§ J. Baart de la Vaille

y Med. Prof.

^9 quot;gronjngen. y*

Chirurg, et obstetr.

Q“- quot;°2 0 8

JOHANNIS SWAMMERDAM!» ^mßeladtmenfis, Med. D.^'

M1R A C U U U M N A TUR Æ

Sive

UTERI MULIEBRIS

FABRIC A,

Notis in D. JOH. van HORNE prodromum’ illüftrata, amp; tabülis i

A Clarijff'CEitßertißtmifque VIRIS cum tßßf arcbetyjßo ' collatisadumbrata.

Adjcda eft nava methodus cavitates corporis ita praeparandi*' ut fuam lemper genuinam faciem (èrvent.

Ad IIlaftrifT? REGIAM SOCIETATEM

Londinensem.

Edit io Quinta,’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Corre^ion

NI BAT AVOW^NII

[THEODO RUM H AAK,T Apudnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;

.SAMUELEM LUCHTMANS.J

n-jb,â fi’= * Ui-r-:; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t -Oi *t \i

Î /.- T A Z'' V?* * ? '* V ; * : . , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

’ ’ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'¦¦¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. k

.•î'â^yvi’ôvi L\.^sr';vrlt; * ,„.;:;:ijP

JOHANNIS SWAMMERDAMI,

Amßeladamenßs, Med; D.

UTERI MULIEBRIS

Stupenda fàbriea, non una ratione illuftrata.

RS naturam æmulando lùos lèmper defeótus prodit, Quare, utut dextrèmaguus illeftatuarius dias^ propriam fuam imaginem Minervæ clypconbsp;inlculpferat, frado tamcn clypeo omnis Thidianbsp;imago pcriifîèt. Ufque adeo artis opera imperfedionis no-tam Icmper ftcum feront, ut ftatim ac nata funt redigi innbsp;nihilum poffiot : cum econtra Naturae opera (T) admirandam !nbsp;O adorandam làpientiam ! ) tantæ perfedionis fint, ut totonbsp;corpore, amp; fingulis fui corporis partibus majeftatcm artificis^nbsp;oftentcnt ; amp; quomodo fummus ilie plaftcs hujus univerfinbsp;in omnibus fois operibus quafi vifibilis cftj ita in minutifinbsp;fimis corundem partibus quafi manu palpari poflît. Etenimnbsp;quo naturæ opera magis confringuntur, amp; in partes divr-duntur, eo inimitabilis eoruudem ftrudura magis magifque'nbsp;dctegitur Sc innotefcit.

Anno proxime elapfo hoc ipfom accurata uteri viî^inei figura demonftravimus, amp; quautum in nobis fuit, cxigua hacnbsp;corporis humani particula incomprchenfibilem CreatoriS’nbsp;làpientiam quafi manibus palpandam dcdimus. Id quia plu-ribus bonis eruditifiimifquc Viris gratum accepturaque fuiflcnbsp;certo foimus, iplà rei ratio nos cogit, uti ne otio tempus tran-figamus , lcd qualccunque illud cft, quod nadi fomus talen-nun, in publicos ufos impendamus, 6c detcgendo pro virili'nbsp;naturæ Iccreta, Dei in naturæ operibus elucentem làpieu-tiani, quam id fieri commodiflimè poterit, in confpedum prO'nbsp;ducaœus. Et certe, nifî id fieret, oppido ingratus eflem ergainbsp;Dcum,,

Dcumj cujasmera benigoitatc-naihi contigit, iftiufmodi rationesse media invenifle, ut exiguo admodum temporis lt;pa-tio, amp; quafi in momento maximam partem corum, quæ in humani corporis, aUorumque animantium fabrica notatunbsp;maxime digna funt, demonftrare pofiim, id quod fubjeâa utclt;nbsp;ri figura uoerius, ut fpero, docebit.

Accedit alia * etiam, quanquam minoris momenti ratio lt; quod mihi occurrendum iilis cfTc,video, qui cum priori meænbsp;uteri figuræ Clariflimi quondam, expertiflimique Viri D. Z?»nbsp;bannis van Horne Anatomi« dum viveret, at que chirurgixinbsp;in Academia Lugduno-Batava Profefiôris nomen adicriptumnbsp;videant, in ea opinione efie poterant, ac.fî, aliéna pro mcisnbsp;venditando, palmam alH- debitam mihi arrogate veilem.nbsp;Quare, ut fimul clarifiîmi illius Viri memorke, quæ apud me .nbsp;lanâaefi, nec non aliorum curiofitati,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nominique,

mco fttis fiat, tria nunc quidem peragcrc, decrevi.

3.' Frodromum magni illius Viri ae fartihus generationis in^ utroque fexu qualis anno cio dclxvi ï iv apud Gaasbekios.nbsp;exiit, ordine Icquemur, adjedis quæ ex ufu videbuntur:nbsp;coque ablbluto , novam uteri puerperæ, amp;. priorem uteri virginei-figuram fubjiciemus, amp; quæcunque cxplican-dis his inlèrviunt, fuo loco docebimus.

îî. Generalem quandam, amp;Jam, ante aliquot annos à nobia inventam methodum exhibebimus, cujus bcneficio cavi-.nbsp;rates corporis i venæ^fcilicet arteriæque, ita præparari poßnbsp;funt, utfimulinoculos incurrant, necnon eaudem lempcr-inbsp;faciem fervent, amp; archetypi loco efie pofiint, cum quo no-ftri aliorum conatus Sc figuræ conferautur..

UI. Ipfis rerum documentis demonftrabo, non priorcm-mo-do illam uteri virginei, quam edidi, figuram, utut vivo adhuc amp;videote D. van Horne , anno mdclxvh- de-fignatam, meam efie, led iplà etiam prodromo contenta utriulque nofirum induftriæ amp; communibus ftudiis de-beri ; ita tarnen, ut fumtuum ratio ad D. van Home, la.,nbsp;boris amp;.dilpofitionis ad gt;me redirec.

Cà-

lliHflrîj/tmîC, S'a^icnîtf/iniaque^

REGIÆ SOCIETÄTI

LONDINl AD PROMOVENDAS BONAS ARTES ET SCIEN-TIAS INSTITUTÆ.

JOHANNES SWAMMERDAM Med. D. S.

Llustres Sapientissimi-

QUE ViRi: Quodunicè in votis erat,

ut una eademque opera fmiul hoc quic-quid eft libelli, amp; ipfum ilium, de quo potilßmum agit , muliebrem uterum, u-terique figuras Excel!. offerrem: id veto , rerum humanarum moderatrix divinanbsp;providentia difcuffit. Nee tarnen gravis ilia, qua nunc premimur, temporum cala-mitas, impetrare a me potuit, ut quamnbsp;lÜußrijßmQ îiomiui veßro vovi amp; debeo reve-rentiam, ceu defertor ftationis, ôc proRrnbsp;gus in aliéna caftra miles exuerem. Etnbsp;certe brutorum belluarumque conditionenbsp;Znbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pejoï

pejor hominis conditio eflet, fi dum ar-mis certatur, amp; ficam fica retundit, ne iuum quidem innocentibus Mufis amp; virtuti de-bitum honorem tribuere citra perduellionisnbsp;crimen liceret. Me quod attinct, quo te-ftatior publice meus erga Excell Vramnbsp;naturalis Philofophiæ ftudium afFeclus, necnbsp;non methodi, qua in fecandis præparan-difquè corporis partibus utor, fumma uti-litas fit, non hunc modo libellum , libel-lique comitem uterum, fed auäuarii loco,nbsp;majoris demonftrationis ergo, præter hy-menem, ipfas etiam humani lienisvenas,nbsp;ÔC infignes arteriæ hepaticæ ramos, necnbsp;non vitulini lienis arterias vobis llluflres Ja-fientif/itnlque Kiri do, dono, confecro : idnbsp;unum obnixe rogans, ut, quæ veftra eru-ditio eft, ÔC in bonas artes gloria mque Deinbsp;affeftus, fingula ad amuffim rationis amp; ex-perientiæ vocetis, amp; fi quæ monenda vi-debuntur libere amp; pro ea qua polletisnbsp;autoritäre moneatis. Utut enim indefeflonbsp;ftudio, ÔC frequenti rerum anatomicarumnbsp;tra-

tradationeid aflècutus fitn, ut abftrufiffi-ma quæque corporis vafa, nee non minu-tiliimos venarum arteriarumque raniulos, nulla arte parenchymare fuo exuendos; amp;nbsp;Varias eorundem frequentiflimafque circanbsp;extremirates anaftomofes, ac rete, quodnbsp;fingillatina eßieiunt mirabile, levi operanbsp;producere in confpeQuin, amp; partes apar-tibus, heterogenea ab homogeniis (epara-rc, amp; fingula feorfmi exhibere facile pof-fim ; fungus tarnen fim, fi vel Illujlrijftwienbsp;Societatii i?f//r^finduftriamamp;judicium mefu-peraturum, vel, quod gravius ett, imper*nbsp;veftigabilem , amp; nunquam fatis deprædi-candam Naturæ in ftruendo homine fapknbsp;entiam præ aliis alTecuturum me puteni.nbsp;Quin ut cuivis facile conftat nullius juran-durn ejje in quot;Verba magifiri, nec alium inelio*nbsp;rem in rebusanatomicisducemefle,quamnbsp;proprium oculum ; ita fat feio , nec latere quenquam poteft , majoris momentinbsp;elle plurium oculorum, quam unius oculinbsp;teftimonium: amp; alioqui nefeio quo fatonbsp;fa-

faétum fît, ut, quomodo Chriftianus orbis non minima religionis fuæ inctementa ve-ftræ genti debet, ita ultimisdifficilimifquenbsp;his temporibus apud vos inventa fît ratio ,nbsp;qua, miflis inanibus fcholafticorum difpu-tationibus , bonæ artes amp; fcientiç infôlidonbsp;locentur: quodipfum ut non poftremamnbsp;gloriæ veftræ partem abfolvit ; ita in caufanbsp;eft,ut in naturalis Philofophiæ negotio adnbsp;nullum aliud quam veftrum tribunal provocate vel aufim, vel debeam. Valere///«-ßres fapienüfftnjîque Fin, èc me, quodfaâu-ros vos fpero, favore veftro dignumputa-te. Dabam Amftelædami, iplis Calendisnbsp;Maji, anno M. DG. LXXU.

Notæ In Prodromum Caput I.

Quo T’rodrowus D. van Horne brenjiter illuftratur jjiec non uteri muUebris fabrica perfpicue expUcatur ÇS ad-jelîis tabuUs omnibus examinanda, proponitur.

Principio nihil referre arbitramur, pluribus deducere, quid in caußi fueric, cur Vir alioqui generofilntnus , hunc fuum prodromumnbsp;* emiferit: iple enim fatis fefe explicat,ut hac quidem in parte com-mentario opus non fit : ipfum ergo audiamus loquentem :

Onftitueram equidem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ClariJJlme nihil

K nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rcripto editurum de Us qua abhinc longo tempore

iobCervaveram circa firudiuram partiumgenerationi infervientium in utroquefexu ^priufquamomnes Ulas obfervtt-tiones denub licuiffet ad incudem revocare in diverßs fubje^is )nbsp;quorum inopia quia laborabam jfuperfedere fatiusputavi ^utnbsp;tandem abfilutior in lucemprodiret hißoria. Sedquia j afproverbiofertur ,praßat pravenire quampraveni^i, jamque re-cens hoc ipfo die è typographia exiiffet Epiß. E). Tdgt;o£l. de Graeffnbsp;in qua mentio fit fimilium obfierv at ionum neßcio an meis omni exnbsp;parte conformium j ne mihi ipfi defuiffe videar j neceffitatem video mihi impofitam ut in antecefium yevpa, aliquod dem meoruntnbsp;conatuum donee Uceat pleno cado admetiri qua curiofio LeSiorinbsp;fatisfacere poffnt. Mon me latet ^poße uno eodemque temporenbsp;diverfis in locis j ab Us qui nullum (iudiorum mutuum habentnbsp;commercium j obfervari atque not art talia , qua deinde judica-buntur ex eadem prodiiffe pharetra : fied Jcio infuper j magnamnbsp;aperiri pandi januam ad lites fugillationes ne dicam ca^nbsp;lumnias J quas iccirco decUnare judico cordati eße hominisnbsp;fuoque otio abuti nolentis.

Similium obfervationum» Non indiftinfte de omnibus, de virorum , non mulierum partibus fpermaticis hoc intelli-gendum eft. ipfe enim D. de Graeff fatebatur, nefeire fefenbsp;Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;utrum

Joh. Swam MERDAMi ufrum temporis amp; occafionum eà ratio futura eflet,nec ne,nbsp;ut hisperfcrutandis operam darepoflet. Ac jam totumtrien-nium eftjamp;quod excedit, ex quo iftiufmodi prodromum,nbsp;qualem D. van Horneedidit,cdere, fi.voluiflet, potcrat: cumnbsp;interea obfervationes D. Stenonis, deinde prodromum D.nbsp;van Horne, ac tandem figuram ejufdem ócexplicationem fi-guræ a me editam præ oculishabuerit.’ut mihi inique admo-dum agere videatur, ubi conqueritur, alios falcem immittereinnbsp;tneffempropriefuam : cum ipîe potius hoc vitio laborer, ac verum in eoevadat,quodvulgo dicitur:Quialiumjudicat,fe-ipfum condcmnat. Etcertèjnifiipfc de fe hoc judicium ferret , nihil caufæ cflet, cur ad ftrepitum folii, amp; editionem mu-tæ alicujus figuræ, inventis, ut putac, fuis timeret, amp; a-mice invifentes turpiflîmæ ingratitudinis reos faceret. Pro-feéto cæcus fit necefle eft, qui dementiam infirma: hujusnbsp;fuæ ratiocinationis non videt -, nec ingcnui hominis nomennbsp;meretur, qui talia fomniat.

V?niat ergo in fcenamprimo Arteria Spermatica,^»ie in exor-îu/uo JtmpleK reSia eßt mox verè at que vena conjungitur 3 in varies cincinnos, capreolos feu pamfinos vitium imitantes jCon-torquetuTj qua contortupîicationes eè funtfrequentier es îatiuf-que feexpandentes^quopropriusTeßem accedunt^ utvelhincnbsp;appareat Optimo jure corporis^yramidalisnomen eiimpofitumnbsp;fuiße, Ubi jam Teßis corpus attigit^fubito iterum fimplexfit3nbsp;3anguis in modum flexuofa3decurrit per totam^eflis longi-îudinem 3 ufque adoppofitam extremitatem cui annexus efiglo-bns minor Epididymidis : quo cum pervenit 3 dividitur iterumnbsp;in duos ramos infiges 3 bique rar/us in alios mint/res ramufculosnbsp;fiibdividunturi qui tandem eleganft flexu crifpatione regredi-untur ver fus oppofitam Teflis extremitatem 3 è defeendentibusnbsp;venis occurrunt, partim verb intra teßium fubftantiam fefe ab-fiondunt 3properantque ad corpus illud nervofum in medio Tefnbsp;tis exißens3ab HtghmorodepiSiumTab.-s.i.fig. i. Ht.g.g-flon

NoTæInProdiomum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$

^(9« efl aut em hoc corpus cum Highmoro pro ifl habefiduw, flquidem omni careat cavitate ^ed infervit flabiliendis at que fir-tnundis î^enis art er iis , hoc in loco magis unit is, ab-bifw proper antibus extra teflem ad Epididymida.

Arteria[permatica. Nihilaquoquam melius dicipoterat, ufque adeo accurata eft hujus arteria defcriptio ut rem ip-fam propemodum exhibere videatur j quod facile animadver-Cent,quibus placueric,fimul arteriam ipfam bene præpara-tamjamp;figuram ejufdem penes me videre. Sciendum tarnennbsp;eft, in tauris hanc talem, non vero in hominibus reperiri. Innbsp;hominibus enim propemodum re£ta via defcendit amp; quod de-monftratu facile eft plurimum ab ilia figura recedit, quam P.nbsp;de GraefT, ab ea parte, qua arteriam extra tefticulum exhibet,nbsp;reprefentat. D. van Horne tunc temporis, utipfe inprodrompnbsp;fatetur, defeétu fubjeótorum arteriam hanc in hominc nondumnbsp;viderat : quare, cum eidem obfervationes meas, quas Amfte-Ixdami, D. Sladi favore fubnixus, in nofcomio collegeram ,nbsp;menfeMartioanniclpIa c lxviii. tranfmitterem , amicifii-mas mihi gratias egit, uti poftea ex literis ejufdem patebit. Etnbsp;profeâo, maximopere dolendum erat, tantæ eruditionis amp;nbsp;experientix Viro, quantæ P. van Horne fuit, exiguum autnbsp;fere nullum Lugduni acceffum ad nofocomium patuiffe : quanbsp;in parte longe major Nobiliflimi Amftelædamenfîum Magi-ftratus generofitas eft,ut qui immerenti mihiexmeragratianbsp;nofcómium fuum aperuit, ut jam omne genus fubjeftorumnbsp;commode nancifci, amp; jafturam ,quam morte veri Mecænatisnbsp;mei, P. van Horqe feceram, aliqua faltem ratione refarci-re poflim.

Careat cavitate: Id quam ob c au fam cum propriis mcis ex-perimentis pugnet non fatis affequor.. Hoc enim corpus proprié ftabilimentum venarum amp; arteriarum non eft ; fed ex vents amp; arteriis componitur, amp; nullibi nonfuas cavitates habet, id quod re ipfa demonft we quovis momento poflum.

A 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t Ve-

ê nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Joh. Swammerdami

7 Venas quad attinet Spermaticas, eaßmiliter infuo exorta fimplïces flint j 'valvulis fluribns femilunaribiit, duf Heat a fertenbsp;d'iffoßtisfnedita. übi at tige runt corpus ‘^Pyramidale plufesnbsp;de fe promunt furculos majufculos qui deinde abeunt in minu-tißmos capillar es. Innituntur autem extrinfecus capreolisnbsp;arteriofis jpaffim quo/pue per medios circiilos ab ilHs capreolisnbsp;epformatosjtranfeunt. Ibi autem videre efimirabilemanafto-mofin venularum ad fe invieem, ita ut rete aliquod mtrabilenbsp;quàm pulcherrimè exprimant. enim de mut na, crovcoxço-(Jtûtxsi arteriolar um cum venis hic fomniant Autor es ^planè fintnbsp;contra autopfiam ^qua: nullibi in corpore tales admittit j fed nobis ofendit communiones inter ejufdemgeneris vafa : ut in cere-bro hepate, lymphaticis la£ieifque fecundt generis 'videre eß.

Similis Ana ft omofis reperitur inter ramiifculos Lymphati-corumj^wöJ numeroftfßmos Natura pofuit in teßibus^nimi-rum in eorum fuperßeie nam intra tunicas oriuntur , fur-ftim afeendunt intra abdomen cum -vaßs deferentibus.

Ha^ienus Autor es confenfer unt in Teßiumparenchymate il-ludque adglandularum clafem rcvocarunt : ita enim fitperficie-tenus afpicientibus apparet. Sed fi quis contempletur accura-tius j reperiet totam Teftium molem nihil effe aliud quàm congeriem minutifßmorum funiculorum ne dicam anyermiculo-rum i qui continuât am feriemhabent ^atque ^ut conjicere licetnbsp;conca'Vi funt pro feminis materia deferenda î hanc autem acci-piuntper exiguos arteriolarum minutifßmarum ramußculos,

Venat quot attinet fpermaticas : Hx venx, eadem quaarte-ria fpermatica ratione intauris occurruntjamp;mirabilifabrica conftant, ut expleré aviditatem inruentis nequeant, ob reti-culatam carundemfiguram,amp;miris modis contortascircum-volutiones: amp;harum venarum reliquias apud mefervo,unanbsp;cum earundem figura; amp; exftat earum non levis particula apudnbsp;D. a Frieshem, quæ deferiptionem hancegregieilluftrat, amp;nbsp;quam vel ob hanc caufam diuadmodura fuperefle velim. Atnbsp;vero

N o T Æ I N P K o T R o îvj U M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

vero fi eandem venam in hominc confidcres,ex capdlaribus amp; ramulis majufculis ilia conftat,nec ullam cura figura D»nbsp;de Graefconvenientiam habet, id quod facile animadver-tent, quibus videndi copia per me fiet : duas enim illiusnbsp;generis, meo more preparatas penes me ferv-o, quarum alteram arteria eleganter admodum pertranfit.

Nequeo mihitemperare , quin paucis hicinferam , pfôcef-fus peritonaei in viris æque ac mulieribus non ultra inguina producijid quod in diverfis fubjeétis videre mihi contigit.nbsp;Adde nec tunicam vaginalem fefe multo ultra tefticulos ex-tendere, ideoquenego, vafa fpermatica, quod in canibusnbsp;evenirefolet,cum proceffibus peritonæi extra abdomen ferri.nbsp;Quod fi vcrumeft, uteft longeverifllmum,amp; pluribusexpe-rimentis a me comprobatum, dilatatio peritonæi in hernio-fis longe aliter capiendacrit quam haétenus faftumeft. Præ-terea compertum mihi eftj in hernia inteftinali non fempernbsp;dilatari procelTus, fed dilatationi peritonæi ubivis locum efle.nbsp;Curiofitate duftus integrum faccum dilatati peritonæiafler-vo, in quo inteftina herniofi occlufa fuerunt,ubi nullo negotie vafa fpermatica (quot;quæ itidem apud me funt) fepararenbsp;mihi licuit: ut iam vafa fpermaticain viris multo potius fecusnbsp;peritonæum amp; fub eodem decurrant, quam ut cum coderanbsp;extra abdomen ferantur. Et proceflus quidem peritonæi,nbsp;balfamo infe£tos eadem qua fefe in inguinibus rationenatu-raliter offerunt, fatis elegantes exhibere poffum.

ƒ Porto admirabilesSc tnexplicahiles hæ cîrcumvolutiones nbiyam incipiant expheari nequit ; fed tandem per anguflumnbsp;aliquod foramen elabuntur in majorem Epididymidis globumnbsp;quem^ fl examinemusjtranfparebunt per membranam ejufdemnbsp;lt;infrafius hiatquefuniculorumgyri jferè admodumanfraidtt-«w cerebri. At que fc eadem methodo per longitüdinem Epi-didymidis tranfeiintes, verfus minorem globum, (ferè ut de-pinxit Higmorus ‘lab.xi.fig. Utt.d.d.d.f tandemfatifeen-A 3nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tes

8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Joh. SwAMMERDAMl

tet, fimpïtces evadunt j atque ßc iterum intra abdomen aß Cendant ut ad vefica poßeriora cum urethra jungantur.

Œ*orro admirabites ® tnexphcabiles:\diQZ illud ipfutneft, quod Dathirius ßonglaru», qui,uti poftea ex '[ranfadiwn^nbsp;bus Thilo/opbtcisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Annocla be cliix hostu-

bulos fpermaticos detexit Scdelineavic circa eadem defiderari air. T ria enim funt,quæ circa tubulos feminaksjamp; vafa [ut vo-cat] tefticularia feire exoptat. I. An vafa tefticuîaria numeronbsp;plura,vel unicum mulciplici flexura breviatum fit. 11. Annbsp;ubi amp; jquomodo cum prseparantibus coeant,ut materiamnbsp;hauriant fcminalem. II. Quæ amp; qua parte ipforura cum duftiinbsp;intercédât connexio pro feminis comnieatu. Ad primum quodnbsp;attinet, D, de Graef^arlt;2 quarta tabuiæ quart a, libri de vi-rorum organic, tefticulum inviginti numerofegraentadivi-dit, decern ab una, decern ab altera parte lobulos exhibendo,nbsp;amp; fuum cuiqne fcorfim vasnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aßlgnando,

quod [ut ipfe quidem ait] tunicam albugineam pertranfeat, amp; cum epididymide conjungatur; qua ratione,non unura,nbsp;fed plura vafa tefticularia ftatuuntur.

Sedenim , cum lobuli tefticulorum fimul plures numero fint, amp; nequaquam eo, quo adumbrantur, modo dcduci aliinbsp;ab aliis poflint, nec regulariter ita fefe exhibeant ; cumquenbsp;membranas, quibus ambiuntur; quibus ubivis fortitecnbsp;affiguntur, feftione vel abrumpendo fecernere necefle fit,nbsp;qua ratione tortuofæ illæ flexurç vafis tefticularis fimul dif-rumpunturjhinc adeo fit uthæc figura mihi non parumfu-fpefta fit: amp; fere eft,ut diccreaudeam,more folito delinea-tam effe hanc figuram, id eft aliqua oculis, plura imaginatio-ni tributa efte j 6c cum duftum venarum amp; arteriarum in tefti-culis haften us ignoret, facile fieri potuit ut hoc ei impofue-rit:quod ipfum Deo volenfe turn demum propius 6c diftin-fte apparebit ubi obfervationes meas, jam efteftas ÔC qua?nbsp;porro abfolvendæ erunt in lucemdedero. Ut enim verum fatear', hæc talia pro rebus dereliftis habui, tarn quia

NotäInPridromüs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9

à litibus naturaliter abhoreo, jquam quod de primo inven-tore quæftio eft, quamlirem meant facere nolim.

Secundum Dathirii poftulatum quod concernit ,D. Klar-kius præüer vafa tefticularia amp; fangumea glandulas aliquot in tefticulis locat,cori£radicentibus D. Edmundo K.inck,amp; D.nbsp;deGraelF. Ergo illa quæftio an , ubiamp;quomodo cum præpa-rantibus coeant, haftenus indecifa manebic , idque eo magisnbsp;quod in tefticulis humanis paflim aliquot membranæ occur-runt, qux non exiguam hic illic connexionem habent. Et cer-te in talparum tefticulis vafa tefticularia non nifi forfice, cultronbsp;vel quo fimili inftrumcnto dividi poflunt, ut taceam in taurisnbsp;circa vafa tefticularia aliud quoddam quafi combinationis genus occurrere, quod glutinofum eflevidetur, amp; vafa in non-nullis ufque adeo arétè conneftit ,ut fere invifibilia évadant.

Ad tertium : Quandoquidem dudus Elighmorianus non nifi ex venis Sc arteriis conftat, folutio hujus tertiæ quæftionisnbsp;in promtu eft: nimlrum vafa tefticularia nullam cum duft«nbsp;connexionem habere, fed cum epididymide- continuari.

Nullam autem habent omninb cum Veficulis feminalibus communionem utfote qua toto calo ab Epididymidibus différant. Nam veficula per duo pecuUaria foramina fe/e exonérant intra urethram j diftiniia ab iis per qua materia femi-nalis è vaßs deferentibus excidit. Unde licet difeere tripU-cem effe materiam feminis 3 unam qua quot;venit à teflibus 3 alteram qua procedit à ^efculiSj tertiam qua ex glandulis proflat is per multos minutiffimofque meatus (jquos deferipfit cele~nbsp;berrimus Vejlingius Syntag. Anat. Cap. vi.. 5« n.edit, Vat.)nbsp;ope mufculorum in utrethra cavum propelUtur.

Nullam autem habent omnino ; Etiam hæc dcfcriptio vefi-t cularum feminalium non nifi in tauris locum habet, amp; ufque adeo accurata eft, ut a veritatc ne minimum quidemnbsp;aberret. in hominibus exiguo diferimine feminales hæ vefi-cu-

lo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Joh. Swammerdamr.

culæ, non in urethra, fed ipfis vafis deferentibus exituni forciuntur} ira, ut aliquani materiæ feminalis partem ea-dem via procedere neceffe fit, perquam fernen ipfiimète-fticulis defluicj adeoque hic traétus communis quædam amp;nbsp;quafi regia via vocari poflit, ut folum vas deferens in u-rethra terminetur, non vero feminales veficulæ, quod po-ftremum D. de Graef figura i. tab. vi. fui operis veile vi-detur, cum ramen figura ii. ejufdem tabulæ contrarium ,nbsp;amp; quidem reéte exhibeat.

Ergo,quemadmodum veficulæ feminales,in tauris pliiri-bufque ahis animalibus, per duasdiftinélas aperturasin ure-thram exeunt amp; plane ab epididymidibus difierunt, nec ul-lam cum deferentibus communicationem habent: ira ctiam (ut didum eft) in hominibus-, hoc folo fervato difcrimine,nbsp;quod duftus eorundem ad urethram ufque non extendan-tur. Reéle ergo O. van Horne vafa deferentia cum vefi-culis fcminalibus communicarc negat: nullibi enim id fit,nbsp;five bruta five homines refpicias, nee unquam contrariumnbsp;probabitur, cum ipfæ materiam feminalem generent. Fruf-tra ergo funt D. Klark, amp; D. de Graef, cura exprimentonbsp;probate nituntur, vafa deferentia cum veficulis communicate.nbsp;Etenim liquor, ope fiphonis per deferentia immiflus , necefla-rioveficulas implet, antea quam per urethram exeant. Jam u-rethræ caruncula, cum antagoniftam non habeat, in vivis ,nbsp;præterquara tempore coitus, femper claufa eftjut de mortuisnbsp;faciliraum fit judicare. Séd hç rationes, ut ego quidem arbitrer parumapudprædiétos Dominos poterunt. Flaceat ergonbsp;illis, liquorem fuum fado foramine, per extremiratem vcficu-larum injicereamp; deprehendent,vafadeferentia cxpleri, anteanbsp;quam liquor per urethram exeat. U fque adeo fallax magifternbsp;eft minus circumfpeéfè captum expenmentum : amp; tarnen hocnbsp;folo debîli fundament© nixus D. de Graef, non veretur, tantænbsp;eruditionis amp; experientiæ virum, quantæ D. van Horne erat,nbsp;domum fuam invitare, ut eioftenderec, quod in return natura

NotæInProdromum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k

ra non erat. Mihi certegratiflîmum effet ilia ratione a D. de Graefinvitari, nifi animus a jurgiis Se conrenrionibus planenbsp;abhorreret. Nihil ergo ad rem facit, fi dicamus veficulasfe-minales duabus diftindris aperriiris in urethram paterej fednbsp;hoc demonftrandum erat,cafdemcum deferentibus commu-nicare, id quod D. de Graef nunquam efficiet. Etenim ratio-ciniis uti in rebus ubiftrudura partium amp; expérimenta con-fulendafunt,nec non dicere,eundem liquorem ineodem du-étu, ob intrinfecam partium agitationem contrario curfu hincnbsp;indeferrijhaudfecusac ho/nines Lutetiæ Parifiorum Sc alibinbsp;per eofdem vicos vel plateas eunt redeuntque, id veto nihilnbsp;aliud eft quam arcem arenæ imponere, quam fupervenien-tes fluäus veritatis facile fubvertunt.

Omnem ergo communicationem nego j unde neceffario fequitur plures unä feminales materias effe. D. à Horne nonnbsp;fernen triplex, quod D. de Graef eidem affingit, fed ma-teriam feniinis triplicem ftatuit. At vero omnibus beneper-penfis quadruplex mihi in homine materia effe videtur , exnbsp;qua fernen conftituatur: quarum prima extefticulisjfecun-da ex fine deferentium} nam amp; hæc materiam feminalemnbsp;fccernunti tertiâ ex veficulis feminalibusj quarta ex pro-ftatis prod 1C.

In multis animantibus, tauris fciîicet, erinaceis, talpis, mu-ribus majoribus, aliifque, hoc perfpicuum eft, amp; magis quam ih homine apparet : amp; erinaceorum qui dem veficulæ feminales nonnunquam ipfis tefticulis quintuplo majores, amp; ar-tifîciofe admodum fabricate funt: idemque ferc in talpis mu-ribufque majoribus obtinet ,quodtumdemumapparebit ubinbsp;obfervationes noftras in publicum emiferimus : interim fi quinbsp;funt rerum naturalium amatores, hæc talia apudmevidercnbsp;Poterunt. Porto quod dicimus veficulas fperraaticas fernennbsp;fccernere,exeo,me quidemJudice, perperam infert. D. denbsp;Graef fupervacuam effe tcfticulorum ftrufturam : certe enimnbsp;hoc ei attendendum quam maxime erat, Deum in omnibusnbsp;Bnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cor-

3 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Joh. SwAMMER DAMT

corporis partibusæque mirabilem effejid quod ei velexfo-Ja arteriâ fperraatica liquere poteft, cujus ftruétura, ut in hotnine fimplex amp; uniformis, ita in tauris ftupendi opfris amp; artificii eft.

Jam in fupradiétis animalibus itidera quatuor diftinétæ partes funt,in quibus materia feminalis conficitur : at veronbsp;fpecialiter determinate, utra earum in generatione praedo-minetur,id meo quidem judicio difficile diftueft. Propiornbsp;tamcn vero fententia. ferri poftet, fi quam facile tefticulinbsp;• cruuntur,tarn in proclivi effet,faJlvis tefticulis veficulasvelnbsp;proftatas eruere, qnod genus experiment! D. de Voider,nbsp;Philofophiæ in Academia Lugduno Batava Profeflbr, nonnbsp;line magna ratione mihi propofuit.

^en 'ts quoque ßruUlura plena efl admirationis. Corpora e~ nim nervofla ^extrinflecus quidem dura flunt interius planenbsp;cavernofa (ferè ad eum modum quo Tulmonum cavernutasnbsp;depinxit CMalpigius) per quas cavernnlas oberrant arte-gt;nbsp;ri^ cum venis. Itnb tota urethra cin^a efl eju-finodi caver~nbsp;tio/b corpore. Adeo ut facile nunc fit int elle Siu, cur tarn magna adfit in pene tenfio amp; tarn imp et uofa feminis per e undem ejaculato.

^enis quoque flruStura. Decennium jam eft ex quo circa ftrufturam penis in canibus occupatus fui, occafionem fuppe-ditante Harveo , qui fanguinem calidura innatum, humidumnbsp;primogenium amp; fpiritum vocat, id quod profefto confidera-tione digniffimum,amp; fortenimis verum eft. Verba ejufdemnbsp;cxercitatione LXX.decalidoinnato hæcfunt:A^ffô/’«jlt;/?#i-ritumaliquem àfanguine diflinSlum quarere ^aut caiorem aliunde introducere, ^eofiue in fcenam advocare,philofophiamquenbsp;fiSlis opinionibus oner are : domi namque nafcitur^ quod njulgo abnbsp;aftrispetimus. Ergo,ut exprimentum quoddam in materianbsp;îpirituum cap erem, nulla mihi commodior via videhatur,nbsp;quam

NotæInPiodkomüm. . ij quam ut penem canisexaminarem: ctenim cum ereftio penisnbsp;maxiraam partem afpiriribusdependerc credatur» vifum fuit,nbsp;cundem jam rumentem gt; ftatim ut fernen cjecerat {quod contra quam D, de Graef fentit, aqueum amp; fubtile eft,amp;mo-tnento ejicitur} ligare, fperando, fore ut fecundum commu-nem fententiam ah quo s in eo fpiritus deprehenderem j aut cer-tc fecundum Harvei opinionem nihil nifi fanguinem inveni-reni. Quid fit ? Fa£tä ligatura, amp; alrerâ venarum penis apertâ,nbsp;quam oftodccim,amp; quodexcedit, valvulispræditam effevi-debam,non nifioppidopurus 8t floridus fanguis,qualisar-teriarum, prodibat, ut Jam ereftionem penis non nifi a fan-guine dependere mihi fatis conftaret. Quare aliquanto tempore poft iftiufmodiexperimentum, injeétâ opefiphonispernbsp;arteriam aqua, fcci,8c ea occafione ftrufturam illius partisnbsp;detexi j quod tarnen aliquanto coramodius fiet, fi penem aercnbsp;poftea adimpleas, amp; ficcatum cultro dividas , cujus metho-di fpeciem poftea Lugduni anno moclxvh in ædibus D.nbsp;vander Marek,proefentibus D. D. de Wilde 8t Guequierex-hibui.

Aliam quoque 8t infallibilem methodum hic proponerc poteram,qua mediante penis,clitoris,aliæquepartesetiamnbsp;læfæ, aëre adimpleri poffunt, quod proprio illudexperimen-tum eft, cujus copiam fibi fieri D- van Horne petiit, uti poftea ex literis ejufdem patebit. Sed de his prolixe in anatomi-cis meis curiofis agam,ubi eadem operadocebo,quomodonbsp;veficulæ feminales præparandæ fint; quarumûnam penes menbsp;fervo,cujus ftruftura admodumcuriofa eft,8t tribusdiftiu-âis locis in vas deferens inferitur.

Sed multo etiam plura circa penem adferri a me potcrant, quæ lubens in aliud tempus dilFero. Interim nonnullosbal-umo infectos exhibere pofliim, 8t præ exteris duos erinaceo-rum penes , per quam curiofos : quod genus animalis nodumnbsp;in capite penis, ubi erigitur , acquirit,'qualem canesdumnbsp;coeunt in medio fui penis obtinent. Penis preterea caninus pe-B 2nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ncs

Joh. Swammerdami nes me eft,anno mdclxiii. a me præparatus, cam fuo no-do circa medium : ut amp; penis humanus, cujus nervus, arteriæ,nbsp;amp; venæ cum fuis ramis mirabili naturæ artificio arborem ferenbsp;exhibent.

Porro notandum hie eft, ft penem ere ft um liges amp; vivum canem aperias, motum excitari mirabilem mufculorum , internbsp;amp; per quos arteriæ ad penem decurrunt, quod ipfum D. Ste-noni, anno mdclxxii. LugduniBatavorum oftendi,Ejuf-dem generis motus,fed aliquanto illuftrior videreeft, in tai pisnbsp;fernen excernentibus, quod illis quandoque accidit ubi vivinbsp;aperiuntur. Obfervatione quoque digniffimum, eft, in his ani-mantibusnonepididymidem modo, fed veficulas etiam feminbsp;nales (^quas oppido magnas habentj fuosparticulares mufeu-los, quibus cinguntur, obtinere : quorum priores cum crema-ftere conveniunt, Sc ex quibus de motu feminis jam paulo tu-tius judicium ferri poftet ,quam haftenus faftum eft -, utut fir-mum apud me fit, motum ilium maximam partem a fanguinenbsp;dependere, Sc fernen oifi tempore coitus, vel ob fimilcs caufasnbsp;non excernivel moveri, quo tempore,ut ajunt, omnes partesnbsp;corporis,non fine extenfione membrorum,eriguntur,Scin-calefcuntj qua ratione omnes mufeuli, partium, præci-pue feminalium, Sc penis, motum fortiorem acquirunt,nbsp;qui noftra quidemfententianonnifi propellendo epenever-fus ejus caput in venas fanguini infervit, ideoque cum mufeu-lis aliis omnibus, qui antagoniftam non haben t, quod ad u-fum attinet, convenir.

Tergo ad partes Genitales Muliebrcs,/» quibus notabilis efl vafispraparantis diflrihutio triplex , ad uteri fundum fei-licet adPubam at que ad Teflem. Piotabilis quoque ^/?ana-ftomofis arteria hypogaflrica afeendentis per latera collinbsp;arteria fpermatica deflendentis, Verum dum afeendit arte-ria, capreolata eft^ at que ferpentino du^u inflexa( ut firi-bit Arantius Obfervat. Anat. c. ^^.de arteriaceeliacaj at-que^

NotæInProoromum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IÇ

^ue uteri vagina lateribus agglutinât a: unde decepit multos poß LaurentiumJ qui hb. wi. cap. exißirnat hunc effe meatum per quern feminis materia tn gravidis ad col-Ittm uteri profiinditur. ^^amvis entm feminalem humidi-tatem in coitu cum voluptatis fenfu emitt ant mulieres ;nbsp;ilia tarnen non è t eß thus hue perventt, fed ex ip fa glandule-fa ofcuU uteri interna fubflantia , per. multos minutofqutnbsp;meatus exprimitur beneficie fpiritus per arteriolas nervös affluentis.

^id J Taftes conférant rnulieribus? Tlarimum pro-febfo, proinde cum hoffmann Inflitut. hb.i. cap. 44 non funt habendi pro cadaveribus Teßium fitmo ab ipßstotum genera-ftonis opus materiale dependet : quod enimeß ovarium tnovi-paris J funt Teßes muUebres j utpote qui perfFeâa ova intranbsp;fe cont ine ant J humor e feat ent ta pellicula propria circum-cinbia, qualia adbuc domi ajfervo inflata. /

^ergo ad partes genitales mulicbres: D. van Horne ,abfo-lutis partibus genitalibus virorum , tranlit ad partes genitales mulierum, qua in re ufque adeo accuratus eft, uc ex-plicatione opus non fit:quare pauca annotafle fufficiet Interim fl qui funt, qui in his talibus veritatem feire defide-rant, adeant figuram D. van Horne, nuper a me publico datam , amp; uno intuitu plus proficient, quam longi temporis difeurfu.

Cæterum, quia de fide illius'figurç dubitari poterat, quandoquidem uterum ipfum,cujus ideam refert,exhibercnbsp;nonpoflum: en tibi hic adjeélas duas alias figuras, quasnbsp;conferre cum archetypo vcl utero ipfo apud me, velfioc-cafio aliter ferat, feire ubi uterus exftet, qui volet poterit.nbsp;An vero D. de Graef, qui aliquodannis poft D.van Homenbsp;prodromum edidit, idem præftare, figuras fuas ipfoar-chetyperob orare P )nit, id vero tempus docebic, Quic-quid fit, certùin eft, duas illas figuras venarum ôf arteria-B 3nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ruin

16 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JOH- S W A M M ER D A M I

rum, quas menfe Junio a. mdclxx. penes ipfum vidi cum re ipfa non convenire,id quodtunc pracfens præfenti dixi;nbsp;Etenim venæ amp; arteriæ fuam quæque feorfioa figuram exhi-bebant, quod utrum fieri poffic, nec ne, uterus meus do-cebit -, quare fepofitis minime fucatis amp; obfequii plenis lite-ris,quas fuper hoc negotio ad ipfum dedi, amp; quas,pb rationes foliei notas refponfo dignatus non eftj pervelimfci-re, quinam illi fint, qui raalevolo animo proprium com-modum cum ipfius detrimento, ex figuris,quas exhibuerit,nbsp;quærere fatagant.

Quid alii velint,aut ipfc fufpicando perperanvharioletur id me non tangit: amp; ut quod fentio ingenue eloquar ,jamnbsp;turn edico,nie in rebus anatomicis nemini,amp; vix ac vix qui-dem ipfis meis oculis credere : nec eft quifquam , cui in rebus,nbsp;quæ experimentis innituntur, in quibus explorandis ali-quam mihi facukatem attribuo cxcum affenfum præberenbsp;velim: ac neipfi quidem oculatiffimo Malpigio ,cui præ cæte-ris hujusævi Anatomicis plurimum tribuo, idque obaccura-tam amp; curiofam illius Viriinduftriam, fed vel maxime ob in-tegritatem ejus amp; fidem, quæ in his, de quibus traftat, perfpi-cue elucet,6c cujus incomparabilis cjufdem liber de bomby-vibus illuftre teftimonium perhibet. Eo tarnen non ob-ftante, (^quandoquidem pluribus experimentis mihi confiât,nbsp;quam facile veritativis fiat, ubialienis potius quam propriisnbsp;oculis videmus} Icvi in fpeciem argumento duftus, omnesnbsp;D. Malpigii figuras ad examen vocavi ; amp; quanquam molef-tiflîmum fit illud feétionis genus, amp; aliam quam vulgarisnbsp;anatome adminiftrationis methodum requirat, omnem tarnen ilium laborem,motus gravitate rei,patienterinmefuf-cepi:amp; profeéto nec labor,necjudicium me meum fefellitjnbsp;non enim errata modo aliquot in figuris hic illic obfervavi, fednbsp;eadem etiam opera gravioraquædam detexi. Præcipuuminnbsp;quo figuræ magni illius Viri a vero aberrant, in partibus viri-libus fpermaticis amp; fpinali medulla fitum eft. Adprimum

X

N O T Æ I P R O O R O M U W. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17

quod attinet,non tefticulos niodo alieno loco ponit,fedfi-guram eciam ipfam mentem concepific videturj cujus erroris hæc mihi ratio fefe oiFertjquod cum cximercex hoccorpu-fculo partes illas longe tenerrimas, falva naturali connexione,nbsp;non potuerit, exemtaSjUt commodum vifumfuit, difpofuicnbsp;alioqui aliter fefe hæcofFerunt, quam figuradocet : præter-quam quod veficulas, qux liquidefefe offerunt, amp; a tefticulisnbsp;plurimum diftant, nec ullam in bombicibus cumvafisdefe-rentibus coramunionem habent, filentio prxteriit ; quodnbsp;cuivis facile demonftrare potero, cum partes illas intégrasnbsp;apud me (ervem.

Alterum ejuserratum in figuris in co fitum eft^ quodmcdul-lam fpinalem jcerebro in bombice naturaliter annexam feor-fim amp; fine cerebroadumbravit : cujus erroris hxc ratio efi, quod ipfe fatetur, cerebrum feinbombice nullum reperiflc;nbsp;qui error errorem alium peperit, fcilicet fuum cuique annulonbsp;in bombice cerebrum adefle , id quod detefto jam ccrebronbsp;corruere neceife eft. Et hxc quidem omnia fatis patebunt,nbsp;ubi obfervationesde his rebus measjam tum abfoluras in lu-cem edidero. Sed enim quia id, quod fub manibuseft, ne-ceflario prxmittendum eft.aliqua de hisexperimentisfubji-cercanimus eft. Ergo cum Dn. Malpigionon refpirare tantumnbsp;bombices, fed ramos etiam tracheæ, ubi vermis pellem mutât,nbsp;cuticulam intra corpus deponere ftatuo ,quo aliquoties’pcr-afto, ramificationes trachea: quafi in veficulas dilatantur,nbsp;amp; ftrufturaearundem flaccidior evadit ,quæ omnia exobler-vationibus meis propius patebunt,ubi eadem operacertaninbsp;amp; infallibilem methodum præfcribam anatomiæ infeétorumnbsp;convenientem, adjeéta deferiptione inftrumentorum adhancnbsp;rem neceflariorum.

Ufque adeo etiam prxftantiftimorum virorum opera fuis nævis non carent,id quod movere nos debebat,utfepofitânbsp;Omni propriâ laude amp; vanâ gloriâ, communibus ftudiis amp;nbsp;mutua charitatc conjunéti, indagandis naturx fecretis ope,nbsp;ram

18 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J OH. S W Ä M M E K D A Ml.

ram daremus. Quanfillum enim eft,quod fcimus, præ co quod latet! Faceflanc er-go hinc , qui cumipfi quod incummunenbsp;conférant non habenc, aliéna pro Cuis vendirando, laudem in-duftrix aliis debitam, per fummum nefas fibi arrogant.

Me quod atrinet, ut omnibus bonis de ingenuitate mea conftec , libentiffimeid quod haftenusexpertus fum in publicum cooferam. Invidi enim animifignura eft fibifolifervare,nbsp;quod prodefle pluribus poflit. Et certe non unius hominis eft,nbsp;cunfta,quæ hujus vel illius rei anatome requirit,exequi Communibus ftudiisj opus eft, amp; communicationemethodi,necnbsp;tarnen eo minus femper aliquid décrit: femperaliquidaddinbsp;poterit. Cum primam manum D. Malpigii rebus admove-rem , quod methodum qua ufus erat ignorarem, deploratumnbsp;mihi vidcbatur illud negotium : fingulis momentis fimulin-duftriam tanti Viri amp; integritatem mirabar : fed fucccflu temporis , amp; forte aliâ methodo faftum eft, ut omncm hanc difii-cultatemfuperaverim:quanquam nullus dubitem pluraamenbsp;practermifla efle ; fedhxc laurus gloriofo primo in ventori fuonbsp;jure debetur,cui etiamhoccummultagratiarum aftioneac-ceptum refero , quod primus tot amp; tanta naturæ miracula de-texic. Sed redeamus in viam.

^tomodo autem hac ova intra uterum fufeipiantur, GJ aTluentur à femme virili j fofiea in TraPlatn meo exponamnbsp;Neque enim res ea tarn ab fur da vide bit ur j acprima frontenbsp;apparet J prafertim apud cos qui Tubæ uterinæ Çin brutisnbsp;vocantur cornua'} confiitutionem norunt : apert a enim eß intranbsp;uterum , atque altera fui extremiîate flatum Itquoremqua innbsp;fufum emit t it Jefe que expandit didubiu fimbriarum^ inflarnbsp;orificii Tuba anea : porrb magis probabile erit hoc dogmanbsp;i^ qui legerunt aut obfervarunt aliquando fœtum intra hafnbsp;ce Tubas repertum fuijfe. vid. Riol. l. anthrop. r. 35.

^(tmodo autem hac ova inîra uterum fufeipiantur. .

Notæ In Pr ODROMUM.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19

Cum nihil non in utero admirandum fit, valde tarnen infolens auribus noftris 6c mirabile videtur, fi dicamus, mulieres ovarium habere, 6c inftar quorundam aliorum animantium ovanbsp;ponere: nee tarnen eo minus apud me certum eft, tefticulosnbsp;mulierum inftar ovarii efle, 6c ftruftura fua cum reliquis animantium ovariis convenire. Etcnim ovarium, quod in avi-bus, nee non quadrupedibus quibufdam, chamæleontefci-lieet ) laeerta, aliifque botri figuram refert, in tefticulis mu-lierum ceu uniformi amp; eontinua membrana oeelufum eft, ean-demque botri fpeeiem exhibet, fed ob membranæ illius interventura oeulos 6c afpeótum fugit, 6c alioqui unumquod-queovum fuum peculiare indumentum habet, quomediantcnbsp;fit, ut fe mutuo non tangant.

In ranis 6c falamandris aquaticis, quarum unam balfamo infeftam fervo, hoe ovarium aliam plane ftrufturam obtinet :nbsp;utut enim ova omnia, hand feeus atquein mulieribus, unanbsp;communi membrana eonelufa fint,ova tarnen ilia fefe mutuonbsp;tangunt, 6c præterquam quod nihil inter ea intercedit, ipfanbsp;etiara membrana,quacinguntur,exiguoflatu diftenditur.

Contra vaeearum aliorumque animantium teftieuli fuam cum tefticulis mulierum convenientiam habent.

In felibus,tam domeftieis, quam zibethi, minus inter ova fubftantia: reperias,quod ipfum in caufa eft, cur ova in hocnbsp;genere animantium per externam membranam magis protu-bcrent : idemque in muribus majoribus, 6c nonnunquam innbsp;tefticulis mulierum apparet, ut in priore mea figura videre eft.

Et certe varium eft naturæ circa has partes artificiura. Etcnim funt animalia, perca, fc, lucius, nee non infefta quæ-dam, in quibus ovarium reperias, deficentibus utero 6c cornubus, ut jam ovarium uteri fimul6ccornuum vices fubire vi-deatur Quin in pifeibus, perca præfertim, hoc notatu maxi-mé dignum eft, laftes eorundem,fi ufum 6c ftrufturam fpe£tes, veficulas feminales accurate referre, abfentibus tefticulis 6cnbsp;proftatisjut vel hinc ufus veficularum ferainaliumfatisma-nifeftè appareat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D,

20 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Joh. Swammerdami

D. Steno, qui primus quod fciam hoe ovarium divulgavit, anno m d c lxx. mihi retulit, mulas tefticulos quidem habere , fed ovis carere, ut jam facile fit de caufa fterilitatis earun-dem conjeéluram capere.

Magnitude horum ovorum in mulieribus non femperea-dem, 6c figura nonnunquam oblonga 6c irregularis eft, ut Michael Ruf ertus Beßerus ^in fua nunquam vifa delineatione, admirandæ fabricæ uteri muliebris anno m d c xL.editâ de-monftrat fed ita ut glandularum feu veficularum, fernen pro-lificum continentium, non ovorum eis nomen indiderit. Gerte, raro admodum ejufdem magnitudinis hæc ova, 6c talianbsp;reperias, qualia ego, amp; forte primus priori mea figura exhibui.nbsp;Ac ne in virginibus quidem eadem omnium magnitudoeft,nbsp;fed aliaaliis majora funt: quod ipfumnuper peritiffimus anatomies: rei ©. Stalfert vander Wiel literis quoque fuis ad menbsp;perfcripfit, 6c plures Anatomic! teftantur. Fræterea obferva-tum eft a me, ova quandoque inovariocitraullamconnexio-nem plane libera inveniri, cujus generis unum penes me eft,nbsp;fed minus rotundum.

Circa membranam, quæ ova in tefticulo ampleftitur, no-tandæ funt noftrx inventionis venæ 6c arteriæ, quasa vafis (ut vocant) fpermaticis accipiunt. De externa quadam membra-naloquor, quæ ova inovario occlufaampleétitur,6cquamnbsp;alia communistefticulimembrana ambit, necabfimiliseft illinbsp;membranulæ, quæ ova gallinacea ampleftitur 6c in ovarionbsp;decidentibus ovis videre eft.

Prxter memoratam hanc membranam ipfum quoque amnion , chorion 6c principium placentæ 6c fœtus, ncc non pri-mum ejufdem alimentum ovo inelTe crediderim, utut non nifi aqueo humore repletum effevideatur,qui utnon uniusfem-per ejufdemque coloris eft , ita decoftus quandoque con-crefeit, quandoque non item; Rt fapor quidem ejufdem,nbsp;cum manifeftas qualitates nullas habeat, vix, ac ne vixnbsp;quidem defcribi poteft.

Joh. s WAMME rd ami nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;îi

Admiratione dignum eft, nigrum illud punftum » quod io ovis ranarum videre eft, ipfum ranunculum omnibus fuis partibus abfolutum} albicantem vero amp; circumfufum iliumnbsp;liquorem non niß alimentum ejus eflej quod ipfum fenfimnbsp;dilatatumitaattenuatur,ut exire cum velitpoflicjutjamfa-tis manifeftum fit,D. Harveum naturamhorumovorum malenbsp;concepifle, dum immaturi amp; imperfeftifeminis nomen iif-dem imponit. Magis mirum eft, hunc ipfum ranunculum innbsp;ovario ufque adeo exiguum ortus amp; incrementi fui princi-pium habere, ut ferè vifum eftugiat, utut ipfum animalnbsp;fub hac tantula mole delitefcat.

Ethocquidem vel ideo annotandumduxi, utconvenien-tiam majorum animalium cum minimis demonftrarem, in quibus majeftas Dei non raro magis manifefta eft, quam innbsp;maximisjnec minoris artificii minimorum animantium ftru-ftura eft,quam maximorum:atque adeohujus meicorporisnbsp;ftruftura non magis mirandaeft,quam velabjeftiflimicujuf-que pediculi. Sola anima noftra eft, quæ lumine fidei il-luftrata, Dei ideam exhibet, atque hoc folo intuitu animan-tia alia omnia fuperamus, amp; fpretis, quae circa nos funt vi-fibilibus, domitifque propriis affeftibus, citra ullum aliudnbsp;fubfidium Deo creator! noftro adhæremus.

His ergo, quae de ovodixirausfuppofitis,ut jam antea anno cb D c LX IX, cum de infeétis agerem, monui, nullus mihi in rerum natura generation!,fed foli propagation! vel incrc-mento partium locus efle videtur,ubicafusoranis excluda-tur : quæ fi vera funt, ut ego quidem nullus dubito, explicatunbsp;facilimum eft Leur quibrachiis pedibusve caret,propagatenbsp;feetum omnibus partibus abfolutum pofiit : omnes enim partes ovo continentur. jam ii, vetusillaamp;famofifliraa quaeftio,nbsp;an ad perfeftionem foetus requiratur feminis ab omnibus corporis partibus affluxus, ob eandem rationem’facilime folvitunnbsp;amp; III. hinc perfpicue patet, qua ratione Levfplonge antenbsp;natlVitatem fuam,décimas folvifle dicatur,cumproavofuonbsp;C z

2 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Joh. Swammeröami

Abrahamooccvixcxct Melchifedecus-, nimirumin lumbis paren-tum fuorum erat, Sfomnes animalis partes .ovo infunc. Et IV ipfius etiam originariæ corruptelæ fundamentum , erudi-tiflîmi Virijudicio.cui conatus Sc expérimenta noftra fubindenbsp;patent, jam inventum eflec,cum quicquid eft hominuminnbsp;lurabis Jdami E-va occlufum fuerit : quibus ceu necefla-rium confequens adjungi poftet exhauftis his ovis huraaninbsp;generis finera adefle. Sed enim quia hæc ejufmodi arcananbsp;funt,quæ captum noftrum fuperant,cumque ea intelleétusnbsp;noftri imbeeillitas fit, ut longe minimam partem eorum, quænbsp;in oculos incurrunt, percipiamus, nedum ut ea, quae non nifi-ratiocinando colliguntur, fatis aftequamur , nóhoulla denbsp;motu ovi ex ovario in uterum fubjiciemus»

Pereruditus, amp; experientia Clariflimus Vir, 25. Carolus ^reUencourtius, Medicinæ prafticæ, amp; Anatomiæ in Academia Lugduno Bata’va Profeftbr ordinarius, in literis fuis ad menbsp;datis multo maximæ difficultatis opus elfe putat, hune mo-tum ovi exovario in uterum debitomododemonftrafe: ean-demque difiicultatera mihi movetdoftifliraus’Z). Stalpertusnbsp;•vandçr WteC Med. Doft. amp; Anatomicus Hagienfis : 2^. Sténonbsp;tant! hanc difficultatem facit ^utdubitct, an ovum, yel materia ovo contenta in uterum deducatur. .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

Sed feliciïfimus 7). Theodorus Kerckring , qui aliquot annis . poft 25. Stenonem^ van Horne muliebrium ovo-rum mentionera facit, 8c Fallopium laudat, ut hune ovi mo-tum demonftret. novum quoddam, amp; miftfhaften ns minimenbsp;obvium vas ejaculatorium ftatuit, 8^^ontra vifibilem yiam,nbsp;qualis eft tuba Fallopii negat, eamque cæcamefte afterit, cumnbsp;tarnen in virginibus æque ac maritatis pateat.

Quomodo tarnen cunque hanc rem verfes, gravis certeamp; ardua hæc quæ movetur difticultas eft. Me quod attinet,nbsp;quandoquidem nullum ova fingula particular^m, nec univer-fa communera duftum habent, per quem mAteria ovo contenta vel ad uterum, vel tubas patentesFallopianas deducatur,nbsp;fa-

‘I

N O T Æ In P R O D R O M U M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25

facile eredideritn, ovum toruni loco fuo moven , referatis primo interioreoviin tefticulo membran-a,amp;: fucceflivecommuni amp; exteriore tefticuli j quo faéto, ovum acavirare tubxnbsp;patenris excipiatur ,8cporro motu periftaltico ad uterum dc-ducatur, Sc humor ovi dilatatus, referatis membranis, necnbsp;non placenta uterina uteroanneftantur,idquodinbrutisfa-cilinegotiodemonftrari poflet, fi Mecænates adeflent,quosnbsp;hæc cura propius tangeret.

Tubam patere, id veto probatione nulla opus habet. Omnis circa motum ovi ex ovario inScpertubamdifficultasverfa-tur. D. Stenoutexeocoram accepi,obfervavit,tubam natu-raliter Sc feraperfuper tefticulo vel ovario fitam efle, fedcitranbsp;connexionem : id quod tatrien haStenus deprehendere nonnbsp;poflum,idque ob earn forte caufam,quodremotisinteftinisnbsp;aliifque obftaculis, tuba, quæ ovario ’annexa non eft, Sc mu-fculos quibuS tefticulum vel ovarium verfusmoveatur nullosnbsp;habet,locomotafuerit. Ergoeademdifficultasmanet. Interim liquido apparet tubam intus fibrofam efle, quod ipfum innbsp;caufa eft, ut eredam, eandem fefe, vel quod eadem contine-tnr movere pofle. Praeterea, certum eft, cornua uteri in bru-tis J, quibus cum tubis plane convenic, motu non deftitui,nbsp;quod primus animadvertit Harveus Sc poftea obfervatumnbsp;eft a me. Sed ne hoc quidem difficultatem tollit, ut jamnbsp;non obfeura modo, fed fere indiffolubilis mihi haec qux-ftio videatur.

Interim non dubito, quin ovum ex ovario in uterum per tubas tranfeat, utut motus illius ratio me lateat, Sc orificium vel apertura tubx trium digitorum latitudine ab ovario diftet.

Quare cum ufque adeo obfeurus fit hie motus, ferèin eo Ihm, ut aliquod hac in re fubfidiura petendum putem abnbsp;ovario, amp; infundibulo vel oviduftu illorum animantium,nbsp;qux ova ponunt, qualia funt gallinæ, anates, aliaque.

Sed ne fie quidem fatis expedita res, nec minor in his, qoam naulicribus obfeuritas eft. Etenim ne in prædiStis quidemnbsp;C 3nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ani-

3^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J O H. S W A M M E R D A Ml.

animantibus ulla inter ovarium êc infundibulum connexio eft,ut jam ovum ex ovario in uterum cafudeferrivideatur.

In ranis, quae una vice undecies centena ova ponunt Sc in quibus ova fingula fefe rautuo per infundibulum feu o-viduélum fubfequuntur j ut anatome docet, eadem diffi-cultas eft : cura orificium cornuum uteri vel tubarura duorumnbsp;circiter digitorum latitudine ab ovario diftet, Sc non modonbsp;valde anguftum , fed etiam immobile fit, nee applicare fefe adnbsp;ovarium, ut in avibus Sc fexu muliebri,poffic, quae omnianbsp;motum hunc ovi ex ovario in tubam Sc uterum ex obfcuronbsp;obfcuriorem reddunt.

Caeterum quod in gallinis nonnunquam fieri obfervavi-raus, ut infundibulum membranofis fuis expanfionibus ipfum ovarium ampleStatur j Idem in mulieribus tempore concep-tionisjubi ovum depoHitur,accidere, Sc tubam applicatamnbsp;orificio fuo ipfum ovum excipere credemus, tantifperdumnbsp;meliora fuccurrant.

Et inveniuntur quandoque in ovario mulierum quæ pe-pererunt, iftiufmodi cavitates Sc veftigia, in quibus deli-tuifle, vel per quæ tranfiifle ova videri poterant.

yltque adeo minor in nonnullis animantibus , præfertina vero felibus hæc difficultas eft,cum ovarium in illis a mem-brana dimidia fui parte patula excipiatur, quæ prope aper-turam tubæ invenitur.

Alia, Sc aliquanto major difficultas occurrit circa fœcunda-tionem horum ovorum : quæ fœcundatio vel conceptio nihil aliud elTe videtur, quam perfeStioris motus communicationnbsp;ira,ut ovum,quod inovario Scnutriebatur Sc vivebat,poftnbsp;conceprionem,ovario relifto, perfeSliore modo, atque itanbsp;nutriatur Sc vivat ,ut jam ipfum fefe curare Sc fuftentarepoffenbsp;putandumfit. Sed enim quia hæc fœcundatio forte non nifînbsp;ratiocinando, Sc difficulter admodum per expérimenta de-monftrari poteft, cupidum leftorem ad cruditiffimum T).nbsp;Har'-jeum relcgabimus,qui in fuo de generatione untwaliuT»nbsp;hæc omnia fufe profecutus eft.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quat-

Notæ In Prodromuw. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aj

Quæri porro poterat, quo temporis fpatioovum fœcun-dum ex ovario in uterum penetrare poflit, amp; an fœtus trium dierum naturaliter deturj item an virginesquandoquenbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ova ponant,quæ omnia Z). Kerckringius déterminât. Sed

etiam in his curiofum leftorem ad ea remittimus , quæ præ-diétus O. Harveus circa cervas, damas amp; pennatorum ova obfervavit, amp; maximam attentionem merentur. interim per-vellcm , unicam illam Tgt;. Kerckringii obfervationem accura-tius aüquanto examinatam fuifle. Sane fœtus,quos exhiber,nbsp;fi ftaturam corporis refpicias, nonnihil abeunt ab his, quinbsp;frequentiffime per abortum a mulieribus excluduntur : amp;nbsp;menttruum fœtum fervo , qui D. Kerckr 'tngiï trium hebdomadarum fœtum non fuperat. Sed forte præter rem e-rit his diutius immorari, cum non tempus modo concep-tionis haud raro incertum fit, fed natura etiam non fempernbsp;eafdem in magnitudine corporis leges fervet.

Fœtum intra ha/ce tubas repertum /z/zy/? .-Similimam huic relation! hiftoriam, de fœtu fcilicet intra tubam reperto,nbsp;refert Harvæus j lib. de gener. antm. exc. txiv , Et planenbsp;rejicit opinionem illorum, qui Tubas Fallopianas nonnifinbsp;vafa fernen deferentia aut refervantia effe ftatuunt, eafdem-que jure meritoque cornibus cæterorum animantium pro-,nbsp;portione refpondere afferit. Verba ejufdem hæc funt; /»nbsp;Mullere dux tubx prope cervicis exortum in cavitatem ejusnbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perforatæ, non habentur vulgo cornibus analogæjfed a nonnullis

yinatomicis vaia fpermatica t ab alïts fpiramenta uteri, ab aliis fernen deferentia, aut refervantia cenfentur i fanquam ef~nbsp;‘ /ent de genere veficularum feminalium -, cum tarnen révéra cor-.nbsp;nibus uteri caterorum animalium proportione refpondeant, utnbsp;liquida pat et ex ßtu connexione amplitudine, perforatione,nbsp;fimilitudine at que etiam officio : quemadmodum enim alia ani-malia femper in cornibus concipiunt ; ita etiam muiter aliquan-do reperta eft ,quæ fætum in cornu five Tuba ilia gereret , a/nbsp;f)oidi(Jimus \fxQ\2xs\x3ab aliis obfervatum meminitnos etiamnbsp;pro

Joh. SWAMMERDAMI propriis oculis con/pextmus. Ex quibus liquet, quam imprü-denterZ). Is bran dus de Thiemer hr oe k tiib. i. cap. xxu i.fuanbsp;Anatomes hoc anno editæ afl'erat, ’Johannem van Horne de-ceptum fuifl'e circa fpeculationem j ut vocat fuam j de ovario.nbsp;Quibus præmiflis porto in hæc verba prorumpit : Mirorcer-té J fi hæc res certiffimanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;multis expcrimentts ut fcrtbit Kio-

lanus, comfrobata nbsp;nbsp;quod tam pauci , imo nulli alii, qv.odfcio

Anatomici, aut Medici illius ujpiam mentionem factant ; quod nobis quoque (qui etiam in mundo aliquid vidimus,} aut alicuinbsp;nobis noto Anatomico ßntile quid nunquam occurrerit: imo ,nbsp;quod nec ipfe celeberrimus Riolanus hac de re fibi tillam vifamnbsp;experientiam proférât J fedtotam fidem ex duorum triumve relata fotummodo confirmet. Non mtnus mirorquod Deulingius,nbsp;in genefi microcofmi, apocrypha infomnia ƒro «afZgt;e»-ticis hifioriis recipiat j at que fuper üsßundamentum aliquod denbsp;conflitutione feminis exflruere velit : quod eadem etiam, tan-quam veritate frmata^admittat fob. van Horne. Haftenusnbsp;‘D.Tdiemerbroeck ic.\3X ut eft multæ eruditionis amp; experien-.nbsp;tix Vir, facile largimur, quod aliquid , imo longe plurima innbsp;mundo viderit. Sedenim cum præallegatum D. Harvæi tefti-monium non viderit -, cum perforationem tubarum cuivis ob-viam non viderit ; cum , ut ipfe fatetur, itb. i. Cap. XXX. oc-cafionem fecandi cadavera mulierum gravidarum non habue-rit, mirum non eft, eundem id, de quo hie agitur, non vidifle.nbsp;Haud leviter quoque hallucinatur idem.Z). ^iemerbroecknbsp;dum lib. 11.cap. iii.de diaphragmate fcribit, me in traldatunbsp;meo de Refpir.fePi. i. cap. fcripfifle, diaphragma fenbsp;extendendo thoracem dilatare znam expreffis verbis dico:/»nbsp;a'éris' infpiratione diaphragma è fornicato planum fieri j atquenbsp;fie rec edens ab otiofa fiuacurvitate thoracem fe contrahendo,nbsp;etiam abfque aliorum mufculorum infpirationi dicatorum inter-ventuffolum per fe ampUare j amp;quæ fequuncur. Sed redea-mus in viam, amp; audiamus f). van Horne.

Non

NotaInProdromum^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27

Non eft quoquc ver a aJJ'ertioSpigelit alierumque ^ftatuen-tiumligamenta \Jtcxirotunda concsL^nejlfe^qu'tnimbnihilaliud fitnt quàm minutiffima arteriola tpcculiari inwlucr 0 donat£ ,nbsp;fecurius per gant extra abdomen ad pinguedinem pubis fe-moris partis interna.

' Clitoris in muitere parilem habet cum pene vir tit flruilu-ram nifi quod urethra caret. Sed cut ufut infer-viat itbenter à ie difcam ,fi otium fuerit expendere ha fee Obfervatiunculas,nbsp;Juumque fuper ea re judicium promere.

t.igamenta rotunda. Quis eorundem amp; clitoridis ufus fit minus mihi diétu difficile videtur, quam 7). van Horne putac.nbsp;Solius enim titillationisufumpræbent,quamobcaufamurethra in viris æque ac foeminis cavernofa eft, Sc fanguinis im-pulfu diftenditur, uc partes omnes reliqux circa orificiumnbsp;vaginae, ubi inferius aliquanto nymphæ amp; porro prope clito-ridem alia duo cavernofa corpora occurrunt, quibus inpriorcnbsp;noftradefignatione nomen crurum internorum clitoridis baudnbsp;abfurdè Cut opinamur^impofuimus cum in nonnullis fubje-ais cum clitoride conjunâa vidcantur. Praeterea , quod adnbsp;hæc ligamenta rotundaattinet, notandum eft, non omnia co-rundem vafa circa clitoridem terrainari,fed aliquaex his ip-fum ex utero fanguinem denuoad inferioradeducere, quod innbsp;poftrema feftione mea obfervare mihi contigit} ideoque folersnbsp;natura valvulas illis in locis inverfo ordine locavit, ut regredinbsp;fanguis ad uterum nequeat, eo qui in figuris meis viderenbsp;eft modo.

Doleo, quod ob fculptoris inertiam , aitquas faltem pracipua nota figuras addere non iicuerit quibus modo di--Ha grap hie è depinguntur.

Doleo quod ob fculptoris inertiam. Hie benignus leStor facile videt, quando prior mea figura concepta fit: at vc-Dnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ro

îS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Joh. Swammerdami

ro quo jure a me édita fit, id vero poftea patebit.

Interim pro iis , qui oculari infpect'wne ’veritatem horum comprobare cupiunt ad manus fiint particule j z/’æ prapa-rat£ apprvata ut pofjint curiofitati fatisfaçere eorum j,nbsp;qui no» cavillandi ßd difcendi anitno aliquando accèdent.

Interim pro iis. Per particulas illas præparatas tefticulos taurorum, nec non penem virilem amp; uterum muliebrem,nbsp;eorumque partes intelligit, quarum aliæ apud D. a Frifs-hem, aliæ apud me exilant. Acccffit nuper curiofifiimumnbsp;hymen balfamo a me infeélum, Sc attentione digniifimum,nbsp;jdque vel ob plurimas quæ de eodem moventur quacftio-nes. Hymen hoc, quod è corpore virginis, quæ feipfamnbsp;fufpenderat, exemi, planum ilium amp; perforatum annulumnbsp;quam proximè refert, qui vitro in tubis opticis fubmitti««nbsp;tur, amp; omnem ulteriorem tubi aperturara claudit. Eademnbsp;enim ratione hæc perforata membrana in virginibus tubumnbsp;vaginæ vel collum externum uteri claudit.

Coronidis loco hoc addam, oculari demonftratione me ex-hibere poffe ingreffum chyli in Venas CMeßraicas vulgares, Htec paucula fuffictant jVir Celeberrime , in pr a fens.

go autem animitus rogabo T)eum Opt, Max. ut 'vegetamT‘i~ bi porro concédât ßneldam. Scribebam celen calamo Lugd,nbsp;Bat. 5, (JMartii Ji. n. anni i6ó8.

Coronidis loco vel quale hoc experimentum fueritgt; id fæpius ex D. van Horne quæfivi,atqueismihi femperre-fpondit , communicatis ftudiis id tentatum efie à nobis : qua-re, ut brevibus rem totam explicem, nihil hoc aliud erat,nbsp;quàm conftriélio, vel ut vocant ligatura venarum mefaraica-rum, cujus beneficio eafdem chylo repletas videbaraus ,ar-gumento a colore illius humoris dufto. Etenim, fanguis

NotæInProdRomuSi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29

quandoque velut ftriatusSc albis lineis permixtus, qu an deque ecu punétis notatus apparebat ßccratj cum nihil nifi purusnbsp;ehylus adeflec. In vena portx fæpius chylum etiam non li-gata, vidimus, amp; ex eadem extraximus,amp;plurimas meßi*nbsp;raicarum chylo repletas vidimus. Atque hoc illud experi-nientum’ eft ,de quo D. van Horne loquitur} cæterum Leéto-ris judicium efto : plurimasenim circa hoc negotium difficul-Cates moveri pofte video : quauquam nullus dubitem, chylumnbsp;inmefaraicas procedere ,id quod in anatomicis noftriscurio-fis latius explicabimus , ubi eadem opera, quantum quidetunbsp;in nobis eft, hepati fuum fanguificationis munus reftituemus,nbsp;eoque majorera applaufum hanc meam fententiam inventu-ramfpero,quod nemohaftenus deraonftrarepotuit,chylumnbsp;ufque in laéteas primi generis deferri j ideoquein eafum fen-tentia, non nifi albicantem lympham efle , quicquid in ladeisnbsp;videmus,amp; ex glandulisinteftinorum procedit,quae fuccumnbsp;fuum ab arteriis accipiunt. Cur id haftenus pcrfpicuè demon-ftrare nequeam,aliquot in caufa difficultates funt,fedquasnbsp;me fuperaturum non diffido, exhibiturus in omnem eventurn expérimenta ilia amp; rationes, quae me in hac fententianbsp;confirmant.

Antea quam figuras meas cxplicem, curiofam hiftoriam fubjicere animus eft, qua vis imaginationisin gravidisdarenbsp;demonftrabituf. Ultrajeftina mulier, cum gravida eflet, non-nulla in ufus domefticos a propola petitura, ubi domumnbsp;intrat, Nigritam vel Æthiopem videt jquo afpeamp;u fupramo-dumexterrita,ut jamloquinon poftet,domum fe fuafli re*nbsp;cipit, nihil minus cogitans , quam fore , ut fœtum ederet •nbsp;plane nigrum. Sed rccollcéto ut fit animo, contra fortemnbsp;hanc imaginationem ab æque forti imaginatione remediumnbsp;niutuatur, plane confidens, calidà omnem nigredinem de-tergeri pofte. Ergo domum rediens, ftatim fufeitato ignenbsp;calidam parat, amp; corpus totum à capite ad calcem probenbsp;permit. Quid fit ? Cum jam tempus puerperii adeflet, in-

D z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fans

JO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J O Hk S A WM M E R D A M I.

fans nafcitur, dentibus omnibus integris, 8c totus Candidus, exctptis tilts parribus, ad quas aqua, cum abluere-tur, ncn pcrtigerat, quales funt jnrerftitia digitorum in manibus pedibufque , nec non aliqua corporis loca, ubinbsp;manikfta nigredinis indicia amp; niaculæ nigræ apparcbanc.nbsp;ïnfantem ipfum non vidi: jam enim obierat: led marri,nbsp;quicquid hie retuli, debeo.

Aliud etiam , dum his fcribendis intentus animi relaxan-di gratia .^mpliflirai hujus noftræ urbis ThelaurariiS9./?ö(?-terdt Ernefti J nec^non ‘D. parentis mei j aliorumque con-clavia vel mufea perluftro, fefe mihi offert, minoris for-tê momenti, fed quod, me judice, attentionem meretur nihilo minorcm. Etenim rariora ‘Z). f^olkerti ’^ohannts ci-melia verfans , turbinem video, cochleae (quot;quales oftreo-rum} incumbentem, arque ira adnatum, ut fuperior teftænbsp;pars, fub qua pifeis habitaverat, quafi oneri cedens non-nihil intus protuberarct, exteroqui glabra 8c undequaquenbsp;integra: cum e contra inferior tefta, cui nihil cum turbi.nbsp;ne commercii erat, exteriore fua facie perfeftam turbinisnbsp;ideam, atque ipfum etiam ejufdem colorem referret. Picasnbsp;aliquid hic-imagnationi analogum fubfuiffe, cum nihil aliudnbsp;ratio fuppeditet, quod producere iftiufraodi effeétum innbsp;oppofito conchx latere potuerit. Sed rempus eft ut hisnbsp;miffis uteri figuram brevibus expliccmus: 8c prior quidemnbsp;tabula Uteri puerperte anteriorem j pofterior veto poflerio-rent ejus factem cxhibet. In priorc notanda funt quae fe-quuntur :

Fugura I.

Tabala Ik

t

3t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Joh. Swa

Tabula 11.

Uteri paerpera pofleriorem faciem ofiendit.

h. . Arterite

B, B. Venre Jpermatica utriufquela teris qute poßquam tefiibus acnbsp;tubis plurtmos ramulos dedcri'.nt,nbsp;•verfus uteri cervicem cum hypoga-flricis arteriis atque ’venis notubi-les patiutitur anuftomo/es. ¦nbsp;Arterite quot;vente in utroque'nbsp;latere csrpus pyramidale conflitu-entes.

Ui.f^erum foeminarum ovarium feit tefiis fmifler,propria five communi tunica involutus.

• E. Membrana qute dextrum teflemnbsp;tegehat ab eodem feparata ut ar-teriarum duSïus cid ova {quorumnbsp;minima hic tantum modo delinea-

vimus} commode perfpici poffent.

• F. F. Membranofa uteri ligament a,nbsp;alis vefpertilionum affimilata, pernbsp;qua fpermatica vafa ad tubamnbsp;diffeminantur.

' G.Q.Uteri cornua feu procefus teretec^ a matricis fundo furfumnbsp;verfus, tubarum inßar protènfi,nbsp;quos Anatomici vulgo ejaculatorianbsp;vafa effe arbitrantur, fed male:nbsp;cum per eorundem tórtuofas cavitate t ova ex ovaria in uterumpro^

Notæ In Prodromum

Et ita quideni exterior uteri puerperae facies fefe habet. Caeterum quia reinimas venarum propagines in utraqtiehacnbsp;figura non adunibravi, quod nee iple uterus a me præpa-ratus eafdem referret, ut quas aüo artificio in conipeótinnnbsp;producere necefle eft j ex re vifum fuit, priorem meam u-teri virginalis figuram , anno m d c lxxi.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'Tulpio

dicatam hic interere, ubi minores illi venarum arteriarum-que propagines exaftè repræfentantur. Et certe . peropor-tunè accidit, ut ciitn iple uterus virgineus,cujus ideara fe-quens hxc tabula refert, cafu pcrierit, alius fefe mihi uterus benigniore cafu obtulerit, qui debito modo præpara-tus, a priore oppido parum recedit. Et ut verbo, qux in hoe utero recens præparato memorabilia occurrunt j ab-folvam gt; etiam minimos arteriarum ramufeulos hic videbis,nbsp;ea ratione prasparatos, ut ad detegendos illos, quod in a-natomia cadaverum quandoque accidit, microlcopio opusnbsp;fit Er rami quidam venarum arterianimque reliqui mira-bili naturx artificio confiant j fed multô quam in puerperisnbsp;vel quæ aliquando pepererunt minus tortuofæ funt. Jarnnbsp;Jigamenta quoque rotunda cum venarum arteriarumquefubnbsp;illis tranfitu valde hic confpicua funt. Tubæ autem ea-rumque fimbrix cum ipfis recens exemptis elegantiä cer-tanc, amp; optime cum fequente figura conveniunt; ac, quodnbsp;maxime mirum efi, nonnullx harum'fimbriarum unius la-teris, cum alterius lateris fimbriis coeuntes quafi arcuninbsp;quendam fuper tubam conftiruunt. Nonnullæ etiam exi-guos in extremitate lapillos habent, amp; innumerabili vena-rutn arteriarumque numero dotatæ funt, quæ, ubi fangui»nbsp;receffit, nervorum fpecie incautos fallere poterant; idem-que in venis, quæ alas vefpcrtilionum pertranfeunt, obti-net. Sed pergamus ad cxplicationem figurx.

Hase

34 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JOH. S WAMMER DAMt

, Hæc figura uterura virginis repræfcntat. Sc cum prodromo D. van JJorne confcrenda eft.

O. Tuba Uteri dextra inverfa , utnbsp;tanto melius ejus ampla capacitas ,nbsp;per quam ova ex ovario in uterumnbsp;provolvuntur , in confpebium ventât,

P. Fimbria Tuba dextra uteri.

Q^. Uteri fundus obfcure protuberans.

R. .Uteri fundus paululum apertus.

S. Patentes tranjverßm dtfcißorumnbsp;vaforum copiofa ora in uteri fub-fiantia.

T. Pars membrana inteßinum replumnbsp;operiens,

ÿ. In utroque latere inferiera rotunda uteri ligament a qua nihilnbsp;aliiid funt, quam, prater membra-nam cui inhärent, minutifima ar-teriola cr venula, qua ad clitori-dem Cr pinguedinem pubis propa-gantur.

X X. CUtoridis crura externa. Y Y. Clttoridis crura interna.nbsp;TjTj.T’ifa in clitoridem differ fa,nbsp;a. A'tfca paululum ad latus dextrumnbsp;A loco fuo remota,

B. Colli veßca prope clitoridem inßr-tio,

CCCCCCCC. Ureteres.

DD. 'ö'merww in veficam infertit, e. Hydatis, '

ff.T’.naruin valvula.

Recipe

Notæ In Frodromum.

Caput II.

Centralem tjuandam methodttm exhibet (jtea wert aliitqtte corporis cavi'-tates ita praparari poffitnt m genuinam fuam faciem exhibeant, archetipi loco inferviant, deßgnandis earnndem figuris.

Naturae opera,utut xterna fint,amp;fflirandam artificisfui manum mirificc oftentent, fi propagationis beneficium dénias, quo mediante in ftatu fuo confervantur, corruptioninbsp;obnoxia funt : atque hoc non folum in plantis Sc regetabi-libuSyfed in ipfis quoque fenfibilibus locum habet, id quodnbsp;Anatomici nunquam non experiuntur. Quare ab omni aevonbsp;id aftum oft, ut commodis remediis huic corruptioni ob-viam iretur, amp; partes illæ , quæ nos in admirationem fuinbsp;rapiunt, per aliquot annos integræ fervari pofleiit.

Ec in hac quidem arte confervandi corpora carumvc partes noftro tempore prx aliis emicuit piæ memoriae 2). van Hornet nee temere quenquam invenias, qui vifa ejufdemnbsp;curiofifiima inteftinorum praeparatione ingenium tanti Virinbsp;non fufpexcrit : idemque fat fcio facient, qui reliquias eo-rundem apud 23». a Friefhem pie defunâzi hæredem widere dignabuntur.

Proximum ab hoc locum Z). de Bils occupavit, qui mufeu-los totius corporis exficcando, amp;c balfamo inficiendo indu-ftriam fuam probavit} fed praeter hæc plura forte promifit, quam prxftare poflet, id quod non ob prægnantcs modo rationes, fed vel maxime ob ea.quæipfe mihi orc proprio, Scnbsp;Guetshovitts retulere, optimo jure fufpicari mc arbitror.

Hunc 2). Stalßert vander /ÎTi^/excepit, difcipulus nbsp;nbsp;vdn

Horne, fed utroque majori ut qui rara arte fimul corpora halfamo inficcre, amp; confervare, ncc non venas a carne,nbsp;pinguedine, amp; parenchymate purgare, cavitates corporisnbsp;acre adimplere amp;, quod omnium curiofiflimum, amp; nulltnbsp;quod feiam haä:enus datum eft, ipfa etiam humentia cor-finbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;po-

Joh. SviMMERDÀMl pora in aëreexficcare novit : quarum rerum videndi copiamnbsp;cuivis petenti leberaliter indulget.

Sequitur ordine T). Riiy[ch\, Chirurgiæ apud Amfteleda-menfes Fræleétor, iifdcm fereartibusdotatus, cujus accurate confeftas res, ôc corpora, quivis Anatomix ftudiofus bis fin-gulis feptimanis modico ære foluto infpicere poteft.

Reftatut methodus, qua hæc omnia peraguntur publier juris fiat, qua in re meo more perficienda nunc occupatusnbsp;fum,id agens,ut fecretam quandam operandirationemtra-dam J qua mediante abftrufifiimas quafque corporis partes,nbsp;quod vel curiofifllmi haétenus præftare non potuerunt, innbsp;apricum producere liceat : amp; quomodo qualefcunque corporis partes citra apparentem aperturam aeris beneficionbsp;expleri, exficcari, confervari pofiint. Ac non id modo x'»nbsp;^»atomicisnoftris curio fis docebimus,qua rationefubjeétumnbsp;hoc vcl illud per mediæ æftatis tempora quinque vel fexnbsp;feptimanarum fpatio confervari pofiit, id quod faftufacili-mum judicamuSi Sed quomodo venae, alixque cavitates Ixfar,nbsp;vel adapertæ,ad perfedam rotuditatem,magnitudinem, amp;nbsp;naturalem fuam faciem deduci, amp; exficcatx ita exhibcri pof-fint, ut eandem fem per formam fervent, nec concidant : quitus omnibus probe perceptis cuivis licebit venas pulmonum , hepatis, lienis ,aliarumque partium, quas haftenus nonnbsp;nifi collapfas, planas, amp; occlufas, viderelicuit, apertas,atquenbsp;ita præparatas exhibere, ut interior earundem conftitutio,nbsp;valvulas,fcilicct,aliaqueliquido videri pofiint. Etcerteve-reor ne fidem inventurus fim , fi recenfendis fingulis, quxnbsp;molior diutius immorer ; fi cui tarnen hoc tanti videbitur, menbsp;adeat, amp; 2). a Frießchem,, eorum quz dixi fpeciraina vidc-bit. Et apud T). Friejfchem quidem hepar, liencm placen-tam utcrinam, necnon funiculumurabilicalem, cumfuaplacenta aliaque meo more ,amp; per me præparata videbit. Et pro-feétovcnæ ibiamp;arteriæ co modo præparatæ funt,utomnesnbsp;in admirationcm fui rapiant, cum haétenus nemo illas nifinbsp;pla-

NotæInProdromum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37

planas gt; occlufas, invi'fibilcs j ignoras, extra naturalem îïtuinexhibuerit. Hoc hepar, de quo loquor, jam antea annonbsp;cloD CLXVii, publiccin theatro Academico Lugdunenfiànbsp;ÎD. van Home non fineadmiratione omnium exhibitum eft:nbsp;amp;huic Viro 3 quodme iterum iterumque profiteri non piget,nbsp;perfeftionem conatuum meorum fere omnium debeo. No-tandum autem eft,turn temporis hoc hepar tegendi artifîciinbsp;gratia vitro obduftum fuiffe.

Inter caquæ penes me funt, duélus thoracicusplane mirabilis amp; optime præparatuseft : nec non duftus cholidochi, ôc arteriæ hepatis amp; alia, quse fingula recenfere veile longi Sgt;c tx-diofi fermonis effet.

Interim ut aliquod hujus rei amp; commune quafi fpecinien edamus, quod quivis experiri facile poffit, en tibi leve primonbsp;întuitu, fed magni in rebus Anatomicis momenti artificium,nbsp;quo vafa omnia,ipfique etiam capillares rami in uteromu-liebri ita prxparantur, ut non in confpectum modo pro-deant, fed archetypi loco effepoffint, defignandx veræ amp; in-fallibili uteri figuræ.

Recipecerx albæ quantum videbitur, eamque liquefaftam rubro, flavo, viridi, vel quo alio colore, qui vel magisnbsp;arridct,vel rei convenientillimus eft,tinge,amp; fiphone,quinbsp;cochleâ adftriftum tubulum habeat properanter excipe, Se innbsp;ramum venæ vel arterix uteri majorem injice,cavendo,nenbsp;intercedens aër progreffum cerx impediat j ac ne quid impe-dimento fitifanguinem antea quam operi te accingas exvc-nis,quantum qutdem fieripoteft,exprime,utut ramimajores alias facilime diftendantur : 8c perinde eft, five per arte-riam fpermaticain vel hypogaftricam cera injiciatur: idem-que invenis obtinct, tantum ut valvulx obtufoftylopertun-dantur, quo faSto una injeSfione venx uteri omnes, earumquenbsp;partes vel ab uno latere impleri poffunt : idemque in arteriisnbsp;fieri poteft, fi tarnen vifibiles earundem anaftomofes fatisnbsp;magnae ftnt, nec acr progreffum cerx impediat.

E 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jam

J 8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Joh. SwAMMERDAMI

Jam quanti momenti hæc injcftio cerae fit, facile videbunti qui figuram uteri, quam hic exhibeo,cum ipfo utero ceranbsp;repleto confcrre volent : utut enim omnia quam accuratifli-mè depiéha vel defignata fint, uterus tarnen ipfe omneranbsp;fculptoris induftriam mille modis fuperat. Hic venarum ar-teriarumque naturalem fitum , curium, mfertionem , princi-pium, amp; quicquid natura miradum amp; attentione dignumnbsp;produxit,nec fine ingenti moleftia oculis fubjici poteft,li-quido videbis.

Plura de ufu hujus noftræ inventionis nunc quidem non addam, faélurus id alias, idque ob earn maxime rationem,nbsp;quod nunc id agimus, ut partes uteri lingulas, amp; methodum,nbsp;qua in præparando utero ufus fum, demonftrem : qua eademnbsp;opera id alTequemur, ne alii, quod nimis nunc frequens eftjnbsp;noftra fibi tribuant : quanquam candem hanc methodum jamnbsp;aliis Dominis, fautoribus amp; amicis exhibui, amp; quidemnbsp;anno cio dclxv i. T) van Horne U. Slado : anno cbnbsp;DCLXix amp; Lxx. Dominis Thevenot Stenoni: nec non eo-dem anno Amplilfimo Ti. Con/uU a Bennigen: amp; anno cianbsp;DCLxxi poft accuratiflxmo Chymico Laurentio Fosnbsp;Witfen aliifque,qui omnia hac rationeà me prxparatacuranbsp;maxima attentione perluftrarunt. Et certe, citra hanc velnbsp;aliam iftiufmodi inventionem,cujus generis plurcs à nobis fup-peditari poflent, impolfibile ferè eft in curiofa, amp; fi id dicercnbsp;licet folum vera anatomia quidquam præftare. Atque hocnbsp;jpfum probèanimadvertitllluftrilîimusAnatomicusî). Marcellus Malpighius, qui infufioneargenti vivi in venas, tinftisnbsp;colore humoribus, amp; fquod multo ante ab Amplilfimonbsp;2). Johanne Hudden mihi communicatum eft, )partesejuf-dem coloris, diverfi coloris humoribus imbuendo, longe plu-rimum profecit. Quin ipfc etiam ego hac mea methodo idnbsp;aflecutus fum,ut non majores modo,fed minimosquofeun-queramosarteriæ hcpaticæ,quæcarne nudari nequeunt,amp;nbsp;numero forte plures funt, quam ramificationes venarum portae

NotjeInProdromum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39

tæamp; cavæ fîmul junftæ, haud difficulter deregere potuerim. Quare, cum tot in hepate arterias, minutas quidem, fed con-fpicuas videam , valde miror »accuratum 'D. GUffonium o-culatiffimum T). Malpigiv.m arteriam hanc hepaticam par-vam vocare, dura Gliffonius in anatomia fua hepatis ait :nbsp;remo nulla hujus arteria f'loquitur autem de hepatica) ^arsnbsp;in hepatis parenchyma exporrigitiir-, uti manifefie tn hepaîis ex-carnatione •uidere efl® propterea in •vafa folum abßimitur,nbsp;^uin etiam fi toti hepatis parenchymati inferviendo deftinatanbsp;effect t debuiffet faltem fextuplo major extrui 3 uti manifefienbsp;conftabtt fihepatis aliarumque partium dimenfiones compara-•veris :quippeiniftis etiammulto minoribus^majores arterianbsp;reperiuntur. ^amobremfie habendum cenfeo 3 artertam hancnbsp;in vafa hapatisplane abfumi. Malpigius ,qui longe poftnbsp;fonium de hepatis ftruâura fcripfit, in illuftrifuo de vifeerumnbsp;PruHura traft a tu hæc habet ; ültenus in hepate eum fervatnbsp;natura morem, ut porta propagines art eriar um vicesfupp leant.nbsp;Pi. quibus ne latum quidem unguem difeedit 2gt;. T^iemer-broeck 3Vxciie.^Qt UltrajeftinuSjqui cum in recens édita fuanbsp;annatomia ex Galeno adduxifletj arteriam hepaticam in ca-vam ejus partem fenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j'libro.i.cap.xiii.de hepateäu

gens ita ftatuit : Ratio Glijfonii fententiam omnino confirmât : nam hapatis fubftantia vix arteriis opus habere videtur jCumnbsp;fanguis ei fat is copioje ajfiuat per venam porta Çqua hic arterianbsp;munere fungitur^ qui et ob fubftantiafua proprit at em conveni-entior eft ad nutntionempropriam^ Çê fermenti biliofi confeïdio-nem, quam arteriofus. Haftenus illi : quæ qualia fint, (quodnbsp;quidem ad arteriam atinet} ex iis j quæ modo a nobis diftanbsp;funtjfacile eft difeernere. Quanquam ne in eo quidem fatis no-bis convenit, quod 2). Malpigius poft eundem 2).

hepatis ufum in fola confeftione bilîsconfifterepu-yautjcumnoftro quidem judicio præcipuum hepatismunus in fanguificationeconfiftat,idquodaliquandoprobaturos nosnbsp;confidiiDus.

E 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jam

40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Joh. Swammerdami

Jam vcro illudetiamdeprehendo,tot ferenumero duétus cholidochi efle,quot vcna portæ ramificationes haber,eof-demque pari cura vena ^ortx amp; arteriis rationc præpararinbsp;amp; oculis fubjicipofle. Alia tarnen in præparandomerhodusnbsp;fervanda eft, quam in anatomicis meis docere, amp; figurara ar-teriarum, venx portæ amp; duéluum cholidochi exhibere animus eft.

Pluracirca cerebrum,pulmones,lienem pancreas,ftoma-chum, amp; inteftina ..cademque haud parvi raomenti detegenda reftant ;amp; qux circa vaia fpermaticain viris haftenus tabulisnbsp;anatomicis defignata funt rem aliqua tantum ratione tan-

Inteftina quod atinet,jaratumaïiquodcjus vifcerisfpeci-' men, amp; particularem figuram edidi, ut in Anatomia reformata 2). BarthoUni recens édita videre eft, Idemque annonbsp;cloIocLxvii. circa ftomachum deraonftravi, ut ex obferva-tionibus noßris à Commelino editis patet, ubi ftomahum totumnbsp;glandulofis tubulis refertum effe docctur; quodipfuminin-teftinis quoque locum habet.

Et fane aflercre aufim, nullam partem humani corporis æquè nobis notam efTe ac nota nobis effe poterat : Sc ut pro-pius ad fcopum noftrura redeamns, figuræ vaforum fpermati-corum àdD.deGraef aliifque exhibita: non nifi caute amp; cum ju_nbsp;dicio accipiendx funt,quod in non nullis partibus a nobis præ-paratisocularitcrdemonftrari poteft : id cnira agimus, ut quxnbsp;in anatomicis fubtiliflima funt oculis fubjici, amp; à quibufvisnbsp;fenfu ipfo pcrfpici poflintrSc jam de eventu nobis conftaret,nbsp;nifi majores quam pro ratione facultatum noftrarum fumptusnbsp;requirerentur.

Caput

NotæIn Prodromum.

Caput III.

^^0 oßenditur expérimenta D. van Horne circa partes generationis in tttrosjtte fexn miht quoqne deheri amp; qutcejnid circa edttionemnbsp;prior is ttteri figurtt fall nm eß, jure à me fail um effe.

Cum vergente anno cio ïacLXVii. Lcidamad afliitnen-dum Doftoratus gradum reniffera, prætcr T). ^Profejfurent ipfum etiam'D.'va» Horne, Anatomiæ Profeflbremnbsp;allocurus fum :cum exeo, quodannocio Ioclxii. 6clx iii.nbsp;collegiis Cl. illius Viri interfueram, aliqua mihicuraeono-titia intcrcederet -, 6c ftatim Vir candidus nunnulla ex me quæ-rere cæpit, quæ ei obfcuriora videbantur in traftatu 2). Sténo*nbsp;nis de mufeulis, cum quo celeberrimo Viro Lugduni Batavo-rum anno cio Ioclxh. amice,amp; poftea annnoclo Ioclxii.nbsp;LutetiæParifîorumfamiliariter,amp; iifdem aliquandiu in xdibusnbsp;vixeram. Hjsprovirili,atque ira folutis, utverbâ rebusfir-marem , porro à me petiit, ut fibi in difficilioribus rebus ana-tomicis quandoqueauxiliatrices manus præberem : id quod e-go indefefla Viridiligentia,amp;nunquam fatislaudataexperi-entia motus, eidem baud difficulter promifi.

Atque bine fuperficiaria, quæ inter nos intercefferat noti-tia , in amicitiam, 6camicitia fenfim in verum 6c vulgarimajorera afFeftum dcgeneravit:necilleunquampermifit,utquo-ties Leidam venirem, alibi quam apud fediverterem, 6c qua crat humanitate,omnio mibiveræ amicitiæ ôcbofpitalitatisnbsp;officia prolixe exbibuit j quo nomine ejufdem jamdemortuinbsp;meraoriæ boe qualecunque grati animi teftimonium mcnbsp;debere profitcor. Et certe nullum poftea alieujus momentinbsp;febjeftum ei oblatum eft, ad quod diflecandum auxiliaresnbsp;mcas manus amice non invitaverit, ut literis ejufdem, ft resnbsp;t^anti elTet, docerepoftem : 6c occurrebant nonunquam iftiuf-modifubje6ta,ubimagna attentioneopus nonerat. Sedraronbsp;operam ludunt, qui naturx opera fcrutantur.

Rc-

4» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JOH. SwAMMÊRDAMÎ

Rebus fie ftantibusjcum il le mihi fuas obfervationes, ego il li mcas candidé communicaremi quæfîvit ex me jcfletne ali-qua ratio tefticulos accuratius quam hactenus faétum cracnbsp;examinandi? Dcliberato negûtio vifum cft,à majorum ani-mantium,vaccarumfc. Sgt;c taurorum tefticulis principiumfa-cerc.

Quare comparatotauritefticulo,coque ut fic,improvidè læfo jtubulus fiphonis -, quem manu tenebam j cafu in apertu-ram fertur, quo animadverfo, D. Profeflbr à me petebat, utnbsp;aquam fiphone contentam in tefticulum propcilerem -, idnbsp;quanquamnulli ufui futurum arbitrabat,feci tarnen,amp; eceenbsp;interior tcfticuli ftruftura fefe propalam nobis offert. Ete-nim aqua naturaliter perfpicua inter tortuofas flcxioncs albinbsp;amp; minime perfpicuè tubuli feminarii propulfa, infîgnem amp;nbsp;egregiam differentiam exhibebac : ut jam quafî catenate con-tortuplicationes tubulorum illorum fpermaticorum nullibinbsp;melius quam in aqua fefeoftentent. Et hæcquidem (implex,nbsp;nullo préméditante, fed folo cafu inventa operandi rationbsp;anfam nobis dedit, ut omnem reliquam tedium ftrufturamnbsp;utriufque fexus fcrutaremur.

Anno do Ioclxi i i. præfcnte T). Sylvia celeberrimo medicina fraUicaàpudLeidenfes Trofeffbre j dum' inteftinum return ranæ, cafu, amp; quafi invitus aère replco,eadem ratione uterum amp; veficam urinariam cafu detexi : id quod poftea oc-cafionem mihi præbuit plura inveniendi. Quxeunque cnimnbsp;cafu accidunt, fi eadem ratione denuo pertraftentur, eundem-queeffeftum fortiantur, indubitatae fidei expérimenta cenfen-da funt : idemque obiter omnes, qui experiments capiendisnbsp;operam dant, moneo ut omnes fortuitos cafus obfervent j nonnbsp;ob utilitatem cjus rei raodo , quae magna eft, fed etiam quianbsp;res maximæ ut plurimum non nifi cafu inveniuntur, necnbsp;femper tutum eft ratiociniis noftris inniti.

Sed ut ad propofitum noftrum redeamus, dum res noftras co pede proccdunt. amp; in pcrfcrutandis diftis partibus occupa«

No TÆ In P R o DR O M U M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45

pari fumus, factum eft, ut 2). van Borne proponerem, ftruftu-ram vcnarum amp; arteriarum beneficioinjeftse rubræ velviren* tis ccræ detegi pofle: cujus reicum in arteriis experimenturanbsp;feciffemus, moment© oculi citius omnem earundem planenbsp;admirandam, amp; plus quam artificiofiflimam ftrufturam per-fpicere nobis licuic : amp; hinc accurata ilia harum partium de-fcriptio profluxit, quæ in prodromo 2gt;. van Borne videre eft.

In vermibus amp;erucis,quod genus infeftorum maximam partem humidiflimi corporis eft, commodiflimam fempernbsp;hanc operandi rationem deprehendi; quapropter vivo etiamnbsp;adhuc2). van Borne hanc agendi methodum me publice pro-pofiturum in meo de in/eSis traétatu promili : omne arcifi-cium in eo confiftit,ut fafta circa finemcaudæaperturaex-preffisque intcftinis, cutem erucæ inteftinis vacuam, immiflbnbsp;in aperturam fiphonis tubulo, liquefaftà ccrâadimpleamus.nbsp;Cæterum ut quam accuratiffimè omnia exhiber! poflînt, dua-bus opus eft erucis, duobufve vermibus aliis, quorum hune ànbsp;capite i ilium à cauda aggrediaris. Sed de ufu amp; utftitate hu-jus rci alibi pluribus : Sc certe hæc aliave cjus generis non ipfinbsp;modo 7^. van Borne J {ed aliis qiioque amicis ingenue exhi-buimus, amp; inter illos 1^. de Graef jCui anno cio lo c LXiir.nbsp;non pauca inanatomicis curiofa demonftravimus,utipfe innbsp;traâatu fuo deufufiphonis{2Xç.tv\r-. Scufqueadeo hæcipfaî?.nbsp;van Borne placuere, ut cum evidens eorum utilitas eflet, ceunbsp;liberalis j curiofus, amp; prudens Mecænas t omnem mihi opemnbsp;libcralitcr promitteret, perficiendis quæ ex ufu videbantur.

Necverbis defuit effcftus. Etenim,cumfumtusomnesin fe reciperet, amp; quæcunque à me parabantur fedulo 8c cum cura affervaret, liberum mihi ad intima anatomiæ aditum pate-fecit 5 hoc folo contentus ,quod hæc omnia quandoque in pu-blieos ufus redundare pofle videret.

Nequeo mihi temperate, quin liberalitatem ejus in intolc-Tandis fumtibus adduélo aliquo fpecimine deprædicem. Fol-lcmgt;quales fabrorum , duplici cavitate inftruélum parabara, Fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qua-

Joh. Swammerdami

quarum altera aërem excipiebat, exceptum altera efflabat. Êxtremitati ejufdem tubulus oblongus, cochlea adftriótus,nbsp;adponebatur, quem globus xneus excipiebat, duorum capi-tum magnitudine. Tubulus ille,in corpore globi in tres velnbsp;quatuor alios minores tubulos abibat,qui orificiofuointernam globi fuperficiem attingebant, amp; aërem à folie acceptumnbsp;porro in globum deducebant j ab altero globi lateretubulusnbsp;alius erat, qui exceptum eundem aërem emitteret, amp; cui di-verfæ magnitudinis amp; capacitatis tubuli alii cochlex benefi-cioanneélebantur. Univerfam follis molem ligneus tripes fu-ftentabat, ut transferri de loco in locum poflet : amp; ne dum innbsp;opéré eramus, hue illuc vacillaret, adjeéta erat iignea cochlea, cujus beneficio ad inferius amp; fuperius tabulatum aftrin-gebatur. Qiiod fijam ollam ignitis carbonibus replctam globonbsp;fubmitteres , quocunque aer expreflus ferebatur, omnia ex-ficcabat} ut jam fudorem commode excitare hocinftrumen-tum poflet : adeoque ipfe 2). van Horne de eadem in fua intro-duCîiûne adCbirurgiant j^arte altera2.paragr.^.Adi’-mitationem Sandiamp;rii ƒ inquit ) excogitavi aliud inftrumentunt,nbsp;follem nintirum ^fed longa tubo donatum in cujus medio globusnbsp;fit rotundas ^qui igniri debet. Tranfinifijus ferhuncglcbum^nbsp;calefaSlus aer homini in ledlo decumbenti laxiori ^fèd undi-que clau/â fubuculâ inclufio j commodiffime citra lipothymianbsp;jtericulum large fudorem -^rovocat. Atque hoc ipfum inftru-mentum etiamnum apud 2gt;. a Friefshempie defundinbsp;hxredem, videre cff.

Longi fermonis res eflet, cun£ta exequi velle, qux in ana-tomicisjfumtus fuppeditante 2). van Horne tentavimus , amp; quorum ego ut director Temper fui,itamagnampartemde-fignationum eorum exhibere pofliim : quare his miflis, amp;nbsp;débita liberalitatis laude prudenti huic noftro Meexnatinbsp;aflignata, ad alia pergimus.

Detefta uti antea diximus, arterix fpermaticx fabrica, ad-venas,vafa lymphatica, veficulas feminales,aliafquc partes ac*lt;

Notgt;InProdromvm.

acceflîmus, Sccxaminatis virilibus tauri partibus, muliebres examinare cæpimus. Primum in quo induftriam noftramnbsp;exercebamus, uterus tnuliebris erat, in quo examinandonbsp;cum tubas Fallopianas conferrem cutn infundibulo avium ,8cnbsp;cornubus uteri in quadrupedibus, quac ova habent, qualianbsp;funt, chamælcontes, ranæ, lacertx, falamandræ aqijaticæ, 8cnbsp;plura alia, quorum nonnulla vivipara funt, ut lacertac , diC-quirere mecum cæpi, effetne aliquod in mulieribus ovarium,nbsp;vel quid aliud ovario fimilc. Etenim cum tefticuli mulie-rum, fi ftrudzuram eorundem refpicias, magnam ciyn alio-rum animantium tefticulis convenientiam habeant, 8c via,nbsp;qua fernen ad uterum deferatur, careant j nee tarnen eo minus Anatomicorum antefignani Volkerus Kotter B eße rus „nbsp;aliique veficularum, vel glandularum, femine repletarum ,nbsp;mentionem faciant,ubi exitus nullus pateritandem ‘D.vannbsp;Horne juxtamecum fenfit,veficulasillas,quasnosovavoca-bamus, per Tubas Fallopianas in uterum deferri,idque obnbsp;praediótam convenientiam tubarum cum infundibulo, ovi-duélu 8c cornubus uteri aliorum animalium, nee non pi-fcium 8c infeftorum quorundam.

Interim dura ita in opere eramus, vaccarum quoque uterum , cornua, vel tubas, 8c ova examinando, deprehendimus, ova illa co£ta inftar albuminisovi gallinaceiconcrefcere , utinbsp;poftea HobiliJf.l^irisTi.aBeuninge» T). Six demonftravi-rous. Atque hæc omnia, ea, qua fefe ofFerebant ratione, egonbsp;non annotabam modo,fed defignandoctiamadumbrate co-nabar, quas defignationes, quod omnia raea cum amicis communicate foleo,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S/ado jtunc temporis defignato

Profeflbri Leidenfi, fed quod munus ille fubiredetreftabat, ceu amicorum præftantiflimo ea lege Amftelxdamum tranf-mifijUti ne cuiquam illas oftenderet, eafque redeunti mihinbsp;i^edderet,futurum fcribens,ut'üä»/Tor»?illas certistheebus comprehenfas jScordine defcriptas, public! juris face-ret,adjeftis fub finem epiftolx piis votis,quibuseidem

F 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j’Zrf.

J o H. S W A M M E K D A W 2

Slado in expeditione alterius muneris , quod ei poft 2). manni obicum defcrebatur, faufta omnia prccabar : ad quasnbsp;Vir humaniflimus ftatim ita refcripfic:

tyimiciffime TJomine

Literas tuofS , quibus mihi omnia faufla precarïs , tam muit a nova amp; bona tranfmittis accept. F act am tilts ut petisnbsp;nee tantum non divulgabo ,Jed etiam nemini monlirabo ntfieinbsp;tantum cui tu cupis , quem fciamj ubi tu verbo indicare digna-tus fuerjs. ^ed quando L. van Horne de illis fertbet qua re=nbsp;cenfes2 vel thefes conficietl Certe vellem te nihil ad me tllorum^nbsp;vel omnia (de its loquor qua adtefliculos pertinent)Jcrtp-ßffes, vix enim fero earum rerum fittm j addo 5^ famen. Valenbsp;amicorum opttme, opttmorum amict(fime. s-tv. Dec. Anno. MDCLXVI.

Sed enim abfolutis à mejUti diéïum eft , hisdelincationi* bus, uterus mulicbnsflobis annoclo !? CLxvii.oblatuseft,nbsp;cujus venae amp; arteriæ cerâ ex praefcripto arcis repletæ , amp;de-bko modo præparat2gt; mihi occafionem fuppeditarunt, ac-curatam illam, quam vergente anno cio lo CLXXr.cdidi figu-lam., delineandi, ôc praenobili Viro 2gt;. Htcolao Tulpio j Con-fuli urbis Amftelædamenfîs digniftîmo dedicandi. Et hicillenbsp;utérus eft, de quo prodromus 2). van Horne loquitur, amp; quinbsp;funefto cafu ita male acceptus eft, ut reliquiæ ejus ne um-bram quidem uteri referrent. Praeterea ex rc crit notaffe,nbsp;delineationem illius uteri faétam eße cum adhuc madidus,nbsp;£t cera recens in madentes venas injeéta eftec, quod diverfamnbsp;ab exfîccatis uteris faciem exhibet,ut in quibus venæScar-teriæ multo magis confpicuè apparent : id quod in reliquisnbsp;duabus figuris,quas hic exhibui,amp;quæutcrumplaneficca-tum,ac tum demum cerâ præparatum exhibent,facile apparet.nbsp;Interim inter alia rariora apud 2). a Friefshem adhuc exftatnbsp;tuba uteri,cum alis vefpertilionum, nec non vafa fperma-tica alterius uteri cerâ præparata. Ëcontra in meis manibus

Notæ In Pr'oûk ö mum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^

eft arteria fpermatica mafculini fexus , optime in prodromo ^.van Horne defcripra, cujus arteriæ ipfa etiam capillarianbsp;vafa cera viridi repleta funt. Venarum,quæ ibidemdefcri-buntur ,aliqux penes mercliquixexftant, nee non delineationbsp;illarum partium, quæ aliquando forte in lucem prodibic.

Omnibus probe examinatis petiia 2). van Horne j ut thefes inde conficeretamp;prævio hoc examine.nee non quibufdamnbsp;circa genitaîia virorum denuo perquifitis obfervationes no-ftras ederet;amp; quia cum doftiflimo Hicolao ‘Pechlïnio^ Me-dicinæ tunc Studiofo, nunc Medico celebri, amp; traElatufuo denbsp;furgantibus notiflimo,non exiguamihifamiliaritasinterce-debat, ab eodem, confentiente ‘£gt;. van Horne petii, ut in the-fibus his defendendis refpondentis partes in fe fufeiperet,nbsp;quodille lubenter admodum amp; perhumaniter mihi tribuit.

Nec vero hie præterire pofliim , me rebus fic ftantibus f cum promotionis mex caufa Leidæ haererem, figuras measnbsp;Clarillimo accuraciflimoque Philofopho amp; Profeflofi denbsp;Raei J præfcnte Slado exhibuifle, amp; obfervationum no-ftrarum*mentionem feciffe.

Sed qux rerum humanarum inconftantia eft, magna hxc confilia, moriente 2). van Horne evanefeere necefle fuit, neenbsp;praeter prodromum pauca aliquot [cripta de tanti Viri manunbsp;quicquam fupereft. Ipfc ctiam prodromus ufqueadeo fefti-nanter editus eft, ut arteriam fpermatieam non nifi in bobusnbsp;examinare potuerit. Ergo, utut prædiftusD. van Hornecer-to decreverit obfervationes noftras publici juris facere, amp; fa-ma earundem jam ubique percrebuiflet, atque ipfe etiam egonbsp;2?. T) 'temerbroekio ^Uraje£li 3 2). de Graef‘Delphis j nec nonnbsp;Amftelaedami pluribus id indicaflem , nihil tarnen effeétumnbsp;eft : quod fortafle D de occafionem dedit, nifi fi memo-riælapfu id faftum eftjUt diceret apud 2). van £fcr»^altumnbsp;his filentium fuiffe j cum tarnen /gt;. D. W(innetnakeri j D.nbsp;Guequier vander Marck^ ncc paucialiicontrarium teftarinbsp;poflint, ÔC figurarum noftrarum partem non femel viderinc»

F 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nec

48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Joh. Swammerdami

Nee vero deftiti,ex quo Leida,dccefl’eram,amp;D.7’f^eZ»Zf«z«»!gt; in Italiani abiturum cognoveram,D. van Eiorne ferio monere,nbsp;ut vel thefes, de quibus inter nos aäumerat, perficeret, velnbsp;brevem quandam defcriptionem una cum figuris nieis ederet:nbsp;fed omnia in caffum j ut jam fufficere D. i/d?/ /forse videretur,nbsp;omnia, eo quo diximus modo, examinata, amp; præpatata apudnbsp;fe delitefcere. Interim,ut aliqua ratione mihi latisfaceret,nbsp;menfe Majo,anni clo Idclxvii. Leidâ Amftelædamum,nbsp;ubi paulo ante nos inviferat,admefcripfit, eoquifequiturnbsp;tenorejutjamexhacejufdemepiftola, amp; fubfequentibus a-liis quivis facile conjicere pofîit, quo jure figuras ,D. vannbsp;Horne pro meis edam. Verba epiftolæ hæc func.

D. JOHANNI SWAMMERDAxM Medicina Tto^io-ri i Çâ amico honorando S. ‘P.

Clari0ime T). ‘Doölor. Ab eo tempore quo Amfleladamo furti profePJus j non Ucuit adhuc propter varia impedimentanbsp;amp; moleßias de [eriis fludiis cogitare j Spero tarnen propedi^nbsp;em me pertexurum i/tam telam qttam circa piruEîifram ge*nbsp;nitalium partium exorfus fum. Earn autem quando nitidenbsp;fcripîa eft, ad te mittam j ut examines , fi quicqitam fitnbsp;quod dignum fit clarius exprimi, amp;c.

Quicquid tarnen promitterct, omnia cfFeétu caruerunt: quod ipfum in caufa fuit, ut miflis his confiliis, quæ fub manunbsp;mea erant figura: imperfeftx manerent : Interim temperarenbsp;mihi non potui, quin 'H.Slado ordinario nofocomii Mediconbsp;favente,quafdamaliquando partes genitales virorum exami-narem , amp; balfamo inficcrem. Prxterea videbam, arteriamnbsp;fpermaticam in Viris longe aliter fefe habere quam in tauris:nbsp;ac jam multo majorera partium genitalium, tarn in viris quamnbsp;inulieribus notitiam ,acquirebara cunfta delineando ; fed ita,nbsp;ut nihil horum E). van //orsefignificaremmon tarn quod ægrènbsp;ferrera iftiufmodi raoram ,quam quod hanc ejufdera fegni-tieni

NotæInProdromu m, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4$^

tiem fovere nollem : fatis cempsftivum hoc futurum putansgt; ubijamoperifcfeaccinxilTet} in quo tarnen erraffe me video.nbsp;Interim xxvxi. yXuguftianno clo lacLXvii.hasad mededin

Qlariffime amtciffime T^omine : Ha^enus non licuit mihi propter impedimenta plurima hac urbe excedere. Interea cura-quot;vi exftruendum eubiculum loco tibi noto,pro reponendis rariori-bus meis Anatomicis : illud aut em ferè ad umbilicum deduEiumnbsp;efl. amp;ic. Exfpe^oa’vidètuasfigurarumdeteflibusdelineatie-nes : Mihi enim animus efl j flat im pofl elapfas ferias difputa-tionemillaminflituere f ß i)eo it a 'uifum fuerit, ètc.

Ec cum rcfponforiis meis eidem fignificaffem, dubitare me, an unquam quidquam de obfervationibus noftris pro-diturura effet, amp; fi res aliter caderet, me in eo effe, ut a-lias etiam partes aliquanto quam haétenus à nobis faétumnbsp;erat accuratiuc examinandas cfle putarem niiffo ad roeem-bryone 7). Stadum 6c mc invitât, adjeétâ haccpiftolâ, data XXI. Novemb. m. dc. lxvii.

Clarijflme at que amicifflme ^^omine T^oEior ; Toflquant ante quatriduum tibi mißßem Embryonemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Spero jam te fcriita-

tum efleilium Embryonem , Çg exfpeSf o aliquid à tua diligentici Çg curio fit ate J quod vulgare non fit. Siflubjeidumfuero naUusnbsp;illic, tibi fignificabo ab hoc tempore te una cum Clariffimonbsp;TdoSlifflmoque T). Slado invito ad iflas epulas.

Dum hæc de die in diem,ut dixi, differuntur, quartana cot-ripior, qux rei anatomicse guftum apud me valde imminuit j amp; quia 'D.Sladus ordinarii Medici in nofocoraio munus à fenbsp;abdicaverat, utjam aditusraihi ultra non pateret, coaftusnbsp;fui his ftudiis nuntium remitterc. Interim Î). van Horne ob-blatumeft Virginis phreneticæ cadaver,quæ feipfam in aquisnbsp;fuffocaverat, qua occafione®. Sladum iic me tribus diftinélis

50 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JOH. SWAMMERÛAMï

litcrisdomum fuaminvitabatjamp;cum Leidæ hçrcrem,Af«/ƒ»«ƒ Etruriæ ‘Princess Cofmtisiw. qui nunc fereniffimi D. Parentis b. m. loco rebus præ eft,Leidam venir,amp;cum T), van Hornenbsp;obfervationum fuarum circa tefticulos mentionem faceret,nbsp;urgente hoc negotiumnbsp;nbsp;nbsp;Princif is Serenitate^ maturaturum

fefe hoc opus ferio promifit, fed nullo fucceflii. intérim 2). MarchettuSiO^x D. Principem comitabatur’2).

van Horne aliisque, exemplar myologia T). Stenonis obtule-rat,anno cio Ioclxvii. Florentiæ impreflæ. Id dum per-volvo jinvenjo eundera D. Stenonem^ ubihiftoriam, dif-fcfti pifcis ex canum genere pertexit, breviter, 6c quafi com-pendio obfervationem noftramdeteftibusfœmellarumcom-prchendere. Verba ejufdera hæc funt.

Inde vero cum viderim viviparorum tefies ova in fe conti~ nere; cum eorundem itidem in abdomen oviduPius inflar a-pertum notarim j non ampltus dubiîo quin multerum îefleenbsp;evario analogt fint quocunque demum modo ex tefiibut innbsp;uterum j five tpfia ova five ovts contenta materia tranfi-mittatur : ut alibi ex profeffb ofiendam fi quando da-bitur partium genitalium analogiam exponere^ err or em ilium tollere^quo mttUerum genitaliavirorum analoga creduntur.

Haétenus 2). J’f^^^yquibus leétis rcdiit mihi in memori-atn,mc ante hac Leidæ,anno cio Ioclxii. in Mufeo ejuf-dem 2). »y^^»ö»rJvidiffe tubulosferainalestefticulorum mûris majoris. Quæ omnia cum 2gt;. van Horne renuntiaflem, di-ci non poteft ,quam acgrè tulerit fuam in edcndis obferva-tionibustarditatem:ideoqucftatim D. fcripfi nomine D. van Horne J OLïtïicc petens, ne ægre ferret ,fi in his, quænbsp;utrinque obfcrvata effent, à D. van Horne prævcniretur ;nbsp;ad quæ Vir candidiffimi peéloris Liburno i8. Martii annonbsp;cio locLxviii. humaniffime refpondit;

Amice optime: Magno cum defiderio Qlarißimi van Hor-

NoTaInPrODROMUM.

Horne tuafque de teßiculis obfervationes exfpeldo tantum’‘ que abeß agre ferrem j me in eo à T*raceptore amico prave-niri ut fanCïe teßer j me non modo ipfius menttonem faSiurumnbsp;ßiijß jfiturn temporis mihi innotuißet -, fedfimul quo loco measnbsp;promit to illius obfervationes publico fuiffe promißurum.

Sed quam facilis D. Steno fuit in remittendo fuo jure, tam D. van //lt;7r»£'generofuseratin repudiando quod ultro offc-rebatur, nee unquam inducipotuit, ut edendo fua, quafinbsp;alicnæ laudis æmulus viderctur. Tandemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;um

quo diu ante de occupationibus D.î?«» /Yörzre multus mihi fermo fuerat,eundem obßervationibus fuis departibusgenitali-bus •uirorum prævenit, otium fibi amp; occafionem defuifle di-cens, quo minus genitalia mulierum examinare potuerit. Hu-jus Viri prodromus cum exiiffct, D. van Horne binis literis ànbsp;me amp; Slado quæfivit.quid rebus fie conftitutis agendum effet. Sedeaim quod tum tempon’s ab urbe abeflem,amp; D. Stadasnbsp;per meam abfentiam refpondere nollet, ille confilium in arenanbsp;capit, amp; ut omnem materiam litium præfcindcret, prodromumnbsp;ilium, de quo principio hujus operisegimus,ceu breve quod-dam obfervationum noftrarum quindecim menßbus colle£iarumnbsp;compendium emittit, nulla mei faéta mentione, quod ho-mini bene de me merito facile largior, nee unquam, quodqui-dem ad hanc rem attinet, in publicum prodiiflem, fi ea ,nbsp;quæ nunc exhibeo, exfpeftari à manu pie defunfti poffent.

Sane potcram alias etiam D. van Horne Utens producerc, quibus laudem obfervationum fuarummecum ultro commu-nicat: fed non defunt rationes,quæ contrarium mihi perfua*nbsp;dent. Quare cum in annis mdclxvii r. amp; lxix. totus in feru-tanda infeétorum natura fuerim, nec quiequam tum minusnbsp;quam anatomica traäaverim , aut delineandis iftiufmodi fi-guris operara dederim j contentus ero tresquatuorve ejufdemnbsp;D. van Horne literas per hæc tempora ad me fcriptas adduxif-fe,quarum prior ipfis Calendis Maji,anno mdclxiii. datanbsp;eft^hoc tenore:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ami-

Amicorum optime -,7 emfits eß ut rumpam claußra fitenùî^i it a turnet mihi ôÔv/jlôç quamp;tiefcunquè de te cogito quadfané pernbsp;f£pe fado, ^otujquijque enim tuo fuaviffimo contubermo nonnbsp;deleTietur j Male fit ißt febri qua invttis omnibus bonis tuonbsp;confortio adhucfruttur^hacprafertimvernantis anni tempe-ßate J qua alias folet effenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sed dabit j Tiens tibi

propediem fpero quod optamus^ Ne/cio an Febris in caufa fuerit quod ulterioresFuas obfervationes circa muliebr es partes non tranßniferis. Accept enim tllas j quas circa •virilesnbsp;tibi plaçait mthi communicare de quibus tarnen plene tuamnbsp;mentem affecutus non fùm j quia carebam delineationibusnbsp;quas rogo ut alia •vice adjungas.

Sequitur fecunda, vigefimo fexto Julii ejufdem anni ad me data, qiiâ fafciculum delineationum per me obfolven-darum tranîmittit :

Amicorum dileFiiffime : Fortefortuna ingrejfus cubiculum in quo collegia habereföleo oßendo ibidem fafciculum deltnea-tionum tibi not arum j quas proinde ocyus ad te mitto jfper ans tenbsp;^romijforum memorem fore eafque quamprimum obfblutu-rum j eeri tradi poffint incidenda amp;c.

Eä, quæfcquitur,amp; quintoJanuarii, anno mdclxix.data erat, ïeriô id agere vidcbatur, ut quæ diu ante obfcrvata c-rant, tandem in lucem prodirent : amp; cram tum temporis , ut jam antea monui, aliis occupatus. Verba epoftolæ hæc funt j

ClarißmeVir amice dilelde : Toflquam tibigratulatus fue-rdj ut T. Tarenti^ratrijfororiqué felicijfimum novi hujus anni aufpicium idfolum dicam , mefumma animi moderations ,nbsp;exfpeFlaffe figuras Ulas quas delineandas fufceperas. i^tta-men cum audivißem lllufirifs. 7). Thevenotium Amße la da-mi efie J cujus fodalitio te conveniebat intereffe quotidie , a-quiore animo moram tali. Nunc mihi è nofocemio oblatum efinbsp;fubjeSlum virile j quod diffecare inflituam , Tgt;eo annuentenbsp;craßino die dominico poft concionem pomeridianam. Rogo i-taque obnixè , ut mihi digneris afßßere. mihiquefecantinta^

NotjeIn Prodromüm.

num corrigere. ^derit quoffue llluftrijf. Thsvenot uti fnihiore tenus promt fit. xyivola ad nos quantoçyus inve-nies ßratum tibi paratum.

A qua non multum abit alia ejufdem D. i/æ» TJorne öavo Martii anno mdclxix. ad me data epiftola, cujusnbsp;faxe verba func :

Clarijfime nbsp;nbsp;nbsp;amiciffime Romine'. N.aStus fum muUebre

fubjeSlum: fi ’vacat excurrere rem feceris gratiffimam , Sed quaf9 (imul adferas figurarum dilineationes : neque e-nim audeo negotium hoc amplius procrafiinare. T)ie dornini-€0 , hora pomeridiana muUebria vafa aggrediar feparare jnbsp;iuna eafdem po/fim oßendere.

Et hæ ferè funt illæ literx quas poftremis bis tempo-ribus D. van Horne illius negotii caufa ad me dédit: nee diu poftca fupeevixit, ut qui decimo quinto Januarü» anno MDCLxx. diem fuum obüc, magna rei anatomicx ja-£tura, nec fine infigni meo mœrore, fed quem ut pluranbsp;alia concoquere necefle fuit. Interim faxe tanti Virî• præma-tura mors documento mihi fuit, nihil in rebus humanis ef-fc, cui tuto inniti poflis, prseter virtutem, amp; vana cfTcnbsp;omnia, qux hue nos non perducunt, quocunque etiamnbsp;titulo fefe commendent j ut jam illos tantummodo bea-tos xftimem , qui procul à metu amp; ambitione fua fortenbsp;content! vivunt, amp; ipfi fortunx fux proram amp; puppimnbsp;faciunt

Scribebam Amftelxdami, quinto Martii,

anno mdclxxti.

AP-

Joh. Swammsrdamî-

APPENDIX.

Ex his quæ jam di S'a funt, facile patet j Lector benevole, quod principium,quern fucceffum amp; quern finem conatusnbsp;amp; molimina D. 'van Horne , circa partes genitales virorunanbsp;amp; mulierum habuerint : eademque ratione luce meridiananbsp;clarius patet, quo jure ediderimus illam ,de qua fupra egi-mus,uteri virginei figurara. Sed enim cum D. J/c«Ojpri-mus, quod fciam, partes feminalcs mulierum defcripfcrit gt;nbsp;ovarii mentione faftajatque ipfe etiam D. van Horne ei-dem hujus inventionis laudem gcnerofe tribueritjinutrum-que injurii eflemus, 11 quam D. Steno tanti corrivalis aflen-fu amp; judicio promeruit palmam , alteri cuicunque tribue-remus : amp; hoc ipfum in caufa eft, cur folidx eruditionisnbsp;Vir Yi. Henricus Oldenburgnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;focietatis apud Anglos

Secretarius, anno mdclxiix, tranfadtione trigefima quar-ta, de prodromo D. van Horne agens, leftorcm ad D. Ste-nonem remifcrit, utut ea quæ prodromo continentur, amp; hanc materiam porro fpeSant citra ullara inventionum D.nbsp;Stenonis notitiam, a D. van Horne jam turn ita difpofitanbsp;effent, ut certis thefibus comprehendenda fuerint. Sednbsp;quomodocunque hæc fefe habeant, nemo opinor erit, quinbsp;neger i D. van Horne ilium effc, qui primus docuerit, I.nbsp;certam amp; perfpecuam rationcm diftributionis vafis præpa-rantis ad uterum ,tubam amp; teftes. II. Notabilem conjun-ftionem arteriæ fpermaticae cum hypogaftrica, quç fer-pentino du£tu per latera colli afcendens , ftruSura fuanbsp;multis impofuiffe videtur , putantibus , hunc feminalisnbsp;materiæ ad collum uteri meatum cffe. 111. Plurimos mi-nutofque meatus in glandulofa ofculi uteri fubftan-tia. IV. Aperturam tubæ uterinæ in ipfo utero, ejufdem-que ufum, amp; qualemcunque cum cornubus brutorum a-niraantium convenientiam. V. Primus D. van Horne do-cuit gt;

N o T Æ In Prqdromum

cnit, ligamcnta rotunda non nifi ex venis amp; arteriis con-ftarc: amp; cum hæc omnia a D. van Horne jam antca, anno M. üCLXiix. defcripta, anno cio lxxi mediante figura,nbsp;quæ haélenus defidcrabatur, à me illuftrata fint, fatis mi-rari nequeo, D. Regnerum de Graef in fuo de mulierumnbsp;organis traélatu, menfe Martio hujus anni cio loc LXXirnbsp;editojlla omnia fibi non minus audafter quam impuden-ter arrogare.dura in dedicatione fui operis aliquid in pro-feffionc fuæ artis haétcnus irrepertum fefe tradcre jaâatnbsp;amp; ubi femel veriratis limites transgreflus eft ,fententiam D.nbsp;van Horne y de ovi ex ovario per tubas Fallopianas inute-rum tranfitu, cap. xiv. de ovidutiibus mulierum fuamface-re non veretur, amp; ceu plane novam venditat. Quin u-bi longam feriem Clariflîmorura Virorum neélit , quiinbsp;de vafis deferentibus egerunt, folus D. van Horne, cujusnbsp;prodromum, anno cio Joclxi ix. emilTum, vidit Icgitque,nbsp;Vel ut umbra volitat, nec dignus cft , qui in hoc COStU. Il—nbsp;luftrium Virorum compareat:ac ne ipfè quidem D. Steno^nbsp;primus ovarii autor, aliquam in hoc judicio ftandi perfo-nam habet. Taceo D. Kerckringiumanno antediftum^nbsp;D. de Graef ichnographiam fuam Anthropogenic edidit-Quod fl jam quifquam quaerat ,quid hæc D.nbsp;nbsp;nbsp;Graef vciO”

limina fibi velint ? in promptu erit refponfio : nimirum , quia propriis deftituebarur,alienis plumis opus erat, quibus fefenbsp;exornaret. Interim tarnen de capacitate hominis dubitarcnbsp;nemo poteft,cum vafa lymphatica uteri,ingeniofè, foliusnbsp;ope imaginationis adumbrate potuerit ,infuper habita co-rundem non parum diverfo dcfignatione,quam multæ ex-perientix vir,amp; Chirurgiæ apud nos Præleftor D. Ruifehnbsp;dédit,amp; quæcapite LI. Chirurgicarum obfervationumac-curati D. Jobi van Mekeren videre eft. Sedenim ingenio-fa hæc D, de Graef adumbrandi ratio in caufa eft. curminus fidei ei tribuam in vaforum uteri aliarumque rcrum dc-fignationibus, ut quibus per omnia cum rei veritate îxon

G 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;con-

0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;To H. Swammerdamï

convenit; idcmque meus de foUaceo ejufdetn tubarum namento fita laceras fimbrias, tubarum Falloptt vocat}fen-fus eftjUt quod nunquam ita difpofitum vidi. Nec tarnennbsp;negaverim, iftiufmodi quid à D. de Graef exhiberi pofle ,nbsp;quod ne mihi quidem difficile faétu foret : fed fiftitiumnbsp;hoc ornamentum tubis proprium efle, amp; quod D. de Graefnbsp;fæpius iterara ejufdem defignatione inculcat , ordinariènbsp;amp; feroper in tubis reperiri, id vero pernego. Eteniranbsp;in tot , quot diflecui , uteris , nihil iftiufiuodi vidi :nbsp;nec inter uteros, quos penes me fervo , temerè quen-quam invenias, qui aliquam illius ornamenti ideam referat:nbsp;cum econtra utcrura exhibere poifim, qui .fimbrias Fallo-pianas pannorum attritorum, earundemque vafaufqueadeonbsp;accuratè refert, ut microfcopia ferat, amp; miraculo fitintu-entibus, nuUo apparente foliorum iftiufmodi ornamento.nbsp;Ec errat certe graviter idem D. de Graef jdum tabulaxii,nbsp;amp; xiii. fui operis, diffedisper medium utero amp; vagina,nbsp;arterias amp; venas uteri contra naturae amp; veritatis leges exhiber. Etenira,quod probe notandum eft, tot in uno laterenbsp;venae amp; arteriæ inveniuntur ,quotin altero : ideoque omnibus bene perpenfis aflerere non dubitamus,figurasejuldemnbsp;D. de Graef ad vivum (ut vocant} non adumbratas efle :nbsp;amp; hae temen figuræ illæ ipfæ funt,quasvanâgloriafefemihi oftendifTe antea quam ederentur jadat:amp; vidi, fed cul-pavi : ipfe tarnen in epiftola fua adcelcberrimum D. Schach-tium illas quam accuratiflimè delineatas elfe aflerit. Ergonbsp;hanc gratiam Viro, praxi,amp; ut ipfe quidem ait, commer-cio cum eruditis hominibus occupato tribuamus, ut quodnbsp;ipfe accuratum elfe dicit,nos accuratum elfe credamus, necnbsp;dubitemus, haftenus irrepertum elfe, quod ipfe edidit, ututnbsp;D. Steno j D. njan Horne, Sc tandem D. Kerckring longenbsp;ante ilium plublicis literaram monumentis idipfum edide-rint. Ec de his quidem haétenus. Ergo ut concludamus,nbsp;mifîis verborum ambagibus, fi qui funt, quos hæc cura pro-

Notæ In Prodromuw.

pius tangit , amp; quiventcfis D. Graefe propofitionibus dc-ceptij quid aut cui credant non habent, nos adeant, ôc inligne difcrimen inter figuras diéti D. de Graef remnbsp;ipfam oculis animifque hauriant.

Intérim ,dum in eo fum, ut reliquas figuras, quç defi-derantur, una cum obfervationibus meis edam, te rogo quifquis es benigne Le^or amp; rogo ferio, ne ex affeftu di-ftum putes,quod experientia disante diétum eft; fi quantnbsp;enim præter hxc , quæ attigi,alia funt, ut funtcuniculo-rum brutorumque difleétiones tantum abeft, ut ca impro-bem, ut multo potius albo calculo notanda efle, 8t indu-ftrix laudem mereri ftatuam : amp; habet hoc exercitii genusnbsp;fuam fera per utilitatem} nam amp; mihi, dum hxc feribo ,nbsp;contigit, in cuniculo invenifle clitoridem: ut jam nullibinbsp;non manifefta fint divinx fapientiæ amp; fummi vel in abje-ftiflimis animalibus «rcificii veftigia. Soli ergo Dco fit ho-por, laus amp; gloria in feculoruni ïecula. Amen. Scribebananbsp;Cal. Maji, anno cio Ioclxxh.

ELE

E L E G I A,

In nova reporta D. D. SWAMMERDAMMI Anatomici AmßeUdamenßs experientijjimi.

¦pXUm miranda doces amp; nulli cognita fæcio, Dum pandis, tenebris eruta QimmerïiSynbsp;Quæ Batavos latuere meos, quofque Itala tellus,nbsp;Et, quos fett dextros terra Britanna viros,nbsp;BergameiSi horret, facris operata, juventus,nbsp;Dißdaleafque artes Ars ftupet ipfa tuas :nbsp;Nec falli potuifTe dolet, cuiri, turgida cerâ,nbsp;Turgida purpureo fanguine vafa, putat;

Nec didiciflè pudet, dum, tammirabile vilu, Quod minima efficiunt vafcula, reticulum,

Et Splents fibræ, Jecorïfque arteria multa Monftratur, nulli tam bene vifa prius.

At geftit voviflè tibi (licet aurea dodo

Aurea fint capiti débita ferta tuo)

Ut, dum fundit humus flores,pateripfe, corollas, Artis, cum Charifin, nedat Apolline as ;

Quæ cundos ævi valeant eludere morfus, Quæ dium fpirent Nedar amp; Ambrofiam.

Et femper tibi fint diftenta alvearia cerâ, Et te melle fuo fedula pafcat apis.

Ut dudus reperire no vos, iuvenifque fuavi Eloquio poflis erudiifle fenes.

Cecinit amicus amico.

Q. Z.