Pedeir Kainc

y Mabinogi

Breuddwyd Maxen ILudd a E^evelys

OXFORD

J. (ï. E., 7 CLARENDON VILLAS 1897

preface

This edition is simply a reduced reproduction of pages 1-99 of vol. i of the Red Book of Hergesf, edited by Professor Rhys and the writer in 1887. It isnbsp;issued in this form to meet the immediatenbsp;requirements of the Welsh Classes in thenbsp;University Colleges of W’ales, though it isnbsp;hoped that its circulation will not be circumscribed by the walls of the lecture-rooms.nbsp;As all the earliest known manuscripts of thenbsp;Mabinogion and Arthurian Romances havenbsp;been copied, and a complete edition withnbsp;a full glossary and notes is in preparation,nbsp;the bare text only is now offered.

J. GWENOGVRYN EVANS.

^i^ïïpma Decftzeu maöinoffü

'b Bwyir penndeuic dyuet aoed yn arglöyd ar feith cantref dyuet. athteigylgweith ydoednbsp;yn arberth paiflys idaO. adyuot yn yurytnbsp;ac yny vedöl uynet y hela. ^ef kyfeir oe gyuoethnbsp;avynnei yhela glynn cuch. Sc ef agychwynnwys ynbsp;nos honno o arberth. ac adoeth hyt ympenn Ilwynnbsp;diarwya. ac yno y bu y nos honno. athiannoeth ynnbsp;l^euenctit ydyd kyuodi aotuc adyuot ylynn cuchnbsp;y elKing y gön dan y coet. dchanu y gotn adechteunbsp;dygyuot yt hela. acherdet yn ol y cOn ac ymgollinbsp;ae gedymdeithon. ac ual ybyd yn ymwarandaO allefnbsp;yt erchwys. ef aglywei Hef erchwys araïï. ac nytnbsp;oedynt vn Hef. a hynny yndyuot ynerbyn y erchwysnbsp;ef. j^c ef awelei lannerch yny coet ouaes gwaftat.nbsp;ac ual ydoed y erchwys ef yn ymgael ac yftlyf ynbsp;Ilannerch. ef awelei carG ovlaen yx erchwys aralI.nbsp;a pharth apherued yüannerch ITyma yx erchwysnbsp;aoed yny ol yn ymoxdiwef ac ef. ac yny v6xö yxnbsp;llaOx. 3^c yna edxych ohonaö ef ar liö yx erchwysnbsp;heb hanbOylIaG edxych ar y carö. J[c ox awelfei efnbsp;ohelgön ybyt. ny welfei cCn un HiO ac Oynt. ^ef

pw^n, prince of ®yveamp;.

niw oed arnunt. ©laerwynn Ilathieit. 3.C eu clufteu yngochyon. a,c ual y Ilathrei wynnet y cön y Hathieinbsp;cochet y clufteu. flc ar hynny att y kön y doeth ef.nbsp;a gytru yt erchwys aladyffei y carö ymeith. a Ilithyaönbsp;y erchOys ehunan ar y carO. Sc ual y byd yn Ilith-yaO y c6n. ef awelei varchaöc yn dyuot yn ol yinbsp;erchwys y ar varch erchlas maöt. * 3, choan canu amnbsp;y vynögyl. agöifc ovtethyn IlOyttei ymdanaö yn wifenbsp;hela, Sr hynny y marchaOc adoeth attaö ef. ady-wedut ual hynn CtthaO. 3 vnbenn heb ef mi aönnnbsp;pGy Gyt ti. ac nyfuarcliaf i well ytti. le heb ef acnbsp;atuyd. y mae arnat oenryded ual nafdylyy. |)ioernbsp;heb ef nyt teilygdaOd vy anryded am hetteil y hynny.nbsp;a vnbenn heb ynteu beth amgen. Y rofi aduG hebnbsp;ynteu dy annwybot dyhun. ath anfyberwyt. Panbsp;anfyberwyt unben aweleift ti arnafi. l|y weleis anfyberwyt vGy ar Gt heb ef.. no gyjru yi erchwysnbsp;aladyffei y karG ymeith. allithyaG dy erchwys dynbsp;hun arnaG.. hynny heb ef anfyberwyt oed. achynnytnbsp;ymdialGyf athi. y rofi aduG heb ef mi awnaf o agclotnbsp;itt gGerth can carG. avnben heb ef ot gGneuth-um gam mi abxynaf dy gerênyd. PadelG heb ynteu ypxyny di. Gtth ual y bo dy enryded. ac nynbsp;GnipGyGytti. Jrenhin coionaGc Gyfi ynywlat ydnbsp;henwyf o honei., Jigt;‘glöyd heb ynteu dyd da itt.nbsp;aphawlat yd henGyt titheu o honei. © annGuynnbsp;heb ynteu. araGn vtenhin annGvyn Gyfi. arglGydnbsp;heb ynteu paffuryf y kaffaf i dy g^eVennyd di.nbsp;Ilyma y^ wed ykeffy heb ynteu. ©Gt yffyd gyuerbynnbsp;j'gyuoeth amkyuoeth ynneu yn ryuelu arnaf yn

712.] Ipw^n, IPrince of ®^vcïgt;. nbsp;nbsp;nbsp;3

wafftat. ^ef y6 hOnnG. Hafgan bjenhin o annöuyn. 3.C yt gOaret goames hönnö y arnaf. ahynny aellynbsp;di ynhaOd y keffy vygkerennyd. ^inneu awnafnbsp;hynny heb ynteu ynllawen. amanac ditheu yminbsp;pafuryf y galIGyf hynny. hïanagaf heb ynteu.. Ilynanbsp;val y gelly. awnaf a thi gedj'mdeithar gadam.nbsp;_pef ual ygönaf. mi ath rodaf di ymlle i yn annöuyn.nbsp;ac arodaf y wreic deckaf aweleift eiryoet y gyfcu ynbsp;gyt athi beunoeth. am pzyt ynheu amgolked amatnbsp;ti. hyt nabo göas yftaueü naföydyaöc nadyn arallnbsp;oc am kanlynnwys i eiryoet awypo na bo mininbsp;vych di. ahynny heb ef hyt ympenn y vlOydynnbsp;otdyd auoiy. ac an kynnadyl yna yny Ile honn. ^enbsp;heb ynteu kyt bOyfi yno hyt ympenn y vlöydyn.nbsp;pagyfuarOyd avyd ymi o ymgael ar gOt adywedynbsp;di. ^lOydyn heb ef yheno ymae oet yrofi ac efnbsp;ar yryt. abyd di ym rith i yno lieb ef. acunnbsp;dytna*öt arodych di idaO ef. ny byd byO ef ohGnnG.nbsp;achyt archo ef ytti yi eil. nadyto yx aymbilio athi.nbsp;Yx arodön i idaö ef hagen, kyftal achynt ydymladeinbsp;a mi dxannoeth. ^e heb y pGylI beth awnaf i ymkyu-oeth. Hiawnaf^ heb yx araOn_,nabo yth gyuoethnbsp;na gOx nagöieic awypo nabo tidi wyfi. amiui aafnbsp;yth Ie di.. Ynllawen heb y pöyll amiui aaf ragof.nbsp;^ilefteir uyd dyhynt ac ny ruffya dim ragot ynynbsp;delych ymkyuoeth i. amiauydaf hebxygyat arnat.nbsp;ef aehebxygyaöd, yny welas y TTys ar kyfuanned.nbsp;Ilyna heb ef y Ilys arkyuoeth yth uedyant.. a chyrchnbsp;y Ilys nyt oes yndi neb nyth adnapo.. ac Oxth ualnbsp;y gOelych ygOaffanaeth yndi yd adnabydy voes y

4 nbsp;nbsp;nbsp;pw^n, prince ofnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;[713.

Ilys. Kyxchu y ITys aoxuc ynteu nbsp;nbsp;nbsp;ynyllys ef

awelei hundyeu aneuadeu ac yftauelloed. ac adurn teckaf ox awelfei neb o adeiladeu. ac yxneuad ynbsp;kyrchwys ydiarchenu.- ef adoeth macköyeit agóeif-fon ieueinc ydiarchenu. aphaC'p ual ydelynt kyuarchnbsp;g6eIT awneynt ida6. J)eu uarchaöc adoeth ydynnunbsp;y wife hela y amdanaö. ac y wifca6 eurwife obalinbsp;ymdanaö. ar neuad a gyweirywyt. Ilyna y göeleinbsp;ef teulu a niueroed. ar niuer hardaf a chyweiryafnbsp;ox awelfei neb yndyuot ymywn., arurenhines ynbsp;ac 6ynt yn deckaf göxeic ox awelfei neb. acnbsp;eurwife ymdanei obali Ilathreit.. ^c ar hynny ynbsp;ymolchi yd aethant. achyxchu y byxdeu aoxugant.nbsp;ac eifted awnaethant ual hynn. urenhines oxnbsp;neiUparth ida6 ef. ar iarll debygj/ei ef oxparthnbsp;arall. adechxeu ymdidan awnaeth ef ar vxenhines.nbsp;J[c ox awelfei eiryoet 6xth ymdidan ahi. difemylafnbsp;gGxeic a bonhedigeidaf y hannöyt ae hymdidan oed.,nbsp;athxeulaG awnaethant b6yt allynn a cherdeu achy-uedach. ©x awelfei o holl lyffoed y dayar., Ilyna ynbsp;Ilys diwallaf o vöyt allynn. ac eur leftquot; atheyxn-dlyffeu. amfer adoeth udunt y uynet yg^feu. ac ynbsp;gyfgu yd aethant ef ar urenhiner., Ygyt ac ydaeth-:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ant yx göely ymchoelut y wyneb att yx erchwyn

aoxuc ef. ae gevyn attei hitheu. o hynny hyt tran-noeth. ny dywaGt ef Gxthi hi vngeir. üxannoeth tirionGch ac ymdidan hegar auu y ryngtunt. J*ethnbsp;bynnac ogarueidxGyd avei y ryngtunt ydyd. ny bunbsp;un nos hyt ympenn y vlGydyn amgen noc auu * ynbsp;nos gyntaf ¥xeulaG y vlGydyn awnaeth dxGy hela

IPw^ll, IPrincc of D^vet».

acherdeu achyfedach acharueidröyd ac ymdidan achedymdeithon. hyt ynos ydoed oet y gyfranc.nbsp;quot;I’noet y nos honno kyftal y doei y gof yi dynnbsp;eithaf ynyx hoügyuoeth yx oet. Sc yntev adoethnbsp;yx oet agöyida y gyuoeth y gyt ac ef. Sc ygyt acnbsp;ydoeth yx ryt. marchaöc agyuodes y vynyd.^acnbsp;ad)'waOt val hynn. cL wyxda heb ef ymwrandeöchnbsp;ynda y rOng y deu vxenhin ymae yx oet hönn ynbsp;ryngtunt. ahynny rOng eudeu goxf elldeu. aphopnbsp;un ohonunt yffyd ha6/6x ar ygilyd ahynny amdir.nbsp;adayar. afegur ydigaOn pOb o honaOch vot eithyxnbsp;gadu y ryngtunt öy elldeu. Sc ar hynny y deunbsp;urenhin aneffayffant ygyt amperued y ryt. ac ym-gyuaruot. ac ar y goffot kyntaf y göx aoed ynllenbsp;araön aoffodes ar hafgan ymperued bogel ydaryannbsp;yny hyllt yn deu banner ac ynytyxr yx arueu. Acnbsp;yny vyd hafgan hyt y vxeich ae paladyx dxos pedxeinnbsp;y varch yxHaOx. Sc agheuaöl dyxnaOt yndaó ynteu.nbsp;a unben heb yx hafgan padylyet oed itti ar vynbsp;angeu i. nyt yttoedOn i yn holi dim ytti. ny wydönnbsp;achaös itt heuyt ym Ilad i. Sc yx duO heb ef canysnbsp;dechxeueift vyllad., goxffen. a vnbenn heb ynteu.nbsp;ef aein vot yn ediuar gennyf awneuthun itt. Keisnbsp;ath ladho ny ladaf i di. Tyg göyxdakywir hebnbsp;yx Hafgan dygöch vi odyma. neut teruynedic agheunbsp;y mi. nyt oes anfaOd ymi ych kynnal chöi bellach..nbsp;Tyggöyxda ynheu heb y göx aoed ynlle araönnbsp;kymeröch ych kyuaröyd agöybydöch pöy a dylyynbsp;bot ynwyx ymi. Srglöyd heb y göyxda paöb aenbsp;dylyy. kanyt oes vxenhin arholl annövyn namyn ti.

l^e heb ynteu adel ynwaredaOc iaOn yO y gymryt. ac ar ny del ynvuud. kymheller o nerth cledyfeu,nbsp;ar hynny kymryt göjogaeth y göyi adechieunbsp;goiefgyn ywlat. Sc erbynn banner dyd diannoethnbsp;ydoed yny vedyant y dOy deyrnas.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ar hynny

ef a gerdOys parth ae gj^nnadyl. ac adoeth y lyn cuch. ^phandoeth yno ydoed araOn vzenhin an-nöuyn yny erbyn. IlaGen vu pob vn Orth y gilydnbsp;ohonunt. ^e heb yr araOn duO adalo itt dy gedym-deithaf mi ae kigleu.. ^e heb ynteu pandelychnbsp;dy hun yth wlat. ti awely awneuthum yrot ti. anbsp;wnaethoft * heb ef yrofi. duw aetalo itt.nbsp;yrodes araOn y ffuryf aedxych ehun y pOyll pen-deuic dyuet. ac y kymerth ynteu y ffuryf ehunnbsp;aedrych^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y kerdaOd araOn racdaO parth aelys

y annOvyn. ac y bu digryf gantaO ymwel.et ae niuer ac ae teulu. kanys gOelfei yr yftalym. l^ynteu hagennbsp;ny wybuyffynt y eiffeu ef ac ny bu newydachnbsp;gantunt y dyuodyat no chynt^ Y dyd hOnnO anbsp;djelwys trOy digrifOch allewenyd., ac eifted ac ym-didan ae wreic ac aewyrda. aphan vu amferachnbsp;kymryt hun no chyuedach y gyfcu ydaethant.

wely agyjchwys y bxenhin ae wreic aaeth attaO. ^yntaf y gOnaeth ef ymdidan ae wreic. ac ymyrrunbsp;ardigrifOch ferchaOl acharyat arnei. Shynny nyfgoi-dyfynaffei hi yx yfblOydyn. ahynny avedylyOys hi.,nbsp;©i aduO heb hi paamgen vedwl yffyd yndaO ef henonbsp;noc ary uu yf blOydyn y heno. amedylyaO awnaethnbsp;ynhir. SgOedy y medOl hOnnO dyhunaO aOnaeth efnbsp;apharabyl adywaOt ef Oxthi hi ar eil ar trydyd. ac

715.] nbsp;nbsp;nbsp;1P»W?U, iPrincc of 2)?vcamp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

atteb nys kauas ef genthi hi yn hynny. j^aachaös heb ynteu nadywedy di 6^thyfi. Jlywedaf Gxthytnbsp;heb hi nadywedeis yfblöydyn ygymeint yny kyfryönbsp;Ie ahOnn., Jaham heb ef. ys glut abeth ydymdi-danyffam ni.. Meuyl im heb hi yt yfblGydyn ynbsp;neithwyt ot pan elem yn yblic yndillat göely nanbsp;digrifGch nac ymdidan nac ymchoelyt ohonat dynbsp;wyneb attafi ynchwaethach auei v6y nohynn oinbsp;bu yrom ni.. yna y medylyOys ef. ®ia arglOydnbsp;du6 heb ef kadarnavngöt y gedymdeithas adiffleisnbsp;a geueis i yngedymdeith. yna y dywaöt ef 6xthnbsp;y vvreic. arglOydes heb ef na chabladi viui.. Yrofinbsp;aduG heb ynteu ny chyfgeif ynneu ygyt athitheu yinbsp;ys blGydyn y neithwya. ac ny otwedeis. ynanbsp;menegi y holl gyfaranc awnaeth idi. “I” duG ydygafnbsp;vyngkyffes heb hitheu. gauael gadam ageueift arnbsp;gedymdeith ynherGyd ynilad aphtouedigaeth ygojffnbsp;achadG kywirdeb Gtthyt titheu. ^rglGydes heb efnbsp;fef ar ymedGl hGnnG ydoedGn ynheu. tradeweisnbsp;Gtthyt ti. dijryued oed hynny heb hitheu. “^nteunbsp;pGylI pendeuic dyuet adoeth y gyuoeth ac ywlat.nbsp;adechieu amouyn agGytda y wlat beth uuaffei ynbsp;arglGydiaeth ef arnadunt hGy y vlGydyn honno. ynbsp;Gtth ryuuaffei kynno hynny. arglGyd heb Gy ny bunbsp;gyftal * dy wybot. ny buoft gyn hegaret gGas ditheu.nbsp;ny bu gynhaGffet gennyt titheu treuIaG dy da. nynbsp;buwell dy dofparth eiryoet not ulGt^dyn honn. ynbsp;rofi aduG heb ynteu ys iaGn abeth yG ychCi diolGchnbsp;yt gGt auu ygyt achGi. aïïyma ygyfranc ual y bunbsp;ae datkanu oll obGylI udunt. ^e arglGyd heb Gy

IPw^U, IPrincc of D^vcb. [715.

diolOch y duö kafïel ohonat y gedymdeithas honno. ararglöydiaeth agaOffam ninheu.. yvlöydyn honnonbsp;nys attygy y gennym, otgönn.. nac attygaf yrofynbsp;a duö heb ynteu böyll. ac o hynny allan dechaeunbsp;kadarnhau kedymdeithas y ryngtunt. ac anuon onbsp;bop un y gilyd meirch amilgön ahebogeu. aphobnbsp;kyfryö dlös ox a debygei bop vn digrifhau medölnbsp;ygilyd ohonaö., oachaös y dxigyant ef y vlöydynnbsp;honno yn annöuyn. agöledychu ohonaö yno moxnbsp;löydyannus adöyn ydöy deyxnas yn vn dyd djöy ynbsp;dewred ef ae vilöxyaeth ydiffygywys y enO ef arnbsp;pöyll penndeuic dyuet. ac y gelwit pöyll penn annöuyn ohynny allan. a thxeigylgöeith ydoed ynnbsp;arberth piiflys idaö a göled darparedic idaö ac ynbsp;niueroed maöx owyx ygyt ac eL ^göedy yböytanbsp;kyntaf kyuodi y oxymdeith aoxuc pöyll. achyichunbsp;penn goxfed aoed uch laö yllys aelwit goxfed arberth. arglöyd heb un ox Hys Kynnedyf yx oxfednbsp;yö. padylyedaöc bynnac aeiftedo arnei nat a odynonbsp;heb vn ox deupeth. ae kymriö ae archolleu. neunbsp;ynteu awelei ryuedaöt. l^yt oes arnafi ovyn kaelnbsp;kymriö neu archolleu ymplith hynn o niuer. l^yued-aöt hagen da oed gennyf pei afgöelön. Mi a af yxnbsp;orfed yeifted. gifted awnaeth ar yx oxfed. acnbsp;ual ybydant yneifted öynt awelynt göxeic ar uarchnbsp;canwelö maöx aruchel. agöifc eureit lathxeit ymdaneinbsp;yndyuot ar hyt ybliffoxd agerdei ox oxfed. ^erdetnbsp;araf göaftat oed gan ymarch ar uryt y neb ae göelei^nbsp;^c yndyuot ynogyfuuch ar oxfed. Hawyx heb ynbsp;pöyll aoes ohonaöch chöi aadnapo y uarchoges racco.

7X6.] iPwigU, prince ot ïi?i?vcb.

!^ac oes arglOyd heb Gynt., a,et vii heb ynteu yny herbyn, ywybot p6y vo. Vn agyuodes ynvud.nbsp;aphandoeth yny herbyn yrfibjd. neut athoed hinbsp;heibaó. hymlit awnaeth ual y gaïïei gyntaf onbsp;pedeftric. J[phei vwyhaf vei y vrys ef. pellaf vydeinbsp;hitheu y*6ithaó ef. jïphanwelas nathygyei idaO ynbsp;hymlit. ymchoelut aotuc att pwyll adywedut GtthaG.nbsp;arglGyd heb ef ny thyckya y pedeftyr yny byt ynbsp;hymlit hi.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;heb ynteu pGylT dos dos yi üys

achymer y march kyntaf awelych a dos ragot yny hol. “Y march agymerth ac racdaG ydaeth. Y maeftirnbsp;gGaftat agauas. ac ef adangoffes yx yfparduneu yxnbsp;march^ ^phei vGyhaf ylladei ef y march, pellafnbsp;vydei hitheu y GxthaG ef. “Yt gerdet adechxeu-affei hitheu ydoed arnaG. Y varch ef a baüu'ys..nbsp;^ phanwybuef ar y varch pallu ypedeftriCw ymchoelut hyt ylle ydoed pGyTI awnaeth^ arglGyd hebnbsp;ef ny thyckya y neb ymllt yx unbennes racko. ^ynbsp;wydGn i varch gynt yny kyuoeth no hGnn. Ec nynbsp;thygyei ymi y hymlit hi. heb y pGylI y mae ynonbsp;ryG yftyx hut. EGn parth arlTys. “^xllys ydoethant.nbsp;EthxeulaG ydyd hGnnG awnaethant.. Jithxannoethnbsp;kyuodi yuynyd awnaethant athxeulaG hGnnG ynyoednbsp;amfer mynet y vGyta. ^gGedy y bGyta kyntaf. |^enbsp;heb ynteu bGylI ni aGn yx vn niuer ybuam doe ynbsp;penn yx oxfed. 3 thydi heb ef Gxth vn oe uackGyeit.nbsp;dGc gennyt y march kyntaf a wypych yny maes.nbsp;Ehynny awnaeth y mackGy. “f’i oxfed agyxchaffantnbsp;ar march gantunt. J[c ual ybydynt yn eifted wyntnbsp;awelynt y wreic ar yx un march, ar vn wife ymdanei

Ipw^U, prince of 2gt;^veamp;. nbsp;nbsp;nbsp;[717.

yndyuot yi vnffoxd. Ilyma heb y pGyll y uarchog-efdoCw ^yd baraOt was heb ef y wybot p6y y6 hi. arglGyd heb ef mi awnaf hynny yn llawen. 9rnbsp;hynny y uarchoger adoeth gyuerbyn ac Gynt. ^efnbsp;aoiuc ymackGy yna yfgynnu ar y march. a.chynnnbsp;daruot idaG ymgyweiryaG yny gyfrGy. neur ry adoednbsp;hi heibyaG. achynnGH y ryngtunt. Jtmgen vrys gerdetnbsp;nyt oed genthi hi no^ dyd gynt., Ynteu agymerthnbsp;rygig y gan y uarch. a,c ef adebygei yi arauet yker-dei y uarch. yi ymoxdiwedei ahi. ahynny nythyg-yei idaG. ^IIGng y uarch aomc Gxth avGyneu. nytnbsp;oed ef nes idi yna no chyn bei ar y gam. Jfpheinbsp;vGyhaf ylTadei ef yvarch. pellaf vydei hitheu ynbsp;GithaG ef. y cherdet hitheu nyt oed uGy no chynt.nbsp;“^^any welas ef tygyaG idaG y hymlit. * ymchoelutnbsp;awnaeth hyt ylTe ydoed pGyll. arglGyd heb ef nytnbsp;oes allu gan y march amgen noc aweleift ti. fl^inbsp;aweleis heb ynteu ny thykya y neb y herlit hi.nbsp;^c yrofi aduG heb ef yd oed neges idi Gxthrei oxnbsp;.T. /maes hGnn. peigattei GxthpGyll idi ydywedut. aninbsp;aGnparth arllys^ YxIIys ydoethant athxeulaG ynosnbsp;honno awnaethant dxGy gerdeu achyuedach ual ybunbsp;lonyd gantunt. Jf thxannoeth divyjru ydyd awnaethant yny oed amfer mynet yvGyta. aphandaruunbsp;udunt ybGyt pGyll adywaGt.. Mae yi niuer ybuamnbsp;ni doe ac echdoe ym penn yx oxfed. Tfyma arglGydnbsp;heb Gynteu. aGn heb ef yx oxfed y eifted. athitheunbsp;heb ef Gxth war y uarch. icyfrGya vy march yndanbsp;adabxe acef yxffoid. adGc vy yfparduneu gennyt.nbsp;YgGas awnaeth hynny. Jlyuot yx oxfed aoxugant

y eifted. ny buant hayach o enkyt yno yny welynt y uarchoges yndyuot yx vnffojd. ac yn vn anfaOd.nbsp;ac yn vnvngerdet. !^awas heb y pöyll mi awelafnbsp;y uarchoges yndyuot. moef vy march. J[c nyt kyntnbsp;yd yfkynn ef ar y uarch noc yd a hitheu hebdaOnbsp;ef. Wtoi yny hoi aotuc ef. agadel y uarch dxythyllnbsp;Ilamfachus y gerdet. ac ef adebygei ar yx eil camnbsp;neu ar y trydyd y goadiwedei. nyt oed nes hagennbsp;idi no chynt. y uarch agymhellaOd ox kerdet möyhafnbsp;aoed gantaö. ^göelet awnaeth nathygyei ida6 ynbsp;hymlit. Yna y dywat pOyll. a voxwyn heb ef yxnbsp;m6yn y g6x mOyhaf agery arho vi. Erhoaf ynllawennbsp;heb hi ac oed Heffach yx march pei affarchut yxnbsp;meittyn. ^euyll ac arhos aoxuc y uoxwyn. Egöaretnbsp;yrann adylyei vot am yhöyneb owifc yphenn. Ecnbsp;attal ygolOc arnaö adechxeu ymdidan ac ef JfrglOyd-es heb ef pandoy di a pha gerdet yffyd arnat. kerdetnbsp;6xth vy negeffeu heb hi ada y6 gennyf dy welet ti.nbsp;graffaö Oxthyt y gennyfi heb eL ^c yna medylyaönbsp;awnaeth hot yndiuOyn ganthaO pxyt awelfei eiryoetnbsp;o voxwyn a gOxeic yOxth yphxyt hi. Erglöydes hebnbsp;ef adywedy di ymi dim oth negeffeu. Jlywedaf ynbsp;rof aduö heb hi. J*ennaf neges uu ymi keifa6nbsp;dy welet ti. Hyna heb ypOyll j'neges oxeu gennyfinbsp;dydyuot ti idi. ac adywedy di ymi * p6y Oyt. ^ywedafnbsp;arglöyd heb hi. Ij^iannon uerch heueyd hen Oyf inbsp;amrodi y wr omhanvod ydydys. Ec ny mynneisnbsp;inheu un g6x. E hynny oth gaxyat ti. Ec nys mynnafnbsp;ettwa. onyt ti am göxthyt. Ec y wybot dy atteb dinbsp;am hynny ydeuthum i. !^ofi aduö heb ynteu böyllw

Ilyna vy atteb i ytti. peicaffön dewis ar holl wraged amozynyon yhyt. mae ti adewiffön. |fe heb hitheu.nbsp;os hynny avynny kynn vy rodi yöt arall göna oetnbsp;a mi. ©ojeu yö gennyfi heb y pGylI bo kyntaf. acnbsp;yny He ymynnych di gOna yi oet. ÜGnaf arglGydnbsp;heb hi. blOydyn y heno yn Ilys heueyd mi abarafnbsp;bot gOled darparedic yn baraöt erbynd dydyuot.nbsp;“^nllawen heb ynteu a minheu avydaf yn yi oetnbsp;hOnnö. ^rglöyd heb hi trie yniach achoffa gywiraönbsp;dy edewit. SLc ymeith ydaf i. SgOahanu awnaethant.nbsp;achyxchu awnaeth ef parth aeteulu aeniuer. ^anbsp;amouyn bynnac avei ganthunt 6y y Otth y uoiwynnbsp;y chOedleu ereill ytroffei ynteu. ®dyna treulaG ynbsp;vlGydyn hyt yx amfer awnaethant. ac ymgGeiraG arnbsp;yganuet marchaGc. amynet yrygtaG a Ilys eueydnbsp;hen. Sc ef adoeth ytllys allawen uuwyt GtthaG.nbsp;adygyuot allewenyd ac arlGy maGt aoed yny er-byn. J[hoII uaranned yllys Gtth y gyghoa ef y treulGyt.nbsp;^yweiryaG yneuad awnaethpGyt He yxbotdeu ydaeth-ant. ^ef ual ydeiftedyffant heueyd hen ar neiHlaGnbsp;pGylI. ariannon ot parth aralI idaG.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hynny

paGb ualybei yenryded. jGyta achyuedach ac ym-didan awnaethant. ac ar dechteu kyuedach gGedy ybGyt wynt awelynt yndyuot y myGn. gwas gGineunbsp;maGt teyxneyd. a gGifc o pali ymdanaG. J[phandoethnbsp;y gynted y neuad. kyuarch gGelI aotuc ypGylI aenbsp;gedymdeithon. ©taffaG duG Gtthyt eneit heb y pGylInbsp;ados y eifted. 11 ac af heb ef eirchat Gyf am negesnbsp;awnaL gGna ynllawen heb y pGylI. ^rglGyd hebnbsp;ef Gxthyt ti ymae vy neges i ac y erchi itt ydodGyf.

719.] pw^U, prince of Dpveb.

]^aarch bynnac aerchych di ymi hyt ygallö)d' y gaffel itti y byd. ©ch heb y riannon paham yrodynbsp;di atteb uelly. neuf rodes uelly arglöydes yggöydnbsp;gOyida heb y macköy. ^neit heb ypOyll beth y6nbsp;dy arch di., “^wreic v6yaf agaraf ydwyt ynkyfcunbsp;heno genthi., y herchi hi ararlöy ar darmerthnbsp;yffyd yman y dodwyfi. '^ynhewi aomc pOyll kanybunbsp;atteb a rodaffei. 11aO hyt y mynnych heb y riannon.nbsp;ny * bu uufcrellach gOx ar y fynnwyt e hun noc rynbsp;uuoft ti. arglGydes heb ef ny wyd6n i pGy oed eLnbsp;Ilyna y gGi ymynnaffit uy rodi i idaG omhanuodj^nbsp;heb hi. gGaGl uab clut gGt totmynnaCg kyuoethaGc.nbsp;achanderw itt dywedut ygeir adywedeift dyio vinbsp;idaG rac aglot itt. arglGydes heb ef ny Gn i paryGnbsp;atteb yG hGnnG. ny allaf i arnaf adywedy di vyth.

Jlyio di vi idaG ef heb hi ami awnaf nachaffo ef

viui vyth. Pa ffuryf vyd hynny heb y pGylT. Mi

arodaf yth laG got vechan heb hi achadG honno

ynda. ef aeirch ywled ararlGy ar darmerth. ac

nyt oes yth uedyant ti hynny. a mini arodaf ywled

yx niueroed ar teulu heb hi. a hGnnO uyd dy atteb

am hynny. amdanaf ynneu heb hi mi awnaf oet

ac ef vlGydyn y heno y gyfcu gennyf. ac ympenn y

vlGydyn heb hi byd ditheu ar got honn gennyt ar

dy ganuet marchaGc yny berllan uchot. aphan uo

ef ar ganaGl ydigrifvGch ae gyfedach. dyxet titheu dy

hun y myGn adillat reudus ymdanat ar got yth laG p '*-'

heb hi. ac nac arch dim namyn Honeit y got o vGyt.

a minneu abaraf heb hi pei dottit yffyd yny feith

cantref hynn o vwyt a Ilynnyndi. na bo IlaGnach no

lPgt;w?U, prince of D^veö. [720.

chynt. JfgOedy byxyer ITavver yndi, ef aovyn itt avyd Ilaöndy got ti vyth. J)ywet titheu na vydnbsp;ony chyvyt dylyedaöc trachyuoethaOc a gOafeu aenbsp;deutroet y bOyt yny got. a dywedut digaön adodetnbsp;ymati. a minneu abaraf idaö ef vynet yfeghi ybOytnbsp;yny got. ^phan el ef tro ditheu y got yny el efnbsp;dios y penn yny got. ac yna Had glOm ar garreyeunbsp;y got. a bit cotn canu da amdy vynGgyL aphannbsp;uo ef ynröymedic yny got. dot titheu lef ar dy goxn.nbsp;abithynny yn anvydyrot ath uarchogyon. j^anglyw-hont Ilef dy gojn difgynnent Gynteu am benn ynbsp;llys. Arglwyd heb y gOaOl madGs oed ymi kaffelnbsp;atteb am aercheis. Kymeint ac aercheift heb y pGyllnbsp;oi auo ym medyant i ti ae keffy. ^neit heb hitheiinbsp;riannon am y wled ar dapar yffyd yma. hGnnGnbsp;arodeis i ywy^ dyuet ar teulu ar niueroed yffydnbsp;yma. hGnnG nyt adawafi yrodi yneb. blGydyn ynbsp;heno ybyd gGled darparedic yny Ilys honn y titheunbsp;eneit y gyfeu gennyf ynheu^ ©GaGl agerdaGd ryng-thaG ae gyuoeth. PGylT ynteu adoeth y dyuet. arnbsp;vlGydyn honno adxeulGys paGb o honunt hyt oet ynbsp;wled oed ynllys eueyd /len. ©GaGl uab clut adoethnbsp;parth ar wled aoed dar*paredic idaG. achyjchu ynbsp;Ilys awnaeth. a Ilawen uuGyt GtthaG. ^Gyll ynteunbsp;penn annGuyn adoeth yx berllan ar yganuet march-aGc ual y goichymynnaffei riannon idaG. ar gotnbsp;gantaG. §GifcaG btatteu trymyon ymdanaG awnaethnbsp;pGyll alloppaneu maGt am ytraet. ^phan wybu ynbsp;bot ar dechteu kyuedach wedy bGyta. dyuot racdaGnbsp;yx neuad. 3 gGedy y dyuot ygynted yneuad. kyf-

IS

uavch gOell awnaeth ywa6l uab clut. ae gedytn-deithon owyi agOzaged. du6 arodo da ytt heb y gOaOl agraeffaö duö 0^thyt. QrglGyd heb ynteu du6nbsp;adalo itt. negeffaöl 6yf Gxthyt. ®raeffaO Oxth dy negesnbsp;heb ef. 3,c os arch gyfuartal aerchy ymi ynllawennbsp;ti ae keffy. 'gyfuartal arglOyd heb ynteu nyt archafnbsp;onyt rac eiffeu.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;arch a archaf IToneit y got

uechan awelydi ovOyt. Jtrch didxaha y6 honno heb ef athi ae keffy yn llawen. ^ygGch vGyt idaG hebnbsp;ef. l^iuedi maGx o fGydwyr agyuodaffant yuynyd.nbsp;adechieu Ilenwi y got. Jlc yx auyrit yndi ny bydeinbsp;laGnach no chynt. ^neit heb y gGaGlavyd IlaGn dynbsp;got ti vyth. ^auyd y rof a duG heb ynteu yx adotternbsp;yndi vyth. ony chyuyt dylyedaGc tir adayar a chyu-oeth afenghi ae deu troet ybGyt yny got„ adywed-utdigaGn adodet yma. a geimat heb yriannon kyuotnbsp;y uynyd ar vyxr Gxth waGl uab clut. t^yuodaf ynnbsp;llawen heb ef. achyuodi y uynyd aoxuc adodi ynbsp;deutroet yny got., athxoi o bGyll ygot yny vydnbsp;gGaGl dxos y benn yny got. ac yngyflym kaeu y gotnbsp;allad clGm ar y carreyeu. adodi Hef ar y goxn. ^cnbsp;ar hynny Ilyma y teulu ampenn yllys. ac yna kymrytnbsp;paGp ox niuer adoeth ygyt agGaGl. aedodi yny gar- ^73 t--char ehun. ^bGxG y bxatteu ar Iloppaneu ar yfpeilnbsp;dideftyl yamdanaG aoxuc pGyll.. ^c ual y deleinbsp;bob un oe niuer ynteu y myGn y traGei dyxnaGt arnbsp;ygot. ac y gouynnei beth yffyd yman. Jxochnbsp;medynt Gynteu. ^ef kyfryG chGare awneynt. taraGnbsp;awnaei bop vn dyrnaGt ar y got. ae ae dxoet aenbsp;athxoffaGL ^c uelly gGare ar got awnaethant. PaGb C.“. ¦

ualy delei aovynnei pa chware awneOch cliOi uelly. ©Care bxoch ygcot medynt vvynteu^ 3.C yna gyntafnbsp;y göarywyt baoch ygcot. ^rglóyd heb ygöx oi gotnbsp;ynbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pei gOarandaöut uiui nyt oed dihenyd arnaf vyllad

ymyön cot. * arglOyd heb eveyd hen g^tz adyweit. ^a6n yö itt y warandaO. nyt dihenyd arnaö hynny.

heb y pöyll mi awnaf dygyghot di amdanaö ef. Hyma dy gyghoi di heb y riannon yna. yd 6yt ynyllenbsp;y perthyn arnat Ilonydu eircheit a cherdoiyon. gatnbsp;yno ef y rodi y baOp dioffot heb hi. a chymer geder-nit y ganthaO nabo amovyn na dial vyth amdanaö.nbsp;adigaOn yö hynny o gol’p arnaö. ageiff hynnynbsp;yn Ilaöen heb y göt ox got. a minnen ae kymerafnbsp;yn Ha wen heb y pöyll gan gynghoz eueyd a riannon.nbsp;Kynghoz yö hynny y gennym ni heb öynt. gyinrytnbsp;awnaf heb y pöyll keif veichev dzoffot. !^i avydönnbsp;djoftaö heb eueyd. yny vo ryd y wyx y vynet dzoftaö.nbsp;ac arhynny ygoüygöyt ef oz got ac yrydhawytnbsp;y ozeugöyz. ©ouyn weithon y waöl veicheu heb eueyd.nbsp;ni aatwaenön y neb adylyer ykymryt ygantaö.nbsp;i^iuaö ymeicheu awnaeth eueyd. Ilunnyady hunnbsp;heb ygöaöl dy amot. ^igaön yö gennyfi heb ypöyllnbsp;ual yllunyaöd riannon., meicheu aaeth ar yrnbsp;amot hönnö. ^e arglöyd heb y göaöl bziöedic öyfinbsp;achymriö maöz ageueis. ac enneint yffyd reit ymi.nbsp;ac ymeith ydaf gandy gennyat ti. ami aataöafnbsp;wyzda dzoffof yma y atteb y baöp oz ath ovyno di.nbsp;“Ynllawen heb ypöyll. agöna ditheu hynny., ©óaölnbsp;aaeth parth ae gyuoeth. quot;^neuad ynteu agyweiröytnbsp;y pöyll ae niuer. ac y niuer y Ilys yam hynny. ^c

722.] pw^n, prince of

yi bgjdeu ydaethant yeifted. Sc ual yd eiftedyf-fant vlamp;ydynoinos honno. yd eiftedwys pa6b ynos honno. ^öyta achyuedach awnaethant. 3.c amfernbsp;adoeth y vynet y gfyfcu^ Sic yz yftauell ydaeth pöyllnbsp;ariannon. Sthzeulaö ynos honno dz6y digrlfOch allon-ydöch aOnaethant. J[ thzannoeth ynieuenctit ydyd.nbsp;arglöyd heb y riannonkyuot yuynyd. adechzeunbsp;lonydu ykerdozyon. Sic na omed neb hediö oi anbsp;vynno da. T|ynny awnaf iynïlaöen heb ypöyllnbsp;ahediö apheunyd tra barhao y wied honn^ agy-uodes pGylI y vynyd a pheri dodi goftec y erchi ynbsp;holl eircheit acherdozyon dangos. amenegl uduntnbsp;yllonydit paOb o honunt özth y uod ae vympOy.nbsp;a hynny aOnaethpGyt. wied honno adxeulGyt. Scnbsp;ny omedOyt neb trabarhaaód., jïphan daruu y wied.nbsp;arglöyd heb y pOylI Ozth * eueyd mi agychOynnaf gannbsp;dy genyat parth adyuet auozy. heb eueyd duönbsp;aröydhao ragot. agOna oet achyfnot ydel riannonnbsp;yth ol. rof i aduö heb ynteu bOylI ygyt y kerdönnbsp;o dyma.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uelly y mynny di arglóyd heb yi eueyd.

veüy yrof aduö heb y pOylI. Wynt agerdaffant trannoeth parth adyuet. ailys arberth agyzchyffant.nbsp;agöled darparedic aoed yno udunt. ^ygyuox y wlatnbsp;arkyuoeth adoeth attunt ox göyx goxeu ar göxagednbsp;goxeu. o hynny nyt etewis riannon neb heb rodi rodnbsp;ennöaöc idaö.- Se ogae. Se ovodxöy. ae o vaen göerth-uaöx. ®öledychu y wlat awnaethant yn Ilöydyannusnbsp;y vlöydyn honno. ar eil. Ac yny dxyded vlöydyn ynbsp;dechxeuis göyx ywlat dala trymuryt yndunt oweletnbsp;göx kymeint agerynt ae harglöyd. ac eu bxaötuaeth

prince of 2gt;?\)eb. nbsp;nbsp;nbsp;[723.

yndiettiued. a,e dyuynnu attunt aönaethant. ^ef He y doethant y gyt. y bjeffelev yn dyuet. SrglOyd hebnbsp;6ynt ni aödam nabydy gyuoet ti arei owyj ywlatnbsp;honn. Sc ynnouyn ni y6 na byd itt ettiued ot wreicnbsp;yffyd gyt athi., J[c wrth hynny kymer wreic arallnbsp;y bo ettiued itt ohonei. nyt byth heb 6ynt yperheynbsp;di. achyt kerychdi vot velly nys diodeftn y gennyt.nbsp;^e heb y pOyll nyt hir ettwa ydym ygyt. a IIa6ernbsp;damöein adigaOn bot. ©et(jch ami hynn hyt ympennnbsp;y vlOydyn. ^ blöydyn yx amfer hönn ni awnaOn yxnbsp;oet y dyuot ygyt. ac Oxth ych kynghox ybydaf. Yxnbsp;oet awnaethant. Rynn penn c6byl ox oet mab aanetnbsp;idaö ef. ac yn arberth y ganet. jïr nos y ganetnbsp;y duepOyt gGxaged ywylat y mab aeuam. ^ef anbsp;wnaeth y göxaged kyfeu a mam y mab riannon. ^efnbsp;riuedi o wraged aducpöyt yx yftauell chweeh wraged.nbsp;®6ylat awnaethant Oynteu dalym ox nos. Ac ynnbsp;hyny eiffoes kynn banner nos kyfeu a Gnaeth paGpnbsp;o honunt. a thu arpylgein deffroi. aphandeffroaffantnbsp;edxych aoxugant ylle ydodyffynt y mab. J[c nytnbsp;oed dim ohonaG yno. ®ch heb yx un ox gGxagednbsp;neur golles y mab. ^e heb arall bychan adial oednbsp;anllofki ni. neu andihenydyaG am y mab. aoes hebnbsp;vn ox gGxaged kyghox oxbyt am hynn. @es hebnbsp;arall mi aGn gyghox da. ^eth yG hynny heb Gy.nbsp;©ellaft yffyd yman heb hi achynaGon genthi. ITadGnnbsp;rei ox kynaGon ac irGn y hGyneb hitheu riannonnbsp;argGaet. ae dCylaG. S byxGn yx efgyxn ger y bxonn.nbsp;athaerGn * arnei ehun diuetha ymab. ac nybydnbsp;antaered ni an whech Gxthi hi ehunan. Jic ar y

723.] IPw^ll, IPrtncc of 2)^vcamp;.

kyghoi hGnnö y trigyaffant. ]parth ardyd riannon adeffroes Zlc adywaOt. awraged heb hi mae ymab.nbsp;J[rgl6ydes heb Oy na ouyndi yni ymab., nyt oesnbsp;ohonam ni namyn cleiffeu ady:nodeu yn ymdaraGnbsp;athi adiamheu yó gennym na welfam eiryoet viló^-yaeth yn vnwreic kymeint ac ynot ti. 3.c ny thygyaödnbsp;yni ymdaraö athi. neur diffetheeift dy hun dy uab.nbsp;ac na haamp;l ef ynni. J[ dxuein heb y riannon yi yinbsp;arglGydduG awyt pobpeth. na yrrOch geu arnafi.nbsp;Juö awyt pob peth awyx bot jmeu hynny. osnbsp;yi. ovynn yffyd arnaOch ch6i. ymkyffeff y duö mi ach di-fferaf. ^ioer heb Oy ny adön ni dröc arnam ny huneinnbsp;yl dyn yny byt. El dxuein heb hitheu ny cheffOchnbsp;un dxöc yx dywedut y wirioned. quot;I’x adywettei hinbsp;yndec ac yndxuan ny chaffei namyn yx un attebnbsp;gan y gOxaged. JOylI penn annöuyn ar hynny agy-uodes ar teulu ar niueroed. a chelu y damweinnbsp;hOnnO ny allwyt., 'I’x wlat ydaeth y chwedyl aphaöbnbsp;ox gOyxda ae kigleu. jlr gOyxda adoethant ygytnbsp;y wneuthur kennadeu att bOylI. yerchi idaO yfgarnbsp;aewreic am gyflafan mox anwedus ac awnathoed.nbsp;^ef atteb arodes pOylI. nyt oed achaös gantunt höynbsp;y erchi ymi yfcar am göxeic. namyn am nabydeinbsp;blant idi., ]plant aOn i y uot idi hi. ac nyt yfcarafnbsp;a hi. ©X gOnaeth hitheu gam kymeret y phenytnbsp;amdanaO. quot;^itheu riannon adyuynnOys attei athxaO-on adoethon. a gOedy bot yndegach genthi kymrytnbsp;yphenyt noc ymdaeru ar gOxaged. y phenyt agy-merth. ^ef penyt adodet arnei bot yny Ilys honnonbsp;yn arberth hyt ympenn y feith mlyned, ac yfgynuaen

20 nbsp;nbsp;nbsp;pw^U, prince of D^vcö. [723a.

aoed odieithyi ypoith. eifted ohonei geyz IlaO hOnnö beunyd. a dywedut y ba6p oi a delei oi adebyckeinbsp;naf gOypd y gyfranc honno oil. ac OJ a attei idinbsp;y dOyn. Kynnic y weftei. a T^é^ennic y d6yn arnbsp;y cheuyn yj llys. 3 damOein y gadei yx vn y d6yn.

uelly treulaO talym ox vlOydyn awnaeth. Ac ynyx amfer hOnnO yd oed yn arglOyd ar went is coetnbsp;teirnyon tOzyf vliant. 3.r gGx goxeu * yny byt oed.nbsp;cLc ynyty ydoed caffec. a.c nyt oed yny teyxnasnbsp;na march, na chaffec degach no hi. SL phob nosnbsp;L l^tJi calan mei y moei. Sc ny wybydei neb ungeir y öxthnbsp;^ yhebaOl. ^ef awnaeth teirnon ymdidan noffweithnbsp;ae wreic. ]|awreic heb ef Ilibin yd ym bop blOydynnbsp;yncadö eppil yn kaffee heb gaffel yxvn ohonunt.nbsp;^eth aellir Oxth hynny heb hi^ Jlial du6 arnaf hebnbsp;ef nos galanmei yö heno ony wybydaf i padileithnbsp;yffyd yn döyn yx ebolyon. Peri dodi y gaffec ynbsp;myGn ty awnaeth. agöifcaO arueu ymdanaö aoxucnbsp;ynteu^ adechxeu gOylat y nos. Sc ual ybyd dechxeunbsp;nor., moi y gaffec ar ebaOl maöx telediG. ac ynfeuyllnbsp;yny He. ^ef awnaeth teirno kyuodi ac edxych arnbsp;pxaffter yx ebaOl. Jlc ualybyd uelly. ef aglyweinbsp;tOxyf maOx. dc ynol ytöxyf Ilyma grauanc trOy ffen-eftyx aryty. ac yn ymauael ar ebaOl geir y vOng..nbsp;^ef awnaeth ynteu teirnon tynnu cledyf. atharaOnbsp;y vxeich o not yx elin ymeith. ^c yny vyd hynnynbsp;ox ureich ar ebaOl gantaO ef y myOn. Sc ar hynnynbsp;tOxyf a difgyx agigleu ygyt. Sgoxi y dxOs aoxuc efnbsp;adOyn ruthur ynol y tOxyf. ny welei ef y tOxyf racnbsp;tywyllet y nos. ruthur aduc yny ol ae ymlit. a dyuot

724.] IPw^II, iprince of nbsp;nbsp;nbsp;21

cof ida6 adaö ydiOs ynagojet. ac ymchoelut a wnaeth^ Be öith y diös Ilyma vab bychan yny gomnbsp;göedy troi üenn opali yny gylch. ‘^ymryt y mabnbsp;awnaetb attaö allyma y mab yngryf ynyz oet oednbsp;arnaO. 3)odi caeat ar ydzös awnaeth achyjchu yinbsp;yftauell yd oed ywreic yndi. ^rglOydes heb ef aenbsp;kyfeu ydöyt ti. !I|ac ef arglOyd heb hi. mi agyfceisnbsp;aphandoethoft ti y myön mi a deffroeis. “^mae ymanbsp;vab itt heb ef os mynny yi hOnn ny bu itt eiryoet.nbsp;arglOyd heb hi pagyfranc uu hynny. ttyma oll hebnbsp;y teirnon amenegi y dadyl oII. ^e arglöyd heb hinbsp;paryö wife yffyd am ymab. Henn obali heb ynteu.nbsp;mab ydynyon möyn yö heb hi. arglöyd heb hi di-griföch adidanöch oed gennyfi bei mynnvt ti. minbsp;adygön wraged yn vn ami. ac adywedön vymotnbsp;ynveichaöc. |l^iui aduunaf athi yn llawen heb efnbsp;amhynny. ac uelly y gönaethpöyt. ])Feri awnaethantnbsp;bedydyaö ymab oibedyd awneit yna. ^ef enönbsp;adodet arnaö g6ti*wallt euryn. 'I’xhynn aoed arnbsp;y benn owalTt kynuelynet oed ar eur. ||eithiyn ynbsp;mab awnaethpöyt yny Ilys yny oed vlöyd. adiynnnbsp;y vlöyd yd oed ynkerdet yn gryf. ^ breifcach oednbsp;no mab teirblöyd a vei vaöt y döf ae ueint.. Er eilnbsp;vlöydyn y magöyt ymab. Echynureifget oed amabnbsp;chweblöyd. achyn penn y pedwyjed vlöydyn j^d oednbsp;ynymy)aau agöeiffon y meirch am y adu oedöynnbsp;yrdöfyi. arglöyd heb ywreic öith teirnon mae yinbsp;ebaöl a differeift di ynos ykeueift ymab. Mi aenbsp;go2chymmynneis y weiffon y meirch heb ef. Ec aerch-eis fynnyaö ötthaö. J’onyt oed da itti arglöyd heb

IPw^H, prince of nbsp;nbsp;nbsp;[725.

hi peri y hywedu ae rodi yx mab. kanys ynos y keueift y mab y ganet yx ebaOl ac y differeift. ^ytnbsp;af i ynerbyn hynny heb y teirnon. mi aadaf itti ynbsp;rodi idaö. Srglöyd heb hi duO adalho it minneu aenbsp;rodaf idaO. Y todet y march yx mab. ac ydeuthnbsp;hi att y göaftrodyon ac att weiffon ymeirch y oi-chymun fynnyeit ar y march, ae uot yn hywed er-byn pan elei ymab yuarchogaeth achwedyl örthaO.nbsp;“finyfc hynny Oynt aglyOfont chöedyldyaeth y Orthnbsp;riannö ac am y phoen. ^ef awnaeth teirnon tOryfnbsp;uliant oachaOs ydouot agawffei ymwrandaO am ynbsp;chwedyl ac ymouyn ynlut amdanaO. yny gigleu gannbsp;laOer o luoffogrOyd or a delei yr Ilys mynychu kOynaOnbsp;truanet damwein Hannon ae phoen. ^ef aOnaethnbsp;teirnon ynteu' medylyaO am hynny. Sc edrych arnbsp;ymab yn graff. a chael yn y uedOl ynherOyd gOeledig-aeth na rywelfei eiryoet mab athat kyndebycketnbsp;armab ypOyll penn annOn. anfaOd pGyll hyfpys oednbsp;gantaO. kanys gOr uuaffei idaO kyn no hynny.nbsp;ynol hynny goueileint adelis yndaO. o gamhet idaOnbsp;attal y mab gantaO ac ef yngOybot y vot yn vab y Ornbsp;arall. ^phan gauaf gyntaf o yfgaualOch ar ywreic.nbsp;ef a uenegis idi hi nat oed iaOn udunt hOy attalnbsp;ymab gantnnt agadu poen kymeint ac aoed arnbsp;wreicda kyftal ariannon or achaOs hOnnO. ar mab ynnbsp;vab y pOyll pennannOn.. a hitheu wreic teirnon agyt-fynnyOys ar anuon ymab y pOyll. S thri pheth arglOydnbsp;heb hi agaffOn ni o hynny. JliolOch ac alvv*iffennbsp;o ellOng riannon or poen y mae yndaO. a diolOch gannbsp;pOyll am ueithryn y mab ae etnryt idaO. Hr trydyd

725.] Bgt;w?n, prince of 2)?veÖ.

peth os gOi möynvyd ymab. mab maeth ynni vyd agoieu aallo vyth awna ynni. Ec ar y kynghoxnbsp;h6nn6 y trigyaffant.. J[c ny bu höy gantunt nonbsp;thiannoeth ymgyöeiryaö aozuc teirnon ar y diydydnbsp;marchaöc. ar mab yn pedwyxyd gyt ac 6ynt ar ynbsp;march arodaffei deirnon idaO. flcherdet parth acnbsp;arberth awnaethant. Ec nybu hirybuant yny doeth-ant y arberth. Pan doethant parth ar Ilys Gyntnbsp;awelynt riannon yn eifted yn ymyl yi yfgynuaen.nbsp;]^an doethant ar ogyfuch a hi. E vnbenn heb hi nacnbsp;eöch bellach hynny mi adygaf bop un o honaöchnbsp;hyt yllys. Ehynny yö vympenyt amlad ohonaf vynbsp;hun vy mab. ae diiietha^ E wreicda heb y teirnonnbsp;ny thebygafi y vn ohynn vynet ar dy geuyndi. Eetnbsp;ae mynno heb y mab nyt afi. Jhoer eneit heb ynbsp;teirnon nyt a6n ninheu. ITys agytchaffant. adiruaötnbsp;leöenyd auu yny herbyn. Ec yndechteu treulaO gOlednbsp;yd oedit yny Ilys. vnteu pGyll oed yndyuot onbsp;gylchaö dyuet. vi neuad y daethant ac y ymolchi.nbsp;E ITaöeii vu pOyll öxth teirnon. Sc y eifted yd aethant.,nbsp;^ef ual yd eiftedyffant. tieirnon y rOng pOyll arian-non. Edeu gedymdeith teirnon uch laö pöyll ar mabnbsp;y ryngtunt. ®6edy daruot bOyta ar dechxeu kyued-ach ymdidan aOnaethant. ^ef ymdidan uu gannbsp;teirnon. menegi y hoIT gyfranc am y gaffec ac amnbsp;y mab. Ec megys y buaffei y mab ar y hardelO h6ynbsp;teirnon ae wreic ac y magyffynt. 9c weldy yna dynbsp;uab arglöydes heb yteirnon. EphOybynnac ady-wat geu arnat cam awnaeth. 9 minneu pan gigleunbsp;ygouut aoed arnat. tr6m nu gennyf adoluryaö

iprince of D^vcb. [726.

aOneuthum, ny thebygaf oiniuer hOnn oll neb nyt adnappo vot ymab yn uab y pOylI heb y teirnon.

oes neb heb y pa6b ny bo diheu gantaO hynny. “^rofi aduö heb yriannon oed efcoi vympjydernbsp;ymi pei gOir hynny. arglGydes heb y pendaran dyuetnbsp;da ydennOeift dy uab. pjyderi. Sgoxeu y göeda amaónbsp;pjyderi uab pöyll penn annOn. ^dxychOch heb yriannon nabo goxeu y göedo arnaö y enO ehun. Mae yxnbsp;enO heb y penndaran dyuet. gOxi walTt euryn adodyf-fom ni arnaö ef. I’xyderi heb y penndaran uyd ynbsp;enO ef. 'f’^önhaf yö hönnö * heb y pöylI. Kymrytnbsp;enö ymab yöxth ygeir adywaöt yuam pan gauasnbsp;Ilaöenchwedyl y öxthaö. ac ar hynny ytrigywyt.

^Beirnon heb ypöyll duö adalo it ueithryn y tnab hönn hyt yx aöx honn. Eiaön yö idaö ynteu ox bydnbsp;göx möyn y dalu itti. arglöyiJ^ heb y teirnon y wreicnbsp;ae magöys ef nyt oes yny byt dyn vöy y galar nonbsp;hi yny ol. ^aön yö idaö cofFau ymi ac yxwreic honnonbsp;awnaethom yxdaö. Y rof i aduö heb ypöyll trabar-hawyfi mi 'ath gynhalyaf athi ath gyuoeth. tra allöyfnbsp;kynnal y meu vy hun. ©s ynteu avyd iaönach yönbsp;idaö dy gynnal noc ymi. os kyghox gennyt tinbsp;hynny a chan hynn owyxda. canys megeift ti evonbsp;hyt yx aöx honn. ni ae rodön aruaeth att benndaranbsp;dyuet ohynn allan. Ebydöch gedymdeithon chwitheunbsp;athatmaetheu idaö. ^yngox iaön heb y paöb yönbsp;hönnö. J[c yna y rodet y mab y penndaran dyuetnbsp;ac ydymyrröys göyxda y wlat ygyt ac ef Ec y ky-chivynnöy teirnon toxyf vliant ae gedymdeithon ynbsp;ryngtaö aewlat ac ae gyuoeth gan garyat allew-

25

e^nyd. Sc nyt aeth heb gynnic idaö y tlyffeu teccaf ar meirch goieu arcamp;n hoffaf. ac ny mynnvvys efnbsp;dim., “ff*® y trigyaffant Oynteu ar eukyuoeth. ac ynbsp;magOyt pryderi uab pöyll penn ann6n yn amgeledusnbsp;ual ydoed dylyet yny oed delediwaf gOas atheckafnbsp;achöplaf o bop camp da oc aoed yny deyjnas. Tellynbsp;y treulaffant blöydyn ablOydyned yny doeth teruynnbsp;ar hoedyl pöyll penn annön ac y bu uarO.. Ac ynbsp;gOledychOys ynteu pjyderi seith cantref dyitet ynnbsp;Hóydyannus garedic gan y gyuoeth a chan /gt;abhnbsp;yny gylch. Sc ynol hynny y kynydOyi irickantreinbsp;yftrat t)r(vi. Sphedwar cantref keredzgyabn. Sc ynbsp;gelöir y rei hynny feith gantref feiffyllöch. J[c arnbsp;y kynnyd hönnó y bu ef piyderi uab pOyll pennnbsp;annOn yny doeth yny vjyt wreicka. |lef gGieic anbsp;vynnaöd kicua verch wynn gohoyO uab gloyO walltnbsp;lydan.. uab cafnar w/edic odylyedogyon yx ynysnbsp;honn„ jïc uelly y teruyna y geing honn ox mabyn-nogyon^

Branwen, bauQbter of ILligr.

ïïgma gz cil geinc 02 maöinogi.

J [^ndigeitvran vab Ilyi aoed vxenhin cojonaöc ar yi ynys honn. 3.c arderchaöc o^oxon lunafe'in.nbsp;J[ phiynhaöngöeith yd oed yn hardlech yn ardudOynbsp;ynllys idaO. Ec yn eifted yd*oedynt ar garrec hardlechnbsp;uch penn y weilgi^ amanaóydan uab IIy^ y vzaOt ygytnbsp;ac ef. adeu vjoder un uam ac ef. niffyeii ac efniffyen.nbsp;agOyxda yam hynny ual y gOedei ygkylch bzenhin.nbsp;Y deu uroder vnuam ac ef meibon oedynt y eurof-ftyd oeuam ynteu penardim uerch ueli uabmynogan.nbsp;Hr nein ox göeiffon hynny gOas da oed. ef a bare!nbsp;dangneued y rOng ydeulu pan vydynt lid)?a6ckaf.nbsp;fef oed hOnnö niffyen., “Ynall abarei ymlad röngnbsp;ydeu uroder pan uei uOyhaf ydymgerynt., Ec ual ydnbsp;oedynt yn eifted uelly öynt awelynt teirllong ardecnbsp;yndyuot o deheu iwerdon. ac ynkytchu parth acnbsp;attunt. a cherdet rugyl ebzOyd gantunt. göynt ynnbsp;eu hoi ac yn euneffau ynebz63?d attunt. Mi awelafnbsp;longeu racco heb y bzenhin ac yn dyuot ynebiOydnbsp;parth ar tir. Ec erchöch ywyz yllys wifcaö ymdan-unt. amynet yedzych pauedöl yö yz eidunt., °|’ göyz

728.] 36ranwen, bauQbter of XI?r.

awifc6)'s ymdaniint ac aneffayffant attunt y waeret. göedy gOelet yllongeu o agos diheu oed gantuntnbsp;nawelfynt Ilongeu gyweiryach y hanfaOd noc öynt.nbsp;arvvydon tec gOedus obali aoed arnunt. J[c arnbsp;hynny nachaf un ot Ilongeu yn raculaenu rac y reinbsp;erein. ac y göelynt dyichauael taryan ynvch nonbsp;bOid y Ilong. aföch ydaryan y uynyd yn arOyd tang-neued. ac y neffawys y g6yt attunt ual yd ymglyw-ynt ymdidan.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;badeu allan awnaethant 6ynteu

aneffav parth ar tin achyfarch gOell yi bzenhin.

bzenhin ae clywei wynteu oz lie yd oed ar garrec uchel uch eu penn. J)u6 arodho da y6ch heb ef anbsp;graeffaO Gzthyöch. ieu y niuer Ilongeu hynn. aph6ynbsp;yffyd bennaf arnunt Oy. arglOyd heb 6ynt ymae ymanbsp;matholöch bzenhin Jwerdon. ac ef bieu y Ilongeu,nbsp;Jeth heb y bzenhin a uynnei ef. a vynn ef. dyuotnbsp;yztir^ a vynn arglöyd heb öynt negeffaöl yönbsp;özthyt ti onyt y neges ageiff. ryö nege? yö yznbsp;eidaö ef heb y bzenhin. Mynnu ymgyfathzachunbsp;athydi arglöyd heb öynt. y erchi bzanwen uerchnbsp;lyz y doeth ef. ^c os da gennyt ti ef auynn ym-róymaö ynys y kedyzn ac iwerdon ygyt ual y bydyntnbsp;gadarnach. ^e heb ynteu doet yz tir.- a chynghoznbsp;agymerön ninheu amhynny., quot;|’z atteb hönnö aaethnbsp;attaö ef. I^inneu a af yn * Ilawen heb ef. ^f adoethnbsp;yztir. a Ilawen uuöyt özthaö. adygyuoz maöz a vunbsp;yny Ilys ynos höno y röng y niueroed ef aniueroednbsp;y ^y^ Yny He dzannoeth kymryt kyngoz. ^efnbsp;agahat yny kynghoz hönnö rodi bzanwen y uatholöch.nbsp;a honno oed dzyded pzif rieni yn yz ynys hoh^ teckaf

Branwen, bauobtev of Xl^r. [728.

mojOyn yny byt oed. agóneuthur oet yn aberffraO ygyfcu genthi. Be odyno ygychOynnu. 2Lc ykychOyn-naffant yniueroed hynny parth ac ac aberffraO.nbsp;Jl|athoIöch ae niueroed ynyüongeu. Bendigeiturannbsp;ae niueroed ynteu ar tir yny doethant hyt yn aberffraO. “fn aberffraO dechxeu ywled ac eifted. ^efnbsp;ual ydeiftedaffant. bjenhin ynys y kedyjn. a manaO-ydan uab Ilyx oi neillparth. a matholóch oz parthnbsp;arall. a bzannwen uerch lyt gyt ac ynteu. “^ytnbsp;ymyOn ty ydoedynt namyn ymyOn palleu. nytnbsp;eyngaffei vendigeituran eiryoet myOn ty. argyued-ach adechteuaffant. |blit ygyuedach aónaethant.nbsp;ac ymdidan. ^phan welffant bot ynwell uduntnbsp;kymrut hun no dilit kyuedach ygyfcu ydaethant.nbsp;^r nos honno y kyfcóys matholöch abjannóen ygyt.nbsp;athzannoeth kyuodi aoiugant paOb oniuer yllys.nbsp;arfOydwyt adechzeuaffant ymaruar am rannyat ynbsp;meirch ar gOeiffon. Sc eu rannu aOnaethant ympobnbsp;kyueir hyt ymoz. Sc ar hynny dydgOeith nachafnbsp;efnyffyn gOz an hagneuedus adywedaffam ni uchotnbsp;yndywannu y letty meirch matholóch. S gofyn anbsp;Onaeth pioed y meirch. Meirch matholóch bzenhinnbsp;iwerdö yO yrei hynn heb Oy^ Jeth awnant hóynbsp;yma heb ef. Yma ymae bzenhin iwerdon. Sc yz gyfe-Oys gan vzannwen dy whaer. ae ueirch yó y reinbsp;hynn. Se uelly y gOnaethant Oy am vozóyn kyftal anbsp;honno. ac ynchOaer y minneu. y rodi heb vygkenn-yat i. ny ellynt óy tremic vOy arnaf i no hOnnó hebnbsp;ef. Sc yn hynny gOan y dan ymeirch. athozri ynbsp;gOefleu Ozth y danned udunt ar clufteu ózth ypen-

729.] Branwen, amp;aii0btcr of

neu. ar raOn Ojth y keuyn. ar ny chaei graf ar yx amranneu. ylladei Orth yx afcöin. a gOneutliurnbsp;anfuryf arymeirch uelly. Hyt nat oed rym aellitnbsp;armeirch. “YchOedyl adoeth att uatholöch. Sef ualnbsp;ydoeth. dywedut anffuruaO y veirch ac euHygrunbsp;hyt nat oed un möynant * aellit o honunt. |fe arglöydnbsp;heb ytvn dywaratwydaö a önaethpöyt. a hynnynbsp;auynnir y wneuthur ytti. J)ioer eres y6 gennyf osnbsp;vyggöaradwydaö avynnynt. rodi motOyn gyftal kyu-nrd kyn annöylet gan y chenedyl ac arodyffantnbsp;ym. arglöyd heb un arall ti awely dangos mae ef..

nyt oes itt awnelych namyn kytchu dy longeu. ac ar hynny arouun ylongeu awnaeth ef. chOedyl hnbsp;adoeth at vendigeituran bot matholGch ynadaG yllysnbsp;heb ovyn kenyat a chennadeu aaeth youyn idaónbsp;paham oed hynny., ^ef kennadeu aaeth. ^dic uabnbsp;anaraöc. ac eueyd hir y gOyt hynny ae goadiwedaOdnbsp;ac aovynnaffant idaö padarpar oed yreidaö. a phanbsp;achaOs yd oed yn mynet ymeith. Jioer heb ynteunbsp;pei yfgCiypGn ny do6n yma. @6byl waratOyd ageueis.nbsp;ac \ryAtu neb kyich waeth noc adugum i yma. ary-uedaOt rygynneryö ami. Jeth yO hynny heb Oynt^

^odi bjannwen uerch lyt ym yn tryded piif rieni^.,,. cy/* . 'J

yx ynys honn. jïc yn uerch y vtenhin ynys ykedytn

achyfcu genthi. agöedy hynny vyggöaradOydaw^

aryued oed gennyf nat kynn todi motOyn gyftal

ahonno ym y göneit y göaratwyd aGnelit ym. ^ioer

arglöyd nyt ouod y neb a vedei yllys heb Oynt na

neb oe gyghoa ygönaethpöyt y göaratwyd hönnö ytti.

a chyt bo göaratwyd gennyt ti hynny. möy yö gan

30 Branwcn, öauQbter of üll^r. [730.

uendigeit uran. no chennyt ti y tremic hOnnO ar göare. heb ef mi atebygaf. ac eiffoes ny eillnbsp;ef vy niwaratwydaö i ohynny. quot;I’ gOyz hynny aym-choelaffant ar atteb hwnnö parth ar Ile ydoed ven-digeituran. amenegi idaO yi atteb arodaffei uath-olöch. Ife heb ynteu nyt oes ymwaret oe vynetnbsp;ef ynanygneuedus ac nys gadön. arglöyd hebnbsp;Oy anuon ettwa gennadeu ynyol. anuonaf heb ef.nbsp;kyuodöch vanaóydan uab Hyz. ac eueyd hir. Sc unienbsp;gleO yfcOyd. ac eOch yny ol heb ef amenegOch idaö.nbsp;ef ageiff march iach am bop un ot alygr6yt. jïcnbsp;' - ygy*^ ahynny ef ageiff ynwynabwarth idaO Ilatheunbsp;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aryant auo kyvtef achyhyt ac ef ehun. a chlaöt eur

kyflet ae wyneb^ ^ menegOch idaö py ryö öx awnaeth hyny.- aphanyö om anuod inneu y gönaethpöytnbsp;hynny. ac ymae bxaöt un uam ami awnaeth hynny..*nbsp;J[c nat haOd gennyf ynheu nae lad ef nae diuetha.nbsp;adoet yymwelet ami heb ef. ami awnaf ydang-neued aryllun y mynno ehun. Y kennadeu aaethantnbsp;ar ol matholöch. ac auanagaffant idaö yz ymadxaödnbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hönnö yngaredic. ac ef ae göarandewis. awyx heb

ef niagymerön gynghox. ^faaeth ynygynghox. fef kynghoi auedylyaffant. ®s götthot hynny awnelyntnbsp;bot yndebygach gantunt kael kewilid auei vöy.nbsp;I'll))nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;chael iaön avei gymeint. adifkynnu awnaeth ar

gymryt hynny. ac yx llys ydoethant yndangneuedus. jïchöeiryaö y pebylleu arpaüeu awnaethant udunt.nbsp;ar ureint kyweirdeb neuad amynet y vöyta. ac ualnbsp;y dechxeuaffynt eifted ardechxeu y wied yd eifted-affant yna. adechxeu ymdidan aönaeth matholöch

731.] ïSranwen, bauöbtcr of ILl^r.

abendigeituran. 3Lc nachaf yn ardiaöc gan vendigeit uran yn ymdidan ac yndiift. amyóarth agaei gan vath-ol6ch ae lewenyd yn waftat kynno hynny. ^med-ylyaó aozuc bot ynathzift gan yt unben vychanetnbsp;agaCffei o laOn am ygam. 8 öt heb y bendigeiturannbsp;nyt Oyt gyftal ymdldanOi heno ac un nos. 3.c os ytnbsp;bych^^ gennyt ti dyiaOn. ti agey ychwanegu zVnbsp;üzih dyvynnu dyhun^ ac auoty talu dy ueirch itt.nbsp;arglöyd heb ef duG adalo itt. mï adelediwaf dynbsp;iaön heuyt it heb y bendigeitura.. ||i arodaf it peir.nbsp;achynnedyf ypeir yö. ygöx alader hediö it. y vOtönbsp;yny peir. ac erbyn auoty y vot yn gyftal ac ynbsp;bu ozeu. eithyt nabyd Ilyueryd gantaö. adiolGch anbsp;wnaeth ynteu hynny. a diruaGt lewenyd agymerthnbsp;yndaG otachaGs hGnnC. Jithzannoeth ytalGyt y ueirchnbsp;idaG tra barhaaGd meirch dof. ac odyna y kyich-Gyt ac ef kymGt arall ac y talGyt ebolyon idaG. ynynbsp;uu gGbyl idaG ydal. ac Gtth hynny ydodet ar y kym-mGt hGnnG o hynny allan tal ebolyon. ar eil nosnbsp;eifted yg^t aGnaethant. arglGyd heb ymatholGchnbsp;pandoeth ytti ypeir arodeift ymi. ^f adoeth ymnbsp;heb ef ygan Gt auu yth wlat ti. ac ny Gnn nabonbsp;yno ykaffo. jGy oed hGnnG heb ef. Ilaffar Ilaef-gyfneGit heb ef. a hGnnG adoeth yma o Iwerdonnbsp;achymideu kymeinuoH y wreic ygyt ac ef. ac adiang-yffant otty haeam yn iwerdon. pan wnaethpGyt ynnbsp;wynnyas yn eu kylch^ ac ydihangyffant odyno. ac /nbsp;eres yG gennyf i ony wdoft ti dim y Gxth hynny. ®6nnbsp;arglGyd heb ef „ * achymeint ac aGnn mi aemanag-yti. 'f’nhela yd oedGn yn iwerdon dydgGeith ar

Branwen, daughter of ILl^r. [731.

ben goifed aoed uch penüynn yn Iwerdon. a Ilynn ypeir ygelwit. ami awelón gOz melyngoch maöinbsp;yndyuot oz ITyfi apheir ar y gefyn. agCx athiugarnbsp;maOr adrycweith auoiles arnaO oed. agOjeic yny ol.nbsp;ac ot oed vaOr ef mOy dOyweith oed ywreic nocnbsp;ef. achyjchu attaf awnaethant achyfuarch göell im..

heb ymi pagerdet yffyd arnaöch chöi^ üyna y ryO gerdet arglOyd yffyd arnam ni heb eL Y wreicnbsp;honn ympenn pythewnos amis y byd beichogi idi.nbsp;ar mab aaner yna or torlfCyth h0h6„ ar benn ynbsp;pytheOnos ar mis y byd gör ymlad. Ilaön aruaöc.nbsp;Y kymereis ynneu arnaf y goffymdeithaö Oyntöy. acnbsp;y buant vlOydyn ygyt ami., Yny vlOydyn y keueisnbsp;yndiwarauun Oynt. Ohyny allan y gOarauunöyt im.nbsp;achyn penn y pedwyryd mis Oynt ehun ynperi eunbsp;hatgaffau ac aghynnöys yny wlat yngöneuthur far-haedeu., ac yneighaö ac yn gouutyaO gOyrda anbsp;gOraged da. © hynny alIan ydygyuores vygkyuoethnbsp;am vympen y erchi im ymvadeu ac Oynt. arodi deOisnbsp;im ae vyngkyuoeth aeOynt. quot;|’dodeis ynneu ar gy-nghor vyggwlat beth awnelit amdanunt., !^yt eyntnbsp;hOy oebod nyt oed reit udunt Oynteu oehanuodnbsp;herw'yd ymlad vynet. Ac yna yny kyuyng gynghornbsp;ykaOffant gOneuthur yftaueü haearn oH. agOedy botnbsp;yn baraOt yr yftauell. |)yuynnu aoed oof yn Iwerdon yno^ ox aoed oberchen geueyl a myxthOl.nbsp;apheri goffot kyuuch achxib yx yftauell oio. apherinbsp;gOaffanaethu yndiwall o vwyt allyn arnunt arywreicnbsp;ae gOx ae phlant. ^phanwybuOyt eu medOi Oynteunbsp;ydechxeuit kymyfcu ytan ar glo am benn yx yftauell.

732.] Branwen, bauQbter of Xl^r.

achOythu ymegineu.. yny vyd yty ynburwenn am eupenn. ac yna y bu ykynghoz gantunt ymperuednbsp;Ilaöz yx yftauell. ac yd arhoes ef yny vyd y pleitnbsp;hayam yn wenn. rac diruaöt wres ykytch6ys ynbsp;pleit ae yfcöyd ae tharaó gantaö allan. ac yn yolnbsp;ynteu ywreic. 3 neb nydihengis odyno namyn ef aenbsp;wreic. ^c yna omtebygu i arglöyd heb y matholöchnbsp;6ith vendigeituran ydoeth ef dtóod attat ti. quot;%Ti-a.nbsp;dioer heb ynteu ydoeth yma ac yrodes y peir ynbsp;minheu. [padelö arglöyd yd erbynneift ti öyntöy.

rannu * ympob He yny kyuoeth. ac ymaent yn Iluoffaöc ac yndyjchauel ympob Ile. ac yn kadarn-hau yny uann y bont owyx ac arueu goxeu awelasnbsp;neb^ |lilit ymdidan awnaethant ynos honno tranbsp;uuda gantunt acherd achyuedach. aphan welfantnbsp;vot 3m lleffach udunt uynet y gyfcu noc eifted aueinbsp;höy ygjffcu ydaethant. ac uelly ytreulaffant ywlednbsp;honno tröy digrifóch J[c ynniwed hynny y kychwyn-nöys matholöch abtannwengyt ac ef parth ac iwerdon.nbsp;a hynny oaber menei y kychwynnaffant teir Ilongnbsp;ar dec acydoethant hyt yn iwerdon. Yniwerdönbsp;diruaöt lewenyd auu öjthunt. “^ydoei öt maöt nanbsp;göteicda yn iwerdon yymwelet abtannwen ny rodeinbsp;hi ae cae ae modröy ae teyindlös cadwedic idaö aueinbsp;arbennic y welet ynmynet ymeith. ac ymyfc hynnynbsp;y vlöydyn honno aduc hi ynglotuaöt. ahöyl delediönbsp;aduc hi o glot achedymdeithon. a beichogi adam-weinöys idi ygael yn hynny. Jlgöedy treulaö yxnbsp;amferoed dylyeduf mab aanet idi. ^ef enö adodetnbsp;arnaö göern uab matholöch. i^odi ymab aruaeth

D

Branwen, bauobtcr of Xl^r. [733.

awnaethpGyt yzunlle goieu ywyx yniwerdon. 3. hynny ynyx eil ulöydyn Ityma ymodöxd yn iwerdonnbsp;am ygöaratwyd agaöffei vatholöch ygkymry. arfomnbsp;aOnathoedit idaO amy veirch. 3 hynny y urodyx maethnbsp;L»Uar rei neffaf gantaö ynlliwaö idaö hynny heb ygelu.nbsp;ac nachaf ydygyuox yn iwerdo hyt nat oed lonydnbsp;ida6 onychaei dial yfarhaet. ^ef dial awnaethantnbsp;gyxru bxannöen o vn yftauell ac ef. ae chymell y bobinbsp;yny Ilys. apheri yx kigyd gOedy y bei yn dxyllyaönbsp;kic dyuot idi atharaö boncluft arnei beunyd. J[cnbsp;uelly y gönaethpOyt y phoen. |[e arglOyd hcb y wyxnbsp;6xth uatholOchw parwelthon wahard y Ilongeu ar yf-graffeu ar coxygeu ual nat el neb y gymry. Sc adelnbsp;yma o gymry carchara öynt hyt nat elont dxacheuynnbsp;rac göybot hynn. Ec ar hynny ydifgynnyffant bl6yn-yded nyt Hei no their y buant uelly. Sc yn hynnynbsp;meithxyn ederyn dxytwen aOnaeth hitheu ar dal ynbsp;noe gyt ahi adyfcu ieith idi. Smenegi yx ederyn ynbsp;ry6 6x oed ybxaöt. Sdöyn Ilythyx y poenen * ar amarchnbsp;aoed arnei hitheu. ar Uythyr aróymOyt am vonnbsp;efgyll yx edexyn. ae anuon parth achymry. Er ederynnbsp;adoeth yxynys honn. ^ef He ykauas uendigeiturannbsp;ygkaerfeint yn aruon yndadleu ida6 dydgOeith. Edi-fgynnu ar y yfcOyd agarOhau y phluf yny arganuuwytnbsp;yllythyx. ac adnabot meithxyn yx ederyn ygkyuanned.

yna kymryt yllythyx ae edxych.. Ephandarllewyt y Ilythyx doluryaO aOnaeth bendigeituran o glybot ynbsp;poen aoed ar vxanwen Edechxen ox lie hönn6 anuonnbsp;kenadeu ydygyfoiyaO yr ynys honn ygyt. ynanbsp;y peris ef dyuot IlOyxwys pedeirgólat afeith ugeint

733.] Branwen, öaugbtcr of Xl^r.

hyt attaO. ehun köynaö Oxth hynny bot y poen aoed ar ychwaer. He yna kymryt kynghox., ^efnbsp;kynghot agahat kyxchu iwerdon ac adaO seithwyxnbsp;yntywyffogyon yma. 3, chxadaOc uab bian yn bennaf.nbsp;ac eu feith marchaOc. ynedeirnon ydedewit ygOyxnbsp;hynny. ac oachaOs hynny ydodet feith marchaöcnbsp;ar ydxef. ^ef feithwyx oedynt. ®radaOc uab bxan.nbsp;ac eueyd hir. ac vnic gleö yfcOyd. ac idic uabnbsp;anaraOc wallt gr6n. a ffodox uab eruyll. ac ölchnbsp;minafcöxn^ allafhar uab Ilaefar üaefgygOyd. aphen-daraii dyuet yn was ieuanc gyt ac 6y. feithnbsp;hynny a dxicywys yn feith kynöeiffat yfynnyaö ar yxnbsp;)niys honn. J[chxadaGc uab bian yn bennaf kynnweiff-yat arnunt. Jendigeituran ar niuer adywedaffamnbsp;ni a hwylyaffant parth ac iwerdon. J[c nyt oed uaöxnbsp;y weilgi yna yueif ydaeth ef. yt oed namyn dOynbsp;auon. Ili ac archan ygelwit^ agOedy hynny yd amyl-haOys y weilgi y teyxnaffoed^ Jïc yna ykerdöys efnbsp;ac aoed ogerd arweft ar y geuyn ehun achyxchu tirnbsp;iwerdon. a meicheit matholGch oed ar lan y weilgi.nbsp;Gynt adoethant att vatholGch. JtrglGyd heb Gy hen-pych gGelI. JluG arodo da yGch heb ef. achGedleunbsp;ygennwch. arglGyd heb Gy. mae gennyn ni chGedleunbsp;enryued., coet rywelfom ar yweilgi. yny Ile nynbsp;welfam eiryoet vnpxenn. Ilyna beth eres heb ef.nbsp;^wel(eG)r^ chGi dim namyn hynny. ©Gelem arglGydnbsp;heb Gy mynydmaGi geir IlaGjv coet. EhGnnG ar ^erdel.nbsp;a.c efgeir aruchel ar ymynyd. allyn o pob parth oznbsp;efgeir. ar coet ar mynyd aphoppeth ohynny oll arnbsp;gerdet. heb ynteu nyt oes neb yma awypo (dim)

Branwcn, bauGbter of Xl^r. [734.

yOzth hynny onys g6yz bianwen go(uynnOch idi)* kennadeu aaeth att uranwen. arglöydes heb Oy bethnbsp;debygy di y6 hynny. Góyz ynys ykedyzn yndyuotnbsp;djOad o glybot vympoen i amhamarch ^eth y6 ynbsp;coet awelat arymox heb 6y. ®6ernenex^ Ilogeunbsp;ahöylbxenni heb hi. ©ch heb 6y beth oed y mynydnbsp;awelit gan yftlys y llongeu. ^endigeituran vymra tnbsp;i heb hi oed hönnö yndyuot yueis. nyt oed log ynbsp;kyghanei ef yndi. Beth oed yx efgeir aruchel. ar Ilynnnbsp;obop parth yx efgeir. ^f heb hi ynedxych ar yxynyfnbsp;honn nidiaöc yO. deu lygat ef opobparth ydiOynnbsp;yO y d6y lynn o bop parth yx efceir. yna dj'gyuoxnbsp;holl wyx ymlad iwerdon awnaethpöyt ygyt. ar hoTTnbsp;uoxbennyd awnaethpöyt yn gyflym. achyngox anbsp;gymeröyt. ^rglöyd heb y wyrda öxth vatholöch nytnbsp;oes gynghox namyn kiliaö dx6y linon auon a oed ynnbsp;iwerdon. agadu Ilinon yrot ac ef. athoxri y bont yf-fyd ar yx avon., ameinfugyn yffyd yggöaelaöt yxnbsp;auon. ny eill nallong na Ileftyx arnei. Wynt agilyaf-fant dxöy yx auon ac a toxraffant ypont.

Jendigeituran adoeth yx tir allyghes ygyt ac ef parth aglann yx auon. Srglöyd heb y wyxda ti aödoftnbsp;kynnedyf yx auon. ny eill neb vynet dxöydi. nyt oefnbsp;bont arnei hitheu. mae dy gynghox am bont heb 6y.nbsp;quot;llyt oes heb ynteu. namyn avo penn bit bont. Mininbsp;auydaf bont heb ef. Sc yna gyntaf y dywetpöyt ynbsp;geir hOnö ac ydiaerebir ettwa ohonaö. J[c yna göedynbsp;goxwed ohonaö ef ar traös yx auon. y byxywyt clöyteunbsp;arnaö ef. Sc ydaeth yluoed ef arydxaös dxöod. Arnbsp;hynny gyt ac ykuodes ef. ïïyma gennadeu matholöch

735.] Branwen, öauobter of Xlijr.

yndyuot attaö. 3.c ynkyuarch gOelI idaO. ac yny an-nerch ygan uatholOch ygyuathiachOj. 3.c yn menegi oe vodef na haedei arnaö naniyn da. JIc ymaenbsp;matholöcli yn rodi bxenhinyaeth iwerdon y wern uabnbsp;matholöch dynei ditheu uab dychwaer. ac yny ef-tynnu yth wyd di. ynlle ycam arcodyant awnaeth-4;(-,'Jnbsp;p6yt y vzannwen. He yny Ile ymynnych ditheu. aenbsp;yma ae ynynys ykedytn goffymdeitha uatholöch. ^enbsp;heb ynteu vendigeit uran ony allafi vy hun cael ynbsp;vjenhinyaeth. ac atuyd yfkymeraf ggt;'ghoi am ychnbsp;kennadOtl chOi. © hynn hyt pan del amgenn ny cheflf-6ch y gennyfi atteb. |^e heb öynteu. yx atteb gojeunbsp;agaffom ninneu attat ti ni adoön ac ef. ac aro di-*theu yn kennadóii ninheu. arhoaf heb ef a doóchnbsp;yn ebtöyd. Ykennadeu agytchaffant racdu ac attnbsp;vatholöch ydoethantbaftt. ArglOyd hebOykyweiranbsp;atteb auo gwell att vendigeit uran. nywarandaOeinbsp;dim ot atteb aaeth ygennym ni attaö. !]|awyx hebnbsp;ymatholGch mae ychkynghox chöi. ArglOyd heb Oynbsp;nyt oes itt gyghox namyn vn. nyt eigOys ef y myönnbsp;ty eiryoet heb Oy. ©Ona ty heb óynt y geingho efnbsp;agOyx ynys y kedyxn yny neillparth yxty. athitheunbsp;athlu yny parth arall.. adyxo dy urenhinyaeth ynynbsp;ewyllys agOzha idaO. Ac oenryded gOneuthur y tynbsp;heb Oynt. peth nys kauas eiryoet ty y geinghei yn-daO. ef atangneuedha athi. ^rkennadeu aaethantnbsp;ar gennadOxi honno gantunt att uendigeit uran. J[cnbsp;ynteu agymerth kynghox. ^ef agauas yny gynghoxnbsp;kymryt hynny. a thiOy gyghox bxanwen uu hynny oll.nbsp;ac rac Ilygru ywlat oed genti hitheu hynny. 'f’dang-

ffiranwcn, öauQbtcr of XI?r. [736.

neued honno agyOeiröyt ar ty aateilOyt ynuaöx ac ynbjaff. SLc yftryö awnaeth ygöydyl. fef yftryö anbsp;wnaethant dodi gOanas obop parth ybopparth y bopnbsp;colouyn o cant colofyn aoed yny ty. adodi bolynbsp;croen ar bop gOanas. agöt aruaOc ympob un ohon-unt. ^ef aOnaeth efnyffyen dyuot ymblaen IIu ynysnbsp;y kedyjn ymyön ac edxych golygon otwyllt antru-garaOc ar hyt yty. ac arganuot y bolyeu crCyn anbsp;wnaeth arhyt ypyft. ^etli yffyd yny boly hOnn hebnbsp;ef 6xth un oxgOydyl. ülaOt eneit heb ef. ^ef awnaethnbsp;ynteu y deimlaö hyt pangauaf y benn. agOafcu ynbsp;benn yny glyö y vyffed yn ymanodi yny vteithellnbsp;diOy yx afcOxn. ac adaö hOnnö. a dodi y la6 ar vn arallnbsp;agouyn beth yffyd yma. blaöt medei y góydyl. ^efnbsp;awnaey ynteu yx un gOare aphaöb ohonunt hyt natnbsp;edewis ef óx byó oxhoU wyx oxdeucan öxeithyx un.nbsp;adyuot at hönnO agouyn beth yffyd yma. blaöt eneitnbsp;heb y göydyl. ^ef awnaeth ynteu y deimlaö ef. ynynbsp;gauas y benn. ac ual y göafcaffei benneu yrei erelllnbsp;göafcu pennhönnö. fef yclyöei arueu am benn hönnö.nbsp;nytymedewis ef a hönnö yny Iladaöd. J[c yna canunbsp;eglyn.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tgt;oly hönn amryö vlaöt. keimelt

kynniuyeit difgynneit yn trin rac kytwyx cat baraót.. ^ ar hynny ydothyö yniueroed yxty. ac y * doethnbsp;göyx o ynys ^werdon yxty ox neillparth.. a göyx onbsp;ynys y kedyxn ox parth arall. ac yngyn ebxöydet acnbsp;yd eiftedaffant y bu duundeb y ryngtunt. Ac ydnbsp;eftynnóyt y urenhinyaeth yx mab. jïc yna göedynbsp;daruot y dangued galö o vendigeituran y mab attaö.nbsp;ygan vendigeituran y kyichaöd ymab att uanyö-

736.] ®ranwen, baugbter of XIpr.

ydan. Hphaöb oi ae gOelei yny garu. ygan uana6ydan y gelwis nyffyen uab euroffwyd y mab attaG. mabnbsp;aaeth attaö yndlryon. ^aham heb yx efnyffyn. nanbsp;da6 uy nei uab vychwaer attafi. kynny bei urenhinnbsp;ar iwerdon da oed gennyfi ymdirioni ar mab. aetnbsp;ynllaöen heb y bendigeituran. “fmab aaeth attaönbsp;ynllaöen.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ydygaf vyngkyffes heb ynteu yny

uedöl. ys anhebic a gyflauan gan y tylöyth y göneuth-ur aönafi yx aöxhon.. achyuodi y uynyd achymryt y mab heröyd ydxaet. heb ohir kynn kael odynnbsp;yny ty gauael arnaö yny want y mab ynwyfc y bennnbsp;yny gynneu tan. ^phanwelas bxanwenn y mab ynnbsp;boeth yny tan. i-ii agyngytywys böiö neit yny tannbsp;oxTIe ydoed yn eifted röng ydeu uroder. H chael onbsp;uendigeituran hi yny neilllaö. ae taryan yny Ilaönbsp;arall. J[c yna ymgyuoc o baöp ar hyt y ty. Sllynanbsp;y godöxd mOyhaf auu gan niuer unty., paöb ynky-

t

mryt y arueu. nbsp;nbsp;nbsp;yna y dywaöt Moxdöyd tyllyon. ^

®wern göngöch uiöch uoxdwyt tyllyon. ac yny aeth paöp ympenn y arueu. y kynhellis bendigeiturannbsp;vxanwen y röng y daryan aeyfcöyd.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yna y de-

chieuis ygöydyl kynneu tan dan ypeir dateni. 9c yna ybyxyöt y kalaned ynypeir. yny uei ynllaön. ac yky-uodynt dxannoeth yn wyx ymlad yn gyftal achyntnbsp;eithyx na ellynt dywedut. Sc yna pan welas efnyffynnbsp;y kalaned heb eni yn vn lie owyx ynys y kedyxnnbsp;ydyw'aöt yny uedöl. ©i aduö heb ef göae vi vymotnbsp;yn achaös yx wydwic honn o wyx ynys ykedyxn.nbsp;^meuyl ym heb ef onycheiffafi w'aret rac hynn. acnbsp;ymedyxyaö ymplith calaned y göydyl. adyuot deu 4

Branwen, baugbter of Xl?r. [737.

wydel uonllöni idaO ae vOzO yny peir ynrith göydel. Ymeftynnu idaO ynteu ynypeir yny tyir ypeir ynnbsp;pedwardxyTI. ac yny tyir y * gallon ynteu. ac o hynnynbsp;ybu y meint gotuot auu y wyx ynys ykedyin.nbsp;bu ojuot ohyny eithyi dianc feithwyx abxathu ben-digeituran yny troet agOenöynwaeO. ^ef feith wyi anbsp;dihengis. ^jyderi. Manaöydan. ©liuieri. ^il taran.nbsp;lialyeffin. Be ynaOc grudyeu uab muryel. ^eilynnbsp;uab göynn hen. Sc yna y peris bendigeituran üadnbsp;ybenn. achymeröch ch6i ypenn heb ef adygOch hytnbsp;y gOynurynn yn üundein. a chledOch yno ef ae wynebnbsp;ar freinc. achOi avydOch ar yfford ynhir. yn hardlechnbsp;y bydOch feith mlyned ar ginyaö. ac adar riannonnbsp;yncanu yóch. arpenn auyd kyftal gennOch y gedym-deithas ac ybu ozeu gennOch pan uu arnaf i eiryoet.nbsp;ac yggOalef ympenuro ybydöch pedwarugeint mlyned. Sc yny agoloch y drOs parth ac aber henueleunbsp;y tu achernyO y gellöch uot yno. ar penn yndilGgyinbsp;gennGch. Sc oxpann agojoch y dxGs hGnnG ny elIGchnbsp;uot yno. KyxchGch lundein y gladu y penn. achyxeh-Gch chGi ragoch diGod.. He yna yllas ybenn ef. acnbsp;ykychGynnaffant ar penn gantunt diGod y feithwyinbsp;hynny^ abjanwen ynGythuet. ^c y aber alaG yntalnbsp;ebolyon y doethant yx tir. ac yno eifted awnaethantnbsp;agorffowys. ^daych oheni hitheu ar iwerdon. ac arnbsp;ynys ykedyrn awelei ohonunt. fiauab duG heb hinbsp;gGae ui omganedigaeth. yfda dGy ynys adiffeithGytnbsp;omachaGr i. adodi ucheneit uaGx athoxri y challon arnbsp;hynny. agGneuthur bed pedryual idi ae chladu ynonbsp;ygglan alaG. ac arhynny kerdet aGnaeth y feithwyt

738.] Branwen, bauQbter of ÜLI?r.

parth ahardlech ar penn gantunt. Tal ybydant ynkerdet. Ilyma gyweithyd ynkyuaruot ac6ynt owy^nbsp;agOiaged.. Eoes gennOch chOi chöedleu heb ymanaö-ydan. quot;llac oes heb öynt onyt goiefgyn ogaffwallaönnbsp;uab beli ynys y kedyin. SLe vot ynvienhin cojonaöcnbsp;ynllundein. ya. daruu heb öynteu ygaradaOc vabnbsp;bian. ar feith wy^ aedeöit ygyt ac ef ynyz ynys honn.nbsp;Jlyuot ICaffwallaOn ameupenn allad y chweg6yiwnbsp;athoiri o honaO ynteu gradaOc y gallon o annyuyget.nbsp;am welet y cledyf yn Tfad y wya. Ec nawydyat pOynbsp;aelladei. ‘^affwallaön ar daroed idaövvifcaö lien hutnbsp;ymdanaO. * He ny welei neb ef ynllad y gOyt. namynnbsp;ycledyf. !I|y mynnei gaffwallaOn ylad ynteu yneinbsp;uab y geuynderG oed. a hOnnö uu ytrydyd dyn anbsp;toxres y gallon o niuyget. JFenndarar dyuet a oednbsp;ynwas ieuanc gyt ar feithwyt adihengis yi coet hebnbsp;Oynt. yna y kytehaffant Gynteu hardlech ac ynbsp;dechjeuaffant eifted^ Ec ydechieuöyt ymdiOallu o vOytnbsp;allynn. Ec ydechteuaffant Oynteu vOytta ac yuet. |)y-uot tri ederyn adechaeu canu udunt ryö gerd. Ec ocnbsp;aglyGffynt o gerd. diuOyn oed pob un y Githi hi.nbsp;Ephell diemynt oed udunt eu gGelet uch penn ynbsp;weilgi allan. Echyn amlycket oed udunt 6y achynnbsp;bydynt gyt ac 6y. Ec arhynny o ginyaO y buant feithnbsp;mlyned. jïc ympenn yfeithuet ulöydyn y kychöyn-naffant parth a göalas ympenuro. Sc yno yd oed uduntnbsp;lie tec btenhineid uch benn y weilgi. Ec yneuad uaOtnbsp;a oed yno udunt. ac yi neuad ykyichyffant. Ee deu-drOs aoed ynagotet. ar trydyd diös yngayat yi hOmnbsp;tu a chernyö. weldi racco heb y manaöydan y dz6f

asranwcn, ^auobter of nbsp;nbsp;nbsp;[739.

nydylyOn ni y agoai. nos honno y buant yno yndivvall. ac yndigrif gantunt. J[c yi awelfynt onbsp;vOyt yny göyd. ac yt aglywyf ehun. ny doey ygofnbsp;udunt höydim. nac o hynny fta£ o alar yny byt.nbsp;JLc yno ytreulyffant ypedwar ugeint mlyned hyt nanbsp;wybuant höy eiryoet. dOyn yfpeit dfgrifach nahyfryd-ach no honno. ]|yt oed annefmOythach nac adnabotnbsp;o vn ar y gilyd yuot yn hynny o amfer no phan doeth-ant yno. !]|yt oed anneffmöythach gantunt Oynteunbsp;gytiiot ypenn yna. no phan uuaffei vendigeit urannbsp;ynvyO gyt ac öynt. ^c oachaGs y pedwar ugeintnbsp;mlyned hynny ygelOit. Yfpydaöt urdaöl benn yfpyd-a6t vtannöen a matholOch oed yi honn yd aethpOytnbsp;y iwerdon. ^ef aönaeth heilyn uab gwynn dyd-gOeith. Meuyl ar uymarafi heb ef onyt agoxaf ydxOs.nbsp;y wybot aegöir adywedir am hynny. Sgoxi ydxGsnbsp;aOnaeth. ac edxych ar gernyö. ac ar aber henuelen..nbsp;Jiphan edxychöys yd oed yngynhyfpyffet gantuntnbsp;y geniuer collet agoüaffynt eiryoet., ar geniuer carnbsp;a chedymdeith agoüaffynt^ ar geniuer dxGc adathoednbsp;udunt achyt bei *yna y kyuarffei ac öynt. ac yn ben-naf ameu harglöyd. ^c ox gyuaöx honno ny aüyffantnbsp;6y oxfowys. namyn kychöynnu arpenn parth aüun-dein. ]pa hyt bynnac y bydynt ar yffoxd öynt anbsp;doethant hyt yn üundein. ac agladaffant ypenn ynynbsp;gwynurynn. S hönnö uu y trydyd matcud pancud-ywyt. ar trydyd anuat datcud pandatcudywyt. !^anynbsp;doey oxmes byth dxöy vox yx ynys honn trauei ynbsp;penn yny cud hönnö. 3 hynny adyweit y kyfarwydytnbsp;eukyfranc höy. y göyx agychwynnöys o iwerdon yö

739.] JBranwen, baugbtcr of Xl^r.

hönnö. ‘Yniwerdon nyt edeöit dyn byO namyn pump gOjaged beichaOc y myön gogof yn diffeithOch iwerd-on. ar pump gójaged hynny ynyr un kyfnot aanetnbsp;udunt pumpmeib. pumpmeib hynny auagaffantnbsp;hyt panuuant weiffon maOï. 3.C yny uedylyaffantnbsp;amwraged. yny uu damunet gantunt eukaffael.nbsp;Sc yna kyfcu pob un laö heb la6 gan uam y gilyd.nbsp;Sgöledychu ywlat ae chyuannhedu. ae rannu ynbsp;ryngtunt ell pump. J[c o achaOs y rannyat hOnnónbsp;y gelöir ettwa pump rann ^werdon. ac edjych y wlatnbsp;awnaethant ford y buaffei yr aeruaeu. achael eur acnbsp;aryant yny yttoedynt yn gyuoethaOc^ allyna ual ynbsp;teruyna ygeinc honn oi mabinogi. o achaös paluaOtnbsp;branOen. yrhonn a vu tryded anuat paluaOt ynyrnbsp;ynys honn. Sc o achas yfpadaöt bran panaeth niuernbsp;deg wlat afeith ugeint yiwerdon ydial paluaöt bran-Oen. He am yginyaö ynhardlech feith mlyned.nbsp;am ganyat adar riannon. Sc ar yfpydaOt benn ped-war ugeint mlyned^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;».

flDanaw^bban, son of

ïïgma p UzpöeD geinc oz maöinogi

©wedydaruot yx feithwyx adywedaffam ni uchot cladu penn bendigeituran yny göynvxyn ynnbsp;Ilundein. ae wyneb ar freinc^ edxych aönaeth man-aöydan ar ydref yn Ilundein ac ar y gedymdeithonnbsp;adodi ucheneit uaöx. S chymryt diruaöx alar ahiraethnbsp;yndaö. ©iaduö hollgyuoethawc gOaeui heb ef. nytnbsp;oes neb heb le idaO heno namyn mi. arglöyd hebnbsp;y pxyderi. na nit gyndxymhetgenhyt ahynny. dynbsp;geuynderó yffyd urenhin yn ynys ykedyxn. achynnbsp;g6nel gameu it heb ef. ny buoft ti haOlOx tir adayarnbsp;! eiryoet. try*dyd Iledyf unbenn öyt. ^e heb ef kytnbsp;boet keuynderó y mi ygöi hOnnö. goathxift yO gennyfnbsp;göelet neb yn He bendigeituran vy niraöt. Ec ny allafnbsp;uot ynllaOen yn unty ac ef. Ewney ditheu gynghoxnbsp;arall heb y pxyderi. !^eit oed im 6xth gynghox hebnbsp;ef. a pha gynghox yOhönnö. ^eith gantref ryedeöitnbsp;ymi heb ypxyderi a riannon uy mam yffyd yno. minbsp;arodaf itti honno amedyant yfeith gantref genthi.nbsp;Schynnybei itti o gyuoeth namyn yfeith can trefnbsp;hynny. nyt oes seith can tref well noc 6y. '^^icuauerchnbsp;wynn gloyO yO vyggOxeic ynneu heb ef. Echynn enö-

-w

741.] flDanaw?bamp;an, son of ILI^r.

edigaeth ykyuoeth y mi. bit ymOynant yti a rian-non. aphei mynnvt gyuoeth eiryoet atuyd ykaffut ti hönnö. Ifa uynnaf unbennheb ef. du6 adalo itnbsp;dy gedymdeithas., gedymdeithas oieu aallöyfinbsp;ytti ybyd os mynny. Uynnaf eneit heb ef duö adalonbsp;ittw ami aaf gyt athi yedtych riannon. ac yedtychnbsp;ykyuoeth. ^a6n awney heb ynteu. Mi atebygafnbsp;na werendeweift eiryot ar ymdidanwreic well no hi.nbsp;quot;I’x amfer y bu hitheu yny dewred ny bu wreic deled-iwach nohi. ac ettwa ny bydy anuodla6n yphiyt.nbsp;wynt agerdaffant racdunt. a pha hyt bynnac y bydyntnbsp;aryffoxd wynt adoethant ydyuet. ©Gled darparedicnbsp;oed udunt erbyn eu dyuot yn arberth. a riannonnbsp;a chicua wedy y harlöyaó. yna dechxeu kyt eiftednbsp;ac ymdidan o uanaOydan ariannon. Sc ox ymdidannbsp;tirioni awnaeth yvxyt ae uedGl Gxthi. a hoffi ynynbsp;uedOl na welfei eiryoet gOxeic digonach ythecket aenbsp;thelediOet no hi. ]Fxyderi heb ef mi avydaf Oxth anbsp;dywedeifti. ^adywedGydat oed hönnO heb y riannon.nbsp;arglOydes heb ef biyderi. mi ath roeffum yn wreicnbsp;yuanaOydan uabllyx. a minheu avydaf Oxth hynnynbsp;yn IlaOen heb y riannon. ItaGen yG gennyf inneu hebnbsp;ymanaGydan. aduG adalo yi g6i yffyd yn rodi ymin-neu y gedymdeithas mox difleis a hynny. ^ynnnbsp;daruot ywledhonno ykyfcGyt genthi. ar nyderyGnbsp;oi wied heb ypxyderi treulGch chGi. a minnen aafnbsp;yhebxGng vyggGxogaeth ygaffwalIaGn uab beli hytnbsp;ynüoegyx. aglGyd heb y riannon ygkent*ymaenbsp;kaffwalIaGn. athi aelly treulaG ywled honn. ae arosnbsp;ynteu auo nes. i^inheu ae harhoGn heb ef. ar wied

flDanaw^öban, son of Xl^r. [74f.

honno adieulaffant. J[ dechjeu aOnaethant kylchaG dyuot ae hela^ achymryt eudigrifóch. ac ózth rodyaónbsp;ywlat nywelfynt eiryoet wlat gyuanhedach no hi.nbsp;naheldir well, nac amylach ymel ae phyfcaOt no hi.

yn hynny tyuu kedymdeithas yrygtunt yllped-war hyt na mynnei yx vn vot heb y gilyd na dyd na nos. ac ym myfc hynny ef a aeth at gafföallaön hytnbsp;yn ryt ychen yhebrOng yötogaeth idaó. a diruaöznbsp;auu yny erbyn yno. adiolöch idaó hebtóng yótogaethnbsp;idaó. a góedy yymchoelut kymryt eu gOledeu aenbsp;hefmóythter aozugant pxyderi amanaOydan. ade-chteu góled aotugant yn arberth kanys ptiflys oed.nbsp;ac ohonei ydechieuit pob enryded. a góedy ybóytanbsp;kyntaf ynos honno trauei ygóaffanaeth wyt ynbóyt-a. Kyuodi allan aotugant achyichu gozfed arberth anbsp;wnaethant yüpedwar ac eu niuer gyt ac óynt.. ^c ualnbsp;ybydant yn eifted uelly. Hyma dózyL achanueintnbsp;ytózyf Ilyma gaóat onyól yn dyuot hyt nachanhoednbsp;yz un ohonunt hóy y gilyd. Be ynol ynyól Ilyma ynnbsp;goleuhau pobUe. ^phan edzychyffant yfozd ygóelyntnbsp;ypzeideu ar anrdtheu arkyuanhed kynno hynny. nynbsp;welynt neb ryó dim. nathy. nac aniueil. na móc. nanbsp;than, nadyn. nachyuanned eithyz tei yllys ynwacnbsp;diffeith angkyfanned heb dyn heb vil yndunt. ^eunbsp;kedymdeithon ehun wedy eu colli heb wybot dimnbsp;yózthunt. onyt hóy ylT pedwar. ®i ar arglóyd duónbsp;heb ymanaóydan. mae niuer yïïys an niuer ninheunbsp;eithyz hynn. aón y edrych. dyuot yz neuad aónaeth-ant nyt oed neb. kyzchu y kaftell ar hundy[.ny]nbsp;welynt neb.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;medgell. nac ygk[egin] nyt oed

47

namyn diffeithöch. D[echreu] awnaethant yllpeclwar treul[a6 yOled] a hela aOnaethant. achymr[yt eunbsp;digriujöch. adechzeu awnaeth pob [un o honunt]nbsp;rodyaó ywlat arkyuoeth y[ediych aOelynt] ae ty. aenbsp;kyuanhed. 3, neb ry6 [dim ny we]]ynt eithyz göyd-lydnot. Jfg6ed[y treulaó] * eu göled ac eudarmerthnbsp;o honunt. dechieu atvnaethant ymborth ar gic helanbsp;aphyfcaöt abydafeu. uelly bOydyn areil atreulyf-fant yndigrif gantunt. ac ynydiwed diffygyaö anbsp;önaethant. Jhoerheb ymanaOydan nybydGn ualhynn,nbsp;icyxchGn loegyx a cheiffGn grefït y kaffon yn hymboxth^nbsp;kyxchu Iloegyx aoxugant. adyuot hyt yn henffoxd.nbsp;a chymrut arnunt göneuthur kyfröyeu. ^ dechreunbsp;awnaeth ef uanaOydan Ilunyaö cojfeu ac euIIiwaGnbsp;arywed ygGelfei ganlafarlIaefgygGyd achalch Ilafar.nbsp;a,gGneuthur calch lafar racdaG ual ygCnathoed ygGxnbsp;arall. Jlc Gxth hynny ygelGir ettwa calch lafar. amnbsp;ywneuthur o lafar üaefgygGyd. ac ox gGeith hOnnGnbsp;trageffit gan uanaGydan. ny phrynit gangyfrGyydnbsp;dxos wyneb hennffoxd na choxof na chyfrGy. Ec ynynbsp;adnabubop un ox kyfrGyydyon yuot ynkolli oe hen-nill Ilawer. ac ny phxynit dim gantunt onyt gGedynbsp;nacheffit gan uanaGydan. ^c yn hynny ymgynnuIIaGnbsp;ygyt ohonunt. aduunaG am ylad ef ae gedymdeith.nbsp;jïc yn hynny rybud agaGffont Gynteu. Echymrytnbsp;kynghox am adaG ydxef. ^ aduG heby pxyderinbsp;ny chynghoxafi adaG ydxef. namyn llad ytaeogyonnbsp;racco. ac ef heb y manaGydan bei ymladem ni acnbsp;GyntGy dot dxGc avydei arnam ac an carcharu awneit.nbsp;YfgGelI ynn heb ef kyxchu tref arall yymofmeithaG

flDanaw^bban, eon of ILl^r. [743.

yndi. nbsp;nbsp;nbsp;yna kyzchu dinas arall awnaethant ell

pedwar. [p’a geluydyt heb ypiyderi agymer6n ni arnam. ®önaön taryaneu heb ymanaOydan. ^Odomnbsp;ninneu dim y6xth hynny heb ypxyderi. ae pio-[fOn]heb ynteu. Jlechjeu gOneuthur [taryanjeu aozug-ant. ac eullunyaö ar [öeith ta]ryaneu da awelfynt.nbsp;adodi y[IH6 adodyjffynt arykyfrCyeu arnunt^ [arnbsp;gOeith h]önn6 alöydOys racdunt hyt [na phxynit] tar-yan ynyrholldref. onyt [gOedy na ch]effit gantuntnbsp;hOy. quot;ll^yflym [oed eu gOei]th Oynteu adiueffur anbsp;One[ynt ac ue]IIy ybuant yny dygOydaöd * yG kyt-diefwyr racdunt. Sc yny duunaffant argeiffaO euHad.nbsp;l^^ybud adoeth udunt Oynteu.. achlybot bot ygwyxnbsp;aebxyt ar eu dihenydyaO.. jpxyderi heb ymanaGydannbsp;ymae ygOja hynn ynmynnu andiuetha. quot;j^a chy-merOn ninheu ygan ytaeogeu hynny. aGn ydanuntnbsp;alladGn Gynt. l|ac ef heb ynteu. kaffwallaGn aglyw-ei hynny aewyx. areGin vydem. Kyxchu tref arallnbsp;awnaGn. wynt adoethant ydxef arall. J'a geluydytnbsp;yd aGn ni Gxthi heb ymanaGydan. “^^honn ymyn-nych 01 awdam ni heb ypxyderi. !^ac ef heb ynteunbsp;gGnaGn grydyaeth. ny byd o gallon gan grydyon nacnbsp;ymlad ani nac yrnwaravun. 1|yGn i dim yGxth honnonbsp;heb ypxyderi. Mi ae gGnn heb ymanawydan aminbsp;adyfcaf itti wniaG. ^c nyt ymyxrGn ar gyweiryaGnbsp;Iledyi namyn ypxynu ynparaGt agGneuthur yngGeithnbsp;ohonaG. Sc yna dechxeu pxynu ycoxdwal teckafnbsp;agafas yny dxef ac amgen ledyx no hGnnG ny phiyneinbsp;ef eithyx Iledyx gGadneu. adechjeu awnaeth ym-gedymdeithaffu areurych goxeu ynydxeL apheri

744.] flDanawpöamp;an, son of 3Ll?r.

góaegeu yi efgidyeu ac euraö y gOaegeu a fynnyaö ehun arhynny ynygOybu.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oi achaOs hCmnG

ygelwit ef yndjydyd eurgryd. ©jageffit gantaO ef nac efgit na hoffan nyphiynit dim gan gryd yny^nbsp;holl dzef. ^ef awnaeth ycrydyon adnabot bot eunbsp;hennill yn pallu udunt. kanys ual yllunyei vanaö-dan ygöeith y gOiiiei pjyderi. Jgt;yuot ycrydyon anbsp;chymryt kyghoj. fef agaOffant yn eu kynghox du-unaö ar eullad. [^jyderi heb ymanaOydan ymaenbsp;ygöyr hynn ynmynnu an Had. ]paham ykymerOnnbsp;ninneu hyny ygan y taeogeu Iladaon heb ypjyderi.nbsp;namyn eu Had h6y oH. !]|ac ef heb ymaOydan nytnbsp;ymladön ac öynt. ac nybydOn ynlloegyr bellach.nbsp;kyjchOn parth adyuet. ac aOn yhediych. j^ahytnbsp;bynnac y buant ar y ffoid Oynt a doethant y dyuet.nbsp;ac arberth a gyrchaffant. a Had tan awnaethant.nbsp;adechteu ymbojth a hela athieulaö mis uelly. Schyn-null eukön attunt. abot uelly yno vlOydyn. Sbote-gOeith kyuodi piyderi amanaöydan yhela. achyweir-ya6 eukön amynet odieithyz yllys. ^ef aw*naeth reinbsp;ojcön. kerdet oeblaen amynet y berth vechan aoed 'nbsp;geyz eullaw. flc ygyt ac yd aant yz berth kiliaö ynnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

gyflym acheginwrych maOz gantunt ac ymchoelut at nbsp;nbsp;nbsp;j \

ygOyz. !i|)effaön heb ypzyderi parth arberth yedzych^'^'^'-' beth yffyd yndi. neffau parth arberth awnaethant.nbsp;pan neffayffant. Ilyma uaed coet claerwyn yn kyuodinbsp;oz berth, ^ef aozuc y cOn ohyder ygöyz rnthzawnbsp;idaö. ffef awnaeth ynteu adaö y berth achilyaö dalymnbsp;yözth y göyz. He yny uei agos ygöyz idaö kyuarthnbsp;arodei z'zkön heb gilyaö yrdunt. ^phan yghei y

fiDanaw^böan, son of ÜLl^r. [745.

göyi ykiliei eilweith ac ytoirei gyuarth. acynol y baed y kerddaffant yny welynt gaer uaOx aruchel.nbsp;agöeith newyd arnei yny TTe nywelfyiit namaen nanbsp;gOeith eiryoet. dr baed ynkytchu yi gaer yn vuannbsp;arkön yny ol. 3, gOedy mynet ybaed arkön yxgaer.nbsp;ryuedu awnaethant welet y gaer ynylle ny welfyntnbsp;eiryoet weith kynno hynny. ac obenn yxoxfednbsp;edjych awnaethant ac ymwarandaö ax kOn. ]^ahytnbsp;bynnac y bydynt uelly nychlywynt un oxkOn nanbsp;dim yOxthunt. arglöyd heb y pxyderi mi aaf yxgaernbsp;ygeiffaö chOedleu y Oxth y cön. |)ioer heb ynteu nytnbsp;da dy gyghox uynet yx gaer honn nys gOeleift eiryoet^nbsp;ac ogöney vygkyngox i nyt ey idi. arneb adodes hutnbsp;ar y wlat aberis bot y gaer ymma. ^ioer heb ypxyderinbsp;nymadeuaf i vygcön. [fagyghox bynnac agaffei efnbsp;ygan uanaöydan y gaer agyxchaOdef. Pandoeth yxnbsp;gaer nad)'n. na mil. nar baed. narcön. na thy. nac a-nhed.. nyfgöelei yny gaer. awelei ual amgymher-ued HaOr ygaer ffynnaOn agöeith ovaen marmoxnbsp;yny chylch. ^c arlan yfynnaön. kaöc eur uchbennnbsp;Ilech ovaen marmox. achadöyneu ynkyxchu yxawyi.nbsp;a diben nyfgöelei arnunt. Goxawenu aönaeth ynteunbsp;öxth decket yx eur. adahet göeith y kaöc. ^dyuotnbsp;awn'aeth ynyd oed ykaöc ac ymauael ac ef. Sc ualnbsp;ydymauaelaöd ar kaöc glynu y döylaö öxth y kaöc. aenbsp;dxaet öxth y Ilech ydoed ykaöc yn feuyll arnei.nbsp;adöyn y lewenyd ygantaö hyt na allei dywedut vn*nbsp;geir. a feuyll awnaeth uelIy. ae aros ynteu aönaethnbsp;manaöydan hyt parth adiwed ydyd. S phxynhaön byxrnbsp;göedy bot yndiheu gantaö nachaei chwedleu yöxth

745.] flDanaw^böan, son of TLl^r.

piyderi nac yOith y cOn. dyuot aoxuc parth arlTys. pan da6 y my6n. fef awnaeth riannon ediych arnaö. Maenbsp;heb hi dygedymdeith ti ath gOn. Ilyma heb ynteu vyngnbsp;kyfranc aedatkanu oil. Jlioer heb y riannon yfdx6cnbsp;agedymdeidi uuoft di., ac ysda agedymdeith agotl-eift di. a chan y geir hOnnö mynet allan. ac yx artalnbsp;y managaffei ef not y g6x argaer kyichu yno awnaethnbsp;hitheu. J’oith ygaer awelas yn agozet nybu argelnbsp;amei. ac ymyCn ydoeth., ac ual ydoeth arganuotnbsp;pzyderi ynymauael arcaöc adyuot atta6. ©ch ar-gl6yd heb hi beth awney di yma. ac ymauael arnbsp;ka6c gyt ac ef. ac ygyt ac ydymeyeil glynu ydCylaOnbsp;hitheu 6ith y ka6c. aedeutroet 6ith yllech hyt nanbsp;allei hitheu dywedut ungeir. ac ar hynny gyt acnbsp;ybu nos Ilyma dötyf arnunt achawat onyOI. achannbsp;hynny difflannu ygaer. ac ymeith ac 6ynteu. ^annbsp;welas kicua verch gOyn gloe6 nat oed yny Ilys namynnbsp;hi a manaOydan. dtycyxuerth awnaeth hyt nat oednbsp;well genti yby6 noemarö. ffef awnaeth manaöydannbsp;edxych ar hynny. Jlioer heb ef cam ydwyt arna6.nbsp;os rac vy ovyn i y dxycyxuerthy di. mi arodaf du6nbsp;ynvach itt naweleifti gedymdeith gywirach noc ynbsp;keffydi vi. travynno du6 itt uot uelly. “^rof adu6nbsp;pei yt ue6n i yndechxeu vy ieuenctit. mi agadöönnbsp;gywirdeb Oith pxyderi. ac yrot titheu mi ae cad06n.nbsp;ac na vit un ovyn arnat. heb ef. ac yxof aduO heb ef.nbsp;ti agefty y gedymdeithas auynnych ygennyfi herwydnbsp;vyggallu i trawelo du6 ynbot yny dihirOch hönn arnbsp;goual. Puö adalo itt heb hi ahynny adebygón i.nbsp;%c yna kymryt Ilewenyd ac ehouyndxa ox uoxOyn o

5 a flDanavv?amp;öan, son of nbsp;nbsp;nbsp;[74ö.

achaOs hynny. eiieit heb ymanaOydan. nytkyfle ynni trigyaö yma. yn kOii a gollaffam. ac ymboithnbsp;nys gaHOn. kyichön loeger. haOffaf yö yni ymbojthnbsp;yno. quot;l’^inaOen arglOyd heb hi ni awnaOn hynny.nbsp;Y gyt y kerdaffant hyt yn Iloegyj. Hrglöyd heb hinbsp;pa greft agymery di arnat. kymer vn lannweith *nbsp;]|ychymeraf i heb ef namyn crydyaeth. ual ygöneuth-um gynt. arglöyd heb hi nyt hoff honno y glanet y (unbsp;kygynnilet kyuurd athydi. wrth honno ydafi heb ef.nbsp;dechieu ygeluydyt awnaeth achyweiryaO y weith oinbsp;coidwal teckaf agauas ynydief ac ual ydechxeuyf-fynt ynlle arall dechjeu gOaegu yi ylkidyeu owaegeunbsp;eureit ynyoed ouer a man weith holl grydyon ydtefnbsp;yOtth yi eidaö ef ehun. athtagefïit ygantaö nac efkitnbsp;nahoffan. ny phiynit ygan ereill dim. A blOydynnbsp;uelly a treulöys ef yno yny oed y crydyon yn dalanbsp;kynuigen achyghojuynt Otthaó. ac ynydoeth ry-budyeu idaö. amenegi uot y crydyon wedy duunaOnbsp;ar ylad.- JirglOyd heb y kicua pam ydiodefir hynnnbsp;y gan y taeogeu. l^ac ef heb ynteu ni aem eiffoesnbsp;ydyuet. dyuet agytchyffant. _pef aotuc manaOydannbsp;pangychOynnwys parth adyuet. dOyn beich owenithnbsp;gantaö. achytchu arbeth. achyuanhedu yno. ac nytnbsp;oed dim digriuach gantaö no gOelet arberth ar tirog-aeth ybuaffei ynhela ef aphtyderi ariannon g)'t acnbsp;6ynt. ^echreu awnaeth kynneuinaö ahela pyfcaötnbsp;a Ilydnot areugOal yno. He yn ol hynny dechteunbsp;ryuoxyaö. Sic ynol hynny heu grofït. areil. ardxyded.nbsp;^c nachaf y gOenith ynkyuot ynoxeu yny byt. aenbsp;deir groift ynllwydyaö ynvndöf hyt nawelfei dyn

747.] flDanaw?ööan, soit of ILlpr.

wenith degach noc ef. ^zeulaö amferoed y vlöydyn. aönaeth. natchaf y kynnhaeaf yndyuot. ac yediychnbsp;un oeroffteu ydaeth.. nachaf honno yn aeduet. fl^inbsp;auynnaf vedi honn auoay heb ef. Jlyuot djaegeuynnbsp;ynos honno hyt yn arberth. v boie glaf dzannoethnbsp;dyuot yuynnv medi yrofft. pan da6 nyt oed namynnbsp;y kalaf ynllöm wedy daruot tojri pobun yny doi ynynbsp;dywyffen ojkeleuyn.. 3 m)'net 3fmeith ar t)rwys ynnbsp;hoIIaOL ac adaó ycalaf yno yn HOm. '^yuedu hynnynbsp;yn uaCu aönaeth adyuot yedtych grofft arall^ nachafnbsp;honno yn aeduet. Jioer heb ef mi aujmnaf uedinbsp;honn auoty. ^ thiannoeth dyuot ar uedwl medi honno. Sphandaö nyt oed dim namyn ykalaf Ilöm. @inbsp;aarglöyd duC heb ef pöy j'ffyd jmgoïffen vyn diuanbsp;* i. a mi aegönn. jmeb adechteuis vyn diua yffydnbsp;ynyotfen. ac adiuawys jrwlat gyt ami., J)yuot ynbsp;edtych y dtyded rofft. pandoeth ny welfei neb wenithnbsp;degach. ahönnö jmaeduet^ Meuyl ymi heb ef onynbsp;wylaf i heno. Hr neb aduc yx yt arall adaö ydöynnbsp;hönn. ami a wj'bydaf beth yö. achymryt yarueunbsp;awnaeth adechteu göylat y grofft. amenegi awnaethnbsp;3'kicua hynny oll. ^e hebhi bethyffyd yth viyt ti.nbsp;IQi awylaf y grofft heno heb ef. Y wylat y grofftnbsp;j'daeth. ac ual ybyd am banner nos uelly nachafnbsp;töjyf möyhaf jmy byt. ^ef awnaeth ynteu edtych.nbsp;arhynnj^ Ilyma eliölu y bj^t olygot. achyfrif na meffurnbsp;ny ellit ar hynny. ac nywydyat jmy uyd y Ilygotnbsp;yn göan adan ygroft. Sphob un yndjigyaö arhj^t ynbsp;keleuyn. Sc yny eftöng genti. ac yntotri ytywyffen.nbsp;ac yn göan ardywyffen j'meith. acynadaö ykalaf

flDanaw^amp;ban, son of Xlpr. [748.

yno. Ac ny wydyat ef uot un keleuyn yno. ny bei lygodet ambobun. ac agymerynt euhynt racduntnbsp;artywys gantunt. Ecyna r6ng dicher allit taraö ymnbsp;plith yllygot awnaeth.. amOy noc arygöydbet neunbsp;yz adar yii yi a.6yx ny chytdiemei ef ar yi un onbsp;honunt eithyx un awelei ynamdiom ual ytebygeinbsp;naallei un pedeftric. vn ol honno y kerdöys ef aedalanbsp;awnaeth ae dodi yny uanec. ac allinin r6ynia6 geneunbsp;y vanet. ae chadö gantaö. achyichu yllys. Jlyuot yxnbsp;yftauell ynylle ydoed kicua. agoleuhau ytan. acnbsp;Ctth yllinin dodi y uanec ar y wanas a otuc. ^ethnbsp;yffyd yna arglOyd heb y kicua. Ileidyi heb ynteunbsp;ageueis yn Hetratta arnaf. ]^ary6 leidyi arglöydnbsp;aallut ti ydodi yth uanecheb hi. Il5'ma oll heb ynteunbsp;amenegi ual yz lygryffit ac ydiuöyniffit ygroffteunbsp;idaO. ac ual y doethant yllygot idaO yx grofft diwethafnbsp;yny wyd. ac vn o honunt oedamdtom ac adelleisnbsp;inheu ac yffyd yn vy manec. ac a grogaf inheu avoiy.nbsp;^cymkyffef yduO bei afkaffónoll mi ae crogtin. arglöyd heb hi di ryued oed hynny. ac eiffoes anhOympnbsp;yö gOelet gOx kyfurd kynioned athidi yn crogi y ry6nbsp;bjyf hönnö. aphei gönelut iaön nyt ymyirut yny pxy{.nbsp;namyn y eïïöng ym*eith. f^euylymi heb ef peiafnbsp;caffOn i oll Oynt onyfcrogrön. ac ageueis mi ae crogaf.nbsp;^e arglöyd heb hi nyt oes achaös ymi yuot ynbotthnbsp;ytpiyf hönnö. namyn goglyt anfyberöyt yti. agwnanbsp;ditheu dy ewyllys arglöyd. ^eigöypón ninheu defn-yd ynybyt ydylyut titheubot ynbotth idaö ef. minbsp;avydón ötth dy gynghot am danaö heb y manaöydan.nbsp;achanys nys gönn arglöydef. medöl yö gennyf y

748.] flDanaw^bamp;an, son of

diuetha. a göna ditheu yn Ilawen heb hi. Be yna y kyzchOys ef ojfed arberth arllygoden gantaö. a fenginbsp;d6y ffoich ynylle uchaf ynyiojfed. ac ual ybydnbsp;uelly ITyma y göelei yfcolheic yndyuot attaO. a hennbsp;dillat hydxeul tlaOt ymdanaO. He neut oed feith mlyn-ed kynnohynny yipanwelfei ef nadyn na mil eithytnbsp;ypedwar dyn y buaffynt ygyt yny golles y deu. J^r-glOyd heb yx yfcolheic dyd da itt. J)uö arodho danbsp;itt agreffaö Oxthyt heb ef. Pandoy di yx yfcolheicnbsp;heb ef. j^andoaf arglöyd oloygyx oganu. Jtphahamnbsp;y gouynny di arglöyd heb ef. am na weleis heb ef yxnbsp;yf feith mlyned undyn onyt pedwardyn ditholedicnbsp;athitheu yx a6x honn. |fe arglOyd heb ef mynet trOynbsp;ywlat honn ydwyf inheu yx aCxhonn parth amgOlatnbsp;vyhvn. apharyG weith yd '«yd yndaö arglCyd. iroginbsp;Ileidyx ageueis ynTIetratta arnaf heb ef. ]pary6nbsp;leidyx arglóyd heb yx yfcolheic. pxyf awelaf yth la6nbsp;di ual Hygoden. adiöc ygOeda y Ox kyfurd athydinbsp;teimlaO pxyf kyfryO ahOnnO. gellOng ymeith ef. anbsp;ellyngaf yrof aduO heb ynteu.. ynlletratta arnafnbsp;y keueif i ef. achyfreith Ileidyx awnaf inheu ac ef.nbsp;ygrogi. HrglOyd heb ynteu rac gOelet gOi kyfurdnbsp;athidi yny gOeith hOnnO. punt ageueis i o gardottanbsp;mi ae rodaf itti agellOng y pxyf hOnnO ymeith. !^anbsp;ellyngaf yrof aduG ac nys gOerthaf. ©Ona di arglOydnbsp;heb ef ony bei rac gOelet gOi kyfurd athidi yn teimlaOnbsp;yryO bxyf hOnnO. nymtoiey i. Sc ymeith ydaeth yxnbsp;yfcolheic. Tal ybyd ynteu ynteu yn dodi ydulathnbsp;yny ffyxch. nachaf offeirat yndyuot attaO ar uarchnbsp;yngyweir. 3rgl0yd dyd da itt heb ef. PuO arodho

^^Danavp?^)^an, son of Xl^r. [749.

da itt heb y manaOydan. atliuendith. ^endyth duO* itt. apharyö arglOyd yd6yt ynywneuthur., ®roginbsp;Ileidyz ageueis yn Iletratta arnaf heb ef. |p’ary6 leidyinbsp;yö hönnO arglCyd heb ef. J’jyf heb ynteu ar anfaödnbsp;Hygoden^ alletratta awnaeth arnaf. adihenyd Heidyinbsp;awnaf ynneu arnaó ef SrglOyd heb ynteu. rac dynbsp;welet ynteimlaO ypjyf h0nn6 mi ae piynaf ellwng efnbsp;duO ydygaf vygkyffes nae werthu nae ellöng nafnbsp;gOnafi. ©6ir yö arglöyd nyt göerth arnaö ef dim.nbsp;^ithyt rac dy welet ti yn ymhalogi ötth y pjyf hönnö.nbsp;mi arodaf itt teirpunt agoüöng ef ymeith. T|a vynnafnbsp;yrofi adu6 heb ynteu vn göerth yzdaö. namyn yihönnnbsp;adyly y grogi. Ynüaöen arglöyd göna dy vympöy.nbsp;Ymeith ydaet yt offeirat. ^ef awnaeth ynteu maglunbsp;yllinin am vynögyl y Ilygoden. a.c ual yd oed yn ynbsp;dytchauel. Ityma rötter efcob awelei ae fömereu aenbsp;niueroed. fir efgob e hun yn kytchu parth ac attaö.nbsp;^ef aönaeth ynteu gohir ar y weith^ arglöyd efgobnbsp;heb ef dy uendyth. J)uw a rodho y uendith itt heb efnbsp;Paryö weith yd öyt ti yndaö. ©rogi Ileidyz ageueisnbsp;yn Iletratta arnaf heb ef jl’onyt Ilygoden heb ynteunbsp;awelafi ythlaö di. ^e heb ynteu. alleidyt uu hinbsp;arnafi. ^e heb ynteu kan deuthum i ardiuethaynbsp;piyf hönnö mi aeptynaf ygennyt. mi arodaf feithpuntnbsp;itt ytdaö. ac rac göelet göt kyfurd athi yndiuethanbsp;ptyf mot dielö ahönnö gollöng ef arda ageffy aitheu.nbsp;I^aellynghaf y rof aduö heb ynteu. ü^an nys go-Ilynghy yt hynny mi arodaf it pedeirpunt arhugeintnbsp;o aryant paraöt agellöng ef. l^aellyngaf dygaf yduönbsp;vyngkyffes yt y gymeint arall heb ef ‘^an nys

750.] fiDanawpbamp;an, eon of TLl^r.

gellyngy hynny heb efrcii arodaf itt awely o veirch yny maes h6nn^ afeith f6mer yffyd yma. arfeithnbsp;meirch ymaent arnunt. !l|a vynnaf yrof adu6 hebnbsp;ynteu. ’\any mynny hyrxTvy g6na yr góerth a vy«-nych. ©6naf heb ynteu. ryd\\z.n riannoti apkzyderi.nbsp;Miagey hynny l|a vynnaf yroi adu6. ^eth ^uynnynbsp;dhheu. §0are/ yi hud arHamp;lrith yar feitk cantr^nbsp;dyuet. a geffy hynny heuyt a gellOng y'^ygoden.nbsp;quot;^aêHlyngaf yrof aduO heb ef. ^^ybot auynnaf p6ynbsp;ef yllygoden^ * Tyggöjeic i yö hi aphanybei hynnynbsp;nys dillynghön. ]paffuryf ydoeth hi attafi. herwanbsp;heb ynteu. Mini yö llöyt uab kil coet. a mi adodeisnbsp;yx hut arfeith cantref dyuet. Ec ydial göaöl uab clutnbsp;ogedyfndeithas ac ef ydodeis i yx hut. ac ar ptyderinbsp;y dieleis i göare btoch ygcot agOaöl uab clut pannbsp;ygönnaeth pöyll penn annön. 3 hynny ynlfys eueydnbsp;hen ygönaeth o aghyghoi. Agöedy góybot dyuotnbsp;titheu ynkyuanhedu ywlat». ydoeth vynteulu attafnbsp;ynheu ac erchi eurithaö ynllygot ydiua dy yt ti.nbsp;Jtc ydoethant ynos gyntaf vynteulu ehunein. ar eilnbsp;nos ydoethant heuyt ac ydiuayffant ydöy groffd.nbsp;artryded nos ydoeth uynggöteic agötaged yllysnbsp;attaf yerchi im eu rithaö. Sc yritheis ynheu. abeich-aöc oed hi. Sphany bei ueichaöc hi nyfgotdiwedutnbsp;ti. Hchanys hynny vu ae dalahi. Mi arodaf ptyderinbsp;ariannon itt. ac awaredaf yt hut arlletrith yar dyuet.nbsp;I^inneu auenegeis itti p6y oed hi. agellöng hi weithon.nbsp;!^aellygaf yrofi aduö heb ef. ^eth auynny ditheunbsp;heb ef. TTyma heb ynteu auynnaf. nabohut vythnbsp;arfeith cantref dyuet ac na dotter. Hi ageffy hynny

flDanaw^bamp;an, son of Xl?r. [751.

heb ef a gellöng hi. !l|a ellynghaf myn uyngcret heb ynteu. Jeth avynny ditheu bellach heb ef.nbsp;Ilyma itt heb ef avynnaf. nabo ymdiala arpxyderinbsp;ariannon nac arnaf inheu byth amhynn. !]|ynny oTInbsp;ageffy. adioer da ymedxeift heb ef ef adoei amdynbsp;benn g6byl oxgouut. ^e heb ynteu rac hynny ynbsp;nodeis ynneu. l^ydhaa weithon vyggöxeic im.nbsp;rydhaaf yrof adu6 heb ef yny welöyf pxyderi anbsp;riannon ynryd gyt ami. weldy yma OyntOy yndyuotnbsp;heb ef arhynny Ilyma pxyderi ariannon. “^yuodinbsp;aoxuc ynteu yneuherbyn aegreffaOv. ac eifted ygytnbsp;aöxda rydha vyggOxeic im weithon heb yxefcob. acnbsp;neurygeueift göbyl ox annodeift. ©ellyngaf ynllaöennbsp;heb ef ac yna ygeüyngaöd ef hi. ac ytrewis ynteunbsp;hi ahutlath. ac ydatrithöys hi ynwreic ieuanc deccafnbsp;awelfei neb. |^dxych yth gylch arywlat heb ef athinbsp;awely yxholl anhedeu arkyuanhed ual ybuant oxeu.*nbsp;quot;I’na kyuodi aoxuc ynteu ac edxych. Aphan edxych-aöd ef awelei yxholl wlat yngyuanned. ac yng^weirnbsp;oe holl alauoed aehannedeu. ]^ary6 waffanaeth ybunbsp;pxyderi ariannon yndaö heb ef J’xyderi auydei acnbsp;yxd poxth uyllys i amyuynögyl. ariannon auydei anbsp;mOeireu yx effyn wedy bydynt ynkywein gOeir amynbsp;mynOgyl hitheu. ac uelly ybu eucarchar. ac oachaösnbsp;ykarchar hOnnö ygelwit ykyfarOydyt hönnö mabinogi.nbsp;mynnweir a mynoxd. Jic uelly y teruyna y geincnbsp;honn yma ox mabinogiv..^

son of flhatbonvpig.

ï)onn pö p öeDöarcD gcinc oz ntaöinoffi

Qath uab mathonöy oed arglöyd ar wyned.

aphiyderi uab pOyll oed arglöyd ar vn can-tref arhugeint yny deheu. ^ef oed yrei hynny. feith cantref dyuet. a seith cantref moiganhöc. |^edwarnbsp;cantref keredigyaön. athd yftrat tywi. J[c ynytnbsp;amfer hOnnö math uab mathonöy ny bydei vyO. nam-yn trauei ydeutroet ymlyc croth motOyn. onytkyn-nöiyf ryuel ae Ilefteirei. ^ef yd oed ynuoiOyn ygytnbsp;ac ef. ©oeOin uerch pebin o dol pebin yn aruon.nbsp;ahonno teckaf moiöyn oed yny hoes, ox awydit yno.nbsp;Sc ynteu ygkaer dathyl yn aruon yd oed y waftatröyd.nbsp;J[c ny allei gylchu y wlat namyn giluaethOy uab don.nbsp;ac eueyd uab don y nyeint ueibon y chöaer. ar teulunbsp;gyt ac öy ygylchu y wlat diofdaö. ar uotöynoed gytnbsp;amath ynwaftat ac ynteu giluaethOy uab don adodesnbsp;yvxyt aryuosOyn. ae charu hyt na wydyat beth anbsp;wnaei amdanei. He ynhynny nachaf yliO ae wed aenbsp;anfaOd yn atueilaO oe charyat hyt nat oed haOd ynbsp;adnabot. ^ef awnaeth gOydyon yuraOt fynyeitnbsp;dydgOeith arnaO yngraf. quot;^awas heb ef paderyO itti..

fIDatb, Bon of fIDatbonvp?. [752.

I^ahatn hebynteu beth awelydi arnafi. ®welaf arnat heb ef colli ohonat dy biyt ath HO. aphaderyO itti.nbsp;arglöyd viaöt heb ef yi hynn aderyö ymi nyffröythanbsp;im yadef yneb. ^eth yO hynny eneit heb eLnbsp;aOdoft heb ynteu kynnedyf math uab mathonöy.nbsp;bahuftyng bynnac yx yuychanet auo yröng dynyonnbsp;ox y kyfarffo * y göynt ac ef. ef aegOybyd. ^e hebnbsp;ygOydyon taO di bellach. Mi aOnn dy uedOldi. carunbsp;goewio ydöyt ti. ^ef awnaeth ynteu yna panwybunbsp;ef adnabot oeuraOt yuedOl. dodi ucheneit dxomhafnbsp;yny byt. ¥a0 eneit ath ucheneidaö hebef. nyt onbsp;hynny ygoxuydir. Minheuabaraf heb ef kany ellirnbsp;heb hynny dygyuoxi göyned aphowys adeheubarthnbsp;ygeiffaö yuoxOyn. abyd laOen di a mi ae paraf itt. acnbsp;ar hynny att uath uab mathonOy ydaethant öy. Hr-glOyd heb ygOydyon mi agigleudyuot yx deheu yryOnbsp;pxyuet ny doeth yxynys honneiryoet. ^Oy y henOnbsp;hOy heb ef. !l|obeu arglOyd. ]^aryO aniueileit yOnbsp;yrei hynny. aniueileit bychein gOelI eukic nochicnbsp;eidon. bychein ynt Oynteu. ac ymaent yn fymudaOnbsp;enOeu. Moch ygelwir weithon. J'Oy bieOynthOy.nbsp;Ifxyderi uabpOylI ydanuonet idaO o annOn. ygannbsp;araOn vxenhin annOn. ac ettOa yd ys yn kadO oxnbsp;enO. . hOnnO. banner hOch. banner hob. ^e hebnbsp;ynteu ba ffuryf ykeffir Oy ygantaO. Mi af ar vynnbsp;deudecuet ynrith beird arglOyd yerchi ymoch. ^fnbsp;aryeiïï ychneckau heb ynteu. !]|yt dxOc vyntraOfgOydnbsp;iarglOyd heb ef. ny deuaf i heb ymoch. “^nlIaOennbsp;heb ynteu kerda ragot. |^f aaeth agiluaethOy anbsp;degwyx gyt ac Oynt. hyt ygkeredigyawn yny lie

753.] fBïatb, son of fTOatbonwp.

aelwir rudlan. teiui ytaOihonn. ynylle ydoed ïlys ypxyderi. He ynrith beird ydoethant ymy6n. 3, IlaOennbsp;uuöyvt öithunt. ^rneilllaö pxyderi ygoffodet göyd-yon ynos honno. heb y pxyderi da oed gennymnbsp;ni kael kyvaröydyt gan rei ox gOyxeeinc racko. Hoesnbsp;yö gennym ni arglöyd heb ygöydyon ynos gyntafnbsp;ydelher att Ox ma6x dywedut ox pennkerd. Mi ady-wedaf gyuarOydyt yn Haöen. “^nteu wydyon goxeunbsp;kyuarGyd yny byt oed. Sr nos honno didanu yllysnbsp;awnaeth ar ymdidaneu digrif a chyvarOydyt. ynyoednbsp;hoff gan baOp oxllys. ac yndidan gan pxyderi ym-didan ac ef. ardiöed hynny. arglOyd heb ef aenbsp;gOell ygOna neb uy neges i * Oithyt ti no mini uynbsp;hun. il^awell heb ynteu tauaöt IlaOnda yó yteu di.nbsp;Ilyma vy neges inheu arglGyd heb ef. ymadolGynnbsp;athidi amyx aniueileit aanuonet itt oannOvyn. ^enbsp;heb ynteu haOffaf yny byt oed hynny. panybei amotnbsp;y rof am gOlat amdanunt., ^ef yö hynny. nat elhontnbsp;ygennyf yny hilyont eudeukymeint ynywlat. arglöyd heb ynteu minneu aallaf dy rydhau ditheu oxnbsp;geireu hynny. _pef ual ygallaf. !^adyxo ym ymochnbsp;heno. ac na naccaa ui ohonunt. Euoxy minneu anbsp;dangoffaf gyfnewit am danunt öy. Sr nos honno ydnbsp;aethant ef ae gedymdeithon y Hetty ar y kynghox.nbsp;awyx heb ef nichaön ni ymoch oc eu herchi. Jenbsp;heb óynteu. padxaöfgöyd ykeir öynteu. Mi abaraf eunbsp;kael heb y göydyon. ^c yna yd aeth ef yny geluyd-odeu. ac ydechxeuawd dangos yhut. ac ydhudöysnbsp;deudec emyf. adeudec milgi bxonnwyn du bobunnbsp;ohonunt. adeudec toxch^ adeudec kynHyuan arnunt.

riDatb, son of fibatbonwi?. [754.

a neb oiae göelei nywydyat nabeynt eur. adeudec kyfrCy ar ymeirch. ac ambob lie oc y dylyei hayarnnbsp;uot arnunt ybydei eur ogöbyl. J[rffr6yneu yn unnbsp;weith ahynny. ar meirch ac arkön ydoeth ef attnbsp;piyderi. |)yd da itt arglOyd heb ef. J)u6 arodhonbsp;da itt heb ynteu a graeffaö 6tthyt. Jtrglöyd heb efnbsp;Hyma rydit ytti am y geir adywedeift neithOyt am ynbsp;moch nas rodut ac nafgöerthut. titheu aelly gyfnew-ityaO yx auo gOelT. ||inneu arodaf y deudeg meirchnbsp;hynn ualymaent yngyweir. ac eu kyfröyeu ac eunbsp;ffröyneu. ardeu dec milgi aceu toxcheu. ac eu kyn-Ilyuaneu ual ygöely. ar deu dec taryan eureit awelynbsp;di racko. X*quot;®* hynny arythaffei ef ox ma^lch. lenbsp;heb ynteu ni agymerOn gynghox. ^ef ykaOffant ynynbsp;kynghox rodi y moch y wydyon. achymryt ymeirchnbsp;ar kön ar taryaneu y gantaö ynteu. ^c yna ykymer-affant h6y genhat ac y dechxeuaffant gerdet ar moch.nbsp;ageimeit heb y gOydyon reit yO in gerdet yn bxyffur.nbsp;ny phara yx hut namyn ox pxyt y gilyd. J[r nosnbsp;honno y kerdaffant hyt yggOarthaf keredigyaön. X Henbsp;aelwir ettwa ox achaös hönnö mochdxef. Athxannoethnbsp;y kymeraffant eu hynt dxos elenit y doethanL * arnbsp;nos honno ybuant yrOng keri ac aröyftli. yny dxefnbsp;aelwir heuyt oxachaös hOnnö moch tref. ^c odynanbsp;y kerdaffant racdunt.. Jbr nos honno y doethantnbsp;hyt ygkymöt ympowys aelwir oxyftyx hönnö heuytnbsp;morhnant. ac yno ybuant ynos honno. JLc odynanbsp;ykerdaffant hyt ygcantref ros^ jïc yno ybuant ynbsp;nos honno my6n ydxef aelwir ettwa moch tref. Hanbsp;wyx heb ygOydyon ni agyxchön kedernit gOyned ar

755.] fIDatb, son of flDatbonw?.

anniueileit hynn. yd ys ynlluydaw yn an hoi. Jief ykyichaffant ydief uchaf oarllechwed. Ac ynonbsp;gOneuthur creu yx moch. He oi achaös hönnO y dodetnbsp;creuwyiyon ar y dzef. He yna göedy göneuthur creunbsp;yxmoch. ykyrehaffant at uath uab mathonöy hytnbsp;ygkaer dathyl. Jfphandoethant yno ydoedit yndy-gyuoti y wlat ^achOedleu yffyd yma heb ygöydyon.nbsp;Jlygyuot heb Oy ymae piyderi ynychol ch6i unnbsp;cantref arhugeint. !^yued uu höytet y kerdyffaöchnbsp;chöi. Mae yx anniueileit yd aethaOch yneu höyfc hebnbsp;ymath. y maent göedy göneuth“' creu udunt ynynbsp;cantref arall iffot heb y göydyon. arhynny Itymanbsp;yclywynt yx utkytn ardygyuot yny wlat. jïr hynnynbsp;göifcaö awnaethant öynteu acherdet yny vydantnbsp;ympennard yn aruon. ar nos honno ydymchoelesnbsp;göydyon uab don achiluaethóy y uraöt hyt ygkaernbsp;dathyL ac ygóelei uath uab mathonö dodi giluaethöynbsp;agoewin ygytgyfcu. achymell ymoiynyon ereillnbsp;allan yn amharchus. achyfeu genti oehanuod ynosnbsp;honno. anwelfant ydyd dxannoeth kyichu awnaethantnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oed math uab mathonöy ae lu. |fan

doethant yd oed ygöyt hynny yn mynet y gymryt kyngot padu ydarhoynt pzydiri agöyt ydeheu. acnbsp;arykyngot y doethant öynteu. ^ef agaöfiant yn eunbsp;kygot aros ygkedernit göyned ynaruon. ac yg kym-perued ydöy uaenaöt ydarhoet. mz-tnaOr pennard.nbsp;amaenaöt coet alun. ^phty(deri) ae kyrehóy^ ynonbsp;öynt. JLc yno y bu _j'gyfranc ac y Has Iladua uaötnbsp;o bop parth ac y bu reit y wyi y deheu enkil. ef Henbsp;yd en*kilyaffant hyt ylle aelwir ettwa nant call ahyt

fIDatb, 0on of fibatbonw?. [755.

yno yd ymlit5wyt. ac yna ybu yi aerua diueffur ymeint.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ykiliaffa hyt ylle aelwir dolpenn

maen. ac yna clymu awnaethant. acheiffaó tangneu-edu. agöyftlaó awnaeth piyderi ar y dangneued..

^ef ygöyftlOys g6jgi göaftra arybedwyjydarhugeint o veibon gOyjda. jïgóedy hynny kerdet o honuntnbsp;yn eu tangneued hyt y traeth maöt. ac ual ygyt acnbsp;ydoethant hyt y uelenryt. ypedyt ny ellit eureoli onbsp;ymfaethu. ©yarn kennadeu o piyderi y erchi gOahardnbsp;y deulu. ac erchi gadu yrygtaó ef agöydyon uab don.nbsp;kanys ef abaryffei hynny. att uath uab mathonOynbsp;ydoeth y gennat. ^eheb ymath. yrof i adu6 os danbsp;ganwydyon uab don mi ae gadaf. “^nlIaOen. nynbsp;chymellaf ynneu ar neb vynet yymlad dios wneuthurnbsp;o honam ninneu an gallu. Jhoer heb y kennadeu.nbsp;tec med ptyderi oed ytgOt awnaeth hynn ogamnbsp;idaö. dodi ygoxff yn erbyn ygozff ynteu. agadu ynbsp;deulu ynfegur. ^ygaf yduO vygkyffes nat archafnbsp;i y wyxgóyned ymlad dxoffofi. aminneu vy hun ynnbsp;kael ymlad aphiyderi, Hiui adodaf vygkoiff yner-byn y eidaO yn llaOen. hynny aanuonet at ptyderi.nbsp;^e heb ypxyderi nyt archaf inheu yneb gouyn vynbsp;iaOn namyn my hun. góyx hynny a neilltuwyt. acnbsp;adechieuwyt göifcaö ymdanunt. ac ymlad aOnaeth-ant. ac o nerth grym ac angerd ahut alletrith gOyd-yon. aphiyderi alas, ac ymaen tyuyaöc uch y uelenrytnbsp;ycladwyt. Ecyno ymae yued. ®6yl ydeheu anbsp;gerdaffant a^ arga« truan gantunt parth aegOlat.nbsp;J[c nyt edryued. euharglöyd a goüyffynt, alIaOer ocnbsp;eugoïeugOyi. ac eumeirch ac eu harueu ganmOyaf.

756.] flDatb, son of flDatbonw^.

®öyi gOyned a ymchoeles dzacheuyn ynllaöen oia6-enus. arglöyd heb ygOydyon Oith vath., ponyt oed iaOn ynni ellOng eudylyedaOc ywyi ydeheu awyfd-yffant inni ar tangneued. ac ny dylyOn y garcharu *nbsp;l^ydhaer ynteu heb ymath. argOas hOnnö argöyftl-on a oed gyt ac ef aellyngóyt yn ol g6yi ydeheu.nbsp;“I’nteu math agyxchOys kaer dathyl. ©ilaethOy uabnbsp;don ar teulu a uuaffynt gyt ac ef a gyxchaffant ynbsp;gylchaó g65med mal y gnotayffynt. a heb gytchunbsp;yllys. quot;^nteu vath agyachöys yyftauell. ac aberisnbsp;kyweiraö lie idaö y benelinyaO. ual y kaffei dodi ynbsp;djaet ym plyc croth y uot6yn. arglOyd heb y goewynnbsp;keif uoxOyn auo is dydtaet weithon. gOteic Oyfi.nbsp;I^ayftyt y6 hynny hynny heb ef. “Ilyich arglóydnbsp;adoeth am vympenn a hynny yndirgel. ac ny bumnbsp;diftaO inheu. ny bu yny Ilys neb nyfgOypei. ^efnbsp;kyich adoeth dy nyeint ueibon dy chOaer arglöyd.nbsp;gOydyon uab don. agiluaethöy uab don. athieisnbsp;arnaf aoiugant a cheöilyd y titheu. achyfcu awnaeth-pöyt genhyf. a hynny yth yftauell ac yth wely di.nbsp;le heb ynteu yi hynn aallaf mi ae gönaf mi abarafnbsp;itt gael iaön yn gyntaf. ac yn ol vy iaón ybyda(f)nbsp;inheu. athitheu heb ef mi ath gymeraf yn wreicnbsp;im. ac arodaf uedyant vygkyuoeth ythlaö ditheu.nbsp;ac yn hynny ny doethant öy yg kyuyl y Ilys.. namynnbsp;trigyaö y gylchaö y wlat a wnaethant. yny aeth göa-hard udunt ar y böyt aeHyn. vn gyntaf ny doethantnbsp;hOy yn y gyuyl ef.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Y doethant öy attaö eL

^rglöyd heb öynt. dyd da it. ^e heb ynteu ae wneuthur iaön ymi y doethaöch chöi. arglöyd yth

flDatb, son of flbatbonw^. [757.

ewyllys yd ydym. ^ei vy eöyllys ny chollön o wyi ac arueu a golleis. vyg kewilid ny ellOch chOi y dalunbsp;y mi heb agheu pxyderi. 8 chan doethaOch chöitheunbsp;ym ewyllys ynheu. mi a dechieuaf boen arnaöch. acnbsp;yna y kymerth yhutlath ac ytreöis giluaethOy ynynbsp;uyd yndaran ewic. Sc achub y TTall awnaeth ynnbsp;gyflym kyt mynnei dianc nys gallei.. ae daraö ar vnnbsp;hutlath yny uyd yn gar6. Kanys y6ch yn t(gt;ymed{g-aeth mi awnaf y6ch gerd^t ygyt. a(ch bot yn)nbsp;gymaredic. ac ynvn anyan a(rgOyduilot) ydyöch ynnbsp;eu rith. Sc yn yi am(fer y) bo etiued.. * udunt höy.nbsp;y not ychwitheu. a blGydyn yhediG dowch ymanbsp;attafi. quot;I’mpenn yi ulöydyn ox vndyd Ilyma ynbsp;klywei odoxun a dan paret yx yftauell. a chyfuarthuanbsp;cön yllys ambenn ygodoxun. ^dxych heb ynteunbsp;beth yffyd allan., ^'quot;gl^yd heb yx vn mi ae hedxych-eis Y mae yno carö ac ewic ac elein gyt ac Oynt.nbsp;ac arhynny kyuodi aoxuc ynteu adyuot alTan. anbsp;phan doeth. fef ygOelei ytrillydyn. ^ef triHydynnbsp;oedynt car6 ac ewic ac elein kryf. ^ef awnaeth efnbsp;dyxchauel yhut. “^xhOnn auu ohon aGch yn eOicnbsp;yrlTyned. bit uaed coet eleni. ar hónn avu garönbsp;yx ITened. bit garnen eleni* J[c ar hynny eu taraGnbsp;ar hutlath. “Y mab hagen a gymeraf i ac a barafnbsp;y ueithxyn* aeuedydyaO. ^ef enO adodet arnaOnbsp;hydGn* ^Gch chGitheu abyclGch ylleill yn uaed coetnbsp;arlTan yn garnen coet. ar anyan auo yx moch coet.nbsp;bit y chGitheu. ablGydyn y hediG bydGch yma y'dannbsp;y paret. ac ych etiued gyt a chGi. “Ym penn y ulGydynnbsp;Hyma y clywynt gyuarthua cGn dan paret yx yftauell.

758.] fIDatb, 0on of nbatbonw^.

adygyuoz yllys yamhynny ameupenn. Hr hynny kyuodi ao2uc ynteu amynet allan. aphandaö allan.nbsp;triüydyn awelei. ^ef kyfryó lydnot awelei. baednbsp;coet. acharnen coet achiynllödyn da gyt ac Oynt.nbsp;abieifc oed ynyi oet oed arnaO. heb ef hönnbsp;agymerafi attaf ac abaraf y uedydyaö. ae daraönbsp;ar hut lath yny uyd yn uab bxafwineu telediö. ^efnbsp;enö adodet ar h0nn6 hychtön. SchOitheu yx un auunbsp;uaed coet ohonaGch yxllyned. bit vleidaft eleni.nbsp;arhOnn auu garnen yxllyned. bit vleid eleni. acnbsp;ar hynny eutaraö arhutlath ynyuydant bleid ableid-aft ac anyan yx aniueileit yd yOch yn eu rith bit ynbsp;chöitheu. 8 bydOch yma vlOydyn yx dyd hediO ydannbsp;yparet hönn. quot;I’xundyd ym penn yvlOydyn Ilymanbsp;yclyöei dygyuox achyuarthua cön ydan baret yinbsp;yftauell. °|'nteu agyfuodes allan. aphandaö Ilymanbsp;y góelei bleid a bleidaft a chxubothon cryf y gyt acnbsp;6ynt. ^Onn agymerafi heb ef ac abaraf* y uedydyaö. acymae y enö ynbaraöt. ^ef yö hönnönbsp;bleidön. “Y tri meib yffyd y chöi ar tri hynny ynt.nbsp;©ximeib giluaethöy ennOir. tri chenryffedat kywir.nbsp;bleidön. hydön. hychdön hir. Sc ar hynny eu taraönbsp;öynteu ell deu ar hutlath yny uydant yn eu cnaötnbsp;ehun. !]|awyx heb ef ox gönaethaöch gam yminbsp;digaön ybuaöch ymhoen. acheöilyd maöx agaöffaóch.nbsp;bot plant y bop un ohonaóch oegilyd. ^erOch en-neint yxgöyx agolchi eu penneu ac eu kyweiryaö.,nbsp;ahynny aberit udunt. a.góedy ymgyweiryaö ohomintnbsp;attaö ef y kyxchyffant. l^awyx heb ef tangneuednbsp;agaöffaöch acherennyd agefföch. a rodöch ym gy-

F 2

fIDatb, son of fIDatbonw?. [759.

nghox pa uoaOyn ageiffOyf. ErglOyd heb ygöydyon uab don haOd yO dy gyghoxi., Sranrot uerch don.nbsp;dy nith uerch dy chOaer.. honno agyrchOyt atta6.

uoiOyn a doeth y myön. a voröyn heb ef a wyt iiozön di. quot;^y bnn i arglóyd amgen nom bot. vna ynbsp;kymerth ynteu yrhutlath ae chamu. camma di diosnbsp;honn heb ef. ac ot 6yt uoi6yn mi aadnabydaf ynanbsp;y camaOd hitheu dros yx huthlath. ac ar y cam h0nn6nbsp;adaO mab brafuelyn maör aoxuc. quot;fn ol diafpat y mabnbsp;kyrchu y dr6s aoruc hi. ac ar hynny adaO yryO beth-an o honei. a chyn kael o nebnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yi eil olOc arnei.

göydyon ae kymerth. ac a droes Ilenn o bali yn y gylch ac ae cudyaOd. ^ef lie y cudyaOd ymyOnnbsp;llaör kift is traet y wely. ^e heb ymath mab mathon-Oy mi abaraf uedydyaö hOnn 6rth y mab brafuelyn.nbsp;^ef enO abaraf arna6. dylan. ^edydyaö awnaeth-pOyt y mab. ac ual y bedydywyt y mor a gyrchOys.nbsp;^c yn y lie y gyt ac y doeth yr mor. anyan y mornbsp;a gauas^ a chyftal y nouyei ar pyfc goreu yn y mor.nbsp;^c oachaös hynny ygelwit ef dylan eiiton^ nynbsp;thorres tonn y danaö eiryoet. Sr ergyt y doeth ynbsp;agheu o hona6 a uyryaOd gouannon y ewythyr, a h6n-nO auu drydyd anuat ergyt. Val ydoed wydyon di-warnaOt yn y vvely ac yn ckffroi. ef a glywei diafpatnbsp;yn y gift is y draet. kyn ny bei uchel hi. Kyfuch

aoruc ynteu kyuodi yn

gyffym ac agori ygift. ac ual yhegyr ef awelei uab bychan ynrOyuaö yureicheu^ o blyc y Ilenn acynynbsp;gOafgaru. Sc ef a gymerth ymab yröng ydöylaO.nbsp;ac a gyrchOys y dref ac ef He 3^ göj^dyat bot gOreic a

760.] fIDatb, son of fIDatbonw?.

bzonneu genti. ac ymobjyn aOnaeth arwreic ueithjyn y tnab. mab a uagOyt y vlöydyn honno. %c yn oetnbsp;y vlöydyn hoff oed gantunt y vxeiflcet bei döyulöyd.,nbsp;ar eil vlöydynft mab ma6^ oed ac yn gallu e bunnbsp;kyjchu yllys.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ehun wydyon wedy ydyuot

yillyf afynnyöys arnaö.. ar mab a ymgeneuinaöd ac ef. ac ae caraöd yrivöy noc undyn. “fna ymagöytnbsp;y mab yn y Ilys yny uu pedeir blwyd. a hoff oednbsp;veint- y uab wyth mlöyd not yn gy ureifcet ac ef.nbsp;a diwarnaöt ef a gerdaöd yn ol göydyon y oxymdeithnbsp;allan. Sef a wnaeth kyxchu kaer aranrot ar mab gytnbsp;ac ef iöedy ydyuot yx Hys kyuodi aoxuc aranrotnbsp;ynyerbyn ae raeffaöu achyfuarch göell idaö. Puönbsp;a rodo da itt heb ef ^a uab yffyd yth ol di hebnbsp;hi. Y mab hönn mab itti yö -ef heb ef ©iaöx panbsp;doi arnat ti vyg kewilydyaö i. adilyt vygkewilydnbsp;ae gadö yn gyhyt a hynn. ©ny byd arnat ti geöilydnbsp;uöy nomeithxyn o honafi uab kyftal a hönn. “ffnbsp;bychan abeth vyd dy gewilyd. fby enö dy uabnbsp;di heb hi. Jlioer heb ef nyt oes arnaö un enö ettwa^nbsp;^e heb hi mi atynghaf dynghet idaö na chaffo efnbsp;enö yny kaffo gennyfi. |lygaf yduö uygkyffes hebnbsp;ef direit wreic öyt.. ar mab a geiff enö kyt boet dxöcnbsp;gennyt tiw athitheu heb ef yxhönn yd öyt ti ac aenbsp;uar arnat am nath elwir yn uoxöyn. nyth elöir bellachnbsp;byth yn uoxöyn. flc ar hynny kerdet ymeith dxöy ylitnbsp;a wnaeth. a chyxchu kaer dathyl. ac yno y bu y nosnbsp;honno. athxannoeth kyuodi aoxuc achymrytyuabnbsp;gyt ac ef a mynet y oxymdeith gan Ian y weilgi. röngnbsp;hynny ac aber menei. ac yny He ygöelas delyfc a

fiDatb, 0on of flDatbonw^. [760.

moxöyal ^udaO long aOnaeth. ac ojgOynnon ardelyfc* iiudaö coxdOal a wnaeth. a hynny llawer. ac eu bzithaOnbsp;aoauc hyt nawelfei neb Tfedyx degach noc ef. acnbsp;ar hynny kyweiryaö höyl ar y long a wnaeth. a dyuotnbsp;y dt6s poxth kaer aranrot ef ar mab yn y Ilong. jïcnbsp;yna dechzeu Hunyaó efgidyeu ac eiigOniaö. ac ynanbsp;y harganuot otgaer. [^anwybu ynteu eu harganuotnbsp;or gaer. döyn eu heilyG e hun a oruc a dodi eilyönbsp;arall arnunt ual nat adnepit. ]^a dynyon yffyd yn ynbsp;ITong heb yi aranrot. ©rydyon heb 6y. ^6ch ynbsp;ediych pa ry6 ledyr yffyd gantunt. a pha ryO weithnbsp;a wnaant. Yna y deuthpöyt attunt. 3, phan doethpöytnbsp;ydoed ef ynbrithaO cordwal a hynny yn eureit. “fnanbsp;y doeth y kennadeu a menegi idi hi hynny. ^e hebnbsp;hitheu. dygöch ueffur uyn troet. ac erchöch yrcrydnbsp;wneuthur efgidyeu ym. “Ynteu alunywys yr efgidyeu. ac nyt Orth y meffur. namyn yn vöy. Jlyuotnbsp;ar efgidyeu idi. nachaf yr efgidyeu ynormod. l^ynbsp;ormod yO y rei hynn heb hi. ef a geiff werth y reinbsp;hynn. gönaet lieuyt rei auollei noc Oynt. ^ef anbsp;wnaeth ynteu gOneuthur rei ereill yn Hei lawer noenbsp;throet. aehanuon idi. ^ywedöch idaö nyt a yminbsp;y rei hynn heb hi. ef a d)rwetp6yt idaO hynny.nbsp;heb ynteu. ny lunyafi efgydyeu idi yny welGyf ynbsp;thxoet. a hynny a dywetpOyt idi. ^e heb hi mi a afnbsp;hyt attaO ef. Ec yna y doeth hi hyt y Ilong. a phannbsp;doeth yd oed ef ynllunyaö ar mab yngOniaö. ^enbsp;arglöydes heb ef dyd da itt.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a rodo da Itt heb

hi. ^res yO gennyf na uedrut gymedxoli ar wneuthur efgidyeu öxth ueffur. !l|auedxeis heb ynteu. mi ae

761.] fIDatb, 0on of /IDatbonw?.

metraf weithon. cLc ar hynny ITyma y djyö yn feuyll ar vOrd yllong. pef awnaeth y mab yvOzb. aeuedjunbsp;y '‘öng giewyn y efgeir arafgOrn. ffef awnaeth hitheunbsp;chOerthin. J)ioer heb hi yflIaO gyffes y medtOys ynbsp;ïïeó ef. heb ynteu aniolöch duö itt neur gauas efnbsp;enó. a da digaön yöyenö. ïïeö Ilaö gyffes yO bell-ach. yna difflannu y gOeith yn delyfc ac yn Oim-on. ar gCeith nys canlynöys ef hOy no hynny. ac oznbsp;achaOs hOnnö y gelöit ef yn dtydyd * eurgryd. Jhoernbsp;heb hitheu ny henbydy well di o uot yn dxGc Gtthyf i.nbsp;!^ybuum dtGc i ettwa Gtthyt ti hebef. yna ydnbsp;elIygGys ef yuab yny btyt ehun. ^e heb hitheunbsp;minheu adynghaf dynghet yz mab hGnn., nachaffonbsp;arueu byth yny gGifgGyfi ymdanaw. Ytof aduG hebnbsp;ef. handid oth direidi di. ac ef a geiff arueu. “f’t'a ynbsp;doethant hGy parth a dinas dinllef. jïc yno meithjynnbsp;Ilew IlaG gyffes yny allwys marchogaeth pob march,nbsp;ac yny oed gGbyl o btyt a thGf a meint. jïc ynanbsp;adnabot a Gnaeth gGydyon arnaG y uot yn kymryt di-hirGch o eiffeu meirch ac arueu. ae alG attaG awnaeth.nbsp;l|a waf heb ef ni aGn ui a thi y neges auoty. a bydnbsp;lawenach noc ydGyt. a hynny awnaf ynheu hebnbsp;y gGas. ^c yn ieuenctit y dyd dtannoeth kyuodinbsp;awnaethant. achymryt ytaruotdir yuynyd parthnbsp;a btynn aryen. ac yn y penn uchaf y geuyn clOtno.nbsp;ymgyweiraG arueirch awnaethant. a dyuot parthnbsp;a chaer aranrot. ac yna amgenu eu ptyt a Gnaethant.nbsp;a chytchu y pojth yn rith deu was ieueinc. eithyt botnbsp;ynptudach payt gwydyon noc un ygCas. potthaOznbsp;heb ef dos ymyGn adywet uot yma beird o uotgannGc.

son of HDatbonw^. [762.

Y pojthaOi aaeth. ©xaeffaO duO öjthunt gcIIOng y. myOn öy heb hi. Jliruawr lewenyd auu yneuher-byn. neuad a gyweirOyt y uOyta yd aethant. ©6edynbsp;daruot böyta. ymdidan a önaeth hi a göydyon . amnbsp;chOedleu a chyuaröydyt. “|’nteu wydyon kyuarOyd danbsp;oed. @0edy bot yn amfer ymadaö a chyuedach. yftau-ell agyweiröyt udunt h6y. ac ygyfcu yd aethant.nbsp;!]|irbylgeint gOydyon agyvodes. Be yna ygelwis efnbsp;yhut ae allu attaö. |^rbyn pan oed ydyd yngoleu-hau yd oed geniweir ac utkyjn. a Ileuein yn y wlatnbsp;yngyghan. J’ann yttoed ydyd yn dyuot wynt anbsp;glyöynt taraö diOs ytyftauell. SLc arhynny aranrotnbsp;yn erchi agoti.. 'Ü^yuodi a otuc y gOas ieuanc acnbsp;agoti.. * l|itheu adoeth y myOn amorOyn )'gyt anbsp;hi., !]|a wytda heb hi He dtöc yd ym. ^e heb ynteunbsp;ni aglyOn utkyan a Ileuein. abeth adebygy di onbsp;hynny. |)ioer hebhi nichaön welet IliO yweilgi gannbsp;bop Hong artozr y gilyd. JLc ymaent ynk3/jchunbsp;y tir yn gyntaf a allont. a pha beth a wnaOn ni heb 'nbsp;hi. arglwydes hebygCydyon. nyt oef in gj'ghot onytnbsp;kaeu y gaer arnam. ae chynhal yn oreu a allom., ^enbsp;heb hitheu duO a [da]lo yOch. a chynhellöch chöitheu.nbsp;ac yma ykefföch digaOn oarueu. ^c arhynny ynnbsp;ol yx arueu ydaeth hi. H Ilyma hi yn dyuot adOynbsp;uoz6yn gyt a hi. ac arueu deu 6a gantunt. arglOydesnbsp;heb ef gOife ymdan y gOaaync hwnn. a minneu uinbsp;armoaynyon awifgaf ymdanaf inheu. [i|i aglyöafnbsp;odoaun y g6ya yn dyuot. !^ynny a Onaf yn IlaOen.nbsp;a göifcaO a Onaeth hi ymdanaO ef HaGen ac ynnbsp;gObyl. a derö heb ef wifcaO ymdan y gOaajmc hOnnö.

763.] fIDatb, son of fibatbonw?. 73

^erO heb hi. neurilerO )^minheu heb eL JliodOn an harueu weithon, nyt reit in ótthunt.. ©ch hebnbsp;hitheu paham. Hyna yllynghes ygkylch yty. l|anbsp;wreic nit oes yna un llynghes. ©ch heb hitheu panbsp;ryO dygyuor atm ohonei. ^ygyuot heb ynteu ynbsp;tototri dy dy'nghetuen am dy uab. ac y geiffaö arueunbsp;idaO. ac neur gauas ef arueu heb y diolwch y ti.nbsp;Y rofi aduö heb hitheu gbi dtöc Oyt ti.. 3.c ef aalleinbsp;yllawer mab colli y eneit am ydygyuot abereift tinbsp;yny cantref hönn hediö. flmi atynghaf dynghet yxnbsp;mab heb hi na chaffo göxeic vyth ox genedjd yffydnbsp;ar y dayar honn yx aöi honn. ^e heb ynteu direitnbsp;wreic uvoft eiry^oet. ac ny dylyei neb uot ynboxthnbsp;itt. a göxeic a geiff ef ual kynt. !]|6ynteu a doelhantnbsp;att vath uab mathonOy. 3 chOynaö yn luttaf yn y bytnbsp;rac aranrot aCnaethant. a menegi ual yparyffei yxnbsp;arueu idaö oil. le heb y math. keiffGn ninneu uinbsp;a thi (oc) an hut an Iletrith huda6 gOxeic idaö ynteunbsp;oxblodeu.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ameint göx yndaö. ac yn

deledit'haf göas ox a welas * dyn eiryoet. ac yna y kymeraffant höy blodeu y deri. a blodeu y banadyl.nbsp;a blodeu yxerwein. ac ox rei hynny afföynaö yx unnbsp;uoiöyn deckaf a thelediwaf a welas dyn eiryoet. ftenbsp;bedydyaO oibedyd awneynt yna. adodi blodeuwednbsp;arnei.. ©öedy y kyfcu y gyt höy ar y wied. nyt haödnbsp;heb y göydyon yöx heb gyuoeth idaö offymdeithaö.nbsp;Ie heb ymath. mi arodaf idaö yx un cantref'goxeunbsp;y was ieuanc y gael. arglöyd heb ef pa gantref yönbsp;hönnö. ©antref dinodig heb ef. a hönnö a eiwyx yxnbsp;aöxhonn eiwynyd. ac ardudöy. jSef ïïe ar cantref

fIDatb, son of flOatbonw?. [764.-

y kyuanhedöys lys ida6. yn y lie a elwir mur y caftell. ahynny yggGuhdir ardudOy. Scyno ykyuanhedOysnbsp;ef ac y gOledychOys.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pha6b a uu uodlaOn idaO ac

y arglOydiaeth. Jtcyna djeigylgOeith kyichu aönaeth partli a chaer dathyl. y ymwelet a math uab mathon-6y. ‘Y dyd ydaeth efparth a chaer dathyl. troi ovyOnnbsp;yllys awnaeth hi. 3, hi aglywei lef coin, ac yn olnbsp;Hef y coin. Ityma hyd blin yn mynet heibaO. a chCnnbsp;a chynnydyon yn y ol. ac yn ol y cOn ar kynnydyonnbsp;bagat o wyi ar tract yn dyuot. ^ItyngOch waf hebnbsp;hi y wybot pOy y niuer racco. quot;f g6as a aeth. a gouynnbsp;p6y oedynt- ©lonO pebyi y6 hönn. yg6l yffyd ar-glöyd ar pentlynn heb Oy. !^ynny a dywaöt y g6asnbsp;idi hi then. °|’nteu agerdöys ynol yihyd. ac w auonnbsp;gynwael goidiOes yihyd ae lad. ac ölth ulingaö yinbsp;hyd. a Ilithyaö y gOn ef a uu yny wafcaöd y nos arnaö.nbsp;^ phan yttoed y dyd yn atueilaO ar nos yn neffau. efnbsp;a doeth heb poith yllys. Jioer heb hi ni aga6nnbsp;yngoganu gan yiunben. oe adu ypiyttOn y vflatnbsp;arall onys gOahodOn. Jhoer arglöydes heb Gy iaGnafnbsp;yG ywahaGd. “f’na ydaeth kennadeu ynyerby ynbsp;wahaGd. ac yna y kymerth ef y wahaGd yn IlaGen.nbsp;ac y doeth yi Ilys. ac y doeth hitheu yn y erbyn efnbsp;yreffaGu. ac ygyuarch gGell idaG. arglGydes heb efnbsp;duG a dalho it dy leGenyd. “Yntdiarchenu a mynetnbsp;y eifted aGnaethant. ^ef aGnaeth blodeued ediychnbsp;arnaG ef. ac yi aGi yd ediychaGd nyt oed gyueirnbsp;arnei hi ny bei yn IlaGn oe gary*at ef. ac ynteu anbsp;fynnyGys arnei hitheu. ar un medGl a doeth yndaG efnbsp;ac a doeth yndi hitheu. ef ny allGys ymgelu oe uot

764.] fiDatb, son of fiDatbonw?.

yn y charu hi. ae uenegi idi aönaeth. !]|itheu agy-merth diruaOx lewenyd ,yndi. ac o achaös y ferch ar caryat a dodaffei bop un o honunt ar y gilyd y bunbsp;eu hymdidan y nos honno. ac ny bu ohir y ymgaelnbsp;o honunt. nyt amgen not nos honno. arnos honnonbsp;kyfcu y gyt aönaethant. athtannoeth arouun aGnaethnbsp;ef ymeith. Jlioer heb hi nyt ey yOxthyfi heno. Ynosnbsp;honno ybuant ygyt heuyt. ar nos honno ybu ytnbsp;ymgynghot gantunt pa furyf y keffynt uot ygkyt.nbsp;!]|yt oes gynghot heb ef onyt un. keiffaG y gantaGnbsp;gGybot pa ffuryf y del y angheu. a hynny yn rith am-geled am danaG. Taannoeth arouun a Gnaeth. ^ioernbsp;heb hi ny chyghotaf it hediG uynet y Gtthyf i.nbsp;^ioer kanys kynghoty ditheu. nyt af ynheu hebnbsp;ef. IQi adywedaf hagen uot ynberigyl dyuot yxnbsp;unben bieu yllys adxef. heb hi auoiy mi athnbsp;ganhatafdi y uynet ymdeith. Wxannoeth arouun anbsp;Gnaeth ef. ac nys Iludywys hitheu ef. ^e heb ynteunbsp;coffa a dywedeis Gxthyt ac ymdidan yn lut ac ef. anbsp;hynny yn rith yfmalhaGch caryat ac ef. Jtdilyt ynbsp;gantaG pa ffoxd y gallei dyuot y angheu. “f’nteunbsp;adoeth adxef ynos honno. ^xeulaG ydyd awnaeth-ant dxGy ymdidan acherd achyuedach. ^rnos honnonbsp;y gyfcu ygyt ydaethant. 3,c ef adywaGt parabylnbsp;areil Gxthi. ac yn hynny parabyl nys kauas ef. Janbsp;derG ytti heb ef ac a wyt iach di. HedylyaG yd Gyfnbsp;heb hi yxhynn nys medylyut ti amdanafi. ^ef yGnbsp;hynny heb hi goualu am dy angheu di ot elut ynnbsp;gynt no miui. ^e heb ynteu duG adalo itt dy am-geled. © nym Had i duG hagen nyt haGd vy Had i

flOatb, son of fTOatbonw?. [765.

heb ef. awney ditheu yiduO. ac yrof inheu. menegi y mi pa furyf y galler dy lad ditheu, Kanyy gwell yOnbsp;uyg cof i Otth ymoglyt not teu di. Jlywedaf yn Ilaöennbsp;hebef. nyt haOd uylladi heb oergyt. a reit oednbsp;uot vlöydyn yngöneuthur ypar ymbytyit i ac eL*nbsp;a heb wneuthurdim o honaó namyn pan vydit arytnbsp;aberth duO ful. ae diogel hynny heb hi. |)iogel dioernbsp;heb ef. y ellir uy llad i y my6n ty heb ef ny ellirnbsp;allan. ny ellir uy Had ar uarch. ny eHir ar uyn troet.nbsp;^e heb hitheu pa delö y geHit dy lad ditheu. Mi aenbsp;dywedaf ytti heb ynteu. ©Oneuthur enneint im arnbsp;lan auon. ag6neuthur cromglGyt uchpenn ygerOyn.nbsp;ae thoi yn da ac yn didos Oedy hynny. a dOyn böchnbsp;heb ef aedodi ger Haö y gerOyn. adodi ohonaf inheunbsp;yneiH troet ar geuyn yböch. arïïaH arymyl y ger-wyn. p6y bynnac amedtei i ueHy ef awnaei uyageu.

heb hitheu diolchaf y duO hynny. ef a eHir rac hynny dianc ynhaOd. !^yt kynt noc ykauas hi yxnbsp;ymadjaöd. y hanuones hitheu att gronö pebyj. §ton('nbsp;alauurywys gOeith ygOaeö. ar undyd ym penn ynbsp;vlGydyn y bu baraOt. ar dyd hOnnö y peris ef idi hinbsp;gOybot h3mny. arglOyd hi yd öyf yn medylyaö panbsp;delö ygaHei uot yn wir adywedeift df gynt ötthyfi.nbsp;ac a dangoffy di y mi pa ffuryf y fauut ti ar ymylnbsp;ygeröyn ar böch opharaf inheu yj enneint. Jangoffafnbsp;heb ynteu. l|itheu aanuones att ronö. ac aerchisnbsp;idaö uot yghyfcaöt y btynn aelwir weithon btynnnbsp;kyuergyx ygglan auon kynuael oed hynny. 'ilitheunbsp;a beris kynnuiïaö a gauas o auar yn y cantref ae döynnbsp;ytparth dtaö yz auon gyuaröyneb abjynn kyuergyt.

766.] fIDatb, son of fiDatbonw?.

a thiannoeth hi a dywaöt. arglöyd heb hi mi a bereis kyweiryaO ygl6yt arenneint ymaent yn baraöt. ^enbsp;heb ynteu aön y hediych yn llaöen. Wynt adoethantnbsp;djannoeth y ediych y^ enneint. Wi a ey yz enneintnbsp;arglöyd heb hi. af yn IlaOen heb ef. a aeth yznbsp;enneint ac ymeneinaö a Gnaeth. arglGyd heb hi Ilymanbsp;yz anniueileit a dyOedeift di not bGch arnunt. Je hebnbsp;ynteu par dala un o honunt. a phar y dOyn yma. efnbsp;aducpGyt ybGch.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ykyuodes ynteu oz enneint.

a gOifcaG y laOdyz ymdanaO. E dodi y neill troet idaG arymyl ygerGyn. ar nail argeuyn ybGch. quot;fnteunbsp;ronG a gyuotes y uynyd oz bryn a elwir bzynn kyuer-gy’Z. * ac ar ben y neiH glin y kyuodes. Ec ar gGenGynnbsp;waeG y uGzG ae uedzu yn y yftlys. yny neitta y paladyznbsp;o honaG. a thzigyaG y penn yndaG. Ec yna bGzG ehet-uan o honaG ynteu yn rith eryz. a dodi garymleis an-hegar. Ec ny chahat ywelet ef ohynny aïïan. quot;fnnbsp;gyn gyflymet ac yd aeth ef ymeith. y kyzchaffantnbsp;Gynteu y Hys. Er nos honno kyfcu y gyt. J[ thzan-noeth kyuodi a ozuc gronG a gozefgy ardudGy. ©Gedynbsp;gozefgyn ywlat y gGledychu awnaeth yny oed ynynbsp;eidaG ef ardudGy a phenHyn. '^na. y chGedyl a aeth atnbsp;math uab mathonGy. ®zymuryt a goueileint a gy-merth math yndaG. E mGy wydyon noc ynteu o laGer.nbsp;JirglGyd heb y gGydyon ny ozffowyffaf uyth ynynbsp;gaffGyf chwedleu y Gzth uy nei. ^e heb y math.nbsp;duG auo nerth itt. Jic yna kychGynnu a Gnaeth efnbsp;a dechzeu rodyaG racdaG. S rodyaG gGyned a Gnaethnbsp;a phoOys yny theruyn. ©Gedy daruot idaG rodyaGnbsp;ueHy. ef a doeth hyt yn aruon. Ec a doeth y ty uab

fiDatb, 0on of fIDatbonw?. [767.

eillt ym maenaO; bennard.. Jifgynnu yny ty aOnaeth a thiigyaO yno y nos honno.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y ty ae dylGyth

a doeth y myön. Ec yn diwethaf y doeth ymeichat. ©6i yty ad}avaGt Glth ymeichat. !l|awas heb efnbsp;a doeth dy hGch di heno y myGn. Jloeth heb ynteu.nbsp;yxaGt honn y doeth att ymoch. J*aryG gerdet hebnbsp;ygGydyon yffyd aryt hGch honno. JPan agoïer ynbsp;creu beunyd yd a allan. nycheir craff arnei. Scnbsp;ny wybydir pa ffotd yd a. mGy no chynn elei yn ynbsp;dayar. 3 wney di heb y gGydyon y rof i nat agotychnbsp;ycreu. yny vGyfi yny neillparth yz creu ygyt athi.nbsp;gGnaf yn IlaGen heb ef. “I” gyfgu yd aethant ynosnbsp;honno. aphan welas y meichat üiG ydyd. ef ade-ffroes wydyon. 3, chyuodi a Gnaeth gGydyon a gGifg-aG ymdanaG. a dyuot ygyt ar meichat. a feuyll Gtthnbsp;y creu. meichat a agores y creu. y gyt ac y hegytnbsp;Ityma hitheu yn bGzG neit alIan. E cherdet yn btaffnbsp;a Gnaeth. E gydyon ae kanlynGys. E chymryt gGtth-Gyneb auon a Gnaeth. 3 chytchu nant a Gnaeth a elGirnbsp;weithon nant ylIeG. 3c yno gGaftattau a Gnaeth a

photi. “Ynteu wydyon a doeth y dan * y pienn. 3c a edrychaGd pa beth yd oed yz hGch yn y boti. 3c efnbsp;awelei yz hGch ynpoji kic pGdyx achynron. ^efnbsp;a wnaeth ynteu edtych ym blaen y ptenn. a phannbsp;edtych ef a Gelei eryt ym blaen y ptenn. 3 phan ym-yfgytGei yz eryt . y fytthei y ptyuet ar kic pGdyi onbsp;honaG. 3rhGch ynyffu yrei hynny. ^ef a Gnaethnbsp;ynteu medylyaG mae IleG oed yz eryt. a chanu eglyn.nbsp;^ar adyf yrGng deu lenn. gotduwrych awyt aglen.nbsp;ony dywetafi eu oulodeu. IleG pan yG hynn. ^ef

768.] fIDatb, son of fIDatbonw?.

a Oiiaeth ynteu yi eryj. ymellOng yny uyd yg ky-mherued ypzenn. ^ef awnaeth ynteu wydyon canu eglyn arall. J)ar adyf yn arduaes. nys gOlych glaö.nbsp;nys mOytaOd. naO ugein angerd abozthes. ynyblaennbsp;IleO ïïaögyffes. J[c yna ymellOng ida6 ynteu ynynbsp;uyd yn y geing iffa^ ot pienn. @anu eglyn idaö ynteunbsp;yna. Jlar adyf dan anwaeret. mirein medur ymnbsp;ywet. ony dywedaf i ef. dydaö Ileö ym harffet. acnbsp;y dygOydaOd ynteu ar lin gOydyon.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yna y treOis

göydyon a hutlath ynteu yny uyd yn y rith e hunan. ]|ywelfei neb aröt tremynt truanach hagen nocnbsp;a oed arnaö ef. nyt oed dim onyt croen ac afcGin.nbsp;‘^na kytchu kaer dathyl awnaeth ef. Sc yno yduc-pöyt agahat o uedic da yg göyned öxthaO. !^yn kyuylnbsp;ytulOydyn ydoed ef yn bolliach. SrglGyd heb ef Githnbsp;uath uab mathonGy. madGf oed y mi kaffel iaGn gannbsp;ygGt ykeueis ouut gantaG. Jhoer heb y math nynbsp;eill ef ymgynnal ath iaGn di gantaG. ^e heb ynteunbsp;goteu yG gennyf i bo kyntaf ykaffGyf iaGn. quot;fnanbsp;dygyuotyaG gGyned a Gnaethant. a chytchu ardudGy.nbsp;©Gydyon a gerdGys yn y blaen. 3. chyzchu mur caftellnbsp;aotuc. ^ef aGnaeth blodeued clybot eubot ynnbsp;dyuot. kymryt y motynyon y gyt a hi. a chytchu ynbsp;mynyd. athjGy auon gynuael. kytchu ITys a oed arnbsp;ymynyd. flc ny wydynt gerdet rac ovyn. namyn acnbsp;eu hGyneb dtae keuyn Sc yna ny wybz^ant yny fytth-affant yny Ilynn. 3cybodyffant oil eithyt hi ehunan.,nbsp;yic yna ygotdiwedaGd g\vydyon hitheu„ ac ydywaGtnbsp;Guhi. l|yladafi di. mi a6naf*yffyd waeth itt. ^efnbsp;yamp; hynny dyellGng yn rith ederyn. Sc o achaGs y

flOatb, 0on of fBgt;atbonw?. [768.

keOilyd awnaethoft di y ieö Ilaö gyffes. na beidych ditheu dangos dy wyneb HG dyd vyth. a hynny racnbsp;ouyn yi hoU adar. 9 bot yn anyan udunt dy uaedu.nbsp;ath amherchi ylle ythgaffont.. 3.c na chollych dy enG.nbsp;namyn dy alG vyth blodeuwed. ^ef yG blodeuwednbsp;tylluan oi leith yx aGx honn. 3.c oachaGs hynny ynbsp;mae digaffaGc yx adar yx tylluan~ Be ef a elwir ettwanbsp;y tylluan yn vlodeuwed. quot;I’nteu gronG pebyx agyxch-Gys pennllynn., ac o dyno ymgennattau awnaeth..nbsp;Sef kennadGxi a anuones. gouyn a wnaeth y leG HaGnbsp;gyffes. a vynnei ae tir ae dayar ae eur ae aryant amnbsp;y farhaet. !^achymeraf y duG y dygaf uygkyffes hebnbsp;ef. a llyma y peth Ileiaf a gymeraf y gantaG. Mynetnbsp;yx He yx oedGn i o honaG ef pan ym byxyaGd ar par.nbsp;aminheu ylIe yx oed ynteu.. agadel y minheu ynbsp;vGxG ef a phar. S hynny yn Ileihaf peth a gymeraf ynbsp;gantaG. !fynny auenegit yronG pebyx. Je hebnbsp;ynteu. dir yG ymi gGneuthur hynny. Tyggwyxdanbsp;kywir am teulu ambxodyx maeth. aoes ohonaGchnbsp;chGi agymero yxergit dxoffofi. !fac oes dioer hebnbsp;Gynteu. ac o achaGs gomed o honunt Oy- diodef unnbsp;ergit dxos eu harglGyd. y gelwir Gynteu yx hynnynbsp;hyt hedïG. trydyd aniweir deulu. Je hebef mi aenbsp;kymeraC yna y doethant ell deu hyt ar lannnbsp;auon gynuaeL yna y feuif gronG yn y He yd oednbsp;HeG IlaG gyffes pan y byxyaGd ef alIeG ynylle ydnbsp;oed ynteu, yna ydwaGt gronG pebyx Gxth leG.nbsp;arglGyd heb ef. kanys o dxyc yftryG gGxeic y gGneuth-um i ytti a wneuthum^ ^inneü a archaf y ti yx duG.nbsp;Ilech awelaf arian yxauon., gadel im dodi honno

769.] flDatb, son of fiDatbonw?.

yryngof ar dyznaOt. ^ioer heb ylTeO nyth ommedaf o hynny. heb ef du6 a dalo itt. yna y kymerthnbsp;gronö y Ilech^ ac ydodes yryngtaö ar ergit. JLc ynanbsp;y byzyaOd lle6 ef ar par. ac y gOant y Ilech trOydi.nbsp;ac ynteu dxOydaö yny dyir ygeuyn. ^c yna yllasnbsp;gronö pebyr., ac yno ymae y Ilech arlann auonnbsp;gynuael yn ardudöy ar töH tröydi. He o ach*aös hynnynbsp;ettwa y gelwir hi Ilech gronö., Ynteu Ileö Ilaö gyffesnbsp;eilweith aorefgynnöys y wlat. ac ae göledychöys ynnbsp;Ilöydyannus. aherwyd ydyweit ykyuarwydyt ef auunbsp;arglöyd wedy hynny ar wyned. ac velly yteruynanbsp;y geing honn oi mabinogi.,

ïïpma DzeiBöpt maxcn tBieöic.

/T\ axen wledic oed amheraOdyi yn ruuein. 3. y i -/ theccaf gOi oed adoethaL agoïeu awedeinbsp;yn amheraOdyx ox a vu kyn noc ef. a dadleu bzen-hined a oed arnaö diwarnaOt. ac ef adywaOt yan-nwyleit. Miui heb ef a vynnaf avoiy vynet y hela.nbsp;©lannoeth y boae ef agychwynnawd aenifer [6g8]nbsp;ac a doeth y dyffrynn auon a dygöyd y ruuein. !|el-a y dyffrynn awnaeth hyt pan vu banner dyd. “^dnbsp;oed gyt ac ef hagen deudec brenhin ar hugeint onbsp;vjenhined cozonaCc yna ynwyt idaö. l|yt yx di-grifóch hela ydhelei yx amheraOdyr yngyhyt anbsp;hynny. namyn y wneuthquot;’' yn gyuurd gO^ ac y beinbsp;arglGyd ar y faOl vienhined hynny. ar heul a oed ynnbsp;vchel aryiawyi., uch eu penn. ar gOjes ynvaöz.nbsp;achyfcu a doeth arnaO. ^ef awnaeth yweiffon. feuyllnbsp;kaftellu eutaryaneu ynygylch arpeleidyr gOaewarnbsp;ynygyklv rac yx heul. Maryan eur grOydyr a dodaf-fant dan y penn. J[c uelly y kyfcCys maxen. Bc ynanbsp;y gCelei vteidöyt. Sef bteidöyt awelei. Y uot ynnbsp;kcrdet dyffrynn yx avon hyt yblaen. ac yvynyd

uchaf 01 byt y deuei. a tebygei vot y mynyd yn gyfuch ar awyi. aphan deuei daor y mynyd. ef aweleinbsp;yuot ynkerdet gOladoed teccaf a gOaftattaf awelfeinbsp;dyn eiryoet oa parth arall ya mynyd. jï phaif auonydnbsp;maOa awelei oa mynyd yn kyachu y moa. Scyamoanbsp;rytyeu arya auonyd ykerdei. ^yhyt bynnac ykerdeinbsp;velly. ef adoeth yaber paifauon vOyhaf oa awelfeinbsp;neb. a phaif dinas awelei yn aber ya auon. a phaifnbsp;gaer yn y dinas. a phaif dyaoed amyl amliwaGc aweleinbsp;ar y gaer. a Ilynghes a welei yn aber ya auon. 9 möy-haf llyghes oed honno oa awelfei neb eiryoet. a Hongnbsp;awelei ymplith y Ilynghes. amOy olaOer athegachnbsp;oed honno noarei ereill oil. awelei ef vch ymoanbsp;oallong. yneill yftyllen awelei ef yneureit arllallnbsp;yn aryanneit. JFont a welei o afcOan moauil oa Hongnbsp;hyt y tir. ac ar hyt y bont y tebygei y vot yn dyuotnbsp;yallong. !]|0yl adyacheuit ar yllong. ac ar voa anbsp;gGeilgi y kerdit a hi. Jtf awelei y dyuot y ynysnbsp;deckaf oa holl vyt. a góedy y kerdei ar daaGs ya ynysnbsp;oa moa py gilyd hyt ya ymyl eithaf oa ynys. Kym-eu awelei adilfOys acherric uchel eithya agarO am-dyfrOys ny rywelfei eiryoet y gyfryG. odyno ef anbsp;welei yn y moa gyuarwyneb ar tir amd yfrGys h6nn6.nbsp;ynys. ac y rygtaG ar ynys honno y gGelei ef gGlatnbsp;a oed kyhyt y maeftir aemoa. Kyhyt y mynyd aenbsp;choet. Ac oa mynyd hönnö avon awelei ynkerdetnbsp;an traGr y m wlat yn kyachu y moa. ^^c yn aber yanbsp;auo ef awelei paifgaer deckaf oa awelfei dyn eiryoet.. aphoath ygaer awelei ynagoaet. 3 dyuot yanbsp;* gaer awnaeth. ^f awelei neuad dec yny gaer.

toat y neuad atebygei y vot yn eur oll. ®ant y neuad atebygei yuot yn vein Hywychedic göyxthuaCu aenbsp;gilid. Jloaeu y neuad a tebygei eu bot yn eur oII.nbsp;Heithigeu eureit awelei yn y neuad. a byideu aryant.nbsp;ar ar y Heithic kyfarwyneb ac ef y göelei deu vackOynbsp;wineuon ieueinc yn göare göydböyll. ©laOz aryantnbsp;awelei yx wydbOylI., agOerin eur arnei. ©öifc ynbsp;macköyeit oed bali purdu. a ractaleu o rudeur ynnbsp;kynnal eugüallt. a mein mawrweithaOc Ilywychedicnbsp;yndunt. !^udem agem pob eilwerf yndunt. ac am-herodxonmein. iOintaffeu ogoxdwal newyd amennbsp;traet. aüafneu o rudeur yn eu kayu. ac ymon colofynnbsp;y neuad y gOelei g6x gOynüwyt y myön cadeir o afcöxnnbsp;eliphant a del6 deu eryx arnei o rudeur., Breich-lOyfeu eur oed am y vxeicheu. 3, modxOyeu amyl amnbsp;y dOylaö. a goxdtoich eur am y vynögyl. a ractal eurnbsp;yn kynnal ywallt. ac anfaOd erdxym arnaO. Slaöxnbsp;o eur a g^ybOylI rac y vxonn. a Ilath eur yn y la6.nbsp;allifeudur. acyntoxri gOerin göydbOylI. Smoxöynnbsp;awelei yn eifted rac y vionn ymyön kadeir o ludeur.nbsp;mwy noc yddoed haöd difgöyl ar yt heul pan veinbsp;teckaL nyt oed haOs difgöyl arnei hi rac y thecket.,nbsp;©ryffeu o fidan göynn a oed am y uoxwyn^ a chaeeunbsp;o rudeur rac ybxonn. a söxcot opali eureit ym danei.nbsp;a ractal o rudeur am y phenn.. a rudem a gem yn ynbsp;ractal. Smein mererit pob eilwers. acamherodxonnbsp;vein. A gwregis o rud eur ym danei. ac yn teckafnbsp;golöc o dyn edrych arnei. 9 chyuodi a oxuc y uotwynnbsp;oj gadeir racdaö. J[ dodi a wnaeth ynteu y döylaönbsp;am vynögyl yuoiwyn. ac eifted awnaethant ell deu

yn y gadeir eur. JLc nyt oed gyuyghach y gadeir udunt ell deu noc yx uoxöyn e hun. % phan yttoednbsp;ef ae döylaö am uynögyl y voiöyn. Sc ae rud óxth ynbsp;grud hitheu. rac angerd y kOn 6xth eu kynllauann. Scnbsp;yfcöydeu ytaryaneu ynymgyhöxd ygyt. apheletd’quot;nbsp;y göaewar yn kyflad. agöeryxat ymeirch aceupyftyl-at. ^effroi awnaeth yx amheraGdyi. ^phan deffroes.nbsp;!]|oedel nac einyoes * na bywyt n3rt oed idaö am ynbsp;voiöyn ry welfei tróy y hun. Ü|yg6n vn afcöin yndaö.nbsp;na mynnwes vn ewin yghwaethach Ile a vei v6y nonbsp;hönnö nyt oed ny bei gyflaOn o garyat y uoxwyn.nbsp;yna y dywaOt y teulu Oxthaö. Jfrgtóyd heb Oynt. neutnbsp;yttiö dxos amfer itt kymryt dy vOyt. J[c yna ydnbsp;efgynnöys yx amheraOd'' arybalffirey yndiiftaf g6xnbsp;awelfei dyn eiryoet. acykerdwys y ryngtaG aruuein.

uelly ybu yxwythnot aryhyt. ^aneihei y teulu y yvet ygöin ar med ox eurleftri.. nyt aey ef ygytnbsp;a neb o nadunt 6y. an elhynt h6y y warandaö kerd-eu adidan6ch. nyt aey ef ygyt ac 6ynt. Ac nycheffitnbsp;dim gantaö. namyn kyfeu yngyfynychet acykyfgei.nbsp;ywreic vOyhaf agarei awelei tröy yhun. pxyt nanbsp;chyfgei ynteu nyhandei dim am danei. kanywydyatnbsp;ox byt pale yd oed.^ y dywaöt göaf yftafell öxthaönbsp;diwarnaOt. SLc yx y vot ynwas yftauell. bxenhin ro-mani oed. flrglOyd heb ef ymae dywyx oll ythgablu.nbsp;IP'aham y cablant Oy vyui heb yx amheraüd'^ © ach-aOf nachaffant gennyt na neges nac atteb oxageiffnbsp;g6yx gan euharglöyd. flllyna yx achaös ar cabyl yffydnbsp;arnat. ]|awas heb yx amheraödgt;quot;. döc ditheu doeth-on ruvein ym kyleh i. a mi a dywedaf paham yd öyf

trift i. J[c yna y duepOyt doethon ruvein yg kylch y^ amheraOd'^. 3.c y dyvvaOt ynteu. doethon ruueinnbsp;heb ef. Bteudöyt aweleis iacyny vteudöyt y gOel6nnbsp;motOyn.. ll|oedyl nabywyt nac einoes nyt oes imnbsp;am y votOyn. ^rgl6yd heb Oynteu. kanys arnamnbsp;ni yberneift ti dy gyghot. ni ath gyghotön di. allynanbsp;an kyghot ni ytti^ ellöng kennadeu teir blyned y ternbsp;rann y byt.. y geiffaó dy vzeudCyt. 3 chany Odoft panbsp;dyd panos ydelchwedleu daattatt hynny oobeithnbsp;ath geidö. 'Tf’na y kerdöys y kennadeu hyt ym pennnbsp;y vlwydyn ygröytraó ybyt aqygeiffaö chOedieu ynbsp;Ojth y vzeudöyt. ]^an doethan diacheuyn ym pennnbsp;y vlOydyn. ny wydynt vn gelr mOy not dyd y kych-wynnyffant. athtiftau aoiuc yt amheraödyx yna onbsp;tebygu * nachaffei byth chwedleu amy wreic v6yafnbsp;agarei. J[c yna ydywawaöt bienhin romani Otthnbsp;yt amheraödyt. Srglöyd heb ef kychwyn y hela y ffotdnbsp;y gOelut dy uot yn mynet aeparth ardwytein aenbsp;parth ar gotllewin. J[c yna ykychwynnöys yt am-heraódyt y hela. ac y doeth hyt yg glann yt auon.nbsp;Ilyma heb ef yd oed6n i pann weleis y vjeudOyt.nbsp;ac y ghyueir blaen yt auon y tu ar gotllewin ynbsp;kerdOn. yna ykerdaffant trywyt ardec yngen-nadeu yi amheraödyj. ac oe blaen y gOelfant mynydnbsp;maOt adebygynt yuot Otth yt awyi. _pef anfaödnbsp;oed ar y kennadeu yn eu kerdetyat. vn Hawes a oednbsp;ar gapan pob un o nadunt ox tu racda6 ynarwydnbsp;eu bot yn gennadeu pa ryueltir bynnac y kerdyntnbsp;yndaO nawnelit dx6c udunt. J[c ualydoethant diosnbsp;y mynyd hOnnö. wynt awelynt göladoed maOx gwaftat.

a phiif ouonyd diöydunt yn kerdet. ^lyma heb Oynt y tir a welas an harglöyd ni. Yi moi rydyeu ar yxnbsp;auonyd y kerdaffant., yny doethant y pxif auon a wel-ynt ynkyxchu ymox. aphxif dinas yn aber yx auon.nbsp;a phxif gaer yn y dinas. a phxif dyxoed amliwaOc arnbsp;ygaer. Jdyghes vCyhaf oxbyt awelynt yn aber yxnbsp;auon. allog oedvCy noc vn oxrei ereill. Hymannbsp;ettwa hebyxöynt ybxeudöyt a welas an harglöyd ni.nbsp;Jic yny Hog uaöx honno ykerdaffant arymoi. acnbsp;y doethant y ynys p'''dein. ar ynys a gerdaffant ynynbsp;doethant y eryri. flyman ettwa heb yx Oynt ytirnbsp;amdyfrwys a welas anharglGyd ni. wynt a doethantnbsp;racdunt ynywelynt mon gyuarwyneb acwynt. acnbsp;yny welynt heuyt aruon. Hyma heb Oynt y tir a welasnbsp;anharglOydni trOy yhun. ac aber sein awelynt arnbsp;gaer ynaber yxauon. j^oxth ygaer awelynt ynnbsp;agoiet. “ftgaer y doethant. neuad awelfant ymyOnnbsp;ygaer. flyman heb Oynt y neuad awelfam ni trOynbsp;yhun. wynt a doethant yx neuad. acwynt awelfantnbsp;ydeu vackOy yngware yxwydbOyll. aryHeithic eur.nbsp;%c awelfant ygOx gOynHOyt ymon ygolofyn. ynynbsp;gadeir afcOxn yn toxri gOerin yx OydbOyH. Sc a wel-fant y uoiOyn yn eifted y myOn * cadeir o rud eur.nbsp;a goftOng artal euglinyeu a wnaethant ykennadeu.nbsp;amherodxes ruuein hanpych gOeH. “llawyxda hebnbsp;y uoxwyn anfaOd gOyi dylyedaOc awelaf arnaOch., acnbsp;arwyd kenadeu. Pywattwar awneOchchOi amdanafi.nbsp;i^awnaOn arglOydes vngOattwar amdanat. l^amj'nnbsp;amheraOd'quot; ruuein ath welas trOy y hun. i^oedel nacnbsp;einyoes nyt oes idaO am danat., |lewis arglOydes

ageffy ygennym ni. Sedyuot gyt ani yth wneuthur ynamherodaes yn ruueih. ae dyuot yt amheraödyinbsp;yma yth gymryt ynwreic idaö. Ü|awyzda heb ynbsp;uojöyn amheu yzhynn adywedöch chöi nyfgönafi.

gredu heuyt yn ojmod. !]|amyn os mini a gar yz amheraOdyz. deuhet hyt yman ymoL ac yröngnbsp;dyd anos ykerdaffant ykenadeu dzacheuyn. ac ualnbsp;y difiykyei en meirch y pzynynt ereiH o newyd. j|cnbsp;ual ydoethant hyt yn ruuein. kyuarch góell yz am-/IX, , ... heraödyz a Onaethant. ac erchi eu koeluein. a hynnynbsp;agaOffant ualynotteynt. avydön gyuarCyd ittnbsp;arglöyd heb 6ynt arvoz ac artir hyt y He ymae ynbsp;wreic v6yhaf a gery. a ni a wdam y henö ae chyftlOnnbsp;ae boned, acyndiannot ykerdöys yz amheraOdyz ynnbsp;yluyd. argOyz hynny yn gyuanvyd udunt. ]^arthnbsp;acynys p'^dein ydoethant dzos voz agOeilgi. ^cnbsp;y gozefgynnOys yz ynys ar veli mab manogan aenbsp;ueibon. He ygyzróys ar uoz wynt. ac y deuth racdaönbsp;hyt yn aruon. acydadnabu yz amheraOdyz ywlatnbsp;mal ygOelas. Ac ual ygOelas kaer aber sein. weldynbsp;racco heb ef y gaer y göeleis i y wreic vOyhaf a garafnbsp;yndi. ac ydoeth racdaö yzgaer. ac yzneuadw ^cnbsp;ygOelas yno kynan uab eudaf. ac adeon uab eudafnbsp;yngöare yzwydböyÏÏ. ac awelar eudaf uab karadaöc.nbsp;yn eifted y myön kadeir o afcözn yn tozri göerin yrnbsp;OydböyH.. 'f'^ozwyn awelas trOy yhun ef aegweleinbsp;yn eifted y myön kadeir o eur. amherodzes ruueinnbsp;heb ef hanpych gOelI. ^ mynet döylaö mynögyl idinbsp;awiiaeth yz amheraOdyz. Ar nos honno ykyfgöysnbsp;genthi. ^ thzannoeth y boze yd erchis y uozöyn y

hagOedi am y chaffel yn uoiwyn^ Sc yntev a erchis idi nodi y hagwedi. ahitheu anodeï*ynys prydeinnbsp;yöthat. ovoxrud hyt ymmot Iwerdon. ar teir racnbsp;ynys ydala dan amherodzes ruuein. 3 g6neuthur teirnbsp;pxif gaer idi hitheu yny He y dewiffei yn ynys p'’'dein.nbsp;fle yna y dewiffaód góneuthur y gaer uchaf yn aruonnbsp;idi. ac y ducpöyt égöeryt ruuein yno. hyt pann ueinbsp;iachuflach yiamheraödyx ygyfcu. acyeifted ac ynbsp;ymdeith. ©dyna y gönaethpöyt yd6y gaer ereill idi.nbsp;l|yt amgen kaer Ilion achaer vyzdin. adiwarnaOtnbsp;yd aeth yz amheraödyz y hela y gaer vyzdin. ac ydnbsp;aeth hyt ympenn y vzevi vaOz. athynnv pebyllnbsp;awnaeth yz amhaödyz yno. Jtchadeir vaxen ygelw-ir ypebyllua honno yzhyt hediO. © achaös ynteunbsp;gfOneuthur y gaer o vyzd o wyz y gelwit kaer vyzdin^nbsp;© dyna ymedylywys elen gOneuthur pzif ffyzd o bobnbsp;kaer hyt ygilyd ar traOs ynys pzydein. acygOnaeth-pwyt y ffyzd.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o achaOs hynny ygOnaethpO- y

gelwir 6ynt ffyzd elen luydaöc özth yhanuot hi o ynys pzydein^ ac na wnaei wyz ynys pzydein y Huyd-eu maóz hynny yneb namyn idi hi. ^eith mlynednbsp;ybu yz amheraOdyz ynyz ynys honn. ^ef oed deuaOtnbsp;gOyz ruuein yn yz amfer hönnö. ]^a amheraOdyz byn-nac adrickyei yggOladoed ereiH ynkynnydu feithnbsp;rnlynquot;*.. trickyei aryozefeyn. acnychaffei dyuot ynbsp;ruvein dzacheuyn. jfeyna ygOnaethat Oynteu amheraOdyz new. ac yna y gOnaeth hOnnO lythyz bygOthnbsp;ar vaxen» l^yt oed hagen o lythyz. namyn o deuynbsp;di ac o deuy di byth y ruuein. ac hyt yg kaer Ilionnbsp;ydoeth yllythyz hOnnO aruaxenn ar chOedleu. Ac

odyna ydanuones ynteu lythyz ar yg6x adywedeiy uot ynamheraOdy^ ynruuein. yt oed yny Ilythyinbsp;h0nn6 heuyt dim. namyn ot af ynheu yruuein acnbsp;ot af. jïc yna ykerdwys Maxen yn y luyd parthnbsp;ruuein. J[c y goiefgynnOys ffreinc abOjgOyn arhollnbsp;wlatoed hyt yn ffreise- ruuein. acydeiftedaód Ojthnbsp;gaer ruuein. ^lOydyn ybu yxamheraCdyz 0th y gaer.nbsp;nyt oed nes idaO ychael not dyd kyntaf acynyolnbsp;ynteu y doeth btodyt y elen luydaOc o ynys Btydeinnbsp;allu bychan gantunt. agOell ymladwyt oed yny Hunbsp;by*chan hOnnO. noc eu deu kymeint o wyt Ruuein.nbsp;ac y dywefpOyt yt amheraOdyt o welet y Hu yn dif-gynnvynymyl ylu ynteu ac ynpebyllyaO. J[c nynbsp;welfei dyn eiryoet IIu degach na chyweirach nac ar-Oydon hardach noc oed hOnnO yn y ueint. ac y doethnbsp;elen y etrych y IIu. ac yd adnabu arOydon y btodyt.nbsp;^c yna y doeth kynan uab eudaf ac adeon uab eudafnbsp;yymwelet ar amheraOdyt. ac ybu lawen yt am-hquot;aOdyt Otthunt. ac yd aeth dOylaO mynOgyl udunt.,nbsp;yna yd ediychaffant Oy ar wyt ruuein yn ymladnbsp;ar gaer. ac ydywaOt kynan Otth yvtaOt. !fyni anbsp;geiffOn ymlad ar gaer yn gallach no hynn. ^c yna ynbsp;meffuraffant Oynteu hyt nos uchet ygaer. ac ydnbsp;ellygaffant eufeiri yt koet. ac ygOnaethpOyt yfcaOInbsp;y pob petwar gOyr onadunt. ^gOedy bot hynny ynnbsp;baraOt gantunt. ]^eunyd pob banner dyd ykymereinbsp;y deu amheraOdyt eubOyt., acypeidynt ac ymladnbsp;o bop parth yny darffei y baOp vOytta. ^r botedydnbsp;ykymerth gOyt ynys eu bOyt. ac yvet awnaethantnbsp;yny yttoedynt viOyfkeit. 3 phan yttoedynt y deu am-

heraOdyi ar eu bOyt y doeth y bxytanyeit 6ith y gaer a dodi eu hyfgolyon 6xthi. a,c yn diannot yd aethantnbsp;dzos y gaer ymyOn. !]|ychauas yz amheraödyz newydnbsp;aruot ywifgaO yarueu ymdanaO., yny doethant amnbsp;ypenn ae lad. allawer ygyt ac ef. atheirnos athii-dieu y buant yngOaftattau ygOyz aoedynt yny gaernbsp;ac yngoïefgyn ykaftell. J[r ranneu ereill o naduntnbsp;yn cadö y gaer rac dyuot neb o lu maxen idi. ynynbsp;darfïei udunt hOy göaftatau paOb 6zth eu kyghoi.nbsp;yna y dywaOt Maxen Oath elen luydaOc. l^yued maOanbsp;yO gennyfi arglóydes heb ef nat ymi ygoaefgynneinbsp;dyvaodya di ygaerhonn. ^rglOyd amheraOdya hebnbsp;hitheu. gOeiffon doethaf oa byt yö vym baodya i. adosnbsp;ditheu racco yerchi ygaer. ac os Oynteu aemed hi.nbsp;ti ae keffy ynllawen. ^c yna y doeth ya amheraOdyanbsp;ac elen yerchi ygaer. J[c y dywedaffant Oynteunbsp;Oath ya amheraOdya. nat oed weithaet y neb y gaffelnbsp;ygaer. nac yó rodi idaO ynteu. na*myn ywya ynysnbsp;paydein. acyna ydagoaet pyath kaerruuein. acydnbsp;eiftedwys ya amheraOdya yny gadeir. ^c ygOedwysnbsp;idaO paOb owya ruuein.. ^c yna ydywaOt ya amheraOdya Oathgynan ac adeon. !^awyada hebef cObylnbsp;ageueis i om amherodaaeth. arüuhOnn mi ae rodafnbsp;y chOytheu y oaefgyn y gyueir y mynnoch ar y byt. 9cnbsp;yna y kerdaffant Oynteu ac y goaefgynnaffant gOledydnbsp;a cheftyll a dinaffoed. Sc y Hadaffant eu gOya oll. 3.Cnbsp;ygadaffant y gOaaged yn vyO. ^c uelly y buant ynynbsp;yttoed y gOeiffon ieueinc adathoed ygyt acOynt ynnbsp;wya Ilwydon. rac hyt ybuaff3mt ynygoaefgyn hOnnO.nbsp;yic yna y dywaOt kynan Oath adeon y vaaOt. ^eth

avyny di hebef aetrigyaö yny wlat honn. Eemynet yx wlat yd hanOyt ohonei. ^ef ykauas yny gyghoznbsp;mynet y wlat allawer ygyt ac ef. J[c yno y trigywysnbsp;kynanar rann arall gyt ac ef y pzeffOylaö. Jïc ynbsp;kaóffant yneu kyghoz Ilad tauodeu y gözaged. racnbsp;Ilygru euhieith. ac oachaös tewi ozgöjaged ac eunbsp;hieith. y gelCit gwyx Ilydaö bzytaen. a.c odyna ydoethnbsp;yn vynych o ynys pzydein ac etewa y daO yz ieithnbsp;honno. ar chwedyl hönn aelwir. Ezeud6yt maxennbsp;wledic amheraöd’quot;^ ruueiii. He yman y mae teruynnbsp;arnaö^ gt; ..

ÜLlubb anb Xlevel^s.

ïïpma gpfranc TTuB aïïeueltSw

beli ma6x uab manogan y bu tri meib~ ITud. y/ a chaffwallaön. a nynnyaö. a heröyd y kyuar-^ wydyt pedweryd mab idaö uu Heuelys. Sgöedynbsp;marO beli adygöydaö teyinas ynys pxydein ynlTaónbsp;Ilud. y uab yj hynaf. ae llywyaO o lud hi yn Ilóyd-yann“. ef aatnewydwys muroed Ilundein. o anriu-edic tyxoed ae damgylchynöys. agóedy hynny anbsp;oxchymynnóys yx kiwtawtwyi adeilat tei ymdi megysnbsp;na bei yn y teyxnaffoed. tei kyfurd ac auei yndi„nbsp;Jïc y gyt a hynny ymladwx da oed. a hael ac ehal-aeth y rodei vCyt a diaöt y baöb or ae keiffei. a chytnbsp;bei lawer ogeyiyd adinaffoed idaö honn agarei efnbsp;yn vöy nox vn. ac ynhonno yp^ffOylei yrann vöyhafnbsp;ox vlOydyn^ Sc óxth hynny ygelwit hi kaerlud. acnbsp;oxdiwed kaer lundein. Jïgöedy dyuot eftraön gen-edyl idi„ ygelwit hi lundein. neuynteu löndxys..nbsp;* Möyhaf oe vxodyx y karei lud y Heuelys. kanysnbsp;göx pxud adoeth oed. ^göedy clybot ryuarö bxen-hin heb adaö etiued idaö namyn vn uerch. ac adaönbsp;ykyuoeth ynHaö honno. ef a doeth att lud yvxaöt

yerchl kyghox anerth idaO. Sc nyt ynvGyhaf yzlles idaO ef. namyn yi keiffaö achwanegu enryded acnbsp;vidas atheilyngdaOt yeukenedyl ogaïïei vynet ynbsp;teysnas ffreinc yerchi yuozOynhonno ynwreic idaö.

ynylle y viaöt a g^j'tfynnyaöd ac ef. ac auu da gantaO ygyghoi arhynny. Jic yny Ile paratoi Ilong-eu ac eu IlanO o varchogyon arvaöc.. a chychwynnbsp;parth a ffreinc. Sc ynylle göedy eudifgynnu. anuonnbsp;kenadeu a oiugant y uenegi y wyzda freinc yftyr ynbsp;neges ydothoed oecheiffaö. acogytgyghoi göyxdanbsp;freinc ae thywyffogyon yrodet yuorwyn yleuerysnbsp;a choron ydeyjnas ygyt a hi. ^gOedy hynny efnbsp;a lywyaOd y gyuoeth yn piud ac yn doeth. ac ynnbsp;detwyd hyt tra barhaaGd y oes. ^ gGedy IlithraGnbsp;talym o amfer. teir gommes adygGydwys ynynysnbsp;prydein. arnyvvelfei neb ox ynyffed gynt eukyfryG.nbsp;I^yntaf o nadunt oed ryG genedyl a doeth a eiwitnbsp;ycojanneit. achymeint oed eugGybot ac nat oednbsp;ymadjaGd dtos wyneb yz ynys yx iffet y d)rwettitnbsp;oz kyuarffei y gGynt ac ef nys gGypynt. ac Gzth hynnynbsp;nyellit dzGc udunt. “^z eil ozmes oed. diafpat adoditnbsp;pob nos kalan mei. vch bob aelGyt yn ynys p'’'dein.nbsp;ahöno aaei trGy gallonneu ydynyon. ac aehofn-ockaei yngymeint ac ycollei ygGyz euIIiG ac eunbsp;nerth. ar gGzaged eu beichogyeu. ar meibon arnbsp;merchet a gollynt eu fynhGyzeu. ar holl aniueileitnbsp;argGyd ar dayar. ardyfred aedewit yndiffrGyth.,nbsp;®zyded ozmes oed yz meint uei ydarmerth ar arlGy.nbsp;abarattoit ynllyffoed ybzenhin. kyt bei arlCy vlGydynnbsp;o vGyt adiaGt. ny cheffit vyth dim o lionaG. namyn

atreulit yzvnnos gyntaf. SrclCy oames ereill nyt oed neb awyppei payftyioed udldunt J[cOnh hynnynbsp;mOy gobeith oedkaffel göaret oj gyntaf. noc oed oinbsp;eil neu ot djyded. Sc Otth hynny Ilud vienhin anbsp;gymerth pryder maöx a goual yndaö. kany wydyatnbsp;pa ffoad y kaffei waret rac y gojmeffeu hynny. 3 gal6nbsp;attaö aotuc holl wyzda ygyuoeth. agouyn kyghotnbsp;udunt pabeth awnelynt yn erbyn y goimeffoed hynny.nbsp;Sc ogyf*fred gyghot y wyzda. Ilud uab beli aaeth attnbsp;leuelis y vja6t btenhin freinc. kanys göt maöi y gygotnbsp;adoeth oed hOnnO ygeiffaö kyghot ygantaO. Sc ynanbsp;parattoi ITyghes a wnaethant. a hynny yn dirgel acnbsp;yn diftaO. rac gOybot or genedyl honno yftyr y neges.nbsp;nac oneb dyeithyr y brenhin ae gyghorwyr. ^gCedynbsp;eubot yn baraOt Oynt aaethant yn eullynghes. Iludnbsp;ac aethole y gyt ac ef a dechreu r6ygaG y moroednbsp;parth a freinc. a gCedy dyuot y chwedleu hynny attnbsp;leuelis. kany wydyat achaOs ITyghes y vraöt. y doethnbsp;ynteu or parth arall yny erbyn ef alTynghes gantaönbsp;diruaOr y meint. 3 göedy gOelet o lud hynny. ef anbsp;edewis y hoII longen ar yweilgi allan dyeithyr vnnbsp;Ilong. ac yn yr vn honno y doeth yn erbyn y vraOt.nbsp;‘Y’nteu ymyOn vn Ilong arall adoeth yn erbyn ynbsp;vraöt. agöedy eu dyuot ygyt pobun o nadunt aaethnbsp;dOylaO mynögyl y gilyd. ac o vraödoryaOl garyat pobnbsp;vn areffawaGd y gilyd o nadunt. ^gGedy meneginbsp;oludyvraGt yftyr y neges. ITeuelis adywaGt ygGyd-yat ehun yftyr ydyuodyat yr gGladoed hynny. JIcnbsp;odyna y kymeraffant kyt gyghor ymdidan am eunbsp;negeffeu yn amgen no hynny. megys nat elei y gGynt

am eu hymadiaód. rac göybot oi coiannyeit a dy-wettynt. yna y peris Ileuelis göneuthur corn hir o euyd. a thröy y coin hOnnö ymdywedut. a phynbsp;ymadiaód bynnac a dywettei yi vn o nadunt Olth ynbsp;gilyd. tr6y y coin, ny dodei ar yi vn o nadunt. namynnbsp;ymadiaOd go atcas göithöyneb. 3 g6ed gOelet o leuelisnbsp;hynny a bot y kythieul yn eu üefteiryaó. He yn ter-uyfeu trOy y coin, yperis ynteu dodi göin yn y comnbsp;ae olchi. athiGy rinnwed yg6in gyiru y kythieul oinbsp;com., jï göedy bot cube# eu hymadiaöd yn dilefteir..nbsp;yd5rvva0t Ileuelis Oith y viaOt yrodei idaö ry6 biyuet.nbsp;a gadii rei o nadunt yn vy6 y hiliaO. rac ofyn dyuotnbsp;eilweith o damwein y ryö oimes honno. 3. chymrytnbsp;ereiH oipiyuet ae biiwaG ymplith döuyi. ac ef anbsp;gadarnhaei bot yn da hynny y diftriö kenedyl ynbsp;coianyeit. l|yt amgen göedy y delei adief y deymas.nbsp;dyuynnu yi holl bobyl y gyt y genedyl ef. a chen-edyl y coianyeit yi vn dadleu. ar uedöl göneuthurnbsp;tageued y ryg*tunt. ^phan vei baöp o nadunt y gyt.nbsp;Kymryt y döuyi rinwedaöl hönnö. ae vöiö a paöp ynnbsp;gyfredin. ^c ef a gadarnhaei y göennöynei ydöfyinbsp;hönnö genedyl ycoiannyeit. ac naladei. ac nat eid-igauei neb oe genedyl ehun. eil oimes heb efnbsp;yffyd yth gyuoeth di. dieic yö honno. a dieic eftraönnbsp;genedyl arall yffyd ynymlad a hi. ac yn keiffaönbsp;ygoiefgynn. ac öith hynny heb.ydyt ych dieic chöinbsp;diafpat engiryaöl. J(c ual hynny y gelly kaffel göybotnbsp;hynny. 0wedy delych atref par ueffuraö yr ynysnbsp;oe hyt aellet. ac yny lie ykeffyeh di yp^nt peruednbsp;yn iaön. par gladu y He hönnö. ac odyna par dodi

keröyneit ox med goxeu a aller ywneuth'quot;’ ymyOn yclad h6nn6. allenn opali arwyneb y gerwyn. acnbsp;odyna yth perfon dy hunan. byd yn gOylaö. ac ynanbsp;ti awely ydxeigeu yn ymlad ynrith ariithter aniueil-eit. ac oidiwed ydant yn rith dxeigeu ynyx awyx.nbsp;ac yn divvethaf oil göedy darffo udunt o engiryaölnbsp;agirat ymlad vlinaG. Gynt afyrthant yn rith deunbsp;barchell hyt ar yHenn. ac afudant gantiint yHenn.nbsp;Hcae tynnant hyt yggOaelaöt y gerwyn. acayvantnbsp;y med yngöbyl. ac agyfcant göedy hynny. ^c ynanbsp;ynylle plycca ditheu y ITenn yneu kyich öynteu. acnbsp;yny Ilekadarnhaf ageffych yth gyfoeth ymyönkiftnbsp;uaen clad öynt. achud y myön ydaear. a hy't tranbsp;vont höy ynylle kadarn hönö^ nydaö goxmes yynysnbsp;pxydein ole araïï. achaöf y tryded oxmes yO heb ef.nbsp;êöx neturithaöc kadarn yffyd yn dOyn dy vöyt athlynnbsp;ath darmerth. ahönnö teö yö y hut aeleturjth abeirnbsp;y baöp kyfcu. ^c öxth hynny y mae reit y titheunbsp;yth perffon dyhun göylaö dy wieden ath aröyleu. acnbsp;rac goxuot oegyfcu ef arnat. bit geröjmet odöfyx oernbsp;geyx dy laö. aphanvo kyfgu yntreiffaO arnat. dosnbsp;ymyön y gerwyn.. Sc yna ydymchoeles Ilud dxa-cheuyn y wlat. ac yndiannot y dyuynnöys attaö paöbnbsp;ynllöyx oegenedyl ef. ac oi coianneit. Sic megys ynbsp;dyfgaöd lleuelis idaö. bxiwaö ypxyuet aoxuc ymplithnbsp;ydöfyx. aböiö hönnö yngyffre.din ar baöp. Sc ynnbsp;diannot ydiffeithaöd lioll giwtaöt ycoxanneit uellynbsp;heb echxys ar neb ox bxytanyeit. Sc ympenn yfpeitnbsp;göedy hynny. ïïud a beris meffuraö yiynys aryhytnbsp;ac ar yllet^ * Scynrytychen y cauas y pöynt

H

perued. Clc ynylTe hOnnö y peris cladu ydayar. Sc ynyclad hOnnO goffot kerwyn ynlIaOn ormed gojeunbsp;aallwyt y wneuthur. allenn opali ar ywyneb.nbsp;ef ehun ynos honno yngöylyat. a.c ual ydoed uelly.nbsp;ef awelas ydreigeu ynj'mlad. Agöedy blinaO onad-unt adiffygyaö. 6ynt a difgynnaffant ar warthaf ynbsp;Ilenn. ae thynnu gantunt hyt yggöaelaöt ygerOyn.nbsp;a.gOedy daruot udjdunt yuet ymed. kyfcu aorugant.nbsp;ac yneu köfc llud ablygöys y Ilenn yneu kylch. acnbsp;yny lie diogelaf agauas yn eryri ymyOn kift vaennbsp;ae kudywys. pef ffuruf ygelwit ylle hönnö göedynbsp;hynny. dinas emreis. achyn no liynny dinas ffara-on dande. Bdydyd crynweiffat uu hOnnO atosres ynbsp;gallon anniuiged. ac uelIy y peidywys ydymheftlusnbsp;diafpat aoed yny kyuoeth. ^g6edy daruot hynny.nbsp;llud vtenhin a beris arlOy göled diruaOt y meint.nbsp;agOedy ybot ynbaraGt goffot kerwyn yn ïïaOn odGfytnbsp;oer geyt ylaö. ef ehun yny pjiaöt perfon aenbsp;gOylwys. ac ual ybyd ueïïy ynwifcedic o arueu.,nbsp;val am y tryded wylua oi nos. nachaf y clyO llawernbsp;o didaneu odidaOc. ac amryuaelyon gerdeu. ahunnbsp;yny gymell ynteu y gyfcu., J[c ar hynny fef aomcnbsp;ynteu rac llefteiryaö ar ydarpar ae otthtymu oe hun.nbsp;mynet ynvynych ynydOfyz. Sc ynydiwed nachafnbsp;göt diruaöx y veint yn wifcedic o arueu trymyonnbsp;kadarn yn dyuot ymyOn achawell gantaö. ac megysnbsp;ygnottayffei yndodi yiholl darmerth ar arlöy ovamp;ytnbsp;allyn yny cawell. ac yn kychwynv ac ef ymeith. acnbsp;nyt oed dim ryuedach gan lud noc eigaO yny ka wellnbsp;h6nn6 peth kymeint a hynny. ac ar hynny llud

vjenhin agychwynnöys yny ol. 3.C adywaOt öjthaO val hyn.. arho a.rho heb ef. kyt rywnelych di far-haedeu Ilawer a cholledeu kynno hynn. nys göneynbsp;bellach. ony barn dy vilwryaeth dy uot yn djechnbsp;acyn dewrach no mi. Ecyndiannot ynteu aoffodesnbsp;y kawell ar y HaOl. 3.c ae arhoes ef attaO. ac angerd-aOl ymlad avu y rygtunt. yny oed y tanllachar ynnbsp;ehedec oz anieu. 3.c oz diwed ymauael aozuc Hudnbsp;ac ef. ar dyghetuen awelas damwheinaO y uudugol-yaeth y lud. gan vózö yz ozmes yryngtaó ar * daear.

göedy gozuot arnaö o rym ac angerd. erchi na6d aozuc ida6. j^awed heb y bzenhin ygalTön i rodinbsp;na('d ytti wedy y gyniuer collet afarhaet rywnaeth-oft titheu ymi. |)y hoü golledeu eiryoet heb yznbsp;ynteu oz awneuthum i ytti. mi ae hennillaf itt ynnbsp;gyftal ac ydugym. He ny wnaf ygyffelyb o hynnnbsp;allan. Sgöz ffydlaOn vydafi ytti bellach.- ^r bzenhinnbsp;agymerth hynny y gantaO. Jtcuelly y gCaredaOdnbsp;Ilud y teir gozmes y ar ynys pzydein. ac o hynny hytnbsp;yndiwed yoef yn hedöch löydyannus y üywyaödnbsp;Hud uab beli ynys pzydein. ar chwedy] h6nn aelwirnbsp;kyfranc Ilud aüeuelys. ac uelly y teruynha.. ^ .

‘Hf

lt;r-.v

i ilt;_

“■ '

54quot;

,ï5|

1C