RESOLVTIO ^Liq^vot lo^nbsp;'-orvm sacraenbsp;Scripturx.in fuas materiasnbsp;{èuierum locos:
videlicet,
W CXXVIU. amp; CXriL.
de Circumcifione Cbrifii,Luc. IL ^^ilohannii) cap. XXt Mmcjcriptajunt
credatii, amp;c.
/[^yTHO^E
^etro patiente, ECCLE-
fiafte Francofurtenfi.
^^HOC T\dCTJiTlOKIS ’^btoloÿaStudiofiftumoliulentiamfacrarum literarumnbsp;magu cognofcent,tum cccafionem diligentiusnbsp;fcrutandi amp;fgt;onderandi Scrip-taras fument.
ADiECT A EST BREVIS narratio de vita amp;obitu M. Harttnanni Bey,nbsp;eri,Etclefiaftis Francofurtenfis,
J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'MOE 2lt;[F’y,
M. D. LXXYII.
-ocr page 3-■’Ã
.r.
.1
♦ -
•* i
. t'
.* â– â–
«
/
r-
â– .
kè.
»
' , ,, T JÀK'îSïSïf
.V.-iS
:ï
â– i.
■.- ■■’■:
â– i , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'5
t ’
antïqvita-
Të generis, prv-
''oiamp;Auftnottaaa eft-.adhuc neceßanum officium
PRtÆFATlO.
Eccicfiæ Dei præftaretur, fi Icholaftica fimpliciqs Mcth^nbsp;acratione, quemcunquenbsp;grum Scripturæ locum,nbsp;etiam vniuerfôs amp; fingulö^ 'nbsp;bros facros, quoad cius fierinbsp;fee,in materijs feu rerumnbsp;quos continent,omnes, lt;14^^nbsp;diligentiflime amp;exa6lilfiip^/^quot;nbsp;folueret, fingulasque res innbsp;ordinc fuaque luce pofita^’^^*'nbsp;uis etiam rudiffimo leâ^ofi’ tannbsp;quamdigito exerto corpmi^^'nbsp;ftraretJam extra dubitafipn^i^ inbsp;illud quidem eft,no modq noH jnbsp;vnius hominis, fed ne vniuer- jnbsp;forum quidem, qui fueruflt’ jnbsp;qui funtjquiqjfuturifunt,Then jnbsp;logorum,hoc opus efie.Sunt^' ,nbsp;nim literæ facræ omninö ine)i* ,nbsp;haufii^^
-ocr page 6-n^FATlO. quidam fons,atquea-abyfTus, ûpientiæ diuinæ.nbsp;.^Uetamenproptereadefpe-eft,de aliquo fàltem pi jnbsp;atque ftudij fucceflu.
• ^c^nimo amp;hacfiducia, füpe ' ƒ’^ibus aliquot menfibus, pernbsp;ƒ fciïîpus^ quomihiad certasnbsp;^^runa atque horarum vices, ànbsp;J^mifterij mei laboribus refpi-priuatisftudijsincum-^relicuit, circa Pfàlmos grafurn tale aliquid fum cona-ƒ S’Cuinque aliquoulque pro-Mus,ftudium hoc meû, neqjnbsp;Mœlix eflè, neque Ecclefiç Deinbsp;^irucftuolum fore, animaduernbsp;?em:vifum eft in præfenti fpe-aliquod huiulce cona-'^luci pio Leôtori exhibere.Etnbsp;A ? in
-ocr page 7-niulfoçæ ‘¦S^’-^^^:force[i^^^ do^i;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nico cxciM
gWc' ^-^Scnäasißhoc
tam L/ (]^olt;lgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
gnè’conccSir‘”^''‘‘^ '
¦ faciam x '^^P^ ofogaue-n aiiir-,^ Jpum, ncquepami derernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;othcio deh-
mirrér.‘; ^Pnrpore aucem e-
Vnr^Zgt;‘^‘PfaLum CX^'
^'''-»naeninulledeCoiiia
S’‘’
-ocr page 8-ÀTIO,
multa pracclara habeat, amp; P^*^pterea paHim in Ecclefijs adnbsp;gt; Quorum coniugum initiado
amp; publicam confècratio-decantetur: dignus certè p^uiquam diligcntifïimè ex-P‘?^emr,amp;exquo ßpientix di-thefaurus erutus in om-piorum conlpeótum amp;nbsp;^ntelligej^fjgjy^ adducatur.Vo-autem Ornatiflimi viri acnbsp;Jjomini,quicquid huius eft, denbsp;^^careplacuit,cùrn alias ob eaunbsp;‘3s, tum quia vterque nunc recens, hoc genus vitæ^cuiusra-: i îionem prxTens hie Pûlmusnbsp;, i pofter maiore fui parte explicar,nbsp;, ingreffieftiszquandonimiruni 'nbsp;tu Domine Chriftiane, viduus,nbsp;I cum pijflima amp; honeftiffimanbsp;»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;A 4- macro-
-ocr page 9-PRiÆFA TI O, matrona, Margarethanbsp;gen,ip{à etiam vidua, maffianbsp;nium inijfti:iu vero, loanHnbsp;Philippe, maximæfpei 'nbsp;Aîargarethæ ab Holtzhaui^^^nbsp;commendatiflimæ fuanbsp;virginis,faólus es maritus.^ «nbsp;enimmoreeftreceptunijVt^nbsp;nouis coniugibus, qui^/Jnbsp;iufmodi, Hpithalamianbsp;tur,amp; connubia eoruinnbsp;graculationibus pijs cohoi^nbsp;11:entur:ego quod optimuipnbsp;in gcnere habeo,nempeEp^nbsp;lamium hoc fàcrum,ipfonbsp;tufandlo authore {criptum?nbsp;à me ira vt dixi,explicatum,nbsp;bis otfero.Neque dubito,nbsp;vos,amp;vobi(cum omnes pO. .nbsp;ôtores, plerafque omnes
-ocr page 10-PRtÆFAT 10.
PGimi materias feu rerum locos, ordine,breuiter, amp; perlpi-cuè à me hîc annotatas ôc expli-^3tas efle, iudicaturi fitis: fimul ctiamlpcro, gratam vos habi-^uroseflehuius tractationisfüb
domine veftro faétam editio-hanc ipfàm vtilitatis ali-S^id Ecclefiæ Chrifti efle allatu-fjm. Adieei autem huic Pfàimo Pnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;numeroefl:
yXy 11. itemque Euangelium Circumcifione Ghrifti Sal-^^toris-.ôcdidlum Iohan.20, denbsp;^criptura Chriftum nobis ma-^jjfeftante : omnia eadem Me-jQodo acratione,cum priore il-^Halmo, explicata.ConfiIiumnbsp;^cro meum efl,per omnc hancnbsp;PræfentiumlàcræScripturæ lo-A 5 corurn
-ocr page 11-PR^FATIO. corum traólationcm, Theolo-gix rtudiofis, aliquid, quodiiï'nbsp;diccnt,quodque eos iuuet,^nbsp;quodimitcntur, imitandoqu^nbsp;magis excolant, fi velint propo-nere. Si igitur confiliomeq^'nbsp;uentus refponderit : eó mekü^nbsp;ego videbor laborem amp; ofrtci-um meum coIlocafTc. Valete-Francofurti ad Moenum:5-F^^*nbsp;quo die tu quidem Dominenbsp;Chriftianein Scabinorumnu-mcrum es cooptatus. Anno 77«
PrAßantid, lt;veßrA ßudiojiß:
Petr HS P Hticnsgt;
-ocr page 12-ad lectorem-
I'N hat: 7^olutione,^ihifin^ulorum loco rum omnem thejaurum atq^ 'yiim ex fuanbsp;textupro eruenti,Jeorßmq^ mcon^nbsp;ße^u tut) lt;: onenttjßepe circa.plures locosnbsp;na eademq^ doSrtna re^etendafMC,Jx^Mjj,nbsp;Tquot;'lt;amp;miht amp; expeBariont tüxjatßfaceremtnbsp;/ilttrihu^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicendhm.ld or o ne^
t otifßq, inculcatum acctl)ere,n» dedïsnerK.i^ale-,
-ocr page 13- -ocr page 14-PSA LM V S
CXXVIII.
akcvmentfm.
Epithalamium facrum,
Spiritu fando per Regium ProphetamDaui-dem omnibus pijsconiugi-bus fcriptum.-vt exeo tumnbsp;'’gij feu coniugalis vitæ dignitatemnbsp;rcâè a:ftimcnt,tumcon-œconomicæ vitçnbsp;»îürr ^'^^^*^“spetant,percipiantq;. Oc-etiamplu-in eft viderc.
^¦'^NTicVM gra-
D V V M.
^^tus efl omnis qui timet y M.11SIVM:quiam-
manuum tuarum qma
-ocr page 15-J^ESOLFTJO, quid man duc ahis\beMs cinbsp;bene tibi eft,nbsp;Vxor tuaficut ^itüftu^ifnbsp;in laten bus domus tusfti^nbsp;tuifticutplantuU oliudrütHnbsp;circummenftamtuam.nbsp;Ecceftc benediceturnbsp;metDOAdlNEM. .nbsp;Benedicat tibiE) Q
ex Zion : ^^jideas bo^^^ Hieroftlymajomntbtitnbsp;bus ^oitA tu A.
Et videosfiliosfiliorum rum,pacem Juper ‘
ANAAYSIS Sß^ Refolutio hui us Plalmi il'nbsp;fùasmaterias feunbsp;locos.
-ocr page 16-T3ALUI CXXVIII,
J.
DE DEO.
DEus eft nobis timcndus,feu, timcri
amp; coli à nobis debet.î?'.i.4. ViæDei funt officia vocationiscu-iufquenoftrum, abipfoDeo nobisinnbsp;verboeius demandata,ÿ-.!.
fecundum verbum illius obedienti-*tn pr«ftaredebcmus:quod Pfalmifta *ocatin vijs Domini ambularc.y^.i.
Dcusolimhabitauitin Zion (quæhodie cftEcclefiaJtaquam in ccelo quodamnbsp;fuo.feuccrtaRegnifui fede.'jî-.j.
Zion,hoc eftjdefede cultus fui, quatn inmedio Ecclefix fuæhabet,bencdi-ftionem ac dona fuaDeus cmittit acnbsp;largitur.ÿ'.y.
EftigiturDeus,benedidor,fcu,Dcusbe nedicensthoceft,proprium DEleftnbsp;benedicere,vel, quia dicere eius facc-rccftjbenefacerehominibus.ÿ'.^.
De benediiftione porro feu beneficijs Dei,illahocinlococommemorantur:nbsp;omnis fœlicitas feu beatitude noftra.nbsp;ÿ'.i.î. laborarc pofte manibus. 2.nbsp;viélum fibi parare Sc eodem frui pof-
-ocr page 17-i^soLmo.
fe.7^.2.vxoremhâbere,amp;hanclt;îoi^^î’* fcecundani.)?.5. liberos gignerc. lt;1^4»nbsp;ijldem quod Iseterisbabcrc,ï^quot;.?nbsp;tatum aliquarum,vtdomus^ vtmen-f3c»vtvinsamp;ole«,poffefsioamp; propr^«-' tas.y'.j. Hierofolymarfeu Ecclefiafß^-tum florcntem videre. ii'. y. diesnbsp;fuar plures,amp;hos quidem foelicesn«/nbsp;merare,pofteritatem fuor«'^nbsp;bcrorumviderejÿ'.ô. IfraéJis,ho£^'J*nbsp;totius Reipublicç ftatum tranquiHui^nbsp;amp;profperumvidere,)?’.lt;s-.
ir. DE PIETATE-
' X . ambuJare,:i?'.i.4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»
I Pij igitur,ficutihïcperiphrafticèd« fcribuntur,funt,quitimétDominuU’^nbsp;amp; ambulant in vijs eius.T?'.1.4.
3 PietatemDeusànobisrcquirit,amp;vultv^
pijGmusgt;:s?-.i.
4 A pietate non modo non alienum, (c^
quàm maxime etiam cum eaconiuO' óum eft, laboraremanibus,?!^. a.quafquot;nbsp;rere amp; parare fibi vidum, amp; codcri’nbsp;frui»ï?'.2.vxorem ducere amp; habere,)?'.?;
vxor*
!
-ocr page 18-TsjLVii cxxrnt
vxori cohabicaregt;amp; liberos cx ea gï« gnerCt^quot;. 3.6. proprium teuere, qualenbsp;eft, vivtus, domus,menfa,amp;, quzhisnbsp;tcàè annumerantur, vitis âtque olea,
Pietaiem tanquam cfFedus amp; pramiaco-mitanturacfequuntur/ecundumhûc quidem Pfalmum, ilia • omnisgenerisnbsp;fcelicitas amp; bcaticudo.)^.!. x. vidus nc-tcflariusamp;honeftusj'jî'. x.vxorfœcun-da amp; proliféra, j. proies numerofanbsp;fimulôe generofa,feu vtGraciloquunnbsp;tur,çTeA.v7£Hi-/z»: Uxi èv^illvlx,'^. 5, benedi-ôîo Domini,)^. 4.6.Ecclef)âhabere Ôinbsp;videre florentem,^?'. 5 vitam agere loanbsp;gam amp; fœlicem, ÿ'. 5. habere nepotes,nbsp;feu filios filiorum,y'. ô.Reipublicæ to-tiustranquillitatem amp; profperitateninbsp;^um gaudio/peâ:are,ÿ'.ô.
III.
De TIMORE DEI.
Timor Dei eft cultus feu religiofa ob-feruatioDei,ÿ'-i.4.
Eum ab omnibus nobis hic Ffalmus requirit,5?'.i.4.
*^ftautcm non homo nobis metucndus,
-ocr page 19-T^soimo.
aut aliacreatura,fed D E V S,^.t«4* -jj Timori Dei cognatum amp; affine eft:in*’inbsp;Domini ambulate,i. Arque bucÇnbsp;iam ilia pertinent, quæfupràjlocflnbsp;cundo,obit'ruationequarta,cumP’‘^nbsp;tateconiunâaciTeoftendimus.nbsp;Fruftusfeu præmia amp; veluti effeâatmnbsp;ris Dei,font omnia illa,qu ç fnprà,!^^nbsp;fecundo,obferuationequinta,ord’^^nbsp;ex hoc Pfalmo.tanquam pietati-Pnbsp;tnia,commemorauimus.
IIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
DE BONIS operibYJ;
»
B O na opera facer e, feu nouam entiatn prafftarc.Dauidi hoc innbsp;coeft,in vijsDominiambularey^^nbsp;Bonaopera non funtjtiifi quae fontnbsp;inini,amp; in via Domini prarftantur-^^^jnbsp;eft,quæ Deus nobis prefcripfitnbsp;daui(,vt in ijsambulemus:fcunbsp;umhabentauthorem,amp;dequibnsnbsp;j
to teftimonio verbi amp; voluntatis [j quôd ipfi placeantgrataque finf»onbsp;diacdemonftraripotcft.y .r-. çppnbsp;Bonaoperafeunouam obedientiamnbsp;ritus fanftus à nobis omnibus pt*nbsp;ripoftula^y-.i.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.(â
Fiunt autem amp; Beri poffaat bonaop^u
T SAUM I cxxixih
Don nifi à timentibus Deum feu pijs amp; fidelibus, amp; fecundum verbum Deinbsp;âtnbulantibusjÿ'.i.
quot;Onorum operum ftudium hoc in loco vehementer approbatamp;infigni lau «lationc cómendat Spiritus S ^.1,4.7*nbsp;^^bonis operibus h'ic à Daiiide illa com-Inenàorântür, obedientia vniuerfalisnbsp;ctga verbüDei in omni vita amp; cóuerfa-ïionenoftra,quæeft,ambularein vijtnbsp;DoniiAi.ÿ'.i.laborarefuismanibusa-bquidboni,gt;’-.2. manducatelaboreninbsp;»nanuum fiiaru[n,hoceft,rcbuslabo-tcfuopartis frui,^'. ï.vxoreret ducerenbsp;amp; fibi habere,'j^.i.liberos amp; pofterita-temlegitimè,hoccft,nóperfcelus,fclt;lnbsp;in coniugiö.gignere amp; procreate,ÿ'.Junbsp;vxorcin amp;. liberos fibifacerecommetinbsp;fales feu comnianducatorcs, hoc ctt.ànbsp;fe inftruôa menfà,amp;viâu laboribusnbsp;maniium fuariim parto.cosalere.y'.iunbsp;J.dealiorum profperitatc, amp; nomina-tim deÈcclefiæac Reip. incolumitatônbsp;atbonislætari,^ .5.6.
' Przmiaamp;fruétusambulatïóisinvijsDo* mini feu bonorû operum,funt oîa illâ»nbsp;qüæantcatanquâtinpietatis pmiajlo-cofecundo,obferuationcquinta»lbntnbsp;enumcrata.Suntem generis éffeâaâdnbsp;fpeciéquoqitefcréda* Ê a Öamp;
-ocr page 21-^ESOt^TlQ,
V.
DE BEATITVdINE.
BEatitudo hîc fcelicitatem feu profpC' rum amp;fœliccm datum hominisß'nbsp;gnificatjÿ'.i.î.
Omnisbeatitudo noftra à Deodependf^’ amp;abillo tanquam authoreamp;fonte*'’nbsp;nos proficifeitur acmanan)?-.i.4J;
Beati feu foelices in hoc Pfalmo primùni omnium prædicantur, timentesDO'nbsp;minû,hoceft,amantes amp; ftudiosèpe’^'nbsp;difeentes verbum Dei,amp; Deum ipi“*”nbsp;non aliter quàmilleie in verbofuo*’®'nbsp;ueJauit, agnofeentes, cundeinq;nbsp;mnium fuorum confiliorum atquc i'nbsp;âionuminfpeaoremamp;iudiccfflièn’-perobocuJos pofitum haben tes»nbsp;uerentes.ÿ.i.deinde, ambulantesnbsp;vijs domini,hoc eftivera obedietK’^^nbsp;tamamp; omnem conuerfationenJinanbsp;doôrinæcœlefti, quâpro/îtenfur/^^nbsp;formanres,y'.i.Item, qui in hocnbsp;do, tum ipfi omnium bominunittJnbsp;ferrimos Cefe iiidicant,tumah'orui^^^.^nbsp;dlcioproinfœlicifsimis babentuPnbsp;delicec.exlaboribusmanuumüiafnbsp;viâùaaces amp; familiana aleates,^'^^
-ocr page 22-T s ALU I CXXVIIJ.
Itcm.mariti qui cóiugium habentfce-cundum, amp; ab vxoribus fuiscgrcgia fobole beantur.'j;-. 3. prolem habentesnbsp;aliquantam,amp; banc bene gencrofam,nbsp;5^’. 3. benediâione omnis generis ànbsp;I^eo ditati,ÿquot;.4.5 .Ecclefij ftat um fœli -^etn in fuo loco habentes,ijgt; tarnen vulnbsp;go parui fieri folet,^. 5, vitam fuâ pro-^ongâtcs,?^.5.Iiberorum fuorum libe-atquepofteritatem vidcntes,î?'.lt;î.nbsp;^«’p.tranquillitatemoculisinvitafuanbsp;TCôantcs,ÿ'.tf.
VL
tgt;E LABORE.
LAbotempræcipit amp; requirit à nobis hicPfalmus,îî',2.
Pcrfonæquibusex verboamp;volunta-^cDeilaborandum eft.funthocinlo-^ogt;pij, feu,timentcsDominum, amp;in ''ijseius ambulantes, ÿ'. ». amp; in h is no-’Binatim coniuges,prarcipuè verô ma«nbsp;^Jti, qui ctfi promifsionem fuHenta-^'onis diuinæ habent, tarnen ex o-oedientia erga D E V M laborarc amp;nbsp;laboribus manuum fuarum bene-*Üöionen3Deiqua;rereamp; fi bi fuifqucnbsp;B 3 viâum
-ocr page 23-J^SOL^TIO,
vidum parare dcbent,')?'. 2.3.4. Obfer-uandiiæhîcetiam illudetl.quod pfal, vniuerfos amp;i fingulos nos in fecundanbsp;perfonaalloqucns, vniucrfis amp;fingu-lislaborem fuiim præciptt,neq;queti-quainex nobis vuleeflcotio(um,y'.2.nbsp;tabor omnium comniiinifsiinus,eft ma*nbsp;nuarius.feqquimanibusfit: cuiusta-menappellationeomniacuiufcunqucnbsp;vocationisofficiaatque operaintelH'nbsp;guntur,)^.2.
Laborespiorum,quantumuis faïpe contempti.atqjetiam fordidi habeasnbsp;turatq; fint, boni operis tamélaude^nbsp;amp; gloria apud Deumhabent.amp;q*-’^^^nbsp;maxime Deoprobantur atqjp*ac^” '
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ ‘nfO
Laboribus occupati.non ficuti
rum amp; omnium aliorumhortii^“ «j dicat,miferi(untamp;'infœliccs:feûgt;?j2(,nbsp;Spiritusfanâushîcde eis profl“nbsp;fœlices amp;i beati,ac bene ofnnit’^’pgj,nbsp;bent.Sciuntenimfe ex mandat^’.^jtiinbsp;laborarc, amp; in vocatione Do*’'””nbsp;efle ncgotiofos;3tq; hinclabor«®nbsp;Deoquâm gratifsimos efl'e:!«**’nbsp;etiam quodlaboresfui pron)**®’nbsp;benedidionisdiuinarhabeaoti^jpi®’nbsp;Laborii finis atq; yfus in rebus b” «i*'
-ocr page 24-TSJL’UI CXXVJII.
cft;vr pcrciilt; quodper mcndacia.frau des,impoftutas,furtaamp; rapinasjmpijnbsp;f3ciunt)viÖiini amp;tntnfam viélu neccf-cefTario inllrudani, nobisac domefti-cis noftris parein usjÿ'.2.5,
Laborum,qiiospij in fua quifq; vocatio-nefaciunt.prçiniaamp;frinâusfunnbea-tum cfleamp; praedicari,??'. i.z.bcncha-bere, nempe,quóadconfcientiam amp;c, Cxternabona,)?'.!-viâumamp;amiétum,nbsp;feu menfam amp;i neceflariam aliinoniamnbsp;cxillis pro feac domefticis percipere,nbsp;amp; habere:amp; ijfdem fuauiter cum fuisnbsp;frui.Vtrunq; enim hïc promittitur.ÿ'.nbsp;a.j.omnis generis benediäio diuina?nbsp;quam Spiritus fanâus ideo promitticnbsp;laboriofis, vc ex hoe ipfomagnitudi-uemgratiæDei,quavocationum mo-leftias.cx natura fua pro maledidionenbsp;diuina,amp; peccati pœna habendas,innbsp;benedidionemconuercit.y'.^.j.
VIL
DE MANIBVS.
MAnus.labcrum vocationis cuiufq; proprium amp; q maxime idoncumnbsp;funtorganum feu inftrumcntûy.z*
B 4 nbsp;nbsp;nbsp;3 Man -
-ocr page 25-I^ESOLÎ^TIO.
» Manibus non otiandum eft,fed laboran* dum.î^.s.
3 nbsp;nbsp;Manibus noftriseft nobis viâus quærcn-
dus,^.2.
4 nbsp;Manibuslâborantesjnôjvtipfifibividen-«
tur,nnferifunr,fedbcâti,)5'.î.
5 nbsp;nbsp;His,qui manibus fuis labores vocation«
neccflariosfaciunt.promittituràDeo quôdinde viflum neceffarium pcrci-pere,eodemq; cum fuis iucundèfruinbsp;debeant. Id cnim vocat Spiritus fan-âuslaborem manuum fuaruminan-ducare,5^.2.
VIII.
DE VICTV.
lt; X 7lâum, quicibum amp; potum,amp;ali3 \ ad alimoniam neceflaria perd-nentiacomprehcndit.fuum cut-qucpropriû Scriptura permittit,»2’nbsp;» VultDeus vt quifque honeftislaboribusnbsp;in vocationefuavidumfibiparet: ne-que vel in otio delicieturdefuo, veldenbsp;alieno tanquam fuo viuat, vel per fflî'nbsp;las artes viftum fibi quærat.y'.a.
3 ViâumhominibuspromittitDeus,)?'-?' promittit autem ilium pijs.hoc cft,nbsp;œenw*
-ocr page 26-TSJVMJ CXXVUJ.
mentibusDeum, amp;invijseiusambu-hntibus.'amp; operaatque labores voca-tionumfuarum débitafideacdiligen-. tiaobeuntibus,)^.i.2.
’ * iftus, etfi laboribus noftris paratur, ramen quiaamp;promittiturlaborantibus àDeOjamp;exbenediaione Dominihïcnbsp;Veniredicitur. non tam à nobis partusnbsp;quam àDeo nobis datus, Deiq; bene-lt;iiâio feu donum cffe, iudicari debet»nbsp;^.2.4
Viaui3|jQj.jjjy5 fuis parto amp; parato.men ^æqueetiamprodomefticis impofito.nbsp;fuauiteramp;iucundèfrui,tum permif-fum cft pijs.tum promiffum illisauto-reSpiritufandoeft, amp;abeodemma-gnæfcsiicitatis nomine commenda«
IX.
de conivgio.
Onîugium non eft autpietatîcon-trarium.aut ab eafaltemalienû: fed Spiritus fanönshisquitiméc
Dominûjamp;invijseiusambulant.illud permittit.ac tanquamrem ipfis opti-mo iureconuçnienté,attribuit,ÿ'. «. 3.nbsp;B 5 Coniu-
S OLi^T lû.
Coniugum ofricijeft, prim vim omnium, tiinereDcufn amp;in vijseius ambulare,nbsp;'jl'. I. deinde, bboribusvocacionisfusnbsp;incumbere,)?'. s.cohabitare fibi inui-cem,ineademq;dümoatq;adeandeninbsp;menbm (T'mulaccurnbcre,ÿ.lt; IibcroSnbsp;amp; pofteritatem aliquatn vnàgigncrenbsp;amp;procreare,y'.^.lt;j.fïbi ac fuis menfu”nbsp;viâumq; neccffarium honefto labofCnbsp;parare gt;y'. 2.3 Ecclefiam amareac^^nbsp;bonis eins fpiritualibus corpotali-buslætari.ÿ'.y, Rej'public«co(niflod’Snbsp;ftndere.Ä fuper ijs non aliterquàminnbsp;futsgauderc,eiq;gratulari,ÿ'.lt;?-
Coniugeseiufniodi prohominibusfuifl' mè fœlicibus ac beads, proq; bene“*'nbsp;âisDomini funtex hoc Pfalmo habennbsp;di.T^.i-z.3.44.0.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_
Pij coniuges habent varias promifsK’”'’ videlicetvidus neceflarij.j^.a-J-”^“ *nbsp;tatum nonnullarum,vtdonius,amp;'’’^^nbsp;fx propriæ,amp;,quæ his redèconnu^^^nbsp;rantur,vidumatq;oliuarum,5^‘p ,ƒnbsp;cundicatis amplifsimæ
omnigenæ benedidionisuiu næ,^.4, J. boni flatus Ecclefix.^I^^^ljnbsp;ex m ultis pijs ceco nomijs ipfa ^‘’1’Jnbsp;beneq; habet,amp; cùm in bono amp; f*nbsp;ftatu cfl,niatcria hcmagni gaudûnbsp;ê
-ocr page 28-CXXVIIL
gulis,qui funrin occonomiaquaq;, po tifsimuin veró coniugibus.’ vtqui re-ôiusquâiunioresdcEccIefia iujitêt,nbsp;8cpermultuni fibiamp; póücritati fuædenbsp;fcelicitateeiusgratulentur, S'- 5 pacisnbsp;profptritâtisReip.quæ nim rum lÏ-fniliter vt Ecclefia ex multia bonis fitnbsp;’pfactiam bona,amp; in bonopofita, nu'nbsp;gnumaffcrtgaudium bonisamp; pijs ho-‘’iinibuSjmutuafque inter coniuges i-Pfbs 8i corundeni fobulem excitât granbsp;coniugij fœcunditatem quodattineC,
^e^uetur de eapeculiarislocus.
Aritum fieri amp; efl'e.hoc eft,vxoreni ducere atq; habere,in tantum non
eft à pictate amp; honeftate alienum, vt Spiritus fanóus hjc cxprelsccuili-hetviro timentiDominum.amp;invijse-iusambulanti, nôfolùm id permutât;nbsp;verumetiam tanquam peculiare aligdnbsp;iribuatjamp;àDominocum multabene-diftionehocbonum ei jpmittac, deq;nbsp;codé accepto illi gratuletur quo ipfonbsp;fimul folitariâ vitam vt mîferâ traducicnbsp;amp; vagaslibidines deteftatur, atque »4
coniq-
7{ES0LrTI0. coniugium mafculos nominatiminui
3 Mariti officium eft,vtfitpius,hoccft.ti* ineatDeumamp;in vijseiusambulet,^'*nbsp;i.4.vr laboribus honeftis fibi viâu!”nbsp;parer, ÿ-.i. vtdomum propriam,nbsp;nidum,inquocum vxoreamp;Jiberisv*'’nbsp;tam honeftècolereCjfibicomparetaf'nbsp;queferucr, habiter in voanbsp;dcmquedomocumfuavxore,amp;f’’'’‘^nbsp;fuæeriammenfæadhibeatjT^.j.vtco'’''nbsp;fuetudineconiugalifibiliberosacp®'nbsp;fteritatemdsfe amp;vxöre fuanbsp;procreet,:!^.3.(5.vtfuisdomefticis,qgt;J‘’nbsp;rum prçcipua pars funt libcn,nienfaî’’nbsp;inftruatjviâumqueneceffariumnbsp;beat,.5.vtvxorem,liberos viftwt’’»nbsp;amp; poffefsiones fuas,benedidionciflnbsp;donum Dei cffeagnofcat,)^.2.3-4 ’^‘nbsp;de profperitatefua amp; aliorum inP^’*nbsp;mino lætetur, Deoquc pro ca gratie*nbsp;agat.^.S.6.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
$ Marituspiusamp; in 'vocationis fuaf ofncO’ fedulus, licet aliquandomiferèhabe''nbsp;re videatur.beatus tarnen hîcprçdica'nbsp;curàSpiritu ranâo,amp; promifsione*”nbsp;bencdiâionis diuing copiofem habef»
4 Bcnedidio autem pio ac probo
-ocr page 30-cxxvin.
hic concefTaJn iftiscernitunquôd m2, ducat manuum fuarum laborcm.hocnbsp;eft,amp; parat fibihoneftè viôu m,amp; frui-tureodem iucundè.'s^'.a.quôdvxoremnbsp;habet multa amp; egregia proie fœcun-dam.ÿ'.^.quod habet liberosac pofte«nbsp;titatem, de quibusanimaipfîuslste«nbsp;tuFjÿ’.j. 6. quôd domum, mcnfam, arque etiam vitetn ac oleas proprias ha-bet.ÿ'.j.quôd Ecclefiæ bona videt at-quehincmateriani gaudij habet,quot;fr.nbsp;quôd vitam in multos annos produ«nbsp;5. quôd Reipublicæcommuni-busbonis exhilaratur,ÿ'.d,
' Marito propria bona habere ac pofsiderc licetâdque co magis, quia Deus hic einbsp;domum amp; menfam pcrmittit, amp; pro-^ittit, eaque in benediâione ponit,
XL
DE VXORIBVS.
VXorem piohomini habere pcrmif-fum eftjquippcquæàSpiritu fan-éto hîccxprefsèjtanquam cximi-umamp;fingulare bonum, tiroentiDo-tninunijôjin vijs eins ambulanti tri-buiturgt;
-ocr page 31-T^E^OLVriÔ.
buitur.'j^.i.j.
Promittitur etiam à Deo vxor.^.j,promît titur autem viroDcum timenti amp;re-«Sècolenti.^^'.j.
Eftigitur vxor donû Dei, qulaexpromif-fione amp;bcnediétionc Dei virocontitP g't,y'.3.4‘
Vxoriuacuiq; propria fit,neqjvelplures vnius,vel vnapluriû vxorhabeatur.)^J‘nbsp;Vxoris fcecûditas pio promittitur,^nbsp;igiturea donum Dei, nonautemhu*'nbsp;manæ voluntatis atq; viriumopuS/5^'nbsp;3.eftq;,non,vtmultiiudicantimalu(^»nbsp;fed benediflio Dci,yquot;.4. vxoretn fœcu'nbsp;dam,amp; maritodomum proie impie”'nbsp;tem comparât Spiritus S. viti fragquot;^'nbsp;ræ.dom um circu ndanti, ac pattern”'nbsp;miliâs,amp; 3fpeftu,amp;fpefruâus,amp;*'nbsp;pfo fui vfu,multumexhilarâti,y''3^fnbsp;quefcccunditasvxoris,turn'pi’” .jijnbsp;decuseft, tum domus totiusin qua’nbsp;matremfamiliâsagit.ornamentûiy;.^nbsp;Officium vxoris eft, à marito fuo nonnbsp;uulfamefle,fcdineademdomo einbsp;habitare,eademque commun! ”* (j,nbsp;cum co vti. J. per confuctudm^j^nbsp;coniugalem maritofuoliberorunbsp;que pofteritatis alicuius procréanbsp;organum exiftere,ÿ'- 3-6.
-ocr page 32-TSAL^II CXXVIII. fimilitcf vtvitis habitationem aïiquanbsp;circundatamp;concluditjcuftodemefle,nbsp;amp;eandem, fimilitcr vtvîtescxornantnbsp;scdesaliqu3s,pictace,caflitate,diligcn-tiaqucék fide in oninifuoofficioexor-nare,ÿ .j.ita fe gerere erga maritum,vtnbsp;ei non fpinetum fed vitis grata, nonnbsp;maledidio fed benedidio DO Mini,nbsp;non virga aut flagellum,fed honorarium amp; falutare niunus,DeiquedecœIonbsp;infigne donum, eflc cognofcatur, ï?'.
XII.
De foecvndi-
TXTE.
OOEcüditasfeu gcnerationis donum ¦X. in vxore proliféra potifsimum acnbsp;propriècernitur.y’.j.
*^fotnittiturvirotimenti Deum amp; in vijs eiusambulanti.)ï'.i.3.4.
^ftnon naturæauthunianarfapicntiç arque artisopus.fed donum Dei:quia amp; àDeopromittiturconiugibus, amp;be-nedidio Dei hïc nominator,)?', tertio,nbsp;quarto.
I^bores neceffarij non ita exhauriunt
a.it
-ocr page 33-aut frangunt naturam jVtadgencran-dum inhabilis amp;minus idonea exißan fed fecundum hiinc Pfalmum, amp; labo-rantcs generate, amp; générantes labor«nbsp;redicuntur,)^.2.5.
EfFedusfeufruftusfœcunditatisfunt/fi' lîj,amp; filijhiiorum, qui funt.nepote^»nbsp;pronepotcs,abnepotes,amp;c.^-3-lt;?-
Commendatautem Spiritus fandasii^' cunditatem in talibus perfonis»^]“*nbsp;fint, maritus vniusfuæ vxoris,amp;*’‘‘’nbsp;vnius fui mariti, amp; hi quidem innbsp;demq; ceconomia ac domo fibi«*’***!nbsp;cem cohabitantes •• non autem i'’Fnbsp;eos.quiautillegitimè amp; extra Jnbsp;gium per fcelus.hoc eft, fcortatio’’^!^^nbsp;autftuprum,vnàviuunt,autcùni/‘’,^nbsp;iuges fint,per alias tarnen atqjnbsp;nbsp;nbsp;’jj,^
tnosdifperfifuntamp; à/è inuicéa(J*^^^i,j pus bene longum feparati,nbsp;thorumïconiugalcm dÜTolutè vifUnbsp;ac vagis iibidinibusfefepolluût»^’^ÿpnbsp;Magnam amp; fingularem gratiamnbsp;ra coniugali amp; œconomicanbsp;cunditas, ita.vt hoe nominenbsp;fanâo com pa recur amœnitati^ »nbsp;tifsime fœcunditati vitis,cuius tü’j^j,nbsp;fpedutum fuauitate frult;Sus,o‘^*J(j^nbsp;aniraumqueamp;corpusbominisf^^jé
-ocr page 34-TSÂL^I CXXV’JII.
iucundè affici, rccreari, amp; veluti pafcî» ncque fie tarnen fruédo exatiari pofle,nbsp;omnibus notifsimum eft ; vt ab omninbsp;pietateatquectiam humanitatepror-fusalicnosefle oporteateos,qui gra-tifsimum hoc Dei donum fugiunc,o-derunt.dctcftantur, amp; quantum pof-funt,àfefeamp;alijsprohibent;cùm fpe-ratur,autcùm præfens adefi Jubuer-tuntjÿ' .3,.
XI11.
De LIEE ris.
Liberifunt donum amp;bencdiâioDeî, ^'.3.4.6.
Suicuique proprij fintliberi, nèq;iii populo Dei confufio ciufmodi, quanbsp;ncque proles parentcmfuum,.neq; parentes prolcm fuam agnofcant,obti-ncatautferaturjÿ'.j.ô.
Liberos fibi quifquecxconiugio, non ex feortatione aut ftupro, amp; ex fua vxore,nbsp;nonautem exaliena,gignat,ÿ'.3.
Liberisfuis menfam inftruant ac parent fui parentesndque de lâbore manuumnbsp;fuarum,hoc eft,parentes debcntlibe-lisfuis nutricationcm.ÿ'.î.j.
C ; Liberi
-ocr page 35-T^ZOLVriO,
$ Libcrîcum parcntibuseidem mcnfxpoP funtaccumbercjîî'.j.
Liberijfi vel in vtero matris adhucgcftcn-tur,vcl ab vberibus matrum depende-quot; ant:vuisfeu botrisàfua vite dependednbsp;tibus.fecundum hune Pfalmum afsifi’*nbsp;lantur.cùm verôadn]enfam,fecûdu^nbsp;aetatemacItâturam amp; fuum in omnibus rebus pijs amp; honelbs profeâuOinbsp;difpofiti fedentjcorporifqueetiam v3-Ictudineac décore turn parentesfuosnbsp;fuauiterafficiunt,tum eofdem.tanqn^nbsp;larga Dei benedidione ditatos, alijsnbsp;cónicndantjfurculisfeuplantulisoli'nbsp;uarurn à Spiritu i'anéto conferuntur»nbsp;'î^'.tertio.
7 Filios filiorutn viJere,peculiarcdonum Deleft,amp; parentum «täteproueâo-rum fingularedecusarqjobleäameo-tum,y'.5.
XIÎII.
DE VITE.
TltîsDauidi etiam
* Virem maxime fua commendatftr-cundicas-.hoc eft, Sifrudif
amp; fera* vuar um, c quibus CQlleôis fiquot; auon
-ocr page 36-CXXVÏlÏ.
vinum cxtorqucatur.ÿ-.tertio.
Soli ti funt vctcres.vt amp; noSjdotni fuæ vîtes fercre, amp; fccundum ædes fuas ordinenbsp;fuo ponercjcducatasq; amp; in laterado-tnuum tamis fuis diftributas, alliga-tasque,non modoipfarum habitacio-num ornamentum, fed fuijpfoiû quo-quefuaue quoddam obleftamentumnbsp;conftitueread quod rcétè fitjtum quianbsp;fpccic illarum nihil poceft fieri ornati-'’s8ciucundius,tum quia illæfrudusnbsp;fuiiuagnam nobis oficnduntatqjex-hibent vtilitatetn cum fingulari fuaui-coniuniâam: taceo quôddealijsnbsp;«iatn multis amp; magnis rebus nospof-(i’ntadmonere,ÿ^3.
*Kt frugiferæ, qua; domui circumduâa candcm viridi tcguæéto induit ac cir-cutnueftit.atq; tam afpedu ipfo qnàmnbsp;vtilitate fua nos Ixtificat, confertnrànbsp;Spiritu fanâ:ovxorfoecunda,amp; fobolenbsp;». §eticrofamaritum fuum beans.ÿ'.j.
’bcriverôgencrofijamp;profcftusalicuius pietatCjvirtute amp; artibus humanonbsp;gcncri vtilibus amp; neceffarijs fpem denbsp;fe præbentes, vuis feu botris de vitenbsp;fua pcndentibus amp; vbcrem vindemi-jpromittentibus comparantur,nbsp;tertio.
-ocr page 37-\ESOLyriO.
XV.
DE OLEAi
1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LeafeuoliuaDauidinotafui’tî^J'
2 nbsp;V / Cultorcseiusfolcntmagnani dih-
gcntiatn in plantationeS; collo-catîoneipfiusadhibere,)?'.^-
3 nbsp;Propnetas amp;vfuseiuseft.quôdtuniocu-
losanimiimq; cukoris fui atq; 1 cuiufcunqj fpeâatoris, fuccrefcendo» )nbsp;ac præter Creatorem Deum, induftn-aniquoqjilliusàquoconfitaeftjcom-mendando, quàm fuauifsimènbsp;tum frudum fcrteiufmodi, qui vfibosnbsp;multisamp;magnis inhacvitafitaccom-modatus,)?'.^.
4 Oliuarum furciilis 8c ramis .authofc Spi-ritu iândo,filijfamiliâs,corporibusvcnbsp;geti, atate florcntes, valetudine inte-griamp; firmi, dotibus ingenij prïftan-tes, amp; fpe cximij profeftiis confpic“'»nbsp;maxime quandoparentummenfï^®nbsp;quifque ordine accumbunt, conic-runtur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5
XVI.
DE DOMO.
DOW»® î
-ocr page 38-CXXVIU.
DOniumfeu habitationemfuamcui que propria Spiritus fandus pernbsp;mittitjÿ'.j.
ûomushuncvfutn habet, quod eft rece-ptaculum amp; habitatio, in qua paterfamilias cum vxoreamp;liberis fuis tumi-pfivnàviuunt,tum res ad vidumne-ceffarium pertinentes afleruant,amp;ijf-dem commodèfruuntur,^.2.3.
'“'^tn domus quæqueextrinfccus magno ^pere.artcamp;fumptu exornariamp;fpe-Sofàreddipofsit:Spjritus fandus hocnbsp;^‘'loco fimplicem amp;c rufticum ilium ornbsp;’^.^^umpræalijs commendat, cùm vi-^‘'’uspcrlaterafuacircumdudiscon-teda eftamp; conueftita : quod hæ O-P’V^etn DEVM, eiufdemquc arti-hciuniac donum, afpedu pulcherri-^*’fn,8{yfyf,.y^uofifsimum,nobisobnbsp;®culos ponant,atque etiam fimul amp;nbsp;vmbraftjafcffos.amp;frudn fuolangui-dosac fiticulofos cum ingenti fuaui-/,i7*^^^“'^ntreficerc,?i^.3.
^alupelledilem,qua domus noftrœin-t^rinfecusneceffariôinftruuntur,men-hipertinet.adquam paterfamilias vni cum vxore amp; libcris accumbchslabo-’¦emanuumfuarumvcfcitur,'5?'.2.3.
^omus cuiufque, amp; omnis commoditas C 3 atqj
-ocr page 39-T^ESOL^TJO, atq; vfus illius.pro benedi^ioncDO*nbsp;mini debet haberL^. j .4.
XVII.
DE MENSA-
X a
3
4
5
6
MEnfa pars fupelleâilis cft in ceco-nomia ncceflariar,)^-?-Propriz menfæ poflefsioneni vfuin Spiritus fanâuspiohoniini pei^-mittit.ÿ'.j,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Vfus menfæ eft, vt afamp;ideat ei paterfamilias cum vxore amp; liberis fuo tempore, ordine, amp; loco.-deq; il Ia manuum fua-rumlaboremamp; manducetipftgt;^cm”nbsp;fuis illis domefticis cómunicet, 2-3'nbsp;Patresfamilias olim liberosjfuos fibi aonbsp;menfam ex ordine afsidere fecerunt,
• r k ft Menfa parcntum,corona propriât lobolisnbsp;cinlt;3:a,fimiliseftolcarum, ordine connbsp;fttarump,Iantationibus Si rimis,ae'nbsp;corolatoquefuiincremcntojamp;culto-rem,amp; fpeéiatorcm, iucundifsime ai-. ficientibuSjV'.^.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;
Menfam propria fobole, hofpitmus conuiuis longè gratifsimis, cinw3nbsp;liabere, in magna amp; peculiari^”®*
-ocr page 40-TSXJXil CXXiniI, didione D EI eft ponendutn,)^. fecunnbsp;do^tercio.
XVIII.
DE PROPRIETATE
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tcnerc,feo,propriabonaamp;
A nbsp;nbsp;faculrates poisiJtre pe'rmittit ho-
minipio Spiritus fandus,
* nbsp;^fotnittitetiam hîcccrtarum rcrum pof-
fcfsionem amp; dominium homini timen JiÜeumamp;invijsciusambulâti.^-. i.j.
î Cum igitur alicui propriæ funt facilita-tesjdonum amp; benedidio Dei dcbenc
. Ç agnofcL5?'.3.4.
“ txijsrebusquarumproprietas amp; dominium homini pio hic attribuitur.funt: vidus proprius labore manuum para-tus.domufque, 8e menfa, amp; vitis, amp; o-lea : quibus redè Si annumerantur,nbsp;propriavxoramp; libctiivtconfufionemnbsp;Um perfonarum quàm rerumànbsp;Spiritu fando prorfus im-probariintdligamus.
ïï'. Î. 3-C 4
DE
^ESOL^riO,
XIX.
DE benedictio
ns 2)S/.
T^EnediaioDci.nonanimiautferfflO'' J2) faufta imprecatio folùoinbsp;quemadmodum nosalijsbeoedi''nbsp;cimus-fed realem beneficétiamnbsp;ncficiorum diuinorum collationen’nbsp;fîgnificat.vtcùm facit Deus vt vxore*’^nbsp;habeas fœcundam,amp;fobolernexopM-tam, vidcasque bonaHierufaleinamp; *'nbsp;fraelis,'5J'.3.4.5.6.
Sr Dei benedidio expofira amp;parataeftbo-minibus,5^.4.y.
3 nbsp;nbsp;De perfonis quibus eacontingit»fin?*^^*
nosfumus.T^.^.amp;inhisHominatifflC-tiamviri, «rquidcmmarittî^S-î'-®^^ tarnen nos tales oportet, quibusDcusnbsp;delelt;äerur,hoceft, qui Dominum ti-meamus,amp;in vijs eius ambulemu?»
4 nbsp;Deuspopulofuo non tantumècceloje“
etiam ex Zionc,amp; omni loco,in quoamp; cultiiS verusexercctur,amp; DE VSipl^nbsp;habitatjbenedicit, 5^.5.
f ; Benedidio Dei ccrnicur io pluribus bus,
-ocr page 42-cxxinii.
bus.dequibus in prsefentipfalmoill« funt:omnisfœlicitas noftra amp; beatitu-do,^.i.2.1abormanuum propriarum,nbsp;ÿ'. 2. viftus neceflariiis ex laboribusnbsp;vocationiscuiufq;noftrum,ÿ'. 2. vxo-tis fœcunditas.ÿ'.j.liberorum 8i poftenbsp;ritatis procreatio fcelix.^.j.ö.faculta-tum aliquarum.vt domus.vt mcnfsc.vCnbsp;vhisjVt olcæ,propria poflefsiojÿ'.j.Ec-clefiæ profperitatem oculis fuis fpe-ûare,)?'. 5.a:tatem in multam vfque fe-neäucemproducere,y'.ö.Reipub.fta-- latntranqnillum videre.ÿ'.ô.
^enediftioDeitalis acranta res eft,vt ne-que àdoâoribus verbi prædicarifatis, nequeabomnireliquapiorum mulci-tudinepro dignitateagnofci amp;Æftimanbsp;ri queat. Hoc enim acclamatio ilia,nbsp;ECCE ficbenediceturhomo,often-dit,'î^.4.
• Omniaigitur bona, aliorum amp;noftra,amp; ; corundemqualifcunque amp; quocunq;nbsp;fenfu faâa perceptio,Dei benedidionbsp;ftint arque dona, ncque fine impietatenbsp;humansc fapicntia: viribus, aut cxconbsp;cafui,tribuuntur,'5?'.4.5.lt;?.
X \
DE ZIÓNE.
C 5 Zion
-ocr page 43-\ESOLrTIO.
ZIonolim,vtamp; hodic vniuerfaEc-clefîa, locus amp; fcdes erac cultus diuini.^^.y.
Zionem Deus habicationein (ibi delegic ficconftituic.^.j.
ExZioncttanquam ccclo quodatn fuo,amp; propria Regni fui, quod in terris habet, fede.benedicit, feu bcnediâio-netn.fuis ncceflariam.einittitPE Vnbsp;ÿ'.quinto.
XXI.
DE ECCLESIA*
ECcIefia,cuius vniuerfz amp; pars pus eft hoc in loco Hierofolyj^?’nbsp;habet bona fua corporaliaamp; Sp*'nbsp;ritualia, ÿquot;. j. de ijs porro in prarfent*nbsp;ilia commemorantur : de laboribu’nbsp;manuum fuarum manducare fcujfnbsp;ftumhabere,)^, z.coniugijnbsp;tas,V'. 3. libcrorum generatio amp;nbsp;educatio.V'. 3. 6. facultatumaliqua'nbsp;rum poflefsio St proprietas,vtdomu®’nbsp;menfae,vitis,olcx, amp;c.ÿ\tertio.nbsp;boribus amp; molcftijs vocationcm cO'nbsp;mitantibus,fcirc,febeatumeftcamp;nbsp;nè habere, î?'. a. 3. habere amp; expe*'*'’nbsp;beo«'
-ocr page 44-T SAL^I CXXVlîï.
bcnediâionemDei,ÿ\4.j.multosnu-nierarediesfua:vicæ.ÿ'.5. tranquillus amp; fœlix Reipub,ftatiis,)^.6.
* ^roprietates Ecclcfi^ amp; cinfdem mem-brorumillæhoc inlocooccurrunt:ti-tncre Dominum 8i in vijs eins ambu-lare,ÿ'.i.laboresvocarionis alacri animo fubircamp;fuftinerc.ÿ'.a.inatrimoni. tim magni facere.inque eo,fi res ira fe-tatjviuerCjîJ'.j.libcroslegitimègigne-tc.gcnitosque donum Deiagnofcerc,nbsp;ÿ'.j. ô.bctiediâioncm Dei cum gau-dioexciperc,’5^.5.6. de aliorum corn-munibus amp; priuatisbonis,tanquâdcnbsp;ft»islætari,y'.5.6.
’ «défis fuæ curam habet Deus Äbene-diciteifiiaqueinÜIamconfcrtbeneß-cia,7?.4.j.
T DeEcclefiç commodisacbonis Istari.ei-que gratulari dcbemus,5?\j.
XXIL
DE BONIS.
Onafeuprofpcritatcm datDeus.nc-q ue pofiumus ea ipfi nobis parare,)^, quinto.
ï^arevultautem ea Hierofolymx St ciuî.. bug
T^ESOimo. buseius.hoc eft, Ecclcfiæfu« amp; fingu*nbsp;lismembrisillius,ÿ'.5.
Alioriim bona videre,perîequè, vt ipfa bonorum participatio, in benediöioni ponidebet,ÿ’.5.lt;5.
xxin.
DE LONGAEVI-
TATE.
I T Ongæuitas feu multi dies vît«. De» funtdonumamp;benediâio,^.?.
» Fœliciorem vero amp; bcatiorem fcne-ôutem hæcfaciunffÎTideas benc habere amp; florere Ecclefiam Dei,gt;^j-fi ''** deasfiltosfiliorumtuorum,nbsp;deasReipublicæ paccm amp; tranquilli-tatem,ÿ'.6.
XXIIII.
DE REPVBLICA.
* Eîpublic«,quam hîc fub nomiiieh fraëJis intclhgimus, infigne bo-num eft,pax, feu, quietus amp; tran-quillus illius ftatus,^. 6.
» lîraêl ïèu pop ulus IfraéïiticuSjOmnifq; cô* munitas
-ocr page 46-T'SALUI cxxvut
munitas ac focietas ciuilis,pacem non habet, niß ex do no amp; benediâione
’ ^eip. tranquillitatcm videre amp; fuperea lætari poflezßngularis eß: etiatn bene*nbsp;diâiohabcndajÿ'.j.d.
’ profpero amp; quieto Reipublicar ftatu omnibuslætandumeftjciquecongra-tulandum:nequcpaxeiusvel quafiadnbsp;nos nihil attineat, negligendacft.vel,nbsp;lt;ïuodinquicta amp; feditioCa ingenia v-nicèaguntjturbanda.ï?^. 6.
XXV.
DE PACE.
P Ax feu bonus amp; quietus ftatusrcrum humanarum,Dei donum eft Sc be«nbsp;nediclio,ÿquot;.5.5.
^ftque inprimis magnum in Rcpublica bonum.ï^.ö.
* Pacem aliorum amp; cum pn'misReipub. in quavnufquifque ex nobis viuit.vide-rc:magna Dei gratia amp; benediâiocft,
pace.fi pafsim obtineat,etiamatque €tiâgaudece,deq;eaalijsgratulari,ndnbsp;autem
-ocr page 47-\RSOLrTIO,
autcm vel odiffe vel turbarc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
bemusj^'.^.
XXVI.
DE PECCATO.
PEccati pœna funt labores manuuiA» per fe adeo molefti, vt ad fubleuâfl'nbsp;dam eorum moleftiâ opusütcon*nbsp;folatione Spiritusfanâtÿ'.i.
Eaveropeccâti pœna per Deigratiani de malediÄione in benediâionemcon-uertitur.vt labores manuum fua-rum manducans beatusnbsp;prædicetur,)^.
2«
P s AL.
-ocr page 48-PS ALMVS
C X V I I.
rUE 'HTI'V.
T vaticinium amp;:dodri-na de Regno Chrifti eft: oftendens, ad quos illudnbsp;A pertineat:qualiabonaaf-’ cultus viciftim Deo ànbsp;obis, Regni illius ciuibus,debe-’ntur.
Caudate DOMINVM genten:predicate eumnbsp;omneipopult.
Q^niam prAualuit fupernos gratia eius-.et ^jerita-5 D O-M.IN 1 in Aternum : Hal--leluia.
-ocr page 49-T^SOLVriO, ANAAYSIX SEVRE-folucio hui US Pfalmi in fiiasnbsp;materias feu locos.
/.
DE DE Ogt;
US laudandus eft ÄrpratdicanduJ»
t T^Eus laudandus eft ÄrpratdicanduJ»
I J
3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Eftnonludæorumtantùm,fedgen-
tiumquoque,amp;harum quidenivniuec farum,Deus,)^. ».
3 nbsp;nbsp;Gratiofusamp;propitiuscftDeus, amp; gratiä
nobis fuani copiosè pr3eftat,ÿ'.2.
4 nbsp;Eft etiamverax amp; fcruans promiftorum»
T^.2.
5 nbsp;Aeternuscft: vtqui fempiterna boua hj*
bec.acquein nos con£ert,5?'.2.
IT.
DE REGNO CHRI-
S T I.
renafed cceleftia, noncaducaft’’^ afccrna habeCjtradat, atq; nobisnbsp;vidclic«'
-ocr page 50-TS^LUI ex VIT.
?îdelicetgratiam amp; vencatem : vthi'nc ïneritô Regnum gratiæamp; ventatis, amp;nbsp;huius quidem fempiterng^dici merca--, lurjÿ'.j.
habet,non ludæos folùm amp; circum cifbs, qui funt de familia Abrahæ:fednbsp;etiam gentes,amp; vniuerfarum nationu.nbsp;lt;îuçfub ccelo funt, populos atquefa-- milias,')?' !.
^onexiguum cft,aut anguftis ccrtxaH-CüiusterrælirnitibuscôcIuditurjMef-fi«Regnunrfedadomnes gentium amp; ''niuerforum populorum terras atquenbsp;fines fefccxtendit,)î'.t.
'-ültusfubditorumChriftîamp;ciuîumRe-gni eius.proprius cft:non circuncifio, non îmmolatio viâ:imarum,non alte-riuscuiufquamludaici ritusobferua-tio.nonfumptuumdeniqueamp;impen-farummagnarurnincertam rempro-fufiozfedquæoninibuscxpofita eft,amp;nbsp;vbiq; locorum ab omnibus omniumnbsp;ordinum hominibus fieri ac præftarinbsp;poteft.Dei, in filio fuo cum gratia amp; xsnbsp;ritate patcfadi.laus amp; celebratiojÿ' .i.nbsp;Acternum efle Regnum illud oportettnbsp;qui a æ tenu b ona hab et, no bifq; confère,ÿ'.î.
-ocr page 51-^ESOLFTIO,
nr.
DE GRATIA ET MI-
SE7{lC0‘\pU 7)EI.
/^Ratiafeu mifericordia bonitatctnamp; ^Jbenignitaté fignificat, qua quisini-ferocuiq;,amp; quidem nihiltaleffl^'nbsp;renti, bene vultamp;benc facitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
X Ea hîc Deooninipotenti, cœli terrsQ**® , Domino tribuitur; vt is propitius^®'nbsp;us,feuDeusgratiæagnofcatur,5?'2* I
3 nbsp;Verfatur autem amp; occupatur ea
Dei,circa nos homines:vtvniuerfî^ ; finguli.in faluteni nollram,nosiUi^^nbsp;participes fieri poiTe ac deberCjintclH-gamus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I
4 nbsp;NcqueveroDauidfeamp;Iudæos fuosfolos
ingratiamhancincludit: fedadfocic- . tatem participationis eius omnesct-iam genres, 8i quofcunq; alios populos ad uocat amp; ali u m it,i^'. i.
i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Iuda:i amp;genres, arque vniuerfe
populorum omnium familiar, taquam mifeirimiamp; perditifsimi peccatores,nbsp;ad participationem gratisDei in Chrl |nbsp;ftoeuocantur,amp; admittuntur: mani-fefi.umcft,nihilvirium, nihil digtiiti'nbsp;tisjaihiliuftitiÆamp;njcritorûjClfeinno-
-ocr page 52-5»SALAMI CXrlI. bis,per quod cóciliare nobisgratianinbsp;pofsimus,autproptcrquod Deusgra-tiânobis fuam præften/ed gratiâillaninbsp;Deijprfusgratuitamcfle. Si emrtsfe-cushaberet:gratia,vt Paulusetiatn lo-quicur,nullo modo gratia foret,
Cratiamiunificatiotus, quæpropriaRc-gni Chriftiel^.Ueusnon renuiter,noa parce,non terra menfura.vt gratiatnnbsp;donorum,nobisimpertit:fedexcelfeiinbsp;ter eâpræualere fuper nos finit,vt tan-quam coelum aliquod immenfum nosnbsp;obducatatqueoperiar, ac velntidilu-uiutninnosexundct,vel, vt Paulus loquitur,fuperabundet. ƒ .2.
1 Neque etiâ adcertum tempus bencficij huiuspcrfruitio nobisconccditur:fednbsp;in omnem «ternitatem,gratia Dei, tunbsp;ipfa per fcfedurat,tum nobis conftansnbsp;fixaq;manet,ÿ.2.
* Pro immenfa ilia gratia, debemus DEO laudem,amp; nominis ipfius tarn gratiolinbsp;prædicationem.j? .1.
AdgratiæDei conceiebrationé alij alios inuitareamp;exhortaridebemus,')?'.!,nbsp;nil.
; DEVERITATE
E L
D * iVeri.
-ocr page 53-T^sotvrio.
VEritaSjdidorum amp; promîfforûcon* ftantiam Si impleiionem fignin-cat,ÿ'.2.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
EahîcDeo tribuitunvt fciamaSjCu, ex gratia promifitjverum facere,nbsp;cunduni verbum fuum prxftareveHCnbsp;acpoflcj^^^.j.
Veritas Deinoshominesrefpicit,amp;^”^.^ i nos ver/àtur,fcqucnbsp;q U ô ad fefe amp; fua m fal u tenijdcnbsp;datautdefperet,)?-,2.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
DcvcritatcDcinon folapofteriras ADf hr,aut Ifraêl carnalis, fednbsp;iam genres, populique,qui fobc®nbsp;funt,omnes,gauderehabent,^gt;f-2-Pcus veritatem fuain non adnbsp;aut indignitatem noftramnbsp;rat,neque ex altcrutra harumdep/quot;'nbsp;derelt;llamfinit,fiquidemiIli5NO3gt;j.^'nbsp;mnespeccatores fumus: fed inoigPnbsp;etiam, amp; retradationemnbsp;nemqueimpletionispromiiforu«’nbsp;uinorum merentibus,eamprafl3^'^'nbsp;fecundo.
6 Non exjguam.amp;’iproptertenujtatcqu* dam fui, contemnendam effe J inbsp;rem iJîam Dei, exiftimandum elifnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
iîluftri amp; magnifîca demonßratio nbsp;nbsp;nbsp;j
eius,fecit Deus illam fuper
-ocr page 54-TSAL^II cxrn, üalere,verficulofccundo.nbsp;neque momentanea eft,aut talis,quäcnbsp;pervicesfuascertasfefe exerat, fuoqjnbsp;lemporcvel aliquantuliim remittar.nbsp;Vel in totum intercidar : fed æ ter na eft,nbsp;inque sternum amp; ipfa fibi conftac,ecnbsp;nos profequicur.profequeturq;,
'Jb veritatem illam tantam, tamquccon-ftantemamp;immotam,Deustotopeóto re nobis eft laudandus ac celebran-
«uyeritatis Dei agnitionem amp;prsdica-tionemdebemusnos inuicera exufcü *are,ÿ'.i.
V.
DE CVLTV.
CVltusverusex mandato verbiDEI prsftanduseft,)?'.!.
Præftandus autem Deo cd; amp; non in fiâitium aliquod numen.fcdin verumnbsp;Deum,referendus.ÿ-.«.
Potifsimaciuspars eft,lausamp; prsdicatio Deijÿ'.i.
Non ludæisfolisfcripturacultum tribuit fcdadfocietatemeius,gentesetiam.amp;nbsp;vniuerfos alios populos, admittit amp;nbsp;D 3 vocatt
-ocr page 55-vrizzx.'. idque eômagis,quôd gratia amp; veritas Deifupcr omnes illos quoquCnbsp;iniialefcit,ÿ'.i.2.
Non,vt maligni ludæi faciunt, alter al ter» focietatem cultus diuini inuidere,autnbsp;alij alios ab eomalitiosè auocarcju'nbsp;perbéueexcludereac repcllercpofl^U'nbsp;musJed potius,quod Dauid, verusl'nbsp;fraélita amp;: ludseus, exemple fuono«nbsp;docet,adcommunioncm eiusoinö^nbsp;alios homines debemus aduocatcƒ*nbsp;afcifccre, cumque accedunt, adœ’®'nbsp;tere,amp;cum gratulatione cxcipcregt;^''
Excitari ad eum debemus confideratio”^ gratiæamp; veritatis diuin®,obqü3J»’ .nbsp;D E V S à nobjscoli inereturjamp;J’^^fjjnbsp;gratitudinemhanc debemus vtip*^^nbsp;tanquam D E VM noftrum coU«” ’nbsp;il'. I, 2.
VI.
de lavde et PRA^'
‘DICATI01lt;LE DKl.
I
;fe.,
*
LAusamp;celebratioDei proprinsamp;^j ximè principalis cftEccleiîa?nbsp;cultus,:!?'.r.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, gjc
Ea pracipitur nobis in verboD^’'j,tigt; niâ‘’‘’
-ocr page 56-TSÂLUl CXriI.
mandatoeiiisànobispflaridcbetjÿ'.i. î Non ipfi nos aut noftras virtiites amp; mérita,neque etiam qiiæciinq;abhomini-busamp; hiimanarationc excogirata nii-mina.fed folum vcruin Deuni.btnefa-âoreni noftrum, lande noftra profe-quidebemusaccelebrare,)? .1.
* Perfonæ à quibus ca laus Dei requiritur ac præftari debet arq;poteH:,funt,n onnbsp;ludaîi folùtn,fed genres quoq;, amp; po-puli vniucrfi.-qui qiiidem in eo felfraë-litisdebentconiungerCjÿ'.T.
J Vteam Deo libentcr ac ftudiosèpræfte-mus amp;perfoluamus.meritô nos confi-deratio grati« amp; vcritatis diuinæ ad-ducitatq;impellit,)?''.2.
^nlaudeaccelebratione Dei.quandoni-mirum eaàpluribusfimul ht, vnanimt tas,feu Concordia. amp; animorumcon-innftio.qnàm maximècernitur,ÿ'.t.
' Ad laudandum Si prædicandum Dominum fedulô nos inuicêm exhoctaridc-bcmusamp; extimulare,^.i.
VII.
DE ECCLESIA.
CcIeG«ciues,præterIudçosfcuIfraê
D 4 liras,
-ocr page 57-^i^Esotmo, litas,funt etiam genres,Se vniuerfî po-puli, per totumorbem terrarum di-fpcrfi.ÿ’.r.
Bona,quæ ca fibi habet propria, Se qua; à Deo illiprxcipuètribuuntur,funt,nónbsp;corporalia,fed fpiritualia.-non terre-nafedcœlcftia.-non tcmporariaSeca-duca,fedfempiterna.nempe, gratia^nbsp;veritas Dei,y'.2.
Ecclefia Deo vicifsim cultum fuutn, dc quo eft laus,Se gratiarum aôio,feunbsp;ta nominis iplius prxdicatio, debc^'nbsp;5?-.piimo.
EccJefiaf membrorum mutua debet e* coniunâio, fummaque aniwor« »nbsp;qua quidem in cultus focietate potnbsp;fimum cernitur, confcnfio Se conc
r feitt' Ecclefia ciues feu membra dcbcnt ictnbsp;uicem ad cultum Se omnia bonaexnbsp;tari,8eprouocare,5?'.i.
Ecclefia,quiaaternabona habet,» J p inomncm «tcrnitatemnbsp;pfactiam nonpotcft vnquam gt;ntnbsp;dcrc aut perirc: fed firma Sein*nbsp;mota manet in xter-num,y'.2.
-ocr page 58-ESALXII CXVII.
VIII.
DE GENTIVM VO-
CA TJONE.
GEntcs amp; vniuerfi populi terræad Ec-clefiam Chriftipertinent,amp; cum ludæis in vnam eandemqne Ec-clefiani fub vnoamp; eodcm Mefsia coé'-
3
3
Î
S
unt,??-.!.
eft.vt ludscorumj’ta gentium quoq; t^eus : vt his bene velic, ac bene faciat,nbsp;„ 5^.primo.
quot;®na.quibus genres vnà cum alijs gaudéc Regno Chrifti feu Mcfsiç,funt: gratia amp; veritas Domini, de quibus anteanbsp;J eftcxplicatum.)^.2nbsp;r^ægentesvicifsimDeolaudemamp;nomi-ôisipfiuscelebrationem debent,y-.i.
'“Ultusgentium non eft circuncifîo, aut aliusaliquisludaicus ritus; gentese-nim manent genres, amp; nihilominusnbsp;funtpopulusDci, amp;ipfius Dei culto-res:fedlaus amp; pr«dicatioillius,qui pernbsp;Chriftumamp;Euangelium ipfiuseisin-notuit, amp; gratiam veritatemque eisnbsp;fuamexhibuit.ÿ'.i.
Pentium vocationemDauid non tantùm D pr«-
-ocr page 59-^SOLrTIÖ
prædicit vtPropheta.- verumetîani ” gloriæDeiftudio amp; cupiditate falu^isnbsp;earum,totopeâoreillam fiertPeui”'nbsp;que ab cis cclebrari, cupit atq; çxô*nbsp;ptat; nimirum longé diuerfo anitP^’nbsp;quàmreliquumludaicargentisvul»*’’nbsp;erga genres conuertendas amp; conu®*^'nbsp;fasafFcaus.ÿ'.i.
IX.
DE CONCOR-
quot;D I A.
x / ^Oncordia feu cohiunftio aninn®' rum in eiufdcm cultus fociewt^nbsp;arque vfu communi, porifsimu*’’nbsp;cernitunficuti hîc genres, amp; ipfar om*nbsp;nés inuieem coniundæ amp; rurfiimnbsp;cum Iudxis,vnanimitervnoqueore,''ïnbsp;Paulus hoc interpretatur,Deuni i«*nbsp;bentur glorificarefeu laudarc amp;i coti'nbsp;celebrare.y .1.
2 nbsp;nbsp;Intereos igitur, qui eiufdem ReligioniS
amp; cultus focij funt, quàm maximècoo cordia vigere, amp; animorum coniun-ôriocoli débet.ÿ.i-?.
5 Adcolcndumamp;feruandû inter noscou' cordiat”
-ocr page 60-ex VIL
cordiani, amp; animorum coniunâio-ncm.commtinis nofler omnium in re-gnoChrifti cultus imprimis nos debet impellere:tumquia mandatum DEInbsp;eftjVt omnes vnanimiter vnoque orcnbsp;laudationem debitam Deo perfolua*nbsp;mus:tum quia tales,quianimisinternbsp;fedifsident, alijque inalios (ecum o -diafouent.nequeconiungere fe ex agt;nbsp;nimocumalijsincultu,neq;fin-guli feparatim Deo cultuninbsp;ilium fuum probarenbsp;poflunt^y.i.
-ocr page 61-DE CIRCVNCÏ-
SIONE CHRISTI, Ë^'
ANGELIVM, LVCAE Cap. U-ÿ'. 21.
nomen eius lE S
poflqua impleEfi^^ dies oöio:, 'ut circumd^^'nbsp;retur puer:nbsp;nomen eius lE Snbsp;quod ^pcatum er at abnbsp;prius quàm iUe in ^tero condp^*nbsp;retur.
SEVRE-ïolutio hui us Euangelij in fuas materias feu locos.
1.
DE DIERVM OB-
£El^f^ÂTJ01lE.
I ï ATerum ccrtorum obfcruatio.cùm fi' J J ne vctbo Dei fupcrftitiofa fit.atq»nbsp;in pcC'
-ocr page 62-CI1{CmCJS. CH1{ISTT. in pcccatohaben debeat, tuncfolùmnbsp;religiofaeftjquandoverbum Dei habet,feu ex verbo Dei fit,eidemq; con-fentanea cfi.- ficuti de circuncifione adnbsp;certum diem infantibus danda exprefnbsp;funn verbum Dei extat.
^ircuncifioni infantum mafciilorum de-putatus ac præfinitus fuit dies oâa-
• nbsp;I^icsalicuîreipra?fiitutosîmpleri,eft, ex
diebusinis,quosprorcialicuiuscertas adminiftratione aut confedione nu-merari amp; obferuari oportet,hunc ple-nèadeflc, plenoq; curfu ferri, amp; lapfunbsp;fuo iam nunc defluere,qui rei gerendçnbsp;conftitutus fit,ac tempusoccafioném-lt;îuefacrendiquod oportet, fecumfc-rat,fuifque hominibus exhibeat.
II.
DE CIR CV N CI-
J ƒ Ö NE.
* nbsp;/^IRcuncifio.prxputij amputatio.S:
per refeâionem atque præcifio-nemfui,ablatioeft.
Ea tnafculorum f uit.
’ Ncque adultorum fuit tantum, fientî de Abra-
-ocr page 63-\ESOLl^TIO ZV'A’HG. Abrahamojcuiprimùm datacft. Icgi-turzfcd infantum quoq;,dequib.hïceftnbsp;Dominuslefus Mariæ tilius.
4 nbsp;Circuncifioniinfantum oöauusdiesfuit
ptsHnitus.
5 nbsp;nbsp;VeterisTfftamenti homines pij.dcqui-
bushïc funt loieph amp; Maria,ftudiosè ac diligenter hunc ritum obferuarüt,nbsp;vcque luis infantibus circuncifio legitime ctibueretur,feceruntatq;efFccc-runt.
6 nbsp;IefusChri(lus,Deiamp; Mariæfilius,etiamff
dominus Legis elfer,dt' peccatutn non haberet^atqi ideo neque tenerctur eanbsp;lege,ncq;circuncifioncfui vt alius ali-quispuerindigeret: fubijeerefetamenbsp;Legi,cireuncilionéq; reçjpere incorpore fil O vol nir.
7 nbsp;IncircuncifioiK olim infantibus fuâ no
mina,quibus eosappellare vifum fuir, hcutiamp;hodie ad Baptifmum, daban-tur.
ni.
DEIESV CHRI
ST lt;9.
jEfum Ghriftum verura hominem elfe» in
-ocr page 64-in vera natura amp;fubftantia h umana.ex eo hïc fit manifeltum ; quod conceptus eftin vtero materno.hoc cft, dcnbsp;fubftantia Mariæ virginisinitïumfub-flantiæfuæ.inquade ilia vrhomona-tus eft,accepit;quód ætatis il !i u s,polt;t-quam natusfuit, certi dies numerantur, atquc ita hïc ofto dierum in fansnbsp;eft;quódex Circuncifiönislege præ-putij fui refeftionem paffus eft, fimul-quefanguinem fuum profudit.
iuinitatis cius euidcns argumentum nobis fubminiftrat,nomen élus amp; no-minircfpondcns officium. Quiacnimnbsp;Saluator eftamp; dicitur, idquod lefusnbsp;fonatîoportetôninô vt maiusamp; excelnbsp;lentiusaliquidinillohominefitquàmnbsp;inalijs omnibus hominibus, quiipfonbsp;Saluatorc indigebamus. Inimo verónbsp;creaturis etiam omnibus, quænobisnbsp;propter peccatum, vel crudeliter do-minabantur, vel aduerfariæ faltemnbsp;erant, fuperiorem efle oportuit : vtnbsp;ab ea(ram inimicicia amp; poteftatenbsp;nos liberaret. Prxtcrea, qiiia einbsp;pro nobis amp; noftra falute com i-pfo DE O,(qui luccm inacccflamhabitat, omnibufque creaturis, adnbsp;eutn
-ocr page 65-¦ \ESOLyriO ErA'ilt;lÖ-
CU mappropinquantibus,ignis confuJ menseft) agendum, amp; reconciliationbsp;noflri cumDeo, falufqucamp;vitaætcr-naapud Dcum impetranda fuit:nonnbsp;nobis folùm amp; omnibusalijs creaturisnbsp;maiorem,atq;adeó diuinum aliquid»nbsp;fedipfummetDeum verum cfleopor;nbsp;tuit.quemquidemiliumefle, amp;nonienbsp;ipfius,amp; nominiconueniensofficiun’nbsp;euincit.
j CHRiftum fexu mafculum eße, circunj' cifioeinsarguit.-quod legecircutn^quot;;nbsp;fionis non fœmellîe fed mafcui* *nbsp;tenerentur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
4 Ad nomen eiusquodattinctjiftadceol’i^ occurrunt: nomen perfonalecertun’nbsp;cifimilitervtalijshominibusintJif“'’’nbsp;fuiffe.pro more gentis ludaicç fa^u’’’nbsp;id elfe in circuncifione illius ¦ nom^*^nbsp;eiusefle IE S VMmoncafuautexHo*nbsp;minis cuiufquamarbitrio, led ex oro**nbsp;nationeDei, quam Angelus denbsp;antèquampucrinvteromatriscon^:’' ,nbsp;perettir, patefeceric, inditum ei 'nbsp;nomen fuiffe.
f OfßciainCHdßieße, vtßt Salaatofi^^. ßer, ipfumnomenillius,proeoqu‘’ ’inbsp;AngelusDeiidalibi interpretatur/ 1nbsp;primit:fimulquc officium cius
-ocr page 66-cii{cvb^cis:cM\isn fiftcre in eo.vt Lcgi Dei fe præter fuamnbsp;propriamnecefsitatem atq; dtbirum,nbsp;propter nos,obedientcr fubijciar,vtq;nbsp;innocens ipfe pro nobis dura quæquenbsp;patiarur, fanguinemqiie fuum etiainnbsp;profundat.cadem hæc Circuncifionisnbsp;ipfiusHiftoriaoftendir.
^tficnimChrifiusncque indiguitdirctn cifionefui.vt alius aliquis puer in pec-catoconceptusamp;natus.ncqjj'ÇÙm ipfenbsp;I)u. Legis circr.vllo modo Lcgi obcdiénbsp;tiädcbuit.-tamen pçquè vtaliùs aliquisnbsp;puer,de femine Abrahï natusjcircun-cidivoluit, partim vt fubijciendofefenbsp;ï-egt,pro nobis Legem impleret : partim vt banc corporis fui lacerationemnbsp;ferendo.fanguinemq; fuum in ea prornbsp;fundédo.àpucrofe pro nobis pati tc-ftaretur: partim, vt fua erga verbumnbsp;Deiobedientia, quam ipfeindebitamnbsp;præftabat, obedientiæ Deo nobis exnbsp;debito præftandseexemplum effet.
• Legem igitur Chriftus iam inde ab ortu amp; infantia fua obferuauit, amp; obedicn«nbsp;tiafuaindebitamimpleuic.
® Idem Chriftus obedientiaf erga Deum amp; verbum eius excmplum eft; dum infans praîter ncccfsitatetn âC debitumnbsp;£ circun*
-ocr page 67-T^ESOLFTIO
circûcifionem in corpore fuo accipît»
9 nbsp;Pafsio Chrifti pro nobis, cui us initium i-
pfanatiuirasilliiisfecerat, nuncpof' rô.cùm in fuicircucifione tencJiusiO'nbsp;fanscorpufculifui lacerationempâti*nbsp;tur, amp; fanguiocni (uum innocenteiönbsp;profunditjincrementum futnic.
10 Chrjftum gloriz fu« tniniftros Angelos
habere,ex eoparer.quod Angdusno' men cius.antèquàm in vtero concipc-retur,ltquidónominauit,amp;lES VMnbsp;eiïcprædixic.
ini.
DE LEGE.
* T E GIS eft,amp; ad legcm pertinct, cir-j cuncifio.
s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lcgem Chriftus,quodcxcircuncißo
ne eius liquet, præterneccfsitatetnâC debituni fuum obferuauit,amp;obedieo-tiafuaimpleuit.
3 nbsp;Legem igitur.vtneaccufetacdamnctnos»
àChrifto.qui nihil eidebuit.pronO' bis implctam efle fciamus. Si gaude-amus.
4 nbsp;Obediëntie erga legem, quatenus qu*'
demillaeiadhuc à nobis dcbetur,cX' empluD’
-ocr page 68-ci^cr^Lcis.
' emplumhabemus Chrittom.Qotae-• nimillcLegi, quam noiidcbuit, obe-’ dientiam prxtiitir, volens : turpc fit nobjs,contra cam peccarc, qui debitonbsp;tes fumus , vt omncm vitam noftraninbsp;iecundum illam informcmus.
V.
tgt;E OBEDIENTIA.
OBedienti« Deo amp; verbo ipfius debit? exemplum hoc inJocofuntt primö parentes lefu qui ipium,nbsp;*’cet non ex peccato natum, fecun-dum Legem circuncîdunc, deinde i-pfectiamChnftus, qiu praeter omncmnbsp;^ecefsitatem omneq; debitum luum,nbsp;tjuippe qui filius Dci amp; fanduserar,nbsp;^’tcuntifionéin corporefuo aflumit*nbsp;^dientia porro eorum.vt vera fit, Deo-.nbsp;^ueplaceat,nó effidasabhominibusnbsp;^^ges . ad quas fe accommodet, fibinbsp;propofitashabet: fédad verbum Deinbsp;tantumrefpicitjamp;huicfoli fe conformât: ficuticertum eftcircuncifionemnbsp;*n Legefuiffefemini Abrahæ manda-Um.
Ë X 3 Etfî
-ocr page 69-\ES0LrT10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦
k
'I
Etßautcm lofephi amp; Man«obedientiaâf-quêvtillaquam ipfç Chriftusprzftat bonitatis laudetn mereturtamen foli-usGhrifti obedientia,quod alias latiusnbsp;demonftraïunmentoria eft, amp; inobe-dicn tia noftra cxpïatoria.
VI.
¦©E-IN RANTI-
»• TNfaotesomncscoratnDeopcccafórcs
Jlquot; --eflejn præfenti hac probant: quod olinicircuncidi puerostanquamimnbsp;mundos amp; impuritatetri naturxeo-’ 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rum per circuocifionem ab illisaufer-
ri oportuic.-quod inde v/quo aunatiui-lt; f3f^iua,/bisobnoxijfuntpalsionibus, qualesaccidebahtmafculiamp;incircun-cifionezquod pro ipfis Chriftnni iufen-»nbsp;tem Legi Dei fubijci.fanguinemqucnbsp;fuum per circuncifionem efïundcrc,nbsp;necefTefuir.
* Deumillosapeccatis mundos faluofquc fieri veile,arqueadeoipfummct eosinnbsp;fœdus amp; gratiarn fuam recipere; tcfti-mqnio eratolim circöcifio,pet quauJnbsp;idipfumludaicipopuJi infantibus, vcnbsp;amp;ho-
-ocr page 70-.CI^C^KCIS. CHRISTI,
gt; amp;hodienoftrisper Baptifmum,præ-. ftabatur.
*öfantes Chriftum habent Saluatorem.vc qui per obedieutiatn ac pafsionemnbsp;fuam eis redemptionem amp; falutem, i-pfeinfans,atculir.
^9cramentainfantibuspièamp;'vtilitercon* ferri, arque ccïaiu abijfdemïalutaritecnbsp;percipipofre,argumencoeftcircunci-fio:quippe quar exmandatoDcioöonbsp;dieruminfantibus dabatur, amp;abhis,nbsp;-lieer rationisexpertibasjvtiliter acci-j piebatur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;
*'’fantibusoliën notninafua, quibus per Omnem vitam appellarcntur, inCir-cuncifionedata fuerunt:ficuti amp; ho-djein Chriftianifmo idem fit ad no-ƒ ftroruminfantamBapcifmuai.
^*^fantum curam amp; rationem-liabent fan-
öiAngeIi,vt qui étiam ante conceptio nemeorum.inhis quæad ipfosperii-ncDtjillis niüuftrant: ficutihïcAngelus Mefsiam,ante quàm is canciperc-tur.I E S V M » appellaudum efle præ-nunciauit.
Adinfantum crucemamp; affltâioné quod attinct:illa bîc octurrunt. Primùm, abnbsp;^lbortufuoamp; ingreiruinhunc mun-duojjpafsionibus amp; cruciatibus, qua-E 3 les
^soirrio
les olim puerisaccidebantin Circus'-cifione.obnoxioseffe.deinde.incrucc cosconfolationem amp; parientixex^^'nbsp;plum habere Chriftum, quinbsp;fimiliter vtnos.peccator, led iuftus^:nbsp;fanâuseffet,nihilominus acerboscf*’nbsp;ciatus in corpore fuo , dum circunCquot;nbsp;fus fuit, paffus eft. Poftremo,nbsp;iram Dei amp; datnnacionem,quaffnbsp;cliuceftcxcruciatibusillorutnftä'“®'nbsp;re.paratum amp; propofitum Inbsp;medium in pafsione amp; cruciab^“.nbsp;Chrifticircuncjfi amp;aliadurapafsigt;9‘’^nbsp;bus infantisB ipfotum peccatanbsp;uit,atque etiam cruceminfantupagt;*nbsp;non iræ Dei aduerfus cos indiciu^’nbsp;fedpaterna amp;falutaris caftigatioPtnbsp;inis fit,atque habeatur,conlecraf’ 'nbsp;Hisduobus poftremisconlblatiou*^*^nbsp;generibus affinis eft hzcquoqj.q“®nbsp;modo angelos eorum curam getcjnbsp;oftendimus, in quo amp; ipfa folititu“^nbsp;vigil angelorum cos folari debet,nbsp;quia Deus illos ipfis cuftodes adf**nbsp;bet,magnum atque euidens id eisd®*nbsp;bet effc gratisE amp; beneuoknti*nbsp;Dei ergaipfosargu-
-I
tnencum.
-ocr page 72-Cl^crKClS. CHRISTI.
VII.
ÖE NOMINIBVS HO-
l^'TOmen fuuni proprium amp; perfonalc vnumqueniq;hominem habere,nbsp;facrisliterisconfcntaneum eft,amp;nbsp;exemple Chrifti, qui proprio nominenbsp;fuoIE S V Sfuitappcllacus, bocinlo-. coprobatur.
^®gnorum hominum nomina,vthîc no-«BcnlESV, quodtarnen fuperom-’'iaalianominaeft, ex Delprouiden-^ia dependent, amp; fecundum eandem certisperfonisimponuntur.
^^•quando pcrminifteriumangelorum, quo nominequisappellandus fit, cere’s hominibus reuelatur: ficuti amp; hicnbsp;circa nomen Domini IE S V illud fa-öumefic, liquet.
FilioMari«nomen fuumquod lES VS eft»priusquam in vtero matris conci-peretur attributum fuit .• ac poteft fi-niile quid alijs ctiam contigiffe aucnbsp;contingere.
Infantibus olim nomina fua in Circunct-fionc fuerunt indita.- quodapud nos hodiefitad Baptifmum.
DE
1{ESOL^T10 EVA^G.
vni.
DE ANGELIS.
le
ÀNgcIi Chriftoamp;gloriateius ficuti Angelus prscdixit (j,nbsp;ordînationeDeifuamobcâU**
IE S VM vocatumiriamp;vocaridc^’^^j Futurorum aliquamcognitioncin CiE'nbsp;reuclationcbabent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-J
FuturaprædicunthominibuSjqua*’^*’ Deovifumfueric.
4 Infantum.ex quorum numero hïc^quot; Chriftus,ex ofßcio rationemnbsp;amp; curam ha*nbsp;bent.
dictv^
-ocr page 74-ö I C T V M '
lohan. X X.
cfutdem^aliafigna f^cit IE SES cor am dijci--Pt^lts fuiSy^I^A nonfuntfcrirnbsp;P^ainlibrohoc.
autemßripta firnt.^t ^^edatis c^ubd IE S ES [ienbsp;CHRISTES tHe^filiusnbsp;E)ei:^cut credentcs 'vitamnbsp;I ^^beatisinnomineeius.
»
RESolvTIO hvivs infuasmaterias feunbsp;rerum locos.
L
lESV CHRI-
•s r a
E $ lefus
-ocr page 75-\ESOLrTIO
I TE S V S Nazarcnus, Mariae filius,eft JCHRISTVS, hoceft, vnâus Dei,nbsp;feu promiffusMcfsiasamp;faJuatormun-di.jJ jf.
a Idem IE S V S vocaturatquceft FILl* VS D E I ; de Deo pâtre nimirum»nbsp;quo ad alteram naturam , geoituî-31.
f Idem lE S VS Chriftus eft ctiamip/^quot;* met vcrusDeus: quippe qui
, Dei de Dci patris fubftantia natus:amp; ' / lt;3“’ plurimis fignis ac miraculis
7. tis.Dei filium amp; Deum ipfum vcruni fe declarauçrit.- quiquc propriumnbsp;fidei iuftificantis obieâum , ita 'it °'nbsp;mnes faluandi credere in ipfuni nC'nbsp;ceflTc habcant, atque etiam in ipfumnbsp;credant.
4 nbsp;CHRISTVS Icfus fubieâum eft
propria materia facrar Scriptur« »''*¦
\ quæ propriè amp; principalitcr deillo^ didis fadisque illius, amp; omnibus adnbsp;perfonam,officiuniamp;cultumeiuspffnbsp;tinentibus,agat.y-.ji.
5 nbsp;nbsp;E fcripturis igitur propriè , Ghriftu^’
quis amp; qualis fit.innotcfcic, vereâ^ cognofcitur:amp; ex illisfolisveraacia'nbsp;lutaris cognitio illius peti debet, A*'nbsp;uiiqucpoteii.ÿ'.îi.
-ocr page 76-T) I CTI, lOHJN. XX.
IES VS, dumi n rerris verfarus fuit.raol-ta ligna amp; miraculafecit.-non eafolùm quæab Euangeliftisfuntdefcripta.fednbsp;alia cciamplura, à neniinc annotata.
* nbsp;Non igitur omnia qux Chriftiis in terris
cgit.in literasfacras relatafiint,fed ea tantum quae ad noHri in fidcfaluificanbsp;aedificaiionem necellariafuntac/uffi-cere poffunt, confignata funt in Scri-jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pturis.ÿ^jo.ji.
• nbsp;nbsp;nbsp;Chriftuin fide eft his,qui vitamæter-nam quærunt,crtdendum, qui qui-dem cultus,cum hominibus.angclis,nbsp;amp; creaturisomnibusmeritôdenege-tur.IESV CHRISTO, Deiamp;Mariçnbsp;filio,Deoq;amp;homini vcro,reâè tribuinbsp;tur, fif meritôà nobis præftatur.ÿ'.^o.
lESVS dilcipulorum fuorum cumpri-mis habuit rationem, 8c in fui,tanquâ veri Mefsi®,cognitionc,nondoârinanbsp;folummodôjfed faftisetiamfuiséfe c-ditis (ignis, accuratè eos erudiuic amp;nbsp;confirmauit.y.^o.
»0 lESVS CHRlSTVScaufTaatq; author nobis eftvitsezternaeV.ji.
U NomenChriftieft.quçcunq;tuminEu-angelioDei in faluté noftram deChri-ftoprjdicâturamp;docétur.tumànobis, Chiifti
-ocr page 77-SOLIST 10.
Chrifti fidelibus, vicifsim,fêcuoHup^ Euangelîcam illam prædic3cionetn,i®nbsp;fide8finuocationcnoftra(vthçcapu“nbsp;Deum valeant, defideraramqi falute'’®nbsp;inueniant) cum fiducia,in confpcôunbsp;Dei, nominantur,dicuntur,ancgan'nbsp;tunÿ'.ji.
ta In nomine Chrifti ergo, nos qui in cû crCquot; dimus vitam habemus:hoceft,Siapudnbsp;Deum,Chrifto,qui amp; qnalis ilie innbsp;?ngeJioprardicatur.nominato,amp;cunînbsp;fiduciaallegato,qiiæramus vitam «ternbsp;namrccrtohanc per amp; propter Chri-ftum,apudDeuminucnitnus,amp;abeonbsp;accipimns.ÿ'.ji.
ïj De bonis Chrifti proprijs, quæiHein Regno fuo nobis communicat,qu«quc nos in eodem Regno ipfius participa-musamp;porsidemus,hocinlocoillacô*nbsp;memorantur:Scripturafacra:miracu*nbsp;la Chrifti.-fides faluifica ; amp; ipfa deniq;nbsp;vitaæterna.)?'.?«,
II.
DE MIRACVLIS.
MIracula hoc in loco vocantur SI-G N A: quia prsetcrq qgt; fenfibus externis certi aliqd obijciût. aliudnbsp;ctiam aliquid mains fignificant, animifq;nbsp;eorum,
-ocr page 78-7)ICT1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XX.
corrin qui ilia fcnfibusperdpiût, hoc cftJegunt,audiunr,fpeâant,autiijfe*nbsp;metipfisexpcriuntor.fuggeruntjÿ-. J.nbsp;Signa vel miracula faäortm aliquem feunbsp;operatorem infigneni amp; adniirâdun?nbsp;requirunt^qui mutata reruin naturaamp;nbsp;conuerfo naturæordine nouiceragac
’ftâor feu operator miraculorujp efl Ic-fusNazarenusjDci nimir.uni amp;Marix ' filius.verus ipfe Deus amp; homo : idq; in,nbsp;vtraq;natura fua amp; fecundum vtram-natura. Hue enimpertiner,quodnbsp;^uangelifta eum lue non tantum Deinbsp;^jium,fcd ctiam lefum tanquam Ma-'“s miracula fua non aliéna virtuteautnbsp;®\ternæamp; aliéna: alicuius yirtutisad»nbsp;‘’'iniculo atqueope,fed ipfe fua pro-Püavirtutefecit.-vtmeritô ipfe fadornbsp;feu operator eorum, quod Prophetisnbsp;Apoüolis non competit,dicatur amp;nbsp;habeatur.-j^.go.
.•^’æfilium amp;hominem vocatïÿ-.jo.
recula fua Dominus lefusvtplurimum coram difeipulis fuis fecit,vtquos prænbsp;âlijs hominibus infpedoresamp; ad vni-uerfum terrarum orbem tellesamp;praî-coneseorum fibidelegiffet.ÿ'.jo.nbsp;*raculaChrifti non pauca numéro funt.
-ocr page 79-j^Esotma.
fed multa,imô permultâ. ÿ’.^o.
7 nbsp;Chrifti iniracula fcriptis Euangeliftarutn*
de quibus hoc in loco eft Inhannes, con(ign3tafuntamp; comprçhenfa
8 nbsp;Ncque tarnen omnia (îgna,quælefusfe*
cit.defcriptafuntab Euangehftis:fed extra haec.quæ hiannotarunt.aliact-iam mu,ta illefecit,quç,quôdhfcne-cefsitaii EcclefiæfufHcerent,inlitcrasnbsp;non funt relata.ÿquot;. 3 O.
‘ Finis atquc vfusmiracuIorumChriftid** plexhîcproponitur. Primus eft.vtipi®nbsp;lefus Nazarenus per ea manifeftetufnbsp;amp; innotcfcat.quis amp; quaüs fît:nimi-rum,Chriftusfeu Mcftias.quôadoffi-cium:amp; quo ad perfonam, non ho-motantùmamp;Mariarfiliusjfed peJjt*nbsp;iam films amp;: Deus vêtus. Secun«“^nbsp;eft, vt fcruiant nobis amp; noftrx in ISquot;*nbsp;fum Chriftum fidei, quo hçc pe*quot; ' *nbsp;excitetur, accendatur.foueatur amp; connbsp;firmetur.y'.j».
10 Miracula igitur per fua certa excrcit* , quæ funt, leâio, prædicatio.aufcuft^'*nbsp;tio,amp;meditatio verbi feu Script*-”’ *nbsp;diligenter funt tradanda, amp;nbsp;quamautconreniptim neghg® 'nbsp;ter,quodplerunqueficrifolct,haP
pE
-ocr page 80-TilCTl lOHM XX.
III.
, DE SCRIPTVRA.
SCriptura quïdam eft facra,feu, funt quxdam fcripca facra Bi facri libri, quinbsp;in Ecclcßa Dei ad vfus facros extant,nbsp;I vfurpanturacprofunt.ÿ'.jT.
Scripturac facræ certi funtfcriptoresfeu exaratores, amp; vcluti authores , quo-' tum ftylo facri libri funt exarati : denbsp;^uibus hic eft Euangelifta lohannes.
^unt etiam fact« Scnpturæ ccrti aliquot : de quibus vnus eft hic prifcnsnbsp;ftber Apoftoli amp; Euangeliftæ lohan-
’ ^cripturæfacræ materia amp;fubieâô principale eft C H RI ST VS,amp;eaquçipfe ’‘peratus eft arque fecit:vt hîc fu nt mijl J ’'âculacius.)?'.^!.
Scripturis fandis.certo confilio, non otnnia quæ Chriftus docuic ac fecit,nbsp;fed aliqua tantùm ex illis, quçvidçli^nbsp;cet vfibusEcclefiçfufficiebant, anno-tata funt : quedam verô.etfi nihilomi-•lusquàm illaad gloriam Dei illuftrannbsp;damamp;fidenjnoftram ædificandam fanbsp;cerepoterant,funtprçtermi(r;.,ik liters nequaquamconfignata.ÿ 30.31.
6 Finis
-ocr page 81-T^ESOirnO.
6 Finis amp;rv til ira s Scripcuræcfl.-priinùm lefus Nazarcnus, Mari« filius, quodnbsp;Chriftus feuMefsias, amp; ipfefiliusDej
3- nbsp;nbsp;nbsp;fitj’neaamp;peream manifçftetüracdc'
*' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clarctiir.-dcjndejvtfferniatfifprófitnoquot;
bisadconfcquendum vitam «ternai”' feujvt fidemin Chriftani;quaiußif’.*nbsp;camuramp;vit« æterna; hærédes cónfti'nbsp;tuimur,ex-eahauriamus,pcrqueea(nnbsp;hçc in nobisexcitetnraîaturamp;'^o'’^*''nbsp;metur,^.;r.
quot;J Scriptura:leâio,amp; pîa nccefFariaqîvfuf' ’o'- patiö,nonadfoIosdoÖïbrcs;ót,i’tho-die vocantur,facerdotes.fed ad oninesnbsp;Chriftianos ièu fideles amp; faluandosnbsp;«quo pertinet.-qiiibus quideni hod'^nbsp;loco lohaiines dedicat amp; legendufuotnbsp;fert Euâgelicumiibrumàfefcf'iptuu’»nbsp;Stvultvrafecom recipianr.'afqjif^''*'nbsp;furpent.vthinc credere in Chri’ftum,^^nbsp;credentesconfcquivitam æiernâini*'nbsp;nomineipfiuspofsint.y^.^i'.'
8 Scripturafacra.quæadconfequendutnvC ram Chrifti fidem,amp;perfidem, iplâu’nbsp;quoq; vitamæternam, fufficiunt, prolixe amp;fufficientcrtradit,rieq; ad coifl'nbsp;plementumeiusquicquam deddersf^nbsp;poceftautdebet.'quippecum illa»“^*nbsp;dio dataq; opera.infolius etiam Chi’*quot;'nbsp;ftihiûo-
-ocr page 82-TiJCTI lOHjn XX.
fti hiftoria, multa cius dida fadaque, tanquam non neccffaria ad comme-inorandum , omiferit : non omifluranbsp;quicquam , quod vlterius fccunduninbsp;tei veritatem adijci potuiffeti fi necef-farium id Eccleßx futurum przuidif-iin.
DE FIDE.
Idesè Scripturafacra hauriendacft 8c hauritur: acperrradationcmScriptunbsp;ræ in nobis acccnditur , amp; vcluti gi-
gnituratqueetiam alitur.ScriptafunC h«c,inquit,vtcredatis.y\ji.
Ad nonfcripta,hoceft.adeaquasinlibris facræ Scripturç non traduntur,fed extra cam aliunde afferuntur, atque adnbsp;credendum amp; faciêdum proponi poC-funt, fides non eft alligata, neq; de ijsgt;nbsp;tanquam creditu amp; fadu neceffarijsinbsp;folicita eft aut efte debet. Cùm enininbsp;Fuangcliftæ lobanni propofitum ef*nbsp;fet,fcribcrc,qua: adfidem Cbriftifa-ecrent; multa qua? verè dici amp; fcrib^nbsp;potuiflentjftudio pra?termifit:quóef,nbsp;quae fcripta effent, ad fidem fnfficcrcnbsp;ftatueret, ncque omnia quæ comme-F morari
-ocr page 83-7{ESQLrTI0, moran de Chrifto poffent, in libresnbsp;facros congerenda exiftimarct.Ita,vtnbsp;multo minus, ca quæprætcramp;contrânbsp;Scripturam nobis obtruduntur,tan'nbsp;quam ad fidem amp; Chriftianifmum oC'nbsp;cefTariadebeamus redpere.)f.jo.
Fidci proprium obieâum , quod ei i® Scripturis quærit, quod refpiciMUO“nbsp;ampJeâitur, quod, cum Dco3gcns,innbsp;confpeâ:umeiusaffert,atq;i«'^nbsp;ftitiçeiusopponix,eftIE S VSnbsp;renus, tanquam C H RIS T VSnbsp;amp;ipfiusDeifilius.5^.3i.
Fidei finis,ad quem ea intenta cftamp;anhc« lat,quemque confequitur,eft ri» «-terna.Credcntcs enim habentvitam.
Fides non propter perfeftionetfi fui, amp; propriam quandam, tanquam open'snbsp;quam maxime eximij,pr«ftantiamamp;nbsp;dignitatem »meretur nobis vitam iternbsp;nam.-fed impetrat àconfequiturno-bifque affert illam in nomine Chrifti,nbsp;hoc eft,, propter Chriftum,quem innbsp;Euangelio apprehenfum nominata-pud Deura , ad fatisfadionem illiusnbsp;prouocando:atque ita per amp; propte^nbsp;Chrifti obedientiam Sc meritum nos ànbsp;peo
-ocr page 84-7)ICT1 JOHJK XX.
Deo recipi amp; vita atternadónari petit j atq; facit, ylr. 31.
fides non cft Apoftolorum tantùm, amp; aliorum his ßmilium prxftantium innbsp;Ecclefia Dei virorum.-fedetiamquo-
• rumuisaliorum hominum,quibusamp; Scripturarum vfus conceflus eft,vtexnbsp;eis amp; fecundum eas credant,creden«nbsp;tesque vitam habcant.5^.31.
V.
bE VITA AETERNA.
VIta fecundum hoe diftum Euange-lift« haberiànobispoteftatqucde-j bet.ÿ^.31.
Earn talcs perfonæhaberepofluntatque habent : quæcunque nimirum ftdcninbsp;Chriftl habentyfeu, credunt quôdle-fusfitChriftus.filiusDci.'j^.jti
5 Medium, per quod vita habetur, hoc eft, quoapprehenditur, pofsidfitur»acte-.nbsp;netur,eftfides.'gt;î'.3i.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
T Vita habetur in nomine Chrîfti : hoc cft» non propter dignitatem aut meri-tum,vel perfonæ cui datur, vel fidcinbsp;*iua accipituf amp; tenetuc,fed propternbsp;‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fa Chri-
-ocr page 85-Chriftum, qucm fides,de vita sterna Deum compellans, nominat , tan-quam dignum propter quem vita do-nemur: hoc eft,in cuius dignitate^nbsp;merito hduciam ponimus,vitamqucnbsp;à Deo requirimus., amp; propternbsp;quern ica nominacum paternbsp;nos vita sterna do-
ûat.ÿ^. 31,
INDEX LOCORVM IN
HAC RESOLVTIONE E SVIS textibus erutorum amp; expli-catorum.
ANGELLLuc. 2. Beatitudo. Pf.iiS.nbsp;Benediâio. Pf.izS.nbsp;Bona amp; profperitas, Pfal.128. Chriftus. vide Icfus. Circuncifio.Luc. 2. Concordia. Pfal. 117.nbsp;Coniugium. Pfal.uS. Cultus. Pfal.117. Deus.Pfal.128.117. Dierum obferuacio* |
Luc .2. Dorn us. Pfal. 128.nbsp;Ecclefia. PfaLuS-nj'nbsp;Eides. lohan. 20.nbsp;Fœcunditas. Pfal.fiS«nbsp;Gentium vocatio. Pfal.117. Gratia feu mifericot-dia.Pfal,ii7. lefus Chriftus. Luc.3. lohan.20. Infantes. Luc. 2* Labor. |
imEX
Labor. Pfal. 128.
Laus amp; celebratio
L^ei.Pfal.ity.
^?^-Luc.2.
^‘oeri.Pfal. 128.
^^’’gxuitas. Pfal.128, Pfal. 128.
yntus.pfal.128. ^fDra.prai.128.
A aaaiVL x-'vi* ytacula.Iohan.20. Veritas. Pfal.128.nbsp;^•fcricordia Dei, vi- Viftus. Pfal.t28.
de,Gratia. Notncn hominis.
Luc.2.
^bedienria.Luc.2.
Olca.Pfal.128. - Operabona,Pfal.i28. Vxor.Pfal.128.nbsp;I’ax.Pfal.ug.
Peccatum.PfaI,i28.
Pietas.Pfal. 118. Proprium tcnerc.
Pfal.128.
Regnum Chrifti.
; Pfal.t
Refpublica. Pfal. 128. Scriptura.I0h3n.20.nbsp;Timor Dei. Pfal.128.
Vita Äterna. Iohannis lo.
Vita longa: vide, Longxuitas.
Vitis.Pfal. 12S.
Zion.Pfal.t28.
F/X/S
IKDICIS.
ORNATISSIM^
VIRTVTE ET PIETA'
TATE VIRO, DOMINO NI-colao Gryphio, ciui Franco-furtenfi. S. P. D.
w 3\?' memoria 'tsterna
De um pietate yer a colutt gt;j‘ fuamfaÜûs i!;!' operibwnbsp;feculo teßatam fecit^at^ff^ß^nbsp;ßmul amp; Eccleßa ipßw conuerj'ationeïnnbsp;lauit: ei mortuo etiamfua conßabit amp; adoW^^nbsp;poßeritatem manebit lan^ exiftirnadOquot; ynbsp;^uia Deuipijshominibwpromißr,atquetpj^^nbsp;iam preeßat; noßrum quoque eßgt;ob datosnbsp;ceffos nobd benign.è homines iußos amp; Jan^to inbsp;E)eum celebrare,amp; illorum ipforum, tanqttam e-gregiorum Ecclefix membrorum at que lurntM^^^nbsp;gratam memoriam retinere, haneq^ adpojtttosnbsp;propagare. Ita enim nos Deo organaptr qafnbsp;ßorum memoriam in genere humano conß^’*^^^nbsp;exhihebimns: amp; ipßs bene meritts homtmbittgrnbsp;tiatn ah quampro bonis exemple
-ocr page 88-fugt;s leneficijî rependemjn, at que ettam hés,qui no iifium yiuunt,eîr nos yiclv.-rifunt,calcarnbsp;nonmediocre addemusfttconentur amp; ipß lauda-tißmorum hominumpietatemacyirtutemimi^nbsp;^^^¦ndo exprimere. Hoc animo collegi ego hißenbsp;diektif narrationem de yita amp; ohitu ßeuerendinbsp;°M.,Hartmanni,pi« memori«, Seniorùs no-ftci in ^inißerio,dumfviueret,ac dtuini cultus tnnbsp;Eccleßaadminißri fidelißimi:eam^nuncinnbsp;lucem edo.'Dignns enim ommno eS^,cuiiu yirtu--fts adalios commendentur,amp; inmemoriaßempi-terna maneant. ^cßcio multos eßßeper Germa-qui amp;minißerium eins magnißecerunt,eifnbsp;^ßoriam obitns illiusjummo deßderio expeBat,nbsp;'Tibi 'gt;pero yir ornatißtme hanc de illo nuncpienbsp;^^ttuo narrationem dedicate ^olui : tum quianbsp;^pjutn tanquam praceptorem ,amp;paßorem,amp; a~nbsp;^icutn j çÿ compatrem, digna 'Veneratione proße -quutitf es 'viuum tum quia memoriam Ulins de~nbsp;tnortuißanUe retines, eirfamam eins exnbsp;animo ad alios propagatamnbsp;cupis. f^ale,
T. fiudioßß.
Petries 'Patiens,
F 4 NARRA-
NARRATIO DÇ
VITA ET OBITV M'
TSE’{E7lt;Jgt;
Eccleßaßps FrancoJ^urtgnßi Frimarij.
î
ARTMANNVS ßeyeru^’ ; parentibus GuiIheImoB^y?\J
amp; huius vxoreElizabetha, ' bus Francofurtenfibus.fp®^nbsp;tis virtute amp; pietatc ’nbsp;natusert. Parens eiusBudinga,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-jV
morum Comitum Ifcnburgcnßum opp‘^ in quo honeftè habita fuit ipfiusfaæd*^’”*^^nbsp;commigrauerat : dudaque hîc vxorefuaT’'^nbsp;ter alios vtriufq;fexusliberos, Hartmann“nbsp;cxea fufcepit. Huius natiuitas incidit ^nƒ.^'nbsp;num M.D.X V I.amp;quidem in vigiliamnbsp;ronymijficuti parens eius idannotauitsft«’nbsp;vefperam 29. Septembris, qui fuit diesnbsp;chaelis.A pueroeuinparentespièamp;relig‘“,pnbsp;educarunt, 8e pro co quod jetas illafupc*''nbsp;tionuin admiratrix fuit, non domi tant“nbsp;deuotione animum eius imbuerunt.vcr““’,^nbsp;ctiani fuis manibusjipfi,turn in femplum’'’^*^nbsp;num Ru parochiatn fuam, tumaddiuerfâ^^^
-ocr page 90-Ä» amp; facella diuorum adduxerunt, aut certè per fatniliatn adducifecerunt: ex quo fadumnbsp;aliquando eft,vt vel matrevelancil!a,perpo-puli circumfusi frequentiam è confpcdudi-tnifla,illc non fine periculo,autignotospronbsp;notis.quo nondebuiflet,fequutusfuerit,autnbsp;pcrplateaseiulans.amp;quôperducicuperet in-dicarc tiefcicns, oberraucrit. Poftquam veronbsp;EuangeliumpcrDeigratiamhuicvrbiclariusnbsp;iuucntus in templis acfcholisfincc-riore doârinacœpitimbui.-illeadolefcentu-lus meliorem inftitutionem auidè comple-xus.talesincaprogreffus fecit,vtcum paren-tibus dotni fupcr mutationeRcligioniscon-ferret, rationcmquc eorum, quæ didicifiet acnbsp;fentiret.itafolidèredderctjVtillimirarentur,nbsp;amp; vtriufque animus pereum magisac magis.nbsp;ad dodrinam Euangelij.tunc nouamvifam,nbsp;inficderctur. Acciditcotempore,vtluesqua:nbsp;dam grauis vrbem inuaderet, ac vfque ad çdesnbsp;parentum eius peruagata,aliquot liberos i-pforum cnecaret. Tune mater de hoc filio fuo,nbsp;quem præ cæteris charum habebat ac tenerri-mèdiligebat, folicita,votunivouitDeo:fi eumnbsp;fibifuperftitem àpefte facerct, ricifsim fadu-ram.vt ipfi dicatus. facerdos Domini fieret,acnbsp;poupofitis negocijs politi.facra vnicètrada-’^®j P*‘otexit Deus filiû,amp; feruauit eum in vita.nbsp;Adfcholas igitur illepgit, inq; eis fub lac. My-F y cillo.
-ocr page 91-Egt;E EITÂ ET O’S cillo,primùm,deindc fub lohânenbsp;ftantifsimis viris,prçccptoribus fuis,*P* .fpnbsp;literatam militât,amp; eousqjin pietate,**’ j,nbsp;bus,in linguisjinartibusprogreditur»*nbsp;lè 8i magiftris Scholæ diligentiamacP5° jj,nbsp;fuü probet, amp; «qualesanteuertatac‘“Pjudjnbsp;Cumq; Deuseum natura, non addi^^®” jjjjnbsp;tantum, fed ad docendû quoq; alios»nbsp;ciflet,efformaflc videreturmon raroei’*’’^jcnbsp;ceptores,puerum pueris,adolefceote‘’Lnbsp;fcentibus, vtaudiretacdoccreteos, e-præefle. Etfuntadhuc,quiteftenturgt;’’*'’^ jo;nbsp;ius dextcritatem amp; gratiam fuiffein dot®nbsp;feqjipfosetiaillum vicariûprafceptotj®” j(,inbsp;regcftijiïc;amp;non rarocondifcipulosc®^ yjjjnbsp;ad recitandumeifua, procurrere ***^*5^^ju-excefsit ex ephebis:delibcratio habitanbsp;terpropinquos amp; alios bonos viros,ilh'^®r^nbsp;tronos.- quæ nunc ineunda ei foret jpnbsp;quod vit« genus,cui fetotumtraderebonbsp;gendum. Hïc honeftus quidam ciuisnbsp;ciator, qui nietucret, vt fumptus cum, nnbsp;demiamaliquam cótinuandorumftudiotnbsp;fuorumgratiaadiret.maturèdéfiterent»®nbsp;fultum fore iudicat, fi commutetnbsp;tæ genus in aliud diuerfum , quod qujdnbsp;cum certioreipfius,quàm exliteris pofsttlpnbsp;rari, emolumento fit futurum coniunâ“ Jnbsp;Eratautemfuisfumptibuseummi^^urus^^^
-ocr page 92-Hbergam, amp; negociatorem fui fimilcni eutn iàâurus. Aciubetillefancadolefcentera comnbsp;Jiiunicarchoc confilium cum matre. Verùmnbsp;illa^Deumteftata, edicit,non pofleconfenti-r«,amp;rogat,vt ne filiustale quid vel ipfe in ani-inumfuuni inducat, vel ab al ijs fibi perfuade-ri patiatur. Voui enim votum Domiiio,in-quitjCutn aliquando vitæ tua; àpefte.inipfisnbsp;ïdibus meis iam graflante, metuercm:quôd,nbsp;fiDcustibiparceret,mihiquete viuumdona-retjfacerdotio te eflemconfecr3turus:quodnbsp;ctfi tune, quorfutn pertineret, non fatis benenbsp;intcllcxi : Domino tarnen te non fubtraham,nbsp;fed fubducam te potius mihi amp; œconomia:nbsp;meç.inque feruitium Deo te tradam:vt qui adnbsp;malumfuerasdeftinatus, in bono nuncDeonbsp;amp; Ecclcfiæ ipfiqs, fi quidem Domino ita vidcanbsp;tur,feruias: ac te quidem,fili,vt non difientiasnbsp;magnoperè hortor. Noui enim eo te elfe in-genio.vt pofsis maioresin literis facerepro-grefluï, Deoque aliquando feruire. Equideninbsp;quantum in me fucrit, tua ftudia pro viribusnbsp;promouebo,etiamfi tota fubftantia mca gt; quænbsp;non cftmaxima, tibi fit impendenda-Hos fer-monesjtali matre dignos.ipfc filins fa:pc adnbsp;fuos rcpetiuit,amp; ex ijfdem,quaoccafioncadnbsp;ftudium Theologiæanimum applicuifietj o-Üendit. Solitus eftctiamipfehunccafum fu-utn conferrc,cumeo:quod Samuel, à matrenbsp;fua
-ocr page 93-TtE EIE A ET O^ITI^ fuaHanna,antcquam nafceretur,templ®nbsp;fibusfacrisjdcftinatusjamp;pofteaetiam.e^ïjjj-matrisjDominotraditusfuit. Acprofelt;^^(£gt;^nbsp;fivnamater confilijsamicorum fenbsp;oppofuiflet.-periflTetillc rninifterio, amp; j^js,nbsp;ciator fadus fuiflet. Ergo de confilionbsp;confentientibus etiam marito,propi‘’‘5^3t)-amicis quibufque Vvitcnbcrgamnbsp;nusproficifcitur,egre(rusannumXV^^'‘^j3iUnbsp;fuitanno M. D. XXXIIII.ficutinbsp;fcripti illius libri aliquot, in quibuso* j,jnbsp;præceptorum illic eo anno amp; (ii3nbsp;ipfcexcepitjteftificantur.PotuittuncOO^gjj)-gno fumptu mediocriter viuere:quódnbsp;pora illa effent hoc præfentimultôfe]’‘'L;^nbsp;Parenti tarnen eius,tanquam homioiP'^.jjitnbsp;to, qui effet in re non maxima, grauè jginbsp;fumptumiliumdiu fuftinere. Grandio^^nbsp;tur faiäum prarceptores amp; parentes,nbsp;commendarunt Senatui.- quiamp;benig’’^ fjjnbsp;ffudia iuuit acfouit.Illevicifsim.vtiaip^ pnbsp;Videretur non malè collocate, gradumnbsp;fterij petijt,quernetiam cumlaudeqbtiquot;^^jnbsp;Et quia tunc neque patria minifterio *P^^,nbsp;opus habcbat,amp;illediutiusin Acaden”^.^jj.,nbsp;rentifsimalaudatifsimaquecum praeftant znbsp;mis virisjpræceptoribus fuis.viuere la pjjnbsp;bat:ccepic priuatim iam hoc,iamillud^nbsp;difcipulis prælegerc amp; explicare:amp; CXlOjiiiJ
-ocr page 94-U nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'BErE\r.
*JJisopera fua,ne diutius vel parentibus vel ^^gittratui fuo, qui iatn futnptus in eum nonnbsp;^pntctnncndos impenderant, grauis effet, vunbsp;¦t’ Eo tcraporc confcripfitlibrumquæftio--Sphæricarum,qucm ic prxlofubieôum,nbsp;Auditores multa defciiptione non graua-£''’F“^in lucem edidit.Acfùithiclaborilliusnbsp;P *’‘-niultisquegratus:icavt per Acadcniiasnbsp;Germaniæ ad annos complûtes nonnbsp;præcepta Sphærica, quàm hæc ab ipfo connbsp;iuuentuti vulgo propofita fuerint.
“xit etiam Vvitenbcrgae vxorem Barbaram, jj^^Q^LlILmenfelanuatio. Tandem çùrnnbsp;fç P parentum quzdam inpatria,adnbsp;s tuas priuataspertinentia,haberet curare:nbsp;fu l'élue, amp; propinquos fuos inuifit,nbsp;j^que omnia, pro eo quod par eft, difponit.nbsp;EcclefiæFrancofurtenfisfa-batM ^^•^'^'’^m^âtisperturbatus. vndeopta-aij , 8*ftratus, vt offerretur fibiTheoIogusnbsp;, quisplus,eruditus,grauis,qui mcdicinamnbsp;eosangit,ccce vitroad-^cunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum optimates ido
^10^^*^’ eum vocant, de omni return amp; perturbationc explicant,nbsp;animo explorant,proponbsp;Woditiooçs certasjâd Senatum omnianbsp;referunt.
-ocr page 95-DE VITA ET OTSITI^ \ i’eferunt.vrque vtrinque in vocationem coi*'nbsp;fentiatur efficiunt. Ab his redit illenbsp;bcrgatn, amp; cum D. MartinoLuthero,ei'*nbsp;éten us tanquampraeceptori,patrono,amp;^nbsp;cOjfamiliarifsimus fuerat,deftatu Min'*nbsp;in patria, deque lui in illudcooptation^-P^^^nbsp;lixè confert. Probat Lutherus egregi^'’’ j,.nbsp;hintatem,ftudium,atquezelum Magi^**^^nbsp;gratulatur Ecclefiæ affliâæde paftore^nbsp;dico tam fido ac bono.- hortatur voc«^*’nbsp;ne déférât Ecclefiam, fed vocationem ‘nbsp;tu r : proniittit ei à Deo gratiam amp; in voç^'nbsp;nis laboribus benediâionem.-ccrefflon^jjSnbsp;clefiæ, tanquam rem liberam,amp;confet^^nbsp;non ligantem, dummodo puritasnbsp;obtineat.relinquere, qualesinuénirct,!^nbsp;Acquiefeit ille, amp; dcconfirmatione fui *nbsp;feepto minifterio , quod magna diffi^“nbsp;non cariturum elfe prouidebat,etiamât^5^nbsp;etiam lætatur. Quia autem inftabat by^nbsp;quæ profeâionem impediret,ac illc fu^®nbsp;non ira fubitô omnes comppnere,nbsp;iter parare poterat,atq; etiam nundinas F tnbsp;cofurtenfes commodifsimas fibi adnbsp;rendum œconomiam fore videbat: antenbsp;dinasvernas noluitfeillinc commouere.nbsp;terim .quædevocationeLutheriad Çcpcnbsp;fifsimosComités Mansfeldcnfes, amp; ipnunbsp;patriafua obitu,amp; funeriscuratione,oiu
-ocr page 96-bus cognita funtjacciderunt.quofadum^fFi vtM.Hartmannum confilij fui minus pœnite-tet. Itaque coucionibus aliquot illichabitisinbsp;amp; reddita coram Minifterio fidei fuæ ratione,nbsp;foknni Ordinationis ritu commendari fibinbsp;facit docendi in Ecclefiaamp; Sacramentaadmi-niftrandi officium. Pofteaadnundinasvernasnbsp;‘ Çum vxore amp; familia profeâionem fufcipit,nbsp;lyàuc patriam venicns fe fuo loco fiftit. Fuitnbsp;hoc anno,fupra millefimum amp; quingentefi-®“ro,qnjdragcfinio fexto. EftqueM.Hart-raannusomninô primus amp; ob rerumpræcla-^«inMinifteho geftarqm gloriam,prçcipuus,nbsp;‘^erotnnes ciucsfuosftudiofos,quorum ftunbsp;^’Senatus fua liberalitate,in fpemcurandinbsp;fua vrbe Minifterij, fouit :¦ quem affirmesnbsp;tantùm bene amp; vtiliter collocafle fum-
P ^»vcrumetiam patria:largius,quàmacce-
, J p’“s,talemfe ad extremum vfquediemvi-
I nift^æ^®!?*M“ulcmnecefsitas EcclefiæSi Mi dignitas requifiuit,amp; qualemfegcrc-ïtiD •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fidelium miniftrorum opter/
intelligentisB rerum Theolo-le^ '^^’^’Vvitenbergse in fcholaLuthericol-SifinccrusipfeLutheridifci-vfquead minifterij ac vitae •'em permanens. Inftruâusfuitattiumnbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp; libc-
-ocr page 97-Tgt;E fr IT J ET
amp; liberalium difciplinarum fcientia gt; guis, vberiusgt;quàm vocatio eiusaut vlusre-quircret.Hisaccefsicvitjemoruinqueinf^gfl''nbsp;tasamp; innocentia.æquabilitcr in omnespart^nbsp;vitæ omnemqiic conuerfacionem fufa. qua*nbsp;minifterium ipfum egregiè ornauit, amp; fibinbsp;gnam pcperit amp; conferuauit authoritatefO'nbsp;Inomniporrôfunâione tantamadhibuit^'nbsp;ligentiam, vt in nulla parte minifterij fu* lt;nbsp;derart aliquid in fefe pateretur. Eteniml*’^^nbsp;fqum nunquam vacuum reliquit, raro*?nbsp;eum alijs explendum tradidit.- fed ncgoti/^”’“nbsp;cidentibus vocation!fuæpoftpofitis,ip*^P°“nbsp;tius alijs opera fuam liberaliter locauit«nbsp;officio ipforum fibi fubferuirc poftula®*T®nbsp;return pro concione traôandarumnbsp;ne,meditatione,difpofirione,omnilt;1“^P?’’'’nbsp;traäatione tantum operæ pofuic.tantumin-genijjtantumque incmoriæ vfurpauitpotiusnbsp;quam oftendit,quantum alius indiâationcsnbsp;aut fcriptioneSjtnóx prclo fubijcicndas fi poffer,non conuerteret. Quàm accurate verôdi-xerit, caueritque ne vel verbum vllumfruftranbsp;faccret: totius auditor)j eius teRlmoniapof-fiint docere.Enimuerovbiquis attcntusaudinbsp;tor vel aufcultaret folummodoverbafacien-tijve! calamo exciperc amp; annotateexplicatio-neseiusconareturmon fieri poterat,quin ip-fc irafccretut fibi,fi qua do vcl vnicum verbumnbsp;aurcs
-ocr page 98-»ures aut calatnUm ipfius effugiflet.Tantuni pondus ineratillius verbisitam neruofatam-que ad rempertinentiaerant omnia. Ncquenbsp;tarn in verbis quam in rt bus erat mulrus:atq;nbsp;ita ab omni rerum copia inftruftus dicebat,nbsp;vtquæcunque concio illius abalioaliquofa-cundoamp;ftudiose verbofo fermocinatore, innbsp;‘^“asauttreshotniliasfätisprolixabdiiiidi ponbsp;tuiflctatque deduci. Ab omni oftcntationönbsp;glotiolæalicuius captatione omnis tradta-tio eins prorfus erat aliéna.Qiiiddc pfpicnita-te,qua:futnniädiligcntiam in dicendonon fnnbsp;cilecomitatur,dicam?quiddegr3uitare?quidnbsp;dedulcedineamp;fuauitateconfolationii? quidnbsp;de motibus? qui aliquando pro rei dignitatcnbsp;amp;necefsitate profeâô eranc vehementes. amp;nbsp;tarnen nihilominus ita dicebat cum affeäu,nbsp;vt amp; docentis,amp; confolantis,amp; exhortantis.amp;nbsp;quæ opus effet redarguentisvcrba,àmedio-criterexpeditofcriba,ftcile omnia poffentex-cipi. Ad fidem eius bonam in doccdo.quod atnbsp;tinet:ftudiofibi femperhabtbattextui præle-âofatisfacere, amp; eundem ad certumaliquemnbsp;vfum Ecclefiae rcfcrrc, inque omnibus qua:nbsp;traderet, fimpliciter non qua: fua effent, fednbsp;qua: auditoriim, qua’rere. Non detrahebacnbsp;aliquid veritati, nihil textuiafringebat, nihilnbsp;aùribus cuiusquam dabatjUon comn odinbsp;auc incommodi fui, non gratis aut odi/ fupe-G riorum
-ocr page 99-DE EITâ et O’BITT riorum inferiorùmue,rationeni habebat :nbsp;æquabili il proprio ininiilcrij iurecuiquel^’*nbsp;co,amp; tcmpori.àr perfonæ.quodeideberetuûnbsp;tnbuebac. In omnibus deniquehocnbsp;fcilicet Ecclefia qiiàm optimè ædificare^/*’^*nbsp;fpedabat. Poftreniô in ea diligentiaamp; rtde *4^'nbsp;qua, vtdiximus, perfunäusinunerefu‘gt;^^*'''nbsp;vfquead extremumconftans perftitit,*nbsp;ne ofricium taccreftrennuèperrexir,''/q‘'‘^^nbsp;jllud tempus, quonupervltirnamcooc*®”^^nbsp;habuit decauendis Pfeudoprophetis,nbsp;quidem non alirer.acfi mortem fibip'^æ ^^ «nbsp;ret, quaÎ! fummarium aiiquoddoótrin^f’Lnbsp;annosinhac Ecclefiaàfepertradatæ, con‘nbsp;tuit:ac ncquisâbearecederet.autpontifi^^nbsp;rum vel (édariorum aftutiaac doloab , enbsp;fineretfedepelli, magno cumaffeduEcc*^nbsp;am monuit. Qupdautcmplerumquefieï“^nbsp;iet.vt quæ ex officio à dodoribusdicunt^rnbsp;Hunt, non fimiliterabauditoribusproom^^nbsp;recipiantur; idem etiam in minifteriofuo^'nbsp;Kirtmannus nofterexpertuseftjnequcPC^nbsp;tentationum Si afflidionum expertem e“nbsp;effevoluit: fedquo maioribusdoniseurn’*’'nbsp;ftruxit, hoc magis ilium præ cæterisfratrib^^nbsp;fuiscxercuir. Ac fanèqualé Deusintentatl^nbsp;nibus requifiiîit.talem ferè inuenir;vtquipfnbsp;fîteretur fe Deoamp;verbo ipüus nihil dérogé'nbsp;tum veile, amp; ne quid tale fieret, paratusc»?
om«»-
-ocr page 100-omnibusneruispugnare, amp; hucomnctnini-/lertumfuum,operam,laborcm,fubftantiam* exiftitnationem,corpus, vitam ipfamjmpen-dere.Cùm autcm omr.is ciiifus minitterij ip-fiusfatisgrauis et accideritjtuns duo temporanbsp;habuitcuaiprimis dïFSciliaamp; periculofa.-al-tcruni Interimtfticum; alteri'i veroillud quonbsp;peregrinitioftriperegrinâRcligionemamp;do-âritutn huic vrbi inucxerunc. Interimifticinbsp;temporis fanèquàm grauis fuitparoxifmus.nbsp;Quosenitn ille puritatis Euangelicæcoufqînbsp;habuerat fummos admiratorcs ac patronos:nbsp;eostunc tnediationis Interimifticæ principesnbsp;defenforesexperiebatur.His cutncontrariusnbsp;obuiamproccdcrct,acftaretinacie exercitusnbsp;Dominifirmus, conftansamp; immotus.-infra-âoq;animo, tumcorruptelas dodrina? amp; fi-gnabeftiæRomanz (quxillafrontibuspio-rum affricate amp; imprimcreconabatur) taxa-ret.aqjfeamp;Ecclcfiafuæ fideicommiflarepel-Icret, turn doörinam Chrifti puram illiba-tamqjrepeterct, explicaret, confirmaretjn-culcaret, tueretur,ac mordicus retinendananbsp;contenderct-boneDeus, quantaindignatio,nbsp;quanti motus, quantus fremitus ac furor Sa-tanx, tunc eft exortus, quanti conatusaduer-fariorum fuerut,vthuncathletam Chrifti autnbsp;mollitét blanditijs dclinitum. aut clamore amp;nbsp;minis obtunderêt compcfcerentq;,autcon-G a tentio-
-ocr page 101-UV. VIT A TT O’BITV tentrofius refrangentem vtdifperderenf. Ve*nbsp;rùni illenullorcrrore commotusfufnmaconnbsp;ftanciaofHcium facicbat: inomnem partei^'nbsp;quid de feftatueretur,expeâans. Actentau''^nbsp;quidem eum fubuertere, fubuerfoq; illo.cuUjnbsp;Religione, quodvellet, faccre Satanaszamp;e^nbsp;rem fanèadduxit.vt is ftatione amp; locofuo dcgt;Jnbsp;ceretur:fed potentior Cliriftus fuit» et v^inbsp;ad breue tcmpusathletamhuncfuom Satan«nbsp;cribrandum nbicciflet.moxrepulfoifto^^*”'nbsp;gnè man Û ei porrexit, amp; altero die poftj^u^ninbsp;minifterioexutusfuiffet, cumdignitateeuninbsp;fuo loco reftituic.amp;fidem conftantiamq;cuninbsp;largo fœnore ei rependir. Ad alteium tempusnbsp;quodattinct,moxhoeeftpriusillud infequu-turn. Miniflcrio enim amp; Ecclefiæ vixianiexnbsp;priore motu fefecolligentibus, afflidionemnbsp;nouamattuleruntperegrini ; dumfeptoptetnbsp;Euangelij doiSrinam amp; omnem cultum,hic pnbsp;Dei gratiam vigentemac florentem , ad nosnbsp;confluere,amp; micas de menfa Ecclefiæ dccidé-tes participare veile fimularunt. Audieruntnbsp;quidemifti ab initioconciones.ac Sacramen-tisin noftra Ecclefia vfi funtjnon tantum po-pulus.fedipfietiam miniftri corumwtEcclc-fiam de plenario fuo confenfu in eandem cumnbsp;ipfa Religioncm, certam redderent: ac iuraf-esex animo fincero omnia fieri. Vbi autemnbsp;hacfimulatione fua animos hominumoccu-paruflt.
-ocr page 102-Vârunt, atq;ita amp;à raagiftratutemplum amp; à '^injûerio publicatn commendationem fui,nbsp;^anquprn nihil diucrfi afferentiûautquæren-liüni,obnnuerunt, A' clàm Sacramétarisc fuanbsp;patron os fibi conciliarunt:tuncdiuer-^'^’’Qdoôrinæ genus paulatimoftcndere,tuncnbsp;P^culiares ritus circa myftcria Chrirti fibi pernbsp;fittere, tunc infolentius dogmata luapccu-Juriadefendere,amp; noftram Ecclefiam papif-®gt;i» aliorumq; fœdifsimorûerrorumarguerenbsp;cœperunt. Ea verb res quantum animorumnbsp;doloretn.amp;quantam sgritudiuem tumEc-clcfia? vniuerfsE, qua: fe ludificatam videbat,nbsp;tû minifteriojamp;inhoc, Choritotiusduci,M.nbsp;Hartmannojfumtno domusDeiZeloflagraanbsp;ti,attulerit.' dolcndo quiuis fentire fecum,nbsp;quàm verbis ad alios efferre. facilus poteft.nbsp;Neq;tamen quia iam duplici acie, altera Pa-piftarum, altera Sacramentariorum, inftru-öns Satan, Ecclefiæ huius dodrinaoppugna-bac, iccircoamp; defperatumdefummareif^uit,nbsp;autàcongreffucumeo celTatum:fedcolleélisnbsp;animis a tq; ar mis acietn, hie nofter contra v-tramq; partem inftruxit, amp; quo magis ills vires fuasexeruerunt, hoc magis ipfegladiumnbsp;verbi Dei amp; fulmina redargutionumvibra-uit, amp; in aduet'fas ftontes eorum contorfit:nbsp;donecexhae ftationé in cœlum euocatus,nobis reliquias belli tradiditcotiniiandas. Remnbsp;G 3 cniin
-ocr page 103-7)E VITA ET O’BITT ênîmhic nos abfolucre poflc nonfpcramuS'nbsp;Atq; hoc eft duplex illud tempus, quo potifs*'nbsp;muinexcrcerieum Deus voluit: amp; inqgt;uoi'ljnbsp;excelfo ammo fidum ChriftimilitemJ'vfq;^^^nbsp;extremum fpiritum pro nomine Domiiiip’ynbsp;gnautem, atejadeo verèHARTMANNVM*nbsp;quod nomen Germanisfirmoanimoamp;cof'nbsp;pore virum fignificac,fefeexhibuit.De''it«^'nbsp;illsinnocentia fupràdiâum eftaliquid'P^9’nbsp;nunc aliud addam, nifi quod talis omnino*’*nbsp;tæ morumqicias integritasfuit, vtaduçna-rioruin nemo vnquam vel aufus fucritnbsp;calumriijs ten tare, fed contra in conuen^^**^nbsp;¦nibiiscum noftris hominibusmagnific^*^^nbsp;prædicarint, fafsi.ornatum nos bonisÇX^.PJ'nbsp;plis habere minifterium. Humilitasani”’quot; 'nbsp;Jius tanta fuit, vt nunquâfe31ijsquibugt;5“”^’nbsp;dodrinapræftantioremjmaioremoffii^*^’^^nbsp;thoritate grauiorem, rcrumq; vfu amp;nbsp;tia.aut qualicunq; donoalio.fuperior^’ *nbsp;buerit,autvideri volucrit.Eftmorisin tccnbsp;Iîanoftr3,vt,fiquis verbi miniftcrpettci’nbsp;amp; extremè ægrotat, nominatim denbsp;Ecclefiîcprccibuscommcndetur. Hoconbsp;«mille,cum adhucreöèvaleret,nunqu3nbsp;poftulaturum, aut vt fibi feientinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Xys
tniffurum eife, aliquoties advxoretnty eft: non quod preces ab Ecclefia jg,nbsp;nollec, fed quod non vellet prae exteris**'
-ocr page 104-omnespropinquiilliu$,muitum fi'ioamp;ODera eine vfi ¦ nnn cil
con-
”'ioamp;opcfaeiiisvfi:necnonciucsrcliqui,amp; onitiiseorum,quitus vnqnamapud Ie perfu-gium aijqQQjj præbutt, vulgus. Liberalitatemnbsp;’eroillius in erogandiselccmofynis,paupercsnbsp;noftrates fimul ac peregrini, amp;numerofusnbsp;cœtusfcholafticorum . ludimöderatorum amp;
fuactiatn exeo percepit commoda. Prima
G 4 e:us
-ocr page 105-Tgt;E yiTÂ ET O'BITT ' èiusvxor, Barbaraanno LUI. altero die abnbsp;eo, quoillepoft vehementem iftumparoxi^nbsp;mum,quemfupràdiximus, cumdignitatenbsp;commodofuoin integrum eft reftitutus, o*'nbsp;hil bono nuntio recreata, diemfuumobi)'*nbsp;fuit isIX. Aprilis.Ex hacgenuitliberosftp'nbsp;tem:ex quibusvnafilia, Maria, poft obitui”nbsp;matris ahquandiu fuitfuperfteSjamp;pofteaip*'nbsp;faquoqj matrcm,nóamiflam,fedprjrn7i/ïani.nbsp;fequutaeft. Alteram Agatham, ciueinf*’^*”*nbsp;duxitannoeodem, quoprior illa decefff^bnbsp;Calendis. Auguftizexqua geminam prolcm»nbsp;non tarnen gemellos, fiifcepit. Ea mortuaemnbsp;annoLXI.'menfis Decembris die XlX.reli-äo poft fe ftlio Laurentio, quiamp; ipfe, annOnbsp;quinto poft, mortem cum vita commutauif«nbsp;Tertiam poftea duxit vxorem Catbarinam»nbsp;annoLXll.diemenfisAprilisXXL Hæcpa-rentem habuit Sebaftianum Ligariuin Mo-guntinum, olimeiufdemordinisamp;monafte-rijcumLuthero fratrem, amp;poftea huiusEc-clefiæminiftrum,cui mortuo M.Hartmannusnbsp;p. m. fuit furrogatus. Atq; hæc oâo liberorum mater fada, quinq;exeis hodiè, ipfavi-dua,fuperftite$habet;IohannemHartmannûjnbsp;Mariam Salomen, Vrfulam,ElizabetIjam,Ntnbsp;colaum. Amicus amp; notus fuit muftis,multof-que ille vicifsinifibi notos amp;amicos habuit.'nbsp;videlicet, px Vvittenbcrgenfibus,Lutberuni,nbsp;Philip-
-ocr page 106-tigg^P^nijPomeranumJafturiiIonamjCni gQtjß?'’^»Forrterum,Maiorem.exVvirtenber
^bu‘“‘^eobachiosFratres, amp;alios:exlenen« du^^’^f^epffium fen!orem,Illyricum,Vvigannbsp;LipFenfibus.Nicolaumnbsp;logj^ ^^cruin;ex Hafsis, Adam um Fuldenfem,nbsp;Hombergs-Hafsis vicinum, Petrum LotichiûjAb-jçl^.'^Solitarienfcm.-cxBrunsuicenfibuSjIo-^brlinum,amp;: Martinum Kemnici-^L^^i,^’'^’’urgenfibus, loannem Aepinö,
^Hieronymurn p 11 ^Utn : ex Ratisponenfibus , Nicolautnnbsp;, “llurn ; ex Argentinenfibus, loannem Mar-j ?cnium,amp; Valentinum Erythræum: ex Bafi-'enfibus,Simor.em Sukerum:exBipontinis,nbsp;'-untnannum Flinspachium: inHercinia fylnbsp;•ja.Michaelcm Neandrum, Abbatem llfeldennbsp;lern; Erafmum Sarcerium, amp; Zachariam Prse-tonum,Iflebienfes.- Cyriacum Spangenber-gium,Mansfcldenfem:exKönigfteineDfibus,nbsp;loannem Prætorium, Chriftophorum Oben-hinium,amp; Melchiorcm Acontium:8f alios pernbsp;Germaniam.Daniam amp; Suetiam multos. Exnbsp;comitibus: Antonium, Georgium, Reinhar-dum,PhiIippum,Ludouicum,Ifenburgenfes:nbsp;Philippum, Vvaldeccenfem : Georgium, Er-
G 5 bacen-
-ocr page 107-T)^ in TA ET 07^ TT A bacenfcm : Ludouicum , KÔnigfteincnfem*nbsp;Fridericum Magnum àSolms, amp; huiusfili'’*’nbsp;loannem Georgi û,amp; Ottonem.ExEcck*’*nbsp;amp; Reipub.ciuibus domcfticos fuos amp;nbsp;quosvnicèdilexit:itemq;nosJymmyH^®nbsp;osamp;fratrcsin min!fterio:amp; omiics denilt;î»'’®nbsp;nosacpios. Supra omncsalios tamcnint*'”'nbsp;dilexicac veneratus elt, AntoniumElIc'i’*’’’nbsp;nunc Confuîem Seniorem: Hieronyp^“*^nbsp;Glauburgo p. m.Patritium amp; lureconiult“^nbsp;pientifsimum : amp;huiusa’muluminpilt;^f^^‘^ ¦nbsp;virtutibusjlacobum Schuartzkopffiu^’ ^***^**nbsp;Doâorem : amp; horum ipforum families pgt;^*nbsp;omnibus alijs côplexuseft. paucisnim*’’*”’'’'nbsp;fcdhisoptimiSjfefamiliarifsimèconiungeoS*nbsp;Facultates eius ab initio miniftcrij, cun} bo-nam partem patrimonij infumpOfsetnbsp;bergat, amp;ftipendio tenuiorc per aliquota^*nbsp;noshicviueret, licetaliquæ fuerint, non W-inenpotuerunc eflemagnæ. Auxitautemc^snbsp;illiDcus, perlaboresipfiusin officinistypO'nbsp;graphicisrpergratitiidinem eorum quifidÇ*’’nbsp;ipfitis inminifterioamp;aliaeiusdonacxofculs'nbsp;bantur.-pcrqsconiugij paulô largiorembennbsp;didionem-ValctudincnatHrafuitfatisfirmä'nbsp;Aliquot faltcm vicibusincidit in morbosgra*nbsp;ues amp; pcriculofos: ex quibus tarnen benigni'nbsp;rate Dei, ad ardcntifsimas Ecclefiæ pro iP'.^nbsp;prcces.egregie rurfus conualuit, doroeftic*^
-ocr page 108-U HAEJ'^A^. ’BErE^I. ^’^’samp;auditoribus redditns ac donatus.- do-^'^nacpoftrema vice à Deb prorfusfuiteuo-cxhac iniferaamp; caduca vit3,arq; itaomnbsp;*/usiir)alis liberatus, 5e in cœlefti quieteconnbsp;^’^ütus:vbimine lætus,àlaboribosSe omni-“^pialiSjquaîlûcexpertuscft.rerpirarjDeoq;nbsp;Angelis,Gloriainexcelfis. Proxi-’^Srnorbusprimum feexeruit perpunôio-. ex deftillationibus capiris orras,vnde canbsp;‘^brilis vehemens, qui ferè in omnibusnbsp;Q’^^’sipfyæ infeftauit: exhoctandenïlan-totius corporis fequutus eft. Poftali-dies vifus fuit conualefcere,amp; omnbsp;. melius habere. Vbiautemcalorés pan-redirefenfit ; in diuerfo leéfo à priorcnbsp;J’°ans,queftuseftdccoad vxorem.Hæc per-’’^’¦’taingemuit, quoties talc quid ex te annbsp;î®gt;’nquit,toties mortis im pet 11 concutimihinbsp;jQeor.T une ille.tu femper abieftoamp; confiernbsp;^tocs animo, quin meminifti illud Pfalmi:nbsp;susnoftrafpes amp; fortitudoiauxilium in tri-uiationibus, quæ inuenerunt nos valde.nbsp;toptercanôtimebimus, ctianifiturbabiturnbsp;^tra,amp; ruunt montes in medium maris. Pfal-4Ö- ex quo refponfo vxor magnam con fo-*bonem accepit. Per vtramq; feptimanam,nbsp;infirmatusfuit, propter dolorcscapitisnbsp;ptomorefuo,admodum rarôamp; parumlofu-•iseftijsqui eum inuifefunt, Interrorquot;quot;is
-ocr page 109-•DE nrA ET O’S irr îgitur amp; admonitus de certisrebus, breuîter,nbsp;fed ncruosè, rcfpondit. A Domino Matthianbsp;Rittero Symmyftaadmonitusdaûaretcuraninbsp;fuam in Domino, Scrcuelaret ei vias fuas, a*'nbsp;fperaretfn eo,ipfum cntmcfle faâurutn;lt;i‘’'nbsp;dnm inquic hoc fado. Akerifîmilitcrcicon-folationes aliquot in memoriam reuocanti.nbsp;animo fe verfare centcfimum tcrtium Pfal-mum, refpondit :ac fimul verba aliquot, ta-metfîiam ei lingua officium indperetofg^-rc. exPfalmo recicat. Confulis vcrôfeniorisnbsp;vxori, Mari«, cumeapaulôanteabicnseiva-ledixiflet,aq;Doniino ci roburac vires fuiflcCnbsp;imprecata. Chriftus eft virtus mca amp;robutnbsp;meum,refpondit.Adverperam,quampoftre-mam hîc vixit, vxor ci folaafsidcns, Domine,nbsp;inquit, video tc viribus magis acmagisdefi-cere, amp;bcne maltutneffeinfirmum:angitncnbsp;teetiamcura31iqua?Rcfpondetille,non.HjECnbsp;contra: nunquidigitur de liberisnonesfoli-citusPDeus,inquit, illecurahabebiteorum,nbsp;acprofpiciet eis:ipfi modo fintprobi. In extrema noâe,circa horam primam, vxori inosnbsp;eialiquid, quo reficeretur, ingerenti, mittenbsp;me,ait, vtdormiam:quia dormiturio. Ah Domine, refpódct ilia, infirm ior es quàm vtpof-fis fomnumcapereifortafte in Domino lefunbsp;Chrifto cogitas obdormifeere amp;quieiefrui.nbsp;Adhæcille:Dominivoluntasfiat. Simulitinbsp;Cubans
-ocr page 110-'BErET^T. wbanspaulatim magisdefccit.neq; aliud amnbsp;P'ius.quàtn IT A,quotiesnimirum de his quxnbsp;Cl prælegerentur, anincelligerec ac firmicernbsp;credcretJnterrogatusfuit, refpondir. Atquenbsp;itadieDominica.qujefuitXI. Augu(H,manenbsp;paulo poft fextam Deo patri creatorifuoani-tradidit. Si inChrifto placidé obdorini-“'t-anno præfenti, qui eft fupra M. D. feptua-gciimus feptinnus: cumannosXXXI.inpa-ftia tnitrifterio verbi funftus fuifl'et. Sta-J^ueraiuus nos eo die ex fuggeftibuseu Eccle-“æprecibuscômendare, non fupprefTo ciusnbsp;”oæine,vtantea,fcd nominatimiVeriiantc-“'’’titnosobitus illius, fortè facienre iditanbsp;. quo quod deprecatus illeanteafucrat,nbsp;cxaudiretur. Pofterodie fepultuseftinnbsp;cœniiterioomn!busciuibuscommuni:amp;: fuitnbsp;Pulturaeiushoncftifsima. Funusgeftaruncnbsp;. ^Qjcs.Moris enim hie eft,vr qui honeftiorenbsp;ƒ S® ruerunt, à tribu aliqua ad fepulchrumnbsp;. crantur.geftantibusfunushisquiiuniorcsnbsp;reliquis verotribuum ciuibus actoeijsnbsp;PQnefuoordinefequentibus. Sartorcsvero,nbsp;^^nimosfnos ergaipfum, tanquamoptimènbsp;Omnibus meritum Paftorein ac Patrem,nbsp;atndeclararent; non iunioribushic, vtali-jx ^geftationcm funeris demandarunt, fed ip-tj^^F^S’hoc eft, qui fenio, canitie amp; authori-® JO ea tribu fpedatifsimi erant, lueubrinbsp;habitu
-ocr page 111-T)E riT. ET O'S. U.M.’B.'
habitu caputconteâi.totumq; corpus vcftiti, ipfiaccelserunf, funusqjhumerisfuisfufcep-tfi in ccemiterium deporcarunt,Se fepelitionisnbsp;miniftris tradiderunt.CumcfFerrctur funus,nbsp;canta corifpiii .batur Senatorutn, patriciorü«nbsp;opificuni,amp; reliquorumexornui vulgohotninbsp;nutn vtriiifq; fexus.multitudo.vt dixin^s,nonnbsp;cæcum hotninum fed niundum ad cohone-ftandatn fepulturain eius confluxifl'e. Fone-brem concionein devoluntate fratruæ ha-buitPetrus PatienSj feniorisfui demortuiianbsp;fideamp; minifteriofocius acfratcr.Exituscon-cionis fujt : imitandu m effe conftantis fidei exnbsp;emplumindemortuo.- gracias Deo agendas,nbsp;qui huic Ecclefiæ tam falutare organutandiunbsp;concefTeritiamp;vtpofthac ne déférât Deus bancnbsp;fuam Ecclefiam, fed fubinde alijs decedcnti-' busaliosoperanosinmeifemfuaniextrudat,nbsp;. orandîi.Habitacontione,folenniccremonia,nbsp;qui in luftu eranr, dcmûreduâi funt:atq;it3nbsp;funerecuratodifceffumfuit. DEVS Pater Donbsp;mini noftrilefu Chrifti,amp;ipfeIefusChriftus,nbsp;capurEcclefiæfuæjvnacumSpiritufanâo.fa-c!at,vthîcamp;alibi femperfintacmaneantido-nei homines, qui in minifterio ipfi ScEcclefiafnbsp;cum frudu feruiant, acglorianominisipfiusnbsp;débita ratione amp; ardenti Zelo qua;-rant amp; promoueant.
Amen.
-ocr page 112-IN OBÎTVM RE^ VERENDI VIRI, M.
Hartn^anni Beyer, Ecclefiaftæ Francofurtenfis:
CLAKissIMVM virvm d. ia-
Schvvarfzkopff^ larccon^ ^ültum Francofurtcnfem.
CoMti»
-ocr page 113-DE VÎT A ET OBITV
Conantefi^ rudes infaut a refoluerefauceh Carmina^'^is rabidi terret aperta cants.
7dec tenet y lia bonos doBarum curafororunh Sedmihi quis^jgelu clamat aura
Aura yenhfeu monte lates,Jeu ’Valltbttsitnd» Et qutbui ardor es yrimuraura leua.
Atmegampinets afium 'citanteJub ymbrts, Ét captante yagas frigorapropter
Vndùsforte mihitumidisinjùrgere'^'^^^^ yfus, rpr intortisireyoluminibus:
Ilium Haiades,monran^'lj numina circum Flebant, amp; rigidteflejlbs Hamadryo^^^*
Etfientes lacrymis confolabatur obortts Ehœbits,eyAonij catera turba chart.
^t'go egoficnymphcejxuos reflinguitts
Ifia canùs raptdas temperet yndafaces. lamqfiabunt lacryma riuos, iamlurntna fiateStnbsp;Omnis amp; tn tenues fuccus abibtt aiptas.
Sic ego, cumfunefiatremendts aduolai'altSt Funus amp; attonitofiehile Famanbsp;Ergo,ait,Aomdum cur manent luminafit^^
Q^ref“tuamyfiesfummus in
IJuiprias adgelidum coluit Farnafidas A Aflradocens Fhxbiperduodenayt^ts.
-ocr page 114-’HARTMANbT. BEYÈRT. t^indtliea cautM ludi^ria Sphyflgtf *nbsp;enum depuütatra ’vado-,nbsp;animas reuocauit ah Orcûinbsp;'^^rha fidemqj'equiinbsp;fepnlttgraJlantem7)xmona%iten9,nbsp;fuetos inpecw ire lupos^,
Hartmannus oues,^ ouile reliquiti ^cerbafua,nbsp;p ^^^gt;twnflebiliter matresq^ '^irofqjnbsp;totiif langere cerno ’^adü.nbsp;^^^^itorrentecnr non conuertor in amnem^nbsp;Ila * /*
^en, lacrymas non ego totm eo, ^^'^thaelacrymisamp;acerbofunera lu^unbsp;gublica dammafleani^nbsp;if^portuna dolendat
^^è‘*^trnator tottemgeflatibnsaHam
i ƒ ‘^^«abiens interli^itacuraratem. .
I ^^^^'*^.^^^^tertumiaos,crebraßjgroceHat \ lUnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^^biguonoßracarinamarii
^¦r^^^^/etiiaciendojemtnayerbi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\
^onfirabat ctlidulcefaienrts iter^ . u.. ^'.^^Priadocuittelumprobitatetnèreri
; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;meritishominesfideremobilibiut'
H Tutint
-ocr page 115-ÙE VITA ET OÉITV
Tutuii in Chrifto noftra flat catija jalutit Intiuïti^ in Cbrtflifigite mqrteßdem»nbsp;te conficiat dirafururiraq^ IsgM»nbsp;lex tef»ntem cogatamara mari-
¦ t
..U ¦
IlletihiiCarntsfertemmifératusaçerbanUt * Auxiliatrices aifjilicat ig/e tnantü-lAec tibHAatiira libeatconfidereifallitnbsp;Et^an'.'i hominet ludic imaginibiti»nbsp;Talia dumfandit nobbs arc.anal'alut^inbsp;Auocac beuÿama morsinopina l^atrttff'*nbsp;Si meanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tutt caneret nunc auribm aptat -
Inclytaf'oliàtilausIACOTi.Efo'ri) Carminibttf luBtts iam confolarer aterbostnbsp;T^eElora nejcrusns yreret agra dolor»
JAunç '^igor ille animum defecit amp; arida torpet Lin^uaitremitduro lentadoloremanttf».
^ec iam j'aua quero r Cants aut incendia SottSt Cor fera torrenttsflamma doloris edit»nbsp;Ediu doleamflacrymarumfixa perennemnbsp;Êedorej-ax yndam tem/eratiyndafocetthnbsp;Ille quidem celo, Chrtflo ducente,receq/tusnbsp;Hasèfidereadefpicitarcecafas'-,nbsp;Inter tllufires animas Auucnefiq^ ’^olucreSinbsp;OciacumChrifi.o^lenafiiluttsagit:
Std
-ocr page 116-M. HARTMAN. BETERT, f 7
’iot iafft clades urgent,quas triflia confiai ƒnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftiabilifunera lege('equi.
Jenex magnus ereptepcriclü
Sal nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dtfificsles ter ga relinqutt aquas,
T)eQ cell fieptemplicts her es, tihifiatis eS^ hac habitaîa diu.nbsp;*^ie, fiummo quo parus in tethere iunBtsnbsp;tjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^;lt;tperpetmnßBat amorti amor.
mijertffpes inui^ijsima Chrfiut ^P^mumceleriprouocer oredtemk
¦ ^ .
Henricus Pctreus Her-dcfl'. Scholæ. Erancf, Rcdor.
-ocr page 117-D E MOR TE V P
RI REVER- ET PRAE: darcdocUM. HARTMA!S1gt;‘'
Beyeri, Theologi OrthodoJ^ Ôr conllanns, duisnbsp;opr. mer.
Qt^rela Patri».
M. HARTMAN. BEYERL
tpßim hocj-ueratnïnnâ^efurtémqjiolen-^edari banc alijs nonp otuijje cihti) (dum eJi ^j^^«'nißcarne tua, atrjjixJdüi^uibuf illitnbsp;opatriaflenaalucerhatua.nbsp;^^JJ^'gt;!iitaietdotrmsquoJ’acraremdensnbsp;^^n^uam lucijitgaspertimuit genios:
hec aciem perßringeni-^aldiusjpfot ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extremis inuoluitteneh rds,
bi morbumy'uumamp;colljrianorAnt Onbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;petenda T)EL
pdjcs^enl^lg polipHomenq^ beatum, ^^ensatbereds nuncj'ociata chords.
atjj iterum,pugna tibi laurea cefsit tua,^Jïudijs gloria digna tuds.
t
« •
Chriftianus Egcnol-phus Francofort. P» La urea tus.
-ocr page 119-FRANC OF VRl'J
AD MOENVM AP V
FRANCISCVM BASSAEV'“ impenfis Nicolai Baûæinbsp;fra tris*
-ocr page 120-^^ORGII GASSANDRÎ .
ÖE ARTICV-
Religionis in* catholicosnbsp;£t protestan.
TES CONTROVERSÉ
^ONS VLTATIOi
AVgVsTOS FEÂDINAN-M I. et maximilia. ^VM II. EIVS SVC.nbsp;CESSOREM.
^^'^^“SàdRoni.càp.t4.»/J
fitntinuicem^.
COLONIAÈ
^ïTd. lxxvTl