■T�
|
|||||||||
'titytfyttpdt en�e jlt'f� tuytk
i^an tpWtlit f�abe.
�
3©elf&ergfm-rgc6eaf&erf�ntgentoan d.v.Coornhert5pn�et>afpt/ oodimet
3pn epgen �aiib m 't feopec gcfnebm. ^iec bp is geboegbt 't bebjogt) �es oaerlbts/
Ofhet lutje en leckere leben boo; Vandulphm Co&»««/«<,mebe Den Hofr3ang ban 'c
«�»oub/ooc{s<�eb!cljteiiop�en ^. & c. alles in fcer leer-lptken ©icljt
feer ptctjtelpcft en berniaftelpcft getfelt.
Van Ryckdom, Nodruft en Gebreck ick beluyck,
't Onzaligh Mif bruyckjtnettet zaligh gebruyck. |
|||||
T'AMSTELREDAM,
|
|||||
$�0J Dirck Pieterfz. aSoecfc�erfcoopet: / toonen�e op 't gtyatety
|
|||||
�arrden
3L E S E R >
°p
Des Dichters naam, JDjerijck enmil�is/Iaatfic��tetmercfcoi/
Vol kamffen �et hennes/ Die opctulpcfc liegten/ Koom, �9pit en tooeDfel/ tot 's <©eejts beefierc&eti,1 Hert e�pefe upt�eelen�e/ om eltft ernte ftit&ten. �neghd verhueghd,-
JOO velebjfmdaucltden Wyf-g�er Werd gegheven,
Vat hy het re At gebrnyck van 's menfehen tonge leerd' j
Xomt hier pock KOORN HA R T toe, die ons heeft vmgefcbrevm,
Hoe dotrnen tydlyckgoed ojt wel oft quaed regeert* En Kofffr is niet quaet
Waer in den Ryckdonr ttaet,
Koch Ryckdom geen qua' zegen,, geeits Maer quaed is hy, die 't goed
Veel meerder eer a en-doet,
Als dast hy't van gekregen,, heeft. |
||||
S O NN E T.
C H breyneloofe menfch'. fegt doch eens
door wat reden DatghydeRyckdom pryft , en d'Ai;- moed foo verachte
Meynd ghy dat dces ofdie u fchade met hem bracht? Is 't yfers fchuld dat ghy 't tot Swaerdt oft Ploegh wilt imedertf Hetfchadelijck mifbruyck, en d'overdadigheden
Die ghy la.es/ felve plceght, doen dat ghy onbedacht Als in u eygen vuyr, enonderganck verfmacbt: 't Is beyde goed, kund ghy Hechts u gemoed bevroeden.
Swijght dan ghy Satyr fwijght, dat ghy dynruygenbaerdt
In Promethe� vlam verfenght hebt, leert den aerdt En 't recht Gebruyck van dien: wat hebt ghy foo te nad'ren? Wel feyd de gulde fpreuck, dat Niemand komt in nood
Oft dedet felve, want Rijckdom, noch Armoed groot U quetft, maer wan-gebruyck en onmaat in't vergad'ren. |
|||||||
Siet niemand�ch genoeght', 't zy arm cfrijck, maer droevtgh
Blek klaeght van zyngebreck: den armen brood begeerd, De rijckefucht omgoud-} enfyn zy beyd behoevigh,
Sqo U noch d'armerijek��f als wien het minfi ontbeerd. |
|||||||
A -z
|
|||||||
I
|
||||||||||
t.
|
||||||||||
Recht
GEBRUYCK
Ende
M I S B R U Y C K
Van tydlicke Have.
IN tydlickgoedvindtm�rArm,Middelbaar,enRyck:
't Leven der Armen, waant elck Menfch ellendighj 't Gcmeene pijnlick, omme d'arbeyd beftendigh, Maar 't ryeke zaligh, door weeldes valfche blijck: Dus jaaght elck na rijekdom met geweld oft pra�ijck. Door 't verkeerde oordeel verleyd zynde fchendigh. Want 't is niet buyten, maar in elck inwendigh, Zo wat verblyd oft bedroeft ons leven al g�lyek. Men vindt zo wel ryeken als armen die trucren: Immers de grootfte druck, druckt den grootften dueren^ Alfmen groote vrueghde inklcyne huttekens ziet. Dit moght niet zyn, zo d'uyterlyckedingen Uyt haren aard vreughd oft druck noodlyck voortbringefi: Dus baart ryckdom geen luft, noch armoe geen verdriet. Tys des machtigen Crefm Zoon,
Was flom,noyt menfch hoorden hem [preken, Tot dat (en <vyandt des Conincx perjoon Jn knechts habijt tvilde deurfleken, Daer is des Zoons liefde gebleken, Deur 's Vaders noodt binnen zyn tvoningh, De �lomme fprack met ern�elyck fmeken, Och sleeckt niet vriendt} dit is den Koningh. |
||||||||||
R y ckdom ende armoe zy n goed noch quaed.
Yrwerbioritm 17. vtrf.i.
feiten bjoogeti beete/ baer men hem aen genoegen laet/10 betet ban een hups bol
gcaschts iBeesmcttluif�e. |
||||||||||
j&a hts jjt�eitfchen gemoeb neemt allcbmghjpn beelbe:
't fBeei�ig� J3ara�p0 en tua0 »Dam geen toccl�e. Eoo en is ben armen/ �se in «©co ban uerblpbcn/ Epn gebjecfc geen gebaccH/ maas oeffeningij �an litpben. |
||||||||||
2u ^ecfjt ^E>e6;u|c« cnfcc (VVU/ifcttgcft
Zo de Menfch is, zo is hem alle ding.
Matth.�.vetf.22.13.
®e Itee�fle bes Eichamts is oe ooghc: moten �att tt ooge eenbou�icrt) is/ foo fal gdjeel u Itcftaem Iucl)ti3iJ toefen: maes inoien 11 ooge boos is/ foo fal gljetjeel u Uc* �acrooupfier toefen. |
||||||||||
DEr dingen recht gebruyek brengt vrolicheyt en baat,
Maar 'tmif bruyek geeft fchade met fchuldige pync. De dronckaart zuyekt zieckte uyt gezonden Wyne: Want zyn zotheyd en kent haar kracht, eynde, noch maat. Daar tegen bruyek: wijfheyd, die des dings aard verftaar, Tot gezontheyts luft oock doodelycke venyne. Gezond treedmen veyligh.door doornen in de Woeftyne, Als «en doornige voet py nlick op pluy men ftaat. (vechtj Gryptmen 't Swaard by der fnee, 'tquetft den dwaas in 't ge- Maar hy quetft zijn vyandt die 't wyflelijck grijpt by 't hecht: Den vroeden ift al nut, den narren ift al tegen: Rijckdom en Armoe zyn van felfs goed noch boos: 't Hindert al d'onwyfen,'t helpt al den vroeden loos. Zoo veel is aen 't Gebruyek of Mif bruyek gelegen. |
||||||||||
2&*
Jj Y ^oSe� c\umy tey�xcot ^^ifofoo�
(VVUt avfomy fc^ip-�^o�tjj waec�fc op"c>e ftr<wt_v JfriS' ^tab�ueyfl *\)X) $%f§e^ {uCQ&jjdoof, J^at §cw) efc&�efcijOHc� met miC�e*: §ant->:: (^psae� $1) 6o<oevj 'tgdt^dtvfotGwftantj,
|
||||||||||
�ij* bergat 3!o�> <©o� niet/ maar �eplije oberbloebig^
%vm fafiei�e i)p niet/ maashees <J5o� gelpckmoe�ig�, <©otifbjmijnett)cp� is mit tot allen hingen gemepn: ®en repnat ift al repn/ oen oroepnen ifi al onrepn. |
||||||||||
3. ^ec(Jt&e6;mjc*Un^e(Mtf6;w|c�
Wat overvloed, nodruft, en gebreck is.
Ecde�aft.i9.<verfz2.
©«tjsgljeit��fllj tot Jjcfeitlcboi/tote toatercjtbjootit /fc�ee&ewit at �flip* Beeft/
�fler Dp 3pne»t nooDjuft mefce be�ee&en ftatt. |
||||||||||||
DE nodruft ghenoeghzaam voor een welvarend lijf,
Is koft tot vocdfelc, ende kleed om te deckenj (keft; De koft koft zeer lettel, daar honger koek magh ftrec- 't Kleed deckt zonder purper, 't warmt fonder fteeckfel ftijf. Daar aan kleed, brood, oft born ontbrceckt nodrufts gherijf, Dat 's ghebreck: heeftmens oock om nau uyt te trecken Koft en kleed, dats nodruft; maar kanmens breed recken Boven nodruft, tot luft, dats overvloeds bedrijf. Een hoos fluytende om 't been, werd nodruft gheleecken, Neemtmer af, al ift kleyn, daer moet an ghebreeckeh: Een wyde box houdt veel, al verlieft zy een darm. Zulck heeft ghenoegh, ja veel die zich arm waant met fmert. Een ander heeft lettel, en is rijck in zijn hert. Waan heerfchapt de werld, waan maackt rijck en arm. |
||||||||||||
Q_j Oningh c^,j$e|tfatt� $$etfc jj^efoaaj^tj,
3#atmevj fcet; «Jow^eu� fieft mocf^t �txty, «�at eCc� ((�gV ty)iy Vottfljegt 6e^a«c^t>, (VVVeeft fa( pfej^eij, "Sat� ^eujf^ $oC eemj, �>\Myj$oi�>t ^umac^tu^ t'ont�e wj, 5flJie mocf�togt<o<3;gf« antf�owtj^e^eij� |
||||||||||||
23p een sailts ftomttgfttfjck �»"atttioe JJcljab betyoefbe/
3�Ib ijp boo? toaan-gebjedt j^abotljs oapngaarb behoef �e. ©aat tegens bonfie Paulus arm fctipnenbe rflefe// jpn: �p js toaaripth tptfc/ fcte 't Hem al laat ge�peft// }pn. |
||||||||||||
i
|
||||||||||||
B
|
||||||||||||
DE Menfch komt in gebreck buy ten oftmet zijn fchuld:
Onfchuldigh werdter veel ghebreckigh gheborenj Onfchuldigh hebben veel hun have verloren; Wel hem die zulx ghedooght met Iobs loflijck ghcduld. God gheeft elck dat beft is, want hy met haaf Vervult Den weecken,dien 't ghebreck tot wanhoop zou bekorenj En maackt arm den ftouten, die na luft zou fporen. En zijn God verachten als Kemel hoogh ghebult. Zoo wel als de rijekdom komt armoe van Gode, Die zend dat hy voorziet elck te zijn van node: Zaligh zijn die armen die hen des niet en belghen, Die't onfchuldigh gebfeck van Gods hand ontfanghen, En als bitter dranck, met zeker verlanghen Na 't ghemoeds ghenezingh, blydelick in zwelghen. |
|||||||||||
Onfchuldighe armoe.
Job.i 2i. 3!ri$b�ntiactktbanm�rtajH9oclJ�rsI8fgftehomert/ttaeefttfalicfctraes
toc�cr �encit baten: 3E>e l&�crc ftceft tjet gJjeg�rtJ�i/ De �rere�eeft tj« genomen; ^ennaem bes peeren 3pg�efooft. |
|||||||||||
4-
D Edalum formen $egfi0$ 6ftej$f�ew,
(VyiadK ^Jcd�tt� Gafownrt raeti«m6�ew, �^efe fiet ^evw'fcett�^oojj^ejjo fietoiej^ei;, c^\.i� ficfp)t tya�w wee« �oft ^ou�Sew, «Sic^ozft |ijw <3friert niet fee« 6eticott66ew, 't ^zemfce pCttgwfeC $<iV ^eiij niet $et6fentJ: 5o?<«it;fgc�efc�^ooz^ §gy ftaatt'aawfc^cw�Sen. ^&Jjevttfte^c^ft fce/t f{g$ic-mty minft Unt->. |
|||||||||||
liaas ijofcs groote rjjcfcbotnm'et ba« �eit $ecr gljetometl^
S3ie anbers ban be ©eer tjeeft bie loeber gljenoincn^ �lomet ban Dep bait <©o�; 3<h> moet b,er oocb bcp ghoeb// 3�rt; 5?ie bit mtjt Uetfaat/ 3«l in Dep gDelfltfe ban moeb// 3�n» |
|||||||||||
B z
|
|||||||||||
Schuldighe armoed.
Tnvab.23.vef.1x. JMmttseJapwsmtitamiBmbeiattmi tttoteeuadm P>�i19'* 5' a,nrtw*6ja,*t flaa*«'«"* K" fcfcS� Saoi�e 3icfe fal �ottg�tt
|
|||||||||||||
'J
I Komt van God , noch van menfeh, maar van eyghen gheckheyd: Die verdoet of verzuymt, dat der ouders vreckheyd Dick t'zamen heeft ghefpaart door 't fparen vermeerlijck: De quift-ghoed braft en pronckt boven zijn ftaat heerlijck, En ydelt zijn borze door ftroijende Ieckheydt, Uyt zotte mildigheyd, die haaft tot ghebreck leydr, En maackt den ghever een arm bidder deerlijck, Die 't ghoed ooek verwaarlooft en onachtzaam verzuymt, Smaackt benaude kommer na een weeldighe ruymt, ^ Niet zonder verachtingh en fmartelijck wroeghen: Maar die d'arbeyd vreeft, den traghen flaap bemint, En van 't hoopken af teert, werd arm eer hy 't verzint, 't Werd kleyn daar men afneemt zonder by te voeghen. |
|||||||||||||
E En jongfy o^ctb« pfoe�^ie� te ropetf,
oQdptMyi tyotf ^eeft mg eey ^c�^aap owlfc(k<icgtj?
e�g &$> ic� sie maax 0 fj�j ooe� §$aac&tj,
c^g riep, numant ftepj'ooe^ac�jt'&eiJ §ot->
«Sie �ant ftejj^eij j^e��oonte maac�Ltj, G$s.{ft�tfy%$Mx, wevj achtet §002 fpotj. |
|||||||||||||
W/^'^W-^^T^r
|
|||||||||||||
«©bttbaati beratmbe bett 3oeite btrtojett/
■©nactjrfaainbepb b?acbt Isaf onber't jrotbe�ojm/ «tt aapnt ttaagtj aoot bupten �e maagbtren g�eeftr © «s tyte jijn mee ft oojf aecfc ban Alle fc�wl fei�� sW>Wk |
|||||||||||||
B i
|
|||||||||||||
§ ( j§ec$t <�>^e�;mgc� ofte (WUJfotrgc�
Van de ghierighe Bedelaar.
Troverb. lo. verf. 4.
«�m bet fcoube Vuille en Vuil be Itipe niet ploe�tjcn: foo moet Up ooth in ten 4SO0fte
be�elen/ entre niets beifttpgben. |
||||||||||||||
'*»
Is luyheyd vet gevoed door's volex mild ontfarmer�.
JL De traghe is onfl hamel, oft groothertigh in 't quaadj D'onfchamele is gicrigh oft een lecker vraat, En veracht verachting, vliedt arbeydt, foeckt ghemack, Ende volght ftadelijck den rijeken troggelzack: Die hem zonder hazaard zeker magh gheneeren-r Want men gheeft hem veel meer dan hy magh verteeren: Ende dat byzonder in den dieren tyden, Als elck mildelijck deylt om Gods ftraf te myden. Want dan een ftuck droogh broods, datfy meeft verkoopeft^ Meer gheldt, dan vier ftucken in ghoey tijd kan beloopen, Zoo valt de ghemeen fcha,des bedelaars meefte baat, Zoo komt 't gheld in 't ftrick daar 't langzaam uyt gaat, Sy krygen veel meer broods dan fy moghen eten, En haar vruchtbaarfte kleed is ghelapt en verfleten: Dus wefdt dick by dees bedelaars gheltgierigh 't Klcyn bedel penninexken van d'aelmoef��n vierigh, Tot feer groote fchatten en ridderlijcke fommen: Want toe, zonder afdoen, tot grootigheyd moet komen» Och of de Overheyd zoo wacker hier op pafte, Datmen 't land van dees laft, door laftigh werek ontlafte. |
||||||||||||||
^i 5-
|
||||||||||||||
JT Abricius Raadfman van Romen
Was van Have arm, van Deugbde rijek.
Tot hem zijn Legaten ghekomen
Zijn jon si te hopen metfehenexpraffijek.
Zynen moet bleefonbemeghlijck,
Want foberheyt verfmaet�er van geld,, nra^
Mint dan Deughd Zoon, daar hebdy bltjck
Dat eert op met haar verzeld,, was..
|
||||||||||||||
S&'onfrfjamel �cbe�aar gheen aalmoes tn betaamt;
SSoeefct na eer�tjd» gttc�jeck/ Die tjou�t in eeren De fchaatnr. S©ant �'onfchameie tacr�t ban b'eetfucbtighe gbeboebt/ . 38ls De fcjwmel toeibcrft bm 3ijn f cban&ulucbnfl� gftemoebt. |
||||||||||||||
7* #ec$t e>f{c�zugc& enfce (VV\if6^ugc�
Smetfende Bedelaars.
Troverb.^. verf.27.en 28.
©et lock eilbe ftric�tcit btipgbcn ben bals: eenen boofot �ittccbt ffocfjettsit WttgjaE-
lot. ©?tj ft bon tot arbep�t bat bpniet lebigbotgae. |
||||||||||
D* Onfchamele bidder zoo gulzigh en trage,
Ziende des bedels vrucht van daghe tot daghcs Schadeloos, en feker, oock boven behoefte; Verlaat fich daar op: zoo dat dit geboefte , Vafter betrouwen heeft op 's volx mildighcyd zot;
Dan de naam-Chriftenen op den gaaf-rijeken God. Dit zijn Sacrilegeis, die fmetfen en ftelen D'aalmoefl�n, dk elck meend Chrifto in d'armen te delen. Dit zijn Wefpen onnut, die overdadelijck Goede arbeyds winft verdoen met arbeyd fchadelijck. En dit zijn dieven, boven al baft waardighj Vertragende d'aalmis, die voormaals was vaardigh; Want als de Gevers zien3 dat veel traaghlijck verzuymen Hun felfs eerlijck gewin, ende eens anders verfluymen, Verbraflen. verfmetfen, avond en morgen- Beginnen fy te recht twyfelick te zorgen, Dat hun gifte mocht vallen in die looze vuyeken: Dan geeftmen traaghlijcker« des veel ydel buyeken Den waardigen aalmis dieflick werdt geftolen Van dees trage Wefpen. Vindmen dan geen Molen? Geen Dijeken? geen Galey? geen ander nutte dingen Om die ftereke luijaards tot arbeyd te bedwingen? |
||||||||||
Helijck 't volei de hand voor de mu� voert,
i^slfmenpafjeert voor-by een privaat, Oft daarmen een �linchndegote roert, Tot dat den vuylenfanci vergaat: Soo flopt u oor en waarghy verjtaat Dat achterklap yemandsfehand' omwroet, Want foo flanck deur reuck int lichaemflaat, Soo brwght achterklap fond intgemoedt. |
||||||||||
?©ie eens fc�aamt ctt eet ter ��crctot b«ft gbcbjacljt/
ILeeft boben jtjn g&etoMsin Uiijer toeelben sadjt: 's ©olcfcr m�bbepb betfinetft bP abonb en mozgbrn/ «Sn laat 3<J?gbcloos ben bogbelftots 502S3ot, |
||||||||||
§ccfit ^eftutgc* en^>e .QJUffotgc«
|
|||||||||||||||
5,
|
|||||||||||||||
Quaad-doehders.
|
|||||||||||||||
D' Ander traghen zijn tot bedelen te hooghmocdigh�
Des fy tot dieft,geweld,of wanhoop kom� fpoedigh. Die niet goeds willen do�,end' hen quaad doen fcha- Steelen eens anders haaf, tot fpijs haarder lichamen: (men, -Op hoop vanbedecktheyd (Hl en behendelijck. Andere achten 't fteleft als 't bedelen fchendelijck; Dees rooven, zetten ar^en moorden met fmerten. Maar die zoo eerlijck zijn, dat fy uy ter herten 't Quaad doen zo wel vreezen als den arbeyd moeijelijck, Werden dul, oft eynden haar leven verfoeijelijck, Met zwaard, put oft ftrick, der wanhopen fpinfele. Dits van d eewighe dood het tijdlick beginfele: Waar hongher oft fchande hier niet liever te wenfehen? Befchermt hier voor (o Heer,) alle de traghe menfehen, Oock voor dieft, gheweld, en voor alle quaden; Maar immers voor wanhoop, vyand uwer ghenaden. |
|||||||||||||||
Qbeftoten fjeeft/ en f�e�e ttfet meer: maer atbepbe liebet:/ eHb� toew�tc bat goet
te met 3pitc gan�iett/ oy bat �? tiebbe te stieben ben gijenen bte nooot tytft. |
|||||||||||||||
J-J EeftVaw^efoey ^ifc^een� �e&zojjfjetf,
CDnbetefc� aa� §gt>atj ft»% 6e5>«c^r_j, *�?j <ozuft ^002 cif�vc <5fojf^ef�j^e�uc^tj,
't ^fJ(�ap"0At^e� ^oif� tant t� ont^Cttcf^tj, ,2&inmy 't (ta( (ate (VV\o�itc� Uj Cef) Kttffc->, (VVUar ai rooft fttft, ai^tx^m�f^aj Qzucfttj, QJLoc^ mint efr� menfc^e Gaifcfi* <o$e�ujt_>. |
|||||||||||||||
jlMbelfjt�et bocbtitten ben Icbtgfjert f�crefcert/
©anmenfe toyflicfe �teiitg^t totlanbmittc toeitlie«: Soa maacfjt jott�miIMJcp� ben lanDen bot nbebceft/ ©at ben tojomen wet bieft/- roof/ en rooojb behoeft. |
|||||||||||||||
C 2
|
|||||||||||||||
^cc^t «�^eftmjcS en>e (VJ/tlffotijc*
|
|||||||||||||
sr»
|
|||||||||||||
BEhalven den luijen,vindmeti noch rechte Armen, (me.
long, oud,kranck, winndoos, waardig des volx ontfar- Kinderen, gryzen, ziecken werden hier te land gevo�t, Langs ftraat oft in fliehten van der nicken overvloed: Maar de winneloofe, dk^een rechte winft verzuymt, Noch boven denodreftniet en teert in zijn ruymt, Ziende zijn naarftighcy� niet genoegh te vermogen, ^ Tot brood voor wijf en kind, die honger gedogen, En niet willende dieft of roof, wijekt den herden nood, Verkoopt treurigh zijn fchaamt om een ftuxken droog brood. Zoo dees niet verleckert aan 's biddens luy gemack, Maar werek bekomende fcheyt van den troggelzack, Zijn brood met zweet verdient, na arbeyd fpoord begeerlijcks Kleyn teert, en God danckt, bruyekt hy zijn armoe eerlijck- Gave God, datmen hier met geven wel vaardigh Voorquam 't nootlick bidden van zulck ontfanger waardigh:: Waar ons mildheyd fnelder dan zijn traagh begeeren, Zijn eerlijcke fchaamt bleef eerlijck in eeren: Dit zou by veel vromen 't bedelen hinderen, Dit zou huyfgezinnen van bedelaars minderen, En dit zou uytwieden 't onkruyd van bed�lens zaad: Zaligh is die Menfch, die hem op den armen verftaat. |
|||||||||||||
Rechte Armen.
Matthei z 5. verf. 40.
�00 toat gftp enten ban befen itipnm minfien bwrijetm flfiebaert Bebt / bat �ebt
gbpmpgebaen, .. ^r. |
|||||||||||||
T ^*
X Ndien jemand gaarne vroom is geacht.
Die leere zijn qttade l�ften dwingen, En geeft (onde over hem geen macht, Haar Iucken moedt zjnen moet niet wringen, yjAl koHmen de Wereld t'onder bringen, WM i�, als 't hert in 's booshejds drvanck lep? Die zynen moedt temt^ � Heer der dingen, Maer die hitten diend, dw'jyt van kranckhejK C 3
|
|||||||||||||
«C�jtfftis blrcf (11 trew noob / »atrabas fereeglj 't lebeit;
<©o�>s atmen bct3upmtmen/ ben fcbelmen tocrb gegeben; 3&ei)?tmie Itjb benger/ be trage is jat en eben bet: <�kk toetpt 3�H aalmis toegb/ nieroanb op 't foei geben �rt* |
|||||||||||||
■#cc$fc&^e0;ittgt8 evfte ^VVVtf62U|c�
|
||||||||||||||||
«o.
|
||||||||||||||||
WAt ter nood bederf is,werdt by nodruft gemeynt.
Van nodruft natuyrlijck is 't eenighe eynd, Hangers, dorfts, en koudheyds verjaging gereedi Dit doet (by ghezonden) brood, water, en kleed. Wat men meer neemt, is ter nodruft niet bcradelijck« Maer 't dient tot welluft en waan onvcrfadelijck. Dit leeren oock Heydens uyt de wet der naturen, > Die wy Chriftenen (God wouts) al ter Hellenfturen. Maar Chrift, wiens arme hooft niet hadde op te ruften, Volghen wy weeldigh na in brood-droncken l�ften: Treedt dan ons Heer door doornen met ons kruys beladen, En zullen wy knechten in den roofkens baden? Ick acht, dat de Heydens by ons veracht, in dezen In den dagh des oordeels ons rechters zullen wezen. De waan nodruft koft veel, de natuyrlijcke wcynigh. Ifl niet een fnood menfche traagh, gulzigh en vileynigh, Die zijn brood niet waard is? heeftmen 't water niet om niet? Duyrt oock een kleed niet lang, alfmen't raadlijck verziet? Zy hebben al nodruft, die in ambacht of nering Ghetioegh, doch magherlijck ghenieten haar tering: Oock niet fonder arbeycl, maar zonder zorghlijcke rnoeyt, Als die vayligh by 't land, onder 't kleyn zeylken roeyt. |
||||||||||||||||
Nodruft.
x. r;?«o(6.6.7. tBanttopen&bbmnietmbetoeteltgh^bjarfjt/ljot f�'opent"-
mt top bacr niet en kunne« tipt�jagbcn. iBanneer top �oi� en�z �tt�aen ben/ top f�llen ons baer mebe laten gtj�iiocghen. |
||||||||||||||||
K
|
Enmff� van hem fel f is wijfheyd
|
|||||||||||||||
Die boven al den menfche betaamt,
Dej� komt altyt niet mettegryfheyd, Wantfulck is zot zynde, dick wis vemaamtr Maar die [ich voor hem felve jehaamtt x^Als hy zynfotheyt truerigh deorfet, Is wys at waar hy oockfot befaamt, Wat baat bnH kffltmw hmfehen mei f |
||||||||||||||||
3fe een febae te Mem is/ oft te gtoot/ quetf� &p ben boet/
©oa? toimgtjcit/oft aappen/ �e maat trata te pa0/ts«oeb. ^niwiecme« g&enoegbt kern/ oie na p�arbt >>m nobjnft boeght; J�m bie leeft s�cnoirg&l�cfe/ �ien �tt^te nobiaftgtjenoeg�t. |
||||||||||||||||
^ec^t &f^62tt|cg en*e' (Wliffattgc*
|
|||||||||||
tl,
|
|||||||||||
Nodrufts mif bruyck.
Trnverb.it, verft?.
S&ie gerate in toeflttf� keft / bic fal ftcmmer Ipben: entte tote �f�gn ctttrc <©lgc lief
�eeft/ �ie en toojb niet r jijcfce. |
|||||||||||
DE nodruft werdt mif bruyekt door't teren onwyfclijck
Bovenoft beneden nodrufts mate pryfelijck, Oft door 't ftoute waagen van des nodrufts behoeft. 't Eerfl doet den doorbrenger, die hem zelfs haaft bedroeft, Als hy nodruft eerlijck door fmets oneerlijck uytjaaght^ Des hem 't fchandlijck ghebreck in zynen huyfe plaaght. Het tweede werdt ghedaen by den gierighen zot, Die 't ontrou gheld betrouwt boven den trouwen God: Dees vaft zijn gheldgod onghenoeght is zijn quellen, En magert zijn lichaam om den buers te doen zwellen. Zoo veel't doorbrenghen zondight boven de maat, Zoo veel daalt de geldzucht onder den Koninglijcken ftaat. D'een komt uyt ghenoegheyd in waarachtigh gebreck, D'ander heeft ghenoegh, is arm uyt waan; bcy zijnfe geck. 't Derde doen dwazen, die met Efopus hondt Dwaazelijck hazarderen den nodruft uyt hun mondt: 't Zeker dat ghenoegh is, comt in anxt van bederven^ Om d onzekere rijekdom zorghlijck te verwerven. Zo doet des overvloeds hazarducs verkiezen, Dick den rechten nodruft truerighlijck verliezen: Zo komt veeltijds't ghebreck dezen zotten verr�ffchen, En zoo zitmen tuflehen twee ftoelen in der aflehen. j <�♦
x-4 Ays een Hoer e in Grieck�n vermaart,
Schoon en lu�tigh om mam tehoonen, Werdgbevraagbt van een man wijs bedaart. Waar met hy een by-zijti mocht loonen? Sy eyfie hem veel duyfend kroonen, Hy deyfde, en bedwangh 's vleefchs ncopen, Segghende tot zijns felf s verfchoonen, Soo dier en wil ie k 't berouw niet koof en, D
|
|||||||||||
©ie no�jttft heeft/ at baar baben /oft onbe� teetr-
m^?f 5t& "^"ft toaas&t/ to"� «cht in 't geb/etfeberneert: �S�3'0 »>3aar!> maften t fetepn sortftcn�aeft nuflf� «en geluncht in 't hebben b^totibs�feommer ifibr. q V' |
|||||||||||
Nodrufts ghebruyck.
icciefi�i.49.1?.
S&'e yam mt suilen atbepbt gDenee« / «Moe laet fjem gBertoegften / �te fteefr e e nijifaem leben: �at �ea eenen fc�at bo�en alle fcftattm �nt�m. |
||||||||
MAar de vroede treft hier 't middel Uchtelijck,
Leeft naarftigh,natuyrlijck en voorzichtclrjck: Want na eerlijck ghewin arbeyd hy vlytelijck, Daar afneemt hy nodruft, na maat profy telijck, Sparende 't overfchot tegens den tijd winneloos. Ai is nu de nodruft, door lands zede zinneloos, Zo hoogh opghefteghen datmen meer heeft van doen, Dan brood, water, wooningh, kleederen, en fchoen, Zo teert dees goede man nochtans met goede reden Waynigh boven nodruft, veel onder de qua zeden: Hy kleynt te met zijn ftaat, fchickt lettel te behoeven, Trooft met zijn overfchot der armen zwaar bedroeven, Is altijd op voordeel, en magh zijn ri jeker leenen, Zulck raadlijck Huyfvader zoud' ick ter wereld meenen Gheluckigh, hoogh boven andren riiek van goede: Want hy leeft hier vayligh, vry en bly van moede, Onbelaaght, onbenijdt, onbekommert en ghezond, Door flechte fpijs en dranck voor zijn fobere mond, Door een goede ghewhTen uyt een goe wandeling, Door rechtvaardigh te zijn in al zijn handeling, En door 't vaft betrouwen op God zynen Vader, Die hem trouwelijek bezorght uyt zijn mildheyds ader. A/f ^
Jy\ 27 ende lyt dit leert een Hey den,
Vintmen terfaligheyt oock korter baan? Mytmen't quaat, hetfondigh verleyden, D'ydellu��en en de blinde waan. Lytmen oock Gods werekgants onderdaan, Datmen zynen wil niet weder Bryt, Wat mach danfehaden oft t'onwil gaan, x^ilfmenfio quaat mydende 't goede lp. D z
|
||||||||
3!©aar bie jij» rtobjttft fteeft/ na bert ct>Mj ban nobjuft leeft/
<i??r�tji-ft toutbt/ «Sobl�cfe fpaart/ 'r gjjefyaatbe ben armen geeft; <23oq bei tontet/ meet na bucgbt/ ban na :<nelb is beg�eerigtK/ mts leeft �p «�obl�ch/ s�ejonb/ nmmtykl «t *<*l�«&» |
||||||||
RYckdom en is geen fchat diemen niet magh vermeren:
Neen? 't is genoegh hebben, zonder meer tebegeren9 Arm zijn van begeren maackt rijeke menfehen. Vol rijckd�m zijnfe arm, die veel hebbende meer weafchen. Zoo leyt waare rijckd�m niet in kitten vol goedt, Maar in een vol hert, in 't ghenoeghent ghemoedt. 't Goed genoeghen maackt rijek. veel begeeren maackt arm. By 't genoegen woont vrueghd, by 't begeeren gekarm. Wie doet veel begeeren? waan, die baart ongenueghr. Wie vernoeght haaft? wijilicyd, die ghebruyckt 't kleyn met Alles te verkiygen dat elck begeert en hoogh acht, (vrueght. En heeft God niet ghtflelt in de mcnfchelijcke macht. Maar van 't gunt niet en ftaat in ons macht om verwerven, Mogen wy 't begeeren myden,derven en fterven: Dit maackt recht arm van geeft, en erfgenaam van Gods rijck. Dezen Iobs zoone is hebben en derven ghelijck: Want hy verkrijght Chriftum,die zijn begeert kan matten. Die Chriftum heeft, die heeft in hem al Godes fchatten. Hoe lang fuldy, o menfeh, in valfche rijckd�m fluymen, En dit Hemelfche koorn om 't helfchekafverzuymen? Hoe lang zult ghy zotten dus onberadelijck Dingen beminnen, die u zijn zo fchadelijckf XN Och jonck zijnde Jprack Catofierfeldw,
Vies hem d'ander Ionghcrs bekeven, Ghy meught (zeyd' by) 'tfmghen vry fcheldeif, V Is my ghenoegh prij�mcn mijn leven, Maar dan wilick 't fwyghen begheven, x^dls my 't woordfchand'waar inghehouwev,, By wi�> dat klaffen menigh doetfneven» MaerwienU'tJwyghen op berouwen? D 1
|
||||||||
Wat Rijckd�m is.
jj. Hebre. 13. 5.
®c <v,mmttgeiv fbnbergfet!0!)?p�: toeeft tebjcbenmet tytgene bat tegentooojS
bm isi toant «p beeft 0bc3epb:3|cit en fal u niet begeben/ noch en {al u tun ber* Intc-Jt*
|
||||||||
mttafjo tfpjfecfctoooj&rleert)betQtkHet}itl>ietleeft/
5©te glicnocglj tjc�lienbc/ gbenocgbr met bat bp tjecfr. ©it gbcitor 0� is «tfytfttis/ bic hem beeft/10 toaariflc�t t«t& ID�csBC�lbm�clc^�ie'talom'CteiftMmberaclitat�aficB. |
||||||||
^�cfjt �>/Je6;wgcg. enfce (VVtif^irgcH
|
|||||||||||||
}+*
|
|||||||||||||
SO wie boven nodrufc, ghewin oft renthen heeft,
En boven't behoeven de inkomften uytgheeft, An kocks, an roffiaans, an hoeren, en an boeven, Mif bruyekt zijn rijekdom, 't ghebreck fal hem bedroeven. Te recht quelt hem 't ghebreck,die met overvloed verfluymt, 't Gunt zijns naaftens gebreck mocht {topperen houd� ruymt? Dit zijn godlooze dieven, ftelende hun zelfs goedt, In't alleen verdoen, daar zes by mochten zijn ghevoedt. Dees onbarmhertige fal God niet ontfarmen: � Want haar zotte weelde verhongert Gods armen. Zo liet des rijeken pracht den Lazarum in nood, Die dief voer ter hellen, d'arme in Abrams fchoot: Wat zal God doch eylTchen door zijn rechte rechters mond, Dan der liefden woeckcr van onfe ontfangen pond? Verdoet God die 't pond brengt zonder weldaads voordeel: Die't pond fchentlijck verdoet, wat verwacht hy daar voor Voor een vluchtige lufi:,ecwigh durende finerten. (oordeel? Bedenckt u ghy quiftgoed, neemt dit doch ter herten, Zydy godloos? vreeft ghy God, duy vel noch helle? Vreeft dan ten minften hier 't behoeftigh gequelle. Want die hier duer verlieft 't goed van zijn ouders geerft,. Erft zijn eygen armoe, die hem met fchanden bederft. |
|||||||||||||
Do�rbrenghers.
Tm/ai. zo. r; ®en togit maedtt toofe Kc�m / en ftercfeat baatte« ntaecftt tetlbt/
tote Daet luff toe �ceft/ Die en toojt netnmcnticce tofja.
Pwwi. 29, 3, nate hem roethoeren g�cnecrty btefcomt om30« floebr. |
|||||||||||||
V-/ P eert tijdvraaghde Diogenes
Henen Sterrekijcker by veelvo/ckxghe�dw,. Kond) weten wat toekomend' es? Seght ofick u met defen siock zal�'aan?' De Stro-muys dacht met trvyfel bevaan, Seg ick neen, byfiaat, oft ia, by �aaf, Neen zeyi by. Diogenes�oegh zaan? Bpfywkt a hghett blifckt meiUr daafi*. |
|||||||||||||
31(1 b?cemb/ bat be* fmetfer« al betatfflienbc �taften/
3[en Ief�cn hups en hof fchanbel|j?fc tiptbjahe«^ 31(t onrecht/ bat sbebjecfc yflnltjcfs htm Ifif boet quelen/ ®ie tipt �nnoberbloe� bet armen nobjuft fielen* |
|||||||||||||
Die meer heeft dan genoegh,en min dan genoeg geniet,
Iond zijn kift 't gheld wel, maar zynen buyck niet: Eer zou hy 't in d aarde dan in zijn maagh begraven, Hy derf niet zat eten, noch zijn dorft recht laven: Hier blijekt de gierigheyt in 't.ftraffen rechtvaardigh, Want fy acht haar flave zijn v�edfcl niet waardigh, Dees toont niemant weldaad dan aan woeckers ghewin, Hy ontfangt geern, houdt vaft, is ondanckbaar van zin, En verhoopt ghenoegheyd door 't krygen van veel gout, Maar dit bluft gierigheyt, als 't vier 't inwerpen van hout, Zo had die zot een werld (was daar gebreck of behoeft?) Hy droomder meer, terftond heeft waangebreck he bedroeft. Recht als dekaafwerpers verachten dontfangenkaas, En flux na andere zien: zo doet de gierighe dwaas, Wiens geldzucht, gelds gewin, zo waynigh magh verzadens Als men des Hels afgrond met zielen magh verladen. 't Overfpel walght van zijn, en zoeckt eens anders wijf, Zo brandt na 't vreemde gheld de gheldminnende katijf, Die raapt, die fchraapt, die fpaart, bewaart, bezorgt, en dient 't Snoode gheld, en is zijn zelfs, noch niemants vriendt» |
|||||||||||
Gierighe.
EccU�aTtic. 6. z.
«Jen btert �tabt t#e&bom/goebeten enbe ecre gegeben �ccft/eit�c ftem niets en ortt*
bjeccin bat }{jn bette begcertrenbe <©ob ijst« bocb geen tnaebt en geeft bes fel�ert re genieten/ maer een anbertoertcert Ucr/ bat 10 pbdbept/ enbe een boofe jlage. |
|||||||||||
PT'
Linimfchrfft dat eenen Oliphant Die ziende een anderfulck dier Boven hem ge-eert met eentn hdsbant, Omeer,gbewaadtc zijn door een rivier, Soo trtterde, met droevighen ghetier, Chemerckt d'ander prijs had'verworven, Dat hy door zyn groothertighepfier Willens van bmgher isghe�orven. |
|||||||||||
©e tojeebe gferigfjepb/ mag�et/ en onbetjabigb/
3l8 niet min baar bienaar ban b'amicn ongbenabigg). $0 faagbt na rijeke haaf / bie �d arnioe�ig j) beeft/ «Sn tcwi niet bat memaat ban 't obeibloebig� leeft. |
|||||||||||
E
|
|||||||||||
16.
|
6�?a*j Igfc�c�e o^a<3cj.
|
||||||||||||
16.
|
|||||||||||||
DE gierige en quiftgoed zijn zot oock in 's volx oogen:
Maar die boven ftodruft en beneden vermoghen Rijckelick� huyfhoud,zo dat zijn geld noch vermeert, Werdt van al de werld voor een wijs menfche gheeert: Want hy nietonhuttelijck (zomen 't heet) zijn haaf verdoet,' Noch niet zorghvuldelijck na groote winft en wroet: Maar fchynende verzaad van 't onverzadelijck goed, Zeyt met Epicuro tot zijn bedroghen ghemoed, Vergroot nu u fchuren, ruft, eet, drinckt, en braft: (onvaft. Nochtans noemt God hem dwaas, want hy bout op 't zand Hy b�mindttijds welluft boven den ecwighen God, Gaart fchatten op Aerdrijck voor den fchalcken dief of mot, Vult vlytigher met gheld zijn boomlozc kift of pot, Dan met dueghden zyn ziels is dat niet een oprecht zot? Iftgheen zot? die zottelyck der zotten waangoed verkieft? Daar door hy 't eewighe en ware goed verlieft? Ift gheen zot? die't fnoode ly f boven d'edel ziele pry ft? Ift gheen zot? die zyn gheld boven zyn God eer bewyft? Elck eert meeft, 't gunt hy meeft bezorght, dient en bemint, Dits den werld-wyzen, 't geld, om datmer welluft door wint. Wie bout voor 't hemelfche koorn ruyme en niewe fchuren? Om 't gheld dencktmen daghen: wie denckt om God uren? Q <=&>
Virinus ten geleerd Sof'hi�:,
Wert van zynsfoons doot troo�iigh vermunt, Meynt niet (zeyd' hy) dat ick met goeie tvoiflt Nop heb ick hem on�ierflpkghewaant, Ten baatghefucht, gheweent noch ghetraant. Mocht ick myop bet een man bewjfen, Die gheen gheleent goet cyghen waant, En van noot deucht maackt � weet d tepryfen. |
|||||||||||||
Wcrld-wyze.
Ltice 11.34.
09ant bjaet iitoertfc&at w/ Daer fal ootft « Dcrtc toefeit.
|
|||||||||||||
<© ©oo�/ boc t�ter tt Dmtfiat met (inerte qtielt
©en rijchcn/ Die op 't goti� 3#n trooft en frette fielt! <gtt Sjp ban De rooDe aa�D luHgtjt 't berljoopfe mtfbjuptfc/ Etoclgfjt �«n �e 3>wa�tE aart �icg tn [jaar Jtclfcije tuipcls, |
|||||||||||||
* f* §xfy �><Jc6;wj;c« cnfce (VVM/i&mgcit
Onbehoorlijck uytgheefen bewaren.
2. Cor. 8. 14,
|
||||||||||
DEes werld wyze Door raisbruycl: zijn rijckdom door* y
In't uytgeven ende in't bewaren onbehoorlijck. (lijck, 'sVlcefchs welluft met landzede doen hem te veel be- En te veel verteeren tot veel armens bedroeven: (hoeven, Wederom doet hem zijn Heydens Godt rriiftrouwen, Den naaften verzuymen,en 't gheld te veel behouwen. Maar zegdy, 't geld is mijn, magh ick 't mijn niet verteeren? Ick ben vraat noch dronckaart, ick leef van 't mijn met eeren, En bewaar 't overfchot tot nut van mijn kinderen, Wien magh mijn bewaren ofi: uytgift dan hinderen? 't Geld hoort u niet,maar God, ghy bewaart des Heer� pond,, Teert na nodrufr, niet na dijn welluftighe mond: Zo mooghdy van den koft noch rijckelijck deelen, Gods inmaanders, d'armen, dit is Gods bevelen^ Ziedy deze in nood, voedtfe met u fparen, Mooghdy u overfchot oock noch beter bewaren. Wat ghy den minden gheeft aan kleed, fpijs ofte dranck, Des danckt u Chriftus zelfs als van zijn eyghen ofttfanck* Als ghy Gods pond verdoet in u aardfche welluft, Oft zorghvuldigh opfluyt tot u miftrouwens ruft: U maagh en kift vult, maar lecgh laatft u naaftens buyck, Is 't uytgheefen opiegh dan geen Godloos misbruyekf |
||||||||||
Aat zone, wat i� dat elck menfehej
Even veel behoeft? even veel heeft? En d'een te luttel heeft na wenfehzs? D'ander te veel als die 't om niet gheeft? Hits tijdt, die elckteghenwoordigh heeftt Elckfoeckt haar f verdrijf, t'hebben leet U-: Maar die haar waarde kent en aankleeft, Smeedt hetyfer terwijl dat heet U. E 3
|
||||||||||
mt tong betrottt 45oDc/ 'r tjert fcpt baat en i� gijtnt <©abf.
311 tjoog!) teeren/ en beel opleggtjen/'» toctelbs pilis lepb/ jt)anr<0obcs to�f�jcp� tetWowfet tusefetoaje toeslDs to�fteptr. |
||||||||||
#ec$t <&fitfauzcUti�>t (VVli/fottgcfc
|
||||||||||||
Weeldigh leven.
|
||||||||||||
NU beftaat 't misbruyek van te veel uytgheven,
In een weeldigh, cieiiyck, en heerlijck leven: Deze drie Goddinften zijn meeft by elck gheacht, Luft des vleefchs, der ooghen, met homoedighcyds pracht, 't Weeldighe leven teert koftelyck en lecker, Dit maackt voor den armen den milden te vrecker, Die lucht, aarde, en water moeijelyck doet deurwroeten, Om d'ydelheyd des buyeks met welluft zat te boeten. Vraaghdy wat koft dees waan met groote koften zoeckt, Koft die waan hongher maackt van Socrate vervloeckt: Want die zonder hongher grooten luft maackt tot eten, Door verbeelding des fmaacks van de leckere beten. Hier werdt d'aalmis magher dooir vetheyd der morfeelen. Want 't veel behoeven en maghniet veel uytdeelen. Wie zo mildelijck geeft tot vulfelzyner darmen, Biedt Chrifto den rugghe* en onthouwet den armen. Al dunckt hem nu dwaielyck dat Gods oordeel vertraaghr, Zo zyn iy in der daat nu al iamtnerlyck gheplaaght. Haar zotheyd houd gheen maat, maar vergrypt zich blende- Dan quelt onluft, walging, met zieckten ellendelyck, (lyck, En dan moet de Dodoor der lecker verladen rompen, Met dure juleppen den overvloed uytpompen. |
||||||||||||
Eccief.37.35.
ele eten maeefct fcrattc�i/ «tbc een onberfabigljcret teffgljt �jet ftri�Ujjctt.tSele ijefa= ben Den boot gegfteten: maec t�e matig�ieii eet/ Die leeft Dies te laitsfjcr. |
||||||||||||
Aghmen yemand vijfchen inde Lucht,
Ughen inde Zee, ploeghen op 't Ts: En doom bezaaijen op hope van vrucht, Hy kreegh van zotheyt den hooghBenprys, Nochtans meefl elckenpleecht dees verkeerde wys, Waart dan oock al recht datmenf� [paarden? i� ryck, arm, groot, kleynjonck,, oftgrys, Elckfieekt den Hemel bier ind'aardz-j* |
||||||||||||
Jtomt bier m tomicfcbn�cn/ bier na inbet bellen trtocb.
j^opttoa0ljp oberen mflb/ bie'rboojljem sdfstebeelt*/ ©P Doet C�jifitmi leiten/ Diens <�oD hifi ban De Keel is. |
||||||||||||
I Dattet den duer toefluy t voor Chrifto naad en bloot: JL Men zoeckt meer menfchen eer door zyd en bont te Dan God door 't kkeden der armen te behagen. (draghen, Alzo laatmen Chriftum in zijn leden verkouwen, Om cierlijck te fchynen in der luyden aanfchouwen: Wat magh 't diere purper tot warm oft deckfel ftreckeirf Zou dees onnutte hoft den naackten niet bedecken? Bracht Lazari koude eti naacktheyt fchoffierigh Den pronckaart geen hetten in den vlammen vierigh? O verdoemlijck misbruyck, voor geen misbruyck gekent, Hoe vermoort ghy de ziel door ooghlufts eerzucht blent. Den Heer onthoudy 't zijn, en laat hem naa�t na loopen, Om d'onnoodighen hoop 't gheld te gheven by hoopen: Als Perlenftickers, Verwers van 't fcharlaken, Pluymlichte pluymaijers, die dwazen 't geld ontfchaken, i&% Iuweliers, Tapitf�ers, met veel fmetfende knapen, Beeldfnyders vernuftigh, en onze Iuppiters apen, Wiens meefte kunft beftaat in kunftighe loghen. Laat af, volght waarheyd, die werdt niet bedroghen: Maar zal zeggen, kleedt hem u pracht in d'armen niet hier. Ick was naaft, ghy liet my naacl, gaat in 't eewighe vier. O teen die Socratem heeft ghevraacht
Hoemen verwerft goede faam ghef rezen? %*Antwoorde hy, dat ghy ufoo draaghtt %*JLls ghy geerne gheachtfoudt wezen, Alfchijnt beveyn�heyts faam gherefen, Ten duert niet, zy ducht veur 't beje hamen, Maar deuchts lof blij ft vafi�ndervrefen, Weldoen baart alleen goede f amen. |
|||||||||||
Cierlijck leven.
3Te biet tflt fal �e '\%mt §tt tittm am �en ftoffe�gcftcn fcftoetictt toeclj ncmeri / fce
�ec�tfe�en en De fpang&en/ etc. en�e �aer fal ftan* boo? gae�cn reucfe jfjtt. |
|||||||||||
"f/'/Ff�rt'! f �
��. v v
|
|||||||||||
«Wt pjonefct met J�rt �bebjecft/ tote leent niet 't koM Meen
mn fdjaap/ toolf/ofttaiimtf �joegljt Scicct�S toect gongf8 nirt eertoaarbigl,/ 't Wee� moet mm&mthSSlT Stoes bitte m jotie mm bloot ttiiifrm in ben iS. |
|||||||||||
4?Mt4&je6;mgc« enfceQJUffot^c«
|
|||||||||||||||
zo>
|
|||||||||||||||
ANdere willen leven in grootachtbaarheyd heerlijck,
En zijnflaven veracht van haar hoomoed begeerlijck, De burgher bout huyzen als een Prins oft Koningh9 Zijn ziel blijft een vuyl graf, der Duy velen woningh. Ift niet misbruyek, dit graf uytwendigh te vergulden, Alfl binnefi blyft vol ftanx,vol helwaardighe fchulden, Heerlijck bout hyGode in zijn ziel een kamer, Die armehuyskens bout, dits Gode aanghenamer: Maar wy bouwen voor ons ghemackelijcke l�ften, D'arme Chriftus heeft niet om zijn hoofd op te ruften. De Heer leyt in den ftal by 't ghedierte vertreden, De knecht woont in 't Paleys, is dit noch ai reden? Waarom boutmen f�o hoogh,meenen wy dat de Doot Trap onbreeckt om klimmen in onze huyzen groot? Zegghen wy niet zelve, in groot huys woont groot kruys, Groot ghezind, groot bewind, met dat laftigh ghefpuys. Uehalven dat de Heer met hertfmoeijelijck verdriet, Zijn haaf van 't onnut volck onnutlijck verflinden ziet, Oock van Paard, Hond, en Valck,dic hy mocht ontberen, V/at gheniet hy doch meer dan zijn koft en kleren. Zorghvuldigh bezorght hy die laftighe overvloed, En bevind hier zijn zonde haar zelfs ftraf en boed. |
|||||||||||||||
Heerlijck leven.
LuceQ. $8..
�c�onetwsrwttft�ert en heeft niet/ toaetfc? 58n�Mft�S^ '^68
|
|||||||||||||||
Riendtfthaps name � nufoohcelghemeen,
%y�lfinen feltfaam rechte vriendtfehapvint, Dees mAackt van wee herten alt ij t een Dat d'een d 'ander altijt zijn'ziele bemint, Elck mint hem zelf, iH man, rvyfoft kindt, Eyghen baat fchuylt in allen hoecken, Maar tenen vriendt moet (wat hy oock begindt) Vr�endts oorbaar voor dezynefoecken. F 2
|
|||||||||||||||
?©e Bccritjcfecboct fiofti beelitteer aait ©onb/ ©alcft/ oft saatfc/
©an aan Den beel�cn eo�a/ Die Et�miaten «Tftjifti toaato. gftn boogeijcrr/ bout ttoogb* »>oo? boogen/ 't hiep« blijft bitptett/ Cbisftns toas Hopt 3�ngaft/ tawl �emootfc »pi Unpien. |
|||||||||||||||
Onbehoorlijck bewaren.
latobtn %. 13.
i*a mit mt �ttbamt&crtig� «©ojbcel ffal gaeit.) ober gern / bic 0l)art batro&erttsbet*
S�ebaenen&eeft. J ^ |
||||||||||
*>
Hoe komt dan dat de Menfch zo dieflick van zinh�|is
JL, Dat hy van eenigh ding derf zeggen,ziet dat ift mijn? Wat heeftmcn, dat niet eerft van God ontfanghen moet zijn? \ Niet als ons eyghen, maer recht als gheleende ghoeden. Om ons den rentemeefteren en Gods armen te voeden. Om heiri zelfs te voeden decs rijeke niet en verzuy mt, Maer wie voedt Gods armen uyt zijn overfchots ruymtf Wy heeten al Chriftens: is men Chriften zonder liefd? Heeft hy liefd, die 't vermagh,en den armen niet gheriefd? Hocmoghen wy ons zelf doch Chriftenen wanen, Als wy God weygheren 't zijn als hy ons komt inmanen? God maentdoor doorwaerders an ons dooren met ootmoed, Ghecn hooftfbm, maer de rent, van 't zijn. niet onfe ghoed. God maant 'toverloop van onze dertel weeldenr (deelden? VVaart niet recht, dat wy hem de kruymkens zijns broods Watmen den armengheeft, dat ontfangt God zelve: God zelve onthouick 't zijn, als kx in myn kift delve. Dit doet elck, elck pleeght nu dees dieft volkomelyck, Dits der Sodomiten godloofheyd verdomelyck. God is wel barmhertigh, maar hy is oock rechtvaardigh: D' onbarmhertige is Gods ontfarmen gantsonwaardigh. WS».
Ellufi en rou waren eens twi�igh, Yeur Iupiter elck dede daar zijn klacht, Die focht vrede goetlijck en tiftigh, Maar wat hyfeyde, 't was niet gheacht, Dies werdt h-j gram, en heeftfe met kracht Aen een flalen keten tfemen ghefmeet, Hier- om volght na hH den rouw on fachtt Dit maackt liefaltijt begtn va» leet. |
||||||||||
V^^^^ !;-
|
||||||||||
�Ltij� tot toeel&ig� leben/ bort ortro�jt betoaten/
3!n rtjdse fctjwwn / niet in <©ods atme �imaten: Mtn �iipt kift/ fcett en 00?/ tooa? 't gtjeioep Der armen! ^at ©ob fulcM« bjswn in 't #�>&seI ootfi oiitfatroert? |
||||||||||
tyc® t�oftc& o^tfo <
|
|||||||||||
22*
|
|||||||||||
Dit onrecht bewaren, en dit aalmis minderen,
Streel: om rijck te maken niet ons Ziel,maar Kinderen, Om oms Kind lief te doen, wy ons Vader vertoornen; Maar ift oock liefd, datmen 't kind beddet in den doornen? In den doornen, die 't koren van Gods woord verfticken: O dwafe liefd, die 't kind leyd doodlijcke ftricken. Wi�gheeft zijn kind gheen zwaard tot fpelens verblyden, Wie koopt zijn zoon gheen paard dat hy niet kan beryden: Dit paard, is rijekdom woeft, wiens welluftigh fmeecken Den woeften jueghd veeltijds den hals doet breecken. Men klaaght over ftrengheyd van den wegh der waarheyd, Noch zoeft elck voor zijn kind meer zorghlijcke zwaarheydt Luft ons dan 't verzwaren van den wegh totten Hemel, Daar komt rijekaart zwaadijck als door den naald een Keme�^ Die dan d'aalmis opfluyt om zijn kind rijck te maacken, Arbeydt om hem zwaadijck ten Hemel te doen raacken» Elck plant meer in zijn kind ghcld en eerzuchtighcyd,, Dan de goedadighe al nutte Godsvruchtigheyd, En elck pooght meer zijn kind gheld dan wijfheydte ervefij Dus heerfehapt rijekdom zot, dits 't ghemeen bederven» Ach betreut God, die laat den vromen geenfins ter nood,. Noch zy nen zad� niet dat ghingh noy t bedelen om brood» XsJ\t*
Enophon�yde dat een vroedz_j Zijn vyandt ten oorbaar kan ghebruyck�ny Want altift leeft hy op zijn hoedtw, ©m teJ"(houwen zijn Uliers vuyeken, Mocht dieyet onrechts va» hem ruyeken, ffy foudt elck met (chandi ve Hen, By kan hoyighuyt diflels fttyckent Diejvel leeft om zypen vyandt te que�»,. |
|||||||||||
Min gheven om meet na te laten.
Proverb. �8. 27.
mit bm atmen pjeeft/bie eitfal geenen kommet �p�at: tot� bareetttegm jt»$?e«
g�ewaftocaba/btefalfttr afnemen. |
|||||||||||
'tjf�Wbetttoutocn 45o�s bril 't ftmb 30}s�)!fi*c rgcb�om ttixii.
©ecs tiu� ban beet bebbeit/ boet ben atmen bcelbctben. 't ©oleft bettotit i&ob beel min/ ban 't onttoti ghelb in be pot: �>e� is (jtm�er tong&mj maat 't gljcl� is gun betten <@o$t. |
|||||||||||
(zichti
|
g*
|
||||||||||||
E Chriften teert fpaarlijck, deylt mild, bewaart voor-
Voor arm,voor h�,voor kind, en is elck nut en ftichtig, Al eyfcht verfcheyd�heyd elckerlijx verfcheydc ftaat, Noch geeft befcheyden liefd, hier elck een befcheyden maat. Die teert beneden ftaat, wat onder 't ghemecn befleck, En fnoeyt zijn overvloed, 't fnoeyfel vult. 's broeders gebreck. Dat leert hem 't veel ghevcn door ocfrening kinnen, Hy deylt zijn overvloed, waar hy gebreck kan vinnen: Want hy zijns naaftens nood, die nu is meer bchert, Dan zijns zelfs oft zijns kinds toekomende onwiffe fmert, Ia by wylcn beweeght door yemands pijnlijcke laft, Hy tot diens verzading willigh hongerigh vaft. Maar ziende niemand recht in behoeftighey ds plagen, Ghedenckt hy in Gode d'anftaande quade dagen, En bewaart voorzichtigh dat rechtvaardige overfchot, Voor hem, voor wijf, voor kind, maar byzonder voor God. Want in dit bewaren is hy meeft in onvreden, Des zoeckt hy rechte armen om 't pond recht te befteden. Dit zijn rechte Heeren, dees leven oockhccrlijck, Doen niemand quaad, elck goed, en gheven zo begeerlijck, Alft de gierige neemt in zijn bodemloofe vuyck: Is dit van rijekdom niet 't rechte en Godlijck gebruyek? Y ^\
X Ghelijx monden van''tgoedtklappen,
I Chelijck baxters ofPapegaeijen, Maar merektmen eens op etx voet�appen,
Daarfietmen 't Compasgants vcrdrae'qen, Schoon Happen en fal Coat niet paeijen, Woort zonder wenk en doet gbeen voordel, Die woorden zaeyt fal wint maeijen, Elx kUpgheeft elck zyn oordel. G
|
|||||||||||||
Recht ghebruyck der Rijckdommen.
ZiCwfoth.9. 6.
me foac��fiefe jaept ./ bie rarooeft fgartgbltjcft maegat: otbe tote ffltlbclfieft 3aept/
die fal oath m�M�ch maegeii- |
|||||||||||||
■ ..-.■■
..19
|
|||||||||||||
©� <Cfj jiftm botttocttbc op jfftt ©aber« tocojben baft/
%eeft iobit/ gheef t toe elbigb/ baft bidt upt lief� lioo? eert gaff*' U9aitt bp tocet/ bat teil Bjott baat ftinbt eet beegbetettJOiito/ ©an ttle teoutoc ©ab« 3fln Jusidewh sbetwttto, |
|||||||||||||
2+> #ec§i &§t6zugc& trit>t (VVttffattjcJt
Mindering van behoefte, om meer te gheven.
2,.CarMb.$.p.
wem toiue arm ge�iojten is/om Dat s�p Doo^PJ« arnwwte fou� t�cteSJK'
|
|||||||||||||
(teftreng?
DUnckt yemands onghewoont dit Recht gebruyek wat
Die lees der Naturen Wet, dees is immers zo eng, Doet and'ren, zo ghy wilt dat u zouw ghefchieden. Wie zou niet begeeren, om zijn hongher t'ontvlieden, Dat een rijekghezond Man een kappoen zou ontbeeren, Om oock v�rzaadt te zijn door mildheyds kleyn teeren? Wie zou niet begeeren, tot wermt van zy n koud ghedermr, 't Geld van't borderen, dat den pronckert deckt noch weimtf Zouden wy dan behoeftigh zulx van andren wenfehen: Waarom doen wy dat niet denbehoeftighen menfchenJ* Al d'arm en oor-ringhen gaf Ifra�l tot 't inoode Kalf, Waarom gheven wy God onze kleynodien niet half? Zoudt wel zijn uyt vreeze, voor die eerlijcke fchanden, Dat wy God meer volgen, dan die gewoonte van de landcnf Laat ons veel meer vreezen in 't oordeel te komen, Wijckt voor fchandelijcke eer, t eewigh verdomen. Elck onderzoeck met ernft in der waarheyd blootelijck, Wat hy noodlijck verteert, ende wat onnootelijck: D'onnootlijckekoft zal hy zo groot aanfehouwen, Dat hy een arm ghezind daar met moght onderhouwen, Verteert weynigh,gheeft veel, en mindert 't bedroeven Der rechte behoevers, door u kleyn behoeven. |
|||||||||||||
Z
|
|||||||||||||
Alighep is het uyter/le eynd
Daar alderwerelts wenfehen na f�oet, jyie wert van elck een tonrecht ghemeynt, Het weeldigh ghebrwjck is overvloei, Maar wat heyl brengt toch ald'eerdfchegoet Int knagende hert dat altp�crft? Boven al zoeckt een deuchtfaamgemoet, Want de deucht baart vreucht die rouwe derft. |
|||||||||||||
't 3!s oe befte mcnfitj/ irie <g5ct> meeft ts nfjelfieft/
©te toas rijch c» tecr� arm/ om �'armen te maacKfHr�efc. Koet utoca naaftens gtjeljjecH fcoo? 't �er�en bau ti torel�c: «Heat ons armoe snoeren/ 30 �jag�m Wp recjit «Soos beelte» |
|||||||||||||
^A^lJMiciUo^O'
|
||||||||||||||||||||||
25.
|
||||||||||||||||||||||
' Alwetende Rechter zal inden iongftcn dagh (klagh.
Elck geven na zijn werc,loon met vruegd,oft ftraf met Wat elck hier doet oft lijd,magh wel oft qualijck ghe- Voor ofts Rechters oog�,dic*t al wackerlijck aanzien: (fchien, Ift dan niet loflijeker, tot ons eewigh verblyden, Alles wel, dan qualijck te doen oft te lyden* 1. Is yemand in armoe vol pijnlijcke onluft, Die fchou quaad werek, oock 't niet doen, dats qua ruft: Al waar hy fchoon zelve an zijn armoede fchuldigh, (digh. 't Schaad hem niet, bruyekt hys recht, met lijdfaamheyd dul- |
||||||||||||||||||||||
Oordeel.
|
||||||||||||||||||||||
Mattb. 45. wt/.3 5. endest.
®m\ fa� bc Stontndi fcggeit/ tot bc gene bic tot jpitet wbrctftanb 3#rt f�lle«: IKomt
ghp gSjefegJjcnbe mijns ©abera/ beftt bat �&anmc&rijcfee / etc. Jf�ara tot bic t?E ainefccsbanb3ijn: <©aet tec�banmp/g|jpbcrblcccfetc/ctc. |
||||||||||||||||||||||
2.
|
Die flechte nodruft heeft, ghebruyck die manierigh ,
|
|||||||||||||||||||||
Vermijende hazard, fmets, en fpaarbeck geldgierigh,
Win eerlijck, teer matigh, en betrou den trouwen God, Zo bruyekt hy nodruft recht, na 't Goddelijckghcbod, 3. De ryeke vlie groot behoef, en ontrou bewaren, Zoeck levende kiften zyn fchat in te vergaren, Veyligh voor den motten, en voor 't dieflyck belagen, En bruyek zo ryekdom recht na Godcs welbehagen. O.' hoe vrolyck en bly f�llen defeanh�ren Dat laatfte blyde woord: Komt myns Vaders verkoren. Maar den misbruyckers zal vreeflyck't hert doorfnydefi, 't Vrecfelyckelefte woord: Gaatgby vermaledyden. E T T^D E.
|
||||||||||||||||||||||
«Sey d�tmd 9te*fcf�a<w$ottt>t, *e �>*a%vj �fftet?
o^ct c$\.atf>tgc� &vg(t alfin� �ay ^iefeij opjje�KOpcvj: ^ijij foeteqj fetfe ftevvj^e ^ec^tet; f�oo2e*j faat-v |
||||||||||||||||||||||
2�tm/ «objuf ttgb/ �tjcf�/ bjupcht ti tod ghelfitltelijcfc/
Hijbt bulbtgh/ torint naacf�igb/ faaart mattgb/ bcplt xjfduIgcK: Zo bl�fbp als ftbaapfteitatn'toojbrel bp b'^erb« goeb/ a?a«t af alle boeken fejjepton ter �clfc�« gtotb. |
||||||||||||||||||||||
G 3
|
||||||||||||||||||||||
2$.
|
|||||
ODE HORATII II
UB-EPOD. BEATVS ILLE,&c
-staalt*
Gp>eStemme<5ari$tyz3> ififaUy*
Aligh leeft hy met ons Voor-ouders ru-
ftigh,
Die los en vry van handelingh onluftigb, Met Offen fterck bouwt vaderlycke landen, Van 't knagen vry der vvocckerighe tanden: Hy fchrickt niet door des kryghs trompers- ten bloedigh, En vrecft ooek niet der golven toorn vervvoedigh. Dies vierfchaars twift vermydt hy onpartydigh,
En huyfen hoogh, vol hoovardije nydigh, Hy houwelyckt den wynftock ryck volwaf��n, Acn boomen hoogh, wiens rancken daer om paften, En ziet met luft zyn vette Melck-Fontcyncn Erkauwen 't groen van zyn gras-ryeke pleynen. D'onvruchtbaar fpruyt zyn kloecke handt kan fnoeijen,
Die ent gocy vrucht op (lammen goet van groeijen, Den honich zoet perft�n zyn trouwe knapen: Die o�ck ontkleen zyn ruygh beklecdc fchapen: Als d'Herfft vruchtbaar verguit de groene bomen Met appels geel, die op den difch dan komen. Hy pluckt met luft veel nieu ghe-ente peeren.
En druy ven grof, als purper fchoon vol eerent Daar met hy dan zyn vrienden gaat befchincken, Oock u Syfoam het vrolyck nat doet drincken: In'c
|
|||||
ODE HORATII II. LIB, EPOD- if.
In't groene gras ruft hy, bevrydt van quaden,
Een oude Eyck befchaeut hem met veel bladen. Het pluym-ghedicrt zyn vreughd mctklanck doetblycken,
Dat orghek zoet natuerlycke Muzycken: Van klippen fteyl, verfielt met wilde pruymen, Ruyfcht fnellyck daal, veelwatcrs wit van fchuymen; De Beexkens klaar, al fuyzelende vlieten, Decs luft met ruft doen licht in 't f�aap befchicten. Maar als het iaar treedt op des winters weghen,
Met koude fheeuw, met haghel, wind en reghen, Zietmen hem rafch, met raffche honden iaghen, Het wilde Zwyn, in zyn verborghen laghcm Oft hy belaaght met dunn' en blinde netten Houtfnippcn vet, die op 't bedrogh niet letten. Een zoete vangft is oock de Haze duchtigh,
De valfche ftrick beftrickt den Kraan hooghvluchtigbt Wie zoude niet, in zulcke luft ghezeten, Welluftelyck des drux onluft vergheten? Ia oock de Licfd,volleets door liefs ontberen, Moet ruymen zelf, met al zyn zorghlyck deren. Is daar dan by een huyfvrauw kuyfch en trouwe,
Vruchtbaar en bly, daar blyft geen druck of rouwe, Een Iuchtigh vier, van droogh hout gaat fy ftoken, Tegens de komft haars mans, vermoeyt van knoken, Haar teylen breet doet fy met melck vervollen, Van 't vette Vee, en drooght d'Elders ghezwollen. Uyt vaten groot, fy Vemen wyn doet trecken;
Spys ongekocht Iaat fy dcnDifch bedecken5 Geen Brugs Capoen, ghecn roy Calcoenfchc hanen, Geen Oeftcrs vet, gheen Stucrs verftuerlyck wanen,. Verftuert haar Difch, met twyfelycke fpyzen. Haar eyghen koft fy voor de vreemd moet pryzen. Sy flaat een Lam, alft Lam voor ons moft doghen.
Of tceder ,Gheyt, den feilen Wolf ontoghen. Mea
|
||||
28. ODE HORAT�I II. LIB. EPOD.
Men ziet met luft aan tafel onder't praten
De Schapen ruygh, na 't ftal toekomen blatenj En d'O�cn moed, met halfen neerghefteghen Den Ploegh verkeert flcypen, tot ruft gheneghen. Raas t al de werld, dees man leeft ftil in lufte5
Velt Godt het hoogh, hy houdt hem neer in rufte; Hof Ikke pracht haat hy, en draaght hem buerlyck: Slachtende heel ons voor-Ouders natuerlyck. Coorn wyn en kleed vernoeght zyn lyfgeftadigh, Bert, zin en moedt danckt God, die 't geeft genadigh. |
||||||
PROTEST
N S leven wordt een droevighe flaap be-
fchreven,
Die een doodt: dien'tvolck vrceft, om'"t verlies van 't leven,
Met wek liefd', elck boven al is bevangen. Nu fpoedt d'cen zijn gheid, d'ander zijn land te meeren, Dees arbeydt om faam, die om ftaat van ecren: Maar wie is naarftigh om 't leven te verlanghenf Dunckt dit y emandt boven 't menfchelijck vermogen:
Die neme de knaghende zorgh voor ooghen, De walghende zatheyd, het florpen en ftorten, D'uytghemcrgheldegeylheyd,dc dolle toren, De quyncnde droef heyd uyt boofheyd gheboren: Een oordeel, of dees 't leven niet en verkorten. Waarom
|
||||||
Proteft teghen den flaap. 20.
Waarom zoude dan een leven van zorghen vryy
Zeker,Iuftigh, fober, k�yfch, vrolijck en b!y, Hem zelfs niet moghen verlanghen oft recken? Zoo veel als de ghemeene zotheyt het leven krenckt, Weidt dat oock door het zeltfamc verftant ghelcnghr, *t Welck dat tot zyn volkomen eynde kan ftrecken. Men ftel twee kaerffen van een lenghte, dickt ende fmecr*
D' een in een windighe tocht, voor een deur aan keer, Datfe verwaey, verdruyp, ende verloop in 't branden: d' Ander in een ftille befloten kamere, Zal dees niet lichten langher en bequamere, Door 't fnuyten en reynighen van 's menfehen handen? Die dan 't leven zo minnen, en 't fterven fchromen,
Den flaap ankleven, (die maar door athem en dromen Onghelijck is de dood, der menfehen kinderen, Dies menfe recht noemt Broeder vande dood,) Wat dwinght heur ? wat port heur? wat ift nood? Door 't willigh fterven heur leven te minderen. Detfeftigh-jarighe zijn leven zoo bemint,
Datmen gheen fchat op aarden zo dierbaar en vint, Daar voor hy d' onfekere reft zou verkoopen: Maar wie bemint doch zip leven met zukker vlijt, Dat hy zynen luftighen ende zekerftentijdt Metten doodelijcken flaap niet en Iaat verloopen? Zes uren flapens is de fchuld der naturen:
Slaapt ghy dan in u levens fleur twalef uren3 Zydy dan van 't vierendeel uws levens niet zelf een dieft Noch fchaamt hem niemant de natuur te beklaghen, Van de vlieghende korthey dt der Menfehen daghen, Welcx lanckheyd elck verkort om des llapens gherief. Oock is de flaap voor dees zat-flapers onluftigh
Met eyffelijcke dromen befwaart onruftigh, Recht als den refpenden maagh, fpijs met overvloed : Maar ghelijck fpijfe voor een hongerighe knape, H Zo«*.
|
||||
5 o. Proteft teghcn den flaap.
Zoo vak den wackeren arbeydfman de flape,
Door nootdruft Iuftigh ende ruftigh, kort en goed. Dus protefteer ick teghens u van defen daghe,
O tijt-roovende flaap, luy,fwaer en traghe, Plompe beerte, die met /pa-berouw bedroeft, Dat ghy in my(dien 't leven gheenfins en verdriet) Van nu af niet meer rechts eyfchtnoch ghebiedt, Dan de vermoeyde natuur van zelfs en behoeft. Doetf� flapen, gapen, fluymen,fnorcken en quijlciv
Diens verdrietighe leven maeckt Janghe wijlen> Zendt def�n u bode Mankop laat en vrona, Begraaft diein u pluymighe fluwijnen, Kerckertfe binnen u duyftere gordijnen, Wtf�uytfters van dcghoud-blinckende Aurera, Bant uy t heur wooninghen de blaffende honden,
De ghekroonde voghels die den dagh verkonden, En de vluchtighe vloyen, derflapers verdriet.- Ziet dat ghy Smids ende Kuypers, die vroegh wcrcke% De klinckende kloeken, de zinghende kier eken, Oock ruyffchende winden, het zwijghen ghebiedt. Zoomooghdy u dienaars en wilJigheflavcn, Die levendigh als doodelegghen begraven,. In u fromme, ftille, blinde drornerijen, Zoo veel van heur tijd en leven ontftelen, Als fy gaarne ontberen, en u vvilligh delen, Om te ontgaan heur wroeghende fantazijeff. Maar neemt in my, niet boven u recht met Iif�e,
Want ick langhghenoegh, buyten oft in de kifte* Vergheten fal legghen uyt's volex memorienj Tot dat my in de verrijfenis der dooden, Het leven met zijn levende gheeft fal noodera, In 't ghenadighe ghebruy ck van z ijnder glorieu« |
|||||
EYND E.
|
|||||
»itoaet ais tn tmm&#imli btmum
iptUjtpt Deffel�en Icben�tgij toojt uertoont / on�et oen
name �an't Loeye en Leckere Leven/tiUelCR UXtpt�
feer feonlti's� tn Uatpn&�en �iclir Mtfyt*
Dentis ban PANDVLPHVS COLLENVCIUS
PISAVRENSIS, Rechts-geleerde:
�ntotoeffettmgP8Stetf�an�igViatt d. v. c. towtefltng&enLofzangfe
van'tGoudt, in ^uptf^m�ic�tjg»(leIt:ma?tnutotogcmng?
enlw&larmse teler �upiierffetien met aentopfw�W
Jwrpc&ten�eUerlif�t,
|
||||||
yoor Diick Pieterfz. Boeckverkooper, wonende op't Water, iri«
de witte Perffe, recht tegen over de Koren-Merckt. |
||||||
't Boccxfcen totten Coopers.
|
|||||
Oo lu�iich had Vanduif h in 't Latijn gheprefin,
Den arbeyt naerflich, met die doechdc doarliichtichy.
Datfe ekk lej�r niofi beminnen. En foo ancxthbdeede hy de leelijckheydt vrcefen*
Van zotte traecheyt met beveynfiheyt eerzucbtich, Datfi elck vyant iven van binnen, Maer want die nutte lufi diemen hier mocht w'mnOk}
Voor al diefi wten Latijn niet konnea halen, Ontituthtboer verhoren wert. Ben ick t'tiivencm-baermetnecrfiighe[innen
Rijmfghetpijs na-ghebootU in Nt'erlantjche tahtt Door Dkrick V. COORNHERT*
|
|||||
Pag. 3 3 <
|
|||||||||||||
j^att toeelDtse en&etoepttge
P^SBVI�HI CoUENVtI.
|
|||||||||||||
�} Fabitla,;« «en berfiero« tf=
Den/upcBjucfeenBe se gelpt* fcemffeBerwaerhepb. n Orcus of Pluto,&c.ij( al feu bebiebeniffe.' t)P toojt B« Jetten 6e 45oB bmt Bet �)elle� ©aber ber �prltbomtnen/ ooclt infwelger/om Sat B'aer* Be alle» ueifuttlggt *n W«W5 bao;tbjenggt» b Jlrbept. t �aii'aeggept. |
|||||||||||||
Fabula. f
31e rijenea Oreus bef�abe ter �t!)t/ Stenben gcutbarenben6 Labor oujec�t/ $ut/ nootlicn/ en gemeen alle menfc&en/ %\\n toncrte 30ocljter liengcn nabjenfcfjen/ S�ntrec&ig�banfc��n/enfme&^nbebefaemt/ JBaer�oepenfot' inertiagenaemt/
2Selobenbe met�>er �pctoomg bieelbe/
Sinbten Labor lanberg �P �aer teet�e,
't 3©ag boo^fept banbe * Parese toaerat�ttg�/ �>oo fp bleef met �aren tff�an eenbjat�jtig�/
Wat 5p foube baren feben lanitfjten/
*©ten elf fefou�e eeren/btenen en Duchten»
51Baer foo 5p be eer ucne �r�t berac�te/
Jbonben fnobe boelen/ een fnoob geflachte/
3©innen aen �aer fnoob�ept �obaerbig�/
Cot fc�janbe ban �aer geflarijt eerbjaeroiglu
3©elcber bJinnelofe gulfic�ept 5abt/
Vernielen fou/ �aer aenge erf be fc�at.
flllfoo toert beeg ontplofte toptbermaert/ 2Jin't�|up$banbe * Laresgctrouto'banaett/
|
|||||||||||||
t) Godinnen des leven en
Doodts: te Weten/ Cloto
BjacnhtBeii ^>pinvock/ lachefis ia ^pinfter/ Auopos fnpt Ben bjaet af bfurjsmeiifcBeiiUWH, |
|||||||||||||
t tares, Huyfgoden of
Demons bie 6-otib« aengi)*" beben »ebben ais »>acjuerg banharefitipfen. f «Bob Ber nattiren/of Ber ga» fiergen en Uoojtteelingen/ tomnc B'ouBe geloofben battes foo Deel «SWlieil fW usenft�f Jsaren, |
|||||||||||||
""^SmaA��f o enius boerbe 't tooojt/ ><
gSenb�
feeTteen^^getroubJtbte'ta berbJint/ en albetemt batmen ter l©erlt bint.
«3 ft faeefte bat 3P �em blpft onberbaen/ Soente in afc nae �et naer |ttg� bermaen/ Snben |»ati/ biebaer fcfipntm 'tbeginng |
|||||||||||||
3 4' 't Bedrogh des Werelts, of
J>oo toert fp ban fc�oone Miberen Jt�oeber/
<©oc& een acljtbaer U9tjf onber fu�c&en �oeber» 't 310 �ie man die bmdjtbaer ac&erg Dinget/ #ber 3ee baert en rooumanfcftap banget, i&ie be ^teben ftir fit/ befrijermt en bermeert/ <©en �eerlprfjen mannen loflpr�en eert/ i©oc� boD^lurbtigb maet�t en onfterffelpcB, ��etmtw �ttrtn!i0 jpnpge- Hercules t�erb Det <©Obftepb etbelPCK»
S� �&�T 59co? beej� man/ �te oor & ftoogft bebe �omm/
e RomUius en Remus ^» ^^vlt regerenbe be (lebes Romen. nu« gscDjoeiieiB/ jon wrf�e <©uam bie <5>tabt niet tot grooten machte/ ^Sn^K ta ®oo?ber 25nrgei^ naerfrtgeeenbjar�te* natte&m't>itiouns«n «Patfp bie^tabtboubJbenmetfjaren moebe,
mtniwfrtim pompomus <�n b?eeb foeftten met bpantlpt&e ftoaerbem
Atticus.efl fommige aiibere/ 4$n bat �Ct ©pltCH 0011 fP bOOlf�Oebiflfi/
&W�7� ^albefeft^rIprne25n.pDtgrootmoebttB/
xivius iMooiwtr ttc_ $ietatfiten bet ©merg minlnc� fmefcen/ omrte«, jlBaer fal naer man lieben in 't fjerte binnen/
r . ^oo bat fpCtbjeit&'tgrootftet�inber minnen)
I� * °ft ^mx&W$el'tgebaenteconterfept/
sj <©m to�tner«! ©jcefi be« 3(jaer man gelprit fp in liefen lept»
fģl «f �,.� «m« ��" fal 'r ?wabe geruckt bat Ijaer gttaep naem/
enbe oiiberjjau» be» leben*, «©ooj 5pn leelicnftept �aer toe beeft gebjadjt/ IM« Dan «.h bwfsefm ijeefr. ^oo fmacfe Genius met foeter talen/
«�KI�1 poegmg�*Labor�cn2S?upbtgaefboo?t�aIett. offienrwetbeert.isetojaerte»<�en biac&erBaen/bie ben mozgenber�onDt/ 2�'Wtetof' ' �eit�feIipbt|aemtn'tbjert!i7foberbaninoiibt; ««en s�&ac!)ten.ffeDerg0e=' Cen mopelptft Jjoutoeel/m en battben fc0ew
%BeIa-.s, . � <©oc�b?atht�peenbefcftefmenbfrfttItgebuI�i0ft/
' ° �enfbJaertboo? flraf enbe toerebloebigjj/ etffieginenteimbeBe« !a �en fc�?.pfrafel bet gebarfjten Bouttie/
^P����i'! 50?te baten bol luarmearbeptjsboutoe. banfojaebiBiaben/enbeia« * <�en mubbe ma�en ?� ban mopten tiHcDtigfi/ �SSF*"****'* * .IBetbpffeif�ett bolfoigeboo?fic0tig�>> Lfc'o�J��*' ^if & P?^ �ie 0«be foflpt& ober lupt/ ��'�.r8 ftjlaerbtemtf�aeg0b?ti�teberen�upWr |
||||
Van 't loey e en leckere leven. i $ *
^iefeeetftbefpotte/enboojtgbettoetp/
3M� 3pnbe te fnobe/ te ftert en te fcftetp/ ©ooj foo faetten en toeeloigen jl�aget/ 3©elcr toeet�te oogfifneiW betet befraget/ ^pben <§>loepetg/ ftalfboertaeng booifcftpnigrj/ ^bueetboeettieng' ,f>piegelRen0 Cnj�allptttgft/ <�n hebben/ bie booj gac�jt�jept ban fMupmcu/ 't©etmoepbe flapen boet ttif�en met flupmen» *©it baerbe toom en ttotfi bpanbeucfi/ Slltpt tuffeften jf�anen �©pf fc�anbelicn, |
||||||||||||||
^»oo ijs inertia met ontoaetben/
|
aUljej)»,
|
|||||||||||||
©an Labor gefeftepbeneet fp betgaerben/
«©ten fp eenen fcftepb bjief ftceft gefonben/ �©oenbe ftem baetbp/ al bit betnon�en. $a bien gftp/ o Labor mp/ fo betfmaet/
3&at gftp geen lieftpcnet gtftban 't gelaet/ ©an u (�teng aenftcfit/ ttoertgft om oenenen/ IBpin'tbetfamenftebttoillenfcftent&en: ^>oo toil itk u gaben niet ontfangen/ j|out biefelf�/ boet ubingft/ icfe gampn gangen* <©u� facfimen bit nteti ilplicK miflotnen/
«Elcn ban ftem bepben/ t� fpng toeegftg gettocneu/ |
||||||||||||||
K Srbep» boesStf'^nyM
aapfbepB. y ® en Jttbepb begeeft fic�j:'»
Bienfte banbe aapfljept/ was gallas «STritonia en Jl�iner» sa ia al een felfoe «BoBninn« Oiebebenl befocfite Jltljem'n« nen tot Uoogbbeffe banbe JlBpfljeptgehojen Ijebben/ jp �Sitaec't feggenbanjpaufa« maatiptgiupite'S ^aijeneii gebojen/en iJJaliaB geuoemt/, om Bat 5P (i)aer SBaaer Ijel« penbe ftrpben tegbeu Be ge» ine!-be(lojjneii�e tSeufen/, ben uj;ee0en ^allant met Ijaer epgen IjanBen boobe; �arritontanoemptmenfe nae^ 't gjjetal ban bjie / baec ber« ftbepbe rebenen toe fpn/fom* mige biipbent op be topfhept/ bat i» Be tegenu)oo;bige bin» senteberftaen/ be toekom«' menbe te boo;fien / en Be boojleben te gSebentKen/of« bat Bte bjpfbept milt leerend &el moet raBeit/rerl)t oo;beer Jen/ en opjetftt ftanbeleit. JlKinerbattio;tfe gbefteeten/ |
||||||||||||||
* Labor VUC�tbienaer bet topfet * Mtnerven,
^inertia batftt bupten lantg te ftoetbem
;§>p boo jfat ft ftaet ban nobjuft ttaecftelpc�/ <U*n nam tot ftaet Loey hey t beftaecftelptn/ * Hypochrifi eengoetfeftpnenbeguaet/
5lBet ttoee maerten/ een bom/ een fefta�efc ban raet/ <©ie inbet Sloecft t bp ftaet toatcn betfaemt/ 3&'eens Fraus b'anbet' Dcfidia genaemt» 3tt# fp nu bte * �©etlbt alfoo gtngft befoec&en*
©etfaembe baet tetftont tipt allettep ftoec&en �Sie toegen bol lupben/ alleen om t'aenfcftoutoen �get lieft pc&e gelaet bet betmaetbet © joutoen» ^>p fagen ftaet fcftoonftept/ ooeft ban ftaet gefinbe� <©ie elc� baet f�tl jtaenbe pjeeg/ en ootft beminbe. 5©aet faeftmen elcn om fitijt banben merc&ten liftig�/ ©anben HtfeetjS ppnlptft/ ban bietftftaten ttoiftigft/ ©anben �ttpgft en ^cftepen/ (booj fojgftligfieptopen) 3®taUetoincnelen�oopigfttotftaetlopen> |
||||||||||||||
om »at $p Mn meiifcbe bermaeiuVen booj »ie B&pfb,epb roept tot jjaer frijulbtg» plirtjt/ 9omeTn«/Tutianu�/^»fo»iua^TteV�/
PapiniuB/ ffiirgilma en «BbtbiuS getnpg&en bat jp albereerfi geb on�en beeft bet ^«egen/ ^pinnen en IBeben/ ooett �te= Hen te bouwen/ Bupfen enaaagena temaheu/-t gebjiiptU ban b-ffl!pf-<©lp/maet-Zang en jflupren/ <©ojIOBfcheffrpbeit te boeren/ »aerom Jp ootfc 28ellana genoemt/ en gemeent ttiojt te toefen Be ffiobBimie Bea ftrpb». j ^Traeghepb neemt �d)piiBeugtj8 / JBetjogh en 1 ebigtjepbt met tjaer tot atMi-Tt�far». a #cBPHb«B8», l> agstoosW
flebig�eft. �^$aa6t*«�«eftee»{onBmtiis6b*6a8*iim6ef«3|Mffr»it, ■ cw _."»»♦ _^*v«w |
||||||||||||||
3 <5. 't Bedrogh des Werelts, of
$et toag al ben bolcfee een begeerlpc&e Utfte/
$un te berfeilen inbe geer�pcfee rufte* *lW«m&aerbetr!ib.m»r= <�lCKmec0 c Inertiam,batfpfOOtopffelpffc/
j«pt mum- »»«lp* o"'= b'<©ntficbtlpt�en man/ en gaben afgtpffelpcB/
^onber langb beraben ftabbe afgeflagem 3©ant bet algetnepne <©obbelpcl� bebagen/ ©an ftaet foei aenftrbt en baer faertfjept bjoutoelpf�/ Wa$ al beel te ebel ban bat bet �outoelptb/ ©au foo frrengen man/ onber onruftg toimuelen/ ^areu teb'ren fyupt met moepten fou rimpelen; f«i-a«86«phfimtf«iBM f inertiaontfincBbitbaltBaltefamen/
g^»y^*wJB^lP*«itei�»nbIptft rtwmentw d&mrtniwiw»
<�n beloofbe too�jt ss aen ben allen te geben/ Cen gantg onmoepelpcb en fojgeloog leben» ©olg�t/ fpjac� fu/ mpn paben alle frantbafrelpc& iUbon Cntoilt codi berfmaben benB Strbept laftelpcb. «Pat 'js mpn bettoojpen man/ blieb bem tallen ^te&eii/
<s&bp bebt .maer te boeben en �z�jt te «leben/ «2en feer u�epn gefinbe/ mp i�te u fal leebeit e f dB.Mt.eaB8." <�n mpns «©efeiiui/ b�e 10 met elepn te bte&en/ j ascDjoBB w umgiwt. «g)0f � mpn tt�ee i j^aerten. een bpcber bieb ontbpt/
itjiEuma/aia getto«; »et. jBeer ban ong jf�aeltpbt cofh tuant arbept maerSt apperpt, ���� 1©pf�llen "Murciambet ^obbinnelienfoet/ se lupsep�t e« oitat&tftwim betten' en offeren: niet met moojbelpt&bloet/ mm,^ZZmfZ <©fmet f�renge toteroocb/ maer met tuffen en froel/ &SSS�SS&S iBctbc&beuengfac�tenmetuacp/berruf�enboeL ntstfaem genoeiiipt geuj«(f/ «Deeg berfairange booi �ie toootben fmefeelptuy �!A? fS�' *�- ©an b'aentret&enbe bjou/ fart/ fat ftt en toebelpcb ♦ i^enipeitjen on&et �>«i iiei-Bs 45etoaffen 5ptibe/ tot een menicOte onrallpcb/ Seoubei! ^Wtus B&eitoant t©oojtoanbelt be HE>erlt/ baer ben i�lap betoallpcb/ toa*/^iurci fimt, homines ©an jjjjj mnt�pr&e topf/ b'atbept moc|it binbereiu
Pfe*. *.,>« ..Is. *©iefpp0 toert feer bier/en't bolcB te met bentert/
^ft^^WS?' 3©at tracg�ept bereenigbt toerbt boojfeommer geftfjuerr, <©oflt quam inbe frftaren een ftljucfelpcft bucfiten/ �nbe bit niet geheel tipt balfrbc gerucbten: '�^^�S; ^at'" Honger«in Gebreckttoee©o?flenberbaer!pt&/
ob.Diuai.1 obeiiaemeban nietgrooiebagb-repfenflaeftenopenbaerlpeb,
2Kmmer 0 bat fp nu al (o toat bef toaringe)
jBet grooter macftt toaren ge�jeel na bpber bant/ �M\$ bie licbtelpc&en en fonber toeberftant/ j!5a 't berniel ber bingen baefr toaren gereben/ �Pooj al Uz lebige Hanben cnbe ^teben, |
|||
Vati't loey� en leckere levend '374
'Inbitonberfien guaettoas 't bolcKancrfttg�) fcttbaef�/
*lS»cgS �te boojbaricDfte bp inertie naef�/ tact ttopftpcn bjaeg�jben/ toat in fulcltet bjefen
otf)entietfeBett�eptbeftge�aenfcu toefen* <©aet toert ben onpetjicn/ bte om teb're fancn
4U binben/ feloecn toaren/ bebolen te toanen/ Ce bmben/ te raben/ en mibbel te fpojen: <�etft om bien ©pant liftigtj te betjtojetn ©oojtg�oemen�c&telpcfcfV fonber atfeepts gebogen/ ©ooj©jou inertiafupgjjebbenfou mogen/ |
||||||||||||||||||||||
Srt}ori)lo«topm«>Mi*i
|
||||||||||||||||||||||
fm bantmet baer bele tremen en �oog�) bernaemt/
«©pentlicn ° rabenbebatmenberopt&eptgfc�aemt/ |
olSaet(Ugl)W'*»>3lie!?t««
aUepjactpcaue- |
|||||||||||||||||||||
^>uot/ bettopt/ ia bie fmettge bebel-�xocnen/
»en bupfent-bettoige bicn-gelaute roetten/ jBet anber guaen fa�ten eer foube aenbaerben: 3E>an' t ft�entlpc'n berfanen ban 9aer ©?ou bol toaerben. *©ie boobt bie 't epnbe t� ban alber menfdjen Klar&ten/ dabben fp al gelpen als geplant te toac�tetu '3�aer tuffe�jen (fepben fp) tjeb ele�t een blpbe moet: ^>oolant6biemtlDe<J5obton5Smilbelpcnboebt, ©alter toat onfpoebtg�� tegen onjs be�agen/ «©atmoetmenonat�tfaemenlat�enbe bjagen» 't «©ebierte berbenbe nelbetjS en�e f duiten/ ©oebt lebigft en toeelbigij be miltfjept ber naturen* ^)Oo ootn fdjepben top niet/ als 3©pben ftoacnelprfi/ ©an b'aengenomen |btct/ foet en gcmatnelpr 6: |
||||||||||||||||||||||
{««aual�etoetjert�ef.
|
||||||||||||||||||||||
* *©ie natup*/ 't gelur�t/ en't gebuipr�t wjarutptnelpcn/
gullen onjs ber jojgen ban alles rpcnelptn. l©at foubemen feggen of top fonber foecnen/
Ctgens een ftgat bonben in eenfame �oecnettf |
||||||||||||||||||||||
<©f toeel biete $©ar en o» ©oldt-lofe ^>tranben/
Wt betb jontuen ^>cl)enen ons quamen tet fjanben/ <©f ooxlogfj en fterfte be lupben foo ulaeg�ben |
man t« goet na te toatStein»
titacr ilitaet nae tt b aften f tuant Ben tjongljer. Wilt ges |Pit'l)etitieii. |
|||||||||||||||||||||
<©at 3pfeal t'famen foo antrttg�) ber jaeg�ben
<©at ettfe 3Pn rptnoomen bethet gants onbcljoe�t/ ^ie top onber tptel ban bjpberlaten goebt <�>an tot ons epgen�om aenbaerben tedjtelpdi* <�n of ootn fommtge booj bjeefe nnet�telptfe
�©anb'aenftaenbetmabcn ben ^>ter -np�terg nonbigfi/ ©anbe" tojaetn-«�obbinne/ alber fielen fonbig�j/ " ��� 6e «Egpptenaren asiigebeben/en ge-eertbooj Be u>jaecli-«S>obBimie / en beelBMiljaer oMb« eni tljjoon / ftttenOe op Be jBa*
ne/ o» batfe Baer al« Boo j een Spiegel fage alle Baben Ber Ji�eiifcljeti / �hamnufia wojtfe aetjeeten/ naer be ^tnb ftgaimm* itiJlitica/Baecfpljaer »ertlttja�be^bMa ffioBbinne was gljelooft / Batfe ftaBigto ^upiterljielptencberujerpeneen�joca!;« inoet BerberWaeiiBer menfeben/ enberBertaen be gijene / Bie booj tpcabom/ ftate ofte eere / bobnt reben Ujjeet en op obeWafeis toteroe/ bie ban �>mirne aenbaben een beeL ji�emefetv Btbentlienbe bat <po�usel miBbelen IjabB� / fpn oojbuta e» ttroftii« jen «s« n Se <nia«-l»f ffcjje mfiift])*n, tipt tetiwen. 3 tyat�m
|
||||||||||||||||||||||
'tBetfrogh des Werelts, of
|
|||||||||||
5 3.
|
|||||||||||
. � � , ©anben upterflen bag�/ ban 't groubielpt� oojbeety
bJ�^�� <©ftem« Radamanthoberf��?ic6tt'onfenboo?beei/
i*?5» 'ci! �"* «»f ^oo milt moefiten toerben ober fiaer rpc�bommen� <Dat fp/ of om Ue l^elle bepligft te ont�ommen/
R�3 <® fom te bolbjengen fiaer beloften beboot/ ie was gefreit; 1Het ja iho« © erbienfrelpc� gebaen/ in Ipf� anrrt en noot/ &^�&?�$: ©Jptoillig� fiaer goeben oitf-�ip quanten fcfiinr�eiu »se» «ua>iu«t>anw(rjj9ta. jBoc�tmen ban met lufiig� poppen enbe b?int�en� fllltpt falmen binben bertoaenbe roem-gierig0/ «�enbulbtge milben/ beel ijb'rige bierig�/ 3�>ie ong boomen f�llen ban �leeb/ fpps en bjant�e/ �n bat om <J�obeg of om ber menfc�en banc�e. j�aer of befe bingen ban nocft al ontfya�en/ ,f>oo0eeftmen niet bergeefg <©a(r-�upfen boen ma�env ®�""Wta'*, <®ot& bintmen g�elb'rijen/ ftuufen/ iupffen�y bogen/ 9ja tonnen/bie ter noobtftupfenf�retfcenmogem l©at lantt� boc�fo naec�t/ foo arm en foo gepIaegDt/
hattet gantfcfi geen rttpgft ftop/ of toarm (tropen b?aegftt# UMbp ban betreten berf�aen ben beften aert/ »osftBoMKa« feoitieuBDt 't 3|� biemen om niet �rpgftt/ bieng berlieg niet beftoaert. im mnm mm. �n ^ bnfj. ^ ge(Jud ^ ,f geDjcl:te gi.0CgC[p�6/ &'3©elf fiber burgert bebbenplaegfit met toa�enmoen'elpe&«
<fi*ntlpc� foo moc�t {jenlupben nemmermeer gefye�en/
©eel boebettbefirupben nor0 ooc� �larebe�en, 't <©nbeftoeftigfi gelt meef�/ ig feltfaem/ en tojtftaeeti. jBaer tite noobjttf t coft niet/ i� lie�t en elc� gereet, «©iebaer mebe geitoeeftt/ maeft fonber fbjartgftept |
|||||||||||
|%eefl!S!>t>
|
|||||||||||
©olgen f Inertiam, (�obbmbol�larigftept*
fonber t'eeniger tp�t ben moepten te Ipben ©an 't laflige belten/ ban 'tgebaerlpt� (Irp�en/ ©an 't anertige f eplen/ en ban alle fa�en/ ©te al 'tontoufe bolc� berb?ietigfi boen toa�etn <sBlck ga baerom boo^t/ enbe ontfang� troofimoebigft 't 'Klen�omenbe gebjer� met �onger berbioebigfi, <f>p mogen niet bup^en/ maer moeten flaejt enben/ t spbiiicn/ t»««� p^pj6= J>p �ooj genoegfifaein�ept/ of top/ booj Oaer feftenben* %S%�225�25m ^oofpjalieneentgebanfc�pna�s � Sybillen, 6pb'oubeing.'rarereereu ge. ^Olttttltge fiepettg lUpt/Olli't bOif� te ftilleiU
&p's »er i»»etatf. jf�eteen bjpmoebigfiept al teontamelpt�/
�»���.�,*. «.«,�*/�!,« PJPfente ben bebel naee�t en ouft�amelpc�. *��* ©ittoarenmeejr^iec�en/naemlpe� B Antiflhcnes, �""�"^J*Cnt�iM" * Theba3bie#ont p Diogenes,
sefrubeerr Jet f t/t'eu t(>Se bau Vorrates»en glato/bp iiS � tBooft/en biiiBer getoeeff bantit fipm'rfiie fecte/en fteeft tolfcjaliefet»':
Sefjaii/Siager.ea/Cratea/eHZeno/aimeiioraiutalBeeiibeDeiaeewaBjBnlelje/enisi on�efcbaemttboc!) met fmerte)al«een io�� �t!iojbe!i) p H3aj» foneban ee» JtpfcoiiBs/ e« «n banse.eerfte 5Piftii3l«> bau ^iaginw bp Wien Ijp gefiuDeerbt fceefe |
|||||||||||
39«
|
|||||||||||||
Van 't Ioeye en ledeer e leven* I____
3&et ttotfr meet anbete ban bten bolc�e ulaurngQ/
1tlttebe©Hmbeuen?s banlebigftept fnauuig�. 8 5©efe babt Ijaet 10 joutoe blpmoebigft te toefen/ teggenbe/ bit raben <©eleetben gemefen.
te onbet �>k <t�?iecuen utoen blut�tigen man Cetil �etbetge toepgetben/ en Rebben boojt an ©toen �cftt-fcftepbingemet beelboecuen gelooft/ SBeeg betlaten u niet/ al golbet oocfc Ijaet Ijooft» <© jppt eenen goeben moet/ toant bie palen uto� &pcp ^pnfeettopbebetfujept/irontont geenfi^etggelpcv\ <©ocn toag beeg Sleet ben bolcu foo lief booj' ttoel piaten/ «©atf Ben eleu fou feftamen u nu te betlaten* t©ug ftoutbefe Heete/ mpbtfojgft en blpft getuft* ^efe tebene gaf 'tmibbel bolcfeeen onlu|l>
t '©at betbulbet allemet tteutige ulat�ten/ &eggenbe/ honger toaetfoo niettebetatfiten* 25eft toaett bat Laborquam toonenbp toenigeti/ <�mmeta inertia�jem te beteenigen. 3©ant tjet toaet een nut man/ immetg bp be lenen/ ^»00 boojtpt� menigbmael tteflpcu toaet geblenen* iBenmot�t�aet * Laboremfomtptg boen genauen/ Jt�aet toaeftten ftem aenben boeg�jbp te getanem ^aet gefelfdjau toaet ftem niet toojbet te gelangen/ ^an toat boenbe bat �jaet ooibaet motljtebjengen; <©m ftonget en nommet beplig�) te bet jagen, ibulcj: mojbe 't gemeen bolcfc/maet �jun antptig!) nlageu 25leef gefteel ongearfjt banben gtooten in|laet/ ^>oo gantg bpantlpcnen toag * Labors naemgebaet* «©oeigb'anbetmaette * Frans infcftalcnbeptaetbiglj/
4�» �aet bnien geballen booj�jaet i9?outo eettoaetbiefty �©ietoeltfefptoenfcftenbeeeng�)etu(tigl) leben/ i$Aim$ looflgcu aenfmacn met een ftem betfiebem <©aet ig gbeen fa&e tm bit bjepgljen toutoeltjcb/ gin alle mang <©ogften/booj mp maee�tt gtoutoelgcu» %\$ oie alleen genoegfi al 't bolcb tan betfo?gen» Stnbete bienft-maetten �jebbenbe ben morgen ^©ooj-gebjat�tin 't fcfiitRen banben ylumagien/ Ctul-uucmen/cupg-boecj&eng/ en anbet tttagien: jBepnen ban/ fp bebbenbaet bingft feet toel gebaen/ -©ooj fobanigen jiBaette en (ie mp niemant aen. 3(11 bit boe icfe mebe/ na mpnjs l&joutoen geboeg�/
3(f�aet febitne baet boben bat ban at� fp genoegt): Wm alg bat nootlptu ig/ en batmeu macfj toenfr ben/ |
|||||||||||||
tn bieil {pnbfttjee« **#�»!
»b�ofop&ia ba« anwbe Beleeft /ia anoere/ oatlebeit
feer aengepjefeit' alafotmm- gebanfpnfcbiiftenbetupge/ fietHaertitiS/ub.6. p�aertiilSbb.6.i3.3<>9-feg!W bat ©iogenea/toe-gtnaempc «puicue/ bat ia bont«/to as ban &pnope«n/foneban ent HSiffelaer / bp nu*1" t-atbe* W/bluc&ttgjpttbeombat* Belt bat Uu gemunt Ijab&e/e« »ui«" fcljooliertoati »n''t«pe' iic�/hpleefDeiiDpbenbeSel' al« be uooigaeiibe/Bbeenai!» «er bupa ofc roomng bebben= be aiaeeii tontte/!pnfP5e«r= Ken Maren aerbisb maer bit* ter en feberp/beri fpenbe al 6»; ItBerelt/ala c� baffeube bont.' bpueiwierp allebe gefebene» ben ban aiejanb« be groote/ rnbe en uerMeerbigbb» bei« niet om Jlle�anber te gaen ■befoetben' bp Milbeooru lie- ber jont rStbeiien eten/ san Se leclterap/Wnberbienfr)aen be tafel ban Craterua / bp flerftnaer't (eggen ban 3fie« wetriuaopben felftjen&agS batStWanber be groote (tai-f tnffiabplonia. i tebigbeptfpjeetlit/traegi fteptmoetaen. t j�uriiiiEebe� boitytege«
leDigljept. a Itiaegbegt. b SrbepB. |
|||||||||||||
rJSrbepbw.'
�»ebjos�9aettfi>jat»i |
|||||||||||||
^JijfrbaerfeUis»;
|
|||||||||||||
<&�t genoeg�-�oeiunge ban 't begeeten bet menfrfjem
|
�»J00t
|
||||||||||||
4o. 't Bedrogh des Werelts, of
' <6?oot t� Ijet bermogen bat ttft ter t©erlt fyantett/
il>eel bermacft itk bp 't liegt / maer bp 't boncfter not!) meer?> l©ant ich boo? mpn liften (al fcftpnen fp eerloost) ilipn bpant betemme enbe mafte �oeerloo s\ 5©tt maecftt mpn bienft nootlpcft in bees« betgartnge,.
<®m ban noot te uitjen in fulr&e beftoaringe. 3©ant biebaet toilbolgenbeegebelel^oubie/ Loey en lecker leven, bepligft fonber roubJe:
as»» tot p«!mi eiitei;m&i3. fonber fojgftbulbtgftept in gelucft beftenbtgft/ jif�oet ?pn/ of ftrombingert/ of ten minften beftenbtg�j.
�^p moet oocft berarftten bie gbelen namen/ »erad&tH�y eniofoaerna, ©erfiert bpftmueien bie ficftabelfteptfrftametn me* 1©atnutftomt ban boecfttf ban 'tftobaerbigft romend Wan onnutte lief be en biergeiprfte bjomeitf
«at>8«w«89« tooauen. Faem bult (als" bJint) bet ooi/ maer 't geit bupcft en Ktf�eu/ *©it� ftoo�tmen na rtjcftboni te jtaen met beel hflem �'3inftomj�ert temeeren/en baerte begraben/ %$ 't �»outinbe Stifte/'t�>cftt� isinbe #aben. *©aerom al gftp mannen bie mpn reben oocft fjoojt/ ^>pbp te rer�jt mannen/ foo fcftic&t u na mpn biooit ^cfttc&t bat gftp genoeg!) ftebt/ bat gftp beet gulb�ng ^omt. j&iemant fal (gelooft mp) u bjagen ban biaer 't u ftomt, mmijtbe tgeuB�tr. q^je grofc,> �etftcringft/ bte top ban �uegft�e lefen/ «s* pMffifinamn/ «««er l^an ons plompe <©uoetg in �'ou�e bereit gepjefen/
|
|||||
imet ftaerberflpt»
fcXSS��1: ^or�ent0glo?tntet/baneeTibalfc0gerufrjte/ ^ & berftnenoe »e aeniochfcw/ (Een bjuecftt bie laucftfaem ftomt/ttiaei* ff nept metter blurnre, SJ�T�S «2n toert bocft ten laetfien banton laetf�cn bagft bebecftt. jtroote m-acsw beeft /Mat,» * Scngaenbe bie liefbe/ toerbt recfit boo? fot oegecftt, �'��t«,«^ ^mtmen oocft op aer�en fpotlpt&er btoaferge/ |?��Tr"P8�" ^an fobefotte�efb- toeltr blmberafetne/ som bat »eiiMd te-., ^oiie �>ngelptu boet IpDeitmet gelpdie finnen/ loo��a�" euanbertup boben ften felben beminnend tei/met renwmiociiBs facnd/ �joe �sel nutter tft batmett fiier on aerben/ IWh�f �0?» 25obeit allen aenft�eeft/ en bout in toaer�en/ **�/ brtcecwabe be j>obanigefa&en/ baer boo?men macft berbjerben/ FI�� Srtaifl�^iS * 3Uegftept/ toeclbe/ gematft/ en al ons' begeeren/
bait te fesjnvifjiiiiuiioMr��iipbcrliJcrfteugigettert met namen ban eerend ��*�?^ fntmepnltfte/balf�ept/ bttbbeltftept/ moeptern'e/ t fiaaatot «ie �ebjogi) e« i^thin^' ban't tooojt/ fme&ingft/enbe lof-tupterije* M^tt be« ©eren« &e= 2®«ut bit Jject nu bjpfftept/ ftloec�0ept en troutoe. mmmw- §>w ith '� menftj�e» �e�en al?� tu wt fptegel fcijontoe/ |
|||||
Van't loeyc ende leckereleven.
^cfc ft� (niet in' t boncuet / in goetsen of bjtntttelen/ $ietfeltfaam/ niet bp ben $aen of ^rijemintnelen/ 3Baer) bp litltten bage baegljlpcjc exempelen/ 3�p menft�ten on' t f�aebljupov moer <©aben Cemnelen/ Sn Coningen i|otaen / op jSBert�tten/ in Bterfctjaren/ %zz\ �erfcljepben foojten taan ILupben taetgaten/ ^Igoube�tle'et-noonetg/ 'STaclmanov jBauelatett/ 3&aer&e-koopcro7 HobbetoV t©pnf)eerot/ iBoerfienatim/ %itaJeliet�/ #jopheten/tiie Sterten begaben/ flilgemiften gtertgfj/ en ^epbcnfr�te#ayen/ i©te al beur �en taeb bp mp �em gegeben/ ©beben taettannnen/ o i&jtnres taetijetaeu. Hl bit mactjmen ootfeTien in�itn natuetlpcfen aett
Wm 't gebterte inbe Zee/ in be Hucljt/ en ontet Hcr�/ b' �© elcn al 't f amen taerutpg�t gemacMprli taoetfele/ ^eur eens anbete (cljabe/ en bebjogljo1 taerfoetfeie» %t�\ ben een «Docjjtm bet nloecher naturen/
3�> te minltcn en ftabtg� al taan b' eerfte uren *©entletflitHeitmcnlt�enupttajuntlpt�ienionftctt «©nbertaJefen �ebbe mpn nutbare nonften/ 3�ug fypft upt u �^ecte be� auqctg ellenbtg�ept/ l&enfaL �jaeft booj.' t beleebt en ttloec«efoiijen�ig�)ept ©anf Maiefoonenmt»/metlifltgefelut�ten/ Strmoe en «©ebjec�t f c�anbelpcit (ven talucljteu. 2il� a Frausbee^btngenljabbemetbonfletaettaelt/
3|etaet �aer b^ ben taolcUe gtoote iuttffcc beljaelt/ "5©antbeftaltaenbateltttlit�telptKftontlmerriteu «©at fp be tajaer�ept fwatl� gefterent met el« tajettuen/ �reegij�te rebenu f raudisnorfttaeelgtooter geloof/ ^>ooj'tgetupg�taanmentgljtaernaemtbiij^' l&lj�ofoof: ^�btlofopbcrenoc met monbe uonftelpr fe/ <!cn Fraus nereeteube met Itanben ionftelpcw. * *jf&/ fep b' Abdcriter ben mpn meejler onttalogen/ ' CnltebTheodocen mpn taniub fijnbebjogen. |
|||||||||||
�Reeft al �& tmmfeben fcoen,
f�rects t tot epgtjeii uaet en W', Djogh.
|
|||||||||||
«tempel in'S «jjebiei'te»
|
|||||||||||
»tJ��ebjogl! frt)tji!t*enbot!r=
ter Der nature te toefen / oin �>atfp mstrebelptKeen onre« »eliicBegebieiten tet JBerelC ttsinpt« f �jet Hommen ober een�)*:
j'iobii« in 3i>n «eogontbe / <© jpheiia e.t Domerus in tm« «©oben llofjangen/oatjlftera tuv�tsiswii foneuan^upi« ter / en 6e jjiimplie JIKaia/ te�Potljter ban 3tlas/ !)j» toas geljoubwiseii booe ban �»upiter.' en feer beljenbig!) ii«f te voefeii/llwcianus in 3[iti ffameti�fpjaetH banapollo en TBttlcamiai/ fctjj�ft'bat l)p baninmoesersl()f ft&een t* berfieren miti�elen om te fte- len/ ei« Ijet felfsitrttoertft- lepoe/ foo Dacfi tin gtjetojert tai'as / l)P >» oocit Den eerffen Koopman Beat IJ« Ijemtoo}= oen beel Isonft-binbingeu toe* neep ghent/jptt Ujertlt tfl oot M Vaf<tetto?ben5ie|ennaer Ca» rona ©euer telepBen / �)er» mcsu)ofi)tl)»itit ©jtet); ge» jtoemt/ o m bat hp Der >©oBen «SEolt« oft taehnan fou�e m - |
|||||||||||
aex lUlPUVU. feu/enJIKerturiusJSfobcel
' ^ ©iwnpiaDerbi'iainfpiwn'^^LjS'ltrfegaen/ belatt>t6ee^«>e(otitBU«en�" w ft^^^eirjatnotftojp
|
|||||||||||
42� 't Bedrogh des Were�ts, of
»e Sn baeck/ Be&eete.. ®ia= en ftooptoercb ban logeng toaetfc�pntgft booztgefyar�t*
SKrcArrfuob�n «�omnm eltn p?eeg om 5cerfi Fraudis groot bermogen/ B.:-,8!)/toaer uooj sp rot foo^ <%\$ fp maer toert gefte�c&t �ooi nonftigc �ogetn �uSffi� milebie� fc�ijn-topfen onber mantetelepltgh/ ennaeiR.iT boom totspiiber ©oeftfteenv inematoe ertoattebenomen/
A�AS'esaffoo' ^oboojb'eremnelenber^iec&enuptgenomen/ tat �p »n j9aBeiii.ti.e«Ecbe sijs Dooj Fraudis reben/ metnonft cterlpcn befmucnt/ l>!SS^SR ^K ftaet fin ben fcftaren �eei bajt in ftab gebjutat» wn« sfjom- «ren ©ocfj bleef �aer ijertonttuftenttogflncnbelaben. in tffiemoftjenesl ie een tief; 3©ant Honger en Kommer ftteltfpb'atdjfiequaben. stjetmiJjiBije aifaepBren oeei ©at ftaer boen en laten al tot �tomniet-ftabt ftretnte,
��6*�S'«S ©ie �aebbanbeeerftetnaecfete ftaer* onlufngh: fpjeaiteiit6|pt>t/ei.BCT roem $ig t»0n fjin�eciit�f} ftreiigft banbe toeelbc tufttgft/ �e��'�
in Baer fraBfauen seiijuprur <©cru ftcl�e Fraudis raet ftaer met fieel in bjeben,
�S�?AS ' «ifobieben betten en frraffingftber �teben ijooj �at i)p 6� met geit j«t>. (©nbertoojpen toare/ enbe tmtf Dien gebaerlpcft/ paKie°�p\Ttt «gen'���; <©otft booj. onatfttfaemftept onbjp en beftoaerlpc�h J wonen Ija�be/ (int recht) 3»acr mat V�CtBt tlDC�J bCriWett �OOl DCI1 fjHC�erg llftigfi/
�S�I ©iebjacftten�at < Laborbacvman/biefp�gr/ ' �Jf
»�t "� �? ©an 9act ftab berf�oten en fcfianbelprH betjaegfjt/ berfoetseii�e onBer tjaer te ©ooi Paiiadisftulyeeenfeet naerfitge maegftt/ �lS»�aof,�cBuour Cot een nieutoe ftupfbjou nu ftabbe bernregen/ |
|||||
*2$^42SmJZ�t Matt ban alle fegen toert fp gefteel be�jpt
iiatjpn fake« flerhr (lonben ©001� Hypocnfie ftaer gefellm getroutoe/
«tien (r&oojien Kop met10. ^efeijeit��bt& bolcrmeningen ttoeeb jatfttigfty
*& ����J �n ftaer toaetbe � junbinne in anert ttopfelacftttgfi/ ^/M�"wcSS �? �P f» ftoebelnen tragelpcn gefregen/ nuon»en met �joue soeruen/ ©aer eleu ftaer wotftt ftooien en betftaen te �egetu &1���1 enbetot ftetftopgen gebaenftebbenbe tenen/ ZmeVSZwnm ®eSan fP ftottfc* a[i)m bujstefeefeen. |joo;eii/epntelpthgl)ebamien5tm�etipt?ttl)eiieit ( enbjeerenbe Jlliitiparei-in�eliau�tente ballen/bergafJtemfelbeiimetbers
, jjtfr Bar tjp tipt eenfttjjiif peimefoogrj. n �riffoteleafonebaii Jilitomarljus en j�jinre banbe geripatetiniie g�ilofopfieii/ is (tiaer feiogeueallaertiiiBbeiIjaelt) be�Btfcipcl ban piato / fpnae jjein ofgtjegaen bp^oii leben/en 'iljooftgbetoojbenbait een befonbere *-ctbre/ boeiiBejpn mee(ter bie fcljaube aen/ Bat (Blato ban Ijem gefept heeft: 3lnjtotele8 Jeeft geBaen / en boet ona al» Beionge �aeiiltn/ Bie eerft ter ailerelr konimenbe / otftter uptflaen met Be boeten tegrjen Ijaer jKoeber/b» ia nis t rei Sbenltaeiibe een treffelpth pijilofoopb ghettieelr in^pn leben/ en leen jiKeefrer ban Bien gr�bten �Serelr-toinner 2tlet:anoeiy iiaer hp groote gmitteii af genoten beeft/maer epntelpth upt Stljeneii geblooen fpnbe om eenigtje befcIjnlBingtje,'ia te Cbalci� gei�ojbeiiBoojbergiftBartJpoberbem B}oeg/oiit5pnbe7o iaren. o pijilofophen. p HeBigljeutberrniirht baereeiiigj)fina< .■e 3|am>{l)onlulti0!j. «■©it�ltBellrajfe, f4i'bej>B. t^rJgn^nigljtfueclitinetiiaerltpBigemontDstmnfctentebeiiepbeii. �©aer't
|
|||||
- Van't loeye en leckere leven. , 43,
tt�aet 't niet fo bat bc itmft kan mpn gefe�linne/ «©ot�tbieltefbe Cbuutben) baer mettc&ubemtnne/ Mv bjongen te feggen/ 't gunttninpleptber�jolen; 3cn foube �etftopgen/ mp ernftlpcltbebolen/ 1Mg teft tn b'ooibeB quam tan Murcea «J&obbinne/ <�5eenfins bjenen/ $0$ ooc�t ben berftolen finne/ <©ie eten menfttt bjtjg 3pnbe booten feltoer alleens 25e�)oo�t te berbergen niet m 't gemeene/ �©ug ohbebepnf�elpt�t �ter Rebben geopenbaert. jBaer ftenbe bat t�Jtjf el u maet�tt ancr tiglj betbaer t/ 3�eut't geft�pl bet �Dpfen/ in' t minf�e quaet te utefSen ©anbe foete bjtp�jeptof toeelbe te ber&iefen/ «©emercut onfe f anen foo fojgelpc�ten ftaen 5©attopeenen ban bjpennootlprlt moeten aengaeu/ <©atb'eerlofebebel/ of bie ftrenge betten «Sie on� in ongemat�t of in antrt fouben fetten/ «©f (baet mp of grubielt) �)et lafttgft. gebogen/ Wm f Laborsgebieb/bientopitebbenbet-ftfogetu ^booi� mpn boojnemen ban beeg totc�ttge fatte/ GU toonen ttoemen befl met goebe gemafee ^tefoetelebtgfteptbefr�jermcnfalmogen/ <�n beplig�) ontgaen b'antrt nu flaenbe booj ogen/ 3\fl ban f aetfe bat gfip ILupben mp foo beel ttelpt in befen 2tl0 u be �jt�p mpnss raetg boel n�tbaer matft toefen; ^>o fulbp berftaen bat mpn befiulnfame baet © foo oojbaerlitu ig als mpn bernuftige raet* «©aetomme gelprnmen in alberiep feonfle
«Cenbeginfel boojflelt naecntelpcft op 't ronf�e: b'UMtnmenboojfe&er ftout/ enbatinfic�tbeflupt 't 45antft�e ftof bet falten biemen leert enbebupt: J&o beftaet mp nu ootn u toat 1©etten t'ontbtnnen/ <©aer W (a� W een loog) b'een b'anber mac�} Kinnen». ^te ons een tompag 5pn om toel op te mertfcen / %n 't fiteren ban al ong bjoojben enbe toercfeem «©ie bingen ban baer in ong aiber Peplig�ept/ Cnbe b'inbmibtgbile berbojgen �epltgfjept/ ©anonfe «©obbtnne Murciatjs gelegen; jBoet eleu alg 5pn a. b. leeren/ meten/ plegen/ ' <�n ttabigft bebewften/ h^ bage/ b^ nacfjten/ ^tfefalfeufeggen/eltfeV�ilberopat�ten. |
|||||||||||||||||
j5�!jiittbf<«a8l*^{tK
|
|||||||||||||||||
b &M9jtoe/i»ffle1ieuwtioft-
itietienban�emwfiBefo» ti.me ujojtw» « &««' ',aro toertwlt. |
|||||||||||||||||
g.teittoooj/MnSeW/W*
tirenSBrbeptr |
|||||||||||||||||
�)eUit«etttle!)iBB«pt/«Uua
\0tm uu«!.
|
|||||||||||||||||
8eett>tM mittieWtt «n irasf
a �tfet toorteit ojbentlpr*
arijt«»»1»!)«» UeMn**» M'
metten en lleei�nghen bais il�urciaeii ginertia/Bie ne= neiun'ts�etalejpn/enaeB� merrt=UicerW8S^»iePSJ>"; ipcfeenwefentlpt? » **�
tuutl)an-tlu�|nletlwrlebeii af te malen / ^-eeefte ieeri-
(ipBen/tatfcSelmenenbie� »«ninhaetboofbepMtepa* |
|||||||||||||||||
i.
|
|||||||||||||||||
_________________ tertenfltont. sASmtiittebepiiB!)«»«
|
|||||||||||||||||
»»«itmrt
|
|||||||||||||||||
44« 't Bedrogh des Wetelts, of
t© lijft ban u naerf�ig�jept/ folgen enbe mebelpben»
2&emintonac�tfaein�ept/ bientfe fallen tpben. �pr&bom ontfangt/toilmess u tet fcjjencn aen teilen» geltet Den gouben fiepen foo lange belbetg ftoellen, 't fiet�t ban Cafel en 25ebt en to�t geenfins bie&en. s©en toelluft bem�ntelt met onfic�ttg�eptg tre&etv 't <�5elaet en biefen b?apt na b?aijen bet fonnem UBie luer in anberg boet bit fp oberbjonnen/ »vtmDW' 3tl0 ijiee in ertiam troutoeloojs �eeft berfaet&t/
't «©efelfcljap berlaten gern felf ellenbigrj gemaec&t.
*©it jpn ban bte 3©etten/ btt3pn bic Sacramenten/
<©ie bjou inertia geeft in �are Centen. ^>P 5pn 6ojt ban ttJOO?benmaet ban fin lanen en bjeet/ *©ug �f� no�igft bat eltn bie baj� ban bupten bueet* <©m ong boen en laten in albet manieren/ 311 ong leben benre baer nae te (lieren. ss�iDFd w«** »«<wfcs ©eel <�«ier�en bertierben boojmael� traeg�ept teb�gft/
w «w«*«. betten fe�joonen naem ban f Jnlcfopljp febtglj,
<©m foo te geranen aeftter ber bjeelben Mfr.
JBaer 't t� al t'famen fcftenbelpcn gemtlr. j�p �oopten in leegrjept te fmetfen berfianbelpcn/ jl�acr fiaer fotljept bjac�jtfe in lpben ftfjanbelprn,. *©ug moetmen befolgen met looffoept fclptelpcfc *©at ong niet op en noom bie fpot bertuptelptn. itectmt, e« t>wmep« baee ^>oo moet eltn eerf� toeten booj fe&er en getoig
^§>oo onss 't oube fpieetubjoojt ronftelptKen ontbet&t/
<©at b'een menfrfj ben anber een 3©olf of «©ubel Itrec&t,
hierom fp elrn altpt blptigft op jpn ftoebe/
»©at oocR 't minfte �edbeit ban 5Piten gemoebe
««k MMpnit<.. op nm mn m& niet &on�It fr/ df& moet naeifttsp bef0jgen/ Ce gaen in bifibel/ bermomt/ bebed�t/ ber bojgen/
^tlle bint� te �den moetmen altpt ppnen 5!Bet �ertnecnig�) fujpgen of jnet cerlpcn fcljpnen.
5lBaer om 'tbernemen ban '� boltrber�jolen fa&m
jloet eltn ban onss looflijcn fpojen en �janen.
3©ant eeng anberg fecreet op goet geloof te berftaen/
IBeert groot-arf)tbaerf)ept/ en �out ben boltnen onberbaeit,
«©en ion|ligen name banber eenbulbtgfjept/ 3Hrbept te bemaren met alber gebulbigljept.
jBaer b'eenbulbigljept felf brpft ban u geringen/
&P i«rAt&t �«m»ui«stept 1©ant 5p i� 't fotfre en fojgfjltcr j�e alber bingen, §>p flacljtb'*©lipe/ bitte uptbjenbig� gcfont/
0m inlwnbig�j guetfl fp/ bit '0 all? man niet Kont,
J©eu
|
||||
Van 't loeye eh ledere leve� 45*
Sf�enbintc^Ronbe�algeengebaentbeggemoetg
5©at onjs meet onluflg/ meet fdjaben/ meet tegenfuoetg <3Toe matg biengeu/ ban toate eenbulbig�ept fot/ Sllj� top onbet gaet j�aen/ enboennagaet gebebt» SDebetomi� fpnut/ enbientong gtoteltjot �lgfpbpanb'tentooont/cn'tgetteontbecutbtotelptR,. ^obat�aetflef�tetonaeon�in'tRettboetfeijcKen/ ^mtbetlingg alg bit balt \i^ mogenben tgcuen. »pbetfufte mannen/bptjb'tigetopben/ <®f bp booj-b jenget� baet 't geit boeg niet matg blptoen» 5©it'g ong nut w anb'te/' 13pn outoen of iongen/ 3|aet open gett bjagen on gaet fotte tongen. 5!©aet top imetenong tongen bieuin'tgettbetbetgen/ 4&f topfullen btoaeflpc�t ons goebe fiaet betetgen. Stomt tmg pet boo j te boen bat nut fcgijnt te toefen/
^0 fiaet ong om te ften/ en booj al te b?�fen/ «©fbaetinneootufpgemeenftJjaniuetaetbept/ <©ng gatige bpant/ bol betbjiet/ bol ftoaetgept. t©anttoaetgpeenigMinginnei?stebucgten/ 3©at flaet flucp banbet gant/ bat tottt tetftontblutgten/ 3©ant Labor ijs gett/ ftteng/ frgetu enbe moegelgcb/ 4�n om' t ftabigg flaben ben ttagen betfoeijelgclt/ 5©ietoj)u inertiagaet betomen fellicfe: toogaeftmengemontfangtbnmtlptftengefel�dt*
ufl ong ban tuftigg intoeelben tebetblpben/ 3®en moet beeg babet ban f ojgen en ontuft mpben. <�nbe (omen tet t©etlt biet gtootefabenfiet/
25obenaibolltoowijs/ ontuftg/ moepteenbetbuet/ 9llg een �cgte ©jou/ 't 3|of/ een &tgiu enbe een acaet/ Zomoet eleu Ut biteben boojficgttgg en toacuet* 3©ant f o top ong alfuky met etnft onbetbinben: ^etftont fal atbeptong bangen/ ulupjl'ten en binben. ^otu matgmeu �)iet b nipcnen beftgepbengept matelgcu* 3©ant beeg btngen ban felfg niet 5gn fo gatelgc&J <©atmen uit behoojt te b jpben upt ong f�pt&en/ Slilfmenfe fojgeiooss fonbet atbeptmacljbnipt�etn <&uaemeen anbet mang toijf iontfe/ tijcu enfegone/
Cen liegt geloobigg t�jtng bjagenbe bic utone/ <©f een gbetaet milt m ong bupfietelagen/ ^tRbetftantet&atmenfe�aetuptfouiagem 5>o i$ mijn fin niet/ batmen' t fr�to betatgte
%U gp ter nootlpcuet zzv$ om niet fetgggt be bjatgte/ fonbet bat ggp baet in pet begoeft te toetcbetu 3�at Konbp nu twft U�&t toanbw fleuet mittue, n»
|
||||||||||||
fcfewweiu
|
||||||||||||
�feWjW
|
||||||||||||
«cMS&egt;
|
||||||||||||
«E�nT9j«tt/-t*of/Mii fttHj»
«ti een »titer/jpnbiet faecUtu Dol arUeyWS «i ttwtpw. |
||||||||||||
mm pttsSmet«*« ''">*"
BvbepbltumtcnijeMwmme«/, Smtsfliwwmflu |
||||||||||||
45. 't Bedrogh des Werelts, of
Wttt u een bjutfitbate befpjonen of gegeben?
_.- . 3©epgertfe niet/fpbient tot loep-letber leben*
ttmovt» Wmt |-�iCj. f Inertia in m$ Doct uoifterben
3W� fp ban anbeten boo? on� beatbept toetben ♦
s .fflsebea/ naer»tfegs�en jiBaerbitaligtoebetRattg�/pnnlgc&enleebt/
".?�S?m!. IS���/ »� bet geen bnic�it rngeeft/ �an booj m arbept en flaeetv »Vbt« bS ©Jana/�a «©efebebupbtngefian Dte b�oebe tapen/ fi�oec� «1 eruareu inbeiober 3©t Die bet�jolent�ept banbe gnlben fcftapen SonftV �aer mebe 3p tjaer tu b 13»an Medea Hafon PH JWtt «TpfrHwi/
Zimten/ e» trom met Dem � ©an tgulben©ltegbermaett�oo;t t^oeetfc�bettellen*
,fre�,e?/S5M,ae* Scfe betftrec&te lafon en Medea ior.fMpc�, �T�IS^� gnicfelcw�eftcmte Cobernfiorflelpcn. . siiiberei'b,e»bpbemSi)e= t©aet boojbte toac&eteenfojgl)bulbtgeogen ^KAto'uTga� ®anben herberg berblint toaren en belogen/ Sa» feoniiijtba jBanBioii �e: Cn bie bejc�etmenbe toapen banben gouben nlcmp/ irhB�bbf�ubPTabe� IBtgiengftepteetl� frfietp/onfnebigh toetben en plomp/ tone .jjKebua / Die fp wiiba %i$ pte fc|)aic&c mannen boojfcftpnboeg�t betmaett SaeromfocStre boobS ^S'f'
<©ien tijc&en �toningb alg een frijaep eenbulbtgft ban aett/
S^J�'� ^oobeftenbelpt6bait3pnrpc&bomf>ebbenbcroo^ wiffenbe/ wuchten fp in am/ *■ 5©aerom/ o gijp alle/ bie mp ftoojt en gelooft/ ^��� »fl�ten �et liebe Ipfong nacf�emaegftfc&apfoet fpftertuiam. sitpt befo?gfitmoet3pn/entoeelbelpc&geboebt/ I�e��«fr/ 3©eltb Ipf top geboelcn en toetenbat toat t�
fta�' bat aafonftet sooft M ^on�er 't toeten top nieten 3pn notfi boen/ bit '� getuig/ StoSa'�'� ©an toaet m ootn boo?t�ompt bte ltefltjt&e lufle/ »oot 3,moeBoo,s)eiiaB^ie be »Sm toelcr txtxlle fiet leben fonberltngh toett begeett/
JiaBt 3|oKoB aengSenomen
,§00 fult gfip al t'famen in mpn gefet|ct)ap ge-eert
sabbe met «ebjeit/ioaB gia^oigeit�g mpn raben enbe beleben/
��s*o�»= 'Cot bit beplige toeren bepltgft mogen tteben. S���: <|n �eess te�enbtgfiept leetfiftrit en ontiuroetoft leptban 3uno toe« gefonbj «©ebjuptkeu/ om onfe bpan�enbetfoenelpcn/ f�lT'fZicXZfeZ «US Honger en Gebreck betbolgetg onfer fielen/ ia >t fchip 3tr?o/b^erf}« Wip ^ berjagen/ te Haen/en �eel te betnielen* feaiiDeJKerelbf/berfelbtban ' " ■ �*
$4. gefellen/ B'uptmunteiifte blom ban �Bjiertteii/Bjaer onbertijaren be ujome �ercttlesV J9?PSeu� &e Kanffi^e itmg-mtefitl
wi ®icSter/ Caffoj en ^oWuf/ poleu» en 'STelamoiv Calaia en Zete« /.enqiiam naer beel gSabaer te ColrI)oa/baer jjp booj 5)cS"lpban Jlt�ebea/ 't gulbe Bliea berhreejlj/ en Ueerbemet ji�ebeameoerom t'SupB/�ien SP nae-berSanbt berliet am be SPotftter be» ftoi!iiinS8 «treaii tetroiitoen / baer JlKebeaupt jppt «n m^aerte / met eenbalfcje htoone / \)tm be �Sjiip&t/eu a8}iipbtB-©aber met alle'tJionint!SlptHegofbeebberb>anben. i ©bibiualib. 4.bertelt�an ghjipua en gelle» / bp be WnberenbanaitSaiiiaB/Soa�P'tBiilDeffilieBbjatSteiiinColcSaa'PSjiruBlfesSHjpVttiaabenptbaii fpn #>tiefmoeber3]no/ toaiitjpnmoeberjflepbelevaaBban jpn3@aberber(tooteii/befetweebe IBjouvoberliefoenopSaer JH�anSfoon/enom-batSp liaer niet te mille tutiDe fpn/ fotlji fp tiem te booben/ en bjatSt foo berre barmen Sem offeren foube,- ?JtSama8 litt jpn gSJ'W* Toemaften met een Supbe/ baiiben en Sapjfiioeren' foo be topfe was / bannen bertierbe bie ten offir gliefrijitBt ttiaeren/ en boen men Sem op ben »itaer foube leggen/ boe quam jt^epljele en nam Saer tbjee Uinoeren luetS �' te bieten / jaljjiriiB en Helles/ ea jtaf Sim een (mibe Uam bie jiK ercoriti» Saer Sabbe gegebeu/ en oefen Hain b;oegS bee» ttoee boo; be li od; t/ ober be Zee/bati �jelloB in taiel/ isaer ban be^ee ijiee IjeUefpoutiua: en jaSjifua quam entelptn te molcSo» / baer Sp ben �am Jupiter offer« i>e/ entjiirch tffllieaopeengjef�atSt ban «Epcheiiboomenin't iliirt-naoutbau JIKar»/bit �» een banbegulbe ^itBapen/et» -tgulbelBlieabcpbe. �aet ona ml tot J1R*B»S fcoiMl). H �pro«RiptJja«: »aSm. �- «t'U bsvmas«. 1:1« «Pituru» om baiw tei»,BUj«siwi. iffioatteinaba!.. |
|||
Van "tloeye en leckere levefli
|
||||||||||||||||||
47»
|
||||||||||||||||||
!|ier toe tg eerft nobigg ong genbigg te fcBtc&ett/
3^at top mogen temmen en antrtigg affcgjic�ten '" ©eelmannenftoaergoofbigg geleert en boojficgtigg/ 3©ie ons* leeggept gaten: en met reben toicgtigg Honger en Kommer, aennojren ong te quellen* ^eeg lupben moetmen ber <H?oben bjeeg tegenf�el�en/ 3©ant ber menfcgen ontficg toert bitnmael boojionften/ <©ooj gift/ oft booj beg toaergeptg cracgtige nonjlen/ {%\$ 3p gegooie ttpggt) gegeel toetg genomen» puiene moetmen toooj al fcgoontjeng tjooj oogen nomen jf�et een upttoenbigefcgoott-fcgpnenD-<&oobg-bien|te/ «Jhtelcnbjoet manen (bitigtoetr' 'tgefienfte) ^at top gegeel toer jtaen ben to� en raeb ber <�?oben/ ^oo? openbaringen ber fielen toanben booben/ 3&ooj to jeembe gef�gten/ boo? $gilofongien/ <©ooj bjomen/ en booj anber toert gupriieltgen. JBen moet ootfe to^pmoebigg beloben fcgoone bingen 3Die ong onmogelpcn ?pn om tetoolbnngeiu SBen moet elcfc boen ber ftaen bat top toel berbienbelptfe »©icn baer toben teefcen metten d�oben tonenbelpcn, IBen moet banger feggen{ernftlpcn enbe noenlptn) 3^at iupiter felbe booj giften t� toetfoenlptn. if�en moet biagen ben ftgpn (maer niet be lajtiggept) ©an fobere Itrenggeptenbe (lantbaftiggept, 3lf�en moet fomtptg bp i� junbenens npt bjpgept 3©aergept toonen ban betoeegglprfcgept en blpgept» <©ocn i� ban nobe bat goberbp/ npbiggept/
J&tgalcngept/ guaettoilliggept/ bittere oartpbiggept; %\ t'famen on� maeggfega» baer on� gert feer toe ttretnt/ tiet tojeembe toeberen fcgoontjeng toerben bebetnt*
aet ons fultn getoabe berepben met liften/ Stl� berftett gebben be gemantelbe ,g>ougiftem ^ie met bucgglpcne fcgpn boof Ijept feonben toerblommen/ &o moet elcK (3pn top togg) ftcg met fcgijn toermommeiu Hpni-retgt boen fcgpnen' t gunt top nutlpcn bernrommen/ oEn in beeg feercten gartneckigg berftommem 3©ant �sie ftiHtopgentgept ig wet alleen nootlptfe /SEotbeg lebens noob^uft/ maer toojbert oorn grootlpcfe ^otbiebamfcetjenjsftilenbebbefeengliebelpctt/ ©an onS pto'ttggept get epnbe geriebelpcn* 311' t boltfe bat anber?s boet/ toilt booj ©ogelg goutoen/
3�aet bp acgt ttiz &teben toooj u ©ogel-toutoen. *©ie ruft toe met beelben ber bingenbooj-betgaelt/ |©e, t grpnen/ tntf ftopgejt/ bat geen fetreet toertaelt. |
||||||||||||||||||
ttt �jaetb« «tySeerts« / *
foetkt 6is tebetlepsen/ onb« BecfefelUfmGeligie» |
||||||||||||||||||
»enbenfrt)« wtbelet�e/
6a« >nc»e ?» tfeeiftoBbtg�t JupBenbebjogS"1'. |
||||||||||||||||||
sgKrTjp tofllen �p berffaeii/
batte'JSoDfBaoj siftenbev� focnli>tft fpn/ geipek «Euripis Be« ta ©UiUiii» te Kennen seuen. �aettot Bebepnftf)«?'«""^5
ttrtptheebatr / be iiittieiiBiije sebjeUenenbefOHben beaec= feenbe inw Ja« fcSPU'SeugtS �ocl». |
||||||||||||||||||
<Eebepiifbercb!,'H)'P,'S«/b«
ben ffiobtfDieiiftombaci: be- bjieaerg a�nBenomen�ebbf. |
||||||||||||||||||
2SebeeIbtfetef»opBjieH/ al#
IjaoB�'iobiBS- |
||||||||||||||||||
5f>c mtiioofele m5 isf be iatSti»
tn't roef ban be boofe Die op hem loeren/en balftiien ftbpit ia get s«,
|
||||||||||||||||||
4« l 't Bedrogh des Werelts, of
ttffotm ftb tjn fal't acjs 5pn om' t net te bebetfien/
an moegfjbp al t'famen ©ogelaerg berftrer&en/ Cnbenbomme ©ogelg/bteop geen �tf� letten/ a�loecbelpcb bertoerren tntt berbolen petten. <�onb gbp u maer bergen en f bjpgenbe getogen/ 30at fp aen 't aejS berlacbt brerben en bebiogen. »p ftijMtikNbet boit» «n <tf>aetbaerom te bierene �oofemetgefellen, tMt,,Wn'*"* ^eemteeitenberfcftenmoet/eltfetoflljemberfneWen <©m te 3Pn bte nae(le ban onj� #?ineeffe ruftigb. $a gbp begeert bte iuf� booj 't leben onluf�iglf. �ijrn�om boojarmoibe/ bJcelbe boo? ongemacn/ fiufl boojarbept/boo?moepte/cnboo?naer(tigj&ept$: oatfe/ �n bepligfiept feber boo? gebaerlncbbeptis fojgen. ©olgftt mpnen Ijeplfamen raeb/ toaeftt niet totten mo&jen» �^ier ig fo luttel ancrt booj bangen oft mooiben/ «©at itk felbebril flaen in 't boojft' ber ftagb-ooibem |Baer tan pemant niet alle mpn 1©etten ontgoutoien/
«Bien falirnfemet toepnigb, moojbenontfbumem ^cfe Vuil u ontttupten mpnen botfte beboot/ jBtjnfecreetontbetfien/enmpfelfnaerbtenbloot |
|||||
' elcb neem t>ie m bet�aringe»
Spreeckt alcyt doeghdely�k, roaer doet niet dan fonde.
Doet Ibnde vroeghdelyck, weeft daeghdelyck van monde« ©itberftaelontfingm met groot toelbe�agen
%i hit Hypocrifim boojben en fagen. jIBen fag� baer berblpben �k flerten ber menfeben/ &ec�)t alfmen in 't bulben een $jing geluebgaet toenfcbenJ ddtpjeejS ten �^erael toe baer melfp»&ent�epb bonbtg�; <�lcb pjeejs f eer toonberlgcb baer tonf�ept triep-gron�tg�)/ «©ocb fjaer filoet&e reben/ maer eltb p^eeg bpfonbere 3&et bojt begrijp ban bien aljs een 3|emelftb toon�ere» «©at maer booj jjen allen betltcbtfte en befie/ * m*�S*«f &n ^00? tInertia **n ontoinlpcbe befie* . *ww» �. 50001 't bolgen ban bte loet en toaer niemant beftoaert/
�n elcb ban ben-lupben betfebert en betoaert.
*©eej� leeringb (fepben fp) en toaer niet te febjpben/
«Ban in Dyamanten om eeutiiigb te blpben. 3Wg bte beel nutter maer en beguamer boojt bemuf^ m 3»«n HpoHasf Ojafcel / oft »«©an ApoUinis fmoocB/nua� berouten berfufr, gshepm bon ©«Ipjloa. »pol»
lobteootu phebualji«/ ttasfbeiifoi«ba« 3ttpiteren Hatona/entoojbtboojbe&omttgjetouben/baerbanbttlfa&uhtf
JoantjemberfferDtfpn / pier te lamhom te bertellm/ «Bbtbiustiib.z. m jRetamojptjofi« / befchjpfr fpn Jl�ajefteptetoos iifngt)! toajb«n «n petrben/ en te bojen -tboobenbanben 3»iae�t J?ptb,«it / «mi bjtjtiaailmet^Pepjjii» tl» »)&»rS, $j P SJ0J3 ghepiaft� an»«! 3« ji�sfi 3/rW &un m* MI»»�« wfenO«» |
|||||
Van 't loey e en ledere leven." 49�
5©aet bpbebolen toert/" elck hem felf te kinnen.
* t©ant bit balg toaet/ en ig bp geen menfttjen te binnen, Jf�aet Hd)t en nut toaett te bennen anbeten/ <enfelfin©ifibelonbebenttetoanbeten, Cen bebe ootfe niet toepnigb tot' � geloofd bermermge/ .^«>iftfvritfcbeboo^ftl)jeben leringe/. |
|||||||||||||||||
o fflUirartbuauerljaelbt.'bal
te �raeta-Seeren tarnt D«el ©jiecker^anB/tieren bouim Se Beur ban Bieopcnbaer w' inaerte fcevtU uan Hpollo t« Sie'.utioa met guioe letteren fcbjpbenbe«Rojtfin-B«b«n. te fujeucK / Dan «thilo J*" �acebemonin/ Re,«"�' luelcke fp?euth ben ©uttiabe� *-.2enguftnma n»*1 SO'««»' fnemlutimenBepjpfen/ atfit Site imtBen 8"'«1 B*""«"el1 tefpn/ aUteen tegmtfelBa toolkotnm�topfhept/«"(«'» «en vjroote topfSept vuefenBe/ »Bant felf* Kenniffeei beftaet niet iift tueren/ Ijoemen BS»« nafr/wien« foon/oftban mat oeflac�t ma ia/mo« tekenne �,mep8e»ft»ack�ept/onbets mos^n/biOOfhepBt/onb«. nuaetnhepOt/ mnnatiflhepot/ Slooljept/KOjfeltxptenanBf re nebjeken/baer ntfl*aaai- lejpnaeneahenttieBenenb«. neerten voel t'pnoerft!)«?»*«'
Bm Be febabiee/ oiibpeebnpt« Ke/enoneerlpcke te onBer* »jucUeii/ affee«ren/en bermp" Ben/ en Be nutte te bobjni oft nateltomen. » Uil» fulUneerberbenfplm«
ter in een» anBer* 005e Jten/ 6antenbal«in<mB«P8�ea ooaen.
o ^.chijn-onttS«» ttwf«n m
«ftnaelfel.
|
|||||||||||||||||
"Hanois *?pvw«-<-yiv
«©atfpbangelatetoagfebtgbeneeruiaerui�y, «©nber'tgemeeneboltbquamfpnietUt�tbaet�igB/
«Sn ban noeft met een beel IjaetjS aenfittjtis betbojgen/
©anftftnnTatbtmoebtgbbolbanfaligefoigen/
tt�tigt) ban gefityte ootb ban minlptber tongen/
ie feer eenbul�igb f e�jeen booj ouben en iongen, 3!©aet bie 'tbieuinfagen upt bloetbftept out bejaert/ gelben' t booreen balfcbe/ berbeerbe/ en ft�jalcbe aert, �|etbolcbfcfiepbebaneen/eltbgintbblp�ein3pn�|ut/
^tellenbe tzn binger op beut�er tooojben nut, 't25e(lont a�metf�apgen Harpocrati te eeren, 'Sterflontmaecbteufp�enbeelberftbep�enttieeren/
%\$. \ange mantelen/tetlpcbe lange rotben/ �onbe onberble'ren/ eau joenen en fotben/ «�n anber getoaben/ eltfe nam 3pn epgen beure/ ©an grau/ banftoart/ ban tott/ ban alberiep toleure. «�enige Dabben bapj/ anb're toaren gefcDojen. |
|||||||||||||||||
<E)eeg � joeglj baert/ beeg btn toag bael al» eerjt gebojen,
3|et toass een nolcb in taelfo bertoert en berfc�jepDen. 9W0 in bert en leben bol epgenfinlit�ep�etn J&p ftbenen al t' f amen in bare toanoering * Venumienf Protei bolb�ranbering, * mnrft dtb *nn toecb. na�at "ggem toa� gebleut/
|
|||||||||||||||||
r fflbibitia in't 14. »«««
banwnherftbeppmse/bec«. IjaelBtBeberfcbepBeuberan. 4rinseiiBie»«tumnu9g«« Srttein'tbjS«nt>an»tt �ieffte aomona/»PP«m �ruut-SoBbinn«/»! Bat h? Stelpt» U»t»eft»b«'«f» fctioonett ionaelmg) ban �a«c aenaenomen ttJiert/Be iBjie«« hen noemen IjemPjotm*- f ©joteuamtert een $ee-<»o&' gbeat�t bp Be ffi jiecSrn / m jone ban #eptuim8v en b« iftimplje pi)o«>"ca / OS*1?« feeje6befth}yftinbei4|i..a«« fthieBeniSban ([>» «fttltatw/ hp fouBe aetooont Ijebben me �piant Pbaio« / bp »Wan» bjien/ffiiuipibeafeabt/ bat t.« .i'rt<t>i.n aftfamathe / KoatC' |
|||||||||||||||||
«©atDaenuH^y
� ©anEfurieeuEgcttateugnlpcb/
5&iet en toag ontoecgbfaem booj ftaer �oegbt oogfebgnlptb/
♦©anbaer * Labor vnaebte bau gefielt beel en groot/
«©ees$ bermpben 5P-lup als ben bitteren boobt,
i>oo ftonben bte faben/ foo toaft metten lan�en/
Stlg fp bte booj-ftoetfben metle�igeban�en, - jBib�eler tpbt Labor Dem f�enbe bettfoteit ©an Wyax inertia, Debet Dem betbjoten |
|||||||||||||||||
Ce
|
3pnfonber 'tgebnipcbeen�er ecbter©?cutoen/
|
||||||||||||||||
Pallas bubJ te �©p�e ginefe troutoen
|
|||||||||||||||||
Jjanbe»«""-n' «nbesehem met }Pn «^lStoKtte &ittetemithouDen mtbben in t ^^\�ai sjt�1P Maw>
|
|||||||||||||||||
50. . ' 'tBcdrogbdesWereltSjOf
Ceti ©jou ebel ban (lam/ ban exempel ban leben/
«©oecftbelpc�/ boojfufitig�/ met naerf�igftept boojbjebtn/ to bat baer niet altoos ban al 't gunt en ontbjac�/
atmen in een ©?oubJ macft roenfcften tot luf t en gemach 3|aerg gelptb en bmtmen in geen ^i(loue/ ��MJf� "JOttnaem toajs (bieboenbebebupt) Agenorie. as«..«»»/ meicu^oBwmie ^>p toag ernfriglj/ bapper/ bzoom en onberbJimie�pcn/ ZSIi�nmwlZ"w�n .^emmermeer bjoef of mat/ maeraltptfeermhmelpt&/ l^��� ^ltPr l«�'0�/ toac�er/ bjolpcb en blpbe/ ^�'AwTafrA: '©«n 3P at� een fc ftabu bolg�be onberfcftepbelptn*
unncit g«e. t ujier�eit. * vi us paer ©aber �jab ftaer geboet arbepbelpcn/ fuaa �aber taan 3igeno;�e. -Cut�telptK en eerlprn/ ootn bermaen� in 't ftl�epben/ a jwtBi:»«t ft>imeren �Kma <©at fpbaer man/ Labor met bebienftigSepben 5�!PA?»*» <©eftoo?faembeptfoube eerenen met betten beminnen/ swj«p». <©oru bat fp fon mpben met toacbere finnen 't <0efeIfc�ap �rc ©jou&eng/ lebiglj ban goep ba�en/
©ooj al inertiam, tuoebet alber quaben/ l©ienjs traeeftept blietalg ban onnuttefcljennifTe/ 3|et fpojen na nootlptae en nutte uenniffe» HEn bit onbet becrel/ bat beel onbJijflicb foecuen «©nnutlpc&efeennijs/ tpt-tobenoe boec&eiu �PujS tnaer eeti goet oo^beel bier toe feet nooteb'r6 <©at fp om te ontgaen b'onbjetentljept bootelirft 3^ie bjeten�jept wet meet norl) oocu min pjoef�e/ SPan fp om 't inel leben/ nootlpcn en beftoefbe. <©m met te betflpten �taet tpt en Jjaer bjafeen/ ©ergeefg in bergeeffrbe of al te ftuare fafeen/ «©at fp niet eenis aenfienss fcoaetbtgft en foube achten/ *©te bienft-^offetjs fnobe met al baet gefiac�ten/ & ^«aauKrttbanftes-taa^ *©an Murcia bic trage enbupIe<©obDinne/ ««««re«,. ^ mmlp[k Mh»t) onachri�emheyt van finrte,
Verfuymdheyt,loeyheyt, verdrietige onftedigheyr, Sorgeloeflieyt, traechey t, en d'onnutte ledigheyt. t©at fp �aer fou toacgten ftaer tijt leeeft booj te bungen/
3let onno�igljg te boen/ te leeren pbel bingen/ kiemen na met ppnen beboeft te on tleeren/ *©at fp altpt fou boen pet tot ooibaerg bermeeren» Cnbein 'tbebentuen boojonmogeltc&lionbett/ «,,. �.«,.*. , ^atbiemenfeften/bie tuet en boen/lnel boen fouoem W�il Sea ©upbela�o; ;r <�nbe oorit bes fiomepnjs fpjone �oel aenmertnen/ V�liVX^Silf* <®at �te ntenfrfj niet boenbe/ �et quabe leert bjerrben, ^ober�ept beminnen/getrou�eptganteeren/
|
|||
��
|
|||||||||||
Van't loeye en leckere leven*
�n �jaet gefelnnnen met onfit�jttget blpt
3n eeten fou �ouben en befrijermen altpt. «�Baet bsact ge&opfjcteett/ (o fp gautg onbet�aen
mittjt to�be bolgen ?pn Babetlpcfe bermaen: j�>p fouben betmaett toerben/ en feet fieetlpcfe geac�lf / <©ocn moebet 3pn ban een lofttjcu en lieflijcn gellatljt. 3© ant fp foube baten f eben fult&e b jue ft ten/ «©at eleu bie fou minnen/ eeten/ ontfien/ en bucfiteiu 3&atftab iupiter, fepbe fip/ uptet lief ben gtont/ 3|aren man Labori mmnelpcfcen geiont. * Agenoria met beg leeten onbevtoefen/
3Mefp met nabolgen bjaetbelijcfc �eeft gepjefen/ 3©a� met" Labore tnftoubjelpc&e betfaemt/ f Pallas fia� ftaet gebaen/ ebelbjoubuen bernaemt 8 Cot gefeUinnen/ bK bp ftaet feet tgcftlijcK <©pgeboettoatenmetonberbJi}�p?actpculpc&/ l©tjflit6/ befcftepbelicb in allen feonfhm eerlptu, |
|||||||||||
SpfaH)jiic�jtti.airj^
|
|||||||||||
& BBMtlienBe.:
e Jt rbentr.
f®ellfl8f!)n,&: - .
g«5efeltinuenban ag�ttoji�*
soeberegeerinse/oft goUiiai |
|||||||||||
Sl«©3s*1n©
$tH<<
|
Ij ©payci&enytf�&ea/lBelia
en Cerea/ waaaIee»©ob» �inne / en beteetltenbe onbec toele namen / De berfcftepbei» treugbeneiiRratStenbec aer» ben/fp wierbooc>jenoemt «groot-ji�oeber en jfl&oebee ter «5oben: ©pa Wierbt jp banDe ouoeii gfjeljeereu / om Sar Bat Woojtbete&ent tjulpe/ mant Baer en ia gljeen bineft trat meer tjelpt tot 'a men» fttjen leben/ ban b'aerbe.�)o« rneraa Wilt bat ootk feggljeny ala tip �aet uoempt Heben» geeftfter/enonfen JBoeetban 't betjulp oer aerben/ een bin» ftere. j �irgilttitf in }pn ?.«EtIogue/
en ©bibiu« in jpu Jfafto» rum' feggen bepbe bat pale� tuaaeen xBoB�iimeBerljer« OJ3UI jHupi(-n/w»»» ■»*'»♦�"�'-------->=.....- � Sera/(boet) bp ben «Sjietken
IeSent^erenaerbateeni0Be«atpnrrfeg8er�ge�rt�^^^
?"b�S,n haer Jfeetl/enontftokent/fpjnigenbeban b etHimb a ^^
53U� �� ^lomni^e bieten befe palea/grootmoeder en �e^^^^
w? 1 mrTha »polio oocu een ftarbw Bjaa getteef�. h © bib lua M. o. J ^E[ 0^.flae� (uilen,- en feggen Inaw »lmiu«
atS'rAa/eiUratl)ne/ent)oefpiiieen^pinnek3pttierb ba^
,uff^ Sirs l�Bet�vg««#)»at1ltatSueeen jaaegStbm
�" K,m«ft rteboen/ en bie b� bogcl en bifiwtten ootfc op ^\atMre^?a" �.,�« tn "e win' fpant oin bliegen te bangen.,
foubegewetlis�^ Lati?/bf'mn" �eTD�«^KoebVuarea noempt/b^^^^^
»«�imo�e/ botbter banben ©«an en ^be.pa/ oewelthc gljen ou»' »"»^|' aJ,la9 «ft »eUona ia al een felfoe ©obbin»
f«n«« �bm gebaerMjeeft, »iemen nor!) ^�°« »^emr. ».W' mba/ pa'�',�� ffi0D0jmle, al8 �taruagg�t^
?.J»hSh onbet»enaem bauasellowiwojt» meer geHe"»^*"" "j" °J ^jBemepeerbenboojtfwtept/en ^iliufl3tafe
SS �oerroanban jIRarawagben «"aecM/»aer Ww«Wb^^^ ,mtim*�& ,enb-eerlpciiew
S�^openb^bePa^
|
||||||||||
�2, 't Bedrogh des Werelfs, of
�n om btegefontBeptWpttg& te befolgen/
«Poca �ejs feofeeniS noobjuften op �oojraet fonber bggtn# «stt ubtii fP i«pt>dtf ^>p lepbcn een lefcen falig�) enbe tufttglj. <t KerftBepbeonMrtjjpixre» j&teten gebjatf» Ijenlup ban�e noot-tuft luftigft/
MK� lP«nt b'�gppfcSe toeelbe/ no$ «�iet&fr&e�ioncfenflrteil SS? ϣA ftS�! Agenona geeft baer na te Dolber bjacftt/
S��2* 0" D?f* *** blpfc�apr f eten ftufiemt ter l©erlt getikt/ termita bauet aitpt ban jg« 211 ban gebaeiit/ �ooi �aer «J&oblpr&e aerbiaftept/ S&S%�!�S 3©on�erlprtie fcBoone/ enbe Pol eertoaerbig�ept» »trafo» w*i ftaenbe Bijetoa» «gnoe alfmen Pan be namen ftab toernomen feefeleebttoierbc/battet met �ifia^w�*^.*!..*.^*-.^*-.^..» ^c^*.i.*^r______»�___~.*.^.
|
||||||
toiert be gemeeite toiiftiwi M& een Vocaei �temen in t «5necr met mac� �mneti/
ft��SSSf* % «« fwn 't fp in 't fc&p�en of m 't lefcn/ toooiibera be ujeeibiatie beB f o U�elrft Die «PMmmattcteug fepbeii D ie u te �iefctn ^��tfe l'af ftentoertootbelcbJjaernamegegebeit/
«iaonbwai.b*repiufirthu8 StijS Valentia�at j� fterrftljeptof�ermogen/ ?�f �ę v"icas �at'is toaerDept/bpanbt toinbe logen/ DnlmaetHt setal/beftaeiiBein Vlftoria, «egC/VirtUS faltfifie ducahde,
�ISAA" vbercas, genoeg&/ voiuptas.IufioftmiegDbe*
?a!r *!f °i�» !v '!,*,!"" lm. ®m �te fc�oo» maegB�efeen� fpja�en alle menfcften/
Ben Bet fcpeppiiijtije/ HjqjBen |5a �aer toag al 't foechen/ begeeren en �jenfcfjen
»r SAS! '^ �Jen *w« 'tniemaitt/ Dp en �e�t alle blpte en nonfte
wn mme.! / eentooitberu.ts <©m te gera&en tnber maett�be&ens. lonfte/ l^XZ'ig&uZ ^0�&lner»"a fdf/ bat nocl) al toat meer te f 'XiM»miMm «� W �aer groote fdjare/ Die loep/ Die traedj en teer tg/ �to«Be" f Be' «En ber jBaeg��en ouberg &atetoutotfoenlpc&/ , tStS^^SS^tX ®eeft ** �cra*�t/ bemtnnen�e coenlpcfe
*�SJ�»$SSSST* 'Eweetombegefuftetg/ at� * vbertatem rnctt/ ATAJ'���r «n&e3 voluptarem^iefp-lupbenallegelpcFi
ftiben e«,, neiiipt Bheben/foii. »©co? fjtilpc Pan beb^ogl) en be�epiifthept liftigft/ aerbehtnpbanm.bere.eue.-^pj^^
treek ba« een lirbae.n/ too;Bt 25p yen lupben (tabig� metter �ioou te trpg�ein
^�bSSTS� ^i®a« towjalU�asi baerljoebeenfeer fc�erpopftt�tc »een sftetierbe maniere ban �J3at jUltr MOOI * Veritas JUet eil QUaUte tlt 't ItCfttC/
�TDe Bemee,,e fm ©ant beftont Veritas t'ontber feen �aer lagen/
SS'S^olS^'/ A�oeyfo«�e9enallenbangenenbeerlpc&plageit.
inojben bjoojbiuxfjera / of ©jon Agenona ijeeft met Bloetfee finnen «n.'"';r^��
toeeibe, a ©« «,ae,-ijepbr. ©at fp immerg be J)ocbe l)aerber �otfjt'rcntoaerbigft/
�SSSS; #otlt�aerloflijt6etocrc& begonnen toel en baerbig�/ |
||||||
3©el
|
||||||
Van't Ioeye en leckere levefu
|
||||||||||||||||||||||||||||
53.
|
||||||||||||||||||||||||||||
Kt�elfoubenbolboeten en loftijtfe bolbjengen/
<©ocb �aet dochter g gebjupclt geen loepaert berftengem
Labor gielt mebe aen/ babt/ nojbe en bctmaenbe ■***»:
«©at fp bte jBaegfi�e&eng in elcr ionfte ftaenbe/
|
||||||||||||||||||||||||||||
«�n met foo beel bonften befupjt en gebionnen/
30ooj ftaet flaperighept immers niet fouben ionnen» b'<©nnonftige ©ieren om ttaecpcn te mtfbjupcben. Hercules fcenbeoocb toel �ie lagen en fupcben
|
�0a«vftl)�t!tei«B!>e ttf�en W
«tas« meufc&ett.
»r beub �oojh btbaltn � t btt�s*
bigt Dsicplte� ts wmmea... |
|||||||||||||||||||||||||||
©an bit lebigebolcn/ b'bjeltfc fip bpantUrn bate/
3Bee� toag Labors «l�efel/ befigh bjoegft en late/ Hem toett baer bebolen in alber ftilligbept/ 35at hp »net $pn ftobbe bet bjafTetg moetwilngbept ©an 't Murciaenfche bolcb betemmen fou bjomenjtn> jt�aer geen toacht / nocft geen macgt/ «i�obt g�ebe ftoebol*
�nblptlitfegepleec�t en mochten beletten/ (6om?lpcfe/ |
||||||||||||||||||||||||||||
^©ie Itjtige fctjaMe/ en bebenbige opferten
©an't betnuftigh betyoglj en bet boeghben fc�tjn» |
toegtit De jHft*e(t8S«Rw* Ctt
sneWgBii. |
|||||||||||||||||||||||||||
<©eeg bjarenbefjenbig� fonbet arbept of pijn
/Ebt Agenonam in'tfleger gebiongen/ *©ien� iSijcn�om en l�ften fp o�ben en iongen/ ©an *t bofc�t inertia beplben obetbloebelptfc/ HBelrbe trage bope alf�ltr blpmoebelpcn/ 2tlg fetfis gedornten goetlebigblpcb genoten/ ^§>o baft toag cltjc ooge booj inertia gefloten. %& ootfe virtus feltoe/ bie albetgrootfte geatiftt
<©nber bet If�aeghbeneng/ febeen fonbet gebjatfit/ <Cn bei to annen/ 't bJelcb meeft te betbionberen ftaet. |
||||||||||||||||||||||||||||
'fltra«8S«?b;
|
||||||||||||||||||||||||||||
l©ant abs Defidia fo tammerlpc� gelaet/
25ebieef boojbaeroogenbronhettigb en goebigb/ |
||||||||||||||||||||||||||||
«©oratnont ^bilofoyhen ban fc�pne ootmoebtglj/
|
lanot-toper* / pjatS*»!«»
|
|||||||||||||||||||||||||||
3Jn gtooten getale f eet beetlpcfeen »reten/
4&m betrei/ om tojoninge/ om bnntben/ om eten/ 't l©elcn Hit fianben (bat' ?s uoltb) vnatcn fp (be ogen) l©ert virtus bebjeegbt tot «©oblpcb mcbogen/ Genieten betatbteben' l©efpen fc�abclptb/ 3^otb oocn baer aengeftebt ban ben beerbe fmabelpcb/ IBaet gaf ben fppfe en geit upt miltbept bmift�enjcK/ ^»eggenbe/ top geben 't a� 5pnbe oocfe |f�enfcbelpcb/ $iet oft jff�enfcben baaten toeltr bant i>it ban onjs neemt/ $een/ fp 5Pn 't omaaerbigb/ en onfe geflachte �jeemt/ Jf�aet aen bjoom en onbjoom moeticfe mtlbbept banieren/ 3, »©ie �upben onbjoomiov macb �em mozgenbebetetu «Ifo t� 't gefelfchap ban 't loepe en trage �©gf/
«eeufbeet� boo*. 't bebaogb^ fgf grootmogenb^bebigf/ % Ceuf*
|
||||||||||||||||||||||||||||
t®eU9efpei«i»«tt fcljabclti«!
tnfiapper mociislpcft isutx/ bit fp" fPPfe en aea met jtoote liftigljei'Bi* foetlten« te/ tobctise alfo eena anber* fppfe baec Uooj [>p niet en jeeftgefmeetnoch «eaibept. $00 aotU ben bebelaer (bit tegen tuil boo? }pn sebupjij� aenbouben) banben aBSjebes bic�toila ae'.moeffe �nbtpgtt embatlipban yemoiitflai«:; foilb* Voojbfl!. |
||||||||||||||||||||||||||||
54' 't Bedrogh des Werelts, �f
«�eafbeelg booj bet jlBaeg�jben betbibbe�ic&�ept minlpr�/
5;n gebjongen tu 't goebt/ Dat �ie �anben bnnlptn mn euajeiioji� Mdcti,«« ©an ^senora befojgliben fallen f�onben.
S� 1�,0UW *a*DmD «©"ber bee.� bjerange i� feer goet gebonben
Patinen fonber bertrerfe foube raet gaen bjagen Stenben <S5ob iupiter, en �jem bit onterftt nlageu/ <©ocn �juipe bcrfoetnen aen 3pn biijf�ept almat�tig�j. 3©ant fp ber tnenftJjen matijt en bernuft eenbjar�tig� Sn geenber \ui}$ mogenbe of bJp� genoeg� toif�en 6mme te beletten bie beljenbige iifteiu <Bugquambooj iupiterLabortorj^ ban finnen/
jFlkt Aeenoria, oocK ijaer *U>efellinnen/ �n bie ^t Ijare loftirn ber boomen eerbjaei�ig�/ «®otmoebigft bibbenbe/ batffp met �uipe baetbiglj $aer oujec�te fafee nu Dorf) toilbe (lertnen/ ^>oo �ieiu fojge fiontboojberboofen bjerc�em t.eBoo?ai te Bi-ooten j,BrDis= �^oogf» �eKlaegrjtboben al tmenfcbinc�e boten/
ppt -tbifmttsat mumm' ©ernie�t inert en gefi�ieurt booj fommtger felltg&ept/
vam »n tw», ^ t�: on&er ^n ^ hm0� �Ie Ujuutfc�ap uptroepbe/ ^oo? buelcu be 1©etlt tooomtaeljs foo Ipbe�riien bloepbe,
jiBen bint (fpjac� �te entflelptb) on�er u UDolchen
<�en bocfen aett ban ©olcn/ ia 't fdwpm alber ©olr�en/ «Sie be gantft�e IBetit ont (eggen ©pan�dptn/ «ZPeur ttoee fnop «t&ob&innen/ bie fp bienen fcftanbelpe�/ 3&amelpt� m urcia loep/ en inenia lebigft/ «©iebecl berfoen offerg op-offeren ftebig�j/ .»««ot,n, .,, i«,,«*. ®att obigen bie fp felf� nopt en �ebben befupjt/ Sl?«�fS�S..3,BW"rt *�>et bjaffen/ ftoereren en bmxc�en bat altpt tnipW S�S� *�n �jupt 6enbe ben li jl bebec�t aen elcnen fp'e/ laiia&e/'bfiii i-t«« oer facjte ©an Deftdia, Fraus en Hypochrifie,
���ffJi Crec�en ?p fijn tot ftrft 't geit met groorer fommen
loaie uptteusfeiB m uaa se qpat D002 een anberg ftoeet bp een ijs genommen, �rS�St%«.1 e JBaer tne bjome Labor met Agenoria nut/ �^�tS «©«eeltft ftoojt teeeren at�nootrufrigijeptg (tut/ w�ftisemnsBi/�eMw bis op UDerben beracbt/ befpot en bertootpen met berto pt/ �?�5ffS ©fl" *«* �iebocij niet twen/ bat �omt tot gemeen pjofpr; »sirt>beii / nu met ■Sfiu ^tctifi�t�ccf? 't gefelfrftan ban Labors ©joubje/ Sf�S� fel arbep^/ bol n«r|�g&rptif/ bol fo|gfijs getroutoe/ |
|||||||
met
|
l�'iK�iS <©m te geben �oom/ 3©pn/ <©lne/ ©lafc�/ bouten 3|0Mt/
|
||||||
rp jBetanbernootlpt�e^uflJtentiupfentig�iTMit/
|
|||||||
Van'tloeyeenleckereleveii. s$*
Pales geeft a� 't gebiert arbeptfaem en guptlgcb/ f* 4mp!f�'�
3©ol en kzlth tot boetfel occfe tot gemacb tupflijt�, SST*" m*?
Wiz fietooffe Arachne niet bcrnuftelpc&ppnen
<©m (pinnen en toeben/ Meeren/ benend/ gojbpnen:
Larunda bout gupfen/ ba(leelen/ tooningen/
Rerenen boo i ben <©o�en/ l&alapfen booj. �toningetn
3©anneer tg ootn Dom fojgpbulbig�jept berbenbe?
l�ecb fp niet ben ^rijenen opten baren ftoerben�e
jBet alle begoefte om ben te generen/
jf�et toe boering ban biaer/ �te geen �>tabt mat�j ontberen?
Beiiona �te baer tg een bappere © joutoe/
2Se(lelt �>biaetben/,§cgilben/ en Rapenen getroutoe.
�>onber oocb te bjefen ben (lof/get ftoeet/get bloet/
«©otBbenbootfelbentet/biefpbitblooptin'tgeinoet/ '
Alleen tot befegerminge ban�e gemeente goet.
JBaer toanneer fietmen ootn Panaceam ruften?
Wut befpoojt 3p boeg niet met bootfitgtiger l�ften/
ai�eenlptfc tot �ien(le ban '� menfegen gefontgept?
�p�oo?toan�ertbeSee/foecttttoatin2llertrgcr gront lept/
^>p onberfcetbt ben aertban kogelen en bieren/
© au brupt/ gout/ (leen/ metael/ en ban 't al beftieren/
Cot nranc&geptg Pcrb jpben/ of beffelf� boo$oebem
<©f ten ban ootfe felbe eenige nutte goeben WMi!, WM)!8ft*«mw
©ermacg bp te brengen ten ooibaer Pan 't ©abcrlant. «»ttiTJ,lu"' fa"K"10ftW|
©erfelaert mpnnamefelfe/ tiie geeftbaer oft berflant/ ��*�<
l©ant icn (lier ben menfegen ter go�lprner boeggben. 3e & (Iraffe �te mtfbaet/ loon/ toelbaet met tyoeggben/ Scn bjcnge goep ftonften �oojt/ �ermaeu goe�e leeren/ |bt�)icke 't gemeene goet/ belebe eleu gupg met eeren/ «©effen get oo^logg/ boebe <&obg-�ienfl met blaergept/ Ce toeten tsk �aer (laet in�en geeft en�e toaevgept/ Stelle ben «©petgept/ en fcpjpbe 5©etten gepligg/ ♦Die een ^tabt beboogg�en/ toel rufttgg en beplig�» $ui(t immerjs onrecgt / frgan�e / entoaert om betfoegen/
^Sat itiz geen bie met fultr gen niet en bemoeijen / ^ie niet altoojS en boen/ bie gemeen fa&cn blutgten/ 't �outoelpcfc betfmaben upt bjefen ban bjucgten/ «Dte in beeo gemeenff gap burgerlpcfe/ m�tlptb en ftgoon/ $iet bjengen ban roocb/ toooj�e fcgaben een pbel toon/ «Dat befe/ fegg' tcfe nocp metpertss tmeren blacgtigg/ «Der gemeen Pnttgten 5pn en blpbett beclac&ttgg\ jf�en bintnocg anbere/ bic optbierigg fpeelben/
iBetberbobenuef�eenfcgantlpcnetoeel�en, mnbere nereti fit g met gelfclje toberije/ |
||||
$6, 't Bedrogh des Werelts, of
»semii»«/ sie 't ffloitK 2Mt&emt|lettje/ guptftelfcfte tobettje/
floffe ftoimen in �ouEu iferaip TOicftelrn/toangeloof/ en goblofe bingetn >»«»' 3^it spn name fcftenbet�/ itarftt menfthen/ bupflerlingett/ ©anftiobet geboomte en ber ^oetetflpen/
<©ie Iooflpcfe allencjc&eng �ie bmrfjten tot fttf) fdjjapen/ 25p Agenoria bearbept blptelptu/ m«s6ait(lraffe. Cegen bit qmet/ o <J3ob tuitt u raebt ontlupruen*.
$uif� tijbt u »©onber en a&htjcem te buipr&em
JBacr i& u goebigfiept baer toe notfj oisbriUigft/ ^>o fent terf�ont nebet/ bat 'js �nmerg recftt enbil�gj), «ob bes*iB2«ef� e« »e.-fiiaf- «©enIxsicDctt^oiemum (f�ob beg bjjaecry cn (rtaffe ftett/ S�? �^cfaen Sf ®ee* boofen in boofftepto» 't alber boejte berUoert. #ac�t«ear!,t �ebben. Jjjtraft�eei� HBefpen/ flupmerss en onnutte berflinberj�/ <©ie gantfcb geen nut en boen/ macr uracbtiglj beel htnber&
©felbebetamet/«© iupicer marbtigft/
©eeg liebe jjBaegftbc&eng u gaben eenbiatljttglj
^>oo toel tebefc�jermen/ bat fp tie fnobe ftanben
jSiet te beel en Uierben t'utoer en t'jjaerber fcfjanbeny
%l# nu Po�tia beej� btngen berJjaelbe
JBet een bappere ern(r/ baer geen foetfjept faelbe/ <�nbe met een oocft tueejS op be /f�aegfibefeenjS repu/ 3»p(ttrj«�5»iiti8BojBi3i« 55eRaelbefpbeniottfl toan�en <©o�en gemeptn 8 '9l <©aer om�elfr iupiter Labor oisbertiiinnelpm/ Cuflt Agenoriara feggen�emimtelpcu/
<�?aet boojt aftp bappere/ bolfjert in u boegfjbe/ �©en ^emelenbe ong fiebp een lufi en to^oegftbe, »».»«HMnsf*»»««* 'Prrc"^^3P» ^ot�te; inertie bic Sterbe/
nu dochter -israeshep&t be ©p felffai oorftfiaer met ftaet l�Jolcfc ban oiibjaerinV
AT^UISmSIS % SlebenDigft en boot op florften en berfltnbem
met*, mbH*« ft�woinop <©aer fu�en �te tragen baers Furien tomben/
mm w/b�S 3�:e ftem f�llen quellen met ftoare ellen�ig�epr/
KwS |>onberbatbebepu(lBept0ofbeb?og^behcnbigfiepfc:
tieiftjjet�;memen/toaerhaer l^aer osiepntlpfftberbuct petfal mogeit b^rndjten/
too^mnotsppne «iet.,, fa. wm �je |-ai i,et fttiaren 'tgeguelber booftmefttem.
& Sn* jrurfen oft «ifmi««» ' ;jBaet g�jp c'cl boegfttbibberj�/ bie onber ben ftanbert
KnSPTsSm'SjS! ©anmpiien Hercules fttbbeilpcben toianbert/
jara/ fp too)ben gelen.' boch-
teien banbe .fachten »cheron / ©jpljeiianoemffeRechteren uaiiben gelfchen giupifer/bat 'apiuto/ «Dban Pjoferpina/
gefiobiiamaeciitfe 5'orlj'tei- ban �>aturmi8J en ban b'aerbe/ feggjeiibe barfeboojt-ffjeltoutmen jpii ban be ©juppelen biotbc tte ber bjoopen tipt b-afgefneben mannelptiiljepb ban �>mumus/ beea bjp � tuien »onntnun metetiien naem «Eumembea oft «Erpnitca,ffiuiiieiiibe» ffiil gljefept }pu Been goet gebatijt of gunftigljepb/ «ffrpmiea finberberbenbeoft bul toojben/b'eerpe ig gegeeren Wiphone: Ctfia ia op f pen wjaite/ en pjjonoB ia nioojt/ bua foobeel als tti;al<f-moo]b: bt ttoeebe SiKto/ bat la on, u^e: Jllectoa iBin 't H�fieae foo beel al« een bie B�«n (labighept of mft en tjeeft: be beroe Jtsegera / iabenpbm: boaiil op 't «Fjiecr .jiKeiiaireiii'ts foo beelala npbigli Jim/ befe bjp babbeu naer ber ftepnenen meeninne/ obet' ben jiWenftljen bet« fetjepben ffraffinsttii t'oeffnieii/en iraeren baeroiri fcei' B�ebjeefi/ en elck ffrafte. foo fp ineenben/�eBene bteberbielen in mifi »aben ban ftaer aert/ h'eei (Ie/ be tnoojt oft u>;aae/ be ttoeebe/ b'ongemfte/ bie boojonftabige finnen hun ter giijiupfftepSt oft lueilufl begaben/ be berbe/bie nf tDjoegeivett. i lastmaiii�ge om ti«ncba|tig!j|pn beroep »ast teu�m«:i, |
|||
57'
|
|||||||||||||||||
Van't loeye en leckere leven.
Ht��t manlptfe fit pben en bettoinnen b jomelpc�» <2Mtn fooebe booj an�et te bolbocn bolBomelpcis/ &pnen ftaet/ 3pnen toen/ en 3pn gantfrfje leben, * j©en fal u geen utanf neu ban Hauten te loon geben« SBaer falig&ept eeutotg� bie maetnt toare betblpbetg/ »©ieKomtcpgentlptn toeben toettigen fitpbetj�. «2110 �upiu^tfelbetountlptnnatbebolfept/ Ifeuflc �p bte Jf�aeg��eiteiig met <�>oblpcliet |Bajef�ept/ <�n bcbal oen bpbe ftabelit�i te toefen t«n»*i!>n mcnft�ten in naetfhgf'""'''' <w>»«rfeni
|
|||||||||||||||||
* 3S«b«]Maefb*�pt)mci«
bauten geujhptlu tjebben/ fo ©limpiffe / ffipttjislife i f$x* tneenfc en 3nhmi tnfe. bie 8»» oeffeni minnen Coo; De bo�?- naemfteban «Ejielit/en miert »en obei"l©mner ain-Uranft met een ilaiuuje krans/in be» �oimigljs tan jpn taictojie/ en Stebpben hem ben felbi tram* tot een eeutoige geheugmjjb,* banjpii natoinelingen. I «f>ob fegent te feten bortj; tetaban Sijenojia/ en gtbitb tebpbe / alB moBbemtjepbt/ Isaertaept/ fegen/bjutbtbaer» Jjept' en't leben/ bp bemens ftljen te blpben wonen/inaec teughb en luft tret�t bp met Ijem ten �)enitl/om ben meft� te betoonen bat hier noch t»a« re luft/notb beughb te binbett iet op aerben/ maer »atfe Igt' mela� fupter en natmt «Bobt tienen. in <3re toeten/ betiBbb en Infi/
Want alhier ie gfjeen toaere beughbe noth lult te binten. n Caltope ia een tante neg? . ^Ku(e of 5aiiBl)"«8o!>binnen/ bie ^'OcIjl era jon ban 3!tipi* tet en jlKnemofpne/ ja�f na� Itomptban fcale ©pa/bat ia goebeftent/ enbetehentniet anbera als foe'is�epbt beet jjefatiBS / en Boebeoter-een- ttcimiiinglie / bie Ijet fina�jeit Jserepftljt te 6*1)«« / f» ia iueevtiiBljcr ala alle t)aet am ier ^uftera. Want ;p leeibt ten ^ittjteiB B«" Htljtbeecs bigt liefbe finpsen / nocb tec ionget lupbenbeabeerteber« bullenmet een pbel gjefnap^ oft met bjpasife genegent�e« ben. & neen / Want fulclie ®icl)terB ujilbt glatoupt bt Steten betiagljen/ te toeten/ |
|||||||||||||||||
3SaecHt en bloot fjta�eUcn bp nem jouu*«.
Alleen tot genot ban bie baetfc�je Siemele «©ooj ben naeloe ftenen/ en in�en ^emele/ _ 9W toanbelenbe bie toijl |'p not!) leben op aetben, jlf�aet PoHtia toett bebolen na toaetbcn/
K©el te boen ftlj�beten bie"' ttoee ftftoon «J�obbinnen/ «En bie 't bolca te toonen tot aenloctelbet minnen/ <©f 3P nod) eeng boojliefbeban 't «J&obluBbe&agen/ ^t�pnboeg�jt en aettfc�je luf� betfma'enbe ootoaettg fagsn/ <�nbe begeerlicli ten Kernel toilbe ftpgen/ <�mJ t genot banbe ttoee f cboon �>oomnnen te fctpgen v ©oojtssfteeftbaet �upitern caHopen bebolen/
§>o lupbt abs fp modjte/ in alb'aettfc�je fcbolen «©m'tboltfetebetboebenban't�oot�tbfonbigen» |
|||||||||||||||||
^
|
<&W» T'^'X^rtfA Viool lupner w l>ewV'
|
||||||||||||||||
9 Cn �oootnietomenfc� booj lupner te beien/
-----«�»,��,. hM. ftCrtcn Tdaifcfj/ Maant ftp fal belet
eltfena3pn\j
ontbetnen/ leben ntet tetfeen/ |
|||||||||||||||||
te traae aueit yen» \ *m '"" "?z�>t fWfi: al nteu »nertbh».
|
|||||||||||||||||
Daeft al nieu metcuen.
|
|||||||||||||||||
^riienfu/'U�nutgt/men^
|
|||||||||||||||||
M!U«Pouu^"--- - -lB f om6e treflucKtjeptoaii }Pn
pheban «E «o/ «5« ij« roeUe!00fen boW » »^'" « 01l(f[ ,ieUB, foo ba.6«' W«»» » ahCT,/W0, een plompe en t?. Da? telebente v«" umemtea jpn» b« a'a b««1«1'' "'" �',[=.� atuu)elptHen bagb bea »oju«� (�Dllien/ en ytec
t«iWii»;i»«««w'W« Y N 0 Eo
|
|||||||||||||||||
h"y m n v s
$ ben l�oec�en bp b' oube topfe befdteeben/
m«l?�'if''ito^�waiIl �M ©totnwn�' oube arme mrel�t fooVerfjeben/ � ^atfpDiefeggften gbetoee|rtefijn tum <©oube/
<©aer teg�en Die baere maer Coper fijn foubev <�n b' onfe f fer/ ia niet ban fnobe aerbe» <©f toat ergberss/ fomen pet bint nun ban toaerbe. «Pits bieemt ,f>tuber/ toantboetoaft robe jit�efael
<J3?ant0 3eltfaem/ en min gfteacfit ban #fer oft ^»tacl. S �^�'*''* <©aer tegften bintmen nu ter tijbt meer <&om$ in 't 3Unt/ ' t^anmen in b'eerf�e tijbt Copet of #fer bant/ ^oo bat bees rijcue 1©erelbt met <H?oube berbult/ 3E)el rrjr&elgcB met Stouter <�out mocht jijn bergult» <©ie blinc&enbe <H?ftef�eenten 3D» WW ban nature/ <©at bun beure feltsaetnbepbt toaer t maec&t en bure/ 2S�F11 ** ^acv '* besBwrliJtfec «Sout beeftfoo jonf�tg&en urac�t/ "" me �Sw* *©at ftet beur 5ijn beelbepbt beel te meer toert gbeac�t/ hierom acftten� b' ou�en/beur fijn feit3aemfleptnlepn
&u adjtmen 't groot om bat Det beelt� en g�emepn/ <©oc& quam 't om bat b' oube 't <�out niet bjupc&en Bonbeit 3©ant fp fijn aert en toerc&ingb niet ber|tonbem �K�E*'m ®cum JBaer nu toeet eleu bat bet bupj 't 45out niet en ftinbett, ^>oo't baer bmc toert g�jefttpbert/ maer niet berminbert: <�nbe toant ixi( Wmlt metten bttpje moet bergaen/ tentet eleu bat ftem 't gebutigfje «©out ban bp fal f�aen/ «En bat bejS eebelen <�5out0 onbebcrftrjcKftept/ ^>ijn minuaerg toeelbidj fal boeben in b' on|�erflrjcuept« «m e out vB«cgtm«)«i!w. «Dit maerbt bat be JBenfrfjen aller lep blaren/ �bp fijn nootltjcb of lu|�icb toillid) enbe garen/ <©m bat liebe <©oubt te �ebben/ obergbeben/ <©m 't <�5out toaerfjt Crijcftfman en Coopjran b' leben �©ant fp bencben/ top moeten 't bier �odj al laten/ jBaer bebben top <�?out/ bat fal ong namaelg baten/ 3©ant bat matb beur bup? nocb boot g&eenftnss beberben . s 't31�S goet goet/ bat elcfe f�erbmbe �em felfs mac� erben, Srt�«.?oa�t�u tier beur bintmen foo toepnirfj gbebenbe Cbbf�en/ SjttaM».». �nfoobeele^outfutbti0ljemigemi|�en: |
||||
Lof.fangh van 't Goudt. 59,
3!Me blptigg �lafen om b'aerbe/fteen enbe goufc
Smmer$ bit gantftge bereit te beranberen in «©ou&t* <©mmetbenbernuftiggen Midas te toeten/ <©at �)ct flinnenbe bupj Die Wetelt niet fou tieten/ <��n�e Die foo e eutoitg in toefen te goutoen. 3Dug toeet nu elt�t beg «©outg aett toijflpt te aenfegoutoen.
3Diei� ggebuticg/ maet fijn toett&tnggeig utacgticg. t©ant Set <©out ftgijnt ter 3©etelt een <J5o� almatljticg/ 't Jf�aetnt oot�t beur 3tjn bp sgn almatgtigge jBenftgen/ <*pgenietenbe in H�f toaen enbe ^>iel geut toenfcgeiu Jbeuet bit' t ggelt geeft macg al 3tjn lullen nopen/
^ietmen nietbupfent jBenftgen blptelgtu lopen/ <©m te bullen ben tgt�ten bupcfc onberfabelgtU* |
||||||||||||||||||||||||
CEoubt �outmrobooj «SoW.
|
||||||||||||||||||||||||
«gou« tnac]) al jSh lufl B8*1
nieten. |
||||||||||||||||||||||||
<�enigge banggen met petten berrabelgtn/
|
SJiffeben/ ujep&eiu fapeu<!
man'Wett» |
|||||||||||||||||||||||
<©otn met fnelle %onben en ©altnen noultitg ter blutgt/
©iffegenin Zw «©terenin 't ��out/ ©ogetg inbe %w$t/ Stnberefgnbefitgin'ttoepbenenbemeeflen ©an JBeltH- f ontepnenen �©olb^aggenbebeej�en. <©eeg toergult met 45oubt geel Cooin get aertrnttt ftoert <S»nbe bit plant biz toeuggtban 't j�enftgelgtue gert. |
||||||||||||||||||||||||
<©m alfe 't toelt�t fmanelgtn te berepben
|
3111e �tf�ernge toojSt «til
;t«�out bertjjt. |
|||||||||||||||||||||||
f>ietmen ban notg beelrelep ganben arbepben.
Ig jBolenaetg/ 25at&erg/;�ier enbe HDgnbjoutoerg/ Cocr/ fdaltep-batnerg/ SUptefcetg enbe ©lepf-goutoerg, . S&egalben ben 2&uptR gebben b' ooggen ootu gaer lu(l
5IBanenbe gooptoertu ban nonftenetg grooten onru|t/ ane«»»^«« |Bet^)tgilbjen/ �>teengoutoen/ «©outen Silber tefmeben/ �* "*�<*««
«SotBmefSTapptenenbojouet-toetc&tereben. 3!Ben f iet ootn met allen blptelgtfe tooelen/ tpinftetg/3©eber07 en 25onttoettnerg boojt ggeboelen/
en ftoggge bie ©joufceng/ baer bit Maxi» na loopen. |
||||||||||||||||||||||||
3©ant bie 3gn felben foo biegt/ fp en toerben toel ouen,
|
©bib.JUHtawnMJ»*;
|
|||||||||||||||||||||||
?©ooj een milbe gout-reggen / booj gaer beggeetlntlt
5M0 bit niet en ulatett/ toant ban b�gftmen notg eetlgt�» <©en bienlt beg reutr onbetgout mebe beel lupben/
t©ooj planten enbe bjauben ban riet�ienbe �rupben/ ^ooj' t Honfteltjtfe menggen ban bietbare falben/ <�n booj btefggelgtr meer/ gier nau bergaelt ten galbeu» jf�aer toat moepten ma&en bte letuere oojen
©00? Hupte/ ^lupte/l|arpe/<©jggel/�romgo$w ©poelenbe alle 3in|�tument jtf�ttfitael: «©otfebooj Ut flemme/ 3oeter ban bis $atgtegaeW ©oojbp gaenbe bit teber �>ojen tramofpnitg <©i? bpsr cop?n�omt9-lwoojbEfe?nsi fenpnttg»
#ro
|
||||||||||||||||||||||||
6o. Lof-fangh van 't Goudf.
<©m te fcfepnen 't gunt fp niet en toillen toefen/
$1? fp banben quabeit goet toerben gfteuiefetu UMbe it�t ban fiier nocft al b' ambachten bjengfien ter ban?
v $1? fcDnjntoerfeer?/notbacfeet?/ftoelbjaper?/ttmmetman?/
J>mit?7lpnb?aeDet?/bertoer?/glafemaecfeer?/bjoocfifc|ieet*
®«^M«i«att«i«aii«�iHoe. 5^et meer anbete arbeptfame t�outbegeerber?/ (ber?/
«»wtxi^M. <©ieaue�eutenatbeptftettfoutonbertoerpen
3jcfe fou mijn gfiefleten #en bicfemael moeten fcfier yen.
^»ietfoo memcft jiBcnft� bient ben Rijtbrn upttoenbic&y
♦©te elffeboojanber naer|�tcft enbefienbirft/ itffioubt marnt sebteufiicD <©m ban fijn «ipoubt te genieten jijuuogenbe. «imoa«i8e. jBaec&tban't<©oubtraetoberbeel jBenfcften mogenb^ Stlfoo geeft fjet <l&oubt/ al bat ben ucftaem madj l�ften.
<©at i|� alleen niet/ �et ftilt oocfe ben toaen met ruften«
iBepntmen bat fioge ftaet ben moet macft bernoegen 't <�>ef cftont&en <�out tan Bern bie ter feeure toe boegen» &tont pemant gaerne in bermaertftept? cebelen «w; �^et eebele <�out maecfet ben boeren eebelcin 3|eef tmen 't bolcr eere beben alle bingen lief
ew�es. 'l «�erlpc&e <J5oubt maecfet eerlijcfe/ al toaert floer of bief» l©ant pet 45out i? betbe boben boecflt eertoaerbic�.
�i«btba«bics. 't«©outmaec&t bootflager?/iaoocmoo�bct? tetfltbaet&ta/ ©enwootien ftow/»«i i«» 't <©outmaecRtbenblobenfrout/Den plotnocnfeoufticft/
mm nom. ^m legioen fcfloon/ en ben ftrengften �eefiter jonfttt])/ ^ie (mit? ban 't gftenabigfte <fl?ottbt beel t' ontfangben)
©«lauBW jjetubeti. <l5�jenabeltjc& 't faerbeurbe leben &an bedangen/ 3ira«t ...act, «iet tawnfchiijc* J>oo batmen niet toenfcflelijct en marij bebencfeen/ *k «m «wmtwteiKkHi. ^. t oijerijioebic� «©out ferpget met feftencfeen. <©it? groot/ maer nocfi beel gtooter? 6an 't <t�out on? ge>
3©ant beur m�tfiept ber&rijcfttmen 't eeutoige leben, (ben/ «&fiemerrfet SHelmoeflim ben jBenfcfl ban fonben bjijen/ <�nbe brengen bie 3iel in 't ftemelfcfl berbltjen/ j�at&men oocfe pet beter? toenfeflen of begeeren* 3M bit mollen bie flecfite ouben ontbeeren/ b. onft«n terftonftai &«* ;©eut 't ontberen ban be? *J5oubt? oberbloebic�ept/ mm» «ctt met. <�n oot6 bcut 9cur f�npcle onb?oete {Jept/
♦Die be? <J5out? aert nocfl toerc&inge niet en berftont*
3|ierom na bien't<J5out boomtael? lag in ?' toerelt? gront/ ©erbojgen/ onbefeent/ongebjuprfet enbe ongeaeftt/
® a«rom toa� ft' aufte WtteK <©at nu elf fe feeut/mint/baipc&t en bergaert met alber macflt/ I�SmT1 *' "se:,u*M,0i*e ^00 bhjefet b' oube bereit $fer / ja bermolfemt ^out/ <�n be tegentooojbige baer tegen fijn louter <�oubt.
E Y ND E.
|
||
L O F Pag�i.
jantje
I
W���� 31" al JjS nwnfcgen boen marl) men �ocfe toonbet mewaen / ^\M~§ Cnttnmoettoonbet fc�jpben/ foo't�evt onru(titg//ig/ Ek^y&lj <©m een i&arabor/ batg toonbet fnjoota te betopfen t©antitebentabeggetoantttniffe tei??pfen/ *
%n 't betgoonen/ batfe toenftgelgtfc en iuftitg// t�, 'tBerferpgen bet begeerten toan'tgoebtmenftgelgtfe
tg tooojallen menfcgenluftit� en toenfc�elgcB/
oot� ootRtnebe't ontgaenban 'g menft�en quabe/ it goebt t� »©eucgt/ 't quaebt fonbe/toant toare beutgbe ^antgt ben menft�e/ met geftabtge tojeucgbe #©aer fonbe boet gen felf�/ en queit met ongenabe, jfcuoeffentbe�tertfeer ben goeden met toetblpben/
<©en quabe boetfe boofgepbtg ganteeringe af-fnpben/ «�n geeft fo ben goeben b jeucgt/ ben quaben ruftet 25aertfe ban in ben manlgtfeen betbulbitgepbt/ ^nbjgbtfeb'anberebanqueUgc&efcfiulbic&epbt/ gift be �tettfcer ban ntet een toenfrgelgcne lufte«! It�aet falfiier pemanbt (eggen fp rooft ben typgepbt/
^itt� bet menftgenmeefteluft/ begeerte enblpfiepbt/ I^oeHanbip�epbtgberUe�eenicgfinglufhtg toefen«? 5©etcfet: mtfbniptfete fypgepbt quetft en t� ftgabitg/ <©aet af betloft be gebancnenif�e geftabic�/ 3©at ban' t quaebt betloft/ toetbt te ret�jt gegjefetw ^fiboojbenontopfenninberenniettetoenfegen/
3&at Ben troutoelgcfe bp ben fo^t�bulbigen meufegen/ ■®un/ «»*/en al Dat quetfelgtfi t� toetbt ontljoutoen* 3©ant get foube in gaet mifbuiprfc en ganben/ i^en boobelgtn toonben en fmettelgtn bjanben/ l|et t� boojtoaer Iuftitg bat beftgermt boojbenoutoen. © jpgepbt is matgt gebben om totl te boldingen/
<© ie to� mepnt bes menfc�en nut in alle bingen/ Man fp bernieft bitfetoit� fcgabe beur fot�epbt bebjogen/ «©an t� gaer nut beg boUijenger� macgt te betben Wmt foeefcenbe nut/ foufe �inber bettoerben/ 3©te foube 5�n f PS?« \f&te boeg toenftgen mogen* |
||||
6z. . Lof van de Gevangen�f�c.
«©cnontopfen ftaetbantoenfcDelrjtu tebegeerett
«Den marot ban l)aer fotten votll� te ontb�eten/ «©mfoo�aerbeberffelgtneftgabet'ontnomen: $ u M)\\ alle menfrljen op aetbenfoo onbjoebt/ «Datfe niet en bieten/bjatgen cniaebttg oft goebt/ «Beg 3�n alle menfrpen fot/ niematibt uptgenomen» ,§ oa bolcgt/bat boo j allemcnfcfien op ber aerben
«©clterc&er nut ig/ luftiti)/ bcgeetlgtfebantoaerben/ Want bie rooft �jern/ ban matgt en berbiiet te pjoeben/ ©oo?toaer ban't betberbenig elcfc �)en af neerlgtn/ M>oo iss niemanbt ban berberbeng matgt begeerlgtfe ©jpljepbt betben tg ban luftitg/ biant fp bjett&t bebjoebw». mtfoo tojoty t be b jpgepbt ban ong eer (Ie ©aber
l^tinliicfee bjoef�epbt booj be menftSen allegaber / 2�lg stjn onberftanbt'tbetbetben gincfeb�rttiefen; 3W& "gab �p bie ftyabelgc&e fypgepbt ontbeert/ �|p en bjp biarcn not� onfc�julbtt� ge-eert 3in 't $arabgg fonber bat te mogen berliefen Wpfer ban Adam toag benbemuftigen uliffes, _
|
||||||||||||||
SMetoeteube bat 'g menfc�en bjpyepbtonb)ig//ig/
|
||||||||||||||
�^aer fottityepbt met \
|
Jillige banben bebbJant�:
|
|||||||||||||
Want �jp om ban 3gn bjge�uft niet te 5gnfcerraft/
|
||||||||||||||
�=>em felben i^bz bangen en binben aen be maft/
«en ontquam foo ber ^ypjenen aentrettt en gefantfe* «©emerc�tt bat be menfcyeltjc&e 3imten onbaft// ?Tjn/
^>oo bat top booj onfe blinbe typgepbt bit« in laft// 3�n/ «©ngqualytnbaettbJettBenbebeurfotbebentHein Wie fou gern felben niet booj een toenftg toe-ft�jpben/ «©at gp op 'tfcgeepgboojbt moefte blpben/ <�n mat gt berben om gern felfg te berb jintfeeitf $u toebcr be gebangeng bie 3gu ttoeebulbity/
Want alle gebangeng 3tjn fcgulbicy oft �nfcftulbic�ft 39e ftgulbigen bangt men om mifbaebt oft bojgen/ «©e mifbaet i^ ooch boobelgtu of niet/ «Ben boobt-fcgulbigen guelt een onepntlgtn berbjtct J>oo men 't toaent/ en b'anber ontbjgngtB fojgetu ailg ben quaben fterft/ foo epnt gp f�n b joebige guaetgePbt/
<©it ig' t gene/baer in fgn bjenftgelgclie baet lepbt/ Sft niet lufttc� bjucfe en 't quact batmen bjeeft t' ontblieben { '#p toeet bat gp botft ban gern f elfg eeng fterben// moet/ 3I»cg 9p fjem beggeetlgt� om fijn guaebijeptte berben// fpoet/ Want be boot tg bjenfcgelijtk booj eile, n�igge ttf�tw pfifft
|
||||||||||||||
Lof vande Gcvangenifle. - «3.
Poenig be quaet-boenbct foo ftetbenbe anbeten nut/
��Dant b' ejcemnlaet fttaff e beur b jeefe bed quaet befc&ut/ 5©u� balt fijn boot betmaett/buicbtbaet en fttt bteltjcu/ Sfotbet en leben ften felfss norfj niemaut tot $ofpte/ «En toetben 't leben nae upnltjcue fmette qupte/ ^aetbef�ftctftgftefont/fuoebicftenlitfttelijcft «Eentg�je beteeten ;f>inte 25atbet/ met naetffen toic$tidj/
2Sibbenbe beboot om eenigften boat booifuljticlj/ t©atfiem t\Kb mift/ban quetg Bet onbetfien gefcljuttnee|b 5SBaet ben Itetcuet/boub ben boot ftabicft booj oogben/ ^©at fiem be gebangeng baet na fc�jtcfeen mog�en/ Cnmaec&t batmmbeut'tbic�tmaels bjeefe ben boot niet en bieeft, %$ bee� gebangeng mifbaet ban niet bootlntfe/
^ie �tetc�tet boet ftem fijn quabe laten nootelnc�i/ 3©ant nu ttm jBenfcft altpt toat moet boen/t fp goet oft quaet/ �>oo bolt�jt bat ftp 't quaet latenbe' t goet moet wiegen/ 45oet boenbe/ toett goetfteptg aetb en 't goet betategften/ ^oobetKtijgljtbemett&et'tbegeetbegoetb^eg&enlaet, ©alt ftet bet&tpgften ban 't gftetoenfcljte goet niet luftttb*
T®it betutijgfit ben gebangenen beut \itn �tetnet tufHcIj/ SgbanbenStetnet niet biel een luftigbefaecBe/ t&at i& fegge tin banben' t quaet boen te beletten/ 't 25lrjcnt batmen baet marij nocft toben/moojben/affetten/ $ocft enebelen/ obetmibtg �i^ gftetebe tojaetfee» 't %$ ootktoenftfielijcft bat ban 't geficbtgbea#ngfte
©an 't blepj� begfteetlijt&ftept/ en 'gbetten �etftojuuj&e, *©e gebangen obetmttg beboepeng toettbetlojl/ 3©antftpfitbontRet/ oft�p ftet niet ban onluf�/ T©e� beeft ftp geen quabe begeetten noeft ontuft/ «Bn fletft foo be fonben bat gern luttel moepte feoft ♦ &iemant en is foo bupi ftp toaet gaeten tepn gfte&efen/
25emint eltft bet beutftben fcftijn/ Doe beel meet 't toefen» <©ie afcetbet maetfctet ooc�t/ en boo| bien toojbt 't lijf beel tfywl jSaet bien ban be banben/ be ftoorftf�e toenfcft berbtpgen/ 3©ie fou ftaet toenfcftelijcb lufl bonnen betftopgen* ^>P geben een fupbet ftett allet beutftben fontepn. t©ie Hetfeet boet befonben tteuticft bebencben/
g>p uanboojaf latingftenbetoubj/beboof�eptbtentuen/ ^pbaettbooj'tlttaffcnbeonbettopgfelfgftennifFe/ �>P maecatben Jt�enjcfteboo?. oojbeel ten goeben fuoebitft/ «p�jebulbit�/gebooifaem als een lam/facbtmoebit�/ j^jbetenbefoo b?beuc�tme.tb?tfoubenft�enni|Tet IE x gintfen
|
||||
64- Lof vande Gevangeniff�.
Sn ben Jter&er fpjeetutmen bageltjcug ban frer ben/
<&it bermaen boet be bootlgcae foube berben/ �lDantmen gebenc&tbaerbp'g menfcgenooclt <�5obtg oojbee�/ ^anuomtuptbebjefe/onnutbanflebenj�noot/ Cen faligge b?eefe/ booj be eeutorigge boot <®it& togfgeptj� begin/ toat bundtt u t� batggeen boojbeeU 31 j� bat ggeen boojbeel om begeericg na te loopend
3$ bat ggeen #eerle/baerment al om foube ber&oopen* 3is bat niet 't nobelgc&fte/ en bp Magdalena »eruoojeitf l©at macgmen �ter boeg bjenfrgelgcuer begeeten «©au be berftant bcrueube bjeefe be� �|eeren<? �lDie beej� bint/ al »erlieft gp 't al/ geeft niet ber loojetu Zfrit i$ 't geplfaem boojbeel/ber poeren en Soeben/
<©en »Jelnen gaer fonben meer ban Die ftlupflcrjs bebioeben/ <©eg fp oor« booj ben feggngep�igge f�llen tngaen/ <©rg/ toaer bit berftant bp eleu gehangen mifbabidj/ <©obt foube gaer aller ontbermen gena�icg/ .jlBaer nu »intmer �eele bie 't in een »erueerbe fin flaetn «©e banben betemmen beej� bnlbe bieren fel/
3C10 rafenbe jBenfcgen/bie in 't bupfter bebaeren toel/ <©ft als" beucgnieten/ Die be Cafteelen tooeft maecuen/ jliemaut i0 foo ber�joeft/�e floten ma&ett gern tam Stli� baer peinant beranbert in een 3Um/ �^oe fout genefenbe goet niet faetlgcu fmaecBeitf jBaer i$ pemanb upt penrant<t&e fcguit gebangen/
3We en geeft geen ancrt booj 't ffganbelpcu gangen/ 3©ant felben fietmen isie grootebteben op knopen» «©eeg gebannen i� fcgulbtgg/ bupten/ oft met fpn fcguit/ %ft 3pn fcgult niet> foo geeft gp Itr gtelpr� gebult/ Cn pgnt gein niet feer om upt De bauDen te lopen, t©ant fulc&e menftgen en binben gun felben niet belogen/
SiljS bit met fmaebj� gafert naer goeb'ren pogen/ <�n komen foo in gebanrktoker booggbgen: 2tlj$ een f^aert tot 3pn beberben gout Uioeft en toilt/ <©oo? bes opfttterss konfte met ben toom ruftigg toert gefttlt/ t©at gern tot 3pn gemack foetelpck laet bergen, ^oo toerb bit beuggt betemt ban 't bjoebelprk gollen/
©an 't moegelpcu leben/ ban 't onbujebelitkfollen <©ooj ben matigen toom ban be Sterker bebaert» *®it let gen get bjincken/ goerereu en bef gten/ Woxibtn/ bootflacg/ en anber ongerergtirgeptg knetgteu/ �oo Datfegen gef�nt enbe onftgulDttg betoaert, |
||||
Lofvande'.Gevangeftiffe.
3&tti$ nccft alleen niet/toantfeabonb en mojgen
<©en fo&filebigen menfc�en ben �ofr tan befolgen/ <©ie anberg in gebjetn �jongerigfi bjaten betgeten* SMfoo berloft De �ietc&et boojficfjtigfi en nloerfc '©ie gebangeng ban fllbamg »pnlic&e bloecn/ «Patfe fonbetfbieet Raetg aenftfipng 't b?oobt toaettiigft eten* ^>onbetlingR alg 't balt bat een milbe jBerten/
|0et*en fo&Rbulbige Anna gettou ban Retten/ <©'atme gebangens ootn genenen rpcnelpta: 3©ant Dan 3pnfein 't nolle leutje leenet-lanbt/ Rebben beonbefo&Rbenolt/ bjeefenboojgeen toetBetfianW/ %aten 't bogelnen fojgen/ en fingen jfl�ufpt&lpc&\ 5©efe mogRen on Raet epgRen Ht�feer niet boutoen/
®e� berlangfit Rem niet te bliegfien upt be Coutoen/ 3©ant fp mogRen nae Infi eten/buncnen/en flauen/ �etfit alg be gnojtenbe ontepnebeeften Genieten fulcfte ebele ftopnige geeften/ ^er euicurenen faligfiept recRtfcfianem 3!f�aer biemen boet bangen bupten Raer fcRulben/
%$ om Raet beucht/ oft om een ofte tftien iooo gulben/ 31nbe betalingRe banbe meltfeefp faelen puiene Rabbe be fojtupn met armoebe gebieptRt/ liBaet gebangen maecBtfipfetijcfe upt tonfte geneptRt/ �|em ban alles berfienbe/bat anbete betalen, %l en gaet flp niet upt fip Rebet ban gfieen boen
Wmt een anber fiaelt fijn befioefte abont en noen/ «©ieRemam-bient/blptirR/bieelbtthenbegeerlgrB/ 5©atftfiaetbengelbeloofcbjoetBensftetbctbenban'tgeU/ 261(1 een anbet booj Raet toelluft milbeltjcB telt/ <©ug ig een pennincjenen te Rebben eerlgcfc, jf�oetbanpemantombeucgtgebantBnijSUjen
«ifl onbertoplen toel balt in ^utcnijen <©aer 't ben quaben luftig ben goeben te betnielen ^ooig fip een ionget ban �� oblijtfecRlaerRept/ ®ie toaebt Rein met onberbJinneltjtRebJaergept/ �>mHem te bebjijen ban bebanben 3pnet 3ielcm H)at baetgen 'si toetelts b jpRept biens 3iel t^ gebonbeu
|Bet bupfent aentlebenbe bootlpcne fonben^ Wat fcfia'et ootn be tgc&e ^iei beeg �cRacms banben* 3&iet/fipn?otic&tmet3pn jBeefterg clupjterg eetfpt�/ l©eet ban menig!) ^ot met netene ban goub begeerlptft/ <©et bjomen boepen^ e?*en fiun ben banget tot ftfianben» m i.
|
||||
66i Lof vari de GevangebuTc.'
laeel�etttBtfame�eptjen^/foof�ttjtbaer alj� geleerbt/
Rebben met garen gebantfeui�ben �tercuer ge-eert Ma Socrates, Phocion, Reguius, en meer anbeten <©ot � foo beel f^ogfieten/ 3fiu ofielen/ en <6obj3 bjtenben <©ieben�|eer bjolijtBinbegebant&nijS bienbem <E5at menfe onta�ijcu btnbt in fclmftuetg booj-bjanbereiu <©at nu be banben geen bjoef�epbtg oojfaetfe en 3911
Jlkrt&tmen �rfitelijcfe /aen b'onberfc�ept tuffti)en bjoef�ept en utjn/ 3©antb?oef�epbtigeenbjaenbeftaenbein'tgemoet/ gjpMiptenbe upt tnepninge bat be tnenftg pet guaebt geftftie&t/ Mast uijnt� fmertin lic�aem/ geen treuren noch berbjiet Cn Komt upt gonger/ bojlt/ oft gequel/ in blep� en bloebt» <©ebangen te 3:911 en ia geen ytjn boojt 't lic�ame/
HDant be »laetg tg grooter ban t lijf/ matm enbe bequame/ <©oc�t macft 'tlicbaem fuijst en bjancu genoec� gebeuren/ 3�e topje man en l)eeft geen toaen / maer goebt bet|�anbt/ 3Dat nopt in banben prt fic�tbaerg quaebt&epbtg bant <©uj$ mat� �em bte gebanc&nifle niet boen treuren* 3&er ontopfefotten bzoef�epbt bergaet metter tg&t
3©ant int boeltbat ftp nopt oijnlijtr en lijt/ %l$ bit gefonbt/ bet/ f�erru/ in boepeng leeft/ �?p treurt niet bat 3gn 3tel in &eg lijfjs �er&er tooottt/ i®ta gp 't fnoobe �cpem oot& niet en berfcgoont/ «©atbeel repnber en rupmer gebanc&nifle �eefk Jt�en fiet befe beel tijbtna upt&omen betlangen/
3!©aet alle menft�jen 3ijn inbe 1©erelbt gebangen/ ©an toelc&e/ be bupfenttfe niet na berloffinge �oout/ W ant elc�t boeet/ fal ftp be �|emelfcbe b jp�ep�t erben-, <©at gp in 'a tuetelbts gebanc&nijTe be boobt moet f�erben/ jBaer �egoop ban b'an�er bicK&an�en en boot ontloopt» «©e trou �jet�t man en toijf/ bat geen ban gen bepen
25p anbete matft (lauen/ fp mogen ootu niet frijepen/ Stlfoo btoingt be �tert&er ben menft�en 00 een ftebe: Zeigte een bjou booj een man/ ia een ulaetjS genoecg 't <&uelt een man ntet/ maer een toijf te gebben t' 3gn geboec� <®ka &eeft oot& bte gebangen in een claetfe 5ijn bjebe. jBaer begcbangen (bent&t men) moet 5gn toijf ontbeeren/
%a bat een beutbbelijtlte bjoutoe met eeren/ ^>ooberanbert�etb;rlangen/bieliefbebefonbere. «©ie troutoe boet gaer o?oebe/ bat berlufttc&t be man/ «©eg bpflapen� fatgep&t maetut yijn bratgten niet man/ IHaer taftoefen maec&t ben man bjomer en gefou�ete» »en
|
||||
Lof van de GevangenifTc. 67.
3ift een quaebt blijf foo elca bc fpne toaent gemeenlijm/
3©at betetet ig' t �)ent g�jefcfiep�en te }ijn eenlijre ©aneenttot^it�/Ufht�/Blappit�/fnapntt�j/�jeploogtonf»
35eeg tg jnjnlpm te �ebben en tu|ticlj te mtffen/ IBant�jaer aftoefenboet ftabigge onrafl fltffen/
�00 fttemt be �tet�ter en �term�jof booi 3iel en lijf,
�>p toont be bnenben en fcan beel onlufl beletten/
kiemen �jeeft in 't tepfen/ I)onget/Bout en petten/ �egen/ toinbt/ballen/ atm/ been/ia ben �jalg te bienen/ 9|n frocBfittenbe/macljmen in Xee niet berbiinmen/ IBenBoojbet geenmoojbelijtne �>toaetbenBlinraen/ 3©ant be i©eerloofe en becgt niet/en toert oom niet bootenen» «Epnbelijtn tuft ig 't epnbe banal'g menjefjen toerc&en/
3^ug ig fp betet ban b' atbept/ een Bint fou' t merraen/ 31nbegebant6enigbiettmenaltijtrutlit�/ ^aerbp/ en bp artberft&ebenMae�lgmmat�jblgtBen/ «©at g�jeen bjp�ept bi� l)aet ig te gelijraen/ �n bat be g�jebangenig toenfc&enjtBig enluttic$» USaernnonbat ooraniemantentoaen/
3&at itB �ier foube to�len beftaen ©anbe gebane�tenig een gentel oft $jieel te maemen/ &ooto�im&ietftet3eplgaenftoitgten/ <©m toeberom ban meug te bieten Cenige anbere flit�jteigtBefaetBen» Begonnen ende voleyndt inde gevanckniffe,
't Iaer feven en feftich op Vrouwen ontr'angeniffe. |
|||||
D.V. COORNHBRT,
|
|||||
;)ll
|
|||||||
^&gnctt 6g tfauto� Gay §a$efteg*j,
e$V(Vl(Vl� 1620»
|
|||||||