AVLICA VITA.
Etoppofitahuic
VITA PRIVATA5 A DIVERSIS TVM VETE-Ä1BVS TVM R E C E N T I O R I BVSnbsp;Autoribus luculenter defcripta,nbsp;vt proxima indicabit pa-gclla.
Cum Indice locufletißimo. nvnc primvm in hoc en-chiridion collefta,atq; in lu-
cem édita, • A B
PETREO HERDE-ßano, SchoU Francofurtenßs ttd C^^oenum Redore.
CvM Priyile'cio Caesar. f Francofurti adnbsp;r KyiniiO U., D. LXXVIl.
-ocr page 2- -ocr page 3-IN HOC LIBRO
contincntur.
/. AencA Syluijipo/lea Pij 11. (A^ax. cA^iß-rß Qurialium 3 £ßfiola. oAn-
IL ^ülrici Hutteni TIgt;ialo-de ‘Vitzi oAultca. oAn-no Iyi8.
III. Luciani Sam(8ßt8:enßs Ueclama^io de ß 3 qui mer ce
de condulit m (iAulis ßu diui-tum familß ^iuuntj3 £raß tnterpramp;te. ^nno 120,
PrAceptzi (iAuLica3 ex encomia ^^:D^ortus3^ £pißolü. oAn-11^1'
V. (bnradi Here^hachij Q ex libro de educadis erudien^nbsp;dü^ Trincipum liberis,admO'nbsp;nitto. lt;iAnno lyyo.
V^I. Henriet (ornelij lt;iA' QecO'nbsp;nomia, ^iAuUcajex Ubrodeii^'nbsp;certitudine njanitzite fiieri'nbsp;tiarum. oAnno ly^o.
V T^iuerfirumjtum terumjtum recentiorum,nbsp;torumde lt;iAulica ,ç^ huicof^nbsp;poßüi ^it^ priuata, ßntenü^nbsp;carmina.
NOBILI
-ocr page 5-Nobili vir-
TVTECtVE ET DI»
to €ximio\ Comiti
dico’j patronofro aman-^ ter colendo:
S.P.D, Henricus Petretu Herdefianus.
VM, VIA AMPLISSI’ ®nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuperiorib. Ac-
neæ Sy lui j, Vlriciquc Hut-tenîAulâjamp;prxtcrcaquæ-dam alioru opufcula hue pertinentia, mendis purgâffcm, puriusque deferi-pfiffem;ac deinde moleftijs Aulicis,Vinbsp;tæ Priuatæ commoda oppofuhfem jnbsp;cvunquelibrumdc nobilium quorun*
)Ç 5 dann
E P I s T o L A damdóftorumq-jVirorumconfilionbsp;fem in lucem edi turns; hortatorcs mihi fuêrecû alij,tum Cunradns VVeis,nbsp;Francofnrtcnfis patricius, affinis tuus,nbsp;tepotiffimum vt compcllarcm, ac di-uulgandamad te Aulam mittercm.
Vt igiturefle impndens vidcri pof fim,quitibi,aflidne pro communibuSnbsp;tnæpatriæcômodis fudanti,hoc onc-risimponam,amp; tam exilia pcllcgendanbsp;mittam: Albini tarnen, viii ornatifli-mi,deque humaniorum littcrarum ftunbsp;diofis opAne mcriti,autoritas mc,vtnbsp;fpero,coram te exculabit ; ncque,opi*nbsp;nor,faciesvt domus tua,quænon foliinbsp;totius oraculum ciuitatis tuæ, fed Mn-ïàrum commune afylum eft, mihi nortnbsp;patcat-
Etenim fi exccllcntem dodrinani» fapientiam, moderationem, candor^’»nbsp;humanitatem tuam,animo intueor Anbsp;confentientem omniû rede iudican-tium de virtute tua vocem refpicio;nbsp;practcrquàm tc,patronum quern hocnbsp;loco.
-ocr page 7-Dedicatoria.
locOjinipfoquafi Aulævcftibnlo com pcllaie, aut cui libellum hunc rediusnbsp;tuendum committcrc poflim,non iri'nbsp;ucnio.
PoiTÓ licet hoc quicquid eft operæ, quod in illis doftoriim hominum ôcnbsp;deAulica,amp;deoppolita huic vita pri-uata,lchptiscolligcndis pofui,in gra-niorcs vtiliorefvc fcriptioncs confe-rcndum fiiifl'c vidcri forte polfit : tamenbsp;animi relaxandi cau(a,amp; amicisgratifi-candiftudiOjfacetis illis eruditiftîmo-nim virorum monumentisttanquamnbsp;ludomevl'umcflc,nequemeasme cogitai ioncs littcris mandâfte, fed hafeenbsp;Icporeacvcnuftatcafflucntcslucubra-tiones,abintcritu vindicafle boni (cpnbsp;ipero) non rcptchcndcnt. Etcnim fu-pcrioribustëporibuscùm confirman-daevaletudinis caufa Francia oricntalinbsp;perluftrata , apud nicos olim difeipu-los,generis amp; antiquæ familia: nobili-tateinprimisdaroslohannem ca-ROLVM fvchs à Binbaehjin Gleil-) ( 4 fenavv,
-ocr page 8-Etistola fcnavv,amp;agnatu huiiisIohanneMnbsp;F V c H s à Dornheim, in VViflcnt-hcith, Eq.Fr. fubfiftercm,ociumqucnbsp;apudhunc mihi dcinccps afFcrret nc-ccffitasnonvoluntasxuna litcris, quacnbsp;molcftijs mc aulicis liberarcnt, aut Ic-uarcnt faltcm,in gratiam,nc nihil agc-rem,placuit redire.
Q^aproptercû forte in Acncae Syl-uij Epiftolasjntcrqncillas in hanc,qua ïcitiflinac dcpingit CvrialivMnbsp;MisERi AS, incidifleniAatqiic eamnbsp;cxlibro veteriquidcmillo amp;c adnioddnbsp;mendofo corruptoq; mihi defcripfif-fem;eruditis illam aliquot,amp; nobili-bus,ijfdcmq; Aulicis,vfquc adcoarri-dcreprobariquccompcri, vt manibu^nbsp;Sc ipfî proprijs defcriptam circumfer-rent:atq; hæc deinceps caufa mihi fuit»nbsp;camvt cmendarcm,inquc cömodio-rem libelli formam rcdaólam, quo U-borc defcribendi Icuarem illos, typisnbsp;diuulgare conftitucrem.
Haneveto opcram meam,cum vi-ris
-ocr page 9-Dedicatoria.
ris fpcftatiffimis gratam cflc cognof-fccrcm;cum Syluianis raiferijs Hutte-ni quoquc Mare avlicvm (quciîiDialogumàvko clarifs. D. loach. Camerario,Reip. Norcmbcrgcn-fis Medico praeftantifTimOjCommoda-to accepta D.IohannesPofthius Medicus Poëtaque ccleberrimus, amp; præ-cipuus Mufarum ad Mœnu patronus,nbsp;ïïiccum communicarat ) coniungcre,nbsp;amp;Aulamtum nouo illo Hutteniprae-coniojtum alioruna etiam eiufdem ar-gunacnti fcriptis locuplctari^ cidcmq;
. dcvitç viciiTim priuatxcönaodis,opti-I tnorum Poëtarum carmina opponere, vifumfuit.
Scd hæCjCur huius argumcnti libel-\ los alicnosdcfcripfcrinijcdcudosquc 1 adornarini, accuratius apud te nuncnbsp;1 perfequinon eft ncceffc: neque fpcronbsp;' quenquam fore tam inhumanum, quinbsp;fcftiuos cruditiffimotum virorum lu-fus aut extinftos velit, aut ex ijs dclc-1 ftationc in rebus turbidis pctcrc nôlit.
)( S Cætc-
-ocr page 10-Epistola
Cxtcrû de forma expofitionis, dcQj gcnerc fcrmonis,quo Auroresillihisnbsp;in opufculis vfi finit, verba facere quilt;inbsp;attinct ? Quis enim autAeneæ Sykiijnbsp;facundiam , aut Vlrici Hutteni, resnbsp;cum difponendi turn illuftrandi facul-tatenijinq; fcribendo plcnaradodri-nægrauitatem, ignorât ? .
Non inficiar fànè, aliqua minus latine difta ab Aenea Syluio,amp; non modo in Epiftolis cæterisq; illius operibus,nbsp;fed in hocetiam traftatudeCurialiuninbsp;miferijs, gt;iulta barbariei ïeculi fupe-rioris apparerc veftigia. Sed quis hitcnbsp;petulanter exagiranda magis, quainnbsp;temporibus humaniter non condo-nanda exiftimct?Etenim vt,cum florc-rct ille,artes Eloquentiæ bonæq; difci-plinæ ex vaftata tune Græcia in Italian!nbsp;amp; Germaniam, vicinasq; nationcs pri-mum reuocabaturjita poftea progref-fionibus cæ felicioribus vfæ, bcncficionbsp;inprimis Typographicæ, multo fcfenbsp;nobis præbuêrc faciiiores difeendas.
Itaq;
-ocr page 11-Dedicatoria.
Itaq; parcffeduco,vtdum ( fccundam Parœmiam facrarum litterarum) vitii-Ja nos aramus aliéna,ijs qui ante nosnbsp;artes y|-cunq; ftuducrunt expolire, li-benter ignofcanius'.
Propter illos autcmquiad reftèdi,-daamp; fafta peruertenda nati font, hoe loco proteftor, in nullius vel Principisnbsp;contumeliam, vel Aulici ignominiam.nbsp;hçc opufcula à me colleda editaq; elle.nbsp;Et enim fi omnia mihi quæ ab omnibus proraifeue in ordinem ilium diftanbsp;foriptaq; font, hue congerertfuiflet innbsp;animo ; certe multo cerncrent Aulamnbsp;hic Aulici te triorem.
Multis vero hunc librum vtilcm, bonisq; omnino gratum, nemini au-tem,nifi Zoilis, inuifum fore confido.nbsp;Etenim quoties in hifceopufculisad-monetur is, cui Marc iftud aulicum.nbsp;(quod tot motus, tantasq; habet agi-tationes fluäuum, amp; quod tarn varienbsp;perturbant fiepe venti,
à fèdibta iwif
VnA
-ocr page 12-Epistola
VnÀ Eurwq^ Notu^^ ruunt-,creber^pr9-cellis
t^fricus)
hoe,inquam,Mare,tam difficile amp; tur« bulentum,cui nauigandi impofitaeftnbsp;neceffi tas, quo ties admonetur hîc, Vtnbsp;cautè atq; fecundis vends nauiget', nenbsp;çupiditatum illecebris, ceu procellisnbsp;violentiffimisjin Scyllam autCharyb*nbsp;din deferatur,aut iniram indignatio-némue Principis, tanquam in feopu*nbsp;Juin acutum abripiatur ? At quid hifeenbsp;admonitfcnibus ytilius magifue ne-ceffarium efle poffit, cum audaciæ nucnbsp;amp;temeritatis vbiq; plena fint omnia?nbsp;Etenini iuucncs amp; fubditi cum diffi-cultatem periculaq; honoris, aut po-tius oneris aulici hinc intelligent, turnnbsp;Curialibus atq; Magiftratui minus in-uidcbunt;amp; hi imperârcbenc,illipa-'nbsp;rere difeent,
Quodcs, quacfo, aliquis Phaeton, dum Aurigam amp; Regem agere cupit,nbsp;populumq; amp; varies animorum motus.
-ocr page 13-Dedicatoria.
tus, ecu currum amp; fcroccs equos regere fefc pofle confidit, nulla ncceflitatc coaftus aulicarum reruna frena réméré capeffit ? At quid agat ille aliud, niftnbsp;quod Cclum terrae milcendo, atq; fa-craamp; profana furfum deorfum voluc-do,cuminteritumfibiipfe,tuniReip.nbsp;dctrimentumaccerfat ?
Quod fl contingatjVt tali honores ambientiPhaëthonti, Phoebus aliquisnbsp;( vt ille apud ingeniofuni Poetam ) dif-fuadendo occinat,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
petis PhA'éthon, qucn non vi-rtbuitßii
{JMttnera conueniunt ,nectaw puerili-htüAnnis',
furdo tarnen narratur fepe fabula.Etc-nim confilia plaerunq; mcliora fcnuni ac fapientum afpernando, fplendidâq;nbsp;Aulicoruni miferiam non penitus exnbsp;veritate,fed ex opinionc foris xftimannbsp;dOjCcrtiflimamad perniciem inani in-flammatus auiditatc rapitut} ac vtut ilia.
-ocr page 14-ctirrtii.
Poftquàm vcro, bencuolentia poten-tiorum ¦, blanditijs Sc affentationibus colleda,voti fit compos ; tunfvero Renbsp;gcm fefc amp;. tantumnon Deum exifti-mans
Occupât illelcue iuuenili corpore currth StAt^ß^erymAnibu^j^ datas contingt^nbsp;habenas
Gaudet.
At vbi rude vulgus, Orationis ac Sa-picnttæ frcnis rcgendû, refiftendumqi amp; populileuirati, Sc perditorum cupi-ditati; perturbationes animi proprenbsp;Vincendç,appctitusq5 cohibcndi funtj
-ocr page 15-Dedicatoria.
Andern rhact hon cunci'ue parti-bui orbent
Ajpicit Accenßim,nec tAtosptfiinet Aßuiz quid tum reftet,quam vt Omnipotensnbsp;gemitu po.puli permotus, ipfc laborannbsp;ti hominum generi fubueniat,ac tcmenbsp;ritatcmPhaetontcam iufta fcueritatcnbsp;reprimcndo,
Jntonet, ^dextrAÜbrAtum fulmenAb
Aure
CMittAt in AurigAm ^pAriterj^ AnintAj^
Tum veto denique
M/fßenA iAcentiillic temone reuulßts
neque illijVcrè quidcm,fcd fero fapicn , ti,quicquam folatij, qulhæc poft obi-tumpræconia,
Hicfl tus esi JthA'èthon, cur rm Auriga pa^ ternif
Quern
-ocr page 16-Epistola
ß non tenait yma^is t^mtn ex~ ciditaußs.
Audiant igitur Phacthontcs noftn Aeneam Syluium,aurigam olitti cur*nbsp;rentislmperij Romani prsccipuum,nbsp;denique fummum : audiant Vlricumnbsp;Huttenum,Equitcm cumprimisno-bilem , Aulicumq; expericntiffimum}nbsp;audiant Eraflnû Roterodamû, qucinnbsp;longa çtas,vfusq; rcrum magifter opti-muSjitidcm Curialium artes probe (vtnbsp;ipfemet^eftatur) cdocuit: Hos igitur,nbsp;cæterosqucinlibro hoc loquentes audiant, Sc aliorum pcriculo iàpcre tan-dcm,cautiusque mercari difcant.Namnbsp;(fècundum Poëtam, folitum Parccrcnbsp;pcrfonisdicere de vitijs) Qui fuameti-tur pondera,ferre poteft.
Cætcrumfiverbolius quilpiâ mor-dacidfve,quàm verius, hîc deferiptam efle Aulam putat, neque adeo mife-ros efle Curiales opinatur ,cumcoc-quidenihocloco verbis nondigladia-bor.
Hoc
-ocr page 17-Hoc tarnen in animo is cogitct;cum Imperia,honorcs,gloria,diuitiæ,amp;na-tæ ex illis voluptates ( Aulam quæfa-ciunt beatiorem ) temporibus ac vo-luntate hominum gubcrncntur,inq;nbsp;cafu fl ta fint; quam incerta, quam lu-brica fit Aulæ félicitas, vtquænonfo-lum dignitatem amp; res partas augendinbsp;libidine , fed indies amittendi metunbsp;Cruciatur, lèmperque aut malis praî*nbsp;lèntibu8,aut formidînefuturorû tor-quetur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
Non diflamp;tcor lànë,nônullos qui na-Uigârût mare iftud, vbi tot indies fiunt îiaufragia, Ôc ( vt verbis denuo Maronisnbsp;Vtamur)paffim
Htßitnmo infendent, hit vndA^ dehijeeni
Terr am interfiuHtn aperitj
etnerfiffe qnidem aliquando,amp; ad por-tum vitae quictoris felè recepifle ; non-ftüllos etiam(quos fcilicet æquus ama-UitIuppiteB,aut ardens cucxit ad acthe-
-ocr page 18-EpisTOLÀ ravirtus) honores, voluptates, diui-tias, confecutos fuifle; fed quot cort-tra nunquam,ne nudos quidem,ciner-fnros,aduerlàAulætempcftas inbsp;ƒ/? breutA ^Syrtes 'vrgetÇntiferAhile 'vi-
lUiditjj vAdis, Atc^ue Aggerecingit Are-KA.
Neque ideo tarnen damnamus hîc Imperiorum ordinem,bonôsvePrincipes , fub quibus Aulici militant, vi-tuperanTus : horum enim, poft Deuin,nbsp;beneficio , res amp; priuatas amp; piiblicasnbsp;adminiftrari, pietatis, litterarumquenbsp;ftudia propagari, noxios homines vin-culis fupplicijsq; cocrceri, bonos prx-mijs ornari agnofcimusjncqne fine hi snbsp;efle dicimus, quod feïe aut à parenti-bus accepturum quifpiam, aut pofte-ris cfle reliôlurum fperet : Sed turn vî-tia perfonarum ab ordine politico, in-ftituto diuinitus, difeernendo , ordinem ipfum prædicamus, turn Confî-liarios
-ocr page 19-Dedicatoria. liarios amp;adminiftros malos reprchcn-dendo, bonos ccrtè laudamus : deniq;nbsp;Aulicorum plenos miferiarum labo-res rccëfendo, Phaëthontcs, pucrosq;nbsp;Icarosadmoncmus,neaut priuatiipfi,nbsp;Ordini huic inuideant,acpræter æta-tem vircsque fuas Rempub. gcrcrc vc-lint;aut fi Aulicos fieri cogat nccefli-tas, nc altius euolando à Sapientumnbsp;præccptis temcrc difcedant, fed fuaninbsp;infcitiam horum prudcntia conftituinbsp;patiantur,
Etcnimvtin nauigando Guberna-tori(quiamp; futuras tempeftates profpi-ciat, Sc vel ex certo ceh fidere, vel ex magnctis acie, quo nauis dirigenda fit,nbsp;videat) rcmigcs nautasquc parère con-ucnit ; ita qui in mari ifto ( quod turnnbsp;natura fua tàm amp; turbulentum amp; fco-pulofumeft,tum crebra vcntorum vinbsp;vfqueadeofubiude concitatur) naui-gat, fuo eum loco mandatas operas fa-cere, fupcriorumimperijs obfcqui, at-t 2 que
-ocr page 20-Epistola qucadportum'optatum remis vclisq?nbsp;properarc par eft. Sedhæclàtis vel ni*nbsp;mis fortaffe ver bole.
Tuam verb præftantiam, Fichaxde clarilfimedn prima hac parteA inipfonbsp;quafi limine ÀuJæjCompellaui eo etiänbsp;libcntius, quod videlicet fore puta-rem,vt cum-tibi non improbari hxcnbsp;opufçulaintelligerent c$teri, cadcm,nbsp;tua moti autoritäre , atque alteramnbsp;deinccps partem de vitæ priuatæ com -modis,|pquo animo amp; ipfi pellege-rent.
Quaproptcr, Vir Ampliftlmejte ctia atque ctiam rGgo,vt animummeum,nbsp;praeftantiam tuam ftudiofe veneran-tem, boni confulas, atque hoc loconbsp;tui compellationem pro humanita-tc tua dcxtre accipias. Quod quidcmnbsp;faifturumte perfuafummilii eft, cuiusnbsp;ca non folum erga Patriam meci ta, verum in alienos ctiam ftudia bencficia-quc extant, quæ (5ca;tas noftravcrifll-mis
-ocr page 21-De DICATO RI A.
mis laudibus certatim prædicat,amp;gra-to celebrabit orc poftcritas. Nequc fcribenti hæc mihi verendam fuit, nenbsp;ffflentatoriè magis aurîbus ea tuis dare, quam virtuùes tuasïcuercnter ama;nbsp;re viderc-r. Nequc certè, riffi vera menbsp;fcriberc feirem, tam fatuus eEfem, vtnbsp;bac feriptionc vitro ambi ipfe publi-cam Icuitatis amp; mendacij labem afper-gercm. Verùm nihil minus metuercnbsp;debeo, cum eximiam tuam omniumnbsp;difeiplinarum amp; ingenuarum artiumnbsp;cruditionem , viuidamqu# ætate pro-uediore ilia return cognitionem amp;nbsp;memoriam,vitægrauitatem amp; inno-centiam,magnitu^nem animi, elegannbsp;tiam morom fingularem, non Germa-ni folummodo, fed externi etiam ad-mjrentur.
Vale, amp; virum clarifs. Raimundum Pium Fichardum, V. I. D. filium tuum,nbsp;dignum amp; fanguinis amp; virtutis hære-dem tuæ,verbis falutameis officiofe,
t 3 Data
-ocr page 22-Epis T. Dedicat o.
Data Bafilcæ Rauracoruni, Anno CIO. 13. Lxxv.dicxviii.Mcn-fis Octobris : quo die ante bienniumnbsp;Chriftophorus Fichardus, filius tuus,nbsp;luriïprudctiæftudiofiflimusjfummæq}nbsp;luuenis expedationis, Patauij obijt»nbsp;inque vitæ beatæquictemfempi-ternam receptus,magnum hîcnbsp;fui bonis omnibus defidc-riumrcliquit.
eVRiAf
r •• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
* (
-ocr page 23- -ocr page 24-x - A '
CVRIALIVM MISERIAE,
A B
AENEA SYL-
VIO PICOLOMINEO,
AD lOHANNEM AICH, PER-Jpitacetn CUrum lurifconful^ tumperfiriptx.
T V L T o s efle , qai RegiSus feruiunt, vitamque turn in-felicem, turn miferrima du-cere Curiales j ver^r ne quinbsp;me arguant, mihiqjmaledi-cant, fi hac Epiftola, quam tibi fum fcri-pturus, oftendero. Nec etiam deerunt,nbsp;qui me Principibusdéférant, Schoften»nbsp;reddere curent, quoniam videar homines ab eorum obfequijs arcere. Nam quinbsp;pofthacjinquientilli. Regum atria fre-quentabunt, ft fe futuros illic miferos in-tellexerint?
At ego non id ago, vtPrincipibus dc-rogem, fedillospotius magnisleuo mo-leftijs. Inftant afsiduè quamplurimi, amp; Nobiles, amp; magni viri, qui Regum auresnbsp;A obtun-
-ocr page 26-CVRIALIVM MisÈRIÀS obtundunt, dura in Curiam precibus rc-cipi poftulant: quos cùm nequeunt Reges aut vtiliter recipGrc,authonell:ère-pellere, in magnaqueproptercafint an-xietate; gratia mihi, non odium, haberinbsp;debebit quem exhis monuero, Curisnbsp;Regis vt fuapte renunciet. Nec timéduinnbsp;eft, meis fcriptis idfieri, vt'Regum Aulxnbsp;deferantur: erit enim femperïtiiltorumnbsp;numerus infinitus, qui vitam beata apudnbsp;Reges folummodô iudicent inueniri.
I.Pet.g.
iiat.22.
Sed caue,dicunt ali j, ne diuinis aduer^ fere præceptis,dum Regum fuades cui tari feruitia: ' Cùm Petrus , Apoftolorumnbsp;Princeps^ CaputEcclefiæjfubieéH efto-te,dicat,omni creaturæ luimanæ,propternbsp;Deum : fine Régi, quafipræcellenti : finenbsp;Ducibus,quafi ab eo mifsis. Abfit auteinnbsp;à me fcelus hoc, vt Apoftolo contradi-cam,velRegibusdicam non efléparen-dum.Cùm amp; veritas in Euangelio,Reddi,nbsp;quæ flint Cæfaris, Cxfâri iimerit, amp;quænbsp;D EI funt, D E O. Cumque ad Romanosnbsp;Paulus, Dodor Gentium, dicat : Omnisnbsp;Anima poteftatibus fublimioribus fub-dita fit ; non eft enim poteftas, nifi à Deo.nbsp;Clamo amp;ego, Obedite Principibus ve-ftris omnes populi: Subijcite vos fubli-miori-
-ocr page 27-AeNÊAE STLVir. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2
Älioribiis poteftatibus omncs Gentes: Et xnemineritis, qiiia Petrus propter Deumnbsp;vt fubijcianiiniiubet, non propter opes,nbsp;potentias, vel honores. At ifta non liintnbsp;contraria méis fcriptis, fi cuin Prophetanbsp;riixerimjNolite conriderein Principibus,nbsp;in blijs hominum,in quibus non eft falus.nbsp;Practcreo quamplures obidiones alias,nbsp;quibus terelponforem conftituo, fiquinbsp;fint, qui velint me aniplius impugnare^nbsp;Ego ad rem ipfam veniam, fi prins, quidnbsp;hoc me diiputare compulerit, paucis ab-foluero.
Genitormeus Syluius,qui,mortuopa-^5®*?gt;^ tre, pofthumus natus ,patcrn^nquenbsp;mentulit,adolefcentiæ fuæflorem apud^^nbsp;antiquum Ducem Mediolancnfem, hu-^Z(«w.nbsp;ius Philippi Ducispattern, peregit : afte-ftusque tandem Curie tçdijs,domum re-dijtjvxorem duxit, filios genuit, amp; vfquenbsp;in hanc diem vitam quictam laudatamq;nbsp;degit.Is cùm ad fe duo Senenfes luuenes,nbsp;admodumNobiles,accefsifrent,amp;,an Régi feruire conduceret, percunftati ftiif-lent, fie refpondit:
MenippuSjCÙmadolefcens apud Ho-merum, Hefiodumque, diuerfaDeorum fcelera legifl'et, ea licita efle, atque hone-A a fia
-ocr page 28-CvRlALIVM MiSERIAS fta credebat.Na qiiod Dij faciant,quis nOnbsp;arbitretiirhoneftii ? Hie virpoftea faftiis»nbsp;cùm ilia, tanqua turpiaprohiberi legibusnbsp;animadiierteretjincertns animi, Philofo-phos adijt, feifeitaturus ab eis, qiiænâef-*nbsp;let optima vita. Sed neq; Philofophi iatif;nbsp;feceruntjciim inter fe dilfentirent ; Et alijnbsp;voluptatem ; alij vacuitatem doloris ; vir-tutem alij ; Qjiidam veto Animi, Corpo-*nbsp;risque, amp;Fortunæ bonafimuliunda, vi*nbsp;tam dicerent præftare beatam.
Incertior igitiir ille multo qiiam anteaj vt verbis vtar Terentij, cófiilere mortuosnbsp;decreiiit, amp; ad Inferos penetranit ; ac exnbsp;Thirefia, |[niamp;ipfe Vates dininatorqucnbsp;fuit, vbivitabeataeflet,perquifiuit. Cidnbsp;ciimVates din relpondere negaflet,in antes tandem infuftirrans, Apudpriuatos,nbsp;inqiiitjOptimam vitam, hoc eft, Felicita-tem inuenies.
Gyges quoque, LydorumRex, quife præ cæteris fortunatifsimum reputabat,nbsp;Apolline confuluit, quisfuo téporefelixnbsp;efl’et. Cótemlit oraculu regias opes,amp; apparatus,atq ue Aglaum quendâ Arcadem,nbsp;modiciruris cultorem, qui metas agellinbsp;fuicupiditate nunquam excefterat, feli-cemeflerelpondit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'Vj
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vos
-ocr page 29-Aeneae Sylvii. 5
Vosigitur, ôluueneSj fiquo modo vi-oatis optimè,quæritis,minime Reges ad-ibitis. Namcùmipfi felicitatis expertes fint, fçlices, qui fibi dicatifunt, nuÛo pa-ôo poflunt efficere: quippe quod Princi-,nbsp;pibus feruiçntes nihil fibi libertatis relin-quuntjvt ea confeqni pofsint; quibus po-titi multo fint quàm antea miferiores,nbsp;Virtutçs enim,ô luuenes, felicis vitæ funçnbsp;efFeétrices quæ à Principurn domicilesnbsp;çxcluf^, fi quando cafu,aut errore, limennbsp;ingrediuntur,è veftigio coguntur fugerç,nbsp;perterritæ finiftris moribus,quibus in al-tis palatijs viiiitur,
Qupd fi téptis diflerendi dqf etur, mon ftrarem vobis,omnes homines ftultos efi»nbsp;fe, qui vitam habentes aliam, in quapof-fint honeftè verfari, in Curias Principun»nbsp;fepræcipitant. Sedabeftocium, Ideovosnbsp;tantùmmoneo, vt agrum hune Hiftrio-nes, amp;Adulatores, amp; alios Nebulones,nbsp;metere finatis, qui nigrum in cadida ver-tunt. Nullus eftviris bonis apud Principes locus,nnlla emolumenta laborum;amp;,nbsp;vt luuenalis verba refuma, Minor eft ho-die tes, heri quàm fuit; hæc eadé eras dç-trahetexiguisaliquid. Sic Syluius genî-tor. Uli veroab infauo propofito reuoca-A 3 ti.
-ocr page 30-CvRTAMVM MiSERIAE
tl, domi manere, amp; fibi j amp; Miiiis viuerC decreuerunt.
At paterna vox minus in filio, quàm in cxtraneis potuit : nee enim me pater abnbsp;obfequijs Curiævaliiit ano care, quamiiisnbsp;fæpe multi, ne me poft Principumvclà-nias irem perditum, admonuerint. Sednbsp;expertus fum , qùod priiis non credidi;nbsp;veramquepatris fententiam inuenio, denbsp;qua libet me' riunc in hac Epiftola difler-tare, grauique tuo iudicio remittere cun-âa, nam amp; tu annis copluribiis inter au-licos canes latrauifti.
¦ViditeapudAlbertum Cæfarem, ho-noratoinlieo: amp; cùmteprimum noui» Orator fuus inBafilienfi Concilio bene-diótionem fibi ex Patrum cœtupetebas;nbsp;cùm is regni Hungariæ diadema, mortuonbsp;focero fuo Sigifmundo Cæfare, fufeepÜ-fet. Atquepoftquam is quoque vita fundus eft, non enim triennio toto impera-uit, ad nepotem eins Albertum, AuAri^nbsp;Ducem,te côtulifti, cuius es adhue Cou-filiarius. Quamrem non fum nefeiusa-pud ignaros rerum, meæ fententiæ pliiri-mum detrahere.Qms enim infeliciter vi-iiere Curiales crediderit, cùm tu, qui virnbsp;haberis bonus, amp; làpien's, Idlutusfemelnbsp;Curiaf
-ocr page 31-' Aeneae' Sylvïi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4
Ciiriae vinculis, iteriim te vinxeris.
Sed fum ego quoque in eadem, quatii es, caufa ; qui anuis iam xv. Curialé ferui-tutem feruiui,amp; nuc Ecclefiafticos, nuncnbsp;feculares fecutus fum Principes;amp;quam-iiis liber nonnunquam euaferim, mox tarnen in vincula,irieapte redij. Itaque poffer aliquis opinari; Vt folus,vel cum pau-cis, Curiæ voluptatibus fruar, idcirco menbsp;mores Curiæ coram alijs deteftari. Sicutnbsp;apud Mediolanum qui Bernhardino prç-dicatori contradus vfurarios accufabat,nbsp;vt prohibitis ab his reliquis,folus ipfe fœ-neraretur. Sed longé aliter efh Non enimnbsp;quiaplaceat mihi Curia, idelt;^verfor innbsp;Curia : fed ne leuitatis accufer, qui genusnbsp;vitç receptum nefciiierim profequi.Idemnbsp;amp; te arbitrer retinere.
Accidit enim nobis fient coniugatis. Suntenim admodum multi, qui viuentenbsp;coniuge,matrimonium damnant, amp; vxo-ris obitû cupiunt, libertatis amore: fem-perqjillius adCorinthios Pauli manda-ti meminerunti Solutus es ab vxore, nolinbsp;quærere vxorem. At hi poftquam libertärem funt afiecuti,mox alterä ducunt con-iugem, vt vix quidem exequias defunfta:nbsp;valeant expeäare.
A 4 Sie
CvRÏALIVM MrSERIAB
Sic ehim eft hoininum calamiras, vt vî* tam quamviuunt, diuque vixcrunt, etfînbsp;malain fciunt, mutate tarnen aut neque-ngt;r.S£r- ant,aut neftiant.Hinc Oratius ad eos,qu*nbsp;ftton. ft./, fuam vitam damnantes, alienam laudant,
lAmfacum quod vultu ( inquit ) er it tu, qm modo Miles,
liercator; Ju, Confultus modo, ’Ruflicta, hint VOS,
Vos hinc, mutatis difcedite fartibuf, em ftatis? Nolans.
Plurimafunt, mi Johannes, quæ nos coguntperfeuerare;fednullaeftratiopri-or, quànn/lmbitio, quæ tanquam æmulanbsp;Charitatis,omniafert onera, quâuis gra-uilsima,yt honoribus leculi, ac populari-buslaudibns efferatur. Quod ft humilesnbsp;eflemus,amp; animam potiusîiicrari, quàmnbsp;vanam venari gloriam ftuderemus, haudnbsp;multi profedo in hæc tædia feie recipe*nbsp;rent.
Ad eos igitur, qui propterea fequi Reges voluut,quia Prçlatos amp; dodos in Cu-Uatt.is, rijs efle conlpiciunt, Saluatoris noftri le-fu vocem obijeiams Super cathedra Moifi federunt Scribæ amp; Pharifæi, quædicuntnbsp;facite, fecundum opera eoriin) nolite fa-cere.
-ocr page 33-Aeneae Sylvii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5
cere. Non igitur,quod infignesviri, ac Magiftri vitæjfaciunt,fedquod facere de-bentjimitari oportet.
Expendat prins feipfum, qui ièdicare vult Regibus,an tolerate labores, fameninbsp;perpeti, fitim fufferre, contuineliasq; va-leatfuftinere. Deinde profpiciatdiligenter, vtrum ex Curiaconfequi pofsit,qiiodnbsp;fuus defiderat animus.Mihi óc anguftiæ a-pud Principes infinitïe, ac intolerabilesnbsp;efle videntur,amp; quç homines optant,illicnbsp;nullatenus inueniri: quo fit,vt verä Patrisnbsp;fentétiam arbitrer, de qua mine tranfige-mus. Repetenda eft igitur paterna vox,nbsp;quaille St v lto s efleautun^tfingulos,nbsp;qui non coaftè Principibus feruiunt.Clara vox, dura tarnen fortafle nonnullis vi-detur. Sed audiant,quo pado probetur.
. Stulti,quoad propofitum noftrum,tri- W// /ri bus modis dicuntiir homines.Stultusnbsp;qui quæritat,quod nequitinuenire. Stultus amp; qui quærit, quod nocet inuentum.nbsp;Stultus quoque amp; ille eft, qui fine propo-fito, ad quern tendit, cùm plures habeatnbsp;calles,deteriorem deligit, amp; periculofio-rem. Vt fi Romam petiturus,cùm duæ fi-bi pateant via; altera breuis atque fecura;nbsp;altera longior, plena latronibus ; pergere
A 5 vlti-
-ocr page 34-CvRIALIVM MiSERIAE vltimam velit. Curiales igitiir homines,nbsp;aut primam ftulticiam incidunt, aut alteram, aut tertiam. Aut enim quod alTequinbsp;hequeuntinueftigant; aut quodinuentûnbsp;detrimente fit, quærunt; autfemitam pe-iorem deligunt. Q^as res melius longénbsp;cognolcemus, fi, quæfint Curialium de-fideria,amp; quos fibi conftituant fines,pr«”nbsp;uiderimus.
^uüccrit Mihi videntur omnes, qui Regum, vel principum latera ftipant, aut Honoresnbsp;quæi-eve^ Famamque fèculi; aut Poten-TIAM; aut Divitias; aut Volvpt a-T E s ; Nec inficias eo, non nullos elle, quinbsp;fe apud Pi^cipes Lvcrari Animasnbsp;arbitrentur,vtmeritum tanto mains nan-eifeantur, quanto cum maiore periculonbsp;militaucrint.De his igitur Q_y i n q_v e ge-neribusHominum,dicendum eftnobis,nbsp;quos tantû diftare vt làpientes fint often-demus, vt facile quiuis eofdem deliros,nbsp;ameutes , inlànos ac ftultifsimos queatnbsp;cognofeere,
' Prius tarnen, quam hocaggrediar, o-mnes oratos voie, ne me quempiam Prin cipiim carpere cenfeant, autquouispa-do,ferenifsimo diuoque Principi meo,nbsp;Ftideriço Cæfari,detranetç. Nametfi di-âurus
-ocr page 35-Aeneae Sylvit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6
fiuhis inter difputandum fiierim, vicio-fos Principes elfe,amp;libidinum ac ftnlticig feruös; non ramen id omnibus afcripfe-rimvNec enim me later,inuenirinonnul-losjvirtutiim ac lanâionis cultores, qui ànbsp;Principatii vicia,diuino quodam munerenbsp;feparent.Quemadmodü boni apud Gentiles Principes, Auguftus, Veipafianus,nbsp;Titus,Traianus,amp;Antoniniis,pijfuntha-biti : amp; apud Chriftianos, Conftanrinus,nbsp;Arcadius, Honorius, Theodofius, Carolus Magnus, amp;, q uem Bamberga venera-tur,HenricHS Sanftusdn quibus fi vel pie-tatcin, vel mâfuetudinem, vel pacis amo-rem,vel iufticiæ Zelum, vel ReWgionis af-fedum requiris, Fridericum noftrü nullanbsp;in re minorem inuenies. Tantumque ab-eft,vt meislibiIcriptisvelim detradum,nbsp;vt eins laudes illuftrare,amp; verfibus,quoadnbsp;pofsim, amp; orationefoluta,decreucrim.nbsp;Nee me nunc eius Curia detineret, nißnbsp;fuamebonitasallexiflet. Sedme, quantanbsp;fit Curialium infclicitas,oftenfurum,nonnbsp;quidipfe,amp;alii pauci,quos æquus amauitnbsp;lupiter, fed quid communiter Principesnbsp;agant, referre oportuit. Quod fi omnia,nbsp;qux inferiusmala recenfentur, innoftrinbsp;Principisinueniri Curia dixerim, apertenbsp;menriar;
-ocr page 36-CvRIAIIVM MiSERIAB
tnentiar; nee minus mentiar, fi nihil illo* rum hïc efle cótenderim. Nçc ego quen-quam momorderim: Qmaficefthomi*nbsp;num vita i vt plus mali vbique quàm boninbsp;reperiatur.
Noftraintentio eft,fatuos çflçjqiii Prin cipibus adhærentjdilputando raonftrare,nbsp;lam igitur illos aggrediamur, qui tanquänbsp;T. appetçntes Honorem Principibus ler-ç^Hono Aduerfus quos cum luuenali libetnbsp;/IVXtfp exclamare ; O Medici mediam pertundi-^'tevenam, Delirant enim,qui propter ho»nbsp;norem Principibus famulantur; adquo-rnbsp;rum purgandas mentes, no meis feriptis,nbsp;fed elleboR) potius effet opus.Quis enimnbsp;in aulis Principum verum honorem dixe»nbsp;ritinueniri? Dantur honores in CurijSinbsp;non fecundum mores, atque virtutes, felt;inbsp;vt quifque ditior eft, atque potentior, eonbsp;jnagis nonoratur. Nam quem vnquaninbsp;paiiperem, tametfi præftanti virtuteprJE-ditum, Regum aliquis fublimauit?
Audio quod obijcis : fiierunt nonnulü» dicis,obfcuro nati loco,atq; inopes qnp-dam, qui mine omnibus funt prælati ; Sicnbsp;çnim Principes voluerunt.Sed quos,oro,nbsp;fiç Prælatos ais ? nempe quos ffiis mori»nbsp;bus conformes inueuerunt. quibus mo-ribus?
-ocr page 37-Aënëaë Syivii. 7 tibus? âuariciæ,libidini,luxiiriæ, crapulæ,nbsp;crudelitati. Sic eft fané. Placet auaro Régi,qui pecunias vndeciinque refern Gra-tus eft libidinofo, qui virgines atque ma-ritatas fibi conciliât. Cams eft ebrio, quinbsp;combibit. Crudeli iocundus eft, qui fan-gui ne in quam multum effundit huma-num. Nemo acceptus eft,nemoqj expar-uo ftatu præfertur aliis,nifi magno aliquonbsp;facinore fefe Principi conciliauerit. Atnbsp;hie non eft verus honor amp; ftabilis, qui exnbsp;radice venit non bona. Vera gloria, vt in-quitCicero,eft illuftris ac peruagata mul-torum amp; magnorum,vel in fuos ciues,velnbsp;in patriam, vel in omne genus^ominum,nbsp;fama meritorum ; quam nec Principes atnbsp;fequuntur, nec qui feruiunteis : Ciim vi-cijs omnes ferè fint dediti, nec bonum illiquid agant,nifi fortuito.
At tianfeunti per vrbem tibi inclina-bunt hominesidenudabfit capita: cedent loco i falutem dicent : mantis ofculabun-tur. Ita eft certe. At vbi tranfieris, digitosnbsp;retrotendent, fublannabuntquetibi. Etnbsp;ille eft,inquient, qui Principem noftrumnbsp;feducit ; qui bellum fuadet ; qui veftigalianbsp;äuget, qui onera nobis importabilia cu-mulari facitj amp;etiani,quiverfopollice,nbsp;quos
-ocr page 38-CvRïALiVM MiSEàlAB
^uos Vult, ex nobis occidit:qiié Dij Dcai* qûe omnes perdant, ne fub eins tyranni-dediutiusfimns.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ - '
Hiiiiifmodi eft honor Cnrialiumjqiii fi te, qiiisquis es, obkftat, non verebortenbsp;Hiiltumatqueiniànnm affirmare,qui o-bleftationes tiras in re fallaci,varia,atqiienbsp;lt;jmninofalfa,re{yonas. Ac Parafitoriininbsp;vocibus, qui te cœnaruni gratia laudant,nbsp;quantum tribui dcbeat , tuipfè nofii.nbsp;Prætereo hiftriones atqueioctiîatores, amp;nbsp;totius vuigi laudes, quas vir prudens prônbsp;nihilo reputabit : quia nulla eft vera laus,nbsp;trift à verè proueniat laudatis.
Adde c^ôd omnes Curiæïèquaces,no quibus præfint, fed à quibiis præcedan-tur infpiciunt, amp; altius femper euolarenbsp;nituntur. atque cùm reliquipræceflerint,nbsp;jpfts etiam Regibus incipiunt inuidere,nbsp;qiiiainexplebilis eft humanæ gloriæ ap-petitus. Cui poftquam te dedideris,fem-per illud Ciceronis in ore habebis:Óuic-quid eft,quam uis amplum ftt, id certè pa*nbsp;rum eft, cùm eft aliquid amplius.
Eft infuper Philofophorum lèntentia, ac præfertim Ariftotelis ; In honoribusnbsp;non elfe finom ponendutn, quia amp; res incerta
-ocr page 39-• AeNEÄE SylVIIj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;â
certaeft, amp; inpoteftate alterius. Et qui feruit honori,amp; huius feculi famæ,necef-feeftj vtniulta faciatinuitiis : Interdumnbsp;plus hominibus,quàin Deo,feruire cogi-tur. Duo cnim cùm fint honores ; altetnbsp;virorû bonorum; alter multitudinisjftuUnbsp;tus eft qui primum apud Regem venatur;nbsp;quia inueniri ver us honor non poteft,vbinbsp;virtutes nô regnant. Qmverôalterii,mul-tô ftultior eft ; quia amp; rem perniciofamnbsp;fequitur, amp; vicioiàm, amp; inftabilem,amp; in-^nbsp;certam. Arque hi quidem perpetuis cru-ciatibus affliguntur , cùm fibi præferrinbsp;plurimos, amp; ïæpe indignifsimos videant»nbsp;Nec, qui bonorum eft auidus^vfquâ ma-^is, quàm in Curijs,angitur. Atq; iam fa-tis de Honore fit diélum.
Nunc ad PoTENTiAM eamus. Pul- /A chrum videtur apud Principem efle po- Qÿf.nbsp;tentem,tutorem vocari Regis, præcipere^”'^'/”’nbsp;,••11,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-J-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O ¦’r r Venatur,
alijs, bellum indicere, pacem compone-^ re, pofte obefte amp; prodefte quampluri-bus. Sedmuiti decepti finit, dum pof-fe apud Reges plurimum quæfiuerunt.nbsp;Apud Tiberium, Neronem, Claudium,nbsp;tam potens Seianus fuit, vt Imperato-re apud Capreas cum Rege Chaldeo fe-dente, folus hic Imperium adminiftraret,nbsp;fecun-
-ocr page 40-CvKlALIVM MïSMRIA« fecimdumque ilium, totius orbis eapüfnbsp;veneraretur. Et quippe fi ante ipfum op-*nbsp;prefla Cf faris fenedus fuiiret,hunc vnuinnbsp;populus Aiiguftum vocaflet-
Sed nulla eft apud Principes diuturnâ poteftas ; nulliusqne ftatus debilior, nullius incertior,nullius infirmier eft, quàninbsp;eius,qui apud Principem videtur efte po-tentior. Sunt æmuli multi ;fimuîtates, o-dia. Omnis potentia magnæ inuidiæfub-ieftaeft, Incidunt fufpiciones,parantui'nbsp;infidiæ,perftrepunt vndiq; delatores. At-que vtoculusparuafieftucaturbatur, ficnbsp;Principum gratia ofFenfiuncula vel mini--ma cadit : ^nterdum etiam nullo criminenbsp;perditur.Tantum apud Principes fubdo-la lingua poteft,
ApudAdrianum Imperatorem,delato-rum voces adeo valuerüt,vt amicos,quos adfummii prouexerat, poft hoftium loconbsp;habuerit. Sed ad Seianum redeo. Visnenbsp;falutari ficut Seianus ? amp; tam efle potens,nbsp;rt ille fuit ? At hic vnica Principis Epifto-lacaptus eft, pervrbem vnco duâusadnbsp;Ipeftaculum, amp;inTibridis ripatrunca-tus.-Omnesque ipfius ftatuæ ex Capitolionbsp;deieétæ funt.
Pellege facras litteras.Q^ot SaulPQupt Dauid?
-ocr page 41-Aeneaé Sylviï. 9 Dauid? Quot Salomon ex his,qui apud Icnbsp;potentes erant,occidi iuflerunt? Abime-lech,qina potentem vidit apud fe Ifaac,exnbsp;regno repulit: forfitan Sc interfici iufsif-fet,nifi digitus Dei cum illo fuiflet.
Clitonemjfug nutricis filiunijquia Phi-rZw/^r.^ Jippi patris laudes comparare voluiflet,nbsp;Alexander Macedo fua manu interemit.nbsp;Extant noftri temporis admodum multanbsp;exempla,quæ cófulto fugio, ne cui videarnbsp;detraxifle.
De magno regni Apuliç Senefcallo,nemo me dicere prohiber: quiatuta eft in mortuos reprçhenfio.Hic apud Reginaninbsp;loannam primo in loco fuit ; j^tentiam-que fuam firmiorem putabat, quia amp; ftu-pris fefe infinuauerat. At Regina conuer-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s
fo in alium amore, percuflbres ad ilium noftu tranfmifit : quo mortuo alios libinbsp;concubinos fubftituit.
Pauciflint, qui apud Reges perpetuo fint potentes. Sæpe qui heri placuit, ho-die difplicet. Nullum eft in atrijs Princi-pum maius ftudium, qua vt alios de gra-du præcipitent, amp; fe erigant. Potentiamnbsp;quilibet appétit : nulla inter Curiales habitat fides: non frater à fratre tutus inue-nitur, necpatrifilius fiduseft, necfilius
B pattern
-ocr page 42-CvRÏALIVM MiSERIAE. patrem ferüat. quilibetfibi ftudetromne^nbsp;præferri voluut,oinnes mandate.
Si qui s potens eftjinille circa fe oculo® habet,amp; totidein linguas, ad ruinam eiusnbsp;a{}:gt;irantes, amp;vnus hinc, alius illinc pre^nbsp;mit. Nimium multos timere habet, quinbsp;multumpoteft:amp;illû omues oppugnant,nbsp;qui Principi gratior cxiftimatur. Ruuntnbsp;turres, quæ iuxta flumen fitç, perpetuiiitinbsp;in fe aquæ curfum recipiunt. Qmdtufa*nbsp;cias, qui ex vnius voluntate dépendes ? iunbsp;cuius amore ncc ferro, nec plumbo, ft'Jnbsp;cera fixus teneris: quamvel infrigidatusnbsp;amor excutiet,vel iræ feruor eliquabit.
Non omnibus tantum arridet Fortuna (vti vides) quantum Cancellario noftrinbsp;Cafiarus Csfiiris,Caßiari Schlick,quemvelmiran-Schhe^.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clementia,vcl fingularis virtus atqj
præftantia, ( quæ in paucifsimis homini-' bus reperitur ) apud tres Cælàrcs internbsp;primores potentem reddidit. Alios vetonbsp;vixvnquam vidimus in Curia Succelforisnbsp;tales elfe,quales apud Antecelforem fuê-re. Sedpræcipitaricomplurimos exgra-du cernimus; ita vt quanto prins honora-tiores, ôc potentiores cenfebantur, tantonbsp;exinde debiliores, amp; inhonoratiores fiant , amp; fint inimicis gaudio ; Amicis veto
amp; pro-
-ocr page 43-Aêneae Sylvii. la
amp; propiniqins,amp; fibi,dolori,moleftiæ, at-que dedecori. Eft autem vulgatifsimus eorum finis, qui apud Principes vel Honorem,vel Potentiam quæritant: quos iiinbsp;errore tam manifefto compræhéfos, ftul-tifsimos efl'e nemo negauerit: Necpluranbsp;dePotentia.
Nunc DIVITIA s profequamur, quas ur. minime dubium eft cömplures mortalesnbsp;in curiales carceres attraxifl'e ; qui cumnbsp;Oratio felaborem ferre dicunt fenes,vt”^nbsp;in ocia tuta recédant. Quidam vero luue-nalis referunt verba:
^ando egofigam aliquid, quo fit mihi tuta fiene- luuenaL ^usnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^at.9.
A te^ete,amp;baculo.
Aduerfus quos pofliim Saluatofis no-ftri fermonem referte, qui tam difficile dicit, diuité intrare régna cœlorû, quàmnbsp;per foramen acus tranlirc Camelum.quonbsp;fitjvt ftultum fitjDiuitias quçrere,amp; fpemnbsp;patrix coeleftis amittere.
Nec mihi quifquam timorem famis ad-ducat,quafi non habeat Chriftus, vnde a-latpauperesfuos. Apoftoli nauimamp;re-tia reliquerunt, inquit Hieronymus : nec tarnen illis quicquâ defuit.Libertas Chri-fti Pauperum,amp; olera, Crœfi diuitijs præ-B 2 ferun-
-ocr page 44-CvRÄLiVM Miseriâè
fcriintur. Sed ifta fortafle nimiiim reli-giofè dicuntiir, nee talia funt, quæ vulgo probari queant.
Agamus igitiir pingui Minerua, cori-fentiainiisq; Iuuenali,amp;Ariftoteli, ad Fc' licem vitam opus effe diuitijs ; quianbsp;Ittüenal. Non facile emergunt quorum virtutibus obfiatnbsp;Sat.3. Res angufla domi.
Sunt, qui fe pofle putant diuitias cumula-re Principibus fèruientes. At hi, vt diuitias cornparentjlibertatem vendunt, nec tarnen diuitias alTequuntur. Nam fi tibinbsp;Princeps vel beneficia contulitjvel Feudanbsp;concefiiitjvel res aliasjtantomagis feruirenbsp;- tenerisjcnjanto maiora fuut dona. Q^odnbsp;fi alifide nefcis,ex Gregorio difcito; Ciifflnbsp;•enim,inquitille,augentur dona, rationesnbsp;etiam crefcunt donorum.
Qupdfi tune ex Curia velis abire, cùni diues es fadus,mox omnia perdidifti. Iu=nbsp;uenitur cauira,fubmittitur acculator, có-¦ uinceris reus,etiam non commifsi criini-nis; auferuntur bona, amp; ne conqueriyn-quam pofsis,eripitur amp; vita.
Si verb in Curia perfeucraueris, opor-tet ad quçuis imperia Regis eifie paratuin, ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ire in bellum, per latrones tranfire, naui-
gare in mari,manere in pefte, mille capi^ tis
-ocr page 45-Aeneae Sylvii. n ris adiré pericula. lufturn amp;iniuftumex-lt;nbsp;equi mandatum ; ridere amp; fiere cumRe-gedaudare quem laudat,vituperare quemnbsp;vitupérât: Nulla tibi in verbis, autin ppe-ribusjlibertas fupererit.
Quidigiturftultiuseft, quam diuitias per tot tormenta cogere? cùm fit manife-ftaphrenefis, teile Satyrico :nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Juuenat.
Yt locuplesmoriaris egentivmerefato.
Nonne præterea deliramétum eil, cùm duo vel tres cumulauerint opes , omneçnbsp;huius liberalitatis munificentiam expe-^are, amp; nó potius infinitos refpicere, quinbsp;dumRegibusferuiunt, ad extremamin-opiam funt dcduóti.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Perfiu^
lamdabitur ( inquit Perfius) tam tant t donee deceptus amp; exfes,
iJequicquamfundo fujpiret nummus in imo.
Diuitibus nonnunquam dari folent di- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-e
uitiæ,ficutinmareferunturaquæ. Nemo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;
pauper, quamuis diu amp; admodum vtiliter reruiuerit,tantü præmij reportabit,quantum diuesexobfequioparuo. Nonenimnbsp;feruitia in Curijs Principum, fed perfonsenbsp;ponderantur. Nam amp;nbsp;faruosparua decent,(ir magnos mtinera magna.
Nee donare Reges folent , quod ne-queant,cùm libido fuçrit,auferre. Itaque
P, 3 nee
-ocr page 46-CvRfiALIVM MiSERIAE
Kec rem donatam, fi vclis, alienare pote-ris, nec in aliud regnum transferre.-nec ex ca quicquaindilponerc, quod Régi nonnbsp;placeat. Non finit igitur tuæhuiufmodinbsp;diuitiæ, quibus non potes vti pro arbi-trio.
Qnid, quôd neque teftandi facultatetn habebis. Nanque liliberiscarcas, neinonbsp;tibi non Princeps erit hæres. Siadfiintfi-lij,nifi amp;ipfi Principi feruiant,non fucce-denttibi. Taceo,quotdiuitesnecatiiuf-fu eorum fint, qui eosditauerant. Soient inbsp;enim Principes fie nonnullislargirimul-ta, ficut amp; nos fues pafcinnis, vt eos,poft-quam im]|inguati fuerint deuoremus.Sicnbsp;de Seneca,Longinoq; Icgimus,quos propter diuitias interemtos luuenalis affirmât, hisverfibus;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I
tuttenal. Temporibus dirü igitur, iuffui^ Neronii, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
S4t.io. Longinum,cir»tgt;tgtiosSenecæpradiuitti hortos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Clttufit, amp; egregias Lateratiorum obfidet £des T Ota cohort.
Perieruntenim amp;Latcrani propter di-uitias. Sande igitur fcriptiïm eft, amp; vere: Qifiamat diuitias, fruétum.non capiet exnbsp;cis.
Addc quôd paucifsimi Reges quæ fiia finit douant. Rapiiint enim vt donét: quænbsp;nec
-ocr page 47-AeNEAE SyLVIT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12
nee vera flint dona, nee iuftèpofsidentur. Cùm vix Regnum iliuminueniatiir,quodnbsp;non fit vel partum,vel continuatum fraude. Quid eft quod largiri iuftè Principesnbsp;pofsint ? Vnde pecuniæ ? vnde iocaliave-niunt,quæ apud Principes funt,nifi ex ra-ptu velvcnditionelufticiæ, autexfpolijsnbsp;Ecclefiarum ? At ifta fuut iniquitatis præ-niia,quç nee Régi prodeficjiieque tibi vti-litati, fi donata hicrint,eire pofsint.
Relinquamus igitur hanc diuitiarum cupiditatem , quia non impletur auarusnbsp;pecunia:amp; Auaro,vt inquit Hieronymus,nbsp;amp; Seneca prins dixerat, tam deeftquodnbsp;habet,quàm quod nó habet. S^inus Scri-pturam dicentem ; qui.a non prodcruntnbsp;diuitiæ in tempore vltionis. Dines enim,nbsp;cùm intericrit, non fumet omnia, amp; nonnbsp;defeendet cum co gloria domus eins. Vi-uamus,obfecro, tanquam nihil habentes,nbsp;amp;omniapofsidentes.
Viftus atque veftitus, vt iterum Hiero-nymi verbis vtar, Diuitiæ Chriftianorum funt: amp; has eft potens nobis Dominus,nbsp;abfque minifterio Principum,traderc.
Diuitias veras apud Reges, vel non in-uenimus, vel tales inucnimus,quas longo melius fuerat non inucniffc. At hoc de di-B q. uitij^
-ocr page 48-CvRIALIVM MiSERIAE uitijs libafTe fufficiat: Ex quibus,ni fallor,nbsp;monftratum eft, ftulticiæ operam dare,nbsp;qui ob opes Principibus famulantur.
tin- Nunc tempus admonet, ytde Volv-g«/o^Ç«gt;PTATiBys dilferamuSj in quibus multi «lortales beatitudinem pofuerunt: Atftînbsp;iri primis EpicuruSjyir aliquado magnus,nbsp;^u^ntur. quern Phjlofoplii noftri temporis magisnbsp;verbis,quàm fadis,reprobant.Nam quo-tus eftjobfecrojvel Theologorum,qui vœnbsp;luptatibus non inferuiat. Q^amobremnbsp;fortè inueneris, qui afpernetur oculispuJnbsp;chritudinem rerum; non odoreyllo, nonnbsp;tadujuon fapore capiatur, fecludatq; au-ribus omnf m fuauitatem:Huic homines,nbsp;amp;fortaflepauci,Deospropitios,plçriquenbsp;a,utem iratos putabunt.
In Oratione pro Marcello Ciceronem declamantem inucnimus : quibus in verbis omnes Q_yiNQj/E Sens vs tetigit,nbsp;quibus voluptates hauriuntur. Cumqnenbsp;duæviæfint, quibus Humana vitaconti-petur, Altera virtutii. Altera voluptatum?nbsp;Jlla deferta,i nculta.atque intcrclufa fron-dibusamp;virgultis; hæc femperhominumnbsp;frcquentia tcritur ; nee quifquam eft, qninbsp;volyptati non oblequatur. Suntque ad-modum multi,qui tanquam voluptatibusnbsp;frui^
-ocr page 49-Aeneae Syivii. ij ffuiturijobfequia Principum ampiedun-tur : quod quam ftultifsimum fit, operscnbsp;precium fuerit oftendifle : Ac de volupta-te,quæprimùm Ocvlis percipitur,pn-mùm dicamus.
Obleftantur nonnulli,dum (plendidos Voltftat Equités conipiciunt, dum bella geri, ex-ercitusq; concurrere vident; dum formons cultasque mulieres^ intuentur : dumnbsp;coetus hominum ornatorum: dum ludos,nbsp;dum iocos, dum pulcros equos, dum pi-duras, dum fericeos pannos, purpureos,nbsp;aureos; dum mirificas veftcs, infignes vr-bes,egregias domos,alta palatia,marmo-rea templa, teftudines, viridoitia prata,nbsp;Iucos,fontes,flumina, feras : ferenum aë-rem,montes apricos, amœnas valles, ar-menta, canes, amp; huiufmodi eætera con-templantur.
At hæc omnia multo iucundiora funt priuatis hominibus, quam Curiæ obliga-tis. Nam qui feruitio Regum mancipatusnbsp;eft, in bello non vt fpedator, fedvt milesnbsp;aderit,amp;huc atquc illucconcurfabit,acnbsp;hoftem ferircjfeq; tueri magis, quam ob-Icdareoculoscogitabit. -
,Mulieres non intuebitur, nifi cùm Rc-B 5 gi
-ocr page 50-CvRtALIVM MiSERIAE gi placuerit: tuncq; ülas vidcbir,cùm alijsnbsp;gratæjfibimoleftifsimrcfiint.
Ornati velHbus homines plus inuidix» quàni voluptatis præbebunt: amp; alienos e-quos, amp;ineliores,amp; nitidiores, quàm fui»nbsp;non lætabitur inlpexiflc. locisatqueludisnbsp;perraro intcrerit, lateriregio feinperaf-hftens, PalatiaverOjTempIa, pifturas, fa-çilius fpeftare Mercatores,atquepriuatinbsp;homines,quàm Curiales polTunt.
Cumq; Reges perraro fuorumrçgno-rum limites exçant, vrbes inljiiccre non nili vnius regni poteris. Necquidapudnbsp;alias Gentes fitpreciofum, videndi tibinbsp;copia dabigir.
Ea quoquc,quæ in campis funt vifu de-lcâ:abilia,rarifsimè inß')icies,domo clau-fus quafi captiuus,necvnquamexibis,ni-fi cùmRex vel venari voluerit,velalitçi^ animum relaxare;quod turn fict,cùin maxime velles domi mauere, cfi nines agroSnbsp;cooperuerint,vcl cùm Solis feruore Mun-dus ardebit. Sed marcet plærunque fubnbsp;tedo,fqualidapulueribus,pars maior Cunbsp;rialium: Nec in choreis atq; tripudijs fe-minarum deleâatio datur: cùmtuillamnbsp;rcQticias, quæ in alium,amp; tc,nedum fl’cr-nit, fed etiam odit,
Nulla
Aeneae Sylvit. 14
Nulla dies eft, in qua res mille non vi-dcas,quæ tuum conturbcntanimu. Semper tibi ante oculos inimici funt, ofcula-rique manum perfepe cogeris, quam velles truncatam videre: facilcq;plusama-ritudinis,quàm dulcedinis, vifus tuus ex Ciiriareportabit,
Atin Avditv,dices, magna eft Cu-rialium dclcóratio, dum Nouitates totius Orbis , viros fapientifsimos loquentes,nbsp;dum geftavirorum magnorum,dum can,nbsp;tus, fonosq; audiunt Muficorum. Credonbsp;amp; hocplerosq; decipere ; Sed medendumnbsp;eftetiam huic parti, ne quis obleftaturusnbsp;aures, Curiæ fc aftringat, a^moleftiamnbsp;pro voluptatc percipiat.
Nam quod tu mihi de Nouitatibus ais, abfque ncgocioconfuto: ciim plura illicnbsp;difplicentia,quàm grata,audiantur. Cùmnbsp;nuncciuitates captx,viri præftantesoc-cifijfpolia fafta, rapinæ commiftæ ; vióto-rcs mali, viâiboni fæpius rcferantur.
Viros autem fapientcs,qui de Moribus acfecretis naturae dilputant, quiq; hifto-rias rcferunt, non nili per adulationes a-pudPrincipes accipies.Qródfi nonnun-quam Oratores,atquc Philofophi diferti.nbsp;Curias adcunt, Orationcsq; coram Prin-cipi-
-ocr page 52-CVRIALIVM MiSERIAE pipibus habent; non tam dulce eft, eos il-licaudire, vbicum metu magisloquun-tur,quàm in fcholis, Vbi funt liberi, amp; adnbsp;yeritatem , non complacentiam fantur.nbsp;Hinc eft, quod Athenis, dum libera ciui-tas fuit, amp; Romæ, dum Confides Remp,nbsp;gubernabant, litterarum ftudia maximenbsp;floruerunt.
In Cutijs vero,quilibet fermo per adu-lationem habetur,nihil ad verum dicitur, Commendantur mali, boniq; vituperangt;nbsp;tur. Sunt qui Veterum narrant hiRorias,nbsp;fed mendofe atque peruerfe. Claris auto-ribus non creditur, fed fabellis inanibuSnbsp;fides adhib«ur.
Plus Guidoni de Columna, qui bellum Troianum magis poëticè,quàm hiftoriçènbsp;fcripfit ; yel Marfilio de Padua, qui tranf-*nbsp;lationes Imperij, quæ nunquam fuerunt,nbsp;ponit; vel Vincentio Monacho; quam Li-uiOjSaluftiOjIuftino,Quinto Curtio, Plu-tarcho, ac Suetonio, præftantifsimis au-toribuSjCreditur.
Cithariftas verô,ac Cantores, quamuis Curia foletoptimos habere, (plus enimnbsp;hoc genus hominum, quam Philofbpho-rumvel Poetarum, Principibusplacet.)nbsp;nonadtu^ip» fed Regis audies volupta-temf
-ocr page 53-AÉNEAE SYLVIIi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij
teirii Cumqj dormire,aiitaliud opus agente velleSjtum potifsimè iftorum fónis,aut cantibus inquietaberis.
Omnibus hoe vicium eSl cantoribus(i.n(\xi[t Ora- tior.tib.ii tins ) inter amicos,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^tr. Sati
V t nunquam inducant animnm cant are rogati, 3‘ Jniußi nunquam defißant.
Q^o fitjVt cùm nolis audias,cùm velis, riufquam appareant. Et tarnen hisjfingu-lis CalendiSjaJiquid cogeris elargiri.
Quid, quod omnia iurgiorum atq; ri^ xarum funt plena : Vnus alteri maledicit,nbsp;increpant fe inuicem : Blalj-^hemiæ in De-um,fanftosque iaciuntur; omnes in con-fufoloquuntur. totclamoreafunt,vtvixnbsp;focium, qui propè teeft, valeas audire»nbsp;Qmlibet îùafacinoranarrat, cumdero-gatione alterius. Illi fuam patriam lau-dant, amp; alienani vitupérant : Ipurcifsimanbsp;vndique verba perfonant : nulla in verbisnbsp;modeftia,nulla reuerentia, nullus pudor.nbsp;Scurræfemper audiûntur, vel detrahen-tes,velruftantes. Namhis folislibertasnbsp;eft, quiequid vel facere velint, vel dicerc.nbsp;Ad hæc, li quis fapiat, furdus potius eflenbsp;velit, quàm audire.
lam de T A c T V pergamus, in quo Ve-nus potifsimè dominatur,quàm nonnul-‘’*^'*‘®*‘ li,re-
-ocr page 54-CvRÏALIVM MiSÉÉIAé
n, rerum ignari, blandifsiinam in Cufi/S effe confidiint : Ex eo errantes, quod mu-lieres eos amare confueuerunt, qui velH-bus funtornäti, quicrinesventilant, quinbsp;torneamentisinterfunt, qui canunt,quinbsp;chôreâs ducunt, qui femper læti atque hilares inueniuntur, fieut Curiales elfe vi-dentur.
Sed minime itaeft, vt grata fit hîc Venus. Nam fi qua eft mulier, quæ hos amat, non tarnen eis fe credit, quos loquacesnbsp;agnofcitiaétatores, inftabiles plurium a-matores: nifi forfitan aliquaeft, quæfa-tnam paruifaciat ; tuncque multi circa v-nam concft-runt,nec vllam,fine riuali,di-liges.Hincrixaf,cOHtentiones,odio{àver-ba,interdum verbera, amp;homicidia. Nullam nutrite modicopoteris,cui afsint quinbsp;multapromittant.Venietaltertepulcriornbsp;amp;acceptior: Nulla tarnen fides eft, qùstnbsp;vno contenta fit viro. Sæpe cùm amicaninbsp;petes, aut alium cum ea inuenies, aut ill£nbsp;illam ad alium reperies.
Qimdfi tibi grata obtigerit amp; fidapuel-la,nonpoteris, nifi raptim, amp; per furtum elfe cum illa. Neq; feruire Regi, amp; Ainorinbsp;poteris:quiavterq; infolens Dominus eft,nbsp;amp; qui hominem totum vultfibi.
Adde
-ocr page 55-Aeneae Sylvie ld
Adde,quôd nedum amicam, fed nee côiugem in Curia pudicam feruabis. Totnbsp;flint vndique Proci, tot formofi Iiuienes,nbsp;tot Promiffores, totLenæ, vt nec caftifsi-maConiunx refiftere totimpugnationi-bus pofsit. Qupd fl probifsima fuerit,de-ferendaeft tanienjCÙm indics Curiç Prin-cipummoueantur, fine coniunx fit,finenbsp;conciibina. Tuncanxietates mentisquenbsp;dolor; quia ncccuin arnica remanere,necnbsp;illairi ducere tecum porcs: amp;inftabilita-tem fœminæ remanentis, cuius eft in boras mutari, femper fuipeftâ habebis. lunge irrifiones.ac detraftioneSjquæ fiunt a-mantibus. Dinumera difcriniijia;ponde-'rafu{piciones;:omniahæc,cùmfintpriua-tisgrauia, Curialibus importabilia, neCnbsp;vfquam in atrijs Regum taftus obleéta-tur.
Sequuntur alij duo fenfus, O n o Ran-DI, amp; Gvst ANDI, qui partiin coniunfti funt, partim difiunéti: Nam dum fercula^^^^nbsp;redolentia,fapidaq; comedimus, vterquc^nbsp;fenfus Ixtatur. Si qua aut florum, aut vn-guentorum fequatur fragrantia, non gu-ftum, fed odoratum iuuabit, amp; officiumnbsp;fuum odoratus amittetj ciim in palato ci-bus mafticabitur. At hi quibus in folo palato
-ocr page 56-CvRlÄLItM MiSERIAÉ lato amp; caufa viuendi, ftulti funt, amp; peciJ-'nbsp;dum vitam,non hominum,fedantur.
Nam amp; Apoftolus eos vitupérât, quorum Deus venter eft: Rem namq; damna-tam fequuntur; quâuisplurimipropterea velint Regibus obfèqui, vt bibereatquenbsp;ederemaximè pofsint. Et quia Principesnbsp;óptimis vtuntur vinis atque cibàrijs, vefcinbsp;quoque fe eifdemlperant,potaturosquenbsp;cum Regibus fe confidunt. At ficut MufcÇ’nbsp;pingues méfas, fic ifti vnétas dominoruinnbsp;popinas iniècftantur: quamuis regalibusnbsp;epulis magis mufcæ, quàm ifti potiantuf'
Videamusigitur, apud faftigium regale, quânt^tCurialium edendi atque bi-bendi voluptas, quæ fanè tune öptima eftj cùm fames adeft, atque fitis: cùm nee iJl^,nbsp;neciftaprotrahitur. At in Curia perraro*nbsp;ante meridiem cibaria diftribuuntunqu^nbsp;tempore non famelici,fedrabidifunt homines- Quibufdamveróexpeftatio longa,debilitatis lpiritibus,appetitum furri-puit: alij modico pane, vel cafeoprggufta-to, orificium ftomachi clauferunt : quonbsp;fit, vt alij votent, quiequid apponitur, SiC.nbsp;ad crapulam impleatur: alij vel minimumnbsp;fumere nequeant.
Interdumin ortudiei, amp; ante lucem, fer-
-ocr page 57-Aeneae Sylvii. 17 fercula pofita funt ; qua? nifi comederis,nbsp;vfque in noftem ieiunabismec tarnen fto-inachus officium fuumfecit, nee appeti-tus adeft.
Cum poft meridiem pranfus fueris,rur-fus poft horam cœna ponitur:nunquam in fuo tempore cibus affertur.
nine fubitæ mortes, at^ intefiata feneilus; nbsp;nbsp;nbsp;lauenaL
amp;orexis, amp;Vomitus, amp;iliorum dolor,amp; Srff./. Calculus,amp;morborumomniagenerave-niunt.
Qualis Cœna, tale Vinum, quodficci- luaen/d, da nollet lana pati, vt luuenalis ait, after- sar.j.nbsp;tur: quod cùm biberis,infanus fias:aceto-fum, aquaticum, corruptum, gpndulum,nbsp;acerbum; aut frigidu, aut nimis tepidum;nbsp;colore faporeque malo.
Taceo illos Principes, qui tantum Ce-reuifiamin potupræbentj quæcùmvbiq; amara fit, in Curijs tarnen amp; amarifsi-maeft.
Nec tibi aut in argento,aut in vitro,da-ri pocula credas. namquein vno furtum timetur,in altero fraétura. Fotabis igiturnbsp;ex ligneo Scypho,nigro,antiquo,fTetidojnbsp;in cuius fundo fex concreta eit;in quibusnbsp;fæpe minxiffe Domini confueuerunt.Necnbsp;tibi vni Scyphus dabitur , vt fivelis, velnbsp;C aquam
-ocr page 58-CvRlALIVM MiSERIAI aquam mifceas,vel purum bibas; féJlrtnbsp;commuai potabis, atque ibi mordebis,nbsp;vbi nunc vel pediculofa barba, vel faliiiOquot;nbsp;fum labium, vel immundifsimi détes fuCquot;nbsp;runt.
Intereavinum antiquum in tuaprefen-tia Regi propinabitur ; cuius tanta fra-grantia eft, vt eins odore tota domus re-pleatur. Bibet is Mufcatcllum, Maluati-cum ; ex Gallijs, amp; Matrigali, ex Riparia Genuenfi,ex Hungaria, atq; ex ipfa Gracia fibi afterri vina iubebit ; nec vnquaninbsp;tibi vel minimum cyathum cominunica-bit, quamuis cardiacapafsionc crucieris-Quod ft h#num vinum ante te fit, non tarnen iucundè fapiet, cùm melioris fragannbsp;tiam tux hauferint nares.
Velles nonnunquam bibere, fed non audes,nifi maioresincipiant. Nec famulinbsp;vinum apponunt, nifi poft medium men-fx: quod li ante petieris,amp; importunus,amp;nbsp;petLilans, amp; ebriofus, iudicaberis j nec fine ignominia, quodpoftulas, obtinebisjnbsp;nec ad tuam, fed ad maiorumfitim potabis.
Vinum poftquam in menfa fueritjpei* multas manus tranfibit, antequam adtenbsp;vcniat. Nec Iperes mundari Scyphi'bdumnbsp;pincer-
-ocr page 59-Aeneae Sylvit,
Çirtcernæ remifccnt, quamuis in fundo fex hæreat, vel intus aliquis ruftauerit.nbsp;Nam ficut in templis aquf benedidæ fub-infunditur; ficinatrijs Principum vinaria vafajquibus famuli potantjinanno femel euacuatamundantur,
Nee in Vino tantum, fed in Aqua quo-quecruciatusineft. Nam Si flomachus Domini ( vt luuenalis inquit ) luuenaLnbsp;feruet potu^nbsp;trigidiergeticispeürurdecoltapruinisz
Quibufdam in æftatem feruatur gla-cies, atque hac in feruoribus vina frigc-fiuntmec tibi minima portio dabitur,ma-iorique fiti cruciaberis, quia vÿendo nihil guftabis.
Quid tibi de mappis dicam? nigris, la-cerisjvnftis, quæ nedû tibi faftidium mo-uent, fed manibusapplicantur, teque fe-quuntur, fi quando te volueris tergerer quod pluresveriti, madidaspingui iurenbsp;manuSjin proprijs deficcätveltibus.Hincnbsp;eft illud abdomen, quod in pedoralibusnbsp;Curialium cernis, vt fatius fit, in ftabulisnbsp;porcorum, quam in Curijs comedere dominorum. Nam menfalia ilia munda, fe-ricia,duplicata, fobs Principibus ferui-unt, amp; indies mutantur: tuatruncisaffi-
C a xa
-ocr page 60-- CvRIALIVM MiSERIAE xatamdiUjVtdiïceniiàmenfà pofsint.
Audi nunc cibaria, amp;: fume Vol up rate? fîpotes. Nullatibialiainaftantur anima.-'nbsp;lia,quam boues,cap ræ,porei, vel Vrfi: nccnbsp;iilarecentia, vel paululum trita, fedpoftquot; 1nbsp;quàm fœtere cœperunt dilj^eniatoresnbsp;mere folentmam quo minoris emunt, conbsp;magisfurantur.
Carnes tuæ frigidæ, bis coâ:æ,immuiH dæ, infipidæ, fœtentes, fumo amp;carboni'nbsp;busplenæ, nullis condimentis, nullis fàl-ûmentis, fpeciebufque nullis apparats-Caules putridi,rapæmarcentes, Sc inuci-dæ, leguminafcmicoâa; Ciceraquepifs,nbsp;fabis, lei]|ibus, interdum ôc pulueribusnbsp;atque cineribus mixta.
Cafeus raro ad te venit,aut fi venir,viuis cft pleiius vermibuSj vndique perforatus,nbsp;fitu fqualidus, fàxo durior. B utyrumnbsp;tidum,lardumque rancidum tua fercuUnbsp;condit. Ouatuncapponunturtibi, cumnbsp;iam pullos alunt. Pira amp; poma marcida,nbsp;quæ nifi tu comederes, porcorû eica fuif*nbsp;fent.Oleum,quo tibi excoquuntur fercu-la,de lampadibus fumitur, vel lucernis,nbsp;cuius fœtore fugari ferpétespolfent: quale illud fuifl'e credédum eft, propter quodnbsp;Komg cumBocharc nemo lauari volebat.
Ego
-ocr page 61-Aeneàe Sylvii • nbsp;nbsp;nbsp;19
Ego magnifico hero meo Ca{pari,Cari-cellariojgratiasago, quiniehac cxfenti-naimmundiciarum detraxit,amp; ad lautam eius menfain deduxit: quamuis nifi ipfènbsp;fuifletjiam Curiarum .tædijs renûciafTem.nbsp;Sedperfequar cœptumiter.
Pifces tui vel Lucij parui, vcl Carpones, vel halecia.Si natalicium ftierit, poteris 8c,nbsp;Renkam guftare,Iuti,in quo iacuit,odorenbsp;fœtentem,amp;Anguillam colubri cognatâ,nbsp;aut hofce pifces, qui apudcloacas vrbiumnbsp;nutriuntur.Si quis tibi nobiliorpifcisap-ponetur,quatriduanus erit.
Panis tuus niger,amp; adeo durus,vt vix ge minis dentibus frangiqueat. Btquamuisnbsp;eodem precio fæpe niger amp; albus panis e-matur, ne tarnen affuefcas, femper nigronbsp;pafceris.Voluntque Domini afsidue internbsp;fe,ac feruosjdifparitatem notari,quamuisnbsp;neq;voluptati nonnunquam, neque vfuinbsp;fuerit.
T ua infuper fercula eadem funt:facile-que inannum,quidtibiedendum fît,(cire poteris;quæ res admodum voluptatem dinbsp;minuit, quæ folet varietatibus irritari.nbsp;PolTet forfitan aliquis hoc tolerate,nifînbsp;meliora præ fe ferri continuo cerneret:nbsp;ficuti Curialibus accidit, qui dum fordi-
C 3 dum
-ocr page 62-CVRIALIVM MlSBklAB dum panem terunt, dumque innbsp;cquorumvel ordeum, vel {peltam voranf»nbsp;aut,quasvocant,cafeatas: IntereaDomiquot; .nbsp;jai pilcem, quem Corfica mißt, vel TaurO' ,nbsp;minitanærupes. Sæuientia narnquegut-turafatiare non fufficiunt noftra flumin3gt;nbsp;nec maria: dum pifcatores proxima qui-que fcrutantur retibus, nec pil'cem finuO^^nbsp;in viciniacreicere.
Ecce mox alium, qui longi latique pC' äorisjnecnon Squillam defert,alpara-gis vndique feptam : Cuius cauda neduinnbsp;ramiliam, ied holpites quoque, fi qui af-f uerint, conuiuasque deipicit. Ille Mur«'nbsp;nam addiltit ex Sicilia, quam inter ScÜ-lam amp; Charybdin cepit,dum Außer fe có-tineret. Quid Accipenferes, Trutas, te-mulas,aut alios pilces enumerate attinet?nbsp;Quicqd in aquis fuauius alitur,ante Prin-cipem,atq; id vel afFum; vel oleo Venefra-no, vel vino codum optimo, inter odori-feras herbas,intueberis.
Maxima inter pilces tibi inuidia accre-fcit,nec minor inter carnes: Cùm Cer-uum,Leporem, Aprum, Capream,Cafto-rea, Falcianû,Perdicé,Gruem ,Pauonem, Grycem, Galli nâ,Turdos,Merulas, Fice-dnlas, Ardeas, Anferes ; Hœdulos, Agni-culos,
-ocr page 63-AeNEAE SyLVII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20
culos,CunicuIos,Alperiolos,amp;quicquid volat,amp; quadrupedat faporis egregij, vo-rantem Principem videasjatque hçc egre-giè condïta,pulmeiitarijsque præparatanbsp;! fuauifsimis:quæ cùm relpicis,nihil ex his,nbsp;quæante te finit,mordere potes:fedexpc-lt;Sas,amp; ad comitem dicis ;Ecce iam dabitnbsp;nobis femiefum Leporem, aut aliquid denbsp;clunibus Apri: lam pifcem affumjiam connbsp;gelatum aromatico iure ad nos mittet:nbsp;lam pullum gallinaceum, iam duas auicii-las deftinabit. Sed euanefcit oriinis cogi-tatus tuns. Nâ Curialibus nihil horû por-rigitutjnifi fortaiTe ad cruciatumtuum,nbsp;aliquid focio, tibi afsidenti, »itteretur,nbsp;quo fcires , ilium te Principi cariorem.nbsp;Nonnunquam amp; tibi tantillum dabitur,nbsp;non quo fatieris, fed quo magis afhciarisnbsp;tædio, quàm fuauçs fintepulæPrincipumnbsp;feiens.
Panem anteDominû niueum', ac molli faligine faétum afpicies ; ad quem piftan-dum proprius eligitur, ac magno ftipen-dio retinetur artocopus. quem fi tangerçnbsp;Volueris, increpatus percutieris, qui panem tui caqiftti non receperis, nee inta-óum heri dimiferis,
Qupdfi Ver fuerit^ optata tonitrua C zj. ccena^
-ocr page 64-CvRIALIVM MiSERIAE cœnas maiores reddiderunt, raduntuPnbsp;Tiibera terræjamp;vfque àLybia deferuntufnbsp;Boleti optimi, quales edere folebat Claudius ante illum,in quo venenuni vxor libinbsp;porrexit. Curialibus autem viles amp; anci-pites Fungi ponuntur, amp;inquibusfepenbsp;mors editur.
Poma Principis talia funt, qualia forO' res dicuntur Helperides habuifle ; amp; hisnbsp;folnm obleftari potes, tam enim odori-ferafunt, vt nonfolumpropinquosjfe*^nbsp;longè etiam ftantes odore fuo perfun^nbsp;dant. Tangere tarnen illa non poterisjau^^nbsp;quouis pado guftare.
Cafeusts Parma,Placentiaque deduct-tun fudans,cereus,pinguis, ex ouibus dus, quæ folû ferpillum, cum fuauifsinti^nbsp;herbisjdepaftæ funt.
Struétorem interea faltantem per do-mum, amp; Chiromanta volanti cultello apte Dominum diuerfis geftibus leporern atque gallinam fecantem fpedabis; qu*nbsp;nihil horum permittit tangere , quibu®nbsp;obledareris.
Qmseft, qui rebus in iftisvoluptatem cffe Curialibus credat ? quis non potiusnbsp;pœnam ingentem, cruciatumquerna^’^*'nbsp;mum recognofcat?An non fimilimuni cl
-ocr page 65-Àeneae Sylvie.
hob tormctum illi, quod Poëtæ finxeriinc de Tantalo, qui nec in aquis bibere, necnbsp;inpomisederepoteftj quamuis ad mentum vfque vtraque fibi pertingant?
Quid quod in menfa Princeps afsiduè fabulatur,atque tacenda, dicendaque fa-turjcùm tu nec loqui necfiifcereaudeas.nbsp;Nam fi fortè mutire præfumferis, aut nu-tu aliquid fignificare, quafi cafus per plannbsp;tas educeris foras, ac vel latro, vel fur vo-caberis, vel adulter.
eïïplena/iiperbù.
Ille panem-magno cum muj^urepor-rigitjille indignatur quod fealiquidpo-fcas,amp; quodjfe liante,récumbas. Aut non vident famuli defeétum menfæ, aut, fi vident , negligunt emendate. Sæpe tibi vi-num, vel panis décrit, nec tarnen aliquidnbsp;iftorum pofcereaudebis. Sivelaquam,vtnbsp;vinum domes,vel acetum, vt pifcem mer-gas,vel fal,vt carnes afpergas,vnquam pe-tieris, importunus diceris.
Enumero tibi fedentium tædiajfed ma-ioraillorumfunt, qui Hantes feruiunt, amp; quoties aliquid mordes,ipfi tecum hiant,nbsp;amp; aërem folum capiunt, qui folis pafcun-
C 5 tur
CvRALIVM MiSERIAS tiircœnarum reliqiùjs. Sed accipc mole*nbsp;liias alias.
Sunt in Curia diuerfe dapes. Nam raro minus quatuor ferculis cœiiaparatur. Atnbsp;iftanunquamj vtoptares, exordine da-buntur. Semper quod vltimum velles, e*nbsp;rit primum, cum pane fatur, amp;: yrfi plenuSnbsp;dorfo fueris.-tunc tibi cibaria meliorapotnbsp;rigentur,vel vt ftomachatus renuas,veladnbsp;crapulam,cum tuo maximo damno,com-edas. Qupdfiquiscafus meliores epulas,nbsp;initio meniæ conceflerit, moxillæex ocu-,nbsp;lisauferentur. Eftenim magna miniftrisnbsp;diligentia, ne diutius respreciofiores eflenbsp;in menfaplt;mittant. Nam amp; in ponendonbsp;tardiufculi,amp;in leuando celerrimi funt.
Afpice infuper, In Paropfide quot nils enatant circa cariies’q not Cultellinbsp;ftinant? qualepericulumillic manumap-ponere, nifi quis Chirothecam ferrearnnbsp;receperit ? Sicut apud Strigonienfemnbsp;chiepifeopum, ilium, qui anteptælènteninbsp;fecundus fuit, Florentinum quendam fe-cilfe commémorant. Contigit enim, vtnbsp;Honnunquam alienum quisdigitum, velnbsp;portiunculam mantis , acceperit, atquenbsp;momorderit, vituli carnem, vel bonis ex-iftimans,
Menfar
-ocr page 67-Aeneae SylVII,
Menfein Ciirijs vndique circundantur cdentibus. Cibaria fupracaputtuum,amp;nbsp;humeros afFeruntur, fepeque fuper te iusnbsp;totumefFunditur. Hictepremit,israptat,nbsp;in faciem tuam vomit. Inter fcrculumnbsp;amp;ferculum magna fïtmora,tempusqucnbsp;longum expedtando confumitur;cùm interim necÏpuere, neefcrearepotes, nilïnbsp;Fcurrarum numero velis haberi.
Nunquamcertacomedendiefthora.St tarnen in ipfo menße initio non afFueris,nbsp;cœna mulâaberis, autiurgijsafficieris a-cerbis.Interhçc necporrum,nequecepe,nbsp;neq;allium, quiavenenum ab Oratio di-citur, comedere poteris. Ne^igitur quænbsp;Principes edunt; nam ilia tu um ventremnbsp;dedignantur : nec quæ Ruftici votant,nbsp;quia fdetoremDominis ingerunt,guftarenbsp;permitteris.
Crafsis igitur illis,amp; nullo fapore con-dîtis vteris dapibus. In quibus fi voluptas effet aliqua,ceffaret tarnen,quia continuænbsp;ftmtjA: immutabiles :
J^amcjuevoluptates, (vtluuenalisaffirmât)
comniendat rartor vfus.
At in his rebus tantum deeft, vt gaudi-umaliquod intercédât, vt male indicate non exiftimem, qui fummam in eis mife-riam.
-ocr page 68-CvRIALIVM MiSERIAE riatn , fummainque cordis affliÄionemnbsp;pofuerit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
Sed ftultum atque imperitum vulgus hæc tædia non animaduertit, folumquenbsp;fuipenfas-auro veftes, ac fublimes reipicitnbsp;in equis milites. Et cùm opes, argentum,nbsp;aurum, famulorum cateruas, amp; ornatumnbsp;exteriorem intuetur, miferias interioresnbsp;nequaquamconfiderat. At Seneca, fum-ma prudentia vir, Ifti,inquit,quos pro fe-licibus afpicitis,fi non quæ cernuntur,fednbsp;quæ latent videritis, Miferi funt, fordidi,nbsp;turpes, ad fimilitudiné fuorum parietum,nbsp;extrinfècusculti.
Quo fit,^t Curialibus,qui propter irrt; tamenta gulæ, Prihcipibus feruiunt,nedunbsp;dues priuatos,qui cum iucunda coniugcjnbsp;inter dulces liberos, cafté acparcè corne-dunt; vel Ruricolas, qui medias inter o*nbsp;ues, caftaneas molles,amp; mitia poma, cumnbsp;lade, votantes, nitidi fluminis vndas ex-hauriunt ; fed ipfos quoque, qui in crépi-dinibus petrarum, vel in pontibus, vel adnbsp;Ecclefiarum valuas mendicant, fine cun-datione præponam. Cum illis nec ex feu-tentia fuccedat quod appetunt,nec,fi fuÇ-cefserit, meliores proptereabeatioresuénbsp;fiant. Sunt igitur omnes ftulti,
-ocr page 69-- Aeneae Sylvii. 25 has caufas in regium famiilatum fefe reci-piiint.
Cæterii cùm ab initio dixerimus, quof- F. dam elTe, qui tanquam A n i m ae conful-r ^iAni-turijRegalibus fefe dedunt obfequijs(Ex-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lu-
iftimant eiiim c'onfulendo Regibus, vtili- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vo-
tateni Reip. promouendo, pupiJli amp; y[-lunt in duarum tuendocaufas, affliâisamp;inopi-^«/*«.nbsp;bus fuccurrendo,tanto magis Deo place-re , quanto maiore tædio iRaperagunt. )nbsp;relpondendum eftetiam his; Ne,qui ftul-tiores funt alijs, iapientiores omnibus vi-dcantur.
Quamuisnemineadhuc cognouerim, qui non fuum aliquod temporale com-modum apud Reges infeétaretur ; Finga-mus tarnen aliqueni fore, quern folaialu-tis Animæ ratio moueat. An itaeft,vthocnbsp;in Curia fibi pofsit obtinerc ? Confule-mùsnenos viro bono, in obfequio vtfenbsp;Regis immergat ? Putabimusne fic animanbsp;lucrefieri ? Mihi, hercule,non fit verifimi-Ie,inCurijs Principum, vbi tot vicia regnant, vbi tot irritaméta ab exercitio vir-tutumfubducunt,vivirum aliquem bo-^nbsp;num polfe perfeuerare.
Nanque vtSeifor bonus inequoretro-grado, vel calcitrofo cxcutictur, dilabe-turcjue
-ocr page 70-CvklAtlVM Misériae turque tandem ; Sic vir bonus amp; iuftus â-pud Reges diffluet; velimminutus rerumnbsp;licentia aeluxu, amp;tot immundicijsturnnbsp;viciorum, turn hominum circumuentus,nbsp;tieclinabit à via, amp; in fcopulos ruet, ven--torn viribus aôus amp;tempeftatuin. Ç^uçdnbsp;cùm Plato in Athenicnfi Curia perf^xiß’nbsp;fet, fugerepotius ftatuit, quàm inter tôtnbsp;viciorum inquinamenta morari.
^iius Cognofeito igitur teipfum^ qui fèqiii monbus Curiam ftatuis,amp; an Plarone fis maior, a-Aulicum nimaduertito ; anviriumplustibi,quàiUnbsp;eße pre- illi,fit ad refiftendum nialæ confuetudini-dttütn 0- Oportet in Curijs obfequi omnibusjcorunbsp;porteat. municare«{uod habes, feruiretempori-busj verlàre naturam, amp;tegere, Nec noUnbsp;teipfum hue amp; illuc torquere, amp; fle«5tere:nbsp;Cum triftibus feuerè, cum remifsis iiicuiinbsp;dè, cum fenibus grauiter, cumiuuenibusnbsp;comiter, cum Facinorofisaudaéèer, cuiunbsp;libidinofis luxuriofè viuere : quod nifi ft-cerisjuec magnusin Curia,nec diuturnusnbsp;efle poreris.
Sed replicabis mihi fortafie, illûipfuni Platoncm,quem fugifle Curiam, fuperiusnbsp;fcripfi,pofterius tarnen ad Dionyfium,Si-ciliæ Tyrannum,peruenifle,inique feruif-fc. Siceft,vtais. Sed vide,quid obtigerit-Nanque
-ocr page 71-Aeneae SylVIT. 24 Manque vocatus ab ill o, per doÂrinæ /pe‘nbsp;ciem,cùm Tyranni vicia cornpuilfct, Ty-ranni fraude venundatus eft.
Nec is folus ex iàpientibus iram Princi-pis expertus eft. Nam amp; Zenoneni Philo-fophum, fenem admodum, Phalaris Ty-rannus omni cruciatus genere dilatera-uit. Anaxagoras nobilis Philofophus, ab Anacreonte, Cypriorum Rege, occifusnbsp;eft. Boëtius iuflii Theodorici Regis inter-ijt. Longa mora eflet,fi,quos viros bonosnbsp;necari Principes iuflerint, enumerare vo-luerim.
Nec mihi quiijiiam vel Moyfen, vel He-lyfeuiTijVel alium queinpiam P^ilofopho-rum commemorauerit ; quafi amp; fibi lice-at, quod viris diuinis permiflum extitit. Nec enim cum Regibus illi mâferunt, fednbsp;fundi legatione, quam Deus eis manda-uerat,abierunt. Solus lofephapudPha-raonem moratus eft quem ordinatio di-uina,pro falute populi, illuc tranfmiferat,nbsp;amp; venundatio frater na. Fatebor 8c Mauri-cium, amp; Martinum militafte, ac Principi-bus feruiuiifejfedille quamprimum Chri-ftianus cognitus eft, cum tota mox legio-Ue Thebea truncatus eft capite : Hic vt virnbsp;fadus eft,amp; regia caftra dimilit, amp; in ob-fequiuni
-ocr page 72-CvRIALIVM MiSERIAE fequium Dei fe fequeftrauit.Sciebat eniiHnbsp;vir fanftus, quiapupillorum amp; viduariimnbsp;caufæ ad Principes no egrediuntur. Qui?nbsp;nunquam apiid Reges caniapauperiide-fenditur; quia venal is eft omnislufticisjnbsp;quia impudicus eft omnis fernio,qiiia nulnbsp;lamifericordia, nullus Religionis Zelus,nbsp;nulla caritas, fed inuidia amp; ambitio tan- inbsp;tummodo dominatur. Qtnbus obfifterC; Inbsp;fortifsinii fuerit, amp;plus diuina quàm Humana làpientia.
Et quanniis eflet Martinus ipfe landiiquot;- i fimus, pofTetque fuavirtute fuperare ;nbsp;liciam;amplius tamen militiam nec petnbsp;voluit feqÿi, nec alijs imitandam fuo cX' jnbsp;emplo demonftrare.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;
Nec Saluator nofter C H RI s T V s, i*’quot; terrogatus quidfaciendueffet, ad vitarunbsp;confequendäjvade dixit,amp; Regibus ferui-to: Sed vade, inquit, amp; vende omnia, qu^ 'nbsp;habes,amp; fequere me: non Principem,nonnbsp;Regem, fed me ; non Curiam, fedine iu-quam fequere.
Videas igitur tibi,vir bone,qui propte*’ j Animam fequeris Curiam,ne propterCU-riam illam perdas : quia multi funt ibi la- ’nbsp;quei,multa oftendicula, multç inlidiçDÇ'nbsp;nionum.Durum eftambitionemfrenare«nbsp;auar^'
-ocr page 73-Aeneae Sylvii. !ƒ iuariciam compefcere, inuidiam cioma-re,iram cohibere,luxuriamcoartare,duinnbsp;femper inter ifta verferis.
Si quis tarnen à Deo fibi creditunita-lentum nouit,vincere vt illapofsit;amp; tan-quamSolimmaculatiis in lutoverfarijSi poteft picem tangere, amp; ab ea non inqui-narijfi poteft ignem tngredi amp; nó vri:nonnbsp;ilium Curiam fequiprohibeo. Namme-ritum tantö grandius affequetur, quantonbsp;periculofius militauit. Sed perfuafum efbnbsp;mihi,neminem efle, qui Curiæ feruiendonbsp;Honpotiusvincatur avicijs, quàm vicianbsp;vincat. Dociles imitâdis,vt luuenalis verba recenfeam,turpibusac pragis omnesnbsp;fumus-
InGenefi quoque dîuinum Oraculum Gentß eft in hune modum : Senfiu amp; Cogîtntiô cap.S.nbsp;humani Cordis, in malumpronaßtnt ab a-dolefientiaßia. Nonfuaferim igiturvlliinnbsp;Curijs immorandum. Nam amp; Anima, vtnbsp;dixijdifcrimini magno fupponitur, 8c vitanbsp;fæpe ante tempus amittitur.Qupniam velnbsp;Principum defiderio fauebis, ac vitro fuisnbsp;yieijs arridebis ; amp; animam perdidifti : velnbsp;lucrepabis malos mores, aceufabisq; fee-lera; Seinde iram Principis experieris.
D Cyrus
-ocr page 74-CvÄtALtVM MiSÉRIÀÊ
- Cyftis, Perfariini Rex, Arpalo farniliai'i fuo,admodum ante caro, obrcprehcn-fum in fe vicium, filios epulandos in con-jiiuio dedit. Cambyfes eiufdeni ex earifsi-mis,qni fe de ebrietate corripuerat, filiiiionbsp;fagitta transfixit.Nec tu mihi Arirtotcleinnbsp;obijcias, fummum PhilofophumjAlcxan-dri Magni cadra fequentem. Neicis enin^nbsp;qua voluptate hoc egerit, amp; an fibi libet'nbsp;tas fuerit aliter faciendi.
At fecuti font Alexandrum complûtes alij : CaIiP:hcnes Philofophus, Clitus fr^'nbsp;ter collaftaneuSjLyfimachus milcs,amp;Phi'nbsp;lofophus infignis. Califthenes dum ado-*nbsp;rari mor^erfico Alexandrumprohiber,nbsp;truncatis manibus amp;pedibus, cfFofsis o'nbsp;culis, amp;auribusamputatis, mherävitä”’nbsp;in carcere ducere cogebatur.Cui cùmfy’'nbsp;limachus, in remedium ærumnarumnbsp;fienum obtuliifetjLconi obieftus eft.nbsp;to,cum Alexandrum, Philippi patrisnbsp;dibus deträhentem, redatguiffet, abeO'nbsp;dem, vt fuprà rctuli, in conuiuio eftnbsp;cifus.
Sunt igituf ftulti,meo iudicio ,lt; amp;, bitror , tuo lohannes amantifsime jnbsp;qui propter fuperiores caulàs, amp;nbsp;pter Animæ lucrum j feruitia Principu^nbsp;amp^®
-ocr page 75-AêNÈAE SYLVIÏ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2(5
ampleôuntur. Qu^oniam, vel quod quaé-runtj non inueniunt ; vel per viam fpino-fam amp; ancipitem pergunt ; Cùm ad fi-nem, quem cupiunt,tutifsimispofsint, amp; quietifsimisitineribusproficifci.
Effet ergo iam latisfadum his,quæab initio propofuimus ;poffemque iam Epi-ftolâ claudere ; lèd funt adhuc aliæ quam-»-plures moleftiç Curialium,de quibus nonnbsp;erit ab re,quam breuiter meminiffe.
PLurimainterDo RMiENDvMfunttg-^KfZ/^iZ;^ dia. Sæpe in afferibus dormiendura Aulicoränbsp;eft; in paleis;in lapidibus, nudoque Ço-molefi'u^nbsp;lOjinvento,inpluuia,in frijjoribus. Sinbsp;plumas fueris affecutus,adPediculos,Pu-Z«^^’'nbsp;lices, Culices, amp; alias infinitas vel mor-w«ëlt;Z«w*nbsp;dentes, vel teterrimè fœtentcs beftiolasnbsp;tepræpara. Nunquam folus dormies,niffnbsp;cùm focium cuperes. Linteamina im-munda, fœti da,lacerata,amp; quibus nuper-rime peftilentia funt mortui, tibi dabun-tur.
Corrtes adiungetur lcabiofus,qui fe tó--ta node fricabit.Alius tufsitabit,alius fœ-^ tido flatuteperurgebit. Interdum amp;le-profus tibi coniacebit. Alius frigidus eft,nbsp;veftimenta ad fe rapit; Alius Febre cali-D 2 dus.
-ocr page 76-CvRÏALIVM MïSÊRÎAfi
lt;îus, amp; lodicem cum omni tegmento fil' pra te iacit. Semper vel i 11 e tibi moleltuSnbsp;erit, vel tu illi videberis tîtdiofus.
Dormitur frequenter in cômuni,vbi vel X. vel xx.funt» vbi vnus ftertit,alter pediUnbsp;îilius calceos iaélitat ; nunquam ante me'nbsp;dium noftis eftfilentium. VeniuntEbrÿ
dormitumjConfabulantur J garriunt, râ' ptant, rixantur, pugnantgt; amp; fe inuicé cï'nbsp;dunt: Surgunt mingentes. Sæpc apud fia«-bula funtcubiculatua,amp;equos fremitan'nbsp;tes, vel femordentes audis, Nunquâfcies*nbsp;vbiiacere debeas, nifi Domini dormituiflnbsp;iuerint,
Suntin^iuerforijs multi Adiienç,mul' ti ignoti ; amp; vita Curialium plærunque innbsp;holpitijs publicis ftatuitur : vbi continue*nbsp;fûtes timendijVel formidandi ficarij fuuiinbsp;neque res tuas vnquam tam diligenter cu-ftodies, quin aliquid detradum reperias-Nam amp; ipfi fûtes in thalamo tuo dormien t,amp; te fopito alTurgentjresq; tuas fub tenbsp;quoque iacentes eripient,
Afl’unt Meretrices, Ancillç,Lenones,Io-culatores,Lufores,Parafiti,qui iurgia cou tinuo proludunt; tantusque clamor ex-oritur, vt nedum dormirc, fed nec quinbsp;propete eftloquentem focium intelliger
-ocr page 77-AeNEÀE SylVII. ' VJ fe queas, Adde loquacitatem eoriim, quinbsp;noôie,qiiam longa eft,nunquâ quiefcunt.nbsp;Abfentem cantat amicam, vt Flaccus æt, norattutnbsp;jrolutus yappa Naut4 at^ yiator.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ub.i. Ser.
Nulla dormienti quies datur. Qupd fi Sat.j. vnquâ rumores, aha niala, fomiius vin-Ççret,aç oculos claudere cœperis ; è vefti-gio reuoçaberis,amp; aliquo cafu furgere cô-pelleris. Credo te ifta millies expertum^nbsp;ideoqiiç fum breuior,
Sedaliaaçcipç, quæ inter Ho spit an- Molefit^ dum funt tçdia,Marefchallus orandus eft, hojßn'tio-^nbsp;ac preçio çonducendus ; rogandique fer- rùm.nbsp;ui eius,amp; alliciendi muneribu^ vt hofpi-tium tibi tolçrabile præbeant, Quod fi 4nbsp;proiniferint, nô tarnen implebunt ; tequenbsp;vel ifi remotifsimis locis, vel in fœtidifsi-inis Ganeis collocabuntjnterdum amp; ho-neftum loçutn, quein dédit, vt déféras, amp;nbsp;alteri cédas,minis amp; vi coget,
Sed effet tolerabile fottaffe, Marefchal-lo caput inflçdere,cuius çft officium non inhoneftum ; at fordidos homines fequi,nbsp;atque his fupplicare,amp; offerte pecuniam,nbsp;crauifsimum eft.Nec tarnen hoc potes ef-fugere. Namamp;Coquis,amp;Piftoribus,amp;nbsp;Frumentarijs,amp; bladi vinique diftributo-
D 3 ribus.
-ocr page 78-CvRiALIVM MiSERIAE ribus, humiliare te conuenit, amp; ipforumnbsp;beneuolentiam emcre.
Qmd ©ftiarium referanj ? Hen quoties ille vlnas in peftus dctrudet tuum ? quo-ties te pugno, vel caice repellet ? quoties,nbsp;vbi te videritvenientem,portam,quæpa-tebatjftatim concludet?Qiwties te exclu-fo, quamuis aunim dederis, vel Mimum,'nbsp;vel Scurram, vel Aemulum tuum intro-mittet? Qjwtiestibivel dormirePrinci-pem, vel in cófilio efle, vel ægrotare men-; titur?
Molefiiit Quid de Mot V Cast RORVM dicatn? expeiditio Quis tormenta,quç nunc incidunt,pofsicnbsp;num amp; enumeraEf ? Quanta equorum eft cura»nbsp;ifinerit. quanta armorum? Quot vrgent angufti^’nbsp;Tranfeundafuntaltaflumina,ponteS3n-cipites afeendendi. Equitandum in Te-nebris,in Pluuia,in Vento, in Niuibus,nbsp;Luto, in Glacicj in Fluminibus, in Spinis,nbsp;in Nemoribus, in Saxis, in Præcipitijs, lOnbsp;abruptis collinm; Inter Latrones,nbsp;Hoftes,
Nunquam certus eft Principis recel' fus. Fama nonnunquam vagatur, iii
Aeneae Sylvit. ï8 fus ; ibitqiie cum paucis, amp; fequi pene fe-tnbsp;ftinanter omnes iubebit, idque tune po-tifsime,cùni vel çgrotabis,vel medicinaninbsp;fumferisjvel fapguinem diminueris,aut:nbsp;equi j aut famuli tui, minus difpofiti fue-rint,
Si quis amp; ftandi, vel recedendi certitu-dineni habere voluerit, ex cauponibus, vel meretricibus melius inftruetur, quàmnbsp;exalijs, Nunquam quo fit eundumfeies,nbsp;nifi poftquam perueneris. Creditur fum-ma luce Rex abiturus, tuneque omnes innbsp;Equis expechant, amp;ad meridiem vfque,nbsp;tam Mulij quàm Equi, amp; Currus, oneratinbsp;manent, fæpeque onera, tanlt;^am dece-rnbsp;ptijdeponunr.
Cum vero iter arreptum eftfin his locis potifsimè mâfiofit, ybi nee vina fupt, neçnbsp;cibaria, nee in quibus recipi queas diuer-rnbsp;foria, Vbi vero vbertim oniniafuppctunt,nbsp;nunquam poft biduum caftra manebunt,nbsp;Eft enim Regibus ta?dium,quoties multi-tudinem lætam audiunt. Contra vero exnbsp;anguftijsaffliftioneq; Plebis,folatia fufei?nbsp;piunt. Ideo nonnunquamille pafliis pro-ficifcuntur: Interdum quinquagintamil-liapafluum obambulabunt. Gaudebunt-que cum te, vel familiärem perdidifiçtYçjnbsp;D 4 equum^
-ocr page 80-CvRÏAtIVM MïSERÏAE equum, accipient': velcnnite præcipita-tum in flumina, vel frigore obriguifle, velnbsp;æftu defecifle cognoiierint : ciim ipfinbsp;contra frigus, amp; contra calorem armatinbsp;cxierint.
In Caftroruni præterea proceflu quot prefTuræfunt? quotcalces? quot trufio-nes? quot cafus ? quot irrifiones ? quotnbsp;blalphemiæ ? Nunc tuus Equus alium CX'nbsp;dit inte culpa refertur: nunc tuus Ise-ditur, amp;afficierisdamno. Litigant iniii-cem famuli, amp; in bellum dclcendunt DO'nbsp;mini, «
Interdum feruare ordiné oportet: nuf-quam ced«e loco licet. Feftinandum eft» ciirn alij feftinant, tardandumque cum a-lij tardant. Nec prope te erit, quem velisnbsp;amicum, nec ad eum, vbi fit, poteris ire.nbsp;Si quo cafu ceçideris, nemo te colÜg^*^»nbsp;fed vniuerfo exercitu calcaberis , amp; tamnbsp;til, quam equus,in puluerem redigeris,
Nunc in locis Paluftribus,Sf in Into ca-ftraponuntur; nunc in arena,locoque fte-rili ; ex quo nec lignatum, nec aquatum, abfque magno diicrimine progredi que-as. Tunc aut Aeftas erit, amp;caloribus exu-rerisjCicadis obtunderis,Culicibus mor-dcberis,Serpentibus intoxicaberis, feeto-ribus
-ocr page 81-- Aeneae Sylvii. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2p
ribus atqueexhalationibus pefsimis cru-ciaberis: Aut eft Hyems,amp; tedo atque ve-ftibus nudus peribis. Qupd fi tu forfan e-uaferis, famuli tamé amp;equi fupcrefl'e non poterunt.
' Adde, cum propè funt hoftes, maiores moleftias: Nunc vitandos lapides, nuncnbsp;ûgittas timendas, nunc fûtes formidan-dos, nunc latrones. Nunc infultus eft fa-ciendus in hoftes ; Nunc cauendum eft,nbsp;ne hoftes ipfi officiant infultantes. In ar-mis edendum eft, in armis dormiendum:nbsp;Semper in vallo Caftrorum,in portis, ex-cubiç funt habendæ.Nunquam hora quie-taeft,nunquam in pace manew licet,nun-quamtubç,nunquam cornua tacent,nun-quam infidiæ ceftant.
Qupties itur ad muros, vel cû duo con-curruntExercitus, quantatrepidatio eft? quotclamores? Nunc erigunturmachi-næ,nunc feruntur tribuli, concurrunt ia-cula,fodiunturmifsilibusfcuta:corufcantnbsp;enlès : fub illo equus occiditur, hic fofliisnbsp;telo,ruinam minatur. Illi caput aufertur,nbsp;huicmanus amputatur, quidam calcan-tur inter equos, quidam in foueisiacentnbsp;exangues: mille facies mortis vbique vi-dentur. Non hic mifericordia eft, non be-D 5 nigni-
-ocr page 82-nus, ille miles egregius, ille fortifsimus ¦ creditur Imperator, qui plures fua manunbsp;necauit,quiq;crtientumgladiuinexplu- ,nbsp;rium virorumiuguliseduxit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
SuntEqucftrcspugnæ, funt Pedeftres/ funt Nauales , funt Murales, vbicjue resnbsp;flint horrendæ, amp; facies Inferni limiles.nbsp;Nihil ibi lucrari abfque iniuria proxiini ,nbsp;potes; Nec tuafunt, quœ bellis quærun- jnbsp;tur iniuftis, vt ferè funt omnia bella, qu« 'nbsp;inter domcfticoshdeicômittuntur. Per-dere autem illie nedû rcs,fed vitaamp;animânbsp;potes. Ncc tu te vitarepofle bellum con^ jnbsp;ridas, in qiw tuus Rex interfuerit. NemQ.nbsp;fe marc vitaturii Iperct, cùm Rex nauigâ- jnbsp;ucrit. Autcomitandus RexeR, autainit/ jnbsp;tendus, inter tot, fantasque difficultates. 4nbsp;Autluuenises,amp;fufferreinfolitasresnô *nbsp;potes; aut antiqiius, amp; deficientibus viri- jnbsp;bus,necinediam, nec litim, ncc laboreni ,nbsp;fuRincre vales.
JAorboru Prætereo Morbos , qui, duin fie angi-molefi'ta. mur , nos aggrediiintur : quibus coafti vel in via deierimur ; vcl inter ignotosnbsp;plærunquedieni claudunt, quidomima-nentes, per multos annos viuerepotuif-
Sçd
-ocr page 83-Aeneae SyLviT. 30
. 'Sedredcamus iain in Vrbes: fimus i^j^ioleßie amplo, Ipaciofoquc loco: quiefcat Curia:nbsp;decruntnc propterea cruciatus ? Annbsp;fient indies noua ediâa, amp;conftitutionesnbsp;nouæ ? quibus vt tc coaptcs, fingulis diebus de nouo incipies viuere. Siue Rex fe- 'nbsp;deat, fine Ret,tibi tarnen femper erit ftan-dum,nec vlla tuis tibijs poteris dare quie-teni : fiq; nonnunquain ledes^tcmerariusnbsp;iiidicaberis,
Qifidvero in Stip e ndiis exigendisP^fipetfix quanta morofitas, quantaque diminutio/ó/wniz/tnbsp;eft? Nunquâ in tempore datur,nunquam morofi-integrum; nunc ad iftum, nunc ad ilium rlt;«.nbsp;remittcris, diuerfisque menc^eijs elude-ris. Milita funt, propter qua: Magnificonbsp;Calpari Cancellario teneor , fed in hocnbsp;quoq;fuæmagnificcntiæ fum obnoxius,nbsp;quia me non patitur falario meo fruftra-ri, ficut alios video , qui fuiun gemuntnbsp;fraudarifalarium. Nunquam ftipendia re-cipiunt, nifi diftributorem donaucrint.nbsp;Nec vlhis eft, qui tam clara conuentionisnbsp;fuæcapitula faciat, vtadvoluntatem Of-ficialium no recipiant interpretationem,nbsp;qui funt omnis auri corrafores.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J»»’« amp;
SediamdeNEC ESS A RIIS aliquid dica-”^^':^’^^ mus, qui amp;ipfi Curialium tormenta ex’’”‘’^5^‘nbsp;augent,
-ocr page 84-ÇyRIAlIVM Miserjae jugent,nunc hoc,nunc illiid impetrari fi»nbsp;bi petentes : Et fiue durum fit, fiueabfur»nbsp;dum,quod optant, tamé impetrare te voluut. Qmdam potentes funt,qui ex gratia.nbsp;Principis proinouerc Propinquos pof- 'nbsp;fent, led taies funt eiusconfanguinei, vtnbsp;vcleisbenefacere nonaudeat, vel,fiau-deat,infamiam populi, amp; indigriationeiPnbsp;fupra fe Dei fuftineat,
Quid ? quod ainoré in Iç Principis nemo yerum aflequitur ?Namquc,vtIfocra-tes in ço quem de regno fcripfit libro te-ftatur. Principes peminem, nifi inconful' to quodâ impetu diligunt: Qupd fi quemnbsp;amant,noiWt amicum diligunt : Inter pa-Amor enim gmiciçiayerfatur : fed eo modonbsp;Principu amant, quo amp; Canes, amp;Equos diligunt,nbsp;J«/zT^™‘^“’‘^Ytexinde fufeipiant. Quiddixi?nbsp;erraui, Certemultopluscquus, aut ca-nis, quàrnhomo,diligitur. Mortuoquip^nbsp;pe viro,mox vir alius adeft, qui locum de-funfti magnis precibus fibidimittipoftn»nbsp;lat. At Canis,vel Equi mortui vicem, nonnbsp;fupplebit alius, nifivelemtusprecio, velnbsp;gratia.
Parum adhuc dixi : çùm nedum non dolenda, fed optanda mors tua Principenbsp;fit,qui diutius feruifti. Aut enim pro Ion»nbsp;gis
-ocr page 85-- Aéneaé Sylvie
gis obfequijs nonteremunerauit,amp; fbl-uitur obligatio morte tua, dulceque fuo exorefonabit: Ahnonfuijjètnbsp;homo iÜe,WAgnkeum tnunertbta donAfjèm.nbsp;Autlargitus eft tibiplurima, quæ te mor-tiio recuperate felperat. Vixenimhodienbsp;diues aliquis moritur, cui Principes nonnbsp;fuccedant.
Sed audi iam, quot imminenttibi mo- MoleßiA leftiæ propter perfonamPrincipis. Raro àperfonAnbsp;nedum inter Principes, fed inter Priua.-Principenbsp;* tos quoqne vir bonus repetitur. Ciceronbsp;indiuinationumlibris, Si quæ rarifsimènbsp;fiünt monftra putanda funt,inquit,magisnbsp;monftrum erit vir bonus, qiiâ^attus mu-læ. AlHpulatur huicfententiæluuenalis,nbsp;qui licet prius dixiflet,
Pari quippe hont, nu)nei'oVtxfi{nttottdem,qMot luuenal. T^hebarum porta, veldiuitKofiialSJilt,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sat.13.
Poftea tarnen, quafi feptcm repenti non poflent, amplius fe reftrinxit, dicens:
Pgregium,fanctumqj virutn fi cerno, bimetnbri VtmonflruntpuerOfamp;miranti fub aratronbsp;fifcibtuinuentis, ^fœtacontparo
Nec diuina fcriptura remifsior eft : Si- Pom.3. quidem apud Paulum Prophetæ verba relata funt: Eft autem Deus verax, omnisnbsp;homo
-ocr page 86-Cvrialivm Miséèia«
homo mendax. Et iterum fcriptum éfî» quia non iuftus qinfqua!Ti,non eftintelli-gens, non eftrequiren'sDeüm. Ac rurfiis:nbsp;pfal.14.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eîi quifadat bonurn y nm eii vjquead
JS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vides vtGratoresgt;acPoëtæ,cuiTi
facrâScripturaconcordant. Vidésne,vt tari bonijinali veto infiniti funt!*
Si ergo Rex tuus malus fuerit, dolebis eius infàmiam,. eiusque vicijs cruçiabe-ris. Si AuaFuseft,angeris,quia nec teprït-miatjiiec alios bene meritos ; amp; quia plu-rinia negligit, ne fuintum faciat : Si Libe-ralior elï, times,neprofufione nimiaob-linietæraAim: Si Crudelis, vereris, nei»nbsp;ic tuosque feuiat; Si Pius^ægrè fers, qu^nbsp;non vlcifcitur iniurias:.Si Audax, pericu-' lareformidas: SiVecors, hoftibus inui-des, qui fibi femper infultant : Si Loquax,nbsp;multiloquium efle non abjfque peccatonbsp;cognofces: Si Tacitus,.dicis, quianee A-micos, nec feruitores verbis feit retine^nbsp;re: Si Vinolentus, accuias EbrietatemSinbsp;Vino non vtitur,quiaparum fit fetus gta-uaris : Si Luxuriæ Cultor eft, doles, quia ,nbsp;plurimis iniuriaturrSîFœminas fugit,di-cis,noneflevirum: Si paucos ad fe admit-tit, diiplicet tibi, inter illos non elfe: Sinbsp;commu-
-ocr page 87-‘ Aênèàe Syi.vit. communis eft omnibus,irafcerisjquodnbsp;tam reliquis, quàm tibi fit familiaris : Sinbsp;omni exparte bonus eft,quod monftrumnbsp;fuerit, cùm tu fis malus, doles, quia tuisnbsp;vicijs non alludit : Aut fi tu quoque fis bo-'nus,quemadmodum eft difficile, dolebisnbsp;J’rincipi bono non arridere Fortunam,nbsp;Jemperque anxius eris fuo ftatui : Aegro-tabis cura eo : quoniam non tam filio fuonbsp;patei afficitur, quàm bono Principibo- \nbsp;nus feruus t Cui etfi fortuna faueritinbsp;nunc mutationem j nunc infidias times, ¦ ,nbsp;uec dormies vnquam, nec vigilabis in pa
ce. ¦
Eft infuper magna virorugji recreatio Aulici Mentis Secessvs : Cùm fe aliquis nihil me-retrahit in folitarium locum, acvelme-dttari,ninbsp;ditatur, vel legit, vel feribitj totumque hillegerénbsp;fe Mufis præbet. Et nunc Platonem, nunc aut /cri-Ariftotelem , nunc Tullium , nunc Vit- here pofinbsp;gilium , nunc alios Doftores , iam durfitntinbsp;dum mortuos , fed fama viuentes amp;nbsp;feriptis , alloquituti Sed bac voluptatenbsp;priuati funt Curiales, qui femper in ne-gocio funt, in clamoribus, in tumulti-bus. Si tibi nonnunquam particulamnbsp;Men fæ delcgeris, i n qua vel legas aliquid,nbsp;Vel feribas ; moxaliquis inftabit,qui te vetnbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xctlt;
-ocr page 88-CvRIALIVM MiSERIAE xer* Etfialijcefl’auerint, non aberit Diï*nbsp;penlator, qtii prope te coniputum faciat#nbsp;æraque nioueat, niifqiiam tibi angulusnbsp;patebit quietus, in quo poisis cum Scfnbsp;pione àxcztç.'^^unquAmminuifiluijCfuA'rtfnbsp;cumjoltts.gt; Oportet te Prifcis illis fanÄif-que viris carere, atque inter homines vi-uere, quosreólius Beftias, omni yirtutenbsp;care ntes,app eJlaueris.
AulAAdä Sunt quidicunt, fe filios fuos idcirco lefcentes Principibus dare, vt Mo re s edifcant,ri-corrunt' antque virtute præftantes : Melius dice-pir. rent ad intelligendam maliciam, tuipitu-dinemque difcendam fe filiostranfinilif'nbsp;fe. Sunt ei^in in Curijs viciofifsimiluue-neSjfermones inhonefti.llle luxuria com-mendat, ille voracitatem: Nemo de virtute fe iadat, fed aut virginem violaire,autnbsp;ftupralfe nuptam, aut æmulum occidilfegt;nbsp;aut rapina fe aliquid nadum gloriabitur:nbsp;quæ fcelera fic adolefcentes imitantur atque imbibunt, vt nunquam pofteadimit-tant. Necreputes adolefcentem pudicö,nbsp;fobrium,verecundum, amp; benemorigera-tum,apud Principes inuenire:Omnes hu-iufmodi funt, quales magiftri. Verum eftnbsp;enim,quod Terentiusait: Adpeioréplsç-runque partem animum applicari, fi quisnbsp;adeam
-ocr page 89-Aeneae Sylvii.
ad earn rem Magiftrum fbrtitus fit im-probu m. Sic Natura iubet; velocius amp; ci-tius eps corrumpunt exempla mala, cùm animùm magnis autoribus fubeunt.
Refero maximas Deo grates, qui mihi iam viro fequendi Principes animum tra-didit, cùmiamàparentibusvirtutes ali—nbsp;quas fie acceperam, vt amplius amittercnbsp;non pofiem. Q^pd fi aliud no eft, hoc làl-tem habeo,quia nonnullas didici litteras,nbsp;quarumeflem omninoignarus,fipueri-ciam mcam Curia fufeepiflet.
Eft enim in Curijs Principum vicio- tittera^ fum, litteras nofle, amp;probriloco duci-for«wj;»nbsp;turdifertus. Eftitaque magn*litterato- Aula connbsp;rum moleftia, cùm fe cótemni per omnia temtus.nbsp;viderint, amp; res maximas ah iftis dirigi, nenbsp;dicam ego negligi, qui vix inter manusnbsp;amp;pedes quothabent digitos norunt. Sednbsp;eftetiam illiteratis fuaturbatio, cùmvi-ros in Curiam dodos, ac Latine loquen-tes venifle vident, quos ip fi nequeunt in-telligere.
Quidprætercade C o ns cien tia tuaAtda con dicam, quæ femper inquiéta eft, femper- fcieiiamnbsp;que te mordet, cùm tu te feias, multis vi~vulneratnbsp;ciorum illecebris inquinatuni. Nullum
£ grauius
-ocr page 90-CtRJALIVM MiSERIAÄ grauiüs fuppJiciû, vt Senecanbsp;Confcientia. Hincluuenalis :
juuenal. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— cur tarnen hos tu
Sat.i^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diri confitafacit
Mens habet attonttoSf ó'firdo yerbere caditf Occultum (juatiente animo tortore flagellum ?nbsp;Tgt;£ena autem vehemens, ac multo fauior illù,nbsp;^uoi amp; Cadttiusgrauù inuenit, amp; RhadamantttSfnbsp;t^olte diej^fuumgeflare in peclore tefleni.
, Sed audi obfecro Ciceroneni, pro Sexto Rofcio, cuius hxc,û benetnemj'ni, vet'^ bafunt: Suaquenque fraus, amp; fiius terror maximè vexât,' fuum qucnque fcelnsnbsp;SL^itaXfâmentiâqueafticit, mllx cogitâ-^nbsp;tiones coiÂcientiæqueâniini terrent.nbsp;funtImpijs âfsidux domellicxque Furixrnbsp;quæ dies nodcsque pœnas parentuin, dnbsp;confceleratifsimisfilijs répétant. Quaqnonbsp;te vertis, obJocutiones de Rege,de Con'nbsp;filiarijsjde te ipfo fiunt,cùm vel nimis fub'nbsp;diti grauâtiir, vel hoftes inRant, duin CU'nbsp;ria in Choreis eft, aut in Venati^-NiBvs occupata.
NuJlum interres mundanas mains nus eft ho^nibus àDeo concclTninfnbsp;Cicero dieft, quàni AmiciciA. Atnbsp;bonOjtamfuauijtamvtiJi, tam ncccn^'
-ocr page 91-Aeneae Sylvit. 54, ri o, priuati funt Curiales. Nanque vicio-fifsimi ferè cùmfintomnes, non Amici-cia inter eosefle, fed faâio quædam, amp;nbsp;conlpiratio poteft. Inueniuntur nonnul-liinduftrij ac laboriofi Curiales ; at in hisnbsp;adumbrata, non exprefl'a, funtfignavir-tutum. Videntur quidam liberales, fednbsp;rapinam fequuntur. Si funt cafti, ambi-tiofos inuenies eos , atque fuperbos. Sinbsp;humileSjEbrij funt,amp; Nebulones. In nul-lo virtus eftaliqua, quam mille vicia nonnbsp;comitentur. Arduum eft, inhac homi-num colluuie,virum amicicia dignum re-perire. Quod fi quis inucntus merit bonus, velKegi non placebit, ^iMagnati-bus , nec eius vti beneuolentia poteris:nbsp;quia non licet in Curijs habere commercium inter illos, qui non funt accept!: Vi-debisque nonnunquam illos, quosdili-gis, amp; qui tibi lànguine funt coniunfti, adnbsp;fupplicium rapi. Et quamuis difficile fitnbsp;tacere, cùm doleas ; tarnen nec conquerinbsp;poteris, neque hifcere : Sæpeque cum illonbsp;conuerfari cogeris,qui tibi vel pattern, velnbsp;matrem occiderit.
Si eius conditionis fuens,vt F a m v l a-tvm polsis teuere ; inuenerisSeruitores tuos Ebrios, Gulofos, Rixofosque, Info-E a lentes.
-ocr page 92-CVRIALIVM MiSERIAt lentes, Immemores,Negligences,Inertes , Adulteros, Homicidas. Si rut fus tunbsp;alteri famuleris, dominum auarum,Que-rulofum,Inuidumj Temulentum, Loqua-ccm reperies.
Ygt;\Çlt;Mxrz'^çxomnesCuriAjiAtitsi, quam contemti Consiliarii fint , fuisquenbsp;confilijs non acquiefcere Principes.Qmdnbsp;aiunt Cancellarii, ciiin eorum lit-teræ ad honorem Regis amp; vtilitatem Icri-ptæ, tranfire non polFunt, nifi corrupts, |nbsp;amp;exbonoin malum mutatæ? Quid Ma-GISTRI CvRIAE , amp; MaRESCHALLI,nbsp;dum obœdientiam non inueniunt? Q^idnbsp;M A GI s T Rgt;C A M E RAE,dum corum com-puta corripiuntur gt; Q^id Capellani,nbsp;dum in celebratione diuinorum officio-rum fufpenduntur? Quid Medici, dumnbsp;j negligi fana , amp; nociua recipi cernunt?nbsp;QuidMiLITES? Quid CVBIC VLARII?nbsp;Quid T V BIC INES? dum ftipendia fibinbsp;negantur? Qmd Coq_vi, qui nihil parare fine repræhenfione polfunti’ Nullusnbsp;efi, cui non fint infinitæ moleftiæ. At-que, vt breuiter dicam ; per multas tri-bulationes intrantlufti in gloriam Dei:nbsp;Curiales vero cum multis cruciatibu-inbsp;{^uircreßbi Gehennam ßudent.
-ocr page 93-Aeneae Syivir.
Nihil de Clericis amp; Religiofis dixerim, qui cum lofeph Pallium, cum Matthæonbsp;Telonium, cum lohanne Sindonem, Scnbsp;cum Samaritana cupiditatis ydriam, iufsinbsp;funtrelinquere. Taceo amp;illos, quinecepnbsp;ûrio amp; inuiti fequitntur Çuriam. Nam,nbsp;vt Cicero pro Sexto Rofcio dicit ; Quodnbsp;ego inuitus amp; neceffario facio, nec diu,nbsp;nec diligenter facere polTum.
CRedo iam me promifsioni meæ fatif-fecifle ; quia ftultos çfle, me probatu-rum dixi, Omnes,qui aliamvitam haben- ' tes, inquapofsint fe honeftè traducere.nbsp;Curiarum moleftias fequunfcr. Qupdnbsp;cùm ita fit, relinquamus hocPELACVsnbsp;iNQ_viETVM , nosquein aliam vitamre-digamus. Nanque fi pactmcupimus, finbsp;ocium diligimus , fi nobis viuere volu-mus, fi Salutem animæ quærimusjfugien-da funt nobis atria Regum, amp; aulici tu-multus: in quibus nec requies, nec bona-rum artium exercitatio,nec yirtutis amornbsp;aliquis régnât; fed Auariciatantum,Libido,Crudelitas,Crapula,Inuidia,amp;Ambi-tio dominatur. Qmbus vicijs qui fit de-ditus, nullo fe potcrit argumento' tuerîi,nbsp;c^uin apudviros dodos,amp; malus effe con-*nbsp;E 3 uinca-
-ocr page 94-CVRÏALIVM MiSERIAB uincatur, amp; ftultus. Vale, vir, nifi ex Cu-rialibus vnus elfes, meo iudiciopru-dens. Ex Pruck, pridie Calend.nbsp;Febr. Anno Salutis,
14 4 Î.
Nobili
r
NOBILI ET
STRENVO BERN» hardo hvtteno.in
Françkenbergk: Ecj.Fr.
S. D.
VAf iamdudum a.gnaü tui vlri-ci Huttefîi Aula Dialogue deßde-raretur,ine nobilescfuida ^do^ ^i'viri a.manter cohortatißtnty vt AencAnbsp;^yluy libella de Curialium mi^rijs adiun-^erem illam, cum Hudioßs diuulgandonbsp;communicarem.
^^amobrem cunt hoc nomineßperiori-bui temportbui nobilem ù’fiimms. ßeifra-trem tuum, Georgium Ludotticum Hutte-nurn,compeUaremy certisde caußs veßro ßne cofinßt me nihil huiuifa^lurum oßen-derem-,jgt;ropoßtum tile meum non modopro^nbsp;bauit ^fed 'uti fergerem, atejue editionentnbsp;maturaremfuit hort at or. Fobis enim agna-ti •veßri memoriam cum primis eße ^ra-^nbsp;tarn j ^fertinercadfamilie nominis^. •vc-E 4 'ßri
-ocr page 96-Pr Æ F ATI o.
ßri bonam exißima.tionem, virtutem ib-liuf, mérita,^ in pAtriam, immort alt fofle-ritat'is celebrari memoria.
Ut ter as bumaniores amas, ^magnifacis-Argumentum etiam hoc tibi, crebro vita humana vi9ißitudines memoriarepetenthnbsp;accept umforeputaui.
Etenim cum in Mundoßmper eadem ß gatur Fabula , perfinis tantum mutat(^‘‘gt;nbsp;quidiucundius vtiliusueefßerear, quamnbsp;Horum vericulo impune Capere ßontinaa^
Præfatio.
36
nuilius hîc nominAtim vitiA morestie refre-bendAntur, ^iAmdudum,qui illistcmpo-ribus, ciimhACfcriberentur, mAgiflrAtum gerebAnt, vit Afint defuncli-
EAm Aute ejjè vitamp; AuUca conditionem, quAm libellus hic nobis Ante octilos propo-nit, nefcio An qtiiJàjUAm fiinus inficiAri poßnbsp;fit. N Am ciim is hominumfit c Apt us, vt im-perio pro/perisd rebus pUrunq, immuten-turfiAftidioq^jere ^fiiperbiA efferAnturfitnbsp;fiamp;pe, vt illt eÜAm, qui commodis Ante afiue-runt fnoribuSfCorrumpAntur, (^AUtAmbi-tione Atq^ honor um cert Amine Adres iniu-
1
-ocr page 98-Pr æ F a tio?
in Oper tosßopttlos ahlati, quot;vita Acfort uni-rfinifuArumfaciant nauf agi a.
At quoties nulla neej.fàpientia ne^pru-(lentia inßruclos Phaéthontes Aulafeß ob-t rudere,atpue ad Rentpub.ger endam nudos plane accedere 'videmus. His 'uero,poteßattnbsp;\latis, (juid intolerabiliu^ efc poßit?
De nationis ac at at is no (Ira Aulis exempta {qua ^odioß fortajß forent ) fumeï^ no ePi opus,cum exemplorumfatis 'veterumnbsp;ßtinpromtu. Etenimin Aulisprifeisact^quot;nbsp;motioribfss ( in quas tuta,opinor, esi repi'^'nbsp;henfto ) quotum quenque legent es hißori^nbsp;repertmus,qui Reip. rnagiis,quamfis 'voltt'nbsp;pt at thus inferui erit(
Ecce enim,cHm (pacia prateritorum tftP“ poru longius reßicimus,((t- -velA/friorUf^fnbsp;lt;veU^egqpttarum, -vel Perfarum denip^^nbsp;Reges, Gracarumue autcaterorumpopi!''’'nbsp;rum in terrarum orbe Principes ,horumfnbsp;Satellites, or dine percenßmus, moresq^ Gnbsp;ndtasfingulorum nobtfeum in animo conf,nbsp;deramus-, quanta nobisperditifimorumnbsp;pqmitium, imo no hominum fed beluatn^
-ocr page 99-Præiatio.' 37 turbo, ante oculos verfatur ? ^uotiei imma^nbsp;nes cernimiisfarricidas,adulter os y ac tetranbsp;•voluptatum mancipia rem gerere ; bonionbsp;Principibus, Confiliarijs, agubernaculionbsp;deieUis?
De populo Dei quid dicam,cttm (ptcraru Ut ter aru teßimonio ) in luda ^ljrdél vixnbsp;decem bonos ,ßdpauloplures quant trigin-tamalosReges fuijjeconßet? Imo Eccleßa-ßicus,prater Dauidem, Ezechia, loßam^nbsp;omnes peccaße, Legem altißimi reUqaiße»nbsp;timor em Dei contemßjß ait.
\^t bonorum etiam illoru 9onitas qua-lisfuerit, vel vnius Dauidis vita nos doce-at. lUeenim in lt;^ulam e caula 'vocatus, honore atque imperio amplißcatus, tenertnbsp;moderationem baudpotuitßdt andern vo-luptatum illecebris interceptus, atque in a-dulterq turpitudinem dtlapßtsßirum^ßo-micidqfactntts ag^eßus, tum Eccleßa Dei,nbsp;tum populos externos vehementer offendit,nbsp;acpanas atroces cumfibi,tum toti regno ac-terßuit.
Hincßlios minißros eiußlem reßicien-tes,
-ocr page 100-nobis cernimw ? Cum fororefuA ThAmAf fluprum fucit Amnon. IngenuasAuUniA-tronas, tAntum non mAtresnefAriAnbsp;libidine çontAmin At AbjAlon ; horrendAm^nbsp;ijûe contra p Ar entern mouendofiditioneWtnbsp;AC multis tandem ciuium millibus extiii*nbsp;ctis, 'vitam ipfe fitfbendio finiensconfoditur-
Jttfpendio^^ferit.
^uapropterß Aula 'DauidisetiamAtH“
mum, ineunte ab atate labore exercituttt»
Aclum ,'vßjue adeo labefaclauit, dfdeldß iaßipientia pradittts ßßaudes AulicorAt^
’vitando cauerepotuit ; quantop£re alß
Præfatio. 38 hiUter in AuUm Regis ^^egjptÿ detrußts,nbsp;njerAfide virtutefr^ditU'S, moderAtionenbsp;in rebus Aduerfis (fi fiecundis tcnere pottiit.nbsp;Proinde poHtetroscArceris ßuAloresforti-t er exAntUtos, emerfit t Andern tACnon mo^nbsp;doPhArAonisfiti opes AHxit,totij^ regnofuitnbsp;prAfidio dignitAti ;fed (fi EcclefiAm Dei,nbsp;propinoiHosfios, diuturnA AnnonApenuriAnbsp;prefios,fu7nmApiet AteferuAuit ; Ac,tefeEc-cleJÎAfiicojin Principe RectoremffAtrum,nbsp;firniAmentum gt;^entis ,flAbilimentum popu-li-,euAfit. Et hue fane referre liceat Mofen,nbsp;lt;gt;ihdiAn,DAnielem,ÄdArdoch^m-,qui'VA^nbsp;riA MAr'ts AulicifortunA prudenterfuperA-tAiprAflantiam 'virtutis ,ingenij, dignit a-tis,in AuIa confecutifunt,Ac mult urn Eccle^nbsp;fiADei, Reig^puhLprofuerunt.
'^tEfAiamAtAteprouedtum non vene-rAndi cani, nonfieclatA ptetas, non diuina 'VAticinationum Autor it as, a crudeli Ma-nafis tyrannide defenderepotuere. leremi-As 'vero Ab lt;^prye ,fiu OphreA, Rege Aegy-ptio,interfectus cH. Eademprope fortunanbsp;yfiss Michaa^dum Regem fiyAchab monet,nbsp;ne bel-
-ocr page 102-Præfatio.
ne helium temer è moiiecit, Gnuthonum Au-licortim impulfu in career cm mij/ia, pant trihulationis, atjua angußu, maeeratur-Johannes Baptifta in Aula Hero dis reel a di-cendofàciendo^^ fait antis meretrienUar-
pRÆFATIÔj
irunßti^ä. dédit Henrici, OthonesLotha-riui, ac nonnnlli alÿgt; ) tumen ér Ult ifgt;fi fue-runt in mifèria, cum quodmali ejjè nollentt inoccultatßipe Aulicorum inciderint tnfi-dias. It A nimirum lulitt-s Ciefir, tot populo-rum domitor,primui^ Imperq Romani co-‘nbsp;dit or, viginti tribut 'vulneribui in Curia
dttiof
/
-ocr page 104-UctoyAdAuUm fife t Amen confer At, Ante-quAm probe fefe ipfie noficAt, compertumtit hAbcAt, An eofit Animo, 'ut quicquideuertt- *nbsp;At, mo der Ateferrefei At.
Equidehocloco reticere nequeo,moderH’ tione Amici olim ƒ/// V A L E n T i N i F v X,nbsp;4 Dornheim -, in Wijfentheith, Eq. Er.
Præfatio, 41 multufAcudeilledeCuriiilium mißrijs differ eh at ,fubindeSenecæilia ;Iniupias acci-perCjgratias fæpe ‘A%^rç.’^inculcans,cofo-^nbsp;fiefue itludÇuwm demonflrans.
Si curiam curas, pariet tibi Curia curas-canttlenam canere famp;fe memini dx ‘ AuU Herbipolenfis Prxtorem Pridericumnbsp;¦Adclbertum ab HeJßnburgk-^dPp^^ftK butenbsp;i generu nobilitate ac 'uirtute lohannem anbsp;Creilfheim,dpC’
Sed htte, quot;vt alieniora 'verbofm hoc loco ferßojHineceJßnoneH. Refrehendantßnenbsp;doPhßimorumilla 'virorü opujèhla qui 'volent-^nobuffficiatplacere paucis, dpbono-tum obfiquijludß ac voluntati. Ne que fore fj/ero, quot;vt bonis ea nuncplacitura nonfint^nbsp;quA tenebris antea ftuque opprejja, eruditinbsp;nobilefq^ 'viri toties^equirebant. Vt enim a-lios nunc omittam, Andreas Poit à Rineck,nbsp;Eq. Fr. in quadam ad nterefiripta Epifiola,nbsp;, Aula, inquit, Hutteni, 'vt mihi eins cogno-fieda copia data eii, magna animi 'volupta-teperlegi. Etenim ef argumenti nouttatCfnbsp;dpfacundiafermants, siper'is artifeiofanbsp;F oiM~
-ocr page 106-Pr. Æ f a t i oJ 6tMvn»(t,perquifefliuui7nihi vißünbsp;dialogus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;egregtartt ingenij HuttentA“
ni 'vim nbsp;nbsp;nbsp;differendi fAcultatem excelled'
tem häud obßure redoleat : dignumq^ arbi^ fror, qui inter érudit os lufiis cum frimis h Anbsp;beri,(^ab inter it u vindicaridebeat. Cuft'nbsp;rem enim fermultos de Vrancic a nobilitâî^nbsp;huius viri ‘vefligijsinfiflere,'virtute,éruditnbsp;tione, indußria immort ale nomen ac d'nbsp;cttsfArAre.
T't 'vero^nobilißime vir,dextre hac oiti' niAACcffies, dv fietAtU humanitAtisq^^nbsp;diA,more ^'u tuaßrenue defendes, amp;nbsp;quoniam litterasAmasßiliges. Vale.nbsp;BAßleaRAurACorum,Anno M. D. LX^^'
HcnricusPcttcuS Herdefîanus-
-ocr page 107-4«
NOBILITATE
GENERIS. ET VIR»
TVTE IMPRIMIS CLARO,
Georgio LudouicoHutteno, Equiti Franc.
S.P.D.
Henrietta Petreui Herdeßanta.
Ante per Jtaliäas loachimi jparferat vrbes M.ufa, tuof laudes ingenijq^ decus.
Nemo erat amp; patrijs fama celebratior orü ; Nominis ampla tut PrOncia plena fuit.
Jllafed ingenqpraconia débitafummi, Pe tarnenamp;ftudijs ipfe minora facts.
Ergo tuagenerofa domus vtfiemmatalaudo, sic animi dotes nobilioris ame.
Nil cum Pieridum mihi contemtoreßiperbo, Cui rude, amp; ingenijpeilus inane riget :nbsp;i^ui temerefurfum^ trahit, mifcetj^ deorfùmnbsp;Omnia,res bedo fi quagerenda venit:
-ocr page 108-Qifi,quotîes ratione opta,aut interprété linguist Kemj^ dccet verbis conßlio^geri,
Non aßno plus mentis habet, licet omnia verbif Compleat, lt;jt: tumido fortius ore rudat.
Sape quidenifoils armis,ferroqj tremendo Teutones egregium promeruere decus.
Cunbbatj^ principio fubigebant,fiuegerenda Hellaforentferris aßgt;era,ßue Mari.
Sub nine darabqnt-alacres, rapidoq!^ fub aßu, Nec graue ferre gelu,nec graue ferre notos.
îtala camp;debant coUatis agminaßgnis, Arma fera folitißmereaperta manu.
Sed tarnen alma fides aber at, nec eer ta colebanf Numina, conßaret cum tarnen effe Deunt.
Saxones arnt/ferum Martern coluére, lottern jj. Et Venus,dr magno Luna in honore fuit.
Atq^ alios ait) P lures tiniuêre Tenantes, Crodoq/j mentito numinemagnuserat.
Omttia Mars potuit,ferrunti^potentius aquo, Vibba^ pugnaci lurafuére manu.
AHvbi Germants ceßitviäoribits artes Roma,trittmphato ceßitamp;Imperio.
Barbara tune animiferitas mollita per artes, Siuit honoratislegibus eße locum.
Ccepit amp; infinis'lus eße potentius artnis, Etplacuit pure fiera fideniq^ colt.
Magna Deo nato^j Deireuerentia chriflo, Magnus honor Mufisingenioijj fuit. •
• nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et me-
-ocr page 109-Et memor Jmperij neruos conßßere in illtf, Grandia moxfiatuitgens pia tenipla Deo ;
Do£lrin£tjj rudes animos compefierefienis. Tempus amp; infiudt}s ponere (urafuit.
Teflü es,ingenio beüù ér magne togac/^ Garole,Teutonici conditor Impert).
Creßere vidißes vrbes, maiora^ condi M.œnia,praruptis furgere caßraiugis.nbsp;tuncfiud^s,maiorGermaniabello,nbsp;Maxima celeßi relligionifuit.,nbsp;r Horruit Almanos occajus, amp; horruit ortus,nbsp;i Actiotuit noflras vltimusorbisopes. *nbsp;)ƒ TeUces,ß Pieridas leges tueri,nbsp;^^P^oferre datas curafuiffetopes.
Sed cum nuUa tibi vi^lrix Germanii^elli, lufia triumphandi nee tibi (außtfuit.
Pax erat, außtfuit tandem vinoßoratas Maiorum partis [anguine rebus ali.
Gommoda luxuria fie infirumenta reliâ^at Jmpia pofieritas effe putabat opes.
Pt cecinit tuba turn pompis,non terruit hofies, Etpra Marte tibi gloria Bache fuit.
Ac Monachigenus amp;ftudijs amp; inutile bello, yquot;nbsp;nbsp;nbsp;Nec[aéra Pieridum, nec coluére Dei.
Sacrificûm vero impatiens Martis^^ Cat era curauit turba Ljeaa nihil.
Ad doâosgens pigra libres, adpocula velox, üec leue tune Mufis Imp'erioij^ malum.nbsp;F ? Bi
-ocr page 110-planda Venus pro Marte fera, pro Vallade BacbtUf Pro calamo in precio tortilu anfafutt.
nine pieras amp;prifca fides abiêre,nec arma,
'Nee Itbuitpurè traditafacra coli.
Necfacra, nec rerum caufas nouere,nec yllut,
Seupurè potuît viuere.fiueloqui. Jnfelix'tgiturcum nosignauia luxu
Perderet,ac patr'tas attenuaret opes, Nec'iam fitua pat'i noflras vic'mia leges,
Nec folito velletfisbdere coda iugo; lam^ liait nos vrgerent,Sclauï^ Getaj^,
Vaftaret^ rudes impigerHunnus agros, lam^ tot inpatria viitor calcaret aceruos,
Vot^ daretftammis oppida,membraneci: JAartia tunc^erum nosfigna co'ègitegeflas,nbsp;Armajj dégénérés puluerulentafequi.nbsp;Tune iterum latiees Aganippidos Hippocrenes,nbsp;Etiuga Parnaß vifere dulce fuit.
Et fanata féru iterum Germania bellis,
Se,toties armispreffadeuauit humo.
Martis vifieretfludiofanouem^fororuitit Hoßibus in medqsfepecoailafuit.
Prima trucidocuit mifceretonttruabello, Horrendisjj virosfernerefulminibus.
Scribere prima tjfpis, Itbrosij^ parare premendo Repperitàngenua calliditatis opus.
Non hoc vtilius quicquam dédit vllapriorum AetastVtiliuspoßmodonuUadabit. .
-ocr page 111-Hine bona Romans redÿtfacundia lingui, Cermanisq^ vigor fr'ißtnus ingenÿs.
'Eloquioj^grauipar amp; prudentia, p^r^ Milttit virtus iunilafides^fuit.
Vt^manudoditper4gunturbeUaMi»eru4, ' Aonio^ßmulprafidetipfa chore,
Sic quo^ Mlatrix Germania rité vacabat Artibus, amp; culto peäore miliria.
1'eßii adet darum Phabo Martig tuü^ 0 Maxime Germanu Aemyliane decut.
'^am melior te Regefiholis aodrina deceri, Ceeptaq^ Reliigiopurius alma colt.
‘Peq^nouuconflat generofe,tuosq^Nepote5, Vidorem terrù impofuiße pedem,nbsp;Gens Jlebraafuos igitur, Gracij^ libeHts,nbsp;Atq^fuos nobis Roma diferta dedit.
Ac nit or eloquq tenebrarum dtßulitatra Nubila, barbarie concipientefugam.
Ardua nobtlium Luther e volumina vatutn Pandisjdr arcanis conditafacra libris.
Sed Gracas Ioachimedoces,artet^ Latinos, Lt tu Mufarum dulce Philippe decus.
^odrinajj parißudio melioris Erafine Artibus ingenuis tempora multa dabas.
At decus Huttenus dodarumgrandefirorum, il rte fuit nullis, eloquióue minor.
^obilisvtfuerit.generis^ propagine clarus, Üebiliorßudijs ingenio^fuit.
F 4 CwbM
-ocr page 112-Ciuibus iäe jitü,PMruflorent'i 4more, Auxilium caUmuf^pe manuq^ tultt.
Jlleerat Orator^ tonans, idem^ Po'éM
Ciit dareïAonuni CaUiopea cheljn.
Carmine Medoacum tenuit, Tjkrnn^ Padum/j^t Pt Rheni tiimidat nobilioru aquM.
Necpituin/ómnos.fxda nee in ocia vita, Certa fed in patria eommoda natns er at.
Oderat ignauos tantum qui nomine, non re, Sunt homines, titulis turbafuperba fuis.
Necfolum virtutefuafua fecula iuuit ; Curapio n^aiorpofleritatiserat.
Hine tot virtutis vera monimenta reliquit. De fanélajj pios relligiohe libres.
Hinctoties vitijs indicit amabile bellum, ïios^ falutifera de pietate docet.
Hine docet ineautos ambages Aulicus AuU, Uanc amp; luHificum dtfferit ejfe Mare.
Perge igiturLuduice, tuaßies optima gentis, pt decus Huttena prafidtum^^ domus.
In quo magnanimifacundiadoilareuixit Vlrici,ac patria pene ruent is amor.
-ocr page 113-4J A VL A
VLRICHI HV r-tenigt; eqvitis GERMANIi
lt; Henrichum StromerunK^uer-bachttm,Medicum.
AE turcmihipericulofàmfiiafi-fti StromcFjde vita Aulica vt fcri-berem, hocpotifsimiim tenipo-rç,quototagentibushic Princi-pibusjtanta eft Aulicorû frequétia. Quafi
vllo modotutuni fit, has ßgt;inas contre-óare,aut co nful turn cos irritate, quibiis etiamfiblandusfis, non admodum pla-ccas. Et die mihi ainicifsiinc hominiim,nbsp;quidteiuuit, in hocdifcrimenabdiiccrenbsp;amicum? nee in mentetn venit,cui me fu-roti obijeias, contra quam rabiem exci-tes,prælertim aulicuni amp; ipfum nuper fa-éfum ? vt in aula iubcas me Aulam offen-^”'^’'^-dere,amp; quoddicifolet,nbsp;}(ia'dect,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chtl.i.
F 5 .QuidCfquot;f-'‘’-
-ocr page 114-Hvlrici Hvtten'i
Qind reHat aliud igitur, nifi vt me ob iftas nugas, non in noftra quidem Aula?nbsp;in qua tiita ac tranquilla funt omnia ; Verum vbiiibi negocium inceflerit, vt apudnbsp;hos rçrum Dominos agendum fit; ex fti-patoribus vnus cubito protrudat, autin-fliftacalce, præcipitem eijciat ; deinde fi-duciaplenus, fadi rationem reddat, acnbsp;caufam tueatur ; quam mihi impugnarenbsp;non vfq; quaque oportunum fit : demuiunbsp;ad Palinodiam quoque adigat, quam nifinbsp;mox promifero,dentes amifero?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Niii tu contra Aplicam veläniam habes medicamcntum, autiam parafti hcllebo-rum.quo fuj^ntes illos inebries. Qjjod finbsp;eft, quæfo in tempore confilium cape, vtnbsp;venicnti malo occurras,
Scd vereor, ne in medici na non tantus fis, vt hominum affedibus mederi fcias.nbsp;Etiam mihi caput,mihi os,mihi malç trepidant: Acaliquemviderevideor,ex Gi-gantibua Regijs , pugnum fex librarumnbsp;Hringere, quem iamiam in buccammihinbsp;impingat, Qj^od vbi fiet, tum vereor, nenbsp;tu in finum interim rideas, amp; pro ludq «nbsp;ducas,mihi alapas infligi,os obuerberari,nbsp;dentesexcuti, Et fortafl'e mortiscaufafinbsp;mihi fueris, non ntagnifacies ; quod Clcrnbsp;ricus
-ocr page 115-Avla. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46
ricus non firn j vt illo te fagittent Canone clericu Eccleflaftic.Patres:Si q_vis svadente^^^ gjjrgnbsp;Diabolo,Sic.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;percuti-
Verum heus tu, hominem efle neris; idque fatis exiftima, quod tibi ira -tumDeum reddatjquandoquidemnbsp;ie dicit : Qupd feceritis vni ex minimis qu£fl.4.nbsp;nieis.mihi feceritis.VinDeumigiturpro- c.fiquit.nbsp;dere ; cum hoe facias, li me aulitis limijsnbsp;diieerpendum tradis?
Quæfo rem intuere,ac confidera,quam
, non deceat,fèroiapientemteillud,non putabam futurum hoe,prætcxere. Credisnbsp;enim, non vehementer quofdam fuccen-fere mihi, ob hoe nugamenti*i ? aut earnnbsp;efle in Aula moderationem,vt qui fie comnbsp;mod fintjcontineant fefe?
Præterea memento aliquos eflre,quibus iam ante auerfa fuit à ftudijs mens: hi exi-lient,ac arma,amp; equospofeent, his ferménbsp;verbis : Hoc ille feretimpune Scriba?No-fti enim, quantum litteratis detraftii purent, quando Scribas vocant, nobis con-tumeliam minime agnofeentibus. Qui vtnbsp;ftultus fit metus,vulgatum hoc tarnen eft}nbsp;Occafione tantummodo opusimprobi-lati.
Sediocatumfatiseft. Per miras,Stromer,
gt;
-ocr page 116-Hvlrici Hvttjni
mer,difficultatesjvt tibi ob^querctjcuri-* diim fuit: Primum Canicularibus, infeftonbsp;ftudijstépore, ingeiiium cum exerceam:nbsp;Deinde in hoe Germanæ nobilitatis con-uentu ; in quo ita turbis referta fuut o-*nbsp;mnia,vt nemo fàtis meminifle, quidfuumnbsp;* lit,queat; In quo nullaquies, nuUumh*nbsp;lentium,nulla tranquillitas,ingentcs totanbsp;yrbe motus, vociferationes, tumultus, e-quitationcs, ftrepitus, clangores, equo-rum hinnitus, plauftroru ftridores, bombardarum tonitrua,tubæ, concentus, fal-tationes, acplaufus. Quntme tùm tir-cumftent, amp; paucis diebus abfolui nego-¦cium poftiéent, ac nihil interim ceflarenbsp;obcundis in Aula officijs liceat, aliquiónbsp;arbitrarisinhoc Dialogo futurum, quodnbsp;his placeat, quibus vt placeamus, ftudcrenbsp;debemus?
Ede tarnen, inquis, vt te hic clfe homines cognofcant.Érras,bone Stromer.Ne-que enim tanti eft, in hominum oculis ac auribus yerfari me, vt ob id inconfidcra-tius aliquid, amp;. cui nóprius limam admo-uerim,in lucem edam.
Placuit, ais, Pcutingcro, viro vt grauif-fimojita egregie dodo, amp; naris cmundi; Etiacobo Spiegel, Regio Secrctario,rara:nbsp;hoinini
1
-ocr page 117-Av LA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47
homini dodrinæ, amp; iudicfj ßngnJans ; ac Stabioplacuit, feftiui admoduin ingenij#nbsp;amp; minime fucatæ cruditionis viro. Vt dicam quod fcntio, coæmouiïli mt his Au-toribus, Quanquam verendum,ne per a-miciciç ftudium,ex fauore potius laudentnbsp;hi,quam ex indicio probent.
Verumtamen peruicifti tu, atque ecce tibi Aulam in aula ; fçd in ea aula, in quanbsp;ifta facere licet, amp; quæ,nifi tabs eilet, nosnbsp;noncaperet. Sic enim iudico, Stromer,nbsp;I fimpliciores efle nos, quàm Aulicorutnnbsp;confuetudiniaptum lit. Itaque gratulan-dum interim nobis inuicem, quos ibi exercer Fortuna, vbi non magm^pere noftrinbsp;nos flatus pigctjfub illo fcilicct,omnium,nbsp;quos hçc natio habet Principes,benigniC-fimojhumanifsimoque Alberto Cardina-li amp; Archiepifcopo, qui cum maximo vir-tutum omnium teneatur Audio,amp; Angularis probitati amicus At,impiimis tarnennbsp;bonarum litterarum fludia,eorumque aC-lertorts,rcucrenter fufpicit, ac liberaliternbsp;fouet.
' nbsp;nbsp;Quis enim nunc rede per Gcrmaniam
^ruditus efl,qucm i 1 le no noritPAut à quo ^li vnquam falutatus efl,quern non largonbsp;^Uuihcentif fug imbreconfpcrferit?Atq;nbsp;vt fo-
-ocr page 118-Hvlrici Hvtteni
vt folicitub niiper fuit, ne quid fe indigii^ pateretur bonus Capnion ? Vt cupide lit*nbsp;terisadfcvocauit Erasmvm? Cuiuset-iam nomini folet honorifica femper pra:-fationê adiungere: amp; à nobis crebro per-contatur, ex dofte doftis, quid quifqitenbsp;Jaciat,quid patiatur.
Quæcùm itafint amp; omnino liberiot fit noois Aula, quam in qua libere aliquilt;lnbsp;iocari periculum fit, Eccc tibi Dialogué»nbsp;quem iubeo Specvli vice propofitumnbsp;efle Aulicis illis , in quo fe intueantur.nbsp;Q^nquam Inuidiam deprecor,lufiini eftnbsp;€nim,ioco fcriptum eft, ne quis temerc innbsp;nugis monfatur. Turn veniam mereturnbsp;Milaulus, taedio aulicar confuctudinis im-patientius forte,quam pro tempore inue-ftus : ld quod pro me illis inculca, amp; i^nbsp;' colloquentem cum Milâulo Caftum au-.nbsp;di.
Cast vs,
Vam no eft hoc falfum,Miiaulc, quod 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''^^¦unt,Veftis virum facit. Nam tu mi
hi fie vcftitusjfic cul tus, valde places.
Mis A VL vs.
At mihi contra non placeo,ac ad illos olim pannos relpicio.
-ocr page 119-Avia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^
Caft. Quid ais ? ab his mundicijs,adiU
las fordes?
Mif. A feruitute ad libertatem, Caftei Quem qiiidem pannis obfitum efle vilif-^nbsp;finiis oportint,Vt liber effem,
Caft. Non es tu liber igitur?
Mif. Quiaenim feruio. atqiie vt intel-ligas rem plane, vt eft, hoc fericum vitro accerfitam molliciemi amp; vitam viris indi*nbsp;gnam,arguit. Hæc, qua collu obuinftumnbsp;gero,aureacathena,mirç indicium eft ta*-ptiuitatis. Tumvbi me Confultorem fa-^nbsp;lutari animaduertis,fcruitutisSymbolum
Caft. Quo me ducis ? quæ Jsfutda re- Aulici fers? Sèrui iuht, Captiui funt, quiinPnn^Scr«ilt;nbsp;cipum Aulis verfantur?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ca/ittu!)
' Mif. Et miftrum in modunlj t)cinda
' Exules quoque. Nam quod vides, molli**^ Ex»/««
' térveftiri nos, quid aliud fibi vult, quam à veris vitæ officijs longé exulare? Atque itanbsp;tne dij ament, vt mcam côditionem quo^nbsp;ties repeto,nequeliber elfe naihij nequonbsp;Vir, fed ex pefsimo captiuorum genere vi-
' deor. Atque vtinam maluifl'em cum Dio-gt; Rene oleralauare, quam Regias tum Ari-lt;nbsp;«ippo epulas feétari,
Caft. Valde præter öpinionem ifta nar-
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tas.
-ocr page 120-ras. Proindé fi tibi videtur,rem clarius exporte,vt edoceas eain vitani, in qua te ego fortunatum exillimabam, tantopere ca-lamitofamefle.
Mif. Facile eft hoc intelligere Gafte. Vides enim, vt breue vix tempus colloqui nuncteciim liceat, amicovetere,amp;aliquot iam poft aiinos tandem reuifo : Sicnbsp;illa cogit, temere abs te felix putata, conditio . Nam ad feptima ftatim horam,ftan-dum ad Principis conclaueiquem fic opc-riri, ceremoniaeft.
Caft. Etquamdiuftandum?
Mif Aliquot fepe horas.
Caft. Qeeminvfum?
Mif. Ofhcij caufa, dum aliquid ille in* beat,aut ne quo incomitatior exeat, Alt;iconbsp;mea omnia extra me funt : Ipfe ab alteriusnbsp;iuflii aclmperiototuspendeo.
Caft. Qmd.?illudpulcrumnoneftj^5 veftiri? Summo cum homine confuetitlt;i*'nbsp;nem habere?His immunitatibus frui?l’£‘'nbsp;contredare? hue ingredi,?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Mif. Qind? Illud deforme noneft»^“ fubitum tintinnabuli pulfum, quafinbsp;mine territum,fic exilire ? Abiedisnbsp;bus ad fummi illius fores confiftere?nbsp;que non tantü quidille iubeat, fedamp;
-ocr page 121-A V L A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;42
nut« fignificet.aut digito crepet, religio-fe,amp; ad anxietatem vique obferuarePNuI-luin habere fibi tempus , nullum locum proprium? omnia precario? aliéna viuerenbsp;quadra? adomnem Principis occurfumnbsp;pallere ? erubefcere ? fugitare ? Nonnun-quam timere,ac obftupefcere?tum multanbsp;finiulareac difsimulare? Tories genua in-fledere? tâtilper nudo eflevertice? omnianbsp;feriiiliter,omniafuppliciteragcre ? Nun-quam tui iuris ene?Magnis diu laboribus,nbsp;multis vigilijSjfauorem hominis captare?nbsp;obferuare,ne quid dicas^quod ille proba-turus nonfit, nedum nequid facias ?per-petua cum paribus inuidia côÿdari? la«-^nbsp;dem pariter ac vituperationem indignonbsp;locoponerc ? Nihil dicere quod fentias,nbsp;fed quod conueniat?Plurima debere,plurima accepta referre? aflentari? adulari?nbsp;ipfiim te negligere ? omnia alterius curænbsp;mancipata hab^ere? indigna multa facere,nbsp;multa pati? fæpe contra naturam confor;-mare te alijs?
Caft. Mare malorum commémoras.
Mif. Refteais Mare: Etfîlibet,addeMAR» Tyrium Mare, quod impetu rapit,vi deti- aulicum.nbsp;tier, fludu iadat, infidum, fiirdum, amp; inhabile,repente turbatum,fubito concita-G turn,
-ocr page 122-tum,inconftans, inquietum, nuriquam nonprocellis obnoxium, ventis expofi*nbsp;tum,tépeftate furens, motu æftuans, plenum pehculis,plenum exitio, impelleiis,nbsp;acinundans: Omni monftroruni generc,nbsp;omnibus refertum portends. Ad quodnbsp;pernauigandum,cum me dulces qua?dar.inbsp;Syrenes illcxiflent, paulo poft fendre cœ*nbsp;pi,cuiufmodi malis Fortuna inuoluiflct,nbsp;quantam mihi ad miferias meus error fe-neftram aperuiflet.Ac lugens cumHonic*nbsp;rico iapiente dico, öiu in ó
Caft. Mirum.fi tarn fugienda res cft Aula ; cùm tgPhilofophum reddidcrit; iw vt gratiam habere debeashuicvitx,quafnbsp;teficexcoluit.
Mif. Nefcis quanti hoc conftiteritphi-lofophari.
Caft- Q^afivcröquifquanicitra labo* rem Philolophiam didicerit, aut durauonbsp;lint,quæ ego facio; Vigilarc, Efurire, Siti*nbsp;re, Algere, Aeftuarc, pcrcgrinari, terra acnbsp;mari ftudiorum gratia miiltapati,fraud3-rclèvohiptatibus, accerfere diiraorniu^nbsp;amp; iniucunda, pulices pad, à Cimidbusnbsp;commorderi.
Mif. Suntifta quidcm, vt narras, acer-y
Ik*
-ocr page 123-Avia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' JO
ba; fed quæ tu, quatenus vis, minimequc coadus, fers. Tmn eadem omniaaffertnbsp;Aula, amp;quædamprætcrcamulto hisdu-riora, nifi tu modica ifta tanti facis, vt innbsp;pulicis morfu Toy «hifiKcouii Hcrculemnbsp;inuoces.
Caft. Omnesigitur ab Aula trahis, amp; defertas Principum domus rcddis ? velnbsp;Nliferos omnes putas , qui illis conui-uunt?
Mif. Nihil iftorum Cafte. Verum faui-tatem illisprecor Mundi Dominis, vt fit inftituendæ Aulæ confilium. Deinde fienbsp;aio, valde Prudentem efte oportere, ma-gisetiam quam ilium Homerkum Vlyf-rem,quicautè hanc confuetudinemtrader.
Caft. Vtintelligo, aut plané defipiunt Reges, acPrincipes, aut nulli bonifuntnbsp;Aulici.
Mif. Neque hoc neque illud^Nam amp;; fa- Qtddatn piunt aliquiPrincipes,rari illi quidem,fed àquot; Prin~‘nbsp;tarnenaliqui,amp;exAulicis quidam Vlyf-t'?quot;nbsp;fern imitantur,qui in turbulento hoc Ma--^“^ti b»nbsp;ti nauigantes, cæra obthuratis auribus,«’ atqu»nbsp;infidiolje Syrenumeantionis capaces nôptttdfn-ftint,amp;confilium habentpræternauigan-t«»nbsp;dæ Scyllæjvitanda; Chary bdis,amp; in Syrtes
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G a non
-ocr page 124-Hvlrici Hvtteni non imp’ngunt. Tum quantum in feeft, jnbsp;claufos in vtre ventos,continent,quo minus fitperturbationibus locus.
Caft. Et non rede fit hoe, quod ifti dent, vt nos tempori’conformemus,^nbsp;$cenæ,vtaiunt,fcruiainus?
Mif.Cum decoro,redc,fi po/sis.Quan' tum dedecct enim
^ctii «hùDTTiKce, quod Aula imprimis exigi^^ Porrô difficile eft, Ibi continere te,nbsp;omnis exulat continentia ; amp;Inuidiofu®*nbsp;eft, cum lupis fi fueris, fimul non vlular/’nbsp;Mihique videtur, paucifsimis datum elle»nbsp;Chlamidem fimul ac Pallium ferre.
Caft. A^rçclarum mihi videtur; M vi-Tos HABERE Amicos: id quodvoHs procliueeft.
Mif. Ncqucprocliue,obperuerfa Au-l.T ftudia; neque, fi id alTcqui pofsis, vn® plus amico rede vtaris, vel Hefiodopei^-ftiadente, cuius eftillud,nbsp;Hh/'k^uvui KXÂkiir^^xt. Et quemadmodûnbsp;Ariftoteles fentit,omncm penitusAmici-ciamcxcludere,necvlliuscôfuetudinem !nbsp;admittere,fcrinuineftc, amp;iniucunduni; |nbsp;Ita ego puto, Multos habere amicos, hominis elfe, nullius rci delcdum habentis,nbsp;nihil prudenter ftatuentis, niliil couftan-ter
-ocr page 125-Avia.
ter facientis. Nifi Amicosvocas, qui vi-Amici cies diefalutant, amp; dum te fibi vicifsim conui£to^nbsp;aflentarivoluntjgenibusinclinant, nndo fcs feunbsp;capiteoccurfant, à tertio vfq; iugere dex-palponetnbsp;tram porrigunt. Et quidam fefquiulnan- Aulici.nbsp;bus aduolutus tibijs, continuo thus illudnbsp;Aulicum afpergit,magnifica promifla,in-gentes policitationes. Dicas plane diui-nitus oblatum tibi, à quo fic ameris.Ciimnbsp;ille interim huiufcemodi inefcatum teil-lecebris,totum ad fe traducit,tuaque ani-maduerfa fimplicitate, crebro ifta into-nat; Heus age tuus fum, mea omnia com-mitto tibi. Qindni? Amicorum omnianbsp;communia; Vtere mevtvolO: volesau-tern in mortem vfque, amp; conteftim voles.nbsp;Quas vbi bullatas nugas olfeceris, nihilnbsp;prius taleexpertus, inçunâanter credis,nbsp;ac forte fecretii aliquod committis, quonbsp;ille arrepto,amp; certior falt;5tus,qua tibi parte plurimû obeflepofsit,quodapud Co-micum eft, altera manu paneni oftentat,nbsp;altera fert lapidem: Verbis amicus eft,co-gitatione inlidias ftruit; palam beneuo-lentiam,occultc periculum intentât. Quinbsp;vbi femel edoftus fuerit, quoteconfilionbsp;fubuertere liceat,nunquam finit emerge-rcjomnem prxripit fauorem, amp; fi quid ti-
G 3 bi bo-
-ocr page 126-HvLRicr H'vtteni
bi boni deitinatum eft, callide occupât’ Quod fi negleftum te queraris, amp; ofrici-um requiras,aut in difceptationem vocesnbsp;, rem ipfam, turn fe tibi opponit manifeft^nbsp;iam,atqueeoliberius, quod viderivult, *nbsp;aliquando Amicus fuifle tibi, pofsit amp; ex-probrare illa promifla,illas bullas.Si ignonbsp;ras enim, Promittereetium beneficiumnbsp;inAuU.
Caft. Etaliquos inuenire licet, ni fâl' lor,bonos.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
Mif. Et ea, Cafte, rara auis eft, quam W vnquamfequi velles tanto periculo?
Caft. Nondum conftitui, quanquacet-tum eft AiAm expcriri mihi.
Mif. Ac tanto derelifto bono, in tantum te vitro præcipitare malum?
Caft. Imo CK bono in bonum traduce-re,non minus rede, quam qui ex bono Citharœdo, bonus fit Poëta Tragicus.
Mif. Bene Tragicus.
Caft. Et ne quid præter rationcm pro-Âcademi ponerc me arbitreris, fie accipe : Omnes ci quad qui in vmbraphilosophamvr, necnbsp;fâut ne- aliquando ad res gerendas accedimus,nbsp;fçtunt. quodfcimus neftimus. Nam vt in tran-quillo nauim quilibet facile gubernat, itanbsp;in ifto ocio, vnamquamque rem ftrenuenbsp;lauda- '
-ocr page 127-A V L A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ya
latidamiiSjVel vituperainiis, aut vtrunque facimus; amp; confilia damns, ac de rebusnbsp;maximis acutifsime interdum difputa-mus, verbis abundeinftrudi, re penitusnbsp;inutiles, amp;ad omneopus, nifi exercea-murprius,inepti. lam ego enim,queminnbsp;^fum toties caput fcabo ? Vngues rodo?nbsp;Qui fi hodie rerum adminiftrationi ad-mouear,omnia imperite egero, in confi-lijs abfurda,amp; nihil ad rem fuafero,vt iurenbsp;exclamaturus fit aliquis; Boue ciues le-porem venamur. Id quod illis quoq; con-tingere videmus , qui multos poftquamnbsp;annos in libris verfati, multa ac varia bel-lorum generalegerunt, aliquèetiam feri-pferuntjOpus aggrefsi,nihilo peritius remnbsp;militarem tradant. Adeô petite aliquidnbsp;facere,aliud eft, quam diferte dicere. Atnbsp;femper legere, femper meditari, aut feri-bere etiam,vcl diflerere, fi nihil agas præ-terea, quæ tandem vita eft ? Mihi enim vi-uere non videtur, qui, quod noftri aiunt,nbsp;fibi viuit. Adde hoc, quod hi, qui in ftu-dijslitterarumdiutiusverfantur, nó tantum interim, non experiuntur res ipfas, jlcaJeminbsp;verum etiam fiunt plærunque obeundis ci obean-f^nbsp;negocijs inepti, vnde fuis vt plurimumr/Mwe^CKnbsp;pioribus viuuntgt;ab aliorum conuiduab-cijsin-'^
G 4 hot’ çpfi.
-ocr page 128-HvtRICI Hvtteni horrentes. Qi^os fpeétarelicetj fiqnandonbsp;hominü frequentie admoti fuerinr,quantnbsp;fintin omnibus difficiles, quamque mo-rofi , amp; communi plane fenfu carentes-Audent tarnen interim nulli nonfuaex-probrare vicia, ac Reges incefiiint, vt ftu-pidos, è medio tollunt militiam, omnemnbsp;rei familiaris curam, vt fuperuacuam, da-mnantjin diem viuendum docentes,diui-tiasrifu, voluptatem conuicijs infedan-tur. Rident fora', rident leges, non naidquot;nbsp;gare,nó equitare per illos licet, puto nonnbsp;cacare etiam , amp; quæ maxima peftis eft,nbsp;coniugiaquoque,vt rem friuolamdete-;nbsp;Itantur, sihumani generis propagation!nbsp;operam dan dam nóputant, vellent Mun-dum defertum reddere, vt neque ipfinbsp;fent. Quid enim ifta fibi voluntjoptimnninbsp;non nalci, proximum, cito natum aboie-ri? Aut quid non abfurdum hi, qui vocan-tur Monachi, aliquando declamant?nbsp;Hortantur adfblitudiné,trahuntfubRe-culam, cilicium oftendunt, vitamcœh-bem folam cçlo dignamprçdicant,rerumnbsp;vfumdamnant, Mundumiugulant, quic-quid extra cucullum eft,Satançaddicunt,nbsp;ipfi nihil experti,nullancque bona,ne(juenbsp;malafortunaexerciti. Atque hæcillisin-
-ocr page 129-Avia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$5
geruntCellæac folitudo, vtquicquid ex culicis morfu indignationis conceperint,nbsp;in MoreSjin Tempora,euomant ; In Principes , in dilutes, ac quodlibet diuerfumnbsp;vitæ genus iaculctur, ac ilia ab Inferis ter-riculamenta hominum auribus atque o-culis obuerfarifaciant, ita depingentes,nbsp;ac fl viderint. Quos qui audiunt, aliquinbsp;inorideftinant,alijin cellam fefeabftru-duntiNonnulIi, dereliftis coniuge ac li-beris, ad folitudinem procurrunt. Quofnbsp;dâ ita piget viuere,vt Patti ac Matri, quodnbsp;fe genuerintjitafcantur. Quæ cum video,nbsp;amp; quam non deceat hominem nihil agerenbsp;confidero, ac quæ ipfum me^ircumftantnbsp;intueor, cum tarn tempusßt,vt'vtuere incipiam,nbsp;non deferendi quidem ftudia confiliumnbsp;capio, fed emerged! ex his fordibus viamnbsp;profpicio. Atque hæcprolixius attuli,quonbsp;ne mihi perfuafumputares, tantfi bonumnbsp;efle,fic ociari. Tucoeptum de Aulafermo-nemprofequere.
Mif. Nihil iftos motor, amice, qui terrarum orbi molefti funt T h e o l o gist as, ac difficiles illos, amp; fuperciliofos difputa-tores ipfe non probo,nec te in Cellam re-lego, amp; agendum omnino aliquidputo.nbsp;Sed Aulam nego elfe idoneam, quaemer-
G 5 gere
-ocr page 130-¦- HvLRICt Hvtteni
gerc potifsimum cogites. Qupd fi obfti-natifsime vnum hoe vitæ genus tibipro-ponis,atqiie tibi aftæ ætatis fruftiim quæ-risj tum te dico è nafla cibum peterc.
Caft. At multi cuehuntur apud Princi-pcsjamp;adhonorcs cito ac dignitates tran-Icendunt.
Mif. At multi confenefcunt ibi Paupe^ res,nee vfquam tranfcédunt, aut viiquamnbsp;ßieratum vitæ portuin attingunt. Qui-(ipes ac dam etiam maximas fæpe ad opes ae po-potentia tentiam elati, quando illis vifum fuerit?nbsp;^tilica. deijciuntuii rurfum ac fpoliantur. Vide e-iiim, quam acute hæc intellexcrit làpiensnbsp;îllc, qui fic^xaltatos , calcula ArithmeW^nbsp;comparabat:Nam vt illi aliquando mino-rem, aliquando maiorcm numerumre-ferunt 5 Ita hos aliquando Fortunatos,aliquando calamitofos,rurfumque aliqnan-do illuftres, aliquando obfcuros,vt Regibus libitum fit.haberi.
Caft. Licet fperare.
MiF Et Fallilicet. Turn illud nunquani Hicmoria tibi excidat, quod ilie ait,amp;Rexnbsp;amp; Vates 3 Nolite confiderein PrincipibM. Quodnbsp;Dylcis fi me audis, non tanto fj^em iftam precionbsp;^cholarÜ eines,nec ad hune feopum vitæ arcum in-Rendes, auç dulcem Schqlae quictem,nbsp;çommiJ-=
-ocr page 131-A V L A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5-4
coinmutabis cum his turbis, qnæ me an-nos iamplus viginti,finc fruftu exercent, diimteror ac couteror, dumfudoac al-geo,dumvaletudinem corrumpo, duranbsp;patior, grata refu gio, dum magnis labo-ribusacvigilijsConor, dumomnéaleamnbsp;iaciojueque aliud tarnen afl'equor, præternbsp;vnumhoc, quod tibi tantismalisparan-dumvidetur,vtquemadmodumPhryges,nbsp;Sero fapiam,vtin arenam çditicaire me,acnbsp;ventos coluifle videam , amp; illud tandemnbsp;intelligam, quam non bene vitaminfti-tuerim. At te dulces interim Mufæ,omnisnbsp;plaufusfecurum, ab omni tiimultu liberum , veraque amp; honefta voUptas deti-net.
Caft. Egentem fæpe multis.
Mif. Contemnentem etiam multa.
Caft. At nunc quærendæ facultates,de-inde advirtutisftudiaredeundum, fivn-quam liceat.
Mif. Relt;fte ft liceat: Nam vtparari que- Difficult anthæ,quaspetis, facultates, aut laborc tMvitAnbsp;non feres tii, aut indigna multa non fufti-XaZif«.nbsp;nebis ; deinde vereor, ne bona tui partemnbsp;deprauet Aula.
Caft. De labore fcio, qui è mice nuclc-um petatjci nccefle fore,vt frâgat nucem.
Iam
-ocr page 132-Hvlrici Hvttbni lam autem hnnior mihi videor, quam vtnbsp;vllam pofthac moriim immutationéad-!nbsp;mittam.
Mif. Denuce fieri poteft, vtnucleum non habeat, cuituciimpericulo denteninbsp;impegeras. Qupd ad mores pertinctj ne-fcis quam blanda pcftis Aula fit; quatum-que pondus hi, qui hoc Marepcrflant, Ve H'nbsp;TI quam nullo negocio dimoueant.
Caft. Die aliquid de Vends igiturrau*^ fipræftatjde Conuidonbus Aulicisintef'nbsp;pellatum à me fermonem profequere prias, deindetorumhoc Mare abfolue.
CÀi'dtclo- Mifi Quos commemoraui Conuifto-resfin A- res, Cafte,lli funt, qui cum Vlyfle illo tan-ffncl 4.7-turn Maris obeunt, infidi ac fraudulenti lici.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;comités, quorû ille fiue fuo ingenio frau
dem eiuferit, fiue Deorum benignitatc infidias effugerit, ad aliquam defereturnbsp;Calypfo primum, deinde Alcynoi holpi-tium,pofi: Ithacam forte occupabit.
Cafi. Qua hos igitur arte peruincere oportet?
Prouiden Mif. Prouidentia; quarnilli fiquando na ciepri abeficabs te fenferint, perdendi cófiliuinnbsp;mif tn Au inibunt. Qnare fidendum penitusnulli.nbsp;la necef- Vt cTicain eniin quod fentio;Optimam et-faria. iam iiidolem, amp; rede inftitutam vitam, innbsp;Aula
-ocr page 133-Av LA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yy
Aula fufpeftam habere oportet, quodin', quos di.xi Ventos, omnia impeilant,acnbsp;perfringant, amp; fummam fepeinnocen-tiam ad pefsimos mores inuertant. Annbsp;non audifti illum,qui ait? Disced at ab Lucantisnbsp;Avla , Q_vi vvLT ES SE Pivs. Vcrum hb.S.bclLnbsp;vt fint aliquiboni, periculofa tarnen ibi ciad.nbsp;experientiaeft, quod multi funtpefsimi,nbsp;fuopte partim ingenio, partim aulico ve-nenoimbuti, vtaitComicus, ci/rtnbsp;Proindenbsp;cautû efTe oportet,qui cum ingenijscon-fliétari velit eiufmodi, ac danda fæpe verba, amp; vicifsim adulandum, moresque diC-fîmulandi fui, atquc omni a^legato can-doreiftiufmodifimulandumingenium.
Caft.Vt intelligo,primus eft ifte difcen-di à Philolophia gradus,
Mif. Et hæc eft, quam dixi, difficultas. Q^antuselfem nunc enimego, fivelfi-mulare adulationcm potuilfem?Qui dumnbsp;ilium fequor naturæ rigorem,amp; bonus et Candoritnbsp;feftudeo, omncm tot ærumnarum fru-cz boni-(äumperdo, in fublime procul abeuiiti-urà?;«/-bus qui æquales étant, ac in his multis, lusinAu-quinecdiuiam, nec multum adeo labo-lafiuäianbsp;raucrunt.
Caft.
-ocr page 134-Hvlrici Hvtteni
Adulart. Caft.Omainoigitur Adulari necefleeÖ Aulico?
Mif. OmninoïSed faciunt hoe aÜj plus, alij minus. At quifquis huic iugo colli -gandam ceruicem præbuerit, opus eft Al-cybiadem imitetur. Nam vtaJiter Athe-nis vixitille, Attica morum fuauitate; Aliter Lacedæmone, fblutius; Rurfumalijsnbsp;apud Thraces, populum bellicofum,alijsnbsp;apud Perfas, mollem amp;c delicatum, mori-bus vfus eft : Ita opus eft Aulico, omnemnbsp;in modum cóformare fe moribus eorum, 'nbsp;Aulicum quibuscum viuit, vt ingenioomnem i*^nbsp;Troteo partem mutabili fit, in omnibus verfiitusnbsp;magti va-'Jic callidus ^n fumma, ipfo Proteo variasnbsp;rtum cy/t-magis.
tiecejfe, Caft.Tragicum eft hoe malum.
Mif. At in Aulica Comœdîa Ipedatum, Cafte, nee aliud frequentius, aut timeiï-dum magis, eum inteftinum fit, cum do-meftiCuiTf. Nam qui aperte iniinici funtjnbsp;facile ab his tibi caueris. Hoc malum,pernbsp;Ipeciem amicieiæ, clam irrepit, blandum jnbsp;Aulïci venenum,fucatapeftis.Atquealiquosho- 'nbsp;frmeipu rum noui,miros in modosPrincipum bo-bonitate nitateabutentes. Q^ofdam verb ita effœ-abutiui- minatea(rentantes,vt non verba tantumnbsp;tur. rebus accommodent, verum etiam geftanbsp;verba
-ocr page 135-. Av LA.
Verba exprimant: In quibus falfifsimus a-nimi Index Frons eft : Qui omnem opor-tune affcâuni fimulant,vtut volunt,colo^ rem vultus mutant, Vdi a.c molles ,nbsp;«luaneiinqueperfonam fingere velis, ido-nei: qui omnia facile imitantur, ac expri-^'unti
Caft. EthosaiuntPrincipes,achono-ribus efferunt?
Mif Et primo loco;deeepti Ici,icet,Homines grauibus alioqui curis inipliciti, Sc adtrifticiam procliues. Qjwsilli, gratanbsp;feinper ac læta nunciantes, iucundè affi-ciunt, omnia eorum admirantes, omnianbsp;laudibus efferenteSjetiam ea, ^isiniquif-Pf/iwinbsp;fima nouerint.Non eft i nuenire aliudhoç hominetnbsp;' hominum genere peiusj Atq; hi funt, qui 7«/?nbsp;fuispefsimis confilijs, optime animatosnbsp;PrincipeSjin multorum, in Orbis, perni-ciem, inuertunt ac peruertunt : lèmpcrnbsp;duplices ac bilingues; Per quos fit, quonbsp;minus rede fapiant, redéiie faciant illi.nbsp;Quibus autoribus, neq; bonis præmium,nbsp;nequepœna nialis eft. Hi funt. Cafte, quinbsp;Fumum vendunt : quibus ab illis emtori-bus dicitunCommenda me Principi. Porto officia amp; præfeduras ab illis mcrcarinbsp;licet, amp;vtaliquidfaciant, aliquiddicantnbsp;Prin-
-ocr page 136-Hvlrici Hvtteni
Principes,redimere: Quibus illi,quos voluut, caros, rurfum, quos volunt,infeftos reddunt. Hi,à quibus muneraquoqueac-ceperunt, his aliquando fucum faciunt:nbsp;quibus autoribus,mulrorü félicitas Prin-cipum périt ac fubuertitur.Hi funt,Cafte,nbsp;Sortees Sorices ac Tineae Palatii; qu^nbsp;T/neæplurimadie noétuquearrodunt,accorro-Aulica. dunt, quipluriniadeuorant. OmninoC'nbsp;nim vitam ac fanguinem Principum exU'nbsp;gunt ifti, ac lente confumunt. De quibu®nbsp;valdeprudenterAntifthenes Philofoph“^nbsp;olim monuit; Si necefsitas vrgeat,pr3:ft^'‘nbsp;re in Coruos, quant in Affentatores, incideri jnbsp;los enim igt;ortuos, hos viuentes detiora-re. Qmcumnoxij vbiquefint, vtiles nuf'nbsp;qnam, maxiniis tarnen ac intolerabilib“®nbsp;aluntur fiimtibus. Hos videas in oiun*nbsp;mundicia, omnibus lauticijs deliciantes,nbsp;Iplendide veftitos, bene nummatos,nbsp;per ebrios ac temulentos,vel citra vinuin»nbsp;ftudiofos aleæ,deditos crapulæ. Quinbsp;aliter viuunt in Aula,quam illaVlyfsisnbsp;mi Procorum colluuies ; adeo non para-re,aut augere rem nati, fed confumere acnbsp;perdere ; ccyottiri nxtnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Nequeifto-
rum quiequam gratis ; quandoquiuen’ primi ifiimunificedonantur , liberalisernbsp;haben-
-ocr page 137-A V L A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57
habentur, regie veftiuntur,ad officia faci- ; le, præfefturas , ac honores euehuntur.nbsp;Et de P AL igt; o N IB V s Aulicis diftum for-tafleplus, quatn oportuit; Sediccirco, vçnbsp;intellligeres, hancNauigattonem quidpotifrnbsp;fimumdifficilem, ac intranquillam red-deret : Ac in Aula Amiciciam ne præfume-res.
Gaft. Vt video, maxime indignis bene» noli ac benefici fiint Principes.
Mif. Atq; hoc eft, quod vides quofdam neque genere claros, neque virtute com-mendatoSjinfummum confcendiffe.
Gaft. Scribas maxime.
Mif. Imo quofdaip fcribis^nferiores: Atque vtinam Scribas tantum eueherent.nbsp;Ita fine iudicio ac deleftu liberales funtnbsp;Principes.
Gaft.Iamdudum extra tuum fermonern meæ peregrinantur Aures,ac de illo cogi-to Morione.Sed tua tria verba,quç.negle-xi interim,repete.
Mif. Si de Morione prius dixeris.
Gaft. Audierat is auri penuriam con» queri fuum Principem, amp; repente, quinnbsp;tu Scriba vis efte, inquit,vtaurum habeas;nbsp;Nam illos præ omnibus pecuniofos vi-
Ita
-ocr page 138-Hvlrici Hvtteni
Seribit Mif. Ita cft. Nam amp; primi pluri-Aului main Aiilis Principum lucrantur ; partim pecunio- dum litteras ac fignavédunt,partim duinnbsp;ß. cottidie aliquid à Principibus exuguiit.nbsp;Qiunquam quid de Scribis qiierimut?nbsp;qui qualefcunque funt,omnino aliquis ibnbsp;lorum vfus eft ; Cùm alij multifint,omni-no inutiles,tantum fruges confumcre na-Ifrlncipes ti. Atque igitur dixi, fineiudicioac dele-finedele- ftu liberales fuut Principes.
{iu libe- Caft. Dij perdant AflentatoresomneSy qlio ne bonos nobis diutius Principe?nbsp;perdant. SedtuiamdeVentisnarraiN*^’nbsp;quid reftatde Adulatoribüs.
Ad adula Mif. Huij|s generis fuut Fr at re s, qi** Toresfra- Principum mentes tenent, ex audition^nbsp;tres erwConfefsionis. Circa quod ftudiumadeonbsp;«nnume- fuperftitiofi funt ill i, vt credant perpetuunbsp;tandi. claufos fibi cœlos, niii ex Dominici, autnbsp;Francifci Phratria, benefaginatusali-'nbsp;quis, nitidus,amp; obæfus,aperiat. Nequee-nim fatis eft, Sacerdotc hïc vti,ni(ï exOrdfrnbsp;neTit. Quafi nemo poft mortem reuixeric,nbsp;antequam hiert'ent ncfcio quomodoör-dinati ordines. Audiunt illi tarnen interim fecretifsimaquequc,amp; nonproduntgt;nbsp;niii raro forte, dum inter alios Palponesnbsp;in multam noftempergrxeantur. Sedvtnbsp;nun-
-ocr page 139-A ? L A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j8
ftunqoam prodant, tarnen fciunt, qùid Principi, quatcnusfiiadereconueniat, amp;nbsp;quem non egrcdi oporteatlimitem. Atq;nbsp;igitur cautilsime aduJantur hi, ac mire’”»nbsp;femper abutuntur Magnatum vanitateJ'*^®’’«nbsp;Quorum aliquisperfuadetur; Neminem rnbsp;afcendere illam Beatorii manfionem, niflnbsp;quiprius in fcapulisFrancifci confederit,nbsp;autqucm fublatum in brachia Domini-cus furfum proiecerit, aut qui valde libe—nbsp;raliter fratrum reditus auxerit ;Monafte-ria locupletauerit, vel nouu aliquem huicnbsp;colluuioni nidum conftruxerit. Q^ofitnbsp;vtindiesmagis ac magis crefcat illorum inbsp;res , nemine reclamante , dlt;m hoftia-tim colligunt : Qj^afi res parua fit, fti-pem emendicare,aut non in raulta aureo-rum milia hi redeantftipes. Scilicet peri-tifsimum eft hoc AlTentatorum genus, acnbsp;identidem perniciofifsimum ; Nam pernbsp;fpeciem Religionis mali funt. Sed iam adnbsp;Ventos vocorj Hi funt in Aula, Cafte, Fetiwa-Pavor; Invidia ; Cvpiditas ; AM-ruAuhd.nbsp;bitio; Lvxvs; Consvetvdo;Ege-vii. quinbsp;J TAS.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;emnia
Caft. Rem capere videor, quanquamf«rl’lt;lt;»f-audirc libet, quomodo hæc à fuo ftatu oientem dimoucant.
H 2 Mif.
¦** HvLRI.CI HtTTENI
I. Mif. Favor,Cafte,vtïniuftafuadeas^ Tauor. cùm hoc demulÄus, redum dignofcerßnbsp;*¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hand facile pofsis, amp; iccirco iniqiiam fi'
*• pc Amici caufamiuues,autquæ amas, vt-cunquecadathoc,Principi probes: Con-11» tra Invidia, vtbonisfepeobfis, æqui* Jttutdia. tatem impedias, quæ infefta habes, perlé*nbsp;quaris. Qu,æ duo cum,qui in Aula verfan*nbsp;tur,afsint omnibus, incorruptam non fi*nbsp;nunt genuinam bonitatem. Atqueitafit»nbsp;vtmultaindigna contingant. Nam amp;eli*nbsp;guntur friuoli multi, ac excluduntur fm*nbsp;gi homines, amp; iniuria fit bonis moribi^'nbsp;ÏIÏ. lam de Cvpiditate non dubitas, innbsp;Cttpidi- quoserroqfs præcipitet: vt nihil fiepenbsp;r»«. cere, nihil dicere aliquis vereatur,nbsp;quodcupitparet. Hine ilia funt in Auhsnbsp;periuria,illç perfidiæ,illa falfa teftimonia»nbsp;Unto crebriora, quanto quis cgetmagis*nbsp;An non Cupiditas eft,quæ facit,vt raune-ra accipiant aliqui ? vt fauorem Principis,nbsp;' vt fumum vendant ? vt compilent ? vt de-•iiir. peculentur? vtrapiant? vtfurenturPPor-jlmbiiio.rc Ambiti o quid non perferre cogit?
Omnia, dignaac indigna,obire facit hæc, •' amp;diflenfiojiem excitât inter eos fiepe, quinbsp;fibi cari inuicem fuerant, Sc Adulatio-nem ac Aflentationcm. giguit, duas,, vt.nbsp;audifti»
-ocr page 141-r- ?-••A“v üA.'
«adifti, maximas Aulæ pefteS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
. Caft. Non ferendumvitium narras.
Mif, Arfrcquentius ibi nullum eft. Ad-eoq; latè regnat in Aulis Principum Am-bitio, vt huic vni accepta referantur o*-«ïnia. Nullus violétior Boreas nauim im-pellit, quam illa hominis mentem concu-tit. imbuti qui funt, omnes autera funt,quod hæc ab Aula nunquam abfit,nbsp;non dubitant periculaobire, difcrimini-bus fefe óbijcere,per tela,per hoftes ferri,nbsp;amicumlædere,necefsitudincs perrum-pere, fidem fraudare, in Deos atque Homines delinquere, dumhuic Ciuitati prç-ficiantur, hoe officium, hun» Magiftra-tumoccupent; aliquando etiam, vtfinenbsp;fruduinanêtitulumfcrant. Ita falfæ gloria: ftudium, Aulicorum omnium ammisnbsp;tenaciterinhæret, agunturque hoc flatunbsp;furfum ac deorfum, amp; in miros abijciun-tur errores , nonnunquam naufragiumnbsp;faciunt, ac omnia perdunt, in largitionénbsp;ingenti confumta pecunia. Habet enimnbsp;vicium hoe Comités Largitionem, amp; repiquas corruptiones, quibus, impellentenbsp;Ambitione, tota flagrat Aula, ac omnianbsp;pafsim aduruntut. Quid Lvxys? quam v,nbsp;morumdeprauationem affertiquod con- Luxw,nbsp;‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H 5 tagium
-ocr page 142-Hvlrici Hvttbni
tagium trahit ? Vitium tanto alijs odio-fius, quantopliiraperditacdißipat. Hoc crrore contcmnuntur pccuniæ, nou quonbsp;à Sapientibus illis pado, fed per ftolidita-tem ac dementiam. Contra vaniisima O'nbsp;mniaadamantur. Atqueindeprecioiave-ftis,indc Purpura, inde Aurum amp; Argentum, inde Gemmarac Margarita, amp;reli-qux id genus nuga Aulâinuaferunt.nbsp;omnia licet maximi emantur, magnani-mitatis eft tarnen, ea abijeere, amp; pro ne-gleftis habere ; ac tanto quis animofornbsp;cenfetur,quanto hac vilioris facit. Videosnbsp;ad contentionem vfque infumi pecunias,nbsp;quo ne quid Iplendidius alteriadfit.nbsp;advfumfitemptio,fed ad inanem often-tationem. Quo loco hand refertdicere, ,nbsp;vnde fuppetant hac, aut hanc voragincninbsp;guid impleat. Certe implctam oportetnbsp;iiue inde egeant fubditi, aut ipfi etia Principes egeant,fiue vniufeuiufque patrimonium hue erogetur. Ac plura multo pro-fiinduntur ibi inaniter,quam in vfum vef'nbsp;tuntur neceifarium.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ,
Caft. Fieri video quadicis. Namopti- , me veftientem hic lanam, quid aliud con- ;nbsp;temnere docuit, vt peregre fcricum cnie-remus, ac purpuram ? Aut non potuimns inbsp;ornari,
-ocr page 143-A V I. A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;do
ornari, populus bcllicofus, amp; oinnis oHm molliciei contemtor, 'fine gemmis ? finenbsp;auro? nos fagi piget, nos loricæ?
Mif. Tuni Cynnama, Crocum,Piper, amp; reliqua exotica, id malum inuexit.
Caft, SiniuljCredo,mores cmolliuit, ac illudvere Germanum robur eneruatumnbsp;reddidit?
Mif. Sic eft. Quanto decentius enim primi illi Germani ferarum pellibus ami-cire corpora folebant: cum multa interim ftrenue faccrent, quarn nos fic com-ti, fic ornati. nulla bellagerimus: nullisnbsp;Principibus,nullis Regibus iugum impo-nimus, nullam laudem pariigt;us ; nullamnbsp;ad pofteros gloriam tranfmittimus! nifinbsp;quod alacritcr plenis çoncurfantes Po-' CVLI» vtrinq;virescommipuimus,corpora dclaflamuSjingcnia perdimus.
Caft. Q^ audio? fed perge,
Mif. Præter hæc, in miros f^pe Scopu- rt, los impellit Consvetvdo. Quippe Confite^nbsp;multoruni conuiiftus in Aula cum fit, in tudo^nbsp;I procliui eft morum cxcmplum, quod o-, mnes trahuntjfçd ita trahunt,vt adhuc vi-i derim, qui cum bonis confueuerant, me.
liorcs paucos, admodum multos per mar
1 lorum conuidum détériorés faftos. Hoc gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H 4 indu..
-ocr page 144-Hvlriói Hvtteni induccnte fla'tu, Adolefcentuli in Aulantnbsp;delatiprimum,pereunt; omnisinnocen*nbsp;tiapeilumit, candor infufcatur, bonain-doles corrumpitur.Cum eninijVt quidamnbsp;ait, in vetitum femper nitamiir, ac negatanbsp;èüpiamiis, abunde in Aula inuenire eft,nbsp;quo labern contrahamusjAlij in Gulonesnbsp;amp;Potoresincidentes; Alij in Alcatores;nbsp;quidam in Scortatores? plurimi pafsim innbsp;Affentatores ac SimiasAulicas impingen-tes. Quorum in medio quæ tutaProbi-tas ? quæ fatis tibi munita integritas vi-detur?
Caft. Mihi quidcm videtur ipfa Pallas hac afliietuiline contraftura malum, talinbsp;contagio tam peftifero inficiente : At mi-P«eri i»fere decipiuntur, Qui Putros in Aulantnbsp;Aulasno diendos mittunt', cum indevi, ac violentianbsp;mittUi. extrahendipotius effent.
vir. Mif. Vtnarras. VerumEGESTAs,quam fgéfiós. dixi, fuas amp; ipfa partes fibi vendicat, ne--nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ceffariumnbsp;malum, quæ optime inftitutam
• indolem peruertit, nee nbiconftare finit: Qj^æ omnia venalia habet, amp; nihil non,nbsp;pecuniæ ftudio, facit ac patitur. Hæc Pto-ditores gignit, ac rébus femper nouis findet. Vides enim,vt opus fitegentibusillis quod prodigant, quando quidem
-ocr page 145-¦* A V L A. ¦ ' 6l ipfis commune eft cum alijs, luxum cole-re ? Itaque vndeunde poftiint corradunr.nbsp;Per phas ac iiefas quæriint. Certè enim, vtnbsp;ille ait, viro efurienti necefle eft furari.
Caft. Quid tu ? illos Pauperes détériorés putas his,qui ex Crumena,vtfertur, generofi funt?
Mif.Nihil minus: Sed fua funt amp; ill is vi-tia, quæ nihil ad hunc locum. Egentes,o-mnibus femper vitijs obnoxij funt, cito munera accipiunt, cito Ipe lucri fidemnbsp;frangunt: adduci facile poftiint, vt fccretanbsp;fibi commifta effutiapt, vt ea,quæ in con-filijsagitata funt,prodant: vtiniqua Prin-cipicaufamcommendent.H^interceflb-ribus,' quis eos pecunia præceperit, o-mnia, citra negocium, à Principe impe-trabit.Atque hospræfertim obferuanthi,nbsp;qui Principum fauorem venantur , nonnbsp;imprudentius, quam qui oppidum expu-gnaturi,eapartc,qua munitum minus eft,nbsp;aggrediuntur,
Sed iam de his fatis diftum, quæ Aulam turbant. Quæ rcftè Vbntis comparaui-mus,quod vt illi,quieto mari.fludus con-citant, ita hi,quos mcmoraui. Flatus, miras Aulæ tempeftatcs inuehunt, vt iamnbsp;nofle videaris,vnde hg lint in Aulainquic-.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H J tudi-
-ocr page 146-Hvlrici Hvttbni tudines, hitumultus. Verum q_vo tandem diu multumque iadatam Nrf«»« no-ftram inipellant, accipe.
Caft, Audire geftio.
Inqu/u Mif Aliquando/»pfrM/«r« ftatïm: Vtfi {iyrtes, quis Cupiditate excæcatus , aut egeftatenbsp;Sey'd.'i!, coaftus,rcm committat fupplicio expian-amp; Cha- dam : Aut fi hue eum confuetudo, quamnbsp;rjudoi, eum malis habuit, abftrahat; Aliquandonbsp;vciiti ißi ad Infaniiam, his ejfdem Ipiritibus, autpe^nbsp;jN'auint Ambitionemamp;Luxum.
^ulïcam Call. Qjjp illi,puto, recidunt, qui aut impel- in furto depræhenfi funt, autmercedc d'nbsp;/aftr, dem proftituerunt : Aut verb qui Ambi-tionis (ludj^ Principi fucum fecerunt,nbsp;aut qui per vinum,vel amorem,turpia ad-miferunt.
Mif, Qualis ille hic nuper fifci prxfc-dus, aquo Princepsrationé audire cui^ vellet, intellexit vno anno decoâanbsp;quotaureorum milia.
Call. Etquipadacum hollibuspçcu-nia,nihil vtile Cæfari fualît.
Miß Et multi qui Magillratus emuntgt;amp; honores mercantur.
Call, Et qui vino dediti, multa fæpe ta» ççnda,per ebrietatem elFundunt.
ewam fqiti qui pauços an^^ annos
' nbsp;nbsp;- A VL A.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;di
innos in hacaula verfatus,cum honeßum locum haberet, fedpcr luxum prodigeretnbsp;oninia,ac ærealieno obruereturjMerctri-culam , cuius ainore tenebatur, equeflrinbsp;ordine natus Iuuenis,vxorem duxit. Deinde no fuppetente quod neceßarius vfusnbsp;requireret, latrocinijs vitam tolerauit : acnbsp;tandem cum alijs latronibus comprçhen-fus, Carnifici fecandam ccruicem præ-buit.
Caß-Vt capio,hç finit in ißo Mari S y a-tes , hæ ScYLLAE , hæ Charybdes, quo nauigantes hoc modo deiedi per-eunt.
Mif. Et Lestrygoneslt; Caflc , acLtflrygg^ Q'iCï.ovi.i f qui flatim deuorant. Ad««àrCynbsp;qiios ille, fcis, deferebatur, qui, cum pa- dopes tnnbsp;amp;2. mercede Principis vitæ infidiaretur, mari at^.nbsp;confilio prçuentus, extremo fupplicio af- h«,nbsp;fedus eß, amp; nunc à quatuor flipitibus de-pendet. Etquem proxime laqueo fulpen-di vidimus, quod ærarium compilaßet.
Caß. Etquem ego vidi Romæ, quodli-berius monuiffet Pontificeni, capite plc-di.
Mif Non ille, Caße, fed forte ad Sco- Scopuli pulum offenderat: Sunt enim ScopvliMjwnbsp;etiam hoc inMari,cautc tranfcundi,ne4«/jfÂnbsp;frangas
-ocr page 148-.•A HviRId'H^TTENI frangas'Nauim, amp; omncm femel fiibftan-tiain perdas.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦ *
Caft. Et hi qui funt?
T. .. Mif. Vnus omnium maxime vitandiis» Ir4Prin-,ÏKA. Principis. Nam qui hucimpegC;*nbsp;(ipu.nbsp;nbsp;nbsp;rit, aftum de co puta. Atque audi, Cafte»
quo potifsimum pcriculo verièmurapu^ Principes, Siueccenim tuus illc condu*nbsp;€lor benignius-refpicit,anxius es, ne quilt;inbsp;pffendas,amp; fauorem vt retineas. Siucabsnbsp;te oculos, aures acmanus longe habet»nbsp;hene mereri ftudes ; idquevigilando, 1^*nbsp;borando, dum furfum ac dcorfum voh'nbsp;tas, dum frigiis ac æftum fers, dum digfnbsp;’ acindigna{iitcris, dum omnia conatis,nbsp;ac fæpc contra flumen natas. Ita fempetnbsp;laflandus venisjfemper ac fingulos in diesnbsp;• detcrior fit ferwtus : Dum tarnen interiifnbsp;. • Jicfcis , an hac illc fentiat aut agnofc^t--Qui fi feiat etitm quantum mercaris,nonnbsp;facile tarnen concedit, qua ad tranquilli-tatem tibi funt. Qmppe ex; cuius re eft,nbsp;Jiiantem detin ere, ac fufpenfum, fperan-tem fempcr fore, vt cmergas, vt aliquid fenbsp;mitiusdet, vtfitlaboris mcrces, fudorisnbsp;“ præmium.Qup in ftatufape interim con-tingit, vt tibi irafcatur o J^uvos fcxtïVflS, obnbsp;icuem aliquam aduerfum tc caufam mo-tus,
-ocr page 149-T AflÄ.
tus, quam ille tanti facit, vt magna deprê-« catione opus fit, quo tecum in gratiam.nbsp;redeat: Cuni fæpeobremnihilijobfloc-coSjob pilum,ob viciofam nucem, ob fu-’ïdvmbram, excahdefcant Principes,in-flammentur,rabiem contrahant, furianq;nbsp;ac Cœlum terræ mifceantibreuiter,in nii- alt;t-gisTragœdias agant. Tanti eftdiuferui-i./;«f agi-te, fe.affligere acconterere. Quapropter turfabu-quofdam vidi, poftquâ multis annis fiim- la,muta-aia diligentia inaximis laboribus feruijf- tts tantunbsp;fentjfemel vel fidacaiifa commoto Prinjperyôwt^.
pecunia pariter ac libertate multa-tos, nonnullos vitaetiam ipoliatos. Le* ii. uiores Scopuli funt Principun^ v S p i c i o* Sufptcionbsp;, qiiaium illi capaces maxime funt.Pn««-fed in quas non fine periculoincidimus.pt/,nbsp;Atque in his ego perpetuo, Cafte, ob lo-quendi libertatem, quo plurimum offen-
« duntiirillijhæreo. Deinde iNvi- m, BiA, intra quam non admoduni (iicarcitittiâidnbsp;Bauigatur. A.c præfcntius omnibus rm^partum.nbsp;lum DELATioNES.quarumcumimpc- im.nbsp;Uxfiimpariter confiixeris,periculum cfkDelationnbsp;terum ïimuLac vitæ. Porto cautc omnino nés.nbsp;iraÂanda efteius, cyi fcruis, quantum- v.nbsp;cunque iufta Oeivrgatio. Ea cft hisoi/«r^rf-xgrisnatura, qusdamfibi noununquam tio Pria-
I . - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vlceraùptt.
-ocr page 150-HviRict Hvtteni
?I. vlceratangi nolunr. Iain hoc quam fit' Atntr v-giendiitnamp;ipfuuieftSaxuiTi, speciosanbsp;xorii aut (i illi fit, aut Filia, ne vel aincs, vdnbsp;JilMruni. amari tibi contingat.
Caft. Adhuiufmodi fcopulos perijt a-pud Alexandrum Callillhenes.
Mif. Et cum periculo nauigauit Agis Argiuus , eundem reprahendere aufuSxnbsp;quod in Adulatores amp; ridiculos »perindcnbsp;ac in bonos liberalis efl'et.
Caft. Clitusvero, quam ab illo CyclO' i pe repente deuoratus eft.
Mif. Et ab Aftyage, quatpaffus pagus?
Caft. EtÄb Cambyic Prcxaipes vt habitus?
Mif. Porto illi Romanorom Impcra^®' res quam mifere multos habuerunc?
Caft. Noftraautem terapeftatCrqu^“’ indigna dcdcrunt?Et in.Sueuisilhid quäle exempluin? Proinde omni pcdc ft^’^'nbsp;dum, ne in hoc mari nauigationcm expe-riantur,quiTitarconfuItum voliintfu5' i
Mif. C^od nifi à me fie cifcsmonituSj' quo te præcipitalfes?
Jlulatfua Caft. In rairum.vt video, Piïtrin^**’ fi P/yZri-Quapropteraliaineundavitæratioeft- ,nbsp;num.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mif. Ita Cafte cogita.Nam aut Ager h^
-ocr page 151-A V L A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;S4
hefte coll potcft; Ant littcra? docetl ; Aut vtciinque manibus operari licet, amp; remnbsp;militarem exercere,nbsp;autMedicinam traétarc, vtextetibinbsp;viuas.
Caft. Redefuades. TuverofiemonitO me, quid tandem in hacpœnitudinctibinbsp;proponisjiamfenex? Anomnideiioratanbsp;boue,in cauda tandem deficies ? nec extrem iirn Fabulæ adiim implebis?
Mif. Nchoc qiiidem dcgencris animu
1 Vel in extremo refiftere.Et iam varie fupef his confnltans,nóduminuenio, vt me ex-pediam.
Cart. Diue exirta iadationg in portum aliquem référant Mi(àule,ac,vtliberta-tem rccipias, faxint, aut aliquam tibi fru-duofameogitationem indant, quateabnbsp;his retibus explices.
SEd profcquere , oro, de vita Aulicalt; quando adhuc ante horam fuinus, quaenbsp;tc ad illud fcruitutis hortium anocabit.Etnbsp;tjuod rertare videtur, quæ tc c a v s ae innbsp;hanc Nauigationem adduxerint, aut denbsp;SiYRENiiJvs,vt rneminifti, aliquid refer, gjrennnbsp;Mif Audi igitur fcruitutis huius can- auIicm.
J fas , nam trudum aliundc,opinor,inttlle-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xifti.
-ocr page 152-xifti. Primuin ea,Cafte,quæ tu quoq; paU' lo ante fulpexifti, admirabar : vefiitim wt»'nbsp;torem, Aurum, SiGemmM: Ac illos Arabic^nbsp;oicntcs Purpuratos, vtDeos, verebar.
inde magnifaciebam, his couer/àriyt ad quorum conlpeftumetiam, fumma conten-tione, maxima fæpe »nultitudo procurre-rcffbif^ Colloqui, amp; eorumfamiliaritateccn' feri : ac illas afFeétabam immunttates, Scdiui'nbsp;tes omnesputabam, qui fie ornarentut-Cumque patrimonium mihi efietperex*'nbsp;cuum, facile hoc loco ditefcerc propouC'nbsp;bam. Qujedam præterea infita fuitnbsp;iieni, itlmperito, vtmultis, Ambitio«nbsp;Nam aliqu^o videns ex Aulicis reucreii-teraliquosappellari, ac orariabhisjqi**nbsp;aliquidapud Principem captabant, deinde muneribus quoquepeti:Rcbaromnesnbsp;in Aula confuefcentes, potétia pluriinumnbsp;valere,ac facile audiebam, cottidieincre-pantes me his verbis;Quin tu in Aulani tcnbsp;conferSjVt prodefle amp; tibi pofsis,amp; omnibus tuis, aliquam adeptus præfedurain,nbsp;aut ad aliquod promotus officium, vel a-liter Principi earns? His ego, Cafte,.ÿtw'-btu, cum occinuiflent, neque ego, Vlyfsisnbsp;confilio, cæra aures obthura(rem,fubuer-tendum me præbui, deceptus mifer, cumnbsp;mini-
-ocr page 153-A V t A.
ftiinime prç fenufcerem,in qu? mala,Deo irato meo prouoluerer. Nam quid Vefletnbsp;admirabar ftultus,quf truncum etiam ornant,amp; animum non arguunt? cum ex A-nimoconftet homo, nec adeumaliquidnbsp;pertineat eorum, quæ exterius adhærentnbsp;corpori.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;
Caft. Quo minus illos fero, qui M o-N A c HI vocantur, qui nobis veftiu often-tatione voluut fandimoniæ opinionem perfuafam:Cum hoc hominu genus valdenbsp;deteftatusfitChriftus, quern ego credo,nbsp;cumin terris eflet,nihil aliter, atque aliosnbsp;homines,veftibusvfum^ Hi autem quasnbsp;non diuerfitates excogitant^ in quodfenbsp;non monftrum transformant, vt quamnbsp;maxime difsimiles fint per omnia? Atquenbsp;in his aliud Francifco placuit, aliudBcrn-hardo s Aliter vifum eft Dominico, aliternbsp;alijs.
Mif. Neque illud videbam, multos fie veftitos, plurimis interim egcre. Sunt e-nim ifta non ex hominumfacilitate, fednbsp;confuetudine ac moribusAulæ, quæ vultnbsp;homines iaâabundos,oftentatores, ^\o-splendornbsp;riofos,ac magnificos, qui fc omni foris4tt/ilt;w,nbsp;pulchritudini ac venuftati conforment; anbsp;cum intus morbidi, marcentes, ac mire
-ocr page 154-Hvj RiCi Hvtten1 informes fint, vt mihi videtür, fimilcSnbsp;parietiincruftatO} intraqué ruinola niul-ta fint,aut fepulcro fplendide foris extru-do,ac llatuis amp; imaginib us egregie ador--nato,quod deformes intus ealuarias, nu-daofla, amp; obfcœnos fœtorescontineat*nbsp;Quinetiam multihorum, vt ficveftian-*nbsp;tur, fraudant, rapiunr, ac furantur. Namnbsp;habendus eft inAulaveftitus, nonquemnbsp;tu parare potes, ftd qui ex Principis di-gnitate eft.
Caft. Ibi te illius meminifle oportuif» quodCrœfoobieftumàSoloneeft. Namnbsp;illc cum adhibito Solone, aurea ft ipondanbsp;molliter aclt;egie adornatum,nitide com-pofuifiet, ac ab illo percontaretur, nuf*quot;nbsp;quid vnquam Ipeciofius vidiiftt?Reipon^nbsp;dit Solon; Gallos gallinaceos,Pauones,amp;nbsp;id genus animalia: Inhisenim admiran;'nbsp;dum Naturam Ipeftaculû exhibuilft :nbsp;gis ftoliditatem arguens,ac iftiufmodi fu-^nbsp;corum contemtuminnuens.
Mif. Etmulta præterea; quxfimihim mentemveniflent, non his concefsilfem,nbsp;huiufmodi obijcientibus illecebras,Syre-nibus.Qui fi itidem,quam periculofe tra-'AniicicittftenturRegumacPrincipu A m ic iciae,nbsp;frincifiu confiderafftmj non tanti fccifiem, humnbsp;inter-
-ocr page 155-A v t A.
îfiterefle pompæjn qua multi oppfimun-
tur. Qnain friuolum eft enim, tunc fepu-tare carum his dominis,cum dextras por-rigunt,aut ofculandas etiam præbcnt: autnbsp;vbi familiariter coHoqiiuntur 5 Cum nonnbsp;affedus fint illa,fed oftentationis plærun-que,quæ per omnia in Aulis regnat,ac in- Affattisnbsp;fidiofi vt plurimum fint Principumaffa-pn««/)3
tus, quosilli ob id blande conferunt, vti»ƒ^/^oƒ.nbsp;fuorum animos explorent, amp; affcftos hacnbsp;benignitatc, adeftundendum aliquidte-mere inducant. Plurima enim oportet fi-mulare ac difsimulare Reges. Vndenonnbsp;imperite foiebat dicere Germanus Imperator Segimundus : Qui nefeat fimulare,
eum nefäre regere, Plærifque verb tunc 54/404: affabiles funt, cum foluendum falarium 4«/it4..nbsp;eft. Ac iccircoblande conferunt, nefibinbsp;illipecuniam petendo molefti fint. Maxima enfin amp; ibi difficultas eft, poftquamnbsp;diuturnam ac duram feruitutem feruie-tis, vt ftipendium extorqueas, quod fiuenbsp;nonpetis,nonfoluitur; fiue multum aenbsp;fepe,offendis. Hoc ante tempore omnesnbsp;ferè per Germania Principes egent, propter luxum amp; vanitatera, quibus dediti,nbsp;plurima inutiliter ab fumunt. Vides enim,nbsp;vtmultafcurris,lndionibus,Mimis,Para-
I 3 fitis.
-ocr page 156-MvLftl.CÏ HrTTENI tbrletiU fitiSjäc Midi cis 1 argiantur? Vides, vt in AU-iulica. lis noóudiuque bibaturamp;cdatur? vtpa-uimenta vino madcant ? vtplusEbrij iftinbsp;profiindant, quam ingurgitent ? plus ingurgitent, quam ferre poH’unt? Tumadnbsp;Veßitw ænaulationeni vfquedanturveftes. Atqucnbsp;tulùtu. is eft Principum tumor, quanto magis figent, tanto minus egere videri volunt : amp;nbsp;iccirco nihil de pompa, nihil de apparati-busremittunt: Imoinalteriiis inuidiaiPnbsp;alter prodigit, neperdendo inferior fit*nbsp;Interea fpeciofus ille foris cololfus cft,in-tus fquallet. Qjipd me, ditefeere Volente^nbsp;miferedecepit, aurum fubæratû cum pt*’nbsp;folido venei^rer, ac iftas efurirem pontificales cccnas, ad has tarn cupide refpifi^'
* rem gallicasveftes,adhæc monilia. Nani ' in Aulis qui habentifta, plærunque nihünbsp;prætereahabent. Quinetiâplusaliquan-doperduntaliqui feruiendo, quâlucranlt;nbsp;tur,quod apud quofdam neque emergerfinbsp;Stultus eft,amp; rem luamdifsipare oportet. Portonbsp;deleélas^ ftultifsime dclelt;ftum agunt Principes fio-Prinàpu^riinj^ quos in famulatum alTumunt. Neqinbsp;fzlt; affume enim ex virtute licet emergere, fed vt plu*nbsp;mini- rimumquæritur, qui procera fît ftatura,nbsp;latis humeris,ardua ceruice,prælongis ti-bijs. Atquc is comuiendabilior fit,fi etianïnbsp;B A R'
-ocr page 157-Avla.
B A R B A M ad terrorem adornet, amp; cala- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t
niiftro c^fariemvrat,acper AulaiTiingreC-4«/îf4, fus, hue illuc brachia ialt;äet, tibias venti-let^h umeros oftendat, vt illos pofeere vi-deatur Virgilianos cæftus, cum Entellonbsp;pugnaturus; amp; veftes habeat difcolorcs, Vefte^nbsp;ac per otnnia pi^as, magis çtiam quain difiolo^nbsp;piftus eft gallus gallinaceus i triginta gai- res.nbsp;linarum marhus, cum iftiufmodi Thrafo- ,nbsp;hum vnus, non fufficiatad explcndum v-nius mulierculse defiderium. Scilicet Ath-letas bonos amant Principes craflbs iftos,nbsp;pingues,amp; torofosjllosverô macilentos.
reues, graciles, fubpallidos ac tenues.
quanquam prudentia fortcéi: confilio va-Icantjuon admodum curant, quia«o» eft, in(]uivint,be))eperfigt;nJtHstße. Athos Gigan- .nbsp;tes in fatellirmm citra cunâationem li-benter aflumunt, ac taies fibi gaudent elfenbsp;anteambulones fedatores, quanquam Quatssnnbsp;minus fit nonnunquam in aliquibus cç-çerebttnbsp;rebri,quam in culicçfanguinis.Nimirum innbsp;hoc comitatu abunde ornatos fe, etiamfi att«nbsp;pulla fit virtutis ne cogitatio quidçm, pu^nbsp;tantes:præter quos capita extollunt Adu-;nbsp;latores, quos dixi ; reliftis poft tergumnbsp;bonis, amp; plærunque pauperibus, Nam,vçnbsp;nofti,
I J Hau4
Hvirici Hvttenï
factieemergunt,quorum virtutibtuobflat Hat.3. ^esanguftadomt.
Atque hi funt, quorum hæc Ilias capax eft,quæ alioqui
Stultorum Regum,drpopulorum continet afttu. Aulico ty Quod intelligentem confiderare opor-roni quid tet, prius quam aggrediatur ; An aptus fitnbsp;cogitan- haccobire munia. Nampræterea,quædi-dum? xi, quid in Aula ferendum fit, nihil te ce-labo. Ac primum omnium, quod de ini'nbsp;jnimuni-ntunitatedixii quæ poflet in hacfcruitutenbsp;tas Auli- immiinitas efiè ? Qli,am moleftum cftau-for«««/-tern,acindignu, omnia humiliter, omnianbsp;la. fubmifie amp;abieftefacerc? Nam cum o-Aulicavi mnino fcruims fit Aulica vita, nec aliamnbsp;fa yörwi-appellationem capiat, quam ea, quæfaci-fiu. unt Emticij, quando nomen baud effu-giamus, in re ipfa folatium repolitum habere debebamus,vt cfiet hçc fcilicct libera-liiferuitut. Atnonputant nunc Principesnbsp;aliquod efie inter le, amp; mi ni ft ros fuos difinbsp;crimen, nifi ad contumeliam vfquc vtan-tur opera noftra. Itaque volunt afsiduita-tem,volunt fudores, volunt quoquo cant,nbsp;vt fe velutpropriavmbracomitemur, ne-que amant quenquam, nifi qui inoculisnbsp;fibi perpptuo fit. Et cos benignius ha-t)çnt, qui obftippo ante fe capitc, quoties
-ocr page 159-A V L A. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68
îpfî refpexerint, inclinant: Quibusagilia funt genua; qui omnes illorum nutus, ne-lt;lum iufla obferuant; qui Ceremonias au- Ceremo»nbsp;licas pro Legibus colunt, acque igitur vnonbsp;omnesordine callent amp;exequuntur,ita^‘*/”'°^^-vtlilatuniabhisvnguem difcedant,pia-5’^“^nbsp;culum hoe fit. Proinde Defertores vocantnbsp;eos, qui non feinper in tergo fibi hærcnt,nbsp;magis, quam qui in acie loco ceflerunt.nbsp;EtlummuniftudiumcftjVt refteniifcea-tur regiæ pompæ ftrepitus, vt ad omnemnbsp;Principis intuitumpallcat quis,acatto-nito fimilis fit, An non vides, vt apud hosnbsp;titubantem dicere oportet ? Et præ timoré fudantem nonnunquam ? ^ides,quan-tumeunque aliquod familiare Seexiguumnbsp;eft ncgocium,qua perplcxitate, quam hx-fitanter ac trépidé ille dicit Orator , Vtnbsp;Lugdunenfçm Rhetor difturus adaram?nbsp;Vbipericulumeft, fi in titulipronuncia-tione vel fyllabam prætermiferis, aut poplités tui fi officium ibi minus feite faci-ant; cauenduinque vt omnia fint mollia,nbsp;perfrada omnia, vtopus fit dodo alicuinbsp;Comeediarum adori operamdediflc,nbsp;hiftrionicä didiciife, quone quid in con-genudationc aberrctur. Quæ cum vanif-fimaomniafint» tarnen plurimuminhis
I 4 diçi
-ocr page 160-Hvlrici Hvtteni
dici abfumitur. Deinde Apparitiones lila; qualesfunt, quando totasnonnunquamnbsp;VI. horas ftandum eft vno quafi in vefti-gio ? quando hue, illuc, furfum, deorfurrtnbsp;procurrendum ? quando equitantem ilium per vrbem,fefsis diu pedibus ièquinbsp;porter ? quando in pluriinam frequenternbsp;noélem obferuandus eft, dum àcouuiuionbsp;redeat? quando inïftu ac frigore exen-bandum. Et funt homines,qui in his aeru-rnnis vitam purent qui in hoc volutafinbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cçno volupe admodum ducant,Sf pro de-
lieijs habeant hæc facere , hæcque pati-Quafi aliquid adhuc interfit, inter4«/iflt;lt;w* Captiuitatein^ eos, qui bello Thurcis fer-uiunt:autferuiriPrincipibus citra aflen-tationis vicium pofsit.Quæ funt enim ift^nbsp;paulo ante à me pertraftata, quæ etiam finbsp;ad amufsim exequi ftudeas , 8( efficerenbsp;quod placeatconeris, tarnen in ambiguonbsp;eft,an tuam ille fedulitatem agnofcat,autnbsp;per optimos illos çonuiôtores an placerenbsp;tibi liceat. Nee minus danda opera, ne-fußtrro- quid Aulici ifti Sufurronçs improbent,nbsp;tiibm et- quam ipfe ille lupiter tuns ne offenfamnbsp;liinauU contrahat. Quifiafsiduumtevideant,'^nbsp;^i^ien- iam frequentari in Principis auribus inci-dutif,nbsp;nbsp;nbsp;pias,meritum omne tuum inuertunt,gra-
uen?
-ocr page 161-Avia.
ucmvocantes ac importunum, Etvbia-fcendere qiiantulifcunque gradibus ani-maduerterint, deijciendi confilium ca-piunt. Qiwrum ftudio fadum eft,vt inter abiedos nunc accumbam. Certe enimnbsp;Fortvnae Rota eft,Cafte,in hacvi-Kofrf Fofnbsp;t3., in qua quotufquifque fi afcenderitet- tuni. innbsp;iam,diu confifterepoteft? Quod vicifsim ‘tula.nbsp;omnia fiunt ; vt, qui nunc fublimes funt,nbsp;rurfus decumbant, amp; quipauloantede-primebantur, nunc fummo in orbe con-fpiciendi emineant, vt alius alium impel-lat, vttuum ilium æmulum, fi quidtibinbsp;ptolpere fuccedit,vrat.Iam in ilia pompa,nbsp;quælNvioiA eft, quis quo loco ambu-let ? quæ Am bit lo ? Deinae PRAELi-Pt^e/iirf-BAT o REs, cuimalo exponuntfe? perce-for«Aa-pturi, fi qua illi domino mors deftinatafi« mife-fit. Atque adeo nequid tutum, nequid fit ri,nbsp;in Aula pacatum, aliquos vidi à Morioni-Morio««nbsp;busexoculatos, dumprouocati illi furi-uHlicimanbsp;Unt,quofdam ad mortem vfque cæfos. In- leßi.nbsp;ter quas moleftias, inter quæ difcrimina,nbsp;quid tandem præmij, quidfolatij eft Cafte? Aut non femper vigilandumjAlteramnbsp;in partem, ne tibivilelcat gratia, in alte-ram,netui fit tædium? Et forte officiumnbsp;petis, quod aut locatum iam eft, aut,fi va-
I 5 cet.
-ocr page 162-Hvlrici Hvtteni
cet, plurimos habet competitotes : quotum tu ftudio nifi par fueris, quando tandem fpes eft, multis vnuin præferri ? Tum Honnunquam in Piratas incidit bxcnbsp;nauis.
Caft. Qiws in Piratas die oro ? Nam, v£ video, omni à parte Nauigarto eU vita Ait'nbsp;lica.
Mif.Qmd aliud enimPnifi tu quiequam inuenifti magis huic fimile,
Cart. Nihil efle credo.
f irata nbsp;nbsp;nbsp;Mif. Proinde multos habeant Infidia”
M.aris tores,multos etiam apertè Inimicos, ne-^ulici. celfeert,qui mulcapofsident.Vndeficom tigerit ci, a^ud quem feruis, bellum eflegt;nbsp;ac in hortes tu incideris,amp;illi captum ab-ducant, tum quis redimit?
Cart, Quis enim alius, quam cuius id caufapafliisfim?
Mie Atnemo minus Cafte. Nam tpum ibi patrimonium diffluit: Acipfctevtli-beres opus eft. Quod fi immitiorem na-ÔIIS fis PirataiTijCareerem, Vincula,Tor-tiiras tibi propono ; nonnunquam etianinbsp;mortem.
Caft. Duram valde conditionc narras. Mif. Quafi aliquidmite ferat Aula. Vi-4cs igitur aliquot f«pc millia, ob duorumnbsp;homuH-
-ocr page 163-Atla. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70
homuncionum leuiufculam contentio-nem, exambitione fumtam forte, mutua fe cæde conficere?
Caft. Video.
Mif. Qind Principum familiaritatcm fufpicis igitur?
Caft, óiiia in animum non reiiocaui ifta..
Mif At nunc fapics. Caft. T uo beneficio.
i Mif. Q^amobrenifortiinatumte, qui I alieno pcriculo caues, me infelicem, quinbsp;I ficpereo.
Caft. Ni fallor,bona Principum pars, ’ ca facit, quæde Syracufano illoeefponditnbsp;! Diogenes. Nam interrogatus, quomodo Aulnqu»nbsp;[ Amicis vtereturDionyfius? Vt Vafculis,»jo(/o A-inqUit, dumplenaeiiacuat, amp; abijcitv^-mictsjüitnbsp;cua.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vfatur.
Mif. Siceft.Et iam propearbitror,vt bene vacuum me eijciat ille: qiiandoquidcm longius efle mihi à limine,quam folebam,nbsp;videor. Ac nifi me omnia fallunt, iamdu-diim illam exuo gratiam, qui diu feruiiii,nbsp;A quod pœnitendum maxime eft, opti-1 mam vitæ partem, amp; ætatis florem in Au-laperdidi, inter Sycophantas ac Alfcnta-^ores,interfâftum acfuperbiam Aulico-1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;turn
-ocr page 164-Hvlrici Hvttenî rum congerronum. Inter magnificosnbsp;trapas,Regios Canes; inter homines,nbsp;ftç, quorum nein cœna quidem laudan'nbsp;dus fit aliquis: Inter gloriofos milites:nbsp;ter illos,Cafte,équités,qui funt ipfi magj^nbsp;plærunque beftiæ, quam hæ,quasequi;nbsp;tant J atque adco inter Centauros, ina^nbsp;Ipe, fine frudu, dun's Temper modis fef’'nbsp;gatus ac dclaffatus, dum virebant geiiua»nbsp;dum omqia erant integra. Qui finbsp;abijciar, ac aliquis roget, qupnamnbsp;in Aula confenuerim, quid aliud rcfpo**'nbsp;dero, quam quodilleapudSenecam,nbsp;iuriaspaiienäo, cir gr4tiit(flt;tpe agendo^
Caft. Vi«em tuam dolco,Mifaule,lt;ip^*’' quam defperandum non puto ,• 8c TortCnbsp;remplis eft,vt Ijetius aliquid cueniat,
Mif.In illius hoc, Cafte, genibus eft : qui quomodo aliquid datums cret^^'nbsp;rur, exhaufto iam amp; inutili.qui omnianbsp;foprornifitluucni 8c valido?
A V L A« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ÿt
àiit quam fi habeat,cuin periculo habeat? Cum de omnibus illis fecumpotentibusnbsp;male fulpicentur. Porto i quis, nifi valdenbsp;ftultuSjfi hoc modo fît monitus,in hac ex-periri naue fuftinuefit, cuius, præter alia,quot;'nbsp;tam fpurca eft, tam fœda ac tetra Snbsp;Tina?nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nauùati-
Caft. Etiam Sentina ibi molefta eft? fît«» Mif. Etiam, nequid vlli. Nautæ patian-
tur, quod non commune illis fît cum Au-
1 lica familia. Igitur immundifsimæ funt in Aula fordes,miraobfcœnitas. Primum l
! CiBvs vtmultis,itanegligenterappara-Cii«#.
tus, marcefcentibus fæpe ac rancidis carni-bui, in vas nihil purius conieétîp ; quibuf-cum Grjlli {c, Al«/c«gt;ac Aranei, amp;c id genus a^nbsp;nimalia mifcucrunt, aut quæ fermes iamnbsp;pepererant* Atquehæqualesquales funt,nbsp;fetnicocla tibi nonniinquam apponuntur»nbsp;luxta infîpidum olus , aut leguminavtgt;nbsp;cunquecommixta: aut Pifets iamdiu antenbsp;mortui, aut aliquid his multo Ipurcumnbsp;magis. VIN V M aut acidum, aut quod ab î !•nbsp;alia fumtum mêla eft, de quo biberat for- Potut,nbsp;tebarbatusaliquis, barbam profufonu-
. periure infedam habens. Qui aßident, he-fternam crapulam oient, ôt erudant, per omniâfœtidi. Quorum aliquis percâca-tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cis
-ocr page 166-In Aula quid a-^atur.
III. Odor.
Hvlricï Hvtteni tis fedet fœmoralibus, vini impeta erïfo^nbsp;liraaluo, autapudipfam rncnfam vomd'nbsp;Nam ita frequenter hæcfiunt in Aula,nbsp;quocunque tempore abs te aliquis pe^'nbsp;contctur,quidagatur in Aula,refteillinbsp;Ipondeas ; iibitur, vomitur, effunditur.nbsp;adde, quod non hominum tantum,nbsp;befliarum etiam ferendus eft fœtor,Canü'’’nbsp;excrementis tota referta Aula, aducrii}^nbsp;qusc obthurafTe nares, adeo eftinurban‘^’nbsp;ac ineleganSjVt in fabulam quoque venir^nbsp;folear. Atquehiste, vtferas,aiïueiîeriO'nbsp;porter, tum alibi, tum verb in ipfoeti^iflnbsp;triclinio fumentem iam cibum : Qu?n-quam pr.iger ifta nihil ibi lautum,.nihil eftnbsp;mundum. Craflum acmultofemperiurcnbsp;M4»fj/fjmpinguatum manttle, vt digitis hxtens,nbsp;Calices, quoquo trahas,fequatur. Calices licaop-pletiac feculenti, mirum in modumcon-Ipurcata, iuxta inquinataomnia,acob-fcœna, amp; odorevtplurimum teterrimo.nbsp;iin. Nodu autem quæcommoditas quiefiendi,nbsp;Somnus. inter obftreperos Potores ? Qorum illcnbsp;«/zotzlt;röT«Tö// aliquid,nolt;5te iam conrubia,nbsp;quod omnium alinorum ruditum fupe-ret,occinit. Alius vino difertus, aliquotnbsp;fäcpe horas fcrinocinatur, inconditis tibinbsp;fabulis fomnum interturbans: Forfitan amp;nbsp;eundem
-ocr page 167-cuhdem tecum fortitur ledum, aiit exE-brijs illis vnus, aut qui ex morbo puteati acfcabieinfedusfit, autcuilpurce oleatnbsp;anima, vel qui alijs tibi modis fit mole-ftus. Adde Lecios, non impuros tantum, Vjnbsp;fedamp;peftilentesfepe, vbi ille dormierat teäl,nbsp;paucis ante diebus morbo gallico adefus,nbsp;vbi leprofus aliquis defudauerat : Lodicetnbsp;fextum ante menfem lotæ, in quibus fenbsp;volutarunt morbofi illi, quæmultam, 1Înbsp;inlpicias, faniem, multû pus exceperunt«nbsp;Atque hæc omnia tunc magis obijeiun-tur, quando vaga eft Aula, vt in alijs ac a-lijs Diuerfor^s pernodâdum fit,humi non-nunquam, vix laris fubftratis libi ftipulis, J^iuerfi«nbsp;aut pediculola aliqua culcitra, inter Ci-mices,ac pulicum examina.
Caft. Capio, amp;videre mettiini ebrios tnodis omnibus immundos.
Mif Tunc cum in fuis illis verfarentur delitijs?
Caft. Cum codem in triclinio alij bi berent, alij vomcrcntjiionnulliinuiccm fibi oppederent.
Mif. Tune, cum ille iacetet iam vidus potor , ac inter dormiendum vomerct,nbsp;inter vomendum dormiret, cxcubanti-bu9
-ocr page 168-Hvlrici Hvtteni
busiiixtacanibus, qui omnes mediotC' nus palato fordes elamberent.
Caft.Cuin alij fcort3,alij taxillos pofc^^' rent.
Mif. Non iam ignoras igitur, cuiufmO' di tibi,fi hue concédas, exhaurienda Se»*nbsp;ttna fit. Q^od ficumipfo nonnunquaf’nbsp;Principe feorfumcœnes, vt lauteoinr»*^nbsp;parata, eleganter apponantur, non audc^nbsp;per verecundiam appofita fumere,nbsp;Tantali Tan tali more, in copia eges. Tunit®nbsp;Aultci. intcrficiunt, aut morbis obnoxium red-dunt varia ciborum genera, quibus appO'nbsp;fitis, continerete facile non potes, quj*^nbsp;nimis edae Et longo intcruallo miH“®nbsp;importantur.Ac eaplurimum horacibusnbsp;fumitur, quae tibi minime conuenit. Ne-que enim in Aula tune editur,quando homines efuriunt, aut tune bibitur, quandönbsp;fitiunt, aut fuo tépore quielcitur. Omnianbsp;confufa funt,omnia intempeftiua.Et forte expeótandus eft ill e, qui aut in venatio-Truflui nc,autlusdixit, acLegesdedit. Qmeo-amp; ejfe- ni nia co tendunt, vt valetudinem a.cnbsp;{lusviu corrumpaSjVtFr/ir«, vt Podagras, vt Vice-Âulica. ac Pejles contrabas.
Sed iam, credo, latisfecilTe, amp; tuæ, Ca.-fte,petiüoni,amp; meo in te ftudio, quo ma-gisad
-ocr page 169-A V L A.
gisadferuitiitem remittas iam me. atquc aiidin fonace æs illiid,quod me dixi ad ofrnbsp;ficiumvocaturum?
Caft. Audio, fed breuiter adde, aliquid fi reftat, Epilogi in modum.
Miß Quid vis addam ? nifi vt moneam* quo Aldt-e iilud tot modis fufpcótum fu-giasac vites: Ne vnquâNrfj/igafzoz» tecom-mittas, tarn periculofç, tam exitiofç : Nenbsp;in rebus adeo dubijs, adeo incertis, Ipemnbsp;ponas: Nc tibi pedicas induas, ac fponta-neam vitro Icruitutem accerlas, in quanbsp;poftea mifer cum fis, non identidem fisnbsp;miferabilis, cumtalisefle volueris, amp;exnbsp;miferia voluptatem tibi pcteiwlamduxe-ris: Ne te ex commodiore vita in has Tem-fefiates, ha.s Procellas, vndeemergere diffi-cilimumfit, abijcias: Ne ab animo cxu-les, amp; in his affliótionibus immunitateninbsp;ne quæras : vt memineris libertati renun-rnbsp;ciatum, vt primum in Aulam te manci-paucris ; nifi fcruus non eft, aut captiuusnbsp;non eft, quivnam domum egredi, citranbsp;præfcriptum , non audet : Omnino , vtnbsp;' longum valere dicasAulæ, inquacorru-ptaluntomnia,vbi difficul-j tatesmiræobijciuntur, reticere,O-!nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K (turn
-ocr page 170-Hvlr’ici Hvtteni cï(imrecHd!jjgt;onere,In'turiastolerare ; Vbi alijsnbsp;opera impenditur , dbi malum acccrli-tur; Vbi optimum quod habemus,frU'nbsp;ftra Tempus conterimus.Tandem vide hiii^nbsp;inuenuftæ yenuftati ne te capicndum prg'nbsp;beas ; quo ne foris iucundiisime demobnbsp;élus, intus acerbifsime traâeris, deniqquot;^nbsp;mifere fubuertaris. Nam quid refert, 3.ü'nbsp;reis tecathenis vinftum quis, an fertei^nbsp;detineat? Aut aliquid refert, àquom^'nbsp;taUopifcistrahatur?Infumma, Vt MaR®nbsp;e/i? memineris Aulam : De me, vt ab ifto nau-fragio enatem,videro.
Caft. Dabo equidem operam, ac tibi multalibeater debeo, qui mein tempo*quot;^nbsp;monueris.
Mif. Tibi ego gratiam vicifsim habeo, quod me non ofcitanter audiueris. Sednbsp;iam eundum eft,tu vale, ac in longum vale, amp; extra Aulam vale.
Caft. Et tu vale, ac liber efto.
Mif Qimd Dijs videatur,Caftc. Sed ec-ce, Velinii video reuerti à Principe, quem de falarioperfoluendo moniturus, hodienbsp;accefsit. Interrogabo, quod refponfiininbsp;tulerit. Heus tu Veline; Audin Veline?
VI lt;rtt
Anno
-ocr page 171-A V L A.'
Anno Domini, m. d. xvin.
M'piiæ excudebar olim Valentinus Schuman, Cum pri-uilegio Imperial!.
K 2 Lvcia-
-ocr page 172-¦ LVCIANVS SA-
MOSATENSIS:
DE IIS / oyï
MERCEDE CONdV^
CTÏ, IN DIVITVM FA-milijs viuiint.
ERASMO ROTERODAMÖ mterprete.
ARGVM.ENTVM., AVTORE IACO' bo Migyllo, Schola Erancofurtenßsnbsp;olimReétore.
aVt I c Æ vitamp;molefiias,à'^^‘‘, commoda, orntionehAcdefi^ÿ^nbsp;'LuciAnttSi quamj^indignAeiß^nbsp;homineprAfirtim doito, ^liberAlittr^^'nbsp;flittito,exponit : confutAtisetiAmnbsp;quibuifefituentur, qui hoc quot;vitA ge^f^ß'nbsp;£iAntur,^inßeruitutem 'vltfbnbsp;tAnt.
Exordium ub Attentione incipit» Amp»'
-ocr page 173-A R G V MENT V M. 75 fiçundo rei nmgnitndinem ,fidemj^fAcien-dodiUii^ ah cor um ferfina, c^ui in eademnbsp;^itaalic^uandiuvixerunt. A/ox équot; hene-^nbsp;uolentiam captat Timodis eitis Ad ijuemnbsp;ßdbit,ab off cio amicicia indicansfehacnbsp;J»' opt créa Uli ferib ere, “vt tpuia illû iam olimnbsp;dehac’vitafufcipienda,confilia agitarein-idlexerit,ne epuid olim,fi res male cadat,nbsp;ilium confilijfuipœnitere in cipiat, aceufare jnbsp;fifipofii-t ,vtà quo admonitus, aut reuoca- , nbsp;tus non fuerit:prafirtim quando fetat hancnbsp;quot;vit am non modo per fi diffcilem at que pe- . 1 • »nbsp;riculofam effe, 'verum etiam hc^ini Philo-fipho , aut quocunq^ deniq^ dfiiplinarumnbsp;generedodo,minime conuenire.
Exordio in hune modumpera£lo,confu- nbsp;. v
tAtionem fiatim fitbiungit earü caujàrum, quibus fife tueri filent, qui hoc quot;vitagenusnbsp;'vltroampleduntur. Diluit autemomnes ' *nbsp;easper inuerfionem, ofiendens ea maximîènbsp;velfiqui, velnegari, qua iUi cumprimis e^ .nbsp;uitare, vel confequiftudent: ac pofiremo et^nbsp;iim turpe elfe homini dodo ds“ inlt;ienuo, ob ;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K 3 filant
-ocr page 174-ir.
III.
filam f^em voluptAtd Alieuiuf, in volufi' t Ar I Amferuitutem fefe dAre. ^^tciuchifi^nbsp;tAm udipfim rem Accedit ,proj)oßtdper di'nbsp;uifionem ijs, de quibus dtFturm ßt.
TiroHtt nbsp;nbsp;......
Auhei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PrtnciptotgtturrecenJetquAntA tncow'
I.
wolefiiA.'^°d^f f^ftAntA^^ moleßiA perferendAßt^f» i^ntequAm in AuUm récif iAris. Deind^fnbsp;cjUA^'qftAntA tolerAndu, AtqueAdeodei*^'''nbsp;TAndA, vbi iAm receftusfueris, CircAfritf^^nbsp;conuiuiA : CircA fA^ionem mercedis :nbsp;firuitutem reliquAm, quA max exceftf^^nbsp;Atque ferdomitum, pAuUtim in Conif^'nbsp;ptum Addufit,nbsp;nbsp;AdAdulAndumimpddi'-
V.
prAterCA Metu periculisd inuoluit : quA VAriA exinde querelA,nbsp;nbsp;nbsp;vit a mift
PoenitentiAßquuntur.
K^tquehAComniAnondomifolumpf^'
till.
VI.
VII.
* 111* ferendA ejje indie At, verum etiAm Ford, bi interim multo firdidiorA minißerii itr^'^nbsp;Tt. ¦ponuntur,etiam 4 Afulieribui,quibuenbsp;XI. AC viris AduUndum eïi. PosthACf^Cit^^nbsp;munerum Compenfitwnes, tjuo pAÓtonutf'nbsp;Til. dijienfitores conctliAndi, ^Circ^nbsp;tner^
Argvmentvm. 76 fnercedisfilutionem -, quanta cummoleßia.nbsp;exigendA illA,quAntAq. Aliorum etÏAm inui-diA AccipicndA fit : (jrpoßremo, quAjn igno-mintoß Exitus pier osmAncAnt,fines sAntnbsp;amp; exhAußos i cum cUm Aut turpiterAbnbsp;b^iprofugiunt, Aut reqciuntur.
xrru
omntA Adfinem 'velut in ta.bcHa quadam propofitA, breuifid elegAnti admo-dum imagine depingft, dfob oculos ponit.nbsp;Amplifie Atis etiAm in mediA pafiim orA-tione fi, qtttt maxime vrgerenbsp;AUt commendare
•voluit.
K 4 Lvcia-
-ocr page 176-£ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De vita AViiCA,
; LVCIANVS/
AD TIMO^
• CLEM.
aCquidtibipnmuin,amice,au^ quidpoftrcmum, qucmadmO'nbsp;diim viilgo dici confucuit,nbsp;cenfeam, ex his quætum facerf’nbsp;turn pati coguntur, qui mercedis gratisnbsp;fefe in aliénas domos, conuiftumquenbsp;dunt alienum,quique in locupletum ift®'nbsp;rumamiciciam accenfentur; fi modo C'nbsp;iufmodi illorum feruitutem conuenit^'nbsp;miciciam ^yppellare ? Noui enimperni®7nbsp;ta, atquc adeo pleraqueomnia, qu?ti^**jnbsp;ibi foieant accidere,non,perlouem,qo®^nbsp;ipfe ea experimento cognorim, (neque e-nim mihivnquamexperiundi incidit nÇquot;nbsp;cefsitas,ac ne quando incidat, Dij prohi-beant) fed quod complures, qui in hocnbsp;vitx genus inciderant, apud me foliti fintnbsp;commemorare : partim qui in ipfis etiamnbsp;turn malis conftituti,quac amp; quanta ferrent, deplorabant: partim quitanquam enbsp;carcere quodam profugi, non abfque vo-luptate recordabantur, commemora-bantque ea,qua: fucrant perpcfsi. Imo lu-uabat
-ocr page 177-Lvcian. Sam, ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77
uabat reuocare ob oculos, quas æriimnas effugiflent.
Atque hi quidem digniores mihi vifi funt,quibas fides habcretiinvtqui eius ü-rnbsp;criritus (vtitadixerim)oiTincs omniaq;nbsp;myfteriaperdidiciflentjcunftaque ab initio ad finem vfque perfpexifient. Hos igi-rnbsp;turhaudquaquam indiligentcr, ncc ofci-tanter audire foleo , veliiti naufragiumnbsp;quoddam, ac præter fpem obicdam falu-temenarrantes. Cuiufmodi funtifti,quinbsp;in templis derafo capite,comphires fimulnbsp;obambulantes, immanes vndas,procel-lasjfublatosin cœlum fludus, iactus, malos fraftos, gubernacula reuulfa narrant.nbsp;In primis autcm geminos*Caftorem amp;nbsp;Pollucem apparentes ( namhipeculiari-ter ad haue Tragœdiam pertinent ) autnbsp;alium Dcum quempiam repente, quem-admodum in fabulis fieri conucnit, exor-tum , fummisque antennis infidentem,nbsp;aut iuxtaclauumadfiftcntcm,qui nauimnbsp;ad littus aliquod molle dirigeret, ad quodnbsp;appellens futurum efl'et, vtamp;ipfapaula-timaclente folucretur,amp;ipfituto in fo-lunidefcenderent, idque ope fauorequenbsp;diuino. Atque ifti igiturpermulta id genus ad præfentem commoditatem exagrnbsp;K 5 getan-
-ocr page 178-De vita avlica, cerantes, commémorant, quo videlicetnbsp;apluribus ftipem accipiant: fi noncala-mitoli modo, verum etiam Dijs chari elTcnbsp;vidcan tur.
Porto ij dum eas quas in tcftis tule-runt tempeftates referrent, atque imma-nes illas vndas , quin etiam decumanos fluftiis, fi fas cftdicere; amp; qucmadmo-dum primum à littore foluerint marinbsp;tranquillo , qiiantumque moleftiaruninbsp;perpétuanauigatione lint perpefsi,dumnbsp;fitiu’nt, dum naufeant, dum falopcrfun-duntur : Denique quemadmodum infe-lici nauigio in cauteni quampiam fub vu-dis latcntcm^utin fcopulii aliquempra-ruptum, amp;aiperuinillifo fraftoque, mi-feri ægrè cnatârint nudi, cunftarumquenbsp;return inopcs : H«c inquam quum referrent, mihiquidemvifi funtpermultapranbsp;pudorc fubticere, volcntesque ac feien-tes obliuifei. At ego etiam ilia, prætcreanbsp;autem amp;alia non nulla, ex illorum narratio nibus conieftans, deprehendi quic-quid ærumnarum cum eiufmodi conui-éhbus coniunftum eft. Quae quidem o-mnia baud grauabor , optime Timo-cles, tibi percenfere. lam pridem enimnbsp;mihividcoranimaduertifle, tc de capef-feada
-ocr page 179-Lvcian. Sam, fcnda hac vitæ rationc cogitate.
78
Nam olim quuni his de rebus fermo in-cidiflet : mox ex his, qui præfentes erant, quiipiâ mercenarium hoc vita; genus lau-dare cœpitjfortunatifsimos cos affirmas,nbsp;quibus contigiflet horii vti familiaritate,nbsp;qui apud Romanos eflcntoptimatcsjtiunnbsp;conuiuijs adelfe opiparis, idq; immunes:nbsp;præterca Iplendidis in ædibus diuerfari;nbsp;turn peregrinari omnigena cum cómodi-tate voluptateq;, albainterim in rheda (ffnbsp;forte Iibeat)rcfupinatos.Infuper ob hancnbsp;amiciciam, obq; comodi rates quibus af-ficiuntur,etiam mcrcedem caperend vetonbsp;non mediocre vidcri. Iftis c^ini haud du-biècitraiêmentem acculturam (quoda-iunt) cunftaproucnire.
Hæc igitur atq; id genus ali.a quum au-dires, animaduerti quemadmodum ad ca inhiaucris, quamque auidc ad efcam osa-pertum porrexeris. Proinde nc quid mihinbsp;certe in pofterum pofsis i inputarc, ncquenbsp;cxpoftulare queas , quod quum te con-Ijiicercmus tantum vnà cumefca deglu-.nbsp;tientem hamum, non rcuocaremus, ne-que priufquam in guttur dcmcrgerctur,nbsp;reuulferimus, ncq; præmonucrimus, verum poftcaquaceflailcmus, donee co iamnbsp;adaâo
-ocr page 180-’ De vita avlicà, ftdafto at que infixo trahi iam, ac vi dudnbsp;conßiiceremus, turn quum nihil opis af-ferripofsit, fruftra adelTc nos atque ilia-»nbsp;chrymari. Hæc, inqiiam, ne quando pof-*nbsp;fis dicerc, quæ fi dicantur, merito profequot;nbsp;ÔÔ dicantur, neque à nobis refelli pof'nbsp;fent, quo minus peccaflc videremur,nbsp;qui prius ifta no indicafl'emus : audi nun^nbsp;prdine omnia.
Ac rete quidcm ipfum cuiufmodi quamquc nullum habeat exitum, non in*nbsp;tus mcdijs in finibus inuolutus, fed fofisnbsp;tuto, atq;pcr ociumantc contemplatof^nbsp;vnciæris aciilcum,reflexamhamiacietn»nbsp;actridentis «^ßiides manu tcntans,niala'nbsp;que admotas experiens. Q^odnifi vehementer acuta, nifi fic illigatia,vt effugie»*nbsp;di nulla fit facultas, nifi dira vulnera la-dura yideantur, acritcr trahentia, amp;in-explicabiliter retinentia; nos quidcm in*nbsp;ter tormidolofos, atque ob idetiam pan-pcres, famelicosquc afleribito : iple vero,nbsp;fumta fiducia, venatum iftum, fi videtur,nbsp;aggreditor, Lari in mo rem to tarn efeamnbsp;hiatu dcglutiens. Atque in vniuerfum qiii-dem forfitan tua caufa omnis hie fermonbsp;dicetur. Quanquam non folumdevobisnbsp;Philofophis, aut his quicunque vitæ infti-rnbsp;%nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tutqni
-ocr page 181-L VC I AN. Sam. tutum fibi delegerunt cum virtutis ftu-dio coniunftiiis,veriim ctiamdeGram-itiaticis, Rhctoricis, Muficis ; breuiter denbsp;oiTinibus,qui in doftring profefsionc ver-fari,quæftumq; facere propofiicrunt. Cœ-teruniqiuim omnia fmt inter iftos com-muhia, eadcmq; prorfiis accidant omnibus, palam eft Philofophori'i códitionemnbsp;hon efle à reliquis eximiam. Imo hoc illisnbsp;turpius iftacontinßcre.quum fint cum a-lijs communia, fi ij, qui conducunt, nonnbsp;alijs præmijs cos qua reliquos dignos iu-dicent, nihiloque magis quam cæteros innbsp;honore habeant.
Sed quicquid erit, quod rÄrrationis ie-tics aperict, eius culpam potifsimum in ipfos confcrre pareft, qui ciufinodi faci-unt, deinde in cos,qui talia fuftincilt.Egonbsp;veto culpari non debco, nifi forte veritasnbsp;amp;libertas in commemorando reprehen-fiônemmcrcarur. Ad reliquum quidemnbsp;hominum Vulgus, puta palæftricos quof^nbsp;piam,autadulatoresimperitos, fordido-qilc animo, ac fuopte ingenio humilcs,amp;nbsp;abieftos homincs, neopcræprccium quidem fucrit, ab ciufmodi conuiftu dchor-tari,quippc nequaquam obtemperatu-tos ;neq; rurfum æquum fit illis vitio verte rc.
-ocr page 182-De ¦'fiïA avlica, tere, quod no relinquant fuos condnöo-res,etiampluriniis abilliscontumelijs af-fefti. Sunt eniin ad earn vitæ rationem aC'nbsp;commodati faftique,neq; ea videlicet in-digni. Præterea ne habeant quidem aliu^^nbsp;quippiam, ad quod iefe conuertant, amp;iönbsp;quo fcfe exerceant, adeo vt fi quis camnbsp;vitam illis adiinat, ignaui illico, confilij'nbsp;que inopes, defidiofi atque inutiles red-dantur. Quamobrem nec ipfi rem ali-quam indignam patiantur, nec illi con-tumeliofè facere videantur, fi (quod i-iunt ) in matellam imminxèrint. EtC'nbsp;nim ad eas ipfas contumelias iam indcnbsp;initiopræpadatijconferui.t fèfe in fami'nbsp;liana , atque hæc fola illis ars fuppetit»nbsp;ferreamp;perpeti quicquidacciderit.
Cætcrum eruditorum nomine,dc qui-businftitueramloqui, merito indignan-dum, enitendumque, vt, quam maxime fieri poteft, eos inde reuocatos , in H-bertatem vindicemus. Videor autem re-ôè fafturus , fi 'quibus de caufis fe quidam ad hoc vitæ genus conferunt, eas inbsp;caulas excufiero, parumque idoneas, atque efficaces efledemonftrauero- Siqui-dem copaâroomnis illis præripieturex-cufatio, fummusque ille titulus,quo fuara
\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ipon-
-ocr page 183-Lvcian, Sam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;So
Ipontaneamferuitiitem folent obtexerc.
lam igitur plæriqiie paupertatem , amp; Cauft rerum neceflariarum inopiam propo-feruitu-nunt: atque earn vmbramfatisidoneam tuAuli-exiftimant, qua fuum faftumprætexant, clt;t.nbsp;quod vitro ad earn vitam accell'erint. Acnbsp;fibi fufficere credunt, quu aiunt, fe quiddam ignofcendum facere: qui id, quodnbsp;eft in vita moleftifsimum , nempe paupertatem , ftudeant effugere. Poftea innbsp;promptu Theognis ,i atque illud pluri-p^^p^j-,nbsp;mum in ore:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tatüfu-
quemcuni^ vifum paupertas enccat, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ga.
Et li quæ aha terricula abieftifsimi qui-que Poëtæ de paupertate ^odiderunt. Equidem fi vidcrem, ex huiufmodi con-uiftu, paupertatis cffugium aliquod ve-rè contingere, non admodum anxiè cumnbsp;eis de vehementer ampleélenda liberta-te difceptarem. Atpofteaquameiufmo-di quædam accipiunt, cuiufmodi fuutnbsp;ægrorantium alimenta ( quemadmodumnbsp;egregius ille dixit Orator ) qui queant effugere,quo minus in hoe ipfum paru redenbsp;fibi confuluilfe videantur, nimiri'i fempernbsp;illismanente eodem vitæilliusargunien-to? Séper enim manet paupertas, fempernbsp;accipiendi necefsitas, nihil feponatur,nbsp;nihil
-ocr page 184-De vita avlica,
nihil fupereft quod refeructur. Vcriini quot; quicquid datum fuerit, vtdetur, vt vni-uerfum etiam capiatur, prorfus omne in-fumitutjita tamen,vt ne id quidem in vfusnbsp;fufficiat.
Redius autem futurii fuerat, fi nequa-quam caufas eiufinodi comminifcerétuG quæpaupcrtatemferuant, aluntque,at-qüe eatenus duntaxat opitulantur ,nbsp;rum quç illam tandem aliquando toUan^-Ac forlitan tibi hoc volebas Thcogn’’nbsp;quum diceres earn in altum mare,acpr^'nbsp;ruptis de fcopulis præcipitem dari opo^'nbsp;tere. Quod fiquisfemper pauper,nbsp;egens, cumCemper mercede condiiô^’^nbsp;mereat, hoc ipfo fefe arbitretur aufugi^^nbsp;paupertatem : non video quî fieri p*^*quot;nbsp;fit, quo minus hie ipfe fefe fallerevideä'nbsp;tur,
2. Rurfum alij negant fefe paupertatem Coditio- formidaturos , fi modo reliquorum ho-nt vita, minum in niorem pofsint fuo labore,fiiä-feuatatisqueinduftria fibi vidum fuppeditare. Atnbsp;vale- nunc fibi fradas efle corporis vires,feu fe-tudinis 'nio,feumorbis:eoqueadeamvitamnict-infirmi- cenariam, facilem videlicet atque com-f4fi,fö»-modam,confugere.
fnlere, Ageigitur,inlpiciamus numverapræ-dicentj
-ocr page 185-Lvcian. Sam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8t
dicent,amp; num ea,qiiæ dantur, ex facili il* Hs fuppetant,non multo,neqiie adeo majore labore conftent, qiiam vulgo fuus vi-ôus. Nam idquidéetiam votis expeten-dum,vti citra laboré,citra fudorem,nullonbsp;negotio paratum argentum accipias. Verum quam hæc abfint à veto, iftud profe-dio,vt dignum eft,ne dici quidem fatis po-teft:tantum laborum,tantum fudorum innbsp;eiufmodi conuiftibus exhauriendum, vtnbsp;hie ne valetudo quidem ad id par fit,quip-pe quum quotidiè fexcenta no dclint négocia, quæ corpus conftciant,adq; extre-mam vfque defeftionem delaflent. Veruntnbsp;hæc fuo loco dicemus, quunnetiam reli-quas illorum incommoditates comme-tnorabimus. In præfentia fat eratoften-dere, qui fe aiunt hac de caufa in feruitu-tem addicere fefe,ne iftos quidem vera di-cere.
Supereft iam vt earn caufam referamus, 3-quç quidem vt eft verifsima,ita ab illis Uimè profertur. Nempe ipfos volupFatisnbsp;gratia, amp; amplis illis Ipebus incitâtes,nbsp;tro inuadere familias diuitum,auri argen-^“*-tique vim amp; copiam admiratos : prætereanbsp;'luod Felices libi videantur ob conuiuia,nbsp;teliquas eius vitæ delitias : fperantes futu-
L rum.
-ocr page 186-De vîta avlióA, füm,vti tnox,nemine vêtante,atîatim aü-»nbsp;ruin bibant. Hæc nimirumfunt,quæilJo^nbsp;addiicunt : atqiie exliberis feruos conlH'nbsp;tuunt. Non rerum neceflariarumnbsp;quem prætexebant: fèd rerum nô neceflâ'nbsp;riarum cupiditas, atq; ingentium illarun’nbsp;Si amplarum opum admiratio. EnimuC'nbsp;ro quemadmodum miferos iftos, atq;^’’quot;'nbsp;felices amantes, callidi quidam amp; vetert'nbsp;tores amafij rcceptant àPaftidienterfi*^'nbsp;cunt, laâantque videlicet, quo iugiref^quot;nbsp;mantes, ambiantipfos, atquejnferui«®“nbsp;Cæterum ex amoris fruétu , ne funn”®nbsp;quidem ofeulo impcrtiunt.InteJligunt e-nim copia^aéla difîbluendum ainotenhnbsp;id igitur ne fiat, præcauent,diligenterqu^nbsp;fui copiamfubtrahunt. Alioqui ipenbsp;per retinent amantem : metuentes ynbsp;delperatio minuat cupiditatis atdot^^^^'nbsp;amantemque ab fe aliéner. Proinde lêm-per arrident, pollicenturque, femper fa-âuri funt, lemper gratificaturi : fèmperq}nbsp;ingentium fumptuum rationem habita-ri:donee imprudentes ambo fenuerint,nbsp;atque vtriq; iam prætcrierit ætas : huitâdnbsp;amandum, illi ad dandum. Atq; ita omninbsp;vita nihil illis peraétum^eft , vitra Ipemnbsp;meram.
Atqui
-ocr page 187-Lvgian. Sam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fi
Atqui voluptatis cupiditate nihil non ferre,id quidé forfitan non vfque adeo vicie vertendnnnquin magis venia danda,lînbsp;quis voluptate capiatur,amp; hanc vndequa-que côfedetur,quo pofsit ea. potiri:quar-quâ turpe forfan ac léruile, fi quis ca gratia ferner in ius tradat alienum: proptereanbsp;quodvoluptas,quæ exlibcrtatepercipi-tur,multo fuauior eft, quàm ea, quam illenbsp;libertatis iafturafeâatur. Attameii hccnbsp;quoque aliquo pafto ignofeendum illisnbsp;fit, fl modo confequantur. Vetum enim-Uero ob fólam voluptatis fpem , multasnbsp;perferre molcftias, equidem amp; deridicu-lum arbitrer, amp; ftultum : ma^mé quumnbsp;videant labores certes elfe, manifeftos amp;nbsp;ineuitabiles : porte illud quod Iperatur,nbsp;quod quidé nihil aliud tandem eft, quàmnbsp;voluptas, ne tam longe quidem temporenbsp;contigiffe.'
Præterea autem, necverifimîlcvidcri, vt contingat aliquando,fi quis modo remnbsp;reélareputetvia. At Vlyfsis quidem fo-cij, dulci quadam guftata loto, rcliquanbsp;negligebant, ac præfenti voluptate de-Hniti, honefta contemnebant, vt nonnbsp;prorfus cum ratione pugnârit in illis ho-Heftatis obliuio.-nimirû animo voluptatisnbsp;L a illius
-ocr page 188-De vita avlica, illius fenfu oCcupato. Verum fi quisft^nbsp;nielicus alij cuipiam loto fefe ingurgitaænbsp;ti, neque quicquam inde impertienti,afs*'nbsp;ftatjidque folam ob lpein,quod credatnbsp;re, vt amp;i ipfi aliquado deguftandam lotii*^nbsp;porrigat: afsiftat,inquain,ad hunc mo^^’nbsp;refti atqj honefti oblitus, Dij boni, qo^nbsp;hoc ridiculum, planeque verberibusnbsp;bufdam Homericis dignum.
Ergo quæ iftos ad diuitum conuilt;ft^^ adducunt, amp; quibus impulfi fefe illisnbsp;dunt, ad quodcunqjlubitum fueritnbsp;4- dos, hæc funt, aut his fermé fimilima-Gloria cuCl fi quis amp;illos commemorandosnbsp;fidit^u. dicat, quo» hæc vna res ad id commoue*^’nbsp;quod gloriofum arbitrantur, cumnbsp;ftribus atque öpulentis viris habere co*'*'nbsp;fuetudinem. Sunt enim qui hoc quoq^'^nbsp;præclarum ac magnificum fupraquepl^'nbsp;bcm exiftimant. Nam ego quidem, quo“nbsp;ad me propriè attinet, recufarim vel'CiU’^nbsp;Pcrfarum Rege conuiuere duntaxat, clt;^quot;nbsp;uiftorque videri, fi nullus ex eo cOnui'S'^nbsp;fruclus ad me rcdeat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, .
Propoß- Quum itaque caula eins vitæ fufcipi^*^' tio feque da? fic illis habeat, age iam confidcremu^.nbsp;ifweMfzo apud nofmetipfos,primum, cuiufmqnbsp;nif. lint illis perferenda , priufquam admit'
- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantiif»
-ocr page 189-LyciAN, Sam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;83
UntuFjpriufquam obtineant: Deinde cu-iufinodi in ipfa iam vita conftituti patian-aiir: Poftremo quæ tandem cataftrophe, quis fabulæ exitus illis contingat.
. Neque enim illiiddicerepoflunt; hæc r. t;ametfi molefta fint,tarnen afliiefci facilè,nbsp;neqiie ad id multo opus efle labore,fat ef- aulictmanbsp;fe fi velis modo : poftea reliqua omnia annbsp;ftuforefacilia.Imónecefleeft,vtprimnn|reg'«4 innbsp;diu furfum ac deorfum curfites, manè éx-^Aulaad^nbsp;çitatus afsiduè pro foribus obuerferis, vt mittitur^nbsp;perdures, quum protruderis, quii exclue-deris, quuin. improbus interdum atq; im-portunus vidêris: cùm lanitori malè fy rif^nbsp;fanti, ac nomenclatori Libycq|fubijceris,;nbsp;quumque nominis tui memoriam merce-de redimere cogeris. Quinetiam veftituinbsp;fibieftapparandus fupra tuse rei faculta-t.em, pro dignitate eius cuius conuiiäunjnbsp;Imbis, deligendus color,quo ille potifsi-ttiumgaudeat, vtinedifcrcpes,néueocur 5nbsp;Ips illius offendas. Poftremqvtignauiternbsp;nbsp;nbsp;z. j
iffeftere neccife eft, vel antecedaspotius, 3.. famulis protrufus , ac veluti pompam tio.nbsp;'lüandam explcas. at ille interim com-.nbsp;Pluresiamdiesnealpicitquidéte, Qimd 2^nbsp;quando res tibi felicifsimè verterit, fi te Saluta-^nbsp;^efpexerit, fi acc6rfiuerit,dixeritq;, quic- tio,nbsp;gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L 3 quid
-ocr page 190-Df vita avlica,
quid îlkidfucrit, quod illi fortèin bucca vencrit, tum deniq; tum plurimus fudor,nbsp;turn multa oculorum caligo, tum intein-peftiua trepidatiOjtum fànnæ eorum, quinbsp;adfunt, hæfitantiam tuam ad perpîexira-tem ridentium. Qua quidem non raronbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accidit, vt quumoportueritrelpondere,
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quis fuerit Rex Acniuorum, mille naues
‘ illis fuifle refpondeas. Atque id , fi qui funt modefti, pudorem vocant,immode-*'• fti timiditatem nominant : improbi in-fcitiam. Itafit, vttuprimam banc diuitisnbsp;comitatcm tibi periculofifsimam expet-tus, ita difcedas, vt tantam animi tui im-;.nbsp;becillitateA ipfe condemnes. Porto vbinbsp;multas iam nodes infomnes duxeris, vbinbsp;plurimos dies cruentos egeris, baud quidem Helenæ gratia, (perlouem) nequenbsp;ob Prianiëia Pergama, verum Ipe quin-3- que obulorum ; contigerit autem amp; Deusnbsp;ïxpZorrf-quilpiarn tragicus,qui tibi fitauxilio, iamnbsp;tie vite, illud reftat, vt exploreris excutiarisque,nbsp;num literas noris. Atque ea quidem dif-ceptatio non iniucunda eft ipfi diuid»nbsp;quippe qui laudatur interimac felix eiquot;-fe prædicatur. Cæterum tibividetur, de ;
* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vita ipfa, de^ue omni Fortuna turn certa-
men efle paratiim, propterca quod tibi venit
-ocr page 191-Lvcian. Sam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84
venir in mentem, idque meritô, futurum vt te alius nemofitadmifliirusjfipriusabnbsp;hoc reiectus ac repudiatus videare. Interim in varias curas diliraharis oportet;nbsp;diim innidcs ijs, qui pariter ex æquo tecum examinantur. Finge eniin amp; aliosnbsp;efle, qui eiufdem fortunæ tibi iintcom-petitores ; te verb tibi videri eu nét a paruin abfolutè refpondifl'e , nietuentemnbsp;interim fimul amp; iperantem, ac miferè denbsp;illius vultu pendentem : qui fi quid paruin probet eorum quæ dixeris , perifti.nbsp;Sin arridens aufcultat, hilarefeis amp;. Ipenbsp;bona fultus confiftis. Porrô confenta- 4,nbsp;tieum eft, efle non paucos, quètibi aduer-fèntur, atque aiios intuum locum velint fitor« innbsp;inducere. Horum vnufquifque clancu-widwnbsp;lum velut ex infidijsin teiaculatur. lam delatt«-.nbsp;Veto illud eonfidera ; quale fit virum pro- «ff,nbsp;¦nifla barba, canacoma, examinari, nun-lt;ïuid bonç rei didicerit,amp; alijs quidem di-dicifle videri,alijs fecus. Superior interimnbsp;fita, amp; omnis anteaéta ætas tua cutiofiusnbsp;dilquiritur. Qupd fi quisautciuisinui-dia, aut vicinus leiii quapiâ de caufapro-docatus, te déférât, amp; adulterum dicat,nbsp;'’el pæderaften ; is protinus,iuxta vêtus ilrnbsp;*üd prouerbium, ex louis tabulis teftis.,
L 4 Porrq
-ocr page 192-De vita avlica,
Porto fi pariter omnes benè de teprædi-* cent, fiiipeétijleues, ac largitione redem-tividebuntur. Nam admodum omnia ti- inbsp;bi confient oportet : Nihil prorfusnbsp;quod tibi qiieat obfifiere, alioqui niui'nbsp;qiiam obtinueris.
Agelanè, hocquoque contigit, acbo^ naquapiam Fortuna cunéta tiH félicite^nbsp;cefièrunr, amp;probauitipfe doârinâ tuain»nbsp;amp; amicorum.præcipui,quibusque ille h^'nbsp;iufmodi in rebus plurimam habet fidem,nbsp;non dehortantur. Ad hæc vult etiam vxot.nbsp;Non referatur domus præfeftus, nequ^nbsp;.K item dilpeniàtor. Nemo tuam infimul^quot;nbsp;uitvitam,d»xtra omnia, amp; Omni ex päff^nbsp;gt;¦. bene promittunt facra. Vieilli igiturnbsp;fortunate,amp;coronatus es Olympia.
-. Babylonem magis cepiûi,autSardium ar-cem occupâfti. Habebis copias cornu, gallinaceum lac emulgebis : iam lànèp^rnbsp;efi i vt aliquando præmia expias, maxims'nbsp;videlicet, amp; quæ laboribus tantis relpo*’quot;nbsp;deant, ne corona tua frondea duntaxstnbsp;fit, fimul vt merces haudquaquamcon*nbsp;temnendapræfiituatur,eaque commodenbsp;advfum citraque negocium perfoluatut,nbsp;vtque reliquus item honos tibi prçter nU-nifirorum vulgus fuppeditetur. Cæterumnbsp;àlS'
-ocr page 193-Lvgian. Sam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8j
àlaboribus illis, àluto, àcurfitationibiis,-à vigilijs,in ocium te rccipias,vti,id,qiiod vulgo folent optare inortales, porredisnbsp;pedibus dormias,nihilquc iam facias prêter eafola, quorum gratiaprimum rece-ptus es,amp; in quæ condudusata enim con-fentaneum fueratTimocles, iieq; ingensnbsp;nialum erat futurum, fi quisTubditacer-uice ferat iugum, leue nimirum,amp;porta-tu facile, quodq; eft omnium maximum,nbsp;auro illitum.
Atqui longé fecus res habet, imô nihil horum reperietur. Siquidcni in medijs i-pfis id genus conuidibus,fexcentç res ac-ciduntjviro ingenuo neutiqgam toleran-dæ. Q^æquumaudieris, ipfæ tecum or-dine reputato, num quifquameaperpetinbsp;queat,cui quidemcum eruditione vel mi-I nimum commercij fuerit. Exordiar au- ir.
tem,fividetur, àprimo conuiuio,vndej^æiwi-confentancumeft, te confuetudinem iï-p[a AuU lamaufpicaturum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;receptis
Primum igitur,adefttibi quifpiam, quiwwz tole-teiubeat ad conuiuiumaccedere, famu-mzrf*« lus non incomis, qui tibi prins placan-ƒ«f.nbsp;dus, datis in manum ( ne videaris inciui- Couiui^nbsp;lis) vtminimum quinque drachmis. Ataulica.nbsp;lUeacciffanSjfeque quum maxim è cupiat,
L 5 cupere
-ocr page 194-De vita AviiCA, çiipcre difsimulans: Apage,inquit,Egonenbsp;quicquam abste? Additamp;ilia, abfit,Dijnbsp;prohibeant. Tandem fleditur atq; obtcninbsp;perat,ac dircedit,te late didudo ridu fub-lannans. Tu porto nitida fumpta vefte»nbsp;mundifsimeq; cultus, lotus accedis,foli-eitusinterim,ne prior alijsadueniasmamnbsp;id inurbaniî,qucinadmodû poftrcmû venire,graue. I’voinde media inter vtriinqjnbsp;obfcruata oportunitateingrcderis,tcqucnbsp;fane quâhonorificè excipiunt.Tû arreptanbsp;manu te quißfiä iubct accumbere, paiilonbsp;fupra diuitc,inter duos fermé veteres aminbsp;cos.At tu perindc atq; in louis çdes veneris,nihilnontidmiraris, amp; ad omnia,qu^nbsp;gcruntur,fufjiéfus inhias,proptcrea quo^nbsp;nouatibi atq; inuiia fint cunda. Interimnbsp;familia te ijiedat, omnesq; qui prælêntesnbsp;funt,quid agas obferuant. Neque veto eanbsp;res curæ non eftipfi diuiti, quippe qui fa-mulis aliquot præmonitis negotiû dede-rit, vt oculis obferuent, quemadmodu Knbsp;géras in pucros aut in vxore,num fubindenbsp;ex obliquo refpedes. Ac reliqui quide có-uiuæ, fimulatq; te videntpropter imperilnbsp;tiam ad ea,quæfiunt,attonitû,ac ftupefa-dum, dérident clanculu, coniedantes tenbsp;punquaantca apudalium quempiam c«-
-ocr page 195-Lvcian. Sam.
naflcjnouumq; tibi efle, vt mantile appo-natur.Proinde.ïicuti verifimile eft,prç hç-fitantiafudes oportet, ac neq; cum fitias, audcaspotiipofcere, ne vinofus videare;nbsp;neq;varijsappofitis obfonijs, Srinordi-nem qnendain cxtruftis, fcire pofles, cuinbsp;priiis aut pofterius nianum admoiieas.nbsp;Qi^are ad cum, qui proximus accunibitnbsp;relpeóles nccefTc eft,atque cundem imita-tus, conuiuij rationcm èc ordinem difcas.nbsp;Alioqui anceps fcdes, amp; varians, animoqjnbsp;penitus perturbato,amp;ad omnia, qùæ ilücnbsp;geruntur obftupefcens. Atq; interim qui-dem, diuitis admiraris fëlicitaté propternbsp;auri vim amp; eboris, tantasq; Æiicias. Interim tuam ipfe déploras infelicitatcm, quinbsp;quum nullius fis rei, tarnen viucre te cre-das.Nonnunquam amp; illud in mentem venir, fore vt adinirandam amp; expetendamnbsp;quandam viuas vitam, quippe qui fis o-mnibus delicijs illis fruiturus,cüdorum-que ex æauo futurusparticeps.Arbitrarisnbsp;enim te iempcr bachanalia tefiacelebra-turum. Qjfin amp; Adolefcentuli formofinbsp;præminiftrantcs , ac filcntio arridentes,nbsp;' fuauius in pofterum hoc vitæ genus pollî-centur,vtHomericum ill ud nunquam de-fioas in orc habere.
Hau4
-ocr page 196-i De VxTa avlica,
«J
1Ï4udv'itïo-verti debetfi Troïafubes, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y
4j)nafij^ßmulDanai,fiibMArtelaborum^ j. Pondera tantaferant.
Ob tantam videlicet felicitatem.Accç-dunt ad hçç inuitatiunculg ad bibendum.; Ac poftulatQ perquam ingenti fcyphonbsp;quiipiatTi, præbibit tibi, præceptoreffl,nbsp;aut alipd.quiddam denique te appellans.nbsp;Àt tu recepto fcyplio, quid vicifsim opor-teat refpopdere, propter eiufmodi mo-rum in^peritiam ignoras, iamque ruftica-nu6,amp;jnelegans eflèvideris. Cæterumcanbsp;pjopinatio multorum veterum ainico-rum ipuidiam in teconcitauit, èquibus.nbsp;iionnnllos iaWidudû tuus accubitns clan-rnbsp;culum vrebat, quod niodo cuni aduene-ris, ijs anteponare, qui multorum annô-nim feruitutem exhauferint.Protinus ita-que talia quædam de te inter illos diétanbsp;feruntiir; Illud fcilicet malis noftrisde-exat, vt etiam ijs qui nuper in familiâçomnbsp;migrâruntjpofthabeamur. Etfolis Græ-çulis patet vrbs Romana. Et quid habent,nbsp;quamobrem nobis debeant anteponi?nbsp;Num mirifîcam quandam vtilitatem ad-ferre vidcntur, quum verbula quædamnbsp;miièra dicunt ? Rurfus aliuSjhæc : An nonnbsp;vidifti,quantum biberit.quemadmodumnbsp;cibos
-ocr page 197-L vei À N. Sam. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;87
cibos appofitos auidè corripiens deuora-rit? Homo inelegans, ac fame eneftus, qui neper fomnium quidem vnqualn fue-rit albo pane faturatus, multo minus alite Numidica,autPhafiano, è quibus nobis vixoflareliqua fecit. Porro tertius,fa-tuijinquit,priufquam quinque abeant dies, videbitis hunc nihilo pluris fieri quamnbsp;nos. Nam nunc quidem non fecus atque NouiAu-calceinouifolentjinprecioeft, amp;habe-/i« , rtnbsp;turcharus: verum vbi crebro iam fuerit«o«iuZ-calcatuSj lutoque deformatus, turn mife^ cei, cari.nbsp;rè fub lefticâ abijcietur,cimicibus,quem-admodum nos, oppletus. Atque inter il-los taliapermultade tc iaft^tur. Ex quibus aliquot iam turn etiam ad calumnian-dum inlimulandumquc te incitantur. O-tnne igitur illud conuiuiumtui plenum,nbsp;acpleriquedetefermones. Tu verb propter infolentiam atq; infuetudinem plusnbsp;quam fat eft, hauris vini tenuis amp;acris,nbsp;eoque iamdudum aluo tibi cita diferutia-tis : verum neque decorum tibi ante aliosnbsp;econuiuiodifeedere, neque rurfum mattere tutum.
Atprodufta interim in longum poza-Potatio-tione,'dum fermo alius ex alio naicitur, «« attU-dum fpeftacula aliapoft alia proferuntur ca. incon«^
-ocr page 198-Db vita avliCa,
în conuiuium ( nam vniuerfum fortunaf fuæ ftrepirû tibi cupit oftentaic) non me-diocriter difcruciaris,cui non liceat, neq;nbsp;videre quæ gerunrur, neque auicultare, finbsp;quis voce cytharave canat egregiè dile-dus adolefcentulus. At laudas tarnen in-iiitus: cæterum animo illud optas, vtautnbsp;terræmotns repens ortus eacunftadifcu-tiatjaut incendiü aliquod renücietur,quonbsp;fimul cóuiuiü tandé aliquâdo dirimatur.nbsp;Habes amice primu illud fcilicct amp;fua-uifsimü conuiuiü,quod mihi quidé haud-quaqiiafuauius fitcepis, candidoq; fale,nbsp;libéré quû velim ex his,amp; quantü velin, e-denti. Verü * ne tibi commémoré rudusnbsp;acidos,qui deinde fequûtur,vt ne nodur-nOs vomitus,mane vobis erit de mercedenbsp;padotranfigendum, quâtum amp; qua anninbsp;parte te oporteat accipere.
III. Ergopræfentibusduobus auttribusa-Taêlio micis,accerfîto te,amp; côfidere iuflb, fie lo-tnercedis quiincipit; Facultates noftrx cuiufmodi fintjiam perlpicerepotuifti,qiiâ nullus innbsp;hisfaftus, fed citraoftétationé, moderatanbsp;ac popularia omnia,fed mediocria omni^nbsp;ac plebeia. Sic auté animû inducas vcüfi»nbsp;vtexiftimes omnia nobis fore cómunia.nbsp;Nâ ridiculû profedo, fi quû charifsimam
-ocr page 199-IvciANi Sam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;88
poflefsionû mearum partem, puta méam ipfîiis vitam,aut (per louem liberorû et-iani(fi fors illi liberi fuerint erudiédi) tibinbsp;credam,non aliarû item rerum te mecumnbsp;exæquo dominum acpofleiToremexifti-mem. Cæterum qiiâdo certi qnippiam eftnbsp;præfiniendum, equidê video vitæ tuæ fru-galitatem, amp; animum paucis contentum.nbsp;Ncq; non intelligo baud mercedis addu-ôum fpe, te in noftram venifle familiam,nbsp;yerum aliarum gratia rerum, puta noftrænbsp;tft te beneuolétiæ caufa, turn honoris, quinbsp;tibi præter omnes eontinget. Attamennbsp;ptæfiniendum eft aliquid. Quin ipfe ma-gis quod videbitur ftatuito, liabita ratio-vir amicifsime,munerû ctiam illorumnbsp;Suæ quotannis feftis diebus à nobis acce-Ptiirus videris. Neque enim vel ifta nobisnbsp;^‘lerint negledui futura, etiam ft nuncnbsp;bæc paéftone non compleâamur.Scis au-’¦^tn complûtes per annum eiufmodi mu-’^erunioccaftonesincidere. Horum igi-^^‘t habita ratione, moderatius nimirumnbsp;i^fænaium nobis præfcribas. Præterea de-'¦yt etiam vos homines eruditos j pecii-¦ negligere. Hæc ille dicens, totumqjnbsp;^''aria Ipe labefaftans, mitem fibi ac tra-^biiem reddiditi
Tu
-ocr page 200-De ’.'ITA AVIICA,
Tu porrô,qui dudum talen ta, ac multi nümûm millia fomniaras, folidos agroSinbsp;amp; familias , fentis quidem tacitus apiidtenbsp;hominis fordes aeparfimoniam: nihilo-minus blanditur tibi pollicitatio tarnen,nbsp;atq; illud: Communia futura funt omnia,nbsp;ratuin amp;. verum fore arbitraris,ignarus e-iufmodi dicta,fummis è labijs, non iino^nbsp;corde profeda. Tandem præpudorenbsp;ftatuendi ius defers. Verum ille faduru^’^
fefe negat.
Cæterum ex amicis prçfentibus que'’^' piam in eo negotioveluti medium intet-cedere iubet, qui falarij modum pronun-cieteum,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;neque ipfum grauet, vt cul
plurimas turn alias in res,magis his necef-farias,fumptusfitfaciendus,nequerurfus ei,quilaturuseft, fit omnino indignus.nbsp;Atque is feniculus qui/piam,diüitis xqua-lis, vna cum ill o à pueris adulando educa-tus: Eho tu,inquit,num inficias ire potes,nbsp;quin vnus fis, qui hac in vrbeviuunt, o-mnium fortunatifsimus, cui primum cqnnbsp;tigerit, quod plurimis miferè cupienti'nbsp;bus, vixà fortuna dari pofsît: nempe vtigt;inbsp;huius hominis confuetudinem admitta-riSjVt communes penates habeas, vtin fa-miliam, inter Romanos primariam, reci-piaris?
-ocr page 201-j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lvcian. Sam. îp
fïîaris ? Id nimirum tum Crœfi talent!, tumMidar diuitiasfuperat, fi modo modellus efle nôris.Equidé non paucos nouinbsp;niagni nominis viros, qui cupijfient, et-iam fi quid vltrô dandum fiiifiet, gloriaînbsp;duntâxatcaufa, cum ifto viuere, amp; fami-liâtes apud hune atque amici videri.Qua-propter haud inuenio, quitus modis tu-am prædicem felicitatem, qui quidem adnbsp;hanc ram expetendam fortunam,etiamnbsp;, præmioaddito admitteris. Proindemihînbsp;îàtis elTe videtur, nifi plané es infolens, finbsp;Tantum aceipias : fimulque pronunciar*nbsp;fané minimû quiddam, praîfertim ad Ipesnbsp;illas tuas : attamen boni cofftilas neceflenbsp;eft. Neq; cnim iam pofsis efFugefc,qüuninbsp;intra retia tenearis. Frenum igitur reci-pis.mufsitans, acdifsimulans,ac initionbsp;quidem non magnopeteilli reluâans, fa-cileque fequeris, vt quod non admodumnbsp;te torqueat,neque ftringat,donee illi tandem paulatim afiueiicris:
Turn verô ij, qui foris funt mortales, hoc ipfo nomine tuam fortunâ admiran-tur, quod te conipiciant intra cancellosnbsp;veriàntem,ac nullo prohibente introëun-tem,prorfus prçclaris illis opibus delicijf-que domefticura quendamac familiäremnbsp;M elfe
-ocr page 202-lt;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De ¦ ZITA AVtICÀ,
fcfle faftum. Ar ipfc videre nonduiMpo-* tes, quamobrem illi te felicem exiftiniér,nbsp;hifi qiiodgaiideS tarnen, tequc ipfc fallisjnbsp;fempér futura meliora fore exiftimans.
Gçterum contraatqhe lpèrâris,euenif» amp;,qiiemadmodnni adagio dicitur, iuxta Inbsp;Mandrabiili morem negociuni procedir,nbsp;in fingiilos (vt ita dixerim) dies, deteritisnbsp;ac retro relabeus. Vnde paulatini,velntnbsp;luce dubia, tum demum difpicicns intel- Inbsp;ligete incipis,aureas illas fpes, nihil aliiK^nbsp;fuiflè,quà/n ampullas quafdam inauraras.nbsp;Jaborcs autem effe graues,feros, inenita-biles, ac pcrpctuos. Scd qui nam ifti fint»nbsp;fbrfitan me^ogabis. Neque enim videonbsp;inquies, quid in hac cófuctudinc fitadeonbsp;molcftum, neque inteJligo iftaqu» com-memoras grauia atquc intoleranda.
lïiï. Audiigiturvircgregic,nonmolcRiam
Seruirus hiodo negocij perpendens, verum fœdi^
cofeques tatem,humilitatem,prorfufque feruilita-
gt; vel præcipuè intérim confiderans. nem ac- Principio memineris ex co tempore, tenbsp;ftftam. iam neque liberum, ’ncq; ingenuum potnbsp;/è videri. Noueris enim te hæc omnia,ge-, ¦nbsp;nus, libcrtatcm,progenitorcs, ante lime inbsp;relinquere,quum in huiufinodi feruitu-tem temetipiumaddicens in asdes ingte-deris.
-ocr page 203-Lvcian^ Sam* lt;?« detîs. Siquidcm libertas tibi comcs ire le^nbsp;ciifârir, ad vitam tam indignam, tam hu-milem te confcrenti.Seruiis itaq; (tametfinbsp;nomine ipfo grauiter ofFenderis) ièruusnbsp;inqiiam,velis nolis,futurus es : neq; vniusnbsp;feruus, verum complurium, operamquenbsp;feruilem prseftare cogeris,obftipo capitc,nbsp;à diluculo in vefperam vfque, idque mer-gt;nbsp;cede viJi atque indigna. Adde, quodncnbsp;placebis quidem admodum, neque do-'nbsp;mino fatisfacies, neque ab illo magnifies,nbsp;vt qui non à puero fueris ad feruitium in-ftiturus,, fed ferô didiccris, atque statenbsp;multutn aliéna eœperis ad id erudiri.Ex-' cruciat autem te priftinseliftrtatis memoria, animo recurfans, facitque vt in-terdum refilire conêre, reluderifque, atque ob idipfum fit, vtferuitus tibi mole-J ftioraccidat. Nifi forte illud ad liberta-i tem fufficereputas,quod non fueris Pyr-rhia,aut Zopy rione pâtre prognatus : autnbsp;quod non fie , vti Bithynicum aliquodnbsp;I mancipium,vociferantc præcone,diuen-j daris. Atqui turn vir egregie, cum inftan-J nouilunio , Pyrrhijs Sc Zopyrionibuîsnbsp;’Rimixtus, manum itidem, vt alij {cruuli,nbsp;I otendis, capifq; quodeunq; illud tandênbsp;^ftjquoddatur,hæc videlicet eft audio.
Ma Nam
-ocr page 204-De vita avlica,
Nam præçone nihil opus erat hominî, qüî ipfus fui fuerit præco , quique ipfe vitronbsp;fibi niulto tempore dominum ambie-
Age iam, ó Icelefte, (cur cnim non di' cam.præfertim in eum, qui fe Philofophûnbsp;elfe dicat?) fi quis te pirata inter nauigan-dum captum,aut fi quis prædo in feruitu-tein tradidifièt, teipfum déplorâtes, tao-quam indignait! fortunç iniuriam patien--tem. Aut fi quis manu inieda, te duceretnbsp;in feruitutem aflerens, leges inclamares,nbsp;omniâfaceres, acerbèferres,amp;, ô terra, ônbsp;Dij, magno clamore vociferareris« Nuncnbsp;verô, quunWpfc te, ob paucos obulos, i^nbsp;xtatis, in qua etiam fi feruus natus elftsinbsp;tarnen tempeftiuum fuiflet, iam ad liber-tatem afpirare, cum ipfa virtute ac fapien-tia vitro adduftum vendideris, nihil ilianbsp;reucritus, qua;permulta ab egregio Pla-tone, Chryfippo, Ariftotele difl’eruntui'»nbsp;quuin libertâtem laudant,feruiturcm damnant, an non tepudet,quum inter homines a(rcntatores,amp; cmtitios, ac feurraSnbsp;verlans , ex sequo cum illis exiftiniatis,nbsp;quum in tanta Romanorum tiirba,folusnbsp;peregrino in pallio verfaris, quumq; Ro-manam linguam perperam ac barbare fo-
-ocr page 205-Lvcian, Sam, ¦ pi nas; Præterea,quumagitasconuiuiatuin ultiiofa,magnahominmn turba conferva, quorum plerique collefticij quidamnbsp;funt amp; improbi ? Atque inter hos laudasnbsp;odiofèjbibisque praeter modum; deindenbsp;manc ad tintinabulum expçrgçfadus.dii^nbsp;j euflX ab oculis dulcifsima fomni parte, v-.nbsp;nà furfum ac deorfum çircumcurlas, he-fterqo luto etiamdum tibijs adhærente?nbsp;Vfqueadcóne te lupini,aut holerum agre-ftium tenuit penuria? Vfque adeo tibi de-fuerunt fontes frigida manantes aqua, vtnbsp;, per defperationé ad ifta deuenires ? Haudnbsp;I puto. Q^in potius palam eft, te, non fri-gidæ aquae,neque lupini,fedèellariorum,nbsp;atqueobfoniorum, vinique odorati cu-piditate captum eo veniOe. Quæ dum lu-pi pifcis in morem auidius appetis,tuonbsp;merito euenit, vt hamus tibi fauces tranC-fixerit, Itaque præfto fuqt huius intempe-j rantiæ, gulæque autoramenta.Ac perindenbsp;1 atque fimia, à trunco reuinftus collo, re-liquis quidçm omnibus rifui es: at ipfe tibi delicijs afflucre vidcris, cui contigerit,nbsp;affatim çxplericaricis,
Csetcrum libertas, i ngenuitas, vnà cum ipfis gentilibus actribulibus,hæc nimi-tum cuanida cunâa,atque iftarum rcrum
M3 nç
-ocr page 206-De ’-’ITA AVtIC*A,
ne memoria quidem vlla: quanquam hoff quoque ferendum , fi vita ifta cum hacnbsp;turpitudine duntaxat cflet coniunda,nbsp;quod è libero feruum videri facit,non la-bores etiam accédèrent, cnm illaferiio-rum collmiie communes. Sedvide,niininbsp;quæ tibiiniperantur, leuiora fint his,qiiafnbsp;Dromoni aut Tibio mandantur. Namnbsp;doftrinæ quidem, cuius reicupiditatc fi-mulârat te in familiam fuain accerfiflefe-fe , perquam exigua illi cura eft. Quidnbsp;cnim(vt dici folct) commercij afino cumnbsp;lyra ? An non vides videlicet, quam inilê-rè macerentur immodico denderio,vclnbsp;Horaeriex fl^iientiæ, vel Demofthenicatnbsp;grauitatis ac vehementiæ, vel Platonic«nbsp;fublimitatis ? Quprum,mehercle,ex ani-mis fi quisaurum, argentum atq; harumnbsp;rcrum curas tollat, nihil fuerit reliquum»nbsp;præter faftum, mollitiem, lafciuiain, lu-xum, ferocitatem, imperitiam. Atqueadnbsp;ifta nihil prorfum opus te. Verum quOrnbsp;niam tibi barbaingenspropendetàmen^nbsp;to, quoniamque vultu ipfo graue quiddam amp; venerandum præ te fers, turn quianbsp;pallio (Srxcanico decenter amidus es,nbsp;noruntc^ue iam omnes te Grammati-cum elfe, feu Rhetoré, feu Philofophum,
-ocr page 207-Lvcian. Sam, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pi
pnlchrum ille fibi putat, vt amp;eiufinodi qiiiipiam anteambulonuni fnoriimpom-,nbsp;pæ pcrmixiu efle vidcaciir. Futurumnbsp;enim hac re, vtGræcanicaruin difcipli-«nbsp;narum lludiofus reliquæquè omnis do-étrinæ neque negligens neque rudiseflenbsp;putetur. Vnde ht vt inptciculuni,virç-grcgic, vcnias, ne non tarn ob admiran-das illas artes,quin inagisob barbam pal-,nbsp;liumque condndusefle videare: proin-.nbsp;de vt perpetuus apudilium confpiciarisnbsp;oportet, nequeabfis vnqtiam,verum vCnbsp;diluculo reliais ftratis, in famulicio teAnbsp;tnetexhibeasconfpiciendum, neque locum in acie déféras. •
Porro ille iniefta nonnunquam tibi manu, quicquid forte in mentem ineide-,nbsp;rit, de hoc tecum nugatur, obuijs often-inbsp;tans, quam ne per viam quidem ingre-diens, incurius fitliterarum,quin vt illudnbsp;ipfum ctiam otium , quod inter inam-bulandum datur , in re quapiam hone-,nbsp;fta collocct. At til mifcr interim, nuncnbsp;curfim , nunc gradatim , nunc fcanfimnbsp;plerunquc , nunc defccnfim ( nam fcis.nbsp;huiufmodi efl'e vrbem ) obambulans,nbsp;turn fudas , turn fpiritum anhelus tra,,nbsp;his. Deinde illo intus cum amicoi
M 4 nbsp;nbsp;nbsp;lt;^UQ4
-ocr page 208-quot;¦ De '’ITa AvtiCA, t ‘ quopiam, ad quem accefsit, confabulan*nbsp;te, quum tibi interim locus defit, vbi velnbsp;afsidere queas, libpum videlicet ftaqs ißnbsp;manum fiimis, quoque fallas tajdium, le^nbsp;gis. Poft ybi ieiunqm te fitientemque nolt;nbsp;occupauitjinçon^modè lotuÇ| intempelbnbsp;uè, puta node ferme côcubia, ad cœnan^nbsp;accedis, haudperindedeinceps inpreci®nbsp;habitus, neque conlpiciendushis qui ad'nbsp;funt. Verum fi quisadueneritrecentio*'»nbsp;tupofttergumreijceris. Itacjue in ang^-lum aliquçm abiedilsimum retrufus »nbsp;éumbis, tçftis duntaxat ac ipedator eo-rum, qqæapppnuntur, canum ritunbsp;circumrodelt;s, fi forsadfeperueniatjVelnbsp;aridum maîuse folium,quo reliquainu^l'nbsp;uunt, fi fafiidjatur ab ijs, qui fupratcâc-cumbunt, præ famelibenter arrepturu®-
V. Audi iam amp; aÜud çôtqmçliæ genus. Qiîjd Sordes quôd ne ouum quidem fofi tibi appool-quotidia tur. Neque enimçoquenit,vt tufempeVnbsp;»liviJ«;, eadem requiras , quæ hofpitibus atquenbsp;fummo ignotis miniftrantur,quanaoquidcmh£Cnbsp;(umcon-t\x^fit infcitia, atqueinurbanitas. Nequenbsp;têtu con- auis eiufmodi tibi appoifitqr, qualis alijs»nbsp;iunéta. verum diuiti illipinguis amp;fuçculcnta. tibi pullus dimidiatus, aut palumbus ah-quis aridus atque infipidus, non auis vi-delicet.
-ocr page 209-tvciAN, Sam,
deîicet, fed manifefta conrnmch’4 Indi-briumque. Neque vero raro fit, vt fiquaii-do defit alibi, minifter repente te inlpe-ftante fubmouens ea, quæ tibi erant ap-pofita, alijsapponat, illndtibi ad aurem immurmerans , tii profeétô nofter es.nbsp;Quod fi quando interim diffecetur, velnbsp;porca foeta, vel ceruus, aut ftruftorcm tibi modis omnibus propitium habeas o-portet,aut certè Promethei partem feres:nbsp;nempe ofTa adipe circumtefta.Nam quodnbsp;ei, quifupra te accumbit, patina finiturnbsp;aftare,quoad fatiatus répudier, te contranbsp;tam celeriterprætercurrat, quis tandemnbsp;iftuc ferat,qui modo fitingqfiuus, cuiquenbsp;tantum infit bilis, quantum vel ceruis ad-eft? Atque illud equidem nondum dixi,nbsp;quod reliquis fuauifsimum ac vetuftifsi-muna vinum bibçntibus, tu folus malumnbsp;quoddam amp; pingue bibis. Proi nde illudnbsp;femper curas,vt auro argentoue bibas, nenbsp;colore prodente,palàm fiat,te vfque adeonbsp;contemptum jicglcftumque effc conifi-uam : quanquam bene teçum ageretur, Rnbsp;vel illud ipfum ad fatietatem vfque biberenbsp;licerct. At punc vbi crebrius popofccris,nbsp;minifter audifte difsimulat,
Adde iam multas interim, amp; alias eftc
M s res.
-ocr page 210-gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De ZITA AVtrCA
res, quæ te difcriicient, imô nihîl efle fermé , quod non fit acerbum , maximé quum tihi. cinædus aliqiiis antefertur,nbsp;qnin pluris te fit is, qui faltandi docetar-tein , qui iocos lonicos contexit, Ale-xandrinus quilpiam homunculus. Nairtnbsp;qui tibi iperes tu vt in acçubitu æque-*nbsp;ris ijs , qui. vol up tares amp; amatoria fiib'nbsp;miniftrant?.qui litterulas in peftore gellant ? Proinde in obfcuro quopiani con-uiuij latibulo te(âus,præque pudore ab-llrufus, fulpiras, vti coniedandum eft,nbsp;teque ipPam déploras, ac fortunam in-culàs tuam, quæ tibi ne pauxillulum qni-dem lepôris^c venuftatis alperferit. ACnbsp;prorfus ita videris affeélus, vt optes Poc-tafieri, vt amatorias conferibas cantio-nes, aut fi id non contingit, vel earn af-fequi facultateni, vt pofsis ab alijs con-ditas digne cancre. Vides enim quibusnbsp;in rebus fitum eft, vtquis eft'eratur,plu-rimique fiat. Quin amp; illud ferrequeas,vtnbsp;magi quOque, aut arioli pcrlbnam ( fi ne-rnbsp;cefie fit) induas, ex horum genere, quinbsp;amplas hæreditares, qui imperia, qui cu-mulatas opes pollicentur. Q^andoqui-demhosquoque vides non mediocriternbsp;i (iiuitibus amari,pJurimique fieri.EQque
-ocr page 211-Lvcian. Sam. 94 veî vuumquodlibet horum fieri perçu-pias, vtineprorfusreijculus,arqueinuti-lis apppareas. Atqui ne ad ifta quidé doci-lis es infelix: proinde fubmittas te oportet,mufsitesq; ac tacitiis feras, clam apudnbsp;teplorans, ac negJedtui habitus.Etenim {inbsp;te famulus aliquis fufurro deferat,qui foplus omnium non laudârispuera herç fal-tanté,autcythâra canétë,ifta fcilicet ex renbsp;nonleuedifcrimen impendet. Quapro-pterterreftris in morem ranæ fitiens vo-cifereris neceffc ell:,id operam dans, vt ianbsp;laudâciuin numéro infignis ac præcipuusnbsp;appareas.
Qujn fæpiculcjfilétibus reüquisjtibi fi- vr. âa quçdâ laus proferenda,quæq; multam Adulatiirnbsp;fapiat allenration cm.lam veto ma,giiope-atque^P-retidiculumeft, cùmefurias interim Çi-fintatianbsp;tiasque, vnguentiscollini, ac vertice ge- ridiculo-.nbsp;ftarecoronam. Siquidem id temporis nónbsp;difsimilis videre fepulchrali columnæ, ve-tufticuiufpiam cadaucris,quægeftarefo-let ea , quse manibus inferuntur. Namnbsp;huic inftifo vnguento, impofitaque corona, ipfi amp; bibunt amp; edunt apparatas e-pulas.
Porto fi etiam Zelotypus quilpiam fue-tit, fintqueilli vel pueri formofi, vel vxor Pericul puella, à-me
-ocr page 212-\
II (Iquot;' Dfi-vit A AVÏ.ICÀ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
puella, ncqj tuprorfus à Vcnerc gratijsqj fuçris alienus,pf ofçfto non fàtis tuta res»nbsp;nçqnç pcriculym negligendum: proptef'nbsp;eàquodRegis pîures funtoculi, qui qui-dem non vera folwnj vident, fedfcmpetnbsp;veriç aliquid addunt ad cumulum,ne con-niuerc videantur. Quas ob res vultu de-miiTo tibi eft accumbendum ; quemad-modum in Perficis conuiuÿs heri mosnbsp;cftjverito, neqnisEunuchus fentiat teinnbsp;eoncubinam aliqnam çonijçientem ocu-los: Mojçqnç alter Eunuchus, cui iamdu-duin arcus in manu tenfus eft, quia vide-ris quevidere nefas, inter bibendura, ma«nbsp;lamiaculo tÄnsfigat,
Vin, lam perafto conuiuio , vbi paululuni dormieris ad Galli cantum expergefa-tii v(ragt; dus; o me miferum, ô infortunatum, eu-iufmodi quondam conuiótus, quos ami-cos relîqui; tumvitam tranquillam amp;o-cij plenam, lomnum quem meapte cupi-ditatç metiri foleo , deambulationes libéras, atquç çx; bis in qualc barathrumnbsp;meinet prsçcipitem dedi ? Et,Deumim-mortalcm, cuius tandem rei gratia ? Autnbsp;quodpain iftud magnifiçum præmiuni?nbsp;At ne fieri quidépotuit, vtmihivnquamnbsp;filiàs plures commoditates fuppçterent,nbsp;quàm
I
-ocr page 213-Lvcian. Sam. ’
Cjiiam tum fuppetebant. Tum autem ao-ccdebatlibertas,atque omnia promcox ptearbitrio faciendi facultas. Nuncpor^nbsp;rôiuxtaid quod pföuerbio iaâatilm eft:nbsp;Leo chordula vindusîfurfum âc dcôrfumnbsp;circumferor. (Lüpdqueomniumeftmi-ferrimutn , maximeque deplorândum,nbsp;nequc cfficcre pofliim) vt placeam, nequçnbsp;eratiam crnereri queo : pfopteteâ quodnbsp;narum return fum impcritus ac rudis,ma-ximè compofitus collatüsque cum bis,nbsp;quihaec velutartem profitentut. Proindenbsp;iniücundus fum, ac neutiquam aptus tonnbsp;uiuijsj qliippcqui ne tifum quideftl coil-citare norim. Quin etiam fOTtiô,me hoilnbsp;raro molcftum elfe amp; importunii, quumnbsp;adfum,maxime,quum ipfe feipfo fefti-üiôr elfe conatur,nam illi tetricusvideohnbsp;In fumma, nullam imichio viain, qua illinbsp;accommodem.Etcnim fi meam ipfiusau-thoritatem ac feueritatem tucti petgo,nbsp;iniucundusvideor,acpropemodiimhor-tcndus, ac rcfugicndus. Contra fi rifero,nbsp;Viiltumque, quampolfum maxime ad hi-laritâtcm compofucro, faftidit ilicô ille,nbsp;amp; âuetfatur. Ac prorl'us taie quiddam mi-lii videtur, quale lit, fi quis in perfonanbsp;Tragica coaiœdiam agerc tentet. Poftre-lllO
-ocr page 214-I)B VitA AVLICA,
tno quam tadem aliam vitam mihi viuam demens,pofteaquam hanc præfcnteirr alten vixerim?
Dum hæc tecum loqueris, iam fonuit tintinabuliim, iamque adeadcmtibi re-deundum eft,obambulandum, ftanduif»nbsp;fed ccromate inunâis ante fœmoribiisnbsp;poplitibiisque, fi modo velis par elle ccr-tamini, præmioq; tollcndo idoncus. Deinde conuiuium idem amp;eadé apparatusnbsp;hora.; Iamque adeo diuerfa viuendi rationbsp;I fupcFioriquccontraria,tum infomnia/u-dor, dcfatigatio,paulatim quafi fuffofsisnbsp;ciiniculis inducunt vcl tabem,vcl pulmonis exulcer^onem,vel inteftini tormina,nbsp;vel egregiam illam podagram. Rcluftarisnbsp;tarnen feduloac frequcnter,quum valetii-do pofcatjVti lefto dccumbas, ne hoc qui'nbsp;dem licet, eo quod afsiniulari morbus»nbsp;quo mu nia officiaq; iuftadcfugias,exifti-
. matur.Hinepra:teromncisperpctuopd-les, femperque iam iam morituro vidcre fimilis.
ÏX. Ethaftenus quidem dchis,quædomi lioltfiiit ferenda fuut : quod fi quando fueritpere-Forwpfr-^rinandum ( vt ne interim referam ali-'^nbsp;ftrendit. incommoda) fæpc fitvtpluuio ccelo,vb*nbsp;poftremus veneris ( »am is locus tibi for-
-ocr page 215-Lvcian. Sa Mi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jplt;?
te contigit ) vehiculutn opperiaris, donee ntillo iam reliqiio loco vbi dinerfe-ris,proximècoquuin, autheræcompto-reni te réclinant, ne ftipulis quidem afFa-timfiibftratisi
Ncq; veró tibi referre grauabor, quod mihi Thesmopolis ifte Stoicus narrauitnbsp;fibi accidifle.rein profeâo niinis qua ridi-cu!am,qux tarnen eadem pofsit amp; alij cui-uis accidere. Conuiuebat eiiiin cum opii-lentaquadam ac delicatainulicrcexillui-ftribns iiUs amp; vrbanis. Eam quum ali-qiiandopcrcgrè proficilceretiir ^iianjidnbsp;priinum aiebat fibi niaxiinopcre deridi-culuni accidilFc ) in curru fibè^ viro nimi-ruin Philofoplio , adiunxilFc cinæduninbsp;quempiain ; picatis cruribus, derafa barba. Q^eni iJJa honoris ( vt cóijcio ) gratianbsp;Fecuniducebat. Quin noinéquoq; cinædinbsp;cótnemorabat, aiebat eniin Chelidoniîlnbsp;vocarii lainprinu'iilludcuiufmodifueritjnbsp;; vidc.'iuxta virû feucrû tctricumqj, tuni iê-nem canoqjniento (fcisauteni quâprojnbsp;fiindàin ac ventrabilcni barbam habuc-titThesmopoüs) afsidc.ee nihilihoininenbsp;1 ^cfFœmjnatuin.piôtiratisoculis, îubri-1 to viiltu , IraxSa ccruiçf , non chcLido-rnbsp;’ gt;ien), (perloucm ) id hirundiucmgt;
-ocr page 216-D* VITA AVtICA,
(cd viilturem magis rciiulfis barbæ pIU'* mis.Quod ni m^nopcre ilium fuifletde-pfccatus nc faceret füturû fuifle vt flafH'nbsp;meuin etiam in capitc geflans afsiderct-Ptçtcfeaautem pcrpctuo hoc itincre mO'nbsp;leftias iniiumetabiles pertuliflc fcfe, iH^nbsp;Cântillaute, gafricnteque, demuin (ni-11 idem hominem coërcuifl'et ) in rhed^nbsp;etiäm iâltante- Addebat fecundo loco/nbsp;taie qiiiddain libi fuifle mandatum. Ac-ccrfi to illi mulietjThesmopoli inquit, it^nbsp;tibiDij benefaciant, magnum quoddamnbsp;officium absterequiram, quodcauere-cufes, ncqüc cxpeâes, vt quicquid te fininbsp;togatura lltdiofius-Atque hoc (vt eftcre-dibile) omnia fe fadurum pollicito, hoc,nbsp;inquit, te togo, quandô quidem video tenbsp;virum probum,diligentem, amp; aniantem,nbsp;Caniculam,quam nôfti,Myrrhinanl in ve-liiculum recipe, camqjmihi ferua, curansnbsp;ne quid illi délit. Nam mifera grauida eft,nbsp;atq; adeo propemodum iam propinqnanbsp;partui. At ifti fcelefti amp; imniorigeri mi-niftri, non dicam huius, fed ne mei qm-dem iplius niagnopere rationem habentnbsp;inpetegtinationibus. C^are netepnf^’nbsp;mihi mediocre beneficium falt;âurumgt; quot;nbsp;charifsimam mihi iucundifsimamque ca-nicu-
-ocr page 217-Lvcïan. Sam. P7 tlicnlam feruaris. Reccpit Thesmopolis,nbsp;quum illa tantopere rogaret, acprope-modiim etiam fleret.
Porro fpeftaculum crat fupra modum tidiculurn. Canictila èpallioprominensnbsp;profpeftansqtie paulo infra barham acnbsp;fubinde immeiens (tametfi hæcquidemnbsp;Thesmopolis teticuit) ac gracili voce la-trans ( huiufmodi enim catellz iâm in délie ijs funt) neq; non Philofophi mentumnbsp;oblingensj maxime fi quid pfidiani iurisnbsp;inhæreret.Porrô cinzdusafleflbrille,quiinbsp;non infulfcfupetcóuiiiïum difteriâquæ-dam iecidet in eos, qui adefant, ac deniq;nbsp;êcadThcsmopolim vfque dicacitas per-i uenifTet; de Thesmopolidc, inquitgt; Vnumnbsp;hoc pofliim dicere,eum è ftoico cynicumnbsp;) iam nobis efle faftum. Equidem canicu-lam etiam peperifTe in Thefmopolidisnbsp;pallio.
Huiufmodi delicijs illudunt, vel (vt venus ditâm) huiufmodi contumelijs ac lu-dibrijs tradant cos, qui ciim ip fis viuünt, paulatim eos cicurcs ac manfuetosad fe-rendas contumelias reddentes. Prætereanbsp;autem amp; charcharorum Oratorem noui,nbsp;qui iuffus fuper cœnam dcclamabat, neu-tiquam incruditè (pcrlouem) imo gra-N uiter
i
-ocr page 218-De vita avlica üiterÂrabfolutifsimè, ac Jaudabatur intérim ab illis bibentibus, quuin non ad a-quæmodiim, fedadvini amphoram orâ-ret. Atquceam moleftiani,obducentasnbsp;drachmas pcrpeti fercbatur.
X, Vcruinhæcquidem fortafsis vtcunqii^ toleranda. Porrô li dines ipfèautPoëti-Domtno-cus fuerit, aut Hilèoricus, qui fna ipliusnbsp;rumfcio- fcripta in conuiuio rccitarc gaudeat : tun»nbsp;/»r«, amp; vero maxime futurum cft, vt difcrucicti^nbsp;ac dirumparis. Neinpc quum adniirati»nbsp;quum alfentari, quum nouos quofdan^nbsp;laudandi modos comminifci necefTe ha-bcs.Suntautcmqui amp;formç nomine ftu'nbsp;dcant admij^ndi videri.Eos nunc Adoni-daSjiiuncHyacinthos appelles nccelfe cft,nbsp;etiamiî illis naris nonnunquani ciibitahnbsp;hictfpecu. Q^od nilaudaris.protinusinnbsp;lapidicinas Dyonifiacasafportabcris,taiinbsp;qüam qui illituminuideas, tuminfidie-ris, malequc velis. Adhæc amp; fapicntesamp;nbsp;Rhctorcs fine necefie cft. Qnpd fi ctiainnbsp;rufticc quippîam dixerint, turn vcroiuxtanbsp;îllud, quod dici folituin eft, Attiex atqiienbsp;Hynietti plcnam orationem videri voluut, atque in Icgcm abire,vt deinceps it^nbsp;loquantiir hommes.
Q^nquam quæ viri faciunr,fcrri forfi-tan
-ocr page 219-LvciaN/ Samlt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98
tanqueant. Atveromulicres (nam mu-Domino lieribus etiani illud ftiidio eft, vt doftos a-r«w lafiinbsp;liquot in fuo conuiâu conduâ:itiosha-«iëh«»ï.nbsp;béant, quique fefc niercede aflêâentur)nbsp;quandoqiiidem hoc quoquc ad reliquumnbsp;cultumelcgantianiqiie pertinereputant,
I fidicantureruditæ, fi Philofophi,fi car-mina coniponerc Sapphicis haud mul-tóinfcriora,ob hxc fanchæquoque con-duftitiosRhetorcSjGrammaticoSjPhilo-fophos circuinfcriint. Hosautem audire folent(idquodipfuin cft ridiculuin)tuinnbsp;temporis, quum vel comuntur, aut capil-ios in orbem religant,vcl in cóuiuio: nainnbsp;alias non fuppetit illis ociuimPorrô fæpc-niimerofit, vt intérim dum Philofophusnbsp;i quippiamdiflcrir,intcrucnicnsancilla,li-I teriilasab adiilteroporrigat. Acpræclarinbsp;I illi de pudicicia fennones interinittun-I tur, opperientes donee ilia refcripfèritnbsp;1 adultero,atquc ira redeat ad auditionem-! Porro iiquando port multiim tempo- Jetnbsp;rîs,inftantibiis (àtiirnalibus,autpanathe- MunerSnbsp;næis, miferaquæpiam vmbenatibimitta-c(»H/»e«--tur, aut tunicula femiputris ac dctrita,/iho.nbsp;turn denique plurima mifsitentur oportet. Arque aliquis qui rtatimfubaufcultâ-
! fit, herum id faccre deftinantcm,præcur-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;N 2 ritj
-ocr page 220-De vita avlïca
rit, ac primus rei index,abicnsq; non cxi' guum precium aufcrt qui renunciârit. ACnbsp;manè plus tredecirfi te adcunr idem ap'nbsp;portantes nuncij : quorum quifque coffl'nbsp;memorat quam multa dixcrit,qucmad-modum fubmonuerit, quemadmodun’nbsp;adhortans commodiora fubiecerit. O-mues itaque donati præmio difeedunt,stnbsp;non fine murmure tarnen, qui non pinbsp;dederis.
xir. Porto faiariumipfumfex fermé obuIO' 2derceâis rum.Idque fi tu polhilcs,graüis atquc im-exigenda pOrturtus haberis« Proinde quo illud ali-difficul- quâlido auferas, primum ipfi hero adiilê-tM. ris, fupplexiiue fias neceffe eft : deinde ca-ptandus amp;: difpenfatoris faiior, nam hocnbsp;quoq^quoddàm eft feruitutis genus. Ne-que veto negligendus is,quem in coiifili-umadhibet, neque item amicus. Deindenbsp;quod acccpcris,iamdudum debebaturvelnbsp;veftiariOjVel medico,vel cerdoni cuipiam.nbsp;VndefitvtferaatqueintempeftiuàjCÔquenbsp;inutilia præmia tibi accédant. Cæterutnnbsp;inuidiaingens : lamque ctiam calumniafnbsp;quædampaulatim ftruuntur in te, api’dnbsp;hominem,qui iam non inuitis auribus ac-cipiat. Ci quid aduerfum te dicatur.Quip-pe qui peripiciat te laboribus afsiduisnbsp;iani
-ocr page 221-Lvçian. Sam,
Ùm cîetritum,amp; ad obeunda miinia famu-latus claudicantem, atque obaudienteæ, acpodagrafubinde grauari.
Proinde pofteaquam id quod erat in te x iir. florentifsimumdecerpfit, æuique partemnbsp;maxime frugiferam, ac præcipuû corpe-ätmißtonbsp;ris vigoré detri uit, iamq; te laccrum pan- ignomi-piculum reddiderit,tum modis omnibus ntofa.nbsp;circumßiicit, in quod ftcrquiliniû te potrnbsp;tatum abijeiat, atq; alium perfcrendis la-boribus idoneum, in tuum fubllituat locum, Ibi infimulatus, vel quod pufioncmnbsp;illius tentaris, vel quod homo lencx vxo-ris ancillam virginé vitiaris, vel alio quo-uisimpofito crimine,nodu (fbuolutus acnbsp;præceps datus extruderis,dilcedisque de-fertus ab omnibus, atque omnium inopsnbsp;rerum optimam podagram vna cum fene-äaeomitem duccns. Cum interim, qua:nbsp;Quondam iciucris, tanto temporis (pacionbsp;edidiceris, turn ventrem culèo reddide-tnbsp;risampliorcm,tibiqucparauerisinexplc-.nbsp;bile quoddam Â:implaçabilc malum.Ete-nim gula ea,quibus airueuit,flagitat.Q^a:nbsp;cum negantur, indignatur. Adde quodnbsp;præterea nemo te pofthacrecepturuseftnbsp;in familiam, vtpote cuius iam prxtcriericnbsp;etas, quique fimilis euaferis equis fenio
N 3 aftc-
-ocr page 222-De vita avlica affeâis, quoriim,nepenis qiiidem perin'nbsp;de vt alioruni animantiiim eft vfiii. Qnj'lnbsp;exhoc ipfo qiiodeiedus es.calumnia qu^nbsp;poteftproximèadverifimilitiidinéconn-da,facit vt aut adulter, ant veneficus,nbsp;aliud quippiam tale videaris.Nam accufa'nbsp;torivel taceti fides habetur.TuverôGtfquot;nbsp;cuius, moribusleuibus, amp; ad omne fad'nbsp;nus facilis.Siquidé huiufmodi nos omnc®nbsp;efie ducuntjidque iure Optimo: videorC'nbsp;nim mihi caufam aduertifle, quaniobreiunbsp;eiufmodi de nobis obtineant opinioneio,nbsp;Nam plerique qui in familias acceduntjnbsp;propterea quod alioqui nihil bonç rci di-dicerunt,dimnationem ac maleficiapro-fitentur,conciliationem amorum, abdu-âiones in hoftes, atque id quuni faciunt,nbsp;dodos fefeaffirmant, pallijs amidi, bar-bisq; neytiqua contemnendis onufti. Hisnbsp;rebus fit,vt noiniuriaeandem de reliquisnbsp;Omnibus habeant opinione, quando eos,nbsp;quos pr.Tcipuos efle i udicant, videant tales. Maxime verb, pofteaqua animaduer-terint,quam^ntinconuiuijs,reliquoqiienbsp;conuidu adulantes, quàm ad lucrum hu-milesacferuiles: deinde eiedos eofdeiunbsp;iam oderunt, neque id iniuria, ac modisnbsp;omnibus adnituntur,vt cos funditus perdant,
-ocr page 223-Lvcian. Sam. ' ioq dantjfi quo modo pofsint. Verétur enim,nbsp;ne cunéla illa vitæ fuæ myfteria in vulgusnbsp;efFerant, quippe qui nihil non exaftê no-rint,quique illos nudos tonljiexerint. Ea,nbsp;res igitur illos inalè angit.
Onines enim fimilcs funtpulcherrimis iftislibris: quorum aureiquidem vmbili-ci, purpurea foris pellis : extern intus autnbsp;Thyefteseft, liberos in conuiuio come-dens,aut Oedipus matris maritus,aut Tc-reus cum duabus pariter fororibus remnbsp;habens. Eiufmodi funt amp; illi Iplendidi,nbsp;conlpicuiq;. Porrointusfubpurpura varias occuluntTragcedias. C^oruvnum-quemq; fi euoluerls, explicuSrisq;, fabu-lam nó mcdiocriter longam reperies,Eu-ripidis cuiulpiam,aut Sophoclis. Contranbsp;' foris nihil nifi purpura ßdendida, aureiq;nbsp;vmbilici. Harum itaq; rerum fibiconfcijnbsp;üderunt illos, atq; inhdias parant, fi quisnbsp;penitusab illis defeccrit, qui eosprobènbsp;cognitos depingat,qualesq; fint,cuulget.inbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;lam vcrolibetmihi Cebetis,illiusexem
plo amp; imaginem quandam huius vitæ tibi depingcre, vtcamcontéplatus fcireque-as,nuni exvfu tuo fit eani adirc. Equidemnbsp;magnopere cupiam vel Apellem quem-rnbsp;piam, vel Parrafium, vel Aethionem, vefnbsp;N 4 Eiu.
-ocr page 224-' De vita avlïca
Euphranorem acî hanc depingcndam ta* bulam adhibere. Veriim c^uoniâfieripolis non eftjvt aliqucm artihcem tam egre-çium atque abfolutii nancifcainur,in prç-lentia tenuem quandapro'mea virili ima*nbsp;ginem adumbrabo,
yiuainta Ergo pingatur vestibvlvm fublimP gofettpi.2.zc[VLC. inaiiratum, ncquc idhumi fitnrni*'nbsp;folo, verum procql à terra in ædito coHisnbsp;faftigio; Prçterea inaccefliim fermé amp; ab'nbsp;ruptumJubricoq; aditii, ita vt pler unqi’^nbsp;qui fe iam ad fummum vfque verticemp^'nbsp;netrâfle iperâtjlapfopedepræcipitaû cet'nbsp;uicem frangant.
Intus auté nbsp;nbsp;v l e N t i a fedcat,tota(fi^''
iiti videtur)aurea,maioré in modum fo{' mofa atqjamabilis, Porto amatorvbiv*’^nbsp;tandem confcendit, iamque ad fores ac-ceiTeritjObftupcfcat, oculis inaurumnbsp;fixis: deinde S pes, quæ amp; ipià ipeeio*^’nbsp;vultu eft, ac verficoloribus amiéb ma*’nbsp;præhenfa introducat, miré iam ipfPnbsp;greffu attonitum. Atque ab eo quidé teO’'nbsp;pore ipes vfq; ilium antecedat, ducatqi’f»nbsp;turn aliæ mulicres ilium excipientes,pi’^nbsp;Fallacia SKRviTvsQ_yE,tradantnbsp;Bo RI. At is miferumpenitusdefatigatu^nbsp;tandem S e n e c t ab tradat iam morb*'nbsp;duifl*
-ocr page 225-Lvcian. Sam. lot dum, coloreque conimutato. Poftremónbsp;CoNTVMELiA,arreptuin iliumadÜE-spERATioNEM pertuhat.
Ex hoc quidem temporc Ipesauolans eiianefcat, Turn ille non per aureum illiidnbsp;atrium,per quod ingrçfius fuerat, fed pernbsp;pofticum quoddam, amp; occultum exitumnbsp;extrudatur nudus, ventricofits, pallidus,nbsp;fenex, lacua quidem pudorem occultans,nbsp;dextra vero ieipfiim ft ran g n la ns. Occiir-rat autem exeunti P oe n it v n o fruflrranbsp;lachrymans,amp; miferum bis etiamconfi-ciens. Atque hie quidem efto piûuræ finis.
Cætcrum tu, Timocles opjjme, ipfe diligenter confideratis fingulis expende, num è re tua fit, vt in hanc imaginem pernbsp;aurcas illas fores ingreftiiSjper illas longénbsp;difsimiles tamturpiterexcutiaris. Quic-quid autem feceris, memineris fapientisnbsp;illius, qui dixit : D e v m in culpa nonnbsp;efle, ver urn qui fua fpontenbsp;delegerit.
FINIS.
N $ Eras-
-ocr page 226-ERASMVS RO'
TERODAMVS. IN
ENCOMIOMO- ' lt;
RIAS.
SVi D de ProceribusAulicis com memorem,quibus ciim nihil fitnbsp;addiét:ius,feruiliiis,infulfius,ab-ieóèius, tarnen omnium rerumnbsp;primos fefe vidcri voluut. Hacvna in tcnbsp;tarnen modcftifsimi, quodcontcnti, au-rum,gemmas,purpuram, reliquaque vit-tutumacfa|w;ntiæ infignia corpore cit-cumfcrre,rerum iplarum ftudinm oninÇ jnbsp;conccdunt alijs. Hocabunde felicesfibinbsp;^rtwMo-videntur, quod Regem herum vocarcli-fgt;iliÜAu-cca.Ki quod tribus verbis falutaredidicc-(i[orum. rint,quod nörint ciiiiles titulosfubindenbsp;inculcarc,ferenitatcm,dominationem,amp;nbsp;magnificctiam. Qnodegregièpcrfriciic-rint facicm , quodfeftiuiter adulentur. inbsp;Nam hæ fuut artes, quæ verè nobilein amp;nbsp;aulicum dcceant.
Cætcrum fi vitærationcm omnempro-piusinfpiçias, nimirû meros Phæacasiu-yeniaSjSponfüS Pcnelopcs,rcliquum carlt; IllCU
-ocr page 227-Eras. Rot. loi men agnofcitis, quod Echo vobis meliusnbsp;refcret quam ego.
Dorinitur in inedios dies, ibi facrifi cuius mercenarius ad leftum paratus, qui 1 propemodum cubantibus adhucfacruinnbsp;expedite pcragat. Mox ad ientaculij, quonbsp;vix pcraftojiain interpellatpradium. Subnbsp;id ale3,bterunciili,fortes, fcurr,T, morio-nes, fcorta,lufus, inficetiæ. Interim vnanbsp;aut altera merenda. Rurfumcoena; poftnbsp;hancrepotia, non vnaperlouem. Atquenbsp;ad hone mod urn, citra vllum vitæ tædiumnbsp;elabuntur horæ,dies,menfes,annijfccula.
Ipfanonnunquam faginatiorabeo,fi-I ^uando viderim illos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;govvTas, dii
¦ inter nymphas vnaquæque hoefibivide-1 tur Dijs propior, quo caudam longiorem ! trahit; dutn proccrumaliusalium cubitonbsp;' protrudit,quo louivicinior effe videatur;nbsp;i dum fibi cjuifquchoc magis placet, quonbsp;I grauiorem catenam collo baiulat,vtnbsp;!nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;roburetiam, non opes tan
tum oftentent.
EIVS-
1
-ocr page 228-Eras. Rot.
EI VS DEM PRAECË.
PT A AVLICAjEX EPISTOLA^ RVM Lib. XXVII. Epistolanbsp;fenultimayin dijlinllum ordi-nem redacla.
ERASMVS ROTERODAMVS CVIDAM S.
/* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ç Cribis te nolentem ac reluctätcm, vO'
ö luntateparentum rapi,protrudiqiieiß Aulam Principis. Qj^ando igitiir necefsi'nbsp;tas vinei non poteft, fiiperelt vt cornmO'nbsp;dè vtendo perficias, vt aliquando te iftin^'nbsp;éxplices qùani minimo malo. Nee eiiii^nbsp;omnibus inWiciter cefsit hanc adi/Te Lai-de'm. Et ne tibi videar non fatis grauis ad-monitor, feito me ab ipfa puericia ad annum vfq; quinquagefimum in Aulis Prin*nbsp;cipum militaire,
PRAECEPTVM I,
Primum illiid tecum ftatuito, ne quid cuicredas, quantumuis in Ipeciein aiiii-co, quantumuis arridenti, complexanti,nbsp;pollicenti, deieranti, nee quenquamexilt;nbsp;Rimes tibi ex animo amicum, nec tii dsnbsp;cuiquam amicus ex animo, tarnen periu-de,quafi neminem non ames, ita blandusnbsp;amp; cemis efto lingulis.
-ocr page 229-Eras. Rot. îoj
Efto largifsimus eorum officiorum,quf tibi nihil afFerunt impenchj.
Saluta bîandè, compieâ:ere,cedê viam» aperi caput,fubinde répété honoris amp;chanbsp;titatis titiilos, laudaaftatim,pollicerebe-higniten
nil.
Prius igitur domi vultum componitOj vt is tibi paratus lit adomnem fabul? partem, ne quidveri affedqs in facie fub'u-ceat. Meditandadomifeftaftioj vtorationbsp;1 vultui, vtvultusac totius con^oris geftusnbsp;bratiohifiicatæfublèruiat. HæcfuntAu-I licæ Philofôphiæ rudimenta, ad quæ nullus erit idoneus,nifi pfius omnem pndo--remabfterferit, acvultü natiuo domire-liéto,quali perfonam fumferit,
V.
Proximum erit, vt faftionês totius Au-læ fubodoreris : fed ita ne cui te facile ad-mifceas. Si quos, aut fi quas videris, nihil non pofle apud Principem, vide vt te fern-perinfleétas ad latus nauis felicius.
VI.
Nec pudeat aut pigeât aflentari Morio-nibus
-ocr page 230-Bras. Rot.
nibus etiam, quos animaduerteris gratoS efl'eloui.
Sed hunc ipfnni technis omnibus ca-ptabis.
VIII.
Quoties in illius confpeólu confifte^» attc prsE te feres fimplicem quandam al^-;nbsp;critatem,quafi gaudio gcftias, quotiesnbsp;datur adeife: amp; pofteaquam comperift^’nbsp;quibus rebus offendatuT, quibus obleö^'nbsp;tur, nöil itiultumerit negccijapudillun^nbsp;quamuismagnaminiregratiam.
IX.
Commoift fubferuies , ad orationcn^ arridebis,fi loqui nondabitur, appl^quot;nbsp;des velutadmirabundus. Sed apudafio®nbsp;plenisjVtaiuntjtibijs, illius laudes decaii-tabis.Aliqui Gertèperferentfipafsimpf^'nbsp;dicaueris.
X.
Nunchic, nunc ille tibicaptanduser»^ munufculo, fedeleganti, Sc apto m3gisgt;nbsp;quam preciofo, ne videaris aureo pifcaf*nbsp;hamo,preciilm addes oratione:Excufabgt;5nbsp;tenuiratem fortunæ, vbiillacontigeritO'nbsp;pulcntior, polliceberis montes aureos.
Si qua
-ocr page 231-Eras. Rot* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104
SiquaprædaafFulferit, cauequifquam Deoruni aut hominum tibi ta/n charusnbsp;¦fit, vt illi cédas.
XII.
Semper tibi proximus efto. Quo ties de re agitur,vel patri verba danda fuut.
xiil'
Non femper in Aula ipirant venti fe-cundi; Vbi fpirantjarripiénda eft occa-fio. Nullius iurifiurandi tam fanda fit tibi religiOjVthuius gratia patiaris opimam prædain elabi dc manibus.
XIIIL •
Si quis Principem fenferit vehementer óffenfum, ac diuerfam faftionem geftirenbsp;vidoria,femper accommoda te felicio-ribus : fed ita, vt alteram partem non læ-das capitaliter, nifi id fiat tuo magno cer^nbsp;toque bono. Soient enimPrincipum fa-Uores, ventorum in morem, fubinde reflate in diuerfum.
XV.
In fumriia, vbique venar'c commoduni *üüm.
Ne
-ocr page 232-Eras. Rot.
XVI.
Ne quem aperte lædas.
XVII.
Cauc menfam habeas domi ; ea res hauriet te fumtibus. Longé præftatcon-uiuam eflê quam cóuiuatorem. Noli fup' inbsp;putarequanticonftetvnacœnadomida* !nbsp;ta, fed fubducito ratîonem adquantafHnbsp;fummâ poft annûea res tibi fit reditura-XVIII.
Proceres aliquot cole i Horum meflfi® * te adiungito: fedita,ne crebriusadeun- 'nbsp;dem. Hic comisamp;commodus eftocon-uiua, fed feftiuus ac lepidus vt nequen»nbsp;offendas. •
XIX.
Si quid in te didû erit pctulâtius, in la-fum iocumq; vertito, etiamfi feria res fit.
XX.
Ab omnibus tanquam ab hoftibus ca-ueto.
XXI.
Ne cuî concredas vnde te pofsit lædcrc.
Si quos fenièris tibi parum amicos, artificio fummo difsimules, amp; commun!-bus officijs hoc magis apudilJos amicun® j
-ocr page 233-Eras. ItoT. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ioj
XXIII.
Lauda apud eoi'quos fii/picaris renun-tiaturos : hac arte aut fient amici, aut mi-tiuseruntinimici. Tantum caue ne qua detur anfalædendi.
XXIIIÏ.
In cæteris nugis Aulicormn cfto lepi-dus congerro.
XXV?
Tantum ab aléa temperato. fiquidens âdhunc lcopuhim multi fecére naufrage*nbsp;um,ficvtYixIicueritenatarenudos*
XXVI.
Daoperamtt quam minipiüm inqui* nerisinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
XXVII.’
Ad rem augendam,ôc cOnftabilicndam tbique vigila.
XXVIII.
Vbi fatispingueris, excogitanda ratio, ?t,quod paucis contigit, féliciter ab Aulanbsp;te iubducas, tibique viuas.
XXIX.
Neque perpetuus adfis Principi,ncquc ’iimium diu abfis: quorum alterum paritnbsp;Mium amp; fatietatem, alterum obliuio-
Vt
-ocr page 234-;-x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qraS. Roi\
XXX.
• Vt autcm étùm cot»tnódo‘tuo abfisj ambiLegationcs, fed fauorabiles, mini*nbsp;miqiie negocijïitafijbindc redibis nouusnbsp;ad Principem tuum. ¦ • ,
XXXI.
- ^Semperefto querulusacpctax, amp;qtiC' admodum callidæmcretrices,varijs np-*'nbsp;minibus ac modis femper aliqiiid au^^^quot;nbsp;runt ab amatoribus,ïta tibi ftudio fitnbsp;per aliquid auferre à Principe. »
. XXXIL
Sed eapotifsimum petenda, quæ ille”quot; jie fuo fumt^largiri poteft. Quod gciii*®nbsp;funt Sacerdotia,Præpofitura:,AEbatix» y
XXXIIl,
; Si quid^rittale, cuius tucapax fisjfuborna qui petant fiio nomine,nbsp;tuocommodo.
Hæc arbitror efie fatis pro ’primis elS' mentis :pofthac,vbiteprofecifl6 ’nbsp;viderojabfirufiqra quæ-dam impertiam.nbsp;Vale.
-ocr page 235-CoNRA. HbRESS.
Jódl
C O N R A D V S
HERESBACHIVSI.C.
' IN LIB. DE EDVCANDIi. PRINCIPVM LIBERIS.
CAP. Y.
Electvm fiimmiim habendum cenfeo, ne quoflibet in fa-^ miliaritaté admittat. Nam funtnbsp;quidam qui etfi prima fronte
grauitatenl, eruditionem, ac m o ruin vr-‘ oanitatem præfeferant, attamé adulatio-»nbsp;nis venenum fub fpeciofis Wis virtutumnbsp;imaginibus tegunt, Siquidem inter esteras non paucas aulicç philofophiç pertes,nbsp;vna ert omnium perniciofifsima adula-lio, malum haudquaquam fimplex , fednbsp;omniumjcalamitatû Iliada trahens, adeônbsp;vt maximos Monarchas, amp; alioqui fero-«nbsp;cifsimos gentiû domitorcsà fciirris abie-ôifsimis ((ytlt;r9xi gt;(ec£ trdttt, atque vnànbsp;cum amplifsimis regnis in exitium per-traftos effe fepè compertum fit. Q^odnbsp;malum nufquam validius quam inaulisnbsp;frincipum régnât, amp;inmagnisac prse-P.otentum familijs,non aliter qiiàm quod
ü 2 Liuius
¦' CÓNRA. HeRÉSÈ. ÎLiuiusaitdéinuidia,qiiæficut ighis altänbsp;pétit, iinó in aulis nata videtur , vndenbsp;prammaticis qiiafi Audaulatio diéla vi-détiir. 0^1,0 allufifle Ouidiiim apparet»nbsp;canenteni,
Agmen adulantum mediaproceditabaulà.
Hic velutin fua arena fe-exercet adida“ tor,Gamæleontem autpolypiim mutabi'
fere»- Jjtate vincens. Perrehnius adiilatiöne^ »tut:He-,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
roaian. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Imperatörem perdidit. Magn^ ,
lib. i. in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
Commo
de.
¦ perfidia fuatn potentiani äugens, exparte piicri fiue Principes ièü priuat*nbsp;conipleéhintur cos iiuienilibus ann^®’nbsp;qnï flint ipforumaiFeétibus magisactow*nbsp;modi, amp; cu^iditatiUTi miniftri: continu®nbsp;igitur præmuniendus pueri animus en |nbsp;adiierfus horum contagiuili, atq; ab ipfi^nbsp;ftatiin crepiindijs profpiciendum , nein !nbsp;tonfiietudineni atqiie adeo famulitiuJ®nbsp;Principis puclli irrepat hæcluesgt;prolt;:^^nbsp;hinc procid efte colaces. Nam fi recenSnbsp;femel teftiilablanditijs huiusmalicapia-*nbsp;tiir, periciilnm cft ne in totam vitam ma-*nbsp;cilla proferpat, ac radices agat, amp; inefc^quot;'nbsp;tus il Ie prædnlcato veneno cos odilfe iO'nbsp;cipiat,qiii fc reuocarc ftiidcant. In pl^dy*nbsp;que morbis vulgo notum cft j quidpoisi^nbsp;cótagioiver urn quid profit aut obfit con*
-ocr page 237-ÇoNRA, HeRESR. 107 fuetudo eoriim , cum quibiis verfetyrnbsp;JOuerfqiiando fenfim ac rninutis açcefsiornbsp;nibus ferpit Ytilitasaut noxa)nonxquènbsp;ab omnibus fentitur. Non fentitiir irre-^nbsp;pere,fed iam ex interuallo irrCpfifle.
lam yerô vt de adulatione fu/peôtos di-ximusjdiiigenti cautione propçllendos à-çonfortio pueri,itaprçmuniendum quo-que cenfemus antidotis puerum aduer-« fus hoc vençnum. Acpriusquidem quonbsp;1 à (piKKVTia lt;leterreatur ( qui morbusnbsp;j eftpeftilentifsimus, maxime in principlenbsp;bus,qui iibi liçere omnîa putant) proçu-, randum eft, vtfeipfum nofle difcat, iuxtanbsp;fapientis fententianijcogitetgue num tale quippiam in eo fitj quodptîçdicat adu-Iator,num æquum quod fua,det, num decorum, numpium, an verum gt; an condu-çibile, an è Principis dignitatc,an è Reip.nbsp;Ytilitate-Dcinde vt omnes fuipeélos ha-beat, qui vbique ftudent efie plaufibi-lesjomnibus fententijs affentiuntur,fem-per parati yeï laudare yel vituperare,ad alnbsp;terius gratiam captandam : Qui in honq-,nbsp;rum cxhibitione, in falutationibus , innbsp;opera pollicenda , aç fimilibiis ofrîçijsnbsp;vulgaribus, funt plus fatis prodigi, quinbsp;quibuflibet prompt! dcxtram ad fex vl-Vnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^3
-ocr page 238-CoNRA. HeRESB.'
fias vfque porrigunt, altera videlicet pâ' nem oftcndentes,altera lapidé abfcóden-tes.Qn,i niifqua non corpus,facultates acnbsp;languinem ofFeriit, qui fecreta omnia rt-mantur expifcantiirque, Sc fimiilata qu^quot;nbsp;dam fimplicitate faaiones fubodoratuf»nbsp;potentioribus fe adiungütjfuosinprocequot;nbsp;rum ac heroinarum numero patrono®nbsp;captant, ab omnibus fauoré emereri ft»quot;nbsp;dentes, non habita ratione, fiue id virt»quot;nbsp;te an fcelere fiat, qui minores quidct»nbsp;. Dcos vencrantur, ledvtapudlouemip'nbsp;fum patrocincntur. Hue omnia artis fi*®nbsp;l}gt;eciminadirigunt,adeó vt ctiam morio-nibus ac catjgllis, qua? illis in delitijs fi’»F»nbsp;non dubitent adulari. Si vidcant Princiquot;nbsp;pem vcnationibus,aucupiis,deditiini,r»'nbsp;nil prætcr venationes, canes, accipitr^^®nbsp;crêpant,identidem vilamalè ingentent ,nbsp;feram clamitantes. Si luxum aut fple»'nbsp;dorem , nihil prætcr gemmas braße^.-tafque veftes ingerunt j hæc Principe,nbsp;in^uam, digna veftis. Si crapulis poc»'nbsp;lifque delcßari ientiant, fubinde coni-melFationes adornant,,quin amp; ipfiquo-que ebrietati vacant. Nunc Epifcopicu-iufdam ftrcnui potatoris facellaniim,nbsp;çumingentempateram exhaurirctPrni-
-ocr page 239-CoKRA. Heresb. ' io8 C€ps, o digniiin Principe hauftum,fuc-daniaflc. Siergaeosquosvocant Euan-gelicoSjPrinceps fit propenfior,in prom-?nbsp;ptii finit in Pontifices amp; Ecclefiafticos'nbsp;conuitia. Siriirfiini Pontifici faueat, moxnbsp;Euangelicos laccrari andias , eofqne vtnbsp;fcditiofos tollçndos , vt hæreticos ere-niandos. Neqiie efthoe temporcinEc-clcfiapcftilcntior morbus, quipietatemnbsp;ac rclirionis conftitoendæ rationem plusnbsp;iinpedit qiiàm adulatio.Sic Dionyfij cru-delitatcni adulatores iuftitiam appella-bant. Afl’ueri afientatores acclamabat,iu-fticftRcgisiridignatio.Breuiter,adomnénbsp;ventiim pallium , vt dicitugt;, fubducuntnbsp;huic arti vacantes. Quara tarnenplæri-que fie attemperare callent, Vt,quemad-niodum Q^intilianus ait, prçcipuum arris efle ipfum artificium catlare, ita nihilnbsp;minus quàra adulari videantur. Apud cornbsp;datiores Principes de virtutibus grauiternbsp;i diflerunt, fed tarnen fucatc. Nonnullosnbsp;fie iinpudenter adularivideas,vtamorisnbsp;atque affeâuum paritatis fimulatione innbsp;periculum fc conijciât. Qualcni fuifle re-ferunt eum,qui ad gratiam eins quem ca-ptabat, vxorem repudiabat, quod feiebatnbsp;illijCui adulabatur,coJiiugçm parum gra-ü 4 WW,
-ocr page 240-Co NR A. HeRESB. i tam.Qupfdam accepimiis noftro tempo*nbsp;re apiid maximum Monarcham morbumnbsp;fimulalfc, ac vnà cum Principe in pericu-*nbsp;loforum rcmcdiorû fodetatem defcen-diflc. ItaDionyfij adulatorcspoculapa-tinafqiie in menfa fubuertcbantdimulan-tes fc codem cum Rege caliginis vitio tc-ncri, atque ita tandem in magnum Prin-cipem exitium pcrduxerunt p^lpones, vtnbsp;ante quoque diximus de Galba.Quo nonnbsp;pcrpulerunt Antoninum? De Commo-do traditur,cumhucperduftumabadu-latoribusamp; calumniatoribusjvt nulli nonnbsp;calumniæ fidem adhiberet. Neminem a-lt;-micum adiungcbat,cui virtus aliquaadcf-fct,fed à cunftis redis ftudijs animii auo-cabat, neniinemquc nonàliminctanquânbsp;infidiatorem fubmouebat.quem aut pro-bitas aut difciplina illuftraret-Scurras ve-ro,amp;qui turpifsimareprçicntabant,quadnbsp;addidos fibi habebat. Alexander Magnus, pracclaris alioqvirtutibusinfignis,nbsp;apalponibiis perfuafus , immortalcmfenbsp;forc,ac pro Deo adorari fc paflusjtandcmnbsp;corundem Commercioeo raptuscft,vtnbsp;eximios ac fidelifsimos amicos fuftiilc-rit. EtnosPrincipcm vnum arque altc-^um nouimus, qui adulatorum condlijsnbsp;obfe-
-ocr page 241-ÇoNRA. HeRESB. ÎO9 obfecuti , tandem è principatu exa^iinbsp;funt.
IDEM IN LIE, II. DE REP. ADMINISTRANDA,nbsp;CAP. VI.
PrincipeM boniim faciuntplxrun-quc boni confiliarij, vtin Alexandro teftatur Lampridins : Tolerabilio-REM , inquiens , reip. statvm vbinbsp;PRINCEPS MALvs amp; confiliarij boni,nbsp;quàm vbi bonus Princcps amp; confiliarijnbsp;mali. Siquidcm vnus malus à plurib.cor-rigi potcli; multi mali ab vn^,quâtuinuisnbsp;bono.fupcriri non potcrunt.Quarc nullum maius boni imperij inftrumcntum,nbsp;quàm boni conlîliarij, vt Tacitus fcribit.nbsp;Magnum ornamentum Principi, coronanbsp;fenum amp; cordatorum conliliarioruin’nbsp;cinftum elfe : Ellquc idem non folùm or-namcntOjVcrum ctiain fcliccmaétionumnbsp;fuccefl'um przbct,a: adnerfarijs metumnbsp;incutitconfiliariorum reucrentia, amp; fub-diti libentius parent.
Boni amp; fideles confiliarij perinde atq; boni amp;: cordatiac pij Principes pcculiarinbsp;i Dei dono conceduntur : Nam Deus vo-Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O J lens
i
-ocr page 242-CONRA. HeRESB. ’ lens pcrderc Reinp. IfraêlitariMrt/mïna-tur illis pueros Principcs,amp; cófiliarios efnbsp;foeminatos.Conniiii Achitoj)hcl infatiia-tü fuit à Domino.Cótra,qando Deus vulcnbsp;fortunarc imperia, cócedit fortes amp; prt^-déteSjVt ex Regii hiftoria,amp; Eiaia liquct.
Afcifcendi in cöfiliarios amp; cooperarios axlminirtrationis, quales Ictro fualit gcnqnbsp;ro fuoMoy(i,qui üntlpeâat^ intcgritarisinbsp;SAPIENTES, PEVM TI MENTES, VE RACES, iNCORRVPTi, 5(cuiufmodiamicinbsp;Hcip. à Socrate cómcmorantur apud Xç-nophótem,qui priuatis cómodis publica .nbsp;præponant , qui mcdiocria pofsidcre,nbsp;quàm virtutmn dcferercmâlint,qiiiY9-luptatibiis nonvincantiir, iniuriampri-uatam negligant,piiblicamvindicent,ne-que ambitioni,ncque largitioni obnoxij.
Sy rach docet in confilium adhibcndos, quicarum rcriun, dequibus deliberandum, pcriti lint: Siquidembclligcraturo,nbsp;non capiendum conlilium cumimhelli-bus amp; rei militarisimpends, ncque cuinnbsp;impijsdcRdigione, neqidelurcdicun-do cuin liirisiniperitisacfcelcratis. Alexander Imperator cum de iurcac Cinili-bus negotijs traftaret,dolt;âos Si lurecon-jiiltos adliibuit s Si de xemilitari, veteresnbsp;amp; fene?.
-ocr page 243-CoNRA. HeRESB. ito amp; fenes milites,locoriim peritos, bello-tum hiftoriarumque non ignaros,requi-rens quid in fimilibus caiifis vetereslni-peratores Romani, vel externarum gentium,fecifient.
Cum autem in controuerfijs dirimen-dis,amp; iure dicundo,Iureconfulti ncccfTa-rij, accerfendi non quæftuofi iJli litium magis conftituendarum quam tollcnda-rum artifices, quiquclinguam amp; confilianbsp;venum exponunt ; Sed qui non magis iuris quàm iuftitiæ confulti, quique omnia,nbsp;quç à Iure Ciidli proficifeuntur ad facili-tatem xquitatemque référant, qiialisS.nbsp;Sulpitius à Cicerone deferibitur.-Et Papi-nianus fingularis integritatis amp; fortitu-dinis exemplar, qui capitis fui pcriculonbsp;non veritus, qux iufta fuerant refponde-te.Tales fueruntlofeph amp; Daniel.Requi-tendi äutem, qui fint ingenio alacri, amp; adnbsp;ftindioncm,cuiadhibentur,accommodi,nbsp;eloquenria linguarumque peritia nonnbsp;deftituti. Sarpe cnim fir,vtperegrinxhn-gux Icgatis refpondendum, deque rebusnbsp;*etrctis,amp; arduis conferendum fit. Addcnbsp;Rcipub.ftudiofijciufquc admini-ftrandx non imperiti. Indigenas fubdi-^Os malim, amp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: Nam amp;: po-
pulus
-ocr page 244-CoNRA. He RB SB,
jmat magis, amp; obtempérât libcntJus fiiaf-gentis magiftratibus cooperarijs, quàm, cxternis. Qupdfinegetur, amp; cxternis rc-gantiir hominibus, lucredibile quan tuinnbsp;hac re animi alienentur,amp;.' ad faâioncsA.nbsp;alios fæpe Principes cuocandosinciten-nir. Exempla prætereo, ne quis offenda-tur. Tyranni peregrinis magis quàm ci-iiibus ac fubditis vti malunt,idquecxifti-mant tyrannidi ftabiliendæ conucnirc,vtnbsp;Ariil.docet.
Conuenirc videturadcommiinem or- , dinum concordiam , vt confilijs adhi-beantur, non amp;lum procercs c nobilita-tc, verum et^mè pra:cipuis ciuitatibusnbsp;graues, prudentes , rerumque politica-rumpcriti eines,
idem ibidem
, Vitandi ambitiofi, faftuofi, præfraftb iracundi, furiofi, ac contumeliofi • itemnbsp;philauti, amp; adulationibus obnoxij ac ca-iymnijs : item fimulatorcs amp; vcritatis oc-cultatores. Non funt hue admittendi futiles, Icues,amp; fccreti parum continentes :nbsp;Non hint fumiuendi ncq; plconedç.Ar-çcanturquifcipfos infinuant,vel fauorenbsp;ac potcntiaingcruntur, amp;quipræfeâu-ras amp; prouentus Principum, vel fiducû-
-ocr page 245-CoNRA. Heresb. ill ria pofTefsionc , vel oppi'enoratione öc*.nbsp;cupant: ncqucqiii oiHcijsamp;prxfeftunsnbsp;præpofiti , aiit Ecclcfiaditis niinifténjsnbsp;mancipati : ne altcriiis occafionc alteraiiinbsp;déférant, vel neutram funótiönem Hdeli-tcradminidrent.
Non funt hue tam accerfendiquiva* fritia, atqueadeohuiusmundi veterato-».nbsp;rijs artib.inftrudiiquam probitate, amp; in-tegritatc atque induftria commendati;nbsp;Prudentia Dei donum eft, iuxta illud ; vtnbsp;auris audiat amp; ocuhis videat, Deus facit.nbsp;Cxtcrum ea quidam abutuntur ad pri-uatum commodum , amp; a^ nocenduninbsp;proximo. Propter prudentiam , inqtiitnbsp;Sapiens Rex,laudabitur vir,fcd improbusnbsp;pudefict : monens prudentia ficut alijsnbsp;bonis ercaturis, non abntendum i atquenbsp;etiam vitâdos qui ea abutuntur, nam tosnbsp;pudefieri, ac tandem inieliccs eufcntusnbsp;patere,Vtin Achitofel5c Doeg déclarâtnbsp;iàcrahiftoria.Q^are feqnendi, qui verbonbsp;Dei mentes regunr,non qui frcti,vel clolt;nbsp;quentiaf virib.ac humahaprudtntia,con«nbsp;lilia carcis aftedionibus amp; fortunar priua-tifquc vtilitatibus accommodant.
Suafcrim amp; hos vitandos,qui alijsPrin-ripibus mancipati funt ftipendijs ant be« lichcijs.
-ocr page 246-CoNRA. HeRESIS» fteficijs.Etfienimfcientes patinntiirplæ*nbsp;riquemagni Principes confiliarios fuosnbsp;ftipcndijs ac muneribus ab alijs honora-ri: atnieoiudicio fcientesac volentcsinnbsp;finu ferpentes fouent, mirum non intel-ligi hæc gratis non fieri. Ptoloinæi Philo-nietoris adhuc pueri largitionibus cot-rupti confiliarij, Antiocho auunculo Re*nbsp;gem fuum per ætatcm nondum fatis intelligentem miferè prodiderunt, vtDa^nbsp;nielis vaticinij explicatione declaratuni.
Idem ibidem.
, Breuiter, talis efle debet confiliarius, qui nihil neÄilofum,nihil fallax, nihil (i-mulatum, nihil denique impróbiim auïnbsp;malcuolum fucatiiniuc rcfcrat,quod vi-tam aut famam refellat,vt Ambrofius do-eet in offiçiorum libris. Alexander Imperator amicos li maïoscomperïnet,punie-batautdimittcbatjdicens; his cariornbsp;EST MIHIRESPVBU
vide fïMrett ptanominati Ubri Nuncupatoriam ad lUuflrißimum Principeinnbsp;Dominum, D. VVilhelmum Ducem luliacenfem^
-ocr page 247-HENRÏCVS COR
NEL 1 vs AGRIPPA
AB NETTESHEIM, IN Lt'
bro de vanitatefitentia-
rum.
CkV. LXVIlt
St rcucraAuIa nihil aliud,qiiairi Collegium Gigantum, hocert*nbsp;nobilium famoforumque nebu-
lonum conuenpus, thcatruin^ pefsinioruin ratellituin, niorumquc cofrnbsp;ruptifsimoruni fchola , amp; ^ecrabilfumnbsp;fceleruin alylum : vbi fuperbia, faftus, tu-hior;rapacitas,libido,luxus, Iiuor,ira,nbsp;erapuTa,violentia,impictas,malitia, per-fidia,dolus,inalignitas,crudclitas,amp;quç-cunque vfjnainfuntvitia, moresque cór-ruptifsimi, habitant, imperant atque regnant: vbi ftupra,raptus,adulteria, forni-cationes Principiiamp;Nobilium ludi funt;nbsp;vbi ctiam Principum Regiunque matresnbsp;honnunquam filiorumlenæ funt. ibi fcc-icrum omnium proccllæ,virtutumquc o-l’nnium inenarrabile naufragiumiprobusnbsp;Huifque illicopprimitur, pefsimusquif-
-ocr page 248-Oec. Art.
^uc prouchitur, fimpliccs irridcntur : ia-fti perfequuntur, audaces amp; impudentes criguntur, foli illic profj^crantur adu-latores, fufurrones,detralt;äores,renun-ciatores , calumniatores j (ÿcophantæ,nbsp;pfeudoli, fainicidîCj fupplanratores, in-uentores malorum, cæteriquc tempefta-tum populi,quibus peruerüfsima quçqncnbsp;facinora in profefTo funt : quorum vitanbsp;omnis turpifsima; quiequid vfpiam eft te-tcrrimarumbcluarumperuerfitatis, totanbsp;hæc amp; omnis in aülicum gregem, qnafi innbsp;vnum corpus confluxifle videtur. Illic fe-rocitasLeonis, fæuitia Tigridis, trucu-lentia Vrli,lt;:emcritas Apri, fuperbia E-3ui,rapacitasLupi,obftinatioVitiili,fraii-ulentia V ulpis, verfutia Chamxlcontis,nbsp;vatictas Pardi, mordacitas Canis, dclpc-ratio Elcphantis, vindifta Camcli, timi-ditas Leporis, pctulantia Hirci, immun-ditia Suis, fatuitas peendis, ftoliditäs A-linijfcurilitas Simiæ. Ibi furentes Centauri ibi perniciofa: Chimeræ , ibi inla-nientes Satyri, ibi foedæHarpyiæ,ibiim-probæSirenes, Scyllæque bifórmes: ibinbsp;norrendi Struthiones , ibi voraces Gri-phi,auidiquc Dracones: amp; quicquid fata-îiuin niünftrorum,infelicisquc portentinbsp;vljjiani
-ocr page 249-Ac RIP. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IIJ
vfpiam ftiipet coafta natura, illîc habitat^ atquc vilitur ; ibi omnc virtutum genus,nbsp;fuos patitur carnifices arque tyrannos.Innbsp;fumma, aut nequitiæ, maJitiac, impietarinbsp;infiftendum, aut Aula ccdendum. Nonnbsp;impunè licet, nifi cum fatis exeat Aula,nbsp;qui vult efle plus.
Nullum ciuitatibus cxitialius malum contingerepoteft, quam potentis Princi-pis Aula, hæc vbi mouetur, tanquam Comètes malorum omnium prænuncia,acnbsp;vcluti contagiofifsima peftis, quocunquenbsp;applicat, perniciofifsimam cladcm fe-cum fcrt : vndecunque mißrat, infanabi-lia, veluti eorum quos rabidiis canis mo-morderit, pelinquit veneni fui veftigia.nbsp;Comitatur illam perpétua reriim caritas,nbsp;dumquifquc ex ca lucrum captare niti-tur, exaudo rcruinprecio , quod nun-quam poftea remittipoteft, magno detrimente : Comitatur amp; luxus citariori'i,nbsp;quo introdudis peregrinis epulis, popii-lus ipfe patrios cibosraftidire incipir,paf-fimque popinx amp; gulx indulgcns,res fuasnbsp;turpiter abfumit. Comitatur amp; faftus,nbsp;quern dum ciues mulieresque imitari co-nantur , amp; fingulx domus difjîofitionisnbsp;fuæ formulam nabitumque indemutuan-1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P tur.
-ocr page 250-Orc. AVl.
tur, ömniafiiain veftcs amp; pompâm pro^ fiindunt. Sequitur corruptio niorum iii- I
troduótis pefsimis vitijs , pcrniciofifsi-mum mal uni.
lam vero recedensè ciuitate Aula, heu quam fœdani caudam poft fe rclinquit?nbsp;hi adulteratas comperiunt vxorcs, illi ftu^nbsp;pratas, amp; vel abduftas in fcorta filias, alijnbsp;fupplantatos filios , alij corruptos ftr-uos ik ancillas. C^iid inulta ? fit luftus in-gens, totaque ciuitatis facies ininiutatanbsp;faóta eft, ficut facies merctricis. Scio egonbsp;famofam Galliarum vrbem ca caufi ficnbsp;peruerfaiu, vt vix aliquaibi matronapu-dica fit, viîilfiliæ nubantvirgincs. quinamp;nbsp;palatinum fcortum fuiffe fummi honorisnbsp;,cft: amp; feniores inatronæ iuniorum le'’^nbsp;funt: eaqueturpitudofic inualuit, vtnul“nbsp;Jus verecuiidiæ locus fit: vix inaritisipfi*nbsp;vxorum ineretricatuscuræcft, modo(vtnbsp;, ait Abraham ad Saram ) bene fit illisnbsp;propter illas, viuantq; laute ob gratiamil-
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;larutn.
Aö'rip/^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;II4
DE NOBILIBVS AV-
LICIS.
Cap. lxix.
AVlïcvs populusduplexeft; Priorei partes tenent Satrapæ , Nobiles in-quana illi Thrafones, qui faftu,luxu,amp;inbsp;pompa infaniunt : induti purpura amp; byf-fo, amp;c opere plumario, vcftibus deauratis,nbsp;circundatis varietate, quibusnbsp;Scortaplacent, fi-aäi curutjj 'e corporegreffw,nbsp;Et laxt crinet, amp; tetnoua nomina veflis.
Hi vires omncs in Venercm frangunt, tumillorumingcniofa gulaeft amp; guftus,nbsp;per omnia cultum qucrun^, cpulantui^nbsp;iplendidèjdant amp; accipiunt conuiuia. Inter hos laudiplerunqucducirur, fi ilkiftrïnbsp;conuiuio lie fuaprodigant femel, vttri-tneftri totoimpudenter mcnlas circum-cantalienas. Adiftosvndiqueconfluuntnbsp;Cithara:di,Tibicincs,amp; omne genüs Mu-ficorum, Mimi, Hiftrioncs, Parafîtæ,Me-rctriccs, Lcnoncs,Saltatores, Venatores,nbsp;amp;huiufmodi prodigia hominiim; alun-turque Canes,F.quijLupiccruarijjAccipi-IrcSjCaetcrzq; armatæ aues, Simiæ 6c Pfit-taci, amp; fi qua monllra funt ac naturae pro-bra, Vrli, Leones, Leopardi, Tigrides.
P a Collo-
-ocr page 252-Oe»_. a VL.
Colloquia eorum mcræ nugæ amp; ociofe fabulæ: obtreftant, deferunt, efFutiunt,nbsp;tnéntiiintur gt; ac veris falfa coinmifcenr.nbsp;Hi de canibus, de venatibus, de lyluæ am-bitu gt; de ambage luftrorum, de venatio-num euentibus gt; milita fabulantur filli denbsp;çquis, de militia, amp; fortiter ab fe fadiSnbsp;multa mcntiiintur. Si adeft, qui iuuidcatnbsp;æmulus,aliorum fetmones obftrcpendonbsp;difeutiet, alias inferendo nugas , quafnbsp;fibi putet laudem gignere, fua infolcn-ter narrabit facinora: hune alius fæpc denbsp;mendatio coiiuincit, amp; varijs feommati-biisexplodit, vnde totum tuncconuiuijnbsp;colloquium^cquentcr in iramamp;contu-mcliam definit; amp;veliit incentaurorumnbsp;conuiuijs Bacchi mimera nô ceflànt, donee eliciant iànguinem: Ita amp;iniftorumnbsp;aulieorumeonuiuijsfæpe hoipites rede-unt ciiin cieatricibus, ac fi hoc edido in-iiitati vidcantur,
» gt; f^uodfupereft; lati benegefiù corpora rebtti a Vrocurateviri, dr pugnanijperateparact,
Proindeverô fuinma iftorum dilcipli-na eft, obferuarc tempora Principuni, ne quid intempeftiuc illis ingérant, eaquenbsp;non ab aitris, à coclis, ab Ephimeridibusnbsp;captant»
-ocr page 253-A G RI P, quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ny
captant, fedàvino, àprandio,à conui-nio, à venatione, ab acciibitu, diim exhi-laratuscft Princcps, amp; volaptatis alicii-ius compos, amp; quos alios molles aditus, amp; tempora nonint. Tune nouitatumru-mufculos primû afpergunt, quibus Prin-cipisaures titillant: deinde paulatim adnbsp;ca qux cupiunt procedunt, inferiptumnbsp;à natura fuahabentesAriftotclis ad Cali-fthenem difcipulum confilium, hortan-
tis, vt cum Rcgc, aut nunquam aut iu-,,nbsp;ciindifsimè loqueretur, quo fcilicet apud,nbsp;Regiasauresjvel filentio tutior,velfer-moneefletacceptior,
Qjuod fi tune cuiuis illoÂm Princcps aut Rex arriferit , amp; ad id quod loquitur annuat, fi gratum quid quod dixe-
tit, aut feceritjfi illiquid crediderit, finbsp;ilium confabulatorem (eCumfecrctoab-duxerit, atque alijs non ita, proFcfto nrta-gnus tune erit illc in oculis hominum,nbsp;ïamque omnia audebit , mordebit o-tnnes , ridebit omnes , floccipcndçt o-,nbsp;tnnes , detrahet clanculum , reprehen-det palam , loquetur grandia: nihil nonnbsp;audebit, quo metuantcum omnes ;con-culcabit inferiores , contemnet parçs,nbsp;fuperiores dedignabitur , honorem
P 3 adora-
-ocr page 254-OEu»-Avti adoratiönem exiget, etiam’ per contu-tneliam totus tumet amp; efFertur, amp; poten-tiam adfeftat:
’ Libertas fielerum, eU virtiu amp; fummapott'^ fias.
Qmfquis illi non arridet, non applaudit, etiam ciim malefecerit illico reus «ft; nam aut fortunæ ciusinuidcre, aucnbsp;officio eins nondeferreiudicabitur. ne-que ij tunc folum paribus inferioribuf-ÓUC infefti funt, fed amp; Principibus ipfisnbsp;i^pc perniciofifsimi , quibus veritatis,nbsp;prudentiæ, correptionis amp; confiliorumnbsp;imagine pcr^itifsime adulantur, amp; in ne-fandafcclera fçpifsimè impcllunt;Qucm-admodumapudLiicanum Curio inlligatnbsp;Cæfarcm;
Quod tarn Itnta tuas tenuitpatitntia vires Conquerimur, deerâtne tibifiducia nofiri?nbsp;Ditmtnanft hicfaliduf fiiirantia corpora fitn^nbsp;guts,
. pf dum pila valent fortes torquere lacerti,
Degenerern patiêre togam . regnumque Sena-tusf
Similes Alexander Magnus habuitiu-ftigatorcs, qui ilium fuaptc natura infa-uientetn, magis magisque in bclla amp; cy-dcs
-ocr page 255-’Ag^ip. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ntf
des mcendcrcnt. Tales habuir amp; Robo-am Salonionis filins confiiltorcs,talcs ha-bcnt amp; noftri ièculi Principes, qui morera gereutes illorum cnpiditatibus, illis ad omne icclus parent,hortanturque, auÇnbsp;fiedifluadent, vtfortiusimpellant, dumnbsp;rationes fuas tarn futiles amp; infirmas op-ponuntjVtfic fe conuiftospafsicredulo-rum Principum confirment errorera ; v-,nbsp;trobiqnc fic dccipientcs, vt non pofsintnbsp;argui, fed dc proditionis perfidia infupernbsp;gratiara racreantur. Tales hodie habetnbsp;Gallorum RcxFrancifcus ad malaconfi-lianimium promptos, qui ilium contranbsp;Cæiàrem in omnem perfidiatn ac Tyran-nidera libcntcrimpellcrenr,atque ij in-,nbsp;tcrim optimi habentur atque fideles. Hæçnbsp;de nobilibus aulicishadenus, quQ-.
rum,qui vniim ofFcnderit,o-mniumexterorum rens cft.
P 4 DE
-ocr page 256-Oec. a VL.
DE PLEBEIS AV-
LICIS,
Cap. lxx.
SVnt adhiic quidam plcbej auüci, homines improbi animi, qui nulli in vita præeiTefciunt, fed ipfi fiibieftione conti-nuagaudentdi circumeuntNobilium domos, illisque parafitantur, menfis viucn-tcs alicnis;
Et bonafummaputlt;tnt,aliena viuere quadra.
Omnibus idcirco obfequuntur, omnibus adulantur, omnibus parafitantur, Sc omnibus omnia fieri ftudent, plures quanbsp;Proteus fpe t^cs mentientes,atque in plures formas fefcvertentes,quopotentio-rum fauorcm fibi concilient. Conuiua- ,nbsp;rumfermones explorare ftudent, vt ha-bcant,quod renuncicnt:difsidentiuin au-tcm fecrctos rumuiculos vulpina aftutianbsp;inquirunt, cofdemquc nunc ad amicos» inbsp;nunc ad inimicos perfcrunt, vtrifque fcnbsp;gratospræbcntcs,dum funtvtriiquepet-hdi: coque magisproditionibus idonei,nbsp;quo ob imaginemfimplicitatis minus ha- .Lnbsp;bcntur fiil]iedi. Qiuimquc nullum faci- pnbsp;nusfcclcratius habcatur quamproditio, |nbsp;nullum tarnen ad diuitias amp; dignitates in i
Aula I
-ocr page 257-Agrip. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117
Aula comparâdas vtiliusac compendio-fiuSjipfifquc aulicis,etiain Regibus.acce-ptum gratumque magis. AJhærentita-que nobiliumliminibus,amp;
Scire volant fecreta domusatg^ inde timeri.
Qupdfi femel fuerintturpitudinisaut proditionis alicuius cófcij, iam euaferüt,nbsp;iam caput extiilerunt,Nam
Charuserit Verri, qui Verrem tempore quouis Accufarepotell.
lam familiaritasjimo necefsitudo quidam nobiliorumcontrada cfl, quafrcti ad ea quæ defiderant, facile accedu nt.
Primum itaque quçrunt vt in matricu-lam aulicorum infcribantA, Idque illis vel fine ftipcndio fiitis eft : Siquidcm folanbsp;infcriptio etiam abfqucfalario quæftuolanbsp;cft,amp; fiiam prædam habet.Deinde potentes quofcunquc captare non difridiint,nbsp;quos tunc folicitant blanditijs , inftantnbsp;obfcquijs, amp; fè muncribus ingerüt ratio-ne confortij, aut alia qiiauisarte, amp; qiiæ-cunq; ab alijs autpericiilorii mctii,aut la-borum intolcrantia,aiit Iiicri pcnuria re-linquuntiir.ifti auidifsimcquæriint,vigilant dies amp;. nodes, pcregrinantur, amp; luf-ceptas ferunt, refcruntqiic Icgarioncsamp;nbsp;litteras, laborcsimmenfos aggrcdiunturnbsp;P j Si per-
-ocr page 258-quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Oec. Att.
amp; pcrferunt, amp; audent quid, breuibii« Gyäris amp; carcere dignum, doneç ijs mentis , aut fcrinijs præiiciantur, aut confi-gnandi fufcipiaut officium, aut ærarij cu-»nbsp;liodiam obtmeant.aut cepfus varia ratio-cinia illis committantur.
lamqj cgrefsi labon'i anguftias.nullum obfequiiim corum amplius gratuitumnbsp;eftjScd omnia dcinccpsadprecium vena-‘ liahabcnt, amp; cum nouo honore mutatisnbsp;bnoribus, omnium, qusretrofunt, oblitinbsp;ip an tcriora tepdcntçs,priora fua côtçin-nuntjvltçriora cocupifcût, auaritiaqj có--.nbsp;traâi ad prædam ftrepitumq; lucri omnianbsp;vcrtunt,hde jiarci,verborû prodigi,blan-di pariter amp; infidiofi, fermonc obfcuri,amp;nbsp;oraculoriipnnftarambigui,quicquid vi-dent,quicquidaudiunt,quicquidaicitur,nbsp;quicquid agitur.côiedanç omnia in peiornbsp;rem parte, lîbi foli fidpnt, fe folas amant,nbsp;fibi foli fapiunt, nullius ödei autaniiciti»nbsp;crcdûtjfodalitatçm npllam, nifilucri cau-û,coliint,commodfi proprium omnibusnbsp;præfcrunt,amicos,hoipitcs,propinquos,nbsp;rocios.quicunq; lucrû non adferunt, tangua fterilesarborcs,dc/}’iciunt,priftinosnbsp;(odalcs h quis eorum occurrat,pra:tere-ynt, quali ne norintquidcm:fi quis illorû
-ocr page 259-Ag RIP. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiS
ùnpiorât opem, hmic verbis amp;proinifsis abunde pafciint, pliifqiie promittuntquânbsp;præftant ; fi nihil attiilerint, auxilio delh\nbsp;tiiunt,amp; vel caillafpoliantjgratiam omnénbsp;venalem habent,virtiitcm omné contem-niint,aliorumque laudes diiierfis lenten-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f
tijs frangnnt, ifepofttergaartificiofecui-libet detrahiinr, ipli neminem fine exce-; ptionc laudantjquemadmodum oratornbsp;illejiilium fortunatnm(aiebat) fateor,vi-rum fortem,amp; quem conllatftrenne egif-feq,uäplurima;qiio tarnen pado iudiciünbsp;rcpctnndaruni apud Indices iuftos euafe-ritjinirarer quidem,fi vis eloquij eiys mi'.nbsp;hi eflet incognita.Et alius, •nbsp;-.felix n4to,f(ltx amp; (oniu^e Protem,
Ptcui,ß dent as lugulatt crimina Phoci,
Omnia con nacrant.
Prarterea aulicis muncribus,VuIturum inftar,fcmpcrinhiant, vndecunqjvenan-tur prædam,eamq; quibus polTunt, velutinbsp;Phineo obfonium,vel ipfis èfaucibus,Harnbsp;piyaruniinlbr,pr.Trjpiunt: Aemulorumnbsp;calamitatibusgandent, nullius malocó-patiuntur, nuili promill'a fe debere putar,nbsp;nifi pro fiia libidine, nulli gratia referunt,nbsp;led omnes paritcr aut benchcio indignosnbsp;iudicant, aut negligentia prçtcrcunt,nonnbsp;nullos
-ocr page 260-Oec. AVI,
nullos odio compenfant,fed in odio gra-tiam fingiintAdifsimulant iram : prarter Principem aut Regem, nullum alium ob-feruantautverentur : fednehos,quideninbsp;« »»nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nifi aut mctu,aut pro compendio,
5 Cumqueiamadcanos vfqucinprodi-tionibus, in fraudibus, in ærumnis amp; la-boribus verfati, anxijs bis fordibus ingères opes fublimcfque honores corripuc-runtjtunc fafque ncfafque confundunt, vt rtlios non tarn honoris quam rapina:fi-mul amp; iniquitatis relinquant hæredes.
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sicferpenteciconia pullos
, Nufrit,amp;inutntaperdeuia rura laccrta: lllteadcmfut^tüfjUitrunrantnialtjpennis.nbsp;sic lepore»s,aut capream fantula louis ó'gene^nbsp;ro/i
In faltu vcnanturaues,tunc prada cuhili Pvnitur, indeautem cum fe matura leuabitnbsp;Progenies fiimulantefamefefiinat ad illam,nbsp;QMm prtmum rupto pradamgufiauerir ouo.nbsp;Atquc hçfuntPlebeiorum Aulicorumnbsp;artes, quibus multi ex infima hominumnbsp;free au amplifsima munera, quæfluras,nbsp;dignitatefque confcendunt, proximam-^ue apud Principes amp; Reges luos autho-ritatem adepti, diiiitias;Principibus parcs conllantjRegiaquc cxtruuntpalatia ;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dum
-ocr page 261-Ag RIP. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tip
dum interim nobiliores illi aulici fuä omnia in fcorta,in ale as, in venarioncs,innbsp;equitia,in conuiiiia,in pompas, in veftes,nbsp;in faftum,profundiint,terras, caftra, pof«nbsp;fefsiones, patrimonia, decoquentes:nbsp;quae tqnc plebei ifti cmunt, innbsp;nobiliimi locii his fuis fcc-Icftifsimisartibusfuc-cedentes.
ARTA-
-ocr page 262-Divers!
ARTAXERXES
REX, IN EPISTOLA
ADOMNESPROVINCIA-rum Pnfeilos : In lib, Pflber,
i
Gap. xtr.
Vlt I bonitate Prindpum, amp; ; honore qui in cos coJhtus dl,nbsp;Ó abufifuntin fupcrbidn; amp; nonnbsp;foliini 'fubiedos Regibus ni~nbsp;tiintiir opprifficre,fed datani /ibi gloriainnbsp;non ferentes, in ipfos qui dcdcninifnio-liunturin/idias.
Nee contenfi fuut gratiâs non agere benefieijs hunianitatis infehna vio^nbsp;tare; Sedbei quoque ennda cernentis,nbsp;arbitrantiir Cc polfe fugerc renrendam.Ecnbsp;in tantum vcfaniæ proruperunt, vteos,nbsp;qui crédita fibi officia diligenter obfer-^nbsp;liant,amp;:ita cundaagunt,vt omnium landenbsp;digni fmt,médaciorum cuniculisconcn«nbsp;tiir fubiicrterc.duin aurcsPrincipiim ïîtn-plices, Si ex fua nataraaîios xûimantcs,nbsp;callidafraudc dccipiunt.
-ocr page 263-AVtORÉS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;120
Quæ res amp; veteribusprobahif hifto-njs,amp; ex his quæ geruntnr quotidie;quo-modo malis qiiorundam fuggcftionibiis Regiim ftiidia dcpraiientur. Vndc proiii-lt;lendiiin eft paci omnium prouinciaruni:nbsp;nec putare debetis, fidiuerfa iubeamus,nbsp;ex animi noftri venire leuitate , fed pronbsp;qualitate amp; necefsitare temporum , vtnbsp;Keipublicte pofeit vtilitas, ferre fenten-tianu
P O L Y B IV Slt;
IN LIBRO V. yiSTO'
RIÆ ROMANÆ-
EXicva plane tempora homines (jiiidcm omnes valde exaltant, rur-fumquehumiliant,fed avlicos maxi^nbsp;rtie; Reuera enim hi fimiles funt abaculo-rum calculis. Iftienim, fccundumcom-putantis arbitnum,modô ærei funt,nbsp;modo aurei:Et Aulici ad nutumnbsp;Regis nunc beati funt,nbsp;nunc miferi.
fLATO,
-ocr page 264-Diversi
PLATO , IN dialo
go VIII. DE IVSTO.
DIvites quidem virosplæriqiiclau-dant amp; ailmirantiir, atqiie ad Magi-ftràtiis euehiint ; Paiiperes vero defpi-* ciunt. Cæteriini ft qiiisin nauis guberna-tione à cenfiis æftiinationc Gubernato-rcs cligat,paiiperem verô,licet giibernati«nbsp;diperitioremj hand qiiaquamadmittat,nbsp;quid exhoc feciitiirum céÇcs aliud, quaninbsp;vtmale nauis ducatur ? Atquieodenipa-ûo in quouis alio principatu.
Si Rempublicam adminiftrantes Le-gumamp;Ciuitatis cuftodcs non funt, fed effe videntur,oinneniRenipub.ûmul perdu nt.
idem Di al.3.
Ab cbrietateveroipfis abftinendum. Nulli enini minus conceditur, quàm cu-ftodi, vtcbrictate grauatus, vbi ter-rarum fit nefciat.Atque ridicu-lum eftjcuftode indige-recuitodem.
SIMON
/
-ocr page 265-Avtorij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I2t
SIMON SCHAR-
DIVS I.C.
IN riTA PETRI DE VINEIS,
Eptfiolu eiufdem ßxa.
Ts I nccinFriderici(n.)Impc-ratoris faftum , tale in Petrum Cancellarium exemplum ftatu-entis,nec in huius innocentiam,nbsp;de qua exigua argumenta apud Hiftori-cos extant, diligentius inquiro : tarnennbsp;niinimè abhiftoriavtriufq;^lienum fuc-tit meminifl'e, fxpe etiam viros fide amp; in-nocentia prxftantes , gratia Regum acnbsp;Principum quam fibi benefadis peperitnbsp;fent, minima occafione lapfos, atque innbsp;lalfam fufpicionem vocatos, vitx pericu-lum fubijll'e; vt omnium gentium niftorifnbsp;ïbundè tcftantur.
Quantus vir Parmenio apud AJexan-drum fuit, tarnen optimus lénex tam de Pâtre, quam fil io Rege,prxclarè meritiis,nbsp;cum filio Philota milerabiliter necatur?
Eufenidem tanta apud Ptolemçum liefern gratia florentem, vt nihil ad earn ac-cederc
-ocr page 266-. DivERir tedere pofle putaretur, Rcxciim mulicKönbsp;â fc adaniata colloquenteni dcptchen-deus,ante ædcs ciiis,vcncnato pociilo cx-tinâæjftiika Zelotypia fiifpcndi iiiber.
Alciinenides,refercntc Plutarcho,Pan-nonlaniun in tantum fadigium ciicótiimgt; vtfoliis rcgni négocia, magno cum Rci-publ. çommodo atque honore adniini-urarct, locum venationis, ibi, vbi ipfc af-fercretjCfTc ncgantemjprçcipiti iraacccn-fus, codcm dudum capite triincat.
' Philippus, RexMacedonicus, Aratitnl Sicyonium, virum fapiétia,indicia ac nio-^nbsp;derationcinfigncm, cuius conlilio mul-tapræcIarcgtUcratjvnacum filio, vcnenönbsp;tollit.
Valcntinianus Imperator, Aëtium pra?-ftantifsimum üucem.cuins opera ingen-* tesAttilac copias in campisCatalaunicisnbsp;profligarat, falfafufpicione motus interi*nbsp;mi curat.
Et qnas ludinianus in celeberritnum fui temporis Dueem Bellilarium caufasnbsp;fxuitia: alias, præter falfas difpiciones ha-i’nbsp;buit,ciim ciim pod dciiiótos VantLilos,nbsp;ac Perlas,Omni dignitateoculisque pri-uatum , ad dipem mendicandum coni-
puilt?
ludi-
-ocr page 267-Av T o tl ÉS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113
ïuftitlus quoqiie, Iiiftiniani fiicccflbr, non alijs caiilis , qudni falfis fufpidoni-^nbsp;bus,indudus, Nar(i Pcrfanienio fummonbsp;Duci, cùm Iraliam fcdccim annos magnanbsp;dcxtericate rexiflct, imperium abrogar,nbsp;durius cum ipfo afturus , fi ad penfa ianbsp;gynæceoabfolucndaredire, quam Nea-poli priuatus viuere maluiflet.
Prætcreo hic übens Scianum, PauÜa*-num, Clcandrum, Entropium, amp; alios, quorum prior apudTyberium,alter apudnbsp;Scucrum, tertius apud Commodum, vUnbsp;timiisapudTheodofium fccundum,Im-pcratores, fumma gratiaatquepotentianbsp;cum valuidet, omnes incoriflantix Fortuna aulica, magis diuino iudicio, quamnbsp;Iniperatorum fuorum culpa,pefsimify-cophantx,cxcmpliim fucre. Sed priorumnbsp;Fortuna, qua innocentia probata, ac cumnbsp;higrarirudinis aulicaexcmploconiunftanbsp;eft , ob oculos propoFita , agnoFcamus,nbsp;l^indarum Pythiorum hymno quarro,ve-üFsimè Feripfifle : hoc Fere accidcre virisnbsp;de Repub. bcncmcritis, vtpro benefieijsnbsp;PcFsimam gratiam auFerant: ciim.vtidcmnbsp;*libi inquit, antiqua gratia Facile dormi-homines ünt immemores: fimulq;nbsp;^ccordemur, potétum Familiaritaté periQi J cuJo-
-ocr page 268-Divïrsi
culofifsimam. Qnia ciim velint cxcclfcrc amp; colijuec qiiifqiiam adco circumfpedusnbsp;amp;caiitus fit ƒ vt non interdum aliquid di-cat, autfaciat contra coriini voluntatern»nbsp;facileofFendiintiir, Sc offcnfijß^camp;opi-nione inultoriim citius, ciipiditati vindi-dx frcnos laxant. Imo, qucniadmodiininbsp;in viilncrc prins apparet fanguis, quàmnbsp;plaga ; amp; qiiemadmodnm prins eniicatnbsp;fnlgnr, qnàm tonitrn audiatur : Ita ex fcn-tentia Plntarchi, apud Tyrannos,hoc cftgt;nbsp;( interprété Erafino ) Principes fcrè o-mnes,prins crninpit condemnatio,qnàninbsp;probationer pcrijtdelatns prins qnàm co-argnatur. V«dc veteres Græci, refcrentenbsp;Siuda.reftifsiiTiè præccpêre: ce^ivtbrojjiit-{flwsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Maiorem vitato virnni. Et Sa-
lamon Pronerb. cap.23, idem adinonens inquit; Cuinfedes vt comedas cum potente, fis cautus, amp; ponas cultrum in gut-ture tuo, vt fernes animam tnam. Et idemnbsp;non fine graui canfa dixit; Iram Regis,nbsp;nuncium efi'e mortis. Extant quoque canbsp;de re alia* admonitiones, bine inde, nonnbsp;tarn poëticæ, qnàm politic«, vt;
Dulcif inexpertts cultura pottntü amici,
Expertusmctuii.
Itcmi
-ocr page 269-Avtores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IîJ
Item ;
rfihus edoäo ß quicquätn credit amtco, Vtue tibi, amp; longe nomina magna fuge.
Ncc ilia Senccæ præclara fentcntia o-mittcndaeft.
Stet quicunque volet potent,
Aula culmine lubrico:
Me duldt fat uret quiet.
Et qiiidcni hxc ita vera funt, vt qui velic huius commoncfaôionis cxempla,nô fo-Jum ea in hiftorijs fupcrioris xtatis facili-mè inuenirc, fed amp; ad Aulas potentiorcsnbsp;oculos circumfercs viua exempla intucrinbsp;pofsit. A quorû cômemora^’one cura obnbsp;alias cau/as, turn veto amp;hanc libens abfti^nbsp;neo; quod ea plûtes offcndi,quàm incon-ftantiam fortunæ aulicæ oftendi, vcrcar,nbsp;Ideoqjea oinilfa, vice colophonis Plutar-chi fentétiam in vita Arati fubijcio.omni-,nbsp;bus gratia amp; autoritatc apud magnatesnbsp;fiorétibus perpétua memoria tenendam,nbsp;Amiciciæ ( inquit) Reçu ac Tyrannorumnbsp;feruentes ac repétinæ mnt,amp; ardorc auo«nbsp;dam amoris fubito incenduntur: fed la-befaftari expugnarique facile poifunt, Ô4nbsp;Vciuti ventis inuidix, atque flatibus caln»nbsp;tnnixj afsiduèagitantur.
3 XENOm
-ocr page 270-DiVERSt
XENOPHON.
IN LIB. I. DE DI-
CTIS ET FACTIS SoÇRATIS,
Rabat aiitemDeosfimpIicitcr,Bo-
na largiri:Deos fcilicet optime fcicn-tcs, quæ bona fint. Petentes veto Aurum, aut Argentum, a.ut imperundisiijspoteflutem,nbsp;aut aliud quid huiufmodi, nihil aliud exi-ftimabatpetere, ac fi ludumAle^, aut prsc-lium, aut aliud quid orarent, cuius planénbsp;jpeertus efictexitus.
CICERO . IN
LIBROV. TVSe.
QVAESTIO.
CV M quidam cxDionyfij,Syracu/àno-rurh Tyranni, aflentatoribus Damocles comnicinoraret in fermone copias eins,opes,maicftatem,dominatus,returnnbsp;abnndantiam,ma^nificcntiam ædium rc-giarum, ncgaretqucvnquam beatioremnbsp;quenqiiain hiifl'c, Visneigitur, inquit, ô
Damo-
Avtores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;124.
DamocJe,quoniam b.xc tcvita dcleftat, ipTecandcm degiillarc,amp; fortuiiam expç-riri mcam ? Cum illc fe ciipere dixiflct,nbsp;collocaii iiifsit hominem in aurco !cdo,nbsp;ftrato piilchcrrimo, textili ftragulo, ma-gnjhcis opcribus piélo, abacosque corn-plurcs ornauit argento, auroquc tælato.nbsp;Turn ad mcnfam eximia forma puerosnbsp;dcleftos iußit confiftcre, eosque ad nutum illius intueiîccs diligenternu'niftra-re. Aderantvnguenta, coronæ, incende-'nbsp;bantur odores , menfæ conquifitifsimisnbsp;epulisextruebantur. Fortunatus fibi Damocles videbatur. In hoc medio appara-tii fulgétcm gladium è lacuigt;ri feta equina afpcnfumdemitti iufsit, vt impende-tet illius bcati ccruicibus. itaque ncc pul-chro3 ülos adminiftratores afpicicbatgt;nbsp;nec plénum artis argentum, nec manun\nbsp;porrigebat in mcniain, iamipfæ dcfluc-bant coronç,dcniq; cxoraiiitTyran-num, vt abire licerct, quodnbsp;iam beatus noUct
efl'c.
4 MAK
-ocr page 272-Diversi
MARCEL PA-
LINGENIVS,
In Leone.
NaMqui fumma. tenentrerumfaftigia'Regett SoUicitudinibus maioribiu.atque tumultu
Jaltanturgrauiore quidem', Sedruinera vulgo Tanta latent, tacitijjgemunt,celantjj dolorem.nbsp;Addealtud quoque, quod cruciatcomes imgrobm
Aßidue, metus atçij timor : Sußeclaj^ eifdem Omniafunt. hincinßdias, hincdira venenanbsp;Concifiunt ,foli nec poffunt ire, nec audent.nbsp;Uecfine fas illisfragufiatore comeffe.nbsp;O bona libertas preciopreciofioromni,nbsp;O fummum primum^ decus, qua prorfia ademptAnbsp;Kilgratum, nil dulce viris, amp; viuere mors eft.nbsp;At pauper no^^e at^ diefecurus vbi^ ell.
IdcminTauro.
——’ gratins ouo Er cicere eil vefci, atq^famem compefiere porro,nbsp;Nauta autfofiori ; quam Regibus amp; Reginisnbsp;fimcquid terra fer at lautiprandere, vel vnda.
CICERO»
-ocr page 273-Avtorej.
CICERO , IN LIBRO
III. DE LEGIBVS.
multi ctiam imitatorcs Principum cxi-ftiint. Nam licet videre,qiia:cunqiie nm-tatio moriim in Principibus extiterir, eandem in populo fecutam. Nobiliumnbsp;enim vita, viduquemutato, mores ciui-tatis mutari folent. Nec folùm vitia con-cipiunt ipfi Principes, fedea infunduncnbsp;in ciuitatem : Ncq; obfiint, quod folu ipftnbsp;corriipuntur, fed etiam qu«d corrûpiint,nbsp;plufq; exemplo,quam peccato nocent.
Hine refte Martialis fcribit adDomi-tianum,Epigrammatum lib.igt;.
Nemo svos(haec est Avlae na-TVRA POTENTIS)
SeD DOMINI MORES CAESAREA-N VS HABET.
Et Claudianus de j.HonoriJ conft
componitur orbit
^egisad exempluHi,necfic inflelterefenßis Hunianos edtäa valent, (lutin vita regentit :nbsp;Mobile mutaturfemfercum Principe vulgus.
ALPHA.
PlVERSÏ
ALPHABETVM AVLI- '
CVM Graecvm.
AvXh; ifgt;(iut/37i^3lt;r{it)7rvs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;K.a}i/,
A VÄ« KTTa^cKKhûûy Kyi^agt;)(oii ayfi}ic(t ß KTjûkcyciinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^i3(i}(ra
Ï Aoio^ct^ysç, yAccifv^H, yAvtcu^piovss, ysçyû^ T^^ctrûoTrO'.
à(H^3lt;f}gt;}LOi;,/lt;lv»,J^^lx/HlJLO(pQ^OS}J^ûA'i3(p^ll.} E Ky3V3çtAAi‘y^^lè^^(t^oolgt;f^iJ^¦^H)(Jamp;'^^c^l, ,
’k KTrAslamp;t^CClMiVHS, ^Mlt;f)33Çiiu^^»Ti(à,
H /ovsTiAft^, H^33Qcpa.vK^yHv^i(rnivn«jß«.
O rooiiKvuijSn^HjQfxtru/aABg^^xvizcïlóifriS»
1 /*ïj?7öilt;ziplt;?'üjar4s,lt;vrröT3oï^«5,/Tü;/zó(^§ü)F'
K H^3(f)0^amp;',KXÿ-V^H,K.Ai3(ZH(PlÇ, KX^AitTTaO^*
A xyvrïyActc/lXlQàlJiù)ll,Axp‘’U^H,AxâiTXi^^^*
M IX^ÖTT idviAHTft^XyfixfxiN,
N fti^g«,t'«xts'ô«n,t'fl/zàü vixoïffi vî-iivOc-Çl^^^'
3 viJi.(Jgt;ùi^0iy^{vùii^ujui7r^xcpdx^ci}li^uvxrt^'
O 7xw(/'KÇ,ot'ôfflt;«i'(rçôj,olt;yt/Afc’^j, ôCçif^oyvi^'
r xvTO'7jp07roç,7rx^xxtlo(fgt;iAoi,7roAv3^^Sgt;'^^'‘
P Hl^ivû(j^ûi,^xJ^iVH,^x4’eaj^ôi,^nl3^ôiitgt;^iS’
2 X7rç'oA3y3i,XKXM,XK3Kitiiv^oi^o'tvXti(igt;^oS*
T f t/^Zjôj0î,T/Z^(eA(^«î, TjeûiJ//j’aiTÔTTEFWTif» y y^0(pu»S,vTivttïAnbsp;lt;Igt; fliTlt;AtH,lt;y(ït/ÂN, cpiAoKt^J^Mi,(tgt;xvlxa'ia)/»S»
X ^vsoJix^HSgt;)(X^nôyhii)9S9i gt;yxt^vxx
-ocr page 275-ALPHABETVM AVLI-
CVM LATINVM. PRO-
OEMIVM.
OMnianfCpaucüfirjtconu verfibusAuLtf Comprend! charta nee potuere breui.
' Qta tarnen ifia leges,tjutbus infigmuimus Aulam, Practpua è muit is nomina ver a leges,
^ccvfct ytj TSic KV7re»crKitfxÄ.i^ticr,x.uv soi^uiiv à^^ia-XK^odi'/jicr Kfóiatov.
A nlapiofanatafedesaptißimamcnti.
B uUatisgaudens titulis,Jpe diues%ant.
C onfilijsinimica bonis,contraria vero. elites pragnans,hamataferttlu efea.
£ rrorumJjgt;ecio/a domus,fraudifjj maligna.
P ortunatorum fpeciem menti ta locorum. G loria ventofis ejuam toUtt inatherapennis.
U umanosfiinulans confido lumine vultus.
î nuidiaat^odif dirofuffufa veneno.
Kivfxvfoiv d'wÙTTKr ôisHyv^Kr ouoKo /î^iaoiVt B udorum ijuarens varias ignaua latebras.
M uneribus dextras obuertensfemperapertas. ominafalfagerensfucofafubdola laudis.
O mnia latifica referent adgaudia Vita. rincipijs vr blandafuis,itafine molefia.
Q^uartA
-ocr page 276-DIVERSI
Q^uarta tribus 'Furies foraraddita Terpßepitt. ,, R egn orum ofientans elata infignia dextra.
S ortei)otens,vera nuUi ratione benigna. T efnporibtuconfufa,fineordine,mobi[ü, exlex,nbsp;y irtutemfimulans, vitiorum immerfa profunda,nbsp;^vsó^iótm 0 oivólt;p^v^,'ri^xKviKix\oi(pn,nbsp;'iKouxvHtrnbsp;nbsp;nbsp;^H^oiAXvna-fi »lt;5« iTTTToJ'^tiis.nx.
zaûtrf'à^yxÂtHo- (Jt.i^olt;rolt;r, lt;^fxi^oiKi K^troir.
ALIVD.
4 uht eadem ell omninofides.qua mobitis aunt, y landitur.fidpoll mordet,ceu Scorpius,Aula.nbsp;C onßlijs raro melioribus vtitur Aula.
D ißimulet,regnarediu quipofcit in Aula. B xulatIntégras,ProbitM.tlrCandorab Aula.nbsp;F erre moras,iram frenare,docemur in Aula.
G rande decus ridere bonof cenfetur in Aula.
11 orrentvera loqui, cupiunt qui crefiere in Âula, J nuidiam qui ferre nequit,difiedatab Aula.nbsp;K jirie,quifenuêre,canantEleifon,in Aula.
E anguentvirtutes,régnâtfielus omneperAulatn. uneribus mentes hominum capiuntur in Aula,nbsp;ugas Aula leues,amp;fumos vendit inanes,
O cia quifquis honefia cupit, difcedat ab Aula, T orta Erebi in terris Aula, amp; tua Tatalepana eß.nbsp;ÿ^uaflus adulari,nbsp;nbsp;nbsp;tnentiriprimus in Aula,
E ara auis in toto verepius A ulicus orbe. $ snc(ris,amp;ßmpli(ibus,rafemperinAala.
Tur-
-ocr page 277-DïVÈRSt
T tifpe fenex amp; biopt quado incolit Aalïcus Aula, y ita difficile methodtu bene dicitur Aula^
X anthe retro ibif, erit quando conflantia in Aula, T dra Aula edt, capitu multorü, horrenda Ventnü,nbsp;Z enonesfatui funtatq^ Thrafones in Aula,
Incerto SLUtorc :
Ferre nioratn,moderari ira, contemn ere rifiui Durapati,cun£}os Aulica yita docet.
Fegum foUicita quicunc/j fenefiit in aula, Autfuit,autfemper poßulat eße mi/er.
ARGVMENTVM
AVLAE SYLVJANAE
ET HVTTENIANÆ. ADnbsp;Hierorjymumn''itzendorff,patriciufn
HENRICl PETREI He RDESIANI.
Vuitzdorffemalof aufim defenders moreh fardes,nugafjj leuet mutabi lis Aula.
^1} leuii dl, I'ita^^ /ua, rera^^ ftlutis
^^odtgus,errabundafubit qui limina Regum, ^^jjf^radubijs ambagibut implscat Aula,
O(U
divers!
Otta fiintpotiora domi,(]uam firia 'Rfgum 2gt;ltltttlt;£ij^do}nij^refcrta negacia lurù.
4edibnô tn propresfi res tibi certa,qutefij^t ’ JnjjAuLim necfatatrahune,neccogitegeJlM, ¦nbsp;Isîe tejpojite malts fioctum regaltbus adde,nbsp;Nec resarbitrio proprias committe Potentum.
ytiliormultis Atila,Regum^ coronù, Caulafuifiet iners : fiatis hac, Vyttzjlorffe,/ùperqjnbsp;Ofiendtint Veterum cafiu,dr facta recentum,nbsp;tdtrandajj Vices Procerum,Regumjj,Dueum^gt;nbsp;Dottorumfij, Equitumq^,ferox quos Aularotarumnbsp;^ore rotatiiucunda rudijpetlacula Vulgo.
Non Animi, non Fortunæ, non Corporis
Aula
Lärgitur üona,fed perdit.non donatÜonoTCS Diiiiriafûc Piisfiabiles,fedfemper htantesnbsp;Detinet,euentuy^ bonos eluditinant.
Non,nifideceptiu, quifqnani Sa,picntior Aula Exqtjieu magno faits Saptentia confiât.
Nozz Robiirj
tuas,non commoda Vita
Auget,ateneruat,tollttqj Volubilis Aula.
Non aliunde minus confiant cir ver a Voliiptas, f^uamdtibia mifcrts venit'epenetralibus Aula.nbsp;Plura dolenda vident Oculi, qua grata ; miitufi^nbsp;Latitia veri^^piacaptitbitisAurcsnbsp;f^amfalfipraui^*diit quas Regia lactat.
am veto tetros bac bellua fitrat O dores»
Avtorés. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ijf
jQttrfW nillttue ionisTaamp;ü,nilfuaue relhiqun (SudztUiqujmuü tot alat ycntrijtjj Gultcqjnbsp;Scruos,amp;’ tantôt Epicuri degrege portos.
i^i morbos, amp; aterbafugit di/ffendia rita. Culmina Saua DucumfugiatyEegum^^ penates,nbsp;i^i volet effepms,qui/obrius,impia non bic,nbsp;Ebria non intret penetraliaftitilis Aula,nbsp;^i volet effe fuus,rigida qui fedare non vultnbsp;Mancipio Domina,Serua ne fermât Aula.
Lvnequidem luucnt Virns,racita}nq,propinar Bulcis amariciem Lethes, l'ultufq.frenosnbsp;Porrigit,ac nutusprabet,dextra/q^ benignas.nbsp;Tumblandas Si ren as habet,quaprotinus orenbsp;Arndent,faulty^ trahunt in li)nin.xcantu.nbsp;Aß vbi contigeris pcnetralta,plenajerarumnbsp;Qninia,monfirorum^j vides,rigidofpj Gigantes,nbsp;Cyclopafq^ truces,cf Seiniutros Centaures.
'Nen vllo tot mo/lrafieto,Scopulitte, net imbresi lnfeflantNautas :non fit Euruf(f,lgt;JotuJqj,nbsp;E»on Zephyru5,Eoreafq^niari batthantur in vllo,nbsp;l't lioreajÿj Notu/qjfera batthantur tn Aula,nbsp;(inlafietîhguTgeJy^ vorax,vbtfauaCH\v:itiDiSi
S c Y L L AE rabies monflrofa,Virofy^ Eatefâj J)euorat.hoc nates quot ternis tn Aequore,ques tamnbsp;Panituit vere,fedfero,/lebtlis Aula.
Ofortunatuni,Mare qtit tanißebilentinquam ^‘tuigat,experto tredens : inftgntageniu
Raßelti
-ocr page 280-Diversi
KaßeWi Vuttzdorffe tua,probitarit auiu Indicium, moneantplacidü te vtuere territ,nbsp;Non tumtdos innare liictts,vndaßie marine.nbsp;Nonne coles fapienteragros,amp;/obr'ta Villstnbsp;Rura tU£,ß vel cljpeum, vel nomina gentisnbsp;Vulcra tua,crebraßj^ vü« reßexerü Ault fnbsp;Audi quos vßis docutr,rerum^ magißranbsp;AEtas,dr cautos quos experientiafecit.nbsp;Audi agefacundo monuitqua Sjluiiu orenbsp;AuHcus,Huttenuf^ tonans,amp;clarus Erafinut,nbsp;Dum tumidam viuispinxere colorsbus Aulam.
Dicitefacundi mea diäte cura Poeta, Tum varies Aula cafus,amp;fata Potentumnbsp;Jrrequieta, boft tum dona falubria Rurü,nbsp;EtPhabhComitum^ neuem tutißimadiuit •nbsp;OciacumNj/mphis.nobisdiuina Marenisnbsp;Mufa Ducum memora cHras,faßum^,metu/^tnbsp;Etfortunatos felis die optima fyluisnbsp;Agriceloffüapriuatimquieemmeda nerunt^
LVCAEI
-ocr page 281-Avtores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12p
LVCAEVS ANDREAS RESENDIVS LVSITANVS,
AD NOBILISSIMVM VIRVM Damianvm à Goes, Equitem Lufiu-tium ; ad qiiem cum aliàs,tum Elcgiamnbsp;librij. fcripfitcriamSabiniis. Car-niciinufquam haftenusim-prclfuin.
'rp Xemplo, D‘tniiane,nialo, (jutprimtisin Aula» -^Duxit Apollineos r.ttes, feeiße videtnr.nbsp;Attitnien exemple niulto peiore Pofhtnbsp;ludiciofecêre meo, qui Regibus ilianbsp;Ocia Mufarum ße prodegêrelucelli;
Siue illi adduäi.ßue irrupêre eodcH
Paaperie. quorum vira tarnen error agenda JJoc tolerabtlior, qiioforfan iniquioripfanbsp;Sauijt in quenquam aduerfo Rhamnujia rultu.nbsp;Rcquid entnt miferis fuadere domejiica pefiisnbsp;Paupertas non poßir? ei nee Apollo negaretnbsp;I Qonjultus veniam,veter IS nee vallibus Afcranbsp;'biec bonus Aonidum facro interdiceret amni.
Aftego, cut (quanquam non diues.crin tenui rt Sum modo, amp; ante fui ) vfque à^eb male non fuitnbsp;vnquam,
R Vt
-ocr page 282-DrvERSi
Vt faltem vitrei cjatbhpurutnj^ falillum, Candida mappa,tripes deejfetmihi mefula,amp;hortinbsp;Copia lata inei,(]uónain,Damiane, piabonbsp;thure, t]Hodexofa viuampatienter in Aula?nbsp;Cum tarnen hic illis,qu£ nonfortuna negauit,nbsp;Suauiter, amp; curis vacuns bene vitiere poßim?nbsp;Poßum equide, Damiane, tarnen me faua meoranfnbsp;SoUicitudo premit, quibns vt paulónbsp;nbsp;nbsp;deau amp; res
tors magis augefcat, conieci memetin Autant. Nifaciam id clamant omnes,mcprotintu hoßetnnbsp;tt defertorem conßinguinitatu ; at illinbsp;Ipß qui fefe deßertos eße queruntur,nbsp;Si mihi Larfiiget,loculis er fquaüda meeretnbsp;Nonnunquam exhauflis raro ntdore culina,nbsp;Non magù adigrtant,ea ßue incommoda praßtM,nbsp;Qtum ft alerer ventis,matutindue pruina,nbsp;Roreuc deciduo. noui expcriorq^ fubinde,nbsp;Et tarnen hacantmum induxiperferre pati^^,nbsp;Nefeioquamprudens, certeptiUjdrpim vitranbsp;i^arn teneor ; nam necfupereßfanctißima matertnbsp;Necgenitor,raptHs mihi vix dum bimulus eßent.nbsp;Jpfe atttem caelebs, amp; Islufis aptior or but.nbsp;Non malevixißemperegre,quando ociadoHifnbsp;Dotla virü nunquam datLufitania noßra.
l mifer.ö“ libros fepeU,contemne Thaliam, Aula fiequentanda eß, ventât te nullus in illantnbsp;Maneprtus,ntillitfredeatte ßeritu inde:nbsp;Tac Regem videos, nec tu niß vißus abito.
tntere*
Avtores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijo
Jnterea expeélans, dunt nen adniitterü intro, liüe contraäa maltu ofiedme rumpenbsp;Marcidtu,aut vngues cultedo r4de,necillitnbsp;propt te fedeant,rtfiififorfitan atronbsp;i^em rtdcre volent, (ontrariut tßo, fed augenbsp;^on nihil,hif ipftspoSl tdfabellafuturui.nbsp;Hoe tibt fitßudiuni, vita hue adolefcefene^.
Dixerit htcaliquu,begt;i'e habet, patet ergo Po'êtù, Pt doctiipatet Aula viri:-,Patet Hercule,fed quidnbsp;Prodeß? maießas non vfuc quaritur illù.nbsp;Ptß niaießMuen vfHs,ßtre velim.quanbsp;Pnielumenta niijer poßitßerare Po'eta?nbsp;Prater nefeio quem forjan ßlendoris honorem?nbsp;Pßeputa notum, amp; Proceres nuinerarier internbsp;Vtjummunt : fedft cenfiis tibt defit^uitiu,nbsp;Portiterejuriac. eßo tarnen Aulicus.atq^nbsp;Spe blandire ttbi.Jerui ße, ßeni tere longam,nbsp;lußtat egregios lepid'eßes ißaPoetac.nbsp;Poßquam nuinntiuori Leguin lurüq^ Tjranninbsp;Jn Regnum amp; Reges regnum obtinuere, Pdißsnbsp;Peßum ijf,eloquijqj deciu, Sophiaq^, forenfesnbsp;Vulturtjprcßereiugo. Resdigna perenninbsp;Contigu hißoria nuper. Non ambigis ipfenbsp;Regibiu vtfaueat,cunäu magis omnibus,vniunbsp;Hiuus loannesjß pramta ponere doäisnbsp;Obfeena haßnerent Harpja, barereq^ Vatesnbsp;Partetn nonnuUa humane paterfniur.haberentnbsp;Ptvel poßremat,prima quels iure darentur.
R a Ille
-ocr page 284-D I V E R s I
Illefuo ingenio in Sophiam propcnfus honeflam, i^dijtttd Arifloteles argutus,qutdqutd auiœnutnbsp;Dtxerar ante Plato,mire cognofcere ancbat,nbsp;Vt melius quonam paélo foret ipfageretidanbsp;Publica res,fciret,confultisvtpoteltbris,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Tallere quod neqtieant, quad non affectibus vllis Succilbant, quodnilj]}crent,metuatüe, necaquutHnbsp;CalUditatemalafaciantvideaturiniquum.nbsp;Ergo adflsmptus erat, qualem decet effe magiflruntnbsp;Dflipuli, cuius diues timet India nutum.nbsp;A tq^ d ies ader at caeptis ingentibus antenbsp;Diclus, amp; hora,fua metuens quum prouida partinbsp;faäio, qua Leges, viliquanundinattrenbsp;lura facra,irrHmpit, cir qua portenta rogabatnbsp;I Ila forent? E^uis terra ptlagiq^ potentemnbsp;Difiipulumfaceret? qua carnificina Sophorumnbsp;Tanta erat,vtPeges etiam cruciaretremendosnbsp;Änderet?finefruge? quafi turn deniq^ Eegesnbsp;Vllum opera facerent precium. Si nomen Acheanbsp;DentSophia,autchartisfetriflibHs vfq^fatigent:nbsp;Aut quafi Nicomachi ,prolefuenemmq^ Ltcainbsp;i^idquam conf errent, A cademi aut vtUula,praternbsp;Argumentofas nebulas,comitemq^ tumorem? |nbsp;Effe fatis Eegi, Iuris Legumq^ perttisnbsp;Eidere, regnorusnq^ idis committere curam.nbsp;QMdfitantus amorfludiorum, tanta libido,nbsp;lura legatpotius. Sapiens quid Barttliu, aiunt,nbsp;i^idcj^fitgaxBaldiu,vehemensqjAccurfiiis,horum
Quod I
-ocr page 285-Avtoreï. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iji
S^uod reßenfa triutn Phacbeifortibut antri Çlerta magùfoleat Rabularuin credere vulgus.
, lieni^ vicerunt, tjuainuu non ejuatenus ipfi Optabant,vicêretamen tfecumj^ triumphant,nbsp;Rualuijfe Ductsfirinatam obuertere mentent.
JIac vbi barbaries.vbi monflra, vbi talia morum Suntportenta,quibus quantumlibet óquot; licer,vltranbsp;Viuere mène iuuet? Viuat hetc Chalius, vninbsp;Cui vatum placet Aula,decus nomen Poett, ,nbsp;(^od cupit, amotis habeat riuahbus vnus.nbsp;^os Aula noflrum hunc ccrtepraponimus Offan,nbsp;Ojfan dena mea diftantem mtllia ab vrbe,nbsp;Mentitum ajfteäu fadem Sulmonu aqttoft.nbsp;itfi feruitio nieexire liceret bonefle,nbsp;liucego,quando altudiam non datt^, hue ego falte o/orErafnbsp;^onfugerem.amp;fuaues peteremiht monte latebras. üottrod^nbsp;^unc ceraforutn inter lucostVmbrofaqj Tempanbsp;^unc riguu inter latos conualltbus hortosnbsp;^itriferos errant,tn cartnina fepe Biniatretnnbsp;l^ttotiden in carmtna contpellarent.
nie Che-liiis Poe~ ta in Aula Regitnbsp;Lußta-nia fuir,nbsp;ntaxtm^
At modo vtx toto verfun. componimus anno, nift me redtmo,video,Damiane futurumnbsp;^mnino vt pereat,quanquam non aurea. Liainbsp;^enatui, certèneeplumbea,menififortenbsp;^lus amo,quàm credo, ô'fanèfi deniç^ tandemnbsp;Ï’V’ cerent, vtmeabfc^ nota leuitaiis, iniquitnbsp;^tipere htspoffemfaits, amp; liber fbire,nbsp;^0» fine me jbcio, tu nunc Antcnoris vrbemnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» R }
Jnco-
Diversi
Incoleres: ttcum Ltui memorabile bußum Viferti tecum et'tam PatauiIxtißima rura,nbsp;Aut manno celen, aut Cifioperagrare volantinbsp;Dulce foret: nunc aduerfo meflumine veiium
Vtcini Eridani, vatumfigmenta notare
Jacunda, Heliadesqua diriguiffeferuntur Jn ripa mcefla', qudnam Stheneleius Herosnbsp;Cafum infelicü pueri dumfleret,oloremnbsp;Ver fus in argutum, niueas aßumferit alas’,nbsp;Nuncprona Hadriacas Brenta defcendere in vnditfsnbsp;tittorejj Euganeoperuefiigare Timauinbsp;Hoflia,num manent,extentnum montibus Ulisnbsp;fluminis ora nouem,dio celebrata Maronilnbsp;An magnum vfqj adeb tellus abforp/èritamnent,nbsp;Vtne parua qtlltlem fuperent veftigia? quantosnbsp;,1 Voluerit vndarum vajlo cum murmure tnoles?
Hanc, Damiane,puta ver am me credere vitsn^ Vatibus,hancdignam mentis melioris, eajjnbsp;faße viafama decus immortaleparari:nbsp;Noninterfumos ventofa nobtlitatis,nbsp;At^j palatines fiurras, vrgerefeneHamnbsp;Morofam ante diem,inuito5^ accerfere canos,nbsp;Languiduloq^ patiingenium fordere vetemo.
Hoc tibi de mult is fummatim peßima vita fata mea expofui: qua me non fcriberefolum
Verum ettam memorare piget.
Non fecus eudßi, nbsp;nbsp;nbsp;oltm Sj^mplegada fertur
tuoßße yagam dultor Magnefidos Argus
I
-ocr page 287-Avtores.
Ï32
Quum ril a fin peteret: tjuarenon nefiius horum, Define nie infeßts pofthac agitare querelu.nbsp;Si mea, tjuod nolles,tibi cartnina raraferantur,nbsp;it bonus ajfucfcas tandem ignoficentior efife.
Eboræad VI. Calend. Noiicæb. Anno
M. D. XXXV.
lOHANNE S
POSTHIVS , ME»
z DICVS.ETPOE-
TA CLARISS.» Adnbsp;Melissvm,
I trahereinfelix fiieciofioin carcere vitam.
durapatt vultfiiote,mereturin Au-Jeruts fierutre,moram qui ferre recufat, ( /j. irridendumprabere.refedatabAula.
'^ptm^nietumflinterdubiitt qui viuerenon vult. Omnia qui nefcitfimulare,recedat ab Aula,nbsp;^i vere effepiiu, quifobrius ejfe laborat,nbsp;valere diu, nocituram deferat Aulam.
Aula lotus, fortunafiuos vbt Htbhca lu fus ludit.circxaltatnunc hos, nunt deifcit illot.
R AhIa
Aula Marc esi, 'quo non aliudfurtoßus vUunt, Non, quo naufragium continuât crebrius, vlluttt^nbsp;Aula fer a ell capituni multorum bellua.feruosnbsp;Pejfumdans fl^runq^fuos. O ter^ quater^nbsp;Jnfelix,fatua quicun^ fenefcit in Aula.nbsp;At contra felix ô terq^ JAeliJfe quaterq^,nbsp;Ambiguam ftpient luuenisqut liqueris Aulam.
D. AND. ALCIATVS,
EMBLEM. CXIIII.
HEroumgenitos, amp; magnum fertur Achillem Inftabulis Chiron erudijßeßiis.
Semiferum Doäorem, amp;femiuirum Centaurum, Aßideat quißi^ii Regibus, effe decet.
Elt fera dum violâtfocios, dum proterit hoflesi Eltjj homo, dumßmulatfe populo effe pium.nbsp;Idem Emblem, clx.
Vana Palatinos quos educatAula clientes, Dicitur auratis nellere compedibus.
EX LAZARI COLERI,
IVRISCONSVLTI DISER-tifsimi, quodam pro-pemtico.
A via forts piäo ^milis mihi vifa libeüo, Qm tragic IS intus plena dar alla malls.
-ocr page 289-Avtorej. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15^
P. MELISSVS. S. IN
SHEDIASMATVM RELI-quijs Terpfichor.
Splendida magnifies paup ertas regnat in Aulit, ifia domt noftra fukdaur, Aula vale.
Idem ibid. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j
Promtius èfilieü venu expreffero Ijmpbas, Aut liquidum i dura muljêro lallepetra.
Débita quam molliprece difiutianturabAula
Aéra, catenatis Petre ligataferif. inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Idem ibid.
AD CONRAD. LEIÇHT. DE MALLIO AVLICO.
\/1 Agifleütuineptus ifie.Leichti, Baculariitineptis,
EtSclaiio, Stoltdoq^Ruffiano, Aulicam nucibut fchola reltltùnbsp;Pitampropofùitpericlitandant.
V tprimordiafirmiora confient, Oblongat Afini tegatquod auretnbsp;Vno pileolo caput renodantnbsp;Contentas minime ell,eo.jj duplo,nbsp;Ki duplum infuperalterum priorinbsp;Imponat.rediniiculureuincluilP.nbsp;Leichti,quid rogo fufiicarts l an non
Pi EU
-ocr page 290-Diversi
E/7 hocflulttciit. addere tnfolenti Multo flultïctani infolentiorem ?
THOMASMORVS.IN
AVLICVM GALLICAE LIN-
GVAE AFFECTATOREM.
M'tcusamp;fodalüeit Lalus mihi
-^Britannia^j nattu,altufj^ infula. Atcum liritannos Gallilt;i (ultoribusnbsp;Oceanui ineens,hngua,mores,dtrimanr,nbsp;Spernit tarnen Laliu Britannica omnia,nbsp;Miratttr.expetit^^ cunita Gallica.
Toga fuperbit ambulant in Gallier, Amat^^ niultum Gadicaslacernulat,nbsp;7.ona,locello,atyjitifegaudetGaUico,nbsp;Tiltro,bireto,pileo^^GaUieo,nbsp;Tt calceis, ^/ubUgare Gallico,nbsp;Tototjj denicjj apparatu Gallico.
'Nam amp; vnum habet minißrum,eum^j Gallicunt, Sed tjuem (licet velit)nec ipfa Gallianbsp;Traäareijuiretplus (opinor)Gallice,nbsp;Stipendi] nihil dat,atid Gatiice,nbsp;Vejüt^ tritispannulu,amp;Galhce hoe,nbsp;Alitciboparuo.i:^ malo,idqj Gallice,nbsp;Labore multo exercetat^ hoc Gallice,nbsp;Tugnujj crebro pulfat, id^j Gallice.
In catu drill viaddrforojamp;frequenM, Rixaturobiurgat^femper Galilee.
-ocr page 291-Avtores, ÇuiJ ? GitUïce illud?itgt;to fèmigalliee.nbsp;quot;Sermonem enïni^ nifaller )iUe GalUcumnbsp;Tam callet omnem,quam latinum Pfittacus.nbsp;Crefiit tarnen, fibi^j nimirum placetnbsp;Verbü tribusfi quid loquatur Gallicis :nbsp;Aut Gallicis fi quid nequit vocabulis,nbsp;Genat ur id,verbis heet non Gallicis,nbsp;Sono^ faltem perfonare GaUico,nbsp;Palate biante,acutule quodani fone,nbsp;Ttfcemina infiar garr'ifntis molliter,nbsp;Sed ore pleno, tanquam id inipleantfaba tnbsp;Balbutions videlicet fuauiter,nbsp;Prejfis quibufdam lit terts, Galli quitusnbsp;Ineptientes abjlinent, nihilfecusnbsp;ü^am Vulpe Gallus,rupibufqj nauita.
Sic ergo Unguam ille c^ latinani GalUcè, Pt Gallice Unguam fonat Brttanntcam,nbsp;EtGallice hnguam refertLombardicam,nbsp;Et Gallice hnguam refert Utjpanicam,nbsp;Et Gallice hnguamfonat Germanicam,nbsp;Et Gallice omnem,pratervna)n Galhcam,nbsp;Nam Galhcam folamfonat Britannice.
At quifquis infulafat us Britannica, Sic patriam infolens fafiidiatfuam,nbsp;Pt more Simia laboretfingerenbsp;Etamtilari Gallicas ineptias.nbsp;Ex amne Gallo ego hune opinofebrium.
Ergo ex Brit anno vt Gallus ejfenititur. Sic dqtubetefiat ex Gallo capus.
Idem.
Divers!
Idem,
Lubrica non fernst certuni nunc Aula tenorem, • Sedrotatinfi,tbi{eniCitC4/Hbinderotam:‘nbsp;Sternerefitinni,tlibet,libetinfinta tollere,rerumnbsp;Imjj vicem nulla vertere lege vices.
T^laxiniacum bonafunt, iam funt mala proxima: rurftu
Maxima cu mala ßint, proxima iam bona funt. Tort! animo mala fer,nec bis mifer e/lo dolore,nbsp;Ne cito venturispramoriare bonis.
Idem.
Magna dicm magnisexhaurit cura Tjrrannis, NoTlevcnitreqtiics,fitarnen vUa venit.
Nec tarnen hi pluma reqiiie/cunt mollius vUa, In dura pauper Ifliam requiefiit humo.
T.rgo Tj/rannetibi hacparsfelicißima vita ell. In qua mendico par tarnen effe velis.
Idem.
Ferme dimidium vita dormitur,in illo
Aequalesjpacio diues inop/qj iacent. Frgo Craf ttbi.Regum ditiftme,vita
Ferme dimidiopar crat iras egens.
Idem.
DISCRIMEN TYRANNIE!
P RIN CIV IS.
Ifgitimits immanißhflis Fex hoc Tyrannis interell.
Serit^^
Avtores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zj;
Serum Tjrannus quos régir,
Kf.v liberos patatfuos.
Idem.
PRINCEPS NON SATELLITIO,
SED VIRTVTE TVTVS.
Nozz ti»iorinuifus,non alta palatia Regent,
1s!on coiHpilataplebe tuenturopes,
Non rigidus vtH niercabtlisarefaielles, ßc alteriusfier, vt huiuserat.
Xatus ertt,popHlutn quißc regit,vtiliorem
Vtpopulus »ulluni tenfiateßeßbi.
Idem.
Populus confcnticns r^num datamp; aiifcrt,
Cluhunq^ »iidtis vir viris vnus praefi,
Iloc debet bis quibuspraeß.
Praeßc debet neutiqiiain diutiits,
ui quam volent quibus praefi.
S^d impotentes Principes/uperbiunt, i^dintperantprecario ?
Idem.
Tyrannus in fomno nihil diftert à Plebeio.
trigit ergo tuas inßtneßiperbia crifias,
Qupdflexo curnet fe tibi tiiiiagenH,
l^pd populus nudoßirgat tibi vertiee,quodßr
Multorum in manibtu l''itaqj btorßjj tms f
At
-ocr page 294-Atfiomnusquoties artiisaßringit inerte,
Hite tua tam totiesgloria die vbi fit ?
Tune ignaue iaees truneo non impar inani, Autpaulofunâùanteeadaueribus,
Quod n fi eonelufiu timide intra teila lateret. In euiu/^ foret iam tua vita manu.
Idem.
Quid bonus eH Prineeps? canis elleuftosgregis indt Quiftigat orelupos.quid maliulipfe lupus.
’Idem ad Aulicum quendam.
Sape mibi iallasfaeiles ad Prineipisaures Liber, amp; arbitrio ludis vt ipfe tuo.
Sic inter domitos^ne noxa fiepe leonet LuditHr,atnoxitnonfitnefitpemetu.
Infremitineerta erebra tndignatie eaufa, Etfiubito mors ell,tjui modo luduserat.
Tuta tibi non eil.vtfttfieeura voluptas,
Magna tibi ell, mihifit, dummodo certa, minor. Idem,
DE BONO REGE ET P O P V L O.
Totum ell vnus homo regnum, id^ coharetaniore, Rex eaput ell.populus eatera membrafaeit ¦
Hex quod habet Cÿfes ( dolet ergo perdere quen-quant )
Tot numeratpartes corporis ipfefui.
Exponit
-ocr page 295-Avtorbs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ylt;J
'Exponit populusfefi pro P.ege,pututq^
C^uüibet huncproprij corporis eße exput.
Idem.
Eerdendo hona noßrafere cognofeitnns omnes, Dumpoßtdentus ßernimus.
Sic populo i/uo^j fxpe mxlus,Jed fero benignum nbsp;nbsp;nbsp;‘
Coniniendut hxres Principem.
Idem.
Princepspifis nunguam Carebtt liberù, Totiuseïïregni pater.
Princeps abundatergofelicißiniiu
Totltberis,quotCiutbus.
IVLIVS SCALIGER,
IN L i B. 1. E PI D O R-
P I D V M.
^ulam reperir qui bonam , (3- vtilem , amp; fidelem.
^ie autorefiquatur, duce me.me^^fequente:
Si quù queritur.necfugit.hutiu mtferebor.
HE N-
-ocr page 296-Diversi
HENRICVSPE-TREVS HERDES. AD CLARISS. VIRVM D. lOACH.nbsp;Götzen,Mundenfèm: Illuftrifl’. Principinbsp;acDomino, Do. Er re o , Duci Brun-fuicenfi amp;Luneburgenfi ; Comiti in Cla-romontc , Equitiq; fummi ordinisnbsp;vcllcris aurcijà con-lilijs.
A Vlam cur Joachime, culte le gum
Anttße5,reper'tffe te fidelem
Vnus diets,amp; vti^m,bonamq^ ?
An quod,refi)iciensfeueriorum Ducum limina, curiaf^ Regum,nbsp;Tot vefligia cernts impôt entisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
2 ra,tot furios, tot A uUcorum, Tot paßimquot^Principum ruinas!
Anfic Principe cum bono,faceto, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
J'iotto, belligero^j, candido if.
Indollos alios,ó'iniperitos, Sauosdeniq^comparasferoff?
Anquod toytiüf, tuae!i,neciffpura, Neefi-audum patiens, nee inqutnatanbsp;Communifcelerun/tue, nee altrixnbsp;Idufcarum, culicumue, cimicumue.
trg/t
-ocr page 297-Avtoreî.
Ergo re Joachime, te heatum, Cui nunc inter amabiles fodales.nbsp;Et M.unda locus apt us efi in aula,nbsp;^in banc te duce, tefequorfequente?nbsp;An me, te focio, vel imper antenbsp;Eric O Duce,pocnitebitAula?nbsp;Elanq^j hoccandtdius benigniufue,nbsp;Ejcus, Danubius^j, lAofa, Ehenus,nbsp;Se vidtffe nibilfatentur.ex quonbsp;Tueri Itcuir ferenioresnbsp;Vultus,ora,manus ; droptimatesnbsp;quot;Eadas vndiij^ candidat fecutosnbsp;lleroù, thalamoq^gratulantes.
Eucem,dante Deo, reducer illam f^ttu Lucifer aureus fecundo,nbsp;nbsp;nbsp;*
poli difficiles vaga labores Relatif liceat vtdere vultusnbsp;^oniprincipis optimosin Aula,nbsp;iiuani molli feritalueo Vifùrgù,nbsp;S^am molli feritalueojj Eulda,nbsp;^tquam flumen vtrttn^^flexuofonbsp;^auat circuitu, facit q- Mundam.
dulces interea valete ( dum me ^Ipium iuga detinent ) amici,nbsp;^u nofiri 1 o AC h i m e pwjrffœfwf,nbsp;tu dimidium met, G E o Rnbsp;maior Oportno,fed amplonbsp;(ognomine.qui tjpo libellos
S Jh
-ocr page 298-Divers!
In lucem dédit elegantiore:
Valete,fludifsjj me fodales
Boni pergite mutuù am arc.
PHILIP. MELANCH.
IN LIB.in. EPIGRAM.
Ex Antigone Sophoc.
AvLICVS FIDELIS.
•v tO« pectus vUiiu potest introßgt;ici,
Vrbis M.agiflratHspriußiuatngej[erit.
in graut periculo ciuium
Vere falutarem /ciensfententiam,
Bam timoré viilus occultât tarnen, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/
llunciudico vtrt^i ejfe malum ac inutilem Btfi cftiis antefert /aluti patria,nbsp;Briuati amici gratiam at^j munera,nbsp;nie omnium ett mortalium iniuflißimus.
Ego D E V M teflem inuoco,ftPatriit Vifcrimen impendere videra mea.nbsp;Me voce dtllurum att^ mente Itberanbsp;Sentcntiam, verißima gua videbitur.
Net vllus hoßis ctuitatù publicus, Priuatim amicus eße ducetur mihi.nbsp;Sed nauis hac, qua feruet omnes vniea,nbsp;Sit ciuitas, qua cum vehemur integra.nbsp;In ipfa arnicas quameßarentc licet.
-ocr page 299-Avtores.
IDEM LIB. III. EPIGRAM.
Ex oratione Ly ciirgi contra Leocratein.
lr.1t tl! ad panant Dcuift tjuos trahit, Auferre mentent taltbtisprintuntfilet,nbsp;Caitptncnt^j offundit, vt ruantfiasnbsp;Turetiteritt clades ,fibi qttas noxijsnbsp;Accerfiertint vitro confiltjs nialü.
Ibidem. In Thycft. Scnec.
quot;Re^norunt fielerata ctipiditas ontnia Confuja iura natura contaminât,nbsp;Vt fratertniptas fiatri inijctat ntanus.nbsp;Kthil^^peius ambttione, qua ontnianbsp;Diiiina, buntana, iusÿj amp;fas vegere filet.
ERIC VS CORDVS,
IN LIB. II. EPIGRAM.
Ad Arcolaninn.
'tNfiruente,domina quifant coniniodiuAula,\ A Et placeant mores Areolanemei ;
lUani (juandoquidem callcre catifiintus artem
Diceris, infanti doäus ab rngue puer. Vxcuteftneeram rello cum peblore nientem,
Ingenuuniq^ tuo prodeat ore nihil, indue firuiles animos,fiäotj^jaHore
Vel nnnimtsfimults, qua potes arte, place.
S 2 Blari’»
-ocr page 300-Blandus adulator, leuis affentator haberi Ne pudeat, nullus fitpietatis amor,nbsp;tJullis fla^it^'s,nuUo^ offenderefafiu’,nbsp;Indigntßimafer qua^,nefandaproba:nbsp;Dißi»iula,fimula,ferutbeni,f£d nial'e fide;nbsp;Dentq^ nulla bonus vir tibi dona pete.
Hei quid aù?cupit hocfitpicns homo viuerepallit Cui vel nuda donti rodere crufla licet?
VITVS VVINSEMIVS, IN LIB. n. EPIGRAM-matiim Philippinbsp;Mclant.
•
^-^Vi/quis adalterius nutum componere vultuM Nefcit, amp; iniuflis auribtts apta loqui,nbsp;liunc verum,nuncfalfit loqui,pro tempore,vtiflinbsp;(^i rerumpotitur, complacuiffe videt,nbsp;Omnibus,hunc moneo,longe difcedatab jiulisinbsp;Candor amp; integritas exulat indeprocul.nbsp;Sxulat amp; dulcis liber tas.omnia faflusnbsp;Plena, nec ell vüus dicerefalfit pudor.nbsp;Dicerefialfa pudor non ell;{ed durius illudnbsp;Quod non ell vllus ver a negare pudor.nbsp;txiliograuior locus ell, amp; trißior, in quonbsp;Hecfitnilo cuiqtfllm, nec licet eßepto.
-ocr page 301-Avtorej, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^2
M, PALINGENIVS,
In Leone.
---non iugerafanti Plurimaßnt, non omneaurum, no qiiicquidarenanbsp;Indus Erit brais cupidus leoir,vt patienternbsp;yelfloniacho altertus cotnedasjCapidfue (juietemnbsp;Adfomnum altertus,domino^ iubenteferarunbsp;Eiunc hue,nunc illuc, velutipila miffiis ab illoinbsp;Inierdumjj hominis te longe det eriorisnbsp;Jndoäi, injltni, vinofi,luxurioß,nbsp;Imperioparère velis, turpißima res ellnbsp;llimiruni, poßis cum liber vittere paruo,nbsp;l^arere feruitio maiorù pramia cenfus,nbsp;Ac libertatem,ßne qua laudabil^itl ell,nbsp;ycndere,amp;imperium domini tolerarefuperbi.nbsp;Dégénérés animi Procerum quid quaritis Aulasl
LVCA^SiVS, Inlib.S.Bclli Cinil,nbsp;--Exeat Avla jQ«jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;effepius: virtus amp; futnma poteßat
èlon co'éunt,
S* 3 SENE,
-ocr page 302-DI V E RS I
SENECA,
In Agamemnone.
lurapudor^, lEtcontugijfanila fides,nbsp;TugtUnt ÀVLAS.
Idem in Hippolyto.
Verum iufia, qui Jieges timet,
Peponat, omne pellat ex animo decut: Malus eïï minifler regij imperq pudor.
Ibidem.
Vraus fublimiregnat in Kvi.t,. Idem in Agamemnone.
'i^unquam placiTam feeptra quietem. Cert t'tmue fui tenueredieminbsp;Alia ex alijs curafatigat,nbsp;Vexatq^ animos noua tempeßas.nbsp;lionfie Libycis fortibus aquor,nbsp;Furit alternes vokterefluilus.
Idem in Hercule Oetco.
Ttf quicun^j es, qui feeptra tenes. Licet omne tua vulgus in Av lanbsp;Centum pariter limina pulfet.nbsp;Cum totpopulisflipatus eat,nbsp;in totpopulis vix vifafides,nbsp;Yenetauratum Urnen Ertnnjs,
LtcuHgt;
Avtores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14e
Etcutn magnt patucre fores,
Intrantfraudes, cautij^ doli.
Ibidem.
Cefpes Tj/rio nioUior oßro
Sliet itnpauidosducere fomnos:
Aurea runipunt teäa quietent, yigiles^j trahit purpura nodes.
Oß pateant pedora ditùnt,
Si^tntos intus fublintis agit
Eortuna nietus? Brutia Coro
Vulfantefietuni int tier viida ed.
CLAVDIANYS,
In Epigram, ad Hatiria.
IN breuibus niinquain fefeprobat Aeolus vtidis, -* Nec capit angußus Borea certaintna coUtf,nbsp;Alpes nie quattt, Rbodopaaq. culmina quaffat.nbsp;incubait nunquam coeleßisflamma falidü,nbsp;iiec parut fiutices iram metuere tonantis',nbsp;ingentes quere us, annofas fulminât ornos.
Idem.
i^lagna repenteruunt,fummacadunt fubiti.
s I THEO-
-ocr page 304-* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Divers!
THEODORVS BEZA
VEZELIVS.
AdPrifcum.
A Eoins Aeolia qutfimm dicatur inAvtA Clnudere nunc vent is, nunc referurefores»nbsp;Dicere, Prifietuuar, dicentem fedulus audi.nbsp;Hoc quoc^ ne pereits naufrugus ipfe mari.
AzQLVs hicveraeïïRegumProcerunijjfigura, Eflquibusin toto vanius orbe nihil.
Aeolia avla. quideihnißquas nos cernimus AV* LAS?
Newpe aliud rediens rurfus in orbe Chaos, JiincEuri, Coriq^ ruunt, hinc nubiliu Außer,nbsp;HincAquilo rfgido iufius ab axe volat.
Jlinc Mundi pelagiu vertuntqj ruuntfj proceHa, Rar US vt his currat nauita tutus aquis.
Ha funt Aeolides, locafœtafurentibus Außris; Aßicedifiuptasvndiqj, Prifie, rates;
Etfi fortefapis, curfum in contraria flede: Stultus ab hac vitam quifibi morte petit-Idem,
BVRDINO, INTIMO IH. Rcgiim Galliae Secre-tario.
iSe ego cut cura, cutmagna négocia Reguta luctsbuêre diu; tanta cut molegrauato
poft'
Avtores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141
fojfedatum (nee enim certe diuinitns iflit Indtgno coUata mihi memorâffepigebit.)nbsp;Sic onus integrafatna^fidej^ tuen,nbsp;Innocu/i rf vit a exemplutn poslfata relinquam ?
Jieu ramen infel:x,eheu maleproutdusajfum, AeternaÇj reus pœn£,fi me ante tribunalnbsp;Chrifle tuamfijlasdiorum memorantemalorum.nbsp;Scqttidenim tanta poßimpratexere culpa ?nbsp;Rci ego dum Regum,dum magna négocia euro.nbsp;Ah quoties terra affixus,caliimmemor,amp;tenbsp;Mi a tvs, ó'meneglexi,ebeußilendorinanisnbsp;Offudit quoties tenebrasmegaudia plenanbsp;Perciperem lucis ? quoties turba at^ ixmultusnbsp;Oppleuêre aures,monitis ne forte paterentnbsp;Chrifle tuis : mihi cum furdo,in pj^acepfq^ ruenti,nbsp;Q«o malefane ruis, quo te tandem abripis,heus tttnbsp;jfBurdine infelix ? intufqjforiff^ fonares.
Ah quoties quotieffj flqut me rectaparatum, Abripuitrapidus velutin contraria vortexnbsp;Tranfuerfum,rurfuf^ in dénia compulit a v l a,nbsp;AV LA omnisfcelertsmater,nutrixqjnefandi.nbsp;Subfcripflt quoties multis manus ifla relutlans,nbsp;Polihabita fuperûm miferis mortaltbiis ira.nbsp;Deniqfj remfaciens,rem certefundittis omnemnbsp;Perdidi,cr tnfanus fludui ditefeere damnis.nbsp;A V L A apage, amp; procul ô procercs Regefq^ valete,nbsp;Pt qua me bona laââstis tor^lfaperannos.nbsp;Tm vero vnafalus homtnunhfolumf^precanti
S i Perfu-
-ocr page 306-DrvBRSi
Perfugium /pret is qutcunij^ ollmue reccnsfue Tartim ignarafuperfiitio,partim intulit audaxnbsp;Jmpietas, (ir nunc eadem quoq^ motiflra tuentur,nbsp;lianeanimam Chrifle, hanc animamferttato beni-gnns,
Se^ fuumjjfceltts dar a tibi vocefatenton.
At vos,qui turbasinter tantofq^ tumultus Recte homines mortem meditart amp; viuerepoffenbsp;Creditis, vtquos deludunt infomnia lata,nbsp;llac vtinamfaciant aliéna pericula cantos.
Taha Eurdinus moriens : quem fapediu^ Sanum affetlatiis.morientem deniq^ ridensnbsp;AuUcus,Hlt;ec amp; nos olim meditabimur,inquit,nbsp;Interea veto vita^ Aulaq^finamur.
HENRieVS STEPHA
NVS, IN CHARINVM. •
Va tu cunqi,facts,qUA dicis cunq^ Charint, Aulica tu nobis hac vocitare/oles.nbsp;Aulicus immani qui verba adfingula riilunbsp;Diducit ri/iu turpiter ora tibi.
Aulicus etlgefitu,quo nullus ineptior vjquam, Ipfo cum manibiu gefliculante pede.
Aulicus es,balbaft qu,ÿidoes nare locutus, Aulica /ùnt auri barbara verba tua.
Aulicut
-ocr page 307-AuUcusesauuco ß tjtuudo tltobßtanari!, Aultcus es.barbam cum ttbtpxdor habet.
Auliciti.orelupos tjuoties tmitare voraces, AulicHs,espurges quando Charine jueri.
Aultcus es,crudo quoties è peitore ruclus, Etcrudos ruclus,qua comitantur,eunt.
i^andm hac avla. foret,dubiusperfape rogaui. Debt tas tantas qtu tibt tot^ parit,
Nunc cum cèt/Auv porcis trtbutffe recorder .lïonte-rum,
Deporcorum avla tequaq^credoloqui.
D. ANDREAS ELLIN-CERVS.MEDICVSET Pocra prxftantifs.ad Hcnric.Pc-trcum Hcrdcf,
AV L A niß oüa quid eïl ? paraßtos vtraq^ nur-trit:
Inuida ßnceros non am at kvzk viros.
Caulapecusßmplex balantesfordida pafiit, Splendidaraptoreseducat kvla lupos.
Sunt tarnen dr caulu quadam communia, dr AVLIS.
Odere Aonides vtraq^ régna deas.
9Aj/rtilon AVLA nttens, te pinguis caula Me~ lantht,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•
Perniciem dominifouit vtrumq^fui.
-ocr page 308-EXIO lAC BOIS' SARTI VESVNT : EPI-GRAMMATE, ADD. lACO-bum Pafcharium Lotharingum, Me-dicum amp; Poetamnbsp;doólifT.
R ifitlupf iter diuirum fur ores.
Et deliriit Prtncipum,dedit^ Loquaces Sitniof^ pßtaco/^,nbsp;Turbam blandiloquentiuut Gnathonunt,nbsp;t^i Mufca vocitantur adfgt;4teUas.
Uis prhnum fiudium eft,ciêre ri/um Ex re qualibetiCit leues cachinnosnbsp;MouerCfdr recitationefiäinbsp;toni^ds nobiltum excitare laudes.nbsp;Nöruntfiommatibusplacrreßtlßs,nbsp;Et mordacibus iritare did is,nbsp;si quenißmplicioribus notârintnbsp;yitit moribus effe,amp;inßitutis.nbsp;Aptantdeni^ punétum ad omnefiontem^nbsp;Pl rfotiasßbi congruente nafonbsp;Concinnantßnuoßffimperauranbsp;Dantes carbafa non nißfecunda.
Horum qualeßt hoc genus requirit? Nonfunt plebeis, anihe tantumnbsp;^atiflemmaùbus,fed amp; célébrénbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. -
-ocr page 309-Multi de medio genus Senatu Traxerunt: alijfcholii rehilisnbsp;(Qms fancla fudet eruditiottu.)
Muncpro niilitibus volunthaberi : bella prins geri,nec vrujuattinbsp;Confertastulerintßmul cohortes.
Vidi mancip^s vbiQj,ér hifie nobiliumßateremufiü.nbsp;Omnes fercultiffartajus,placentasnbsp;Sect.tntur,Siniiit^j Pfitacij^nbsp;Viunt, (venter enitn imperat Magifler)nbsp;O feruum pecus, dr tnolis dicandutn :nbsp;Peiores dontini,parata tpii ißisnbsp;^on tieclunt anhnalibus capißrat
Lvdovicvs masv-
RI VS NERVIVS, IN EPI-graniinatis fuis*
V. Mafuri ? M.ferorexul. V. opes cur lin-* guis d* A V L A M ?
M.5zf prof Ugo tandeni Chrißits rf alt a quits, V, hlilûe refers M. odium. V, quid contulitnbsp;AV LA? M. dolores,
GEORGIVS SABINVS,
IN EPIGRAMMATVM
LIBRO.
Ç AEfe rudesinternturau vefiecolonos Norit ns A^riioliC Duxftciebat opus.
Nuncpafiebaroues,nuncgraniiiiafalce/êcab4t, Vonterepro/tindensnuncfubigebathumufii-
J-tfimutill.iro defefirmonc,rogabat
Plttrinta,nenipe tjuibtis nioribus ipfeforet: Jufiiua» exigeretpanas afontibus vltor?
Débita conferretpramia numue bonis ? f^arenti vero caufanhcurRegibus ortiu
Princeps,agrifolam fefimularet ? ait,
2de luuat c rttdibus cognofitre vera colonis : Seruitadulatrixauribus a vla wfw.
Idem ibid.
Illlccebris veluti Meretrix inuitat amantes, Affcrat ip(a tjutbuspcrnietofr malum.
liaudjccui alleétatluuenum Rejpublica snentes. Perditamatores qua malefida fuos.
^ifquis es, hanc pariter deuites,hortor,amp;Uturn, ytra^jplena mala fiaudis,amata nocet.
PETKVS
-ocr page 311-Avtores.
14*
PETRVS LOTICHIVS
SECVNDVS, MEDICVS ET
POETA CLARISS. IN LIB. II. Carinininn : ad Leonhardutnnbsp;Münfterum.
Et ritare mènes pralußria,chorda^ dulces PulJadJttd^ cl}orditsvoximitata,fonos,nbsp;Dttcere cum Mußs vtdeor Munßere choreas.nbsp;Jedes, Helicon ell locus tile tnihi.
Carmina pellorilius, tnulcendis auribus apta jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ell ljfra,me chordts voxj'oeiata iuuat.
I nbsp;nbsp;^traijj cum prafies.quid dtilcis atAce rependam ?
Hoc precor,vt viuas tempus in omne tibi.
VAVLVS LATERMA-NVS THEMARIENSIS, AD
HENRI C. PETREVM
Hcrdcfiaiiiini,
PetreeÇiiuotquot rfftiam/ûnt,aut mihi Euere quotqitot.auterunt in poileruin,nbsp;' Interfodales omnium cartßtme)nbsp;Euoluis,Atilicam coMibtisfuisnbsp;Sf vanitatein ante oraßßu omnium,nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;luuare e^o ne deßnatn
Hoc
Diverji
Höf i» ldbore,vcrifatemßcupis Atidaäer anioto vtpudore proférant.nbsp;Aliud quidemfeciffe te cerno nihil,nbsp;quad cicatrices mihi triftif tmai,nbsp;ambo nos in Aulico quondam marinbsp;Acceperamtu,qua^ vix coiuerant,nbsp;^edtnte^râfli,nec mihiprouinciamnbsp;Uacduriorcm nuncqueas imponere.
Sed vttamen,pro iureconiunäißimtt iüeceßitudinisjtibi moremgeram,nbsp;IReddantur exemplo^j nofir o caterinbsp;Prudcntiores : en habes hicpaucula,nbsp;Quafi placent, amp; digna iudicaueru,nbsp;Ff caterisadmifceantur,haudtibinbsp;Reluitor.Expatfumlibrisdecerpertnbsp;Selelliores defiinâramfiofculos,nbsp;Si non acerbafilq mors vnicinbsp;(Qtum celitum Rexnuperexergafiulonbsp;Mundi nefando, celfa denuo polinbsp;Stellantis euocauit ad Palatia )nbsp;Vitam dolore,fletibus,fufi)irqs,nbsp;Vlenifiimam mecogeretiam ducere.
Sed quidgemo ? Deus fuum nunc abfiuUt, Mihi quern liberaliterconcefferat,nbsp;Huiefitperennis lauSfhonos amp; gloria.nbsp;Semperfecunda tenderantur trifitbus,nbsp;Etficfecundis (tdmouentur trifiia,nbsp;Plusfellea vr plarumjj amaritudtnit
-ocr page 313-Avtorïs,
h;
i^uam meSe£ perfenttM dulcedinis: eïïin 9rbe,nul!a conflanSiOmnunbsp;Sed vanafunr ,periculKjj obnoxia.nbsp;Clementium quot iamfauerePrincipuntnbsp;in excidunl? quotAultcieptatißimitnbsp;Uonoribiu, quosobtinebantantea,nbsp;Priu4ntur, fntetcrr:mis^fordibiisnbsp;Cogun tur lt;tu urnfirdidum traducere.nbsp;Sed Pax in A-yi-K Regis vfq^ccelieinbsp;Ploretperennis, at^ plena gaudijs,nbsp;Ibi querela nulla, nulla lacryma,nbsp;^UurnntcvUus occupât lotum dolor.
. HEN-
DiversI
HENRICVS PE TREVS HERDE-SIANVS,
Dc qiiodam Scoppo, ad PROBATAE HDEI ACnbsp;virtutis viruin Balthazaïciunbsp;Craininoniuin Pan-cratiartcn.
CV M gratis bibuLiScoppusgr^caturin Aulas Crcbrttforis ficcans pMula,rara donii,nbsp;'Non feats ac ProteusforniM e^l aptus in onines,nbsp;ïïl Meójfitbtndenouis ludtt itnaginibw.nbsp;Salomo, 'lïHni: aoéto Safomon declanntat ore, difertotnbsp;Largo fcrmones ftficiente mero:nbsp;Nunc vbi tlamofo crifias trexit lachiis,nbsp;ExHtoSamfonfitSalomonepotens.
EitÓquot; Samfon,nbsp;Lil
Stmiai Sus eil.
Mox variogeflu, vario^j tniitaniinefalttu Aeijuiparatfatuos Sintia Sttntolos.
Deniijj diflenttu vino procutnbit burnt Sust Portio fetigeï'it maxima potus bara.nbsp;Ciratmjiant Aftni fera de noéte rudcntes,nbsp;(Sruutiitumfj Sucs protinuiingeniinaiib
-ocr page 315-Avtores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14^
idem, de TITO NON VE-
SPASIANO.
AD VIRVM DOCTIS-SIMVM ET HVMANISSIMVM Rochvm Craneveldivm Belgam,nbsp;Antuerpianuin , amicuiunbsp;fuum carifti-
miim.
J JrM, Ro cm, maris beat su iUt •^iTitsu natttgat aulict lacunae.nbsp;Aurs (jutjrpefame,fits lautlùnbsp;Aula cuhstina Curias Hegumnbsp;Cura dum fequiturlaborio/à,nbsp;lanifiat, tamj, cadit, doletf^fiet^,nbsp;tf curu macie^j membra torijuet.nbsp;î^ec desnens asssssto capst ^tsietem:nbsp;i.t nabis tarnen inusdet (juietem:nbsp;biec ver a patiens beatstatu,nbsp;Sstit, Roche, tarnen beatstatetn.
î^on ergo fi bi carmfexfeuerus, ^t h tusJibipatna jêmper ijsfe efll
tlNlS PRIORIS PARTIS.
-ocr page 316-k
Z
» â– â–
k .'
t -
7
J.
'7
r,„- V, , .
- nbsp;nbsp;.’. U- V ■y -
J--’7: '?23ÆîZ’-*' 'â–
J ' wfv î'! 2 '
-di?:.-
î •
'.b 3'^ â– ' â– i
»,
k
A
tî
. J
\
•H'ï
X ri
■■' ’’i *
r-
I
s
• t
5ÃŽ
. gt; â– .
.igt;
•J
t
r .
î
»47
j ALTERA PARS, i DE VITA PRLnbsp;i VATA, MEDIOCRE
ET TRANQVILLA;
Vitæ Aulicæ oppofita : i ^iuerfirum Äutorumßn-{ tenüamp; Carmi-Inbsp;i
P. Ouid. Nafo, lib.3. Trift. Ekg.4* Qredemihij’Rtm. Q_yi latvit,Bïn«nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VIXIT, à'iwrr« *
Tortunatn debttqui/^mMfrtfium.
-ocr page 318-V •.,
.«F*
I
f ¦
»r
xl
.^-SIAÎ A-.T.’^'.V'.
lt;1.
1
JiDOlCiâfî
î/ïxl.ll'£gt;'
: 'jilo'’/!
A J
.Vsvgt;
t
A.HÏ
’i A
!
.n ƒ¦
«¦/
i k .* i
XK., y ,
• X
‘ -'.n
x^
* «. .
» .?'*¦-
i ;
::J
, ., . .¦ I 7T-‘. '
3 •
V' i
r
t.
*
¦gt; i
NOBILI, VIR-TVTISQVE AC PIE» tatis lavdibvs insicni.nbsp;Adolphe Jlertnanno Ridefell, ab Aifctibach, in Her-niansburg, drc. Haßta Marefihallo hare-äitario, crc. domino fuo be-nefico ;
s. p. D.
Vm AcncæSyluij atqucHiiIrici Hutteni, amp; aJionnn quorun-damopiifcula dc vita Aiilicaacfnbsp;cditioncm adornaflcm ; dc op-’
pofita ctiain huic vita priuata amp; qiiieta Srauifsimas probatoruin Autoruni fen-’^vntiascolligerc, atqiic in luctm profcr-conucnicns cfTe putaui. Qiyaproptcrnbsp;'^Uin viros autoritäre amp; virtutc præftantesnbsp;^iiiino meo circuinfpiccrcm, qiiibuspar-alteram huius libri dcdicarcin, tc nonbsp;’'ûnus cruditionc ac pictatc, quàni genet's nobilitatc amp; virtutc darum compclla-vifum fuit;Tuque primus omnium mi-‘^i occurrifti, quem libelli huiuspatroci-.nbsp;^Him non grauatc fufeeptSrum fperarem.nbsp;^tenim vtprxclara familiargentisque di-T 4 gnitas
-ocr page 320-*quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Praefatio.
Çnîtasamp; amplitudo, cum nonnullis alijs-ordinis equeftris tibi cft communis; ita fingularis religiofæ pietatisamor, amp;pe-culiare dodrinarum ftudium, fumma-que humanitas amp; beneficentia, fic te praïnbsp;csEteris commendant, vtsctas noftraprat-cipuis te nunc litter ar um annumeretnbsp;patronis. Atque vt Catonem in ipfanbsp;pe Curia, dum Senatus cogeretur, legere folitum fcribit Cicero, fic te quoqucnbsp;ftudia noftra adeo non intermittere confiât, vt in quotidianis rei domefticæ occupatio nibus, inque grauifsimis Reip. ne-gocijs,amp; aliquid indies legas, amp; firma cu-rarum ex litteris reportes folatia.
Etfi igitur exilia hare funt,quæ tibi ofFe-ro,amp;ncquedigna virtute amp; magnificen-tia tua, neque etiam à mecompofita, fed èx aliorum monumentis defcripta;tanicigt;nbsp;hanctibi compcllationc pro fumma humanitäre tua non moleftam fore, nequenbsp;te vitae priuatæ patrocinium repudiatu-tum confido. Pluribus verbis, vt tibi hocnbsp;faftum meum difplicere non finas, abs tenbsp;no petam, ne iniuriam facere videar cumnbsp;prjEclaracde virtute amp; humanitatetuafa-ma, turn amiciS tuis viris nobilifsimis, Alberto Stibaro à Puttenheim, amp; VVolfF-i-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gango
-ocr page 321-Praefatio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14p
gang© Bartholomæo VVoIfFskeel in Reichenberg, Eq. Fr. arque inprimislohanni Pichardo, patricio Francofurtenfi, lurif-confulto clarifs, deque liberalibus diici-plinis ad omnem pofteritatem optimenbsp;merito,quorum fingularihumanitatis tugnbsp;commendatione earn de te fpeni conce-pi, vt quicquid à me litterarum ad præ-ftantiam tuam proficifcatur,gratum tibinbsp;fore mihi Etperfuafum. Vale, viramplif-fimc,amp;medilige. DataBafileæ Rauraco-tum,Anno m. d. lxxv.
Henrictts Petr eus Herdeßanut.
f
T 5 DE VI-
-ocr page 322-DE -.V
T ¦ 'v,Anv.v?? •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ x | ||
WA- | ||
f- |
O r r.rrK-
. '•¦ 1. -• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;i''- H ¦
• otciu:-: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•¦:igt;H!i'r
bf ’ u^l •:gt; (- ¦ - '-f V j.fv.i^cmn :pf bv.:
¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ciuJ
'¦¦¦¦ • nuunf'!;' ’
| ||||||||||||||||||||
» |
gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lya
PARS ALTERA,
DE VITA PRI-
VATA,MEDIOCRL
ÉT TRANQyiLLA, VitxAuIicxoppo-vfita,
P.^yIRGILI,yS MARO,, IN LI-.. bro II. Georgitorumc,.
O Fortunatos nimium,fujfi bona norint ¦ A^ricol4i,QUib. ipfgt;t,j)rocul dtfcordtbus armit,nbsp;Tund/thumo facilem vtclum lußißiniA Telius.nbsp;Si non ingentemforibus domiu alta fuperbisnbsp;2danefaintantum tot is vomit lt;tdibus vndam,nbsp;Nec varias inhtant pulcra teßudine polies,nbsp;lllufaf^ auro veßes Ephjiréia^ ara,nbsp;Alba nee Aßjrio fueaturlana veneno,nbsp;liée caßa liquids corrumpitur vßu oliui :
Atßeura qu'ies^Ö'nefiiafallere vita, biues opum variarum,amp;latu ociafitndis,nbsp;SpeltfHea,viuiqj iacus,ct'ßigida Tempe,nbsp;Mutigitf^ boum,niollefqjfub^rborefomntnbsp;Aron abfuiit.Illisfaltus at lußra fer ar um,
tflta.
-ocr page 324-Pars altbra,
operum,paruoi^^ajfueta luuentta, Sacr^'Deurfiifiinäii^ Patres.extremaperilliJSnbsp;lußitia exitiens Terris vefiigtafecit.
iie 'tere primum dulcet ante omnia Mufi*; Qjurumfacra fero ingentiperculfus amore».nbsp;Accipiant,celi^ viasamp;fidera monflrent,nbsp;'Defeätu Solis varias,Lune labor es,nbsp;Vnde tremor Terris, qua vi Maria alta tumefclt;^^^nbsp;Obtjeibns ruptis, rurfufq^ infe if fa refidant,nbsp;Qwd tantumQceano properentfe tin^erefilci ¦nbsp;H^bemiiVelqua tardis maranoHibus obfiet.
Sin,has nepofiim Nature accedere partes, Trigidus obfliteritcircum précordia fang^ •nbsp;T.ura mfhi,sir riguiplaceant in VaUibiis atnfftt,nbsp;Tluminaamem,fi/luaf^ ingtorius ; ô vbi catnpt,nbsp;Sparchiuf^, amp; Virginibus bachata Laçantsnbsp;Tay get a ;oqui megelidis in vaüibus Haminbsp;^iftat,amp;ingenti ramorumprotegatvmbra.
Telix qui potuit rerum cognofiere caufas, Atq^ metus omnes,amp;inexorabilefatumnbsp;SubtecitpedibHs,flrepitum^Acherontisauari:nbsp;Tortunatus amp; ille,Deos quinouit agrefles,nbsp;Panaqj,Syluanumqjfenem,Nymfhaf^forerfSgt;
Ilium non pofulifafles,nen purpura RegXt^ plexift
-ocr page 325-PE VIT. PRIVA. gt; t fhxit^iirinfidosag'ftanfdifeordiaß-atreftnbsp;coniurato defiendensDacüs ab iflro,nbsp;res 3.otnitnA,periturà^ regna,neq^ illenbsp;^'^tdoluitmifer^insinopeniiautinuidithabentf,nbsp;^os ramifi-uétui,qU0S ipfa voLentia ruranbsp;Aponte tulêrefi(a,carpfit: necferreaiura,nbsp;^^fanuw^forumiaHtpopulitabulariaridif.
Soükitantalii remisfieta uea, ruunt^ ferrum,penetrant avlas, amp; liminaReguntinbsp;petit excidqs vrbem,miferof^ penates,nbsp;gemma bibat^e^ Sarrano dorntiat eßro.nbsp;Rendit opes alius, defoffo^ incubât auro,nbsp;^ieftupet attonitus R.oflri5,huncplaufus hiantetttnbsp;cuneos(geminature»im Plebif^ Patrum^)nbsp;^orripuit : gaudentperfufifanguinefiatrum gt;nbsp;^xilio^ domos, amp; dulcia limina.mutant,nbsp;aliopatriam quaruntfab Soleiacentem: •
dgricoiaincuruo terramdimeuitaratro, ^wc anni labor,hinc Patriam,paruof^ Nepotetnbsp;Sgt;tflinet,hincarmentaboum,meritofq^luuencos.nbsp;^ec requies,quinautpómis exuberet annus,nbsp;I ^^fflt;iètupecortim,autcerealis ntergife culmi,nbsp;frouentu^ oneretfHlcos,atq^ horrea vincat,nbsp;V enithjems, teritur Sicjoniaiacca trapetis.nbsp;Glande ßies lati redeu»t,da»tarbutaSjilua,
Kt va.-
1
-ocr page 326-tt variorponitfœtus Aatamnus,amp;alte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• * î
MitüinapriciiCoqu'tturvindemtaSaxit.
Intereapendent dulces circumofiula natif CaßapudicitianiferuatdomtUjVberaVacca''nbsp;laStea déttiïttant,pin^aef^ 'ingramme Utonbsp;Inter/e adaerßs luétantur cornibits hœdi.nbsp;Ipfidiesagitatfeßos,fujuß^perlierbam,nbsp;îgnü vbi in medio,amp; focif eratera coronant.nbsp;Te h bans Lenae vo(at,peior'^^j 'M.agißriinbsp;VelocisiacalicertaminapomttnVlmo,nbsp;Corporaq^ agreßi nudant pradurapalaßr^-
liane olim Veteres Vitam coluére Sabinin none Remusamp;fiater :ßefortis Hetruria creutf.nbsp;Scilicet éf'rer um fact a etlpulcerrima Roina,nbsp;Septem qUa vnaßbi muro circundeditarces.nbsp;Ante eîiamfceptrum Dictai Regis,amp;antenbsp;Jmpia quant cafisgens eti epulataiuuencis.nbsp;Aureus, hanc vitam in terris Saturnus agebat;nbsp;Tlecdtim etiamaudierant inflart claßica, needumnbsp;Impofitos duris crepitare incudibus enfis.
Idemin C V LI c E.
O'BonaPatlorislßquisnonpaupeTisvßint îienteprius doctafaßidiat,amp;probetillisnbsp;Otnni^
-ocr page 327-De vit. priva? 153 ^tHnta luxtirii£precies incognita curis,nbsp;Qua lacérantauida^ ininiicopeclore mentes
Si non Aßyriofuerintbülauta colore Attalicis opibus data veUerayfi uitor aurinbsp;Stiblaqueare domus animum non tangit auarum)nbsp;l^iSlura^ decus,lapidum necfulgorin vllanbsp;^ognitus vtilitate manet,necpoculagratumnbsp;Alconis referent, 'Bœti^ toreuma,nec Indinbsp;Concheabaccamarisprecio eilt Atpeltorepuronbsp;Sapefuper teneropro^lernit gramine corpus,nbsp;Florida cam tellus gemmantes pictaper herbasnbsp;Vere notât dalei dtßinbla coloribus arua :nbsp;Atg^ ilium thalamo Uturn retinente paluflri,nbsp;^eiag^ inuidia degentem acfraude remota,nbsp;fällentem^fibi,viridi cumpalmite lucensnbsp;Viteapampineofubter coma velat amictii.nbsp;Uhfant grata rorantes I'atle Capella,nbsp;it nemos, amp;facunda Pales,amp;vallibus imisnbsp;Semper opaca tiouis manautiafontibus antra.
^is magisoptato queateße beatiorauo, qui mente procul para, fenfuq^ probandanbsp;ilon aaidas agnouitopes,non trijliabella,nbsp;iJeefuneßra timet valida certamina claßis ?nbsp;ilon,ßgt;olt}sdum fanltaDeumfulgentibus ometnbsp;‘rempla,vel eaèctusfinem tr.1tifcendit habendi,nbsp;Aduerfumfauis vitro caput hostibus offert.
Illi
Pars altera.
iHifalce Deas colitur, non artepoUtus, lUe coUt lacos, lUi PanchaiCit thura,nbsp;ploril'us agrefies herb£ variantibus affant:nbsp;Jlli dulcis ade/i requiestöquot; para voluptas,nbsp;liberaßmplicibus caris : haie imminet omnis»nbsp;Dirigit huefenfus,hiec cura eïïfubdita cordi,nbsp;Quolibet vt requie viétu contentus abundet,nbsp;lucundo^ locet languentia corporafomno.
Opecudes ê Panes, amp; ogratißima Tempt Tontü Ramadryadumjquarum non diuiteculfttnbsp;Aemalus Aferaopaiiorfibi quifj^ Poetænbsp;Securam placido traducitpeélore vitam.
CtHORATiVS
FLACeVS , IN III.
LIBRI ODE XXIX.
dtuitibus Vicesf A Munda^paruofublarepauperamnbsp;Cocn£,fineauleisamp;oflronbsp;Sellicitam explicuêrefiontem.
Idem lib. i. Ode i.
I,aibantem icarqsfluS:ibus Àfiicam M.ercatormetuens,ociumô'oppidi
Laudat
-ocr page 329-De vita priva.
Laudatrura /ùi, max reficit rates ^aJlas, indocilispauperiem pati.nbsp;doctarum hederapramiafiontiumnbsp;Dÿs mifientfuperis', megelidum nemtunbsp;î^jfmpbarum^ leues cam Satjris chorinbsp;décernant populo tibiasnbsp;Euterpe cohibet, necPolyhymnia
Lesboam refagit tcndere barbitoft.
IdeminOde XYI. Lib.iL
^fuiturparuo bene, cui paternum ^plendet in menfa tenuifalinum,nbsp;^ec leues fomnos timor, aut cupido •
Sordidusaufert.
^on enimgarje, ne^ conjùlaris ^unmouet Liblor miferos tumulttunbsp;Mentis, dr curas laqueatacircum
Tebtayolantes.
^tandit aratas vitiofa naues ^gt;ira, nee turmas equitumrelinquit',nbsp;^9'®’quot; Cf gt;¦«», dy agente nymbos
OcyorEuro.
animus, quod vitra elb
r
Paks, al t e ra* '
Oderit curare, amp; amara lento Temperet rifu: îiiHiL est ab omKInbsp;PARTE BEATVM.
Idem in Ode lo. libri eiufdem. Atiream epiifquis mediofritateinnbsp;Diligit, tutns caret obfoleünbsp;Sardibtu te£ti, caret inuidenda
, . . Sobrins Avza.,
Sapius ventii agitatur ingens Tinus, amp; celfa.grauiore cafünbsp;tgt;eciduntTurres,feriunt^^ fitmmos
Tultnina mantes.
Speratinfefiis, metuitfecundis Alteram fortem bene praparatumnbsp;Teclus, inf ormes hjemes reducitnbsp;luppiter, idem
Siimmouet. non,ßmale nunc, amp; oittn, Sic ent, quondam Cythara tacentemnbsp;Sufiitat Mufam, ne^femper arcumnbsp;Tendit Apollo.
Tebus angufiis animoftis,atqj Tort is appare: fapienter idemnbsp;Contrahes venta nimiumfecunda
, Turgidayela.
*
-ocr page 331-De vît a priva- ly-f IDEM IN LIBRO EPODON*nbsp;Ode 3.
De laudibus Rufticæ vitæ.
^cattis iüe, qui procul negocijSf ^t^prifiagensmortalium,nbsp;^^terna rura bohus exercetfuis,
Solurus omnifœnore, excitatur cl^ico miles tract,nbsp;l^iec horret iratum mare,
^orumjj vitat, amp;ftcperba ciuium
Poierüurrum limlna.
vitium propagine maritat populos,nbsp;•Autinyedudavallemugientium •
Projpictat erranteis greges-,
Jftutileis^falce ramos amputans,
Peliciores inferif,
^ut preffa puris tnella cendit amphoris^
Aut tondet infirmas oueis-,
^fl cum decorum mitibus pomis caput
¦^utumnus aruisextulit,
^tgaudet infitiua decerpenspjra,
Certantem amp; vuam purpura,
^dfia muneretur te Priape, amp; te Pater Sjiluane,tutorfinium,
i-ibet iacere modo fub antique Uice
^odb in tenacigramine.
V 2 Labiin-
Pars altera,
labstntur altü interim ripû aqua,
Querunturin fyluis aues',
quot;Fontesq^ lymphis obfirepunt manantibus,
Somnos quod inuitetleueit.
At cum tonuntu annus Hybernus louis
Imbreis, ntueisq^ comparât.
Aut truditacreis hinc amp; hincmulta cane
Apros in obftanteu plagas:
Autamite lent rara tendit retia,
Tur dis edacibtis dolos',
Fauidumi^ leporent, aduenam laqueo lucundacaptatpramia:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-ƒ• ¦
Quis non malorum, quas amor euros hàbètgt;.
Hac inter obliuifiiturl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ’Î
i^odfipudicaynulierinpartem iuuet, ' .. • bonium, atq^ dulceis liberos,nbsp;Sabina qualis, autperufia folibus
Pernicis vxorAppuli,
Sacrum vetußis extruat Ugnisfocum,
Laßifiib aduentumviri: Claudens^textiscratibus latum peats,
Difienta ficcetvbera:
Et horna duld vina promens dolio.
Dapes inemptas apparet, î^on me Lucrinaiuuerint conchy lia,
Magtsue Rhombus,aut Scan, si qitos Eois infonata^ucHbus
Hyems ad hoc vertat mare.
'^ion
-ocr page 333-De vita priva. 155
Non Afra auis defcendat in ventrem meum, Non Attagen Ioniensnbsp;lucundior, quam le£la de pinguißimisnbsp;Oliuareimisarborum,
Autherba Lapathifrataamantü, amp; graut Malua falubres corpori,
Vel agnafefiis cafa terminalibus,
Vel hœdus ereptus Lupo.
Has inter epulas, vt iuuatpafias oueis Videre proper anteis domum,
Viderefeffos vomerem inuerfam boues
Collo trahenteis languide-,
'^ofitosj^vernas, ditis examen domus, dr cum renidefiteis lareis.
Hac vbi locutuSifœneratorAlphius lam iam fut unis rufiicus,
Qmnim relegit idibus pecuniam, Sf^arit/dtlendis ponere.
•làélu in libro 3. Carminum, Ode 24.
Campefires melius Scytha,
Quorum plaußra vagas rite trahunt domes, Viuunt; amp; rigidi Geta,
Immetata qUibus iugera lieras Truges, amp; Cereremferunt,
Nee cultura placet lengior annua-,
Df-
'¦ V 3
.A-
-ocr page 334-PAftS’ ALTERA
Defuncfum^ laiertbus Aequalï recreatforte vicarius.
Idem libro 2. Sermonum, Satyr. 2.
— xarÏA ret
Vt noceant homtni credos, memorilliiu efc£ Q^£fimplex olim tibifederit. atfimul aßisnbsp;M.:fiuertsehxa,fimul conchy Ha turdis,nbsp;Dulciafein bilem vertent,jlomachoó^ tumtdtumnbsp;Lentafer et pit uit a : vides vt pallidus omnünbsp;Ceena defurgat dubia.
ALBIVS TIBVLLVS,
EQVES ROM.
Inlib.i.Elegia.io.
QVin igitur laudadus hic esl, quemprit^if^f^ .
Occupâtinparuapigrafeneciacafß fuasfecbatur oues, atfilius agnos,nbsp;itcalidamfeffo comparât vxoraquam.nbsp;sic egofirn, liceatq^ caput canefcere cants,nbsp;Temporis amp;prifci facla referte fenem
Idem in libiy eodem, Eleg.i.
Oiuitias alius fuluofibi conger at auro, ftteneat culti iugeramagna folt.
-ocr page 335-D,e vita privaI iîlt;S labor aßidtttts vïc'mo tèrreat hofie,nbsp;M^artia cutfomnos claßicapuljafugent.nbsp;Meriteapaupertasvitatraducatinerti,nbsp;'Duni tnnts aßiduo luceatigne focus.
Idem in libro eodem, EJeg.io.
Diuttis licc vhiuni ell aur'r, non bellafuerunt ^ag'inus aßabat cunt Scyphus ante dapes.
Jüan arce's,non vallus erat,fimnuntf^ petebat Securiis varied duxgregisinter oues.
P. OVIDIVS NASO,
IN LIB. III. DE T^IST, Elegia^.
OMii)i care ejuidem femper-,fed tempore duro Cognite, res pofiquamprocubuere mea,nbsp;Vfibui edcctofi quidquam credis amico.
Vine tibi,amp; longé nomina magna fuge» Vine tibi, quantumq^potespraluflria vita,
Sauumpramp;luflrtfulmen ab Arce lüam quanquamfolipoßuntprodeße Potentes,
P^onprefit potius,ß quis obeße poteH. ißugit hf bernas demißa antenna procédas,
Lataq^ plus paruis vela tii^oris habent.
4ßicis vtfumma cortex leuisinnatat vnda, Gum graue nexa fimul retia mergat onus?
V 4 Uü
-ocr page 336-Pars altera,
His egoß monitis monitus prists ipfe fuiffem. In qua debebamforßtaii vrbeforent.
Dum tecum vixi, dum meleuisauraferebat, Uitc meaperpUcidas cymba cucurrit aqu^i-
Qui cadit in piano, vix hoc tarnen euenit ipfutV» sic cadit, vt tacia furgerepoßit humo.
At miferElpenortedlo delapfus ab alto OccurritRegi flebilis vmbrafuo.
Quid fuit, vttutas agitaret Dadalusalas? Icarus immenfas nominefignet aquas?nbsp;tJempequod hie alte, demißiw ille volabat’.nbsp;Nam pennas ambo non habuêre fuas.
Credemihi, beÿequilatuit,benevixit, ó’intrA Eortunamdehetquifq^ manerefuam.
NonforetEumenides orbus,ßfiUus eins Stultiu Achilleos non adamaßet equos.
Nec natuminflamma vidiffet,inarbore natas, CaepißetgenitorßPhaöthonta Merops.
Tu quo^ formida nimîumfublimia)«/»/’^’'» Propoßtijjprecorcontrahe vela tui.
Idenilib.2. dePonto.
Tempus in agrorum cultu conßimere dulce eH.
• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LVCA-
-ocr page 337-De vit. priva.
LVCANVS, IN LIB. V.
BELLI CIVIL.
----O vita fata facilitai
Ideminlib. III. bell.ciuil.
Dlfcite quatn paruo Uceat producere vitant. Et quantum naturapetat.tion erigitagroinbsp;liobilit ignoto diffufin conßtle Eacchus :nbsp;îiJon auro myrrhaq^ bibunt,fedgurgitepuranbsp;Vita redit,fitif ellpopuliifluttia cerefÿj.
BOETIVS METRO:
IIII. LIB, II.
Sortemfidif amtxna, Humili domum mementitnbsp;Certusfigere faxo.nbsp;i^iMmuii tonet rutnitnbsp;Mifiens aquoraventus,nbsp;Tuconditmquietinbsp;Velixroborevalli,nbsp;ïiucisferenusauum,nbsp;Videf^ atherii irof.
V 5 EXL.
EX L ANNEI
SENE CAE TRAGOE-
DIIS.
EX HERCVLE FVRENTE.
— Memeatelltts tarefecreto, tuto^ tegat.nbsp;Ven'ttadpigros canafeneclus,nbsp;tlumilijj loco,fed certa fedet,nbsp;Sordidaparuafortuna domutnbsp;Alt'e vïrtus animo fa cadit.
EX’THYESTE.
Tet,quicttn^j volet,potens.
Av nbsp;nbsp;nbsp;culminelubrico,
lAe dulcii faturet quiets Obfcuropoßtusloco,nbsp;Leniperfruar ocio.nbsp;Ntillic nota ^iritibusnbsp;Aetaeper taciturnfiuat.nbsp;Sic cumtranfierint metnbsp;'JÇtullo cum firepitu dies,nbsp;Plebeiiu moriarfenesc.nbsp;till morsgrauis incubât.
Idem
D E VIT. PRIVA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij8
Idem ibid.
'Rtimiiacetitemfceleranon'intrantcafam, Tutuft^ meufa carpitur angufla cibm.
EX EIVSDEM OEDIPO. '^AtafiUceatmihi-•T ’pingerearbitriomeo,nbsp;Temperem lephjro leninbsp;Vela,neprej/lt;egrauinbsp;Spiritu antennit tremant.
Lene,Jèd modicum fluens Aura, necvrgenslatus.nbsp;Ducat intrepidam ratem :nbsp;l^uta me media vehatnbsp;i'ita decurrentevia,nbsp;Gnofium ^egemtimens.nbsp;Alta dum demens petitnbsp;Artibusfidensnouù,nbsp;Certat amp; ver as auesnbsp;Vincere,acfalßs nimûnbsp;Imperatpennispuer,nbsp;if omen eripuitfréta.nbsp;Callidus medium fenexnbsp;Dadalus librans iternbsp;iiubefub mediafletitnbsp;Alitent frebians fuam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
l^alisacctpitrts minas
rugit,
-ocr page 340-Pars altera,
Tugit, amp;/p-irfos meta Colligit fœtus auis:nbsp;Donee in pontomanusnbsp;Mouit implicite puer.nbsp;Cornes Midaciivi^.
Qnicquid exeeßitmodum, VendetinfiMiloco.
EX EIVSDEM HERCV-
LE OETHEO.
CO/zf Vie 'S.eges, ealeet vt omnes,
Perdatq^ aliquos nullutnif leuet, lantum vtnoceat eupiteffepotens.nbsp;^otapars morkur tempore fait ?nbsp;Quosfeliees Cynthia vidit,nbsp;Vidittniferos abitura dies.nbsp;Raruni eft,felixidemquefenex.nbsp;Ceßgt;es,Tyrio moüioroflronbsp;Soletimpauidosdueerefomnos.nbsp;Aurearumpuntteâaquietem,nbsp;trahit purpuranodes.
EX EIVSDEM AG A-
MEMNONE.
---QVtequidinaltum PortunatuUt,ruituralenat.nbsp;Idodieis rébus longius auum ed.nbsp;PelixmedùquifquisturbAnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-o^rte
I
-ocr page 341-Dè VIT. PRIVA.
Parte quietus,aura ftringit 'Littora tuta,tfmiduf^ marinbsp;Credere cymbam,remo terrasnbsp;Propiore legit.
Ex eiufdem Oedipo. ^Vifieptra duro faults imperia regit,nbsp;Pimet timentes, metus in autorem redit.
Ex eiufdem Hippoly to.
JÇOw alia magis eSHibera,amp;vitio carens, 'R.itufjj melior vita quaprifcos colat,nbsp;l^am qua reliélis mœnibus fyluas amat.nbsp;^on ilium amara mentisinflammatfuror,nbsp;^ifedicauit montium infontem iugis,nbsp;^on aurapopuli,amp;vulgus inuidun^onis,nbsp;l!lt;on peflilens inuidia,non fragilisfauor,nbsp;on tlle regnoferuit,ac regno inuidet,nbsp;Panos honores fequitur,autfluxas opes,nbsp;^pei metuf^ liber,baud ilium nigernbsp;Pdaxÿ^ liuor dente degeneri petit.nbsp;Ne ffcelera,populos, aty^ inter vrbesfit anbsp;^ouit,nec omnes confie tusfirepit us pauet.
Martialis.inlib.ix.
EPIGRAM. AD CON-
DILVM.
VaWalafint T)onmint,tfua ferui comoda neftis Condile, quiferuum tegemù efiediu.
Dat
Pars altera.
lgt;at ttbifecuros vïIm lectuiilafumnoSt Vcruigil in pluatii Caiiti ecce iacef.
Cains à prima tremebimdus lucefaint at Totctomi}ios,attu Condile necdonftnum.
lt;^od debes Cai reddednquitPhesbusjamp;idiae Cintiamiis,bec dicit Condile nemo tibi.
Jortorem metuis? podagra chiragra^fecatur Caius, amp; mallet verbera midepati.
CLAVDÏAtsiVS, IN LIB-
I. IN RVFFINVM.
Contentas honefio Tabriciasparuo^ernebat munera Peguin,nbsp;Sudabatd^graui conful Serranos aratro,nbsp;cafaptignaces Curios angufiatenebat.
Hac mihipaupertas auguflior,hac mihi tecl4 Culminibus maiora tuis : tibi quarit inanesnbsp;Luxuries nocitura cibos, mihi donat inemtasnbsp;Terradapes: rapiuntTyriostibi relier àfitccohnbsp;Ltpitluratafaturantur murice veßes,nbsp;Ute radiantflores,amp;prati viua voluptas,nbsp;Jngenio variatafuoflulgentibus illicnbsp;Surguntflrutla thorisdstc moûts panditur herba,nbsp;Sollicitum curis non abrupturafoporem.nbsp;Turbafalutantum latas tibiperflrepit odes.nbsp;Hie auium cantus.labcfttis murmura nut.
-ocr page 343-De vit. priv.
ï6o
Viuitur exiguo mehus,Natur a beat ù
Gmnibus effedédit,fi(jutscognoueritvti. Hacfit nota forentfiueremurfimpltce cultu,nbsp;Glafiica non fi-e}nerent,nonflridula fraxinusiret,nbsp;N en ventus quiiteretpuppes,non inachina muros,
IDEM DE SENE , QVI
IVXTA VERONAM CüN^
ftenSjvilla fua nunquam egreC-fus eflet.
Eüx qui proprijs amp;uum tranfegit in aruis.
•*- nbsp;nbsp;nbsp;ipfia domttspuerum qtiem videt, ipfiafienetn.
baculo nitens,in qua reptauit harena, Vnius numeratfiecula longa tafia.
idum non varie traxit fortuna tumtiltu, Net bibit ignotas ntobilis hofies aquai.
^on fret a mercator tiniuit,non clafitca miles, Non rauci Utes pertulitille fieri.
indocilü rerum,vitina neficitts vrbis, AfieHufiuiturUberiorepoli.
^tugibusalternis,non Confiule computat annUM, Autumnumpomi6,verfibifloren9tat.
Idem tonditagerfioles,idemjj reducit, Metitur^.fiio rufiicus orbediem.
ingentem meminitparuo quigramine quercuM, Aequauumq^ videt confenuiffcncniiis.
froxima cui nigris Verona rc'^otior Indi:, Benatum^j putat littôra rubra latum.
Sed
Pars altera.
Sed tarnen indomita vires,fir)nif^ lacertit Aetas robuflum tertia cernitauum.nbsp;dLnet, é“ extremes alterfirutetur iberos.nbsp;Plus habet hic vita, flus habet ille via.
IVVENALIS SATYR. XIIII.
V/azff contents cafulis, amp; collibus ifiis, O pucri,Marfus dicebat,amp;Hernicus olim,nbsp;VeflinuJ^j fenex :panem quaramus aratronbsp;Qwfatisellmenfis.
Idem ibid.de Diogenc.
Senfit Alexander,tefla cum viditin ilia Magnum habitatorem,qHantofeliciorhic qutnbsp;Piil cuferet,quam qui totumfibifofieret erbem.
PERSIVS SATYR. HI.
--- Purepaterno pH tibifar modicu}n,puru}n fine labe falinum,nbsp;(^idd metuaslcultrix^foci fecura patella,nbsp;Bocfatisesl.
AVSONIVS IN LIB.
EPIGRAM.
DE AGATHOCLIS SICILIAE
REGIS ERVGALITATE.
F Ama eHfiétilibus^cenâjfe Agathoclea Regem, Ato-abacum famiofape onerâjfe luto,nbsp;jercula
-ocr page 345-ACTIVS SINCERVS
SANNAZ:
In Epigram, lib. adMarin. Caracciol.
Ortunam quiauidevorarepergÿ, Landern maU concoguatneceJleeSl.
MARTIALIS,
Devitabeata.
Vit am quafaciuntbeatiorem, lucundißtnie Martiale hac fant.nbsp;L.es nonparta laborctßed reübta,nbsp;Lion iHgratu5ager,fecui perennis,nbsp;Lisnunquam^ toga rara,mens quietarnbsp;Vires ingenu£,falubre corpus,nbsp;quot;Brüdensfimplicitas, pares amici,nbsp;fiionuiiiHsfaciliSfßne arte menfa.
Tüox
Pars alteRa^-
Noxnonebria,fedfiliitacuris, Nok trijüs thorns, attamen pudicus.nbsp;Sommis qiüfaciat breues tenebras.
Quod lis elle velis, nihilque mail's; Summum nee metuas diem, nee optes.
THOMAS MORVS.
A Gros ego haudporreitiores appeto, Non auream aut Gygis beatitudineni.
Qua fitfutïsfiib'i, vitafiat eadem eH mihi:
Idud NIHIL NIMIS, KHKM mihiphtC^f•
P. LQTICHIVS SE-
CVNDVS.
Ex Carmine In pagum prope Ni-crum,libro2. Car-minum,
RVrafiacros Vates,gelidajj in vaÜibus vmbra, Slanda^graminei cejpitis herb a iuuant.nbsp;Z,ib.3. E- Grataij^dele£tantignobiHsociavita‘,nbsp;kg.Ele,S, ¦Ruradapes,vmbramdatnemus,amnisaquaSé -
HEN-
-ocr page 347-De vita priva. 15’4 Henricvs pe-TREVS HERDE-
SI ANVS, Nobili doctoqvenbsp;Fr A N c I s c o à DombfdorfFj ocianbsp;cum Mufis agenti ad Pa-
dum Herci-niæ.
fecura tui^s,rrMutfie,agK «einfylttit,
•l Et modi) Pieridùm deuenerare chores, ^trnodopervirides faltus, latebrasq^ferarum,
Infequeris iactdis amp; cane capreold^,
tcicitos indagine colles,
lamq, premis rigidi per inga montis apros:
At mihi pallentesfebris depafiitur artns,
Guttnr amp; ir.fefia torretanhelaßti', ^ec tantum fortunatis dejeruio Mufis,
Eata mifier quantum cogoracerba queri. ^ndenus informes potui compeficere curat,nbsp;Verba^fortuna ( corde valente ) dare:
At fera metotum voluit nunc Aula iacere, Etterere atatis tempora dura mea.
^ortequisaffliélisaufiis confidere rebus, OciacumMußsgrata quiefusagat,
^umfuribundagraui m ox tlla tonitrua bello
X 2 Conei-
-ocr page 348-Pars altera,
Concitat, ac trifles imperiofla min as, 'Et face turbatos animos populatur opcrtd,nbsp;Expers amp; medtc£ fauacor vrit opis.
Eed ta, Caflalidum non vltima curafororunt, Excedens animis ingenio^ genus;
^igenus amp; proauos,amp; qua nonfecerisipfl» yIX tua ( cam nonJintpectoris^effeputasinbsp;Daleis anticicia memorjOptatifl'mie,tecumnbsp;Vereflui fociam verficolorefine,
Et tecum ffluis, tecumq^ nitentibus hortis. Inter odoriferas viuere ruris opes.
lam videor lentfalientes murmure riaos Vijere,amp;Herejnijs paiera vireta iugû,
Vifere iam volles,tarn prata,Eadumip^ fenantetttt erioqjferis tendere monte plagäs.
Illas do^a colunt lAufearum numina feluas, Fadiflumina Phoebus amat.
Vndiq^ Eaxonica Proceres amp; laminagentis, Caflraferis olim conflituêre iagis,
Denricusi^potens amp;C£fetr,amp;impigeridem Auceps, htcfifeofeapefefellitaues,
Haciuga venandifludio luflrauit, (feinter Argutas recubansfape qaieuit aues.
BÎcfera terrifici belliflmtilacra debat, lam nedens Vrflts retia, iam^ Lapis,
Deniq^fatales heroA:umfinqt annos, Htc voluit moriens ojfa qutetefrai;
Poli
-ocr page 349-De vita priva. kJj ƒ? ob'itus amp;humo Cdifar re^uiefàt e^dem,nbsp;placide viuus fape quiérat bumo,nbsp;Hofigitur tecumfaltus, nemorum^ receffusnbsp;Quiti colo:, quos Ca/ar,quos coluête Duces?nbsp;rofeum,Trancifie,fequor ver? ocia membra»nbsp;Et requies animos aurea vere iuuet.nbsp;Temporis aureolum^ugit,aureolum^ iuuentxnbsp;Ver, at hjemsfubitù cana redit pedibus.nbsp;Temporis ergo fruarpariter,pariter^ iuuentsfnbsp;V(re,fiquens portât non meliora dies,
ExvallibusManf-feldenfibus. Anno IJ 7 2,
FINIS,
' X 5 M. TVL-
-ocr page 350-Pars altera,
M.TVLLIVS CICERO,
LIBRO I. OFFIC.
F£ƒ / Tflv Àctamp;E Sicücrxs : De his, qui fi à Repub. rcmoucrunt.
Vlti autem fiint amp; fueriint, qui
, quamciicotranquillitatem ex-petentcs, à negocijs pubücis fe remoue-runt, ad ociumqueprofugerunt. In his amp; nobilifsimi Philofophi longeque Principes, amp; quidam homines feueri amp; graues,nbsp;necpopulinec Principû mores ferrepo-tuerunt. yixeruntque nonnulli inagris,nbsp;deledati re fua familiari.His idem propo-fitum fuit, quod amp; Regibus, vt ne qua renbsp;egerent, necuiparérentjlibertatevteren-rur, cuius proprium eft fie viuere,vt velis.nbsp;- Quarc cum hoc commune fit potentiænbsp;cupidorum, cum his ( quos dixi) ociofis,nbsp;alteri fe adipifei idpofie arbitrantur, fi o-pes magnas habeant, alteri fi côtentifmtnbsp;amp; fiio,amp; pariio. In quo neutrorum omni-no contemnenda eftfententia. Sedamp; fa-cilior amp; tutior, amp;minusaliisgrauis,aut gt;nbsp;molefta vita eft ocioforum. Fruftuofiornbsp;auteni hominum generi,amp; ad claritatcm,nbsp;amplitudinemq; eft aptior, eoruni qui fe
ad
De vita priv. I(?4 ad Rempublicam , amp; ad magnas res gerendas accommodanerunt. Quapropternbsp;amp; bis forßtan cócedendum fit, Rempub.nbsp;non capelfentibns,qui excellent! ingenionbsp;dodrinç fèfe dediderunt:Et bis qui autva-krudinis imbccillitate,aut aliquagrauio-rc caufa impediti, à Rcpubl. recefl'erunt,nbsp;cumciusadminiftrandæpoteftatem alijs,nbsp;laudemq; concédèrent, quibus autêtalisnbsp;niilîafit caufa,fi delpicerc le dicant,ea qugnbsp;pleiiq; admirentur imperia, amp; magiftra-tus,bis nô modo non laudi,verû etiâ vitionbsp;dandû puto : quorû indicium in eo, quodnbsp;gloriam côtemnant, amp;pro nihiloputent,nbsp;difficile faâu eft non probate.
Sed videntur labores,amp; moleftias, turn offenfionum,tum rcpuliàrû, quafi quan-damignominiâtimerc,amp;infamiam.Suntnbsp;enim, quiin rebus côtrarijsparü fibicon-ftent, voluptaté feuerifsimècontemnant,nbsp;indolorefint molliores, gloriam negli-gant,frangantur infamia: Atq; ea quideinnbsp;nonfatis conftanter.
Sed bis qui babent à natura adiumenta rerû agendarû, abieda omni cundationçnbsp;adipifeendi magiftratusfunt, amp;gerendanbsp;Relp. eft. Nec enimalileraut régi ciuitas,nbsp;aut dççlarari animi magnitudo poteft.
X 4 Capef.
-ocr page 352-Pars altera, de vit. pRiv.
Capeflentibusauté Remp, nihil minus qua Philofophis, baud fcio an magis etiânbsp;amp; magnificentia,amp; defpicientia adhibédanbsp;fit rerû h umanarum ( quam fiepe dico ) amp;nbsp;tranquillitasanimi,atq;fecuritas.Siquidenbsp;nec anxij futuri funt,amp; cum grauitate,có-ftantiaq; viâurijquç eo faciliora funt Phi-lofophis,quominus patent multa in eorunbsp;vita,quç Fortuna feriat,amp; quo minus mul-tis rebus egent; quia fi quidaduerfi eue-niatjtam grauiter cadere no pofliint. Q^onbsp;circa non fine caufa maiores motus ani-morum concitantur, maioraq, efficiendanbsp;Kempub. ge rétibus, quam quietisdn quonbsp;magis his amp; magnitudo animi eft adhi-benda, amp; vacuitas ab angoribus.
Ad rem gerendam ante qui accedit, ca-ueat ne id modo confideret,quàm res ho-neftafit, fed etiam vt habeat efficiendi fa-cultatem. In quo confiderandumeftipfi, ne aut temerè delperetpropter ignauiam,nbsp;autnimis confidat propter cupiditatem.
In omnibus autem negocijs priufi quam aggrediâre adhibendanbsp;eft præparatio di-ligens.
T E A O 2.
INDEX,
-ocr page 353-INDEX
RERVM ET
VERBORVM MElt;
MORABILIVM, IN HOC libello contentoruin.
\ Eneas Sjlutus Princtpibusnon oltre£tat,fed eos leuatmagnismoleftijs, fol.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t
Aenea Syluijpater,eiufdemq^ corifilium, Adulatores quomodo cognofiendi,nbsp;Adulatio quafi adaitlatio diâa,nbsp;Aglaus Arcos,
107 10^
z
Aulapelagus amp; mareinquietum, m monflriferum.
35-49-73.12i.132
AuHci plariq^flulti amp; tniferi, Aulicorumfinisfeu fiopus quotuplex,nbsp;r Honores,nbsp;I Potentia,
1.25.124
5.S0.64
7
g.53.l20.l2t
to
12
23
Aulicorum Diuttia, Voluptates,nbsp;^Pietas,
Cibusamp;Potus, t9.1S.19.22.7t.
Somntis, 26.72.t02. {S5.92
X 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aul’tco
-ocr page 354-INDEX.
Aulico Tironi qu£ cogitanda. |
5-2d-S^-^7 |
^rtaxerxu deAulicü epifioU, |
II) |
Alphabeta aulica tria. |
lad |
Ambitio Aulica, |
4.64 |
Alexander Magnus, |
63.121.23 |
Albertik Cafar, |
S |
Alberti Cardinalis dim amp;Archiepifcopi laudes, 47 | |
Academici amp;fl}idiafi obeundisnegocÿs inepti, | |
Amicitia Aulica, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t2}-44- T5 |
63.S7.10S.12» |
¦De ;Barba aulica, |
d7 |
Barba Philofiphica, |
9^ |
Bonorum genera varia. |
2 |
Beatitudo Aulic,» |
124- |
Bernhardus ab Kutten Eq.Brancus, |
3d |
Boni Principes amp; Confiliarij, |
30.6.3S.39 |
V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C. | |
cZerif«»! nonpercutiendtun. |
« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46 |
Captiaitas Aulica, |
4S.132.63 |
Cautißimi adulatores q^ut. |
3S |
Caufa (eruit : aulica. |
So.64.') |
Ceremoma aulica. |
6S |
D. | |
Kauidis Aula, |
37 |
Kionyfills Trraiinus, amp; eittfidem Affentator Dauta- | |
cles. |
123.10S |
Piuitum conuiuia,. |
S3 |
Ktui- |
INDEX.
Diuitum menfis Auücns fieadiangaf,
E.
'Egefias Aulica, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fa
Exiitiimaulicum,
F.
Fruétus amp; effeâus vitaAulica, ,
Fridericus III. Cafiarlaudatiß.
G.
Georgi) Ludouici Huttent ingenitim,
Cigantibusaulicis quantum fit cerebri, '
H.
** llenriciPetreiHerdefianniprotefiatio, 36 Et in Epifl. Dédie.ad D.Fichardttm.
Imago
-ocr page 356-INDEX.
I,
feu pilbura Aula, 1mm unitoi Aulica nulla,nbsp;in Aula quid a^atur,
lintfaminailodices, amp; Le^i aulict,
quot; Venti,
Syrtes, Scylla,nbsp;Charybdes,nbsp;b^eftrygones.nbsp;Cyclopies,nbsp;^copuli.nbsp;Sirenes,
Pirata, 'JAenippi confultatio,nbsp;^oriones Aulici,
f»9
è7
96.72
6t ibid,nbsp;ibid,nbsp;02nbsp;ibid,nbsp;ibid,
69 2nbsp;----------------, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69nbsp;^.i^rhina Canicula^ tn Theßnofelidit pallium im-móens^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97
Maris aulici lt;
N,
^auü AuUcafentina^ $iouitates aulic£ quales,
Q.
Qeconomia Aulica, Qratoresaulich
U2
?7 prin-'
INDEX.’
P.
Prtnc'tpum qttorundatn deleélus in ajfttmendii Mt-niflrn,
66
37 io$nbsp;^7
M
quot;Principesfine deleitu liber aies.
Principes boniàmalis Aulicis perduntur, Pralibatores aulici tnifieri,nbsp;Peenitentia aulica vera,fiedfiera,nbsp;Pracepta Aulica plura quant decem,
(fiwntuplex Aulicorum finisfieuficcpus,
R,
Pegum îuda amp;Ifiaêlpluresmaliquam béni,
^7 y;
^S4-
Pex caput regni,populHS membre, Pegnorum exitus,vtale£,incertus,nbsp;Pegis amp; Tjranni differentia,
S.
SigifinundusCafiar, Scribam vocari,nbsp;Scribapecuniofi, .nbsp;Sorices ac tinea aulica.nbsp;Stipendia amp; Salaria aulica,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jo. 66.
Stultorum triplex ratio, Stultorum numerusfiemperinfinitus,
T.
TantaliAulici, * Pitulerum effe largunt oportetAuUcum,
Phrafiones
-ocr page 358-INDEX.
Thra/ônes auUci, in quibus rebus gallis gallinaceis fiiperiores,in quibus inferiores fint,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67
Thefinofolis,pailio barba^jVerendHS,quomodoe~ uaferit in Cynicum,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9^
,'ryronis aulici quamolefiia, antequamadmitta-tur,
V.
yralentinianus Intperator,
Valentinus Puchs aDornheim, Eq. Franc, genere
(jrvirtuteclarus,
VlriciHuttenipraftantia, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44-
Vefies aultca difcolores, amp;fflendida, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6;.67
Vttapriuata optima, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.64.1^^
• X.
Xenophenteus Secrates quid Deum rogauerit, t^S 1.
Zenonis interitus in Aula,
FINIS,
-ocr page 359-IM PRE s s VM FRAN COFVRTI AD MOENVM, Anbsp;pud loanncm Feyrabendt,expen-fis Sigifmundi Feyer-abendts.
Anno M. D. LXXVII.
-ocr page 360-