-ocr page 1-

EDICTVM HEN-

RICI REGIS GALLÏAE DE

TACE, ’HP'TET^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O G\A7 HQ

-Regio Lutetiae edirurn cum Priuilcgio Regis,cGaJlico inLatinüm fcrmoncm fidcliternbsp;.conucrfum.

msC3{,lTT10 HÆC EKITz

EdiQum l^egti ai com^oßtionem tumukuum iuius regfti feritntM^

-ocr page 2- -ocr page 3-

EDICTVM REGIS AD COM^

T OS mon Elvi T/'’MLT t'E’M regni «7#f pertinens, qtto forma data eß, ^uam ai earnnbsp;comfoßüojitmtuendam eiut'^aitßas ßruari yeljf.

HEKTflCrS T) EI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FTßAriCIAE

amp; Eolonia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnibna ^ui nunc fünf, ^ui^ futur i funt,

falutem.

Xquo vifum cft Deo nos ad hanc coronani vocare,quæ fingularis noftracft bcncuolen-tiaatqjamor ergafubditos,nihil tam nobisnbsp;optatumfuinquàm vr folidaconiunâioncnbsp;amp; concordia cos rcconciliarcmus inter fcjnbsp;(Schiscertam paccm,tranquillitatcm,amp;quictcmrcfti-tueremus, Q^odvtconfequeremur,poftquam omnesnbsp;rationes conquifijmus ad id pcrfîcicndum idoneas,nbsp;tandem re mature ôc multùm delibcrata^ adhibitis innbsp;confilium Regina,noftra in primisobfcruanda Dominanbsp;amp; matrCjPrincipibusfanguinis noftri,Offîcialibusco-ronçnoftrç,amp;alijsDominisacfpcâ:abilibusvirisintiminbsp;confilij noftri; Ediélo hocnoftropcrpctuo,amp;irrcuo-cabili,diximus,dcclarauimus, fanximus amp; conftitui-musjdicimus, dcclaramusjfancimus amp; çonftituimus,nbsp;quodfcquitur.

Primum vt quæcunq; ab vtraq; parte gefta funtper occafionë tumultuum, qui in regno noftro exorti fun t,nbsp;corum omnium memoria ita cxftinfta amp; fepulta manc-at,quafî nihil corum contigiffet. neue liceat Procuratornbsp;Ûbus uoftris gcncralibus,aut alijs perfonis vllis publi-A 2 cis

-ocr page 4-

»

cis vcl prîuatîSiVllo temporcjvllâue occafionceorutîi’ faceremcntióncm,autconomineinflitucreadionem,nbsp;vcHitem mouere apudvllos indices.

lï.

Ihtcrdicimus omnibus fubditis noftrisjcuiufcüq; fint ördinis amp; conditionisjueeorumrefriccntmemoriam.*.nbsp;ne adoriàtur aliusalium : ne iniuria afficiat : néucpro-uocet criminosè eorum quid ôbiiciendo,quæ præccfic-runt : ne quis de his altcrcetur, conccrtctjqueratur; nenbsp;ob id alium ladatjautofFcndatvelfaftOjVelvcrbiszfcdnbsp;fe omncs moderate gerant, amp;viuant pacificè interfe,nbsp;vtfratresjamici,amp;ciucs. Qui aducrfuseafcceritjineumnbsp;vtviolatorem pacis,amp; publica:quictispcrturbatoremnbsp;volumus animaduerti..

m;

liibemus, vt religio Catholica amp; Romana reftituatuï' in omnibus locis amp; regionibus liuius rcgni noftri, quæ-quc nobis parent, in quibusei us rcligionis cxercitiumnbsp;fuitintcrmiirum,Vtillicliberè,amp;pacicônuenientcrcx-crceatur,finevicuiufquam aut intcrpcllatione. inter.nbsp;minantesfeuerè,nèquiscuiufcunq;ordinisfitjautcon-ditionis, Ecclefiafticos turbet, aut inquietet incc-Icbrationcdiuiniminiftcrijjinvfu amp; pcrccptionedcci-marum, fruâuum, amp;proucntuum,quiexipforum bc-ncficijs percipiuntur, aut in vllo alioiurc,quod adnbsp;COS pertineat.-ijfdcm pœnis,quæfuprà comprehenfatnbsp;funt, aduerfus cos qui contra fccerint, conftitutis.nbsp;Quam ad rem volumus,vtomnes,qui perhos tumul-tus amp; prœccdcntes occupauerunt Ecelcfias, «dificia,nbsp;boaa,lt;k prouentus ad Ecclcfiafticos pertinentes,câq;

adlmc;

-ocr page 5-

IIII.

ncqua rclinquatur materia tumultuum amp; cofi-trouerfiarum inter noftrosfubditosjpermifimusamp;pcr-mittimus exercitium liberum , publicunb amp; generale' religionis, vt earn haberi volunt, reformatas', in omnibus vrbibuS jamp; locis regni noftri,itémq;rcgionibusnbsp;quæ funt lub impcrio noftro amp; tutela, fine exceptio-ne temporisjperfonarum,locorum, amp;rcgionum.dumnbsp;modo loca,amp;regiones eorüfinf, qui exercebunt,autnbsp;fiat eorum voluntate amp; confertfu,adlt;iuos earum rerumnbsp;proprietas pertinebit. Quibus in vrbibus amp; locis licebitnbsp;ijs, qui cam religioncm profitentur, conciones habere,nbsp;precari,pfalmoscanerejadminiftrarebaptifmum5ccœ-nam,publicare amp; cclebrarc matrimonia,fcholas habere,nbsp;amp;ibipublicas lc(3:ioncs,correüionetn morum confti-fuerc ex forma amp; præfcripto illius religionis,amp; omnianbsp;alia facerequas ad liberum amp; folidum exercitium illiusnbsp;religionis pertinent. Licebit his ctiam cxercerc con-fiftoria amp; fynodos tam prouinciales quàm generales,nbsp;officialibus noftrisvocatisinealoca,inquasfynodiin«nbsp;indidæconuenerint. Inhisautcmfynodisgencralibusnbsp;amp;prouincialibus cdicimus Officialibus noftris, vt ipfinbsp;vel aliqui ex his interfint. Vcrumtarnen volumus amp; fta-ruimuSjVt quifuntilliusrcligionis,abftineantcxcrcitionbsp;ifto publico in nofira vrbe Lutetia, fuburbijs amp; locisnbsp;-«ontinentibtts intra duaslcucasabvrbc.Quasduasleu-

-ocr page 6-

Câscîrcumfcnpfimus amp; cîrcumfcnbimus hisîocîsquaê fcquuntur: nimirumfainôlDenis, faindMaurdcsfof-fés,Pont decharcnton. Je Bourg la Royne,amp;portdcnbsp;Nully. Quibus inlocis nolumus quidquani fiericxcr-cendæ eius rcligionis caufla. Quod tamen fie accipi vo-lumus, ne quidinquiratur priuatimincos,quifuntabnbsp;ilia religione, quid domiagant cius rcligionis caufia,nbsp;neue pucri aut præccptorcs corum quidquam cogan-tutfaccrc,quodciaducrfetur,autcipræiudiciumafFc'nbsp;rat. Abftincbunt ijdcm ctiam eo exercitio in aula no-ftra,amp;locisvicinisadduasvfqueleuca5,nccnoninno-ftris territorijs, amp; ditionibus, quae funt vitra montes.nbsp;Quibus in locis nullaquxftioinftituctur aduerfus cosnbsp;dcco,quoddomi agent, quod ad earn religionem per-tincat. Intérim fperamus forc,vtDeus nobis pro fuanbsp;bcnignit^tç aliquando hoc largiatur, vt rebus liberonbsp;amp; fando concilio generali definitis vidcamus omnesnbsp;fubditos noftros in vnam earidémq; religionem ac fi-dem confcnticntcsj id, quod optamus, amp;quôpræci.nbsp;puèfpedamus.

V.

Non licebit in regno noftro,rcgionibus,tcrritori js, ditionibus imperio noftro fubiedis, diftraherc vllosnbsp;libros,priusquàm cogniri fuerint ab Officialibus eo-rum locorum J vbi diftrahentur, aut ( fi deijs agetur, quinbsp;funt fuprà didæ rcligionis} ab ijs confcfiîbus,qui pau-1Ö poft à nobis in vnoquoqj Parlamcnto conftitutinbsp;funt ad ipforum lires amp; con trouerfîas dirimendas. Quanbsp;ad rem diftridè inhibemus omnem exeufionem, pu-blica tionc t vcûdicioncffllibcorum omniuuijlibclio-cum^

-ocr page 7-

ç

tum, Scfcriptorum fiimoforum, qui ab akctutra patte fuerintJ casqjresijspœnisfubijcimus,qua!in conftitu*nbsp;tionibus noftriscontincntur. acncquidcorumeucni-atjomncs indices amp; officiales noftros Ccdulo date openram iubemus.

Mortuis fepelicndis, quifuntilliusrcligionis,fiquî. dem in noftra vrbc Sc. fuburbijs mortui crunt, volu-inus ijs, qui cam profitentur, dari cœmctcrium Triwnbsp;nitatis.Inomnibusautcmalijsvrbibusamp;JocisvoJumusnbsp;bis ab officiaJibus noftris Ôc magiftratibus primo quoq;nbsp;tempore locum conftitu4,ad cam rem quâm fieri potc-rir,accommodatiffimû. Quod noftrosofficiaJcsfaccrcnbsp;iubcmusjamp;darcopcram, nein ciufmodi fcpulturisinnbsp;nofira vrbc Lutctù,aat alibi ofFcndiculialiquid com«nbsp;oiittatuF.

VIÏ.

Kolumus cos, qui funt fuprà dida: Tcligionis,vllo inodo adftringi,aut obligatosmancrcpropter abiura-tiones, quas antccdidcrint,aut propterpromiffioncsjnbsp;facramcntajcantiones ab illis cmiflas adcauflàmciusnbsp;rcligionis pertinentes î amp; neeo nomine vUomodove-iccntur,autinquictcntur,vctamus,

Licebit his qui funt ab ilia rcligionc, curare zdifi* cia exftrucnda, vbi ca religio cxcrccatur, prxter.nbsp;quam Lutetiæ, in fuburbijs, amp; finitimis locis intranbsp;duas Icucàs ab vrbc 5 amp; qua; ante ab illis exfirudanbsp;«rant gt; ca vti nunc funt, ira illis reddentur. Qinnbsp;Xi ad cxltrudioncm nouoium sdificiorum 4d cam

CCiB

-ocr page 8-

6

rem dcftinatörum occuparint aliquas Eccicfias, ant domos adEcclcfiafl:icos,aut alios Catholicos pertinentes , cas reftituent : haften us tarnen, ne ob tigna his ædi-ficijs iunfta conucniri autinquictaripofsint,quamuisnbsp;cafumta fint cxrudcribus,quædeieftispcrhos tuniul-,tus ôc fuperiores ædifîcijs exftabant.

IX.

.Qupdattinctad matrimonîa prcsbytcrorum,amp;pcf-fonarum rcligiofarum, quæ ante hoc tempus contra-'I Ââfunt, propter varias câsq;iuftascauiras,nolumuseos I qui contraxerunt, co nomine conucniri, aut inquieta-,ri. iniungentes in hac rc fiicntium Procuratoribus gc-neralibusamp;alijs officialibus noftris. Placet tarnen, nenbsp;filij natiexhuiufmodi nuptijs,patfïbus~luC matribusnbsp;/rlucccdant^ nflTîtTres mobiles, ôc quæfita immobilia.nbsp;J nam quod âd religiofos ipfos Se rcligiofas atrinet, quinbsp;; 1 quæucprofefsi profcflæue Fuerint,non patimur cos vile»nbsp;' I modo advllam iucccfsiôncm reftam aut coUatcralcnanbsp;admitti.

Qui funt fuprà diftæ rcligionis, feruabunt leges in EcclefiaCatholicarcceptas dematriraonijs contraftis^nbsp;quæq; poftea contrahcntur,in gradibus confanguini-tatis amp; affinitatis:vitandarfl litium amp;controuerfiarumnbsp;xaufa, quæ inde pofluntoririadfubucrfionemmaximaînbsp;partis Jautarum familiarum huius rcgnijamp;diflblutio-nem vinculorum amicitiæ,qua:matriraonijs amp; affini-tatibus conciliari folcnt. Ncq; tarnen ob matrimonianbsp;iam contraftâ in tertio aut quarto grad u, poter un t quinbsp;^unt illiusrcligionisjnquietarr, atitipfamatriroonü^nbsp;Ànbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quafi

-ocr page 9-

7

«quafi minus firma rcüocari in dubiumifcd ncc fucccflTio iufcrri aut eciam dc fucceiïionc controiierfia fierilibe-riscr illis matrimonijs prognatis, fiuc iam confraélanbsp;fint, fiuc poftx:oatrahcntur. Cùm autemiudicio agcrurnbsp;dc juribus matrimoniorum ab hominibusciusreligio-nis contraaorum,amp; quæretur/licita fintjanillicita;fi-quidcmis^quicamrcligionemprofitctur, reuscrit,hÏcnbsp;iudcxregius cognofcet dccauffa matrimonij ; finiscritnbsp;»ftor, amp; Ca th ülicus rcuS;COgnitio crit officialis A iudi-cisEcclcfiaftici.

XL

lubcmus fcholafl:icos,ægrotos, amp; pauperes nullo dif-crimine religionis habito ,ad Vniucrficatcs, collegia, Xcholas, xcnodochia, amp; nofoconiiapariter admitti.

XH.

Eius religionis homines pendent, vtmofis cft,quæ pr oi n gr effu præftarifolentnominc fimdi onu m,amp; ra u-ncrum,quæillisdelatacrunt.cetcrùmnoncogen'tur vl-li cæremoniæ interefie à fua religione.alienaï ; itemnbsp;adaiäi iurciurando noncogenturaliudpra:ftare,quàmnbsp;vt fublata manu iuren t, amp; promittant Deo fe verum d i-üuros : fed uec cogenturpetcre relaxationemiurisiu-randiàfepræftiti inter contr.ahcndum.

XIH.

Sancimus, yt omnes fubiedi noftri tam Catholici, quàm qui funt religionis, vtcamhaberîyolunt,reformata:,cuiufcunqjÇntordinis «5c condition3s,cxfoluantnbsp;décimas curionibus, amp; alijs Ecclcfiafticis, itémquenbsp;omnibus ali is, ad quos iliæ pertinebunt, vteritvfusnbsp;B amp;

-ocr page 10-

s

amp; confuctudo locorum : ad quam prxflationcm o-mnes omnibus modisiuftis amp; honeûis cogi volumus, pœnis aduerfus cos qui recufabuntjconftitutis his, quænbsp;alijs ediólis noftris de hac re editis funt comprehenfæ.

XIIII.

Carusamp;dilei^uscognatusnofterPrinceps Auriacus reftitueturin omncs poflefl4oncs,iurisdidioncs,amp;di-tioncsj quas habet in noftro regno, amp; regionibus impéri o noftro fübiedis ; itemq; in Principatum Auriacum,nbsp;iura,titulos, documenta, ôcinftrumenta,fi quæilJic capta crunt, amp; tranfpofita à præfidibus noftris gcncrali-bus 5amp; alijs offîcialibus. Quæ bona,iura,amp; tituli red*nbsp;dentur cognato noftrojrepofitaamp;rcftitutaincumlo-cum, quo cran tan te tumultus,vt illis fruaturipfeôc hïc-redes eius in pofterum, fccundum cautiones,arrcfta,nbsp;amp; dcclarationes, quæ de ea re intcrpofitæfunt, amp; pa-dionc conftitutx à defundo Rege Henrico,noftronbsp;fummè eolendo Domino amp; Pâtre, quem Deus libc-ret,amp; ab alijs Regibus deceftoribus noftrisjvt fieftua-tur illis,eodemprorfus modo quo ante tumultusfruc-batur.

Eins religionîs homines obfcruabunt diesfcftosindict os in Ecclelîa Catholica amp; Romana; ncclicebit illis pereos dies operari,vcndere,autoffîcinisapertismcr-ccsvenumpalàm cxponcre; amp; quibus dicbuscfuscar-niumeft ab caEcclefiainterdidus, macclla non aperi-entur.

In omnibus aûis amp; atonibu« publicis, in quibus naentionbsp;lt;•

-ocr page 11-

9 mcntiofîctfupràdiâa:rcligionis,conccptiovcrboruranbsp;hæc erir; Religio, vr cam haberi volunf,ieforraata.nbsp;xvn.

Quo magis coalefcant noftrorum ûibditorum vo-lun tares, vt cupimus ; dcclaramus tam Catholicos con-fœderatos,quàm cos,qui profitcnturreligioncm,vtha-berivoluut,tcformatam,capaces efle capiendorumamp; cxcrccndorum honorum, dignitatum, officiorum,amp;nbsp;muncrum omnium cùm regiorura, tum corum, quscnbsp;aliorum dominorum lun t, aut vrbium in noftro regno,nbsp;tegionibus, territories, amp; ditionibus imperio noftronbsp;fübieâ:is fitarum ; idoncos qui fine difcriminc ad ea ad-mittantur. vfq; eô,vt nec necefle habcant aliud iusiu-randum præftarc, aut aliam obligationem in fc fufcipc-rc, quàm fore,vt honores, dignitates,muncra,amp; officianbsp;fua benç amp; fideliter exerceant,amp; obfcruent conftitu-tioncs. Qui honores, digni ta tes, munera amp; officia cùmnbsp;coeperint vacate, fi quidemeacrunt iuris Sccollationisnbsp;noftra:,conferentur à nobis fine vllo difcriminc religio-nis in homines ido'neos prout faciendum efte videbi-turprocommodoobfequijnçbisdebitijamp;fubditorumnbsp;noftrorum.

XVIII.

Etquoniamius redderc,iudiciâq;reQ:èconftituere, vna cft ex prxcipuis rationibus, quibus continenturnbsp;fubditi in pace amp; concordia : nos recipientes poftula-tionem nobisoblatam tamàCatholicisconfœderatisgt;nbsp;quàm ab i| s,qu i funt rcligionis,vt cam haberi volun t,rc-Jformata:, conûituimus iam ante, amp; nunc quoquenbsp;B i conftitui-i

-ocr page 12-

10

conftituimus, vt in curianoftraParlamcntiParificnfis inftituatur confcffus nouu5 ludicum compofitus cxnbsp;Prxfidibus duobus, amp; fexdecim ConfiJiarijs, quorumnbsp;pars fit cx Catholicis, pars cx i js, qui funrfupra didæ re-ligionis.. Quæ officia eorum, qui funt chis rcligio-niSjCreabuntur à nobis amp; erigcntur in cam rcmaddi-tis ijsdcm ftipcndijs, honoribus, auftoritatibus amp;nbsp;prxrogatiuis,quæ funt cctcrorum Confiliarioru eiuf-dem curiæ : quo is confcffiis fuprcmo loco,ac proim-perio arrefta alijs derogantia conftitucntium ,cog-nofcat amp; iudicct de litibus amp; controucrfijs iammo-tis, amp; quæ poftca mouebuntur ; in quibus Catlioliciinbsp;confcedcrati, aut qui funtreligionisgt;vthaberi voltint,nbsp;reformat«, fubicéli territorio curiæ noftræ aut eruntnbsp;partes principales, aut fideiuflbres; nihil vt interfit,nbsp;agant, an conuenianturj de cauffis eiuilibus agatur,nbsp;an de criminalibus ; amp;vtrùm hæ lires peraganturnbsp;fcripto, an appcllationc,quæ verbis conftar.fi ramennbsp;ita videbitur partibus, aur vna ex his id defidcrabir.nbsp;Atque is cpnfeflus ita compofitus, amp; conftitutus, vtnbsp;diólum eft, mitterur à nobis in vrbcm noftram Pi-üauium, vt illic fedeat, amp; ius reddat fubditis noftris,nbsp;Catholicisconfoedetatis,ôcquifunrdiaæreligioni3,Pi-ûaucnfibus,Angolismcnfib®,Alhifijs,amp;RupeIIenfibu»-câdem forma amp; conditionc^quæ foret,fi federet in curianbsp;noftra Parlamcnti Parifienfis: idqs per très menfes fin-gulisannis incipientibusprimo die Auguftivfq; àdvl-timum diem Oûobris.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\

XIX.


-ocr page 13-

Quod attinct ad territorium curiæ noftrae Parîai--ïncuti Tolofani,conftituetLir conftfîus vnusiudicura’ în vrbc Monpcfliilo;compofîtusex duobus præfîdibus,nbsp;amp;ododcciniConfiliariis partimCatbolicis,parrim iis,nbsp;qui funt didæ rcligionis. ex quibus Catholici eJigcntur’nbsp;à nobis excuriis noftris Parlaméti, amp;Confilii aulici: rc-liquinuncprimùm creabunturamp; crigenturiisdemfti-pendiiSjVtfint honoribusjaudoritatibusjamp;prærogati-uis, quibus Præfides ôc. Confiliarij curiæ noftræ Parla-mentiTolofani.Eoq; in confcfîu creabuntur etiam Ad-uocatusvnuSjamp;Procurator vnus gcneraIis,Scribæpu-bliciduojvnusciuilisjaltercriminalis, Apparitorcs,amp;nbsp;omncsalij officiales,nontantùmquibus illc confcfTusnbsp;indigcbif^fedetiamquibus indigebit CancelJaria, quasnbsp;ibi à nobis conftituetur.erùntqsomnes hi officiales parnbsp;tim ex Gatholicis J partim ex his, qui funt fupràdiftas rcligionis. Côgnofcctautcmamp; iudicabitis confcfTus fu-prcmo loco,amp; pro impcrio arrcftaaliisderogantiacon-ftituentiu jdelitibus amp; controucrfîisiam mods, flc quasnbsp;poflea moucbuntur : in quibus Catholici confœdcrati,nbsp;autij,quifuntrcligionis, vt habcrivolunt, reformatas,nbsp;fubicâi terri torio curiæ noftræ Parlamêti Tolofani, autnbsp;crunt partes principales,autfidciufîbrcsjytnihil refe-rat,agant,anconucniantur;fintnccauHæciuiles,an criminals jamp;vtrùmli tes peraganturferipto, anappclla-tîonc, quæ verbis confiât .* ft tamenitavidebitur parri-bus,aut fi vna ex his id defiderabit.

XX.

SimilcsconfcfTusconftituîvolumusîncuriisno-ftris Parlamcntorû Gratianopolitani,Burdcgalcnfts,A-B 3 quenfts^.

-ocr page 14-

12 qucnfis,Diuîoncnfîs,llotomagenfis,3cBEitonîcî,nngu-los compofîtos ex numero duorum præfidumjamp; deeemnbsp;Çonfiliariorumj quorum pars,vtdiàum eft,crit exCa-tholicis,parscxiis , quifunt fuprà diâ:æ religionis.exnbsp;quibuspoftcrioresnuncprimùmcreabuntur à nobisc-ius rei caufla. criintqj hi confeflus eiufmodi, quorumnbsp;vnusquxfquc in eoterritorio, in quo conftitutuserit,nbsp;candemobtineatiurifdidioncm,audoritatem,amp;potc-ftatem: cognofcat amp; iudicet eâdem forma amp; rationc,nbsp;qua fupràdidum eft in Parlamcntis noftris Parifienfi amp;nbsp;Tolofano. tantum quod ad Delphinatamattinet, cri£nbsp;cius confeflus feflio bipartita: vna per fex menfes eritnbsp;Gratianopoli:altera per rcliquos fex menfes in vrbe fari-di MarcelJini, incipiente prima feflionc in dida vrbenbsp;fandiMarcellini.

XXL

Volumus etiam tanquam momcntancæ pofTefllonis eanfla, amp; donee in conuentu generali omnium ordi-numregninoftri, quern inftituere cogiramus, aliter ànbsp;nobis conftitutum fuerit , vt quæcunque res iudica-tæeruntaboffîcialibusconfciruumnoftrorumPrçfida-lium, aut ab aliis , quibus in quibufdam cauflis fum-moloco iudicandifecimus poteftatem,fi quidem iu-dicatæeruntin litibusvelmotiSjVel quaepoftea moue-buntur, inquibusaut Catholicicocfœderati, aut quinbsp;funt fuprà didæ religionis , crunt legitime agendo,nbsp;autadionesfufeipiendo principales rei, aut fideiuflb-rcs,fiuc caufla: ciuiles erunt, flue criminales, in his fitnbsp;à fupeejotibus iudicibus prouocatio ad fupcriores con-‘ •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fefliiS

-ocr page 15-

»3

tcfTus nuncprimùm conftitutos in noftris Parbmcrt-îis; non obftantibus omnibus cditlisad audorifatcni ¦amp;iurjsdi£lionem iudicam Præfidalium pcrtinentibus^nbsp;•quibus hac in re,quod iine præiudicio ccterarum par-num fiat, derogauimusamp;derogamus. Elit au tem hæcnbsp;prouocatiociufmodi incauflis ciuilibusPra’fidialibus^nbsp;vrdeuolnatfolùm cognitionem,nôvTfufpendat.-prçternbsp;quàmficômuni confenfu in ter litiga tores conuenerit,nbsp;vteorumlitesiudicarétur àpræfidalibusfuprcmoloco.nbsp;Quod cùm accidet, huic capiti ediAi locus non erit. fednbsp;nccidlocumhabebitin hiscófcfllbusjn quibuserit iu-ftusnumerusiadicum,quifuntfupràdi^âæreligionisadnbsp;cas lires, de quibus diximus, dirimendas. quodfaccrcnbsp;poteruntcùm pari numero iudicumCatholicorumdtanbsp;Vtcùmincafibus,quiedictis noftris comprehenfi funt,nbsp;idfaftum crit, nonfit poteftas appellandi.Interimiu-ftiscauflîsmoti ftatuimus,neinftrudio amp; iudiciû caufinbsp;farum criminalium quæ nunc funt,aut poftcaincidetinnbsp;tribunali ScnefcalliTolofaniTolofiEConftituti,quibusnbsp;in caufiis Catholici confœderati, amp; qui funt fuprà diöxnbsp;religionis,eruntrei,cxcrceanturin eavrbe,fed in eo tri-bunald, quodSen-efcalli tribunali proximum fueritt adnbsp;quodiaranunceascâuflas remifimus amp; remittimus canbsp;lcge,vt fit ab eo prouocatio ad eum côfefium,q[uj Mon-peflixli eft conftitutus.

XXIL

Præfeûi carifsimorum , amp; dilcétotum cognato-rum noftrorumTribunorum militumFranciæ.Vicebal-liui,ViccIèncfcaUijLocum tenentes Iàsati,dcalij onina offîdalç«

-ocr page 16-

’4

(Officiales cîufdcm conditionis iudicabunt fccundàm iConftitutioncs, amp;formam antca datam,decrronibus^nbsp;Qiiodattinctadcos,quidoiniciliumhabcbuntjquide-laticruntalicuiuscriminisadiurisdiólioncm præfcdo-rumpertinctis,ficruntcx Catholicisconfœdcratis, aucnbsp;fu prà didae religi o n i s : c urab u n t fup rà fcri p ti o ffi c i a 1 es,nbsp;vtadinftrudionenï amp;iudidum carumcauflarum adhi-bcantparem numerumnoftrorum officialium , qualesnbsp;ad eam rem iurc adhiberi oporret, tam exCatholicis,nbsp;quàm cxiisgt;quifuatrcligionisfuprà didæ, ex proximisnbsp;tribunalibus præfîdalibus,aut regiis in his prouinciis,innbsp;quibusfnbfclliapræfidalia nulla funt: fi tamenibi tamnbsp;multi,quifint;Ciusreligionis,rcperiripoffint.aliqui eo-rum loco adhibebuntur Aduocati,fi illic rcperiantui^nbsp;qui fint eins conditionis.

XXIII.

StatuimuSjVolumuSjamp;nobispJacctjVt cariflîmu« .amp;dilcdiflîmusfororiusnofter;RexNauarræ,cariflImusnbsp;amp; valdedileduscognatusnofterPrincepsCondænSjCa-riflimuscognatusnofierDominus Danuillaeus, Tribu-nus militum Franciæ , itémque omnes alij magnates,nbsp;équités auratijnobiles,amp; alij, cuiuscunque fint ftatus amp;nbsp;;Conditionis,tamCatholic;confocderatî,quàmquifuntnbsp;fupràdidærcligionis,rcdcantin pofîcffioncm fuarumnbsp;præfcdurarum , munerum , honorumSc officiorumnbsp;regiorum , quæ obtinebant ante 24. Augufti 1572,nbsp;in eâque pofleffione defendantut, abfque vlia nouanbsp;collatione noftra. nccobftentvlla arrefta , amp; fenten-tiæaduerfuscoslatæ , autcoHationescarumfundio-iium,quîcab alijs impctratæcfîcnt, Vtredeantiteranbsp;inpoC-

-ocr page 17-

in poflcflloneni omnium bonorum fuorum ,iurium, nominumji-ationum amp; aftionum: nihil obftantibusiu-diciisjquæpcrcauffam tumultuum infecuta funt. qu«nbsp;arreftajiudicia,coJJationcs, amp;quidquidindefccutumnbsp;cribdeclarauimus ob eam_cauiram,amp;4edärapiusnuila^nbsp;Änullius moment;.

¦Quæ fuprà didafunt, non fic accipi volumus, vt qui tranfcripfcrintfunftionesÖcofficiafua, interpofitanbsp;audori täte diplomatis noftri^ autRegis nuper defiindfnbsp;cariffimi Domini ßc fratris n oRri, poffin t Ca reciperc\ Scnbsp;icdire.ineorumponeffioncm.His tarne integramaftio-nemefle volumus aductfuscos, qui cas fundioneste-nct,poffident,dcpiecio,dequointc,rcoscius tranferi-ptionisnomine conucnerit. Qudd ii qui à priuatisvinbsp;coadierunr^vtruasillas fundioncs amp;officiarransfcri-befentjhisçorûtnquehæredibnsadionemoiuilem eflenbsp;volumuseonomine adnerfuseos,quivimfi:ccxütgt;nec»nbsp;bon hæredcs corum amp; fucceflbres.

XXV.

Statuimus etiam,vt fi quæ Commendatariæ ordi-nisSandiloannisHierofo]ymitani,quæfintin iureCa-tholicorumconfoederatorum,aut hominum fuprà di-dæ religionis, reperiantur captæ audoritate iudicum noftxorum, aut ab aliis prætextu tumultuum quoquanbsp;modo occupât«, hæ foluto pignorc xcddantux Gom-ihcndatariis,reftituatiirquc bis pofl’cffioita^vtquömo-dopoffidcbant ante24. Äugufii J573rjtaamp;'nancliceaxnbsp;hispoilidexc.

-ocr page 18-

XXVI.

Quod fl in quos cxCatholicisconfocdcratiSjaut ijs qui funt fuprà did« rcligionis, aliqua officia collatanbsp;iatn ante fuerint,ad qua: nondum fint adiniffijvolumusnbsp;amp; nobis placet, vt adeaadmittantur,amp;omnesadcaninbsp;remprouifionesneceflariæ eis fuppeditentur.

XXVII.

Item vt Catholiciconfœderati tedeant inpofieffio-nem bcncficiorum fuorum, ijsq; libéré fruendi ius, quod ante diem diaum24. Auguftihabuerunt.vtqjhi,nbsp;qui audoritate fua fine mandatoautbeneficio nottronbsp;ea beneficia poflederunt,amp;fruduspcrccperunt,eriamnbsp;ftudusillisreftituere cogantur.

XXVIII.

Omnes cofttrouerfiæ de redemtione corum, qui per hos tumultus abalterutra parte capti funt, nobisfuntnbsp;feruatæ, vti amp; nos eas feruamus nobis amp; pcrfonæno-ftræ ; inrerdicentes partibus, nc alibi quàm apud nosjdcnbsp;ea re adioncm inftituant,amp;officialibusacmagiftrati-busnoftris,ne deeafufeipiant vllam poteftatemjiuris-didionem,aut cognirionem.

XXIX,

ProclamationcS i programmata, amp; fubhaftationeï ptædiorum,quorum nomine dccrckum pctitur, cxer-,nbsp;cebuntur locis amp; horis confuctis, fi fieri potcft,iuxtanbsp;cónftitutiones noftras: aut in foro aliquo publico, finbsp;quod fit in eo loco,vbiprardiafita fiint:quodfiibinuIJ3nbsp;exit, çxexccbûtux in proximo foro,quod fit in eoterritonbsp;rio.

-ocr page 19-

«7

tiojn quo fieri debet adiudicatîo.Programmata autem affigeiitur pofti iudiciarioeiusfori,amp;inauditorîj eiusnbsp;loci ingreflu. quo obferuatovtiles cruntproclamationnbsp;ncs,reâeq;procedetur adintcrpofitioncmdecreti,nOn;nbsp;gledis vi tijSj quæ in hac re poflcnr alJcgari.

XXX.

Quæ Catholici confœdcrati,aut ij qui funtrçligionis* vt eam haberi volunt, reformatæ, fincauâoritateno-ftra nadi erunt, fi res immobiles funt ad Ecclefiam pertinentes, in his nulla erit acquifitio : quin ftatuimus,nbsp;VolumuSjSc ita nobis placet jVt Ecclçfiaftiçiconfeftimnbsp;amp;fine vlla dilationcrecipiantpoflcflionemnaturalemnbsp;bonorumlta alienatorum,quamuis prccio non oblato.nbsp;nec his quidquam obftçnt contradus venditionis;nbsp;quos ob earn rem,tanquam finulli efient,irritos fex;i*nbsp;mus: falua manente aclionc emtoribus aduerfus eos,nbsp;quibus cum eo nomine per lus agere licebit. Nihilo-minus tarnen ijs, qui funt fuprà didæ religionis, paratænbsp;crunt literæ patentes noftræ, quibus poteftas his fietnbsp;fuos ad collationem æquabilë vocandi tantæ|fummæ,nbsp;quantum eft precium earum vcnditionum de quibusnbsp;agctur,vnde poffit cmtoribusdiirolui,quodabillisre-?nbsp;uera amp;fine fraude numeratumfuerit. nam de damno Sçnbsp;eo,quod ipforum propter cam euiâionem intereftjnbsp;nullam illis aéfionem cfle volumus : fed content! cruntnbsp;precio abipfis foluto, computatisinrationem cius débit! exoncrandi fruûibus, quos ipfi perceperun t,fi qui-dem rcs nimis vili amp; iniquo precio diftraâæ eiTerepç-,nbsp;riantur.

C 3 Exhærç»

-ocr page 20-

I«.

' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXL

- Exhaeredationes, aut ademtioncs odio rcügio* nis.aut tuniultuumfaaæjfiuc inter viiios^fîuc tcftanien-tofiâæ étant, nequein prætetitum neque in futurumnbsp;Catholicis cotifoederatisjauthisqui funtreligioniSjVtnbsp;cam haben volunt, reforma tat, nocebunt; dummodonbsp;nulla alia fueritcaufla , quam religion is, autarmorumnbsp;captorum. Idemqne feruari volumus de hisexhæreda-tionîbus amp; ademtionibusjquæodioreligionis Catho*nbsp;licæ faftæ fuerint. Teftamenta tarnen militaria, quanbsp;tempore horum aut fuperiorum tuniultuum faiäanbsp;runt,vt iure cautum eff,valebunn

XXXII.

Peruetfftates Sz enormia ilia, quæadmiflà fun124, Angufti, amp; infequentibus diebus per confequentiam'nbsp;eins diei/Lutetiæamp; in aliis vrbibus, amp;locisRcgnino-ftri,accidcrunt nobis maxime acerbo amp; inlquo animonbsp;ferentibus.Et vt teftata fit fingularis faonitas noftra amp; bcnbsp;neuolentia erga fubditos, declaramus viduas Sz üliosnbsp;corum,qui percosdiesoGcififunt, quacunquein partenbsp;regni noftri id acciderit, immunes ab omnibus colla-tionibus, amp; præfiationibus, quæ ex caufîa edidorumnbsp;noftrorumad deledus militaresiniungi folent^fimari-ti, aut patres erant nobiles: qui ficonditionc ignobilcsnbsp;fucrint,amp;ciuscÔditïonis,quæ'Obnoxiafucritprçftatio-nibus publicis, nos iifdem dc caufiis exoncraraus eo-rum viduas amp; liberos omnibus tributisamp; dndidioni-bus.’Vtrumqj ad fcxannoseontinuospvox’mefequcn-tes. cdiccntcs omnibus offioialibas noftris vnicuiquenbsp;in fuoniunere, ncquis fupràfcriptas perfonas innumc.

tuna

-ocr page 21-

Ip fumeoruni, qui præftent,referai in fraudem huius vo-luntatiSjamp;animi noftri.

XXXIII.

Sententias Judiciajarrefta, cauflæ cognitionc$,;pi-gnorum captiones , vendirioncs, décrétajquæ inter-uencruut aduerfus eos, qui funtfupràdidærclig'iottis, vc eam haberi volun t,reformatæjtani viuosquàmiinor-tuos poft obitumHenrici Regis nobis maxime colendinbsp;Domini amp; Parris percauflamtumultuum ex illo fecii-torum : cxfecutioncm item carum fententiarum, amp; de-cretorum : omnia iam nuncirritafaçimus,reuocamus,nbsp;amp; pro nullis efte volumusgt;ftatuimûfq;, vt inducantur,nbsp;amp; tollantur ex adis, amp; archiuis curiarum noftrarumnbsp;tam fummarumjquàm inferiorum. Vti amp;fublatasacnbsp;deletas efle volumus omnes notas,omnia veftigia, Senbsp;monumenta earum exfecutionum,Iibros,amp; ada famo-fa aduerfus peribnas corum, memorlam amp; pofteüta-tcm. Præterea vt quibus in locis ea de cauflà aliquid de-ftruôlum aut erafum cft,ea loca vtinuncfunt,itared-danturdominis corum,vtea ilHs fuoiurehabcrc,deq;nbsp;his pro arbitrio ftatucreJiceat. Idem volumus Sciubc-mus feruari in cauifa Catholicorum confeederatorum,nbsp;amp;nominatiminarreftis Scfentcnti/sIaris^aduetfusDo-minos de la Molle,Coconas,amp; la Hayclocumtcncntcmnbsp;generalem Pióïonum. Et generaliter irritas fccimus,re-uocauimus, amp; pro nullis efte iuftimus omnes cognitio»nbsp;nes,amp;inquifitioncs fufeeptasob conftliaquælibet^ dc-lationcSjamp; crimina,quæ dicunturcflclxfx Maieftatisjnbsp;autalia.' vt fine prxiudicio vllo earum cognitionum,nbsp;arrcftorumjamp;iudicioium,quamuis ea publicationcmnbsp;G 3 amp;incor-

-ocr page 22-

20

amp; incorporationem bonorum in fîfcum contîncant, nou folùm Catholici confœdcrati, amp; qui funt fuprà di-ftæ religionisjfed etiamhæredes eorum redeantiu naturalem poflefîioncm omnium bonorum»

XXXIIIL

Etquoniam fuperior noftra declaratiofacit, vt omnia arrefta, amp;fentcntiac latæ aduerfus defunétum Dominum deChaftillon AmiralliumFranciæ,amp;cxfecutia corum fiant nulla amp; nullius momenti, tanquam qu»nbsp;nunquam interueniflcnt.- Nos conuenicnter eidccla-rationi volumus amp; iubemus, vt omniaillaarrefta,fen-tentiæ,cognitiones,amp; aéta J quæ aduerfus eumDominum de Chaftilloninteruenerun t, inducantürjacercn-tur,amp; tollantur ex archiuis tam curiarum nottrarumnbsp;Parlamcnti, quàm aliarum omnium iurisdiâionumjnbsp;vtq; non folùm memoria Amirallij, fed etiam libero-rum eius bonos,exiftimatio,amp; bonaintegra maneant:nbsp;quamuis illis arreftis V'nita fint amp; incorporata ea bonanbsp;indominium coronænoftræ; cuius reidcclarationcmnbsp;pleniorem amp; magis fpecialem iubebimusfilijseius ex-pediibfiipfisvidebitur.

XXXV.

Id tm fieri Volumus circa Dominos de Mon tgomme-. ry,Mombrun,Briquemaut,amp;Cauaigncs. ¦nbsp;XXXVI.

Vetamus,ne fiant vllæ fupplicationespublicæcùm ob mortem defunfti cognati noftri PrincipisCondæi,nbsp;tum obdiemfanâi Bartholomæi,amp;:aliafaàa,qtiîc pof-fint tumulruum memoriam renouare.

XXXVII.

Omnes


-ocr page 23-

OmncScogni tioncs cxerciræ/cntentiæ Sc arrefta îatà aduerfus eos, qui fuut fuprà didæ rcligionis,fcrcntcsnbsp;arma,autquiabfuntab hoe regno, quiuefereceperuncnbsp;in vrbes amp; regiones eiusregni abipfisoccupatasjnali-qua alia cauflra,quàm illius religionis amp; tumulruum :nbsp;item omn-es peremtiones inftantiariim, præfcriprio-nes tam legirimæ,amp; conucntionalcs, quàm moribusnbsp;receptæ, capiones etiam feudorumjquæ his amp; prioribusnbsp;tumultibus acciderunt, eoloco erunt^quafi noninter-ueniflentjcasqj talcs^declarauimus amp; dec]aramus,atq?nbsp;iu irritas fecimusamp;facimusjvtlirigatotibus nullo modo prodeffe poâint; quamuis hi qui funt religionis fuprà diâæ, auditi fint amp; defenfi per procura tores .-fed ve-nient res in eumlocum,in quo erantanteafinemetunbsp;fuperiorum arreftorum, Sc execution um,quæilia fecu-tæ funt: reftitueturq; illis ea pofleffio rcrum, in quanbsp;crant 24. Augufti 1572. Valebunt autem quæfuprànbsp;feripta funt amp; pro Catholicis confœderatis, ex quo temnbsp;pore arma gererccœpcrunt,aut abefîè ab hoc regno pronbsp;ptcr tumultus; itemqj pro filijsminoribuseorum,quinbsp;funt in fuperiore caulfa, qui iilij tempore horum tu-niultuum dccelfcrunt. Oeclaramus præterea nullas amp;nbsp;nullius moment! omnes cognitiones exercitas,amp;fen-tentias codera tempore latas aduerfus fuprà feripta«nbsp;perfonasabfcntiæ Sc contumaciæ eaufla^neenoneorûnbsp;iudiciorum exfecutionesireftitucntes partes in intc-grumiusfuum,quodantèhabuerunt,nonrefufisfura-tibus,autmultis obfignatis.

XXXVIIL Oiïmescaptiui,quidennétiirvclau(âoutateiudicis,vclnbsp;alitex

-ocr page 24-

2Z

«liter, etiamfi datißntadremosper caufTamhorum U fupcrtorumtumultuum,liberabunturcuftodiaamp;refti-tucntur in libertatcm ab vtraq; parte fine vJlo prccipnbsp;redemtionis.quam ad rem infirmamus amp; nullas eïlc vo-lumus obligationcs onines co nomine contrabas, li-beramufq; om nes earum accefliones. Qupd fi quid iamnbsp;antènuraeratum fitrcdemtioniscaufla, dummodoabnbsp;his qui bcllo capti crant, non placet id repeti poffeabnbsp;ijs, qui accepcrunt. Quodattinct ad ca quæfada amp;capta funtalio, quàm hoftilitatis iurc,aut obtentuqui-dcmhoftilitatis,fcdaduerfusprdincmpublicum,priua-turiiiie præfcriptum à Ducibus, aut Vniuerfitatibusêcnbsp;prouincijs,pcncs quas imperandi ius erat,in quibu?nbsp;quod fail um eftgt;ratum habitum non fit, ncc hahebiturnbsp;poftea intra duos menfes,po,ftquàm hoe edidum publica tum fucrit, Ikebit de h,is aduerfus y tramq-, parremnbsp;agerc,ordinariâ tarnen via amp; ciuiliter.

XXXIX.

lubcmus etiam ea erimina amp; deliila coëreeri, quæ ir ƒ ter eas perfonas, quæ casdem partes fequcbantur,ad-mifla funt tempore tumultuum,induciarum,autquonbsp;ceflatio cratab-armis; nifi ca faita rata habita eruntànbsp;Ducibus vtrinfq; partis intra fuprà feriptos duos menfes. Quod attinetadcollediones,exaiîioncspccunia-rum ,armorum geftioncs, éc alios aitus bellicos, à qui-bus audoritas publica, autratihabitio fuperioraberir,nbsp;dchi8vtpcriusliec£,agendipotcftascrit.

XL.

Mobilia quæ cxftabtint, quæ hoftilitatis iurc capta non eraftt,.r€ftitttcntur his ad quosea pertinent,,!) quonbsp;temporç

-ocr page 25-

2J

tempore publicatum crithocediótumjrepcrianturclFc penes cos^q ui occuparunt,aut eorum hæredcs,nullo eonbsp;nomine precio oblato. quæ fi diftrafta erunt amp; alicnatanbsp;autoritäre iudicis,aut alio iuflu mandatiiuepubliconbsp;velCatholicorunijVcleorumquifunt fuprà ditæ religionism poter unt nihilorainus vindicari, dum tarnennbsp;hoc cafu prccium emtoribusrefundatur.quolocode-claramus inter tata hoftilitatis habendum non efle,nbsp;quod factum fuitLutctiæ,amp;alibi24.Augufti »572. amp;nbsp;ijsdicbus,quifecutifuntjpcrconfequentiameius,quodnbsp;ÇO die 24. Augufti fat urn eft .

XLI.

Q^od ad frutus return imniobilium attinet,vnus-Quisq; recipiet poffeflionem medium bonorum fuo-rum,amp; viciflimobtinebit frutushuius anni, maxime Ecclefiaftici; neçquominùs idfiat,vll£epignorumca-piones ,vllâue impedimenta, quæ per hos amp; fuperioresnbsp;tumultusobietafuerinfrnobftabunt.vtiamp;frueturquis*nbsp;que prætcritis penfionibus redituum annuoru, qui velnbsp;ànobiSjVclmandatupcrmifTuuenoftromVel iufîii iudi-cis,autDucis aduerfæ partisau^loritatecaptinö erunt.nbsp;XLII.

Milites amp; præfîdia, quæfuntmaut eruntin domibus, locis, vrbibus gt; Sc arcibus fubditorum nofirorum, cuiuf-cunq; rcligionis hi fint amp; çonditionis, ccdentloco con-feftim poft publicationem huius editi, quo dominisnbsp;cas res libéré amp; fine vlla in^erpellationehabereliceat,nbsp;Vti habebant priùsmquàmdHis exclufi cflent : quodcunqjnbsp;tandem iusobtendetur ab ijs,qui eadctinebunt.de quonbsp;fi litigate volentmlicebitijsmodisquibuspcrlegcscon-lt;ceditur,fed poftquam carum rerum pofteflione cefle-D tint.

-ocr page 26-

tint.quod nomînatîm volumus præftari in bcnefîeijs* à quibus dticóti cranta qui titulo ca poflidebant.

XLIIL

Om ncs tituli, chart2e,inftrumenta,amp; documen ta ca* ptaj ab vtraque parte rcftituenturijs, quorum illafunt:nbsp;quamuis ca^ aut arces amp;ædificiainquibusiJJaairerua»nbsp;bantur, capta fuerint Sc occupatavelfpecialifausiuflîsnbsp;noftris, velmandaris Icgatorumnoftrorum amp;Præfidûnbsp;prouinciarum, vel audoritate Ducum partis aducri'æ,nbsp;aut q uocunque alio prætextu.

XLIIIL

Liberum commercium amp; liber commeatusrcffituc-tÙTper omnés vrbes,vicosj pagosj pontes,amp; itinera Re-gni noftri, region esjterritoria,amp;ditiones, quæ funt fub impcrio amp; tuitione noftra : ram mari, quàm terræflix-uijs amp; aquis dulcibus. vti erant ante hos amp;fuperiorcsnbsp;tumultus.fublatisveétigalibus omnibus amp;præftationi-busalia auóboritate,quàm noftra perhos tumultusÛM-pofitis..

XLV.

Omnia loca,vrbc5, amp; prouinciæomncsRcgnrnoftrh regionum, territoriorum, amp; ditionum impcrio noftro'nbsp;fubielt;ftarum,frucnturijsdem priuilegijs,immunitati-bus, libertatibus, nun dinis,foro, iurisdrâronibus amp; tn-bunalibusjquibus-fruebantur ante hos tumultus; necnbsp;Obftabit rranslatio quorundam ex illis tribunalibus;nbsp;aut vllæ literæ contraria:, reftituenturq; ilia- tribun alianbsp;ijs vrbibtrs amp;lo‘cis,in quibus erant prius.

XL VI.

Et quoniam ante declarauimus Catholicos confoe-deratos, amp;eos quifunt fupràdiélæ religionis ,.capaces omnium

-ocr page 27-

«î ¦

©mnîum hononim, officiorum, dignitatuni,amp; munc’ rum quorumcunqucjtam quæ Magnatum aJiquorumnbsp;funt,quàm quæ vrbiumRegni noftrtregionum,territo-riorum,ditionum imperionoftro fubicdarum,amp;ido-ncos qui fine diferimine ad ca admittantur; volumusnbsp;pariter his ius cflccapiendi munera procuratorum amp;nbsp;fyndicorum cuiusque regionis, vrbis, amp; loci; eosin canbsp;çaufla effe, vt admitti poflint ad confilia, deliberationnbsp;nés, conuentuSjtam.inquibusdcçligendis magiftrati-busprouinciaru agetur »quàm in quibus agetur de ali jsnbsp;fundionibus, quæ ex fuprà feriptis rebus pendent : necnbsp;bis obfitreligio, aut tumultus, quo minus adça admit-tanturjautadmiflihisfruantur.

XL VH.

Nonlicebitin pofterum cos,quifuntrlt;ligionisfuprà didæ,onerarcautpremer;cvllisoncribus ordinarijsvclnbsp;extraordinarius, fuprà,quàm Carholicoslicct,aut fupr^nbsp;quàm fert eorum patrimonij amp; facultatum modus,nbsp;quod fi qui querentnr fe grauiùs iufto oneratos,adiccnbsp;poterunt cosiudices,quorum ea iurisdidio eft. Quibusnbsp;fubditis noftris aliqua oncra impofira erunt-abalreru-tra parte , dum hi abeflent, nec potirentur bonis fuisnbsp;propter tumultus :hi cuiufcunq; religionisfint amp; con-ditionis, hisoneiibus omnibus fine diferimine exone-rabuntur : hadenus tarnen ne frudus in ea onera captosnbsp;ßc in folutionem eorum conuerfosjpoffint repeterç.nbsp;XLVIII.

Non patimurctiam, V t Çatholiciconfocderati,amp;ij;, qui funt fuprà didæ rcligionis,nccnon alijCatholici,nbsp;qui commoraban tur in vrbibus amp; locis ab ill is occupa^nbsp;•tis, amp;poircflis,quiqjillisdefuoaliqujdcontribuerunj,nbsp;D 2 tençantux

-ocr page 28-

j6

tcncantur vllis tributis, collationibusjconccflisjincre-ïncntis, tributillis,rcparationibus, vtenfilibus,amp; aliJS impcratis,fubfîdijfûcpræteritis,.amp; impofitisà 24.. Au-guftii572.adhuncvfq; diem; fiuemandatisnoftris,fiucnbsp;auftoritatc ordinum,Reólorumprouinciarum, curia-rumParlamcntorum jniunüafucrint. àquibus exonc-rauimus cos, amp; exonéra mus : edicentes Quæftoribusnbsp;Ffanciæ, gcneralibus adminiftratoribus ærarij noftri,nbsp;colleótoribusgcncralibusamp;particularibus,eorum pro-curatoribus amp; inftitoribus,.auta(fïoribusa]ijsjamp;eius-dem ærarij curatoribusjoc ill os conueniant co nomine,nbsp;ne vexent,aut vllo modo fcu recla feu obliquaviain-quieten r.

XLIX.

Declaramus haberenos cariflïmumamp;dilecliflïmiwn fratrem noftrum Ducem Alenconium pro nollro bononbsp;fratre ; carifllmum amp; dileéliflimum fororium i^oftrumnbsp;RcgemNauarræ probono'fororio noftro amp; cognaro.?nbsp;amp; cariffimum ac diledum eqgnatum noftrum Princi-pem Condïüum pro noftro cognatOjfideli fubditonbsp;addido: vtihabemusctiamcariflimumamp;dilcdum noftrum cognatum Dominum DanuilJæum Tribunumnbsp;militum Franciæ, amp; omnesaliosMagnates,equïtesau-ratosjuobilesjofficialesjincolas vrbium,Vniuerfitatum,nbsp;vicorum, pagorum, amp; aliorum Jocorum regni noftri, amp;nbsp;regionum impcrio noftro fubiedarum, qui eosfecutinbsp;funtjhis opem Scfuppctiasquocunqjmodo tulcrunr,nbsp;pro noftris bonis fubditis, «Siaddidis; auditäq; declara-tionc frarris noftri Duci!s Alen'G©ni), nobisa'bundc la-tis fadum putamus, probatumqffincerum eiusconft-xliumfuifle, nccper.eum,auteosquiparticipesfuerunr,nbsp;quiuc

-ocr page 29-

27

•^ulue vllpmodo easdem res trafl:aruiit,feu viuos feu inortuos,quidquamfaftum efle,quod non ad obfequi-um nobis debitumreferrctur. Dcclaramus,fiquæarre-fta, teftificationesycognitioncs Je eareinteruenewnr,nbsp;omnia nulla efle .amp; nullius momcntbtanquamfinun-quaminteruenifrent::iubemuSjVtinducanturJaceren-tur,amp; tollantur ex archiuistam curiaru m Parlam én forum ,quàm aliarum iurisdidionum, quarum in aäajc-latafucrint.

L.

Habemus etiam amp; ccnfemus in numero noftrorum bonorum cognatorum,vicinorumj, amp; amicorumjcä-riflimos Scdileftos noftroscognatoSjComitemPalati-numElcéiorcmSanêlilmpcrij jamp;DuccmloannemCa-zimirum jfilium eiusj necquod ab hisfadumeft, alionbsp;loco habemus, quam“quod fadum fit obfequijnobisnbsp;præftandi caufla.

LI.

Declaramus item confcriptionem amp; expeditionera iHeluetiorum,maximèNouoconiJ,amp; Vallanginijamp;alionbsp;rum quorumlibet, non ,nifi obfequij nobispræftaadinbsp;caufla cflefufceptam.

LII.

SancimuSjVtfilij eorum,iqui poft öbitum defunifti Regis Henrici,nobis maxime colendi Domini amp;parris,nbsp;ex regno noftro religionis aut tumultuum caufla mi-graruntjCtiamfi filij extraregnum noftrum natifint^ha-beantur pro verisFrancis öcregnicolis; quälcs coseflenbsp;declarauimus amp;declaramus,vtadeamremnon fit opusnbsp;impetrare vllas literas öriginis, aut alias prouifionesànbsp;nobisj fed vnura hoc ediftum fufficiatjnonobftanti-D 3 bus

-ocr page 30-

28-* bös noftris conftîtutîonibus confwnjs. qiiibus in hacnbsp;parte dcrogauimus,amp; derogamus,

LIII.

Quas pccunias ccpcrunr,amp; collcgerut tarn frater no. ftcrDuxAlenconius,RcxNauarr«,amp;PrincepsCondæ-.nbsp;us,quàm DGniiiiusDanuillæus,amp;alij Magnates, Equités auratbnobiles,officiales, corpora vrbium,amp;Vniuer»nbsp;fitatum,omnesq; alij,qui'his opem amp; fuppetias tule-tunt,quæûcpecuniæ illorum iuffii captæamp;colleâîEe-tu,t)t, tani ex quæfturis noftris amp; ærario, quan tameunq;nbsp;funamam illæ cfficiant,quàmabvrbibus,Vniuerfirati-.nbsp;bits, amp; à priuatis,cx pcnfionibus,rcditibus,argcntarijs,nbsp;venditionibus bonorum mobilium Ecclcfiafticorum,nbsp;amp;.aliorum,lignis cæfis exfyluisnoncæduisvel noftris,nbsp;velalienis;itcmcxmültis,prædis,redemtionibus,autftnbsp;quæ funt altcrius generis pecuniæ, quæ captæ ftntpernbsp;cauflam horum amp; præcedentium tumnltuum; carurnnbsp;pccuniarum nomine oranes qui fuprà feriptifunr, eo-ri^^jhæredcs amp; fucceflbres omni obli^ationcliberi amp;nbsp;foîutimancbûtjita vt neq;ipfîncq;i) quibus carum pc-cuniarum colligcndarum cura ab illis mandata eft,aucnbsp;qui illorum iuflueasdcdcrunt,fubminiftrarunt,poffintnbsp;co nomine aut in præfcntia aut in pofterum conucniri :nbsp;difccdent amp; ipfi, quibusq; hæc cura ab illis commiflanbsp;efty.foluti omniobligatione traclationis amp; adminiftra-tioniscarumpccuniarum, dum proférantapochas,iu.nbsp;ft« libcrationisloco futuras,quæ intra quatuor menfes,nbsp;ex quo hoc ediótum in curia noftra ParlamcntiParifi-enfis publicatum erit; illis reddit« erunt ab codcninbsp;fratre noftrO jRege Nauarr«, Principe Condæo,autnbsp;Trib uno

-ocr page 31-

29 Tribunomîlitum Danuîllæo.aut ab his, quitus illica-Tum rationum auditioncm, amp;fiibfcriptionemdclcga-uerint, aut ctiam ab alijs Ducibus, velcorporibus vr-bium,penes quos, quæùe in his amp; fuperioribus tumul-tibusimperandipoteftasfuit.Confimiliteramp;ciuesatq?nbsp;incolac vrbis Rupcllæ,item4; aliasVniuerfitatesmane-buutfolutæ omniobligatione, quæmetuipotuiflef obnbsp;conuentus publieos Sc priuatos habitos, iurisdiciio-nem nouam introduólam, ordincm ab his amp;formamnbsp;Reip. coilitutam, iudicia hinc nata Sc cof um exfecutio-nesjfiuc ciuilis caufla fuerit, fiue criminalis: item obnbsp;omnia hoflilia fafta,confcriptos Sc du(Stosmilites,cü-fam monetam iuITuDucum, fabricationem tormcn-torum bellicorum, eorumamp;munifionumbelHcarifninbsp;occupationem tarn ex noftris armamentarijs, quâmànbsp;priuatis, pulucris bombardici,amp;halonitriconfeólio-nem,inuafiones,munitionesloGorum, deiholitionesnbsp;moenium,vrbium,arcium,vicorumjamp;pagorum,con-filia aduerfus ea loca inita, concremationes amp;demo-litiones templorum Sc ædifîciorum, profeótiones,nbsp;confiliorum collationcs, ncgotiationcs, traftatus, Scnbsp;contraftus initos cum omnibus principibus Sc Vni-uerfitatibus exteris, introdudos exteros in vrbes Sc alianbsp;loca regni noflri : Sc generaliter ob ca omnia quænbsp;fada funtjgefta, SctradatatamaCathoKcisconfeede-ratis,quàm ab his, qui funt fuprà didærcîigionispernbsp;hos Sc fuperiores tumultus iam indeabobituDomininbsp;noftri amp; patris, quem dixîmus , quamuis eiufmodinbsp;fint, q-uæ alîoqui fpecialem expreflionem defidc-rent. Q^am dcclarationem noftram fequentes in-tclligi volumus Dominos Vidamium Carnutcnlcm,

amp;dc

-ocr page 32-

I

30 5cdcBeauuoirfolutosene5cmancrc,eosq;adeofpeciaF-litcrfoluimus amp;libcrainus omni obligationc,quæad-uerfuscosobtendi potucritobtraûatusamp;negotiatio-nes ab his cum Regina Angliæinterpofitas Anno 1562»nbsp;nihil hic ab illisfaätum elleexiftimantes, quo^ non adnbsp;obfequium nobis debitum pertineat.-quamuispriori-bus cdiviis de pacificationenihil nominatim de co comnbsp;prehenfum fucrit« Pro quibus à nobis conceflis yiçiflimnbsp;Catholici confœderati, amp; qui Cunt fupràdiûæreligiq-nis defiftent 5c diCcedenc ab omnibus fœdcribus,quænbsp;in hoc regno,aut extra conftituta habent,neq; in poftc-rum vllas colleûiones pecuniaruna inftituent nifi pcr-milTu noftro,nullöscataiogos hominumconferibent,nbsp;nullos conuentus habebuntalios,quàmquiillisfuprànbsp;coftceffifunt, 5c finearmis.acnehabeant,vetamus,de-nunciantes feueram pœnâ ijs quifecusfacient,vtcon-temtoribus noftrarû conftitutionum ôc violatoribus.

LIÎII;

Neq; officiales noftri fupra didæ vrbis Rupellæ, neq; Magiftri,Decuriones. Pares, aut alij incolæeinsvrbisnbsp;conuenientur,vexabuntur,autinquietabuntur,nomi-natimobiufla,prehenfiones invrbeautforisdécrétas,nbsp;cxfccutiones fententiarum ab illislatarum ppftea fecu-tas, idq; propter confilia,quæ exiftimari yolunt captanbsp;fuifleaduerfusvrbemenfcDeccmbri 1573. Itcmpro-pter nauem quanda nomine la Rondelle, 5c exfecutio-nem fententiaru aduerfus cos,qui eius armandæ cauflanbsp;in naue erant, latarum: neq;deniq5 obaliavllafacta.ànbsp;quibus omnibus nos in totumeos exoneramus, vtfu»nbsp;pradidumeft.

LV.

Quaecunqj

-ocr page 33-

Quæcunq; capfa erùnt permlttentibns âiit appfö-f • bantibus ijs^ad quos is perniiflus amp;approbatio perff-nct; item de quibus iudicatum çïit à iudicibus Ami-’nbsp;rallatus,aut abijsiudicibus,quibus ea cognitio à Ca-tholicis confœderatis,aut ijs qui fuut fupràdiclæ reli-gionis,delegata eritj de hiscontrouerfia omnisfopitanbsp;mancbit beneficio huius edióti, vt ncq;vllapoflitpcr-fecurioinftirui eonomine,neq; eenturionçs,eorumfi-deiuflbres, ijdem ilii indices, officiales, aut alij vllamnbsp;aélionem aut negotium eo nomine pati: quamuisdenbsp;his rebus impetratæ fint antca literæ delimitibus,autnbsp;pignora captain eacaufla,retarnenadhucpendente,amp;nbsp;needum iudicata.quæ pignora eonexuliberari,amp;fuisnbsp;dominis pleno iure permitti volumus,

LVI.

Inijsvrbibus,quarummœniaperhosautfupcriorcs tumultus deieéta eruntjicebit incolis reparareruinasnbsp;amp; mœnia inftaurare, fi illis videbitur, fuis fumtibus.

LVII.

QuiexCatholicis confœdcratis,amp;hominibusfuprà. didæ religionîs conduxerint per hos tumultus feriba-tus aliquos, aut aliud dominium,V'eótigaliajimpofitio-ncs forenfes, aut alia qua: fint iuris noftri, quibus illinbsp;tempore tumultuum frui non potuerunt; foluti co nomine mancbant,vtiamp; nos eosliberamuseorum nomine, quae ex illis redemtionibus non perceperuntpoftnbsp;24.. Augufti 1572. aut quæ fine fraude alibi folucrunt,nbsp;quàm in quæfturis ærarij noftri.in quo nullas obligatio-ncsabhiscontraftasipfisnoccrevolumus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

LVIII.

Et quoniam acerbitas, ócfencstumultuum^qui tot £ iani

-ocr page 34-

îamannos hoc fcgnutti exercent, itamutabiromni'öin rerum ordincm, vt nifi hoc rcûituro non poffint fub-diti in fida coniunâ:ione,amp; murua confenfioneanimo-rura contincri, quo quietc amp; tranquille viuanr, quonbsp;fcmper præcipuè cura noftra amp; ftudium fpedarunt:nbsp;dum iudicamusad id optime conftitucndum nihil nosnbsp;p o He fa cere co n fl) 1 ti us, quàm fi po ft ula tio nes amp; querelas omnium fubditorum noftrorum ex omnibus pro-uincijs regni noftri audiamus, ob hanc cauflam iam ànbsp;principiojcx quo ad hanc coronam venimusjconftitue.nbsp;ramus indicere conuentum generalem ordin um. neq;nbsp;potuimus vfqucadhuc perficerc non fine accrbo dolore noftro ^propter tumultus. Nunc poftquam vifumnbsp;eft Deo his finem dare, nos in veterc noftro bono amp; fan-fto propofito pro commodo fubditorum noftrorumnbsp;mancntcs, dicimus amp; dcclaramus, volumus amp; nobisnbsp;placetjVtijdemilli conucntus gencralesordinum à nobis indicantur,amp;conuocenturinvrbë noftra Blæfiumjnbsp;vt illicita habeantur,vti bono, an tiquoamp;Iaudabili mote hums regni rcccptu eft, idqjintrafcxmcnfeSjquipu-blicationemhuiuscdiâiin curia nofttaParlamcnti Pa-rifienfisfadâproximè fequctur:quo nomine expcdien-ifurà nobis madataad earn rem necefîaria.Hæc eö,vt.au-ditisadmonitionibus,querelis,amp;poftulationibus, quxnbsp;ad nos ab illis delatç crunf,conftituaturànobis,quodnbsp;dn remhuius regnifaciendum eflevidebitur.

LIX.

Catho]iciconfœderati, amp; quifunrfuprà dilt;ftç religio nis confcftim poft publicatum hoc cdidumnoftrum,nbsp;cfficeredebebunt, vt omnia prçfidiavrbium, locorum,nbsp;' arcimn,3c domornm, quas tenen t, tarn quç fun t noârç,nbsp;‘quàna

-ocr page 35-

. V

qtiàrn qux priuatorumA maxime Eccl'cfiafticorumjcc- ' danr earumrcrumpofleflionc, cafq;teftituantomni cxnbsp;parte liberaSjVt fint eodem locojquo erant tcmporc pads ante hosamp;fuperiorcstumukus.NihiJominustamcnbsp;proptGriuftascauirascommiümuscuftodiæcorumCa-tholicorumconfaederatorum,amp;hominum fuprldiftatnbsp;religionis ofto vrbes, quat fcqiiuntur AiguefmorfcsA.nbsp;Bcaucaïrcjin prouincia Narbonenfi : Pcngueux amp; lcnbsp;Mas de V erd u n,in Aq uit a nia: Nyous amp;. Scrrcs,vrbem amp;nbsp;arcem in Dclphinatu; Yflbire in Aruernia.'amp;Seynclanbsp;grandjamp;omncmambitumeiusinProuinda. Quo nomine frater noftcr,Rex Nauarræ, Princeps Condæus*nbsp;Tribunus miJitû DanuiHæus» amp;ijquibuscarüvrbiumnbsp;cuftodia mandabitur, cauebunt pcriculo fidei amp; honoris fui foregt;vtdiligë ter ôcfideli ter illæcuftodiantur. Ceteris invrbibus, quas nuncrenër,amp;quæabipfisredditçnbsp;erunr, vti fuprà feriptü eft,ncqjadhibebuntyrànobisnbsp;Prçfecti, neq;collocabiturprefidium,nifîfi qut^ntjnnbsp;quibusiam olimadhibcrc amp;collocareconfuetûfucrit,nbsp;amp; maxime régnante Henrico Rege Domino amp; Pâtre nonbsp;ftro. Sed erfubditos noftros omnium aliarümvrbiumnbsp;fubleuarecupicntcs quibufeunque in rebus pofliimus}nbsp;deelaramus nullû in illis vrbibus prefidium aut prçfedunbsp;futurû,nifi eo modo.quo vtriqjfuerinttcporeHenricinbsp;Regis,qucm diximus,Dominiamp;Patris noftri.vti necinnbsp;arcibus,oppidisj,ædibus,etbonispriuatisfubditoruno-^nbsp;ftrorûjCuiufcunq; fint conditionis,alia prçfidia efle vornbsp;luxnus,quàm quç eflcconfueuerunt temporepads.

LX.

Intcrdicim’omnib’côcionatoribusjleûoribus et a-lijs quiex publico loco verba faciunt,nc vtantur.vcrbis,

£ a ocationû

-ocr page 36-

3

©rationibus,' ftfrmonibus ad fcditioncm cxcitandara' fpeüantibus : quin iniunximus illis amp; iniungimuSjVt fi-bitemperent,amp; fc gerant modcftè, neue quid dicant,nbsp;quod ad inftitutioncm Sc ædifîcationem auditorum,nbsp;ad pacis ac tranquillitatis à nobis inhoc regno confti-tutæ tuitionem non faciat^ quifecusfecerint, eos fubij-cimusijs pœnis,quæ fupcrioribuscdiä:isnoftrisfanci-tæfunt,amp;vtlt;eam remfibiftudio habeant Procuratoresnbsp;noftrigcncrales,amp;alij officialesjdiftrictèpræcipimus.

LXL

Volumusjftatuimus,amp; nobis placet, vt omncs Redores prouineiarum,BaIliui,SeneIcalli, amp;alijiudices ordinarii ciuitatum huiiisregni/poftquam hocediciunbsp;acceperint,ftatim lurent fe daturosoperarn, vt obfer-uetur,vnufquifque infuoterritorio. vti ctiam facicntnbsp;Magiftri,Decuriones,Capirolini,Stalij ciuitatumoffi-cialestam annui, quàm perpetui. Iniungimusprætcreanbsp;noftrisBalliuis,amp;Scnefcanis,aut eorumlocumtenen-tibusSc alijs iudicibus,curcnt,vtprimorcsincolæciui-ta tum,huius fine altcriusrcligionisfuerint,obftringantnbsp;fc iureiurâdo ad tuitionem huius edidi intra odo dies,nbsp;poftquàm id publicatum fuerit, fubijeientes omncsnbsp;fubditos noftros tutelas amp; defcnïîoninoftræ, amp;inui-cem alios aliorum tutelæ acdefenfioni.Idem iusiuran-dum præftabitur apudBalliuos,amp;SenefcaIlosincuius-que rerfitorio àmagnatibus St nobilibusj quo ob earnnbsp;cauflamXifterc illos debebun tin tra fuprà fcriptum tempus, vttamen adefle poflint vel perfe,velper procura-torem. Etquodadannuos officialesattinctjrenouabi-tur hoe iusiurandum, cùmad fuasfundionesadmit-tentur

-ocr page 37-

35 ’ LXIL

ït vt tam lüridici noftri óc officialcsy^juamab'j fiibdi-ti plané amp; certö dc voluntate atque animo noftro co~ gnofcantj tollendarum omniumambiguifatum,amp; dn-bitationum cauflajquæ ex præccdentibus-cdidis poßnbsp;funt inciderc, declarauimus amp; dcclaramus omnia edi-ftajlitcxas,declarationesgt;moderationes,reftrióliones,amp;nbsp;interprctationes, Arrcfta,amp;a£ta, amp;tamfccreta, quamnbsp;alia,amp; quæcunquc delibcrata ante à nobis faóta funtinnbsp;Curijs noftris Parlamenti,amp; alia, quæ.fieri poflcnt innbsp;poftcrû adnerfus hoc ediélum noftrum,adcauflamre-ligionisamp;tumultuum,quiinhocnoftroregnoexftitc-runt, pertinentia,omnia nullam vim,nullamefFedumnbsp;habere.quibus, vti amp; claufulis derogaroriis, qux illisnbsp;continentur,derogauimushocedido,amp;dcrogamus,amp;nbsp;iam nunc,quafi tuncid fieret, irrita ca facimus,reuoca-mus, ÓC nulla cireiubemus. breuirernominatim dcclaramus vclle noSjVthocedidum noftrumratumfitjfir-mumjamp;inuiolabile; cuftodiatur Sc oblcractur tamabnbsp;ijsdemillisofiicialibus amp;Iuridicis noftris,quàmàfub-ditis, côntcmtis amp; rcpudiatis omnibus, quæ poffèntnbsp;aduerfarj,amp;illidcrogare.Quoq;facilius obtineripoflîtjnbsp;vt idedictummandcturexfecutioni,audiantùtq; que-relæfubditorumnoftrorum fupcrhis, quæ contra fient:nbsp;iniungimus cariftimis amp; diledis cognatis noftris Tri-bunismüitumFranciæ,vt fcconférant quisque inpro-uinciasfuæ curæ commiiTas, amp; fine mora prouideantnbsp;omnia, quæ adtuitioncm amp;exfccutioncm eius edidinbsp;pertinebunt.

LXIII.

Aiandamus prætcrea dilcdis nobis, Scfidelibus vins £ 3 Curianua

-ocr page 38-

Cutiarum noftrarûParlaracntijVtfimulatque hoccdri. dum publicafum adceperint,pofthabitis rebus omni-bus,nifivclinromniaaliaàfcada nulla eflc,idem illud-:nbsp;iufiurandurapdequofupràcomprehcnfumeftjprçftenf;nbsp;eurerctiam^vthoc noftrü edidum publicetur,amp; in adanbsp;noftrarum Curiarum referatur totidem verbisjcademqj ‘nbsp;forma, pure amp; fimplicitcr nullis additis moderarioni-bus,reftnd.ionibus,declarationibus, autadis fccreris;nbsp;neq;incoaliudiufîun3,autmandatûà nobis exfpeder.nbsp;rrocuratoribusauténoftrisgeneralibus,vtconfcftimamp;nbsp;finemorapoftulëtamp;perfcquâturciufmodipublicatio-nem.Similiteramp;locum tenentibusnoftrisgeneralibus,nbsp;amp;Redoi;ibus prouinciarß noftraruiniungimus, vreu-r.cntprofcquifq;edidüpublicahdumin omnibus locis.nbsp;amp;partibusprouinciarum fuarumj cuftodiendumid amp;nbsp;obferuandumnon exfpedata curiarum noftrarum pu-blicàtionc,.ne quis in eo vllam ©brendat ignorantie..nbsp;caunam,amp; quo promptiùs omnes hoftilita.tis viæ,colle-'nbsp;ûiones pecuniarum,occupationcs «amp; dcmolitioncs o-mnes vtrinqj prçcludâtur.Quo loco de bis collcdionib*nbsp;pccuniarû,demolitiônibus^occupationibus,rapinis bo.nbsp;norum mobiliü,deq;aliishoftilibusadibus,quipublicanbsp;tLoncmfupràdidam,(Scftgnificationcmcius,quam lo-cumtenctes noftri generales ediderint, fequi poflunr,iä;nbsp;nunc dcclaramus,fi quid eorumfccutüerit, omnia ob-noxia efle reftitutioni, coëreitioni, amp; fa tisfadioni. In.nbsp;quovolumusaduerfuseos,quic5rrafecerint,inquiriamp;nbsp;ûatuiproqualitatedelidiûn cosquidem,quiin violati-»nbsp;one amp; infradione huius edidi arma, vim amp;. metü adhUnbsp;buerint,quo minus edidum fuam vim ôceftëdum tcnc-9tgt;vtextremorupplicio afHciantuc .* qui autemftnear-r mis?

-ocr page 39-

57

'xnis-, hon adhibi ta vi’amp;mctu contra venerint,vt'KipIc-öanturaliis pœnis,vt pœna corpori inflidajexilio,mul-ta pecuniaria,amp;aliisprograuitate dcliûi.quærescritin arbitrio amp;moderationeiudicum,quibuseiusrei cognr-tionemeömifimus. imponetes hocipforumexiftima-tioniamp;confcientiæjVtineoiuftèatqyintegrè fe gerant,nbsp;amp; ea æquabilitate,qua oportet,nuna habita ratione^autnbsp;difcrinuncvelperronarum vel religio nis. Volumuscti-anijVtomnes militum manusvtriüfqucpartis, tame-quitum,quàm peditum, amp; tamFrancorum,quam exte-rorum ; exceptis numeris ftipatorum noftrorum Sz.nbsp;prxfidiisordinariis limituniipoftquamedidum hoc innbsp;fupra dicta noftra Curia Parlamenti publicatum erit,nbsp;confeftim viam ingrefli in fuampatriamfe, amp; fuas Cedes recipiant. viuentes quàm mitiflimè amp; modeftiCnbsp;finie fieri,poterit, amp;quàm minimo incommodo no-ftroruni fubditorum. !teniperantesàvi, rapina, amp; con-cuffionibus. quarura reruni fi quis quid admhèrit,capire fancimtrs. -

Quod'reliquumeft /mandamus iifdem ilîisViris tenenribusCuriasnoftrasParlamenti, conclauiaration,nbsp;num noftrarumjGuriasfubfidiorum noftrorum, Balli-uis,Scncfcallis, Præfcftis, Si. aliis iuridicis, atque officia-libus noftris,ad quosca respertinebit,autillorumlo-cumtcnentibuSjVtnoftrum hoc edidtum curent legen-dum, publicandum i amp; in a£ta publica referendum fua-•rumCuriarum,amp;iurisdi£tionum:tuenduitcmamp;cufto-diendû,inuiolabilitérqjamp; omni ex parte obferuandum;nbsp;dent etiam opera,vt hisquæ eo contineturjomnibu? adnbsp;quospertinebitjfine cxceptioneamp;intcrpeliationevilavnbsp;gt;tiacfruiliceatiainçtisint«turbatioriib’amp;impedimênsnbsp;“ “ . ” inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^oninibiis

-ocr page 40-

omnibus contrarijs.Siccnim eft voluntas nofirj. Guius rei teftificandæ cau(fa,his Uteris fubferipfimus noftr»nbsp;manujamp;vtresperpctuó ftrm a effet amp;ftabiUXhîs ipfisfî-gillum noftrum apponendum curauimus.

Datum Lutetiæ menfeMaio, annofalutis mille-, fimoquingentefimofcptuagefimofcxto,amp;;regninoftrinbsp;fccundo.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Subfcriptum

HENRY.

Etinferiùs.-ARegccùm effet in fno confilio, FIZESnbsp;Etàlatcre,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vifa.

Et fignatælitcræ fuper cingulofcricorubroamp;viridi, cera viridi,figillo magno.

Lcdæ, publicatæ,amp;in aéta relatscjaudito amp; id defide-ranteProcuratorcgeneraliRegiSjLutctiîBinParlamen-to. Rege ibi feden tCj decim O quarto die Maij,anno mil-leümoquingentefîmofeptuagcfîmo fexto.

Subfcriptum, DV-TILLET.

Lcélum fimilitcr,publicatum,amp; in adarelatumin conclaui rationum audito amp;id poftulante Procurato--regenerali Regis,dccimofexto dieMaij,anno millefi-ono quingentefimo feptuagefimo fexto.

Subfcriptum,

DANES.

Leiftum,pubUcatum, amp; in aôla rclatum in Curia fub-(îdiorum Lutetiæ, audito amp; id poftulante Procuratorc generali Regis vicefîmo tertio die Maij,anno millcfîmonbsp;quingentefimo feptuagefimo fexto.

¦ quot; Subfcriptum,

LE SVEVR.

FINIS.