veni. Flamma nimis vehemens 3 quamferuida fufcitat astas j, Legitimi tasdis non erit apta tori.
Ätte faber ftric-tiique faces moderator habenis, Vt mage jungendis flamma fit apta cadis,
"ujus ad exemplum, rapidos compefce furores., Turpiter, hue illuc , ne tuus ignis eat.
•^nte cave Veneris prasbere clientibus aures3 Qjaam fit propofiti confeia faóta parens:
^lapatri referet,cuires erit ardua cura^ lilius arbitrio ftetque cadatquegener,
|
|||||||
|
PHyllüfid'un mary tu mdonctant envie
$i^enprendpoint pour lemoins que d'un effiritPofi ■fc* qttapres que tonfeufefera repoß, \^ e&trop alumèlors que tuesnavie. ornme le tonnelierpour jowdrefes tonneaux cait enfermer lefeu ainfya fon exemple, mpefche tesfureurs *$$fibien le contemple X^ ton feu n adle point par les mont\ & les nyaux paj<-vn amourmx ne prefle done boreillei
*\ffff ton pere ou ta mere nen foient bien confintans- *r cefi pour demeurer' enfemble plußeurs ans, ^ ourun fi long march e faut que tu te confeilk, (a) 3. Phyi-
|
|||||||
|
Ir
PHYLLIS,
TVne velis clara m&pofcere voce maritum?
Non faciam ,• pudor hoc, virginitafquc vetant. Virgo tribus luftris vbitres fupet addidkannos f Nonne fat eft ? quid me dicerc plura j ubes ?
Afpicis Automaton, ccleres quod denotat horas, Et gracili longum dividit axe diem ,
Murmura nulla ciet ,• fed quid velk, indice monftrat t Quam decet ingenium virginis iftud opus !
Virgo licet taceat,- pro virgine nubilis astas Exigit, spätrem, vel fine voce, monet:
Orapetunt, rofeaeque genas, tumidasque papilla;, Solukurin tacitas tota puellapreces.
+Ex Ariftot, fentetvtia Lib, 7, Polit, Qui mulieres optimè elocari putat circa statem
annorum oftodecim. |
||||||||
|
9
lendum
|
||||||||
|
Voy Annepenfe tu que d'une yoix haultaine
e demandeup maryje neleferaypas
oisplutoß. Mdlefoü k trefyas |
||||||||
|
Car ma Virgirrite de cramte efi toute plains
lit puüfijay pafjè quince an t avec trovs Scatt on fas que jefuis fort propre au mariage JLtque je fuü idome afalrehon mefhage> NattuYenowaprend&ffe'^ les douces lots hefquelle marque ajfe^dejfm le quadrant i'heure Sans [aire retentirde Umonfirelefon Amfy mon corps orne d-amoureufefacon Monfirent quilfauf changer du fere la demeure. Phyllis.
|
||||||||
|
PHYLLIS,
|
||||||||||
|
PAImcs humi fimulac popriä radice tenetur»
Hasc alio nobis vitis alenda loco eft ^initor exclamat; jam jam dabitipfaracemos, Vt dabitur laxo luxuriare folo.
sunt mihi quae pofïunt geminos nutrire papillav Quique valent partum fuftinunirTeiiniis.
^•^rneavirginitas rofeo teftata colore t Me jam i non maths, Ted jubet efle viri.
^mnia figna mihi, quae nubilis exigit aetas, Sed queror officij non meminifle patrem.
^e juvat ergo rudis partes mpplere'parentis, Id mihi, velfcripto jure, licere fcrunt..
+ Modefta allufioadTertuHianidiäuni, qui demuralicitumfuifféfcribit, penes Ifraö,
Yirgmetn nuptuitraderepottconteitatamfanguinevirginitatem. |
||||||||||
|
A Pres que la rvigns eß en fere enracinee
T)e long temp on tranfplante unjoly rejetton onc a mon tien ruermed3 a mon double teton Qn 'veoit que jay befoingdefln plus loingplantee^ a padeur ne yeult plus que ma mere me garde ybtfoi.ngd'un marypur conßler moncesm |
||||||||||
|
'*y knfiulporra de moy eßre vaincceur
quel me ehertra amßquefa mignarde * ce qui, me dgfplaiß ceß qUe mon rude pre Jen nueultfiwvenit il manque a [on devoir uu qu ungentil mary deßre de m"avoir 3 or droit ilmeßprmis coraignant k yitupre* |
||||||||||
|
Ahn a.
|
||||||||||
|
O'
|
||||||
|
ANNA/
QVae prohibet dixifle -puclor ? fecifTe licebit ?
Verbaque cumfugias fa6ta probare potes .? Nulla puella fapit, quae probet amantibus auretn2 Duni nefcit generum quem velit efTe parens.
Ducimur alloquio, quo nos vocat ardor amantis, Vtque redire juvet poftea, nulla via eft.
Sera fuga eft Ceti, quem cufpis adunca fefellit, Cum faciles aditus bèllua ftulta dedit.
Difficile eft vncos removere Cupidinis hamos., Vt femel in tenero corde reiedit amor.
Ergo parens quid ames deliberet., ante calores P Arbitrium óepti nullus amoris habet.
|
||||||
|
CS que la honte empefche leffeU k faiB paroißre
En nofant preferer, en cefaifit tout de hon ha pucelle qui bruße manque de la raifon fZMais aimantfottement eile fe faiU cognoisJre Elle eß par les propos finement attrapêe Ainß que lepoißon fe prend a l'amecon. Car en preßant l'oretüe a un jeune garcon. Elle eß comme loyfeau furprife a la pipèe éMaü Ie pü quiy eÜ, ces~t quapres Ie naufrage On a beau fousfirer on ne recowvre point ha chaslete perdue ou Ihonneur qui nous point T)e femme on ne reyient jamaüaupucellage, |
||||||
|
anna;
NUproperarejuvat, properando fugabisamorem*
Odit amans promptasin fiia votamanus. Won placet huk hojtoinum gcneri line ianguirie palma^ Qjjiodquecupit, fubito non cupit eife fuum.
^umi dominoculpancemoras,citacamaparatur, ■ Lixavafer lento tunc rotatorbeveru; Hüoque minus properat, imagis hoe ruber igne ferina, Qua? celeri rapitur turbine, crudarnanet,
14^a veru do&a verfare Cupidinis arte Virgo velit 9 tardas debet habere manus.
1 properas properare cave -.; mora calcat amanti eft: Qü^properat Veneris duke retardatopus.
|
||||||||||
|
Q
|
||||||||||
|
VeßrtdefehaBercaron chajfe lamom
Aliant trap promptement, lamoureux ne areuteßre*
|
||||||||||
|
rufqement preßt mau ilveut recognoißre
11°% luy 'jkitnjdoir un fihmreux fejour ^ Palme nefe donne avant que ie combat *)» cheftitforieux nefoit a bonne zffhe Jaut que de longtemps lamitiefoit cogneue s *** Ufille efi tardi<~ue & pirn die a defbat. *me qui partropfin amant precipite °ifts eile a deplaißr ear il neü en bon point f eUe met la main trop tofifoubsfonpourpoint, tyant comme ihaudroitfouvent il ft deßite. (b) Ann4
|
||||||||||
|
h.
|
|||||||
|
A N NA.
AD laqueos dum fponte venit, nil vinculaftririgunt %
QWque eapi cupéret npn cäpietur- avis: jSeddaréterga paretj tune defiique fïla cöibunt $■ Atque iterum quoties haseftetit 3illalabant.
SI qua prior petijt, dignain"tülit illa lepulfam: Turpe petens muiier turpe püella rogans.
"Si qua eapi gaudet, fügiat$fiiga dulcis amanti eft 9 Aerius illa doeët pöleere, fiquanegat
Peótora dimcilis flagrantius■ vrit amica.; Bafïa luótanti raptadedilïe jüvat.
Grata vitis mägis éft ;fera, eurn fugit öcibr euro.» Quam proftrata fdlö cum jacet ante canes.
|
|||||||
|
QVandl'oifeauvientdü'lacq^, lêiicolne leßrre
éMaü quand il ijeutjüirlorsle Hen l'enßrre "Lafdlette qui <-ueut lefaiSi d"amour gouHery Doit toußoursßmuler de s'eu naouloir öfter. Car plus eile fuira& plus on la deßrey &A ce qui eft aisé jamais t amant n aspire. Tuis ceU n eft pas beau ou a femme ou aft lie, De dem ander d'amour la ^volupté aentilk. "Les baifers refusée femhlent beaucoups plus doux; On ay me eelle la qmfe met en courroux. Et qui en refufantpourtantß laiffe prendre ll fault done fagement ces doux refus apprmdre. |
|||||||
|
PHYLLIS.
|
||||||||||
|
ANna, quid hoc fibi vult? qujenam fuagaudia dcraeiis
Abnuat ? atque, animo quod petit 3 ore negct £ I rxteritos votis fruftra revocabit amores Dura nimis juveni fi qua puella fuit* . Dum favet, &c lasto ridet Venus aureavultu, Qua? bona fert? avidä funt capiehda manu.
^auta Fulix, fummo dum ludit in «quore pifci« In praedam celeridexterkate ruit:
^a vereeundis avis eftimitändapueilis Mollia qui captattempora, vi&or abit. r°*ite capillatum magno cole numenhonore., ^oc tu fifugia,te Venus ipfafugit. |
||||||||||
|
QVoy Anne que du tu quellefott e refufe
Lesplaißrs qui luyfontprefentèment acquü y&Mquefille Voyantun amouVêux exquis-3■'•'.":•• '•*■■ '■ <eperdra en coulant <^jërsluyufer dé ruß: dependant que Venus d^myfrontferdmnom 'rit j-laut coeuillir d'amour la douce recompenfe ^quelle quelquefoüfuit lors que Ionypenfi, ^tnoins on la retientqueplm onlapourfmts ^lnJy comme l'ofiau qui du hault de lair mire eP°ifin tefgayant pre/que audejfm de lean ^epfendfort apropos ainß kamourß beau. y* now aimer pour lors prompt enient mm attire. |
||||||||||
|
(b) 3 £HYL«
|
||||||||||
|
phvllï?:
DVmRofa ftore no voy folijfquerccentibusbalat i
Invidafpinofo cortice recta later j Quin, pueri 3 conibete manus: rubus aiper in illaeft.,, Qui legit liane tenerö poHice, vulnus habet:
Mox tarnen illa dabit patulo; fe flore videiidam , Etfluet, &duro fub pedepreiTagemet.
Dulce puellaprocis primae fub flore iuventae,. Hoc demüm lepidus tempore gaudet amor.
Si qua diu virgo eft, vix virgo videtur amanti y_ Quasque dies partem virginitatis habet*
Dum novus ergo vigor pr&ftat dare nomen amori,, Sacpepuellanegat, quoddarevellet anus.
|
|||||||
|
LOrs que la rozf fent foute fraifebe fleurte?
Son agreable odeur fur fon tige picqitant La delicate main qui sen- ijient la,. cueillant y Se' picque' juf queau fang dont a■peine'eßguar'iey £Maüf tefi quelle e f- hors dünge aceouflume'r "Elle tombe außi tofi & eß to ut e fießm, La yierge ayant perdu ce trvßr efl. marie, tzAmour au premier feu eß par trop alum^. Maü quoy faut nonobßant fe dmner en jemieffe-. Ce que fitte on refufe on leperdenvtelkff, A ce jeu f commun *d> prendre t amour eux, fomme l'occafianfi prend par les cbe^veux*. |
|||||||
|
AnN*
|
|||||||
|
ANNA,
|
|||||||
|
A Ltius, vt video, maris hoc mihi marmor arahdumefti1!
Ergo übet laxo pandere vela firm, Si dedicifie j uvat partes in amorepuellaj, Inftruat hacc o culos, virgo, tabella tuos
*vete vides 3 non quod manibus vafer attrahit auceps , Sed quod avis motu de primit ipfa fuo:
^aptaßt, an capiat^ vix, qui videt ifta, viator Dixerit in volucremlinacoacTraruunt.
Virginis effigies fit vthasc in amoribiisopto Nc cadat impulfu quin cadat aclaprocL, ^
4 andc plagas Jicet hoc, fed non tarnen attrahe cafles2
Sifapis, hie auceps prasdafit ipfafibi.
|
|||||||
|
It,.faut done difcourir de I'amour plus au large r
£* eflendreplus. loingnasßlet\amoureux: •Mais-filiate aprene\ que cesplaißrs heureux 9 ^onnent aux imprudent^ tme cruelle charge. ^ ^ß que la perdm aufiletzjet>aprendre
^arfonfot mounjement &'fonnjolindifcrety L eß en quay vouspouve^apprendre ceficret. ■"fpartir a propos pour enfaifonvom rendre. ^l1^elqut bongtrcon riebe en biens apparens rout recercbe il eß temps de ferendrefacile, ■^aüfi quelquebadin yfaut eBredijßcik £ woire k confeil de vos fagesparens. . (b) 3 Anna,
|
|||||||
|
n
|
||||||||
|
ANNA.
ME propiora tibi dare fi doeumenta requirisj,
Hxc cape, nee caftis pluralicere puto. Node Pharus vaftum radlos difpergit in xquor} Vt ratibus monftret per vada quafit iter.
Fiamma quidem portum denuntiat efle propinquum. Nulla tarnen nautis ob via flamma venit,
Nauta tuiimeft dare vela notis mare tundere remis, Falleris, exlpe&as dum ferat ignis opem.
•Si facie s comitem te pernege t efle Diana? Cultus 6c ä Vefta: clamet abefTe foris, f
Hocfatis Q& reor: voeet ignis ad oftiapuppem, Optatos ftudeat nauta fiibirc finus.
■f Virgines veftales fi mundiri cultu vtentur viros, non facra curare credebantur ideo»
' que facris abftinere jubebantur, vc de minutia veftali eradit Livius &alij. |
||||||||
|
TOut ainß que le Phare eßlaire aux ma,teht\
Sans partir toutefois defa place ordinaire lljette ces rayons pour les pouvoir attraire <£Maü le feu neantmoings demeure enßnenclos. ha flamme monßre affe^que leport eßprochamf Vomtant le nautomer ny touche de fa mam. hafitte nefe doibt done fi fort a<-vancer Et <~vers les amoureuxfottementßpouffer. C'efl auxjeunes gar f ons de cercher lespuceües Et de les requerirfort amoureufement £nß laiffant coulewers leur fein doucement t sAmfy qw <vers kport abordent le$ nacelles. |
||||||||
|
Phyl-
|
||||||||
|
FHYtLÏS,
|
||||||
|
CEdo, nocet fivirgo procis fe deferat vltro5
Tu tamenid patrinonnelicereputas t Crede mihi, tardis id calcar amantibus addit. Sunt quibus oblatä virgine ca^pit amor.
Sponte duci phrygio natam pater ipfelatinus Obtulit, oblatam troicus holpes amat.
"xc tarnen, hxc alijs tractanda negotia mandet3. -Si fapit, & do<£tä fe tegat arte pater.•
A cr tacitas melius geritur res iftalatebras, Aptins in multis hicmovet, alteragit.
^ic ave fallitavem, reruni velut infcius aucèps, Afec minus occulto retia fune trahit,-
|
||||||
|
Aü^neje teïaccorde té c'ès~ilan>eritt
J%hte fi La file s'offre aus amans delle mefm& &Ue tefinoigne alors unefollie extrefme, & un amour lafcifrempli de vanitè. maïs je crois bien pourtant que mon per e put bim mebientofi marter file faiÜfe frefente f we peut bien bettrer té rendre trefcontente ^ iïe dormantunmary y ce fera pour monbien. *\Uelques uns ont aym'e lors qtion leur a offert e fAle fucelle té peut bien en cachette
■Attirer un amant unpere hun af ris E* Ie mettre aux fdlet\de la belle Qpm, a jukluj dmnantpourheureufe retraiMe. |
||||||
|
-ÄÖT
|
||||
|
ARs tua cautaquidem, fednonfecurapericli^
Trane putas tutos poflTe latere dolosi Fallens, infoelix, corrupto vivimus asvo^ Fraus apud aftaos nee latet vlla diu,
Adde quod oblata vix gaudeat vllus arnica, Quippe recurva eibis astafubelfe timet,
Dum Priamus natam nuptum daretentat Achilli, Nil agit :■& trifti front-c repulfus abit,
Nil pater hïc tentet, nifi notaßt ante voluntas, Illius, intacitä quem tibi rnente petit-,
Auribus explorat glacialiamarmora vulpes, Qus nifi firma fatis, callida fiftit iter.
V%ayment a cejeu la t& finejfe eft fubtille
£Maü non fans grande peur sis* fans mal accident Car le bien aprefti que lonjuge evident9 ^uelquefois dißaroifi &yeßnul&'futile. fe qtfonojfrea quelquun eflparfoü meßriß, (Je dequoy ton jovit on en fait feu de comte Puis eßant re fuße on empörte U honte, Il faut done en ce point eßre bien adviß. ^uunpere done nefoitßprompt &ßbaBt D'ojfnr foncherfoulas^fa file bien aymêe, SHlnaperpit qu'elleadevant lame charm fe, ^Dufutm• amour eux., ouilßragaße. Ainß que le renardquifnprefie 1'oreille Sur ïefiang tout glacé f oir s'il oir a du bruit Pour paffer f eurem ent puis comme bien inflruit 9 Marchant apas contez^ de paßer s'appareille. ,
Anna.
|
||||
|
ANNA.
|
|||||||
|
P Aucula de cultu, quia p ars quoque cultus amorum j
Accipe virgineis jufta tenenda choris. Cultaplacent lepidis (modus hie tamen adiit) ephehisj, Mundicijs fatis eft fi foveatur amor:
Optat amans dare dona tui potiora parentis, Cum poiito cultu virginis.vxor eris ,*
At tibi colla videns regalibus abdita gemmis3 Grata quasnoftri muntris, inquit, erit ?
Vidi ego nobiliorquéis veftis abegitamantes? Territa gemmarum luce juventa fugit.
f^Jnpadis immodico licdifjjeritardorolivo, Sic nimio languens ftellio fole jacet.
|
|||||||
|
TOuchant le yeßement {car cefi une partie,
T>e 1'amour aujfi hien) fault que je t'amonefle "'fault modeßement tetenir té honeße. Sans tant efire affettée té f leine de folie. Celtty qui te recerche aura contentement s'll <-voit en ton habit de thonneur convenable^ ^uü tuferas beaucoup ruers iceluy aymable W te Hjoit habilUe fans fard té fagement Car celle qui par trop fur elles curieufes $e rvefie de fatin de pries e^ joyaux, S°nt reduittes en fin aux labeurs & travaux, >>* riches devenant pawvrettes malheureufis. {e) An^a;
|
|||||||
|
Ä N N'A.
Vir gravis, in ccenä patri dum nuper adefïèt r,
Protulit hxc animo di&a notata rneo. Perfica cumflorent, nihil eft for modus illis ? Sordidius contra, flore cadentc» nihik-^-r
Ht plerumque fitu> fitTquallida iordibus vxor3, Excolui t form am fi qua puella nimis.
JPergit, & ornandi quo tanta licentia \ dixit, -^Quis furor eft 3 totos fe coluifle dies ? iForma nocet miferis nimis ambitiofä puellis,. Anxia de cultu, vix erit apta thoro.
Curacui vultus incuriafa:pema^.ti eft, Qua; fpeculo gaudet, non amat illa colurch
|
||||||
|
VN homme bien ßnß cke\ mon f er e fiupanr
Luy diB fort ßagement ce diBon remarquable '£)uandla pefche fiorit rien n'eH fim'delegable> Mak quand la fleur en chet rien rieß de plm puant. \.a ßüe quelqus fok four fe njouloir far der y Jßfl odieufe a c'll qui de f res la contemple IfLtß donne aux njoißns un fort mauvak exemple „ JLtpenflant tayancer faiEl I'amour retardêr. \,a beaut e nun far fok aux trof ambitieußs> Qui confomment les jours a fe njouloir parer €t aux 7{omes fouvent fe veulent comparer y Julies font aux amans toufiours pemict&ufes* Ah*1
|
||||||
|
ANNA.
|
|||||||
|
SI tibi forte parens, vt ames, laxavithabenass
Jamque tuo juvenis captus amore gemit; %ne licet caleas, ne fit manifeftus amanti, Quidplacida Temper fronte videnda venis?
Aurea lux Phcebvi, poft nubila, gratior orbi eft,- Dulcior arapidis quacitrepit auranotis,/
Ardor abit, flaccefcit amor, torpetis arrränte^ Dum nimium vobis ftulta puella favet£*^
Yivafuperfufis calx fervet, &acftuat vndis^/ Et firnili flammas excitatartefabei> ^
Difce negate, viget puer aliger arte negandi, Dura placent Veneri, vulnere crefcit amor«
|
|||||||
|
^J ton pere d'aimer fa le powvoir lafihe
O Et que quelque amoureuxfoulz^ ta beaute gemißt
^t°y que tu I'aimes bien que pur luy tu languifse t
"^ tonfeufoitpourtantfouh^la eendre cache*
dpresl'oèfturité la clartê eft plaifante
Le Zephir eft pirn doux apres les tourbillom
<^pres le calme feu, des amoureux bouillons,
La mediocrité les amour eux contente.
Tom amß que la chauxplm elk eslarroufie
lette plm gros bouillons ay ant que s'ammir .
°» mpeut de lamour dunefdlepartir3
?**n ces anions on la <voit bim poße.
ie) *
|
|||||||
|
st
|
|||||||||
|
ANN'A.
|
|||||||||
|
Rlxa licet fubeat, nihil eft, mihi crede, periclij
Miraloquor, tenerolisinamorevalet./ Jncedens numerat veftigia pauca retrorfurn^ Hiftrio, cumdoctä fortius arte falit^ ^
Quoque magis neruum rctrotrahit ipfe Cupido^ Altius hoc pueros mifla fagitta ferity
Praevia pugna duces, lis previa jungit amante^ Arótius idquefui'GypriaMartis haber^
^.dde quod & calidas incendere profuit iras, Vt videas quanta bile tumefcat amans.
Tradabit juvenem patulo tibi cordevidendum, Vix aliquis mentem, cum lubit illa 3 tegit.
|
|||||||||
|
5 T"L arrive en amour quelque propos fafchew
\ JPuelque propos menteur la querelle eft utile jQuelque fois en amour comme un boufon qui grüle feignant ce reculer e' efl pour a'ztancer mieux. sAinfy que Cupidon plm retire la corde ^e fon are bien bande e eß pour fraperplmfort I?ire des ^vrays amans, e'il plus grande concorde j, Quand il\ ont reeognu de leur ire leffort. Il efl ds ß fafcbery en amour necejfaire Pour cognoiflrel'humeur dt tons les deux part ü On Voit Ie naturel des grands i£ des petits Tarks dijjpculter qui [e trouyent contrair es. |
|||||||||
|
PHYX..
|
|||||||||
|
PHYLLIS.
|
|||||||
|
DVra nimis tua jufTa puto ,• Venus aurea clamat
Mitia Matthiacas regna decere nurus:___ More Sabinarum frontem caperare feveram__
Etnifiduraloquifi qua puellavelitj^^
^afero teneros proeul ore ragabitamantes~^ Et melius duri militis vxor erit^^
^lolliter idalijs recubare fue'tusinvmbris^- Non didicit Veneris triftia ferre puer,/^
■*}Mc quod & fragiles tantum geritiliejägittas» AddVquod aternas non habet ille faces,
*l_ nlmis emungas, perit igis, & asmula jfoli f Iamma tenebrofo prefla vapore jacet.
|
|||||||
|
ANne woüre lecon eß dure ti malplaifante
Venus rueutt la douceur & lesmot^delicatz^ Cupidon fe dele fite &yprendfes efbat^, Lw on ne peut aymer lafiüe malcontente. yJ^ty tine qui auroit cefie rigeur cruelle (Jsmot% injurieux chaßeroit les amant^ leur rendroit les coeurs flus durs que diamant^
'ßroit dun foldat quelquefemme rebel!" M'qui de durs propos picquetropfon amant V J&mble celuyla qui moucbe la chandelle e trop pres* tl eßemt ^* ckajfepromptemenÊ
- aP4'Wweqmnomluit&falumierebelle. Cc) j: Anna.
|
|||||||
|
ï3
|
|||||||
|
anna;
DIcageblanditias, fer bafia, fundefalernum*
Sparge rofas, avidis da melimela procis 5 Protinus infoelix (necrenim modus vllus amanti cft) Protinus audaci fob pede prefïa gcmes.
Eft Faba quae, gracilimodo fashasfiffebacillo^ Pergit in aërias ambitiofa vias.
Nee tetigiiTe fat eft faftigia fumma Fafélo, Vlterius gyro luxuriaate ruit.
Exit in immenfum tcmerarius ardor amantum. Et quamvis tolercsplurima, plurapetunt,
fsfee fatis his vel totus amor.Suafurta fodali Si narrare nefas, non placet ioia Venus.
|
|||||||
|
|
|||||||
|
OK bien dis des beaux mot^ té donnedes baifers
<zA tous les amoureux njerfe^ leur dumeilleur Etjette des roeiers les ro%es en (vigeur. Et ce qui efi f lm doux donne leur a mittim. Vn peu de temps apres tu [eras negligee Jßt mifefoub^ lespieds aVecVn grand mejlm La febue qui du pied dun baßon aVoitpm, Le/urpfiM a la fin quand elk efi errigée. ~V ar deur ctunfol amant demeure infatiable J>hte finjous-endures aujourd'huy quelquetour I/ rvous fer a du pis toufiaurs dejour en jour f lut ijqhsfuportenxjnoins fayferez aymable» |
|||||||
|
ÄNNA2
|
|||||||||
|
Hïnc neque pöUicitis, neque tu moveare querelis3
Nee gemitu faeiat cor tibi molle puer; ^onne vides? tremitaclanoto, miiiliique precantij Dumipirac, tremulum fleóht arundo caput j.
^t fïmul ac defevit hiems, aflurgitin altum-, JYullaq ue fiipplicij figna prioris habet,
^iabo rams ac melk colit, dum fpirula condit, Cum ferit, amifla cufpide, fucus abit.
Supplicat omnis amans, &c dat bona verba puella^ Dumnegat. èc calidas refpuitilla preces;
*« trem'ct, & tenera: conuitia dieet amica?, Vt ferne! optata gaudia nocle tulit:
|
|||||||||
|
GArdë toy deflefebir f mr les belles promejfes
Ou pour les■ pleurs menteurs dun amantfimult *%' s'eß fitr Ie rozpau trop njacdant moulê-, Carde tth amoureuxtrompent bien leur maißrejfes. -Quand Ie yent Ie plus fort contfamt lesabaijfèr uz cour bent doucement, aufort de la tempejïe Maü Ie 'pent appaiß dz relevmt latefie3 ëtd'un plus grand orgued ilzfenjeulenthaujfer, ÏÏow amdnt njeukflefchirfa dameparpriere ^andellèfaiffi refus' f$ queue l'efcenduit M-ais fil<-vientfeulementa coucher une nuibl?, dvec eile dia rend moms que fa cbambriere, |
|||||||||
|
ÄNN#
|
|||||||||
|
V
|
|||||||||
|
A4
|
||||||||
|
ANNA
VT fine labe fluat primi tibi temporis «tas,
Auris adobfccenos fit tibiclaufaiocos, Hi,pubeslafcivaparatcumbcllapudori, Prima dionxitela nepotis erunt.
Ergo vbi nequitas aliquis, voccfne pudendas Anfus erit ftulta garrulitate loqui,
(Arridere nocet) vultus eppone feveros, Et matronali verba timenda fono.
Serpere ü patiare, notat piger atria lirnax, Soluitur in liquidas quifäle Iparfus aquas.
Vocetona, necparce minis, dumfcurraiocatur,- Protinus impuro definet ore loqui.
|
||||||||
|
A Fin de purement poffer ton aage teudre
Ver me l'oreille aux mot%kfqueh^pmt vicieux Et a la chafieté, mefchant\ is* odieux, Fnis en toccaßonpour ne les point entendre. Done quandquelquun dim quelqtte propos rvilain N'enris aucunement, mais d'un regard fèyere Fafche'toy fakement té point ne Ie revere', Monfkre luy ta rigueur nattens au lendemain. he limacon gluant pajfans far quelque Hen \aatfê)fa bourbe falle amefure quilpaffe, SMaüfion luy refbend du sei par Ie milieu. Ilfond tout.aujfitof 0'enpure eau s amajfe. |
||||||||
|
PhylLI*.
|
||||||||
|
U
|
||||||||||||
|
PHYLLIS.
IVdice meprasrtattjedas cclerare jugales,
Conjugium ftatio fidapudoris erit. A A NN A,
T patet jnfidijs levis &properata voluntas,
Decipitur propero qui vorat ore cibum. ^krobetecäalatetvifcomaculata papyrus, Cum palamedasam ruftice fallis avem,
^eliti^ volucrum medio jacetefcacucullo, Q.uam properans roftro dum male captat a vi s
^°x oculos lento premit illita carta veneno: Ridet, &; in praedam la^ta caterva ruit. aliitur, & totam fit fabula jufta per urbem, ^Credulus ignotofiquis amore petit. |
||||||||||||
|
S
|
Eton mon pgement dvaut done mieux celer.
<Que de me marier je nay aucuneenvie |
|||||||||||
|
^ fue ma cbafietê ne me fok point ravie,
efile meilleur moyenpour me bien confoler. ANNA.
^aü njous ave^pourtant la <uolonté portee,
dttx Appatscauteleux des hommes de ce temps X2* Pour avoir la fleur de <~vie beauprintemps, caroent bien comme il faut quefoie^emportie.
™nßqUe ies oyfeaux fontprüparle cornet 3 ^enfantprendre Ie grain qui eß dedans Ie creux
ats on leur boucbe bien ou ton creve leuryeux. <%uand l'oyjèleur leurfaisl un engluê bomt. ^nficeluy qui eß tromp'e en amourette, *J# mocqué dun chacun i$ne Ie penfe pa* Ceia caufepar fiü la mort & Ie trefpas, ft*w amfi é cm lacunefiüette,
(d)
|
||||||||||||
|
Ann,
|
||||||||||||
|
Jfcjg
ANNA.
SI te forte nepos aliquis, non dignus amari,
Ambiat, a cafta fit procul ille domo. Nee veniat, quamvis mens eft tibi ludere tantum, Sxpe vel in lufu captapuella perit.
Ingenij dum quidquid habet depromitamator, Mifcet & alterno mollia verba fbno,
Amplexuque dato luctantia bafia earpip* Bafiavirgirieis infidioiachoris,
Corda fubit fenfim non intellecla Dione j Perque finum tacitis paflibus errat Amor.
Dum canit, inquevicemfuacarminafiftularedditj, jVonexipedatis caflibus haeret avis,.
|
||||||||
|
Slquelque baüadm ou bien quelque muguet
Vient pourtemißter > chafßlede bonne heme Ut nepermet^ jamais quen ta maißon demeure, Ou il te trompera e!?" tu [eras duguet. Tu dir as je ne <~ueux jouyer avecques luy, Mais ceßp.our efchaper quelque petit efface. Jißcoutant ßs propos froide comme la glacé,, Tour paßer latnßejfe t3peur charmerlènnuL "Loyfeleur[gait fort bien enjouant defafluße Comme ilfaut attraper les petit^ oißllons @A la chandelle aujjy brußent les papillom, Carceux que Nnjurprenden ce point on affuße. |
||||||||
|
PHTfï"
|
||||||||
|
i
|
||||||||
|
PHYLLIS«
|
|||||||
|
CVr neget amplcxus, & abhorreat ofcula virgo J
Non pudor his, rofci non perit oris honos; Bahavijgineis quiscredatobefïè labellis Ingenuus tenero qua? tulit orepuer?
Libat Apis violas, &bafia figit acnanto, Oraque plena favis in fua tecta rcfcrt;
•won tarnen hinc violas, non hinc marcefcit achantus, Vtquc fuit, rofëus perftat vtrique color,
rgö i notas juvenis quasprefferat oreprotervo*
Abuit;& facies, qua? fuit ante, redit.
Si licet oppofito delumine fumerc lumen, Invida cur juvenibafia virgo neget ?
|
|||||||
|
POurquoy refufera Ufille debonair e
A un jeune garf on un baiferfa^uoureux Pottrquoy nejouvira d'un toucher amoureux, Pour mieux Centretemr & luypouyoir complain La mouche a miel <%>a bien favourer fur lesfieurs Le pur de fan miel fans quellefointgafies Nyfans que leurs beauté^foient aultnment ofles %Koßantpoint leur odeur encor moins leurscouleun. dwfy U rxjierge peut baiferfort librement Otofelaijferjjciifr cela ne luypmt nuire LeU peut feulement a aymerplus 1'induire, &iaü on nepeche point pour telatouchement. (d) *
|
|||||||
|
-'■si *' "
ANNA,
BAfia nil teneris data pofle nocere puellis ?
Nil ta&us cupidi blanditiafque proci, Haud mihi quis vano perfuadeat ore poè'ta; Taótus, & iplalatensbaiia virus habent.
Purpureosdigitis, Hofpes,ne tangeracemos, Tractari manibus non amat ifte color.
Jfte color, color efferecens, decor integer uvse, Jntaclr^genium virginitatis habet.
■Sint procul amplexus, procul ofcula, dulce venenum. Ah / faciumt longas preffa labella notas.
Vtqüe domumrediens faciem lavet vndique virgö, Altior in tacito peótore menda latet.
|
|||||||
|
QVi mepourra ïamaü cela perfuader,
^ue d'un homme lafcifle baifer qui tropprejje ü^e demeure mar qu'e fur fa leum maiflrejfe, Jguipouroit fagement tel amant evader. ha marque luy demeure empramtefur la ious Et quelque autre rougeur, que Ie teint naturel Tout cequieß force ïamaü nefemble tely. Vuü telfaict tout a bon lequelditquife ioue. il on fait Ieplmfoitvent quau touche-r lepoifon Teur bienfaire mounr quoy que point onypenfc Telpenfe en un baifer trowverfitguarifon, Qmlaiffe dans fin coeurla mort four recompenfe. |
|||||||
|
A N N h'
|
|||||||
|
anna;
NOn vitium tantum, fed qua? vitiofa videntur,
Hxc quoque, fi fapias, haec quoque, Virgo, fuge; Nee fatis effe puta quod fis tibi confcia reóti, Tune quoque eum mens eft integra, fama perlt*
Säucia nux aliqiiä fiparte putaminaperdat, Poftea, quidquid agas, fèmper hiatus erit.
Sipereat miferis femel integra fama puellis, Laedaturüe lacer virginitatis bonos j
■* U licet in de velis famas farcire ruinam, Non iterum veniet qui fuit ante decor,
^bducas licet vfque cutem, manet vfque cicatrix; Vtque tegas, femper vulnera vulnushabent.
|
||||||||
|
LE ijice feulement n)ow ne debue\cherir
Maü ce quifimble aujßmal fatB en apparence Lar combien que ton aytfort bonne confctence9 ■La Yenommk peut par faux raport per ir. l"* noix unefoüperdfa coquepremiere °» nepeutpar apres du tout h reparer lderneuretoufiours quelquefaulte aparer. tf » eßjoinße a linïïant ny de mefmemaniere ^mß fiunef&ü les puceüesfans crainte üißentperdre le bruit de leur integrité On dom era auffïde Uur pudicitc, *%*andbien eile ijiyroient tout ainßqumefainte, (d) | &nx*.
|
||||||||
|
%&-
|
||||||||
|
ANNA*
ERgo verecundis fit cura, laborque puellis,
Turp ia ne poffit garrula fama loqui. Hïc ego 3 quos deceat icopulos vitare, docebo'; Tu mea non duro di6ta recondeïinu.
Principio tibi turpe puta daremunus amanti, Sit procui acaftl virgine largamanus.
Js cui parua dabis, credet maiora-daturam; Pauca licet d ones, cetera fumct amans.
Adde quod oftendens cuiuis tua munera, dieet p Hxc dedit ardoris pignora ferre fuj.
ïgnis, vbi paulum pinguedinis eijcit olla, Jrruit, & totas depopuiatur opes..
|
||||||||
|
VOusfilles qma<-u.t\ Ihonneurrecommendabk
Pour empeficberl''effort des langars ^vemmeux £t les <-v auteurs amant\quioni hfpritfumcux. Vuiezjoceafion qui nu om rendredoutable. Tenfe\ que de Bonner c"cß chofe malfeantß A celuy cjuife rend amour w de '-vos corps Carfilafille donne onfoupconne pour lors> JQtfa gar der chattete eile eß trop inconßante, Dailleurs celuy quiprendde la main dune fills fr oit que cefi la ferVeur de I amour qui l'efpoint €t quand la grejpfort de lapovelle en cepomt 9 \jfeu dijfipetout t$ lap9<uellefegrille* |
||||||||
|
Anna
|
||||||||
|
ANNA,
Nil dare fponte fubit, magis accipiendoperimus;
Zsfofter avaritia; crimina iexus habet: ■^ftciumus imbellés, quajque omnia telarepellat, Protinus,, accepto muriere3 vióbajacet.
^genti natat ass ferrumque per asquora Vivi x Sola fubit niveos aurea mafia fiaus.
V^o nequeatpenetrare chalyps, admittiturauminj Teftis erit Danae's turris ahena mihi,
^ede chalyps t aurum de virginitate triumphat * Hei mihi vis fulvo quanta colore lates 1
'orte pudicitiam ferro dedit vna, fedauro Innumeras patulos exhibuere finus.
|
|||||||
|
L Es files de leur gr e ne donnentpasfowpent,
Maü plutoH en prenant eile perdent leur font ^es am ant\fc advent bien ufr de telle amorce,. • *y lesfint trefbucher plus njißequele vent. ej}U* k<-vif 'argentde-feu nage & lairain, 4infy l'er fur kfein des files les plus blanches *•* demy femt d'argent leur bat dejfm les hanches-.. tJe I aiffent tromper du jour au lendemam,
r4 or done peut triompher de la <-uirginiié **ejer a triomphé d'unefeule Lucreffe J^aisparl'or on aweuperir mainte maißrejfe ~# Intrant en public leur plus, rare beauth |
|||||||
|
Anna1
|
|||||||
|
12»
|
|||||||||||
|
anna;
|
|||||||||||
|
\
|
|||||||||||
|
C"^Vra fit ergo tibi, fi fit tibi curapudoris,
j Adonis avidas abftinuifTe manus. Ztfonne vides ? vt nudus Amor (fiepingitur apte) Nilpraster pharetram, telaque pauca gerat:
Nil pretium quo condat habet. Deus odit amantes Qui Veneris turpi munere,munus emunt.
Hon adamas tanti eft, non gemma, nee aurea torques j Non tyria: veftes, vilis vt efTe velis.
Jnjeótos admifit hians quia concha lapillos, A cancro patula* diripiuntur opes.
Muneris aceepti mens confcia mollis amanti efty Nullaquepro cafto bella pudore gerk.
|
|||||||||||
|
ATefimgfitu rveitlx confereer ton honneur -
T>e ne prendre aucun don $$'de n'eßre goulue Ohaultrementtu es en train d'eflre pollue. Tar celuy quifera ton flus Ubre dormeur. TJois tu pas que I amour eß feint tout nudde corps., Etquil na <vefiement aucun fur fa char nur e Son arc Z$' fon carquois it a bienpour parure, Maü il na point defacpour met tr e des treßrs \jhwfre qui ah perle endofe enfa coqutlle Se <voit du cancre ajfreux promptement devorer, h'bomeur t$ lesprefens nepewuentpas dure.r llnfembk'pourgay'der lapudeur d'unefille. |
|||||||||||
|
An^a
|
|||||||||||
|
ANNA.
PArua videbuntur, quïenunc daböjufFa, puellis j
Parua quidem fateor, fed tarnen apta legi, ^onde levi juvenes jadfcoquelacefTere malo Conveniens caftis moribus efTe nego.
**lore latebat Apis (res hie eadignarelatu eft) Hanc videt, & tenero pollice virgo petit;
^ec mora, nee requies; tandem ferit ilia puellam: Huic turnet infeftä cufpide l«{ä cutis.
Vlrgineam quid crabo manum petis improbe ? claraar5 Ludimus, & mens te iedere nulla fuit.
•^Urn pueros lufii lafciva puella laceflit, Sa^pe tumor vcxat corpora, f«epe timor.
|
||||||
|
CE que je te dirayfemble fortpeu de ebofe
C*efl bien peu tl efi yrai matspropre a recognoiHre> ^'enfepenfant joyer/ans aucun malaccróislre ^mrvtf 'mottebeton cache dans une roß. ^«■fülette luymetfondoigtadefcouyert, "laijfel'efgmllon la margue & lapomture Ef luy enfle Ie doigt luyfaifant ouverture, ^1 quelle ne peut pas dormirfur fin litl.ijertk ^Jyquandenjourvantunefdlelafcive, ■Attaque lesgargons de rioteux propos *~esgar£ons trop fubtd^corrompent leur repos. & leur rendent k centre enflbcomme une grive. (e) Anna
|
||||||
|
H.
|
||||||||
|
ANNA.
|
||||||||
|
NOn egoïaudarimNafonis vbique libellos*
Jllc vagos cupiat virginis efie pedes i ïlle nurus latias curvis errare theatris Iuffit, & in medio crura movere fora.
ludice me, caftas mos dedecet ifte pueilas, ludice me, non eft virginis iftud opus:
^erforaturpis amor furit-, & Venus; efte, puellx Efte domi, vobis eft facer ifte locus.
Kec facilè a fpinis innoxia vellera fervar, Pervepreta vago dum pede fertur ovis,
Nee facile ingenuirednetmonumentapudoris^ ^ Sa^pedionxojunótapueüa gregi. |
||||||||
|
O Vide'-»aurapoint"depar may de louvange
^mnjeult que les pieds foient des njierges trop mowvans Hïour aller pa & la les cuijjes remwans. Atix mowvemens lafcifs cela eßtrop efirange, Selou monjugement celaeßmalfeant 'jy'eßre par lès marches par les places publicques tfeß ott t amour lafciftraficqmfes pratiques. ]ßt ou ton rveoit counr les files de neant. Chafies fault demeurer feurement en ferries > En trayaillanttoufiours dedans njofremaifon- Sans <uous extravaguer en manquant de raifon, Comwpar les buttons ks brèbisefgarées. |
||||||||
|
PHYLLIS.
Egoneperpetuis damnatapuella tenebris
Deoeat sternum delituifTe domi ? ^t latis imperio dura? gemuifTemagiftra, Et ferulae moll es mppofuiffemanus:
^ninc animis vigor eft, & nos jubet vrbe vagari Mobilis, & totoqui volat oibe, puer.
^cferaprofuerit,-Venus oftia pandit amanti» .Curn gemit ad claufes ma*fta puella fores,
^arceris impatiens vult libera colla Cupido, Tu quoque colla pater libera liber amas.
^ervando nova mufta, perit fervando puella: Mitia regna mero i virginibuïque placent.
FAudra done demeurer dolente en lamaifon^
Et eßrepourtoußours detenebre obfeurcie Ufaut doncque toufiours la fillefißttcie. ^esenfermer apart dedans quelqtteprifon. C efl ajfez^endurer dejfiub^une maißrejfe ^i nous fait travailler avecques chaHiment Mfaudroit done n'aVoir aucun refentiment, J? our njiyremalheweufi en ßgrande detreffe. dinfi qUe ig tonneauremply de yin nouveau, ^Bnß 0* jeitg l$$ßonds de eil qm le referre ■Amfiliyre j e fors plus on me fait la guerre, Etje romps les liens forte comme un unreau. |
|||||
|
I
|
|||||
|
t®
|
||||||||
|
PHYLLIS.
CAftaneas non ante nuces torrete, puelïa?,
Quam pateat tenui vulnere fifla cutis r Si qua fuit, folido qua? cortice fuftinet igtiem* Difïilit, Scrauco tecta fragore quatit.
Torua verecundo qu£ pe<5tora claudit amori y QuasVeneripcenas, quas dabit illa fïbi!
i/£ftuat, &calidamnequit exhalarejuventam, Clauditur zeternüm fi quapuelladomi:
Mox tarnen erumpens laxis bacchatur habenis y Plufque retenta diu flammafragoris habet.
Vidi ego, quod licitis erat impenetrabilc flammis. Turpiter obfcceno pectus amore rapi.
|
||||||||
|
SJijqus faiffies rotir les warms dans kfeu
Sans kurfendre la peau tout a coup la rupture\ cRendunbruitefclatam qwilfimbk {je <-vousjure.) Jjj>ue la maifonfe romp & que ce rie&pasjeu. "Lafdk qui enfermeavec tant de contrainte, L'amour dedans fon cocur quelle endure demaly Jpuipourroit empefcherunfi'brufque animal. Car plus on la maifirife & moins elk a de criante» Ce que I'on kurpermet elks ne k font pas, (e que I'on kur defend plus elks le deßrent Aux plaifirs prohibe%c eH ouplm elk aß/irent 5 jQuand bien elks devroient endurer k mß>as. |
||||||||
|
Ann*'
|
||||||||
|
e
|
|||||||||||||
|
ANNA.
|
|||||||||||||
|
N
|
|||||||||||||
|
nmihipropofitum eft vinclis arccre puellas*
Sola vagos fuerat mens inhibere pedes. |
|||||||||||||
|
s'At cuivis aurem dare me tua juffa vetabant
Anna, vir ergo mihi qualis babcndus erit ? N N A. 2sTube gravi, tnea Phylli, viro eui mafcula virtus Mente dionaeos expulk ante jocos \ Nube viro, eui diz Themis, euiridet Apollos Ille tibi, vitas per vada, pandet iter:
Nam 11 forte rudi, rudis ipfä, jugérc marito, Qui thalami fubeat munia, neuter erit.
ïunge dua, vteunque voles, fine lumine tasdas $ Semper erit picea nocte lepulta domus. |
|||||||||||||
|
A N Kf A 1\ ß[ ®n mi€nti°nnefi de contraindre lesfilles,
i.VI eAvecqttes des liens-9 maü de n aller cottrir En different\endroif^pourßtte difcourir. Comme celles qui font oyßves• > mui'des, ^ H Y L LI S.Maü rvom me deffende?^ de parier a aucum9 Qmfira lemary a quipourray complaire Anne confeille moy comment enteile affaires f away commodement monplaifir oportun. ■^ NA, JPhyllüprendpmr mary unfage perfonage 3 J^ui efi comme unßambeattpourchacun efcUirer 3
nAultremmt tupourastrop de mal euerer, sAyec im mal aprü, on paffe malfon aage. (e) 5 knxhi
|
|||||||||||||
|
'.-.
|
|||||||||||||
|
35
|
||||||||
|
PHYLLIS.
;*^T"* Yucfophum toruäque aliquem de ftirpe Catonis
JL , In tenere, cupias virginis ire flnus ?
Tune viram quem luce forum, quern node libelli Sollicitant, thalamo poilevacate putas ?
Dum volet ille lui defendere jura clientis, jura tori nullus % qui ttieatur erit.
Ingenium Magnetis habet Toga, ponderarcrura Attrahit, & faciles nefcit amore jocos.
Jura tori, non j ura fori, mihi difcat amato r, Non ego folliciti tangor amore viri.
Hunc volo, quifacilis, qui nil, nifibafla, dodus \ Hunc volo, cui noftro nil fit amore prius.
|
||||||||
|
Enfe\<-UQus que je njueiüe un des/kge de grepef
Oh bten quelque amour eux dutigede Qttm ]?ourbien aymemefaut en avoir ce di&on, Jthtequefatiun bien gaillardtout remfly d* allegreße, Vn hommetroppenfifqm eftudie aux his, Js{ui a le livre en mam n'eß pas propre a la coucbe fe qui rend la plm part leur femme t ant farouche > QeSi que leur amine ne njaultpai une noix, Ie<-veux un amoureux qui fen propre a baifer t Jit aupldifir reqms de la mere Cypfme ^m membrane a deux bras quibaife mapo'itrine $ ^tquirmnfmbMßantfmjje kien appaifèr. |
||||||||
|
As**
|
||||||||
|
. ANNA»
PE&ore (quis furor eft ?) tu nil nifi bafia volues,
Munia cum facri funt obeunda thori > ^dafacefle Venus [res eft venerandamaritus: Turpe voluptati nomen abdorret Hymen,
^on ahquis (mihi crede J nepos, Venerifuelatelles Aptus erit caftac fceptra tenere domus;.
^cmnonis effigiem,. plerique fequuntur amantcsê Sole micante boant •> hoc abeunte, filent.
^ttßi mus ille Paris primo furita&usamore^ Bafia mille feres, bafia mille dabis
At fimulac ftolidi deferbuit «ft üs amantis* Protinus emeriti militis vxor eris.
|
||||||
|
QVellefureurfe weoit dedans ton cceur empraints
0%e ryouloir que baifer aufaintl ÜH nuptial y ■Uzfaire la Venus, oufaire Ie cbeval. ^Xjß teffefä dm mary ou d'unefemme■fainte. ^eiqu'un qui aferyi taut le temps de fa Vie y c'€fifier a Venus remply defaletè, ■Icelity nepmrra jamais en merit e. ervir dun^vray mary aßt femme affefv'te T tar au commencement ce nefera quaudace^ Xff* baifirs > queföubris ce ne fcront quefeuxy ^i€n que lafeivete^ce ne front quejeux. ^eUs lafinfe Verra remphe defallace. |
||||||
|
5.f
|
|||||||||
|
ANNA,
|
|||||||||
|
DVmCephalus nimio rutila? fads ardetamores
Luminaque in caro luminc fixa tenet, jVonpifcatores humilis nonroftra carinas, Non. acui cultros in fua damna videt.
Dum Doming frontem, dum fiderisinftarocellos Refpicit inläno captus amorc puer,
Aut humeros barbamque fui miratur amantis, Aut levibusgau<letftultapueilaiocis,
Omne latet vitium, nihil vlteriora morantur; Solaque ü liceat bafia ferre, (at eft. , Cum Venus infänos tentigineiungit amantes, Separat infauftum fxva Megaera torum. |
|||||||||
|
PEndant que nuitamment lepotjfon ne contemple 9
J$hte 1'eflat radieux du flambeau allumé ließ f ar Ie couteau dupecheur entamés Et eß endommagk tuy doibs prendre exemple. Ainft lors quw gargon imbecille regarde, Settlement la beauté, ou du front ou desyeux \.efot amours*en rend bim toß <-viStortiux. Tit devoir vehement ce qu'ilaymele garde, hafdie en ynefme humeur quifeukment admire, ha barbeou la grandeur defon fol amoureux Vtnfe qu'd^flnnt trop eßime\ & heureux, tM.AUrvenant a 1'effeSl n'a ce quelledeßre. |
|||||||||
|
ANSA.
|
|||||||||
|
ANNA.
|
|||||||
|
A Mbrofium late ro fa, tunc quoque ipargit odorcm
Cum fluit, aut multo languida fble jacet. Stuitus amor format eft, labatis, vcniente fenecta, Non fecus ac putri fub trabe fidit opus.
Adde quod&: febres minuunt, & cura dccorem; Et totidem caufis ceflat amare puer.
rirmius ingenium eft, ipfilque nitefcit ab annk, Et caufas pro fe mille favoris habet»
^on tibi canities veteris Feftigia flamme Auferet, aut rugae finis amoris erunt,
^jungare viro, cuimens, magisore, refulgetj Jlla vel extremos perftat ad vfque dies.
|
|||||||
|
L<tA ro%e efvanoyie efl enplus grande odeur}
Oh bien quand lefoleil luy dardefa lumkre ^mß lebeau ^vieHarddefa formep>rentiere9 Rctient Ie teint <vermeilfS>fa belle couleur, Maü t'amour en efifot ainfy quun charpentiery %w en un boispourri njeutfairefon outrage **luandiia deßouyert ilenperdle courage. Voyant le defhonneurpreche defonmeßier. La "~veilkffepourtant nofte dufolamour £» temp qui e f paffe le^veHige ou la marque Au contraire elleejmeut té plus fort nous embarque. sMak la force luy manque en fin de jour en jour, (f) Anna»
|
|||||||
|
4*.
|
|||||||
|
ANNA.
SI qua tui tibi cura, fem ne nube, puella,
Nc jaccas viduo rrigida nuptathoro. Si qua tibivemet, veniettibipofthuma proles* Cuique negat cari mors genitoris opem.
Aut, 11 forte patri numero fior exftitit litres,, Garrula quod de te fama loquatur habet,
Labitur interea. teneritibiflofculus asvi, Dumque gemis, vita? pars melioris abit.
Cur hedera annofam complexibusimplicat vlmum'J Ve mifèrac / perithacc, cum magis ilia viret.
Ilia quidem ramos abit ambitioia- per omnes, At ficcis arbor flat miferanda comis.
|
|||||||
|
Situ as quelque fing de te bien marier,
Garde bien d'un ^zfiellard prendre la peau rid^e Ou bien tu te <x>erras en ton amour bridée. Et par les amoureuxpromptement decrier. Carft'c'eslpour l'eßoir d'avoir bien des e fem, Tußrasdespetü & dss plu* grands la fable , fe pendant que tes ans f coulent comme fable. Et que ton <~vieil mary eß cafß & perclm. Tout ainßque le lierre qui enferre un ijielorme y Tlui il <verdoye autour Z$ phis l'orme eslfiché Ainfia Ufdle eß le <?uiellard attache. &iaü ce manage eß ridicule & enorme, |
|||||||
|
Ann*'
|
|||||||
|
.43
|
|||||||
|
ANNA.
CEdite Pivigni; nunquambene virgo noverca eft;
Quid tibi cum viduo, bella puella, viro f uonet Hymen ibeij communia pignora leclii, Ilia tibi pignus virginitatis erunt,
ingentemteneraquidfigisinarboreramum Invifo quem jam pondere mala gravant ?.
1 ortia caduca fluent 3 calathis indignacoloni, Inquepari damno ramus, & arbor erit.
^1 lapis, arboribus ramum, fine prole, marita, ^oma fub autumnum fie magis apta feres.
»xuin age, dum viridi turgent in cortice gemma:, Wil, nifi communes 3 arbor adoptct opes.
|
|||||||
|
HOmmes njeufdeßa d'une femme premiere
Laiffe^layierge enpaix celane convientpas Car la fdl eft pour njotis un tropfriand rep as, d »»rveufneßed bien, beauteßnguüere, Thymen ijeut que ehacun recerche fon CemblabU, *4fin demieuxjouvirde leur *-virginte Car fur un jeune tige un nsielrameau plante. Chargé'defruity faiolcheoirtout 1'arbre &fiVacabk, Ufaut done prudemmentfiavoirer aparier, Lm amant\enfaifon dejeunejfe amoureufe, *~eur automneenferalovabk&fruÜueufe. Heureuxceluy ampeutfifort bienmarier. -
(f) j, Phyi-
|
|||||||
|
yu
|
||||||
|
PHYLLIS.
|
||||||
|
I Am tua jufTa placent: auri tarnen actus amore
Jn thalamum gcriiror me j übet ire fenis. Ecquid agam ? nee enim mihi tota pecunia tanti eft f Vt vetuli conjunx principis efle velim. • ANNA.
C*I pater indigno tefubdere collamarito
*-* Forte velit, nulla vox tibi lite fonet. Virginis arma preces: rigidum prece fleófce parentem 9 Non alia durus vincitur arte pater.
Quod truculenta riequit* frons hoc pr^ftabit arnica > Obfequium, non vis> peótora dura trahit.
Pineaverberibus nux inconcuiTarefiftit^ Ilia tarnen 3 placidovic^o calore, patet.
PHYLLIS.
MAintenant tes difcours ma eher e Anne meplaißnt,
éMon per e toutefoü me settle a un <~uiellard Conner mal a propos, demeplamdreilefltard. £Maü quand prince dfer oit fes efcrii^medesflaifent* ANNA.
Si ton per e Vhyllis te njeult ajfkbjeffiir
A unnjiellardchenuilnyfaut confentir. ZN^parU aucunement jamais ne ty accorde} lette nuHesfanglot\jettè nudes f&ufpirs Rrpardttnßement faiffis retentir tes cm y Tonpere te fera, enfmmifericorde. Comme lapomme aufeufowvre la cache dupin> Alnfi par la douceur tout CefaiB a la {in. Jr .AN!**
|
||||||
|
anna:
|
|||||||
|
I Am fïimusjin porcu, fbluenda que zona pucU* eft j.
Hie quoque, demultis, paucamonendamihi] Afiiitor agnatos exfcindit in arbore ramos, Omnis adoptivum germen vt humor alat.
^undftus ilia vagos animo decurbet amores > Germina legitimi fi qua caloris amat.
1 fotinus vt junxit tibi ta^da pudica maritum Vnicus ilie tibi mente fovendus erit.
^on congerro vetus tuapoftmodo tecla frequenter, Wee juvet, innuptaü qui comes antefuit.
■^nxianec matris, nee fit tibi curafororis; Altenus fuccor ne bibat al ter amor
|
|||||||
|
F Allor ran occurrunthicpluranotandapuellis
Qu.as focio primüm feedere iunxit Hymen, x^^proprijs quondam vergebat in aëraramis Planta, peregrinanon nifi fïondc viret:
v ertice truncato iam non fua, germina monftrat v XHpdque fuum non eft fuftinet arbor onus. roitrio, novanupta, tuodeiifte moved-, Certa tibi vh$ norma maritus erit. J edabicleges, quasnonaverfafequcrisj ^1 lapis, his fuccos pectoris addc tui. blequiumfint regnatibi; parendogubernas:. ^enfibusalteriusdifce, puella, regi. (f) .3 O PIUS
|
|||||||
|
¥
|
|||||||
|
P Lus habet jnfitio, memoriquod mente recondas,
Infere preceptis hxc quoque, nupta, tuis. Cedit honor ramis, fucci tarnen arbor origo eft; Etdecushoc, exfequoddedit, alter habet.
Si fortaiTe tua rutilent a dote penates, Arcula cum modico fit gravis ^re viri.
Pone fupercilium, bona ncc tua laudibus effer ; Inque virilateat nomine tota domus,
Turpiter, haec mea (unt, muiier furibunda reclamat, Ah | nunquam proprias fcemina jactet opes.
Lex dominos rerum pronuntiat-eflemaritos, Idque viri juris, quäpatetorbis, habent.
|
|||||||
|
YïLttra locuturas ßrepttus, quem fort e ciebam9
Termit ,• Anna, prior dum capt aurefonum., Hic aliquis tatet error, ait, fat is isla, fuprque.
Vixerat, t$ rofeo deßjt ore loquL FINIS.
|
|||||||
|
SINNE
ENDE
MINNE-
BEELDEN VAN
ƒ. CATZ' V ®
|
||||
|
QJOD PERDIDIT, OPTÄT«
|
||||||
|
O Mus cttnclafuos rcpttunt, matrcmcfc requirunti
Gruter. in Semem. Ethico-polit. %^/fmantis anima in corpore hand vivit ßo.
^ampmul eße cttpit, quod fimul ante fniu -Virgil.
... .BB mollis flamma tneäuUm Interui, & taciturn vivitfub gcflon vttlnm. |
||||||
|
jsa
|
||||||
|
Het deel nïvil t^jh ghebeel,
VRaeght yemant hoc het komt dat alle jonghe iïnneii
Haer fnelien uyter aert3 haer ftellen om teminnen, Die kapp' een ael in tweea, en ftae een weynigh ftil, Hnfiehoe yderftuck figh weder voeghen wil. ^od heeft eens vanden man een ribbe wegh genomen, .^n daer is voor den man een vrouwe van ghekomen: Siet bier uyt rijft de minden al haer foet bedrijf, Het lijf wil naerhec deel, het deel wil naer het lijf. Quod perdidi't, op tat.
FOeminettm focio fumpfit de corfore corpm
^m 'mare, qmrverbo condidit.aßra^Dettii jnde furor j'tfveni, teuerü ealor inde puellis. Inde thori foeïum feemina r "que petit,
•Z&d mir urn, luxenes? in prijiwa fata reverti, ^tque herum fieri quod fmt, optat amam.
^nguiütm f'Jortè feces, faht iäaper herbat, Etßtagit jungi, qusfuit amè, loco. |
||||||
|
La part weut fori ent ter,
Eni tu f^avoir,Amy,pourquoyla douce rage
Nous poufle par amour au port de manage ? üicoutela raifön, l'amanc qui eft blefle Se veut unir au corps, dont il eft defmembri. A %
|
||||||
|
4 • ■ _ - . , ■ .
Öntijdïgh mal} h niet met aL
AL kapt een (taele-bijl den palingh. inde leden,.
Al is hem fchoon de kop ten vollen afghefneden^ Nochlpringht hyomend omyhy witpelt o^denblock, En> fchoon de dood ghenaeckts het fchijnt hem enkel jock» Daer zijnder in het landt die, in haer oude daghen, Noch dertel willen zijn, en malle liefde draghen; Maer al haerfot ghelaet enis maerenkel waen, Want naer een korten tyd het mallen heeft ghedaen. |
||||||||||||
|
Iiicaffum furit»
VEl caput anguiUx, finBm licet auferat enfis3
Jlla tarnen lacero cor f ore pulpit humum y lila tarnen caudä non definit ujqtte mayeriy Jlla , licet nj'itk deficiënte, fallt.
Hactibi fviVa fenis fit luxüruntü imagoy Cüifurit m tremulo corpore dirut amor:
&4cb\ mifer eil y quicunquefentx' jwveniüa traEiat^ 6t moriens, mortis fe tarnen ejj'e negat. |
||||||||||||
|
La fin de wie ne njeut follie»
|
||||||||||||
|
L
|
||||||||||||
|
'Anguille faict des fauts, bien que la pauvre behVe
Au corps foit mutilee,&n'ayepointdetefte«. |
||||||||||||
|
OSotva t'en mourir,rie faidte plus 1'amantj
Cell chole fans railon un vieillart follaftrant« |
||||||||||||
|
S
|
|||||||||||||||
|
INCÄSSVM FVRIT.
|
|||||||||||||||
|
Sunt certa rerutn tempora,
Sunt & animorum motibus Vicefquecrebrx fubpolo, X^eis ftant cadunrquefingu'a. ^T°» indecorum modo, fed &perm-
' ^tioßmfeni Ufctvire, pr<e[ertm in
Amoribus. Indecorum-* nihil enim tam
ridiculum quam fi homo tremulus, ca-
nti*, edentulm vel (ut Hie) paßa ru~
gPpor Vva, juvemm more amatorem
a£at> Pernitiefum-ufa enim & ratio ■
nes phyfice clamant hominem fenem.,
iWenculam in amoribus habentem, ca-
ido^ q> humidtt privari, adeb at brtvi
ot*t[i}a militiafine gloria defunfius,hoc
Epitaphium mortuus viaton exhiheat;
.... Occidic amando
Excepit tepido qua: mea membra finii. Quonto melius\^£brahami uxor ;Poß-
quatn vetulafafiaßm, inquit, nam mi. bi voluntas f j>hnn tu■ potim quifquis es> niSenex, , Pueris hasc facra relinqne,
Y> CJ*»* Sophocle mihi ejfare-, Bona ver
^Jfiri, liber iamfatf us fum^ abin- Ciejnentibus iß is acfurioßs dominü &ta- ils wneficio aufugi 3 vet cum Sapiente |
|||||||||||||||
|
A Lie dingen en voeghen niet tot aller tijde«
Tis niet alleen onbetamelijck,maer oock fchadelijck voor een bedaeght man, fich over te gheven aen de ootijdighe mallichcden van Vrouwen liefde. Onbetamelick; want niet f» geekelick als dat yemant de Kerck-hof bloe- men al reede m menichte op het hooft dra- gende, noch met dwaefheden der lonckheyc befigh is. Schadelijck, want beyde reden en- de ervarentheyt leeren ons, dar foo yemanc met een berende hant een eerit-ontluyken- de Roof jen derf af plucken, dat hy de lucht daervannieten fal konnea verdraghen, maer veel eer den kuch daer van op de borft knj« ghende, wort int ghetal van Venus Martela- ren overghefchreven, ende verdient, fo doen- de, dit oft dierghelijcfce Graf fchrifr, Die mi omv'mgh in haren fchojot
Die heeft up liefde myghedoet. Hoe veel beter feyde Sara ; sul ick met vvef
Infi otngaen nu ick out bent Wêl acn dan, goec out Man, wie ghy we-
fen moeghr, fet jonghe lieden dien handel over, ende feght met Salomon; Inden arm »einen beeft zijnen tijd, e» verre d»ir van *j»> ésgbelijcx. |
|||||||||||||||
|
Quandon e Ff 'jeune, en aime en fal:
ghtand on efi vicil, qui atme eSifol* |
|||||||||||||||
|
Qü'n 'P-ra fert dies moditm
Amplexibus , & ut niufeet ^ü" expetita ad ofcnla. |
|||||||||||||||
|
Corn. Gallus.
Turptfenivultm nitidt; veßesj^ decora ^Atque etiameU ipfum crimen amare fenem r
Crimen amare jocos, crimen convivia, cantos t O miferi! quorum gaudia crime» habe'nt.
|
|||||||||||||||
|
Lyt
|
|||||||||||||||
|
4
Lijt» fonder f$t.
KApt Try een Aei in tween, hy fal noch efter fpringhen^
Hy fal met alle macht de leden omme-wringben, Hy trotft,oqck even dan/hy tert den harden noot, By leeft, ghelijck het fchijnt, te fpijte vandedoot. Crhy, als cenhoógher macht wort tegJhen ughedreven* ,Soo lijtetmetghedultj waertoe het teghen-ftreven ? Sijght neder in het ftof, en toont een buychfaem hert* Want die onwilligh lijt ,die lijt te meerder frnert. ■Nil juvat obniti i
NguWam ß macro fecet> fi dividat enfis,
Jüa repercujfam corpore pUngit humum $ '•fäafurit worms, fefeque in pulvere n>erßü;3 $t tacit $ non njult fuccubuiffe neci.
Msid jtfvat obniü, mm te fors dwafatigatf Vet rumpït properam dß Tnbiu unit columl
^leBe caput, tacitoque Utm permitte dolori. Non touts mifer esl, qui mifer effe potest, |
||||||
|
zAm torment necejfdre^
Uien, que fouffrir & tare* E prens avec regret les maux de cefte vie,
Car regrimber oe (èrt,quand nous le ciel chaftie*
AbbaifTe toy pluftot, avec un humble coeur >
.Qui fouffre pat dcipit Augmente (on malheur,
**" r > * jilt
|
||||||
|
r
|
||||||||||||||||
|
NIL IV VAT O ENI TI,
|
||||||||||||||||
|
I
lts
|
||||||||||||||||
|
terßgm hominis verïrenovatipr^
ctpup loco numerandus animus humt-
|
||||||||||||||||
|
Tis een vande byfonderftè fcen-teyckene«
eens vernieuwden ghemoets,datmen in figh ghevoele een nediighe verdraechfaem- heyt in alderléy befoeckinghe, oes regel recht van God toeghefchickt, ofte door middel van demenfehen aenghedaen.ghelijck in het te- gendeel van dien een morrende ende teghen. itrevende onverduldicheydt niet anders ets kanverftaen worden uyrje wijfen als een foo- danigh herte dat noch fijn ghedachten nieten heeft ghevanghen ghegeven onder de ghe- hoorfaemheyt Chriftr», Maer, ó lieve, waer toe hier een fteghe oa-
verdraechfaemheyt ? naedien de goede God de fijne plagh uytverkoren te maecken inden Oven der ellende ? gewiflelijck de vermoeyc, heyt van jammeren is een gantfeh ellendign behulp-middel voor de ghene die lijden rooe- ten;daer de ware vreefeGods,geeft uytkomlle in alderléy ben3uthedê; want yemant,door de fdve.fijne toevlucht nemende tot Godes va« derlijcke forghe over de fijne, weet niet alleen recht ghedult, maer oock blyfehap en danck- lègginghe daer uyt te trecken, leggende ghe- ftadeiïjckin zijn herte tot fijne vertrooilin«- |
||||||||||||||||
|
' ac pAtiens cakmitatum & injuria-
Hm>ncc enim pertinaxac refrallarim
■W"» Chriflo fefe cogitationes fabdi-
JJJePro.exptorato unquam habere potesl.
J Wrf»**, pretor, hiepervicaci-a-ï af-
J" tsnibiis fane Deus vel exercef, vel
P ° at, vel corrigit, vel honor e'officii
J °pmpQtè ia hoc fimiles eos faciensipfi
Ai i°' Cktnentißimus enim Parens ex
't Pr°virfentm ßiecula' quid unicuiq^
I rMn conveniat plane acplene cogno-
■>& quod convenire novit, accommo-
'fitferahiU verb remedium eUobrii'
flejtftudium,e^' plorandi laßtudo-, cum
twDeitimorhifcemedeatur; Is enim
divinam voknUtem & patemam
JJe^ionem, tanquam adßeram ancho-
> con fugiens, non paüentum folmn,
&g<mdium, imb & gratiarum aclio
m> exripfis affiiciionibus producit; non
s us ac medicus ex viper WTheriacam-,
0uKtanquam. triumplgans, pleno ore
"•"dem exekmet, Via cr/tcis; via lucis.
|
||||||||||||||||
|
Emfeaerder lof,
Hoe naerder Godh |
||||||||||||||||
|
Chryfoftomus.
%>?ftcroße$i animi, cum undique provocerk te pungaris, aquo animo acerhita* tes omnes fem, 2{obile vincendi genus eB patientia,, vincit
gmpatuwyfi vis vweere, difce pati. |
||||||||||||||||
|
II.
|
||||||||
|
DE BAYF.
Cupidon pour dicu adore',
Tired'un petit aicdoré j Deux tiaiäs de differente forte 5 L'un d'eux rend l'arnour honor , tt 1'autre trouble <■& malheur p |
||||||||
|
PLAVTVS.
rAmoreTn€Ue,&fä>'eßßfacundißimus.
Eurip. vimommmij Cm aecej[erwt,nw boham farnarn,
Keane mrtutem andere _ |
||||||||
|
at
|
||||||||
|
cm
|
||||||||
|
Crjjpjit kfpelyfioißmderßel
HEt brant-hout en de Min zijn twee verfchcydé faecken
Maeropgelijckenvoetvan yeder aenteraecken; Want of men naer het Vyer, of nac de Minne fpoet, Daer is een feker konft hoe datmcn grypen moet > faft daer het ley t en gloey t, ghy fult het laeten vallen,- * aft daer het niet en brant, foo iflet om te mallen , De Hefde, foete Ieught, is, ick en weet niet wat, Sy dient, of dient u niet, nae datle wort ghevat. Qua non nocet , arripe.
PArsfuiis igne calet, pars altera nefcia flamma est:
H<ec impune manu tangitur, tl/a nocet. vextra njobiptates Veneris Jerit, altera euros : Hitte jti"Pat, alioeri fax nocet wdeDei.
*% 3 qitifquü amas ,fed, qua jwvat, elige partem: Jpfe Cupidofacem, qua caret igne3 tenet.
TnßuDetKocritlfatfodelude cacbinm, •Lüde t jocus Venus èB} nil nifi ludus, <tAmor. |
||||||
|
En bien prenttnt, n'auras tourment.
Vi bienprend Ie tifon Ie porte fans domage,
En bien hantant i'amöur, ne fentiras fa rage: Pour voir des tes defseins heureufement Ie bout, Manie bien ton cas: Ie manier eft tout. B Slaet
|
||||||
|
10
Slaet de handt t daer't niet en brandt,
Tis twee-fins aen te doen al watje kont bedencken*
Grijpt hier, tis fonder noot j grijpt daer, het fal u krencken: Wie iffet die terftontdevinghersniet en fchroeyt Indien hy vat het hout juyft daer het leyt en gloeyt ? In vreught is dickmaelpijn, in plaghen, volle zeghen; Ten is niet in de faeck,maer aen den man gheleghen. Wel, draeght danmetghedult al wat den hemel doet,
Sijt willigh, datje zijt, en datje wefen moet. |
||||||||
|
Omnia in meliorem partem.
Hlnc ruhet ignefudes, milis crepat inde favillè j
Hïnc poterit tangi, fanaat inde manuffi. 1{es htimana bifrons: ttu, qua juvat, ar ripe quidquid Tefitper athereh de regione fluit.
Damna fuum lucrum }fua gaudia iuBm habebit, Excipis incumbent, ß fapienter , onus.
Morofum nee Uta juVant, £?*, r'tdeat orbü, Qupd gemat 'ille tarnen, quodque queratur, habet.
|
||||||||
|
Tout au meiüiew bout.
COmme un bruflant tifon,ainfi Ia vie humaine,
Bien prife & mife avant, e(l manie fans peine. De joye, &debon-heur,n'aura jamais defaut, Qui bon & moeur advis oppolè a tout aflauc. OMNIA
|
||||||||
|
11
|
||||||||||||||||||
|
OMNIA IN MEtlOREM PART;EM.
|
||||||||||||||||||
|
ii Ppofiiè adrem, de qua hie agimm,
"*■ ^-dixiffe mihi vifus eU Epicletus, u- K*toquai»que rem habere anfam fuam, e%^prahendendam efje ei,quifixlici- €r "ac Mi velit;fcire enim quorfum qua -
$*f res fpeclet, & quit ejus fit ufius, non totoimapars eB civilis Prudentu. Apis ** Thymo, herb a amarißima, fuavißi- ™ttm wel extrahit ; Hirudg contra ex J*no corpore vitiofum fmguinem, &a- |
||||||||||||||||||
|
ALle dingen, feydt Epifletus, hebben hare
handt-have, ende diefewel handelen wil, dientfe daer by te grijpen, 't Recht ghebruyck der dingen wel te verftaen, is eeae van de nut- fte wetenfehappen des burgherlijcken levens. De Bye trecï (beten honich tiyt bitteren Thym, deYle ofte Bloetfuyger'bedorven bloedt uyt een gefönt lichaem. Wyfc luyden fuygen foet uyt bitter, dwafe bitter uyt [oet: den eenen is goets moets, felfs midden in fwaricheden, den anderen klaccht en knaecht hem felven, oock dan alft hem wel gaet,foeckende altijt eé knoop in de biefe, en (foomen feyt) een manneken in de mane. Een Egel draecht het lijf vol itekels; ift wonder? hy brengtfefelver voort. Veel wer- dender ehequelt,alleenlijckdaerom, omdatfe een queilijcken gheeil hebben, 'tis moeyelijck m£t yemant om te gaen, die alle fwaricheden inkropt en ter herté neemt, alle vermaeekelijc- ke dinghen daerentegheh oiighevoelijcken laec Toorby gaen. Wech Egels ,wech Ezels, Hoe veel beter dedeCaefar, als hy ter aerden neder gheftort zijnde, felfs fijnen val fich ten goeden naduyde, lekhoude uvaft, ó aerde onferaL Ier moeder, feyde hy, treckende tot een voor- teyeken vaY) toekomende overwinninghe, dat een fwaerhooft ontwijffelijck als een voorbode van ongheluckfoude hebben genomen. Ende Zeno door fchipbreucke alle zijn goet verlo- ren hebbende, my wert nu, feyde hy, gelegent- heyt ghegheven om fonder beflommeringe en bekorflmeringhe naer wijfheyt te trachten. Merckt hoe een pack wel ghevat,endeghewil- lichlijckghediaghen lichter werdt. |
||||||||||||||||||
|
l*th trißja Jed qui ex trißibusUta no-
rtnt elicere. Echini femper (pints invo- Wt funt j quid mirum f cum eas ex fefe Qgnant, Magna pars hominum mifera "'Mnalia de causa, quam quia queru-
y ipßs eft animus. Melius Cajar^ qui 7j* terram prolapfus etiam cafum fuum be»igne interpretatus eH, Teneo, inquit, e Terra mater; qubdque morofior ali-
?»« maliprtßgy loco habuifjet, ille in jctorU bonum omen, non minus lepi- de>quam animose, convertit. Et Zeno omnibus rebus naufiagio amifiis, lubtt mc Fortuna, inquit, expeditus philofo- |
||||||||||||||||||
|
OVID.
Leve fit} quod benefiertur onus, ASenec. deTranq,
Sfuefiendumefi conditior/ifu^fjr, qmdquid habet circa (e commodi, aPPrehendendum: inveniesin quovis vi- <eSenereobkclamenta,e}rremißionesie}' VMftates, Nihtl urn verbum eH m |
||||||||||||||||||
|
quo non &quus animusfolatium inveniat,
Befold. Axiomat. Philofophico-theol. CVr quidam funt divites , cur alij
mendici, ambo prebi ? quia nihil re-. fiert utrmnvu fies, fi utroque fciveris uti. |
||||||||||||||||||
|
IEREM.
|
||||||||||||||||||
|
Ba
|
||||||||||||||||||
|
12.
IEREM. zu 8.
Siet ic^ legghe u n)oor een wvegh ten lfwn\
ende een voech ten dooäen. Et bränt-hout daer het gloey ten machmen niet genaken?
Maer daer geen voncken zijn daer iifet aen te raken. Gheen menfch en grijpe toe alleen op loffen waerr, Want die het qualijck vat die ifler qualijck aen. De zeghen met den vloeckj de dood,en oock het leven Die zijn u, weerde ziel, van Gode voorgefchreven, Wel neemt dan, lieve, neemt het goede by der hant> En vlucht naeZoartoe ter wijlen Sodom brant. Qua non urït.
\AnSudis igne caret^rapdis caletaltera flammü,
Hmc noceti'ilUfam calfacit inde rnamtm. Ecce\ honum Dcmj y6cce\ malum moitaïibus offert» a Quifcptü es 3 en tibi mors, en tibi wit a patet.
Optio tou tua eH, Heet hinc, licet inde capejfas j Ehge, five juVet <ztiVere3 ßve mori:
Huid tibi cumSad&ffla?nihil hie nifi fulphur ty'tgnu* Quin potiuj placidwn, Loth duce^ Z^oar adt. ECCLESIASTIC 1.5. is.
La wie &U mort, le bien & le mal font en
Ix py e fence des hommes.
T 1
A Vie eft un Tifon, d'icy le pourras prendre,
Sans tc brufler j de la, fcras reduit en cendre; Prcns le code3 ou Dieu eft gracieu x & doux, He touche pas 1'endroit, ou brufle fon courroux. |
|||
|
■U
|
||||||||||||||
|
q,VA NONVRIT.
|
||||||||||||||
|
JNpeccatow cwverßonetria requiri
frtis decifum eli, Verbum mmirum, spmtum Dei ,& Volmuttm hominis. ^£c enim ut paßva tantum voluntas »umma conjideranda esl, fed attionis no:n nihil eidèm, in prima mimi mat a tt0ne,adfcribendumeffe credimus .£>uo- Ksenimaliquis convertitur^Dem opus "wd non in ixvitum, fed in volentem tercet: Atqueeo ipfe qutdcmmomen- °y quo fit converfio, Dei gratia median- e> tonverftonemßam vult, is qui con- yrtitttr. Him rette Anguß. Serm. is, deVerb, Apoß.Qui te creavit finete, '»f««, falvare te non vult, fine te. ftrurfns- Voluntatcm noftram, ut °nü aliquod opus bene faciamus, *cquiri cci-tu eft, atqui etiam ex no- 's» ftoftra.potcntia, non habemus,- v°luntatem quippe in nobis opera- Ul' Deus. Bcce enim I eo ipfo tempore, HUo gratiam Deus largitur , hoc ipfum yuoque nobis confert.potfè veiled atfu VeUe recipere. |
||||||||||||||
|
IN de bekeeringe des fondaers drie dinges
van noode te zijn, te weten, het Woordt, Godes »hechtende den Wille des menfchen, wertbyGod-falige mannen in defer voegen, toegellaenj te weten, Dat des menfehen willé niet flechtelijck als lijdende,, maer oockals eenighe vverckinghe in haer hebbende, in de eerlte verandeiinghedes ghemoets ,haer ver- toont. Want fo wanneer de menfche bekeert wert, Godt de Heere en werckt op den felvea niet tegens danck vanden felven, ende als on- willich, maer met fijn danck, ende als gewil- hch: in voegen dat,dien felven oogenblick dae de bekeeringe aengaet,den genen.die bekeert wert) by middel vanGodcs genade,fijn beJkee- ringhe felfs oock wil. En hierom feyt Augusti- nus feerwel.Scr. iy.de verb.Apoft.Oeghene die u ghefchapen heeft fonder u, en wil u niet falich make»fonder u : ende wederom, Onfe wille van noode te wefen om een goedt werekr te doen, is gants raft en feker. Maer defefelve wille en hebben wy nochtans door eyghea macht niet.noch uyt ons felven: maer de Hee- rewerektdit felvewillen.Want fiet.'terfelver itondtdatGodons fijneghenade fchenckt, fo geeft hy ons met eene dat wy connen willen., en dat wy het willen metter daet können aen- neroen. Wy Tjjn te veeren doodetißit,
Godt geeft ons 'troeren en den tvil. |
||||||||||||||
|
PROVERB. 14. 16,
LE Sage craint, ejr (e retire dttatah
mak lefols'ejearmouche^é'jetient feur. |
||||||||||||||
|
| ^Jtesinvoco hodie ccelum ejr terram
qwd' propefuenm vobts vitam é* ertem% benediiiionem ejr malediiïio-
nem Elige er„$ vjtamUt & ttt vivas & WMtmtm: |
||||||||||||||
|
Jf&li
|
||||||||||||||
|
Bs
|
||||||||||||||
|
ié
|
||||||||||
|
HÏL, NISI MOT A.
IIL |
||||||||||
|
TERENT.
GRedis bac dormenti tibi confeäuros Deo f,
'BtilUmfine t«& opera in cubicttlum 'tri dedutfttm domum t OVID. DE ART. LIB. i.
AH nimkt eftpropriajuvemfiducU forma,
■ Exféettet ß quis, dum prior HU reget. ERAS.
%(jm prepare, watrona\efi.
|
||||||||||
|
É*
|
||||||||||
|
'«►
|
||||||||||
|
Nist fonder *vraghen.
GHy wenft een eqhte Wijf, ghy wenft te moghen trouwen*
Ghy wenft (gelijc het fchijnt) u huys te mogen bouwen, Ghy wenft en anders niet. Maer lieve, fegh een reys Wie trouwterin den droom of in een dom ghepeys? Het vryen eyft verfoeck. Gheen Echo falder quelen uan als haer yemant verght, en dat met luyder kelen; Wel rijdt dan aen het werck: want fiet 1 een rechte Maeght
En komt niet onghenoot, en gheeft niet ongevraeght. Nil, nifi mota, dabit.
DVlcü arnica placet, placet uxor, ^* ofcuU caß&
Conjugü, g^ mult a prole bèata dornte : ra Jed ulterior tibi nulla, quia? anne moraris LHtm mat 'm gremium fj>onte puella tutmi lL agis: intenfo demum clamore movetur. CV, A, . J , , f •
■xy, - 'Utatoris quae modo njoce lotfui.
dare} jj>onte Jua, didicit refonabilis Echos Nee dare^ßfontefm, beüa pueäa filet. Umais Amte fans fatigue, qui U rveut> qdil la bngue.
I V dis, 1'amour me plaift. & ne fais autre chofe:
^>"*\ Robin, en rien faifant jamais on cueille rofe, y dame en villeorras, ny Echo dans les bois; y lu «e fais ovir ta preallable vois. |
||||
|
1$
DU vraeght lien flappen,
DE Lucht die teghenfpreeckt, de ftemme fonder leven
ïs niet ghevtfoon van felfs een woort van haer te gheven, Maer komter oyt een menich die maer het minfte vraeght Soo vintmen dat het bofch van haer gheruchtc waeght. Wie oyt tot fpreecken verght de tonghen der klappeyen* Die opent haer den mont, om breet te moghen wcycna Wiemeteen Oimbeleyt gheftole dinghen heelt,, Ghceft oorfaeck, dat een dief aen alle kanten fteek |
|||||||
|
Vbi percunétator, ibi' óc garrulus,
MVu ftih obfcurü habitant njMbm Ecbos
$(i foret dlterita garmlitau loquax: lila filet 3 quoties prejfo filet orewiaior^ tOifcit & a populo pr&terwnte locjttt. Ora loquaxprweret i mfi pemwBator adejpt; Hoc dttce tent At opus Uvida lingua fitum.
^robra ere at qui mult a rogat, qui commodat aurem; Turpi* 3 fi nefcü, furta receptor alit. Tu demandant lemefdifant*
ON n'oit jamais au bois d'Eeho la refonance,
Si nul ne luy parier premiérementcommence. Quant nul chez nous ne faic~t en demandant Ie fot, La bouche du jafeur ne parle pas un mot« |
|||||||
|
VB*
|
|||||||
|
1-7
|
|||||||||||||||||||||
|
VBI PERCVNCTATOR, IBI ET GARRVLVS.
|
|||||||||||||||||||||
|
Yjfapdi tmdm non penes loquentem
*—' fed penes audientem e ff, inquit Sto- t>*us. Rem m^iti Detradatio enim m percuniïando excitatur-, fic aufcul- tando nutritur -3 nee unquam, loquax m Dea è latibulu fuk prodit, nifievo- cat*: ut verb aliquis interrogando au- ns%! ficiles pr&bendo linguacibm ißis &rricndi anfam dedit , protinus tn va- r!°t m<>kß& garrulitatis modulos late aiJÏwduntur, adco ut, fi ußiam, eerie in nhs locumhabeat Mud Peet*, fcxei- lV auditor ftudium- Si contra pru■ tntior animofiorve aliquis fiveferia in-
repatione, five vultu ad gravitatem
c°™?ofito fefi fabuU infer at, flatimfer-
0fiem abruptum episque autorem pifce
™morem confricias 5 non [ecus acfiho- nis facies occurrat & omnia tur-
. ' Maledieis ergo fifrmum tnjicere
> animi averfonem vulta exprime, j rem ferfeceris: mmquam autem ca wtnmatores deerunt, dum, cm per fan ■ de*tur,exifit3aiUo[eph. ' |
|||||||||||||||||||||
|
HEt veel of luttel fprekenvanyo
mant,hanght meeraende toe- hoorders als aen de ipreker felfs; wät fpreeck-luft e« wert nerghens door meer gaende gemaeckt, als met veel te vrage n,en vlytich toe te luyfleren. Seiden komter een klappeye ter ba- ne, foo fy by niemant ghevraecht en wert: maer ïöohaeftalsditlang-ge- tongde ghedierte door vraghen tot fpreken een open krijght, itracx, als uytgelaten zijnde, verfpreyt het fleh wijten breet daer henen gelijck een overloopende reviere door het vlackevelt. Komter daerentegen ye- mant ten nagang, die meteen ftreng gheiïchtedeie mondtfpeelfler onder d'ooghen hende een fn'au toebijt, fy fal terftont iwygen als een pifièbed- de,ende (torn ftaen,als een vifch. Ifièr danyemandt die een breedtweyende tonghe wil inbinden? dat hyde te- genheydt, die hy van haer flabberen, inwendich heeft , uytwendelijcken metten ghebare uytd rucke, en'tfal- der mede ghedaen welen. |
|||||||||||||||||||||
|
CHRYSOST,
|
|||||||||||||||||||||
|
SENEC. HIPPOL,
Lium fikre cum volts, prins file. C LVC*
|
|||||||||||||||||||||
|
u
|
|||||||||||||||||||||
|
Mitia non docetur fermonibus
|
|||||||||||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||||||||||
|
•excitatur.
|
|||||||||||||||||||||
|
ts
Lv'c. ii. 9.
"Bidt en ufal gbegeven wvorden^foeckt enghyfrlt njindm,
klopt en u fal ofgbedaen rverden. "X 7"^C Tie oyt een wederklanckwiï in die lucht verwecken
V T Die moet een helle ftcm tot inden hemel ftrecken, Want die niet uyt en brenght als woorden fonder kracht, En hoort geen tegen-ipraeck, hoe lang hy antwoort wacht* Hy dient zijn herten gront met yver uyt tefpreken,. Die met een drouve galm wil inden hemel breken, Alleen die krachtigh bid, en tot den Heere fucht. Verweckt een wederklancktot boven inde lucht. Psalm 33.
Clamaverunc jufti c3c Dominus exaudivit eos.
INtenfis opm esl clamoribus, ut fonet Scbo -y
D um ß'repu exiguo mm mure, TsLympha ßlet: Jtfympha tacet taciw, fed furgat ad athera clamor> Mox reßonfi tibi ^el gemxnata, dabït*
X)ota quid ejfundis ßtmmis tnmta Uhettts ü eAt tepidas cdï non patel aula preces: Tende latus clamore , Deus rejponfa remittet - Hic pia wens? bk <-uèx ferVida^pondus habent»
Iaqv;. 5. 16.
La friere du juße faïtfe aPec ^vehemence. e si
de grand efßatce. |
||||||||||
|
Q
|
||||||||||
|
Vi d'une baflè voixEcho la nymphe appelle,
(Qu'attend il dans lesbois?) n'aura refponie delle, |
||||||||||
|
Celuy aupres de qui Ie zele n'a nul lieu,
N'eft entendu du del, n'eft exaucé deDieu. |
||||||||||
|
ïp
|
|||||||||||||||
|
©RA ET DABITVR.
|
|||||||||||||||
|
\Tocem(qudma!ij aliter defcribunt)
J ego, ut admirandum divina poten' tu opus, Bto Opt. Max, imprimis dan- ■dam dedicandam, cenfeo. Tametfi enim, )olo mentis> ad Deum afcenfu, pios non rar o Beunt alloqui fatis comperwm ßt, majori tarnen energia animus fervens, *pe vocis, fefe exferit, ac in calum, ut tta loquar, impetum facit; quam fi ta- (*ta filum cogitation e Deo preces offè- rat. guidni enim oratimem (jr ratio- n£m (qua utraque immenfa Dei boni- to ceteris animantibus prtflantiores nos reddidit) gratum Deo facrificium of e- ramus ? pr&fiertim verb cum noßra. ip- ptts vox, auribusbanfia, animttm ma- iß moveat, & (fi languor forte Hut diverfio) adDeumvelutireducat. Trio, 'gttur ad preces rite offerendi, mcri- '° reciuinmm , animum pr¶tum, njc 4Hud agentem; corpus fubmiffum, & a» humilitatem compofitum ; ejrßtt- iï«m labiorum, id eB, vocemimo cor- dis penetrali emiffam. £>$<e fi conjun- gamtts, exAudtet procul dubio nos tntt- mficus Uk Parens, fi non ad volunta- iemjahem adfalutem. |
|||||||||||||||
|
DE Hemme (die den eenen aldus', en den
anderen alfo befchrijfc) oordeelen wy3 als een byfonder werck Godes, fonderlinghe sen- den felven toe-gheeygent te [moeten werden. Want al ift foo dat veel god-falige aÜeenlijck door hetopheven des ghemoets, gewoon rijn tot God te bidden : evenwel nochtans falmen een vyerich gemoet,door hulpe vande (lemma met meerder kracht voelen uytberften, en met grooter ghewelt.tteghens den hemel als een uytval doen, danofyemant aÜeenlijck door den ghedachtezijn ghebeden Gode opdronge. En waerom doch en fouden wy met met alle dewercktuyghen fo des lichaems, als des ghe- moets, den Schepper van beyde,ten beften wy können vereeren ? waerom en fouden wy niet beyde die dinghen , waer door wy van Godt zijn verheven boven aüdere ghedierten , hem eerbicdelijcken opdiaghen, te weten woorden en ghedachten ? waerom en füllen wy niet den gheheelen menfche Gode opofferen ? fonder- linghe na dien ons eyghen iterome, terwyler» v/y bidden, van ons ghehoort zijnde, daer toe dienftich is 8 om ons finnen meer op te wec- ken, en t'elcken als die fchijoen te willen gaen dwalen, wederom als tot God te brenghen. Wy houden daeromrae darter drie dingen nöo- dich zijn, om we! te bidden-, te weten eerft, een wel bereytgemoer, ledich van alle andere bekommeringhe : ten tweeden, een lichaem gautfth en al geftelt tot nedericheyt jende ten derden de vrucht onfer lippennat is, een ftem- me uyt het binnenfte onfer herten krachtelijck uytghedreven. Welcke drie dinghen indien wyin ons gebet te fa men voeghen, fooenifler gheen twijffelaente flaen.of God wil ons ghe- Wiflelijck verhooren,indien niet naeonfen wil- le- immeis t'oafcn beften. |
|||||||||||||||
|
• PSAL. 144, N
ÏJAfl^ eB Dominus omnibus invocan-
*■ nbtu mm w veritate. |
|||||||||||||||
|
Bernard.
QVando fidelü, & humiliSi&fervem
oratio fuer it, e dum, haud dubio,pe- netrant, unde cerium esf quod vacua re- dire non po fit. |
|||||||||||||||
|
AMOR
|
|||||||||||||||
|
Cz
|
|||||||||||||||
|
20
|
||||||||||||||||
|
AMOR, FORM^ CONDIMENTVM.
IV.
|
||||||||||||||||
|
ARISTOT. i. ETHIQ
Vmcuiqtte deleßabik etl, quod am&t.
PLVTARCH. IN LIB. Dh AVDITIO. Mator albos Deorum fïlios appellat;nigrü virilium nomen tribuens. A0" mim, heder& mßary valet (e quavis arrepta ansa applicare. |
||||||||||||||||
|
A
|
||||||||||||||||
|
HORAT. ^-w^Vrpia decipiunt c&cum vitia, aut ttiam ipß
|
||||||||||||||||
|
1
|
Delegant, veluti Bnibinum polypus Agn&<
|
|||||||||||||||
|
9W*
|
||||||||||||||||
|
31
Noyt leelk{ lief» noch fchoonen coolfack. Ofoete rafery 1 hoe kant de Minne voeghen ?
|
|||||||||||||
|
De Sim fchept inden aepeen wonder groot vernoeghen
|
I
|
||||||||||||
|
AI waer oyt Venus kint zijn guide pijlen fchiet,
Daer woont de fchoonheyt felfs, hoewel die niemant fiet* AI zijnder in het lief, al zijnder hondert vlecken, ^len vint terftont eenkleet omalle vuyl tedecken: Den ftouten noemtmen vry, diedroncken is, verheucht:
De liefde weet de feyl te trecken totdedeught. Nun quam dcformis amica eft.
DVlcü amor furor e&. Stufet ebrU ßmia prokm)
N'dqaefuis cattdis pukbrim ejfe put at. ^fcit amans <rk'mm (nimis id licet exflet) amiu, ^üafque diu* dotes non <z>'tdet, if ft notat:
tur~U3 amor njehernens 3 omnicme potenüar berba esJg Hoc duce facunda garruU nomen habet,
"^fquis amat> mentes aguante Cupidinis eeßro 3 Otnne bono <vitium proximiore tegit. |
|||||||||||||
|
Jamais hides Amours 3 ny belle prifon.
|
|||||||||||||
|
Q
|
|||||||||||||
|
Ve tu es doux Amour1, par ta plai fa nte" rage
Eftime fon petit le plus beau du bocage LeSinge craque-noix: nul vice ne luy chaut, Car du manteau d'Amour il couvrele defaut. Cj Vlen
|
|||||||||||||
|
52
|
|||||||||||
|
Vim, W» £/&*?
|
|||||||||||
|
E En aep die broet een aep* van uien koomen uien,
Wat brenght een efel voort als ombelompe guylen? Noyc vontmen foet ghewas ontrent eén wilden tronck^ En,naerhet oude finght, foo pijpt het kleynejonck* Ghy, wil je zijn berecht wat u fal wedervaren Vant meyfjen datje vryt? letwiehaer ouders waren: Siet 1 dit is s'weerelts loop, al flatet fomtijts mis, De dochter wort een wijf als nu de moeder is. |
|||||||||||
|
Qualis mater ? talis {ilia.
EK aßnü afiw&t > bubo bubone creatur ^
Etfimiles catulos fimia mater habet: Non leporem catulm generat, non falco columbam: Arborü indomitx jruBm acerbm grit*
Nojfe cufis qualü tibi <virgofntwra ßt uxor? Matris ad ingemum rejftice, certus erh.
TtißimiUm Heet arte [ui fe movftret amantii Jn iSitium tandem nata parentis abit. |
|||||||||||
|
Tel grain , tel f én*
De were piteufi ßüe teigneufe. LA mere, & fes defauts,quant je tefais paroiftre J
La fille, & fes humeurs de la tu peus cognoiftre: Il ne'ft pas vray toufiours, mais ordinairement Les meurs & les humeurs du pere fuit 1'enfant. . |
|||||||||||
|
,
|
|||||||||||
|
23
|
||||||||||||||||||
|
QJVÄLIS MATER TALIS FILIA.
|
||||||||||||||||||
|
jV^» corptu, non for mam, non mor-
^ "os tantum, fed & vitia pleraque, 'Vtmi hereditaria a parentibus nos hau- rt^>& rerum naturalwm fcriptores ,& uJw docet. Reditadaurores genus,
^tlrpemque invifam degener fsnguis refert.
nquit Tragicus: & contra, par efl me-
jores effè eos,qui ex melioribus,aitPhi-
fjopbtts. Cum verb nullius adeo interßt
l»dolem alterius inquirere, atque Uhus
9Ä* individuam vita focietatem cogita-
*c<*pit, non vana cura eBquibus mori- f* parentes ejus fint, cut animum.adje- n* indagare. Formam tantumaut l't- Mmenta corporis, nefcio qua, aliquis ut icoptim htc reßtciat ? nuga. Jßa priva-
*voluptati tantum ferviunt. i^dt ma-
^onium non nobis folum,fed agnatis,
Wpofleritatijed reipublica contrahen-
, % eli. Si ergo non degenerem mundi
nc°fom,nec infictendum feculo nomen,
l'k ah ? aliquando vixißi fe poßeri-
atl teßatum velts, nequaquam affinita-
m c°ntrahas neqtie intra domum re
cjpi&, ut Eurip. ait, mala mulieris pul-
' w ; fed audi Peet as uno orefibi accla-
Mantes. |
||||||||||||||||||
|
MEn erft van zijn ouders nietal-
leenlijck goer en bloedt, rnaet menichmael ooek der felver uyter- lijcke (leckten ende innerlijcké ghe- breken. Want gelijc den Poet ieyt, Be tacken aer den naedefiam, Van 'tquade nop yet goedts emquam. Middelertijt en iffergeen menfche fo veel gelegen aen yemants aert en im- borft recht tekennen,alsde genedic vä (inn« zijn fick têhouwelijc tebc- geven,dewelcke voor alwel nebbe tc letten op de ouders vande gene die fy- liedenmcynê byderhant tenemen. Een proper neusjen,eenkleen mon- detjen,een gau oogje, een befneden tronitje,en diergelijcke vifevafenfïck als een wit in defen voor te ftellcn, is enckele dwaefhevt, na dien alle foda- nige dingen u eygen felfs en nieman£ anders zijn rakende,daer nochtans eê rechifchapen houwelijck niet alleen- lick en behoort te lien op den genen die dat aengaet,maer (onderlinge me- de op't gheflachte, opde nakomelin- gen, op het gemene bcüc, de welcke (alft wel-foude gaen) ydcr haer be- feheyden deel bchooren te hebben. |
||||||||||||||||||
|
VlRG. Sic canibuscatulesfimiles, ßc matribus heedos.
lu< |
||||||||||||||||||
|
* u v e N, q/ damnofa fenem juvat alea, ludit & hares
t3 Bullatus,parvoque eadem movet armafritillo^c.
|
||||||||||||||||||
|
Sie natura \ubet.
NE unquam affinhatem contrahasjneque intra domumaedipias]
mala muiter is pullum'.imitantur enim multerumopprobria. Hos ergo confiderate mihi,o proci, bonafiliamex matre ut ducatis. 1. PETR.
|
||||||||||||||||||
|
SxEur
|
||||||||||||||||||
|
ip,
|
||||||||||||||||||
|
i. PETR, 4, 8.
Liefde bedeckt *veel finden. AL fietde Simm' haer maet* of haer wanfèhapen jongen*
En hoe zijn platte neus in bochten is ghedronghen, Sy toentfe niettemin een vriendelick ghelaet» En bant uyt haer ghemoetde galle vanden haet. Siet wat de liefde werckt! de liefde deckt ghebreken, De liefde voet den pays, en haet het leppigh fpreken, De liefd' is die het huys met alle zeghen vult Al waer de liefde woont daermanghct noyt ghedult. Delicla operit charitas.
GAttdla pertentant t aiitum tibi 3 Simla, petlus,
Ttum gremio catuli membra pudenda fives $ tArcet abamplexunonte fine crinibm ab&m, Non fim£ ante oculos crimina nam babes.
t£>i{j?!ice<it mvdtïs , placet bacmibi Simla parte , tAb ) riiger eB,fiquis pander e crimen amat. Llvida l'tngua file • wltïum tegit 'tl/e fodalis 3 Imbuit ^therein , fi cui peüus» Amor. |
||||||||
|
PROVERB. 17. 9.
Qui cele Ie mes fiat oi, eer che amitïè. E Singe fon petit, combien que laid,tie laiiTe,
Mais, lans s'en ofFenfer,rembralfe &le carefTe. Si de Chreftien Ie nom ne veux porter en vain, Couvrir toufiours te faut les fautes du prochain. DELlCfA
|
||||||||
|
L
|
||||||||
|
H
|
|||||||||||||
|
DELICTA OPERIT CHARITÄS,
|
|||||||||||||
|
jy^ne e Chrifliana charitaiis fem du-
*- Hum mihi videtur diolum ifiudSene- ^i Secrete amicos adrrjone;laudapa- **Ri. Plerofy Urnen homines in centra- ttHm tffici videmus, & ex animo dole- vntts. Lattdant fecreü, damnant palam; ■ yix wimdttos trefve homines fimulcoi- *°quenies audio*, quinßatim recenfendis worum vitijs operam lotafie dixeris, ita J rentïè, in calumnU campum hum Mar • lUrn,utita4icam, defcendunt. Rationen*
*Ctitetangit D, Hieronymm, Malorum, 9a«, folatium eft, bonos car per e; «um peccantium multitudincputant cll'pam minui peccatorum. Agedum tjMfquü es, qui maledicenti hocfludium winfitumfentisyinterroga confiientiam
u.fm > quid te moveat, verißimam viri
rufententiam(necdubitt)invenies. Ve- *** malum es~i; malus bonum malum ejfe
Vult% utfitfui fimiiis. Nslite }udic*re,w- *V**t bencvolui Scrvator, ejr non judica- Wt;. Tribus modis pravum hos )udi a% *nfiitmttir, cum bonum altcuyusfa -
Um in malam partem trahimus ,< cum wttlum in pejus^ CHm dubium in deter im. ^hfuge j fr Säpientem audijnProv.4 ~ #. Plura <vtfat carta: anguflia. |
|||||||||||||
|
CO ghy een vnent berifpen wilt, doet fulex
^ 'heymehjek : foo ghy een vrient prijfen wilt, doet fulex int openbaer, feyter een heyden, endefulex komt deChriftelijcke fachtmoedic- heyt alfeer naby: dan het meerendeel doet fchicr regelrecht het teghendeel. Prijfen fy yemandt, fy doen hec in byfonder: laken fy yeroandr, fy doen't ten aenhooren fchier van een jeder. Men hoort nauweiijck twee ofce dry menfehen te famen fpreken, of het fchij'nt datfe haer felven tot het ophalen van eens an- ders ghebreken als verhuert hebben, met foo vollen mondt fpreken fy daer van : De redene van dit heeft denOudtvader Hieronymus feer wel bemerckt. 'tis, feyt hy, den boofen eea vermaeck den goeden een kladde na te wer- pen, en (fomen feyt) met haer flippen in d'af- fchen te fitten, meynendedat, om de menichte derghenerdiemifdoen, hun mifdaer kleynder is. 'tGaeter veeltij"ts fo, de gene die quaet zijn, wenfehen dat de goede quaedt mochten wer- den , om datfe haers ghelijck fouden veel vin- den. De koeye, al/Te vuyl is flaetgeerne haren fleert rontfom, om de andere te maken, dat fy is, Defe ghenegentheyt fpruyt uyt eenquade wortel, en dient mitfdien wel uytgheroeyt te werden , ende in plaetfe van de felve de liefde des naeflengheplanr. Oordeelt niet. op dat ghy niet gheoordeelt.en wert, feytonfenfacht- moedigen Salichmaker, Dit verboden oordeel wert'dryfins gevelt, als ment Ejoede ten qua- den duyt, als men 'tquadetot 'dimmer treckt, alfmen twijfelachtighe ten erchilea uytleydt. Hebdy een Chriftelijck ghemoer, wacht van fo te oordeelen.en liever laet in alleghelegent- heyt,na den raedSalomons,den Mermondc verre van u zijn. Prov, 4. 24, |
|||||||||||||
|
'♦ Co R I N T. 13. 5'
Charit'as non prfumit malum,
RlVER. Serm, 2. IN EsAlAM,
■O 7 Patres er ga fietus tanta caritate af Ußciuntur, mulwmagis oportet vostrga |
|||||||||||||
|
froximnm fimili caritate affeftos e£ê-
nam ß>iritus nexus calidiores vefamen* tier e f que funt, quam natura. Proverb, ij, 9,
gm cele Ie mesfait cerche awiti'e. |
|||||||||||||
|
«6
|
|||||||
|
QVOD NON NORIS, NON AMES,
v.
|
|||||||
|
P R O Y E R B. 5. 20. £>uare fecedirU,ßli mi, ab extranea.
£faw 4»/«» maxime due in uxmm, qiuprope te habitat-
Omnia volde circumfyiciens. Petra, »e Remid. Vtrivs.Fort. Lib. i.
'tMtilw awwHs mdiditas [na cirsumvemtjibemeremm crêdmtModop***'
• £tn?
|
|||||||
|
27
Kent 3etr ghy wint, An fach het eerfte vyer juyft doen hetvvasghefchapen,
"y fprackj watmoyer dingh | en^ ibnder lang te gapen, (jreep hy het inden arm j eyfieti daer is de quant, ^en hayr en baert verfenght,en in het vleysghebrant. orrit u \yat felfzems voor, al fchijnent moyefaeckenj ngheeft u niet terftont om die te willen raecken: * e vatten metter handt yetdatmen niet en kent, Weeft menigh man bedot 3 en menigh wijfghefchent. Quod non noris, nonames.
\j lx dederat terns ignem, fm ßtrta, Prometheus 3
g. * Tan furit, <$* flammis ofcula ferre parat: ^i^ntm}alt, niter biel (nondum cognoVerat ignem)
bt ruk,g^'Ufas <tjïx trahit inde manus.
** fuer, blande qui lumine captus ocelli ^ij niß quanta d<tbis baßa> cor de moves,
Um i quid ames --videos, properatos differ amores:
"et* ] feeler at a Venus, cum celerau »venu,
|
||||||
|
j^i enbaße fe marie, 4 loißr f e repent,
E, que tu ne cognois, aymer jamais t'avance :
'1 a pris mal a Pan d'aymer fans cognoiiTance. xui ofe fon bouillon humer haftivement, Sans doubte j il bruflera fa bouche bien fouvent. D i Qvod
|
||||||
|
28
Neeringhe f&nder «verßandt, ojerlies moor de hmdt.
ALs Pan het eerfte vyer fach opter aerden fpelen,
Hy was terftont verlieft, en gingh een kufjen fteïen. Hy riep; wat fchoonder dingh! maer doen hy naerder quam, Ghevoeld' hymetterdaet de nepen vande vlam. Al ketelt Venus wicht aen uwe domme finnen* En weeft noch evenwel niet haeftigh om te minnen. Maer of je, hout of trout, foo keurt, en kent den gront3 Want al wie veerdich fuypt ghewis die brant den mont. Ab ignotis abftinendum.
DVm ludit tremulü nova flamma per aëra gyrü >
Et nuncjttctm njifo plebs rudü igne ßupet $ ^Pan furit > & flammte mifer infl<tmmatU4 amore Ofcula feßinans , non iteranda, de dit.
Tulchra licet tibi res njideatur , %ej milis, hofjes ^ Cura ßt ignaras abßinnijfe rnanm.
'Difcat inexpertü fapiens ätjfidere rebiu 5
Infidtjs novit as femper arnica futt.
|
|||||||||||
|
Fol ne croit, tont qtt:fl re^oit.
|
|||||||||||
|
P
|
|||||||||||
|
An en voyant un jour, la flame lors nouvelle}
Elcrie tout rauy, ó chofe plus que belle 1
|
|||||||||||
|
Et va baifer Ie feu,mais bien toft s'en repent.
Tout, ce quene cognois, ne touche brufquement.
AB
|
|||||||||||
|
£5
|
||||||||||||||||
|
•AB IGNÖTIS ABSTINENDVM.
|
||||||||||||||||
|
21 Nimacula quadam, fr in his a f es,
^aranea, formica, concha, dem que
Jdxa fr luterniS ^ tempeßatem quidem r •ytntiunt, fi^nisque non obfcurü ean- **'dieant ■ hum ani ver o inrenü tanta Anitas, ut non modo futura non pro- iPicere^ verum ea qua ante pedes funtvi- *vix poßit. Cui malo ebviam eun - * prudentiores mortaüum , ad omnia, V* tnopina nobii obveniunt, non nifipe- rjn,[*m ac knto gradu accedendumeße . °monent, cum nova omnia infignem J^nocendi habeantfi Motu ( quod di- y ) manibus attingantur, Vtitfc cum *** **filitum quiddam ac prater ip fo- lie ^orem Aggndiuntur, mergi vide- ' 't4gp* aut mar ia. fugiunt, formica P'ofirunt,lumbrici e terra fugiunt, 't Hr* UfKpeftatis iudicium eH. Sicubi tooi*"** *9Vum dbquidac prater (olittim 'untur , pkrumque aliquid monßri mZ C*yeries* Tibifi laqueos iflos ant- *tobluJZdi'attentM fiMmvae
n j- y'1 s"n^camaudis, nihil,ni-
er h m fcu^os iwttrrit, manifeßumque ritu e' Frudevtü etimetf ,aitTa- Ver; ' f,Uta *cfr*fentia, quam fiova ac t '''»lof* mallÉt *
|
||||||||||||||||
|
VEelderley gedierten, felfs vandc
geringfte, als byen, mieren, fpin« ncn, moffels en diergelijckc, werden het toekoméde onweder niet alleen- lijckghewaer,macr wijfenoock het felvemet eenighc voorteyekens aen„ Het mcnfchelijc vernuft daeientegen is fo fchracl, dat het meerendcel niet alleenlijck geen toekomende dingen en weet t'ontdecken,maer felfs geen faken die voor oogen fijn recht t'on- derfcheydë. Om waer in te voorden, is geraden geenderhandc nieu voor- vallende faken aen te flaen, anders als met loode voeten, en geoeffende lin- nen, dewijle mê fickaen nieuwichc- den niet dan al te lichtelick en ver- grijpt:alfo onder de fel ve veel-tij ts ee boef jen plach tefchuylê. Wanneer het ghediertebuytenghewoonte yet aenrecht, denduyckelaer namentlijc uyt het water loopt, de mieren haer eyers hier en daer flepen,de pierë uyt der aerden vluchten, fo volchter ge- meenlicquaet weder.Oordeelt mede foovan herdoen der menfehen, en dien volgende, naden raet van Sene- cajauypt ingeengat,ofiieter deur. |
||||||||||||||||
|
Corn. Gal lvs.
EventHs varios res novafemper habet4 Ho rat. Lib. i. E pist.
|
||||||||||||||||
|
i<J.
|
||||||||||||||||
|
\ Autus enim rhetuit fovtam lupus, accipiterque
iSußeclos laqueos }& opertum milv,u$ hamum. |
||||||||||||||||
|
I. C *> R I N TS
|
||||||||||||||||
|
Di
|
||||||||||||||||
|
I. C O HI NT. 7. 5.
Dat u de Satan niet en rverfoecke, om wWe
onmaticheyts mile, \7\7At gaet den bockx-voet aenhetvyer te willen raeckerfe
^ En van de felle vlam een fpel te willen maecken ? Daer is in alle dingh, daer is een vafte maet»
En tiseen wiiTe feyl al wat daer over gaet.
Oock reyne liefde felfs komt leelick uyt te vallen, Als yemant die mif bruyekt in ongheregek mallen. Want als een ecke man is geyl in fijn bedrijf»
Hy valt in hoerery oock met een eyghen wijf.
Ne quid nimis.
PAn>fatüe&, moitco cakat ft'corpus abigne,
Qitid, mif er ! in ft&mmas O* tua damna ruiil Qmms amor <usbemenst malus eB • nim'is 'vxor amare3 Et fuery e> genetrix^ <& pater ipfiypctelï.
Omnis in dterlus {proeul him pretext us amici) fn propria nimms conjttge fordet amor,
^(i modus, ffi ratio ]unjenihbus imperet außs, Qmfquis es > in propria conjuge moechus eris. ■Et cbefes bonnes ont leur exces,
Proche toy du feu, mais touche pas la flame.
L'exces d'amour n'eft bon, non mefmes en fa femme;
Qui fe comporte au liet plus mollement, que fault > Au milieu dun amour facré fe faid: ribauld. |
||||
|
n
|
|||||||||||
|
NEfQ^yiD NIMIS.
|
|||||||||||
|
jr\ * natura fm optima folo abufu
*^mlas fieri, non fiolttm ratio, fed &
uJwdocett in reconjugali (ut alia file-
1m' Wreornt, juventutis lubrico pro-
?\H, fciirimu, peccemm, & in ipfo ma.
-wo»j opert ^ matrim0nij fcopo quam
, iHitme aberremus; idque fiteeie ( ut
~.*e) virtatis, & umbra. Porrocum
-t{f», id eïtjjiritum purißimtim,aucio'
Patrimony laudemm, vel eo-admo -
r?tltr->non effcii intemperantid acdfi-
*° ut* libidina e o n[pur eav dim. Hanc
r antiam Ambrofius gravi quidem,
•^ n<>n indigna cenfura notavit, cam
. fu adult er urn vocavit atm, qui in
^arC0^ui4^ verectsndU rationem non
7H * ^'^&tliudejfe amafium, aliud'
vx ltm aSere'> mn ij notarunt, qui
n*n non voluntatis, fed dignitatis
m e 3'e %'0^erMtit i Romanos &Eth-
de r0> (lmrHm velComici veter es ea
■f"ne judicant, eerum unur,
^ole'tfb" ^y* mulier fcum virum (ait)
ftlodk"' ' ot)letlx1Jenfen"1 effb.acque diurinum, ^ aeparcè ejus ferviat cupidini. ft e Erafnsus noßer, non provocan,
Matron* ein • > • „m- T * > comiter neeare, pndons;
|
DE redene ende ervarentheydt leert ons3
dat ooek de aldernutße dingen, door het raif bruyck alleen, gantfeh en al fchadelijck werden, 'tis te beduchten dat wy in de fake des houwelijcx (omandere dinghen tever- fwijghen ) door de hitte des jonckheyts ons dickwils vergrijpen, ende van het eynde des houwelijcx, int werek des houwelijcx felfs, alderverft afdwalen, Wy erkennen God (dat is een gantfeh reyn gheefteli/ck wefen) voor den infetter van dien ihet,en daer door allee- ne dienen wy afghernaent te werden van het felve met onmatighen luft te befoetelen. Am- brofius heeft de gh.ene die haer hier in verloo- pen, door een fcherpe, nochtans eyghcne.ma- niere vanfpreken, overfpeelders van haercy- ghen vrouwen genaemt. De naem van hiiyC- vrouwe is voor een naem van weerdicheydta ende niet van weiluft, felfs by deRomeynenj altijts gehouden geweeft: haer Poeten hebben dies aengaende goede vermaainghen ghege- ven, eene van henlieden feyter aldus: Krou, rvildy deegh van uwen want
Ghy dient u feo te fielten an , Dat u begeerm, en' zijn lust, j^pyt t'eenevt&el en zy ghebluïi. De ghehoude en moeten hun dan niet laten
voorftaen ,fdat hen teghens malcaoderen alles gheoorloft is, maer een yeder handele de fijne matelijtk, ende met een ftkere vriendelijcke ftemmicheyr, befittende alfco fijn vat in hey- licheyt, na den raedt des Apolkls. |
||||||||||
|
acronym. Contratonaa. Lib. f. Cjp.50.
E pert Seneca cognovijje fe quendam hominem omatum, qui exiturus in mkcumfafcia uxorispedus colligabat, f m Ptväo quidem bora prxfentk ems *«r ere peterat, potionemL nullamfibi, »*fi «farms tmam Ubtjs>vir& uxor |
|||||||||||
|
hauriebant. Alia deinceps non minus
inepta facientes, in qua improvida vis ar dentis affecluserumpebat. 0rigo qui- dem amoris honeßa erat, fid magnitude deformis-3 nihil éutem intereH quam ex honefia caufii quis infaniat. SENSIM
|
|||||||||||
|
3*
|
|||||||
|
SENSIM AMOR SENSVS OCCVPAT.
VI,
|
|||||||
|
Plvta&chv 5.
A Mor neque nes ft At im neque 'vehementer ab initio, quem admodum tra, 'V
dit; neque facile ingrejfus, decedit, quamvisalattts: fedfenßm ingredMr tnolliter, wanettfc diu infenßbus. S E N e . T Abitur fenfim furor in medullas, H i P p o L. tLjjgne funivo popularise venas,
2{gn habet latam data plaga frontew,
Sed vorai tettas pnitm medullas > f «jttW*
|
|||||||
|
fNeemt toe, men <Vveet met hoe.
I ^eft gingh ick inden hof, daer fchreef ick op een linde,
A-^Ick freed' in een pompoen den naem van mijn beminde; Hctfchrift was eerftmaelteer,men fach daer anders niet
»A1s, dat het groen ghewas befchreyde mijn verdriet: aer*als icknaderhant hier wedercjuam ghetreden, °n? &omet uycghepuyk al wat ick had ghelheden; !ries "ep ick overluyt,- dus gaetet mette min, Daerkomc een groote wond oock van een kleyn begin. Senfim amor, fenfus occupat.
I Wmbo peponi quoties tm nomma, Phylli,
■*jLittera, cultelli cußide faüa ,Utet : * wet fatuus, fortpm miferatpts amantü^ orat ^ e tenen cortice gutta fluit $ *V* cutis finßm laxo fe pandit hutu, J**ique rviatm.Thyüi, legenda patés,
xcamo; crevere mt£,creVere calores. n mbi! quam tacitü paflibm htrat amor.
|
||||||
|
<u«nt iUB creu, je Ie <-voü, Comment tl croisJ je riapptrcok*
Etournant au tillet, ou tu eftois efcrite ,
Madouce Margotton, la lettre n'eft petice Comme un peu cy devant: Ie paflager la voir, iam0ur s'augmente helas] fans c3u'on s'en appercoit. E 'tv Fori
|
||||||
|
SA,
'i Wordt infamen groot*
DE letters diemen plachte fnyden inde linden
En zijn van eerften aen niet in het hout te vinden? Maer komie naderhandc ontrent den groenen baft-, Soo blijcktet dachet fchrift gheduerigh grooter waft* Het kint, indien het fieteens anders quade ftreken, Ontfanek in fijn ghemoet de gronden van ghebreken. ' Wat quaet is, kankert in : ghyleyt dan inde jeught, Gheen voncken totte luft, maer fporen totte deught. |
|||||||||||||
|
Paulatim rima dehifciV
QVod peponcm riguo mihi crefcere cernis 'm horto,
T^oneSi quod njelif hunc noßra culina cibumi Bk ego, dum tener eB , rorantia carmmafadfOi Et mihi cum fviridi cortice er e feit opus.
Sit licet infulfm pepo nos docet: imhibat infam Semina neqkitk, fefima meßis erit. 'e wir um facwtu fat rar e wirile <-vidéit > In puero ajitium, qui puerile tulit. > |
|||||||||||||
|
Coeur d'enfant, carls blanche,
|
|||||||||||||
|
V
|
Eustu un grand eferk dans quelqae tendre eicorce ?
Ne taille brufquement. Il n'eft befoing de force,
|
||||||||||||
|
Le temps 1'aggrandira. Ie vice au cceur d'enfant
Avec lccorps devicnt, fans y penfer, trefgrand. |
|||||||||||||
|
SS
Seneca. Difcipünafane mores fach & td fapit
unafqutique, quod didicit. Ho ra T.
2{il diBufßdum wißfo h&c limina tan^
gat intra qit&puer eB.[
Weeft voor al in reden kuys, Alier kinders zijn in huys; Want daer Ionckheyt is ontrent, 1 Dient niet dertels voorgheweqt. |
|||||||||||||
|
Pia vT. in TjCi%
Mores mall, quaß herba irrigua, fuc-
cnfcunt uberrime. luy e NÄL+ Sat. 14.
Maxima debetur puero reverentia,fi
quid
Turpe paras} nee tu pueri cmtemfftrü an kos.
|
|||||||||||||
|
0p> het [ehe kelt een anders ßn.
. y \7"Anneer eeii gheefligh quant den naem van fijn beminde
» Snij t in een bol ghewas, of op een groene linde, jpe fchors die fchijnt bedroeft, fy ftort een droevigh nat 2^ Als of haer cenigh leet door fnijdcri had gheyatj
j^cr,lefer, hebt ghedult; de tijt die fait ghenefen,
*** au j e weder komt dan fal het beter wcfen;
jieti al wat klouck bcleyt of reden niet vermagh»
üat wort noch evenwel verwonnen vanden dagh. |
|||||||||||||
|
Quod non poteft ratio} fanat mora.
|
|||||||||||||
|
S
|
1 d0min* defcribat amans in cortice nomen,
y // ft6rat fófa vulnera primo peps; 0r& dat vires, &> dum nova, titter a crefcit7
urioreSi mult o, quam fait ante, cutü. J u, quid vdeant anni,quidpolleat atat-, empire pma rubent, tempore ceffat biems \ »Qtod ratio prxßare nequit, durive labores, 14 ftlßemc fua mox déit if fa dies. |
||||||||||||
|
gal:
|
|||||||||||||
|
GAL. 4, 19.
Allenxkens, tot dat Chrißm eenghh
daente in ons krijgfa. |
||||||||||
|
PLagh yemant in een boom by wijlen yet te mijden,
Het kan hem dienftigh zijn, ten valt niet al belijden; Let hoe de faeeken gaen; eerft is de letter teer, Maer naer eenweynightijts foo vintde lefermeer. AlsGodt door fijnen gheeft ons harten komt belchrijven, Men voelt het vaftgheloof niet ftracx aen ons beklijven, Maerfiet hetfwack begint dat wort tenleftenfterck* Met tijt en door gedult voltreckt de gheeft fijn werck. Tencra pietatis principia.
INdimus arboribw, tentti dum cuß>ide3 carmen \
Vix teneram fignat parva litura entern: Increment* tarnen, njix wteüecla, njidebü» Dum per Agit taettü paßibus annus iter.
Entbea non hederam pietas imitatur low , Ferre cui pat ulas nox dedit una comas: *JPdrtea fides primo 3 crefiït fenfim,. &fine fenfu, paulat'tmque factum ßtiritus implet opus. |
||||||||||
|
Ephes. f ij.
Peu a peu, jujques a ce que crolßions a (a
fèrf eel ton dhomme en ChriH. I tu fais Un efcrit fur 1'arbre, ne te hafte,
Bien qu'il te femble eftroit, le temps I'cfcrit dilate. Vertu n'eft point d'un jour> &l'ceuvre de 1'efprit JEnl'ame peu a peu de lhomme s'accomplit. TENERA
|
||||||||||
|
S
|
||||||||||
|
3?
|
|||||||||||||||||
|
TENERA PIETATIS PRlNCIPIA.
|
|||||||||||||||||
|
^TO» confuse, fed ordinate in h&cin-
■ ^firiora,agit Deus,neeabuno extre- m° ad alteram feßme , fed fenfim, pro- greditur. Non repen tin o fulgore dies ter- rjrum trattus pervadit, fed, pramiffo dnbit lucis crepufculo, paulatim Medium Sol aureus orbem
|
|||||||||||||||||
|
£jOd gaet nietonfchidcelijcken, maer met
VJorder te werck in alle defe nederighe dia« ghen,niet fchielicken van het eeneuyterftetot het andere vervallende, maer door middelwe- ghen allenxkens, en als by tiappen, van 'teene tot heft ander gaende. Den doncker van den fwarten nacht
Wert niet terfiont tot licht ghebracht,
Dtn dagheraet en morghenflont
Verthoont voor eerB haer rooden mont'y
Dan rtjB de Son, des werelts oogh7
En klimt allengskens meer om hoogh-y
Tot dat ten leflen het gheficht
Onsjchemert,door haer crachtich licht.
Het gaet met den gheeftelijcken voortganck
vandegodtfalighe ten naeften by mede alfoo» God enplach niemant uyt den ftsnek der fon- deu, regelrecht tot heerlijckheyt te verheffen, maer fijn genade als middelaer, tuffchen bey-, de te ftellen. Seiden werter yeraant uyt eea gantfeh rau en roeckeloos leve, op eé fprongh overghefet ineen ghefetteen chriftelijcke fe- dicheyt. De godfalicheyt en verthoont haer van ftondenaen niet in hare volmaecktheydt, maer wert deor daghelijckfchen aenwas al- lengskens tot haer volkomentheyt opgheto- ghen. Een verflaghen herteen heeft daefora den moet niet verloren te gheven , om fijn hnxfamcn voortganck inde godtfalicheyt, foo die maer ftaech en geduerich en zy. Alderley aenwas (oock denghenen die ons onghevoe- lijcken acnkomt,en diemen eer gewaer wort ghefchiet te zijn, als te ghefchieden) ghedi,t een chriftelijck ghemoet ter falicheyt. |
|||||||||||||||||
|
Q " " * * _____________________
cuPat, 8c radijs ingentibus omnia luftrat,
j^nflatmyex intenfo frigore, in ardo-
s Syrij pr&cipitamur; fed, vere ac te-
1 n*u favonij flatu intermedia, paula-
f-d ttßives calores deducimur. Sprji ■
aw fidelium progreßm flanè hujuf
* y> Nuncfuam, e medtjspeccatorum
J "tons, ad ß »turn gloria f hos evebit
y,mi fed gratiam mediam interjacit.
uuus, ex vita infigni feeler e contami
j. a> fubiib in vit am chrifliano nomine
Clip yi 1 • **
| am immediate erigitur. PicJuraJn*
\. ye, cepitprimo ab umbris & lineii,
"e fnonechromata, mox acceßit lu-
ad f*na Ctim e°l°rum vatietate, donee
Jtttotnam artificij pervenit admira-
• T *^em de Nomine chrifiiano jure
ytedtxerit. <Nj igitur animo deflitua- contt-
f >£radrt ad vita renovxtionem,effera ■ * Omne incrementum, etiam latens,
***** falutare est. |
|||||||||||||||||
|
*• Com NT. 3- 3.
Y^p*fl°l* eft uChrißi fcriptanon atra-
. ,m,e.m° >Ud fbiritu Deivwi: non in WtUu hpideisjedin tabdü cordis. |
Ps E A V M. 29, I5.
LE }ufie s'avancera comme la palmt
ereroißra comme Ie cedredu hbau , eßant plante en U maifon de t'cter- nel, é-c*
|
||||||||||||||||
|
REPETE.
|
|||||||||||||||||
|
Ej
|
|||||||||||||||||
|
3«
|
||||||||||||||||||
|
EL E P E T E.
VII. |
||||||||||||||||||
|
y
|
||||||||||||||||||
|
Vers.
V V LG.AR,
|
||||||||||||||||||
|
N
|
n amet, äut difut duros tolerare laborei,
|
|||||||||||||||||
|
Opt at i compos qui velit ejje ftd,
Po Ltb. Lib. iq.'
|
||||||||||||||||||
|
Ü^jrlU re ütili abflinendumeïi, proper appar entern difficult atem-tfed'comp*'
JLN undus habitus, quo cuncla, bona wortäibm tomprehenfibilitt reddunM* |
||||||||||||||||||
|
Ghh hoorn en n/paB op eenen daghl
Cbeen boom en rvalt ten èerflen ßagh. SOo haeft ick my bevont in Venus net ghevanghen ]
Scyd' ick hetRofemont. waerfoe veel kromme gangen:? En fiet! my docht terftont de vryfter wa;s gbereet j • Maer op foo mallen waen ontfingh ick dit befcheet i *->e Specht, het grillich dier, die pickt in alle boomen, ^aerwatdegeek begint, ten zijn maer rechte droomen • meyntj daer i§ een gat: maer t hout is al te dick: ^ Vrient,een eyken boom vereyft al harder piek. SivQ ämator., five gladiator es?
Repete.
Artu Vkm ahjm longü dare wulnerä. ramis
|
|||||||||||
|
■y
|
"Dum parat j& roßro robora dura, peüt >
|
||||||||||
|
votinttj^ ut Quercum primo modo contudit i&ity
*<Ü&rit j an admittdt pervia rima diem. lc^3 amatoris nim'mm proper anus 3 imago es~i > <& primo admijfum fe putat ejfe dte. a tourj hand primis cadit i£la hipenmbm ar Bor $ ■*\°"ora cuaßa cupis ßernere ? fipe feri. |
|||||||||||
|
rperfeverer faiSi importer.
f Ë troncq pouvoir percer Ie Pic fe met en tefte ]
^-^L*uncoup,fans plus frapper, ó cju'il eft fottebefïel ^ernblable imprefsion forge en ion cceur 1'amant, Mais fache, pauyre focquil faut frapper fotwënt. |
|||||||||||
|
By meynt 'tv deur $ en *ttsghe$nfchewi
DE Specht pickt inden boom, men fietfè nau beroeren j
Noch gaet hy niettemin gheduerigh fitten loeren. Of hy een openliet. Kijck, wat een dapper man Hy foeckt een vol befluyt oock eer hy fchier began. Hoeketelt lieh het volck, be fonder in het minnen, . Daer is maer enckel waen, en nict als malle finnen j Al wie van defe wcfp is in het hooft gheraeckt, Die raeftjoock (onder kons, en droomt, oock als hy waeckt« Amans fibi fomnia fingit.
Plcus , utexiguo <vix robora contïgit j£ïu,
Jam miH} jam clamat, fervia quercusbiat^ 7\ima, diem <vUeo , patet, S patet, inquity at eheu! Z ix patet exiguo njulnere prima cutis.
St uit tu amans, fimul-ac fol'tto minus ajpera '■virgo eB s Clamaty iol <uiBas jam dedit iüa manus*
Jntempeßivum ßolido canït ore triumphum. Et fibi <vAna mevet fomnia qmfquü amat. |
|||||||
|
Jl na faiSiy qui commence.
E piccj voulant percer Ie tronq, de vive force,
A peine de fon beccj ayant percé 1'cfcorce, Va regarder a tous moments fi 1'arbre efl: efeux: II fe chatouille trop cjuiconcjue efl: amoureux. |
|||||||
|
>
|
|||||||
|
AMAN?
|
|||||||
|
4ï
|
||||||||||||||
|
AMANS SIBÏ SOMNIA FINGIT.
|
||||||||||||||
|
JJ^ptA esï quihufdamtam ridicula,
PwautU prurigo yut t licet njel pe~ P°*e infdßares fint, omnia nihilo- ttonusßtlendida ac magnified de fefe fotticert mdeant. ■ gnum tanto dabit hic pro-
^iffor hiatu f Stnèxttm VafaVacua magis tinniat
ac arißte in<me$ altius emineanti •larturient montes nafcetur ridicu-
lus mus, -Placet Memdemi diSittm aureum3
^Hli4thenas fiudiorum cam a pro-
Pontes primo fapientes ejfe y tune
FWwfophos, inde rhetoras, denique
des ^5- omnium ignaros fieri, non
**l*us lepidè, quam Verè dixit. Va ■
tAt totum gems boe ardelionum,
wida^c noninventumdoclfa mens
\ut ille ait) qm diut'ms dtfcit > in re
* ur*, inopinione pauciora novit.
y-*gna de feipfi credere, exigu<e
Jc entix cert urn eft 'indicium.
|
||||||||||||||
|
DA er is in fommighe menfehen
foodanighen kctclende jeuckfel van eygë liefde,datfe.,fchoon fy zou- telofer zijn als pompoenë,evenwel nochtans veel groote dinghen van hun derven beloven/ Maer wat kan doch fodanigen hoogen fnureker by brengë,nademael her va Qudts foge- weeft is,dateê wan-vat meeft bomt, ende 'tydele kcoien-hayr hooghft uytfteeckt, fo en is van het wijdibe« roemde fwanger gaen der berge, ge- ÜjckHoratiusfeyt,niet anders te ves- wachtë, als de geboorte van een gec- kelijcke muys. De Studenten eerA- mael t'Athenen komende, feyt Me- nedemus, fijn dappere gaftenfooly meynen, maer ftracx niet anders als liefhebbers der wijf heyt, endedaer. nae leerlingen der reden konft,ende ten lellen, gantfeh plomp, ende van alles onwTetende. 'tGaet noch huy- den ten daghe fo met yder van ons, hoemen langer leert, hoemen inder daet wel meer,maet nacr eygen oor- deel,min wetenfehap heeft. Veel van lichte dencken, komt van weynich te weten. |
||||||||||||||
|
Ov id. D e Art, 3.
PRona venit cupdti in fita vota fi~
des, |
||||||||||||||
|
Va r r o.
\\ Mftes videmur nobis faperd<e}feßi- VlMüt^um fimm coprea. |
||||||||||||||
|
E . PRO.
|
||||||||||||||
|
** PROVERB. 3. f-
|
||||||||||||||
|
LaH u niet rvvijs dune ken.
|
||||||||||||||
|
D
|
||||||||||||||
|
E Specht vlieght over al, hy gaet de bolïcheft cjuellett ]
Hy wil (ghelijck het fchijnt) de boomen nederveUen; |
||||||||||||||
|
Hy pickt in al het houteen fouokt een open gat,5
Maer vint ten leftenniet als, ick en weet niet wat, Äl wat de menfchen doen, al wat de lieden maeckenr Hetzy in kleyn bedrijf, het zyin groote iaecken> Hoe flecht haer dinghengaen >fy trotfen niettemin, De minfte vanden hoop die heeft een vleyer in« Arrogantie, profodtus oklTaculum.
NVm penetrent morfus in fingula nvulnera qmrkz
l^um nimium roßra mania fidit aVü. ^ernjia l'tgna fortnt'y nifiper<z>ia, Pïce ,putajjès-r Dum ruü hue Mac, tempm Imm wolat,
Hm poterit; doel am qui [e put at ejfe docent §}m fapiet^ quiß jam patat ejjè fophum ?' Semper inanü ent mens 3 qu<e fibt plena <-videturi, DoBus erat 3 do Sim ni ßbi quijqne foret^ |
||||||||||||||
|
E C C L I S, 3. 24.
La presumption a deceu plufieurs..
E Fic aut oit bien toft la fin de fon on vrage,' 1
Si de fon bec n'avoic eonceu trop grand courage::
Vn cceur prefumptueux ne fera rien du bon* Puis qiiili.de" fon faicl: trop grand' opinion, ARROGA&
|
||||||||||||||
|
L
|
||||||||||||||
|
45
|
|||||||||||||
|
&RROGANTIA, PROFECTVS OBSTACVLVM.
|
|||||||||||||
|
Mdgis decorum efl ]uvenem difcere,
quart docere 5 Seni docere, quam difcere, LMelittstamen est proveiïwis *tatis hominem feto dtfcere,quam m ■'fivorantia perpetua verfari. <Njwquam "°^inemtamexit£ifi eruditionis ufpiam exjtittfle, ut amplius nihil addifcere pi *u&it} ratio demonfirat. Non in vit a Jol»m,fed & in ipfa morte, imo ex ipsk fnorte) elf quod dijcatur; pr&fertim ho- ^MiChnjtiano. ödi homines ignavk ePera. phtlofopha fententia, aiebat tile. Jdocilis fan} ell, qni mavult doclus vi- en> quam effe: Vanm ét arrogans, qui ** magna fibi vindkat, qua ipfi non *£/*»*ivel majora, quam qua infant. Jinam hoc mimis omnium infitum ! e*"§snunquammale, de fefe nunquam J:ne toqui, primumChrißiani,alteram WuntiseU. |
|||||||||||||
|
HEt voeght een Ionghelinck beter, onder-*
wefen te werde-n, als andere te leeren j voor een oude man daerenteghen» paffet betes een ander te onderwijlen, als ièlfs ondtrwe- fen te werden ; en even wel nochtans iffet ba- ter in fijn ouderdom teleertn, als afrijdt on- wetende te blijven. Noyt en iffcr vernandt Co volkomen ofte m gheleerthey t, o he in erva- rentheytght weeft, oft hyen heeft nochaltijt in wetenfctiap kunnen toenemen. Men en kan niet alleenlick in dit leven* maerin , en uyc de doot felfs jonderwefen werden .voor al en fonderlinge een Chriftdick ghemoet, lek hate alle menfrhen van veel feggens, en van wey- nich bedujfs, feyder een vande Oude ;hy en is nietleerfaem, die liever heeft gheleert te fchijnen als inder daet ce wefen, leydeBion. Hy is trots en ydel, fo wel den defen, die fick dinghen toefchnjft de welcke hy niet en heefr, als den ghenen , die fick grooter dinghen ver- meet als hy kan, 't Ware goet datmen van andere nimmermeer qualick,van fich felveti nimmermeer wel en fprake : die het eerfte doet,handeltChriftelijckjdie het tweede doet, handelt wijiTehjck. |
|||||||||||||
|
I. CORINT, 8. 2.
SJßtü-exißimat (eire fe /iliquid, non-
f. Um cognovit quem&dmodum eum Jwe oporteat. i d°cilü eft, qui mavult doUm videri
rf'ameJfe> Bion. apud Loert. Lib^. |
|||||||||||||
|
Proverb, 2 .12.
A S tuveu unhomme qui quide eßre
*-**fage? ily a plm d'entrance du» fel, que de hy. Vi Rs. i6.
LE parejjeux s'eßime eßre plus ßgel
quefept qui baillenif age cowfcil* |
|||||||||||||
|
Vi SINE
|
|||||||||||||
|
44
|
|||||||||
|
SINE VüLNÈRE L/EDOr;
vul
|
|||||||||
|
TACIT.
TaUnt compfitui pudor, intus fumma adipifcendi libido.
^Ircil, \ 71 vit peflore fub del nie vulnrn,
V Intatlu vor At oßtbus medullas-, Ve(ane Ucitos movtt furores, Quod chironia me manu* lev ar et, Ncc ?huebm, foboUjque chara phcebi. |
|||||||||
|
"Buyteti
|
|||||||||
|
Bußen ghfont} binnen ghevvont.
|
|||||||||||||
|
D
|
|||||||||||||
|
E blixem kan het fweert in hondert ducken breken)
|
|||||||||||||
|
Maerlaetde fcheede gaef 3 daerinhet heeft ghefteken-
Tis even foo een vyer dat my de pijne doet, ïck ben, eylaes! ghequetfl;, en noyt en liet ick bloet; Jjk ben, eylaes 1 ghequetft, maer openbare wonden ^n zijnder noyt ghefien 5 en zijnder noyt ghevonden. ^Jeswenich ick tot behulp gheen kruyt,of machtigh gras«
Ick wenfchereynefalf van enkel maeghde-was Sine vulnerc lasdor.
S-Aucia cordagero, weßigia nulia fagitta;
Et jecuTy illtefocorpore, njulnui habet: udnu4 habet ï f aller 3 quod erdmßne «vulnere <vulnmt Hei mihi! cacus Amor njulnera c<eca facit,
wmtne cum mifero mihi, non face peSins aduras ^O* pus? j noßrü hoc, precor, adde malü: a toedicam medicü qtt<e nefcUt artibm ut't, 3 non herbas, applicet or a mihi. |
|||||||||||||
|
Ma playe eB au dedans.
|
|||||||||||||
|
F
|
|||||||||||||
|
^udre & flambeau d'amour3feu de facon eftrange>
"<ilij fanstoucher Ie fein, au cceur d'amant ferange. Mon cceur, puis que mon cceur tublefles fans bleffure* * feut,, par confequent, quü fok guary fans cure. F 3 tHjet
|
|||||||||||||
|
f^tet d gmdt datier blwcty.
^T 7"*\ TY fien een guit gevtft, wy hen een mooye fchee<fe>
Y V Maer is de lemmer goet? datiwoerje wel met eede« En efter ift ghemift. de tnelle blixem-ftraei Enbreeckt wel anders niet,als flechts het innigh ftael. Wanneer ghy menfchen fiet tot hooghen ftaet gherefcn , En achtet niet terftont het hoochfte goet te wefen. Want daer'thooft blind en klincktjdaer dwinghttn wringe
de gheeft i
Siet 1 waer het lichaem dreyght ,daer is het hert bevreeft» Nefcitur^ubime calceus urget,
FVlgeat ut Utü njagma colonhm extra 9
Intus, to! rupus fulgere mucro laiet. Grande fateüitium mirarü, & arma tyranni, Et tuttlum, ftdvo quod micat *re, caput: gxteriora rvides, qmdfias ? e> ad intima tranße Terreat ut facies, mens malefand tremit.
Calcet», egregtum quem judicat effe atiator 0 Jfficit occttlto fye dolore pedem. Tout neu or que re luit ?ny farm ce que bUnchit,
|
|||||||
|
Eluy que nous voyons, en Taction publique,
Si revere de tous, fi grand, fi magniflque, Que juge-on heureux ? fouvent eft Ie coufteau Bel ale voir, mais tout gafté dans kfoureau. |
|||||||
|
Q5°3
|
|||||||
|
INTVS HABET.
VE!e onder ons, hebben een ghewoontCa
eens anders ghelegentheyt ten hooghftera te verheffen, ihaer eyghen niet te achten: de reden waervan, dunckt my hierin te beftaen, dat wy ons oordeel in dufdanighe faken ghe- woon zijn te gronden op de dinghen die ons int ooghe loopen, op inwendige ende verbor- gnen faecken ondertuflthen ofte niet letten- de , ofte de felve niet wetende: ende naede. roael het ghene dat vermaeckeiijck is in ye- mants geleghentheyt,meeft altijd: blijckelijck is, ende dat debefwaerlijckheydt vande felve daerenteghen veeltijts van binnen fchuylteh- ,de bedsektis; Soo ghebeurtet datdeghele- ghentheyt van andere luyden aen ons, de oa- fs aen ander luyden, beter fchijn t: Ben 0 swil voor een rijt-peert ftretken,
Den hengïl mnfiht om denploegh te
trecken.
Wy ptijfenal, met Damocles, den glans ende
voortreffelijcheydt van Dionyfius , om datfe ons in't ooghe loopt: het fweert daerente. gens3dat met een peerts>>hayr over't hooft vara den Tyran hanght, en fien wy niet eer voor wy felfs in fijn plaetfe zijn. Ey lieve! hoe dick- wils is een fchoone tapitferye gefpannen voor een vuylfruck muyrs. De nieuwlte fchoenen dwinghen meed. De gegoten beelden der Af- goden , hoe' wel zy van buyten vergnlt zijn, werden van binnen vol flick ende vuylicheyci bevonden. Die van vele ghevreeft wert,feyt Seneca, vreeüer vele. Noyt Heer of eer, fon- der feer. |
||||||||||
|
QVOD dóxet
Jftfque nofirttm folenne eU condi*
tionem alteritts quam maxim} extol- f) propriam contra deprimere. Ejus' to rationem hanc puto, quedin his ta- usab externa rerumfacie judicia mu- a»ks i interna <vix refficUmus, cum- " e to pier unique & qut magis pla- ^tfnaxime confiicua fwt}duriorave- inUtS fere conditioni uniufcujufque . treant, aliena nobis, noßra flusalijs opj^' °Ptat ephyppja bos piger, P at aïare caballus. Opesacmajefia- toll 6nyfiicum Dtmocle Uudtbus ex - 2» ^1** -tgladium elacunari equina fe- tviTCAPHt "Tyranni demiffumnon ante _ e.mHs,quamipßeo locïfimus,maxi- mperiotUiaitSaltuft. maximamcu- tfo- inefFe nefcientes. Ksft fane (pecio- Je"*Um*uUum nonne ßpe adfordtdio- tur i>et™ partem obtegendam adhibe- r Wonne coloß for is inßgnes Deum Pie i 1Htm reprafintant, intrinfecm rum H forens? it a fane. Et ple- at S^'ie H^ honor y ibi & horror ; &, '*»* ^Cca>wi a, mult is timetur, mul- m timet. |
||||||||||
|
^OcïlY S'.
Qv°syi*s federe celfo,
JW culmine re„es Arnimsfimeatenat,
|
||||||||||
|
Tacit 6. Annal.
SI tyrannorum menus recludantur?
]pcßint afp'tci laniattts,ejr i3us: Jguan- do, ttt corpora verberibus, ita feviti^ libidine, malts confvltis, mimm dilate» retur. |
||||||||||
|
Bujcfel
|
||||||||||
|
Buyche, oft Breeckt.
Pet- i. 5. Weeft met ootmoedkheyt rverciert, i/vant Godt wvedeu
ßaet den hooveerdighen. Slet, wat de blixem doet. hy fal een lemmer breken,
Hy fal in ftucken flaen dat niet en is gheweken, De fcheede niettemin,-daerinhet yfer ftack, Die blijft in haer gheheel en fonder ongbemack. Godt die het (eltfacm vyer laet vanden hemel dalen, Die maeckt hem veel ghelijck met defe fnelle ftralen, Hy breeckt datwederftaet, hy fpaert dat buyghen kan; »NoytwaiTer trots ghemoet datGodes zeghen wan. Fledlere vel frangere.
SMpe wel ïntaBa nummi feriêre crttmena*
FraBus O*, ilitefo tegmine, mucrofuit, S-ape cutis totes ruptts tegit ofibus Artus, Cum Deus ex alio teU trifcula jmt.
fgliollibus indulget} dunfque ferocim inßat Vultnen, ^ tpfè facit fulminis Auffior idem»
fleBe genu: quicunque Deo non fleffittur, tlie TleSiitw, eUtos JSIumims ir a premk. *Aux bumbles grutknx, dur aux osgueiüeux.
CEs ïavelins de Dieu 3 la foudre &la tonnerre,
Au doux ne font du mal, au dur il font la guerre. Homme humilie toy, baiflant ton haut defïr, Kul eft 3 qui ne s'y xompt, qui tie s'y veut flechir. ^ |
||||
|
FLECTERE VEL FRANGERE.
|
||||||||||||||||||||||||
|
49
|
||||||||||||||||||||||||
|
A^ quit me intemgdt (intuit Augußi-
CL*** ' ^uo^ndm primnm, heminique
r*jttano maxime nece(fariumrequifi-
utn fit} humthtatem die am. Si, quid
iecur-dumAdttnreftondebo, Side tertio l^rat, dtäum rif et am, Indicat vir flus bafim ac fundamentum totius pb'üo- l?ht*cbri(ltunttin hsc fr&cifue confi- J ereyut dehellata omm elatione ac fufer- /4' exverafui Cognitionen unufquifyß- ' Vtleßat, Dtofo creatorifefe {ubmütat.
% enimfuperbu veneno primi paren-
_spflati ac inflati, totam pofieritatem
eßndo contagisinfecerint ,• humilitate
|
||||||||||||||||||||||||
|
SÖo my yemant Traerht (feyrAugnßinus)
wat de eerfle ende noodichfte deucht zy voor een Chriften menfehe , ick fal hem ant- woorden sr.edencheyt; wat de tweede, nede- richeyr; wat de derde, nedericheyr. Willende den Godtfaligen man daer mede ie kennen ge- ven,dathet gcheele grontffuck des Chriftelijc- ken levens infonderhey t daerin beftaer, dat dé menfehe in fijn gemoet uytgheroeyt hebben- de alle trotfliêyt en hcochmoet, ende daer door ghebracht zijnde tot ware kennifle en verachringhe van fiikle!fs,hy fick inde leech- fte dweemoedicheydt voor Godt verootmoe- dighe. Want naedien't onfer aller Voor- ouders, door haren verwaenden hooehmoec in voortijden t'onfen verderve leelijck heb- ben laten ligghen : Soo heeftet den goeden Godt belieft, op de wijfe vande ervaren me. decijnen, defe fieckte door ftrijdighe gheneef • drancken wech te drijven.Laet ons dan trach- ten na een hemelfch en hooch leven, maer naer een nederighen gheell. De Heere der Heeren en wil niet groots, als fijne heerlijck- heyt, want 'tis hem eyghen, de hooghe ne- derkh te maken , de nedrighe te verheffen.' Oen dach des Heeren feydt.Ief. *. ii. Tai gaen over alle het hoochmoedighe ende hooghe, ende over alle het verhevene, op dat het ver- nedert werde. Ghy die eenChrifien zijt ghmaemt,
Vraeght, welche deugd' u beU betaemt. D 'antwoort is kort: Foor eer Ft,en leff, Is ned'richeyt u aldirbesl. |
||||||||||||||||||||||||
|
contr
|
'*ri)-s curanda e/fe, Deum non oh feu ■
|
|||||||||||||||||||||||
|
*feft*tumvoluife] fatii conßat. Nee
£ntl mm & fenientiam malorum fa -
tl *.am eße,ctia ex judicionatural/,an-
7W' tudicaverint. Tar minium homi-
nem /iL • j • ■ Cu dw€ prtctpitem, avaritia ex- > tmmane crudelitate,furore vecor-
ru ' reCa veruntTuPert>um» & pdf ave- da 'ufficere-COfiVitiunf,ati Hlc£onclu- nob Ksc.Urn Nilo, cjr operam demits tttßt jt uvitaexcelfa^irttfti humilis. Nihil eïi V D em> fr,i terfe> proprium itä
treda dejicere, dtjeäa erigere. |
||||||||||||||||||||||||
|
PeTR, ï. 6.
teilUmini fitb potente manu |
||||||||||||||||||||||||
|
Proverb, 28. 14.
O que bien hcureux e-H thommt \ qui
fe donneßrayeur conünuelkment: Mais celui qui endunit fon eceur tombe* ra en caLmité. G EX
|
||||||||||||||||||||||||
|
Dei
|
||||||||||||||||||||||||
|
fitat' •' m vosexalmin tempore vi-
|
||||||||||||||||||||||||
|
50
|
||||||||||
|
EX VULNERE PVLCHRIOR,
IX. |
||||||||||
|
Dl feite ßnari, per quam didkißü amAre:
Vna matins vobis vultms ßpemfa feret. Vulnus, AchÜUo qu<e quondam fecerat hofii, Vulnerii a ux ilium pelw haß a tulit. Dan. Heyn. Mon. El. ii.
TjLevat hm undo* petforü, una, dom&h
|
||||||||||
|
OV TD. DE
B.EMED.
Amor.
Lib. i. |
||||||||||
|
J)H
|
||||||||||
|
$1
Dit «wont ntAtcbt ghfont.
DE naeld' is u pinceel, die fchildert frifle rofen,
Van zijde maeckje vemw,en doet het linnen blolen . Ghy opent, ende fluyt, ghy heelt oock datje fteeckt, Ghy gheeft meer alsje neemt, ghy maeckt oock datje breeckt. *ck prij£e dit bdeyt; ick noem het foete .rancken > *^aer handelt my alfoo, ick fal u des bedancken: Vriendin ick ben ghequetft door uwen Toeren monc O gheeft my doch behulp met dat my gaf de wont. |
||||||||||
|
Ex vulnere, pulchrior.
PVngere te dtcam yisd fingere ? nefcio, PhyBi,
'Vungis <ts* bac ipß > fluminn pingü actt: H%et 3 j$ t fana cute putcbrior ipß cicatrix 3 ^umque nocet, byjfo fert pia cujpii opem. ^urtitua rejjticiat tenuem dementia, pannum * Men e magü dura, conditions prtmes ?
Lorda mibi.pungü ^ nee deprecor, o mea, yunge PhyM t.genas lahm tu modo pinge tuis. |
||||||||||
|
Ce que Hefje, me dreffe.
|
||||||||||
|
V fais,au blancq fatin, maint trou par ton aguillc»
En picquant peins, Margot > que tu es belle fillel Tout, que tu as blefle, en eft gentil & fain: Pque me traifteainfi,Margot,ta belle main! G i %ttycJ{enï
|
||||||||||
|
Xuyc^ende kruyden 3 ß'mckende luydenl
\/ \/ Anneer icknuendaneen vrijfter fie bordueren;
V V Soo leer lek even daer een deel gheflepe kucren. Befiet, o foete jenght beffet een loofèn treck, Ontrent het meefte gout daer is de meefte pleck. Wat ifïèr menigh menfch alleen met fchijn behanghen!
Wat ifler menigh oogh alleen met fchijn te vanghen!
Maer tis niet altijt fchoon, dat al te fchoone blinckt, Die altijt foete rieckt, tis feker datfe ftinckt. Non bene olet, qui bene femper olet,
QVem fitws hfccït Phyllis tegit arte colorem 3
Qupd micat aurato ßamine , menda fitiu ^md pitfi ficlique juVant mendacïa njultus* Hanc naturafugitrqu<e petit ctttü opem. Crimen habet formofa ritmü: qua ß>irat edores ?? Cr e de mihi, njitium quod tegit, ore gerit,
l^pn nati<vM honos, fed piiïta nj'idetur imago y Semper ubi rojeo njernat honors cutis, |
|||||||||||
|
Deffoubs U couverture 3fi trottvera I'ordure.
|
|||||||||||
|
L
|
Es fautes du fatin cacher par artifice
As bien appris Margot: ou Tor eft, gift Ie vice. |
||||||||||
|
Tout que te femble beau plus qu'ordinairement,
De n'cftrc beau par tout tu trouveras fouvenu |
|||||||||||
|
53
|
||||||||||||||
|
^ON BENE ÖLET, Q.VI BENE SEMPER OLET.
|
||||||||||||||
|
\Nfolita omnia meriib fuß/efta ejfe,
indentions monent. Nunquam,niß
gfavi de causa, in fordido fplendorem,
^lnprodigo parßrmmam, in hofle amici-
'*<*ƒ« aliquü experttts e f?; nunquamgra-
tnita infupcrbo comitas,in avarolibe-
r*litas ßit. 2^pta eft piß or is dulcrartj
frowns fallacia, cui ambußamplacen-
ut*rtem denfiori faccharo tegere^nota
actt~pi£lricis pueiluU fallax fokrtia, cui
r*nnum,parte qua decolor auf macuk-
'?**>furoobdacere maris eft, ISljmquam
0n*fide (ait Seneca) vitia manfuef-
citHt . fubmittunt feritatem , magis S^<"» exnunt, & > quum minus ex- IMhveris, exafperantur; torvitas mi- l£*ta cito in naturam faam recedtt,
Ycut*>ut omnia, Tacitus, 'certifimum l*v? Mgitationis indicium e ft,in quit, , tratobomine, ira occupatio. Tu, cui *c evenimt, cave canem ; & boflem
J-terem difßcalter amicum, amicum i*trem non facile boßem fieri certoti- |
||||||||||||||
|
"ttTs cen ftreeck van voorfichtig-
A heyt alle ongewoone dinghen voor verdacht te houden. Niemant en heeft oyt, fonder merckelijcke oorfaken, befetheyt in een Hoef, ïpa- righeyt ineen opfnapper,vriencfe- lickheyt in fijn vyandtgefien : noyc en werter heufheyt by den trotfen, mildicheyt by den gierighen te ver- gheefs ghepleecht. Daet te raertc meeft verbrantis, ftroyt denpaftey- backer het meefte fuycker: daer het fatijn meeft ghepleckt is, voecht den borduerwercker het meefte gout. De gebreken der menlchen en wer- den noyt ter goeder trouw ëgetemt, feyt Senecayfy houden veel eer haren aert en wreeiheytin, alfè dieafleg- gen, en alfmen der minftop verhoct is, fo breken fy weder uyt, en wan- delen den oude karre-pat. Wanneer een gram menfchcfeyt Tacitus, fijn gramfchap inkropt, let dan vry op u ftuckjWant 'tis een ghewis teycken van een w reet voornemen« |
||||||||||||||
|
Vê n a l« Sedqm mutatis indmtur, atque fovetur
Tot medicaminibus, coclx^ filiginii offas
^, K^iccipit, & madidd; facies dicetur, an ulcus ?
TeRtv, ^ ^___' ^ . .- _ ,
qmddatum non fit, quibm alienisabßi'
|
||||||||||||||
|
nendum! fpeciem exercere, quibm fitt*
diumpudicitim eft ■, e dit e mutier esCbri- ßiana, quomodo pracepta Dei cvßodia^ tisy lineament a no» cußodienies, G i iagob;
|
||||||||||||||
|
\Y*ntH*» a noßrü difciplinü aliena
?r*[unt>f*ciem fiftamgeßare, quibm
WpWteomnis indicitur :eßgit men-
- W*b"* lingua non licet J appeUre
|
||||||||||||||
|
54
IA COB. i. il.
Salkb is deft mm die <verfoeckingbe nterdraecht, *ift>4ttt ds
by beproeft fal %ijn, fai by de heone der heer-
lijckbeyt ontfanghen.
Die aen het wit fatijn gheeft hondert duyfentftekcn,
En meynr, noch evenwei de fijde niet te breken. Want als de fneghe maeght haer naelde wederhout, Waer eerft de fteke was, daer is dan enkel gout. Ol ftelt u weerde ziel om met gheduk te draghen Al wat van boven komt. Al zijn het harde flaghen, Ten brenght u gheen verderf. Des Heeren wonder hant. Gheneeft, oock alfe quetft; en koek oock, alfe brant. -*•
Sanat, quod perculit.
NOn tibi f er t animus tmferica perdere ^quamVis
ZMiüe foraminibus ferica? n>irgo) nota: Quodlaceravit acus,rutilo mox fjflendet m auroa Tulcbrior ex ipjo rvulnere tela redit.
Jguos premis, Alme Deus, non opprimis 5 arrige mentem} Qui gemis atherea. <-vulnera facit manu:
Terfer, erit fana cute pulchrior ipfa cicatrix • Et dabit hand dubiam njulnerïs Jaclor opem. |
|||||||||||||||||
|
Tfun cofê 'Dien oingtt de I'autre ilpoingt.
|
|||||||||||||||||
|
T
|
|||||||||||||||||
|
V fais au blancq fatin dix mille troux ,m'amie>
De tout celä pourtant ton cceur ne s'en foucie; |
|||||||||||||||||
|
JL'ouvrage en eft plus beau. Dieu par fon chaftiment
|
|||||||||||||||||
|
Guarjt Ie cceux huniain, fa playe fains nous rend.
|
|||||||||||||||||
|
SA
|
|||||||||||||||||
|
xtfi
|
|||||||||||||||||
|
SS
|
|||||||||||||||||
|
SANAT, QJOD PERCVLIT.
|
|||||||||||||||||
|
Q Vod in byjfö virgo acu-piSlrix, id in
nobis agit Heus. £>uem, precor,un- 1Um honor avit m Agnus ille Opt fa, 1He*n non ante oner avit f Jjhtem un- |
|||||||||||||||||
|
GHelijck een maghet met haer borduyr-
werek, fo handelt de goede Godt metten menfehe. Wie heeft hy oyt vereert, die hy te voren niet belaft, en hadde? wie vande fijne heeft hy oyt tijdelijck oft gheeftdijck ghefe- ghent j die hy te voren in beyde niet en hadde befocht / den oudtvader Iacob en is niet eer met vrouwen , kinderen , knechten , rraaech- den, en vee als met een heyrlegher omrin- ghelt totte fijne ghekeert, voor hy met een ftaflf alleene inde handt veltvluchtich wasser» trocken. lofeph en is niet eer tot coninck^ lijeken glans verheven gheweeft, vcor hy in' C duyfter des kerekers was ßederghelaten. In ghecftelijcke faecken : Paulus en heeft «iet eer degoddeloofe uytden doodt ghetoghen , voor hy inde dood vande Godtfalighe hadde bewillicht : hy en heeft voor Godes kereke niet eer gheftreden , voor hy die wel heftelijck te voren hadde beftreden : hy en heeft het licht des Euangeliums niet ghefien , dan doen hy fteke-blint gheworden was. Om kort te maecken s den Godtfalighen ftrecken felfs ha- re fwaricheden, 'tzy in ziele of in lichame, gantfch en al ten goede: ende daerom mach een Chriftelijck ghemoet wel fekerlijck aldus reden kavelen • de Heere wil my tot eeren ver- heffen , en waerom doch t want my wert on« eere aenghedaen. Hywil my verftercken, want ick ghevoele mijne fwackheyt. Hywil my verrijeken, wanthybefoeckt my met ar- moede : hy wil my verblijden, want hy trefe my met droefheden. Siet daer.' een feltfame, doch een vafte, maniere van reden cavelea vande kinderen Gods, |
|||||||||||||||||
|
<ïu
|
, -.„Ä-----7/........„.......„,
*,"*»0r* corporali egregie decor avit,
Ij Pr<tmi(Jay in utroque. infigni aliqua |
||||||||||||||||
|
ft A"^tate ? Non ante pairiarcha Ucob
t'Mentw. fa ingentifamulitio,tanquam
Xftitu, (tipatus ad fuos redijt-,quam
' Hy"KtUo innixus inexteras regiones
rr°fygHs abijljet. %on ante lofephus re-
Y l Ipkndore emicuit, quam carceris
Wallop forduijjet. In (piritualibus :
° ante Paulus impios a morte revoca-
> quaminpiorum mortem con Jen jij'
J > ^defiant non propugnavit, quam
*?.. °PPt*gna(Jet j lucsm deniqne Evan-
ta? '"^ c&cmimn vidi** £)uidmul
m ?*'!**fmt fidelibus afßc~Hones,etiam y^'Siqttando ergoaffligi tccontige- rf ° »tens pia, corpore, five animo in* tu^'T*tui boe, aut fimile, argumen- ** deprome Deoeft propofitum me ho- "re> tnfamu emm afficior: mefirma- > quippedebilttor:devit'usme cumula
> *" p<tupertatas angufiias detrudor:
gfudto tneafficere, dolor thus crucian. mm ne iradidit. 'Njm utah: rr~~ .______—.--------------------—
v G v s T svp. Psalm.ai.
|
|||||||||||||||||
|
Perkin. Trscl. de Spirit. Defert.
T^Eigratia incipit,per^citur, ut pk* |
|||||||||||||||||
|
*>/ e l% ^Om0 medicum ejfe Deum,
|
|||||||||||||||||
|
rimtm-, per contraria.
APOCALYP. 2t ioj
NEcrain riendes chefes que tu as A
foitffrir : Ssis fiddle jufques a Ia €m >fed audit adfamtatem^ \ m&rtjje te domerai la couronae de vie, CAPTIS
|
|||||||||||||||||
|
j f .
B '*f
car
1.JÏ''tntat
|
|||||||||||||||||
|
CAPTIS OCVLIS, CAPITVR BELLVA;
|
||||||||||||
|
Ovid. T^T0'7 bene conveniunt, nee in una fide moramu.
M.£ T A M. 3. -A-N Majeßas tjr amor. ' |
||||||||||||
|
Mantvan.
|
||||||||||||
|
Q
|
VifquU amat, fervit $ fequitur captiiius amatant,
F er 1 admit a. cervice )ugum, fen duUia ter go |
|||||||||||
|
'yerbera, ,fert fiimulos, trahit & bovis inßar aratrum.
yerttoti'
|
||||||||||||
|
Verwonnen. oogh, begonnen nitn,
GHy fult een leeuwe felfs haeft maecken u glievanghen*
Verwint hem maer het oogh. Soo eens de foete wangen Van eenigh aerdigh dier verblinden u gheflcht. Al ^ f *
Ach! van een dapper man en bli]f]e maer een wicht:
Ä1 treets' u op den neck, ghy fult haer trotflieyt lyden,- Alfpouts' u inden oaert,ghy fult de gramfchap myden- ^at dienter veel gheièyt ? al waer oyt minne quam, öaerwort de felfte leeuw foo mack ghelijck een lam. Captis oculis, capitur bellua.
MOx leo cap tut erit, ß lumha capta leonl:
Sinejcis3 oculis mincitur otnnis amans. npbué ergo tuis ubi dulcts inhaßt imago, Perque oculos intrms corde refidït amor, 03c domita. cefVice jugum, gratofque labores , Vttlcid mox tèrgo njevbera nempe feres : llcet aut leo ßs, out tigride Javier or ba » ™ctpies leges ^ qUas tfa diBat amor. |
||||||||
|
'Var des yeux les deux feneßres:
T>arts d'amour devienmnt maißres. Vand on jede au lion un drap deflus la telle,
La veue luy prenant., on prendra toll la befte j Farouche nul fera cjuant il eft pris aux yeux, Apprivoifé feras, fi tu es amoureux. H Jf 'ma
|
||||||||
|
Q
|
||||||||
|
5* ...
fs 'toogh fverrttfl, 'tbeesl is in Uft.
i
BEfiet, het moedigh dier de Leuwe ftaet ghebondeaj
Om datmen fynen aert ten leften heeft ghevondcn: Ach! Sampfon is ghevat, om dat fijn machtich haer Wert, door een ontrou wijf, zyn vyant openbaer. Wil yemant inder haeft fyn vyandt overwinnen. Die leere fijnen gront en aenghebore finnen. Want foo hy dat gheheym ten vollen weten kan>
Daer is gheen twijfel aen hy ifTer meefter van. Primo vincuntur ocuü.
VIncere fifavttnt cupü , e> minore leonem*
Fac öcdosnj'mcas\y%$' leo nStÜtu erit; 'Dttm >vocat in pugnam rvaüdas tuba rattca cohorte* $. Uerreaqtte hor r endo fulm'mat *re ßges,
1>ux oculos <-viftt., dux mumme temt at aures Hoßibm', (êfr paVidos excitat arte metm.
Jnpugnü ocdi primum <vmcuntur, ^ aures t Lumim qui potuit vincere ,<%'i£ïar ab\t„ 1_________________:______________
|
||||||||
|
OEil g<tignè, corps perdu*
'Oeil au lion perdu, pert aiifsi toft fa vie:
Le chef d'armée ainfi faict pceur a fa partie,
Par monftres non cognus, ouquelque afpect hideux.
Il gaignera le cceur, quia gaigné les yenx.
OCVJ
|
||||||||
|
L
|
||||||||
|
i9
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
OCVLI PRIMO VINCVNTVB.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ö vent '4c turhmt homines von res,
^fid, qu*s de rebus haben t, opinio- ns; prima ifitt notiones mir um es! quan- tun* vakant; necanimos ferne l prtjttdi- '° 0ct*pMos facile quis in integrum re ■ J Unat, 2{ovum imperium mchoanti. ^'uti/em eß'edementi* famam; invi- *Um% frincipem feuben} feumalefaBa P*e**ere,prudenier notat Tacitus. Fakt °c Jane etiam in rebus privat is Recens c?n)ugatos dißidia, ut ßcpubs, vit are Wet fluurchus, r,e videlicet fimultas tjf&atura animos, antequa coaluerint, ^{[otvat, Jj)ui amoris fcitA tradtdere, J*4™*» frimis pr&fertim alloquijs, ut otnina oculis ac anribus blandiatut , ^"ttnenier incumbendum putant. Sei- * *«, acin ufum deduxit Venus, apud «?• quidenim Dea nefeit amorisYideo- %ut'Aeneam fuumprimo aßeclttDidoni ,s "urrierosq; Deo fimilem viden- * exhihuit. Eodern ßratagenutt~> attha prime vigiks, mox Imperato- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
E riicnfchcn werden voor het
meerendeel geleyt, niet fbo feer |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
D
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
door 'de dinghen felfs, als door de in
beeldinge diefy vädetelve in't hooft krijgen, 'tis te verwonderen wat den eerilen inval by yder een van ons ai vermach, want fb haeft wy eens zijn inghenomen,en können wy nauwe- lijcx, om yet anders te gevoelen, ge- bracht werden. Vooreen Prince feyt Tacitus, die eerftaen't rijck comt,ift oor boir voor eë genadich en goeder- tieren Vorft by den gemeenen roep gehouden te werden. Voor een man die nieuwelijcx eë jonge vrouwe ge« trout heeft feyt Plutarchus, ift gerade aldcrleyfcherpheyt te Ichouwë, om de inbeeldinge van haer teergemoet t'bemwaerts te treckê. Die vande lief- de handelê,fchryven 'teerfte gefichte en ontmoetinge fonderlinge kracht toe om harte te ftelë. Met defen trecfc |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
heeft Venusdeoogen van Dido,inde
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vttn
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
*Pjum Jßyriorum Holofernem cir
|
• eerde vertQoninge van hare Aeneas?
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Vt vidk, ut perijt, ufqu^t Iudith het ghefichte van Holofernes
t'haerder eerfter gefichte vervoert en
ingenóme. Letter op diet aengaet» |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
T
|
de Morib. Germ.
w omnibus Ptalijs, oculivin- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
gladitts 3 conßernant hoftem, videbisfe
militem vanis ejj" inanibm magü} quam jußü formidinis eau fis mover i. Liy i us.
Nihil tam leve eft,quod'nonmahnte
interdum rei momentum faciant. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
-AC'i't
pSinti} |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I cnmttr ____________________
LlX D0$, Civil. lib. j. Cap. 16.
f^Lamor repentinus aliquis, aut ima- t,^9' tut afpe5iits fuza ßpe exerci- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Hz
|
MATH.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'MATH, 6.23.
f netten » oogbe boos ü, foofd ugheheek lichaem
dtèjfler wefen, AL is de felle Leeuw de koninck vande dieren,
En dat hem al het wout en allemenfchen vieren, Wint yemant niettemin het ooghe van het beeft, Sijn lijfis fonder kracht, zyn herte fonder gheeft. Siet 1 wat het oogh vermagh . het oogh heeft vreemde krachten? En over ons bedrijf, en over ons ghedachten» O! fooje tucht bemint, en fehouwt denvuylen brant,
Hout doch het dertel oogh gheduerigh inden bant. Psalm. si. %
Avcrte oculos meos ne videant vanitatem.
QVi modo leer erat, njiUü leo frVit oceïlü:
Quifmües, a njiSlo lumme,ruiBm erü. Credite, feccatijunt lumina noßra feneßr<e, Hk & aVarities, 0* lefts intrat amor,
fände fores, fubit hoflü, <? omnk c*de cruentat s Vande oculos 3. Saïanas cordü in arce fttrit.
Cura ft s o, tenen tibi ne capiantur ocelli» Ni ferVum ru'kijs fubdere yeUus ames. |
|||||||||||
|
. L v e e ir. 35.
'Regarde que la Ittmierequi eilen toy } ne f o jent t enebres, |
|||||||||||
|
L
|
|||||||||||
|
E fin-rufé veneur Ie grand Lion attrape,
En luy gaignant les yeux 3 d'un voile de fa cappe- |
|||||||||||
|
Combicn des braves gens font par leur yeux frappez!
Noz yens, helas I nous font feneßres de pechez. NEQjL
|
|||||||||||
|
NEQJITI^ DVCES, OCVLL
|
|||||||||||||||
|
Sjbpcntiyloco angußo infinuare fefe~>
dum conatur}fi caput modo ußiam de- f*\tmmittere, protintts integro corpori pcilü 'eft traaßtus. Anguis ifiius myßi- 1 caput, id eft, primam peccati'fuggeflio- emt ß admittemus, Hieb ad fpß cordis rj-netralia, malum pr Murret. Hic&ali- prinäpqs abßandum eli: nam quem- ad>*odum fealas qua/dam lacob&as ex- JfrenovimM, quibus, tanquampergra- J&, tn caelum enitimur: in via eU qu&- a"* decisis ac prona, qua lubrico lap- ** 'j* ferditionemferimur. Nil adver- J po »equity. quoties aliquem infcelm t(i»od pellieit, non ßatim formatum. IHts aepiclum coloribus idipfum pre- JflSfed h parvUferè initijs, non tam , u, quam ad malum infenßbili quo- it *r ^dovergmtibwjremorditur^atfo . lenßm alterittsprogrediendojd qttod %™er>dn , patrat. 2{emo repentè fuit ptpimus. Davidcm in'l homkidittm ï'Were dum vult ,fi reel a eo tendat, 9ti ve^ nomm fcei?r^ bwus rex, *em *taelHe friinofitggerit,, ac torpo- viu '**** ocu^um »*#»<**»■ hinc a dutte- riu** ^etiiclue>ißi* prbf»ifu,ut neceßa- tum r%nfert bomicidium. Omne pecca- tyerbum eBramat ajpclam. |
|||||||||||||||
|
ALs haer de Slanghe door een enghe plaetfe
wil indringhen, kan fy maer het hooft daer in krijghen s het gheheele lijf fal lichte- lijck volghen. 'tGaet even foo met de oude Slanghe, den Duy vel, de welcke ons foo verre open vindende, dat hy maer de begintfelen der fond« daer in kan veilen, hy fal lieh telijckr aldeiley grouwelen daer by voeghen. Daeris wel een lacobs-ladder, om opwaerts ten He- mel te klimmen, maer daer is mede een ne- derhellenden wech, leydende ten verderye. Den Duyvel, uyt zijnde om yemant te ver- locken , ghebruyekt gafltfrh kleyne, ende nau- lijck yet van het goede afwijekende begintfe- len , glijdende alfoo a onghevoelijcker wijfe, allehgskens dieper. Hy, willende den David tot een doodtfhger maecken, berijt hem voor eerft met het facht toomken van ledicheydt, maer verweckt daer by in hem.een krielen fin,, vuylen luft, overfpel, en tenlaetften den doot- ïfach felfs, fchier als«een nootwendigh gevolghf van't voorgaende. De fonde is trots van aerr, fy en wil niet alleen gaen, fy moet t'elcken den eenen laquay of den anderen achter haer fleert hebben, ÉIck dan, die alle fonden niet wil inlaten, moet elck vande felve van eerften af wederflaen. 'tIsghevoechlijcker,feyt de» borgher^een moetwilligen gaft de deure voor 'thooft tefluyten,alsinghelaten zijnde, hera uyt te jaghea. 'tls voorfichtelijcker, feyt deo chrijgfman, des vyants inganck te beletten, als binnen landts met hem te oorloghen, 'tls wijffelijcfc gedaen feytden medecijn,de fleck- ten in haer beginfelen te bejegenen, 'tlsgoet, feyt den lantman,de fchapen voor den dam te fchutten. Het befte van alle is, feyt den Chriften, de fonde al in hare gheboorte de» neck te breken. |
|||||||||||||||
|
Nil vs in Senten T.
COhibe oculum: cum enim non at-
tender is , circum volvitur. CMn* mto aures ejr oculos\ per UU enim 'tn~ |
|||||||||||||||
|
1^ cer»a corporis tui' ,etf oculus tuus-,
to l 0CfUi tUHj fuerit fmplex» totum
p s lucidum erit, fi au tem nequam |
|||||||||||||||
|
Wam corpus tuut» tenebrofum grediuntur omnia tela malitm^
|
|||||||||||||||
|
«W. Vide
|
ergone lumen quod in te eU>
|
||||||||||||||
|
"»th&ßrnl
|
|||||||||||||||
|
MITE
|
|||||||||||||||
|
H 3
|
|||||||||||||||
|
MITE PYBLVM VEL SÏONTE. ÏLVIT,
XL
|
|||||||||||
|
HO RAT-
L.IB. 2' Car« Op. $»
|
, , ,. . Teile cupid'tnem
Immitk WV&: lamte feqmtur, )am frotervA
|
||||||||||
|
Fronte petet Lauge maritum.
VlRG. . ♦ ♦ • Primis & adhuc crefcent'tbw annfe Htfyn mentem Venus ipfa dedit,
Tl R T v L LI a N. Acerbates eU, immatitra vir^e. |
|||||||||||
|
Y4h4tf*
|
|||||||||||
|
Voli-vpajfm Äffet en rij f e Teer > fijcht licht ter neer»
IHdienje minnen wilt, en dat met korte fwieren,
En ftelt u finnen noyt op al te jonghe dieren $ Te licht, eylaes ï te licht, en dickmael op een (pronck 3 Wort yemant daer ghefèyt - mijn dochter is te jonck. jjcn rijper dient u beft, daer \x\jtjt veel gherufter, uoch meeft indien ü Hef nu krijght een vlugghe (lifter,- Groen fruyt is wonder tay> ten wü niet vanden tack« Taft
naer een rijpe peer 3 foo pluck je met ghemack.
Mitepyrum velfponte fluit,
^^I iraye prolixos tibipeStus ahhorret amoresx
*^-* Candida con jus ij fi tibi met a placet, atic ut ames ßt cur a y for or cui nubilüinßat: £\pnm ijidesï [rondes f ronde premente rttunK *° fit arnica tibi, cui firior ingruit /etas: 2~r m'hï3 caufam tempus mantisagit. * '4'jfonte' fluunt 3 pyra cruda tenacius h<erent: ^(fc fequitur ßtcilem} qm m>iret uvd, mantm. |
|||||||||
|
"BruiU nierdeltt y aißment ne chsU
|
|||||||||
|
A
|
|||||||||
|
Mant, fi tu ne veus languir dé longue flame3
•Addreflfe tes amours a quelque meure dame- Ne voit on au vergers que meur fruic! luit la main? Et qu'au trop ycrdelet lbuvcnt on ure en vain? |
|||||||||
|
6*
%tjp ioft, h*e& ghemft.
Wil yemant jonck ghewas van groene boomen trecken*
Soo moethy tot het werck fijn gantfche leden ftreckefl' Maer komt hy metter handt ontrent een rijpe peer, Die fcheyt van ftonden aen, en fijght inhaeften ncer. Dus gaetet met den menfch, wanneer de lefte ftuypen Hem pranghen acnde ziel, of inde leden kruypen; De jeu^ht is wonder tay, en worftelt metre doodt, Maer die veel jaren telt,cnhouft maer eenen ftoot. |
||||||||
|
Homo porno fimilis,,
POtffdjßtb autumnum twvos onerantia ramos t
In calathos, digito <-uix bene tafia } flumt t zAt mtPeet 3 & tat am quatit asferaevillicamatretn * Wum pyra pr^r opera ruellit acerba manu.
Z)ix luBantem ammam, poB rvulnera umlta 3 refolnuit Cum petit imberbes mors inopina genas,
%4t tremttlo njix pared fem fatalia langit Stamina, (gf 'tile fimm lah'ttur in tumulum. |
||||||||
|
La meure pomme 3 un wied komme.
VEus tu voir la fac^on du trepafler des hommes?
Mets tes yeux au jardin ouque Ton cueille pommesj Lc fruict (e tient au bois cjuant il eft verdeler, Dun petit choccj du vent la meure pomme chet. ., |
||||||||
|
MATVRVM VEL SPONTE CADIT,
|
|||||||||||||
|
TGaet metten menfeh, als mme peer,
De dees is rijp, en fijght terneer j De geen, noch grotn,dient niet geplucktt Wert lijckml vanden boom gheruckt. Dit is een fpreucke Epi&eti, door de weicke hyonsaerdichlijck afbeeldt het onderlcheyt tuflehen het fterve van een Iongelinck, noch groen en tay zijnde van jeucht, en tuflfche een out man, aireede nae der eerden hel- lende , en metten hoofde wyfcndc werwaerts hy haeft heenen moet. Weicke maniere van fprekë Cicero väEpi&etofchijnt ontleent te heb- ben. De Ionghelinghcn fey thy der- ven, gelijck als het vyer door kracht van water wert uytghebluft; de Ou- de gelijckeca vyer dat van felfs ver- {teert zij nde, begraeft fick onder d'af- fchen, en vergaet: of wel ghelijck boom-vruchten de weicke groen zijnde werden van den boom ghe- ruckt, rijp zijnde druypen van felfs daer henen. Alfoo, feyt hy fterven de jonghedoor ghcwclt, de oude als van rijphcydt. |
|||||||||||||
|
TLm'eftadvü que Men apropos fepeut
*tcy apUcjaer m bon motjrancoys, dont faitt memion leSieur du VairautraicTe des refyonfes d' Epitletefpour I'amour du 1«el ie parlerayfrancoys pour ceße fok) ün homme, un pomme, dift il ,y **mß*M ce verfet,
Noz corps, comme les fruids aux arbres
0 attaches, ^ trieurs tombent en terre, ou verds lont
T airachez
iUrnodoitaquemoricndi homopo-
m° non abfimilis eft. Et me femble Wchdiiïecomparaifon eil propre ér vi ypMrexprimerla fa con de mourir, & dtt» robufie jouvenceau, quieB encore e"l*ßeur de fin aage,& d'un ben vied b°*»me}qui ja, va penchant vers la terre. ~totiia qua» fecundum naturam fußt *ait Philofophus) funt habenda m b°nis: Mik mt ceqnenomadvicntau revers 4u cours fo fa „ature, eïl ordinal- ren>em fiifiheux. Ciceron femble ceße^ r^ttf^on de parier avoir emprunti * EPtäete,de laquelle il s'eB fervi au li- Vye iel* vieilleffe, maisen termes pUa ^i^&eßevez,. entendez, doncq par Ier ce&'*nd Orateur en fa propre langue. |
|||||||||||||
|
extinguitur: & wft poma ex arbori»
bus ,crudafißnt, vi vellunlur ,fima- iura ér tott*} deciduüt, Sicut vkam adokfcentibHS vis aufert , ftc fenibus J m&turjtM. I PHILIP»
|
|||||||||||||
|
C
|
|||||||||||||
|
ïc. Lib. de Senect,
2k ^oUfctntesmihi morific videntur
-*■« aqttét multitudine flamm* vis
opprimitur. Senex autem,ßcnt,fua$on-
te mill Vi adhibita confumptttt ignis
|
|||||||||||||
|
66
PHILIP. I. aj.
&<( befheere te njerfcheyden wanden lichames ende met
Chrißo te zijn$ want dat is verre het beße. \Y\7 Anneer den bogartman hetfruyt begint teplucken?
* Endathy met gheweltmoct aende tacken rucken, Dat is een vafte peyl van haren wranghen aert, Die even inde pluck haer vvefèn openbaert, "Wanneer de bleecke doot comt trecken aende menichen^, Endatfe ftrevigh zijn> enom te leven vvenichen. Dat is van ftonden aen, dat is ghenoegh ghefeyt. Dat haer noch vvranghc fucht ontrent den boeiem leys» Quod crudum, idem Öc pertmax.
Vlïïum irrigui dum munera colligit hord,
Vrodiga maturum ßonte dat arbor onus : Si qua legt renimnt> ramisque tenacibus herent 5 Scilicet ingrati poma faporü erunt.
Corpora mors hominum manibus cum vellit avams Mens bona, neßsvis ßonte pquemur x ait.
J^ui negat ayelli Je poffc, Deoque refißit 3 Exhibet s beul crudi peSiorisille not as.. |
||||||||
|
» E e e L e s i a s. 41. 4. -
D^e crains point hi fentence de la mort.
E tient fort aux rameaux quant meurre n'eftk pomnK?
Le fruicl: doux a manger bien aifement raflbmmc» Qui refifte au deftin, Sc de k mort a pceur, Cognoiftre faicl:, qu'il a mauvais humeurs au coeur. QVOD
|
||||||||
|
S
|
||||||||
|
67
|
||||||||||||
|
«^VOD CRVDVM IDEM ET PERTINAX.
|
||||||||||||
|
Jh Eram avem cave a inch f Am non opus
est ut aliqtiisabigat,vel exire compel-
f**'!™fimulatfecavea apertaesi,ßatim
m "nriorem campumavolat. Corporis
gaßulo incltifi fumm miferi mortaks,
purum £y apcrtum actemjn morte, nobis ^mdtt Dem: quid ßamus ? nunquid,
m Tantum exigitu?, fignumeU ne$ in
%rtu e(fe? So lern or tri quotidieéf occi- Jfoidemtts, nee turbamur, quia afjue-
qW.wj & natura hunc ordinemjeimus. ZQidni idem de vita ac morte judica- "f • JH>uid uß?tam deleclabilim quam
Mmo ßC(ir01 vei Cam simeone dicere
pMe, nunedimittefervum tuum Do-
wptivd cum iW*;cupiodiffolvi,& \
lc cumChrifto? T&dioviutarnen
*tem optare, quia vel adver fa cv rporis
animipatimur^ nee animofvm for et,
r c 'fernendabile. Timidus aque ha-
" eH> &qui mori non vult, cum
pu* ei? _ ß qai VHit ^ mm mn 0p0rfet3 *°feph. Age dum ergo miChrißiane,
nec tantes ßt dolor, qui in mortem teim-
" ** ante tempus moriendi, nee tanta
. ■ /?<w, qtt,e te detineatjum eïi tempus
te Hn^h Non triphur htte vita,fid in-
rmtlt*rt.ut meliori reddatur-, non
fpMttar , fed mittitur ad certiora
Jpiritiis, J |
||||||||||||
|
'T'Is onnoodich eenen wilden voghel, die in
•* een hutte opghefloten is , uytde felve wechtedryven :want , de hutte rnaer opea zünde,fal van felfs ghenoech wech vheghen. Wy menfehen zijn in dit lichaem, als in een muyte, ghevanckclijck henen ghefet : Godt heeft ons dedoot,ate tot ecn ontfluyter van. defen kereker, toebereydet. Wat fchricken wy, als den verloiïer tot ons komt t het afey- fchen van veerfchat, is dat niet een teyeken dat wy ontrent d;e haven zijn, daer wy he- uen poochden ? wy fien de Sonne dach aeti dach rijfen en ondergaen, fonder dat fulex ons eens veifchricke. en waerom dat ? overmidis dat wy weten dat fulex den ghemeenen loop der natuerenis. Waerom en oordeelen wy mede foo niet, van ons leven en fterven? daer en is ( mijns oordeels) niet heuchelijc- ker als, met vollen mont en met ecn bereyc ghemoet, te moghen fegghen of met den ou- den Simeon, nu laet Heere uwen knecht he- nen gaen in vrede: ofte met Paulo, ick wen- fche ontbonden te zijri, om met Chrilio te wefen. Door verdriet nochtans des levens, ofte om teghenfpoet, 'tzy dan inden lichaem ofte ghemoede, en waert noch kloeckmoe- delijck, noch prijfelijck om de dood te wen- fchen. Hy is even vreefachtich en den ghe- nen die fchroomt te fterven, als hy ftervers moet, en denghenen die fterven wil, als hy nieten moet, Wel aen dan, wie ghyzijt,ghy Chriftelijck ghemoet, ïaeter gheen weedom zijn, die u ter doodt dringhe, eer het tijdtis, Ïaeter gheen welluft. wefen die u voor de doodt doe eerfelen , wanneer uwe tijdt ghg- komen is. Ons lichaem wert ons ghenomen, om eea
beter te gheven. Onfen gheeft were nietuyt. ghebluft, maer herfielt. |
||||||||||||
|
Seneca Epist. 26.
^\v^ txitus melior quam in finemfu-
>-£**» natura folvente dilabi ? lenis *w viaeH, ßbduci. Chrys.Svper Math. 10.
*Mm9 munt* ntceffarium eïi natura |
||||||||||||
|
jam corrupt*. qua non eïifugienda, fed
petius ampleclenda: ut fiat volmtarium, quodfutnrum eH neceffarium. Ojferamus Deo pro munere, quodprê
ddnto teneamur reddert. I z FIT
|
||||||||||||
|
<S8
|
||||||||||||
|
FIT SPOLIANS SVOLïyM.
XII. |
||||||||||||
|
OyiD.......Carpittfo & cärpitur una.
Supplicium^ fitf eli
|
||||||||||||
|
P L A V T. Ä Moris artes eloqttar, quemadmodum expediant, nunquam
|
||||||||||||
|
/^«>ör quemquam, nifi Cupdum hominem poßulatfe in ?H*T
Conjicere: eos e» fit, tos confefiatur, fitbdde blanditur, ** Confdit, bUndiloqueMultts, Harpqgo. .f |
||||||||||||
|
Trin.
|
||||||||||||
|
Die ßeelt 91 die queett.
ICk vont eens op een tijdt de lieffte fitten flapen,
Ick fagh haer rooden mont ick bleeferop ftaen gapen, Dies kreegh ick Helens luft. Maer Wat een dievery! Ick ftal een kus van haer 3 maer fy een hert van my. e rnuys ontrent het fpeck die eet met groot verlanghen, /vat en wort ghevatj fy vanght en wort ghe vanghen: Slet wat een vreemde ftreeckl vvatkunftjes weet ghy lief | ^hy di gheruft en flaept, en fteelt noch uwen dief. |
||||||||||||
|
Fit fpolians fpolmm.
L Orte fupf rviridiVhyttü meA fiondefedebat3
**• Occulerat placidus lumina njiUa fopor. Ccedo 3 Ubra jungo labrü j dumque ofcula furtim Paucula furripio 3 me rapit iüa mihi. utnrvorat, occult o trahitur fic fifcü ab hämo 3 Mufque prit, gr at um dum f et it ore cibum. rW&yfurandi quü te neget ejfe per it am 5 Uln 'vigil, in fomno y fur tibi prxda cadat ? |
||||||||||||
|
En prenant, furprij,
|
||||||||||||
|
Q
|
||||||||||||
|
i cru/Te au parq d'amour a bien deflèin de prendre,
Mais las t va prifonier? fans y penfer, fè rendre. |
||||||||||||
|
En prenant les appafts fe prenent les fouris:
Voicy la chafTe^ amy, ou Ie veneur eft pris. I 3 2^w
|
||||||||||||
|
7©
yQter langhe tooien, moetment bekgopen«
ICk was voor defen vry, ick gingh al vvacrt my lüfte,
En als ick woelen mocht dat was mijn foetfte rufte \ Nu was ick in het graen, en dan ontrent het meel, Mijn thuys was overal, want holen had ick veel: Ten leften fagh ick hier dit lecker beetjen hanghen, lek proefdet maer een reys , en fier ick was ghevanghen: Nu fit ick hier en kijek. O vrienden niet te mal -y „Een die gheduerigh loopt raed eenmael inde val Nirnia libertas fit fervitus.
Llber er am, memini, per amcena <uireta fier ah ar t
Nee mihi grata quies, nee fatü 'una dommi ^Poiïme dißento pra f olline gr ana placebants Sage merumpepulit, fispitts unda fitim. £fuc tandem nidore novo me pellicit eficay Jguam, mifer\ ut ctzpi linger e, captm eram%
Libertas noemt, fit ßulta licentia career, Omnia dum luflrat mufeulm antra, perit. |
|||||||||||
|
d4 lafiriyfe prend Ie fin. -
|
|||||||||||
|
M
|
|||||||||||
|
A bouche auparauant neftoit que trop friande,
Voulant, par chafque fois, efchanger de viande. |
|||||||||||
|
Me voila pris en fin: j'ay maintenant ma part?
Maint pert fa libertè helas! pour peu de lard.
|
|||||||||||
|
71
|
||||||||||||||
|
NIMjIA LIBE[RTAS [FIT SERVITVS.
|
||||||||||||||
|
P^afof, qufi vel e ßahulo vel vin-
££* emitttmtur, majori cum impetu t &aatur',<]ukm qua ntmquam alliga- hu?Ur inclliß ßerunt. ld adolefcenti- e»^e Ufu ve^(P compertum eïi; ij hh*' Ht fertti*m timer* defièrunt, a ferkl'' ^r.oc^veS adlibidinem, inomnem Gauciec Ju.venis> tandem cuttode remoto,,
Ca e^uis scanibusque,& aprici gramine Cereus in ■ •
VtiliUm ^ltIum ffeifli, monitoribus afper,
^°Mimi provifor, prodigus aeris, (nix y4t * Cllpidusq;, & amata relinquere per-
vin S>/ m tM^em lafiiviredefinant ,m
"vpt" I^P^am conjiciendos, érfedicü ijla ^ alligandos Megent tj^quibus dental tncufot >*ebui ad hoe it a pru- fftfu f&faü*ttt cafu mai^> Aut ipfi' dekt ®jy1uam Paremum confilio,e9 do TaB mtur' ^%? eo m0^° ^Hmn"
Per f itattim memini, non Optimo fem~ dh£tg"Cer' Qfmtrtwiïu*witfi tj,qui
bitrL a ^^ai°^ßi>relwquu't2turar-
Untpynen°^Jci*M imperium, fed mu-
demertlpem\& ^opädagogi (utpru-
nant' 4rch-) rttioni 'm poßerupa-
<mimoTZTidagat)UvmttisnofirA'
Min*u £at aureMm MudSetltCt, debet libere ,cui nirniam licet, |
||||||||||||||
|
HEt Vee, dat langhe ghefloten of
ghebonden heeft geftaen, plach vry wat onbefuyfelder henen teloo pen als andere, 'twelck de vryheyt gewoon is. 'tGaet veeltij ts fo mettc jonghe luyden, de welcke foo faen zy haer hant de placke ontogen heb- ben, ghemeenlijck terftont'in alle wulpfheyt uytberften. Een lonck ghefel los vanden dwangh, Rijt,)aecht>en vlieght,eng&et &ijngang$ Licht em verleiden, ßuer\>en quae f Op elck die hem ten beßen r-aet. In nutte dinghen gantfeh onvroet, Opfnapper van zijns vaders goet. Gantfeh moedich, vol van Jette men, Vol faflenr die terßont vergaen. De fuleke tijdelijck ten houwelijck te beftedëjcn (fomen feyr) een block aen't been te doen, is den ract van fommige, macr fulcx en geluckt niet altijt ten beften« 't Ware dSerom te wenfehen dat de lonckheyt, nu zijn- de uy'tten dwanck derScholen,dc re-. den voor haer School-vrou wonde aennemen, want gelijck Seneca feyt: Die meeTi mach doen zijn ejghen fin, pk dient hem meeB te binden in. |
||||||||||||||
|
y TlK£N. ADELÏ.
"nm duxih liberutem perdidi.
JtotarcMeEducat.Lib.infin. lJxJ!ff 'j fera »*, qui voluputibus m>»u deditifunt,errepreßnßonl- |
||||||||||||||
|
bus minus obtemperantes , matrimonii?
devinciantur, quod iutifimum ju-vten- tutis vinculum e ff. |
||||||||||||||
|
opmzJ
|
||||||||||||||
|
7Ä
Op eeneßont) k$mt ßraf3 en find'.
SOo hacft de fnoode rat het fpeck heeft aenghcgrepeöi
Soo fluyt haer oock de val, daer ftaetie dan benepen» "Wat is nu vanden roof? want met de valle flough, Soo was dat haer de fchrick door aide ledcnjough. Tis niet ghenoegh ghelèyt, nae fbnden komen plagheß» Een bootwicht lijt terftont, en voelt gcvvifïè flaghen j Want op den eyghen ftont dat hy de fonde doet, Soo comtcr metter daet een beul in fijn ghemoet. |
||||||||||
|
Poena, comes fcelerfe.
AH quoties falfa rtos ludit im Afrits error \
Mus ßbi dum fingii prandia, career ade'Ft:„ $truorat) t£ capitur\ nee erit mihi dkere promptum J^uid prius eyeniat num ftpor, anne dolor.
Mus peccator homo efl •, quifquü mala gaudia carpk Corf ore, quod peBus mordent, intus habet.
Tema njoluptatis comes eH dolor ipfa njoluptas \ Jmpurus nunquam gaudia pura tulit» |
||||||||||
|
Proverb, iï. %'.
L'orgueil eH il ^venu ? aujji eft <venue 1'igommw. I toft que la Soury ronger le lard s'avance,
La voila prinfe au corps, tout a la mefme inftance.
Le creve-cceur eft preft a 1'homme qui faict mal:
JLa peine 8c Ie peché marchent d'un pas efgal. *
|
||||||||||
|
S
|
||||||||||
|
73
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
POENA, COMES SCELERIS.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
*J\ Wnes, quas mttndus prof'mat, vo-
wptates apibns non dif miles efjè_j>, tJ m™erito dtxerim, fronte bUndiun ■ ^.. * pofiico. pungunt, defefe )udicent % > ad me quod attinet, non memi- cut 1H4m m*hi unquam accidiff^j, j olupt<*tü nomen merito tribuen- m™cef}fe*t». Vnicus fane dolor corpus ©Aj tffitit, quam voluptates tnil/z^ J^! mirum? femper aliquis dolor v9- litJU,Cl6i9ri mlld vtlaftdsiaest. Nul- la r>Korta^HS gaudium purum eB. f f J f, Verum in doloribus hifce tempo - id 1 S ac mofKentäneis, qumto magis Ver SCUtn obtinebit in aternis. H£C fi flip J CHfn pMticuL aliqua corporis af Ver?*' W'Mto veriora ft corpus uni- tA jm; fi dolor tmius articuli,utpu- j de s > intokrabilis nonnemini vi- j ac ■> quid de exqüifito aninu (imul ft*, rP0r*s fuppliao coqitxndum efi f pur %'tur nullum hicveluptatem nißTn^' fdf\ U$iam alt(lUa> Cerï*'
win . C0KiCtentiie punt ate, non inve- lupt' natn 1uem&dmodüm corpus ve-
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
TEnisnietonghcrijmt,dewereIt-
fchc welluften metten byen te verghelijcken, alfo de felvc beyde de foeticheyt inde mondt, de bkficheyt en bmerheydt inde (leert draghen. Yeder oordeele van (ich (elven, wat my belangt, ick derf leggen dat my noyt yet bejeghent is, dat de rechten den naem van wel luit mochte gege- ven werden. Eeneenige droef heyr, gaet ons veel dieper in, als dulcndcr- leygenuchten. 1(1 wonder ? daer en isghecnvreucht, die nietaltijts wat onioets ontrent haer en heeft: wee- dom daer en tegës en heeft nimmer- meer een foete bete, maer is over al haerfelfs gelijck. Hetwclckeindien plaetfe heeft in tijdelijcke pijne, wat fii't zijn, daer het geheele lichaem te lijden fal hebber* j ndien de pijne van een tant,ofte ander kleyn lit,onlijde- lijck wert gheach t,wat fal't zijn daer lijf en ziele gefamëtlijck inde uyter- den weedom full en liggend daer en is dan hier geë blytlchap te verwach- ten, die recht fuyver en on vermengt is: ten ware in een oprecht gcfuyvert gemoet:want,gelijckeenongucr en v on gefönt fichaë niet bequaemenis om welluft te pleghen,en in defelve fmaecke te vindë, lb mede in ons ge- moet, indien het niet ghefuyverten zy,van doodelijcke wereken. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
dx non eB, nifi bene tern-
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
nee animus, nifi conjeien-
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
*
|
tu
|
**** ,hi
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
rite
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ptlrgata
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ge
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
nes. 2. 17.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
— -- — . — -- *,t _ _.---.
TT"\.E main en main Ie mefcbant-}nz^>
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
DEl; s' 2- 17'
%ne Mtemfciemi* boniér waU
C9*deCrü7vZ'inqmCm%en'm dt^
» ex co, merte mmeris. |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
demettrerapint imptwi,
K ÏVMO
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
ÏVMO'PASCVNTVR ÄMANTES.
XIII. |
||||||||
|
74
|
||||||||
|
Ci e. Pro M. Coil,
JBL Mores & deïitumature,& cderiter deflorefeunt* Dan, (~\MntA fyeramus, promtffä^ vana fovemtts
HlYN, ^' <J\tolliter : ér faciks ad nova vetaßtmtiSt. Inlerea tctum paupertas peßidet av»m, Ctcaque volvendo fomtiia rviu feriu |
||||||||
|
7$
Van reoc\ tvertf ick^ gbeVoet.
MEn hout dat Venus kint meynt handel acn te grijpen»
Hetveylt taback te coop, en menigh hondert pijpen. Roock is fijn kramery, roock is fijn befte vont, Roock fchiet hem uytenneus,roockberfthe uyten mont; Roock fvveeft hem om het oogh, foo datfe bcyde vveencn, £ft nochiftal vermaeck, ghelijc de vrijers meenen; Roock is fijn gantfche rijck, roock is fijn befte goet Tis roock, tis enckel roock, al wat den minnaer voet. |
||||||||||
|
Fumos vendit Amor.
|
||||||||||
|
A'
|
||||||||||
|
rio de rare trahunt alimenta cicada,
Futilis aura, tibi dat, falamandra, cibum. |
||||||||||
|
**>ttca plebs avido tabaci bibit ore valorem ,
Noßra, leyi fumo, peHora nutrit amor. t a fitter Veneris <-vaßo promittit hiatu:
p fi perfJHcias fingula, fumus ent: mHS amans, & fumus amor, mens fumus arnica esJ3 & fyeciem fumi, qmdquid amamus, habet. zAmant ton heur, n*es~l que <-uapeur.
iamoureux efprit la grace de fa dame
-Rapporte fa vigeur, faiót revenir fon amc; Ues dames la faveur n'eft que fumeé & vent, üc ricn 3 qUe des yapeurs, fe doncq nourrit Tamant. |
||||||||||
|
'
|
||||||||||||||
|
76
|
||||||||||||||
|
fy ! die roocf^ eet, en beter raset.
|
||||||||||||||
|
DE falamander leeft alleen uyt fchrale winden,
De krekel weet haer ais ontrent den dauw te vinden. Maetroos ghebruyót taback, die licht daer henen ïchiet* Maerdiein hoven leeft eet roock en anders niet. Wat is doch hoorfche gunft ? een wafemhaeft verdweenen, Sy rijft o-hclijck een damp, en gaec dan weder henen Als yet datnoyt en was. Ghefellen zijtje wijs, Laet princen haren roock en eet ghemeene fpijs. |
||||||||||||||
|
Aula vapor levis eft, fumi venduntur in aulä.
i Tettio fernher hians yentü nutritur, d mm \
^ Cöllif'it e liquido rore cicada cibum. Ore trahit fumum tabaci, quem naribus efflat> _; Nauta ?proce!lofam dum mare Imtefecat.
Aula rvaporefitü aümenta clienübus offert'. Omiferos} frocerum futilis umbra, favor.
Aula -vale, mihi caulaflacet ,memommque recejfttt-j Cultor ego hie farMz rußicitam era.
|
||||||||||||||
|
Mieux meßier, quSjlreyier.
LE matelot eft gay, quand du tabacq peur prendre;
Etle fumcux broillard attire jufqu au cceur: De 1'air fe refiouit, & paift la falamandre, Pour tous le courtifan ne vit que de vapeuc AVA"""
|
||||||||||||||
|
$7
|
|||||||||||||||
|
AVLA VAPOR
|
|||||||||||||||
|
DEn damp, diedemeefler-tabackblafcrs
met door den anderen fpelende fwieren inde lucht weten uyt te wafemen, fchijne aende omftanders voor't eetfte vry yet fon- derJings ende vermaekkelïjck te wefen,4naer kort da'ernae drijft defdve eenftanek inde neus, en tranen uyt den ooghen. Dit ioude mifl'fhien niet qualijcken pallen op foodanige hoofiche ftreken; die nu tn dan in den fchijn welfoowat acnficnlijck.endeoock vriende- Iick haer laten acnfièn, maer eyndelick in deE daetnietalleenlijckydsl ende beufelaehtich, maer oock gantfeh fchadelijck werden be- vonden. In de Hoven (feytereen gheflepen Hoveiiqg ) wertmen dickwils ( om te betet op den thuyn ghekyt te werden ) in't open- baer ten hoogbften gheprefen , ende midde» lertijdt op het wmmchlie in't heymelijck be- dngen,endevermaeckr:in voeghen datmen3 hoe nauwe men ooc op fijn ftutk letten mach3 eyntelijck evenwel felfs met fchija van veree- ringhe, deerlijck werd miihandelt Den Vos phcbtdenHaes in't bywefen van de Leeuw- wel fomwylen feerte prijfen , maer dian lof wiert daerop alleenlijck ghenomen > dat den Haes kort ende fmaeckelijck vao vleefch was, Hoe den armen Haes lbodanich prijfen beko- men kan,is by yder een lichtelijctedencken. Dat zijn flreken, dat zijn rancken,
Die in Princcn hoven wanchn. |
|||||||||||||||
|
"P^wa*, quem exitant ïj qui hyofcya-
•*• mo peruviano (tabacum vocant)
vtmtur, gyris tortuoßs m a'érem emifi
fa, fëeclanti ut magnum ac dcleclabik
"liquid primo quidem in oculos incur-
r*t, mox tarnen propius aßanti fadum
edorem incutit tlachrimas excutit. Hoc
*uliu vjtx artibus non inepiè fortajfe
o-liqnis per ßmilitudinem applicet; in
HHA multA fyecie amic* & magnifies,
re »onfut ilia mo do, fed noxia intervs-
niuntt Sgpe ibi aliquïs palam laudatus
(l&o incautior decipiatur ) fecretis cri~
mt*atiombus infamis, licet omnia, ca*
Veat> tarnen per ornamentaferietur, in-
?"« Tachus, art mm aulicarttm minime
*S%<irust Enixè leporem a vulpecula
c°r*m leone Uudatum, referuntfabuU,
Jet* * teneris ac hutu ipßus earnibus,
9S<8 pr&conia irepido animali mox in
t£rmiemceijere. Talis
Fraus fublirai
■n Regnät in aula.
JJcï»è ergo
|
|||||||||||||||
|
Seneca Thyest»
Vr<f' quicunque volet,
Aul* ciilmine hibrico, ~*[/«kis faturet quics; Obfturo pofitui loco %"!P»fi»*r otio,
^"snotaquimibm ■Attas per taciturn ßuat. |
|||||||||||||||
|
Lïp. L1B.3. Civil. Doci.
ex Tacit, j. Annjl.
ANcipuem emncm potentiam in
aula e(fe, tmdti ibi (peetem ma' gis in amicitii principis , qnam~vïm vctinent. |
|||||||||||||||
|
.i.-TlMO-
|
|||||||||||||||
|
K 3
|
|||||||||||||||
|
7*
|
||||||||||
|
i. TÏMOTH. 6. 8.
|
||||||||||
|
KoBen tyeederen hebbende, <vvy füllen ens doer
mede Ute» gbenteghm. AL heeft maetroos alleen een pijp taback gedroncken*
Hy krijght een vrolijck hert al vvaer hem wijn ghc- ichoncken-, De krekel eet dendauj defalamander wint, Tis vreemt vvaer menigh dier fijn dranck en ctcn vint« Wil yemant met befcheyt de reden plaetfè gheven, Men houft gheen groote koft, om wel te moghen leven, Ghy daerom wieje zijt, die wenft te zijn gheruft, En eyft gheen meerder goet, maer bid om minder luft. Sapientis facilis vidfcus.
NAutica plebs titubat, credos mem 'vina bibiße$
Qwdaue bibit, t abaci nil nlß fumus er At. Stel/ioß Ventts3ß rare cicadafaginat'j Nee minus m ßlvü hie fallt, ilia canit.
^uam modico contenta cibo mens &qua quießit! Rapa triumphales payet adufla ytiros.
S^on aiwenda tibi res, fedmimenda cupido eUt 'Delias ammum ß faturare Velü. *v |
||||||||||
|
Qoeur content 3 grand talent.
E Matelot eft gay beuvant de la rumée,
La fauterelle au bois fe paift de la. roféc,
Ton cceur, ton foible corps fera toft aflbuvi.
Les defreglés defirs fi tu mets en oubli.
& NATVB.^
|
||||||||||
|
L
|
||||||||||
|
79
|
|||||||||||||||||||
|
NATVRA, PAVCIS CONTENTA,
|
|||||||||||||||||||
|
\jPe> ut flupendum divina provi-
dentU opus, tacitus mecumwiratus
Jttt» dtverfam alimentorum rationem,
<l«*m Deus, pro re »Ata, mortalibus
tytofdt. 2£on raro operi ruflico aut
echtoico internum alique, vonminori
wïïatione quamfiupore, ïntuiim [um
4 r.Um panem cum additameto vilis ali-
fa,a* obfonij vorantem, tantam^ imo
nZ? majorem, no dico voluptatem inde
F rctpere, verum etiam multo validio ■
^"■«-frugAli ifio frandio confurgerzs,
V*e mflatus aliquis, &fe vixcapiens
Wer ab inmmeris guU irritamentk
, ' fokt. Nonne indies videmus te-
f um liber os contra injur iam a'érü
J* Htoaleitjßruftosjtrco infupervicla
tJtr'tes> pngues ejfe ac nitidos ? Lau-
1 rum contra ßios molliter, ejr cu cara,
v lios, dubia plerumque vaktudmis,
#..* medicortim pharmacis indies con-
j an \ hac contemplatusfquis non ex-
^^'""fptM'fid Deipotentia vive-
|
|||||||||||||||||||
|
TCk hebbe menichmael, als een fonderlinge
•^werck van Oodes goedicheyt rin mijn felfs overleydt de byfondere maniere vanvoetfel,. dse des felfs milde handt, yder na fijn ghele- gentheyt, befcheydenlick uytdeelt. Wie en fieterniec met een verwonderende vermake- hckhcyt hier een landtmah van fijn ploegh, daer een ambachtfman van fijn handtwerck aflaren,ende een ftuck kafen-broot, ofte ande- re flechte fpijfe inde handt nemen,ende daer van, niet aUeenlijck fo meughlijck eten,als of den fmaeck van alle leckernyen daer in ver- borghen laghe, maer felfs veel beter gheharc daer van opftaen , als defe, die van alle kafte- lijeke fpijfe de volheyt voor hun hebbede ge- hadtjdoor het opfpannenvan haren buyck, beyde kelder en fpinde haer amptfehijné ont- nomen te hebben. Wie en fieter niet, met ge- lijcke bedenckinge, der fchameler luyden kin- derkens dunnekensgekleet,n»ei harde kofl ge- fpijft, rondom een kouden heert genoecheltc- ken fpelen,ofte vet en welgedaen daer henen fpringen, daer middeler-tijt de kindere vand* rijtke luyden,met grootekoften forghefacht- jens en wermkens obgetogen.als ondergeble- vene quele-balcxkens deerlijck op den hals werden heen gedragen ? Moeten wy, dit fien- de, met vollen mende niet fegghen, dat den menfche alleene uyt den broode niet en leeft3 maer uyt, ende vanderijeke handt 6odes? En tfelvealfoo zijnde, waerom foo feerop den motn gepaft, anders dan om de wormen eea vetter aes voor te lcgghen ? De bedenckinghe des doots, gelijckfe andere gebreken inbindr8 foo kanfe oock ftichtelijck ghebruyekt werden tot betoominghe vande gulficheydr. |
|||||||||||||||||||
|
y Oot»i»c? érpropterekfuperfluum effe,
*m aPparatu corpfculurr L <?Cutenimidbono,f>iftut |
|||||||||||||||||||
|
È*RN. DE CON S.
|
|||||||||||||||||||
|
injucundum qu&d infuderis, f et, aui
mxium. Proverb... 27. 7.
AL'ame qui a fiiim, tottU cbofi^
|
|||||||||||||||||||
|
^1' 1*od natura fatis eH, replere in-
'gtotiam velu■, nihil est quodfot-
A, vßuentiam petas : paucis mini-
*ft natura contenta eH, cujusfitie-
m > ß fuperfluü veils wgere, am
|
|||||||||||||||||||
|
amere esJdouec^.
|
|||||||||||||||||||
|
AMISSA
|
|||||||||||||||||||
|
èè
|
|||||||||||
|
AMISSA LIBERT ATE L&TIOR.
XIV. |
|||||||||||
|
Genes, ag. 20.
> QiErvivitergoUcflhproRdchael feptem amis, &videbanturHlipauciiit},ft*
&amoris m&gnitudincj. BI L L» A Bfque jugo foßta elt ditionis amha voluntas,
An tho L»iX gut viget affeßu, nongemitimperio. |
|||||||||||
|
Sacr,
|
|||||||||||
|
*&
|
|||||||||||
|
Uly, door fUvemy.
D Oen ick mijn eyghen wa£ en mocht al offline rVeven,
Doen ley de ick even ftaech een ftiJ, en droevich leveiv Maer na datmy de min bracht in den foeten dwangh, Doen. Vord mijn tonghe los , en maeckte bly ghefangh: ck lachjickraes^ickfpeel^enfchoon ick fta gefloten, necn tijt heeft my vervecl^geen dingh heef e my verdroten y v) ioete jQaverny, en aenglienaem ghevvclt] Wet is eenminnaer vreucht.,. dat ander lieden quel e. |
||||||||||||
|
AmifTa iibertate Ixtior.
|
||||||||||||
|
O
|
||||||||||||
|
Mnibus angores >unimihi aattdia portat
|
||||||||||||
|
*y*-^ Car eer ejecludi fefvïtmmqm fati :
ci cum liber er am, f o in ßaciabar in umbra} •WceHuj^ imps, tacitus> nec^viqor uUus erat. * quo dia Venus me e ar cere clawfit ameris, *" lilo lepida garrulitate loquor: c cano, nunc yocum non efl ßmulantior aber: ^t0 mihi liberta* ? Sors mea ferre jugum. |
||||||||||||
|
Trifon gaiÜard m'afaicl.
tois muet au bois, mais prifonier en cage
* e rie^ßc fais des chants ,• je parle doux langage. *~nacun,rils de Venus, qui porte au cceur ton dard
•^ftniorne en liberté,& en prifon galliard. L Emtuk
|
||||||||||||
|
Dmnck, leert fanct^
INdieft de Papegay waer in het wout ghebleven,
Sy hadde daerghèleyt een vvoeft enbeeftigh leve«, Maernufy door bedvvangh by menfchen is gheleert, Sookörntet datfe fpreeót, en inliet hof verkeert. Is yemant oyt ghefint om eere na te jaghen, , .: Hy moet van eerften af, hy moet gheyviiligh draghen Al wat de tucht ghebiet. Bedvvangh ontrent de jeughe "Wort eere metter tijdt, en niet als enckel vreught. |
|||||||||||||
|
Magiftra virtuos, difciplina.
Slforet in filwü per deviarura njagatus,
TSlec cavea njtndü claujfa\ fuijfet w; Hon, regum conviva dapes , non ore fdernum Gußet, d aurato non recubet thaUmo:
■fiec lepidosdaret ore fonos, nee amahle murmur, Nee domino pojjet dicere, Cafar aaje.
■frarna det ingenio, jwveniUbus imperet annu, Oftaü ingreditur quifijuü honoris iter. |
|||||||||||||
|
Tsw, grand inventeur.
|
|||||||||||||
|
S
|
I j'eufle mon plaifir fuivy au verd bocage,
Ma langue n'eut jamais parle humain, langagcs |
||||||||||||
|
Me voila bien appris par fupporter tourment,-
Sans eftreaflbubje&y nulne devient fcavant. |
|||||||||||||
|
g*
QV/E. NOCENT, DOCENT.
KVlluseqttusreite fefforiparet, tiifiarte domittts-,nulhm Ingenium non ferox*
nifi pmbaeducatione ,& pr&ceptu cicuretttr. Jjhi afidue in rebus prefëerüac "tuverfatifunt^osvixfaptre prudentiores cenfeni -,quos verb fors adver fa aliquo- ttes exercuit, magüadprudeniiam ac cAUtionem compofitiputantur\%ec mmeriit>> Menimaß>ec~iuskcircumfufo aire lumenaccipitfic•animus ab imminentibus cala- wttatïbus. Cum Romanis,inquit H annibal,bonis maüfque mets bcllare didici.Mihi, chm&t MithridatesyFortuna,multis rebus ereptis, ttjitm dedtt bene fuadeadi. <^4d omnu neceßttas naturam inflruit: ilia (imias decor e fall'are, Elephantes docle dgla- diari picas acpfittacosdiBwcTeloquidocet. ^utd mulia? res dura belim ad aclio- *es'bttmanas\bomines addivines erigit. Op het felve beelt een andere fin:
r\E wilde Papegay eerft in het wout ghevanghen,
^* VVil enckel uyt de koy,en door de fporten pranghcq, ^aer alsfe gheenen trooft in dit ghewelt en fiet,
Soo fteltfe zich ghcruft,en finght een gheeftich liet>
v Vaaneerder eenich menlch met druck is overladen, ck weet hem groot behulp tot alle groote quaden, J^Vant, alsdegantfche ziel met plaghenis vervolg
Daer isgheen beter dingh,als lijden met ghedult,
^"^ Apta recens laqueis, ejr vimine claufa palu$~iri) Carceris impatiensfe quoque Udit avis; t cum nulle fuga ratio,nee abirepoteïïas,
n medio tandem carcere duke canit:
lcet &ntmnis patientia fola medetur7
^\pn alia melius pellhur arte dolor.
'Cula dura magis luclantia crurafatigani,
*-"* * tandem leveßt,quod benefertur onus.
|
|||||||||||
|
Vi /ludet optatam curfu contingere met am
^Jdulta tulitfecitque puer fudavit,^ aifit, ^^bßinuit Venere & Baccho. jgui pytbia cantat Tibicendidicitfriui extimuitque magiHrum, Bernhard, Epift.i ij.
|
|||||||||||
|
O, v
|
|||||||||||
|
Uuam compßtum reddit omnem corporisßatum, nee non & mentis habitant
dijciplina! Cervtetmfubmitüt.fomtfuper ciliajomponit vulgumjigat octtlos, c mm c°bibettmgderatHr linguam,funat epUmtfed*t tram,format mceffum„ |
|||||||||||
|
Lz
|
|||||||||||
|
Rom. 6.20.22^
Dienß-knecbt der gherechticheydt ü <u¥y
van jonde, AL vloogh ic in het wout, al fat ie daer verborgen,
Noch leefd' ic evenwel in veelderhande forgen, Het ruyfchen van een rietjiet drillen van eenblat, Dat bracht my inden fchrick van,ick en weet niet wat; Nu benick (naer het fchijnt) enfooje meent gevangen, Maer vrient3het is gemiftj 'kenhebbe geen verlangen Te welen dat ick was. een harde üaverny Die maeói oock inden dwangh een reine ziele vry. Bonorum fervitus, libertas.
AT* ßrepimmfolujtrepidum meßyha ijidebat^
^{V caperer} timido pefiore fimper er am: farcere nunc claudor,ßd an hoeßtcarcereclaudil Janna ßspe batety nee juVat ire for as.
P'incla flacenty mihhdulcejugwmjnihi career amaenm: Ah 1 dum rvita foret libera fèrvtts er am.
hibertas ßrvire Deo eßjjtiicfubdere difcat 5 Jjhti ßbißryari libera coüa njeht. |
||||||||
|
Ä Diett ßryir^eß regno*,
|
||||||||
|
Blen que je fois captif, Ci ne fuis miferablc j
Tay pris congé des boixjprifon m'eft agreable: Sauvage vie aDieu, tu n'as felicité : S'aiTujettir a Dieselt vraye liberie. |
||||||||
|
BONO'
|
||||||||
|
ts
|
||||||||||||||||||||||||
|
BONORVM SERVITVS LIBERTAS 1ST,
|
||||||||||||||||||||||||
|
V* fóis mundi wlunUtibtu tthmnnm
tmmerfus, fdelïüm mores ac tetrieam \** videtur) vivendi rationem in/pi-
CM-jnil pr&ter <erumnas, dolores, ac vel Miergaßuli anguHias, meramqae capü- ^vttem earn eße facik promntiabit. *&Ppe, exfefe con)ecluram faciens, nil ^'fiquodoculü, quodauribus.ac abdomi- m tofidtAtur y in bonis habendum pit At. ^titer cenfttanimUs verèpius, dr mim e* kolere gaudium, exßetu f lAufm, ex "■yiviute übertat , tanquam e limpido jonteifcAturire videtur: lilt in quavis wnditione fervitij, über eH) inquit Am- rejius)q$i amerenon capitur^metu cri-
mtnis non obligatur, quem non terrent t**JentWj qui fecurut exfëeclatfutura. et"vtt contra, quicunque velmetttfran-
&f!ur, vel'deleftUtione.irretitur, velcupi- 'tetibtts ducitur , vel indignatione ex-
*J£*r4tHr, velmarore dejicitur. Qmnis t'fafervilts efi. |
||||||||||||||||||||||||
|
VEmant inde weüuften des werelts verwer-
■*• ret zijnde,die fijn ooghen fliet op het doen vande Godfalighe, ende haer Itienghe maniere vm leven (foo hy meynt) infier,laet hem dunc- ken dattet al ongheval,druek ende herten-leet wefen moct,daerin defe luydea haren tijdt he- fteden : ja dat de i'elve als in eenwighe gevanc- keiiifle gheheuden zijn. Want, na fijn eyghcn herte oordeelende, meynt dattcr niet vermaee- kelijcx en kan ghevonden werden, dan dat de ooghen,ooren, en den buyck aengensem is, en wel bevaltt Een Godfalige ziele ghevoelt hkt van gheheel anders , want die weet blijdt« fchap uyt droefheydt , hertea luft ayt wee- dom, vermaeckelijckheydt uyt tranen, ca vry- dom uyt flavernije te trecken. Den defen, feydt Ambrofins-, is vry,oockin alderiey manieren van dienltbaerheyt, die met gheen malle liefde befeten en is, d« met den bant van giericheyt niet ghebonden en is, die door vreefe van fijn quade daedt, r'elcken niet wech gheruckten werde, dien het jeghejiwoordigheniet en ver- fchrickt , het toecomerde niet bevreeft en maeckt. Hy isdaerenteghensèea rechte fiaef, die door vreefe ontfet werdt, die door wellu- ften vervoert wert, die door begheerlijckhedea herwaerts en derwaertsghetoghen werdt,die of door gramfchap werdt verbittert ;.of door droefheydt werdt neder-ghedreven, Ine cone, elcke quade gheneghentheyt,isals een nieuwe flivernye. |
||||||||||||||||||||||||
|
ÏCCtESIASTI Q^6.24,
|
||||||||||||||||||||||||
|
2.C OR- 3-I7-
|
||||||||||||||||||||||||
|
Mi
|
"ritus Domini, ibi libertas. \ owen enfant efcoute, recoi monpropos &
|
|||||||||||||||||||||||
|
nerefhfe point men es -feil,
2$ Mets tespieds dedans fes cops & tm (eldedans fon car quant, $o Etfesceps tefèront comme une ph. ce forte & [et car quants four accoutre- ment honor ablet. |
||||||||||||||||||||||||
|
Ave
|
||||||||||||||||||||||||
|
Vv s T. In Ioha n.
s ut ferviat caro anima tu<c : Deo £s icrvi«t anima tua; debet regt ut pof |
||||||||||||||||||||||||
|
L |
|
||||||||||||||||||||||||
|
ÏVGJU
|
||||||||||||||||||||||||
|
8<J
|
|||||||||
|
ÏVGïENDO, NON EFFVGIX
XV. |
|||||||||
|
Pro pert. £~\Voftigis ah äemem ? nulla eft fuga, tu licet ufcfue
L l B. I. E L. 3 o, V<£ Ckd Tapaim fugiat, ufipie feqaetur Amor. Jnßatfemper Amorfipra caput jnftat amanti; Et gravis ipjefuper libera e dia fedet. S. G l L A i 5. A Vant ferala grand« mer fansondc,
«t-*» Sansfruid la terre,& le cid fans clarté,
Que raon cfprit n'aime mieux cace naondc D'eftie a vems fcif> qu'aautre en liberté". |
|||||||||
|
jtf*
|
|||||||||
|
S7
|
|||||||||
|
Mijnlaßisaenmyruaß.
>. Oedfc yemant los te zijn van alle minne-banden,
^-* So laet de vrijfter daer, en tre&in vreemde landen A-ocpt Nafo tot dejeught;maernadatichet vind, T il raet ^*e ^a^° ghecft, en is maer enckel wind: K hebbe verr'ghéieylt.)ic hebbe veel ghereden, "et I het oude pack dat clecft my äen de leden; ^at draegh icop dcnbergh,dat vindic in het dal, » Ach.' vvat int herte woont dat voert men over al. Fugiendo,npn effugit.
NsAfi njiam doemt longos moüire furores,
A patria3ut rualeasjnquit^Amator abi> JJ4JecHtujeram3memini,tuadoBor Amomy **oc quoquefustinm dicereJPhylli <vale. ' que feror,- juga montü equo^mare puppe pererro .* We tarnen impoßtum, me tarnen urget onus. Vö anmumftigien$>ccelum modo mutat,Amator. ! tecum^dumfugü^ihit eAmor, |
|||||||||
|
Vuirnefirt.
jptcjue je cours auxchanips, ou dans lamermebaigne,
iartout>OLlquejevais, monmallas! m'accompaigne, xue faiflje pauvre Amant ? ie porte mon malheur, *e change de pais, gardent lemeime cceur. |
|||||||||
|
s
|
|||||||||
|
st
Als kk.J}ri>tgh,fi <waecbttt d.
DE Schilt-pad draeght haerhuysgeducrich op dcledeß»
Sy gaet als fonder forgh^en fachtjens henen treden, Men vintfe menichmael van alle noot bevrijt, Al gaet de vos fijnhol,de beer fijn legcrquijtj Wie in fijn boefem draegt, fijn gelt, en befte panden, Sijn winckeljfijn beflagh, fijn vette kooren-landen, Die heeft een feker erf, en wandelt onbevreeft; j, Waer is doch yemant arm die rijck is inden geeft ? I | | | _ , , , ' i I . . Il' I . I ■■ ■ I ' ■ II "
Omnia meamecum, .
O Mn ia quifecum portat fua} non njadafalfo
f/orreat in fluUu^nonfreta maÜa tremat Non trijli mifer ore domus^molesque reliUat Reß>iaat,parva dum rate njeÜm abit:
Ingmat enfe latro, graßentur adoßiafures, Aut canity autplaado membrafopore leVat.
O fecura quies ! o paupertatis amiae fbmmoda I fiehces qui tua dona colunt. |
|||||
|
Seurement <va, qui rim na.
TOut ce que m'appartient tousjours chez moy je porto
O joye, &ó bonheurdenon vulgaire lorte! Ce que Ie monde fuit, c'eft ma foclicité? O quel plaifir comprend un' dofte pauvreré. |
|||||
|
OMNIA MHA MECVM.
|
|||||||||||||||||||||
|
AT"« non timet,inquitLampridim,
-X.nifi veftitus)calceatttt)armatus,é' |
|||||||||||||||||||||
|
D
|
E landtsknecht en vrceft niet
|
||||||||||||||||||||
|
dan als hy wel ghedoftis,feydt
Larapridius ; en in teghendcel van dien,ghelijck den Poet feydt: Die hup noch munt heeft in fijtf tat', PaH op deftroopers niet een bras: Want hy, wiens teer-geit iseen niet, Betaelt den r o over met een liet. Den rijekdom maeckt den menfeh bevreeft,uyt gheen andere redenen, dan overmits de felve hem kan afge- nomen werden» Al wat van ons af- ghefcnderten verfeheydenis,werdt haeft en Jicht verganckelijck. Adc4 wert de nacomelinghen naghelatcn» Rijekdom can andere gegeven wer- den: eere verwandelt op ander byop- ghedracht- Maer deucht en weten- fchap zijn aenden menfehefoovaft gehecht,datfe van hem in geenderky manieren en zijn aftefonderen. Laet ons dan met de verftandige befluyte, dat alles wat ons of gegeven, of opge- dragen, ofte wel nagelaten kan wer- den.onseyghen ende ware goetniet en zy: laet ons trachten' fodanighen goedt na te jaghen.dat uyt brandt en ichipbieucke met ons kan ontvluch- ten. |
|||||||||||||||||||||
|
"
|
j .- in zonula.; contra
e i,.a.nta^'c.vacuus coram lacrone viator.
*Cttum reddant hominem divitu.no»
** decauß, quam quod eripi, e" ab eo
aflJemP°funt.Sep4rabile utiquefluxum-
?«* »e mobile eft, quidquid externum eft.
pes alijs donari, honor es in alios trans-
m > n°bilttas ad haredes transmitti
r eß; Vir tut em verb ac doclrinam affi-
' fm a™o & inftxamhominifcimus , ut
eo mllo modo avem autfepararipof
' Statttamus ergo, cum fapientibus,
™ne %d quodaut datum nobis , am in
eß trms^atum > <Mt ad aos transmijfum
eff Pr°Pr*um nobis ac verum bonum non
rib ^^Ca,mmqttecttm Cicer.contentum
£**./*» effe, certifmas ejfe divitias.
tnt ßjfti ca/iidi rerum aflimatorcs
*ac areM quafdam magni <gfiimant.
V eigeneri pojfeftionum minim} quaß
tus n ^°^n'' ^tamt eft »ftimanda vir-
na 'f** nec eripi, nee (urrtpipotesi ,neqm
uJra"t0i neque incendio amittitur, nee
petlatuf», nee temporü permutatione
dïvï^ÏT* ?r*dtH 4uifmt >foü (*»*
Wj fek enim poßdent res & fruttm- i«t,&fempiternas!
|
||||||||||||||||||||
|
plagiores, unum efje cui noceri, e ui eripi
|
|||||||||||||||||||||
|
Lacrt,
|
|||||||||||||||||||||
|
M
A |
"etat AnthiHenes ea paranda bo- J nihilf o fit. H abtliera (unt corpora pufiïla
aqtt<e cum naufragioenatent. ' qua in ar mafia contrahi pejjhnt^uam EN. de T R A N Q^. que fuperfundiwtur,& undique magni» t€£eßllor9aut regnumeU inter tudefuavulneribwobjecit.
4var°st circumfcriptores, latrones, M 10HAN.
|
||||||||||||||||||||
|
,0 IOHAN. t. H'
Die fonde doet, ü der fmden diender.
TTTTAerheenelLendichdier? ey! wiltuganghen ftakcn, .
* * Het is om niet ghepoocht,door vluchten los te raken( Gaet aen het open ftrant, of in het dichte wout> Het cleeft u aenhet lijf,dat u gevangen houdt. Is yemant overftolpt met ongefonde lüften. Die torft een ftaghe laft, vvaer fal hy connen ruften ? Al rotft hy om het lant en hier,en weder daer, Sijn pack dat blijft hem by, en yveeght hem even fvvaer* Impius,ócinlibertate,fervuseft. ,
IMpiaqua proprio mens pondere preßt laboras,
Jlhto fugis ? in nulla pes tibi fixus bumo. Näfuga profuerit, nam quod fugü, infiateuntii Jmpia perpetuus mens Jibe career adefi.
Cm corpus ycui cor da regit malefuada cupido, Colla licet jattet libera, fervus erit.
Niljuvat, beullatebras animo pfiffenocenti, Hunc3 licet efugiat carcere, career habet. |
||||||
|
J>)ui mal rvitjfon mal le fuit.
VA t'en, ou tu, voudras; ce non obftant fans cefTe.
Ta charge te pourfuit, 6c ton fardeau te preife. Coeur plein d'impieté: encores que tes pas Sont pleins de libertc.eiclavctu feras.
IMPIVS
|
||||||
|
01
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
IMPIVS, ET IN LIBERTATE SERVUS EST.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
r^ Ervus fagitta fauc'w citato quidem
'curft hue iliac vagatur ,äcnemora Haaret laten lethalisarundo. wm mercator es'., rebus peffum eunti- m y rationum libros plerumque fepone- e iOmniaqae removere qua ark dient Meiern ipfis refricant; Sed nee minus ^entem excita cur ahncinant.Vidi alt- man do gr aviter fancies, qui chirurgum Atntn Admit ter <l*> recurrent , ne fcili- VHlnui tentaretyacin(piceret; cum un- **tt inter eat omni ex parte cruor. Mul- quiaem confcienti&m vino immtrge- > )ocUfallere, vel pregrinando excute- 'tentavére. FruBra. Vt enim is, qui Jr1»** habet inpedibus, ttbique (pinas cal- ati it a ißianimum noxiftmac inquie- Urn ftcum circumferunt, eumque diffe* int quidem, non tarnen auferunt. Fm- /a corpus, peccata animttm fequuntur, nWit Baß. fr manifestos facimram pr*fentant imagines. QmdaghU mi- j >? *grk mens curanda, non oadlan- |
|||||||||||||||||||||||||||
|
E En hinde met een pijl gheraeckt,
Waer datfe loopt t hoe dat s et mate. £ Boe datfc rent door bergh en dal, Ejlaes l t'en baet haer niet met al: D e fchicht die haer aendoet de Jmertt BlijftvaBgehecht dicht onder'thert^ Vcelkoopluyden.welcker faken qualijck ftaen, fchicken wel hun boecken aen d*èen zijde, om daer in haren foberé ftaet niet te fien,maer wae batet'fy wetentalran buyten.en dragen den hertzeer aireede in haren boeferruSommighe zijn ghequctft,en wecent wel,nochtanj (door, ick en weet niet wat,cleynherticheyt) en wil- len fygheen wondemeefterontrenrhaer lijden, können oock niet verdraghen dat haer wond« gerent werdCjOm (quanfuys) niet te weten hoe diepe diezy,en ondertuffchen loopt haer bloet daer henen. Even foilTet gefreit met een quade ghewiiTe,men wiltfe verberghen, maer men en kan niet.Veel zijnder die met herwaerts en der. waerts te reyfen^met gaen en keertn, met vro. lijck gjfelfchap te gebruyeken , die foecken als af te flyten, immers in fhep te wiegen,ofte wel inde wijn als te verdrcncken,maer ocharmtn* te vergeefs.net ghene dat hun quelt, is re diepe in hun gheplaetft. Die doornen in fijn voe- ten heeft, waer hy oock gaet, hy »eter op, en gevoelt over aide pyne. de fchaduwe volcht het lichaern, de fonde het ghemoer, feydt den outvader Baiilius, de gewiiTe doet een yder den een af beek van \>gene hy bedreven heeft. Wat foecktmen doch een fondich ehernoedthierof dae?te verbergen! ea (fomen feyt) achter boe- len en bancken te lli.ken> Een or.gefonde ziele dient ghenefen, en niet verftektn te zijn. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
B
|
llguftin.Lib.4.dc Civit. Dci. jus est, qtto paucioribm praßt,pluribm
0nu*>etiamfi ferviatjiber eß. Malus deminis & gravioribus fervit. Servtt |
||||||||||||||||||||||||||
|
eti4mfi regnet, fervus ell: nee unim ■ enim proprijs paßtonibus, fervit fuü cu-
Wnüyfid quedgravius eil 9totdomi- j piditatibus, quarum dominatio necno£ïet |
|||||||||||||||||||||||||||
|
*'r»mquot vttierum.
|
I nee die,figari peteft • quia intra (e domi-
|
||||||||||||||||||||||||||
|
^ieron. Epift. ad Simpl.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
I **«« im$erare[ervitus eß: &\quodpe- tolerabile.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
ET
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
M
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
fr2
|
||||||||
|
ET IN &QVORE FLAMMA EST.
XVI. |
||||||||
|
LvCRET. A Lma Venus,califubter lahmiafigna,
LI B4 j. **^<« maretiavigerum,qua terras frugiferentes
Concelebro4,per te quoniam genus emne ammantum Conctpitur, vifitque ex ortum lumimfolis ■ Deniqueper mariale monies fluviosque rapaces, AiCiAT .DE Omnibus incuüem blandum per pettoraamerem %Eßcis.&c.
A M o R £. Seiltet t m terra jura det at que marJT
LOOSENS. 0qc^
|
||||||||
|
95
Oock^hmntin %ee. WAt feyltmen over zee in alle vreemde landen?
Het viertlet minne-vier can in het water brande: De groote zee-lamprey en houdt geen vafte ree £n lij t noch echter brant te midden inde zee. Waer fal een vrijer heen? vvaer fäl een minnaer varen? ^oe? is niet Venus felfs gherproten uyt de baren j Befiet het gantïche diep,het krielt van haren brandt, De zee heeft oockhaer vier;'tis Venus vaderlandt. * Defen viich wort int Latijn Murena ghenaemt,ende wort ghevonden ontrent Sicilien, de
*elcke,te lange boven water met den rug^he fwemmendè, wert door de hitte der Sonne ^_Jogedrooghtjdatfe niet weder onder het water kan neder fincken. Et in sequore flamma eft.
DVm nat at, &ficulü ^Murena t Ttagatur in undis\
Jn medio Thoebitangitur ignefreto. *dt ego}qui fugeret trans aquora fulwen Amorü Jgné ruel m medio non carmtfe mart. mt ego>quemflammü Cytherea recentibm ujft, *A p'atria celeri dum rate ^eBus abit. 'jwitytégelidü ardet delfhinm in undis: Orta manVenm efi: hie qttoque regnat Amor. t Murena pifcis in raari ficulo, fecundum Martial, non vïlet exuftam mergere fole cutem.
|
||||||||
|
Ut mefme l'eau afin fiambeatt.
Ve fert au pauvre amant de trataflèrIe monde
Puis qu'on fe lent brufler au plus profond de 1'onde ? Murene rien ne faiót que par lamer flotter 3 Si eft-ce qu'on la voit ce non obllant brufler. M 3 Liefdt
|
||||||||
|
Q
|
||||||||
|
94 '..''".'•''■
Liefde is luy.
HOe dus weet- gierich hert ƒ uw' eertijts lieve boecken
Zijn nu verrot, vermögen inhetftof te foecken. Ghy vvaert,na mijn onthoudt, wel eer een dapper man, Nu fitje maer en dut: wat iflèr oorfaeck van ? Ha 'klië nu watterlchort: Murena gingh doorgronden, De diepten vänder zee, nu ley thy vaft gebonden Getroffen vande Ion. Wiert liefdes fackel brant Die ley t van ftonden aen de boecken uyter hant. Colit otia faucius igni.
MeAgne natator ubi es ? tu regna per invia ponti%
Terqueßnm '-vitrei marmorn irefoles: Sloffe laborßuerat debhinasy té hornda cete3 Jjhudqmd té in njafio gurgite dom alit : "Huncßne mentejacesi nunc pettora fole perußtm V' No»pot es aradiüfolü abire domum. Si quu amor e calet> confueta negotia cejßanti Cedit acidalia caßalü unda fact. |
|||||
|
dAmour captiß3de~vientoißß, y
MOy,.cjui foulois fouvent pailcr la mer a nage,
Ne fais lien maintenant,qu'a mon loleil homage. L'amour eft un tiran ;ilveut lecceur entier, Park tout amoureux,oublie fon meftier.v GOL1T
|
|||||
|
95
|
||||||||||||||||
|
COLIT OTIA SAVCIVS.IGSI.
|
||||||||||||||||
|
^fyientes eturnde amor e hquuntur,
^fcribunt, )udicant. Tiequc^ßes, ne- #««_> cura (ait Xenopbon) repertri alia )ucundior facile poteB, quam amor is oc- cupatio , nee invenire_j fuppltcium gra- viui inpmclivi eß, quam, fi rerumex- Tediendarum euro, quü ab amoribm (uk **ceatHr.lta me D em ametfeos qui ceßro "°cperciti funt , lot on gußaß'e dixeris, ttu af»oribwfuis, tanqtum [copulisßre- "j"* affixi, (partam, quam nacli, prorfm wftrunt. Pretinus ut in gremk Dalidx 1Hitfcit Sam/off ,feriantur PhiliBd: ut wdithA blanditur Holopberncs ^non 0p- P*gnatur Betulia. Dum Tbamar<e inft- diatar Kommen, in letfulo eß. Tar qui- mtt*M LncretiApêtiatur,cafiris excedit: ^nonius ut Cleopatram falutet, tri- vtnaldeferit. Graphic} omnia in Didone tk^§itrirgiliu4, On * ' " QüaI's conjefta cerva fapitta,
p£r*ni procul incautä ncmora inter crefiia fixit aitorlgens teliS)liquitque volatile ferrum ctï°s>haret lateri lasthalis at undo
^'dplnra? cui amor e caletpeclus, fri-
&e»t cetera. |
||||||||||||||||
|
DAcr en is(Teyr. Xenophonl niet
kortwyliger, als liefdes foete be- ficheyt; niet quelïijcker, als door ee- nige voorvallende faken indeverma- kelijckheydt fijnder liefje belet te werden. D'ervarentheyt leertci, (bo haeft yemant van defcwefpe gefte- ken isjdat hy dadclijck alle laken ach- ter rugghe fielt, felfs daer hy te vo- ren leer.toe gheneghen was. Dïdo met te min bev4en, Deacit alleen dm fielen gaen; Wandelt daer om hier en datr, End' en neemt voortaen niet waei Aide niea begonnen wenken, Daers' haerfiad mee wil verjlercfajt. So haeft Samlon het hooft nederleyt inde fchoot van Dalida, foo ift lavey \ by de Philiftinen. Tcrwylen Holo- phernes Iudith lievekooft, wert Be- tulia niet beftormt. Gheduyrendc dat Ammon oplhamar loert,leyt hy in fijn bedde. Tarqniniusvcrlaet den leger om Lucretia. Antonius den. rcchter-ftocl om Cleopatra. Waer toe veel woorden? die in liefde ver- hitjVerkout in alle andere faken. |
||||||||||||||||
|
VUgi t..
|
T TRitur infrlix Didojotaque vagatur
|
|||||||||||||||
|
Vrbefurens,&c. ^^^^^^^
Idem.
NOn ceptd ajfurguM tunes, non arma Juventus
Exercetyportmqu attt propugnacuh bello Tutaparant: pendent opera jnterruptaymin<eque teurer um ingetitesaquataquemmU cdo. |
||||||||||||||||
|
IOH.
|
||||||||||||||||
|
9«
ÏOHAN. 8.it,
lc^ ben het licht der werelt, me my navolcht, die en fat
inde duytternißeniet wandelen. E Ens was ick glibber-glat, eens gingh ick %gcn fchuylel*
Ofin het fchrale fant,of inde modder-kuylen •, Maer5nu des hemels glans my crachtich heeft geraeót, Soo ben ick metter daet een ander dier gemaed:: - Nu,rvveef ick boven ftroom^gefcheiden vande tochten Die ick voor defen {ach by ander zee-gedrochten. "Wie eenmaelis verwarmt van Godes heylich vier En wroet niet in het flick gelijck een ander dier. |
|||||||||||
|
Ignevetormergi.
CZJi modo mr f e lutum, modo futdis alga tegebat.
Et modo foe dab at njilis arena caput,• Cui modo phoca comes> conchisque re genua eet e, jQuantaque fub <~vitreo gurgite monflra latent >
'Ecce \facr& tumidis ope lampadis efferor undü \ Perque fretum^falfo tutm ab imbre^ feror.
"EluBibus eripiturjnergi nequtt, altwr unda eß Tercalmtfamio cmfemel ignejecur. |
|||||||||||
|
PSEAVM. 27. \
L'eternel'eß ma lumierèï5'ma dehvranee: de qui aurai-je peur ? A fange de lamer m'alloit deffiis la telle,
I'eftois environné demaint' hideufè befte; Mais puis que le foleil m*a faicl: nager fi haut, Du goufrede la mermaintenantnemechaut. |
|||||||||||
|
L
|
|||||||||||
|
IGNE
|
|||||||||||
|
*F
|
|||||||||||
|
IGNE VETOR MERGI.
|
|||||||||||
|
"pis een alghemeeti ghebruyck in't bedrijf
* defesweteldts.datt'elcken alflerecnighe flimme en doortrapte rancken voor hande* zijn, men de fel« onder den duym ende ter fmuyck foeckt te beleyden: in voeghen dat de duylierniffe fchijnt als een vaft merckteycke« te zijnen dinghen die niet recht engaen.Dic quaet doet, haet het licht, feydt het licht des werelts: een oprecht ghemoedt daerenteghen is open ende recht uyc: roept als ghetuyghe» tot alle zijn doet), ende is te vrsden het boeck zijns levens openbaerlijck niet lob, als op fijn fchouderen te draghen , haec alle fluyp-fielen en haer linckerijen; wenfeht met dien recht- fchapen Romeyn, dat fijn huys, voordeoogen een yeder'open foude ftaen, en als doorluch- tich foude wefen. lfferdan erghens yeoaandr, die noch in ficht voelt de gheneghentheydt om fijn faecken in het duyftere te beleyden, en niet, als by nachte en ontyde, te vlieghen, als den nacht-uyl, ofte vledermuys,dathy hem voorfeker houde, niet ghemeens te hebben, met de klaer-fehynende iiralen der waerach- tigher fonnen : maer veel eer met dat droeve wee, 'twelck den Propheet Efaias op defulc* kc'uytfpreeckr, cap. 19.1 j. Wee, feydt hy, die verborghen ziin'wülen voorden Keere , haer voornemen te verhe!en,en haer doen in't duy- fter te houden, en fpreken»wie iïet onsl Laee , ons liever met l'auio, eeriijck wandelen als ia den daghe, Dießaegh int duy tfer leyt en wroets
Dat is een \incl:ert,ofeen bloet» |
|||||||||||
|
\QkoHttfifiliut bitjusfeculi aclionihtts
juts nebulas offundere,ac multü amba-
&Um invoiucris , denßsqtte tenebrarum
uyhraeuUst quidquidagunt, involveren
arei perverß probabileplerumqueßgnu
Jt: nam male agentes lucem odiffè, veril atu dogium eß. Contra mens pur a acin-
n°*ia nihiltegitjmo teßcs acïtonihus fuü tdvucat^ & Iobi exemplo, vit a rationem rublicè edere, & veluii humeris, expofita tombfts ,ferre non veretur; omnes Me-
mn»rösac diverticula refugit, omnes te-
briones Ac latebricolas edio habet, &,
£eneroßjs illeromtnus, domum in edi-
°'6''e,utabomnibt6s non confpicimodo,
J€d&in(pici pofit^dificari fibi velit. Si
Y*s ergo} vefyertilionum morey notiein-
Pe&a, operisque tenebrarum (ut Seri-
fttir* loquitur^ fefe adhuc deleciarißntit,
flucti radijsn'cdumiUxttratum feft
sJz.non abs re^fufyiari poterit: ut verb
a 'ftovit*genere abhorreat,audiat im- Tpcationem Efa'u (cap.2p,i$.) & rebus J^appltcet^vä! (inquit Me) qui profundi .J* corde }M a Domino abfcbndatis cofi-
u-> quorum opera funt in tenebris,& di-
Ctm 9a« videt nos? Dada potim opera ut u Paulo honefie ambulemus,prout in die.
|
|||||||||||
|
6.
|
|||||||||||
|
^uguft. Trad ioó. in Iohan. I Ionas a.4,
V_//r feVere> €ß crtdere inconcuffè, T Es eaux mom envtronnê jufques *
ad .' fiibiliter, fortiter : ut jam M^l'ame, l'abijme ma enclos mit a I'en"
li k °Pr?4 "non redeas & Chrisium re- tour Ja roßeres'eft entertilléea monchef*
1 *** \ j tMaiituasfaitremontermaviehori
\de lafojfe o eternel men Dien.
N FLAM-
|
|||||||||||
|
95
|
||||||||
|
ÏLAMMA ÏVMO PROXIMA.
XVII. |
||||||||
|
IVCRE T.OEd ftigitare decet fimuhcra, & pahuta amork
X, I B. 6, Cy^yibßergere fibi}atque alio converter e men tem. OviD, {?lc,mß'vitarls quidquidrevocabitamorem,
& Flamma, recandefcit qua modo nulla fait. PLY j ARCH. A Mor quamquam difcedit aut tempore aut ratme villus, M#
J^-Umen penitux relinquit animam remmetque in ea ves~ligiUTfi velutißlv* ixuFU autjumar>tk. |
||||||||
|
99
VUm eeril gheweken, haeß weer ontßeken.
DE vlam was eens geblufcht die in my plach te woele,
lek voelde,met vermaec,mijn eerften brant vercoelen, Al watterover bleef was maer eencleyne vonck, Soo dat mijn vvelich hert van enckei vreuchde fpronck: 'tGhevieleerlanghen tijt dat ick het vier ghenae&e, Mydachtjten vvas gheen noot/oo icket niet en rae&e; Dus ftont ick maer en keeck, en noch eer ick vertrac, Een vlam viel uyt de vlam die mijnen rooc ontftac. |
|||||||||||||
|
Flamma, fumo proxima.
QVifquü es,antiqui remove monumenta calorü,
A regno ^Domma qui modo liber abis. yw<i nee ora oude, moveat nee imago faliyam; Nee digitü gemmoj3quas tuin■ ih'a, gen.
Vulnuserit, levitermodo t ablaßt, <egra cicatrix, Ardorem reVocat fomitis iÜa filex:
F*x extintta recens trahit, ah! trahit em'inus igntm, Et redit inflammam, quod <-vapr antefuit. |
|||||||||||||
|
Flambeau qui fume, toß [e rallume.
|
|||||||||||||
|
A
|
S tu efteint 1'amour? ne fay tant la bravade,
Sa flame , a ton flambeau jeftant comme un ceillade, |
||||||||||||
|
(En cas quefeulement 1'approches tantfoit peu)
D'un traid non apperceu te mettra tout en feu. |
|||||||||||||
|
too
|
||||||||
|
Eens ghebrant,haeß ghevlamt.
|
||||||||
|
HOe licht ontdeed eenjicht dat eens te voren brande,
Die eens is licht geweeft raeót. licht in nieuwe fchade > Een dooye kool ontvonófc als fy maer vier en rij<5t, De tintel wort tot vier door al dat vier ghelijckt. Hoe licht vervalt de menfch tot alle quade ftreken Die van een ilim ghebreck eerft onlancx is ghevveken} Een die fich vvaghen derf, eer dat hy recht ghenas, Gheraéckt licht in het vuyl^daer hy te voren was. |
||||||||
|
De facili natura recurrit.
AVfa 'vapore levi tremulü aüudere flammü
Fax extinUa > novo protinm igne calet: Tieriü fomes fua lumina reddit alumnü, Vix bene fcintiUam cum dedit ÏBafilex. ƒ» njeterem fleüïi quam cerea cordafiguram 1 Crimen in antiquum petlorajjjonte fluunt: Dum ^veteris fcintiüa malt modo parva fuprßt , Semper adingenium mens makfanaredit. En wertu novice, rechet bien tofien wice.
i
SI tu viens de chaffer Ie vice de ton ame,
O ne t'approche pas a ta vielle flame ■■, Car bien que t eftre efteint te femble ce flambeau, En 1'approchant du feu, il brufle de nouveau, |
||||||||
|
DE
|
||||||||
|
101
|
||||||||||||||||||
|
DE FACIL-I NATVRA RECVRRIT.
|
||||||||||||||||||
|
Egetn olim ab Athenienßbm latam
^Mjfe in nautas, qui Athenis falami- ** trAitsmhterent, memorie proditum
j ♦ c4 cautum erat}ut ei, qui fem el in foe-
' l/r ,nAviga(fet , tamquam naufragio
/ami} navigaüo in poßerum interdict*
. r' & quidem e) us plebifciti ratio in -
was} fjXC darifolet; Homines quam
J*mi»te in eundem impingere läpidem, e tnantißuum redire:cumplerumque, rßgula juris, qui femel malus ,femter
^fJUfnatur malus in eodem genere deli- |
||||||||||||||||||
|
DAer zijn voormacis in Griecken-Iandt fe-
kere keuren gheweeft, over deveerfche« pen tuffchen Athenen en falamyne^mede bren- ghende dat alle (chippers, die eenmael bevon- den wierden hun (chip omghefeylt te hebben, dadelijck fouden vervallen zijn uyt hetfehip. pers gilde, ende de vryheden van dien.Inghe- valle de Athenienfers een eenighe mifgrepe foo hooghe hebben opghenomen, wat füllen wy ghevoelenvandegene, die door menich- vuldighe Feylen, als een ghewoonte van quaet doen hebben aen-ghenomen ? Voorwaer fchoon de fuleke by horten fomwylen eenighe teyckenen van beterfchap fehynen te toonen, foo en machmen op de felve evenwel niet flaen. De zee oock dan als den ftorm al op- houdt, blijft evenwel fwalpende endynende. Men ghevoelt noch al wat huyveringhe na de korrfe.Dielanghein banden ghefeten hebben, hincken veeltijdrs oock los ghelaten zijnde. Menfchen die eenighe flimme ghebreken eens hebben aenghehanghen, fchoon fy haeroude rancken verlaten,felden iiTet datfe niet eeni- ghe overblijffels daer van en behouden, waer door fy lichtelijck tot haer vorighe parten ko- men te vervallen. Een heefl met kunße tam gbemaeckt j
En dient niet al te veelgheraeckt; Want fchoon het nu al dttycljnfoijgt, Wanneer't zijn oude parten krtjght Soo if et weer al even fel, En quetH zijn eyghen meeHer ml. Biegeet van quaet wort metter vaerf3 Vervalt licht tot zijn ouden aert. |
||||||||||||||||||
|
vifuty decern^ e; quid de ijs tan-
|
||||||||||||||||||
|
ß
j
|
||||||||||||||||||
|
™ Wuendum erit, qui crebra vitio-
com rePet*t*one confuetudinem peccandi j )■*£**&>&peccatain naturamtrans- '»''videri peßunt ? tales [tametfi ali>
" »o per intervalla melioris frugis
y-, defife prthere videantur) non le-
r . ƒ Cattfa in bonorum mmerum trans-
endos cenfent oculatiores, Remanet
jg[U.mtIHe concußo aliqua , etiam poB
du m' ^are P°ft tm?eßatem et*am
ru €a "gitatur. qui diu in vinclisfue-
M ,euam filnti claudiunt. Vitiüdiu
rcti***etiam ftim ea dcfirunt, qu<edam
^*nm veftigu, ac in eadem facile re* |
||||||||||||||||||
|
lil VE N AL.
.... <_/fd'mores natura recurret
Damnatos,fixa ejr mutari nefcia. Paal. in L. fi unus,verf. Pa&us, if. de Paft,
Resdefacili redit ad fuam naturam. N 2
|
||||||||||||||||||
|
ESAI.
|
||||||||||||||||||
|
IQ*
ESAI. 4_,_.
Pe glimmende wiecke en fid hy
niet tipbluffche».
DE ziel heeft menichmaelhaer ecrfte licht verloren,
Sy leyt als fonder glans, en niet ghelijc te voren, 'Tis maer een damp alieen,die als een teycken gheeft Dat noch in cenich deel haer eerfte vvefen leeft,- Maer als vvy 'thelder licht van Godes vvoort genaken Soo vvort de rooc een vlam,de geeft begint te Waken j Hoe groot is dijne gunft ontrent de menfchen, Heer, De vvieck die maer en rooót en bluftje nimmermeer. Dum fpiras, fpera.
DVm mihi fax tenuem <vix fyargit in aera fumum,
Fax, decor iüe mei peStorü, alma fides -y Ad rverbij?ater alme,tui jubar ora reflecio, Eque tua fupplex lumma luce feto:
Spmte tui nobü n>enit obviafiammafavom, Flamma ,<-velextinBas doUa ciere faces. Quanta tua in miferos dementia, KeSlor Olymp, JQuimoribunda nova lumina luce beas 1
__--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________—■—• MATTH. 5,-.
_?/_•# heureuxfont ceux qui ontfaim ^foifde
jutfice: car ilsferoat raffafie^. Blen que la chair ait fai& a ma foy grande brefche,
Tu n'efteins paSjiTion Dieu,lamy-efteintemefche. Quant je regarde a toy, mon ja debil flambeau S'efclaircit derechef d'un luftre tout nouveau. ., |
|||
|
10}
|
|||||||||||||||||
|
DVM SPIRAS, SPERA.
|
|||||||||||||||||
|
Vm vtU noflr<e decttrßts cêntintum
,feccatorumfiriem prafeferat, nihil
JJ*rit folatii reßare , facile colligimiis,
V' Dens quifpiam nobis adßt, cut vita,
Wi»tta bene volenti* feat uridine placide
tu r itutem tn omni rerum na-
a Joins tu , mitißime left, cujus mi-
|
|||||||||||||||||
|
NAdemael ons gheheele leven niet anders
en is, als een gheftreckce keten van alder- Icy fonden : foo hebben wy billicklijcken te dencken , dat voor ons gheen trooft voor han- den en is, ten zy wy eenich Goddelijck wefen opfporen, wiens gheeft in teghendeel niet an- ders en zy als ghehcel ghenade en goedertie* rentheydt. Ende nadien Tula bydy alleenetc vinden is, Heere Iefujfoo willen wy opdy al- leene hopen, oock dan > als wy buyten hope z:jn. Want fiet! niet en is by dy oyt ghedacn, of ghefeydt, als tot voordeel der menfehen. Moyfes heeft ('tis wel waer) wonder-wercken ghedaen , maer Ägypten gheplaecht, Elias, maer den hemel ghtfloten. Elifaeus, maer kis- deren doen veiflmden. Petrus, maermenfeben ghedoodt. Paulus, maer Elymam met blindt- heydt gheflaghen. Maer du, Heere Iefu, hebft dyne wonderdaden als van melck en honich doen overvloeyen: Hier hebdy >menichte van viflchen inde netten befloten,tot volheydt van fpijfe: daer, water in wijn verandert, tot over, vloetyan dranck, Degheraeckte hebdy bewe- ginghe., de blinde het ghefichte, lie ftomme de fpräke,de liecke ghefondtheydt,demeIaetfche' reynicheytjde befetenegoede finnen,dedoode 'eleven ghefchoncken. Overal zydy dan goe- dertieren gheweeft , nerghens ftraf, behalven teghens de winden, maer om dat die ftraf wa- ren teghens de menfehen. Behalven teghens den vyghenboom, maer om dat die de men- fehen gheen vruchten gaf: behalvens teghens uwe jongheren, maer om dat die de menfehen wilden ftraffen. Niemandt is dan uwevyandr, als die vyantis van de menfchen.Mits wekken, hoc groot mijn raifdaden zijn , foo en fal my noyt de wanhope totten baft, maer altijdt de hope tot Chriitura afleyden. |
|||||||||||||||||
|
tntueer
|
b omni afberitate altenum quoties
|
||||||||||||||||
|
teri tones extra (pern poßtus (perare
en audeo. Moyfen miracula edidiffe le- V?H* »fed Aegyptum affitxiße: Eliam, inp*lm cUuMe: Eüf*um,fedbeUuas
^ttefros cvocaffe; Petrum fed homines °™e multajfe: Panlum, fed Eljm* vi- a adef»i(fe. Tu vera , qui mel mcrum, rfcium mtiltitudincm in retia, egißi, 4a hrgior homini fuppeteret ; iut ria *7*n Vimm mutaïii ,ul petus übe. rH Mficeret: Tn motumparahticis, vi 4~y cfcts> fermonsm mutis , fanilatem no, j,mHNdttiem leprofis,mentemfa- fli. t ^txiacist vit am mor tuis reddidi- Hui n-n.H^Um tttdur-js ntftin ventosfed c* Vln homines duri: mß forte in fi fort ^U*A fru^um non ferre* •' mfi
re m, "'fiipules,ßd cum pan as cogtu- tool UCt er£° c&nfctent™ > feccatorum
la ' lnZriilrt-nunquam me dejperatio ad tvg^^fewper pcenitentia ad Chrißum |
|||||||||||||||||
|
mundus feviat , fifremat malignus, ß
ipfa car o adverfm fpiritum concupifcat, in tefperabo, tu arundinem quaflatam nonfiangcs. VT
|
|||||||||||||||||
|
"j-j. Esa.9.
r-4 stantibus in rerioneumbra mor-
XttsMortaeß. S/.^N, SlRM.7-
mJ»rgant adverfam me preelia, fi
|
|||||||||||||||||
|
104
|
|||||||
|
VT CAPIAS, CAPIAB.E PRIVS.
XVIII. |
|||||||
|
2 G,riIXt Amfn0"adTha™«r\veni,cubamec«m,mea[oror ;qu*reß<>*'
*b * ?* '77 dlt"'noli frater mi > "°ti 'opprimere me 5 neque enim hoc fai eH ** J/rael: Tiphfacereßultttumhaue-,fed'potim lomere ad reget& h6n ne*abit me tfa Cypre. Tract, de Spons al.
f-\Ptw?e apttdHeltodorttm Charieka Theagenem monet M k vir ritte fud atf*' ^~J neat ..quoad ei nupußt & palam in mptp tradita,bis verbis: »i*« -»-« * '** *" «v».»™ »/>,',■ jrópi. rij, g-j, „„êS;TO K«ä' iVfWS r»^i,».
|
|||||||
|
1°5
Vaiï3ofwèefi<vaiï.
HOe comt de flimmegaft, hoe comt de ïhoeper loeren
Om my tot fijnen roof in haeften vvcch te voeren! Hoe comt de lincker hier, en feyt, hy is mijn vrient | lek weet dat hy my lieft, maer niet ghelijc het dient, ^heen rat en eter fpeck, al iflet haer verlangen, Or moet haer inde val te voren laten vangen: "Wie hier yet anders meent,die heeftet qualijc veur;
Ghy ioojemint,en meent,clopt voorde rechte deur. Bebt' in den fin, f lekyeet den freely
Oprechte min, En 'tlool bißeek_
Sf kemthierin Van uv' gliebreck^,
Men falu hoeren: » Ick^kenuv'flenen r
Maerßeeckt KW' fin i Dte ffeebdegeek^
Chelijckjenffin En bright de» beck\,
T«t quaet begin %iet aen heffing,
•^^^ - Steekt vuyle fleorex. 1 'Dm wandelt henen.
Vt capias, capiare prius.
ET'patet ingrejfus3 nee deficit ardor edendi,
Nee latet, adprxdam qu£ njia monflret iter. ^uidagam ? reSïo fi tramite ducar in efcam, Trißia me duro carcere ^vincla manent :
täniea, hbertas antro non clauditur uno, <Kon ego captivus}fid fatur ejje njeUm. 'wra lociituroVox bx,c mihi verier at aures: Si cepiiTe juvat, fac capiare prius. |
||||||||
|
Trü doü eflre, devant repaifire.
*■ tu veus, compagnon, qu'on ouvre a toy la porte,
11 te lèra befoing hurter d'un autre forte:
va ten audroict cofté,nul eftd'ailleursadmis: Nul mange icy du lard, qui ne veut eftre pris. O Dié
|
||||||||
|
S
|
||||||||
|
102
|
||||||||||
|
Die noten witfmaken^ die moetfe kraken.
|
||||||||||
|
GHy fiet het lecker aes,en dreychtet niette tanden,
Ghy wout wel aen het ipec,maer geenfins inde banden? Dus blijfje buyten fchoots,en gheeft u nimmer bloot Maer fonder groot ghevaer,en worter niemant groot,- Gheen kooren fonder hayr,gheen noot is fonder fchellen, Men fiet, wie rofen pluckt dat hem de prickeis quellen; Al wie becomen wilt dat hy van herten wou, Watftaet hy flecht en fiet ? de hant moet uyt de mou. |
||||||||||
|
Aude alkprid.
EScaqmdemplaceat,fidtemetusarcet ab efiä,
V^empe latent blandümincla propmqua cibü, Quid te nj'incla fugant? quid carcerü mpedit horrorl Quern labor abßerret ,pr<emia nulla manent.
Gr ana latent pakü, dura nuce nucleus baret; €t roßt tangenti punget acuta manum.
'Quifacinm forti memorabile petton njerfat r Audeat ,• ille nibil> qui nihil audet, habet. |
||||||||||
|
Jamais parejfex.nefit proüejfe.
LE rat voyant Ie lard, fouhaite de Ie prendre,
Mais toutefois pourtant captif,nc s'y veüt rendre. Nul homme vientau bout de fon contentemenr, Qui na premier fouffert du mal 6c du tourment. |
||||||||||
|
ï03
|
|||||||||||||||
|
ÄVDE ALIQVID.
|
|||||||||||||||
|
jh St quoddam genus hominum adeo tt-
mid& inertisque deßdU, ut, etiamfi
trHm bonorum (pem affulgentem fatis
ypicuè videant , mhilominm tarnen,
jcio quid maü prefagtentes, ad omnia
J Jptctofi ac timidi manum operi admo-
. ere nunquam aufint. Proprium certe
t&tavu eß}periculorum pr&textu fegne
ßtU^,Velare •• **& id* & lepide expref-
tri rms faf'ens 5 Prov.22.1 u Leo in
^vits grajfatur, inquit etiofus, vereor
nc devoret. O fangest manus cum
■]Hmerv* wovcnda, eß: diifacientem ad-
'te^T*'S(mPer diqvid fortune.permit-
4 « m eß> ait ille, quoties ad prtdarts
nil°f€S *cciniJmur •' ßafira putamus
$ '[tgtnti infinum devokturam vi- .^^mfortunameße. Non vetü,ne- \*'uPpücp muliebribus mxitu ßeo- Parantur; vigilan do,agendo projpe- VenTiA ce^ent' Bees mnia hboribus
*ut mMM proverbium. Diffimltas evtntui ancepste terret ? Gentes fortuna juvat, timidos-
. ^crepeJlit hu- n& m omnisaer aauiU penetra-
'ltSeß>fic difficult** fork |
|||||||||||||||
|
MEn vint menfchen van foo "weyrfich be-
drijfs, en luyen aert, dat de felve (hoe wel merckelijck voordeel voor handen fiende, evenwel achter ghehouden werdende door, 'ken weet niet wat ghevaer dat fy haer inbeel- den) de handt aen den ploech niet en derven flaen. 't Is vanden ouden herkomen altijts ge- wceft een réchte eyghenfchap van alle flap ge- foutene, haer varfïcheydt met een deckmantel van ghevaer te bekleeden ,ghelijck al in fijnen tijde ghefien , ende aerdichlijck uytghedruckc heeft de wijfe-man in fijn fpreucken, Proverb. z2,i3,De luye fpreeckt,daer is een leeuwe buy- ten , ick mochte verworght worden op der ftraten« Wech met defe foet-voecighe fachte- boters. Niemandt en kan yet byfonders uyt- rechtendonder in eenighen deele fich hetghe-' vaer r'onderwerpen.Yederhelpefich felven.fo helpt >iem God, 'tls niet tedencken datye- mandt, fonder yet daer Toor te doen,feghen ende gheluck in den fchobt füllen komen ne- derftorten. Niet met bloot wenfehen,of vrou- welijck ghekerm, maer met dapper in de weer , te zijn, verkrijgntmen de Goddelijcke hulpe. in het uytvoeren van treffelijcke faceken. 'tls van oudts een feghwoort by de Griecken, dac by Godt alle dingh om arbeydt te koopen is* Hem die het goede foeckt , wedervaert wat goetSjfeytSalomon.Pror.n.a, Wat maeckt u vertfaccht demoeyelijckheytende onfekere uytkonafte van u voornemen ? Diettoeck van meed' is,vacht gheluck %
Een /ivaer- hooft blijft alt ij t in druckt Seght den ouden Poer; Daer en is geen luche die den Arent niet en doordringht.gheen fwa- richeytclaer den dapperen niet door en komt, |
|||||||||||||||
|
Clavdian. In Nvp. .
NOn quifquam fruitur veris honortbits,
Hyblaos latebrü nee (poliat favos, Sifronti caveat, fi timeat rubos : Ksirmat jpinarofasjneÜa teguntapes, Plavt,
£>ui e mee nucleum effe vult,nucemfrangat oportet. |
|||||||||||||||
|
O 2
|
|||||||||||||||
|
2. TI MO.
|
|||||||||||||||
|
IOS
2.TIMO. 2.5»
Gheen ajerblyden, als naer het lyden.
DE rat loert op het (peck,en vvenfchthet met verlange,
Maer blijft doch uyt de val om niet te zijn gevangen, Sy name weihet aes dat zy voor ooghen flet, Maer vreeft hetongemack,vvantdat en vvilfe niet. Een yder vvcnfcht in vreucht,hier na te mogen leven, Doch op den engen vvegh en wil hem niemant geven; Maer fonder diep gevaer, en fonder groote pijn, En kan noyt eenich menfeh in rechte vreuchde zijn. Ni panaris, non potieris.
E Sca quidem placeat, fed proximo <-vincula muri y
Si caveam fubeat> tnfle minantur iter. Ergo flat^ prteda tut o parat ore potiri\ iAt mifer impranfo mufcuhis ore gemit. Optat homo njelletque thoris- accumbere diyumy Difßcili furfum fedpiget ire njia.
^uidfalebras^quid'uincla times ? moriatur oportet Dum evhitymoriens ijboere fi quis amat. MARC ?.?4.
J^uiconque <~veut <-venir apres moy quil renonce a Joy meßne & chargeß creixfur foy & me fuive, |
||||||||||
|
C
|
||||||||||
|
Hacun defire es cieuxheureufement a vivre,
Ains du chemin eftroit la route neveut fuivre, |
||||||||||
|
Envaindoncq, ó foury3efperes tudulart,
Puis que de la prifon ne veux aufli ta part. |
||||||||||
|
109
|
|||||||||||||||||||
|
NI PATIARIS, NON POTIERIS,
|
|||||||||||||||||||
|
pj^f uäm eximium quidfacili nego-
., tioquis adipifcitur ;fiientiam labo-
w, honor es periculü Deum vender e,
Y difficiïiaplerumque efe, quj pulchra
"!**> monet vetufittm, acvenufiam ada-
f""2: & ut Plate een fit, id quod facile
l**d magnui ac ßngitUribm rebus mi-
Jme numerandum eft. Jjhtanto utique
s welior^ ac magis excelled, tan to im-
J1'11** *» adquißtione iliius illaboran-
ergo? ChriïlumJperare
kh miiij & *** iff0fHmmum bonum,
^emautem ac arumnas fubire detre- PiT*"**'Acti^ ™ mu^ tdipifeendi ctt-
l**tem obtinendi difficulty , quidni
-ic f montes fuperamm, rupes perva-
&, valles tranfiilimm, m f er as ali-
* t >fifi mutuo infequentes, videamus 1
Vena'to ' ' Minet'uk-Jovefugido
UU . tcnerx conjugis immemor. fy 4lcitoiliannm Ctfarem tanto ardore
#* w venatione infecutum meworam,
U CUrrren^° rupem afenderit, undepofi
fotu ■ acc°te *A}i*tust defender e non
firinj0*^ Vileat ferrum Pat'emurJ & ig"« ?
vita ^"""V^ uti0 miferam banc w<e , Paululum protrahamm; ejr äter- ne* tcjtatis premium, ullo dolor um ge- eredimere ambigimm? |
SEiden bekomt yemant uytnemende dingen
fonder groote moeyte : God verkoopt we- tenfehap voor arbeyt, eere voor ghevaer, en al wat yet byfonders is heeft altijdt fijn moeye- lïjckheydt, feydt het oude fpreeckwoordt: En hierom meynt Plato, dat ghemackelijeke din- gen fclden yet voortreffelijcx in hacr hebben» Het welcke alfo zijnde, waerom füllen Wy ons dan voor laten ftaen , dat wy Chriftum füllen gewinnen,endcin hem hetopperfte goer.ende dat als op ons gemack,en fonder flach of ftoot? In veel dinghen werden wy opghefcherpt, om yet des te vierigher te begeeren, allcenlijck om f dattet qualtjckente becomen is,waerom en zijn wy, ten aenfiene van den Chriitelijcken wandel,mede niet foo gheneghen. Een wy- man op de jaght ghefint, En denckt niet eens om wijfofkint.
Men fchrijft, dat keyfer Maximiliaen opeen tijtjtnet fulcken vierkheyt een wilt na jaeghde, dat hy in'c vervolgh van'c felve,fich eyndclijck vont op een hooghe ende fteyle rotze, vande welcke hy,eyndclijck tot fijn felven ghekomen zijnde,gheen middel en fach om af te geraken. Den menfeh ontfiet noch vyer noch
fweert.
Om hier te btyven op der eert, Men fxeght hem afßjn been en hant, Syn aders werden toeghebrant, Mengtet hem vuyle dr an e km in, Vergifticht met een flang of [pin; WatdrnckyWat kruys,wat tegbenßoet, Sal dan -verfebricken onsghemoet, Wjinnecrmen in fijn her te prent, Dat hooch sie goet-, dat niet en ent f |
||||||||||||||||||
|
Bernard. In q,vod. Serm,
II £_ hoc mundo,quaß in camp certami-
nis ,pofiti'• fumm: qui hie dolores,aut piagas, aut tribulaiiones non/ufeepit, i» future ingêriki 'apparebii, |
|||||||||||||||||||
|
Qr, 2'T I M O T H
|
2.5.
|
||||||||||||||||||
|
' certat non coronabitur nifi qui
rante ^Utme certwerit , primttm labo. •bereite a^r'm^ oportet de fructibus |
|||||||||||||||||||
|
O
|
|||||||||||||||||||
|
QJOD
|
|||||||||||||||||||
|
II©
|
||||||||
|
OVOD IVVAT EXIGVVM EST,
^- xix.
|
||||||||
|
Fro v LRBtQEquitttr earn quafï bes duftus adviftimam, & quafi Agnus faß*'
J.2Z. dviern, ér ignorans qmd vincula trabatur$ donectramfgat [agM gittajecurejus, LycrET.4.........Convivia, Ittdi,
Pocula crebra, unguenta,corenx,ßrtapAramur s
' Nequkqua m; qttcmam medio de font e te f or urn Bur git mm tlifiidftUQdw ippsfioribfö angat. g-
|
||||||||
|
tu
|
||||||
|
Voor k&yn ghenucht, groot ghefucht, m langh gheducht.
|
||||||
|
GHy die voor defen os iietipel,en verfche rofèn,
Siet oock wat achter volght, en let hoe corte polen Hoe ras vergaenden vreucht de malle jonckheit heeft,, -bn ^at je qtiade luft voor harde nepen gheeft. let* vrienden,, vuyl bejaghenbaet ons niet met alle ls het eerfte loet, het eynd is enckel galle j ■^ch dat men vreuchde noemt duert maer een eorte wijl^. Van. voren ichijntet fpel, van achter is de bijl. Quod juvat, exiguum elT.
QZJi pecm hit' lituosque' m/ides^^vinumque,rofasaueT
Te ßeda ^veneris regna <~uidere put a: ^eK mihi! quam leyü eß té quam brevü ißa <i/olupta^ <4 ter go lanms tela cruenta gerit;, Pa coquiis torret. Vos^qui peccafiü in igne, M.OX dabitü rapido membra pianda foco •, mbra focus male fana coquat ;perit ignü m igne. Corpore non edit ergallica peHü abit.. Vour un play fir.
\A Oy,jouvenceau,ce bceuf couvert bien de couronnes3:
V Mais Ie boucher Ie fuit. Quant au plaiiïrs t'addonnes */elas|la volupté n'eft que pour peu de temps, **■« t en trouveras faifï de long tourments. |
||||||
|
112
Jn rvoorß>oetßet toe.
DE gild-os gaet daerheen verciert met rofè- cranfTen,'
Men hoort de trommel flaë,mé fïet de kinders danfêfl J Hy fchuym-becT: inden wijn, en pruyft van enckel vet, Maer peyft niet aen de bijl, die op hem is ghewet. Hoe m^nich ifTer trots, en gaetdaer moedich proncken, Die, eer de fonne daeltjn pijne leyt ghefoncken: Neemt,vrienden,op ufelfs,enop u faken acht, Oock als het loet geluc op u geduerich lacht. Fortuna vitrea eft, cum fplendct frangitur»
SOrdidm aut foèno nuper njelßramine taunts
CinSta triumphali cornua fronde gerit f Ut lavat effufum fakaria cajfa falemum > Etßrepit argutü tibia feflafonü:
Jtpecus,& Utü mugittbus atbera complet , O^ecfiringi cultros infua col/a nuidet.
Sit fufbeföa tibi nimiofors Ltafayore, lüa fovet multoS; ut magü inde premat. En profyeritè, riy afeurte,
LE beuf,couvert des fleurs,{è brave par la rue
Au fon du tabouiïn \ mais Ie galant,qui tue, Va tout joignant a liiy. quand grand bon heur te rit, Cela te foit luipeót, car Ie malheur te luit. ^«» |
||||
|
U3
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
HEV 1 MALA SVNT VICINA BONIS.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
S^mm} bom valetuda (fecundum Hip-
^pocratem) fumme periculofa efl. Ple-
*umque magnis gaudiis Mores adh&ref-
mntMagü periculofa navigatio eß,cum,
Vef3to fecundo, modo in hanc, modo in
am par tem Ufcivit anceps vela, quam
fm ddverfo turbine finta obliquat gu-
trnator. Solet firtunä,ißqitit Ctfar,
"U6s phribm beneficia ornavil', ad du-
0rem cafum refer var e. Effufiorem ri-
illmUchrim& plerumqiie clwdunt. Om-
u Mimfelititas dubia esi\ nee beatißi-
*°rumfaciti ullus dtxerit quamdiutalis
- uras fit: T^amquod regnttm.eß(in-
i «Seneca) cid non paratafitruina a ejr
" Cu,lc*tio, ejr dominus, & carnifex? nee
'xgnk Ufo intervailis divifa ; momen-
% wtereït inter folium ,& alienage-
., • Quis enim ignorat magnas arbor es
. Cnfiere} una hora exflirpari ? £>jiif-
e, f es >f°?tunam reverenter babe; non
^melius res fecunda perdurant, quam
. atll^fü continens eas gubernet :poten-
, "ttque mcdiocriter ufurpata omnia
"^covfervat^aitDio.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
/"lAmfch ende al welvarende te zijn, is for-
^ghelijck , ende dient voor verdacht ghe- houden te werden, feydt Hippocrates. Een (chip is in meerder ghevaer,om door een fterc- ken voor-wint om-gheflaghen te werden in't gybcn,als door een teghen-windc in't laveren. Wtmuytende toevallen van gheluck hellen veekijdts tot fware verandeunghen,feydt Caj- far. Het onmatich ende uytfchetterende la- chen werdt veeltijts met tranen bdlaten. Alle voorlpoédt is wanckelbaer : in voeghen däc 'fdfs dealdergheluckichfte niet en weten hoe langhe hun welftandt duyren fal. Wat heer. ichappye iffïr,feydt Seneca, dt wdeke niet den val,de vertredinghe, den heerfcher, jae den beul op de hielen nae en gaet ? Endickwrh ilTer niet veel fpelens tuffchen d'een en d'an- der. Op een Conincklijcke ftoel verheven te zijn, ende felfs een voetval te dóen aen ande- re , is fomwylen nau een uyre tijdts verfchey- den. Wie en (iet niet dat hooghe boomen lan* ghe waffen, en dickwils op een ooghenblick uytgheroeyt werden ? Het is dan beft t'elcken als ons het gheluck toelacht, op ons hoede te zijn:op dat wy met het bedneghelijck Iock- aes, ghelijck een domme viich niet wech ghe« ruckten werden. Voor al »faken wel bt'fint,
Wanneer u fchip ßylt voor de wint .^ Want die in'tgyben eens mifdoet, Verheft reel lichCfyck lïffengoet. . |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
dUfuntt
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Se
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
H. 28. EP I S T
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Armi l.L i B. 8.
|
^_
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
D omne fortuitum bonum fn(piciofi > a_
|
Pet.
|
^
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
& tf- Pav^*flare debtmus , & fera Y^pfufam fepe Utitiam trisies & ad«
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1! %e afyu* °^c6imte ^eciPiturJ ELverfe res excipiimt.
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
mune
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
'ra ißafirtuna reputamm : Infi-
ÓVID.4, |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
PONT.?,
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
V(lttoqueffictimeastè', qua tibi Uta videntur,
Bum loqtterü, fieri trißiapoflepuu. |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
rm
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
1X4
* Voor kleyn ghenucht> groot ghefuckt.
EY fiet eens, vrienden, fier, wat macht den gild- os bat^
Dat hy een rofen hoet mach dragen achter (traten? Al wort hy fchoon geftreclt/tis voor een corte wijl, Eylaes van achter volght de flager met de. bijl. Hoe dom is menich menfch | fy rafèn, fpelen, woelen, En van dat comcn fal en ifler creen gevoelen; Maer hoort een nutte les voor allé vuyl bejagh, Peyft ftaech op uw' vertreck , ofaen den jongften dagh* i. IOHAN. 2..
Mundus tranfit, Öc concupifcentk ejus,
TAure quid eximm te cornun nexa corolüs ?
JQuidve juvant agih tympana, pulfa, manul Mox lanius ngida feriet tibi collo, fecun, Tarvaque Perpetua a audio, noSïe lues. JQuidroßt, qmdlitui tibi > qui d)) orno} blanda libido 'Troderit ? ^ njaßo quidquid in orbe placet.
Heu ! levis f£ brevit efl mündig rvel fumma, njoluptasy Et premit emeritum morsßne mortejecur. |
||||||||
|
De court plaißr, long repentir.
Ve fert au pauvre bceuf qu'on des fleurs l'envrronne*
Puis qu'un ianglant boucher de fi pres Ie talonne ?
Qii'attens tu cceur charnel des voluptez confort?
Heias! de la ne vient quun immortelle mort. _
^ POST
|
||||||||
|
Q
|
||||||||
|
»i
|
||||||||||||||||||
|
3?0ST GAVDIA LVCÏVS.
|
||||||||||||||||||
|
CSmttenarum homini tanquam the-
p~^*trum eH, musqnisque ibi mfirum
~>cen*firvit, comicambic,tragicam Uk
ferßnam fuïünet : Comicam eert e vir
.0f)u*; quocuque enim Uk exordio aclum
inciptt, kpidoutiqite ac feslivo fine viu
J*mam claHdtt.Tragico cstburno indu-
% Prodit bomonequam: nee per [on am
*mit?nificruentus:Aiïus emm pofire-
."i^nquam UU alm niß funeftui ac
■a f • Óuotiescumque igitur bane aut
J Hfn improbum initio fatrap* ferfonam
Wtinere, ac magnum aliquidß>irarevi-
,. f 'pontine te,ac fujpende paulifjter jw«
tcmm t dum tragico beatufcena ctauda-
**"♦- Finis diffinguitfabulam. gjtis bo-
e!**nitiduminpratis hxuriantem dmn
^tyfecurim mncogitat ? qms taurum
l }*i°gementem dam conßicit, macel-
0 h*ttd deUinatum non concludit? con-
c udamus & nos, impiorumquefcelicitate
^*"lftslicius effeflatuamtu:', nee enim
, 'fi1**** principia impiorum urn invi-
'>;ϻawexhiis depbrar/dffs ;nitn-
ïUam ptorum prinäpiUtAW trifte, quam
|
||||||||||||||||||
|
DE werelt (feyter een) is aeri depr fnenfche
als een toneel, yeder een heeft daer, als fijn rolle, te fpelen, den eenen,in een bly-cyn- dichfpel,een anderen,in een treur-fpel. Een vroom mans leven heeft de eyghenfehap van een comedie, want hoedanicb zijn begintfel oock wefen mach , foo maeckt hy altijdt een vrolijck eynde, Den goddeloofen daerente- ghen is een recht tragedie-fpeelder. Wan- neer ghydaeromme eenicb. werelts kindt, ten eerften aenvanghe, in heerlijckheydt hooghe (iet uytmuyten: fchotft u oordeel een weynicti op , ende let op het eynde : noyt en hielter treurfpel op ; aileenlijck met een uytkomen, de eyghenfehap vande fpelen, is raeeft ghele- gen in het bcfluyt,let daerom wel op het laet- fte: op 'efeheyden van de mart (fegt ons fpreec- woordt) kencmen de koopluyden. Wie fieter een vetten os in een wel begraefde weye, die | niet en denckt datfe teghensde byle opwaft? Wie fieter daerentegens een beeft fuchten on. der het Jock, die niet en raerekt, dat 'tfelve j niet en is voor het vleefch-buys ? laet ons dan befluyten,en fegghen datterniet ellendiger en ; is, als het gheluck vande goddeloofc; niet ge- Iuckigher, als den teghenfpoedt der vromen. Het begintfel van een boofwicht en wort nim- mermeer foo feer benijdt, als zijn eynde be- klaeght Werdr. De begintfelen vande Godcfa- lighe en zijn nimmermeer foo verdrietich en befwaerlijck, als haer eynde is facht en heffe« lijek. |
||||||||||||||||||
|
n VGyST. In Matth. ti\
|
Pro v. 7- ii.
|
|||||||||||||||||
|
\lhabercs fapienthm Salomems, pul- T^Lle faflechi par la force de fes douces
c»ritudïnem Abfolonis, firtitudimm *->paroles & ïa enduit far Us mignar- SamPfonis, longäsvitatem Enoch, divi> difès de fes levres. tlas Cr<tfihfeücitatem ottaviani ; quid. // s'en va apres eile incontinent com\ |
||||||||||||||||||
|
pijmih&c cam tandem daturcaro ver''
|
me Ie baufs'eo va a la tuerie.
|
|||||||||||||||||
|
™s & anima damonibus. ?
|
||||||||||||||||||
|
DVM
|
||||||||||||||||||
|
116
|
||||||||||
|
DVM TRAHIMVS, TRAHIMVR.
XX,
|
||||||||||
|
Ovid-Amör,
.Eleg. ï?\
Dan,
Heyn s.
|
^luunquamDanaen hahuïffet ähenea tttrrii
^ Non effet öänae de lovefa&tpareus. S&pe 'g" cumpofjemfacilem exorare pietlam,
Dtffictlis mentemcapithaberemeam. ■\- ■■■'. ■ ï f
* -• . • *■*■".•#■•* }4 • * *
TA' quoque velJiffer}velue concede ^aodspto.
Si medjaèt nolU eflé petenüs eris. |
|||||||||
|
Stilf***
|
||||||||||
|
X17
Stil-ßaen beweeghti
J\^Ijn liefen treóY my niet,noch word ick wech gctogcj
**** Alck treck al wat ick mach, en fy blijft onbewoghenj y itaet ghelijck een rots, hoewel ick dapper woel, ck ben gheweldich heetten fy te bijfter coel: hoe my Rolèmont haer jonfte felder vveygert, e rny dit grillich hert in meerder lüften fteyghert; ~ vvat een wonder kracht heeft oock het ftüle ftaen l 7 die haer niet en roert doet my te fhelder gaen. Dum trahimuSj trahimur.
H-&C domina eß} medio qua fur git <equore>rupe$
<Quemque <-uides,parya nayita puppü, ego i traho teymea <~vita, trahor, tu troBa qutefcü, \on trahüyipfijequor: te traho, Phylli^manes. &*>4fi ego totm agor: nihil ipfa moyerü, it ta fid interea tu mihi cor da moyes. c lJeru?n ! ad dominam njenietis traoimque trahemque
|
||||||||
|
°c magüjoeu \cupio quo magü iüanegat.
|
||||||||
|
Ton non mouvoir3 mfc^oir me fawi.
IE tafche t efmo.uvoir, mais voycy,que j'admire,
Tu ne te bouges pas, il eft tire qui tire. Le rocq de ton efprit,- madame, ta rigeur Sans s'efmouvoir en rien me fai& branfler le cceur.
P 3 De trie-
|
||||||||
|
IIS ,
De frecher wordt ghetogbe».
DE rots die voor u ftaet is 'trichtfiioer van het leven,1
Isaiseenvaftepeyl, by God ons voor-gefchreven j Matroo$,die met gewelt,en na fijn eygen vvenfch, De klippe trecken derf, dat is de domme menfch : Ons noot-dvvangh ftaet ghefet,wie kanfe doch bevveghen ■Wat fpertelt eenich menfch? wat heefter yemant teghcn i Wel voeghtudie wel eer in defen u vergreept, Die gaen wilt, wort geleyt, die niet en wil, gheileept. |
|||||||||||
|
?
|
|||||||||||
|
Adtrahens, abftrahor,
SJt fatalü apex^fcopulus quem conJj>icüyboJ£es,
Bßo tibiy parva nayitapuppüihomo; oAfjjiw, ut <-vafiam convellat homuncio cautem, Jnque levem fatagat ducere faxa ratemy
lila fuoflantfix a loco, nee trdffia ßquuntur3 jQui trahit, innrea fe <-uidet ipfi trahi.
Fata reluflantes rapiunt, ducuntque fequentes \ Cedere qui non rvultJhonte>coaSiu<t abit. |
|||||||||||
|
<vï mai.jeur e emvmoner y
Tatience efi Ie <i>ray boucher. |
|||||||||||
|
POurquoyta foible main tirerce rocq s'avance,.
Qui toy & tout Ie tien,fans fe mouvoir, eflance ? Or,ton fatal deftin aprens, homme,en ce rocq, Lemuel, tirerfi veus,toy mefme auras Je chocq. AD TRA*
|
|||||||||||
|
ÏÏ*
|
||||||||||||||||||||||||
|
ADTRÄHENS, ABSTRAHOR.'
|
||||||||||||||||||||||||
|
| «friere laquelle Epitfete nous com-
|
h:
|
t ghebedt dat Epiéletus ons beveelt al-
|
||||||||||||||||||||||
|
/- m^"e toußours avoir ah beuche < de
|
cijdt inden mont te hebben,verhae!t by de
de heer prefident du Vair, dunckt my vty al wat hoogher te gaen als de leere vande Hey- denfche wijs-gierighe: Leyt my door dijn beßemde baen
Afijn Godtfofalick mllichgaen Daer ick,ghelijckeen eerlijck man, 2{aer u befchicking komen cm : Of anders werd' icktalseen wicht, Gheßtept na mijn befchejde» plicht. Wat worftelen wy dwerghen hier teghen ? een aerfelende ende achter-uytflaende paert doet met fijn iterekheydt gheen ander voordeel, als dattet fijn lijf vol fhghen krijcht,en moet niet te min het gareel draghen,en den ploegh voort trecken« Den raedtende befluytdermenfchen werdt vande befchickingkc Godes immers foo lichtelijck beloopen ende gheheelijck bedeckt, als de keyen aen den oever ligghende, door het opgheworpen flijck ofte zandt vande overloo- pende reviere,feydf Faufan. Godts eeuwighe voorfienicheyt en can noch door wyfen raedt, noch kloeck verftandt van 'smenfehea vernuft eenichfins verhindert werden, feydt felfs den goddeloofen Apulejus. 'tls dan beft ghedulde- lijcfc te verdragen 'tghene men noch beletten, noch verfetten kan: 'tls beft Godt,door wiens macht alles bekyt wert, fonder tegen.knorren ofte morren in te volgen. Ten is gheen recht- fchapen lantsknech^diemet onwillicheyt en- de al fuchtende fijn vddt-overften navolght, Daer en is niet dat plaghen en flaghen meer Verfacht, als lijdtfaemheydt. |
|||||||||||||||||||||||
|
toJ" fajiï wtion le ßettr du Vair au ,
au?{J ^Epici.) mefcmble plus haute ]%Qdu»philoßphe. n öieu conduife moy,par Ia voye
Ieftrd0nnéei
1 vrayvolontiers.de poeur qu'un
Jqe 0rt>lieu (homme de bicn
111 cntrainc mefchant , ou en
|
||||||||||||||||||||||||
|
«$« "jU/rroisarrivcrJfuivät la deftinée.
**fra2l?-emr komutti ? calcitrones & ie aP* equi hoc confequuntur.,ut ver- bant a^uot excipiant, nee excu- tninx *m€n iu£um> att Me •* dominum
fjHs Jn nbus geren dis fentias non mi- j tousi m- ' ^Uam calculos fluviorum li- '
conm-rmt (pAufan.inmenip,) necenim | vin*0 ?rudenti yncc remedio fagaci di- vert- ProvidentU fatalis dijpoßtio fub- °Ptin*°te® ' c^amat vel life dpuk)us. Quod Hm *&tur eßpat* (incttlcat Seneca) UHtll^en^re mn Pcßs>& Deum (quo somit °mntl1 ervcrituni) fine murmur e rem r * ^ahs ilk miles qui tmperato- ha Jiittm&emMs fequhur;nihil aittem r4£*t coerce*^? piimia. |
||||||||||||||||||||||||
|
Q "p ^w agimur, ceditefaüs
|
||||||||||||||||||||||||
|
Seneca*
|
||||||||||||||||||||||||
|
Non ßtücit^, pojfuntcura
HJ*tare rati feeder a fufi, ^idquidfatimur mortale genus •ZHtyttidfacimHSfVemtcxah». |
||||||||||||||||||||||||
|
NEceßitatis non aliud ejfugium e&7
quam veile, quod ij>ß: cogit. J
QVOD
|
||||||||||||||||||||||||
|
12t
|
|||||||||||||||||
|
Q^VOD MOVET, QVIESCIT.
|
|||||||||||||||||
|
rlOe fouden wy dat on-eyndich , eeovij*»
*- 1onuytfpreeckeIijck wefen Godes, uyt n welcke, door het welcke, etv in hec welcke i dinghen zijn, van 'twelcke de beginfej5n a ler beginfelen af-daIen,hoe fegh ick,fovi wy den aert en eyghenfehap van 'tfelve r* befchrijven? Wy arme aettwormen, die t |
|||||||||||||||||
|
Nösnè infinitum, Sternum* acineffa-
bik numen (ex quo, f er quod, ejr in quo omniata quofunt omnes caufe caufa- rum) definiamus aut defcribamus ? nos- ne bomulli ftttiles, ac nihili, qui necdum eulicis aut pulieis corpufculum, fat is per- ßieximus? abfit,abfit, Deusretigione tan- tum intellsgendus,petateprofitendus eß, fenfu ver o perfequendus non efl ;fed ado- randus,ait Hilar. Interea tarnen, ore ve- nerabundo ac bumili, de Deo fas eß pro* loatti ea qu<e ipfe defefe% in libris mjHicü, memoria predidit. Nee brevius quid- quam aut mirabilius ex immerfo ifto 0ceanofacile depromat aliquis, hoc elogio, Deum immobilem eße, omnia tarnen mo- vere yDeumfecurum effe, omnia tarnen curare -y Deum inconcüjfum effè, omnia tarnen quatere.PIura quidaddam? quid- quid in Deo eft, Deus esi, inquit Hilar, Melius ergo Deum ex eperibus eognofees, é'-jUt folemnon direcTo,ait Hermes,fed in aquis intuemur,ßc Deum inoperibus. Eofi quis fe modo ad Deum attollat, Hieb bumikabitur; nee enimfieri potefl ut quis Deum cogitare, & eodem tempore etat o animo eßepoßtt. |
|||||||||||||||||
|
welijck noch de eyghenfehap van een n'e''^ f
mugghe ofte vloo recht onderfocht hebbe Godt is door nedericheydt te verßaen, <*o . Godtsdienfticheydt te belijden, niet niet^o finnen op te volghen, maer aen te bidden,^} den oudtvader Hilarius. OndertuiTcheni no' tans* iffet niet ongheoorloft, met eerbiedige en nederighen monde van Gode te uy'erVeÊfr ghene hy felfs van hem door fijnen geelt n laten ghetuyghen. VVaer van dit kortel'L', doch grondelijck kan ghefeydt werden» |
|||||||||||||||||
|
dat hy alle dinghen beforght , felfs-"bW...^
forgherdathy alle dinghen beven doet,' gheenfins beweecht zijnde: om kort te »P . ken, al wat in Gode is,dat is Gedt »ende g ^ delijek, feyter een 'oudtvader. Het go£* vijj, welen dan, is beft te kennen uyt fijn werC ^c, ende ghelijck wy de fonne niet reghel-rc ,fl0 maer in het water aenfien en können, ' ,t mede Godt niet als in fijne wereken , w Hermes. Yemand dan, in voeghen als v°-:fe| fichtot Gode verheffende, (al buyten tV,Jügé ten hoochßen vernederen, want wie ea ^ de fich felven niet verachten, ende onder ^ nederfyghen,als h/op Godt maer en deflC |
|||||||||||||||||
|
Hum. Pee ma n"d, Ca?*1 *
OMne motum non in motornW* *
fed in quiefcente, & id quodw6^ * quiefcit. |
|||||||||||||||||
|
Ps AL M,IOJ. BVCH.
ILle flammantis fuper aha ccsli
Culmina immetum folium locavit, Etfuo nutufacile univerfum Temper at or bent.
Yid. Aaguft.Meditat. Cap.29, |
|||||||||||||||||
|
AL*1'
|
|||||||||||||||||
|
ts
|
|||||||||||||||||
|
121
PSALM, i8. f. ACT. 17.27.
tyd den onbeweegbden rotßeen, beweeght het al. \ f ^T Tlefbu van Codes aert na weerde conne fpreken
V y Nadien wy inder nacht en in het duyfter fteken > Wat menfche cander fien een wefen fonder ent Die noch gheen cleyne mier in eenich deel en kent ? r^aer defen onverlet, O God, oneyndich wefen, •Laet van u Hechts een v voort hier opter aerden lefen; Slet wat een wonder dingh 1 hy^die den hemel drijft, ^ie ift^ die onghemoeyt, en unverändert blijft. Quod movet,quiefcit.
yhü té umbra fumus, deßribere numen Olymp
Non opis eß mßra ; pulvis té umbra fumus, ace tub hceat tarnen, 0 Dem optime, de te Paücula ^vel blaß f romer e --verba ßw. types qui cunföa trains qui cunSla pubernas,
Eß
tarnen interest e penes altaquies.
HUaßibit te cura,Vater,tarnen omnia euros,
'^ßfafolumque moves, nee tibi mot ms meß. ,
|
||||||
|
- ' IAQ_V.1-.17.
°ute bonne donation té tout don parfait eß d'enbaut, defcendant
du per e des Ittmieres.par devers lequelilr/y a print de variation ny d'ombragz de changement. Oicy f tout 1'univers de cefte grande roche
Attiré fans tiref rquand Dien fur nous decochc *antoft fes dons, tantoit fa foudre & fon couroux: Letoutmouvant eftcoy,le puniflant eft doux. Q_ REP E.
|
||||||
|
122
|
|||||||||||||
|
REPERIRE, PERIRE EST.
XXI. |
|||||||||||||
|
ros, /^i Laude vos iaurn ne unguentum effiuat^ claude virgimUtem
' i R e \~Jcundu lequendi^ abßinentia. |
|||||||||||||
|
DE V
|
|||||||||||||
|
HiERON/TpHiöfn* nsin faminisfudicith efl-^é", cjttafifiesfulcherrim^^.
Ad Sal. A ad levemmarceßitauram, leviqueflat»cerrumptur,maxim*1* |
|||||||||||||
|
y IA N. d^ **^ confentit advitium.
Annsn. Robert. Lib.i. Bcj. lud. Cap. 12.
S<tf>e explerandO) an, &tfbi virginitas fitpirginitat awißa eß. |
|||||||||||||
|
'fvlttcbt
|
|||||||||||||
|
^'vlucht, fyijghet lucht.
ELs in haer eerftc- jeucht quam veel haer minne vraghen
Waer dat haer maegdom was; ja vvoudet Ritfaert klagé, Indien men't haer verfvveegh: ten left en fprack de min, Kint houdt dit doosjen toe, hier is de maeghdom inj \^t kiftjen lat een vinck) de min is nau vertoghen3 e doos is opghedaenjde voghel uytghevlogenj ■"•ch i maeghdom, teer gevvas, dat ons foo licht ontglijt! ■Met foecken raecktet vvech^met vinden ifïèc quijt. |
||||||||||
|
lnveniendo?amfttftur.
\/ frgineum Qijeta deern dum laudat Alumna,
Y förginitas ubifit, Lydia nojje cupit, m> Wäge fufj?eclum ne confulat iüa, --veretur;
bxiguam nutrix pyxide claudit avem : c c^pet <~uirginitas lat et hi e; ait, ar e a repettfe 3 , Vt fie tit in th alamo ßlapueüa,patet. "x bene tegmen hiat, njolat irrevocable aks, **ei mihi nvirgimtas, dum reperitur, abit. |
||||||||||
|
TrouVer, efi perdre.
Ors quant 1'oifeau caché te donna ta nourice,
I^e curiofité vouloit öfter le vice Hors ton efpriti Margot jamais feavoir convieiit A nlle tout cela^qu'a iille n'appartient. |
||||||||||
|
L
|
||||||||||
|
124 ■
Een open mondt toont 'sherten grondt,
T7W doofje foete maegt,vvas luftictuaen tefchouvven,
* Dies heeft meeft al hctvolc het ooghdaer op gehouvvcß Om t'innich moyte fien^maerals het open ginck, Doen was de gantfche fehat niet anders als een vinck. Fop hadde, doen hy fvveegh ,een grooten nacm verworven Maer als fijnfiabbe ginghdoen vvafïèt al verkorven: Wie niet te wijs en is, en niet wil fchijnen geck. Die fpreke niet te veel, fo heelt hy fijn gebreck. |
||||||||
|
Silendo ftolidus fapieiiti par eft.
HAc3 dum claufafuit ,fub pyxide mira latere
Regalesque tegi quifque putalpit opes $ tMox,ut aperta fi*it,ß>ecitacula ludicra njulgo Prebet, 0* e capfi njolavit aVif.
Dumfiluit tua lingua^irum te/BaJßjputayi % Tefiatur te puerum te fine mentefonu-s.
Sui loquitur, populo feprabuit ille <~uidendumy IJ el fatum ; prejfo dum filet ore }fitpit. |
||||||||
|
Sanslangage, lefoleßßge.
TOut femble bel & bon,quant cefte boite eft cloiè3
Mais quant un malotru ouverte la propofè, Le jeu eft tout gafté,le monde voit que c'eft;' Pour fäge on tient ie foi, ii long temps quil fè taift.
SIL & ^"
|
||||||||
|
sU..ENDO STOLIDVS
VhU pr&cUrum videtur bene lo~
|
||||||||||||||||||||||
|
SAiPIENTI f AR EST.
VEel achten't een groote fake wel te koa^
nen fpreken j wyfe luyden houden meer van wel te können fwijghen , ja oordeelen dat fo menichmae! yemandt fwijghen mach, buy- ten verdachtheyt van onwetenheydt ofte she. veynltheydr.dat het fwyghen.en niet het »pre- ken een waerteyeken ss van een réchtfinnich verßant.Niet hoe vele,maer hoedanighe reden dat yemandt voortbrenght.nietde menichte, maer het ghewichte der woorden, is bedenc- kelijck ♦ Ende ghelijck dat voor het befte gele werdt ghehouden , 'twelck in weynich floffe, groote waerde vervat; fo moeten oock de re- denen, die weynich woorden ,en veel fins ia hebben, hoochft gheacht werden. Ick en weet niet, feyter een gheleert man, wat ick noch fien fal, maer tot noch toe en hebbe ick noyt veel- fprekenden menfche wijs gevonden, 'f fchijnt ftoutghefeydt te zijn,doch Salomon felfs is al mede van dat ghevoelen: waer veel woorden zijnifeydt hy,daer hoortmen den fotten. Ghe- lijck het mctael door fijn klanck, foo wordt den menfche door fijn reden onderfcheyden, feydt Quintilianus. Het is daerom ooiboir ofte gheene,ofte wclvoeghende redenen voort te brenghen, op dat de tonghe, die in het nat- te gladde haer woonplaetfe heeft, (ghelijck, de ouden feyden) niet erghens in en glibbe- re: want ten wordt niet foo quaedt ghehou- den metten voeten3als metre tonghe^te itruyc- kelen. |
||||||||||||||||||||||
|
g^l^'pudeMionbui appofiiè tacere.
^ °.Ues frim., extra notam fimulationü, nonT°rmi*'Ucm^ ^* fienüum
hd' 0c^mc^titem j hominem cordatum „u- a™ tordati judicant : nee quanta Htol ■^*4 t°1liatar 5nec verborum
m %> fidpondiM attendendumeße. Vt mu et<i ^aoPtima eïi,qu&prMiifluri- fenC • ** Pdrv^ m°le ?fie ferme qui dn £**. Pr"dws vir, é" confidenter ad- fis 'Ju* rfurus fimtefcio.fedverbo. di e ^ afiafipiffltes nondum vi- ßxl . °.K faut (inquit Salom.) erutfat iele l4m' ^Htn*btiig'tttr,autaccura■ *c $L**Hm 5 ne ftKgm> </«<*'» humido fa t- riJ"° tÏÏ, (ut antiqui dicebant) ali- adeo /iaut vacillet; nec enim turpe ConJj' $uam mente labi, ait Stob<e. ***Um ^ Cttm maxmoßentlim op*1- 3ranT^Ue tHtffimum rerum admini- n«*rum vinculum effe definio. |
||||||||||||||||||||||
|
Ulis.
|
||||||||||||||||||||||
|
CVm te non noffem, dominum regemque vocavi:
|
||||||||||||||||||||||
|
Er
|
Cum bene te novi, jam mihi Prifcm erü,
|
|||||||||||||||||||||
|
M-lN Apopt. EßaliquafapientUpars,ßlenthßultitianitegere,
Q hT E xs~*\Vumtacet baud quidquamdiffert fapientibus am'ens, ^Cö, V^ StultitiaeB index linguaquevoxque fu*t Ergopremat labium,digitcque ßlentia, fignet, E fefe Pbarium vertat in Harpocratem. |
||||||||||||||||||||||
|
Jit we*
|
||||||||||||||||||||||
|
Q3
|
||||||||||||||||||||||
|
Jn wetenfcbapi meiïicbeyt,
HEt was u aengefeyr,en diergenoechbevolen,
Dat eenich diep gheheym hier binnen was verholet Maerghy en rufte niet, ó al te loffen maeght, Tot ghy al te mael tot uwer fchande, faeght. Laet daer des Heeren arck. des hemels diepe faken En ftaen u niet te fïen,en minder aen te raken; Niet foecken is hier beft,niet weten hier'verkieft, Die foeckt,en vintet niet, of die het vint, verlieft. |
|||||||||||||||
|
Tegenda non detegenda,
F Ida tibi nutrix hacpixidefacra latere
cDixerdt^ fatü hoc debuit ejfetibi--, Jguid traSlare manu, quid cernere} ^virgo, requirüs Jgmque tenere manu, qu&que ^videre nefas?
Sacra Dei reperenter habe; quidfiedem arcam Tangis ?jo3cohibe ßulta puella manm*
Jn multü nefcire juvat3fcrvijjè nocebit 3 Sape perirefuit, quodreperire rvocant. |
|||||||||||||||
|
ECCLES. 3.22.
Tunas que fake de <voir de tes yeuxles chofesf eer et es.
|
|||||||||||||||
|
Q
|
|||||||||||||||
|
Vel curieus defir ton pauvre elprit incite,
Pour voir ce que ne dois ? trouvant en feras quite, |
|||||||||||||||
|
Ne fonde les fecrets., ains mets au ciel ton cceur:
Ne touche de la main a 1'archc du Seigneur. |
|||||||||||||||
|
Jict»
|
|||||||||||||||
|
37a
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Idem Emblema^ alio' fenfo.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
C
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
wem nil opus eßcaptampepuliße vokcrem,
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
^~* Sporne fua fugtet,tu modo pandefores;
andefags cave^mox^qua data porta,volabit% Inque fmmfugiet libera facia nemus. 0rporis angufto mens enthea chuditur antra, Morslibertatemredderefolapoteß: e*s age>pone metus; nee enim nifivincula rumpit, ^brumpit qttoties de tribus una colum. Anders) op het [ehe beek.
Pkn js van gheehen noot een voghel "v\. te dryven,
Wy wil ooekeven felfs niet in fijn hut te blyven; V Vant als hy maer en fiet het open vande lucht,
Hetr°i?rin8ht hy veerdiSnoP>cngheeft hem totte vlucht.
jy ^^haem is de koy,die houdt de ziel ghevanghen 5 vv0t die ^13^1*6 Jos>die maecktre vrye ganghen j V v acrom, ó chriften hert,waerom doch hier ghevreeft/'
Al vclt de doot het lijf,fy maeckt een vryen gheeft. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Nj,r.1 CHALIGER. j ic yrejiienam ejt, fenju ve
Jure velle quemma^ißer optimm dus non eß, fed ador&ndut.
Meere non vult eruditainfchia tS. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
rb per fernen-
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
^^^^^^^^^™ Devt. 29.19.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
< Basil.
^f^i morbus cß>maie&fuperflue
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
LEs chofes cachées apartienncnt al' E-
Urnel noBre Dieu : maü les chofes revelces font pour nous ejr nos en fans. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
-*•*<?
|
qmrere.
ILAR. de Trin |
r J
|
|||||||||||||||||||||||||
|
H
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
mnhi<>y>eintdligendmeß)pku. \
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
L.EDIT
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
12$
|
||||||||
|
L/EDIT INEPT0S,
XXI'L |
||||||||
|
O V I D. i • A Rit ciuremoque rates velcqneregunlur,
Aman D,«^"-*- ^Arteleves carras, arte regen'das amor. Veget. Lib S^\vifecundvs eptateventm dimicet arte non cafit» 3. I N PkaF-VZ Apvl, ex \M&bUfapens%cupmuteri.
Aeran. <il |
||||||||
|
129
*Ti5 quaetf n/oor die't mis-Vaet: 3Tü goet> njoordie't weldoet.
DE Pieterman is nut voor ipijs te zijn gegeten
Van die fijn vreemden aert en loofe rancken weten; Maer die hieronbevvuft of onervaren zijn vervallen in geraeSjdoor onverwachte pijn: J|y fult daerom den vifch van defen hooren p rij fen, om delen vifch een ander hooren grijfèn5
^y fiet I uyt een gheval lacht d'een^en d'ander fchreyt: •^e min is Pieter-man,daer iffet al ghefèyt. Lsedi't ineptos.
EXtrahitur noflro mirabilü aquore fifcü,
{ëffiigepfcator ni tibi doSfa manpi4\) rudi quis tangere fußinet, aufu JUd '-venenata, cufpide üfuê» abit: °xfe»2 came tenet bunc doföaque evifcerat arte, ^Mox irnpune coquo trader e monflra pofeß ,• c ^odedatMUod Udat habet contrarius alter 3 "s^dmultü opmefifhoc in amor e rvalet. |
|||||||||
|
VaddroiSina maL
|
|||||||||
|
c
|
|||||||||
|
" qui la vive prend, &: ou qu'il faut, la touche j
|
|||||||||
|
^-^Apprefte,quant il veut,viande pour fabouche;
a- mal addroi&e main produira 1'enrager, Y& eft ce pas Tamour dont tu me veus parier ? R *tls
|
|||||||||
|
13©
'tjs kunß te teven*
Slet hoe de verelt gaet,daer twee gefèllen vifïên
Heeft dickmael een het nut, en d'ander moetet rnüTen* Een lachtet inde vuyft,gantfeh blijde metten vangh, En d'ander fchreyter om,en jammert uren langh; Daer is een fcker greep om dit en gint te raken, Niet yeder is bequaem tot alderhande faken j "Watdefdn heeft verrijekt, heeft ghenen uytgeput,
'tWasyeder even na,maer gheenfins even nut. |
||||||||
|
Non omnibus^omnia.
PAficitur iüe cibo,depaficitur iße <-veneno •,
Jnque pari caufa quod gemat alter habet. rRgs eadem quare j moet hunc}cur troqueat iUum ^u&ritis y in caufa. eft Uya3<-vel apt a manus: Apta manm feftos té triHia wertit m ufim.? fpfia rz'el evert it gaudiaUva manm.
Artü opus <-uita efi3non omnibus omnia quadrant JQuod nocet huic} dli commoda fig.pt'tuüt3 |
||||||||
|
Deux mendiam a un huis,
Vun a le blancq3 & I autre le bis, DEux touchent un poifTon, dönt Tun eft mis enrage?
Etl'autre eftant joly, s'enrit de bon courage. Tout n'eft pas propre, a tous; dont Tun faicl: ion profit Vn autre pert fes biens, & creve de, deipit. - v1 |
||||||||
|
231
|
|||||||||||||||||||
|
NON OMNIBVS, OMNIA.
|
|||||||||||||||||||
|
jSJEcßtü chvus,necfatiseßfranum,
; nifit adßt qui arte moderemr, non Jate cythara^nifi qui [cite moduletur.om-
A non pariter rerum funt omnibus ap- '. Egregie,ut cater a, Arill. tantum jn- " n j ad unumquemque fwlicitas perve-
ißuantu cuique virtntisac prudenti«. " {lets mortalibus feratdamno fuêre, ut-
in e/ t'dem ab eis hft ^poficriores etia
)^wm commodu'vertere cwperunt, car- ^vefcijellibus veßiri, felle mederi.
to qyemadmodum unius e" ejufdem r * api& florem ßquitur, copra frutice,
rodke)bt>s foliutaves feme; ita quifq-, lngenii modo utilia aut futilia ex re |
|||||||||||||||||||
|
NOch het roer aen hct fchip , noch deri
toom aen het peert baten yet, loo.der nie- rnant en is diefe wel beftiere. Luyt ende cyther zijn vergheefs, fonder goede meefter die daer op fpele. Alle dingen ftaen alleman niet even wel ter handt, maer yeder een. treckt foo veel voordeels uyt eenich dinck, als hy wijftieydt heeft. De wilde dieren zijn in oude tycien by de onervaren menfehen fchadehjck.ghe- acht gheweeft, midts zy-lieden felcken daer van gequetft wierden,De nakomelingen daer- enteghen hebben uyt de felve grëot voordeel weten te trecken, als der felver vleefch tot fpy- fe ghebruyckende,de vellen totkleedinghe,de galle tot ghefondtmaeckinghe; want gheüjck aen een ende het felve kruyt de bie na de bloe- me tracht, de geyte na de fpruyté, het vereken na de wortels, den os naer het blat,den voghel nahetzaet: alfooplach een yeghelijck naden inval van fijn vernuft.uyt een en de felve fake den eenen nutte dingen, den anderen niet dan beufelinghen te trecken. Een purpuren kleedt fal den menfche verheugen ende tot vreuchde verwecken, ende den ffier doen woeden. Het zee-water en deughtniet tot dranck. is even- wel bequaem totte vifllherie ende de fchip- vaerr. De konfte des gebruyr kers onderfcheyt de dinghen,ende een vernufrich menfche kan fijneyghen gheluck fmeden. De deucht felfs en werdt niet op eene wyfe by Socrates en by Epicurus betracht, want deneenen volghtde- fe om dergheluckfalicheydr den anderen om der welluft wille. Voor befluyt.laet ons hande- len ende wandelen als byen^ende niet als fpia- nen, op dat wy uyt alle dinghen het befte ver- kiefen. |
|||||||||||||||||||
|
Pot **m e°ttiiit' Aqua maris imtUiseU
1 t'fedalitpifces, acfervit naviganti- j p^rs Mentis rerum ufum diflinguit, ■ßk /etts>ttt a*f comicusjingit fortmam £ ' :9nge aliter Peneloptn Vlyffer, aliter ?ortmachfts iP£ßa^ati aliter feie Pytba-
£. ***> aliter Anaxagoras 5 tile ut Deum,
. m lapidem project'abat: virtutede-
qu yf4*** »on eode modo Socrates at-
1 £picurus, Socrates quidtm tanqua m
ttHdinist Epicurus tanqua voluptatis
ntorfequebatur. Jguid tandelPeregri.
UrHtapes)non utaranea, &, quod in
re commodi eß,idexcerpamus.
|
|||||||||||||||||||
|
tes ejr adverßtates reprebendi ejr accu-
fori merentur, fed qui unoquoqmcor um prater leges utuntur. |
|||||||||||||||||||
|
N
|
Theodore t.
e^«e enfis cadium eau fa eß, fed is |
||||||||||||||||||
|
j • ßUl enß mall ufus eB, neque dwi-
& Paupertast4Uqtte viu proßerita- |
|||||||||||||||||||
|
2. COR IN,
|
|||||||||||||||||||
|
R 2
|
|||||||||||||||||||
|
132
■a. CORINTH. 2.16»
Den defen een nuclides doots,ter doot: Ende den genm
een reuck des levens ten leven.
DAer wort een feker vifch hier uyt de zee ghetogeii
Daer^by een handich menfch,vvort voetfel uyt gefügt Maer die het feltfaemdier niet recht en heeft gevat Die raeft geiijck een hont,oock fchoon hy niet en at. Siet vvaE mil bruycké vverd. Hetboeck van God gefchreveß Doot fomtijts die het leeft, en lietl 'tis enckel leven: Daer'tbietjc fuycker vintjuyftuytdateyghenkruyt. Daer fuyght devuylelpin vergiftich voetfel uyt. i— ,i. I... ■ .—-—-—-—
ECGLES. 32.
Qui (juaerit legem replebitur ab ea,óc qui infidi'ofe
agit, fcandalizabitur ab eä.
Pjffcü idem genus huic alimentabenigna minißrat 5,
Tifcü idem oenm huic eaufit dolom erit:. Cur aliquü pifiem, pronuntiet ejje mahgnum? Cum nocet^haud pifcis, fed^coce^culpa tua eß„.
SanSïa ^Dei lex efi, fert pagina facra fialutem> Jguo pereat, tarnen hmcleSior imquus habet.,
hibet apü rvwlas:>& aranea übet eaßdem \ H<ec aconita trahit floribus3 ilU faroos, "Lefoleß lauteur, de fin malheur.
|
||||||||
|
D
|
||||||||
|
Eux prenent un poiffon., poiffoii de mefme forte,
L'un en fenr grand tounnent, Sc ['autre bien s'en porte •- |
||||||||
|
La caufe eft du malheur la mal- adroitemain:
i Ta loy eft jufte, ö Dieu, mefchant le cceur hurnain. |
||||||||
|
132
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
MALIS MALA,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
BONIS BONA
f\ B tpfo conditore nihil malum aut
t(i rpe} ait Hermes: turpia enimfunt
u£fttones inhärentes generationi, ficut
%u£o *ri,fordes corpori^atquinee&ru-
&~aet» fecit jaber, nee [ordes auclorpro-
*'*, nee malitiampem, Scripturam
J cram , ad fiab'iliendas omnium fere
*tHm hartjes , detorquere omnes vi-
mus 141'qui id nonferiptura vitio ,fed
u?Mi hominum five ambiiione ,five
levitate fori, ratio docet. Vultures ad
* tolentia corpora, prater his amwnis
^or ifer is} feruntur; mufca fan a cor-
j** PytervotaM, ad ulcer a proper ant
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
''CTAn den fchepper en komt niet quaedts,
V feydt Hermes, want het ghene dat inden menfche quaedt is, zijn desfelfs aengheboren gheneghentheden, hem aenhanghende gelijck den roeft het yfer, ende de vuylicheydt het lichaem doet.nochtans en js de fmit geen oor- faecke van den roeft, noch den ghenen die het lichaem geteelt heeft van de vuylichey t, noch Godt van den quade. Dat de heylighe fchrift tot verfterckinghe van alle ketterijen werdt te berde ghebracht , ofte door verdorvenc- heydt, ofte door eergiericheydt der menfehen, leert de ervarentheydt. De giervoghels, al wat wel rieckt voorby vlieghende , vallen op de ftinckendeen bedorven lichamen.De vlie- ghen ghefonde leden verlatende , gaen fuy- ghen aen fweeren ende etter-buylen. Veel menfehen effene en nutte fchriftuer-plaetfen van de handt flaendejneaien geneuchte vrem- de bcfluyten te fmeden, uyt eenighe twijfel- achtigheofte duyftere redenen. Ia gelijekeen ende het felve purperen kleedt de menfche vcrvroIickt,de ftieren vergrämt en doet rafen5 op ghelijcke wijfe fal den eenen fomwylen GodfaligheIeerftucken,een anderen fchade- lijcke ketterijen, uyt een en de felve plaetfe trecken. Wat is hier de reden van? int korte$ Godt isgoedt, de fchrift is heylich, maer den menfche is verkeert. k^AIs quaety uyt gotdt, ons wedervaert}
Dat komt uyt ons verdorven aert. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
itt i claris ac perfbicuis fcriptura lo-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cls omiß
|
as
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tat' ' aut nm rar0 perverfa interpre-
0ne dubios facere conantur. Imo
^tttmadmodum eadempurpura ho-
ie*elec~ia.t,ac ad gaudium provocat,
™ros offendit, ac irrttat adpugnam :
v e°demloco, hie dotfrinafalutaris,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
4»J ?'matls 'M fecia occafionem (ape
i ■PHit*'yndehoc ? -verba dicdm '• "Dem
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
r » fcripturafancla , homo perver-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
I.C O'RI'N T H. l4 18
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\vflir P]iov-8*
*~m * oinnei fifmones mei, non efl |
ACeux qui pertffent la par olie de la
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
rtcli r^retVMm quidineque perverfum: I <t\croix leur eßfolie, ains a nous qui
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
l*»t intelligentibus ejr aqut ttjve- '
|
obtenom falut, eile eft'vertudeDieth
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"*S'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ft i
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
TAN-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ï?4
|
|||||||||||||||||
|
TANGOR, NON ERANGOR AB VNDIS.
XXIII.
|
|||||||||||||||||
|
H&c tarnen funt de ra.ro contingentibus ut bene Hieran. Lib,3. Epift.§,
iFüfornacem regis babilontjfineaduBione ingreßh eß? inquit,cu\us ado'ejcy' jis <egyptica domino, pallium non tentiit f inter illecebras yoluptatum eti&ffly * |
|||||||||||||||||
|
-^.
|
|||||||||||||||||
|
Q
|
|||||||||||||||||
|
reo* mentes libido domat. Difficile inter epulas fervaturpudicitia.
|
|||||||||||||||||
|
Et Bernard. In Qvod. Serm.
|
'0
|
||||||||||||||||
|
PEriclitatur caßitas in delitijs, humilitas in divitijs, piet a-s in negot'js, vertik
multUoqmo, cbfiritat in hoe mundo, ,t |
|||||||||||||||||
|
<tAUe aerifprekerStgheen herte-brekers.
GHy rijt geduerich uyt,ghy zijt in alle feeften,
Ghy komt, ó Rofemont, by alle blijde geeften, kn defen onverlet foo blijfje datje waert, fcti houdt den eerften ftant van uwen koelen aert. u uTet immers waer (het fchenen eertij ts droomen) at midden inde zee zijn even foete ftroomen, kn blijven ónvermenght. Siet wat een vreemt verftant l ^hy blijft als killich ys te midden in den brant. Tangor, non frangor ab im dis.
Dionxü circundarü undique turmü %
;*■* En Venus in <venas nowvenit ulla tuas: Leproci ealidis implent tibi queslibus aures, , H tamen in mediïs igmbus> igne cares. manet %£ fluyio, licet aquora <~vafla pererret^ *%%l fitit ante color,quifuit ante fapor. flurvn r/:iranda. me& <~uü mir a puelU*
In r ■ n
Wcumfufo tutus uterque man efi. '
|
|||||||||
|
Parier de bouche, au coeur ne touche.
*>fleuve,que tu vois,en,haute merle poufle;
kt, non obflant celä, ion eau demeure d'ouce/ ^°urquoy t'èftonnes, tu/ ma dame peut autant, Marchant par-my Ie feu, eft froide non obftant. |
|||||||||
|
L
|
|||||||||
|
Elek
|
|||||||||
|
1-3-6
Elc/^ßjn goetjen»
MEn vont in ouden tijt, en even noch, revieren
Die midden in de zee en door de baren fvvieren Doch fchoon haer foete ftroomtot in het foute fchiet Sy vloeyen nevens een doch efter menghen niet. Siet dus hout nu het volck (men moetet houwen noemen Vantyder houdt fijn goet) wie kan van liefde roemen Daer yemant fchoon hy trout fijngoet bevvaert alleen •tFy van by fonder goet als 'tlichaem is ghemeen. — || _ _ ,_ , , . .IM.., ..... ____________________ •"*
Corpora comm.unia,fed non pecunia.
PSr latïceSj Neptune, tuos diffunditur amnü9
Cm verneinet totuSMuifuit anteycolor: Mixta nee unda mari> man nee mifcetur in undis Fiuminü, té propnus pifcü utrique manét.
Hem ubifanciafid.es ? ubi dulcia faedera kc~ii} ZJtraquefepoßtas area refirvat ep.es*.
Corpora funt nobis communia,legejugah9 Cum mihi te dedemycur tuaffiyüi, negas ? Chacunfon cos apart*
LE fleuve^que tu vois, bien par la mer fe roule,
Mais fon eau,ny poiflon,hors de fon feinne coule. Lors,quant les mariez ont mis leurs biensapart, Ou eftj dy foible amour, ou eft ton feu & dart ? _ |
||||
|
117
|
||||||||||||||||||
|
corpora commvnia, sed non pécvnia.'
|
||||||||||||||||||
|
y\Wdhoc rei eU! Fluvium per me^
^■diunt maris labi, in ftntm\& velut j» ^plexus caniiftius patris rure, & Wtonihilominm undam, color em,pif- *es fibi fervare ! Monflrum hoc aliquU nt("'i>aliud nos in terra miremur. Pa-
*Utn nosirorum avo,cumadhuc exÏÏa-
Jm veteris vtïügia reilt, una fere erat
®'fimpfex matrimony ineundi ratio, ut
J *• cum ipßs nuptijs omnittm bono-
!* focietas inter con)uges contrail a,
«eretur. 2^unc vera mutata tempo*
' ^vtati adeo una hominum mores, ut
, Jugi/ facrum in commercium abiijfe, i r.fJ Wancipi facia videatur; quotque a*e ntatrimoniaytotidemfordid* fere
co l0nes^e bwi* in communionem non n j{reK<^s,intervemant.ßuid dicam f ,je ftrentes f Ham in matrimonium
°cant ei, cut dotem diffidunt, Stuhl
ier mar ito ejufmodife dat, e ui fua
Va-'l y*hnmida mifcentur omnibus-
tbuf^fic inter con)uges nihilfepara,-
Mhilfingulare $ non corpus, non bo-
|
T"YE onderfoecfeers der natqre hebben voor
■L'een groote vreemdicheydc aenghemerckt fekere reviere midden door de zee vlietende, fonder nochtans haer vifch en water mette zee ghemeen te maecken. 'Tis (mijns oor- deels) immers foo feltfaem datmen hedens- 1 daechs, int maecken van houwelijcken, ghe- ' \-neynfchsp van lichamen volkomelijck ende fonder teghenfpreken toelaetrghemeynfchap van goederen, daerentegen gantfeh verwerpt, Ift niet groote dwaeflieyt een teere maghet, u eyghen vleefch en bloet, in den fchoot van de- fen of ghenen onbefuyfden jonghelïnck flèch- telijck heen te legghen, om na fijn wel-gheval- lenmetdefelveom te moghen fpringhen,een hant vol gelts daerenteghen, of lo wat eerde klüyten in dier voeghen vaß te maken, dat hy daer niet aen en kan ? ift niet dullicheydt fijn dociiter te betrouwen aen yemant diemen het houwelijcx goet niet betrouwen en derf > Se- keilijckde weerdicheydc des houwelijckfchen itaetSjWerdtdoordefe vreemdicheden veel te kort ghedaen: want vo®twaer,alfter wel fou de gaen,foobehoorende ghehoude niet allee n- lijck in lichamen, maer oock in goederen Ja in ghemoederen ende ghedachten ghemeen, en in alle haer deelen immers foo feer ver- mengt te wefen,ghelijck wijn en water, als het f onder den anderen ghegoten is. Waer twee gheworden zijn Ut een,
Maeckt daerghemoet engoedt ghemeen» |
|||||||||||||||||
|
>ne>"'cogiuthnesquidem,velim.
|
||||||||||||||||||
|
Hor at. Sat.i. Lib, i>
|
||||||||||||||||||
|
Mi
|
rarü cum tu argento pofl omnia ponas
i ti bi non prafto, quem non merearis amorem. |
|||||||||||||||||
|
p
|
||||||||||||||||||
|
P*r« in Pracept. Matrim. ex verf. Amiot. Cela efrmien, cela n'eft pas mkir,
aten efcrit que la cite eft bien heu- mats ces paroles la doivent bien encorf Kufe ou 9n tentend pas ces mots, j plus eßre bannies hors du mariage. |
||||||||||||||||||
|
S 1. CORINTH.
|
||||||||||||||||||
|
13$ i. CORINTH. 7.51.
De werelt gbebruyckende, als niet fhebruycfynde.
Slet hier een verfche beeck die met de (oute baren
Can {pelen in het diep, oock fonder eens te paren; Siet! hoe het vater raeft,fy blijft al even {bet, Sy houdt haer eerften aert te midden inden vloet. Het is een groote deught met alle man te leven, En aen het los ghevvoel fijn herte niet te gheven; O die de vverelt fchiept,en fchiep't oock even my, Ghccfc dat in defe ziel de vverelt niet en zy. |
||||||||||
|
Medüs immixtus in undis.
ESfe femnt3medittm quipermarenjohitur,amnem9
Js tarnen nzquorei nil trahit indefalis. Nos mundi pelagus3 nos yaßttm currimus tquor, CN^os tenet in falfo Doris amarafinu;
Omne latus ferit unda3furit celer afitts arenis, Ah \ quid a?at tantas riyulus inter aquas? AlmepeuSjliceat nulla falfugine ünBü Reddere corpus humo/eddere corda tibi • |
||||||||||
|
Bien te baigne, mais fans meflange.
A meren ce tableau, le&eur,prerïs pour Ie rncrïde,
Et o-ard toy que fon fel jamais ne fe confonde Avee Ie fleuvedoux de ton efprit Ghrcftien,.
'Dieu donne, que chacun bicn donne garde *n^yß
|
||||||||||
|
L
|
||||||||||
|
359
|
||||||||||||
|
MEDIVS IMMIXTVS IN VNDIS.
|
||||||||||||
|
ywi»4 ac plante, aliunde petita, ex
qualitate terra, cui inferuntur, brevi
Pectus producunt: animalia, in dliam
mium loci, in
*lUo babctttur ,indokm formant: idem ,Hfereaccidit: mentem adverbi di- lHl vormam indies nobifetim forma- %jÖ" vit&meliorisf]>em animo conci- Y^^^atßmulatqaein media urbe ver- i n °ccipimm,ubinosre$bominesq; cir- 'ytoßrepuntfubiib bine tumultmac tur~ "* baurimits, & nezptiü nobU,non no- ^^f^urn negotiated alienaetïa,faciunt. yptfiros nos! abripimur, & contagione \ rutnque infanimu4,ecquis enim In* V • Cui mens circumflua luxu V tUrn poteric vitio fervare rigorem ? , 0s tanun adniumur contra, &, cunt Nj> Deo} alphmm, mare ßculum fub wentemfine mixtione ttndarum,fe- H °mitemur -jerque levitates ac vani- ei bu')Hs fault tranfeuntes, iis nemif- 4y»r, at,velutipifcis marinm infalßs thcintus exhocpclaqo.Soüs radiicon-
y(Z«»tquidem terram,fèdibifunt, un- . wittuntur. Vtinamfic animm nobis
ter r ™ter bumtna t ut adbdreatin e4o^iinifua>ideß,Deo! |
||||||||||||
|
E En uytheemfche plante ofte zaedt, hier te
lande ghebracht zijnde, verlieft feer haeft haren eyghen aert, en voecht fich na het landt daer in fy gheplant oft ghefaeyt wert* vremde ghedierten aerden terßondt naer het ghewefte daerfe ghehouwen worden , verghetende het landt daer uyt fy ghekomen zijn.Yet fulex ghe- beurt den menfchefchieralle daghe.hy oertent fich in eenicheydt in Godes woordt, maeckc daer uyt reghels tot een ftichtelijck leven, en brenght fijn gheneghentheden als onder een toom, maer fo haeft hy uyt fijne inaighe ghe- dachten komt, en begint, bencffens aadere menfehen, in de werelt te woden.terftont kle- ven hem de omfwevende gebreken van andere aen't lijf, en wort door de felve (ghclijck door een fnel loopende revierejwech gheruckt, Dieindeßroom vantvelluFifivemt, <^Alis ßjngbeeß al wat gbetemi, Offchoon hy op zijn faken let, Wert van eens anders vuyl.befmet.
Laet ons hier teghiens ernitelijck. Itrijden, ende naervolghen de reviere alpheys (die midden door de ficilifche zee, fondet fich met de felve te vermenghen, haren loop neemt) laet ons midden inde ydelfceden vande werelturachten met de felve nier. ghemeens te hebben, ende zijn ghelijck vergehe viffehen in foute wateren. De ftralen vat>. de fonne fchijnen wel op der aerden, maer blijven ghelijckewel gcherh: aen het lichacro, van 'twekke fy neder dalé.'Tware te wenfehen dat wy met de menfchel jek? din- ghen bezieh zijnde, ons niet dieper dser in en lteten,r,fte wy en bleven even wel vair g> hecht ac» o nfc oorfpronck.welck is Godt. Die oas daer toe fijn ghenade verleene. |
||||||||||||
|
DAM bros. De Virg.
tfiite in hoc mundo, fupra mundu;m ,.eß;&ß corpus eeritis,velttet in Voi>»*lesml<rw. |
||||||||||||
|
Philip. 2. 15.
A Fin que vous foyez fans reproche
&fimplcs enfans de Dieu,irrepre- henfiblesau millieu de lagenerati&v tor- ttte ejrperverfi. S % EAG
|
||||||||||||
|
*4«
|
|||||||||
|
FAC SAPIAS ET LIBIRERIS.
XXIV. |
|||||||||
|
T i B T L L-OErvitiam mihi trißedaturteneorquecatenis
O Et nunqmm ntifero vincU remittit amor, Oyid, 3 QEdurnenh<zret amor crefcitquedolorerepulfi M E T A M. &Et tenuant vigiles corpus miftrabilc car a K^idducitqae cutcm wacies,
O y i D. Y\* faiant poßis domin* tranßre rttiiï<e iL* Limina, propofito fufßäwtqitepedes,
Et pHrUjnodo veile tene. D a N, QCilketanguftum nimmm eoncludimtty $rhl Heyns. tJ luditio peewtqm[»pienter mat. |
|||||||||
|
ffttr
|
|||||||||
|
24%
Vvaer hier <verflant}daer waer gheenhanr.
jyjpy Brechtje fpeeltde beeft, en Fop laet met hem gecke,
^ Ken can (Co roept de vent) mijn hert niet van haer trecke, Sy is voienckelgneeftjVol alle moy ghetaft, *-HeS benick aen mijn lief met ftale ketens vaft. P acr fegh eenSjlieve Fop,enhebje noyt gheVonden,
efl nar, die met een ftroo was aen een pael ghebonden, En die noch efter ftont als met een boey aen't been ? ^hy zijt (al wcetjet niet) van.defe gcckcn een. Fae fapias;<3cliber eris.
VS que rogas^egat ufquettbi cmdelü amica:
Ecquidadhuc duro mens in amoregemit ? e r^morantury aü,formofie <uincla fuella, ,'lncla <~vei herculea. non folüenda manu: tncUgen& miht/vincla com<e,mihi njincla papil/g: fiel mihi ? quot <~vmcli$ cor da Ugatur amans. - ^tepuer^ßulti <vel flramine crura tenentur3 kt/moriar,ijinclum tuniß'talegerat., jQtd rueutyil geut.
E viftes vous jamais un fol lie de paille ♦
N'avoir 1'entendement ny force qu il s'en aille l
le vais le vous monftrer, voila ce lot languir En malheureux amour,& ne s'en peut partir. S 3 P#
|
||||
|
Der dwaßen bant, is ont>erßant:
*\ 7~*\ 7"At ^er naenich mcnfch in onfen tijt te vindefl
Y V Die aen een enckel ftroo fich plach te late binde Wat ifTer menich men Ich die wat een ander doet Houdt voor een ftaien bant die niemant breken moet So plach het domme vee met onghewifle fchreden Oock op een quaden wegh een ander na te treden. Ghy leeft ghelijck een menfeh dat is na wijfen raet Doet na de reden evfchtniet fo de werelt eaet. |
|||||||||
|
O demens I ita fervus homo eft i
MVlta quidem tot am patrantur inept a per urbem,
Cumquepetü caufam, mos j übet is7a3ferunt. tAnnè igiturßolidi nosßrmgat opinio asulgi 2 'Qegula num njit<R faBio plebis erifi
Btamine ßeßagilii«vel fir amine morio njinÜiu Vah \fibi compedibm crura ßonare put at.
Seniles '-vilesque fumm: pro --vmcimur, imo Vmcimur miferiy caufaque nulla fubeß. |
|||||||||
|
Ce qite me lie, ceH ma folie.
FOrce actes,qne faifons,font pleines dc beftife,
Demandez en rai(on,on vous les autorife Park. coftume,helas.' un fantaftique lien, Ixfol fe tient lié3&: que Ie tient,iïeft rien, |
|||||||||
|
O D^
|
|||||||||
|
145
|
||||||||||||||||||||
|
O DEMENS/ ITA SERVUS HOMO EST.
|
||||||||||||||||||||
|
Y^8» morbi, & origo e)us detecla ini-
Ut**n ßnhatis èB. Magna vitiorum
*tttr'go eß, confuetiidinis, f kr um que
!* wvtyimprejpi nobis auäsritas. Vi-
Y ^1** pUrique ad exempla, &,non quid
Umyfed quid ufitatum ßt, inquiri-
' Sluii noïïrum, lautitiarum aut fu-
f*rßti fuinptus fi culfetur , non ßatim
y Ctirret ad antiquam Ulam, ejr non fro.
r excufttbnem, non ego fumftuofm
> fed mores, M hodiejttnt, tantas im-
f pits exigunt ? N<e nos kfidt (umus I
^tuoßutem excufando, dementiam
t,famus> 'Njhil peccati antiquitas, m-
^antium multitude) nos movent.
* ■* cmlttttudo, vctuBas err oris eft,
£ l [ Theologus, non exemplis, fedlegi-
pj}Hdicandum fronantiant jurifcon-
t l'mn confüetiidine, fed ratione vi-
1 'Ti- ciam'm &ifa*- Conclude an-
Pentiumgregemßequi, feeudum effe. n wminum. 2{ec enirn bene mrrere f n,cnti euro, eB alienis vefiims pedem "nfigere. J 6
|
||||||||||||||||||||
|
E En ingebeelde grootachtingevan
de gewoonte des vol ex, is als een fpring-ader van alderley mifgrepen. Vele van ons leven alleen maer na exempelen van andere, niet onder- fbeckende wat recht,maerwar ghe- biuyckelijck is. Wie doch berifpt zijnde over onmaticheyt van fpijfe in maelnjden,en gaet niet terfiondt fijn toevlucht nemen tot de oude, doch ondcugcnde,uytvliicht. 'Tis (o de maniere: ill niet wat frays j* met ons te willen verontfchuldigcn van koftelijckheyt,, beichuldigcn wy ons inder daet van, dwaesheyt. Niemaxit bedriegefichfelvë:nochde outheyt vande misbruyckë,noch de menich- te van die bun misgrijpen, kan im- mermeer dat flim is, recht maken. Q^ade gewoonte zijn oude dwalin- gen. Men moet na wetten, niet nacx exempelen wijfcn. Men behoort na 1 reden, niet na ghewoonte te leven. Slechtelick fijn neus te voigcn,eii,de ghene die voorgaen na te loop.en, is beeftcn,geen menfehen werek, Nie- mant gaeuer wel die-fijn voeten ge- duerichüjck wil voegen na eensan- ders voetftappen. Idem F p i s t.5?. In Fin.
INter catifos malorum noßrorttm eß,
qmdvivimus ad ex em f la, necratióne comfonimur , fed cenfketudine abdnci- mur. £hiod fauci faauntr nolumitsimi~ tari: quum f lures facer e cceperunt^quaß konesiiiis fit quiafrequentuis,ßequimnrt & reéli af ad nos locum tenet errorejtc, GAL.
|
||||||||||||||||||||
|
N. EPIST, 5.1.
|
||||||||||||||||||||
|
2 ego ambitioßsfum ,/ed nemo
ßtrnt, rRomA poteß vivere. 'Nor ego - ^ttof»st fed urbsipft magmas iwpen' iracu^* ^6n e^ msum vitinm qii°d cerium ^Hm' ^m^ non^tim conBiUii |
||||||||||||||||||||
|
Ut,
|
*' genus vit£, adolefcentia h&C f<t*
|
|||||||||||||||||||
|
£Z?idnes decipimus ?
|
||||||||||||||||||||
|
GAL, 5, 13.i,
Ghyzjjt tot njryhey dt gberoepen broedersyßaet dan mdevtyr
héyt,dleenlfck dat ghy de vryheytniet engkebrttych tot een oorfake de» vkefcht. HOe ftaet de geck en kijckt al waer hy vaft gebonden -
En daer is maer een draet hem om het bee gewonde* Een ftroo,,een eenich ftroo is hem een ftalen bant, Siet waer de menfche valt door enckel onverftant. Wat zijn, ó weerde ziel, wat zijn doch al de touwen Pie ons denChriften aert hier vaft gheknevelt houwen? 'Tis lucht tot ydel eer, of feght tot vuyl ghewin, Al niet als enckel ftroo, ja webben van de Ipim Stultitia ligaiïiur,non compedibus.
STiritm excelfo fe toliit ina,ßraivolatu}
<sAt caro ^compeSbm deprimor, inquit humk Tu quid 'pinda, rvoces}age,nunc <-uideamus inepta -t Moria <velßramen, compedü inïïar, habet.
Vile lucrum,populam honosyfugitiyanjoluptoi^ Haccineßnt pedibus pondera jußatuü ?
1Jrö nudes animas I devotaque crura catenü /
VincimW;, nervus me tarnen ullus adeß,
EC C LES. 10.2.
Le fagea Ie cceur a fa droite % maü Ie fol a Ie cceur a fa gauche*
L'Elprit (bushalte au ciel fon noble cceur eftendre^
Mais ceft amas de chair au monde fe va rendre, Caufänt captivité, efclave fe faifant; yn fot eft garotté de paille feulement. -^ |
|||
|
1.45
|
|||||||||||||||||||
|
stvltitia ligamvr, non compedibvs.
|
|||||||||||||||||||
|
Q^otiet r er urn human Ar urn jnterior
zliqua cogitatio animum mihifubit, ■ 0nfe(Jum non ferio deplorare, imo ejr 4%nari} affe&uum noßrorum, non in-
J Wam modo, fed infaniam.lrretites nos undi, tiefcio quibus, illecebris fat fit-
***' & futile jrtgum excutiendi ardor
es Aliquii inter dum invadit: fed irrito
" ertif»queconatttl^uin age,ejr ftrio rem "genius <£>uid f tot a hue machina pie-
f m*nn,quidquidinfefedelitiartt com-
yiïiturjn nos parataßt tffunder e,qua- 4 tandem aut quanta nobis confine pof-
i ientiineremw. Honeres dabit,inquks; J^ifunt. Divitias ^umbra, 2{omenac J^Am^ura acfirepittts, Voluptatem de- ^iftllax prurigo eßyprimb blandies,
r°/?éa dolens.Et quidem ifla omnia dete- fes-non rar o nos reddiderunt, meliores
|
\ Ls ick fomwylen,met innigheghedachten
^*dc menfchelijcke dinghen in my felven oveiweghe, fo en kan ick met laten droevich, ja gram te werden, over de flofficheydt, jae dwaefiieyt,onfergheneghentheden. Wy fieri voor de handt dat wy inde wereldtfche faken gantfch verwerret zijn, des kryghen wy fom- tijts goeden wille, om ons daer van te ontwer- ren: maer,och armen ! wy flibacken telcken in ons goet voornemen.Wel aen dan5Laet ons te- ghenwoordelijcken eens de fake wat naerdef oridertaßen.Ghenomen dan dat de gantfche wereldt haren fchoot als open dede, om ons, met al datfe weet by te brengen,op het vrien- delijckfte te troetelen,wat foudt doch al te be- duyden hebben ? Sy kan ons eer-ftatcn geven» l'uldy fefghen. Maer wat zijn die andeis , als roock i Sy kan ons rijckdom toe brenghen. Maer wat zijn die anders als een fchaduwe ? Sy kan ons een heerlijcken naem verheffen, Maer wat is die anders als een fuyfende win- deken ^ Sy kan ons met welluft vrolijck ma- ken. Maar wat is dat anders,als een bedrieche- lijcke ketelinghe ? Dit alles, maeckt ons veel- tijtsflimmer,felden beter.Ten gheeftons noch langher leven ,. noch ftereker lichaem t noch gberufterghemoer, maer wel het teghendeel. Of dan fchoon de wereldt, ons al qname af nemen , watfe kan en mach, foo fal, in allen ghevalle, voor ons groote vertrooltinghe ont- ftaen, eerftelijck uyt de kortheydt van deje- ghenwoordighe ellende , ende ten tweeden, i uyttelanckduyricheyt vande toekomend»-ge- luckfaiicheyt. |
||||||||||||||||||
|
fi
|
yquam,Necewmautfirmiora U-
> *ut vita longier, aut mens beatior t2C~ * futur* eïl. Ex Adverfotqiüdfi, m\is habenis, is nes faviat or bis terra- 'Hn*Melut Ruiua cseli fidera mifceat,
ßens tarnen, folatium inpr&fenttïi bre* ^jw,in futurorum perfeveramia. |
||||||||||||||||||
|
1>^ l AYL. ROM. 7'Xl.
j^y^hfter lege Dei fecundum interio
l rem hominem, video autem atiam
|
|||||||||||||||||||
|
Ut ar is? hie quid'»ißfragile, nifi plenum
periculU, ejr per quot pericula pervenitur admajus periculum? pereant hue omnia, ejr dimittamtts hxc vana ejr inania: con- fer amm nos ad folam inquißtiomrn ee- rum quttßnem non babeant. |
|||||||||||||||||||
|
Mentis
|
n membris meü,repugn Antem legi
|
||||||||||||||||||
|
f nu*; & catieniem me fub kae
ccati. ' 6 Avgvst. Lib.Conies.
m<u°rmundi \ cujus Deigratia mi- |
|||||||||||||||||||
|
QJÏ
|
|||||||||||||||||||
|
I4<»
|
||||||||
|
QVI CAPTAT,CAPITVR,
XXV. |
||||||||
|
Plavt. » . . • Da mihi hoc,hecmeimeum,/i meamas,fides,
T R i N. Ui ille cucullus; ocelle mifot,^ iflud: &fi \_Amplius vis dari d&bitur ;ibiilUpendentemfirit.
Fit ipfe,dum Ulis comis elïjnops amator.
TereNT.Tö ver o efi quodmihi futo palmarium,
~Ey NVCH.*-Merepperiffe,quo modo adolefcentulus Meretricum ingenU & mores pojfèt nofcere
MAture}& cum cognorit, perpetm sderit; %offe omnia hAC,&c. t
|
||||||||
|
T>iegreepyü in de neep.
DE meeu vlieght over al,om haren koft te rapen,
En vint ontrent deftrant een oefterligghen gapen, £>ies picktfe na het aes •, maer, eer de voghel at, So fluyt de moffel toe,daer is de meeu ghevat. «iet daer een eyghen beelt voor defe lofle gaften, Die fonder na-ghepeys in alle fchotels taften; Sy zijn te bijfter graegh,maer, fïet! tenlijt niet langh
^e grijper is ghevat,de jager wort de vangh. Qui captat, capitur.
L-Mda nuagü juvenes <~vocat in certamen oceüis^
Vidity& inßdias}nerva paremus ait. ^at facties adituSy dat baßa,fertque ruiajjirn^ Qualia njel pafferfvel dare concha fokt:
u*nnict cum fervent 3dextram petit iUa}ßdemque9 Jgne furens juvenü'MuodpetüJnquit, habe,
ßreanon aliter roÜro penetravit acut o y &* qua captabat3capta remanßt avis. |
|||||||
|
Chajfe pemble3oule njeneur eßpris,
Oyantces dous appafts.je me faifbis accroire,
Dalier, non au combat, mais bien a la vi&oire: Mais en prenantjhelas/fans ypenfêr,je fuis, ï*ar mon butin,cjue je penfois avoir, furpris,
T 2
|
|||||||
|
V
|
|||||||
|
Konfi <van bewaren, gaet <voort <-vergare£
DE meeu is indeklem,de meeu die is ghegrepen,
De voghel is bekayt de vogel is benepen: Maervvat baet dit de fchelp? ké fiet een vreemtgheval De vangher is bedut hoe hy het redden fal, De vanghishem een pack3devangh die is hem teghen, De vangh is hem verdriet hy iiler me verleghen. Wat iffer menich menfch dien /geit noch goet en paft,
Want daer beleyt ontbreeckt daet is de rijckdom lalt. |
||||||||||
|
Fortunam citius reperias, quam retineas.
TEgminibuspatulüjacet ingens littore concha,
Dum f ent banc, rojirum prejfa tenetur arvm$ Capto quidem premitur <uolucmifed captarepugnat, JLtfality& pennü oHrea dura quant -
Concha^diu luSïata, nequit retinere rvolucrem) Dumquefitgitjclamat \ prxda moleHa »vale* *Tarta per incertos numero fa pecunia cafm, Aut perit3aut qvm eß,ars nißßrvet opes. |
||||||||||
|
Vn folou be fie Mais bon mcfnage
Vaicl bien conquette, j Cesl faici du/age.
Ienque roifeau,fbitpris,cenon obftant le huiftre
N*en a que du travail, &c n'en a nul honneur: Bien^par cas fortuit, acquis par un beliftre, Nefaicl: jamais du bien afon lourdacquereur, ïortv-
|
||||||||||
|
B
|
||||||||||
|
I49
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
FORTVNAM CITIVS REPERIAS,
QJAM RETINEAS.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Mr
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
r\E hooebghetackte hoornen zijn voor de
■L,herten veel eer befwaerlijck, als behuip- faem, uyt oorfaecke dat de felve gheen hande- lingheen hebben om die wel te können gbe- bruycken. Ten heeft niet veel om 'tlijf treffe- lijck gegoet te zijn, indienmen geen bequaem- heyt en heeft om fijn middelen v/el te befte- deo en tebeftieren. Den Franfman, feyt Gnio ciardijn.is veel handigher en gauwer om yet te winnen, als voorfirhtich om 'tghewonnen te bewaren. 'tGaetbyna fomec alle menfehen, hoogheen leege. Men vintdiemeceenfekere behendicheyt den eenen treffelijcke heerlijck. heden, den anderen iehoone goederen, by den anderen gheraept hebben,aen de welcke noch- tans, by ghebreck van goetbeleyt, alles nader- handt door de vingheren is ghedropen. Vyt- muytende verftanden.feydt Livius, lal veel eer de wetenfehap ontbreken om hare burgherije wel te beflieren, als om haer vyanden haefte- lijck t'overwinnen.De redene hier van werde aerdelijck verklaert by Zonaras- te befcher- men,feyt hy,het gene dat gewönne is, valt be- faraerlijcker als het winné felfs,overmits dick- wils,tot het verkrijgen van êenich dingh.meer helpt de laffe onachtfaemheytvandê genen dje het fijne flechtelijck hem laet ontfutfelen,als u eygen kloeckheyt: maer 'tghene dat eens ghe- wonnenis,enkan fondereygégoetbeleyt niet bewaert, of recht gebruyekt werden. Hy dede dan wijffelijck die fijn dochter liever te befte- N den haddeaen een mandiegoet ontbrackjals acn goec dat een man van doen hadde. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
cornua cervts ma
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
nr Ö*f'' HH^m ad)umento effe, cum its
j 'W*™ Affinere ß defit ars utendi. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
e
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
iliz£\\,inquil Gaicciardin, fono piu
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V 0rriptia acquiftare, che prüden
|
u a
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
bo . . arc« id omnibus in univerfum
t>tetn^usfcr* ac"dtt, UUiiltifmt qui- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
am regna}aut opes,(ummo labore ad-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
e . A;.Pftea defefluprovidi regimms
tam^ elabuntur. Magnat opes non PtrJnU^a ca?*eigdo, quam baudmult a hm Td°^amntur'ai( Diß- Excellente- ars m4en**s > inquit Liv, chins defuerit fupT* Civem r€iant>ciuamquA hoflem ttter'*"** Rationt acuiètengit Zonaras • «da $a*fita> Inf"*, difficiltus eß quam W !Te?e'1U0n*Am ™adquirendoigna- prot ■« ,"*** f£Pepi1** confert, quam pro ta. v'*tus, Tueri autem, quäfita fine Ulf virtute, nemopoteß. Bene igixttr qu,i2Mt ma^efe dixit vir um pecunia, *»ari/tCUniam Vlr0 wdigememßlU in
tUfn dare. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
O V I D.
KOn minor eß virtus,quarr, qu<erere,p4rta tueri,
Cafus intfl UUsJbk er it art is opus. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Se
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^; Lib. 1. Epist.2,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
mergunt,quam regunt: cum haheant ir*
rit am copamt& noxiam nimietatem. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ï
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
' noetic* divitufunt veluti ingen-
4 & enormia gubernacula ,;(acilius |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
PSAL.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
T 3
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ISO
PSAL. 127. 3.
Sijne wrienden gheeft hy het al ßapende. DE meeu die ibed: haer aes, en geeft haer op de fandet
Syflickert over zee, fy wandelt aende ftranden;0 De moffel roert haer niet, maer leyt alleen en gaept j Hetfchijnt of datfe ruft,of datfe leyt en flaept; En delen onverlet foo wort de meeu gevangen Van yet dat niet en doet als aen de klippen hangen. Ey waerom dus gevvoelt om ftaten,rijckdom,eerï Ons doen en gelter niet,'tis al uw' fegen Heer. Non labore, fed munificentia Domini.
SAxafolent njolucres circumyolitare marina,
Tradaque dum petitur, non datur ul/a qmes, Concha loco non mota}fui non anxia njiBm, Ü^mc bibit,aquoreum nunc fruit orefalemi
tianctdum tefla patet/igidopetit impraba roßr^ Dumque petit }roßro capta remanfit avü. uos manie alma Dei beat Joos beat ab ferne labore, Sponte replet placidos prada petita ßnm. |
||||||||
|
EC cLESIASTlQ 11.14,
Les biens t£ les maux, la mie & la mort;, la pawvretê
<&richeJfesfont du Seigneur, 'Huyftre eft tout en repos,fans oncq changer de places
L'oileau de mer par tout, fans s'arrcfter tracafïè, Quirien ne faid,il prend: 1'oifeau travailleen vain> Ce qui nous enrichit, eft, Dieu. tariche main. - |
||||||||
|
15t
|
||||||||||||||||||||||
|
^ON LABORE SED DOMINI M VNIFICENTI A.
|
||||||||||||||||||||||
|
J-| H°>*ibiini,& fqaatinum, & rhakm,
pif ~-f' P^linacam, cum tardißimi ßnt
i>e/W%'.'' f*Pe tarnen mttgilem pifcium rts°Ctfimt4m *n ventre habere, pifcaiß- quffirvArum> Simile in terra ,&ipßs rVj,i * homimbm contingere, quü non ng ' f)*** rei rationem ß qms mquirat, bell °c*Hm e@e cttrfam » nee fortittm
ru ' .»necfagentium pacem, nee doclo- fati iVnta4->nec artificumgratiamtcum ist!"*5 hebr*Oftl}ondebo.i^l Deo Jane PenJ-"2"'4' * ®eofUfft> Det arbitrio ex- tent tf^^iïoriar.ait ille.neque ad tnfo- dutit°SclH0faue '^a accedit,ßdadeos tho/***' "^ ^aos cwditor illerer um & fiü rat0r accedere 'voluerit.lik queues YH)n "X'liari fiatuit, externa Ulis ple- Veyr .e ie Aftringi non vult; into ea a- r'b(ts Ur^ttHs7 inïlrumentifque debilio- •vult rai^. quam rubufiis, \uvare ma- riatij °ßUmtur idexempla Gidionu, Io- bilea Riorum Cujus rei ilia baud'du. even; rat*°>ut£ona,qu<e infperata nobis |
P\E zee-luyden hebben menichmael vcor
■'-'wat vreemts aeng'hemerckc, dat inde rep- pen ende buycken van traghe ende lompe vif- fchen dickwils de fnelfte en rapitc overvlie- ghers vanderzeeghsvouden werden. Yetfulac ghebeurtooek nietfelden op den aertbodem, en feifs onder devnenfchen: En de reder« daer vanü/cgheneSalomonfsycitjEcdef.t^ii.Dat ten loope niet en helpt, foelie zijn; ten ftrijde niet en helpt fteick re zijn: ten rijekdom niet en helpt kioeck te zijn,&c. Die en dietgeüjcke fegheningen dalen alle vanden hemel. Na den raec Godes (feycer een) wertdeoverwinninge uy.ghemeten, en denfeghen volcht juyft niet die tfout en vermeten zijn, tnaeralleealijck de ghenedie het God behaecht dien toe teithic- ken. Ten is den Heere nietfwaer (feyde Iona- than, 1 -Sam.i §.6.) door vele ofte weynighe te helpen: En veeltijdts , felfs inde meeiien noot, behaghet Gode de fijne, door kleyne en gheringhe middelen, uyt het ghevaer te tree- ken : onder andere redenen fonderlinghe, op dat den menfche ghëen ftofFe en foude hebben Zich felven in fijueverloflïnghe yet wat toe te fchrijven * maer alles regheï-recht uyt Godes milde hant foude bekennen ontfangen te heb- ben, en dies te meer verweckt foude werden met ware danckbaerheyc fich.voorGod te ver- nederen, Defe reden wertftlfs van Gode uyt- ghèdruckt« Recht.7,2. Ifrael mochte iïch be- roemen teghens rny,en fegghen; Mijne handt heeft my verloft. |
|||||||||||||||||||||
|
'»tefo
|
t> recla e manu Dei in nos delata
|
|||||||||||||||||||||
|
4>fi>nt'Ktis' e'1ue t*nto impenfws grati
netn e ^na»i off er am w. Earn ratio- e*PrefittpfeDewlud,7.2. |
||||||||||||||||||||||
|
E C C L E s. 9. ï>.
I'Ai veufom lefoletl que la c&urfé n'efi
point aux legers,ni aux forts la batail- le,ni auxfagis Ie pain, ni auxprudens les richejfes^i la grace auxfeavans. |
||||||||||||||||||||||
|
Be^
|
Mo N. PR O VERB-
ïïio Domini divites facit, nee |
|||||||||||||||||||||
|
J0ct«b«»r«afßaK J
|
||||||||||||||||||||||
|
DAT
|
||||||||||||||||||||||
|
IJl
|
|||||||||
|
DAT, NEC HABET.
XXVI. |
|||||||||
|
p
|
|||||||||
|
O V 1 D. I. Me -Y^Eque fagittifera prompfit duo tela pharetra,
TAM. DE Amo-I^Diverforum operum -,fugat hoc,facit Hind amorcffll R.E LOCKENS. <$üodfacti, auratumeB & cuffide fulgetacuta: Quodfugatfibtufum eß.^ejr habet fub arundine plumbs*
Hoc Dem in nympha Peneide fixit, at tllo Létfit Apollin&as tra]ec7aper offa medullas: Trotinm alter amat,fugit altera nomen amantis, ^uSiafugi format®. ^^ |
|||||||||
|
153
Sy gheeft, datfe niet en heeft.
GHy flijpt ons,R.ofemont, wy zijn des liefdespijlen,
Ghy zijt de wet-fteen felfs.uvv' oochjens zijn de vijle; <-hy die ons gaende maeót behoudt uw' eerflen flant, öe coude maeckt het vier,en"tys verweckt den brant. ,/ «erFelijck gheficht doet ons de tinnen quelen, v neer-gheilaghen oogh kan ons het herte Helen, Siet vvat mijn lief vermach! Sy maeckt, fy doet, fy gheeft, £n datfe niet en is,en datfe niet en heeft. |
||||||||||
|
£)at,nec habet.
COs obtufk manet,gladiü tarnen addit acumen,
JQuódque de dit ferro, non dedit ipfa ßbt. otK agttntpartes in peBora noßra puellae, 'Quasque dedêre alm,non habuêre faces.
* "y"i,dion<zo mihi cum jecur igne peruras, Corda gern ßhyticd frigidiora nive:
•M-e glacies tonet}mihi frigora caufa calom, ■dh ! calor hie tandem deßnat,unde njenit. |
||||||||||
|
he rebouché efgmfi.
Vrifte tu ne fcais que c'eft de noz affaires,
Voicy les lois d'Amöur a voz lois tout contraircs : Tu dis,que,nul ne peut donner ce qu'il n'a pas, La pierre, que tu vois,& Phillis font cela. , V Gbmtm-
|
||||||||||
|
I
|
||||||||||
|
154
Cjhemeenlijck^ een njerxoaende gec^
•i Straß in een ander ßjn ghebrecl^.
L is de wetfleen plomp al weet hy niet te mijden
.Hy wil noch evenwel gheen plompe melTen lijden Noch laet hy evenwel ter mede niet gheftelt Noch laet hy evenwel gheen yfer onghequelt. Hoe weet het fchamper volck en yeder'tfijn te geven En 'tis doch fteke-blint ontrent fijneygen leven, Maer Fop wat is u nut te maken yeders ftaet, Nadien dat onderwijl uw'huys verloren gaet. Peccans peccata corrigit.
COs acmt tritas, obtufioripfa, fecures,
€t redit a fcabro fhlendidus axe chalybs. Si quüin alterms fua crmmapeclore fenfity Hei mihi \ quam Javas exerit il/e manm} Dum <-vitiü agitur,convttiaf?argit in omnes Zioylus^ aimen quod petit}wtus habet. Claude domitua ivota^fom qmdcernü acutum? Crede mihi,ßbimet qui fapit, üle fapit. |
||||||
|
£Mets ta main en ton fein,
Et ne mefdiras a ton procbam. LA pierre que tu vois^agu le ferveut rendrcj
Et jamais a trancherne peut Toy meime apprendre. Qui chaftier pretend es autres leurdefaut, Ses fautes redrefler premierement luy faut. |
||||||
|
155
|
|||||||||||||
|
PECCANS PECCAIA CORRIGIT.
|
|||||||||||||
|
]f\E Auguslo traditur,cum eßet luxu-
^- .P* ftrviens, fuiße tarnen ejufdem
tet firvißimum ultorem 5 idque ferè
lVe rfts [hominibus malt mor is efijit a-
f vnt in ulcifcendU vitiis quibus ipß
'thi»üter indulgent.E* tttiq^ eßfatalis
le»iorum fcabies (ut ille ait) ut omnes
gehenden ac difputare malint, quam
ven. 2^emo docendi, nemo difcendi
10 ttnquam in calumnu hunc mnlig-
J1*» campum defendit, Sedquemadmo-
m,cutn £ßatetut Plinius ait,vehemen-
fftofiuem, quamfulferit 'ventos denn-
jft*>ubiqnü vehementer inaliorum
ind- t?c^amat> *Pft>vtU »on fat probt,
ictu eil animi magis ambition is vento £. eßentis, quamfolide ptj. t^Apa ?e mi- 1 ctif» nafutüifiis.Placet ilkdpeèu, Jj''•< Non fic infledere fenfus Utïiaaos edi&a valent, quam vita Huentis. -°<a**t9 amabitiut trit ft in omni vita ^^utodicamusf >ai-ydc ƒ Jenifer, qui fceviunt,fapiüt magis. (illorum facit, ln»s mirandum eft , «tas fi quid
^vL*0* fi non facit: feci ego ift hecin _^ccntia. HAorcl. Vid. Hiftor, Auguft.
, Mines in ulcifcendis vitiis, quibm 9fi vehementer indulget^cresfunt, |
|||||||||||||
|
MEnfchrijft van Augufio, hoe wel hyfijtt
geyle lüften vry wat veel was toegeven- de , dat hy evenwel die vuylicheden in ande- re , met alle ftrengicheydt plach te ftraffen. 'Tis by-nae een ghemeen ghebreck in alle mcnfchen,dat fchier yeder een aldetley feyien in fich felven vleyt ende lievekooft, in andere daerenteghens heftelijcken beftraft. 'Tis als een aengheboren fchujfte van onfe verftan- den, dat een yeder liever heeft fcherpelijck een ander teberifpen,als feifs wel te leven. Men fal even wel bevindtn dat meofchen,die haer werek maken van ander luyden ghebrekenfo plichtèlinghe ten thoone te Hellen, ende als te fchavotteren, fulex noyt en beftaen, noch om andere te ondervvijfen, noch om felfs onder- wefen te werden -. Maer ghelijck als ftereken donder metweynich blixem voor een teyeken van windich weder weidt ghehouden ; foois oock het uytfchetterende gheluydt van een fchampere tonghe (Coo daer siheen ihchtelijck leven by en zy) meer een teyeken van een win- derighe eergiericheyt, als van eenighe oprech- te vromichfyt. Wech dan met fulcke fcherp- gheneufde kaeckelaeis. Gheen woert foo fier de feyien breeckt,
<^Als doet, het leven van diefpreeckt. Dttsjieeen ander fliehten wil, Dient hemfo hngh te hsudenßil, Tot dat fijn leven met ter daet, Int gcedeen ander voren gaet. |
|||||||||||||
|
P L A V T.
QVt alter urn mcufat probri} fe intueri
oportet. |
|||||||||||||
|
ORat.Serm f^Vmtuapervidias oculis mate lippwinunttis,
IB.i, Sat, 3, \-JCurin amicorumvitiü tam e er nis acutum, ^ttam aut aqmla autferpens epdauriut f ' V i |
|||||||||||||
|
ROM,
|
|||||||||||||
|
Ï5ö
ROM. 2. 2i.
Ghydieeen ander leert Jeert ghy u fehen niet I
BEfiet een plompe freen ghehouvven uyt de bcrghen
Die komt liet fijne ftaeL,die komt het yfer terghen, Die wil dat oock het roeft {al blincken als een glas, En efter blijftfe fe!fs.,ghelijckfe voortijts was.. Daer zijnderin het lant^die al de werelt leeren. En brenghen nimmer ialf ontrent haer eyghen fèeren: Ey vrienden niet aiioorhetis de befte voet Als fleh de meefter felfs een eyghen leile doet. Docet ipfe docendus.
COsacuit ferrum}gladiüquereducit acumen,.
Attamen hoc, f err o quoddedit, ipfa caret. Si dumfanÜa do ces alios, peryerfi fequarü, Jngemum cotü ,freVole doSior}habes:
Qua tu cunque mones,ea deneque pondmhabebunt, Conyemant diSlü fi tua faSia tuis.
Tïjfcrepat a monitü cui devia '-vita feverü, Deßruit exemplo,qua monet ipfefuo. Ne fait es point felon leurs oeuyres3car üs difent
& M font fas. OQu'il eft mal ieant,& de mauvaife grace
Vn autre admonefter & point avoir de trace De fes enfeignemens ! veus eftre bon docteur? Fai toutjCe que tu dis,en reformant ton cceur.
DOCET
|
||||
|
Ü7
|
||||||||||||||||||
|
DOCET IPSE DOCENDVS.
|
||||||||||||||||||
|
nJOmulü ex ijs, qui area facienda ad
" htbtti fiterHttt dUwoio t Amen per ie ^
, 'S<epe kxa%qui culin<t operant dejit, nu
0re repktm minimum comedit. Fieri
Poieft,ujcibi fyirttuilisadmimsirineceo
*'\frUmtftr.'NjkÜmmu4ferendum~e([e
ttror rationemvis&ab altero repofce-
rj €*m% qtti non poßtt fu& redder e, Bete
a 1utdam non improboMnèfacla au.
m wnge prajero; pr&fertim quidem in
ïCUiVopuliim docendi ?rave pon dm 'in
'"ff, no emm hommes tam f actie ver-
r<*»t dottrina ducuntur}quam operum.
. e facer e principem, qui cives fuos fa-
n&o docet^antiqui cenfent quidnï idem
faflore ac doclore dteamm ? ijt(i id
WOn f * f i '4aaftt, vitia non folïim coneiptunt, \
Jpettam in civitate effundunt \plmque J re exempU. quam peccato nocent. Ser- oqttidam animi interpres eß, fed'voea- » tantum 5 aclio ver o realis hhanc ma- MagU enimcredibile puto ea unum- 9 €r»que ex animo veile, qua agit, quam 7 * oquitur.- idcoquefaniores di fide cu, i ique magU eculis, anam auribm en aunt, G)„tr- \ v • , , . . ~(& bene dtcit & facit, omni ex-
pmeforest: duo Urnen ktefife-
P«rand* funt > nm ^ciemem & C£UrA M^t^n)pr£ferendum judieio.
|
||||||||||||||||||
|
SElfs ecnighe van degene die de areke heb-
ben helpen timmeien, zijn door cis fondt- vloet vergaen. Een koek die de fpijft bercydt heefr.cet menichmael aldermmft, als vol zijn- de van den reucke, 'T kan ghebeuren.dat de gene die ons de geetteli/cke fpijfe voor fielten, ielfs daer van geen genut en hebben, (vliddeler tijt en iffet niet min te verdraghen, als dat ye~ mant, die reden eyfcht van eens anders leven, van fijn eygen felfs geene geven en kan. Wel te fpreké is een loffehjck dinek,rcaer wel te doen gaet noch voor; fbndei linghe inde ghene, die den fwaren latt van de ghemeente te leeren ep de fchouderen geladen hebben: wan e het volck en wert niet fo lichtelijck tot de deucht geleyt met de leere van woorden, als met de leere van wereken. De oude feyden dat een prince wel dede, dat hy fijn ond* rfaten met doen leerde. Het felve mach, niet fonder reden , tot een herder en leeraer des volex ghefeydt wer- den. Want ia gheval'e inde fulcke de leere niet beantwoorc en wert vande daet, foo en fondi- ghende iodanighe niet alleenlijck ten opfiene van hun felven,maer gieten de feylen uyt over de gantfche ftadt,en doen meer fchade door haer exempel , als^door de fonde felfs. De woorden diemen fpreeckt werden ghen< emc tolcken van het gemoet, de daden zjjn'c noch beter j 'ds waerfchijnelijcker dat yemandt van herten rrreynt,hot ghene dat hy dóet, als het ghene dat hy maer en feydr. De oude, van ye- mautsghcloove oordeelende, gheloofdeu ten dien aenfien veel beter haer ooghen, als haer ooren. Dit wel fptreckt ,en met eenen wel doet,iseen dubbel man: Indien men nochtans defetwee dingen (oudewilien fcheyden,fo is den genen die wel doet,en voorts flille fwijgt, noch verre de bell te houden. |
||||||||||||||||||
|
Auguft, fuper illud Beat. Iraraacul.
Il''dieet tllede alterius errore, qui non
habet in feiffo quodcondemnet, judir ctt illi qtti non agit eadem,qu*e in 4iopu- taveritpuniendajie cum de alio judicat, to (e ipfim fententiarn (erat. V 5 ' INVER-
|
||||||||||||||||||
|
Deere q> mn facerenon i0imn iucri
nihil („ijl i . jr,„t ^ " 'I a & dämm plurtmum een- i
Tert. Graust- f i \.«„fi ■, emm condemnAtio compo i
|
||||||||||||||||||
|
rnItrmonem(wmwtUm ve'
9f*tL
|
||||||||||||||||||
|
„ i ^
|
||||||||||||||||||
|
r *
r0*mm«H
|
||||||||||||||||||
|
I|8
|
|||||||
|
IN VERTE, ET AVERTES.
XXVII. |
|||||||
|
Plvtarch, In Mor a lib. ^
VTpuemcumterreaturperfonis,damns eat inmmm,& verfalloÜwdiM'
inmeSfUt difcant non timere; it a conveniet adhibit a ratione res $ecktMrly - exeutere,ut cumvidcrimtts non ejfe quodapparet}contemnamus. Sen. d LQCiamwomnia aqueleviaefe,extrin/ecttf diverfm T&A N Q^dfacw hthnMiimwfo pariter vam. ,^ % |
|||||||
|
TS9
'Tis maer een niet, dwtwlbeßet.
yyllt ghy de Ivvaerfte ftraf van liefdes vierfchaer vveten ?
Sy wort in onfe tael een blauwefcheen geheten j *. •' dat's een bitebau die yeder een ontiiet, • Maer keert het fpoock eens om, ten is fb JeeJijck niet. at ghy,ó vryer,noemt 'tgevvenfchte goet te derven, lna dat ick het vat) u eerfte vryheyt erven : ^heenquaet is fonder goet,voor die het vvelbeleyt; y neemt u oock de vrees die u de koop ontfèyt. |
|||||||||||||
|
Inverted avertes.
^rva quodefl puerüjd amantibm ejfe repulßm
rV*' Tam p mr arcitenens,quam Cythereajubenti s l% utraque quidem metuenda, fed inß>ice termmy ut kvü hinc cortex,aut caPoapnment. vl gemis opata te ß>e cecidijfe fuelk l St> ï!^nt^ Ubertas hinc übt faha redit, yubUtct metum quoque fuHuht: Arrigementent,.
0nte qU0d horrendum efijudicra ter ga gent. |
|||||||||||||
|
Qm k ruoit d'arnere, DH^e fai& que rirè:
^ Calque te faiót pceur: mais, mon amy, de grace> |
|||||||||||||
|
L
|
Regarde., auffi Ie dos, non feulement la face •■,
y^ui' plains grievement,ton malheureux amour trouveras foulas,fi prens un autre tour. |
||||||||||||
|
let
|
|||||||||||||
|
16p
Let "wot u mtfet.
GHy fiet het momme-tuygh de kinders henen jagen,
Vermits ly dat alleen inaer inder haeft en fagen \ Maer wie het met ghemack en buyten vreefe fiet, Die lacht met al het volck datfo becommert vliet. Hoe wort een fchielick menfch by wijlen omghedreven? Yet, ick en weet niet wat, dat doet hem dicmael beven, Maer fis recht kindervverc fo licht te zijn beducht, Hoort reden,eerje fchroomt;en weeght,eer datje vlucht» >n ■ ._ . . . i ■ i , . . . i , .i ii. i.i i ! ii-r—-r-r**— ' ™' ' **""*"-"—_^—. -.. ■ ■■———*
Pefsimus interpres rerürn,rnetus.
HOrrendo paVidas binc terrkat ore pueflast
Jnde carvo nfum cortice larva mövet. Detenor <vero remm fucurrit imago, Etfalß mlferos anxietate f remit: Awetbamo proprios animo plemmque dolores s Jnquefuam mens eßlngeniofa necem,
Hia age terribilem rebus, mijèr, abripe larvam s Ludicrus error erk}qwd modo tenor erat. *~De <-uame jcrainte, injuHe plainte*
LE mafque, regarde au front du faux vifage,
Aux idiots enfans abbat tout Ie courage, Mais qui voitTautre bout, y trouve moins querien, Nqus n'aurons point du malpfinous ie prenons bie"» J |
|||
|
i6i
|
|||||||||||||||||
|
^ESSIMVS INIERPRES
|
|||||||||||||||||
|
RERVM, METYS.
|
|||||||||||||||||
|
Y^lniditas eß corruptio \udicii, ajunt
A Phtlofophi. Meticulofos mique non
js\fed dt rebus rumores, etiamincerti, & r°f* (quoddtcitur) umbra quandoque rret, fiepe opmïone amplirn laboramus,
Want re, ait Seneca, ejr quemadmodum .Ves inants fundi (onus tetritare folet, *nos non ad actum excitamur tantum,
' a" ßrepitum. Infirmi ant mi eïi, an- eqtam main opprimitur, queri i Pro-
rnifnejue eft mtfèror urn facile id credere T'od minus volunt s. utque corpora per ebiUnt, fie per meium res vtdentur
"lores, adeb ut multi, rem quam me-
mm>ipß-metanttcipent:
* •• Multos in fumma pericula mific Venturi timor ipfe mali, ePertifunt qui dum in navi periclita-
reatur iK0„ ex(petfata\ navis fubmerfio-
*V» mare fefe pracipites dederunt. Mi-
Jer»m eß mori ne moriamm. optmeSen.
^Utd dementius quam angi futuris, nee
rt»ento (e refervare, fed accerfere fibt
^icrias; J " J |
|||||||||||||||||
|
VReefachticheyt bederft het oor-
deel . want foo haeft als yemant den ichrick in't lijf krijcht, ecn blafe met de boonê (Tomë ièyt) ja de icha- duwe vaneen roofe,foudehemden broeck ront fetten. D'inbeddinghe (ièyt Seneca) ontfet ons gemeenlijc- ken meer,als de fake felfs: en gelijck het gemor van een ledige {linger het ghevogelte vervaert maeckr,en doet opvlieghen: fo verfchricken wy ons niet alleenlijck van de ilach, maer. oock van't gedreun. En gelijck de ge- daenten der lichamen gtooter too- nen in miftich weder, foo doen oock alle dingen door de vreefe: invoegen datter veel door vreelèvanin gevaer te komen, dadeliijck in het uyterfte gevaer zijn vervallë.Men heeft men- fchen gevondëjdie, t'fchepe in noot wefende, hun felvenuyt vrceie van verdrencken,buyten boort hebben gheworpen, verdrenckende alfo.om | niet te verdrenckë,en ftervende om niet te itervë. V Var ïfler geckelicker, feydt ben als met toekomende fwa- ticheden üch fclven te quellen f |
|||||||||||||||||
|
Af'
|
Seneca, I Pl v t a r ch i n m o r.
ibe ratienum difficultatibtts, ('TPError abfentium rerum ipsa novi-
|
||||||||||||||||
|
'Voßxnt & duramelliri, & angufla j A tatefalfo aufetur.confiuetude autem
pXari> &gravia (riü ferentes mmm ! ejrratioeffiat,utea, etiam qu&borrendti fernere, j ƒ«»* natara^errendi vimamittant. |
|||||||||||||||||
|
X I.CO-
|
|||||||||||||||||
|
i6z
i. CORINTH. 15. 54.
'Doot waer ü u frickell
HEt kint,aen wien een grijn in haefl is voor-geconicüy
Wort vanden bleecké anxt ten hoogden ingenoniè11' Maer die het feltiaeni tuygh aen alle kanten liet, Vint flechts een leghe ichors, en daerom fchriót hy nkl' Wat fchroomje voor de doot, ó rechte pimpei-m'eefen? T'is maer een bite-bau dat niet en is te vreefen Voor ète haer weien kent. Hoe leelick datfe fchijnt
Doorgront haer rechten aert, en alle cjuaet verdwijnt. Mors -larvae fimilis, tremor hinjCv
nihil inde malignL
ID mors eß homing trepidis quod larva puellü;.
Excitat invent es frons utriusc^uerneius. Lawa fugat pueros,frontemynon terga, njidentes a AB alm rißumpoßerwramovmt.
Senßbus ineurrit cum lurida 'mortis imao-o y Hei mihi!quam multisßpesanimufquecadit.
At cm' term necis mehor dooirma revelat^ Clamat}ades ^int£ mors melioris iter. |
|||||||||||
|
Lefols'enfmty lefage sen mocque.
|
|||||||||||
|
C
|
Omme,aux enrans, paroifc. Ie mafque eipouventable?
A l'homme ainh la mort reiFemble miferable,
|
||||||||||
|
Mais qui,de tóus coftés, ces monftres tafle & voit?
Enfin n'y trouve rien qu'eipouvaiiter Iedoit. |
|||||||||||
|
163
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tremor hinc, nihil inde malignï.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
jM «weßffundor quoties homines,p-
. "Wur* famine illußratos, opt imam
m'Philofophiam {mortis cogitation em
j nonUfttum fummopere cokijfe, ve-
oß Vtam WMtalitati medium unguem j. , Pe ycomperio. Philippm ,rex ma- Vol **?* ™ medii* *uU delink jpuerum u■indiesfibiacclamare-, Hominem
■epul efneato^n'uPPe' Aeglpitèjwter
At *ndum , fceieton convivts exhibere lis ^^u'ttClime^0: Mortui ficeri- • Hege/ias , de miméi immortalitate WiüT-ter ^lftreMdo, mortalitatis metum p tls adeoexcußit,ut(j>onie ad mortem r Parent, Calcar mihi addunt homi- tgnart, quo ita me mot,am> mmortalitatis exuviasani- lj4rHHAn<h deponam. Etvideorocu- j «a» 4C ^rreton^ Mortem me aßt c er e mit n%ncPße*Etquidniidfac'um?Kon ^»cum hinc decedam}me deßdera |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
TCk fcfaame my thicken als ick bsrnereke
-*-dat mcnfchen,door het itigheven vande na- ture alleenlijck gheleyderzi;nde5van het belle decider wijfhtyt (uk fégghe van de bedenc- kinghedes doots) niet alitenlijck veel hebben gehouwen,maer lelfs d;t leve gantfeh weynich hebben geacht. Philips Contnckvan Macedo- nien,midden inde weelde van een dertel hof, hadde een jongelmc gelaft dach aen dach hem in d'oore te komen byte; Philips,gedenckt dat ghy een menfche zijr. Die van iEgypten had- den voor een gewoonte, in het vroüjckfte van hare maeltijden, een gheraemte van een doot menfche te voorfchijn te brengen.met een by- reden aende genoode; doot zij: de, fuldy aldus vvefen. Hegefias leerde met focdanighen ghe- wichte vande onftetffelijckheyt der zielen,dac hy aen vele,niet alleenlijck de vi eefe des doots gheheelijck wech nam , maer oock luft dede krygen tot h-et fterven. Dufdanighe inenfehen. niet wetende van de toekomende gheluckfa- 1 cheyt, gheven my dagelijcx als een (poor,om defe bedenckinghe my gantfeh en al gemeen- faem te maken : Dies verhope ick oock (door Gods genade) de fake daer toe nu ghebrache te hebben, dat ick de doodt onder haer holle ooghen, fonder my t'ontftellen, foude derven aenfien.En watfou roydoch van fukxweder- houwen} De wereldt (of ick fchoon van hier fcheyde) en fal my niet eens m>iTen,overmits fy noch inwoonders genoech,en beter als ie ben, fal blyven behouden: Ick van ghelijcke, enfat de werelt niet eens miflen. want veel dinghen die beter zijn als fy.fullen my gewerden: Inde werelt is uytnemendeellendichcyr,buyten de werelt onuytfprekelijcke gheluckfaücheyt. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Uli
|
es enim acmeliores incoU
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"
|
fot
|
s*
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
erut,
|
!Nj?n ego, eum moriar,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
m deßder&bo ;plttrima enim, ipfo
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
meli
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
pen *>me cxfyettant: in hoc ubique in
fut,. Ca^f»itas, extra hunc, fumma /%4^mä. J
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
?.Ssiod. in Psalm.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
P S A L-M. If. 15-
TOute forte de morts des bïé-aimés de
teter nel eft precieufe devout fesjeux, Philip. 1^3. MO» deftr tend a dtjloger & eHre
avec ChrisTi, X2 NVDA |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^S.<etei
|
mortem temporalem metuat, cut
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
res '*tern* vita f remittitur? Jgitü labo-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
mie
|
mv*ritcoüocandum?
|
perpetua re-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
i€4
|
|||||||
|
NVBA MOVET LACHRIMAS.
XX VIII. |
|||||||
|
He R o d. Li b. i. Mutier exuta, tunica verecundtam f ar iter exuit.
ÄNUlN, ROPERT. ReR. IVt>. LIB.4. CAP. 10.
N'Vditas in viro indecens, in muitere probr o fa: unde Herodotus apudLydos <*
plerafque gentes, etiam bar baros, viru indecorumfuiffe tradttfe mdos otf&' dere, nam (ut ait Cicero) hoc (otum animal natum eB, pudoris & verecundU fAf' ticeps, i^sfDDE, flagitii principium efe, nudare inter cives corpora
|
|||||||
|
Wort dit ghewas ontkleets
<tAl rvajfet lieffo worttet leet.' \T Ermijt u, domme jeught ajuyn te willen fcheilen,
▼ Of/iet ! u treurich oogh fal vande tranen (Vellen j ^laer fooje met de vrucht wilt fpelen fonder leet, J>oo rae&fe fachtjens aen,en laet het ding gekleet. ymeught Ujjongh gefegter eeren wel vermaken, *er pleegt geen ander min als door eerbiedigh raken: Ms noch al/oo het plach. Adeon naecl: verdriet, ttdien hy fonder kleetde jonge nymphenTiet. ■^uda movet lachrimas, veilitam impunè videbis,
^^■&pe.heet traSiata manu3non Udit ocellos,
^* Dum Utm ïndufum cortice c<epa gerit*: anc tenui fj)oliare togafi'forte juvabit, * fotinus uda tibi lumin^nuda, dahit.
Hc animos advene ^puer ■-, mihi cfpa pwlla efl s "K^tfquü amare njoleSyfac reverenter ames. v teneramjj?e5ïare juvet>fine ^vette, Dianam $ ^*c dea^nuda magüyquam pharetrata,ferit. |
|||||||||||
|
ui me deïiouille, pleur[ant je mouiüe.
|
|||||||||||
|
U
|
|||||||||||
|
Anie tes amours en chafte reverence,
Si tune veus languir de longue repentence,
|
|||||||||||
|
Tu pourras,fans douleur,tenir en main 1'oignon,
^ais,pleurerasfi\ veus öfter fon cotillon.
x 3 Xê '*»
|
|||||||||||
|
Ed<S
Na 'tis ontbeet ?
Sqo yportet leef, E En vvaterlantfche trijn fat eens ajuyn en fchelde,
En klaeghde dat de lucht haer oogen dapper quelde, En kijck eens (fprack de meyt) ick hebber me gelpeelt, En doen heeft my het dingh int rninfte niet verveelt. Dus gatet, lieve moer, gingh Els hier tegen leggen, Met die foo metter haeft haer /pillen tfamen leggen; 'Tis wel foo langhmen vrijt, maer trecl: het rockjen uyt?
Een reuck daer 'toogh afloopt verneemtme vande bruyt« £)os eft uxoria lites.
VBflibus indutum nil c#pe nocebit ocellis,
Tegmina totlenti fletibus orafluunt, Caepe quod efi nobis, tenerü hoc uxor epboebis; Cum <-verbü agïtur3tum bene confiat amor: %
Jntret hymen tb alamos, fit %pnafiluta puelU, Jbit demiffis <vir noyns auriculis,
Mira njides,u>xor quem nunc jubet ejjè maritumy Vak i fuer efi, fed rvirpcum puer ejpt, erat. |
||||||
|
Apres la fesje, on grate la tefie,
L'Oignon lors fai<St pleurer, quant ön Ie deshabille,
Lors quant ün jouvenceau elpoufe belle iille Pour afïouvir Ie feu de fes brutanx amours, Pour quelques bonnes nuióts a force maüvais jours. |
||||||
|
W
|
|||||||||||||||
|
SIMVL AC NVDATA, DOLEBIS.
|
|||||||||||||||
|
V<0s> qui ex inc'ttato juvenilium"affe-
ctttum impetu fcelkes matrimonio-
** Jttccejjits augur antur, toto phrttmq-,
f err an, dicer e non ad hor reo. Lev es
lm *8ós acfluttmntes \uvemim ar do-
i &ßabile boe ac venerandum matri- nt* facrum mutual fibi operas trade- AVtJ( unquam comperi, Lenge quippe
JksUfciviiflim amoris, alius fanefe-
l conjugij fcopus efi $ magisque con -
ta ilia inter fefe, qnam cognata aut
i Wuft* non abs re quis dixerit. Pru-
tes utique ufuquc edocli ,.& inter eos . e*;Mconfultum putanteammatrimo-
mi r/'0Pul<lre->cm<lminAmmbt*s m-
ra lefubmifit,qua?nque dominam,be- > lumen, votorumque fuorumfinem, ^,. ^tttwimpie, quamflultt apfellare^ ext /f* am4toris ac byperbolicis ineptiis p j Cre folitui efi. ludicant enim viri Cer entes nimiam iflam demißione effi- jg ut mar hi dignitatem, contraBo tan • r a la,trtm°nio male provides adelefeens
Jänner? |
|||||||||||||||
|
SY vergrypen hetfgrooteIijCx,diedaermey.
iien dattet noodelijck een goet houwelijck moet zijn, alfler twee ghdievekens, die met hittige genegentheyc malkanderen aechangen, tefamen komen.Men heeft felden ghefien dat fchielijcke invallen van de kalver-liefde den ghefetten ftandt ende bandt des houwelijcx eenich behulp hebben aengebracht, maer mc- nichmadhet teghendeel.Een ander oogmerck heeft den echten en hechten ftaet, een andere de fwevende en bevende minne. Veel erva- ren mannen ontraden een jonckman in hou- welijck te verfamelen mette gene aende welc- ke hy (ich door quiftige beleeftheyt van vrya- gie al te feer heeft verpandt.Want hoe ift mo- ghelijck(fegghen fy) datyemandt defelve,die hy recht te voren heeft verheven tot fijn mee- fterffe, princefle , jae goddinne (en wat een vleyende tonghe, vervoert door dwafe min- ne-ftuypen , meer weet by te brenghen ) dat (fegghen fy) hy de felve terftondt daer na, als hooft en voochr, fal können ofte derven he- ten en gebieden ? en of fchoon hy fulex al derf- de beftaen, foo en is niet te vermoeden dat fyr die info vollen befit is van over alhet hooch- fte woord t te voeren „ fulex fal willen lyden ©f ghedooghen, in voeghen dat,de defe haer ou- de vryhcydtjdenghenen fijn nieu-verkieghen recht pooghende voor te ftaen, uyt fulcx niet anders en ftaet te verwichten, als van een al te beleefden vryer, een al te geckelijckcn mia. |
|||||||||||||||
|
Lf,- j Jte amator, ridiculm maritm, ut
|
|||||||||||||||
|
.
|
|||||||||||||||
|
Iy.^ . Sen. Oc t.
tnüis ardor impetu primo furit, In v .f0** tdemfactie, nee durat diu erf turpi; ceu levisflamma vapor, Ïvl Iib-i deRemed. Amor.
rPe vir & & muliery jwcJi modo, $r°tinm hofies. |
|||||||||||||||
|
Arist. Lib. 2. Keth.
IVvemt ex corporeis voluptatibm, ve-
nereis potißmum dediti , earumqut impotentes funt, ejr inconß'antes; res que quas coneupiverunt tfaïiidiunt: Valde' coneupifeunt, fed protinm conquiefeunt 5 quia acutas habent voluftates, non len- giUfUtxgrstantium fames,ejr ft"- £4 v* V* X* £« ä
|
|||||||||||||||
|
ECCLHS. 6.
Vrient, foo Ungh alß dient.
O Peelt yemant met ajuyn, doch fonder hem te fchellen*
^^Sofaldieniemants oogh ineenich deel ontftellen, Maer alfmen defe vrucht van haren rock ontbloot
Soo wort het gantfch gheficht van enckel tranen root.
Veel menfchen zijn beleefden weten Ichoon te praten, Soo langh fy voor een vrient gheen hayr en moeten htcfli Maer als het qualijck gaet dan ilfet uytghemalt;
j, Men kent de vrienden beft vvanneerder fchade valt.
|
|||||||||||||
|
Amicus ccrtus in re incertä cernitur.
CMpe levi traciare manu fit cura^iator,
Stringmti lachrimü lumina rubra tument. Qui facikm laudas}& amica,fronte fodalem, Signafbdalitii num fat aperta tibi ?
^Dumjoca mifcentur,dum luditur inter amicos, oASfera qui moveatjurgia,rams ent.
Damna probant focios -, tune cum de jure remittet. Te cupiente fuo, retyice qualü erit. |
|||||||||||||
|
6n part age Ut% té jambon, cognoit £ komme fon compagnon.
|
|||||||||||||
|
I
|
|||||||||||||
|
Oiiant avec l'oignon,je nc failbis que rire:
Mais il me faiót pleurer, (i toft je Ie dechire.
|
|||||||||||||
|
1'Amy, quand tout va bien,eft debonnaire & doux,
Mais touche Ie de pres voila un grand couroux. ,
|
|||||||||||||
|
AMlCyS CERTVS IN RE INCERTA
|
||||||||||||||||||||||||
|
CERNITVR.
|
||||||||||||||||||||||||
|
hJt Agit moralit, quam iheohgici ar-
. ^-g'Mienti efl carmen huic emblema-
' ^fcriptum^ nos id paulo altterjro fub-
l m'lteria , hic interpretemur. C&pa,
^ibracbio dum tract atnr,pfor(tis fen-
■i % bumanis ïnnoxia eß, durius pref/a,
ö* odore nar es oculosque pffendtt. Jta
fftosque homines affectos effe accufator
cJ?atrumr diabolm inquam , in per/o-
nafn lobi (heet in eofalfut )caltide incla-
ai •' nmquid, inqutt, lob frnitro, timet
€>m f uonnc tu operibus manuu ipflta
c>*(dixisti? Sedextende paululum ma-
■itn tll*m^ & tange ea qu&poßidet; mox
"freiem benedteet tibi Ea fanè eftna-
r* Humana fragility, Deum,diimlc
' iynos habet,laudamus ;ß cafltgetjU-
v»ees imfix^ac murmur a . Verißirne
|
NA dien het ghedichc op dit finne-beeLk
ineer op de feden-lcere ,als opeen Chn- ilelijcke bedenckinghe fchijnt te trecken: foo füllen wy d'uytlegginghe da?r van wat naerder brenghen tot de fiofre, die wy in die deel ver- handelen. Den ajuyn maer fach'jens aenghe- raecktj en gheeft van (ich gheen quade lucht, vnaer ghepeift Z«jode, quetft beyde de ooghen ende den neufe vaHdc orutfanders. De men. fchen meeft aldus gheneghen te zijn, poocht den laßeraerder broederen (den duyvel) waer te maken, in den peifoon vanden lijdtfarnen lob: Meyndy (feyde hy)dat lob om niet Godt vreefi? ghy hebt het werek fijner handen gefe» gentjfij'n huys bewaret,&c. ßeeckt u hant uyt, en taftet hem aen, hy fal n feghenen in u aen- fichr. 'Tis een fwackheyt van veel menfehen, dat zy, foolanghe hun faken wei gaen, Godc loven, maer ais fy eens hardt werden aenghe- raft, werpen ftrax, kk en weet niet wat, laiter- woorden teghensden Hemel. Het zaet (feydt den montder waerheyt) dat op fteenachtighe plaetfen ghezaeyt is, zijn defe, die het Woordt hooren, en ontfanghen het felvemer vreuch- |
|||||||||||||||||||||||
|
verit,
|
||||||||||||||||||||||||
|
van vervolginge komende,
|
||||||||||||||||||||||||
|
rttas; qui fuper pet r o fa femmatus efl,
|
als gheen wortel hebbende, werden terllondt
gheerghert.Maer.O Heere onfen Godt,enleyc ons niet in verfoeckinghe:maer handelt lie- ver met ons na uwen woorde, dat du door dij-' nen Propheet ghefproken hebli (Pfal.gcj. 31.) Soo fy mijn ghebodt met en houden, foo wil kk hen metrer roede te huys foecken.ende ha- re mifdiet met plaghen: Doch rnyneghenade en wil ick van hun niet wenden. |
|||||||||||||||||||||||
|
W
|
||||||||||||||||||||||||
|
.iWMceïïflui verbum audit & con-
mo cumgaudio Mud accipt,no habeas
t"*J*iafi radice, temporalis efi,ac facta
Matione continue> fcandalifatur.^At
>"rtenosinducasin tentationem, Domi-
'Potiusqtte nobifcum age ex verbo tuo
Yl°<*locutus es (in P/al 89.52.) Sijuïü ■
^ n teesm profanaverint, vifitabo tn
<?" iniquit-ates eer urn-, Mifertcordiam
|
||||||||||||||||||||||||
|
n difpergam ab ijs.
|
||||||||||||||||||||||||
|
■ — . 3-D£.SVM.BoN. I
y P'oßerttateit/certa eftamicitia,n.f j hat"*** m Pcrfinaafi f*ücitat di ï 'I»/PR0VERB- j7'17-
1^ nttW ami aime en tout temps ér
naiflra comme unfrere en la deflrefi.
|
||||||||||||||||||||||||
|
Ecclesiastic^ 371,
IL n'y a point d amy qui ne die ? ie fuis
außi de fes amis, maïs il yen atel qui neït ami que de nom. f. O, mefchante pensee d'ou es tu roul- l'ee pour couvrir de tromperie taute U ten el Y DOMI«
|
||||||||||||||||||||||||
|
170
|
|||||||||||
|
DOMING, QVO ME VOCAT,AVRA.
XXIX.
|
|||||||||||
|
Z.Efdr.f .22.ey $t Oportet vos fcire mulieresisves imperia exercere,
ClCERO f^Vammifereßirvtt I Cui mulier imperat, ctti leges imponit ,pr<e[crl'
^^kitjahet^vetat quodvideiur: qui nihil imperanti negarepotejl,*1"
recufhre- poßit, dandum èH ^ejicit,abeundum;vocat7 veniendum 5 mioatur,extt'
|
|||||||||||
|
me.
|
|||||||||||
|
Ovid. Imponit leges vultibmiUa tm*
|
|||||||||||
|
N4&,
|
|||||||||||
|
171
Naer haer wdeyen3moet ich^draeyen. HOe heerfchis Venus kint ƒ het doet ons,rechte flave,
Iuyft (bo me juffrou vvilmu hier dan elders draven: wyvveenen alfïe fchreyt, al zijn vvy fchoon geruft j \v 7 ^acnen a^e jockt,oock tegen onfen luft. ^/ zijn tot inde ziel ten dienfte van de vrouwen, ^ch ! vvat een vrijer doet is niet als fali-vouwen; •En. wie van onfè jeuglit dit ambacht niet en kan, ^ie is in Venus fchool een onbedreven man. |
|||||||||||||
|
Dominse quo me vocat aura.
^D domina nutum levü exagitatur amatory
Quoque puellafolet rveraerei mergit amans t- |
|||||||||||||
|
A
|
|||||||||||||
|
Ü
|
0}l njolucrü fummiiqu&rveriitur <zneaturre
Tromptim aërias itque reditque rvias.
^deat Ma, möVet trislti mifir ore cachmnos j
^oret}amans Utas troluit imbre genas.
s tni/èros! aojmur wacuo ludibria coelo,
•A-oript aura, <uagos3aurä redire jubet.
|
||||||||||||
|
Qu queßire, me tire.
|
|||||||||||||
|
LAs malheureus amant! comme une gyrouette
/Tu tournes c,a& la, voluble & fans arrefte: "len que te foit efcheu un bien facheux humeur9 •kncorfaut ii former al'advenant ton coeur. Y 2 . Wer mert t
|
|||||||||||||
|
172
Wertvderts God ml
|
|||||||||||||||||||||
|
VV1
|
e flaegh het hooft verdrayt na dat de winde blaten
|
||||||||||||||||||||
|
Dieplachmen over-al te tellen metdedwafen;
Maer die in tegendeel wil horten tegen God, Verlchilt van 'teerfte quaet gclijck als dul en fot. Maeót deugt van noot, ó menfch,ten baet geen tegenftreve' Waer ons den hemel drijft, daer moetmen henen fvveven j Te fchicken fijn bedrijf,na God de werelt leyt, Al ift veranderinghjhet is geftadighey t. |
|||||||||||||||||||||
|
Qu
|
uo nos numen agir.
|
||||||||||||||||||||
|
PErpetuo marians mensefi inimica quieti,
Sint procul in gyrum quos levis aura rabit. At nunquam ^variant mens e/t immica faluüy Ahnjaleant^quibus efl peciora natafilex. iMutandum eß cum fata jubent^quid flulte laceßis Aßra ? gigant aus quo tibifaßus abit ?
Jjhto te cunquepolus <-oocatyhacimortalisRundum efis Vertere conßlmm^nec levis efje ,potes. |
|||||||||||||||||||||
|
Changer propos eß du njrayfage
En temps i£ lieu le droit ufage. |
|||||||||||||||||||||
|
A
|
Tons les accidens le läge cceur fè troufTe,
_Alions,amys, alions, ouquele del nous poufle: D'opiniaftre coeur n'eft que facheux tourment, On peut changer d'advys & demeurer conftant. |
||||||||||||||||||||
|
17%
|
||||||||||||
|
Q_VO NOS NVMEN AGIT.
|
||||||||||||
|
p\ Anda eil opera, ex conftüo Senec<e,
^~^nequid ittvili faciamtts : nee enim ?w juffie aliquidfacit, mifer eil, fed qui tnv'tw. K^Animum itaque ßecompona- **"** **, quidquidres exigitidvelimits. ™lgrave,quod(fronte ferimiu. Nil dit- rj*m>qnod fronte facimus.Vt igitur acer- bates mnkoi ac molefiias evitemus, c°nfdU ad evexftij AC tempora fleßenda J""*- Oportet enim tanquam in talorttm Jaft*, ad id quod ceciderit, res [uns ac- c°nimodare inquit Plato, & quocunque m°do ratio id optimum eße dixerit.Tem- ?0yi enim ceder e,ait Cicer. id eft neceßi- ^pdrere, femper fapientis habitum eil. himum enim ac maximum telam ne- eelfitastfjec aliud ejus effugium eil .quam. Vette quodipfa. cogit. ÄLquum eß, mi bo- m°>ut tibi flaceat ,quidquid Deo pla. c'te£t. Concludamus, & dicamtts tum Periand. per AvsoN'
ïaxis ut libeat, quod eft necefle. |
||||||||||||
|
Slet wel toe dat ghyghecn dingen
bedwongen en doet, feyt Seneca: want niet dengenen die yemant ge- hoorfaem is, maer wel den gene die tegens fijn danckyet doet, is onghe. luckich 'Tis gheraden, als de faken haer na ons niet fchicken en willen, dat wy ons fchickë na de faken.Ons l en kan niet moeyelijck vallen, fo wy 'tgeerne doen.Ghewillighen arbeyt was noyt pijn: ge willigen laft woech noyt fwaer. Al ons voornemë dient ghebogen te werden, na de voorval- lende gelegentheyt.En ghelijckmen in*t verkeer-bert (feyt Plato) naden loop vande fteenen,de fchyvë moet uytfetten}en fijn fpel aenleggenjalfo moet onfen handel endoen na den loop onfes levens beleyt,en t'elcken over nieuwe voorvallë,nieuwe raet- flagen genomen werdë.Sick na den tijt te voegen,dat is„de noot-plactfc te geven.iswyfeluydë werek: want noodt en is niet tontwijeken, dan met te willen datfe onsghebiet. 'lis billick, ó menfche.dattet dy behage, dat Gode behaeght heeft. |
||||||||||||
|
Teren t. He c. j Plvt. inLacon.
Vj^eii ßpere , qui ubicunque opus I Botycbilasa quodam , qmfi minm
*fi >*»imum poSis fteólere. M^^nflanseffet notanis, mutor, inqmt, ' ' J i led pro tempor urn ratione, ron ut vos.
^ VI R G. « prudentie enim eil, pro re nat a. mm are
W^'£ dea quo faU trahunt retrA- confilia.fine causa autem (ubindealium
'* buntqtte (equamur, \fieri,tnconflantis vitium eft. • . 1 Y i PSALM,
|
||||||||||||
|
•
|
||||||||||||
|
«74
PSALM. T19. töf,
Grootervrede hebbmfedieme wet liefhebben.
DE weer-haé ftaet en fVviert, hy kan niet ftaende blijve*
Hy laet hem vande lucht geducrich omme-drijven«" Maerals hy eenmael treft den rechten hemel-vvint, Soo ift dat fijn gedvvael ten leften rufte vint. Gaet fuckelt, ydel hert,door alle vverelts hoecken, Doorgront al vvatter is, doorfnufFelt alle boecken, Yvv' dorftis even groot, uw' honger ongebluft j In God, in God alleen daer is de ware ruft. |
|||||||||||
|
In Domino quies.
NZJäa quies <-uolucri qua turribm eminet altist
ü^l teneat reSiam^ceelitm aUa,<-uiam'. Quarimw in tenebrü trmquilli peoiorü arcem ? St^male^dfverfum qmfque capejßt iter$
Hie ßbi divitias proponit^ alter honor es \ lUe njoluptati credit inejfe bonum.
Vallimur heu\flatio Deus eß} Dem una quiet ü, D^on alibi placide com'moda mentis erunt» |
|||||||||||
|
PSALM 73.28.
Quant a moi^d' approcher de Dieu cefl mon bien. 'Eft en vain que cer-chons repos par mer.par terre;
Nos paffions, hclas /nous Font par tout la guerre;
Du monde les plaifirs font touts trempez en fiel,
C'eft donccj le feul jplaifir fe conformer äu cieh
Irs **
|
|||||||||||
|
C
|
|||||||||||
|
•
|
|||||||||||
|
Ï75
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IN DOM!
I *# magneticus nufquam eonftfiit,
W infeptemriomtn vtrfm fefe move- wtt A ' /*' f
*ctnfi4m ülud polare aäem fixent.
lyitdfn animo humane quies , »*/?/'«
9 Nee enimmt bonorumfyleridor^attt
y m w'Mdantia^ut fam<e pruritus ve-
aniftn tranquillnate cuiquam pne-
i *lt • e]ufque rei vel naturalis ratio
*a.aitur; ammo, tnpmta atque <eter-
'f'lrebus finitü hifeeae momentaneis,
fol Hni'ff4 (ymbolum nullithabentibus,
tu*n ac requiem qui inveniatf Nm-
i>ol ntCtt'1He noUrum, inter medias ßpe
a v Pf4tes , cum fuccurnt quamßuxa,
|
NO Q^VIES,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
DE naelde van het zee-campas en ßaee
niet ftille, ten zy die ghediaeyt zy op de noort-fterre. Daer en is gheen rufte voor het meiifchelijck ghemoedt, ten zy fctt felve fich vaft op Godt ftelle. Want noch den glans van hooghe ftaten,noch overvloedt van rijrkdom0 noch het geruchte van eenen loffelijcken naeni ; onder den menfehen , en kan ons de ware j gherufticheyt des ghemoets aenbrenghen. En bier toe Ichijnen felfs natuerlijrke redenen te dienen.De ziele des menfchen,als eeuwich en- de oneyndich zijnde, en kau in defe tijdelijcke ende bepaelde dingen,geen ruße vinden. Voe- len wy niet yder in ons felfs, foo wanneer wy midden inde welluften defes wereldts fwem- men,ende dat ons dan voortkomt de bedenc- kinge, dat dit alles niet en is als enckelen rooe, die opeen ooghenblick verdwjnt, dat wyals een walginge en teghenheyt krijghen van alle dat wy hier fien en hooren? Na tijiielijcke wel- lud is den menfcheghemeenlijck altijt fwaer- moedich,als oordeelende, dat gelijc defe voor- leden blyfchap haeft is yoovby gegaen, dat ooc alle andere die noch aenftaende foud?n mo- gen zijn, van gelijckéniet lange en fullé duren. Infgelijcx fien wy dagelijcx dat ons den trooft der menfrtiendan meelt ontgae<>als wy.inden uyterften noor.medl trooft van doen hebben. Wy,dit bedenckendc,en fal niet een kkynach- tinge aenkomen,van alles wat hier vemake- lijckfchijnt te wefen? Wie (feg-'ick) en fal fij- nen gheeft niet verheffen om na te fporen den ghever van de ware vieuchde.aen wiens rech- terhandt is blijdtfc hap ter volheydt in eeuwig- heyt.ghclijtk den pfalmift feyt. Pfal. 16.11. Ons zielzen licht dat eeuwichfchijnt}
En vmt geen ruß int geert verdwijnt* |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1>*
|
*?{?**& fit i 8a ddeclatio.auambre-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
deßt
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ud' ra * naufeaßAtm oboritur ,ac
iud ** °mn'um> qu** hie videmm at que „ .***> blanditiarum\? torpemm nti- Hon erHniilue pott gaudia, & recorda- ?h .teJitorttM, futura ejufdem gene- Fid rtter Vma>non a^s rejudkamw. ProrC % e>7'm A^ 0mnt morta^ fol^m
t}0 j "*. n0s deßitui, cum maxims fola- U liere » os facit extrema mceßitas. q»id C°^'tant*' cui»frecor, non ixcidat Pro J" *^efl dé!itiarum7 quodhumana *d i,1*1'1 *m^ctiht<Ml quis non efferatur |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 gaudii auclorem Deumjn cujus
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
de
|
____de"e^ationum pknitudoi
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
M
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
P'SE AVM. 71'
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
VZ»'tead
|
me omnes qui laborwit-, & {^\Ve^ autre aJ ie au c^? 0r na"ï te
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"venietü requie animabus vefiru. j ^L^rinsplaißr en U terreqüen tot?
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JFVGAT
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ijê
|
|||||||||
|
EVGAT, NON CAPIT,
|
|||||||||
|
Hcec Galatea A Cis erat Faune nympbaque fimethidecretus,
apud Ovid. J-\~Magna quidem patrüquefui matrisque voluptas, jj.Mctam. "Nj>fira tarnen ma\or ...... Hunc ego,me cy clops nullo cum fine fetebat;
Nee fiquxfieris odium cyclopis^morve
K^fcidis in nobis ßerit yr&ilantiusjedam;
f erin utrumque fuit.
|
|||||||||
|
ft
|
|||||||||
|
J/jW
|
|||||||||
|
177
Hyjaeght3maer laes !<vërjaeghf,
NOyt cond' ie gunftig vvoort van Rofemont gewinne»
TotFloor,een rechte kluts,haer eens beftont te minne, ™e ftont haer geenfins aen,hacr moeder niet-te-mih Gaf aen den bloet gehoor, ooc tegen haren fin: a oen vvaft de rechte rijt om op mijn ftuck te letten, ■ wilt dat een ander joegh viel in mijn eyghen netten; Siet,Floor is hier het fret, mijn lief het fchou conijn: ■Sy vvenfcht te ziin gevat, om niet gevat te ziin. Fugatjiion capit.
DVm cat>* luHrafubk <viverraycuniculuf3hoßem '
Vt fugiat, celen defer it antra pede: •Worderi metuens laqueüfe tradit habendum. **pe > labor focio quod negat,arte feres. nxiarvirgo fugit 3 cum ruUicus inflat amator\ üt fruitur pr<eda,cui magis apt a manm.
tct"ijfis capta licetylepidijjima rerumy ■Nam fait in tvotüjic capiarey capi. Tel bat les buifjons y qui ne wend les oißllons.
MArgot fuit Coridon, qui tafche de la prendre,
Mais eile, par defpit, a Thirfis le va rendre: La proye fuit de l'un,a 1'autre prend la retz. Voyla i un lot amant ne fert quo de füret, Z Seccfxw
|
||||
|
Soèc^ers man kunßen^inders des bedelfacx*
Of fchoon het gau Furet gaet woelen inder aerden,
Een, die maer fat en keec, die comt het wilt aenvaerde? De blafer alchimift haelt wonder aen den dagh, Dat yemant van hetvolck ten nutte dienen mach- Maer hy is fonder vangh,en fijn beftoven keucken, Al roo&fe jaren langh, en geeft maer vijfe reucken i De man verftooót fijn broeck het wijf haer befte keursy
Een ander heeft de baet^en hy de leghe beurs. Artium triftis janua.
DVmcogit nsiverra ferax exire latebm,
Moxaüquü pr<edam, qui nihil egit3habeK jfngenio pene tras im aper njifcem terrae, Dum male quArendo, chymiee; perdü opes \
Malta quidem nobis non contemnenda dedis~tiy zAt, mifer, hoe nunquam, quod tibi quartsyhabes;;
J me licet cakatyCaret^ah Inidore culwa, Pyxida tu rvacuam}CAtera nrufam habet. IXinvention neuve,point de gam a qui la trewve.
QVeiert croupir par tons entrailles de la terre,
Et faire tons les jours aux mineraux la guerre? Ou rien ne trouveras,ou n'auras point de gain ; Vn autre a le profit, 6c tu la vuide main,
r ARTIVM
|
||||
|
%79
|
||||||||||
|
ARTIVM TRISTIS IA NVA.
|
||||||||||
|
JyC vos non vobis fertis statra bo-
Et /VeS'
Wiqui ejufdem ßntentU verßculi in
ugtis chymicerum non impü dici po-
. ^nt>fi ea, qua ex effcina tUius artis
les predeunt, confideremu-s. Ea verb
t chryfopceia, id eß, ad nur um facien -
'vtfficax, Item anneexemplisprobari
"J n Verè aliquando hac arte aurum fa-
>m ejß^ mc m^ nen £ß nnßri inßituü
tnquirere. h<ecß quis velit confulat
^°rem mag' Dif°l> M.i.capS' Ulttd
twn hie dicém, chjmhos quide multa
£,e£ta>humanoq-generi plant utilia in-
wter^fr w/Ä/j aHuJ agentes,in ufum
n«m protuliffejlurimos tarnen eoru,
t'tfT %ö^" nt^cx arte ifia compendiife-
z\a- omnibus exhauftos prope
in f s'ömil>" egenos facultates fuas
fe T*0 ßtM>ac Ptt^vere> ™'ßre affnmffif
g f-1-> 'pfö alehymu au teres & fautores,
er> Lullus & aliifatü indicat) cufuos
, ent»e animió dcßttuatur,quoties oleu
v * ptrdidiße(efe non rare animad- . Hnt; fed ex integrophilfophariinci-
ta J 'ta *ßl fit^M lh"j wicït [atujuperbè j ?** per excellen'm.nucupant ) Quid J^ffrußrafapit, qui ßbi nonfaptt- art< Ddrio. Difquif. Mag, üb. i. cap. j.
^\ Rtem chymicam,qua mediana ad-
tor mm'cu^tur^ßr>e^u^0^& 've*!e'
• 'Ut phißologU faitu. praßantifimum: nt*icetn aurtpotabilü: fl/iritus enim
' j ex muaUU,flantu,gemmU-
" Queens, quo ßbtiliora hoc puriera,
1Uo P«riorattroc ejßcacjora rcmdta
|
||||||||||
|
INiienmen recht wil infien watter cJagfu ljcx
uyt de fmiffe der akumilten voo«komt,men fal aen de feive deie veerfkens van Virgilius wtl moghen toepaffen. Dat het fehaep)en welle gheeft,
Dat de by' om honich fweeft^ Dat dm os uyt ploeghen gaett Komt niet tot der dieren baet. Ick en wil hier niet treden indebe- merekinge of defe konfte waerachtig gout kan voortbrengë,dan niet: an- dere hebben daer van wijt en brcet gefchrevë. Dit wil ie hierallcenlijck aenwyfen,dat wel waeriSjdat deal- cumiftë wel veel nutte dingë^alsint voorby gaen,hebben ontdeft: maer de nutticheyt daer van komt de vin- ders der felver minft te paffe, alibo meeft al wat by henliedë gevondê is, de vinders fo diere heeft ghckoft,dat vele van henlieden in ftof roocken ffanck haer middelen verblafen heb- bende, eyntelijck tot te uyterfte ar- moede zijn komen te vervallen^cn- de door het onnocdighe te foecken, het noodige quijt geworden zijnde, hebben alibo vrouwen en kinderen naeckt en bloot of op den dijck, of voor het gafthuys henen gheftelt# |
||||||||||
|
prabet, ére, Interea tarnen h<ec ars non
convenitnifi opulentißmis: mulü enim hac arte depauperantur, fjr incaufa funt ut uxeres & Iweri cogantur indigno qu&* flu fe (uHentare, idque vel ipfl chymici fcriptores teiiantur: nam Geber ^noner- go, in quit, hacßitntia egenti ejrpMperi cmvenitjcd ntitts efiUlk inimica. Z> PSALM, |
||||||||||
|
ISO
PSALM. 39.7-
Sy yergaderen ende en voeten niet wie het fyijgben [al.
\F\TAt luft het menigh menfch met handen ende voctcfl
* Hier in dit aerden hol, gelijc een mol te wroeten 2 Het gaet hem ais het fret, hy woelt fijn \c\en langh
Enfiet,ey lieve;fier,een ander heeft den vangh:
De loon van fijn gewoel,en van fijn angftigh ilaven Is maereen oude flet,omin te zijn begraven. Rijft hooger, weerde ziel, en vry al verder fiet;
Dat u p-eluckip-h maeckt is hier beneden niet.
|
|||||
|
Quod capis, alter habet.
EQquid adbuc atris caput abdisshomuncioJuHrüï
Ecquid adbuc <vili peoiora condis bumo ï tu viverra tuü,tu mente manuque laboraf. Et mox qui pr<eda gaudeat^alter ent:
eAlter eritiqm vinacadis depmnat aviiis^ Vah! dabitur cineri trita lacerna tuo.
Sifapü^rgoputri tandem caput exere terra j J^u&que rapi nequeant pr£mia}difce fequt. ECCLES, 4.17.
Mon oeilns.yoyt jamais afje^ de richejfes, & ne penfe point pout
qui fravailk ie dr privé maperforme de bien ï AQuoy te fert, mortel, par avarice,& rage,
Par peine, par labeur de coniuAicr ton age ? Ne vois tu pas qu'aux tiens ne fers que de furet ? %z peine eft ïèule a toy, un autre a le banquet. |
|||||
|
ISI
|
||||||||||||
|
Q_VOD CAPIS , ALTER HABET.
|
||||||||||||
|
fj^uras hominum \ O quantum
- eft in rebus inanc/
Arneifi hberu or bus, cenfum tarnen
c^n° btredi nutrire non defimt : ïfie,
mi parce vixeritxpibmaue familu
€on?ere»J r / ■ r li ats *vum confwnpfertt ,quot fi-
Midem cadaver exfptStantes valtu.
ün C%rC,tmfefe'k*bemtt(indem exfpetlato ßl'ttPremum diem claudit.acperfonato ■** ?n*dtts in terram abditar,Saladtnm7 * yrittm,&gyptum,ac Africa bo-vam tio ettt fi*^e&1 Ricinus mortiin cogita- tnthmc ferio defeendijfe dicitur ,ac
oJ- fu?rem"A voluntatevolui/e,pro int *? P* funtbri , tanicam tantum 'wetninbafiaftiblimemofferrijCum ^ 4f*atione: Vnü hoc cxdomitorc c/elentis reftare- &ß(*n\ eßjnquitEc- dir [Z'a^a iafirmitai peßima><fliam vi' do ■ • ' dl~uiti<e confer v at & in malum ■pef?tK[iui•' fereunt enhn in afß/cJione teaT*-1 S'Cm eS>re$** €fi nu^M de «two
fee tS'u*>ficrevertetur,&nihil auferet Qu a i^erefuo.jQuidergoprodtftei, Vit r avit m vent:l7 cmttis diebus qttBj ** Cognov/Jnquit ide capjj2. he n°a e@et "KbWilpia Utari ejr bene ■Q . e ?n omni vita, hoc enrm donum eß |
||||||||||||
|
ACh! heey del zijn deforghent
Die den armé men f eh verwrgen, Den defen, al hoewel fonder kinderen, en laet niet af fchatten te verfarnelen voor een eifge- naem, die hy niet en kent. Den ghenen> kinde- rea hebbende, mitfgaders langhe en veel voor de felve hebbende geforcht>en heeft menich- mael} voor a! fijo forghen , gheen andere ver« «elding?,als de forge van fyne kinderen,duch- tendedac hy te lange leven fal: werdende da» gdijcx vande felve niet anders befier»,dan ge- lijcic een dervende ghedierte, van een gragen gièrvoghet: cot dat hy ten laetftcn, met ghe- maeckte ende uytgheperlts tranen, naeckc'in het diepte der aerden neder wert gelaten, Sa- ladijn die Syrien, /Egypten, ende een groot deel van Africa tender heefcgebracht.gevoe- lendrt fijn tijdcdaer te zijn, nadat hy fkh felfs ernftelijck in defe bedenckinghe hadde ghe- gheven, heeft eyncklijck by uyterite wille be- volen, datraen voor de bare ia plaetfe van pronck-kteederen, prachtighe wapenen,ofte andere lijckcieringhe, alleenüjck fijn hemden- rock,aen een lance ghehecht,foude omdragee:- met een by roep; van de overwinner van oo- ften.is dit maer alleen overich.Dat is een boo fe plaghe.feydt Salomon, die ick fach onder der fonnen : Rijckdom bewaert rot fchade, diens, die hem heeft: want den rijeken komt om met grooten jammer. Ghelijckhy naeckc van fijns moeders lijf ghekomen is, foo vaert hy weder henen. Wat heipet dat hy in den wint ghearbeycheeft? alle fijn letfdaghc heeft hy in duyrtere ghegeten, &c. lek mercke,feyt den felven,datter niet beter en is als wel doen en vrolïjck zijn. |
||||||||||||
|
Sy. . "LV C. 12.
u teJitcnotie anima repetettir a te,
1** Autem paraHt, cujus erunl ? itr.peratare Severo memoria pro- €ft >CHmi cum jenfimmortem ß'oi |
||||||||||||
|
imminere fenßffet,', Hnteumjn qxo tnmtt~
landta erat,-per cattra conto levatttm eir- cttmferri, ejr per frtconem edici jußiffe-, En ! ex amplifsimu regni opibm , quod umcum Sever ui imperator fee» auferet. Z 5 TIBI |
||||||||||||
|
X«2
|
||||||||
|
TIBI MORS, MIHI VITA.
XXXI, |
||||||||
|
A V S 0 NtTTA»c velorfUAtionnmltjlldm^qua vult ego ntlo:
XT! Hanc amo,qui me edit: contra banc, qu$ me am at, odi.
O V id. AmO ../~\ vod licet ingratum efl, quod non licet acrius urit:
Eleo, 19. SJL g>£odfiqMMrfigi0?guodfugit,ij>fifeqttor, |
||||||||
|
P4t
|
||||||||
|
'Dat hier nrerfiicktjdaer ^verquickt,
1^*1 Oe vreemt fpeelt Venus wicht by-nain alle menfche ï
P] ^ wat my niet en wil dat plach ick eer te vvenfchej *s loopt het puytjen na, dat veerdich henen vliet, j tt die haer altijt volgt en wil de kleuter niet: J briJpt het beesjen op, en fiet i het rnoeter fterven, Jck,die hierom bidt,en kan het niet verwerven. y geeft oiiSjfoete min,dat yeder een behaeght, aeeh: daereen vuyle poel, en hier een ïcboone maegt. Tibi mors, mihi vim.
vdü in humane,lafcfae Cupido jneduïïü -,
2^* Arbitrium propvij'nullus amom habet. * JlH°damat yfugimus ,• quodnos fugit, ifiud amamus'i
3> JtraProco3r^nam fponte puetta fovet. e&e'u ds minx mihi mors}tibi3rana,calores:
|
|||||||||||||||
|
r<
|
, ors tua, <-vita mihi: mors mea,<-uita tibi
|
||||||||||||||
|
{, ora lacu, me'-uirginis ore rigariy
i° tibi cedant ßagna^uella mihi. |
|||||||||||||||
|
A l'unßtpport a l'autrela mort.
|
|||||||||||||||
|
e
|
|||||||||||||||
|
11 (fue neft que douleur au corps de;la grenouiile,
|
|||||||||||||||
|
Ventile Mar£Otton,me doucement chatouille:
*rens moy pour ton mignpn: c'eft carelTer envain Vatel qui n'aplaifir en ta courtoife main, ondif
|
|||||||||||||||
|
184
|
||||||||
|
Onder ^vrientfchaps fchijnjhet quaetße fenijn.
|
||||||||
|
VAn vvaer, o teere maeght, van vvaer fbo loofè treken«
"Waer is u goede trou, u loeten aert geweken? Ghy biet dit cleyne dier u vrientfehap fo het Ichijnt, Maer 'kfie hoe dat het beeft door uwe jonft verdwijnt' Geen hont bijt eer hy baft; gheen huys valt fonder krak^1' "Vy/aer druyptp fonder wok oyt regen op de daken ? 'T is anders metten menfeh. Hoe feer hy yemant groet, Tis dicmael enckel moort al wat fijn herte brpet. |
||||||||
|
Inimicus amicum iliiuilans, inimicifsimus.
VJ{a fovetque necatque manusjium njirginis hoc eß ? i
T?erßdaßt,fidei qua modo pignm erat f Previa funt flamma, funt prayiaßgna ruinai Ante nee offendit^quam latret7'.ore canis.
Atper,imit7dum mulcet homo7ridendo minatuti mlanda, falutantü dextera7 mints habet.
ßuü njwil^aut fapiens bumana perieula vitet, Cum nullam bic faciantpreviaßgnafidem B ■»--------------------------------------
Le ptretour,fouh?i pretext d'amour.
CRuelle doucement tu couves la grenoiiille,
Mais cefte traiftremain d'unmeurtre,las.' te foüiile» O rhomme malrufé ! en tout qu'il faid il ment? Menace quand il rit, 5c tue en careflant.
7 jjSIIr
|
||||||||
|
2 9 $
|
|||||||||||||||
|
^IMICVS AMICVM SIMVLANS,INIMieiSSIMVS.
|
|||||||||||||||
|
Li&j»/ ilia long} acerrima & maxime
, n°u*A^u& b4n<efideiautamiciti<efj>e-
c'eJefe inftnmt.- Multos eaperdidit. olim
j *JUnc-,exemplorumqueplena omnia, it-
* infigne s apUij Cuicciardinum, Petri
J **' *»quamt fimulatione ejr ^u
xandri fexti mifere circumfcripi,de
1 boe tantum dtcam,cum eodem auclo-
'&ipßs •verbis-^ïs. nato commune
P^°verbio,nella corte di roma,ch'il
P Pa non faceva mai quello che di-
a,&j] Valentiso non diceva mai
race va. Periculofum me hercule Ige-
wmitittnt, nat um exitio generis hu •
a*u Audafter Machiavellut, infaatli
»edecitt r j ... _ I » u.vede per expenenna {m-
far ncn°ft" tempi, principi haver
*Ito grand cofe,chi dellafedehanno cnutop0co como>& chi hanno fa- |
T'Is 'talderfchadelijckfte bedroch
dat onder het deckfel van vrient- fchap weetinte fluypen. 'Tvergif is aen niemandt beter in tegheven,als aen die ghene die bet felve voor een genees-dranc aennemen.Van open- bare vyanden is te wachtë,maer wat raettegensdefe,die meteen gcdaen- te van vriendtfchap vermomt, ons aencomen? 'twas licht voor Alexan- der defeftepauswefende, en vrient- fchap veynfende, Pieter de Medicis te bedrieghen, fonderlinghedewyle van hem gefchreven v/èit,dathy myt en dede, 'tgene dit hy feyde,en van den Valentiner, dat hy noyt enfeyde, 'tghe- ne hy dede. Dit is een forchelijcken hoop , gheboren tot verdeif van't menfchelijck gheflachte : en even- |
||||||||||||||
|
.. ° c°n aftutia aggirare icervellide wel derf Machiavel wel feggen, dat
|
|||||||||||||||
|
öUhomini,& aquello,chi hafaputo
§110 ofare ]a voipC) è meglio fuc- J °' Fatter is Machiavelk. Plat one au. an"& qui fidem fundament u ficietatis
.ir AP*->ferpdiam veroejttfdempefiem
eUe dixit J, ^ ■ --
M •xn j @» Ciceronemjnayom eu qui
JnCotHmfeßltlJetsnciuit Hierin virorubo-
°rum m*»ero,habendum nonputarunt.
|
de princen van fynen tijdt,die door
veynfen aen andere het hooft heb- ben weten te verbinden , beft geva- ren zijn. Tis raes Machiavel. Hoe veel beter fpreeckt Plato/ Trouwe (Teydt hy) is 'tgrontftuck van't bor- gherlijck leven : maer het bedroch. loont eyndeli/ck fijnen meefter. |
||||||||||||||
|
P T
PLIN. Lib. 31. Ca p.2.
ncttlofiores [unt fontes ,qui lympidis aq»u olandtentes,ocults tarnen perni- for*^ mt *' mtnui formidandi qui
Me»eteßaittUr aquas eßefugiendas: * tfticilius vitamur mala , qua boni $r*ttxt» falkrn, '\ |
|||||||||||||||
|
DlOG, I A e' R T.
NVll* funt oecultiores infidi*, quam
h<e qua latent infimulitione officii, aul in aliquo neceßitudints nomine 2{an$ tum qui palam efl adverfariut ^facitè ca- vendo vitare putts. Tro\anm equus ideß hfelltt,quia forma Minerva metitus eß. A a JACOB» |
|||||||||||||||
|
[86
IAC0B. x..g.
BßU broeder die ^vernedert ü^osme inßjn hoocheyt\Hn M '■■<*•
rïjcke ü,roemeinjyne vernedermghe-ymnthyjalals ten bloetne des gras vergaen. E En kicker in het werm. fal inder haeft verfticken,
Een kiecken in het werm fal inder haeft verquicken» Siet / als de guide fon doet haren ommeganck» Een bloem geeft fbeter reuck,een krenghe vuyier ftanck» Soo God den boofen plaeght, hy fal den hemel trotfen, En ftijgeninde liicht^gelijck defteyle rotfèn; Als God den vromen ftraft/hy ley t hem in het ftof:
Siet [ dat den eenen, doot/daer leeft een ander of. Bonisrnil nifi bona.
SJ'foveasjepido crefcet tibi puUus in ovo3
Squallida, ß foveas, rana caloreperit: Mors rana calor eß ipulloqueyfoVere3favere efiy JQuodjuuat huncPilh trislia fata tulit.
Jixitium peperit mprosfera fkpe pefitndiss Faußa Deum clamant fata f aver epiis: Dum funis, Deus almeymalos:perit impia plebes % Adjuvat,afflwt dum tua dextra,, bonos. ECCLESIASTE. 8. 5.
Le cosur du fase cognoiß le temps ,%£ le mojen quon doit temr.Cd?
en teut affaire tly a temps & moyen fours'y condmre^utremnt mal fur mal tombe fur l'kommp. Vi couve le poufiin le fiuve, la grenoüille
Iam.ais fe trouve bien, f! non, quant on la moüillc;
Icy eft bonne & la mort'clle la chaleur.
&eP dont le jufte vk} mourir faicl: le pecheur.
1 30$ls*
|
||||
|
187
|
|||||||||||||
|
BONIS, NIL NISI BONA.
|
|||||||||||||
|
^ , w > a]unt medici, omnia faua. do ■
ut 0U)a]mt Chrisham, omnia bona. Si,
"MilMali tibi eveniat cupts, ut nihil
"bin te refideat, cura. Si ut omnia bo-
* ttbi contingent opes, utipfe bonus fis,
t ram da, JV&n eo tarnen k&c referri
c ely> qua ft Deus nihil niß Uta acfe- "tty pü immittere ßieat. Seei ppijyj
y°«peum amantibm ac a Deo am at is
fi4 in bonum adjumento fint, exfen- ntt* Paul, Rem. 8,2$. Leur maux |
DEn ghefonden.feydt den medecijn, is alle
dinck ghefonr ;den goeden,feyt den Chri- ilen,is alles goet. Die wil dat hem niecquaets over en kome.die maecke datier niet quaedts in fijnen boefem en wöone. Die wenfehtdat hem niet als goedt en foude bejeghenen, die draghe forghe dat hy felfs al voren goedt zy J Niet datmen hier door verftaen moet^dat den Godfaligen niet als voorfpoet end« vermake- lijckheyt van Godetoe wert ghefchickt; maer veel eer dat alles.beyde goedt en quaedr.bitter en foer,den GooTalighen ten goede behulpich is, ende eyndtlijck t'fynen goede uytvalr, naer de trooftelijckc leere Pauli Rom. 8 j.8. Het quaet ffeyt Molinaeos) dat hun overkomt, ghe- werthuntot goedt,haerlkhamelijcke armoe- de ghedijr haer tot gheefteliicken njekdom: hun ballinckfchappen tot affonderinghe des werelts,'taffetten van haer ßaten ,brenghtfe naerder tot Godt,hun vyanden zijn haer ghe- neefmeefters, en dryvenfe tot meerder vreefe Gods. Delichamelijcke fieckten zijn hun gee- ftdijeke ghenefinghen. Eyntlijck, de doot felfs is hun een ingancktot het leven: Een en hee felve vyer,fey t Augurtinus>dr et het gout blinc- ken>en dcitoppelen roocken :.eenen vkghe'l raorfelt het ftroo, en foyvert het kooren. Een en de felve üraffe beproeft , en reynicht de Godfa!ighe:Verwoeft daerenteghens enver- llroyt de goddeloofe,&c. |
||||||||||||
|
[. 'V*it LMolin<eus) leur devienent
e«ens>leur pauvreté eorporelle leur uifT1116 ^eit^ ^P)rituelJejJeur kan-
tje e"lents kur fonr fuitcs dc mon- Heb s cfl°igBcments des hon- jytirs> leur eft un aprochement de ^e^u> kur ennemis Tont leur me- jvIns> & les obiigent a era f nd re 'fonU' *CS maladJescorporclles,leur fin 1CUres ^PirituelIes 5leur mort en
. leUr eft une entree en la vie. Fi- tam"*<rZocum
|
|||||||||||||
|
^guft de Civit. Dei Lib.4i.Cap.8.
e) ƒ "' *n Hno *êne mrttm wtilat & Pa'
to e* fumf*, fttb eadem tribuUfiipuU ide intt®tur-> frume nta purgantur-, nee tod CUm °^° amurc4 confnnditur, quia ta> Pr*h ponder e expnmitur ita una £ 1U€ vts irruens bonos probat puri- * *'>w$uat; maks damnat, vaïfat ejr |
|||||||||||||
|
exterminat; ttnde in eadem affüBiont
malt Deum deteßantur ejr blaftbcmant; boni autem precantur ejr hudant: tan- tum intereßne qualia,(edqualüquisqnt patiatur. Tion pari modo exa%itatum,ejr exhalat horribiliter ccenttm, ejr[uaviter fragrat unguentum. |
|||||||||||||
|
Aèz 2NTE&
|
|||||||||||||
|
m
|
|||||||||||
|
INTER MANVM ET MENTVM.
XXXII. |
|||||||||||
|
LVCRET. .. • 4 . Vtóiundi temportin ipß,
Ij IB, 4» fIuBmi'incertu erroribus Arder amantum*
|
|||||||||||
|
FaUiUirwguriofjies homfa^efm^
|
|||||||||||
|
0VID,
|
|||||||||||
|
fußjt»
|
|||||||||||
|
I89
Tuffchen hanten tant,rae$ <veel te fthand'. DE proye die ick jaegh heeft wonder vreemde ftrekens
Heeftjick en weet niet wat, om iuften aen te ftekeni Sy fweeft my voor het oogh, ja fchier tot inden morit, Maer als ick naerder coom {o vvij&fe na den gront: Pies vvord' ick bijfter graegh, ick reyck, ick blaes^ick hijge9 icK happ'jic grijper na,het Fchijntdat icfè crijge *, £n fiet! noch gliptfe vvech, dies 'thert eylaes / my berft,
Öoen ie was aldernaeft, doen was ie alderverft. |
||||||||||||
|
Inter manum <3c mentum.
Oß varies tandem, qui me prejfere, labor es^
|
||||||||||||
|
P
|
||||||||||||
|
Obtigit b&c oculis pr<eda ruidenda meü:
^anc fequor ingenti conamine,jamque propmquo, jam crepitant faucet, jam mihi guttur hiat.
^ed> dum <:apturiens njeHigia proxima ßnngo, dh 1 reiiquum <uideo mlmihi,pmter aquas,
s°Wniat heuiruigilansjté fe quoque ludit amator9 ^ul/^rvapor^ntfjil eß,ß quod habere put at.
|
||||||||||||
|
En Amour,en court^ a la chajjè,
Chacun neprend ce qdil pourchajfe. MAint fot s'e-n va criant,ma belle fe va rendrc,
Mais tout eft au rebours,lors quandil la veut pred're. Le chien tout plein d'efpaircroit qu'il a pris 1'oifeau, ^ais a la finhelas*' ne prend rien que de Teau. A a 3 7dek
|
||||||||||||
|
290
|
||||||||
|
Tdete hoopmaanden droom.
|
||||||||
|
HEt wik-braet dat ic wcnfch, dat jaegh ic met verlang^
My dund fchier even ftaeg,my dunci het is gevangeJ lek fie het met vermaeck, ic fie het voor my ftaen, lek hygh^ick happ'^ic hoop, ic hebbet j 'tis gedaen: Dit roep ic menigmael, maer als icmeen te grijpen, Dan iiTet enckel droomden niet alsleure-pijpen: Eylaes 1 ic heb om niet miin nutten tiit gequift, lek meynd' ic haddet al,en nu ift al gemift. Spes chymfca, vigilantis fomnium.
DVm njolucrem fequitur^dum ß>e jam devorateßam,
"Dum canü in pradam fervidtis ore mit3 Guttwr a latrantüjiii tale timentia faUit3 Seque paludofb gurgite mergit anas:
Ergo mifer,pr&dam jludio qm captat inani, Ora refertfoiü plena moloßus aquü.
Sit canü bic, fiffia fub imagine, chymicusJiofbeSy Sues cm femper adeHyres cuifemper abeß, |
||||||||
|
' /Tl
Jly a difference^ entre esj/oir té avoir.
LE chien qui fèmble avoir pris le canart a nagc,
Le voit aller au fond^ plein de defpit & rage j Pendant que 1'alchimifte efpere tout avoir, Helasirien neretient qu'unfol & vain efpolr. |
||||||||
|
191
|
|||||||||||||||||||||
|
$£ES CHYMICA, VICI1ANTÏS SOMNIVM.
|
|||||||||||||||||||||
|
J^ ei alumnus fi quifquam, certe chy-
tfi 'lCUS * @ve alcum'fta > nuncupandm
. • <\am} ft CUf unquam verba dedit la- a ma Dea, id huic hominum gmeri • - tngtrt, ufui docet Spem enim magis caT,ttt Ltv*i verbis utar, quam (pet fjj-y ^usntar. Nam quamvüfluri- ^. e° nrum fife pervenijfe conftamer |
|||||||||||||||||||||
|
FNdiender erghems een voefter-kindt vats
*hope te vinden is, feeckerlijck den alcumift rooet voor fulcx ghehouden werden: want aea niemandt en heeft oyt defe glibber-gladde Goddinne foo feer den honich om den mondt ghettrcken, als aen defe (oortevan rnenfehen, dewelcke , fchoon fy-lieden hun ten diepften menichvnael inbedden tot het hoochfte van haren wenfeh gekomen te zijn,en alien oogen- blick dien wond:rbaren Heen, in fijn geheele volkomentheydt, voor haer meynen te fien; even welnochtans,alit opeen toegrijpé komt8 fo verlieft fich ve -lti;ts haer groote inbeeldm- ghe als tuffcheij hant en tant,doch wederem, ghekete!t door (ick en weet niet wat) nieuwe hopetgaen weder en weder aen,na de leffe van haren Geber, die voor e;n g ontftuck van defe konfte ftelt een onvermoeyelijcke hals-ilerc- kigheydt, b-lovende tot loon van alles dien wonderbiren fteen,daer haren poet AugureU lus aldus van fchrijfc: Schoon al de %ee qmckzilver tvaert En dat ghyjin haer diepten^ maer Een ßuexken ßeem eens werpen wout'3 Degantfche zee waer enckel gout, 'T is beter, met wyfe luyden, fich niet te leer te verlaten, op dingen, die geraeenlijck altijdt anders.alfmen meynt,uyt vallen. %^dlsghy naer een faecke tracht't Hoe de hoop u meer belacht, Hoe de fpqt u dieper bijt, Als het hopen u ontglijt. |
|||||||||||||||||||||
|
iH*nab affererent ,ut jam emerfurum
ulum aureum, lapidem , inquam, |
|||||||||||||||||||||
|
(j, °'°pbiLumplena oreinclamarent • ni
au mitlli* foüundi tempore in ipfo,Un- Jin lcorvf htantes d» lufï, viderunt, mn ln eyißrtim rijn , acfuo kein, collapfxm Keresfacem : ld que kut Ulis iter um
«%'e titïUm'cmtmgat,ab tncepto nihil- „ . *** ^on dimoventur,fed indies nova . fyati t identidem eandem ferram
€itr£r0Care nen definuni. quid mir um?
Cjb freP°ßtiislam tenacitatem inpr'w-. *un> *n** ?emt Geber, frepofito labo- vel P**™*0' eK Augurelh teßimonio, ut . , ^nim* lapidisparte, <yin,je r8entuin modo vivum fi foret a?quor, rUril Ve* imraenfum verti mare poflet in au. pr^m ctm Prfibiï >no* efe fapiemis
>'e n irec0ttflan^er iti,qu£ aider eveni- |
|||||||||||||||||||||
|
CI(
|
|||||||||||||||||||||
|
Francif- Guicciard. Hift. lib. ■.
PLerumque homimt proprium eß/juod
ratione difficile cognofcunt, idfihi M~ piditatedr $efacile fingen. |
|||||||||||||||||||||
|
Of i.CERO 3. DE OllAT.
a'kcem hominum (pem, fragilem. €( ^Ue fortnnam I & inanes noflras Cnttones j qtt& m medio fpacio ßpe p0rj^UnfHr &corrmM;& ante in ipfo of*ltJmttty-> Wat» port firn contm-
£ere?ot*emra. |
|||||||||||||||||||||
|
ROM,
|
|||||||||||||||||||||
|
193
KOM 7,24;
Jc^eHendich menßchel me/ai my njerloßßen >van dit lichtäW des doots f lek dmeke God door lefum Chriftum. ICk lach eens uytgeftre& in bangheyt mijner zielen,
Ick fach een open gra£ de doot was op mijn hielen. De helle ftont oereyt, als met een open mont, So dat ick (vvaer ie focht) geen raet of ruft en vont. Maer inden meeften noot doen is my trooft verfchenen, Mijn druck (danc hebbe God) mijn commer is verdwenen» Sietjals het diepfte leet tot aen de ziele rijft, Dateven is de wegh die ons den hemel vvijft. In agone,liberatio.
QZJam f rope meßygio nuper canü ore njorabat X
' ^udmprope tartareü ßaucibm efca fut l Suljureo aßflabant me guttura panda ruaporei Trxque meü oculü ml ruß' ftmus erat.
At Vater omnipotens^mediis mihiportus m undü3 Lajfa ßaluüßerü pe flora texit aquis.
Mens}age3pone metus; qu£ ducit ad cethera calles, Nefiio qmdjtrisli de T?hlegetonte tenet. |
||||||||||
|
2. TIM. 4.16.
Ü\tdne m'a aßtäeen ma premiere defenße.aim torn m'oté abandomtées. CM au U [eignem m'a Aßißee' m'aforsiße, A mort me talonnoit,il ne falloit ja guerre,
j'Eftois tout englouty de 1'infernal Ccrbere, Parmi Ie fiel amer fuis tout confit en miei : |
||||||||||
|
L
|
||||||||||
|
L'cnfer faut coftoyer,cjui veut monter au ciel.
|
ItfAtf-
|
|||||||||
|
X93
|
||||||||||||||||||||
|
LIBERATIO.
|
||||||||||||||||||||
|
IN AGONE,
Sj~e*erAtos ingenti plemmqtte improbo-
Iwfimno frui>ac in ntramque aurem
rffiire;pjos contra disfidio interna ex-
&tar* qttid mirumf
Greece fubje<äis,& debellare fupcr-
^incipi hujusfeculi, diabolo inquam,
enim robuHus ilk
Mßioni fiMtncumbit, omnia ibi pUci-
. aß tranqmllafunt: at fimulatque for-
_ fortiori fuccubuit, omnia in tumult»
J l j c»n£iaque furfum, deorfum agun
• Staidte excrucias, mens pia I Non
peccato fen Jus peccati efl ; corrupt io-
mjHAm »on f er corruptionem, fed ex
^ftjtpercipts. Timor enim Bei eodem
°io vulnerat, inquk x^Auguïiinm,
| eni*dmodum medici f err amentum; id
|
||||||||||||||||||||
|
'T'Ea is niet te verwonderen, a! fien wy fomJ
•*• wylen de goddeloofe gherütt , en gocdts moets daerheuerngsen: de vrome daerente- ghen met innerlijke aenvechtinghen gequelt te zijn. Niemandt en dcerSprloghe aeo, de ghene die hem onderdanich rijn: den duyvel en beftoockt niet de ghene,die hem aireede de overhant gegeven hebben. Solangheals dien flereken ghewapenden fijn vaten bewaetr, foo ifletalinltilte:maerals den itertken vaneen itereker btfireden en overwonnen werdt:dan ifteralin roere. Wat quelt ghy u doch, Godt- vreefende ziele ? Ten is niec van de fonde.dat- ghy u fonde ghevoek: 'e is van Gods ghenade, niet van uwe verdorventheydt,dat ghy uwe verdorventheyt ghewaer wert. De vreefe des Heeren.,quettt den menfche, feydt Auguftinus, op de felve wyfe, gelijck de vliem de etterbuy- le, fy fchijnt wel de wondegrooter te maken^ maer fy jaechter den etter en dracht uyc.wanq terwylen die vuylicheydt noch in hetlicbaero lach,wzsde wonde, "cis waer, wel kleynder, maer veel forghelijcker, fy is veel pynelijcker, nu daer de vlem by komt, als te voren eerder den meefter aen quam: maer fy is daerom py- nelijck, terwylen datmenfe meeitert, om datfe niet meer pynelijck zijn enfoudealflegenefen is. Een vdcoverite fendt fijn kloeckice gallen, ter plaetfen daer het ghevaer alderheedt is. Nimmermeer beftreden cejwerden is een teyc- ken van fwackheyt. Niem&nt treter 4n gheveebt, met fi)n
knecht, > Maer met die hem tegen fir even: Die den duyvel »ederßaen, tatt hy aen j
Niet die na fi]n wetten leven. |
||||||||||||||||||||
|
*
|
||||||||||||||||||||
|
«tigere ; nam dam putredo ejfet in
|
||||||||||||||||||||
|
nu*
|
||||||||||||||||||||
|
r^0re> minus erat vulnw,fedpericüU-
n %' fccedit f err amentum medici, mi- jv- ^batiUuAvulnm.quam dolet mo- c ^f» curatur. Sedideo plus dolet,ac- j^H^edicinaMnunquam doleatfoc- iJj*?*' fklttte, Pericnlofttm fortißtmis , prat dux. Njfnqmmimpugnari de |
||||||||||||||||||||
|
B Ia e ob. i. io.
*tm vir, qui fuffert tentationem :
poniam cum probata* fuerit, acci- iiZ COro,nam > quam rcprsmifit D£us di- |
||||||||||||||||||||
|
Bradiort.
SIadfuperositer tenderevelis,adinfe-
ros pins navigandu eß: cmcla enim D ei operafunt in medtis contraria. |
||||||||||||||||||||
|
Bb TVRPE
|
||||||||||||||||||||
|
TVRPE SENILIS AMOR,
XXXIII. |
||||||||||||
|
SEN, in Proverb. tornare juveni fruBut, crimen fern.
Glossa Corp. Gallic) Horat. \^\Eßne>dulcittm
|
||||||||||||
|
jLJMater feva Cupidin'ur»,
Circa hfira decern fleBer e mtifo* lam durum imperiii- abi gupbland&juvenïï te revocant precet* |
||||||||||||
|
\'EH cbefe außi fotiaBre de voir le
|
||||||||||||
|
K^jgendarme qui va au bafion,que l'a-
moureux qui ne peut nur eher fans aide. |
||||||||||||
|
Gherw**
|
||||||||||||
|
195
' Gherimpelt <~uden <vrijt niet wel.
DE roos, daermenigh (fier quam eertijtsom gevlogen^
Staet nu, eylaes en treurt,van niemant aengetogen, Geen witje fitter op,geen bietje fuyghter aen, En vraeghje, waerom dat \ haer bloemtjen heeft gedaen» l^ght liefde, fbete jeught,en ftelt u om te paren, ^atis het rechte wit van uwe groene j aren; Mint eer ubloemtje ruyf^otna der aerden duvet;
V befte goet verflijt,al vvortet niet gebruycl:. t ïs den aerc vande bien op gheen dorre rofen of bloemen haer te fetten. Plinius.
|
||||||||||||||
|
Turpe fenilis amor.
|
||||||||||||||
|
F
|
||||||||||||||
|
%ondibus imguü,<-uiolüque recentibus haret,
|
||||||||||||||
|
Terque novos flores Uta njagaturapü\:
1 l^a rofa efl3qu<s Ujfa comas coüumque nmifitt P?<eterit hanc, dulces nee petit indefavos. ^mus amans canü datfloreaferta capillis, J^at rvetuU fronti baßa nullus amans, arcite formofe nimium diu pareere form<e, Turpe puellafenexjn Jène turpü amor. |
||||||||||||||
|
t AP« a tnarcidis loribus abftinere (blent? mortuis,ait PliniuSjfioribus ne quidem corpo-
ris iafidunt. |
||||||||||||||
|
Vieille fleur giB fans honneur.
^ais voit-on 1'amour, iamais voit-on 1'abeille
AUer cueillir lont miei furrofe trop vieille: f Aupres la frefche fleur la mouche faiót fbn tour. Araage verdelet convient Ie doux amour. Bba €heeti
|
||||||||||||||
|
I
|
||||||||||||||
|
ïp5
Chcen dorre Uomy is wUelkom.
\7V/Anneer de verfche roos eerft uyt begint te puylerï?
Al wat om bloemen vliegt dat foèóler in te khüy^ Maer alfTe neder helt verwonnen vanden tijt, Soo komter niet een bie die haer om honich vrijt; Siet daer een oudt gebruyck ontrent de groote ftaten, Het rijek dat onder leyt dat is terftont verlaten,- Een yeder wij eter van^oock die het eens verkoos: Men foeót geen honich raet als by de verfche roos. In caducum parietem non inclinandüm»
AKcanas procerum tecbnas, ï3 principis arter,
Juraque regnandi nojfe putantur apes; Floribus h<s nitidis> truiolüque recentibus h&rent% Languidafi qua rofa eïl> mcomitata facet.
{Sceptra fuperba labant^funt t$ fua funera remisy Non homini tantum fiat fua fix a dies.)
J^uid tibi cum mifsris ?foelicia feeder a quarei l>anguida3crede'' mibiynd rofa mellis habet.. |
||||||
|
'" De roßfieBrie nul fe foucie..
LA rofè qui ia chet, Ta mouche a miei ne touche $
Mais la gaillarde fleur baifotte de fa bouche, Voila un traicl d'eftat: 1'abeille nous apprend Que joindre ne fe faut a« prince declinant. |
||||||
|
tgf
|
|||||||||||||||||||||||
|
NE IN CADVCVM PARIETEM»
|
|||||||||||||||||||||||
|
Y-JOmities politici cum de fiederibus
i. *c focietaübus principi vel reipub-
c* qu&rendis ac intundis, dtliberant,
pmfere modo, quo fbotinus coram
Qlom&o contra, Pompejum. rattocinari
filmt ■ QatPoenas Iaudatafides, cum fuftinet, in«juit,
jn; os fortuna prerait. Fatis accede, Deisque,
Q ^Olefoelices,mifcrosfuge.
njntem feiern adorare fokt maxima
"Haritw ;ƒ?£• & magnates. In caducum
"Hlppe parietem fjauis WÏUnet,& ipfüm
rut». J ' ' 'J r re,& parietem everteremutuaqueje'
J yuina conßcere pipe compertum ett.
Yi* Um inpuhlicU, quam tu privat is
£0tiïs, quocunque fe fortuna , eodem
'*"* f aver hominum fefe ivcünat,ait
Tr°Zus.
|
|||||||||||||||||||||||
|
STaets-luyden, foo wanneermen in bedenc-i
ken leyc wat verbonden ende vrientfchap» pen voor princen gheraden zijn, oft niet: ple- ghen veeltij ts te reden-ka velen, ghelijck Lu> canus fchrijfc dat 1'hotinus, inden raedc van Ptolomeus coninck van Ägypten r teghenfr Pompejum ghedaen heeft.aldus fprekende* Soghy wilt mengen uwenßaet Met yemant dien het qualijck gaet9 $00 weet dat hipmetfinenvaf V licht daer henen trecken falz Dmfoeck\eniette zijn beftot Sao voeght u by het belle lot. De elephantézijn niet gewoonanders ^als eeif ryfende fonne aen te bidden: de groote volgen den aert van dat groote ghedierte. 'Tis (or> gelijck op een wanckelbaren muer te Reunen, mits men lichtelijck den muer foude doera vallen, en felfs daer onder blyven» 'T zy in ge- raeene, 't zy in byfondere faecken, werwaer« vcgheluck, derwaerts draeyt en neycht haer oock de gunfie dermenfchen. Nieniandt,die vrïentfchap foeckt, voecht hem by den ellen- dighen.Om onderlinghe nutticheyts en voor- deels wille woonen de menfchen by malcan- deren: de eene hant wafcht de andere, om dat- fe felfsfchoon foude werden* den man neemt de vrouwe, de vrouwe den man,yeder om ey- ghen ghcraacx wille. Ende hier in beitaet den ban Jt des butgherlijcken levens % feydt Ad- floteles^ |
|||||||||||||||||||||||
|
fiJes unquam miferos elegit avnicos.
Warn domum ,inqttiunt,veJpiUiones |
|||||||||||||||||||||||
|
h
|
|||||||||||||||||||||||
|
l Llm!»flgm*n efl funerU; reipublica
entutadqttamfulciendam adhibentur 1 debiles, ac mifèri; qmrunt ii o . Q^acum gentecadant,
Ct**<*tem atttem civilem ]am ab initio
Liff c°ncivit, ejr continet. ait philo- |
|||||||||||||||||||||||
|
Lv c an. Lib. 8
* ■* • . . . Fatis accede, f0«'felices .mijeros fuge. |
|||||||||||||||||||||||
|
Lisp. Civil, Doct. Lib. 6.
SOc'tos legifuadeam qui utibiies & vi-
ribus, ejr loci opport unit ate iejfe pof- fint: nam infirmU aut mi/erts quid ti jungas ? |
|||||||||||||||||||||||
|
dekque$
|
|||||||||||||||||||||||
|
$t
|
|||||||||||||||||||||||
|
TIM
|
|||||||||||||||||||||||
|
Bh 3
|
|||||||||||||||||||||||
|
I.TIM. 5.9.
'De vrouwen dat Jy in reynen kleedebaer fehen 'verdien
met [ch&emttende matichep^c^
GHy claegtons moyeTrijn, en toont ugants vcrbolgeIi
Dat u tot vuyl bejagh de Venus Janckers volgen; We^kint, na miin begriip,het is u eygen fchult; Ghy ziit te veil gecleet, en al te vveyts gehult: Ey let eens boe de bien ontrent de roten ïvveven Tervviii zy hare jeught fb vveligh open geveny Let hoe in tegendeel het dorre bloemjc ruft-, Siet/aen het fedigh cleet en wrijft geen vuyle luft. |
||||||||||
|
Auferrimur cultu.
SCurrapudicitiam ne quü tibi voce lacejjat,
Confiüum pofcü fkpe^Tryphoena meurnz Adßt ubique pudor \ cafiique modeßia vukm \ H<ec lafciva manusfisïitur arte proci.
£Midta «pagatur apüy denfo firepit agmine crahro% Dum rofapurpureo florefuperba nitett,
Condat opes \alib moxturbamoleßa volabits JLtfua mella roßs intemerata manent. |
||||||||||
|
EC CL. J1.4.
&(e te glorifie point en parures d'accoutrements >%$ ne
t'eßeve feint au jour de la pompe.
A fine rnouche-a-rniel, & Ie defir lubrique
Sen vont d'un pas eigal,pareille eft leur practiqüej
L'abeille rie saffie fur langoureufe fleur:
Le fol amour ne touche a ceux d'un humble cceur. ,
AVf EB.-
|
||||||||||
|
JL/
|
||||||||||
|
199
|
||||||||||||||
|
VR CVLTV,
|
||||||||||||||
|
AVFERRIM
j^to cultu modieus (ait ex anti-
l^is alwuü) fermow facilü3ore
*L " > animo ijerecundo. Hone-
J Hm fane ei njile efljnqmt roma-
pwlofobhm 3 ctii corpus nimis
*% eH.Hmc-uirginesVeßaleSi
l^Üori cultu ac <-veflitu decora-
Sn fufpicionem inviße>;ijirgini-
_ ** tocatas olim a Komanüfuif-
^' eiltnm. 'Judicabant enim <inri
,. entiffimi non modo taciturn in-
v Hrn Mentü non fatü pudica, ye-
<=cicim apertum lenocimum ve-
j* treffe, quo lafiivi juvenum
1 zuicerentur y ac in libidmem
Perentitr 5 ut enim hedemm fu-
■ Jam njpii <r>enalü indicium,
tolturft immodicum pudicitU.
p *°&&tjur. Dieamm ergojur-
, lßtano ejfè, cum animam ha-
yCaptare hudeïtx corpore.
|
||||||||||||||
|
WEeft (feydt een vande oude)
matigh in kleedinghe, ghe- meeniaem in (prake, heus van mon- de, eerbaer van herren. Die te veel houdt van fijn lichaem, houdt wey- nich vandeeerbaerheyt,£èyt Sen. De nonnë vande Goddinne yefta wer- den by de Romeynen in verdacht- heyt gebracht van oneere,ioohaeft (' de felve eenige uytwendicheydt 'm
hare kleedinge beïtonden te betoo- nenj want fy oordeelden dat het uyt- muytende cïeraet,niet alleenli je was een ftilfwijghende teyeken van een wulps gemoet, maer felfs een open- bare aenlockinghe van alle dertele oogen: want gelijck het uythangen van de veyl-kranfTen voor de her- bergen, een teyeken is dat ter wijn te koop is, fo meynden fy dat een uyt- wendig kleet een peyl was yan veyle eerbaerheydt. Laet ons dan befluy- ten,dattet voor een Chriften niet en voeght ecre te foecken uyt de ver- cieringhedeslichaems, terwylen hy wat anders heeft dat met beter reden by hem behoort verciêrt te werden, namentlijck de ziele. |
||||||||||||||
|
i.Petr. 3-
"erttwnefit extrwfecus cafilla- HraMt circundaüo am. |
||||||||||||||
|
Theophras.
|
||||||||||||||
|
M
|
||||||||||||||
|
i Tl W Vlier nee alios videre, nee it fa vi-
\ lyJLderi debet ,fi eleganter ornata-, &-■ trumjtte enim ad res inhmeïias incite-
'meutum eß.
SI BI
|
||||||||||||||
|
SIBI NEQJVAM,CVÏB0NVS.
XXXIV. |
||||||
|
Ovid. Lib. i. Etpoeres,nec te,qmdqaamnifiludere oportet.
de Reined, Lnde,decent annos mollia regna tuos,
jA moc. ad Cur aliquis rigido fodiatfua peftora ferro ?
Cupidinem. Invidiam cadis pacis amator babes.
H i E ß. O N, Ä Mor immoderatus ipft amori mvißim\ inutiles facit: *
•*-\-quum fruendi cupiditate infaüabili quisflagrat,ter»per
yiombm^kcbrmUtOuerelU^erdit^tiumfut facit $ mvifsmß fibi eU odto* |
||||||
|
get
Sich ßlf quae^niemant nut.
VRijt met een luftig hert. Waer toe bedroefde finnen!
Doet als het velthoé t plachjdat weet hem vet te minne» Öoet als het geeftich dier f, dat aen den rijcken Nijl >>. fat, en niet-te-min bedient den crocodijl. /• is dwaefheyt} foete jeught, en rechte vifè-vafen, °or al te grooten brant te quelen ofte rafèn: Ghy3die een friifche maeght uyt reyner minne dient, belieft haer na den eyfch, maer blijft u eyghen vïienf. * La perdrjs s'engraifllt a couurir la femelle, Plutarch,
* Van dit voghelken trochilos ghenaemr,..Get Plin. lib.8» cap.j.
Sibi nequan^cui bonus,
^ Tutte aliquis nimio languet mifirabilü igne„
/*-^ Sttdtè ahqm's tigno fiebile pendet onus. tl<n cura tm^dumte concedü arnica;
*<uid lams j aut laqueus^quidtibi mucro fubit?
: l^oque curat \ayü3 tibi dum^crocodile,mimßrat* & perdixyfvenerü munere,pinguü abit»
curare cutem pot es ^'ferVire puetta 2
^od mmü3 utpajßm^ßc 'm amore nocet.
*«Je tröchilofive avium rege crocedilo dentes fcalpente Ze fe faginante confule Pkn,
fib.g.cap.if. |
||||||||
|
Soü feryiteur, fans creVe-ctxur.
Eus eftre lage amant ? va t'en de teile forte
<<uerien,que töutplaifir ton ame n'en rapporte: Va fuy Ic-rokclet, Jequel eft fx habil, i^'il fè rapaift^alors qu'il lêrt au croeodïL Cc Qndtr
|
||||||||
|
V
|
||||||||
|
!a©2
Onder n/rientßbapsßbijny befirgbt by 't fijn.
E En voghel wel bekent ontrent de nijlfche ftrandeft
Bedient den crocodil,en peutert hem de tanden, Hjrivviert ontrent het beeft, vvaerdattet henen gaet, En fiet/hoe fchoonhet diensten foeót maer eygen baet- Al fchreeut men overluyt,- Diane van Ephefèn Gaet let eens vvatter fcnuylt,het fal wat anders vvefen: Neemt hier op u gemerck, wie ilod gelijck een ftruys, En dient de landen niet,maer eer fijn eyghen huys. Publica praetexuntur, privatecurantur.
AEgipti cum pinguü agerjibi beliua niü,
Nilus ï£ ipfe pater prandia bina dedit, Jigcndm ut denies curet tibi,guttura luHrat$ Scilicet: at faturo <ventre recedit avis.
Vana licet jaSiet Demetrius aha 'Diana f, Nil nißprivatas peUore '-verfat opes.
Res ads ipfe tuas3bone njir^dum publica traSiasf jdaue patet,redeas cum gravis are domum. < * Aäor. ig.jjy
|
||||||
|
A la court du roy, chaam pourfoy.
Obin faict grand devoir, tout pour la republique,
Ainfi Ie dit 'é# mais remarquez fa praóHque
Vous trouverez en fin qu'il foit unvraitroch.il,
Ixquel s'eft eneraiflï fèrvant au crocodil. .-
? $0™
|
||||||
|
203
|
|||||||||||||||||||||||
|
NON ID AGIS, Q_VOD AGIS.
|
|||||||||||||||||||||||
|
Y)Raßat tales ,in quit Tacitus, reipnb'i'
cxadbibere qui pares negot'm>, neqtts *upafunt,bebetiores enim,quam acutia - ?>Ht plurimum, melius rempub. admi- ware, multis creditum eil. (Tbucyd. Y<3.) Ob rationes jnter alias,quia mul- lP»ci cautione (ß mala fide eos agere °ntingat) nimisaue callidl artes faas %aM, $>} (peciefo reipublicA prttextu, Wo* res agar»; adebat vel emmc~iißim<& **** homines aut fallaciam nondifcer- *nt>aut impedire »onpoßint. De talibm mcciardinus,chi da il configlio,*'»- ?f«, fe non è molto fidele, per ogni " ccolo fuo com modo, per ogni leg- ger occafione,drizza fpeflb ilconfi- *10 a quel fine,che piu gli tenia a •^°pofito,o di che piu fi compiaci. r tc> q»<cfo, trochilum denies crocoditi
|
|||||||||||||||||||||||
|
»TTIs beft, feydr Tacitus, de fbodanighe 'm
■* dieafte vanden tande te ghebruycken> die wel mans ghenoech zijn om haer faecken te verrichten, evenwel nochtans niet aï te groo- ten overvlieghers: want, ghvlijck Toucydides meynt .ronde ghefellen die maer eenen derm en hebben (ghelijckmen feyt) en die recht uyr, zijn immers foo dienftich totte beleydinghe van 'slandts faken,als de fpitsvinnighe hayr- klyvers.De reden daer van is,onder andere,dat defe fcherp-voghels.alflequalijck willen, al te veel kromme fpronghen ter hant hebben, om haer loos en boos voornemen voor deoogen vande gemeente te bewimpelen, als wetende fo behendelijck haer eyghen voordeeier) met- ten deckmantel van 't gemeene te bekleeden» datfelfsde fneeghftevan allen nieten können mereken waer't vaftis. Daer in tegendeel van dien, defe effene en eenvoudighe verftanden ghemeenlijck oftegheen flimme ftreecken en derven aenrechten ,ofte wel fulex beftaende, werden lichrelijck achterhaelt, en betrapt. So is dan beft het ghevoelen van Tiberius,die en hielt niet van uytmuyter*de deuchden, haten- de oock fodjnighe ghebreken: vreefende van de befte eyghen ghevaer, vande quaetfteghe- meene fchade. Wat ztjnder algheßepengaßen,
Sao aßgbericht om toe te tafien, Dat al hun dom febfut voor 'tg&ê*
meen ï
JEnßet l tis maer voor hm alken. |
|||||||||||||||||||||||
|
Jeatilo
|
ut videtur, cur anient, ventri fm
|
||||||||||||||||||||||
|
cHui
|
|||||||||||||||||||||||
|
in ■ l^it non er e dat? ingemti au tem
>&paulftm modoßpra vulgui,ßra~ £ toata hu)ufmodi vel omninonón te. . 3 ingenio fuo diffifi, vel non tam cm* vjfft^facilhdetegantur. Bona bic ergo tu triana c"Mio, ilk nee eminentes vir- al S >£ftabatur,& rurfus vitia oderat 5 pimti periculum fibi, a peßimis de- ^fffjublicum metuebdt, inquit tacit. V^sp. de Const. Lie. j.
l»Hmts agrefles ßpe trepidare, & l fmcurrert, ejr vota facer e, cum ca- de?"*. wg,rttit out tempeftas-Jed tujum per*Vn> eofóem fevoca é1 examina, re- r'ei, Un»»iqmmque timuiffe duntaxat **"*& tgcllulopto {& infra) mundas |
|||||||||||||||||||||||
|
univerßm exercet hißrioniam {ais Arbi.
\ter) comcediam, o boni luditts, & veluti perfonapatrU rem pnvitam curatis. Mich. Montag n. QVelquperfonageque l'bomme jotte,
iï)Out ioufiours leßm parmy. |
|||||||||||||||||||||||
|
!
|
|||||||||||||||||||||||
|
PHI-
|
|||||||||||||||||||||||
|
Cc z
|
|||||||||||||||||||||||
|
304
PHILIP. 3,19.
'Doer aandelen <-veleymens God den huycl^ üt dewelcke aertsghefmt ztjtt. \7\TAnneer de crocodil is fat en vol gefbpen.
- So komt tot fijnen muyl een vogel ingekropen .
Die fuyvert hem den mont, en al 0111 vveynigh aes:
Wat gaet het beefken aen ? voorvvaer het is te dvvacs. Maer fegh eens, arrem dier, ift niet een beter leven.
Te nutten flechter koft, en vry te moghen fvveven ?
Hoe geeft fich menigh menfch tot alle vuyl gebruyck-
En aldat maer alleen ten dienfte vanden buyck. O prodiga rerum luxuries.'-
IJm faturyad fuhas Nili crocodiles arenas,
Turpiter emclans Utt or a <-vafia quatit, Jasmins yore trahens bar ent es dentïbus eßasy Reüiquiaspretwmns'ile laborü bähet.
^Xonne for et meliusnulli ßrvire tyranno'i Ter que nemus nuiSlu liber lore frui ?
Turpe mmißermmfitaneepr<eßamusyi^'orhi: Vah fudeat!fouts yrgmia nsenter habet. PROVERB. 9. 17-
Les eaux defrobtes font donees yi^ le ^ainprins
en caehette eß jiUißrit, |
||||||||||
|
A
|
||||||||||
|
S tu doncq, pauvre oifeauja bouche fi friande,
Que tu vais t'hafarder, pour fi peu de viande, |
||||||||||
|
Proftituant ton cotps au monftre fi hideux ?
Qui fert äux appetits.ó qu'il eft eft malheureux'.
|
||||||||||
|
3.0$
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
O PRODIGA RERVM LVXVRIES.'
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
\* quoties cibum fumimm, non volup-
titts potius, quam valet itdinis nego- m ageremus, atque ibïdefineret cupi- ^Mi ßnitur neceßitas ffarih nee pa- ^"K'orumexitium culina, nee animo. ** perniiies for et gula. y^/ivem alt- i af» (:<vab dementtam J) maliespafei-
, sMfiwet ab ea pafeamur^ qtiod ve- n*ttrni alimeati occaßonem libera l/ß-
'n(fbii offert} vix pom frigid*, digna- bk ' r^erra^t,^,mareferutamurxtitci-
€Xcjuifitis corpus faginemus ; utani- £ ®ene fit,vixaliquisfeipfüm infyicit,
magis indignttm, quam q remt& qua ventri vicinaßwtjan -
t/* Pro £>eo, habere ? Sapientia inßcco
iac at> $%*$ 'tt£>mn *n pahdibus, ac
n-, Js' Fundi nimiohnworedißuentes Zeh* Pr*ter bufines > r&nas ac hydros inu .?refiknt, utpote frugibus ferendis Yon j|'-Venter mere xfimnsjnquit Hie- tiaLfe$Urnat *» libidinem, ^dbßinen uti 'Ut€orPori bonamjaudat medicus 5 l0 -SentKphilofophitó ; ut anim<t, thlo- |
|||||||||||||||||||||||||||
|
TNdien den menfche, terwylen dat hy be/ïcfo
AiS met eten en drincken.niet meer fijruufte« als den nootdruft,en föchte in ce volghen.ende dat de begeerlijckheyt altijts ophielt met den hongher; voorwaer hyen foude niet befcha- dicht werden, noch door de keucken in fijn j goet.noch door degulficheytin fijn ghemoec.
Wat een dwaclheyt' m«n fpijrt een vogel duy- fentmael, al om eens vande felve ghefpijft te werdenjendeaen hetgene,dat ons voor eeu- wich foude können fpyfen, en weetmen nail- welijcx een koude foop waters te wille. Men doorfnuffeli lant en zee om het hchaem met j aide:ley leckernien vet en dkk te maken, en
middeler tijten neemtmen nau eens de pyne (i]n eyghen felfe recht teonderfóecken, op dat de ziele haer rechte bekomlle hadde. Seker- Iijck hy betoont hem der zielen onwaerdigh te zijn,die meer te doé heeft met fijn hchaem, als met haer op te koefteren. Wat voeghter doch een menfche minder als den buyck,ende 'tghene den buyrk nabnerich is , als'vooreen God te achten ? De wijfheydt (feyter een wijs man) woont in'c drooge,rier in poelen of rao- raffen.Al te v< -chtighelandep^brengen niet.als puyten en padden vobrt,als oiïbecjuaem zijnde tot goede vruchten.Debuyck opwaüende van overdadicheyr, werpt niet uytals fthuym van onkuyfeheydt. De medecijn leert fparigheydt goet te zjn voor het lichaem; de wijsgierighe voor het vetihndfc, de leeraerder Gödheydr, voorde ziele. Willen wy alle .ends yedervan de voorfchreven dinghen goed* doen,laet ons met maten fparigh zijn. " |
|||||||||||||||||||||||||||
|
rn^\
|
?ß colenda eß.'
|
ingulis bene veli-
|
|||||||||||||||||||||||||
|
^ocent. de Vil. Vitce Kum.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
\ vu fa lern tot am evertit Balthafar manum
contra fe ßenbentem cenfyexit in con» vivio, dr eadem node mter feel us eU k Cbaldtis. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
VI
|
4 Paradifum claufit, primogeni-
|
||||||||||||||||||||||||||
|
decoll m,vef}drdit,ßfpenditpiß orem,
ctp £"*hp*'ß*m: Nabu^aUimprut. "I'torum templum incendit, & /e- |
|||||||||||||||||||||||||||
|
LVD*.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Cc
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
205
|
|||||||
|
LVDITE, SED CASTE,
XXXV, |
|||||||
|
TlvT ARCH. THowofaê wtucri jtictwdißmum, tangere autem & truc»-' >
•*- perfcuh- ntm licet.
pLAVT« Trin. t^Amor UtebrkoUrumhomintuncorrup&r, , ^. C I C, PRO "P%E/«r aliquid Mati, fit adolefcentia libertor., nm mril,rfr
MaR. C m l I o XJluftmbm denegeniur. Dummodo ilia w hoc genere f i) ^ itoqttemoderatioqueteneatur, ptrcat juveismpudieitia/ua^ ne §sliei alteni 9r$rum u^s.Ukm integrisjnfamiam fonts wferai, vrtftft |
|||||||
|
Draeghje doecken^ wacht <vóop hoecken.
V Iet vvat een egel doet om fijnen coft te rapen,
**~Hy vvort ghelijck'een bol, en blijft fo liggen gapen; Wel aen nu,muylen fpringt; maer fchout het duyftergat,
~ want wie het hol genaeót die is terftont gevat. JrCelt heus en open ipel, want alle fluypers hoecken *" l*1 a§en voor de jeught, en plagen voor de doecken .* ^en fchildert Venus wicht van oude tijden blint ^1*! datraen fijn bejagh veel in het duyfter vint. Ludite^fedcafte,
JY^ Vribus infidias glomeratus echinus in orbem
P-..-+K Dum ßruitj ejßngity qua. heat or et ,{j?ecum: l^<z* mures falmnt impwie per herbas, lMct fid excurrat fi quü adantra^erit. v tra Venus purasque manus3 té peffius boneßum rp, x%lt)& tenebras .ac rvada c<eca fugit. ^ur obfioenü qui furta tegenda Utebris L°gitat^ cujus gaudia crimen hahent, *%vfefans mal-engin.
VI mal om les fourys,& fentent nulle peine
^ loüants au defcouvert, &; fautants par la pleine; ^lais les voila perdus, endevenants fripons, .^ujeus il faut earder d'honefteté les gonds. |
|||||
|
m
|
|||||
|
'20B
|
||||||||
|
Het ^leyn verdraghen, om 'tgroot te bejaghe».
|
||||||||
|
DE egel wort een kloot,en gaet foo leggen gapen,
Om door een open mont den koft te mogen rape11' Doch of hy Ichoon een muys vry dichte by hem fiet, • Hy des al niet-te-min en roert fijn leden niet} Maer komt het weligh. dier hem inden mont te dwalen, Soo moet het metter door fijn eerfte fpel betalen: Een die bedriegen wik verdraeght ten eerften wat, 'Kot hy eens fijn bejagh met vollen monde vat. Parva patitur, ut magnis potiatur.
FJt gtobus3inque globi medio caput abdit echinus,,
Et njdfer in parvum contrahit ora jhecum:. Tegmina musJj)inofa,petifè nefciusy ambit; 6t rvagits. impunem fertque refertque gradum ;
oAt c&cas ineat latebras,&, non fua, lusira •, Turn demum in pradam promptus echinus erit*
ZJtfaüat tune cum pretiurn. putatejje laboris, Vr&Hruit in parvisfrausjihi magnafidem.. |
||||||||
|
Supporter peu3pour empörter tout*
i
QVant riieriiTon les fauts de Ja foury fupporte,
Ce n'eft^que pour ouvrir a fes defleins la porte. Au fin regnardj quitant de Ion droit quelque bout, lamais ne f!e,car e'eft pour ravir Ie tout. FAR
|
||||||||
|
209
|
|||||||||||||||||||||
|
parva PATITVR., vT magnis potiatvr.
|
|||||||||||||||||||||
|
J\ ppofitè ad<evum qnodvivimus,ad
r^rem quam traclamus, dtxiffe mihi vy^ eft Gtticciardinus, Niuno piu fa- ^litïiente ingaona gli altri, che chi e lc>Hto,5c ha fama,de non gli ingan- . .^re- 'H.ent6slinquii, facilius fa/lit, at que feyVfi in fama eßnon fallendi, idem, Jed alüer> Cicero, Totim injuHitU nulla |
|||||||||||||||||||||
|
NTemandt (feydt Guicciard.) bedriechter
lichteljckercen ander,als denghenen die den naem heeft van niet te bedrieghen. De lcho'piocnen by yemant ghehandelt werden- de, fchynen eeift wat te fpelen, macr t rttondc daer na gheven fy e n doodclij.ken flee* k. Ute fijn bedioch,mer bedroch bcgmt,en is in verre nae de fl>mße bcdriegher niet. Aadevé, die hier op meer afgevetrdichc en gtfkpen zijn, fenden eenighe handclinghsn van goede trou- we ats voren uyt, ende fpelen daer na eerft haer perfonagie; Voghelacrs ende jagers van. ghen dan beft en meelt, wanneerle, ah maec Sechtelijck vooiby gaende ,oft eenich landts- werek fchynente doen, 'tgediertt onverhoe« op herl'jf vallen.Int verftricken van menfchen, il! al het felve. De meefte fchalcken trachten eerft te wege te brengen, door een igen fchija van trouwidieyt, datmen hungheloofgheve, en dan eens haer open fiende,ende haren ftacrï waernemende,taften in't vet tot aen de kneuc- kels toe. In't korte, hoe een bedriegher voor min bedrieghlij'ck weidt aeeght fien, hoeme» door hem meer bedroghen wert. Is eenich menfch voor goet vermaert,
Diemiddier tijtisquaet van aertt
De fulcke door fi\n flimmen gheeïl,
Bedrieght de tverelt aldermeeß;
Want op een Umke* diemen kentt
Heeft jeder een het ooghghervent;
LMaer daer is niemant die hemt»acht
Voor een die deughdfaem tvadt gheachu
|
|||||||||||||||||||||
|
C4pitaUf,
|
|||||||||||||||||||||
|
v r, quam eorum, qui, cum maxi
Zjtlltmt, id agunt, ut boni videantur. Co*pius, ßrnanu trades,ludere paulifper \ Jytur at max obliqua caudaferit. jgui \ °l°s a dolis wcipit,fimpiex veter ator eß pwioribus foletme eHbom fideiaclus lc!»ot pramitterejfnox Udere £)ui att- j Pantur, aut venantur,facilius falltmt yes • «ut f eras ,fi aliud agentes, boe eß, j /ficientes , aut agros colentfes id fa- i a**t. in capiendis homimbus, idtm elt. Zf] ^jnquitCicero ßmulationumin- \ ucris tegitur,& velis quibufdameb- Cltur mem hominis fraudulent}-, frons, *) vultus, perf&pe mentiuntur, oratio r<>l&pißim\. Vigor in^entibus negotüs ,t0 acrior ,quofomnum ejr inertiam ^ 4?" oïtentat, in quit 1'aatus, Cave, *VeVnlpioKesifi0S.
|
|||||||||||||||||||||
|
Pe rs. Satyr.5-
Phltictdam veter em mines .ér fronte politus,
^ibfirufo rapdamgefias fub peiïore vulpem. |
|||||||||||||||||||||
|
F
|
Livivs,
K*«sinparvisfdemßbi^raHrmtuttcum oper* prttmm eß,cummtreede mAg- |
||||||||||||||||||||
|
nafalUtt
Dd i.PET.
|
|||||||||||||||||||||
|
219
i. PET. 5. y.
IJVeeB nüchteren, waeckt; njvant delDuyvelgaet ornw
foeckende me hyverfwdz^., DE egel kent den muys en fijn ghemeene ganghen
En weet daerom het dier 00 e met ghemack te vangeI3! Hy toont den muys een hol entis zijn grage muyl En fiet in korten tijdt liet dier is inden kuyl Devyand vandemenich heeft even defe vonden, j-jykent onsinder aert,hy weet ons lieye fondeny En die nae vrouwen helt, die vvorter door bekoort"
En wie den: vvint bemint, die. vvorter in gheimoort. |
||||||||
|
Objeda movent.
Fit globus,, inßdias muri dum tendit echinus-^
6t jacet immoto corpore fufus hurni, Os tatet in medio,, quad dum fut at ejfe e overnam Mufculus s ad faews nomrediturus, init.
Cum njiüum, quad qtufque colit, rex caüeat orcij; Jllius okjeSiu peÜora noßra- trahit..
Lttrco eibi capitur, <~vmofm: imagine bacchii Virginü• affeBu mota hbida furit. |
||||||||
|
z. COR INT- 11. 3.
Je crains qwainfi que le Serpent a feduit 6ve parfa rufe,ftmhl&~' ■
blement en quelque forte vos fwfees ne fey cm cotrumpues. E fatan eft troinpeur, tout d'unemefme rufe,
rDont les fouris aar champs le heriflon abufe ; II fcait bien quel peché chachun careile au coeur,
Far la il nous ailaut. O ! sarde le malheur.
|
||||||||
|
zix
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
OBIECTÄ MOVENT
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
I J>v%rna$ ariimi cogitationes diabolum
n°n videre, cent fumus, iuquit Aa -
& J intu^ fecntaenim cordis Hie tantum
■WWfUj ad quern dicitur; Tu (blus
ttricordafiüorum hominum:«/»
Wfö ex indicijs' ßgnitfo exterior ihm
uraks homïnum inclinatimes prob};
e/e- fatli perfpictmm eU \ idque vel ex
Jacil* colligimr ,quodtarn artißcios}
iMosprocujufquc ingenio norit difpo-
e' Non eodem aflu omne genus pij -
Hfn aggreditur pifcator, fed'pro pal&to
Wfque efcampraparat- 2\Jj?# um tno-
£ yün fallit weeps ^ftdhas fißulaß-
taqueU, alias vi fco, G etter ü humani
. Verf<iriu4 unicvjufy mores, e" c**ivl-
L fropinquißnt jntuetur [utverï Am-
J') ac talia homini ob\icit, ad qua.
J cilius cogno/cit inclinari mentem; ut
ndis ac i&tti morlbtts luxuriant ,va-
f^gloriam, (frfimilia; uteris menu-
J** ir am, fuperbiam, ac crudelitatem
f°fanit. ^md agimta ut hoïU tam cal-
i.0<tccalidei, reßßamw ? eeriecum no■
Kimpugn a. adver(m principes, peteßa -
> adver [us ßfiritualia nequitia, ad-
CtJui armA dtaboü, quid refiat nifi ut
uamus armaturam Dei, Exconßho
^PoßoU Efh6t Ut |
WY zijn des reker(feyt Auguflinus) d«
de cluyvelde inneriijcke ghedachtea des menfrhen geenfins en weet: want de ghe- heymenitfen des harten, zijn dien alleenlijck bekent, tot welcken ghefeyt is ; ghy alleene kent de ghedachten der menfchen kinderen. Dscnochtans aen onfen vyant de natuerlrjcke beweginghevanyder menfche,door het uyt- terlijck ghebaer, bekent is, kan felfs daeruyc afgenomen werden, dat by fo doortrapteÜjck fijn iagheri weet aen te leggen, baer eens yders innerlijckile ghenegentheden. De viflcherea vanght niet alderley viflchen, met eenderley aes. De voghelaer weet fchier elcken voghel met een fonderlinge grepe te verraflen; 'tGaee mede foo met onfen vyandt. De duyvel (feyc Ambrofius j weet na te fpooren tot wat fonde yeder van ons meeft genegen is,ende daer nae- ieyt hy zijn Iaghen aen. Den blyrnoedigen fal hy ghemeenlijck komen befpringen met vlee- fchelijcke tutten,ydelen eerfucht, ofte dierge- lijcke fonden. De ghene die harder van aert zrjri, metgramfchap, hoochmoet, ofte wreet- heyt. Wat raed ? tekcrlijck nademael wy te doene hebben tegens overite, teghens mach- ten, tegens geeftelijcke booiheden : int korte, tegens de wapenen des duyvels, wat iffer beter te doen als aen te doen de wapenen Godes. 2{a mstinnntn zijn gheneghen , Komt de duyvel ons bewegben : longhe menfchen', rveeligb bloet. Brengbthj rvdlusiintghemoet: Droeveßmen komt by quellen Met wanhoop, en anxt der hellen : Beete breynen drwgbt hy voort Tot ghevecht en wreede moort» |
||||||||||||||||||||||||||||
|
Gr
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
eg. L i b, 29. Moral.
|
ceptïones parat'. & quia Utim voluptsu preximie
té Urn moribus luxuriam prefonit it quia xrifti- tiü in iram facile Ubttur, trißibus poculum dif- tsrdidi porrigit : F.t quia iimidi fupplicia formt- dant, paventibus terrors! intentat- Et quta el*' tosexUÜt laudibus cciijpkit eos ad qu*cunqut V9~ lumt bUndisfavoribus trabit. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
| R'% comphxionem u»iufcuiufquc advirjarim
, rnfpicit, & tune tentamnü'aciueos appm>t. |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
~^'"«»a«,gWc Utii, alius tnßibus, «/»'«5 t.mtdis,
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
elatis
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Q. . . ......
|
tnoribtis exiflit. J>)w trgo adverfaritts
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Uiu fac*le capias, vic'mai (»mfltxiembus de-
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
Vd 2
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
ODIT
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
212
|
||||||||
|
ODIT AMOR MEDICVM.
XXXVI. |
||||||||
|
Oy I D QE»/// amans fua damna f erens, tarnenhar et willis-y
i3 Matertam cu!p<epr<£j*quiturqtiefua, L' Am mr eft ttn plaifir (i douxr
Le mal en eft fi de fir able,, Jpue )eme dirois m'iferabley Si )eBois exempt de fes coups 5 s'llfaut mourirun )ourt It veta mvttrir d'amour. |
||||||||
|
V'M
|
||||||||
|
ZO
Die blufcbtmijti ^vlam^dienwotd'ick^gram.
Vy Anneer de imit het ftael gaet in het water fteken
Om door het koele nat den brant te mogen breken, ~*et yvat een wonder ding | het maecl: een groot gerucht^
V[ et lehijntof dattet kijft,of immers dattet lucht. j°et niet de minne-brant een feltfaem plaghe vvelèn! ï. deminnaer klaeght,hy vreeft te zijn genefèn;
^ is dvvaesheyt hier een vrient te trecken uytte pijn,
üe ßecke fehout behulp,en wil ellendigh zijn,
Odit amor medicum.
|>*f Errea maffa rubensyfuryis eduBa caminis
r^ J Quam f ober in tepidam forcipe mergit aquam ,
mt^ totai imp[et ßridoribm ades >
."fw indignariy<x>el gemuiße n/oces.
nK amam rapide uri fibi peSiora flammis
T* gemit,& domin&f&pe recant At idem:
nc luquufanarc-velityfubit ir a: quid hoc eß?
inj£Ux medicam reïpuit <eger &pem.
Jgui guerrit l'amant luy faiU tourment«
LE fer du marefchalj quand on le veut efteindre
kn le plongeant en Peau s'en va gronder 6c plaindre. OfFrir al'amoureus fante,eft tout en vain; P« il fe plaift au mal,& ne veut eftre fain. |
||||
|
3Ï4
'tZijnßerckg beewn, die n/veelde dragbcn.
"\ 7""\ T* Anneer !iet yfer gloeyt te midden inde kolen?
V V Bevochten vande vlam, en in het vy er verhole^ Danbuyght het als een was, maer raecktet in het nat, Strax heeftet wederom fijn harden aert ghevat. Hoe dwee is ons de ziel wanneer ghevvifle daghen Ons treffen aenden gheeft, of inde leden plaghenj Wy leven nae de tucht foo langh de roede ilaet, Demenfch is alderbeft vvanneert hem qualickgaet. . iii
Superba fixlicitas.
SVnt humïles animi rebus flerumque fub arBis ,
êt rigidos mores fata fiwflra fugant: Res ut Uta redit, mens ebria furgit in alt urn', Optima fors homini f effima cor da facit.
Anne rildes f cbalybs mite feit in igne mêtaüum, Dum fornax rapidis folübus a$a gemit:
ét faber hunc tollatque foco 5 mergatque fub Midas ,• Major erit fubito, mam f uit ante, rigor» |
|||||||
|
U office ^ lafimme, monflrent quel foifi (homme.
LE fer eft doux au feu, mais hors de la fornailè
S'endurcit de^rechef. Quant 1'homme eft en defäife? Le vpilä tout molletj mais retrouvant fon heur^ Tu le verras foudain tout ejflevé de cocur. |
|||||||
|
->>
|
|||||||
|
21$
|
||||||||||||||
|
SV P-E RB A lOELICITAS;
|
||||||||||||||
|
11* Mceßtdtji wagis, quam volan-
j **'e ad vita temperantiam acce- nt /' Writs nihil eH qwd prahibeat> wuntttr ad ingenium (ait Halicar.) e%. ^enuinA humana natura difcriptie cls' K1m ßnebona opera, ait Agatbo- ?üß **a ^wiwn neceßtate cogenu de' eo a™to3 quamdiu met us premit; & |
||||||||||||||
|
DE ghene die meer door noot, als door
wüïe een machtich leven ter handt trec- ken, foo haeft de dwangh wech- is ,gaen we- der den ouden karre-pat in , (feyt Halicar.) fulcx is de rechte afbeeldinghe vanden aert der vr.enfchen ; want, ghelijck Agathodes feydt, wy doen foo langhe wel, als wy in ancxt zijn: en m teghendeel van dien foo de faecken weder beginnen wel te gaen, ter- ftont weyekt de deiteiheyt weder uyt. Ds kinderen ter wijlen het onweer raeft, loo- pen onder de boomen fciiuylen, ende onthou- den hun daer in ftillicheydt: rnaer foo haeft alftmoy-weder werde j fehearenfede tacken vaa de boomen af, en loopen daer henen. De menfeh plach in cegenfpoet fijn toevlucht tot Godt te nemen , 'thooft te laten hange», als een biefe: raaer foo haeil alft hem beter gatet, het hooft inde windt te fteecken,ende als voren fijn oude ganghen te, gaen. 'tis» midtfdien waer'tghene den Poet feydt: Soo langde menfeh is fray e» kloecH-,
Scolep de Gods-dien ftrin den hoecki ■ Maer al/mep valt in teghenffoet, Dan hteftmen God als bj dm voet. |
||||||||||||||
|
haf*' "xfivtentia, lofephi, Jokt info-
j-ä'fire crefcere rebus quiet is. Vi r^ toputros , dum ßvit tempejlas, cent'r s £onfugeretibique quitte feje fu tnen ifirenitate verb fubfecuta au- ti^ntes* r*mos arbor um per lafciviam jye ere- ita. & nobis rebus affliclis ad vit "3/erfugiam e&) viria devovemus, 4* >anftimoni&m praßrimns\atvix- ti j affliïïio deßvit, lajcivimus ingra- ®eum , imb fa wjurioß, veriß-
W ft-illud PoèU,,
ar^ fumant .fselicibus arx.
|
||||||||||||||
|
VlRG.
\^Efiiitwens homtnum fati forti/que futur&:■.*■ *-*Etfervare modum rebus fttblata feeundis. TE RE NT. HlAVTON,
Mam in mein eße hunc t Uli eH uiilcj*
|
||||||||||||||
|
JBdat
|
||||||||||||||
|
216
Jß dat ghylieden de kaßydinghe<verdraeght, Cjodfaluals hinde*
ren aengae»,tnaeriß dat gby Heden fender kaüydmghe zyt,
fo z,tjt gby dm baßaer den ende met kinderen,
ALs 'tyfer leyt en gloeyt te midden inde kolen.
Men (iet,men hoortet met,het iflcr in verholen; Maer Co het yemant lefcht, dan fchijntet dat het klaeg*1^ En dat het eenigh lect,oockinde vreughde,draeght. Als God de fijne ftraft,fy duyckenende iwijghen, Maer voorfpoet in. het vleefch die doet hun vreefe krijgt' Sy houden gantich verdacht des vverelts loofen fchijfl» En laet,o God, mijn deel niet inde werelt zijnl In laetis gemit.
INgemitJn tepdü ferrum dum mergit ur undü,
Jnfiammdyraj>ido dum calet igney filet. <Mens pia diyinasyfine murmureyfufimet iras$ ghbodqm gemat y cceli ß cadat aßm, habet.
Ergo dolens, fuJfetfa mihi meagaudiay dich \ Jguid? meafanfle Parens^portio munAm'tritt
dhßt\<tr hie potius fremat orbüyi$ orcus,& at her § 'Dum mihi des alio gaudia rvera loco. GAL. 6. 14.
Ja ne madyiene que je me glonfießnon en la croix de noßre Seigf^lir
lefus Cbriß par leqtteUe mondem'tefl crucifiet& tnoyau monde, |
||||||||||
|
L
|
E genereux acier eft coi en la fournaiffe,
Mais,s'il eft mis en l'eaujamente defon aifej |
|||||||||
|
Le noble elprit chreftien gai en adverfité
Gemit,comme en fulpens, fur fa profperité. g\ |
||||||||||
|
«17
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
IN L JET IS, GEMIT.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
"T'Ghelucken voorfpoet defeswerelts were
* niet fonder redenen verdacht ghchouden byd^ godtialghe: want ten is nun nietoi.be- kent dat Godt de Heere met ons ghemeenlgcfc aifo plicht tchanddenalsdernedi"ciji;enroet- te fiecken doen > de welcke, ooidetlenie de ftcckte onghenefelrjck, en fie-;de dat het niet den fiecken wel haelt möchte gedaenz.jn, la- ten opentlicken toe dstmen den lelvé A te eten en te drincken gjitve daet hy eenichfins trei.k ofte lull toe heeft: aen andete daeremeghens, aen wekker ghefontheye fy nu meynen wat ge- wonnen te hebben, gheven (y bittere en wal- ghelijcke drancken in , fchrijven hun fcherpe eetreghels voor, ja vliemenfe en Ichroyenfe fomwylen ,als de fieckte fulcr vereyfeht. Godc plachfe t'onder te houden die hy behouden wil} die andere laet hy int wilde buyten den bocht fpringen. Soo wanneerder kinderen on- deilinghe pluyekhayren ,-indien wy fiendacter yemandvande omftandeis eenen jongrnuyt- kipt, ende den felven berifpt j cfte met flaghen kaftijt, fonder fick den anderen aen te trecken, wy eordeelcn terftont met feer goet befluyr, dat dengheoen die flaet den vader, dieghe- flaghen werdt, des lelfs lone moet wefen. Wie den Heere lief heeft (feyt Salomon) die (traft hy> ende heeft een welbehagen aen hem, als een vader aen fijnen fone. Prov. $ ♦ i tk |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
nee tmmeruo,
"ty&feculifkltcitdi: didkeruntentm
UtnitA nobifcum plerumque ageren,
ie Cttm<*gris medici ;tj, malojaminve-
at0<ic incurabili, ad exhium <egrotos
i Zere dum consider ant, omnia iff
J"''*^ appetitm rapitur, darïper-
lio • '' atys COf3tr^y quibus jam me-
jr/u valitudißü Jpes affulgere eapit, r CC6s «maros propwant, anxia viclm UrT* COercent» *m9 & (Morbo ifo
£ Hr* id exigents) mum , ac fee ant.
l^'1Hosfervatos vult, bos firittlha-
>reüquü utlafciviant ,permittit.
alt Uer* *nUr fefe dePugnant&us, ß
{ &"w a fiperveniente all quo plagis j lPl > alterum impunem dimitti vi- |
||||||||||||||||||||||||||||||
|
«&
|
- ußigantem vapulantis pattern
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
yj Pttf»k tllatione concludimut. Quem
co mtniti'diligit (inquit fapiens ) hum
A. 'Pl* ac cafiigat, & quajt pater in
10 c<i»iplacet fibi, Proverb. 3. zz.
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Q
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
R E <ï o %, ,in Mora l.
|
iaborum fuomm fiutfus recipiant: nee
üment quod divina juflitia latens in ijs vuittus tifpiciat, & exterioribus os vul* |
|||||||||||||||||||||||||||||
|
ntft viri cum ßifuppeterepro/fier-a
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
n k^ mundt csnfHciwit ,pavida fu
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
mci0t* turhantur: timem enim+nehk nmhlti curMS>ab imimu re?ellat'
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
AFFLVIT
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ee
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
AFFLVIT ÏNCAVTIS,
XXXVII. |
|||||||||||
|
215
|
|||||||||||
|
C H RY s o s T. Definitie amoris hec eft, anima vacamü paßio.
L A E R T. -p^ logenes dixit amor em etioforum ejfe negotium, quod hie afifetfu*
X. I 8» 6. JLSpotißmum cccupei oüo diditos-: ita fit ut duro otio vacant> & fem negotiofißim&m incidmt. ^ V l D' C\v*ritm'&giftw q«* re fit fallus adulter,,
|
|||||||||||
|
In promptu causa esJ, deßdioßts erat.
|
|||||||||||
|
P/O»
|
|||||||||||
|
'Die ledigh ßt wort licht "verhit.
DAer was geen vinnigh dier dat oyt de (langhe queldes
Soolangh fy befigh was te midden op den velde; Macr doen fy lagh enkeeck, en focht maer tijt-verdrijf, Soo quam de lof e fpin, en viel haer op het lijf. e prickel vande luft die komt van ledigh vvefen, üs vvie figh befigh hout , die vvorter van ghenefen; ■^e min ghelijcktdefpin: : noyt menfeh en is ghevvontj Als daerhy fat enkeeck, of doen hy ledigh ftont. Affluit incautis.
\ Vm pradas agit anguü, té ar dm faxa pererrat ^
nh-^ Ambulat innocuas, tut us ab hoße > isiöf: Unc improwfo perßringit aranea telo, ^um jacety in motti gramina, fufitshumi. Jcl"t>oi abigunt tratlata negotia ßammas, *$uü f-uület intent os rebus amore trahit ^ '%'■■rvacat , f$ mailt coüt at ia peSlus in umbra, Tum jpatet, occulta tumfubit tgne Venus. |
|||||||||
|
Vn cceur oißf} d Amour captif,
|
|||||||||
|
L
|
|||||||||
|
'Araigne ne peut oncq attrapper la couleuvre,
Lors, quant eile eft au bois empefchc. de quelque ceuvSJ^ Le coup mortel, helas/ luy vient en repofänt, Rien., que Ie cceur oifif, Ie fol amour ïurprend. E e a D/O
|
|||||||||
|
129
'Die niet ontßety is baeB te me f.
HOemaghde kleyne fpin doch vechten mette flange11 ■•■
Sy is te bijfter fwack, om oorlogh aen te vanghen, Haer vyand is te fterck •, en des al niettemin Soo wort de felle flaiigh verwonnen vande fpin: Vraeght ymandt hoe het koomt ï de Ilanghe faght gelegne1* Vermaeckt haer in het groen j de fpinne daerenteghen Gantfch wacker inde weer beftoockt het vinnigh beeft. O vreeft doch. voor eemenfchjdie niet eémenfchenvreei^ |
||||||||||||
|
Periculumvenit, cum contemnitur,
IMbelIi noceat cui moltü. araneus iBu?
Et quü non rigidö tafius ab angue cadatf Huktarnen incumhens rviBrix dominatur arachne^. Et <-uafium tenm perforat enje caput.
Vnde■ fity ut coluber parvo cadat icïus ab hoßel Languebat ßrpensy té <-vivil hoflü erat.
Quam facile'eft'-fir'uere mßdias nil tale timentil EB, quodei metuas^ cut- metusomnü abeB,- |
||||||||||||
|
Cr aim ton ennemy , bien que petit.
|
||||||||||||
|
L
|
||||||||||||
|
Araigne, bien que foit foible & petite befte,
Rompt neantmoins par fois au grand ferpent la tefte? |
||||||||||||
|
Qui ne redoute rien, eft aifement attaint,
Crains pour un tel, amy, qui rien jamais ne craint, |
||||||||||||
|
Sil
|
||||||||||||||||||||
|
EX SECVRITATE CVRA.
|
||||||||||||||||||||
|
Jyl djores inter dum copi&ßernuntura
& *™tno*ibus, potentiores a debitiert- eu ' "'f Halicar, mlul eil tim firmum, , yrtculum nonßt, eiiamab invalide? fit ° 'Pß'aliquando mimmarum avium nPa°<tlum ,inqmt Curtius. Vti ratio- fy : fauritas toni inpubltcis qua pri- tsi, ' Cert1ßtnwm cahmitatis inittum 6p' '°'ute viventes undique patent, ejt ye Hnt injuria multas occaßones prs- pe mfidUmibus, ait philofophus. S& Ce entfn & contemptus hefiis cruentum |
||||||||||||||||||||
|
MEnichmae! werden groote heyr-krarfiM
ten van kleyne, machtighe, van fwac ke ghcflagherij feydt Halicarnas. Niet én ;n*er too vait, dat ghecn ghevaer en lijdt, ooc& van het fwacke. De leeu wert oock felfs wel tot aes van
het kleynffe ghevoghelte, Wildy hier van de reden wetend Sorgheloofheydt, foo in ghemeene als eygrten faecken, is een feecker beginfel van onheyl. Die fónder achterdencken leven, flsen als
open, en rijn onderhevich om ghebointte weiden. Verachte vyanden hebben menicbmael èen
bioedighen flach veroorfaeckt, en machtighe vorften en volckeren haeftelijck t>ondcrghe» bracht, feydt Livius. En hierom is een vyancl (hoe gheringhe hy boek-zy ) altijdt te duch-» ten. Vreefe leert wijfheydt, en die voor Iage>
beducht is, wert feldenbetrapt. Achterdencken leyt tot gerufheheyr, onvoot*- fichtigen hooehmoet tot ghevat r: al forgen- de ofttgaet de w;)fe het quaet : Latet ons daerom houden met ons outfpreeck woordt: Die niet en forcht, en heeft gheen eere: ofte met de by-fpreucke vandeoude Romeynen « de moeder van vreefachtighe ofte vervaer4e kinderen fchreyt felden. |
||||||||||||||||||||
|
per/J**1*1 ediditté' inciyti populireges^
Ini Vlmoniento, vißi funt^ »it Livius |
||||||||||||||||||||
|
eft 'Can*fanè quamvis humiièm, dooit
qUl etttere, ex conßho Semca. Metus tify P^dintiam docet; quitfeinftdias ffj0r ' "ai*d facile in eafimpingit. 1i- ßfntb********* ^!lx' periculorum pr<e-
njaj t0' Wetuendo qaippe fapiens vital id j fr ?n *ts& ■giturßcuritate animus rianff fëfe ¥r&PAreh Ht centra i>m **>id • tun* inter beneficia firmetur TL ^atrem no ßcye vetus adagium eHt |
||||||||||||||||||||
|
IuV E N AL. Sa T, 6.
Vnc patimur longx pacis mala,ßevhrarm»
Luxuria ineubuit'\ vicJumfó ulcißcitur orbem* Seneca Ag a m .
Fiïïor timtre quid poteB ? quod non timet.
B av D. Dis s e blt. d é In d Ve.
|
||||||||||||||||||||
|
TCT^ facilius■ ovprimuniur,qmm qmntbiPiimenky ■' ■'■'■
*N Et iwparato futit ad refijhnduhy. |
||||||||||||||||||||
|
E e $
|
MATH.
|
|||||||||||||||||||
|
zzz
|
|||||||||
|
MATH. 26. 4i4
Waeck$ ende bidt\ op dat gby niet en komt in
verfoeckmghc-j, TT ~T X" TAnneer deleuye flanghis in het gras gheleghert»
V V En dat de guide Son komt oyer haer ghefeghe*1' Soois van ftondenaende fpinnèdaerontrent, Die flux eenbooiè ftraelhaer inde leden prent. Wie ledigh iitengaept, enleuyert gantfche daghen, Die lijt gheduerigh noot van duyfènt quade flaghen Totondienft vande ziel. O vreeft, gheièllen, vreelt De weelde fchiet haer gif tot midden inden gheeft. Quid dormitis t furgite <3c orate ? ne intretis
in tcmptatiojiena.
FKondeßuper ^viridis radijs tepefaBus Eois9
Otio dum fierpens deßdiofim agity Ex alto tenui ß liberat aranea flo, Et colubmm parva cufyide fundit burnt,
Otia rvirus habent, f$ habet firs Uta ijenenum\ DelitM c-vitiü mentis aperta '-via eil,
Sperne njgluptatum' ilkcebras, puer3 otta ß?erne t Hoßeßik aërio m cecidiffie melis. |
|||||||||
|
Tfoifivitè, tout fecbé.
Sfaillir le ferpent Taraigne pneques nole,
Si non quant il au bois, fe lafchement repofe. Nul eft plus aifement du tentateur furpris,: Qtfun tel, qui a les fens d'oifivité faifis, ^ |
|||||||||
|
A
|
|||||||||
|
22$
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^E DIA BOL VS" TE OTIOSVM ÏNVENIAT.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ï-JEt ghemoet des rcenfchen (feyde Philo)
•*- Ais een woonplaerfe ofte vande deucht, ofte van ontucht: ofte(ghelijckBernardus feydt) des menfchen herte isals eenmöle,hetdraeye gheftadelijck omme , ende maelt al watter wert inghebracht, maer indien ment ledich laet, feo verteert het fick felven. Door ftilftane vererghen alle dinghen. Een lleen,Too hy niet dtckwsls omghewemelt en werdt, is feer haeft overloopen van mos en ruychte. Als het yfer rultjfo roeit het» Stilihende wateren werden haeititinckende. Opgefioten cleederen ede- len van motten ende fchieters. Een ydel ghe- moet is een herbetghe van fonden» Een ledich menfchCjdes duyvels oorkuffen. Ick ginck9 feydc de wijferaan, voorby den acker der kuyen,en fiecldaer waren enckcl netelen opB ende hy ftont voldiltelen, ende demuyr was nedergevallen. Prov. 14.30. De ledighewe- duwen befchuldicht de Apoflel als klapach- tich}ende fprekende dat niet enbetaemt, I. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
autvirluth anïmtts domus ei'L
^ tnquit Philo .-vet ut Bernard, cor 'oei miS' ficut Mokvdwum, volvitur Ut St/ey' &quidquid imponitur, mo- conr atitem whit imponitur, feipfum Pk **' °*nni& otio detmorafunt. La- tu 6arev°lutm obdncitur mufco. F er *ai'ntfi utAriSi 'rubigine confumhur$ jfel'r n*fi m6veatur, Vitium eapit; veßis j£e 'ltil tinea.rumfit:habiuculttm: otiofa in .' vnioru»t domicittum. Tranßvi, how fy'ens Proverb-24- i°' Agrum r^nt°U?*£r*' & ec£t' totnmMpkw-
g, 'lrtica} ejrmaceria lapidumdifiru- lea r<Xt' Otiofa$ vidiias notavitapoßo
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
' *• TV». J ,~.*-L~r, JmIa«.,.*,**,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1**nat * Verb,°ff*>& loTenm TimMntkorteJcdicheytweeamocdervaa
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"On Ohnn,* c?i,,iAtJ,,*«? ntm.mtni.
|
beufelinghen, een ftijfmoeder van deuchden.
Laet ons dan forghe draghen, dat, en God, als hy ons komt befoecken, en de duyvel, alshy ons komt quellen, ons btfich moghen vinden^ met eerlijcke oeflèninghen. Een dte voor qudet hem mijden ml9 En magh niet ledich zijn ofßtl; Want tügantfch ftker ons ghemoet Doet quaet, wanneer bet met en doet. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
1 oportet guidplura? Otium nu
%er m"i'itSre8.noverca virtutum,ait per \.v*rfin*, quhm nihil agere Sem-
X)e lfu'd honeß* rei agamm, ne aut »tu/>w%l nos Mvrfit, aut diabolus ubi vSn-mat> ofmmtes & vacuos nos in- |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
18.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
OK
|
Mat h>. ij. ! 1. Ie an. 5.
'- ™' attttm< dormirent homines-, ve- Ij^Jousfcavons que quiconque esinéds
n*nmisu4, & (uferßmmavk %i- -^^» Dien, ne pêche point: mats qui es~i *" tnedio trttici.' engtndr'e de IMeu, fe contre garde fii 1 £ R o N. 1 N S r, R M. nufme3ejrjsmali»fie Is touche point,
'quid optris ftcito} ut tediabolut |
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
*4»
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
A
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'tie e Vin*at occupatum, non entmfa j
trcjtj.)U* * diabolo qui bono vaeatex-- |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
POST
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
%H
|
||||||
|
POST TRISTIA DVLCO&.
xxxvni.
|
||||||
|
Oy I D. p*r Urnen eB artis trißißmalanua noflra,
' 4-^ Et labor eslumts tempora prima patu Mich. Montagn. des EfiaisLib. 3. Cap, $,
Qvi n'a la )wtfjancß qtt'e» la )oai(fant;e%qmne gatene qae du bauiipoinB>4ut
n'ayme lacbaffe qu'en laprife ,il»e luy appartientfi meßer 4 l'cfcokd'Ametf* U plaißr tfeiï pkißr jam wtrtumu. |
||||||
|
Ltjdea}al-eer werktijden.
|
||||||||
|
I
|
||||||||
|
C fprac eens Ro(èmont, terwijl en datfe naeyde,
|
||||||||
|
*ck claegde mijn verdriet,hoort doeh hoe fy my paeydc;
Cornt,(pracfe,comt een reys en (ïet my defennaet, I*. et op dit maeghde-werek,en watter omme-gaetj f?lcr Wort een (tale punt als voren uyt gefbnden, e draet comt naderhanr die heelt dan eerft de wonden: % vrient en wacht geen' vreucht, als na geleden pijn> Uie't (bet wil (onder (uer,en mach geen vrijer zijn. Pofltriftiadulcor.
ASßdeo tenera nuper dumjunUus amic<sy.
'Dumque fuper noßro <Tjulnere'multaquem ljlt té} o duri nimium tener hojfes amorü j N* patiatur amans^non potietur}ait, 0cdo5it{m tereddat opm\füa lintea monßrat) Ecce\fubitfilo cus^è acuta prior. x?1 gemit,s£ primo fub yulnere projicit armav ^rede mihi\Veneri miles ineptus erit. /pres tourment} contentement.
VN jour je me plaignois eftant aupres ma belle
De mon penible amour, je la nommois cruelle: \*y toy (ce me dict-on) Ie linge ne (è joinel:, Sl preallablemenc on ne Ie ble(Te poind, Ff Oordeth
|
||||||||
|
22€
Oordeelt nietfOf'teyndeßet.
IC quam eens op een tijt daer Phillis fat en naeyde
Ie fach een rechten bloet die ftonter by en craeyde, Die riep wat maller dingh ƒ wat gaet de joffer aen •' Die moeyte diefe neemt is beter ongedaen: Hy fach een ftale punt, hy fach het lijnvvaet breken, Maer vvaer dit henen wou en was hem niet gebleken. Al heeft u wijs beleyt een fèker oogh-gemerek, En toont noyt aen een dvvaes een onvolcomen vverck» Ex fine judicium.
Mille fioram'mibus dum lintea ruirgo decorat3
Fdaque difiinSiü inferit ordmibus -y RuBicus isla <-uidensfVdhfiultapuelUla!clamat, Candida ftrrata lintea perdis am.
Vulnus ut infligat tetrica cum fronte notaris, Vulneris auxdium, ru$7ice>nonne ntides ? Materiam fatuo rifus dedit ille popello, Ghü^cuifumma manus deficit}edit opus. D^ reprenSjCe que n'entem.
LOrs quant Margot piquoit Ie drap de ion efguille,
Dama:tas luy cria / que tu es fotte fille, D'ainfi gafter Ie drap: car il ne feait que c'eft, fjc monftre pas au fol tin oeuvre my-par-faiclr. ^ |
||||
|
2*7
|
|||||||||||||||||||
|
EX HNE IVDICIVM.
|
|||||||||||||||||||
|
yw omni re )udicandi, ac confulendi
]fYlnfyium eß, noße id, de quo confi-
r m ifißitutum est, aut tota via aber-
e^£ nece(Iu>n eß, ait Pkto. CUulta
j. % quotidieinciduntinvitam morta-
, %. qua fi obiter tantum inß>iciantur}
front prima, fronte in oculos incur-
11 facile quifvis damnat ur us eß; ér
tra penitus eadem conßderanti, ac
pttm ägentüintuenti,bonaac\tißa vi-
tntur. Finis omnia difcriminat.Ec-
fappliäa quantum a favitia abeunt?
£ &*« enim ubertim effunditur, Tri-
r, 4 *b avaritia f pecunia avide conge-
, ör- Cenfura a rigore ?fr<enttm & mo-
t tnvitis imponitur.xjAb omnibus igi-
>Cum Laclantio Jhumanitatis jurepo-
, tfous^ %>t non prius damnent, quam
, Verß csgnoverint; igitur ut ait ilk,
|
VAn alleraetflagen,dieme voor-
neemt, is het begintfd rechtte verftaen de faken waer over men ge- fint israet replegë,feyt Plato; of an- derfins moetmê noodelicgantich en I al mis taften.Daer vallë dagelijcx in dit leven veel dingê voor, dewelcke van buy ten af,en als in het voor-by- gaen allee bemerckt zijnde, verwer- pelijcfc fehynen,maer nader onder- taft,ende het oogmercvan dë gene» diefe beleytrwel ingenomen wefen- de,werden goet en loflick bevonden, wat verfchilt doch itraffe van wreet» heyt? nadienmen in beyde bloet ver- giet. Wat fchattinge van giericheyt? nadienmen in beyde geit vergaert. VVat beftrafrlnge van hardicheyt? nadienmen door beyde de weder- fpannige een gebit inde muyl werpt. Sekerlijck het eyntle ontdeä het on- derfcheyt van alle dingen. VVy ver- eyfikhen daerom van alle menfchen, met Laäantio,na het recht der men- fchelijckheydtjdat niemandt yet en verwerpe voor hy het felve ten vol- len heeft leeren kennen. |
||||||||||||||||||
|
in
|
|||||||||||||||||||
|
omni
|
|||||||||||||||||||
|
re
|
|||||||||||||||||||
|
Judicium fufpende , fcopus dum
^otus agentis» |
|||||||||||||||||||
|
L,2+. fF.dell.
IN civile efi niß tota lege perfecta ^unaaliquapartieuta ejus propofitd,
judicare vel refpondere. C majores de baptifm.
Non debetfeparm cauda a capite.
Ha a. C(>
|
|||||||||||||||||||
|
a. C OR I NTH. 7.10.
Ve droefbeyt die na Cjodü3wrckt weefe ter falicheyt. Als yemant fit en naeyt,hy fchijnt het doeck te breken,''.
Maer fehoon de naelde quetfl; het garen heelt de ftek<* Al is de ftale punt niet eyghen aen den naet,
Sy maedt noch evenwel het open voor den draet. Al vvoriter door den anxt geen menfche vvederboren3 Terwijl de ziele klaeght haer trooft te zijn verloren, Tis evenwel de fenrie die ons den geeft bereyt, En tot een beter werek de rechte gronden leyt. Si non parat/altem preparat.
LJntea nonconjungit acus3 dum linten pungit,
Sed njia^ua tandem üntea jungatjnt. Nam fimulacfubjeföachdybs per cafbafa tranfit3 Mox comitem medicum yulnerü auSïor habet, Anxietas, quiz mente latet, qu£ peBora turbati Non efi quod nobis cor da renata facit:
J/Ia tarnen ßermtque Viarn, refer at quefeatebras; Principmm timor eft, Spiritus implet opus. |
||||||||
|
is.CORINTH.7. o.
ZJous aye\ esïé contnsïe^ felon Diem,
Ors que la docte main, le draprompu va poindre,
Ce n'eft pas proprement ce que le drap faiót joindre, Mais pour la voye ouvrir. Nos tremblements & pcevü'S N'eft pas i'Eiprit, mais pour nous preparer les cceurs. |
||||||||
|
L
|
||||||||
|
229
|
||||||||||||||||||||||||
|
SI NON PARAT, SALTEM PRÄPARAT.
|
||||||||||||||||||||||||
|
J^wmorac horror confcientu, ininu.
«d lï° aridem convtrfiom, idoneus eïl ?«e/C> Ut ""t™1*1 vere humilietur,fihi. ^/^tooperedïfpliceat; ut tUhomo'm tttïtJ°mi-**timort wipiat, & ad for-
^jvtt» perveniat, inquit Greg, ^it ris °^m *^e' 4umtigatfërvJtwftMo- ß(g^Srei gratiam Itberwü; non hic ^Wendum eB. Cum audü quod Do- ^ ^tttiu du/cis fit, ét vir pus , fac ßt Urn diligass: cum audü, quod reclus *horettenele Ht timeat ; utamore, & ti- te . /*€i ieiem V1" cußodias. Neveris étqifc .cttntimeas'.noveru Deumtut <tdCa-m ^H" ' "■ alter0 mi***™
qui-^ent'4m' *n alier0 confummaris : ple^Htt'Um [flutis timer Domini ,'& <&% %« eff charitas. ^uemadmo- *>& •' C'V notit** tu* LvMit in te timor tri^Pl €x Dtinoiitiky Dei indem fapgpïfic * contrario, ex ignorantiä tui, |
||||||||||||||||||||||||
|
VErflaghentheyt des ghemoets is wel dien-
ftich'iigtbcgui^ vä:nde?bekeerjngh£ »„ten eynde de tnéWcfiê fich recht verhedére ,-; en. fich felven gantfeh mifhage;op^asjhy aifodes Heeren wegh beginnende met vl§£fejallencx:- kens in fterckheyt mach toenemèrfcöndertuf- fchen nochtans,naderaael den gheneé, die mee de ilsvernije van de vreefe ghebonden is, niec en kan fmaken de ghenade der vry heyt. Soo en en moetet by ons daerbyiiiet ghelat,en wer- den. Als ghy hoort (feyter een Godfalich man) datGodt goedich en barmhertich is, maeckt dat ghy dien goeden God t lief hebt; als ghjr hoort dat Godc rechtveerdich is, fiet dat ghy fijn gherechticheyt vreeftjop dat ghyalfo door vreefe ende liefde te famen.naer fyne infettin- ghe meucht wandelen. Kent u felven, op dat ghy Godt meucht vreefen: kent Godt> op dac ghy hem meucht lief hebben; in het eene is hes feégintfel, in het andere de volkomentheydc der wijflieydt. 't begin tfel der falicheydt is vreefe: de vervullinge des wets is h'efde.Ghe- lijcfc uyt kennifle uwes felfs , vreefe Godes voortkomt: fo, in tegendeel van dien,uyt on- wetenheyt uwes felfs, komt hoochmoet, ende uyt onkennifle van God,wanhope. .' i
i*Al is de vrees' infeerßegoet,
Sy is niet daer het bly ven moet, 'T is nut gheduyrich voert tegae»r Tot vey vajl inde liefdeflaen. |
||||||||||||||||||||||||
|
*■
|
||||||||||||||||||||||||
|
r*tin l">ex Da ignorante venitdef
'Bfyard fup.Cam, |
||||||||||||||||||||||||
|
:\
|
||||||||||||||||||||||||
|
C T.2. 37, ET SE Q..
|
||||||||||||||||||||||||
|
j ver o adiltos,pü>nitentiam agite & baptU
|
||||||||||||||||||||||||
|
a
|
'j.^diiis, com'pmcli funt cor de &
*" faiemta virifratres ! Petras | |
|||||||||||||||||||||||
|
fetur unusquifque in nomine Iefu Chrißi
in remifionem peccatorum veifromm& accipietis donum Spiritus fancit. |
||||||||||||||||||||||||
|
$f 3 RES
|
||||||||||||||||||||||||
|
ajo
|
|||||||||||||
|
RES IMMODERATA,CVPIDO EST.
XXXIX, |
|||||||||||||
|
Sen.19
Ep
|
/~\ Valem dicimus feriem e auf ar um efe ex quibtts necliturfatum; ?A^
^-^dicimus cupidttatem^altera ex fine alter im neclitur. |
||||||||||||
|
Cl AVD. A T ßbi cuncla pet em nunquam faturanda Cupide,
|
|||||||||||||
|
■ £Ïu*>velut immmes refer at dumbellua riclm,
JExpïen pafcique nequit: nunc flagrat amore, INßric gaud<t ,nunc m<eßa dolet turfufque reßtrgens Exoritur^cdfaque redit pollentim tydra. |
|||||||||||||
|
kJW
|
|||||||||||||
|
231
|
||||||||||||||||||||
|
nAltijt na meer.
|
||||||||||||||||||||
|
ALs ick de lieffte fach, doen woud' ie haer genaken;
Stracx riep ick om de fpraec, flux haer te mogen raken, ~oen badt ick om een cus, en, fchoon ick die bequam, Noch vont ick dat mijn hert geen recht vernoegen nam. * Voelde des te meer mijn ziel geduerich hijgen, s ^enfcht ie boven dat een naerder pant te crijgen: ^ lüften fonder end' 1 ö vvifpeltuerich (pel 1 erijgt de hont een ftuc noch gaept hy evenwel.
|
||||||||||||||||||||
|
Res immoderata, cupido eft.
ÏÏJma. quidem fuerat dominant tibi cura <videndit
|
||||||||||||||||||||
|
P
|
cS Alteraymox Uteri jüngere f oße latus:
** té Mud babes ,ßd& boe, tibi lenü arnica Jsianditias modes,attaque ^verba dedit. Jcti^a nunc pofeü^et £ƒ ofcula: norme petetur
^Mox illibat<s atirginitatü bonos ? ^orat, ■& proper ans ruit in novafrußa molojfusy **s£°dquepetdt cupidus femper amator habet. |
|||||||||||||||||||
|
Le cbienje leu, t Amour Je feu,
Ne ß contentent oncq de peu. |
||||||||||||||||||||
|
Q
|
||||||||||||||||||||
|
V'ondóne au chiëdupain,qu'ondonne dufourmage;
11 gloute,fansmafcher5&: veut ja d'avantage.
|
||||||||||||||||||||
|
Quel grand' faveur que faiót la dame a Ion amant,
^ieh ne luy oncq fumt,il va touliours avant.
|
||||||||||||||||||||
|
*3*
|
||||||||
|
Staech na wat nieus.
|
||||||||
|
SMa6t eten aen een dogh,hy ftaet met holle wangen
Om weder op een nieu gcduerigh yet te vangen -r Het valt hem inden mont,het vaert hem inde keel,» En des al niet-te-min het is hem even veel. \j7"at baet u groot gewin, of veelderhande fchatten, Indien ghy niet en droomt als op een nieu te vatten ? U vvinft en is maer wint,en doet u maer verdriet. "Want een die maer en floot, en finaeót de fpijfe niet. Ad nova femper hians,
IEjunodomimts cere alia frußa motoßo*
Objicit3hic avido deyorat ore cihum ? JLt fiat hians, alumque oculos mtendit in. offam^ Semper té acceptü. ubtriora petit.
"Hos molimur idem;nam fi cm numim dextro, TLVemant nnmmispr&dia, cenfus^gri^
Omnia condunturjetitur noya prada :futurt, Sic defiderio prodiga <-uita per it. |
||||||||
|
^litfieurs ont troponin a ajfe^.
QVel bien peut avenir a la ehiche avarice ?
Tout, n'eft pour alTouvir,mais pour nourir Ie vice, Jette au chien affamè,foit tant friant morceau, Il gloute fans mafcher?& cherce du nouveau, p |
||||||||
|
zn
|
||||||||||||
|
A© NOVA SEMPER HI ANS.
|
||||||||||||
|
p^fapientk ntagnituäinisque animi,
ajt Cicero, quid amiferis, oblivifci;
" l<i recuperaverü, cogitare. In utroque
tr«rium plerumquefactum hominis;
* n4 enim fine vohptatefere demittum-
.l(f4 autem veris ^r (pitantibus lachri-
£.u deplorant. Puerijuferia plurimaus
,et dederü ,fiunum at que ait er urn me-
■*ufera*,reliquis omnibus,f er tram ac
dïgnationmi abie&is,piorant. Idt ple-
H»e hominum foiet accidere-, velunum
. Iwd dijpendium magna commoda tn-
j- ""<** acinßpida folet reddere. Mobi-
"ct»quktaefi mens hominis ,nunquS
^ te"et,ait Seneca, Optatlibertatemjer-
J ' c*v'tatem libertus, civii divitias,
^ es »obiiitatem, mbilis regnum,rex in
6rum numerum referri vu/t ,tonare
. feodum acfuiminare-cupiens: adea
l THu°dfemeltranßtrit modttm, nul-
i,e ft terminus, ait Epiffettu. Optimè
r ***** ßtpiens, 'yußus fumit cibum &
j.f * wimam fuam j venter autem im-
flvr«>» infatiabilü.
|
||||||||||||
|
'T"Is wijfbeydt en groormoedicheydt (feydt
* Cicero ) watmen vtrlortn heef: te ver- grieten , watmen ghewoniien hetft te ghe- Oenken. sDe gierigaert doet in beyde reghel reche
het tegisenieel $ want veiheil hy maer ten kleyn deel van 'e ghene hy alrec.de ghewon- nen heeft, hy fchrcyt tranen met tuyttn ;"niec onghelijck in fijn doin met dekwdertn, a«.a dewelcke flhoon men veel poppe-goedt era fpeel-dinghen heeft ghegheven , iiidienmeti maer yet wes haer af en neemt, Cy irellen't op een krijten , en wcrpeiï't al daer ht nen. In- dien daer-en- teghens de gierigaert ilatgh i« winlte is,noch lit al niet» Want ghelijck een hondc met een open
kele ontfanght het broodt darmen hem toe- werpt , en 'tfelve terftondt, gheheel en fon- der fmaeckjinflickt, en naer het nieuwe loertj inighelijcx al wat hern 'tgheluck toefendt^luyc hy knap in fijn koffers, wachtende al weetog het toekomende. Ellendighe menfehen * de rechtveerdighe
(feydt Salom. Prover. 13. i ƒ.) eet dat fijnziele fadt werdt, maer der godtloolèn buyck heeft nimmermeer ghenoech. 'T is ionite verfaedfi te werden» |
||||||||||||
|
Martial. Lib 12. Epi-g.
Abet ^fricanm millies 5 & tarnen captat,
Fortuna multis nimis dat,mullifaüs, E N. L1 B. ï. Epist.2, putet : nfin enim qui parum habet ^ßd
quif'l({s petit,pauper esi.
Gregor- in Moral.
xAn magna eß.fatiari. |
||||||||||||
|
_. 5^
1)^
i^^
'let
|
||||||||||||
|
Gg IOHAN*
|
||||||||||||
|
234
ï O HAN, 4.IJ. ende 6/3 ƒ.
ISuyten Godt gheen iJerßadinghe'. EY let op delen hont: het breot hem toegeworpen:
Dat fchijnt hy fonder fmaeck als in het lijf te ftorpen, En liet! van ftonden aen 10 ftaet hy even- graegh, Het fchijnt j hy draeght een wolf verholen inde maegh- Schier op gelijcken voet 10 leven alle menfchen, Hoe wel de faken gaen> noch iflèr yet te vvenlchen; En foo daer yemant vraegb r,vvaerom het foogefchie^ Het goetj dat ons vernoeght,en is op aerden niet-. Improbis nulla eflfatktas.
DZJm d;atafrußa ^orat^nondumbenemanßa^moloßm-y
Jn nova^ßmper hiansyf$ nova frußa ruit. fum nunquam prxßens bamim'ferat hora qmetem3 Necßatis id3quod adeß,peBora noflra juvet.
Cum deßdeno ßmper gemat agrafuturi, Atque aliud nobis mens}aliudque f et at y,
Hk t atrium non ejß• ßolumße'desque'beatvr<r,, Dißctte: ßunt alio gaudianuero laco. |
||||||||
|
PR OVERB.J7,20.
Le ßepulchre fj? le goujfre ßont jamais raßßaßes^iuß neßont
inmais les yeux des hommes..
Vis que le cceur hiimain au chienefl rant femblablcp
Que noftre elprit toufiours demeure infatiable; Faifons conclufion,que ce qu'a 1'homme faut, N'eft en ce monde iq^mais eft We plus haut, |
||||||||
|
P
|
||||||||
|
23$
|
||||||||||||||||||
|
IMPROBIS NV1LA EST SATIETAS.
|
||||||||||||||||||
|
Emini morulium , divtnH provi
|
/*^Een menfche ter werelt werter, door Go-
ldes befchickinge, tot fo volmaeckten ghe- lucktyt verheven, of hem en weidtaltijdryee wat ghelaten , 't welck hem quelt. Defe, nick zijnde van goederen , bsklaecht dat hy van flechte ouders gheboren is : ghene, wel van goeden huyfe, maer arm zijnde, liaddc hevec etghens in den doncker van een flecht ghe- flachte te fchuylen; De derde,rijck en edel zijnde,fucht,om dathy eenich en onghetrouc is: De vierde ghduckdijck ghehout wefende, treurt alleenlijck door gebrcck van kinderen * Men vinter wdekee-blyfchap over haer kin- deffalighe vrouwen wert ingebondeo,ot door de flampamperie van hare fonen, of door de zeylicheyt ende veylicheyt van hare dochters: Int korte«, werwaerts datmen fick went, men dl aller weghen ltofFe vinden,omüch over fy- ne gfoeleghentheyt te mifnoegen, III vreemt ? Luyden die in.ghehuerde huyfen woonen, da- ghen altijdt van dit ofgint ded haerder woo- ninghe, om redenen dat fy in de ftlve niet en mogen maken en breien, gdijckmeh in eygen doet. 'tis met ons al het fdve, t'een of t'an- derlidt is (taech ontftelt, toteen vaft teycken dat wy hier maerhuerlingen en z jn. 't VVdck alfoo wefehde, laet ons dan van foódanighen huysraedt ons (dven veiforghen ; niet die nu in dit hucrhuys, maer die hier naermaels in ons eyghe en eeuwighc wooninghe ons.fal te paffe comen, ghelijck fulcx (oockhier in defe tydelijcke dingen) het werek is van een forgh- vuldich vader des huyfghefins. Nop heeft et yemant hierfbo klaer,
Of't hapert noch al hier ofdAer. |
|||||||||||||||||
|
dentin ,'tam exaclxfdicitatis gau
*H®quamobtigere, at non aliqmd re-
Hrn ei ejfet, quod gemeret. Hie cenfu
m exuèeret, obfeuro loco natumfeque-
Ur j ilk, majorumJlemwAte clarus}do-
I e&icte reitenmtAUmdeteU&tus^m&lkt
ere •■> ifte nobtlitate opibufque confäi-
^tCcelibem je queritur-, alius am Ans ejr
_ Mm conjugioqtte fielix, orbitatem de-
j*..'Efi, cuifecunda uxor is gaudia, aut
filiarttm petulantia
^ubilat.Denique,c/uocunque te vertat^
, '?fte, quod cum flatus tui conditione
I tru, affatim invenies. Quid externa
Itor? jjOC ipßm corpufculum tunm ex-
€ifemper in eo querulum aliqutd, ejr
v °ate offendatfbvium er it. jguidmi-
P -■ homines qui in aluno habitant-,
nper de aliqua domicilii pane conque-
'■„ tttr;idijue e a de e au fa, quod domum
a*n conductitiam^proarbitrio,ins7Atf~
enon poßmt. idem nobifcum efl: nam
. 'dealiquo identidemmembroqueru-
a'^imiu nobifcum expoftulatjnquili-
s eiJe> & fupelleclilew, non ei loco, ex
"' "re^if.t emigrmdum, fed domicilio
\lp(rpetuo(quod & frugt paterfamilias
'- folei) aptandam efteffedalo monet.
|
||||||||||||||||||
|
IO HAN. 4.14. J Psalm. 16. 11.
Q^«« qui bibet exaquahac Herum j Satiet<ug«udicrummconj}e£luDei,
e jet-1™ autem biberit ex aqua qua. 1° dtibo ei^onßüetin £ternum. |
||||||||||||||||||
|
Gg z
|
||||||||||||||||||
|
2j6
|
|||||||
|
NONINTHANDVM,ÄVT PENETRANDV^
|
|||||||
|
OviD.DE Yföc unum momo7ß quid moda crediturarti,
Art^Ii ATl^«/ nunquam tentes,autperfice. Mich. Montagn. des Eflais, Lib. j. Cap.5»
Le vice eH de »'en pas fort ir; no» pas d'fentm* |
|||||||
|
^Diet ß>elniet {an, die blijßer rva&.
| E webben die de fpin gewoon is uyt te fetten,
**^-^Zijn vaci gelijcken aert met Venus warre-netten, AI Wat däer omme gaet dat fietmen inde min
» ^e bie die vlieghter deur,de mugghe blijfter in. %>5crt* jonge liedenjeert door Venus garen breken; aer blijft maer kleyn gefpuys in lpinne-webben fteken: Eü laet u vrijen geeft niet binden als een mugh,, Qf breeder deur met kracht, of keert met kunft: te rughi NoiTtntFanctiim>atitpenetrandum,
HOc,quod rete fvides^tenertßt career amorü$
J$Ht£' ßdet in medio ißt Cy there a tibi: 'PtèjUt cuücesjnßeUaque rvilia>mufc^ jaUentur patulk pradaretenta plagü"Ï ößentas crabro acrü equi per'ßamina tranßt^ & Uquei <-vetya concutiente rumt* Ufnpit ^ abmmpit cajfes cordatus amorisi ■Degeneres Veneris motte retardai' opuu. |
|||||||||
|
Qupajß o® tAmour chajfe.
|
|||||||||
|
R
|
Ien quelefót amant, fans f©rce,fans courage,.
.Demeure garotte en ce debil cordage, Que Venus a file: Ie brave eiprit y vaut, Qu. jamais y entrer,ou penetrer y faut. |
||||||||
|
sss
Te wyden net^ü ßaegh ontfet.
V
"Anneer eè grage fpin ontfluyt 'haer broofè nette,
En gaetfe voor ee deur of voor eë venfier fette0* - Hier vlieght een horfel in^en daer een voghel deur, En elders raeght de rmeyk>en opent grooter fcheur; &iet daer is dan het tuygK aen alle kant ghereten, Soo dat de vlieghen felis ontkomen door de fpleten. Ghefellen,fb ghy vvenfcht van druck te zijn bevrijt, <jhebruyckt een matighnethen fpantet niet te wijt, |
|||||
|
In vülnus majora patent,
Vm laxos gracilipede tendit aranea cajfes,
6t nimium lote [utile pandit opus -7 Äut laqueos teBo lapß rupêre lapilli9 aÄHt cito prgteriens retiaßndit diïis:
Et mods crabro plagü}modo turbidus inwuk außer^ Sic aliqua fimper parte lacuna patet.
,iArn[amenta fuut nimium qui pander e fortü Jggreditur, femfer qwferiatur habet, ■
Jghjtrop embrajß,peu eßraint.
L^Arajgne largement va fes fillets eftendre,
Mais voila dechirez {es lacqs, au lieu de prendre. Qui,haut en (es deffeins,fes rets trop a ouvert, En s'oiivrant au malheur, au lieu de gain il perd. ö • i$ vol-
|
|||||
|
239
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
IN VVLNVS MAIORA PATENT,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
fv,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
velut tunicdtn, magit con-
if'***« proba, quam longam , ait Co $Hh<sM.agni quippe animieUmagna |
n rijckdommen (feydt Apalcjus) moet-
en oordeelen als van kleederen , ende |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
j voor beter houden die ons recht wel paiTeni
als die, te groot zijnde, ons wijt en floffichom' 'tlijfhanghen. 'tßetaemt een groot ghemoet (feydt Seneca) groote dinghen te verfmaden, ende liever te verkiefen dat middelmatich is, als dat te veet is : 'teeifte is handtfaem en nut , het andere is onfchickelijek door fijn groote. Door te gulfighen veylheydt werdt het groen kooren legherich, ende en kan nies rypen. Door ghewichte van vruchten fchieuren de boomen, 't Gaeteven foo mette ghcmoe* deren der menfchen : onmatighen voorfpoedt is .oorfaecke van haer qualijck varen , fulcx dat Cy niet alleenlijckaen haej felven, maer oock aen andere hindérlijck werden, niet on- ƒ. ghelijck zijnde de beelden die den eenen ofte
den anderen pnverftandighen ambachcfman op een al'je grooten voet gheftelt heeft, waej door haer kleynre des te meer uyrmuyt. *t is feecker dat kleyne verftanden tot groote amptem gbevordert, dies te meer haer on- verffomdt aen den dach brenghen. 'T is een flecht fchipper die 'tzeyl in voorwindt foo feer uyt gheviert heeft, dat hy 'tfelve, als het nopdt doet.,, niet een reef jen en kan infwich- teh.- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
.. ö
|
nere j ac mediocr a malle, quam
HU enim utilia vita- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ls l<ti
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
c^e fHnt> h&c, eo quo fuperfimnt, no-
-Segetem nimia fternit ubertas. Ra- tUf°m°r^ onere fr anguntuf, fjr adma- f aïef» non pervenit nimia fiscundi- m' animis humaniseven it; eos %on tfnm(>derataf(£licit<M rumpit,qua
ft' tilMum in aliorum mjuriam ,ßd' |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
e*/ .'f*/*4w vertuntur: ftPqtteiis,quod
fiCgSßai®is folet,quibtts imperiti arti- btts ^gvo* bafes fubdiderunt, ex quï- Zki?*1®5 C0"jpicuA- redditur ear um exi- ««/ ^'^ufitlo fane animo mnnrnamplii, tfaJ'6* agentes additie, magis imperi- ius >a*'imtfqne fituitate produnt.Stul- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ext>fU rn'ltor est,qui totos adeo[mm
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
me****3ut>ßttmpeßas ingruatyexpe- j
Ymatnenta contraherenonpoßt^ j |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Seneca de Tranq.
QVl nut ltd agitßepe fertuva, potesia-
tem fui facit, cogend* in aräum res funt ,ut tela in vanum cadant. Angu- ïianekfunt patrimonid noflra, ut minw -ad injuria* fortunafimm expoßti.Mag- na armamenta pandentibus multa im> graant neceße eß. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
£nec. Agamem.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Placet in vnlnus
Maxim A cervix. Modicis rebus Longiut avÜeß. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
N^4i
|
ra morbis
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
£ fajerapatent
* Wrunt*
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2.TIM0T.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2. TI MOTH. 2. 26.
^DatJy wands banden des duyvels ontgaende3 ontwdkgft
tot ßnen ml(e. DE netten vande fpin,die inde venftersjhanghen,
En können maer alleen de cleyne mugghen vanghen? De wefpe mette bie,en al wat hooger iweeft, Maeófc dat het broofe raegh op hen geen vatten heefc Wat can een moedigh hert (ïjn goeden vvegh beletten' Al wat de werelt ipint en zijn maer brooiè netten. En acht,« weerde zieden acht geen lollen waen, De wint verftroyt-het kaf, maer niet het vvichtigh graefl* |
|||||||||
|
Pervia virtut^ fed vilibus invia«
E Si ßmilü noslro3quem texk araneusjtrbü;
Pktrimaquehuman<& cotiditionü habet: Hk noSiurna culeXyobficenaqite ynufca pependits ZJtraqueridendo compede nexn pedes.
PoHeritas crabro acrü equi^irtutis ayite Confiiujj incurfu debile fobpit opmf;:
Carpite iter cxli, quibm eß adeßü origo, H&c plaga^U prater <~vilia.mßnßra:tmet.. |
|||||||||
|
FRO VERB. 5.M.
Jlfera happé par 'les cor des de [on peché. E monde &: fes filets nous font icy k guerre.
Il faut monter au cicl fans s'arrefter en terre:
Arriere lacqs mondains-Jamais divin efprif
Plein d'animofité xz foible rets nc prit. .
1 PEÄ'V*A
|
|||||||||
|
L
|
|||||||||
|
24 t
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
^ERVIA VIRTVTI SED VILIBVS IN VIA.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
yfltam hominis Chriftkmtranßtum
yj, effe,ifßmque perpetuum viator em nuert' d'v*r,i wfo elogia diferte pro-1 ^ l*nt. uon h ab emus hie locum per- ' 4b Ttem>feddüum exß/eclamus jnquii «lib - Tranßre ig'ittr vir tutu , barere ch \n&nAvt& e&- Gaudet motu Animus tul ntts' &? itthc, cdumfibicogna- tn*it4tur. Inpartibus fcythu homi- \
J losdam umquam domicdmmpgere, j strofefuaque identidem transferre
•»« !f!6j^£Pro^tam e$' id we chriftiA- *n0 iC€t' ddiam hoc noßrum,Diesem J 4k f» idtfitidem volutanditm efi, (ijlen- j m rar°' figtndum nunquam, ejr mtf- Rin F'n£e m*^* aliquem e regione Ion- Pon adpätriam proper antem^m eau- difT "* ^ttfuam kp'^am a^fACctam itici- «**• '^ft,e bintg,nt eum b^beat, äclctuü toutn'r*;^uncco locifi,tanquAm aäßre-j ■qmJCo^os> bar entern cern&mus ^non- * j^ 'beordern at infipidum jure dics- in tta fané: virfttgiens quippe, ut efi f<s jVftbio, non msratur firepitum ly- ac i e de nobis cer/feamus.Nec iüecebris |
I~\At het leven van een Chrifien menfche
*~*is als een deurganck, de menfehe felfs als een reyfende man,werdt ons in Godes woordc duydelijckgheleeir.Wyén hebben hier gheen bly vende ftede, maer wy verwachten een an- dere, fe/dt deApoftd. 'tlsdan dapperheydt op defe wegh ftaegh aep te treden; 't is onacht» faemheydt erghens te blyven leuteren, Hce Chriftelijck gemoet heeft lüft in beweginghe, oock felfs in dat cenige over-eeen-korafte mee den hemel hebbende. Men hour, dat in fcythi» menfehen zijn, die nerghens een vafte woon- plaetfe ftellende, gheftaech huys en huysraede op een waghen herwaerts en derrewaerts om- me-voeren. Yet fulex betaemt voor al een Chriftelijck gemoet, yeder dient fijn vat (op de wijfe van Diogenes) gheftadelijck om en t'om te tobbelen, felden te fetten, nimmermeer te veften. Neemt datter yemandt, uyt verre lan- den, naer fijn vaderlandt reyfende t'eenighec rijdt onder weghe quame ter herberghe, daer hybyden weert wel en vricndelijckghetoeft werde, in ghevalle hy door fodanich onthael verlockt wefende, fijn rey fc ginck ftaken, ende bleef ter felver plaetfe lunderende, fonde een yeghelijck daer uyt niet oordeelen ,dattet den fulcken lieght ter plaetfen (foomen feyt) daer men de offen bolt ? ontwyffelijcken ja. Laet ons vry denckendat wy zijn in dusdanige ghe- ftaltenjfie. De werek is ons (fo het fchijnt) een gheneuchelijcken weerdt , ons vleeffche een vriendelijcke weerdinne: laet ons forgbe dra- gen, dat wy, zijnde op de reyfe naer ons ware vsderlandtjdoor de aenlockinghe van d'een en d'andere, in onfen goeden wegh niet vertraeg? |
||||||||||||||||||||||||||
|
?o
|
mttnim hefyes, aut ca-
|
||||||||||||||||||||||||||
|
Ca
|
en werden,
|
||||||||||||||||||||||||||
|
%>cr n6s tmPedi<wt, que minus in
tciuir^arnac ccek&emPAt?i<im> ve^s
jfi proper emus. Annue,ftmme Deus. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Av Gv st. Hv u.r,
'wolu* „6n invalcfceret contra nos, |
|||||||||||||||||||||||||||
|
mus; fjr iocum ei demimndo nobis pect A'
tof neer emus, undi nolite locum dare dit*
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
D
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
m
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
ß vires ex vitiis maris pr&bere- \ belo.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Hh AMI-
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
24*
|
||||||||
|
AMIGA AMANTI ANIMA.
XL I, |
||||||||
|
2 . . P H Ï L Ï P. R E R O A L- ,j
if*\Vodinttavigio gubernator ,qund in civjtate magiflratus. quod in wui,(™l J
^^J.hecinter mortaks amor eB :aavigiam fine guk mat ore labafcit, ctvit&l ptagißrdtu periclitatur, mundmftne fole tenebricojus efßatar.- ejr mortdi*m ■ fine amore vitalü non tfl. Tolle ex hommbui amorem,folem e mundo (uJMw éherU- Yi4>
|
||||||||
|
/
|
||||||||
|
24J
Vgunß tmijn ley en.
GHy broet een hinné ey,en crijght een geeftig kiecken,
En (iet eé doode romp beweegt haer vlugge vviecké, vhy noemt dit wonder,lie£maer,mochtet mijn gefchien, Ghy fout in mijn gelaet al meerder wonder hen. /* Vvas eens op een tijt totaen het graf gedreven, aer fiec ick kreegh terftónt meer als -ini,n vorigh leven, ^o haeft u gunftigh oogh maer eens op my en viel: ^ny zijt mijn ander ick,de ziele mijner ziel. |
||||||||||
|
Amica^ämanti anima.
Vafoyes gremio, tener hinc tibi prodit alumnus,
|
||||||||||
|
O
|
||||||||||
|
/S-^ Quid ! teneros, inquü, id pótuijfe finm ?
ne ßupes,mea lux ï res b<zc tibi, mir a <~videtur
^'}yÜi? rvidebü idemyme quoque condefinu. .
en* fine mente jacet.gremio latu-s abde,refurget:
7 tjoVms^moveor: ni faveof, morior ; J°yeaj foveas que precor: pulk que mihique
lta foyendo njeriit, <-uita favendo manet. P^'o^es phyficas vide apiid Card, lió.i. defubtïC ub> & Liviam Auguftam ova fuocalotC
«« & pulios exclufi% memorat. Ta faveur,ma '-vigeur.
NE ptnfe pas ce traicltant merveilleux, m'aihyc,
Qiie ta faveur a mis un rude amas en vie-, 1 4U^ tu vois produitjd'un oeuf, un beau poulet, ^r me trai&ant ainii,tu verras mefme effeCt. |
||||||||||
|
344
Vyt de redenfónt de %$dew,
V Dochter heeft een ey in haren fchoot genomen)
Endaer is naderhant eenkiecken uyt gecomen; Des fèytfe menigmael; hier ben ie moeder van: Ghy vraegt wat dit beduyt,mijn dund zy wil eenmatt* Siet als een grage cat het (pit begint te lecken, So dientmen het gebraet wel dichte toe te decken: Ghy daerom letter op,en hout de vrijfter uyt; Of Els lal vrouwe zijnrooc eerle vvort de bruyt. |
|||||||
|
Ex fignisjfiiturav
O Vafovet njolucrum, tenerisqae ïnferta papillü
Lydia bombycumfimina parva gent : l£mc rveniunt fcetus3bmcß njocat dia parentems, Hei mihi 1 hdendo nomina <~verapetit:
"Bjtcupit effe parens^qua matrü imagine gaudet^, Sifafüy o paier,hnecßgna recande fiim:,
^uin age3quewque '■vales habeat iua nata maritum^ Jïhtemnoles; genermn rveldabit dia tihï. ^Par les meurs.coanoit-an les humeurs,..
MArgot ayant au fein couvé un eeu£,fretille,
En mere fe nommant. Jean mane fa fille, Vn gendre, qui te- plaift, bien toft te faut choifir -r Ou ta Margot prendramary a (on 'plaifir* |
|||||||
|
EX $$&
|
|||||||
|
24f'
|
||||||||||||||||||||||
|
EX SIGNIS, FVTVRA.
|
||||||||||||||||||||||
|
P dtri, ame nupturiat fttU,fecum aeit
Wranti, teßimoniis longe petitis neu-
J^f» opw eïl j ocdïjttfercttia, vttltw
tniijiie tottts, ferma quidätacttitsmen-
ert,4it Cicero, &, utpcëta,
p 5.x tacito vulm fchefutura licet,
„ "!>umia,virgovefialts, de inceßu eau-
% dixit. ob fufjïicionem elegant tor is cul '■
|
||||||||||||||||||||||
|
E Én vader willende onderfoecken
of fijn dochter het hooft nae't houwen begint te hanghen,en be- hoeft de bewijsredenen van fulcx by ftoeleaen bancken (Toornen feydt) niet tegaen ibeckë,hy en hoeft maer acht te nemen op haer manieren van doen. De oogen.woorden,ende het wefen felfs zijn als geducrige boden, en ftiï-fwygcnde ghcuiygén des her- ten,feyt Cicero» Fy f het trecken van de moni
Kent me» dickmh 's herten gront. Ovidi. Poithumia, een van de non- nen vande Goddinne Vefta-^is van= OKeere verdacht en beticht ghewer« dcn,alleenlijck om haer gheeftighc kleedinge wille, en overmits'fy wat vrymoedigcr van gelaet was, als f&- danige maegt wel betaemde.Eenige van de oude hebben nvt yemandts uyterlijc gelaet, eninfönderheytuyt fijn woorden,over des felfs gheheele leven wel derven vonnis ïhijcken. Spreeckt feyde Socrates tot den ;onghelinghs. op darmen ficn mach watghy voor een zijt^ Des menfchea reden is een fpieghe! fijas her- ten,. |
||||||||||||||||||||||
|
>tngeniumcjueliberies tquam virgi-
'* deceret.VtL'w.é3 Pktarcb.teßan-
r ■Evvultu,eX cuttujxwceßttjmb&
^'Oiie^uißpe tncautü excidit, pr<eju-
A!iUem de mor ihm totóque vita, cpiu-
'°ntm veferesinßituißeßatis patet: Lo
1ere' *n<$*iebat Socrates ad ptterum, ut
'deam• ^tyeculum enim animi^fermo
^°^cludam,cnm Hierenimo -'profig-
> Wquit^ interior is hominis fuut vtrba
ulï\*ntti> kbidinoßm, quißua viiia
*ße celat, interdum turpis ßermo de-
Pot a*' Vtthtt& oculisdifimularinon
* confcitntia,dü'■ luxnriofa acUfciva
stliicet in facie, ejrfecreta cordis,mo-
inCj°rf0rii Acgtßtbus inätCAt. Plura de
in lffih& adnuptiafproperitntü,vide
Qr .9*?**» acfexto emhkmate libelli no-
.„.__f °fficio virginis in dB. amsr.
|
||||||||||||||||||||||
|
Ly
|
||||||||||||||||||||||
|
C S.e T» T TT bibtre in fommsftüenscum quttrit.cfr humor
V No |
||||||||||||||||||||||
|
ßit^
|
||||||||||||||||||||||
|
A Tum Liticum ßmulacra petit; frußraque laborat,
^udSen£camvkgoveßaäs^quiahuncverßculumfcripß(fc^Tc^Vicc%nvi^\xl
y lr*oriar,nifi nubere dulce eft: inceBipoßulatur: ejr w eamßcdic'mir* Fce- s n^pix,cupientiseß. Moriar m(i>affirmantis.Dükccftquamexpn(Pivox f ^eximisvifieribtß emißa i Inusla esT/tiamfineßupro^uaßuprum cupit. |
||||||||||||||||||||||
|
Uh s
|
||||||||||||||||||||||
|
3VeoüiÈi
|
||||||||||||||||||||||
|
14$
f, CORINT. 7.9.
'Beter gbemant, als ghebrant.
GHy hebt (gelijck het blijft) een hinnen ey genomen
En daer is metter tijt een kiecken uyt gecomen;, Nu hebje ib veel op met datter is ghebroet, Dat ghy u van het jonck de moeder noemen doet: Wel ïïnaecl: u defè naem,en dat maer om te mallen? So dunót my dat de daet u beter föu bevallen. Vriendinne kent u felfs,het is u minder fchant Voor alle man getrout^als heymelijck gebrant. Praeitat nubere,quam uri.
ETfoVet}& calidis pullos educit ab ovü
PbyUü> &}en l matris jam mihi nomen > ait. Thyüi qmdhoeßbi njuk^animumtibiprurit imago* Ab l cuififöa placent nominay<-uera jurvanU
Ova foves gremio, <-veros imitantia partus, JEfluat in tacito dum tibi flamm afinu. Jfflprobariube ^vvroifaciatpejoranecejfe efl. Si qua fub tnyifa rvirgimtategemit. |
||||||||||||
|
PR O VERB. 5 j 8.
Ta fourcefoit benite 0* te refiouy de la femme de ta jeuneffe.
|
||||||||||||
|
L vaut bien mieux le corps lier par manage;
Que fe brufler le cceur d'une impudique rage. |
||||||||||||
|
Que foüilles tu tc doncq par plaifirs contrefai&s ?
Veu que peu§ fans pechc avoir les vrays effects. MELIVS
|
||||||||||||
|
M7
|
||||||||||||||||
|
■MÉLIVS BSTNVBERE, Q.VAMVRI,
|
||||||||||||||||
|
JV"» tantum melius eße pronuntiat
Ut ifWtolw nubere, quamjcortifocie- «/? . r^«w; verum et Um melius eße j. n Habere, quam uri. *Nje ergo bUn- tu* Hr ^ ^U<t f£mtnea •ventre non uti- pi 1u»m intrinfecus Ubidine ardeat. enim eße, conjttnßam cum n ate corporisyanimi puritatem. refte ti**UrtiePauli.Cor7 jj.ldque re/pi- pt \v*rgwem came, fed non mmte, If. lH*nnullum manere,dixitifidorus. 9« C CUffl donum continenti* plerum- conr°n K'fi a<d tempus a Deo homini «li ,tttr > tamdiu a nuptiü abßinere du»,fe ^ poterit , quamdiu adfervm- fltn c<*hbatum idoneum fefe fenferit: at ctr Vflue d°mafid& Itbidini vires defi* j)e y* comperiet, conjugii neceßitate a „e°t (**i impofitamplaneinttlligat. Et, tyj lnanj. cißdati adverfumjdgenus Cbrfn** damr>irt audeat, audiat D, tatts um' PrinMJnquit ille, caßi- f ficui$a<*Ui ' vtrginitas immaculata-, £ft its-> con\ugii fides fidehterfervata. qui ^°' y$. te(te ChryfoHomo qui alio- taflu ^tttS fav*n ^1* f°^et) conjugum
*»iorfyecièsquddam virginitatis. |
||||||||||||||||
|
r\E Apoflel en verklaert niet lalleenlij'cJé
^dattet beter is te trouwen , als in hoererie (ich te verloopen : maer felfs dattet beter is (ich ten houwelijcke te beghcven.als tebran. den Niemant dan en ketele hem ielven,als of hy wat goets ded«",die fich van het ghefetfchap der vrouwen onthout, indien hy middeter tijc inwendichlijck van vuyie lullen brant.Maech- delijcke reynicheydt is en tfamenvoeginghe vandefuyverheytdesgemoets meteen onbe- vleckt lichaem , gelijck klaerlijck afte meten is uyt de plaetfe Pauli i.Cór.7,5^., Ten wekken ïnficne leyt Ifidorus feer wel, dat een maeght inden vleefche,ende niet inden gemoede,geen belooninge te verwachten en hceeft. Maer al- fo kennelijck is dat de gave van onthondiughe veeltijts alleenlijck voor een tijdt den menfche byGode wert toegdatfti :So iflet gheoorlofr, fich fb-lange vanden huwelijcken llaette ont- houden, ter tijt toe.datmen ghewaer wert dat ons de krachten ontbreken om het vleefch te connen becoomen,doch tot fulcxonsonmach- tich gevoelende, rnoghen wy vryelijcken wel dencken ,dat onsduydUijck van Godes wege wert geUft,dat wy ons foudervten houwehjeke begheven. Doch op dat niemant defe maniere van leven, als teghens de fuyyerheyt ftryden- de, en verwerpe ,dat hy lefe ende hoore den oudtvader Chryfoftomuro, De hooghfte trap (feyt hy) van fvyverheydt,is reyne ende onbe- frnette maeghdom : de tweede, de itaet des houwelijcar,aIs defelve tuffchen manen vroti. we eerliick beleeft wert. So is dan het huwe- Iijck (felfs na het fegghen van Ch<yfoftoifcüs, die nochtans over al ten belïc'n van het hu we- lijck niet en ghevoelt) als een tweede foortc van maegndelijcke reynicheyt. |
||||||||||||||||
|
Lib. 26. Moral.
|
||||||||||||||||
|
Qp^lG-
|
Pr O V ï RB. 5-2-
|
|||||||||||||||
|
;
|
||||||||||||||||
|
c * *ent*tionum procelltt cum diffi- J T)Our qmi,monfils3fereistßtranßfrtt
ut- m\AHtfi{erat'■> tón)ngit portum pe- j -i- de I'amour de f e/ir anger e, ejrOnbraß. e tutenim eß mhere quam urL j ferm t» Ie fein de laforaine f |
||||||||||||||||
|
rvREi*»
|
||||||||||||||||
|
24*
|
||||||||
|
FVRENTBM QJID DELVBRÄ IVVANX
XLII.
|
||||||||
|
Sen, , f . . , K*Amwyercttlumvda.t
H l P P O L. Regnumque tantum minimus in fuperos habet. Ov I D. D E JlOvie aderam')avem,dominam kclicatcnebatf
RjEM LlB.z.X- Horrcbant f&vts omnia verba minis •> lamquevadaturusjeclicaprodeatjnquit, Prodierat -yVisa con)uge mutus erat;
Et manus^fy mambta duplices cecidere tabelU Fßrtßr in amplexfUjatqiueita, vimis}ait. |
||||||||
|
J0*?r
|
||||||||
|
jfß ivijsjß mal,
't Liefboven at. E En vrijer gingh te kerc,om God te mogen dancken,
Van dat hy was geraeót uyt alle minne-rancken; Maer fietfhem comt te moet fijn lieve viandin, Die blies hem, even daer fijn eerfte wefèn in: y gaf hem maer een lonc,daer gingh de Godsdienft henen* y gaf hem maer een lach, fijn y ver is verdwenen r sjDe fim vergeet de maet, cn pleeght haer oudt ghebaer5 »Als {y haer eerften vvenfch,de noten wort gevvaer. ...... Furentem
Quid delubra juvant Ï
jV Laxa for ent paphio quod tuet cotia jtigö,
orte Tryphcena tibi medio <venit obyia tempto%
-^umque njenit^dulä rifus ab ore fluit. 4 Senium pet as, Vomina feccumbimmjnqmSp
Xr ttigknü amor/viBus amore^jacef. °n ahter gefiu [altare parata decoro,
rertur m objeolasßmiaßuka nuces«
Voila de mes demotions»
l> Obin guari d'amour a Dieu va rendre grace,.
"*-vLa veüe de fbn feu ce bon defTein efface, ^e finge va quiter Ie bal, pour peu de nois.
fArnour montantau cceur,devotionna poi&
|
||||
|
2f©
Alßtm' een puyt hoogh óp een ßoel9
Sy ß>ringt alweder na depoeL A L gaet de baviaen met opgerechte leden
_/""Y luyft op de rechte maet,en als een menfche treden* Hy des al niet-te-min tijt haeftigh opte loop, Al worter maer een noot gelungert inden hoop-: Tis al om niet gepoogkt een feugh te willen eeren, Sy wil doch wederom tot haren modder keerenj Al wort een lichtekoy oock tot een echte vrou, Noch kijckt het oude mal by wijlen uyte mou. .
Semper in antiquum fordida corda ruunt,
SJmim e ßhü mediam perduUus in urbem,
Ad cytharam choreas ducere doUus erat: lamque fallt, comités que finiul, fyeÏÏantepopeüo^ In mcdios ßarße cum cecidêre nuces:
lüe widens quod amat,fmfïra 'mdignantemagi&ros In fua wota ruitydeferuitque chomm.
D^equidquam <-vïl?s animx, toüuntur m altum, Simia^qmdqmd agas^ßmiaßemperent. Au njilami bonnmr en ij am.
LE'finge au lieu d'aller au'bal,& la cadence,
Courir apres des noix (e vilement avance. Fay grand,tant que voudras,un gueux ou vil cocquin. Il panchefa foufiours a fon vieil ehemin. r vsoyË
|
|||
|
*yt
|
||||||||||||
|
VSQVE RECVRRET.
|
||||||||||||
|
1^ » quihut de adm'miUris principi eti-
ens traclatus est, inter ca-
, a 3 bonos bonis prognatos, honeBaque
J "'ilia oriundos pracipue aflttmendos
J^kant. Foyfes qttippe forttbas creari,
e 'oresque meïioribm propagari , ft.
ndum natur&m putant ; Animi vilis
.J?1*0 principe indicium cjfè, viks fibi
**hiben, wclamant,
^Ma?nos liberies certißimnm non
r..én* principu argumentum ejje, cou- nter pronuntiat Piinim. ^»id' ita ? quia- firtuna , ut in- en!-^e' non mutai&mm3& difficik
*.,nino in fit am homini naturam hon$- i Vi hperare. Erepent, imo erumpent
r, d"biè etiam in medwßpe (plendo-
us adnata Autinnat&fordes, &iden-
eto altquaparte[ef e exere/ pkbejahu-
'bias,
«• ^ftltum , licet exttviis leonis he-
ft 4% hinc inde diliqenttr ebducas • ,*9**i>» tam exaèle velabis ,quin alibi » ntldem emergent infames auricuU. efle 'ergopeta* |
||||||||||||
|
Die haer werek make vande prin-
cen voor te fchrijven, wat voor dienaers de felve ontrent haer be- hooren te gebruyeken, meynen dat men niet dan goede,en vande goede ghecomen, daer toe behoort te vor- deren : oordeelende dattet natuer- lijck is, datter vrome van vrome her- komen; en dattet een teyeken is van- een laegh ende onvorftelijck ghe- moet, flecht en gheringh volcxken ontrent fich te lydê-.Ten moet geen grootmocdich prince wefen, die een hoop vry gelatë flaven groot mae£fc ffeyt Plinius<) En waerom dat'groo- te traten en veranderen niemandts gheflaehte; een ingheboren aert en wert nimmermeer door eer-ampten wech ghenomen, de vilficheydt (äl ahijt hier of daer,fèlfs dickwilsalfièr meeft eer te kavelen fal zijn,erghens ( uytpuylen,ende haer late fiemwant I fchoon ghy een efel met een leeu- [ wen huyt wel ter keure om end'om j pooght te bedecken, hoe behende- lijck ghy dat oock fult meynen te doen, Too falder noch evenwel hier of daer een elels ooreuyikijeken. |
||||||||||||
|
H or A T.
NAturam expeliasfurca, tarnen ufquerecurrcr,
Et mala perrumpetfurtim vefiigia viiïri». Me n and.
Mahra omnibus dotfrimsimperat,. lï z-
|
||||||||||||
|
2,CORIN.
|
||||||||||||
|
2, CORINTH. ii.if
*Dewi]k de fat an *-verändert wort in ßw engel des lichts>fb en iß da» geen wonder dat ßne dienaers verandert worden, als die- naers der gberechtkheydt, der welcher eynde falweßn na haer wer che». E fim gingh opte maet^zy hadde leeren fpringen,
Sy trat gelijck een menfch, het fchenen moye dinged Maer alße noten fach gelungert inden griel, Soo waft dat flux het beeft ter aerden neder vïd. Dus gaettet met het volck, dat niet op ware gronden, Maer uyt gevvoont alleenis acnde deught gebonden j Want komter maer eenferyjn van eenigh kleyn ghevvi*1* De tucht en haer gevolgh is flux haer uyt den fin. |
|||||||||||||
|
O curvse in terras anïmas
|
|||||||||||||
|
/
|
|||||||||||||
|
DVm fallt ad numerosjrettaque corpora tollit
Simim} huncaliquü jam negat ejfe f er am. Forte nuces alms medium f rojecit in agmeny Vidit, té inpradam beßiaßulta ruit,
Nil hominis ret mens. ^uibus3ajfuetudme tantumf Vutdis'm ruano perßrepk org fides>
Hüymodici dum ß>es affulgeat ulla lucelli9
Excidityheu l flusctz relligionü amor.
HEBR. iï.]<5.
Jgue nul ne foitpaillard ou profane comme Efau3 qui pour une
viande venditfen droiß d'aineße. |
|||||||||||||
|
E finge va au bal,portant en haut la tefte,
Mais, pourcueilllir des nois,fè va courberen befte. Qui leur devotions nc font que pour le train, JLes quitent, aufli toft qu'il ont efpoir de gain. |
|||||||||||||
|
JL-j
|
|||||||||||||
|
2 S3
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
O CVRV£ INTERRAS ANIM£,
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
ƒ! Talanlamjnazn&perniciutis vir-
^-ginem, in medio cur fin eertamine, *g*o condtii ad metam proper antem, reimdi')ic~la remoratafuijfe ah Hip. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
T""\E poëten verhalen ons dat Hippomene*
•*-^de fnelle Atahnta, hem nu bynaeft voor- bygheloopen zijnde, met het uytweipen van eenen gulden appel5 foo heeft weten te verloc- ken , dat fy haren loop ftremmende, om dien op te grypen, eyntelijck in de ioopbane is ver- wonnen ghebleven. Dierghelijcken treck wert ons menichmael gefpeelt van onfen erf-vyant den duyveljwantfo wanneer hygewaerwerc datter yemandt fich heeft opghefchort, ofte fyne voeten opgheheven,om te trachten na de mate van een beter leven : foo weet hy ter- ftontons eenigen gulden appel van eere, rijek- dom, of dierghelijcke lock-aes voor te ßellen» om ons daer mede uyt den rechten wegh te trecken ,enalfoo in onsgoedt voornemen te vertraghen. De jagers hehbben een gewoonte (alfle jonghe tyghers uyt haer holen gherooft |
||||||||||||||||||||||||||||
|
I®e>te, traduttt foeU: Eodemferi cal-
. n4ti$ genere fstferos mn rare morta- nJuPpimtat vafer ac verfipeltishumam |
||||||||||||||||||||||||||||
|
^.netis adverfarim, quoties aliquem ac-
nfiu»i jam,ac ad vit<e melioris metam *J9Perantem alibi confyicit ; Protinus
, lfn> objeclo aliquo maloaureff,idefi,ob- 4 "five divttiarum fplendore, five ho- |
||||||||||||||||||||||||||||
|
fiere /. • j r #• •
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
fint J M m terrAm t™™**™!1*™1 \ hebben, ende vande oude in groote fnelheydt
* detttrbat, & ad Vetera ac abfokttt j werden naergevolcht, ontfiende den rafenden |
||||||||||||||||||||||||||||
|
-. Thridis impetum, uno fxttum Y™ Vïn < v,nmge Beerte) dat ly een vande
Oo\en_ r. ■. * 11. lJi „„„„ j ' lelve jongen laten vallen: het wekke het beeft vindende, neemt het op, laet zi van haer na te
jagen,en draechtet weder inden ncft; en mid- deler tijdt ontkomen de jaghers met de refte. Even foo gaettet met ons toe: 3tfchijnt fom- wy'en dat wy zijn uytghegaen om roet vieri- gher herten te loopen den wegh onfer falig- heydt,maerfo ons middeler tijdt yet.denvlee- fche aenghenaem,by onfen vyandt wert voor- gheworpen, wy nement op : ende en jaghen niet vorder,maerkruypen wederom als in on- fe oude holen.Hier voor ftaet te wachten,ende Ibeth in ghedachtenifle te houden,datteteer- lijek is wel te beginnen, maer heerlijck wel te eyndighen. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
ß
^
t
^
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Ma t h. 6.33.
C Er che premier em et le regne de Die»
dr fa juftice , & routes ces chofes veusferont haillées pardeßus. |
||||||||||||||||||||||||||||
|
lo B. 8.
|
2.O.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
G
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
*udium hypocrite adinHar puncli:
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
fler afcen<lerit ufque ad cdum quafi
eu^UlltniHm \in fiKe perditur , & qui v*derantt dicent.ubi eft f ,
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
Ii I QVID
|
||||||||||||||||||||||||||||
|
251
|
||||||||||
|
QVID NOK SENTIT AMOR.
XLIII. |
||||||||||
|
Plat. lib. 6. de leg. Veins verbum eft, fimilitudinem amoris au&orem ep,
|
||||||||||
|
4t**'
|
||||||||||
|
Cypr. Tract. ripwtó notu-m eft arcanam quandam ejr ocm
DE SPONS, c kV. 7 .i-Jinter homines effenaturarum affin it\item autodtnfn, natwa quadamocculta vi,velaßrorum inßuemia,vd\erc. Vndefit utaliqaisaj terototopeflore abhorrcat,in alter urntvero propenfus fit, nee rogatus caufarndt poffèt cur hunc ametjlhm oderit, )uxta illudCatulli, Non amo te Vokfi,necpt>jlu dicere quare^oc tantum poffum dicere,non amote. Beb. a A L D. Quid non (emit amor! quidnon veBigAiamaior I . ..
|
||||||||||
|
%M mt mint ^vonder njerßnt.
Ë Ens was ick op een tijtby Rofemont gecomen,,
Ie hadde met beleyt twee luyten met genomen-, Qp d'eene lagh een ftroo (fiet 1 wat een vreemde ftreeck) Jjat fprongh in haeften op,met dat de toon geieeckf. hy roert my3Rofemont,ghy roert my fonder raecken, ^ichoon ick elders ben,noch condy my ghenaecken: ^et; daer twee herten zijn op eenen toon gepaft, ■^aer voeltmenmenichmael ooc datmen nieten taft. Waer door defe beweginghc veroorfaeckt wert,Ieelt by Cardanum int 8.boeck de fubtil.
— , ,------------------------,------------------------__------------------------------------------__— «I i«
Quid iion fentit amor i
V*c7/# jacet in mutk pefitum teßudine firamen
7^-^ Saltat,ut äqualem dat lyra pulft fonum t ? 0rda manu non toBatremitynon motd moyetur;
^ "tyidmirum ? quod amat, fentit adejfe fibi. ''Video, mea lux,nee tc mea lumina cemunt:
-Audio te,loquitur cum tua lingua nihil:
tl° te3 nee me tua dexter a contipt: i nunc
kt cordi}quod amat,numen inejjè nega.
* "ujus te\ rationem acute declarat Cardan lib. 8.de fubtil.
Ceux qui s entre ay ment, s'entre entendent.
IJ Emarque en ton efprit 1'eftrange fimpathie
"^V Des chordes de ces luthsy& puis va t'en m'amie, A °ur contempler par la des deux amants Ie cceur Slßibolifants toufiours en un elgal humeur. M
|
||||
|
2J<S
"Bly metten blydenl
*T 7"\ TAnneer de foete luyt heeft wel gereefde fnarc^
\ V En voelt en ander luyt op haer geftalte parefl> Soo toontfê bly gelaet,als offe vreugde ïchiep, Datyemant haers gelijc tot eer en vreugde riep, Leert hier uyt fvvarte nijt uyt uwen boefem weren, Leert voordeeI,leert geluck,voor uwen vricnt begeeren j Het is een vvreede vrcught,een vinnigh onbefcheyt, Dat yemant lacchen derf,om dat een ander fchreyt. Gaudendum cum gaudentibus»
APta chdys tremulo teHatur gaudia mom^
Vt- focU fimikm fentit inejfe ßonum. Barbarm ett,ßquü mort alm cordaßagellatt Altenas lata conditio.neydolor.
'Difie tuas iachrimas Uchrimü mißcere ßodalüy JÜhäfquüeS;, alterius gaudia difce ßequi -r
'Hecfatü hoc,ßedßontc juva,fid provehe ccepta» €t facilem piaadis <-uultibm adde manunu Att jour de fefêetne fay la beße..
TV verras refiouk du lnth la chanterelfc,
Lors quant un autre luth en fon s'accorde a ellc Soyez joyeux au eceur, preftez la bonne main, A la commodity öc j.oye du prochaio, ^ |
||||
|
257"
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
€VM GAVDENTIBVS[GAV4DENDVM.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Nihil magis inhumannmeßflnam ex
* ^ >»ak alterius boni atiqmd fibi au- &*«ri, & nmquAinjtiß ex luiïaalieno,
&H<b»mfentire.
Nihil magis aquum, quam homi-
e*f gaudere ft bene agi cum komme i '*W .• nihil magis humanum, quam
*lpis hominum taübus homines inge- Hcete. J
j Vtque finißrarum partium iBut re-
yduntin dexter am,ita nos avium no- '*0*h»i commodis & incommodisom- "ttffici. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
DAer en is niet min raenfchelijck , als uyt
eens anders quaedt, yet goedts te verho- pen^ uyt eens anders droef heyt, blydtfchap tefcheppen, Daer en is niet heufTcher, als verblijdt te
2ijn in eens anders blijdtfchap-, Biet belee& der, als dac een menfche fich verheughe9 wanneer het een ander menfche wel gaet § niet menfchelijcker, als het fachten van des menfche,als het een ander menfche teghen» loopt. Want ghelijck een flach inde flincker jty-
de ontfanghen , oock de rechter zyde des lichaems ontfet. Soo behooren wy beweecht te zijn, met den voorfpoedt of teghenfpoedt van ons even menfche. En dat Too verre (ghe- lijck Bernard, feydt, fuper Cant.) dat wy on* meer behooren te verblyden, als onfen nae- flen een groot,daijals ons felfs een kleyn voo*- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
***
|
6*gratulandum etf, mqttit Liba-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tnticis , cum prxclarh cam ipfts« d
|
Het wclck naedemael betracht moet wer-
den , hoe verre een redelijck ghemoedt va» haet ende nijdt moet af-wijeken , kan yeder een > uyt 't gunt voorfchrewn is,lichtelijckea afnemen. ^cblboeellêndighisdeman,
Die nimmer vrofyek wfenkw, Dan als een ander is beducht, Ofinbenautbeytkydtenfuchty Ksich 1 hoeellendtchisde menfeb, Die als een ander krijght zijn wenfeh, ran ßijt zijns herten bket verteert. &vritnt,die plaghe van a weert» |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
PjVr 5 contra/ condolèfcendum eff , ft
WQtOve -./)?.• ........ _____-..iL
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
**»,
|
?e rfficiantur : nam quibut infir-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
%l* civium voluptatifunt, non inul-
*S*fmwn* eafut omnibus communes
Hfi. J
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
^tferos •' quorum dolor eft,aliena
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
vol
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
uptas
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
©
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
üs abeft, niftqiicm viß movere
dolores* |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Bernard, in Cant. Sekm.49%
GAudendumin bonoaltendmagno, magis quam in proprio parvoj ld
cum agendum fit ,quam procul a üvoredebeai recedere aquus animu$9 ßtik quivis coltigeh £ls PSALM,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
258
.PSALM» iö. xï»
(ßhy doet my condt den wegh ten leven, njooruis ryyeughde ds
volheyttende litffelijck we[en Ut urverrecbterhant ecuwcblijck. DÈ lüytjde foete luyt,by niemant aenghedreven,
Die fälmen hel geklanck by Naijlen hoorcn geven; Daer is geen meefters hant,geen vinger aende maer, Maer fleciits een ftille lucht komt fijgen óver haer. Daer is een foete vreugt,een heymelijcke zegen, Pip op de zielen daeltjdoor onbekende wegen, Mijn herte luyftert toe, het is het hoochfte foet Dat fonder menfehen hulp beweegt een ftil gemoet. |
||||||||
|
Intadlamovetur.
Chorda manu non taSiafdüt^non motafufurrat«
Vt chelys äqualemfentit adejfe fonum. Quanta pits tacitam pertentant gaudia fnentemt fum Deus, occult önumine peUus agit!
V^on rvidet ojfejjorxnon boe notat ajjecla motus^ eAt pia, mens mtusfentit adeffè 'T) e um.
Mondes ocuü mortalia gaudia cernunt, <Qu£ Deus mßüatga.udia>nemo njidet. |
||||||||
|
Kous avons un poids eternel d'une glorie excellement excellente, q^an
nous ne rtgardons fas aux che fes vifibles aim ahx invifibles, HEureujc eiprit fidel! qui mefine en cefte vie,
Avec Dieu tout mouvant a grande fympathie. On oit un luth fonner qui toutefois eft coy, Le Jufte fent plaifir, & nul ne fcait pourquoy. A |
||||||||
|
259
|
||||||||||||||||
|
VERA GAVDIA HO
y E>'<* gaudu ut ex rebus eorporek
p0 n°n provemm t, it a nee o cults cm? eti conjpici poffunt. K^dnimm incor-
jn ete* "on nifi cognato fibigmdiojdefl, „ rporali, affifitur; rdiqiu, ciï)uscun- tu Ptfr/* oblecl amenta, corticem tan- y- ' *®'e&corpus, contingunt ,ad inte- es vér o animi fenfus nun quam pene-
n * dt pax j/la confcienüxjvitxater* ^M^ntia^occuho nomine mentibus dj > Wcffabili atque incredibili duke- jf t4c't»m peclus perfundiu ^hil rtjpj. ußm, inter eft animis noftrü, ac 4 iu c*gitationibut iniervenit. Amen, ^ f°> dico vobis (inquit Servator le- er j?*2?-) W* au<Jit ver bunt mexm, & H3 /'?'9»*w*//*»»e,haber.vitam ster« te M tft, ut Paulus interpmatur^pa- Ptoft0>3fi*entt'*i MgaudiuminJpiritu j. fOjVera future beatidudinis pr&lu~ Ca/r entm A^Acrtiaii Anmt (inquit
tJ)-i quantafuerit conßderatio ret, eft uT Ke^fura Utiti* fecundumntigni'
^^nuhtiu |
||||||||||||||||
|
N CAPIVNT OCVLI.
|
||||||||||||||||
|
/TjEIijck. de ware vreucht niet en fpruytuyt
VM.icbamelijcke oorfaecken, fco en kan oock de Fèlve met de iichamelijcke oogen niet wer- den aenghefien. Het onlichatirelijckghemoedt en werdt door gheen ander blydtfchap vervro- lijck, als door de fulcke .d.iegheiijckmaticheyt heeft met haren aert,dat is.dië In gheen licha- meli}cke dinghen en beftaer. Alle de vermake- lijckheden defes levens en gaen niet dieper als in de fehorfTe„djr is , en raecken maer hec lichaem,énde en dringhen noyt in het bin- nenfte onfer zielen; Matr die lieffelijcke vrede des ghemoets>een voorbode der eeuwiger ge- luckfalicheyt, heymelijcken door Godes gheeft in onfe herten uytgheftott zijnde, vervult ons den gantfehen boefem onfer zielen metonuyi* fpreeekelijcke foeticheyt.Vbor Godeen is nies ghefloten,hy woont in onfé herten, enfweefc midden onder onfe innerfte gedachten. Voor- waer (feyt de Heere Chrißus Iohan.J.14.J die mijn woort hoort, en gelooft den ghenen die my gbefondenheeftjdie heeft het eeuwighe le- ven,dat is,(gheltjck de apoftel Paulus 'tfelve uycleghtyvrededesghemoets,en blijtfehap m den heylighen Geeft, ghewiffe voorteyekenen vande toekomende geluckfalicheyt. DeGod- falighe ghevoelen midts dien oock in dit leven onbegrypeli'jrke vermakel'jckheydt, want de blijdtfchap die in deghedachteri is, heeft haer groote, na de ghelijckmaticheydt van de fake diemen bedènekt. |
||||||||||||||||
|
*S-*Urd. svPER Cant,
J^'Melm óre.melos in aurefyubitm ineorde Ï>? K-E gor. in Moral,
j. 'ktiodicitur, quando ineffabile gau- -Um*nenu conciptur,quodnetabi- |
||||||||||||||||
|
eondt^otefi';, nte fermonibm a per'tri ,&
ïaffïéiïqüibufdammodü proditur, lllud efl verum ac fummum gaudium quad nan de creature, fed de Creatore conetp- fur$uodsum acceferis nemo tolkiate, : 3 : ,.
|
||||||||||||||||
|
ï
|
||||||||||||||||
|
•
|
||||||||||||||||
|
Kkas
|
AMOR,
|
|||||||||||||||
|
•to
|
||||||||
|
AMOR,TELA PENELOPES.
XLI?. |
||||||||
|
Ï)aN« He yNS.~t\dßApfceb'am'fAueißmdyRoßa, negavit-,
Lis,4. JiLEG.ii.A^ %ilfetii]vuhus)unxilArnica.(ups. Scilicet b<tcv,otogens eft contraria neßro, SitpACAta ntAgUfrofenusibit amor. Ï£R%N3> Ey<N. ybifßHMkntfibinolis^QhnttAtn.
|
||||||||
|
'dUM
|
||||||||
|
£Mak$n en breken^ijn liefdes fretten.
COmt fiet hier, fbete jeugt,de krachten defer beken,
Haer nat plach uytter aert een fackel aen te fteken, En fb daer eenich licht ontrent het water quam, T\ at §^nö^ *n beften uyt en treurde fonder vlam. \ ?s §aet mijn hefte vverck, mijn droef hey t doetfe fpelen, ^Jtt Water maeótfe vy er, mijn vreugde doetfe quelenj Siet dus ftaen fy en ick geduerigh in gefchil, ®ßi dat fy liieren doet,als dat ick niet en wil. Amor,tela Penelopes.
J^j' Lumine cum Dodona tuofax <%>iya rigatury
Jp Stridet3&3a geltdorvißaliquore^eriti er>pttery hucßne face facem3mirabitur bosjes £ medio flammas proßliijß lacu. lr4 cano3 fed arnica modo me traBai eodem; j. H-anc ego <~vim graji fontü habere putem: * Molens calidoqw gelu3 gelidoque calorem, •Me cupiente fugit3 mefugiente cupit. |
||||||
|
Alterner faiSt aymer.
QVant jefuis eiïchauffé, tu refroidis mon ame,
Quant je fuis refroidi, renaiftre fais ma flame, f —onnant un contre-poix a Tun & 1'autre humeur: !
ü'unc immortelle mort ainïi,helas j jcincurs.' |
||||||
|
In 'sprincen hof wort gout tot ßof
6n flof 'tot gouty wee l die'r op bout. DOdona 't wonder nat, een prince van de beken,
Can blufTen vvatter b rant, dat niet en brant, ontftekefl' Vraeght yemant wat dit beelt den lefèr leggen wilt ? Weet dat het feltfaem vocht niet van het hof verfchilt De gropte lieden eleyn, de cleyne groot te maken, Zijn veel-tijts in het hof niet als gemeene faken: De knecht wort daer ee heer,maer ftrax verloopt de can??
"Want die het al vermocht is weder fonder glans. ■ -
Fons Dodona^aula.
MJra tuk (ita fama canit) Dodona fcatebrw
Trofiliit grajo lympha facrata loVu Hacfolet accenfos extmguere fontibus ignes^ _^ Nee minus extincJas igne ciere faces. %egis habet genhm, regifacra lymf ha deorums cI>odon<& procerum Umina fonts madsnt.
Clara ienebroßs, il/ußribus aula tenebras Mut at^ alt er nas gaudet habere <vicès, A la court du roy, grand defarroyr
VEus tu fc_avoir,amy,que c'eft 1'eau de Dodone'?
C'eft ce que font couler les princes de leur throne» Le roturièr vilain fplendide toft devient, Vüluftre ccpendant fon luftre ne retient. |
||||
|
'4.i
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
Föns DononM avla.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
j-* hUtu Aulicos aßimiles dixit calculi*
tat COrum' q'ü & fecmditm volun- |
|||||||||||||||||||||||||||
|
p\E hovelinghen werden van Polybio ver-
■■^'gbekken met reken-penningen, die naer
de wille vanden rtkenaer, fomtijdts ponden; I fomtijts penninghen.fomijdts maer myten'en j doen, en veelcijcs als de hoochfte leg-pennin- ghen by hem wat te breet uytgeftreckt zijn, fo kort hy die weder op,en leydtfe in een leegher plaetfe neder. Vooiwaer gheheel defe hoof- fche verhtffinge hanght gancfch en al aen de» inval vande princen: Want door fekerheyme- lijck gheluck» ofte ongheluck valt der felver ghencghentheydc op defe, en haer oawille op de ghene, en menxhmael uyt ten en de felve } oorfaecke ryfen verfcheyden, ja ftrydige werc- kinghen.Alexander niaeckte een zeeroover tot fijn raetdsheer, om dat hy vry uyt, en leppich ghenoech op hem gefproken hadde. Ramirus daer-en-teghen de Je, om ghelijcke oorfake, elf edelluyden vande befte des landcs, de kop af-houwen , een quinck-flach daer by voe^ ghendc, 'tVos)e en weet niet met me het (peelt,
feyde hy. 't Is dan op defe pacit gantfch flib-»
berich om gaen , gantfch forghelijck om te vatten. Wat raedt hier teghens ? Gheen ande- re, als die vanden ouden hovelinck,deweicke ghevraecht zijnde, by wat middel hy tot een I feltfaem dingh (te weten tot ouderdom) te hove ghekomen was, jjaF voor antwoorde: met onghelijck te lijden, en danck heh toe tefegghen. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
talculatoris modo obokm mtum,
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
*
|
° talcmum valent: cumpkrumque,
fi^yrtemus ,ßpermes calculi, f lat im *cd e*tendant-> il*00 if* inferiorem locum |
||||||||||||||||||||||||||
|
int
if»o. |
' nutt°ferc ßnt numero. Gatt
plerique principum fummos imos.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
lil 'Ummos redderen folo natu quos-
U r Tl miferos-i *ut beans efficire. To- titj au^ca ^£S comitia affeclies diu- ti4r\ f**0 quodam,ait Tacitus, acforte ^.€i3di3 ttt cater a, it a principum incli- *»!*in s> °ffertß° if* itt°s e&> & f*?£
tty c*uß diverßy inw contrarii even iß e ^^xwder pyratam, quodItberius tt^dixiffet, a confiiiisfibi efe voluit. *os **?. Hi/paniarum rex undecim vi- hrc ?" ■ tA^em fere de caufa, gladio V0jUtt)ußit,additoelogh; Non fabela p0», ja>conqukntrobeja PaJJiuer- *cfn ClH.iCtiS>& Ad lapfumpronus, quid inj . * nullit aliud »iß veterani ißius, r*as faeere^gratiasagere. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
Ag a mem,.
Vrit Erynvü, Th midas femfer Cemitata domos, £>uas in plano JJZuatibet hor A Tulitexalto, |
Salvst. Incvrt,
Egum voluptatesut vehementes, ße mobiles funt, ßpefibi ipß adver fr. Pierr. Math. Jib.2, Nart.
|
||||||||||||||||||||||||||
|
lF*P»dorque
stqyunt «**,
slytriBu
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
R
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
IL faut a la court,comme en pais d'ert-
nemy Avoir t'ail par tout y tourner U teile a tout ce qui fe remue, jamais en f j eßßns batemeot de cceur. |
|||||||||||||||||||||||||||
|
3,CORINT.
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
ü.CORINTH.a.7. EXOE>.748.
'Den duyvelqueh degbeloovighe Jielpt degoddebofeo
MEn vont wel eer eé beec ontrent de griecfche ftrand&
Die blufchte fackels uyt hoe krachtig datfe brande*1?' Die gaf in tegendeel een vyer, een helle vlam* Die gaf een fackel licht,die fonder luyfter quam. Wat leert dit feltfaem nat > de vyant vander hellen Die pooght de ftrenge wet den vromen voor te ftellen V Dies ftaet haer fvvack gheloof om uyt te zijn gebluftr Terwijl een vverelts kint in Chrifti lijden ruft. Sic rerum invertitur ordo*
FAx lymphü Dodona tuis immerfa necatur
c^e micat igne ,• nitet3.quxßne luce [uit t ^ons facer ißeDeo^c prißina credidit atas,, At T>em hicfiyfjï rex Acherantü erat.,
Matrat idem cumfontefuo regnator a'perni^ Ordinü inverß'gaudet f J illedolis:
tJ^empepios rigide percellit acumine legis y ^Blandkurque malisßtngHmefCbriße3 tuo, 2.CORINTH. 2. ii.
^uefatannegaigne Ie deßus, car nousn'tgnoYons pint fes waibinaziew. |
||||||||||
|
D
|
||||||||||
|
Odone,par ton eau,la mefehe toft s'enflame^
Et Ie flambeau bruflant pert auffi toft fon ame. |
||||||||||
|
Lefatan met les bons en doubte, par la loi,
$landiflant les mefchans par une vaine foi. .*< |
||||||||||
|
265;
|
|||||||||||||||||
|
SIGRERVM INVERTITVR ORDO.
|
|||||||||||||||||
|
TKterpktrimas diabolifraudes acaßa-
'4*, non infimum locum u obünere
Ju videiur, qua verum lumen, id eil,
^tam piorum in Denrn rigori legis,
nquam aqt/£ immer [am , extinguere
r. 4£'t; & con tra facem emortuam, id
^piorum canßientiam igne,ex aquh
K Uojd e&, fr^poßera ac per ver ft fider
«et at eender e. Seddehü emblema. Ijs
u"i* alsjs adeomagna eil vicinitM, ac
^ditudo veri acfalß, ut faciltim}\ vel
-iUy4h bomimtm corruptione^ vel ma-
^atione diaboli, alteram loco alterim
y*di nobis poßtt. Ex multis exemplis
*ƒ» habe, fed qttotidiinum. Tarnetfi
awm nihil aliud fit, quam defettus bo -
'ptrfuarfet tarnen ßbi unmquisque f e
n boni nomen implevijfe ,fi malum
^vitaveritjde/kfi neu fear ins, nee
^f'Kec fanerator, did peßif; cum fane
te'j0 ^iwfltbonmquisdicipoßt,eni-
mm fit: amanduquippe eftfdandum
1 ^"^vandum esi.Virtutem enimnon
|
|||||||||||||||||
|
/"^Nder andere liftighe aenflaghen des dujr-
^-'vels, en is gheenfins deminrte, dat hy het ware licht der gheloovighe ('twelck is' haer valt vertrouwen op Gode, in Chriito lefu) in deftrengicheytdes wets^alsin een doodelijck water,foeckt te verfrnoren : ghelijck hy daer- en teghen den dooden en uytghebluften fac- kel, (dat is de afghebrande ghewifTe der god- ' deloofen) met een vyer uyt het water gheno- men, dat is, met een verkeert en averechts gheloove, poocht te ontitekeo. Doch hier van werdt int finne-beeldt ghefproken. In veel andere faken is foodanighen grooten na- buericheydtdesgoedts ende <juaets,des waer- heydts ende der leughen, dat lichtdijck, ofte door den bedorven- aert der menfehen , ofte door de lifticheydt des duyvels het eene voor het andere ons inde hant kan ghefteken wer- den. Van veel exempelen iffer dit eene. Hoe weihet qiiaedt niet anders en is, als ghebreck: of dervinghe van goedt , nochtans laet een yeghclijck fich voorftaeu, dennaem van e.èn goedt man verdient te-hebben , foo hy fich maer van het quaet en onthoudt; dat is,foohy mififchien gheen moordenaer,geen dief, gheen ^woeckenaer bevonden en wcrt,daer nochtans,, om een goet man te wefen, al vry vorder ghe- gaen moet afijn. Men moer niet alleenlijck na- laten de ghebreken voren vermeit , maer in plaetfe van de felve lief hebben,geven,en hel- pen. Want de deucht gheen gebreck, maer een werek te zijn,niet in ledicheytsmaer in arbeyc ende werekinghete beifoen, werdt ons inde fcJiole Chrifti daghelijcx gheleert. De byle» roept lohannes de dooper, is aen den boom' geftelt.en dit- geen goede vruchten endraechfc Üaluytgherocyt werden. |
|||||||||||||||||
|
„ ■ :/« vjrm Ijjt. j fiuir tn UHU WH
Jn'te' m 'ffa a^lone con ft Her e, nee
. f eJfe ™aloabßinuiffc,at bonü infuper |
|||||||||||||||||
|
,'e»dum eße, inChrim fchola indtes
vte*Huv o____•. ,• ...t ^.-r, 1
|
|||||||||||||||||
|
aPPofUr' Secu™> ciamatbaptisJa^rbori
Fßtaeß,qa*ßuäM bonos^ |
|||||||||||||||||
|
fcToj^ GoR*I4- Moral. | expu^narc contendit:Bos autem put/are
^rfi^ii"0^ ^HMt0 maZis msfibi! »egligit, qms quieto inter fe poßders 'Wkre conßicit, tamo mplm\femit, tl
|
|||||||||||||||||
|
let
|
||||||||
|
lAM PLENIS NVBILIS ANNIS.
XLY. |
||||||||
|
Ho R A T. i. T^Elices ter, & ampliw,
Cak. 13. * guosirrapu tenet copula-^ nee mdU ï)httlfa quermoniu ßuftema citw filvit atnor dit*
|
||||||||
|
2J7
Van twee eenpari eene twee,
ËY laet doch^oude ftam^u Ipruytjen met my paren,
Hetfal van nu voort-aen ontrent my beter varen Als aen u dorren tronck: het buyghtna mijnen fchoot, fcn 't heeft van uwe fchors geen pap of lap van noot: J^ bidde^fcheyter afi en fchroomtet niet te vvaghen, et fal in cor ter ftont bequame vruchten dragen. Mijn dundjghy ftaet het toe; weghebt dan groote danek, wy twee zijn nu maer eenden dat ons leven lanck. |
|||||||||||||||
|
lam plenis nubilis annis.
ZJnc precor, b longo/venerabUü arbor ab at?a9
|
|||||||||||||||
|
H
|
Corpore da ramum tol/ere poffè tuo:
'^iUt mclmans caput in mea *vota jeratur^ vtque meo jaceat farcina grata ßnu. "Ucejnoxpeterit teneros producere foetus, p..^educe^nilfuccü indiget•■dia tuis. ^ay, o mea lux3fuimus\duo}j am fumus unum:y *\Uodque unum nunc efi^mox duorurfus erit. |
||||||||||||||
|
Marie\ moy bien tofymariez;.
|
|||||||||||||||
|
V
|
leil troncq ó lairlè a moi ra jeune branche [uivre5
Elle aimera pluftoft dorefnauanra yivre
Sejoinde de ton corpsj n'en aye plus 4k feipg, <" lui faut uh mari,d'unrpcre;n'a;b,éfoin,g, !; LI 2 Heeft f
|
||||||||||||||
|
%6%
tfeefts3 een manjfooftheyter ruan.
IC heb een teere fpruyt tot mijnen fchoot getogen9
lek ben tot haer geneyght,enfy tot mijn gebogen; Des zijn wy t'famen een,en niet en fchorter meer, Als vanden ouden boom te fcheyden metter eer: lek fpreke met verlof ó flam van hooge jaren, Laet doch tot mijn gebruyc dit jeughdig tackjen varen, Het weet van nu voortaen, het kent een naerder vrieflk Dus weet dan j one en oudt niet langh te famen dient« |
||||||||
|
Vxor in mariti domïciliüm tranfeat.
CIngat j o myrtm,tegat dl mea tempora Uur tu^
En! cubatin nofiro dulcü amicaßnui lila mea tandem cumpeBore peSlorajunxit t Equemeo gremio pqnus amom habet.
- Alike i qu<e cam comes ufqueparentibus baßtt Jam f atria mecum <-uëllet ab tr e domo:
^Da nxeniam genitnx, alii placuêreipenates, Non benefumfenibm Uta juyenta manst. |
||||||||
|
Jeunes gens, a leur dejfiens.
*Oici/ccs eleu* fontun-, dont cefte jeune branche,
Delia du tróncq vieil voudroit bien eftre franche, Gens d'aagefont chagrins,Ie iéune ceeur gaillard, Il faut a chaeuri d'eux lajfTer leur cas apart. ,- |
||||||||
|
2ßg
|
|||||||||||
|
SIT NVFTA MARITI.
|
|||||||||||
|
ydnietfi <& nupthlis feftivitas inter-
venerit , ejr faclum ßt quod nova
jf1* fieri ßkt, altquid nihilominus de-
tnfi HL- • • »■ v jj-l'oinovi con\uges futänt,quamdiu4
l»ta paternis in domum ffonfi neva P1* deducla non fit, ibique,quod vete- .sdicebant,dominium inceperit: cMu
*m enim , mß domo patr/s exiverit, ^witi poteßatem non venire mull is ec*itutn efi; idque apudplurimas natio- Js ^i obfervari, teHattir Cjprata traft.
IPQnf. cap.f. Cum verb plerumqae ju- ries bUnditias recens conjuzaiorttm £ ef er an t moroßf ene s, non mir um eß,
4" plentm matrimonii quafi poffeßio- ., * »taritus novas aßiiret, & uxorem
v4 Minim} repugnante) a parentibus
naicet Jnque domiciliate fuum trans-
let"*'Ctt'ß for^repu£f3ef3t>tlt fi£r* f°-
, j nov& nupu parentes, lepide pro fefe ta Hr iHr*s textum inducet: Ar bor er u-
,öc in alio fundo pofita, ubi coäluir, t^t0 cedit : nam credibile eft , alio
*r$alitïiento,aliam factam. I. fed fi eis tabulis.verf.arbor- ff. de adquir. r* domin. |
|||||||||||
|
/~\F al fchoon de bruyloft-Feeft ghehouden
^'is, en dat de bruyc haer morghcn-gave ontfangen heeft,evenwel nochtans foo fchijnt het, als of de nieuw-ghehoude yet wes noch ontbrake, foo langhe de bruyt van haer ou- ders niet ghefcheyden, en in des bruydegoms huysfhoudinghe niet over ghegaen en is. Want , ghelijck de quellijcke ouderdom der jongheluydcn (oetichedenenfotticbeden niec wel en kan verdraghen ,foo en ift niet vreemc dat de ghelieveren haer hof liever op haer ejr- ghen handt foecken te houden. Veel wyfeluy- den oordeelden fulcx, uyt goede huyfelijcke bedenckinghen,oock verre het belle te zijn,op dat ie fel ve in het huwelijck ghètreden zijnde, vandenbeginne aen.de handt aenden ploegh, fouden leeren flaen, en poot aen (foornen feyt) fouden leeren fpelen, Siec van dit Macrob,i5 Satur. cap. i sr • $00 u dochter defe daghen, Is gbervorden yemants vroit,
Wilt u niet te feer beklaghen, Seo ttfivagher komtghtwaghen% , Dat by tvelverbayfen wou.
Laet de nieugheboude teeren. Of baereygben hß}endis-,
Dat is doch al haer begeeren $ En f) füllen rascher leeren Wat den am van't bum lijck is.
|
|||||||||||
|
qua fit alibi quam in domo fua,vindic4~
re, & &d hoc officium j udicis implorare» I e proverbe francoisdit.
Nld tijft&achevi',
Oifeauferdtffjr avolZ U % MAT,
|
|||||||||||
|
t\g.Q*°*'1* Satvr. Cap. 15.
^ tttnus dies, in quit, nuptiarum, reve- tn^n}'1* Aatur , poHridie autem nuf- tn domo viri dominium incipere
oportet^ r i Beuft <je Matr. cap.66.
"ritus fofeß de jure uxor em [um, j |
|||||||||||
|
27C
MATH. 19.7.
Hierom fal de menfche <~vader ende moeder '-verlaten ende den
wijve aenhmghen ende die twee [uilen een vleefib wfen. TEer fpriiytjejeugdichhoutjick bidde weeft te vredeff
Van defèn ouden tronck te worden afgefheden; . Siet hier een groene ftam daer uwe gulle jeught Sal hebben meerder vrucht, en even grooter vreught. Ghy, die nu zijt gevrijit, begint een ander leven, Ghy fult nu door de lucht met eygen tacken {weven; Geheel,uws vaders huys, dat is u man alleen, Ghy maect een gantfchen ftaet,oock met u lieve tweefl« |
||||||||
|
Natam rapis, ó hy rnenaee,parenti.
RAmulus adjunBa dum duck ab arbore ßtccost
Jam prom! a trunco njellet abeffe fua, Jix animo caros deponere difce parentes, <§ht<e focio recubas junfia puella <viro:
Ü^on oculü genitor, non matrü oberret imago3 S&laque legitimi fit tibi cur a thori :
'Nomina tot tibi cara dabit cumulata markus? Hie pater, hie 'gemtrixjoic tibi frater erit. |
||||||||
|
Efioutefille li confidere: enctine ton oreille & oublw
ton peuple & la nuifön de ton per e. A t'en gentil rameau, prens congé de ta mere>
Pour iuivre ton mari ; va fai lui bonne chere Tant du corps que du cceur.Quanton eft. marie» Laifler la fes parents n'eil pas impieté. .* |
||||||||
|
271
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
NATAMRAPIS O HYMEN/SE PARENTI.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
pJEc inful(a,nec prorfus inutilU eß ob-
^ßrvatio , quam quidam defumunt modo excufandi quo (Luc. 14 tö.) a jntuS Ü> qui ad ccenam vocati.ad diern
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"T*Is een leerfame, engheen onvermakeljc-
■*■ ke bedentkinge, dietenige nemen uyt de ghelijckernffe van't avondtmael, van Chuflo vermeit Luc. 14.16. a! waer, foo wanneer de knecruin uytginghen om de genoode te roe- pen , de eerften brenghende reden by van met te können komen, feydt een acker ghekochc te hebben,ende dien te moeten gaen beiKhti- gen: de tweeden verklaert kooper bedegeu te 2ijn van vijf jock oflen,en defelve te moeten gaen beproeven? voegende beyde een bede by hare redenen,feggende, ick bidde u doet mijn onfchult. De derden, fprekende met een gro- ve ftemme,en viy wat (louter, feydt ront uyt, Ick hebbc een wi;f getrouwen daerom en kan ick ni.t komen. Als vafl houdende dat een wijf te trouwen een fake is van foodanighen voor- recht, datmen om der felve wille, fonder te- gcnfeggen, feer wel vermach alle andere faken aend*een zyde teiteïlen. Vootwaeralswy fien dat God beveelt een teere maeghet beyde va- der en moeder te verlaren,ende eené vremden man aen tehanghen,moetrr,en niet bekennen dat hy 't felve voor alderley vriendtfehappen ftelr? Ie fal, met verlofvande lefcr,hier by voe.' gen 'tgene Hector,hier vä by Homerü fpreeft« Ick weet dat Troyen haeßen ras
Niet zijn en fal als gruys enas% lek weet oock dat mijn vader [al Häest comen tot een droeven val'; En dat mq n broeders lief en weert Verfiinden (aides vyants(weert. Maer noch mijn vader, nochfijn[chit Noch ghy.$ Troyen! fchooneßadt, PerB myfo hart aen mijn ghemoet, Alsghy, mijn weerde buy(vreu doet. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
dia
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
u ventre detreclant. Primus eorum.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
0nesab(enti<tallcgans,vilLmjnquit,
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Urn
to |
tn iflius ego poffeßionem mit tem dus
nunc abeo, tit que apuäherum luum |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
. n6minemeexcufes.precor. \^Älter,\ti-
* 'b°tm quinque (in quit) empta (unt ^'"Kpericulum de ijs facturus decedo, id dominus tu»S£?re(erat, meis verbis v<*#. Tertius confidentmr perorans, n, n°» excufatione (ut videtur) fed )»■ |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■<i
|
d-fenfione nifus, uxorem, inquit, du-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
>eäque de cattfa non poflum veni-
(e '}-4&itm matrimonij tantum privi- &X b*bet innuens,ut velfola facti alle- |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ß 9ne fatk fuperque purga tum f e exi-
et- ^Magna (ans matrimony effica -
ta a 4ao con\ug(s, vel Deo auctor e,
pL-V^HSleß mutue praponunt. Gra-
'Ce4pudHom(rum Hector,
,•„ c<luidem dubito quin concidet llion
Se<j .°iö's, Priinaiqi ruetgensarmipotentis;
fye 'p'ki nee popul, nee car» cura part nus, (\« ^rUmiregis tantumptxeordia rodir. |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
£^
|
r \ .-------»"•»-- -")----------......->——•
>ane tntimum amicitm genus} caßm
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tk
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'»rus.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
■fc
\P«E Si 5.28« E T SECrV.,
f 'ft debent diligere uxor es (uas, ut |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
homo patrem & ntatrem faam, & ad-
h&rebit uxm(uA$ erunt duo in earns |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
coy^raßa f propter hoc re/inquet wa.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
NESCIT
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
V7%
|
||||||||
|
NESCIT HABERE MODVM..
XL VI.. |
||||||||
|
OviD.io. 'Nßcmodus autrequies.pißmors/eperiiarAmorky
Met am.
SeN.O&tt^fmor prtnnu conjugis cafta manch
Av S O N, V TXor vivAmm^nodviximuSfé' ieneamut
V Nomina qu* primo (ampfimw in thakmo 3
Nave fit ttlU dies ut commutemur in xvo. g>wn tibifim JHvenis}tuquepHelkfmhi)é'h |
||||||||
|
271
Van groot tot grootet.
I f ^n groenen crocodil ontrent den. riijl gefchapen
*^~* Dien noem ic met befcheyt het rechte minne-vvapej ^it beeft waft alle tij t, en wort geduerigh groot
> ^otaenden ouden dachja midden inden döot. p * dacht al over laaghjhoe kan ick hoogerminnen? "* Hoch fo gingh het vier mijn dieper inde finnen; ^tt hoe het langher duert, hoe dattet heeter gloeytj .Jct dat is rechte min die fonder eynde groeyt. v*n het gheftadich Waffen des crocodils ende des felfs groote. Siet Plinjib.8. cap.if.
**' ..
Nefcit habere modum.
y*J Inque dies nih major ab amne redit;
gewi metas non hitte dedit agra feneBm}
^ Worsque <W ipfapare? rvulnerajrefcit adhttc, tenuina mei^crocodile, furorü imago, ■Augetur noßro peSiore fimper amor. Qda mors calidos olim mirabitur ignesy Urn gelida tanget fervida corda manu. •ülJr,?Codilum crefcere quamdiu vivat, & excrefcerè ad longitudinemduodeviginricubito-
n>oc alia vide apud Plin, lib. 8. cap.ij. |
|||||||
|
Bien quegrandjoufiours croiffant.
E crocodil fï long temps què fa vie dure,
Sent de i'aceroinement toufiours en fa ftaturea " n'eft touche au vif des trai&s du vrai amour A qui l'afFe&ionne croift de jour en jour.
Mm £&g
|
|||||||
|
I
|
|||||||
|
$Qyt goot gfonoeck
AL is de crocodil maer uytecn ey gekomen,
Hy wott eë groufae beeft waer van demenfchéfcBfO^ Hy flo& gelijck een vraet en vvaft noch alle tijr, Tot dat de bleecke doot hem opte leden fijt. Wie facht van hooger ftaet,of gelt-begeerte quellen, Die willen even ftaegh tot meet der hooghte fvvellen: Al wat een menfch gelijckc dat heeft een kantigh hert, En fietldaer is een hoeck die nimmer vol en wert. |
||||||
|
Non modus augendi.
CVm>croc9dïleitibi])r£cordia njaHa replevk
Tr&da petita ßloyprada petita ßalo} Creßü, & ßxiguo quam-v* fngrejfus ab ovo* Exfitperatcubit-os bis tua forma novem:
Incrementa tibi nonßßtt anhela ßeneBtu^ VinütT augendi <"vix tibi funus erit* Ambitioße ubijibi convenk ißudavare\ Scilicet augendi nefeit uterque modum. fflkhejamaü rkhe.
LE corps du crocodil,bien que la mort Ie prefïc,
De devenir plus grand,de jour,en jourpne cefTe Qui ont 1'ambition ou 1'avarice au cceur, Ne uouveronc jamais un. accompli bonheur. „ v- |
||||||
|
V7f
|
|||||||||||||||||||
|
AVGENDI MODVS OMNIS ABEST.
|
|||||||||||||||||||
|
VjT* natura arcanafcrutati fünf, aß-
j^Hasper emnem'vitamgignere tra~ t tr,*nt} we unquam proved a adèo <e- A ufieri quin partui par tum identidem Cu>nttlent. de homme ambhiofo fmile
diet pof e, nemini, cut id-vitii inno-
»obßurum eB. Adepli aliquid inex-
*tlfoni (ait Thutyd.) fern f er, propter
J^ltntint ex inopinatoproß/eritate,plura iJ*?ttlr major* concupifcunt. Nota»- f. *nc ob caufam plerique primipam, eft L"*"***effuse >& cik™m quamPar
»bonores^ in eos qutbut favent, confe- j ) ques non nifi carptim ac paulatim
dur'?ere>m'a&'s Mnßtltum eßridquc di ■ r'rtlttont ■'print*--, nemerces tonus fJJunwiomane,vei'circa meridiem ex- i?»ta'?ffymm to™ non )u8o labore,fee $tv'*>confumendioccaßonem pro-beat, PeH • ne ^ ex^utfitn konoribus tem- ttt %Vm ^oratus,identidem adaltiora UnT* ^P6ut mores fitnt ambitionis) res e>n ma)0ra> quin* par eß, audeat, & ^ °yat molutur.Corrumpunturenim )h(1 Tes maZn^u^ne bonorum, nee cu- f on et sft**n'nbus tamprolixüytJtagnam ^ntconcoqucrejnquitD'm |
|||||||||||||||||||
|
T"\E ghene die de gheheymeniflen der nr»
■^-Aueren ©ndeifocht hebben, fchryven dat' d'ëfelinnen (hoe oudt fy oock zijn moghen) altijdt noch jonghen voorr-breoghen. Van eergterighc menfchen yet fulex ghefeydt te können werden , weten alle de ghcné, die den aert van dit ghebreck bekent is. Elck (feydt Thucyd.jdie eenich onverwacht gh«- luck aenkomt> is* gheneghen altijdt nae meer te trachten. Hierom veiloopcn haer veel princen , midts
de felve ghemeenlijck te grooten weerdiche- den al te fchielijck, en veel te vroech, aen haer troetel.kinderen toevoeghen j dewelcke veel beter allenxkens' en met tuffchen-val van ty- de dienden uytghegheven. Om verfcheyden redenen; eerßelijckjopdat de loon des ghcheelen daechs des morghens vr»ech betaelt zijnde, het overighe vanden dach in luyernie niet deutghebracht en feit- de worden: Ten tweeden, op dat niemandt te vreech al te
hooghe ghefet zijnde.en altijdt (naer de wyfe vande eergierighe) verder willende gaen, eyn- delijck niet hoogher dan het betamelijcfc isJP en foude opftvgfaen„en nieuwicheden ter hans treeken« De menfchen (feydt Dion) Werden veeltijdtsf
door te grooten eere diemen hun aendoet, buyren de palen van hun fchuldighen plicht wech gheruckt , want voorwaer t'èn is alle mans werek niet, grooten voorfpoedt en uyt- muntende eer-ampten te können verdou« wen. |
|||||||||||||||||||
|
B
|
Q°ëT. DE CONS. Ll.3.2,
v's tamcompofita fselicitat'n ut non diqua ex parte cumßatus fttiqua- e rixetnr f i^fnxia enimres eft hu- |
||||||||||||||||||
|
Se ne e. Tra &~4'.
QVodnonpoteßvuUep, quinimium
poteß. Horat. Od. 24. Lib.3«
, . » . Scilicet'improba Crefcunt diviti<e, tame» Curt£dnefchqtéid)femp(rabefire*. Mm i CAL AT» |
|||||||||||||||||||
|
m
|
°rttm conditio bonorum'ut qu* vel
^"«mperpgtftafubßßat. ' |
||||||||||||||||||
|
GALAT. <s,9,
littet ons webdoende niet <vertragben.
DE groote crocodii die noyt en laet te wafFen*
Die is met alle vlijt ons ziele toe te paffen; , Ghy,die oyt zijt een ftap ghenaerdert totte deught, "Weet dat ghy naderhant noyt ftille vvefèn meugt. Laet daer Hifkias fon,die wert te rugh ghetogen, Laet Jofua de fijn' die niet en wert bewoghen, Maer let op Davids fön die ftaegh en veerdigh rijt, Want wie hier ftille ftaet die is fijn voordeel quijt. |
||||||||||||||
|
Nullum virtuti folftitium.
CRefcis, e^1 extremis ijeljam, crocodtte,fitb anniss
éMajus adhuc nili toUis ab amne caput. Jncrementa decent Cbris7um,tam longa, profejfoSy O^efcius augmenti njir bonus ejje nequit,
Nuniades ßßat3retrotrahat Hiskia phaebum, Duxfilymi njatu' fol tihi filus eat;
Ilkyvelutfyonfas thalamo redit3altaqueluslrat Sidera. <z>irtutem non decet ulla quies. |
||||||||||||||
|
PHILIP, i. Ï3.
En oubliant les chofes qui fint en derriere•, té mavancant aux
cbofis qui font en devant, ie tire vers lebut. |
||||||||||||||
|
N
|
||||||||||||||
|
On Iofue ton fbleil, non ton fbleil Hifkie,
Mais David ton fbleil, foit guide de ma vie.
|
||||||||||||||
|
Le corps du crocodii, & du Chreftien 1'efprit,
S'augmente,fl long temps, que 1'un & 1'autre vir.
; oil vlR< |
||||||||||||||
|
277
|
|||||||||||||||||||||
|
VIRTVTI NVLLVM SOLSTITIVM»
|
|||||||||||||||||||||
|
M^c ofciutta, nee torpor ,fedcura du
^ bgem, at que aeiio continua bemu
to chriBianam decent. CaU proprium
'^intique ad ulcBia proper amis,rtfo-
r nfe>nper, ac progredi. Inque id nifi
■ toa nitatur opumvi mens fia, facile
fetuafo deatrß humane corruptions
a^pietur:
Qy-p^'utifiquisadverfo flumine Iembum
~£^ ,ub'git remis,fi br*chia forte remific, ^. -H|ü in piarceps pronp rapic alveus arane, c wique vere bonus eß} qui indies, ut bu lOK$ati0Peram non d*t. Stepe nos no
ex<tminandi fumus, ßepe confeientia
m tnterrogandaeB ,ecquidprofeceri-
qu *' eCtiuidiracundidt, avaritia, ac reli-
a vhiis decejferit, ecquid virtutibia
tn erirtt>n^fieniminHits decrementum;
j. fie accrementum percipimus, vera
tie/f P ntftro pcrcttos nos eße cer-
ffj JJe>ion poßumus. Saneapudviros pios
ltAnum flux a f dei indicium eße fo-
df*°n proßcere. Quid de externü bifee,
fit L fiatm noßri conditione futurum
te', *ud quidem fcimus; nee id quidem
hei'Ut" Curan^ltm e*1 •' afJiw<e five ut
fifidjiciam alt quid,in animo nobis, votii eB. Lumen ad hoc nobis in-
|
|||||||||||||||||||||
|
/^lEen kdicheytj maer een gheßadige befig-
^-*heydt,is het ghene dat eyghentlijck een chriften menfche betaeror. *t Is den hemel, en alle die ten hemel-waerts hun fpoeden, gantfeh eyghen,haer gheduerichlijck te bewe- ghen : want indien fulex niet met alle ernft en werdt betracht (nadien wy inde verdor- ventheydt der werelt woonen) foo füllen wy lichtehjck, door de kracht der felve, als door hetaendiingen van een nederloopendc rivie- re,werden wech gheruckr. Die tegensflroem zijn fcbuyt)en roeyt,
Dient nimmermeer te zijn vermoep j
Want, ruß hy maereencleyne t'udt>
Hy ü terflont z,ijn voordeel quijt:
(JMidts,t'wijl zijn riemen äggen fiilt
Hyfwiert,alwaer het water wil;
Enrvert foOjdoor den fnellen val,
Gbedreven teghens leegher wal.
Hy en is niet recht goet,die van dage tot dage
niet en tracht om beter te werden. VVy dienen onfeeygen ziele menichmael te vragé, wat fy, federt eenigen rijt herwaerts,ghevoelt heeft in Godtfalicheydt ghevoordert te hebben, watfe op de giericheydt, korfelheydt, en andere onfe gebreken verneemt gewonnen te hebbé. Want ten zy fake wy int quade eenige af breucke,int goede esnigen aenwas, van tijde tot tijde.ghe- waer werden, laet ons vryelijck dencken, dat wy de ware kracht des geeftes noch niet recht en hebben. Wat ons in het uytwendighe fal ghewerden, is ons onbekent: Maer wat het inwendige belangt,wy hebben,door Gods ge- nade, valte.hope om tot het felve van tyde tot tijde wat goets te fullé toebrengen. De Heere, die den wille geefr.geve oock het volbrengen. |
|||||||||||||||||||||
|
ftnde
|
|||||||||||||||||||||
|
0 Numen.
|
|||||||||||||||||||||
|
SERoNiM. ad Demetr.
tt<t Tjïftf ratio proceffu gaudet, &
|
tflji t*t*r nr/yiii. wtr/j %.i*^\j ut vfc»*it* FJl/b ftlf
non de transaiïo, fed de rèltquo metten-
dum. |
||||||||||||||||||||
|
£L*l-J- " ceiïaiiom torpefeit & deficit :
■ /ft*w»« & recentibus increments |
|||||||||||||||||||||
|
Mm 5
|
|||||||||||||||||||||
|
EX
|
|||||||||||||||||||||
|
t
|
|||||||||||||||||||||
|
27 S
|
||||||||
|
ËX MORT E LEVAMEH;
XLVIX |
||||||||
|
Cypr«. de y^ïFptiat imfares {ita nuncufant jurißx matrimoniam fenisdetff"
Iur Connu-i-^\pitt ejr florid* virginis L. ft major C de Legit Hand.) fritterW bior.cap.9. multa incommoda inducere votum capand* mortis .tragicus eü0. non rar o doe uit, hinc mpti& Sophociis. ejr A kif pes bujufmodi dffl&^ exagitau leguntur; Noflua ut in tumults, fufierutque cadaver a bnbo3 TalisapudSophtclemnoBrapuelUßdet^ ^
|
||||||||
|
279
Ben out ukan int jond^meyskem ßhoot*
Ey waer hy dost \ E En groen en vveligh dier ftont leftmael om te paren
Met yemant rijc genoech, maer in fiin lefte jaren > Het dacht mijn wonder vremt, dies vraegd ie hoe het cjua? öat fy een dorren bloc tot haer gefelfchap nam: *y iprac van ftonden aen: veel heefter waer genomen ^**t van eons efels been de befte fteuyten co men So rafch hy maer en fterft. 't Fy (dacht ick) loofên fchijn!
Ghv trout, en vvenfcht terftontom ongetrout te zijn. Ex morte levamen.
J^f Vper, ubi pelago mttrü Flijßnga reßfiitf
p- \ 'Decrepit o fiter at nupta puellaßni: Hr '"oetulo fotiarü hero3lepidijßma?dixi\ tt<ec}ut erat prompta garrulitate loquax,
°c mihi reßonßum dedit:ojflfus^nqmt^aßlü ^Hmjacet exangui corpore préjfus humoy
^iajucundo componitur optima cantu. *^eßerat\nec me quenre plura juyat.
Joy e té fitpporty apresla mort.
VN iourie demandois aune allegre dame,
Pourquoi un gros vieiHart avoit gagnc fbn amc, ^e Tcais tu,me dit-on,que quant un afhe eft mort e fes os decharnez fort bonne flufte fort ? Sitortl
|
||||
|
2*0
Spaer^mannekenjfpaert,
Datier een ander xsel af <~uaert. SOo Iangh een efel leeft, fbo draeght hy {Vare packen?
En eet noch evenwel alleen maer diftel-tacken: ¥ Maer fteeót hy eens de moort, daer fieuy tmen op het be^s
Daer raeft de malle jeught,en hippelt onder een. Spaert, vrecke vader, fpaert; u foontje komt ten Iciïcn Dat fchincT:,endrinc~t;,en klinc-t,dat geeftet al ten beften, Dat finght,en fpringht,en vin6t,dat vogelt,jaegt,en vitf? Ontydelick gcïpaért,orinüttelick ghequift., Avarum excipit prodigus,
DVm tibi <-uitct manetymiferandx. fortü afel/es
9{ott intermijfo membra labore gemunt i Interea tribulü ï$ amara njefcerü berbay Vtxque datur gelido fonte ievare fitim:
Sed mor er e > infceltXymox tibia fefia fonabity St tuapa&or ovans ducet ad ojja choros. Qu&rat avarus apesyjam prodigus imminet haresy J>hti male congeßas ddapidabit opes. 'De per e gar dien y fib garde-rien.
TEs jambes,par travail,te craquent,pauvre befte,
Et peu apres ta mort ferviront a la fefte, Des fluftes & haut bois. D'un pere efpargneur, Sort ordinairement un fils trop gaipilleux. \ |
||||
|
281
|
|||||||||||
|
AVARVM EXCIPiT PRODIGVS.
|
|||||||||||
|
/\ Cutanum fifcem ccenum f oder e me
^morant, fargum autempifcsm, qui ^fequitur, excitatum pabulum devo- , *"*• vix aUter w vita humana fefe res
bere notatum est: hominis nimirum et>tos ad rem , qui ccenum fodiendo id ■j} ^Uißimisqutbufquc acLboriofifsi-
w ftimfleriis indies operdm darefoknt,
. liberosvelh&redes
"etu>nquc habere ignavos ac prodigos,
"e f°Pes, multo cumfudore vix unciatim
{fias} celerrime diglutiant,nec raro in
ttofcorti marfupiumeffundant,atque
(ut Sen, verbis utar) quidquid longa
tes inuitis laboribus, multa Dei inditl-
ß ttt'aßraxittidwus diesfpargit,ac dip
g °^giquc perit labor irritus anni.
t iHe igkurfapiensEccl 2.18. DeteBa. junijtiquit, omne induflriam meam,
" afab filefiudiofifsimè laboravi, habi- rt* baredempoB me, quern ignoro u-
^ftpiensMttuhmfuturmfitt BU- quidquam tarn vanum ? ejr tandem
"uudens, Tionne melius eß, ait, come-
>rc& bibere, & off endere anims fit* "a de laboribm fuisihoc etenim de ma-
|
|||||||||||
|
DEn fecm-vifch is ghewoón het
flick om re wroeten , maer de vifch fargus (die hem veeltijts volgt) ifier knap by, en flockt het aes , dat eenander opghcjaecht en bearbeyt heeft,gierichlijck int lijf. Het gevalt veeltyts fo onderden menleken, dat nae een flick-wroeiende fcemviich, dat is, nae een dennen en wreckigen fpaerder,die uyt vuylheyt zyn goet te (amen heeftgeraept, volcht een ver- terende fargus, dat is, een quiftighe opfiiappcr, die het verfpaerde goedr, onnuttelijckdoorde billen flaet,en dickwilst'eender rcyfe inden fchoot van een hoere of haer dochter uyt- ftort,al wat met mocyte en commer in veel jaren by den anderen is ver- famek.Den wijfeman heeft dan wel ghcfèyt, Eccl.2.18. Otfy verdroot alle mïjns arbeyts, dieick onder defonnehad- de} dat ick dien eenen menfche laten moe- ße,die na my zijn foude,en wie weet of hy wijs ofdulzijnfitl f Eyndelijck befluy^ hy,feggende : ißet den een menfeb niet beter dat hy ete en drincke,en dat hy zijtt ffele wel doe vanfynen arbeidt ? Iafulcx (ach ick dat van Godes handt comt4 |
|||||||||||
|
Horat. A Bfumt fares ejcubadignior.
Lib. 2, J\.Strvat« centum clavihts, & mere Od, 14. Tingetpnvimtntnmfttperbo, ïontificttm potion ccenit.
Idem. QJE.dqui*ferpetuuiriullid*turufttt&hêtts
^Htredtm «kerm,velut und» [upttvenitttndtm,,
J3)uii viei pm[m$, quidvt hwrta^mdvt snlaim Saliihu ndi'Mi Inem ? Na
|
|||||||||||
|
PRO.
|
|||||||||||
|
PROVERB. 15, i6.
Eenen goeden moet ü een daghelijcx' wei-leven. AL is een efeL plomp,al weet hy niet te fpringen, „
Noch leertmen na de doot fijn dorre ïchenckels fing6^ Een herder neemt het been,en maefter fleuy ten van,. Waer door hy gantfchhet wout tot vreugde trecke k^1*: "Wat is van koft en konft? van veel of luyt teftellenJ- Stelt maer en ftilt u hert,geen druck en fal u quellen. Waer recht vernoeghen woont daer is gheftage luft* 'k En weet geen beter vreught, dan als de ziele ruft. -£cmus animus,commendat omnia*
OSfibiu ex aßni fit tibia \filva remugits
Exultat faturasdux gregü inter oy es o. Ecquid opus' lituü ?ßbimens eil aqua lh>amenr Gaudia, deplacidopeSloreßtonteflmnt:
Sit cafa parva domus,ßifiSlilis oüa fupellexf< Hie etiamfapiens^quo.fikiplaudat, habeti Aulagemit, cythara licet aureus inflet Iophasy Caula fremit pläufu}dum3MelibaejCanü. |
||||||||||||
|
I.TIM. 6.6.
La pteti, avec content em ent d'es~j>rit eß un grand gain. |
||||||||||||
|
T
|
||||||||||||
|
A flute,gai berger>n?eft: que des os des beftesy
Sirefiouit pourtant vos gens aux jours de fc^cs,, |
||||||||||||
|
O grand don du Seigneur tranquillitc d'efprit/
X,e cceur eftant en paix un peu nous refiouit. \ •-.......4................:. &qyv*
|
||||||||||||
|
285
|
||||||||||||||||
|
^<LVVS ANIMVS COMMENDAT OMNIA.
|
||||||||||||||||
|
P5?<t fer} hominumgenera, nundkos
t frequentere compertum efl, empto- e ' ^enditores, fpeclatores. Duo priores j. indu vendendifq, mercibm wo nun- J:,4rtlm tempore occupattßimi, anxïè < rutiantur .T ertium demumgenus be-
*c jtecunde agtt, ejr, non mfi oculü, e délihans/ooluptatem ex omnibtts, j. "uUo mote it tas domum refert, Nun- s irut*t.idfß_>tnundt^ßvererum exter. v y** tantft f]>e£ïatoresphilofophos effè, fi L Ptt^agorai i Chriïlunos, viri boni. h Atre °PCS ac P°ß^ere)4t non *b-eifdem id e**vÄa" poß'deri, ver e fapientü eH: Vero unicuique nofirum continuo eve- itu ^ n0n*dan,bitionem, fed ad meep- ik etn omnia habeamus. tJirridetMiam ^ »"emeerttt diclum, illefcelicem dice- *(T tuTteP^'cwn exiguü pecunijs hilaris £ t>**fekcem.t eum qui inter magnas f s triftaretarm jguidfitotum erbe ter-
Htiipoßideamusjtcquid commoditatis anik ter urn cmverie hab-turi fumus, |
TT\Aer zijn veeltijdts drie foorten ran men-
-^fchen die de jaer-marekten befoecken,te weten,koopers,verkoopers,en gapers. De twee eerfte z\ja den ganrfchen tijdt des jaer-marts door» elcx int fyne forchvuldelijc- ken bt fich: De derde foorte iffer beft aen, want, niet als
mettcr ooghe alles overloopende, draecht var» gheen eenighe quellinghe ofte ftoreniffe naer huys. Pithagoras treckt dit tot de wijs-gierighe
van fynen tijdt, en noemt die,begapers vande jaermarekten, dat is , bioote befchouwers van de wereltfche dinghen. Andere Godtfalighe manneneyghenen fulcx.mct beter rcchr,nu de rechte gheloovighen toe. Goederen te befitten, ende vande felve niet
befeten te werden, is een werek van GodfaÜ- ghe wijflieyt. En tot fulex ware wel te komen.indien wy,nïee
op giericheydt ende eergiericheydt, tnaer óp noodtdruft alleene het eoghe floeghen. Coft en kleederen hebbend«,vernoechtudaer rue- dc/eydt de apoftel. Neemt dat gantfeh de wereldt ons eygheo
ware, wat ghemark ofghenut fal ons uyt fulc- ken ongbemeten hoop goederen ghewerden> anders als 'tghene dat wy door het ghebruyck eyghcntlijck het onfe maken ? van al de refte en hebben wy niet meer als alleenlijck het ghefichte,ende 'tfelve is gheoorloft,fo wel van eens anders goedt re nemen.als van u eyghen. Wat vaker te fegghen ? die na de nature leeft: is noyt arm.die na de bcgheerlijckheydt,tHra» mernieer rijeke. |
|||||||||||||||
|
erquam ex ijs,qua utendo noßrafa-
|
||||||||||||||||
|
<
|
r. "* ? de reiiquis nihil habituri prater
***'aß>ec7um K^itqui voluptatem,qua
"J'ß esi^què de alienis,atque de tuis
^r^enihilvetat.£hii ad naturam vi-
nt*nquam pauper; qui ad vota, nun-
" *** dives eß.
|
|||||||||||||||
|
inijs,qua circa fefnnt.
Heb R. ij, 5.
Qve vos mceurs foient fans avarice,
eJtans contens de eeque votts aves, prefentemtntt ^rJNns DISSI- |
||||||||||||||||
|
Proverb, ij,
ecura mens quafi jugeconvivium, LPlat o Tim. Cap.ij.
Mitia pura in folis anima bonis in- Vtohurjdeofapiensin f e gaudet non |
||||||||||||||||
|
:»4
|
|||||||
|
DISSIDET, QVOD IMPAR EST.
XLVIII. |
|||||||
|
TpJT/4/ apud SAX. GRAMMAT. Lib.i. Inßgnis VLVILDJE Bmorum regis
*~>fili<e de im f art matrimonii querela, quam merito bic adfcribo, O miß ram rtf -1 cu)usnobilitatem difpar nexus obtenebrat \ Ö infoelicem^eu)us(lemmati ruflicA ft" gatur humility l O infauflam matris fobolem, cujus munditiem immunditi* *»*?" lis attrefiat,dignitatem indignhas vulgaris inclitat,wgenuitatem conditio martin lis extenuate e. gvAM quidem querelam ex it us tragicus fubßcutus eß,pQu* latifts idemaufiorprofequimr* |
|||||||
|
Verfcheyden Aert}äient met ghepaert*
|
||||||||||
|
D
|
||||||||||
|
E fïm,het koddig: dier,is yeder eens vermaken,
|
||||||||||
|
A-/ De fchilt-pad,niemants vreugt,ais doot ter aerde ley %
^erom ift dat den aep de padde fehroomt te raken y -■. ;*fe teghenheyt van aert dat defe dieren fèheyt, le^ (vvat ick bidden mach) en laet u nimmer paren Met Fop, dien tammen gafr, die men u geven wilt;; ^ch ick u lief niet zijmjfóo wilt u immers fparen Vooryemantjdie van umin als ick doe vêrfchilt* Difsidet, quod impar eft.
CVm tardi'nequeattefludine ßmia junvL
Simidjucunda mobilitaté'potem■\ lnn<i delitU', fiharumjoommumque ruohptas^ Qrnit ut inVifum reptile^ tota tremif. H pepwemymefc rvitajuï faciafne potentent lullet cut toto feUore mica fulisl orpora%qitü-furor eßjConjungere mortua '-vivts ? ■4nne tyrannorum njis fcelerataredft ? |
||||||||||
|
Lefombre (J tardy ne duit augaillard.
LA finge däns les boiSjincelTament gaillarde,
Ne (e joindra jamais a la tortue tarde, *ar tout ou la nature a delhié Ion lien, *aUout ce <juepourras,auffin'y feras rienr » Nb 3 |
||||||||||
|
Zicht enßder,en dient gheen putt.
(E fim die niet en dient ais om den geck te fcherefl,
Soed üyt een tegen-aert de fchilt~pad af te weren, Sy haet het fedich dier,dat ftaegh bewaefr fijn huys. Om dattet niet en loopt als ander wilt ?ghe{puys. Een maeght van ftiilen aert fäl nimmer wei bevallen Aen yemantjdie van oudts genegen is te mallen: Maer hoort eens vrijers hoort, envry de les onthout;
Die foetft om,vrijen zijn, en dienen niet getrout. Apud leveSjgravitasvirium eft*
1 Jmiaßtltatrix, iS qu&folet ufque Tragari,
U^onfecw ac peflem te,domipona fitgit.. hafcivi juvenes mores odêre modeßos> Caflaquerueftnm rtjjwit ora ptterj
Si qua pttella loqtsax minus eß^ea torva rvocatw? Et pudorjjeu \ nomen mßicitatis habet.
Stylte fuer-yptulans^audax/vaga-ygarmU 'z/irgo^ Sit licet 0ptaforo3non erit apta thoro.
Grave 0* leger ne loge enfemble,
Chacun reqmert, que lay rejfembk. V as en grand' horreur les moeurs de la tortue9
Le finge eft a ton gré,qui joue par la rue \ Mais dames,monamy,trop douces en amour, En cas de marier ne trouvent pas leur tour. ,. ~ |
||||
|
a 87
|
||||||||||||
|
AFVD LE VES , GR AVITAS VITI VM EST.
|
||||||||||||
|
JSii Dolefientes, ut' bodie funt mores,
s ^animumad'nuptias applicare occi- 1 e»tes, nihil fet t minus wpucllis, quas ^r ei eau fa ademt t requirere folenP, i 4**» ea que in convtelu ufui futara * . *• Plerumque enirn yr& caterüplacere et \ß qua nut feite avere. aut feHive z^ rtre} aut demque belle [e comere no- lt- 2^ec mir um-, cum enim fervort 1 tts lafctviant & ipft \uvenes, m ba- ^tibus ßmbelum, ut ait ille,faciliorfit ^fott; Et ramen juvenilia ißa omni4,
v* Wnum imam at quealterum ^cum j
tuff-1 a^ndi; diaqut oner amatrimonii \
lnenda funt*, flattm evaneßere, ac '
W** diverfa3imb& contraria&m$•
, ^leHia as di/pendio reifamiliar is,
Iff'^daeße, docet ufw. Quanta me- . >% * adolefcens, octtlos ammiwque di-
toa?s 'nvirginenrmodeftam, ac rei do- J 'Cte, melius quam faltandi peritam ?
iff ' ^6C KwporcfintfHiuvenilibut •U ^tibus non tam arridïat, atque una ty^,4 Aerius islius generis, fane tubre- he ter cenfias"' E°s > I™ *n 4^ iff***
?io tnßituunti veßem non pro more re~
(txf*** qutfunt, fedin quam abeunt,
fc&e nmqutdvidestfac ide, & wie.
|
||||||||||||
|
DE domme Jonckheydt, haer ten houwe-
lijck ftelknde (na dat nu de loop des we. reldts„is) en vereyfcht fchier niet min in de dochters, die fylieden ten dien eynde bewan. delen3aishetghene dat hun inde huyflaoudin- ghe meeft van noode is; alfoo dat veeltijts die belt finghen en fpringhen, fpeknen quelen, toyen en ployen kan,meeft van allen wert aen- gehaelt» fonder op het vorder eenichfins te let- ten. Vlen vliegtn met uylen/eyt ons fprceck- woordt:fy felfs door hitte vande j'eucht ydel en licht zijnde, vergapen haer lichtelijck aea de ghene die hun hier in aldernaeft by komen, En even wel nochtans fohaeöde opvoedinge der kinderen, endcandere laften des honwe- lijcx hun op den hals vallen ,r aeckt ghemeen. lijck de clavecimbel, en al dat beflach aen d'een zyde:en al watmen meelt gheacht heeft komt minft te pafte. Wäret niet beter, o foete jeuchr, defe din-
ghen in wat naerder bedencken te nemen ? en hier in te doen , ghelijck een voorfkhtich, man die een reyfe naer vreemde landen aen- vanght, die fyne kleedinghe niet en maeckc na de maniere van't landt daer hy nn is, maer van 'tghene daer hy haelt meyntte komen?; Letter op» Die een meys'je»,om baerßngbe»,
Om baertfringben, heefi'getraut ^
't Zijn veoreerjl mimoyedmghen> (JWaer als neat begint te dringben^ U-de liefdeßrax verhut. |
||||||||||||
|
HORA T-.
ODermt hikrem trifles Jrißemque )otoß 5
Sedatumceleres^gilemgnarumqueremijßi, |
||||||||||||
|
.' FRQ&-
|
||||||||||||
|
2SS
'PROVERB.»«.
n^m goddetoofen i/Uet, en niemant enjaeght hem.
DE fchilt-pad jaegt den aep-,befiet wat vreemde diflge'
Hy weet niet wat te doen,of waer te füllen ïpringcf*» De fchilt-pad evenwel en kruypt maer in het fant, En,dat noch vreemder is, S'en heeft niet eenen tant. Wie boofè raneken broet die leyt een droevig leven j Hy fucht,hy ducht, hy vlucht, at wort hy niet gedreven, Ai dritter maer een riet hy is terftont bevreeft? Daer is geen felder beul als binnen inden geeft. Qui^ vanospavetmetus/veros fatetur. •
PKeJfa fu& fub mole domus teBudo labor aty
Tuhereamque gravi corporenyerrit humum; X)t rvidet hanc,fugityosque tremens poß ter ga refkBit Simia, nee tut am fe putat ejfe fuga.
Adfonitum culicü3mot<eque adarundmü umbram> fmpius,té nullo ter ga premente3fugk:
Confcia mens feeler is formidine tota liquefcit, Tune quoque3 cum pavidi cauja timorü abeß. |
||||||
|
he pecheur, a toufiours peur.
Ombien que ta maifbn tortue fort te prerTe,
Le finge neantmoins te fuit,en grand viftefTe, Craingant d'eftre attrappé. toufïours le bliftre fuit> Et aul lui veut du mal, & nul ne le pourfuit. v\ |
||||||
|
2Sf>
|
|||||||||||||||
|
^I VANOS PAVET METVS, VERA EATETVR.
|
|||||||||||||||
|
y^ vtalam ctnfcientiam mttrem
' fomidinü eßie,dixit Chryfoït. Hor. '"'«» enim individuu impietatis cemi- m eJfet tefianturii, qui indies confcien- *l*hbras qturunt,mc inveniunt. Pee- *m [emper mte ocuios ßfo verfaripu- int>qmpec<;averüt,wquil ilk: Hinc fit,
°f»»ta horreat improbtts, etiam mini*
etitttcndujmo dr amplecJenda-, Deunt,
"u<id intmtcam ßbi; dmbolu, quodliflo ^*i (entetipfum^quod accufawremfciat, . feniiat. Vir o bono contra ntbtlnrribi- y j non D€mtnemo qui magis \uvare
tllt> non diabolm, nemo qui minus no e po fis • non confeimüa , omnia ibi
*at>qmlU: Borrificum tonitru parentis
W. vocem benevolam, metutnda fulmen
l%>in& ma\eßatis radios, mortem, in vi-
***rndiorem tranfitum,Dei judicium,
■!?ettt Pttzn£ ac arumnarum appellat:
«ifraäusillabatur orbis,
Jhipavidum fericnt ruinae.
"spcuncjite ver e animofm effè deßderat, |
EEn quade eonfeientie (feyter cen oudtva-
der) is een moeder van vreefe. 'tis gewif- felijckalfoo;wantwaer eenfondich ghemoet iSjdaer is t'ekken ,in alle voorvallende faken, een bevende hert,ende een verfmachce ziel. De goddeloole fchrickt voor alle dirighen/efe oockvoorde gene die niet te vreefen en zijn. Hy ontfet hem van Godt, want hy is her«
vyandt; van den duy vel, want 'tis fijn pyni- gjier: van fijn eyghen herce, want 'tis fijn be- fchuldigher. De rechtveerdighe daerenteghen (ghelijck
de wijfe-man feydt) is vsymoedich als een jonck leeUjfittert ofte beeft voorniemant; mee voor Godt, wanter njemandt en is die hem meer wilt helpen : niet voor den den duyve], wanter niemandt en is die hem min kan be- fihadighen: met voor fijn eyghen ghewüTe, want daer is rufte. Den vervaerlijcken donder, noemt hy de
fterame fijnes hemelfchen vaders : den fchtïc kelijcken blixem , de ftralen van des felFs grootachtfaembeydt: de doodc.eea doorgancfc tot een beter leven: Godts ootdteljCen eynde van ftrijdt en ellendichtydt; en, om kort te fegghen, K^il viel de wrelt gantfeh en gaer,
De vrome fchrickt voor geen gevatr.
Wilder dan yemant onvertfaeght, ende goets
moets wefen,die reynighe fijn herte vaa doo- delijcke wereken. |
||||||||||||||
|
intemut habenßagitiüpurgata ttiam
"'Weetiam cur et. |
|||||||||||||||
|
ri0 . IOB I5.2i«
Q B% terrorü femper in auribus im- pii; & cum pax fit,Me femper infidias d ^CatUr) circumßeflans uttdiquegla- |
|||||||||||||||
|
IOB I8. II.
|
|||||||||||||||
|
Clrcumquaque perturbant imptu ter-
rores, é"dis\ictunt eü ad pedes ejus» Prove rb. 28, 17. L'Homme faifant tort au fang d'tmt
perfonne fuirajusques en la f of'e fans que aucun Ie retieme. Oo AMI«
|
|||||||||||||||
|
ÈpO
|
|||||||||
|
ANIMOS NIL DIRIMIT.
|
|||||||||
|
Nyfm (iabfit.quod ames,pr*ßo ßmulacra tarnen [unt
Lllius.fk nomen duke obverfatur étdaurex. |
|||||||||
|
LVCRET.
|
|||||||||
|
Lib 4. *~^ Illius,(jr nomen duke obverfatur ad aures.
Vjrg. 4. /£neid, de Didone et < nea lóqv.ens% • «. • • lUum abfens abfentem auditque videtque. Eras. Ap o p h. Li b. 5.
AtoAmantis animum dicebat in alieno corpore vivere, id quod hodie queqM e*' lebHtar;\^£mmamUlicpotioreme^e ubi am*t,mamitbt animat» |
|||||||||
|
201
Liefde fehlet pienter hondert niyten.
AL fcheyt ons menichmael zee,rotien, ende dalen,
Dat al noch evenwel en fhijt ons niet van een; ^"jn geeft komt even ftaegh ontrent de lieffte dwalen, öe feylfteenen de min die hebben dat gemeen:
»ant fchoon de noortfche key is van het ftael verfcheyden* En of een tuffchen-fchot verdeylt het lieve paer,
^e fteen en laet niet af,het yfèr om te ley den: Hoe ver mijn lief verreyft,mijn hert is even daer» |
||||||||
|
Animos nil dirimit,
ABus ut eß tnagnete chalybs {licet afjis utrumque
-*. Separet) ad lapidü ijertitur ora fui. V*'femel ajfricuit mihi blanda njenena (updos Tot us ah occult o glutwe}PJfyl/ittrahor :
Non mare, non montesjion interyaüa locorum3 Cor]>ore fe jungtmt pUora noßra tuo i
temper amans peregre eH. Me a cor da per omnia tecums Teque abeunt€> abeunt: tequs manente}manent. |
||||||||
|
Amyetame a 1'amant,
Vant de I'aymant lacier a prïs la vive force,
g Ü eft toufïours tiré par cefte douce amorfe, ^epuis que c'eft frotté mon cceur a ton amour, £5* tout que vais? Margot, me guides alentour, Oo 2 Stt
|
||||||||
|
29ï
Hoe datment decktJjet wrt njdrmckt*
VTXTAnneer des {èylfteens cracht is in het ftael ghetogtfV
* Soo vvortet metten fteen aen alle kant bewogen, En fchoon al tuffchen bey een fchutfel is gefèt, Noch baert de fteein häer kracht, en trecl: het yfèr met^ Wat batet ydel rrtenfch, een quaet gemoet te decken?
God can u fchuldig hert oóck uyt het duyfter trecken,
Vie voelt niet rnetter daet dat hem de ziele drilt, Oock daer hy is alleen,en daer hy niet en wilt? |
||||||
|
Amota movetur.
VT taBm magnete fuit (licet ajßs utrumque
Sep dr et) m gyrumfieföitur u/que cbalybs. tfec 1)eus eßyfateor, nee habet mens confeia numens Huic tarnen athere<e portio mentü ineß.
Hone aliquü cacas pro tempore condat in umbras, ^ui penitm foßit toUere^ulim erit.
VeSlora noßra cbalybs^dtvina potentia magnes s Stare loco nefcit memyagitante Deo. Cacber ne fert.
L'Aimant eft Dieu, Parier de n-ous la conscience
Laquelle n'eft pas Dieu,maisdu ciel la femence: Empefche qui voudra fon cours pour quelque temp^ Dieu la tire au travers de tous empefchemens. |
||||||
|
*9S
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
AMOTA MOVETVR.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ÏSt nier gantfeh vreemtende feltfaem dat een
-*-mifdadighe, wetende dat fijn rabauwerie er- ghens in een bofch ofte op een heye , ende mitfdien buyten de ooghen van alle menfrhen,. by hem is begaen gheweeft ; wetende dat het lichaem by hem vermoort.wel diepe onder de aerde is ghefet; wetende dat by fijn ghedacby.. ten in een befloten boefem draecht. Dat hy (feg' ick) evenwel t'elcken op alle voorvallen fitterten beeft, en byna op het ruyflchen van ekkbïadthet innerite van fijn ghemoet voelt ©mmeroeren, engrondehjek beweghen? Vau waer comt dit ? ontwyfelijck van niemant,als vande hant Godes felfs,aen de welcke eygen is doorallerley beletfelen henen te dringen,ende |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Q*rid hoc mMslrießlfcit nocemfa-
rinw in folitudine, femotU arbitrü, Mum aliquem a fe commißum .- feit ***ver hominis afe occifialta terra, ob- tlint : feit animtim multis fimulatio- u*n involucrü ab oculis humanis remo- , *>&eccel tremittarnen,angitar,pal /c«5 & confeientia ment e anxiam vaf- atvnde hoc ? a Deo,inquam,a Deo eß, |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
tem
|
ectiliare, obfiacula removen, men-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
movere. Egregieimperator inl.itlt,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'7* l"lul.MA)eß.ex quofcekrafißimum het binnenite des ipenfchehjcken gfiemoedts
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
"TSconßlium ccefit,exindequodammo-
*v*a mentepunituseïi. °°Unuö templum, ac vioiati nu-
j ^inis «ras, 1 quod prscipuis meutern fudoii-
»j, »tts urget, e videt infomnis . . , ♦ .
I ak confeientiatuta tïl aUqttandbJe- i A n*nqmrn> dit Seneca, Intereß, imo j etK»on atlionibm modo hominum,fed f ani*»h Defts^&jttnumifrm impref- 2j . *^betprincipis imaginem -Jtahomo |
rontfomme te keercn,en krachtelijck te beroe-
ren. Soo haeft (feyt de keyfer Iu(tinianus) ye- mant voorgenomen heeft een fchelmftuck ae» te rechten,fo haeft heeft hy alreede,in fijn ey- ghen ghemoet, fijn Itrafïc beginnen te dragen. Wie daer heeft een quaetghemoet,
Slaept hy,waeckt hy,n>at hy doet;
't <jj)uade fcyt,by hem begaen,
Comt gheßadich vo-cr hemßae».
Een quaetdoender (feyt Seneca) kan fomwy-*
len wel vry zijn, maer nimmermeer vrymoe« dich.God is by ende aen den handelende her* ten der menfehen, en geüjck der pi ineen ghe» daemeghedruckt is op het ghelt, foo Gods? beelt in 's menfehen ghemoet. Wanneer een menfeh alleen vertreckt9
Of op zijn bedd' lep uytgbe/lreckt, |
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
que, ßttß>iam,certe in confeientiis
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
maxime eheet.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
y0toin
|
um
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||
|
quam
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
' aninmm ac mentem l cum qua Dan worthy dickwilsfeer bevreetf,
11 Dofte loquuntur. | Want God dießrtech met fynen geeÏÏ.- |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
CTertvllianvs.
Otifcientia pteli adumbrari, quia no* eß Dem t extinguï non potesJ. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Senec. Epist. 9rt.
Qvidprodeïi reconderefe, & oculot
hominum auresque vitare ? bona confeientia turbam advocat}mala autcm é' infoütudim anxia efi. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
2.1©-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Oo 3
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
204
.'i.IOHAN.3.9.
|
||||||||||||||||
|
Die uyt Godt gheboren ü en doet ghenfinde3
want zijn zaet blijft in bent. |
||||||||||||||||
|
D
|
E feylfteen en het ftael zijn op bedeckte gronden
Zijn onder een verplicht en over hant gebonden, |
|||||||||||||||
|
Al fcheyt hen eenig dingh,de gheeft die tre&er in,
Gheen fchey tfel tuffchen bey, en fcheyt haer foete mifl' Wat kan de vverelt doen ? daer zijn bedeckte yveghen "^aerdopr den hemel Cclfs komt oyer ons ghefeghen: "Weeft vrolijck, vroom gemoet, noyt fchey ter eenich J10 Den gheeft van fijn begin,de ziel van haren Godt. Omnia fpiritui pervia.
VT femel imperii chalybi fua munera magnes.
Cum magnet e fuo,fe mo'vet ufque chalybss Baud objttfa moram faciunt huic ligna metallo, Nefifi lapidis <~uertat ad or a fid. r
Cum femel eß imbuta 7)eo gens coelitm aSia,
Inquefua Chnßi fymbola mente gerit9
Se licet opponat <uaßo cacod&mon hiatu, Sefitcrata}Deo corda moyente,move&t, |
||||||||||||||||
|
R O M. 8. 34.
jGhdnow fe^areri de la dileffwn de Chriß?
E fer touche d'aymant ie tourne avec la pierre
Bien que foit loing cle la?bienque prifon 1'enfèrre. Qui eft marqué de Dieu,& porte au cceur la foi> , fip cpiite la vcr.tu,p.ar peine ni eftiioi -J |
||||||||||||||||
|
L
|
||||||||||||||||
|
29t
|
||||||||||||
|
OMNIA SPIRITVI PERVIA.
|
||||||||||||
|
A ^ima (licet corporü ergaBulis in.
in 7~c^Hfa' Heet varie tempeßatumaßu, s °c mundi ettripo, indies circumatla) r n1tam tanto mortalitatis corpore ob~ il Ur>quin in earn irrepat nonnunquamt r ° irrump/it aterne fcelicitatis aliquis , ltl*.K^4nima fane Dei imagine inßg- a ) fimilitudo quttdam eß , & imago ^itatis, fempiterna quippe ilia , <jr * fyt&m cleßfura culigaudia etiamin ifjß ^°c corpufculo praltbare nospoße, Cu deberetclara divini ver hi elogia f ncunt.£>ttkmi!ftie enim &tern& faetiei- s*HJ>r*m^A defi'derat, huk primus ejus «4t r* ctt4,m bice ale an dm eß; eqttepec- 'fordibus ad animi pnritate, vita re- ac *tl°»em, reconciliationem cum Deo, j,. c°"fcienti<e pacem euara in hac vita p 'etttidttm eß. jghticunque enim habet rea€>n (ut lohan. Apoc.20 4.) inrefur- fc , 0tle prima, in hoc fecundamors non ßtJ* P°teßa&Hocipfo die.inquit Chri- st acb<euw,falu4 huic domai conti fen ^'cem *t Sachte I ctti Salvator pra tll- Pr*(enti veridico ore falutem affè- S-fii ' P<e^ces omnes\ qtterum fjttrittbus *r,t**Qhrimtdemdit-tat. |
||||||||||||
|
Ï~\E ziele, al-hoe-wel inden kercker defeS"
■*-^lichaems befloten,alhoewel door menich- vuldige bekommeringe.wden drayftroom de- fes werelts,daghelijcx herwaerts en derwaerts ghedreven,wert evenwel niet belet,nu en dan, in fich te gevoelen als een ftaelken vande eeu- wighe gheluckfalicheydt. Een ghemoedc ver» heerlijckt met den beeide Godes,is als eer* af- beeldt ende ghelijtkenifle van der eeuwig- heydt De begintfelen vande eeuwighe welßanr^
oock in defen broofen licharae, ghevoelt te moghen, ja te moeten werden , werdtons in den woorde Godes ghenoechfaem aenghewe- fen: een yeghelijck die de felve hier namaels wenfcht te moghen fmaecken, moet van den eerften trap betreden r felis hier in defen le- ven , ryfende uyt de vet dorventheydt der fon- de.tot de vernieuwinghe des levens in ware heylicheydt ende gherechticheydt,verfoenin» ghe met God, door teftim Chriftum, en vrede met fyne ghewilTe. Die deel heeft (feydr Iohannes Apoc.zo»
6.) in de eerfte opflandinghe, in defen heeft de tweede doodt gheen macht. Heden (feydt Chriftus tor Sachanim) is falig- heydt gheworden defen huyfe, Ghelikkighe Sachase J aen wien de mondt der waerheydr^ felfs met den monde.falicheydt heeft verkon- dighr:gheluckich zijnfe,die nu door Chrißl Gheeft'defe ghetuyghenifle aen haren gheeÉ zijn ghevoeleude. |
||||||||||||
|
H^tvlian. ad Martyr*
^ A corpus includitur, etß cars detl ya etHr ivcarceresmniafjpirittii pat et. "fa«* ^irit% ß'^iare /piritu, nonßadia èi , 'f?'a porticos longas profonas ti- ** ifaf* viam qaa adDmmducn, |
||||||||||||
|
£>uoties earn deamhulaveristotiesin car-
cere non eris.'Njhtl crus fentit in nervo, qttttm animus in ceelo elf. Totum hom$- &em animus circumferf, é", QM vtdt* transfirt. m re*
|
||||||||||||
|
ëfl
|
||||||||
|
IN RECESSV NIHILi
|
||||||||
|
Lvcre T«'\T*mdivinitmintet'dum,venerifquefagittis,
1-S Deteriorefit tu forma muliercula ametur 5 Nam facit ipfa fuis' 'tnterdum fesmina faffis, Morigertsquemodis$ mundo corpore cult a t Vt facile infuefcatvir fecum ducen vitam. Dan, Y)Lus aliquidforma eß, plus efi oculisque genisque j
Heyns. ■*- Plus aliquid toto corpore, quidquidamo.
UV I v.OItproculomne nefas.utamerisamabilis e/to-,
JU/ Jjjtuodtibi non facies JoUque forma dibit. |
||||||||
|
-0
|
||||||||
|
Ü^tet dan <x?oor *toogh.
GHy fegt j mijn lief is fchoon,maer fis te veel gepreiênj,
Haer lijf is wel germed, maer 'tfeylt haer aendé geeft: e^choonheyt vordert meervals maer het enckel vvefen, w 't "^el-leven dieneer by,en daerop fieick meeft. Uef,mijn goede Floor, gerijd de piramiden. Van buy ten moy geiioech,doch al maer enckel fchijn; ftt kielen van een lief foo ftell' ick dit belijden; £>ie maer is fchoon van huyt en kan mijn lief niet zijB* |
||||||||||
|
In oftio formofa^n receflu nihÜ
E Nßlß eß3quia iota patet} rodopëïa moles $
"r^ Atriaque interior nulla recejßuhabet',. anc egoßormofienego nomma<vera mereri^ *lifttr$ureis tantum ß quaßt apagenüi Hra pto: depofco ßalem genijque lej?êres3. "ac mihi prxcipuè dote puella placet. n'ca quiequid habet ßons perß?icithora9recentc$ Jngeniofa dabitßmper amica jocos. |
||||||||||
|
Belle cage, fans oißeau.
E corps dejaquelin n'eft qu'une piramide,
A rceil galant aiTez, mais de feavoir tout vuide: Statue bien que d'or, jamais mon cceur ne pritj» &ién ie n'eftime beau,ou n'eft un bei eferit. Fp **tl
|
||||||||||
|
L
|
||||||||||
|
Soó'tquam,foot <"V$er.
E En grieckfche lichtc-koy, ^(bpi met-flavinne,
Vercreegh een grooten fchat, en al uyt geile minne» Wat raet met al net goet J fy timmert wonder hooch, Sy maedt een fpits gebou, doch niet als voor het ooch« Siet! van het ydel oogh was al het goet gecomen, En fietl het ydel oogh dat heeftet al genomen: Al watmen qualijck won of tegen reden nam, En is maer ebb* en vloet3het gaet gelijck het quam. Male partmn?malê dilabf tur,
COrpore cum Rodope,grajis in'vifa puellü^
Turpiter immenfas accumulaffet opes $ Jëhud tandem -? e quaflufit pyramü^rdua moless cAlta cui <-vas~lmfidera lambit apex.
Sola f-viatori fed qua modo lumina pafiats 9(ec recreat pofitü corpora lajfa thom. Ter fcelus immenfas quid opes wmulaffe juPoabitl Turpiter e manibm res male f arta fluit. T>e mefchant gainjhreßr eß wain.
L'Infenfé baftiment d'un haute piramide
A Rodopc en fin ren doit la bourfe vuides Laquellc avoit rempli un dishoneftc gain j Lebien en vanitc conquis^fe pert en vain. |
||||
|
2'0|'
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
MALE PARTVM, MALE DILABITVIU
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
\fT aer,qui fummomave' präcocittr
abforbet ntbulam , fere ingentern
" Hvtam % prandto fokt emtttere-, it a ü
?** celeriter rem fecit, ac levi brachio lt$-
^frtferttm m) ußumjorraßt,
^nquam divitias nigrantibus in-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
GElijck de lucht wanneerfefmor-
gens vrocch de mi ft in haeft in- treckt, veeltijdts op den dachgroo- ten reghen placht uyttegheven: al« foo mede yemandt, die eenich on- rechrveerdich ghewin als in haeft heeft inghellockt ,' plach het felve veeltijdts onnurtelijck door de vin- gheren tedruypen,en torgcen deech teghedyen» '1 is een lekeren reghel inde rech*
ten, dat alle dingen ontbonden wer- den op de wyfe ghelijckfe t famen gheraept zijn. En de(e opmerekin- ghe foo in 'slandts als in 'shuys fa- ken veeltijdts plactfe te hebben,leert d'crvarentheydt, Gheen macht door fchelmerije
verkreghen kan langhe duyren, feyt Gurtius/ Ecn rijck by yemandt door on-
ecrlijcke räneken bekomenden wert ' n o v't by den fel ven eei 1 i/ ck b edient,
leydt i acitus. Het flaet hier op dat Machiaveïfeytj
Het ghene yemandt met gout ver- I krijght , en is met yfer niet wel te
befchermen. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
c*e.t antris,
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Cc tcnebrisdamnabit opes.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
t-At contra:
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
P
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
[*ceps ilia manus fluvios fiipera-
"it iberos
Ur^a dona vomens. . ,
enim videtur ilia )urii regu-
j'tormmcjuodcjue ut' celUgatum eß.ita
J^ v}- Jdqwvelin public is, & rebm
ncipum locum fibt vmdicare, tradunt
1 aZ*»aticl
a -%ulla quafitafcelerepotentia diutur-
P rjnqtut Curttm.lsLec quifquam tm-
***» fUgitto quxfitum bonis «rtibus
trctttt,addtt Tanfui. nee abludit Ma
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
no
|
ylliilkd: Lecofcche fiacquifta-
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
r^iCPn * 'oro,non fi ianno diffendere
001 ferro. |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
pL AVT Poe NV L.
naß partum, mate dijperit, |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Le proverbe francols dlc"fc.
Bïen acquüpar mauvaü meßtet,,
Ne va point au tien heritier,- |
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
W HAN.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
JfM
|
||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Soft
IOHAN. 7. 24.
Oordeelt niet naer het aenßen. ALs yemant comt gereyft en fiet de piramiden
Gerefen inde lucht,als met den hemel ftrijden, Hy.denÉfc in fijn gemoet, fiet daereen conincx hof/ En als hy naerder comt,dan inet enckel ftoff. En veft u (innen niet ontrent de buyte-leden, Maer ^ecght in n gemoet de gronden vande reden, Wie fich op vyaen verlaet en oordeelt na den fchijn, Die timmert inde lucht en wil bedroghen zijn. * Stof.vermits de piramidea van ouderen graven waren ende raits dien vaten van ftoie0
aflchec. |
||||||
|
Fronti Bulla fides.
PTramisy excelfo dum wertice fidera, pulfat *
SpeElanti faxo <-verßcolore placet 5 .J$htam9procul attonito dum conßkitore viator. Exterior a rvidensyinteriora, pr.&bat\
*Ut tarnen accefßt9qux,ritque ubi noBe quießatt Nil prater cmeres hichabitare neidet.
Ab quoties homines extrinfecafallit imago I Difmtêf.eras regno trex nißGatba fores, Xelßmble fage en apparence ,qui fd eH en quint e effence,
i
QVi voit la piramid' en Fair bien haut s'eftendre.
Pour un chafteau tout plein des chäbres la va predig Maiscrie toft apres, 6 baftiment trompeur] Nui ne fe fie au front,pour bien jüger du cceur. |
||||||
|
lor
|
|||||||||||||||||||||
|
ÏRONTI NVLLA TIDES.
|
|||||||||||||||||||||
|
*ge Uoifaica prohiktum fuiße legi-
to1** veßem, premifcue ex Una lins-
y ' co#textam$indttere: per lanamßm-
;per linum mditiam it, qui
. eg°rice ißa hujufmodi interpretantur,
. Wigi votum : vesik quippi qu* ex
|
|||||||||||||||||||||
|
"VTITY lefen, na de wet Moytes, verboden
» * gheweeft te zijn een kleet te draghen, c'famen vermenghelt met lijnen en wolle. De ghene die dufdanighe faken tot ghelijckeniiTem ende Leerftucken ghewoon zijn te trtcken, meynen dat door de wolle, eenvoudicheydt, door het lijnen, arghehilicheydt moet veiliatti werden. Want (feggheafe) een laken,geweveo van lijnen en wolle, heeft het lijnen van bin- nen, ende verthoont de wolle van buyten: Ia voeghen dat de fiilcke mach gheftydt werden een kleet te draghen van lynen en wolle,die uytwcndich fchijnt onnoofel als een fchaep, zijnde middeler tijt inwendich vol bedrieghe- lijcke rancken, Wech met dien aert van mea. fchen. Ekk die wilfehynen dat hyniet enis, (feydt Auguftinus) is een beveynfde. wanthy ghelaet hem rechtvaerdich, als hy verre van daer is, verthoonende een ghedaente, niet ge- meens hebbende metdedaedt. Wat nsaecke fuleken menfehe ? De werelt die haet hem.om datfe meynt dat hy Godtfalich is.Godt haec hem,om dat hy weet, dat hy't niet en is: zijn- de danhatkh voor beyde, en vindt hyhulpe noch trooft, by d'een noch d'ander: daer is evenwel noch eene foorte van verfcheydertt- heys tuflchen ghelaet en gemoet Gode aenge- naem.te weten, als het ghelaet nedtrichis, het ghemoet verheven en opgetogen in God- delijcke bjfehouwinghe. |
|||||||||||||||||||||
|
* »noque coräexitur, linum interim
|
|||||||||||||||||||||
|
4
|
|||||||||||||||||||||
|
cel,
|
|||||||||||||||||||||
|
atJwam extenut demonßrat, Vefiem
i° ex Uno & Jana geßare y dicitur ü,
■'.* intrinfecus e um das maliti« ope-
>f0rü ßmplicitatem ,veluti ovinam,
•endit, 1^4 page mihi cum isiue homi-
* face. Jguifquis inquit Augußinm,
eft appetit, quod non eff, èypocrita
.9Tf' s'mt*Ut wim jußttm, nee exhibet;
. eriditq»e in i magine, qued non habet
^ Veritate. £hiid agis mi/ér ? edit te
Hndeti,} quod pium credat; oditte Dem
f°dimpittmfcitit.atque ita utriqueodio-
h £n.neutrs übt frafidwm eß, Vua ni-
tninus mimi acorn dtfenpamia Deo
g at<t*fi ,ß vult us nimirum ßt humilis;
^^iincdum Ac medit at tones divu
nu*fitei*tii4\
|
|||||||||||||||||||||
|
■|. I.Sa M- 16. 8.
£A°*»off>e£iat quodesl ab oculos, lehe-
Va fyeclat quod eH in animo. Avgvst. de Past.
J^EmerariU \udicijs plena funt omnia, tur ' ^m defperamm fubito converti- > O" ft optimm j de qua multumpra |
|||||||||||||||||||||
|
fumpferamm, deficit & fit peßimm^nee
timornosler certm efitnecamor. Proverb, 51.39,
LA grace tromper&la beauté sefvA.
nouit, mats la femme qui craint ?e~ ternelßracelle qui [era louée. |
|||||||||||||||||||||
|
?p 3 NEMO
|
|||||||||||||||||||||
|
m
|
|||||||||
|
NEMO DOLENS PATET LIBIDINL
ifj La
|
|||||||||
|
O V I D* No» habetunde fuum paupertas pafcat amörem.
S E N. V Tis magna mentis, blandus atque animi cakr
€>CT. V Kjtmortlljuventkgignitw>litxutotio) Nutritur inter Uta fori una bona, guem fi fovere atqae alere defißas,cadit $, Breviqu*. vires ptrdit e.Min£itt*{w, |
|||||||||
|
"ïBeftWÏ
|
|||||||||
|
t "Beßvaert gbemaet gheen min en njoet.
y \7Anneer hethuys vervalt dan ruymen al de muyfèxi,
Wanneer het lichaem ftèrft dan vluchten aide luyfèn Wanneer de rVacke mucr daer heen begint te llaen3 De {pinne fcheyter af en kieft de ruyme baen. kJet waerder yemant treurden dat fijn krachten vallen, ^trax heeft de de banghe ziel geen lüften om te mallen. Heit minnen heeft gedaen. Hetdertel Venus kint En vlieght maer daer het vet voor fijnen fackel vint« |
||||||
|
Cedit amor miferis.
jV T On perit exanimi de came pediculus efcam,
•i. ij Morßbus hand ruexat corpus inane pulex, ifugitintmures,&araneacotttrahitorbems Si qua minofo culmme teEia, labant. ^^oilibus lafciva caßs Cythtrea recedit, Effugit e mxßo lubnca fiamma thoro. ^ulte Cupido jaceSyubi cor doloranxius urit: Ni rvaleant homines3ßulte Qupido jaces. Ou neß Heffe> amour n'ypreffe.
L'Aragne va fuiant de maifbn ruineufe,
Les pous deThomme mort.Lors quant lame eft piteufè, Venus n'a nul pouvoinau corps desfaiófc & las Le feu & jeu damourne s'y addreffent pas. |
||||||
|
30*
^Mmgbje niet gheyenywech ^ijn de neVrn,
ALs ons van enckel vet de bolle leden (Vellen,'1
Dan voelen vvy de vloo met hare met-gefellen r Maer alffer yemant fterft, of in benautheyt fucht, Soo tijdt van ftonden aen het onkruit opte vlucht. Geluck en groot gevolg die hangen aen malcander, Doch waergeen cooren is,daer vintmen gecn calander; Hy,vrien in fijn bedrijf de kanfe niet en dient, Js dickmael fonder gelt, en diekmael fonder vrient. |
|||||||||||
|
Viri f nfortunati procul amici.
DZ/m diftenta cutü pinguedine,ßinguine naena,
Sunt comités bomini <uermü>t3 atrapulex i *At fimulaclent urn mors congetat agra cruorem, D^euter adefl\nec enim^quofoVeatur^habet, Blandes adulator nitido comes h&ret arnica. \jenis homratam dum ijebit aura ratem:
Htrnc rvidea$jj>iceü cum fors tonat atra praceÏÏü, In medio focïum deßruijß rnari. |
|||||||||||
|
Aux pawpres gensyamys ny parents.
|
|||||||||||
|
L
|
Es pous s'en vont de nous,prevoyants Ia ruinc
_ De noftre corps \ heks J noz gens font pau vre mine, Quant le malheur nous prend, & laifTent noftre huys* jLcs ßulheureujt par tout out guere des amys. f |
||||||||||
|
305
|
|||||||||||||||
|
VIB.I INFORTVNATI, PROCVL AMICI.
|
|||||||||||||||
|
\ T^At de muyfen, door feker hey-
j A.J'melijck ingheven vande nature, den val vande huyfen, daer fy in zi j n, können gewacr werde, verhalen de fchtyvers eenen Melampum metter daet bevonden te hebbë: want iieck te bedde liggende, en fïende de muy- fen met groote hoopen vtrhuyfen, wiert daer door beweegt mede pack en lack te maken, ende van daer te vertrecken, ontgaende allo den val, die hem anderfins, fo 'tfcheen,foude ghetroften hebben VVatter van zy, des gedragen wy ons lotte waerheyt, genoech zijnde dat wy by de gelijc- kenifle vande muyfen,die wanckel- bare en vervallige huyfèn myden,af- beelden de vrientfehappen van den gemeenen hoop des werelts.dewelc- ke op hope van voordeel begonnen wefènde, terftondt alft anders gaer, ghewoon zijn op te houwen.
Goede maeckc veel vrienden ,feydt Salomon, Proverb.ij. verf.4. Maer den armen worde van fijne vrienden verlaten. Doch de fulcke en zijn den naem van vrienden niet weerdichj want (ghelijck Seneca feght) hy doet de weer- dicheyt van de vrientfehap te kort, die de lelve maer in voorfpoeten ghebruyekr. |
|||||||||||||||
|
MVres ruinam domus naturali quo-
dam inftinclu pr&nofcere, moxque i°hm vertere reipja Melampum compe- yjeiér,ipf0rum beneficia, f ahum abüf-
iptoemori* proditum eïl. Cujus rei fides lnpenes auclores. , ^bu fatii eß ,fimilhudine a muri-
£4 defumptafivulgarium amicitias le- j0yt hic depiclas exhibuiffe, quas haud J?°& , cum fpe quaff us ac emolumenti $"■&& fmt, uulitas commutaU dtfiohit, ut*iti_Anïi ***ciU,Mt idem, amicitia eb utilitatem
^parata dirimitur , nam utile nm t<te*it permateett fed aliud alias efficitur: ^**' e* »e nomine amicitU quidem dig- 4 e#, detrahtt enim amicttU majefla-
'** ßam, quitllam parat ad bonos ca-
*** > ait Seneca: nam fineer'* f dei amici fttcipitew adverfis rebus dignoficuntur^ nquibus quidquid praßatur, tot um a
c°nßanti benevolenüa profeifeitur, ait üivitU , inquit Salomon proverb.
*P Iß.4,adduntamicosplurimos,apau-
yte autem ejr hi% quos habet, feparan-
|
|||||||||||||||
|
L V C A N.
Vila f des unqüam miferos elegit
amcos. |
Plvtarch,
MVfc* in popinis non manent ßdeßt
nidor: Et vulgares dtvitum amies mnperfieverantfinon fit utilitas. |
||||||||||||||
|
N
|
|||||||||||||||
|
I.TE
|
|||||||||||||||
|
dq
|
|||||||||||||||
|
30ó
i. TI MOTH. 6.7.
ZJ*vy en hebben niet inde werelt ghebracht, 'tü openbaer dat wy
daer niet en kannen up dräghen.
DE fpin tij dt op ten loop wanneer de mueren vallen, '■
Geen muys en houter huys ontrent de fvyacke walle? Soo haeftals yemant fterft^of naerdert totte baer, De luys foeói ander vleyfch,en laet den fiecken daer. "Wanneer ons huerhuys valt,of dat de gronden beven, Al wat ons liefde boot dat gaet ons dan begeven; Ach! 'tvleefch is fonder trooft en laet den geeft bedroef^
"Wanneer de bang-he ziel den meeften trooft behoeft.
__________________ "___________. —f
Mortalibus morientes deftituimur.
Flla minoßs abrumpit aranea tignis,
Omnü ab exanimi corpore ^vermis abit. tios miferos l hommi quidquid,dum rutrvityadh£ret> Hoc hominem3ßmulac mors, ijenit atra^fugit,
■Qfflat bonos, abeunt, qui te cohere, fodales; (jumque tuo finem funere munus habet: Omnia, morte ruunt: cum res opü indiga noßra eß> Hei mihi \ tum ^vaslm ml opü orb is habet. EC CL E SI. 5.15.
(omme il eßforty du njentre de fa mere il s'en retournera nud, sen allant comme il eBvenu, & n empor tera r'ten de [on travail, auquelila employé fis mains. |
||||||||||
|
T
|
||||||||||
|
Ous les fouris s*en vont,quand 1'edifice tombe,
Les pous nous vont qniter^quad on nous met en tobe» |
||||||||||
|
He ƒ monde ton foulas s'envole,& n'eft que vent;
Quant nous, plus que jamais, faut du foulagement. MOR-
|
||||||||||
|
307
|
|||||||||||||||
|
MORTALIBVS MORIENTES DESTITVIMVR,
|
|||||||||||||||
|
ly/fr«£»j/ am'msextremitas. SacuH
gattdia, acterrena ffelicit'as, eódem
T*° medici modo, agrttm quum exlre-
j a pmtur, ac media mortejam natat,
"erttnt; quum tarnen majori, quam un-
Wif», ßlatiifubßdiojn ittetemperüar-
'Ctlo.miferofit opus.
Ecqutd igttur futilibus iBis adhare-
£.**, aut inh*remu* ? ad Chrißum no inferfu£'umfo»^e & C4tm d°l°r unt
bft ulo, & cam mors feviet in ago- .» & cum puiredo ingruet in fepul-
in°- * ^ Cum Wut**4 De' cxercebitur
lu<ücio , fuis baud dubie affuturus ^ Sxclantemw igttur confidents cum
*&* rate, Pfdm.7S,2S, Te cum ha- £tn nil equidem moror ccelttm , ^ J[rJ^ 5 t*metß enirn corpus ac animus |
p\Fs menfehens uyterfte , onderfcheydt des
■'-'fel fis vrienden. TydelijckY vreuchden eode 'tghehick defes wereldts handelen met ons; ghel-jckde medecijnen met de fiecken doen, die de felve,jlffä beginnen te ziel-braecken, dacr laten , ende gaen haers wetens : daer nochtans de arme menflhe, in die ghefialte-" nifle,de meefte hulpe ende trooft van noo- de heeft. Het welckeaif'O zijnde, wat gaet ons da«
aen, om in defe nietighe dsngheti foo gantfeis befichlijtken te woelen? Laet ons tot den Hee- re Chriftum ons toevlucht nemen,en am hem j onfen tijdt hefteden: hy, en als de pync ons treffen fal op ons bedde,en als de doodt over ons woeden fal in onfe verlcheydioghe, en ais de verrottinghe ons overvallen (al in het graf, en als Godcs gramfchap opbranden fal in het 0ordeel,hy (feggh' ick) fal de fyne over al, ën t'aller ftont,by wefcn,ende de gjiewiffe handc bieden. Laet ons dan vrymoedelij'ck uytroepen,
met David inden Pfalm.7?.*ƒ■ Wanneer ick; flechts u hebbe/o en vraghe ick niet naer he- mel en aerde; wanneer my oocklijfen ziele verfmachtede, fo zijt ghy doch.God, alle tijde |
||||||||||||||
|
xiat «'&> ac liquefcat; tu nihiiomi-
£' firnptrfilatium acpMie me a , mi |
|||||||||||||||
|
VAuguft.denatur.&grar. ,
5* funt qui ambiebant cur mm po- teßattsfvbiinfuperabiksimperate- .S' Pbifint qui convent tu difyonebant Y fißi? Fbi equorum fylendtdi nutri- H$ ? Vbi moe veßes & ornament a f e- |
|||||||||||||||
|
regrina ? vbi )ocus ér UtitU f Vbiexef.
cituum duces ? Vbi fdtrapa & tyranni ? Nonne omnes pulvis ejrfavilla? Tion. m w paucü verfibm eorum vita patet memoria f tMemento itaqtte natura nt extollaris. |
|||||||||||||||
|
Qqa AMOR
|
|||||||||||||||
|
30t
|
||||||||
|
AMOR ELEGANTIE PATER.
LH. |
||||||||
|
P HOED RVS APVO 'PL A TON. ,
NEcuUtuadeligmvtueßquemamorneuinßumm.tadvirtutem divinumqut reddat; utpar v,,0\ol
tüßmo tvadat; nam quod Homertu vim furoremqm 0 Dto qmbufdani htrotbm inß)ir«tum, a,t' rnnit amantibttt efficit. PHILIP. BE RO A L. .
VEtiuilè Vlmtintu fenex amottm Vtum munditiantem appellat; ettmque nitidis colorihut ait ant'c. '. '
Da mihi hominem me uit um, abamore eultußmut efßcietur; da rußicaxum, ab amsre fiet ingi»,0i t'.miqutftgniiitsomnis fomms Utbargicusjmanor, fa^allor^ncuria^xamer'u contuktnic tUmi**1**' Mernini me legere lepidam deferiptionem amantis Domina: fuae piopinquantiSjquaff1
ex Gallico quodam au&ore hie adferibere vilu*^. rut
/"* llty,dit il qui voit de hing venir teile qutl ayme, il redrefft It tolht de fa chemift, agent» U h>» .^
^^'latcße,retrcuche fes moußaches, tedreffe fonmanteau furltseßaules,ji leve fur h pointe "e'iS fL^i
mnffrt »n vifap hjtHX,&femble *h ilft renouvellt drtout, pour ft ttndre agrtabk «HxjtM ^i'^^ß
|
||||||||
|
Lieven doet leven.
ÏC lach als in het grafiek was als doot gefchrevcn,
Eer my u foon en fon, ó Venus,had genaeel: j tyi vleugels gaf u loon, u ion gaf my het leven, -Dies ben ick van een romp eeri levend dier gemae& i
*ckjdie verholen waschen dapper opgefteken, lek, die int duy fter lagh, vliegh om het helder licht j
^cK,die geen dier geleeek,ben geeftig opgeftreken -, Siet] vvat al wonders doet een lodderlij ck gelicht. Amor elegantie, pater.
TKuncm iners aruca jacet,<-uh>umqtte cadaver :■
Vt tarnen banc phoebi calfacit igne \ubar9 fyaret nivex mox papilionü imago, E* coek,<-uolucrü jam nova,carpititer.
arbarus excolitur,facies nitet altera rerums ^t gelidttm flammü cor tepefecit amor. S>° dionea peHusrude trade magislr<ey Et fieriß rvü ingeniojus:, ama. Coeur fans flame, corps fans ame.
IEftois tm troncq n'ayant ni mouvement,ni vie,,
Me voila / tout gaillart>par les yeus dem3amie, Petit fils de Venus,'ton feu m'a faiét joli, ! Jamais au vrai amant Ie eceur eft endonni
Q,q 3 Komt,
|
||||
|
Komt niet tot yet, '/• ü elcx ^verdriet.
SO haeft de vuyle rups verlaet haer oude vellen,
Soo vliegtiè door het huys,en gaet de menfchê quellen? Sy wint haer in het bont, of in een (ijden cleet, En doet tot aller rijt aenalle menfehen leet. Als yemajK uyt den dreck ter eeren wert verheven, Die vveyt dan al te breetjeen yeder dient te beven, Hy pochtjhy graut,hy ftraft,hy fpreed met groot gebied
Van klein tot groot gemaeckt,is alle mans verdriet. |
|||||||
|
Smltitiam patiuntiir opes.
QV<z nigrü aruca diu fait obßta panmst
Ecce! nota formam papihonü habet; Jïhu prandebat olm fvili modo^vermü in bortnt Atria nunc regum per laqueata<~volati
Infeßaque dapes, fanaliaque ipfa lacejßt, ïnque togü pracerum fordida bUtta cubaL
€x humili fortuna jocans quem toüit in altum9 'Omnibus etata fronte moleßus abit. |
|||||||
|
IlneÜ orgueil3que de pawpre enriehy.
CE papilion eftant na guere un ver de terre
Aux veftemens royaux Cc maintenant enferre. Jamais ne trouverez un fi facheux humeur, Que d'un petit galant monte en grand honneur. |
|||||||
|
311
|
||||||||||||||||||||
|
STVLTITÏAM PATIVNTVR OPES,
|
||||||||||||||||||||
|
t>
|
||||||||||||||||||||
|
E Bucephalo i^Alexandri magni
|
||||||||||||||||||||
|
pEn landt (feydt Salomon Prover.30,21.)
■*-^wert door dnederle y faken onruftich;ende het vierde en kan't niet verdragen; een knecht wanneer hy coninck werdt, eenfot wanneer hy broodts te fat werdt, &c. Een boofe vrou- we wanneer die ten echte ghenomen werdr, een dienftmaecht wanneer die haer vrouwen erfghenaem werdt. Men fchrijft van Bucephalo, het peert van
Alexander de groote, dat her, alft flechr, en ongheciert uyt den ftal quam, de ftal-knech- ten toeliet op hem te klimmen: maer als het felve met het conincklijck cienedt koftelijck omhanghen was , en mschcer niemaudt on- trent komen,als de coninck feifs, Dufdanighe is den aert by-naeft van alle
menfehpn • arm zijnde, 2ijn fy kleyn in haer ooghen , maer foo haeft fy wat beter ver- moghen , werden fy als onverdraechelijck, ende en willen haer flechte vrienden nies kennen. Ick hebbe wel eer twee luyden ghekentjden
eenen nam eenen bedelaervan de ftrate,ende ftelde hem over fijn faken: den anderen trou- de fijn meyiTen, bcyde orn ghewillighef|ende neden'ghen dienft van hun te trecken. Wat waiTet? de bedelaer fynen buyck beforcht hebbende , liet voorts fiolen forghen , ende foo haeft hem de kmymen begoften te fteec- ken jfpeelde dapperlijck de beeft. Het meyf- fen des nachts de vrouwe zijnde , en wilde vooral des daeghs het jonghwijf niet wefcn: en fteldet foo aen dat de goeden man fijn hoofs kloude. Seoyemant brengt een floir ter eer?
Sy (peelt dejuffvreu alte (eer,
Soo qualijek können ghetock en maticheyd-f te fkmen woonen. |
||||||||||||||||||||
|
eqno memoria proditum eß, ettm,
% nudus eßet, equifonem, nihil relu-
*n<*o, admitteve folitum ; regiü ver o
\ *}arü srnatumy neminem, nifi regem
n'*miprre voluijfe. in reliqtios ßviiffe.
irn modo plurimos hsminum affici,
f?.,emiores notant. Pkrumque videos
lc'tatis as moderations dividuum
"Wuèewium efte,aitPaler. Difficilius
virum, qui bona pulehrefe-
» ,J quam qui mala: ilia enim hxuriam
y tlnpotentiam multis, b*c ver o mode -
*°»em adferunt, ait Xenophon.pauci,
dut^"^tum w^ f er ant: pmciores qui,
s. ctfirtuna ebrii,nonlabantur. Magna
tCtUtis e$~i,inqiiitCurtm, aftlicita-
on vinci. Da mihi circumfpeBum
j *%'tamm tnier wulta obfequiafer-
t *jnon fatiscauta mortality. Tiovi
^ auoS} quorum alter mendicumin fa-
ru ^ »alter ancillam in uxor em fibiaf-
Pfcrat, ut memoria feilieet beneficii
" Hi?1* 0fy€ctue}ttes experintur: falfus eß.
tr^u°dproprium mendicorum eß,ven-
ßt J****0* K*^ wabat: ilia, pretinm
^Hnl^ truCHUmi°r urs*, ai wifer Hie >
|
||||||||||||||||||||
|
Anciii
|
l3-fn voluit ducere,duxit heram.
|
|||||||||||||||||||
|
ClAVD.
i^fjperius nihil eft humilhcum furgit in akum»
S E N E e A.
Fortuna nimis quem fovetflttltwfick: |
||||||||||||||||||||
|
h
|
||||||||||||||||||||
|
©PENBa
|
||||||||||||||||||||
|
|I2
OPENB. iï.5.
Siet! ick^ mallet al nieu. E En romp, geen dier gelijck, een maecfèl fonder wefett
Js tot het fchoon verwelf des hemels opgerelèn \ En dat maer in het ftof,maer in het duyfterlach, Heeft nu geen ander vreugt als inden hellen dagh. Op,mijn gedachten,op: die na den hemel ftijgen, Die moeten over-al een ander welen crijgen: "Wel aen dan,weerde ziel,verlaet den ouden menfch,
Dat is mijn cenigh vvit,datis mijnhertfen wenfeh. Ecce 1 nova omnia.
TKuncm iners Äirucafuittnunc alba <volucrü
Ambrofium cceli carpere gaudet her: Antearuermü eratjnutatio cjuanta/videtü * forporü antiqui portio nulla manet.
VeBü^es^abitmy convhia,fadera3 mores? Lingua j fodalitium, gau<diaJuffius3amor9 Omnia funt mutanda njirü^mbus enthem ardor, Terreng decet hos facü habere nihil. |
||||||||||||
|
% 2.CORINT.5.
Soyezjiowvelle creature.
|
||||||||||||
|
c
|
||||||||||||
|
E papilion n'avoit jadis fac^on de befte,
Mais monftre maintenant des ailles,pieds, &c tefte, |
||||||||||||
|
Comme animal forme, drelfant Ibn vol en haut.
Changer toi, ö Chreftien,de tout en tout il faut. j j |
||||||||||||
|
SU
|
||||||||||||||||||
|
ECCEJ NOVA OMNIA,
|
||||||||||||||||||
|
yW pH, dum hominii Chrißhni ex-
cellentiam defcribtmt,mn hominem *ntum-a beUiadifferre ajferum , quan- *% homo ßiwualü a carnali. Idfive- T^eftiquidmirttm fifcriptttra, & e\uf ein *dmimttri indies tantopere rm ad- Ofteaw, ut hominem ifium veter em,to- t.n>&integrum ,cumomnibmattribu-
>*f'qmlitaubta exuamm ? Projicäea "biscnines prxvaricatimes veßr<u {fry. coy Ezecb***t-*l'3 f.) & factie vobü
"ovumtjr Jpirititm novum. Serpen- o J > cttm feneclutem exuunt, cutem inte-
*Jß* derbere, memoria prodititm eft;
'°e w exuvm viator confpiciens, inte- Y'^fefeferpeate videre exißimet; idem
"e *n neBri renovatiene exigit Deut. tu 1,eac durum id eße,quis non fate*.
, ' -dt f&tièregnum cxlorüvim patitur
j.l[ s«faator) & violenti rapiunt ißud.
Z1* ttntummodo veHimentoru genera
ni tn rttbra, perfecutio toleranda, am in j
^4 triumphu* agenda*\ Nihil refern
*******ycH)M colorußntveßesquas hie
co trnit*» dummodb tandem veße nlvea
£ ifricHiJn aiewumeum Chrißo gau-
"**«*. Amme fumme Dcus,
|
||||||||||||||||||
|
P EnigheGodfalighe mannen, befchryvende
*-Jdc iönderlinghe uytnementheydt van een recht Chntten, verklaren datter niet !oo groo- I ten onderfcheydt en is tuffchen ten beeidende 1 een raenfehe; aiffer is tuffhen onfen verdor- ven aerr,en eenrecht clariftelijck ende vernicue ghemoedc. Hetweickealfbo zij;*de,foo en iffet niet te verwonderen dat wy dagdjjcx ibo ernftelijik weiden aenghemaent,doür de ghe ne die ons Godes woordt uytdeelen, oiu diea ouden menfehe , met fynen gheheelcn aert en eyghenlcoappen, gantfeh en al te verleg- ghen. Doet van ualie overtredmghe (fcydt de propheet Ezecfaicl,cap.i8 j$,j daer ghjr mede overtreden hebr.maecktu een nieu her- te , ende eenen nieuwen gheeit. Men houck dat de flanghen, nu veroudt zijnde,haer huyc ghehed ende al uyt trecken, in voeghen dac een reyfende man het verworpen vel in fijnen wjgh fiende ligghen, niet beter en weet, of hy en fiet een gheheele flangbe. In ghelijcker voe|hen diende onfe oude huyt gantich ende al afgheflroopt, ende de vernieuwinghe in al ons doea en laten inghevoert te zijn. Dat het felve gantfeh befwaerhjck is, weten wy alle; maer het rijeke der hemelen wert ingenomen by de gheweldighe, 'tls met de ware Chnft- gdoovige alfo gheftelt,datfe of:e rouwe moe- ten dragen, in een fwart kleet; ofte vervolgirr- ghe lijden in een root kleet: ofte vcrheerlijckc ftaenin een wit kleet. Watleytter aen hoeda« nich ons kleet hier zy.als ons maer hier naer- maels mach gheweiden die witte kleedinghe, duerende inder eeu wicheyt ? Daer toe ons hel- pe de eeuwighe ende eenighe Godt, door fy. nen lieven fone Iefum Chrittum ineeuwicheyt gheprefen. Amen. |
||||||||||||||||||
|
S 2. Corinth. 5.17.
' ?*« ßt in Chrißo, novaßt creatura, raftera tranßermt, ecec! nova facia mt°i*nhk ' J |
||||||||||||||||||
|
EPHES,
|
4-21,
|
|||||||||||||||||
|
, .
|
||||||||||||||||||
|
DEßfouilk^/e vielhomme, quanta
la converfation precedemet&foyezi renouvellés en lefyritjrevißus dit nouvel \ hom me. Rr - OP
|
||||||||||||||||||
|
' OPj'TSELVÈ BEELT, EEN ANDEREN SIN.
Da ni el. 12. 2.
T>ie onder der aerden ligghen en flapen,füllen opwaken. ALs ons befchijhen faldie grooten dach des Heeren,
Den boofeü tot verdriet,de vromen t'fijner eeren, Dan fal het vanden flaep al worden opgewetl:, Dat in het duyfter graf tevoren lagh geftrecl:; Dat maer een worrem fcheen in dit ellendich leven. Sal ftijgen inde lucht,en inder hoochte fVevenj God Vader,God de Soon,en God de reyne Geeft, Maect tegen dcfen dagh ons herten onbevreelL JEternitas!
CVm fuprema dies rntilo graffabitur igni,
'Terqttefolum fyarget fulmina,perque falum$ Trotmfts erumpet geüdo pia turba fepulchró, €t toüetur humo^uodmodo <-vermü erat: JFfic3ctti fqual/or inersycui pallor in ore fedebat, Veße micans mved consficiendm erit.
oAlmadies optanda bonis ymetuenda profanis% 0 ades} & parvum fufcipe Chriße gregem» >
|
||||||
|
I O B 19. 25«
'T)ans ma chair je njerray mon T)ievt.
Blen que je fok enclos en cefte fepulture,,
tin jour m'eivcillcra i car cefte mortne durer tin jour m'eileverä en haut de ces basïieux, Des aifles me donnant poür m'en voler aux eieux, r m^
|
||||||
|
21S
iETERNVS NON ERIT SOPOR;
h IOHAN, 5, 28.
pj°tite mir art hoc quia venit hora, in qua omnes qui ïn rmnumtntk funt audi en i
/* vocem filii Dei, & procedat, qtti bena feeerunt, in refumclknem vit*: qu$ ttn* malajn refttrreßionem judicii. ^ Avgvst. inSach,
\{£fiirgentfaniïorum corpora fine ullovitio, fine ulla de for mi täte t fine ulk cor*
rtlpiQnej»qttibus quantafacilitat, quantafcelicitas er it! ScBONlYS EX D.HteRONIM».
^£# rvigilo intentus ßttdiis, feu d&rmiosfhnper
Wcltcü xterni n&ßras tuba perf&nat anres. F I N I S.
|
|||||
|
1
|
|||||