-ocr page 1-
*.
EMBLEMATA
MORALIA
ET
�GONOMICA.
'■r
Virgi�itti.
Omnia, vcrtuntur, ccrt� vcrtuntur amorcs.
\
-ocr page 2-
VIVITE CONCORDES.
I,
De natura huius arboris vidcndus omnino.
Lin.lib.Ti- cap.4. Ioban. Rerum lib. hieroglyph, 50 cap. 10. vbi J>iopfantm �ff'
tere gr scam e" Georgica Florentini citat, qui muha de Palm* amore confcripp^
tam
fez conta befceremam defiderio,quodtmodb radices verfus cumporrigendo r»0^
wertisis in eum proclinatione alijsqtte a�eauum�gn�non obfiurepro�tetur.
-ocr page 3-
KOmthier, mannen ende vyven,
v Die 3 oock als ghy fije gepaerc,
Dickmaels fijt gewoon te kyven,
Dickmaels toont u wranghen aert;
Leert hier van de Boom-gh e wallen.,
Leert hier uyt het woefte wout,
Leert op ugefelfchap paffen
Siet � dat doet het quaftigh hout-
Let op defeDadel-boomen,
Die met beken onderfcheen
Sijn als brugghen op de ftroomen
Mits fy hellen teghen een.
Echte lieden, lievepaeren,
Soo ghy in den echten ftact
Oock den Eendracht kont bewaeren,
Niet dat u te boven gaet.
BATILLIVS
PAlmarum hincil�nc3 pont� ceuforn�ce dun e,
Amnem intermediumflemma ma/que tegunt
"fo dum oppo�tosmas inde, hmeflzmma ramos
Curuantes�bi� con�oaare petunt
,
lreetmamplecxus exoptatofque hymeneos,
^Uafrondo�ocu��unt m amore duces.
Um mihi non aliffirment connubia flamme
,
Referat h� omnem non aliundepuer.
1 r°nubajam caflospalma una accendat odores.
                                .
Qdatet tpflafuas�mea teda faces.
Cjreg: T^chterusin Epi�ola dedicatoria axiom: Ecck�.admatnmo-
nium my�icum Crt�i f� Eccle�e hocip�um Emblema non minus pie quam
«r&tetrart�itbi.
Aaaa               %         SVVM
-ocr page 4-
�<
SVVM Q.VEMQ.VE ZORTVN& POEMTET,
Cicero.
N
E»w <?/?, </««» vbiv�, quam ibi, vbi e�, e�e mdit, nam faam qitifquc condiM'
nem mifemmam putat ,<urn tame» cmtentum\fuk rebus ejj�, maxi*91* f /
�trti[sim^ne divitU.
-ocr page 5-
ALs liet vifje �eyt gevanghen
Daer hetnoyt tevoren lagh,
Strax foo krijghtet groot verlanghen
Omtewefendaerhetplagh-, ,
Maereen ander, afgedreven
Vande Maes oft vanden Rijn,
Koomt ontrent de fuy cke fVeven,
En begeerter, in te fijn.
Wie heeft vreemder dinghgelefen
Noyt en is de menfeh geruft 3
Metniet een felf�em wcfcn l
Niemant heefter vollen luft:
Schoon men koomt tot hooghe ftaten a
Schoon men heeft geduchte maght.
Schoon men krijght oock groote baten,,
A7och ift datmen meerder wacht.
Vrienden, laetuvergenoughen
Met dat u den Hemel geeft,
"Wilt u nae de reden voughen y
Dat is t'befte datmen heeft
"Waerom wenfchen, hopen, fchromen?
."W.aerpm altijt weder aen f
Schoon ghy mochtet al bekomen,.
't Kond u dan oockflimmergaen.
Quin & hoc modo applicari poteritfimilitudo.
ty/f« cum modurn ingrtdiendi mffam videat, egrediendi non �videaty�? nihlomt-
"**, *"** ingredutur, pifiatoribw fitprtda: non ejlergo(ufcipiendttm negjtium, nifi
fj^p^rfpechiratiemqttaiepsffisindemrfiu ex f Innre \necenim kbjr�mh�ingre-
ei}difunt�ne�lo, quo Cecums poff�redirs,
Aa**           Q. VAL IS
-ocr page 6-
QVALIS REX TALIS GREX.
III.
Lucanus,
.... Procerummolta hoc can'tfa fequuntttr bumanum pauclsviuitgen^
Claudianus.
Scilicet in wulgm manant exempla potent urn
Vtque ducum lituos , fie mores ca�ra fequantur,
Cicero.
AVftrendi de medi» autores no» tarn vlcifcendi can fa, quam vtin prefe»5
msntumfiwa* }ne quUtalemmemkm velit imitari.adBrutum %f�\\$
-ocr page 7-
%
Slet doch eens indefin peel
VVas te i-vooren geen gewoel
',
^een geruchte, geengefchd>
4Ue dinghen vaarenfitl>
4Lde n^ogelsfinder nyt
,
41 de <vogelsfinderfiryt,
ritereen fchreeuwer metter ^vlucht
Sergey allen uyte lucht
,
Wee�ge, door fijn hees gefichal,
**{/? en oproer oyer al3
Steckte dat hetganfche rot
Quam gefpronghen uythetkotl
Jguamfoo fel hier inge�ort
T>at het water troubelwert,
Het� nut te fijn gelooft
Dat een vys
, eenfelfaem hooft �
Dat alleen een eenigh man
Cj an fiche ryken Boren kan
,�
Dan het � ooc/^ wel gefien
Heden en in ouden tyen
,
Dat een eenigh hooft gepelt
tCanfche lant in rulle fielt.
T
Vm fluuialrs anas fine murmure ludit in vndis,
-** CumfibivicinumnonvideteiTemarenij
, rrUat in medias fi mafcula forte volucris
Fitfonus, �c ftagnat turbida f^ce pa�us.
^Uft&a licet fileant, tarnen ef�icit vnus Sc alter
■ Vulg-us vt iniana feditione fremat:
1 °�e duces fceleris, mox csetera turba quielcet:
Q.ui fapit, hic tantum lilia fumma metit.
&xempla<-videin Abfiolone. i.Samuel�. i%'.\6. in Sem. i^Samuel�.
2.0, Zl. .
Ariftotcl. 5.Pofit,cap«4.
*K$ilium fatiiones trahttntadfi& inpartesrapiuntn/nherfum
etiam populum.
AMOR,
-ocr page 8-
AMOR HVMAN/E VIT& GLVTINVM.
IUI.
Philippus Beroaldus in orat. in principio enarrationis Fropertij.
q:
od in nauigio gubernator, qtiodin   gi�r&t�fericliutur, munduf��tf^ . ,
wiutem&zt�rAtHs ,efuodin mundo   nebricofm effkttur , &morwlift&'*
fel,hectnter mortaks e� AmtrjtAuigium   �n� amore vitdiinon t�\
EnegubernAtoreUbaJcit.�uitas�MmA-                                                   ,iet
-ocr page 9-
s
Tet wat het vier vertnagh f het doet de fteghc duygcn
Sich
buygc
e de mate
vou
lg
hen te
gc
n een, en
ttoe leer de Kuyper Klopt, net vier is meeralsdat,
Het vier verheelt het vverck, en maeckt een bondigh vat,
wat is van echte trouw, cnvanderechter-handen*'.
. w at van het bruy ts juweel en alle diere panden ?
^at if�ct of de jeught gaet trouwen inde kerck �
Tis al maer water-verf, tis al gebroken vverck:
AJc liefde bint het volck, de liefde vought de zielen,
^ic fonder dat verbant in duyfent ftucken vielen:
Brcnght liefde, foetc jeught, ontrent de weerde trouwe
^ant fonder dat behulp en iflet maer berou.
Ambrof, de Offic. lib. 3
O Olatium huius njit& eB vt habeas cwpeSius tumn aprias, mi arca-
Kjna communices
, mi fecreta tui peSior� committor , w colloces tibi
fitieLm amicum qui inyro�ter�gratuletur tibi, in trifiibmcompatiatur9
in perfecutiombm adhortetur.
SEPES
Bbb
.-.-
-ocr page 10-
to
SEPES SAPIENTI& , SILENTI VM.
V.
Val. Maximus.
T�Citurmta* optimum at tuti�imum tdmmfirandarum rerum vinculum,
Cato.
Nam nullt taeui�e nocet nocet e�e lecutum.
Ouidius.
EXimiae�virtttifra��re�lemkrebttSi
At contra grau� eft culpa t�cenda loqni.
yVa�-
-ocr page 11-
'ii
Aen wie men wy eengroot be�agb
Oocf^ [onder fchroom betrouten
magh:
Maer diefchier met ter weerelt dost
Als dat een yder weten moet 9
Die is (betjy men liefde pleeght
Of dat men groot e dingen veeeght}
Die � ondien�igh oyer al
En haert alleen maer ongeval.
Wel leert dan fwijgen foetejeught
Wantfieijgen � eenfchoone deugt.
y\7'Anneer het uyr-werc^ met
en flaet
^iaer dat alleen de wijfer gaet
Soo xeortet niet te licht ont'fielt
^helij^de daet en reden melt
*%aer als het al den ganfchen dagh
*s he�gh met een�aeghen �agh
s°o fey Iter fchier aen yder radt
^eduerigh ickjn weet niet wat.
VVie doen, enefterfieijgen kg»n
®ien houd icksvooreenfeJter man
Seneca Epiftol. 16.
Ihil aque proderit }quam quiefcere3 & minimum cum alijsloqui9
Tlmimumjecum.
^
Ambrof. lib, 1. de Offic,
N
QVamplures njidi loqnendo inpeccatum incidijfe 3 *vix quemquam
tacendo; ideoque tacere noffe dif�cilius e� quam loqui.fciopkrof*
1He tacere nefciant: fapisnse� qui nou�t tacere»
Bbb *"
ALTERIVS
-ocr page 12-
14
ALTEIUVS NON SIT , Q^VI SWS ESSE POTEST.
Seneca.
ln*8mabih bimm e� [mm fieri.
Cxfar.lib.3. de bello gall.
Mms famines liber tati�ttdent & conditionemferuitutis oderunU
          ^
O
-ocr page 13-
if"-
Anckheb, oWijngaert, oudeftam
Dat ick een reys fbo verre quam
Dat ickitnijn eyghen wortels had,
               ■%■--:-■
En foogh voortaen mijn eygen nat �,
Nu wil ick r�aer een ander dal
i Daer ick mijn eyghen vvefen {al.
De vryheyt is te grooten goet5
De vryheytis te wonder foet,�
"Wat hanght hy aen een ander man
Die van fijn eyghen leven kan f
Seneca.
O Mnium quidem occupationumconditiomi�ra.efi^eorum tarnen
miferrima 3 quinefu� quidem occupationtbm laborant', ad ahe-
nt*m dormiunt fomnum} ad alienum ambulant gradum
> ad altmum
tQ*nmedunt ape�tum.
Horat.
QVifnam igiturhbere� > fapiens, fibiqueimperiofm 3
J>hiem nequefauprkSy neqmmors 3 nequeijinculaterrem^
^eJponfare cupidmibm
, contemnere honores
mortis, &*. in fetpfo mm teres atquer&tundus.
Plautus.
OMnesprofeeto �beri Ubentim fnmns quam
fer�immy
dcerba enim efi omn� homini ingenue
firttitw.
Bbb 3                     Kunf�
-ocr page 14-
tip
Kunft voor kracht,
VU.
Cicero.
id
NOn viribus, non velocttatt out cekrime eerporum res magnageruMur, J*
cott�io &fententik»
Valerius Place.
. . . ■ ♦ �pe acri potiorprudent� dextra,
Cicero.
forum [uns Arma�ris ni��t ssn�lium dornt.
5i<*
-ocr page 15-
Slet hier den gro�ten'Wa�le-vis
Siet wat een monfter dat het is
Siet hier dat ombelompen vee
Het �chljnt een eylant inde zee
En efter wort het dier gewont
Alleen maerdoor een gauvven vont
Het wort gevanghen en gefchent
Oockin fijn eyghen element
En dat noch van een fchippers gall
Die nau acht voeten hoogh en waft.
Vraeght ymant hier de reden van >
Wat �let dat ick feggen kan
Als dat gewelt en gr�ote kracht
Wort inder haeft totniet gebracht^
Ten fy dat vvijfheyt voor en nae
Ten fij belcydt te roereftacf
Want anders jf�etmen dat gewelt
Poor eyghcn krachten vvortgcvelt.
Ghy bout dan niet op groote macht,.
En min noch op u eyghen kracht,
Maer d�et ufaeckenmet verftant
Want dat is vry al vafter bant.
Cicero,
Cedant Af ma. Toga.
Gallicum Adagium
Mietix vaut exgin que force
Italicum proverbium
3uom Ufot&a meglto l'ixgegne«
Horat.
YU c�nfiltj exjpers mik ruit�i.
-ocr page 16-
16          Datfichkandroopen , Js beft tekoopen.
VIII.
QVdtn mifer isle Coquus, cuinilpinguedini� olU
Seruat & aflanda eH cut mare pasta car o \
Iti�r, il�grato, redolet nidore cnlina ,
Splendtda non liqutdo tingattur effagaro.
gl^am mtfer i�e Procus, cai nil habet area, cuiqut
Culupaella demum ,fcd fine dote 1<vemt\
lilt qmdem Utas numeratpro tempore nodes
,
�f/ miferos potent quttnumerare dies i
Ergopuer totis b*c dogmata conde me�ullis
,
Vtuere in dura condition e vtlis.
iCMacta forts tie fume , dornt ft ptnguia defmt
$,
Si bonus ejje Coquus f � t roc us effc velis.
!<
-ocr page 17-
1*7
C hebbe goet verftant van al de keucken-ftreken,
Dies can ie van gebraet en van gefoden fpreken ;
^elhoort dan eens een woort, en neemtet vlijtigh aen.
Al koomtct van een koek, het can ooc verder gaen.
^dien u vet ombree�t om u gebraet te dropen
Soo wacht u , watje doet, van mager vleys te kopen;
Een blauwen fchapen-bout en wil geenfchralen heert^
Maer vleys dat magher is dat eyft een vetten weert,
^y duncT:, bemindevrientj ghy fijt niet wel tevreden,
En. f�ght (nae dat hetTchynt) dit fijn maer keucken-reden ;
Iebidde, neemtgedult, enfvvijghteen vveynighftil,
Ghy fultet haeft verftaen waer datic henen wil:
Al fpreeck ie lieve maet, alleen maer van het koken,
vryer , letter op \ het is rot u gefproken:
Het is een korte les, u dienftigh inde min,
V dienftigh boven alontrenthet huyigefin.
Kont ghy een teere maeght niet bieden goede dagheny
Al wat ie bidden magh, foo wachtet haer te vraghen ,�
Want fooje my gelooft, die vry dit ambacht can,
Het vleys dient vet te fijn, of boter inde pan:
Soo ghy mijn raet veracht, ett wilt noch efter trouwen ?
*ckftellet voorgevvis, hetfalunaemaels rouwen;
Ey � wat een Hecht beleyt, en wat een mal bedryO
Om een lid wel te doen foo �yt het ganfche lij�
Cc e                    LIBEAT,
-ocr page 18-
LIBEAT,Q.VOD EST NEC ESSE»
IX.
Egyfipp.Iib.ii. cap. 9,
INip�sagre�ibusfir� arffii�ima, vin-
da tfife excitewjmprimttnlur, ft qtii-
efcant, relaxuntur. nihil enim tarn ex-
ajperat feruoremvul»erk,qttim ferendi
ittpdtientia.
Seneca.
NEcc�utk no» aliud effugiuw e� >
%usm vel� qued ipfa petit.
Seneca,
Grauia fate ferentes minus Uattut*
�ellius.                       n
Feras no» culpis ,qHsdviurine»pt(r'
Arn, Fe iron                  KB
NEce�itati purere femfer fa
efi habitum*
-ocr page 19-
tcj
"V 7"X 7* Anneer de vogel is verfielt,
\ V En ftaet en huppelt op het velt.
Met ftrickcn om het been gevat,
Soo wort hy des te lichter mat,
Soo lijt hy des te meerder pijn,
Vermits de banden engherf�jn;
Want hoehy meer en harder ipringhtj
Hoe dat het garen harder dvvinght,
Dus blijft hj) nae een lang gebaer
Ten proye van de vogelaer.
Jndien dat noot of tegen Ipoet
Koomt y mant pranghen acnde voet,
Die maecke niet te grooten druck>�
Maer buyghe naer het ongeluck j
Want die het leer onwilligh draeght
En wort maer des temeergeplaeght,
Maer die hen voughen naer het pack,
Gevoelen minder ongemack.
               ,
DVm cadit in fedicas', quas eattidus abdidk auceps,
Claufaque captiuocmre tenet ur aufs3
S#ltat3 &infan� clamoribus aera complet,
${ec minus alarum <~verbere pulfat hamum.
's^i^facis infclix
attt quid tua cruraf atigas 5
VmclareluE�antemtemag� arcta premunt. :
Difficili � forte loco te ruita locauit,
Munus t� baud <zque canditionis ob�,
Werfer
, erit medicina tuispatientia damn� ,
Perfert erit Imim quod benefertur onus.
J'.                                 Ccc2            PAVPEB,
-ocr page 20-
AO
PAVP ER' AGAT CA VT E.
Ouidius.
QVidfuit vt tut as agitaret Dadalm alas,
Icarus immenfas mminefignat aquas f
Nempe,qu�d bic ahe,demipus ilkvolaret3
Nam fennas ambo non babuenfuas.
Ctede mihi, bene mi latuit
, bene vixit,& intro.
Fortmam dekt qutfque manere faam*
yyaeroff*
-ocr page 21-
51
vv
-j..
Aeromkoomj e bo ven drijven
Ionghc Bliecken kleyne vis I
Ghy mocht beter onder blijven,
Daeru eyghenvvooninghis;
Boven v�eg-hen groote nieuwen
Met een wonder fel geraes,
Die geduerigh komen fchreuwea-
Om te grijpen eenigh aes;
Laet daer groote viUcn komen,
Laetfe ftijghen inde lucht
Die geen graghe vogels (chromen»
Noch voor grijpers fijn beducht«
Alderhande kleyne dieren
Sijn beneden alderbeft,
Daerift datfemoghenfvvieren,
Daer is doch haer eyghen neft r
Als een Blieck hem meynt te draghen'
Soo gelijck een Walle-vis
Dat fij n voor hem vvifle plaghen,
Mits hy knap gevanghen is
Als een minder meynt te pleghen,
Dat een meerderheeft beftaen j
Dat is hem gans ongelegen,
Want het doet hem t onder gaen.
luvenal.
H^ad facile emsrgmt quorum virtutihus ob�at
Res angu�ademi.
Ouid.
P Auf er amet came ttmeat maledicert pauper
Multeque �m�bm mn p&tiwda firat»
Ccc 3           VITA
�|§
-ocr page 22-
%%
VITA ROSA EST.
Vita RofaeU, dum f»rgit, Mi; breve tern fas vtrique e�i
Hei mihi
! �«# partem quaque decorU habet,
yirentcs morimur }morientes vmimus fingern.
Portio mors vita portio vita necis ;
Labitur erta dies, ejr, dum venit
, hora recedit,
gmdfugiam mortem* memeavitafugit;
frotinus incipiam non mobilts effe mouende r
Et vix dum ccepi viuere, vita fugit:
Kos miferos vita quid de breuitate queramur?
Dum quer or ^ boe ijfo tempore vitafugii.
w
-ocr page 23-
HEtRooije kinc�ers, datje fiet
Endatfbo roodenknopjenbieti
Dat is een fchoon, een bly gewas,,
�V�aeralte vluchtigh, al te ras
Hetis gelijek u teere jeught.
Dat is te leggen, corte vreught:
Geen dach hieropter aerdendaelt^
Geen Son hier inde wecreltftraelt,
Of t'mift geduerigh dit en gint
Daerom de phicker dat bemint,-
Hetgaetteniet, terwylhetgroeyt;
Het wort verlept, oocalshetbloeyty
En, fchoon het dun�t ons wonder cel
Syntrofic wort een dorre fteel.
SietVryfters, met den {hellen tyty
Die ftaeg en ongevoelick glyt,
Soo worden blondevleehtengrys
So o worden bly de finnen vys,
Soo worden roode lippen blau,
.Soo worden fchoonc wanghen grau3
Soo worden rappe beenen ftxam,
Soo worden vlugghe voeten tam
■Sbo worden vette leden fehrael
Daer ley t de fchoonhey t teenemaeL
Daerco�mt derimpelinhetvel,
Ach vvechis danhetminne-fpel,
Ons leven neemt allenxen af,
wy gaen geduerigh naer het graf,.
Eneven met dit eyghenvvoort
Soo gaen ons fnelle dagen voort
Sietmaeghtofvryer, vviejefijt5
V bloemKenis van cprten tijt:
-ocr page 24-
2.4
Voorde nachc, Dient gewacht»
XII.
Plaut. Bacch.
ILlefebro�w fieri nihil petefi , mx muiier vsnum
Bomini adolefientalo,
Ouid.
Ox �r Mor vinumque nihil moderabile fuadeni
Ukpndorc vasat Itber morene met».
-ocr page 25-
5
Slet wat een felfaem dingh ! ken worde niet gedreven,
Maercanalnaerkwil, in alle boomen fw e ven \
D�eris geen wacker oogh, dat op denettenloert;
Da�r is geen vogelaer? die aen het garen roert,
^aer is geen Quackel-been, geen loofe vogel-pijpen,'
^een ander flim beleyt, om my te moghen grijpen,-
Int corte, niet een menfch die op het vanghen paft,
En des al niettemin fbo ben ie eftcr yaft;
*c ben, 'ken weet niet hoe, ie ben eylaes /gevanghen,
olyf, eer ie het weet, in dele ftricken hanghen;
Vraeght ymant hoe het coomt ? wel hooi ter reden vafy
Mifchien of mijn verdriet een ander dienen can :
^«oonic geen vleder-muys geen vul en was gefchapen3
^och v vas ie inder nacht onwilligh om te flapen ,-
Noch focht ie overal int duyftermijnbejagh,
Hoe wel mijn grilligh oogh int duyfter niet en fagh s
r*�
ben ie hier verfielt, onfeker wat te maecken,
^ijndun�ttis buy ten hoop hier uyt te moghen raken j
Nu roep ie met verdriet, och waer k inden neft 1
Dat is een jonghe wulp, en alle vogels, beft.
^c hacht, de naere nacht die heeft gewifle laghen,
~e nacht, de naere nacht die brenght gewifl�plaghen;
Gelooftet, diehet raeckt; Al wie by nachte loopt
Die plceght fijn mallen luft tot hy het eens becoopt.
' "------:---------------- ■ ■ �...........■■■.           ,---------_-�,_.,.. _ . , , , ...,., ,,............ .-----------^ ■ i , ,,�, . ,          i ii i mum '"■■■ '■"■�-ui i > i rt.
Alio fenfu
Ina vides manibus qua» non trahit improbus auceps
-*-*' Ipfa mouet cafles vt capiatur auis
Retc boni, Priuceps,fit principisiftud imago
Quem Fcelus immitem non levis tra facit
Non priuata tibi gladium vindi&a mini�rec
Sed velut invito concidat enfc reus
Fac toties alijs rraftanda negotia mandes
Exercet quoties carn�ficina reos
At quoties aliquis metito decorandus honore eft
Tuac ades & Urga ptKmia tunde manu,
Ddd                LVCEAT
-ocr page 26-
x6
X.VCEAT LVX VESTRA CORAM H-OMINIBV*
XIII.
Sencca,
<Njt#quam e f rntttilU opera cmis boni.
Nam
Vtik etiam exemphm quiefcentk,
^^^m Ouid.
Sic agittt*� cenfuraer�e
exempla paratitur
Cum iudex alios quod monet
ipfe facit,
Plinius Paneg
ME�m homines exemplis doce&tur,
qua in primis boe ia (e boniha-
btnt, mod a/proboftt
, qua prtcipmat}
fori po�e.^
nd<#
Vrie
-ocr page 27-
*7
VRienden, het fijn nutte faecken
Datter aen het dorre ftrant
Staet een hoogh, een vierigh baken,
Dat geheele nachten branty
Want als ymant coomt gevaren
Midden uyt de wocfte zee,
Midden uyt de ftoute baren,
t'Wijft het fchip een goede ree,
Dit is recht het eyghenwefen
Vaneen vroom, en achtbaerman,
Die ten Hemel-vvaerts geref�n
Vooreen Baken ftreckeri can.
Laet u licht, � Chriften, ry(en
Lactet fchijnenoveral,
Ghy moet aen de weerelt wyfen,
Hoe en waer men vaeren fal.
Hugo de clauftro. Anima: lib. ?♦
Ie luceat lux rvc�ra coram hominibus; idveroexboe�teumapparet
^Jf mifericordia in affeUu
, benigxitas in ijultu, humUita* in habitu ,
ftvda�ia in eohabitatione?pattentia in tribulatione.
Greg. Tuper Ezcchyhomfl. j.
QVi in occulto bene yiuit^fed alienoprofecluiminimeproficit, carbo
e�. qui rvero in imitatione fanSi�tat� pro�tus> lumen re��itudm�
f* �je mult� demon�rat 3 lampas e�: quia�bi ardet, & alys lucet.
Ddd %                     Qui
-ocr page 28-
Qui a une chouette presd des a�tres oifeaux.
XIV,
Calph Fclog,7.
O,
riindm nobis non ruftte* veftis mcfet,
idiffem f r opus munumnn, fedmihi far des
Nudaqne paupertas ,& admit o fibula mor f»
Obf�erant.
Iuiienalis. fat. j.
Hand fmk emergunt, quorum virtutibus ob�at
res angufia domi.
Ach-7
jy.
-ocr page 29-
ACh' vvat/heb icmetVer�angen
Menighmael hierop gelet
Hoe ie vogels mochte vangen
Met dit eygen vincke-net,
Maer al wat ie heb begonnen,
Wat ie immer heb geftaen,
Zsfoytenhebic yet gewonnen,
Noy t en heeftet wel gegaen j
Dan had ie te bloot gef�ten,
Dan begon ie al te vroug,
Dan had ie den flach vergeten,
Dan en trock ie niet genough,
Dan vvaft ai te ftueren weder9
Dan te claren Sonne-fchijn,
Koyt en quamer vogel neder,
t'Schcen ten wilde nimmer fijn:
Vi aegtcr ymant naede reden,
Waer aen dat het fchortcn mocht f
Geenfins aen mijn rappe leden,
En noch minder aende locht:
Macker, hoort eens fonder jocken
Hoort den grampan mijn verdriet,
Vincken moeten vincken locken,
Sonder vincken vanghtmenniet,
Vincken heb ie nu gekregen
Daer ie mede vineken magh,
Nufoo coomter vinck gefegen,
Daermen eerft geen vinck en fagh,
Dit o vrient dit moetje dincken",
Anders fijt ghy my te dwaes,,
irViemant vinck ter fonder vincken,
Niemantvifterfonderaes,            Ddd $ wiel:,
-ocr page 30-
5$
Wiekt eerje waeghr,
XV.
Seneca Ocdip»
Gm�um regem timens
Alt a dum dement petit,
Artibns fidens tteu�,
Cert At & veras aues
Vinctre ,ac f al fis nimis
Jmpera/ fenn� puer,
Homen ertymtfrete.
■':■
VVafl-
-ocr page 31-
vv
Anneer de vos fb�&overa!
"Waer dat hy roof becomen lal
Soo hy dan coomt ontrent het ijs,
Soo is het vofjewel lbo wijs
Al voren door een {hel gehoor,
Al voren met een wacker oor,
Te prouven uy t den water-flagh
Hoe dick de fchorf� vvef�n magh,
En vint het dan het ijs te fvvack
Soo hout ons reyntje fijn gemack,
Soo blijft het daer het ecrftmael was $
Om niet te vallen inde plas.
Ghy, die in nieuwen handel treet
Daer ghy de gronden niet en weet,
Of onder vreemde lieden coomt,
Het is u nut te fijn befchroomt,
Het is u dienftigh traegh te fijn,
En noyt te bouwen op de fchijn:
Ghy neemt dan noyt yet by derhant9
Of fteeck u vingher in het Jant,
En let eerft hoe de baken ftaen,
Eer dat ghy verder pooght te gaen $
Want nieuw beflagh, en groote fpoet
En dedefioytfijnmee�ter goet.
Cornelius Gallus*
Euentus varies res notta femperhabet,
Infidijs mmi'asTemper arnica f »it.
-ocr page 32-
32,
Al wie benijt, Is in druck vcrblijt.
XVI.
Po�ta quidam vctus in Anthologi�. Sc&.i- tit. in Inuidiani»
SI quis edit ipfe quos amat Deut
Se prodit iffum qaod fiet �ulti�imus
Aduerftts ipjum namque fefe amat Deum
px muidia hauriens bikm acerrimam
Kliman oportet hes Deus quos ipfe amat,
Nazianz delnuidis.
\*Alknm feliciWw fmm inttrpretmur inforumhm*                    «cS
-ocr page 33-
03
Kienderty die het dier befiet
D atmen Salamander hkt
,
^tt eens met een {heghen geefl
Let eens naerder op het bee�
^t eens wattet hier beduyt,
�» dan treckt er ijoordeeluyt.
Als het donderty als het rae�,
dis de wint geweldigh hlaefi
,
dis het�orrcmt uyit lucht,
^oo dat al het wout njerfucht}
Danfio � het mon�er reel,
^anfoofoucktetenckeljjel $
^Maer alsfich een hellen daghy
^hoonder opent alfeplagh3
dis deforme lufitgh fchijnt
,
Dan i� dat het fit en quijnt,
&an is!, dat hetfitenpruylt
s
^an i� y dat het fit enfchuylt �
jn een diep 3en duyfier gat3
^Daer noyt wrolickjlier en fat.
Dit is recht een nydigh menfch3
toantdie krijgbt fijns hertfenwnfch
*dts het elders quatick�ast
Als hetymant tegengaety
Hy is dan eerfi recht rverblijt
Als de ganfebe buerte krijt:
Maer indien het fioet geluck,
ULoomtnjerfachten haren drucJ^
Soodatyder
, vrohekwert
Sietl dan treurt fijn njinnichhert 3
Sist! dan fiaet hy bangh enfiet
GansonluHiqh <~uol ^verdriet 3
rvolgequely en wrang beroti
Ofhy fielen pijnen fiou.
Tis Voorwaer een arrem man?
j ^Die noyt ijrolickypefin kan y
Dan als y mant fit en klaeght 9
O f een diepe Jmerte draeghtg
O f die eenifhfit en treurt
Alsfijn rvrientyet goets gebeurt.
Vrienden
, wat ic^bidden magh^
Hout u vry van dit bejagh
,
Gunt u naeslen al hetgoet
\ 'Dat hem Godes fegen doet,
�Maeckt u van ditmon�ervry
,*
Droef met droefy en blymet bly.
\Vm (me nuhe dies, cum triflia fulgura cejjant.
Tune/era
, tutte volucris 3 tune pectts omnefdit.
SOla cauis moribundagemit Salamandra fub antris,
Sola tremens duram corporeplangit humum.
TRi�ia nulla vide t trill f tarnen ingemit sre
Inuidus
. ejr mcettaducit in vrbe ehoros\
Ach mifer e�, nuU�fletum cuiflctibu-s �uget
i
\^4ch malajmt yfiquisgaudta joins habet,
K
Eee
-ocr page 34-
34
Yl, mctwyi.
X V � I.
Statius.
DA fb�rtum tenutmqnt moram^mala cun3*mim�rat
Impetus
Ouid,
Pifitr, hakntparu* cemtnodt magna mwa.
pc
-ocr page 35-
35
E Perfe-boom, het vrough gewas ,
Datbloeyt gemeenlic al teras9
Soo dat het licht fij n bloem verlieft
Wanneer het inde lente vrieft.
Een ander boom, naemijnverftant,
Iswyferhout, alsdefeplant.
Omdat het noyt fijn loof en fchietj
Voor dat het groene boomen (let.
Het is berVaerlick aen te gaen
Dat niemantoyt en heeft beftaen
Want wieder pleeght een nieuwen vont,
Die brant wellicht fijn hollenmont,
En ifler dan een fnegher gaft
Die beter op de ty den paft,
Die fietmen dat de vruchten treckt
Van dat een ander heeft ondeckt}
Dus ghy, die dit en gint beftaet,
Siet datje niet te ras en gaet,
En weeft niet van te lofTen aert,
Maer let hoe dat een ander vaert.
Seneca Agam,
I Roinde quidquid e�,�>acittmy t� tempus tibi,
J^Hidratio neqmtJkpefa,naukworay
Seneea. ,
Si quidbenefat�tim velu, temport trade.
E %
EOMES
-ocr page 36-
3*
FOMES VIRTVTIS , CALAMITAS.
XVIII.
SyliusItaliens lib. 7. belliPunici.
TmU adeb cum res trepid* reuercntiA Viunm
«afcitur.
Camcrarius 5 8. cent 1,
F Ortis ab�fttier�sanimusprxclarior extAt
Potidere fie prejfas fttrgtt acamhtts httmt>s
Als
?
-ocr page 37-
ALs de kallick wortjbegoten
Met een kouden water ftroom,
Dan wort haere kracht ontfloten,
Als ontfpronghen uyt een droom ,
Dan wort eerfthaer vier ontfteken
Dat in haer verholen lagh,
Dan begintet uyt te breken,
Darmen noyt te voren fagh.
Als de boomen ftaen en vechten
, Met den wint en fijn gevvelt,
Dan ift datfe dieper hechten
Haere v vortel in het velt.
Als 3e vvijngaert wort gelneden,
En fijn weeligh hout gefnoeyt,
Hy en heeft geen quaet geleden,
Want hy des te beter groey t.
Vrienden, geeftet niet verloren
Als ghy valt in tegenfpoet,
Want daer is de Tucht geboren,
Paer is oyt de Deught gevoet.
Aliofenfu.
Tvafunerfufis calx ex ar de feit ab vnd�,
Crefcit ab imeSl� flammafabrk� aqu�:
^zpeputatagraues dat <-umeafzpe racemos
,
Artanotho Jguercut fe magefigit humo.
Exagitataferis Eccle�a dia tyrann�,
Candidwrfemper candidiorquefuit:
%^o mag� h&c wemitur, tanto mag� yfque refurgit,
Femet m aduerfis rel�gion� amor.
Eee 3
-ocr page 38-
$
CEDENDO VICTOR ABIBIS.
XIX.
Herodot.
Vdivi -vires adneceptatem redactosprxlium wJUurafk, fafufmonm q»Anf
accepi�ent cladem emend4�i.
Cxfarlib. 3. de bello gall,
Plemmque in /pe vitforia redintegralis,
Viribus acrimfttgnMr,
                                                .,
A
-ocr page 39-
Gefintte doen een mee�er-fprongh9
�n dat heteerfi niet voort en wils
Diehoude�gheen roeynigh�ily
En porre niet te <~veerdigh aen
Maer leere rat te rugge o aen $
Want die met re dm wijken kan,
� Dat � '-voor aleenhandigh man9
Die veelt ij t wel te wegh e brmght3
Datr haefl en kracht niet door en
dringht.
Lsymant fei se wijde gracht
*L \,Endat hy met fijn ganfche
mavbt
■Daergeen�ns over �ringhen kany
�Hy worter noch wel mee fier van
wdten hyfiechts degrepe weet
vkt hy maer wat te rugge treet3
^^ant dat verweckt hem meerder
<~vluchty
Gti draegt hemfnelder door de lucht.
Isymant 3 t'Jydan outofjongh,
ARdua resfiazpta tibi3 nee njotafecundet,
Necfirmet iimidas faufia ^Mtneruamanm
?,
t^ota qmdempaulum ,fedmox retendz, relmque;
Trimaquodhaudpotuit curafecunda d#bit.
*Konneretrocedens a�qu�s3 rurfufquerecurrens
Per foueam nifu dexteriorefaht >
■Tunc metuenda phalanx anim��forte refumpt�
,.
Vif�a licet primo 3 rurfus adarma redit.
Ifirio dumnumerat njeHigiapauca retrorfum3
__. Mox redit ,� f$ doUa forum arte fallt,
*-# tibi cum <vitijsfueratjamjamquerecedens
Terga dedijfe tibi njifa libido f uit,
*~*tus es, at njigila \ nam mox rediuiua recurret ;-
�feimihi tquotrediensaltimv�it&mor;
**timihi 1 quammuk�sfebris reeidiua peremit^
Ach qttoties <x>i$or ijiBm ab ho�e redit,
LI CHAT
-ocr page 40-
LICEAT SPERARE TIMENTI.
XX.
Tiber, apud Sucton.
Boni f��orise� under e fem non deglub�re
Salom. Prouer.30»
gut nimU mmgit elicitfattgwem.
-ocr page 41-
'T T'T" Tic KaerfTenmet den fhuyternypt^
V ▼ Siedathy niet tediep engrypt
"Want die het licht te vinnigh fhuy tj
Die bluft oock groote fackels uy t,
En heeft dan niet voor fijnen danck
Als fVarten roock en vuylcn ftanck.
Wie fchapen fcheert of menfchen fchat,
Verfchoon'net vee, en oock deftad
En voor het befte maecket hier
Gelijck een fuinigh hovenier,^
Die als hy groene kruyden fnyt
Voor al haer teeren wortcl my t,
Want foo hyt anders meynt te doen 3
Soo draeghtet noyt fijn leven groen.
Alexander apdPlutar,
Odibortulatmmqui a radkt olera exjcindit.
ExCicer.adAttk,
Qdifrincigemquifennasita, imidtt3 yt rcnajci nequem*
fff-                     NEC
-ocr page 42-
4*
NEC SVMMA SATISi
XXL
Seneca Trag. 4.
QVifqu� fecundis rebus exultat nimit
Fluitqut luxufemper in [out a afpetens
Tunc ilium magna dtra Fortuna comes
Subit hbido,
guodnon potefl
, vult ejfe, qui nimitm fote�^
pc
-ocr page 43-
&■
DE ftaet-fucht en de klimmer-boon
Die finghen veeltijts eenen thoon*
Wantcerft, watdatdeboombelanght
Soo haeft die maer een ftock omvanght.,
Strax klimt het trots en moedigh kruy t
En boven op, en boven uy t,
Soo dat het fich ten leften ftreckt
Oock daer het rys niet toe en reckt3
In voughen dat de ichrale wint
Daer als een eyghen fpeeltjen vint.
De ftaet-fucht, door hacr trots gemoetr
Die hout hier in gelij eken voet,
Sy kent noch pael, noch middel maet,
Vermits fy altij t verder gaet \
Soo datfe voor het lefteivveeft
Daer (y geen ftock of fteunfeLheefcs
En wort dan eens ter neer geruckt 3
En met den voet int flickt gedruckt,
Seneca de Benefieiis.
j\ T Vnquam improb&ffei quoddaturfat� e�;maiora enim cupimus
^ ^1 quo maiora ijenermt, mtentioque concitatior efl Amhtid�ue
upditcts mmagnarum ofum conge�ucollocata vt flamme infinite nj�
crior efi quo ex maiore tncendio emkuit.
lnuenalisde Seiano.
♦ . . . . nimios optabat honores,
Et nimias pofeebat opes ynumerofaparabat
Excelfie turns tabulata vnde altior ej�t
Cctfm9 dimpuifs preeeps immammina,
Fffa                      CEDENDO
-ocr page 44-
44
CEDENDO VICTOR ABIBIS;
Seneca A ga mem.
Horat.lib. 2 od 10
A Vre am quifquis mediocritatem
TJ/Elix, medix quijqujU turbe
Parte quietus , aura �ringit
j Littora tma, tirnidufque raari
Credere cymbam
, remo Unas
Ditigit, tutm caret abfoleti
$ordibw tecli caret inuidenda
bobrins aula.
___                           ____________ Profiorelegit,
Ovid.
CRede mihi, bent qui latuit bene vixit, ejr intra
^JPortumm debet quifque manere fu>m9
Ghy
-ocr page 45-
GHy, dic'hiernet tangher-riet
Vanden wint gedreven iiet3
Sy t verbaeft en vraeght het my
"Wat hier van de reden zy
Bat het riet niet metterdaet
In het water nederflaet,
Dat het niet in ftucken fpringht
Als de wintfbo vinnigh dringht3
Daer nochtans eeneyke ftam,
Die fchier aen den Hemel quams
L icht ter aerden wert ger�ckt
Licht ter neder wert gedruckt ,,>
Licht daer henen wort gedrayt
Aller maer een ftooker vvayt,-
Hoort de reden, lieve vrientj
Die voor u geweten dient,-
Wat niet inder hoochte waft
Dat en ly t als geen en laft,
Dat en wort niet licht gequeltj,
Dat en wort niet hacft gevelt,
Door de krachten van de lucht
Daer van menigh rotjfe lucht:
Soo het dan noch opte maet
Mette winden ovcrgaet
Sooenheeftetgeenen Root
Van te vallen inde floot
'Want (gelijck de daet bctuyght)
Seiden breed het datterb�yght.
M� 3
-ocr page 46-
4f
SAL SISTIT EVNTE;
XXIII,
Grutcr. Iamb.
Tiec detrahas nee detrabentes audias.
Chryfoft.
SI quu fe pratereunte sier cm comme
»eat, hoc facientcm nenne cwtimo
tonuitio�' co'»melt* afftcia*
hocfac ejr
eircademSiores mn wmfic cmmtitm
Idem Trochaic,
E quo animoferre oh t reel antesnon
Vacat fuipafuA
�eretts i/km fetor e �fcipientt cartildgt'
nemp'rceUttJicul alienapeccata, exct'�f
& vita inpura prodita audieatium *nt'
mos centrijian & eatmbarejoUnt»
-ocr page 47-
' "� ■                                                                                                                                                                         %
ALs de ffecke coomt gekropen
Hier en ginder door het huys ,.
Tis al met haerflijm bedropen,
Niet een kamer blijfter kuys j
Maer de middel is te vinden
Om het vuyl, hetleelick dingh
Op te fchorf�n, in te binden,
Dat het niet te verr' en gingh:
Men behouft maer {out te krijghen
Datmen op fijn leden ftroit r                '
Strax foo lal net nederfijghen ,
Als het ys wanneer het dok.
Als de luft i� coomt bekoren
En u kruypt ontrent het brein,
Geeft den moet doch niet verloren,
Maerbewaert u leden reyn,
Hy t hacr vuyl is wel te coiticn,
Laet maer 't Quaet niet verder gaeny-
Sout, uyt Godes woort genomen,
Kan de �onde tegen ftaen.
ATriaprogrediens confyurcateburnea limaxs
Perque domum lento gtutunecunBa not at;
^tujparwfalem 3 medio <z>efitgiagrefli*
�%?<?�, in exiguam mox abiturus aquam*
^fint� folitmfamam maculare fodal�
,
*~�>Hmfauet auditor, dira T>enena womit j
JVcrepet hunc aliquis ymox lingua proteruafilehit3
Nee quo jam liuorprogredtatur habet �,
?** tua, cSMome, jacet, ficommoda deficit aum9
*Kifawam hommes, an tua> JHome, jacet,           V A K. V M
-ocr page 48-
^
AVARVM PACILE^ CAPIE^, VBI NON SIS IDE$'
xxiv.
Horatlib.j.od. i6f
INdtt�m Damen turr� aenea
RobuBaqne fores
, & vig�lum CMum
Trtfles excubu\ munterant jrAtu
,
Tie�ttrnii dh a�ulter�;
Si nen x^/fcri�um }virginis abdits
CuH'dem pamdum luppiter ,ejr Ventu
Rtfifl�nt fereemm tntum iter
, & patetfg
Comterft m fretim Dsu
$QO)e
-ocr page 49-
SO oje kranen wilt betrappen,
Hoort, hoeghy het moet beftaen^
Mae�t een deelpapiere kappen,
En dan lijm daer in gedaen
Maer noch moetje niet vergeten
Aes te legghen inden gront,
Aes, dat defe vogels eten
Met een onverfaden mont;
Koomterdanecn kraen gelopen
Om te vullen haeren krop
«Siet/diemoetethaeft becopen,
Want het kleeft haer om den cop.
Willtjcgiere menichen vanghen,
Hoort eens hoet gebeuren can,
Hebben is haer gans verlanghen;
Geeft, foowortjermeeftervan.
Daer is dan een gau we jonghen
Die op delen handel paft,
Thijrfis coomt ooc uytgefpronghen,
En hy eet fijn eyghen gaft.
Martial. 4. Epigj
tV totes in�dias dona vorare tuas:
Sic auidus fttllax in dulget jtifiibus hamus9
L^ttida fic � uit as deceit e�aferas.
Ggg
-ocr page 50-
5°INSIDIATVR QJI ADMODVM BLAHDITV^
X X V.
Seneca.
%Mdm vbi fe bmum �miUt, tuncefife�tmm
Cato.
Fi fluid dulce canit valuer m dum decipitauceps.
�icero.
Sic habendum, nulUm in amicitjs pe�ent e�e wahrem
gum aduUtiww, bhnditw
, ajjetitatieriw.
-ocr page 51-
x n
Y Iet hoe foet de linker ipeelt,
Hoe foet fijn liftich pijpje queelt s
Ey let eens hot fijnfleuytje gaet,
En hoe fijn quackel-beentje flaet.
Al tot de vogel is int net
En dat hem t'vlieghen is belet,
Maer dan foo is het foet geluyt,
Dan is terftont het fpeeltjen uyt.
Het is van outs niet vreemt gefey t
Let op een menfeh wanneer hy vleyt.
Let op een mont die foetjens lacht
Meer als hy van te voren plaght,-
En daerom feg.h ick heden noch,
In fchoone woorden ley t bedrogh.
Aliter.
0 i� leur cattt� �rt dtt doux ramage
' Des oifillons, t� contrefmU leur chant
jipour mieux decemir lenuefihant
^esgens de bien imite k I an gage.
Italian« di�tura.
Hi tifafiu carezge che ne �tole,
0 tradito tba} o tradir ti njuok
C
danti
Ggg
-ocr page 52-
5*
DANTI NON DECEDIT.
S. Salu�anus.
Ivk tibi eff� cenfyhttm, ftvisaternam habere vitam, � cupis videre dies hofl°s
relmqne fub�amiafu Mam indigentibm
5 fintfacuUates tu.t aliment a mifer*rtt *
fit avnkntia tua pau per urn vita
, vt illovttmrefngeria frxmu tsia fint, vt iwrtt
ref�ftio te reficiat: fiemmillidetwedem, tufataraberis^�defto bibent
,/»** .
�tf�ttm ardoremqaereliririgues, teiUoram vefiit� -, ve�tet; te illorum apricit*1
ki�abit qui Chri�umft�t b Andern, in Chri�e omnia ft�tdei
-ocr page 53-
35
SChoon het'BietjecoomtgcvIogea
Over al het riekend' kruyt,
Ea3 naedattet heeft gebogen,
Treckter was enhonigh uyt#
Des noch e-fter omuermindert
Blijft de fchoonheyt vande roos
In haerwefen omvermindert,
Mits fy noythaer glans verloos.
Wie den vromen plagh te geven,
Ofeenfchamelmenfchevoet,
Schoonde lieden daer af leven,
«; Hy en mindert noyt fijn goet:
Siet de faeck is foo gelegen
"Waermen ymantguriftebietj
Daer is ftrax des Heeren fegen,
Milde deylen arremt niet.
Martialis.
CAllidus effraBa. numosfur auferet area,
Pro�ernet patrios nupiaflarnma tares 3
Debitor ufuram panter fortemque negabit
,
�\on reddetfieril� Jemina taS�afiges}
vifyenfatoremfdllax fpoliabit arnica \
^Mercibus ex fluit as obruet vnda rates;
Extra fortunam efl quidquiddonatur amic� ,
^uas deder�, folas/emper hahebis opes.
OMNI-
-ocr page 54-
. , . Omnibusanfit»
B,cbus ineft . . . ♦
XXVII.
rroculus
s
IngulisaBimibus aliudcomieunt, abndquetemput aM boe vel Mad perfiden
iiaque cum PUtttgcommeditatis omna articulos oportet fcire,
.... nifi dextro tempore f Ucci
Verbaperattentam nsnibuttt C<e�rt} aurem.
tpi�etus.                                               
H
Aki res vwqaeque Mfamfuain, eaqueapprehendendi ei qui feliciteren *
velit -Jcireenim quer [um quxqtte resjpetfet & quts ein/dem gemtnm �* *'
mn minima farsprudentixefl.
-ocr page 55-
Cj
Hy, die teere boom-ge^afTeri
Hebt te raecken metter hant
Doet het niet als met vcrftant;
Leert hoe datje dient te paffen
Datje niet te ftijf en grijpt,
Datje niet te vinnigh nypt.
Vrient, daer is in alle faecken
Sekerregel, feker wet,
Daer op dient te fijn gelet:
Yder heeft (ij n eyghen raecken,
Wie van paf�� grypen can
Dat is vry een handigh man.
longheMaeghden, fwackedieren
Vrouwen van ged weeghen aert
Dienen wcjgfc fijn bevvaert $
;
Yder heeftle nau te vieren
Grypt hier niet als nae de kunft,
' � Biet hier niet als echte gunft.
,, Met de oiren grijpt men potten ,
� Schoone freuyten met de fteel,
� VuyIe boeven met de keel,.
� By de woorden vanghmen fotten,
,, Stoute gallen by de mou,
� Bloode maeghde« door de trouw-
-ocr page 56-
Niet en kander beter paffen , Als dat tfamen is gem��en
XXVIII.
Virgil 4 yEneid.
SEd mihivelnllm optempriu* ima dehifcat,
Fel Pater omnipotent adtga t me futmtne ad ttmbras
,
f alkmes umbras erebi,w5lemqueprofmdam
^ntepudor quam te vieler», aut tua iura reft�umi
jllemtosprww, quime�iinxit,amores
Muktjlkhabmltcm Jetuetpt jeplcfM*
-ocr page 57-
lln'y a que les premiers amours
ALs van twee gepaerde f chclpen.
D'eenebreeckt ofwel verlieft,.
Niemant f al u connen helpen,
Hoe men fouckt, hoe nau men kieft,
Aen cen die met effen randen
Iuyft op dander paffen fou j
D' outfte fijn de befte panden,
Niet engaet voor d'eerfte trou.
D'eerfte trou die leert het minnen,
D' eerfte trou is enkel vreught,
D'eerfte trou die vint de finnen,
Sy ift bloemt je van de j'eught:
Nae mijn oordeel twee mael trouwen
Dat is veel niet fonder pijn,
Dry-mael, can niet als berouwen,
Want hoe kander liefde fijn J
Hout u eerfte lief in weerden,
Eerfte met een vollen /in,
Tis een Hemel opter eerden,
Sooie paert uy t rechte min,
Mimus.
Habext locum malediSii crebrae nupU.
Nam.
yidua t�faa & aliena nntia nouit.
Hhh
-ocr page 58-
NON TE QV&SIVERIS EX Tl
Alciat�s.
ASpieti auri^am currus Phaethontap�terni
Igttittomos anfimfleclere fotis eqnes
xJMaxima quipo�qwtm terr�incendiafparfit
EU temere wfeffo lap fas ab axemifer,
Sicplerique ret� forttm&ad fidera reges
Euecli, ambitie quosiuvemlis agit,
f6s� magnaat humani trener� cladcmqne■fmwqtte.
Cunfierumpcenas iemque dantfcelerum.
Als
-ocr page 59-
Als het fmout niet uy t en walt2
En niet in het vier en valta
Soo en rij fter nimmer vlam
Die den koek fijn boter nam;
Maer de mey t blij ft omverlet
In het {hielten van haer vet.
Een die in fijn palen blyft,
En geen ftouter handel dry ft,
Als hy by fiin ouders fagh,
Of als hy te voren plagh,
Die blijft meefter van het ftuck.
En ontgaet het ongeluck
Dat een ander licht beklempt,
Die op dieper waters rVempt
Vrienden, blijft in u gevveft 3
Dat is allemenfchen beft \
Seiden iflet datmen klaeght,
Dacrmen niet te veel en vvaeght.
Ouid. Met.
0*0
Anc&o nocuit temeraria virtuf,
Seneca, Hercule furente.
� . . . V^emofe tute diu
Vericulis offene tam crebrispotetf
,�
Quem �petranfit cafm alicjuandommnit.
Hhhi            XXX
-ocr page 60-
6d
XXX.
luuen fat iot
. . . ♦ nulla �cemtit bibuntttr
Fi�liltbut, tunc ilia time cum yoctda fumes
K^iurata, ejr lato fetimm ar debit in auro.
iTfcator pifcatoriumrete e mart extrahens maions quidem fifees babuit, eofqMf
terram expandit-jninoresveropifciculisffugbein mare.Apologus g4ntpterv*4u
Magna rmnt f inflataicrepant ttumefatfa prtmuntur.
GcfellcP»
-ocr page 61-
GEfellen, die hier ftille ftaet,
Ey (iet eens watter omme gaet ,
Bef�et het yfer en het ftael,
Befiet het ander flccht metael,
Daer loot en tin om hooghe dryft
Daer fietmcn dat het gout inblyfta
Daer iflec dattet fincken moet,
Gelijck een back-fteen inde vloet,
Vraeght ymant nu vvat dit beduyt 1
Die trecker def�n regel uy t,
De groote lieden draghenlaft,
De groote lieden raecken vaft,
De groote raecken in gequel
Daer veeltij ts eenigh flecht gelei
Magh fonder noot en fonder nyt
Af leven fijnen ganfchen tyt.
Siet / als de lucht met donder raeft,
Of dat de wint gevveldigh blaefl,
Soo vvorter niet foo f�ergcquelt,
Soo vvorter niet foo lichtgevelt,
Als yet dat hoogh is op gegroey t,
Maer t'laeghe dalis ongcmoeyt,
Want noyt en trof de donder-flagh,
Dat neder opter eerden lagh.
Horat.lib. 2, od, io.
IT^ Mpim rvent� agitatur ingens
^3 Tinus, & celfe gramore cafn
rDecdmt turns feritmtqtte fummos
Fulgura montes.
Hhh 3
*
-ocr page 62-
Ejf9P«N aap A Aiani^
XXXL
Gr&cum Epigramm* Er a f mm no�er�c ver tit.
A Ida datus ettfis ab heliere, bdltbem Aiace
Heflori
, tttriquefwm donumerat exstie»
Ksftqtteita ab h�flehoHi vtniunt Uth&lia dona
>
Jtyt�udtj�eciefata necmqueferunt.
pc
-ocr page 63-
j E kreeft can met geweit den oefirer niet gewinnen,
* En daerom gaethet dier een looien vont verlinnen.
Een key van fchoone verf hy vanden oever raept,
Engoytdieindefchelp, ter vvylfyleyten gaept:
Slet wat een ilim gefchcnck! fiet daer den oefter open/
"y leyt als fonder kracht, fijn vis wort uyt gefopen:
Ach Itis vermomde gunft die ons in lijden-brcnght,.
De gift, die is vergif wanneer een vyant fchenct.
Elte?«H 4.1JA A Afl JA»
C Lauft diu fru�raluf�atusado�rea, cancer,
Vincere quod nequeas ^viribus3 arte cadetp
-vixit
f$k rif a- mit'idos legit ore lapillos,
Ho�is abe�, adfunt munera, f�nde fores.
IHa non claudmda patent3 n/orat oHrea Qancer
Hei mihi!' quam nocuum munera Virus habend,
ujpeB&fuga dona manus 3 Utet ^vncus inefcJt^
&i quisab ho�e capit3 munerafunuserit.
A liter.
Libera concha domum clauditqw apentque *%>ecijfimy
Ingremium doms dum modo non fit iter\
tJemeladmi�us
, Camro jaciente lapillm
Semper ad obfequiumteffia patere iuhet:
'^cereat 3 redeat 3 fpoliet
, rapiatque 3feratque 3
^uidquid agat3 neqmt, heu \claudere Concha domum,
0ncha tibi mulier nequam fit Cancer adulter;
Hocfatis efiy le$or3 cast�ra mente nota,
�MPROBITAS
-ocr page 64-
u
IMPROBITAS PiCNA IPSA SVI.'
XXXII,
Fltpectu ignamm ,fitfucut, inutile pondus,
Dumpuems noctta cnfpide pungit ap/s;
glu&ferit, ecce ! perit; �ta* vulnera, fertque vici�int
Sedgrauw vulnm vulner� au tor habet,
gut malM e� alus, [ibipe�imua heu quibus intus
Improbitas fureis exaghata f remit!
T uta pott� mens ejfe tnequit fecuranefanJ� %
2{amfibimet tortor mens mal* fem f er tde�.
yVa°�CC*
-ocr page 65-
TTT 'T Anneer de felle By gen eyght om haer te wreken,
'V V Heeft met haer boof� ftrael een teere maeght ge«
flicken,
Schoon fy de vrijfterquetft, fy gaet haer angel qu�jt,
Sy wort een dorren holm3 endat vooralle tijt.
**it is de rechte loon van die een ander plaghen,
*^at fy hetmeeftc leetin haeren boofem draghen;
Een boof-wicht, wienhy quelt, hy quelt fijn eyghen geeft,
Wantfchoonhem niemantjaeghtfoois hy^doch bevreeft.
DVmlegkorefauos dum f rata ntmufyue pererrat ^
Non�binon atijs noxia viuit apis?
^uJj>ide�d tenerat po�quam�rit i'Japuellas
,
Hacfemel amijfanil m�fucy* ent.
^lta cui�udijs abijt iuuenil� hone�u
,
                                         ,;?
Huic <x>igor extremum per Bat adv/que diem:
4t lepis in luxu cui turpiter aBaiumntm
,
■f/uic dabit e�atum cwuafeneBa latus.
Anders.
Oo langh de fhelle By gingh om de bloemtjens fweven j
S
Soo ley d'het geeftigh dier een fris en vrolick^kven,,
Maer doen het metten ftrael de jonghe maeghden ftack,
Doen bleef het fonder kracht en vuy ter maten fwack.
Watheeftctmenighman;, doch al te laet, verdroten
■^at hy, eylaes / te vrough fijn pijlen had verfchoten ,�
Hoe menigh vvorter ftram, door al te rapte iij n.'
Siet 1 nae te blijden jcughtj fbo coomt gevviffe pijn.
lii                         LACIT
-ocr page 66-
6$
FACIT OCCASIO FVREMv
XXX HL
NOn rubmeuulfk lamgine am pleat homos,
Feilera ui dumis affricuifitou� :
Ach Iquetiesfitres, queues eccdfio mee e bos
Fectt, & obfc&nasfua�t inire vim :
Cumfcelui ambiguum elt nee adhttc�at certAvolmtMt
Impellit dubf'asfafque locmque mantis.
JJic mihi vis banus e�, nee�m^licelaude camndiis^
gut bonut e�i tuto
, cum mdu4 ejfefote�
-ocr page 67-
%7.
Vit are peccatum
, e�vitdre occa�oncs peccatL]
EY fegh eens, fchaepje fegh �, wat ifl�r al teklaghen
Ny/atgeefjc doch dcfchukaen dele doren-haghen'?
Ic fie daru de reys niet wel en is geluckt,
Ic fie u befte vacht met vloeken uy t gepluckt;
Maerhadje by den hoop ofindekoy gebleven,
Soo hidder niet een braem aeauvve vacht gewreven �
Maer fiet f het Meyfjc riep als met een grammen iin5
Hoe coom ic aenden boef? en liet hem feller in.
V�ller� in taf�um�inas <-uiotajfe decor evn
'Define flutte bidensiHoBedieq�equerii
epref�nuwcaula rigetl defiBjen/agari,
Nemo domi^ve�mqui tibi <-ve�ai'erit. .
^iafedpetulanspromt a gregelnfl^a pererra
\fpa rubos demens i�kua damna njocas,
^dac�s corrupta manm licet vfquereclamets
Virgmitas domm^Moditiomf�fk.
          ?
Oc can het doren-hout van ruychtefuy ver blijven
. De vvy 1 het dertel fchaep daer acn beftaet te vvrij ycnl
Wie ift dien niet en dorft en niet met eenen drin�t
Wanneer de koele Wijn ftaet voor hem op en fpringht �
Celegen ftont en plaets verwecken cjuade ftreken,
Doet vlas en vier by een, het lal terftont ontfteken,
Dies ift een eerlick hert, een vroom en defrich man ]
Die in fijn vroomheyt blijft oock daerhy anders kan.
Iii x                   JNVISA
-ocr page 68-
INVISA NEMO IMPERIA RETINVIT DTV.
XXXIV.
Seneca.
�uj, vult amari languid», regnet manu.
Saluft.
vi bettgmtate ae dementia, imperium tens f er avert.
Hie Candida & Uta omniafitijfe.
Q
-ocr page 69-
Ls demor� te nau bedwonghen
Ley ten vvorfteltleyt enfucht3
Sonder adem Tonder lucht,
Siet! dan doethy vreemde fp ronghen -y
Siet / dan rieckt de ganfchc vloer
Nae de dampenvandemoer:
Alle banden, alle duyghen ,
Die het vry het edel nat
Hielden in het enghe vat,
Moeten vvijcken, moeten buyghen>
Voorde krachten vanden wijn ,
Hoe gevveldich datfe fijn.
Als een Koningh vrye lieden,
Op een ongevvoonen voety
Uyt een trotfen overmoet,
Al te vinnigh wil gebieden,
Daer en is geen t vvyfel aen,
O-ften moeter qualick gaen.
Strengheprincen, harde vorftcn>
Die met al te nauvven bant
Drucken op het ganfche lant
Doen het al in ftucken borften.
Want een rijek van enkel dvvangh
Duertgemeenlijck niet te langh.
Imperium perit imperio.
J\ Ngu�o dumclaufa c&donouamuHapremuntttr,
p
"*- Sfirtiibm pandit rima nee »lla viam,
y°ptte.as tandem generefum e ar cere nectar
-Ambrofto Mamproluitnubredomum*
Hniu imperium fit liberwis erigo,
wponantpopulo mollia frena duce$
.♦
^bregat imperium fibi qui nimis ardua p9fcit,
�t�t>e legegregem Rexfwe lege facit,             I i;i 3                        NI SI
-ocr page 70-
HIS� HE-SA, PERIBITc
XXXV.
E gen da tnagu e�l                               Et Uners n'rmU
Feruida adolefcen�ia.                  Mentent afterioribtu
Formanda ti&dtjs.
Virg. 3 Georg,
TV quts adfiudiam atqtte vfuwformabk ngreftem
lam vi tut os her tare
, �viantque mfitft do-m an di,
Dftm facties mimi iwvenum
, dum mobil� at as,
R
&aftagncn
-ocr page 71-
5<
��agnen fijn van def�n �ert l
t Wanneer men Haer te nauwe fpaert3
Te nauw haer rauwe fchorfche myt,
En inde fij den niet en fnijt,
Dat fy'dan even aendenheert
Geen nut en doen aen haeren weert,
Want, mits haer ongefiieden huyt,
S�oberfter al het voordeel uyt
Haer keeft veripreyt haer inde lucht
En laet de fchel�cn fonder vrucht.
Dus gaete^ d�ckmael me% de Ieught ^
Die noyt wil buygen nae de deught
In dien men laet het der tel kint
Gclijckmendatvan eeiJ�envint:
Want fonder hant daer aen te (kert
Soo berftet licht vanenk�l vvaen 3
Dus wie hier wenft een nut gewas
X)ic laet het niet gelijck het was.
��
Platarch. invir� Thcmift.
Ukmi�eclif^dagogm dicere �olebat »nihil mediocre fyturm es,} q
}namaut magnumbonum er� rei�uMic�)�u.mdgnumjn�^
r
m.
Cjenero�aindoles�accedatreBa in�kutio magno bone e�patriae■■, �n
n%le5la ad yitia degeneret tngens adfert malum.
ACH
-ocr page 72-
f3.
Ach fruftra tentatur amor cum friget vtcrqoc.
XXXVI.
ACb 1 dut tu pater e�, certam mihiferipfit amium:
Ham ego non pofjum, cegor Amur et amen :
CumfttbitiHa mihi ,gelidmftuporoccufat Artus
j
?lecmintti�U[ubpe�iotefrigtu aiit:
f^dlloquer hanc titubms
, aU� mens Uua vag&tur,
H(tc quoque nil animo aam fua pen fa gerit,
Ri�t Amor > geminafque trabensJim famine t*d<Ht
Hkq ve�rt ardorU�jmfoh, dixit, er mit.
�en
-ocr page 73-
.73
Ic bid u .Vader, wat ie can,
EnmaeCtmygeen bedwongen
man,
Men perft geen menfeh� tot de
trou,
Me leyt geen vryers bydemou,
Me paertge� vryfter tegedanc,
Me fetge� liefde door bedwac
Hetvryenisen vrye fae ck
Of anders ifl�t fonder fmaeck,
Dus, vader fboje va my wacht,
De vonke tot ee nieu geflacht,
Wy twee gelieven even couc
En dienen niet te fijngetrout,
Want van twee keerfl�n ion-
der vlam,
Noyt eenigh licht in huys en
quam.
EEn} dien techier niet noemen
wagh,
^ie dede lefimaeldit bekjagb
,�
bet dacht my nut datic het �hreefy
°^ dattet inde tverelt bleef.
Mijn Vader is van harde aerc
rv vil dat ie fal fijn gepaert
^*et eene tegen mijnen fin,
*^cteene die ieniet en min j
T1*1 fy is even fbo geftelt
*t haerde liefde niet en quelt;
^ant als ie met haerfprekefal
an fie icftaegh mijn ongeval,
y^fqo vreemt fo wonder vys
J^s foo coutgelijck een ys,
n aJs ic maer op haer en kij ck,
°° Vort ie ftrax ooc haers ge-
lijck.
(arides, apud eAchillem s7atium3
PAtert intuit, dhit�jsinhians
Ingratum mihi af�nhatem
tAffef�at: me miferum
j pecunie
Trador n/t njxori mancipium fum
Vid. (jprian. de fponf. pag. i$6,
Kkk
QVOD
-ocr page 74-
74
QVOD GRAVE , DELECT AT,
XXXV I
luvena�. fat. i;'.
t . » . 'Dicimas 'autem.
H
H
0 s quscfue f dices quiferre incommoda f/f**
2{ec iaciare iugum viiifotHtremagiflrA
Sil. Ital. lib. ;o Belli pun.
Osmulcensqueslm Fahim, deforme dacebat
CUdibta tr�fet, vulgumqneanebatab tra;
p
Jdtnrfii etUm fr Attgi non ejfe virorum.
w
-ocr page 75-
DE f�yl-fteen is een edel dingh a
Vermits hy noyt aen ftroo en hingh9
Vermits hy noyt en is foo dvvaes
Te moeyen met een vijfe-vaes 3
Maer treckt alleen het vvichtighftael
Ofeenigh ander fyvaer metael,
De deughtdie wort dan eerftgcvoct
Als fy hacr kracht gebruycken moet,
Want fy �s vuijter aert gepaft
Met hoogh beleiht, en fvvaren laft.
Pingue folum laflat, fed juvat ifte labor.
f\ Spicis *vt chalib� trahat arduapondera magnes>
�^Tj^ Huic leuefi deder��ramen, inerm� erit.
'Quidrvenamur opes 3 & 'vi�aflramina mundi f
Quidmnjoluptatum motte tenemm iter f
jdpulchrum
quo.dp.ondm habet petit ardua rvirtm
^uodque lenje eflpretium nonputat efjefui:
*unc mag� effulget, magno cum con�at honeHum
x
Enthea mensfacili non amat ire ^via.
Kkk i                     ... Judiccj
-ocr page 76-
7*
. \ . Iudice vuige
Nonfapitinfoelix.
XXXV 11Ij
QVi modo fok tepens vtsiosdabat ore boatttt,
Mutm erh memnon
, Pb&be reconde ittbar
�)ui modo diu m eras �r doei us
, �r ore difertm,
lam ntbil eloqvij, jam nihil art is habet,
JguAretfti caufamtvox hxc mihi verberat aures,
ghti ml fotis habet, nil habet tik fatts.
Stilltet ingenium fat� hebttatur inicfuk,
JjAtaqtie cum fugiunt dos fw qnemque fagit.
paer
-ocr page 77-
Aer is wel eer een bcelt gebeert,,
Gelijckmen by de fchryvers leeft a
Dat, als de fondaer over heen .
Met haer vejgulde ftralen feheen,
Gaf vuytcn mont een hellen klangh,.
En dat by wijlen uren langh
Maer als daer nae de guide vlam
Haer ichoone ftralen weder nam \
Of dat de nedergaendc fon
Niet meerdaer over fchijnen eon y
Dan bleef het beek daer ftille ftaen,
Het feheen fijn vier was uytgegaan.
Dit fietmen noch aen menigh menfeh
"Want als het gaetnaer herten vvenfch,
Dan is hy door fyn klouek verftant
Aenfienlick door het ganfche lant
"Want al v vat hem coomt uyten mont
Dat hout men voor een klouken vont
Maer als de guide Sonne fchey t,
Soo flaept terftont fijn gans beleyty
En al fijn lof die fmeltals ys;
Diet qualick gaet hiet nimmer wijs.
Ouidius.
deh\fenfus �um re confilmmqut'perit.
KUj
-ocr page 78-
\
ft
Vrijt, dacrje fijt.
XXXIX.
Fallimringnotis.aut fallitamator'inoris.'
VT Cephalum Venet� fallat pifcaiorin oris
Pre�git paru&lumina magna rati
Moxpifc�qua teda micatfa/it inquephafelum
Cum rait inpradam navitapromptm adeB
guidtibi cumflammiscumfim tua regnafub vndu
Ghtidfalit in in Cijmbam finite notare tmm eH
2ii capiat vel fraude c apt vel f allere quem quam
Err at in igmto litten �qm am At.
paer
-ocr page 79-
DA« is een v�fc h van outs bekent',
Die blijft niet in fijn Element.
Want als een vi�fer, of fijn maet,
Opdefen vis uyt viflen gaet,
Soo neernpt by noyt een lift�gh net,
Hy neemt geen loofe fuycken met,
JM.aer fet een fackel op de fnuyt
Van fijn bedriechelieke fch�yt,
En koomt foo vletten op den ftroom,
Daer krijght de viseen minne-droom,
Want alshy fiet dien fchoonen glans,
Soo keurt hy t voor een goede kans,
En, mits hy t f liftigh vier bemint,
Soo ko�mt hy fwemmen voorden wint
En fpringht dan veerdigh inden boot,
Dat is, te midden inden noot;
V Vatit met de malle fpringh gefchiet,
De vifierftaet niet flechten fiet
Maer grypt terftont defotten vis,
Die moet dan blijven daer hy is,
Al wie uyt heeten minne-brant
Gaetvryen uyt fijn eyghen lant
En aengedreven vande luft,
Begeeft hem naer een vreemde kuft,
Daer hy de gronden niet en kenr
Daer hy de lucht is onghewent,
Daer hy al fiende niet en fiet,
Die koomt wel licht in groot verdriet,,
VVant hy isdiekmaels opegevat
Eer dat hy recht ter neder fat
En als de kans eens is gewaeght
Dan iflet al tclact geklacght,
Wel vryers, hoort eencort befluyt,
En treckterdefenregel uyt,
V Vie als hy vry t, te verre vlieght
Die wort bedroghen, of bcdrieght.
QVOD
»
-ocr page 80-
I-G
QJOD LAT ET-, ID P&ESTAT,
XL.
__ Angufiin.de bono coniugali.
I 2V* bono licet A&nofo comgio ef ft emar-
>uerit ardor �itatk, inter mafculum &
fiewwam,viget tarnen ardor cbaritatis
inter mmtum �" vxerem.
Saluftius.
TySecI�ra facies, magna 'diuitU ad hit
*� vis corporis, &a/ia buiufmodi Otfi'
tiia brevi dUabuntur, at ingenij pr&clar*
f acinar a ,ficati ammatwmertAlia(nvf*
-ocr page 81-
Si
Dat mtrgaet in kprten Bont,
' Want ten heeft geen ma�en gront$
Maereen Hdeen faghtgemoet,
En het yorder innigh goet ,
Dat is t'gunt�jn wefen hout,
Schoon alwort het lichtem out,
Schoon het metigh ijleys bederft
En het weeligh bloet VersJerft.
Ghy dem^foucktje waere <-ureugtf
Souckt alleen de waere deught
,
Souckt alleen dat binnen fchuylt%
Niet dat uyt de kdenpuylt,
Want alvpat het ooghe�et,
Is in haeHmaer enkel niet.
/V' L watymant inde roos
<C\_Voorfi}n ooghe-lu� yer/$posy
Aerdigh wit of purper-root,
*->at � inder haejlen dooty
*W � inder hae�gedaen,
U*t� inder baesl gegaen -y
^Matr de reuck^ haerbe�edeught,
^bie behout baer eerfie jc»ght\.
^T^ant al light de teere bloem
donder eer e fonder roem
Siet
1 de geur, die binnen lagb,
& nu beter al�plagh.
Almtfchoon ofaerdigh biet,
Vatmen aen het ooghe biet ,
N On Peccant tantuilliquivxoremducunt in eum finem
vtpulcritudinem eius delibent, fed etiam politic� male
a8�nt, nee Tuis commodis fatis profpiciunt,ficut enim amicitia
S^S in voluptate fundata eft, inftabilis vocatur, Ariftoteli 8,
kthicor:, eo quia voiuptas cum astate mutatur in horas:, ita &
anior coniugalis flxo ncquit h^rer e pede que^ tam fugaci immi*
^t�rfundamento.
Vr defidero Bibula: fertorius ardet ?
e
Si verumexcrutias facies non vxor amatur9
sat,«' Tecs ru2� fubeant 6c fe cutis aridalaxet
Fiant obleuridentes oculique minores
Colkge farcinulas dieet libertus, &: exi
lam gravis es nobis.
                              LU
VT
-ocr page 82-
tl
VT STRANGVLET , AMBIT,
XLI.
AM plexus heder am viridi daredixerUvbrw
Dum ramis ramos ambitie fa ligat,
^sirber at, in f do nimmm dum f dit amice,
Nostexpe�tatofunereraptaperit.
Nequemejuampatkre tibinimiseffefodakm,
x^rfnte fides hominis quam fit apert a tihi\
Sepe fodahtij (ttb imgagineperdit amicum,,
Non�t� ex vero�qais amicus en f.
VVanntf*
-ocr page 83-
*3
««■r TT"*" *T Annecr het klim de boom omvanghf,
\/ \/ En om il j n gulle tacken hanght,
V ▼ Ofaen fijn groenefchorfe kleeft?
Het fchynt al waer het vry beleeft,
Het fchynt (nae datmen buyten liet)
Dat t' kruy t den boom fijn liefde biet j
iViaer daer het ooghe niet en gaet
Daer fchuylt, o vrient daer legh t het quaet
Daer iffet dat het dieper grijpt,
Daer iflet daer het harder nijpt;
In voughen dat het jeughdigh hout
V Vort dorr, en voor fijn jaren out,
Daer ftaet het dan, gelijckeen ftock?
Gelijck een leven-looicn block,
Bedroghen van een loofen vrient
Die noy t foo ver gelooft en dient.
Ghy, die u in dit groote w out,
Dat is hier inde weerelt hout,
VVeet dattet niet al vrienden fijn
Die op u lacchen, na den fchijn,
Waer hout dat onder foet gelaet
Schuyltdickmael niet alseyghen baet s
Of dat oock onder foete j ock
VVeliomiijisfteeckt een oude wrock?
Ghy daerom geeft u liefde niet
Aen yder die u liefde biet
MaereerftopaJleiaecken let
Eerdatjefuchtof gunftefet,
Want die te licht een vrient verkieft
Wellicht fijn vrient en al verliert.
Achillesapud Homerum i.lliad.
S mihi iuxta muifus <-ut atri Umina dit�,
Jz�uinjerbis aliudprodit quam ment e njolutat.
Lil %                     Haeft
I
-ocr page 84-
Haefl: en is geen fpoet , Veerdigh rijck en is niet goet.
XLII.
Latinum djflum,
Gtkriwin /amis naufragij>,
Gallicum Proverbiu.
Vi en vn an vcttt eHre richt, a. U meitie on
Q
Ghy
-ocr page 85-
GHy vrient, die hier dees Ente Cctr
Hebt op u ftuck niet wel gelet;
Want wieder oy t een grooten tack
Op eenigh jeughdigh boomken ftack,
Om dat als met een fneile vlucht
Te brenghen tot een rafle vrucht y
Die gaet voor feker al te ras,
En mift voor eeuwigh fijn gewas;
Ghy gaet vry tragher, weerde vrient,
Dat is dat hier, en elders dient.
Wie oy t fich met een fhellen {poet
Wil brenghen tot een maghtigh goet.
En pooghtin haeften rijck te f�ja
Die vint f�ch veertijtsinde pijn,
In noot, indroe�heyt,ingevaer3
Enmift het dickmael allegaer,
Tis feker, al te veerdigh rijck
Js f�lden fonder ongelijck ,�
Maer goet dat traegh en lancfaem vef�.
Dat is demenfchenalderbeft.
Hifpanicum Adagium.
"\ Oco a poco wan a lexos ij cornendo a mal lugar*
Gailicum Adagium.
^eu a pen ya~on bien loing, f3 en courant en mawvaife place.
LH 3                 eVP�DMIS
-ocr page 86-
%6
CyPIDINlS LOCVLI PORRO V�NCTL
XLIIL
Cu'pidinis loculi, porro vir.di.
Pinea nux dura circum vallatur amittu,
Et rigido claufas cortice ferutit 0pes �
Si turnen hanc tepido foueat modoflumma colore,
Tiucle� } faciii cortice fpotite fluet;
�ui modo diuitias tenebris dammbat auarus,
Inque cauam nummos defodiebat humum,
Prodigus tffufis vomit aurea dooa crumenis;
yiide fit hocfGelidum fefttu amsrccakt.
of
-ocr page 87-
OF fchoon de vruchten vanden Pijn
Soohart, gelijck als keyen, fijn^
In voughen dat; een handighman
Daer uyt geen noten crijgen can 3
Al flacthy daer op menighmael
Met yier of niet vinnighftael,
Nochtans, dit alles omverlet,
Soo ghy die voor den viere let
En laetf� daer een wyle ftaen
Gewis de block fal open gaen;
Het vier dat heeft een wonder cracht
HetmaecT: oocf harde quaften facht,
Het koockt en ftooft j het leyt en wercT;9
Meer als het�ogh van buytenmer�fc,
Maer letter op, wy Ipreken hier,
By fonder van het minne-vier,.
Je heb wel eer een man gekerit
Tot (paren vuy ter aert gewent j
Hy was foo boven maten vreck P
Hy at by naefijn eyghen dreck,,
Hy floot het op al wat mer at,
Maer boven al fijn ouden Ichat,
Al wat hy deelde, wat hy won,,
En fagh fchier noyt de guide Ion 3
En fagh geenitralenvandemaen,
Maermoefte ftaegh gefloten ftaen-,
Geen vrfent, ofmaegti, of fchamel bloet,
En conde buy ghen fijn gemoet
Dat hy van hem yet trecken fbu
Voorhongers-noot of ftrenghe kou j
-ocr page 88-
88
En of hem fchoon een Voorts bevangfat
Die hem tot aen de fiele pranght,
Hy lijt defteken vande pijn,
Hy wil geen vyf�n Medecijn,
Geenvuylenapotekers dranck,
Hy braeckt alleen maer vanden ftanck|
Dan vrienden daer en fchortet niet,
Maer geit te geven is verdriet.
T'geviel eens onder dit beflagh,
T'geviel eens op een blijden dagh,
Dat onfe vreck foo verre quam,
Daer hem omvingh een {helle vlam,
Een felle ftrael, een innigh vier,
En t'quam hem van sen gheeftigh dier,
Dat wall dat hem in haeft bekroop,
En fachtjens in denboefem floop.
Siet daer terftont een vreemt beleyta
Siet daer een feliaem onderfcheyt^
Siet eer het ymant denken can
Tan Tayaert is een ander man »
De beurf kens van fijn groote tas,
De lay kens van fijn ganfehe cas,
Sijnhant, dieeerftfoo vinnigh floot,
En noyt.aen ymant gunft en boot,
Die ginghen open alte mael
Tuyft fbo ghelijck een Sonne-ftrael
Een treurigh bloemkenopen trect^
Dat met den rijm lagh over deel:;
Hy biet} hy fchenct., ment weet niet hoe,
Hy geeft gelijck een meyfche Koe,
-ocr page 89-
Hyfentgeduerighaendemaeght
Al wat de Ionckheyt wel behaeght
Eenfchoone Pluym, eenfranfe beurs,
En ftofFe tot een onder keurs
In fyde bloemen dier gekocht,
En ftricken nae de kunft gewrocht,
En neckend' pocyer voorliet haer,
Enhantichoen, meer als {even paer
Al uy t het weeligh Britten-laat,
De befte dicmen immer vant >�
En dan noch dinghen ibnder end
Die ons Parijs te kopen l�nt;
Voor al ooc frayheyt hier gemaecT:,
Dievry welnae den gelde fmaecl:,
Ten eerften ketens menigh fout
Van dit en dat, van enkel gout
Dan vvayers met een goude fteel,
Dan fchoone peerels om de keel,
Dan baggen die aen alle cant
Sijn als geboort met diamant.
Maer daer en blijftet geenfins by,
Daer coomt al meer uy t dit gevry
De milthey t gaet men weet niet vvaer, '
Het krijghter al een nieuwe Iaer.
Een mart-ftuck, of een kerre mis,
Wat maer ontrent de vryfteris,
Men louel: maer oorlaeck overal
Hoe datmen eerlick geven lal ,-
'Ken weet niet vvaermcn dei�nman
&eejuamer by gelijeken can
'M nun                Als
-ocr page 90-
$<$
Als met de vrucht dien harden quaft\
Die aendc fteylePijnen waft j
Vermits die noy t eens open gaet
Dan alle by den viereftaet.
Niet dat een ftramme beurs ombmt
Als Venus en haer dertel kint i
"Want wieder paft op haer gebot
Die krijght een kaffc fonder flot;
Macr boven al een oude vreck
Die is hier uy ter maten geck,
Wanttis van outs dat out en ma!
Is uy tgelaten boven al.
Sufficitvna.
FVnditush&rentes extirpet in arbore ramot,
-Quifquis adoptimgsrminafrond� amat.
�mditus t�e njagos animo deturbet amores
Germinalegitimi quifquis amor� amat.
Vt bene legitim i conHent tibi f ceder a leUi3
To�enda e� animo turp� am�ca tuo.
fwvoluptat� partemferat 3 tma doloris»
Vna tibi leBifit comes 3 vna abi .*
Vumfat� nrna domus. Coquus nsnus, i$ n/na cate IIa:
Curferat detfociam quefictata tibi 'f
Als
-ocr page 91-
-ocr page 92-
$1
Als het Entjen is gefct
Alle tacken doen belet j
Daerom vvat ter fijden groeyt
Dient tenji�uftcn afgefnoeyt,
Maer dat nae de hemel waft
Daerop dient te fijn gepaft,
Want datinder hoochten rvveeft
Dat is dat de vrachten geeft.
Rechte ftamme, Chriften menfch
O ! befnijt uaertfen vvenfch,
Wat behaeght u dit en dat,
Groote ftaten, groote fchat ?
Ach � dat al is anders niet
Als dat van ter �yden fchiet j
Als dat enkel hinder doet
Datje niet en wort gevoet.
Datje, met een volle Tucht,
Nietccnt ftygen inde lucht,
Weert dan van u gaveftam
Al vvat u het voetfel nam.
Siet \ dit is de vvaereleer,
Een is n&odtcb, fonder meer.
Sufficit vKutn«
Q
Vid m�i <-vohifcum efi 3 humiles mala,ponder a rami i
Vos aliquis lateri demetat enfe meo:
Mulla dat�, njelfiqua dat�, non mitia foma3
Nonpyrat mnnuob� attrea malarubent.
Uk mihi
, re�o quitramite 'vergit in a�ra,
Sur'cuiusi�e mihi film alendm erit.
'P^mmodofe meidet, tollat Dem, omnia tollat
Tellere msfrobibet quidquid in aHra caput.