-ocr page 1-



	SELFSTRYDT- D AT I S Kjdchtighe b�wegbighe van fleejch ende Geefi, etlicher vviji� vertoont in den perfoon ende uyt de gelegentheyt van Jo�ph₃ ten tijde hy van Totwhars huys- vrouwe wert verfocht tot ovcripel. DERDE DRVCK. Ρ nieuws verciert met Kopere Platen; ten derdemael overfien, verbe- ter^ ende vermeerdert by den Auteur_Dmet by-vouginge van de af-beel- dinge des Velt-teyckens een�s Ckrifiel�ckcn longelinx, allen eerbaren Ionghelingen toe-ge eyghenf. MITSGADERS Schriftmattghe befchrifp'mghe <χ>αη de geheymen� ende eygen�bap des Chriftelicken Self-ftrijts, met korte verclaringe op defihe.
o




		^_ TOTMIBOELBFRGH, ^edru& endetekpopbyde WfLv ; v�n Jon 'JPteter� ^vundeVenm^ Tronende op cfen h&vi& va w ne wieiwre . >?ηγ% Inde nieuwe

-ocr page 2-



Λν,ϊΚΜ-νΐ' fvy ν t/tv μ. evycvvxwm DE Staten Gcnerael der vereenichde Nederlanden hebben geconfe^ ende gheo&royeert, coni�nteren ende o&royeren mits-defen ^^rtf vandepenne Schilderende Teyckenaer woonende in s'Graven-H^ .' dat hy met de fijne voor den tijt van vijfthien laren naeft-comende alleene^ll1 ^ vereenichde Provinci�n ial mogen doen drucken ende uytgeven feecker B°^� ' gheintituleert, SELF-STR TT, dat is, Krachtigbe berveginghe van Vlees en tifcher ypiffe voorge�elt in den perfeon ende op de gelegentheyt van lofeph, ten tijde hyv^ tiphars huys-vroutve wert verfocht tot overjpeL Verbiedende allen ende een yegp^lJ . ken in-ghei�ten van defe Landen, het vo'orfz. bouck binnen den voorfz. tijt V 15.laren directelick ofte indirectelick, int gheheel ofte ten deele, int groot & int kleyne in eenigerley tale te doen nadrucken, vercoopen ende uytgeven,⁰ J elders nagedruckt inde Vereenichde Provintien te brengen, vercoopen, ofte $) te gheven, fonder coni�nt vanden voornoemden Adriaen vande Venne,* by ^vbeurte vande i�lve naghedruckte exemplaren, ende daercnbovcn de fo& van fes honden gulden, foo meniehmael als bevonden i�l werden dei�n c° trariegedaen te fijn, fowelby den vercooper, als by dendruckerte verb^ ren, t'applicercn een derdendeel daer van tot behouff vanden Officier die kalangie doen ial, het tweede derdendeel tot behouf vanden Armen, jende Ρ reilerende derdendeel tot behouf vand� vooriz. Adriaen vande Venne met de »j

			,tci>
			,tci>
		Ghedaen ter vergaderinge vande Hooch-gemelte Heeren S& Generaelin s'Graven-Hage opten 22.Martij, 1625. Was onderteeckent, Anthon� de Rode, v\ noch laeger�ont Ter Ordonnantie vande i�lve. �. a/an Goch,

	Men <vht defe boucken te kpop by de Wedtwve ^van Jan Pieter� nf^ Venne tot Middelburgh. �nde oocl^ by tAdriaen, <-uande Venne Schild^ , Teyckenaer farpoonende ins'Graven-Hagpe op de Flxvyeele-burgbvval t'e^ poten. λ

-ocr page 3-

SJ�LF~,STRYT

�ffjf 'Vlees cnjc Gheest .

ttiacrfirr Verstau ύ

dfs-Ghtcfl-J- is hr\

_iei>rr/ cn4e TjrsJi

JR: cm: 3.

- 0-'ri\>..

candrren ,

Oalatrn

S.Jf.

Jr octijchcr -ivrfe -o'opiyhc�clr, inde-
otrs�tffn 'ende- op de qbelcjhenrheut van

I� SEPH

cntijac hvv-anlronpharsHnyf-'vrrviiwc
jMcrtQ^crfocJir ttrr

"OVETLS TEL _tD^ffCafr:

�

. .. r

'FWu

-ocr page 4-



		GVnilige Lefer, wy fenden u by defen ten derdemn^ wederom toe den Ionghelincklofeph; ende van nieusb/ fijnen vader met een bonten rock cierlick becleet. Vafteli* vertrouwa.de dat, fchoon hy in die geftalte wederom by fijn broe- ders koomt, datmen hem evenwel in geenen kuyl en fal verfiel overmits de Coopluyden, die voorby reyi�n, htm al te wel gene gen toonen om eenige filverlingen tot deiTelfs in-coop uyt te gb^ ven, felfs om hem tot in Egypten toe af te voeren. Doch op & niemant noch voortaen enfegghe dat hy van een boos ghedier* verflonden ly; fo laten wy hem niet eenich over wech gaen,m^aethem een reys- gefelle ofte twee by-vougcnde. Dan het mach (ψ¹Lefer,dat ghy het niet en verftaet: men fal dan ront en Zeeus fp% ken. Heer Iacob Cats, Auteur van defe Po�tifche oeffenin^he, he^ de felve van nieus overfien, over al verbetert, ende r?oven �^eftvermeerdert mette by-vouginge van het reld-tqcke» dereerbarer^' gelingen, afgebeelt door het reyne bont van den witten Arme�j¹¹' Wy fijn dacrom niet eens beducht, dat dit werekoocknuach^¹ftoelen ofte bancken fal ghefteken, ofte qualick ghewilt wer<^^fl' vermits twee drucken fijn vercocht,jae fdk buyten defe onfeP^r°' vintie, en in de landen van over felfs. Ende alfoo den felven M' teur noch yet gemaeckt heeft, dat op defe bedenckinge niet of lick en heeft gepaft, fo meyneickis het felve u mede wel bek^^f' Moocht dacrom (believet u) voortaen dat hier weder by voug^enadien de nabuericheyt van de ftoffe t'famen paft. Het nie^�f werek van defen Autheur weder ghemaeckt, genaemt: Hou^f' heeft geen medemaets van nooden, nadien het in groote verfchtf' denheyt ende gedeelten beftaet,hoopen de konft-lievende ivf dat bouck eerft-daechs toe te fenden, die het i�lve met verwon^ ringe f�llen beoogen, ende hun loop des levens daer in levend^ai' gemaelt vinden. Verwacht ende vaert wel. V, E. dientt-fihuldighe Adriaen vande Venne.

-ocr page 5-



	DOR DRE

/ <A enden recht-finnigen'Lefir.* Esmenfchen leven (gelijck een Outvader feer wel gei�yt heeft) is als een middel-punct, tuiTchen den uyt-nemenden ftaet der Engelen, en- de het woelen der onvernuftiger die- ren. In ghevalle de menfche fick laet vervoeren van de invallen fijns vlees, ι' ^v^ert gelijck gemaeckt den dieren op den velde. indien J ^erenteghen, door de krachten des geefts, de l�ften des � ^es overwint, hy wort v�rheven tot de heerlickheyt der E^eW Siet daer, Menfche, uwe gheftalte. Ghy ftaet om Γ^η beeft, ofte om een Engel ghelijck te werden. Het vlees j\|. d eene zijde boogt u neder waerts, ende woude u wel . ^s gelijck maken: de geeft van dander zijde treckt u op« ^^rcs3 ende raet u tot het tegendeel. bo r ^⁶' ^^εΓ ^^en ^wonc^^er^^c^^en ^J^c ^^e ^wy ^m onfen Vp \|^em§^eduerichlickomme-dragen, dewelckeonsnieten l\_e ^aetj ^°° langhe wy ons i�lven niet en verlaten. Twee {^.■krachten ftaen binnen ons tegen den anderen gekant, ^hervdewelcke fomwijlen krachtige veltflaghen, dick- ^vmnigefchermutiingen, nimmermeer gefetten vrede � ghevon-
		Alia (inquit) vit* fecerum,alia bomi- num, »lia-engtlo- rum; vita pecerum tcrren� voluptati- bm sftuat, id efl, fola ierrena cpitrit; vita angeloritmfoL� raele�ia: vita ha- mintim tnedi«_reft & inter vitam an- gelorum & vitam fecorum. Si vivit homo fecmdum carnem, fecorihtu conjungitur; fi fe- cundum fpiritura, ar.geliifociatur. Auguft. in Io- hah. Ser. 18.

-ocr page 6-

ghevonden wert. Is niet des menfchen leven (feyt lob)^e ^
geduerige crijch op aerden ? Maer hoe maken wy't al i*¹ .
ie gelegentheyt ? Och-armen � daer wy, mits den gedue
ghen aenvalonfer vyanden, wel behoorden gheftadich �
onfe hoede te wefen, ende (ghelijck de gene doen, die ��
heetfte ende gevaerlickile plaetfen op de fchilt-wacht ft^ j
dapper in de wint te fien. Soo werden wy menichmae
geeuwende, ende half flapende, door den eerften aentf⁰van de lichte peerden, dat is, door het aldergeringfte g^e*fy _yonfer vyanden, verraft, daer henen geloopen,en fchande¹¹ken onder de voeten getreden. Waer van indienmen(g^e^L �
het behoort) de oorfaken recht onderfoecken wil, ^men, ^
bevinden dat die geheel en al de felve zijn,dewelcke, in %r. ^

VeRem contemnen
femper contempto-
ribiM exitiofum.
Thuan. lib. 41.
hiilor.pag. 8j6.

meene oorlogen, menichmaeleenighe, anderfins treft^elke., crijgf-overfte den ilach doen verliefen, te weten, �
wetenthey t,ende Cleyn-achtinge fijner vyanden. Wy nj

ben (foo wy fomtijts meynen) nu eenighe goede grono
des godfaligen levens in ons geleyt, ons verbont met G°
vernieut, ende een vail: voornemen, van voortaen ^xve ,
doen,ons felven voorgeftelt, ende daer op in onfe eenic*¹ j.
fomwijlen in bedenckinghe comende, ichijnen onsio W
gefterekt te vinden, dat onfe gheeft by in-beeldinghe, ^eilVirg.4� ./Eueid. _noch (foomen feyt) verre van de man wefende, den vy
At fm» Afcaniut wel derf aen-juychen, ende, al tergende, uy t-eyfehen, *J
jf*«**«« anders dan ghelijck dien dappere gaft Afianifudoet, by ^dCcaudet equo, jam- p₀èet Virgilius, aldus moedichlick trotfende:

euehoscurfujam +? . �■/77

pttnit Mos, Een hert te jagen is tejLecht,

Spumantemqj dort

pecorainteriner-

tia votis

Optat aprum, aal

fulvum defcendt-

re rüonte levium

'kfin ben geen man fvoor dat gevecht,
Jck^ <-ü~venfcbe datier leettvv ojfJYvijn
In defi jacht mijn deel mochtßjn.

tf*^Ci

-ocr page 7-



	POOR-REDEN. ^aer als wy dan comen daer't te doen is, ende dat ons de yant, vry onghelijck ftercker als wy ons lieten voor- st¹ > op hetlijffcoomt vallen, foofincktonsveel-tijdts \|°°men feyt) het herte in de fchoenen, ende wy ftaen daer ^ecnt henen en iien, al en hadden wy noch tanden om van ^as tebyten, noch handen om ons te verweeren. Werden- ^e rnitfdien niet dan al te wel ghewaer, dattet een gants an- ^ere faecke is, in de ichaduwe van onfen wijngaert ofte yjghe-boom, ghemackelijck fittende, alleen met de ghe- ^chten oorloghe te voeren, als in der waerhey t onder den ,°ock, ftoiF, ende het gewoel van een dadelijck gevecht fich ι ^wickelt te vinden. Wel aen dan, wy iien het gebreck^ ^^ec ons over-legghen wat raethierteghenstefchaffenfy. λ ^fee dingen hebben wy (mijns oordeels) van noode, Eer- j_e^ellJck, een innerlijcke kennifle van onfen vyant,met over- u_HM &�» _A S^nghe hoe loos en boos hy, hoe voos en broos wv in "?'^eum ^ho�^e* Quid a�- 111 1 ι I " *^Vy/J> ^lU Mo bellum genre.* ^l^anighen ghelegentheyt, bevonden werden. Ende ten &*** ώ de «jdcn, goeden voorraet van wijs cndcgodia�chbclcyt;�SSSA^t� ^C1gaders crachtige wapenen daer tegens gereet te hebben, ^h°^cfP^idtuali ^a- ^%konsdieftrijtbare helt Paulus ghenoechfaem de felve ^& _t^el� in defen gevalle voorfchrijfV. Wat het eerfte point, **? «e]i^eten ^^e kennifl� ^on^^es vyants, belangt, dient voor jj* ernftelijck overwoghen 'dat het Vlees met fijn mede- f_ci P^ers^ vry geen katte en is (foomen feyt) om fonder hant- VJo°^enen g^nevangen te werden �/de oorloghe, die het fel- ^ o_ns aen-doet, geen krijch daermen (ghelijck 'tfpreeck- ■i₀ ^^fc ^is) met blauwe erwetenTeniet: Ende daeromme E«V Π ^Wy' ^daC ^ ^hun taftelijck vergrijpen, die in defen ^ailerrieynen, dat httnjlees hier niet anders en fy, als foo * 2, eenich

-ocr page 8-

eenich plomp, wanfchapen, ende fouteloos ghe woel °
fer uytterlicker finnen, buyten de palen van alle redel^lCheyc, onbefuyftelick�n henen fpringendej neen, &&
ke ketelen hun felvendatfelachen. GhewiiTelicken⁰*¹vlees, dat is, de verdorven aert in onfe fielen, en is fo bo^[ ^cgrof niet, ghelijck-men ons poocht vvijs te maken: fy *?
haer felven,gelijck haer meefter ende mede-helper �oetM
wel veranderen in een Engel des lichts. Daer is gewis, dj
is groote cracht van dwalinge ontrent, ende veel Reenen*¹aenftootsj fyweet hare walgelicke pillen wel degheli<>
Vergulden, haer bitter worm-kruyt dapperlick te fuycketf j
haren feherpenangel meefterlick te bedecken, ende met e
lieffelick aes van aengenam� fchijn ons van het ftuck te \y
den: Gewiflelick de kinderendeferwereltfijnimmers*,
Etm.* wrf.7. voorfichtich in haregheflachten, als fijn de kinderen⁰coiojf.2. virf.s, lichts. Paulus, een man in gelijcke voorvallen fonderlif S,
De woorden op ervaren, oordeelt in fulcker vougen van den vleefche,dat'■ <
de vuorfi. piaet- a_en het felve nu rver�ant, dan ^vernuft is toeichrij vende. »
Griecfchen text, de elders daer in vorder tredende, verclaert duydelick dat ν 7

|ⁿde1r^bfIe�n^deren ^ftriJ^dc ^niet ^en ^hebt>en Aechtelicken teghens V^^s^
crachtich ende Bloet₃ ofte fwacke menfchen, maer tegens de V'orBendornw
dochⁿb/gebreke tegens de �Machten> tegens de Geweldtghe de fer njveerelt, & ,�

van f�rier.lcfrhe

letteren hier niet

bygevoaght. in

duy�emijfen de�r eeuwen heer�hen, teghens de Boo� Geeslw
de lucht fvveven. Wel hem die dier n/vegen <x>reefi₃ * ^ ..

' inde daghen �jns ridder�haps afwerpen �ude de njree� des φ* .,
ende d�ncken ten heeftgeenen noot tervvijlen ickjtlfio doe. "W^cwelcke lichtelicken af te nemen is, wat voor medeftan<#
ende aenftokers onfe verdorven aert is hebbende, ende ^dvolgens hoe grootelix fijne liftiched�n te cluchten fijn� .
Dit aldus gheweten, ende by ons rypelick overW°g u

-ocr page 9-



		Γ. ^de, foo behoorden wy onfe ilaperighe ooghen uyt den ^r°Oi�ider weereltfcher becommeringen op te wecken, om ^rftige wacht over ons felven te houden. Wy dienden ^t de helden Salomons alle tijtghereet te ftaen, houdende afweerden, endegefchickt fijnde tenftrijde, elck hebben- ^e fijn fweert op fijn heupe, om der vreefe wille inder ^achc . Ende gelijck de Veltoverfte in de gemeene crijch- cm. ₃. λ °eringhei ^nare middelen van tegenftant plegen aen te leg- o^eri, na dat fy lieden verftonden hare vyanden geftek te fijn; ^infghelijcx (dewijle de Chriftelicke eenvoudicheyt al j^de hare gauwicheyt heeft, immers, fonderlinge in dei�n, ²Hoort te hebben) ons felven, naer dat wy de eygenfehap- P^Sl* onfes vlees bevinden, tot tegenweer te fchicken. Ten bleken aenfiene hier in op-merekinge dient te comen het ^eede point hier vooren geroert, te weten de voor-raedt ^Wapenen, die ons in defen van noode is, om ftaende te ' [Ngen blijven in den boofen dage, ende in de ure der duy- ^temiiTe. Waer in niet beter en is te betrachten, als aen te ^�ecken de gantiche wapen-ruftinge by den Apoftel Paulo, _r^er plaetfen vooren gheroert, befcheydentlicken aengewe- W- ^verf²� ^etlj namelicken den Gordel der waerheyt, het Pantiier der ^echtveerdicheyt, de Schoenen der voor-bereydinge des E- ^ⁿgeliums des vredes, den Schilt des geloofs, den Helm der jjhcheyr, ende het Sweert des geeftes, welck is hetwoort °ds. Siet daer een rechtfchapen crijghs-knecht, recht aff- o^eveerdicht om de fchermflaghen des vleefches te verfetten, ^de de vierige pijlen des Satans uyt te bluiTchen. ; W"y beyde de voorfz. bedenckinghen (te weten de ken- ^lUe onfer verdorventheyt, ende den wederftant teghens ^e felve) houdende voor hooft-ftucken des Chnftelicken . ' * χ levens

-ocr page 10-



		levens; hebben, t'onf�r oeff�ninge, uyt de Bibelfche icbi¹ten ghecoren de ghefchiedenifl'e van den tucht-lieve�^ lofeph, om in ende door het voorfchrift van den icl^j eenvolmaeckt aff-beelt vanden Chriftelijcken Selfftr' met een heerlijcke overwinninghe daer op ghevolcht, ^oij fel ven ende anderen voor te fteilen, ende alfoo te leeren * < Ie onfe ghedachten ghevanghen te nemen (als den Αγ° r, fpreeckt) tot de ghehoorfaemheyt Chrifti. Dan alfoo & i�dighe longhelinck als een fpieghel der Eerbaerheyt efl Onthoudinghe by de heylige Schrift ons weit voor-gcd^rgen, foo en hebben wy de wulpfche invallen des vleeicn. niet hem, maer de Vrouwe van Potiphar, in dcCc ^0l\ oeffeninghe, willen toc-fchrijven, doende mitfdienaen {hWe fpelen de rolle van onfen verdorven aert, ende # lofeph gevende den perfoon van den G heeft. Ende al ij] DeChrifte�cke fchoonfoo, dat wy, om redenen voorfeyt, defen ci»^eseif�rjt-bs&ast �rij_c _ni_er vertoonen in twee byfondere perfoonen; ° ^ nen menfch, hier fal nochtans de gunftighe Lef�r de fake in dier vougen g¹¹ A�ydap ^lieVCn °P ^tt ^nemen> ^aIs °^ffdc ^felve Α# ^tuirchen ^Ghccft 5 ioonen ac;i-gbe- Viees inden boefem van lofeph alleen ware voor-ghe^v3nen! meteen ver- len ; ghelijck wy dan weten, dat ons defe ftrijt by G° _fendeL'defS? woort wert aen-ghewefen als in een ende de felve &&'* ^mtf^rvde°^r ^ccue ^^c^^e ^De^^aende� Evenwel nochtans om den aert van "^eSelf-firijt wat naerder by te comen, foo hebben ' wy * ^ het eynde van dei� bedenckinge onien lofeph voor-gh^e* (doch iniijneenicheyt, ende in het afF-wefen fijner v^f0 \ wen) als off hy foo eenigen ftrijt ende fwacheden des v*^cfches in hem hadde gevoelt, (alhoewel Mofes, die van ^adingen kortelick maer de hooft-ftucken ghewoon is aen roeren, daer van niet en vermaent) niet meenende den k^eι

-ocr page 11-

!§hen man eenichfins te kort ghedaen te hebben, dat wy
^felven niet biiyten alle beweginghe ende ongevoelick,
^seen block, maer in eenigher maten beroert, hebben ver-
ent: jae in teghendeel van dien, achten hem dies te
»eer _eere ghegheven te hebben, als oordeelende fijn over-
^^ninghe, naer voorgaenden ftrijt, des te heerlicker te
^^efen. Ghelijck ons oock niet waerfchijnelickenduncl:,
, ^ lofeph teghens de foet-vleyende ende dage]ickièhe be-
engen van �� een jonghe, fchoone, hooflche, liftighe.,
j.^^� gants afF-gherichte vrouwe (als de felvewaerfchijne-
^c* mach werden gheoordeelt gheweeft te fijn) fick in aller

� ^llgen alfoo foude hebben ghc

draghen, ghelijck de Heere

, ^

-*«vu5 Ltgucni v»c vcnvucivnighe des Satans heeft gedaen,

�¹" ^lsj fonder eenighe de minfte ontfettinghe ofte beweg

ïin-

°^^e van den natuerlicken menièhe : maer met Hieronymo ^c^^Vs«f vft

�«> � J tumctrtamenfttftt-

i ^andere Outvaders shevoelende datter ja felf-ftrijt ini»»«�«?»«*»«&■

i\Ptv» �� ii ®^on ^entm tamai-

i>i V gheweelt, doch met uyt-nemende erachten van te- mWabik {ut mihi
j^uweer. Laec ons (feyt de ieiveH^^) eens gaen^t^"^

� ^qencken wat voor een ftrijt dien eerbaren Ionghelinck ^trest^u"^e^uy_t.g_neftaen. Sekerlick ten dunckt my foo wonder- *

eros, & iü&-

admirabile hoc &

Jnde vreemt niet,. datter dry jongelingen in den bran- '_rarumquod _admi.

�, ^n oven van weghen den Coninck van Babylonien ^wfc& *j"w»*

shplTf. �� 1 � 1 retmeturvefltbm �

�.�worpen zijnde, ongequetit ende niet gelchent daer uyt poUuta hü& ufd.

^ ghecomen, als dit wonder-ftuck; te weten, dat Mt$i�ïffL

eerbare Iongh-man van de onkuyiTche ende geyle^rf^M^f manuip-

Vr_0l ttirri- il . fint rtßltt.Sicttt tres

. ^uWe wel by de talieelen is aengegrepen, doch evenwel?**» �»/>«�»* �«**
l ^eJ «n heeft connen opghehouden werden, maer fijn kleetS^J/Sr

in contimn -

., ^r'^ende, is haer ontvloden. GhewiiTelick ghelijck de dry

^ f,. _ *-* J

tiacertamine, mag-

*^^en

�'ert

*^nt� magno fupernoque auxilio muniebatur, neque enim, dextra Dei non ceeperante, tantumpotuijfet ctrtfk-

"**> & aretibut libidinofimulierüeffugere. Hieron. incap. Gen.39. Hoinil 62.

jong

-ocr page 12-



				jongelingen op de Goddelicke genade (leunende, voor rtf vier onwinnelijck iijn ghebleven, foo heeft oock Ioiep indenftrijtderonthoudinghe, mette hulpe van boven, Ά manhaftighe ftantvafticheyt volhert. Want Godes hafl niet mede werckende, fo en waft niet moghelijck, uytitf nette der doortrapter vrouwen (ich t'ontwercken,ende all t'�ntcomen. Wy fijn dan des voor-nemens gheworde den Self-�rijt tultchen Gheeften Vlees, onder de perf�O' nen van Potiphars hiiys-vrouwe ende lofeph ₃ Po�ciicn wijfe aen onfe lants-luyden in haer eyghen taletevertoo ηεη. Daer toe dies te meer aen-gheleyt zijnde, overrrn dat in den woorde Gods defe twee, te weten Vlees e Geeft, uyt-druckelijcken als onderlinge campioenen te vc' de werden gebracht, gheheel naer de gewoonte der Po�cew die de menfchelijcke ghenegentheden, als wefentlijcke pet' foonen,gewoon zijn den lefer voor oogen te ftellen. In de eerften perfoon ₃ vertoonende het Vlees, poogen wy ac den lefer te laten fien de wanfehapen in-vallen die onfe vci' dorven aert op gelijcke gelegentheden, tot vorderinge iijfl^ voornemens, foude mogen te berde brengen�, op dat allo ons vlees met fijn eyghen verwen zijnde aff-ghemaelt, cc yegelijck daer uyt mochte gewaerfchout fijn, hoe argelifti^cende door-trapt devleefchelijckeluft fy, om haerfaecke fchoone voort te doen; op dat wy, fulex wetende, in ti) goeden voor-raet mochten becomen van crachtighe b^c' denckinghen tot wederftant van haer af-gherichte lifticb den. Derhaiven foo verfoecken wy i�er ghedienftelijck v3 den gunftigen Lefer fich ter faecken van dien niet te wil^ ergheren. Want naer dien wy voor hadden t'onfer wa<j fchouwinge de verdorventheden des vleeiches, iulcx als ύ
		Galat. s. verf.iS.

-ocr page 13-



		^lri der daet fijn, ende als naer het leven, �ffte ichilderen; ^oo heefc ons ghedacht dattet noch t'oni�n voornemen, fJ°choockden Leierdienftich condezijn, in ghevallewy «et Vlees flechtelicken, flappelicken, ende foo maer effen ■^asr henen hadden doen fpreken j alfoo yemant het felve, ^aet ghelijck-maticheyt van foodanighen ibet-voericheyt ^~metende, ende fich dat by in-beeldinghe niet hoogher °Qr-Hellende, lichcelick foude komen te ftruyckelen, foo fineer hem deffelfs verdorventheden in haer eygen ghe- ^cnte, ende ghelijck die in der waerheyt zijn, fouden mo- P^en beftoken. Niet onghelijck die ghene die den vyant ^Utl als fwack ende gheringhe hebbende laten in-beelden, Ne den felven, t� tijde als de flach fal aen-gaen, veel mach- ,^l§Her bevindende, als fy hun van den aen-beginne hadden ^ateti wij_s maken, dadelick, door ibo onverwachten ghe- * Verflaghen iijnde, den moet verloren gheven, ende van r^efe (foomen fcydt) in hare fchelpen kruypen. Ofte ghe- l^ck fommighe Vorften, die, door de aff-beeldinghe van , ^eJ^lghe PrinceiTe, verlockt, ende als verleckert zijnde, feer ^chtelick cen af-keer van defelve komen te crijghen, foo , fileer fy nader-handt dei�lve fchoonder in fchilderye, �^s in der daet bevinden; uy t redene dat iy lieden teghen de yj^en, die het bedriegelick pinceel eerft hadde verbloemt, /te nu door het leven naecktelicken werden ontdeckr, § ^eeniins en zijnghewapent, ofte op haer voor-deel en .^eri� Hier by gevought dat de jegenwoordighe beichrij- ⁿghe van het lock-aes der vleefchelickerdertelh eden feer jj\|,^ev0ughelick ial connen dienen voor een touts-fteen aen ι ^e yie ghene die luit hebben hun felven in het perck van ^Selkftrijdtdaghelicx te oeffencn, om alle de by-vallen * * ende

-ocr page 14-



		ende aenlockende omftandicheden, die Moyi�s kortel¹),^ ende bedectelijckaenwijft, endewy (nadenaert fie) wat breeder uyt-meten, by fich fel ven te overweg^ l ende daer uyt tc oordeelen oiF hy fterekte ghenouch n^eeomgelijekenaen-ftoot te k�nnen weder-ftaen ; indien]' fich in den Heere te verheugen, ende den felven ten ho�y ften te dancken van fijne ghenade; indien neen, in naef^ achtinghe te nemen waer hen de fchoen dwingt, ende v» ontdeckt hebbende, gheduerichlicken metten ghebede^cGodc, om meerder verfterekinghe, aen te houden. &^cende dier-ghelijcke andere beweegh-redenen hier (kof^1-heyts halven) niet aen-gheroert, hopen wy dat den bi'¹' ken lefer niet alleenelij ck f�llen vernoughen om allein nen des aen-ftoots uyt den wege te leggen, maer felfs �^^cf�llen opwecken om met de dertele invallen des vle^ fijn profijt te doen, gelijc het niet vreemt en is dat de deu^cilden i�lfs deghebreken haer tot voordeel weten aen ttv gen, ende de felve teghens haren aert hun ten goede te ά°^ζgedyen, mits al voren haer doende aff-leggen hare geW°^�' nelijcke cleederen, mitigaders haer beftiijdende aen W ende nagels, gelijck in de Wet bevolen wert datmen aen vmtr. i» u. Hethitiiche vrouwen, die in den aijghe gevangen wa¹^' foude doen, aleer die tot wijven ende in by wooninghe & te mogen nemen. Het welcke des te meer alfoo uyt-vaUJ fal, wanneer degoet-gunftighe Lefer fal gelieven het o°�\, te flaen op verfcheyde exempelen der heyliger Schrift, in welcke het gefpreck, ertde de maniere van feggen gemeen' lijck wert ghevoucht naer den aert ende ghelegentheyt v* TfJZ,?.'. den ghenen die ipreeckt. David ghebruyekt goddel°^�fe reden, maer inde perfoon van eoddelooi�. Salorfl^ * ^� fprec^

-ocr page 15-



		VOOK-KE^E^ P^recckt lichtveerdelick, maer in deperfoon van een lieh- »�*.«.#. ^e Vrouwe: lob onbeiuyiHelick, maer in de peiibonM^.i/, ^atl Epicurifche dwael-gheeftcn. Ezechiel oneerelick,^�^^��"�^2�� J^^aer afF-beeldende de gheeftelicke hoererye. Niemant en ^reng_ne j_an hier toe deiè onfe oeffeninghe andere ooren, �^s tot de Schriftuer plaetièn te vooren aengeroert. Hier ^een hoff daer leliën en diftelen, daer vergi ff-wortelen ^^e ghenees-kruyden, daer alflem ende honich-korveri ^let verre van den anderen ftaen. De Reden-cavelaers lee- ¹¹ dat ftrijdighedinghen, d'eenteghen d'ander gheftelt, �^eer uyt-muycen. D'ervarentheyt thoont dat het vier in Roofenbyajuyn- ,§^eftrengfte koude meerder hitte geeft; de hoveniers be- plant, Tm-nL�-' � 'Jfendatroofeiaerbyajuyn, loock, ende andere ftincken- ^^JT^ ' ^Cruyden, op een en het ièlve kruyt-bedde geplant fijnde, htti»nt-t»Mkven- j ^ien van uytnemende reucke voort brengt: ïnjghehjcx _� Bitter uytte fchouwe genomen, geleyt en gheipreyt on- \|v ^ntdenwijngaert, menichte vanfoete druyven veroor- _t ^ct. Int corte., wat kalck werter heet, als door kout wa- w ' vvat dadelboom verheft fich, als door ghewichte ? ^c Thriakel iiTer crachtich, als daer flanghe-vlees en adde- ^ "^Vergiff in vermengt is ? Siet, Vrienden, t'iflêr alfoo �� °^ns gheftelt, dat de weertfte deuchden felfs van onfe de ° gebreken moeten gheholpen worden. Wy bid- f>i �> recht-finnighe Leièr, ghevoelt aldus, ofte op dier- j>i jcke wijfe van deiè onfe Bedenckinghe: ende indien ^end � doet, ghewiifelick ghy fultiè fonder aenftoot, 4 � ⁿ'^et ^^oni^^er ^vmcht lefen. Sonderlinghe indien ghy V₀ P^reucke Pauli, Rom.8.6. (die wy tot dien eynde hier ^vo_o^ren^nt hooft* hebben doen ftellen) gheftadelick in alle fallen ende in-vallen u aen het herte leght, geftadelick ** 2, indach-

-ocr page 16-



ϼ�~ʸ��. ��-dachtich zijnde dat het <-verßant des <-vlees is de doot, tr dat bet aterfiant des gheeits is het leven _? ende wrede. A^c\|! gaende den tweeden perfoon, daer in vertoonen wy eyghenichappen des Geeftes, met een gheheel anderen # van wapenen ten crijghe toe-gheruft, over ai reghel-r^eC ftrijdighe gronden legghende teghens de gene die het V'^c te vooren hadde int fpel ghebracht, den felven voet in houdende die Moyfes cortelicken aen-wijft by '. ièph ghebruyckt gheweeft te zijn j te weten eens-o^eC, ghenomen uyt de HorgherlkJfe R.edelic/tbeydt, anderf^ De bewccch-re- uyt Goddelicfe TSedencJijnghen. Siet (ieydt hy) a/Vat ifl* ^j* Ènmleê&iai^fi * ^^eefi ^mHⁿ ^^ere ^or^^�r ^mK^m handen ghegheven₃ fotd^''*

	zijn twccderley_:te weten Barser	da_rl falch een noot quaet doen. ende teohens God findigen? G,!


	liegende dee%>-jongelinghen dan die in uwe bloeyende jeucht ibm-^v, ^llck� len hier en daer door de vloeyende tongen wert aen-gefr'' tot ontucht, antwoort als hier Iofèph doet: Ghy tf^e, jonck-vrouwen (ghelijck toch, ghelijck eene vand'^, feer wel ghefeyt heeft, meeft yedere Berfebea haren �^¹ [ ende yeder David fijn Berfebea heefc)als ghy,met de plu/\ ftrijekerie vanonkuysheyt, by den eenen off den and^ Venus-Jancker, wert gheftreelt, lydy jonckende niet'^cervaren om fijn fcherm-ilagen te verfetten ? Hier fijn u ^ V penen. Ende al ilTetibo dat defeonfe tegenwoordige ° _/reninghe maer enfehijnt te wereken op de fonde van °.,* kuysheyt, de middelé evenwel, die hier tot intooming^e j vleeiches werden ghebruyckt, fijn voor het meerderen-^ > ghemeen, ende connen ghevoughelick tegens alderley * van aen-vechtinghe t'onfer verfterekinghe vruchtba^ ,_f(ken werden aen-gheleydt. Het welck in ghevalle by � _t, van ons met oprechticheyt des herten in de vreefè des � �

-ocr page 17-



,^Clernftelick werde betracht, wy en hebben niette t wij f- ^e^en aen een goede ende geluckige uy t-comfte. _r Wy hebben fonderling de geichiedeniffe Iofephs tot de- ^e °er7eninge vercoren, overmits wy in defelve vinden een ^nemende exempel van crachtigen wedcr-ftant jegens de
		Sam. S4. s.
	innige invallen des Vleefches. David nu al redelick wel be-²^echt,ende daer toe gehuwelict, ende mitfdien aireede ver- ^lcn, van de hulpe, by Gode tot verfchooninge van de men- ,^cnelicke fwackheydt in-gheftelt, die hy oock nietfpaer- ^lcS maer vry mym genouch was gebruyckende, als bene- ?ns fijn getroude vrouwen niet weynich by-wijven heb- t.s_m. ^ende, fiende eenmael van fijn dack_;om den avont,eens an- ^ets wijf, ende mitfdien nauwelick becoort fijnde in ee-** ^San- ^e Van fijn vijf finnen; fy by hem,niet hy by haer, verfocht �dende, ende mitfdien onfeker van de uyt-comfte, moe- ide ondertuifchen eenen derden tot hulpe nem�,ende aen ^n fel ven fijn vuylicheyt ontdecken, mitfgaders uyt oor- i^van oneere in den fel ven ghehouden wefen, ftortvan .^er� cerften aenftoot daer henen. Iofeph daerenteghen een L°ⁿgelinck, in de hitte fijner jeucht, geenderley behulp tot J�e fwackheyt hebbende, niet behouvende te verfoucken,
			/A2.

				**12, ,***


per felfs gheduerichlick verfocht werdende, ende dat van ι^e S^ene die macht hadde te gebieden, aen-gelockt door ge- ^leBWth eyt van tijt en plaetfe, mitfgaders door vafte hope, ^let alleenlick van niet geweygert te werden, maer felfs van p°otevergeldingheendetoe-comendeweldaet; eyntelick Jndegeverchtengeterchtghelijckelick in alle fijn vijf fin- ,^eri> ftaet evenwel, ja blijft ftaende als een rotz-fteen mid- ⁿ int ghewocl van de baren ♦ Iuda, een ouder broeder ⁿ defen Iofeph, fiende Thamar aen den wech fitten, * ι felfs

-ocr page 18-



	felfs met ghedeckten aengefichte, is infgeli jcx ter neder ghe* dreven, uyt inbeeldinghe alleen lick, fy ware daer gheiete om luft te pleghen. Loth, fonder ghefichte, in het duyltef des nachts, ende deuiicheyt van dronckenfchap, fijn doen' ters ontrent hem gevoelende, is onbeiiiyfdelick wech gh^e' ruckt, [oièph daerenteghen, door fonderlinghe kracht de� Geeftes, heeft met uytnemende cloeckmoedicheyt, Vle en Bloet, leucht en Vreucht, jae het gantfche heyr de verdorventheden, niet alleenelick verwonnen ende O' Magnus vir lofeph '■ vermeeftert, maer geketent, geboeyt, ende als ghevanckf VefTJit'i^nilm, ück ten toone ghevoert. Voor befluyt: wat een voortrein ****"""� licken manifeyter een Outvader) was lofeph � die, voor t& mavit, rogtttu ntn ^v /� ' \ � � � 'til adquievit, om?�- ilave vercocht fijnde, vry is gebleven; ghemint lijnde, �«^�bronide io-" gemak en heeft; gebeden fijnde, niet veibeden wert; g«^e' feph. cap,,. g_repen fijnde, ontvloden is. Wy hebben goet gevonden defe oniè oeffeninghe lieve by ghedichte te doen, als anderfins: Eenfdeels om dat d omftandicheden, ende bynaeft de gantfche fake, ons i° de poëfie fcheen aen te leyden. Anderfdeels om dat de \o^


Clariorem fonttum reddit Jpiritus ßer,6um illum			derlinge bewegingen, die haer in deiè gheichiedeniiie v.e' ^� � � �■�� ^ ���\' toonen, met beter aert na de poetilche maniere van icni'J

		ttn- ..__P_I__________1_____3_l_ ^__I_______________1___�1�--.* ^Uali(C>*
	priongicni«»-* _vcn �_h verhandelt te können werden. Want fiheüj* temiore wvijftmi het gheluyt door de engte van eenich trompet ofteicn^ anthesapudsc- meye veel icherper uytfchettert, als off het in de op^ef\ hecamepift. io\|. j_ueh_t j_os fa_zt henen wierdc uytgeblafen: fo dunckt ons o* foodanige beweghelicke invallen, gedwonghen ende g�¹drongen fijnde in de nauwe reghels der Dicht-kon fte, tf¹meerder kracht uytberften, ende dieper dringen in de ooi? ende gemoederen van de toehoorders ende leièrs, dan �� ^�felve mer een wyde ende onghedwonehe maniere ^ fchrijv^

-ocr page 19-



		��%^%ź)�^.
	fch	��%^%ź)�^.


^ri]Ven daer henen ware gheftelt. , Eyndelijck hebben wy geoordeelt dienftich te fijn voor ^eeuvoudige de middelen ende bewijs-redenen, van we- 9 i het Vlees by gebracht (alfoder fom wijlen verièheyden ^een geipreck vervatet zijn) met cyffer-letteren op de kant , ^ te teyckenen, ende wederom,daer de felve by den Geeft ^Utwoort werden, met gelijcke cyffer-letteren den Lefer ^J te wijfen. Als by exempel, neemt dat Sephjra* in een I � reek (dat is, met een gevolch fonder datter jojèph tuiTché geeckt) dry, vier, ofte meer redenen voorftelt,daer door fy � J^epb foeckt te verlocken, foo hebben wy elcken middel in. j^er geipreck met een cyffer-letteraengeteeckent, te weten � ^ eerften met de cyffer-letter �, den tweeden met i, ende � ° Vervolgens: ende wederom op elck punct, foo 't felve 1«°%>h wert beantwoort, op de felve order de cyfFer- ^ js daer by gevoecht: iulcx dat yemant gelefen hebben- r, het voorftelvan Se^bjra^* ende willende weten hoe het � ^e ten deele ofte int geheel by Iofipb wort tegen gheipro- L ^J die en behoeft maer te letten wat ghetal datter op de ij« � ^aet> ende foecken dan in de antwoorde van lofipb op Jjlve getal de wederlegginge. ^ ^efcoefFeninge, gunftighe Lefer, die ons de langhe en- ig ,^er(rietighe avonden des voorleden winters fomwij- tj .� ^0rt ende vermakelijck heeft doen ièhijnen, fenden wy Hj ^toteenMey-gifte. In gevalle u de felve foo lieffelijck V ^e? ^Unc^^c> als de vriendelickheyt van defe maent wel L y* �� rekent dat de ftuerheyt haerder geboorte toe, en ^₀ ^el^�fe middelertijt als de byen op defe tijt de bloemen Suygh over aldenhe&enßn> ^tjj ,, Gelqckjebye,nietdsdeß>'to. ' ^hjer mede Vaert wel. In MÏddelburgh defen 8. Mey, 1620:

-ocr page 20-



		^L r- Van de gheichiedenifl� voor-ghevallen ^ fchen Jofipb ter eenre ende Totipharshuys-vwuwe tc^� anderer fijden, gelijck de felve van woorde tot woorde by Mo�� wert voor-gheftelt Genef. 39. (e Met bei�heyden aen-wijiinghe hoe ende tot wat p^aC y eder lidt der fclver in defe bedenckinge wett verhandelt Jofipb wvert ajf-gbevoert in Egipten, 0' EndePotiphar eenEgiptifch man₃ Tharaon� Hof-meeBer_} f�' Ende QamerUnck^ pty'* Cocht hem wan de Ifinaeliten die hem anbrachten. pi* Ende de Heere a/va met Jofipb₃ dt hy een gelucl^fidich man* wvert₃ ende <%rpas in fijnsbeeren des Eg�ptemers huyfi. p% Ende fijn beerefitch dat de Heere met hem nsvai₃ wr>a?it al- les n/vat hy dededat liet de Heere gheluckglkken woort- , gaen door hem. pty Alfio dat hy ghenade wont woor fijnen beere ₃ ende fijnen die-* naerwvert. -0 Diefittede hem oyerfijn btfjfSj ende alles nrvat by hadde fitte- , de by onder fijne banden. pty' Ende <-υαη dier t'tjt oen doe hy hem over fijn bttys ende alle fijne goedere» ghefittet hadde₃ figbende de Heere des E- giptenaers htys omlofiphs wVt�e ₃ ende het wvas enckel fighen des Heeren in alles wvat hy hadde ₃ daerom liet /y't alle onder Iofiphs handen, n/vathy hadde. p4 Ende hy nam hem geenes dtnex oen, derrvijle hy hemhad^ » de₃dandathyatendranck. fi . Ende Iofiph wvasfiboon ende fijn wan aen-gefiebte. p4j

-ocr page 21-

we het ghefihiede na de� ghefihiedenijfe dat zijns beeren
'vvijf haer oogben op hem njvierp. jpag �,

**#r«iSlaeptbymy.^ pag^.en�z.* ^

*� vveygherde het haer. pag.63. en volg. breydmge de-

^Jpracl^ tot haer₃ Siet mijn beere neemt hem geenes dincx Sn�Skem SS

ten ruoor my ₉ ^rvvat 'm den huy� is , ende alles <~wat hy ^le ghehceie oeff«-

"eeft , dat heeft hy onder mijne handen gedaen ,- ende heeft
niet foogroot in den huy� dat hy <voor my njerhouden heeft^
finder u daer 'ingljy zyn <-uvijf�jt. P^Ag-39*

°^e �ud' ick^dannueen�ilcS^cjHaetdoen₃ ende teghen den
eere (bndtgen? pag. 8.9. en 44.

J^^e� dreef j�lcke n/Voorden tegen Io�ph dagelicx. pag. 13.

°ch hy en hoorde haer niet dathyby haerfliep. pag, 64. en volg.
S°^chby haer --ware. pag.jf�

^et ghebeurde op eenen dach dat Io�ph int huys ging �jn
^rzrferc^te doen, ende gheen menfche ^τ>αη denghefime des
^fes-irpoidaerby. ^g'¹*

^e β greep hem by �jne cleederen, ende jfrac^ Slaept
^bJ my, doch hy liet het cleetin haer der bant ₃ ende ^rvloot
rs. ^eiu*e liep ten huy� uyt. pag.104.

^0en�> ntifich dat hy fijn cleetin haer bant liet, ende haer
°ⁿ^oloot,rkpfy hetgefinne 'm den huy�>ende fyracktot hen:
ty heeft ons den Hebreeufihen man hier in ghebracht dat hy
°^ns tefihande make, hy quam tot my hier inende <~wilde hy myfla-
P i%�oriep'tckmetluyderftemmen. pag.70.

^e doen hy dat hoorde dat icl^ een ghe�hrey maeckte ende
^leps doen liet hy fijn cleet bymyende n>loot> ende liep

Vh&c.

pag.104.

***

Ver-

-ocr page 22-



		VERrtAEL. Van de gefchiedeni�e voor-getallen tuffeben Ioiep" te? setzre ende Potiphars buys-vroume ter anderer zyden, gh�f�ck Flavius Iofephus, Ioodfihe Hifie^fchrijver, defelve befibrijft in het derde Capitteldes tweeden Beuex van de Outheyt der loden. POtiphar een Egyptifch man , die Pharaonis overftcPKeuck^ meefter was, cochte Iol�ph van de coop-luyden, ende hy hi^ hem eerlick ende wel, ende liet hem inde vrye conften neem licken oefFenen, ende veribrchde hem met eten ende drinc^ rijckelicker als andere knechten : jaei�ttehem ten laetften eetif verfte over fijn huys-houdinghe. Ende lofeph nam dei� goet-^ dicheyt met dancaen: doch ίο en vergat hy om fijnen jegenwo^ dige nedrig� ftaet niet fijne acngeboren deuchtfaemheyt, maer P" wees metter daet dat wijsheyt onder tegenipoet niet en befwC' fomen die anders recht, en niet alleen ter rijt des gelucx gebruy^ Ende fijns heeren wijff, om fijner behendicheydt, ende ich⁰ ' eer ghedaente wille, wert met liefde teghens hem ontfteken, f Δα liet haer voorftaen dat hy lichtelick ibude te beweghen tX\l welluft met haer te plegen, wanneeri� maer haren wille hem op^cbaerde, ja dat hy oock voor een groot gheluck foude achten, w³neer fijns heeren vrouwe hem daeromme aeniprake.Doch fy o° deelde hem meer na fijnen tegenwoordigen ftaet,als na d'opre<�' heydt fijns edelen aerts : ende hier op ontdeckte iy hem hare ν geerte, ende verchde hem om by haer te flapen. Maer lofeph <j iloech haer dat afwende hielt voor een groote fchande,haer in itf'S ker faken te wille te zijn, welcke tot groote fchande ende nad^ vanden goeden man zijnen Heere foude dienen. Daer toe ν<�' maende hy haer oock van haer boos voornemen aff te ftaen, & , feyde,dat hy haer in fulcke iak� nimmermeer te wille en foude >r' dati� af foude leggen de hope van tot haer voornemen te gerake' ende dat fy fulex doende hare booi� begeerte lichtelic ioude do^cvergaen: hy wilde liever lijden al wat lijdelick is₃ dan haren V¹. te vervullen. Ende hoewel een knecht hem teghen de wille fijj] g vrouwen niet en behoort te letten, foo is nochtans dit werek >° ichandelick, datmen fichiulex niet en behoorde te onderwinde^

-ocr page 23-

Na dat haer dit alfoo onti�yt was, fo� i$ fy noch te vierigcr ge-
^0rden, efi meende evenwel Iofeph en ibudet haer niet weygercj
j�^u^ welcken alib de onbehoorlicke liefde niet open hielt,ίο ver-
ent iy't ten anderen macl aen hem, op hope datie hem ten leiten
^cynde daer toe te breng�. Als daer nu e� hooge feeft voor hand�
^as₃het welcke ooc de vrouwen plegen te houden,fo heeftfe haer
δ^η haren man gelaten als of�� cranck ware, ende begaf haer aen
cn� ^e ^en(^^e heymeiicke plaetfe, ende f�chte daer door ooriake
^ ^ gelegentheyt om Ioi�ph te gewinnen.-Endeals fy hem alleen
°nden hadde, iprack iy hem aen met veel f�chte ende ichoone
orden, meer als oyt te voorcn,endef�yde: Het ware veel beter
^P^eeftjdat ghy van den beginne aen mijn begeer� niet en haddet
β ^^agen, maer na mijner beliefte my te wille geweeft,aenghe-
ⁿick vrouwe van denhuyfe.ben, ende my door uwe Hefde foo
j ^ts hebbe in nemen ende overwinnen laten,dat hoewel ick hier
J_s ^rouwe ben, nochtans genooti�eckt werde u te comen vleyen.
^enH^� ^een*s^e wijsheyt in u, foo fuldy my noch heden te wille zijn,
v_e � Wederom vergoeden , wat ghy voormaels uyt onverftandt
�l Jtyrnt hebt: Ift u daeromme te doen gheweeft, dat ghy wilt
_ie ^cn ^Zl)ⁿ3 f°° doe ^lc^ ^nu dat felve veel vlijtiger als oyt te vo-
rt j> Want ick my daer om fietk ghemaeckt hebbe, ende uwe lief-
V ⁿ°ogher geacht, dan alle vreuchde deCes feeft-daechs. Soo ghy
hg^^els gedacht hebt, dat het my niet ernft en is gheweeft, fco
y,j.^§hy nu lichtelick te bekennen, dat ick niet bedrieghclickcr
ijj ^e rnet u ghehandelt en hebbe, acnghefien ick in mijn voorne-
d_e ⁿ °eftandich blijve. Daerom foo moochdy nu de aen-ghebo-
t_e ^ne Welluften ghebruyeken, ende haer, die u ten hoochften lieft,
^ijnr ^Z^ⁿ' ^�et ^wc^^c^^e ^u in ^an(lere i�ecken oock nut ende goet
V_e ^ά*> anders ioo moet ghy mijne toornicheyt ende onghenade
ij: Wehten, wanneer ghy u uwe vermeynde kuysheyt liever laet
W κ ^S ^m'J^ne gunfte.Dat fuldy oock i�kerlic weten,dat uwe eer-
ey^yt weynich helpen fal, wanneer ie u by mijne man verclage,

f_Cflo^eIe�§edatghymy;

ebt willen vercrachten :

eft wanneer gny

^o °!| ^met ^waerbeyt omme gaet, fo
^W τ ^η ^meer gelooven als de uwe.

fal nochtans Potiphar mijne

i)_etl M°feph en liet hem door al defe woorden(diefe ooc met tra-

V_err ,^eY^eftichde) gheenfinsbeweghen, noch met dreyghementen

kicken, dat hy fijne kuysheyt licht achtede,ende naren wille

* * *

dede;

-ocr page 24-



		dedemiaer bleef beftendich,ende wilde liever alles lijden ende V draghen, dan oneerlickheyt met haer doen, ende dat volbreng^ daeromhy naemaels in een feker verderven comen mochte. * � maende haer wat haer ampt was, en wat de echte plicht en s^etl°J_ewicheyt vorderde: endefeyde dat haeraen fulex meer behooi gelegen te fijn,dan aë fhoode ende verganckelicke welluften, dp op altijt van wegen des volbrachten werx,rouwe ende leetwci ^ volcht, ende daer van de fchade niet wederom te rechten ïs� -> _tmoeite fy ooe altijt in forge ftaen, dat de gedaene fchande niet ^T en quame: ib fy doch daerentegen de liefde ende bywooninge ■' . res mans,ftil endefonder fchande gebruycken conde,ende <&#J\| voor God ende de menfehen, een vreediamige ende vrolicke � wiiTe mochte behouden-Dattet ooe veel beter ware dat iy by "f eere bleve, efi hem als eenen trouwen dienaer in aller onderdak. heyt fijn werek doen liet, dan dat hy wetenfehap hebbe van ft fchande efi oneere,a!s daer inne mede deel hebbende. Dat het o veel beter fy, eener goeder GewiiTen, ende der eerlicker wercK . hem te vertrooilen, dan, na dat de fonde ghefchiet is, te vergh^ te hopen datiè verfwegen foude blijven. _c i Met deiè ende diergelijcke woorden vele, foo gedachte I⁰'^ deier vrouwen de oneerlicke liefde te benemen, ende h^aerV_tl; haer boos voornemen wederom op den rechten wech te breng^₍maerfy hielt hoe langer hoe heftiger aen. Ende nademal fy ^ j woorden by hem niet en conde vercrijgen,efi vorder geen w'¹** en wifte om hem daer toe te brengen fo iïoech fy de hant aen he^ efi wilde hem met gewelt dwingen dat hy haren wille doen m°> fte. Als nu Ioièph yverende over fijn eere,uy t de camer ipranc, ■, den rock,daer by fy hem hielt, achter hem liet,fo verdroot het ha feer dat fy ghemift hadde, ende moeftein vreeien ftaen, dat b^;1^ man fulcke boeverie van haer foude vernemen,ib nam fy voor � Ioièph valichelick voor Potiphar te beclaghen, ende haer all ^ aen hem te wreken van weghen iïjnes hoochmoets: ende darf als een liftighe vrouwe, dat het haer profijtelicker ware, eer te c

			ghen als hy: Daeromme foo fat fy gants droevich ende onlufti¹,
		Ënde hoewel alle hare droerreniife daer uytwascomende, ~ . hare dertelheyt met lofeph niet en hadde connen volbrengen, � gehet fy haer doch alfoo,als quame alle haren onwil ende toorij^
	heyt daer henen, dat hy hare vrouwelicke eere hadde willen �

nemen ende berooven.				�
				�

-ocr page 25-



		j ^s haer man nu wederom thuys quam, ende van wegen harer ^ticheyt verfchri&e, ende de ooriake harer droeffeniife weten _v ^llcfe, foo ving fy aen over Iofeph te clagen, ende i�yde, Och lie- t�ian! ghy en zijt niet weert dat ghy leven foudet,wanneer ghy Λεη fchandelicken knecht niet fijn wel verdiende ftraffeaenen μ ^^et₃ als die gheibcht heeft uwe echte bedde te bevlecken, ende . ^lchoon vergeten heeft op wekker wijfe hy in u huys ghecomen r^ⁿde wat groote weldaden ghy hem hebt bewefen; efi in plaet- ^ ^hy altijt danckbaer tegen u hadde behoort te fijn, foo heeft _e' hem aen u echte bedde veribndiget, ende een fulcke ichande op ,^^vier-dach, ende dat in u aff-wefen,met my willen volbrengen, _e ^aer uyt wel te mereken is,dat hy fijnen ichijn geheel ongelijc is, ι ^^e dat hy tot noch toe maer eene geveynfde eerbaerheyt ghe- f ^ en heeft, aenghefien hy u als fijnen heere heeft moeten vree- st ^: ende dat hy nu alfo ftout geworden is,dat is al u fchult,om dat Φ y hem den toom ib los gelat� hebt, veel meer dan hy aen u ver- f�^etlt heeft,ende dan hyfelf heeft derven hopen : want als hy ge- _c Jl heeft datghyhemalugoetvertrout, te regheren bevolen, \|_lv ^e hem over de alder-outfte knechten ghefet hebt, foo heeft ^S^meynt dat hy oock recht en macht hadde fijn dertelheyt met {jJ^yCvrouwe te drijven. Tot meerder veri�keringhe van hare C ,^chuldinghe, foo toonde fy oock den mantel, den wekken hy h de moeten verlaten, als iy hem foo hart verf�chte.

	fy i^lPhar liet hem door des wijfs weenen beweg�,geloofde 'tgene L^y^e, ende aen hem oogen-fchijnelick vertoonde, ende gaf de f_Q *^e fijnes wijfs fo veel toe,dat hy de iaken vorder niet en onder-

^hif \ P^rees "1" ^vrouwe dat fy haer eerlick gehouden hadde,garT ^cn α Ρ¹ °^nrccht,ende wierp hem in de gevanckenifle,daer inne %Ve "oos-doenders plach te leggen. Ende het geviel hem ooc Ctjj ^Wei dat hy een fulcke vrouwe hadde, ende gaf haer dat lof Μ, , §^etuygeniii�, dati� eerlicken ende vromelicken aen hem ho_e 3^ "eval fijn i�ke God den Heere,ende en was niet beiwaert V_3tl ,^at hy hem verantwoorden foude,endede ganfche handelinge fe _en f^naenvang totten eynde vertellcnjmaer lede de gevangenif- ^od α ^^at §^ewe^ ^met gedult, ^ence troofte hem daer mede, dat \v_ar ~^eHeere d'ooriake fijns lijdens,ende de waerheyt felfs bekent dj. [^wiens goedicheyt ende voor-forge hy oock daer na metter ^4et heeft gefpeurt. ?* 3 TAF-�L,

-ocr page 26-

RTE TAFEL

Der dinghen in defe Bedenckiiv

ghe verhandelt.

Befchrijvinghe van de verdrietig
vreucht der gencr die hun verfl^
foucken by ander luyden v^t0wen. �'

Boofwicht en wert naer hetwijid°_vvan fijneygen gemoet noyt vry L�

ADams ribbe by Lamech eerft in
tween geiplift. pag.17.

Arf-weièn ende groote beficheyt des
mans by oneerbare vrouwen ten
quaden op-genomen. �3°�35�

Aenhouden verwint. p.31.

Aff-radinghe Iofephs aen Sephyra van
haer voornemen, bcyde ende op
haer ende fijns perfoons gheleghent-
heyt genomen. �7_#

�.

Beficheyt Van Potiphar, ontrent fijn
ampt, by fijn wijf mis-duyt, ende
met fchijn van reden t'haren voor-
deele getogen. P^ag«5 �²�� ^^c*

Be^eerlijckheyt inden beginne te we-
derftaen. pag.8.

Beficheyt des mans, fonderlinge buy-
tens huys, forgelijck voor d'cerbaer-
heyt van jonge vrouwen. , �3³�

Bedenckinghe, dat de Kercke Codes,
om o nier ibnden wille veracht wert,
behoort ons van fondigen aif te kee-
rcn. p.39.

Bcdenckinge over de onbegrijpelicke
mogentheyt Godes. p47.48.4p.

Befchrijvingej poétiicher wijfe, van de
vleefchelijcke vermacckelijckheydt
der unbedachter jonckheyt, p.51.

Becooringhe tot vleefchelijcke luiten
vergeleken by een bedrieghelicken
Cramer. 62.

fproken.

Befchrijvinghe des ghebaers ee*¹⁰^'
ontuchtiget vrouwen. p�? '

Beichrijvinge van den aert ende eygf
fchap des Chriftelijcken Self-ft«^
onder de gelijckeniiTe van een K^
ne. p.i 11.112. ten eyndedes bo^'
toe.

Cleyne Self,ftrijt in Iofeph, na dat ^
fijn mantel verlaten hebbende g^_tvloden was, ende bcdenckinge f.
hem in die ghelegenthey t te d^c)Cftont. pag�¹⁰⁵'

Is
Dcuchden fijn des te aenghenamet^

de ièlve uyt een fchoon ende be^

lieh lichaem voorts comen. ��

Dreyghementen Sephyra* teghens \
feph, indien hyhaer verfouck 0
toeenftact. ^,6p.jo.p'V^

Danck-fegginghe Iofephs tot Go fc
dat hy door middel van des *j�
genade was blijven itaende. �^l °

�.

Eenicheyt forgelick voor de eer
baerhéyt. p%�

Eer-

-ocr page 27-

haucht onverfädelijck. pag-3²�
'^ndighe ftant der gener die in over-
�� bevonden fijnde, inhaeftenge-
«oot werden,ende aliöo in hare fön-
ten fterven. �.6$.66.

Godt te vreefen ende te ontiien boven
alle menfehen. ѷ7^

Ghelijckeniffen paffende op den Self-
ftrijdigen menfehe. p� 92.97.

Gebedt tegens de aenvechtinge van de
vleeichelijcke begheerlijckheden,

P^ag-P5-
H,

Hoc verre mcefters ende vrouwen o-
ver hare dienft-boden te ghebieden
hebben. pag.14.

Heylfamen raedt tot vermydinghe van
fonde. ��.

Hoe verre dienft-boden ghehouden
fijn te gehooriamen. p.20.

Heyliamen raet om goeden dienft
van fijn dienftboden te trecken. 20.

Hoe eerbare vrouwen haer teghen ha-
re mannen in den houweückichen
plicht te dragen hebben. p. 3 2.

Hoeren vriendelijckheyt gants bedrie-
gelijck. p.43.

Hoe out lofeph iy geweeft als hy tot
overipel getercht wiert. ѷ5��

Hoe groot de kenniife des Sdichma-
kers iy gheweeft by de Out-vaders.

p.85.87.

Heftige fchelt-woorden des Vleefchs
tegens den Geeft. p.88.

des lonckheyt dertelheden,beyde poë-
tifcher wijfe beichreven, ende door
de Schilder-cunfte voor oogen ghe-

ftelt. P^ag-5i�

op de lonckheyt en mach hem niemanc

verlaten om dertelheyt te pleghen,

ende reden waeröjn. p.53.

lofeph

Genege itheyt van voort-teelinghe,
8ne, alle dieren van Godein-ghe-
j«ort, hy den Vleefche verkeerde-
Jjjck ghebruyckt tot aen-hitfinghe

Jan dertelheyt.
^het tegendeel d;

p.2.

er van aengeweien

Qu ^�/*^� ^aen gereden by Iofeph. p.9�

^ehoude vrouwen en fijn haerslic-

^�Jaerns niet maehtich. p.20.

J^cheymeniiTen van 'thuwelijckfche

^c<Jde aen gheen derde t'openbaren.

^ , �'³²'

, ^leghentheyt om te fielen, maeckt

.j^ieghentheydt dient waer gheno-

*?en. ^J ^& �

doch

�. 3 6.

-^eloofe invallen va

n de Epicuri-

Q₀j ^e. dwael-geeften. p.45.

Vir" ^^c J^eucntgefochtjWiI hem ge-

^/^Hck vinden laten. p.52.

_v ^e alleen het gront-fop onfes le-

₀^e,\^s5 dat is, onfén ghebreckelicken

^üc,erdom, toe te eygenen, is onbe-

^ijck, en ooek gants forghelick.

Ci_cr_D P� 54�

d p^ViöSephyra, naerhet voor-
r, ^rut der liftigher vrouwen, be-

��^{�6��}�7��5��^�.
hn .y* des ghemoets is d*alder-

-ocr page 28-

ontucht.
Lamech heeft eerft twee vrouwen r

eene tijt ghehadt. ?r°'hC'

Loth hoe verre, en op wat wiji^e � ,

fondicht. P' -

Liever doot, als onteert te zijn. >'
Liftighe weldaden ftrecken tot

derf vanden ghenen diefe ont& %

ρ�τ

Liefde en is met ghewelt niet te

V-V'
enjgen. 1, rio

Laetften aenval van Sephyra, tFf '_C{1

kelijck op eenen tijt vleyende

�of�.ph een Droomer fmadelijck ghe-
noemt by Sephyra. p.6i.

Ioi�ph betoont den naemvan Droo-
mer een eer-naem te zijn, ende ver-
baelt de reden waerom. Ρ�#7�

Ioi�ph overleyt in fijn eenicheyt zij-
nen ftaet, ende met ftrijdighe gene-
gentheden aengevochten, vertoont
dentweevoudigen meniche, dat is,
Vlees en Geeft. p.93.

lofeph aen-ghevochten van fijne be-
geerlijckheden, begeeft hem totten
ghebede. p.95.

Ioi�ph verfterckt zijnde, vaert uyt te-
gens het Vlees. Ρ�Ρ�Ρ�

Ioi�ph neemt een mannelijck voorne-
men teghens alle vordere aenlockin-
ghen der onkuyflcher vrouwen.

p.101.

lofeph vlucht, verlatende fijn man-
tel. p.105.

Inval van den Vleeichelicken, van den
weder-geborenen, en van den Ver-
heer�cktenmenfche, in de bedenc-
kinge van Goet en Quaet. p.np.

KrijghCknechten van Vlees en Geeft
in flach- orden vertoont. ρ. 113.

Krijghi-knechten van Vlees en Gheeit
bdchreven naer het voqr-fchrift des
Apoftels Pauli. ρ. 11 η.

Luft tot voort-teelinghe in den men-
fche is als een begheerte tot onfterf-
felijckheyt. P^ag«3 �

JLondsende ooghen, voorboden van

reyg«

nde. p.io�.I⁰''

�M.

Man en vrouwe moeten vreucht
droef heyt gemeen hebben. P'

Mis-grepen der mannen (buyte°
veribel) en breecken gheen h°^uv;,
lijek. f *$

Menfchen fijn als een middel-P^utuflehen beerten en Enghelen )₍

Gode gheftelt, ende hoe. #

Voor-reden.

pag�¹

pen

Niemant is gheoorloft oock ey§
goet te misbruyeken. f\ fa

aen de Natuere te offeren, wat vy
Oude te feggen is. P^jpt

de Natuerlijcke meniche en oe_a, )_$niet de dinghen die des g^ne _g

Nieu verbont te maken met w ^ _tCk finnen, om die van ^e*⁰¹¹ -el
wederhouden, ende een &^e _Q,
des voorgheftelt in lofeph. -^'i^fi�

-ocr page 29-

� ATE L.

overhant neemt, verlieft: beyde de
ghemeenichap ende de vereeninghe
metChriito. p.n8.

Princen hoven gheen fcholen dej: ie-
den. P^ag-²7�

Prouf-fteen om van fijn dienft-boden
den getrouwicheyt of onrrouwic-
heyt recht te conné oordeelcn. 37.

■�_�.

Quaet te doen can nimmermeer gele-
gen fijn, p.37.

Remedie tegens jeucht-fieckte. p.28.

Redenen van aen-lockinghevannieus
voort-gebracht by Sephyra. p.8p.

Roofen by ajuyn ofte loock gheplant,
deckendes te Iieffelkker. in d? Voor-
reden, pag.iu
S.

Sephyra (dat is. vleefchelijcke luft)
fouckt met haren lofeph alleene te
wefen. pag-i�

Sephyra ontdeckt aen den lofeph hare
oneerlicke liefde. P^ag-5�

Sprekende oogen in vrovwen miiprij-
felick. p.11.

Schaemte en Vreeiè lijf-ichutten van
'tvrouwe-volck. ѹ*

Sieckte. eenighe fieckten verooriaeckt
doorgefontheyt. p.15.

Sieckaert te maken, is ibrgelick. 21.

Schoonheyt des lichaems fwaèrlick

om te bewaren teghensde aen-val-

* * * * lea

^ogen. dertele oogen venfters der be-

. geerlijckheyt. pag.12.

^uUt- vaders, off Abraham, Iacob», ende
d'andere Out-vaders uytiaeckevan
luft by meer vrouwen hebben ghe-

^°ont. p.i5.

Wat hier van het befte ghevoelen fy.

0 ѷ²3�

^eripel. of het overipelten tijde Io-

ièphs(dat is voor de wet Moyfis) by

Gode verboden,en by de menfchen

§eftraft fy gheweeft: Sephyra drijft

j <)atneen. p.17.

,?'eph be wijft het tegendeel. 2 5. &c.
^verfpelsfonde verkleent by den vlce

0~^vllt' � . .

°gen-dienft van meyiTens en knechts

Jüet prijfelick, als 'maer gheveynft-

Q fleyt weiènde. p. 37.

^Verheyt dient uyt te muyten in ftich-
Q ^leHckheyt des levens, p.39.

^Verfpel in een flaef by alle volcken
Q °P het hartfte geftraft. p.63.

Schuit en paft op geen ftraet-maren
^fWapperien. p.77.

verlegginghe der weldaden Gods

Cederhout den menfche van fondi-

0^^en' ѷ44�

lofeph ftrijt hebbe ghehadt in de

^aen-fouckinghe fijner vrouwen, dan

*Uet; 'tgevoeien hier over van eenige
� ^utvaders. �� de vcor-reden. p.7.

^neerbaerheyt des wijfs, bederf der

^ «üys-houdinge. p.n.

de weder-gheboren menfche, in

nekken het vlees voor een tijt de

-ocr page 30-

TAFEL

inbeeldinghe, maer in wefentlij^�daet, ⁶ rf'

len ende in-vallen der luden, p. 5 5 �
off Schoonheyt niet dienftichen fyals

alleenlij ck tot welluft. ibid.

Schoonheyt des lichaems vervalt ende

verflijt, fchoon die niet ghebruyekt

en wert, p.$6.

een Schoon man is als een vergeldin-

dinge van de maechdelicke eerbaer-

heyt, p.57�

Schoonheydts woonftede alleene by
Gode. p.58.

Schoonheydt der menfchen gants nie-
tich, ibid.

Sonde, een meefter vol grouiamer lee-
lickheyt, p.58.

Straffe van overipel, hoe in Egypten
eertijts gebruyekt isgeweeft. p.63.

Schrickelijcke ftraffen van overipel,
door den yver des mans aen over-
ipeeligc vrouwen int werek geftelt,
beyde door po�tiiche befchrijvinge,
ende door de fchildcr-confte den le-
fer vertoont. 64.

de Sonden hanghen d'een aend'ander
gelijck geicha^eckelde ketenen. 71.

Sinne-beelt van reyne eerbaerheyt. 77.

Schijn van reden teghens den Self-
ftrijt, 80.81.83.84.'

Self-ftrijts verdedinge, 8 2.83 .&c.

Schaemte, der vrouwen befte cley-
nood. 5>p.

Self-ftrijdt beftaet alleenlij ck in een
meniche, doch hier, om redenen,
verthoont in twee perfoonen. inde
Voor-rede», p.6.

Self-ftrijt,in wat menfchen eygentlijck
valle, 115.

Self-ftrijdt en beftaet niet in naeckte

Teghens de leelickheyt des overfp
p.10.21.25.28. ende eyntelijck W'

Tegens d'onbefchaemtheyt van ofl^e _g>bare vrouwen, '.

Tegens het Wees. ?'?

iflt

de Volmaeckte vrientfehap beftaet vⁱ'
getal van twee. ?.'_t

Veynfen. oneerbare vrouwe liftich^
veynfen, ?'K

Verfouck van oneerlijckheyt aen ^cvrouwe gheweygert, doet de i^chaer liefde in bitteren haet verafl"
ren, P-^'^�

een Vrouwe die haer lichaem laet op
eeren, en kan aen haren pol gee° ^αder dingen weygeren. 'T

Voordeelen het menichelijcke g^e^f :,
te verworven door de comfte ^^
fti, . P�⁸⁷'

Vlucht van IoVeph, \°�

fijn Vyant te cleyn achten is forge�r^
inde Voor-reden, P³^'_r

het Vlees^ dat is, onien verdorven^ '
en is foo bot en groff niet, als 1° ^
mige hun inbeelden,maer t� ho° . _cften liftich om allerley verlocke
te verwecken, inde Voor-reden, ζμ

Vergelijckinghe Davids met IofAg
den Self-ftrijdt ende vleefcbel¹^.
bekooringe. inde Voor-reden$-rt' ^

Venus en Cupido niet anders W'
Po�ten als Teel-fucht, ofte g^he ^

-ocr page 31-

§hentheyt tot verbreydinghe fijnes
aerts, - p.3.

^ees en Ghecft van plaetfe niet ver-
fcheyd�, maer onderlinge vermengt

aen een vrouwe ghedaen, verweckt
ghemeenlijck in de klve rafende
ipijt, p. 69.70.

Wapenen des Geeftes hoedanich. inde
Voor-reden, ρ. f.

Waertoe hetdienftich is, Sephyram,
dat is, het Vlees, vieeichelijck ίρre-
kende in te voeten, in de Voor-reden,

Pag.p.

Wat vrucht wy hebben connen uyt de
aen-merckinghe der vleefchelicker
verdorventheden. in de Voor-reden,

Pag.10.

Waerom het exempel van lofeph tot
af-beeldingevan den Self-ftrijt hier
gebruyckt wert, inde Voor-reden, ρ. 13.

Waerom de Self-ftrijt Po�tiicher wiji�
hier verhandelt is.in de Voor-reden,)3.i$.

Wat door Vlees en Geeft, in materie
van Self-ftrijt eyghentlick moet ver-
ftaen werden. 116.

de Werckenfelfsvande wedergebore-
ne onvolmaeckt in dit leven, p. 118.

^lr» de fiele der menfchen, p,i 17.

^ees neemt fomwijlen de overhant,
°ock in den weder-gheboren men-
^iche, p.118.

achten van den Self-ftrijdt hoeda-
nich. p.118.

VV.
^^eygeringhe Iofephs, ghegront op de
bedenckinghe van Codes genaden-
. ^verbont mett�fade Abrahams.p.8.c?,
^eldaetaen dienftboden gedaen, ver-
deckt gewilligen ende trouhertigen
. dienft, ρ�3Ρ�

^eldadicheydt is als de Kalck vande
ν iienfchelicke gemeyniaemheyt. 40.
^ederleggingevan hetghevoelen der
�picureen, loochenende de al-om-
Jcgenwoordicheyt ende voorfienic-
Jfcyt Gods, p.47�

^are ichoonheyt �lleenlick by en in

\*>^Gode> P-5⁸�

deelde en overvloet fijn als ipooren

tot vleefchelicke l�ften. 61.

^^eygheringhe van oneerlijcke liefde

de Ziele des menfchen en ilaept niet

pag.67.

ft ft * ft

PEL.

-fif.� y#^�^

-ocr page 32-



		PEL. AD DEMETRIADEM Van Ioi�ph ichrijvende, , feyt aldus: DE Jongheling wertby fijn vrouwe begheert)^�evenwel tot geen hegheerlickheyt verweckt j f Wert gebeden, en niettemin ontvliet. jDateerbaer b® te en conde noch door de kracht der bloey enderjeug»' noch door de groot -acht faemheytvan haerdie hem a� '_tf�chte, in eenighen deele tot ontucht Werden vervoert' Wantniet alleenlic\door hetaenlocl^endegefichte, ffl$ genoechfaem met dadelicke omhel�nge van een vroifi⁹geterchtfijnde, heeft evenwel de vrouwe nietbegcw' Nunquam bella pijs, nunquam certamina defunt j Et quo cum certet mens bona i�mper habet.

-ocr page 33-



			VELD-TEYCKEN, Alle eerbare Xonghe luyden toe- geeyghent.

		QHy, die hier fiet een dier met flick omcingelt leggen, Ey peyft in u gemoet, wat dattet is te feggen, : Koomt opent u vernuft, en ftaet een weynich ftilj � "»er onder wert gefeyt, wat dit beduyden wil. * y het in defen ring een van de netfte dieren,, � «ver fijn ghewaet, reyn over fijn manieren; l Ghy**

-ocr page 34-



		Ghy f�et in delen ring den witten Armelijn, Ghenegen uytter aert om niet beimet te fijn. Het flick omvangt het beeft, daer is niet uy t te raken, OfFfijn geprefen bont moeft totte mis genaken; Doch, mits het reyne dier dit boven al ontfiet, Soo valtet in de praem van honger en verdriet. De keus is wonder fcherp. het moet voorfeker fterven, Offanders fal het ilick fijn witte vacht bederven. Befiet, wat reyner aert; het beeft in defen noot, Gaet met een vaft befluyt, en kieft de bleecke doot. Men iietet evenftaech fijn reyne leden mijden, Om, als het neder valt, niet in het flick te glyden: Daer leyt het kleyne dier ter aerden uyt-geftreckt, En geeft fijη lefte fucht, om niet te fij η bevleckt. Dit is het eygen beek, gefchildert naer het leven, Van Iofeph onfen held, in defen bouckbefchreven, De bloem van fijne jeucht en is hem niet foo foet Als hem een fuy ver hert, en reyne fiele doet. Hy, i�hoon door vuyle luft geweldich aen-gevochten, Staet vaft op fijn verfet, en temt de quade tochten; Onkuysheyt ranft hem aen �, noch blijft hy buyt� fdtf*¹Hy leyt als in het vier �, noch wert hy niet verbrant. Hy fiet een jonge vrou, tot hem alleen genegen, Hoofs, geeftich, wonder ichoon �, hy laet fich niet be\ve# Sy biet hem teffens aen, luft, vryheyt, goet, en eer j Hy kieft een reyn gemoet, en weygert even i�er. Sy roupt, wy zijn alleen; wat fal ons weder houwen? Hy antwoort, onfen God kan alle ding befchouwen. Sy roupt, de man is wech, het heek is van den dam. Hy antwoort, God is nier, en blij ft al even tam -

-ocr page 35-



		aller eerbArer'fonge-ltyden. ty roept, de foete jeught raet u en my het minnen, v antwoort, buy ten echt en moochdy niet beginnen. Sy roupt, bluft mijnen brant; ick ben te mael verhit; . Hy antwoort, tis een walch wanneer een vrouwe bidt» y roupt, du bift een ilaef, in mijnen dienft gebonden, ν antwoort, niemant ftaet ten dienfte van de fonden, Sy fpout als vier en vlam, en is gelijck verwoet: Hy antwoort, geen verdriet en quelt het reyn gemoet. J tiert, hy blijft gefet �, fy kijft, hy wil het lijden j y vlouckt, hy bidt den Heer �, fy dreycht, hy gaet ter fijden* Ten leften grijptfe toe. Siet, wat een ftout befluyt 1 « Hy laet fijn mantel daer, en ftrijckt ten huyfen uyt. w ^eerbaer Iongelinck, die midden in de baren, ^le midden in de kracht van dijne groene jaren Het vlees hebt over-heert! � haven van dedeucht l ~ O vader van de tucht! � fpiegel voor de jeucht! w rots van eerbaerhey 11 � lofeph, held der helden 1 ^^le kan, gelijck het dient, u weerden lof vermelden? Wie prijfen, na den eyfch, u vorftelick gemoet? > O rechte campioen! � ridder, weeft gegroet, j � hoore niettemin een deel verwaende fotten, * hoor, 'ken weet niet hoe, met onfen lofeph fpotten\ , r^n noemt die reyne fiel een herte fonder moet, w jen toortfe fonder vlam, een ader fonder bloet. ^e«aert u, blinde jeucht, en vat het ftuck ter degen, ^,ily dvvaelt, eylaes! ghy dwaelt, en gaet verkeerde wegen. ^^ch tis een lichte faeck wanneer-men wert gevrijt. ν ich met een vrye loop te dienen van den tijt. t is een lichte iaeck het oogh te laten vallen ^ntrent een fchoone vrou, om in de luft te mallen, **** 4 Het

-ocr page 36-



		Het is een lichte iaeck, het ongetoomde vleys Den breydel affte doen, te geven fi j nen ey s. Het is een lichte faeck, verlockt door rijeke gaven, Te koelen fijnen brant, fijn eygen dorft te laven, Sijn eygen luft te doen. Het is een lichte faeck Gunft, vryheyt, goet, en eer te krijgen met vermaeck � Maer die, wanneer het vleys met fijn geheele erachten Koomt dringen op de fiel, en prangen ons gedachten, D^e, leg ick, dan verwint, en ftaende blij ven kan, Dat is een hooch gemoet, een helt, een edelman. Men roeme, watmen wil, van onvertlaechde finnen. Van vorftelick bedrijf, van fteden in te winnen; Geen ridderlick gemoet en kander hooger gaen, Als in fijn eygen hert de luft te wederftaen. Laet dan het ichamper volck uy t vollen monde blafefl Haer flimme geckerny; l�et alle ipotters rai�n: Ghy ftelt, � Zeeufche jeucht, u dit exempel voor, Niet tot een fnoode fpot, maer tot een eeuwich ipoof. Hoe dat ghy nauwer poocht u l�ften in te binden, Hoe dat ghy ruymer plaets iult inden hemel vinden, Hoe dat ghy met het vlees in meerder y ver ftr^t, Hoe dat ghy by den Heer in meerder vrede fijt. SEL?'

-ocr page 37-



	SELF STRYD» DAT IS Krachtighe bevveginghe van � VLEES ENDE GHEEST, Vertoont in de perfoonen van fo�ph, ende ^Po�phars Huys- vrouwej als hy by de felve wert verfocht tot overipel. IN-LEYDINGHE. ν LsTotiphars Gemael, doorveelderhande lazen, Genef.'s9.11. Had nu en dan peproufiae lofeph voor te draven �^et g^ebeur~ o ι ' j j ι o de op eenen Den brantvan haer ghemoet, en dat�findcr vrucht dach, dat io- 3Vu dicfotils hadpeklaept en menichmael pefucht: [^eph ^m .^hct. ir^-r/ /ir / ^?huys ginck ■�# geeft daerom den moet neb ejter niet verloren, om fijn werc �Maer hebbend' in haer felfbequamen tut pheVoren, ^te d°en₃ende rr /7. -■'■{ r j ι 1 r §^ee ^menicne ■tin met eenJlimmen trecl\yerjonden haerghefm, van d� gefin- Sfant, beyd' in lijf en geeft, haer ganjche krachten in.ⁿ^ ^hV^y yetijcl^een machtich vorft, die met vergeef/che tochten by. ■Een V�elpelepen jfchans nu meermaelheeft bekochten. ' , _riu np, o'6 J J ■ :> Ca ft ans fohtu- ■Biet al fijn knechten op, en, met een nieughewek, dwem & adio- ■ mimeejyfijn van als, offbliflen in hetvelt, %�%� ^ύ°° gaet het l��ijfte yiierci^. SyhaddeYvaergenomen^tmitate�, -* ■kenplaetfe daergeV�is de Jongman moefte komen, TTk^bial. hnalffedaer alleen fach har en ffojephflaen, diajseum ado- ring, met eenfoeten lach, aldus haer reden aen. y^f An? ' Iuo.cap.3. Α Sephyra

-ocr page 38-



				* Sephyra. %0e lange moedkh Quant ₃ filt uwen trots bemgt. fD�t ich^ mijn herten-leet moor ufal komen klagen' Λ Voor ufil dach aen dach <-uerfihijne met oottnoeh � Gelijckmen moor een prins of voor de goden doet- Hoe dat mijn brandich hert in hooger lufi'e fleyg^�ri)Hoe dat u koelgemoet met meerder erachte vvejge� �nfloot my <~voor het hooft: diesgaen^rvxydruypnheen₎Gelijckeen njryer doet₃ die loopt een blauwe jcheen. 'Woont dan in uwen geeftfoodanich njvreet begeeren, T>at ickjnet lancfiiem njier allengs k^ns moti <-ver teeren? Mijn bloei, mijn eelfle bloet, dat om mijn herte drijft. En maer om uwent <vvilnoch in fijn aders blijft ? ^Bedenckf eens mvatghy doet. > > Ten is geengunH te noemen, »j xAlsyemant metgeprach een <~uveldaet moet beklemen ^ » Want datmen lange tijt metfineecken heeft ^verfocht, » Al krijghmentjehoon om niet, tis diergenoechgekocht. » Wilyemant mollendanckj~van fijne gunfi ontfangen: » En late die hen bidt rikt al te fier m er langen, »lekhoud' alleen den menfih goet-aerdich en beleeft, » T>ie haeB njerbeden <-uvert₃ en tijdeik ken geeft. Hoe meughje ₃fleenich Hert, hoe meughje langer flreVen Om aen de groenejeuoht den breydel los te geven ? Hoe meughje myfio lang met droef heytfien mervtdt ? En met eenfiegenfin m'tsbriycken mijngedult ? Wat leyt ugeef�ich breyn₃ njan'savonts tot den morgen, Geduerigh om-gevoert met meelderhande J�rgen ? Waer'toe dennjryen loop <~van uwen blijden fin Gehouden in bedwang, geWeygert aen de min ?
		* Alfoo noemen wy hier Poti- phars huys- vrou- we, en ie nadien wy geenen naem van haer by de Oude en vinden, ghebruycken wy den defen, by ee- fflghe Nieuwe fchrijvers Qk en weet niet van waer) men.

-ocr page 39-



SELF-STRYT. "°e kgnder eenich ding dejonckheyt beter saugen 4's by een aerdich dier tefbeckenfijn <-uernougen ? Tefaeken mont aen mont₃ te lejden hant aen bant₃Een die haer gantfihe njreucht aen u alleen njerpant l ^h J. liet is een eygen aert₃ eenyder aen-gebor en* ₃ a ^}) Te Uten fijngemoet door minne-lu� bekoren: Gern menfchen bertf�o dom_yjoo onbeleeft₃ en koel_y»> T)atniet en kgfi een liejf dat niet en joeckt een boel, " tiet is een eygen aert, geflort 'm alle dingen ₃ men <van de jeught met krachten uyt te dringen₃» Geen lantfio onbeWoont₃geenfio <VerVpoe�e kjtfl » Daer niet en gaetinfwang defoete minne-luB. ^'s in de lente-tijt defitcht om njoort te telen b �^aelt <-van den hemel ajf₃ en koomt op aerden falen, Het kguyt tijB uyt dengront door harefoete lucht₃En uyt het kruyt de bbem, en uyt de bloem de ^vrucht, ^aer defe nieuwe jeucht haer eens Spornt neder fett en₃^ternj^ert hetgantfihe lant ge kroont met <-uioletten₃�tMet myrten₃ en camils hetjchijnfdat alles leeft₃YVat hare foete geur maer eens befaeyten heeft. Jodiert ter felver fiont haer mocht befiaen te raken ^e boomen njan het <χη>οΜ₃ des n/vinters drooge fiaken₃Grijs <~van den kouden r�jm₃ kael<-van den feilen <~vvint, Strax � hei dorre njelt hetfchoon�e datmen njint. <tet Teel-fucht door het bojch ? de rouwe dieren faingen: ^eeghtfi maer de lucht ? de <-uvilde ^vogels fingen .� Genaecktj� njoor defirant₃ al het befchubde njee
				zJiinc viri ttcfot- tnin* conjunclio- nem� Natura facri- ficium rite appella- vit Ariflot. lib.i.ct- conom. & Plato, Omnes proprio quo- dam natuminfiinc- tu incredibili perpe- tuitatis defidcrio uit teneri. ia Conuiu. Sm. de Amor. b Dat de Po�'t� in de volgende eeu- wen, ende langhe na de tijden van Iofepb,met de na me van Venus.eu Cupido'hebbeu willen te kennen � geven, noemen wy hier met een eeuvoudige rou- dicheyt, als {pre- kende in de t'ale van dien ouden l\)t,Sucht om veert trteelen. Ghelijck oock de vocr- neemfte wijs-gie- rige de liefde niet anders f�gghen te weien als luit tot voort-breydinge jGjnes aerts.

	C lus naturale esi, j � α L quod natura omni» 9««<e docuit. Nam jut ifiud non humani generis proprium e�, fed omnium animdium, qua in ulo, qu* in terra, et_�li-ⁿ ^tnctfi »afiuntur. Hinc defcendit mark &fce.min<t eonjunclio, binc libcrorum procreatie, hinc educatio. Vidwui . ^c4tera quoefc animdia ifliutjuris peritia cenferi. luftinian. Infi. lib.i.Tit.2. in pr,

			rBe-
		*Α 2*	rBe-
		*Α 2*

-ocr page 40-



		4 dELF-STRYT. '"Belqiypt� dan den menfch₃ n/vat maeckt hy kromme ffyrongen. tAlLch hyplat ter neer₃ hy n/vert om hoogh gedrongen: Hy oeff ent �jn njer�ant, al is Jy plomp en rou₃<Al is hy luy en traegh₃ de hantgaet uyt de mou; %4l is ly maer een kluts ₃ hy leert beleefde�relfen ₃tAlis hy dom enflom₃ de liefde doet hemfyreken .� VVat dienter meerge�yt ? � V^iet eer njoordatmen mint » Verfchtpit defoete tijt₃ diejeugkt en. rvreught begint. » �AI nuvatter manne-kracht <~voelt in�jn jonge leden₃»> Helt ₃ mettegantfche tocht <~uan �jn genegent heden₃» Naer dejenfoeten brant -_} en tracht₃ njan hier offdaer, j) Te locken in�jn net eengeei�ich njvederpaer. Hoe groot is ugeluck_₃ dat boven ander lieden T)e Uejfe�ijcke min u koomt baergunfte bieden l IJ maeckt haer bont-genoot i u₃ die₃ om haer genttcht _yCap.iQ.�. Z) levens dagen lang niet eens en hebt gefacht. lofeph wert ζ. Van dat₃ uytfvvarte nijt₃ u broeders dy <uer kochten, af-gevoert in �_n 'tM'idiaen�he njokkpaer 'trijck�gtpten brocken, hgypten. y_m ^_Q�_n y_m _%c^ rvrou₃ en Potiphar u heer$ yerf.i ■ Een man₃ die niet en acht als <vvint <-vanydel eer, Potiphar een Genegen tot het hoff₃ en rvors�e�ckefaken₃Ph Genegen om altijt tot hooger�aet te raken, nis Hofmee- %^en ^°°fi 'VMg?⁰⁰ befUch, een ongeruHen aert₃fter. ^rDie₃ om geacht te�jn₃ noch lijff₃ noch levenffaert sAleerde 'Dageraet haer lieffcltcken ansagen Met roo�n heeft bekleet₃ haer peerden in-ge�agen,- uileer de Morgen-�er haerglants loet dalen neer, De man is uytten bed₃ de man is in de nyveer Eeryemant ^vantge�n: hy doet hem licht ont�eken, Engaet alleen �jn hooft met le�n�tten breken,

-ocr page 41-



% lijft in een diepghepeys,fieckt, overdenckt, en�brijft > Tot hem den hoogen dach tot hooger�rgen drijft ,� . ngaet hy naer het hoff, betreet degrootefalen, ■Mr niet atsfvvaren laB en moeyten�jn te halen, Hier blijft hy in den raet, tot hem degant�he kop Rooekt, als een oven-damp, en draeyt geitje keen top: to daerfucx naer de Prins ₃ hier moet hy ajveer de�nnen* ton�tten op de pees, en op een nieti beginnen Te leggen oor aen hooft: hier iB de beBe man, mette beBen aert, den Coninck^flreelen kan. a ^ noch al nietgenoech _s dangaet hy ^voorts he�rgen ^°� '-υ oor het ho�-ge�n, njoor heden et)de morgen ; Soo datier niet een uyr is '-van dengantfehen dach, ^>aer hy met njry gemoet�jn adem halen mach. < Ellendich hovelinck ₃ eenflaef<-van a�eflaven, \ ^ie naer eens anders treek, geduerich hebt te draven, .'»Die niet een beet en nut, als op eens anders�naec^,* >>Loet daer des hofs beflach, en doet u eygen�aecf^. b " Potiphar aldus <-uan eer Ben tot den leBen, ^e handen heeft njolnjvercx, de kop njolmuy�-ne�en, ve�nnen <~volgepeyns, Icl^, �jn njergeten n/vijf, y ^Ven�h, njoor�oo hooffchen man een ander tijt-verdrij� fxvven�h (en naer my dunckt <~ury metgewi�e reden) ^tet in den�aep alleen mijn nachten te be�eden, Ickj-wen�h, nadien de man�o�aegh te hooffmoet �jn ₃Hem hy des Konincx bed, een ander in het mijn. ten ickjjier toe <-verkjes, dat heb ick^ u <voor de�n, °^�wckich jongehncJ^, tot meermael aengeWe�n,- *Mijn oogh en deerlijck�en heeft u <~voor eerBge�yt VVat HjoQY een heeten brant in my njcrholen leyt.
			a Secretiorii aul& arcAnum efi regibm non dire�o & fa- tue, fed fals�, & ad mixtet quad� ama- bili mordacitntc, blandiri; quodegrt- gie Crcefumerga Cahyfem praflajfe te�arur Heredottu. Ita cenfet Plu- tarch. b Ad alienum dor- miunt fomnum, ad alienum comednnt apfetitum. Sen.


	α
	α	VVo-rmeer
		VVo-rmeer

-ocr page 42-



		yrf η.* � Wanneer een ruierigh hert gevoelt �jn eer�e n/vonden^ � ψ}. ^e, ^et �j~ » Ve finnen fijn ^ruer�royt₃ de tongeleyt gebonden ₃ie geichiede- »'Degeeilenfijnbekgyty en<uandewreesgevat₃nifl� dat fijns » Het oogh₃ alleen het oogh�reeckt ickjn <~uveet niet nJVAt. Heeren wijfr'JckfWeet^gby hebtgefim mijn oVer-zjjdfihe loncken₃naer ooge op y_Qor[₀₀^_ers r^an f� _miri;) njoor-teeckgns ende njoncl^n V'an innerlichen brant ₅ Ickjvveet^ghy hebt gelet ^ Qmamere vincu»� Waerom ickjiu en dan u riep ontrent het bedt. imgmm,utnonau- fck <-vveet₃ ohy hebt al Una , oockeer ickheb verroken, deanthifcerc.Plaut/ ./* f^J , ,⁶ , r f f Als metterbant gevoelt al njvat my beeft ontbroken ₃ChQoch beeftet ubehaeght₃ datghyufaogeltet₃�Als ofghy niet met alen nrviSl njan mijn ^verdriet. Vont kk�eemch�aen₃ of neer te fijn ge�ten₃T>aer niemant ons bedrij f en hadde jonnen nuveten, Gby rvloot in haeilen njvech₃ by-naeft eerghy my�eght, Alojfje njan deplaets met Jvveepen nsvaertgejaeght. v�caki�'LqZm' S' Hier door is my degeeiifoo hevich aengedrongen , Cfffiiab orepudor. j)_at beydcfchaemt en nyreesfijn man my <vvecbge�rongen_} b ulibm sentc. ub.de Dies heb ickmy rverkleenti uyt liefde₃ tegen recht₃IxmTunumL�- Te bieden mijne gunsl₃ te bidden mijnen knecht, c bentinmaiu bo- ^�_aer ₀f '_KL� m�nen brant al rivet en heb vefvveuen, num, perdunt pee- ι �<■§■' ■■■ . " ^ o candi verecundiam.Soo k^n ick evenVVelu finnen niet bevveaen₃� Want n/vat ickheb gefhcht₃ gefjrroken₃ ofgeklaeaht₃ dt;:^!:;,* %^<■»?»&»>,&$#metm^. quinuter�impe-* tf. Γ_αη danm�nimichnjier₃ m�n loncken₃ luchten, �rehvy Mto.Pel.adDe-_ ^ / λ � Λ /2 / ■> � metriad. In u ^rverVro�n geejt geenjoeten lufi ont/teken} Voorvvaer₃ dewijlu hert door n/voorden niet ont\aet₃Soofidick^vordergaen₃ en komen totte daet. Moer neen. ickhoudet<-uaH₃ghyfult u laten raden₃En onfer keyderjeught metfioete lufi njer\aden_y

-ocr page 43-

Welaen dan, ^rolickherty en jf eelt niet meer de bee&₃Qntrent een aerdtcb lijjfen dient geen �uyre geeft.

WAt gaet u aen, Me-vrou, my wederom te prouven,.
En, door een nieuw verfoeck, u dienaer te be-
drouven ?
Ick ben, met fiel en lijf, voor u, en uwen man;
Maer fulck een auaet te doen, Ey lieve! fwijghter van.

J*y hebt in u alleen, dat h

ondert ander menfehen,

^^c gantfeher herten gront van Gode fouden wenfehen j

G\°^�1p.y^a

a Ornet prudentiam
verecundia, quod-
que pr&cipuum 'm
fxminis femper
f uit, cuaBtu in te
virtutes Tudor fu-
peret, inquit Hie-
ran, ad Colantia.
lib.2. Epift. 2o.
b Adultermm cum
ferva fordidm, a-
pnd veteres, appdL�-
tumfuit; cumfoL�

�

hy huys-vrou van een heer, veel meerder alseen graef,^^"^

fc ^A e worden tot een boel van een geringen flaef 1 b
yJ¹ hy-iic van u knecht! wat foudy gaen beginnen?

*^εΓ glijt u broos gemoet ? waer gaen u domme finnen ?

ceretur. Videri enim
in fervitutem con�
fenfi�e qudfervofi-
fe conjunxijfet, in-
tptit. Tackus.

^°e ? fal het eel vernuft, de woonplaets van de deucht,

5 I ^� Werden o verheert van uwe kriele jeucht ? c

� ^u verheven geeft, een richtfnoer vande reden, ^c. ?��

_n hele vande fiel, een moeder van de i�den, y₀ r_u0 _re~

tn_a: ' °fficij cjuojti� fui ipfawmoitebat, jrmfque conjtigalls ac cwfuetudinis , jubensbujm
^em habere rationem quam momentanes libidints. lofeph. d. loc.

A4 Een

-ocr page 44-



		Een voefter vande tucht, nu werden uyt-gebluft, Door op-geheven fchuym van onbefuyfde Juft ? Al, wat u leyt int hooft, en fijn maer vyfe droomen, Maer tochten van de jeught, ghy fultfe licht betoomety indien ghy (foo't betaemt) met uwe feylen twift� fickhcyt oS-, » Een brant, die eerft begint, wert lichtelick geflift� ί Ibide c'�kde" ^^e ^¹ ^van ^vuy^ ^DeJ^agⁿ ^wu houden ongefchonden, fondc ais (y vol- » Moet heftich weder-ftaen 'tbeginfel van de fonden; de doot^Svoor"^gt: " En, van den eerften af dat hare wortel fpruyr, lacok i. is.* � Q_e tacken neder-ilaen, de fchoten roeyen uyt. b j�efcatanimm » Want foomen niet en ftremt des ibndes eerfte ftuyp^eI1> luToaS�nlre » Soo falfe door den menfch, gelijck een kancker, kruyp^ecjmio»esrHM,& � �_n _waif_en i_n de fiel tot een gefette ftam: α ad prtmum animt ... r� ι J-it��' t»otum,veiprobare, � Dus fchut (gelijckmen feyt) de fchapen voor den 0³¹ccgitat, mbo�-» Wie dadelick bedwingt des j�nckheyts lotte grillen, ^fpefacf"" ^Kan> ^r°^nder g^rooc beilach, fijn herte weder ftillen, Demeuiad. � En werden dat hy was; dies ift de befte fin Ver�. en 10, _>} _De _cocncen _van j_e j_ufl- _Ce dempen int begin, b χ Hy weyger- _r. . f . & . _vep) de het haer ®Άη icnoon ghy waert geneygt (dat niemant lal gelo°^v ende en hoor Door foo een korte vreucht u eer te laten roo ven, de haer niet, Soo hebdy lijckewel den rechten man niet veur, jj^at 7? ^ Maer klopt, in dit geval, voor een verkeerde deur. Soud ick mijn eerbaer lijf, mijn weerde vat, befitten eSoude fokken In uyt-gelaten drift van onbeichofter hitten ? ^ λ inanais ick ben Soud ick, door vleefch en bloet vervoert, gelijck ee t>^e vlieden? leyde de , " fl�? * goede VuritNe- Mijn tochten voeden aen, en bluiTchen uyt den geel¹� hemm. ^u,<. _Sal _een _van _Abrams _ftam? _die _Godes _heylich _wefen Verf.g. Wt al den woeften hoop des weerelts heeft gelefen, .Hoe i�ude ie Geheylicht tot fijn volck, en, voor der aerden groflt* gr�o^f GekorentGtfijnerf_)geftdunfijnverbont_; φ

-ocr page 45-



	SELF-STRYT. ? jjal een van Abrams ilam, een ibne der ghenade, doen , ende ^en eerft-gheboren helt uyt Goddelicken zade, fondsen³⁰ Een Conincklicke vorn:, een uyt-gekoren pant; ^� Gaen werden tot een flaef van vleefchelicken brant? ** ick tot vuyl bejach gebruyckeri defe leden, ^aer in het reyn verbont des Heeren ftaet gefneden? Sal ick, op eenen dach, verheien fiel en eer ? �at wil de goede God gehengen nimmermeer. � Maer wat een vreemt belluy t i God heeft in alle dingen ^eftort een feker kracht, om voorts te willen bringen Een maeckfel fijns gelijck: dus pleecht onkuys bejach, ^ Ghy iiet, tis al te klaer, dat dit niet fijn en mach. , w^t poocht u liftich hert, door af-gerichte ftreken, ^yl koper onder gout ons in de vuy ft te fteken ? tyy werdent al gewaer: ghy dwaek, gewis,ghy dwaelt* ►v, �aer is geen vuyle luft van Gode neer-gedaelt. j^is Waer dat oni� God heeft van den aenbeginnc ^enfchen ende vee geplant de foete minne: ■fis waer dat onfe Goei tot allen heeft gefeyt, , door een vruchtbaer iaet, op aerden uyt-gebreyt. ^ ^aer als de eerfte menich uyt flijck was voort-gecomen, ^eft God den i�lven menich een weder-paer genomen, Vleefch van fijn eygen vleeichj been van fijn eygen been: _h J"¹¹ heefcer by gevoecht j Ghy twee en�jt maer een. a a ** -&»« «* >> � ^ffelickfte loet dat eerbaer herten wenfehen nw!7J"Jm<��. ^s ^aer een enckel paer van twee geliefde menfehen: ^uod ^dTl"^m ff ρ Γ � f rat, nuptijs copul** * ten derde, wie het fy, en pafter niet met al, tm. κι«οη. >> Α1 �-> . r . � 1 ι . h Pirfr�a «mickiit � �>,.^A1 Waermen mint, en meent, is twee een vol getal, o werp�, >m � y^Is God, die man en wijf, als met fijn eygen handen, �jit�ld� ^reyne min verplicht, en hecht met vafte banden ^cn ^is ^maer ^ec«^e«

		»Die

-ocr page 46-



�� SELF-STRYT. jelif«mefeen? » ^öit onverfchey den paer: Tis G od, die 'trechte bedt vrouwe ghefcha- � Heeft met een eygen merck verfegelt en befet. � ��^�� »»Wie fchent des Heeré werck? gewis, té waer geé wondeO nS ÄljvSf » ^Dat ^God ^mec vlammich vier, met blixem ende donder, aen te hangen. � Met allerley ghevaer d'echt-fchenders over-viel, Soo is dan dele � , * ^� . . . . _r < cerfteinfettinghe » bn dempte metter daet haer God-vergeten viel. JESEESSd » ^Wie ^Godes ^temP^el ichent,dien wil God weder fchendeft een man ende � AfF-nemen alle gunft, den iègen van hem wenden, Gen.z. %if. Ende » Vervullen meer en meer (ghelijckmen dickmael fiet) ïfe woorleÏ* » Het lijff met vreemde quaei; de fiele met verdriet. fteitbyAdam ge- _j? Q₀d is een reyne geeft, van onbevleckter oogen, fo werden noch- � Hoe foud dat fuyver Licht den vuylen brant gedoogen Sit (S ' » Vant onbefuyfde vleefch l hoe foud des Heeren ftrarf 19.6.) Godetoe- Oyt van de boeven eaen. van hoeren laten aff? uyt men vèrftaet � God woont in onfen geeft, de geeft in onfe lijven; ��-» Wie falder vuyle luit in Godes huys bedrijven? ven,oite door ee- \yi_e falder voor het oogh van fijnen grooten God, nen Prophetliche . r- 1 1 � r- 11 1/ geeft gbefproken Verachten lijn bevel, vertreden lijn ghebodti?? �? tßp.' ²�^Tis^waer>g^ellJ^cg^h7%> ^miJⁿ^neerhceft gaitfchcdag^ wmkei » wti.* �_erl p_ack _van [\_vaer ge wicht op fij nen hals te dragen; b Nolipectitre, nam Maer dat daerom fijn vrou mach ilaen van achter uyt, ^ÄÄ- ^En ^is> namijn verftant, geen redelick befluyt. cuffihii.confaemi \\_ot* > fa\ _een f_Lini_cn _man _met gantfeher herten woelen

	twcrwtacit.	Tot voorftant van het huys, en 't wij ff haer lüften koeler»-

			Sal yemant, nacht en dach, fijn erachten fpannen in, En fijn aelweerdich wij ff verilempen het gewin? Sal Potiphar int hof naer hooge ftaten jagen? Ghy in u eygen huys u eer te coope dragen ? Hy vrient fijn van de Prins ? en ghy van uwen knech^1.Me-vrou (met u verlofF) dit hevet al te flecht. , �

-ocr page 47-



		jjLaet yemant buytens huys, fijn hert en gantiche leden, j) En wat hy kan en weet, in fijn beroep befteden, � Soo't onder dies de vrou maeckt binnens huys te bont, 3> Oaer is geen pompen aen, het fchip moet in dé gront. » Wat baet een neerftich man ? geen winft en kander vefté, »Indien het dertel wijf haer leden geeft ten beften: � Alwaer een kriele vrou haer geylen ichoot ontiluyt, � Oaer is geen houwen aen, 'twil al ten huyfe uyt. >) Al wat een man vergaert, dat kan een wijf verftroyen; » Al wat een man verfpaerr, dat kan'een wijffvermoyen, j, Al wat een man bejaeght, al is de winfte groot, j, Dat kan een hitfich wijf doen fmelten in haer ichoot, ^J> Laet yemant, waer hy wil, tot hooge ftaten koemen, » Speek fijn gemael de beeft, foo valter niet te roemen: s> Wat iflèt van de mans ? haer eer en gantfch bedrijf » Hangt aen het lnootfte deel van eenich dertel wijf. ^Ji ]> Te fwijgen mette tong, te ipreken metter oogen, » Sijn faken, int gemeen^die niet te veel en doogen: » Dies wie in fijn gemoet is van een goeden gront, ^k » Die fwijge metter oogh, en fpreke mette mont. * ^e hen op u geficht, het oogh daer op te fetten, Verf.i». egh op u gelaet te loeren en te letten Hyen hoor- Is uwer maechden werck, die fij nder toe geièt: j ^hf^er �^iet V � � � � n^& dat hy by � oogh is haer een pey I, u woort een vaite wet. ^_6� ^_��' ^n knecht, in tegendeel, heeft fijn gt ficht te keeren 'm Waer hem wijft en ftiert de goede wil fijns heeren; Dat moet fijn baken fijn in alles wat hy doet, Dat is de vafte fter daer hy naer feylen moet. ^Jt heb ick foo betracht, mijn heere fait getuygen, ^c* Wil tot aller ftont na fijnbevelen buygen j � 2 Macr

-ocr page 48-



		a duid tuum n>&- y^i _met _een los ghebaer te loeren op Me-vrou. *tum, a muher, tam* � _ � �? inunü int��' Ick weet dat dit mij � heer niet wel bevallen fou. *quiditto tam ere- �_�Ծ* . . � �� *r\ �* ho vagwtiaiumi- Wat gaet u aen, Me-vrou, het oogh te laten knieten */«»» ?»"j?«a-Op dingen, die uluft doch niet en mach genieten? � te übet, quodman- � *O '■* D ducare f,» Heet ?* Wert u het weeiich vleys geprickelt van de j eucht, mïi. grad. q. " Gaet, daer ghy Tonder fchand u lüften boeten meucht� b vt ignk, uhifeem Q^y j^j _u _vanc _Degin behoort te wederhouwen *mit calmum am-* J O. fuerit,fiu morct Met foo een kriele fin u dienaer aen te ichouwen, fimul ac matiriam t-� � � � � � � � ��** sttigerit/flammam E-� doen ghy werd gewaer een vonck van delen bï&^il> buidm accenjLitx j keeren u geficht, te toornen u verftant, b tufimuUcferocu- Ghy weet, ofFweetjet niet, ghy dientet wel te weten, ZameUgZum Z-* Dat Eva, 'teerfte wijf, haer eerft-mael heeft vergeten ��^��^ ^Door ^haer nicuf-gierich oog, dat heeftfe wech geruckt in Wal.123. �n ons, haer deerlick faet, tot in de doot gedruckt, c ^CtHrT&fTimo7pa » Het oog, alleen het oog, kan gants den menfch ontruft^el,, rnura. Banard. ^ ^. ^ _�� _Q^^ ^^ _een j_ng_aric^ _van d_e lüften ; ^indien u ooghe » Die, fonder goet beleyt, die venfters open doet, eSei^iÏaaii¹¹ " Krïjcht, lichter als hy meynt, een dief in fijn gen&oet, » diiyfterfija.Mat. 4. Ti_s waer, ick heb getracht met alle vlijt te mijden 6.22. Innoeem in- _ � , ^� . � r � � tuitusaßeciufit no Op dat u los gemoet my nie: en vont belijden �». Greg. j_n k_arner offprieel j ick weet te wel, ick weet e Nemocfiexim- Hoe licht dat fich de menfch in eenicheyt vergeet. &'&�� " Gelooftet: eenich fijn heeft al te groote krachten, seiiei. � Het kan ('ken weet niet hoc) vervoeren ons gedachtet¹ > f Sitlitudo efl aus. � . . c \ 1 1 Cl etum -vim fortem » bn wecken op een vier, al wäret lchoon gebluft; %^ltilf.' " ^Een ^ney^meliJ^cken ^nouc^ een hol van quade luft. ' iipffufMrspicea � Soo haeft de broofe menfch, alleenlick met fijn beydefl>. torü tottitur, fipee- _. , 1 � 1 1 1 l� 1 11 catumtefiifaßßat;» 5ich ergens neder let, hy laet hem licht verleyden: ^Stnaßia noemt, " ^^us wildy fij � verloft van dees broot-droncken pij⁰» beiß cm,. � $oo neemt geduerich acht om niet alleen te fijn. / � Ovid. & *> \&$*

-ocr page 49-

SELF-STRYi. 13

l*^eefc Luft u Schaemt en Vrees geraden wech te ftieren,

^°o hebdy wech gejaecht al wat u foud vercieren;
" Want fchoon een jonge vrou met gout behangen gaet,

g Verecttndi» infig~

ne muliertim decui

» Tis al maer waterverw, ontbreeckt haer dit cieraet. g

^H G od beeft, en eerbaer Root, en Angft, met bleycke kaken, f«*""**»*�

,. I» , 1 , , ' � ° i⁷ ' Ann. Robeit.

oevolen nacht en dach ontrent de vrou te waken:

»»Dies als het vrouwe-volck die ichutters niet en acht,

*> Soo is haer teere fchoot een poorte fonder wacht, h
jjjoch oogh,noch clachtich woort, kan uwe faken ftij ven

h Duoan'imi» Deo
dati cuflodes, tu-
doré'limtr.

^Us, wildy fijn geraen, ipo laet u voorftel blijven:

Want hoe ghy vorder gaet, en onbefuyfder malt;
w Hoe dat u dwaes gebaer my min en min bevalt.

el aen dan, voor befluyt, en laet de malle ftuypen

les flut courtesfol�
lies font toufiours
ksmeilleures.Gd.lL�
proverb.

^and'onbedachte jeucht.niet verder u bekruypen;

'»De luft wert int gemeen met drouve pijn beiuert:

» Tis ver het befte geck, dat niet te lang en duerc.

Sephyra.

�

Verf. � �.
De moet is even groot_} tenjalmy niet ^vertragen; Efl fy dreeff

lebben noch die ickjWas. » V Sy datmen jaegbt, of mint₃ fulcke woor-

*' {Icl^rvyetet noch <van outs) die aen-hout, overwint.
^üe kgy <wert <z>an den drop allengs kens uyt-gegeten,

Iofeplf dagc-
licx.

^^et ßael <-vvert door de lucht en met ter tijt njerfieten:
^'^valt de eyc^e-hoom nietjtyfl ten eerBen flach,
�, "y huycht fijn fleyle kruyn op't eynde <�>�� den dach.
J ^rin?eet_> ickben de <vrou_} dies mach kkji gebieden,
^Vat my <~uvel bevalt dat moet njoor algefchkden:

H s Ghy

-ocr page 50-



		Verf �. Ghyfijt om gek gekocht, en in mijn dienßgeßti k'^0t{f K^r ^tyffkgomt�niettoe, mijn<m>ilüueennrvet. vande Iftna- &^e ^rvrm ^éⁿ ^�^^een dingbaer knecht te <-voren leggen, eliten die Dat hj aenhaerbevel, met reden, mach ontßggen. " hem af brach- Weldoet dan mijngebodt. EnnjVaerom ßudyniet* ^ten* tAlnjVat ons eygen is₃fiaet onder ons cebiet. «De heei-en van %} gxntiche lüffis rnün, ickmachet ia bederven.. lijf-eyghene off rr f 1" * / r ' f J-I J J in gdtochce ÜAveajektnAchet (Jooxkji/ptl)eenrvvreededootdoenßeroen: a verdefetv^van &⁷¹ ^mac^ '^K^-> ^mer ^myⁿfiⁿ> beßeden het geheel; leven ende doot. Soo mach ick^, des te meer, oebruyeken yder deel. InpotettAte, inquit _n _n ■'■.-. imperatorjmtfer- Tenßaet ugeenßns <-vry u tegens my te fetten, tSSÏ^. ^Tmfy ^dat& ^mt "»&�& h^ten <* betten,* ris gentium eB,nm ß_n deßs Unts ocbruyck^ naer alle Unden recht* apttd »mttes per&j, _^ , j �/ r � � . � � � gentu animierte Doet yder <-vvat hy arpil metßp gekochte kriecht. b 2ir;r:,t «* w«w^/^ mdmghy _my �^� ueafane potenter» n^ Uefd', als u ^vriendin 5 en eer, als rvrou, bcvvefin: fidjiel./.verf/.f. �- � ~ 1 r � � 1 ■ r-i ■ de bis qmfiti vel. Moer dit u na njoor- by, dien mts-(lach isgcßhtet, b^ximl'gentitm, &ⁿ^°�^mm> $y^r^ij^s3d'eenfeylopd'anderniet, C- quad omni hum»� 'tHeeft u miifchien gedacht, dat al mün worich i/poelen* m> gentri commune 11 t- r 1 r !■ 1 1 en, btiborMfmt, eAiLeenlick^heejt gedient om uden fobtenjoekn $ il?&ßrvi!üll Allcenlickym tefien hoedamch datghy nsvaert, � luamian.inii. ^Maer neen_} en acht my niet <-�� geveynfden aert. Indien � dat belet, ghy moocht u njry '■verhoeden '_t -' Te dragen in dengeeilßodanich quaet njermoeden, � tut qm e qi i. _t-_L;y_anneer j> rzrpUt njcrnemnmetter daet erat prima we. -f 1 j 1 m < t � , (ibm non re- �^at ^be)^}ae W ^enJ^lei ^⁰⁰? J°ßp^h ofenßaet. fttgnantem cedere_y Idjue velMgniwi precamü deferre, velamorls vehemertL�, �� cogtf �� me Dominam, ad ta m abjetfa defcendi. Sapies tarnen � vel nunc ccdas ér 'priM^tf u tumcorri-as. Sifrwsdiffidebas, r.o tentarite�ma'itiosècertoargumetocolligerepctcsA pn e#dem vßkntatateperUo, quare, �-c. ioièph,d.loc.

			�^

-ocr page 51-

« De ghe(chiede-
niffe dcfer faken
wert van Iol�pho
in het 3. Cap.van
fijn i. Boeck van
de outheyt der
loden verhaelt,
foo, a!s wy de lel-
ve op den naem
van Sephyra hier
in-voeren, ghe-
lijckde Lefer ter
felver plaetfe
fien kan.

AEgritudmem
ad hoc�nxi,
&fe�i Utitia
tu& confuetu-
dini po�thabui,
Ioi�ph.d.loc.

b Quo magis fani
fumui, hoc magis li~
bidinit �iSiui infa-
nis. Auguft.

*>Aer ryy_Srt op de�n dach, <voor mannen ende rvrowvven,

^e Memphis op het�ot₃ een groote fee�gehouwen,
"& heer is derVVaerts aen₃ en mee Η het gant�h ge�n :
Maer ict^₃ die niet en acht ab uvvefoete min,

^c\heb den gant�hen dach als�eckte bed gele gen ₃ a

^%j njoor een hooffchefeeH₃ met u mijn kreucht te plegen :
<~Mijn heerflont heden op₃ ie kjdeefalleen te bed-₃Ta eyenvvel noch pijn₃ noch kport�, die my let:
^e�ntheytmaeclqmy�eckh »Een<z>reemdenaert<~van<~vvonden

* ^^etftjeucbt en aiveeldich bloet de men�hen toe-ge�nden,
» T)ie rwoelen ons aen 'thert: haer eygen�hap en kracht
»»Sn heeft noch {�o my dunckt) geen men�he recht bedacht:
°°r my₃ 'tck^fbrek? ront. 'ken njveet niet <x>an haer <vve�n₃Η njveet ic\alte njvel₃ datghy my kpnt aene�n₃En dat mijn koorts hier in njan aader kport�n�biltj

$y moet ^verdrevenfijn alleen njan die β nJVilt.

Γ Koomt Totiphar in huys₃ ick^�ttet op een�eenen $
°*ntJofeph daer ontrent ₃ mijn nsveedom is njerdvveenen,
^Wijn lijf isfonderpijn: maer 'therte leyt enjaeght.
Ick�enghe�nten�eck,₃ alnaerhetubehaeght.

} ^H k^elt dan mijnen brant₃ <-uervdt mijn�et ^oerUngen^
ⁿ het doch mijnengeeH niet meer in tvpijjfel hangen ₃'
Schept₃ lieve₃�hept een moet ₃- jaeght in het open <~uelt
Vaer ai het jonge bloet�jn hooch�e <-vreuchden�elt.

' Loet njaren dtepgepeys₃ en <-voucht u tot ruerblij den $
'^at�hatet eenich men�h₃ een druyfken njan tergden
Soofl'il te glucken af₃ dat�lfs de eygenaer

v, \�>ie nochgenouch behoui) dies niet en a/Vert geWaer?

^ *i mach u trotsgemoet njeel op wvaders roemen? c

ί Dit wert voort-
gebracht tot "we-
derlegginghe van
datJofephte vo-
ren fich ghefeyt
had de van Abra-
hams ftam te fyn,
endemitfdi�,&c.

*»�#

emietfoobreet: ickhebbstal^rvernoemen. �

'M 4 Ic{

-ocr page 52-



		dW^L'de " jfckfWeet₃�o α>"νεΙ als ghy₃ alnroatter isge�chiet, hooft-ftadt van 'tLant daer wvader woont enis �o <verre niet. d Egypten, alwaer J de Coning� haer Ick�e. ghy gaet den gang rv&n aide wreemaelmgen hoff hielden, en _V '«7 f f � ,.* was maer ontrent TJie ^rvan haer ^vaders huys ^verteilengroote dingen^ bro�? daeTiaS ^�w ^A�^mn ^ⁿ ^het β^^βηί onderta�len �d ₃woonde, aihoe- Soo ^uintmen 't�echt genoech₃ o�dickyvds niet met d. fchrijfivan "30°�⁶' V^M l hee� diegroote Vors~l₃ uyt rvvienghy�jtge�rrotefl» lauen toffee" ^}^et�jⁿ manha�ichfietn/vcleidersuyt-gegoten? is, want hoe fou- CN^iet %Agar₃�\ne maeght₃ be�jden af bedeckt, van ioiiph het En₃ buyten echte trou₃ den Jjma�l ^erweckt ? m�lIcczds* Eenmaeghevan ditgevvesl* (e.) heeft hem fio njvelbevdlefo voert hebb�, fon- <Ζ)αί hy₃ nu out engr�s₃ njan meus beko��t te m&Uerty f derhet fclve op ^ ι 1 ■ l r r den wech te ver- En rvvert als n/veder jonckj pet njvat een joeten aert teeren? mm. Van<-vrotwven₃oocksvancuts₃hetrijc^Egiptenbaert- ₍ j e Agar,eeu Egyp- 7,Maerruviederftvqght₃r��reecfy₃giymoojetdit�HCtnetd?y^y^s Gen. te. 1. Eeni- V a/ader Jacob�l�sflaipt by ^ver�heyden <z/vip?en₃ f γ Eaoⁿ_aen^tfe Schoon Led rvyas�jn rvrou₃ de man en had geen deegh Abraham fyge- TotcUthy'inde»arm�jnliet>eRachelIqt'tgh: tij de hy Sa'ra, En noch n/va�l niet genoech. Twee lodderlicke maeghden₃ Sn?i$ie^V,w�-^D^ ophaerrvrouwenrvvoort₃ haer�oetenmaechdom<vWt$^ilen> deromgaf WM. Verver Ben �inenluB: quam SUpha defen nacht₃ adcap.i�. Gewf, , >-» / 11 1 1 wrf.₃. Soo nfvert de naeste reys hem T�ilha toe-gebracht. WatnJvildydatick�eg! be�etugant�he�eden₃lick gevoelen van VVaer hout hem doch een man met eene <-vrou te wrederil Abraham ende'⁰' &^en echtenfiaet₃ Weleer maer over tvveegefrecfa d'ander Qut-va- Is door den langen t�t nww�der mt-verech. Gcrs bccladdcn �» / s & � niette �naet vanT^at God tot Adam�rack^₃ ennjvert niet meer gehotwven.* vSbeEke''t�^Slet' Etrnecb heefi <~uan onts aen tweederhande <vronwe» g . geerJickheyt in het ftuck van de by-wijven: doch werden van Auguftin. treflfeHck wederfprok^e,1>^!f4e Civitate Dei. Siet hier naer in de Antwoorde van Iol�ph. _afl g Laaieen is d'eerite gheweeft, die het veel-wij vich houwelick heeft itv-ghevoert, nemende op een« �e wjjve Ada ende ZilTa. Genef.4.19, ._pgf

-ocr page 53-

SELF-STRYT.

(Eer tAdam noch ont�iep) zijn heeten brantge�isl.
En Adams harde rib al doen in tweengefflifi. h
Eenyder {�okkhoor) neemt <~ueelof luttel <z>rouvven₃Λ5 d** hy met zjjn haef kan heerlick^ onderhouwen.
Ij dit u nietgenoech ? βο denckt op uwen Loth,

h Vnam coftttm in
dum dh/ifit. Hier.
i Notam adultery
tionpuniti noafilS
dve tam antiquo,
fei & Romartorum
Reifiub. ante Aap*--
fittm quidam 'teure-

T^ie, met een <-uu}lder lt*s~i>gtng buyten het gebodt.
En <xr\>'te doch heefter oyt des hernelsfvvare plagen
^υ>ηβ₀ een�et bedroch in lij f o� goet gedragen?

Soeckt₃ rvyaer ghy�ecken <-uvilt_x daer is geen harde a/vet,

T$y Godoj� by den men�h op tOverfbelgefet. i
⁵ 'o, Indienmen over�aet den loop manon� tijden₃�enfiet onechte lufi met lojfe toornen rijden₃

En drayen oVer t'velt; let op hetgant�he lant₃

Het oVsrffel isff el� echt-bracckf�nder�hant. k

re non verentttr. de
Romanis contraria
mflerit Mrod- Rer*
jtid. Ui 7� cup ft.
de Hcbrsis et'rn tem-
pore Iofephi vide.
qmipfe re�ionaei.
k.At)tiquum �> V*~
tut e� αΐκηΰ,ΐνβ-
hume, leBum
Ctncutcre at que [λ-
cri Genium contem-
nereftderi, luve-
nat. Sacn.
/Bdkforeft be-

^ξη is niet langgeleen₃ dat Pharo dede ^vieren

kla�gt hem op fe-
kere placti�, dat
te fijnen tijdede
('aken in eenighe,
iclfs Chriften ho-
ven, fo verre ver-
loopenwar�, dat
het overfpel niet
meer als voor
e� hoofiche gec-
fticheyt gerekent
en wiert: Ende
dat het ilimfte
van a! is (l�ythy)
ais de fake int o-
penbaer coomr,
ioo wert, de gene
�ic het ongeil j.k
lijdt, meer beipot
»Is hy die ha i'el-
vedoettiiyt wcic
leeliclc misbruyc
de ghewoonlick?
fihunpnam^n,
van horen-Jra-
ger, �Couc'kouck
ende dicrgclj ke
J�de re vitia & 'i> vit ijs rultri
.jmer.

^e» aenvanckj^ner Croon₃ na 'tprachtich ho�s manieren,,
E)ePrincenalgelijc^_} en adel Qeyn en groot \
yVas door hetgant�he lant tot de��ecB gen;ot+

^ijn Heere nrvasgelafi om ernflelick^ te letten

^^0e datmenyder een ter tafel moe�e�tten

Z\aer ey�h ajan�jnenflaet. Hier ntvasrdy med" ontrent₃En ickjudal den dach het oogh op ugevvent.

^*9»plaets njvas boven aen, daer meefl alprincen�tcni

J^c\hoorde dees en geen eerfl heuffelicken praten

^an al des ^vveerelts loop₃ rnaer na den derden dronck^
Sprac^yder over hoop,�o dat defale klone�.
^l ^e? ondervvont hem een <uant over ff el te ff re ken ₃ⁿ "tetet�et bedroch ₃ en noemdet hoof�he�reken
K-ort-yyjjlich <voor de j'eucht: enffotte mettegecn

Μ ^J ^^K ^^et 1^ua^^e doetj rnaer die het heeft geleen. 1

, t ,°ten lijn. Vafte merek-teyekenen van de verdoivcnihcyr der ecuwc.
** ««tttuuumgradw, & fnprtmajimulfac»lilieentiae�. Heynf.Epiil. at} Ρ

-ocr page 54-



Hy ntvas (gelifkjwp docht) een <τ>αη die �champer gd�en ₃Έίβ n/ponder %ijngeneycht eenyder oen te ta�en: Hy �royde ganc\op ganckjveel rancfan in degriel₃^rDaer υαη ick^₃ hier en daer₃ een fireeckj>�'twee onthiel. 'k�n ά/vset niet hoe het faomt₃ dat naer eens anders ^vruchten }Vy₃ met een dieper lufi₃ ^verlangenen nuer�tcbten tAb naer ons eygengoet: 'fan'-weet niet ^vvat ons jaeght₃*#, iE�a.senx. ^^at ^ons ^eens anders <-vee_} meer ah het ons bchaeght. (a) ₃₃ Geen men�h en heefter treckte drincfan uyt rivieren₃b Ajfiiuum omw jy^ _mei _em q_Ul�_K}₃ _mt ruoor onfe deuren (vlieren,* (b) tut. Senec. ₃₃ Waerom <-vvert nutteJpijs�mwijlen nietge�cht ?

		33 33 λ»? 33 33	Tu al te faeynengelt daerom� wert gefacht. yemant aen een boom *vol lieffelijcfa peeren ₃njyat niet hooch en hangt₃ en�l hy niet begeer en: Men acht gern leegh gewas_} al i�et noch�oogoet₃Het�ruyt�naecfa alder-be�, <i/x>anneermen klimmen moet.

	Set in het hoender- fat een <-vat <-uol faren-g ranen₃Ghy�ult u eygen aert�en in den aert der hanen, ein fand fne�mda Want�hoon het dertel hoen mach eten metghemack» ivhuZ¹* ^fHndat Nochfihrae�tet in de�of₃ en laet den njollen bacfa confuiihta ρ rifcis ₃₃ Wat�berpis in de mont₃ dat doet de (b�� [ma fan ₃ tonaitn tefia me- ,_, � /� ; ~ / ^J mm. Maitial. n J- u peper₃ %out₃ azv\n₃ die goedeJauce maken₃ _3y Gee�t kinders �oete faeck, en ^vrouwen nietfVven mo�. aT>ulcepomum,u- _τ?τ. ι ; .. � ; / _n bi cu�os abeft. Pia- 33 Wat op de tonge bijt₃ is rechten manne- fa/t. c ^s^chwten bet■»■>^r^^eJ^noep^e^wnt^ermaecfa ^wanneerhy'lecfarbeten entuchtich wijf) ₃₃ Ont�ut�lt aen de faefa mach in het duy�er eten �₃Iwafen, De ghe- 33 En�ooghy <~uwght njvaerom hy de�e kyeren doet, fij� foeSe het » Hy�ght₃ met njollen mont₃ge�olenbroot ��oet. d verborgen broot int fart₃ hy <z>vi��o meelhier op by een te halen₃�rovt.'T. ' Dat my een faielen droom int hoo�thlee� liggen malen

-ocr page 55-

SELF-

*%y-nae� den gant�hennacht ,� dies<zn?erdicJtdoengevvaer
P'at ickjneer als de koBgedragen had<van daer. e
^t�r leerdick^alder-eerii het overjpel njerk^eneny
*^s dacht, Tis nietfio quaet als ander lieden meenen^
o > *Al i�et njry n/vat <-utyl 'tgunt datrnen drimkt off eet_Λ>i VVat�hadet aen de men�h <wanneer hft niet en n/veet.

i₉

� "Eiialiqmdfrtttr
vina quod ind-- to-
tal. �vid.

Out op, het is ghenoech. Laet affvan my te quel-
len,
'Al woet de gantiche zee, een rots is niet te vellen j

� Want naer een lang gewoel wert anders niet verrecht, ..�
Als dat een driftich fchuym is eynde vant gevecht.

' �en beften raet van al. om fonden te beletten.

■^ls Van den eerften af een vaft befluyt te fetten,
"En met fijn eygen hert te maken een verbont,

I V Van noyt een vinger breet te wijeken aen de fond.

/* oen van God geleert met vleefch en bloet te ftrijden*
^let voor een reys alleen, maer ftaegh en t'allen tijden, '
Tot dat de boofe ichoot vant ichadelicke iaet,

»Vertreden van de geeft, niet weder op en gaet. α

» ^lc heb ick foo betracht, en daer op wil ick wereken,

� Weet, de goede God ial my hier in verftereken,

aDievolftandich
blijft tot d� eyn-
de fal falich v/er-
den,Matth.tj,ij.
Apc.*�**.

*■ en eynd' ick ftaende blijf, en trede mette voet
**1 watter voor gewoel ontftaet in mijn gemoet.

� 1 is waer, ghy fijt de vrou: daer voor wil ick u kennen_s^lts dat ghy kent u man, en niet en tracht te rennen
jpaer ongetoomde jeucht en cjuade luft gebiet.

^^η fpreeckt niet al te breet, ghy fijt u eygen niet.

C ζ Schoon

-ocr page 56-

Schoon u dit ipel behaecht, mijn heer is niet te vreden,
Ghy fijt meefterfs' van my, niet van u eygen Jeden,
Niet van u eygen ichoot, noch van u eygen eer.
Ghy fijt (ick kent) mijn vrou, maer Potiphar u heef�
En nademael ghy weet de rechten uy t te leggen,
Soo bid ick il�, Me-vrou, vergeet doch niet te ieggen,
Dat, naer dit eygen recht, » eens yder echte wijff
»Is vrou van haren man, niet van haer eygen lij ff.
Begeerdy metter daet u woort te fien volbringen,
Gebiet, wat eerlijck is, en niet als goede dingen,
Want ibo u fnoot bevel met recht en reden vecht,
Soo ben ick buy ten dwang, al ben ick uwe knecht;
� Geen flaef en is foo verr' in dienftbaerheyt verbonden;

Dat hy behouft te ftaen ten dienfte van de fonden;

» Dies alifer heer off vrou yet ichandelijcx gebiet,
» Een knecht doet volle dienft,ichoon hy en doetet m^e'

»>

Ghy dwaelt, indien ghy meynt dat yder mette faken
>» Die ftaen in fijn gebiet, mach alles doen en maken
» Naer dattet hem gevalt. geen menfch heeft dit gef^
» Dat hy verkregen goet tot quaet gebruycken mach.
» Daer is het gantfche lant ten hoochften aen gelegen,
» Dat yder een fi j � goet door wetteli jcke wegen
» Verkrijgh en oock bewaer: dat is het rechte wit,
bintireiimpubii- < " Waer op een yder menfch al wat hy heeft befit. b
ttwquis refua jvle-vrou, onthout dit woort, ehy fulles u bedancken,
» Gebruyckt te geener tijt u knecht tot quade rancken,
� OfFanderfins, indien ghy defen raet veracht,
� Al wat ghy hem gebiet [al weien fonder kracht.
� Als yemant, die u dient, u eere moet bewaren,
� Soo moochdy fijnen hals met geenen dienft befwaren .

-ocr page 57-

"»Als die hem wel bevalt; off foo ghy't anders doet,
** Hy fal u goeden naem vertreden metten voet-,

^H Hy fal door al de ftadt, op wegen ende ftraten,

'^k Noch flimmer als het is, van uwen Jiandel praten.

C Timor Domini,
janitor animi,
Bsinard.
d De Heere be-
waertde onrecht
veerdighe tot
dé dach des oor-
deels, o aigeftraft
te werden, doch
aldermeeft de ge-
ne die nae den
vleefche wande-
len in onreyne bc
geeilickheden,
z.Petr. 2.9.10.

Noué wangeons
hien Ö* beuvons
{dia: quelque un
a ce propos) com-
me les befies; mak

» Dus lbo ghy fijt geneycht om wel te fijn gedient,
» Maeckt noyt van uwen knecht u heymelicken vrient.

jj� lek heb in mijn gemoet geen lüften willen voeden,

�^aer niet (gelooftet vry) uyt eenich quaet vermoeden.
Daer is geen menfehen fchrick die heerft in defen geeft,
lek ben voor mijnen God, en niet voor u, bevrceft. c

>Dat u geibnden mont weet voor u man te hygen,

^tn is niet al te plnys; ghy mochtet beter fwygen.
'»Tis menichmael gefien, dat die den fieckaert maeckt,
" Wert, met een ware plaegh van Godes hant geraeckt.

**noc los rolt uwe praet! ickbidde, »leert u wachten

'"�' "'et ichendich overfpel foo lichten faeck te achten,

^,} Denckt dat een fnoode boef fteelt aen een eerlick man «L!^«i'5Jw
» Dat hy fij� leven lanck niet weder geven kan. ^lei ⁽'$^c" **/".

j * t . � ' & ame Maxccfie-ci),

^�� ben genoech geleert, dat onder alle fonden * �«<"*»> «^& *>^l*

)> �� > ' /- � � � ii 1 quelle nous parlons

^Ule smenlchen hert begaet, geen vuyider wert gevonden L, _m(a itmufm-
» Als drift vantdertelvleys-, maer 'tflimfte noch van al, ^J*^*.,
" Is yemants echte vrou te brengen tot een val. d p^fi» impetmßi

¹ Het onbefchofte rot van al de vuylicheden, o^ruiofifS^m

* Als; vyandfchap, en twift, gaet buyten onfe leden, �TÄ�

" �n fcheyt hem van de menfeh wanneer hy die begaet, pouvezgarderqueu

* Alleen de boofe luft als binnen ons beftaet: e ³

* pie kruypt door gants het lijffvan hoofde totte voeten,

ntfe feutfeulcment
imagincr que viti-
mfe eu ridicule.
*i. Cor. 6.18.

Men voeltfe door het merch en al de beenen wroeten,

" Geen zenuw ftater ftil�, en niet een eenich deel

* Is in den ganfehen menfeh, dat blijft in fijn geheel.

C 3 Soo

-ocr page 58-

/overfpei is een " ^So° ^^ als <& vergiff koomt over ons gekropen,
gioote fonde: � Ons krachten ftaen bekayt, ons geeften fijn verlopen,
fuicleen gro�t » Wy liggen ganfch en gaer in vuylichey t verfmacht,
Τϊοΐ*JE?'ein. » ^Wy �nclten in φ fond', ons lijf is enckel dracht.
39.9. jae-beheift Sal ick dan in den arm een overfpeelfter vaten,

in f Ich fes andere _ _r. .. � r r 1 �� /-> 1 t ■>

fonden. En lijn, met iijr en hel, van mijnen God verlaten?

1. SvSd�nge ^Sa^^ic^g^aen J³g^en ^na^mi)ⁿ ongefchickteluft,
van Gods ghe- En maken mijnen geeft bedroeft en ongeruft ?

z. Schendinghe Sal yemant Ioiephiien in overfpei gevonden,
�-toettui ^^en P^omP ^van alle quaet, een goot van alle fonden,
des �ichaems. v_an vuylheyt en maras, daer in de flimmen aert

4. In-voeringhe _XT 1 1' 1 -r r � , r

van verkeerde Van alderley vergif te iamen is gepaert ? �

5. o�tvre�mdin-Neen, dat en mach niet fijn, 'ken kant in my niet vinden,
^gV^an₍r'!^c�CIge" ^^s ^Decer ^^oor ^^en g^ee� ^^e ^tocnten in te binden,

6. Verweckinge » Te houden in bedwanck het onbeiiiyfde bloet,

van Godcs
giamfchap 0-

» Te kiefen voor de luft een onbeimet gemoet.

ver landen en
ftedcn.

6. Laet affeens anders doen hier voor den dach te halen*

»> Exempels gaen te los, en meni�hen k�nnen dwalen.
Wy ftaen op Godes woort, (g) dat is een vafte wet,
» Dat moet ons richt-fnoer fijn, dien regel is gefet.

De daet van Abraham kan t'uwer baet niet ftrecken,

g Te weten dat
God te voren gc-
fproken hadde,
aennopende de

cerftc inftellinge.

GeV'⁰^¹^' " ^^en ^macn g^een eygen vuy 1 met yemants fey 1 dedecken.,

b Off fchoon byeenighe Schrijvers hetgebruyck der by-wijven, mitfgaders hetvee!-.vijvichhou>*
lick der Eitz-vaderen, op verfcheyden manieren wert verfchoont, ende als ghcoorloft wert voor-g ^
fielt. i. Ofte als voor de Wet ghefchietfijnde, ghe�jck Ambrof.lib.i.deAbrah. cap.*. ende Durand/**�
fentcntia4.cap.s3. meynen. ζ. Ofte door heymelick in-geven Godes, ghelijck het ghevo-len is ^v.^an_he>
rez.incap, Gen.16.dlfy i. 3.0fteom datier fekere verborgene geheymeniffe door is voor- ghebeelrg .
weeft, daer vanghefproken wert Gal*, naer de mcyninghe Ambro/, lib.r. de Abrah. cap. 4 ® ΛΦ
meerder voort-t'eelinghc van kinderen,als aengeweien wert door AuguSi. lib.3. de Oe�rim ChrtSi. 5 -y g
om dat fulx do^n ter tijt weit gefeyt gebruyckelick gheweeftte fijn, mede naer de meyninge Augufi� ^
l�lver plaetfen. Soo is nochtans fonfes oordeels) voor het gefontfte ghevoelen te houden, dat fulx ifl ,
Ei tz-vaderen fy ghcwceftecn mcnichelicke fwackheyt, nochtans alfoo dat de f.-lve hier in niet ^eajLj$
dichden teghens haer ghem�et, maer alleenlick uyt onvvetenhcyt, als iulex ten dien tijde haer by« λ
noch niet gheopenbaert fijnde. Ende aliffecibo dat God het i�lve uytdruekelicken heeft veroorl ^
foo iffet nochtans fulx, dat God door een goedertieren ende vaderlicke oogh-*!uy.clcinge in ftilheyt1 j
genadclick in de felve heeft voorby gegaen.geli jek den Apoftel in een andere gelegenthey t fey t, dat w
de tijden der onwetenhey tover fiet, Ad. 17. WtUsi. ai 11.cap. Gin. Num.s. <j

-ocr page 59-



	S ELF-S�KY 1. %f Hy heeft geen anders vrou, geen anders troubefmet, . Geen valichen erfgenaem in yemants goet gefet; fv heeft door vuyl bejach fijn Sara niet bedrogen,
			i Votuntatem Witts, non voluptatera fuitm implevij'e; accepijfe, non peti/f- fe. Hy heeft be- tracht niet fijn eyghen luft,mae$. fijns wijfsbe- z^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^m , geerte, hy heeft- " Heeft God het manne-volck een voor-recht toe-ghe- fe (&«»»»«#> ρ. ν vanhaer oncran- itaen, gen, niet ge-eyft. AuguSi. lib.de Ci- �uit. Dei cap.u. k Caflitu utebatur (feil. Abraham) plurib, quant nunc una, inquit Au- guft. & tandem c�cludendo,.� vi- rum virilitcrfoemi- ninis MentemlCon- juge tempsr�ter, an cilla ob temperanier, nullit intemper�ter. Hy ghebruyckte, fcyt Augusiin. met meerder tucht ' veel vrouwen,alf- m� nu eene doet: »nie eynddick be- �uytende, O wat een voortreffe- licken man (fep hy) die de vrou- wen maianelick wift te ghebruyc- ken, fijnhtlyi- yroufoberlick, dienftmaecht faemlick, onmatelic. . dsCivit. Dei.Citp.ij.
	^'W*^e

		" W" ^ ^j. ^e ^a .J^e ^ * .k * j, '

I ld ^ken! " * weet, een vroom gemoet heeft mede fijn gebreken j C 4 En

-ocr page 60-

^^^~*4~ 5BLF-STRYT.

En als het fondich faet maer krijght een kleen begin,
Dan kruyptet voort en voort, en wortelt dieper in.

fcSentTckT *ⁿ ^^ot^ ^was §^eene ^ $> ghy lullet noyt beweeren,
voeit vandefake Dat in den goeden man was eenich quaet begeeren.
v^thefonL Godfclfs is fijn getuygh, want, om fijn vromen aert
^ft?is�c^a^^e�i Wert hy, een eenich man, uyt al het lant gefpaert.
Loth omnium igna- Hv had voor hem gef�en de vreelTelicke voncken,
�ZftnmXrn Waer door, en huys, en hof_}en vee,en mcnfch verfonckei>^:&«mneboc ofm Noch had hy naderhant vermiftfiin weerde vrou,

perficipojje tmpedt� � ι ι ι ~ ■ r�

tormomufft. Hier door lach lijn gemoct verlopen in den rou;

nieten]
weten watt
fchiet was,
foadanige (aken
fchoon netghe-
bruyek des ver-
ftantsind�men-
fche wert belet,
echter cortneri
werd� volbracht.
Doch Chryfoli. en
andere voeghen
daer hi,Divina di

Qm wekken fwaren druck van hem te doen verfchuyve¹¹'
Nam ⁿy ^tot fiJⁿ behulp het foete fap van druyven,

Doch mits hy wat te veel dronck van het krachtich nat>
�s fijn vervoerden geeft van dronckenichap ghevat.
Hier in heeft Loth gefaelt, dies heeft hem God gellagen
Met deuficheyt van breyn, en onbefuyfde vlagen,
Met dofheyt van verftant, foo dat hy niet en wift
Waer in hy, door den dranck, fich fel ven had vergift�

fpenfa�one fiel�»� � Wanneer de fwacke menfeh tot fonden wert gedreven

effe, ut ftc vino gra-

�vareturLoth,ut "

omnitignoraret. A-

lij non t� vinofutflt

ebrutum, quam

prop ter intempericm

dminitus percu�iim '*

Befyden wil en weet^ dat wil hem God vergeven j
» Hy die ons herten kent, als vader van den geeft,
» Let op des menfehen wil, en weeght dieaideimeeft⁵

Maer met geilagen raet, en voor-bedachte ftreken,

iydoo?°6i��?-" ^Te rcnnen'na den brant, daer voor is niet te fpreken:

licke befchickingefoo fcer metten wijn is befwaerr geweeir, dat hy van alles niet en heeft geweten. ^
idere, dat hy niet foo feer door den wijn is over-vallen geweeft, als om fijne onmatichcyts wille vart"^
de is geflagen met den geeft van dommicheyt, ende ongevoelickheyt: waer by eenighe voegen, dat b*

fulcxte meer is overghecomen ter oorfake van fijnonghcloove, overmits hy den Enghel.eerftop^
bergh, ende daer naer tot Zoar, over zij ne behoudeniffe niet gelooft en hadde Willet. ΗI oe het fy, 'M

Loth ebnetet, & qu^m Sodoma non weit, vinavicermt, uritur �rtm�amm� mulierum, quemfobrium /«Λ
fiammano» atugem De: dronckenichap heeft Loth bedrogen, ende de wijn heeft verwonnen den %&
die Sodoma niet en heeft cortnenoverwinnen, dioncken fijnde is hy door vlammen der vrouwen *
brant, die, als hy n�chteren was, de l�lpheren vlamme niet en heeft geraeckr, eeliick feer wel hier op »^l_tf

.---------...»t. iivii ι.«. »WttWI IltlCl litt

-�rmat mtirtncktn in vp$n, W»er in overinetit, maer wert v�l disgee�es.

leghen des Apolteis, Bfbofi. >*� ^F

-ocr page 61-



^>l Sijn jeucht te hitfen op, de luft te voeden aen, (ftaen. " Dat kan, noch voor den Heer, noch voor de menfch be- Ghy hebt, en tijt, en ftont, u faken t'overleggen, Noch fpringdy buyten ipoor, en laet u niet gefeggen, Loch wilt niet wat hy ded', vermeeftert vanden wijn. Ghy fiet en kent het quaet, wat fal u onfchult fijn? " 9� Ghy dwaelt, indien ghy mey nt dat God de vuyie vaten " Vol onbefchoften brant heeft fonder wet gelaten, » En fonder rechte ftraf. de wetten vande trouw � Sij� juyft op eenen dach geichapen mette vrouw. < Jes Heeren rey ne geeft haet alderley gebreken, ^taer laet fijn grammen moet noch boven al ontfteken Op overfpèjis bedroch, en flaet met iwaerder hant Den uytgelaten tocht van delen vuylen brant. - "eefc niet de boofe luft verweckt de felle baren, Die over t'hoochfte top der bergen fijn gevaren, Tot boven inde lucht ? was niet het gantfche lant Om defer fonden wil een water fonder ftrant? "eeft God _aen menfch en vee yet anders willen iparen, Als eenich kleyn getal van wel-gevoechde paren ? Alt'ander vuylgeipuys, een ongetrouden hoop, Is met de felle vloet gebleven in de loop. s dit noch niet genoech, ick wil u vorder leeren: **et is wel eer gebeurt, dat Abram quam verkeeren Hier in des Conincx hof, met Sarai fijn gemael, Alwaer hy wert getouft, met vriendelick onthael. ^ni fijner vrouwen wil, die hy fijn fufter noemde; fcn als geheel het hof van hare fchoonheyt roemde % Pharao den Vorft, wert fijn verdwaelde fin Door gey Ie luft geraeckt, ontfteken van de min.
			� De infettinghe des huveiix, ge- lij -k diegefchiec is, Gen.2.14. ver- biet bynootelick ghevolch het o- vcrfpel; wat twee menfchen een vleeich lijnde, houden op van fuls te welen,, fo haefl: eene van beyde meteen ' derde een vleefcb* wert.

				Gentf. C. 4. ende (lenef. 7. 13.


	D	Doch
		Doch

-ocr page 62-



		Doch als de jonge Prins de vrou had laten halen, Liet God op ganfch het huys van uwen Coninck dalen Ä?p� ^Een ^ong^ehoorde P^laegⁿ>^een onbekende ftraflf, <t "��" ^8��°� ^p'^a~ ^^oc ^y ^aen Abraham lij � vrouwe weder gaff. huys'om Sarai" Plaeght God een grooté vorft, die maer ter goeder trouvV^ wik? gL7J.%. ^eefc ^^coc yem^nts wijf i wat voor een iwaer benouv^ }.&t. Wil komen op een ilaef, en op een dertel knecht, Die met op-fetten wil fijns meefters eer bevecht? i-HefdomfoL ^Als Abraham daer naer na Gerar was getogen, des wijfs wille. Heeft God den Vorft aldaer (al was hy ichoon bedrogen) Soo ghyfe niet Niet inden droom beftraft, en metter doot gedreycht,» m ïatfh^der^- ®^m* ^ fyⁿ kriele g^eeß^tot $^ara ^was geney cht ? doots ferven Siet wat geftrenger woort i Abimeiech fal fterven: moer cticie nllcs * ^ ^ ,- wat uwe is. verf Noch wil ick boven dien het ganfche lant bederven ^ti'ⁿ' Indien ghy niet terftont de vrouwe weder fent, Gelijck ghy die bequaemt, gaef, iuyver, ongefchent. e Wat hebbe ick God wil dan (foo ghy fiet) geen overfpei verdragen, aetutgeforidicht, . � � ⁷ ^� 1��\| uu feyde Abimeiech 1 en kan oock nimmermeer een eerlijck man behagen: %m!^afulckt^at ^De ^V°^rft ^Van ^Gerar &&> heeft ^met ^een ^V°^1Ien ^m0n^ poou fonde wou- Het overfpel verklaert te fij � een groote fond: c keSigcn? ' En foo ghy draey t het oogh ontrent de vette weyden d'ctn'f. ï* 27. ^^aer l^aco^^en fijⁿ volckeenmachtich veegeleyden, Tbamar werde T_en ka_n _te geenen tijt by yemant fijn getooght f_{SifteTbeichui- Dat Hebron fonder ftraf het overfpel gedooght. fdefSoot?^lu" Was "f hamar niet by-naeft int duyfter graf gefonden weerdicb geoor- Om datfe buyten echt met kinde was bevonden ? fi)ndè met se- Voorwaer, ten had geweeft door het verkregen pant, lach fooe va� �«- $� _ware _voor _een u^ _ghewiiTeück verbrant. d da, ende rnitluien J o ais �� overfpei. En denckt niet in u felfs, dat Iuda dele wetten �/?^ Wt ey ghen fin beftont om Thamars wil te fetten,

-ocr page 63-

SELF-STRYT.

Hy was noch hoochfte macht,noch rechter van het lanr,

. Hy moeft een uyc-fprack doen na dat hy wetten vant. ey*^aer waer toe dient u toch t'exempel onfer magen ?

^ien ghy'c recht begrijpt, ten fal u niet behagen:

�at Sara haren man, dat Rachel heeft gedaen,

Is ganfch een ander ftreeck als ghy hier pooght te gaen.
J* j*y elders eenich deel van uwen man befteden
^Ie metten ganfchen man u niet en hout te vreden!

Ghy uyc beleefde gunft te wijeken van u recht

�ie oock uw's heeren deel wilt geven aen de knecht!
jV^y aen u man een vrou beneven u te fchencken!
* c.n loovet nimmermeer, ten is oock niet te dencken;

Waer pleechcer doch een wijf, wiens hert in luft� WeVt,

Het voor-recht van de vrou te geven aen de meyt?

ncn ce-
Iudaeen
wet maeckte, en-
de dit vonnis uyt
fprac als e� Voril,,
Rechter, oftewel
als een hooit van
dengefinne; foo
wert nochtans
meeil ghehou-
den,fulxgelchiet
te zij η na de wet-
ten van den lan-
de, ende niet naer
eenich nieu recht
by Iuda alfdoen
in geftelt, om ve-
le redenen hier te
lanck om verha-
len, fiet Mereer.
ende ltm. op dei�
plaetfc.

¹ � Wat pooghdy t'uwer baet hier in het ipel te bringen

^e ^rancken van het hof, en praet der hovelingen ?

Qff klap die dees en geen, met ongefchickt geral,
ν Wc-fnabbelc in de Wijn ? ten iluy t doch niet met al:
^^at 1 fal het dertel hoffaen eerbaer herten geven
^ec richt-fnoer vande tucht, een regel van het leven ?

* Neen. neen. wie naer een wit van goede feden fchiet.~

Χι' \ r � '

_} *> Verkeere niet te hoor, de deucht en woonter niet.
. * gehoor van dwaes geral, en fouteloofe reden
^�efmer een vroom gemoet, verkeert de goede feden,

Mttla
Q»< volei fjje put.
Luu

Boofe reden be-
derven goede fe-
den. J.Cor.u.jj.

*» Verweckt een krielen fin, geeft fporen aen de fond;
\. ^ � Wacht u eerbaer oor, wacht voor een vuylen mont.
ν ^aer wat een flimmen hoop, die vreuchde ftelt in faken

^Iet foet, maer foet geacht, om datfe bitter fmaken!

�*^et moet een felfaem fpoock, een vreemt gebroeti�l fijn,

^�at ruft ftelt j_n gevaer, en blyfehap in de pijn:

D 2 Wech

-ocr page 64-



2b S�LF-STRYT. Munter xi�dk, Wech vliegen, ilim gefpuys. die niet als in de fweeren fcabrifyiii tenactu* _ . ι ι r ι ι htnm. En vuylen etter-dracht u ielven kont geneeren; Wech egels, die geen fmaeck en vint als in het bloetj Wech ezels, die geftaegh in diftels leyt en wroet: Prijft ons geen dingen aen, beiwaerlick om bekoemen, Des ibmers killich ys, des winters veriTche bloemen.

	Hihernn ro�, fii- vt�ves.		» Wie met gemeene koft fijn honger niet en bluft,
	Hihernn ro�, fii- vt�ves.
		» Die heefc een fnoepers keel vol ongefonde luft. Waer ifler oyt een wraet foo hol en graegh gevonden, Die koft, by dees en geen becjualftert en geichonden, Slockt fonder kiesheyt op ? wie kruypter in een bedt Daer t'lijnwaet is verfoolt, de dekens fijn beimet ? Een ander heeft den dauw uy t dc[e roos getogen, . Een ander heeft het waes van defe druyf gefogen, Een ander heeft gefmaeckt t'verguit van ditgebraet j Voor ons en blijfter niet, als dat een ander laet. > Is yemant fieck van jeucht, en wil hy fij η genei�n, > Sijn hulp behoort een maecht, geen anders vrou te weicfl' » Dien kranck� dient e�" kruyt vers �yt den hof gepluck > » Niet by eens anders hant te voren uyt-gedruckt. > Daer twee met reyn gemoet en onbevleckte lyven j Te iamen fijn gevoucht, om ceuwich ibo te blyven, » Tot dat de bieecke doot haer vafte banden icheyt, »Is ergens rechte luft, foo iil�tdaergeleyt, O wat een foet vermaeck, daer in de jonge jaren, Twee herten, eensgefint, tefamen komen paren! » En hebben, int gebruyck vant onbevleckte bedt, » Dit voor een vaften trooft; Godhccftet �n-gefit. Maer als een dertel wij ff, geneycht tot alle fchanden, Gaet aen een vreemden pol eens ajnders goet verpanden t

-ocr page 65-



^)J �aer is geen luft met al: men vint geen rechte vreucht, >) �aer yemant fijn vermaeck af-fondert vande deucht.

	Sephyra. \ JF Aer nfpat een fitten klap Ighy meught u tochten Lven₃<V\ En <-uvy₃ elkndigb <volck^₃ en fijn maer arme fiaVen₃Geboren {(do ohy meynt) ten dienffe mm de man₃�ie dickrnael ons befiouckt ₃ als hy niet beten kan. ^3> ^lTen�uyt (mijns oordeels) niet₃ dan, als de geest der mannen ^Jj Ιη ruyelluB henen fvvemt₃ de mrouwcn uyt te bannen 33Vana�erley<~vermaeckj de<-ureught₃ghelijckdepijn₃33 Dient in het echte bed gemeen en een te�jn. Wanneer een eerlijckmanfijn dochter gaet be�eden₃^at is fijn rechte <vyit₃ en fijn njoomaemHe reden ? �f� niet om dat de maeght₃fijn lus!₃ fijn opveerde Ιψϊ Soufichtjens fijn gbetot!ft₃ en lieff�lijck^ gemint ? niet₃ om dat de man des arvmters firenge nachten °^H3 met beleeft onthael₃ ver korten en <v er fachten En met eenfi�tbeleyt₃ en door eenficht gebiet₃n~hrengen ^rureucht en lusi_} nserjagen het njsrdriet ? ^3> tyfijns oordeels₃ is de trotfpV njan eerflen aen gebonden ₃ⁱ⁴ �en eynde man en nfvijfin eenen k^oop gebonden 33 Van (teen en d'ander fijd\jou dragen eenen la�l₃33 Van d'een en d'ander�jd^fiu <~uyefien even njait. ³³ ^rie defin�aet begint₃ behoort fijn jonge leden ₃³ⁱ^ijnjeucht₃ en gantfiche kracht₃geheelijc\te befleden 33 Tot alderley <-vermaecksuan fijn <~uercoren lief 33 Rn rvvie dit niet en deet₃ gewis het is een dtef_s ro 3*
			Ca flor. lege dam vivunt mulicres, . &c. Syra apud Plaut. Sic mans f «mink \tmguntur, ut im- becilltor fexut fr&- fidium mutiia fo- cietate fumat. Qu.int. declarH. 36b'. Uuftiaru honum, infirmitatit reme- dium, humanitatis filatium. C.Nup- tiasi7, queft.i.

		Uy
		Uy

-ocr page 66-



	» Hy�eelt de ^evrou haer recht, fi mostet ja befweren, »Jndien hy zjjn njermaeckjoeckt buyten zynemueren: " Ojff⁰⁰ ty baytens huys met J�rgen breecktfijn hooft, » Soo �jy binnens huys ^ruan alle ^rvreucht berooft. »'Dies�eltc^fvoor een ^rwet, en ^rvry met fonder reden, » Datyder echte man, <~υαη boven tot beneden, » Geheelen onver deelt, is <~uoor een jonge <-vrou, » En n/viefooniet en doet, en doet met foo hyfiu. VVaerdat de man befiaetfijn echten bant tefiaecken, Daer crijght het ^vvljfde macht haer mede los te maeckgn, VVaerom doch moet de <-vrou geheel zijn <-uoor de man, Wanneer hy int geheel ^rvoor haer niet zjjn en %an? 2.JckJaet mijn heer "zyn hof, en ^wat hem mach gebeuren, ^Maerfilic^, jonge <~vrou, mijnfietentjjtnyertreuren jl^rn eente�tckjepeyns ? fid mijne groene jeucht Geheele dagen langhgaen quelenfinder ojreuchtl Ver(. t. ^ 5\een, neen, dit <~uveeltgh hert � anders <~vangevoelen, al ^otlPfr^r ^ee �n meynt den heeten brant <vanfijne lusl te koelen* man Pharao- Mer ds met eygenfiroom,: ».alBjbrant � in defiadt nis Hof-mee- > > �Mcn bluft defnelle qjlam met alderhande nat. iler ende Ca- �Μψ heer 'Was met fijn ampt meer als genoech beladen, ^nwHoi femei fy ^moefi g^ebeelbet hof met βψ en dranck^verfaden, tranfierit modum En i/vattgr <~voor den dlfih des Koninx n/vert bereyt ■nullus efttermintu. .... λ -11 »/"» 7 « ; ; Epiftet. Was al <van zyn bedrijf, en onder zyn beleyt. De e van N�ch ^vvajfet nietgenoegh. a » Eer-fitcbt � finder palen, Podphar werden » Al^rweytfi'nochfio breet, noch <-uviltfi<z>erderdwalen: op veifcheyden^S »»Soo haeft des menfihen hert n/pijckt uytte middelmaet, vyjjfen vertaelt. ■ $_QQ j/7^. fa ft _m^ _mft fo_oe rxj_erre datmcn gaet.
		Sommighe noe- JJ ³ �	vi"
			vi"
men hem Overfte van des Coninx lijf-fchutteis; Andere, des Coninx Velt-overfte ; Eenighe, ^cer,e t,(, des Coninx Vor Hen, Wy.monfetalefchrijvende, hebben de gemeene overfettinge van onf�ralej? ^ V�kht»en onfe bedenckinge daer na gefchift, hem rnitldien bemensende als Hofmeelter en Cam'^;r *IU/

-ocr page 67-



	^^^ SELF-STRYT. ^^^ �J^r�e Camerlinckjvva dees njoor-lede dagen* °or onverwachte frijn int bedde neer-ge�agenj Sendulle rafiry₃ metfchulen Unger-hoeB p. bracht tyding ten de mm dat hy <"verhwfin moe Η: η^^βηβώ eenyder uyt₃ en quam <~ναη alle houcken ₃^en fiecken, daer hy lach, met dromen�hijn <ver�ucl$n_sW<ier blijde njan gemoet: elck�acht om eygen baet₃ce» loerter op het goet₃ een ander op de�aet. ν,¹ ^eer₃ de minfie niet <vande� grage gieren, '� mst een hoof�hen treckhetfihip�o <-vvel te fikren ontrent dengrooten Vorfi₃ dat hy de plaets <z>ervverf₃. ν �e# d_acfj rv^el acht offthien eer datde�ecken�erf. ρ ^Hgtet hy met τ^η ampt bela� en overvallen, °p zvjn eygen huys en pa� hy niet met allen, ®e k$mer <~van den Prins beflet %ψ heelengeefi₃ ) s,,^aer ά hy�aegh ontrent, daer n/voont hy aldermeefi. talte grooten�eckjdes Coninx <~vromh-gedachten, ^lijckfen milden dauvv₃ des morgens in te <-i/vachten_y" V Vanneer de�oete �aep zyn moeyten hee�t <Tjer�cht₃ >> in' ^' ^^ai ^ts ^m ^^et hoff'voor al de njetile jacht 3
			Ρ

					Ver�.6. Ende hy nam hem geenes dinx aen.


				iMatminnm, vel r eer e at um aenrii pineipm tenlare commodijfimum vi- detur. Carily aen la Cour (auifi bien comme en 1'amour) 1'heure du Charettier, c'�ftadire, heu- reufe rencontre d'oecafion. 1'Ah- theur du traifte 4Λ la Court.
¹ ^ils anders ijvert gedaen door aldegan�he ^vveec^, ^ "De rv_0or^y_det by een Prins is <uerr de be�e�reeck. a- j * tnaeckt de man my <-υνψ₃ en loopt dan<-uoor den dage "tefien _mer y_t jj₀ff₃ en�hoonick^�tcht off klage, Schoon off ick rvty* °jf tyf> hy Uet my daer alleen y ^ y<tt dunckt u moet een^vrou dit al werdragen ? neen, h ^eef^ek^r> laet hemgaen, my � dan recht geboren ₃- "Ji door quxet beleyt₃ heeft zyngefiich ^verloren,* 7) α

		Want

-ocr page 68-



		ν VVdnt mits hy (fio't betaemt) my niet en jont fijn lijff* Soo houd' kkjny ofoortaen niet njoorfijn echte a/pijf� Sal ic\ 3 'Ό'erkten nar on ₃ alleen fi o lange nacht en₃In �e� rwyme koets₃ njan koudefihier ruerfimachten _y Vernemen '-van de <-uori�₃ doch branden <uan de min j Het eene mettet lijjfj het ander met te fin ? Salhydes Qonmxbed des aysnts gaen beforgen₃En niettemin den Trins gaen groeten alle morgen ? En ic^ fijn eygen ^rvvij�-₃ ^uerquelcn mijngemoet₃ Τ)es ccvents ongedeckt₃ des morgens ongegroet? O^een₃ dat en dient my niets 'kenjalt ooc kniet <-uerdragen₃tAljouderaldefiadt₃ enganfch hethojfinjon nsvagen. ₃₃ Die altijt befigh is ontrent een anders bedt₃ ₃₃ Geeft oorfieckjatfijn -vrou op ander mannen kt. fofiph. ^x,n\ /r^y^nt^^anu^i^mbeleytfootaftelickevlecken J^JLNoch metten ichijn van rechten reden te bed* ken ? ή Tis (na my dunckt) te plomp, beiiet, ten hangt, of cK Al wat u loos beleyt hier op gevonden heeft. Sal dan een dertel wijf, met onbefchofte vlagen, Vermogen haren noot aen dees ofFdie te klagen, Soo haeil een eerlick man haer onverfade luft Inyft, foo het haer belieft, niet t'aller ftont en bluft? Saldan een dertel wijiFhaer knecht gaen openbaren Al wat in eenich deel haer koomt te wedervaren Van haren lieven man ? oneen, »De bed-gordijn »Moet in een eerbaerhuys dicht toe geQoten fijn- , » G^c

-ocr page 69-

■SELF-STRYT. 33

" Geen derde, wie het fy, en macher comen gapen
'' Daer echte man en wij ff op haren leger ilapen,

" De heymenis vant bed, het foetfte van de trou,
j " �n dient niet op-gehaelt als tuffchen man en vrou.
J^ck heb van over lang een ibete fprcuck geleien,
^e voor het �chte bed een richtihoer dient te weien,
»> 't Sy dat u lief of leet int houwelick gefchiec,
*> Gehoude, fydy wijs, en fegget niemant niec. α
j' �e man is heer en yoocht. iai hy de luft der vrouwen
^�yft, foo het haer belieft, in-volgen ? ongehouwen.
'»Maeckt tuffchen manen wijf, ick bidde maeckc ver-
fchil.
_t " Dat al de vrouwen fijn, is om der mannen wil b
^ien ghy foeckt den wech om hier in niet te dolen,
¹ ^enct, dat een eerbaer wijf moet zijn gelijck een molen
^l> Die nu off nimmermeer haer raffe vleken roert
" Dan alffe van de wint wert crachtich om-ge voert.
' ^e faken van de vrou zijn juyft alfoo gelegen,
ty moet uyt eygen fin haer roeren noch bewegen,
" Maer wachten op haer man, en werden om-gedraeyt

a Les aigreurs φ>
douceurs de murin
gefecachent entre
ksfagcs. Montag.

b i.Corinth.ir.f.

cSi Ie miroir fai&
un vifage trtfle &
morneaun qui eil
joyeux �>gay,ou au
contraire riant &
enjou� α quelqus
unquiefl melan-
ebo�que, He� faux
& ne vault rien:
Aufft tH une femme
mauvatfi & imfor
tune,qKifa�� la re-
frognie qttandfon
marj α envie defe
jouer α eil�: Ott α Ι'of
po/ite, qui veut rire

" Al na dat fijn gebaer, off ftil, off harde waeyt.

it uwe man en ducht, met forgen overvallen,
^tek deftich u gelaet, ten is geen tijt te mallen.

"Hebt ftaegh het oogh op hem, dit is dervrouwen$�$*&

wacht;

affaire & bien ttn-
pefcb�, carl'un eil
fignequ'e�e eit fa�
cheufe, l'autre
qu'elle mejprife les
uffetiions de fin
mar). Plutarch.au
traict� des pre-
cept. de manage.

b Weeft drouvich, als hy treurt; en vrolijc, als hy lacht.
| p° ^c ^hoon geviel, dat in gemeen e dingen,
aken van het huys, de mannen haer ontgingen �,
°^u juyft daerom het wijf ftrax op haer eygen hant
ontbinden hare trou en ipringen uytten bant?

E Neen,

-ocr page 70-



		34 SELF-STRYT. Nècn, dat is ongcrijmt. » Alleen door flimme vonden »Muitirh it_Vu �* y_an f_chendich o verfoei wertdefe knoop ontbonden: � iijfoluttur matrt- tri r � � r � " � � moni/ vincuium. ,> En heeft de vrou geen fchult, (i>) fy mach oock eve dan �", 'm qLmur* »»Niet vallen in den fchoot van eenich ander man j fiTmlTL^Z'.» Maer moet int openbaer eerft van den eerften fcheyden, n»M divortium _f} En fijnde vry geftelt, een tweeden man verbeyden; �»��&.^� � Off (dat noch beter is en dat ick liever wou) �&�� �Haerleve-dagenlanghhaerfpenenvandetrou. dn AugHjt. de �- Maer ghy (wat gaet u aen?) ghy wilt niet om de feylen duit. con.lib.i.eai. _�. , ° ^J ^& ^&rrt � � s. & H-mon.23.3z Verlaten uwen man, maer tullchen tween verdeylen XfijirtüS- T'gebruyck va uwen fchoot: en voor een wettich fchetf¹' _té luiüaiitercau- Durickt u den beften raet te nemen twee voor een. lul. de adiil. ' Wie kan uyt dit beworp niet metter daet bekennen bHoumimimpr- fj_at uwe domme jeucht poocht buyten fpoor te rennen, forti rare, ö� non ni- . ' ( . \ ■ _,.. fifumma camiont* En tracht met 11 im beleyt te vinden uyt een lchij n, ZlnmZVmZ Daer onder ghy vermocht met eer een hoer te fijn ?� mendamimfeduto ^y iïen dan het bedroch. Dies houfdy niet te meenen pre & txkbs 'm»- Dat Iofeph fal de hant tot fukk een fchandylcck leenen. 7o»]»gmm rlfetne, Ick> gaen foo krommen wech? geloofcet nimmermeer* in quo tam maii [e. Q[jy flj_c _mjj_n _Weerde vrou, maer God mijn overheer� jegejjtt. limocenUro J ' ' ' ' e, perfonam non abfqueEccltfiii & pij Magißrattn venia ad dia vota convolare laudabi'e efi, � continerefefe tUMl Sephyra. EN duncf^ u dan mijn recht nietfvvaer genoech te a/vegen ₃Ten minßen pleegbt genucht₃ om dattet is gelegen. En dat mün koele man een ander geeft een ^voet tam opatam, tam / >� � J _m . inßeratam amitte- Omaenßjn <-uVijfte doen, t'gunt dat hy niet en doet. ZTrei>"eßmouiaf- Voorwaer (fioghy't befeft) hy woucht onsßhier te finten raaïïui'TeSr~*<Akmetfi\neygenb<mt: nwymogentowwelßbamen, _ft

-ocr page 71-



Jndienjoojchoone kans,�o wvelgelegen tijt, Ons wruchteloos ont�niugt en vreuchdeloos ontglijt. % heeft ontrent den Prins en in de hooffihefiken vekyt�jns herten wreucht, gefieltfijnganfih wcrmaken: lekjben in ditpalleys alleen dengantjehen dach , Vfat ijfer in de wvech dat ons beletten mach? "j> heeftgenouch te doen met hier en daer te draven, *^e veyfen, als ge fint, am IPrincen ende Graven ; Geduerigh acht teflaen dat niet een menfeh, als hy, Soo diep in' sConincx gunfi wangants het hofenfy. ** hem de meefte wreucht naefi by den Trins te treden, ^n r_Van t'gemeene woL�^ te werden aengebeden$ Tij hem de meefie <~ureucbt datgants JEgtptenl�nt t4ls draeyt op zijnen duym en hangt aen zijn werflant. <r hem de meefie <-vreucht tefien weel duyfint menfehen^ & niet ab %ijne gunfi wan ganfiher herten wvenfehen $ T>ie hangen aen zijn oogh en voelen geen verdriet ^Wanneer hy over dwers moer eens op baer enfiet. ty leeft enjvveeft int bojf₃ hy leyter als te wetten, ⁿ of hy fomtijtsfihijnt op fijn bedrijf te letten, Soo is hy niet te min (wvatfiaen wvy doch beVreefi�) Wel metten lijve thuys, maer buyten mette geest, wan den hooffchenpracht zjjn herte laet beminden, * E>ie_n is te wvonder lichtyet op de mouw te binden, » Sn die niet thuys en is, als fomtijts by geval, ^ ^l> Is, eer hyt wveten Ιφη, te leyden wan den wval. ^'ton fildees goede k$ns,foo bijfier wVel gelegen, oo f-(j_ene ruangevaer,fijn herte niet bewegen Tegrijpen het geluchte nemen zijn gerief? > Alken een open deur maeckt menichmael een dief.* *E 2*
		*S4pe famiSarittu* implicavit, fepe oc- cafi« f secundi ve- luntattm fecit. Ifidor. Soliloqu, lib.i.

	"Van
	"Van

-ocr page 72-



		�/� koomter dan noch by, dat onder aide löschten Hy niemant acht bequaemfijnfiken U)'t te rechten oAls uvven kloeckengeesl: geen dincken fiaet hem aen ��₃ ah hem <~uvertgefiyt₃ datghy het hebtgedaen. Hyüotu <-uerfit₃ hy kan geen quaet ^vermoeden Yanfofiüh (boeter gaet) infijnen boe firn njoeden: zAlfieghy <-uoor zijn oogh u jocken met zjjn ^rvrot(W₃ Nochfal hyt evenwelfiaen inde belïe ^vouvp. - Siet <~wat u <~uoor de mont₃ jafihier tot aen de tanden Sirpeefit <x>oor een lecker beet. Ghy kgnt niet₃finder fibanden. Verfilmen het geluckjlat tijt enßont t biet.* x �� eens zyn kans njerk^ckfi fiaet naermaels fiecht enfiet. foffb. ALfchijnten plaetsen tijtu vollegunft tetoonen, » Ghelegentheyt, Me-vrou, kan noyt het quaet ver' ichoonen: » Al gaetet al na wenich, al lachen uyr en ftont, ,, Daer is geen tijt bequaem te vallen in de fond. � Gaet overleght u ftuck met alle die daer weten � Den loop van fon en maen, de raeyen der planeten, � Noeyt d^ker uyt de locht foo aengenamen dach � Dat yemant fijn gemoet ten quade geven mach. � Gelegen plaets en ftont kan geenderhande faken, � Die quaet zijn uytter aert, tot goede dingen maken: � Tis waer, de kans verloopt; t'geluck is glat en ras, � Maer quaet te richten aen, koomt nimmermeer te pa* Al iifet dat mijn heer moet nu en dan vertrecken, Dit moet my dies te meer tot fijnen dienft verwecken � ..OM*

-ocr page 73-

ⁿ Daer wert e�" meerder trou van meyt en knecht vereyft,

» Als meefter ofte vrou is uytter ftadt gereyft:
'* Hen dienft-boe, wie het fy, die maer en plach te poogen
f Sijn dingen wel te doen, ontrent fijns meefters oogen,

» Dien acht ick voor een guyt. Een,die den Heere vreeil, zfW^e- «&«■

»> Al wert hy minft geilen, hy quijt hem aldermeeft. ηα$.2.�βη

^h Wil yemant fijn gefin eens op de prouve i�tten,
^,} En op het gants bedrijf van al fijn knechten letten,

" Wil yemant met verftant fijn boden onderfcheen,

" Die lette, wat fijn volck maeckt, aiftet is alleen.

Ghylieden zijc
gehooiTaem ghc-
weeft, niet allee-
ne in mijne teg�-
woordicheyt,
maeroocin mij»
afvvefen.

^ ben, door Gods beleyt, van Hebron wech genomen
^υ°θΓ Gods beleyt, als ilaef, hier in het lant gecomen,

Ick weet, dat God vereyfcht, dat ick met ware trou,

In mijn geheele doen my neerftich quijten fou.
fj Was ick int begin veracht, en fonder eere,
^°ch was mijn llecht bedrij f geacht by God den Heere,

Noch feyd' ick tot my ielfs, Dit is voor nu mijn lot,

Coloffj, 23.24.

�-fhefe.a.

Al dien' ick Potiphar, noch dien' ick mijnen Godt.
¹ pprechtheyt des gemoets, in alderhande ftaten,
'*^s Gode lief-getal: die ial ick niet verlaten,

Oie ial my, hoe het gaet, wat God my over-i�nt,
»v In dit eenvoudich hert geduerich ftaen geprent.

\ ^ fchoon ick maer en faeg op menichelicke reden,

^aer op des weerelts loop en burgerlicke feden,

^och waer het al g�noech, om deien vuylen brant
^ Te fetten uyt den fin, te wijfen van der hant.

Ocl heeft mijns heeren huys met alderhande fegen

^enadelick beipoeyt, als met een milden regen,

G�nefc?, Verf.

5.6.

En van dien

tijtaen doen

hy hem over

fijn huys, en

alle fijn go e-

l_e. pⁿ gefettet hadde, fegende de Heere des Egyptenaers huys om Ioi�phs wil-

^ve'ld ^n<^^e ^ ^was ^enc^^el ^S^en ^^es ^Heeren in alles wat hy hadde, te huys ende te
erom liet hy't al onder Ioi�phs handen.

E 3 Μ

-ocr page 74-



		Alleen om mijnent wil: God heeft fijn weeligh vee Vermeerdert op het velt, fijn ichepen in de zee, Sijn vruchten op het lant; fijn knechten in de wooning* Sijn renten over al, fijn ftaten by den Koning: verf.'4. Hy is int hoffgeacht, bemint van yder menich, � h cl� de^ belieft van fij� gefin. t'is al na fij nen wenfch. Heére met Dies heeft hy menichmael met ongeveynide reden hem was,wat Voor u en my, gelijck voor alle man, beleden alles wat hy Dat Q_oc\| ₀m mijnent wil hem fijn genade fent, dede dat het �_n _neef_cet _over _my _met danckbaerheyt erkent: deHeerege- , _f i_ r� !� � � r t luckelicken "Y ^nee*^c ^mv toe-betroutiijn ïnnerlicklte laken, voort-gaen Tis goet al wat ick doe, 'k en macht niet qualick makeny door hem, en l_ck vinde dach aen dach d^t hy my heeft gefint, hy fettede ^j_et _aj_s _een _vreemc\|_e fl_ae� _maer als een eygen kint. huvs ende al. ^ ^nebbe volle macht van alle dinck becomen, les wat hy G hy zij ter maer alleen, ghy zijter uyt genomen, hadde dat fet- Dies als ick dit palleys buyg' onder mijn gebiet, tede hy on- j^ doe na fijn bevel, maer u en raeck ick niet: er ïjne an- ^^ _ey ndicht mijn bevang, dat fij � de lefte palen Daer geen vermeten voet mach over komen dwalen, Geen hant mach roeren aen. Ghy fijt alleen, ghy fijt Aen Potiphar den vorft voor eeuwigh toegewijt. Moeft ick niet fijn een guyt, een fchuym van alle boevefy Soo ick den goeden man lbo leelick ginck bedroeven, Soo ick, door quade lift, bracht in gewiiTe ichant Sijn alderweerdfte ichat, fijn alderlieffte pant. Moeft ick niet fijn een wicht vervreemt van alle reden, Een eervergete flouff, een vyant van de feden, Soo ick ftiet vander hant met een foo ilimmen keer De gunft van Potiphar, den fegen van den Heer. .

-ocr page 75-

SELF-STRYT.

^t Ware voor gewis my beter niet te leven,

**« vyantfchap voor gunft en quaet voor goet te geven:

O neen i ick heb een fchrick van lift en valfchen fchij n,
^" Die veel wert toe-betrout en mach niet ontrou fijn.

� -» J.VJU HCL lCllitlllUCJ. HUI tU VctllLi L,V V ULtll IVggtH i

^atfoii ick voor een fmaet op al het maeghichap legg

en?

Wat fchande ginck ons aen, indien ick my foo diep
I In dertelheyt vergreep, in overfpel verliep ?
picdefraeye quant van Abraham geboren?

*fefe van het volck dat G od heeft uytvercoren?

*^s dit de moye knecht dien Potiphar foo prees
^ En boven al t'geiin foo grooten eer bewees ?
j*^ hier befneden hoop l ten is niet ibnder reden

^at ghy een deel verlieft van uwe geyle leden,

°y~naeft ter fel ver ftont als ghy op aerden leeft,
� ynweerdich datmen dy noch yet gelaten heeft.
^ 'Jn heer heeft my gefet'om maechden ende knechten

^e houden in bedwanck, te wijièn en te rechten,
* ^e leeren haren plicht�, mijn heer heeft my geièt
t .y �� hier in huys te fijn een richt-fnoer ende wet:
Q ^lck ajs hoochfte macht, fal ick een rechter wefen

^ yder wieder feylt fijn leiTe voor te lefen ?

jj^al ick aen yder een beichrijven fijnen loop,
Säl � ^We^^en °nder dies de flimfte van den hoop ?
jj ^lck fij � in de weer met roeden ende ftocken,

^haeft als meyt en knecht maer eens te famen jockcn

^ⁿ fal ick midd'ler tijt vol fchande vol ontrou,

>> Vfr^ ^We^^en ^a^^s ^een ^D0Ck ^en A^aP^en by de vrou ?

*» �* ^atltleer ^een overhooft is rou en ongebonden,

^ei1 aenftoot die hy geeft is érger als de fonden,

E 4

VerfXg.
Hy iprac tot
haer� Siet
mijn heer en
neemt hem
geenes dinx
aen voor my;
wat in den
huyfe is ende
alles wat hy
heeft, dat
heeft hy on-
der mijne na-
den gedaen;
ende hy heeft
nietfo groot
in den huyfe
dat hy voor
my verhoudé
heeft, fonder
V daer in ghi
fijn wijf fijt.

-ocr page 76-



	40 TELF-STRYT. » De fonde, die hy doet, is maer voor hem alleen: » Den aen-ftoot, die hy gheeft, veriprey t hem int gl^' meen. Ick bid u, edel vrou, wilt uwe l�ften keeren: Ten vougt geen vreemde knecht het reyne bed fijns hecre* In ontucht aen te doen, ten paft geen flechten bloec Sijns meefters weerdftefchat te treden mette voet.

				Sephyra.

		c
			An �eku harden cop door reden niet bele�n₃

ι Laet immers dan degw�₃ door my atnube'VVe�n₃Tot gunB u <-weckgn op. » Men�et in menich man » Dat iJDeldaet brengt te ^weegh dat reden met en can. » VV'el-doen � als de ^alc^, die hart op hart cm bouwen ₃» Π)κ met een ^rvaf� njtrbant can ajrimt�hap onderhouwen. » Wie ^rvoor ont�angengttnfi geen gunfle niDeder geeft_y»Uien acht ic^ganjeh en alonvveerdich dat hj leeft. Verf.2, zAlzjjdy ^uoor eenflief in dit palleys gecomen₃En de Hee- ^ ryyybeyt {fiogby nj'veet) en is u niet benomen, Τ f h Hit hν ^ⁿ^^ai^^00rmyⁿb^kyt �' Φ)'�^ei^^αί^udijⁿheer een »heluck- Heft ajvonder�er be�nt₃ en ickj-uvelnoch�o�er. falich man Wy tree�n u₃ om�rijt₃ tot ons njoornaemiie�kgn₃wert in h)^ns Hy₃ tot eengroot be�acb ,� icl^, tot een foet ^vermaken₅ ζ}^eei Soo dat gby hier in huys geen meerder quaet en Tnnt Egyptenaers & -f s s ■ ι . huvi�. ®^Λη ddtghy rveel te�er njan beyde njyert bemint. Hy leght u faken op₃ om nimmermeer te ru�en₃lekjegu niet te rooor als kreucht en�oetelu�em Hy geeft u�aegh bevel�n dingen acht te �aen₃lcl^₃ dat ghy niet-een�er alsmy�ut treckgnaen.
					p
					p

-ocr page 77-



		^%s dach oen dach te doen₃ dat ickjt kom ontmoeten, ^at ickji kom be�m₃ en njriendelickl?egroeten₃T^attc^ met dief gefucht₃ ootmoedkhnjoot u�t, Gelijckeenjonck^ ge�l een�ege nyry�er bidt. ⁰⁰ hae� rirpy <^_n dleen₃ ick^ geefu�ete namen₃^le₃ niet een <~vreemden knecht₃ maer mijnen man₃ betamen Indien ghy₃ hier offdaer₃ ttfimtijts in fergi�, jcknemetaen <-voorgoet₃ al<-wvatter isgem'tfi. Pt fo�ph isge�en by aide grootHe heeren₃^le in het macht ich hoff^van 'Pharao <-verkeeren₃T^atfo�ph door de�adt byyder is geacht₃is door mijngun�kh ^rwoort alleen te rwpeeghgebracht. ^nt�aeter in het hof een nieuwefnuf<~van cleeren, "y ^rut>erter med' ^rverckrt_J al (�o het�hijnt) ter eeren ^an Potiphar, quanfuys om datgly met hemgaet_JMaer neen₃ de rechte�reeckjs anders in der daet. Kmy eengroot <-vermaeck�it huys te�en betreden *nfoo eengeesiich quant₃ <z>erciert met rappe leden₃Gefint₃ moy in den dos₃ en cierlkkjoe-rgerusi, J~>at rvoet mijnjeuchdtch oogh₃ en ketelt mijnen luB. Wienderyet ontflaet₃ daer drinikzgelt is te <-vvirmen₃\ gae njan fionden aen den be�en njoet <~ver�nnen₃Om t'uvver baet alleen te treckgn het werval₃Een ander�eter op₃ en Jo�ph�rijcktet al. ^ergens aen mijn hesr₃ een goede maer te dragen ₃⁰ hae� ickmaer en ^vVeet het n/vil hem isvel behagen₃ ⁰⁰g,^�efkku den la�: een tijding '-van verdriet ι 'Voor een flechten bloet₃ rvvant dk en dient u niet. b ^s'P°tiphar₃ of k^₃ ^rvereerenaendeflaven ^metWVe~jaer-ge�bencl{₃ of dkrgeitje ke gaven, F

-ocr page 78-



		Ghy hebt met al den hoop u deel int openbaer ₃ �Maer krijght dan noch <-uan my hst befie nteuwe-jaer, VVanneer ick^yet begeer₃ dat mijne kamer-maecbden Soa macht'tch zijn ab ghy ₃ indien fyt maer en ^ri/Pa�chden₃ Ghy <-uverter toe ^verfocht: en niet en i�ergoet Oatjofeph niet enfeyt₃ dat Jo�ph niet en doet. Waer toe dit lanch^verhael ? ghy zjjt met goede daden tAlleen door mijn be�ier <~ναη alle kant beladen ₃ Vervult₃ en over-�hut_} maer <vvaer doch is mijn loon ? » Als d'een hant d'ander rVvafl^ dan zj/jn� beyde�hoon. Kanyemant die hem mint met�hijn <-υαη reden haten ? Kanyemant die hem njolcht verachten en verlaten ? En�ooten ^voor het hooft ? kanyemant metter eer Een <-urouwvefeggen af? 'ken loovet nimmermeer. » Leert u de heusheyt niet;, int b�rgerlich leven, » Goet njoor ontfangen goet₃ engunfi njoor gm�'te gevent » Leert u de reden niet₃ '-voor al₃ onifangen deucht » Te brengen <-vp ederom met ^rz/poeck^r ende <~vreucht? Ondanckbaer alsghy zyt �₃ ""voor duy�nt goede �ken Die ick^₃ uyt rechte \on�₃ u hebbe latenfmaken₃ �n krijph ick. {nrvat ickjdoe) niet eene nrpederom. Hoe is dttfraye lijf �o onbeleejt en dorn ? a Tofephum foTot huydenop den dach zijn al mijn fiete lagen domo Putipba- (Als mettefne�e ojvint int n/voe�e meyr gedragen $ ris babitum �Mijnheusenfoetbegin₃mijnkUgelickbefluyt Uberariter, & Q^_n _u ^ _ββη _οογ ■ y_f _a^_�r ^y,^ _Uy^ atlciplims w- f j , . . , , ^J /ensiomm eru- I^c\peb u over lang te hove doen rverkeeren₃ d:tum fui�e te Ten eyndeghy aldaer fout goede �den leeren, a �atur loi�ph. �Maerheus �n hoofs gebaer heeft in ugeenen <-val_y Antiq. lud. VVant₃ daer het \omt tepas₃ en njyeetje niet met* al.*

-ocr page 79-



	43 ^naer men₃ ick^gaete <verd\ ickjoadmy�hier njeroeterii ^�Oloatghy doet en laet₃ kpomt niet njan nut te ^rvveten,� Tenjchort maer aenden<-uVd₃- ghy kont indien ghy njyout₉ �� maer een <-uij��n die Jo�fih i/veder- bout. Jfofipb.* PX Er hoeren goet onthael is als vergulde pillen, " \^J Die blincken wel int oogh, maer doen het lichaem fwillen, > Doen walgen mont en keel, gelijck een vuylen dranck, »> Doen krimpen buyck en maegh, en fcheyden met een . ftanck. pt Werd ick nu gewaer. S. Wat�j>reken trpye�nnen ? ^at mijmert uvvegee&₃ en overleyt <uan binnen fet dat ickjnet en hoor ? 'xrvat deckt ghy dijnengront ?* Sj>reecl^₃ als ghy pleech te doen₃�>reeckt luttich uyt den mont. VJ^0e heeft aen uWengeesl dtt mijnge�rec{bevallen? °^ervindy u bevveecht ? /.By waerheyt, niet met allen. >Wil dan u harde geesi <-voorguns~I geengunfie bitn ? «λ 'kEn kan in al u doen geen gunft met allen fien. 'Ko�mt dat <~υαη <-wvel te doenl �o macht my njvel ^verdrieten.

' �at iiet op eygen baet, en mach geen weldaet hieten. α �.VVat ijfet dangeWee�l dat ickjt heb oedaen? ν J-Niet als vermomt bedroch, om my te locken aen. vanneer het liftich aes wert aen den vis gegeven, ^ac foet is in de mont, maer brengt hem om het leven,			a ltte qtti tot ui ad fejpe�at, (�> nobU predef�, eo loco mihi efl, quo qui ofimos hovesfaginat, acde. fiicat. muhum (mC Chanthes) α benefi- cie dtflat negotiatio.
		Keure yemant dat voor gunft ? fou dat ooc weldaet zijn ? iS.^de ^BeBefi >. ^^e-vrou, ghy fiet wel neen, tis doodelick fenijn. � §^lrc is maer vergif, doet wech u flimme ftreken, kan met meerder ftof van ander weldaet fpreken: Fi Ghy

-ocr page 80-



		Ghy maeckt uyt uwe gunft een vleeièhelijck befluyt, �#߷9� . Ick wil in tegendeel aldus gaen roepen uyt. r?l � � ^SaI ^ick ^dien goeden God, die uyt mijns broeders handen, iulck quaet & . > � > doen,ende te Die uyt den diepen kuyl, en uyt de wreede banden, gen denHee- Die uyt des doots gevaer, dat voor my was bereyt, xe fondigen? . Heefc, tot een goeden ftant als metter hant geleyt, Sal ick dien goeden God moetwillens gaen vergrammen � En halen op het lijffde vreeiTelicke vlammen Van fijnen drouven vlouck ? ial een foo corte vreuchc Beiwaren mijn gemoet, becladden mijne jeucht? Sal, ick, eylaes! fal ick, alleen tot 'svleefch behagen, Den rijeken fegen Gods van mijnder zielen jagen, En gaen foo quelen heen r fal ick, eylaes! fal ick Verliefen 'teeuwich goet in eenen oogenbliek ? Kan vriendelick onthael een danckbaer hert verwecken, Om alle fucht en gunft tot eenich menfeh te ftrecken? Waerom fal ick aen God niet geven dit gemoet, Die my in allen deel een hooger gurtfte doet ? Sephyra. At heeft degroote God met u offmy tefihajfen? Ons n/Vel-doen baet hem niet. Hy onfefindenfirajfen- Hy letten op den menfeh 1 hy ^werden droef off gum l In isviens <~�erheben ge e � noyt men f hen tocht en quam ' Goddeioofe in- Tü raes. tAl' ^rvvatmenfeyt* <xv» Codesfware plagen₃* Sa« endf vieï ®^lent ^mder ^om 'fö^chie ^volck eenfihric\ int lijf te jagen, fchdkke men- En om het nspoeße grau₃de Iduntens njanhet lant₃ ichen, foo als die � ~ � � � � � � den aert der Met ^vvaen rvanjotten angst te honden in den bant, ��-gïftï% G°d rvvoont in 'shemels troon₃ en horven alleßerrm₃den propheet VVat Cou die boophße GeeH hier onder {omen a/verren lobcaf.ii.verf. ^J 7 '/ ■ , � � � �/s i2. Ontrent een aerden clomp ? a/vat leyt hem aen de menjehf Hy <~v'mt op fijnen throon₃fijn beelt₃fijn eygen menfih.

-ocr page 81-



		"VAt Jou die groot e <vorsl , de <-uader <-van de lkhten₃^ie noyt begrepe macht₃ de menfchen karnen richten Hier 'm dit leege dal ? VF at Jou dat hoochgemoet, 'Doch letten op een <uyorm₃ die in der aerden njvroett ν "Wandelt in de li�cbt₃ en boven alle a>Volcken₃"oe kan hy oVer al₃ het krielen njan de <-uolcken afmeten metter oogh ? den hemel � te groot ₃^�>ervveereltj moereen pun5i_} het aertrijcl^_s als eencloot, ^^lt � een beeren huys₃ <~uolcamers₃ njolrvertreckfn-, ^Z(\uaem om₃ 'Watmen doet, n; ooryder een te decken _} ^Mi^njpeel'hof is <uerciert met menich dicht prieel₃ Gevlochten na ds cims~t₃ daer niet een eenich deel ^eef� toe-ganckjten de Jon. Oockfvveet kkduyfent wonden, ^syemant in de <~uyech₃ die n/vert njan k$nt gefonden, �n loopt dm ajergenoech alleen opmijn gebiet, » Wat a/veet de�imme jettcht₃ n/vat <~vint de liefde niet. ' "Vit heeft foofhegen oogh_} die�ch <-wil onderwinden ^} &e la�en <~υαη de mm door liflen uyt te minden f " Wat can in tegendeel de jeucht₃ en haer bejaeh »> Niet brengen op de baen, en hakn aen den dach l n dat het dertel<uicrmv\n�nnen quam be�oken₃ⁿ heeft mynoytbedr och₃ of �imbeleyt ontbroken, Soo dat ickj-uoor de ajuy� al₃ <~wien ickj-vvil, bedriech* 5 » Voor een die minnen mvilt, een leugen₃ of een nj�iech. γ ^. lofeph. I^J Oe meyndy foo bedeckt u rancken uyt te voeren, "^ X Dat niemant, wie het fy, u parten fou beloeren, doorgronden u bedroch, u boevery verftaen ? Me-vrou, ghy z-ijt verdoolt \ het ialder anders gaen. " Sou God niet alles iien ? fou Godes ooge ilapen, '* �ie alles watter fiet, in allen heeft gefcnapen ? F 3 »Sou

-ocr page 82-



		Mfc. in U nm " ^S°^U ^G°^d ^��<* ^alleS ^fietl> ^�� ^^��^�� ^V3nt g^eficllt> '»^' /«m». 5«* » Een heere van de fon, een vader van het licht i tuum fecit ? Aug. . � � � � � � � � ie verb. Dom. Speelt u oneerlick ipel in hoven en pneelen, Maeckt in de duyfter nacht u kamers tot bordeelen, vfaim P4. s. $. Schuylt onder t'ruyge loof, duyckt in het groene gras, zeek/. 2₃. e_S. Bewimpelt u bejach met alderley gewas, »> Des Heeren fnel geiïcht, noy t moede van te waken, »> Siet van den hemel affal wat de menfchen maken, � �� «� " ^Siet ^binnen ^ons gemoet y. niet foo verholen kot btmimm fubmo- � �)at buy ten fluy ten kan het dapper oogh van G od. � �vcntur; Divinum _r ^J , . ^J � ■ � � � � \ autem Numen me » Leent van den dageraet lijn lnel-gel winde pennen, �^��' »Om tot den uytter-kant vant woefte meir te rennen, tut > quomintM to- J - tum bomimm per- � Vliegt aen des weerelts eynd: eer ghy daer comen co«' ßteiat ac norit. Q. , _rr J < � Laftant. » Heert Godes rallen geelt u wegen al door-gront. Ffaim 13H- s. � Tfis niet met al, me-vrou, in onder-aerdfche kuylen ißim ijß.e. » Offonder 'tfwarte kleet van duyfterheyt te fchuylen, »De nacht is dach voor God, het doncker is hem licht; » Noyt waiTer yet bedeckt voor Godes hel geficht. Ghy wout wel aen den Heer alleen den hemel geven, Om in dit aerden hol naer uwen wil te leven, Maer, lieve, watje dicht en is maer enckel fpor, c soüut �� m in Ten gaet niet(foo ghy m$ént)met onien grooten God» ttummundumin Leert, onbedachte menich, leert uwen fchepper kennen, todemmamemom- L_eert _metbefetter hert en ootmoet u gewennen wmn. Äthan, q. � '''« ril* 26. ad Antioch. Te fpreken van den Heer: hy is geen menfchen kint, èOe_M um ocuiui, Die fich alleen en al op eene plaetfe vint. c i^ut*^omnia ^vif^:» God is geheel om hooch, en niet te min beneden, quia omni» opera- » God is op eene tijt in hondert duyfent fteden, tur:toW pes efl, 17 1 J 1 ■ � 1� 1 1 _quL� ub,_que efl. » Volcomen, on verdeelt, in welenthcke daet; , Auguitïu. fup. _M Q_eea _mens _en _vjj_ct fé Heer,die niet tot hem en gaet. \ Plal. 12.0. ' * rr&*

-ocr page 83-



		p ^od is niet als geficht, hy ftraelt deur alle dingen, ! ^od is geheelick hant, wat can hy niet volbringcn? '»God is voet gants en gaer, hy wandelt over al. '»Waer is een loofe menfch die hem bedriegen fal ? e _c _Dm _Sfh^_a> _cu^ ¹Μ haddy fchoon de macht, en dat naer eygen weni�hen, j»^«»%*. \ ^e leyden om den thuyn h�t duyfter oog der menfchen, »^^jsraped. :»»Ten waer, verdwaelde fiel, ten waer voor u geen bact, _in$_aVZZ'₀2 '»Nadien ghy voor den Heer ontded en open ftaet. �«*>� <ΊΦ�* ¹ ^ffTchoon een dertel kint foo liftich ftelt de bancken, ¹ �at niemant van de jeucht verneemt fijn boofe rancken, > Hoch iifet niet met al, indient de meefter fiet, ' Hy ift die roed en plack heeft onder fijn gebiet. "Vat leyt ons aen den menfch ? ach! laet ons overwegen ' Hoe vreeifelick het fy te vallen uyt den fegen � " Van onfen grooten God: te vallen in de hant - ^>J Van hem, die met een wenc beroert het gantfche lant � p�_m it. t. j^P Wiens gebodt alleen de rotfen neder-fijgen, ^^ec woefte meir verfchiet, de ftuere winden fwijgen, -#«../. �en hemel druypt van angft, en geeft een tranen-vloet v. Niet anders, dan gelijck een nietich menfche doet, J; 3nneer hy totte zee maer eens begint te ieggen, j«««. λ st, ^ler fal de felle vloet haer ftoute baren leggen, �e ftrande fteuyt den drift van haren grijfen ftroom, », Gelijcm� dwingt een peert dat ichuymbect op d� toom. � X doet den fwevel-damp gelijck een regen vlieten $ ¹¹ ^Ci*n met vloeieen viers de landen over-gieten, Roeyt groote fteden uyt, drijft neder totten gront j» Al wat fijn fwacken arm heft tegens fijn verbont. . j^y Ipant voor peerden in de vleugels van de Winden, ^et Doncker is fijn wech die niet en is te vinden, F 4 Der

-ocr page 84-

Der woleken fnelle drift, die langs den hemel rent,
Is van den aenbegin de wagen dien hy ment.
De Donder is fijn ftem, als die koomt uvt-gevaren
Dan dreunt het gantiche wout, foo dat de hinden baren,

s.Cmnti» virf.t.

Tfilmif.vtrf.p.

En loiTen over wech een onvolwaiTen vrucht-
De bergen ipringen op, het laege dal verlucht.
Der Eng'ien groote ichaer, fijn boden, en gefanten,
Omringen fijn karos, en dienen voor trau wanten,
Een lchoone ruytery van hondert duyi�nt man,
Wiens ongemeten cracht geen menfch begrijpen can.
�fdm (s. verf.tg. Een yiTelicken roock, vermengt met fwarte vlammen,

Schiet hem ter neui�n uyt, wanneer wy hem vergramm^
En fteygert in de lucht, foo dat het gantfche velt
Sijn groene loof verfehlet, en van den ar. gil verfmelt.
Hy thoont van boven affijn teyekens in de wokken,
Als peil, ofTdieren tijt, off honger, dreyght de volcken,

��f.ro.n. Sonne
ibiec ftille tot Gi-
beon, ende Ma-
neinhet dal Af-
calon.

Sfai.st verfJ.

De peerden van de Son, de wagen van de Maen,
Moet deyfen op fijn woort, offftille blijven ftaen.
De blixem lchieter uyt, met dicht-getackte ftralen.
En koomt, orTop een rots, offop een toren dalen,

Die ftorten over hoop, foo dat der aerden gront
Een fteyIe diept'ontfluyt, en opent haren mont.
Het duyfent-verwich licht van fijne regen-bogen,
Wert, als een fchoon verwelf, rontfom de lucht getogen
Soo haeft hy dat gebiet, en neemt een vafte ftant
Recht tegens, daer de ion, met heete ftralen brant.
Hy ftiert rontfom den cloot veel hondert duyfent fterren,
Dieakijtfekergaen, en nimmermeer en werren,
Hy kent haer groot getal, en krachten al tefaem*
Hy roept, en ipreecktfe toe, en dat met eygen naem.

-ocr page 85-



		49 % deckt, met iuy ver fnee, als met een dichte wolle, _p, ,_w _/ ^er velden naeckten fchoot j hy treckt een harde ilholle Rontfom het drifcich nat j hy ient den zuyden wint Die weder al het ys in corten ftont ontbint. *ly over-fchut het lant met veelderhande plagen, "y Weckt, als uyt den ilaep, de fchrickelicke vlagen Vant gr�ndeloofe meir, en drij fc, als metter hant, De ichepen in de gront, de menichen aen de ftrant, pen grooten Walle-vis, en ander zee-ghedrochten, ^verilroyt hy hier en daer, met vreeiTelicke tochten, Tot dat de doode romp vant onbelompen vee, Maeckt, ergens daer het finckt, een eylant in de zee. ^ ie, die God maer en noemt, en ial niet neder-fijgen ? ^ al fijn leden door een diep verfchricken crijgen ? Wie, die maer eens en denckt, wat God, en waer hy is, En wert niet cout, als ys �, en ftom, gelijck een vis ? "Vel aen dan, weerde vrou, breng hier u jonge erachten, ■ Wik naer gheen aertfche luft, maer naer den hemel trach- ten, » Daer woont de rechte vreucht, geiuy vert van gebreek, '> Die niet met al en heeft van defen aertfehen dreck, !' Geen na-imaeck van berou,geen wrongen van de finnen, ? Geen mengfel van verdriet. Wy, om te mogen winnen " De croon, die voor de ziel hier boven wert bewaert, " Behooren hier beneen te temmen oni�n aert. I Gelijckmen 'd�chte was fiet voor den viere vlieten, ^} So� moet de vuyle luft van onfe leden fchieten »»Soo haeft men denckt op God. Een heylich overlegh "Maeckt fwacke finnen fterck,en drijft de fonden Wegh. G vAl

-ocr page 86-



			Sephyra. AL fichtjens joncl^ ghe�l. Uet Godes diepe <vvetten Voor menfchen₃ die den <~�oet nu na dengrave fitten, En fhellen na de doot ₃� dan ijfet tijts genoech: Ott ons te dringen op₃ � immers alte <~�roech. Wat <wil het jonge hloet zijn liejfelkk� nachten TSeBeden ingbij?eyns₃ en quellen met ghedachten ? » Eenjong-man droef en <-υ"νψ₃ een oude blyengec^ » Dat acht men rvvel te recht Β beyde ^ruoorjebreck_i

		η Die in zynjonctyeyt kpot ₃ en houft hem niet tefihamen j η Dejeught � metter kreucht als man en ^vyjjf tefamen.

-ocr page 87-

SELF-STRYT.

» Haerwvit engants beleyt_y is niet als enckelJfel�^
» Haer namen en hoer doen die rijmen even wvel.
y Kg» te wvonder eens₃ te wvonder T/vel te '-vrede₃41 wvat de eene wvil₃ dat wvil de ander mede $
�>aer is 'm langen tijtgbeen man en wvijf ghepaert₃Vanfoo ghelijcken�ach₃ enfio ghelijcken aert.
*^eUght beeft tot zijnen dien� ghecoren drie lackten ₃*°ck, altijt cvenhly -₃ Spel, meefler 'm b�t reyen �,
En Iacht-Juft lichte-Voet₃ tot herte-vanck^ ghe�nt₉�Meer₃ diemen in de�adt ₃ als in de boffen wint.
* ^reught heeft <-van haer der zjjd' ghelijcke camenieren₃^^a�g j met haer gladde keel; wrou Weelde, quaet om�ieren₃En Snoep-luft ₃ buycx wriendin₃ die liever haren demt
Oeeft aen het rijpe wleefch₃ als aen het groene freuyt :
*iet '-wat eengeei�ich wolck^₃ en wVat alfiete dingen
brengt ons de jeucht aen boort. <3iijn hert begint te (bringen^
S,n wvert met nieuwe lu� begoten₃ elc^e reys
*Alsie\haer�etbedrijf haer ranc ken over-feys.
Py zijn in 'volle er acht ₃ int groenste wan ons leven ₃by telt₃ nadat ickjaem₃geen tvveemal thien enfeven₃ &
En ie kantet wVel foo weel -₃ wreucht � de jeucht een eer«
T� nu de tijt wan luB₃ ojf ti�e nimmermeer.

Po�'tiicher be-
fchrijvinghc van
de vleefchelickc
vennakelickhe-
den der dertcler
jonckheydt, afF-
gebeeit door het
houwelick van
Xetifhten vrtticht.

«Het b�jckt by
vcrghelijckinghe�
van verfcheyde
plaetfendeferge-
ilhiedeniffe, dat
Iofeph ontrent
de ij. jatenoutis
gheweeft als hem
Potiphars wijff
tot hare luit ver-
f�chte �, hy was
17. jaren out als
hy een herder des
rees wert by fijne
broeders; coi ts
waer nahyiniE-
gypten wert ghe-

vil een wrolick^ hert de�nnen liggen quellen ₃

at<~v

^ⁿ Godes hooch beleyt in�jnghedachten�ellen ?
juy� nu defoete jeucht haer mee�e cracht ont�uyt_s

eytmoeter uyt .�
rJftncfyeyt eyfcht haer recht. Laet oudefujfers treuren
^?- mits haer wijf eofogbeen lief en machgbebeuren:

i_ft y*t, heeft ontrent thien j aren by Potiphar, ende daer naer ontrent de dry jaren in hechteniflc gevveeit,

5{j °^ugendat hy 30. jaer out was, als hy voor Pharao gebracht werd om fyaen droom uyt te leggen. Dil
^s ^can duydelick aft-genomen wetdenuyt Genef.

G 2

Loei

-ocr page 88-



L(tes leven in 'verdriet, en prangen zjjngemoet, Een, dte niet gaen en can, als metten derden woet. Wy beyde �zgjnghe�nt, en wanghelljc^e jaren, Wy beyde groen en�vvack , en lu�ich om te paren, Wy bcyd' in wolle jeucht, wvy beyde,�oghe�elt Ί)αί ons geen meerder la�, als minne-lu� en quelt. Wel op dan, wroliek^ hert, wvat wvildy lange duchten f Waer toe ditfvvaerghepeys ? t� nugheen tijt om Juchten, Siet, Weelde, lock, en Spel comt naer u toe-gegaen, En biet, met blygelaet,ugun� en wrient�hap aen. j > Het pet e minne-jpel enjal u geen�ns wo'ugen, »nAls u den ouden dach met rimpels �albeplougen, »zAch � t� wan alle dinc^ het�echt�e datmen wint, ^rf^�lnmTfe- " ^Mineer een oudegriecl^ hem 'tminnen onderwint,* b ni. senec. "Wel oen, laet ons Natuyr, de moeder aller dingen, 'De erachten on�er jeucht ten�eten offer bringen > Haer Priesters zijn wvyfelfs, mijn camer � haer kerekj^ Hoer autacr � mijn bed 5 haer wier het minne-Wenk. ■>■> Oes levens �'tm�e deel, kamant, en grijs <~υαη haren, cOl� repit non in- >' foomt, eerment wvel bedenckt, ons op het lij�gevaren, C iuvenil"'⁰'''* " Phvfy roojkens, jonc^ge�l, eer u de jeucht ontduyekt, » Wat niet te lang en duert, Sent des te meer gebruyekf. Wat�aeje noch en pruylt ? wvat wvilje langer (haren, Ό e mey wan uwe jeucht, het groen�e wan de jaren ? j) Dejonc^heyt wliecht daer heen, de tijtgaet haren keer^ » En die eens wvert gevelt, eylaesl en � niet meer.

		'Ay raet, met cle� befcheet, dat ie mijn jeuchdich 1&^CSou met een loiTen toom tot welluft overgeven,, , ⁵ �A
	G

-ocr page 89-



		Ghy meynt, tis al te vrouch te dencken aen de ziel. Maer feg, offmydedootinhaeftenover-viel, "°e fou my dat vergaen ? » En wie doch heefter brieven " Dat hem dit bleecke ipoock in deiêh fal believen l ^J> Wie heefter vaft befcheet, hoe lange fijnen bal .»In dit oneffen velt des weerelts rollen iäl ? J^y meynt, om dat de doot ons haeft comt over-vallen, ^t yemant des te meer in luft behoort te mallen; Vlaer neen. Met u verloiF, ghy maeckt een quaet befluyt, V voor-ftel (na my dunckt) brengt ander reden uyt. kn die van fijn bedrijf haeft reden heeft te geven, ^1 die tot vuyl bejach te meer zijn aen-gedreven ? De reden feyt ons neen. Een net en effen ilot Behout ons in de gunft van menfchen ende God. ^denckt, mijn weerde vrou, hoe veel gebloofde wanghen * y voor ons oogen fien met dellu-wit bevangen, Metdroevichbleyckbeflaen; hoe menich roode mont Verlieft fijn eerfte glans, al fcheen hy noch gefönt. ⁵' Hoe menich trots gefel, comt luftich uyt-gefprongen, ^5> Die, eer de fbnne daelt, wert in het graf gedrongen; » Hoe menich wacker oogh wert 'savonts toe-gedaen, ^5> Dat, fchoon de fonne rijft, geen mens fiet open gaeri. ' Wy fien het dach aen dach, en tis voortaen geen wonder, i De fon gaet aen den menfch wel op den middach onder j _� s_paert uwc boe ^s> En watter hier en daer gebeurt aen eenich man, ^te_u^niet ^���� " uenckt vry,dat u en my dat oock gebeuren can. ghen com, ver- ^s' �4<»- .' � J in. � � , toeft niet vroom ^et is dan belt geraen, te wegen alle laken, te worden, ende ' Dm fonder zijnen weert geen rekening te maken, SxïïSi »> De jencht en is maer roock �, dies acht ick alder-beft uwes leven» tot � Te houden elcken dach, als off hy waer de left. � S.^e °° G 3 Wy

-ocr page 90-



		τ. » Wy brengen voor den Heer het vetfte van de rammen, » Het gaeffte vanden ftal, het befte van de lammen �, » Des wijngaerts nieu gewas, het eerfte van het velt iHet off' der » Wert jaerlicx, wel te recht, voor Gode neer-geftelt. ν � �gt» ^Sal y^emanc ^dan ^de gift»^het gromfop fijner jaren, bmyckeiick ghe- � Sijns levens ilechtfte deel voor fijnen God bewaren? biijckt Gen.4'3. »* Sal yemant dan het vleefch bedienen inde jeucht, » En brengen voor den Heer dat niet met al en deucht ? » Een romp vol fware quael, van buyten ende binnen, » Een hooft dat fchudde-bolt, een deel verfufte finnen, » Een lam off creupel been, een lijff vol flerecijn ? » O neen; de nutten tijt dient uyt-gecocht te zijn. »God in de jeught gefocht, laet hem voorfeker vinden; » Hy wil dan fynen geeft aen onfen geeft verbinden, » Maer die des Heeren woort in tijts geen acht en flaet> » Clopt dickwils aen de deur, wanneer het is te laet. Sephyra. V^�rf'1� Ik Itpai� doch niet met alop onfe groene jaren Iofeph was ,%^� γ l�edencken aen de doot maeckt niet als grijp haren �_? e ■ Wie hier op leyt en maelt. en � noyt recht njerheucht t fijn van aen- ΐ / Γ // ; / τ «hefichte. ^^m "^ier metjvvaergepeys s leeft tvvijl ghy leven meucht. » Verdriet comt tijts genoech₃ <-ovat hoeftmen <~van te mooren? }ul^C�niXufi.) " MetangHich overleg een blijden geeftte floorent inlucecordk quam � D'_K t-uoor toecomend' quaet ghedisyrich leyt en �hroomt, *facie corporis.* , *� 1 1 1 ■< 1 ι* ι *Ί 1* »Is droevicb als hy t aenck$₃ en droever als hetcoomt. ■ Π)och njv��r pruylen <~uv�l₃ wan u �H met te lijden₃j> ^rDe�hoonheyt is njan outs gewoon met tucht teftrijden₃» Sy ^rvought haer totte luil₃ ojf anders lijt ghewelt₃i) sAl njv�ltj� blijven�aen₃ β <vvert daer heengevelt₃

-ocr page 91-



		.EiLf-J 1 Λ I If"i ' fy 'wert uyt eengheruckt daorfineeckencn gebeden ₃ ¹ fy ijvert <van a�e cant bevochten en befinden ₃- » Dies geeft fy't eynd'licl^ op. Maerghy₃ al^dyfihoon, ΛΙ <~uvat icl{f�rijc^₃ offfireel₃ ghy achtet met een boon₃ tyflaetet in de <-vvint₃ en Let mygantfihe dagen ^erfiijten ingetreur₃ en achter ugaen dagen, M.aer₃ lieve₃ t�ghenoech₃ doet definfiuyren geesi Verhujfin uyt u lijf, en njvoonen in een beefi. ^ plompaert en zijn maet₃ laet onbelompe boer en₃^st kl'Antens hart-gehuyt₃ de bloedich oorloogh '-voeren, Qjf rvdgen haren ploegh. Een aerdich joncl^ ghe�l₃

			"^t eer-fucht gaen te hoof₃ <van 'savonts totten morgen, Laet al dat <-vijfi ^rvokk^-₎ geneycht tot hoogenfiaet, Met Trincen omme-gaen ₃ en fitten in den roet. *** datterfiuerheyt nJoecht₃ u ^ruoechtfi niet met allen j paf� eenfiet gelach ₃ u dient eengeefiich mallen, ■ce« jfoffrou op denfihoot₃ een deuntjen by den <-υνήη -₃ Gheenjonc^. engee�iich lijjf machfonder liefde zijn.

	S			^er toe isfihoonheyt mt₃ dat njvilkk eenmael <-uveten₃*
	S
J wengtgeen ^vruchten <-uoort₃ men cander niet <uan eten₃ Totj�nten dientfi niet₃ tot plougen onbequaem, indien» en tin» > «'moereenCebrale njvint.eenfchim₃ een bloote naem* ₃ 'i formaterin�t»., hjL� . ^r , � ^J , , Ovid. wnmen niet en mach yet fiets -van baer te trecken $ «te dit niet en doen₃ en zijn maer rechte gecken : Haer njrwht � niet als a)reucbt₃ daerfieeckt niet anders in, ^eenfihoonheytiffer nut behoudens totte min. _t "r ^ls de pmper roos op haren fteelghebleven₃V°yt njan een jeitghdicb dier in haren crans geweven, G 4 »Noyt

-ocr page 92-



	» Noyt --van een luHich quant <-vereert oen zgn vriendin, » Eylaes l haer�boone glants mergaet des niet te min: » Men�et� dach aen dach als na den regen gapen., j> Sy doet baer bUykens op₃ om merjfcben dauw te rapcn₃t> En n/vert� nietgelae�t₃ baer bioeyen moet mergaen j »iAlleen de dorre knop blijft op bet�eeltjen�aen. Waer toe wil doch dejeucht de teere�boonbeyt �aren 2 Sy eet baer�hen op. Alken de bloote jaren₃ nAlleen de�ielle tijt <x>erteert baer�hoonen glans ; Dus jong-man₃ %ijdy <-υνψ₃ mer^mt geen goede kgns* Ben ickop u <-verlieft₃ ick^�g {alfalt u��iferi) Cby T^teroor�eck^<-uan₃ icl^hebbetute<-vvijten. Wie�et een aerdicb lijjf, <-avie boor ter douck^ ^ruer�ant_iΤ))4 niet met een en --voelt een heymelicken bram ? VViefieter <-voor zijn oogb de nj'vater-beken�ringen, ^Die zijn ^verdorde keel <-van drincken can bedwingen ? Wie₃ p?Vart <-vanhongers noot* ₃ �etfyij�e moor bem�aen: Die niet %tjn bant en tant en wen�cht daer in te�aen ? Wijn₃ in een�yver glas met reynder hant₃ghe�honcken₃Wert₃ met een meerder luH₃ <-uanyder eengedroncken: zAl�� de �bij�e goet ₃ en conHich toe-bereyt₃Wat isl₃ indienfe niet in reyne fchotels leyt ? Be�et wat <~vreemder dinckj alleen met �tlle fvvijgen Weet �boonbeyt njollegunB by alle man te crijgen ₃Tormofa facht Sy roept aljeyt� niet₃� doet baer <~i/varen <-voort₃
*tnuttt commendA* nteS. Sen,
			En crijcbt den boocbflen mart, alfpreeck^� niet een Wo�rt.

		Wat is een leelick men�h₃ by�boonbeyt mergele ken ? 't Sijn roo�n altemael <-uvat �hoone luyden jpreken. Al nAMt een aerdicb quant coomt uyttc mont gevloeyt, Schijnt met eenfieten daurm? <van bonich-raet beipoeyt*

-ocr page 93-



		^^et� in njvij�n raet₃ het β in boertich W�llen, 'Vat �boone luyden doen. dat heeft een '-�vel-geVallen, k ^virm> i^M ⁱⁿ ^eo- I � ι 7 ι � 7 l� r 1 l* lore aliquo modo eer "��"�Alude arveerde Deucht inyder lief-gbetal. mtw, extitat mka* » T^eucht 'm een aerdich lijjf₃ gaet ^verre boeven al. b piatcT - "' fofeph.* HOe woudy dan, me-vrou, van twee ghebloofde ka- ken, ^ft van een foet ghelaet een hoeren-fpiegel maken l g* Sal dan het dertel vleys fijn l�ften fteken aen Soo haeft een aerdich lijf coomt hier off daer ghegaen ? ^een dat en mach niet zijn. » Des Heeren reyne gaven ³⁾ En zijn niet in de menich om vuylen brant te laven, " Maer om te fijner tijt te fchencken aen een maecht ^J> Die niet, als tucht en eer, in haren boefem draecht. " Niet om in kriel bejach een cleyne tijt te fpelen, ^}> Maer om door echte trou fijn even-menfeh te telen. » Soo dient een jeuchdich HjrF te werden aen-geleyt: JSgJjg^ '»Een fchoone man beloont der maechden eerbaerheyt. τ�»», cyp� :^ck bid u, edel vrou, en laet de fnelle ftralen ,» ^van u verdwaelt geficht, niet op my neder-dalen Met keteling van luft j maer als ghy Iofeph fiet, Soo neem in u ghepeys een knecht, en hooger niet. " Ten is geen eerbaer hert, dat, met de daet te mijden, Math.s.tL* =* Meynt dattet eerbaer is j wie maer en lonckt ter zijden " En ketelt fijn^emoet, met heymelijckenbrant, " B^foetelt voor den Heer fijn innerlijck verftant. °� midd'ler tijt mijn jeucht u brandich hert ontruften l ^oudit mijn lichaem zijn een fpoor tot quade l�ften ? Η Dat

-ocr page 94-



		Dat fneed my door het hert. Gewis ick fou veel eer Dit aenficht gants en ai vermaken tot een zeer; Mijn oogen, ftijiF van dracht; mijn lippen, niet als clove¹» Mijn tanden, fwart als peck; mijn handen, niet als rovcfl > Mijn hayr, door fweet en ftoff ghebacken onder een , Soo dattet geene kam fou connen onder-fcheen: Ick fal in mijn geficht met rouwe nagels varen, 'k En wil noch teere neus, noch roode wangen fparen, Ick wilt foo ftellen aen, dat yder, die my net, Sal voelen in fijn hert, geen l�ften, maer verdriet. Doch zijdy foo gefint om fchoonheyt na te jagen » God is de fchoonheyt felfs; fielt daer u wel behagen; » De Heer is niet als licht, als glans, en hellen dach, »Meer als oyt menfch begreep, offmenfchen b�ge facP' »> Ach ί tis een nietich dinck, dat wy hier Schoonheyt n°^e' men, > Daer op de wereltftoft, daer van de vrouwen roemen, » Neemt wech een enckel vel, al wat daer onder leyt »Is niet als drouve ftanck, en rechte vuylicheyt. » Soo haeft een fchrale lucht, het fteuni�l van het leven, � Een cja/np, een cleyrie wint, is uyt de mont gedreven, «Soo haeft God aen de menfch maer eens den neus & iluyt, � Dan ifter med' gedaen, dan heeft de fchoonheyt uyt� � Dan leyt de lege fchors van yder een verlaten, � Dan wert de doode romp gedragen achter ftraten, � En in het graff ghedout; dan leyt het nietich dier, � Door-geten van de worm, door-loopen v�n de pi^^r? � Begraven in de ftanck, becropen van de ilangen, _}i* Bedeckt met enckel ftoff met vuyle flijm behaneen, ^; ^b Si*

-ocr page 95-



		»> Siet daer u herten-luft in eenen oogen-blick � Niet als ongueren reuck, en yiTelicken fchrick. ^H Went, lieve 1 went het oogh van al dees ydelheden, " Die by den dwafen menfch geacht zijn hier beneden, » Stier uwe dorrime jeucht, daer u de deucht gebiet, " Daer zijn geen dingen fchoon, als diemen niet en fiet. t.corj.rf. ^ny doch en foect niet ichoons, u wandel cant bewijfen, ^hy foeckt den grouwel felfs vol ichrickelick afgrijfen, Ghy �� het vuylfte fpoock dat oyt een menfche vont, En wildy't al in een ? me-vrou, ghy foeckt de fond. '^} Indien een clouck pinceel, met diepen en verhoogen, ^J Öic monfter, door de conft, naer 'tieven conde toogen, "En ftellen voor het oogh fijn grouföem beek, voor- waer »»Wy liepen uyt ons felfs van fchrick^n grooten vaer. ^h Brengt, wat een menfche can ontfetten en befchamen, ^s> brengt, al wat groufaem is, in eenen clomp te iämen, "Wat fpoocken datmen vint, wat monfters datmen fiet, » Al watter leelick is, en is foo leelick niet ''Als 'tgene dat ghy foeckt. Maer tis te lang ghebleven, ^ls tijt my wederom tot mijnen dienft te geven; Met oorlof, ick vertreck: »ten gaet niet, foo het fou, ^,J Als eenich knecht te lang hout Iprake mette vrou. Sephyra. �.��"^�>7� � �* 7 Illamverbre- ri ^T"^e^^e- noch een <-w?oort₃ en gaetu niet <-vcrbergen₃ puifa maris'e. --_/ Al rwatghy tegen-ßreeft_} en dient maer om te tergen tum accende. ^enbrantrvanmijngemoet. Een'm-ge dwongen mier bat. Iofeph. 'Beril dies te felder uyt, met donder en vetier. ^loco ^uP^ra ^J ^J* _��⁶ � citato. � � (joom

-ocr page 96-



		O St Ltf-STK Υ 1. Coom₃J^reeck^ eens uytte bor Η ₃ man mvaer doch mach het cometi Π) at u aelvveerdich hooft �o <-ver � 'm-ghenomen ₃ Van alditfvvaergepeys ? n/vaer hebdy doch verheert, Noyt men�h heeft hier in huys �pvaer-hoo�dicbeyt geleert. Jc^�e dat al de knechts zyn mol man criele tochten ₃De maechden losghenoech �₃ ghevv�₃ indien β mochten^ Het�uder flordich gaen. Ghy₃jong-man₃gly alleen ^rBlij�t₃ in dit�cht onthacl₃ghelijcf^ een harde�een. Wat maelt u in de kop ? mvat mach u mveder-houvven i Wat maeckt, in ugemoet₃ een m~veer-�en man de mrouvven f Ben a�-keer man de mreucht ? mvat ift dat u ontbreeckh Waer door u mijs ghepeysjoo teghen lie�de�eeckt ? Gly mvoont hier in een huys₃ moor�en njan alle dingen₃Men maeckter goede chier₃ men hoor ter luslich �ngen₃Quidam interrogx. j^_m �_eter �_em ry_erdrkt. maer (bel en enckel jocL tm quorum ejfa J . & ι r ι ■/ ri I J / f maxima occupatio ύ chter memant man de knechts ts be�ch als de kpcl{.

	m auu
	m auu
zoquomm KicL�- Wder montmen oyt palleys daer al de bodenfyeelden ter. Αχ. hiit.i�. $₀₀ _ιχ,^ _d[_s ^_γ fa ^,^ ryoorwaer een huys man mVeelden₉ Een huys mol herten4u�₃ molalderhande goet ₃T>aeryder mveelich �₃ en�wemt in overvloei. �Mijn ta�el is merciert met alderhande myijnen₃Met mvilt-braet₃ engebac^ met brem man mvilde�cvijnenj Dit iffer maer alleen dat my ten hooch�en�ijt ₃Dat ick^ niet mvilts en heb₃ enghy niet mv�t en zjjt. Ter voiuptatemfa- j�_n _ey_enyy_e[ nochtans\ al mvaermen placht te bancken₃ tihwvitia jut) re- _o _< " η ι ι ■ I pmt. Scn.Ep.7. Daer�etmen int ghemeen het�el dev minnen mvancken $ » Want die aen ta�el�t₃ merhemht met�etenmvijn₃» Hoe can die�nder lie� te bed ghelegen zijn ? » Gemackmaeckt dertelmleys $ mv'ie heefer goede dagen » ^Die met gedoken hals de mveelde can merdragen ?
			-0
			-0

-ocr page 97-

'SELF-STRYT.

» Een buyck^, mol goede j^ijs en liejfelicken dranck^₃» Soeckt mvaer den overvloei mach nemen haren ganck.

Venter mero &ftu~
ans de�iumat in li-
Mirnrn. Hieran.

^ie₃ in fijn groene jeucht₃ ghetoeft man fchoone mrouwen₃

^Veet₃ met een koelen moet₃ fijn luil te mveder-houwen,
Diedroevichfitenfiet, mvanneerhy dr'mckt denmvtjn₃Dat moet een dommen bloet₃ ojf rechten droomer zijn.

²' Een droomer zjjdy doch₃ eenplompaert fildy blijven₃

*"*« u mijn hem onthaeltot geen mermaken drijven.
Hetaroomen heeft u eer il {ghelijckjnen ons mertelt)
Vyt uwe broeders guns!₃ en maders huys gefielt ₃

^dhnghy niet enpoocht u droomen naer te laten,
vyfiilt tn ditgewe� u op een nieu doen haten
Ό an my₃ en al 'tgefin ₃- doormy₃ <~van uwen heers
*Dus₃Jo(eph₃ zjjdy mvijs₃ en '-weefi geen droomer meer.

jid unim hor& ehri-
ttatem nudat fe-
mora<iue f er 600
annos fobrietate cm
texerat, Hieron.

^^e mvijn heeft op een uyr₃ datj�s-mael hondert jaren
ⁿ Noach '-van te '-voor noyt conden openbaren,
Ontdeckt en bloot getoont: hoe filhaer foet fenijn

In dit ujeuchdich lijf gants finder erachten zijn f
Vaerom en can 'tgemac\fio meel niet op u mvereken

°*w op een ander menfeh ? mvy fvveven op de miereken
"Vanfiete h % \ .' nest t�Z'ijf'OW neder-fiort:
VVat let u₃ tijtee, ■ ■^s ms₃ mvat i�et dat ufihort ?

*^4ijn leger � merciert met cofietickejf reyen ₃

^νκ' trijckjEgtpten-hnt alleene. can bereyen₃Gevoert met zijde-bont ₃- mijn camer mol tapijt₃Maeckt₃ door haerfchoonen glans₃ een drouvengeeit merblijt

^yngantjche ledekant ruyekt na de foete kruyden₃^le ons man merrefint het heete lant man zuyden :
Mijn lakens zijn mol geur ₃ en niet een eenich deel
Dat niet en heeft de reuck, "van balfim en canneel.

Η 3 Wat

Aenlockende ge-
fpreck der liftiger
vrouwen totten
dwaefachtigen
Iongelinck, be-
fchrev� door Sa-
hmon Troverb. 7,-

-ocr page 98-

-.01 SELF-STRYT.

Wat waker meer te doen₃ als in de fechte pluymen
Te cruypen₃fender <~urees₃ en daer te liggen luymen,

Tefrrvemmen ingenucht₃ te blu�cben on� <-ulam?

Watfiady dm njertfeaecbt ? het heck^ is '-van den dam»
�M�jn mangaet alle daegh (ghelijc/^ ijyy beyde "Weten)
Nuby deQ>nmgin₃ danbydenQomncketen₃

�^u by den jongen Tnns₃ dan by een ander beer,-

VVy hebben 'thuys alleen, coom aen₃ "Wat ^vyildy meet &
Coom aen₃ en njoor 'tbefluyt₃ ^rverVoucht una mijn camer₃Waer toe hier langge�aen l n/vat hoef φ bijl off hamer ?

Roer dry-maelaen de ^lincl^ en blijf een njveynich�aen₃

En dop dan noch een reys₃ de deur fel open gaen.
Laet dat u loofe zjjn₃ en coom daer opghetreden
CMet onbefchroomdengeei�₃ n^vy feilen ja be�eden

. Een uyrken tvvee off dry, in lu�en <~υαη dejeucht₃

Ueel hebben dit gevvenfebt ,� ghy zijt alleen die meucht.
Wel oen ₃ coom daer ick^feg, enfender meer te ^vragen
Caet in₃ enfluyt de deur. n/vy hebbent wveite <-wagen₃

Nadien hetgants be�ach ons lockt totfeete ru�.

» Een bednjol rijc/^gbevvaet, een <~vpoon-plaets man de lust�

ViJ-

Sicut mercafalfopanno
emptori nequ
dium, necjue

oflendit^l - f"^ Hy heft my veel te hooch den lof van uwe caffl$
φ'τ», VJXEn gaet hier in te werk, gelijck de loofe cramer,

jftfflgSS. Die wel het fchoonfte deel van fyne Waer ontdeckt,
ca� mercator eft, Maer laet aen niemant fien al watter is bevleckt.

oSiendtt fatuo pee- . . _ ι ι η �!

catorifo�UmMec Ghy poocht my, door de lult, tot uwen wil te crijgen,
�SETi #,«- Maer 'tquetfen van de ziel, dat condy wel verfwijgen:
morfumconfeientu, Q_ny fe\_t _mv _voor h_et ₀ogh, vermaeck van dertel fpel>

nonfinem, id eft, J J O ' 1

fmum gehe�*, Doch laet on-aen-eheroert de pij nen van der hel.

Bonaveat. ^σ ^L Df�

-ocr page 99-


SLLKS Ik Y 1. 6} J^es, hoe dijn gladde tong de kiften weet te prijfen, ^°ch can in mijn ghemoet geen luft tot kiften rijfen, Want fchoon de geyle vreucht is foet in uwen fin, lek vinder evenwel veel bitterheden in: jk icker maer op denck, mijn hert begint te beven; ^ ftaet in mijn ghemoet, als met een pen, gefchreven, " Die foecken hun vermaeck ontrent eens anders wijf, »» Die fpelen met haer ziel, en follen met haer lij ff. ^>} �e vreefe van de man, wiens eere wert genomen, ^,} Moet t'elcken voor gewis de linckers over-comen " Die foucken vuyl bejach, haer ganfche bloet verfchiet " Op 'truyffen van een blat, op't drillen van een riet; ' ty fchricken voor een beelt, fy beven voor de mueren,; ^} Sy houden voor verdacht, en vrienden, en gebueren , » Ach ongeruften ftant i wie datter coomt offgaet, » Haer erachten zijn beroert, haer herte leyt en flaet. ' �e ihegen y ver-geeft beipiet met hondert oogen ' Sijn wij ff en haren pol, om niet te zijn bedrogen, '»En foo hy nu off dan haer eens betrappen mach, ν f» Gewis haer beyder lijff en is maer eene flach. Λ¹ denckt, off Poti-phar maer een-mael creech vermoeden ^ai* dit oneerlijck fpel, wat beul, wat felle roeden, Wat galge, kruys, off rad, wat uyt-gefochte pijn .Sou voor eerrfhoode ilaeff genoechfaem connen zijn ? λ .γ at fou den feilen loop van fijne gramfchap ftillen ? ν fteypte my daer heen, om levendich te villen, Hy greep my by den hals, en metten eerften fteeck Sneed van mijn leden aff al wat een man geleeck. b
			a Adulterium i» fervo acerbiut pu- nitum fuijfe apud Veteres, -vide apud JErod. lib.8. rcr. jud. cap.19. b Die maniere van doen, van outs in �gypten ghebruyckelick gheweefl: te zijn, ghetuycht Diod. Skul. Apud JEgjp�os adulteros damno �virilitatis multatos fuijfe teflatur Dio- dorus Siculus. . . . . Quinetiam illud Accidit ut quidam te�es caudamqm falacem Vemeteret ferro. Horat.
fctyft ^de	ack my aen de fpit, en liet mijn lichaem braden, e met het vlees fijn honde-kot verfaden j H₄

		Int
		Int

-ocr page 100-



			Int corte, watter oyt voor ftraffen zijn bedacht, fie fouden,t'mijnder du η dan werden voort-gebratf%

		Noch weet ick, fou de man fijn gramfchap niet bedaren, Gchjck hier vo- ^? . ' ρ Γ ren _Pag. 50. de Maer, tot een meerder wraeck, tgeraemte doen vergaren? ttiden'der on- E*¹ brenghen wederom de leden over een, h^eild^yfb^er i°'�^k" ^ⁿ ^ma^^en ^voor ^me-vrou een fetel van het been, op het �ieffehck- Een fetel, foo berey t dat ghy gheheele dagen i�ekjotleSc- Sult fitten in het riff, als mette doot beflagen, kinge der fel ver, �_en foei, f₀₀ bereyt, dat fchoon al ben ick doot, tegendeel deuyt- V ongeluckich lijfF fal ruften in mijn fchoot j comfte van vuyle ,c l�ft op het grouwelickfte vertoont, om door de yffelickheyt der ftrafFe, de leclickhevt van de daet a^ wijfetv, ende hierom hebben de LierT-hebbers der Sch�der-confte, beyde de voorlz. in-vallen elck¹¹een byfondere Plate uyt-ghebeelt. ^J

-ocr page 101-

S'ET^^nW ι.

Pr�ften? niet alfoo; wat faiu rufte geven, ^;9*^e niet^ als tot verdriet, en fult op aerden leven \
Sult leven? nietalfoo�, hoe cander leven zijn₃Daer niet en is als doot, en doodelicke pijn ?
*^it vel, en watje i�et mijn aengeiicht bedecken,
*d u, ramfalich wijf, dan voor een maf ke ftrecken;■
Wat fchrickt u hert, me-vrou ? het is de rechte vont
Om dan noch met u lief te ligcren mont aeri mom.
^υ'ί hooft-fchcel fal u zijn een cop om uyt te dtincken,
^fri met een eeuwich leedt u vreuchden te gedincken,
Dit hayr, dat ick nu draegh, fal, na�r des hofs gebruyck,
Aen uwen kalen cop dan weien een paruy ck;
Mijn huyt, als leer bereyt, fal gantfche dagen hangen
*^aer u ellendich lijf �l eeuwich zyn gevangen,
En 'tfal op fuicker wijs vaft wcfen aen 'tgebou,
Als offer metten arm u noch omheifen wou.
^aer als de drouve nacht coomt uytter zee gerefen,
^3n fal dit eyge vel u deckfel moeten wefen,
En foo ghy vraecht, waerom dit alles wert gedaen ?
Denckt wat ghy nu begeert, ghy f�llet wel verftaen.
J^at foud ick, arme menfch i in dit verdriet beginnen,
^υ*ε noch een wreeder beul fou dragen in de finnen,
Die noch een fwaerder feiert fou voelen in den geeft?
»? Een hert, bewuft van quaet, dat pij nicht aldermeeft.
r⁵ °ch fchoon ick werd betrapt, en op het feyt bevonden,
kn foo van ftond�n aen int duyfter graf gefonden,
Qelijck in dit gheval niet felden wert ghedaen,
Denck, hoe mijn i�ken dan voor Gode fouden ftaen.

Tis eertij ts by
v�le volcken ge-
bruyckclick ghe-
weeft, dat een
man i'yn wij ff in
overfpel bevon-
den hebbende,
de felvc felfs ver-
mocht te ftraff�;
totwelcken eyn-
deby onder an-
dere haer het
hayr op de kam,
ende geheel kael
dede aff-icheer�.
Cjpr&ws tra�. de
�onf.cap.s. die de
redenen, waerom
fulcxghefchiede,
gelecrdelick ver-
claert. In adulte-
ros feBione caft�o-
rum. int er alim pce~
neu ammadverti fo
Ure antiqua exem-
flafatu monent.
Vid.Geil.hb. 4.
cap. 3. Tgregil
Tacit.de Mor.
iffa .� acci�s crinibut

^>er

rzuci�imain tam numero/a gente adulteria : quorum pKnaprxjsm, &
"^Λτη oram fropmuti expellit dorne maritm, cc per omnem viam vereen /tgit.

niariiisperm

�J

-ocr page 102-



		66 SELE-STRYT. Qpziu quifqm � Dehoom blijft even foo gelijck hy is gevallen, �vijfimo die,talis in- n De menfch,gelijck hy fterft. Wee hem i die in het mall^¹' mS&SSi » ^En ^midden * ^den ^ant, daer in hy leyt en wroet, j » Braeckt uyt, met eenen fwalp, fijn leven ende bloet. ■>■> Soodanich als de menfch leyt aff fijn fwacke leden, » Soodanich fal de menfch voor Godes oordeel treden: 11 Soodanich als de menfch daelt neder in het graf, ii Soo rijft hy weder op tot vreuchd off drouve ftraf. Hoe fuldy, dertel vlees, voor Godes throon verfchijnen, Die leefdet,als een mol �, en ftorft,gelijck de fwijnen ? Hoe fal u naecte ziel dan voor het oordeel ftaen; Als 'tbouck van u Geweet fal werden op-gedaen? Hoe f�llen, int gericht, u naeckte leden beven, Wanneer u gantlch bedrijf fal voor u ftaen gei�hreven ? En voor den grooten God fal over zijn gebracht Al wat ghy hebt gedaen,en wat ghy hebt gedacht? Hoe fuldy, dertel vlees, hoe ilildy connen dragen De fchrickelicke ftem, die u ial neder-jagen I Int diepfte van den poel, een woon-plaets van eilend, Een fterven fonder doot, een pijne fonder end ? ii Benautheyt in den geeft, amechticheyt der zielen, 7i Verfmachtheyt aen het lijff, fal yder een vernielen >i Die na des weerelts loop hier in den vleefche leeft, il En met een boofen wil aen aerdfche l�ften cleeft. 2.Ghy noemt my flecht en bot. Wat ifler aen gelegen ? Eenvoudich en oprecht zijn al des Heeren wegen. Ghy fegt my fmadich aen, dat ick een droomer ben j Maer weet, dat ick voor al geen hooger naem en ken. Het mach aen u, me-vrou, en wie het wil, mifhagen, Ick ial dit voor een croon op mij nen hoofde dragen,

			Λ

-ocr page 103-

!>kLt-!> 1kl 1.

^"s

En loven des den Heer: hier door ben ick gewis
Dat Godes weerde Geeft in mijne wegen is.
^S) �1 coomt een diepe ilaep van boven äff gefegen,
^H Wanneer dit fwacke lijrF daer henen is gelegen,
» De ziel, ons weertfte pant, 'tonfterffelicke deel,
» En iluymert nimmermeer, maer blijft in haer geheel.
*Joor droomen in der nacht, en wonderbaer gefichten,
Werd ick in my gewaer den Vader vande lichten, ^v

En als een ander menich int bedde ley t en wroet,
Dan coomt die hoogen geeil,en �� in mijn gemoet;
^ntdeót, met claer befeheet, wat my, en ander lieden,
Wat gancfche landen deur, na defen lal gefchieden:

Dies danck ick mijnen God -_y want geen fo grooten eer,
Als wat ghebeuren fal te weten van den Heer.
Al ben ick uyt mijn lant, door droomen, wech gedreven,
^lck fal eens wederom, door droomen, zijn verheven;
En die my defen fmaet nu hebben aen-gedaen,
Die füllen na-der-hant my comen bidden aen,
j^y bieden met ootmoet, en tranen, en gefchencken;
*-& fiet 1 ick wil oock dan het quade niet gedencken,
Noch wreken mijn verdriet, maer met een facht gemoet
Haer toonen alle gunft, gelijckmen broeders doet.
Jj An neemt dat ick vermocht, met veynfen ende liegen,
Het akijc wacker oog van y ver-fucht bedriegé, (moet ?
Wat raet dan voor my felf? wat trooft voor mijn ghe-
Wat uyt-comft voor de worm, die in my leyt en wroet?
>» Ift niet een wonder ftuck ? des fondaers eyghe finnen
5> En zijn in dit geding met geen gefchenck te winnen,
� Sy roepen recht en wraeck. noyt hert bewuft vä quaet,
� Kreech, in fijn eygen hoff, een vonnis t'fijnder baet.

� � Poogh

dorpere dormiente
anima infomnit n-
git. Hippocr. de
lnibmn.

Corporumfomr.ta
ciï,ficut & mors:
anima quieti nun*
quam fuccedit.
Tertull. cap. 25.
de Anim.

Sape majori fortu*
na locum fecit in~
juria.

Biraclitus dixit,Vi~
gilantibm unum
communem ijfe
mundum; fopitos
in faam quemquA
decedere-

Quid prodefl non
habere confcium,
habenti confaenti-
awj.'Laclant.Iniï.
!ib.6. cap. 24. ex
Sencc.

Mala confeientia
ddtclorum noflro-
rum ipfa esl teflis,
ipfajudex, ipfator-
tor,ipfacarcer, ipfa
accufat, ipfa juds�
cal; ipfa damnat,
Bernhard.

-ocr page 104-


�� ULUllU 1. » Pooch al u Iinckerny inc duyiler wech te fteken, » Graef in een diepe kuyl u fchandelicke ftreken, » VerdonckercuGeweec: alpijndy'tnochfoofeer, tes fcekralorum ter- » Ghy wiechtfe wel in ilaep, maer dootfe nimmermeer Zl^aSy^^mp'¹'" ^God ^fal>^door ^fli^nen S^eeft>^inc ^holfte ^van ^de nachten, Met ongewoone ichrick beroeren u gedachten, � Ontlètten uwe ziel, en halen aen den dach » Al wat van langer-hant daer in gedoken lach. confchnti tujuf-* � w_at f_oeck_ty vaft befcheet van Godes eeuwich wcfen ? � teiiimomumju- j) Ghy connet, domme menfch, in uwen boefem lefen, SaxTs. ^1C' " Ontfluyt maer u gemoet, ftracx fuldy fijn gewis » Dat God in uwe ziel, en in den hemel is. � Soo haeft een dertel wicht maer op en hout van mallen, » Stracx coomt eendrouf berou op fijn gewrichten valled >> En knaegt hé in de borft, door-wandelt vlees en blo^' » En fet hem nacht en dach een prang aen fijn ge moet- »> Wie voelt geen innich leet. wanneer voor-lede Tuften, » Door wroughen van den geeft, den gantfchen menft*¹ontruften ? » Soeckt vreuchde, foo ghy wilt, noyt iiTerfondaerbty' » Noyt is een cjuaet gemoet van binne-cortfen vry. » Gae nu, gae dijnen gang, doe vry des vlees behagen, » Wc een foo corten vreucht ontftaet geduyrich knagen, ' » Een pijn-banck voor de ziel, een innerlick eilend, » Een worm die niet en fterft, een geeifel fonder end. ï» Indien ghy weelde foeckt, en wik in vreuchden fwetf¹'

		men,

	» W^rel aen₅ verdwaelde menfch, maect uwe luft te temri^' » Betoom u dertel oogh, en trede metten voet, » Het onbefuyfde vier, dat ketelt u gemoet. ⁵ _ ,,-tf*

			�

-ocr page 105-

"Watift van 'swerelts vreugt ? de jeucht is haeil verdwen�,
'' C-n met de Γη eile jeucht paet oock de vreucht daer henen.
" En als ons corten dach ten avond is gegaen ,�
'»Waft vreuchde, waft verdriet, het iil�r med' gedaen.
f Wei-doen is herten-luft: {ich Tel ven t³o verwinnen,
^h �at is een hemels dau, die over onfe finnen
» Geregen uytte lucht, doet alle quael vergaen,
» Daer is geen meerder luft als luit te weder-ftaen.
■' O noyt vol-prefen vreucht, geruftheyt der GewiiTen,
ί Wie van gef�nt verftant, wie foudu willen miiTen
" Voor al dat by den menfch geacht is aldermeeft?
»> Al wat ons recht vermaeckt, coomt uyt een reynen
gheeft.

Aurea hkfiiitentia
lofepht. Satiw (J�
cdfcientia reS'�fac-
torum, quam fccca-
tiiatebrii fidere.

Sephyra.

IS dan degunB tefvvack. om mijn beleyt te�ijven₅Soo moet ickjde�faeck^op ander gronden drijven.
Ic^ njveet ₃ dat memchpeert niet eer enplach tegaen₃Voor dattet�ch de�boor <-uoelt in de lenden βae η.
^h tioorjo�ph, als een njrou�o hooch begint te branden,
* T>at�j haer teeren�hoot₃ haer eer e <-vy�<-verpanden
» zAenyemant diefe mint, en dattet haer m'ts-luckt₃» Soo royert� <τ>αηde �>ijt als bieten haer geruckt.
" fyfyout dan '-uier en <-ulam₃�y njint ^{ver�heyde�reken_>¹ vm den haer beften Orient haer leet te mogen njvreken,
" Sy loopt dengant�hen dach uyt-�nnich en ^ruervvoet₃^>J Om ergens, njvaer� can₃ te koelen haren moet.
' Hoe foeter dat de njvijn int eer�e ^rvvert bevonden,
.' tioedat hy�erder �₃ m/vannccr hy � ge�honden.

Am'ic'iquifefe mt-
reriomnia pxfu-
munt,fi quidquam
non extorferint atro
ciores funt ip�s quo-
que hoflibut. AlV-
rel. Vi�or.

Van

-ocr page 106-



		Otkerhcke hef- _f) y _n _aff_p_e�yd_e _m'_m �/«� ow//«^ *met met* al de hellt verander jj & Js O 1 lick in bitteren » qAIs doodel�ck ^rvergiff\ en mt-ge (hogen gal. haet: exempel in _. , ^J,j _n^&J"^} . Λ f,^JJ-& .6 Ammon en Tha- �� hangt H over t hooft, Joo ghji dejoete nachten f mar. . sa_m. 13� j)_e panden mijner gunH, moet--Willens jout verachten:* Houtjeker, dat joo haefi ghy die Jult �ggen aff', Voor ujalzjjn hereyt meer als gerne ene flraff. mm emafaut odit Ons tochten int gemeen gaen boven alle maten, mul�r,nihil φ ter- ,^ . *-lilt* 1 rr 1 t�um, Senec. Vaer is geen mtdael-arvecb $ n.ivy lieven, off <-uvy haten. Ghy dan, die niet met al tot heven zjjt gjiefint, Weet, dat <~uan defer uyr mijn hact op u begint. jfc\(�g u dOorloogh aen. zAlnjVdt icl^can bedencken, Om u njan alle cant te�haden en tecremkgn, . ,, ... � Al <~uVAt my lijf en ziel'm lifi off er acht '-vermach, a Udo confiko fee- 1 I 1 I 111 rnimvincunt vi- Dat (aiick^ metter dactgaen brengen aen den dach. ros. Senec. �i �■�;;,, ° ■ η <lAI njvaer een njinmch hert totquaet njvertin-gewannen. Si we gratuT^aer is het ^rvrou^venbreyn^roeelcloucker als de mannen,* a cafiiwis opi- D_e daet die njvijfiet uyt: Tot alle fnoot bedrijjf, monem prtfe- ^_Qj. _A[L� quaet bedroch, niet flimmer als een njviiff. res, nihil ea te i . ^J . . «/ iuvabit mihi ^s ^g^s, njvaer het [y, een boojeflreecf^ bedreven,* crede,fi'adma- Die, [aldoor mijnbeleyt, u ^werdenaen-gevvr even, ritum te defe- V ruverdenin-gebrant. Wat datje doet o ff�yt, ram, �r de flu- ^ r^_m _u y_e([_erf _a[ ray_erden uyt-gelevt. frome appella- f. ■ . , �, -ι Α η 1 tam dicam. Maer dit is niet genoech $ icl^ njv� noch hoogerJfreken, Iofeph. Ick^fil mijn eygen <-uuyl {dat zijn de rechte�reken) Verf 14. ij comen tijgen op $ enfeggen �out en�ijff, Jy 7;^e u °f^s Dat my dejood�he�aef ajvilt dringen op het lijff. , ichen man J^ekP^en ^nu °p de loop, mijn gant�he�nnen hollen, hier in ghe- 'Daer is geen houwen aen, mijn tochten moeten rollen bracht,dat hy jl ruy_aer deff�jtghebiet, Voor my en �geen ruil, ons te icnan- γ^ ^y^^L� η,-ρ_αί: '_KL� _roep. ₀ff ryyel aewensle lu�l. demake. ^v ^ η JJ ³8 �yf/

-ocr page 107-

wmm

Vbi femd ds erra-
tum e� in prxeeps
pervenitur, adto ma
turlα retinal pm-
�va,apravis adpne-
«/i/i/aPaterc.hift.
lib.z.

S ELF-S TR Υ Τ.

¹¹VV'anneer een moe dich hert in engte <x;vert gedrongen₃^}) Dan coomtet) meer als oyt₃ met erachten uyt-ge�brongen,
» En .{teil een open lucht. Noyt heefier men�h bedacht₃*> Wat door de le�e noot can ^Verden uyt-gewracht.
^c\ rvv'dj ick^flal₃ iakjnoet dit�ucl^ ten eynde brengen,
^I�udkkjterd, en %ee_? en --vier, en lucht '-vermengen₃En�orten over hoop. Al 2^dy noch�oo prat₃En�eydy dy-mael neen₃ en dry-maelboven dat ₃\°ch �alick^ <~uerder gaen₃ en doen ghelijek. de�angen,
ie₃ aljfie mottet hoo�t %ijn ergens in gevangen ₃Haer njveeren mettefieert. AlH immers aive�n moet,
Ghy�lt u�hamper JOen, betalen met u bloet.
^^et moet er nu op�aen₃ ic\ b ender op gebeten ₃^h T^e boofheyt hangt aen een₃ gelift dees goude keten

» Van boven tot beneen met�hakels �gehecht :
, »> Sondis een trot�ch d\nck_₃ noyt ginget �nder kriecht.
¹ "Vte eens het qmet begint, die moetet ^vorder <~vvagen:
¹ �Vie�hijn ^rvan on�hult�ieckp₃ dient alder-eer� te dagen ₃» Want die met njollm mmt eer Η luyde roepen can ₃» zAliH een rechten boe�₃ het�chijnt een eerlick, mark.
¹ Oie eens hee�t in-peaaen de�reeck^ ^rvanflimme <~vvegen₃¹ En mach omgeen bedroch ojf leugens %ijn ^verlegen j
» 'tMoet al₃ 't moet op de baen₃ om niet te %ijn begeckt j
»> VVat dienter rveel ge�yt ? qmet dient met qmet bedeckt.
y anneer een grammen moet₃ en macht om uyt te woeren
^c�men ςνρ ghepaert₃ njvat can� niet beroeren l
$y breeckt al <~uvat� raeckt, gelijck^ een donder-flach;
Hoe Jo�ph, njree�dy niet? gjoy njveet njvat 'te kjv ermach.
^enck� hoe u�tken�aen_} mijn manfial my pelooven,
ⁿ « rvanfionden aen <~υαη alle poet berooven₃

Scelere velxndum
efi fcelut. S��nec.
Hippol.

CMeis verbis
majorem fidem
habiturm eJi
Petephres,
quam tuis,
quantum li-
bet tua verio~
rafuerint.
Iofeph.

�

Doen

-ocr page 108-



		n^oen flehen in een kot,foo doncker als de nacht, Daer mmmer gulde Jon, off mane ^rWert '-verwacht. ^Daerfileen <-uVreeden beul met ongehoorde pijnen, ZJ lichaem uiten aen, ugeeften doen ^verdwijnen ι Daer(aleen nnvreeden beul, een onbefihoftc guyt _aZJ grijpen by den hals, u cleeren treckgn uyt, ZJ douwen op de banc^ ujonghe leden binden, ' ZJ, door fijn ^rWreede confl, onmenfihelicken <-winden₃En reckgn yder lidt <~van hoofde totte njoet, Ghelijckmen "tfichte ^Woj ontrent den rviere doet, Oaerfdeen ^rwreeden beul, met naelden ende (hellen ZJ �eken in het lij ff] u moede finnen quellen, ZJ houden njan denflaep, en al den langhen nacht Wt-mergen uWejeucht, nuerteeren uwe er acht. ^Daer fat een ^rWreeden beul u lij ff iJol^Waters gieten. En (pringhen op u buyck, en njyeder uyt doenfihieten, Int cor te,<vvatmen ^rvwt tot navreede pijnen nut, Dat�l, op u alleen, dan njyerden uyt-geput. Qoomt yemant <van het ^volck u ondertufj chen <~uragen, Waerom u jeuchdich lij ff dees�rajfe moet ^verdragen, SegdanghelijcJ^ het is: Om dat eenfihoone njrou My boot haerjoete jonfi, en dat icl^ niet en <Wcu. Ofiuteloofin clap I nyviefalu niet begecken ? VViefal niet <~uoor een clucht u dwafi daet njertr ecken_}Enfiggen over-luyt: » Het � een rechten bloet j> Ό te rurolick^ mochte ^tjn, enfiietetmette <-uoet? » Te rechte, na my dunckt, te rechte moet hy treuren, « TJiegeen ^vermaeckjen neemt, ijyanneert hem mach gebeuren: » Te rechte lijdt hypijn, die, naer eenfoet njerfoeck ₃» Gaetpds een rechte nurek^ (henpruylen in den houc{.

-ocr page 109-



		"tuf�ldy mette fyk gants deerlicht zijn gefineten₃ "oe njvelghy mant ghebraet noyt beet en hebt ghegetcn $ 'Dusfuldy man den boer 'm dihe zijn geruckt. Schoon dat f in�jnen meet noyt peul en hebt gegluckt. ^X) Een boojvvicht om mi�daet ge knevelt en gebonden₃^}> Genekt 3 hkr is nu de�raj�'man mijn moor-leden finden^. » D'tes�aet hy op fijn borsK₃ en lijtet metgedult: >) �Maer tis onlijdelickje lijden �onder�hult. ^hTis noch een aert man troosl₃oockjniddentnhet�chten₃" Tepeyn�n op de mreucht₃ te dencken op ghenuchten^, » Te halen op de lufi man fijn moor-leden tijt₃ > > Maer onverdiende flraf is alte groot en J^ijt. /k Ls nu de lange pijn u 'thertefil door-fin�jden ₃Dan�ildy op het lefiuyt mvee-moet noch belijden <�Al rvvat de Rechter mraeght₃ al 'ijfet noyt ghefihiet₃ En dan �alu eer en goede naem te niet. '' VVat is <~van grooten roem ? mvat man een eerlickjeven₃^>p VVanneermen moor eenguyt mVert tot de doot gedreven ? » Wat is mangoede loff, mvanneermen coomt ten mal? »lAlfi eynde niet �n deucht en deuchter niet met al. "et <~ul_ees χ dl te�vvack^. en laet u met bedriegen; ^ �\dyfinderfihult₃ depijne doet u liegen: " Hoemenicheerlkkman,hoemeelonfihuldichbloet₃* "E-tixm inaoce»tes _T» . . 7 ; τ �� 7 /�� 7 7 cdgit mentiri dohr. » verneemt-men hier en daer₃ dat Lijden lijden doet. Sencc. ®^aet nu_y ofiecht-hoofit₃gaet₃ Hie� moor een jonge mrouWe₃Voor liejfeltck^ mermaeck^, ondanck^ enfvvaren rouwe, Kie� droefiheyt₃ moorgenucht ₃ k�^efi haet₃ moorfiete min ^ En<-vvee₃ moorherte-lufi �, en�chade moor peVVtns ^^lefi₃ moor een teeren arm, en moorfinee-witte handen ₃¹ ^e �tten in den�oek^ te liggen 'm de banden ₃- Κ Kie�₃

-ocr page 110-



		KieB woor een bed wan dons ₃ <-uoor dekens wan damast* Te fitten op een rad₃ te hangen aen een baB. KieB woor een�oeten�aep₃ onmen�helicke pijnen ₃- J)e prangen wan de banck^₃ inplaet� wan gordijnen ₃� KieB woor een�oet geVVoel, een jammerlied getreur \ eAch! tuffchen dit en dat � al te grooten keur. nAch l t� een beter greep₃ een jonge wrou te lieven^ En my en-uvve jeucht met eenen te gerieven, oAls wvel te bluffchen uyt₃ door ene kei onver�ant₃Dat in u leyt enjmoockt₃ en'm my leyt en brant. Ghv�et�o menich men�h₃ by-naeB �jn gant�he leven, Met een bepeckteplanck^ door alle wvaters fvveven, En wvagen lijjf en ^iel, alleen om cleyn ghevvin, Maerghy₃ indienje wVout₃ wVaert rijeke door de mirh �^u icl^u gun mijn bed₃�ocondy licht bedencken 'Dat ick u alle dinckwvddaerenboven�hencken. Soo haeBghy maer en wvenckt ₃ ojf opent uwen mont_sSoo�l het uwe zijn alwVatghy wven�hen cont. ^4 muiier amif Onthout my de β les. fan vernam eens qeraken Ja, pudicitia alict . ■ ι ι /////�� / / »bmerit. Tack. Te jagen m het welt wan dobbel Lijne-laken₃ "Bet i�er med'gedaen: het VVilt₃ het tamme Wdt Hangt �jnenJager aen₃ en wvertet jaghevilt. » Soo hae� een echte wrou is, buyten echt₃ ontloken, 7> De gelt-�ckjnee�t een gat₃ de jfaer'-pot � gebroken ₃- » Daer � 'm haren naern noch gout₃ noch β hoon juweel^ » Ojf hare lieve pol en heeft het befie deel. » Watwv'ildy datick^�g? D'ieyemanthee�tgegeven » Den�eutelwan haer eer₃ die�henckt hem daer beneven₃» Den�etitel wan de k^s daer β haer geit in doet. ν Gemeen�hap in het bed_} gemeen�hap in hetgoet.
				Ρ
				Ρ

-ocr page 111-



		SELF-STRYT. ff &n hebdy noytghehoort datgoet by een te rapen₃f e nsperden tot een njorfi ₃ alleen met by te�apen₃ Js d'alder-�et�e <ννΊηβ₃ en lijf elk k�e <-vont₃ ^Die een'ichgee�ich quant zijn leven oyt be�ont ? ■jvdienghy maer en <~vvout mijnfoete I�ji behaghen₃^ύ °ofoudy₃ '-voor een boey₃ een goude keten dragen $ Ohyjout njoortaen met meer met dienen zijn ghequelt₃ CMaer op een njryen nuoet noch heden zjjnghe�elt .� ^ty creechty al^vatghy ^ruyout. fck^�udefihier off morgenr % des fjonhick hof een goeden�aet be�rgen₃ Alnaer u eygen njyenjch. Ghy�et het₃ dach aen dach₃ VVat kk^ by mijnen man₃ hy by den Prins, --vermach. ^\�he₃ <vvaer het noot₃ ging on�n (Joninck^jjrek^n₃^K r-vveet dat my aldaer peengun� enjal ontbreken: ^Dus^o�ph, hebdy luB tot Vryheyt₃ Goet₃ en Eer$ En doet maer dat kk^�g₃ en�racx ghy zijt een heer. fofeph. Oe meyndy dan met cracht mytot de luft te drin- � ghen ? (gen > ^a ^a ^Nw* ^extorii^ueii'* ^e-vrou, ghy zijt verdook, » Geen liefde laet haer dwin- ^mri\ ^clauc�an' " Sy gaetmaer daeri� wil. Noyt heeftet goeden aert " Dat met bedwongen fin te famen is gepaert. b _b _0mM _eoaBum* " Al drijft de bleycke vrees den menfch tot vreemde faken, ^tri^icu� ^h^^et* «■ »\.t Lr��- ι ii� ri ι ^tum-* Bald, ad 1. ^Nocn canie niet met al ontrent de lierde maken. neque ab imtio ^5> De liefde, vry van aert, en paft op geen gebiet. ' ^e ^nupt' >> De liefde, wat j e dreycht, en vreeft de vreeie η iet. c c bw*^ »on im-* jky dient, met beter gront, u faken aen te leggen. ζ� stmcT ^eri& Wat van oude tijt het ipreeck-woort plach te feggen: L ι �Al

-ocr page 112-



		�6 SELF-STRYT. » Al is de vryiter.fteech, noch wertfe wel de bruyt, » Maer wil de vryer niet, foo is de vrientfchap uyt. 7> Geen man en wert vercracht. Té ging hem noyt ter �� » Die yemant met gewelt tot liefde wou bewegen. ÜftÜ'SZ » Noyt joechhy met vermaeck, offhadde goeden vang; entw. Plaut. � oi_e honden op het wilt ded' loopen door bedwang� Ghy dreycht my (fo het fchijnt) met veelderhande plagen; Indien ick niet en wil u quade luit behagen ; Ghy fult my (foo ghy fegt) benemen naem en eer, En maken my verdacht int oogh van mijnen heer. Noch dit beweecht mijn hert. Hoe 1 fal ick dan betracht Dat my een menfch ghebiet ? en onder dies verachten ^ - Gods noyt vol-prefen Wet? fo moeft mijn deufich hoO^rVan herfens zijn ontbloot, van reden zijn berooft. Sal ick een menfch ontiïen? fal iofeph moeten vieren Een wifpeltuyrich wij ff, het fwackfte van de dieren ? Nonpotuit extor- �_en wanckelbaer geitel ? een haeit-gebroken vat ? quere, quod voluit _ .. ?. � � � � #-« 1 1 11 imperlre.* Am- Neen, dat is ongerijmt. Mijn God, verhoede dat* ft � capï^l0' ^aet ^comen watter wil \ laet alle fpotters rafen, Laet fwarten achter-clap met volle kaken blafen Haer doodelick vergif; laet kinders, man, en wijf, My ipouwen op het hooft, en treden op het lijf. Al word ick van de fmaet van alle cant befprongen, Gebeten van dé nijt, geileken van de tongen, Al fchiet de fchimp haer dracht, de fpi j t haer bitter gal 5 Des weereks fchand off eer beweecht my niet met al� » Die in fyn eyghen hert onnoofel wert bevonden, » Trotft, mette clare maen, het keffen van de honden, _t» Ontfchultvreeftgeengevaer. Een onbevleckt �^° *> Spot met de fchamper nijt, fchopt dappers mette vo -

-ocr page 113-

ⁿ Vreeft pijn, noch wreede doot. Laec al des wereks beulen
'⁵ My vallen op het lij ff, en t'iamen comen heulen

» Alleen tot mijn verderf. Heb ick een fuy ver hert,

» Ick blij ve wel gemoet, oock midden in defmert.
^�� Word ick uyt-gereckt, ghegeeifelt, op-gehangen,
^evilt, van een gefcheurt, met vreeffelicke tangen,

Gedroopt met vierichpeck, gebraden, en geiooft,

Of op een rad ghefet: i�et hier een vaften trooft,
Qff God fal al de pijn van mijnen h�lfe drijven,
Off God fal in de pij η mij η fwacke leden fti j ven,

En geven my de cracht, dat midden int gewoel

Ick (fpijt der beulen hert) geen pijn met al en voel.
�ftdien dan yemant vraecht, Waerom doch lijc de defen ?
Soo ick noch fpreken can, dit fal mijn antwoord wefen :

Om dat hy liever hadd' te fterven in de pijn,

Als in oncuyfche vreucht fijn leven lanck te zijn.

Wanneer ick
llechrs u hebbe,
foo en vraghe ick
niet naer hemel
ofte aerde, wan-
neer my ooc lijff
en ziele verfmach
rede, foozijtghy
doch God alle
rijt mijns herten
trooft, ende mijn.
deel. Vfaltn 73.2s.

'JMdvult acer
hi�ima qua^

aer foo mij η vrome daet noch een-mael weit geweten, fufferre, quam
(Gelijck een eerlick ftuck doch niet en wert vergeten) oblat� pcrfmi.

So wenicht' ie dat mijn heer my gund een weynich aerd,

Daer nu en dan een been mocht werden in vergaert
"3n mijn verdorde rif. Noch wenfeh ick daer beneven,
*^3t feker cleyn gedicht fy op het graf gefchreven,

Hier onder levt een knecht ₃ die qmm 'mfvvaren rou�

Om dat hy had te liejfjyn Eer,jyn Heer, en Vrou.
Daer is een feker Dier, bekleet met fchoone vellen,
*-*at, foo het yemant gaet ter aerden neder-ftellen,

En fpreyter modder om, gelijck een ronden dijck,

Soo datter geenen wech en fy als door het flijck,
"et dier fal blij ven ftaen, ja liever liggen fterven,
A's door den vuylen mis fijn bont te fien bederven, α

cap.4.

a �flendo lapropr'iA
natura dtll'Armel-
lino di ρ'ai'ir prim*
la morte perfetme
& perfete, che im-
brattarfi, cercand»
ai fuggtre , di non
pjffkrper la brutto,
f er non machiareil
candore e la pulitez-
za dttta�ta pretiojk
pelle. Paulus Ιο vi-
us Dialog, dell'
Imprefe Militari
& Amorof.

M.tlo wort, quam
pollui.

Κ 3 Och

-ocr page 114-



		waer de giiecit °^cn°^ ^ditreynedier, by eenichconftichmens, des Heeren is, Waer op mijn graf gemaek! dat waer mijn derde \V&^S' $cto.jj?. ^ ' Dit ftaet in my gelet, ick fal den doot verkiefen «. .nimm eti-* E« dat mijn eerbaer lijff zijn reynheyt fal verliefen. am inter angufiias j_ck vvil veel eer, ick wil, in ftucken fijn gereckt, fortune aviu nobi- «11 1 1 � � ... � <~ 1 1 f Htatk ntinens. Als, door onkuys bejach, mijn jeucht te hen bevlecKt. , ,, Meyntyemant dat de vreucht van fijne ceyle nachten Molmt liber enmi- -�.�� ii r' 11 nu mm, qmmpp. 5al in loo droeven ltaet vervullen hjn gedachten, Ambrof. Hb. de j-jy dwaelt, gewis hy dwaelt, het loopter anders aff. Ioleph.capo'. . ^J '& ^J 1 r 1 � � � � � Tis waer, een reyn gemoet dat londer ichult moet lijder); Voelt dickmael in verdriet, een fmaeckelick verblijden: Maer die om flirn bedrijf vervalt in fwaer gequel, Voelt, boven alle pijn, de pijne van der hei. Mijn geeft op God gegront, die fal my laten prouven Het leven in de doot -_y dien wil ick niet bedrouven, Niet wijlen van der hant, niet maken ongeruft, Noch om gedreychde ftraff, noch om beloofde kift. Sephyra. NV ca» kk^ over u met <~volle montghetuygen T>at foßph liever heeft te breken₃als te buygen: Nufie ickjnetter doet, en claerder als den dach ₃Wat in een hoof dich menfeh een harde cop ^u er mach. Watifl<~van defen GeeBfoo feieren te gewagen ? $ijn tochten in de menßh en �^� maer ßnne-n)lagen₃In-rvallen '-van de maen₃ cafleelen in de lucht₃Qnweerdich {na my dunckt) datyemant daer omfucht. Tüfuyfelmg naan brejn, die met een mottich njveder Ons deufich hooft bejvvdert, enßjgt in bae&en neder₉ Wann$

-ocr page 115-



	S ELF-S TR Υ Τ. ₇₉ VV'anneer een oo�e a/v'tnt den drou^ven hemelclaert. Hierom beangsl te zijn �niet de fijne njyaert. fofefh. WAt roerdy van den Geeft met onbefchofte ft reken ? Ick bid u, fwijchter van, off leert eerbiedich fpre- ken. Ten is geen vijfe fin, geen gril, geen deuiich hooft, De natuerlicke < Maer yec dat vlees en bloet in geenen deel gelooft. ^m/t�dm '^een wint en wert gevat in webben vandefpinnen, gendesGeefte^ ¹ Geen vreuchde van den geeft in vleefchelicke finnen, » Een uyl off vleder-muys zijn haters van het licht j w '> Geen fon en iifer goet, als voor een goet geficht. J;^e Geeft is ons een pant, by Godeshant gegeven, ^en trooft, een heylich merck, in onfe ziel gefchreven j �e leytf-man onfer jeucht, het roer van ons gemoet, w �ie onfe gangen ftijft, en voor den val behoet. ^e Geeft is helle glans, waer door ons herten glimmen, ^er onbefweke leer, waer mede dat wy dimmen Tot oni�n grooten God, waer mede dat wy gaen k ot boven in de lucht, veel hooger als de maen. jj^�gt fuyeker, honich-raet, en watmen foet mach namen, ^rengt fang, en fnaren-fpel, brengt alle vreucht te famen, ^5J Een ftraeltjen, dat de Geeft ontrent ons herten fchiet, , Maeckt al des weerelts luft, min, als een enckel niet.

		Sephyra. Aer �₃nadatkkhoor_s moormy nietuytte rechten, Ojf �~\ moet de jen geeiieens hefikhoaen bekvechten $ Κ 4 Wam-
�

-ocr page 116-



		So SELF-STRYT. VVant rvvat kk^ breng ter baen₃ en <x>vat kfap u arv0> Vat�eeckt hei nortjche dinckjt <-weder uyttenjin. �ckben met njo�en haet op de�n GeeB gebeten ₃lekmoet njm al�jn doen <~vyat naerder reden njyeten. Moer eer Β₃ <wat�het Vlees. /.Des menichen eyg^^eaert. S. WatnoemdydandenGeeB? �. Dat ons daer voor W waert. S. Is Vlees ons eygen aert ? en <~w'ildy dat nL>er�c^en₃Wel aen_} ick^ ben ge�nt hier naerder '-van te�irekpn. Ick^ njvil m/oor οηβη aert de�eck^ eens nemen aen. f. Dat heeft u gladde tong voor defen al gedaen. Al wat ghy hebt gefeyt, dat heb ick foo genomen, Al waer het van het Vlees in eygen daet gecomen; Dies, als ghy kennen wik het Vlees, en fyn beleyt, En vraecht niet hier offdaer, ghy hebbet al gefeyt. S. Nu rvveeBghy dan de GeeB₃ met alufvpare laBen₃En laet ons eens de�aeckj-vVat dieper onder-taBen. Wat�uytet₃ datghy�gt₃ datjder met�jn bloet₃ En met�jn eygen ailees geduer�chftrijden moet? T)e <~orede ^uVert de men�h ten hooch�en aen-gepre�n_}En daermen altijt kyft₃ hoe can daer narede njve�en ? ^aerfiaech een njinnich hert � ^veerdich om te�aen,* Hoe can daer eenich deel naer�ete lie�de�aen ? » De liefde moet njoor al '-van on�ngee� beginnen, »^Daer leyt haer eer�e gront. Wie can een ander minnen ₃ j> Die bitter₃ als een gal₃ met op-ge�tten raet₃ » Sv\n eygen njlees bevecht ₃�jn eygen leden haet ? Wie ijfer oyt geweefl₃ <uvie ijfer noch te ^evinden₃Die₃ met�o engen bant₃�jn luBen <~W\fi te binden ? J

-ocr page 117-



		Geltjck^ghy firenge Geefl onspoocht te doen njer�aen f ^Xeen^ t� maer mj�ry, ten kanderfoo niet gaen, * ^tfeggelick.^te ^jⁿ * ghevougbelic^ te <-vve�n₃^l} T)(tt � eenfihoone deucht, <-vanyder booch getreten_s» Ό at � de rechte greep om �huys₃ en oneer αΙ_Λ" VVaer datmen henen gaet₃ te njvefen lief-getal. ⁵¹ �e# die met reden njyeet te nemen en tegeyen, ^h Νaer tijt en�ont ghebiets die � bequaem ts leven ; » Π)ιβ njyeet den rechten firecck^₃ en <-vsr den beslen njoet₃» Hoe datmen metter eer by men�hen ^rWoonen moet. \| Die naer der <x>veerelts loop �jn faken njyeet te njoegen^ " Ρ'int yders goede gunB, en eyghen ^wel-ghenoegen ₃» �Maer eenvvich over-dweers te liggen in defect^ »Is ruoor eenyder menfeh een lafl'ich ongemac\.

		ΓΧ Aer wert (ghelijck ghy fegt) van vrede veel geleien, XJ Maer eendracht mette fond', foud' dat de vrede wer- fen Die God ons wijft en prijil? can duyfternis en licht, Can water ende vyer te i�men zijn verplicht? ^J) Can yemantjWie hy zy,can yemant raetfaem vinden, ^)} Sich met een dooden romp aen een te laten binden? jj Can yemant fris en fray,vol levens en gef�nt, (mont » Gaen ligghen hooft aen hooft, en voughen mont aen ^}) Met eenich ftinckend kreng,een lichaem fonder zielen, >i Vol ylTelicken ftanck, daer uyt de maden crielen, 3) Ghelijckmen hier en daer,iiet liggen op een rad ? Die mette fonden heult,doet vuylder dinck als dat. L Sal

-ocr page 118-



		8i SELF-STRYT. Sal yemant in fyn huys een vuylen boef gehengen, Die fijn beminde vrou tracht om haer eer te brengen? Sal d'O verheyt een guyt, geneycht tot moort en brant; Met vreden laten gaen, en dulden in het lant ? Sal yemant in fyn cleet het broetfel van de Hangen, Vol doodelick vergif, al foetjens laten hangen, . En gaen foo druypen heen ? neen, neen, het echte \W> Staet met een lichte-koy geduerich in ghekijf, »3 Gefeggelick te zijn, en laet u niet bedriegen, » En is niet ons vernuft in flaep te laten wiegen, » Na dat een yder wil, en is niet oni�n fin, » Van alderley beilach, te laten nemen in. » Tis facht te zijn van aert, de reden plaets te geven, » Te ftellen Godes wet tot richt-fnoer van het leven, En foo ghy defe wech ghefint fijt in te gaen, (da^' Spreeckt maer een enckel woort, ons twiften heeft gh^e' Een aep om-helft fyn jonck, dat al fyn leden kraken, Soo dattet fteeckt de moort, fijn dat niet moye faken ? De moeder langt een mes, en geeft het aen haer kint, Dat quetftet totter doot, is dat niet fraey gemint ? Een yder (foo ghy weet) doet fynen wijngaert fnoeyen, En laet het gulfich hout niet al te weelich groeyen, , Dit valt ons vreemt int oogh, maer wie en weter niet Dat wat de fnoeyer doet, om beters wil ghefchiet ? Wy fien den Medecijn met gloeyend' yfers branden Den deien aen het been, den genen aen de handen, En evenwel nochtans is alle man bekent, Dat, van het gants beley t, genefen is het end. De plaefter, wiens gebruyek is tegens het vervuylen, Smert, alife wert gheleyt op feer en etter-buylen,

-ocr page 119-



		sHLt-sl'RYT.. �� Maer �� die wert gebruyckt ontrent de gave huyt, Men wert niet eens gewaer het byten van het cruyt.* yhy roept, u woort is hart, 'ken can het niet verteeren; 'Gebreck is in u feifs, ghy fijt vol boofe fweeren, »> De falve van den Geeft, die u de pijn aen-doet, » Waer u een herten-luft, hadt ghy een gaef gemoet. Sephyra. HOe deerlkkjs deßant, <-�� die eenßrijdich nj'voelen Van innerlich ghevecht geduerichhck ghevoelen i Hoe deerückfs de menfih, die eewvp'ichfijn ^roerfiant V'mt over hoop gefielt, en tegen een ge kant � � geef �₃ geßr enge Geefi, onsgroote fiof om clagen₃^u legH ons packen op, die met en zyn te dragen. Du dringil en dwingsï den menjch te <~uhegen naer de lucht^ En fiel I defvvaereclomp leyt in hetfiojf en fischt. ^} Ben Kijc^, hoe rijck^ en groot, moet nootelick <~vervallen_s� Als burgerltcks crijchfit binnen op de ^wallen �, » Geenfieden zynder <~vasï, geen huyjgefin befiaet_s» Daer bwoerltcke twifi geduerich omme-gaet. ,"°^efildit cleyn begrijp, onsboefim, ons gemoeden, ^ⁿ* hert een tanger lid, <-uan bmnen connen njoeden Een onderling ghevecht, een 'innerlickellend, Een tweedrachtfonder ruß, een oorioghfinder end? ^h Eylaes � rwat ü de menfih ? een^rvyint,eenroock^₃ een'VVafim^ ^5> Een fihadwoy fonder lijjf, een daß, een mifi₃ een afim, " Een damp, eenfihrale lucht, een teer, een niettcb <~uat, » Eenbroofin aerden pot, een, icken <z>veet met njvat. ^evvis, indien ghy njvilt dit crancke maeckfeldwinghen ietjöo benauden praem, hét moet aen fine ken (^ringen L 2 *��

-ocr page 120-



uTT^bTRTT *oAl* <�V<ttter � ontrent₃ en her�en metghetier₃Gelift het aertrijck^�heu>rt₃ njan op-gedreven "vier. Wut njviltmen dat de men�h�jn hertejalnjerkracht en ? He�rijden fjngemoet₃ bevechten �jn ghedachten* ? Slaen met�jn eyohengeeB, en moeren alk tijt In de�en klynen romp een innerlichen�rijt ? o iAl<vvatmen Men�he noemt₃ is man een njrougecomen ₃» Die door een <~vleyers tong �oo hae� <-uvas In-Benomen ₃» Die door een�hoone arruchtjoo lichtlick ^rvVerd bekoort -₃" Wy zjjn ^rvan ^rvrouvven aert₃ <-uVy njallen door een njvooi� Al'uvat <van katten coomt₃ dat �ghe�nt te muyfen₃Wie can�p eygen bert₃�jn njye�n doen <~�erhuy�en ? VVie can�p eer He pront ₃�jn oor�j?roncl^₃ �p begin₃Verjagen uyt haerplaets₃ en�tten uytten�n ? iol�ίο. verf. re. Wy zijn <~van rvveecke�o�y ingeyle lusigbevVonnen₃
	Sap. 7� verf
			Gemolcken als de melck₃ ds kaes, by een geronnen, Gedragen in den buyck^₃ door�gh₃ en papghevoet ₃�frletjanckjnflaepghevv�eght ₃ int corte₃ Vlees en T�loet. Wat <-uvildit cranck^ghe�el�jn leden dm beklemmen₃En met�oo nauvven dvvanch^�jn domme �nnen temmen ? » Sijns njv�lens meefler zjjn � alte groot en njven�h: » Om lust te njveder-�aenj niet�wacker als de men�h.

				^olepti.

		V Erbloemt my, foo ghy wilt, u luft metfchijnV^ reden, lek falder evenwel, ick falder tegen treden: En fchoon ghy brengt ter baen u erachten int geheel, Noch fal ick regel-recht ftaen in het tegen-deel. Gelu^c'

-ocr page 121-



		SE LF-STRYT, Bf " Geluckich is de ziel, die, door een hevich ftrijden, " Het doodelijck vergif der fonde weet te mijden j » Gheluckich is de ziel, die door geilagen twift, »> Den uyt-gelaten brant van hare tochten iliJ/L '»Daer is een goede ftrijt, daer is een heylich kijven, " Daer is een reynen haet, daer is een heylfaem drijven; »> En wederom daer is pays, liefde, ftilte, vreucht, ^J» Die onfen geeft bedroeft, en niet met al en deucht. " Tis geen verdorventheyt, dat ons verdorventheden »On s wrougen aen de borft, en dringen op de leden: »'tGevoelen van het quaet comt uyt een goeden gront, » Dat wy ons fonden iien, en coomt niet van de fond. *" duri&et u foo vreemt, al quetftet u ghedachten, ^u Ick fegge dat de menfch iijn leden moet vercrachten, » lek fegge dat de menfch van fich verfcheyden moet, » Al wat de ziele quetft off cenich hinder doet. ¹ Ick fegge dat de menfch iijn aengenaemfte fonden, " Sijn foetfte troetel-kint, hoe feer aen hem ghebonden, " Sijn alder-lieffte vreucht, fijn luft, en eygen fin " Moet fetten uytter hert, off heftich binden in. ⁵ Ick fegge dat de menfch fijn innerlickfte wefen, ^h Sijn aen-geboren aert, hoe feer by hem geprefen, » Hoe vaft aen hem gehecht, hoe diep in hem geplant^ » Moet ftellen in bedwanck, en leggen aen den bant. " Al wat hy heeft ghelieft, dat moet hy leeren haten, ^5> Al wat hem heeft behaecht, dat dient hy na te laten, » Achi foo het met my ging, als ick van herten wens, " te vluchted' uyt my felfs, 'k en bleef niet meer e� mens. ¹ Vv at hangen wy aen d'aerd', en lieven aertfche faken ? ' Wat foecken wy in d'aerd' ons leven en vermaken ? L 3 Wat

-ocr page 122-



		8ó S ELF-S TR �.�. » Wat is het aerts gemoet met aerde foo ghepafl? �» Waerom is onfen aert loo inder aerden valt ? »* Al wie den hemel foeckt, moet van den hemel fpreken, ♦» Moet tot den hemel gaen, moet door den hemel breken, » Moet naer den hemel hen. Wat dieneer veel gefeyt^?» Ten is geen effen baen die tot den hemel leyt. AUe defezijn in " ^ weet des menfehen hert is vol verkeerde ftreken ? dengheipove ge- � Ons alderbefte daet heeft even haer gebreken, itorven, ende en � � � � � � hebbende beiof- » En niet te min nochtans can yemant in den geelt 1'erfyhebt?! » Behouden vaften trooft, en blijven onbevrceft. van verre gefien, Daer i_s peen twii ffel aen, de Vrede-vorft fal comen, ende gelooft, en- . , . ^�. ' ~. , . de gegroet, nér. lek heb al over lang van lijnen dach vernomen, "^s* En in den geeft geilen �, ickhebinmijnghemoet uhtnj. verf.se. Den Sooii alreets om-helft, gekuifet, en gegroet: zfa.s>. ver/, i. '2'. Ick heb al over lang, ick heb ge hen van verre, De comfte van Een licht, een wonder licht, een ongewoone fterre, deMeüiasisdoor _ _n. , . ,, , ^ 1 1 1 de Propheten des Een itrael van hellen glans, voor Zabulon berey t, «sÏ^ftmè't Een fackel voor het volck dat in het duyfter leyt. alle omitandio Wat heeft den hemel voor! wat fal ons weder-varen ! heden voorleyt _ . . . _r . _ . geweeft. Len Maget is bevrucht, en 1 al een Sone baren, sfjnontfangemf- E_en kint, een wonder kint, word Ifrael gejont, (bofl^1.Wiens naem is eeuwich God, Vorft van het nieuw v^ei>fyndootS/iz/i Hy was vol fwaren druck, van alle man vertreden, fyn opftandinge, Onweert, veracht, onteert, verwont in al de leden, ende iyn eeuwich _r � � r � t � ïijck,Ef.<si.* Hy loet op lijnen hals, met een bewogen hert, De fmaet van onfe fchand, de pijn van onfe imert. Hy was van God geplaechL, met veelderhande wonden? Hy droegh op hem alleen de ftraf van al de fonden, Door iyn geleden fmert, en diep-geveurde ftraem, Zijn wy den grammen God geworden aengenaem.

			�

-ocr page 123-



		S ELF-S TR Υ Τ. Wy fweefden hier en daer door onbekende dalen, Gelijck de fchapen doen, die fonder herder dwalen, Maer hy, door fijnen geeft, en Goddelick beley t, Heefc ons van nu affaen een beter wech bereyt, Hy heefc, gelijck een lam ter flach t-banck wech gedrev Qff als 'tonnoofel fchaep den fcheerder op-gegeven, Geiwegen als hy leet, geleden met ghedu�c, En met een ftillen mont ghedragen onfe fchuk: Hy is om onfent wil voor het gericht ghecomen, Qi�i onfent wil van hier in angften wech genomen, Hy was van alle cant om onfent wil verdruckt, Ten leften uyt het lant des levens wech gheruckt. Maer als fijn weerde bloet cot foen fal zijn gegeven, ^an fal fyn zaet gedyen, en door hem eeuwich leven, Want nademael fyn ziel droech arbeyt ende pijn, Soo fal des Heeren wil in hem volcomen zijn. Vel aen dan, fwack ghemoet, hoe ligdy dus gebonden ^en u verdorven aert, en aen-geboren tonden ? Ghy zijt in vuyle luft ghewonnen, ick bekent, Maer God heeft defe cjuael van uwe ziel gewent. % geeft ons fynen geeft, die ons leert overwinnen ^en onbeiuyiden wil van ons verdwaelde finnen, Hy reynicht ons ghemoet, enftijft ons fwacke ziel, Die anders elcke reys in fonden neder-viel. Sephyra. NV "vverdk^uyt wijn fin. Qin u dan niet bewegen ? lil noch al even na₃ en noch al niet ter degen ? If� alt φ rvan bedwang, en eeuwich <~uan <-verdrtet? VVy hebbens dghenoech₃ t� al bet oude liet. L 4*

-ocr page 124-



		,-STRYT. nAlafvaije demkt en�reeckt, zijn toornen, boeyen, zeelen, �^m-prangen, ^el-bedwang , muyl-banden, engareelen, Al τ>ναψ roept en krijt, � bint, hout-in, betemt, ^Dwingt, over - beert, betoomt, druckt-neder,�euyt, mfifeWU Strijt, pluck^hayrt, ^uecht, enflaet. Wat onbe�ho�erfireken, Waer hoorder oyt een men�ch�oo n/vreeden aert n)an fbrekgn ? Ghy d�ngt ons (�o het�hijnt) de boeyen aen het heen, En r-vyatter <van u coomt, dat treft ghelijck. cenfieen. �^Au-fiender, Knorre-pot, Grijff/ens, Gemcht-<-verdrijver , Hert-klager, Trane-njnent, Svvaer-hoofdich Eayre-klijver, Muyt-maker, Wem-geeB, ^Breeck^�el, Verdriets-ge�nt_sZiel-pijnder, Bulle-mm, Kuft-hater, T)vvmge-lant; 'kjLn can, 'ken njvd, 'ken�l�, ^rwat moochdy ligghen rafen_y En breken ons den cop met uwe ^rvij�~'-va�n f 'k�n can, \en '-wil, 'ken�l ,� hiWt datje doet ojf laet₃Staen onder ttghebiet, ojf hooren uwen raet. 7)e feucht begeert haer recht: njvie cannet haer beletten ? Uoorwaer ghy %ijt te cranck� tegen haer te fetten, υ Die met te nauw en dwanckjiefiete jonckheyt dwingt₃35 �Maeckt dat haer ^rvryegeest uy talie banden fbringt. J. Nadien het u belieft, met aff-gerichte ftreken, Als voor het dercel Vlees tot mij nen geeft te fpreken, Soo laet my weder toe, behoudens u onti�ch, Dat ick, als in den Geeft, u antwoort geven mach. S. Neenfo�ph, dit geraten is maer tijt ^verloren, Ick^fvveereby mijn ziel, en�egu '-van te ivoren, Indien ghy mijn njer�eck^ nu geen gehoor en geeft, Ghy meucht, ghew� ghy meucht, m>vel grouwen datje leeft. Onthout dit leite njvoort. Maer --uviefal oyt ghelooven Φαί fo�ph fijnen �aet �~ναη <uvel-ajaert falberooven

-ocr page 125-



		Om, 'icken ^uveet niet a/vat.^? neen₃ ken ick^�jnqi aert₃ Hy jalmy beter doen, indien by�ckbedaert. vhy r_V-^_ert miJKJoet�e <-urient₃ door al om�andicheden₃ot njreucbt en beyl'ghenoot'₃ getogen enghebeden₃ Vermach kk^ yet op u₃ ick^ bidde₃ neem het a/vaer $ Neem ugheluckjer hant₃ en hoet u njoor gevaer. - U<ter menkh edel man₃ de bloem '-van defe landen₃kb ^cvven�bte₃ <~voor altijt₃ te mogen aen ni;erpanden₃ Te houden ajoor�jn deel_y te kie�n ^rvoor�p ^vrou₃ En eenen foeten nacht te coolen met de trou � <tt Potiphar met pijn, met bangicheyt <-van�nnen₃^et nuree�₃ metgheVaer₃ niet �-vterichlicl^ te minnen, Metgant�be daghen lancJ^ ontrent mijn buys tegaen, Met die kyvils al den nacht <uoor mijne deur te �aen₃^^et commer₃ met ootmoet₃ met �maetbeyt te njer-dragen ₃"etfirgCj met ^rverdriet₃ met njeelderbande lagen₃ Ten lanoen Ufien creegh₃ ja creegh ter nauwer noot; ΐ>Λί (�g κί{) coomt u�lfs gevallen in den�hoot₃t hijcbt naer uwegunil₃ met innerhck^vcrlangen₃^at�>selt ontrent u net, en n/ven�bt te zijn gevangen^ ^at hangt u om den hals₃ en opent u de baen₃ u�edde hoo��che jeucht <-vvelhadde ^willen gaen* ^at bid om u behulp ₃ dat coomt tot u gevloden ₃^at klee�t u aen het ltjff₃ en njvert u aen-geboden₃ Niet om te zijn u >-vrou₃ maer om te zijn u lie�₃ Niet tot eenpraem wan trou₃ maerflechts tot ugerie�. Jp> moes� ^welzijn een block^van alle ^rvreucht nje)�eken₃ ^-nec^ichy onbelee�t₃ man heufheyt ajf-ghevvel^u₃ Λη men�h"lickheyt <x>erVreemt₃ ghy moeit <~vvel zijn een Jan₃ Onvveerdich om den noem te dragen <~uan een man $* m Ghy

-ocr page 126-



		05 S ELKS HU 1. Ghjmoe�ja zijn een k[tits₃ eenful₃ een koelen tr oever₃Onaerdkh als de zee, en doof ghelijck^ een oever. En kout ghelijc keen ^�, en bitter als de njloet $ Ghy moeiija zijn een deyn₃ een ongefouten bloet. Indien ghy ₃ houte-claes ₃fo foeten brockj-uermuyldet₃En rvloot '-wanneer ick^ roep₃ enflont alleen en pruyldet. Wanneer mijn ^ruierich hert u fijne fmerten cUccht j Neen₃ dat en mach niet zijn, de kan�e dient ghevvaecht, Wien �ui eenjbete lach niet innerlich behoren ? Wienfloud' eengeeilich oooh niet door het herte booren ? Niet drucken in het merch ? <-uvienfoud? een jonge blom Niet rucken ruan den ^rvvech₃ en drijven om en om ? Wie�oui een boert ich joc^ ecnfiet engeeslich mallen U^iet metten eer�en floot in liefde doen vervallen ? Wiefal₃ njvarmeer ick^ffreeck^: Ghy zjjtet die ickjneen, Wiefal₃ mei�nerghelaetj <~uoor antvvoonfeggen, Neen f Wie �l een teeren arm₃ daer in hy leyt ghevangen₃En die^gelijck een klis₃ blijft om en aen hem hangen. Onweer dich rucken �ff? <-uvie falder ^rvanhem flaen₃Eenjonck. beva�ich ^rDier₃ dat hem comt bidden aen. Waer toe dit lang <~uerhael? t� langghenoech gheffrofqn, Τ is lang ghenoech het hooft met dit en dat gebroken_}Aut wafentem Τ β fo�ph₃ njoor be�uyt₃ ick^ gae nu n/vat ter β ₃1-olupatem �li- 3\{aerflal<-uanflondenaenu ^vvedercomenby $ ge & amanti ^_e((_mc^ _u _on^_er �_es _en �_ee[_t _n\_et _mer d_en ^�Qn cbfequere-.mto- _, , ..^J1 . ..■% dium menm & ^GhJ ^cont nu₃fooghy rvVilt, u eygen -υοηηι -uvijfen,* vmdi��am. V eygen rechter zjjn: ghy hebt inuvven�hoot loi�ph.d.cap Vnjvel-rvaert enbederf ₃ uleven ende doot.

-ocr page 127-



			leph.

		NV geltet �, mijn ziel, nu gaetet aen u leven, Ghy fiet met wat een cracht het wij ff wert aen-ge- dreven Tot dulle rafery, ghy iïet aen haer ghelaet En vretiTilick ghebaer hoe dat u faecke ftaet, ^y doet al watfe can, fy proeft met alle erachten, Met allerley ghewclt, te iwacken u ghedachten, Te krencken dynen Geeft �, dies brengfe voor den dach Al watter eenichfins haer fake fty ven mach. ^an foecktfe my den luit met bidden in te prenten, ^4n koomtfe my aen boort met felle dreygementen; Dan weder met gefmeeck, dan weder met gewelt, Wie foLid in dit geval niet werden neer-gevelt? Met wat een fchoonen glans, met wat een fchijn van reden. Met wat een ilim beleyr, wert eerbaerheyt beftreden? De wech is glibber-glat: Een die niet v^ft en ftont, Sou licht, in dit geval, vervallen rotten gront. foe wert mijn wanckel hert geduerich om gedreven! "ioe wertet neer-gedouwt, en weder opgeheven I Het draeght,eylaes 1 het draeght,meer als het dragen can, Het fuyfe-bolt en fwiert, gelijck een droncken man. M^jn Eva poocht my ftaegh haer appel aen te prijfen, ^ⁿ comt my t'elcker ftont, als met de vinger,wijfen Nu haren fchoonen glans, en dan haer foeten fmaeck, Maeriiet! hetisdedoot, foo ick de vrucht ghenaeck. i^^etfal, indien ick eet, ick weet, het fal my rouwen, ^ och foeól mij � dertel vlees, 'k en weet niet watj te brou- wen, � � Noch

-ocr page 128-



		Noch loopt de fnoepfter heen, en wilder eten van, , Maer du, mijn weerde Geeft, thoont datje zijt de man� Maer niet als Adamdcd', die ging het wijff gelooven Meer als den grooten God, en liet fijn ziel bcrooven, Om, ick en weet niet wat, van haren hoochiten yï&F* Oneyndelicke God, hoe wanckel is de mens ! De weerelt, is de zee; de winden, onfe feylen; Het ichip, ons denel vlees; ons linnen, zij � de zeylen; Dus varen wy daer heen, en als wy zijn in noot,, Dan hTer aen het boort noch ancker, noch piloot: "Wanneer een cranck gemoet wijckt voor de teile baren, Dan coomt de fnelle vloet noch hooger op-gevaren �, Wanneermen itike foeckt, dan rijfter meer getier, � De nacht-maer E_n dat ons trooften foud is oly in het vier. tende uyete ver- Wanneer ick mijnen doifl; een weynich meyn te koeleflj SÄdedbft ^^an ^co°mter meerder brant in mijn gewrichten woelefl» der herffensn, Mijn fmakeloofe mont vint meer als honich-foet, waer door het r^. � � � � � r � fchijnt datmen Dat niet als enckel gal en lmaeckt aen mij � gemoet � gTóïc gewlie ^ck ben nu rechts geftelt, ghelijck de luyden plegen, fmoortjofteghe- Die t'wijlen fy te bed, vol droomen, zijn gelegen, Worcht wert. ^ ' , ' '' , ,r � ri ■� » &t De nacht-maer [a]* over-valt, en (loo hetlchijnt) verf³¹" 2Ä Hunduncktdat haerde borftismet een rots belaft. uquefunt ceréri Sy fuchten in den flaep, fy fweeten ende hitsen, f artes pofleriores, ' ,. .... ^S\ ^J � � � �? iiücompnmi ac* Urn dit geweldicb pack. van haren hals te enjgen, ^f?�Tflit^VGZ* ^sy roepen fonder ftem, en woelen in de pijn, Tbt7t^Ce ^morhu'^m. Maer, naer een langen ftrijt, fy bly ven datfe zijn. Incubum; Hifpani Ick ben, gelijck een menfch, die door de woede baren, e^^ïvot.* Coomt, met een fnelle wint, in haeften aff-gevaren, Mart.DeiriaDif- �_n {choon hy tegen 'tfchip fijn raiTe gangen roert, quifmon. Ma.;, � ^Di � � lib.4.c3.q.6. Wort echter met de ltroom te zee-waert in gevoert. .

-ocr page 129-



ckben nu rechts gefteit, gelijck myns Vaders Moeder, �oe fy myn Vader droech, en Efau fijnen broeder, En door een tegen-aert van dit oneenich paer, Werd, als een groot gewoel, in haren buyck gewaer, Ach wat een vreemden crych! wat voor e� feldiaem woel� Ruyft door myn gants vernuft! ick fpreke van gevoelen. Ach wondcrbaer gevecht! daer twee van eender dracht Staen tegens een ghekant uyt al haer gantfche macht: Ach vreefelick geval 1 ick hebbe my te wachten (ten, Niet voor een vreemt gewelt,maer voor myn eygen crach- Myn boefem is het krijt, myn hert een open velt, Daer twee, gereet te flaen, in wapens zyn geftelt. ^e Wet (a) leert myn gemoet dit fondich weien haten, Myn luft wil evenwel de fonde niet verlaten: ick wenfche met den Geeft den rechten wech te gaen, Maef fiet i 'taelweerdich Vlees wil na de ilimme baen. ^ck ben ghefont, en fieck ; ghenefen, en verloren, ^ck lev', en ick ben doot 5 ick fterv', en werd gheboren �, Nu ben ick wonder clouck, dan wederom verflout, Hu blooder als een das, dan weder machtich ftout. \|^ck lacch', en ben bedroeft 5 ick brand', en ick vervriefe ; ^ck ftae, en val daer heen �, ick win, en ick verliefe; Ick hake na genucht, ghedreven van de jeuchf, In tranen evenwel ley t my de meefte vreucht. '^ ie heeft fyn leven oyt foo vreemden ftuck gelefen ? Myn fieckte wort, eylaes! door fieck te zyn genefen, Door cranck te zyn geheelt; ick werde ja gef�nt, Niet door een foet onthael, maer door e� verfche wond. ^ck drij v', en werd gejaeght; ick ft >ot, en werd geflaghenj ^yn.* weertfte deel van al en can my niet behagen �, Μ ι Ick
	B:fchrijvinghe vandenTwee- voudighen men- fche , dat is, van deitnj.�gheghe- negentheden van Vlees en Geeft, in de ziele woe- lende van de welcke Paulus Rom. 7. ver f. ι-f, fpreeckt.

		α Niet de Wet Mofis (Welcke Mofis eerft�f. jaren na lofephs doot is geboren, in voegen dat de wet op den berch. Sinai eerlt is ghe- geven na dat de kinderen Ifraels 430. j.iervreem- dclinghen waren geweeft in vEgip- ten, Exod-12. Gal. 3. welckentijdt gerekent te moe- ten werden niet van dat Abraham is gaen woonen in"�Egipten,maej: van dat hy eer- ftelick vcrtrack v�Haran, bewijft Carion iniynTijt- rekening/»�>..?._) maer de oor- ipronckelicke Wet op de infet- tinge des houwe- licx b/Godever- coadicht Genef.2.

-ocr page 130-



		SELF-STRYT. Ick ben myn e\ ge ilaef, ick diene mynen knecht, En die my naelt beftaet, is die my metil bevecht, Die'treckt my hier en daer, die ruckt my op en neder, Die drijft my hooch en leegh, die fleurt my gins en we"^ei> Die brengt my daer ick was, en prijit my weder aen, Al wat ick rechts te voor had uytten fin gedaen. "Wat baet my flot off deur ? myn vyant is van binnen, En dat my meeil ontilek, woont in myn eyge finnen, Al werd ick nu en dan verheven van der eerdt, Dat my den loop belet fit op myn eygen peert. Nu ben ick wat verquict, dan wederom bei weken; Nu ben ick voorts gegaen, dan achter-waerts gewekenj Nu voel ick foet vermaeck, dan weder fuer gecjuel; Nu klim ick in de lucht, dan dael ick in der hel j Nu ben ick als een prins, ftrax weder niet met allen j Nu ftaeickals een rots, dan ligg' ick neer-gevallen; Nu Ia, dan weder Neen j nu woeft, dan weder ftil: Myn hert is ebb' en vloet �, 'ken weet niet w⁷at ick wil* Wat dienter meer geieyt ? mijn boefem can niet vaten « Myn grondeloos ghepeys, 'ken weet niet waer te laten De tochten van de luit. Al wat het ooghc fiet, En wat het Vlees begeert, en wil de Reden niet. Wat ben ick voor een dinck ! hoe fwaer om aff te malen ♦ Wat fpoock woont in myn ziel! wie can het recht verh^⁶' Half quaet,half goet, half dwaes, half vroet, halfmenftfr half beeft, r Half cloeck, half cranck, half recht, half manck, h* Vlees, half Gheeft, Wat raet in dit ghevaer ? ick wil gaen neder-knielen, Voor mynen grooten God j en hem van gantfcher ziel^

-ocr page 131-



		�� -ff- Gaen roepen my ter hulp � Hy is, die in den ftrijt Ons geeft een mannen hert, en voorden val bevrijt, "y ift, die cracht verleent, en ftijft ons fwacke leden, - Wanneer wy tot hem gaen met fmeecken en gebeden, » Geen fonde coomter oy t foo hart gedrongen aen, »Is God ons toe-verlaet, haer prickel ial vergaen. Vel aen, 'tis meer als tijt tot Gode iïck te gheven, ■ ^en eynde my den geeft niet werde wech gedreven. Wel aen, myn God, myn heyl,myn troofter in de noot, Geef dat ick mach beftaen in defen harden ftöot. _t He^rKÏ ^eef dat ick gants het rot van defe ilimme tochten, op dac ghy in ^aerdoor myn fwacke ziel wert deerlick aen-gevochten, ITcoomt.^eÏ«"S Met cracht mach drij ven uyt, en treden mette voet, i/^da"^h' f' * En dy mach dragen op een onbefmet gemoet. ^lck ben, eylaes 1 ick ben gants deerlick wech gefoncken, Ïfalm C3, verf.3. b kuylen vol gevaer, ick ligge fchier verdroncken In ongefonden ftanck vant grondeloofe flijck; Indien ghy niet en helpt, gewis ick ben een lijck. ^at iiTer van de menfch ? fij � alderbefte gronden Ïfft.Hj,* verf.S. ^'jn als een dreckich cleet, bevlecl: met vuyle ftonden, Syn deucht en hoochfte tucht, is maer een dorre blat, Eylaes 1 wat is de menfch meer als een aerden vat ? ^yn finnen, en met een de loop van al fyn leven Wert door het fondich vlees, als met de wint, gedreven, Int grondeloofe meyr van 'sweerelts woefte baen, Wel op, en ilae ons by, off/ Heere, wy vergaen. pyn voeten zyn geftelt op glibber-gladde paden, ^ck ben van alle kant bevochten van den cjuaden, Myn luft gaet buyté fpoor, myn joncheyt fpeëlt de beeft, Coom dael op ons, ó God, met dijnen reynen geeft�, � 4 Coom

-ocr page 132-


		^^^9^^^^^S b. L '- S � �. � "1". Coom dael op mijn ghemoet, ick wachte met verlange�> Coom ftijf mijn kranckeleen, coomftut mijn fwackegi¹' ghen, Coom rechc ons weder op,en hoet ons,Heer,voor fchafl^ Breng heyl aen mijn gemoet, en ftercke mijn verftant, . Laet druppen dijne leer, ghelijck een Toeten regen, Laet vloeyen, als een dauw, dijn Goddelicken fegen Op ons benauden geeft, bevochtich ons gemoet, Verquick ons dorre ziel, door dijnen milden vloet. Du hebft my, goede God, foo menichmael voor defen De wonderlicke cracht van dij � e gunft be weien, Dies wil ick eeuwich zijn, en blij ven dijnen knecht, O ! laet mijn iwack ghemoet beftaen in dit gevecht. Zy doch foo foet en goet om ons ce leeren ftrijden, Als 'tvleys is boos en broos, om naer de luft te glijden, Zy doch foo feer geneycht, om ons te houden ftaen_?Als ons de quade tocht ter neder poocht te ilaen. 'k En bid om geen gewin van fteden off landouwen, 'k En poogh geen hooch paleys, tot aen de lucht te bouw⁵' 'kEn eyich geen grooten naem, geen geit, geen hoog^ ftaet, Om over al te zijn ghetroetelt achter ftraet; Ick wenfch een eenich dinck, en dat uyt gantfcher finnen, Ick wenfch mijn eygen hert te mogen overwinnen, MaectjTny tot mijnen flaef, maed my mijn eygen me¹⁵' Geef my tot mijnen buyt. dat is mijn hoochlte wenSj Nu recht dy, op mijn ziel, God neycht tot uwe dachten Sijn goedertiereu oor: Ick voele meerder erachten, Ick voel een foeten dauw, ick voel een feldiaem werck> cd.i. veri. � lⁿ droef heyt werd ick bly, in cranckhevt ben ick ftetfty _____________________J*

-ocr page 133-



		S ELF-S TR � �. ₉₇ Wel op dan, mijn ghemoet, neem waer den rijcken fegen Uie op u neder-daelt, gaetuwen Heylanttegen, Recht op u ilappe knien ; God fpreect tot uwen fin, God clopt aen u ghemoet j wel op en, laet hem in. Wat blijft de vuyleTuft noch in � herifen malen ? ^ck voel een ander vier op mijn gewrichten dalen, lek voel een nieuwen geeft, een meer als menfché cracht. Die, tot mijn onder-ftant, van boven wert gewracht. ^helijck de nieuwe moft, (die, eer hy is verlaten, ^^eyt, met een groot gewelt, en worftelt in de vaten, Nu over hoop gevoert, dan weder neer geperft, Tot näer een lang ghewoel, het ox-hooft open beril) ^oomt, met een fnel gedruys, nu los en onbedwongen, ^ebortelt uyttet vat, en in de lucht gefprongen, Soo dat des kuypers gaft, can hooren aen de clanck, Dat nu het edel nat is buyten fijn bedwanck. 7^0 gaetet metten Geeft: nu leyt hy fchier verdwenen, ⁿ g^rijpt hy weder moet, nu valt hy plat daer henen, Dan rijft hy weder op, tot dat hy met gewelt, . Door Godes hant geftijft, ten leften hout het velt, ^en leften baert fijn cracht, en hooger als de bergen., ^aet, als een dapper helt, de gantfche werelt tergen, Grijpt, met een ftout gemoet, fijn tochten by de cop, Stoot dertelheyt daer heen, en fitter boven op. «S^at refter nu te doen ? faldit mijn hert bewegen, ^ac haer me-vrou vertoont foo leer tot my genegen ? Sal haer uyt-finnich vier my drijven totte min, � Off fal het zijn een toom om my te binden in ? � at ifler vuylder dinck, als dat een wijfF gaet veylen ^aer fchoot, haer eygen vlees ? en coomt met volle zeylen � Van

-ocr page 134-



		Van uyt-gelaten drift op yemant dringen aen, Haer eygen coppelerf', haer eyghen roffiaen ? Wat momter is een wij ff, die, als de er iele teven, Door fchaemteloofen brant daer henen weit gedreven, En ranft de mannen aen, en eyfcht met ftout gebaer Dat, off fy't al begeert, noch beft gefwegen waer ? Wat heb ick menich woort van aen-ftoot moeten drag^eI1' 'kEn ben fchier nimmermeer vant geyle wijfF ontflagefy Want met dat hare man fijn hooft maer eens en wenk God geve waer ick ben, fy vint haer daer ontrent; Sy coomt, en maect een praet, en vol van hoere treken, , Lonct met een brandend' oog, haer wefen fchijnt te fpre^ Sy fucht, en fiet my aen \ fy coomt my int gemoet, Sy grijpt, en kuil mijn hant; wat weet ick watfe ��&' Fy onbefchaemden aert 1 fy eer-vergeten rancken : Die niet, als in een kot van vuyl bordeelen, wancken j Voor welck een onverlaet, hoe rau en onghefchict, Van ganfeher kelen walcht, van ganfeher herten fchr^ Die aen de criele jeucht haer hittich dorften laven, Doen winfte met haer lijff, en nemen gek en gaven, Maer dit oneerlijck wijfF, vergeet, 'ken weet niet hob Biet my haer eygen vlees, en noch gefchencken toe. » Een ongebonden fchroef, al heeft hy fchoon behagen »In maechden op te doen, en vrouwen na te jagen, » Sal ftremmen fijnen brant, indien een hitfich wij ff s » Coomt, met een ftout gebaer,hem dringen op het Br' Sal dan een fedich hert niet aller wegen haten Een wij ff, geheel geneycht haer eygen man te laten, Een wij ff, vol geylen brant, die met een criele fin . Een flaef, haer eyghen knecht, wil dwingen totte xc$'

-ocr page 135-



		" Het befte vrou-cieraet noem ick een zedich wefen, ^^uh-^lC- '> " Hen neer-ghellagen oogh, daer fchaemt is in te iefen, » Een aenhcht, dat rontom door eerbaer root ontftee<5t, » Oock als een echte man van reyne liefde ipreeckt. ^H Ach 1 tis een vuyl bejach naer ander luyden wijven. '» Den uyt-gelaten tocht van fijnen luft re drijven, » Fy \ die een dertel hant ilaet aen de reyne trou, » ün metft een vreemden fteen op ander luy gebou. lek terd' u, dertel Vleys, wat foudy, flim gebroetfel, Mijn Geeft, door u bejach, berooven van fijn voetfel, Mijn ziel van haer vermaeck; mijn finnen van haer ruft; Neen, daer en is geen kans, u vier is uyt-ghebluft, » prickel is verftompt, u banden aff-gheileien, * tochten wech gejaecht, u jeuckfel uyt-gebeten, V vlam, is maer een roock; u colen, enckel as; lek ben een ander menfeh, als ick te vooren was. JWotfter, Tafel-vliech, Nacht-lieffter, Buyck-goddinne, Mont-fpeelfter, Weelde-kint,Sluyp ziele, Schendc-minne, Tucht-haetfter, Schote-bol, Cort-hielde Glibber-voet, Geck-fcheerfter, Lichte-koy, Sleep-lende, Labbe-foet, ,jV"at coomdy my aen boort, met u vervaerlijck dreygen? ^En palTer niet meer op, 'ken ben niet meer u eygen, Ghy fult nadefen tijc, 'tzy datje wilt off niet, Ghy fult van nu voortaen ftaen onder mijn gebiet, iult u fnoode drift, en roeckeloofe ftreken, ^ny fult u dullen loop na-laten en verbreken, Ghy fult, onftuymich wicht, ghy fult van nu voortaen Geen cromme fprongen doen, geen quade wegen gaen. j^cK ben voor mij � en God, -met vaft beraet, getreden, � heb om fijne gunft uyt al mijn hert gebeden, � � Ick

-ocr page 136-



		Ick heb met mijnen geeft gemaeckt een nieu verbont, Niet meer te willen zijn een ilave van de fond. Ick heb, in grooten ernft, een dieren eedt gefworen, Dat my geen vuyle luft voo'rtaen en fal becoren, Dat my geen criele iïn, geen ander ilim gebreck Sal onder fijn gebiet, doen buygen mijnen neck. Ick ben met mijn geficht, voor al mijn levens dagen, lob. 31.1. Getreden in gefpreck, en vaftelijck verdragen, Dat mijn vermeten oogh geen maecht off ichoonevrcM Met keteling van luft, voortaer Vloncken foii. Ick heb van mijn gehoor wel ernliéiijck bedongen, Nietjneer te laten in 'cgefmeeck van gladde tongen, Verleydfters van dejeucht: Ick heb mijn dertelhant Met onbewogen tucht verfcgelt en verpant. cmthuns ea, qui Ick heb aen mij � gemoet wel hooch en dier bevolen continet fi � ex- jj^ _my fa _weeii_cn hert niet meer en werd ontftolen: terna lajcivtx, Jed . 1 ' non fine dolore, �». Ick hebmtj � wilt sepevs met palen vaft eefet, tm en'im cupiditu- _~ 1 � � ■ ��* � � � � � 1 mm flimmis ve_X, Dat my geen dertel wijlt ial locken in het net. IZfftTnZt.⁰'^Ick ^neb ^van ^mi)^ne ^ftem ^een hoogen eedt genomen, Pais. ad cap. Dat gzen lichtveerdich woort my uyt den mont fal com^' Ick poogh met al mijn cracht te houden in den toom Int waken, mijn gepeys; int ilapen, mijnen droom� Ephcf. 6. u. Ick heb van alle cant mijn wapens aen-getogen, Om van het fnoode vlees niet meer te zijn bedrogen, Mijn fchilt is vaft Geloof, mijn fweert des Heeré vvoO"' Mijn helm is Godes heyl, en dus foo gaen wy voort. Al cju-ame nu me-vrou met fmeecken en gebeden, En vulde mijn gehoor met al de foetfte reden Die oyt een hoeren tong haer leven heeft geleert, Noch foud ick van de luft niet werden over-heert. <

-ocr page 137-



		Al quame nu me-vrou, en moede van te vleyen Ging prouven mijnen Geeft met jammerlijck te fchreyen, Ging tobnen hare cunft met hijgen en gefucht, Noch bleef ick onbeweecht, off fteldet op de vlucht. Al quame nu me-wou van (tonden aen getreden, kn ftelde voor mijn oogh haer lodderlijckfte leden, OntQoot haer teere borft, en leyde voor my bloot Al watter fchuylen mach in haren geylen fchootj Al brachtfe voor den dach veel gaven en gefchencken, En wat een iifti.ch wij"¹"' noch vorder can bedencken, Wanneer haer branaich hert met l�ften is verblint, Noch floech ick al haer doen en feggen in de wint. Al vielfe my te voet, ick (fonder yet te mijden) ndien ick niet en cond haer leden over-khrijden, Sou trappen op haer lij ff, en met een fnellen tocht My maken uytte weech, ten beften dat ick mocht. �n off fy metter hant mijn cleetbeftont te vaten, ^m my te houden ftaen; Voorwaer ick fout haer laten: En off fy kreet van fpijt, en maecte groot geluyt, Alft immers wefen moeft, ick ftreeck ten huyfen uyt. Sephyra. HIercoom ic^ ^Wederom, nu�lic^ bae�bemerchgn Ojffo�ph is een men�ch, off een njan de��rcken Gebouwen uyt een rots: nu �dic^eens be�en O�fo�ph �]ngelmk^ moet-wilknsJal ontvlien. ^elaen, ^volmaec^te ziel, fchoon boven alle �hoon?, ^iijus herten �oete ^rvven�h, mijn hoop, mijn kreucht en croone, CMijn heyl_y m'tjn toe-verlaet, mijn troo�, mijn hooch�e rust , Mijn liefde, mijn njermAec^ mijn licht, mijn diep�e luit. Ν 3 O'W'mc-

-ocr page 138-



		0 ijtnnckelnJun rver�ant, o ghee� in als bedreven, O adem mijner ziel, o ^voet�l njan mijn leven, 0 t-vonck^ njan mijnen brant, o�eutel η,'αη mijn hert, T)ie lanvghebeden zjjt, en noyt ^rvcrbeden vloert, Jckjnaen u op de gun� ^van mijner hant ont�angen, Op u belee�den geei�, op mijn bcdroe�t "-verlangen, Op u me-VVeerduhhert, opmijn ontfleken bloet, Op uwen fechten aert, op mijn ont�elt ghemoet. Op u begae�de ziel, <~va.nyder een gepre�n, Op mijnen betten brant, op u bevallick <-vve�n, Op mijn bedruckt gepeyns, op u <-vermaerde deucht■, lieb deerenis met my, en mijne groene jeucht₃Heb deerems met my, en de� teere njvangen Met tranen {fioghy �et) om uvvent njvdbehangen ₉Heb deerenis met my, en de jen droi�VengeeB, Die niet als u en lie�t, en niet als u en ^vreest, Heb deeren�, kkjaids, met dit rverdrieticb�uchtcn , En met dendrouven�ant <~υαη mijn ellendich duchten, Heb deeren�, o <~vrient, met een <~verhe�de <~vrou, "Die buyten uwe gunst geen ure leven njvou, Heb deeren� metmy, 'ken cant niet langer her den, frk^�jge plat ter neer, ajvat�lt <x>an my ghewerden ? Jcl^�erve daer ick^ gae_} heb deeren� met my, En maeckt een treurkb hert eens <~uan�jn qu�len <-vry. Ghy �et mijn droe�'gebaer,ghy�et mijn tranen rollen, Mijn oogen ^rvol^rverdriets, mijn kaken op-gejvvollen, �^lijngeeii iJolmiune-brant,ghy�et mijn herte�aen, Hoecondy noch �o koel,�o�ille blijven �aen l Hoecondy, Jonger helt, hoe condy noch gelaten , Vit lijj�, qjoor ugemaeckt, te grijpen en te <-uaten.

-ocr page 139-

Te drucken den u hert₃ te heeten mijn '-verdriet.

�Maer ^rvvat kh^ claech₃ eylaes ί tcl^fie₃ ten bast my met $
^^c\fi^e3 dl nJVdt ick^ doe₃ ten can u niet bewegen,
�>hyflaet₃ghelijcl^ een klip int njVoeBe mejr ghelegen₃

Π) ie niet een fier en <-vvijck�. O onbeWoghe rots.

Off iek. dl �booneffreeck^, ghy blijft al even trots $
Ghy blijft dl die ghy njVdert. Ie afweer u by Ofir�₃lc^ �?yeer ubyde Cdt₃ dat onsfoo <xrveerden dier �₃Jck^fweere by den TSock^ en by de Qrocodijl₃

En by den cldren�room njdn onfen rijcken ^HJjl₃~fy I�s, Seraph�₃ en <~Watter �gheboden₃<e njieren hier int Unt₃ by aide groot Be Goden₃

Jck^ /Weer u by mijn �ψ1₃ en mijn ^verliefden fihoot₃

Off' heden zjjdy mijn₃ off heden %ijdy doot.
Wet licht njdn de�n ddch₃ dat moet₃ en�lmygheven
Jf 't eynde <vdn mijn luB, off 'teynde <van u leven₃

Het gae my foo het njv'd, ick^ moet noch heden zjjn

Off midden in de <-uremht₃ off midden in de fijn.
^erflaetnjvatickufeg. GheVy� ic^fal my 'Wreken_yjf 't�lmijn li�ich hert den�im beleyt ontbreken.

Wat raes ickj tis geen noot₃fou Io�phfeggen₃ CN^een ?

Hy njvil mder eens be�en off' ickt <~uan herten meen.
"jcropt�n tochten in₃ tot op het alder-le�e,
*> T)e brdnt en njvil<-voor eer� int jeuchdich hout niet njefle₃

» Mderals het groen ghewas het njier eens heeft geyat₃

» Soo ijfer den den heirtgheen heeter brdnt als dat.

De iEgiptenaren
hebben van alle
tijden overtol-
lich ghewecil in
de ydelheydt van
haren gemeynd�
Godf-dienft, in
voeghen dati�
nietailecnlijck
Ofiiim, Ifirn,
Serapim, afF-ge-
ftorven men-
fchen, maer oock
Cattcn, Honden,
Wolven, ende
Crocodill�jGod-
dclicke eere heb-
ben aen-gedaen,
in voughen, dac
foo yemant ee-
nige van dele ge-
dierten doode,
oock onwetende,
hydadelijc wiert
om-ghebracht:
ghelijck t'ande-
ren tijden een
borger van Roo-
men, een Catte
by ongcluck ge-
doot hebbende,
van de gemeente
is vetfeheurt ghe-
wecil; het welc-
ke Diod. Siculus
verhielt felfs ge-
hen te hebben.

ovfilt met Iofiph gaen. VVcl hebdy ^rvoor-ghen

tomen

^ⁿd\lder-hooch�e trap mijn brant te laten comen₃

^saccrdotesMgypti] Nilum JEgypti dominumantiquitm agnov�re, neqtte quidquam aliud eum ejfe, quam n�iacA
""vion� uliymm. Pier. lib. Hier. 34. cap.4.

Ν 4

Soo

-ocr page 140-



		104 SELF-STRYT. Soo ΊΗ dan nughenoech j t� nu de diepfle noot, T� nu de jongfle �ach₃ tis nu de Iefiefloot. Al. <~uVderdy <~ναη een beefl int ruvilde n/vout ghe�>ogen₃nAl hdddy n/vreede melcl^ �yt leeuw of beir geflogen ₃ <t/LlajVderdy <~vdn een dmeck^ in rot�n op-geVoet₃* V^och jou mijn deerl�jcl^flen bewegen ugemoet_,� Welden dan₃ Let my doch jet <-van ugunfi <~uervverven₃Ickbidsu. /.Den�tetniet. S.K�^ougtu. �. Liever ftervefl� S.yQtlofiphl /.Schaemjewat. S. Ach mocht ie\ /.Zijd/ mal? (fal� S.Ey lieve! � Naerder niet. S.Om-vang my. J, Ickl 'k<# S.Ghyfltlt nochtans niet geen. f. Wat i�l u dan ontbreken ? S.Blij ft noch een ^rvVeynich flden₃ icl^ heb u njvat teflpreken. J. Tis al genoech, me-vrou, daer is geen 1 preken aen. S. Μ der ^rurient₃ ie ({heb u <-vas~t₃ ghy cont my niet ontgden. jf. Ift geck ? S. ZN^u coom eens hier. J. Ghy fult mijn man^' fcheuren. S. (oom herWderts. f. Niet alibo. S.Ic^�lu blijven fleuren Totddtghy my gelieft, het β u lief oflleet^ �. Alft immers wef� moet,neemt daer, en hout het clc& �ck sa ter deuren uyt. S.Gew� het (diu rouwen. ■ Concupfatur tt O J ■ J DominA. adoiefcens, Ior₃ Zepbo₃ Thmnd₃ Gos₃ helpt de�n booflvvicht houwen, nee ad concupifcen~ /~> 11.� ι .� . 1 . 1 . . l tiam frovocJur; C°^0m ^ύβΊ³ ^ttS ^meY "^m ίψ* <-°°P* <" ^t0t �⁰°Μ C�2 uUnt₃* rogatur &> fagm \Λ [jjd hier in m�n huys onliideliicke febant. nee &t_M adokfien- J. Wat onbefchaemder wij ff i hoe wil dit fpeeltjen endei» * d%gl7t�7ittoZL -S. Helpt mdns₃ en maechden help eenfldve <-uvil my flehenden₃pon aftettu /dum, j�_m _oriy_e�jj₀f_te n_Uy_t rv_m Hebron hier gebracht, Jed ipjo poene com- J -' ώ / o ^J piexu provocatus α 'Die coomt my ranffen aen₃ op ddt hy my <~vercracht. feemina, faeminam _T lil ι η ι ■ ι nonc�mpivit. Pel. Loopt mans₃ en maechden Loop₃ coomt hdeflhier m getreden ₃adDemetnadera. q)_ey_oef{_s mol rvan brant₃ en bloot <-Vdn d�e reden.

-ocr page 141-



		</� Wat af-gherichte lift! Ick hoore door het huys, � ^ck hoor van alle cant gedommel en gedruy s �> , ^ yder is verbaeft, een yeder coomt geloopen. ¹¹ fel het liftich wijfF veel leugens tfamen hoppen, �n doen een groot beclach, om my te tygen aen, � Al wat haer vals bedrijff heeft tegen my beftaen. 5t cleet, dat ick terftont liet in haer handen blijven, ^ haer door-trapt bedroch niet weynich connen ftij ven, Wat raet nu, lieve God? wat raet doch gaet my aen ? cieyne fdf-fWjr, Waer loop ick, arme menfeh? wat dienter nu gedaen? veriegemJe �� ¹ ^oe rolt het los geluck ? hoe gaen des werelts faken ? fcgh&watfc hem »)>■ � . Si� il � � teaoeneftontjiu ^A ^ls roock, tis enckel wint al wat de menichen maken, dat hy van fijn ^h Haer voorfpoet,eer,en ftaet,haer hoochft-geachte goet dé°3cfijndcêt )," Gaet fchieliick op en neer, gelijck als ebb' en vloet. ⁱⁿ,^haic t^ai^^en Ick 't ir* � � � � ^Ö � � gelaten haddc . � Vvas noch delen dach in hoogen ltaet verheven, ¹¹ lig ick in het ftofF, van boven neer-gedreven, _% Nu lijd ick fonderfchult een fchandelijcken val, w'-unieker wat voor ramp my over-comen fal. � % treck ick nu ter hant ? fal ick, gelijck een hennen, ^aen bidden om genaed, en mijne fchult bekennen ? ^ïeen, neen; heb ick de luft, tot heden, afF-ghewent, ^ Ick wil volftandich fijn, en blijven totten end, b °^e ^? gaen wy dan te hoofF, om daer de loofe trecken, ⁿ ^al dit flim beleyt, mijn heer te gaen ontdecken ? ^een holla 1 niet alfoo; een huys geruft en ftil vJ-^nt in geen twift geftelt, om mijner ruften wil. ^^at ftaeter dan te doen ? fal ick my binnen geven, ¹¹ daer, voor yder een, al watter is bedreven ^olmondichftortenuyt? Noch dat. Tis ongeraen *^e feylen van de vrou voor knechten uyt te ilaen. O Wat

-ocr page 142-



		��-------------- SËLF-STRYT. Wat dan ? fal ick in haeft gaen loopen uytten lande? Ick vluchten als een guyt 1 dat waer te grooten fchande» Tis beter watter coomt te lyden met ghedult; . Die blijft,is vroom geacht; die vlucht,die geeftmé feb^ ' lenwech-geioo- Oock als een flaef beftaet van fijnen heer te loopen, EchThy^ïc Die moetet metten rug off metten hals becoopen �, mede, is evenwel of alft ten beften gaet, hy raeckt aen meul' of plouch» fteekiich feiven. Al is hy fonder fchult, de vlucht is ichults genouch. strvum fugiti- Wat is dan ons befluyt ? tis tijt hier op te letten.

facTr/lffätiTe ^ ^l ^met ^eenen ^³P>^nict eenen voet verfetten, r^tor oiodetianus Ick fal hier wachten aff, al wat in dit gheval 'flg/t'. ïübiD.�. De goedertiere God my over-fenden fal; Ick heb op God betrout, in God heb ick begonnen,
	Met God den ftrijt beftaen, door God de lult verwonnen rY^lcT °�^te Van God wacht ick het end. Wat pas ick op de fmaet^? Ichande ghewor- , � � den die op God » Wie can het qualiick gaen. die fich op God verlaet ? ghehoopt heeft? . . ' jr. /. T-T^^e ^ ^k dy, 6 Heer, ten vollen connen dancken, L>ie my hebft los gemaeckt van alle weerelts ranckefl* Mijn oogen van gefchrey, mijn joncheyt van den no°' Mijn voeten van den val, mijn fiele van der doot; Dy, Heer, iy loff en danck, dijn naem wil ick belijden, Tfim �*. Du hebft mij � iwacken arm gheweldich leeren ftrijden, . De vingers mijner hant ten crijghe toe-gheruft, (h?' Du bift mijn hoochfte wens, mijn trooit, mijns her^ Ick wil van nu voortaen, ick wil mijn gantfche leven Aen Godes reyne wet gheheelick over-gheven, En fijn in mijn bedrijff ootmoedich en oprecht. Du maer, ó rcyne Geeft, verftereke dijnen knecht.

			*ET �^�) E.*

				ä

-ocr page 143-



De heymenifle ende eyghenichap des Chriftelicken SELF-STRYTS Alle i�lf-ftrijtbare Lefers.door gemeyia- me gelijckeniffe, befcheydentlicken aenwijfende. Gmft en QtnSi-hahen TOE-GEEYGENT De Eerbare, Conft-rijcke, lofF-vveerdighc JOHA^JhQA COOMA^Q, ^eerde Huyf-vrow\>e van de Heer Iohan van- der Meerfchen, Kent-mee�er <van de Edele ende Me- gende Heeren Staten van ZeeUndt.

		TOT MIDDELBVRGH,

	^^edruckt by Jan Pietcrfc. niande Venne, Cunft ende Bouck�» Drucker, woonende op den houck vande nieuwe Beur- fe, in de Schildery-winckel. Anno 1625.

-ocr page 144-

�/�»

®�if^(ftiifÄ5ffiwt»JGiüw

W�iP§X&

2. Corhth. ��. 4.

De wapenen onfes crijchs en zijn fl¹'

vleeichelick.

iSUpyM^HvJ

-ocr page 145-



	ir^irTJ^irSi^

Achtbare, Weerde, Befcheydene I O NC K-V R O V EEnyder heeft ghemeent, tot op den dach man heden, Dat Pindi groenghehucht niet mochte zijn betreden oAls metten teerewmoet njan een geleerde maecht, vAen mvien eengeeH�ch bouck^, meer als een man, behaecht. 5 Moer u merheVegeeB , eenjpoor moor aide Zeeuwen, Een licht man ugheflacht, een cier�lde�r eeuwen, Toont, dat de Maechden-berch aen mrouvven toe-ganckgeeft₃Wanneer haer eerbaer hert den/vare troubeleeft. Ohy, in het reyne bed man uwen manghelegen, Cont Pindus en Pernas, cont Helicon bewegen, T>at u haer�eyle cruyn foo grooten eere biet, Als oyt aenjongemaecht moor dej�n is ge�hiet. Thalia myas ge�oort, en myouder tegen �ggen; Maer hoorde, met be�heyt,haer reden mveder-leggen, Soo dat Apollo felf, met al de Maechden,�ch Π)αί oock de reyne trouw moor maechdom�recken mach. Ohy dan, fyngitn�-genoot, hebt metter daetgefongen, N�ei ranc'ken mande jeucht, niet Venus cromme �rongen, Maer �ng man beter �ojf, een liet man Mirriam, Dat niet uyt aert�he tocht, maer man den hemel quam. Ohy queelt geen dertel min 5 maer hef de man de Vader, Om�efyn in den Soon₃ des ware liefdes ader; *0 j*
		De

-ocr page 146-



		Ghy queeltgeen dertel min j mier liefde <van de Vader; Ont(teken in den Soon₃ des <-u>vare liefdes aders De�kht diegby be�hrijft₃ treckt op het �et geclach ₃VVaer njAn de njvijfe Soon njan Davidmaeckt geWacb. a aAlnjVatwvoorghedteht coomt uytter pennen �hieten₃Sten ^rvy>y₃ met groot wermaec^ als enckelhontch '-vlieten ₉- En njoelen₃ uytten loop njan baren fachten rvloet₃Wat '-voor een foet en aert daer n/voont in ughemoet. Hierom � u te recht de Laure-crans ghejonden, 'Door maechdeltck, heleyt gheylochten sn ghebonden₃Tot noch een ^va�erpeyl, dat niet alleen een Maecht_?Sfaer dat oock Echte TrouaenMelicon behaecht. Op j'der Lamen-blat in de f Crans geweven, Staen₃ met gemalen gout₃ de namen teyt-gefcbwven Van Geesten onfer eetfpv, en nsan den ouden tijt₃VVaer rvanghy, Zceufche Bloem, demin�e met en zjjt. T>e Maechtj Me haerghedicht laet aen den oAmBel klincken₃Ging u nverhevengee� met de� croon befihincken* O^iet op boer eygen naem ₃ m<ter uyt gemeene gun� Van Phcebi �ete�haer₃ T�eminners <vande Cun�, Hoe can ons eyge lant₃ hoe can doch Zeelandt fvvijgen _Λ{Radien ghy�lc ken lojf in Hollandt cont njercrijgen ? Ionck-vrou, neemt dit gedicht₃ en hoi�vvet <-voor eenpAnt_>T^atoocl^de Zteu�he cuH c(tnachtenhet^ruer�ant_t
λ Hooghe-liedt Salomonis.

	Cierlicke Lau- re-crans, met ecrbicdighe loff- dichten, gefondc aen lonck-vrouw Joh*nn& Coemtms door de Conlt- rijcke ArmaKoe- mers, Anno 1615.

-ocr page 147-

SIN Ν EB E E LD
Openende de heymenifl� ende rech

ten aert des Chriftelicken

-. S E L F-S Τ%Ύ r S.

;

ratel

|�^

�ίmm

' .■■■■■■■.

Enfchoutdit (4) Boerentuych,van buy ten en-
debinnen,
Het eene mettet oogh, het ander mette iinn�;
Want Co ghy dit gefichc e� leerfa� herte biet,
Ghy iult hier connen fien 'tgunt datmen niet
en fiet, Van

-ocr page 148-



		1.12 AERT DES SELF-STRYTS Van buyten ftaetet ftil, van binnen is gherommel, Niet anders dan ghelijck het rafen van een trommel, Als in het vlacke velt twee legers comen ftaen, Ten crijghe toe-geruft, en veerdich om te ilaen. 't Geruchte wert verweckt door twee verfcheyde faken, Die int beiloten vat (ich onderling ghenaken, En ftorten over hoop. De fmakeloofe ftroom Leyt midden in het vet, en bobbelt in den room, Hier uyt ontftaet de crijch. Sy dringen in malcander, Nu drijft het een om hooch, dan wederom het ander; Nu wert de room verdruckt, en dan het fchrale wey; Men twijffelt aen het end, de prijs hangt tuifchen bey Onfeker wiens hy is; totdat ten lange-leften De room, na groot ghewoel, aen een begint te veilen, En fchoonder, als hy was; en geelder, als het gout, Verbetert door het ilaen, met cracht het velt behout. Maer fchoon hy boven drijft, noch moet hy echter lijden Dat cabbeling van melck, dat fchuym, van alle zijden, Dat fpoeling van het vat hem over al bevleckt j Tot dat een hooger hant hem uytter leechten treckt, Hem fpoek met claren ftroom, maeckt fuyver boven maten, Zout, teghens het verderf, bewaert in fijne vaten, Verfegelt met fijn merck, ten leften ciert, en croont j Soo wert die o verwnnt, na lange ftrijt, geloont. "V V^ y^emant>^met verftant, het woelen en het wercken Van Water ende Room wat naerder over-mercken, Die fie de ganfche faeck, met aendacht,naerder in, En treek' uyt flechte ftoff niet al te flechten fin. De Keerne fy de Menfch (h). De cracht, die woelt van binn^' Beduy t den fwaren ftrijt van goed' en quade finnen, c

-ocr page 149-



		AERT DES SELF-STRYTS. 115 De Room verthoont den Geeft,het fchrale wey de Luft: Dees twee ftaen tegen een d, en woelen fonder ruft, ^ntwaed: hier, domme menfch, en leert ü eygen wonder, ^e Geeft is niet alleen e_y* het Vlees is niet byibnder, Haer erachten iijn vermengt, en over al gemeen, Sy liggen in de fiel gedommelt onder een. ^elijck het fchemer-licht, juyft eer de roode morgen brengt weder aen de menich fijn dagelickfche forgen, Sweeft om het woefte ront, niet duyfter, niet te claer, Geen nacht off dach alleen, maer nacht en dach te gaer. �� gaet het oock met hun. Van wit en fwart verfcheyden, ^ijn tfamen wit en fwart, en fweven tuiTchen beyden j Gelijck het water doet, wanneermen heet en kout Giet in het felve vat, en door malcander brout: J** el aen, daer rijft gewoel, het gaeter op een vechten, ^en yeder brengt ter baen fijn onvertiäechdc knechten, En kantfe tegen een f. Het Vlees is toe-geruft Met roeckelooie leucht, en ongetoomde Luft, Met uyt-gelate lock, met onbefchaemde Nachten, Met Dronckeuichap, en Spel, met benden van Gedachten. .Vol van des weerelts Vreucht, met Achterclap en Haet, Met Leugens, Twift, Bedroch, en ongefchi&e Praet. j~e Geeft treet in het perek, omcingelt met Gebeden, ^et Godes heyliäem Woort, met ftichtelicke Reden, Met Ootmoet, Sachten Aert, Bekentenis van ichult, Met Liefde, met Geloof, met Hope, met Gedult. j~e flach gaet heftich aen, daer rijft een dapper woelen �, * "^et fchijnt dat Vlees en Geeft als door malcander fpoelen, Soo dat de felle tocht, en onbeiuyfde loop De erachten van de fiel g doet rollen over hoop. � Ten

-ocr page 150-



		U4 ahRT DES SELF-STRYTS. Ten leiten wert de Geeft, na veelderhande wonden, Na veelderley gevaer, in meerder cracht gevonden Als immer van te voor j en na foo grooten flach, Is vafter als hy was h_} en fchoonder als hy plach, Nochtans niet fonder vleck 't: want ongerijmde tochten Van vleefchelickeluft, en ander fnoo gedrochten, Staen noch in hem gehecht: en, fchoon hy houtetvelfj Noch wert hy menichmael van quade luft gequelt j Tot dat de groote God fijn hant laet neder-dalen, En coomt hem, door de doot, hier van der aerden halen, . Verplaetft hem in fijn rijc, doet wech den aertfchen d(w Verheerlickt lijff en fiel, en wafcht de feylen af. GeluckicK is de menfch, geluckich boven maten, Die God de gunfte doet, om dit geluck te vaten j Geluckich is de menich, die hier in defen rijt Oprechtelicken campt, en wettelicken ftrijt: OnfterfFelicke glans, en Conincklicke croonen Staen by den Heer bereyt, om Rikken fiel te loonen; Te loonen, maer uy t gunft: ons befte doen is quaet, Het heyl, dat ons gefchiet, en is maer uyt genaed j Genaed om God den Soon. Het Lam voor ons geflacht Dat heeft de vreucht bereyt, by yeder een verwachtet Die Godes heylich merck in fijner fielen draeght, En door den lieven Soon den Vader heeft behaeght. /"\ T^eyndelkke Qracht₃ nojt recht begrepen We�n₃GodVader> Sone, Geeft _s die₃ boyen dgercj�n. Woont �n u eygenfelf₃- coom�ercke dijnen knecht₃�Als Weerelt, Vlees> en T$loet₃ enDuyvelhem bevecht: (oom₃ leer onsfpvacken Geeft�o op der aerden �rijden₃*Dat ^rv"vy₎ m defen tijt_t deel hadden int ^verblijden.

-ocr page 151-



	AERT DES SELF-STRYT *Τ)Αί rvoor dijn heylich <~volc^<-voor eetwvichisbereyt? iJaer dep romp en ramp mach <z>verden ajf-gelejt. ,
		"f


Corte verclarmghe eenighcr dinghen. α K^fetifchout dit "Boeren-tuych~\ De Leicr en ghelieve hem niet te ftoo- ^len₃uytporiake dat, in oen foo voortreffelijcken ende gewichtigen i�ke, ^a»s is de chri�elijcke Self-ftrtjt^by ons ghebruyckt wert een Sinnebeelt ofte §^elijckeniffe, genomen van een ilechthuys-mans gereetfchap, htt wele- ne wy een Keernenoemen, dewijle de heylighe mannen Gods, de gai�C- che lchrift door, ja de Heere Chriftus lelfs, als een fondcr�nge vcrma- J^lijckheyt fchijnt genomen te hebben, de ghelijckeniffen by hem ghe- j^Uycl: (felfs in faken de falicheyt betreffende) te ontleenen van dinghen J^er lantfluyd�j daer nochtans een yder meer als kenneiic is,dat hem (die ^^e wijfheyt des Vaders is)ge� andere ftoffe en conde ontbrek�; ipreken r^e mitfdien vaniayen, mayen, planten, in-ougften, ende dierghehjeke: ^lnfgelijcx,vanalderley huyiluyden tuych,als van fchueren, dorfch-vlce- ^r^i,wannen,f�ckels, wijnperffen, coren-maten, vlegels; en bynaeft van Ues wat den Jant-bouw acngaet; ja ibmwijlen foo diepe in ��odanige ^geleende maniere van ipreken fich inlatende, dat hy uytdruckelicken ii^en hemelfchen Vader, den oncyndelicken ende onbegrijpelicken een L antfman, ende fich fel ven, die daer is des Vaders evenbeclt, ^en Wijnftock is noemende. Ioban.15. r., . De Keerneβ de menfch~] Hier mochte billichlicken gevraecht werden^ ^ln ende op wat perfoonen defe ftrijt is vallende? waer op dient voor ^aritwoorde, Dat de ielveplaetfe grijpt in den weder-geboren menfche, j�ieerder.jarich fijnde. Want wat de minder-jarigc kuidcrkens derghe- Oovige aengaet,of wy fchoon de felve(volgens het woort des Heeren) \|!^etrijcke der hemelen aen-rekenen, als in Chriflo gerechtveerdicht en- ~^e geheylicht fijnde, nademiel nochtans de f�lve geen werckelicke ,?ⁿden en connen begaen, ibo en connenfy oock def�n inwendighen *ⁿjt niet gevoelen j dewijle de felve in dadelicke werekinge is beftaen- ^e� Belangende de onweder-geborene, alhoewel de felve een fekerte- \|^en-ftreven tuflchen herte ende gewifle nu en dan gewaer werden,fo en ^lnden fy lieden evenwel noyt in haer den rechten aert des Self-ftiijts, Ρ ζ daer

-ocr page 152-



		daer van wy hier gewagen, ende is derhalven het onderfcheyt tuflchc�¹hun, ende den weder-gheboren gheheel merckelijck: De natuerlij<^emeniche in dufdanige gelegentheyt gefielt zijnde, fiende alleen lij ck °P uytterlijcke dingen, te weten, ftraffe ofte belooninghe van menfche¹^ wenfcht ende woude wel, met al fijn herte, dat de fonde gheen fonde cj¹ware, ja datter noch Wet noch God met allen mochte gevond� wert»⁶'' daer middelertijt fijn Gewiife in teghendeel van dien hem overtuyc'^ltende tegen hem uytroept, dat fonde ja fonde iy, ende datter beyde e& God ende een wet des felis gevonden werr. Dufdanige ftrijdige inV3\| len hadde Pilatus, als wanneer hy door getuygenilTe fijner GewiiTen W^e' een i�keren fchrick ende afkeer hadde van den Heere Chriftum te vef wijfen, ende evenwel nochtans (om het volck te behagen) gaf hem ov# om gecruyft te werden. D e natuerlicke menfche fiet alleenlick op vosP ichelijcke redelijckheyt, ende als hy fijn faken daer toe ghebracht heet¹' dat fijn invallen daer mede eenichfins over een comen, foo meynt W den ftrijt gewonnen, ende alles wel verricht te hebben.De weder-geb°' re meniche daerenteghen, in alles alleenlijck het ooghe hebbende °P de eere Godes, meynt niet met allen uytghericht te hebben, ten iy <$ hy fijn wille brenghe onder den woorde Gods, ende tot dat hy fij^nCgedachten gevangen hebbe ghenomen tot de ghehoorfaemheyt Chrift^,Jgelijckden Apoftel fpreeckt z.Corinth.io.j. c Van goed'en qua.definnen^ Tis de pijne weert een weynich acht te o^c' men wat Vlees en Gheeft in defente fegghenis; alfofommighe me¹' fchen, niet geheel grondelijck hier over bericht zijnde, lichtelijck Z% nighe vreemdicheden in hare heriTenen daer over ibuden fmeden, vc^r' Heiende alfoo de vrucht, die anderfins in defe bedenckinghe fich ad¹' biet. Vele meenen (om het grover ghevoelen van andere, om cofi'* heydts wille, hier voor-by te gaen) dat vlees hier niet anders en is ^ dat grove ende gantfeh onbelompen deel vande menfchelijcke verd(>^r' ventheyt, regel-rechtftrijdende teghens reden en billicheydt, ende & mitfdien de Gee�foade zijn dat edelder ghedeelte, van de bewegingh^confer fiele, wefende het redelicke Vernuft. Dan het is in beyde milg^e' taft, Want den Geeft een ende tf�lve te maken met de meufchelicke ^ icheydentheydt,' ofte met het redelijck vernuft van God almachtich ® menfehen in-gheftort, tot onderfcheydt van andere gedierten, is aen & Geeft veel te cort gedaen; dewijle hy vry hooger moet gaen,ja men$r mael teghens het meiifchelijck vernuft heeft te ftrijden, dewijle het v^

-ocr page 153-



		�ant des vleefches is vyantichap teghen God, ghelijck den Apoftel ge- ^uycht Rom.%* .7. Wy leggen daeromme dat de Geeft hier niet anders en ^ls als fekere heylige hoedanichejt, door Godes Geeft nytghetvracht in het ver�ant en~ γ Wille des meriftzben; het Vlees, een ingheboren verdorventhejt ende aengenegent- ^hcJt in de ziele tot de dinghen die teghens Gods wet "fijn ft rijdende. Ick hebbe luft (kyt Paulus Romq.22. tot beveftinge van beyde) aen de wet Gods,naer ⁱ^en inwendigen meniche, maer ick fie een ander wet in mijne leden, de \^elckefirijt tegen de wet mijnes gemoets, ende my der wet der ibnden, ^ie in mijn leden leyt, gevangen mi-eckt. t> Bees twee �aenteghe» een]* Tis aenmerekens weerdich, datdefen ftrijt ^^let en beftaet uyt nae�te inbeeldinge, ofte menfchelijcke invallen; maer <jat defelve wei�ntlijck, eygentlijck, ende in ware daet geichiet; gelijck ^t f�lve duydelick by den Apoftel Paulum wert gefeyt ende befchreven ^°or een wefcntlicken ftrijt in de ziele des menichen,GW.5.17. Het Vlees ^egeerttegens den Geeft,"endede Geeft tegens het Vlees. Dcfeftaen ^tegen malcanderen, &c. ν e Be Geefl U niet alleen] Tis aenmerekens weerdich, dat Vlees en Geeft ^eri aenfien van plaetfe, van den anderen niet verfcheyden en zijn, maer ^t de felve onderlinge vermengt ligghen door de geheele ziele. Waer Jjyt voort-comt, dat de meniche ten dien aenfiene als tweevoudich en- ^^e als een dubbel menfche menichmael wert voor gheftelt, ende als op ^Ccne ende de l�lve tijt ten deele willich,ende ten deele onwillich,beyde ^eri goede ende ten quade verthoont werd, gelijck de Apoftel Paulus tj'efFelick verclaert Rom.y.14.* Ende hierom ift dat den wille van den we- lgeboren menfche niet onbequamelick wert vergeleken met yemant ^q^e het eene been geibnt, het andere lam offcrepel is hebbende,ende die ^itfdien over elcken ftap, dien hy doet, ten deele hinckt, ten deele recht pet. Nee enim duo contraria eidem fttbjetJo prohibentttrir/e�e, β modo in gradi-* *** remi�i_S} non infumm�, irifint; quodhie�en, te�antur Theologi. ^F En kantfe teghen een] De Apoftel Paulus befchrijft defen ftrijt teene- l^ael met duidanighe krijghs-knechten ter eender ende ter anderer zij- ^eiVals wy in dei�n zijn doende, Galat.5.17.19.20.21.22. ende 23. . Ρ Bt'erachten van de ziel] 'tGhebeurt fomwijlen in defen ftrijt, dat Ock iri de weder-geborene het Vlees off fchijnt de over-hant te nemen, ^a 00c fomwijlen in der daet neemt^doch maer voor een tijt 5 in wclc- P 3 ken

-ocr page 154-



		II! ken gevalle wert gevraecht, Off de fulcke, geduerende haren val, moe - ten gehouden werden voorware litmaten Chrifti? Waer op wert gh^e' antwoort, Dat de ielve wel verliei�n de gemeenft hap, maer niet de ve^f* eeninghe met Chrifto; even ghehjck eenen arm acn het lichaem, gen' ghen zijnde met geraedheyt, al hoewel hy voor een tiit noch werm^' noch voeti�l, en treckt uyt de andere leden, te weten, uyt hooft en he^r' te, blijft evenwel een lidt des lichacms,cft can door cunfte der Medecij' nen, met ghenees-drancken ende heyllame cruyden, weder tot fijn V0' righe gei�ntheyt gebracht werden. nlsva�er als hy was']* De vrucht dei�s ftrijts is tweederley. De eeri^ is, Dat (naer dat God de Heere heeft gedoocht dat de gelo�vige in d^c' fen ftrijt t'onder is ghebleven) hy leere i�ch l�lvenvoor Gode veroot' moedigen,fiende hoe fwack ende nietich hy is,als hy tot iich felven ν^ Gode gelaten wert. Hierom wert Paulus geflagen van den Satan,na & hy was op-genomen geweeft in den derden hemel. 2.Cori:th.i8.j. V tweede vrucht i$_y Dat hy fich felven leere verfaken, en alleene op Go� vertrouwen. De felve Apoftel feyt dat hv in fich felven haddc het νθ$' nii�e des doots, op dat hy niet opjiebfelfs vertrouwen enfoude, maer op God, & de doode/t verweckt, ι Nochtans niet foidervlerff] Geen Chriften-menfche is vol-mieck¹dit leven, onie wetenichup onvolcomen, ι .Corinth.i* 3.12. ons gh niet vol-maeckt, CMarc.g.i^. Luc.ij.�). ons leven en go^de weick^elmet fond.n bevleckt, Eom.y.ij. Hibr.12.1. Dien volgens iooisde &' trachtinge, felfs van den weder-geboren meniche, even maer beftaefl^. uyt vermengde wercken, te weten, ten deele heylich, en ten deele n°^cfondich: ende al iifet fchoon dat de goede wercken der weder-gebot^ werden veroorfaeckt ende uyt-ghevoert door middel van den H.Ge^c* j ende dat daeromme de i�lve aenyemant mochten fchij nen gants d¹^ geheylicht, ende van alle menfchelijcke fwacheyt ghefuy vert' te zijn? *\| i�o de geeft Gods niet en iondicht. Soo iifet nochtans lulex, nadeu¹^ de H. Geeft in defe niet regel-recht en werekt door fich i�lfs(in wel^^egevalle buyten twijffel fijne werekinghe gants en alvolmaecktenl¹^ lieh is) maer door middel van de herten der menfchen, die doch van ^ ren fondigen aert altijt yet wes behouden ; dat der felver wercken ^\ imaken na den gront waer over die vloey�; niet anders dan gelijc t ei^llCclaer en foet water, uyt een i�yvere tbnteyn-adere vlietende, doch ^

-ocr page 155-

II<?

Wenige vuyle gote fijn loop nemende, de foete fmake ten deele verlieft,
^nde een bedorven iève,van den onreynen doorganck,aenneemt.Het is
^^an de befte voet in defenonièn iwackenftant, daer de Geeft willicb
^ende het vlees cranck is, naer den raet Chrifti, gheduerichlick te waken,
^ende te bidden, op dat wy niet en vallen in verfoeckinghe. De alleen
B°ede God doe ons die genade.

C.E#jg� Godfalighe mannen hebben den Aert van deverfcheydene ghelegentheden
j^ende genegentheden der menfchen, op de bedencHnghe van Goet en Quaet val-
ide _} invoughen, als die inde na-volgende Tafel te ßen is, aff-gbebeelt: welckeyy,
^oor het beßujt van defen, goet hebben ghevonden hier by te vougen.

f ₀ lek doe het quade,
l ^-' ' ende wil het doen.

Vlcefchelicke;

I�

menlche.

Ick en doe het goe-
Goedt. de niet, ende en wil
het niet doen.

f ~ � Ick doe het quade,

� Quaet. j . , . ^ ., ^J

^~" dat ick niet en wü.

�

i ,� j i_ '

Inval vanden«*. Weder-gebo-^

> ren menfehe. j Ick en doe het goe-

( 'de niet, dat ick wil,

f Ick en doe het qua-

JQuaet.de niet, ende en wil
het niet doen.

1 , Ick doe het goede,
l^Go�df' ende wil het doen.

E � � � E.



	felfs met ghedeckten aengefichte, is infgeli jcx ter neder ghe* dreven, uyt inbeeldinghe alleen lick, fy ware daer gheiete om luft te pleghen. Loth, fonder ghefichte, in het duyltef des nachts, ende deuiicheyt van dronckenfchap, fijn doen' ters ontrent hem gevoelende, is onbeiiiyfdelick wech gh^e' ruckt, [oièph daerenteghen, door fonderlinghe kracht de� Geeftes, heeft met uytnemende cloeckmoedicheyt, Vle en Bloet, leucht en Vreucht, jae het gantfche heyr de verdorventheden, niet alleenelick verwonnen ende O' Magnus vir lofeph '■ vermeeftert, maer geketent, geboeyt, ende als ghevanckf VefTJit'i^nilm, ück ten toone ghevoert. Voor befluyt: wat een voortrein ****"""� licken manifeyter een Outvader) was lofeph � die, voor t& mavit, rogtttu ntn ^v /� ' \ � � � 'til adquievit, om?�- ilave vercocht fijnde, vry is gebleven; ghemint lijnde, �«^�bronide io-" gemak en heeft; gebeden fijnde, niet veibeden wert; g«^e' feph. cap,,. g_repen fijnde, ontvloden is. Wy hebben goet gevonden defe oniè oeffeninghe lieve by ghedichte te doen, als anderfins: Eenfdeels om dat d omftandicheden, ende bynaeft de gantfche fake, ons i° de poëfie fcheen aen te leyden. Anderfdeels om dat de \o^


Clariorem fonttum reddit Jpiritus ßer,6um illum			derlinge bewegingen, die haer in deiè gheichiedeniiie v.e' ^� � � �■�� ^ ���\' toonen, met beter aert na de poetilche maniere van icni'J

		ttn- ..__P_I__________1_____3_l_ ^__I_______________1___�1�--.* ^Uali(C>*
	priongicni«»-* _vcn �_h verhandelt te können werden. Want fiheüj* temiore wvijftmi het gheluyt door de engte van eenich trompet ofteicn^ anthesapudsc- meye veel icherper uytfchettert, als off het in de op^ef\ hecamepift. io\|. j_ueh_t j_os fa_zt henen wierdc uytgeblafen: fo dunckt ons o* foodanige beweghelicke invallen, gedwonghen ende g�¹drongen fijnde in de nauwe reghels der Dicht-kon fte, tf¹meerder kracht uytberften, ende dieper dringen in de ooi? ende gemoederen van de toehoorders ende leièrs, dan �� ^�felve mer een wyde ende onghedwonehe maniere ^ fchrijv^



	43 ^naer men₃ ick^gaete <verd\ ickjoadmy�hier njeroeterii ^�Oloatghy doet en laet₃ kpomt niet njan nut te ^rvveten,� Tenjchort maer aenden<-uVd₃- ghy kont indien ghy njyout₉ �� maer een <-uij��n die Jo�fih i/veder- bout. Jfofipb.* PX Er hoeren goet onthael is als vergulde pillen, " \^J Die blincken wel int oogh, maer doen het lichaem fwillen, > Doen walgen mont en keel, gelijck een vuylen dranck, »> Doen krimpen buyck en maegh, en fcheyden met een . ftanck. pt Werd ick nu gewaer. S. Wat�j>reken trpye�nnen ? ^at mijmert uvvegee&₃ en overleyt <uan binnen fet dat ickjnet en hoor ? 'xrvat deckt ghy dijnengront ?* Sj>reecl^₃ als ghy pleech te doen₃�>reeckt luttich uyt den mont. VJ^0e heeft aen uWengeesl dtt mijnge�rec{bevallen? °^ervindy u bevveecht ? /.By waerheyt, niet met allen. >Wil dan u harde geesi <-voorguns~I geengunfie bitn ? «λ 'kEn kan in al u doen geen gunft met allen fien. 'Ko�mt dat <~υαη <-wvel te doenl �o macht my njvel ^verdrieten.

' �at iiet op eygen baet, en mach geen weldaet hieten. α �.VVat ijfet dangeWee�l dat ickjt heb oedaen? ν J-Niet als vermomt bedroch, om my te locken aen. vanneer het liftich aes wert aen den vis gegeven, ^ac foet is in de mont, maer brengt hem om het leven,			a ltte qtti tot ui ad fejpe�at, (�> nobU predef�, eo loco mihi efl, quo qui ofimos hovesfaginat, acde. fiicat. muhum (mC Chanthes) α benefi- cie dtflat negotiatio.
		Keure yemant dat voor gunft ? fou dat ooc weldaet zijn ? iS.^de ^BeBefi >. ^^e-vrou, ghy fiet wel neen, tis doodelick fenijn. � §^lrc is maer vergif, doet wech u flimme ftreken, kan met meerder ftof van ander weldaet fpreken: Fi Ghy