QVAEREGIA

PO TEST ASi

O debent authore folénes Ecclcfiæ con-uentusjindicijcogique ?

Q^V I in bis, cum emendanda eft omniu or-dinu, deprauatio, Regum, Sacerdotu, No-bilium, Procernm, Magiftratuuni,Populi, loens óó ordo confidendi.

JC Sacriiliter'ji, Piorum authorum libr'Hi Conciüorum omnium aäiiSiCompendioß, dijeußio.

CAROLO IX. A DEO CORO-NATO FRANCORVM RE

uz/PrO SENONES,

E Typographia AEgidii Richebois, M. D, LXIX.

r QVAE REGIA PO-^

TESTAS?

Q^o debent authore folennes Ecclefiæ con-uentusjindicijcogique ?

Qms in his, cum emendanda eft omnium or-dinum,deprauatio, Regum, Sacerdotum, Nobilium,Pxocerum,Magiflratuu,Populi,nbsp;locus amp; ordo confidendi.

EJC Sacrii Uteris nbsp;nbsp;iorum authorumlibriSi Conciliorum

omnium a^is,compendioladiß:ußio.

CL, c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S.

/'quot;X VAN QV Ä M tibi fitisfaóluri, iam nota con-geflerimus: tarnen in colligendis tantu tena-^'**«gt;^poris inipendendum fuit, vt intra præ-fcriptæ dilationis anguftias, opera abs te mandata nonpotueritexigi. Vndefiquid in naorapeccatumnbsp;eft, non noftrum nobis erratum clemens condona-bis,fed tibi iuftius imputabis : qui fermone rem ver-bofiorejicentiore, amp; diftiißore, tradari præcepifti.nbsp;Et iure quidem,cum Séria tan tb meliora fint,quanto prolixiora. Cum rebus vtilibus modu de prælcri-ptis terminis ponere,fiE vtilitatc quadamtenus com-inodis alienis decerpere, amp; præter eharitatis legemnbsp;inuidere,quç tantb potior,tantoq-, gratior eft,quanto diuturnior. Vocandos aliquot notæ probitatisnbsp;homines, in arcanius amp; intimius quodda colloquiunbsp;præmones,matris Reginæ,ôc fummatû Regie agna-A. ii.

EPISTOLA

tionis Principum iuffu, ad componêdas de negotio ReligioniSj iampridem nacas, amp; fubinde nafcentesnbsp;turbasjôc vt fua tantæ rei non défit veritas, iam præ-cipiti murmure quæri refers, qui, amp; ex quo ordine,nbsp;colloquii Præfides futuri fint ? Nouum efiet, cum li-centiofa rerum diuinarum deprauatio, iugibus diu-turnisamp; efficacifiimis ademendationê,piorûque-rimoniis hue traôta amp;: adaóla fit: fi bonis cœptis ini-micus ille homo, cui mille nocendi artes, mille argumenta fuperfunt,non totus incûberet,vt nafeen-tem amp; adhuc quafi laóleam fanôlæ concordiæ fru-gem, contentiofieambitionislolio, conaretur infi-cere. Sed opponendæ artes artibus,amp; occurrendumnbsp;precum frequentium pharmacis,neconcordiære-centis agnelii,fafcinis inquinêtur,QfFendantur, per-dantur.Quipræefle volunt futuro conuentui,coni-menta,perfonas, laruas,fucos,fui gradus ecclefiafti-ci,prætexût. Détonât infuper,rem tentari omniumnbsp;maxime ecclefiafticâ.Proponuntpræterea,rem iuginbsp;confuetudine, per continuas in rebus fàcris operas,nbsp;fibi.çognitiflimâ, nullis vel Ducibus, vel Magiftns,nbsp;vel Monitorib’,vel Præfidibus, qua fui ordinis viris,nbsp;componi amp; melius peragi polTe. Caufanturnoftrinbsp;ordinis homines,dicamanparcam dicere? ab hisnbsp;cuiufdam notç nomine, laicosvocatos,ad hune cœ-tum propter imperitiam, amp; nullam fàcrarum litera-rum cognitionem, ineptos, vt hoc quafi vélo, ne dicam telo, dum laicos excludût, fumma poteftatem,nbsp;( Regem non audent dicere ) tan qua facer dotalibns

QV,! DSITREXIN ECCL. infulis carentem^cum Populo fuo, id eft,nobifcum:nbsp;non tantum cœtu depellantjfed nee auditorem, veinbsp;comitem dignencur. Nobis autem,nó noftram, fednbsp;Iesv-CHRISTI gloria^ucis eorû-jcommêtisjarti-busjmêdaciis, prope aliain fadta, in fuû natal em ni-torem vindicatibus,alia, longe fanior amp; verior fen-tentia eft. In hoc fcilicetconuetujocum fuum Clc-rojid eftdllis;Populodd eftjnobisj amp; fummum Prin-cipijtanquam SupefinipeârorfLegatOj Proconfuli,nbsp;amp; foli verc Dei Vicario, elfe debere. Quinimmo amp;nbsp;fuper hæc audemus,nullû illis,id eft, deprauatiscle-ricis, ibi confeftiim efie relinquendum, nempe reisnbsp;obfcuratæ Dei gloriæ^ futuris, amp; fiquidévllus debe-tur,hûc omnibus,id eft, ipfis amp; nobis, promifeuumnbsp;poftulamus,hoc ipfis modeftiores rei, quo nos quo-que reformandi,reatum agnofcimus,ipfis in prima-rum cathedrarû ambicu, pertinacilfimè obftinatis.nbsp;Hæfunt quædavelut linææ praderipti abs te nobisnbsp;operis, conlulente, vterexreis, ideft, illis amp; nobis,nbsp;qui reformandæ fiicræ Religion is ardoribus, quafinbsp;quibufdâ febribus æftuamus, amp; ægrotilaboramus,nbsp;fanius fapiat,vel infànius defipiat ? Ego autê, vt fu-turi laboris fcopum,quodam compendio, amp; per in-dicem,tibi fub oculis ponam,hæc â me quæri exifthnbsp;1^0. Quid.amp;quantusfitin EcclefiaRex? amp; nos, idnbsp;eft. Clerus amp; Populus, quid in hoc, qui propediemnbsp;cogendus eft, conuetu, præftare amp; agcre debeamus?nbsp;Anfolius Principiis cenfura, an omniufit ? an illiusnbsp;decrctoru exequendoru lolius fit amp; efiicacia cura? ¦

,.E P J S. TO L À

vcfcilicet præfit ôcaudiat, amp; nobis vtrinque difce-pcantibus,in vnamconcordiam difpofita, quaßca-pucnoftrum oculis fuis, velprobet, velimprober? ' improbata refpuat, amp; probataftrenuus exequutor,nbsp;Edidis palam propoßtis, tan quam lingua noftra,lonbsp;quatur. His veluti capitib’jfubter fcribenda,tanquanbsp;partes partibus, amp; mcbramembris,reddereconan-tcmjileiunum, necfatisplenum inueneris, feras,Cinbsp;redundantem,etiam probes, qui licentiore epiftola,nbsp;ÔC vberioretraólatu, negotium exequendum man-daueris.|Ad huius ergo corporis conftitutionc,con-tendentibus nobis, primore traólatu, de capite quæ-rendumeft, amp; eius, non aliunde quam ex veritatisnbsp;fonte,petenda_amp; ftatuenda eft ratio, ratio au te, cumnbsp;amp;; ipfafit res Dei, ex literis quoq^ Dei formanda eft.nbsp;Eum (inquit Dominus perMofen) Côftitucs Rege,nbsp;que Deus tuus Elegerit, de numero fratru tuoruni.nbsp;Plena facramentis bæc verbafunt. In hiis primùmnbsp;miremurDeum iudicem,quivaforum domusfurcnbsp;figulus ampliftimus,humanæ quafi difcuftionis iinanbsp;gine,probat quç quib’ imponat,quç velit imperare,nbsp;quæ velit parère, amp; cumvnoomnia lutoconfient,nbsp;amp; vna omnia figulauerit rota, amp; vna coqxerit for-naxjfecundum tarnen figulfnon notam,fèd iuftamnbsp;voluntatem, alia aliis præferuntur, amp; quædam funtnbsp;in honore, amp; quædam funt in contumelia,id efi,in-ferioribus minifieriis deputatur.Et vt vno verbo resnbsp;exigatur,cum fie elegerit Deus, diues tarnen in om-nes qui inuocant nomen eius, ôcfineimproperio

D S I T 'r E X I If E C C L. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

ßimtnus largitor, tam fanóli negotii facit populum ’ participem.Eligit DeuSjamp; conftituit Regem Popu-'us. Certis tamê terminis hæcmuneris focietas præ-icripta Sgt;c définira, extra gentem fuam, etiagari nonnbsp;finitur. Non poteris ( inquitDeus ) Alterius gentisnbsp;hominem. Regem facere,qui non iit frater tuus.Lc-gitur ergo Rex aDeo,cófiituitur apopulo, fedgen-tilis,fcd contribulis, Gd cognatus.Cum aliunde fu-mitur,velDeivindicis punitioeft, velregnimuta-tio. Gloria ergo Deo,qui no ita pridem,hæreditârîanbsp;fùfFe6tione,Francis,Francfi Regem impofuit,annis:nbsp;quidern puerum, led Matcrnis èc agnatorum Prin-cipum cóliliis, fua pueritia, confiliolæ feneóhutis fe-ria,fuperantê. Sed nee fatis vilum efi Spiritui lanólonbsp;a^dum effe,!! præGriberet eleólorem Principum eflenbsp;Deum,populum conftitutorem, euicunq; natia-ïii ex fe,non aliunde,tegcndum,nifi leóli quoque amp;cnbsp;conftituti Regis,mores formaret,dicens, Poftquamnbsp;autem federitin Iblio regni fui, deGribet fibi Deuteronomium legis,in volumine,accipiens’cxemplarnbsp;afacerdotibusLeuiticetrib’, legetq^ illudomnibusnbsp;diebus vitæ fuæ, vt difcat timere Dominum Deumnbsp;fuum,amp; euGodire verba amp; cerenionias eins, quæ innbsp;lege præcepta funt. In folio regni,Regiæ fup omnesnbsp;contribules potentiæ gloriamagnoGercdcbemus,.nbsp;vt omnes, quamuis impares gradu potcftatis,amp;aliusnbsp;honoratior alio, inferiores tamê amp;fubditi,in regia^nbsp;fublimitate, gtandiorê amp;exeelfiorem Deum arae-ßius,ex æquo omnes,ôcfioccafio erit,pariter timeas

E P I S T O L A

mus.Ex defcriptione autem Legis,cuius Dominum Deutn agnofcimus authorem, admonemur, fiquidnbsp;iiitra cancellos amp; limites Legis,cóftituerit Princeps,nbsp;tanquam cælo demiflam veritatem,obuiispronis Scnbsp;Eicilibus animis,excipiaiTius, exceptumque ftrenuinbsp;compleamus citra moras infolentis inquifitionis,nbsp;non cunólances, non murmurantes, quis enim fe-rendus eft poft diuinum conGlium difcuflbr ? cumnbsp;fcriptum fît. Per me Reges régnât, amp; potentes iuftanbsp;dccernût.Hoc eft,Leges regiç,Legibus diuinis con-fonæ,iam no regia mandata funt,(ed diuina, ne velnbsp;ipfa defes fubditus negligat, velcuriofus fcrutatornbsp;inueftiget, ne dum fcrutatur maieftatem, opprima-tur à gloria. Quod ante exemplar Legis, a facerdo-tibus Regi ftiggerendu ftatuit Spiritus fàndus, quinbsp;continet omnia , no inclulus vel exclufus, no ita intra terminos cogendum eft, vt nomine facerdotiinbsp;tantum expreflîlînt, qui bodie facrifici funt amp; vo-cantur, quali facerdotib^ Leuitice tribus, veri facer-dotesimaginariis, fufFeóti,excidit enimLeui,amp;: Le-uitica tribus,exciderunt amp; vetera, amp; noua fecit omnia Deus,mundum per Chriftum reconcilians fibi,nbsp;amp; per Apoftolorum fuorum prçconia, palam iuftit,nbsp;omnibus in gratiam fuam vocatis,edici. Vos genusnbsp;eledum, regale lacerdotium, gens Ian da, populusnbsp;acquifitionis,vt virtutes adnuntietis eius, qui dete-nebris vos vocauit, in admirabile lumen fuum, quinbsp;aliquando non populus, nuncautem populus Dei,nbsp;q'ui non confequti mifericordiam, nunc autem mi-

QXI D SITREX IN ECCL. lericordia confecuci.Cui fuccinit Ediólo, alius itemnbsp;leruus Dei,qui teftimonium perhibuit verbo eius,amp;nbsp;ipfe quoque legatus Iesv-CHRISTI, dicens, Ipfenbsp;(vtiq; Cbriftus) eft teftis fidelis, primogenitus mor-tuorum,amp;: Princeps regum terræ, qui dilexit nos,amp;:nbsp;iauit nos a peccatis noftris, in fanguine fuo, amp; fecitnbsp;Hos regnum, faccrdotes Deo, amp; Patri fuo. Nosnbsp;ergo Regis à Deo leóhi conftitutores cu regno fub-fcribimus. Legem quoque regni Regi damus,amp; ipfÏnbsp;facerdotes,tantb melioris facerdotii,quantb potiotnbsp;Vmbris veritas,quantb imaginibus res melior,quailnbsp;to famelicis cibi præfentes, quam exhibendi cómo-diores.Legenda etiam Lex Regi præfcribitur,vt ipfênbsp;fibi ,regniq; publicis negotiis, ex lecflione eius, folusnbsp;eonfulat,prouideat,occurratneceflïcatibus,niedea-tur angoribus,ruptafartiat, folidacontineat, noxianbsp;dimoueat, profutura promoueat, nó autem fempernbsp;ex alieno cófilio pendeat, vt nó tam ipfe Rex, quamnbsp;eonfiliarii eius,Reges régis videantur.Neque otiofanbsp;eft pars Legis, quæ in boe Legem à Rege legi iubet,nbsp;Vt difcat timere Dominum Deum fuum, cum défitnbsp;alius Regi timendus, libero nempe, amp; omnibus extra diuinos timorib’, abfoluto. Sed nec vacat amp; alianbsp;Legis pars,quç in hoc Legem Regibus legenda pro-ponit,vt verboru amp; ceremoniarum Dei quç in Legenbsp;præccpta funt, cuftos fit : nam amp; Eine ftatuitur pronbsp;Legecerta,cundis fidelibus conftanter credendumnbsp;amp; obferuandum, verbom Dei, item ceremoniarumnbsp;C)ei,cuftodiamfummam efteöt præcipuam regixnbsp;ß. i.

EP 1 ST o L A

fumflionis opera. Et fi quas de iis reb’^vcl necefTarU pietaSjVel intólês curioßtas, excitauerit quæfliones,nbsp;nó alio qua Regio arbitrio, coaólis in hoe cx oinniunbsp;fuæ ditionis ordinû flore, probatiflflmis quibufq; tore côponcndas,amp;ad iphusLegis régula reformadas.nbsp;Extra quam,ne quid de fuco,vel abfolutæ poteilatisnbsp;improbanda tuperbiâ,tibi blâdiatur Princeps licere,nbsp;eiufdê Legis retinaculiSjamp;quoda veluti fræno,cohi-betur,dccernêtis euftodiendaverba quç in Lege,nonbsp;extra Legê piæcepta funt,cuftodiédas item ceremo-nias^ quæ in Lege,nô extra Lege mandatæ funt. Adnbsp;cuius prætcriptû fle coponere ôeformare mores fuosnbsp;debet Rex,ne declinet in parte dextera, vel finiftra.nbsp;Hæc agentibus diuinalargitas,quæ regnûpræroga-uit,addit ad iftius gratiç cumulûRegibus,regni diu-lurnitatê,amp; in flliis perennitatc. Rebellibus autê, Ô2nbsp;{uû regni fui cxcidiû,eadc, quæ nunqua mentiturnbsp;Veritas, moxvindex,fifl;itôr exhiber. Probant hocnbsp;Saiiles, quibus hberifq-, eorû, Regia poteftas noxiis,nbsp;diu no confl:itit,fed in Dauidc tranflata eft. Exhibernbsp;huius rci veritatem Salomon, primis regni tempo-nbus, donis fapicntiæ cælitus collatis cumuhtith-mus, poftea propter peccata detraólis, infipienriflî-mus, amp; certis Dei minis,in ftultiore filio,decé regninbsp;partibus,non ira multû potl,muldandus. Et ne vn-decim tantum familiis populi Ifraëlitici, Lex hæcnbsp;Regia teripta videatur, ceruicofiq; tacerdotes, vinonbsp;contentionis ebrii Lcuiticam familiam, cui fe tolo^nbsp;prçtcxunt fubrogatos efl'e,Legis ithusvinculis cooi-

IDSITREXINECCL. nbsp;nbsp;nbsp;ÿ

prehenfim amp; obligatam inficientur^ admonendus eft ( fiqiiis tarnen hæc quoqiie ßquiscapcus amorenbsp;^^get ) in libro Mofeos (cui Deuteronomium titu-lus eft ) banc Legem efl'e defcriptaro, qui tituluSjexnbsp;peregrina Græcorum lingua nollrati Latinæ reddi-tiis,altera vel fecundam Legem lignat,amp; Euangeli-cæ Legis quædam præfiguratio eft, quæ omni créa-turæ, ne dû facerdotali ordini, Icripta eft, tcftc inre-ftagabili Iesv-christo, qui dixit, Datam elfenbsp;fibi potcftaté in cælo Se in terra, delegauit Apo-ftolos luos in vniuerfummundumjEuangelii fiiio-nmi creaturæ Dodlores, nift forte pertinaces facrifi-culi, aliû fui ordinis authoré forejine pudore men-dri velint,quod fi velint, facile cedimus, na alia ma-nuûimpofitionein ordinem fuû adleâos,quânonnbsp;norunt tota Apoftolicæ amp;: Euangelicæ literæ,credi-mus.Vt ergo vmbraamp;: veritasfibi refpondeant,o-portet Legem Deuteronomii quæ in imaginem ve-ritatis Euangelicç adumbrata eft,vinculis Legis Re-giçjLeuitasquoq; innexuifle,ficut Euangelica veritas fuis quoqueminiftrisamp;fiiccrdotibus lcripta eft,nbsp;SiC fie agnofcere,non tantum populo chriftiano,quinbsp;minifterio per cleôlionem no eft adligatus Euange-lico,fed Ôc omnibus in hoc minifterium coaptatis,nbsp;propofitam,{criptam,amp; fancitam effejRegiç dignitatis Legem.Quod facile eft euincere ex ilia Samue-lis parte, vbi cogregati vniuerfi maiorcs natu Ifracfinbsp;Venerunt ad ipfum in Ramatha,dixeruntq; ei,Con-ftitue nobis Regem, vc iudicec nos, ficut vniuerfa;

B. ii.

EPISTOLA.

habent nationes, quom etiam voccm, in omnibus, quæ locuti fueratjaudiri ab ipfo Samuele voluit Dominus , fic tarnen vt eos conteflaretur amp; prædiceretnbsp;eis ins Regisj qui regnaturus erat fuper eos. Quuninbsp;legis vniuerfos maiores natu liracl colledos, nun-quid animo tuo coram fiftit, exhibet amp; repræfentatnbsp;Spiritus fandus omne lacob {qui amp; IfracI vocatur)nbsp;pofl:eritatem,in duodecim familias diftributam, innbsp;quibusLeuitica quoque tribus accenfetur? Omnibus ergo Ilraelitis, tum Dei decretOjLegem anteriorem, yel potius prçdiclionem futuri regni repræfen-tantis, Samuelis minifterio, præfedus eft Rex Saul,nbsp;qui eos iudicaret, illifque ius diceret,amp;: eos Legibusnbsp;luis regeret,etiamqi (quodabnuutfacerdotes) contra Legis præfcriptum facientes Legis Doólores,nbsp;gregeseorum fuo iure addecimaret. Naniamp;ibiinnbsp;ipfa prædidione iuris Regii fcriptum eft. Gregesnbsp;quoque veftros addecimabit, amp; ( quod omniumnbsp;ægerrimè ferunt ipfilaccrdotcs,excmptionemScnbsp;libertatem Regix potcftatis prætexentes, impiequenbsp;præter Apoftolicas regulas,dominationem ncgan-tes)fubfcriptum eft,Vofque eritis ei ferui.Rex ergo,nbsp;in Iftaele futuramquæ nunc prüfens eft, Ecclefiamnbsp;imaginante, quid eft ? nempe iudex omnium, Duxnbsp;ad pugnas fuoru,deniq; fuper omnes fuos fummus:nbsp;cuifiliosfuorumtollere, amp;ponereincurribus fuis,nbsp;facereque ßbi équités, amp; præcurfores quadrigarumnbsp;fuarum,amp; conftituere ftbitribunos,amp;centuriones,nbsp;^aratorcs agrorumfuorum, amp;meftbresfegetum.

(^I D S I T R E X I N E C C L?

fabros armorum,amp; curruum fuorum,eodem iure ftio licet. Cui quoque poteftas eft filias fuorum, fibinbsp;Vnguêtarias amp;c îocarias ôc panificas llatuere, agros,nbsp;vineas amp; o’iueta fuorum, cum rei fadi fuerint, innbsp;fiCcum fuûtollere,amp; feruisfuis elargiri, fuorû quoq;nbsp;fegetes ôc vinearuna reditus,addecimandi ius illi eft:nbsp;ôc adextremû fingulisfuorumviritim,velvniuerfisnbsp;generatim,opéras indicere.Hoc ergo eft Rex in Ec-clcfia : Ecclefia ( inquain ) id eft, in plebe ex aqua.nbsp;amp; Spiritu (àndo renata, fine negatione nominisnbsp;Christi, Templo amp; Domo Dei, Columna amp;nbsp;Stabilimêto veritatiSjVirginelanda, caftiflimis fennbsp;fibus fponla Christi, ex oflîbus eius amp; carne,nbsp;no babente maculamneque rugam j integraEuan-geliorum iura fèruante. In Ecclefta ( inquam ) hocnbsp;quod prædiélum eft cenfetur, amp; eft regalis fublimi-tas.. Ecclcfta nempe Regina in vefte deaurata amp; cir-cumamiôla varietatibus, fœcunda vitæ in lateribusnbsp;domus Domini. Matreadulefcentularum quarumnbsp;non eft numerus, vna ïpeciofa Columba,eleâ:a matris fuæ atque perfeôla, omnium inquam matre lai-corum amp; ûcerdotum {quanqua nos ad laicum nomen horreamus natum Diaboliinuidia, ad vniusnbsp;populi, vnius ftnagogæ,vniufque Ecclefiæpartitio-nem,totôque literarum fandarû corpore, nufquamnbsp;inueniendû,nifi vno tantû Ioco,vbi famelicoDauidnbsp;ad cibum neceflarium languenti, nullos tum adeftenbsp;panes laicos refpodit tabernaculi facerdos ) ædifica-ta, in fundamentis Propbetarum, amp; Apoftolorum,nbsp;B. iii..

Eî I s TO IA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s

amp;ipfbangular! lapide Ies v-ch risto. Domo magna, vaforum omniudinerficatelocuplete. Cuius vitis fi facerdotcs abnuunc efle palmites,in focie-tateregalisculminis Sc Regis, queni fummu habetnbsp;palmice, ipiius Ecclefiæ fanóla fincera confeilionbsp;quid fuper eft, nifi vc prcecifi amp; amputati, in ignemnbsp;mittacur,vcardeant? In ipfapoftremb Ecclefta con-cors Apoftolicis fenceciis vir doéhftimus vndecunqinbsp;Tercullianus,Reges Sc Imperatores adgnouit a Deonbsp;fecundos. Poft quem primi func ante omnes,in quitus indicium quoqueDci fuicqii profeftLiseft,quinbsp;Gentibus illos præfecit, in quibus Iciuit Sc nos quo-que feimus, efle quod Deus voluit, proni adorantesnbsp;grandeRegium Sc Imperatorifi nomen,quod à Deonbsp;traditur. Colendiergofunt in Ecclefla Imperatoresnbsp;^Reges quomodo licet,Sc ipfls expedit,vt hominesnbsp;a Deo fecundi. Sc quicquid eft à Deo coniecutijfo-lo Deo minores.Hæc authorem Tertullianum pra:-ferentia,quamuis iniquis iudicibusvelJicari queant,nbsp;vel intirmiora cenieri, propter confequentem hoininbsp;nis errorem, qui ( vt ait Hilarius cóftantiiEmus Trinitatis in vnitate, Sc vnitatis in Trinitate confeflbr,nbsp;idemque Galloru omnium probatiflimus fcriptor)nbsp;detraxic fcriptis probabilibus audloritatem, taniennbsp;habent præftruôlores Apoftolos, Sc in his primoresnbsp;Petrum amp; Paulum .HicenimRomanamecclefiarnnbsp;Sc in Romana cunólas docens, omné anima, id eft,nbsp;vnumquenq;, poteftatibus fublimioribus fubditamnbsp;efle confticuic,non enim eft (ait) poteftas nifi à Deo

QV I D s I T R E X I N E C C l.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H

«juæ autem funt,a Deo ordinata: funtJcaque qui re-fidit poteftatij Deiordinationirefiftic, na Princeps Dei miniller eft, baiuïans gladiu vindicem in iram,nbsp;ei qui malum agit, eique tributa præftantur tan-quamminiitroDei,quæneeipfeChristvs fol-uiCæfàri veruit, amp; exadus,per Petrum fummateninbsp;Apoflolum, profe , ipfóque Petro, amp; eius ßdemnbsp;quadóque fecuturis, iolui iulïit. Ille verb Petrus,ad-monet quorquot in Ecclefia funt, fubiici deberenbsp;Rcgi, quafi præcellenti, fine Ducibus, tanquam abnbsp;co miiris,ad vindiótam nocétium, lau dem verb bonorum, quia fie ell voluntas Dei.Nec negligentefnbsp;prætergrcdiendum ell,quod Paulus Principem gladii vindicis baiulum facie, vt ex gladio, llimma po-tellatem, amp; qua nulla fublimioreft, intclligamus,nbsp;nam St leres Romanæ, gladii potellate, merum velnbsp;fummu Imperiu circumloquuntur. Petrus autem,nbsp;cum parendum Regibus tanquam præccllentibusnbsp;iuber,in pra;cellcntia fummç potellatis apicem,quonbsp;nihil ell altius,exprimit, St Vrerque omnib’indicitnbsp;foluendoru tributorum necelîitatê. Petrus quideninbsp;facto, detrablum pifei llaterepro Cbrillo, feqj, pu-blicanis folues,Paulus auteverbo,vt bine qnoq- col-ligaturvacationc muneru,St immunitate tributoru,nbsp;quæ folenni penlitarione ab omnibus prællari debent,nulla Lege,imbLege vetaEe,facerdotibus, pernbsp;fupinos vel dcceptos Principes olim prællitam, ad'nbsp;populi grauamcn,quibus Stfua, Stimmunium tributa penfitanda funt, St onera ferenda,nam certum

! H s T o LA

cft fi bene fifcales nouimus artes,id captiofa largitâ-tevacationis agi, vtonus quod facerdotio deccrpb tur,oneri popular! fuperindicatur.Qui crgoDei ele-€lione, populi conftitutione, velliæreditaria force,nbsp;regalibus foliisReges infident,venerunt ad fuminû,nbsp;nechabent quocrefcere, velprouehipoflint altius.nbsp;Regnum ergo fummus eft in Ecclefia gradus, cui o-innés fubefle,ad que omnes finevllo facerdotalis velnbsp;proceritatis velpopularis ftatusdifcrimine,debentnbsp;attendere.Hocinnuentibus Corona,quæ in circulûnbsp;aôlacaputRegium, cui fuperponitur,loco centrinbsp;habet, ad quod, tanqua ad originem pundi omnesnbsp;circunuoluti, id eft, quæcûque regni membra refer-

quem Christ vs iubensPetrûvaginacondere, Sacerdotibus detraxit. Regibus qui ante geflerantnbsp;fobs habendum reddidit, amp; in hoc fummâ Ecclefi^enbsp;Regnique adminiftrationem delegauit. Nouit hocnbsp;peculiaris nobis Rex amp; Imperator Ludouicus, à iu-gi pietatis ftudio, Pius diólus, apud Anfegifum Le-

diocritatem ad hoc conftituere,vt fànélç fuæ Eccle-fiæ,amp; regni huius,curam gereremus,ad hoc certare, amp; nos amp; filios ac fbcios noftros dicbus vicæ noftrxnbsp;optamus. Vt tria ipecialiter capitula, amp; à vobis, amp; anbsp;nobisj Deo opemferêce, in huius regni adminiftra-tione,confeructur,id eft,vt defenfio,cxaltatioamp; ho

ox ANTVS ESTREXINECCL. 9 norfinôtæDeiEcclefiæ, amp;{êruorû illius congruusnbsp;fnaneat, pax amp; iufticia in omni generalicacepo- 'nbsp;puli noftri cóferuetur,paulopoft fequitur. Sed quannbsp;qua iumma liuius minifterii in noftraperfbna cóG-ftere videatur,tarnen diuina auóloritate^amp;huma-naordinationejta per partes diuifum efTe cogno-ïcitur j vt vnufquifq; veftrum, ( ad Epifcopos fermonbsp;eft, ) in fuo loco amp; ordine, parte nolïri minifterii hanbsp;here cognolcatur. Vnde apparet quod ego omniumnbsp;Veftriim Admonitor efle debeOjamp; omnes vos noftrinbsp;adiutores efle dcbetis. Neeenimignoramus,quidnbsp;vnicuique veftrum^profibicommilTaportione connbsp;ueniat, ôcideo prætermittere non pofliimus, quinnbsp;Vnumquenqueiuxtaftium ordinem admoneamus.nbsp;Summa igitur minifterii,per DcurnRegibus crediti,nbsp;funólio eft,Ecclefiæ,amp; regni curazfummus ergo Ec-clefiarum, amp; fecundus poft Deûpræfedus, Rex eft:nbsp;cuius follicitudinibusin parte leuandis,fuo quifquenbsp;loco fuccenturiantur. Sc adiutores applicantur, innbsp;curis ecclefiafticis facerdotes, ôc popularibus nego-tiisjRegiæ cognationis,vel inferioris nobilitatis op-timates. Hmc iam explorandum eftquantus ftcin Quantusnbsp;EcclcfiaRex,qiiod commodiflimc fieri poteft,ftpri- eft, Rexnbsp;mænotæ aóliones,quasinEcclefiafticacura,regni inEccl.nbsp;nempe parte potiflima, per Reges in rem Ecclefia:nbsp;explicitasjin vnum velutindicem collegerimus, Scnbsp;leàorem quafiin rem prçfentem duxerimus. Dauidnbsp;filii Deiamp; Saluatoris noftri exprimens imaginem,nbsp;pofteros Aaronis,nulla certa Ecge,nullo certo ordi-

C. K

E P I S T O E A.

»e-,GcerdotaIi minifterio fungenteSjin clafles,vices ôcfortes diftribuic,adumbrans Chriftianæ Ecclefia:,nbsp;quæ portio regni Chriftiani, cft, Regib’ chriftianis,nbsp;tantundc iuris cfl'c fi qua concingat in ecclefiafticanbsp;fLinôtione^de confufione turbam furgerejVnnquen-que fuo ordini reddendo* Idem conüituit bymnici-nes pangendis Deilaudibus,continua religione Cer-uituros:Salomon eins filius,templum,cui nullu par,nbsp;fequentibus cemporibus condicLimefi:,folennibusnbsp;vocis, frequentillimo totius Ecclefice ludaicæcon“nbsp;uentu,dediGac: Ezecliias ferpenté aëneummeden-dis ferpentûignitorû mor{u,appetins Iudæis,Mofisnbsp;obfequio,celefti Imperio pêfilli,forma fubleuatû,cunbsp;diuini obfequii fraude,adhibitis adorationib’popu-îariter verterecur in Dcum, deieôlû vrit, ôc bine elo*nbsp;gio pietatis lionoratur, nec vllius calumnies notanbsp;fiiggillatur,qubd imaginem agendi in crucê ChrI;-STi, fiiftulerit contumeliofo nomine Neliuftaiinbsp;vocauerit,nomen eius, id eft, rem acneam, lèu vilenbsp;quoddam aës amp; contemnendum, quafi admonensnbsp;abutentes hoc idolo in contumeliam. diuiniratis,nbsp;nihil hoc aliud efiequamaës : loiias conflari pecu*nbsp;niam in templum Domini inlatam iubet,partiriquenbsp;in fabros,ad inftauranda fartateëlarempli Jpfe prç-fentiamp; quafiimminenti,diuinçirç metupercuifus,nbsp;inuentum Legis librum,fibi religiofus reus recenfe-ri iubet J quin ôc impendentem Dci vindiëlam, ne-gleëlæ Legis vltricem , prophetideOlda conlulta,nbsp;per Elchiam fiicerdorem, piè imporcunus fiagitatoL

QVANTVSESTREXINECCl. IO * lîjfpendit, amp; Regio culmini 3 facerclotii rern amp; titu-losiungens , afeendir ad templûDomini,omnibusnbsp;viris luda, vniuerfifq; quihabitabant lerulalem, fà-cerdocibus,Prophecis,amp; omni populo, à paruo vlq;nbsp;ad magnum, comitibus, legic cunclis audientibus,nbsp;omnia verba libri fœderis, (ublimis in concionato-rio gradu, amp; fœdus percuric coram Domino, vt cu-ftodirêr præccpta eius,amp; ceftiraonia,amp; ccrcmonias,nbsp;aquiefcicquepopulus paéto, amp;fic abobta imperiisnbsp;eius per Elchiam Pontificem, amp;: fecundi ordinis fa-cerdotes,idololacria,verum Dei cu’cû reftituit amp; di-uinicusinpœnicentiam genri diredtus, auferc abo-minationem impieratis, vnde memoria eius in cornnbsp;pofitione odorispigmentarii,omniori, quafimelnbsp;indulcatur. Et vc definam, amp; rem ad inirium, cuiusnbsp;pars exciderat,reuocem,ipfe etiam Dauid, verè ma^nbsp;nu fortis,præludês Ecclefiallicis exorcifds, melodianbsp;citbarç, vltorem flagellatorem Saülis dærnonem,nbsp;indidlis quibufdamferiis,fèdat,amp;:placac. In ipfonbsp;Euangelii limine, primitias Gentium, magi Regesnbsp;piis,iifdemque myllicis oblationibus, dedicar,dumnbsp;cenfus agit Auguttus, dum turbatur Herodes, amp; o-mnis lerofolyma cum illo, £oli cum paftoribus obfe-quiofocultu, Deum in puero agnitum,Epifcopi exnbsp;Regibus adorantes, folilque munenbus loquacesnbsp;Euanc^elium Dofthac literis mandandum, Eidisre-præfentant : confelTi verum hominc, Mirrha,qnamnbsp;mos eft funeribus precioEs impcdere:Regem Auro,nbsp;per quod Engulis quinquenniis j coronarii Eumptusnbsp;c. ü.

» EPISTOLA

profligantur, amp; tempus regnoruna diuiditur.-Thure Dciimjquo lacræ Religionis maieftas, piis amp; odorisnbsp;niibibus amplibcatur. Audiunt Duces amp; Præfidesnbsp;Cælarum, Paulum de quæftionibus Legis concio-nantem, amp; Cæfaris tribunal appellante, cum Apo-ftolis Apollolû dimittuntad Cælarem. Regiæfuntnbsp;ergo fundionis,adiuratio dçmonum,diftributio la-cerdotalium minifteriorum,dedicatio templorum,nbsp;collapforuminftauratio, deprauati cultus, ad Legisnbsp;régulas reformatio, ipfæ condonespublicæ, audi-toribus eciam fummis facerdotibus, ôc Propbetis,amp;nbsp;vniuerfo populo. Ad hoc quoq; culmêpertinet, po-pulum per vota amp; pada probatis religionibus addi-cere, fimulacbra tollere, etiam iubente Deo dicata,nbsp;cum in contumelia dus coli cœperint. Quafi quidanbsp;fequeftres amp; mediatores lua fuorumq^ populoruninbsp;vota, piis oblationibus Déo commendant, vero (ninbsp;fallor)amp; non adfedato,fungentes facerdotio,amp; velnbsp;ipli vel eorumlegati, etiam Legis quæftiones difcu-tiunt, ôc hoc in fummate Apoftolo cuius inflantianbsp;quotidiana,fuit follicitudo omnium eccldîaruna:nbsp;amp; vt in fummam omnia iungamus,non fruftrà gla-dium portantin Eçclefia.Opinorenim qubd amp;Ro-manisfcribens Paulus, Ecclefiæfcribebat, non vninbsp;tantum,fedvniuerlæ, recordatusverbi Dominici,nbsp;quod vni dico omnibus dico : amp; dicens non fruftt^nbsp;gladium portat,Dei enim minifter eft, iubet hue eftnbsp;facerdos aliquis, Gue antiftes, Gue monaftica vitananbsp;profelTuSjiis cedi debere,quibus funt magiftratus-

mandati. Parabo’æ etiam laudatæ frandationis in villico, amp; vocatoruni ad dilpungendas rationes fèr-uoru m,n urn in uni brant piorumReguin efficaciamnbsp;amp; fedulitatem^qua fide adminiftrentur res ecclefia-fticç fuo iure difeutientm? Sic cum notifiiina lint exnbsp;his,amp; multb pluribus,quæ nunc no occurrunt,infi'nbsp;gnioribus exemplis, Regiæpoteftatis, in Ecclefiisnbsp;officia,nonneambigere'pudor eft, an conuentibusnbsp;ecclefiafticis, adordines deprauatis moribus infames , inftaurandos coaótis ipfi Reges amp; adelTe ôcnbsp;præefle debeant î Sed quia moribus antiquis res ftacnbsp;Romana,amp; vi quadam fidem vrgent amp; extorquentnbsp;prompta ex probatis autlioribus exempla,iam bine:.

^niaP ieridumperagro loca,ntdlius ante Ttita Colo,ïuuatintégras accederepiltus.

Et domefiica exvernaculis nobis cóciliis,id eft,Gal-licis, Germanicis, Francicis, deinde Hifpanicis ôc antiquioribus Græcis amp; Africanis exempta leligere,nbsp;quibus oftendi pofiit Reges fadis de religione Sy-nodis, interfuifle amp; præfuifle,finonipfos at certenbsp;eorum legatos, præfentibus etiam Romanoru Pon-tificum legatis ; atqueiam bine ordimur. Celebrenbsp;didum efl,amp; omnibus Romanæ legis, folidam co-gnitionem babentibus, in ore frequentifiimum, eanbsp;nos noftrafacere, quibus audoritatem damus, necnbsp;minus notum eft, eos qui mandata iurifdiólionemnbsp;fufcipiunt,proprium nihil habere, led eius qui mannbsp;dauit, iurildidlione vti. Et quanquam Prætor fit is,,

EPISTOLA

qui alienam iurifdiólionem exequitur, non tarnen? pro fuo Imperio agere : fed eius, cuius mandato iusnbsp;dicic, parcibus fungi, præterea vices agentium mosnbsp;eft/iciudicnm voluncatibusobedire,vc{ùas nóha-beanc dignitatcs,fplendeâc mutuato luinine^nitan-tur viribus alienis,amp; quçdam imago in illis videaturnbsp;elfe veritatis, qui proprii non babent iura fulgoris.nbsp;Nam amp; Vicaria dignicas,iplo eius nomine, poteda-tis alienæ, fetrahere indicat portionem ; amp; iudica-tionis Regiæ folet amp; debet reprefentare reueren-tiam.Toto hoc ergotradaru,quo nicimur,ipfosRc-ges,per fe,Conciliis interfuiffe præfuilTe, ob ocu-los, ex adis eoru, cundis ponere, ica nos a beneuo-lisledoribus exaudiri precamur ; vtiph quoqjRe-ges,vel adfuilTe vel præfuilfe, Synodis intelligantur,nbsp;cum per legatos interfuerunt amp; præfuerunt, velco-gendarü,Epifcopis admonitores,amp;authorcs fuerut.nbsp;ClodoueuSj qui amp; Ludouic’ Romanis,amp; noftratib’nbsp;Francis, amp; Gotbis, didus eft Lodois, amp; Caffiodoronbsp;Ludis, veneradaCbrifbaiiorum fide,Francorü pri*nbsp;mus muniuit Imperium : amp;: ab ipfo facro fonte, pene adhuc recens: ôe Albis cæleftibus candés,omnesnbsp;ditionis fuæ, quotquot erant, probatos Epifcopos,nbsp;liue ii Metropolitç,bue Suffragratores, amp; fecîidç no-tæj,facerdotes forent: Regiis epiftolisAureliamac-cerfiuit : in vnumque vocatis,amp; coadis côuentum,nbsp;titulos ipfeprccfcripfit : quib’,definitiones fuasfub-fcriberenr,nô deprophanis negotiis, led de religio-nis catholicæ, amp; gloriofe fidci cultu : bis enim db

phore teftimonio^quæ ilatucrtint ab ipfo Rege com probari,amp; tanti Regis confenfuj ac domini maiorisnbsp;äiifloritateferuanda, fencentiæfuæaccefiione, de-prccati funt. In Epifcopis iuffii Regio conuenicnti-tgt;us, no inuitam,vel extorcam obedientiam, led cæ-Htus inandatanij ad.teftimoniuniRegiælublimita-tis collige. Hine enimfcriptum eft, Subieóti eflotenbsp;quafipræcellentij fiueDucibus,tanquam abnbsp;eo miflis,quia fic eft voluntas Dei : in Rege ante iu-t)ence,finiilerinterpres, iuris alieni quoddafurtuniinbsp;ne fufpiceris : fed iuftam Regii iuris execucionem,nbsp;ipfis inuocatis Epifcopis teilibus, pronus adora, quinbsp;refcribenres eidem Clodoueo, veri amp; obfequiofiE-

religionis catholicæ cultu,amp; gloriofæ fidei cura,ex-citato, quin amp; in eo,facerdotalis mentis affedlu veri •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;».nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• •nbsp;ge facerdotem facientes.Sed amp; fi dignabere,ad ifto-rum quæ fcribimus recognitioncm, aliquando va-cans, Synodiipfus Aurelienfisprimæ, commenta'nbsp;rios euoluere : vel nondum cognitu difees, vel agni-tum,memoriæ tcnacius Eges,in ipfa Regia; epiftolænbsp;fubferiptione, ipfis etiam Epifcopis Papa; nome ad-fcribfomnibus turn ficerdotibus commune, fed fe-eulifequentis infcelicicate, ne dicam,fccordia,dumnbsp;finuntur omniaambicioni licerc, itavni Epifeopo^nbsp;peculiare faólum,vt fi quis id, vel nudis cogitation^

EPISTOLA

bus adtreólet : mox, nocentißirnus facræ maieftatis reusjfacris omnibus cxcidat.Sed amp; habet ilia epiftonbsp;la,aliquicl auguftius, amp;tanti Regis animohlhmanbsp;amp; conftantiflima fide dignius^nempe,quod omnesnbsp;a fe vocatos Epifcopos,ipfeproficetur apoftolica fe-de digniflimos : vthinc veile vifus fit edicere,nbsp;certe vereedixerit,) non illos tantum Epifcopalesnbsp;thronos efie Sgt;c vocari Apoftolicos, qui fide, religio-ne,doâ:rina,fint Apoftoloruconftituti, nempe Ro-manum,Ierofolimitanum,Anthiochenum,Thefla-lonicenfem, Philippenfem, Colocenfem, Ephefiu,nbsp;Galata, fed amp; alios, qui à Vicariis amp; Apoftoiorudi-fcipulis do6loribus,ad agnitionc veritatis venerunt,nbsp;effe quoq^ tarn fanóti nominis participes.Rem enimnbsp;( vt veritas exigit ) exade perpedentibus, quid aliudnbsp;eft Ecclefia,in numerofas fortes,ad minifterii facili-tatem diipertita, quam vnus Domini noftri 1 e s V'nbsp;CHRISTI, amp; eius amicorum Apoftolorum thalamus? quç proinde,amp; efie amp; dici meritb debet totaS^nbsp;in fingulis partibus,chriftianaamp;apoftolicaEccle-fia, fiue Sedes : vt amp; hinc quoque certiflima defini-tione ftatuatur,eos efie fures, amp; prophani altaris ft-ditiofos excitatores,qui fedis Apoftolicæ parricida-Ics prædones,rem amp; adlum fieri nominis,fibi folisjnbsp;per iacrilegium infolens,eripere volentes, aliis eiuf-demfunólionisparticipibus abducut. Hadlenusdenbsp;epiftolis Regia amp; Epifcopali eiufdem Synodi nobisnbsp;fcriptum fit, ftatim ad aliam nominis eiufdem prO'nbsp;grefturis : hoc tame,ne excidat,quia huius feculi

QV^ ANTVS ESTREXINECCL. Tj primendæ fuperbiæ, nionitore Spiritu fanólo j fcri-pcum eft j ante adnocato^efle, fcilicet vetitum fextonbsp;illius concilii capite, vc nullus fecularium, ad cleri-catus officium præfumat accedere : nifi cum Regisnbsp;iuffione,aut cum ludicis voluntate. Solent vel natisnbsp;iam morbis ad curationê, vel nafcituris ad aucrfio-tiem,parari remedia, ex regulisêc inftitutionibusnbsp;medicorum. Spiritus ergo fanólus fummc fblcrs aninbsp;marum medicuspn fanólis illis Epifcopis iam tunenbsp;Videns aliquos, numero fatis magno, amp; feculo po-fteriore,graflantelicentiaj exorituroslonge nume-rofiore,qui ad excutiêdaSjquæiure diuino ÔeRegio,nbsp;Iblent popularibus indici funólionum neceffitates,nbsp;Ociofç quodam libertatis morbo contaminati,cleri-ci fieri vellent,amp; in boe liberum amp; immune clerico-rum confortium,clam fubrepere- ad fraudem tribu-torum amp; ve6tigalium:vetuit,ne ad hoe officii genusnbsp;liceret accedere, nifi vel Regis iuffione, vel ludicisnbsp;Voluntate, quç fua e{rent(fi vellent)liberaliter remif-furorum.Seruatampar eft credere longo temporenbsp;conftitutione, magno Regis, maiore Regni, maxi-mo Ecclefiæ fructu, amp; comodo, Regis, cum illi pernbsp;bancimmoderatam immunitatemfua non minue-rentur Tributa, Vedigalia , Se Operæ Exercitales,nbsp;Regni, cum hæc leuius expedirentur imperata,totonbsp;corpore munerafubeunte, nullis perimmunitatisnbsp;largitatem fubdudis. Ecclefiæ,ne tantus adaugere-tur,amp; aderefeeret clericorum numerus, vtiam populo maior,fua numerofitate laboraret Scvilefceret,nbsp;D. i.

EPISTOLA

amp; fieret ad exccutionê maledióti prophetici,facer-dos ficLic populusjöe ociis clericacus beatæimmuni-tatis, dilacatusdmpinguatus, incraflatus,recalcitra-ret:quodnüs inquos fines feculorutn deuenerunc non inuidcnres ordinijfed indolentes eins depraua-tioni,maximo Eccleliæ, Regis, Regniq-, detrinienconbsp;vidimus, amp;prolixius, vifurilumus, (inonexeitetutnbsp;Chrifiianiflimus Rex,ad authorem fui generis Clo-doueuni,amp;hauriens ex eiufdem Crnöli Spiritus fon-tibuSjChrifiianaandaciam, redundanticlero,me-tas ponatjtam neceflaria con ftitutione renouata,fta.nbsp;tuenSjVt cpiiiam faüilunt clerici, fie perRent, nouinbsp;autem recenteftj-, nulli clericccur,nififua iufiione,amp;::nbsp;iudicum fiioru voluntate,teftimonio Epifcoporuninbsp;ante profiatfiamp;tantundem de fuis facukatibus,fifco»nbsp;addicentes,amp; fubfignances,quantum tota vicapen-fitare poteranc. Echoc Honorii amp; Maioriani augu-Rorum Romanoruniexemplo,quitalibus,clerica-lem redundantiam frenis luxuriante coEcrcuerunt.nbsp;Ecquiamulrorumfeculoruni moseR,{erias res an-nullis ad poReritate obfignatasmittere,annullumnbsp;nobis huic adplicaturis parti, fuccurrit Ecclefia iahinbsp;turn morbo fccularis. fuperbiæ laborante,EpiRoposnbsp;fuas epiRolas iolitos annullis fublignare, vt hinc clanbsp;reat folcnnes amp;: quodammodo lacros ad honorisnbsp;fuIgorem,Epifcopalibus digitis impofitos, non efl'enbsp;folîUs/piritualiscum Ecclefia fiia coniugii indices,nbsp;Rd ad reRimoniu rerum daros.Collige amp; tu quiRnbsp;q[uis Tliûloûs eSjtnetropoliticuni nomen,nobrliRir

QX ANTVS est REXINECCL. înæThoIofæefTe multo antiquius loan nis fccundinbsp;Papætemporibus : qui non tantæçiuitati, dédit,(êdnbsp;reddidit, nominis eius Infigne, annofiore temporisnbsp;fituobfoletum. Nam Sc adisillius conciiii fubfcri-bit,Leontius Tholoiànus metropolita.Secunda Sy-nodus Aurelianenfisjin ipfb aôhorum limine,profi-teturexpræceptione gloriofiflimorum Regum, denbsp;obferuationc Lejris fe tra6latura,conucnifle.vt binenbsp;fides conilet,folenne turn fuifle, morifque receptiRnbsp;flimi, conuentus de obferuatione Legis Cathoiica:nbsp;difeeptaturos, nunquam nifi Regio iuflii conuoca-tos.NeautemdetacitisRegû nominibus ignoran-tiæ nubes offundatur,confiât ex ciufdê Synodi fub-Rtiptionibus, eam conuenifle, nonocalend.Iulias,nbsp;snno vigcfinio fccundo Domini Childeberti Regis,nbsp;qui fuit vnus ex præcedentis ClodoUvTi fiüis cui amp;nbsp;in partem regni fiiffedus efi,diuifione totius Regninbsp;inTetrarcbiasfacla,velnondum nata,vcl certè ne-glcôta Lege quæ vel efi,vcl fingitur,Salica, de foîidonbsp;Primogenitiiiircgnoprimatu, nullis in partem regni confortibus admifiis. Anno quoqueregni ciiifinbsp;dem Cbildcberti Regis vigefimo (exto, conuenit ôcnbsp;aliud Aureliam Synodale concilium, ordine amp; nu-merotertium, cuius conuentus Patres, duodecimanbsp;fua definitione,agnouerunt Regium de rebus Ecclenbsp;fiafiicis,efle quoque iudicium. Et prætcrea Legibusnbsp;Regiis,quasdererum prælcriptionibus didaucrancnbsp;anterioris temporis Principes, fuu locûin omnibusnbsp;EccLnegociisillaætatefuifie. lidé quoq; Epifeopi,nbsp;D. ii.

EPISTOLA

cumludæis,à die cœnç Dominijvfque in fecundani fibbatijn Pafcliajlioc eft,ipfo toto qiiatriduo, pro-cedcre inter Chriftianos, neq; Catholicis populis fenbsp;vllo loco, vel quacunque occafione, mifeere præfu-mant : fanda interminatione vêtant. Item,cum indices ciuitatum vel locorum,fi Hæreticû, aut Bono-fiacum, vel cuiuflibet alterius hærefis làcerdotem,nbsp;quancunque perfonam de Catholicis rebaptifaflenbsp;cognouerint,quia(inquiunt)Rcges nos confiât habere Catholicos : no ftatim adftrinxcrint Sc ad Regis fidempropterea diftringedosadduxerint,annunbsp;excommunicant,amp;: abfl:inent,prope fidem eil, æta-te eorundem Clodouæi filiorum Regum Synoduninbsp;quoque hanc,iuiru eorum conuenifle. Ex qua quo-que hoc memorandu colligitur. Reges,fcilicet, iurenbsp;fuo,tanquamin hoc Dei minillros, efie hærelèonnbsp;amp;hæreticorum cognitionales indices, 6c iuftos di-feeptatores, quibus ad iftius iurifdidionis facilitatenbsp;indices ciuitatum 6c locorum fiibferuiunt. Quintinbsp;quoq; Aurelianefisconcilii,titulariainfcriptio præ-fert ciusSynodi patres hue conuenilTe, mandatis 6cnbsp;præceptis eiuldem Childeberti Regis, clemêciflimi.nbsp;{Ha?c eft Epifcopalis adclamatio:} Principis,trium-phorum titulis inuidifsimi, facræ fidei amatoris, ôcnbsp;Chriflianç rcligionis fludiofi.Ne autem ambiciofu-lus aliquis, principatus in EcclefiaRegii fbliditati,nbsp;quid aut adrodercc aiit dccerperet, in ardlu quoddam ciiiuldam partis,vniuerfiilc coges, manuslcri-bæ velociter fcribctis,id ell, Spiritus fanóli,iain inde

ANTVSESTREXlNECCr,. i ûcrilegum præteruertês interprctem, pofterioribusnbsp;olini feculis didurum, Regibus præcer cogregatio-nem,nihilin Eccleiiafticislicere côuentibus,in ipfonbsp;aôtorumeiufdcniconcilii liminc^cæleftem præicri-pfic (ententiam. Ad diuinam (inquic} gratiani referendum eft,cum vota Principunijconcordant ani-rnis facerdotura. Audis Regum votapræ/cribi, fa-cerdotalem concordiâ fubfcribi ; vt Regis fblo Deonbsp;minoris, pronus in fàcerdotii quocunque ad pieta-teni confenfu ôc confêiTujVenereris apicem,amp; tantçnbsp;rei Deum (qui babitare facit vnius moris in Ecclefiçnbsp;domo) profitearis artificem. Sed ôc epifcopali cala-Hîo^prçfule fanôlo Spiritu^ad normam pofterorum,nbsp;prodifciplina ordinis ccclefiaftici,di€latasibidemnbsp;fentctias,Leges noueris efle Regias. Et cum décimanbsp;illius ficræ Synodi conftitutione, fàcerdotii vænali-tatem præmiis, veluti pecuniis comparatam exau-thoratione pleôli, iuflùmq-, ei, cui confenfu cleri acnbsp;plebis ad Epifcopatum ledo,Regiafubfcripferitvo-runtas,epifcopalis manûs imponi dignitatis,legeris,nbsp;arnbigere definas,an Epifcopalibus Synodis, atquenbsp;ipfis adeo Epifcopis, (quibus in agmen facrum con-Uenientibus,Synodi fût) fublimiores, id eft, Regiænbsp;anteferendæftntpoteftates, quas earum corûmquenbsp;tam ex Imperio commeatuque conueniendi, quàmnbsp;ex ledi Epifcopi probatione, certiflîmas agnoucrisnbsp;authores. Jn bocquoqueconuentu (quod citracri-nien omitti non poteft ) vidcnius Regis Childeber-Vltrothæ fercniflimæ eius coniugis adXeno-D. iü.

E PI s T o t A

dochii perennitatem , confticucioni fubferibentes Epifcopos,amp; quia iam morbus ambitionis,deprauanbsp;tos Epifcoposinardoremcundtafibi rapiendi con-citauerac,Lcglt;^ni meliores Epifeopi ( qui cum cone-nerant)de fado Principis,ad cuius cxemplum,torusnbsp;orbis fubdicus componenduseft, Metasambitioninbsp;determinates, fixerût,ne futurus Lugdun. Epifc.vbinbsp;adexceptionemperegrinorurn, tarn pins excitaba-tur Iocus,ex epifeopalibus titulis,ipfum locum refq;nbsp;ad eius inftrudum,Regia liberalicate,delegatas, fibinbsp;addiceret, amp; Regiæ poteftati amp; pofteritati detrahe-ret.Permanfura,inquiunt,autboritatedccernimus,nbsp;regalis in ftitutionis ordinëjde condito Lugd .Xenonbsp;dociiio,Dno iiifpirate^manuu noftrarti fubferiptio'nbsp;ne firmantes, vt quod pra:fato Xenodochio aut pe^nbsp;Regum oblacioncm,aut perquoruncunq-, fideliun^nbsp;elcemofinam, collatumaut conferedumeftin qufnbsp;biifcunque rebus atque corporibus, nihil cxindenbsp;fe,qUolibet tempore Antiftes EcclefiæLugdunenlîsnbsp;reuocet, autadiusEccIefiætranffcrat: vtfuccedeivnbsp;tes fibiper temporum ordinem Sacerdotes, non fo-lum de facultatc Xcnodochiiipfius, aut de confue^nbsp;tudine vel inflitutionc nihil minuanr, fed dent opS'nbsp;ram, qualiter res amp; ipfius ftabilitas in nulla partem,nbsp;detrimentum autdiminutioncmaliquam patiatur:nbsp;prouidentes vt Prçpofiti femper ftrenui ac Deurn ti-mentes deccdentibus fubftituantur, amp; curaægro-tantium,numerusamp; exceptio peregrinorum,fecun-dum indidam LegibusRegiis inftitutionemjinuio-

A N T V s EST REX IN ECCt? tS hbili atqj iugi {emperftabilicatepermaneat. Siquisnbsp;autem quolibet cempore_,confî:iturionein facrilegusnbsp;amp; improbus prçfumptor noftra obuius eludere ten-tauerit, aliquidque de cofuetudine vel fàculcare Xc-nodochii fraudaueric, vt Xenodocbiû ( quod Deusnbsp;auerrac ) efle definat,vt necator pauperumdntermi-nabili anathemate feriatur.Cum ergo latas, in con-Uentibusecclefiafticisj iufl'u Regio conuenicntibusnbsp;l-eges,Regias efle coniliruerimus, tantb fanôlioresnbsp;quancb maius eft habere (ubfcriptores Epifcopos^nbsp;quam populäres fuffragatores, nonne palam eft,nbsp;etiam Regibus licere,i.n re pietaci, amp; proinde Ec-clefiæ maxime peculiari, ne dum propria, ideft,Xe-nodochiis Legemfigere, cuine fuus quidem Epi-ftopus audeac obuiare, amp; hinc aliquid, in alios ti-tulos cranfcribere, vel picrate forfan æquales, velnbsp;maiores? Et iure certe occurfumeft Dioecefanæ li-centiæ, Ecclefia tum fanóliore amp; integriore, ne pernbsp;fticü melioris opcris, res in fumptus peregrinorum,nbsp;fanólione perpétua, deftinatæ, no iamXenodochiinbsp;cflent,fedEpifcopi,tituli alterius mendacio, rem (uanbsp;curantisjamp; in alieno teftamento fibi quid adfcribennbsp;tis.Puto quod EcclefiaLugdunenfis Bernardi caftbnbsp;gatiffimi,eiuditinimi,amp; Lintftiflimi monachi,nobi-liselogio,quod Apoftolicarum traditionum lem-pertenaciflima,amp; nullis vnquam fibi clifpar incon-Üanriæ motibus , Eccleha ( inquam ) plena iudicii,nbsp;diu lummareligione, landiftiniam feruauerit con-ftitutionem. Sedquia naturaliquodam morbo, rc—

B PI STO L A

Bus bene coftitutis,per diuturnitatem, vel pofterio-ris feculi deprauationem, natiuus ordo deciditur, amp; alienus inducitur, exigic à me, qua Regio culmi-ni debeo,fides,VERegé meü,cui à Deo creditus fum,nbsp;amp; a quo totus pendeo,ne,quod dici folec, regalibusnbsp;fuis aliquid ipfe per Aólorumfuorum fupinitatemnbsp;detrahi fin at, amp;antiftitem Lugdunenfem, admo-neam , ne laqueis anatemathis liorrendi circuni-plexus, de Xenodochia,id eft,rc peregrinaria,fuaninbsp;( quodintolerabile eft,vfitatiflimuiTi tarnen) faciar,nbsp;auc,quod eft improbius,dumvel fuanon curant,nbsp;vel nefciunt Reges, vel in mulionum mercedes, velnbsp;detcrioris notæ minifteriorum, deuoluat. Certusnbsp;Principem non ægrè laturum, ferui reda monentisnbsp;officiü,amp; antiftitem Lugdunenfem, fupra nataliumnbsp;1plendorê,religionisamp;pietatis dotibus cultiflimu,nbsp;non dedignaturum prçfeflbris lui,nomine amp;verira-te Sacerdotis, qui tantæ Synodo, amp; tam piæ confti-tutioni,amp; præfens adfuit,amp; fubfcripft, audoritarê.nbsp;Et præterea fpes eft, qui mos eft verè (qualis eft) illu-ftrib’,ampliora(fi exegerit occafio) præftiturû,nem-pe, vt eiufdem Sacerdotis folium dignus liæres infi-deat, amp;mentemexhibeat,curaturumex tantiRe-gis,amp; tantorum Epifcoporum Lege, ne Lugdunen-lis Archidiaconus fuo défit officio, quinimmo fedu-lus operam det Laurcntium quendam noftro feculonbsp;reftituensjinfignem lacris martyrii amp; fideliftimæ di-fpenfationis titulis, ecclefiæRomanæ Archidiaco-num,fingulis diebusDominicis, vtnecefsitas vin-dorum

ox ANTVSEST KEXINECCL. I7 ^torum(fecundumpræceptum diuinum) mifericor-diter fubleuetur, pro quîbufcünque tandé illi culpis,nbsp;carceribus incluîîfuerinc, competens viólus de domo Ecclefiæ tribuatur,amp;certè par eft,tàntam Eccle-liaiTi (deLugdunenE fcrmo eft) antiquilTimo Pri-matus honore,todsprobatislibris teftatifsimo,iiinbsp;hanc rem Lugdunefis primæ,fecundæ,tertiæ, id eft,nbsp;fibi Lugduno, Rliocomago Turonibus Scnoniænbsp;Lugdunenft Ducem fore, vt deinde in totas Galliasnbsp;reftitutionem,tampiitamq; neceflarii operis,infer-ni prædonis iniquicate, vei fraudatam, vel oblitefa-lam,vel ereptam,foelici propagatione exporrigat,ôènbsp;fàrciat.Migraturis ergo tandemnobis Aurelia,amp; innbsp;aliis quoque Synodis noftratum ciuitatum Regianbsp;iuraferLitaturis,tantùiTifupeteft,mitem fincerumnbsp;Leótorêadmonere, quanquâni tods iis Aureliorumnbsp;Synodis, ipfi per fe Reges non interfuerint, tantundem tarnen pr£ftitifle,vel epiftohs, velimperio col-lecftionis. Si enim ex Euangelicisliteris, qui cu Deonbsp;eolligunt,adauthoremDeumcolle6ta grati amp;offi-cioft colledtores referre debent,a quo bonoru operunbsp;natales,progrefrus,atq; termini hint amp; manar,quo-modoauthorem Synodoru inficiari poftiimus Re-gem,quibus ipfe amp; Dux amp; author,colligedis fucrit ?nbsp;Bis tantum Parifios à noftratibus Epifcopis conuen-tum cft,namtotidem Parifinæ tantum Synoditypisnbsp;impreftæcircunferuntur. Ex quibuspofteriortantunbsp;nobis vfui futur a eft, fepofita amp; interim dilata innbsp;aliam neceflariam operam priore. In hanc ergo po-£.i.

EPIS TOLA fteriorem couenientes. aliquot, cumfijfFragatoriBu'Snbsp;fuis Epifcopis, Metropolitan, Sabaudus Arelatenfis,nbsp;Conftitutus Sertonennsjlfichtus Viennenfis, Nice-tiusTrcuerenfis inuitante, ôc proinde authorantenbsp;eodem Childeberto Rege, Saphoracu Epifcopu P^--rifinu,perpeccandi cœcitateminpræcipitia reatusnbsp;lapfum , nc cœcus cœcorum duxperlifteret gradiinbsp;Epifcopali dimouerunt,amp; clauftris nionaflerialibusnbsp;iamaddidum probauerunt, ôcdiuinaRegiaqj aii-thoritate:in locum vacantem, fufficiendi alteriusnbsp;Epilcopi, Metropolitæ Senonenli, ad quern ordbnbsp;natiopertin.ebat,pote.ftatem fecerunt. C^ale eft, amp;nbsp;quanto dignu miraculo,Regiç ciuitatisEpifcopum^nbsp;quada Regis manu, in.Epifcopis hue eius iuflu con-uenientibuspræfidentis,Epifcopu folio deturbari,nbsp;amp; ad hoc culmen, viam alii præftrui ? Nonne ôcnbsp;Iiîc fublimiorem poteftatem, id eft, Regiam,diuinonbsp;iure, fua videmus exequentem? Ariberto gloriofif-fimo Francorum Rege, Turonibus colleéli Metro^nbsp;polira?, Prætextatus Rotbomagéfis, Fœlix Bituri-cenfisjcum aliquot ex.fulfraganeis Epifoopis, Con-niuente eodem Rege, fe in vnum conuenifle profî-tentur,fubiudicantesin Coniuentia, per qua vtraq;nbsp;furfum deorfumtp Cilia pene iungûtur,corporis Ec-elefîaflici concordia,in quo,velut in bumano corponbsp;re,nône inonllrû effet,fi caput (Regia fublimitas) innbsp;pedes dcmicteretur,amp;pedes in culmê capitis,infanonbsp;delirio, vndefpeélatû admifii rifum continere nonnbsp;poffent aifoci/ubugerçtur ? Hinc quoque ergo ne-

A N T V s ÊST R E X IK ECCL. l8 ceflaria ftatuendi occaifîo eft,, Regem quoque in Tu-ronico conuentu, Epifcopis fuifle conueniendiamp;nbsp;definiendi authorem, nifi incontumeliam diuinænbsp;lt;^onftitutionis, ereptam capiti dignitatem, pedibusnbsp;imprimerc, amp; fuprema, detrimento totius ordinis,nbsp;imafacerevelimnsjteclamâte eademTuronica fe-cundaSynodo. Guntrannns Francicæditionispar-îiarins Rex, ex folidi regni diuifione , inter fènbsp;confortes Regiæ poteftatis fratres fa6ta,pietatisamp;:nbsp;religionis ftudiofilïimus, duos ( dûinhumanis age-ret)conuentus Epifcopales,Matifconem ( Regni fuinbsp;nobilem ciuitatem)coegit. Priori ipfe per autliorita-tem Congregationis interfuit,focius Metropolitarûnbsp;Epifcoporum Prifci Lugdunéfis, 2A.rtemii Senonen-fis,Euantii ViennenfisjRemigiiBicuricenfis, Sylue-ftri Bizuntinenfisjôc aliquoteorumfquiipfis fuffra-gabantur)Epifcoporum. îpfiautëbeneconfcii Re-giæ in Ecclefia poteftatis, amp; quantum debetur einsnbsp;gladio,cuius no eft (facrarum literarum teftimonio)nbsp;fruftraneus amp;ociofusbaiulus, feptimodefinitionûnbsp;fuarumcapite, confpirantibusin vnain cocordiamnbsp;fententiis,iain inde,feculipoftenoriscontrariamnbsp;plenam temeritatis licentiam fubodorantes,edixe-runt fecularem ludicem efle reis clericis,homicidio-ium,furtorum,auEmaleficiorum,proprium,germa-num, verum,fuum, amp; legitimum difceptatorem. Innbsp;Homicidio,omnium horninum cedem,quomodo-cunque, quibufcunq^ artibus, dolis, ingeniis, in pa-rentibus,filiis,liberis,feruis, minifterio diuino dica-E. ii.

E PI STOLA tis,popularibus,clam,vel palam,fadä complederi'nbsp;tes : in Furto,facrilegia, prædas, rapinas, amp; famofo'-rum huiufinodi peccacorum nomina cócludentes:nbsp;in Maleficio venenorum (celera, carmina ad pel-Jiciendas aliénas (egetes, amp; animalium cxcidiu, de-fignantes ; quæ Legem bene do6li,diuinicus id lan-cientem,vindice gïadio coercendanouerant.Sednbsp;ipG Regiç dignitatis veri amp;officiofi profeflbres dumnbsp;Cbildebetri Regis Leges, aliquot diebus ludæis publico interdicentes,amp;: facerdotibtis fuum honorem,nbsp;abalteriusprotcfsionis hominibus equis defilicdo,nbsp;capite detegendojVia cedendo præfcribentes,agno-fcunt : quid aliud quam hæc iuris Regii, non vndenbsp;vnde, fed cælitus, elfe confelsi funt ? Poileriore Sy-nodo Matifconenfi Metropolicis eodcm Priico Lu-gdunefi, Bcrtechra.no Burdegalenfi, EmeritoEbre-dunêlijPrætextato Rhotomagenfi,Siluertro Bizon-tinenfijSulpitio Bituricenh, amp; aliquot ex eoru pro-uincialibus coepifcopis amp;Mifsis abfentium Epifco-porumjfubhgnantibus, amp; id Regii principatus eflenbsp;vitro ( vt par erat ) profefsis, idem Guntrannus Rexnbsp;partis Francorum publico edido Poteftatem Epi-fcopalem vocat paterna, vt in Ecclelîæ.fuæ filiisnbsp;luti quidam patres catnalcs in domo fualiberis, cEnbsp;tra Falces, gladii minas amp; eflîcaciam, vim potins ex-erceant verborum,quam vcrbcrum, minores Regianbsp;potcflate, cuius ell (cxigentib’ culpis) no verba tantum, fed amp; adhibcre verbera,nó tantum terrcre, lednbsp;gente,domo,patria,faculcatibus, noxios abllcrrcrc,,

ANTVS EST RE X IN E C C L.

3xldens idem Rex,fi obftinati peccatores^Epiicopos nionitores neglexerint infolentes, iuxta quod conditio caufarum, aut excefTus exegeric perfonarum,nbsp;alios{euericate canonica corrigendos,alios vincu-lorum pœna percellendos, vt æquitatis in omnibus.nbsp;omnium ordinubominibus,vigore feruato^diftrin-gac legalis vltio Iudicum,quos non corrigit canonica prædicatio Sacerdotum.Quinetiam iancit cleri-corum cranfgrefsioncs quanto illis pro diuino amo-re reuerentiamaiorimpenditur jtanto acriorevin-dicatione pleâ:endisqirçterea{quod eft diuinç pro-pepoteftatipar) decernit idem Princeps agente ÔCnbsp;impellente(vt dignum eft credere) Spiritu fanóto, vtnbsp;in omnibus diebus dominicis,in quibus ûnôlæ Re^nbsp;furredionis myfterium veneramur, vel in quibuf.nbsp;cunque reliquis folennitatibus, quando ex more adnbsp;Veneranda tcmploriim oracula^vniuerfe plebis con-iunólio, deuotioniscongregatur ftudio,præteralimentarias cauiaSjOmnes ab omni omnino corpora-li opere fufpendi, nec vllum litibusiurgiis locumnbsp;fore, fiibiungens omnium Epiicoporum conftnfu,nbsp;ftiçfolicitudinisfore,focioMetropoIitaLugdunen-fi, conuentibus Synodicis locum definite magno ÔCnbsp;infigni Regia: in Synodalibus conuentibus potefta-tis teftimonio, terminumq; Edido talem imponcs.nbsp;Cundaergo (inquit) quæhuius Ediditenore dc-creuimus,perpetualitervolumus cuftodiri,quiainnbsp;ianda Synodo Matifeonenfi, bæc omnia', licut no-ftiSi(ad Epifcopos fermo eft) ftuduimus definire,,nbsp;E. iik.

EPISTOLA

præfenti authoiitate vulgamus. Rex ergo Legibus îuisj diem alio die rcligioßorc Licit, Sua amp; ludicuninbsp;fuorum poteftate, palïimomncs omnis ordinis homines,fibi à Deo creditos,Saccrdotes,Nobiles,Vul-garesjdeuios ad officiorum viam retrahit,reos obfti-natos,amplius perccllit,clericos homicidii,furti,manbsp;leficiorumque reos difcutit, amp; plcótit, amp; conuenti-bus tandem Synodicis, locum difponitamp; prxfinit,nbsp;nobili in Ecclefia(vltra quam vix vlla cft Auguftior)nbsp;poteftate. Proximum Matifconibus nos in uitat oppidum Cabilo,amp;: ipftim magno Epifeoporum con-uentu,ætate ciufdem Clodouei nobile, vt amp; in fen-tentiis eiufdem,Regem ipfum,quis ßcquatus in Ec-clefia fit,explorcmus*. Limen ipfum tanticonfcffiisnbsp;pulfàntibus,obuia fit prima fententia Ganderici Lunbsp;gdunenfis, Armcntarii Senonenfis, DonatiBizun-tincnfis,VlfoIcndiBituricenfis Metropolitarum,nbsp;fubïcribentium fibi aliquot Epifeoporû, agnofeen-tiumOrdinatore Euocatorem Clodoueum Re-gem,Zelo religionis,amp; orthodoxæ fidei prouocatu:nbsp;cuius Sgt;c in Epiftola totius côuentus,ad Theodorunanbsp;(forte ArelatenfèmEpifcopum) quivocatus, con-ftilto per cotumaciam defuerat, profitentur omnesnbsp;Epifeopi(epræcepris Cabilonem conuenifte, vt cxnbsp;hiscolhgatur, fuifleturn communem fenfiim, nullas fuiffie Synodales légitimas congregationes, fi de-eflet vel EuocatiOjVel Regia Prazeeptio. Qum amp; hicnbsp;non negligenter prætcrgrediendum eft, quod fupernbsp;admiftum iam olim inEcclefiapœnitetiæ frutftuin;

recenti decretOjamp; nunquam antea Gallis Epifcopis tentato, nouaintroducitur agnofccndorum, euul-gandorum,confitcndorumque peccatorum forma,nbsp;Ecclcfiis ante Gallicîs,vel omnino nulla, vel rarifli-tna,vel ( quod procliüius credere eft ) incognita,pernbsp;quam reus fingula peccata, vitro., quafi indicem exnbsp;tabula legens, incirais contaminatæ confticntiæ re-eeft'ibus ôc latebris, per linguam Sgt;c verbum euoluat,nbsp;pandat,cxponat palam, amp; quafi numeret Cacerdoti,nbsp;amp; eluantur præfignifieet, indicet amp;præmonftretÿnbsp;Vt bine ( quifquis esinduftriusamp; ftrenuus Leólor )nbsp;sgnoftas Confeflionem liuiufi'nodi,temporibusnbsp;poftolicis efte nuperiorem quodamp; ex alia Syno-^oCabilonenfi (cum huc ventum fuerit) adnota-t»itur exadlius, hoc tarnen prædi6to,Confcftioneninbsp;(vt videtur) auriculariam turn vniuerfos facerdotes,nbsp;( qui Synodo inrererant ) nullo exemplo, neque re

Noricum filium nepote, Aruernum couenit alia Sy-^oduSjquæ in ipfaaólorurn fuorû fronte, authorem mandatorcrafuæ congregationis Regem profi-^^tur,in tradita per manusftde amp;religione perftans,nbsp;•'idn-iittcnte, literis diuinisimpellentibus, Regiani.nbsp;ûiblimiratem., vel pcrCongregationisfacultatem/nbsp;'^el Euocationcm, vel Præceptioncm , vcl per Se^'nbsp;'quot;ælper Legatos, Epiftolas, Synodis, ScadeftcpolL

EPISTOLA

fè, vel debere. Carlomanus vno prope atque alterö fèculo,quos recenfuimuSjPrincipibus, recentior,nbsp;languente iamReguni Francorum fide, amp;fortitu-dine, folo Regis titulo, eius æui Rege minor, cetera Rex,non tarnen vniuerfalis,fed eius Regni Fran-cici portionisquæ Auftrafia veteribus Francorumnbsp;Annaiibus, id eft, Orientalis Francia dicitur, fraternbsp;Pipini,filius Caroli,vulgó, Martelli, anno ab incar-natione Chrifti, fèptingentefimo quadragefimo fe-cundo,vndecimo Calend.Martias,adhibitis in connbsp;filiu feruis Dei,amp; optimatibus Regni fui,Synoduinnbsp;congregauit ex Epftcopis Bonifacio, Burcardo, Re-ginfrido,Guntario,Vuitebaldo,Dadano,amp; Edano,nbsp;confiliu daturis, quomodo Lcx Dei, amp;Ecclefiafticanbsp;religio,quçin diebus prçteritorum Principum dilfi-pata corrueratj recuperaretur, ( amp;quodmireremâ“nbsp;gis quanquam res nota, vel quæ nota efie debet,nullum miraculo relinquat locum ) idem refertCarlo-manus,non obnitente ftd agnofcenre Concilio Sa-cerdotum amp; Optimatiim fuorum, fingulis ciuitati-busRegnifuifingulosEpifcoposconftituifTe, amp; il'nbsp;lis eundemBonifacium Archiepifcopum fuper im-pofuifre,qui turn milTuSjid eft,legatus erat fanóliPe-tri,id eft,fedis Apoftolicç Romanæ.Præterea recen-

QJV antvsestrexineccl. zi

Prefbiteros adulteros, amp; fornicacores Diaconos, amp;; ClericosEccIeßiseliminafTejgradibufq-, pulfos, adnbsp;publicam pœnitenciain adegifle. Sed amp; præcepifTenbsp;indicat vc ( fecundum Canones ) vnufquifque Epi-feopus admonente Graphione(quê alia Francoruninbsp;monumenta Comicemiamp; ludicem vocant) qui Sinbsp;defenfbr elE Ecclefiæ populus Dei paganias non fa-ciat.Hçc exadius appenfi^produnt æquis in terpre-tibus,Principem ilium fumma fuæ poteftatis cogni-tione claruiflè, nempe fe eum fore, quem f bi â Deonbsp;rent, cui liceret accire Regni fui Epifeopos in vnumnbsp;conuentum,non ad leues vel ludicras res, fed ad in-ftaurationê religionis, per iniuriam anteriorû Prin-cipum obliceraræ, cui etiani lus eflec, fingulis ciui-catibus fingulos Epifeopos præficere,amp;illis minifte-riifummû doölorem præponere Archiepifeopum,nbsp;lt;^uiicem poteftaseflet non aliunde emendicataj fednbsp;^b ipfo cælo data, collapfaEcclefiæ iura inftaurare,nbsp;deprauatum Chriftianifmum emandare, amp; fraudesnbsp;Pcclefiis in pecunia, id eft,in qualicunque re faôtas,nbsp;ûrcire, amp; pétulantes veneria, vel alia la{ciuia,cleri-€os cuiufcunque ordinis, exauthorare amp; gradu de-bis ad officium reducere, ( quoniam quid ampliusnbsp;nbn licet) addere Comités,^ Iudices,quinegledo-fes modefliæverborum, ad officium compellerencnbsp;afperitate verberum, adfummum tandem credidit.nbsp;îdê Princeps fuæ funélionis effie,ne idololatria prin-

E P 1 S T O L A cipali(vt ait Tertull.) Generis humani criminc popilnbsp;Jus funs in contumeha creacoris inficeretur,Sc hie vanbsp;cat futiliter c|ucercre,an Princeps, cuius in Ecclefianbsp;tantä funt officia^Synodis præeflè, ipiis adefle, innbsp;eis fummo amp; principe loco federe debeat ? Præfarinbsp;pofliim quod pluribus in humiliore negotio familiare tuit,maius me opus mouere,amp; ordmem rerumnbsp;mibi nal'ci maiorem, ad Carolum enim Francorumnbsp;Regem,eundemqueRotnanorumImperatore,ven-tum ell/nagnitudine amp; rerum geftarum foelieitate,nbsp;prærepca ferme omnibus, amp; anterioribus, amp; polte-rioribus gloria,fine parijpropeque folum. Prxtereanbsp;pietatis amp; religionis ftudio, fummos æquantem.nbsp;Cui quanto animus in res diuinas fuit propenfior,nbsp;tantb inillispriorum Principum incuria deforma-fis cura fuit impenfiorcomponendis, eins ergoiul-fu fracernitatis Epifcopalis cœtus Arelatu fuitadu-narus, leófis in banc curam legatis cfficaflifiimis lo-banne Arelatenfi, amp; Nebridio Narbonenfi Arcbi-epifeopis. Qui eu. emêdatione digna perfpexilTenC,nbsp;quam breuillime fieri potuitadnotata,eidem Imp^'nbsp;racori prarfentanda decreuerunt, vt fiquid elfer ibi'nbsp;minus,eius prudccia fuppleretur,amp; fiquid fecus quanbsp;ratio habet,occurrilfct,eius iudicio emendaretiir,nbsp;fiquidrationabiliter taxatum eilet, eius adiutorio,nbsp;opiculante diuinaclemecia, perficeretur. In Carolsnbsp;ergo iubente,fublimitatisRegiç culmen cçlirus nia-nans agnofee, in Epifeopis iubenti paretibus, obfe*nbsp;quii veri S: ofiiçiofi fidem,quæ iubet talcm in Reg-

QJVANTVS ESTREXINECCl. 21 bus honorari poteftatem, in Legatis, propone tibinbsp;Principis imagine^per illos Synodo pra:fidcnEemJiinbsp;Oblatione ad fupplendum, cmendandum, amp; perfi-ciendum fubfigna Concilii vcram confeHioné/pro-ficentis ha;c omnia penes Imperatorem Dei confli-tuentis Imperiofuifle.Cuiquoquclus fit vi,poten-tiaamp; Regia manu définit! complercjvchinc Deere- Décrétanbsp;torumSynodicorum Principes,non inficierisexecu Synodahanbsp;toreSjübferues præterea(bocæuo) Cdarifmatilocumnbsp;fuum pro genere fiicramenti nullum tarnen autbo-rem præferétis in Ecclefia fuifle. Arclatenfi fuccefiicnbsp;SynodusTuronica,in quam colleólorum Epifcopo-turn hçc vera profeflio eft.Quantum piifiimi Impe-tatoris noftri excellens animus diuinç fapientiæ ful-gore fit irradiatus,ad gubernandum prælèntium return ftatum,ipfius Imperiifibi aDeo dati liquide te-ftanturnegotia, quæ quanta fint induftria admini-ftrata, prudentiaordinata, facile vel ex eo præcipuènbsp;perfpici poteft,qubd bic toto animo inuigilat,inue-ftigando, quæ ad pietatem amp; veram religioné pertinent. Hisigitur intentus,piosacreIigiofbsDeiSa-cerdoteSjEcclefiægubernacula in regno fibi diuinanbsp;largitatecollato tenentes, fiiluberrimis exbortatio-nibus admonuit, vt fibi commifibs verbis amp; exem-plis regerent, qui Turonis congregati pro paruitatenbsp;nofi;ra,quæ fecundum canonicam regulam emendanbsp;tione indigent, diftindè per capitula adnocauimusnbsp;fereniffimo Imperator! oftendenda. Item eiufdemnbsp;generis cpilogus,fubfcribentiumba;c inconucntti

F. ii.

EPISTOLA

fuo â fe in Iiunc modum ventilata,quæ vel fient, vel cadant eiufdem piffimiPrincipis iudicio.In hac ite-rum Synodo pœnitentiæ quæftio difcufla efl, quali-terhonainibus vitrodelicla fua profitentibus,tem--pusabflinendi,amp; à communione Clirifliani coctuSnbsp;interim definendi, præfcriberetur, quoniam varienbsp;ab aliquibus facerdotibus, amp; indifcrete hæc indicianbsp;proferrentur. Tdeoque neceflarium videri, confultisnbsp;adfacrum palatinm congregandisEpifcopis,hincnbsp;aliquid certa cóftitutione,definiri amp; ftatui, amp; cuiusnbsp;antiquorum liber pœnitentialisjpotiilimum fequennbsp;dus fit, vt bine quoque eerta figatur régula, pro^nbsp;Regiç inEcclefiapoteflatis teftimonio,in facro palanbsp;tio,id efl,Principis domo, quæri pofTe de pœnitëtiænbsp;ratione, raro amp; infigni fanélç Ecclefiç bono,amp; huicnbsp;reiquis porifsimum fit è pœnitentialibus antiquorum libellis admittendus, libellis (inquam} quibusnbsp;prifea fcdulitas,fingulis culpis,fuas pœnas inferbnbsp;pfit. Sed amp; hoc congregatis in ilia Synodo Epi-fcopis,incitatore authorc ferenifsimoPrincipernbsp;conuenit, quod tarnen præfentis ætatis ( irato cælo)nbsp;non probat Ecclefia,vt quilibetEpifeopus habeacnbsp;bomilias continetes neceflarias admonitiones, quibus fnbieëli erudiantut,prout capere poflint,de fidenbsp;Catbolica,de perpétua retributione bonorû,æternanbsp;damnatione malorumjtefurredlione futura, vltimonbsp;iudicio, quibus operibus promerenda fit beata vita,nbsp;6c quibus excludcnda, amp; vc eafdembomelias, quifinbsp;que aperte tranfferre iludeat in ruflica Romanam-

QV, ANTVSEST REXINECCL. ij linguain , aut Theotifcam quo faciliùs intelligercnbsp;pofsint quæ dicuntur,fedhanc (vt diólurn eft) fœli-citatemfeculis noftris inuidet Epifcopalis infolen-tia, volens ip(a in cellam Domini vinaria, id eft, fa-crarumliterarû libros,perclaucs ftbi créditas, id eft,nbsp;linguarum cognitionem, amp; concionum publicaiiinbsp;libertate, introire fola, amp; illapopulis idiocis, amp; ver-naciilç tantum linguç fciis,fua cuique lingua vulga^nbsp;tarn, incendiis, bonoru prædis,exiliis,cœdibus pro-ftibendo prçcludere,eos qui hçc vel änderet,vel pof-fent abfterrendo.Eft amp; in Cabilonenft confilio Re-giæ in Ecclefta dignitatis amp; poteftatis fublimæ tefti-iiionium,profefsione Epifcoporum amp; Abbatum to-tius GalIiæLugdunenfts fubfignatu, qui quæcunq;nbsp;adnotauerunt ad ûcratiftimum Imperatore,nempenbsp;Carolum,referunt,minus quidem plena,per fapien-ftam eius plenam fupplenda, amp; rationabilia eonfir-manda, vitro agnolccntes quodani eius Synodi ca-pite fibi Epifcopis, Regiis comitibus, poft Imperialis apicis dignitatem,populi Dei creditarn guber-nacionem,vt fummus amp; primus in hoc minifteriogt;nbsp;gtadus,penes Regem 1 it,iplis poft ilium Iecundis,ôcnbsp;quoniam huic quoque Cabilonenft fecundæSyno-

, iugo pene intolerabili, vilum eft, fœdos impure confcientiæ receftus Sacerdotibus reis amp; ipfts ho-nftnibus, nulla Dei Lege,prodendos,replicataeft, rum dehuiufmodi re difputatio, Sein hoe concor-diætermino,tandem quieuit piæ contencionis al-tercatio,quofdam, fcilicet, folummodo Deo confi-r. iii.

EPI s TO L A

tenda cfïc peccata dicere, quofdam vero Sacerdo-tibus eciamprofitenda efTe percenfere, quod vcrun-que no fine magno fruólu intra (anâam fieri Eccle-fiam docent Epiicopi patres.Ita duntaxat,vt Deo qui rcmiflbr eil peccatorum , confiteamur peccata noftra,amp;cumDauiddicamus,Deliólum ineunanbsp;cognitum tibi feci, amp; iniullitiam meâ no abfcondi:nbsp;dixi, Confitcbor aduerfiira me iniuilitias meas Domino J Sc tu remifiili impietatem peccati mei, S: fc-cundum inftitutionem Apoiloli, confiteamur al-terutrum peccata noftra^Sc oremus pro inuicem, vtnbsp;faluemur^Confefsio itaquequrcDeo fit,purgat peccata, ea vero qua: Sacerdoti fit, docet qualiter ipf^nbsp;purgentur peccata, vnde colligere licet, primunanbsp;quidem ilia ætate folitos efle Cbriilianos fua Sacer-dotibus peccata retegere, non vt bine ipfa fibi parcinbsp;Sc remicti fiderent, iam per fadlam Deo eorum con-fefiionem, condonata, ied vt per hoc diiciplinæ genus docerentur qualiter præfcriptis per antiques Canbsp;nones pœnis, diluerentur, non ergo remictebantnbsp;auditores confefsionis, profeiEi peccata : quid enimnbsp;(amabo)opus erat ocioib laborc purgari iam pur-gata,Sc condonari remifla? Vimque, quibufdaninbsp;pœnis exterioribus, eorundem eluendorum tribue-re,fummaDeicontumelia, folius omniumpeccatorum fanguine,in hoc impenfo,dilutoi is Sgt;c rcirifinbsp;fbris? Sed Sc banc politiam geminandæ conlefinbsp;fionis,fi quis(fiiam anciquitati reueretiam feruado,)nbsp;nolit oblitcrdïi, vitro no renitentes,ipfi quoq-, iacrx

QX A N T V S E S' T R Ë X I N E C C L. 2,4 Vetuftatis tenaciflimi cuftodes cedimus, hloli quinbsp;non norunr præfcriptas fingulis peccatis in canoni-bus pœnas, ad hoc le tantum prodere reos adigan-lui'jVtillas pœnas doceantuVj amp;do6lidefinanc, cæ-terum qijàm fuperflua ôc inanis religio cft, eum quinbsp;quid noueric, id vc difcat ad Sacerdotem mittere ?nbsp;Qui dum audit amp; docet feientempcccatorem, velnbsp;ingrato laborc vexatur, vel alium nefeientem fraudât? quod amp; nofle videntur iidem Epifcopfqui nonnbsp;perenniter vel iugiter, bac operatione,id cft, pecca-torum confeftione,poilicenturprofeftorib^veniam,nbsp;fed plerunque,ambiguitarisincerto,fuum indicium-calumniantes,amp; quodammodo deludentes.Etcumnbsp;ipfiftatuant modum pcenitentiæ,peccata confiten-libus,vel per antiquorum Canonum præfcripca,velnbsp;auchoritatem fandarum fcripturarum,vel Ecclefta-fticam confuctudmem,quæ omnibus patentjmpo-Uendu, num quælo vanaeft infolentiacum quihæcnbsp;omnia norit ad Sacerdotem ablegare, vel ad legendos pœnitccialeslibros,iam merito clirainatos,quianbsp;eorum certi ftint errores, incertiautbores, cogéré?nbsp;Poftrema corum cft lententia, digna piis Epiieopis,nbsp;Mempe cælefti magifterio formata,qua monentjquinbsp;pleniusnolTcdcftderar, quid generaliter, in omnibus, amp; ab omnibus, ftquendum ht, quid vitan-dum, qualitcrvc intra iandam Ecclefiam fit viuen-dum,fànlt;ftarum feripturarum prata prçcurrerc nonnbsp;defiftat. Hæc agentes tandem ad locum adpulimus»,nbsp;vndeparcetituli,quemopellæ huic præfcripfimusj.

EPISTOLA

lponfionis,amp; memores amp; debitoreSjCxbiberefuipc-fis longo defiderio leólonbus,queamus,nempe quis Quis in. fit in Synodis ordo confidendi SacerdotibuSjNobi-Synodis fibus, ludicibufq; tandemq^ quis conftitums locus,nbsp;fidendf locus cft Magotina Synodus eiufde Caroli Au-amp; q.s q.d gufti æcatc, frequentifsimo cœtu,celebrata. Præfan-ibi agac. turibi qui conuenerant Epifcopi,conuenifie fibi_,denbsp;conimuni collegio clericorum Sc laicorum id eft,nbsp;vno Dei Populo rei tancæ capaci, tres facere tur-mas, ficut amp; fecifle literis niandarunt, narrantes,nbsp;in prima turma confèdifle Epifcopos, cum quibufinbsp;dam NotariiSjlegentes atq-, traçantes lànduEuan-gelium,Epiftolas,amp; Aótus Apoftolorum,Canones,nbsp;amp; diuerfafiindorû Patrum opufcula, Paftoralemq;nbsp;Iibrum GregoriijCum cæteris facris dogmatibus di-ligenti ftudio perquirentes. Vnde ftatum Ecclcba’nbsp;Dei,amp;: Chriftianæ plebis profedum, finceritatc do-élrinæ,amp; exemplis iuftitiæ, inconuulfumj largientenbsp;Dei gratia, perficere amp; conferuare poftent. In alianbsp;autem turma confederunt Abbates, ac probati Mo-naclii, regulam fanóti Benedióli legenteS, atque diligenter traólanteSjVnde Monachoru vitam in me-liorem ftatum,cum Dei gratia perducere poflent.Innbsp;tertia demum turma federunt Comités amp;: Indices,nbsp;in mundanis legibus vulgi iuftitias perquirentes,nbsp;omniumq; aduenientium caufas, diligenter examinantes , amp; quibus poterant modis déterminantes.nbsp;Tandemquefupplices, eaquæpaucis capitulis per-ftrinxerunt, aucnoritate Regia, fi pietas eius efte di-

QX-^ NTVS ESTREXINECCL. ly gnumiudicaucrit, expoftulant confirmäri, amp; quic-quidemendandumeritemendari, vtitaemendata,nbsp;übi, cunchæquc ChriRianæ'picbi, amp; pofterisprofi-ciant ad vit:am,falutem,amp; gloriam fempiterna. Pernbsp;hoe ingenue profitentes, totas Synodos, eorum or-dinem, in confeflu, fèntentiis dicendis, dccretisnbsp;exequendis,arque adeo omniumemendationem,nbsp;probacionem, velimprobationem, de Regiæ fubli-niicatis arbitrio,pendere. Subit Rheméfis Synodus,nbsp;adtemporumfanóliamp;fortis illius Imperatoris Caroli, fœlicitatem, par priori, in confeflione Regiænbsp;inEcclelia poteflatis, hoc ramen non inconcinnenbsp;nec abs re, amplius addens, hanc ipiam Synodum,nbsp;^b eodem Rege colleólamMore Prifeorum Impera-rorunijVt hinc præiudicetur, ipfàs quæ conuenerincnbsp;citra R egiam voluntatem Synodos, no fuifle legiti-mum conuentum, fed veteris moris ( qui pro Legenbsp;habendus eft ) præuaricationé amp; infolente contem-ptum.Sy nodus infuper ad Theodonis villa fub eodenbsp;Principe colleóla eft, Metropolitarum Colonienfts,nbsp;TreuerenftsjRhemenfts, cum nuciis reliquoru Gal-liæ, ac Germaniæ Epiicoporu, vbi digna leueritate,nbsp;lege in hoc conferipta, facrilegæ cædes Epftcopo-ruin, plexæ lunt, amp; Imperator,amp; pene omnes Gal-liæPrincipes fubfcripferut,finguli fmgulas ficientesnbsp;CruceSjamp;Ecclefiafticusordo gratificatorias adcla-mationes rependitPrincipibus,vtamp;hinc pars alianbsp;propofitionis noftræ hbi conftct,amp; quæftio exolutanbsp;ht,quid in conuentibus Ecclefiafticis Principes age-G. L

re debeant^an adefle taciti^an difcœptare,ôc fubfcri-bcre? Ec certc bic amp;ftatuerunt, amp; lubfcripfcrunc, mercedem piæconftitucorum, gratiarum repenfa-tionemperordinisEccIebaftici laudes, reportandonbsp;Ludouicus fuperno munere viólor AuguffcuSjCaro-liquepatris nóimparvirtutibus,fed amp; ipfo manfue-tudinc fuperior, Imperiique Romani amp; Francici di-gnus barres, AnnoincarnationisDominicæ, oólin-gentefimo decimo fèxto,ad Aquas Grani palatiu genbsp;neralem Emólumquc Cóuenrum indixit, amp; feleólisnbsp;cx Omni facerdotum choro probatiffimis,Sc doólil-regulärem librum,vita: clericalis profcflbribus, Icri-bendum curauit, Scledum frequentiflimaque Sy-nodoprobatum, digniilqucpreconiis laudatu. Regia facerdotalique fententia,ftatuit ab omnibns quinbsp;inCanonica profeflioneDomino militant, modisnbsp;omnibus obferuandum : hac opera teftatum feculbnbsp;pofterioribus relinques,pictatis amp; religionis ftudiu,nbsp;Regiçq; fublimitatis in fórmadis amp; coponendis cle-rimoribus, fuæpictatis officium, indicans Regünbsp;throni futuris fibi fucceflbribus, ne conceflam carli-

QJV ANTVS EST REX IN E C C L. potentia cuiulqiia fibi pafliis cft intercipi. Nam anno Imperii regnique decimo fexto, quo quique io-corum^quibulque Præfidibus ^fua præceptione con-uenirent Epifcopi^Regia in banc remLege lata prç-Icripfic. Conuentus ( inquit) Epifcoporum debentnbsp;fieri in quatuor locis, id eft, Maguntiæ, quo ifti Ar-chicp.cum Suffraganeis fuis couenire debét,Autga-rius,Adebaldus,HeEti,Bernoinus.Parifii, Archiepi-fi:opi,Ebbo,Ragnouuardus,Lantramnus, Archiep. 'nbsp;Senonis qui fuerit,cum eorûSuftraganeis.Lugduni,nbsp;Arcbiepifcopi Agobardus,Bernardus, Andreas,Be-ncdi(ftus,Agarius,cum eorû Suffraganeis. Tliololæ,nbsp;Notbo, Bartbolomæus, Adelelmus, Aiulfus, cû eo-rum Suffrag. Et quia per Iuris com unis régulas, vo-candarum Synodorum prouincialium facultas eftnbsp;Arcbiepilcopis,ne cuiquam non iure fuoffed legumnbsp;Canonicarum præfcripto, tantus Rex, Synodos di-tionisfuæ,fuisquafque locis partitus effevideatur,nbsp;Leôlor cft admortendus, omnes prope Synodorumnbsp;ffripturas effe teftes, nullas iure conueniffe, nifi vclnbsp;irnpcrantc,velinuitante,velconniuente,vel dilpen-finitc cuiufq^Regni Principe,^ ne in bac quoq; par-fciusquoddampecuiiare propriumq-, fupra conm-ne omnibus,Francicis Regibus fuiffe, a,ut inficieturnbsp;^gnorans,aut diftimulet fcics, petenda ratio eft eiusnbsp;î^ei ex alia eiufdem Imperatoris Lege,quç eft Legumnbsp;eius Ecclefiafticarum vigefimaquinta,ibi ergo quonbsp;quifque Arcbiepifcoporum loco. Regia legationenbsp;fiingi debeat,cum prælcribitur,amp;: carum,qua: fupranbsp;c. ii.

E P I S T O L A commemoratæfuntciuicatû nomina defignentuf,nbsp;fingulare quid amp; ipeciale fignificatur,eorû, fcilicet,nbsp;locorum Archiepiicop.cfl'e Regios quoque Icgacos,nbsp;(èd in qua i-emjamp; quid Regia vice præftiturosîNêpenbsp;llatisôc folennibusSynodis attributonimfibi Epi-fcoporum,imaginequoque Regia præfuturos,nenbsp;per monftri quandam, videlicet, deformitatc,fuumnbsp;caput dellt corpori,id eft, fuus fubditis Princeps, adnbsp;Dei ( poft quem fecundus eft ) conuenientibus glo-riam, rem,lîc capiti amp; membris communem vt tarnen fumnia lit Principis cura,cæteris, ad oneris le-iiamen, in lolicitudinis partem vocatis.Tituli fingu-laris igiturinligniquadamnota,perillam Legem,nbsp;ciuitatibus ibidem defcriptis,prçficiunturad curamnbsp;reruin Ecclcfiafticarum amp;fecularium,duoPrincipis vnius Legati, ad indiciû Regiæ vnius in vtraquenbsp;parte,poteftatis.Vefontioni(quæeftanteriorib’Ro-manis,Maxima Sequanorum, præficiuntur. Hemi-nus Epifcopus, loco Bernoini Arcbiepilc. amp; Mone-gundus Comes,Moguntiæ,eiufdem ciuitatisArchi-cpifcop. Heiftulfus, Rotbertus Cornes, Treueris,nbsp;Hetti eorundem Arcbiepifcop. amp; Adalbertus Cornes, Coloniæ Agrippinæ, Adalbertus eiufdem Arch iepift:opus,amp; AEmundus,Comcs,Rhemis Ebbonbsp;Arcbiepilcopus corum, quando potuerit, amp; quadonbsp;non licuerit occupato Cbrotbadus Epilcopus eiusnbsp;vicc,amp; Frotfridus Comes,eorum tarnen funcftione,nbsp;ad curarum minifteriique facilitatem y intra fex Co-mitatus Rbemenfem, CatalauncnlènijSuaflionenr

OX antvsestrexineccl. 17 fcm,Sikianeólen{èm,BelLiacenfem, amp; Laudunefèmnbsp;circumfcripta. Super quatuor verorcliquos Epifco-parus ad eandem diœcefin Rhemeniem pertinêres,nbsp;id eft, Nouiomacenfem, Ambianenfem, amp; Tarua-ncnfem, Rangarius Epifcop. amp; Beringarius Comesnbsp;’’ræefle iufli funt. Senonibus ( vnde mihi quihæc innbsp;Itéras mirto ) materna origo eft : Hieremias Archi-epifcop.amp;: Ingobertus Comes, RothomacIio,Vuil-lebertus Arcbiepifc.amp;lngobertus Comes,Turono,nbsp;Landramnus Archiep. ôtRotbertus Comes,Lugdu-no tandem,Tarentaliæ, Vienne, Albericus Epifcop.nbsp;amp; Richardus Comes præfcôli funt.Titulus autc Legis ardentiMinio fandi Spiritus igneum fulgoremnbsp;repræfentante,collucens,quàmfundioni fupra no-niinatorum conuenientc habet, confonantemq- fi-gnificationem? De Nominibus ( inquit ) locorum,,nbsp;vbi MilTi Dominici, ( rem grandem grandibus quo-que literis ad imagine vetuftifsimi exemplaris,quodnbsp;fuit beatæ memoriæ LeotbericiquodamSenonurri’nbsp;Archiepifcopi ipfo Ludouico vix vno feculo-nupe-tioris apices apicibus commetientes exfcripfimus)nbsp;kgatione funguntur. Cum Miflbs Legis fubeat innbsp;mentem familiare Romanis legibus nomen Legatorum, poteftate par, folo vocabulo literifq; fobs ôcnbsp;elemetis impar,cum legens fubiicis Dominicos, ad-mitte dominivnius Vicarios, amp; audens authoritatenbsp;legis ampliora,rerum vnius Rcipublicæ,vniufq; Po-puli,fobs ordinum titubs difcreti,curas,adminiflra-tioncm, compofitionem, tranquillitatem noueris,nbsp;G. iii.

EPISTOLA vni Domino cælitus delagaras,amp; vt expeditius faci-liufque tranfigatur, in duos Sacri amp; Popularis ordi-nis Viros difpertitaSjqui no fua, fed vnius aliénalu-rifdiólione fungentes^ fuis adionibus, vni (e milita-re Poteftatf vtrique ordinfcçlefli Imperio prçftitu-tæ, de nomine Mifforum amp; Leoatorum fateantur.nbsp;In Minii rubore,vim gladii principalis agnofce, adnbsp;bonorum tranquillitatemjiioxiorum cruore ruben-tis,amp; tandem ipfum Dominum, vnde Dominici di-cuntur amp; funt Mifsi,vtrunq; rutilis veftibus {cx more) micantem,amp;: ignitum de minii rubore in eodernnbsp;titulo fulgecis ,fan6li Spiritus(qui familiari literis fa-cris fermone,ignis dicitur) authoritäte,rebushu-manis,facris popularibufijue præelfe Principem, fa-teare.Nam amp; hoc admonent formulæ quædam, innbsp;eiufdem Principis legibus, vel Ecclehfticis,vel (vt lo-quutus efl: qui literis eas mandauit Anfegifus,!mun-danis.In quarum priore,fub titulo de commémora'nbsp;tione eorum qua? ad legationem prædiôlorum.Mifnbsp;lorum pertinent, Princeps laudabili inRempublhnbsp;cam libi aDeo creditam,fedulitate commendabilis,nbsp;admonct fuæ fublimitatis Vicarios, omnibus generaliter notum facere, quæ fit eorum legatio, propo-ncréquefè, ad hoc efl'e »a Deo mifibs, vt fi quilibetnbsp;Epifcopus aut Comes,minifterium fuum, quolibetnbsp;impedimento præpeelitus, implere non pofiit,velnbsp;fi forfiin vterejue ncgligentius aliquid in fua fun-ótione fecerit, ipfecertior fadlus, diligentiam fup-pleat impocentisj amp; interpofita cognitione, manu.

QX A H T Y S B S T R E X î N E C c 1.’ nbsp;nbsp;nbsp;2?'

operâque negligentis tarditatem, velcmcndet, vcl exciter. Confiât igitur Legatos Principimi j Delnbsp;quoq-, ( quo folo Principes funt minores ) Icgationcnbsp;fungi ; vt imaginem Principum referentes_, non Populäres tantunijludices ifed amp;Sacerdotes,vel depra-Uatos corrigantjVel fegnes excitent,vel noxios loconbsp;nioLieant, infigni Regiæ maiellatis amp;: poteftatis innbsp;Vtroquc ordine Sacerdotal! amp; Populari,te{limonio.nbsp;Polleriore vero conftitutione,ipfis Regiæpoteftatisnbsp;a6loribus,id efl,MiflisDominicis,amp; Legatis propo-nitur, quæ fitinconucntibuspopuli totius,priorenbsp;tradlandaloco cau{a,nempe CbrillianæReligionis,.nbsp;deinde, quid vel ex parte, in eins rebus ncglcclu fit,.nbsp;Velfunditus omiflum: vtncgleólus,iugi amp;continualt;nbsp;Corn cura farciatur,amp; quod adaugendum fuerir,ex-aóliore nixu, confentientibus Epifcoporumnbsp;nbsp;nbsp;Co-

îi^itum flrenuis amp;fcdulis confiliis,propenfifrime cu-i^etur,amp; tandem fi quid in Cliriftianis rebus, régula: ^uthoritatique diuinæ, per licentiam deprauationis,nbsp;‘'ibduólum fit,in deuia deformationis, ac difcordiæ,.nbsp;ftudiis vtriufquc ordinisLegatorum,fuç formç,viæ,nbsp;Concordia? rcddatur. Viguit quoque cæleflis gra-fiæ muncrc, feruor auitus amp; paternus, in fcelici lilionbsp;Carolo, eiusnominis,FrancorumScRomanorumnbsp;^ege fccundo,qui auum patremque, genuinus ha?-^es,pari virtutis totius imagine,referens,curç imprimis babuic, nefuusreligion!decor, fuarégula, velnbsp;vigor dccfrct,vel quadam tenus minueretur,eciamßnbsp;(hxc vox efl Sanólorum Melden, concilii Patrum)

EPISTOLA

digni peccatis huius ætatis ApoÛoli Nortmanijp^ Barbaria tum ferociores,infcnfiflimique Chriftianenbsp;pietatis hoftes^incendiis vrbiûjCçdibus populorum,nbsp;prædis bonorum obftreperent, æuique prioris tran-quillitatem jncurfionis fuç nubilis obduceret.Namnbsp;euocatis Vuenilone Senonum,HincmaroRhemo-rum,RodulplioBiturigum^Guntbaldo Rotboma-genfium Metropolitis Epifcopis,amp;: eorumSuffraga-neis, primum Coloniam, deinde Lutetiam Pariiio-rumjpoilbæcadTheodonisvillamj poftremb Lau-riacum villam Regiam agri Andegauenfis, fubindenbsp;Beluacum,tandemMeldos, Anno incarnationis do-minicæ odingentefimo quadragefimo quinto, de-cimo quinto Cal.Iul.indiólione oótaua, cófidentib^nbsp;amp; adfidêtibus Francicæ, Germanicæ,amp; Gallicæ no-bilitatis frequentiflimis proceribus, primum Sacer-Hotibus^ac Dei feruis,munificentiæ Regalis priuile-giaftabiliuitjRegaliporeftate, illuftriumq; viroruninbsp;ftrcnuitate, infuper Reipiiblicæiuditû monitafor-titudine conftitucs, vt iùum quifque fuo ordine nii-nifterium, religiofis Epifcopis,ad rerum facrarû cu-ram,vitro concurrentes amp; obuii iungerent.Sed amp;co-mnium ordinum, fine eorû qui præerant facris Epi-fcoporum Eue qui Rempublicam curabant fubli-miorum poteftatum confenfu,honori Regio,Rega-lique dignitatijfuam fanxitregulam, fidem, Enceri-tatemjamp; obferuanciam. Prazterea non immemoUjidnbsp;quoque Regii iuris, per auiti paternique regni reni-pora,fuifre, vtleâiClericali amp; Populari concordia

Sacer

QV, A V T V s EST R E X IN ECCL. iQ Sacerdoces, foliis manu Regia, fuis imponerentur:nbsp;concordibus omnium ordinum fententiis decreuic,nbsp;vcquandocunq;Deodifpenfinte, quilibec Epifcogt;nbsp;pus ad Deum migraret, fubmota fundicus pefte Si-nioniacæ labis,fine dilatione,iuxta Canomcam au-thoritacem,{edes Vacans Epifcopum à Ce reguladcernbsp;defignatum, amp; gracia fandi Spiricus confecracum,nbsp;acciperet,Monachacum compofuic : Monafticenq;nbsp;profeflis, Abbas eiufdem profeflionis præfecic,com-mendacaiure Regio,monafteriom cura: Epifcopia,nbsp;id eft,domos Epifcoporû,inpeculiaria quædam di-Uerforia,femoca bine boipicalicace,per ambicionemnbsp;inucacas,fuæ regulç refticuic : ornacalq; amp; bene cornnbsp;poficas Epiieopis, pauperum fubleuandis amp;folan-dis neceflicacibus,redhibuic, Regiâfque in bis man-fiones,iureRegio,peranciquitatem,intranfitucon-ftitucas,vlcra quàm par erac licêciores, ad temperan-tiam Regib^amp; Epifc.dignâ redegic : manus infupernbsp;pétulances exercicus, Regem peregrè fubfequencis,nbsp;arélacain abflinenciäprieda, coercuit. Iufticium,fi-cræ parcinoniæ diebus,dum ieiuniorumDeo Cbri-ftianus cœcus viôlimas licac,indixic,vcq; liberius Epinbsp;feopi qu£ Christi func,docerent,iurgia, foren-féfque ilrepicuSjipfâmque adeo caufidicinam vetuienbsp;exerceri. Icem circummearé fua territoria iufl'it F pi-feopos ipfos,perfe,nô opera vicaria : facilitatem infuper ex alia,in aliam ciuitatem migrandi, pene ni-miam,in canonicÄ regulç modeftiam reftrinxic, ab-Kludium pene Metropolitanis fedibus bonorem,lU^nbsp;H. i.

E P I S T O L A tutisantiquarutn fanclioniim præftitutum, itilTitanbsp;con3prouincialibus Epifcopis, omnem, citra vllumnbsp;clecrimentum,reclhiberi.Tandcmque(vt par effc cre-(îere)cæli£us aclmonitus,amp; iam inde cancellosjicennbsp;tiofis magiftris figens, in exponêdis prædieadifquenbsp;diiiinis fcriptiiris,Catbolicorumcanmni amp;proba-tifsimorum Patrum fenfus, vcquifque fequeretur,nbsp;edixit, impenliore cura, vocum nouitaces prodi,nbsp;amp; prolatas,mox accerrimècoargui,amp; cóprimi mannbsp;dauitïEpifcopi'fq; doctores dedit comites,facraruninbsp;rcrucognitione, amp;: pietate cómendabiles, qui iuxtanbsp;fmcerifsimum, amp; purifsimu fenfum Catholicorumnbsp;Patrum, fidem,eiu(que per fedulas operationes efii-caciam,prefbiterosplebéfq-, prelbiteroru,docerent,nbsp;ne domus Dei viui,(placet ipfius verba literaliter ex-fcribere, vtimprefsius leóloru mentibus infideant)nbsp;quç eft,inquit,Ecclefia,fine lucerna verbi diuini,re-maneatlt; Ac poftremb,iuges pcrénes,Ecclefiis fuisnbsp;adefle iufsit Epifcopos, propter facra mifteria,vel minbsp;nifteria fidelibus exhibenda.Vetuit etiam Baptifmanbsp;omnibus diebuslicere, niû fupremæ necefsitatis ar-ticulis,ad eius cxhibitionem, pietas vrgeretur Chri-ftiana. Et vt tandem.definamus,CanonicQ nomini,nbsp;id eft, Clericatuffuam rematq; efficaciam reddidit,nbsp;tandé coaólis omniû Epifc.Canonicis,efle quodvo-cabantur,vtRegularinomini,moium par compo-fitio relpondereE,fecundum Aquenfis Synodiregu-inbsp;lares inftituciones,aLudouico patre, fubfcribentenbsp;cjQetu,qui tum conuenerant Epifcoporum,ant.e.faiJ.T

QV^ ANTVSESTREXIN ECCL. citas. Videmur nobis ( fi non morofus aliquis leólornbsp;obliidetnr ) fccifle fatis,huius opellæ capitulis ex nonbsp;ftratibus, domeflicifque FrancicamSynodorumte-ftimoniisjfed amp; cognatas iuxta (ponfionem exGer-nianicis cociliis fubfcripciones, prolixiore forfan tranbsp;élatu colledurisjconcitatioris ingenii leólor, parcacnbsp;placati amp; cun€lantis faueac. Nam quid ii im in in rebus diuinis,amp;in aHerendaRegumvera dignitate,nbsp;Videri vel debet,velpoteft?cum huiufiiiodi labor,nbsp;non tarn gratulatio,quam debiti officii fit executio.nbsp;Arnulphus amp; ipfe genre Carlingus auos,in cenfu ôcnbsp;ftémate generoficatis fuæ,Ludouicos,Carolos,Gunnbsp;trannos,G}iildebertos ac Clodoueos computans,nbsp;Synodis duabus Mogontina amp; Triburienfi,fuo Im-perio coaâis, iurc cælitus indulco, præfuit amp; interfuit , optimates habens facrofanóli huius minifteriinbsp;f rancicæ, Germanicæ,nbsp;nbsp;Gallicæ nobilitatis opti-

nios quofque Comités, qui amp; fubfcripferunt, fiicla tarnen ante pollicitatione, fe Regis idem fponden-tis Imperiis,mox executores ad futuros, compellen-dorum ad Synodicarum (ententiaru obedientiamnbsp;detredatorum. Otho amp; ipfe materna origine Carlingus , loannem Romanæ Sedis Epife. monftruninbsp;(vt huius temporis fcriptor Liutprandus fcripfit Trinbsp;cinenfis) nulla virtuteredemptum a vitiis, ipfe Sy-nodo Romanæ præfidens,ciii Clerus,Nobiles O-ptimates,Plebis Principes,atqueadeo ipla feledanbsp;Plebs adfuit, ore Imperiali, diuma ramen efficacia,nbsp;fublcribente Clero amp; Populo,folio Petri indignumnbsp;H. ii.

E P I s T o L A

prædonem, meretriciis turpitudinibus contaniina-ti(îîmuni,deturbauit : amp; decerfa fœdi hominis rubi-gine,impiopium, improboprobumjLeonemhirco fuffecicEpifcopum. Et ne excidat, leôlorpiarum re-rum curiofe, ùquando citatum leges authorem,me-mento,per verbum,Placet, himmam Synodali fen-tentiç claufulam regali fermone impofitam. Et cumnbsp;Romana leuitas digrefloPrincipeXeoneinçonftaiinbsp;tia venali,folio Pontifical! deturbaflèt,recepto loannbsp;ne,ftatim reditu eiuldem Principis proteruiâ coerci-tam, exauthorato împeriali iure, que mortuo loan-nifuffecerant,Benediâ:o,diâ:um,fcriptum,amp;; antiques creditum efl:,Ecclefiam,quç fi vna non eft,nnf-quam eft,pro diuifione regnorum, nullam vel ferre,nbsp;vel fentire partitioné dcbere : fed vnam femper,fuisnbsp;abibluto orbe,nullo corporis interuallo,partib’ connbsp;flitutam amp; continuam perfiftere.Hçc admonemus,nbsp;quonia fœliciadhuc, ôc nec dumin extrema, ruinanbsp;lapfi Republica Romana ,vnus erac Ecçlefitr flatusnbsp;Galliis,duab^ Germaniis,ôc Britanniç,Imperii népenbsp;Romani occidua parte ditionçq; in trium prætorio-rumfummas præfeôturas dif|Krtita,Italiçam, Galli-cam,amp; vrbis tandem Rom® prcçfeôlura,quarû pra;-feôlurarû pra:feôlis titulus illuflriû erat, que obruta,nbsp;amp; in varias partes lacera RepublicaReges externanbsp;rum nationum Francicæ, Burgundicæ, Vandalicr,nbsp;AlanicæjGothicæ tanquam Auguflum quid,amp; Ro-manæ maieflatis fplendorem référés, fibi quifq; in-fçripfcrunc. Porro fuberant difpofitioniviri illuflrh.

OXA N T VS EST REX I N E C C L. 51 præfediprçtorio Galliarunijdiœccfes infra fcriptæ.nbsp;Prouinciç Galliarum decem feptem, Viennêfis, Lu-gduncfis prima,Germania priina,Germaniafecun?nbsp;cla,Belgica prima,Belgica fccunda: Alpes maritimæ.nbsp;Alpes penninæ,amp; Graiæ: Maxima Sequanorumi-Aquitania prima, AquitaniafecimdarNouempopiinbsp;lijNarbon.prima,Narbon.fecLmda Lugd.fecunda,nbsp;Lugdun.cerEia,LugdunéfisSenonia. Prouinciç Hi-Q’aniarum feptem, Berica,LuGtania,Callecia, Tar-raconenfrs,Cartbaginéfis,Tiiîgitania,Balçares.Bri-tanniarum quinq; prouinciæ,Maxima Cæfarienfis,nbsp;Valencia,Britannia prima, Britânia fecundajFlauianbsp;Cæfarienfis. Et cum iis omnibus per vnitacem régi-minis,eadem eficc in ïuacuiqueporcione, Reipu-blicæ regendæ forma, par quoque fuit in religionisnbsp;' ordine concordia. Probat fioc BritannorumEpifconbsp;porum querimonia, quilabem Pelagianæ fuperbiænbsp;ûlutemfuamjfîbfifumrna gratia? diuinæcotumelia,nbsp;tribuentis,inuicato Gallorum Epifcoporufuffragio,nbsp;ex.regni religionis communione fociorum,nem-pe Germani Antiffiodorenfis,amp; Lupi Trecéfis auxi-POjpugnis duabus celeberrimis reprefiit,amp; funditusnbsp;attriuit.Non ergo præter rem,abfurdum ineptumq;nbsp;videri debet , fi' nos Galli Synodos Hilpanicas præ-feôtorii nobis tribunalis olim focietaceconiunchas,nbsp;amp; fiicrorum nunc quoquefocias adargunienti.no-ftri difcutiamus auclioritatem, Qocbis certe Regibus omnescoadtas,led Chriftianç religionis pictatcnbsp;claris,amp; ad vlque miraculum commendabilibus. \-,~nbsp;H. ük.

ET I S T o t A

gebatur Annus quintus gloriofi Gothorum Regis Reccaredi, (cuius in fequentibus futura mentio fre-quendflima eft)cum aliquot fandliEpilcopi^quibusnbsp;fedis prærogatiua Præfes erat fanólitate pari Leander Epifcopus.animi facræque religionis cóiunólio-ne,Gregorio Romano Potifici,eins nominis primo,nbsp;deuin€lifiimus,agnofcentes clericalem quoque ca-ftitatem Regiæcuræcælitus,vtEcclefiaftica cætera,nbsp;commendatam, Hifpalim couenientes placere fibinbsp;tertia definitione feripferut. Vt fi Prefbiteri, Diaco-ni,vel Clerici conlbrtia extranearum fœminarû, velnbsp;ancillarum familiaritatê, per admonrtionemfui Sa-c:erdotis,nó femouifient. Seculi iudices eafdem mu-lieres permiflu voluntateq-, Epifcopi comprehenfas,nbsp;in fuum fibi lucrum vfiirparent, vt boc vitium dumnbsp;impar eft Sacerdos inbibere,fiifficeret poteftas iudbnbsp;cialis coercere,dato tarne ab eifdem iudicibus facra-inento,vc eas Clericis nulla arte reftituerent. Quodnbsp;fi reftituiflent, ipfi iudices fiicris abfiinerentur. Mu-lieribus vero illis,iuxta priorum Canonum feuerita-tem,ä Sacerdote difl:raàis,pretium earum,indigen-tibus dilpêfàretur.Hac Synodo fuit anteriorTolera-natertia,regno eiufdegloriofilEpiifl'amp; Deo fideliH-Reccaredi Regis,priore, hoc auguftior,quod oniniunbsp;Epifc.Hilpaniæ amp; Calleciæ erat toto cœtu frequen-tior. Qui hue omnes madato eiufde Principis cóue-nerant,tam de eius couerfione,quam de gentis Gothorum relióto ( Arrianifmo) innouatione in Domino exultaturi,diuincqj dignationi pro tanto mu-

QV, ANTVS- EST REXIN ECCt. ; nerægracias aduri^cuius Synodi ne duni cunda di-fcatimus^qui placere amp; iuuare volunius, prolixitaienbsp;ièrmonis inofficiofi denotemur, ad propofitû com^nbsp;inodas lacis erit excerpere fentecias. Ibi ergo in con-ciliis quæ ad vniuerfalem fidci cradacû conueniunt,,nbsp;Principes præloquuntur : eerca amp; vera congregaco-rum illuc Épifcopû confelsio elljcollaplæ coecus Ec-clefiafticidifciplinæ, inftauracioneni curæ amp; operæ.nbsp;rcgalis foredplofque adeo Poncifices, Regiæ guber-narioni fubefle : Regis icem^ non aliundequani cælinbsp;niunere ius elTe Synodos Epifcoporum indicere : ôcnbsp;corumjfada indidioneƒ1 nolint facris legibus con-coiicumaces fuggillari, officiû elTe, fedulo efficaciq; ;nbsp;obfequio,nullacundacione, præfentes amp; frequêccsnbsp;^defle. Infuper ibi agnolcunt Epifcopi, diuina pro-^idencia^perinftanciamPrincipunijpelliamp;deturba-Hobices hærefeon ' Ecclefiæ mores obfoletos in an-dqum nicorem reftitui : ordinemque Canonicum,nbsp;quem Sacerdotalibus fenfibus iugis decraxerat obli-Uio,amp; quem æcas ilia fe nefcire fatebatur,diuino do-iïo,eiufdem Principis obfequio,rurfum pacefieri.Ibi -placica Principum pronuncianteNocario, recican-tur.lbi pia profefsio eft, idoîolatras vcriufque magi-ftracus Regiiôc Ecclefiaftiei,fedulisefficaeibufque-cenfuris coercêdos: parricidas filiorûparentes,quos.nbsp;eftalerecediummunerofos:vcroque indicé feueri-ter diftringendos. Et ne hoc Ecclefiaftica viderecurnbsp;Regiç per graciam celïilTe poteftaci, fides eft ex adis.nbsp;Synodi, eiufdem Regis Reccaredi gloria, iudicibuSù

EPISTOLA imperare dignatam,vt amouendum cum Sacerdotcnbsp;tantum Eicinus diligenter curarent, Scadhibita fc-ueritate prohibèrent.Gothi in hac Synodo vetereninbsp;perfidiam cxuentes,Regem fuum fecuti,per vnólio-nem facrofanóti Chrifmatis,amp;: manus impofitione,nbsp;fanólo Paracleto (piritu reccpto,exalienis Chrillia-ni faóli funt,eidemque Regi, landla conftitutione,nbsp;i|uicc]uid ad componendum Ecclefiæ ftatum,man-dato fuo ^raternitasEpifcopalis ftatuerat,cófirman-tijfubfcriptoresfuerüthocordine. Ego Reccaredusnbsp;Rex, fidcm Einólam,amp; veram confelhonc, qua vnlnbsp;per totum orbem Catholica cofitetur Ecclefia, corde retincns,oreadfirmans,meadextera, Deoprote-genre,fubfcripfi. Ego Badda gloriofa Regina,hancnbsp;hdem, quam credidiamp;fufccpi,manurnea,dctotonbsp;corde fubfcripfi.Secutæ funt regales fubfcriptioncs,nbsp;plenæ,iucundæpietatis amp;religionis,Epifcoporûac-clamationes.A Deo æternum mcritum veroCauho-lico Reccaredo Regi,aDeoætcrna corona vero Or-thodoxo Reccaredo Rcgi, Prælens gloria amp; æternânbsp;amatori Dei,Reccaredo Regi,nouarum plebium innbsp;Ecclcha conquihtori, merenti veraciter Apoftolicunbsp;meritum, qui Apollolicum impleuit officium. Sub-Ecripfèrut etiam anathematilàntes hærefim Arrianinbsp;dogmatisAnaftafius, Mutila, Viligilcus, Somnilanbsp;Cardingus, Bcrcilla, Arbitrus, Eruifcrius Epifcopinbsp;olim Arriani,tunc primùmChriftiani. Sublcripleiutnbsp;quoque Gufeinus, Fonfa, Affrila, Abila, Flauius,nbsp;omnes illuftres Goçhorû Icniores, amp;: hac Synodicisnbsp;decre

ox antvsestrexineccl. lt;3ecretis metafixa,fàncitum eft, vt femel in anno, innbsp;loco,quern Metropolitan us elegerit,congregareturnbsp;Epifeopi ; amp; illis in vnum couenientibus, fierent la-cræ focietatis comités,locorum Indices, patri-rnoniorum fifealium Aólores: vt difeant ex Decretonbsp;{inquiut Epifeopi ) domini noftri Reccaredi Regis,nbsp;quampie, luftc, amp;liumaniter, cupopulisagere de-beant,neciniuftis veâ:igalibus,amp; immoderatis exaflion ibus,ipfos premat. Sedpotiusagrauaminibusnbsp;leuent,vt bonos populi tutores facere decet, nec an-gariis,aut operis fuperfluis, vel priuatu onerenc, velnbsp;filcalc grauent.Ex Regis infuperadmonitione pro-Ipiciant Epilc. qualiter indices cum populis agarrt,nbsp;præmonitoscorrigant,infolentes Principibus reosnbsp;deferant,pertinaces(donec reftpianc) eommunionenbsp;fufpendant. Vtrique tarnen, Epifeopi, Indices ôcnbsp;Aftores regalis patrimonii, non ante concilio cxcc-dant, quam locu elegerint, quo fuccedete tempore,nbsp;ad concilium redeant.Hic babes leflor bonam partem fponlionis noftræ plena fide præftitam, fcilicet.nbsp;Indices Populäres,^: rei Regiæ priuata; amp; fifcalis A-floreSjfuo iurc,non nupera temeritate, fed anti quanbsp;conftitutione,SynodorumEpifcopaliu, amp; efteparticipes amp; capaces, nempe iplbs Regii corporis par-tem,cui Rcgi,cæleftis muneris prærogatiua,in con-ciliislocus, tanquapopulilibi a Deo credit!, velnbsp;cris addióli,vel vaeâtis, capiti,deftinatus eft. Hifpa-lim iterum couenerunt Silebuto Rege, Ifidorus, Bi-finnius,Rnfiniis,Cambra,Fidcntius,Tbeodulphus,nbsp;I. i.

E PIS TO t A

amp; Honorius Epifcopi. Ibiq-, incœtu adEccIefîaffi-cas nccefliraceSj non omnes,fed quafdam coaduna-torum Epifcoporujilluilres viri Sifibutus rector rumpublicaiii, amp;Suaianes Aótor rcrum fifcaliuminbsp;loco fuOjipfis Epifcopis conlederunr. Non ergo fo*-lis interlunt iisSynodis lublimes feculi Magiltrarus^nbsp;quæ pro generali Eecieliç llatu coponendo,cogLUgt;nbsp;tur : fed iis^per quas in partem,nonnullis Eccleliçnbsp;rebus datur opera reformadis,amp;,quod ad deprimeanbsp;dum clericale (iipercilium noneitvfqua clarmsad-notatum,{edentibus leculi poteftatibus,ftat religio*-fiflimus Clericatus. Toletum quarto conuentunbsp;annum iam tertium régnante gloriofiflimo Pria d’pc Sifcnando, Nonis Dccembribus, ab Hifpanis Sgt;cnbsp;Callecis Sacerdotibus, iuflu Imperioque commoni*-tis Regio.Ettumconfentientibus omnium fenten^nbsp;tiis,duo quædam décréta funt, propofitæqueftioninbsp;lucem plurimam adferctia. Prius vt pro compellen-dis Iudicibus,vel fecularibusviris,ad Synodum,ll:re“nbsp;nuus à Principepollularetur executor. Pofterius,v£nbsp;hora diei prima ante folisorcum, omnes eliminetntnbsp;Eccleßa,amp; couenientes Epifcopi,pariterintroeant,nbsp;amp;: fecundum ordinationis fuæ tempora fedeantivo-centurdeindePrefbiteri, quos cauîà probaueritin-troire : poft hos ingrediantur Diacones probabiles,nbsp;quos ordo popolceritinterefte. Poft Epifcopos,Prc“nbsp;fbiteri fedeät : Diaconi in confpeólu eoru ftent. Deinde ingrediantur Laici, qui Concilio intereflè lelt;ftinbsp;nieruerint. Ingrediantur qiioque Notariij.qposacL

QX ANTVSEST REXINECCl. p feciïanclum,vel cxcipiendum ordo poftulat.Seden-tes in diuturno filentio Sacerdoces, ad oracionc vo-cec Archidiaconus.Oratione finita, amp; ab omnibus,nbsp;Amen reddico, monens Arcliidiaconus Epifcopos,nbsp;dicat, Erigite vos • Codex Canonu fedentibus Epi-fcopis in medi urn proferatur : capitula de Conciliisnbsp;agendis pronuncientur.-Metropolitanus Epifcopusnbsp;oonuencum adloquatur, Tertium quoquequodexnbsp;iis fubnotari meretur, amp; leótoribus ob oculos poni,nbsp;ell, iam olim vfitatum eflejegi ad Concilium Epifc.nbsp;probatos laicos,non ofiïcio quidem gratuito,fed iure debico. V t cum vna fit duorum ordinu Ecclefia, (inbsp;défit alterius ordin is, vel pars,no iam fit Ecclefialli-cum Concilium,fed particulate contubernium.IbEnbsp;dempræcerea ( quod ante iam commonuimus) prç-cepto excellentimmi Sifenandi Regis, idem conlli-tuit lanólum Conciliu,vt omnes ingenui clerici,pronbsp;officio Religionis, ab omni publica indidione, atq;nbsp;laborebabeantur immunes, vtliberiDeo feruiant,nbsp;nullaquepræpeditinecclfitace,ab Ecclefiallicis offi-ciisretrahantur.Vndeprobatio eRclericospublicisnbsp;flccelficatibus ( fi Regio munere no fiant immunesnbsp;vacationemquemeruerint ) fuccedaneos elfe, cæte-rorum popularium imagine,quibus hæc effc cælelli-busimperiislubeunda fimdio, ôcreligiofa tandemnbsp;Erequentia, piis admonitionibus ad Regem comu-niter fadis,foluitur.Te quoq^(Epifcop.inquiêcibus)nbsp;præfentê Regem,ac futuros æcatum fequentiu Prin-dpeSjbumilicate débita depofcimus,vt moderati, ôc

I. ii.

EPISTOLA

mites erga fubieólos, excitantes cum iuftitia amp; pic* täte populos â Deo vobis creditos regatis, bonamq;nbsp;vici(ïitudinc,qui vos nobis prçftituit largitori Chri-ftorependatisjin humilitate cordis, cum ftudiobo-næ régnantes aélionis.Nec quifquam veftrûm folusnbsp;in caufa reum, fententia feriat, fed confcnfu publico, Redtoribus iudicii fociis, manifeftadelinquen-tium culpa clareat,feruata a vobis in ofFenfis mafue-tudine : vt nonfeueritate magis in illis quâm indul-gentiapolleatis,vtdum omniabæc (autboreDeo)nbsp;pia à vobis moderatione conferuantur, amp; Reges innbsp;populis, amp; Populi in Regibus, amp; Deus in vtrifq; læ-tetur.Tandem annuente religio filîimo Principe, denbsp;fînitionibus conciliifubfcribitur. Vndequoq; pro-batur,annuentem Principem, lua quibus confenfit,nbsp;fecide décréta : claro Regiæ poteftatis in Ecclefiafti-cis conciliis teftimonio,Principes, ipfis côuentibus,nbsp;vcl fummos præefle,vel certè fummate loco fubfcri-bere. Quintæ quoque Synodo Toletanæ, gloriofusnbsp;Princeps Chintilanes Rex, agens annum primû fuinbsp;Principatus interfuit,fociis optimatib® fenioribusnbsp;Palatinis. Synodus etia Toletana fexta fecundo eiuf-dem Cbintilanis anno coada eft, fexto Idus lanua-rias, quæ multas, iungens cum ipfo Principe, Opti-matibufq; eius illuftribus, cenfuræ confortium, pie-tatis plenas conflitutiones, ad obfequium fidemquenbsp;Regis pertinetesjfànxit amp; coftituit. Braccaram præ-tereaCallcciæ prouinciæ Metropolim ciuitaté,pra:-‘^epto glorioßnimi Regis Ariamiri j Cal. Maü con-

QV. AN TVS EST REXINECCL. uenerût Lucretius, Andræas,Martinus,Cottus,HiI~nbsp;dericus,Lucentius,Timotheus,amp;Maliofus, quibus,nbsp;afpirantcDomino,Regaîis fublimitasconcelsit fi-'nbsp;niulpofitis confidere, amp; contagionem Prifcilliani-cæpeftis è præcifisiam ftirpibus fubnafcentêreueknbsp;1ère. Secunda item Braccarenfis Synodus eiufdemnbsp;Regis Ariamirijannofecundo, decimooólauo Cal.nbsp;lanuarias infpiratione Dei,ordinatione præceptO'nbsp;eius,reprefentata eft. Septima etiamToletana Sy no-do cuageretur annus Chindafuindi Regis quintus,nbsp;Calen.Nouembribus rcpreflæ funt clericales in Re-giam fublimitatem conipirationes. Sed Recce-fiuntus veræ clementiæ dignitate precipuus Rex,fa-crum odtauum in ciuitatemToIetanam coegit con-ciliu,amp;media Synodo primtim accliuis,deindeSedenbsp;l^egia fublimis,gratulatus eft Epifcopis, quod fuanbsp;iuftione conueniflent, illuftribus ex aula fua R e-gia viris quos fanclæ Synodo primatus interefte,,nbsp;iamdudum conftitutus voluit, vtriiq; diuini nomi-^isadiiirationeconftriótis, adiicio ( inquit) confen-fionis meæ, verum plenumque promiflum,vt quod-cunque iuftitiæ, aut pietati, falutarique difcretioni,nbsp;vicinum decernere,fin(fto cofenfii elegeritisjomnenbsp;( fauente Deo ' perficiam. Sc aduerfus omnimodaninbsp;controuerftaruquerela,principali autboritate mu-niam. Sunthæc ( fi non fallor) pleniflimateftimo-niaRegis fuo iureSynodiim accerfentis,amp;eodeninbsp;lure Synodicas coftitutiones exfequctis.Huicqnoq;-Synodo fubfcripfere poft Epifcopos,Abbates,Vlca-L ili.

ETISTOLA lios Epifcop. viri illuftres officii Palatini, Odoaccr,nbsp;amp;Ofila Comités cubiculariorumjAduulphus, Ga-billo, Ataculphus,Gilla comités, Paulus comes No-tariorum, Ruchilla comes Patrimoniorum, amp; fre-quentiffimi Goticæ nobilitatis proceres, titulis Du-catus ócComitatusinfignes.Nona SynodusToleta-na,annofeptimo eiufdem ReccefiuntiRegis,Cal.nbsp;Nouembribus, definientibus Epilcopis fexdecim,nbsp;alienorum votoru fruftratores, qui certis adfixeruntnbsp;locis fua beneficia, vt maneret offerentiu gratia, velnbsp;ab Epiffiopis, vel à ludicibus feculi, corrigédos cen-fuit.Siautem (quodauerteretDeus) per fcelerisfo-cietatem,vel Epifcopus, vel Métropolites conniue-rent,adRegias aures in caftigationem noxiç fraudisnbsp;oompellandas, vouentum pofleritatem admonuit •’nbsp;certa probatione Regiæ in votis fidelium poteftatis,nbsp;fivel in totum fraudentur, vel locis interpolcntur.nbsp;Ann.oól.Toletana Synodus dccima gratias agit glonbsp;riofo reru domino Reccefiunto Regi, cuius fanâil-fimo voto,retenta lanôlæ paternitatis traditione,adnbsp;fàcrûpotuit adunari cóuentum, que pia amp; vera pro-feflione fandi (qui buc couenerüt) Epifc.claudctes,nbsp;dicut eiufdcgloriofifl. Principis inhærcte voluntatenbsp;religio{a,quicquid decreuerüc,aótorü Ce textibus ad-h’gaflc,amp; lubfcriptionibus confirmafle,(de moribusnbsp;per anciqua traditioné receptis ) authoré Decretorunbsp;fijoru Principem, vel certè participe facictes. Colle-€li poftha’C, in nomine S. Trinitatis, Epifc. Cartha-ginenfisprouinciæ,Tolctum,VuambaniRcgis,an-

A N T V S E S T R E X I N E C C L. 3 no quartOjfèpcimo Idus Nouemb.Eramus(inquiûcjnbsp;hucufque procolkiuione feculi labentis inlhabiles,nbsp;quia fériés annofa teinporuin,{ubdu6la luceConci-liorum,no ta ni auxerat vitia, quam niatre omniumnbsp;errorum Ignorantiam, mentibusociofisingeflerat,nbsp;Hac-tenus florentem Domini vineam deuailaruncnbsp;Apri frendentes,Sponfam Christi ,qua fuiprc-ciofifsimifanguinis efFufione, fîbiconciliauic, con-fpirans barreticorum fubdola macliinatio, Inconfu-tilem Domini veftem diuidere, Vnitatem fidei fcin-dere, cbaritatis fomcca tollere conata eft : proprioq*,

tenijfua’ prauiratis intelligentia, proplianauit. Pr^e-tcrea facrofanôlam Ecclefiam Dei vulnerantetiam cuftodes eins,qui cum deberent ob dignitatis excel-ientiam j cæteros ad cbaritatis amp; vnitatis obferuaii-tiani per exempla virtutum prouocare, fal infatua-tuiii fadi J potiùs fcandali, quam ædificationis fug-gerunt materiam. Cernimus binc^quo Babylonicænbsp;confufîonisolla modo fuccenfa , nunc auerterit amp;nbsp;fubduxerit Conciliorum tempora^nuncSacerdotesnbsp;f^ominirefolucis moribus,.purpuratæ fcquutosiii-citamentaMcretricis irretiuerit,nempe quia cduen-tus Ecclefiaftici defuit diiciplina : necadfuitjqui ca^nbsp;ftigaret errantes, fermonediuino, non tam negle-lt;^o,quàni exofo;amp; fie cû defuerit Potificibus in vnunbsp;conuentû vocâdis Regia præceptio, faóla eft depra-uatorû vitatotisfceleribus immanis.Cû tandem di-diredta deplanas, iiegligen»

EPISTOLA

næ,diligentiam fubrogan.s,ignorantiæ difciplinani fufiiciens, Socordiæ, Solertiâ, Schifmati, Vericateinnbsp;fubftituês, pro ZizaniiSjVeræ Pacis vincula neólens,nbsp;pro caducis cæleftia, pro turpibus honefta dcfiderianbsp;' ïufcicans. In hacque lachrimarum valle mortuos ponbsp;tius quamviuos^aterrenis amp; infimis ad fublimia nosnbsp;crigens : in hoc vafto periculorum mari^fine remigenbsp;vagos fine clauo j hue illucque tempeftatum collihsnbsp;inter fe fluólibusperabrupta iaólatos, in continuanbsp;malorum acie cofligentes,vbi verfutifsimus infidia-tur hoftis, mille inftruólus nocendi artibus, ex altonbsp;cæli domicilioprofpiciens,amp; temporiætatis noftrænbsp;fe pronam dimifitjamp;; excitauitfaluti, præparans nobis Religiofi Principis mentem, deuotam pariter,0^nbsp;inftrudam. Cuius prouidæ Iblicitudinis voto,amp; luxnbsp;Conciliorum renouata refplenduitjamp;alterna coctusnbsp;noftri Charitas,fe mutub vel corrigendis,vel inftru-endis moribus adparauit,dum amp;aggregandis nobisnbsp;hortatu Principis gloriofi facultas data eft, amp; opor-tuna fupparata eft difciplina reforrnandis. Toletuuinbsp;ergo diuinæ voluntatis Imperio amp; religiofi Principis iuftu,euocatorum Epifeoporu, quani pia, quananbsp;hæc vera profefsio eft,agnofcentium cæleftia in euonbsp;catione Principis imperia,eiufdemqucprouidentixnbsp;folicitudini, redditam Conciliorum lucem adfar-ciendas Ecclefiæ clades,redhibentium. Dum raora-turPrinceps Synodos inuitare ,qui legis tot vitiorunbsp;fordibus Ecclefiam fuifte deformata,num ipfequo-que,vel coadus fiteris fuam Synodis à cælo per Re-

OXA N T VS ESTREXINECCL. 37 gem authoritatem manare,quibus obliquitate que-^inioniarum Synodos non vrgentibus prope impu-vides Ecclefiafticam deprauatîonem? Cæterumnbsp;fi nec auchor,necinuicacorjnec focius,nec côfeflbr,nbsp;riec cenfor,nec fubfignator Synodis amp; efle,amp; adeflenbsp;amp;præefleper Deum debec Rex, vnde proficenturnbsp;Epifcopi, modo, diuinæ voluntatis .împerioJulTunbsp;Regio,fe ad inflaurandos Ecclefiç mores couenifle?nbsp;qua etiam ratione præfantur fe prouidæ Principis fonbsp;ficitudini, reflitutam conciliorumlucem debcre,ßnbsp;nullam iis adgregandis,vel operam,vel cura, vel debet fedulitatem ? Sedne ïanftæ confeflionis verita-tem, vllo finiftræ fuipicionis aculeo laceflas, cun-^tare, amp; audi décima quinta eiufdem Synodi defininbsp;ùonc fimcitum. Vt Omni anno, ad peragendâ Con-eilii celebritatem (tempore quo Principis,velMetro-politani definierit eleótio ) deuotis animorum fiu-diis, in Sedem Metropolitanam, ab Epifcopis con-fluatur,annali(fi defuerint)nulla Regis prçpediti ponbsp;teftate,velineuitabili necefiitare, excomunicationenbsp;pleôledis. Hîc tempus Rex amp; Métropolites definiûcnbsp;Synodis, amp; abfêntiaSacerdotûadefle negligêtium,nbsp;fiullapoteftatis Regiæ, vel ineuitabilis alterius ne-ceflitatisiuftitia, nitens,abfl:entione mulôlatur,vtnbsp;difcamus,amp; inuitationem,atqueadeo ad Synodumnbsp;indiôto tempore coa6lionem,amp; detreôtatorum ca-ftigationcm,Regii amp;Sacerdotalis eflTe iuris,ne deinde vacet quærere quid Regibus amp; Synodis fit com-niercii.In quorum diuino munere manum totas fe-

K. i.

EPISTOLA

mei SynoJos legimus efle traJiras. IJ eiufjcm Sy-noJifanólis amp; piis Saccrdotibus j hac plena pietatis adclamatione Principi Vuambanofaóla, fie profi-tentibus, religiofus Sc amabilis Princeps Vuamba-nus (Ecclefiafiicæ Jifciplinæ (no feculo nouusrepa-rator) oinifibsconciliorumordin.es. non inftaurarenbsp;folùm ftuJuicd'edannuisetiam recurlibus celebrannbsp;dos infiituic, vt ad alcernam moriim correólioneni,nbsp;annuo tempore concurrentes Epifcopi iuxta Pro-pbetç vaticiniujquod defraä:ueftjadUgent,amp; quodnbsp;abieótum eft,reducät- Duodecima primo anno^De-cimatertia anno quarto,Erigii Regis Toletanæ Sy'*nbsp;nodi hoc habent inftitutcc operæ conueniens,quodnbsp;Epifcopi hucvocatijiuffu Principis fe cóuenificjpro-fitentur.Sed amp; hïccófident Seniores Palatini, Prin-cipiq;, Synodal! eonfefiione, tanqua verèfuû quidgt;nbsp;Epifeoporum eleólio fubfignatur,amp; tandem ex Au-Içl^^galis officio, fublimes aliquot viri,ad cofeflumxnbsp;traclatum, cenfuram, fubferiptionemq; Synodalesnbsp;deliguntur, quibus fe quoque confelTurum Rex ipfönbsp;pollicetur.CircLinduximus oculos officiofementisgt;nbsp;prope per omnes ahcuius moment! variarum gentium Synodos, regix dignitatis in his, explorata innbsp;Ecclefiis earuraque rebus, fublimitate : quia tarnennbsp;nobis eft cu prudentifiimis exaótiq; iudicii virisresnbsp;futura, ne caufentirr medii feculi, ( cuius eæ Synod!nbsp;fœtura funt ) Epifcopo5,infra prioris feculi Ecclefia-rum magiftros, in imum prope puluere, vel meticu-lofos,vel gratiofoSjVel fuç^ funólionisparum callen-

ox ANTVS ESTREXINECCL. 58 tes elangui(lèjamp; Principib’ ( queis familiare viciû eftnbsp;cfferri fupra fejn magnis amp; mirabilib’ ambulare, ècnbsp;plus quàm parfît^ velle^in eum, qui fupra recenfttusnbsp;eft^Principatum^viam aperuifte) fuper eft nobis hu-ius opellæ reliquias in liococcupare, vcmedii fecu-liEpifcopos fuis maioribus refpondiife, illorumquenbsp;fidem ftquutos, in Ecclefiis locum Principibus folonbsp;E)eiJocominorêj fuoiurefubfcripfiffej necillorumnbsp;gratiæquicquam ceftiffe, vel dedifte doceamus: ôrnbsp;quia comodiftimus docendis vel admonêdis modusnbsp;eft,ex coiundtis auchoriraribus ad doctrina, vel mo-nitionem gradum præftruere: videmur nobis ope-læprccium faólurf fi antiquas eriam GalIorumSynonbsp;dosfuperioribus anteriores diftuflerimus, vel vici-nas Germanicas,amp; ptope ( finoninteruenirecRhe-Uîus ) coniunôtas. Sumatur ergo nobis in manu Sy-nodus Colonienfis, damnando Euphrati coada,nbsp;quarto Idus Maias,poft confulatum Amantif amp; Al-tgt;ini: in ipfo cuius limine,dilucet Epifcoporum pro-feftio,ius (hoc æuo) plebibus etiam fuiffe Sacerdotesnbsp;in Synodumcogéré,reprelfuros,quiChristvmnbsp;negaffentjhæreticos. Nam hîc rccitata fuit epiftolanbsp;plebis Agrippinenfium, qua excitati Epifc. ad dam-nationé deploratiftimi illius Euphratis couenerunt.nbsp;Anno Cóftantii Imperatoris odauo : in qua amp; illudnbsp;fuo pondéré locoque fraudandum no eft, quod ex-fubfcriptionibus laicorum, loco deiicitur abfens Scnbsp;inauditus Epiftopus.Cerrè fi tantum plcbi laicifqucnbsp;hoc æui licuit, nihil plebis laicorumque Principibus

K. ii.

E P I s TO L A

licLiifle minus ftatuendum eft,ne capici in fua membra Principatum impudentiflimi fures rapiamus. Arauficam, Decio itiniore viro clariffimo Confule,nbsp;Galliæ prouincialis ciuitatem, conuencu Synodiconbsp;decoratam fuifle,veteresprodunchiftoriæ, Cæfarionbsp;pietatis amp; fàcrarum literarum laude,tum Arelatenßnbsp;inter cæteros commendabili Epifcopo. Occafio au-tem Synodi fuit dedicatio Bafilicç,ad quam Epifco-pos inuitaueratilluftrifsimus Præfedus amp; Patricius,nbsp;Liberius. Sed alia no inferior canfa Synodum com-mendabilioremfecit, ideft, Pelagianiveneni lues,nbsp;arroganfquefupercilium,gratiâDei negantis, filu-temq; fuam fibi adferentis, oppoGto fanæ dodlrin^^nbsp;pharmaco, reprelTum neferperet, amp; iam propena-îcensinipGsçunis fuffocatû. Et quiadefinitioneninbsp;(aitidem qui Synodo præfuit Cæfirius)facri côuen-tus no folum religioGs,fcd etiam laicis medicamen-tum elfe, amp; defidcramus cupimus, placuit, vt etianbsp;illuftresacmagHificiviri, qui nobilcû adpræfataninbsp;fefliuitatem conueneruntjùbfcriberent. Petrus ergo,Marcellinus,Fœlix, Liberius,viri clarifsimi ôc ibnbsp;lu lires Prçfedi prætoriis Galliarû,atque Patricii fub-fcriplèrunt. Vnde fides cft,anterioribus etiam lècu-lis,adconfidendum, cenfendum,fubfcribendumq;nbsp;fuum R.egibus,amp; Regû Præfeôlis,in Synodis Eccle-fiafticis,locum fi.iifle,eumque non ad inanes, vel o-ciofasres,fcd in tantægrauitatis quata fides eftgra-tiæ,perquam finonrena(cimur,amp;renati in ætern^nbsp;gloriæ municipatum, perpetis immortalitatis co-

OXA N T V s E s T R E X I N E C C L. 5 ronam reformamur,irç filii manfimiiSjfuturi perpetuis ignibus in cibum amp; combuftionem.Cancatifsi-mæ roti orbi Synodo Nicenæ, fuie auchor ( amp; vc ali-cfuid cuni leóhoris venia dicatur amplius)præforma-tor,confefldr amp; praifuit cenibr, quamuis humiliorenbsp;tbronOjConftancinus veriore per religionem quaninbsp;per Imperium titulo maximus. Priuata Sacerdotumnbsp;iurgia,libellis oblatis vulgatajn C h r i s t v m , to-tius feculi venrurü iudicem diftulit, lioc teftatus fa-nó fibi iudicandi defuiflepoceftatemj qui difsi-denteSjEpifcopos,moderaciore,futurum Dei forfannbsp;acrius iudiciu, nolences per imperata dilationê mo-tari acpræuenireiufsic. Leone amp;Agathone Rom.nbsp;Sedem regentibus, quæ Calchedonæ amp; Conftanti-nopoli cóuenerunt Synodi nuperiores_,Martianumnbsp;Conftatinumq; Principes paribus Imperii quanquanbsp;paulo contradoribus faftigiis cxcelfoSjpræfentes,ôcnbsp;perLegatos nullisaddiâos Eccl.minifteriis/ed prç-torianos indices, admiferut abfenteSjCÓfelTus, cêfu-ræq; vel Principes, vel (Romana etiâlegatione nonnbsp;teclamate} collegas. Repræfentauimus boni nominis debitores, æquis creditoribus, paótam in operisnbsp;diuifione fponfionem,huiufquc toto libelli conatu,nbsp;Veriufquam libcllo,totum, per partes Principem,nbsp;(folo in Ecclefia Deo minorem) reliquis eius ordini-bus ad omnium bonaru rerum conuentus euicimusnbsp;authorem,Sententiarum,Subfcriptionumcpvel cer-te collega, amp;folum (qui fummusin diuinaiurifdi-âione gradus eft, decretorum Synodicorum, donisgt;nbsp;K. iii..

fibi cælitus erogatis executorê, vt poftliac(nifi pertïquot; nacibusocioqueabutentibus) non vacet inquirers,nbsp;Regem ne penes Synodicarum rerum fit arbitrium,nbsp;cælôq; manans Imperium. Membra monllrum eft,nbsp;non habere gracias Capicis communes, id eft, nonnbsp;fplendere fruique fuo loco, Principis fui fulgoribus.nbsp;Cum ergo fummatem locum Regibus, (effreni penenbsp;teftimoniorum cumulo) in Conuentibusecclefta-fticis reddiderimuSjdeefle videbimur officio noftro,nbsp;Û no amp; plebe,eciam in participatu tanti culminis,vonbsp;cauerimus.Omnium Africanarum prima Synodus,nbsp;Cypriani conftantifsimi èc ficracifs. Dei Marcyrisnbsp;aufpiciis, hæreticos no habere, quod difcordia perdiderant, amp; prodiderant fecedéces à fontib’ Ecclefiçnbsp;Baptifma,numerofo Dei Cortfefloruexcerciru,pra:-fentemaxima plebis parte definiuic. Præludebancnbsp;( fcilicet ) membra Chriftiana,fuis capicibus, futurisnbsp;olimChriftianis Principibus,vccum torolplendorenbsp;diluxiflet diuinain Ecclefiam luam gratia, radiisRe-gum corufearet humilicas fubditorum. Elibertina:nbsp;quoque Synodo,de capitis fui, id eft, R egio priuile-gio,præ{ens adfuic Chriftianæ Plebis numerofa connbsp;gregatio.Ticulus teftishocpræfert,refidentibus etianbsp;prefbiceris, adftancibus Diaconibus, amp; omni plebe.nbsp;Romana plebs infuper,dumSaxonicus Otho medenbsp;tur Eccleftæ Romanæ in amouendo fcelerato loan-ne Sacerdoce languoribus ipfa fupplicauit, ipfi cen-fuiCjipfaCLirnfuocapite Principe confummauic,nbsp;illi,de nomine fui teftis obfequii, Dux quidam fuit

QX ANTVS ESTREXINECCL. Imperiola,Imperiicontraótione fuocapire minor,,nbsp;Imperatoii ramcfuo, tainæ rei per veritatem focius,nbsp;nominis quada diminutione particeps. Faceflatnbsp;ergo ridiculus infernç poëfls verficulus. Ite foras lai-ci,nonefl; vefter locus icy, amp;pofthacredeuntesadnbsp;Jïientis fanicatem deprauaci Sacerdotes, Laicis Ba-ptifmi reliquorumque iacrorum confortibus, Sy-nodicænon inuideant vtilitatisparticipationê. Tunbsp;autem mente,fedulitate,conatibus totis,opibLis, fliiinbsp;diis J iugibus vigiliis, ad inftaurationem deprauata:-i^eligionis iam multos annos foeliciter incumbensgt;nbsp;^iilq; titulis,longe ampliùs qgentili nobilitate(quannbsp;quam leólifsima) lanótis Sc exaólis iudiciis cómen:-dabilis( Domine frater ) præcipitacam veriùs quànxnbsp;traébata opellam,benignus excipe, amp;c leólam,nbsp;fi non probas, fupprime, li probas,

(nó minus quam ego ipfe fum) tuam,rebus exhibe coni-munibus profil-

turam,.