|
G E Z A N G H
Der ZEEDEN,
Zijnde bet derde Deel -van
Belle rophon, of Luft tot Wijflieyt: '
&ccmUecfcljep&c(licïjteïijrfte %\zM\m$ mmcfy>
bc/ï fotljeructerin0ebanbefe hebo?bcne <SJaitoe/atëmebc
/Jf^cljnftucrlijcfte/ 3|iiïoriafe / en ISeebe-Incfte ftnf* "£/ foei upt De 1£. ^chjift/ $Pofo$en/aI«S ujit be oubc "'tDtcujcIie Roeten / tot bctïraffïngcban ber men? 'toen geienen / Icerfijcn toerben beitoont en boo^ . sebjagen/ en HietbeeIeaenmcïCfceli}Jiefpjeit= hen bec <©ttben / op be «öejangen gepaft. tNieW verbetert en vermeerdert door D. P. PERS.
|
|||||||||
|
t'A M S T E.R D A M,
|
|||||||||
|
WOtJj ty-li------------:— ____■ ________
btt-fiio ^ van Beaumor>t» SBoechberhooper/ in bc ftaï?
woe^itte^oeth-natr^ Anno 1669,
MetFrmkgis, |
|||||||||
|
. Èxtraci uyt de 'Privilegie.
DE Staten van Hollandten Weft-Vrieflandt*
hebben aen Willem van Beaumont, Boec* verkooper 't Amfterdam , op fijn verfoecK' geo&royecrt en toe - gheftaen , gelijck J odlroyeeren en toeftaen by defen, dat hy alleen in °!; fe Provintie fal mogen drucken en doen druck^v uytgeven en verkoopen, ditBoeck begrepen io ^ Traclaten , alsBellerophon, of Luft tot Wijft^J Urania of Hemel-fangh, en Gefangh der Zeden,»° Dirck Piettrfz. Pers, en dat voor de tijdt van i J aC^viC eenvolgende jaren: Verbiedende alle en een yegel'J fl Ingefetene van defe Landen, dit voorfzBoeck, b'0^, den voorfz tijt van 15:Jaren, dircöelijck, of indireö^ lijck, in't groot of kleen, geheel of ten deelen, in «^ ger Talen na te drucken, verkoopen, of uyt te geVe0, of elders na gcdruckt in defe Provintie te breflg<j ' verkoopen of uyt te geven, fonder confènt van <* Suppliant, op de verbeurte van de nagedruckte %* it plaren, en daer-en-boven de fomme van 300 gu^e!jJ lbo raenighmael als bevonden fal werden contrarie ^ . fen gedaen te zijn , foo by den Verkooper als DrucK& te verbeuren, t'Applicecren als breeder by d'orig1" gi Brieven daer af te fien is. Gegeven in 's Gravend» onder ons groot ZegcL den iyMaert, 1664. |
|||||||||||
|
Vt. J
|
c
Ter Ordonnantie van defelve, i i: |
||||||||||
|
Herbt. va/Ba»***'
|
|||||||||||
|
V
|
|||||||||||
|
*~sfm de ^Deught-UevendeBeminders
y Der
^KGH en DICHT-KONST.
|
||||||||
|
Anneer ick mijne Hiftorifche befchrij*
vingen, onder het opfchrift van den Verwarden Adelaer , door Godts ge* nade , hadde ten eynde ghebracht, |
||||||||
|
fcy. waer in ick'rgeene, van Keyfer Karot
■^J tijden af, in Duytfchlandt, foo in den Staet
4e e%ie was voor-gevallen , als mede den Onftel- <j ^«u-jWaerindeOorfpronghenSpringh ader ^ ,Qor'0êen > ^'e f°° 'n HolUndt, Zeelandt als 1'ict *n *^e omleggende Landtfchappen, wonder- >tj. Waren toe-gedragen , hadde volvoert, en in V , ghegeven , nam ick voor , eenigh groot ij: i5 t>y der handt te vatten: doch ick weet nau- ttl s» hoe ick daer van ter zijden ben afgetrocken, j^j "t defe vrolijcke ftoffe gevoert, dat ick de Yr jkkonffc, die by my aireede fcheen gefrroort, fci er ter handt heb genomen , om eenige winter- t0 5av°nden, my daer in te Vermaecken, En hier U0 y°ntick mijne luft willigh , om voor de Jeught Qtttw eenigne zeedige Ghefanghen en Dichten te °fn d PCn' En °^ 'ck ^'e wcI hadde in"8elieJdt »
.^ns c Je^t van vee'e dert'lc en geyle Liede- en t f.e leyden , en haer een deughdigh lpoor \i>el f ,^'jfen, foo bevondt ick dat defe ftofFe, foo lijcjj. etl°uden als Jongen trefte, om die. te grie- nen, \.^?n Vec'e onaerdige ghebreecken af te ma- rine ft0ffe heb ick genomen uyt vcrfchey- A % de |
||||||||
|
'Aenit Deftght'lievendeBentinders
deBybelfcheHiftorien, enSchriftuerlijckefpre^
ken , foo des Ouden als Nieuwen Teftaments, a fnede uyt verfcheyde Hiftorien , Philofbphe? flichtelijke oude Poëten, die hier in de Chriftelijc Zeedigheyt navolgen : en hebbe die daeren-bo^ noch verrijkt met veele gedenckwaerdige fprÊ ken en leeringen, die wel waerdigh zijn datfe ^c den overwogen en betracht. En of het wel 5 b/ u den ouden eygen is, te fuffen, alfoo ick na 't pe' u des menfchlijcke levens van 70jaren yle, fo° (, ick om mijne finnen wacker te houden , dit v,.e roaeck gefchept, om veele vergeeffche invallen >. dickwils 'tghemoedt verwarren, hier door te*" ven. Ick hope dat defe dichten, die als wat "'^jt voorden dagh komen, den deugt-lievenden (& ., aengenaem zijn, gelijck ick oock aen mijne v° gaende als Bellerophon en Vrania hebbe ghefpelJ u dat die met lufl: waren aengenomen : want all'- felve, gelijck oock defe, tot niemandts ergert1'1 .•„ maer tot yders verbeteringe en opmerckinge £g in-geftelt , om foo wel den Ouden als }ongeP j£ flichten. Indien ick oock met defe dat felve •* mach bereycken, foo Tal ick mijnen arbeydt ® , onvruchtbaer hebben aengeleyt. Ick hebbede b bruycklijckfte voyfen meerendeels gevolght' [, datfe van veelen mochten werden gefongen '• . u hebbe tot vermaeck der Jeught , oock verfch^ nieuwe Remmen daer bygevoeght.endieme* , ,0 fijek-notengeciert, opdatiè vanden verftandi» { irio:hten werden voorgeftelt j alhoewel e<1,& |
||||
|
der Sangh en T)icht-kontt,
erfelve voyfen eerft met foo geyleftoflfcn waren
Jj^VuIt, dat een eerbaer oor daer van behoorde een Jchou te hebben : doch ick hebbe alle die felve v eilirnen na de goede zeeden geftiert, om de Jeught n de andere af te leyden. Indien oock yemandts
r^eft tot de Singh-konft niet is genegen, hy kan die U Velefen , want fy fullen hem geene verhinderin- jj inbrengen: want ick houde, dat onfe dicht (j erna behoort gerecht te zijn, dat oock de lefer. fj ^door kan werden vermaeckt, om die als een cote reede te verftaen. Doch voor al behoort
le " °P de raate en 't geklanck der woorden te let- t ' of die van hart of facht geluyt zijn, op dat die , setihareaert, niet werden gerabraeckt en gebo-
nk' .l Welck een groote misflagh is, voor die gee- a]t' «ie de dichtenen ghefangen willen toeftellen ,' ^ Qe\vel men die in 't fingen en draeyen der item-? ty s wel een weynigh kan toegeven; nochtans kt\u ^aer ^oor a^e ^uy^er en aerdigheydt der
|>h Verdooft.
j^^eemt dan defe zeeden-ghefangen in 't goede," ^^bruycktfe rot uwer ftichtinge, en foofe U E,, ge ^n aengenaem zijn, konnenwy, doorGodts tet) e > foo hy ons kracht verleent, de luft hervat- An1ae1tter %"» e" andere ontwerpen. Vaert wel, ltehedam, in't Vreede-jaer 1648. V E. CjenegeVriendt
t . DlRCK PlETERSZi PEK.&1
|
|||||
|
A 5 ', Pe
|
|||||
|
<5
De fes Dagen en Wonder-wercke11 j
der Scheppinge, Gene/, i.
^temitie:?Ickhebden Heer lief, Pfalm i \6;
f/
£fc toiï mjjn fïof ontlcenen uut cöobté inCL
©ie tiDoj bit tooojt oock alle bing boo?tb?«c/ Sfcfe toiï ïjcm fingen ban fijn grootc nractp^
©er «^tljWinge en inonb'ren nopt gcö"P: z. ©aer toag een Momp / ja een berinarbe HÏomp /
3Bant 3©ater/ 2Cert/ Itoc&t/ ©per/ toa£ ongcfefjrnben / «En jtoeef b' in 't ttriït/ b'ecn b'anber tuffcljen uepbên / Vyer, Water, Aert en Locht tua.s in bicn romp. Eerfte dagh-werek.
■f. <J5obtfpjathöettDcrbeLicht,en't tocrbelicïjt:
0obtig een üchr en ïjeeft geen bupfferfjeben: ^>ijn Licht \$ repn / en Licht ban cèutógljcben / Pant öp aïïeen on£ booj fijn 4&obtï)epbt fficljt. Tweede dagh-werek.
4. ©atrtoierbyfeptöDb/ecnSpanfeluptgclwptV
©at Water en be Hemel ficljbcrfpjcpbcn / d2n d'Hemel fou<<5obt6iuonber-bjereft berfaepben/ <&n eeren <!5obt / bit 't alles? ïjeeft focrept. Derde dagh-werek.
ƒ. <!5ïjp Wateren berfameït aen een aott f
^p bat rrien matlj ïjet b?ooge lanbt befcrjoultteri / |èpjacH<i&ob/ en bocjt£ baer op aefc'ren enboiuwi/ €>p bat be Aert ojengïj alïe bmcljtcn bcojt. ' f Vierde dagh-werek.
6. 't Uytfpanfel $p met Lichten opgcciert / 3lïSet Sc n en Maen, en ai beg ÏJemefë Sterren , Met bafïc loop / bie nimmermeer bertoerren /
mm m men bagïj en narfjt en jaren jïiert» ^
|
|||
|
Wonder- wercken der Scheppinge, 7
Vijfde dagh-werck.
*.7. <Öobt fujacntyengftt tiOO?tg&p Warren aï't Gediert, Jfat inufchoot te toeemlen lept en feben.
Jj^'evogett nice bat fïcïj ter blucftt fal geben/ ^n b|utf)tbacr 3?jt in Zee toaer in r$o jttiicrt; Sefte dagh • werek.
» 8« <S%1 Aerde b|Cn0Ï)t U "Vee en Dieren atll/ I Gewormt en al toat op öcr Aert hm jtoeeben/
S^ <5oW/ ïact nng nu feïjeppen nae het feben/ ^ Menfch, Die i£ nae onfen SSeelb' gebaen. - ?. ©ecg fal een ïfeer ?ijn ober 0ee en 3£anöt/ j£l£tt aïle bingïj fal onberbant'glj toeefem ^aer boo? <£obtg tof/ fal altrjbt jtjn gepjeefen/ ^«t.ftennijJ «tffobtg/ bol toijrfjeöt en berfïant. J°- .,!©it ebelSSeelt/ aen ïnfen jieï bolmaetfet/
!'«ft^ ^0*"*5 gebobt/ ïae?! fcftanbigï} obertreeben / ','ï^aer boo? be fmertnocïj Dgitcfet ftjn arme ïeben/ ' '©ie boo? beeg bal 51J11 in ben boobt geraetht.
, 4j* " 3i®acrbefe trooflbanbatber©jotitoenjaet/ » te60 "^«i1^ fou f n alle fanb bernieïen / . jjFft Öaer berlofï / ban fchipfyeucft ïjaerber pielen / ' ^ooj Chriftum on.s' öe£ #eniel£ £>on opgaet.
ÏCkrnoetom de vreemdigheyt, hier by voegen,
t gene de Poëten van de eerfte Schippinge, verha- *en, te weten, datter was een Chaos of verwarringe ^n«er alle de hooft-ftoffen, waer van ghy in 't boeck i^,t°i%'a' of uytbceldinge des verftants 5-4.8 kontnale- Tn- Welke verwarringe wy uyt het Itaüaens aldus heb- ^nagevolght. ' Son"r * ^emcl nas , de Zee, de Aert, en 't Vyer,
"gfsket Vyer, de Aert, de Hemel, Zee oock hier. T> ?ec ^en ^emel heeft de Aert en 't Vyer omgeven, 't Q °e"roumefl Vyer enZee,in Aerd'ew HemelJwevev, £* eJ>Vf'Aerde *w>v>as 't Vyer, de Hemel en de Zee, lp. Hernel reas ah d' Aert, als Vyer e« Water mee, £™t Aerde, Vyer e» Zee, *&« Hemel A/er gepote». Hemel»«j w^ Vyer 3 Aert * Water overgootm A 4 Ovjdius |
||||
|
8 Drie Heylige Mannen
Ovidius ftelt defen Chaos, op defer wij fe, by ons uy
het Latijn na gevolght. ■ Jllwaer het Aertr ij ck isas, daer was de Locht e» Zee>
En't Aertrijck dreef'gantfch los en 't ondiep Water *»f"' De Locht die had geen Licht, geenftoffe hier haerwej^' Dies ijfergroote twift 'm haren romp gerefin ; Want Koude ftreed'met Hett', en 't Drooge met het Vocht, Het Harde met het Sacht, en 't Sware met de Locht. Het fchijnt dat de Heydenen eenigh licht hebben gehV,)
Vyt het Boeck der Scheppinge , hoe dat Godt alle dele ftottc heeft gefcheyden. Drie H. Mannen befcecken Abraham)
Gen. 18.
^>tem:Pfal.io/, Een yder moet tot defen tijden, Sec. ABraharn in ber Centen bettre /
£>agggem toattoonberltjcfcj? gebeuren: «D?ie bannen ff onben uoo? fijn cogïj / 5^aer ijp fïcfj neberigft, ttoo? boogïj / «£n f&acn / ï$ecr / i$ gena lioo^ nip / J>op gact u hnetïjt boef) nipt boojb ju 2. ^pneemetnattoarerji/ toafdjtubpeten/
tên ooth iuat j^oobtji toilt b'honger boeten: ^>p ftemben 't toe / Dicö fjp in pï / Cot Sara fjyacn /macefttonbcriiiijl/
©an mede bloem onj? noerhen reet / 5^ie icli met mijne gafïen eet. 3. ï?n felf bet befïe ïtaïfliet fïachtcn z1
«liKet boter/ melen iïïc fp aenfoaehtem ^§m b?aegljbcn / itjaer ijs Sara bkfj | 3$p ftwach/ jt' ijl in be Cenix nerlj.'
SCtli hoorn om berjs tijbt toebcr aen / <?n Sara faleen ,f>oon ontfacn. 4. ^ocfj Sara ïacljt' cm bcfe bioeubcn /
<j5ccn toelïuff mp boel) meer öefeoojbeV ,♦«>.>
jlSnumanenJeftsynoHöenfïaf/ w
|
|||
|
befoecken Abraham.
fe P fcafcn eerbcr na ïjet graf.
»r^f eere fp?acft / ftet Sara lacïjt / ^tgijnt öatfe onfe bjoojbt bcraciit
s/> ^otijftfonthcnbc't. jnsacrbeïjccre S^9*/ 'fc fal ter rechter tijbtbjccrfceercm >.n Sara fal ïjaer „fwne f:en / ~ ^ <fö0bt ftan alle bitigïj gcfchien. S' fonben op / en gingen öoe / "««Abraham na Sodom toe,
* ö. ©c jgeere fp?ach / fal ich onrijoubeti
jKii Abraham mijn toebcrtroubc/ SpatSodom oberKomenfaü fi •: "f^t ■ gcjegcnt fonber tal / s? Ö°uöt recfjt en (tcrccïjtigïjepbt / - ^ peeren toegft in biHiCHijciibt. 5;,/* i©antSodomsen Gomon-asfonben/ ■gjb groot; en ^jjaet jjB ltm fonben / «SS* bael ich af om boog te fien / fe[]P ïjaer boofftepbt niet ontblicm feie£&eerbenf|L)ban Abraham, <*5 eerfï ïju bu£ fijn reben nam. |
||||||||||||
|
Abraham.
|
||||||||||||
|
IteTf "f,l,ï£ 8ÖP öan ^ecre bcn oprecïjten /
Min- ? °ngerccftte bu£ bebcchten * ö%en ?ijn bijftigh m be flabt: Svl^oont bitbolch/ toacrom oorfjbatl g,7b SOP be bjome ban berffaen / " *bet ben fioofen boen bergaen i |
||||||||||||
|
^, % nbienba- bijftigïj jtjn bebonben /
|
DeHeere,
|
|||||||||||
|
^l^«berfc|)oonen ïjare fonben;
iCn^Abraham alnaberbjongt)/ €11 A uöepbcn & en gingen boo?t /
io ra^am traeft na fijn oo?t.
" ïü»fï» ^t.5loe S^oot 5ijn c©obt£ barmfievtigfiebeti/ " il?1ben b?omen lanbt en jïeöcn / >• €nilx}ne 1*raf enroe berfchoont / ''S&^^naöefcroont:
" «et• r*ïï?^rv« tooqtt en mijt fjettwaet/
91 f /0r«0
|
||||||||||||
|
10 De Ladder Jacobs.
ABram wierde van Godt genaemt een Vader vee'
Ier volckeren, was een Sone van Tarah, en £& Broeder van Nahor en Haran. Hy was te Ur & Chaldaa geboren, na de Scheppinge der Werelt i<?4-<>- en ontrent 2000 jaren voor Chrijii geboorte, 192 ja' ren na de Suntvloet. Wierde daer na Abraham gerief ten. Leefde 17 j jaren,en wierde neffens Sara begf3' ven. De Ladder Jacobs > Genef 28.
^tentme: La Durette, <j£)f/ Wat wiltghy dempers quiftf11'
Siet de Mufijck Nooten in Bellerophon , Fol. 137. A%$ ifac gaffïjn jeegen acn Jacob fijnenföon/
§>ta tuft ïjpïjcmmetcengefjo'on/ t i?p fou geen bocljter troutocn / uut Canaans geflatjjt'
©at ban Ham toa£ boojt sefyacïjt. s. ïfp ïaft' ïjerri fip fou repfen / na radan 't ^prifrJj lariö/
<ên nemen Daec een fajou ter ïjanö / 3£an Labans boeïjterg eene / baer <£ob Ijem jeegnen fou / <£n3ijnbjutj>tbacr met fijn fyou. 3. 9ft& toenfcftijAbrarnsjeegen/ fepïjp/metaïujae*'
<£n 't lanb bat u boo? erf befïaet.
©oentoo^JÖpop na Haran ,tot Lus.altuaeröe^on/ ïfem niet meer berlicïjtcn non. 4. Certogï fm fagïj te tooomen/berfeïjeen tym een geftfF
<£en labber afé een ^emcl^ licljt /
©ie ban ber aerb' af-repefcte / tot aen be£ ïfemefé ront / ©aer be ïfeer' oocfi bobcn fïont. y. ©e €r^$onbcrtotjIen/bie Mommen ou en neer/
«2n ï>ier op fu^acn tot Ijcm be If>eer / 3{tft ben be <J?0b Abrahams cil Ifacs bie U 't fallD /
^rfjencnt totem ge jfltjentnantr. ^
|
|||
|
De Ladder Jacob$. i j
6- 3f cft fal u $aet bcrmeeren / gritjen ber aerocn jïof /
©an€>oflxntotijet3©e|ten of/ wan 't gfopben tot Ijet poorten / fuït gïju ben ;egen fien / ©ie'er fal aen u gefcijicn. 7. Sfcft toiï u ootlt beïjocben / toacr bat gijn ftccrt en gact/
q, 3M» ben u uurgïj en toe-bcrlaet: ■** fal niet ban u fcïjepben / tot at ïjet geen gefcljict / 3©at gijp nu al ïjoojt en fiet. 8* 3fiï£ Jacob nu onttoaecnte / berfrijjicftte ïjp fïcïj feer t
^ ©it '$$ ÏJcniefé poojt / ïjier tooont be ïfeer: ® ie£ maecfetc ïjn een pnïe / goot olp op ben jtcen / «©ie fijn nuffen toas" booj Ijecn. ?• %noemb' beeg plactfe Bethel, te boa? geïjeeten Lus,
^ <©m boutoen <i5ob een ïjepïigïj öupjs. *<aanneer op Ijem bcfojgïjbe ban nïeeben / bjancK en bjoot/ Jsooïjpïjemljielp upt beegnoot. 1 °. „ ©ces Xabber i$ fijn repfe / be €ngeïg op en neet /
., gijn oo'en ban 't tint én taeber-Kecr: "<cn <5ob bic 't aï ueftieroe / tïact bobcn op en liet / ., Jlöatter op ber aerb gefcfjiet. ii. >„£prepcfetban b'acrbcneber/ tot aenbegïtemefê
top/ „ ©aer b'<£ngeIsS ftïommen af en op: * ^P bat t>t fyotne fouben / ooeft Klimmen boo? geue'cn / „ Cot ijaec <J5ob en anber£ geen. lj« »€nbatnienmofïban trappe/ tot trap möeugljji
opgaen/ ( «^ » ©act b' «Bngcfé tot ong' f>oeber£ fïaen. '' =«aant <©ob fiet op ben gecnen / ban tiiz &em roepen aen/ . >.!©acrI)u'toogïjflockopfaIfIaen.
3« » bejegent bie ban boben/ fijn troofï en fjulp ber*
toacïjt/ , «,,. "«Ênbic bec^acrbfcïicïuftberacïjt/ ' saai boo? 't geloof berfchrjnen / bp Chrifto bolgenctro&tsy' ___ »©aerï)p leeft ui bolle fye'ugöt. |
||||
|
■JfS
Jacob bejegent Rachel •> Genef. i%
Herders en Jacob,
' Stemme: LaDurette. Als het voorgaenie. A %p Jacob qttam bp Haran , fagïj ï>p in't open belt
•"■ <êm putte /bieberbja^gefrelt/ 2tl toaer be ïfcrber£ tyeneftten ïjaer «ècljacpjeg en ïjet 3©cc/
Jatter bp beput lagïj ree. Jacob. z. ©an toaer bjaegljb' J)P mijn ^ocbcr.ai sM
Jlerber^feg&tljetmp. Herders. i©p $ijn ban Haran Ijicr na bp.
I. fögnt0jfe>nietNahors^ionc/ bicLabanf.égenacnit£
H. 3!a/ ïjpigonjstoelbefaemt. I- 3- Sf?" 't toeï i"ft &em ï)» bjaegïjbe/cn ig ï>p ïiotïj gefontë
H. <©rfjjaftjnbeebatnamttcrfïont/ ï|p ^ notï> frifeft en bjatner / met alle fijn gcfïii /
©attec treet ter poojtcn in. '4. &ittljkt fijn Rachel nabjen enbjtjft fijn fcf>ncpïtcit#
aen/ ©ie tieritrï) $n en toeï gebacn/ j&iet [joe Ijacr tjeytje^ fpjingen / en grafen in Ijet groen / ©acr fp ïjaer in 'voctitie been. J. S' ©e ^on fïaet ï)oog berïjeben/om fam' (en 't bce bp een/
5©ant pber loopt in 't toüb' allroi:
Cp ïaetfc noch, toat toepben / bie nu bu£ boolen gaen / S^engljt Ijaer eerft toat toatcr j$ aen. H. 6. <© neen be nubbc febapen/ bic meet rerfï 3jjn bergaett/
—. - <Pie £ b?p u moept en arbent fpaert: Aanmoet men noch. aftoentïen benffamban befeput/ <£er «ten 't bee ban boc'fï befeftut. 7, (Ccrtoijïe fp nocfi fpiaften / foo nuam be ^erberni /
^tjri Rachel met een bljjbe fin: 3?#
|
|||
|
Dëthien plagen Egypti. 15
^iealï>aers$©aber$5 fcïjaepnen^ bjeefnaöecsSpIactfetoe/
«©encntïjoejacob toa?"te moei & 8. JtëeefltoelKomïferbcrinne/ mijn.öicötenüteerbo
panbt /
^ ^>eet tncï tornt ajp cmg ijier ter jjanbt: ^e ftceii i§S afrjetoentelt / nomt b?encnt u öojfligö ©ee / ©jijftjê ban iueec cp öaer jïee. |
||||||||||||
|
9. <© mijn ueminbe Rachel, atjj toecfïban mp gekijf/
|
||||||||||||
|
^ JlHijn lebcn en mijn focte ïufï:
^etraentjegbanmprolien/ nptbjcugöt/ baticHiifie/ |
||||||||||||
|
«Sn u mijne liefbeuie.
|
||||||||||||
|
10« $?p fep bat ïjp bc ^one ban Ifac hja^ïjaetOom:
b J&P fep / ÖP toa.^ ïjaet foellencom: ^ebecca $ mijn jRÖoeber / top 31J11 ban een gcfïacïjt / Hptccn fïammeboojt0eb^acf)t. ïi. I©atli?eugbe fliiam'eruoben/aïsSLabanbitberfïcmt/
j, <£n J a cob fepb' Ijem al ben gront / *?oe bat fijn' <Buiserp toaren / noch, in een gocbe fïanbt / SM gejegcnt in ïjaer lanbt. 12. „ J©at blijbtfeïjap homter rijfen / aïjS bjienbcn jtjn fop
een/
^ »'©ie boo?tijbt£ toaren afgcfcljccn { *' ®an fpjingt bat bjoïijcï» jjerte/en banent^ob in 't gcmoet/ „ ©003 öe toelbaet bic ïjp boet* |
||||||||||||
|
ethien plagen Egypti, Exod.9en io.
. Stemme: Sal ick noch langh in heete tranen.
AS?: <$obt fijn jïraf toil tot ong tocnöen /
®eföehaen Pharoipgefeïjiet/ «n tt3 $*P ÖP on£ in beeï' ellenben /
'MWrjjjt fï,n m m üetftttbflrt/ f?
|
||||||||||||
|
14 De tien Plagen Egypti.
%fcïjentKt ong in/ nae fijnen" fm/
<©en grontfou ban fijn feer gejlrcnge gaMÖ/
Watt boo? §n menfcfi en alleg maerttt ter (cïjaxi&<
2. ^ee?1ïraffë<!&oö^niofirharo boelen/ I. straffe.
3©anneer Ijn lii-el jjab bertjeert: 3P»e toaet'rén in be flroom en poelen/
'©ie toierben flracftg in uloebt berheert/ 5©at al'tgebiert/ bat baec in 3toiert/ ©erjlojf en |ïoncn feer nffelich en bangft / «£n bee£ nlaegft, buurbe feben bagen laugl). 3. ®aernaliet<£5obbe©o;jrctjenltrieIen/ II. strafte.
5&ie't5tanb bebeeftten ober al/ 5^ie gare ïjupfén oberbiekn/
«£n queefcten baer met Ijeeftff gefeftat. 3aefelfljet|tof/u?acht bithen grof/ HL Straffe. %&z ITunfen boo?t/ fno bat noch JiRenfclj noch©ce/ «©nttanjehen hoft bee£ plaegh noeïj bjoebebice. 4. ^etongeoiertquamfichbcttoogen/ iv. Strafte.
©an &eeber£ en ban i^agebiss/ <©p 't beïbt/ inhurj^/boo? pberg oogen/
Hoen toifl niet toaèr lijf-bergen i.3.
^»e f efleftoeeft/en boob bjat leeft/ v. Siraife-
i>' <£gppterg ©ee ban allcrlepe flagh /
^>oo bat'er ree£ een jammcrlijch geMagh.
f. lïptaftïjhomt een geftoel te booten/ VI. Straffe
Itëet 3&arte Waren ober't lijf/ <©p Jlfeenftö en ©ee bie uut ge$uiooren/ ©ol etter/ tyanben jrrengjj en Ittjf. ©e ïjemel gaf/ ooch hare fïraf/ Vil. Straffe. «En feïjoot een Igagel-bun foo fel te neer/ I
^ie jlBenftïj en ©nicht en't©ce bernielbe feer.
6. <£en<©otïetoinbquamacn-ge1ïqben/ vin. Straffe.
©ol ,|>p:mghanen ban fnoober aert/ 3P>ie't af bernielbe/ en baer boben/
3©at b'ÏJagcl-bu» noctj hab gefpaert
3£>e üunjtcrnig / bie gaf getoig/ IX. Strafte.
^>oo grooten fchnch/ bat in bn'e bagen fcen
«©een ooge fien/ maer ifrel fagh be £>on. tf
7. ©c<i2ngel<*&obtg quantDocKbernieïen/ X. Stra*j:
3£e ïiinbertenö ban arm en rijen/, ^* |
||||
|
Moyfis gefangb als hy van Pharao, &c. 15
^ 't ©ec en D'eerfï-gcbooren Sieleri/
fan 't gantfch «Cgpptifch ftonmcfcrncH:
S'er ober toerbt / Pharaos hert
fcrfïagen/bat tint al fijn groot gebiet/
^P Moibn en Ifraêl treeften tiet.
- 8« 5©ien$S poft met 's$ 3Lamg 25ïoet toa? beftrefcn /
i®aer ttocft Dee?' €ngcl ftracfcg boo| bp:
^•tbjaé alfoo ban <0obhefïeften/
^ant ifrei ban Dee? ftraftoag bjn.
"^ujien^gemoebt/ metchrifti2Mioet/
*2|e£ rennen Xani? / te recht beftreken toert/
" <0aer rrjft be fycught intoenbigh in het hert. ^^____^
gezangh , als hy van Tharao was
verlofl, Exod. 1 f. Stemme: Ffal 118. Dancket den Heere, &c.
L3Het ong oen Sfeer een Danch-lict fingcn /
©00? 't toonber Dat hp heeft geoaen/ "®k hcerhjcH tp" in alle Dingen /, ^ie Ho£ en ïttjDer nan berflaen. <^e ïjecrc ig" mijn uracht en ïeben/ ^tjnfaïinjjcpt: Diegith fijn lof/ g>al fingen / aïfoo latigh itk lebe / aöant hn geeft on?' nu groote ftof. 2. ï|pi^on5S$5njnfmanenou?ï©apcn/
^ic Pharoos hcpj heeft gantfch bernieft / Sn ^cebertyonchen/ en fijn hnaucn «En toagen£ / in Den gronD ontjielt. é©tjn rechterhanb $ ftercfc en niachtigh / jffie heeft fijn bpanb fonDer-h?acht/ » m? i$ mheerujcRhept foohrachtigh/
^at nn fijn bpanö fept berftnacht. '£\ *& Öeefi fijn gramfchap uptgcfonben / *i^bier Dat al De ftoppelgujanD/ «ui Beeft De ftroomen op getoonöen / B» o afgronD Djoogh geniaecht afê 't Ianij. SfSsanb fa I 'ft toil §m tebolgen/
vn Saer otttrooben / al Dien buut / |
|||||
|
€?i
|
|||||
|
i<S MoyGs gefangh als hy van Pharao, &c.
«En ïjaer mitïijbcn / alé béruolgcn /
«Sïn roepen ïjaer te grrmbe uut. 4. Hkdj gijn fant afu fïerene toinöen /
3£e ^ee ïjaer t' famen ïjeeft ucbecfct / ^>oo bat I}u bie on£ toou bcrflinbcn / ©erfonch al£ 't loot te gronbe treeftt. Wk ifler onber alle i^oben / ^>oa greote <©obt / afé gïjn Igcer jijt ï 3©ie iffer / bic boo? '£ ï|eniclp uoben / Z&it IjeerlicK toonber niet beltjb l f. <!5ïjn lenbt bit bolch boo? u ïoelbaben /
3£at tj|» berlofl en boertfe |til / ^enj utoe ganbt / ou utoe paben / 9[n 't ïfepïio&bom / na «toen to& <2£e bolcnen fullen moeten beben / «Bn ralcftina ^ijft ueïtnelt/ Edom en Caleb moeten fneben/ SWgCanaan bcsielbcrflltelt.
6. ïferh faï be fcfjncfc en bjeeg behangen /
<£n $ijn berjtomt boo? ulnen arm / Cot bat u boleft / na groot berlangcn / .
©erftrijgftt ïjacr toenfel) na al 't gefcarm. <©ï)u fttlt ïjaer b?engen op n erbe/ ©en ïjeuligïjbom baer gijp ïjacr plant / ^acr fullen fn ban ruft bertoerben / IBant gijn fjeetfcljt ecutoiglj öooj u ïjanot* 7. Pharaoos toagettë en fijn paeröen /
^ijn in bc Btt te gronbt berbaen / |j©et al fijn Ijen? en feïjerpe stoaerbcil / N <©aer ifrei b?oogö të 000? gegaen. «Poel) Miriam quam met fCamuoeren / <&n fonglj ben ïfeer een bjolijch Xicbt/ 3£>e J^ontoen boïgben / en fubneröen <Öobt£lofban 't geen baer iua^gefchiet. t 8. „<tf>jjn bic baer $ijt booj beelellenben/ MIp"boo?iP
„Roode Meyr grfnacïjt/ V®ilt occfc u ftemme tot <00D[ „ toenbcn/©ieu berlojï ïjeeft boo? fijn ftracljt. Jmigt/ finsj „ ben ïjecrboo? fijn toeïbaben/ ©ooft toontier toerei^1* „ u gefcljiet / €n looft öem jtefê boo? fïjn gcnaöe/ Wis W t, a$£ nu booj oogen jtet, |
||||
|
17
De 79 Pfalrn nae-gcvolght, «&temttie: De Heydenen zijn. <©f/ Antwerpen rij ck»
JErufalem, toat toaffcr anofjfl^ïïj toecncn /
3©anncer ujtfabt lagïjin een pup ban fïeenen/ s # (Cempel ooth bejoebeltmet beel fonDen/ !rn 't ÖcpügÖ <£rf bernielt en ïjeeï gcfcljonben i * «©ebogclt 0eeft / eulae£! Öe Igcfeen alp een aeé / ï^fvfcöeurt en op-gegeten, 't <©ebierte fêer bertooet weft 'j? nacflen blecfcïj en bloet / gefopen en bemeten»1 ï. ^e £>tabt rontam toa£ al rtiet bloet begoten/
3^0* een bloet / en öooDe gantfcïj berfïooten: • r*r toa^gcen graf boo? bic berflagen toaren: jj3%.3 i tonstjnecnfpotbertoiccbct fcftarat. ™c lange fal ban^ecr/ u pber meer en meer/ £.1 gramfcftap eeutoigïj bjanben! fïo?t boch u gram gemoet/ M>'t ïfepbcngboICR bertooet/ bieumetfmaet aenranben,' jjj. ©efóoningen/ bien niet toilïeneeren/ - S?'itbie toeerom boo?utoe{janbberïjecren;. g^ttit Jacobs ïjupg / ïeut plat en gantfch. te reeten/ (èi? "^^rógcn bertooefï en geel becfmeten« 3,>°enel;tDermïfoaetniet/ banonöfoobtoae^gcfchïet/, ^t u genae berfcfttjncil / toant tou fcfcjfti in 't getal/ °o? bit tyoef ongebal / bcrfmacftten en berqinjncn.
«4.3©i[ton? öan$?rcr/ om uto£naem£ toilt betojöen/ 5£^Tce:it u bocïj boo? onfe fonb' / boo? 't Igöen/ ^*t «toe tojaech ïjet ïfctiöcng boïck gcboelen/ ^i **tt keel fcïjimp in onfe bjoefïjenbt tooelen. ar z.fCan && ïfenbenp rot uiJtïsrijten / toaer'g ftaer <£obt l ^ «öaerbe toiaefcaenfcïjoutoen. ï£oo?tï?eereöitgcfcarra . 'TOepen / baer ach. arm! u bolch fit m 't benotitoen,
<en*ïJ^l?elt:öan Sfen: on£ fcftjntpige gebuwen/ ^e ö. -ccr bit f^m-fóut bcfuuren t at'ac* ïact 'f sroot toaer mee fn u beb?oeben: ^anf»* Tn oock »lïerrtie fianbbqj^oeben. Sten mSt^ ^ ll2«*lal» ^cftaeptens? titoe eer/ ïöaji ecn5Ta.cï,t °P&aïc« / en roemen u goetïjcnt/ Hro weemnigfjcpt/ batbie opon#fcpmt balen^ 25 lek
|
||||
|
i8 Refchrijvinge van Jerufalem.
Ickhebbe niet konnen nalaten te vertoonen, gelijckic»
in 'tkorte heb by een ge voeg ht, hoe dickwils defe Stadt f1' rufalem is overheen, ver woeft, en wat {chricklijcker ellend* die foo dickwils heeft uyt-geftaen. op dat fïch oock de hoog" moedige Ri jeken en Steden hier in mogen fpiegelen. T_J lerufalem wierde uytgeleyt» een leere ofgefigt "e,
-*- * Vreder.Een wonder fchone heylige en wij tberoeO? de Scadt.niet alleene in 't Ooften,maer ook inde gehe^ Werelt. Maer hoe veel defe Stadt heeft moeten uf' ftaen, daer van kanmen de Hiftorien nalefen, ja fy' geweeft, een doelwit waer op Godt fijne ftraffen di>' wils heeft willen verwonen. Sy is eerft gebouwt v$ Mekhifedech , dieder is Sent, de Sone des Outvadef Noahs, gelijck veele getuygen j daer na Koning v^ defe Stadt Salem,Gen. 14. verf. 18. 1178 Jarenvo°j de laetfte verftooringe der Stadt j door den Key# 7*. Veftafiamm, als Jofephus getuyght. Wierde eerft S> lem, dat is Vrede-fiadt genaemt , r&Salah, Sone v^ Arphaxad, Neve van Sem oi Mekhifedech. Sy heeft o* fen naem behouden., noch ten tijde van Abraham, vH* neer de Koning en Priefter Mehhifedech, den Out-v der Abraham by defe ftadt heeft gefpij ft en gezege^ als hy de tienden en den buyt van de heydenfe Koni^ gen hadde verkregen, Gen. 14. Maer als de J^uflt'L en defes doot, de ftadt machtig wierden, hebben fy , Koninklij ke regeeringe aen fich getrocken> en de fta ,( na haren name, Jebus, of vertredinge genaemt. V naem Jebus heeft fy behouden , tot den tijtdes fc^; nings Davids, doen hy, door fijns Veldt overften/^, hulpe, de ftadt veroverde, en dejebuften meeref, de Is verdreef: Hy beveiligde doen de ftadt» *nVt,, groote die felve met eenen Konincklij eken Burg daer in hv 33 jaren heeft hof gehouden, en doen wj ^ de fy genaemt de ftadt Davids. En defe naem heeft behouden tot de opboiiwinge des Tempels Sa'omo»» daer na is iyjerujalem genaemt. Maer de naen\yt |
||||
|
Befchrijvfnge van Jerufalem. 19
jtadt Davids, is aïleen gebleven op den Burgh dieder
fëh op den Bergh Zion. I. Is eerfl: verovert vande ^ijghs-vorften jtyfe, Jofio.i. II, Als de Jebufiten Qeoverhant hielden, jof. if. 63. en weder verovert ya^ de kinderen Juda, daer Adonibefech is omgekomen^ jt'd.1. 7. III. Van den Koning David, 2 Sam. ?. f. jY' Van Abfalem, de onghehoorfame Sone Davids^ Juefe weder verliet, 2 Sam. 15-. 14. Doch fy is van Sa- *?*?* daer na met een overfchoone Tempel geeiert. , «Isfy van Sefak Koning van Egyften ingenomen, die yi? Tempel heeft geplundert , 1 Reg. 14. 15. e *; Van de Philiftijnen, Arabers en Mooren belegert ji1 ^genomen , 2 Paral. 21.16. Ten VII. van Joas Qtiing in l/raël, 2 Reg. 14.13, &c. c. 25. v. 4. met
|, ^apender-handt ingenomen , en den Tempel ge- elden. Maer fy is daer na van Sennacherib Koningh r Aflyriers, met kracht belegert, doch met een on-
jplckige uytkomfte, na dat door des Koninghs Hifi- jj'* £o des Propheten Ifaia gebedt, door den Engel fejS "eeren 185000. mannen gedoodt, en Sennasherié t Vevan fijn eygenSone was omgebracht, 2 Reg. ^' 3J. 2 Par. ?2. 21. Ka. 37. 36. VIII. Van Aflerhad- g, > Sone van Sennacherib, Koningh in Babel, bele- * erten ingenomen , 2 Par. 32.21. 2Reg. 19.37. Jef. y^," 38. IX. Van Nebucadnefar , de Sone van NebopoUa- f,jn kgert, den Tempel geplundert, daer Daniël met Oa C bellen na Babel wierde gevoert, 2 Reg. 24. r. ^aerrf1' *'a' ^' ^an Nebucadnefar Coningh in Babel, veil . §°dtloofe Koningh Jojakim öerft en onbegra- ^a6eTÏQr^e wech gheworpen, daer 3023 Joden na ^1 vw«erden gevoert, 2 Par. 36.6. Jer. 52.28. Coni an Nebucadnefar den Koningh te Babel, daer de töenf-njSn Jeehonias met alle Inwoonders, in de i8coo *vas ' Wacr onder oock de Propheet Exechiel 1 ^araina<^^ wierden ghevoert , 2 Reg. 24. 10.
• 3°. 9. E» van dees tijdt rekenen Jeremias en 25 Z Euchiei |
||||
|
ao Befchrijvingevanjeruialenw
Kttcbiel de Babylonifche gevanghnis. XII. Van Ntbucair
jtefar de Coningh der Chaldeen ingenomen, die den meyrf*
cedigen Coningh Zedechiam gevangen, fijne oogen uytge'
fteken, en van fijne kinderen jammerlijk heeft berooft'
iReg. i$. i. 2 Paral. 36.17, Jer.39.1.en 0.72.4. Dochf*
daer na van dejoden, alfle uyt de Babylonifche gevangen'5
quamen , weder opgebouwt , en daer na van Nehemit'^
ijytden ftamme Davids binnen 13 jaren met Ringhmue'
ren weder omflooten. XIII. VanB^oa Kamerbewaerd«|
des Konings in Perfien. XIV. Van Alexander Magnus vae
go«verdiagh ingenomen, alhoewel hy in fin hadded
Stadt en Tempel te verwoeften , maer de Hooge-PriefK
fadduah quam met alle Priefters in haer Geeftlijck geW^
gecrert, cnftilde den toorn Akxandri, dat hy van (ijn paef
afklom , en viel de Priefter te voet. Jofeph. I. 9. Diodor.l. iV
gLCuriiiis. /.4. &e. XV. Is fy ingenomen vanPtokrrsfi
Lag'ts , Coningh in Egypten, als fofephus, Pbilo, en £«ƒ*,.
melden. In defe belegeringe zijndcr uoooo JodenjL
|
||||||
|
Vangen na Egypt en gzvoevt. XVI, Van Anmchus ï.pipn^.,%
UConingh in Afin , die foo jong als oud in de 80000 ''g. doot flaen en verworgen, 40000 gevangene metfighj0., jende, en wel 80000 verkoopendc, plunderende Stad Tempel met alleheyligdommenen koftelijkheyt, daetW, medewech trock, 1 Mach. 1.21. 2Mach. 5.11, oock]c feph'M 8cc. XV I f. Van dpollonh uyt des Koriinghs Jnti°[' ' bevel op den -Sabbath, en plunderde de voornaemftep"1 • JTen, en verbrande en voerde wijf, kinderen en vee wï&£)J 1 Mach. 4.36. Waervan men de boecken der MadM*^ kan na ïefen. XVIU. Van zAntiuhus Euputor, 1 $* t 6. 17, 48, f 1. 8cc. 2 Mach. 13.1. XIX. Van P^,, inden twift tuffchen Ariflubulum en Hircanum , gebroed -waer in 120000 zijn omgekomen. J-ofephus en J") tgf XX. Van den geltgierigëMaiw Crafo.die als hem vnttEttf ,tf een ftuck van 7/0 pont gouts.om hem te verfoenen>w'e.eI,, vereert, (lal hy* noch uyt den Tempel over de 10000 T* ^ ten, als fofephtu verhaelt. XXI. Van Pacor ConingJ» ^ Parthen. WwtahAntigonus de Sonc Ariflobuli , Cci^c, aen der Partlien Coningh Pacor had afgefonden.metaefl ^ dingè, ioohy hem wederaen't Rijck mocht helpen, V~ jooo Talenten, en jcö• fchoone Vrouwen, indien 5 |
||||||
|
Befchrijvinge van Jerüfalerru 21
*Mns Vaders Broeder, Hircanum mocht gevangen krijgen»
fotrecktdefe vande StadtDamafco, die hyhaddeverovert» Jjf» met5oooo mannen na Jerufalem, en nam de Stadt op c I'inxfterfeeft in , verfloegh eenige 1000 Joden, plunderde en"verwoefte deftadt, nam Hircanumderi Hooge-rrieftei" ^vangen, en liet hem neufe en ooren affnijden. Jofeph. I. H-Dion CajfiuJ,&c. XXII. Isfy van de Koningh Herodes eftormt en ingenomen , die den Koningh Antigamim met
45 zijner vrienden deed verwurgen, fulcx dat het geflach- ,e der Afmoritert of Machabeen geheel is uytgeroeyt gewor*. *:etl, gelijck Jofeph. I. 14. en Ègefippus melden. XXIII. Is efe Stadt ten laetften van T. yejpa/iano So jaren na Chrifii
S^Boorte.op'tPaefchïeeft, geweldigh ingenomen, daer ^y in \ kort van defe fchricklijcke bekgeringe yet fullen erhalen. »
all waren opdit Feeftover de 3600000 Joden, uyt
lehoeckenby malkanderen gekomen, waer door de hon-
*pr door 't verbranden der voorraet foo krachtigh toenam » at oock een pont out vervuylt hoy voor ii8Grieckie pen-
^.'"gen wierde verkocht, ja wierde alles fo ongelooflijck 1 ,er> datmen oock miften drek, fchoenenenfoollcder, ja de nderen opgegeten heeft: uyt welke honger.qntftak een fo f ,UV7I'Jcke fterfte, dat menige dagh over de ioooo mén- t en' en in een weke alleene , over de 60000 menfehen , St ?enPoorte wierden uytgediagen, en óoooco overdü ~ Wts-mueren geworpen , oock veele 1000 lijeken op de 0 a^en onbegraven en in de huyfen bleven leggen. En zijn ~ c*ontallijcke Joden onder't fchermutfekn met deRo- Te^neB'qn °nder de oproeren en ftormen doodt ghebleveiu rriev laet^ten '? ^e Tempel op den 10 AuguftivandeRo- Hie ^ beftorjnt, geplundert en in den grondt verbrant.' door2,''n mede 18600 Joden verflagen, enoverde 6000 Sept c,vyer vernielt. Daer na is defe ftadt op den 7 en 8 Sants'M v°lkomen beftormt, geplundert, verbrant en fo e«ne jiVerWoeft > datter na de voorièggi.nge Chnfti, niet ge 2j- en °P den anderen is gebleven, Nadefe vcroverin- Vyyle r-no, ontall'cke Joden vermport, en over de 2000 in *"neden'°d Verl^cl!;t en omgebracht, en wel aoooopgcv Sjlcj dat 11 ^°U* ^dden opgellockt, datmen daer in fochte, 3l'een in defe Stadt inde 1100000 Jodenj en inde B 1 om» |
||||
|
2.Z Engels komen by Loth.
omliggende niet minder zijn om't leven gekomen, *fj
van 97000 wierden gevangen.en eenige duyfenden de wi'"_ Dieren voorgeworpen, en onder andere, 3 o Joden orn e nen penning verkocht > alfo dat delen jammer niet en isu/ tefpreken, noch met bloedige tranen genoeg te beweert*1'' Maer 't lcbijnt dat Godt de Heere hare boosheyt, door filft( ftraffe , heeft willen vergelden ; om dat fy foo veel o* fchuldig bloet, foo der Propheten als Apoftelen, ja oock ° Heeren Chrifii felve , hadden vergoten $ ja daer fy noch hef neckigh roemden , fy hadden Godt daer aen dienftg'' daen, en dat fy, als uy tverkoorne kinderen Godesihet gse!J, fins kollen verkerven. Dit hebben wy voor een wonder vf', len vertoonen , om de veranderinge der Rijcken, en in 't "\ fonder defer Stadt, die heyligh wierde genaemt, u te ontd4 Jien, om de oordeelen Godts daer uyt te bemereken, en 1* hy om der volkereu fonden fulcke fchrickelicke ftraffen, <*. fe Stadt heeft laten overkomen. Maer om die breeder op „ halen, was wel een eygen boecknoodigh,enzijnoocl' oude Hiftorien daer van genoegh vervult. |
|||||
|
Engels komen by Loth ter Herberg, $
ondergangh van Sodoma enGomorra , Gene f. ï9' Stemme: MaximilianusvanBoflu. <©f/ O Godt vl 1
dancken dijner g'oet. <©f/ Als mijn ftondlijn, &c, A%$ Loth in Sodomspno?tefat/
,|>agl} IjP ttoee «Êngefé nab'ren/ ©re£ ïjp eerbiebtojfj bupten trat / <ep Wit men niu bersab'reri. ïfn (pjack/ blijft b» mp befen nacï>t/ Jfêafï utoe boeten en flaept facïjt/ «£n tjaet ban utoer ttratett. ï. ^ntoepprbcntojjlfpöee&rtai&t/
<©pfïraetfali toilbenljouben/ Jlïüaer Loth gieï aen met aller matijt / g>p tot ïjem heeren fouben: >&* |
|||||
|
Sodomaas en Gomorraas ondergangh. 25
^>p tjuamen tot ftem in gcgaen /
% recftteb' ftaer eenmaeittjot aen / ©anongefupjbeïsoecrHenjS. _ 3. W eer fp fïcft nocft tot oen ruft
ïöegaben / qüam 't fcrioelen / 3£er£obomitenboIonIuft/ Mtt feer onfïupmigft moeien: 3©aer jijn De uèannen in u ftup£ * <©it riepen fo gefteel onnupfcft/ ©oojt/ laetfe tot ong komen. 4. Loth floot be beure na ftem toe/
<£n riep totlt u bebaren/
31&ijn koeberg / toeeff bujs" niet te moe /
|
||||||
|
3icH neu rmee «jpocnrers» oie fijn maegftb /
't Schijnt bat gfip na geen reben bjaegftb / Cp laet bee£ Siannen baren. J-. ^ocftfpberftitinfonb'enfcftanb/
5^e beure b^aetnen open / 3£e mannen ffaeefcen upt ftaer ftanb / S&ocft Loth toil tot hun loopen: *©e .jannen troeften ftem meer in/ <£n flutten fbo ftaer geple fïn / <!Bn boen be beure flupten. <ï. <J5ob.éïjanbbié nimmer i^berïtojt/
<©eeb' hun fijn ftracftt gebcelen / *&t minfïe totte meefïe toojt ïfeel Wint / bat fp ban 't tooelen ©ermoept / nocft fcenben beur notft ftupé/ ^h bit toas? ftaer een lafïigft ftrup£ / ^at fp ftaer hoof ftept fïaeeftten. _7. ©ejüSannenfepben/befeflabt ^al <©0öt tot afcft bernielen / ^e» ftaer te gronbe maeeften plat/ ^#out ban urne hielen, «t'joubj en boeftter? neemt frrac&g mee: jwaer Loth öie fefteen noch ongeree / **** lepbenf ftem nabupten. . »5 ^eftoutulebenfietnietom/ ''Pacrfeertw na öe bergen. |
||||||
|
Engels komen by Loth.'
|
||||||
|
»4
|
||||||
|
.(■<.< ^.(-(.f-f-t-f-f w-f -; -r-c-c-p(-(-;-(-(-(-i-c^-< -^^bCt
|
||||||
|
Sodornaas en Gomorraas ondergangïn ï 5
Loth fep / om Dat tch noorn om/
3fch öerfc u fcïjier niet bergen: ataet befe J>tabt.foo na ïjier bp / JCiaijn fcfmnl-plaefê jijn/ op baticnb?p/ jfier ïerjc fonber bjeefe. 9. ©e ^tonne rce? / toamteer gp quant /
Ce Zoar met be fijne/ 3^e£ ïfecren gramfcftap hp bernam/ Xfeiz «jjioöt baer liet berfchtjneii. ^e^taötban Sodom toert metbper/ «En jtoabeï cberjlufot / en hier 25p OOtK Gomorra mcbe.
j o. ©e ftcöen toierben om-gefectt/
't <©etoap op 't belt bebojben / 2CI 't holen berfmoojt en oberïjccrt/ 3Ke feer ellenbigfi ftojben. Lqths ïfupftoouto neeft om / bang en naer/ «Ptegtoicrbefpeen J>out pilaer/ ©do? aller .Jiföenfcfien oogen. 11, „ <© toaer öe fonb geeft obcr&anb /
» Sin '$ .Jjfêenfrfjen ;icl genomen / ,> 3£aer achtmen «^obt^ gebob noeft/eftanb/ » ©aer fal fijn tïraffé ïtomen. j. %l$ töobeg toom aen' t tooeben raetrtt/ » W>an bjant fp fcftjicRelncn en blaetht. „ IMtboo? fijn gramfeftap fcft?oomen, [^ Oth was een fone van Harmy de neve van Tarah en
> &*>•*< broeder, en was fteets by fi j nen fwager Abra- ar^ Maer als hy aen fchapen en vee feer toenam3quam
^QendeHerders vznAbrakams znLoths vee.tweefpak, ^ 'X dat fy befloten vanden ander te fchcyden.dies trok s otk na den Jordaen,daer na in 'tOoften^n woonde te f°?om- ^aer na als de Koning te Sodom, van den Aflïri- he' ^1 ^on!nS was geflagen en alles had weg gevoert,fo fiie 1 ^"Jtbre hunt^bmbams hem weder verloft en aö lijk ^ e gct>ragt: maer fy floegen defe wonderbaer- J e verlofEng in den wint, en bleven by hare godloof-
B 5 heyt. En
|
||||
|
26 Kkchtejeremiasover [erufalem.
En ofwel Loth, als een Prediker der Gerecht igheyt»
haer hunne fonden en boosheyt voor oogen hieijfb ble* ven fy halsftarrigjwaer over Godc twe Engelen vandeO Hemel affant, die te vooren by Abraham waren gehet' bcrgt.die ook Loth met fijn huyfvrou,uyt de Itat S«di0 voerden,al eer God de ftadr. met blixem,vyer en fwave» neflènsde omleggende fteden en rijken dedevernielefl' Klachtejeremias over Jerufalcm.
&tzmmt: Salicknochlangh in heete tranen.
A€h! foo mijn oogïj ïjab Mare beften/
«En fïroomen alg een toater-bfaet / 9[cfc foub b' cïlenb' niet nonnen fpjeecneti / ©an öie men Btani dochter boet. J>p fütht en fclaerrht / en 't ftert ïjaer nnaegljt / %ip fji sjeöencHt aai befe bjoebe flem / ©e nare Macht ber^tabtjerufalem. 4 *. ^>nfïtnual£eeni©eetusaïïeene/
!©ie groot toajS onber 't fjepbeng bolcft / <g»ieaï£ ©ojfiinne Wondt boo2ïjeene/ ©erfteben aï£ een hoogc tooïcft. ^»p fit en fïecnt / fp fucht en toeent / ®c tranen rollen ban haer Haecftenneer / «£n toeet geen ©jtenb / bic haer fal troojïen toeer. 3. lcöJudat,s"aïree0ebanffcn/
©anüregen grootebienftbaerljept/ <S»eS?epbenenftaer fchjitMijCH p?angen/ 3Ü&et eftenb en beeluittcrhept. t©ant Epon£ paöt / lept tooefï / om bat
<©aer niemanbt homt op ftacr gefteplight -feef!/ «En baerom fiteftt fp / upt een tyoebe gcefï. 4. ©egoc^tenfïaenbjoefïenberlaten/
|)aer ^ieiter^ fuc&ten om bee# baet / ©e boeftter?' fcbjepen boben maten/ <©m bat het haer jbo qualirft gaet:
$}ntt ©panb fïaet / en Iaeï>t tipt fiact/ «£n i$ geruft / om bat <fi5obt on£ befoecht / mant poer on.s in fijne 31e! berbfoecht, 5% W
|
||||
|
Klachtejeremiae over Jerufalem. 2.7
y. 3&e ©ocïjtet 0ior$ i$ af-genoHien/
3ü ijaer cietaet én tjeerlijcWjept / |>aer i^ojfïen buicjjten / en fp fcfrjomeri/ 3ÊÏ£ petten in een b?eembe toepb' / ^ijn ongeacïjt / a$ fonbet fcracïjt/ §©ao? be£ berbolgersJ tct|eebe aengeftf&t/ 3®ant al ïjaer gïanté gétjeel bertreben licïjt. 6. Jerufalem ïjeeftficïjberloouen/
öEn ïtoaer gefonbigïjt boo? ben ïfeer/ ^>p ft^nugantfdjgeenfcïmpl-alaetg open/
<£n Ijierom fucljt fp noeïj te meer. &P éf een J^outo / eenfaem bol routo / 9fa bie Ijaer eetben arihten ftaer ontoeert / *2n in ïjaer naecfctïjept fp ïjaet ruggefteert. 7. » Ifé <t3obt fijn co?beeI toil upt-boeroi/
» j>on tfraft ïjp ^tcben en ïjet Hanb: ,> #et nnberji gaet öp boben toeren /
„ <£nb?upcfttfooftjn gefïrcngeljanb. „©anfcomteraclj! toeeengeWagïj/ „ ©e ©lienben ban geijeel ter ?ijben jlaen f »<ên ritemanbt tretht ficïj ber benautoben acn. 8. „ «Pit b|oef gcfcïr>ep ban ^iong spoc&tcr /
»• 3£at moet on«$ mee ter jjerten gaen / »> £>p treurt getuig a$ een berfocijtïer/
» J©ant fp met bjocfljept is? belaen. » Mm bie nu treurt / en 't ijerte fefteurt/ ,, ©erftoogïjt <ü5obt toeet in ïjooge Jlfèajetlept / i> ^cfjoon bat ïj£> nu geïjeeï betfwgen lept» |
||||||
|
Godtlijcke vreughden.
Stemme J Courante je oieure,
O^obt mijn b?eugöö / bie 't Sett in mp berfjeugftb /
^n fïeecfet mijn bojfï bol bpet/fo bat mijn ïeben fcïjtej: ©«.^^^««n/banufecrfoetenöïanb/ ^ im\ui leer / itfc afé een ïjertöegeer/ ^KbRiptóSanq,
3, «©ïjeltjcft
|
||||||
|
t§ Godtlijcke vreugWel
i. «Mijcn ten ïjerl; / bat ïjt'cr en baer bol fmert /
©erïangijt na een ifontepn / om lallen 't bo?1rigjj b?cp \ ^oo jancfc icn mee / tot hin u ^obtijent bjengljt / , fcroon en 't toon / bic njj" foo ober-fcïjoon /
' ©efyoomen fcöenent. 5. Mnn ootjfj bat tïernt en f!et ten ïf cmeï-toaert.'
'Jtcfe fïretfc mijn armen upt / en öooj u foet gcüiut/ 3©aer in ich mu ooen jïernt berljcugen fat Jitögn tijb bet jiijt / <© *£ob! m» boojtjS bebjijt ©00? ongebalf. |
|||||
|
G&r*/&' aenfpraeck tot fijne Schapen,
^tcmme: Uyt miines herten gronde. <©f/Ghy Meden-i
blickcrs. <©f/ Laeftmaelgïnghickfpancerent K<©mtgï)»berbooIbebJcber/
,0a mijne ^tfjaepgftoo» toe / <£n sj&n bie jbjacn en teeber/ SScbjucfet $ijtban gemoe:. Crett/trcet/ niijn^»töatphen^aen/ W>it nocï) in 't toiïbe jtoerbcn / ^cnfjt / toaerom toilbo fïerbcn \ 2£tH toijg' u 'g lebené baen. 2. SltRfaln nopt bergeten/
^seljoon of ecng mocber£ ïjert / t?ar t ïïinbjcn Ijab berfmecten/ Sn boot / cHenb of (Incrts «ÉMjp jtact in mijne hanb / €>c$cgelten gefcïjjeben/ Sftfe toil u nopt begeben / «DJjp jijt mijn toaerbc paitb. 3" 3?thï)abbc<Tccï)t^m|jnoo3eii/
«e en tocpniffh afeeheert / .ïKaet mijn fjanb bol bermogen/ ■ ïfeeftttgenabereert: Sl&tt eeutoigegena/ j 3üil itk u bjeer erbarmen /
<£n ober 11 ontfarmen / 3©anticftjïcet^baerbi^fïaft f
4, %thttxl'
|
|||||
|
Chrifti aenfpraeck tot fijne Schapen:
4» SSefteertsftpu boo? boete/
«S>an foeetftt ftet fiert in mp: 3fcft toil 't gefitljt berfocte / CnfïeHcnutoeerfyp: Satoaetufonb'afêbloet/ <£n ftarmojijn uebonben / Sftfc bclgh "Pt utoe fonben / Kpt eenbctoeerttjt (femoet. ?. ^cftïjebntentoclbefiagen/
Sfn '£ armen ^onbaetg boot / «©jj bat ftp niet bcrt$age / «föoclj tferbe in bee£ noot: ^llSacr bat ftp ftcft befteer / <£n't boofe toefen ïjate/ ï ï©antitKuniet berïate afrocftbencftu fonben meer, 6. gftftiöilalumifbaben/
3tfbjaffc§cn tot al?? fnee / «Êht tuil u toecr berfaben / J[&et toare rufl en b?ee t 'ft 3©il afê een Jlt&oeber boet /
U bjoebe ^iel berqtticftcn / <ên ïoffen upt öe ffricften / ©an fonb' en ïjelfclje gïoet. 7. 23efteert u ban ban fterreit
Ifêet tranen en oeMagfi: «ètebcncftt aen mijne fmerten / <£n aen bien fyoeben bagft / «E&acr ieft ben bitt'ren boot / ^ebomufonbgcïeben/ «2n «i&ob booj u scbeben
'©oen icu aen 't ïira# tïotit Moor.
8. %üi ben be toegft en 't lebcn /
<©e toaetfjepbtrn aob?" Jtëoojt/ wiltntotmpbertebcn/ «n biinsftt boo? b'engc f oojt.
Jtcft ben öat toare Sticht/ «l tbuptïcrmoetberbtoijncn: Al? mtjne „£>on ftomt frljtjnen / ^ponicftetnfoetgejlcljt. |
||||
|
5® Na fuyr het fbct.
9. CreetbanmetbljjDerjtelen/
f8Tot utoen geroet aen / ©ie fal te fbnb bernielen / <£nalgbafooenbergaen: ÜP fal u li|era^&t boo? routo'/ Ü&et toitte Meeberg eieren / <ën utoejiel befïieren/ 25hjftgfipï>ein fïecfjtsS getrouto. |
||||||
|
Na fuyr het foet.
^lemmet Hoe fchoen licht ons de Morgen -fter.
A% eermen boo? een fober loon /
©erfertjgen ban be eere Htoon / S©at moet een K.rijghs-manhjbeni ©an öonger / ongemaeft en bo?fl / Sla toonöen/ fïagen/ljetf en bojfï/ Cn tot ben bïoebe ffrijben I 2Weer/ïjemo'eer/ l^oo? fijn flaben / en frjn b?aben / 3©erbtgegebeit,
ïf oe fupj balt ben menfeïj fijn leben t 2. ïièatmoeteen Schipper op be0ee/
W ïtjben op een fcftoqe ree / <êet ï)p raecht in beöaben l
ï|p moet boo? baneften / Wip en fanb/ ©oo?fto?m/ enfcïjip-bieuchopbefïroib/ S[n becl' eïïenbc flaben: <£erftp/bomtbIp/
©oo?be baren/ beengebaren/ <£ntelanben/
€er bp 't fcïjft» berfofl ban 't fïranben. 3. 3Bat moet een Cftjifien al uptfiaen /
©ie bjoom toil boo? be toereït gaen / ■Cn m ben ïfemel fïrebeni
opmoet fijn bleefcïj en '$ toereltg ïufl |
||||||
|
Na foet het fuyr.
^temmen / en boo? beeï onruft /
<*>«& <6obt gantfchobergeben / ïtëaerban/ftpban/ *w öit lijben / fal berblijben / _ <£nboo?ftoopen/ ma fijn rufï en bjeugftbe fcopen.
>,4. ^em#behroaneingeIijft/ ^'e tot ben epnb bolfïanbigh blijft: ^atitijpfaiötebertoetben/ |P fal in fijne? baber$S Chjoon / ^nftooren fïeefé üa €ng'ïen toon / ^n alle b^eughbe erben. « , ^ee^feroon/en'tloon/ ^9! <©obt geben / na bit leben / fe. jflSet berblijben/ ^ boo? fteni bolfïanbigh lijöen. a» ƒ♦ i|ier meeb' heeft Paulus fïch berhtughb / te*ÖP fijn Ramp met groter bjenghb / 4*9 tot ben epnb bol-lïreben / SOn loop boliuacht /'t geloof gefont 5eöouöen tot bcr laetfïer fïont / " <©obt baerom gebeben:
aa.,is <£>É£ïjp/riepb?p/ **w oee£ fcroone / mp foo fchoone jte^» 3$gegeben/ ^acgt itH Die in't eeutotah leben. te6' Ïl9p moeten ban in fcrup£ en pijn / (Sr?* tot het epnb bolfïanbigh gijn / mltl ^m mot faQ^"Jcfen:
<e« Ü kampen earcn goeten fcamp / ^"wgben tegen 'f toereltg ramp/ ^" met ban eobtaf-toijchen: . !EWï t» ^®'6 tofo&t / bie binbt eElnlepnooben/bie be fnoobe
fe^, J^fetgenieten; antjp b|inbt upt '£ üfemefé blietem
<©>» .£nbien De ül©enftft om fober loon / ^"^.^sanchelijche nroon/ ^beelemoetberbjagen; |
||||
|
p Gefueht tot Godt.
ï?oefou&baneen£ïm'fïen JUSenfcö/
©ie fret op een beel fjöoger toenfeij / «5een beter &roon na jagen* «Êentoon/ een ftroon/
©ie falbupjen/t'aller upjen/ <£nfïeetg bloepen/
3Eact ong u gena toe bioepen. Sict deMufijckNooten in de BeUerophon, Fol. %1'
|
||||||
|
Gefueht tot Godt:
e&tettime: Rofemond die lagh gedoken.
GïSoote <£obt bie mp ïjet lebcn
ïgebt gegeben en u §©oo?t / 3[cb nan u niet meerber geben / 381^ mijn 5iel / bie u bchoojt/ Cen genegen <©ffërhanb / ©ie in utoe liefbe u?anb. 2. SfcRnanbochniet totubrengen/
W4 een feer belaben hert / 3©ilt ban Ï5eere boch geheugen / ©at u bit gefchoncKen toert / «En een neer geflagen gee)l / ©ie boo? utoe gramfchap bjccjï. 3. 9;ch beriïout mp ban te trcöen /
<©p u tooojbt en u genac/ ©oo? u (€|)?oon / boo? mijn gebebcn /.
gehoon ith noch boljtoacnhept gae: ü genaeb' ip mp alleen / Croofi in alle mijn geineen. 4. 3üjfen Siele $ijn berllagen /
StljS ghp flechtss 11 bingcr roert/ <ên befoeeftt mp in mijn bageu / ©aer ghp mp ten ïlrupg-tocöh feoerfc 't &rupg al bunefct het ong een pijn/ , 3$ ber g&leu'Jltëeöeqjit. |
||||||
|
Trooftin kruys en nooden. Jj[
f, t&ilt u troofï nip niet imttrecnen /
*©ant Die i$ al mijn bermaecfc/ 3l3itt in mijne Bid bertoechen Ütocn geeft/ Daer ich na haecfc» ïtëiït gijp bat ich berber rjae / 23Iijft bn mp met u genae. 6. ^cfctoil mijne frraffébjagen/
3©ant ich heb / booj u / mi?baen: iloojt mijn fuchten en mijn fclagcn / i©antmnn5iele igbeïaen: 3fé 't u #eer troeft aengenaem /
.ïlfêaecRt mr; baa-birjh / boch bctjiiaem. 7. „<©pentban<©lgeer! ucuwen/
>• aEnontftüptmijn bjocbigfi hert/ »»©at het magh be bjeugftb' aenhoojen /
»<©iebattuflefcftoncften toert: » 3£an faï ich be JlBebicijn / •> ©inben boo| mijn fmert en pijn. |
||||||||||||
|
Trooftin kruys ennooden.
Stemme: Wacrom bedroeft ghy u tiiijnhert ï
|
||||||||||||
|
w-
|
erom 5«jt rrhn <© JEenfch! ontrn|ï /
F»at sïjja ontroof u epgen ïuft / |
|||||||||||
|
<£n queft tt Dapjh en nacht l
3©ect ghD niet bat in ongebaï / <£en hlaerber £>on nprijfen faï i ^*« &ent gïjpniet ber^ophetentoooit/ ®an u foo-menighmael rjeijoojtt ®at<©0DtutoeïucD?oeft/ ^eaerbathp fich toctromemtfarmt/ ""« u met (ïjn genaeb' om-armt I 3.3- 3©icn<©obtbe ïfeerberbinbentoiï/ S>°»fc fïclj geruft en fïff / fethpjaetencteneeff/ *w«wtacft/ baernageneughbt,
|
||||||||||||
|
Trooft in kruys en nooden.
4. ©antöitiétöaOtérecötbeerbigljepbt/
©ie eerfï Den menfclj te gronoe lepöt / <êet bat ïm Ijem bcrfjoogïjt: $?p feljencftt eerft in ben fïecïjten totjn / «Uil laet öe mcnfcljen treurigö jijn. 5-. ©cïtëerrclbtïjeeftecnanberftti/
«©ie fcjjencïtt öen bcfïen toijn ecrft in / 3M toeeïö' en berteujcpt; IBaer b'uothomfï boert on£ in ben noobt / Sfn tccurigöcjJbt/ eïïenö' enbooDt. 6. Jobfatingrootetreurigljept/
<ên feben jaer bol ïjcrten-Icpt; JIKaer ïjotiöatbeertigFj jae* / ö3af<fBobt öcm toeer fijn ©ee en <©out /
3f a alfe bincf ca Dobbelbout. 7. ï©aö Oivid niet tien jaer ter blucïjt /
3In baïïingfjfcïjap in quaebt gerucïjt / Cer Sn na beertigjj jaer / <&uam tocoer m fijn Ijeerlijchïiept /
Hen ftoningljIijCKe toaeröigljept* 8. J©a£ lofephnietinfTet&tefïanbt/
2t$ &n beru'et fijn ©aberlanbt/ «fên Dertigtj jaer m fcrup?" *
.jfl&aer bit flrecht' ïjem tot bjeugïjö' en leer /
<tn tot fijn?" <©uöer$S fïut en eer.
9. Tobias toa£ eerfï arm en ölinbt /
Men maft Ijem lepben a$ een fttnbt / «5oöt gaf't gefictjte toeer: ©oen ïeefö' Iju rijen en toel gegoeöt /
«Sn ftaö een 0 enfacïjt gemoebt, i o. «2er <©oöt ben menfclj ter eeren b?engt)t/
ï?u Ijem eerfï Krnug en lijben fcïjencfct / ©oclj ïjier op bolgïjt ïjet foet; 3©anta3obtberïaet nopt oefen j]tëan/ ©ie ficjj op ïjem bertroutoen ftan. Siet de Mufijck-nooten in Urania oïHemet-
fangh) Fol- ióz. |
||||
|
35
^avidworden vanden Propheet Gad drie ftrafFen voor-geftelt, 2 Som. 24.10,11.
jhteitimet Pfalmp. Heer ick wil u,8cc. Q <©Dtg too?n ontu?anb' db Sifra'ét /
^ «©at tegen fijn tooo?bt en uebel / 2^otfattïj nocfj fft-af ncicfj harbe flagen / ^tegüjepgljb'ljaer^obtmetstoarepl^erj. j. -• ïfier ober »o*b' hp David aen /
JPfoutot ifiels Stammen gaen/ S*! Judaes, en haer macht aufMIen / ^** monfi'ren en al 't Krijghg-bplcfc tellen. -.3- "Mp 't toaë gefchict / tuiert Davids hwr Lantfcï) oberff ulat met remi» en fmert; ^9tit hp boelö' in fijn $iel be ff eken / ^11 't injoegen ban fijn felfë gebjeften. s. 4. «3ck heb gefonbight boo? oen ïf eer /
^P?acft hp / ep ftrafmp nfet foo feer / ■jSem toegfj De misSbaebt en mtjn fonben / 16 ich nip Dtoae.^ heb onbertoonben. qJ* «£e.s? mo?gen£ qiiam De£ Jfeeren tooojt/
<&nf Pad ' el1 f"eP / ^S&t DaV'd ^300^/
%?> op een upt bnz ftraffen nicfe /
11 op niet <£obeë gunfï bcrliefen, öh'^f bat bc biertefebenjaer/ I- Straffe,
^ön • ^«"tïinb' in bit gebaer /
!&3 * fcfjerpe jtoaert ban hongert nnoben /
, °Pjt gebeente haer fal boobenI
^0'^batghpbJifttyicmaenbenfangh/ 11. Straffe; «hl5 fPanbtsS inapcnji bluchten bangh/ 3Tn E* «W öaöingh ?toebcn / 'cö?icr en bjeefe ban het f eben I ^ètfflr^P^^bagenfaï/ III. Straffe*"
^ieintf^" 2f 5cn -**t D<* geenen /
H oogh f00 jachtig!; fcheenm* |
||||
|
36 David vUrden van den Propheet Gad
|
|||
|
drieftraffenvoorgeftelr* 57
9. öpt bcfc öjic feiell toat u ïu|ï-
■Pön 5ïcï ig bansö en gantfeïj nntrufï / igpjaeft David, göp$ijt^eergenabig&/ ^emenfeïjen tojeebten fettmo<#>abiglj. 10. $[eHtofinietmbernraftïpiïjanbt/
f% obergeben tot mijn fcïjanbt; waer fciê£ bat <£obt mp bril nafïijbm /
'©ant&pïsanmpïjictnaberWgoen. * i.u J|icr taoïsïjöe <©obeg ffraffe na/
^an Dan af tot acn Barfeba,
S&aer «Sobtfebentigö bunfent jteïen /
^oo? J&efïttentie tiet tiernteïen»
_ is. '©oenb'tfngeieobtsfnn 3toaertüpttoosö/
i" Öab na Jerufalem't OOtJÏJ /
Sfoen routob' ïjet <©obt: loubt afu ïjanoen /
*?*t # genoegïj / berfrfjoon öe lanben. .13. 3£>ocïj David afêi}pb'€ngelfag&/
2f eeD' in firf) felbe groot gefclagï}: 2HJ Üeec! toat ïjeeft bit bolcn üebjeben* *aetoefe fcljapen borfjöp 'tleben. 5wH. gfch ïjeïjgefonbig&t/hmbit ïtrupg/
r^lcccft mp in nrijng baber^ tjupg / ^ttfeftoon bit bolctt / brieng biepe toonben/ *?Uti / Doo| mijn gnaebt / jijn toegefonben. tó 15-. ^otïj Gad fpiacH David acn bad naer /
J^aetboutot ben ï|eere een 2£Itaer/ S£tt offert bandkfeggingö en bebcn / ^at&nifraclberloft&eben. vof'if',w" H' 9- y°a& £af -D^W de mpnfter-rolle des
fent <* ?en waren ^eIfraëüten,achtrnael hondertduy- (je ltrijtbare mannen, die het zwaert uyttoogen, maer ^an annen van Juda waren vijfmael hondert duyfent nr*en, fietooek 1 Chron, ai. 9. €■ 3 - Sahmm
|
||||
|
58 Salomon wordt tot Koningh gefalft.
|
|||
|
19
Salomon wordt van Nathan en Zadök^ totKoningh gefalft, \Koningen i. %t. , &c.
Stemme: Pfalm 9 «• Die in Godesbewaringh, Sco AI^ David oubten afgemat /
©erfcïeumt toa£ in fijn leben / <£n nautalijCHg taarmte bp ftcï) tjatt / &oo toierbe hem gebebcn / ïf P fott tot bienfï een fcljoone maeght / ©erfeiefen om te ïuarmen: Abifach toa£ 't öie &em beïjaeght / <©m ruften in fijn'armen. 2. Adonjafp^acK/begïtoninghJnroon
Jfëtoetnu mijn ïjooft bebeefcen / «Sn fittenb' op mtjng ©aberé tïjjoon / <§>aï itn tot ïïoningh ffreefcen. *?P ftelbe baer een gaftmael aên / «En noobighb' fijne bjinben/ <®P batfe met htm onbelaen / ®e famen ficï) berbinben. I. %l$ Nathan tjnamfap Bathfeba ,
©ntoecftt' ïjp &aer bien ganoel /
©asiHagits ^»00!ï Adonia,
«Èn fijn bebechte temibeï.
*£» öoe hp na be Kreone ff ach /
<©m Salomon temeeren/
^ie^hphaer riet/ fpfoubcftracK
^ith tot ben öoningïj heeren:
_4. Cnfeggenhentghp&oningïjniet/
*wp met een eebt gejinooren/
«fat Salomon bit hoogh gebiet /
«aeufai toebehoorend
*^aeromfê ban Adonia,
i^-ot ïtoninghuptherhoaren*
*™ ijs toat nimtoé / fp?aCft Bathfeba,
^n t hlintht b?eemt in on? noren.
r- Certoijlfpuoo2benï*.oninghftont/
'-«Ham Nathan ingetreben / € 4 3We
|
||||
|
^o Salomon wort tot Koningh gefalft.
©ie fttachg al öit geïjepm berbont /
3tcn David gingh ontleeöen;
©iep jtooer Ijp noclj een bieren ecöt /
©at Salomon firn erben /
^ijn ftroon en ftoninrltlijeHC Weeöt/
ï©anneerï)pnuamtefterben.
<J. ©e&oningh^iepöe*#?icfïer55ih/ *Nathan{'
<£n ffoacft neemt mijnen t ^>oone / Zadok. <£n fet Ijem op mijn' <£$elin / f Salom<"
<£nfalfï fjem tot De ïiroone;
JBant Salomon faïnp mtjn jtocl/ iJPantfcï) ifraëlbefïieren. ^pfalfDenljem. ©aer reeg teel ©an pijp en trommel tieren. 7. AdoniaiBajsfeeruebtteïjt/
lUSet Joab, Dooj Dit tooeïen / ©ech Jonathan fepb' bun 't gerucht/ ©an al Dit groot ftrioelen: ïfp fpjacfc / U tyoeDer Salomon,
<5efalft i$ tot een &onihgft
©an Nathan bp ben bcech Gihon, «Sn fit op Davids toooningft. 8. 't 3©a?" al gelUCK / <© Salomon!
43oDt toil u isjjeh bermeeren / ©at jtöfj mooght blmenen a$ De £on /
jlEct toijtfftepDt en met eeren. belooft 5P <£oDt / Die fonber tal / ^p?ach David, 'k fiebowoopn/ 3©ie Dat mijn ftoel befieerfchen fal: 3Cof <©obtban grootbermogen. A Donia was Davids vierde Sone van Hagith, d&
**■ trachtede na 't Koninckrijck, maer als hy verifaP dat Salomon, door bevel Davids was gefalft, vlucht^1 hy van 't gaftmael en greep aen de hoornen van den A taer. Daer van hem Salomon liet halen en vry na hu? gaen. Maer als hy Abijach tot fijn Vrouwe begeerd*' Jiet hem Salomon dooden. Salomon was een Soné Davids .> uy t Bathfiéa. |
|||
|
4*
|
||||||||||||
|
Men moet door veel verdruckingenin
hetRijckeGodtsgaen, Aftor. 14. aa. Stemme:
Ach fchoone Nymphbefiet een machtigh Koningh. I £> ïansJi hoojfept / Die in <3oDtg ïitjcfo toil
■*- <£c - fïa - De hamp /moet bmeften «CThji-fti tteDen/ n©oet &00? Den nrupg-toegï) ïjcen:
ïeeben/ ©ol Djoefïjepbt en gfje-toeen: |
||||||||||||
|
«Pe toerrelöt i? geïjeel in 't quaeDt gelee -- gen /
3©aerom be menfco ooeft flrtjöen moet/ ^liiiiililptsl^^l
<Ên dampen tegen Meefcïj en nfoebt /
3fn ~ alïer tocegen. |
||||||||||||
|
ï.
|
||||||||||||
|
^annecr't gemoebt Iej.it fbffleïoog tefïaaen/
«fantrccötbe©panbt aen/
** lË&» bat hinbt / gantfej) fonbet toeer en toapeh/ ^au ioiiïjp nné tofïaen/
^w feeptön «nt fijn ïifïen en fïjn ragbn/ € f Om
|
||||||||||||
|
41 Men moet door veele verdruckingen, &C
<©m foobenjïSenfcnV bietoeelb^iglj leeft/
<ên ficft tot alle lufï begeeft / 2£Itijbt te plagen. 3. (ï5ïjp meet öaerom / u fcfjilttoacïjt fïcïïeii bunteit /
<sEnópuï)oebe.ftaen/
<£n ecne fcïjanë rontom u ïjerte fïupten / «feröatïjpittatïacn;
3©ant foa g&p öem geeft ceniglj boojbeel ober / J>oo balt np 'met fijn boo£ gefïn / Cct utoeSiel rti pookten in / «JÖenjcK een roober.
4. IBant ftp is loo? en loert in alle ïjoecnen /
^oebatjjpiiberbïint: ï?P gaet rontom rjclrj cft een % ecuto te fbecnen /
ïtoebathpüberfiint:
ïfp toont 11 ftracné öe bjcrreïöt met Ijacr lufïen/ ifaerbleperp en fcfjooncferjijn / ©ie i)p öaer na beloont met pijn / «èn rooft unifïe.
5-. opmoet Dan nietücjbJijcHeninIjetflrijben/
JBaer een trotib) Kiböer jijn; \ Hfêant booj 't gebebt /öoojlscberfïanbtin 't lijben/
©eröjijft ist tijöt 11 pijn: <©ffcïjoon beb^ncfjtbe?' toerrelöté tïactin't ufoófen/
<£n ïocKt u boo? ïjaer fcljoon gefictjt /
ïf ou fïanbt / <£oöt Homt bie u bcrlicljt:
5Pc tijbt bacrt Koofén. 6. ,M 3ticfjaem i£ een Cempcl ban ben ^eere /
„ <ên fijn geï)epligï)tgraf / ,. 32aer ïjp in tooont / bie?J fult ghp u berneere /
„€\i mijDen 't acrötfc&e b?af.
,, ^>er boofen renen / bic frineïit boo? <!5obe3 oogen / „ J©anf ïjp ber boofen toefen Ijaet / „ €\\ toie bat fïcïj bacr op bertact / ,.©intficrjueö;ögeiL
7. J©ant onfc if eer / U toaerljcpt té en 't %tom /
ïletlifötbatoi^berlicljt/ |
||||
|
De blinde Bartimaeu":. 4>
% fean alleen ong troofï en ftuïpe geben /
_ 3©aeröDO?on#bpanÜt3toitf)t. £s* hp niet on£ / toic kan on?' toeberfïreben l *©ant chriftus onfe ï|eer en $?ooft/ *al bie ïjem bolgftt en ïjem gelooft / ïfiernoptbegeben. De blinde Bartimaus , Mare. 10. 46.
Stemme: Dies eft Lsetitiae. <&f/ De dagh die is foo
vreughderi jck. Skt de Mujïjck-nooten in
Luft tot Wijsheydt, Fol. 105.
Wmté'teeb'Ie^onne-ïicftt/ ■
€en aefcïjencH ban boben i ©at ia on£ beel fycunfibe fïtcïjt / #m <J5oöt fïeet£ te ïoben: Mm. Ai ong tyt Sfernd?" hooft/ 3©o?bt ban <#obt ben ïf eer beröooft / ^taen eng oogen bnpjïec / «En fn berben al het ftfjoon / ©at be ïfemel fielt ten toon/ 't^alfonberïupfier. s. «©ghneebcïegefïdjt/
Jröjoonfïe ban on£ finnen / a©ie fou boch bit ïtemefê licht/ ^ietjn 'toert beminnen i &kt hier Bartimsus aen/ *^ie fijn oogen bupfter fïacn / «n beröooft ban 't toefen / ^tongfehoone^on'in (beeft/ , ^fnonsJbeelbjcugftbebeelt/ *?w>jnjbpon^gep?efcin |
||||||
|
3. Chriftus rjaenb' itpt [ericho,
11^ Stoute fchare/ |
||||||
|
4- De blinde Bartimaeus.
2[cnbcntoegh/ bierhoo?bcra£/
©at hier cmöer Jefus toae / JbtrccKt' ftp upt fijn' armen / -ïlrCCt / <© Jèfu Davids ,|>00n '.
©iebaelt Hptuto'ji ©aberö troon/
3©ilt mijns? boch ontfarmen. 4. gehoon men ftraft'hem bon beegbaet/
ïirect hu noch te meerber : Jefu Davids ^>oonegaet &an u ïtnecïjt niet beerbet: Jefus bic bacrftil bleef ftaen/ &ieu hp foiiöc tot hem gaen: ©e bïinbc i$ berfchecnen / ï?ccft fijn mantel afgetept / Jflengafhoop'cngoeb'befehept/ ' i©at Chriilos mocht bcrleeneii. ' <,. Jefus fieiib' ben Minben JlBan / ,
^pjaek toat \ë u begecren * B. ïlfiiji iel? 't licht niet fchoutocn nan / ©at gjjp 't toilt bcreeren. J. Crect ban' aen fp?ach Tefus boe/ 3©ceft gerrooft en tori te fiioc; 't <35eïoof heeft tl aenefen» Il gelicht i$ toeer gcujacfit / lijoubt bit aïtrjot in 't gebacht / HMt ©obt öanchuaer toefen. 6. ïficr opboïghb' hp Jefum na/
Stettenb'op fijn toegen/ ©athphab/ beo? a?ob£gena/ «Dit gcfchcncH bernregen. „ ©ie ban €>cbt genefen jijt/ „ ïMght hem h) be Siel beruïijt / ,, (iïn roemt fijne babcii / „ J©erpt ban u 't geen u belet / ,. ©olght altijöt besf peeren Wt/ „ „2binght ban fijn genabcn. |
||||
|
45
Weeft voorfïchtigh als de Slange, en on-
noofel als de Duyve, Mattb. 10.16. ^btemme: Alsickuytwandelenga. Of/Fortuya
eylaes pourquoy,- O© bat top recftt hefpicn / hoe 't in be JBcrrelot gaet /
©acr toe toijit Chriftus aen / een/ecr heplfame raet / ' ©at top boo?flchtigh ?nn seïtjcït be Slange öoct / ^nnoofel a\f een üuyf, upt een op?eeht getnoebt. 1^ ï©ie bit te recht fetracht/heeft een goc'njontgehcpt/ ^nhicrom chriftus pn£ oocr tot be bieren lept / j©at top ber •Pieren aert opmercfeen en berfiaen / ^P bat bt menfché foH op rechte paben gaen. *. ©eb?ccfe «öobtg aBetn/ faï onfetoiféhept 5jjn/
^m bat top 't fonbigïj pabt ontbliebcn afê bentjn / ^ant bit 'i ber fangen aert / bat hu fijn oojen fïopt / *oo? neg bejtoeerberg fiem' /ï)oe fecr hp tiert en fcïopr. 4. Jètopt gijp u oo?en oocfc boo? alle gepïc ïuft /
gfoj ontucht/ berteïhepten toat beviel' ontrufï / *£°o? pbeftjept / en p?acht / boo? ber ^prenen fangh / ^n bolghtaltijbt ben toon ber «föobbenjchen Wangh. T' £>P fajght toel boo? haer hooft / bacr fp haer toijphcpt
„ toont: f£°?8ht ghp ooch boo? u £iel / toaer in 11 ruft e tooont;
3««nt alg be 0iel 't hooft niet na be reben tilt / /^«n fiacpt be eeb'lc0iel/ en 't hooft bat loopt in 't toilt. t> J>p han haer oitbe ïjupt / bernieutoen jaer op jaer:
«StÜwJ* Doft '*- DUÏ1' fwPJöecgtj upt en maeeftt u repn en ftïaer/ • ^.towbt a$ een nieuto menfeh / bcrhcerlncftt in ben geefï: •^» b'ouoc menfeh bernieutot / herfeïjept fïch in een beeft. |
||||||||||
|
SüitfV ^ toacher/toant geen fïaep bebangt haer fneï gefïcht;
g^IP Öatr bpanbt mercht / fp ffracftg haer boojhooft licht: |
||||||||||
|
t tS *.( al?s rai S^mito / loert op u Dagh en nacht.
<ku hS ^1"01 "i1»1*«* / too?fichtighcpt u paft / *JSaïïr5?p ba-n oe <ono' notö toerrclbt toerbtberraft 3 ^öffW^'3^^««S' menigö totbenbal/ , «wrt afê Argus üocty Die u bebechre» fat. |
/
|
|||||||||
|
De
|
||||||||||
|
46 Weeft onnoofel als de Duyven.
T\ E Poëten verfierden , dat Argus hondert oogef1
■*■ hadde, waer mede hy alles koft befpieden. En d[t is de werrelt en de fonde.die ons van alle kanten bevech' ten. En hierom feydt Petrus, dat de Duy vel rontoO1 ons gaet als een briefchende Leeuwe.en foeckt wien fr/ niagh verflinden , i Petr. 5. 8. S/et de Mufjch-nooten inBëWerophon ,Fo/-132.
|
|||||
|
Weeft onnoofel of ongevalfcht als de
Duyven, Matth. ro. 16.
é&tt\\\vnt: Nu leef ick in 't verdriet. Als het voor-
(gaende, <tDf/ Fortuyn eylaes pourquoy.) W<£ïhem t'n toiens" gcmoeöt geen baï?iljcut pïartfe bint/
<ü?n Die is" in het quacDt aïs" een onnoofel itmöt / €11 fïact gehjeh een J^clt gcljarnafrht tegen 't qtiact/ ai?: öie urit liefDe €>oDt$J alleen öc fonöe haef. 2. ©ce£i£geujcKecn Duyf, afêfonDer niïtofgaï/
©ie in al fijn öcö?ïjf fich onecht Djagen faï/ €*n fp?cechen niet Den monöt gerijen het herte meent: ï}ct hértc niet Den monöt / öiè Dienen t'facm berrenr. 3: JBieglaööe tooo?öen geeft/ toaer binnen fehitplt W? nijn/ ©te foett Hechts" op berract / D.00: een gebcnnfbe fchtjn / , ©acr fp^eccht De monöt tocl fthoon/maec 't hert hwt aitDer? Dcncftt:
0 tocc : mie Doe j ueD?ogh fijn cben naefïcn ftrencht 4. ï<?et "EHtpf hen nimmermeer fijn eben nacfïën fchent/
ï?ct heeft noch fcherp getocer / noch toapens' Daer ontrent/1 3©acr mccD' ïjn fchcurt en bijt /en rooft een?" anDcrp" goeDt s aiDecfï ghp ooeft foobcrnoegïjt / met een gerufï genioeDt. 5-. (t?etleeft cenDjachtchjcft en bjceDfaem met fijngae/ atceft foo met ti ©emael / en boigjjt het ©uuften nae t ^acftt-i
|
|||||
|
Paulus zijnde met Barnabas, &c. 47
^atfjtmocöigïj i$ öit ©ipr / ïjet foetnt uocïj ttoifï notö
_., tojaech:
^Dt riï>j3 ten <iTfj3ifïen menfep/ ïactöitjijnttbermaecn.
6. <©c&yDtfaemïjcpbtubocgl]t/ toantyet i^foogcfïnt/
wtniaetht niet teel gebaer/ ban fel gerac? notï) toint: *©cefï gfjja occr foo geaert en oogïjt toel op Dit toit / **l> öat ggp utoe ^iel in lybtfacmgcpt uefit. ,7. ïfet tyacyt u ten <©ajf *en bjcêöfaem tepenen ara / ^panneer yet upt Den 3ïrch ban N Wh toa£ geDaen: f?oubtg&poccna)ltyDtb?ccb' aïg't cenigy oogemeren/ -*n ijuri? en toaer gyp jijt/ en in u W\t\ éen &crcl;. .8. j|et toa£ een «©fférïjatib / men b^acïjt ïjet op 't 2EItacr/ ^aer Chrifti ficpligyycoft oock meeD'otiirrïjaDiitottaaer: •%ngfjt gijp oochfofferactt ban een geldenen geelt/ *oi nrergefïflgeiiyert/ beljaegftt €>obt alDermec|r. 9. CnChnUus noemt fijn 53?utiDt een Duyr'ken ïwpfty
fe enrepn/ ïfat ncöjigy \$ booj <©oöt en in fjaer' ecgen Mcpn:
^tcjï gijp oock nimmermeer / goobaerDigg / trct£ nocy ^*n neDcrige 0iel \$ Chrifto toe-bertroutot.
io. 'SBemmtb'onnoofcujept/ en toce|c a\$ 'tDuyfken boet/
jtn Jijt geltjcfc be Siangh boo?fir()tigy ban gemoebt / ^'i matigïj befe ttoce / bat b'cens onnoofle aert / ^«tgmet booifiegtiggcptöcr siange $p gepaert. "aulus zijnde met Barnabas te Lyjieren,
weygert oflfèrhande voor hem te
doen , AEtor. 14.13.
Stemme: Pfal. 129. Vanderjeughdtaen, &c.
A|tg Paulus ina£ tC Lyftren 0111 <0obtg' Heet /
f1* ^enben^ bclcft bjpmoeötgïj booj te Djagen / 3ne ï.7a3& ÖP een man / onmarfjtigïj fitten neer / '1 &&cltoa^faanf»"efcmbtfegebagen.
^ies w ï 't610' °P Öcni en merchte fijn geloof/ ^«^Ijplupbt/fïactretljtop ufoebocten/ |
||||
|
4§ Paulus zijnde met Barnabas, &c.
30>c fereupeï flracto* ban tojcttgtoe optoaertG" fïoof/
Cn toanbclb' fjecn / booj clcft ij rc Ijem ontmoeten. . 5-. 3£Is* 't bolcl» bit fagt> / toat Paulus ïjab gebaett /
©crljtcf'tïjacr ff cm ten ïtemel na betoolcnen: &)} riepen al / toat toonber tornt on?" aen / 3t>c <£>obcn jijn gcïijch als* attbere bolcfien. 4. £>vj jijn gcbaeït cn tomen tot ons' neet /
Sfa (a) j upitev bic tornt ficfj feïf bertoöneti / (a) Barnaba* (b) Mei-cm-iustoicn£foctctouwen leer/ (l>) Paulus< «Dus" meer bcrhcugljt / afê al bes' ütoningljg ïtroone».
ƒ. ©el3?ictrcr Jupiterstoa£boo?.bepoojt/
<©m ttoce getoanfte <©ffcn bacr te fïacïjren / Cen «©fferïjanb' / om op ben lutacr boo$/ ö^lfgobcn-bienfï te plegen / foo fji placïjten. 6. %l$ Barnabas en Paulus bit gclupt /
Cec co^en quant / berfcljeurbcn fn Ijaer Wceöen / •
C-n fp?ongen tot be ^cljaer / cn oberlunt g>v riepen / ftaccht' / <© jfl&annen öefe jeeben. 7. £ict toat gto boet: i©£>#i menfefjenalogto/
«öeen üSoben / maer ong bmeftt oocftbeel eöenbcH: SScfcccrt u boel) ban bce£ afgoberp / «entoilttot^obtcenbanctoaer of er fenben. 8. (Cot45obtbie leeft ban eento tot eetitoig&ept/
3?ie Seniel'/ acrb' cn alles? ïjeeft gefcfjapen/ 5^ic 't ïjepbcn.é fecïclt / in Ijaer iwtfinnigïjcjit /
^eeft laten gaen / gcltjch bctboot'be ^cljapen. 9. ,0ctï)tané3ijtgï)rim'tl)crteobeittupgl)t/
<Dat gto beel goets" ban «Pobe ïjeüt bertocgen / i©ant ai toat leeft boo: fijnen Scepter tmpgfjt / i>n fcfjonch u boel) bmcïjtbaren tijbt en regen. 10. Cjet bolcft berïjit toil met Ijaer <©ffer boojt /
efn Bamaba: en i'aulobatbercercn/ Jlfêacr fii ontruft bic fïilöen 't / boo2 Ijacr tooojbt /
©at f;? ban ïjacr geen <©ffcrljanb' öegetren. 11. ©e Sfoben bte berbolt / bees" Ijanöel fien / J
5?ic rotten t'faem m misten op be .jkijami /, _|
|
|||
|
Van Corneliusden Hooftman, Sic. 49
S^e Paulum met éen ïjagel-biip ban fïeen /
•*>? na ter boobt / befïoraten en bejtoaren. 1 *. „ £00 $ijn alttjbt be^ienaerg «frobtg berjaegfjt/
" *| erbolgftt / geboobt / gcfïeenight en öelïrcben: " Jaorj too?bt altijDt <(Mit?S arme boïcfc geyïaejjöt / .* 4a Chriftus fcif in fijn' getroutoeleben, *an Cornelio den Hooftman der Italiaen»
fcher Bende, ABor, \o. Stemme; Pfal 103. Mijn ziele wilt den Heer, &c.
"Il f €ï op mijn Siel / en toilt<£obtsSgoctljeptp$fen/
Vy 3£ie ober al feomt fijne gunfï bebnjfen: *u ^ie poer een iuraitnooben tot fijn Steer: sTO ïjier en fïet beef groote toonber&eben / -v te ftp betoont aen fijne arme leben / ^Öaerteftroonen/ met een beter eer. nj *• <£eri «Engel <£oö, # Cornelio nuam berfcfiijnett f
|
||||||
|
?ach tot Sera laet alle b?ee£ berbtoijneri i
mJJ'^t baeromna Joppe utoe fenecfiten/
feh '§&* öat: petrus u toa onberreeftten /
^P * tè Ijupg bp Simon, ftier op Iet. ^1* *botfy Petru s toa^ op 't ïjupg in fijn gebeben /
fitrf fic& bertoonb'een nleet bol toonberljeben/ ij?lö?iemael toe / ban alïerlepë ©ee/ C^aie tïera / fïacftt Petre, eet ban allen: %a$Petrusfp2acH/ï?eer! jeft heb geen geballm/ HC wtrepng nopt ich in mijn monbe bee. ^ *fn^!emmc I'l,am &em an^1"^1 #r ooren /
«Wftsf1* I toat ^nöt gerepnight ifjeeft te booren / «Teti1 sSmet «toeöten/ batïjet omepn jp: ^01* £r"mac][ / foo quam 't hem ioeer boo? oogen/ $tai r^öetfcleeöt ten f emelop-getoogen/ gp> f t <?0&fêï
|
||||||
|
50 Van Comelio den Hooftman, &c.
5". <£obé <öeefï öie fp?acft/ öjie J©annen jijn bcneben /
Crccftt flracftg met hen. ï?p fp2acft tot haer/ toat reben l £>p fepben onfe Heer / bie d^böe bjeefl / «fin ooeft bermaert $ onber alle 3foöen / ©002. b'<Éngel <£>obtg bermacnt / heeft ong gebobcn/ ©at hp n fpjeecften mocht / ban «Bobcg <?5eefh 6. J|n ïjecbcrgïjb' hacr: en troeft met fijn gêfmbe /
©an Joppe af/Den ïfooftman öaer * te fainöen: * te a&ie&' ©ie al fijn maeghfehap ftaö bp een bergaert. Cornelius bie quam haer flracft£ ontmoeten/
«Én boogh fïcö neer / en biel booj Petri boeten: ©och Petrus fpjaeft / icft ben beeg eer' niet toaert. 7. Sttft ben een m&cnfcft/ afé ghp/ icft foeeft geen eere.
SSetaenit het toet/ bat icft tot b?eemben fteere i ©och <öobt heeft mp getoont / het onöerfchept:
©ieji ben icft ooeft firaeftg tot u aengeftomen / 3©ati£ befaeefti afê icft bie heb bernomen / ©anfal icft u/ fïracftggebengoebt hefeftept. 8. Corneliusberhaelb'hemftjngeftcfttc/
Hoe ftem een man in heller glang omlicftte / Mst lafï / bat icH fïracft£ tot u fenben fou / <©p bat it!h mocht tipt utoen monöc hooren / ©e toaerhept<É>oösS/ booj aller menfeftenoaren/
«Én blijben boo|t£ in fijnen bienfl getrou. 9. ©ieg Petrus fpjaeft / <0ob heeft mp toillen toonen /
©at ftp ijs geen nptnemer öerperfoonen/ Jfêaer onber allen bolcfte / üit hem b?eefi /
«Én bieber recht toereftt engerechtigheben/ ©ie i$ hem aengenaem: öie£ too? gebecben / 3fn fijnen bienfl boojtaen bolftanbïgtj toeefï. ioo, .ïüSifiroofligh menfeij hoopt fteets? op «©obji genaö*
'»> ©ie fal u ooeft alg b'ilooftman feer belaben / „ ©ertrooften / en u nemen bp ber hanb: „ a faligftept moet ghp in bjeeg en beben „ 'Betrachten / en na ChrifK boojbaet leben: „<©f anberjs foo berliefl ghn'tftoftel panb. |
||||
|
fltf
|
||||
|
Het dient den Menfcbe al ten beften.
a&temine: Van de thien gebooden. Heft op u hert ■ 8cc.
4&f/ Nerea fchoonfte van u gebuyren. G<©b ïjeeft ben menfeïj alleen gegcben /
3©an goeb en qnaeb ïjet onberftfjcpt / -n 3©aerna Ijp rccljten fou fijn ïebeti / ^" mijbeni'fonb'enpbeujePt. »J- üfetbientbenmenfcïjc al ten goebe/ g°at (©ob op b'aerb' gefcfjapen Ijecft / fftjp tot b?eugjfjb/ of om te boeben/ ^l «Jat Dier op ber aerbe ïeeft a,J. 5^och geene fchepfefê nennen tyeugljbe/ S^m be menfcljïjeeft onberfcfjent/ £f'e fent fijn toeefen en fjacr beugfrbe / ^oo? £ct)epper£ groote jtf&ajeffept. *> 3ïltoatfeljeb&en/ toatfegeben/ ^t tg om 's? menfrfjen toil gebaen / «f-aer ban ïjaer aert / natiw? en leben / ^aethonnenfn niet ban beirjlaen. fe f« 3£e ^>ónne / 't ©ee / tiet %anö en SMoemai f ^rfeat&t enbcugljbcftent be JiBenfcïj/ ^toatmcnopberlerb magïj noemen/ ^•<pp na $ijiitoil' entoenfrïj.
a».0' i|ieruptfeanï)pbaiiftlaerbemcrcKen/ g^thp ijtt eelflefrfjqpfen?/ ir^ÖP «ent «ftobt upt al'fnn'toerchen/ ^'S'tneelb na fijne 25eelben#. sn7* *©e menfcftefie flecftts? op fijn toeefen / fe.^na ben öemel # gefïrecnt/ I** "Pt fcan öptetffonttoellefen/ oeaï 't gebiertnab'aeröetrecHt.
&£, ??fêöp ten^emel&eftfijn oogen/ &Z tiet f*p «Bobeji ïjeerlijcfó(ept/ ^/"onbettoercK en 't groot bermogen/ o JüM* boroben menfcperept.
mitffif* ÖP°P ffin ceWe ***/
Ca^; ^^^Beelt baerinnefien: U«ntaiïictaerbftt) fal <£obtbernieïen/ """«raeti be ^réïfaï 't nfetplftfen. 5? 2
|
||||
|
p
Om vergifnifiê der Sonderi.
^temtnc: O m enfche wilt gedencken.
T ~f <®cbcrficft ïfecrc treeben/ met fonben oüerïfl^1'
f--j <£n'floten mijn geueben boo?uen Moppen sta Li
■*■ ■* ^accithbentiolgcijjehen/fouöttfebantotufpje^
<£n op mijn toereken ftaenl ,
i. ^cpfeer! ienberf mijnoogen/ niet een? ten W^
fïaen/
Sfcft ben gantfeïj onbermoogen/ om op u pabt te gaen / ^7 J)tiert gïjp 't begin en epnbc / en bjilt mijn oogïj aftocw^ ©an 't geen mijn ^iel magfj felja'en.
2. 31c&fcoombanncergcfTagen/ tipteen gebjohenïjeV'
T&at tt fijn ftlacjfjt ftomt bjagen / bol irincrlijche fntert / üMtgïjpbat ïfeergtnefen/ 't faïtoitafêtoofie toefen/ 20? 't foo gèfupöért toert. , 4. ïöant gïw &eöt boef) ge^tooren/ afó met een bieren w
§>atgljp niet hut toeren/ 'tbertooren fcïjaep bergeet/ *Kaerbï!ffjetfïcl!&ehcere / enbolgïjullemenlcere/ c3[n bjolijcMjeptof ïeet. f. <öl)p toilt stip ban ontfarmen / en nip gcnatngfj Jtjrt /.
€5r:.banïTÏitmpinuarmen/ <©ïfcer! faerïic&t mijn ptJi1 /, . aa-mt 'i êaber?' miïbe $ecgen/ laet nopt fmt wnbt berlegen/ IjEaer toont ïcn foet aenfrljijn. 6. Wkg fiilt gfyj niet beraeïjteii / bic tot ü fttcïjt ofWaefl^
<•?>!:» Iient ï}ecr mijngcbacïjteit/ entjoe'tgetoctcnftnaeg1' 23f it ig fceel genabe / boa? bie baer ijs belaben / «?n n fijn ïjert op:bjaeg!jt.
7. !©er|j tocgfjban mijn mifiöabcn in'tbiepjïebanD*
Su/
<Q'.5 fcïjcneH mp lipt genabe /11 toare rufï en fyee/ c:n toot mn boojt omftleeben/ met ^obbelijcfte 3ecben / Caalfcöcugtjöcnmce.
8. ©atiels in Itafïerftoopc /in 't toacrgeloof gegrottt /
©co? ChnitumtostUoope/ en fïntttopfijuberboiil/ ^ |
|||
|
De verdoolde Menfch, 53
*®P °at fófc niet bettfage / afê ft» ten jongftfïen bage /
<©n£ oojbeelt na be föno.
„9. 5^at tcïi öoo? ÏiefDe bomne / een (Cemjiel in 't gemor t / J1 J efum jtec# befchoutoe / in fijn bei-goten bloebt: <jtetnip becö iucnfclj bertoerben / iüat ufc fijn Etjcftmagl} erbpn/ ï}eer fefteneft tnp 't eeitraigh gceb.
De verdoolde Menfch.
Stemme: Engelfche Fortuyn. <©f/ Al wat men hier in
defe Weidt fiet. Met acht regels kan bet vjtrdenge-
jongen op de Engelfche GailUarde.
Vt r m fïoft be f&enfcft op al fijn gtoote goct /
Vy <ë>atftubocf! hier ter tocrclt laten moet: | 3©at uaet hem bit al£ 't ïitfjaeni fal bergacn /
c bjereït£ goebt ftan niet boo; <£>obt ücjïaen. ^n* |?ct goebt bergact en 1)» blijft in b'elïeub /
ty* s» fieft niet bp tijbt£ na <&obe tóent:
^er^.aï °e f jacht en fnoobe ïjoobaerbp /
,l0«cghtal.s' ftofen 'ttojoegcnWijft&em bu. M' 3!nöicu gfty hebt u r ijefcoom t'faem gefch|aept /
ïjjVj* toobcru en onrecht t'faem geraejrt /
^cn^WtöeSïcI/aifï u't getocten fcnaegftt*
'töojnmbantotinbe^ieïcpïaegïjt. ' - tój®e Stel' ip boef) het Icben en be ruft:' '
WeVr °n&oaftgfinfiacrbefo*tcïu;|ïi'>'.
y ^^gembctlïeetóinbeiuee/besiBiect.
^at jpGcfttans foo blijft heel bmchtïoo^ al' bermaeit • t <öc» -# aeil too?bt bon? u oo: geiteen: fmi oraromc rnonb/
. 6. r^ctencht / bacrbierrt'eengoebcgremb. i°CcK |iCVÖ^ /fonttoéröai faf r
Sin 'tSS« a{ foP 8ÖP 't foct tem/S&të ï©oo?t "W* gemect/ be ©eughbctooit gefmooit. <© 3 7» ^oth.
|
||||
|
54 Tegen de opftoockinge
7. ©och «tobt fcomt ban niet fachte treeben boo?t /
«En ftelt hem boo? fijn oozbcel en fijn tooojt / <£n toont ben toegï) öie hp noch moet betreen /
©aer hoojthp ban fijn bonnié met geineen. 8. iïMfaligh menfch! biz bitin'thertep^ent/
<Bn altjjbt oogijt op een «öobtfaligh enö. ©ce£ toeet bat uift beg toerreltss' $ een fïroom/ ©ie ra.a berblicght/ geinen een lichte bjoom. |
||||||
|
Tegen de opftoockinge des Werelts-
Stemme: Edel Karfou, &c.
De Liefde des Werrelts ffreeckt. W3fe rooft mp baerbebhjbfchap ban mijnherte/
©ie mijn gemoeb bêrfceerU J©ant icfc geboel/ hier boo?/ inbienbigh/ ftnerte/ ©ie mijne bjeughb berheert. ©aer fcfc boch fïe / be fchoonhept ban be tocrrelt/ <£n haer fchijn en liefltjcKheben / bie foo $ beperrclt. , 2. ïfeeft <J5ob het belt / oock niet geciert met bloemen /
Mtt fchoonhept en cieraet!
^>cu ith ban oocfc niet op mijn fchoonhept roemen/ €>p placht en hooge fïaet*
^>fc ick op &oet£/ JMepg enjpbe Meeren / , a\ <©p gefpeeï en fchoone ©?outoen/ toie fal mp bittod 3. $eh' vk bermaecB m aïïcrlep toeïïufïen/
©ie fcfioon boo? b' oogen ftaen/
3©ie fal hier in mijn giele boeg ontrufïen* 'ft^iet ober al bv$ gaen.
IBant in bee£ fiaet foo heb itk al 't bermahen/ ^, jaiemanbt fal mp ïjiet: in fiooren / noch aen 't herte r»*^ |
||||||
|
+
|
||||||
|
des Werrelts. 5J
De Litfdt des Hemelfchen Vadtrlmts
Antwoordt. 4 «Êllenbigïj Jltaenfcïj! tocet gfip niet öat be lufïen /
Weg toerrelt£ ïjaefï bergaen ï ^n bat gftp moet op 't onbergantncujcH ruften / ^atatojbtfaïbefïaenl
*©ant al u bjeugïjb' fal afë bet fïof berbtoijnen / % flïjjj 't alleg moet bedaren en boo? <J5oö berfcljijnen. ƒ. ïfierft^bbpfïecJjtg een herbergïj om te toeben/
.. (Cot ö&obt u epfch ban hier: ï©ilt gftn'tbermaecfeam^obejStooo^bthepjoeben/
^ <&ftpraectttin't&elfcfiebier: git toereltsS goebt / geleent en niet gegeben / ^ooj'tmifbmpcfc boert in 't berberben / toaerboojgïjp moetbeben. <5. «s-en Cfijijïen Jü&enfcft toat betere moet bertoachten/
^ hierna in '£ïfeme$ troon: ®aer «fröbel £>oon in fteerltjcKhept en fcracfoten /
... ^cïjencKt een beeï beter loon / ^aet ftp een nroon fat op ben hoofbe fetten /
^an bié na fijn boetten leben / en op fijn tooojbt letten. 7. llutoepjatftt/ upbelïjeptentoeelbe/
ss, 5^ie leggen ban bertreen / -sl« <J5obc?" ïïijcfc geen bjeugftöe opt berbeclbc /
jK. .f|Eaerbup2tinceutoigfteen: i'erom fult gftp be tóerrelt ban berlaten. *®ant beg toereik pbelfteben / fuflen u niet baten. 8- ,. ^treeft ban na 't geen/ bat eeutoigft faï gebupren /
_ „ €11 Iet op <!&obe£ tuoo?bt:
" Staet afban 't nuaeb/ eer bat ghp 't mocht befttpren / . » 3Ü£ ghn eob?" ftemme hoozt;
" <©aet ber' ban mp/ bie in be fonb berfoopen / '»^n met boelen befeg toerrelt^ / ftcft alttjbt berloopett. 9« ..«aerfoogöpn/ fuït recht tot <£obtbeHceren.
5^ "«©anKüintutoeïmftaen/
' ^an futt gbp flxacKs? uut «öobeé tooojben ïecren/ ^ ^3©atbjeugïjbefaïbe(laen.
/^antoogh nocftoo?/ beegbjeughb'quam in 'tgebachtc seie eoö lieben/ fal gebeuren/ en tve£ tvoofï bertoachten/
©4. »« |
||||
|
56 Om toorn en gramfchap t'ovcrwinncn.
Be Meerde Sondaerfpreeckt. io. Qfenbanberlaet betoereltmet&aer lujïen/
«En ftévm op u branaen:
Sfrït laet bee£ bjeugfjb' en fal in «Pnbe ruften / «En bolgcn op fijn paeh.
<& groote <&altt l toift baer toe faratïjtberfeenett / 3£>at ich befe toerelt jjate/ en met u bereene. |
|||||
|
OmToorn en Gramfchap te overwinnen
^temme: Aert jen die is aerdigh- <©f/ Waer is trouwer
minne, &c. SietdeMufijck-nooten
in Bellerophon, Fol, i-j6.
Be toornige Jj> reedt.
W2T e ftan boclj bertyagen / al beeg fcïjimp en fmaet l
3£>acrmce|ï> mn plagen/ boojljaerbalfcïjcpiaci:. ^aï ich altijöt ïjooren/ bat men m» becacjjti $een ic& fal öït fïooren/ ïjeb ick anberjS macljt. BeLijdfaemheyt antiotprt.
1. üMtgtjtutbusS quelïen/ ommifmabigïjtoOBjt*
«En in 't ïjcrt ontfïeflen / afê gïm 't fmaben IjoojtJ ^aeen / gfjt; moet u mijden boo? bJ?acchgietigijept; jlllèact al fien en lïjben / mat men ban u fept. 3. 3$>oeb u flrctftjï boo? fonbe / op bat felf geen quaet
3©erb' in u bcbonbcn / en notïj ttoifï noclj ïjaet: Sactljacrban b$negen/ taant UDPjerijtljert/ ^aï Ijaer felf uebnegen / tot ïjacr engen ftnert. 4. J©ant «iPorjt ijoo^t be ta^aecftc / lip bergelt bic toe?K I
't 3t geen jtoarè facchc / ja 't ftrccnt tot 11 eer: %M gijp aï ïjaer fmaben met gebult bctfoet /
M Isan ban niet fthabcn / mat men u oncfc boet. 1- f. 3©ant eenïijbfaemjjctte/notlibeelbetere/ jMljs be# fónjgj^man^ fmewe / bie bol bjcpgen ijs / |
|||||
|
Der fonden Beeldenis. 57
■^.n öie beeïe Jbteben / boo? be toapeng facit s ___
•*£uljertteb?eeöen/ gftp$ijt grooterïjelo.
6. ©cu*bangoebboo?'tqimbe/bat#<!&O0$gcfoDt/ ï
ïtt bermtjt quae baben / fcftoon men met u fpot: f^bept Ijier in behagen /cö&p fuït / mp gelooft/ ^cfbcg hooien blagen /bierigft op uhooft, |i 7. 3Eaetbeto?aechniethioeben inufïiHefin/ i^flt ïjet quaeb niet boeben / maer boet u getoin / ^at ghp boo? goe jeben / en boo? foet gelaet / *?ein t»eer bjengïjt tot reben / boeg u goebe raeb. ^8. Chriftus heeft geleben beelefchimp en fpot/ *?°th heeft hp gebeben boo? bit bertel nat/ ^ii oocfc feïf b'erbiagen / beeïe hoon en fmaet / ^W moet ban niet «lagen / a$ 't« ooth foo gaet. p\ E reden van Suetonius in 't Leven van Titut Ve~
\^j fyajianus, is aenmercklijck; want als defe verftonj
dat fijne voorgaenders met veele fmaetwoorden
**ierden geïcholden , fprackhy.» lek hoof e dat my rite-
*Mdt eenige fmaet of/che/t-woordenjalna/preeckenjwanf
'* doe niet, daer mede ick ytmandt quetfi.
^hriftus Jefus feydt Matth. f. ii. Saligh zijtghy als
.. «e menfehén fmaden en vervolgen , en dat fy liegen?
e 5 alle quaet tegen u fpreecken,om mijnent wille.
|
||||||
|
Der fönden Beeldenis.
^tcmme: Die rcyn liefde vierigh. ^f/Doet
u Ooghjensopen. ïlyten Sodoms mtuiren / gnlbc appefë fïaen/
«aie m b'oütjcii gïnpren / tuonbcv inel gc&acn / vaer sebioo^ ban bttpten / fchooabet feïjijnt afó 't pur* i %t °^nntf'«?ten / binnen in foo fcïjunit be boot,
wnipjs onujjonöcn/al.é ban louter goub:
|
||||||
|
58 Der Tonden Beeldenis.
^>iet ghp aen haer blcpen / 't igccng <£ngcle? fchoone
Maet falu beriepen / boo? hacr fchabelhcfc benijn. 3. 't 3Pg een Bafïiücus, baer elch een boo| beeft/
2tï£ fijn oogh een gift-iuisV aen ben menfehen geeft: 9W£ fp ijcni aenfchoubien/ in fijn glans" en fchoon gefóey 't jèaï haer ftrachs" berontoen / toant hp elch te ncber fïafl* 4. ïjicrom heet hp ïtoningh / bie ber boert een ftrooii/
g[n ber fenben booningh/ maer geeft fchanbighloon/ liaant hp f tact bcrhcebcn/al.ein groote jflaajeijtept/ ©aer boo? elch meet bcben/aféfjpfijn bergiften fp?epf'; y. J#p bertcert be hrnpben / toaer hp oock aen blaeji'
Want hp bec en Ittpben/ maccht geheel berbaeft/ JiBaer fret hp fijn toeefen/in een Ware fpiegel aen/ Jbtrach?" foo moet hp tyeefen/ en in fijn benijn bergaeH- 6. ©it bier is" ber fonben mare bcclbenijS/
©ie ons firadfës bertoonben al.£'theb|eben ig/ öEn ban fiaen ons" oogen/ en fien aen ber fenben nuaet'
©at per heeft bcb|ogen/öoo? haer uptteriyeft gelaet. 7. £»ict hp ban m 't herte / nae <!5obs" hepiigh innojt /
ftrachs" boeit hp be fmerte bie hem hab benoo|t: , ©aer bint hp 't getoctcn / bat hem angfïig guijnt en nnw' <ên een Vnojiii te eeten / bic hem in be jiele plaegt. 8. ©aerftcthpiöobsoojbeel/ alp" een fpiegel fïaen/
?[rfj met tocpnigh boozbeeï/ boo^ ben fonbaer aen. tl&mt (Öobt lanbt en fïeben/ fcraft om fonb' en hobaeröp/ <©m bat fp bertreben/ «Öobts" gebobt en heerfthappp. 9. &eert |p ban fijn oogen / tot fich felber in/
^ictljp bat fijn poogen i$tm binafefin: ©at f}» fith moet bupgen / onber <<5obes" hcpl'ge VMI
©ie hein fal getupgen / hoe <©obt op ben fonbaer let. 10. „ï©ilt bc 3011b'ban haten/ Ijoeféoon batfpbïept/
„ <ên bie ftrachs" berlaten / eer f haer too^tel fp?cpt: , «, Ifêatit afc» <&übeé tooren / en fijn roe aen 't tooebcn racnw ,. ©an foo meet hp hooren / bat geen fonbaer hem genaectft' 11.,. ,s>tact ban af ban 't quabc / eer ghp 't oojbeel hoo^w
„töniat aen a&oög genabc/ eer bat hu 'bcrfïooJt/ , „ J»aJ fijn bonnis" bellen/ gaet ghp boöfe berr' ban hietf * mme ich fal u (Men / in een Dnuptblufthlncn bier. Syrad
|
|||
|
Der fonden Beeldenis. 59
|
||||||
|
STretb fêydt in fijn ai. cap. vers a. Vliet voordefonde
als voor een Slange, kemtghy haertena,foofalfeufie' ken. De Oude leyden defe plaetfe aldus uyt: Een kuysflange heeft een hooft en fteert:Het hooft fteeckt- *e ergens lichtlick door, en daer naglijtfe met haer lijf, daer lichtlijckin: Alfoo is oock de oude flange flibrig *fl gladt, en is 't dat men 't hooft niet belet, foo dringt- *è daer voort in. Verftaetby't hooft het ingeven van tquaedt, by het lijfde vermaecklickheydt, by den «eert de volbrenginge : Maer faligh is hy > die foo ^eft de quade gedachten verrijfen, die felve aen den gifteen, dat is aen Chrtflum, te pletteren flaet. Proco- f'»s feght mede, ghelijck als die geene, die het hooft f|er Slange heeft vermorfelt > oock de nafleep des lijfs heeft gedoodet, alfoo mede, die geene, die de eej-fte Jpruytjes derondeughdc met den wortel uytroeyt, die heeft al het quaedt, datter uyt voortkomt, vvegh ghe- jtornen. Maer dit fal niet eer gebeuren, dan als fijn Woedt aen onfe poften fal zijn geftreken,die den flaen- «en Engel heeft gedoodet. Van den Bafilicus, hebben de Oude veele gebeufelt,
*\s Orus Apollo , jEttus, Vlinïus en andere, Ily draeght hJOen naem van Koning, om dat hy eenen witte vlak £P 't hooft heeft als eens Koninghs kroone. 't Beweegt lch met den fleert in weynig krullen met kleyne vleu- S?len, maer van 't midden ftaet hy recht op. Veele b«- dietfelen wierden daer van genomen, foo van het ver- |"t van die 't raeckt en aenfiet, als van de quaetaerdig- **eydt, weikiften, en van delafteringe, als die van 'jjtte en na by den menfche befchadight, &c. En dit *"es werdt op de fonde gepaft. |
||||||
|
Trooft
|
||||||
|
go
Troofteenes boctvaerdigen Sondaers, '^tetttttlC: Uytmijncshertengronde. <©f/ Eenmael
ginck ick ipanferen, <&f/ Ghy Mcdcnblickers. H#e tg mijn Bitl bcrflagen / afê ich gebachtigh ben / |
3&er fonbcn en ber plagen/ bie ick in mp bekenl giek kan geen troojï ontfaen / ten kan geen troofï g^ boelen/ ifêant mijn gebachten tooeïert / ach! ich ben feer bclaen. i. W$ ich mp tuil oprijfen/ban fïo^t ich ftrack£ baer heen/
Jfëtjnfonben mpafgrijfen/ fchoon ich jtoem in 't geineen/ ïtomtghpmpniettehaet/ foo moet ich gantfeh berfmoo' ren/
«2p intft mp bock berfjooren / ach 1 ï|ccrc mp hp-fïaet. 3. 3Bie ïjooi ich hier bu£ kermen * fpjccck't <©obr?' <j5ecfE
totu/
tornt ghpbebmthtearmen/ entoecfïboo?mp nietfehttto. $omt foeeht u troofl in mp / gijp bic baer jijt fcefatei / Sfck fal u ^irf berfabcn / met troofï / en matchen blp. 4. 23hjft boch met ttoyffélmoebigh / toant ich benjnick «
. toeer/ <3T reet tot mp aen topmocbigh / foccht troofï in mijne 3Lecr:
3©ant gijp berhrijght het al / toat namaefe' fal berinahcn/ <£hp fult mijn bjeughöe fmafcéri / bie ick u frijenchen fal. y. ^ebick'tnictalberbwgch booeHitocfaligficubt*
5^en boobt / be fmert en plagen / toacr bon? ich heb bcrept / <©at ghn in eetttoighepbt / fcuö boebt noch heïlc b^erfen / llMtoiltghp treurig!) toefen/ bot tbijfelniocbigijeptJ 6. <fi*>hp toeet bat mijn genabc i£ aïfe morgen baer /
.Jlfên'n huipe b|oegh en fljjabe too^bt pebcr tiïenfch getoaer: 3!ck fïreck mijn' armen tipt /en noobigh alie toornen / '©at fp boch tot nip komen / toant üit '5$ mijn bafï bcfluj'k 7. |©fcn heb ich niet bergeben / bic met herou en boet /
^oo? beteringft ban 't ïcben / bcbjucht toa£ ban gemoebt l 3©at David #gefdjict/en Petro honbnlefen/ Manaffe faï ooch toefen getupgh ban 't geen gijp fïet. 8. ï|ebicftnietfelf bc 3foben/Jerufalem fefciyept/
?Pie tegeng mijn geboöen / ficft ïjabben op gelept 1 |
|||
|
Liefde der Ouderen tegen hare Kindere. 6i
S^ie 600? ftartnec&öttjept / mijn troutóe «Piènaerg öoofiai f
%b ick Die niet boen nooben/ en 't ftepl ftün toe-sefept \ \ 9. ^aertoglfp'tftertberfïoCRten/ nuamooCRbetïraf
^ opftaer/ 31? fp bcei&oofftept rockten/ boen boelben fp'tgebaer:
^>oet algf Magdlena bee / en faalt oen ïfeer te faoete/ ■wet tranen en boet boete / ban lïaettM&epI geree. ■■o. » 3tegö af ban 't uoofe toefen / bat ten faerbcrbefept/
*> €n farilt ben ïfeere bjeefen / in toaer' ootmoebigjjept: * §P fal 't bebjucht gemoebt met Mpfcftap farcer faerfauneil / :' <©at mono en lippen fullen / oPobt banenen boog bit gocbfc kietde Mufijck nooten in den Hemel-fangy Fol. 414;
diefde der Ouderen tegen hare Kinders*
En der Kinderen tegen hunne Ouderen. Stemme'. Pfalm 8; O onfe Godt en Heer, 8cc.
lpx <gr <©ub?en fiefb' bacït op Ben föinber^ neber /
4LJ ^ocft niet foo faafï Wimt bit tot b'<©»bersS tue&erƒ
- Mg toel ftaer liefb' tot fiare üinberg fïrecfit/
^«1 bat ftaer fucftt meer na ben üinberp" trec&fc.
v, ** *©ocft ongefijcft fïcft oocfc be tinberg beffen / . 1
^ ^cn fal met ftefb' ber «©uberg ftepl na-jagen/
5;" ftaer in noot boen ftwp* en onberfïant /
^9er b'aiiDcr ftaer faï fïooten ban ber ftanb. j
*J>< <©obt?" bfoeft fal oocfe op befe ïtmberg naecnett/
i&v^t f? ftier boo? be ïiefbe <&ato$ berfaecfcen /
fé*ftaer ge&iebt ben <©uberg eer' te Wen/ J
^ batfe <©obt en een lanoj feben fien.
3*>. %t ïfepbenjSboIcRfal onjf hier booj&efcgamett/
«J «1 gebaer ftaer uitberg t'ftulpe qnamen:
ife~s °?ocgft fïjn' ©aber upt ben noot/ **l TOjens blam ftun teepgftbe met ben boot
^wlfc Stoter oocft "toienjS ©aber mojïe fneten/ %Z?^°"Ö^-noot/beftieIfp &p ftetïeben. H&ite-r'/ bwBuntbat fp affeene qtiam/ ** Saf ^ fiem baegftg aJttjbt een tolk nwm,'
|
|||
|
6: TIn der Kindeen tegen hunne Ouderen.
<s. Ctoee 25?oebet^ mee / öie trofften al ban betre/
Cm (Cenipel toe/ïjaer moeber op eenfcerre/ <S>aer bagelicns fp 't offren toag getoent / Böant machteloos foo liep haer giag ten eno. 7. J>oo bat be ïïaet een Cempel bceb' opnontocn /
©eo2 öefc beught / bat ïjaer nahomerS foutoen «Pee£ baebt Wen / en fioitöen 't in 't gebacfit / <@p bat een ninbt / nam op bee£ boo?baet acïjt.
8. Ü9at toil ich Docïj ban Griecken beel bermarten /
<©fban Romeyn > laet ttMJffC?ljn Weftfanen ,
ïl?oe bat een „f>oon/ boo? ftïnberliefec trouto /
Jbtjn Sloeber b?acht / booj groot gebaer / upt routo.
9. ©e ,£>one ffeept / fijn jiêoebcr / upt meebogen /
<#en oube ©jouto/ op 't 1$ / boo? bpanbtS oogen: dEn taactjtfc toech tot Hooren boo? be poojt; ©at fp ter eer / bce£ beelöniS flelben boojt.
i o. ïfier upt faï ban een pber fclaer ucmereften /
©e (Öoöeg b?üerjt te plegen met fijn toereken / <©p bat f» nopt §aer' <©uberg in ben noot / ©crlaten/ maer ïjaer bpjïaen totter boot. ii ,, 3©ant bit 'p* gebobt / gijp fiilt u <©uberjJ eeren /
,, <&n boo? haer ïiefb' tot toeber-Iiefbe heeren / „ ©at ghp be beught / öie aen u i?"gefchiet/ „ ©crgelben meugftt/ boo? aHeljaer berbnet. VJrgilius befchrijft de Godtvruchtigheyt van
neas, die fijnen ftock-ouden Vader Anchifen of fijnen rugge, en fijnenSoonz Afctmium, byde' handt, uyt de Trojaenfche vlamme verlofte. De Iie>' de des Dochters tot haren Vader, die ghevonnift W** van honger te fterven, is foo groot geweeft, dat h*6* toegelaten zijnde alleene haren Vader te befoeckefl' hem, door hare borften , by 't leven hiel : En als o» wierde gemerekt, beviel het den BurgermeeftereP Quintio en Attilio foo wel, dat fy den Vader ontfl"e,J gen, en in plaetfe van defe gevangenis, eenen Ternp' deeden bouwen , en heylighden die de Kinderlid1 Godtvruchtigheyd toe. Soo wierde oock defe Soortf** ter eeren wegen de Godtvruchtigheydt, tegens h«J\ Moede*»
|
|||||
|
+
|
|||||
|
De Malle Moer , verderft haer Kindt. tfj
goeder, oock eenen Tempel daer toe opgerecht. De
*edt by onfer Voor-vaderen tijdts is oock feeraen- •■^rcklick. Waer van ghy mijnen nieuwen Verwarde» ipe/aer en Ontfielden 'Leeuw-, Fol. 466. kondt nalefen , * erwijl de Spagniaerts 1574.0P Wefifanen aenfetteden, ^as feecker Huysman > achterlatende al het fijne, ner- |ens rneer over bekommert, dan hoe fijne ftockoude, ^""cupele Moeder, mocht redden, en alfo hy van gee- e fleede was voorfien, fettede hy haer op een berry, n vluchte daer mede over het Ys: en van den Span- £e«s achtervolght, berghde hy fich in 't riet: Sy, wa- ande buyt te vinden, fagen alleene een bedroefde ou- j.6 Vrouwe op een berry fitten, waer door fy fchaem- Qot de Vrouwe verlieten. De Sone fiende fijn open, jOck weder aen ditGodtfdienftig jock, en fleepte fijn vloeder voort, ontrent vier mijl weeghs, tot Room, °or dcWeJier-poort'. alwaerde Heeren deferStadt, Q fpiegel der kinderlijke Godvruchtigheyt,dit aldaer, .r eeuwiger gedachteniflè, in eenen fteen hebben °en uythouwen, en met een gedicht vereert. De malle Moer, door Liefde blint,
Schent en verderft haer eygen Kint.
1
Stemme: Pfalm 116- lek heb den Heer lief, &c.
|
||||||||||
|
w
|
||||||||||
|
<£cïj maïïelBocr/ nietuberiMcenbeïimbt/
3£at gijn in öerteïïjepöt Ijeut opgetogen / |
||||||||||
|
»©at gfp boo? min / foo balfrhlich ïjebt bcbjogen/
nucengaen/ Ijoebatgïjp toaert berblint. 23™ ^^tjennioflojialfe jfeefren gaen/
^Püetoojt/ gelijcft be groote ïfeeren / ^''2)°fï aïtijbt met groote 3tun berfteeren / •Wtg H„le f,anbt in ^ ^yjjg toater fjjj^
^Htei*in tocelö /in bertelfienbt en lujï/
^wghpfcjjent'uMcntoeïbehapn/ |
||||||||||
|
ï?et
|
||||||||||
|
t)c malle Moer verderft haer Kint.
|
|||
|
De malle Moer, verderft haer Kindt. 6$
let ïn'ngh ter "^oel / en altijbt in gelagen /
^tt m bee£ bjcughb' hab ghn bermaeeh en ruft. fe4. <£>ljp tooub' het cu getijen een toitbjootj? ftinbt /
:«t Stoom in bkugftb' en alic berteujeberi / Hn na be fnof foo moeft mét» 't pophen hïeeben / "*>-<* jacht / ter ban£ / ter fcoetg / toa£ 't jlcets? gcfinf. ,p ?• ïf et liep aï£ gecfe met 3?t#rg op ben tocht /
~*t toa;S altijbt op allerlei? tonncclen / ^'i hoojbe bacc be fottc-fcïuptcnfpeelcn/ Ml heeft fijn jtttghbt br.£ poet boci-gefajöcht. ^6- ^hulïeïb'hetuptnietheerïijfh'SSjtro.ïoftg'ccoebt/
jfsplcmcht mct.JMp / 23o?bnj>j / entoentfe föantcn/ iEtbJombetipt/metJ&eerl en ©ianiariixii/ ^'t faghbp acn / al met een bïy gemecbr. ^7. .ïlSacr lae£! gijp hab » ftaet niet oberfïen /
,rf bit gemat u ftaffe m'otljt upt-rechen/
>$» faeght niet ceitó / of 't gbcöt feo berr' mocht {treeften/
^z$ toicrb' het tvotp: en paft' op geen berbien.
-.8* Bu fiet men bangh / nu 't ftammchen # op/
S' Öcöt ghp 't ito' bertiuonfeït en berfmeten / t*?t gaft-geboon en teiehöen op-gegeten / mix 9hn jijt hacl / geeft pber u ben fèhop. te, 9. tigonchcr fiet fthuïeben in bc pjacïjt/
§?I oberbaet bie 't atleg'gaetbertceren / m Ön Saifïrou mee boet niet ah» banchcttccren / HhpVaariJtbooj u malle ïicfb' beracljt. q?,1?- ^ughnsijtavmenoubtnuftabijfcacï/
■g? foecht ban'haer ben onber lïant ban 't leben / felc Kif öeront / u nu niet fconnen gebcn / ■^ hsbaerbp ba-fiint het al te maeï. J«&hp hebt hacr groot £ en weelbigh opgepacht/
|
|||||||||
|
5
|
|||||||||
|
«ft «'effartShïif» getoentte plegen/
^« Kaet mei i baer en ië geheel bcrlegen, 't bit eer te hebben oberbatïjt. o
|
|||||||||
|
SU,, 'V ?aö 9Ï1P &P tïjötö beïet fijn betfïc htfï /
c wnge rtj,s boo? tuc&t te nccF-gebogcn / <£ ^>00
|
|||||||||
|
66 De vermomde Werrelt.
^oo hab gijp / u man noch hinbt / hebjogcn/
.ji&acrmteplaeg! foo roofbp utoeruft. 13. $et toeelbjigh uacrt / bat bient een fïercït gebit/
iBant b'ottbe honk toil niet aen banben leggen / 5Hïen bient terftont bet onhruptuutte eggen/ t^cr'toberfpjcpt/ enheeluhófbefit. 14. ©er hinb'ren hnlp' $ foh?e onberfïanbt /
©u jï geeft niet meer afé ghp toeï tont ontueercn; <©p bat ghp u / in b' ouber mooght crneeren / ©ie£ houbt / boo? al / ben bupbel in u hanbt. 1 r. <föhn «©uber? Iet / boo? reben / 00 u fhtch/
<&n toilt u hinbt be b?eefe <£obt£ fteet^ Iceren / <én faet het nopt bp 't bertcl bolch berheeren/ ©an topbp 't hinbt en u ban 't lafögh juch. |
|||||||
|
De vermomde Werrelt.
Stemme: Rofcmont die lagh gedoken.
SSfet bc toerrelt met ïjacr Menen /
3©at al fiipchcn fielt fp upt / <©m b' onnoofïe te beriepen/ <£er fp ifk baer in bcflupt: ^§>p betoogt on£ boo? haer fchijn/ ©at top fïrach£ gebangcn $yït. 2. J>p toont haerbergnlbe toefen/
U©acr haer fmeechen $ be boot / i©ie haer lief hooft ntachtoelbjeefcn/ , 3©ant fp ti terfïont berftoot. 3Mhaerheft>' /# enchclnijbt/ 'M ïjaer bjceb' i$ cncheï ffrtjt. , 3. 2CI Ijaer lachen /igmaet bijten/ 5tl haer lof/ bat i? macr toint/ |©ie Ijaa* flreclt / fal fp berfmnten / ilDie haer acnhangljt / fp berblint / Mbaer hoobaerbp en goeöt / 3[£ een boojn in u gemoebfc. |
|||||||
|
4'
|
|||||||
|
De ftercke woorden Mijn en Dijn. 6-j
4« 3©iebatfptoiIljooajj berïjeffén/
^>t02t fp fïracï$ ban boben neer / H&ie'na 't Ijoogfjfïe toit toü treffen/ Jïooft fp ban Ijaer glant£ en eer/ £>p belooft ftaer fiooge ftaet/ 't 3$ cpïae?! maer fattc pjaet. f. Hl ftaer ïjanöel i$ bebjiegen/
3CI Ijaer troutoe / $ berraet/ 3£l§ aer faiaerftept / ig ff echt£ liegen / 3tl ïjaer ïjoop / quae toeberlaet / 3tl ïjaer toeugljbe / balfcïje toaen / 3©ie ïjaerpjijff fal fp berfmaen. 6. m ïjet loon bat fpfalgeben/
3fë maer gall' booj foctebnjn/ 3©iebp ftaerflecfttgbjoomtoilleben/ ^cljenekt fp boobehjefe bentjn: ^p berbooft on£ booj ïjaer Juft/
<£n ontrooft ong onfe ruft 7. ï©egïj ban toerreït met u taffen/
.!ifèet aïu bermombefcïjtjn/ Slefcberïaetu/en toil ruften/ ^aer al beter ruft fal jgn:
^^90 3ÖP ïBerrelt met u eer/ Srofoecfceen getroutoer^leer. |
|||||||||
|
b
|
|||||||||
|
e ftercke woorden Mijn en Dijn,
v, 'e doen dat wy tweedracht igh zijn : >Tn 't vaft befluyt van Jaa en Neen , •"enghtin deWerrelt veel geween,
j. eemt wegh den twift van Mi$n en Dijn t v e Werrelc fal in vreede zijn: 't ^mt We^" Van Jaa en ^etn ^en tW'^'
^fackeel des werrelts isgeflift. j. Stemme: lek roep uHemelfcheVstfer, 8cc
•bj f eraeftbeteerrelt ober al /
«n tupmelt boo? malfcanber \ C 2 ftïirpwït
|
|||||||||
|
<58 De ftercke woorden Mijn en Dijm
't ïtrpoelt bol ramp en ongebal/
©ol ttoifï en bjoef gefchal / 3Ta fonber maet of tal / ,£>ch?oIt b'eeue op ben anber. *. Sfetig alom het Mijn en Dijn,
3©acrom be menfthen rafen/ ï©ant poer toont een fchoone fchijn { ©ocïj'tté maerfneotbenijn/ 2fifê top ttoeetoaefttigh $n / Jwo toil men elcfcbcrbaïen. 3. 3£e eene bjienbt op b'anber fjc£
<©m fijne flrcngfj te treeften / 3!a eer hu fon toe geiten pet /
$?p bjacht ficïj in 't berb.'iet / 3?aeerhn't ballen liet/ ^ou hp meer ttoifï bertoechen. 4. .urnen Doubt fijn lïrengcn faafE bp een/
<£n niemanbt toilöer toijefcen / 3Ë>aer helprn*tooojben noch gehcen /
;®och bjienbt nocfj bjoef getoeen/ ü&ocfj noobt nocï) nacr gefteen / <©m fijne blagh tejtnjchen. f. ©ebafletocioitienNeenenJa. •
<J£ie fcengen on4 bed ttoii te / Sfa fchoon het toaj? tot '£ nacften fcha / ï2n toil bat elcftberfla/ «En bolgh 't befïunten na / $aöatftp'tfclbegilïe. ^_^riJ 6. gr<j fïjn beflupt ban bafï gefïelt /
3©ie fal hem tegen fpjeecken i i^n heeft fijn bonni^ al gebeit /
J»ijn bpanbt oocfc gehnclt / ïjü toaatrbat fijn getoelt / Öanaïlcömghbooj-bjeeclteii. ,, „ * , 7. 3?och Wjn en Dün Die hebben Kracht /
(ïlkat fp De to:rrcïbt jtieren) «Eu J»en Neen bic hebben macht/,
■ <% eleïi bic haer beraiftt / |
||||
|
Jeughds vermaen. óo
8pt jleecfeen Ijaer banieren.
8. <®d)! toacr be toerteïöt fïccïjt en recht}'
€enboubigft afti te tooren/ «©aer toicröe nowt foo beef geïjecht/ d&och moojbcn aengerecht/ jlfèaer elefc fou recht en fkcht/ j&a <£oöeg toetten hooren. •öe woorden Mijn e» Dijn, a&? /rfgew vrientfihapuyt»
De woordenji en Neen, diemaecken vafi bejluyt, ■È» hierom Taefi het volck, en voert ons in den ftrijty 0« dat des eenen Ja., des anderen Neen benut. vj EeckerGods-geleerde P. Fagius feyt in fijne fpreek-
Woorden, men vint menlchen van vier eygenfchap-
*£ti: d'eene feyt dat Mijn is , is Dijn, ea dat Dj» is, is
j Js 5 en defe zijnweetnieten. Maer die feyt.watMijn
* ?at is ili^'w, en dat Dj» is dat is Dijn. Defe zijn van
iddelbare flagh. Diedaer feyt , wat itfj» is dat is
j- #8> en wat Dijnis, laet dat Dijne zijn. Defe is Godt-
j "gh. Maer die daer fey t j v/ar D j'« is , dar is Mijn, en
at 4/j» is, fal het Mijne blij ven. Defe is godloos.
|
||||||||
|
Jeughds vermaen.
stemme: Roalinde.
|
||||||||
|
;t_ ^«SÖöiityeughbe/ ^taetin aïbeel octetrufi/
% Seneughbc/ ©ie n fcgencftt beg tocrrrtbtë ta|ï.
& 3 Jtëan*
|
||||||||
|
7° Jeughds Vcrmaen.
3©ant ïjaer toeelbe / tik foo fnel en ras bergaet /
|
|||||||||||||||
|
U nopt beelbe / ale" een fnoobe toebcrlaet.
|
d
|
||||||||||||||
|
'ft Itëenfclj bat gijp u gangen / tfierbet nae «Poöts"
|
|||||||||||||||
|
i
|
|||||||||||||||
|
=?iplÉÉÉ^ifIifsl
|
|||||||||||||||
|
Jtëoo^t en Vètt l ©ieujïicljten enberïicljten;
©us* op toace beughbe Iet. |
|||||||||||||||
|
=?
|
|||||||||||||||
|
2. 311 $t gijp jonglj/ foo lleltubeöoobt geen maet/
Maet op een fpjonglj/ fp u met ïjaer fepffen jïact: J©ant be fycugïjbe / toaer op gijp betrou toen meugïjt/ H berfeugïjbe / foo gijp blijft op 't fpoo? ber oeugïjt; ©u^traeljtinuleben/ na'tpabtber^obtfaligljept/ j ©aer geen fonben u bertoonben / ïjoc fcljoon bat men u <^ Mept.
3. ^>oogtjp5tjtfcljoon/ enbanlebentoelgcöaen/
£>tradisTal u koon / en al utoe glant^ bergacn; 3©ant u jaren jlupben Ijeen genjcft een jïrootn/ öBn u ftanren / alg bet bïabt ban ecne boom •,
©ug leeft in <!3obts"bjeefe/ cnmtoareneb?igïjtpbt/ $. ©at u finnen/ niet beminnen/ 't geen u ban bebeugF fepöt. j 4. Itet op «JSnbtjS 3©et/bie u 't beugljbigïj pabt toijf* *
Üfoe bat gijp fet / utoe boeten om te gaen/ J©ant fijn toegen / leuben u nae 't ïjepligïj pabt/
€n fijn jïeegcn / na ixf Jfemefei toeughben Jrtabt. ^
|
|||||||||||||||
|
Werrelts Loon. yl
oanbepligï)/ rcpnenïjepliglj/ totuïfcplanbtaen/
^UHrooneh/ en fallconen / na Dat gïjp ïjierljebtgcDaen. k* «Bieube&agen/ ftteptin aïbc£toerrel<£lult/
C^therfïagen/ en foecfctin<<5obtïifoieturu1ï: |
||||||||||||
|
ZIlt uefcï)?epen al u fonb' en gepl getier /
^1'niet liepen / tot bat o&obt u epfcïjt ban ïjier. s^10 ban <éobt ben ï^eere / om be lief be ban fijn J&oon/ at &p gebe/ 't eeuiuigji ïeben/ en ber bjeugöben ecre-ncoon. |
||||||||||||
|
Werrelts Loon.
Stemme: Heyheyop mijnbrack.
|
||||||||||||
|
W
|
||||||||||||
|
' éï geïucïügïj bie fijn gangen / jfiae
3 €n fielt baer op fijn bcrlangen/€n |
||||||||||||
|
2 ^oturecïjtigïjrütbefïiert/^iK^obtfijn ^>tijepper biert.
^t + berïaet be pöclftept/- «En iuaerlufcöenitoebïept. mwmmmmwmm
tfc^!e ^aï llopt &a°2 '* "*uaet ^oopen / ©an be toe*
tclt 3i|nber"lc^t.:'' ' "
. 2. ï©ic bc toeïïufïtoiï beminnen/
ï«Öaer bmc&tigljepbt niet tent/ £%t$ ban «Sobt fieij af tocnt; ^ant hp fet ban al fnn finnen / JfP be toerrelbt / iik bcrgaety ^«op'tïaetfïljemberfmaet. c£4 2«
|
||||||||||||
|
Jz Werreldts Loon.
3!fë ïjasr Hiefbe ié berffojben/
ïOacr blijft ban fijn toeberïaet *. 3. Wit 't bermaech op ïjaer toil jïelïen/
5^ie |)ti ongcffabigfj bint/ JiiaaecKt ficïj felbcn bcrulint Wit fjo toil te neOer bellen/ Copt Ij? in Den ftooghften top/ «En ïjaer fïaben baer op: JIRacr booj jEjacr licljtbacrbigïj toeefen / «5ccft fp öie terflont ben fcfjop. 4. J>n bercert tt met fiaer bjeugïjbe/
«En toont ïjaer bebaïligfjept / «25aer fu u mee berlept; jR&aer ïjaer Wenen $ geen beugïjbe/ JlEaer een Iockae£ tot be Ibnb' «©aec bc giet boo? bectoont/ «En fleït ftricnen om te bangen / 8pt een fnoob' en loofe gronb. f. 3SI ïjaer gïan.s boet u beriepen/
©00? 't gelaet bat u uefcoojt/ «En baer boo? u bermoojt. &tf}itin fymt b.'cugïjbc en ïjaer blepen / «Eer u Eiel be fmctt geboeït / «En 't gemoebt ijtnjnt en taoelt 2tcïj! fn # geujeft een 2ïbber/ S&aer be toerrelbt bus? meeuoelk 6. g>ao be jeugïjbt bit reeljt berffonbe/
JDat boo| fcftanbigïj loon fn fcjjciicht/ «Sn raat ramp f» haer bjengïjt/ «Eer fn 't in be ^iel bcbdnbe/ ©anfou ïjaer bermambefcljrjn / ïfaer feer toalgeltjcfs ;tjn. ï©ie ïjaer ïufïen fïeeti? rail bolgen/ ^algeboelen ïjaer bentjn. C. Rh* fèyt in fiine tetmkgt.t óf Uftiee'dingett dei V1
Jlantj.Fol.fi)}. Tk wset niet, of ick te rechte met een woo, inonfetala, ïcin uytdruckea,'tgeene de Latijnen *" -j feg^en met het woordt Pbkftas of Welluft defes Werre' 1, 't vyjlck een'geniughte is yaneea korte tijdtj die haei^&^ |
||||
|
Jeughds Vermaen. 75
voorby gaet.en die te recht in onfc tale mocht Sneïïttft gehee-
t«n Werden. En hierom hebben wy die fchoon en dertel af- §ebeelt met een gevleugelde ronde kloot, die daer vlieght en ^eeder keert- En alfoo krijgt fy door eenderleye name.twee oeteyckeniflen, beydevan een werck die rftette gevleugelde Woot over een komt. Socckt oock daer by Welluft des |
|||||||||
|
vl
|
eefchs , op htt felfde bladt.
|
||||||||
|
Jeughds Vermaen.
Stemme: Mijne Harp bekleèt met rouwe.
A%$ ich bp mp oberteecge/
üfoeeïtKonbeftnt/ Mast fijn toelftant en fijn jeegen / &OG licht in ben tohibt: ©an gebencb ich / bcmme betten: ^ocjijt gftpberbïóaclt/ 3£atgfcputoefcfta/ metfmerte/ Lük4M'o0iJierfcctacït.
ï. Jsoo gb.p niet bp tjjbts* ufo' ïjanben/ JMaetaen ccnigfrtrjerck/
€n niet oeffent u beeftanben/
(Ccte?n ocgemewn:
SEcïj 1 bet fal u baeft beroutoen /
2u#g|ptmbebacbt/
11 fco jongft fïojt in 't bencutoen/
ènbcntijbtberacht.
3 . Heert u Wijt / bp tijbt£ ban fetten /
<©p'tgeenuignut/
3©ie nopt aenbangftt / ban niet letten /
€>p een bafïc flut
^Pitfï ban occk utoe feïpanbje finnen
©angïjttoateeriijtb^aen/
3©ie bjeï aenbangftt / in 't beginnen /
ïfeeft toeï half gebaen.
4. V&üt bien tragen %oer niet flacftten /
^ieb'ertimrentoouto/
|
|||||||||
|
74 Jeughds Vermaen.
€n fat bp ben ïtijn te iuaehten /
i&atf af-Ioopenfott:
'Z&ief hp nopt een fteen aenïepbe/ "$och botttob' cenigh hups».
«S^iealtijbt te traegh tofl bepben / ïtrrjflfjt noch munt noch fcmps*.
ƒ. 3©ieopftoopemetin!l?aepen/ 3Ke uertoacht geen fyticht /
3^ie fal oock geen betichten niaepen / ïfoefeerbathpfitefjt.
$Ioeght en jaept ban utocn aefter / ïpoo? ii Wijt en jteet /
Weeft in u heroepingh óatftec / <£erghpfietuleec.
6. Staetubochgeen tjjbtontglippen/ «aer batt' ük fïracf# aen /
Itaet Gelegenthey t niet flippen / ï©ant Berouw blijf ftaen.
<ö>?ijpt terftont haec bp be tupten / <êet bat fp flipt bette/
ïücertfe haer / fp flttpt n bttpten / «JEnlaetu'tgctceuc.
7, IBiltghpffebighaentyabeeren/ «Bnterfeefiegaen/
€>p gepjonefct met ^pbc Meeren / «gnjijnonbelaen.
<© ghp fult het u beklagen / JBant u ttjbt bergaet:
»3!5oet iuat eerfnch?" in ttbagen / „«tferhetbalttelaet.
C Entiaieyt in fijnen ij Sentbrief: 't Valt, moeylijck<j»
men alti jdt wil aenvangen te leven : fy leven qualijckd' altijdteerft willen aenvangen , want fy hebben een onvo1' maeckt leven. Veele beginnen eerftaen te vangen als mel 't behoort te verlaten. Soo u dit wonder doet, daer zijnde oock , dieeerfe het leven liebben aen-gevangen, 't iel» hebben verlaten. r Salufhus ieyt: Noyt ifleryemant door traeghryt onfter*'
'iick geworden. |
||||
|
De Geeftelijcke Wachter. 75
js °'-vus Thomtts feyt: Naerftigheyt is 't felve dat deforge
j|' °Verfulcks wort de forge in alle dingen foo wel vereyfcht de «aerftigheyt. De traegbeyt is een laftigh pack,
Sy krijgbt noch -voordeel noch gemack ,
Maer kampt ft eets wet eten bedelfack.
|
||||||||||||||
|
De Geeftelijcke Wachter.
Stemme: Wilhelmus van Naffouwe. (©f/aoPfalJ
^yt der diepten, &c. <©f / Ick danck u lieve Heere. p\ € toarfjtcr op ben Cocren / bic Mic£ een bjocf gcïujft/
•1^/ lïïarm/aïïarm/toilt ïjooren/en Het ter pcojten tipt: - , SifhfiebcnbpanbtbJabcn/ncpïjnenttctïitaïaen/ v,t toilu / afê be flaben/ in tlacffdtje boejjen fïacn- *. Wel Wachter wat 's u karmen.dat ghy dus treurig flaet,
^tatn en acïj armen I ïjet ig nu al te ïact/
1 Jütt iclt mijn ffem berïjcftc/ en mijn trompette ftatït/
^w mecnb' ïjet u niet trefte / en gij» fliept niet semaefc.
«.Jr M bnanbt i£ al binnen / ter pookten in-gerent /
^ujijl u btoafe finnen/het toaccJtcn toa£ onttoent:
^u ¥ ïjp in u ïjupfen / en boet aï taat ïjii totï /
-W Vittchm en in Munfen / en fit rjlju notlj foo ftil $
~ 5» Wat vyand lieve wachter? ick. hoor hier geen gewjgh,
k \'s de vyand achter ,enkomt niet voorden (Wh ? |
||||||||||||||
|
Jb'. necnïjnïjeeftutoooninftfj / aïreerrenomen in /
^" accrftïjt baer af?" een ftonmgïj / en fïeït ïjet na fijn fin. $• Wat zijn 't doch voor vyanden daer ghy dus over
te.f .. klaeght > iEsW be fonb en ftïjanben / baer nljn mee toert jeplaegïjt/
^°?ÖSÏ) / ftobaerbigli toefen/ bc ttoceteacljt/ljact en nijbt/ «er booj r>I]u ïjab te b;cefen / bie ïjeerftüicn nu ter tybt
(Cer3!er ^ &n Jn-Sf flopen / be bieberp en mtio?t/ ^nhr <£e vm^ ff°nfc °Pcn / 9**^ «ifmant ïiaer aeïioo? t. |
||||||||||||||
|
liet
|
occf ijcut / pbcïljcben / met rtcplljent/ bjonclieufcïjap/
|
|||||||||||||
|
entrou/ buajejecben/ cnfnoobe'atljterhïap.
|
||||||||||||||
|
7, 3Pe
|
||||||||||||||
|
6 Nutte onderwijfïnge voordejeughdf.
7. ©elïactcncerfucht nriclcnniet ïafrcrengctnelt/
©ie alle?» tocer bcrnielen / toat lofïtjcfc inas geftclt. gbv gaen be toerreïct ober / en fïeïïen 't na hacr fin/
„ïlfèet meenigh boef en roobcr / bo! fcïjanticüjcft gebiiit. ^
8. ïficr toe fïreclit mijn trompetten / op Dat ghn inaerf^
fout/
<£nop iibpanbt letten/eer bat ftn iuicrb' tefront <J5obt^ taachtcre oy beu tooien / Ut roepen fïabtrjf» aen/ Jl^.aer gftp intlt öie niet hooien/ noch ban het rjuacb af fW") 9. ©och rjf}?J berftopt' u óo^en / en jijt afê boofen blim'
<£?n hjSt na n^i niet hoojen / maer flact het in ben tainbt. $u ffet rjhn boa? u oogèn / hoc 't in bc bjerrelbt gaet/ Cn?joer,f,H;t)tuebJOGfn/ bocjufnoottccbcrlact. t, 1 o, „'stelt ban 11 fcftiïtrnacht hupten/ en op tt bnanbtfc1'
„ <êa infit u pookten fïuntcn / eer bat hn fpant fijn tiet. „ <£?n Uü ban <&3ö ben ïfeere / bat hu u toachtcr 511 / „ «©at ïjp 11 bpanb iuecre / en u ban 't quarbt beb.'jn |
||||||||
|
Nutte onderwijfïnge voor de Jeughdt-
^>tcnillie: O heyligh faügh Bethlehem.
N SU bat het raerfcen i$ ge-ent/
<£aï 't rjoeo' cf nuabc betichten gebcn / «frtiijth bc jeughbr ooeft toojt getoent/ ©at fal fu bolgcn aï hacr leben. i. i©anncer be jeughb' ban jongfie? af hoojt /
©an b'vJDuberp' 0oeb' of qttaöe jeeben / J>oo kruopt het goebt of quaebt alboojt/ «jfo boeght fich na b'aentoeuft of rceben. 3. <S5iet ghp in een nieuto aerbcn bat/
Jöat fcincuenb' # / 't fal baer na aerben / ©e jeughü' ooeu fc'cht het tjuabe feïjat / 53a fii 't begrijpt in hrarijt of ujarcbcn. 4. ï)icr toe öient tonfhept en berfïanbc/
<©ni 't jonge blcefcft bn tij'oië te fouten / <©p bat het niet al ban htr hanbt/ |
||||||||
|
$ac ïj fich bevboege bp ben fïotiten.
|
; $**
|
|||||||
|
Nutte onderwijftnge voor de Teughdt. ff
y. ïfet onfccttoij? bient ffracfeë gcbacn /
€«r 't öcrtel pacrt gcractnt aen 't ïjolïcii / &oo filjti bacr op geen actjt bMIt flaen / %t loopt in 't toiib' te rafc-boüen. 6. 3Mt gijn Dan fouten a!<$ ïjet blcpfcïj /
3[g frineftenee en ïjeeï öebojbenJ **an i^ 't te tact. ©cütoingïjt Ijacr epfcïj /
"Ser 't tïincftcnb' Yucj&t en §ckï bèrfio Aen. 7. ©u£ fïaet uptnötè bc ïjanbeu aen/
<&n fout en tojijft bc jentje fmnen/ <Ecr bat e' cpflincfcfepabengacn/
<£n 't tocrolbtg boq fjet Hemcïg minnen.
8. Jöie ficlj te tracgï) aen 't fouten ftclt /
pie faï ïjet fjcïj te ïact beklagen: l^ant aaibjenfl fcnjgïjt foo groot getoeft /
^ at ghp bic jtoaertpefe fuït bcr jagen. ■9. <£>c JBinbtijonöt tocjt ece? aentocnlt tracgïj/
Jhi lip bergect ïjet toiït te jagen: ^c %ispgï]onöt too?t beo? a'cnbjenfl gracgïj / ^n loert op 't ï©iit / boo* lift en lagen. io. £»ict ban bat gijp ü jcugïjb getoent /
jSp tijbt£ tot cen «©obtfaïiglj ïcben: *pant na ïjet tacrfteu i£ ge-ent / &al 't gocb' of quaöe bjucljtcn gtbcn. J lattartkut verhaelt de Hiftorie van Lycurgutjcioehy
,. twee Honden had opgebracht, eenen Winathondt j!eri hy met leckere fpijle voede,en eenenHuyshondt, len hy cer jacht oeffènde: de welcke als hy die beyde
j P c'en m ere kt re Athenen voort-brachte, fette hy haer ^ckere fpijfevoor, enïmeet daer op een Hafe voor ^tjdagh.De Windthondt liep ftrax na't gebraet.maer j^c Huyshond,. vervplghde den Hafe.En hier op fp.rack cv/ ® &fy Burgers van Athenen, pet ghy nu niet,. koe de 0*0 ^lI^ ' Van ^e twe* verfeheyde dieren , de natuur ^l heeft verandert. En dat de oejjeninge tot het eerlijcke » e^"üer»jagh als de natuure. '
yen'Cer° 1^'c CüC Hercniimu men moet de befte maniere des le> 8 vcrkiefen,en de gewoonte talfe u loet en lieflijk maken. SïneeM
|
||||
|
7 8 Der Jongelingen Spiegel
Seneca feght in't boeck van de Zeden: De opv°^
dirige en tucht maecken de goede zeden, want de g°e' de gewoonte drijft uyt, 'tgeene de quade heeft f leert, om dat fy wel leert fpreecken en wel doen. u Flutarcbus verhaelt in 't Leven van Alexander, && ,
hem wierde gevraeght,wien van beyden hy wilde v0^ fijnen Vader hebben , Philippum of Ariftotelem ? *J woorde hy , mijn Mee/Ier, Want Philippus mijn V$' heeft welveroorjaeckt dat 'uk hier ben, maer heeft gemaeckt , dat iek wei ben onderwefen. u Hyfalallefanden mijden, feyd'er eene, died'er beref.
vadedarghdte gaen. Want geenfonde neemt haer ef^ . daerfe eerfi begint. Waer over Valerius Maximus {e$ De uytgaitgh der fonde , is de ingangh tot de deughd. Het moet vroegh krommen, feght het fpreeckwo0''
dat een goede haeckfal worden. Der Jongelingen Spiegel tegens de
Welluft.
Stemme: EdelKarfou. <£r bentjhben hroon een Slongftlingïj op te fettctf/
) ©aer toe Itrecftt mijn tjebieftt: , 2ïcï)! foo be Steughb' / baer op tmf toilbe ïettett/
<£nfïarrcn op bit licht/ <£nhecren af ban 't toifpeltiinriijft leben/ ©aa-tmnbee£MinbetoeroIt/ fichheel toeocgeben.^^ 2. Üfeftijnt bee? ©e'outo/be wdluft,fcftoon boo? tf®1
flSet ïjacr bcrrjnlbe hranjs":
SScniint gijn ïjaer / foo bint ohn u ucbjogen/ «Doöj fjaabermombe rffan£:
g>n fpjeut haer jaet en ftrichen om te bangen/ 3&aet: fp met ftaec lieff ijen toefen / u foecht in te gangen* 3. ©e hobaerbw en tocïïutt bat gijn netten/
HDacr. boo^ jtrftu too?t getoont:
C>p b^onchenfeïjap en pbclljent toilt letten/ ^uflacnoploffegtont: pfl
|
|||
|
tegens de Welluft. 79
f*tf)oon fp met ^p' en jf elp tg obertoogen /
^c&outot/ cp fcfjoutot bee£ ïoofe ©joutoe / aï ïjaer fcftjn is*
loogen. 4. ifaerglabbctongfi/ ïjaer fier en ïicfiijdt toeefen / _ ï^aermeefpubenoojt/
3» atg een ae£ / toaer boo? gïjp ïjebt te bjeefen /
^ M£gptjaetMepenl}oo?t:
:®eefï op u ïjoctj/ en let op bare netten/
^ant fp fat boo? ueenhnippe/ afé bcbinrneng fetten.
ƒ. lïss fp u tjeeft in hare tsoit gebangen / - ^anblicgfttghwbanïjaerfianbt: *
*®an moet ghp bacr niet aïte liefb' aenïjangcn /
^ 33>anbcertfeutotfcftanbt:
^ant fp u Zvtl betoobert 000? per fcïjicfjten/
"S fp u lept ten beberbe / boo? tjaer geple ïicïjtcn.
<?♦ 3M^fgobinïjecItoetTctt^n-gefopen/
^. Ifèetaljjaerfcïjoonefthijn/ "®ie toont ïjaer fc&at en öoet tjaer boefen! open / ^. ^ocfofcftontotbitfnootbenijn. ^ijtht ban bceg feeeft?* / boe fetjoon fp iê beperrelt: ^tijoon be toetxelt frijnt bepcrrclt/'t if en blijft be toerrelt. 7. ^cïjout bcfe 25oel / en feilt boctj toeöcr neeren /
-j „föa 't lebend ïfeptigh pabt/ ^n feanbett baer ff eet? cp ben toegij be? ïfeetren/ fe „föa fijn berfceojen ^tabt / ?f *r ghu be fonb en hjeïïufï fuït berfmaben / ^" na <éobc£ toetten teben (jn op?ecïjte paben. 8- 3£epoo?tfé torjt/ bieu lept tot befonben/
-K «Ep fchoiitot bee£ fyeebe baen / at Söp bacr op toert nimmermeer bebonben:
^ ï©iltb'p?3ciïicptberfmaen. ImÏÏF ^ C"S& /öie &# to fa«'S&eöen / ■"°'it baerom na <£obe?s toetten / befe poojt in-treben. °-©otgïjtchriftumna/ bp i^beï^cghen'tïeben/
«^ï^to?er&Éï,t öis ons tictjt: SI M1 &an /cn toiï£ *» bcugïjbe fïreben/
ï^u i<fr f °^ $" aenpftt&t: élLbil,?e^&&' mtoeïluftonferbieten/ , ie «oen m fijn {ïrengfj gewïjte/faltefonö'bcrnielen.
|
||||
|
?,o De Koninginne, 't geit.
X Vguflinut feght in fijn Boek van deGebrokenW1
dés Herten : O ghy Welluften ! wat een lichte ta? gangh hebt ghy, als ghy den menfchen die felve i&' raedt. Maer wat een fware uj tgangh fult ghy hebbei1' als ghy die hebt acngeraden , dan foo fteeckt en prie1111 ghy den menfche tot in de ziele toe. Laet ons dan v^f' ftaen hoe bitter en wrangh het zy denHeere te verlat^1' Hier op heeft oock, buyten twijfFel. Jercmias gefi^ cap.a. Een ander feyt, datdewelluftby de ByenV^' geleken werdt, die den honingh in den mondt, m^f den Angel daerneffens dragen. Het is demeefte Wc'' luit, de welluft te overwinnen, en meefter over de iP geerlickheydt te zijn. Die fijnen vyandt te nedervel^' weeft groote overwinninge,maer die fijnen huys-vy*1' verllaet, heeft een grooter vyant verflagen. De Konin ginne, 't gek,
Het al te nedervelr. ^tcmmc: Lof-fangh Maria: en Simeonis.
Wmïjceftlicttroubt aïliracïjti
't ©jtnrrljt mtö&cn bon? be toarfjt / ^tm fgicö cu ;uiacrbenl)ceucn/ 't ©clt ïntnjïj en fïot te neet / 't ü^ajï noctj op bcught noeïj eer / 3fa bjtngljt öoo? poojt en ftcencn. 2, ïjet nwetrit / bat reeïjt $ / fcrom /
©en teeï-ïjcfpjaccntcn ftom: 't ïtan 't 0oebt in qtiacbt bcrheeren:
ïöatlutnl t£ maecfet het fcfjoon / *?ct.ftf)cntnt een gotibeftroon/ C-tcn Die be bcunjfjt lictöccrcn. 3. 'türnftoef/oföscf/ofbicf/
IJèt rjcït bat macefet fjacr lief: ©ooi fleït jract alïe s" epen: 53c ccrbticffjcpbt ïtjöt lafr: _, ^
|
||||
|
Het a! te neder velt. Si
3©anr afé ïjacr 't goitDt berrafï /
«J^aegljt (p Ijaer etc te fcoope» 4» 20egeerbpfïamof|ïaet/
2CI toaerD» onberfaet / 't <©onbt fat 't u al betfsrtjgen i 3£ie goube fïeutefê Djacgijt / €>ntfliipt toat ïjem M)aegï)t / «Ên noc|j moet yöer $tojjgen» f. ïletfcfientDetroutoeneer/
&an <©nDerDaen en Ifcec / 't ©erDunjlert toet en rccDen/ 3£e *©nDt?-bmtfjt hjDt getoett / 3©antfp'taIneDerbcIt/ €n fcljent De gocDe seeOcn. <>. i©anta$ljaerulircmfïraelt/
€n gouüen regen Datlt / Span fïaet Ijaer Wam na Binnen/ *üfë fp Jjaer «iPouöen jïocft / s&fccfjtp' fïrijcfct aen pemanD$ roch / ^an ftan fp 't al bertoimien. 7. £p&miDtftocKton£gefieI}t/
«en maecfctban 't bupfïer licöt/ gp niaecfct ban fotten toijfcn / ^en plompaert ïjeel gelesrt / ^eleerben geel berfteert/ *©ie fou ïjaer Dan niet p?ijfen i s. <£ïjetoeIbtge<iftjbDin/
«fïcft bupgïjt boo? ntoe min / I^Sljpufïaben&lupftert/ *Ül£ gï)p Ijaer fcoo? u geit / ^nfot^{5ap?oenop-(ïeït/ "tn al f>aer glang ontlupfterfc 9. ,, ^opt laet een bm gemoeDt /
"^.etliefDebanbitgoebt/ " ^jcï) ban De Dcugïjbt af-IepDen/ "^at&pDaeromfijnljert/ |
||||
|
8 a De Koninginne, 't geit, Sec.
„ &o\\ totcfclen in öeeg fmert /
„ €n ficl) ban <&atit affchepDett. Het geldt datft om is ,
Maeckt recht dat krom is. /V Ls eener tegen Vhilippum van Maceio, van feectë
■^ Slot fprack, dat onwinlijckwas, antwoorde hy ■> . Neen! Indien ^er/lechts een wegh is , alwaer een EJelrf I goud geladen, kan werden ingebracht, da» iffet licht te •&* Tien. De fpreucke van Philippus aen fijnen Sone -dleXr der, is bekent, daer hy feyt, Acht dejen niet getrouw fiK ghy door geldt kont ommekoopenywant die 'tontfanght tp^ jhooder, enftaet altijdt vaerdigh om noch meer te krifl>h Dit feyde wel Philippus tot fijnen Soone, maer het tfc een yder. OghyflerckGoudt, ghy dringht door grendels en flot&\
verdrijft de getrouwigheii-{verkracht de eerbaerheyt^vers^ den wachters, heerfcht over de Gods-vrucht, verkeert dl'» rechte wetten, en verduyjlert de reden en goede z.eehen. Jupiter ko& de fchoone Griexfche Juffer Danaëi va
vaft fy in eenen metalen tooren was opgefloten, en & ftereke deuren toegegrendelt, door fijnen gouden ,^ gen, hoewel fy met ftereke wacht en honden was be u tot fijne geyle minne wel verkrijgen , verblindende'■ . wachters oogen, dat fy hunne wapenen nederley** j Want'tgeene het boffekruyt, dooreen ghewel^ flagh uytvoert, dat kan fy ftillekens, door hare gu fleutel of goude ftock , verkrijgen. |
||||
|
Niern^1
|
||||
|
85
|
||||||||||||
|
Niemandt is in 't fijne te vreden,
Stemme: Prins Robberts marfch, <©f/Wat
is de Meefter wijs en vroet. |
||||||||||||
|
l\/f§g§iiÉiiiïis^§
|
||||||||||||
|
2Ct ftct men ïjier al b|eembigj)e»t / J©mit
3[n 't lot fjem eenmael op gelept / £>tracp |
||||||||||||
|
mmmmiÊi
|
||||||||||||
|
niemanbtfcfrjnttebjecn/ Sfaöeeftfipeenegoebe
toiï ïjp eïberg ïjeen. fïaet / ï?p flacttoatanberg in / £>eer felben ïjout&p
fïal of maet / <©p ïjoop ban meer getoim
'*. ^eOiïètolleen Ruyterjp/
5?et Paert Den ploegïj beïjaegljt /
*>e Knjghsman toiï een Koopman Jtjn/
^e Koopman fónjffg na-jaegftt.
<3e Schipper mint Der SBoeren fïaet / J©eBoerioiI$tjngeIeert/ ■m afê Der Kecljten 3Sbbocaet / ^oo toiï ïjp jijn p-cert 3. 3©atiinietpafï7batbatntetaen/
^ toijDen feïjoen bie fïobt: ^ u£ leert in epgen feïjoenen gaen / <*£ nautoen feftoen Die p*opt: |gfn Öeeft een toifpcltuüre fin / r°tOniemanbtbaeropIet/ gwn flaetberftcerbe toegen in/ ^an teenop'tanberbebt/ X'f^'^errwft geboete/
**« ban De een op b'anber ïïee / 3f * '
|
||||||||||||
|
4 Niemandt is in 't fi ne te vreden.
Wf Die 1ïeët# racfï en toorft t
&P 3?jn gelijcft be bleecfie JEacn / 3£ie nimmer ftoubt een fïaet/ &u neemtfe af/ bah groeptfe aen / «èn ftoubt geen bafïc maet. f. ^ptoiïïenfaijgft/bantoetjerbjee/
^u eenfaemfieut /ban lufl / &p flaen tot gecne bingen ree / &u tooelerp/ ban ru|ï : ^&p$ijnbolIo.é-berabigïjept/ «En maeefcen geen beflupt / t©aer fTecïjt£ öaer epgen bnft&aer lept/ 3£aer flaenfe achter upt. <5- it>P ?pn gelijcfc be toinbt bie toaept /
«En ongeftabigïj blijft / <©fafé be toeerhacn / bicber bjaept / «En nopt beltanbigh blijft: ©eeg fiacn beïjanben aen ben ploegö / 3^aer chriftus ban berhlaert / JÜiaaet ficn te rugh. bol ongenoegh / 3^oo? haren lichten aert 7. ©erachtbmitoifpeftuurigficpt/
«En mecjl in 't uto' te tyeen: ©olboert 't geen u i£ opgelept/ 1 «Enboeghtunabereen: Sfp leunt op een te hranefcen riet /
3^'ie toifpeltuurigh blijft: ïfp ftrijght ban al fijn tnoelen niet / <£% fïeeté op riemen b|ijft. HOratius berifptdefe luyden in fijne Sendtbrieven, a's r<Jf
de in fijne Schimp-dichten dapper, en verhaelt aW** yfi wifpeltuurigheyt der menfehen , dat niemant metfi) ^ te vreden is, maer willen altijt van 't eene op 't
anderb^j
want een anders doen behaeght haer, en fy verlaten 't S ^
daerinfy zijngeoffent: En dus komt het dat door de V^, geftadigheyt , veele op de riemen drijven, en niet Vf baers konnen uytvoeren, i |
||||
|
*tOndeughdigh Gemoedt.
Stemme: Gelijck een Duyfjen in 't wilde.
|
||||||||||||||||
|
111^^=111=11
|
||||||||||||||||
|
<&z fou men beiighbigfj achten / ©ie inbe
Jgaer lijf en jiel herpachten / €n fïellen jbnbeufcöanb/ ©iëiFöaeffonbinijIeben/ ©er*
v bie te panb: atïjtenal-Iebeught/ €nbie haerjienn'gïner*
|
||||||||||||||||
|
ïelbt^bieitgiit/ &üst$ jïoobenboïgeneughk
|
||||||||||||||||
|
2.
|
||||||||||||||||
|
s. ©eughb' ij? bn haet beifcftoben /
<|n too?bt etn fpot geacht / ©e onbeugftt tyijfter boben / €n beughbe kmt berfcracht / <©m 't gnebt if bat fb flaben / 't3fé al om 't goebt te boen / *Ner in fn fïaefë haer lufïen boen / ^n tot geen beugftt fïch fpoen. |
||||||||||||||||
|
»,. h &a fnoobe toinfï fn gapen /
*f# oocft hoe recht of fcrom: ge'gunnen 't lijf geen flapen / 5?« Belt bat maecht haer bom. i • ^emoebti^oberlaben/
«mionrufïenbanfmert/ ^nwntfïchfeettenart.
|
||||||||||||||||
|
86 't Qndeughdigh gemoedt.
4. JBilfipberuffbanboopen/
<©m aï fijn geit en feftat / 3Pe rufre gaet ban toopen / <£n feieft een anber pabt / »©aer moet hp ban berfmooren / Snbitellenbigjjijuaet/ <£n fal met rou fijn toeber ïaet / ©erfoepen in bee£ (ïaet. f. Jithoon bat ftp ban met tranen/
©e ruft toeeromme riep / «£11 fjaer ben toeglj toou banen / f ^Pboubtftaerofféfliep/ ^>p ïaet haer nau betoegen / •
©an bie ftaer bier berftoot /
3©ant fp berlaet ftem in ben noot / ^cfioon ï»p fteft quijnt ter boot €♦ ,,i©iItbanbptijt£opmercben/
„ «Bn geeft be beugftb' gehoo? / „ <ên retjjt u boen en toereken / „ Ma '$ #emel.é bepligb fpdo?: ,, 3£an fttlbp ruft bertoerben / „ Wp gfip het nuabe feftoutat / „ <£n op u <©obt alleen bertroutot / „ €n b'onbeugftb' u beroutot. TT Oratius feydt, deDeught is den geenen een »r Jf
^die fich de begeerte overgegeven hebbende'jjf fnoode herts-tochten volgen , die welcke, op dat» J mogen genoegh doen , foo ftreven fy met aller &J\ navuylgewin. Maerals nu defondchare ployc,i/ fefet, foo overvaltfe het gemoedt en verwart dat 1 ,{(.
In danfoudemen de Deughdtwel met tranen^ ^ om roepen, maer alffe is uytgejaeght, foo keertie weder. |
||||||||
|
4
|
||||||||
|
Tej
|
||||||||
|
A
|
||||||||
|
87
|
||||||||||||||||
|
Tegen de Werreldtfche ydelheden.
|
||||||||||||||||
|
Stemme: Schoonfte Herderinne.
|
||||||||||||||||
|
t>
|
||||||||||||||||
|
3~3fê af fijn genucïjten op fiet aerbtfcïje fetten totf/
&iet in Ijaefr be b?urtjten / en baer op een sroot berfctjil L ~lioëöetsÖetielööjDtseteoont/ €nljet |
||||||||||||||||
|
iuiae&t fijn jBeejïet loont.
|
||||||||||||||||
|
fïaen/
|
||||||||||||||||
|
a 2' £>iet ïjn b'pbelïjeben/bie foo ftïjcon boo? b'oogen
|
||||||||||||||||
|
^n Öaer fnoobe jecben / Die foo fnel en tuf bergaen /
j>OOfeptï)P / ghy ydelheen,
Vlieght gelijck het (tof daer heen. >,3. <^irt ïjo on be lujïen / en op '£ toerreïbt£ ïjobaerbn ƒ
*% be 5id antrufïen / en öaec balfc&e blenetp: O de luft is als de wint, _
r>ie de tijdt foo ras verflinf. 4. ^ietïjpöanop fc&oonïjept/ opSaer ciet en ïjooffcfje
^tacfcg fp baer ten toon lept/en toojt ban De Deugfit beraeïjk Schoonheyt en 't blancket gelaet,
Als een bloem op't velt vergaet. 't k ^t &p °p öe snefte /fao1 öalt &a^c *" ^9"soeöt /
^oebt fai ïjaec bcjbjijtlien / met een ongeuifï gemoebt:
Rijckdomistekrancken goedt,
Ja gelijck als ebb' en vloedt. |
||||||||||||||||
|
*; $i<*
|
||||||||||||||||
|
#4
|
||||||||||||||||
|
88 Tcgens de Wefreldtfche ydelhedcn.
6, a&iet hp op be toceïbe/baer be jeugftbt bermaeft in ty$;
^tracfe^ hem 6ie berbeelbe / afé fp hem haer b?ncïjten gOT' Dertelheyt en overdaet,
Zijn een fnoode toeverlaet. 7. &xtt hp ban op eere / hoogt 1ïam en eel' gcflacht /
ï£p moet fïcfj bcrneeren / en ban hooget $n berac&t: d'Adel is een Hoovelingh,
En eenoud verfchoovelingh, 9. &itt hp op fijn oogen / bte fJethtsS na be toellufl füett /
$p bint tlcï» öetyogen / toant hp moet be toeüu|l ifien: Keert u cogh van ydelheyt,
En leert wat Godts Wet u feyt. 9. £iet hprjpgcïeerthent/ enletnietopftjngeb?etk/
<©! fjet i.s? berfceewhept / eii men toojbt ban pberé geeft. Wantgeleertheytïbnder nut,
Js derdwafen krancke ftut. 10. ©lietban b'pbelheben/biefoobaïfeftaï£ blucfttigjr
Kn grijpt aen be teeben / in bet baet en niet in fchijn: Hoe fchoon u de VVerreldt vleyt,
't Is maerydle ydelheyt. |
||||||||||||||
|
"p
|
till U1UUUC UUUr UJUC UIIIICU aCUgCUUUl-JS.1 5 V>-»- (
|
|||||||||||||
|
de Boosheyt fomtijts uyt vreefe van ftrafte; V*
van fijne herts-tochten af te ftaen, valt fwaer, feyt neca: Maer die door een goede geeft werden geM beminnen de deughdt om des deughdts wille. Jbitiflhenes feyde, Dat men 't daerom mctmoft<K
of laten, om dat het de wetten feyden, of verboden' maer om dat het de reden feyde, dit is eerlijck of fchaD |
||||||||||||||
|
■10
|
||||||||||||||
|
s9
^fogenes ons leert, dat die niet in der daet,
*<en Menfch is , die in fchijn van eenen nienfche gaet, ^tcmttlCt Wanneer de Son haerpaerdenment.
"*•—' I-pgenes iuatjijbplJot/ ©atgljpöp |
||||||
|
•I^Èiif llgpillgf iiifiil
^onne-feïjijn / (JMijch al£ ïoaerbp btoae^ of
' fot/^oftpbc^fcï)öufpéï5ijn{ ïèatip"uboc& toebet-baren / ©at g|p bug bp feïjoonen baaö / «Öact foeck-nmeteenSIantae - ren/ $a men* fc&en/tctpbc^ce-ïacï)}
% * *'t Sfê itiaer bat tót na menfeïjen foeth / * Diogenaf
&cW lnöcc Öier niet een / ant woort. &on« Dat 'ch sac ban ïjoeeft tot ïjoetft /
Scfer^&^ncc&geen: *teS-S?*«ïen "Knfe&e met reeben/ tïr,3»toeninetl)iKitRÏ)ept/ |
||||||
|
Diogenesons leert, &c\.
<©prccïjt / en ban goebe jeebcn /
i&K fijn pabt na be beugf>be lept. 3. SfcHftebatpber^IebenfïtecIit/
;föabctteUjeptenIuft/ «En bat men bjomen ïjtet begecnt /
<£iefïenopbetet tuft: 3'cfc fïe ïliet bz fonb 'en fcljanben / «En menfcljen alleen in fcljijn / ,ïlfèet baïfcfje gtijpcnbe ïjanben / <^ie in bet batt geen menfcïjen 3tjn. 4. ,. «Buamnu Diogenesaengaen/
„ «Sn fcc&t na menfcïjen om / ,, ÏIJp foubet naulijcfe? 't oogt) op fïaen/
„ 3©ant elcfc i$ b?iefï en bom: ,, ^n 3ijn aïg be toiïbe bieten / » 3h een tooefïe toilbetni^ / „«©ntutïjtigïj/ bolfnoo manieten/ ,, «&aet gantfcfj geen Deugïjbe op en i£. f . ,, ü3ant b'een bebjiegïjt ben anbct /
„ «En fcïjent en tooft fijn eet / .. Jl&en bijt en fcfjeutt malnanber / » «En pafï op toet noch leet / „Sflaain een fcïnjnïjepïigïj toeefen/ „ ^>oo fclmplret feetgtootbeb2ogh/ „ «©e b|oome mach'et toel bjeefen / ,, «En bit quaebt / bat tcgcctt ftet noch. 6. „ ï©ie foubet boeft betlooren gaen /
„ £m zich fïeft feïbe foeent * „ ftëen loctt fïecïjteï op berncetbe patn / „ Soebat men eïchbetWoecnt. „ Mch ongclucfcige tijben! „ ©aet b'een ben anbet betftfteutt / ,, «En fpot met fijn bmen en lijben / ,Mlë b'anbet baft jammert en treutt. |
||||
|
Goedt Genoeg-en.
Natuur eyfcht -weynigh voor haer deel,
't Genoegen beter, als te veel. Stemme : Nu fich ondanckbaer roonr, miin Herc'e-
rinne. Siet de Mufijtk-nooten in Urania, Fol. 150.
Ghy die de werreldc wik dienen en eeren.
EenFranfcheair.
WSfltgïjp Dan ftabinj&uptfo&pickcbïoeben /
«^ebeppen ï)et toatcr upt een boiïe sec * JlMt 0ftp ban fïabiaïj ü btoafe gemoeben / ^immermeer fteïïen in ruft en in b?ce i ipubt boel) u luff en finnen in ben btoangft. / *©ant u begeert ie" bjoos* en toonber ftrancn; SJtëaer u begeert beftaet in toacn en fchijn / •©icbooj bc bctighDtmoetfjeelgcmatightjijn. 2. J39ilt gjfjn ban frablgï) in fojge ban 't ïcben /
«otfen en resfen ober ?ce en fanot i ®tt ghu u fóub tot bc rufïê bcgebcii / ^j$ met u ricmtjes" reepen onber 't ïanbt i M ïilepne toaters' bangbt men oocUUicIbifch / paer mee ton brooncn ons* matige bifeïj. ^acr toe gcflooft nae ecne bjccmbe Htifï / ® aer u be sec entrooben ftan u ruft} ?♦ Stflét niet beft/ untecnSScceftjcn teïaben/
^n baer nnt toater feïjeppen bcro? fijn bo?ft i ïr.n aïfoo ff il te fïen cp i©obes" gaben / f*të om beeï goebtó gestooAien en getojft '. *mt een jf ontenn fcifept gijp beeï meerber tocugljt / 't%,nvt em £* /i3aec 3&"p berbJenthen mrugljt, '-M belt in tycc een bJoóge beete fooobt / **i5» wuift en bol-op bic u boert ter boobt. fe4. ^iebeclgcbgeecfct/falnocïjmccrbcxbegeere/
^^nontbemoegïjt / is aïtijtboï geb'cefc. ^Mt®0,btS«noes& / foo bancktboeft utocit J?eere/ •°«t bat hp 't fcïepn u tot een grooter ftrecf?, |
|||
|
92 Goede Genoegen.
d§>maecftt it cm <a5ang foo foet afê een ïiauoett /
«Öftu ïjcöt baneftet noch letïsechept ban boen. töeén tyeugïjöt bcffact in bctt'le obcröact / JBtïaecbat raen ftcï) in 't Meun bernocgen ïaet. Salomon feyt, Prov. 15". 17. Beter is een gerichte va"
groen Moes, daer oock liefde is, als een gemeite Ou , ende haet daer by. Veel beter is, eenfolPre Difch , met Moes, 'm ruft vefnectf'
Als lecPre koftJSancket en Moft, met anrufi t'faem gevoeg'' NeJIt alterius quifuus ejje fotefi.
Kont ghy in eygen fchoenen gaen,
Soo trecjet voor al geen anders aen, ©ati£:
Kont ghy u in 't uwe, kleyntjes behelpen , befwaef' |
u niet met al te veel te onderwinden. Eene drooge beete, ende rufte daer by,is beter als e&
huys vol gellachte beeften, met twifl:, Prov. 17.1. Syrach 4.0.17. feyt, 't Leven des geenen die hef
genoegen laet, ende desarbeydcrs , is loet. Paulusief ïTim. 6.6. DeGodtfaligheyt is een groot gewin m^ vergenoeginge. Wydeift,H^r. 13.5-. Zijt vergenoegd met het tegenwoordige. Als wy voedtfel en deckfel heb' ben, wy fullen daer mede vergerioeght zijn, 1 Tim. 6- »• Paulus feyt, Phil. 4. ii, lek hébbe geleert in 't geeflc
dat ick ben, verger.oegbt te zijn. |
||||
|
God<*
|
||||
|
n
Godes Lof.
Stemme: Nereafchoonfte, &c. <®f/ Van dis
thien Geboden. Heft op u hert, &c. Ï$Dien Den menfcft fïcïj feiten ncnDcn/
ï#P fïreefbe na ïjet ftooghlïc gcebt / % fouD alleen tot <£oi>t ficïj incnöcn /
*©ant Daer fê 't al in oterWoeDt. 2. ^e fchcpfeï>*s en oorfcaïïe Dingen
®ier jtjn in gentel / ^ee en lerDt / «ut €>oU I afé uut fiaer oo2fp?ongft / fpnngcn / ^aer <S>attf %óf Doo : toerDt bernlsert. ?♦ JMtgbpDantotDe^cftepfcfêKeere/
©9P neert tot onboïhoineiitïjeyt ■, «aer Keert gftp u tot <©obt Den ïfecre / ®ÖP nnjgftt boimaeent al toat ïjp fept. 4. ÏMt geene £>tfiepfrïö Dan aenbangen /
|*ceb tnat u febaon boo? oogen ftïjijnt / gteït öaer op troofï nocij ooeft terlangen / «aant bupten <£oDt bet al berbtonnt. ._$■. J©ie Dan De ifêerrelDt toil beminnen / ^ie foo onrufïigft i£ en loo£/ 'T2 W** W" ongcnnle finnen. t <©aet in De toerrelDt al te uooj?. , 6> ï^ant Daer ijs geen bolmaccfctetaeugïjttë / woe feer men oocfc na 't aerDtfcfje baeent) «oclj falighept notft toare DeugfJDe: 4n «©oDt alleen $ 't al bolmaecnt. |
||||||
|
uer fchepfelen dienft aen de menfehen.
Stemme: Nerea fchoonfte , Sec. ©f Van de
thien Geboden. Heftop uhert, 6cc.v S<©o D'armc menfeft te reebt befienbe /
t©at bp ffin „f>cïjeppcr ip berplicbt / tptoajsbebjtjt ban teel'elleuDe/ <Cn jïaeröena een öooija: Iicï«» |
||||||
|
S4 De N.rmir!. Sinne der Gerecht. Chrift.
2. J©antna l}cm<tfobtgaf3£ijfenSiele/
,?>oo toierb' Ijcm alleji onbetbaen / W>t ©iercn bic in SSoffcïjen kriele / 2f a 't moeff tjcm al ten bientte jcaen. 7,. tp>c Hemel $bö' /ieftgeef uHicljten/
©do? b'arbcpt en ben nacht tot tuft / '3'ch geef bc Lent, bic tocer homt itichtcn/ 5U toattcr cerfï fcljecn upc-gcMufï. 4. 3'tfc frljeuch ben Somer met ïjaec bjuchtcn /
uren Herfft met hare bolle fchtiur/ t-Pen wintcv toacr boo? elck moet buchtcn / Cot een berpcofingh btt naömr. f. 5F*c Locht öic f»?eccht / icfc fchench u 't ÜCebcn /
'üPc ©egeïen ban aïïe fTagï?: ïjet w ster friit ith faï u gèben / d ©ifcl) en %ancft ban bagh, tot öagh. 6. ©e Aerde fept / icfc geef u ïïoo?cn /
Wijn l ©jucljten / ©ïeefch en alle fpijg / 3©acr mee gijp 't Xtcfiaem / na bejjoojen / ïionbt bocbeiï op gcfonbe toijs". 7. ^Pn^ homen on£ fïjn ^cïjepfêï^ nooben /
©an <©obt ben ïfcer baer toe berept / «Sn fingen ons? / als" ïf emels" 25oooen /
Jnjn lof met alle banchbaerhept. 8. J>oo beet'afê gijp booj^ooeéjegen/
<£n boo? fijn toije'hcpt jijt berlicht / ©oc? foo beel goet^ / ban hem berfcregen / ©lijft söï» acn utoen «Sobtberplicht. Siet de Mufijck-nooten in Bellerophon, Vol. 163.
|
|||||
|
De natuurlijckcSonne, endeSonne
der Gerechtigheyt Chriftus.
Stemme: O Saligh Heyligh Bethlehem. J 5Stnjtïerb00|eeiT Morgen Son ? ' <£cn Sonne oer «Jperecjjtigheoen:
|
|||||
|
Eertis nood;gh. P5
^cn Leeuw uptjuda Die bcrtoon/
<Bn hier op aerDen quam beneben. a. 3£e Son het aerbtrijth toeï betheught /
<£n queecftt en rijpt bt aetbtfche bjnthten / •llfèaer befe Son, Die b?enght on£ bjeught / <£n ftooft eng 0teïe bol genuchtcn. 3. lê>t Sonne toatmt toeï en berucht /
.JlBaer befe Son berucht be finnen/ <S>p toarmt boo? 't hert en booj 't getojitht /
%& fpbertoarmtbe g?iel ban binnen. 4. ©e Son ontbetht bc bnpfïerntë /
€n maccfct het hïaer in aüehoecfcen: <©ee£ Son een ftlaerbcr facneï i£ / ©ie ijerten nieren femDooj-fctchcn- 5-. m$ befe Son fiaerfcDiJnfeï laet/
S>oofaIfïtacng alle glans berbtoijncn/ .ÏIKaeronfe Son Die nopt bergact/ ©ie fal in eeutoighcpt ön£ fcïjijnen. 6. %\$ Son en Mane fal bergacn /
«Bn geen licht upthaer toeefcngcbcn/ ^00 fal bee? Sonne altijbt fïaen / «En fchencfcen mi het HOcht en Steben.
7. ©e Son ban<©obtgefchapenW
Cnfpfaltoeerhaerglan^ ontbecren-, .ïiiaaer onfe Son <©obt felber \$/ ©e groote <&oDt / be #ecr ber Jfeeren.
Een is noodigh.
Stemme: O Saligh Heyligh Bethlehem.
V€»o? een bte obcrbobigh i$ I
<Êcn nofielijcft jutoecl te fcechen / «JWefOtCfc' ï)Ct Een dat noodigh is ,
^n fnuffeïbjp in aïlehoecfeetu
i. «5it Een Dat noodigh is ,i^ grOOt/
*|et i<j De $erl ban 't eeutoigh leben /
gettó cenfeftat / bienoch m boot/ «och ïeben u faï opt bcgeben. |
||||
|
56 Kent u felvfen.
j. W$ gftp bie öebt / foo bjaeght niet meet /
35a hemel / aerD' / notfj aerbtfche r neten / 't %$ chriftus uioe <©obt en llfcec / ®aer té geen petle fi jng gclrjcten. 4. ^nëbetocghen js'kbettépobit/
JlDant bnntcit hem / kamt niemant binnen / $1.1 i£ bes? ©uberg cemnigh 3©oo?t / Jfoc feu men hem ban niet beminnen \ " ?. 3©ant wie hem eert / bien eert ft» tocer / J©ie hem bcracht / faf hp berathten / ;i£ité geeft hem boch afleen be eer / «£n bient hem met u 31CÏ en krachten. f. mntbaetofgfjpbetorcrelbttoint/
«En ghp ïybt ftl}ipb?eucn aen u pielen l «gelooft in a&obt / bic u bemint / ^ji fal ber fonben haf bemielen. 7. 3I*ee£perle bic berbojgen lept/
Sïn b'acner ban üz ?iel hegraben / 3$ ban foo ïjoogen jjBajelïept / §!n <!5obt / en ban fijn hooghjïc gaben.
8. U licht fal als? be Jion opgaen /
HDanncer fp b'uchtent bauto fcomt gtoeteu / (£\\ go» fulthp t)tt$ Koopman, jïaen / • ^k befe perïe quant ontmoeten. 9. ï©el faligh ban bit om bit <£en /
© 00? fchacb' acht al be aerbtfche bingert. ^fn Chrifto bint ghn bit alleen / Wtt$ fuïbp ban fijn goebthepbt fmgen.
Dat het £1?* noodigh is leert ons de Heerc Chriftox
fijne t'famen-fpraek vnetMartha en Maria, Lmc. i°- r" |
||||||
|
Kent u fel ven.
^>tcni!!lC : Prins Robberts marfch. ®f/ Wat 1*
dé Meefter wijs en vroet. W2S t é? bp ons' een groot gebjech /
«PatbjMopanb'rcfrcn/ 0 |
||||||
|
Kent u felveri.
Htt mcrcfcen niet anf epgen geen/
!®ie ö'anber han befpien ï |f P ficn toel met een fcfterp gefïc&t/ Se t Seen een anber faelt/ !?«et öocïj in nnfe epgen Iiggt / ^n öoneftre toolcfe öaelt. i*. 3©ptïenöm„%Iinterbanmrêi>2ienöt/
>Paei- nnfen epgen 25aïtn/
r'e Hen top niet / baec jijn tol? Minbt/
5?! ttiaecften groot gefpafcfe
sg^Pgenliefbe ong faerfept/
Sk-s of top meerber jtjn/
w"ec onfe fnoo ftoobaerbigïjept/
^aet toont een balfcïje fcïjijti.
i 1<- %ti)! fcenbefiehbe JUSenfcö tewdjt/
S '°U niet biipten flaen; l%etinfitïjfeIbcnb?on ijngetoetengaen: |
||||||||||
|
fi
|
||||||||||
|
fc'? Weent bat &p is toel grfeert /
|
||||||||||
|
<ê"1 ttïjoonïjept en tórfïanöt /
^,' wil ban pber jtjn gc-ccrt / ** ö'epgen liefö' i$ fcïjanbk <&?; *% Stin in 't oojbeel gau en butgïj/
^''latteen '?S anberg baet/ ljj£S fepi top toerpen op ben ntgï) / $Q|¥' aubèrëboo? on£ flaet/ Ss'F top met Argus oogen ban/ fe '0l*enpbergboen/ £j3oom oocn toefen magïj ceii Jit&an/ Jlltopin'toojbceïten. %w ?®P 5ito geïijen een f auto tic pwncïtt/
«SJwWSUftHIffWlj.
^i?¥ Öp na fijn boeten tonefct /
^ife^'eaenbeften/ •"w^ielberfmaen.
0
|
||||||||||
|
58 Kentufelve
6.3©ieöatfijnepsentupnctoieD/
5^ic ïjeeft se noejjïj te öoert: 3©ic op fijn ejajen ïeben fïet/ jjalö'enrjeniicfo' nietbo'en. <0oöt bic ïjet ïjcrt ban binnen fcïjoutot/ «Ne ioeet toeï toat ton #1: tBie on fijn epgerf liefbe uontot / ©ertoont maer baïfcbe|cïjijn. DAer is geen fwaerder faeck, als fich f el ven te ke
nen; want als het Orakel of de wonderfpraec* Belphos wierde gevraeght, wat weg men moeit ïniW ^ om tot de geluckfaligheydt te geraecken i Antwoord Soghy ufelven leert kennex.En alfo fy dit een fware l» oordeelden, /telden fy dit, dooreen gemeen raed-c fluyt, boven het poortael van den Tempel ^v" Kent ufelven. Een fpreucke,die Socrates aen ApoUoto^ eygent. Hn Augufiinus achtede die foo Godlijck, hy feyde, dat die uyt den Hemel was gekomen, j* fpreuke die tegen de eygenliefde en laetdunckenth J ^ is ingeftelt. Want yder meent dat fijnen Vyleen Vale11 Thafes een van de Griekxfche Wijfen,feyde,<fctf «-X^ fwaerderfaeck was als fich/elven tekennen , en geen Itt» ^ als een ander te éerifpen. En de fpreuckevan JE/fff j, kluchtigh, daerhy denmenfche met twee fackefl fchildert, d'eene voor den borft, d "ander op den t J?e ge; op den rugge wierp hy fijne eygene gebreke*» ( hy niet wilde fien,en derhalven bleef die ieedigh. n1^ eens anders gebreecken,hingh hy in den vooriten en die was altijdtvol. Want wy zijn door de ey2 liefde foo verblint.dat wy onfe eygene gebreecken,n konnen fien. Leeft van defe eygenliefde, in de W logiaof Uytbeeldinge des verftandts, Fol. *95- a fuldy die felvefeer aerdigh vinden befchreven. |
||||
|
*t Gerufte Leven.
J>teitime: Pial. ioo, Ghy volckeren > &c.
G€fccfchg& toieng beruchte <!5eefï /
© en öoobt noch hoopt/ noch toenfiht / noch hjeeji / <jEn Dien noch fïaet noeïj eerfucht quelt/ iföoch fieh te feer oeanghft om geit. 2. ©ieop?echtleeftinb?pejtaet/
Cn fïch op 't repn gemoèbt berlaet/ «En foecht noch bu$ /noch fchilt / noch jtóaert/
Crautoant / noch toacht öie hem betoaer fc 3. ©ie noch oer =©o?fïen too?n ontftet /
j&och acht 't gefclap oer bolcften niet / 3l©aer öie in fijne ïfiit te fyeen / <©p <!5oöt bertroutot tn anöerg geen.
4. ©ieaféhetmojgmlichtbjeeehtaeH/
fean bjolijch ban fijn beb' opftaen / Cn ?ijn geruft / en banenen <©obt/
©ooj fijne gonfï en oberfeïjobt. ƒ♦ ©ie niet na hooge impten fïaet/
aaoch hruppt te toefen in ben fïaet / dH&aer öie in alle neebjighept / Mijngangen na ben ïfemeUept 6. ©ielieberfttin'topeniMt/
«fèaer hp ftjn ©ee en £>cïjaepjeg telt / SBp' t rttpffchen ban een foete fïroom / 3ln fchabuto ban een Hinöe-boom. ,7* «3n neemt een flichtigfr uoech ter hanbt / *teaer in hp oefent fijn berflant/ *|»i bencht fïeefê op bén ïaetfïen bagh / ®ie nitmanbt ïjier ontbïieben magh. 8. ©icgeengejtoaepban&onben-jacht/
*gem paerben ribclj geen hoetfen acht/ ^en perïen / bagh noch eel gefleent / Waer i$ te b?een hoe 't öSobtberleent, fe9. ©eeg al$s 'tbegoebe<0oötöan Iwjï/ S«BP hem boeren toiï tot rufl/ X**» 'S* 't gemoebt ban fo?gen b?p/ |
||||
|
ioo YdeleEere en Roem."
r\ E Wij sheyt brenght een vroom Man tot de geruft'
•*-^ hey t des 1 evens, en leert hem de Rijckdommen» Eer-wapens, Hooghe zetels,' Staten, Lauwerkranffefl» opgerechte Beelden en Triumphen, die de begeer* lij ckheden ons aenbrengen, geheel verfmaden. Seneca feyt in fijnen 26 Brief: Verlaet de Staetfucht»
want het iseenforgelijckefaecke j fy is ydel en flech^ een wind, want fy heeft geen eynde. Voorts feyt hy i" fijne Philofophifcbe fpreeckwoorden: De menfeheü behooren fich het teergelt des O uderdoms, door naef' ftige leeringe te verkrijgen, op datfeniet dooreeO dwaes gemoet te rugge gaen .' Daerom moet mende nutte leeringen, als een ftock voor een fwack lichaetfij gebruyeken. Horatius lib. i, Epifl. Een wijs man ftaet 's morgefls
van den bedde op , en geeft fich tot naerftigeleefinge' op dat hy de welluft, nijdigheyt en andere fnoode lierts-tochten, den weghfoude affnijden, en alfo" geruft leven. Ydele Eere en Roem.
J>temmc: Wiudeken daer het Bofch af drilt.
W3f t i$ be roem rn pbïe eer *
J2to|}t£ een loxnö en ïieljte beer; ^oetjtan^ ïjeerfijcfc: <& (aa beerftjeft! 3£cïj! fn fmeït geïsjcfc i)ct b.ia3 / 3? a fp beru?eecht afe? 't tnoofc gïa?. z. ï©aei-cm fen ftreeft be menfeïj baer na*
't 5f?s tot epgen fcïjanb tn fdjac/ aBanr fn fpetten / met berg fotten/ Wie m nugeblafen fdjijn/ 3&iïkn afiijtit berïjcbcn js'jn. 3. ö'tïBcnirbiepjoncIit met hoct^en
ö' ïïuöcr roemt ftjti fjootjrj ttefïatfjt / |
||||
|
Ydele Eere en Roem." lor
t&k met een gcmaetlfste Konjï/
J>oecntmaer alleen bcrïgobengonfL 4- «Me met fijn geleertfieptpocBt/
®k fijn eer' boo? öoofï)c?3t foeïjt/ S^ee?" bottot ïtupfen / 23urgïj en Mupfen/ !©ee£ bol ftoobacröpciïraclt/ b'lnber met fijn fefjoonöept p?aelt. ?. ^efenafïaetenrtjCRbomtïreeft/
ïfoe ïjp 't Itrtjmjt Jjp toepnigtj geeft: ©ee£ iniï jagen / in gelagen/ ^oecnt een anber fijne lufï/ f§belc eer' geeft nimmer ruft. 6. ©efe fijn eer fan boelen foetnt/
, ©iegpljacfttefchanbigjjbloccHt: ©ee£ met poffen / en met ftoffén /
^oecnt fijn lof bat pbeï blincht / SPaer epgen lof boeïj fcïjanöijJ) fïineftr. 7. Ilsacral bit roemen uberlept/
't S^fiecïitsSpbelepöelljept; 3©ani u finnen / nopt bcrituniicn 311 u fucftt / ber ötaafen beelt: or-lrn ïjcêft fijn pop baer ïjn mee fpceuV
8. „ïïoemtbaninttocnebjigöcpt/
M «©ie u Bkl ten hemelt lept: ., 211 ito roemc / if een bïoeme/
3)^ie raëban fijn fïammeoaelt/ ,M$ fktW be J»onne baer op ftraeït, 9. „ €ben gelijcn afë 't gra£ op 't belt /
., 't <&i&$ berbojt / be bïocm berfmelt / >»,#>al ito' eere / rag betRccre/
« J©el &em bie b'pble eere bloctRt / s> <Sn al fijn roem in ChHfto foeeftt. i o. „ <jB>aer binbp eer' Ut alfijt bupjt/
» 3&ncïj eerfï om ito fonben trupjt/ » 3©ant ii jaren/ fneï toegïj-baren s » Cracïjt ban al?" eene bit bclaen / >< 4i5tberigft niag&boo? <J3obt bejtaeit. Jf^ hrmymus feyt; De ydele roem en eere, is een ongema-
J'ghde beweginge des gemoedts, waer door yemandt G 3 zu
|
||||
|
i oz Ydele Eere en Roerm
|
|||||
|
ïiagrootelofencerejanckt, om meerder all een *&*
«Ier geacht en ge-eert te werden. Maer eylaes, fy is (oQ broos, datfe oock foo ras verdwijnt als fy opgaet. W*jr over oock Marcus TuUius Cicero achter 't boeck van ofi Officien of Onderlinge plichten der menfehen, dat wel waerdigh is gelefente werden, inden droom van Set' fio feght: Heeft wel yemant, onder ons in defe bekefl' de werrelt, den Bergh Caucafum, dien ghy fiet,konnefl overfpringen ? OfdeReviereG^wge»» tonnen over fwemmen i En wie fal in d'andere deelen ten Ooftefr Wellen, Zuyd en Noorden, van hem hooren? De'e afgefcheyden zijnde, kondy fien, in hoe kort begrip uwe ydele roem en eere fich lal hebben verfprey t. M*' crobius feyt: De menfehen mogen fich wel fchamen,die dooreene ydele eere fich willen beroemt maken. Waef yan Sojiphanes meer Chriftelijckals Heydens finght. Hoe ongeluckigh is de menfih,
Diefchijnt tehebben fijnen wenfih , En roemt op rijckdom , eer enjlaet, Die in een dagh komt en vergaet ? En als V geluck u eens toelacht, O arme menfche \ vol van pracht * Dan fleeckt ghy uwen trot/en kop , Hoovaerdigh na de Sterren op > En ondertujjehen is de Htl , O/Flüto uve med-gefel. Doch wilt ghy de ydele roem én eere met hare VeIj;
wen klaerlijckfien afgefchildert, leeft dat geleert e» ftichtigh verhael, 't welck van Ce/are Ripa in fijne W nologiaoi Uycbeeldinge des verftants, is afgebeeld^* Fol. 102. Daer fuldy die felve met levende verwen, <^ groot vermaeck,aerdigh vinden afgemaelt, waerdig te lefen. . _. - ^
|
|||||
|
Deughds Kroone.
Dtughde btflait in de doet, nitt in defcktjn.
Stemme: Engelfche Fortuyn. ©f/Al wat
men hier in defe Werrelt fiet. \ TV M SfnlfcrtotitboncHtmrcpt&aerfïrafenupt/
iVi 'ti|erti^ber|)eugï)tcn'tferacïtcen «bet getopt/ ^ ïfet hert i? b?oo öoo? 't mnerojcfee fbet/ 4n 't opjetftt hert Daer fchupït een MijD' gemoet. j^ ï. 't «ÖemocD $ hïp ahl 't in De Deugfiüe tiert / ^e .Jlfêerrfeh # fchocn / Die flch met DeughDe tiert: !®ser Deughöe toafl Daer hïoept een eeöel fempt/ *©ant Deug&be Mincht aen aflejijDen tipt. rt E. ©e DeughDe geeft ben 4!©enfch een eeoel toon / ^entöouöejbtaf eneene €eren-&roon/ ^en <©oube&roon/ toicng èceptereeutoighhujft/ ^m Dat geen tijüt Deg öeugftbeng glant?berb?ijft. 4. ©e DeughDe Wimt ban felf ten ïtetnel op /
z*} heruerght baer tot in Den hocghitcn top; ï%it DeughDe maecnt Docjluthttgh / Dat een hert ^ltjch De ^on / ba u5oD gelehen toert. r> *&z beughb' fal freet£ na 't alDeröefïe flaen/
£tt nimmermeer op fïinfcfc paöen gaen: ;? e DeughD alleen het fnooDe oberheert; ^cmtjt De fonö' en alle quae negeert. «A ^treeft Dan na DeughD/ natuchtencctDactïjept/ m%'chrifti flcm / Die u ten leben lept; "'|&ant toie Daer in tf elt al fijn ïujl en b?cughD / ' ^ jjght een Mepnoot ban b'al-bolmaecfcte beughö. |
||||||
|
E Deughd verheft den Menfche , en ftelt hem bovea
hetgefternte. Dit is alleene de eenige Deughd, die £ ons onfterflijck en den Goden gelijck maeckt. 't rs j ^ghd fijne gramfchap en begeerte te dwingen en de wel- Uvt Xa toom te noudcn: Want bY na al'egebrekcn fpruyten Suft herts-tochten. Die de fotheyt vliet is der Deughden <jren mede gefellinne.
ilai eenen wierde gevraeght wat meeft in de Werrek uyt- aftc* ? Aatwoorde hy.de Sonne.Tte ander feyde,dat 's waer, G 4 noch' |
||||||
|
j04 De Naerftigheydr.
nochtans konnen de blinde de Sonne niet fien, om datfeva»
hare oogen berooft zijn. En fprack hy voort, Ey\ fif moet dan de deught noch veel meer uytbhncken , die oock d> blinde feer klaerlijck konnenfen. Want ah ghy de deught hebt' foo hebt ghyr't alles, maer als ghy de ondeught hebt, foo heM oock niet ufelven. Cebes ftemt hier mede, in fijn Tafereel, overeen, feg'
'gende .• Geen ding f al u beschadigen, fo ghy met de yaftigbep dt' deugts ztjt omvefïight. Defe is voor alle quaden en ondeughden etj krachtig tegen-vergif, ja even als de vergiftige kracht des t*' ders , waer mede men alle andere venijnen uytdrijft. |
||||||
|
De Naerftigheydt.
'T) e nderjlige handt,
En fiber e tandt, Koopt eens anders Landt. ^tcmme: Jonge Dochters volyanjeughderu
WS!It gftn bcngïjt en rufï beminnen i
ïPoet uto naerftigbent en Wijt / ünöefoete jonge tijt/ € n beftiett öaer toe u finnen / ; 32>at ghp toacner jijt en ftijS/
«2cc ti ^»on acn 't balen bl *. ÏMtöanbanoe^nnensIeeren/
üp)oe fjn uwt het bittre Krant / fCrecnen ^eem en ïjoningïj nut; J©aa-oni fn altiftt berïieemi /' 3[n De boffeften en ïjet groen / ïE5aer fb ftacr metboojract bociu i. SBiït ooeh uut het bittct fungen /
ütoen ftomgft / bob? u $taet / ^ |
||||||
|
De Naerftigheyt. io 5
2!n&er£ naetfet u ïjerten-Ieet:
%mt bn tijbtg u nechen bupgen / JBicÖ' u (Cupn en Hof tertïout: „ <&Btlf hrupo eufcïj een gocbe gront.' 4* J)Mt op u beroep boeïj ïetten /
3M£ Bet Mitchrn in ftjn toer*/ 31©et een bltjtigfj oogemerxK; ï©anttoie niet fijn Wijt toiï fetteii/ (Cot jïjn eerlijcfc onberïjout/ ^iiet fecr ïjaeft bat ïjem berout 5-. ©ocïjftiertoeöientfojsticnbjeefe/
ï©ant gïjP moet bfe niet ontfien/ USaer boo? al be traegfjent bïien/ <£n in 't u gctïabirjïj toecfe / «Ebenafêbe Hans boet/ Stlj" ftp fcfeafieltmctbe boet. 6. <©m boo? jjjn gefm te fojgen/
5f^ bp öapper in be toeer: <&n bit bient on?* tot een 3Ecer /
<©p bat ton oocfe ftftïer of mo|gen/ gullen toereken a$ be fpin / ^aer jligö booj get öut^gefm. 7. iJSiebertraeaöUjchlept teftupmen/
Slïj" een anber toaeent en b-aecht / ^traths" Ijv in benaeutotijept racefct: UMt boo? aï geen tijbt bêrfttpincn; ï©ant toie Wijt en moeut ont'fiet/ ïirijgïjt ban aï be bjucijrai niet, 1 Q Al onslufren van de Mieren een weynigh op te halen ,
, 't welckickuythet Latijn hebbe gevolght. Dat de
''""en by na een fraet-beftieringe hebben, als de Byeu , daer
anhebben wy, feydtfeecker Schrijver, eene vafte proeve;
°ch fy hebben geenen IConingh noch boven - fitter,
, ?er iy hebben eene gelijckmatige beftieringe: Want fy
t eyden te famen tot gemeen voordeel. Ick kan niet nala-
tfo" 'ï%dt fy, tebefchrijven'rgeeneickin'tBofch Span-
Y " m 'c Marckgraeffchap Brandenburgb , met feeckeren
fle §e»vanger , onder een vermolfemde balcke hebbe ge-
*> teweeten, een Stadt afgedeelt. gelijck die de Bif.
febop
|
||||
|
io<S De Naerftigheyt.
fchop van Vulturten befchrijft oock in Apuliet gefien te
hebben. Ick gingh, feyc hy,des morgens vroeg om ütf te vermaken in Julio buyten de Stadt Bartholome 1° Apulia, en aldaer vondt ick een vierkante balkjontre»1 acht voeten lang, en vermerekte darde Mieren aldaef hare woonplaets hadden. Ickhadt luft om dietefie0' Ick liet dien fachjes af-halen, fonder ontltelteniilë. Be' vondt daer onder een vierkante Stadt ontrent vier vos' ten langh en ruym een voete breedt, en verfchey^e wegen tot hare handelinge noodig. 't Was te v erwofl' deren hoe fy die in hare hoecken, foo lijnrecht hadde» getrocken, en met eene gelijke mate overal af-gedeelt» dat geen pafferdie koft nauwer afmeeten. Daer liep recht midden een diepe wegh door, een vinger bree''■' daer in 't midden, drie wegen feer konftigh waren af* gefneden, van die voorige groote, fulcks dat daer dn6 pleynen als merekten wierden gefien. In de uyter#e hoeck der wegen, was een plaetfe daerfe broeyden; de andere Voorftadt, hadden fy met kooren en voorrae' fo opgehoopt, dat het overvloeyde. Men bevondt ee* (onderlinge fuyverhey tin hare wegen, janochfteefl* tj es, ftruyekj es noch vuylnis. Want dele Stadt was va11 hare Burgerye feer net geciert, en met voorraet voof' fien tot verwonderinge. Sulcks dat defe Dierkens oOs leerden , de gemeene Vreede en Eendracht, dieder J» eene Staets-beftieringe behoorc te zijn. Want yder deede fijne arbeydt, fo wel dieder uyttrocken als die & huys bleven, want i'y letteden op de welvaert.In 't mW' den van defe lange weg was maer een eenige poorte,die tegen 'tZuydcn was opgeworpen.maeraen d'anderzy' de was fy vry > 't wclck haer de natuure alfo moet heb' ben geleert. Wy fagen alle defe dingen, fcherpfinnig» na, en wy ver wonderden ons boven maten, dat de' Dierkens, in 't duyfter, foodanigen Stadt hebben kofl' nen bouvven. Wy teyekenden alles op, en verwonder- den ons foo feer niet over de Stade Napels,die een Ma» met reeden begaeft, hadde gebouwt, als wy deede» |
||||
|
DcNaerftigheyt. 107
°ver defe Stadt, die de onvernuftige Dierkens hadden
toegeftelt. Defe Dierkens gaenmeeft al op eene uyre "ytjdochd'eenenad'ander, maer houden al een padt, 5*aer fy oock haer kooren in dragen, voor den Winter, *n op dat het kooren niet foude uy tfchietten,foo byten $ de kruyne bovenaf. Dat vocht is droogenfe inde Sonne. Ja eenige hebben waer genomen, dat als fy dit 5°en, men geen flagh-regen heeft te verwachten. Sy ?°orfnuflen alle hoecken, en zijn daer in feer aaerltig, |* men heeft bemerkt, dat ook de {teentjes in hare pa- den,door den geftadigen gang waren gefleten.'tSchijnt Sffe in 't bejegenen,met malkanderen gefprek houden. 5y hebben hare kooren-plaetfen, wooningen enbe- jfaefniflèn hunder dooden. 't Is aenmercklijck dat om ^r alle Dieren, defe Mierkens alleen hare dooden be- gaven. Cleantts verhaelt gefien te hebben, dat de Mier- ***ss een doode Miere uyt-droegen,daer veele met een froote fleep navolgden, en dat fy daer over by een qua- .^êjals offe daer over fpraek hielden,en dat tot driema- '^ toe. Is dit onder defe Dierkens.uyter natuure aldus, J.0 mogen fich defe wel fchamen,die den afgeftorvenen, ^aerdemifgunnen. En als men defer Mierkens naer- ^igheyt aeniiet.fo mag men wel bedenken.wat Salomon öaer van feyt in fijne fpreucken, Prov. 6.6. en 30.24. . Cicero feyt in fijnen Redenaer.Naerftigheyt vermag ??1 alle dingen feer veel: defe behooren wy altijdt te ce- je« en aen te hangen; want daer is niet of het wordt ^Qorhaer verkregen om dat in eene deughd alleande- e deughden werden begrepen. Virgtlius feyt niet onbe-
'Waem: Indien ghy niet altijdt het goede kruyt uyt het fckruyt wje(j j nocn de Vogelen daer uyt-j aeght door
geroep, en druckt de fchaduwe desvelts met uwen 5'°egh, en bid God om regen,ghy fult te vergeefs fien, fül een ancler met groote ho°Pen &1 in-famlén,en ghy *» door den grooten honger, moeten Eyckels eeten.
^ Sitt de mujijck- noot en in Bellerophon, Fol. 49.
|
||||
|
308
Gxerigheyts Qu,aef.
Stemme: Schoonde Nimphje, 8co
GS?erigïjcpt bat fnoobe freejt / bergljt fïcïj iticeft/
23{J ïjaer felftïiap en f)aet bjinben / 3&ic ïjact $aet ïjaett jïrocpen fal / ober aï/ 3©aer gïjp foeeftt gïjp fuü y&x bmben. 2. Jstïjoon fp ïjccft befeaflênbol/ ebenbel/
J>aï fp na De geltfutïjt rafcn/ «En met een berfcecrt genioct/ batter tojoet/
$tn eeng anber£ gocb flcïj afen. 3. #>o?ge toaft met adtfucijt aen / ra beïaen /
*i>al fp aïtijöt meer begeeren/ 't «3een fp ïjceft bat atïjt fp niet/ maer fp fict/
ïgoe fp maitf) ïjaer fcïjat bcrniecren. ,
4. ^p plaegïjt fclf ïjaer bagïj en natïjt / aï£ bcrfmacïjt/
<©f fp moft ban ïjonger frcrben; SPa fp gunt ïjct bjienb notïj maegïj / 't i$ een pïacgïj/ -
9!a aï toaer 't ïjaer nacfie crben. 5-. ^ictfe ïjarcss naefïcn fpoet / en fijn goebt/
<©ooj ben $eegen <!&obsS bennetten / ©an fal fp ttpt ïjaet en npt / en upt fpijt/ 2£ï ïjaer bïee?" en Moet bcrtecren. 6. Sa atè ïjaer bc bcot acnraccht / fttfe naecïit /
<Bn toel baft op ïjare Munten/ S!a fp fcfjupft boo? ïjiips* en bent / grenbefê beur/
<©m 'ben boot notlj uut te fïiroten. 7. 3Srm berbooïbe menfeïfenfcint /ïjoe berbliiw
^tjt gïjp in oeeg aerofeïje fójgen l ®acr gï|p boeïj nnfeïter jijt / of bc tijt /
Ü notïj fp aten fal tot mojgen. ,
8. W$ gïjp alïc£ ïjebt gefeïjjaept / en geraept/
tfèie fal ban u goeb beïjooren i <© gïjp biuae£ in befe nacht / onberibatljt /
^al <éobt utoe goei berffooren. Cicero feyt in fijne Paradoxen, of wonder fpreucken: <■
pynightu daghen nacht, datghynietgenocgh hebt. |
||||
|
Gjerighcyts Quaet. 109
ghy vreeft, dat het geene, ghy noch hebt, niet altijdt fal
geduyren , en noch wordt ghy noyt vervult noch verfadight van den dorft uwer begeerlijckheyt. Soo wordt hy dan niet 5"een geplaeght met de begeerte ,om altijt meer te hebben, *öaer oock met de vreefe, om het al te verhelen. |
||||||
|
Serteca feydt in fijnen 16 Sendtbrief: Wat is daef aen-
Selegen hoe veel hy in fijne kifte , of hoe veel hy in fijne Ichuyre heeft,foo hy altijdt na eens anders jancktï Want hy is ''et vernoeght met het geene dat aireede verkregen is, maer *ty foeckt dat noch te verkrijgen ftaet. Hy is niet arm die ^eynigh heeft, maer die te veel begeert: maer die is rijek 'e veel heeft en weynigh begeert. De overtollige rijckdom-
?enzijn als de ongefchickte en al te groote roers aen de ^"epen , fy beletten meer als fy welftieren , omdat fy een
** te fchadelijcke groote hebben. ïck fal hier noch by voegen 't gene Horaïms verhaelt Lib.i'.
"ftyramm: Van eenenrijeken armen Gierigaert Qpimius, ,le vaneene diepe dood-flaep, Lethargia, overvallen, men °°i" geen middel koft wacker maecken. Sijne Erf-gena- nendit fiende, quamen als rechte grijp- vogels tot hem in- vlogen , en trocken , kreeten en raefden , om fijn bedde , «j1* te beproeven of hy waerachtigh den dood-flaep hadde. J*acr een fchrander Doffor, bedacht over defen krancken yP'mo een ander lift, en verdreef de fieckte van hem, Hy j.etVoor fijn bedde eenen tafel toe -ftellen, en daer op veele j,c«en met gelts uytftorten , en met veel gerammels op- ^ eplen en uyttellen. En kreet daer na delen krancken an feer luyde in de ooren , Opimi.' Opimi! luyfter toe, en t ' toPUwefaecke letten, want uwe Erfgenamen zijnder tJ^nWoordigb. , en fullen al 11 geld weghdragen. Hier op l>Orftft Opimius fijne fwaermoedige oogen open te doen, gier e8en dle ie've uyt, krijtende, weghvan hier ghy SQed" e" SrUPv°gels, wilt ghy my daer ick'noch leve, mijn liv r°oven ? en my aliooleveridigh begraven! Flux packt f«cht er* °f 'ck maeck u voeten. De Dottor feyde , dat '3 Sow ' °?imi > h°udt een oogh in 't feyl, want het is om u - en leven gedaen: Maer dit dienter noch befchickt, op " "............." ~' dat |
||||||
|
at o.' Gerufte Rijckdorn.'
dat ghy uyt defé flaepfiekte u leven mooght redden, o*
ghy een weynigh fpijfe gebruykt, om uwe flappe mag te verftereken: neemt daer op een dranxken in van rlJ. gefoden. De krancke vraeghdé, hoe veele dat het we iöudekoften ? Seer wcynig fey de Do8er-Jay weder b.0 f Veele doch ? Wel twee fluy vers. Ey fo veele !antwoof' de hy. Maer ick bid u, wat onderfcheydt iffer doe»' feyde hy , of my door de fieckte of door defe koftlijc* drancken het leven wort benomcn?Waer over Horat'f^ feght: Wie iffer wijs ? Die geen fot is. Wat is doch een Gt( t'igaert ? Dieder tegelijckfot en uytjirmigh is. Gerufte Rijckdorn;
Stemme: Pfal.24. DeAerdisonfesGods,&G
■*TT3f«ifTetnjch! ©ie niet begeert/
\\f <ên Die fijn luffenoberheert/ Cn # in alle£ inel te fyeeöen:
©ie bjp ban fchtilöen en ban onicft / Jbieft Kan ontfïaen ban 't laftigïj juch / ómfith te boegen nabereeöcm 2. ©te onrujl noch geen bjeefe heeft/
jiaaer fich na <öobe£ i©etten geeft/ «£n leeft een ïeben feer onfchulbigh: ©ie repn en fupber $ ban jjanb/ <£n pafï op lof noch laf! er-tano /
j]Baerö|acghtinaHegfichgebulöigft> 3. ©ieftï)oonljem<!&oi)tbeeIgaeÖeii fcJ&entHt/
©1$ neeoJigïJ infijnhettebencht/ $p$beeggabmftrelontoacröigft/ - ©ie meer heeft en bie min geniet/
«En alttjöt op het befte fiet/
Om <J5oüt te öienen ïjeeltoilbaerbigïji
4. ©ie noch bé pjacht noch fïaet-fucht quelt/
fKaer fijn gemoebt eenparigft fielt/ 't Zp bat hem treffen fïo?m of iuinben:
3©antftpoee|tbjp/fnnep3en^e»/ *s |
||||
|
Vreedes Vreughde-Beeldt. i»
%fnoeptfgn tochten tangïtéfoomeet/
«En pafl niet op geblep ban bjienben. 5-. ïfntoeettoelöatbeeg toerelt#/
«Een ^eé bol ttoifï en ergernis» / «En bat ïjier i£ geen rulï te erben / 3^teg toiï ïjp liebet fiïerm en flccïjt / ©oo? «5obt in jïilte ïeben recïjt/ «En een bergeten burger fterben. 4. «Muchigïj toie bee£ toerreït Kent/
«En ficïj ban alle qttaöen toent / «En Iaet be toerreït tooelen / rafen/ «En bie in ï5obt fijn ïjoope fet/ «En netotgïj op fijn toegen Iet: 3£»ee$s" i$■ nocïj tn>$ notij op gebïafen. §7hlausfeght, Dat het gemeene fpreeckwoordt van
Socrateswas; gelijckeen Pylaer op fijn grond moet vaft ftaen, foo möft oock een Man akijt in de Deughd ej* in een goed opfet, onbeweeghlijck zijn. , b'togenesLaërtius verhaelt,Datals Anaxarchusin een
'talie fteen van Nicocreon den tyran van Cyprus, wierde gooren, de Philofooph riep met onverfchrocken ge- goede , Stoot,fieotvry dit aerdenvat-van Anaxarchus3 0chfijneJiantvaftigheytJult gky niet verbryfelen. Vreedes Vreughde-Beeldt.
Stemme: Schoon lief wilt my trooft geven* <®f/ Wilt
^y niet ftraffen Heere. ©f/Madame de Cheirreufe, I€ft toil een JSaaegftö beKranflen /
Met f alm en groene Cranffcn / <©njf en anber Ürupb: j% toil öaer ïjooft omcicren / «wet Ktan^tenjs ban laurieren ƒ «nmaeeKen&aerbc^itjpl^ . h &e
|
||||
|
11 Vredes Vreughde- Beeldt,
2. J>pfal in fiare tragen/
«Een guïoen fooien bjagen «Maöenmet bebjucfjt/ 9[n ofeerbloetban goeben/ ©aer 't belt on£ mee tomtboeaen/ ©oo? ïjare bltjbc lucfjt 3. J>praI&ooiSaceïjanöen
Mars oo?Iogl$-tupgïjberb?anben/, «En ftljencnen on?" De rufï: ©e Hefeerg f uilen blocpen
«En aï be fyuchten groepen ®cit pberi bjeughb en lufï* 4. 5i>e Jjrfjipner fat met Iu|ïcn/.
SSebaren bjeeniDe huilen/ «Enbcpïïgïroberaiy ^tjn tyoonjehanbel tyijben/
«En bp ïjet fijne tóijben / StSefytjt boo? ongebal. S* ^PfaPtgemoebbereenen/
5£>atcerjt afe" harbcfïecnen/ ©aneengefeljepbcn toa£/ ^>p faï be ïatnmcrg toepben S5p ioolben op bcr jl$epbcn/ «En jeegbnen 't groene gra£ 6.. J>p faï bc ftonfï boen ïeben/
®k nu frfjcen toegtj-gcb^eben/ 't ©eru'oetïe rechten oy/ «En ftooge muuren bointJcn/ <©ic nu at£ nttx-jcljoiuöcn / 3©eet njfen in ben ton. 7. ^eteebeïijcftcif&enftfjcn/
3Me na bee£ $?ecbc tocnfcïjen/ ^B)ie fuïïen baren bltjt/ <©otltna ben=©?eebeiDatben/ «En befe.ïlBacgtjtnietfcïjcnben/ ^oo? ttoeebjatftf / ïjart of ngfc
|
||||
|
Vreedes Vreughde-Beeldt. 113
8; b'«Emb*jcnbtfaIupt nrcöeooogeH/
fföct tranen in fijn oogen / 3[cn b' anbet Magjm 't feet / . «Bntocnfchcn bat bc bjome/ ©cc.é ramp nopt obcrhomc/ SlMch ïjim balt hart en toject. 9. fl&cit faï tot bjeuöhbigh tehen /
«ren J^ecbe-blani outftchen / «Sn fcroonen befe jpccfl/ K&et onberlinsh om-ar men/ «En up bit bper fich toarmen/ öpt een bcrfjeugöbc gecjï. ïoi «MiicRirriJsrjnbettauben/
5©ie met foo bafïe banben ©ee^blnbe^onncfïen/ «©aer nebclg / mift en bampen/ «En atle fnoobe rampen/ ©002 befe facMblien. ■ 11. a&efttoeïriomöan/ <© Jschoonei
€> bauto upt 't ïfcmeïg troonc I «En hinbt be herten t'facm/ ©te 't to|cebc oojjfogj) fchepben / ©at top in liefbe bepben/ atof-fmgen <©obeg naem. Mars is <verdrevtn uyt ons Landt,
tri aljtjn Wapentuygh verbrandt. van de vrede,wat die is en hare nuttigheyt, hoé
j die by den Ouden is afgebeelt, in dat geleerde Boek ^"ologa of Uytbeeldingen des verftants, van den Rö- ^cynlchen Ridder Ce/ire Ripa.fol 569- By ons vertaelc /\uytgegeven. Öaer die op veelderley maniere is uyt- t^ykt. Siet ook in Uramaof Hemetfang,ïo\. itf.L<*et sdei>reebemimie7i. En ook fol.173.Hetpadt der vredej |
||||
|
ii4
|
|||||
|
Aen Mars den Vreede Verjloorder,
UWiecken zijn gekort, u aembeelt leyt vertreden,
Water op fatlcaen, vqoru, de Wapens plagh tefme#' den: U Helmen zijn verplet, u Harnas leyt verroert, U Standaertafgeruckt, en al u Heyr verwoed. De blixems van 't gefchut, de donders van der Aerden , De Trommels enTrompet.'t geknars der wreedefwaerde1" Die leggen heefch en (lomp. Uftroomen root van bloe1' Die zijnals nu h'erfchept in een criftalle vloet. U Henghften die wel eer fchuymbeckende vol tooren , Ten llrijde aengehitft, haer brieflchen lieten hooren > En brandende van vuur, dat uyt haer oogen (traelt, Die zijn nu al ontgefpt en voor den ploegh gehaelt. Palleyfen die van u door vuur en vlam gefchonden, Ghy had tot gruys vermaelt, daer bou wtmen nu de gronde"' En 't Landt daer d'Ackerman fijn' goude ayren maeyt > Dat had ghy dolle Mars , met breyn en bloed befaeyt. De Zee en Handelsman , die ghy foo vreeflijck que 1de, Die flapen nu geruft ter Z.ee en op den Velde. Belltma die voor u ftack alles in den brandt, Diens fackel is gefmoort, gedreven uyt het Landt, Nu komtin plaets de VreêiiP , de Moeder aller goeden , En toomt u, wreede Mars, met u moordadigh woeden » En fchenckt ons haren Hoorn, gepropt vol overfoet, Met velt-gewas en graen en allerhandegoet. De Tweedracht, Schrik en Vrees'', V Verdtrf,3.\s helfcne boden» DeTmifi ,defVrasckea MooH, die zijn nuwegb gevloden! De Eené-ncht haer vertoont als in een gulde Eeuw , , Waer in de Liefde blaekt,eri 't Lam weyd by den LeeuV?' Daer v'eftight fy weerom , wit tweedracht dee Vervallen > En recht de huyfen op , en (licht weer hooge wallen , En fdukelt daer in een de herten , die de nijdt, Eerft afgefcheyden had in dees verwarde ti jdt. Want Vr htvten de Vrteef, als Goddelijcke panden , Qoen Godsdiend en het Recht weer bloeyen in de Landen: , Want Vreede buyten d wangh, of plicht tot flaverny , Is uyt hier eygen wet en na' de reeden vry. . |
|||||
|
Aen Mars den Vreede Verftoorder. 115
^at ftaet ons nu te doen ? Wy fullen Vreede-vieren ,
£n d'offer van ons Ziel, recht na den Hamel ftieren, En bidden' dat dees Vree ons blijf geduurigh by, Op dat die door geen twiit noch haetgeichonden zy. ^m Vryheyt en om Vee*', fooheeft het Landt geitreede, **U hebben wy die beyd' de Vryheyt en de Vreede, De Vryheyt voor het volck, voor lichaem en voorgoedt,
^ De Vrybeyt voor het Landt, de Vryheyt voor 't gemoedt- J^ees Vryheyt en dees Vreed' zijn vruchten vanGodtszeegcilj, "'e hebben wy nu bey voor yder een verkreegen. Dies frngh nu Heer en Knecht, en yder Onderdaen, Dit wonder-mrck allem is van den Htergedaen. Men kent geen Vree mch aihtfe niet,
Voor dat men eerft den QorUghfie:. B. Mamtuanus feyt:
Nilfinepace Deogratum, nee munus ad aram.
Indien ghy nageenVreedejaeght,
Godt all' u Offerhand mishaeght. Chrifius feyt Mattb. f. 9- Saligh zijn de vreedfame ,
^»nt fy fullen Godes Kinderen genaemt zijn. Nullafalus leÜQ.
In d'Oorlogh fiet men moort en wee,
Wy wenfehen alle na den Vree. |
|||||
|
H * Dancfe^
|
|||||
|
ii6 Danck-lict.
Stemme: Sitanto gratiofa. «ÊVf/
O fchoonile Peïfonagie. ICh heb ftof om te Magen
Sin mijne gJiel ban mijn onbanenbaer toefen/ ©aer ö3abt mp nacht en öagen/ ©u£ heeft behoet / boo? fchanbe / fcïj?icft en bjeefm/ ©aêr hu mp boebt / met al fijn goebt / 3£en Ziel en ÜBjjf met ;eegen. €>nbanchhaer hertc / ich boel in mp be fmerte/ ^ieetbetleegen 2. S!cn toil mijn hert ontbontoen/
<£n banenen <£obtboo? alle fijn' toeïbaben/ ©ie nimmer hem beroutoen / Sfen fteun' alleen on 't heplban fijn genabt:
«©grooteïfeer! ufeomtbeeer/ Sten ben u gunfï niet toaerbigh / ©ie ghp in 't leben / mp altijbt jjebt gegeben j&ecc toilbaerbigh. 3. <©?5omen^eölbetgoeben/
J>n?ingh-abèr aller gaben en gefchenchen! ^S>to?t boch in onö gemoebcn/ il flöebe «öeefl / bat top aen u gebentnen;
Wmt gijp alleen / $tjtonss bie geen/ Knt toien beeg fïrootnen blietcn / ©acr top on£ labcn / en utoc milbe gaben apt genieten. 4. <öhp onberhout mijn leben /
il hanbt mp fïiert en lept mp op u gangen/
9!cfc toil u b' eere geben/ ©00? alle beughbt boo? u foo milb' ontfangen: 2tltoaericKga/ altoaericftfïa/ ^>oo moet mijn BitV u njijfen/ ©001 u genabe / bie cthp mp bjoegft en fnabe / fóomtbetoijfen. f. ©?ijf toeghb'onbancnhaerhecben/ ©ie mp tot noch, bencblen en beletten: . *Segaef mijn ^iel met reeben / ©at fnoo bergif öaer in geen toojtel fette 5 |
||||
|
Lof der Liefde. 117
Ifcaer bat u £>oon / m mn bebroon /
't (©doof en 't goebt getoecte/ 3&at ieb ben ?cgen / boo? utoe rjunft berftregen / ,$o»tbergeete. Lof der Liefde.
j&tcntme: Ia Baby ion met onverftandc.
S£^onbatirbljabbe$?opbetpen/
€n al 't gebep m ban öoücê raeöt/ ^cboonicb berfïontibe bjomerpen/ <£n bat ieb toijïe goebt en quaebt / 3©at fóu nip baten befe baet I 5>cboon ieb boft al?" een <£ngel fpjeecben/ <£n benbe niet mijn£ felfê gebjeecben / 3©ag ich ban niet in flecbte Itaetl 2, Itfëicbbanmoltbeatiefbebcrben/
3©aec uut bat alle bengïjbe fpjunt / «£n batïcb moft clïcnbjgb, fterben /
|©as5 ban niet al mijn b^cugïjöc upt t 3a icn toa£ aïjS een bol geïunt; mant fonber 3Ciefb' $ 't al berfoojen / 5tiefbeIoof ïjept toecht «©obcj? toojen / 3tiefbe bet aï in fïcïj be|ïtipt. 3. ^tboon ith'tgeloof ïjaoöaticHbergen
feojte berfettcn ban fijn fïce/ <£n bat ieb bo?fl ben ^erael tergen/
|£nacn'tgefternte grijpen mee/ , - *©at toag bet al / foo ieb geen 5©jee/
^ocb geene 3ticfb' in mn bebonbe* 5«i bat ieb b'armcn t'aïïer ftonbe / • ^af al bet nujn / ja ïfacfen ©ee i »~4. Sfafoo ieb gaf mijn 3tijf ten b?anbc/
^at toa^ 't alsi fonber 3tiefb' gcfebicti fsjfbe fé lijbtfaem / goeberbanbe / ^Scblafcnfooi^fnnict/ $3 *ue
|
||||
|
Ii8 Lof der Liefde.
2EIc faooghewt ban ïjaer Wiet /
J©ant fp gelooft en hoopt alle Dingen / 3Taeton£ ban mare ILicfbe fmgen/ Jöant fp heeft bjtcfe noeïj bertmet. f. Itiefoe fal nimmermeer ophouben /
gehoon ooeft 't geloof en hoop bergaet: 3Ciefbe fal nimmermeer berhouben/ 3©ant fj? altijbt in bloepen fïaet: 3©arc liefb' fjoubt ftaï en maet / 3taet on£ ban m bc Hiefbe u^anben / ^antfpberucht hert enberftanbert/ «En mare Xicfbe nopt bergaet. 6. 3Iiefbebiei£upt<Öobt gebooren/
<£n fp ueijoubt Öe hooghfïe fïce: Staet on?' öan alj? <<3obtg uptbertaren / ïlfouben met afie menfchen bjee: J©ant hun naerkt een bjoebigïj toee / <©ie toare Stiefbe hier bertreben / f©ant (j&obc? Hicfb' befïaet in rceben / J|out ban met alle menfchen bjee. TT Ugo feght in 't boeck van de Liefde: O Liefde! gW
"*--*■ hebt groote kracht,dat ghyGodt uyt denHernel ^ Aerden hebt konnen trecken en verwinnen,ja den oö verwinnelijcken te binden die niet is te binden. O hö^ flerekisuweband ! daer God mede koft werden ge bonden. Want geene menfchen koften hem bindeOJ doe hy ook aen den Pylaer gebonden, en aen 't ^ruy ,c was genagelt, ten ware de band der Liefde, hem had , behouden. Ick weet niet wat ick grooters totuL magh feggen ? Dan dat ghyGodt van den Hemelt Aerden hebt getrocken» en hebt den menfche, V?IV? \ Aerde, ten Hemel opgeheven. O heylige &£* % vereenight ons meer en meer met u, ons lief hebben met uwen Beminden. |
||||
|
Voor 't uytwefidigebeforght het 119
inwendige.
^stemme: Wat baet der nijders argelift. Siet de
Mufijck-nootenin^ciletofhon.fol. 198. I&bien u oogh een tacjjmgïj fchojt /
iistracr^foecKtrfhuraebtombat te toeeren; jïlaer afé be ZvA bebojben too^t/ S^at acht ghp Meun en boeit geen $toeeren; gehoon bat u BÏü i$ Ijeel bcojtoont/ <ü5h£ taaent bat tjfjjo jijt fjeeï gefont u gnbjenbigöfitbe ecïtfefcftat/ Uter boo? be Mtniïb moet ?o?ge bjagen: 'tö»ttoenb!gh#eenaeröcnbat/ 5&at ïjaelï berüjcecht booj an#1lt en plagen; ftèacr tote een repu getoeten heeft / ïJoo? gcene ramp noch onriif? beeft» 3. 't Stoeten / 't toeïcfc ig onbeftnet/
5^atb?ingtboo?2So9"en £>toaerbenheencn/ IJet boeit geen angbtï / tik hacr belet / «£m bat het fïaet op balie beenen / 3get toojbt boo| gcene fcftult berbleecfct/
$|et $ al toatrljept / toat het fpjeecfct. 4. Xaet bjp fafïer-tongen itaen /
<©m fcbenben fijn onfeftuïbigf) Icben / Jipfalboojbuuren tóattrgaen/ <jfnboo? geen fcftult noch laffer bcben: $f p fcfijicht noch booj het foct noch fuut/ *t «JUctoeten beeft een jïaïe muur. 5-. &I£gfcn'tupttocnbigfibangeneclt/ f >
^>oo Iet eerft op 't gemoebt ban binnen/ 2©f baer ootR fchuplt een quabe gee)ï / 5&ie gftp met erml moet obcrtoinnen* ». 3©ie bat fijn boofe tochten ïjaet / » ^nn bpanbt gaeft te gronbe fïaet. IJ E.Wijsheyt:, door den tijdtonderftut, foeckt dedoód-
jj "jcke forge , en andere moeylijcke herts-tóchten des j ttioedts, te verdrijven; m,aer wy ellendige, dragen meer - rge voor 't lichaem, als v©or 't gemoedt. ' -"" H4 Phwchits
|
||||
|
"Ho De Eenvoudige Natuure.
Plutarchus feght in de bewaringe der gefontheyot
Dieder onvafi vangemoedt zijn, hoefe onvajler zij»» " meerder verfchrickenly voorde Medicüne. Antifthenes vermaendc,datmen defe goederen foude
fien te verkrijgen, die voor de fchipbreuck konne11 werden behouden. Biun feyde, dat fchoonheyt en be* valligheyt eens anders goederen waren, macrdie va* de Ziele waren de onfe en onfterflijeke. Horatius feght, Dit is eenfiale Muyre voor een opreed
gemoedt,dat ketniet quaetsbewvfi„nochdoorgeeneJchuWi verbleeckt wordt. Een goet man is om 'tgemeene volkx geruchte v)tf''
nigh bekommert. Hy verheught fich met fijn eygeI* geweten, en ftelt fich altijdt eens anders gebreken vO°\ pogen: B;<wgevraeght zijnde wat doch in des roe*1 Ichen leven vry van vreefe was? Aniwporde» eengo* ge-toeten. Waer over Cicero feyde, Qnfchuld:gh te levert' eengroote troofl. Oock feght Aufonius, dejefalgeen K* ningh zijn dieder heerfcht en fijnen Scepterfwaeyt, maer <* oprecht/al leven en doen. Sulx dat ook Plautus ieyt, <laet' geen ellendiger leven , als eengemoedt dat fich qualick" mijl zy. De Eenvoudige Natuure.
Stemme: Te May als al de Vogelen fingen.
Natuur, niet toepniglj i$ te b?ecn /
£>p Ijoeft noch u?acïjt nort} Hoftolïjccn / <!5een eter noeïj ïjeerltjtft toefen •, Jöant fp toernocfjftt / ïjoe 't <©ot>t oocfe bocght / «En geeft geen?' öuigijj? te toccfen. a. STnöien fp pet Bcljocftigïjö ïjccffc /
33p ftaej? en fcoobt fp fober leeft / j§>p b?aetji)t na goube frfjalen/ ,tüa ©eïp ofS?p / na ïjocibaeröp / ^c^na'tï^&rnocJJigïjujafcrt, & |
|||
|
De Eenvoudige Natuure. ï~t
j. £>pfoec!fttbato»recï}t$cngoebt/
<5ecu oberbaetnotf) obermoebt -, Mm 1Mt fici) ïjecl te bjccbcn / 3Jn fobetïjept en matigïjcpt / €n boeggt fieft na be recben. 4. ^p toomt Ijaer. üiffen na öc ÏBct/
3©ant fp aïtijbt op 'tüe|ïc Iet/ <6n tuijeltïjatc finnen; <©u bat fp niet / tot Ijaer berbjiet / ï?et fnoottïefou beminnen. 5". Jiiaaer toie fijn epgen lufïcn mint/
3l>ie$geItjCHaIg btoaeg en Wint/ Cn fcljerit Wtt en «0atuwe / 't iÉelcfc öp eplae?! foo bom afê btoae^/ (Cen laetjfen moet ncfuure. 6. 3#ct bomme ©ee bat tent Ijaer aert /
3&at toalght ban 't geen bat Ijaer faejtoaert / 3a feïjoutot toat ïjaer ftaet tegen; Matr Iae£! be jaenfdj / bie bolgïjt fijn toenfcij /
<ên feïjent fijn epgen jegen. 7. i|et3ttjf/batfcifclj^ / macchtïjpteanch/
<£n balt Ijct op / met fptjp" en bjancfe / *©oo? oberbaet en tecren/
MetiCaertenlÖlcp/ 3©ijn en ^afïep/ Cn boet .0atuuc berheeren. 8. .jlKcnboetbeeeljïatuwsetoelt/
3llg men Ijaer te gronbcbelt/ «èooj acntoenlï en rmae jeeben/
Cn 't cel gemocöt / ban bolgcn moet/ &n miflen gocbe rcebcn. 9. mij! foo men ficljberncegcn liet/
^etfoujeltolt/mct bjancHcnnlict/ Mm fou fictj niet uctyoeben/ |t*aer IjoobacrbtJ en Iccfecrnp/ t ©oenbattopbcclljcljoebcn
J} E Natuure , als een beftierfter, fchrijft altijdthet be-
voor, en geeft ydcr herts-tocht een behoorlijcke
^ate. seneca feght, in 't boeck van d e Weldaden, Als wy
c natuure volgen, foo zijn alle dingen vaerdigh en licht,
H j- Mae*
|
||||
|
ïü De onge-luckige hooge ftaet.
maer foo wy daer tegen doen, foo is ons leven niet an-
ders , als of wy tegen den ftroom op voeren: Want ff geeft een yder dat betaemlijckis. Socrates plaghdien te vervlöecken, die eerft de natuure van de nuttigheyt hadde af-gefcheyden; en hy noemde de natuure dj* reeden van het eerlij cke, die den Menfche van Godt was in-geplant. De Ongeluckige hooge Staet.
Stemme: De May die ons de groente eeeft.
<©f/ Het vinnigh ftralen van de Son. <0f/
Hansjen iheet het koorn > &c.
D<ê fotte menfdfje féer berlanght /
Üia ,#>taet en &nnmghnjcKcn; IIKaer al? hn bie al fchoon ontfangftt/ 5Pan gaet be ruftc firtjefceru 2. 't i©a£ Damodes bfe bom en Ütoae# /
ïtöenfcht na beeg hcerlnthhcben t a$hn't herkreeg^/heeft öneplac£!
^traCHp* om berlof geueötn. 3. ïfufagh recht uoben on fijn hooft/
<êm fnijftenb jtoaert op-hangen: ©eh^eughbeinietrbetrrachsS berbooft/ «En't nbefijch berlangen. 4. gehoon batter&onmgfalgcH&anctet/
^>tjng tafel?' ragïj hebeente / „ffëet fueeluu baer. «mtom befet /
«©iealïcbjeüg&b' herineefcte. f. ^othtafïeb'örimetaen'tgeti?aet/
Manchet noch geene fpjjfc: ©002 fyeefe toa?" fan heel bsrfaet / «£n haö hier ban afgrijfen. 6. S'eftatïjtcb' ugcfocftiglj/f ett/
St^jcJitttwhhefchoMbe: |
||||
|
Deongeluckigehoogefïaet. 115
JSSaer al£ irfc fagö be fo?rje toeer /
Mg Ijaeft mp tomfcïj beroube. 7. Sithfïeöcr <©?ootenlebend/
^rjofcljoon niet afé top meenen: ïfet $ een gee boï b;oeffén$ / jMfojgö en angft|ïigï) jïeenen. 3. ffl feïjijnt ïjet on?' ban bupten aen /
©crgnlt en feftcon boo? oogen; «Slfêaer aljS top baer op gabc flaen / l©p binben on^ bcbjoocen. 9. Kptgoiibefcöalenftïjencfetmenmeefï/
't ©entjn om mee te booben / 't üpttoenbigfj / 't toeleft betmaecht ben 4&eefl /
3£at jijn maer balfclje booben. 10. „Wit'tbaïfcögelucnboo?'tbtfïetóejï/
», ©erfcnjg&t maer fmert en bjeefe; *, jlfêaer toie be toare ruft berliefï /
1»ïtan niet gelucHigö toefe. \j ^«'•o verhaelt in fijne Tufculaenfche vragen- fihDamo.
'les, eeneuytden pluymftrijckers van Dionyfitu, hem Prees dat hy noytgeluckiger Man hadde gefien , antwoorde *-)*on#&.<:WiIt ghy dan O DamocleA mijn geluck niet eens be. Proeven ? En als hy het toeftemde , fettede.hem Dionypus in "ilen Koninghlijcken Zeetel,en beftelde dat een deel uytne- rends Jongelingen hem fijnen tafel aendifchten, en met j.e'r'ijcke Bancketten en Mufijck vermaeckten. Hierover in 1 n ^amoc^es verheught en achtede fichgeluckigh, maer rea'ledefe Vreughde, lietdeKoningheenfnijdentfwaert Vrcht boven fijn hooft hanghen ; waer o\jer hem alle eughde en tegelijckal fijn honger vergingh , en aen geen £ recftte, fijn hand roerde, maer bad den Tyran, hy wilde de? Vero°rloven dat hy moght vertrecken, Want hy lócht jj ^Seluckfaligheyt niet meer. Derhalven is defegeluckfa- m: d" dica,tiJdt de vreefe boven het hoofdt hanght ,-gelijclc de Koningen veeltijdts zijn onderworpen. ?¥ de Mttfijtk-nimm ^BeHcrophoa > fel. *53' *.
' -------- " ~ ■— De
|
||||
|
124 '
De meefle rufl en 't minfte quaedt,
Is in de middelbare ftaet. ^temmc:FredrickHcndrick,8cc.;©f/Baifc moy majann«"
ton. Siet de Mujljck -nooten in Bellerophon. Ffl. 11J. Wfe bc gulbc mibbelmaet /
ïüantneerenfjautoen/ <£n bit niet in Ijooge fïaet / " f&wfy te feerbertroutoen; ÜEacr i$ in bet fijn te taeen / . «En <©obt bancfct booj al ïjct geen / ©atftphembefcïjecre/ «5n upt gtmfl bereerc: 2. ©eeg i£ b?p ban '£ toeraltg ïttfï/
©ieftetftertbernerbe; ï^ant lip foccht be foete rap/
©ie ïjcm nopt betboerbc: ÜP pafï niet op 't bcrtel $of/ jïiocJj in armoe traegh, of (lof ^tjneSiel te plagen/ » «fijn fijn bleefcft te fonagen.
3. $Jp tocet bat be SSIaem Knelt /
<Sertl be Ijooge bergen / ©at fp toornig ncber belt/
©ie ben Seniel tergen/ (JBnbepepIefijUJjtlafï/ 2ffë be fïo?m ijacr oberrafï; l©ant beïjoogeboomen/ Rebben meelt te fcïjjoomen.' 4* 3©eï gclïtcftiggi?*beman/
©ie fïcïj p nan bjagen / ©ie 't al fict ban betre an/ ^onber routo DfMagen / ï?oe btt$ ftooge trotfe flaet/ ©on? ben ïjoogïjmoct t'onbcr gaet / «Bnïjoc'tmatigï) febcn/ 32em be rujï fcan gebcn. f. ©ieg hpb'armocb?ee|ltereeïjt/
S^icbaeca lept ten guabcn; •s,,*^ |
||||
|
De meefte ruft en 't minftequ'aedt, &c. iïJ
^cïjoon bat ïjoogïjmoet ÏJatt bcbecljt /
ï?p blijft onbelabcn: % paft niet op ijooge fcïjtjrt/ 3ÏM ooeft niet berfeïjoben $ijn / 3©ant ï>jï foecfet geen groeten / <&m tejnn berjïootcn. 6. iflaaerbemibbel&arefEant/
2tcï)t &w boo? Ijem bcpligïj / <0m geruft in i>tabt of Sant / <£obt te Dienen ïjcpligfj: ifji toeet bat öet min jic quaet /
Si? in mibbeïbare jïaet j 3£icg toil ïjp fijn ïeben / (Cotberujtbegeben. 7. ^o$gcbeotnor&&onmg|téP2atï)t/
&an fijn ïjért befcooren/ $f p tlaet op ficlj fefijcn acljt /
a^oeïj beïjoeft tejhooren <£jootbertoijt banticerfcïjappp/ ï©ant öp leeft gerujï en fa?P / itèocïj fjp ijjeefi geen tooeben / ©an be fnoo gemoeben. 8. JBelonfaligïjigbe menfeïj/
©ie toil Ijoogïjmoet bolgen/ ^cïjoonbatljp betfinjgijtfïjntoenfdj/ . Mot], Wtjft öp berBoIgen: Jlfèacrtoie in fijn palen blijft/
't ^of en aï be p?acljt berojtjffc 5 ©icg leeft bjp en rutïigïj / Haatigöentoeïluftigïj. JL^tpJtns feyt in fijneHandleydinge tot deWijsheyt: Defe ia
»ae '?'* hortte feggen, de wlmaeckttFryheyt, dat men geënt *»/ en,ureeft> noehtoekhetgeluik; dat me» oock nietlchan- ^tu ^e£"rt'nocb»I te vele goeden, maer rlatmenoverfithfebve hy y 'eft' ™«cht hebbe. Hy is vry, feyt Epi&etus, dieder leeft «Is b;0 &e'rt ' di' men niet behoeft te dwingen noch te gebieden. Jic/, yfius verhalende de verfen van Sophocles, daer hy feyt,S» ^'W ?"W "ncleT em' tyrannen &*ck begeeft, die is eenjlavt, "hydeer alsvry is gekomen, Daer^r*/&i>j>«*op'tlaetfte ant.
|
||||
|
12,6 Schimp noch Ernft , &c.
antwoorde, Uy kan getnflwt zijn ,foo hy datr ah een <o*y>'
gekomen. Wantfeydehy, defe tsniet teretbt vry,teni.jbyt wore/ijijngemoedtvan di vreefe en btiope door de wj/sbeyt hetf tntled/gbt.
Schimp noch Ernfi ■> by t vrienden mael>
Paft niet onder 't foet onthael. o
^tCttimc: Schoonfte Nimphe, &c. M«2enigö tofl bp b?ancft en fptjg/ toefen tojjg/
£>cïjcon &n i£ ban toijn befcïjoncnen / ©aer bocïj pber nan befpien / bat Deeg fan a jEtjn ban fotte grillen b?oncnen. 1*., 2. b'€enfteeftuptbei2epI'ge£cfeift/toatgefiftA
^cftoon hp $ geheel be|ïooben /
<£n om bat Ijp reeben mijï / foetnt ïjp ttoijï/
öEn een ïjap? in ttoeen te Wooben.
3. b'JSnber roemter ban fijn goebt / bat fijn btoebt/
©aelt ban Hbettjcne tïammen / <ên bergupfï een anber j]Ban / bte afê ban/
^icïj baer ober fal bergrammen. 4. b'<£me geeft een trotfe fin/afê een ,£>pin/
,#>teecKt ï)p / met fijn fcïjamper fpjeecnen / ©at een anber bapper fbijt/ bie bertotjt/ |)em fijn epgene geb?eecnen. f. b'£-ene inkocht en foecfet {tracneel/ ebenbceï/
3©ie bat flechtg met ïjem toil fcfjelbcn / ï$ier beo? nrijght hp 't in ben bol/ en afé bol/ ©oet ïjp fijne totjfgept meiben. ' d. „HMbpnabereebenficn/fcïjoutotbelton/ „ ©ie in tajjn ïjaer totjf ficpt roepen: „ ©u?" toïlt nopt m bupï gcfnap / of genlap/ „ üïoofen boo? be ©ereten?" firoopen 7. ., I©eeff ban op ïjet ©e'ienben mael /foet ban taei/
„ ÉSengïitgeenerrenftige faecnen / „ <©nber 't teolfjcne gerecht / baer gebec&r/ >.(Ciw|ïofonu!jt/Hgt fouraeefcetj, |
||||||||
|
«.
|
||||||||
|
/»i
|
||||||||
|
Een Aep blijft een Aep. 117
8.,, <©ch taiat homt upt tyoöjcWjept / menigïj lept/
" €n toatonnifi raccfeter booren * * > ^nf fyengftt nimmer in 't gelacïj / faooj ben bagïj /
" 3B>ar.£'uDjoncfcen toij$)ept ïjooren. y. „ JtëifeSjept epfcftt een fobje monbt / en een gronöt/
" wber ftan in 't Dttpftcr lichten: * &P fcetht eenfaemhept en ruft / baer met Iu|ï/
" «'«Bene han Den anb'ren tficljten. M[ Enander feyde, Dat die geene die met fpijfe en
dranck was overladen, foude opftaen , of dat hy rio ampt niet recht kolt bedienen, want hier uyt quam *rackeel, en door te veel reeden-twiften., wierde ook 'elfs de waerheydt verlooren ; rnaer dit moft van fobre jn nuchtere luyden gefchieden. Plutarchus verhaelt in cLeven van^»ro»«w5dat als Gem'mïus van den Romey-
^en tot Antonium was afgefonden, om alles by te bren- Sen, waer mede hy met OBavio in vriendfchap mocht §eraecken; en als hy van Antonio in tegenwoordigheyt ,'ö Cleopatra te gafte wierde genoodight, en bevolen jty foude daer fi j nen laft openen, antwoorde Geminius, l Geene my o Antoni \gelaft is u te/eggen ,Jalick voort- r**gen als ghymteht eren, en op eeneandereplaetjèz.ijt.
|
||||||
|
Een Aep blijft een Aep.
Stemme: Yets moet ick u Laura vragen,
S€tfoat be toerreït met ïraer fcftatten /
Staetfe trot? en mcebtghpjatten/ JlMftaerbertelhoottaeröp: ïaetfc pjoncnen met ïjaer Weeren/ ê»tracfcg fïet ghu toeï aen haer betren/ ^en aemaccftte Beerfchappp. 2- J^cmcftt een s i m met gcubs fcanten f
4a met 23ggïj en diamanten/ lm
|
||||||
|
128 Een Aep blijft een Aep.
^ct hem on een Uonmgïtë Kroon/
„ï&etcen aijcft^-ttafm fg'n ftanben / £>tracfcsi ftetghp toel aen fijn tanben / ©at het # geen Jüoninghé ^kjoh. 3. «ö&pTuftfïrac&jS aen 't toefen merCKcn/
©at bit 3ijn berfterbe toerefcen; mmt een 3Cpc blijft een 2£ep /
gehoon hp i£ bergült en hecrltjCK/ Jnet hem aen / hp grimt foo beerlncn/ IKet fijn uïieften en gegaep. 4. 't 3CucK bat i.é een bnnbe JÊ>joutoe /
3&ie fchencfct hare balfche troutoe / ©iek aen bit 't ontoaerbigh stjn / £>p maccht öpleu / 25onteferapcn/
^>p maecHt «Erterp* / gapegapen / afmetembermombefchijn. . f. 't Meebt bathan 't berjïant niet betten/
Stjn het fotten / 't bigben gecken: 't &Iecbt bat jacght natuur niet upt / JBatter in igfcomter boeren/ fc'<ejel hent men aen fijn noren / ©itftin't purper fcfjunlt een güpt. 6. 't ^>noobe paert too?t booj geen rierfeï
SBeter/ boo?berguIt noch jtoier fel/ ^aoth boo? jael / gebit of toom: ij?eeft een man geen goebe jeeben /
Ifêaer toeJjanöe gulbe hleeben/ 3$ ftp niet oprecht en bjoom l 7. „Coontgem balfche fchnnupttoenbigh/
>, .ïfiaaer u sicl' en geeft intoenbigh » Ciert met beught / en hepügïjept;
«<©p.bat cïch met groot opmerefcen / ,..J>peur in al u boen en toer enen / 2, Wat in 't hert berbojgen lept. SEatca fcghtin't falige Leven, Degulde toom enh
banden > maecken geen pawdt beter, noch 4e pvervi |
||||
|
Niet in ichijn, maèi-in zijn. *icj
**'ge goederen der fortuytve geluckiger den rnenfche. De goe-
den der fortuyne zijn gelijck, als het gemoedt is van die dat "«fit, feont ghy die wel gebruycken, foo zijnfe u goet, maer 8«bruyckt ghy die niet recht, foo zijnfe u qustedt» Vir btnt veflitus , pro veflibiis effi peritat
Creditwr * mille , qttamvis idiotajit illl.
Die cierlijck is gekleet, vanduyfcnt wertge-eert Voor een ervaren man , al is hy ongeleert. SietdëMujijck-nootenin Bellerophon, Fof. 130.
Niet in fchijn > maer in zij n* Hy leefeer vroom, die niet ik fchijn,
Maer i» der daet oprecht/al zijn. ^tettimè: SchoondeNyrriphe3&c.
W3!er be menfetje in ïjet fijn / aïg in feïjijn/
<£Ich fon ban gernftigf> leben; «j. Mast ïjet untterttjcKeliegïjt / en Ueöjiegljt/ ^w boo? menigfj menfeïj inoet bebcn. *,*< ^cfjoonboo^ö'oogenensÉïaet/ foctep?aet/ £f een fh-ieftmtt mee te gangen; Jfam in ö'upttetltjtfe fm / fcïjuult ten jêpin/ ^>n b'eentioutiige tebantjen. «pi' 2Suj>teni£'tecn£>cï>apebeï/ baeröeïfel/ ^%t mtoenbiglj in berbojgeti; |[« een l©oIfen Cngcr-bier / bat u fcfjier/ **l«nf morgen fal berttiojptt Aj^B&pfnoogebepngbefc&ijh! bicmetptjn/ 5. r?*t 11 eben menfeïj te toonben/ In,%P«toepijfcnboopt/ enfelfsSloopt/ 1 tberberfeiifnoDDefontien.
A& ^"«rc&oonfchijn-hepligfjiileet/ fteetfettiolfeirf/. &i>tfLöet '**een #*o?pioen / öooj toten? Doen/
*» o onnoofele moet toeêfen.
»®:j; .5tItoat8toupttoenDi0Ï) Doet/ Iaet'tgónóW ^mtomo^baerriajHWjen: |
||||
|
ï j;o De wijn baiert in den Wijfen kracht,
„ 3Mt ghn toefen bat afin fcïjtjnt / tt oocft pijnt /
„ <©at u fcljtjn be baet nan toogen. 7. „ 't Herte moet gelhcft be nwmot / nlaer. en ranbt /
„ ^>taen oprecht meteen beuren / „3!lnöer£ ié 't bebjoglj en fcftnn / en tenjjn / . „ ©at u namaefé ujengïjt m treuren. "C En oprecht Maa, die foude oock niet durven ghe'
•*"" dencken, dat hy niet foude durven in 't licht verb»' len. Soeratesfeyde, Datditdenaefte wegh was tot^ eere, datyemandtdeedeals hy wilde geacht zijn , ^ dat hy oock fulcks, als hy was, vertoonde. I/i£/««verhaelt in fijne Burgerlijcke vermaningen'
dat als Livius Drufus een Paleys wilde bouwen, dat hff^ de Bouw-meefter feyde, Hy foude het foo bouwen A hy vry van alle opficht der menfchen zijn foude : O'. neen anrwoorde hy, Ijfer eenige konftby u overigh, hoV$ het liever dat alle menfchen mogenJien >watter by my worP bedreven. ,, Seneca feyt'm 'tboeckvan de Zeeden, Wy motte*}-,
leven, dat alles wat wy doen , magh vooryders gelichteft&K, Onfe gedachten moeten oockdaer toe (Ir teken, ah of 'een y het binnenfle van ons gemoedt fottde mogen doorpen. |
||||||
|
De wijn baertin den Wijfen kracht 1
Den dwafen maeckt fy heel veracht- Stemme: Soo langli is 't Muysjen HY > 8cc.
"npilfeiipi^llplil^
**--*- <©e eebel ie be Jfêijn / toant fi? toerb^ft be piF,,
|
||||||
|
pi bgoefêept ban 't gemocbt/ en fi? tetqufcfit or# hert/.
|
||||||
|
Den dwalen maeckt fy heel verachte ittï
Sli|ippsiiüiüfilüi
Stèatt boo? Dat fp ban boebt / De bjeugljbe koo? be fmerk
2. 3Biefïabigï> fïtenfuft/ cnfelfërtJngMberoIufr/.
Ifèet fojgïJ en angïjftigljent / fijn ruft getjcel berooft / ^nfjooftfiJnS^tbolIent/ aig&pfnngeeft berbooft. 3. ^>r&oon b'gentel # ontftett / entoorenp" neberbeït/
g>trac{$ bolgïjt ïjet ^onne-ïicftt / bat ong beel b?eugïiDebceIt *Wg fp boo? ïjacr geficijt / on$> met fjaer fïraïen fïreeït ^4, 't g[£alttjtgeengeHlagfj/baer rijft toeleef ecnbagö/
©atficïjongöeitberïjeugljt/ 'ti£fteet£ geen fufffengtfibt/ Ikaer bat be raenfcft, fcïjcp bjcugj&t /en ficïj in <J5obt toerWijbr» y. $et fuffen i$ geen beugijt / maer boert beel ongenéngtuV,
S&ie al oné fyeughb' berfaijt: ©?jjft bie ban upt u ^ieï / ©e tijbt Die afleg fïgt / geen fufferp BebieL <5. 3!gtigemoebtbebeeft/ enbjocbiglj in ben geeft/
Reeft naerftigfj <&obe£ ï©oo?t/cnbnipcht eentnepnigï) ïmjn/ ^an fltjt be tyoeftjept boo?t. 3laet toij^ïjept fcfjeneKfter $ijn, w7. JicIjencRt ube toij^cutin/ ben toijnnae&arefm/ j©an i$ be tueugïjb' boïmaecht / fp hcnt be recïjte maet'/ ^ieon^in'tljerteraecht/ batfufftnongberlaet. _ 8. «^an fal tt bjoef gcmoebt/ Doo? Wijbtfcfiap stjn berfoet /, jJnbeugïjb'cneerbaerïjept <©eenfufferp$ öeugfjbt ^ie u ten tjuabelent/ bjuucftt ban owecljte bjeugnbt. 9. <©een booghïtan altijt ftaen / gcfpannen bat fteet? aen
§N? niet ontfpannen ?p: bcrpofmge baert ruft / ^e t ïjert moet fotntijDt£ ütp / geboeïen foeter ïuft. ^,x o. (JMucttigïj fé be man / bie 't ïjert bcrquicnen nan / pty op fx\a maet en tijt: sijt gijp bejtoaert ban geefï / ^JSpt moebtfn toeeft berMtjt / afê <&obt u tocer genecftï O Xrachfeyt c.3i.,zo.Deis>ijn is denmenfihegelijPtleven,
j. aJ* men die matigh drinckt. Wat heeft hy voor een leven, f!* t aewwijngebreekt, nademael die voor den menfehe ge- ' "Pen iS)tot vre/Meyt.]a. hy verhaelt die onder de vqor-
^mftedeelen des menfchlijken \evens,Syr.^.^o.Patt- j):'eVermaent oock fijnen Ttmotheum,i Tim. 5.13. Dat hy 'et altijt fal water drinckQn,maer een weynigh wijn ge-
- Ii bruyckea |
||||
|
ijl Deughclen-pack\
bruycken, om fijner magen wille, dewijl hy veeltijds
kfanckwas. |
||||||
|
Deughden-padt.
l&teitime: Wilt'mynietftraffenHeere. <©f/ Schoon Li»
wiltmytrooftgeveu. <^f/ Madamede Chevreite. WSiït ghn ïjet pabt bctteeben /
ü)an bcügtjb' en goebc jeeöcn / ^oo mrjbt boo? al ïjet quaet / ©en totjn en lichte bjoutoen / «©f't fal u Saeji bcroutoen / Ï0ant 061? bacr bqoi bergaec. 2. ïMtbaetuooghafujenbctt/
<®f ghn raecftt in eflenöen; Ifêaer fïet alleen on bcught / <©p een dSobtfaligh toeefen /
<£n toilt oen iiecre b^eefen / Sfnutoe jonge jeught. 3. £iet hoe u jonge jaren /
^tiÏ5ttijjgtnöe toeghbaren / ©e nrachten oocn bcrgaeit/ «rn hoe De routo en finerte / 23eftonncn 't jonge hertc / aifóaet fpac-beroubi blijft lïaen. 4. $2aerb20ofe3tujU8ljeDen/
SSestoaren trajcleben / <£n ureiicfccn ^icl en Hijf /
<£n tecren op ugoeben / •
(Cot onrufl ber gemoeben /
<ên tt groot ongenjf.
f. 3£»en toec^j na' t pereft ber eetcn /
fRoet ghn ban janghö af leeren / -ènitficn noch jtocet noch tijt / J©ant «3obt geeft niemant gaben / 3üfé booj beet mcepf en flaben / ^oojacbent en bóoj blijk , **& |
||||||
|
Tegen de Gramfchap." x$i
&., ttëie na be bcugljb' taiï ffreten/
„ ©ot>| taoom en eerbaer leben / „ ©ie fal op aF>obefïen / „Cnfcljoutoenfteergöctquabe/ v „ <&\\ tmjben fncobe uabe / „ «2n 't quaebt gefeïfcfiau Mten. ft Enjongelingh, die den Wijn enlichte Vrouwen
veracht , gaetregel-recht na hetperekder eereen *ijfte, terwijl hywaeckt en draeft, en het ongemack des Hemels en des gelucks beftandigh verdraeght. Tegen de Gramfchap.
Stemme: GoudeKoninginne. ©f/Philisquamnch
buygen. Siet de Mufijck-ncoten in Luft tot
|
||||||||||
|
O
|
^geftotfetefmnen/
©acr het uier ban binnen/
|
|||||||||
|
ïferbergi)tinubo?|t/
©ie altijbt na tojcetfiept öojflc / 3teert utotïjtcn oberiuinnen / 3©ant gftp alle bettgIjD'beiuo?jf. ï. Staetbitjijneenfeere/
©at flïjn nwogöt aftoeere / 3£nct»0Jtienïift/ ©ieboo? «toojötopgcïjitfl/ i®ilt ban na be reeben heeren / ©ie een upanbt i£ uan ttoijï. 3. Stfénoogenfyanben/
«2n *t se&narg ber tanben / 5»ictjbanopenbaert/ ©an fret elcfc 11 felle aert / ©an if 't of ghn in u ïjanben / ©oert een fcferp en bloebigö jtuaerfc. 4. a^ieli^bcrbuptïert/
^nngeeJlsöeRjuujiert % 3 ^*§
|
||||||||||
|
Ij4 'Aénmerclringe op de Spinnft
©oojbee^ rafernp/
't 3$ ban heel een bofle tp / 3©ant ghp na geen rceben lupiïert / |©acr na tojeebetpratmp. f. ffbermoetfichbjeefen/
©oö? u fchjichhjch toeefcn/ ©002 u nonfche tujoch. ©ie tott fïaen bint haetf een fïocfo 3teh i lact u üoch een£ gcnefen / - ©an bit fchabelycfce joch. 6. 3©antu felle tooojben
^el^" ben 5HSenfcï) becmoojben / ©oojubinnigftept/ ©ie u olinbthoecht en berlept / 2üfê ghp toont aen alle oojben / & benijn en bitterhept. 7. „©tiguetoomtttreeben/
,. ©oo? gce tucht en jeeöien / „Sfn een foeter bier/ „ „föiet in 3£eeiriu of Cpger-bier; „ Man bat elch magh jijn in bjeeben / » ©oo? u bjiïbt en tooeft getier. Leeft van de Gramfchap in delconologia, Fol. i$6. T)if
fult ghy die Ievendigh vinden af-gebêelt. •-----------------------,----------------------------------------------1--------------,---------,
Aenmcrckinge op de Spinne.
Stemme: Alsickuytwand'kngae, &c'
|
||||||||||
|
I
|
& 't alber-hlepnfïe «Pier / men «©obejS toonöer werefct /
9fa in een Spin, hn toonberujehrn toerefct/ |
|||||||||
|
201 fchnntfe fecr bcraeht / foo heeft fp nochtantf pet /
3©aerinbemcnfcï)efïof/totfijhopmerefeenfiet- zt ©it ©ierhen toeeft en bjept met een gcfïabc bU)t /
't S$ beftgh ober al / na 't boegen ban oen rijt / / h ©anght ban het mibbel-piuït / Ijatt honftigh bjepbfel wv
ï 3» *»
|
||||||||||
|
Aenmerckinge op de Spinne^ ij f
■ Z. $?et mmfö unt epgen ftofeen aerbigïj cireïteï tont/
£tt fEricht het nart en toijt / met pootje^ uut fiaer mom/ ftëet een foo fterch getoeef/ bat regen / fïofoftoint/ , ^erbjehen fean ftaer bjaet / öie fu foo bajt bcruim. jj-. ^aerbangfttfe ban met Mijt/ oeteere©tiegfijesiiH/ ®je ffraehg berflonben jijn /ban befe ïoofe £>pin/ Piaer fcomter grooter bier of eenigh fïimmer flafï/< ®iebliegljterftracï$boo? geen/ enopïjaerfugcKnietpafï. f»., ©it boet ook 't metloos boöt/bat u ïjaar lïriftKen fteft/
' €n loett bafl on ben bupt boqj Ioo$jept of getoelt/ ''<©mban ftettoeertoo^boïcfeteroobenftaefengoebt/ '' €n bit 'ê een beeïöenig ban eenberfteert gemoebt. ö. „ <©» Kecftterö bie ïjet fSecïjt booj groote $>anfhi fpaert/
" «omt fietser aen \m$ tnebb' u toetteloofe aert/ 11 3SIg gijp ben cs&rooten fpaert en ïjangïjtie ütïepnen op/ >> Ü ï&cch't een Jspin'toeb if en onrecht in ben top. 7- ,, <©mUebeni£ alleen^ geïtjcfcbee£teerenö?act/
" <&at alfoo ra£ beru2cecfct / geïijch beeé toeb' bergaet. " <©n£ jaren blieben tocgïj / gelijcft een fneïïe ttroora/ j " 3E>e tijbt gaet altijöt boojt / geftjeft een ftfllc bjaom. 8. „ <© toee ban! Ik fijn fjut$ op eene fpm'toeb boutot/
* ^n op getoaenbe matfjt en fïercfeherit ficg bertroutot/ " <©p toellujl / flaet of eer / op rijefcbom of op pjacïjt/ "«Splaeg! eplaesü beöaobtberratiu in een nacht. 4Ls Salon wierde gevraeght wat de Wet of het Recht
was ? Antwoorde, emfyinneweb'; \ want foo 'er de j Muggen en Vlieghj.es in raecken, foo bljjvenfe j?er in hangen ; maer de groote vliegen daer deur. En 1 is» 'tgeene Juvenalisfeydt: Hat veniam corvis j vexat cenjhracohmbas.
De kley ne blijft'er in gevat.
De groote maecktdaer door een gat.
c "3-ndeonbeftandigheytvandit webbe fpreeckt Job
<te\x$- ^et vertrouwen des huychclaers is 't huys van beft pinnekoP > hy faldaer °P beunen, maer 't fal niet tet^MuJijck-nooteninl.\i^tot^vi%\iffix) JrV.i°9-"
% 4 Lof |
||
|
Lof der Stilfwijgcntheyt.
stemme: Schoonde Nymphje van het wout, 8co,
WSte fi jn ton gfj befnoeren ftan / Dat 'p een JiKan /
S^ie fcan ïjcojen en oncfe jtopgen; J©ant boo? pbeltjefc gehlap/ en gefnap / Jmlbpbeel onrufï berfcrijgen. j? 3£?ucfct een jegel op n monbt / toüt u gronbt
«©eenen bjeemben tce-bertroutoen; t©ant foö gftp u gul gemoet / open boet / 't £al u felfae ïjaefl beroutoen. 3. JtëeefHn 't ftoojen nictteïjeet/ bat gïju tocet/
'$ 3Enb?en manö geïjepm te gronben; t©ant toie neuss-toifé bare na tracfjt / §eeft &acr hratfjt /
©ic&toiféaltelaetbebonbcn. . 4. ï£oubtintoo«iofbpbenb?aucK/ 't&ertinbtoanglj/
Haet 11 boch geen tóoojbt ontflippen / 't Sp tot fniaet of' $ anberp ftïjanb' / ïpubt u tanb'/
«Sn u bingerg booj u lippen. f. ^ict bat gïjp met reeben fp?eecfct / noeïf berbleecht /
3£fë SèP b?engï]t u fïemtne boojen; 3©och Iet bat geen feftamper tooojt / toetbl geïjoojt / S^acr fteïj pcmanbt in fon fïoojen. 6. IBiebet jtoijgljt en toieber benefit / nieniant ftrentW!
üfoo|t en liet en leert berbjagen / "SBerèr een gefpjohen tooo?bt / ftil gefmooat /
3Élé baer na ban routo te Wagen. 7. gispt fjeeft $toijgen / toeï bebacïjt / pemant öjacïjÉ
Sfn gefeacr/anghfl/ of uenoutoen; .^acr Bet Mappen menigftmaeï / taant on? tael /
^>to?t onjS bij fttoifê in 't uenontoen. 8. 3Teertbanfpjecdtenqpfijntijbt/MijdtenLijdti
3£an fult gftp beel ruft bertoerben / f©ie toeï fp?eecfet en 3toijgen ftan / ögt '£ een .pan /
^ie^eruif leeft en ftan fierben. Aenmerckingt,
PAerisfeeckerefpreucke, ofte veeleer een raec^''
't Wdck pp de Stilfwijgcntheyt gepaft wort, vapöjj |
|||
|
Lof der Stilfwi]'gentheyti ï37
voor een al te nauw, voor twee ruytn genoegh,
inor drie al te wijdt, 't Welk aldus wierde uytgeleyt:Hebt ghy yet op u herte dat u te nauw is, en ghy 't niet alleen Kont dragen , foeckt daer toe eenen getrouwen Vrient» dien ghy u heymlijke noot openbaert, en gaet dan niet Verder. Want het is voor twee ruym genoegh: Maer indien ghy 't eenen derden openbaert, dan is 't al te fuy m en wij dt. Want felden fal eene faecke als 't tot de derde komt, blijven verholen. Daerom vertrouwt aU leen eenen of geene; om dat een getrouwe vriendt een felfame gaft is, die felden wert gevonden. De Oude maelden Harpocratem, die den vinger op
den mondt hiel, voor een Godt der Stilfwijgentheyt af, als mede de Goddinne Angerona, die geheel met een kleedt was omfloten; Daer medefy uytdruckten, dat men alle geheymnuTenmoftbedeckt houden, en den Riondt met een zegel toedrucken. Want van geene din- gen kondyfoo geruft zijn, als dat ghy vvcynigh met Vreemden fpreeckt, doch meeft by u felven, Cato fey de, Leert voor eerfl u tonge bedwingen, want hy
U Gode aldemaefi , die met reeden kan /wijgen. Diogenes t.aërtius verhaelt, dat als Xenocrates in *tgaftmael wier- de gevraeght, waerom , terwijl de andere fcherften en krioelden, hy alleen ftille fweegh* Antwoorde, My is "oyt berouwt dat ick heb' ge/wegen > maet dickwils dat ick fobgefproken. Want hy hadde fijne tijden afgedeelt, en had oock de Stilfwijgentheyt hare tij dt gegeven. , Leeft van 'tgebruyck der tonge Jac.%, Daer ghy
t fclve wijtloopigh fult vinden. Salomon feytP/w 18, *«■* 21. In de macht der tonge beftaet doot en leven.
Van de Stiiïwijgentheyt kondy oock lefen in de Ico-> *°logia of uytbeeldingen des verftants, Fol. 487. en
er volgens , waer in ghy fult groot vermaeck fcheppen, |
|||||
|
I ? JegejR
|
|||||
|
w
Tegen de Gierigen en Verquifters.
^tXttXttZ: De May die ons de groente geeft, <©f/ Hansje»
fneet het kooien was langh. <©f/ Het vinnigh
ftralen van de Son.
DC ^lempcr. en oen gictiglj menfeïj /
©ie ftcbuen nopt bernoegen / <£n onbccfabigljt hi fjaer bjenfcïj / <©m ficjfj na Deugbbt te boegen. 2. ©e^locK-lufti#ban fnoobetaert/
©an ongetoonibe finnen / ©ie boo? fijn monbt geen tollen fpaert /
©e lutïen te beminnen. 3. ï$et ©etcKe» $ ïjaeE ucclbcnfé /
©at gulftgb lept te tojocten / 3(n Djecft en fnoobe biroïctii#
«ém fijne ïnfi te boeten. 4. ©e«Jpitlfigcöicïctalleen/
ï$oe ÖP fijn öuptb maglj bullen / 3|p té in 't hlepneniet te bzeen/ H&aer paft flecht£ op ïjet fmuïlcn. ?♦ ©e<ï&ierigein'ttegenbeel/
3loert op eens» anberg ïjabeii / ^P gunt ïjaer naeflen / nocI>tjaer heel / <£?een«oefyuft om telaben. 6V ©ie£ fcïjjcut en bjjoct fpbjacr fp ban /
<©m b'amic man te lullen / «en boben Dat / foo (beent fp ban / ©en ftupöt ficm af te tiillcn. 7. ©ee£ tyatigftept Die maetfet ïjacr gtacglj ƒ
«fèm '{j nacflen bïbebt te fupgen / ^>p jancut altijbt in ïjacre nmcgb/
<©ni 't teeïjt na 't mtaebt te bnpgen. 8. ^>p geeft nocl) nifïc noclj gematn /
Jlfèaet quelt fïeb nacftt en Dagen / Slee fp 't rnagb hrijgen in baee fach /
«ènanb're menfefjen plagen. 9. aSrfijcb Ïjet ©cïcuen in fijn monbt/
t>'€# WW ïjeeft betUregeii / |
||||
|
Rjjckdoms fchijn. !$<*
^oo i^ ïjae» #>ïocft-Ittfï tiotfeterjïont ƒ
<©m b'anber mee bedegen. io. Jkljutot^iocMufï banen <J5ierig$}fnt/
ï©ant b'een bjengïjt u om ï leben / <£n b'anber fcnaegfttïjet ïjcrt bol lept/ €n fcan geen ru|ïe geben. *T*Heogenes feyde , Dattef meer menfchen dooï de
Slock-luft en Gulfigheyt waren orn hals gekomen* Ms door honger. Van de gierigheyt kondy overvloedigh lefen in mij-
^zlconologia, Fol. 169.17a, Van de Slock-luft leeft, *V. 171. --------------------------------,------------------------------------------------------------------------------------.. . ■ ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------:
-'
Rijckdöms fchijn.
Stemme: Schoonfte Nymphje van het Wout, &c.
Rif fcbom fcïjtjnt een öcetïrjcfc gerebt / in 't gerrjoebt /
©at iiptïoenbigï) blintfct in ö'oogen; .flEaer aï£ gijp 't ban na bef«ï / iffet niet/ lideen fcljijn ban grootbemicogen a. ^aeghbptoie bit goebt geniet/ 'ttoaernocïj ï»et/
^>oo't geraecfete tot ben bjomen; mm 't berftrijgfot ban hoer of bief/ leet of lief / 't ïian niet tot be öcfle nomen. 3. Kijcftbomi£eenblinbe©?outo/ongetroirtij/
"©pgepjontht in gonbe Meeben / <®k inbien fp oogen Ijabt / al ïjaer fcljat/ afóet aen boeben fou bepeben. '4. 't ^tftijnt bat fp 't geftófjt berooft / en berbooft
<3oo? een fttjabuto onfe finnen / <©ie al?" ban betobert jijn / boo? ïjaer fcïnjn / <©tn ïjet upttetïg* te minnen, f. Haes
|
||||
|
§:4o Rijckdoms fchijn?
5-. |©aer fp fcïjtntftt geen toare beugljt/notlj geen l)?eUjJÖ^
S%ber bloent tint <ff>obt£ genaben / Jlsaer beet onrutï bicber boet / on£ gemoet / jja.ee beel fcoccijjmoe&t otierïaöetv 6. 3©ant be fcjge / angïjjï en fmert / fcrfelt in 't Ijert /
%\f men Bijcftöorri heeft berm-egen; jtöaer &\f tsiz berlooren toert / boïght befmert /
«2n men ij* in 't ïjert berlegen. 7. <j&ïjn toeet Dat öe$S toerrelbg goebt /# een btoebt/
i>®ieht«{tfteugertett baeltricDcr/ ^ ï^angljt u eert baer nimmer aen / 't fal betgaen /
„3B>ce!t baer ban u $ae|ïen toeber. 8. ,,igoegeIucRigft$ bc man/bieberfem/
« ïletïjt gel-?uncr;en befe gceben: „.ï?eut ghu ïtijcftbom / banefct tl <i?obt / iwaj bit Slot/
„ «ftijgtnebjiglj ban gemoebem T) Lutus of P/«f o, de Godt der Rijckdommen, is kreU'
pel en blint als hy komt aentreden, maer heeft vleu' gels als hy wegh gaet. Waer mede fy te kennen gaven» dat men met eerlijcke midlen, kreupel en langhfaeö1 tot de Rijckdöm quam, maer foo men die niet in acbc nam, datfe gevleugelt en in der yl weder wegh ftoof. Democritut feyt, In de menfehen fteeckt een geduü"
rige begeerte na Rijckdöm ; kan hy die niet verkrijgen» (00 quelt hy fich daer in, verkregen hebbende , i$M vol bekommeringe , maer verlooren hebbende, vo* droef heyt ende hertfeer. Van de Rijckdöm leeft Iconologia, Fol. 459.
|
||||
|
{kW
|
||||
|
Ï4*
Geen macht foo groot, of fy is een grooter onderworpen.
De hoosheyt die een Prince dcet,
Wort door den Onderdaen geboet. J&temmj: Ach treurt nu mijn bedroefde Schaepjes. Dé
Muftuk-notttnfiatn in Hemel-fangh, fol. 7 8. Gïfp finten Die u <®nöerDancn /
Met utoen Scepter lïrcncrïibclliert/ S'th moet u fiier nu ceng betmanen / ©atgfipunaDerecbentïiett; mmit bacr i$ fjooger / Die u bier geoiet / «2h beel bcrniogcr / Die Dit aïltg fjet / «2n aefjt o» '$ bolcng berDjiet. i. «3ïjn meent toel ghp jijt groote <£otien /
2CI^ gï»p o» utoen gttel fit / €n fïelt in toetten en ge&oDen / ©aer eten moet ocgen cm Dit toit -, jü&aer gïjp fult ft crbcn / »002. u Jïetpr parn/ <£nfultbcrtocrben/ toatghplje&t geöaen/ «2n loon na toercft cntfaen. 3. Sterrïjafuoa-geblafen toecfén/
«lïUur en tojceb'Hrjlj aengefieftt/ ©002 grootcr <©oDt / foo moet gijn totefen /
«En fcïjjiCHen boo? fijn Itrengft ger Wjt: ïgoe fjocgiji. bttfieben en hoe groot geflaeïjt/ ©at moet ftier bcben / occk &oe ïjoogö geacht/ 3^0f<£oDe£ groote macïjt. 4. J©atminDcr Ji^anbooju moctbjceTen/
©at D2engl)t u nu een grooter ï$eer; ï©!lt Dacrom feer boo2|1tïjtig& toefen/
«En bupgïjt u boo? fijn roeDe neer;
3©ant jj» «Rrachtiglj/ Die Den buc&rem boert/
©ie u *?ófpiaefttigfj/ Du£ ge&eel ontroert /
«Snoputoeefentoert.
f. itëeefi Dan in'toert nopt op-gcblafen/
©at gbn u toaent meer aljS een jfeenfcjj / ©acr göP fuft flerben a$ De Dtoafen /, |
||||
|
lp Maet houdt flaeti
«Én nopt berfttrjgcn utoen toenfcïj:
benefit oan in't Ijcrte/al Ijccrfcljt mgnc^taf/
^>n i? bol fnierte / en oaelt in ïjet graf/
<0eïncRïjetIrcï(teKaf.
JOfephus verhaelt, dat als Herodes -Agrippa met een %0'
ninghlijcketabbaertopden Rechterftoel fat,en hert* depluymftrijckers voor eenen Godt uytriepen ■-, en kof' daer na met leer fware hartnepen wierde aengetaft, fiefl' de als nu ftj n doot voor oogen ; keerde hy fich tot iïjoe Vrienden, en fprack: Siet nu de/en aen, dien ghy als e^ onfterfi'tjcke Godt hebt gegroet, Jlet hem nu aen , als die dotf een dooalijcke nootwendtgheyt dit leven moet verlaten,opJt$ ghy daer door in u loogen werdet bejlraft en befchaemt. |
|||||||
|
Maet houdt ftaet,
Onmaetvergaet. jètemme: Roofemondt die lagh gedoken»
WSCe öc »act ïjonöt in fijn fafeen /
3We uefiaet eeniofiijcn toeren/ «0% faï ooch ter eeren raïten / 3Soo? fijn blpgtj ocgemetcK. Wie de Maet te buyten treet,
Maeckt (ich tot den val gereet. i: „Sonöer Jl&ate loon 't in 't toifóen/
311 toat ghri ter ftanöen flact / ïöant DaVboo2 fuft gijp berfpilöen / HjUtïjabe/ eerenfract. Wie de Maet te buyten treet, &c.
3. t©ie fnn fiact niet tori af-meten/
3tïji hp jongh if en bol jeugïjt / ftari't niet boen aïg ï)P berfieten / «en tot gcene öingen öeught» (WiedeMaet ,&c.
|
|||||||
|
<,; $0.
|
|||||||
|
Onmaet vergaet. §Ej3|
4. milt gfrn al uitjot taïoopra/
<£n op alle jf ee£en gaen i Wilt ght> quanfïcn / tuj#hen / koopen/ <£n op rüpme paoen flaen i Wie de toaet, &c.
5-, ^occht gïju paetben / ftoetfcn / foctai /
Sfötftten/Ijcnben en gerit/ ........
©cel te tjano'ïen en te inoefen/
«&Ï)P teliefï al ubefït» Wie de Maet, &c.
6. i©ichtboo?eeiiï/ ofg&nmoogfttfpjingeul
Jfêpberalgufïoeftbccmagfi: - , Wit fijn ïjettjUccftt niet teil ötomtjen/
ifêabcrt fpac-oerouto en ftlagft. Wie de Maet, 8cc.
7- JMtgijnlchcn na tserecöen/
M be tnaet en Wtitkftej* / ©olgftt De toet en goebe seeoen / &°n be twfyt en eerbaer ftept. Wie de Maet ,&c.
s. 3Mt öe siiïöc iKact-tonnmcn/
3Ne 11 tot Be beugftben lept: Streeft aan eer ft met SM en fimtsn 3Saer 't pact ber «öobtfaligljcpt. Dan fultghy in uwen ftact.,
Houden een oprechte Maet. .A Riftoteles verTiaeltin fijneZeede-konjl, alsmede Cicero
in fijne Cffiais of Onderlinge plichten , by my in duyts
pdruckt: De mildadigheyt.feyt hy^ftondt iahetcirckel-punt
'«chengierigheyten verquickinge; want de deughdt houdt
lee TOiddèiwcgh uiffchen defe bc-yde gebreecken. d'Eene Ser> die al te verre buytcn fpringht , en d'andertegen die
*^pe die al te filtfigh en bekrompen is. Want fonder de ^'ddelmatigheyt kan ons niet goets toekomen. Derhalver» &°yetn3ndtde Mateovertreet, foo worden oock de din- * n> dieonsgeneughlijckfchiinen.walgelijck, Een-'dwaes SviH tniddeIweg1'des deughdts verlatende, en de gierigheydc ' • ."ende ycrmijdea , valt -tot de verquiffingewasr door |
||||
|
'ï44 Nootdruftigheydts Voorbceldt.
hy dan het geluckfaligh leven te rugge Hellende , de ftraift
fijner onbedachtfaemheyt moet dragen, 'ten zy hy tot eert beter leven werdc over-gebracht. Siet van de Mate in de /««o/ogmofUytbeeldingcn des verftandts, Fol. j i f. Oock achter den BeUenphon of Luft tot Wijsheyt, Fol. if 7. alwae? ghy fult verftaen wat de rechte Mate zy. |
||||||||
|
Nootdruftigheydts Voorbeeldt.
d&têmnte: De May die ons de groente geeft. <&f/
Het yinnigh dralen van de Son. <©f/Hansjcn
fneet het koren, 8cc.
|
||||||||
|
HU ïeefFet fhK en toeï geruit /
«&k fïeï} in 't ftïepn nan boegen / €nbieinMcnnbetffeItfïjnIufï/ «En feïjept baer in genoegen. 3. JöetjeebighMeet/batboo?befcoub#,
^njn %i cljaem fian bebecnen / 211 i£ ïjet fïecljt / ja grof en rouiti / 't &an tot fijn nootbjuft ftreeften. 3. ï§p paft niet op ?5o2bu«r of 0p /
ffflutoeel noch toentfe feoroben / ^em toarmt beel bet een ffecï>te pp / 211? gonb' of filbje boo?ben. 4. «j&eenoberbaetnoehtrotfe pjacïjt/
$afïenen noch naneftetten / 5SeHoö?en hem / ftp bie beracht / <£n gaet op 't noobighft' letten.
$■. ^ptoeefïboojgerabecbaIft!)teJ©gn/
<5ebuït in gulbe fthalen / IBaer in men menghtftet boobt benijn / 3iI£inbc£fconingïi£ falen. 6* ^P3ijnbe<©obenalber-naejï/
3&ie 't albcr-minft bchoeben / ïtetobertofligh acht fop quaetft / Cn'tfalïjemnietbeojoeben, , - *pü |
||||||||
|
Armoede in een doorluchtigh Verftandt^ Ï4.5
. 7. ©ie'tUjcrinigöt^gcnocgfj/tiicïecft
9?n fliïlc rufïc bcphgl) / <j];h bie in 't ïücpn'tenicegcn fjccft / <®ie leeft boo? <C*obe ïjcnligij, T\Iogenes lib. a. Als Sotrates wierdc gcvfaeghtj wïe
den Goden alder-gelijkfl was ? Antwoorde hy, Die Keenti die alder-tcejn'ighft behoeft; -want de Goden zijn geënt 'nghs behoeftigh. Ammianus&£. n. , Als Cyrus van fijnen Waert wierde gevraeght, wat hy
ftem ter maeltijt foude opfcbafrèn? Antwoorde hy,Niet V'ders als broot; want ick hoope by een revier mijn avondt* ">aeltekoudeni |
||||||
|
Armoede in een doorluchtigh
Veritandt.
®temmc: rhillis u rouw wordt gefpeurt, Sin de Mujïjtk~,
nooieniiiLutt. tot Wijsheyt ,Fol, 194. AC&!toatlrjötöcnanncfpot/
£>nn mceiiigfj «jen en örrtcl fot; wmt beel tyabe bcrfïanbcn / Krijgen bact een iwerKjcö lot. ^'- ï^ebbp 0dt &ct faï toeï sacit / ^j auöer^ falmen u berfmacu / °o* ben ntgfj inryöett / of Wet fïoch en nnnupelj? fïacir* •
%*, ^P&cnt \$ foo ebeïgoet/ % 3J5 bcoj b'arme onber boet; VKW moctöetbei-bjagen/ toatboojtröt^icnbtbatnicK . jöoet. ^ril^!iÖ»'t bettghbisïj pabt in-flaen / *h'2S?5 ö^ft Öem bact ban baen / *f. ïo»fm5fC5ööenaf/batIjptteetoafnoobenaen; ^ SP toeï nioet biecfen/booj cm |fcng& en bertcl $tt$
|
||||||
|
I4<5 Armoede in een doorluchtigh verftandt.
6. ^djoon ïjp fïet fijn groot herziet /
«En of Ijp fucht i$ bpjberi niet / iföocïj. ÖP ^a» nopt beginnen/ taant Ij» gantfch. geen open W
7. $p ban Ronflnocfjftatibel boen/
b'^rmoebe ban ftem coeh niet boen / «igrtïïp moet mee berteeren / en na flaeffdje toerchcn fpoett»
8. ,, l©ecfï boo? b'armoe Danbetyceft/
„ €115tjt bticfj naerfïigö in « geeft / „ €11 toiït op ttjbtg optoafeen / en fïeetg op it ïjocbe toeeft.
9. „ ïtacrïtjc in ïsszf fïabernn /
,, <«Shn blijft een fiaef en nimmer bjjo /
,, ©ujS toift u Dan beöaren/ en onttotjcftt bee£ tprannp.,
JV Leiatus maek in fijne Latijnfche Sinne-beelden ■> 4,
■*■*" armoede in een doorluchtigh verftandt, aldus»*j Datfe met een fware fteen aen de rechterhandt geboet 2,y,maer datfe aen de flinckerhant kleyne vleugels heet' doch die veel te onmachtigh zijn, om den fwaren ftef der armoede op te heffen, Waer van hy aldus fingW: Mijn rechter druckt de fteen, mijnjlincker vleugels drtfi',
Schoon ofmy d'een "verlicht, noch mter my d'ander plaeg"'' lek koft door mijn verftandt, recht na de woleke» ftrtve* > 't En waer'' my d'armoe bracht tot een ramfjaligh leve»- Oft aldus ; Soo d"'armoe my niet hadgeknelt,
lek waer oock een doorluchtigh helt : Schoon of de vlugge ftincke wil. De fteen van armoe houdt myftil. Siethiervande Iconologiaoï Uytbeeldinge ^eSLe,
ftandts, fol.izf. Horatius feydt: Ach! dcfe eUèm^ werpt, uyt vreefe, fijnen hoedt van vryheydt wegh • , <rhy fiet dat hem fijn Heere, die met hout is gel» p fijnejEzels rugge inrijt. Ja hy wordt met geeflei* z dwongen, dat hy oock facken moet dragen. , ---------------------------------" y |
|||
|
M7
De ongerufte fbrge des gemoedts.
Stemme: Maximilianus van Boffu , <©f/ Als mij*
itondtlijn voor handen is. <©f/ ü Godt
wy danckendijnergoedt.
W3§t$centingertt1tgemcebt/
<ê en fnoo flabin ban 't leben i 3£ie boo? öc fo;ge too*bt geboebt / 3t$ boo| een rabtgebjeben. *t 9$ al?" een ongeffnpitté ;ce/ ©ie bolgetooelcnnoptte taee/ ^bicïj tot geen rujl feari gebeii. 2. j©antftï)ilthjatl)t/trommel noc&gefcöiit
ïïan öefe fo2gij ber jagen: ï?P fït geboëpt/ en bJeejï en Dut
©ooj oberbal en plagen; Sabjatöeej^lï&cnfcïjterïjanoenflaet/ ; % fenaegïjt fijn ïjert en tyeejï bo c ? 't qttaet /
©002 ïifïen en booj lagen. 3. .fiotöfcïjocripaïepjJ/ncc&lïaet/nocïjeej;
ilan jbefe fojglj berbnjben / #oe ïjp meer ïjeeft rïoeft fic»gfjt ïjp meer /
<&een ruft ftan bp ïjcni Mijten; 3?a aï 't.ïüSttfïjcft en 't foct gcfangö ©erniaecnt ijeni niet/ noeïj 't foet geWmigg ïianöcfe fo?gfj berbjtjben. 4. ï©at uaet öit ongerufïigïj fjert /
anoefefoj^jte leben* *®aer boo? jl jn pijn ber buböelt toert /
^n moet in onrufï jtoebcn.
" ^Ptocrptu fïKcrijop <0obtben fecr/
"fn feeft gerufï 7 |joe langïj?" foo meer /
"%faüiri!fïegebcn*
O Eeckere Vrouw quam by een Philtfooph, en kïaeghdé
tiji^f1" de ongsruitheydt haers ghemoedts , en vrrfochte autw oe fy daer van mocht worden ontflagen. De Philofwph ter Oori^c » fy moft te vreeden zijn, want niemande Weidt was daer van vry* Syhiel eveawelacn. Doch % * «51«
|
||||||
|
S|g t)e vruchtbare ReyfïgeS
om haer te voldoen , feydehy, fy foude foo veel ïitf'
nen tot een hembt affnijden, en gaen daer mede tot cefl Vrouw, die fy waende de gerufte en geluckighfte t<J Zij n, en haer bidden , fy wilde het hembt voor haer op' naeyen", en dan foude fy van alle onruft zijn ontflageH' Sy gaet tot een rijcke Vrouw, en verhaelt daer de ree' den waerom fy 't verfochte, wanende dat defe de alder' gcluckfalighfte was. Maer defe Vrouw wift foo vee' moeylijckheyt en ongenoegen op te halen > datfy he( hembt weygerde te naeyen. En alfoo fy vaft van d'eeOe tot d'ander gingh > vantfe over al foo veel ongerutf' heyt en ongenoegen, dat het hembt ongenaeyt blee>' En foo wort noch niemant gevonden, die vry van mis' genoegen't hembt wil opnaeyen, en dus blijft'etnod' ©ngedaen. |
||||||
|
De vruchtbare Reyfiger.
^tcmuic: rfal. loo, Ghy volckeren des Aerdtrijcks a'<
R<£plï i'^J boe? uertjenen booj bal/
S->oo?foccfct bc incvrclDt ober aï / <ï?n rijt rn rotfï al toaer rjliu ïuilt / <jrgïac^! 0ïjn njbt en rufre fpilt. 2. 3©aer bat u £>obt fijn jccgcii geeft /
J)ictbatfföubacrbentocgfjt m leeft/ <£u toenfrïjt niet na een Ijecgcr ff ant / 3HSacr toeelï tetyeebcn in tt fanbt. j. ,6opt iffer laubt / toacr tta sh)? rent /
3£>tc tt oocr niet bc ruft outtoent / é&tl)aon sfijti fcoiut in een anber ïitcïjt / &otf) bïrjfcii bp u epgett fiteïjt. 3. J>tljceptii2)Jna'Z.emblas ^OOJ&er fïMlwt ƒ
,Oa China, afm't&u$xx laubt/"
«t^aetbjn be Ijccïe tucrrèlöt booj / $&p Indiaenofjb)artCJ|Koo|.
f. IMt gijn tt ftlben niet oiitWicrt /
g>OQ fuift $u iwr wtft nienfetjen fiat/ gw |
||||||
|
Lof der Lijdtfaemheydc.' '14$
©oï fhooüjcpbt / öDcgfitiJbt / toh's' of niaï /
'tSijn mcirfcïjcn/menftfjen/ ober al» <5. S&engïjt 3ÏJP baer bcught en ecruacrj&cpt /
«©ïjp gcbt een gcebe gronDt gelept-; Maet bjengïjt gïjp baer ïsc onbeugftbt mee/ ©au iuojbt sUl'jïtmmcr a# ïjct bce. 7. IBrcöanintyeembejKanbcnrjaet/
<£n i£ eeti fnoobe onbcrïact / 3£>ie faï toeï naen / maer in bicn fïanbt /
ïïccrt hu bcel fnoobcr in fijn 3£anbt, 8, „a©tcf!Cïjbooj reben niet ffenectt/
j. ^è>oo? 't roeren ban een flocbe geeft / >, ©an lucht beranbcrt/ niet ban 'tquaeüt/
„ Miïë öp lijn boo.öïjcPbt niet bcrlact- § Eneca feydt: Ghy moet van gemoedt en niet van
lucht veranderen, 't zy dat ghy te water of te lande *,eyft; want uwe gebreken fullen u over-al volgen. Als ^'t felve yemandt focht te doen, feyde Socrates : War „srwondert ghy u ? Watialu het reyfen vorderlijck Jjljn: Op dat ghy dan uwe ziele mooght behouden , ^aetafvanu reyfe; wantdi^is flechtseen fwervingc Van een kranck gemoedt. |
||||||
|
Lof der Lijdtfaemheydt.
|
||||||
|
^tcnmie: Pavane d'Efpagne.
|
||||||
|
%<o Lof der Lfjdtfaemheydt.
e aüe tojaeth beratljt/ Wtf toertclbt^ yScïïjcpöt belacïjt./^
|
|||||||
|
IBantfootopotiscöuIDiaïjjijn/ ,f>oomccvbett
* not&ongfmertcnpija ^i tori sjclitcïtigï) man / iiÊÉiiiifii
® <^ie fmact berb^agen fcan.
|
|||||||
|
2. <j£e ïff epbcns? frïjerpten befe bctigöbt
Jfacr feinber£ in /Dat f» met luctigïjbt / Jikrbjagcn fouben fmaet en fcfjanbt / «£n belichten bat in tjaer bcrlïanbt: <©p bat ïjaer jcngïjbt getoennen feu / (Ce oef ncn % ïjötfaemïjcpbc en teou; 3©ant booj oniijbtfaemjjèpbt / SPerjtoacrtong öerten Icnbt. 3. 3©a£ chriftijrijbtfacmïjeiiDtnietgroot,'
^iebooj on# trattot in bet boot* 3©a.é ïjp niet bp ïjet boïek berfmaet / «Sn ban ben 3,'öben fecc geliaet i 3Ba$ ïjp niet een foe jTeetjten man / Sta afë 't uiJtbaegïjfcI ban bc toann' l jl&ocïj tyocgï) ïjp met gebulbt/ ft i^een &p niet ïjab bcrfcl}u(bt. 4. 3£u£ Lijdt, en Mijdt, in toatmen boet/
<©ocI) ïjoubt baer up een fyoom gemoet: «©een Hrtipbt ïsan u foo ïjeplfaem ;ijn / 2Ë$ 3Eijbtfaeniïjepbt in nocüt of pijn: «SMjp too?bt met geene bjuch gcplaegïjt ƒ ^gïjpöitalïe^Iijbtfaemö^egöt» ^ |
|||||||
|
Lof der Lijddaemheyr. 151
ï©aut anr^fE / ijuetff ïtjöcn mcec / .
■ W$ pijl of fcïjerp geirjeer. y. ^atube^ecrfaoojltjbenfent/
©encnt bat &p 't oogïj bat op tt toent; 3©ant bie öj? flaet gencefï fju toeer / «En bie ï;y itranbt uerbint be ïfeet: ï|u fent u bccïj beeg jfraffe toe / 53at gr)» foub buurjen Vjooi fijn roe: % tucïjtigïjt bocïj fijn m'ubt / ©at f)u foo feer bemint. 6. 't Sii u «5obt fiecnt' of tegenfpcet /
€>f tmirigïjept fïiert in 't gemoet/ '
3©n moeten 't al met 3£ijbtfaemi)erjt
©crtyagen / tnat onö <0obt op lept: 3!a tot ter baobt / fob moet on£ ïjert/ Bijn lijbtfaem/ oocfc in noot of fmert / «Sn oogen op fjct enbt / iCot <©obt tl jn fïraffc trjenbt. 7. ©coj Itijbtfaemïjept / <©eIoof en ï?dop/
J>oo moet boï-epnt jijn onfe loop / 3©p moeten boo? ben Krun£-lnegïj gaen /
<2n on^gemoebt op Chriitum flacn/ ©ie ooch ben fcrur^-tegïj in-gctreen/ Jgeeft boobt en fmaet uoo| onjs gelecii; ï'?eeft bit be ïfeer gebaen / ©en ïünecïjt fal 't oocn foo gaen. 8. <Puë moebigïjt u met twugljöt en mfï /
<£n fïcït 11 öertin (!3obt geruft; «2n b;aegfit be tucfjt-rociian fijn Ijanbt /
©ooj een gctoenfdjt en Ijeuïfaeni panbt. J°t jp^aclsfeertoel/ Godt gaf, Godt nam, ©ieg (ï5obt oocrt met fijn ïmïpc qttam; 5&US toce|ï getroofï in pijn / ^obti^ujjBcbieijn. CJ %ir. 12.11. Alle kaftijdinge, als fy tegenwoordigh
dae W ^unckt ons geene vreughde maer droefheyt,maer
tioirria *"al*"e geven eene vreedfaem vrucht der ger'ech-
*>neyd£, den geencn > die dacr dgor z,iin geoeffent.
K4 ?m,i&
|
|||
|
ij i Tegens de Hoovaerdyel
Trov. 14.17. Wie ongeduldigh is.vertoont fijne dwaef'
heyt. Trov, 16.3a. Een lanekmoedige is beeter als eeO flercke. Seneca verhaelt in't vierde boeck vande Dcught: So°
ghy grootmoedigh zij t, foo fik ghy nimmermeer oof' deélen,dat u fmaet gei'chiet. Van uwen vyant fuldy ie%>'. gen, hy heeft my geene fchade gedaen, maer heeft We een gemoet gehad,om my te befchadigen. En foo ghy * vyandt in uwe macht mocht hebben, lbo fal dit u wra* genoeghzijn, dat ghy uwen vyant had konnen befeba' digen. Maer dit fuldy weten, dat het een eerlij cke^ foede aert van wrake is, dat men fijnen vyandt te goed
oude. Draeght derhalven u fmaedt geduldigh, en b^ fcbuldight hem niet. Wat gefchiet is, kan niet werdfiP ycrandert. Door Lij tfaemheyt wort alles overwonne"' Tegens de Hoovaerdyc.
^tennnc: DeSchoonedie my martilifeerf, <©f/
Ka dien het bitter gaet voor 't foet. De Hocvaerdye fpreeckt,
W3ft ben icn ft[)00H / en tocl-rjcbacn /
«Mijcft ceno ïtómngljg ïitnbt ï % th mafjïj b?t> booj bc lucrrclbt gacn / ©a» ©rccrö feer bemint: m$ ich mijn bcnsööt en frfjoonïjent ftcl te pjoncfc ƒ &ch ftct op nip al£ itk fjacr fïccbtj> oeïonth: 3 cl» beu geciert ban bobcit tot bcnecn / JjKct diamanten mcenirrh ftofïel fteen. a. Rebben mi^atrto/teamiceririvtwe/ 3tï^ icjfi inu frcl ten toon / ©ce|tanoi0lj/ rijen/ en tocl te toce/ ©oo^ al öc tociTclDt fcljöoit. Stëamictr ich in ben fpiegel mr* faefchotito / $sca fcuncïtt nip Dat itl» bc» cc% gfcmtgn ©jouto: _^ |
|||
|
Tegens de Hoovaerdye.
Watt foa'ihp Dan ïjet fïccïjte bolcfc berfmatn ï
pie ich bcracïjt / en treentfe rap niet aetn De Needr/gbeyt des Herten antwoort.
3. Sfê bit be fdjoonc ï^oobaerbp /
Met al fjacr ïjoofê gcfïrecl i
3£acr gjfjp Deel) jijt een bupie p?n / «En ïjebt bp <!Pobt geen beeï.
ö3ï)p maüen-facn / jjftp bupie öjeeft en fïof / ü?oe komt rjöp uut / en |ïeït u aen foo grof ? 3©cet gfip ban niet bat gf?P cock fterben moet / 3P>acr pier of icorat ïjaeviiiet u ïicijaem boeöt i 4. ö ©aber bc bcrrcttingïj i^ /
€n bat féoocK nerf/
UJ®ocber oocnbertoonnenisS/ ï?aer ^nfïcr/ boen fp ft erf.
3©at ïjebt gbp Doch. / toaer op ghn lïoflfe» ntctioïjt ï 't 3fé <!5obt£ gefebenen / en niet n epgen Denghbt» Wt trotfc gaen en nomen tot ben bal/ ^oehcoger bergft/ te biepcr ijs bc bat ƒ. 3©ect gfjn ban niet bat Lucifer, «Doch ftoogh bcrïjcbcn toaö {
«2eii(££n3el(0obtö/cenljcïb'?cftcr7 *E% bloncïi aïjS 't Mare gla.ö.
3©at toas* 't al > J>ijn fnooDe ^cobaerbp / JI&acchF hem een ^atan boo? Oobtji fteerfeïjappjt» ï?p toirrb' gefeftopt ban <£obe£ aengcfttht / STen afgronbt toe / at ïijch een bupbèfê bjic&t. 6. én gijp toaent noch te jijn <£oöt£ ïünijt /
©atfaltenïfcmclgachi
«Daer gijn be tncrrclbt foo bemint / <j2npa|ïopBccnbcrntaeni
®! neen upHtcïjten op-gebiafen ftbijn/ J-aet geenfin^ toe een ïfcincïs öinbt te jgn. S» aÖP meent bné/ te hlimmcn booz «F>öbW troon / ^00? ^oobacrbp fïctmcnmnt Ocbe*? £oótu 7. JBat leert u boeft <J^oÖts ftepugh, koort /
i©acr beo? gïjpftfeitftt en beeft J *
.Vat i)p nmetgaen boo.' b'<£ngc pcojt/ ?>ic booj eobt hepligïj leeft, lij
|
||||
|
154 Tegens de Hoovaercfyc
<!5otitïeertuootmoetenfad)tmoebi0j&c^it/
^m Chrift te bolgen in fijn neb^ightiibt; ^k$ nam hp aen een 'f kmijtg gejïaltenfë / SPietotben boobt be£ nntp£ geïjoojfaem #. 8. <ên gfjp totlt bug gepjoncnt baer ïjtm / ©oï toeélb' en bertefijeubt ï <£n tïeetg ïjct cupmc uabt bétrccn / >©at ten faerberbe lepbt *
„ ïf et trotfe ïjcrt té faoo| ben ï^ecr een francfe / „ <£en buple teuch I en een bergiftc b^anch. „ ïegïj af/ legft af/ tt fnoobe ïloobacrb» / „ ©oet boet' en bibt bat <©obt genabigh 3«. pRw.31.30. ftaet: Lieflijckheydt is bedrieghlijclo
en fchoonheydt is ydel. Maer een Vrouwe die den Heere vreeft, verkrijght haer felfs een lof. L. Vtves fèyt oock: Een vrouwe moet geen ftuur ge-
lichte hebben, niet geyi in woorden zijn, nietonbe- fchaemt in haer doen , niet wilt en hoovaerdigh in haer febeer, niet dertel in hare gangh , niet broodt-dronc-
en in haer fpreken : Maer dat felfs hare geftalte des lichaems een af beeltfel zy van haer gemoedt, vroomig* heyt en gefchicktheyt. Tertuüianus feyt ook: Wilt ghy vrouwen u verderen?
komt toegeruft met de welrieckende falven, en vercier- felen der Apoftelen, met de eenvoudigheyt,oprechtig- heydt.enfchaem-roodekuysheydtj en de oogen met fchaemte en flilfwijgentheydt des Geefts bclchildert» ftekende voor uwe Baggen , Godts Woordt in uwe oo- ren, knoopende aen den hals het jock Ckrijli. Onder* werpt u uwe mannen, als u hooft, en ghy fult genoeg" verciert zijn. Houdt de handen befigh met de wone > fpijckcrt uwe voeten in huys.,en fy lullen u meer als he- goudt behagen. Kleedet u met de zijde der Godtfahg" heyr,met de fijne ipin-zijde der heyligheyt, en met he purper der kuysheydc. Als ghy dus opgepronckt Z']1» fuldy Godt tot eenen Minnaer hebben, j pf«
|
||||
|
7$ f
De Edele Natuur.
^temmc: Si tanto gratiofa;
OöEDcïe natuure b
ïfoe fjeerelijtn $tjt gïjji ban <ü5obt gefcïjapen/ <©n?b?eugfib'tot aller uure/ ©anonbcrïjoubt/ een fecrnooDthicnbi'gïjbjapeH/ l©aer Doo? De jlfêenfcj) / bertójg&t fijn tóenfcïj/ Cn leeft ban tune gaben/ «£n bau u bjutfjten/ Daer toj> ons niet genucFjten /
jlfêeoe ïaben. 2« <© nülöe ©octtïcr ©jottVue/ «£ie uiJt u fc^oüt fcï)cncnt aïïerfcyc jecgcn/ <&&)i5fjtons3fcer getrcutrie; 3©ant Doo^ u biccptöe£ ïjcinelg öanin en reegen; 'SajiBenftfjen ©ee/ Dieboebtgïjnmee/ €n tyencfctfc niet u boeten / <&at top na rennen / u |öete melcn-fbnte»nen / ^tabigh bo^fïen. 3. <£% Doet u fcïjoot flccïitï? open /
■§>tracÏ5us'itm na 11 feer bierigfjftjcn bcrlangen/ 3©p ïeben (iectg in ïjoopen / €»m Dooi u guntf De fyucötcn te ontfangctt.
ï t bfoepfel boet / alree 't geinoet / £>an bjengïjDe ophiaerts ftygen / 3©acrDoo2bj'onsboeDeii/ DcojIjöope/onuigoeD'rrtt «ïTeberfcrijgen. 4. 3EIiuat a5oDtbjiïbereeren/
feat fcïjaft gïjn on.s foo milt en goebertieren /
Sa iaat toy ('elf begeercn /
®at temt/ Dooi 11 / op on? nachomcrj? gtuieren /
3a öaD'gïjn meer / gijn fcuD becl eer /
«etjeegenonjs ucfp^beuen;
^antbju bcmercHcn/ Dat ^obeë toonöcr-tocrcfiCH f
<©np toe-blocuen.
sJ". ÏÏDp jfjeMicn flofté loben / ^fat eoDt De nétif om onfent toiï ï\u$ jegent/ . ^iibatöpDaercnüoben/ ^poffoete öaubj 't setoren 't beft beregent; |
||||
|
l<$6 Klachte over de quade tijderü
<©ïjn geeft ong ffof/ bat ten <0obtg lof/
<©oo| utoe gunft betmeeren / Matton fijn toecefcen/ met acnbacïjten opnicrtncu / ^teetssberceren.. "T\ E Natuure die fich altijdt tot het befte keert, is vart
•^Godt heerlij ck gefchapen, endoor fijnen Zeegen foo deeltfe en teekfe ons alle vruchten , en wat leven heeft ontfangen, mede. Syverciertfelvede edelheydt met heylige zeeden. Want daer is niets edel dat ghe- brecklijck is. Derhalven foo vertoont ons de Natuur over al hare gaven, foo datfe wel edel magh werden ge- memt. En men foude de natuur niet edel mogen noe* men , indienfe alleen met den naem en niet met de daedt uytbrpmde. |
|||||||||
|
Klachte over de quade tijden.
Stemme: Jonge Dochters vol van jeughd<\
f ft r -r <Boi haft fclagen ban bt tijöen /
J—f «Bat bic heel berranbert $ijn / SMtfeltrielenbolbcntjn/ ©atfe 30« bol bjucft en lijben/ ^noober afé be onbc tijbt / 3M trcbcpnftïjept Öact en nijbt: 2. ©ol bfbjoslj en fnoobc bonben/
|
|||||||||
|
/,
|
|||||||||
|
Cot beg ebcn'naeftenë felja;
Sia men loout bc uoosïjeut na / «£n men ftooft fitfy in be fonöcn / 't 3!£ bot ftarmen / fcrhgh en moo:t / ,*t 42ene nuacöt In oet 't anber boo?t. 3. Mtn gaet ujonthen en hoöbccrxn /
Jfèet bed' obcïbact en ujacljt / t ©aermeijon geen<*15ob£-bnicftt acht; Sa met b?affen en met fmecren / ^jcnjrht men beo? het erfftjeft goct / ^at wen fosbcfuuroi moet. . |
|||||||||
|
4.5fc^
|
|||||||||
|
Klachte over de quaden tijden» ïïf
% 'ït^iebe tijben ïjceïïiebojbcn/
% Mc ï>tt oniscrft' boben fïaen / 'fe g>k te beugïjbt en eer bergacn / Sliefb' en trotitoe jijn betfrojben/ ©alsfjept/ legen/ Ijoobaerbu / ï^eerfeïjen nn en fcfjclmer». 5. ©.jomigjjcnt Die lept berfcïioben/',
<zBn men arfjt naer netgeiré meer. 5 Sfa men yafï op <©obt neeï) eer /
«©ngcrechtigfjept bJtjft boben/ J©acr sop oocfc ben vugge lieert / Kkftf en troutoe jijn beroert. 6. 9ïcö! morfjticH ben ttjt beïebeti
9fii öaer oub' en fïet&tc ftant / tLicfb-' en troutoeinijetlanbt; jföaer nu gaet ficïj eten begeben / Cot t>t ttoecbjatïjt / fjaet en lift / $Tot gehtjf en fooojben ttoift f. „ lï bergecfji top menfrfien feïage»
„ €>bcï befe fnooben rijt / » &>ic foo rag baer ïjeenen flïyt / „ 't gijn alleen ber fonben plagen / ,. «Bn ou£ fnoot en rjuaebt gemoet / » «©at ong bcc.ö' elïenbe boet. 8. „ 't JTtjnaï eenen felföe tipm/
„ t£>ie 'et boo?macl;i jijn getoeefi j „ j$act eng cngefïabc geeft / „ <£n De onbcugljbt boen on?" lijben: ,, ©lijft flccftts* bjeom in u gemoet / »tpeiigïjöc maeefct bc tyben goet. J-J ïeronymus feght in fijne uytlegginge over den Predi»
. kcr Salomcnis : Seght doch niet dat de voorige tij— wn beter zijn ge weeft als defej de deughdtmaecktde
'Jden goet, de fonde quaet. , Seneca fegbt ook:Dit hebben önfe Voor-ouders al ge-^
f Hegbt j dat wy nu oock klagen, en onfe nakomelingen ^«en. 't ook kl3gen,dat de goede Reeden zijn verandert. |
||||
|
15 8 Vriendtfehaps Beeldt.
cn dat de boosheyt de ove/handt heeft.en dat alle rnenfchlijc"
Jee dingen arger worden l en tot alle fchelmerye vervallen. Vriendtfchaps Beeldt.
stemme : O fchoonfte Herderinne.
Silt gïjp ©jicnbtfcïjap pïecgen / upt een rcbelijcK $&
moet/
^ooletceitéter oeegen/ toat bc inate ï^ienbtfcïjap boet. Vriendtlehap maeckt een vaft verbant,
En een onverbreecklijckpandt. 2. ©^enDtfcïjapmoetlteetssöIoepen/foomVorftal?'
Somerttjbt/
€n in onfpoct groepen / tegen alle Jjact en nijbt.
Vriendtlehap roont iichaltijdtbly ,
Soo van verre als na by. 3. J)uftïecftmï)etI)crte/rcöoonrpi3er'gcfct!cnbeni^/
't Ép in b^etigjibt of fmerte/ en in route en b£'oeffenté. V rientichap toont haer altijdt bloot,
't Zy in leven of in doot. 4. ©?ienötftïjap té goebtaerbigïj / bic fïect^ opïjctW1^
boenfict/
€>m te ïjelpen bacrbtgï) / feïjoon f» 'f anber£ niet geniet. Vriendtlehap toont een open hert,
Die met dcughdt vergolden werdt. j-, ,§p toecgïjt öc g'etiicecfon/ op bt frfjacï ban rcéölip''
Cot een opjeeïjt teeeften / ban Ijacr licfb' cn Mlicnöepk Wie dat ware Liefde toont,
Oock fijns Vriendtsgebreck verfchoont.
6. ïfebt gïjp tieugïjt bêrftrcgcn/ toont bk toebcr a«lW
©Jtenbt/
€n ïaet nopt berlcgcn / fcjEjoon bat ïjp 't niet fjeeft bcrbient- • Vriendtfthap toont een blygeiaet,
Waerfy keert of heenengaet. ., 7. £>p té atë bc roofen / aengenaem ban reucfe cn geur /
©ie'er aftrjöt uloofen / toant fp Dv2ing&t be Jjerten beur. ^ |
|||
|
Vriendtfchaps Beeldt. Srj^
Vriendtfchap moet in vreughd' en pijn»
Met de wil' vereenight zijn. 8. .ïtëaergebejinfïie ©gienoeh/ Wiegen toegö öl? 't ïïtïftt
taf/
Cu jtjn afê be toinöen / bie'er toaerien «P **> af/ Even als de mift verdwijnt,
Als de Sonne daerop fenijnt. 9. g>$ ip i-epn ban binnen / onbefmet en fonber gaï /
©K taer fuw* finnen / repn en tapjS beïjouben fat. Vriendtfchap foeckt geen eygen baet,
Door bedrogh noch {nood verraet. 1 o. Wit foo eeo'ïen taodne/ïjiee tan öjiKnen om fijn ftoeft/
.ÏSDaglj Voel lïaen ten toone / toant f» 'g WtttMf glant£ ber? öooft Herten die de Liefde voedt,
Zijn in als gelijck van moet. 11. $ebt gfip em bernregen / öie tt ïjepï en befte toeet /
%möt bat boo? een jegen/ als een feïjoon begemtt fcleet; Want een trouw inboritigh hert,
Selden hier gevonden wert. ii. W>ocïj öc toarc ©jicnbfctap/bie befiaet in <!&fl&t alïeen/
*?n in toare lünbtff hap/ bit niet «3obt i£ een en een, Vriendtfchap op Godts grondt geheyt*
Duurt tot in der eeuwigheyt. Siet deMujijek-nooten 'voor Fol. 87.
ry EnoCitticus gevraeghtlijnde, wat inderdaet een
vriendtwas? Antwoorde, Een tweede kk. Ylutarckus
%de : Gelijckde mufijck beftaet uyt verfcheyde foo
grove als fcherpe geluyden, door de reeden alfoo ge-
j-chickt, foo beftaet oock de vriendtfchap, van gel ij c-
Ken: Saluftius feydt: Eenerley te wenfehen, eenerley te
baten, eenerley te vreefen, bint de Menfchen by een ;
<joch dit is onder den goeden vriendtfchap, maer onder
defi quaclen , is 't geveynftheydt. Wy noemen dit
^fiendtichap , feydt Arifloteles, waer oprechte weder-
'efde is. Seneca feyde, dat Recaton fprack, lek fal u de
riendtfchaps-konft vertoonen } fonder medicijnen ,
iünderkruyden,en fonder e«nigc toover-dichten: Soa
|
|||
|
l&> Aert der Giengheyt.'
ghy wilt bemint zijn, iemint dan oock. Salomon feyt in Ejne
Spreucken, c. 17. 2. Wie de overtredinge bedeckt, die foeckt vriendtfchap, vers 17. Een vrient heeft altijt lief» en wort in der noot, als een Broeder geboren. Syrach feydt c. 6.14.. Een getrouw vriendt is een ftercke vaftig- heyt, wie die heeft, heeft een groote fchat. |
|||||
|
Aert der Gierigheydt.
Stemme t Onlanghs als Boxvoetjen.' ■niiiiiiiüpiiiü^i
J—' <È fïabige honger na gclbt en na goebt /
* '<&tm bjeugfjbe noch beughbe boet aen ïjet gemoebt: j
|ilÉüiii^iiÉiif=^s
* Wit nimmer met reen / fijn finnen fccfïiert / ©ie
" fêncrJttcbjeen/ ftochubjoeltcntiert.
2. ïöant rijcfcbnm noch fchat hauöc bjecfce bctfaeu /
Jfëaec fj» té onruflioö in 't geen hn grijpt aen: &P fleurt hem fijn fïacp en maccht fjem bcnout / Om bat hw foo inoelt en haecht na het goubt. 3» ©00? 't ftnagen ban 't herte / hii fïabigh aen rjunitt /
<ên boeit ban bc ftnerte / bte nimmer berbbjytit. <2>ccn bjater uocïj buur beletten fijn ïttfi/ l^aa-boojftriDanfchier/ïjeeftiwmjnerraccrnifl, . ^ |
|||||
|
A ert der Gferjgheyt. 161
4. $njanthtern^flabigh getgcfc afe? een öonbt/ ~
®ie allci? op-jtoeïïigijt met openen monbt / % toert np benb^och öie hn Der aenftet / ^etgulfighgefïoch/ batïni biegeniet. y. ®U£"i£banbe©jechein'thertè behnélt/
^111 bat hp niet attejS heeft in fijn getoelt; gehoon bat hp ben btipt ïjeeft in fijne Hifi / &00 poogftt hp na meer boo: roof en booj lifï. . 6, J|p iffcr afé eene ban biaterfticht «ranch / ®ie fïabigïj toïï Rebben noch meerbere taancn: «schoon bat docr fïjn lijf ban 't toater opjtoelt/ &00 foecht hp meer bocht / hoc 't hert hem ooch hneït, fe 7. 3£it $ ban ber fnooben roof gierigaertg aert/ %e meerber ban fchatten / hoe meerber bejtoaert $ gehoon hoe hn fijn ha.3 opfïapeft en bult/ ^00 blijft hp belaben bol ongebidr. k8. ï^p $ a$ een ïnipefcen-bief nimmer berfaet/ ^ie aïttjbt bol angïjfï isS toanneer hp 't bcrlact/ goe toeï het een roof i^ en '$ anberg man£ goebt / % Jtoeffight het 00 in fïjnrupm gemoebt 9. ^ijt gjjpber een éhn'jcen in baebt en in fchijn /
F|i fchoutot öocïj ijeeë pïaae / altoacr het u pijn i •5?«nt toieber in ftocht een anber man£ jtoeet / pt biaetht'et toeernpt metbeeï herten reebt. W Ier byfal niet qualijck paffen, 'tgeene Alciatu* iri fijne Sinne-beelden uyt-druckt, by ons uyt het La-
jjin na-gevolght, die ghy in önie Iconol'ogia, of Uyt- ^ee3dinge des Verftandts, fol 424. kont na lefen; alwaer e Kuycken-dief j aen fijne Moeder , over fijne be- i^wtheyt, klaeght, van'tgeene hy onrechtveerdigh *d ingefwolgen, en hare antwoorde daer op. Ghy Kuycken-dief-, ghy groote vraet % Van 't growwluckfihocken onverfaet, Diefepelghi en gulpt weer uyt u hel, t Gefioolen goedt, 't geroofde deel: Ghy klaeght u Moeder alu /eet, \ ^^augen noot, upünenjweét,
En dat door 't braècken en bedrtif% V. ^dormenbarfteninulijf.
L TTMnei
|
||||
|
i(5z De Geeftelijcke Schipper.
U Moederfight, Som \ toeefi te vree»,
Ghy hebt vim ''t urn1 geen fihae geleen , Alfpoundyfihoon u vleefch en bloedt, Hat is doch maer eens anders goedt. |
||||||
|
De Geeftelijcke Schipper.
stemme: Gelijck een Duyfjen ia't wilde.
W31It sop öe ^tebejepleii /
J»00 Iet toel op 't Compas, «Êniuiltöe bjoogïjte pcylen / «©fgïjp herbalt feer ra£/ <©P Mippen of op fanöen/ ï©aer op ööp feïjip-teuch Itjbt; «©p Dat 5$p niet bergijt u tijbt / ©otïjopuöocoejjjt. 2. <&l)pmottix&tijty'htftittm/
fï&et eenen bajïcn loop / 3&iet fucft'Ien noclj niet jtoieroi / Sfn een onfeech're ïjoop / <&n niet in 't toilbe stoerben / ©an b'een op b'anbcr fcufi / «fin toenben 't ^cijip na utoe [ujï / «©fgljpberliefturufï. 3. 3©ant mcniglj Dief m reober /
gtoertopberraberp/ 3[nbien ïjp u ftomt ober /
3£anlegï)tgï)pinbelp:
<ZP>an i&i» ^>cf)!p berloojen /
«iEnin oer bicben l>anbt /
<£n gijp berlieiï bat feoftïijcïi panöt /
Cotepöenfcöaeb'enfcïjanbt.....
4. ÏBilt d'Opper-ftierman fniCcBcn /
©atljpuRoerbefïier /
3©ant öp fcent aïïe jïreetfceH •/
<£n boert ïjetoppn-bier/ .^
|
||||||
|
De Geeftelijcke Schipper,
3©aer na Dat gijp moet jeplen /
<£n bolgen befe bloot/ <€>P batgftp foo onttotjc&t öenöooöt/ ©e bamingen en nooöt. f. ©ee£^ee/öie$öeteetrelt/
©ie gftp bejeplen moet / $oe feftoon bïe feïjijnt beperrelt / ?"' 3fs? een berbotgenbïoet ©ie öoo? bebjogïj en lagen / übeelefiricfccnfpzept/ <£n öie ii %\t\ ten rwaöen lept / 3|oe fc&oön óocR öat fp Mept. (f. H Maft, laet Jtjn 't Geloove,
ïfet Seyl, öe Liefd' ter déughdt, ©e Hoope fïelt öaer boben /
3M£ uptfcomfï ban u bjeugbbt: 't Pi icht-anckerlaet öat toefen/ De grondt der faligheyt,
3f ontepn ban <&oöt£ barmïjertigjjcnt /
©en b^omen Ifêenftïj berept. 7. 3©iltin bit Jbtljip ban laöen /
€en feftat ban % ï?cmel£ goeöt / ©e bolhept ban genaöcn / <£en bert met toare boet:
'tGebedtöatfaïuhelpen/ feftoon ghp een Icebbernrtjgftt/ Maet gijp moet pompen öat g&p ftjjgW / 't <e>zbM ten gentel jf ijgïjt. 8. ©e Noordt-fter ntoetgöp ïjoube /
<&oötg tooojöt / boo? n geficftt / "£n feljietcn / afó bertroutobe /
2©P Chrifti boogh, na 't lU%U
®.e Engels jtjn gelepber£ /
wtottiljoeöcftacn/ ^n n in geenenoot af-gaen; <©«£ taeeffniet meerbeïaen. 9. Ifêiebugboo?greebanbaren/
wet<!pobe§J^eeftbooztoiHt/ , |
||||
|
j 64 Des Ouderdoms Vcrmaeck.
©iebjeeftnoch flo?m noch Baren/
3frochpetbat hem betflint;
©ugpooghtterblijberhaben/
Ce loopen ban het ftranbt /
i®a 'g Itemefê eeutoigh ©abcrïanbt/
©aer <ü5obt u biebt be tjanbt.
Siet de Mufijck-nooten voor Fol. 8 ƒ.
|
|||||
|
Des Ouderdoms Vermaeck.
stemme: C'eftceMars. <©f/ 'kWilvan'tHoning-Bykef
fingen. SietdeMijiuk-moten in Luft tot
Wijsheyt, Fol. 15/.
'ïï ït7 SflbanhetoubedMbefmgen/ enhacrtyeughbt/
W '^ J®ü mjjne pen te rugghe btoinghen / ban B jeughbt/ <&nfienan/ b'oubejifêany ïfoebicinfnnfïaet/ beluftbergaet. , 2. 'jj IBerrclbtg bermaecfc en b'pbclheben J Wiesen hee"'
3&ieg toil hp fijne tijbt facfteben / in gcbe'en / <£n'tgemoebt/ batonsboebt/ 25erepDcn tot bien bagh / bit 't al bermagh.
3. jil&m en be ïufi en fnoobe baben / gaen booj bn /
ïPieg i.é hp log en onbelaöen / ban 't gebjp / ©an 't getoelt / bat onj? qucït /
«fijnong ter jijben boert/ en't hert beroert.
4. ^1't tijt-berb.njfen minne-blagen/ jijnbcrgacn/
^ieshpberflijtfnrioiibe bagen/ enfictaen/ 3£I'tgfrac£/ enhocbbjaeg/ 3£e jjfeenfeften in haer boen / be ïufïen boen.
f. ï?p fielt fijn jfjoop en fijn bertrontoen op ben ïfeer /
<Ên foecltt palepg noch burgh te boutoen / maer let meet" / <©p een baer / uit hem nacr / ïi^et buufrer graf gelept / bat hem beroept. 6 gehoon hem ï>c rampen oberhomen / hp berff act <
3Pat ooch i)t jcught en alle toonic / bit aengact; ^ |
|||||
|
Des Ouderdoms Vermaeck. 165
^icj? leeft jjii / fïil en typ /
^n öencfct in Dit gebal / eleït lïerbcn fal.
'7. Jicfi^onhembeuptcrlijclieoogen/ 't licht berbien/
g>oo poogftt $w Docft / na aï 'tbermogen / meer te fïen / J©antfirJlct/ infirftbct/ %se bat ij» fal beffaen /na «Öoöt te gaen. 8. <Pie£ ftp rjetyiuiCKt berjtant en reben / en bcfc&cpt /
^i^fjeptenöeu0i)t/engoebe jcben/ matic&ept/ jeiubeouaem/ acngenaem/ ^ooj <©oöt ben ïf eer te 31J11 / in bacbt en feftijn. |9- ^cftoonfteinOelebenïieeïberlïpen/ 'tfiertiégauhi/ f p inect bat nicmant hier fal blijben / ük? &£> nauba / ^teït fijn peren / en fijn meren / ^P <0ooe£ paöt en toornt / na '£ 3£ebentf poojt. j. 1 o. <@ 1 toie bat in fijn jonge Dagen / bit handen / 2fiefalaïjongö7 boo? ramp en plagen/ bdnöeugïjt Wien/ ^b fijn oogft / flaen om ftoogïj / "•3a chrifti 3teercnï©et/ ons? booj-gefet. Qlceto feyt in fijne Ph'tUppïca : De langhe flaep, de
].. Welluften»het fpeelen, en alle jeughdige vermaeck- j\)ckheden> verdrijft de tijdt uy t den Ouden., gelijck een v^edici j n; maer daer én tegen verkrij gen fy andere ga- ,endes gemoed», als wijsheyt, matigheyt en andere eüghden, die den ouden luyden betamelijck zijn. biogtnes Laertius feyt, in 't leven vznSolo?! den Athe-
^'enfer, dat men de Jongelingen , die noch de wellu- e«Waren onderworpen, van het Overigbeyts Ampt
i^~ afweeren, maer Oude daer in ftelien, die van , e herts-tochten vry waren. Of?*"* feyt, Wanneer de oogen des lichaems in den
^«den verdooft werden, daifè dan te fcherper met °°gen des verftandts, beginnen te üen. A**) fpreeekende tot de begeerlijcke en hoog-
^^"'geOudcn^feyt:Ghy fiet dat de eenen dagh den an«.
" en Yoortdri;ft, en dat de nieuwe Manen akijdt ver-
L 3 d wijnen
|
||||
|
ï66 Broosheyt van des Menfchen leven,
dwijnen, en ghy laet marmorfteenen , om paleyfen te bouwen ,doorfagen, niet gedachtigh zijnde, dat ghy tot u lijck een graffieede behoorde toe te ftellen. O ellendigh lot veeier Ouden! die hoewelfe een fetf
Jdeyne reyfe hebben te doen, nochtans om veel reys' gek, en om hare huyfen en khatten zij n beforght. |
||||||||||||||
|
Broosheyt van des Menfchen leven
stemme: Laeftmael in 't kriecken van den dagh.
|
||||||||||||||
|
■4
|
||||||||||||||
|
VJ 8 élijch een bloem on 't feeïöt bergaet /
&ett fcojt en bjoo£/ fcfjoon 't IjeerlicH ftact / ,
|
||||||||||||||
|
'A &tsavè eVletenoo*/ m'tblaötbaneene
3!a'ti£afêaiintenroocK: s " Söoom/ €n'tioopenbanecnttroom/^ooiilutl)ti0!>^
s M 't: ja m een fcijoonc ïïoo£ / €>pgen?oncRt me
|
||||||||||||||
|
* sent en Woog / ©ie fïccïjtö Duwt een fcojte «oo?*
|
||||||||||||||
|
a. !©u Magen öat oer aierenaert/
»£en langer ïcbenljeeft/ «2n öat De menfclj / öie meer $ toaert 1 «SoDt foo Itojt leben geeft: |
||||||||||||||
|
Broosheytvan des Menfchen leven.
Watt in öp met bcriïanbt /
&o|ï nemen 't aï ter fjanöt;
3©aer bat De boobt/ alg 't notjj in 't bloepen toa£/
£mel berbjijfï bit teeb're glag /
Sfa tot grup^ / tot fïof en afcfju
3. <©n^Wacïjt'i.Sonret|)tenljerKeert/
3©ant <£obt té 't Die 't befïtert / <ên Die ong boo? Dee£ b|oo$>ept feert /
ï£oe hu fijn toercften ciert /
dEn Dat gjii.é Die geen/
©ie 't aïle£ fcfticnt alleen /
©at ïjp ben menfclj fijn ïjeerlgcWjent bertoont/
<£n met foo beel gaben nroont /
<£n met Deugftbe rijCKÏijcK loont.
4. (Cen epnbe ftn fou baerbigïj fïaen"/
€n't Ro?te feben fien/ «JEnfïjngemoebttenïtemeljIaen/ «Én alle onbengöb' blien /
<ên Dencften Defe Dagb /
©e laetfle toefen maoj;
3©at toect itk ï^ccr/ toanneer gïm mijne tyaet//
«©ie foo los? en inancnelfïaet/
Mtt u fepffen neber flaet i
5-. <©no" ïeben ié gehjcïs een bjoom /
©icfnelenras"bcrbliegftt/ 3©aer in men fonber b^ees* of fcftjoom / gbkfy felbe feer beDjiegïjt: Mm Iet op feechcrljepDt / ©ie on£/ eplae?! berïepöt; Matx toie belooft ong 't ftljoone mojgcn-root * |©ant op ïjeben nomt be boot / ©ie on.é ban onjJ glant£ ontbloot- 6. <©ns" ïeben té maer eenen Dagïj /
*|oe IjeerlijcH bat fjct fcftijnt / ©ol fmerte / roitto en naer geMagb / ©at in ber jjaefï berbtoijnt: l©at baet ban 's* toerrelbtG" pjacbt / ©ie bp <©obt is" beracijt i «een neb'jigïj ïjett / bat té bp ïjcm gc-eert/ % 4 |
||||
|
id.8 Vluchtigheyt defes Levens.
©atfiiertoinisftfïerben leert/ * '•:
<S;n ftcft tot ben ifecr beweert.
7. ©erlaet u ban op 'tleben niet /
3©ant afle£ moet bergaen / ïf et # een ftrancH en teber riet / r' «E^aer op gft» nietmooojt fïacn.
«©u.é benefit mijn leben ffcjt / 3©p hebben uur noeh trjt. i SPchtïeCmpbanm<©obtbenï?ecrscrufï/ 32ic t# al mijn fyeugfib' en luft / (€ot ijp.mgnlanip uptbluff. 't/" An't lange, korte, beefige, aendachtigc,menfeb*
* lijeke, en ongerufte leven, leeft daer van in de W wologia of Uytbeeldinge des verftants, fol. 486. en vef' volgens, waer in ghy groot vermaeck fult fcheppefl' Leeft oockdaer op , de voorfpoet des levens, fol. f 6»' daer hy eygentlijck fal aenwijfen wat dat felve is. •'At
Seneca feyt in fijne Brieven : 't Is onfeker in wat vr" en plaetfe u de doodt venvacht, en derhalven fult gW
die op alle tijden en plaetfen verwachten.
|
||||||
|
Vluchtigheyt defea Levens.
stemme; Het glas van mijn geneughd'is afgeloopeti-
1VI ^n ïan,Pi?" &"$ ScWufï / en ptt ten
JL T X 3&k$ binb' icfi foêpnig ru fl/macr meer ch If^tlËÜÉfelÉtai^
T epuöe? Jut icfi ïjet a\ befcfioito en fie ban binnen/
|
||||||
|
Vluchtigheyt defes Levens. 169
* ^00fïeiCkfjoemijnbmigfit/baer'tSertintoa? bêr^
|I^|^iÉf=fÊ|f|:|;;=l==
ïjeusöt/ ontroert mijn finnen.
2. ^>tï)ontoicïtï)ctïtoo€jeaen/en8oestontïoocHen/
Ifêoctinöerftaeftbergaen/ berflenft/gcbjoceben/ ©an bench tch boe 01$ jeugbb en bjolijcb bïoofen / «§>alafê een ufoeme fracn / en m ber baejï bergaen ƒ <£>eïijchbe$tocfcn.
3. Wanneer een bttnr'ge pijl too?bt aengefïeeebcn /
«^anblicgfitpinallerpl/ na'gjfcmefê reeenen/ 22a fïijgftt met bare Wam / tot aen be eterren;
Maev ftrarlts? ber booft baer litöt / booj pberê aengefïc&t ƒ «tfnfZnpftamberren. 4. ^00 too^t be? mcnfebcn rccm cock ö^efï berjïoben /
SEa afê een teerc bloem / fcer rag bcrfchoben / ^Fa toogbt aï£ 't belber gla£ fecr ïjacfï berb|ooeben / ifoebjobjchbatbetfcïjijnt/ bet lept toanueer men 'tjpfj'nt/ fêtcrflontgebooehen.
y. ^cöoononpbcaccrti^langfi/ foojijnon^'bagen/
£>ccr ftojt en 't Icben brancft / bol ronb) en blagen: I©p fjoopen bat be tijbt oné noch. fal geben / ©erjjcbcntbeptcnfïaet/ bacrelch fütbop bcrïaet/ €rr langer leben. 0. jimaeratïjbetDooIbcmenrcï)! fetborftop'tenöe/
^ntoiltupb'letoenfclj/ bier ban afiucnbe: ^ebtnebt §oe jong!) en oub' boel) moeten fïetben / <©m namaels? beter Icon / en fjeerlijcbcr firoon / 23po3obt teerben, 7. Htijbt bic i£ na bp/ toilttneropmcrcïten/
wantniemanti?" bierbjp.: ïetcpu tomfcen: ©fin honbt noefi uur noch, öagïj u bafï beïooben / v'euebt ban mijn tijbt bergeet/ en al mijntoebcrïact' ^ottlucb|)icrfcobn'' % j Van
|
||||
|
17o Overweeginge des doodts.
Van het korte en vluchtige leven , leeft daer van inde ham-
;o<r,«of Uytbeeldingendes verftandts.fol. 287. daerfuldy al- les geleert en trefli jck vinden befchreven. Overweeginge des doodts.
„Stemme: Ach treurt nu mijn bedroefde Schaepjes, Siet de
Mufijck-moten in Urania of Hemel-fangh, Fel. 78. W3!e bat ben boobt foan obertoegen /
(£naItjjbtou|ïjnepnbefien/ «©ie bint ftcjfj nimmermeer berlegen / liBaer fal altijbt l>et mtabe blien: ïi>pfalbefonbeenbepbeltjept/ i&it on£ bertoonbra / en al toat on.s mept / ©erfmaen in eeutoigïjept. 2. l|ptoectfijnepnbei£onfeecKer/
<2n fïaet alleen in dbobep Ijanbt /
ï?p moet boeïj toinefcen npt ï>ct$ beeefter /
€11 ftarren na een beter 5tanbt:
ï?n tiet be toerrelbt en ïjacr baïfcïj gclaet /
jitöoon bie bcperrclt en bcrljebcn flaet /
«etalftaerp^jchtbergact.
3. ï?p beneftt bee£ baglj be ïactft' fal toefen /
jIKp toom ooeft ober toat «3obt toil; 3©ant itlt ben buptcn frijnen enbjeefen / Wic$ ftotib' ith mp gcrtifi en ftil: Sf en tocet nujn bagen gacn al foctjes geen /
5©at toil ick blagen / of met beel getoeen / «pqtiellcnbuptenrceni 3. .jnaijnglaö moet alle unrberloopen/
tDat toect ith toanneer «J?obt mijn bjaet / aif-ltojtenfaU batich mijn&oorje/ ^ouftellenounuaetoeberlact 3trij l neen mijn leben fê foo ujoos? ale glas / 't ï©0£bt fnelbertocben / ja alö flof en afclj / 2tcfj! ïjetberfrunftfooraë. f. ï©acr op toil ich nip ban bcrlaten /
IBp^jnbanaerb'enlecuigemaccïit/ . ^ |
||||
|
Overweegingedesdoodts. 171
ïtëat fcan mp boei) Dit leben baten /
J©aer 000? men fïecfttg / in fonbe vatckt i
3taet mp Doo? 't fïerben / bjant ïjet moet gefcïjien /
U ïttjcfc be-erben / en u <*Sobtï)ept ficn /
<£n aïie boo^jept blien.
6. „ <® l öie geeft bagelijcn^ in gebacïjten /
„ ?tl!5 Dat ïjp eenmael ff crben moet / „ ©ie fal bee£ aerbtfcïje lujt beracïjten / „ «En ftarren op een betec goebt/ „ <©p'tbaftgefoobe/bat op Chnftum ftet/ „ ©ie ong ban boben / na beel bertöiet / „ ^tjn troofl en ïjulpe biet. 7- „©ceg boobt falmpgemcmgljbjefe/
» i©ant Chriftus i?mpboo?gegaen/ » £>oo bat icït nu ben boobt niet b?ecfe / „ ï?p peeft ben bïoctïi boo? mp boïbaen/ ,. «En mijne fonben boo? / fijn bierfraer SSIoebt f „ ©ie mp bertoonben / booj fijn boobt geboebt / „ ï|p i£ mijn ftoog&ftc goebt. 8. „ €naï?" bc ^upbetjom Komtnloppe/
„ «3eef bat icn toefen magïj gercct/ ,, ©at icn mijn ooje niet berftoppc/ » JBaer trecfte aen pet S^uploff£-MceDt/ „ «En bat mijn ïampc / met ofn gcfaen / ,. ©ooj alle rampen / magb baerDigïj ftacn / f> 3©annen; ï»P fcomtgcgaen. Opmerckinge,
P\ Ruckt dit in u gedacht, en hebt den doodt voor oogen 1
Danfuldyfteets dejond', en 'tquade over mogen \
Want dit maeckt ugeruft, dat ghy in alle noodt V troofl, dat alle ramp fat'eynden met de doodt: Danfuldy 's "werreldts luft vertreden en verachten , En door oprechte boef na 'tjaligh ey?ide vachten , •E» lijdtjaem z,ijn 'm ramp 3 om dragen 't ongeval, Omdat u Godt hierna de ruft verkenen f al, Lip/ïus feydtin fijne Burgerüjcke acnmaningen ; O el-
lendige .' ghy vreeft altijdt yoor '[ geenc'ghy eenmael moet uyt
|
||||
|
j7z Doodt der Grooren.
uytftaen, dit vreeft ghy,dat by u ftaet, datghy niet foudt
vreefen. Seneea feyt in fijnen 50 Sendtbrief: De doodt is de
haven van alle ramp-fpoeden, en een fchuyl-plaetfe van onsellendigh leven. Gedenckt datdegryferimpTende jaren zijn bloemen van de doodt, en dat de doodt een vrucht is van de rufte. De doodt is een rufte van alle droef heyt en ellende, en fy fn ij talier menfchen rampen af. Daerisgeenreyfefonder uytkomft, Weronymus feyt in fijnen Brief tot Paulhium ■■ Wie da-
!>;elijcks gedenckt dat hy moet fterven , fal het aerdtfche
icht verachten, en fich door ware en ernftige bekee» ringc tot een zalige doot voorbereyden, en fich in de oprechte Godtfaligheydt bevlijtigen. Hy fal de tegen- fpoedige rampen willigh verdragen, en met brandende begeerte na het eeuwige leven verlangen. |
||||||
|
Doodt der Grooren.
Stemme: Oflaep, ofoeteflaep, 8cc4
Godt fprack tot den Vórflen ifraëls > Pfal. 8z. 6,
T «Cfe fjcïj gefept / toaer in nfjn tt bcrbhjbt /
•*■ ©at gijp te facin betheben «ÖoDcn jijt / «Ên Htnbercn öte Ijooglj / in pbcre" oogt) / Sn u ^laaJEfïcpt en u fjeeritjcMjept / 3fn u jiiïajefïept foub |f erben / <Sn aoen Den boobt als anb'je erben. 2. 3t>e boobt Wimt ooth tot utoc bcnfïerg in /
«Snfoccfet in ti JMcpfen Ijaer getoin / lEIteaer fïi' t al tcrfïmt / ja toatfe bint / 3Ta m bo?u of fïabt / fp een poer bat /
«Saet in bo?p en ff abt te grafen / ©m fïcïj in 't bleefrïj en Moebt te afen. 3. 10anneeraï£<föobt fijn njamfeïjap tot nueert/'
©anwbnftracK^DoDj fijne roe berijmt/ |
||||||
|
DoodtsKïacbte. 173
3£aet ïept ban m-ocn en fïaf/ gelijcft ftet haf;
H macftt en gebiebt tó een nbel niet/ U tnaefjt en gebiebt moet toijeben / 21$ <©obt fijn ucmnté bomt te ffrijeben 4. ©an jijt gftp al£ be armff e man berbaert /
<5n ntemant atbt u ïsenfernjebe gtoaert / 3©ant ban i£ u ontfacïj/ maer routu en fcïagfi / €n ti bmae^gemoebt / ioojbt boojbitter foct/ ÏEtojDt boo? bitter foet beb?ogen/ * <®m bat gijn fict u onbermogen. ?. 4Dhn3ijteenjmenfcftinhoogI)ejJttoeIgefteIt5
.ïtëiacr grooter <a$obt heeft u in fijn gelieft/ 5^ie utoe broon en fïaf/ bergrupft al? baf / «Sn nftoogh gebiebt/ maethttotfïofennict/ ^itó op 't hoogh gebiebt toilt letten/ 3©ant ©obt fal u te gronbt berpïettem TT Oratius fegt: De Koningen diemen moet vreefen,
-1 woeden wel over hacr Onderdanen , maer 't is Godt dien fy felve moeten vreefen. Seneca fegt in fijn Treurfpel van Thyeftei U die van
Godt, diedereenbeftierderis van Zee en Aerde, den macht gegeven is, léght doch af u trots en op-geblafen gefichte, want wat een minder Onderdaen voor u moet Vreefen, dat dreyght u een grooter Godt. Want alle Ko- ninghrijeken ftaen onder een grooter Koningh. Siet dtMufjck-nootenifi Bellerophon , fol. 138. |
||||||
|
Doodts Klachte.
Stemme: Oflaep, Ofoeteflaep, &c.
Vy %t i$ 't <© Mtüftïj! boer gbp bug ober Macgbt /
'T «T*nItjfen0ief met beef elïcnbeplacg&ti Sfrtnerpt aces* fotte min/ cnbtoafefïn/ 2|at gbu meent t'ontgacii / b'algcmeene paen/ Sr^'SöP meent t'ontgaenbetfrcrben/ *lc!>neenl ben booot bic moet gbn erbm. |
||||||
|
174 ' DoüdtsKJachte.
ï. Wat bact gehlagft ban ïf up£b?outo of ban Mnöt/
©aer boch be boobt / on£ al gelijcft berfïinbt / J>p bloot foo iucï aen ïilup£ / alg 't booge JgunsS / 3M 't gefchjep $ ininöt / bujs" u tod befmt / 2M 't gefcïjjjep toinbt en toancn / ^>paertb?p al u geKlagh en tranen. 3. «Mjp moet'er aen feboon gïjy $fjt fïcrcït en langb /
Sf§S 't heöen frifcb». 't # niojgen jtoach en branch: <©bp toeet bat alle blepfch / berbrijgbt fijn epfch / 't Moet öoeij al bergaen / boe men i$ belaen /-
3|et moet al bergaen en fcijepöen / 3^e boobt fal u in 't graf gelepben* 4. l©p jijn een bat ban aerbe toe-geftelt /
^>oo bjcoé al£ gla£ en a$ een bloem ou 't belt / «öcujefc een toater-blae£/ afé ftof en afcö / 211?' een fchanto en rooclt / en een liebt gefuoocfc /
2lï£ een febauto en rooclt bie bliegen; 3Caet u be toaen boch niet bebJtcgen. 5-. 3£ e boobt bit toijefct booj ïJepfcrïijchc matbt /
©00? hooge flam/ booj hoobaerbp noc|> pjacljt / ï©ant ebcl/ arm/ en rijch/ maept fu gclijch / Mtt Ijaer fepffen af/ in bet boncber graf/ Jjlet Ijaer fepffen af ter neeber / 2Ich! het i£ met ben m&enfcb foo tcber. 5-. ï?pi? toel btoac£ bie op Ijet aerbtfeheboutot/
<ên tracht alleen na eere/ ftaet of goitt: 3©ant allejs bocb berbtoijnt / hoc feboon bet fchtjnt / ©aer ban gijp alleen/ fcljoon niet groot getoeen / ©aer ban ghp alleen fult hrjjgcn / «Een l?cene-liïeet om 't lijf te rijgen. 7. «©toelftcm! bic ben boobt feeetéoberbenent/
«T-11 Het ou «5obt bic beter lebcn feïjencht / <&u 't lebcn bat lept / in ccutoigbeot / 3Pacr ghp boo? «3obe£ troon / met een gotibe fóroon / ©aer gbp booj -©obe?' troon fult hoo2en / ïiomt bier mijn lünbt en ufitberlicojcn. SEveca feydt in fijne 60 Brief: Een wijs Man is tegen aj-
leaenvalg'cwapcnt» ia foo hem mocht armoede, droef- heyt,
|
||||
|
't Saligh af-ftervcn. ? 175
heydt, fmaet, ja de doodt overvallen, hy fal niet aerfelen,
maer fal onverfchrickt tegen haeraen, ende tuflchen haer> doorgaen. Voorder feghthyin fijnen 7 8 Brief: Waerom fchrcytghy O Menfch? wat hoopt ghy ? hou af, of meent ghy dat de Goden, door bidden, zijn op te houden.' dit is al te vaft en feecker door een eeuwige nootwendigheyt in-ge - ftelt, ghy fult daer na toe gaen, daer't al na.toe gaet. Is u dit wat nieuws.' totdefeWetzijtghygebooren. Dit is u Vader en Moeder wedervaren, oock uwe Voor-ouderen, en alle die Voor u zijn geweeit, en na u fullen komen. Herodianus verhaelt.Dat den Keyfer Severus fich gevoelende
te verfwacken , en den doodt te naederen , hy fijn Hcene* kleedt, waer in hy wilde begraven zijn, door'tleger opeen ipiefle liet om dragen, en daer by om roepen: Dit eemge alleen, fal de Keyfer Severus van alle fijne fchatten en heerlijck- heden, met fich tergrave nemen. Hier op paft 't geeneyW ï'eyt cap. 1. ii. Ickbennaeckt van mijne moeder gekomen en fal naecktdaer weder heenen varen. Leeft oock SaUrwm, Ecclefiajiicus f. i f. |
||||||
|
't Saligh af-fterven.
a&temme: Als mijn frondlijn voorhanden is.
<©f/ Maximilianus van BolTu. Wlnneer mijn sla?' bcrïoopen # /
^èoo moet ieft ban ïjicr. feïjepoen; J©ant bon? mp oorfj geen ojwi t.e / ÏMt mp öan ï^cer gelcpoen / ï©ant icïi oogï) on een faltgïj enb / ©i£ 11 gcfïtf)tc tot mp toeno / 3£at icïi u macfj behagen. i, ^at idi Dan in mijn ouöen&agïj/
«ï©p macïj in u bermaeeften / Sfcfe toeet oat troef ïjept norïj gcWapJ/ üan mijne ttntbaertfïaecnen; 9Irk moet De incrrelot öorfj berfmacn; Mm «©iiöerjs jijn mp boeg gegacn / |
||||||
|
ï 76 't Saligh affterven.
Sfeft bolgft op Öare pa&en.
3. ^estoaerbaltbocftbeboobt/ Déngecn/
<^ic in be bieelbe leben / «Cti cf fp ban met beel gebjeen /
(iüTot <£obt fith toilben geben: «icplaeg! ftet balt bieb te laet/ Snbien fp niet bp tijbt.s ban 't quaeöt 3£flfaten/ enbefonben* 4. ®ie hi bejl bjcrolbtgbaïfcfte goebt/
ïf aer ftepl en toelbaert foecnen / 5Ê>icnfaIecnbJo?m/ bie tlabigijb^oet/ ïfaer onber|ïanbt berbloecnen/ €nfeggen/ buiaejS! inbefenacht/ J&al ntoe Sicl jijn t'onberbjacfit / Wit |al ban 't goebt befioomi J
f. ï|ebt gijp ban een ontrujï gemoebt /
,ï!fóetboó.3fiept obcrlaben/ 'üth! ban ftreeut al u groote goebt / ©oo| ubje Stel ten nnaben t <5£>an bolgfit'er on roubi en uchlagfi / ïBant fip fcftjicntbooj ben ïaetftchbagïj / ©ie elcn fat obctHonicn. 6. gehoon gïjp;ijt in berfieben |ïaet/
3©flt fal ti bit boeft baten J 2Ü£ söp u lijf en leben laet /
<©an moet gfin 't al berlatcn: ï?cbt gijn niet fyoom en tuel geleed / ©e Ijoogfiept 11 geen boojbeeï geeft / UBant <©oöt fal bie bcrarïjtcn. 7. <J5oötsJ D»pgement bat balt fccrjuMcr/
Bso? bic in 't rjitaebt bolfterben : dèijn oo?beel fcftriCHlijcH 15J en jbjaer /
?Sïd 't fal boltrocfcen teerocn; JDant fip fal feggen gact ban hier / «Rïjp boófe in het eeubjigh biet / «Én bgaegfjt bacr itbic ftraffe. 8. <©e bjoonie bicftlunltf troeft geboeft/
I3et Knagen ban 'tgctoèten/ Wip fin in fijnen öooöt-Hama brodt /
|
||||
|
Ter gedachtenis van mijn Vr iendr» ijf
<Sf<!SoDtIjem JjaD bergeten;
©och fjp grijpt toeer ren ba(t gemoeDt / CntrooitfïcöDatDoo? chri11' MoeDt/ <&ijn fonben jtjn bergeben. 9. ®an fegöt ïjp/ ó mjjn JKfel baer upt/
3©aer boo? fóuD' ich m» bjecfcn l Sfth frooj oer «Sng'Ien foct gefopt/ 3[ch toenfcf; bp <£oDt te toefen: ,3ch Jjeb mijn loop nlret boltyacfjt/ t «föeloof bcïjouben/ enbertoacfjt <2en ftroon ban 't eeutoigïj lebcn. io, JtëelfaligïjigfjpbieDufSjïtrffc/
«Bn laet De toerreiDt jtterben / ©oo| Chridum fjp een fcroon bertoerft ©ie nimmer fal beDerben: «9ie in 't geloof bolfran&igfj blijft *®p Dien nocb bloecfc noch toet be&Bjft / Ifèaer fal «&oDtg aijcfc be-erben< Ter gedachtenis van mijn ouden Vriendfj
Mr.Sybrant RanJJcnCardinael, van Harlingen.
Stemme: GaillardeIa belle. Cf/ Defchoonëdiemymar;
tilarifeert. Cf/ Nadien h« bitter gaet voqr't foet. Xxr «21 op mijn èïel toéefï te bjeen /
v <z2n foecltt in Cobe rufï/ ■
1 ©Jienbt Die $ uboo? getreen /
^nfietnnbeterfojï; «lp icfc ö «öobt! Dit felbe pabt betree / «traeen mp benuaem Dat ith macb toefen ree / i®anncer gfip nlopt Dat ick Dan baerbigfr |ïae / *®oet gftp u toil ich ffeun' op u genae. £ « toil $ Dat ich 't leben laet / ^nnae een beter ffae/ ^DP ïjcüt Doch. Doo? ernbajï brraet/ Stoten Dat itftgae: |
||||
|
178 Aen Mr. Sybrant Hanfz. Cardinael.
jfit&aecft mp bercpt bat ieït fjet attöfcïf beraegt /
«Sn/ boojuerouto/ op'tHemeïfel)' jpbebadjt: <©n£ ïeben i?" geltjch cm tnanbelaer / Wie altijbt repft boo? menign. moo|benaer. 3. 3iBijn©jienbt/epïaeg! i^boo^-getretn
«£n ïjeeft fijn loop bolbmt&t / ifp ïjeeft f"» ftrijöt nu af-gejïreen /
Wit pbcr nocï) berioacljt:
211 fïrceft men njer booj beele ramp en fmert /
3f I quelt men ftch. intoenöigïj in fo/et Ifterc /
't Sfe bcrgeefë / clrft moet bten toegl) betreen.
J&ijn J2^ienbt i? biegh, / toatbaet ban al 't getoeea
4. j©!inmiben©^enbt/ inhonjlgeqneetfet
©an fijn' ninbt.3 becncn af: £>ijn geeft en aerbigïjepbt noc& fpjeecftt /
^tfjoonïjp Icpbtinïjetgraf. j^p brift at 't geen brat opt be fconft bermeicjjt / «En toat'er opt fcïjerpfhimgï} bjepn beboeljt; Wie-S fat 51311 lof ootfo nimmermeer bergaen / jföatr blincken unt gelijCK üe ïjclb'je jiiüaen» j-. <0a nu bp't €euigï) «S>jie-setal / <ffnmeCtï)Ct Ürckel- rondt,
öT-npaltbcn Cubüs ober al/
3Fraer gïjp hjer fepï aen facnbt «MtiiHxrfcljoolbp <u?obe£ jjEajcfrept/ €•11 ïecr bacr ban al bce.s bolKomentljepbt. €pïacs! uhonjt/ bacrgïjpuljocftmbjaecW <0m 't ïicïjt te ftcn / bic i$5 nu al gcftaccUt." 6. jMjnïumfcm WisenRekental.
3Ba£ afë een ïjclöcr ïicht / Wie$ ftu ben blauwer b.'agcn faï /
©on? pbcr£ acngeficht * ©anmtpten aen / toa£hp neb'jtgfjen fïccFjt /
3Macr in 'tgenioebt ma? Ijp bjoom en oprceljt: <£cn open fjert / tooitb' ftp in al fijn toerrh / ^ijn fWn SW bra£ Ihcm een jèctjool en fóerch' 7. Jl&ifgunt ïjem niet bat &p nu m(I /
«En beter lult bertoerfï / |
||||
|
Van de blijdschap des eeuwigen Levens. 179
til i^ fijn lamp nu iiptgebïuff /
^ijn ftonfï öocft nimmer fferft Scholieren treurt om beeg honflrgcfte Man/ itëieng' tongft u nu niet ontertntjfen nan: ©oo?fnuffelt Dan fnnoberfcfcanö'je geeft / ©icgfjp/ ten teel/ noch in fijn uoechenIee|ï. |
|||||||||
|
8. £faep ban mijn ©jïenöt/ in<©oöt/ öieleeft/
Cot aen ten Wijten öagh / Cot <£obt u toeter 't Ieben geeft / ©ie alle oingft bermaglj •• ©at gfip moogftt fien op 43otes? ïf eerïijchftept / ©en bjoomen .jffêenfch ban eeutoigfjept berept/ ©at gijp moogftt fïaenboo? chniti aengeficht/ Cn pepïcn Daer te?" ïfemefé eeutoïgft licht. {
|
|||||||||
|
Van de blijdtfchap des eeuwigen
Levens.
|
|||||||||
|
£>temtJU: Gravefande.
|
|||||||||
|
ï8o Van de blijdtfchap des eeuwigen Levens.'
B <£m bat bit rag bergaet / €n boebt in ong Ijet quaek iliife|=:gi^ii=l=i^
3©flt gijp bmtgljt taertoerben/ £>octkt ©oMë fci jcfc
|
||||||
|
i. 3tIgP»uhis bnmfdjtDp<!E>obfcte?ijn/
£»aflfj l)P oBobté ïïi)ch in fcijijn / Ü>tjn l#eerItjeW)epbt en Chriiti ji&ajefïept/ ïE>icé toag Ijct aerbfcö' ï)em pijn; 3^ies>" riep bp tipt / mee een feer blp gclupt/ €>clj! battchtoasalree/
©crloft ban 't tyoctriglj toce /
3Ê>at icK iuag ontbonben /
©an bit lijf berfonben/
<£ngenootberiuïcnb?ee.
3. <i5cenoojacnljOD?bcoptbeii?eugl)bt/
jSoeïj oogï) fagïj üct$ gencugljbt / 3tlgmijnsefie&t/ boo?<£obc$5>J3cefï/ ttcrlicïjt/ Henfagl) bee?' groote bcngïjbt; 3©ant in 't gebackt / Ijeeft nopt menfcljc bertoatfjt / ©it nbcrljeerltjcft loon /
3©aer mee bat «©oöcj? j»oon/
<®i\$ ban fal bercieren /
«irntenifemelffieren/
<en on£ fcïjcnchcn 'g Hcbeng fcroon.
4- ©eJjoogfjept Salomons toae' (bljoon /
?[l£ l)u fat in fijn tfjzocn / g;n fijn cieraet / gepjonefct in Ijooge ffaet / Hiart fijne foomnghp liroon; 3©acr boo^ ïjn ban / al£ een betljeben Mma I ©anpbtr toicrb' gc-eert/ - aïssaoojfijubcugöbtgeleerti
|
||||||
|
Van de blijdtfchap des eeuwigen Levens. 181
fflmt öoo? toijfe reeben /
«Cnfnngoebejeeben/ Maë OP P01* Iief m ioeect $•• JtëattoaerbeegUtötterlijcHenjacïjt/
£co ïjp niet ftooger bacht * ^>oo £itc befïont op een feo ïoffen gronbt/ «fin fto geen meer bertoarijt ? jfêaer 'g ï|emefé bjeugftt / bie baert lufl en geneugïjt ƒ 3CI^ clch bcrlatcn fal /
5&it aerbtfefte trenen-baï/
<©m ba ©oöt te teoonen /
<© ie ong fal beRroonen/
üBet bêr <£ng'Ien foet gefcïjal
6. j&oeefctbanuwiï/ in '$ $emefê goebt /
©at ober fbecïien moet; ©aer fïet niett niet / op fïam noeh groot gebiebt f
Jifèaer Dp een tyoom gemoebt; 3©ant bat befiaet / bat ton na <&tfat$ raebt /' <©p chriftum 'toogeflaen/
«£nop fijn gaben gaai;
«S*at ton mogen (ingca /
%er boo? alle bingen /
^>ict onjS boeb genabigft aen.
D. Auguflinus feydt van de blijdtfchap des
eeuwigen Levens.«ldus: J C£/i/ aenfehouwen Godts > des alderhooghften goedt, al-
ler Engelen en Heyligen vreughde: Ja Godt fien is het 'oon des eeuwigen /evens, eene heerlijckheyt der Hemelfcher ^tften^ een eeuwige vreughde en eeren-kroone , het rechte M'ynoodt derfaligheydt, een recht e ruft e , eenfchoone vrede, f ene inwendige en uytwendige vreughde; ja een Paradijs Go- Js , eenHemels Jerufalem, eenjalïgh leven ■> een volkeyt jrja/igheydt, eene eeuwige vreughde , e» een vrede Godt f, ">e alhet verftandtfalovertreffen. |
|||||
|
M 3 Om
|
|||||
|
!82 De 6"Pfalm.
OMdathiereenige plaetskdigh w* hebick de fevefl
Boet-Pfalmen, die de oude Leeraers daer toe hebben «ytgefocht, onder mijne papieren gevonden, en die eer- tijdts, na de Nieuwe O verfettinge des Bybels, by my warefl gerijmt, hierby willen voegen. Voordï feven Boet-Pfal- nien worden genomen de 6, ii.$S.fi. ioz-150. 143. Waer »an ghy den j-i Pialm fult vinden, in mijne Urtwi» of HemeUfangb, fol. 37. De 6 Pfalm.
<&p bc getooone ff e mme: Wilt my niet ftraf&n, &c>
C (Craft mp botftniet ó ïf eere!
0 3n utocn toom tefeere / $ocfj in tt orimmighcpbt; .Jliaaer ?jjt mp Ifcer genabigh / 3?cfeben$toacfe7 njfjptoelbabigfj/ ^cneefl mp ban bit lept i. Jia!jn®elcnuéenb'|enrtïj|ithen/
&erloft mp tipt bce?" ftricfcen / {f pe lanojfj fat 't jtjn 0 ïjcer t «Éï|eere! heertboefthjebcr/ üeot mijn 'Bid stoacfe en tcber / ©erlofl mn t'utoer eer. 3. ïöicfalin'tgrafttfabent
IBant in ben boobt berfchoben / 9$ ban u aeen sebacht: Stfcft ben bcrmoept ban fitchten /
üfêtjn bebbe jtoemtbol buehten / SJcft feïaegft ben gantfcfjen nacljt. 4. JHaijnbcb i£ nat ban 'tbiecnen/
jnaijn oogfi boo^naerjbt ban 't fteenen / ©erout ig't boo| 'tbertmet/ Ji>an toegen mijn befïrijber£:
JBtjeht ban mp '$s beugf}bt£ bemjbct?' f 3©ant löobt mijn ftfjjepen fïet. f. ©e|)eerberFjoo?tmijn beben/
Jföijnfmeetfeenenmijn reben: _ > Söefcöaefli'
|
|||
|
Pfalm^ï. 183
|
|||||||
|
23efchaemt mijn bpanöt toojbt /
©erbaefï beert hp te rugge / i3erfch?ichtentoo|btilracbg blugge/ «Eer dat hem pemandt poit. |
|||||||
|
Pfaliïi32.
€>pbegeïöoonetïemme: w el hem, &c. W<£I fah'gbmenfclj/ toienpfcmben^iberoetan/
<£n Dbcrbecbt / al 't «juaebt b» hem bebjeben: 5©el faligh menfcïj / toien£ geefï bébjiegens* moe / <£>obt rehent niet fijn ongerechtïjendt toe. i©ant boen ith 3toeegh mijn beenberg nip betreten /
3£en gantfchen bagh / boo? 't bmllen ban 't getoeten; ïtëant utoe 0anbt tyiicbt bagh en nacht op nip / aiEïtjn fap too?bt b|oogh / als* 't hop hp ^ottier tp- SeU 2. Sfm maechf u ïfecr! behent al mijne fonben /
H©mi fnocbighept bedecfct' irh. fgener fïonben: 3'cb fpjacb / tch toil belijden mijn nütbaet. <Öhp ifecr! bergaeft mp aï 't beb?eben quaebt. Sela. «eich^epl'geraïterbJtjïhpi^tebmDcn/
$>em biitöen / bien geen bloet ban faï berflindeti: «öhp jijt mijn touch / bïe mp bpo? anghfï beboet / 5&ie nip omringjjt en tyoltjtb fïirgen boet. „. ?• Sfcbfalubanbenhicghrecjjtonbertotjfcn/ ©ten ghp fuït gaf n / bat ggp mijn raebt fuït uïijfen / |ifctjn 0000 fal fïceté op u toeï gade {ïaen / **°lght ban <©obt£ toet en toanbelt op fijn parn. SBeetI niet geltjch een paerbt bat onbcrfïanöigïj /
®fafê een muuï / tik booj 't gebit toojbt hanbajï}; 3» bat bet 11 riïet mtctfe noch bertree: ^egcbbeloog'heeft fmert/ berbziet enteee. _4. Mmr toie op <£obtbertroiu»t bie fal omringen / **tjn goebiobcpt en gon)t in alle dingen: ^crbljjbt u in ben I#eer met fiiöe ujeitghöt / «ttntbaerdige fmght bjoltjch en berbenghbt. m 4 pftlf» i%-
|
|||||||
|
Pfalm38.
(©p Öegctooone fiemme: Wilt in uwen toorn, 8ce,
CCraftmplgter! niettnutonen/
° öomtbiebooren/ Mp in gramfcfiap niet nafltjbt / 3©ant u pijlen neer gefcljooten / <©pmp1ïooten/
€n u ïjanot omcnt mp ter tijöt 2. 3Jn mp toojöt niet ïjeefê bebonben/
4£mmijnfonben/ 9©antu5tamfci»apnip berneert:
9fn mijn beenber.é i?' geen tyeDe / jlföijnboogfteben/
Jjtëijn öooft ïjebuen oberïjeert» 3. &p mp ofë een ïafï nu plagen /
£>toaetomb?agen/ 0m mijn btoaep en fot belept /
«En mrjn etter-buplen fliticften / ©ieuptblincfeen/
i^eel berteert in bupligljept, 4* S?t« benhromenneer-geboogen/
&oojuoogen/
€n ga geel ben bagh in 't jtoart; 3®ant mijn bannen bol ban plagen / 't ©fcefcï) afnnagen/
3&k mp b^tthen tot in 't &erk ƒ. 31* ben $toarii en feerberb?often/
2SmU' ban 't fcljjOKen/ ©00? ftet rupflchen ban mijn fjert: 311 mijn fttcïjtcn en bcgeere / ftentgljpïfeere/
3^oo| u nietg berbo}gen toert <J. jnaijn öert i$ geel omgetoenoet/
Jufeijnnracotenbet/ - *t Sticht oer oogen toijtHt ban mp; |
||||
|
Pfalm 38. 185
Jl&ijneb?ienaen en bemtnoets*/
Sfamijnmnber£/
t©m mtjn plaegïj fïaen bec'ter 5p. 7. ©ie mijn giele fielt beflricheri/
3Mberfcl)?icfcen/
©ie mijn ntiaebt foccfct ffeeccht beröerf/ <£n fp bencfcen altijt liften ©mtettoiiïen/
<fcetf $eer Dat iefc troofl berinetf, 8. gicfe ben afêeen flomm'enöoote/
«Enberfchoobe/
©ie gcïjpoj ncclj flemme fTaet: <0Ijpö43nDtl fultmpuerljooren/ ^epflïjtuooren/.
Sfcftfjoopoputoeberlaet. 9. SfcfefenbV toaertoeoitberblijoen/
MjStenpben/
Jlfêtjne boet mccïjt fïib^igl) fr^n * ©atfe mp ban groots niet tarten/ Sfnmijnfmartcn/
©ie tot ftinchen jïa gereen. 10. 3ftfe toil a mijn quacöt betonnen /
«Enmptoennen/
ftl?" bekommert om mijn fonb: JIBaer mijn bpanbt too^bt te hratïjtigïj / «Bntemacïjtigft /
©ie mp fonbcr ooifaechmonbt, 11. «En Die nuacbt boo? goebt bergelöen /
«ÊnmpfrJfjcIben; <@m bat iefc &êt goeb' na-jacgfj /
i&taenmptegen/ Docïj gfip ïfeere/ ÜMt bit toceren/
•ïlïSÖn ïjepï / {jacfïu/ Dien icft 't ftlacgïj. Den 5-1 Pfalm , zijnde de derde onder de Boet-Pfei-
en, foecktin Urania of Hemel-fangb , fol.37■. |
|||||
|
|>fc f De
|
|||||
|
De 102. Pfalm.
©p be getooone fïemme: wilt mijn gcbedt,
|
|||||||||
|
W
|
3EIt5feer/ mijngebebtberfjooren/
|
||||||||
|
5tact mijn felacftt gaen tot u ooren /
<&n berbergjjt n aenfrijijn «iet: Üepght u oo| in mijn berbnet: atïéich roep bjilt tap berfchijnen; I©ant mijn bagen ïjacfï berbitiijnen / SJiljicenroocK/ ooch$ijn mtjnbeenen/ 2IIg een tjeert berbjanbt De fïeenen. i. 't Ifert \f bo? alg 't gra£ bcrflagen /
Sfefe bergcetmijn broobt boo: 'thlageu/ «£n. 't gebeent Weeft acn mijn blepfcb, / ©oor mijn fucïjten repg op rep?: "Sfö een Koerbomp ber JBoefcijne / &it icn alg een üpl te qitijne / Sefe toaecb en moet eenfaem manen / 2! ï£ een mtifcft boet m be batten. 3. Jifêjjn bpanben ingfleet?" fmaben/
fiafen/ jtoecreninmijnft&abc/ 9en eet afcïj / geinen al£ tyoobt /
Crancn bjaHeKlcfetjtmpinnaobt 3©egen tt gramfcfjap en toren: <5{jp hebt mp bcrïjoogljt te boren / «Bn mp toeber laegft gebreben / ©ugbcfciertgïjp 'Jt menfefjen !eben. 4. 9Hg een feïjatouto' $ijn mijn bagen /
Stk berbo? afê 't gra£ bcrflagen / €>f}p %ex blijft in ecutoigïjept / ^n jïaettot 01$ ftnlp bcrept:
ötoegonfc buurt ter gebaebten / ©an gcfïarfjte tot gefïacljten, «Mjpfult opffaen en ontfarmen/ ^berZion u erbarmen. f. maat be ttjbt ban u genatte./
grè genomen recljt te fïabe / |
|||||||||
|
Deio2Pfalm.
€n UKneefiten hebben tofl
2Cen 't fïeen bjagen / om haer rufl: 3£ie om 't grupg mecbltjbigh fucljten / f©ant be Üepbcn^ fuïïen bitchten / «Bn ben iiaem be?' ïfeeren b|efen / ö'SSerbtfche uienringen mitg oefen. 6. 2tIg<©obt Zionopfal&outoen/
€n fijn ^eerïncHÏjept aenfeftoutoen/ ïUeert hp ficïï na het gebebc / ©an bie lept ontbloot/ berplet
Sip fal 't bibben met berfmaoen / ©ie 't befch^efeen ftomt te fïaben / iBanthetna-gefïacbt faüoben/ <£oöt/ DiebithefiiertbanBobcn. 7. 3?EïitghpuptfïjnS?<#Ijghoomnm>'
„©eoerbjaertg fal fïen alommen/ aptben^emelop ber 2lerot/ <©p fijn bolch hem lief en toaerbt:
©ie het fucljten bet gehangen / ïfoo^t/ enfojSmaeefttalhaerpjangcn/ ©ie geboeptter flabernpen/ Jüinoeren bep ooobtg fal fcgpen. 8. <©p bat foobenaembe^ peeren/
3©erb' te Zion t'ftjnereeren/ «En'tfefte Jerufalcm,
aptgebjeptmet lupoerfïem.
2ti£be boICKent'faembergacen/ <£n De &oninghrijCHen baren / <©m ben ïfeer haer «5obt te bienen / ©ie haer fal fijn gonft berlienen. 9. ©ie mrin&racïjt heeft neergefïagen/
<Ênberfco?t mijn jinaefce Dagen. 3!ch fpjacK / töoDt neemt mp nfet geen /
Hpt bit baï en tyoefgetoeen / SPn het mibben ban mijn Dagen: Htoe jaren ïjaer toeb?agcn / ©angefTacfjte totgefïachten/ 3©onberIijCH 3jjn «toe krachten. |
||||
|
•188 DoiijoPfalm.
i o. 4&ÏJP [jebt ö'aerb' gemaetftt m Ianbfit/
friemelen $ijn 't toerei» utoer ïjanben/ ©otï) bee£ ftiUeri al bergaen / <!5Ijp firtt eeutoigft ulijben |taen. ©Ce?" geltjcn een fcleeöt bcrouben / JlIBarr gjhufult tl roem beftouben / «0»ee.é alë een getoaet bcranb'jfti / *2n bcranb'jenmetmalKanb'?en. 11. .ïiiaaec gïin jijt bic felbc ïjtere /
3Ê>ie men bicnen moet en eere / *?n u jaren fonber maet / S5Iijben aïttjbt in een ffaet; jfëaer be ninberg utoer Kiiecijten / gullen toocnen inïjaer reeïjten/ «rnfjaersaetfalbobjjjacr cogen/ gïjn bebèjtigtjt bol bennogen. |
||||||
|
Den i3oPfalm.
<®p öe gctoOOne |ïentme: Uy t der d iepte ó Hecre,
Lr Jf t öieper noot be? Ijertcn /
! Hoep ich o $>eer! tctön/ JBBijn fmrechen / tjoo^t be fmertc / ïtttrt bod) u oo? tot mu: ^ict gh? op fnoobe baöen / l©ie falö'eröanbe(ïacn,* .ït»aeraï)ö/ bergceftbequaben/ <Dp bat ubjeeë noem aen. ï. Jlfóacrirfc bcrtoaeïjtöen I?cerc7
.ftëijn §?iel tjoopt op fijn tooo?öt: Mm Zid toatijt op Ijcm fcerc / Mm al£ be B3acI)tcrftoo2t: .ïlfieer al.é be lï^acïjter^ fojgen / 3ïlë fjj ter toacfjtc fïaen / <&n Ijoopen pp ben mojgcn / %l$ 't iiKHgm-Itf&t öjeecftt aen, |
||||||
|
Pfalm 143; 189
3. Ifrel ïjoop op bendeere/
Sèant tjp fcerïofï u o?ac: ^tjngoebtljepti^niet becrc/ <gn op Jjetn teel genae: ■ üpfat xfrel bebmben/ ©anongerecljtigljept/ €11 Ijaer tof erom berblijben / tPooj fijne goebigljept. Pfalm 14,3.
i&tCimne: Pfal. 103. Mijn ziele wilt den Heer, &c.
O <©ojt mijn gebebt; « ooren nepgtjt & Ijtm!
4 x „ïl&ijn fmcechcn mcrcnt / berf)oo|t mp t'nteer eere /
^a toaerftepten nae tt gerecijtigïjcpbt:
^ae t bcri) met utoen ïmecïjt niet in 't gerichte;
ïjöant niemant fal beftaen boos u geficljte /
•©oo? fijnberöienjl/ iiaeurecötbaerbigijepbt.
a. «©ebpanbtgaet mijn^icle fecrberbolgen/
^n j?ïct mijn lijf ter acvüe fecr ticröolgcn / Jpnlcgljt mp alleen boob' in 'tbuplter been: hierom mijn geeft stf oberfïuFpt met b}ce\'c / |jtëijn tjert i$ gantfeh beroaeft / en ieft mitji befe %el in mijn lijf beet ang&ft en bL?ocf getoeen. 3. ©cen icn gebencR toeer arn be oube öagen f
SP* obcrïéglj u babcn / in mijn hïagtn / |>an utoer ftanben toeren icn bp mp fiweecK. ~ïch bjepb' upt mijn ïjanben tot 11 Igeère / |w ijn Bitle baeeftt nae u en nae u 3Leere / *** 't bojjïigi) lanbt / of een bcr&oogïjbc btctfa ~4- ©erftoojtmpïjacfï/ eer mijn <£>cefï moetbc$toijcfew/
«utcvgtj u aenfcljijn niet / bat kh moc|)t toijcncn / gtë een bie in be fenple •lebertïncHt: ESocbtgöcpt ïaet mp woegij-mojgeng tjooven: gW ich betroute op u beloft te booren / vnt¥»Julp/ biempaltijDtomrinctit, • - • y. Match
|
||||
|
ïpo Pfalmm-
ƒ. jBÏSaccfe mp oefent ben toesfi bien tcFt fal trcöen:
3[cft Ijef mijn Ziele / tot u / boo? gebeben. Sfdtfcljuplbpu/ tcb'mp ban mijn bpanbt. 3tor mj? ó ifêer! boen na u toeïbefjagen / !©ant gfjp mtjn <©oöt berftoojt mp in mijn bagen / Ugoebe <0eeji lepb' mp in 't effen 'ïanöt. 6. <©m uw'gjSiaem^UHlbetleenmp 'élebenghracïjten/
«En boer mijn Biel upt beeg benaitobc- Macïjten / <Bn reep mij n bpanbt upt booj u gerecht: 3£ic mijne 0iel bcangfjfïen en bus* qtteüen / HMt tie boo? u\ne goebthepbt neberbeütn / 3cn jleun op u; toant J^ecr icn ben u fcnectjt. |
||||||||||||||
|
Defe korte Pfalm heb ick daer by gevoeght
Pfalmi3i. ©p öe Qftooone (lemme: Mijn hert is Heer, &c
\i\ gn ïjert hooghmoebigh. ig nocfj ftout /
1 v •*• M ijn cogij ban p?acfjt noeft grootgïjept gout. 'ft %'b niet getoanüelt trot£ in fcinjn / Op bingen iiie ban toonber ;ijn. 2. ï?eb icn mtjn Sicl niet ftii bereent /
3£^'tïthibtfetbJdchbe.iiRoebcrfpcentJ - JIBijn ^iclip noeïj alfoo berept / Stof 3lfrel£ «frobt in eeubjigïjept. |
||||||||||||||
|
Het Gebedt onfes HeerenJefuChrifti:
Matth.6.<). Luc.iï.%.
|
||||||||||||||
|
«©pbegetooonefïemme: OnfeVader, 8cc.
|
||||||||||||||
|
* ®aber bie in b'f eem'Ien jijt, O Vad*
aemseïjeuIishttoetD'altijOt, ^^
|
||||||||||||||
|
De Tien Geboden Godts. *-ft
ölfttjtH toe-toom. ötoilgeftjtR/
«?cfcï)ieb' op Dltcro' al? igemelrijctt. ^nf Daegfiüjcïtf 2S?ooöt geeft ong ó $eet.' ©ergeeft ong onfe fctjulücn toeer. 2. «Mpefetopöienngfc&iilöifffjsijn:
Stept on£ niet tu berfoechinghss utjn: IDerfoftcnsSbanöenboofen/ ^eer: ï©ant u $ 't fitjeh öe roem en eer. & $ öe hracht en ïjcerïijcftljejaöt/ ©annutotmbcreeutBtsljepbt. Am*n. |
||||||||
|
De Tien Geboden Godts.
Exod, zo, Deut. J.
Stemme: Heft op u hert, Sec.
Godt fprack defe woorden. T €k ben öe ^eer / uto «öoöt Sülmathtigh /
x ^ieuptö'egpptifcïjeflaberng/
it heb gebcert öoo? mijn ïjanötfcrachtigft.
©een anö'je <J3nöen ijebt boo? mp. i Grbodt.
i. il. <^hpfuItbeelDtnoeftgelij£&'ni£ maeefcen/
&an'tgeenop 3Cerö en igcmcljtoecft/ <©f onöcr 't i©ater / ö'Hcrö' maeft raedsen / •Öoeh ban 't geen töoöt gefeïjapen heeft. 3. tBttpght niet boo| gacr öocg öicnft ofcere/
Üjtfc ben ii ftercRt' en pb'jigh €>oöt / ®jc tot öev ©aö'jcn mféöaet keere/
Wanneer men mijne eer befpot. 4. 9fa tot öen feinöers* ftrecfct mijn tooren /
^ot aen het öerö' en bierö' gefiacht / |
||||||||
|
San öie mp haten en niet hooren /
Wanneer meti mtjn geboot beraeftt.
5. f- jmwt ith öoe beel barmhertig&eöen /
2«*i öupfenöen öie 't gaöe flaen /
2?* mp beminnen en in bjeöen /
WP mpn geboot en paöen gaen,
|
||||||||
|
ijl De Th'en Geboden Godts."
è. 111. üfóipfaupeftt «Sobtg naem niet met öcn monöe/
$oeh fujeetfct lichtbaerbigh ban u <©obt / $p fïr aft hem fchulbigh om öe fonbe / ©ie pbel met fijn name fpoc. 7. iv. (©ebenthtbe^èabbathjS/ houbtbfcnhcpligh/
4§>c£bagenarbepbt/ fonbechlag0/ ©c febenbe bient <C>obe bepligh:
ï^et i?* be^ ïftcren Jtabbath-bagh* 8. ©an fuïbj» gecne arbepbt plegen /
U^oonc/ hechter/ ftncchtnochifêaeghbt/ « <©tf/ ©ee/ «öjel/ geenber toegen/ j^och ©jeembeüngh: b* <£>cbt behacght.
9. ïliautihfeébagenfchiepbe^eere/
'3f>cnl|emri/ Bte/ 2Ccrb7 toat'ejr ijS: 5J5c febenb' / ruft hp nnjs tot Jteete i
<©ni bat ben ^abbath henfigh ijf. io. v ü©abcr/ Jiis'oebcr/ fultghperon/,
Op bat ghr> lange leeft in 't 3Lanbt/ 3?>at <öofct be li?etr u fal befcheeren / «En 5ijn gesegent booj fijn hanbt. 11. vi «iShpfuItnictbooben. Vir. üiet^chtfeeKm»
vin. j&iet flclêh. ix. jüochbalfchtnpgeni.il/ Cot fchabeban u .fiacfrefpjcecKen;
JDant o3obt beriialfchen bpaiibt i£. 12. X. ilto's? .öaeflen hup?' tuüït niet begeeren/
5>ijn!©ijf/ fijn Knecht/ „ïltëaeghbtenfooboojt/ fecn<©sj/ nccïjuSscIutoc^peeren/ jüoch to'at u .Oaejten toe-behoojt.
|
||||||
|
De Thien Geboden in 't kort.
E€rt eenen <e>oi}t aïlcca: onipcht nopt fijn naem Ifr&t*
baerbig. . - , ©en Sabbathhcnhghbiert: n ©ubersS bient eertoaerbign/
©cobt/ «Echte-bjcecfct/ Steelt/ noch toilt geen babctj getirogeuis* suiceren. „t„—««ti aVoe|na£iïcn^ijfnochaoebt/fuItgIJP/noch't3ünt'e5ecw,♦
Korï
|
||||||
|
193
Kort begrijp der Wet of Tien Geboden, Godtfpracktot Ifraël, hoortlfracl.
Deut. 6. j. Deuf- io. iz. stemme: Heft op u hen.Scó.
Chrifius Jprack tot den Wit geleerde >
Matth.11.37. Luc. 10.17. G|? fuït <£obt ubxen $eer beminnen /
©an satitfeïjer herten / Biel en <0ecfï / 32>an al' t gemoeöt / berfïant en finnen/ 3©ant bit£ <£obt£ groot' geboot getoeefï. i. ïjet anber i£/ gftjo fuït tt nacfïen
3tief ftebben al?' u felf niet min: 3iei1 i)ce$ geboben ftangjbt ten laetfien / ©e 3©et en ber J^opftcten fuu |
||||||||
|
Detvvaelf Articulen des Geloofs.
G%tenmie: O onfe Godten Heer, &c,
*• 'k f-^ €ïoof iri <£obt oen ©aoer UeStlmacfttigft /
* f T <£en „éebepper i.e" ban aetb' en ïjcmelkaöhtitfe' x, ^-* 3?n Jeftm chrift' fïjn èengeboren ^oort/ <©n.B* ïfeere / bie öaer baelt upt ;s$ =©aber£ tftjoon. Ilr .2.
*• ©an b'ï^cpFge <J5ee|ïontfangcn / én gebüorcti
j v 8pt ecne .Ji&acrjïjt / Maria trótbetrRooim v- «£%onber Pons Pilato fjeeftgeïcen/ <0eïintvjfï/ gefloten/ beöniben meteen. 3«
V © ie necrgebaclt tec ïf ellen / boo? bie bjeefen." y' «Een öerben öagft # unt ben boobt beroefen. ■ «Een Seniel opgebaf én baer 1$ fit/ «Pet Kcljtcr <£»ote$ fïjn^ ©abevsV i>m ft? MÜt. & vu, ©an
|
||||||||
|
k.
|
||||||||
|
1«
|
||||||||
|
194 Vermaninge tot Godts-vrucht.
4*
Vil. ©an baer faï fin iöecr fronten tot fiet oojbcel/
©an lebenbe en Doobe / tot on£ boojbeeL
VIII. '{•, beloof ooeft meeb' in <0obt ben $}epVqm <&&P IX. <£en llgeineem ©eren Uc Chriftum bjecjt.
ĥ
©acr b'ïfepïige gemeeüfeftau toojt uebonben. X. ©ergiffentébanong'bcbjcben fonben.
XI. €>pftanbmge beg ©leefth?* / na bee£ affchept.
XII. €cnlcbenbatter buurt in eeutofgftent. Amen. |
|||||
|
Veruianinge tot Godts-vrucht.
JStCttlttie: Pfalm iif. Die op den Heere, &c.
•*• T j 9!e bat op <Sobt fïcït fijn bertroutoen /
W' SïnnGöbteningebaer/ ©ie tooïbt fijn trcofl rtetaacr /
<Pic feancp befeh rctjitcen bsutoen/ 2lïs bic / in boobt notjj lebeu / $ein Hitïinter faï fcgebcn. 2. w k$ M Ij» ftch boo; fonben bjachtcit /
CnnnjtJcn alftetiriuact/ ©er fonben teeberïaet /
<$?» faï og (Dcibta geboben neftten / <en iweefen bso? fijn tooien / ©ie fjp bjepgftt en laet ftoojcn. 3. ©sb$ d?>obt fal ft» fieft ncbjigh bjagen /
<£n ecf ncn ficlj in beiigftbt / Stt fïnïcrtifï en tycughöt /
c3fn 't goebeu fefiepjien fïcct£ behagen: ■ t'Cot «jBobt^-bnteljt en genoegen Jsal ft» ftc| toiffigft boegen. 4. c3:it fouerftè»t en Kunfcftc zeebt /
^tjit bjolijcft ban gemcebtV jüa^flrebf n 't ftoogftfïe goebt: ^atïjtmoebigif) en gcücught te bjccbe / £>al ft» boo^ 3£iefb' ont)ïeec&en / (Cot^cbtiutoenbiaj&fbjeec&cu, lu |
|||||
|
Tegen het dwaes overlegh , &c.
f, <£% jijt «© «föobt! be 3%on ban 't leben /
SSehbet nip Docij boo? fchanbt / «En (lier nip met n hanbt / ©at ich magh na u toaerfcept fïreben. «ynhepl/ tojjflmp upaben/ <z2n b;ijt mijn Siel ban nuaben. 6, ©at ich magh in 't «Moobe Moepcn /
©oïSliefbe/ $foopen<0eetï/ 3Cl;a'bieubientenb,jeefl/ ©at ich magh a$ bc <£eb?en groepen i ©erleent mn Chnfti jecgch / ©an heb ich' t al berhreegen. |
||||||
|
Tegen het dwaes overlegh veeier
Menichen.
^>temnti»: Rofemondtdielagh gedooken; W3ïc een (Cooren foccftt te hotibjen /
J>onber fojgh of eberïegh / <©! foetfaï hem haeftberoutoen/ 3©ant bit i$ een btoafe tbegö / ©at ghp pet ter banben fïaet / l©acr in ghp fïechtg fcfoanb begaet. 2. JBieber tbil een iCoo^en boubjen /
oBer hp hept een ba|ïc gronbt / ©ie fal tlclj beel onrulï bMunncn /
<d?n bebJieght fïchfclf terfïont: teie cerlï luicht aï eer fop 't tóaeght / J>ich in 't lactfte niet benlaeght. 3. 3teght tocl ober en fit neber /
ïïehent zevft be hofïen tipt/ 31'cght en obcrlegftt het toeber / «£er ghp niaetht een bafï beflimt; «ïïtïaer boet ghn bit onbebacht/ «Ibetberreltubelacht. 4. £oo ghp fïrach?" ben gconbt tóflt leggen /
.Cerbatghpwfelffefïnt/ $ 3 ffl®
|
||||||
|
ij6 Tegen het dwaes overkgh , &c.
3©at fal pbcr ban u feggen /
&at gijp fuICHcn tocrcK begint ï ©ooj gebaeii en nae bebacljt / Itëenigh in groot ïfjöen tyacïjt. 5". 't Stëa?" bcel beter nopt begonnen/
20?" te bujben in be fchanbt / 23eter nopt ban 't bla£ gefbonnen / 3H£ be DrjfTcn ractfit in bjanöt 't ©alt gebii?" een laftigïj lot / ©an een poer ;ijn beibot. 6. „ 2ïcl)! toat flet men nu gebeuren /
„ jjïn ficï> elcïtbeel onbertoint / „ ^aer hp moet foo hac)l om treuren/
,,3Ü?&Pf?rftteIaetbermt/ „ <£at men heeft gebangen an / „ *t «r>ee:i men niet uptboeren fean. 7. „ *©toafe menfehen/ bie u fclbcn /
„ juichen ïafï leght ou ben hal?" / „ <®\\\ ulcbenbigh te belben /
„ W$ ghp fcieft boo? 't reent het bal?"; „ JfiBacfiit geen bjecber oberflagh / „ 311?" u ftocR berepchen magh. DEfegelijckenis gebruyekte de Heere Jefus CbriftitsLuc-
14.18. tegenshet volckdathem navolghdc, datofie dit fclioon deden, fy een fware faeck beftonden, want fy moftefl Vader,Moeder,jaehaer leven haten,om fjnent wille; wan' wie fijn kruyee niet droeg en hem navolgde,die koftfijn DU' cipel nier wefen: Datfe derhalven wel moften overwegen watfedeeden ; allbo het beter was noyt te beginnen, als daei' nae fchandighuyt te fcheyden : En derhalven moften (f voorfichtigheytgebruycken , even als die , die eenen Toore<j wiilende bouwen , moft neder fitten en de koften eerft vve' ovcvilaen, en wel nauw reeckenen of hy 't kofteuyr-voereffj op-dat hy niet, den grondt aanleggende , weder met hy gebouw moft uytfcheyden? als hy 'twerek niet koft v'0'' brengen, en hy niet befpot wierde, en't volk van hem {eyie' Defehe^ftdetimmeringe wel aengevangen, maerblijft<$iS fchandigh iff fteecken.ende en kan 't niet uy tYoeren»'.Geyefl^ |
||||
|
De wonder-werclcen Jefu ChiifH. T97
daer mede te kennen, dat, wie fijn Difcipel wilde Wefen*
At voor eerft wel moft overwegen , of hy dit met een vol- ftandighgemoedt kofte volbrengen , 'tgeenehy haddeaen- gcvangen, op dat hy niet tot yders fpot vvierde geftelt. Dit kan mede werden gepaft , op de tegroote begeerlijck-
heyt veeier Menfchen, die fich veelegroote dingen inbeel- den , en een webbe van begeerlijckheden in hunne herflejien fpinnen , daer fy toorens in de lucht bouwende, fich daer foo in wickelen, datfy niet weten hoe fy fich daeruyt fullen draeyen; jae blijven met fpot en fchande daer infteecken, gelijck men dat dagelijcks fiet gebeuren. De wonder-wercken Jefu Chrifti.
Stemme: Pfal. 42. Als een Hert gejaeght, 8tc.
W^Fefcan Chrifti £©onbcrIjcben /
jfcac fijn toaerbe fweeckm upt / ©ie ï)p jijecfi: in Hanbt en J>teöcn / Hptfjebjept* bacr fijn gefopt/ ï?cel üc toerrelt ober jteecft / €n terbaejt al toatter leeft: Üdi'c ftan fijne toonbertoerc&Eii cfèae fijn toaerbe recïjt bcmercHcn! 2. $f p {san Wijn ban ÏBater maken. Joan. 2.1.
ït P jaerfftt ïjoop-toercfc bifcïj tn 't net: Luc. f. 4. 'Cnbijf ünpfentöieïjcni naetnen/ Matth 14.16. Mare. ó. 35.
^ptjfr ïjjj/nocïjbierbupfentbet. Matth. 15 31. Mare. 8.». |fêacrnt'öe $ec en tomben fltl/ Matth. 8.2 3. Mare. 4.3?, !®anöeltOaci'opnafntttoir. Matth. 14. »5. Mare.6.48. SP ben bijtjbooni fïrarii? berbojbe/ M are, 11.13. Matt. 21.19 ^atfe niniiner bmrfjtbaer toc^öe. 3- 3P>icbaer LazVum toccrgaf'tïcben. Toan. ti-u
^»ber*ï©eeb'toeJnjon5ena.S. *TeNaïn. Luc7.1t. Mijairiïijntitbaerncbcn/ Matth.o, 1?. U1c8.fi. S^te 't &ooft ban öc ^cïjooïe toa& $ 3 *Hf
|
||||
|
ip8 De V/onder-werekenjefu Chrifti.
W»k b'onrepne gecfï berftoojt / Matth. 4.14. c 8.16.en
<èn tfcrb^ijfc öïe aen fijn oo?t/ op vecle pketien. «£n beel «Punbclé bic ftcï) fp?epben /
3£Ip ï)p Jjacr tjeuiet te feïjepbeu» 4. ïpie Maria Magdalena LtlC 8.2,
<2Me ban feben toaé gepïaegfjt/
<£nban'tïimb tc£ananea/ Matth. i ƒ. nt
311 bc boofc geeften jaerfïjt.
Legio bc£j>atan;S&inbt/ Mare. 5-, 9.
<©ocn befetrn / ftom en fclinbt /
ïjceft ft» ban haet rjuael genèfen;
Jöie foü" <i3obt£ SCImacftt niet bjcefen l
f. W>rt bee£ ïfnb'Iintjfts" nrancne ^>oone i Joan. 4.47.
Petri *jQocr ban noojts" genas * vvijfs-taoeder.Marc1.3q. 3P>ic een©joutoecnteer jéerfoonc/ Mare. ƒ• 26. ïjarc bïcetsangft ftelutc taf.
'€>k gticfjt-ficcïicn tyengftt in fïanbt/ Mare. 2 ■ ?•
5Dic fteelt een bevbo?bc ftanbt / M atth. 1 2. 7*
Sa bic acrjt-en-bcïfirjft jaren f Join' f* ^
ïïrancïi/ oocntoaterfutïjtigïjtoaren. Luc M»*j
6. ^iebcerwmb'cnbtinb'-gcljoojcn/ Mare. 10.46'
©bcr al 't gefseftte gaf. Stommen bic niet fccfïcn IjocKcn/ Matth, 15-, 32. jg
W't nieïaetftftcn repnigljb' af." Matth. 8.2.
©ie ge font bc ftranfen macent. Mare.- d. $■ƒ•
<©ocfi toic jlfcïitö fgn footrj acnraccM. Joan^ 7« j"6,
€nibccüirct!p'Iebpbcrfh\iten/ Matth. 15-. 30»
^£ie lam boog Den Cempel fatett. M atth. 21.14-
7. ©ie 't al fonber faïf of fmtpben
sXi}ccft gcftccït fïerfjfcjS boo? fijn JBoo^t. t€>ri;ban MaichDsboojbeclIupben/jqa.iS.io.Luc.aiJ1'
2£f-tteftapt/ftcItopfïjn oo?t.
üBonber ftceft bt ïf eer gcüacn / 3Iïp ftp niet ïjet fcrups' geinen/ , «IPacYaen ftingl) en pp-geïjebe n/Mattn- 27.46. Mare. 1 ƒ, >^
ï^ecftcrtoOt fijnen <£ce~fïgcrrcben Luc 23.4e. Joan. 19-3' 8. 3te 'tboojftangfifclban ben (Ceinpcl/ J°an-J °- * ^ftpurö'ban boben tot oeneen/ . „„c |
|||
|
De Wonder-wercken JefuClirifti. i$<j
^cïjubbeb'acrbe/fïeenen öjempel/
Sfaber^onnen^icft^berbtoetn. Matth. 27.jit
b'$|epuge quanten upt ïjct graf/
3©ietfpen ijarc freenen af:
©ie baer fliepcn nu ontbjaecfttcn /
€n in b' ïfepl'ge lïabt geraerhtcn.
9. 3M£ be ïfooftntan ober Ijonbert / Matth. 4 7.74;
3M bce£ ï©onbctb)erchen fagïj / Cnb'acrbbebingïj/afê bertoonbert/ ^cfeicRt'enfpjacltö» tnetgenlaglj/ ©ee£ té toaerlncn <&obz$ ^oon/ Matth. 27.54,. ©ie firfj ïtter ïjeeft laten bo'on.
3üté'tboIcafagï> bcesïconbcrbabcn/ ^loegï) 't fjaer 602JI in 't ïjcrt belaben. 1 o. Ma bat öp aen 't ïfcitpd gejïagcn /
$?abt ben boobt boo? 0115S gele'en / ïfêierb' fjp in fiet grafgeb?agett / Joan. 19.3 8. ©iebenberbcnbagï)berfcfjeen/ Lue. 24.21.
©ie ben ©oobt ïjreft t'onberiyactjt /
€n berujooefcen aï fijn ntacïjt / ©ie ftjn Sionger^ ooen met eenen / (Coogïjb' ftjn toareblccfcl) cnbeenen, 11. Mmxant han i>ce$ ï©onbcr-fcïjattcn /
©&02 geen féftift en öjepben upt / <£n be bjerrelt nan 't niet batten / Joan. 21,2 ƒ„ i©at al tipt fijn «sPobtïjept fpntpt.
©jttcfct bit jjtëenftf» in ti gentoet/ SJ-tt fiet toat tt §|ccrc boet/ © ie ftjn ©oïcfc |iet! beo? toiï ïeeren / ©at tip ig be ï|eer ber ïfecren, |
|||||||
|
$ 4
|
|||||||
|
öe
|
|||||||
|
%06
De Breedc en Smalle wegh.
. üangcfongenfajetbenopPfal. ïoo. Ghy vol? keren des Aerdtrijcks al, &c.
D«5 toegg bienae Den $cmel gact/
Sf^ eng^ eii fïeyl / eenfmaHeltraet/ «Een toegft öic ficïj eerfï moephjefc toont / |F©aer boben op De rujïe tooont. ï. ©e bjeebe toetjft ter yjDen aen /
©aer fera men met gemacb op gaen / ©aer Edtmt bc p?acfjt en toeïïuft du / Mast bonen fïojtfe ban ben top. 3. ©ocftmieomDeugïjtopbergfjenbal/
«©pfïeplerotfe klimmen fal/ ©iefcnjgfjt ban ci-miio eer en ïoon /
«Een onbergantteïgcHe nroom 4. „üiaaer iniebefonö en tocrrelt mint/
©ie balt aï eer I>p 't oocfc bcfïnt / 3[n armee/ fcïjanbc / f pot en ftr.aet /
«En leeft in een feer ttgme fiact. r. «En fcrijgfit ban '£ toerreït?" bitter Imipt /
©at ©oebt en ï|eï in ficïj befïupt / f©aer Doo? hp ecutoigïj to02Dt g'eplaegöt/ «En fijn berbienbe fïraffc bjaegftt. 6. ©aer Ijp fïccïjtö toee en jammer erft /
«En eene toojm Die nfmmer fterft: 3ltëaer toienj* gemoebt in «Dobt befïaet / tyezft Chriftum tot fijn tceberlaet/ 7. «En erft een ftranö itie fcabigïj Mcept /
«En boo? 't geloof bolfïanbigft groept: ïtdaer 0002 ïjw ban D002. «5oDt£ gelept/ ©erfcnjgïjt De tacugtjt in ecutoighept. |
||||
|
20I
De ydle hoop der Menfchen.
©p öe tooojgaenbe toijfc: Pfal.100. Ghyvok keren des Aerdtri jeks al, &c.
Ojfl&enfcïj! u ïjoop # log en ïicïjt /
«3ÏJP fctjemert öooj een baïftïj gelicht; <©m bat0ï)jj ttwoet om feïjat en goet / ©at op ber aerbe ölijben moet. i. «©e tijbt öie blucïjtigïj rent tn fcïjfet/
23?engïjt u en al u goet te niet; <©m bat g&p btoaeg en onbebacljt / <©p tijbt/ op eer/ nocï) «öobtg-bmcfjt atïjr. , 3. ©oclj foo göp jancht nae eer en ftact/
$ac roem Die beo? geen boobt bergaet / j0ae 't leben öat geen toeeöom erft / «©mgeljl be beugljt ük nimmer jïerft. 4. 3©antbeug&töen.fiaenfelj twmenkjat/
«En boert Ijcm tot b'onflicrfhjthïjeut: Slltoaer fn feïjencftt een ïjecrïijch toon / Sin '£ ïfcmel?" bjeugtjb' / een atauto're fcroon.
|
||||||
|
t'Samenfpraeck: de Menfch-, en Religie^ of
Godtsdienft, het Latijn na-gevolght. Menfch. /"\ Vaders liefjle Kindt, vol Goddelijcke reden,
^ Hoe g<ft^ dus beroytjn dees gefibeurde kledëi
Religie. Ick wai g van 's werrelts prael en van der Men- fchen eer. M. Wat boeck is 't dat ghy draeght} R. Mijns Vaders Wet en Leer.
M. Bn-waertoenaecktvanborfl'i R. Om't oprecht hert te toonen.
M. Hoe dusgeleunt op 't huys? R. 't Kruys overtreft de krootien. N $ E»
|
||||||
|
201 't Gerufte Leven.
M. En waerom doch gevlerkti R. Ik leer ten hemel gaen,
M. Wat leert dees heldre glants ? R. Het donckre hert verftnaen.
M. Wat teugelaenu zy ? R. Ick tem de woefte finnen. M. Enwaerom hier de doot?K\k kan de doot verwinnen, Sietoockinde Icomlogia, Fol. 173. |
||||||
|
't Gerufte Leven.
Stemme: Ofaligh Heyligh Bethlehem.
Liet tïek bm fta.cn na pjacïjt en lufl /
©ie op 'ê lijofë fïibbcr ulaneh toil leunen: 5f e& ben bernoeght hi focte ruft/ «Sn toil op gcene fcoogljept fïeunen. 2. 91* foeeft pen ïfofnoch pjachtiglj $?up£ /
<©m bacr in hoofê en p?at£ te icben: 3!tik acht beel meer een fïecïjte Muug/
<©m mu in ftiïïc ruft te geben. 3. «^mbatnnjntnbtalfnïbergact/
^00 pa?" icït niet op gunfï oer booten / Sftfe jöecn getooel noth ïjooge fïaet / <©tHnahaer.tiift te $ijn berfbotcn. 4. Erft fecefc alleen als onuchent /
Sn tuft mijn loop-uaen upt te ïoopen; 3©ant toie fich beeïup booten toent / Wit mdet fijn nPlWluffberhoopen. f. Schfoccftnnjnouberbomfkchrgflfl/
?ïl£ een gcnieenfaem fSurger t'cwnöcn / «Öobt bot met mp het geen hp toil / %H icït fcïjcp unt 't Dal bef cfleiiben. 6. Wmt beft bjepght een haroe boebt,'
3r>fc peber een bchcüttoiï frerben / <£n 3n« geftcu hu fclepn en groot/
§F*aèr fp f)acr epgen kennis oerben. 7. <£> toel gcnicfiigf) toiens' gemoet/
©ood*g«ior5"hcpbt niet ie"ingenomen/ «?n ftent fleh feïf / in 't geen hp b: et / ©ie toojbt geseïjf bp alle toornen. |
||||||
|
Van de vier Eeuwen. 205
Om dat hier noch eenigh gefchrift te kort quam , heeft my
geraden gedacht, de vier Eeuwen, gelijck die by de oude Toeten zijn befchreven, hier byte voegen , die ghy oock iult vinden in mijne Iconologia, fol.125. De gulde Eeuw, onder Saturnus.
T\ E Eeuw de gulde Eeuw , wasfonder Opperhooft,
^ Daerfinder Wetten, trouw' en liefde -wierdtgelooft, Daer was nochfthroom,nochftraf,noch boeie,pley noch bande Maeryder was geruft, noch vreefden 's Rechters handen. Men velden geenen boom om een uytheemfche kuft Te/oecken, maer haer landt was alhaer vreughden lujl. Men delfde gr aft noch wal voor fchanfsen noch omfteedeny Men hoorden geen Trompet, noch liet geen wapensJ'meedeni Maerjonder 's krijgers hulp genoot elck fijne vreught, En door deesfoete weeld', leefd'yder ingeneught. tiet landt behoefde ploegh, noch/c hop, noch vorck te/hijden, Maer bracht uyt hare/choot, de vruchten t'allen tijden. Elck bloeyde in fijn tier, de eyckels en het graen , En wat fijn hert gelufl , dat vont hy voor fich ftaen. V Was een geftade Lent: En Phoebus ginghfich baden. En queeckte velt en bloem met aüerley cieraden. Het wint jenfpeeld'erfoet: daer droop een koning vloet»
En 'tfaligh volck was vroom en Godtlijck vangemoedt. De Silvere Eeuw, onderJupiter.
"KT Adat de gulde Eeuw door afgonfl was verftreeken ,
Begofi de fïlvre Eeuw, nu voor den dagh te breken, Waer door degroete rufl ten deele was gcjchent, Die y der fich om winft en tot de ko?iften went. Men ft e/d'er wetten in en 'tvoorfchrift om te leven,
Gelijck hun Jupiter na fijne luft wou geven.
De tijdt die eeuwighfcheen, die w ter de thans ge deelt,
En 't lieflück Sonne-jaer 'm vieren afgebeelt. Doen vield'er fineeu m vorft, en bracht veel rampen mede
Van (leekte-, koorts en jicht ,foo dat men fich mqft kleien>
En bouwen huys en hof, metforge voor 't gefin, De Qlfen 'm denpioeg, en zcieyen om gewin, |
||||
|
to4 Van de vier Eeuwen.
De Kopere Eeuw.
"NJ U quatn de derde Eeuw va» Koper, als verfteort,
En van een wreeder aert, en bracht de "wapens voort J Doch nietfoo vol verraet als weldeyfre deede ;
Maer d,ondeught kroop bedeckt inflaets van ruft en vrede,
Oock lift enfchelmery , gewelf en eygen baet, En 't landt dat -mierde nu by kavels afgepaet. Schoon 't zeylen ongewoon e?ift reken op de tv inden,
Soo ruflmertfchefen toe, om Rijcken of te vinden.
Maer noch in beter ftandt, als in de vierde Eeuw , J3aer V alin vlammen blaekt,vol moorden en gefchreetew, De Yfere Eeuw.
TJT Ier was nu Recht en Trouw ten Hemel opgevlogen,
De Liefde was vcrjaeght en quam in flaets de logen, Bedregh en alle quaet. Men delfd' het ingewant Des Aerdtrijcks, en beffïed'' of mengeenjchatten vant. Het goudt quam voor den dagh, veelfnooder als ketyfer.
Daerjireefd' elck na om 'tfeerjl , 'tfchoon kyjcheenfot of
wtjfer. De gelt-fucht drongh in 't hert engierigheyt daer by , Daerfweefd' in volle fwangh defucht tot keerfchaffy, Met deegens in de vuyft , en met bebloede handen ,
So kamptmen om den roof, metfchenden, moorden,brandeffi
Soo dat noch Man noch Ga/l, wasfcker voor ''tgeftn, De Man fijn Vrouw belaeght, de Swagerftin vriendin. Di Soneflont, eylaes ! ftjn Vader ?ia het leven ■,
De Aede klam van bloedt, heeft groot e rouw bedreven.
DeGodtsvrucht laghvertreen ,foo dat Aürxavliet Ten Hemel, ett^tgefpuys des VVerrefts hier verliet. |
|||||
|
BLA T-.
|
|||||
|
B L A T-W YSER.
A.
ABraham inber tenten beure. Daer hemde H.Manfiffa
beioecken. S 2tclj fo mijn Oogï)a& k^C OCHen.Klachte over Jerufalem. iö
9lc|toatIijDtbearmcfp0t. Verftandige armoede. 145 Sll^DavidDUbt en afgemat Salomon vvortKoningh. 39
3CI eer men booj een fober loon. Nae fuur het foet. 30
lip <©obt fijn fïraf iuil toton£ toenben,- Dethren plagen Egypti. 13
SHféJacobguambpHaran. Jacob en Rachel. it
aiïp* iCR bp nip obeftoege ïjoe elfc onuefintjeugds vermaen. 7 3
SSJJSIfac gaf fijn jegeil. He Ladder Jacobs. 10
2ü£LothinSodomspoo?tefat. Sodoma en Gommorra. **
étï? Paulus toa.S" te 3tpftrei1. raulus en Barnabas. 47
B.
BKpten £>obom>$ nuuiren gulbc 2CppeI# ftacn. Der fonden
beeldenis. 57 D.
r~\ érbeugïjben kroon een Sfongïjlingïj op te fetten. Jon-
gelingen fpiegel. 78 W>t gnïbe/ fïlbcrc/ nooperc en pfere €eutoen. *°3
t©er <©ub?enïicfb' öaeit op ben&mber£ ncber. Liefde der
Ouderen. 61
^e fïabige jonger nae geit. Aert der gierigheyt, 160
i&t fiempcr en c«ll gierig nienfcïj.Tegen de verquiftinge. 158
©efbttcmnifefjcfecrlicrlangljt. namocles. m i&C ïBacïjter op ben tooreil. Geeftel ij cke Wachter. 7 f
<£>e iweg bit na ben ïf emcf gact. Breede en fmalte wegh. loo
<£ie aï fijn genugten op't aevbfcï)e.(|c. Wenelts ydel hèdcn.S7
Diogenes tüat jp bp bot. Diogcnes foeckt Menfcherr. 89
G. f^ «Fcn Mijber toeugïjtöacït in 't gemoet. Vreught des eeu-
wigen levens. 1 79
<&cnjri eCH uïoem op't iJCÏt faergact.Broosheyt van't leven. 166
'ï\ <Del00f in <J3obt ben ©aber. De twaclf articulen des Ge- loofs. 193 <©eïlicfeigl)ttuen?faeriic{)tcgecfï. 't Gerufte leven. 99
•23&P finten bieu ^nberbancn. Vermaningetotderrin-
cen. 141 5%* fult <©cbt tttoen ï|ecr beminnen.De thien Geboden.; 9 5
gierig*
|
||
|
BLA T W YSEl
45ieriSÏïeyt tïat fitODbe bccff. Giengheyts quaet. IüS
«5obt \jzzft öen jfl&enfcl) alleen gegeben. 't Dient alles den
Menlche. fi
<ö?Obtg tOOjn ontbjanbt op Sffrael. David drie ftraffen voor-
geftek. 35-
(j^oote^obtbicntpljetlebem GefuchttotGodt. 3*
H.
■O^ïeefterfïil eninelgerüfï. Noodruftigheyts voor- de berf iCBi^eere treben. Vergifnifle der fonden. 52 ï^ceebelt.é be iBijll. Wijn baert in den wijfen kracht 136 i>aci5Smijnl5ielber|ïagen. Trooft eens fondaers* 6a ï|oerae|ïbetoetreltObei:aï« De ftercke woorden Mijn en Dijn. 67 SJocfoumen beitgïJ&ïffÖacïjtClli 't Ondeugdighgcmoedt. 8ƒ 'k §$oz bajl Klagen op be tijben. Klachte over de tijden. 1 f6 I. |
||||||||
|
T <£th &tn be $cer tt <J5abt almacïjtig.ne thien Geb
9!cn ï)eb gcfept toaer in gijp u berblijt. Doodt i |
||||||||
|
oden. 191
er Groo- |
||||||||
|
ten. I7i
5!efc ïjrü (tof om te Wagen. D anck-liedt. 116
Jeruiik-.i; toat bjaffér ang|ïiglj tocencn. Jcrufalems klachte.
<£n Ijoe; nenigljmael be Jtfabt ig obcrballen. 17.18.19.
jo/fjefbl. 17.
Sfeugïjb utyeugï)b/ tfaet in aïbeel beterruft Jeughds ver- inaen- . 69
3fCH toil mijn flof ontkenen upt <&at)tp J©oo2t. Van de
fcheppinge 6
S!ck toil een l©aegï)b bthranfTcn. Vreede- beeld; 111
gïnbien u oogl) een toepnigfj felj02t. Van 't uytwendfge en inwend',a;e. I 19
%ibien be jlBcvifch' f7cïj felben ftenbe. Godes lof. 9 3
l5[n'talIerMcpnfleblCr. AenmerckingeopdeSpinne. 134-
*t '%$ langïj bóo^fept / toie in «Dob£ rijen toil treben. Van de
verdruckinge. 41
K.
K©illtgJ)»facrbooïbeitieöer« Chrifti aenipraeck tot fijne
Schapen. iS |
||||||||
|
aeze strooK niet verwijderen
BL AT-WYS ER. L.
T tJet eïcfc h?p fïaen na pjarfjt ai ïtifL 't Gerufte leven. i o *
-*-13£aet ong ben feer. een bancltüebt fnigen, Motis gefang. M.
TV/f Ir?be©jeröeberfrncjber. Gedicht. 114
AVXJÏSeni3Ïjtui[Üpbc'ara:henfp!J?. Vrienden mael. iïó
MmfytXtOntiJBnMtn ftljict/fC. Deughde kroon. 103 .ïBijn tamp i$ ïjaefï gebluft. V luchtighey t defeslevens. 1 68 .ïfêyn ïjert öoog&moebigï} $ notfj fïout. 190
3C bat ïjettacrneni^ ge-ent. Onderwijs der jeughdt. 77
Matuur met toepnigj) # te taeen. Eenvoudige natuure,; I20
o.
/-\«2ÖeIcliatUllre. De Edele Natuure. ïff
^ €>p bat top cct&t öefpien/ïjoe 't in be toerceït gact. Voor-
fichtigh alsde Slange. 54.
# «ÖobtmijnluengljDt. Godiijcke vreughde, 27
€> Mmftlj U Sjoop IJS fo£ en M&Ydele hoop der menfchen
101
©p-gcfrooeftte finnen. Tegen de gram fchap. 133 €>/ of nng ©abcr bie in b' ïfcem'lèn jijt. 190
<©©aber^Iieffïeïiïllbt. t*Samen lpraeck Menfch en Reli-
gie- 201 R.
D *£5npl<7»b00jliergOcnbcrj2baL De Vruchtbare Reyfi- ts, Ser- 148 ïtycfcöomfcpijnteen ïjeerfijCKgncökRijckdornsfchijn. 139
s.
C^oon bat icïi (jab bc pjopörtejien. Lof der Liefde. 117 Jictjciutot be toerrelt met jfjaerfeïjatten, Een Aepblijft een Aep. I2?.
£sict beteemïtmet gaer Wepni. De vermomde werrelt.6<ï
S>ooö'amiejltëenfcö tereeïjtbefcenbcDienft detfehepfelen.
straft mr> borfj niet o ïfeere. De 6 Boet-pfalm» 1 %%
v.
Y©0| een bie OberfnibigÖ i& Een is noodig. Van de perle.
ï©aer
|
|||
|
~~" I
|
||||||
|
B L A T-W Y S E R.
|
||||||
|
w.
WattrhemcnftÖra/nSctJön. Nietinfchijnmaerin'tzija, 129
J©atïoni 3i)t gjn; o mcnfcjj omcuft ? Troöftinkruys, a JEJanneecmfjngiaéBerloopen tg- Salighaffterven. 17?
B?atilcnicfarcBi:Qncntacl8Coacn. Tegen de hovaerdye. ij2
J0at Ijccft t)rt gBirtt al liracjjtï De Koninginne 't Geit. Uo
ï©ati$ üp ongeengrootgeb?ccft. Kent u i'elven. 97
!©at ig't ebelc f&ontsc-licQt. De blinde Bartimsut. 4J
ffi)at is De roem en pMe eet Tegen d'ydle eere, 10«
J©ut iét'enongenifigeutOttt Ongerufte forge. 147
S&an'a'tntnnifctjöaccgïmbugQOecBlaegtjt. Doods Machte. *7j
J0at rijftec Sjqoj een JiBojgen ^>on- De sönne chriftus. s+ ÉE>atfJermenijirraltyfemMgfjcöt. Nïemantiri'tiijnetevreden. sj
f&at ftoft De ihciifclj tin al fijn groote goet. De verdoolde menfch. $ ; SÖegfunalie.lllSacr/metuBectaernoeÖj'nbr. Malle Liefde. 63 ïE?el gelucliigll We fijn gangen. Werrelts loon. 71 WelIjtmilt tefeng gemoet. Weeftonnofelalsdeduyven. 4«
i®el op mijn Eiele toceft te 0?een. Over Mr. Sybrant HanlTen Caidi-
nael. 177
ï@£l on mijn Ziel en tioilt <!Bobp7 <$c. Cornelius de Hooftman. 49
I@rtfaft'00 JBenfcD. Pfrfm-31. 183 B&te bat op «Boot fielt fijn aeraoutani. Verröaninge rotGodts-
vruchr. 194
|©iebemaet fielt tn fijnfahen. Maet hout ftaet. i* z
BDieöeguIbe JKföbrlinaet. Demeefteruiten'tminftequscdt. 11+
B&ieoafïtrbnotlinn oöertargen. Oveidenckingedcsdoots. 170 ï©iC ff n toocen focltt f e DOUtoen. Dwaes overleg der menfehen. 19$ S©ic aan Soefi bccujarjeti al öe fcgtmp en fmaet- Tegen de Gram- fchap, ss
J©fefian Chrifti uionbetSeöetl. Wonrierwereken Jefu Chrifti. 197
ESfe JfTtr rijcli J bie niet brgrtrt. Gerufte rijekdom. m>
iEuelöofaemöcju bjaegfjtfn 'r getnorbt. Lofderlijdfecmheyt. 149
3&ie rooft tnnbaetoe blijöfcf|ap. Tegen de ogftookingtcleswct. relts. S4
£3fefïjn tongfj befnoeren San. LofderftilfWijgentheyt. »j«
I©|U gfjp bCUofjDt en ruil Beminnen. Van de Naerftiglieyt. »04
IBiU jtb ban fiabigi5ut)t>'o;g(jl|jciieWoi-ben Goed genoegen. 91 5®tit gij? ïjet paö betrc&en. Deughden padt. 131
ïlgtlrgtmbcEecbejnïen. De geeftelijcfce Schipper. ,sz
'h fl3<!banf|et0!töegflbetingen. Ouderdoms vermaeck, 164
SBtk gfm rjjt'enbtfrjjap plegen. VriendfchapsbecHt. 15g
3©«têecrmtjngcbebtarröooren. Pfalmioa. as
De'Boecl^verl^operaindenLefer,
UL Wott bekent geinaeckt, datby rr.y noch gedruckt en uyt
gegeven zijn , de Tranen Jefu Chrifti. éheftort over den ondergangh Jcrufalems, door den felven Autheur, D, P.P. zijnde feerhecflijtk om te lefen, met Kopere PJaten verciett. U E. W, van '£ tanmmh |
||||||