-ocr page 1-

ANNALES

'^ITICHINDI MONACHI

CORBEIENSIS, FAMILI� BENEDI-ctin�:editi de eide codicis manufirip�s e public at o exem-plari altcubi au�bi.

l

Additaeft breuis appendix de familia amp; rebus geftis Palati-norum Saxoni�^� Chronico Gozecenfi.

Itemhi�oria Henrici Leonis, DucisSaxoniaeSt* Bauaria,excerpta de Annalibus Helmoldi,Ar-noi^ij^ Saxonia t�rancij.

Studio amp; op�ra

REINERI REINECCIl Steinhemii.

��kancofvrti ad moenvm �fficina Typographica And. Wecheli.nbsp;M. D. LXXVII.

-ocr page 2- -ocr page 3-

{Everend. CLA-�v^SlMlS AC OMNI VIR-b. GENERE ORNATISSIMIS VIRIS, j^^KTolo Richio, decano, D. Iodoco

i- V T E r', Seniori) cAt erts Qanonicis Eccle�A ^^�egiatA E).^la�j inc tuit ate ^run�icen�,nbsp;elominis�tisob�ruand. MS�.

Kei NERVS RE I NEC CI vs S T E I N H E M I V S.


Didit typis Heruagianis , fiib annum Chrifti 155 X. Witichindi Monachi Annalesnbsp;Martinus FrcchtuSjhomoSueuus.Necquannbsp;turn mihi confi�t, ab eo tempore expreflionbsp;repetitafuit. Nosexemplum manufcripfumnbsp;na�li, diligenter cum edito contulimus : necnbsp;multum dilcreparereperimus,nifi qubdeditinbsp;expofitionesde Hattone Mogutino,amp;nbsp;operis plenioresfunt:Quod vtrum ad


Ss nbsp;nbsp;^^^erendum,quemadmodum fentire Sigebertus amp; Trithe-

V J '^^ur,qu�dnempediuer{aidem audorexemplariarelique-Ivlj} . ^�^^Hos,qui ab illo pr�terita inleruerint, nunc non dilputo. manufcripti fidemfequi, �c vt vbieditu vari�t.nbsp;Hattone Moguntino,nbsp;Operis expofitiones pleniores, fuo loco non pr�termitte-% ^'^��H^iaexemplariaiampridem de�derabantur, facile id ami-ak ^P^^^olationibus dedi,vtpublicarinoftrapaterer.Ell enim qu�nbsp;^^^�^^oic� ftudiofis legatur,hiftoriah�c digniflima:nbsp;^hi ?^^^^porias, qui de Henric i Aucupis amp; Othonis Ma-�farum,rebus geftis,quamuis compendiarib vel accuratius velnbsp;explicet. Quando nimirum au�lor circa eadem tern-omnium fere oculatusteftis cxtiterit. Qjuam autemnbsp;quaminOtbo-�lon �pP�oantur exempta amp;imagines,deeo me verba facere,opusnbsp;re�lius hoc le�tio docebit. Vnum id de Henrico repeto,nbsp;A ij

-ocr page 4-

F A TI O.

qubdeo audoreprimum Saxonia ver� lib�ra eflec�pit,acq; �mperu p�tre Othone repudiacum, acquifiuit:de Othonehuiufquenbsp;matre Mathilda,diligenti�atqueingenii pr�ftantiflimi cxempluninbsp;rnirificumjquodille prim�m abEdith�coniugis, h�c,�maritinior-tejiteras didicere,amp; quidem f�liciter didicere. Cert� Mathilda etianinbsp;pediflequas rurfum docerehaudpuduifle, conftat. lam quid degen-tibus diuerfis infertas expofitiones commemorem? InquibusdeDa*nbsp;lamantis omittendum non videbatur, hodie eos Myfnenfes elfe.nbsp;Poftquam enim Henricus Auccps Mylham ad Albin condidit, Sinbsp;Marchionis dignitate pr�fedum ibi cum pr�fidio contra vicinosnbsp;barbarosimpofuit,indeprim�m Mylorum reuocari nomenc�piigt;nbsp;Vnde craflus eorum patet error,qui Dalamantos Dalmatas, Sic Dah*nbsp;mantiam,Dalmatiam accipiunt. TametG non neg�rim,Dalmatasnbsp;cumSorabisinoramiftammigralTejindeque nomen ibiillorunice-lebrari c�pilTe ; c�m prim�m ipG id � Dalminio, vrbe gcntis prima-ria, vfurpafl'ent,vtfcripGt Strabo lib.7. Habet amp; hoc Witichindusdcnbsp;Auaribusfeu Vngaris,Hunorumeos reliquias fuifTe; habet deSaxo-nibuSjSe Principes quaGTetrarchas amp; genres horum tresfuiflejOem-pe Orientales � aliijnterquos BencdidinusMonachus^AnnoniusSinbsp;Abbas VrlpergenGs, Gerraanicamvocem retinentes, Oftualos vo-cantj) Angarios amp; WeGiialos: Quoditerum popul�rem r�fut�t erro-rem, quo WeGualia Saxonibus leparantur. Addo his pr�tereanbsp;morabilemdeOdone,rege Francorum in Galliis,hiftoriam:de4^^nbsp;ita^Vitichindus explicate vt e Francia Germanise, hoc eft, Orientalnbsp;cum feruulo vno in Gallias profe�lum,ibique prim�m Carolo Caluonbsp;R�gi � vi�loriis contra Normanos, deinde Glio eius Ludouiconbsp;fnam ita expoGtionem au�loris nonnihil confuGorem dilh�^S�j^*'nbsp;mus^ commendatum,amp; Carolo Simplici,Calui nepotftutoremflc-ftinatum,ab Arnvlpho C�fregiamdignitatemobtinuiflbnbsp;Quam c�m deinde etiam Robertus,quem Odonis Glium facit,Si*�nbsp;genitus Hugo Magnus,r�p�t�rent,tandem Hvgo

Magni F. vi amp; fauore militum conlecutus eft, ad pofteritaicn�� q�? hodie etiamnum rerumin Galliis potitur, tranfmiGt. Quanquai�nbsp;mehaudpr�terit,de Odone alios aliter (entire. Deriuantenim ^ wnbsp;tichindo, cuius genus adWiTiCHiNDVM Magnum, qui t���nbsp;Garolo Magno bellageGit,pertineat.Sedvtrumcunqueprobans3nbsp;tarnen verum relinquitur, Hugonidas non,quodaliquinnguu*^�nbsp;lic� fed Gcrmanic� ftirpis elfe. lam amp; hoc de BoleflaoBohenioi�nbsp;primiseftnotabile,qubd regem eum vocat ; c�m alij HenricH \nbsp;alij Friderici Barbaralf� temporibus hac in gete ilia vfurparinbsp;dignitate c�pifle,tradant:eft it� alter� illud de hac veteri nonicunbsp;tione,qubd Gallia,Caroli,Lotharingiafeaaut� tot�fer�nbsp;cipib c�ple�:ebatur^Lotharij,regna,pofteros verb Carolinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

vocatiC�mhodieGalli�populari denominatione

-ocr page 5-

P P T / 0.

�P^cHernus.Interea tam�idiure inWitichindo reprehendas, quod vc ttnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tus,SaxoR� origine plane fabulofam

reliquiasexercitus Alexandri Magnifecit.Necqu� Gr�caamp;Ronbsp;quod de Anglica amp; Francica Me-defideres: fecuti amp; nominis Angli� ab eo traditanbsp;hknbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ridicula cft. V er�m de his,Deo vol�tc, alibi explicabimus

Crancij �qu� f�dumdiflimulabimus crrorem, qui Saxo ^ilis n^^^Q^e�ccredidic. Oratio Witichindi maxima ex parte tolera-feculo confuet� facundia! ornamentis caret. Et quafinbsp;f'iodnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fomnijs monafticis, in quibus inculcandis pareus �c

(linj^^^^^^eft,fecus qu�m pleriq; iftius temporis feriptores, quorum ftu '^poj P^�^ipu� circa eaoccupatum cernimus.Qu� devitaeius adijcinbsp;^^�^et,infr�� Sigeberto,amp; Trithemio dabimus.

defamilia amp;c rebus geftis Palatinorum Saxoni�,quam CbroniciGozecenfisqu�dam quafi epito-narrationibus c�teris, qu� ad hoc argumen-^**^4 P^rtinerent. Spedauimus autem appendice ilia id tantum.nbsp;Palatini Saxoni� profapiam, � qua Henric� Aucupisnbsp;genus eft,pertinerent. Libens enim eorum ample-Fridericum Palatinum,Dedonis i .� familia Wet-faciunt. De qua tarnen in pr�l�nti haudlibuit diflererenbsp;*^iisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;enim argument! alterius,quodfuo loco non pr�teribi-

etiam,qu� Saxoni�a Witichindo deriuat�a-veluti propagines : de quibus ipfis etiam explicandi locus 8gt;c occafio commodiorfuerit.

Henrici Leonis vita amp; rebus geftis ex Helmoldo, Ar-Saxoniajhiftoriamrepetijmuslibentius,quodferc quib. vulgifabulis inuoluatur. Atq;nbsp;Principeillo�xplicentinclementi�s.nbsp;refpondere,animus non eft. Omnino id negandumnbsp;vitiorum expertem efte. Sed vbi qu� eanbsp;�^^tgt;rent_,ac tegant,virtu tes afliint, mea quidem fententia fa-exaggerare,qu�m ilia exagitare.Etenim vt illud h u-prudenti�,itahocmaledicenti�eft; Scnbsp;commemoratione quis addifcat,quando non omni�nbsp;maxima reperio; atq; vt pofteritas eius nunc etianbsp;*^ftri fupereftjita maiorum noftror� hanc fuifte de ilia exi-^�^nouimuSjVt�c Othoiiii. Leonis F. principumfuf-promeruerit,amp; poftfecula aliquot ad idem honoris

expofitio compendio-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^i:iendanobisexiftimauimus,qu� diuerhs circumftantijs

-ocr page 6-

P R� F A T 10, tradidicCrancius.Neqjenimnoftrafedalienadamus. AtquevtniHi^nbsp;Crancio, nihil alijs annalibus derogarim, fie fua merito Hclmoldo'^nbsp;Arnoldo ab vetuftate confi�t au�loritas. Quocirca ea tantum �nbsp;cio afluimusjinquibus Arnoldi de itinere Hierofolymicanonbsp;Hcnrici Leonis expofitio dcficiebat. Adc�teraenucleanda,aliaP''nbsp;cet expe�landa occafio, qu� vbi oblatafuerit,ofi�ci�,quod tanti piM*'nbsp;cipis meniori� celebrand� debetur.nofirum baud d�crit.

Infiripfiautem banc vobishifiori� Saxonic�quafifarragin^^� reuerendi amp;amplifi.viri,qu�damp; Collegium vefirum in Saxoni�vr-be primaria exifiat,amp; vt c�teras hifiori� partes, ita hanc ecia voshaanbsp;negligere par fit. Accedebat deinde, quod quorum h�c res geltenbsp;l�rum �c Principumcommemorantur,ijs amp; ciuitas amp;ipfumcolkg*^nbsp;vefirum vehementer deberet. Na ab Henrici Aucupis patruiSjBruno-ne, �c T anquardo, Brunfiiigam conditam, Sgt;c ab Brunone pofteano-me tantum retinuifle : ab Henrico Leone autem Blafianum templunanbsp;extrmfium, amp;ipfamfacerdotij vefirilbdalitateminfiitucam,cx A�nbsp;nalium fide certum efi .* amp; fulFragatur de Leone monumentum apu�nbsp;vos reliquum,in quo imago cius, dextra templum tenentis, ccrnicnr.nbsp;Iccirco conditores ad vos redire vefiros benigne patiamini, nequenbsp;tota Germania optimemeritos Principes hoipitesalperneminbor�'nbsp;Mequidem ad hoc genus operas vrgendas plurimum confirmabK�nbsp;vbi vefira aliqua accefierit comprobatiOjUec fubfidium d�crit.nbsp;uero in qua erudit� dodrin� pars illafortuna fit, vt cum reliqi^�^^P*�'nbsp;artiumfiudijs denubad interit�vergat,apert�omnibuseft.nbsp;quam c�m h�c eacomplexa f�licitas fit, vtin illufirandisijsnbsp;opera elaborarit,ncq; ea re nofirum feculum antiquitati cedatjnbsp;fol�mconditione inferior! permanfit,fed amp; pars eiusfermenbsp;amp; omniumfuauiflima, T5 74pglt;!tZ9gt;lt;)di', pen� ab omni cultu defert^nbsp;�lenusfuit.Qu�m veteres hifioriamnonneglexerint,varia:^y'^nbsp;fa � monumentis ipforum documenta demonfirant.In quibus lonbsp;primis memorabileefi, qubdqui innobilioribus gentibusilEb �nbsp;efi,Chald�is,Pcrfis,�gyptijs,Iud�is,Romanis,id munusnbsp;dinisl�cri fuifie,amp; ampliflimis l�cerdotijs perfun(fios,reperim�J^�nbsp;feruafle eandem pofiea temporis maiorcs nofiros, confucmnbsp;pr�ter alia ferme infinita, qu� h�c omitto, de Helmoldo, Arnonbsp;Crancio,quibus quantum ad pr�lens infiitutum nofir� attinet, pnbsp;cipu� Henrici Leonis hifiori� debemus,exem^laaddoceht.nbsp;tioifia plane mutataefi:atq; vt pr�miailla pen� dcfecerc, nianbsp;parte ab aduerfarijs Pontificijsintercipiuntur, amp; ignauiinde^^^nbsp;ac Stentores aluntur,ita bc ipfum hifioriar� fiudi� oblangnit-'lt;nbsp;admodum verb rebus c�teris,inquibusprincipem attribue 10nbsp;gioni, fan�la amp; felici opera viri incomparabilis, Martini Lntnbsp;fiaurat�,tuericollegiumvefirum,ofi�cijpartesnouimus,ita^^ ,nbsp;ftori�tradatione nonobfcura eilauspermanfit. Quadere i

-ocr page 7-

P R�F AT 10.


^xiftimetis, qui in eodem illuftrando patri� amp; ftudijs communi-�^Qpcram fuam dicarunt.Quo vt publice omnes dcmerebimini, ^Ware vobisornamentum �cdecus conciliabitis,itaameidemeanbsp;ftudij pr�dicationc cclebr�bitur,qu� tanto merito d�bita,proficifci � me poteft. Ben� amp;!: f�liciter valete. v.Galend.Quin�il,nbsp;cio. lo. xxxvn.

DE VI-

0

-ocr page 8-

DE VITA WITICHIN-

DI E' SIGEBERTO.

Domini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Otho�niorImperatorobit'xw:

tamS�iticbildus(�cenimnomtnat)AIonachusde�riIj^ 'gt; etiambi�oriam Saxonum �u�cpadbunc annum con�crp�^-

E TRITHEMIO DE SCRl'

PTORIBVS ecclesiastic I s.

t '^INDICHINrS, monachus Qrbeten�snbsp;Saxonia, or dimspinSii ��BenediSli jnatione ent onici^^nbsp;diuinisfcripturis dodius, �ecularibus lit ter is �ruditnbsp;geniopromptus clarus eloquio, metro excellentnbsp;p�t alterno�jlo mult apramp;clara opu�ula, De quibus egonbsp;adhuc repert�ubieSla. aAb exordio Saxonum 'v�p adntod^^nbsp;t bonis 1. lmp.�rip�tadMecbtbildam,eiusfiliamgt;

Hiftoriam Saxonum lib.3.Flore virginaliA�^-GeftaOthonis I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lib.i-

Pallionem T ecl� virginis metrice nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lib.r.

Vitam Pauli,primi eremic� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lib.i�

Claruitfub Othonelmp.primo, Anno Domini d. cccc. l.

-ocr page 9-

annales

WITICHINDL MONA-

CHl CORBEIENSIS, FAMILI� ^ENEDICTIN�: EDITI DE FIDE CODI-cis manufcriptij�c � publicato exem-plari alicubi au�li.

Ad mathildam reginam

AVCTpRIS PR�FATIO.

LORE ^irginalicummaie^tateimpe-2^2?! rialiiacfapientia�ngularifulgen� domi-namp;lVLalhildA ^vltim^^feruulorumi Chr i�tnbsp;martjrum, Stephani^iti, (Jarbeiutnbsp;^.totius�eruitut� deuot�imumfamulanbsp;tum3 ^erami^in�aluatorefalut�e.nbsp;uii tepaterne potet�gloria�ngular� manbsp;gnificet,ac clari�ima decoret�ipientiajno

gmjicetaacclartptmadecoretjaptenttasno ti^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'umilitasprAfamit deproxima�eptrispemper clemen

�^'^^^^^flradeuotio �tuapietatej�fcipiatur iCtiamfinon me~ tioEro laborepatrispotenti�imi^auii^ tuiglonbsp;t^^ditas leger�ihabes ^nde ex opti-^.^^^io��ima meliorglorio�orque e�iciaris. IT�ec tarnennbsp;gs^^ tios po�e comprehender e �atemur, fidnbsp;f^^^P^p^rtes �cribimus 3 ^t�ermo�tlegentibus planus ^nonnbsp;^^d^ de origine�atuejuegentis 3 inqua ipfirerumnbsp;ptimus regnauit3pauca�ribere curaui3 'ut eanbsp;obleSles3 curas reloues 3 pulchro otio *vaces,nbsp;i^ua char it OS i� um Ubedum eapietate no�ri memor,nbsp;i ^^�criptusdeuottone.

-ocr page 10-

INGIPIT LIB. I. GESTO-

RVM SAXONICORVM.

Ostoperiimnoftrorumprimordia,quibusfummi

faxanum �ri g� de vulgi

rismilitum triumphos declaraui,nemo niemireturp^P^z noftroru res geftas literis vclle commendarc:quiain inbsp;re profeflioni me�,vt potui,quod debui, exfolui:monbsp;ris gentifq; me� deuotioni,vt queo, elaborare nonnbsp;primumquidem de origine ftatuqjgentispaucaeJ^cnbsp;i,-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lampcnefatnamfequensin hacparte,nimia vetuita

��-�. quot; nbsp;nbsp;nbsp;fer� certitudinem obfcurante.Nam per hac re varia opinio cft,aliisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j ytr

de Danis Nortmannisq; originem duxiffe Saxones,aliis autem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p �fCUb

pfe adolefcentulus audiui quendam pr�dicantem, de Grxeis, quiaipii Saxones reliquias fuifle Macedonici cxcrcitus, qui fequutus magnuoinbsp;drumimraaturamorteipfiuspertotum orbem Gtdifperfus. Caterumg'nbsp;tiquamamp;nobilem fuifle, nonambigitur,de quibusamp;in concionc Ag*^Tfnbsp;lud�os inlofepho oratio contcxitur,amp;: Lucani po�tefententia probatuf-

. nbsp;nbsp;nbsp;. toaut�no�imus,Saxoneshisregionibusnauibusadue�los,amp;Iocopgt;'**^ iP

plicuiire,quivfquehodienuncupaturHadolaua.lhcolis veroaduen^'^�^^^^^^Qy Turinai. grauiter ferentibus,quiTuringitradunturfuifle,arma contraeos moment-nibus ver�acriterreflftentibus,portumobtinent. Dm deinde interfc�^ .^5nbsp;tibuSjamp;multis bine inde cadentibus,placuitvtrifque de pace tra��te,nbsp;inire.I�lumqueeftf�duseopadojqu�haberentSaxoncsvendenHieni^^nbsp;copiam,ca.�terum abagris,�c�dchominum atqs rapinaabflincrentjfte^T iJnbsp;Eedusinuiolabilitermultisdiebus. CumqjSaxonibus defecilTet pecunw^'igjnbsp;Venderent aut emerent non habentibus,inutilem fibi pacem eiTcarbitrantnbsp;igiturrempeftate contigit adolefccntem quendam egredi denauibus oncfnbsp;mi|lto auro,torqueaurea,fimulquearmillisaurcis.Cui obuiusquidamE�f*^^,nbsp;rum,quid fibi,inquit,vult tam ingens aurum circa tuum famelicutnnbsp;ptorem,inquit,qu�ro:ad nihil aliudiftudaurum gero.-Qui enim famenbsp;quo auro deleder.? At ille qualitatem quantiratcmqj pretij rogat.Nullufl��nbsp;mihiefl:,Saxo,difcrimcnin precio,quicquiddabis,gratum teneo. 111cnbsp;dens 3dolefcentem,quidfi,inquit,dcifl:opuluere finuin tibiimpIeO;^nbsp;inpr�fentilocoaggefl:ahumusplurima.Saxonihilcun�tatus,apcrit�^� �nbsp;cepit humum,ilicoqueTuringo tradidit aurum. Lxtus vterqiieau*^ ,nbsp;dat.TuringiTuringumlaudibusadc�lumtolIunt,quinobilifrauSeSa�^���.^�nbsp;ceperit,fortunatumqj cum inter omnesmortalesfuilfe, qui vilipreci�^^�^� 8nbsp;aurumpoflederit. Cxterumcertidevidoria,deSaxonibusiamqu3�*^�^*. � .nbsp;bant. IntercaSaxopriuatusaurOjOncratus verb multahumo,3pproP�^'��nbsp;bus.Socijsigitureioccurrentibus,amp;quidagcretadmirantibus,alijcuniini cnbsp;cceperuntamicorum,alij arguerc, amp; omnes paritcramentem eun'* credidcrii �nbsp;At ille poft:ulatofilentio,fequimini me, inquit, optimiSaxoneSjamp;tt'C^^''^�nbsp;amentiamprobabitisvtilcm. At illi,licet dubij,fequuntur tarnen ducem.nbsp;wMt���. tenifuixiptahumoper vicinos agrosquampotuit fubtiliterfparfit,amp;caftrorinbsp;locaoccupauit.Vt autem videruntTuringicaftra Saxonum,intolerabilisrcsnbsp;vifaeft,amp;miflislegatis,conquefl:ifuntderuptof�Edere,acviolatopadoexpa�nbsp;Saxonum.Saxoncsrefpondent, fehadenusf�dusinuiolabiliterfcruai�e,tenanbsp;proprio auro comparatam cum pace veile obtinere,autccrt�armis �cfendenbsp;His auditiSjincol�iammaledicebant aurum Saxonicum,amp;qucm pauloantenbsp;Iicemcflepr2edicabant,audoremperditionisfi.iq,futeq5rcgionis,fatcntur.lr3flnbsp;inde accenfi c�co marte fine ordine amp; fine confilio irruunt in caftra. Saxones vfnbsp;roparatihoftesexcipiuntfternuntqj. Etrebus profperegeflis,proximacircunbsp;circalocaiure belli obtinent. Diu itaque crebroqs cum ab alterutris pugnatu

-ocr page 11-

L I B E R P R � M V Sgt;

ft�l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;temper fupcrioresforcpcnfarent, per internuncios po-

conucnirciamp;depace �terum tradare ,condii2:o loco Eratautem illis diebus Saxoni-

'^EiSjq uibus vfqs hodie Angli vtuntur, morem gen-CHf ' nbsp;nbsp;nbsp;^^'^^^tes.Quibus armati Saxones fub fag�s fuis proceduUt caftris, oc�

Ptih^^^'5'^�^^^�^*^g�scondidoloco. Cumqsvid�rent hoftes inermesamp;omnes rrww/�Btw uringorutn adcffe^tempus tati to tius regionis ob tinend�,cultellis ab-�juid inermes amp;improuifos irruunt,amp;omnesfundunt,itavt ne vnusnbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuperfpetit. Inde SaXones c�ari exiftere, amp; nimium terrorem

*His � ^^bbusincuterec�perunt. Fueruntautem amp; qui hoc facinore nomen g^Jii-vet�'^ ^Oh tradant. Cultelli enim noftra lingua dicuntur, ideoqueSa- Saxon.linguanbsp;tantam multitudinem fudiflent. Dum eage-modo vocitatur,regionem, Britannia � Vefpa-Monbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�^Em inter prouincias redada amp;fub clientela Romanorum

^Ott)degens,�yieinisnationib�s impugnatur, eoquodauxilio deftituta viderctur. Populus namque Romanus Martiali impera-^�'�a ^Eitibus interfedo,exter�is bellis grauiter fatigatus,non fufficiebat fo-

� 3tlminiftrare amicis. Extrudo tarnen ingenti op�r� ad munimen inter conf�nia � mari vfque ad mate j vbi impetus hoftium videbaturnbsp;Pto i^Enqucbant regionen�Romani.Sedhoftiacriori,amp;ad bellandumprom-1 fuitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mollis amp; pigra belli refiftit, nulla difficultas in deftruendo ope^

�''itt� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prodente de rebus � Saxonibus prolperc geftis, fupplicem �

S�iamp; procedentes legatijOptimi, �^Q(l^^^�^3xones,miferitBrecti,crebris hoftium incurftonibus fatigatiamp;ad-^'^Ppli'^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^�^Eis vidorijs � vobis magnifi�e patratis, miferunt nos ad vos,

^o^*^?'^^cs,vtab eisVeftraauxilia non fubtrahatis. Terramlat�amp;fcopiofam t^/.fpatio-^�P�^ refertam,veftr�mandant ditioni par�re. SubRoma-^�*� l'ot�j. Eaftenus clientela ac tutela liberaliter viximus : poft Romanos vobis me-J^^��^3inus : ideo fub veftr� virtutis alas fugere qu�rimus. Vcftr^ vir-�'11$ (nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;arrnis, hoftibus tandem fuperiorcs inueniamur, amp; quicquid impo-

'^'^^tB^'^'^E�Et�enterfuftinemus. Patresadh�cpaucarefpondcnt:Certosami-^'^^^fr'^^^^'^^^^Q^^^EaiatiSjamp;eorumneceflitatibusatquecommodis�qu�fem-Lcgatil�tiin patriam rcdierunt,exoptato nuncio focios Ixtiores E^einde promiflus inBritanniam mittiturexercitus,amp;: gratanter abnbsp;'�''I�s. Kf ^P^^s in breui lib�r�t regionem � latronibus,reftituens patriam in-'^^9^ccnim in id agendo multum laboris fuit,quippe qui iam olim au-perculfi terrebantur, turn modo pr�fentia eorum proculnbsp;enim h� genres Brettis aduerf�, Scoti amp; Pelieti, f aduerfus

5' It

gt;1

�tantes Saxones,accipiebant�Brettisomnia advfumneceflaria. Man- neu. ^.y^^^^�^diaregionealiquantotemporejVicariaBrettorumben�vfiami-^^���t�i^^^'�^^'^�Eeruntprincipesexercitusterram latamacfertilem,amp;incola- ^axonum �nnbsp;t'^Eis f bellandum pigras, fe verb ac maximam partem Saxonum fine Brlt;f���i4prinbsp;^Etunt adeuocandummaiorem exercitum, amp; pace fada cumnbsp;� ^EitiSjin commune contra Brettos confurgunt,eosqj regionc pro-f � �^Eioni regionem diftribuunt. Et quia illainfula in angulo quo-^^^isbV*^^\^^^^^�'^*^gESaxones vfque hodie vocitantur. De quibus omnibus Nttiofabulo/Anbsp;^^^�^EDirevolueritjhiftoriamgentiseiufdeml�gat,amp;ibiinueniet,quo-ii'^f�^ilQ''^^^^Equibus ducibuSjh�c omnia ada fint,vel qualiter ad Chriftiani- ,nbsp;temporibus fandifl�mum,Papam, videlicet Grego- �eis. � ru�nbsp;'''^^�^^��������E^^�5'^^�^o^�^P�:^�^Eiftori�viamdecurramus.Pofth�cmori- Annahs, quinbsp;Francorum, nullum alium h�redem regni relinquens pr�ter

P Eam,nomine Amelbergam,qu�nypferatlrminfrido , r�gi Turingo- irmenfridus Eqgfautem Francorum � feniore fuo humaneclement�rquc tradatus,nbsp;nbsp;nbsp;Thia^�

�'t'(--j,^�-�^tntnadionerependenda,filium,qucm ex concubina genuit, nomi-ri'cum �eodoricum, vngunt in regem. Theodoricus autem defignatus rex mit-. A ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

y.-... X�'

-ocr page 12-

4 GESTORVM SAXONICORVM

al.Ermin- tere curauitlcgation� adf Irminfridu pro pace atq; cocordiajamp;irigrcffus IcgatuJ fndumnbsp;nbsp;nbsp;ad If�infrid�.-Mortali�jinquitjopnmusmaximus dominus meus, TheodoricuS

mifit me ad te,cxoptans te bene valere,amp;lato magnoqj diu imperio vigerCjfeqi'' bi no domin� fed amic�,n� imperator� fed propinqu�, propinquitatisqj iura in*nbsp;uiolabiliter tibi fine tenus v�clle feruare demadac : tant� vt � populiFrancor�co�nbsp;cordian�difcordesjrogaf.iplumn�qjfibireg�fequ�turc�ftitut�. Adhxclrtni*�'nbsp;fridusiuxtaquodregaledecuitdignicat�,clem�ter legato rcfpondit,placitanbsp;placere populi Francor�,ab eor� c�cordia no difcordarc, pace omnimodisin^�

Atndber�ra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vero rcgni refponfion�fu�inamicor� pr�fentia vellediftcf

faxbeiii re.Virumqj honorific� crantas,facit eu fec� aliqu�diu mancre,Audiens anter^o nalegat�fratrisfuperuenifle,�clocutu c�rege fuper negotioregni/ual�tInng���nbsp;vt pariter perluaderent viro, quia �bi regn� celTiflet iure ha�reditario,vtpoteq��nbsp;�iia regis erat,amp;filiaregin�,Theodoricum vcr�fLi�feruum,tanquaexCof�'^^nbsp;bina natri,amp; idco indec�s fore,proprio feruo vnqua manus dare.Erat auteniln''nbsp;gus viraudaXjfortis manu,aceringenio,acutusc�filio,pertinaxinag�dis rebySnbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;facilis ad fuadend�qu� vellet,hisqs rebus anim�fibiirminfridiconcxuerac.

uocatisprincipibusjamp;necen'arijsamicisjirminfridusverbalegaci in pr�ient' eor�c�culit. Atillivnanimiter(tiadeb�t,quxpacisatq5c5cordi�funt,e�ie*\^nbsp;quia impetus Francor� ferre no poflet, maxime qui acrioribus hoftiumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

)'

alla parte premeretur. Iringus verb votis lafciu� niulieris facisfaci�s,fuafit Irui frido,Francis cederc no debere,fuper negotio regniiuftiore caufamfei�^^^J'^�nbsp;tumpr�terea imperium,militummanus amp; arma, exterasqj belli copias**nbsp;Theodorico parum procederc.Secundum h�c verba Irminfridiis relpo***�nbsp;gato, amicitiam quidem fui amp; propinquitatem Theodorico non negatC)^�nbsp;tarnen non fatispoire,quomodo vfurpare vellet prius imperium qua*ia Jnbsp;tcm,feruumnatum,amp;:quomodofuiqu�reretdominium?proprioferuoLnbsp;femanusdare. Legatuscontrah�c fatis commotus,mallem,inquit,ho^ �nbsp;meum tibi tradere,qu�m huiufcemodi verba� te audire, feiens ca multo wnbsp;jljtoJariciex uc^rancorum atqucTuringorum diluenda:amp;: h�c dicens,reucrfus ad 1*^nbsp;faiitiainTii-^ ricum,qu�audiuitnoncelat.TheodoricusautemnimiamiramvultuCfb��5nbsp;no,Oportet nos, inquit, ad feruitium Irminfridi feftinare, quatenus quinbsp;priuamur,inanifaltemvitafruamur: amp;cumgraui exercitu appropiaus^^ jHnbsp;Genrr/�ro/tj- Turingorum,inuenitcumvalida quoqjmanugenerumfuiimfccxpcdao.^.j^j/nbsp;loco,quidiciturRunibergun,amp;commifroccrtamine,pugnatumeftanO*Pnbsp;dieamp;fecunda.Tertia verb die vi�tusIrminfridusceflitTheodorioo^ lPnbsp;giens tandem ferecepitcumrcIiquocomitatuinvrbem,qu�diciturScli*o*^�[j0jnbsp;scinJin^a. tafuperfluuium,quidiciturVnftrode.Theodoricusautemcongregat*^ if'nbsp;acmilitum principibusexercitusfui,rogatfentcntiam,vtr�mnamccni^f .ftil

WaldriiHs minfridumperfcquendum,anpatriamremeand�.Interquos W^al tus,Cenfco,inquit,caufac�fosfepeliendi,vulneratos curandi,maioreuinbsp;congregandi,patriamremeandum. Nequcenimarbitrer, multisnii**^*[^^[.^jr^nbsp;rumamiiFiSjfufficerenospoi�ead peragendumpratfens bellum.Sieruoi^^^^yiirnbsp;nationesinnumcr�innosconfurgant,multisnoftror�dcbilitatis,pc*'�� gHamp;'nbsp;se)-uu$(on/ui ces�Erataut�Theodorico feruusf�tis ingeniofus,cuius confili�expef^nbsp;tM.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;piusprobujeiqjproptereaquad�familiaritateconiundus.Hicrogatus

darc,Inrebus,inquit,honcft:ispulcherrim�fempereflearbitrorperfeue*'^ itacolucrutmaioresnoftri,vtacceptisnegotijsrarb velnunqu�deficer^^(^fj[jC(?nbsp;melabores noftroseoru �quadosputauerim,qui paruiscopiisingctcs �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

pias fupcrauer�t.N�c terra innoftraeftpoteftatc,amp;difceffione cafionevincedipr�ftabim .Ample�lereramp;ipfepatriaredire,famili�**^nbsp;din� viderc,fi hofte noftr� eo fpacio feire otio vacare-Sed vulnerati nonbsp;hacreindig�E.Caftror�iftelabor,impigrisanimis,reor,jPmaximavonbsp;Ergoc�famultitudine,exercitus eft vehementer attenuatus,hoftesn jpifiinbsp;euaferuntscert�rarinimus. Ipfenamquedux,vtqu�dam beftiol^�nbsp;Jatibulo, vrbis circundatur clauftro, nec ipfum c�lura fecur� audet

-ocr page 13-

LIBER P R I M V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y

cogence timor�. Sed non d�funt ei pccunix, quibus conducantur natio-� f ^acbar�,necdeeftmilitummanus licctlafla? Vcr�mh�comnia noftraab-^�a redintcgrantnr: indecorum eft vidoribus, vi�tis vincendi locum dare.

fingulis vrbibus adminiftranda fufficimus pr�fidia.?fedeas oinncsperdi-L,?gt;dumimusamp;redimus. H�ccoprofequence.placuic Tlieodcrico.oinni-, �afni, Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� n *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Saxents Tu^

Q|.i^cgioria�vi(ftori�auidis,manercincaftns,amp;:mietere ad Saxones qui �am

�tant Turingis acerrimi hoftes, quatenus ei efl�nt in auxilio: Siquidem-/�quot;�^���quot;quot;''^ (j '^e�tlrminfridum,vrb�mquecaperent,terramcisinpofl'eft�oncm�tcrnam*nbsp;Saxonesnihilcunlt;ftati,nouem duces cum fingulis millibus militumnbsp;^^'^arenon dubitant,amp;ingrefl� duces incaftra,finguli cum centenis militi*nbsp;extra caftra dimifla,falutant Theodoricum verbis paci-Pia^^HoscumTheodoricus hilarior fufcepiiTeCjdcxtrisdatis amp;acccptis,co--conced�t. AtilIi.-popuIus,aiunc,Saxonum tibideuotus,amp;:tuisnbsp;laosad ce,amp;ecce aiTumus,adomnequodeunq; tibi vo�un-t� j?��^fferit,parat!,vt auc hoftes tuos vincamus.aut fi fortuna aliud iufteric, pronbsp;Aliam enim caufam nullam Saxonibus eftefcias, nifi vincere veilenbsp;viuere nolle. Neque enim gratiam maiorem amicis exhibere poflumusnbsp;5(1�nbsp;nbsp;nbsp;pro eis mortem c�temnamus. Et vt hoe cxperim�todifcasjomninode-

'�'i'os '^'�'^�Blis hxc loquencibus,mirati funt Franci,pr�ftantes corpore amp;animo ncuum habitum, armaquoqs amp; diffufos fcapulascxfarie,amp;nbsp;^�^�^'aingentemanimiconftantiam. Nam vcfticierantfagisamp; armatilon-culcellosmagnos.nbsp;\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hui dicerenc,tantis ac talibus amicis Francos non indigere, indomi-�

terrain inhabitarcnt,eosproculdu-PtoK.T^�Francorum imperium quandoque deftruerent. Theodoricus veto

^^*^pf�pa^rarentur. llli�rege regredijCaftrametati funtad meridianam l�Eisa 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ri pratis fluiiio contiguis,amp;poftera die prima luce furgentes fum-�

^'^Qppugnantoppidumincend�ntque. Capcooppidoamp;incenfo,acicm

Claufi m�ris dum acies vident ordintitas, Sdicdinganii rof�. ''^dinisnecefl�cacibusconftitutos,auda(ftcrcrumpuntportis,cec�quefu-

hinCjpluresindc fternuntur slftispro patria, pro Stonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�^�tis,poftrem� pro ipfavicapugnantibuSjSaxonibus veto pro gloria,

-A-ttolIitur clamorviroruminuicem exhor.^ armorum, amp; genitus morientium, taliq} fpedaculo tota dies illanbsp;%� ^�^^*^qjvbiqjficrentc�desvbiqjvlulatus,amp;neutrum agmen loco cel-l'iotapraeli�diremit. EodieexTuringismultiinterfe�i,multi irir^us fuertnbsp;Mittitur igiturlringusnbsp;thefauris,adTheodoricu.

^ifctg r�^4�us,inod0 feruus, vt fi non fui miferearis,mifer� faltem tux fororis f?^ry,ij^'''^�^eporum quoq; tuorum in vicima neceffitate coftitutorum.Ciim h�cnbsp;prrncipum auro corruptoru adiecit : quiadecensnbsp;talem fupplicatione non fperneret : comunium quo-gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obliuifceretur,vtiliufq;efteeumin fidefufeipere,quemiam

poftit Icuare, ^'^^^^^^^'���^unair'domabile,amp;:adomnelaborempcrdurabile,aquOnbsp;rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imperium nifi folum periculiadn perado quoq; bcU

��e(p� poftet,quamduri amp;infuperabiles exifterentSaxones,ideoqs me Turingisparitereoseiieerent de finibus fuis. His didislicetnbsp;'^'Prur ^^���^��^^��^^Theodoricus,promifitq;pofteradicgcncrumfuumfefu-^^�^^�^^�^�^�5^^�^*^�5^�^*�^S^5�'^^^�S^i5profterniturre-fententiam clcmentiximperialis, amp;;miftbad dominumoptatonbsp;gt; �tuia eum, omnemque vrbenx fecuriorem reddidit, Manftt^ ipfe in

A iij

-ocr page 14-

caftris,ncquidaducrfinoxipfamolirctur. Interca vrbc cxpaccpromiffafc^*� riore reddita,cgreflus eft quidam cum accipitrevi(3:umqu�ritansfupralittusgt;^nbsp;uij fupradidi. Emiflavcr� volucre, quidam ex Saxonibus invlreriorcripai�^nbsp;ftusnoZ of- cum fufcepit.Quo rogante vtrGmi�terctur,Saxo darenegauit. Illc autcm,(l^gt;'jnbsp;fugnutionis quit,amp;fccretum tibi iociisqs tuis vtile prodam.Saxo cc�tr�,dic,vtaccipias,^''��^nbsp;qu�ris. Reges,inquit,inter fe pacefa�tadecretum tenent, fi eras inueniamii��^^nbsp;caftris capiamini,aut certe occidamini. Ad baec illejferio an ludo hxc aisdccu^�^^^nbsp;hora,ait,fcqucntisdieiprobabir, quia VOS oporteat fine ludisagcrc. Quaprufnbsp;confulitevobisipfis ,amp;:fugafalutemqua:rite. Saxoftatim cmittens accipitf^j *�nbsp;foeijs retulit, qux audiuit. Illi fatis common, non inueniebantin promptu,lt;3nbsp;fiiper hoc agere debuifienr.Erat autem tunc in caftris quidam de veteranis^��nbsp;tibusiamfenior,fedviridifenedutc adhuc vigens,qui merito bonarumnbsp;tum,pater patrum dicebatur,nomineHath3gaft. Hicarripicns fignum,quu,^nbsp;saxonum pudeoshabebaturfacrum,Leonisatque Draconis,amp; defuper aquil^vol^^^^nbsp;r�OT ignum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;atqucprudenti�amp;earumrc

efficaciam,amp;motu corporis animiconfl:antiamdeclarans,ait;Hucvfqjiutc timos Saxones vixi,amp;: ad hacfere vltimam fenedutem �tas meperduxit,jnbsp;quam Saxonesmeosfugerevidi,amp;:quomodo nunccogoragere,quoununbsp;didici. Certare fcio, fugere ignoro, nee valeo. Si fada non finuntvltr�viuc pnbsp;ceat faltem, quod mihi dulcilfimum eft,cum am icis occumbere. ExemP'^�nbsp;patern� virtutis funt amicorum corpora circa nos proftrata, qui malueruu^nbsp;ri,quam vinci,impigras animas amittere, quam coram inimicisloconbsp;quid necefle habeo, exhortationem protrahere tantifper de contemptnbsp;Ecce ad fccuros ibimus,ad c�dem tantum non ad pugnam. Nam depi;o^J�nbsp;ce ac noftro graui vulnerc,nihilfufpicantur aduerfi, hodierno quoqjnbsp;gati,quemadmodum funt fine metu,fine vigilijs amp; folita cuftodia manent'nbsp;reigiturfuperimprouifosamp;fomnofcpultos,parumlaboriseft:fequimin*^ gt;ufnbsp;cem,amp;: hoc canu caput meum vobis trado, fi no euenerit,quoddico. IIIiU^ �nbsp;optimis verbiseredi,quod fupereratdici,inreficiendisfuis corporibus tnbsp;debinf.Deinde prima Vigilia nodis dato figno,quafoletfoporgrauiorocnbsp;mortales,fumptisarmis,pr�ccdenteduce,irruuntfupermuros,inucnieut^^jjj-ne vigilijs ac cuftodijs,ingrefl� funtvrbem cum clamore valido. C^onbsp;uerfarij,alij fuga lalutem qua2fierunt,alij perplateas amp; murosvrbis vtcb^Vnbsp;runt,alij inSaxones,ciues fuos putantes, inciderunt.Illi verb omnes pcrrc , [^,0nbsp;tis roorti tradiderunt,impub�res prxdxferuaucrunt.Eratqj noxnbsp;ribus,c�dcatq5 rapina.nullusqs locus in omni vrbe quietus,donecaurotnbsp;nbsp;nbsp;ffi'

furgit,amp;incruentam declarat vidoriam. Cumqs penesregem videlicctn^^^�lie trminfiidt dum,fummavidoriaefiet,requifitus,�cumvxoreamp;:filiisacrarocomitatnnbsp;too���� re. repertus eft.Mane ante fado,ad orientalem portam ponuntaquil�,3ran�9 cflCnbsp;li^ioEthn. ri� conftruentesjfecundumerror�paternumfacrafua propriaveneratit� /pJiSjnbsp;rati funt,nimirum Martem,efiigie columnarum imitantes Herculem,nbsp;quern Gr�ci appellant Apollinem.Ex hoc apparet, �ftimation� iHotnm jiitjnbsp;Gr�eis�pi( prob^bile,qui Saxones origine duxilTe putat de Gr�cis, quaHirmin vcnbsp;Mars �efi, GrqceMarsdicitur,quo vocabuloadIaud�,veIadvituperation�,viqjb^.^p,Si'nbsp;ignorantes vtimur. Per triduumigitur dies vidori� agentes,nbsp;curius. uidentes,exequiafqjc�forum c�l�brantes,laudibus ducemincxluttj

diuinumeianim�inefle,c�leftemq5virtut�acclamantes,quifuacon tam eos egeritperficerevidoriam.Ada funtante h�comnia,vtmaiorunbsp;nbsp;nbsp;� fijp

ria prodit,Cal.Odobr. qui dies erroris religioforu fandione inieiunia amp;orationes,oblationesquoq; omni�nospr�ccdcntiu Cquot;'nbsp;HisItaqjomnibus peradis,reuerfi�untadTheodoricumincaftr3,o^nbsp;saxonespar- pti,fatifc]uelaudati,amp;tetrapr�feuti inatternam pofl�fl�onemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�

tj Turin^ia cijqiioqueFrancotumamp;amiciappcilati, vtbcmcuiabignc,Vt atq-^amJpr� pepcrccrc primumincoluerunt.Qui autem fines r�gis feqtttltus�nbsp;corumappei- rabilisfamaeft,prodcrenonnegligo. MilTusdeniqucIringus ad A

-ocr page 15-

,, liber PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7

ciuitas proxirftanoctc, fufccptus ab co pcrtnanfit in caftris. in Em;�^,..

Iringus *quot; ab ipfodonandus,ac magna potelta-Qu ^o�ior�dus ipfc verb Thcodoricus cedis illius quafi alienus exifteret.

^�^�ogus �gr� fufccpilTet.falfis promifGonibuscorruptus, tandem cef-�''tur^� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;voluntati confeflus eft.Rcuocatus itaqj Irminfridus, proftcr-

1 nbsp;nbsp;TheodoneiJ ringus veto tanquam armiger rcgalis ftans fccus,eua-

^L^����P�^o^f^^u*^�^�^in�-�*^tf^^cidauit.Statimq;adeumrcx: talifacino- luflaproMti).

odiofus fa�tus J dominum tuuminterficiendojViam ha-Icf� U nobisdifcedendijfortem vel partem tuxnequiti�noliimus ha-J^^dto, inquit Iringus gt; odiofus omnibus mortalibus fadus fum -, quia tuis

4_ antequam tarnen exeam� purgabo hoc fcelus meum, f vindican- -f-vindicabo meum, amp; vt euaginato gladio ftetit, ipfum quoq; Theodoricumnbsp;^ctetff^'^'^gt;^^^*^enfq5Corpusdomini, pofuitfupcrcadauerTheodoriei, vtvin-j?�'��of*^u^�5�quivinccbaturviuus,viatni^fcrrofacie�s^difceflit� Si quanbsp;adhibeatur,penes ledorem eft.Mirari tarnen non pofliimus, in tannbsp;^'^Pf�ualuid'ejVt Iringi nomine,quem ita vocitant,la�cus c�li circulusnbsp;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;notatus. Saxones igitur poflefla terra fumma pace quicuerunt,

^�isVel ^^�^^�^corum atqi amicitia vti. Parte quoqs agrorum cum amicis auxilia-diftribut^ reliquiaspulf� gentis tributis condemnauerunt. gens Saxonica triformi gcnerc ac lege, pr�tet conditionem fer-A. tribusetiam principibustotiusgentisducatusadminiftraba-5�4je6�^Pm�nbsp;poteftatccontends,quosfuislocisacnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^^cn-

'*^los.S''^^�^*^i^isfignatos, in Orientales fcilicet populos. Angaries atqj Weft- � vniuerfale bellu ingrueret, forte eligitur cui omnes obedire opor- Ltxieai.nbsp;peraifto, aequo iure ac lege proprianbsp;Hq� j.y^Poteftate vnufquifqi viuebat. De legum verb varietate noftrum no eftnbsp;i\qinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tranfalbiniillam,quamincoluntregioncm,eotemporeinuafe*-

^id�Q ^.SaXonescumLongobardisltaliamadierunt,vteorumnarrathifttnia,!quot;�'. *)^^^S'bus quam Saxones vtuntur. IgiturSaXones variam fidem Franco

St^Perti,ae

quibus nobis non eft dicendum, cum in eorum geftisinueniatur C�^'^Us P^^*^ft^oerrorc obligati vfq; ad tempora Caroli Magni perdurabant.nbsp;C'^U' Carolusc�mefletrcgumfortiflimus,nonminori fapientiavigila- camiusjifa-pitUg'^^�^fonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quia fuis temporibus omnimortali prudentiorerar,

Bentem nobilemqi vano errore retineri non opottcre, amp; modis omni- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftr-

ad veram viam ducerctur,amp;: nunc blanda fuafione, nunc 'n rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cogebat,tandemq; tricefimo imperij fui anno obtinuit. Im-

�� nbsp;nbsp;creatus eft, qubd multis temporibus elaborando non dc-

amici erant Francotum,iam fratres,amp;quafi vna gens

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fide,vcluti modb videmus,facia eft. Vltimus veroC�roIorum apud tud.Cif.'viti

^^^to^l^^^Prancosimperantium,Ludouicus,exArnulpho,fratrueleCaroli,hu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�

!)�proaui, natus erat.Qujc�m accepiflet vxorem nomine Ludgar acmagniducis�ttonis,non multispbft hacvixeratan-

gt;1q� pater erat Ludolphus,qui Romam profedus, tranftulit reliquias bea tioioipi�^s, ^^P� E�^q�-dbus Brunocum ducatumadminiftrafl'ettotinsSaxo-unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contra Danos, amp; inundatione repentina circumfufus, non er���.

pugnandi,perijt cum omni cxercitu,fratri natu minori, fed omni |.^'*'hifA.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;potiori,relinquens ducatum. Regi autem Ludouico non erat filius, otha.

Francorum atqj Saxonum, qu�rebat Ottoni diadema impone-V^�^t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;grauior,recufabat imperij onus,eius tarnen conful- tai.quafi

lt;i 9^��dam dux Francorum,vngitur in regem. Penes Ottonem ta-autem ei filius totimun

^*^'^��^egummaximus , optimus Henricus, qui primus libera poteftatc Henri�� �^Saxonia:Quic�m prim�ua �etategt;omni gcnerc virtu tum vitamfuam

A iiij

- A-

-ocr page 16-

8 GESTORVM SAXONICORVM

ornaretjde die in diem proficicbat prxcellente prudentia, amp; omnium bonorunl a�tuum gloria. Nam maximum ei ab adolefcentia ftudi� erat in glorificandogennbsp;tem fuam,amp; pacem confirmando in omni poteftate fua. Pater autem videns pru'nbsp;dentiamadolefcentis, amp;confilij magnitudinem, reliquit ei excrcitumamp;nbsp;aduerfus DalamantianijContra quos diu ipfe militauit. Dalamantivero impet�*�nbsp;illius ferre non valences, conduxerunt aduerfus eum Auares, quos mod� Vng*'nbsp;Zdrfrej feu Hos vocamus,gentem bello afperrimam. Auares autem, vt quida putant,reliq'^^nbsp;orti �tant Hunotum. Hunis cgtelfifuHt de GottliiSjGotchi aut� do infulajVtlocnadcnbsp;hi�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;narrat,nomineSuItza,egrefl�funt.AtpopuliautemduccnomineGotha,Got'gt;

tlt;�z.propno appellatifunt.Coramquoc�mqu�d�mulieresinexercicufuorerum venctonj arguerentur,requiliit�funtamp;inuent�culpabiles.Quarumc�mefletmiiltit^��gt;�nbsp;m�rita quidem p�na abftinuit,ab exercitu tarnen omnes ciecit. EiedxaiueW�nbsp;proxima petierunt:qu� ciim mari cingeretur,amp; M�oticis paludibus, indec�^^�nbsp;di adieus n� pacebat. Pr�gnantes aut� iam qu�d� ex illis, ibidem part� edideran^)nbsp;�quibusc�malij atqjalijnafcerentur,fa�l:aeftgens valida, ferar�qjmoreviuen-irru. tes incultiamp;: indomici, fadi funt venatoresacerrimi. Poft mukaverofccubnitn

ueniri,eaq5 perfequi, donee ipfa praecedente, omnibus retro mortalibusintran meabilem hadenus via,per M�oticas paludes tranfmearent, ibiqj vrbes opp'nbsp;da amp; inuifum antea genus hominu videntes,ead�^ia reuerfi funt,focijs taliatc^^ �nbsp;rentes.Illi aut� curiofitaciseaufacummulcitudineperrexerritaudicaprobatc-nitim�auc� vrbes �coppidac�m ignotamulticudincni amp; corpora,cuItiihaP'nbsp;horrenda,vidiflent,d�monia efte credences,fugiebant. Illi verb ad nouasf?, .nbsp;facies ftupentesadmirabundi,primumquid��caedcamp;rapinaabftinueruy^^.nbsp;mine refiftente,humanata�icupidine,multa catde homin� fada, nullircipjnbsp;de parcebant.Et capta praedamagna^ad fedes fuas reuerfi funt.Videntesatit^^^^j,nbsp;reseisfccus cederent,cum vxoribus amp; filijsamp; omniagreftifupelledile� |nbsp;nientes,amp; finicimas genres circumquaq; vaftantes, Pannonia poftrem� in�,nbsp;re c�perunt.Vidi auc�a Carolo Magno, amp; trans Danubi�pulfbacingeun^^^f;nbsp;jrfi.circum-'}'ci�cumcliifi,prohibiti funt�confuctagenti�depopula�ione.lmperant^_^ jp^pf

nulpho,deftruift� eft opus,amp; via eis nocendipatefada,e�qu�diratiiscflf^.xj(,r f atMora- ratorCcntupulcho,regitMaror�.Deindequantaftragemquancamqj iS*nbsp;suantopoicKs Fraucotu fecerint,,vrbes ac rcgionesadhuc dcfolatx tcftantur.H�^�nbsp;rex Morauo- hac getedicerearbittati fumus,vt polTic tua clatitas agnofcctG, cum qualionbsp;tuopatriqscertandufueritjVel�quibushoftibuspereor� prouidcnrixvif^nbsp;Mali ��/?/� armor�infignia,totai�fer�Europaliberatafit.Pr�didusigiturexcrcitusJnbsp;eMentwjin- r�,�Sclauis condudus,multafttagc illSaxoniafada,amp;Infinitacafta pta�Unbsp;manti�reuerfi,obuiuminuener�tali�excrcitumVngaror�,quicomminnbsp;beil� inferre amicis eoru,e� qu�d auxilia eor� fpreuiflent, dum illosnbsp;dam duxiflent.Vndefad�eft,vtfecund�vaftarecur Saxonia ab Vngaris,�^Vfjj,iiinbsp;exercitu in Dalmantia fecund� expedante, ipfa quoq} in tanta penurixniinbsp;duda fit,vt alijs nationibus co anno,relido proprio {olo,pro annona icruinbsp;Hfnwi Aue. tur patte patri� amp; magno duce Octone defun�to,illuftri amp; magnifico fi�onbsp;D�x Saxon. jqj-Juj Saxouix tcliquit ducatum.Cum aute ei cfient amp;:alij filijjTliangn�^�f^^jdnbsp;Conradicaf. Ludolfus,antepatternfu� obicrunt.Rexautem Conradus,c�mfxpco�^r-^(jftnbsp;inHjnricum fet vittut� uoui Ducis,veritus cftcittadetc omn� poteftatcm patris.Qoo^nbsp;infidia.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtindignationeincurrerettonusexercitusSaxonici.Fidetameprolaufl

ria oprimi ducis plura loquutus, promifit fe maiora fibi daturu, amp; ho�OfC glorifieatur�.Saxonesver�huiufcemodifimulationibusn�attendcbant,nbsp;debanc Duci fuo,vt fi honore paterno eu nollet fponte honorare, regemnbsp;vellet obtinere poffer. Rex aute videns vultum Saxon�ergafe folitoati .,jinbsp;nec fe pofte publico bello eor� ducem contercre, fuppeditantenbsp;manu,exercitusquoq;innumer3multitudine,egitvtquoqjmodoinrernbsp;dolo:Deniq5abamicisrcgijseiinfidi�machinatur.Qi^tam�abauri .J.pgfd'nbsp;aure�advfus doli fabricante, deteguntur. Quid�eniminfidias tendent

-ocr page 17-

LIBER P R I M V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9

^quot;^adaurificcjopuscof�derandi gratia, coq; infpeclo, al ti�s ingemuiflcfcrtur.Ta-��cnaitus caufam d�faber interrogat,liocTefponfi acccpit,quia optimi viri Hen-� ' poft modic� debcrct illa torques fanguine infundi. Audita fabcr tanqua paru i Mens filentio texit. Optre perfe�to traditoqj, miffion� petit amp; accipit, occur-ptqjduciiuxtaloc�quidie{turCaflaIa,fecret�lntcrrogat,quoiturus effet. Illenbsp;^'^dconuiui� munufq5 honorif�cum inuitat�,amp;: ad hoc ire vclle refpondit. Auri-j^^^�ico audita prodit,duce ab itinere prohibuit. Vocat autem legatum, q ui ea

�'^incurfioneSjC�ter�m in fui feruitio incundanter permanfur�. Ad orientem cqnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coitiitatUjColleda manu,omnia qu� erant Pontii�cis,qui

^tiiporc Mogunti� pr�erat,Hathonis,in omni SaxoniaveiTuringorum terra HM�Mogu� ij5^pauit:Burchard�quoq5amp;Bardon�,quor�aiEer2cnereracreg:is,inrant�af-fff ^^.^^^^^^f*^^9^^^^^t)usconcriui�,vtccrracedercnc,eoruq5omncpofieuione tonbsp;*�550nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� Hattho aut� videns fuis artibus fine impofit�, Saxon�qs

r otefcere,nimia triftitia aemorbo pariter confedus, poft non multos dies de-

^Ho ^'Jperimperio Francorumacri curavigilabat,multasdifeordiasinre-b '^onciliabatjtemplum Magunti� nobili ftrudur a illuftrabat.

de ^rtici*rum dete^arum Henrico in�diarnm nurratione ^^^^fUmeditttnijamp;ontnialticulentMS e�planiiisrefert. ^^areexpo�tionem

publico %o- � ^��'^^ucem cotercrc,fuppeditante illi forti� milicum manu, exercitusnbsp;*'wtrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cgit vtquoquo modo intcrficeretur dolo. Ad hoc

^jl?*^�b�s,vtfertur,maxim�idoneriMogotiacefedisEpifcop�,nomine Hat-natuSjingenioqs acut�, amp; qui difficile difeerneretur, me peior.Quqd ex vno eins adu colligi poteft.N� c�m bell�eflet c^raJus du�nbsp;Coradi patri,amp; Adelberto, Henriciexfororenepotif primuinter-^'^elb ^^'^'�^f-A-delberti,pofteainvltionefratrisConradusquoqj occifuseftab fMbertusi�Anbsp;*gt;1115^^%necvIlusreg�t�ingcsbell�intcremincntesvirospotuitfedare.Sum-

'��'*0 fti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iureiur�do fpop�dit,aut ei pace cum rege faduru, aut incolumc fraadulenta

'^'SHar nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;padis cofentiens Adelbertus, fidei gratia, amp; amiciti�, machmatii^.

*^^*gt;(1(1 nbsp;nbsp;���iquid guftare,rogauit.Qup negate,illico egreffus eft vrb�:Cuq; per-

k?'*''*bf'^�^^^^^�c�omnicomitatu,ferturproclamaffe: Proh,inquit,f�piuspetit,

�Vdelbertus inclinauit fe ad genua P�tificis, amp; vt guftadi K*�h'^.*�^^*^cuerteretur,depofcit.P�tifexinvrb�reuerfuscuAdelberto,libera

^^^*gt;0'1 ffpetfidiaquidnequius? Actam�vnocapitec�fo,multor�capitapo

P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;naelius eo c�f�lio,quo difeordia diffolueretur, amp; pax red-

'�i�Q. f ^.^��^iqj varietate yiru nobis propri��fumma clem�tia coceffum aggref-^�gt;iti^^''**q5eitorquemaure�fabricari,amp;:inuitauitadconuiui�,quomagnisab

^^�^vifatorqueingemuiffefertur.Gemituscaufamaurifex interrogate

4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, quia optimi viri, amp; fibicariffimi, fcilicetHenrici fanguine ilia tor-

^'^'''gt;111 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aurifex audita filentio texit, amp; op�r� perfedo traditoqj mif

p'^'Mnf ^ccipit:amp; obuians duci, eunti ad ea negotia, indicauit ci qu� au-vehementeriratus,vocatlegatumPontificis,quiiam pridem ad-^^^S*^*-*^* Vade, inquit,dic Hattoni, quia durius collum non ge-*^*gt;squ�m Adelbertus : amp;:quia meliusrati furausdomi federe, amp;: de eius

-ocr page 18-

feruitio tradare, qu�m comitatus noftri multitudine modo eu grauare:amp; omniaqu�virisipfiuserant in omni Saxonia velThuringorum terra, occupauii'nbsp;Burcardum quoqs Bardonem,quorum alter gcner regis erat, in t�tum afflixJf�nbsp;amp; bellis frequentibus contriuit,vt terra cederent,eoruftiqj omnem pofleflion^*quot;nbsp;How�iis/'''�� fuis militibusdiuiderec.Hatto autem videns fuiscalliditatibusfinemimpofiiu'?�^nbsp;^entimors.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j�-jjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^�.

am qui dicerent,quiafulmine c�li tadus, eoq; idu diflolutus, poft tertiunidi^ defeciflet.Hadenusexemplumeditum.

Rex autem mifit fratr� cum exercitu in Saxoniam,ad eam dcuaftandaiq� p Keresbur^M. ptopiausvrbiquxdiciturHeresburg,fuperb�locut�tradunt,quianil�lnbsp;ricur� effet,qu�m quod Saxones,pro m�ris fe oftendere non audcrenqqu^�^'�nbsp;Arregant�A cis dimicate potuiffet. Adhuc fermo in ore eius erat, amp; ecceSaXones cinbsp;funita.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;milliari vno ab vrbe, amp; inito certamine,tanta catde Francos muldatiluj^^�,

mimisdec]amaretur,vbitantusilleinfernusefiet,quitant�multitudin�c�'�f y .. J - T ~ ; regis Ebcrhardusiiberatus � timor� tabfenti�SaXon^dnbsp;'* cospr�fentesvidit)amp;abipfisturpiterfugatus,difcefl]t. Audiensaut�rcxtiyjP�,nbsp;� -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� l��P

rie�.Qup compert� in pr�fidio vr bis,qu� dicitur Grona, tentauit il �ud o�P�g�� repr�fidiujamp;miflalegationeprofpontaneadeditioncjfp�dctjfepcrhoci�bi^nbsp;ihoft�expcrtur�.Huiclcgationiiq^eruenitDitmarusab�ticP^

�fentibuS)**�,'

��II AJ.J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VAMA-AIAL W^kAA| V l^A kCI LJ LkA^9 A AAV- ALAAWXAAUlt;J VAAWjV^UI kdXAl A AHUlUALUMi !gt;*�''* , *

cbirharjut. pere poffet.Frater a�t regis Ebcrhardus liberatus � timor� t abfenti� SaXOD�d ctjariifra- cospr�fcntesvidit)amp;abipfisturpiterfugatus,difceflit. Audiensaut�rcxti^jP�,nbsp;f�. abfen- ter pugnatu � fratre,cogregata omni virtu te Francor�,perrexit ad rcquitcndunnbsp;rie�.Qup compert� in pr�fidio vrbis,qu� dicitur Grona, tentauit ilIutJoPP^S�;nbsp;repr�fidi�,amp;miffalegationeprofponraneadeditionc,fp�dct,fepcrhoci�bijJlt;��nbsp;D/fwrtwCaC�aftutur�nonhoft�expcrtur�.Huiclcgationiiq^eruenitDitmarusab�tic^�nbsp;ws,rmflt;ii�ra vitdifciplin� militarispericifl�mus,varius,c�filioq5magnus,amp;:quicanilt;btatePnbsp;t'iijnacnijg^'^da multos mortalesfuperaret. Hic fupcruenicnslegatis regis prxfentibu^���^nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;terrogat,vbivelletexercitucaftrametari. AtilleiafuafuscedercFrancis,

fiduci�,audiens de exercitu,cred�s ita ell�.Ditmarusveto fid�loquebatuft-^ quinq5 enim tantummodo viris venerat� De numero aut� legion� feifeitant^nbsp;ce,ad XXX. fer� legiones fe producerc pofte rcfpondir, amp; itadelufi Icgati,rf|'^^nbsp;funtadreg�. Vicitveroeos calliditatefuaDitmarus,quosipfeduxvinccf^nbsp;no potuit Henriciis.N� ante lucan� relidis caftris Franci, vnufquifqj reJip^nbsp;profedusinBauari�,dimicauitcum Arnulpho,amp;ibi,vtquid�tca�i�^�nbsp;�(4r,lt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vulneratusreuertiturin patriafuam. Cumqj femorbofenfiftctlaborarepaf�^^ ,

wor e ma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjJvit� tenefc non poffe,P^�,�/

fiatapo�rf^

Wlt;l.

ordinauitita,imperanrcjgraui^jmorboidcogente. Quapropterconfi�^*^^^* tui habeto,amp; quodad te maxime refpicir, Francoru toti regno confulitO)^J�nbsp;tendendofratristuiconfilio.Suntnobis,frater,copi�exercituscongreg^�^*.nbsp;ducendi,funtvrbesamp;armacumregalibusinfignijs,amp;omnequoddecusrcg:�nbsp;depofcitjpr�terfortun�atqj mores. Fortuna,frater, c�nobiIilfimisnioribuJnbsp;ricocedir,rcrumpublicar�fccusSaxonesfummaeft. Sumptisigiturhisi*^*��nbsp;lancea facra,armillis aureis c� chlamy de amp; veter� gladio reg�, ac diadem^nbsp;ad Henric�,facito pace cum eo,vteumfcedcrat�pofl�s habere inperpen��'^^^nbsp;enim neceffe eft,vt cadat populus Francoru tecum coram eo.^Ipfc enin^ vefc

- nbsp;nbsp;nbsp;- �- -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fecofent�'^.

erit,amp;impcratormultorumpopulor�.His didis frater lacrymansfecofto . Mortamp;fi- fpodit.Poft h�c auc�ipfe rex moritur,virfortis amp; potcns,domimiliti�^� r Ivifi*nbsp;linga^rg liiiaburgcum mcEtoreaclacrymisomni�Francot�.Vtergoreximpet^^^^^^jj,

hardus adijt Henric�,feq5 cum omnibus thefauris ill� tradidit,pacen) fccit)^ tiam promeruit,quam fideliter,familiaritcrq} vfqj in fine obtinuit.Dcinlt;J�\nbsp;TriJisiaria. gatisphucipibuSjamp;natumaiorib.exercitusFraucorUjinlocoquidicitut

TriJisiaria. gatisprincipibus,amp;natumaiorib.exercitusFrancorUjinlocoqtiidiciturJ^^'�^^^ ^cmradofurnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cumrcgccotam omni populoFrancoru atqjSaxonu.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;('

ro^atiis. fcrreturvndiocumdiademate� fummoPotificequieotemporeHit�g^

non fpreuit,ncc tarnen fufcepit,Satis inquiens,mihieft,vrpr�maioribns'^j^^j^^^ guntitiMs. tjicaramp;defigner,diuinaannu�tcgratia,acveftrapietate:penesmeliof^^^

bis vndio amp; diaderoa fit,tanto honore nosindignos arbitramur. Placm^� egisc^ moiftecor�vniucrfamultitudine,amp;dextrisinc�l�lcuatis,nomenn����nbsp;clamore valido falutantes frequentabat.Eo ordine rcx fadus Henricusgt;r

-ocr page 19-

LIBER PRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;It

omni comitatu fuo ad pugnandum contra Burchardum ,ducctn Alcmani�. BurearJia ^(j'ccutneffetbellator intolcrabilis,fentiebattarnen,quia vald�prudcnserat,fcnbsp;�^gteffionem regisfuftinere nonpofle: tradiditergo fetnetipfumci cumvni-fisvrbibus amp; populo fuo. Et rebus profper� geftis, tranfijt inde in Bauariam, Amuiphutnbsp;j^'pt�fidcbat Arnulphus Dux. Quo comperto in pr�fidio vrbis, qu� diciturnbsp;^^gmesbuvg, obfedit eum.Videns autem Arnulphus, quodrcfiftcre reginonfufnbsp;0^1^�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;egreffus eft ad reg�, tradito femetipfo cum omni rcgno fuo.

V^^onorific� ab eo fufceptus amicus regis appellatus eft. Rcxaute de die in die ant crefcens,robuftior maiorqs ac clariorpollebat. Cumqs regnum fubnbsp;gerjt^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omni parte confufum ciuilibus atque externis bellis colli-

Uth�^'^^�^caret amp;adunarct,fignamouetcontraGalliamamp;Lotharijregnum. Latham rt-Ludouicilmperatoris,a magnoCarolonati. Huice-s��*'��^'quot;^� Ludouicus.CaroIo Aquitani� Wiafcanorum ceffere re-oecidente Barcilonam, Hifpania� vrbem, ab Aqui-�aaate,amp; ad meridie iuga Alpium,ad orient� verb Mofam fluuiu,nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Rben�, Lothario regnu ceffit, Ludouico aute � Rheno vfqj

'f�t- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pannonie t Oderam quoqs fluuiu amp; terminos Danoru,imperiu 1-4/. aJOrS

I ''�nifi � ftacribus bellCi famofum adu eft in Phontinith, antcquahxc diuifio ''*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poftea fada inuiolabiliter manfit, quoufqj iure h�reditario h�c

ceder�t Carolo,^uius Lotharij proauo,de quo fupr� mentione feci lt;luidaex orientalibus Francis adiens, nomine Odo, vir fords amp; pru-'�tcgl-^�^^onfilio fuo,vt cum Danis bene pugnaretur,qui iam muleis annis Caronbsp;centum milliac�derentur.Ex hoc ille Odo odo o�rofi-snbsp;c�madeumvenerit vno

comit� contentus. MoriensauteCarolusiuflitOdonem memo-^^^*i^uiforc,amp;mifericordiafibi pr�ftitamfilio,finafceretur, nonnega-filiu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;func non erat,fed regina pr�gnansfuit. Cumqj poft mortem pa-

ctur,Odo euamp;regnopariteramp;nominepaternodeclarauit. Sed feniorem Carolum Germania cxpulit,poft mortem e-v'^'^^^umipfiusfibi vendicauit. HuicOdoamp;diadcmaamp;fceptrum�fcx- ��� erlt;4fw,nbsp;�^.�*^*iamenta obtulit,imperiumq5 domini fui gratia Impcratoris Arnul-^*^^4o'^'^'''�^*^^cvfq�hodieccrtameneftderegno,Carolorumftirpiamp; pofte- Ctirc/i.nbsp;f'h�a ^�^�^'^neertatio quoqs regibus Carolorum amp; orientalium Francorum,fu-

,^�fharij. Ob quod Henricusrex mouitcaftra contra Carolum, eiuf^ caraiut r�

'^^Odonis,abexcrcituCarolioccifuseft3mifitamp;dolocumcepit,po-'quot;^�^��^*apublica,donecvitamf�niret. Henricusautem rex audicns ca-h tl�uman�qj mutabilitatis communem admiratus eft fortuna:

J'^Hitj^'^'^odclaruitreligiofitate quam armorum virtute.Iudicauitqsabftine tetbarUfiu bpotius artefuperaturum fefperauit Lothanos, quia z.ot/Mn,;x'.nbsp;erat, amp;:artibusaflueta, bellis prompta,mobilifq5 ad return nouitates.

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidamde Lotharijsnomine Chriftianus,quividensregicun- 'hrifliantii,

^%,jj^�^reffucccdere,qu�fiuitquomodo maiori gratiaapud regem honora-

t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ceflit, c�pitqs eum arte, amp; fub cuftodia regi Henrico tranfmi-

Ifilbcrtus nobili genere ac familia antiqua natus,quern rex fatis I�- cVdfcertw.

vidensadolcfcentemvaldeinduftrium,genereacporeftate,diui-liberalitereumcepithabere,acpoftremo defponfatafibi filia, �^ifQ I erberga,afl5nitate pariter cum amicit'ia iunxit eum fibi, fublegato om-regno.Genuitquoq}eiamp;aliosfiliosclaraamp;:nobiliffima,acfingula-regina,nomine Matilda,primogenitum, mundi amorcm, nominenbsp;patris nomine infignitum,virum fortem �� induftriu, Hen- tonixx u-,nbsp;*�^tlj^^�'^^^nrquoq; nomine Brunonem,quempontificisfummiacducismagninbsp;, ^'^^ciumgereutem. A�nequiseumculpabilemfuperhocdixcnt,c�m

-ocr page 20-

GESTORVM SAXONICORVM

Samuelem fandum amp; alios plures faccrdotcs pariter legamus amp; indic�s. quoqjfiliamgenuitjqu�nupferatHugoniDuci. Eratnamqjipfadominanbsp;fal.Thiadc filiatTheodencijCuiusfratreserantWidikindjImmedjamp;Reginbern.nbsp;Tt^odoricus autemipfeerar,quipugnauitcontraDanos,mulcotempore Saxoniai�^^nbsp;gt;erclt;/�h/liantes vicitq;eos,liberanspatriam abillorumincurfionibiis vfqjin hodier^^^nbsp;w'J�kWwnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et hi erantftirpismagniducisW�dikindi, qui bellum potensgciTitcoi�^^,

Magnut. magn�Carolum per triginta ferme annos. Cumqjiamciuiliabellaceflarcnf) r-n- fum Vngati totam Saxoniam percurrentes, vrbes amp; oppida incendio tradilt;Jnbsp;^arorum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c�dcmvbiqj egeruntjVtvltimam depopulationem comminarc^'*

RexautemcratinprxlidiovrbiSjqu�diciturW�rlaon.Namrudiadhucini bello publico infueto, contra tam f�uam gentemnon credcbat.Quantain^�nbsp;fcccrint ftragem illis diebus, aut quanta monafteria fuccenderint, melius �nbsp;uimus filere, qu�m calamitates noftras verbis quoq} iterare. Contigitaute^ /^p)nbsp;dam ex principibus Vngarorum capi,uindumq5 ad rege duci. Vngarinbsp;in tantum dilexerunt, vt pro redcmptionc illius innumera auri amp;argentifnbsp;ra ofFerrent. Rex autem fpernens aurum, expoftulat pacem, tandemq?nbsp;vtreddito captiuocum alijsmuneribusadnouem annospaxfirmarctnnnbsp;niam veto rexRhen�tranfierat, addilatandum fuper Lothariosimp'^'^�^ yjfi

- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jiricuS)'

XUM- V/W UX 1 i k VI nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;WiJ} W. KliVILaLV/ VW V VXnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXUXXJlJXXXJiJgt;X^MAX�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Garolus, regiaquondam poteftatepr�ditus,mo^�priuatus,mifitmc^^, � of mandans, quia nihil ci ab inimicis circumuento iucundius, nihil dulciuscnbsp;f�t, qu�m demi magnifici profedus gloria aliquid audirc, fama virtu tum t ,unbsp;fideiamp;veritatistranfmil�tjprotulit�jdelin^ . -iiJnbsp;- � � -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-,habe.oA

FrMciiuGal fccdcris pctpetui, Si. amoris vicarij. Hanc partem vnici folatijFrancor^�^ lia.


12


Jniliieie na-

Hennitlet (um Fngarit.

Li^atio c�- occurrit eilegatus Caroli,amp; falutato eo verbishumi�imis:Dominus


mandans, quia nihil ci ab inimicis f � �

confolari,amp;hoc tibi fignum J preciof� martyrisDionyf�j, aurogemmifqs inclufam,hoc,inquit

FegmiUS� Viti.

inhabitantium, poftquam nos deferuit infignis martyr Vitus, amp;adnou� r jj,; cicm,vcftramq5pcrpetuam pacem Saxoniam vif�tauit, communicate tc�^upjnbsp;luit. Ncqjenim poftquam tranflatum eft corpus eius � nobis, ciuiliavc*nbsp;ceflauere bella. Eodemquippe annoDani amp;:Northpianni regionem^ .gp�i'nbsp;inu�ferunt. Rex autem munus diuinum cum omni gratiarum n�ioncnbsp;profterniturrcliquijsfandis, amp;deofculanscas, fumma venerationenbsp;eft. Inclytus verb martyr, de quo legatus Caroli difteruit, erat in Lycia p*^nbsp;nobili natusfamilia, fedpaganMue�pa.erpr.Mipro�i�ci^^^^^^^^nbsp;tauir,eumqj ipfe pr�fens ad immolandum fimulachris cocgit,fed intereanbsp;perdiditjamp;orationcipfius iterumfanamreeepit. Brachiatortoribusnbsp;fed meritis matris reftituta funt cis. Videns autem pater,quia tormentairnbsp;mum rcduxitjcubiculo omnibus delitijs afHuenti reclufit : ibic�marcan^^.jolisnbsp;Hylas(ficcnim vocabaturpatercius)confpiccret,c�cusefficitur,amp;co^�7 ;nbsp;abrcnunciauit, Chriftum confeflus. Illuminatus autem per m�rita filVnbsp;Chriftum negauit,amp; filium interficere qu�fiuit. Monitu Angelico atqsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pCi'

deftus iam grauior p�dagogus, pucr� fumit, marc nauigat, ad Siler nuugt; uenit. Ibifub arborequadamrequiefcentes,vacantoracionibus, aqu��nbsp;quotidianum miniftrantibus. Populis eum vifitantibus,puer pr�dicatnbsp;plures conuertit,plurcs baptiftnum fufcipcrc facit. Pofthxc aDioclcuanbsp;rc vocatus, Romam proficifeitur, amp; f�lio Imperatoris per orationem Vitnbsp;niopurgatOjthuradijsofferrecogitur. Illo verbduri�sImperator! reipnbsp;beftijs proijcitur,nec l�ditur.Dcinde in medium clibani ardentisnbsp;geloflammasfedantejillacfus egreditur.Vinculorum ingenti ferro onenbsp;ccri traditur,fed ibi � domino Si multitudine angelorum vifitatur. rsenbsp;' mento, quod Calaftadicitur, cum Modefto amp; quadam nobih foentinbsp;tiafigitutjamp;fradis omnibus membrorumolibus, � Chrifto con^�^^^L^Q�jreP^pnbsp;ne coeli tortores tadi,amp; tonitru ingenti pertcrriti,ab eo fugantur.Subinbsp;tuseftinloco,vbipriusorationivacabat,angclodominiibieumrclritnbsp;tima orationccelebrata,animas c�lo tradiderunt.Corpora verbnbsp;damilluftrisf�mina,terr�etradiditin eodcmloco,qui diciturMaH^tiu �

-ocr page 21-

LIBERPRIMVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i;

tu x glorix fignificarc curaui, vt inde fumas, quo eius amore ar-

gt; ^amp;ardoreipfius anioris perpetuumeius patrocinium merearis : Domine, to, k�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;filiE)eiviui,perfice defiderium cordis eorum, amp; libera tjfre intiocati9

Pjj �quot;'^'^^^^�^^pcdimentishuiusfeculi,amp;perdue eosadgloriam tuam,qui paflione. Hanc vocemnbsp;fct n^^^f^^^^po�^^todiuinx promiffionis,rataamp;: firma eflcomnia,quxrogaf- t

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidam Felradus nomine amp;ibi

^n' f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;martyris,notauitlocumfepulchri,veni�nfque leuauit re-

''�trar ^^�^^^�^^^ollocauiteasinpagoParifiaco. Indcregnante Ludouicoim-tranflatx funtin Saxoniam,amp;:,vtlcgatus Caroli confefluseft,exhoc su^erfliti�, minui, Saxonum vero crefcere,donee dilatat� ipf�nbsp;laborant, vt videmus in amorc mundiamp; totius orbis capitc,nbsp;potenti� maieftatem non folum Germania, Italia atque Gallia,nbsp;Europa non fuftinet. Colito itaque tantum patronum, quo adue-\nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex fcrua facta eft libera, ex tributaria multarum gentium domi-

Hiujj � nbsp;nbsp;nbsp;enim talis ac tantus fummi Dei amicus tui gratia indiget, nos verb fa-

'�^per\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vndevteumpoflis habereinterceftbremapudcceleftem

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;habeamus te aduocatum apud terrenum regem, tuum fcilicet

'��hiiQj ^f'^ticfratfeni. IgiturHcnricusrex accepta pace ab Vngaris adnouem itieiucits ofti~ munienda patria, amp;inexpugnandobar-quot;�''quot;-^���

� fiipra noftram eft virtutem edicere, licet omnimodis non opor-agrariis militibus nonum quenque cligens, fuiso�to habicaculacxtrue-(ci^j omnium tertiam partem exciperet,feruar�tque. Cxteriveroo�onbsp;p^^^^metcrentjfrug�fque collig�rent nono,amp;fuis eas locis reconde-ornt^e^conuentusatque conuimain vrbibus voluitcelebrari,nbsp;^^^*^uendis die no�tuque operam dabant, quatenus in pace difccrcnr,nbsp;Ij^osf^^^�-�^^hoftcsin neceffitate facere debuiflent. Viliaautem nulla extra vr- E!�,itiunbsp;^'tSrl ^^^�^�a-Tali lege ac difciplina cum cities aftuefaccret, repente irruit fti-^�^�'ltiidicunturHauelli,amp; muleis cos pr�lijs fatigans, demum hy�me H4�fZZ�nbsp;^^^^^hsfuperglaciempofitis,cepitvrbem,quxdicicurBrennaburg,fa- f^randebur-'f^bal'^��f�^�g�'^�^-CumqjilIavrbepotitustomnem rcgionem,figna vcrtitcon-|quot;�z.omninbsp;^^^'�^^nijaduerfiisquamiamolim reliquit eipater militiam,amp;obfidens regionsnbsp;^Ustjjj^�I^�dicimr-j-Rietni,vicefimatandemdiecepiteam. Prazdavrbismiliti-�'^�nanbsp;'^^�puberesomnesinterfcdijpueriac puellx captiuitate feruat�. Poft '�raga ciHji�nbsp;^diit cum omni exercitu, Boemiorum vrbem rcg�mque cius in de-de quo quxdam mirabilia prxdicantur, qux quia non proba-�^r^�^^'^gii'-idicamus. FratertameneratBolizlai,quiquamdiuvixit,im-Blt;,z�Z4��jb�nbsp;Se vtilis manfir. IgiturrexBohemios tributarios facicns reuerfusnbsp;Cumqj vicinxgenres � rege Henrico fadx elTent tributarix,

Hauelli, t Dalamanci,Bohcmi,Redarij, 8c pax e�et, Redarij de- � Daima congregatamultitudine, impetumfccerunt in vrbem,quxdi- K,^,rzlt;nbsp;^''*hin ceperunequeearn,captisamp;: interfedis omnibus habitatoribus WaZZnZe��nbsp;-^^^f^bili videlicet multitudine. Quo fa�lo,omnesbarbarx nationesnbsp;rebellarc aufxfu nr, Adquarumferocitatemrcprimcndam,tradi- Rtrnhardutnbsp;prxfidio militari Bernhardo, cui ipfa Redariorum prouincia dquot;��;���''�nbsp;b^�di �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^�^bcmobnae- janci,

'f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lunkini.Quinto obfidionisdie venerecuftodes, cxercitum bar-

^��^^ongeefleannunciantes,amp; quia node contiguaimpetum in caftra p^tdi(^.''*^^*^^�^t^�Cumqjplureseadem confirmarent, populusfidem paribusnbsp;couentus elfer populi circa tentoria,legatus eadem hora col-V ^3ror'^^^?P�'�^^P�hvtpertotam nodem parati elTentjUC qua fort� irruptionbsp;fieret. Cum autem dimilfa e�et multitudo, incaftris varianbsp;pariter atqj lxtitia,alijs bellum formidantibus, alijs autem defide-�^pto qualitate morum inter fpem metum^ verfabantur bellatores.In-

B

-ocr page 22-

14 GESTORVM SAXONICORVM

K.�i/4rtorHni flra^es.

terea dies trafic,amp; nox folito tenebrofior cu ing�ti pluuia adeft nutu diuino,qu** tenus cofili� peflim� impediretur barbaror�. V t ergo iufl�j eft coca no�cillaar^^nbsp;tieratSaxoncSjamp;primodiluculodato fignojfacramctoqjaccepte,prim��uc*nbsp;dcindevnufquifq; akcri,operafuafub iurametOjpmittebatad pr�fcns bell�.O'^^'�nbsp;aut� fole,(n� poft pluuia clara redit ferenicas)ercdis fignis ,pcedcbat, in prinaonbsp;d�fr�celegat�in barbarosimpetu facies,fed c�paucin�pr�ualer�t�duerfusin'quot;�nbsp;merabiles,reuerfus eft ad excrcit�, r�f�r�s qa barbari n� plurcs habcrct equity��nbsp;pedic�ver� innumerabil� multitudin�,amp; nodurna pluuia in tat� iinpcdit�,vt*nbsp;ab equitibus coadi ad pugnaprocederet. Igitur fole cad�te inhuraida,0nbsp;barbaroru,fumumafccnderefecit vfqs in ccel�,fp�fiduciamqjpra:ftansDeip�nbsp;pulo,cuiusfacieiclaricasatqjferenitas circfifulficillos.IgiturdatofignOjamp;exh�nbsp;tante Icgiones lcgato,cum clamorevalido irruunt in hoftes. Cumqnimiadeflnbsp;t�te iter per tranfeundi hoftes non pateret,dextra l�uaq$ ferro crumpentes q��nbsp;cunq^�focijsfecernebatjnecidabant.Cumqiiam bell�grauaretur,inluid*�*nbsp;atqj inde caderent,amp; adhuc barbari ordines tcncrent,Iegatus collega,vtnbsp;bus auxilio efletjCxpoftulat. Ille ver�praefed�cum quinquaginta armadsh^nbsp;11 oft i li immifit,amp;: ordines coturbauit.-ex hoe c�di fug�q; tota die hoftes p^f^nbsp;Cum ergo per omnes agros c�derentur,ad vrbe vicina fugere rentabant-Co*'^-�^nbsp;aucc hoe eis pr�cau�te,proxim� mare ingrcflifuntjamp;itafadum eft, vtomn�^�j jinbsp;multitudonimia,autgladioc�fi.imeretur,autinm�.-imergerctur.Necpedit^\nbsp;lus fuperfuitjCquit� rari(fimus,deponiturqj bell� cum cafuomni� aducrl�nonbsp;Ingens interea oritur l�titia ex rec�ti vidoria,d� omnes laudat duces, vnulq'J'nbsp;vet o militum pr�dicar alium,ignauum q�oqj vt in tali fortuna folet fieri- Po*nbsp;aut� luce mou�t figna vrbi pr�fat�: vrbani verb arma depon�t,faluteni wntj'nbsp;modo pofcunt,acmerentur.Inermes igiturvrbeegrediiufl�jfcruilisaut�ooo�nbsp;amp; omnis pecunia cum vxoribusamp;filijs,amp;omni fupelledile barbaroru regisnbsp;f�*^^?\��'uitat�fubibant.Ccciderunteti�exnoftrisinillopr�lio duo Lotharij,amp;^^*'-inbsp;ttiM-itm. bilesvirinonulli.lgiturlegatuscumcollegaamp;alijsprincipibusSaxonia

reuerfi,honorific�� rege (une fufceptijfatif^jlaudati,qui paruis copijs,diuio^ , uenft dementia,magnificamperpetrauerint vidori�. Namfu�requ�dieo*'nbsp;barbaror� cc.milliac�fa.Captiuiomnes pofteradie,vtpromiflumhabebaor^�^^nbsp;truncati.Itaqs recentis vidori� l�titi� augebat nupti� regales,qu� eo repo^^,nbsp;oiho gnificalargitatecelebratur. N�rex d�dit filiofuoOttonicoiugem fili��rl^^^�^jiinbsp;wsMa^i�c^ regis Anglor�,fororcm Adelftani,qu�genuitCI fili� nomineLudolfiin�gt;''�^[^^j,nbsp;/Mes. magn�,meritoqjomnibuspopulischar�,fili�quoq5nomineLuidgard�,qo?^|jjjnbsp;pferat C�rado Francor� duci. Rex aut� c�m iam milit� haberet cqueftri p^ /nbsp;probae�,cotraantiquos hoftes,videlicet Vngarospr�fumitinirc certaine)nbsp;nbsp;nbsp;�

uocato omni populo,tali orationc eft eos aftatus-.�lim exomniparte

**� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quatispericulisimperi�veftr� modo f�t liber�,vosipfi melius noftis,qciu�d ijlt;'

cordiis,amp;externis bellis,toti�s attritilaborabatis.Atn�c propitianobis uinicate noftroIaborc,vcftravirtute,pacat�colled�qjcernitis,barbarosioP[]^^nbsp;tos amp; feruituti fubiedos.Quod fupereft,neccfle habemus,vt c�tranbsp;ftesAuaresparitercofurgamus.VoshucvfqjfiIios,filiasq5VcftrasexpoIian')nbsp;ri� eor� repleui,n�c t�pla t�plor�qj miniftros vt expoli�,cogor,abfq5 noonbsp;nbsp;nbsp;j

porib� nulla nobis alia reman�te pecunia. C�fulitc igitur vobis ipfis,amp;_S^ hac re nobis f�t faci�d�,eligite.Thefaur�diuinisofficijsfandificat�toll�no^^j,(jnbsp;bo noftra red�ptionc,Dei inimicis? An cert� add� cultui diuino pccunm , jnbsp;r�,vtab ipfopoti�redimamur,qverenofterextatcreatorparitcramp;redep*nbsp;h�cpopul�leuau�cvocesin c�l�,inqui�s,fe�Dco viuo �evero redirainbsp;dis dcf�derare,qa hdelis amp; iuft� f�t in omnib� vijs fuis,amp; fand� in omnib^nbsp;fuis.Op�ra fu�dcindejpmittcns r�gi cotrag�r� accrrim�,dextrisin coeracnbsp;pad�firmauit.Taliitaqjpadoc� populo perado dimifitrexmultitudine-b�clcgaci Vngarorum adier�treg� pro folicis munerib�, fed ab co fpretb�^^.jj^nbsp;fu�vacuifuntreuerf�.H�caudi�tes Auares,nihilmoratifunr,curagrara ^jsnbsp;manufeftinancintrareSaxoniam,amp; icer agentes per Dalaraantiam, anbsp;opem petunt amicis.llli verb feientes eos feftinare ad Saxoniara� Saxon

-ocr page 23-

LIBER P R I M V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15

Pugnandum cum cis paratos,pinguiffimum eis pro munere proi jciunt canem,amp; Af��� igno-non effet in iuriam vindicandi locus,ad aliam pugnam feftinantibus, cum ri-^iculofafatis vociferationelongi�sprofequunturamicos.Igiturqu�potuerunt fcpentino impetu intrant fines Turingorum,illam totam terram hoftili ter peruanbsp;S^ntes.�biqi diuifis fociis,alij adoccidentcmpergebant,ab occidenteamp;mcridienbsp;^iXoniamquserentesintrare.SedSaxoncsparitercumTuringiscongregatijini- dadei.nbsp;�0 cutn eis certamine,�c�fis ducibus,c2cteros illius exercitus occidentalis per totanbsp;���am region em errare fecerunt. Quorum alij fame confumpti alij frigore diffolunbsp;autec�fi vel capti,vc digni erant,miferabiliter perierunt.Qui ante in orientenbsp;�emanfit exercitus,audiuit de forore r�gis, qu� nupferat Widoni T uringo : cratnbsp;^^�^q;illaexconcubinanataquiavicinamvrbeminhabitaret,amp;multa pecunia^nbsp;c�letauti amp; argentijvnde tanta vi vrbem oppugnarc c�perat, vt nifi nox vifum

P^g^atibus impediret, vrbe caperent.Eaverb node audientes de cafu focioru re Hiper eos aduentu cum valido exercitu,(nam caftrametatus eft rex iuxtalo-�I�! dicitur Riede ) timor� perculfi,rclidis caftris, more fuo igne fumoqj ing� tinbsp;^i^'�^'nadiffufacollegerut.Rex verb poftera die exercitum,cxhortatus eft, vtfpenbsp;diuin� clem�ti� committerent,diuinum fibi auxilium, quemadmodum innbsp;Pf�lijSjadeffe non dubitarenf.Communes omnium hoftes efl'e Vngaros, adnbsp;^l�i� '�^^^patri�patentumqjfolummodocogitarcntjhoftescitbtergaverterevinbsp;cettando plt;fifterent.His optimis verbis eredi milites, impera-in primis,medijs amp; vltimis verfantem videntes, coramq; co angelu (hoc Angtius lalanbsp;'^'�cabulo effigieq5 fignum maximum erat infignitum)accepcrunt fiduciam

ftatim indulfiflent. Mifit ergo legionem T uringoru cum ?�Hitearmato,vtinermesperfequerentur,amp;vlq5adexcrcitumprotraherennbsp;o�lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nihilominus videntes exercitu armatum fugerunt,vt per

ptj �.*^*^Haria vix pauci c�dcrentur vel caperetur,caftra verb inuafa amp; omnis ca-'liiii'^^V�^^�-^ta eft. Rex verb vidorreuerfusmodisomnibusgratiarumadiones Y Q�^o�^ijVtdignum erat,folucbat pro vidoria de hoftibus fibidiuinitus co-ti� �^'�^�^itiimjquod hoftibus dare confueuit, diuino cultui macipauit, amp;^argi-Pcr '^^,P^���perumdeferuireconftituit,Deindeparerpatri�,rer�dominusim-

���m' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diffudit. Vnde aliorum regnoru proceres eum adierunr,gra-

�iriitrtHh *�^^�'*-�at. Inter quos Heribertus,generHugonis,c�m ei aduerfaretur Runbsp;*�'^10 mnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;conftitutus,vt ei apud domin� fuum pro pr� Rex.

.^^�Hipplicauit. Ipfeenim rex talis erat, qui nihil negaretamicis. Perrexit c�gt;;si�4-*'�^gt;ii'r^^Uiamrex,regemalloquitur,amp;perfedoncgotio, reuerfuseftinSaxo-� exaltando gen tem fiiam, rarus fuit au t nullus nominatorum ^^�^�*^���Saxonia,quempr�claro munere aut officio velaliquaqu�ftu-lcsQ(P��Onioueret. Et c�mingenti polieret prudentia fapientiaqj acceffitamp;mo-dignitati omnem addens decorcm.In exercitijs quoq5 ludi tan

. '���ha fuperabat omnes,vt terrorem exteris oftentaret.Invenatione tarn� l�tisj ^^^^���atjVtvnavice XL.auteoampliusferascaperet,amp;:licetinconuiuijsnbsp;^^�^Huseffet,tarnen nihil regalisdifciplin�minuebat.Tantumenimfauo-Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;timor� militibus infundebat,vt etiam ludcnti non crederentad ali-

fttjJ) ^�uiam fe diffolucndos.Cum autem omnes in circuitu nationes fubiecif

p^f3riosfaciens,regemeorum,nominetChnubam,baptifmumpercipere j-aZ.Nubam ^.^^Q�^itis itaqj cundis circumquaqs gentibus,poftremb Romam proficifnbsp;iter intermifit. Cumqs fe iam grauari morbonbsp;^i^'liionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populo,defignauit filium fuum Ottonem regem,c�te-

pr�diacum thefauris diftribuens,ipfum verb Ottonem,qui maxi- toiww.

^^gitim� fado,amp; reb.omnibus rite compofitis,dcfundus eft ipfe rerurn do

B ij

-ocr page 24-

1� GESTORVM SAXONICORVM minus,amp;rcgum maximusEurop�,omnivirtuteanimicorporis4inu'l**^^�'^?cnbsp;relinqucns fili� fibi ipfi maior�jfilioqs magnu iatumqj imperiij,non � patribusnbsp;reli�:um,fedpcrfcme�ipfum acquifit�,amp;�folo Deo conceflum. Erantautcd*nbsp;quibusregnauic XVI.anni,vit�autemLX.Tranflat�eft corpus afilijsfuis innbsp;QHiJilingt- uitatemqu�dicitur,Qj^dilingeburg,amp;fepuIcuminBafilicafandi Petriantc�

rare cum plan�tuamp;lachrymis plurimarum gentium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Explicit liber prininS'

PROLOGVS IN LIbRVM til. Epifto-laadRegi-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SECVNDVM.

nam.

quot;iNgens opus c�pturuSyvelcert� iteraturus-.nam magna ex parte peraBum fulc�atur.,quie domina eff� dine fier is iure tot tus Europie.,epuaneiuam in Aphricant,dfitK^inbsp;patris tui iampoteftasprotendatur.Spero enim.,(puic(puidin eo inueniturmi/iuiidcnt�.finbsp;riofi tu� c lementia lenit at e (ubleuetur ^permaneat^ ea deuotione d�die at um, ^ua e�nbsp;pt um.

Explicit prol�gus.

C 1 ? ly LIBER Secvndvs.

E F V Ne TO itaqj parre patri�', amp;:reguf maximo,optimoHen' ricojoranis populis Francor� atqj Saxon� i� olim defignat� tenbsp;gern � p�tre,filiu eius Otton�, ej^git fibi in principe. Vniuer^^nbsp;lis eledionis not�tes loc�iulTerunt elTe ad Aquas granipalat'j'nbsp;Eft aut� locus ille proximus Iulo,� c�ditore lulioC�fare cognfnbsp;minato.Cumqi illo ventu eflet, duces ac pr�fedor� principe^nbsp;cum cxters principu milit�qj manu cogrcgati in fXifto,baWi'

�f al. Opt. Max. Henr.


luluta.

�Z.�ftorio

cx magni Caroli coh�renti.collocar�t nou� duce in folio,ibide connrutto,nia othooi'iAf.ia nus ei dantes ac fid� pollicentes,oper�qj fu� contra omnes inimicos fpondente^inbsp;au^uratia. morc fuo fcccrunt eu regc.Dum ea ger�tur � ducibus ac c�tero magiftratu,l�nn-tifexmaximus c� vniuerfo facerdotali ordine,amp; omni pl�be,infra in bafilicap*^*'nbsp;ftolabatur proceffion�nouiregis.Quo proced�te,pocifexobuiusl�uafua(lex^�'nbsp;r�tatigitregis,fuaqjdcxtralitu�geft�s,lincaindutusftolaplantaq5infu]atus,pfe inbsp;grefl'usqjinmedi�vfqjfani;fubfl;itir,amp;reuerfusadpopul�,qui�circ�ftabat(nantnbsp;erat deambulatoriainfr� fupraq, in ilia bafilica in rotund� fada,quo ab omnip�nbsp;pulo cerni poflet)En,inquic,adduco vobis � Deo eled�,amp; � domino rer� Hcriconbsp;olimdefignat�,nuncver��c�disprincipibusreg�fad�Orton�.-fivobi5ift^ele'nbsp;dioplaceat,dextrisinc�lumleuatisfignificate.Adh�Ecomnispopulus{lcxtrasn�nbsp;, , . c�l�leuanSjC�clamorcvalidoimprecatifuntprofperanouoduci.ProintlfP*^^��nbsp;^ia.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cedit rotirex eu rege,tunica itrida more Francorum induto,pone altare,iupc�

infignia regalia pofita er�t,gladius c� baltheo,chlamys c� armillis,baculusc� Icc mijebertus ac diadcmatc.Eo quippe t�pore eratiummus PotifexnomineHildebertns,nbsp;Archiepijc. Ft�cogcnerc,Monachusprdfcfl�one, nutritus vel do.dusin W^ldomonafteriOinbsp;�uilt;i^mena- ^d id honoris mcrito progredi�s,vt pater eiufde lo�i c�ftitueretur, deindefumnbsp;�erium. mi potificatusMog�tiac�fedisfaftigi� promeruifiet.Hiccrat virmir��nditans�

amp;pr�ter naturale animifapienti�,literar�ftudijsfatisclarus.Qminterc�tcragr� tiar�dona,fpirir�Propbeti�accepiflepr�dicatur,amp;c�qu�ftio efletPontificuinnbsp;c�feci ado rege, Treuer�fis videlicetamp;Coloni�Agrippin�jilliusquiaantiqu^nbsp;fedeseflret,amp;tanqu��beatoApoft:oloPetrofundata,iftiusver�,quiaeiusadoinbsp;cefin pertineret locus,amp; ob id fibi c�uenire arbi trati funt huius cofecrationis inbsp;norem,celfit tarnen vterqseorum Hildeberci cundis not�almitati. Ipfeautcmnbsp;accedens ad altarc,amp; fumpto indegladio cum baltheo couerfus ad reg�:Accipc,nbsp;etrtmoniain inquit,hucgladi�,quoeiieiasomnes Chrifti aduerfarios barbares,amp;malos i fnbsp;ftianos,audoritatediuinatibi traditaomnipoteftaterotins imperijFr�coriimanbsp;firmiflim� pace omni� Chriftianor�. Deindef�ptis armillis ac chlamydc, innbsp;eum :His cornibus,inquit,humitenus demiffis monearis, quoZelondei rcru gt;nbsp;inpace tuenda perdurare vfq; in fine debeas. Exinde fumpto feeptro bacunbsp;Hisfignis,inquit,monitus paterna caftigationefubiedos corripias, pninuiiHi^^.

-ocr page 25-

LIBER SECVNDVS. nbsp;nbsp;nbsp;ly

b' � nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

miniftris, viduis ac pupillis manu mifericordi� porrigas, nunquaqs de capi-^^�oole�miferationisdeficiatjVtinpr�fentiamp;in futuro fempiterno pr�mio p^gj. ^roncris.tPerfufusqsilicooleo fan�o,amp;coronatus diademate aureo abipfis l�sita^uenbsp;faSjbJildcbe r co Wigfrido,ac omni legiti ma cofecratione copiera ab ci fnbsp;� potificibus ducitur ad foliu,ad quod per cochleas afeedebarur, amp; erat internbsp;^'�^smarniorcas miraz pulchritudinis columnas conftrudu, vnde ipfe omnes vi-1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ab omnibus ipfe videri,pofret.Diuina deinde laude dida, facrificioqj fo-

celebratOjdefcendebat Rex ad palati�, amp; accedes ad m�fam marmorca, fj^�^�rnataapparatu,refedit cum potificibus omni populo, duces verb mini-Q ^^t-Lothariorum dux f Ifilbertus,ad cuius poteftatem locus illc pertinebat,nbsp;nbsp;nbsp;^ifel-

j^?'3procurabat,Eberhardusmenf�pr�crat.Sifridusver�Saxonumoptimus, quonda rcgis,tunc verb affinitate coniundus,eo tempo lt;/lt;�lt;!gt;�� Gifii-t�' pnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Saxonia, ne qua hoftiu interim irruptio accidilfet,nutriensqi iunio

�lifi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fccLi tenuit.Rcx autem pofth�c vnumqucmqs principem iuxta mu curator sax�

muncrc honorans,cum omni hilaritatc di-

^'^lizl '��^^�^���^ni.Interea barbari ad nouas res moliendas def�ui�t,pcrcufl�tq5 �Js parr�ci^ ^?f�'^^�^emfuumvirumChriftianum,amp;,vtfcr�t,dcicultura religiofiffim�, tiafratru.nbsp;lQjjj^9jfitgt;ivicinumfubregul�,eo quod paruifTetimperijsSaxon�jindixitci bel

valida manu Haffiganor�,additurq; ei excrcitus Tu- i^urioru^�� ^�etfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;namq} ilia Icg^o colleda ex latronibus. Rex quippc H�ricus cum

'� J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extraneis in omnibus caufis,crat clcmens ci ni b us, vnde quem-

^�fccb nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;latron�, mahufortem,amp; bellis aptum, � d�bita p�na ei

^^�^Q^^^^cans in fuburbano Mcfaburior�,amp; datis agris atq; armis, iuffit ci-barbaros a�tem in quantum audcrcnt,latrocinia excr-. �^�'^^cemodi ergo hominum colleda multitudo, plena in expedition� '�^onem.Bolizlau autc audiens de exercitu Saxonico, amp; quia Saxoncnbsp;I� ^�^rPumTuringi irentcotra fe, diuifis amp; ipfe focijs, ficuti eratacerrimusnbsp;�'^^��^jcxercituioccurreredifpofuit. AtTuringivthoftcsimprouis�fibinbsp;Efic^utemeum Saxoni|jusamp;:nbsp;cundat� in hoftes ruit,maximaq5 parte ex cis fudit armis,nbsp;�^iOUji ^i*�erc c�pulitjVidor^i ad caftra reuerfus eft,amp; c�m ignorafletdeexerci-f'^Ua i^uttisfucratTuringos,minuscaut�vfus eft vidoria perpetrata. �o-�'��nbsp;vidons exercitu noftrum difperfum,amp;alios in extrahendis fpolijscanbsp;corporibusreficiendis,alios in paleis � quorum congregandisnbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reuerfumqj coadunans exercitu, fuper improuifos, ac recenti

^'^�ros,fubitoirruit,amp; ducemcumomninoftroexercitudeleuic. Per-5, P Mit)-P nbsp;nbsp;nbsp;vrb� fubreguli,primo cam impetu cepit, amp;: vfqj inhodiern� di� fo

gt;perdurauitqj illud bell� vfqs ad quart� decim� regis imperij annum; feruus amp; vtilis permanfit. Rex aute audito huiufcemodi nuncionbsp;( ^^*^^atur,feddiuinavirtuteroboratus cum omni exercitu intrat termi-illor� f�uitia. Datum quippc erat illis S� antea � pa-violaflcntlegatosThanemari, filijfui,dcquoinfequ�tibusnbsp;Igiturnouoregi nouum principem mili-fadsqj prudente,nbsp;Cy ^���^a�^n�.Quo honore no folum c�teror� Principum, fed amp; fratris fuinbsp;Enbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quapropteramp;f�mulatainf�rmitatcamouitfeab

^^^��^mqjW�chmannusvirpot�samp;fortis,magnanimus, belli gnarus, f %nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fubiedis fupra homin� plura noffe pr�dicaretur.Hermanus Wlt;xro��w

acie,in introitu regionis in hofti� pugnam incidit,eofqi ^�Si:obhocmaioriinuidia inimicosacccndit. InterquasEkhardusn-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�lt;-�

fa� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantum �gr� paffus eft fortuna Hermani,vt fcfe promitteret

ex omniexercitufortil�imisviris, a^g.�5�^�P�*^�^P^^tid�,qua:eratintervrb� hofliu amp;caftra regis cum fo-� ^timqi hoftes offcndit,amp;: ab his circurafufus cum omnibus fuis perijt�

B iij

-ocr page 26-

18 GESTORVM SAXONICORVM

Erancflutcquicumcoocciderantclc�lorum exomnicxcrcitu virorudccclquot;*

�. o�lo.Rex autem c�fa hofti� multitudinejamp;: c�tcris tribucarijsfadis, r^^lT^'X-inSaxoniam.Actafuntautemlixc vii. Cal.Odobr.Pofth�cannquihoft^^,^nbsp;gari venerunt,virtutem probate noui r�gis.Intrantes autem Franciamjftatu�i 'nbsp;11 pofTcntjab occidenrali plaga inuadere Saxoniam.Rex autem audiens,nin�nbsp;ratuSjCum exercitu valido occurric illis,fugauitq5 �c � terminis fuis abegic-fgt;^*nbsp;tibus autem bellis externis, ciuilia oriri ceperunt.Nam Saxones impeno reg'�nbsp;digloriofi,dedignabanturalijsferuirenationibus,qu�fturasq5,quashabuer 'nbsp;E6eramp;4rfZ��, vllius alius iiifi folius r�gis gratia, habere conrempl�runr. VndeiratusEbcrquot; ,�nbsp;��.v.Fi-anc. jy5nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jig ttadidlt ciuitat� illiusvocabquot;^^

j-4/.E ucn � �i�j.jjgj-�j.�e�j-j5 ojpgjj3ysejgfj�.gjgjfajj5 hab! 1310tlbUS. Quaprxfumpquot;^^^^, rcxauditacodemnauitEberharducent�talentis�ftimatione equor�,om'�j^,jnbsp;forum fr�nci- Priticipcs milit�,qui eu ad hoc facinus iuuab�t ,dcdecore canum,qiiospo''�\^nbsp;J���quot;- vfqs ad vrb�rewi�.quam vocitamus Magideburg. Eode t�pore tranftulitrequot;nbsp;mrbsrc:r,a qwj^s Innoccntij martyris in vrbe eande.lplc au te rex,vtcratclcmetunniu�gt;nbsp;turbatores pacis m�rita caftigationeafflixitjilicocum picrate fufcepit,amp;'^? l,nbsp;qucqseor� regio muncre honoras dimiht in pace. At illinihilominusduci'''nbsp;fatmcdio- reb�t ad omnenefas,quiaillequid�eratioc�dus animo, affabilisftnetl'^^fnbsp;bus ***nbsp;nbsp;nbsp;largus in dado,�S^ bis rebus multos Saxon�fibialTociauit. Ea t�pellatc

f al. Baioa- eft. AmulphuSjtB^iuariorum dux,amp; filij eius in fuperbiam clati, regis vilu co plef�tireincomitatu.Illoquoq�temporedefundffseftSifriduscomcsc'�J^�nbsp;D�.vrgt;4�4rlt;� gation�c�mf�biv�dicalletTh�gmaruSjeoquodpropinquus eiuse/letfn^*�^ jjnbsp;filiaeratmaterter�Sifridi,de quagenuitRexH�ricusThangmar�)*' bnbsp;HfwMa.F. donocefsifletGeroniComiti,affliduseftThangmarustriftitiamagna,

�oa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rebusibirit�c�pofitis,reuerfiseftinSaxoni�.DiircnJ�� i;f

miiK^ ?x�qu�fadaellinterEberhard�amp;Bruning�ad hocperuenit.vtc�dcspnbbj�^jj �i-iri}ardas tcntdcpopulatiouesqs agrot� ager�tur,amp;ab inc�dijS nufquaabiboer�c. 1;

Miaor. r�ntcoputariintcrfilioSjh�reditat�qslegitim�c�filijsfortiri, fifort� i' obifreutauisfuperftitibus.Vndecxijtedid��rcge,vtvniucrfal!spopul''���nbsp;tioneretapudvillam,qu�diciturStela,fa�umqjeft,vtcaufainterarbiquot;'^nbsp;caretui'jdebereexaminari.Rexautemmclioriconfiliovfus,voluitvirosn^ pinbsp;acfenes populi honefte tradari,fed magis rem intergladiatores difeern''^ �uJnbsp;citigitur pars, qui filios filiorum computabat inter filios,amp; firmatum dbnbsp;liter cum patruis h�reditatem diuiderentpado fempiterno.Ibi quoqspquot;^nbsp;toresfadifuntmanifeftijquihadenusfenegabant cotra regiam potell^f ijinbsp;Rex h � n'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fccifl�jfediuiuriam tantummodo in focios vindicafle.Rexautem

tt^reT� quot;* prum ab eis animaduert�sfneqj enim ad placit� iuxta iuft�im venire dign^^^.p^ja^, armadiftulit,veni�loc�dedit,proximafibifcmpervfusclem�tia.Sedh'f�'nbsp;admaior�perniciem multos protraxit. Fiebat pr�terea multanefariaale�nbsp;homicidia,periuria,depopulationes,incendia,�quijprauumqi,fanduimP �nbsp;Datt^maric� illisdicbus patitetproccdcbant.Iundus cft aut�amp;TIiangmarus EbeiHaf � fj�nbsp;bcUum.nbsp;nbsp;nbsp;eusiunior,dataqjpr�davrbisfuiscommilitonibus abijtfecum abducenj yj(j

GchiharJiRii cum quafi v�c mancipium quoddam.Interfedns cftautem ibi Gcbcharm hn^anicadis. pjj filius,fratris Hetmanni ducis,ob cuius nec� Deo omnia ordin�tc,duces^^j^znbsp;cor� inter fefuntditiifj.TantisigiturfpoliisThangmari militesdilati, .'.���tJ''�nbsp;niaparabantur.Pofth�cc�pitvrbemjqu�dicitur Hcresburg,amp;collclt;^^^^^,Ill ,nbsp;multitudine,feditinea,multaindeexercenslatrocinia.Ebcrhardusautem^,^fnbsp;Dfdo. renuirHenric�.Eoquoqj temporeoccifuseft D�diante portas vrbis,qquot;^nbsp;Larun,in qua erant milites Ebehardi.Wichmannus autem,quifeprimunbsp;Mfu/�o'tL �-�h�regeaudiens tantumfacinusfeditioforum,conuerfuspacemnbsp;hieoimliatus. quiaprudcntiflimus erat, amp;: vttlis ac fidehsinfinem permanfit.Thangm^^^^nbsp;tem, ftlius Henriet regis,natus eratexmatrenobili, manu promprt'S�nbsp;genio, bellandi peritus, fed inter arma honefta minus pudicitia vfus.

-ocr page 27-

LIBER S E C V N D V S. 15 ^rnmatereiiismultamhabenspoflefl�onem. Quilicct � patrcfaliaplurafitdi- t/�^.aiijsplunbsp;tus,materna tarnen fe h�reditate priuatu�gr� valde tulic,amp;ob hanccau��m ar-^umitad pernici�fui fuor�qs contradomin�fiiumreg�.Rexaritlicctinuitus, Dan^marid.nbsp;[. tiens rem ad tam ingens pericul� procedercjad cdomand� Thangmari infoJennbsp;cumidto comitatu perrexit Hercsburg.Ciues aut vrbis illius cognofeentes denbsp;S^jquodfuperfec� valida manuappropinquafletjapertisportis intro duxeruntnbsp;tonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obfedcrat vrb�.Thangmarus a�t fugit in Ecclel�� � Leone Papa bea

jj^^^�;''�'Qapoftolo dedicata.Exercitus ante perfequutus eft eum vfq; in templ�, amp;

't �itiefatellices Hcnrici,dolentes, ac vindicate cotendentes iniuria domini fui. tUs^'^^!*''^�^^^'^*^sfcrroincidcre,cumarmisingreflifuntfacra�Edem. Thangma-^^t^ttre, depofitis defuper armis cum torque aurea.Cumq; exnbsp;tiU� f �ft�lisvrgerctur,Theobaldusquid�notbus Cobbonis cumconuicijs vul-��^^�xit,il]icoqjabcorccepit,quo vitac�terribili infaniainbrcuicaruiflet.nbsp;Ccr '''^�^temmilit�,Mainciavocabulo,perfeneftramaltaricontiguamlancea djbjw�hnbsp;fecusaram cxtinxitThangmarum.Ipfcautemfratern�faunbsp;�''�fe p�^�^'�dnBiertanico poftcabcllo vitamcumauro,abaltarinequitcrrapto,nbsp;^''''ler'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EarurarerumRex ignarus��: abfcnsc�maudiflct,fuper

'**'11) I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autemfratrisfortunam, fuiqjingenij oflendensclemcnti-

li�s �f'''�tJeeiusacinduftrj^paucalocutus,Theodericumamp; tresamit�illius fi- �sigt;c!i,{t!Rei,s

^lliauf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vertit militem auidum pugn�, amp; pr�da vrbis ditatum in Laras.

''tbisprxfe�to au�loreacriterrefiftentes,lapideslapidibus, tela telis, ceflabant, aggrauatiqj bello fuper confulto ducis inducias depo-conctfl�s,ducis eis pr�fidium non negatur, vnde vrbe egrefli, po-'^. '�^Si�tradiderunt. EapugnaTammopincerna,muItisalijs rebus ben�nbsp;S'iiari^'^�P^i'^^oftiSjfaduseftclarus. Eberhardusautem audiensde ncccThan-j. ^�'gt;51^ '^edefc�lioncfuorum militum, fradusanimo profternitur, captiuofuonbsp;Henricusaut�erateo tempore nimisado- �tfrW,Fr.nbsp;^ftiensanimo,amp;nimiaregn�di cupiditatcilledus-Eo pado crimint fol-^otiiurationc fecum fada contra rege dominum fu� amp; fratrem, fibinbsp;%li('^'^�^a,fi poffibileforetjimponerct.Fcedus itaqj inuicc percufllimundc linbsp;f .''deus ad reg�rcuerfus, puriorifideac charitateabeocftfufccptus,nbsp;hi'�^tid Suafionequoq;optimiimprimisviri,amp;omnireligioneprobatifli-1 'tVp'^�bfucceflbrisHildeberthi Archiepifeopi,Eberhardusadijtreg�,fup- 'P'Hei-icHsnbsp;J^depofcitjfefuaqiomniaipfiusarbitrio tradens. Neigitur ingens f�c�usnbsp;exili�in Hildesheimenfem vrb� .aregedirigitur.nbsp;temporis in gratiaclem�ter recipirur, amp; honori priltino reddi-

fl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vefper�lignamouitcir Bt)j4�.

^���'^icitur Steidiereburg.Vrbani aut� videntes hoftes amp;: ex itincre, amp; ex

repente in aduerfarios irruuentes plurimis ex eis c�fis ,amp;�. copiofa ^���'�'�udine c� aliquibus fignis capta, c�teros fugerc c�pulerunt. Vrbesnbsp;habucrunt illor� fuga animaduertentes,armis eos omnib.locis vrge-'�1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;parte proftrata, duc� ipfumin qucndaloci putc� cogentes

bi)^'''lQc''^�'''^^tera�tVngarorucxercitusad Aquilon�verfus.amp;artecuiufdaScla ^^'ci'turThriminingdedud�jdifficultatelocor�acmanucirc�fufusarnbsp;Cfic�teris incuffit.Dux a�t illius exercit�c� paucis elanbsp;^'� Q^^�ditur,amp; ad reg� dcdud�,pr�cio magno redimitur.His auditis,cadranbsp;falut� qu�fier�r,nec vitra per x x x. annos in Saxonianbsp;.'^�^�ftl''�t;H�ricusard�scupidirate regnadi c�l�br� parat couiui� in lo Hmhchs��-C�qj effet magn� amp; pot�s maieftateamp; poteftate rcgali,nbsp;P ''rima donat,amp; fadiois huiufcemodi plurimos ob id fibi affociat. Eue-

B iiij

-ocr page 28-

lo gestorvm saxonicorvm re tarnen multi,qui rem celare potius arbitr�t! funt,ad hoe tantum, nerdfratcU�^nbsp;difeordi� inuenirentur.Dabanttarnen conlilium, quofacilius bellumnbsp;�otl!ar!n^i tur,vtfcilicetipferelinqueretSaxoniafubprxfidiomilitari,amp;fefeinfcrretLoinbsp;tmbtiht. rijs,gcnerihominum imbelli,amp;itafa�lum eft, vtprimo impeturcx cosdeu�^^nbsp;ccrct,amp;vno certaminefatigarct. CommilitonumitaqueconfultoSaxonij*� .nbsp;diximiis, reli�ta, amp;vrbibus Saxoni�vel iuTuring^orum terra prasfidio ff�*nbsp;�}-4/.traciito ttraditis,ipfecumamicis Lothariosadijt. CuiusreifamavndiqucomnesPnbsp;hLathann^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fubitancx reccffionis � regeac repentini belli caufam

� gnorabant. Rexautemauditahuiufcemodifamaprim�mnoncrediditjpo'^^ji m� certum de belli negotio probans, nihil moratus cumexercitupcrfcqu'�nbsp;Tremoni4. cftfratrem,amp;vtapptopiat vtbi, pt�fidijsfratris munitx, qua�diciturThort'^^jj,nbsp;DoHmMUj. nij milites, quierantinca, nonimmemores fortunae Thangmari,ncquaq^f^(nbsp;tuladueaZnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inibi regem expe�tare, fedegreffivrbe, tradiderunt feipfosrcgi-

(n!�- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;autem Hagina, qui illam vrbem admanum Hcnrici procurarcdeberet.

ge vehement! iuramento conftri�lus, quatenus fi poflet dominum

ad pacemamp;concordiam reuocaret,vel cert� ipfe ad regem rcuertcrctur,i�^j fusadijtdominumfuum. Du�lusautem cxercitusarege pcruenitvfq;nbsp;Rheni fluminis.Eo tempore, quo erat bellu m Eberhard! cum regCjmiimS*�

f 4i. cifei- duSjQuieratfuper cubiculumr�gis, adf Ifilbertumproconcordiaamp;P^^^�^Ji� bertum Jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- -nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r-i

diem d�Fercur. Ipfe autem fimultatcs ducis fcntiens, nee vitra talibus

quot;oitii. contentusJmDerium�nauit.re2aletibifacioDr�fenteDODulo,tribunalif^p^,�iii


nee dum ad neutra partem palam declinaret,indig^� fufcipitur,amp; refpo �5# contentus,imperium,inquit,regaletibifaciopr�fentc populo,tribunal!nbsp;di�to die pr�fentari,aut certe hoftem te fcias iudicari.Simili modonbsp;Bernhardum a rege miirum,inhonoratum amp; refponfi incertum,afcnbsp;turetiamamp; regaliumlitcrarumfxpiusfigillacorrupifle. Pofthxc vcro'^'^nbsp;t al. radius gatum f meliufculc cepit habere,amp; cum honore tranfduci/ecit.Igiturnbsp;E(�jcr He�- li parentes Hcnricusamp;Ifilbetus,decrcueruntadRhen�occurrerercgj-**f^fc0nbsp;otL�em�-quoq5memoriurifiurandi,prxccdensexcrcitum,tranfitoRhenoregi!c'�'Lf5^nbsp;ftJitio.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tauit, amp; falutato eo verbis humilimis, ait:Frater tuus,dominus meus,

incdlumem magno lat oq; imperiodiuregnareexoptat, tot�qsadferui^* mandat fequantociusfcft;inare.Regcaut�interrogantedeeo,pac�bcn^^gjj,��nbsp;gitaflet,profpiciens vidit multitudinem nimia ere�is fignis tradimnbsp;ad fui parte excrcitus,qui iam Rhenum tranfierat,tendent�,amp;conuerlus^ jjirnbsp;n�,quidna vult,inquit,illa multitudo,aut qu�eft?At ille,fatis feiose, don�nbsp;us,inquit,eftfratertuus,fime�fuafionidignareturanim�inclinarc,aH^nbsp;fet.Modo vtipfeiurauijVeni.Rex autehisauditiSjdolor� animimotuc^jpg^^nbsp;celabat,e� qu�d no adeflent naucs,per quas Rhen� tranfeendere poflcc,nbsp;flumen aliud iterno pr�bcbat,necrepus fubitaneicertaminisinvlterior*nbsp;ftitutos aliud finebat cogitare,nifi aut cora hoftib. cadcrc dcbcre,autcc^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

otbe�!sad vitadefcnderc. Vndc ad domin� fupplices expand�s manus rex,Domin^^,jef^ Dtum TiU^io onrniu rerumaudoramp;redor,rcfpice popul� tuum,cui me pr�eftc vol��nbsp;afreets.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inimicis,fciant omnes gentes,vllum mortali� tu� difpofitioni

pofte,qui omnia potcs,amp; viuis r�gnas in xtcrnfi. Qm au te erant in vn� nbsp;nbsp;Jpl�

�{-4/.Sand�P^gt;^3�^c!n3samp;impedim�taqu�q;tranfmittuntinloc�,quidiciturtXant� c^.^i.0' veto paratijhoftesexpedant. Cumq^eftetpifeina internoftratesnbsp;n�s diuifis focijs, pars vna exaduerfo ruit in hoftes, altera pars a tergonbsp;in medijs hoftes opprimcns,pauci plures vehementer vrgebant.Neq;

^rit�^- r prac�t� armatos fuifte perhibetur,aduerfarior� veto magnus fatisexcrnbsp;c�m � fronte pari ter amp; tergo vrgerentur,qua parte potiflim� cauerc denbsp;stratatana. inpromptunocrat. Exnoftriseti�fucrequiGallicalinguaexpartcloq�* jjijf�'nbsp;quiclamoreinaltumGallic�cleuato,exhortatifuntaducrfarios anbsp;CIOS humfcemodi clamaflearbitrati, fugam, vt clamatum eft, inieruntnbsp;t al. Albcr- noftris multi vulnerati, aliqui etiam ca:fi,inter quas f Eilbertus, quinbsp;'�S tus eft Candidusteloducis Hcnrici vulneratus, non multis interiacen ,nbsp;bus dcfun�luseft.Hoftcs autem omnes aut c�fi,vclcapti,velccrrcfugatb^^^pf

-ocr page 29-

liber s E C V N D V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it

L fournis hoftiumfuppellex intcrvidofes diuifa. Ex parte Lotbari�rum

Niger cognominatus.Sed

'^aincia,cuiusfupramentioncnifecimuseodiecccidit.DediautcmTuringus o^donis tu-andauitad pr�fei�os vrbium,qu� erant in oriente partis ducis Henrici,dc vi�to fia r�gis,amp; quia ipfe duxinbcllo cecidiflet,egitqicallide,vtomnes fe traderent renbsp;gi�poteftati.Henricus autem nequaquam hoc fadum reliquit innltiim. Ipfi antenbsp;a� tantummodo ex omnibus remanferunt vrbes,Mersburg �c Schidingi. R�ginbsp;autem poft vidoriamvifum eft perfequifratremfuum,generumq5.Audiens verbnbsp;CQeteiftionevrbium fuarumHenricus/radufqjrecentir�gisvidoria, cum no-J'cni tantum armatisiterarripuit,Saxoniamq5 iam tardiiisadienSjVrbem Merf- Merfeiur^S.

�^g�^greflus eft. Quo rex comperto, amp; ipfe reuerfus eft Saxoniam vrbemqj in

gt;P t duos ferme menfes tradita vrbe ingreflus eftHenricus ad reg�. Dat�funt , �^.^bnduci� XXX.dierum,quatenuscummiJitibusfibicohxrentibusfece-quicu^ 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regem adirc placuifl'et,locum veni� haberet,

tc a hxc Saxonia ab inteftinis bellis paucis diebus. Barbari autem labo-qu fL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ab inccndio, c�de ac depopulationcvacabant, Geroneqj, G'�

uccu *��^^^P�^�lGcerat,cumdoloperimerccogitant.Ipfe verb dolodolumpr�-P^'^^�^�^uiuioclarodelibutos,acvinofepultos,ad xxx. fer�princip�bar-l�aro nbsp;nbsp;'^^^node extinxit. ^ed cum non fufficeret contra omnes nationes bar-

quippe tern pore amp; Abotriti rebellauerant, cxfo exerci tu noftro, obctriti lit 'Osnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;extinxerunt) ab ipfo rege fxpius du�lus cxercitus

ealamitatemperduxit. Illiverb qu�m pacem elegerunt, omnem miferiam charx libertatinbsp;Eftnamqjhuiufcemodi hominumgenus durum, amp;laborispati- !

�^�ni V , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aftiietum amp;:quod noftris graul oneri eflefoler,Sclaui pro qua- 5/4�,

latoq.' ^P'steducunt. Tranfeuntfan�diesplurimi,hisprogloriaamp;promagno ��quot;'*-pro libertateacvltimaferuitute varie cert�tibus.Multosquip-Sclauos ab oriente, Francos� meri-'^��'�^^boccidente,abaquiione Danos,itemqiSclauos proprereaqj%ai-^�:'^crahebant certamen.Fuit autem quidam Sclauus � rege Henrico re-paterna fucceflione dominus efteteorum,qui dicunturHe-

Pfofefl quot;Pugumir.Hie pecunia multacaptusjamp;maioripromiflioneperfuafus T,igum!r, titurig^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regione. Vnde f quia occulte elapfus venit in vrbe qu� di-

j J''^'�^�burg,� populo agnitus,amp;; vt dominus fufeeptus, in breuiqux pro- �}-4/.quafi Nam nepotemfuumgt; qui ex omnibus principibusgentisfuper- t^�^^rand�-omni regione ditioni rc-

*^0(1(5 k fado omnes barbarx nationes vlque in Oderam fluuium, fimili o*r4^.

^'^I�egalibusfe fubiug��runt.Henricusigiturdifcedens� Saxonia, Lo- ^,arhquot;Jiam'� �^�^.'�^*'^^adit, amp;cum genero fuo, duce fcilicetifilberto, cum fuis militibusnbsp;j�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft. Iterum ducitur exercitus � rege contra Ifilbertum, amp;

'�tbcj ��o Lothariorumillius imperio fubiacens igni traditur,obfeflufquein ^��tur Kieuermont, elapfus inde proficifcitur,amp; cum obfidio diffi-parum procedGret,vaftata vndique regione,rexin Saxoniamnbsp;**'ine Y Sciens autem Comitem Ililberti verfutum amp; callidum nimis,no-� artibusillius melius arbitratus eftpugnare qu�m armis. Hie

Qi aftntiftimus,melioriac maiori fefubdens,armafumit contra du- �lt;��gt;�$

[. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�P^*^ omnium laborum grauil��m� tulit: qubd eum fibi aduer-

cuius confilio ac fidei hadenus fe maxime credebar.

'��Ptiis �I^Qque indignationem ducis grex porcorum ab Ymmone callide Nam fubulci ipfius cum contra portas vrbis tranfirent, Ymmo por-P�*^'a agitari fecit, amp;: omnem gregem porcorum apertis portisnbsp;iniuriam dux ferre non valens, coado exer-� Q. Ymmonem.. Ille autem plurima apum examina habuifle fer-I Prangens proiecit contra �quit�s. Apes autem aculeis equos

-ocr page 30-

ftimulantes ininfaniam vertebant, itavt �quit�s periclitari cepilTent. Quo �fd�.minita-Ymmo profpieicns de muro, eruptionem cumfocijstminitauit. Huiufee��nbsp;igitur artibus f�pius duxab Ymmone delufus, foluit obf�dionem. Difeedcnbsp;verbfertur dixifte, Ymmonemecum fentiente, omnesLotharios facile cap�nbsp;�Z.erZ,4ra�3 tenui,mod� ipfum folum cum omnibus Lotharijs caperenequeo. Tradum^nbsp;'m/camG^inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bdlum Ebcthardus conf�derans, vitra non quiefeir, quin contempto reg^i^^

berto, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iure fpreto iuramentorum,vt in initio, conferta manu cum Ifilberto ad incent

bellorum pariterconfpiraret. Nec content! regno occidental! folummodoi� Rheni orientalem agrum depopulandum cum exercitu demerguntur.n�cC''^ inbsp;Bri/�cMM. audiuntur in caftris regis (nameatempeftatc rexerat pugnans contraBriP�^�nbsp;alias vrbes,qu� erantEberhardi ditionis)multife � caftris eruebant,nec vitranbsp;eratregnandiSaxones. Rexvcro eaturbatione tantaconftantia acimpermnbsp;eft, licet raro milite conftiparetur, ac fi nihil ei difficultatis obuiaftet. Nam*nbsp;mi Pontifices,relidis tentorijs,amp;: alia qualibet fupelledile, ipfi ctiaranbsp;� fide.Defedionis caufam edicerc, amp; regalia myfteria pandcrc fuper nos cftinbsp;r�m hiftori�fatisfaciendum arbitramur, quicquidin hacparte pecccinm^i^nbsp;niabilefit.SummusPontifexmifl'usadEberhardumproconcordiaamp;pa^^�nbsp;pacfi imbroui nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J /* 1 -rr*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n_nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;.�riin*

^�5 /�ur���- e�iet earum verum delyderaciliimus^paclo mutuo

Ctuf.

dcflt;; vcnbsp;et liu V.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;WLlUlJld V�tu tant VUt Wt Vj W t Vgattet lit � ttvtlet |JaiiUVL V tU|7VX

r�m hiftori�fatisfaciendum arbitramur, quicquidin hacparte pecccmu^\|^ niaHilf* �r �nmmnc Pnnr�fi^Y mi�ne orl FHprliorrluj;];! pfO COnCOfdi�nbsp;J�fuuminterpofuitiuramcfnbsp;amp;ideo abeonon pofledeficcreferturnarrafte. RexautemperPontificc^^^^^jnbsp;cio fuo congruentiadirigens refponfajnilad fe pertjpcre voluit, quicquidEp* ,nbsp;pusegiftet finefuo imperio. (^arequia contra autorit�rem r�gi, quauP*^*^^j,nbsp;lenti noluitfubijcijfedreccffit abeo,inHammaburgenfem vrbemqtia�'^j^j.g,nbsp;liumdcftinauit,Rudhardumver�EpifcopumnouumCorbeiamdirexit-^^f^j,nbsp;ui verb vtrifqs dementer ignofeit, in fui gratiam fufcipit,amp;honorinbsp;didit. Adcoercendam igiturducum prxfumptionemjmilTusHermaf��^^nbsp;exercitu, inuenit eos fuper littus Rheni, magnamqs partem exercitus ab^nbsp;quodiam Rhenumeum pr�datranfifl'ent. Circumfufus itaqueduxip^*^ �iiSnbsp;hardusmilitumarmis,multisvulneribusacceptis,acviriliter redditiSjP^* jjt,,nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� Plnnbnsaf^gt;^

qu�?onere pr�grauatafuccumbens, mergitur. �pfeqjdux cumcxtetis^^fjc nunquam eftinuentus. Rexautem auditavidoria fuorum militum, acnbsp;ducum,gratias cgit omnipotenti Deo, cuius f�pius auxilium expertusdt^Hnbsp;Pr�ficienfqjregion!LothariorumOttonem,Ricwinisfiliumgt;^.^^,pi,nbsp;to Jurrogattii, trirer nepotemfuum,filiumlfilberti,optim�fpeipucrulum,nomine H^jcanbsp;�iber�f r^tierfus eft inSaxoniam. Mater autem pueri copulata eftconiugionbsp;-t-dtregionc regi, amp; Henricus, frater regis, difeedens � Lo thari js, feceflit in t regnuii�nbsp;Necem ducum afperrimahycms, hyememqsfequuta eft fames validilfi*��^'(fltnbsp;t^tvera h�c Ymmotrcueranefcio an falfo, arma fumit contra regem, amp;mcdia�.nbsp;circundatus exercitu, fepariter cum vrbe tradidit, amp; deinceps

Ansfiidiis amp; tenebant nihilominus retentis. Kieuermont etiam ab Ansfrido Arnoldusnbsp;fraudeca-


Kuthardus

�pjc.

Kerm�nnus

Dux.

�herharJi

CX�SS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VAXAAJLVl 1 VU*-****� � r

Gifeihirtusin tandem tclis, corruir. Ifilbcrcus autemfugicns, nauemcum pluribusa�^ mergitur. �pfeqjduxcumcxreris^ -^cnbsp;�*nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r* �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z'�*�

viiuLii.iuai.u:gt; vjkviuitu j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vuixi vluv LiauJUjL, tx UCliJCt-p'd

permanfJt.NepocesquoqueIfiJberri,fcruitutiregi�fefubijciebant,vrbgt;P ___1_______.-K;!___:_________T?quot;.-_________i a _���� J _ e, A^rnOl^^

hue tcnebatur: Ad quasYmmo mandatum huiuiccmodidifigens, ait fentio, nifi quod vos fentitis, de vobis autem notum eft, quodhiiius

cipes eftis. NuIIi ergo dubium, quinduabus manibus quifqsmagis valeat�^^j]]/ vna. Certum eft itaque tres vnumfortitudine prascedere, amp;nuncqu^^ j-jrnbsp;tascogit, vtferuiamus Saxoriibus, nifinoftradifcordia, quandovosatnbsp;cumdcderunt,num vidorial�tatifuntr�vidoribuscert�turpeeftferu�tC'nbsp;mum omnium mortalium, quime� pueronutriuit, amp; inter amicos/�n�^j.^ii,nbsp;buit, amp; magna potcftateclarificauit, noftrum communem dominumnbsp;Sc Saxoni� me periculo capitis mei fociaui : modo, vtfeitis, pro merim yinbsp;contumeliaab coafFedus, armis circundatus, pen�ex libero ferons tanbsp;ergo noueritis me ex fide commun! vtilitati vellc confiilcre,tibi Ansfridenbsp;fiJiam mcam defponfabo,quonu]lo apuftvos infidelitatis fcrupulo nnbsp;am. Date igiturlocum mutuocolloquiojamp;exmcipfofidcmprobabin gt;nbsp;pernunciumneedumpoteftis. Ipf�adh�c,quamuisferrei

-ocr page 31-

LIBER S E C V N D V S. �5

^�itn�am olim fufpecftum habcrent, tantx tarnen callidicati cedentes, fuafibili-emolliti verbis, mutuo dabant locum confpc�tui. At ille armatos habens opportunis abfconditos,dolo amboscepit,amp;fub cuftodiarcgi deftinauir,nbsp;^�ndaco inhxc verba pariter dire�lo: Elatior, inquit, cft mollior vinclis, autnbsp;Joeribus non indiget, minis pandit, vniuerfa qu� feit. Ansfrid verb durior eftnbsp;acerrimarimentur, magnum eft. �^osc�m rexfufce- ckmtuti^.nbsp;k ^baliquanto temporeeuftodi� mancipationecaftigauit, pofteafu� grati�nbsp;fibi aftbciansin pace dimif�t. C�m ergo caufse cauf�s, amp; res rebus ira co-^Ponbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ordinedifeerni adeonon debeant, nemo me tem-

5 ^vicilEtudinc aceufet, dum pofteriora anterioribus propofuerim gefta.

tis^^�^'�^vicinafemper fibi dementia,grauesfratrismiferatuslabores, aliquan- h�;�!;?�t� ^^�^'^^bus concefl�s,permifiteum intraregionem Lothariorum ha-Eo tempore bellum barbarorum feruebat, amp; c�m milites ad manumnbsp;confcripticrebra expeditioncattenuarentur, amp;donatiuis velnbsp;eoq^odtributapaflim negarentur,

P�bGeronem exacuuntur. Rex verb ad communes vtiiitates rei- gj/o.

�pfii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faiftum eft, vt nimis exacerbati, odia fua in MiUt^ris un

I�j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regem vertiiTent. Qu�caufa Henricum minime latuit, amp;vtfo-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'gt;e-

aliquidoff�rtur, facileperfuadebat huiuicemodi gtiitm itctttm tcij' '�5^^*concordare,fpcmhabensiterumregnandi,dumnofletexercitumnbsp;D^nique m�tis inter�urrentibus legaris, amp;: munufeulis inui-fibicolligauit. Qu� res ad con/jwaf��nbsp;tr^t^'^�^^^^^procell�t, vtconiuratione valida fada, in pafcha!ifeftiuirate,qu�nbsp;*Pfivnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cogitaftent�

(iitQ^fP�^^gnidiademaimponerent.Earumrerum dum non eiTetpiiblicus pro-protegente fummadiuinitare, not�fad�fiant r�gi infidi� mo-dcc Pafeha. Qm fidelium militum vallatus manu dicacno!fte,nihilq} **'busnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;populoea folennitarcminuens,nimium ho-

*�^Pie *''^^�^**^�roorcm. Poftdiem verbfoiennem confilio maxime Francorum, aftabant, Hermanni fcilicet, Vdonis arque Conradi, qi*i di-

ttatp � ^'^^^^/ecretb proditos iubet compr�hendi, vel cert� occidi. Inter quosP^Dquot;-� ''�ith inc�terisomnium bonarumvirtutumr�bus,abfquevilanoxa,for-^^F^�Riufqj ^rnh. Hicc�m armatos ad fe properafTe intelIcxilTet, con-�ncw.nbsp;circumfufufqj hoftium turmis, me-f�Eij�j '*^�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobilitatis, clegitmori, qu�minimicorum damnationi

lancea perfolfusoccubuit, viromni virturcac induftria ciuibus �iiifj J ^^��U�iclarus. Cteteriautem infidiarumeonfeij in alteram hebdomadamnbsp;fecundum leges fcelcribus fuis pcenas m�ritas foluentes, capitenbsp;'t�pp^ Henricusautem fugiensregnoceifit. Eoanno Seportenta qu�dam Kmwp�*.nbsp;?^�^^)Pcilicetcomet�. Nam� x v. CaIcnd.Nouemb.vfqucinipfasCal. vif�nbsp;vifistnulti mortales terri ti,aut nimiam peftilentiam, vel cert� regninbsp;Qnandoquid�m ante regis Henriciexceffum, multa

'^'^'�lu�T'^^'�^tur-Mons quoqj vbi ipfe return dominus fepultus eft,fama prodi-'^^^^'^��^^o^^�sfi^mmaseuomeret.Hominisetiamcuiufdammanusfini- MamoJomS

quot;'�Dh � ' lincaloco coniunt�ionis notabatur. Sed Cornerasinundatio ' �'*^�''t�h''^^^^^*^��^^45'^�^P^^�^^bafubfequutaeft.Defun(ftoa�tOrtone,Lotha- iifgt;�riciLotJM

P^enricOjducatusregionisconcediturConradojCui^X^/JjFz�, 0 �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PiJ� rex defponfauit : quia erat adolefcens acer amp;fortis, domi mili- tim�icceifgt;r.

BertholduSjfrater Arnul-�^����^'^�

clarus. Rex autc de die in die proficiens, paterno regno nequa-contentus,fcd abijt Burgundiam,regeracum regno infuara acccpitpo-

-ocr page 32-

x4 GESTORVM SAXONICORVM

Elus reszt-P*-

^*2�� teftatem. Hugonem alterum armis edomuit, ac fibi fubie�tum fccit, cuius lam auream r�gi dono conceflam, gemmarum varietate mirabilem, vidcfO�^nbsp;altari protomartyris Stephani rutilantem.Igitur c�m omnia r�gna coram cownbsp;rcnt,amp; poteftati ipfius omnes hoftes cedcrent,monitu amp; intercefl�onenbsp;Ktnricus Brt- ths cius tecordatus eft multislaboribus fatigati fratris, prxfecit^ eum rcgnonbsp;uariadottA- uariorum,Bertholdoiamdcfun6to,paccm atqjconcordiam cumeofaciens,T ,nbsp;talpcrman vfqj in finem fideliter t perdurauit. Erat autem ipfe dominus Henricus copu*^.^nbsp;fit raatrimoniofili�ducis Arnulphi,f�mina2egregi�form�,mirabilifqjpru(lc��^(jjnbsp;Fratrum verb pax atque Concordia Deo acceptabilis,hominibufq5 amabii�nbsp;orbe fit iam Celebris,dum inanimes refpublicasaugentjhoftcsdebcllantjCiU�nbsp;paterna poteftate pr�funt.Ducatu igitur Bauariorum accepto,ncquaqiiaiBnbsp;dia torpuit, fed abiens, Aquilciam cepit, Vngaros duabus vicibus armis fufnbsp;uit,Ticinum tranfnatauit,amp; pr�da magna intra regionem hoftium capta,nbsp;turn ipcolumem in patriam reduxit. Talium igitur amp; tantorum mores, habfinbsp;formamq},quos fumma dementia mundo ad ddicias, omnemqj dccorcm �nbsp;nauit,noftr�noneftomnimodisvirtutisexponere,vcr�m deuotioncm,q^p,nbsp;gaeoshabemusjpcnitusc�larcnequimus. Ipfedeniqsdominus returnnbsp;natu maximus amp; optimus,imprimis pietate crat clarus, opcre omnium monbsp;conftantiflimuSjpr�terregix difciplin�terrorem femperiocundus,lt;�3^nbsp;gusjdormiendi pareus amp; intra dormicnd�femperaliquidloquens,quoeuJ^^lj^nbsp;per vigilarcreftimeSjamicisnihilneganSjamp;fupraliominemfidelis.Namq^nbsp;audiuimus accufatos, amp; peccatimanifeftos, ipfum eorum aduocatum* j[ijlnbsp;ceflbrem,amp;;criminisnullomod�credulum,amp;abeop�ft ha^itostanquaj^ ~nbsp;vnquamineumpeccaiTent. Ingenium ei admodummirandum. Nampol�^^�j^^pjnbsp;Literasnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tcm Edidis regin�,c�m antcanefcicritliteraSjin tantum didic�t, vtplenitef^^jj^

Cth�M.prin ctpmeraicus.

^bd�� �dd-^�^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inteJligerenouerit. Pr�terca Romana lingua Sclauonica^jloq'^�^ju'

bat,fedrarumeft,quod eisvtidignaretur. Invenationibuscreber,tabubf'^^j^^c dos amat, equitatus gratiam regia grauitatc interdum exercens. Acccfli^nbsp;moles corporis omnemregiamoftendens dignitatem,capitecanojfpanbsp;lo, (�culi rutilantes, Sc in modum fulguris cita repercuflione fplcndorcmnbsp;emittentes:facies rubicundaamp;:prolixior barba,amp;: h�ccontra moremnbsp;Pectus leoninis quibufdam fparfum vrbis,venter commodus, inceftus 9�nbsp;citus,modograuior,habituspatrius,amp;quinunquamfitperegrinovfus-^ trj'nbsp;cunq; autem fit opus corona porranda,iciuniumfempcrpr�ccdere pro''nbsp;Hlt;�nc( tna- ditur.Henricus vcro morum gtauitatc pollcbat, amp; ob id ab ignotis min';'^,^nbsp;iucundufq5pr�dicabatur,conftantiadmodum animo,fidelisamp;ipfeaniic�^y^d'�nbsp;mediocris fubftanti� militem,coniugisfu�foroiismatrimoniohonorarof�uo*nbsp;fibiamicumqsfaceret.Eratcorporepr�ftantijamp;quiinadolefcentiajii3',nbsp;Brun�.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mincmegregiaformaadfeinclinarct.Iuniorver�ffa�rum,dominusBru

�I

HaJamarus Ahhtu.

gnus erat ingenio, magnus feientia, S� omni virtute ac induftria, Quem� pr�feciflet gentiindomit�Lothariorum, regionem � latronibusitapof�^^^jljiisnbsp;in tantum difeiplina legali inftruxit, vt fumma ratio fummaqj pax illfifi^nbsp;/�oeum tenerenr. Igiturc�mbellainteftinaexternaq;cefrarenc,lcgesdmnbsp;jn Mmachos human�autorali vigore pollent.Grauifq5 perfequutio Monachis oriturifi^j^jos,nbsp;iftis,affirmantibusquibufdampontificibus,meliusarbitrati,paucosvit3^.^pj-quamplures n�gligentes inefl'emonaftcrijsoportcrc,oblitinifallorfc^�f^j^^^f(;,^nbsp;tris famili�,prohibentisfcruosZizaniacolligere, fed vtraqscrcfcereopOf^j(^;i[i5nbsp;Zizania amp; triticum vfqs ad meflem.Quo factum cft,vt plurcspropri^J^'nbsp;confeij, depofito habitu, amp; relidis monafterijs graue onus uccrdotuC'�nbsp;ren t.Fucrunt autem quidam, qui fummumPontificemFridericum honbsp;r�fed fi�t� feciftearbitratifunt,quatenusyenerabilemvirum,reg'4��nbsp;AbbatemHadumarum,quoquomodopofl�t,dehoncftaret:Ipfecnimc /.jgpnbsp;prudenti� acinduftri�. Subeius temporibustemplumfamofnronbsp;confumturn eft^amp; ab eo rcftauratum,amp; multo maiori d�coreperrenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

incendium Fuldenj�,

tificemfub cuftodiatcnuitfecundaconiurationcculpabilem,pr'^ c�t�

-ocr page 33-

LIBER TERTIVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i,

^^'^dcumlittcrasabco fcriptas deprashcndifletjfatisfeuere. Pontifexvcrodi-, nbsp;nbsp;gt; dum vkionem qu�rit, amp; contra tantum virum leges non pr�ualcnt,

^'Hmamonaftcriaaudoritatetentauit,vtad exccllentiflimaxqualiter pro-crct. Scdhuiufcemodi fimulationes in calTum profuf�. Nam Abbas ingratia ^^^niicitia r�gis permanfitjamp;caulisintercurrentibus, pontifex, quod cogitauic,nbsp;j�'quot;inpleuit.Soror t igitur r�gis Ludouico regigcnuit tres filios,Carolum, Lo-rex aducibus fuis circumuen- G4n.��/3i(i-waNortmanniscaptusconfilioHugonis,LugdunummilTuSjCuftodi�publi

Ju . �^oUjVbi amp; mortuus eft. Audiens autem rex, fuperfortuna amici fatis do-d��'expeditionem in Galliam contra Hugonem in annum fecun-oEf � � nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum moraretur rex in campis lylueftribus, venationem agens,

ann nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vidimus,quos populo pr�fentariiuffit,fatis lupereoslxtatus.Ille

jjjj.^�^�tabiliscafucalamitofototiuspopuli, de morte fcilicct beata: memori� celebrata eftcum gcmituamp;sla-gente Anglorum,non minus fanda reli- �lt; min.nbsp;fort' �'^^^^�^egali potentia pollentium ftirpe claruit.Decem annor� regni con-W ^T^*f�^i-obijt,Saxoniamvcr� xviiii.annisinhabitauit.Rcliquitfiliumnbsp;c^- Q^phi-im omni virtute animi amp; corporis,ca xtate nulli mortali fecun f�Zf�r4.nbsp;nomine Li^dgardam,qua� nupferat Conrado duci. Sepulta eftnbsp;��^ciuicate Magdeburg in bafilica noua,latere Aquilonari ad orientera:

� Explicit Liber [ecundus. prolocvs in LI-BRVM TERTIVM.

^plflaU ��f'�. tichindi ad renbsp;ginam Ma'nbsp;tbiUam, O-tbaais Imf.F.

'uoces^'vultus ac mores milk modis concor J^^^dtiiDariantur,fedadv}tMslnmtnisfe)ifus^ducatumdei,cunL�aregenti^ro �nbsp;rebus intesttis imperiale dec us, tjuod te njt firenif-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v

�^^�'^^^-gt;gemmamjj lucidi�imam mundo effudit, 'vnum iuliitix moderamen e�i Fnde laboris nofir i opus, quod � diuerfis moribus diuerse ac cipit ur, eonbsp;ate egeat,ftnugloriofi elements tua. fuficipiatur^necin ea nO'nbsp;^^^^fiedmaior confiideretur deuotio, humiliter depofeo.

Explicitprologus.

incipit liber

T E R T I V s.

Ost difcefliimEdidis regin� omnera araorcra raaternura transfudit rex in vnicum filium fuum Ludolphum,f3doq; te- fiis u�amtnnbsp;ftamento,creauiteum regem poft fe. Ipfcaucem tener adhucnbsp;eratadolefcens,�tatisnohabensampliusqu�mxvI. annos.nbsp;Rex verb in Galliam moliens expeditionem,coado apud Canbsp;maracam vrbem exercitu,feftinat intrare regnum Caroli,vinnbsp;dic�d�caufainiuri�gencrifuiLudouici. Q^oauditoHugo, mpj;��;� ia-ratperpatrisfuianim�,quiiamolim perijt, Deoregiqjproprionbsp;dtantafibiefletcopiaarmorum,qu�tamhadcnus rex nunqu�nbsp;jcontempt� vane tumideqj fuper Saxonesloquendo,quod im-rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i-iod facile poftet vna potione telorum Saxonicoru feptem ab-

famofum fatis redditrefponfum, fibi verb f fore tanta mul-f'^Patevf'�'^^'^^�ni*gt;^orum,quoseipr�fentarioporteret,quantam

^^'^^^^��^iiaviderit:amp;:reueraciimcftecmagnusvaldeexercitus,XXX. C�/w-eOt/w-legionum,no eft inuentus quif�mino non vteretur pileo.Dimif-

-ocr page 34-

fus igitur L�douicus rcgi occurrit.iungiturqj cum focijs excrcituiillius-R^�^^ temcumexercituLugdunum adijc eamqj armistcntauit, inde ParifiutnpcPnbsp;xitjHugonemqjibiobfedit,memoriam quoqueDionyfij martyris digne bonbsp;rans,vcneratuseft.Duvlusindeexercituscontra vrbemLemenfcm,vbier2^^^nbsp;posHugonis contrains fasquc omne fubrogatus Epifcopus,lcgitiino P��� -,nbsp;adhuc fuperftite, Armis autcm vrbem capiens,iniuft� conftitutum cxpulitnbsp;dotera,legitimum Ecclefi� fedi propri�reftitu�s. Exinde colledaexotnnic�^nbsp;citu elc�lorura railitura raanu,Rothun Danorum vrbem adijt, fed difficulw^�^^nbsp;corura,afpcrioriqjhyemeingruentejp�ag�Cosquid�magnapercuffit,amp;:P-^fj,pi�nbsp;Hh�-o f�cm coIumiexercitUjinfe�tonegotio poft tres menfes Saxoniam rcgrclfusnbsp;fetit im- bus Remenfe atq; Lugduno cum cxtcris armis captis, Ludouico r�gisconc^nbsp;jgt;!trat. Hugo autem expertus potetiam r�gis,virtutemq; Saxonum, non pafliis eitnbsp;termines fuos hoftiliter intrare, fed pergenti in eandem expeditionemnbsp;quentioccurritiuxtafluuiumqiudiciturCarmanusfcq^jdediditsamp;iuxtainiPj^^.nbsp;jila AUm^a regispaduminijtjVtilisqjproindepermanfit.Vidensautemrexfiliuninbsp;Ludoifho 0,1 dolphum virumfa(ftum,dediteiconiugeradiuitijsacnobilitate clara,duciS^fPnbsp;, mannifiIiam,nomine-Idam.Quamcumaccepiflet,inbreuipofth�cfoccrnbsp;cs AZewrf�. tur,cumducatuomni ei poiledione relicta. Acceptaautempotcltatc,a�'

tranquinum,quem in puerogcffir,exuit,armatumq5 milite in Italiamduc�^�^5,^^,; quan tis ibi vrbibus captis,amp; fub cuftodia traduis,ipfe reuertitur innbsp;temporevfurpatoimperio,regnauitinLongobaraiahomofcrusamp;auattiS)nbsp;f aZ.Bcrno-a ^uuicm iuftitiam pecunia venderet,t Bernharius. V eritus aut� fingularisp^'^^^j �nbsp;nus. � ti�rcginasvirtutemj�Ludouico rege reli(ft�,inmultis earn afflixit,qu�^nbsp;L�^^'�'farJus fplendotem extinguctet, vcl certc obfcurarct. Illoternporerexpto�nbsp;-j-�/.decus turinmilitiamcotraBolizlaum,regem Bohemiorum,amp;cumcapiendaenct''f^j^nbsp;4U�nuncupabaturnoua,inquaclaufusobfidcbatur Bolizlai filius,pru^�'*�^.j.ii'nbsp;confiliodiremitpr�lium,ne miles in rapiendis hoftium fpolijs aliquodnbsp;lumincideret.Confiderataitaquevirtute r�gis, acinnumeramultitudinec�^^.^jfnbsp;tus Bolizlau vrbe egreflus,maluit tant� maieftati fubijci,quam vltimani Pnbsp;pati�fub fignisqj ftans,amp;: regem audiens,refponfaq; reddens, veniam tadc^nbsp;meruit.Inde plena vidoria gloriofus fadus rex Saxoniam regreditur,ciim^ j[,nbsp;virtutis pr�fat� reginae nonlatcret,fimulato itinere Romam proficifei*nbsp;CumqueinLongobardiam ventumefl'et,aureis muneribusamoremnbsp;per fe probare tentauit. Qua fideliter experto,inconiugium iibi ^[iDlt;nbsp;Ahtr^Otho- cumqs ea vrbem Papiam, qu� eft fedes regia, obtinuit. C^od c�m vidifl^nbsp;t�snxfti^.iit- eins Ludolphus,triftis � rege difcefl�t,profedusq; in Saxoniam aliquandiu*nbsp;deq-.ab eoahe tus cft iuloco couGlijs funcfto,Salaueldun.Rex vcro in Italia celcbratisiu�^^ .f,nbsp;fhHs. gmncentiam regalem nupti)s,pronciicitur inde cum noui matnmoni)nbsp;ajqyj-yjpj-Qximumpafcha in Saxonia,lxtitiapatri�e,magnamqjgratiam,coll,nbsp;coradus Dux Petfuafus quoqj rex Bernharius� Conrado duce,cui Papiacum prJrfidio^^^ijjti'nbsp;relida erat cuftodienda,rege fubfequutus eft in Germaniam, pace cum conbsp;rus,amp;: omnibus qu� impcrauifter,obtcperaturus.Cui regix vrbi appropiO^nbsp;occurriturmiliariab vrbc�ducibusamp;pr�fedis,Palatinor�q;primoribuS,^^q;nbsp;g31iterfufceptus,dudusinvrb�,iufruscftinhofpitofibipr�paratomanerc-f^cie r�gis intra tres dies viderc promeruit.Quqd �grc feres ConraOnbsp;Mpho ju�gt;e- cuadduxerat,vnumqjCueofentiens,filiusregisLudolphus,fufpedum luPnbsp;caufaH�ric�,fratr�regis,hab�tes,quafiantiquaftimulatuminuidia, Sr'!;nbsp;nbsp;1

cum. Hericusantefciesadolefcentematernisdeftitutumfuftragijs,con c�pit C� habere in tantum,vt conuirijs ci quoqj non parccret. Iuterearex^^j^[.,j (nbsp;nernurariusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c,ingtati�qj tcgis ac rcginx ftifccptuSjdcditionis fponfionc dat,

fpotaneidi�locumqjapudvrbeAuguftanadefignans. Vbic�mc�uemus cbaMnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bernharius manusfilij fui Adelberti fuis manibus implicas, licet olim

fugiens regi fubderetur,tunc tamen ren ouata fide coram omni exercitu, tui r�gis fe cumfilio fubiugauitjamp;itadimiftusinltaliamremeauit,nbsp;proM^us. pace.Ibimirxmagnitudinis lapis grandiras tonitruactempeft^'^^^^�'

-ocr page 35-

LIBER TERTIVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i/

^dloia�lus,ingensmiraculurn,muleisvifentibus pr�buit. Nati funt autemregi LiberiOtb�-ftijexfereniflimareginaprimogenitusHenricuSjfecundusBrunOjtertiusparcr-��inominis maieftatedefignatus, quem iampoftpatrem dominum ac imperatoren! vniuerfus fperat orbis. Filia quoque fanda matris vocabulo eiusinfignita,de �]nanonprxfumimusaliquiddicere,cum eiusclaritaspr�cellat omne quoddi-'^eteaut fcriberevaleamus. Enimuer� rcxciim regiones Francorum vrb�fque in�cH^otho-��rcuiret,audiuit quodeiinl�di�pararentur�filio gencr�que:quapropterfum-

Pontifex reuocatus, vbi aufleriorem vitam more folito cum eremitis amp; fo-

10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pafcha agebat, fufeepit regem Magunti�ibi ei aliquadiu miniftrans.

'iefandaconfilia prodita vbi filius gen�rque animaduerterunt, purgandi locum eritninis cum confilioPontificis petunt amp; imp�trant. Qui licetfceleris mani-arguerentur, paruit tarnen rex eorum fententijs in omnibus locorumnbsp;�^niporumque anguftia5amp; cumapparatus Pafchalis apud Aquas fieri oportc-�^^bcompcrit, nihilfibidignumibi paratumefle. Quarecum in Saxoniam pcr-��^�riflct,maternisgaudijsamp;officijsdecentercuratur,regcmqj,qu�inFranciapc-''eperdiditjiQpatj-iamagnific�recepit.N�confortatusamicor�gentisqj propri�nbsp;Pr�fcntiajirritu fecit pad� quod coadus inire c�felTus eft.Edidumqj'eft fil i o ge-p^��qiieaudores fceleris puniendos tradere, aut cert� Ce hoftes publicos nofTe.

lo iJ nbsp;nbsp;P�^�ftinis Pontifex intercefl�t, tanquam paci amp; concordi� confuIturus.Ob '^xTtercefZ-

��^ggt;fitfufpedus,amicis regalibus confiliariisqj omni mod is fpernendus. De iie[Hi}e(lusfa ��ofttum arbitramur netfuaquam aliquid temerc indicate, fed quod de eonbsp;���nms,quia ipagnus erat orationc die noduque,magnus eleemofynarum lar

� ^^^�pt�cipuus verbo prxdicationis,non filerc,duximus dignum.Cactcriim de ^^���atiscaufis qui iudicat, dominus eft. Earum rerum dumibi finis non fierer,nbsp;Ij.'Verfallsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;efle iubetur apud villam, qua�diciturFridiflarjfuperj^^^^^^^Jj^^

^^�fisdifeutiendis. Vbic�m fraterregis Henricus adeflet, multas aegraues boflu. a^iutnmo pontificiobijciebat,proptereaqueregis toti�fque pen�exercitusnbsp;�rrr^urritjdum e um penitus culpabilem ex illius didis cenfe rent. Pr�te-kbi '�^^^^rieriorem animiimgerens ex recenti iniuria, eminentiflimos viros, ac fi

'l�^�ndam charos, amp;: inf Biertanico bello fideles,fratri traditos exilio damnauit, g '^aceufati rationem redderent,necfepurgare fufficerent. Hi �tant Turinginbsp;jjp��^^�poteftatis pr�fedorix, Dadanusamp;Wilhelmus nomine. Hocfa�to mul-fjp'^^���iconfcijfatisperterriti. Solutaconcione,amp;i:multitudinedimiftaRexnbsp;�n orientales partes contulit.Lotharijautemciim regem duci Conrado fen- 2quot;�r(n�.nbsp;j^.^nt offenfutn^c� ra i am oli m ei infefti eflent, co qu�d ducatum fuper eos admi-��nuitis, arma contra euthfumunt.llle verbimperterritusleoninumnbsp;figna fignis contraria inuexit, amp; incrcdibilem multitudinemnbsp;fcilj'^^�'�P�^'^rnanufudit,dumfanguine amici,quem in proelio amifit, Conradinbsp;5otaoj'^^���^l��^�^hnrdifilij vtferaf�uif�imaacueretur. Itaqucillifortiflimofuppedi-tijj.'^^�^hutnmilitum manu, aduerfoexcrcituidumnouusfcmper additur,� menbsp;viQ'^'^f�^^�^'^efperumprotrahiturbellum. Node pr�lium diflbluitur,nullusnbsp;3utcm circa Calend.Iulij moto exercitu,armis filium gene-ditinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tentaiiit,obuiasvrbespartisaduerfa:aut armiscepit,autinde- conraj�'^

^�naccepit,quoufque Moguntiam perueniret,quam filiuscumexercitu ah O-�di'ftii miferabilius armatus expedauit. Ibi plus qu�mciui-f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;machin�murisadmo-

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pugn�� raroforin-

^^^�Q�^esfufic.Cundando enimres vniuerf�variauere , dum dominato-'^^�ni foris,intus fuccefforem metuebant. Obfidio itaque dum lx. ferme fermofit de pace , vnde datus cft obfes in vrbem confobri-Cenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; lt;�uo libera via cuique pateret in caftra crimen purgandi, de pa

ptQj^'^^^^Qncordiatradandi.Filius cum generocaftraingrefli regalibus veftigijs ^^sin^cPcelereomniafuftinereparatosfore,faltem vt amici auxiliato mfu^pUecs.nbsp;^tt' ^'^ ^^�'^P�^h�^^daduerfi pareren tut. Rex autem noninueniens,quomodonbsp;p�nas filio inferret, fautores infidiarum expoftulat. Illi autemiuramen-

C ij

-ocr page 36-

cis vicarijs obligati, amp;quodammoclo arte antiqui hoftis conftrudi, hocom-nino negabant. Ingens intereaoritur l�titia in caftris, amp; �caftriscircumqui� que fama difFufa, nunquam vrbe egreffuros nifi omnibus eflcnt � regeimpc*nbsp;ratis obtemperaturi. H� fpes in cafTum concept�. Nam c�m non obediientnbsp;cdil�is regis , motus Henricus aduerfus adolcfccntem, nihil te, inquit, �di-das contra dominum meum regem fecifle, amp; ecce omnis exercitus vfurp�-torem te regni inuafor�mque nouit. Ipfe ergo fiaccufor reus criminis, fi cul-pabilisexifto, quarc non contra melegiones ducis? Signa aduerfum me moue, amp; feftucam de terra fumens, huius, inquit, pretij � me me�que potefta-tc rapere non poteris. Qu�'d tibi vifum cft: folicitare huiufcemodi r�bus pa*nbsp;treni tuum ? Contra fummam diuinitatem agis, dum domino patrique tuo r�pugnas, Si aliquid fcis vel vales, in me furorem tuum euome, ipfe enimnbsp;icbertutex ^^am noH timco iram. Adh�c adolefcens nihil refpondit, fed audito rcgc,nbsp;�b�deho�is cum fuis vtbem ingrcHus eft. Confobrinus autem regis Ecbertus c�m oblesnbsp;datus cflet in vrbem, fuafibilibus corruptusverbis, r�gi fitauerfus, cuinamp;an-fa!. incepti tc� ei itatus cflet, CO quod arguereturf incauti certaminis, vbi oculum pof'nbsp;agerentur , proxima node Bauarij Comit�s fratris rcgis,nbsp;relido eo, iundi funt Ludolpho. Qui pergens cum eis, c�pit vrbemr�gion�nbsp;qu� dicitur Regnesburg cum cseteris in ea regione munitifl�mis, omnemnbsp;wbsre^ia.quot;� 4�^ pecuniam ducis fuis militibus diuifit, coniugera c�m filijs patrui amp; omi-cis non folum vrbe fed amp; regione excedere coegw. H�c omnia � Dconbsp;mus ada , vt qui fercnifl�mum regem plurimis populis ac gentibusnbsp;voluit, difceret parum infe, in Deo ver� omnia polie. Erat autem iuniornbsp;Arnu�fbus iu nulphus cum fiatribus, qui taleconfilium machinatus eft contranbsp;patcmo tcgno fubrogaretur, ipfeautemhonore partis

Porto cxercitusdiutinolaborefatigatus, milEoncmpctitamp; acccpicj^p^^^ j paucis admodum l�lium inBauariam fubfequente. Ipfe namque etar po�nbsp;laborum, fupraqu�m quod credi poffit de homine , ab adolefcentianbsp;nutriro. Multitudinedeniquedcficiente afiderari admodum erant,qn�nbsp;fi ��^�'Sj^diuuarent. Inter quos erat quidam Adelbertus amp;: alij cum eonbsp;a�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pauci. Militante aduerfusMoguntiamrege,HermannusduxSaxoni3mp��^j.^f,

Accufator ^a-trui

Sauuria �ata

Cum nouus exercitus � Saxonia ad fupplementum veteris mittidebn' f^TWcJe tTheodoricusiuni�rque W�gmannusei pr�fuere. Attingentcstcrmiim^nbsp;heus. corum , � Ludolpho duc�que Conrado fubito circumfuli in defertum/lnbsp;coguntur callellum. Quod dum opugnare nituntur, iadu rota�u^^ jnbsp;ante portam brachium perdidit. Quo fado bcllum eft fedatum, in�n�*nbsp;concelT�triumdieruminSaxoniamreuertendi. Theodoricus �Ludolpnnbsp;gnispromill�onibusefttentarus, 'W�gmannus autem admodum corrup'^^.nbsp;truum cxindcarguerc, patern�h�rcditatisraptorcmdicere,amp;fuorumf(^^^^]5)^�nbsp;rorumpr�donemvocare c�pit. Henricus autem confilij ncquaquamnbsp;quantafapicntiaquant�que prudentiacontra propinquos amp; hoftesmom .nbsp;vigilauerit,difficile eflomnimodiscdiccrc.Iungitur quippe Ecbertus jjicnbsp;no,eadcmq^fententiaconfurguntinducem,nullumqjeidantquictisocmnbsp;autem nobili patientia iuuenum furorem frangcns,cauet tumult�aliqn^^l^jfrnbsp;abfenre illis in parcibusaccrefcerc.Bauarirep�tino regis adu�tunecadpn^^^jjj-^jnbsp;t�tur,nec beilu public� pr�fum�t.fed clauli m�ris grande excrcituinbsp;regionisfolitudin�,parant. Vndcminusprocedctencgotio,�manibuscx^^^^ jpnbsp;�nulla reabftinebatjfedomniavaftabat.S�musP�tifexinterca,vtipfcj�^^j,irnbsp;more regis officio P�tificialiamil�'o,eremitic�c�folitarijsduccbat vira.nbsp;nimaquoq5C�cerispocificibusc�darioeratinBauaria,dijfau�c partibuSnbsp;gi affilt�do,n�c alias partes adiuu�do,quod nec fine periculo alienabanrnnbsp;nec fine fui detrim�toeiadh�reb�t. Ag�s tres int�gres m�fes,�Mogunanbsp;rex,in illis r�gion!bus,dem� circa Cal.Ian.infedonegotio,amiirisduo^^|-^g)�nbsp;jmmoJuiMe cipa�bus viris ac potellate clatis, Immedeamp;Mcinwetco, quotu vterqd^^.^^if jUnbsp;�AVer��. tarumperijtjaltcrMogunti�,alter in itinete Bauariam pergencibus,rcue^^^y^;ii

-ocr page 37-

liber T E R T I V s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xcgt;

�^oniam. Caufas dicentibus coram rege Hermanno fuisque nepotibus, omnes d'T* �X� 'ts ducisfententiam laudauerunc, adolcfcentes caftigandos iudican- di�t.nbsp;trnj ^�^^^^�^�^aniansparcebatilliSjfub cuftodia militari tantum intra palatium

AW�rv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;:�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\ 1 Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T� �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cu^to�tamaa

wigmannum. Interea audit, quod Auares intrantes Bauanam lun* t� e,.j''^�?�-^�^^er^arijs,difponer�ntquepublicobelloeumtentare. Atillefatisim-�d Tnneceifitate, nunquam fegratiadei dominum acregem oblitus cft, �nbsp;�funnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;acerrimis hoftibus. Illiautemdiucr-

/U � ^^clt;^pdsque ducibus � Ludolpho, omnem Franciam peruagati ��lo ftragem dederunt, primum amicis, vt cuidam Ernefto voca-partis aduerf�jfui iuris familias fupra millefimum numcrum ca-'�^a''^^^�^^�^�^^^�'���'^���^�^^57Vtdi�:ufidemexcedat. Dominica antePa-''Umd�'^*^^^i�^ise^public�miniftratum,amp;muncribus auriamp; argent! pluri-

R Inde in Galliam profedi, per aliam viaminpatriam reucrtun-tegjli ciuili exercitu externoque fatigati ( nam Vngarijs egrefl�s, exercitu depace tradarc. Fad�mque eft, vt pax dareturnbsp;fpotif Calcnd. lulij, amp; locus eflet apud Cinnam rationisdand�,amp;re- �nbsp;rcddend�. Ad condidumlocum dum vniuerfalis populi conuentusnbsp;orationem exorfus eft : Paterer, inquit fi indignatio filij mei c� � ^,'s��^�ti?efic2nbsp;folum torqueret,amp; nontotum Chriftianinbsp;te�*^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perturbaret : parum cflet vrbes meas more latronum inuaf�f-

� mca potelTate rapuifle, nifi propinquorum meorum ac cha-confttum fanguinefatiarentur. Ecccfinefilijs,fedeo orbatusidum quemplurimum amaui,amp;� mcdiocri loconbsp;^^bco gradum,fumm�mque honorem prouexi, vnicum filium meum

me. Tolerabilehocfvtrunqueforet,finonDei homin�m--�.mum

h cauf�s introducerentur. Modo regnum meum habent dcfola-^erd^fP^lutncaptumvelinterfedum,vrbes deftrudas,templa fuccenfa, fa-' nbsp;nbsp;nbsp;^^�^'^'ndos. Adhucmadent fanguineplate�. Auromeoamp;:argento,qui-

Chrifti fedesfuas remeant referti. Q^id L'^tiri f�^ffitfc�leris,quidperfidia:,excogitatenequcam. Hisdidistacu�rex.nbsp;Ludans fententiam regis fubiunxit, quod hoftes fecundo vidipu-maligne ac peffimc conduccrentur,quo via eis iterum lazdendinbsp;� ottinem calamitatem, omn�mque laborem confultius vclle pati, i_Mtgt;hKsamp;nbsp;L^Cea�*^^�Jnem hoftem vnquam infidem fufciperet. His didis Ludolphus

: Condudos aduerfum me pecunia fateor, obtinui, ne memi-^��^^''��^' ^*^05 l�derent. Si in hac parte culpabilis pr�dicor, fciat me omnisnbsp;� tifJ�nbsp;nbsp;nbsp;rion voluntari� fed vltima neceffitate coadum fecifl'e. Poftremum

rationemredditurusintrauit,promittensfe, quocunqueRex fignificaturum, nunquam contra regem fenfifle vel vellcnbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^'ntorecoadum � regedifcefliire,offenfum fibi eum -, quiaintelle-

Q^^ntcm grauiffimis accui�tionibus obrutum. De c�tero iuramen--^dh�crex. A vobis nonexi- toZ.iuramS confilium in quantum poffitis adiuue- �jnbsp;t|nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duce Conrado,cum

V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;non poffentinclinare, quatenus patri lubderetur, ei�fquc fenten- redeHrad^ *

D-coregique fefe iungcntes. Pro-f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^.Ludolphuscum fuis � rege difcedens,vrbem Regensburg cumexer- tmaaa

autemfequens filium,vrb�mque offendens,qu�dicitur Har- n���-/�/�!. autem pugna, durius certamen circa murum nemo

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Multi ibi ex vtraque parte cacci, plures fauciati,nodis

'��lium dirimere. Saucius ancipiti bello poftera luce ducitur inde hitiusibinonmorari vifumadgrauioratendcntibus. Triumdierum ofcyrj;oB.4t^nbsp;V^ta Regensburg. Caftrorum loca occupata, munitionib�fque cir- bontn�tnbsp;diligenter eft incepta. Sed c�m multitudo machinasnbsp;^P'icari non fineret, fatis dure interdum ab vtrlfque pugnatum pro mu-

C iii

-ocr page 38-

50 GESTORVM SAXONICORVM ns.Diutradaobfidiocogitclaufos belli negorij aliquidaditare. Arbitratifut'^nbsp;enim fame peius torqueri ,f� ad id cogcren tur, quam in acie fortitcr mori.Iuni�nbsp;erupiit IX occidental! porta erumpere �quit�s, quafi impetum in caftra fa�uio��nbsp;vriL alios naues afcendere -, vt per flumen vrbi contiguum, dum equeftri pr^sliop^^,nbsp;gnaretur, caftra armatis deferta inuaderent. Vrbani figno nolx congt^'nbsp;condida pcragere , quod in caftris vfu non ignotum : quapropteramp;ip��^nbsp;fegniter prteparantur, Moram facientibus in erumpcndo equitibus,c^nbsp;ab vrbelongius elabitur. Exilicnt�fque de nauibus irruunt in caftra, o�nbsp;dentefque armatos,dum tr�pid� fug� confulunc, circumfufivndiqueca:�� ,�nbsp;tur. Alij naues ingredi nixi, timor� perculfi deuiantes flumine abforbeO �nbsp;alij naues plus �quo ingrefti demcrguntur,fa(��mque eft, vt vix paucidepnbsp;ribus fupereflent. Equit�s verb abequitibusfatigati deuidique plurcsnbsp;vrbemcoguntur. Miles regiusvidorincaftra reuerfus, vnura foluminod^nbsp;thali vulnere percuiTum pro portis fecum reuehunt. Pecus omne vrbisnbsp;Danubiui^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dclatum , qui erat intra f Reni amp; Donaw fluuios, fed � fratr�^

Henrico captum, amp; inter focios diuifum eft. Vrbani crebrisprxlijstriiip^^lj, LuJd[gt;i,us quoque periclitaricxpcrunt. Vnde, egreflus vrbe LudoJphus cum pr''��''Pnbsp;fruflrap�cim bus vitis, paccm poftulat, fednon impetrat,quia patri obcdientiamnbsp;GeTonij S�^^dEs vcio vtbcm , pottam orientalem obfidentem armis tent�t Ger�*�nbsp;tuMiica tot vidorijs quod pr�lijs darum. A tertia hora vfque in nonam acrit'^�-P.nbsp;Arnuiphi �-gnatum ante portam vrbis. Equo cadentc afeenfor Arnulphus armisnbsp;ilic�que relis perfofTus , occubuit. Poft biduum � muliere , famemnbsp;giente , mors illius notificatur, cum antea incertum eflet. Cuius morte vnbsp;ni fatis confufi, iamde pace tra�labant. Interuentu proindeprincipumi'^^ i^.nbsp;tuioifhofax Ludolphus cum focijs vrbe egreftus, dum menfe integro Sc diraidio jpnbsp;retur, paccm obtinuit, vfque ad condidum diem , dum de his caulis di*nbsp;caretur,loc�fqueapudFridiflarnotabatur. Rexindein patriamreucrrus*^^jnbsp;nouam vrbem obtinuit. Reinesburg pene omnis pro^'*�^ diiP,nbsp;eft arfa. Exercendi gratia venationem agens rex in loco qui dicitur Su��nbsp;nbsp;nbsp;p

plantis profternitur , intima tadus poenitentia oratio��^jC trtjuffkx. bili patris primum, deinde omnium praefentium lacrymas extorquer,nbsp;itaque paterno fufeeptus in gratiam , fpondet fe obternperaturura,nbsp;ATorsA�^Hn rumqueomni patern� voluntati. Interca fummus Pontifex argrotaftenbsp;tur,acdefperari. Quapropter r�gisplacitummodic�eft dilatum.Einemnbsp;Pontificis,quiinterfuere, fatis laudabilcmpr�dicant. Defundonbsp;uerfalis conuentus eft populi celebratus : Moguntia poft annum amp; dim'nbsp;r^'c 'Gtronbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tr^dita cum omni Francia,filius ac gener in gratiam fufcepti,qu^^^iim

ne'^conra- 'T'^rn vfi fuiit fidclitcr. Eo anno Sclaui, qui dicuntur Velici, � Javieii. rnagna gloria dcuictijcum ei pr�fidioeflet dux Conradus, aregemim� 'nbsp;da inde ingens duda : Saxoni� l�ticia magna exorta. Proximum at'nbsp;R�t/stoBder Pafcha cum fratre, ducit poft h�c exercitum contra Reinesburg,nbsp;ftT.'''�'*''�' �uchirir^^ue vrbem torquens. Dum prxfidio Saxonum deftituitu*^�,nbsp;mc vexatur, portis vrbani egrefl�,cum vrbe tradiderunt femetipfosnbsp;principes exilio damnans, reliqux multitudini parcit, vidoriaquenbsp;remeauit in patriam, omni regione Bauaricafratri reftituta. Ingreft�fq��nbsp;Calend. lul.obuios habet legatos Vngarorum , tanquamnbsp;lt;Sd.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quam fidem ac gratiam cum vifttantes, re autem vera, vt quibufdam

�j-dZ.aliquot i;ur,euentum belli ciuilisconfiderantes.Quos cum fecum faliquantism ffj' tinLiiftetamp;aliquibusmunufculisdonatosremififl�tinpace,audiuit�nuUnbsp;�iiiumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tris,ducisfeil. Bauariorum,quodccce Vngari diffiift, inuadunt termiquot;� ^(jzU

nc�Bi. ftatuuntquctecLiminirecerramen. Hisauditisrex,quafi nihillaboris bello tollerauiflet, cotpitire contra hoftesjfumptisqj fecum paucis admonbsp;Saxonibus, eoquod iam bellum Sclauonicum vrgeret,cail:risnbsp;Auguftan�vrbis,occurritciexercitus Francorum, Bauariorumqj-� lidoquoqsequitatuvenitin caftraConradusdux,cuiusaduentuerciftit^ [531�^

-ocr page 39-

LIBER TERTIVS.

non diffcrrc certamen. Nam erat natura audacis animi, amp;quod ra-j^^cftaudacibus, bonusconfilio, amp;dum cqucsamp;: dumpedes iretin hoftem, 1 '^torintolerabilisjdomimilitixqjfocijscharus. Igiturabvtri�fqueexercitusnbsp;j �^ocinancibus agminibus notificabatur, non longe exercitus ab altero fore. le-j) '�incaftrisfpr�dicato, iufTumeft omnesincraftino paratoseffe ad bellum.nbsp;iti4^�amp;accepta,operaquefua primumduci, de-alter!cum facramento promifla, eredis (ignisprocedunt �ca-�num�roquafioctolegionum. Duciturexercitusperafpcra amp;difficiliaio-boftibus copia turbandifagittis agmina, quibus vtuntur acerri-eaprotegentibus. Primamamp;: fecundamtertiamque legionem di- Adtjoifto-in('^^5'^^Bauari), quibus pr�fuerunt pr�fedi ducis Henrici. Nam ipfe bello Xwn�wor-aberat , eo quod valetudine corporis laboradct, qua amp; mortuus eft. buszs'mort.nbsp;o�^dinauerc Franci, quorum re�lor amp; procurator erat duxnbsp;t�ps �n quinta, qu� erat maxima, qux amp; dicebatur regia, ipfe prin-lediscx omnibusmilitum millibus,alacrique iuuentute,cor�m-�cfp^� �'^^gelus, penes quem vidtoria, denfo agmine eircumfeptus. Sextam �����Mrd�,

Qi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ino�laua erant�ohemi elcdi milites mille, armispotius inftru-

J^^fortuna, in qua amp; farcin� omnes amp; impedimenta qu�que quafi ^fi)r '�^bflima, qu� eifet noui/Tima. Sed aliter res adla eft quam arbitra-�^�Bil C�in�tantcs Lech fluuium tranfterunt, circumeun- i-ycusfl^

� extremam legionem fagittis lacefTere c�perunt, amp; impe-

�'^�cnti vocifcratione fa�:a, alijsc�lis alijs eaptis, farcinis omnibus po-legiones illius armatps fugere compulerunt. Similiter feptimam plurimisex eisfufis, in fugam verterunt. Rexautem c�mnbsp;bellum ex aduerfo amp; poft tcrgum , nouiffima agmina periclitari,nbsp;quartalegionCjCaptiuoseripuitjpr�dam excuflit,latrocinan-perturbauit. Fufis latrocinantibus vndique aduerfa-^^'^'Inr^^'^ibus�^�^is vi�tricibus dux Conradusad regem reuertitur. Mi- Co�r4lt;i�inbsp;Uq �^odum cun�lantibus vetcranis militibus, gJorix vi�oria: aftijetis,nbsp;j,j inilite fere bellandi ignaro triumphum peregit. Dum ea gerun-pni� ^^^ba, varie pugnatum eft � prxfiide Theoderico aduerfus barbares. rz,�gt;d�r/fw.nbsp;''i'iQt ^^�^^nifuselTet quandamvrbemillorum,vfquead introitumportxper-aduerfarios, cogens illos intramurum. Oppido potitus, e�quein-Q^^iibus qu� foras murum erant eaptis vclinterfcdis, c�m iam in- X�X'�nbsp;rcuerteretur, amp; paludem, qu� erat vrbi adiacens, medietasnbsp;, Sclaui videntes noftros in ardo fitos ob difficultarem loci,nbsp;h ^^^bere pugnandi, neclocum adeo fugiendi, infequebantur � tcr-clamore magno, amp; peremerunt ex cis ad L. viros, feeda fuganbsp;Ingens interea pauor omnem Saxoniam , trepidam pro re-'�'^'^^eiusjprohac reinuaiit aduerfa. Terrebant nospr�terea porten-k � iiS� *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;plerifquein locis tempeftate validaconeuft� vi-

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nimiuminculfere: vtriufque lexus facerdo-

�e interierunt, alia multa illo tempore contigerunt didu hor-Pi^^ptcrea nobispr�tereunda. Totum ponduspr�lij exaduerfo iam �picicns rex, exhortandi gratia allocutus eft focios fuos hoc modo:nbsp;bonorum animorum in hac tanta neceflitate, milites mei, f �/. bonisnbsp;quihoftem nonlong�, fedcor�m pofitumtoleratis. Ha�tcnusnbsp;i^eftrisacarmisfemper inuidisgloriose vfus extrafolumnbsp;'io'^^^nrf�^�^^^^i^vbiqjvicbamp;nuncintcrrameaamp;regnomeotcrgavert�.^�Su-

'^mnib.penitus cognouimus,amp;: quod maxime eft nobis folatij,au-eftfolaaudaciapro muro, nobis fpes amp;protedio diuina. Pudeati� C iiij

-ocr page 40-

GESTORVM SAXONICORVM nunc dominos pene totius Europa: inimicis manus dare. Melius bello,fifin�^nbsp;adiacet, milites mei,gloriosemoriamur,qu�mfubie�tihoftibusvitamferuilitetnbsp;ducamus,autcert� moremalarum beftiarum ftranguladeficiamus.PluraloquC'nbsp;rer,milices mei,finoflem verbis vircutemvelaudaciamanimis veftris augeri.Mo-otZjon� uir- 45 melius gladijs qu�m linguis colloquium incipiamus:amp; his di�is, arreptogU'nbsp;� dioamp; clypeoac facralancca ipfe primus equuminhoftem verrit,fortifliminii'nbsp;litisac optimi imperatoris officium gerens. Hoftium adiutores primum refti'nbsp;tere,deindevt fociosviderunttergavettere, obftupefadi,noftrifqjinternnet'�nbsp;extinguuntur. C�terorum ver� alij equis fatigatis villas proximas intrant, cif*nbsp;cumf�fique armatis cum maenijs pariter concremantur : Alij flumen contj'nbsp;�j-rtZ.vlccrior guLim traofnatantes, dum tipaf altior afcendentesuon fuftineCjfluminc obu� 'nbsp;uuntur amp; pereunt. Eo die caftra inuafa, captiulque omnes erepti : fccunflO�nbsp;ac tertio � vicinis vrbibus reliquamultitudo in tantum confumptaeft, vtnu**nbsp;aut rarus difcederet. Sed non ade� incruenta vi�toriafuit de tam fauag^�'^�nbsp;dh- Conradus quippedux fortiterpugnans, animiferuore foHfquc ardore,nbsp;asmors,ltlgt;Ml . T rrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n � � rrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-int�G

Wigmanni iu niorif eaptininbsp;tM.

tura,eiogii. uic nimius ctat, accenius �ltuat, vinc�fque loric� lalutis, dumauram vulncre fagitt� aduerfo gutturis dcfixxcadit. Cuius corpus iuxtaregis�^nbsp;rium honorifice collc�tum, tranfportatur Wormaciam, ibique fcpelitut, vJfnbsp;mni vircute animiamp; corporismagnus atquefamofus,cumfletunbsp;rr�r��4ro-nium Francorum. Tresduces gentisVngari�capti, ducique Henricopf^nbsp;�^^l^mortc, vtdigni erantmuldati funtifuifendio namque crepu^^nbsp;^uiati. Triumphocelebrirexfadus gloriofus,abexcrcitu pater patrite, impeM^^*^^nbsp;appellatus eft. Decretis proinde honoribus dignis laudibus fummsnbsp;tati per fingulasEcclefiaSjSc hoc idem fanift�matri eins per nuncios deman^ jnbsp;cum tripudi� aefumma l�ciciaSaxoniam vidorreuerfus, � populo libcr�tnnbsp;fufeipitur. Neque enim tan�a vi�toria qt�fquam regum intra ducentos a�� jnbsp;ante eum l�tatus cft. Nam ipfi bclloVngarico aberant, Sclauoniconbsp;referuati. Igiturvt fupr�retulimus, c�mdeficeret inrationerc ddendaco*^^^.nbsp;Wz^mrfnn;;� fuyni patruum Wigmannus, intra palatium euftoditur. C�m vetonbsp;proficifei vellet, fimulata inf�rmitate ipfc iter negauit. Vndenbsp;ab imperatorc, quod defti tutus � p�tre amp; matre, loco filij eum afluropftd�^� jj�gt;nbsp;ralit�rque educauerit, honore paterno promoucrit, rogatur ne ei molefh^Yz-cf'nbsp;ferret, c�malia pluragrauaretur. Adh�c nihilvtile audiensimperator,^*nbsp;fit,commendatoeoIbaniComiti. Aliquantisdiebuscumeo degens,nbsp;htec venandi gratia Syluam ire liccret. Ibi abfconditos focios fccumnbsp;perrexit in patriam, amp; occupatis aliquibus vrbibus, iun dto fibi Ecbertonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�

bellio, tiermaiinus

�nu vwiiLka ixxj|-'vlt;.abwxvamp;xx* xlxvxlxxlx �u cxvikV'Xxx uui.ij 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Xdvxxww�^ - i.*

-j-dtAibim- fit,transt Albiamquecocgit. Jlliciim fefenfiflent ducirefiftere non Tini�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/'� � 1 r 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t T� 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� r fL^c.

mit contra imperatorem. Induftria autem ducis Hermanni facileeos opP

N^to w-tOTz� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fubregulosBarbarorum, Saxonibus iamolim infeftos,^.^,^

aijocim.^ concmamp; ftatrcmcius. Du�tus exercitus�ducc, rcpcrcifuntin vrbequ^^ turSuuithleifcranne, amp;pen� eratvt cumvrbe caperentur, nificlamorsnbsp;dam excitarentur, amp; ad arma profiliren t, catf�s tarnen ante portam vrbis ao4^^,nbsp;dragintaarmatis. C�forumfpolijs poticusduxHermannus,difcedit.nbsp;rem qui eum adiuuarcnt, Henricus pr�fcs, cum fratreSifrido, viri cminco^nbsp;fortes, domi militi�que optimi. Fa�ta funt autem hxc initio quadragd�nbsp;ieiunij. Barbari veto poft proximum Pafchairruunt in regionem, ducc���nbsp;bentes Wigmannum, ad facinus tantum non ad imperium. Nullam O�nbsp;agens, fed amp; ipfedux Hermannuscum pr�fidio militariaduolatjVid�nfqiJj^j^^.nbsp;faiixexpecii- etcitum hoftiumgtaucm, fibiparuas admodum belli copiasfafrore, 'nbsp;fdZade/Te lovrgentc, arbitratuseft confultius, differrecertamen indubijs rebuscofnbsp;tis,multitudiniqueimperare,quz maxima in vnamvrbemconfluxcrat,d�ii�^pnbsp;terisdiffiderent,quoquopa�lo poflenr, paccmexpoftularent. Qnodtamc^�^^j.^nbsp;lires confilium a:gr�valdetulerunt,amp;maxime Sifridus,qui erat belJator .nbsp;rimus. Faciunttarnen clues Cocarcfcemiorumvt duximperauerat,pacc^^^.

-ocr page 41-

LIBER T E R T I V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9

^opafto obtinent, quo liberi cum vxoribus amp; natis fupra murum incrmcs a�-^'^endcrent conditione feruili, amp; omnifupelledile in medio vrbis hoftibus teli-fta. C�mintra vrbemirruerent barbari, quidam illorumfuum mancipiuma-^nofcit in cuiufdam liberti vxore , quam c�m rapere de manu viri niteretur, *ftura pugni accipit, irrit�mque padum ex parte Saxonum proclamitat. Vn-^^fi^vtomnesad c�demvercerentur,nullumqucrelinquerent,fedomnesper-'d��tatis necidatent,matrescum natiscaptiuos ducerent. Quodfceluslm-P^fatorvlcifcigeftiens, vidoriaiam de Vngaristpatrata,regiones barbarorum fo^paitanbsp;. ^��l�crintrauit. Confultum de Saxonibus, qui cum ScJauis confpir�rant:nbsp;'cat'�mque cft, Wigmannum �c Ecbcrtum pro hoftibus publicis haberi o-c�teris veto parcere , fiquidem remeare voluiirent ad fuos. Aderatnbsp;'^gatio barbarorum, tributa focios ex more vellc perfoluere nuncians, c�-^dotninationem regionis velle tenere, hoc pado pacem velle, alioquinnbsp;jj� �bcrtate armis ccrtare. Imperator ad h�c refpondit, pacem quidem eisnbsp;omnimodis dare non pofte , nifi iniuriam perpctra^-emendationepurgarent. Omni�que vaftandoamp; ineen-� per illas regiones duxit cxercitum , donee tandem caftris pofitis ftipernbsp;tranfmeandum paludibus difficilimum , ab hoftibus cir--A-tei^go namque via arborum robore obftruitur , ead�mquenbsp;vallatur. Ex aduerfo fluuius fluui�quc contigua palus,nbsp;V�y ''^genti exercitu Sclauu�, bellatores amp; ab opere ab itinere proliibens.nbsp;'ali^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alijs incommodis exercitus, morbo pariter amp; fiime � Dum

pintes dies, mittitur ad Principem barbarorum , qui di-*� Gero ComeSj quatenus imperatori Ce dedat, amicum per id hoftem expertutum. Etant quippe in Gerone mult� bon�nbsp;Pperitiaj in rebus ciuilibusbona conftlia, fatis eloquentiar,mul-prudentiam fuam opere magis oftenderet qu�m ore , innbsp;ftrenuitaSjin dando Iargitas,amp; quod optimum erat,ad cultumdi-ftudium. Igitur pr�fes fupet paludem amp; flumen, cui palus ad-*�^5; barbarum falutabat, cui Sclauus �qualiarefpondir, ad quem ^rx-^*bi eflet, fi bellum gcrercs contra vnum noftrum de feruis domi-etiam contra dominum meum regem: quis tibi exercitus,qu�nbsp;pr�fumas ? Si aliqua vobis virtus affit, fi artes, fi audacia j datenbsp;ad vos tranfeundi, fine nos vobis hue veniendi, amp; �quato lo-^nbsp;Cq '^5. 0 appareat pugnatoris. Sclauus barbarico more frendensamp; mul-P ^uotnens -, irrifit Geronem , imperator�mque amp; omnem exerci*nbsp;multis moleftijs aggrauatum. Gero ad h�ccommotus,vte-�

- ^�.��^dentifl�mi, craftinus inquit, dies declarabit, tu amp; populus tuns an non. Cras cnim nosvobifcumcongredientesproculdu-j ^bitis. Gei-Q denique olim licet multis geftis infignibus clarus habere^nbsp;naagnus ac Celebris vbique pr�dicabatur, e� quodSclauos*nbsp;V^chri cum magna gloria cepiftet. Gero reuerfiis in caftra gt; rctu-Imperator veto de node confurgens j iubet fagittis amp; alijsnbsp;pugnam hoftem prouocarc gt; quaf� vi flumen palud�mquenbsp;'� hSclaui autem hefterna comminationc nihil aliud arbitra-^nbsp;pariter confpirauerc , iter totis viribus defendentes. At Geronbsp;f�hte Ruanis miliari ferme vno � caftris f dcfccndcns, hofte igno^ ^^Lfuisnbsp;'tpcv ^^Po�tes ccleriter conftruxit, fcinilTo nuncio ad Imperatorem, to-1nbsp;Qii? v�fi� barbari, Sii ipfi obuiarc legionibus con-V ^*11 r barbarorum dum longiorem viam currunt, amp; certamennbsp;j.^bgatione diflToluti, militibus citius cedunt nec mora, dum fu-obtruncantur. Stoinef autem colle eminenti cum

'pfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rei expedabat : focios inire fugam cernens gt; fngit.

� loc�que quodam cum duobus fatellicibus repertus � viro

-ocr page 42-

miIitari,cuiusvoc3bulumeratHofcd,certaminedefatigatus,arniifqjnudawscgt; pire c�kis cft:Satellitum alius viuus captuSjImperatoriqj cum capiteamp; fpolijs re-guli,abeodemmiliteprxfenratuseft. ExhocHofed clarusamp;infignishabitu�'nbsp;Mercestamfamofi fadi donatiuum imperiale cum reditu vigintimanfuum-1nbsp;die caftra hoftium inuafa, Sc multi mortales interfe�bi vel capti, cxdefqj in rou lt;�nbsp;nodem protrahebatur.Poftera luce caput fubreguli in campo pofitum, circaqinbsp;fa/.feptua- feptingenticaptiuorumcapitecxfi, eiufqjconfiliariusociilis eriitis,lgt;ng^^nbsp;ginta eftpriuatusjinmedioqjcadaueruminutilisreli�bus. quot;Wignaannusver�amp;Ecb�fnbsp;^�^EebeoM tusfcelerum confeij in Galliam profe�ti ad Hugonem ducem fuga elapfif�i�f'nbsp;inGaiiiam Crebrisvi�totijs imperatorgloriofusfalt;Susatqucfamofus,multorum regun�^i'nbsp;gentiumtimorcmpariteramp;fauorempromeruit.Vndeplurimoslegatosfufcip*'� jnbsp;��glt;�t;on� ji Romanorum fcilicet Sc Gr�corum Sarraccnorunitp,pcr eofq; diuerii generismquot;nbsp;t�uquot;Tlt;^quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^��c^q�Joq'^camp;miravarietateoperisdiftindivis^^^

*nem.��� vafa, ebumeactiam amp;omni generemodificata ftramenta,balfaraum �C generis pigmenta, animaliaSaxonibus antca inuifa,leones Sc Camclos, �nn^^nbsp;IbrutioneSjOmniumqscircumquaqjChriftianor�inilloresatqjfpesfitx. .

W:!^mannu3 CZ Ecbirtusnbsp;reduces.

O thoni recon Cl Hati.

LuJdphi pbus autc filius ImperatoriSjC�m fidem vultferuare amicis,patria cefl�r,Iraliainqgt; j rooM/epuZtc' cum cisadijt,quoagenteannumfcr�totum,diemextremumobijt,totiFranc� ,nbsp;rajobeies. imperio relinqucns fuo vulnere vulnusdurum. Funusautem eius�miui*nbsp;bus debito honorecuratum, Sc ab ItaliaMoguntiam corpus tranflatumdpb^nbsp;lica Albani martyris fepultum eft cum lucbu Sc pla�lt;ftu multorum populoru.nbsp;liquitpoft fef�lium patrisvocabulo infignitum. Liter�autem obituseiusallaitnbsp;funt imperatorijc�m eflet in militia, qua militauit contraRhedarios.nbsp;pterfatis plurimum lacrimarum pro filij interitu fudit:de c�terojquiadhucor 'nbsp;nauitimperiumfuum,re(ftori omnium Deo,fidelitercommifit.Eodcmnbsp;quot;W�gmannus feiensSaxoniam bellatoribus vacuam,a G allia profc(ftus,Saxon�^nbsp;occulte intrauit,domum coniugemqs reuifit,inde fe iterum alienigenis immen* �nbsp;Ecbertusvero interuentumagni pontificisBrunonis ingratiam recipitur. Pnbsp;dus exercitus contra Wigmannum tertia vice vix obtinuit, vt in fide Geronis, ,nbsp;lij^fuifufciperetur,ipfiq5apud imperatoremobtinerent,quopatria coniug^�nbsp;patrimonio cum gratia imp�rial! frueretur.Iniuirusfacramentumterribile�^�'�nbsp;�ccontra imperatorem impcratorifqs regnum, nunquam aliquidiniqu�^^J�nbsp;lioauta�tufaifturum. Itafidedata,inpace eftdimiirus,amp; bonis promi/��o^�nbsp;ab iinperatore ercdus.Pcra�ba c�dc Barbarorum, eo anno p rodigiofte rcs app^.nbsp;Cruces �in-ac- ruere,not� fcilicetcrucis in veftimentis plurimorum, quibus vilis pkiriiuilalnL�nbsp;timor�perculf� aduerfaformidabant, ijdemqj vida multaex parte emendau^^nbsp;runt. Fueruntamp;qui leprasveftiumintcrpretarentur,e�qu�dfubfcqucnsifP.^nbsp;multos mortales corrumperet. Sapientiores autem fignum crucisfalutcm'*nbsp;�ftoriamqjpr�figuraflepr�dicabant, quibusamp;nos fidelem aftenfumpra:bc*^^�,nbsp;ot/wgt;Hwor-j^��-^�P��'^l*�P^*^^*^�'^^�P^^�g�^�^^�^^^�^P�bficdmeritisfan(ftorum,quibnsnnbsp;bus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;leiugiterobfcquiupr�bet,maximcq5patrocinioinclytimartyrisViti,cui3plt;^�

Metalla Saxon,

'Wi^maniii.'S findet rebusnbsp;nouis,

os fuum,dc infirmitate conualefcit,amp; mundo vt fol lucidiftjmus,poft tenebras^^ omnem decorem Sc delicias condonatur. Rebus igitur rite compofitiSjnbsp;nem Franciam Saxoniamqj, Sc vicinas circumquaqs genres, Rom�ftatuens Pnbsp;cxpeditio ita ficifcijLongobardiam perrexit. Ergoqualiter regemLongobaroboriiniB^^-��^nbsp;barium duobusannis obfeftumcumconiugeamp; filijscaptumin exilium dci )nbsp;ueritjRomanos duobus pr�lijs vicerit,Romamqj expugnauerit,duces Benennbsp;I- tanorumfubiecerit,Gra:cosin Calabria Apuliaqjfuperauerit.terraSaxonianbsp;nas argent! aperueritjimpcriumqj cum filioqu�m magnifi�e dilatauerit, no ,nbsp;tenuitatis non eftedicercjfedvt initio hiftori�pr�dixi in tantum fidelidcuounbsp;elaborafte fufficiat. C�tenjmergatuamclaritatemferenitatcmq5,quamp^^^^nbsp;fratrifqjcelfitudo parri�ad omnemhonorem nobifqjad folatiumrelique�nbsp;gnadeuotio opushumile magnificct. At finis ciuilis belli terminus ficlibo i-nimuerodonatuspatri�W'igmannus,�quanimiterfecontinuit,donecnbsp;toris aduetum fperauit.C�m autem eius reuerfio difFerretur, ad aquilonaicsP^^.^

-ocr page 43-

Liber t e r t i v s. 35 ''5fcc�htulit,quafi cum rege Danorum f Halardo bellum ab int�gra mach�flatunbsp;�Mtillc m�dauit ei,fi ducem necaflet, velali� quemlibet principum nofl�t finenbsp;^�lo,eum fibifociare vellet,aliter rem fraudulenteragitafle,no dubitaret.Intereanbsp;emptore pr�tereuntelatrociniaeiusproduntur, lociommcpaliquicompr�-�^Ibamp;tanquam contra publicam rem agentes � duce damnati, ftrangulo vitamA^'-f ^aidernntjipfcaut�cumfratrevixeuafit. Dani antiquitus erantChriftiani, fed ^aiw� ehrtnbsp;j^'doniinus idol is ritu gentili feruientes. Contigit ante al teratione fuper culturanbsp;^otum fieri in quodamconuiuio,regcpr�fente,Danis affirmantibus,Chriftumwi/?�5.nbsp;ii(gt; Deujfed alios fore eo maiores Deos, quippe qui potiora mortalibus

Vn' nbsp;nbsp;nbsp;�^^censEpifeopus,nominePoppo,vnum verum De�patremcumfilio PofpoCo�-

�ia n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifto,amp;fpiritufandojfimulachravero d�mo-

ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deos,teftatus eft.f Alardusauterex,vtpote quiveloxtraditurfuiff aZ.Haral-

der! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tardus ad loquendum, interrogat fi banc fidem per femetipfum

'fier nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;incundantervellerefpondit. Rex verocuftodireclericu vfqj

bff \ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iubet.Mane autem fado,ingentis ponderis ferrum igne fuccendi iu

fidemcatholicam candensferruportareiuflit. Cofeflbr Ghri- Deigt;fum cui-'�icoiferrumrapit,tarndiuqjd�port�t, quoipferexdecernit: manum 'p^*^^^und:isoft�dit,fid�catholicaomnibusprobabil�reddir. Adh�crexnbsp;*�lgt;�s �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deum folum colendu decrcuit,idola refpuenda fubiedisgen

miniftros honore debit� deinde pr�ftitit. Sed quot;'^^db.merit�patris tuiafcributur:CuiusinduftriainillisregionibusEc-^^^dot�qjordinesintant�fulfere.GeroigiturComesn�immemoriuranbsp;vidifteqreuqjcognouifleqbarbariSj�quib. tuaf- �nbsp;l'iscQ ���.^fticuit.Abeislibenterfufeeptus,longius deg�tes barbarescrebrispr�-'^�abnj'''?�'-�tMifecamreg�,cuiuspoteftatiserantSclaui,quidicuturLicicauikfgt;nbsp;�fuper�uitjfratr�qjipfiusintcrfeciqpr�d�magnamabeoextorfit.Eonbsp;lJii�\^P�f^�^poreGeropr3efesSclauos,quidic�turLuiiki,pocctiffim�vicit,amp;:ad vl Piifiasci.vinbsp;finefui tam� graui vulnerCjnepotifqj optimi viri cafu,c2E-'nbsp;plurim� nobilium viror�. Erant duo fubreguli Hermanj^o du

'^'^'^fati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inuicem qu�m f�pe aceufantur, vidus ta-

�^^^cbbur,condemn�tus eft quindecim ralentis argent! � duce.Eada�ri fercns,arma fumere contra duc� cogitauit Sed c�m ci belli conbsp;'^NlIe .?�cetent,miftalegationc,poftulatpra:fidiumabW�gmanno contra du Wr^mannus

^��^^�^��^^^trepoftetpatruo,ci-'^'�'-i^�deftSclauo.Vtaut�fufcipiturinvrb�'J?^jgmannus,ftatimvrbs obit Hcp ab inimico.Dudus quoq; exercitus � duce vrbe obfedit. Intcrinl Herma��� Wigmannuscumpaucis vrb�eftegreiTuSjquaf�nbsp;de Danis auxilia.Pauci dies interer�t, dum vidus bcllatoribusnbsp;^'^'d�jj^^^^^^Utnentisdefecerant. Fueruntetiam qui dicerent, Sclauumfpeciemnbsp;cfnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bellum : Incredibile omnimodis fore,hominem

h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aftuet� bellicas res tam male pr�paratas habuifle,fed id con fi lij ma-

P'^te^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Q�-ioquo pado poftet nepotem vinceret,vt (altem falu tem in

%re ^Peraret,quam inter paganos penitus perdidiftct. Fame itaq; vrbani ae '^^�^^�^^�S�^^^^tijVrbeegredifimtcoadi. DuxSclauum afperiusallo-nequa eius adibus arguit,hocq; ab eo refponfi accepit : Quid

: Eccequos nee tu nee dominus tuus imperatorvin-bs,meapcrfidiainermes alTiftunt. 2\dh�cduxconticuit,eumfuxdi-1)^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p�^iuatuSjfilio ipfius,quem anteaobfidem accepit, omni ipfius pot�

''���^�btes''^igmanni varijs p�nis afflixit, vrbis pr�da fuis militibus do-

^^turniex�refufo,quodibiinter aliavrbis fpoliareperit,ma- simulacrum populo pr�buitjVidorqs in patriam remeauit, Audiens autemnbsp;^'^^'^��b^captam,fociofq;t circumuentos,adorientemverfusiterumfe -{-�Laffliaosnbsp;*^inerfit,egit^cumSclauis,quidicunturVuloini, quomodoMifecam,

-ocr page 44-

Mi/eMCT* B� amicumlmpcratoris,bellolaceflerent,quod cum minime latuit.Q3i*��*^f?jj,3S ^y^^^�^��''quot;��lizIaum,regemBohemiorum:generenimipfiuserat:accepitq}ab eoequitu,,^^nbsp;in- acies. Cumqj contra eura W�gmannus duxiflet exercit�, peditesnbsp;fahxprthu. niifir.Cumqj exiul�uducispaulatimcoram'W�gmannofugcrent,ifqiacanbsp;gi�s protradus effet, �quit�s � tergo immituntur, amp; figno fugientesadnbsp;nem hofti�reuocantur.Cumqjexaduerfoamp;pofttergum prcmcrctur''�^�^nbsp;nus,fugaminirctentauit, A focijsigiturarguiturfceleris,qu�dipfecosadPnbsp;inftigaucrit,fidenfq5equoc�mneccffcfuerit,fugamfacileinicrit.Coadus' jj,nbsp;q uo cefEt,pedeftris cum focijs certamen inijt, eoqj die viriliter pugnans arifnbsp;fenditur.leiunio autem amp; longiori via,quam per totam nodemarmatusiDnbsp;man�cumpaucis admodumaream cuiufdamiamfeffusintrauit.Optiin�te^^i^nbsp;hoftiumc�meumrepcriffentjcxarmis agnofcunt,qu�dvir eminensefTe^',nbsp;gmannum fe fore profeffus eft.At illi arma deponerc exhortati funtffiden�nbsp;de fpondentjfalu� eurn domino fuo pr�fentari,hocqj apud ipfum obtinerCi^nbsp;tenusincolumemimperatorireftituat. lllclicetinvltimaneceffitatc l�rconinbsp;tus,nonimmemorpriftinaenobilitatisacvirtutis,dcdignatusefttalibusmannbsp;dare,petit tarnen vtMifae� de eoannuncient,illi vellearmadeponere,il'gt;i��^ ,nbsp;dare.Dum ad Mifacamipfipcrgunt,vulgusinnumerabileeum circunlt;)at,cu vnbsp;acriter impugnat.Ipfeautcmquamuisfeffus,multis ex eisfufis, tandemnbsp;fumit,amp;potiorihoftiumcumhis verbistradidit: Accipe,inquit,huncglam^nbsp;amp; defer domino tuo,quo pro figho vidori�ill� ten?at,Imperatoriq;ainicotr!*^^^nbsp;mittar,qu�fciat authoftem occifumirridere,vclccrt�propinquumdcflem-^^nbsp;his didisjconuerfus ad orien tem, vt potuit patria voce Deum cxorauit,anim^7�nbsp;multis miferijs amp; incommodis repletam pierati creatoris omnium effudit.lsnnbsp;Wigmanno, talifqj omnibus f�r�, qui contra imperatorcm arma fumfcrunt,nbsp;trem tuum.

Morl.

H�c finit exemplar manufirip tum, In edito hac fe^uuntur.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Imperatoritaqs acceptis armis Wigmanni, denece eius iam cettiorfaftuS) pfit ej^iftolam ad duces amp; pr�fcdos Saxoni� in hune modum.

OTTHO, DIVINO NVTV IMPERATOR AVGVSTVS, HERMANNO ET THIEDERICOnbsp;cibus Ciieterif^ fubliclt;e rei nofirlt;epr^fe�iis, omnia, amabilia.

Tr�juui.

�Wtrla.

KtJarii.

TAEo volentc/alusomniaqjprofpcrcplanefucccdunt. Caetcr�mnuncijCo'^ -^ftantinopolitanircgts,dignitatcfatisinfignes,nosadeunc,pacem,vcintc^)^�^'nbsp;mus, admodumqu�rentcs.C^oquo modo tarnen res geratur, bcllo, Deo volenbsp;te,nosnullo modo tentareaudebunt. Apuliamamp;Calabriam, prouincias,nbsp;hadenus tenuere,nifi conueniamus,dabunt. Si verb voluntati noftrxparuennf�nbsp;prarfenti �ftate coniugem cum �quiuoco noftro in Franciam dirigenrcs,per ffnbsp;xincrum ad deftruendos Sarracenos Deo comit� iterarripiemus, amp;i�caavosnbsp;fponemus.Pr�tereavolumus,vtf�Redares,f�cutaudiuimus,tantamftragenip^^nbsp;fl fun t(fcitis enim qu�m f�pc fidem fregerint,quas iniurias attulcrint) nullam vonbsp;bifcumpacemhabeant.Vndc bec cum Hermanno duce ventilantes ton's vinnbsp;inflate, vtin dcftrudioneeorum finem operi imponatis. Ipfi fi necefle tuennbsp;eos ibimus.Filius nofler in natiuitate Domini coronam � beato Apoftolicomnbsp;p�rij dignitatem fufcepit.Scripta x v. Cal.Febr.in Campaniaiuxta Capuam-

His litteris le�lis in conuentu,in loco, qui diciturWcrla, coram principioquot; frequentiaplebis,vifumeft pacemiam datamRadarijs oportereftare,coquonbsp;tune bellum aduerfus Danos vrgeret,amp; quia copi� minus fuf�icerentaaduonbsp;laparitcrconficienda. Gr�corumitaqjegatisImperatorfatiscredens,partenbsp;ercituscum plcrifq;principalibus virisdirexit adeondidum Jocum,qun^�5^^_

-ocr page 45-

LIBER TERTIVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57

^^fpotifioncm legatoru puella tradcretur,amp; cum honore filio aducerctur. Gr�-ad artes paternasconuerfi( nam er�tab cxordio fer�mundi plurimarum gmmw/i�/'.

� ficiuin domini,amp; quos virtute ncquibant,arte fuperabant)fubitd fupcr impro 5cnihil aduerfifufpicantes,irruunt,caftradiripiunt,pluresoccidunt,pluresnbsp;t�''�^^^�H^os5cConftannnopolinImperatorifuopr2Efcntant. Qui verb efFuge-

Potcranc, rcucrfi ad Imperatorem, quae adafunt,nunciabant. At ille fupcrhis ��gt;otus,ad hoc dedccus dilucndum, cum graui manu viros eminentes dome

innumera multitudine caefa,qui fupercrant capientcs,ob-

vidoriailluftres�fadi, amp; fpolijs hoftium ditati, f,�i�, ^��4^0

^^^^�^^^�confurrexcrunt aducrfus Imperatorem fuum, amp;c machinatione Pcri ��^P*^opri�cuiufdammilitisinfidijsoccidcrunt,locodominimilit�inlm-t(iia ^^�gnantcs. Conftitutusautcm Rex continuo captiuos abfoluinpuellamnbsp;muneribus ad Impcratore deftinauit. Quamipfcnbsp;Qjfj^�*�otradidit,cclebratisq5 magnified nuptijs,omncm Italiam fupcr hocamp;nbsp;' niajp^^�^ml�tiorcs reddidit.Eo tcmporc,quohaccintraltaliamgercbatur,fum- wuhtimmnbsp;Wilhelmus, vkfapicns amp; prudens, pius amp; cundis afFabilis, � patrenbsp;�''^bilnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;��nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;imperium.Cuius mater,licet peregrina,

procreata.Hic cum audiffet aegrotare c�pifle matrem fuaiij ^^�'-*Smirxfan�titatisfceminam,nomine Mathildam,dumqiciuscxpedat Ar4�wlt;/4A(�nbsp;ipfius funus pr�cedit.De cuius laude fi aliquid diccre cupi-�iiia^ ^^it�ius.-quia omne argumentum ingenioli noftri fuperatvirtus tantxfee-�^tii fjenim digne poffit explicate eius vigilantiam erga cultum diuinum�o-. �nanibusmodis,amp; omnigencrccellulamfuamdiuinorumcarminumnbsp;knbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^'^P^ebat.Erat cnim ei cellula Ecclefia: proxima,in qua modied requief-

'l^aomnibusno�tibus c�furgensintratEcclefiam,nihilominusc3tori-I'licJi^j.^�^^^tricibus intra cellulam amp; pro foribus in via triformiter conftftutis, clementiam laudarent atqs bcnedicerent. Ipfa intraEcclefiam in vi-''^�'^�n.'^'^^^�^nibus perleueras, miflarum folennia expe�:abat:deinde infirmes,nbsp;vicino vifitauit,ncccflaria praebuit,deinde pauperib. manumnbsp;�^ituijj�^^fpitcSjquifemperaderat, cum omnilargitatefufcepitmeminem finenbsp;dimifit,nullum fine munufeulis ferd vel neceflarijs adiumentis va-^�P� viatoribus,quos longius de cella profpexit ncceflaria tranf-QpC�^alicet valde humiliter dicb.ac nodlibus exerceret, tame nihil denbsp;knbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minuebat : amp; ficut fcriptu cft,quamuis federet tanquam regina cir-

h^So Populo fempcr amp;: vbiqj,tarnen era tm�rcntium confolatrix. Dome-t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^�^ulos amp; ancillas varijs artibus,littcris quoqueinftituit. Nam amp; i-

P�^ mortem r�gis lucide fatis didicit.Ergo fi omnes virtu-

k T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dcficerecfacundia Homcri vel Maronis fi adefletjno vm mon.

Id nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dierum,plena omni honore,plcna opcrib, bonis amp; elecmo

diuitijs regalibus diftribu tis feruis Dei, ancillis, ac paupcribus i,

Chrifto reddidit, lllo quoq; tempore Bernhardus, vt ab omni po- Ber�i,4rlt;/lt;�. dignifl�mus, diem finiuit extremu.

r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Puper his nemo nos vitupcret prodidi�fe,d um verb periculo no fuc -

^'^^dluimusenimde quodam folitario, infpiritunefeioan manifefta '^�^^�^�regin�amp; Epifeopiinfinitam multitudincm Angeloru cumnbsp;^.^���^osdeferre,vidiire.Igitur Imperator audita matris amp;:filij,c�te-C'^Us ^�^��^�'P^�lium virorum(nam Gero,vir magnus amp; pores, iam antea dc-f�!��te|^*'^^^�^��^t�jiudicauitabexpeditioncFraxineti abftinere,amp;:difpofitisinnbsp;liinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pulfauitquoq5famaeum,quafipleriqi Saxonum

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Quia inutile crat,nec relatione dignii arbitramur.Egref-

halia cum magna gloria,cap to rege Longobardorum, fuperatis Grae-

D

-ocr page 46-

GEST. SAXONIC. LIB. III.

cisvi�l:isq5Sarracenis,cumvi�lricibusalisGalliam ingrcfluseft,'indeGcrraanix tranficurus,amp;proximumPafchalococelcbriQuidilingeburgcclebrr�turus:vbigt;nbsp;S� diuerfarum gentium multicudo conueniens,reftitutum patri� cum filio cum�inbsp;gno gaudio celebrant.Manens aucem ibi ly.dicbus non ampliuSjdcfcendit inde�nbsp;3flt;r/y�r5�afcenfionem domini apud Merfeburgcelcbraturus. Triftisautem illalocape^nbsp;nuc^^arsquot; ^m^�^^^b^�^5�bituoptimiviriDucisHermannij qufprudenti� amp;iuftitix,ini^nbsp;Lelat�iAf- vigilanci� in rebus ciuilib.amp;externiSjCun�tis retro mortalibus�tcrnam rcliq�'^nbsp;M^a'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;memoriam. Poft fu'fceptos ab Africa legatos, cum regio honoreamp;munere VI

tantcSjfecum fecit manere.Tertiaautemferia ante Pentccoft�,locodeucnit�^^^ MMeba diciturMimileuu.Proximanodciuxtamoremdiluculodeledoconfurgcns,^^nbsp;durais amp; matutinis laudibus intercrat.Poft h�c paululum requieuit. Millai'^nbsp;indeofficijscelebratis,paupcribusiuxtamoremmanusporrexit,paululuing*� jnbsp;uitjiterumqs in ledorequieuit.Cumautemhora effet,proccfl�tl�cus,amp;hil�*^'nbsp;menfam refedit.Peradominifterio,vefpertinislaudibusinterfuit. Pcradonbsp;ticoEuangelij, �ftuari atqjfatigari iam c�pit. Quod cum intellexiffent Pfio^ f pnbsp;circumftantes,fedilicumimpofuerunt.lnclinante autem caput, quafiiadc^^^^,nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fet,refocillaucrunt:expeditoq;facramentodiuini corporisamp;fanguinis,

t fanitmiirt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gemitu dim magna tranquillitate vltimum fpiritum cum diuinis*�

pietaticreatoris omnium tradidit.Tranfportatur inde in cubiculunuamp;cum fer�,nunciatur populo mors eins. Populus autem pro eins laudenbsp;adionemultalocutus,memorauiteum paterna fuftedos rexifle piccace,^*^nbsp;ftib.eosliberaffe,fuperbos hoftes,Auarcs,Sarraccnos,Danos,Sclauos,ari�^j^[j,inbsp;ciffe,Italiamfubiugaffe,delubraDcoruminvicinisgentib.dcftruxiffc,cc^P -jjinbsp;niftrorumqj ordines conftituiffe, multaqj alia bona inuicem conferentes,nbsp;Ot/joK nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iamfadojlicetiamolimvnduseffecinreg^^�g.

S'h^aroriim eruptm.

� beato ApoftoKco defignatus in Imperatorem,fpei vnicx totius Ecclcfi^^j �/ecZaraf��. ratOHSfilio,vtiniti�,certatimmauus dabant,fidempolicentes,amp;oper3^ .^onbsp;contraomnesaduerfariosfacramentismilitarib.confirmantes.Igitiirab**�nbsp;ab omni populo eledus in Principem,tranftulit corpus patris in ciuitarcnajT^^jj, jnbsp;�thanistfe- ipfe ftianiguific� c5ftruxit,vocabulo Magdabutg. Itaq; defundus eft No**'nbsp;quartaferiaante PentecoftcnImpcratorRomanorum, rex gentium, diu�*�-jdSnbsp;humanarumqjrerummultaac religiofa feculis relinquens monumenta-anno primo,qui eft adominicaincarnatione 537. Vngari Francia amp; Ale*�nbsp;amp; Galliam vfqj adOceanum,Burgundiamq5 deuaftantes perltalia*�nbsp;redierunt.MonafteriaS. Galli amp; S. Bonifacij cremantur.

Rudolphus rex Burgundiaj amp; Arnoldus Dux Noricorum, obicrunt.

DE *

VITICHINDI MONACHI BENEDICTINI rebus gefiisSaxonum ac Ottonis, aliorum^Imferntorurn^nbsp;Ubriterty�^ vltimi finis.

-ocr page 47-

APPENDIX DE FAMILIA

Et rebvs gestis Palatino-

RVM SaXONI�, E CHRO-nico Gorecenfi.


Omes Fridcricus.fama referentehuius nominis primus de nobilifsima antiquorum Saxonum amp; Francoru profapiaori- pridericuf i.nbsp;ginem ducens nobilitatis gradu non inferiore domina Agne-r tem,procerumde W�maref�liam,fibiinconiugiofociauit,ex f^x�rnbsp;quafilios Adclbcrtum S.mecropolitana: ccclefix Bremenfisnbsp;Archiepifcopu,Dedonem amp;Fridericu,PalatinosComites,nbsp;regalium dccrctorum maximos principes, filiamq; vnam


tctij 'PScncrauit.Ecquoniam eadem domina Agnes, more antiquoru tarn lit-

a], ^'^diuerfaruraartiumdifciplinisapudQuideJ�nburgpulchr�fuitinftru tis iducatia. �^rcutnjnPiai�gj.fl-aJen�ecclefiaCanonicufecit:DedonefubregeHen-rebus militaribusimplicauitiFridcricu Abbati FuldenfiN.ncpotifci- Mdirichs.

Pbgj ��^��iSimeonis,ab ipfis in Gozeke conftrudam,in aquilonari videlicet EHij �'^^^^runiq; rogatu fepdiiuntur,fupcr quorum tumulum � fucceflbribus fuisnbsp;protomartyrisStephaniconftrudum,confpicitur.Vbitc-diQjj '^Eeorumtranfierat,filios,pr2edidosfcilicetfratrcs,ha:reditaszqualancenbsp;^'�^^�^^Q�cicbat.Vnde contigit,vt medietas huiusmontis (Goreke) pars vi-in quacaftrum antiquiflimum conftrudum habcbatur,eis defernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;occidentalem propinqui eorum obtinerent.

n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;primxui cultum diuinum,quern dudum pari mente concepc

perducere feftinauerunt, vbi hunc locum ����� f��^* ��felgt;gioniaptumperfpexerunt,caftrofubucrfo,tcmplumhoc� fundanbsp;fejiic^'^'^^�^^^'^ritjraonachicamq} vitam Burcardi HalberftadenfisEpifcopi^ofi-monaftic� religionisvi-P*-�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fua,quantumfufl�ccrc fperabantpr�-

�^Q'rtulerunt.FadaautcmGorecenfisc�nobijinchoatiopcrhibeturan-ferii ^*^^^^�onis Domini m. xli. r�gnante Henrico i ii. ahno quarto, 8. Cal. x'bo'^^.^�.�^^^�cctdie,quaannunciatiodominicacclebratur.Eftqjfadainhononbsp;Paluatoris noftri Icfu Chrifti,eiusq5 genitricis ac perp�tuas Virginis,nbsp;Michaelis Archangel!.

f�'%''�?,^^^�^riationis domini m. xliii. Adelbertus Epifeopatum Bremenfis �'^^'^�ecclefi�adeptusfratribus fu�partis ccfl�tiureha:reditatis,eofci- tbicfdje�aZnbsp;L���I'^^renushiclocuscumomnibus ad fepertinentibus Bremenfis ec- mm�s.nbsp;�biacetetditionibus.

�'''VILEGIVM de FVNDATIONE GORE-

CENSIS MONASTERII.

*^^''41b^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;futurisqu�m pr�fentibus Chrifti fidclibus,qu�d

�, .Pridericus,Palatinipr�fides,hocc�nobiumGozeka,quodinno-Chrifti, amp; in honorem fandifl�m� Mari� Virginis, ge-^*�^^^ariMicha�lis Archangel!,proremedioanimarum noftrarum velparcntum,expatrimonionoftro conftruximus,cumnbsp;rinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^��'��^^ritijs fuis fand�Ecclefi� Bremenfi tradidimus,hoc videlicet fta-

R *^*jrroftriaudontatc confirmantes,vtordomonafticus,quefecun-h�cinftituimusjfuturis perpetuistemporibus inuio

I ^^^�^erredidilibcramhabeat cledionem,fed eledus Bremenfi Ar-

-ocr page 48-

40 DE FAMILIA PALAT. SAXON.

chicpifcopo pr5efentetiir,amp; per cum huic loco proponatur.Decrc�imus infup^� A�uaMasfcu vt quifquisriti hac ftifpe noftralaicus C�teris �catc prouc�tiorfuerit,hicnoftw �nbsp;Fntcatr. fl-jfm-�Qne IjuicIocoad�ocatusc�ftituatur.Siver� euenent,quodabfit,vi:tali5|,^nbsp;ftirpenoftradef�ciat,qu�cumqj Abbas cumc�filio fratr� ad defenfion�amp;''igt;^^nbsp;tare loci expetieritjbunc Archiepifeopus Bremenl�s aduocat� c�fticuet:nbsp;uocatusn5qu�fuafunt,qu�ratjnccpopul�fuiEtuitionic�tniflumviol�tcrautquot;�nbsp;iuft� opprim�t,fed omnia cum confilio Abbatis agat atqj difponat, nee extra etnbsp;voluncat�aliquid in populo pr�fumat.Ordinamus eti�atqj ftatuimuSjVtinmo .nbsp;ment�amp;conf�rmation�huiusdeditionis,ad fupplem�nt� monachor�,h�cb'nbsp;fto r�gi militanti�,quadragintalibr� argent! Frific�monet�cleuioris,amp; to��nbsp;lanei panni ex �rario Bremenfis Archiepifeopi annuatim pcrfoluantur.VtaiKnbsp;h�crata�dinconuulfapermaneantper fuccedentem generationenijintcftm^�^nbsp;jj-^jj^^^j.^f^niumpofterislitterisiuftimus commendari,amp;figilli noftriimpreftionenrmnbsp;fin.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T eftes huius rei funtifti:Burcardus,HaIberftadciis Epifcopus,Eppo,Cic�l)sti

fcopus,Winthcrus,McrsburgcnfisEpifcopus,Hatolfus,Adelbertus,Suiclcg^�^ ; DeJa, Mar- AdoIfus.Canonici BremcnfcSjDedo MarchiOjamp;fratrcs cius Gero,Timo,f unbsp;chia Myfa. fgj Jg Brcndeliberishominibus,RudolphusdeGoftilice,FridericusdeLcm�^j^nbsp;Helinpertus de Widefcndrope,Sigeboto de Stuuen:Minifterialesnbsp;becko amp; frater eins Gerungus amp; Godefcalcus, Mecelinus.Dat. j.Cal.O�oJ�/ jnbsp;noincarnationisdominiM. lui. indidione in, Epifeopatus domininbsp;Archiepifeopi anno odauo. Adum Gozekain Chrifti nomine f�liciter,nbsp;Anno incarnationisdomini m. LVi.tertioNonasMaij,DedoComesnbsp;fquot;^gt;s^P'J�^P3gnroPolcte�quodamclerico,quemobcrimina fibinbsp;fuoAdclberto,Brcmeni�Epifcopo,ciiftodiendumfufceperat,fin)ulatoobi04 .nbsp;i�ggf�^^*^ur,amp;ininguina,dumfcanditequutn, occultatoenfeperfodimr.nbsp;eus verb � militibus accurentibiis coprehenfus,Palatino iam femiuiuo eftnbsp;nbsp;nbsp;�

MoJtratio. tatus,fciiicetqua�percundand�,qua morte foret puniendus. Vbiabeoco tur,mirum didu manibus cxten(�s,oculis furfum Icuatis, voce quanbsp;verba beau protomartyrisStephanidixiftcperhibetur.-DomineIefnCht��� jp. )*nbsp;Sifuhura P� Sf�irit� meu amp; ne ftatuas illi hoc in pcccatfi.Qmo dido t�didu quanbsp;fius Palatini n5 fol�clericus no laeditur,ver�m liber abire permittirur. Et�nbsp;hocordinedefunduSjImpcraroreHericoGoflari� iub�teluduamp;:nbsp;� moefttumulatus.Hiceratvir bonus amp;iuftus,amp; circacultuDcidcuotiinmnbsp;rituales qualcfcunq; perfonas ac ft dominos venerabatur, cum viduar�S^^^^j^i�nbsp;norun�nifipaterdiceretur.Pr�terearebusmilitarib�adeofuitaptiffimuS)nbsp;Hmncwui. int�poribusncminivideretureflefec�dus, VndeinexpcditioneVngario�Ljf�'nbsp;c^j. ^'^^���geHenric� terti�,annoincarnationisdominiM.XLiii.ftida,c�disvirtiito�j^i^iinbsp;ri fe pr�tulitfprimus ftirps fu� monarchiaPalatij � rege promcruit.N�cit'^nbsp;amp; ingenio fluui� Raban rex trafuadauit,amp;: tres vrbes maximas capir,vaft^nbsp;nbsp;nbsp;in 4'�

fucc�dit.Huiceti�idemrexH�ricusVill�Scieritene,qu�adregn�pe^^�^ rrilt;ierrc�jii. ptoptium tradidit,quam h�cEcclefi� die dedicationis fuarper fratresmO^Kjj)nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iDeJonii /uc-fpecialitctobtu�t.Eo defundo,quia filiumlegitimum nonhabuit,

palatij dominns Fridericus,germanuseius,�regcfufccpit.

Aibtrti Ar- Anno m, LXXiii.Dominus Adclbcr, Archicpiic.morboamp;�tatc rs'quot;' L^al.April.Goflari�debit�pcrfoluitnatur�. Corpuseiusin fede epiicopnbsp;iSrtCM concio dclat� in medi� crypt� beat� dei genitricishonorific� eft humat�.De ho^nbsp;c-txorti/mw dunbsp;nbsp;nbsp;H�ticus adhuc iuuenis pafeha Wormaci� celebraret,i nter facta

r� fol�nia,debit� rant� folcnnitati fermoncfaciens,d�moniac� curauet� CO tam fuis q uam totius populi,qui adcrat,precibus.Ibi etiam permiflt��*�^jp(;if�'nbsp;Gratia lt;!�gt;�lt;/archiepifeopi,rexprim�armabellicafcfuccinxit.Eratcnimpr�c�tertsP,nbsp;^���5 *-^�� ticcoptfthtnus,atq5 ad illiusnut� regni pendebatgubcrnacula.r^� [g'nbsp;viradmirada�c�pundioniSjamp;pr�cipu�dumfalutar�deo hoftiam oficnbsp;tus in lachrimaseffluebat.Pr�terea fuit ore fac�difl�m�,corpore caftimm �^^ pOnbsp;vtferebatur,virgoabvtero matris perm�ftt. DominusFrider.Cornes pfnbsp;obituin fratrum fuorum v bi fuperftes folus rcmanfit, qua mentis dcuoti

-ocr page 49-

appendix. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41

�� �Gozeka ante refpexerat,n�c voti fui copos efFe6tus,indicijs . ^^^*bus aperire ftuduitjdcniqj taco magis huius ecclefi� vtilitatibus poftmonbsp;dcuotionis eins refrigefceret ftudi�,velut quoddam incitamentum,nbsp;Mlnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^.bbatem Fridericum diuinitus illi credimus adhibitu. His etcnitn no-

domini fibi credit� omni hora folicit� infudauit. Et quod potuit per .nbsp;nbsp;nbsp;potuit ad h�c dum palatinum exhortando indefinenter excitauit.

^iii ^xx V. dominusFridericuSjComcsPalatinuscummuItisSaxoni� properdita eins gratia abfqj omni exceptionefenbsp;humiliatoilliiureiurandofir-'�it-Vb'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poft ann�amp;dimidi�,recepta regis gratia,repatria

�gt;Us nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ardiflima euftodia detinetur, Sc non t�t�m reditus, verum

filltranfmiir^jindigentixfua: fubtraherepotuit (res mira) cura Mennbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in vtilitatem huius expendit monaftcrij. Deniq; Bibliothecam ex �(t/iotU4.

'quot;Mhnonnullos alios codices digna pecunia jj �^auit,quos alinis portantibus hue deferri mandauit.

Me^^��^iNvsPalatinusFridcricus,filiorumdudusamore,dominamHeduiga, Mnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobilifl�mogenere,iamdudumvxoremduxeranexquafi- s�-

''�^�Vna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^hiarum fic ctiam nominis fui haeredem exopta

5 ^hdericumnuncupauit.Cui,cum vixpuerilesannostranfeendit,filia f^jeric.iiL �tti�'^^atchionisde Alflebeconiugemfociauit. H�c Adelheid fuit di�a, tamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;��

1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�Ki'^xor.

Msff J� *�nior Palatinus Fridericus,dum accept� coniugis vix an nis 4.amplexi� Miq ��^^'^�r,quadam die iuxta curtim fuam,Sipplice didam more feculari� ve-^eledabatur. Militibus autem,vt fieri folct,per fyluahuc atque illuc dif-equorefid�s,canesadhortadofolus infequerctur,amp;ecce

P^^Theodericusamp;VdalricusdeDeidenlibe,amp;RcinhardusdeRunefti- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj^

Nato'' �oeis colurg�tes iuuen� occider�t,amp; nefario op�r� audadoper- t^det. � pfljnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;euaferunt.Hicquianullamcaufam mortisergaeoshabuit,cuius

Nlii, ^^�^gt;lEamfitconfilio,noftrononpatet iudicio. Sedquia digrelfion� redeamus.Milites huius facinoris nefeij, equ� per capos amp; l�lnbsp;Nmnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abfq; feflore ferri cofpicicntes,ftupore amp; metu perculfi,Iaxis fre

^*^M(]'^^'^*^^sfubditiscirc�uolant,domin�quxritant,qu�dem� occifumrepe-Quali m�tis afpexerint oculo, ne prolixitas le�lori fitfaftidio,quifq; Igftur cadauer exanime feretro impon�tes hue perduxerunt, q,nbsp;^''^^�^etsburgcfisEpifcopuSjamp;AbbasFridcricus inMonafterioGoze-nimio c�mendauerunt. Ada funt h�c anno domini m. lxxxv.nbsp;in loco occifionis eius lignea crux,mira: magnitudinis perhi be-'^^9? adhuc hodie occifionis eius facinus in memoria reuocari videnbsp;f ^v^P�^�^�fcuntesnosquoq}vidimus,ci�fqueprorcquiecxorauimus.nbsp;.Mrij �Nge�^�tur,dominusPalatinusfeniorcircaAlbi�fluui�comoratur:quinbsp;interefle primodifpofuittfedc�municatonbsp;iocepto declinauit. Tricefimaveto depofitionis fu�dicGozckc ve-N^ibi � '�'^eius perfcx dies cotinuos magnific� celebrauit.Pr�terea,vt per- �,nbsp;affenfu curtim fu�,T undorf dida,cu omnibus pertin�nbsp;vtriufq; fexus nobili� perfonaru i ft i tradidit ecclefi�, Studeteiusn�nbsp;Np 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;petpetu� quifquainfirmare pr�fumat, ne poftmod� rogatu

(Njv ^5*^*^n3peratorhuiusvocabuli4.fuiaudoritatepriuilcgijconfirm2uit.

Fn^ienew Pt NecmultopoftilluftriviroComiti

h ^Q'Horum extitcre filij Rafpo Henricus,amp; genere amp; nomme primus unj^r. r�-r ouincialisl,udouicus. Inter quospraedidus puer Fri de rie us, quo ufqs

D iij

-ocr page 50-

41 DE FAMILIA PALAT. SAXON.

Pythagoric�littcr�biuiumattingerctjcfteducatus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a j

Friderico n. D O MIN V s quoqj Palatinus Fridcricus hxriliorbatuspignorc, amp; cote i�monafl.Ga feniOjfi�c fpc cxiftcns fobolisprocrcand�,quod vnic� faludsfuxarbitraoatnbsp;dominum. Eni�'^nbsp;qu�diufubftitit in corpore, omnimodoprofei�ibusGozeccfis inuigilauicccnbsp;fi�.Quodaut� per fe minus potuir,extraneosfupplere fummopere prouocanbsp;Horcatii namq) illiusquida Retherus,deTuringia oriundus, omne patnmo �nbsp;quod in Holtzegglide ad fc pertinuic,cum omni vtilitate hue pr�cariauit.Minbsp;Albertus � rialisetiamquid�dominiPalatinijVOcabuIo AmdunguSj� quod�Albcrtodenbsp;SMternbcim derenhcim exc�catus,m�fis � .in Vitftide 4.M. Craunekele ab eonbsp;illi reconciliatus.Quem dominus Palatinus,ipfo rogance,cum iifdcmnbsp;zeceni�contulitecclcti�.Sigfridusetiamquid�virfortisamp;: ftrcnuus pronbsp;dominiPalatiniinquad�infulaAlbi�fluminispaganumgiganrexmagndunbsp;ducHo trium phauir:qu� pro recopenfatione Palatinus 3. man�s amp;nbsp;renftideremunerauinquipoftmod�Palatiniinftigatus amorecurapr�li�^��^^j^nbsp;diolcipfum Gozecenbcradiditecclcfix.Nechocpr�termiuendumxibn��nbsp;qu�d Rudolph us amp;:Hermannus de Goftilice pro quod�Eberhardo,huiu�nbsp;h� homine,occifo metu Palatini magnam parce prxdior�mancipiorubnbsp;tulerunc.Prxterea Palatinus extrafratres fuos y.manfos in Grodeftctc,trcsnbsp;dere,4.in Greuendorp,x.in Loeftede maiori,i.inThuringim adhuc viued^nbsp;nauerar,quos diefepulcurxfu�propinqui coram tfftibusconfirmaucrunt�nbsp;Anno dominiM. lxxxvi ii.tyduscximium occu buit,quod in �lo t�porcnbsp;clariushuic loco refuIfit.Nam dominus Palatinu.s vit bonus amp;iuftus,aliqd�^*^^^/nbsp;vi febrium fatigatus in prouincia Barboge, debit� natur� foluit, amp;plcnusnbsp;6. Cal.lun.migrauitad dominum. Hicquamdiuincorporevixitjvnicafp^^^jnbsp;zcccniisEcclcb�fol.imcnamp;gloriafuit. �xquodifceflic,quipari mentis anbsp;dementia, hunclocum refpexcric,heu poftcum nou furrexit.Memorandadicemusncnbsp;n fie vfusfuifle perhibeturpotentia,vt Dei in imperio mifericordi�nbsp;iudicio magis tenerosamp; fcelcftos�clenitate ac mifericordi�,quamfeueritanbsp;dici�riacohcrceret. Referuntctiamquodlitterarum feientia adeonbsp;denfiinfl:rudusfuerit,vtepiftolastranfmiflasperfelegeretamp;intcnigcrct,a^^[^nbsp;pellanos in diuino officio errantescorrigeret. Itaqj corpus eius magnarud�^^^ij,nbsp;cxcquiarumgloriaGozekeperducitur,amp;perAbbatemFridericumadfid*nbsp;plagamfilijfepelitur.Quorum memoria vciugicer h�cfitcor�mpofitajho^,^^^^nbsp;culos tumulis eorum �ftimamus aferibendos.Horum fumma fub oi�onafnbsp;meroconftringitur.

ifitaphium

�cce Palatinus Comes �^Jpesgerminis hutus, Filius at^paterfunt po�tipar it er.nbsp;Subpacis fr ede Frideric eft diFlus vter^nbsp;Fr go moriiuuenem contigit ante pat rem.nbsp;Hie nulli nocuus ePi infins fraude peremptus..nbsp;His mifirens dominus det 'veniam petimus.

Julius in frxtispatremnotat iUe Calendis.^ In Februinonis occidit at iuuenis.

Trictmcus P� flhumus.

Palatini Comitis occifi filius Fridcricus fa�lus iuuenis arma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

tern�h�rcditatic�dominari vellet vitricus ex parte matris in muleis Pra�terea ComesFridericusdeSumerfchenburglicetconfanguincuseinnbsp;friJerieus.co Palatino Comitatu adhucinfantulu exh�rcdicauit.Q^ quia alio ing�ni�nbsp;bur^^us'.quot;�quot;^ tuit,ferro expeteredifpofuit,fedfanoamicor� c�filioab hacinteciocfednbsp;TriJenci Po- V E RVM iuccr fcSc vitricuminimicitiapublicaexorta,eoufq;�nbsp;�jthumtcumvi profui iniuria,qu�m pto pattisintcrfcdioneducllo apudMcrsbutgcu PP fednbsp;trico/muitasnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jciau�horitasinterccpiflet.Sicpaccintcc

�AnO'

S�

in breui ah vtrifq; violata,ireratur homicidia,rapin� amp; incedia.Vnde biro c�filio,ad reg� fc c�tulit:cuius auxilio vitric� principefqs Saxoniepnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjfj

feftauit.Siqd� co teporegraues inter cos excreuerat inimicitia^- Et quo

-ocr page 51-

appendix. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45

^'busabundauitiniquitaSjPalatinus Fridericus pr�dijs in Tundorp ccclcfiam �Zcccnfempriuauit: quibus Fridericum cognomentoColfon inbeneficiauit.nbsp;^�usdcccftandi operis querimoniam Abbas C�radus Halberftadquidem ven-niinim� perfcucrans in caflum laborauit.

^��Uinusquoq5Fridericus Agnctam,H�riciducisdeLintburch filia, vxor� rxtro-lUt-^�^:exquaduosfilios,Henric�amp;Frideric�gencrauit.-quibusaduIns, Henric� �*peh�redismilitixaptauit,Fridericum ver�apudParchenopolin Canonicenbsp;jQfefl�oni affociauit.SubeodcmtemporePalatinumFridcricumComitemque

Hi ??'���^�^nullis pr�di j s Sgt;c Gozeccnfis ecclefi� aduocatia fe Palatin us abdica-

� QetnPalatinus Fridericusinternorumincifioneinfirmatus,perinternuncios �. p'^'^�nabfentem exorauit, quatenusfu� pro remedio animx,Gozecenfi ec-bhnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;reftiruat.Sed amp;: hoc petifle perhibetur,vt fi vita decederet,patri-

fcpeliretur. Quas eius petitiones ilia feexpletura tunc ^tefponditjfed poftmodum etiam audifle negauit.

bej/^^palatinus apudTiggclfl;idemoritur,amp;Ottonisantifl:itisimperio,Hal-Qnodmiro Deia0lumiudicio,vtquiprimus patrum fuorum^'* quoqj eorum priuarctur fepultura.

*'^^0 � nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;regnumtenuit,amp;ecclefiaGozecenfisaIiquandiuturn AmUtioduf-

quidam congregationis illius pr�pofitus, quibuldam ^bb �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,quibufdafh etiamconfanguinitatisaffinitatefecomitantibus,

iter arripuit. Res penirusfratreslatuit.Iammc-detinentur, fugantur, fpoliantur, vix tandem (jiiQ * tnerentur. Q^niam via tarn praua, qu�m domino fuit contraria,nbsp;^'^t'ric �*^��^^�-ixitnimia,non minor reduxitignominia.AgnetisPalatin�filius HcmidPai.nbsp;*'�^'111$nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^oritur,amp; apud Sultze tumulatur. Vnde Fndericus frater eius ger

fraudul�ter extratlus,gladio accingitur,eiq5 Frizonis Co- reli^io/um 'vi

� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Gozecen�s 'verhd:nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�/juuntar �e Friderico amp; Faldtinatu Saxo-

dei�dsadMyfitenfestran�ato^nofirafunt^partimexeodem�hro-ex Anndlihue Turiagicis concinndtd.

A'^�'^^ricusdefertiproterueordinisfani,amp;:violatiiuramenti,apudNort-'�ocatj J5^�cpi.Magdeburg,reus facluSjMagdeburgum ad caufamdicendam Adi^erttr^-^^^^fnen. ^/�'^P�ter3':^iominemfugere,qusEibicxpedandafibifententiaefl'cr.

f^''^eri i? f P^^ hanc vita �ternarum p�narum cruciatus dcnunciantur, per-Ced' nbsp;nbsp;patitur,vt coniugio eiurato,iterum clerici habitum afliimferit.

�''i \^^^^���ocxindcPalatinatus alienarumfamiliarumPrincipibus.In his pri- palatini sa-Hermanvs, Comes Winceburgenfis, hoftibus vfi erto Comitibus, quibus cum faceretLotharius,DuxSaxoni�,

AFriderico BarbaroflaC�f PalatinatumSaxoni� confequitur j^jLandgi-afiusTuringi�.Habuitisfuccefl'oresLudouicumamp;Henri- Hermannus

is Pontifieem Romanum demeriturus ,Imperatorem (e dignitate ea pericula, eos laborcs, quf mortem cinbsp;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^�rish�reditatem ita adeunt Henricus,

��nenfis,amp; Henricus dux Brabanti�,vt ille Turingiam cum Palatina- H?r!a'j,jx�r ^^^cHefliamobtinerct.AcmanfitdeindeHcnricipoftcritativtraqsdi

V'^^^ali nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dignitatum illius vfurpationibus accompellationibus Palatina- ladnat. sax.

uorundam fubie�lorum traduum mentio omittiturxum ta-titulospr�ftant,maneant acretineantur.

FINIS.

D iiij


1

-ocr page 52-

HISTORIA HENRICI LEO-

NIS. DVCIS BAVARI� ET SAXONIA EXCERPTA DE AnNALIBVS HeLMOLDI,nbsp;Arnoldi,amp; Saxon.Crancij.

�x He Imo Ido.

EnricvsLco (patre poft expedi tionem Turingicam ConradumC�f.vitadefun�lo^obtinuitDucat�Saxonixanbsp;puer infantulus.T�c Domina Gertrudis,matcrpucri,dedi^^^^nbsp;ricode Badewid Wagirenfiumprouinci�,acceptaabcoPnbsp;nia,volens fufeitare prefluras Adolfo Comici, eo quod nodnbsp;rec eum.Poftquam autem eadein Domina nup�tnbsp;tri Conradi r�gis,amp; alicnata eft � negocijs ducatus, accefl�*^



1�1.C457 HenricHS Lfonbsp;fucceclit fatrinbsp;futr.nbsp;Certrudis,nbsp;JUtnricinbsp;tnater.nbsp;AdolffiS 11nbsp;Comes Ho/-fatis.

H�ricits D�* Ahftrn,

fus Comes ad ducempucrum,amp;coniiliarios eins,adurus caufamfuamfupc'� girenfi terra, pr�ualuitqjamp; iuftioricaufaamp;audioripecunia. Diftenfionesnbsp;qu� fuerunt inter Adolfum amp; Henricum, talitcr compacatx funt, vt Ado* **nbsp;geberg amp; omni Wagirorum terra potiretur, Henricus in recompcnfationcnbsp;ciperetRaccsburgamp;tcrramPolaborum. �

Cap.6j. Vbicrucc fignatorumexercitustertius (fuit hoc Conradi Cxf. tempo*'* �tiiumfacr� fcdcuouit ad gentem Sclauorum, Obotritos fcilicet amp; Luticios, vlturimo* jnbsp;otttX�s* exterminia,qu�intulcrantChrifticolis, praecipu�ver�Danis.Expedition* .nbsp;fiu^Duc�. capitaneifuercAlberoHamcmburgenfisamp;vniuerfiS3xoni�Epifcopi:p**^.jcnbsp;Henricus Duxadolefcens,ConradusDuxdeZaringc, Adelbertus MatO*nbsp;SoltwedelcjConradus de Within.

Cap. 69. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diebus illis,dux nofter adolefcens,dominam Clcmentiam, filiam

Cap. 69, Henriet nu-ftite,nbsp;felHiiritinnbsp;Slauis.

i.inu. di,ducisde Zcringge,duxitvxorem,c�pitq5dominari in vniuerfatcrraSl**^^^, fucc^cfcensfenfimamp;sinualefcens.QuotiensenitnolFendiftenteumSlaui)**^nbsp;uiteis Martiammanum,dederuntq^;ei pro vita fimul amp;patria quiequidnbsp;voluifter.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^jfC-

Cap 71 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diebusilliscongregauitDuxcxcrcitum,vtabirctinBauariam,

ixfidttoid ret ducatum,quem vitricusfuus, Henricus, frater Conradi Regis, occup^^^jvt uartca.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;VcuitctgoadcumDomiuusnoftctEpifcopus ViccIinus,Luncnbiirgi,*^*�p

gt;p�A�^***�P^'*'^�^^^�'*^�P*'oEpifcopatusfuipromotionc.CuiDux,Faciam,inqu**��jj�ii, burg,inMgtt hortamini,fiad nosrefpedum habere voliieritis.Ad queEpifcopus,Pafa***f^jli-air, propter eum qui fe humiliauit propter nos, meipfum in propriet�renbsp;cuideclientibusveftris,nedum vobiSjCuiDominusampliorem interP*'*^ jpC-4�nbsp;contulit magnificentiam, tarn generis qu�m potenti�. Et his didis fecitnbsp;ceffitasimperabat,amp;fufcepitepifcopatumpervirgam,dcmanuDucis-quiorautem fadus Dux,ait:Quiavidemus vos obedientes efte voluntati nfnbsp;oportet amp;nos famftitativeftr� condignamgerere reucrentiam,amp;pct***P ponbsp;c�tero proniores adefle. Sed quia nunc in procindu fumus itineris, or�*nbsp;veftr� cauf� prolixins tempus requirir,damus interim vobis villam BozoCsHnbsp;petiftis cum fuapertinentia Dulzaniza, vt �dificetis vobis domum innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjfpo'

r�noftr�,amp;pra:ftolaripoft�tis reditumnoftrum.TnnccnimpropicioDoo^^j^^ijC Adoifi Hal- nendisrebus veftrispropenfi�sinftabimus.RogauitqjComit� Adolfunijnbsp;�donation! pr�beretaifenfum.CuirefponditComeSjExquoflexuseftadP�^^giii fquot;nbsp;decetnosvoluntatieinsoccurrere,amp; propofle noftro eiftilEragari.Po{i^� jp tjenbsp;ergoquam DominusDux permifit Epifcopo,amp;egopermitto. Infuper*-^.^yC'nbsp;mediecate decimarum,vt cedantin vfus Epifeopi, non ex debito fed exnbsp;ftri,e� quod res epifcopalffsnecdum ordinar�f�nt. Com mi�t ergo j.fb**^nbsp;diam terr� Slauorumatqj NordalbingorumComitinoftro,compo�tiH� vjU'nbsp;in Saxonia,profedus eft cum militia, vtreciperetducatum Bauariae.

-ocr page 53-

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;H I s T o R I A.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4;

K ^otninadementia, remanfitLunenburg,fuitqjComesclan'flimusindo-'�tr k �^�^officiofusinobfequioDudriciSjpacerqjconfilij. Quamobrem ve- richt amp; tj?�^^^ureumPrincipesSlauorum,maxim�vcr� RegesDanorum,qui labo-pr�Eueniremuneribus.Kanutuscnim,quinbsp;�^usexulabatapud Archiepifcopum,conflatodeSaxoniaconduditio exer- �camiM.nbsp;unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Daniam. E t addi ti fun t ei omnes pene qui habicabant Juthlan-

'^^^'^i�^OjSucin contraxit maritimas copias,tranfmiflbqs mari, venit ad ci- �y�?��' ^�^�^rg^amp;commiferuntRegespr�lium,amp;fuf�flintcopi�Saxonum,nbsp;modi-Daniam,amp;receptuseft aFrefonibus, qui habita-^^*^��jVenitqi Siiein,amp;pugnauit cum eo, debellatumqj ad Saxones fu-h'njnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cui crebro per fines Holzatorum irineranti, Comes noftcr bene-

�tih ^'fgt;t,pr�bens conduiftum,amp;: c�tcra humanitatis officia. Regnauitqj Suein \f maximatyrannide, maximis femper vidorijs fortunatus. Slauo-^t3g '^�^'j^uiinusobfticit,pr�lijsirretitusdomefticis.Fcrtur tarnen cos in Sclandenbsp;tempore quodara percufiflc.

autcm, quibusDuxaberat, venitNiclotus, princeps tcrr� �bo- CAP.yi-. Lunenburg, amp;: conqueftus eft ^iclotiri OhAnbsp;amicorumDucis, quiaKyciniamp;Circipanipaulatimrebcllarecce-

� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perfoluendis. Etdeftinatus eftComes A- rtM~

P^P^IusHoIzatorumamp;St�rmariorum,vtadiuuarentNiclotum,amp;co-contumacium. Abijtqs Comes cum duobus millibns amp;:/at�auLuorif Shtr, '^.�^'quot;^Qrum, Niclotusquoque contraxit exercitum de Obotritis, amp; ab-

��^^^*^vaftantcs igneamp;gladio. Fanum quoque ceicberrimum cum Panum S4r-dernolitifunt. Videntes autem indigenx, quianon bctricum.

^*�'�stcfiftendi, redemerunt feimmenfa pecunia,defe�tum'qiie vedi-CLimcumulo. TuncNiclotus deledatusvid:ori�,gratias f'^*^if�'^'^^^^*�-^^pbffi�^s,reuercent�mque profecutuseft adextremitatem fi-cautiffimam cxercitui adhibensdiligentiam. Abeo diefirnwt� Nidotier�A'nbsp;bnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Comitcm amp;�. Niclotum , habucruntque frequcntius collo-

^^^^gftorum, accepitqueper gratiamDei nouella plantatio fenl�m Forumquoque Lubicenfe etefeebat in fingulos dies, amp;auge-inftitorum eius. Domin�fque VicclinusEpifeopus incolerc c�pitnbsp;Bozo�,amp;habitauitfubfago,quoufqueextruerentcafas,in bo^oci�/�/*,nbsp;poflent. C�pit �utem ibiEcclefiain �dificafein nomine Do-^'^��^�^^emorationem �eati Petri Apoftolorum Principis. Porro v-Cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;��'-�� ffifficcrent curandis aratris, prouiditEpifeopus de Cureli-

crantinmagna teneritudine, e�qu�d ^^optitnuSjEpifcopofolifueritmediocriter bonus*

hl(. . xitti I .

'�V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prouincia S�auorum gererentur Dux noftcr hioraba- Cap. 75.

�'�k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vitrico fuo bellum, fed non valens. Ille enim adiu- iJc�ricut l.

% nbsp;nbsp;4 ftatre , iniuftum elle perhibente , quenquam Principum

-^^�diensergo Adalbertus Marchio,amp;alij qu�m pluresPrih- Albtrtus Maf minime profpcrari, amp;veluti inter hoftes conclufum,nbsp;qnantocyus cum exercitu veniret in Saxoniam, obfef-^�S�^�PP�^eB'urus amicoseius. Pofuit ergo Rex euftodiam per o- H�nn�nbsp;^�^^jiieForte Duxelaberetur, ipfe verb abijt Gollariam, acceptu-caftra Ducis. Inftabat aurem facra natiuitas Dornini.nbsp;confilium Regis in malum, amp; intercifum fibi digreflumnbsp;omnibus araicis fuis, tam liberis qu�m minifteriali-i�^ftentad vrbem quandam aduricum eo diemfolennem. Fecitqjnbsp;iffamari, amp;pcrfonari inauribus vulgi. Affiimptif^ tribus fidiffimis

-ocr page 54-

4^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HENRICI LEONIS

viris,vcfpercquodamutauitveftcm,amp;claprusdccaftro,nodurnuagg^f� itcr,amp;: tranficns medias hoftium infidias,quinto dem� dieapparuitBrunnbsp;amici eius antcamocroreaffc�ti, infperatam refumpfere fiduciam. Cal jnbsp;irriu Cowd Regis approximabantBrunfwigjConftituta in loco qui diciturHeninge. Vnbsp;Ji c�f fxft- gonunciusquidicerctRegi,comparuiircDuceminBrunfwig,quoccrtiu5nbsp;gnito,dil�imulabatprogredi,reuerfufqjeft Goflari�jamp;annullatafuntca,^nbsp;rantregismoliminefulcepta.EtdefcnditfeDuxdecircumuentioncPrin Lj-qui infidiabantur anim� eius,amp; obtinuit ducatum Saxonix,nbsp;Icfcens per �ngulos dies.Porro ducatum Bauanx rcquirerenon potcrat

/�m. nbsp;nbsp;nbsp;pore,quo Conradus rex fuperuixit. Quo non longe pofteadefundoJnc^^^^^jj^

FriJericui I. regnum Fridericus, fratrueliseius. Conradus enim Rex plureshabu^ ^^5 xquiuocus pofitus eft in regnum. Anno ergo incarnati verbi.M.c Lnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjifC'

dericus huius nominis primus Rex, amp; eleuatum eft folium cius fupcr fol� ^jpc� gumquifucrant ante cum diebus multis. Inualuitqsfapietiaamp;r fortitudinnbsp;omnesinhabitantesterram.MatereiusfuitamitaDucisnoftri.

Cap. 74. CircatempusdierumillorumoccifuseftHermannusComesincai pij* Herman.Wm tzeburgjvirpotensamp;magnarumpccuniarujamp;ortxfuntcontentionesin pfOnbsp;noftrum amp;: Marchionem Adelbertum,propter caftra amp; facultatesnbsp;tintio.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peer bos componendosdcnunciauit Rex Curiam apudMarcipolini,cjngt;

Couf tutter xonix,mandauitq} Principibus folennitcr adeflefMiflaqjlegationCjP-^S 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjQj-Qrj^tQ�uifuanjes euocauit,vtdccerncretintercos,mediantciuft*^*^� �'

canntut V Kanutus,quc tertio Daniapulfum fupr�didumeft,venitadDuccmnolu'j.^^piiJ Z�mre�'a. guos vt cius conduiftu amp;:auxilio in curia potiri mereretur. Porro Archie^ pitnbsp;conduxitSueinrcgem,habcns inter multos religiofosamp;honcftosvirosP'j^jfnbsp;Vicelinum,Epifcopum,incomitatufuo. Et habita eft curiailla Celebrisnbsp;cipolim,vbi Principes Danorumconf�deratifuntjSueincoronato innbsp;teriscidemhominiofubadis. Diflenfioautem quxerat interDucedi^^j^pjCnbsp;nem fedari non poterat,e� quod Principes clati,Regis adliucrccentisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pts��

Maiumcm�- uip^cndcrcnt. Perfuafitcrgo Arrhiepifeopus VicelinoEpifcopo, vtinuc demanu regisperciperet,nonfru(ftumEccIefia: fed odiumDucisinten^f^^J�'nbsp;ille non confenfit,ratus iram Ducis implacabiliter acccndi.In hac cnim�^nbsp;laDucisauthoritasattenditur.

CAP.77. VnadierumallocutuseftDuxComitcm Adolfum, diccns:Perbf*^ jiardtuicum. oosiamprid�,qu�dciuitas noftra Bardcwich magnam diminutioncm c�*'nbsp;tiatur propter Lubicenfe forum,e� quod mercatores omnes co comignbsp;^4�lt;L�w.coqucr�turij qui funt Luneburg, quodSulcianoftradeuoratafitpropti^^jpiia'nbsp;quam c�piftishabereThodeflo. Rogamus ergo vt detis nobis medieW�^^^^js nUnbsp;tis veftrx Lubekc,amp; Sulcix,poffimufqi tolcrabilius ferre defolationccnj -piH*nbsp;ftr�. Alioquinprxcipicmus,ne fiant mcrcationesdecxtcro in Lubikc-^.^fU��nbsp;ferendu eft nobis,vt propter ali�na comoda dcfolari patiamurnbsp;noftroru.ScdcumrenucrctComesreputansmcautafibihuiufcemodjcnbsp;Emptri� L�. ne,mandauit Dux,ne de extero habcren t foru Lubikc, nec efletnbsp;beceinbihitu. fiuevendcndi,nifieatantuquxad cibupcrtincnt.Etiuffitmercimoni^^^jpd^��nbsp;Saltn� Todef- Bardcwich ad fubleuandam ciuitatc fuam.Sed amp;: fontes Salis qui cranunbsp;si�muitaiHennbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tcmporcobtutatifecit.Etfadumeft verbuiftudComitinoftroSiltc

rlt;�lt;�.etA(/o/girenfiinoftenfionem,amp;profecT:uumimpedimcnrum.

fi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pofthxcabijt DuxnoftcrinltaliacumRegeprocoronaftnpcriaJ�-

{cntc,VicelinusEpifcopusinerauefcentemorbo, diem claufit extremu-HericiL.iter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� . inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. i �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...tlC

itaiicum. rem i.ldusDeccmbns.Annovidelicetmcarnati verbi, 1154. r-ceiinimoTs.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Poft traufitumVicelini Epifcopi,fratrcs deFaldera reccftcruntalu

Cap.So. Aldenburgenfisepifcopatus,oblaborisfaftidium, amp;elcgeruntiibipr^^^j-irf^ tlgt;igt;e,f,rii,or,- Dominum Epponem,virum fandu. Porro cpifcopaliselcdio Dominonbsp;I�s Falderes. fcruataeft.FuitautcmeotemporeSacerdosquid�Geroldusno�ine,nbsp;mjfif tus,parentibus noinfimis,Capellanus Ducis,fcientia diuinarum

-ocr page 55-

H i S T O R I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47

utusjVt nemin�m in Saxonia vidcrctur habcrc parem,in cof pote pufillo ma-JiimuSjMagifter fchol� in Brunefwich, amp; Canonicus vrbis eiufd�, familiaris ^o*^bnenti� vitx. Pr�ter mundicicm enim cordis Deo cognitagt;nbsp;Propofitumergo habens habitum afl'umendinbsp;^��^achic� inloco,quidiciturRidegcshufen fubobedientia Abbatis Conradi,nbsp;^�^eipfi erat Germanus fanguis amp; amor. H�rebat a�t in curiaDucis, corpore

n *�cutaeft Geroldum facerdot�, Si ci b i propofit� cft feruiendi Dco fub au- CfroZJw vlt;-�op�f^^^.^'^'t�jaflumito tibi labor� vtilem amp;/: lucrofum, amp; perge in Slauia, amp; fta in �'quot;����^�quot;�'���gt;2'* fuit VicelinusEpifeopus: Hoc enim faciens,amp;cibi Aalijs proderis.nbsp;�''itia ^��^^fi�*^c�muncdedu�tumfuerit,maiusbon�eft. AcccrfiuitergoDo-

Hpe*''�*^Epifcopura. Accef-5'iicn r��'^�^�-��'^cipis,cleriplcbifqjc5corselectio.? ^erat tune forte Epifeopus, ArcWe^if^r� �nbsp;nbsp;nbsp;enim Duci ab initio infenfus, tunc verb amplius

qnodDux occupatus eflet expeditione Italica,amp; caftra Epifeopi Stadhettuorden, Horcborg, Friburgknbsp;*�^isOriencalisSaxoni� Principesamp;:aliquide Bauaria,confpirationis,vt CcJjjtratio itinbsp;j'^�^^^^�P�^�-�P^5O�^curriteisinnbsp;Qi�P�^e^*^editumaturaniv �tituseft�Ducenfibus redire innbsp;Sv^'^^^'^i^Xcluiufqj manfiftoto pene anno in orientali Saxonia. Sur^^^rrgonbsp;�lbijt poft cum in Saxonia,qu�iit�qjreperitap�dMarcipolimjAl-altera perfon� demutare parante. Enimuero pr�po-pattibus ill is, b e ne erga fe merit�,hochonore remunerare decreue-4u�d�,fed fupcruacua de diuitijs huius epifcopatus iaclitas. Audito ernbsp;animo,c�pitqj veile irritare eledio

� ^^^^^�f''*tnatur�Eccle* �,amp;pcrfonisadhucquafivacua,finefuipermif-MaiitUi j/'*�l�'j^^'^^'igcrenecdifcernetequicquapo(rc. Atnoftrioftenderec�pcr�t,ra-'^''Perf^^^^^�^�^*^^gt;s,qu�perfeciftetpoftulatioPrincipiSjC0cordiaCleri,aptitu-

I �Atcp nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caufanijc� rcdiero,Brcmtnfe Capitulu. Videns ergo ele-

^*^P*^�^op�aduerfant�iibi,remi(it Ludolfumpraepofit� eosqui cum ''Vagira,ipfe verb fuccindus abijt in Sueuia, d�fi gnaturus Ducinbsp;V Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftatu fuo.Cui Dux remandauitjVt celerius veniret in Longo-

r�P^� Roma.Q^ mandatis parente,in exeundo Sue-^/^^eft�latronibus,amil�oq5viatico,gladiograuitervulneratusinfron i^frocmiwi ^�^pf�peditusjvir�ftu�tisanimijprofeduseftinnerec�ptOjpuenicf-

'5 V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caftra regis,benign� fufcept�eft � Duce amp; amicis ei�.Porrb �erton^j

J^^erfiPrificipesexpugnab�tTerdon�jamp;iobfeflaeftciuirasdieb.multis.

n'^^Ctc ^^Ptaciuitate,fe�itdcponimuroscius,amp;:adequarifolo.lndeprof�cifc� m/ �* Xrnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^ux Epifeop� noftr� comitari i�c� in Italia,vt ofFcrrec eu Domi

legatos ad Rege in caftra,qui diccret e i, parat� efle stn!-jav.tgt;h� 1) ^^forj^'^�crPasciues vrbis,adexcipi�d�e�c�tri�phalib.pompisjfiquidclm norHlegatUtnbsp;ttf'^gt;'Ili '^��'^^^Peexhibuiflet.Quopercun�:antemod�,quofefecxhib'�rede-�q �l^oc ^*'�Reg^�P*^�P^^rinaperialefaftigi�Rom�veni�t�,dccetvcniremonbsp;tif%�e(j-^.7�^curruaureo,p�rpurat�,ag�t�pr�currib.Iuistyrannosbcllofub-

.^5�^b,vt per hoc fufcit�turanimi Senat�ad beneuol�tia,amp;:cxhibeatei eleclio princip� Regnicreauit Rcg�, autoritas Senatusnbsp;�is^'^�*^*tisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s:rata,inquit,jpmifl�o,fed cara cmptio.Magna

�^omanijdeexinani. icameranofttaj Puto�utqaoccafioesqu�ri V ^�Hsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;noimpon�da,C�fultiusverbagctis,li bisomifl]S,amici

''�^�(;*^^^�^�*^^^�^nullatenusirrit�da,fed ger�dumorcSenaEui,aIioquinaduc-*^^Vrbisobijci�da*

-ocr page 56-

48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HENRICI LEONIS

C A P.81. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;His auditis,Rcx mifla legationc,per fummos amp; honorabilcs viros

Oratio Sam-. ber^enf�tatl

Pa^am.

Arro^aneia.

Alt;�rM�ns in. Dominum Adrianum Papamincaftra,propter participationem confili)* 4 j.. Romani Papa in muleis offenderant. Veniente ergo eo in caftra, Rcxreltt��nbsp;currir,amp;: defeendenti de equo tenuit ftrepam, duxitqs per manum cum ifpnbsp;rium.Fa�to autemfilentio,locutuseftDominusBaucmbergenfisEpift��P^^p[i�,nbsp;bum ex ore Regis amp; principum, dicens : Honorabilem fanditatis tua: pr^ �(ctnbsp;Apoftolice Pontifex, ficut iamdudum fitienter defiderauimus, ica nunc *.nbsp;fufeipi mus, gtatias agentes omnium bonorum largitori Deo, qui nos de Mnbsp;adduxit in hune loc�, amp; fanftiffima vifitatione tua dignes fecit,nbsp;effe cupimus,Reuerende pater,quia omnis hxcEcclefiade finibusorbisPnbsp;honorem regnicolleda,adduxeruntPrincipem fuum ad tu�bcatitudinc ' ^,0,nbsp;uehendumadculmenlmperialis honoris,viriumnobilitate generisconbsp;animi prouidentia inftru�ium,vi(ftorijsf�lieem, pr�terea eti�in hisqu^^nbsp;pertinent prxpollentem,obfcruator�fan�fidci,amatorem pacis amp;vcric�^^p]C'nbsp;torem fand� Ecclefix,fuper omnia verb fan�f � Roraanx Ecclclix,quai^ ujjinbsp;xatur vcmatrem, nihilnegligens eorum quxad honorem Dei,amp;Apo�f p,ili'nbsp;Prineipisexhibenda maiorumiubet traditio. Dathuic reicredulitatc*��nbsp;tas nunc exhibita.Enimuero vcnientemtcfufccpitintrepidus,amp;appl*c*f*�5^^jff)^nbsp;fimis veftigijs tuis,fecit ca qux iufta funt.Reftat crgo,Domine patcr,vt * jjrnbsp;ipfum peragas ea qu� tua funt,vt ea qu� de plenitudine culminis Impendnbsp;funt,perDeigraciaEuooperefuppIeantur.Adhx�)ominusPaparcfpo^ .il,'nbsp;bafunc,fraccr,quodloqueris. Dicis Principem tuum condignamBcacoinbsp;hibuiffc rcucrenciam.Sed Beacus Petrus magis videtur inhonoratus:nbsp;dcxtcramdebcrcttenercftrepam,tcnuitfiniftram.H�cc�mpcrinterpc^�^j^iiifnbsp;ginunciarafuiffent,humiliterait:Diciteci,quiadefelt;ftushicnonfuic�J�^^f^jpf6nbsp;fedfeientix. Nonenim tenendisftrepismagnopereftudiu dcdi:cniin��^.|^ii(jlt;�nbsp;vt memini,primus eft cui tale obfequium dependi. Cui Dominus Pap��\jiii^'nbsp;facilimum fuit,propter ignorantiamncglexit,qualiterputatiscxpcdief^��jjiie'nbsp;Tunc Rex aliquantifper motus,ai t: Vellem melius inftrui,vnde mos ifte *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

1.

Criminatio inilt;juijf.nbsp;furo-atio iu-

1:

rit,^xbcneuolentia,ancxdebito.?Siexbencuolcntia,nilcaufarihabe^^ Papa,fi vacillauerit obfequium,quod de arbitrio nondeiurefubfiftit'QE^nbsp;citis,quiaexdebitoprimxinftitutionishxcrcucrcntiadebcturPrincip*^^fj.liti'nbsp;lorum,quid intereft inter dexteram ftrepam amp; finiftram,dummodonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjfpti'

j�erh����. militas,amp;curueturPrincepsadpcdcsfummiPontificis.Diuitaq}acrite*^^^f-oij( tatumeft. Poftremodifeefferuntabinuieem fine ofculo pacis. Timcntcsnbsp;qui columnxregnicffevidebatur,nc forte rebus inalt;ftis,fruftra laborallenbsp;taperfuafioneeuiceruntcorr�gis,vtDominumPapamreuocaretincalc nue'�nbsp;redeuntemfufeepit Rex integrate officio. Omnibus autemexhilaratisAnbsp;tioniadgaudentibus, dixit Dominus Papa: Adhucfupereftquod

Papa Apulia Ptinccps veftcriRcquirat Bcato Petro Apuliam, quamquot;Vi/�llehelmus iahiat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vim poffidet. Quo fa�to, veniat ad nos coronandus. RefponderuntPrl*�^

centes:Diu cft,quo fuimus in caftris,amp; tu dicis, tibi Apuliam requiri, adconfecrationemvenin?Durafunthxc,amp;fupraviresnoftras.nbsp;pleatur opus confccrationis, vt pateat nobis reditus patrix, refpircmul'l�fnbsp;delabore:poftmodum expediti redibimus, expleturi quod nuncnbsp;Mod�rante ergo Deo, fub quo curuantur qui portant orbem, ceffit Apo* jjiidinbsp;amp;affcnfuseftpoftulationiPrincipum. Fa^aqj concordia affederuntinnbsp;Hmnewztonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dciutroitu vtbis,amp;caucudisiufidijsRomauoru.Eo tcmporcaccc

f^Geroidoquot;Hofterad dominumPapam,roganseumproconfecratione Aldenburge^^^f di,Quicummodcftiarecufauit,diccns,libenterfcfacerepoftulata,fip��^.jpf^'nbsp;ftneiniuria Metropolitani. Nam Dominus Hammenburgenfis Papanbsp;uencrat,rogans eum abftinere huic confccrationi,qux fibi verccu ZXnbsp;Cum ergo appropinquarcntvrbi,mifitRex clam nodunongentonbsp;Jnaii^uratio tosaddomum Bead Petri,vnacumlegatisDominiPapx,quiperferentesnbsp;*�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;taadcuftodes,intromiferuntmilitespcrpofticum infradomumamp;arces.

-ocr page 57-

H I s T o R I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49

^gofafto, venir Rex cum omni exercitu,pra:ccdensq5 Dominus Papa cum Car-inaliiim numero,fufcepit eum ad gradus,amp;intrates domum beati Petri,aggrcfli ^ntopus confecrationis. Porro miles armatus Rabat circa templum amp; asdem,nbsp;^�^uans Regem quoufqjconfummarentur myfteria. Poftquam autem perfe-[^^^tncftineoopusAuguft�dignitatisegrcfl�seftmuros vrbis,amp;milcs laffitudi-

Se�itiofa Ro-contigua, manorumen�

Hew�iL for 'quot;hib n^^pQ'^e�^siniUa die.lllicDuxnofterfortiterdimicauitincapitc, Roma- tMobeiHca.nbsp;*^en nnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magnam.Poft fadam vidoriam magnificatum eft no

tate bQj/^'^�tt^anfmifit ei munera, pr�cepitqj nuncio,dicens : Die ci quia craftina, ftnbsp;^an voluerit,cledum eius confecrabo, Er l�tatus eft Dux de promiflione. p4p4 inau^u-fado,fecit Dominus Papapublicam folennitatem, amp; confecrauit nonbsp;j^f'fcopum cum magna gloria.

Cap. S3, ^'tivnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quotquot ad forum v�n�rant, amp; fubftantias eor�

J '^hie ^^^'^ogatusautcmaDucePrsefulnofter,quaIitcr fufeeptus fuerit ab Ar-' nbsp;nbsp;nbsp;��^PQ�^ocutus eft bona de eo,amp;: ftuduit Icnire animum eius circaEpifeopu.

*''CH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Archiefifi

{�f'gwnindi ,e� quod Archiepifeopus omififlecitalicam profedionem,tranf Bremt�/.

^tj ��'^'^amenti,efletq5reusmaicftatis.Vndeeti�Legatus Impcratoris veniens % Tcpifcopales,amp;qu�c�qj reperifl'et addiditfifei vi-'^^^'^^mcftOchelricoHalbcrftatefiEpifcopo. Redeuntemergo Ducc ofbJwwnbsp;p '�'�gprofecutuseftnofterEpifcopus,amp;egitcumco feftu Natalis Domini. ���'M�''.nbsp;abijtEpifcopusnofterGeroldusadDuce propter colloquiu pro- �AP.84.

'''^tQ ''� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;laudat� fuerat Erthenenburg,amp; cuocati venerunt illuc Reguli Sla tbmtbwg.

j, %S(j'^^'^�'^mpus placiti.Tunc adhortante Epifeopo, Dux habuit verbu ad Sla-quot;��tcQ.b^^�^�ft�anitatc. Ad quem Niclotus Regulus Obotritorum ait :Sit Deus qui Deus nofter,amp;fufficit nobis. Excole tu illunf,por-piet�*

l�5tIpP*^'^opatusamp;Ecclefi�,nihilampliuseo tempore adumeft,c� quod nu-^�^��^diensjtotusqu�ftuidcdituseftet.Camera enimeratinanisamp;:vacua. **^�1)^'^''^�^ ^*^�0 Duce Brunfwig proiecutiis eft,amp; manfit apud eum diebus mulnbsp;Ducem: Ecce iam toto anno in curia veftra fum, amp; fic vobis oneri,nbsp;quoqs veniens, non habeo quod manducem. Cur ergo impofuiftisnbsp;^Q'^^^�^^ntinis huius velofficij?Meliusmihi multofuit anteaquam nuc. Hisnbsp;I^ux,accerfiuit Comitem Adolphum,amp;:habuit cum eo rationem denbsp;^pif� ^^^^nfis,,quioblatifuerantin dotem Epifeopi. Tunc defignauit Comesnbsp;Poffeflionem, Vthin���Gamal�, cumappenditijs eorum. Infuper inBfijeo^um.

'letiE'^'�^��^diciturBozo�,adiecitduas villas Cothefueldeamp;Wobitze.In Al-�iediteiprxdium commodum fatisamp;adiacens foro. Etait Copi�t h nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Epifeopus in Wagiram,amp; adhibitis viris induftrijs aeftimari fa

^'^�^^^�Cjquod defuerit de trccentis manfis,ego fupplebo,quodfuperfuc-i'^'^�^*�^*VeniensergoEpifcopus,viditpofreffioncm,amp;habitainquifitione ^^'^��^^prehenditpr�diah�cvix centum manfos contincre. Quamob-�^es fecit menfurari terram funiculo breui, amp; noftratibus incognito,nbsp;j^P�jjj�^^p�ltideSjamp;nemorafuniculomenfuseft.Etitafecitmaximumagrorumnbsp;caufaad Ducem,adiudicauit Dux Epifeopo dari menfu-^^^inorcmterr�huius,nec menfurandas paludesaut fyluasrobuftiores.nbsp;^'^�^Perbellislaborantesdomefticis,adforinfeca bcllanullamhabuerenbsp;fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/'��'/T'�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Lianorum m9

%a ] nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Danorum Rex,5lt;: victoriarum pr ofperis {UCGCII�DUS)amp; ^ǒ tus mtefimt.

\fc ^�dtate firmatus in regnum,gete fua crudeliter abufus eft, propter quod ^^S;�^j^f^co,nouifljmaeiusinf�liciexitu conclufafunt. Vidensautem Kanu- K��ufls.

^luseius,murmurpopuliaduerfus Suein,mifitamp;:vocauitWaldemarum,

E

-ocr page 58-

P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HENRICI LEONIS

qui fuit patruelis amp; adiutor Sucin,amp; fociauit eum fibi,data ci fororc in coniugio-sueno. Ccrtiorergo fa�lus de auxilio cius,innouauicaduerfus S ucin confilia mala- Cum 'WaiJemarut. ergo cflecSuciuRcxinSeland,vcncr�timprouificum cxctcitu KanutusSi

dcmarus,vt debellarcnt eum.Ille ergo propter er udelitatem fuam dcfcrcus ab o-

TyramtiJis mnibus,quia uou habuit vires confligendi,cum vxorc amp; familia fugitad marc,^^ transfretauitin Aldenburg. Quo rccognito, Comes Adolfus vehementer exti*nbsp;f�t. * muit,virumfcilicetpotcntiffimu,cuiusfren�in maxillis populorum omni�Bo'nbsp;rcaliu nationu,repente deiedum. Cupienti ergo tranfirc per terram fuammultanbsp;cmTAiui^c exhibuit Comes humanitat�,diuertitqiinSaxoniaad foccrum fuu ConraduMarnbsp;tintn߻ faar chioncm dc W�thin,amp; maufit il�cauuisfct� duobus.Iu tcmporc illo duxnoftetnbsp;HenricusadijtCuriamRatisbon�adrecipicndumducatumBauarix.Siqmdc'�nbsp;ttariam rtcii~ Frcthcricus Caefar eundemducatumpatruofuoabft;ulit,amp;reddiditducinoftr'��nbsp;c� qu�d fidelem eum in Icalica cxpeditionc,amp; carteris negocijs regni perfen cnbsp;rit.Et creatum eft ei nomen nouura,Henricus Lco,Dux Bauari� amp;: Saxoni�.l cnbsp;a�lis ergo rebus ad votum,ducem curia redcuntem adierunt Principes Saxo^'ǻnbsp;sucnnn�cxu- interpellantes,vt fieret Suein auxilio,amp; rcducerdt cum in regnumfuum.nbsp;lem r(fi,tuere fitqj Duci Suciu pccuniam immenfam. Collecta ergo maxima militia,duxnbsp;fni�ra cona-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;temporereduxit Suein in Daniam,amp; ftatim apert�funt ei ciuitates

rietas in fn- wicli amp; Ripa.Non tarne vitra profperari poterant in negocio.Nam Suein gwr

^^'sf�pilfim�apudDucem,quiavenicntemfe cum gxercituDani vitroeflent^^ cepturi.Quod iuxtafententiam eius minime ceffit.Nullus enim in totaDano5nbsp;terrafuit,quirccipereteum,autoccurrerctilli. Sentiens ergo ille, refrag^t*nbsp;fortunam,amp;omnesrefugercafe, dixitadducem : Cafl�seftlabornofter, 5nbsp;lius eft,vt redeamus. Quid enim prodeft, fi vaftauerimus terra, amp; fpoliaue^'nbsp;innocentes? Volentibus nobis cumhoftibusconfligere,locusnoneft,c���j^jlt;nbsp;profugiant�nobiSjamp;trafeant adinteriora maris. Acceptis ergo obfidibusnbsp;e, rum ciuitatum, exicrunt Dania. Tune Suein ali� via amp;confilio vtens?^^.nbsp;��X��nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T. 1nbsp;nbsp;nbsp;1*1

lin sianich tranfitcadSlauos,amp;vtcusdiuciforioComitisLubekc,tranfijt adNiclot� renn- cipcm Obotritorum,vtadiuuarcnt Suein. Acceptisqs nauibus paucis,ve�^'nbsp;�^^ Nichtas cific^is Lalande,�dinuenitcosgratulantes de introitu ipfius,e� quodnbsp;z,4Zd��/.fuerinteifideles. Inde tranfijt inFeoniam,amp;:addiditeam fibi. Dchincnbsp;dens in reliquasinfulas minores,donisatqjpromifl�saddidit fibiquampl'^f ^ij,nbsp;cauensinfidias,amp;: contutansfeinlocisfirmiflimis.Hiscreoreco2nitis,K^ �pCnbsp;'^aUtmarui utq; Waldcmarus venerunt cumexercitu, vtexpugnarent Suein, oc c�nbsp;eum de terra. At ille confederat in Lalande, paratus ad refiftendum, fill�llnbsp;EZ(4j,�/gt;�/ro-adiutusfirmitatclocorum.MedianteDomino HeliaPontificedeRipaA* ^^pinnbsp;^�^PMifica^t'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vtriufqs partis,difeordi� ad paeem inclinat�funt, amp;:diuifum cft

in tres partes, Et dataeft WaldemaroIuthlande,Kanuto Seland, Suein nbsp;nbsp;-p

weidiui�o. qu� viris amp;armis praeftantior efle probatur. C�tcrasinfulasminore5r ^^^,4 funt cuilibet pro fua opportunitatc. Et ne padiones irritarentur, iuranbsp;torum adhibita funt facramenta. Poft h�xc Kanutus Waldcmarusnbsp;conuiuium maximum in Selande, in ciuitatc qu� dicitur Rofchilfi^ 55nbsp;uerunt cognatum fuum Suein, vt exhib�rent ei honorem amp; rccrcationbsp;confolarentur eum fuper omnibus malis, qu� irrogauerunt ei in dic 1nbsp;belli. At ille pro ineenita fibi crudclitatc, vbi conuiuio afiedit, amp; vinbsp;Suemmit per-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� i n � r r � �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� � /inrnm*n*�

conuluas impauidos, amp; omni lulpicione vacuos, c�pit nmari locum. Tertia ergo die conuiuij, c�m iam tenebr� nodis adcflent,anbsp;K4W(tlt;M�Zej. Suein , allati funt gladij, amp; infilientes regibus incautis, Kanutumnbsp;confodiunr. At vbi pereuftor leuauit idum in caput Waldemari, i ^^p' (nbsp;exiliens , lumen exeufl�t, amp; faluante Dco , in tenebris elapfus cH gt;nbsp;eiapiuT�r^ tuiB vulucrc fzucius. Fugicus ergo in luthlande , vniuerfaro nonimo^^f^pPnbsp;niam. Tune Suein contraxit exercitum de Selande, amp;C infulis gfcit^�nbsp;sutnoinprt. fretauitiu luthlande, vt expugnaret Waldemarum. Atillcproducto^^^^^pSnbsp;�WMmar,,} occutrite�n manu valida,^comilTum eft pr�li�n�longe� Wibergenbsp;rexpaeiji'cut. eftSueinindieilla,amp;omnes viri eius panter,amp;obtinuit

-ocr page 59-

H I s T o R I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J.

^anoru,amp;fadus eft moderator pacis,amp;�lius pacis. Et ccflaucruntinteftina pr�-Squibus inultis annis laborauerat Dania. Et c�pofuit amicicia cu Comit� Adol honorauit eum,fecundum quod reges fecerunt,qui ante eum fuerunt.

^ndiebusillisLubicenfisciuitasconfumpta eft incendio,amp;miferunt inftito- Cap.86. ^asSic�terihabitatoresvrbisad Ducemdicentes,Diueft, exquoinhibitum cftnbsp;Lubike,au(ftoritateiuft�onis veftr�. Nos autem hadenus det�ti fumus innbsp;'^^fatehac,fperecuper�difori,inbeneplacitograti�veftr�:fedncc�edificiano-j.^a)niuItofumptuelaboratajnosabirefinebant.Nuncver�cofumptisdomibus,nbsp;0. ^acuutn eft re�dificare in loco, vbi no finitiir eftc foru. Da ergo nobis loc�

I��. ^^uitDiixciuitatcmnouamfuperflumen'V/ochcniczc,nonlonge�Lubi-R^cesburgjC�pitqs �dificare communire.Et appellauit ciuitate de Lc'^in�ad. Lawenftad,quod dicitur,Leonis ciuitas. Sed c�m locus ilieminus cfnbsp;^atofnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;portLi amp; munimento,nec poftet adiri,nifi nauibus paruis,Dux ite-

tii �'^tnonec�pitconuenireComitem Adolfum fuperinfuIaLubicenfiamp;por *'�cnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tandem vidusComes,fecitquod LabecaHen-

��CtQP iinperabat,amp; refignauit ei caftr� amp;infulam.Et tune iubenteDuce, re-

' ^'itmercatorescumgaudiojdcfertisincommoditatibusnouteciuitatisjamp;'*��'^'�*'^''*�* re�dificare ecclefiasamp; m�nia ciuitatis. Et tranfmifit Dux nuncios adnbsp;P��nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fegnaaquilonis,�aniam,Suediam,Norwegi�,Rugiam,ofFerenseis

'�*Ml^�'^^^�b^�^e�^*^^^tgt;crumcommeatumadcundiciuitatcmfuamLubeke.Etfta f^tjj^'^'�ionet�amp; teloneum,amp; iura ciuitatis honeftifl�ma. Ab eo tempore profpe

K ^^opusciuitatis,amp;multiplicatuseftnumcrusaccolarumeius. acccrfiuit fortiftimus C�far Frethericus omnes Principes Cap. 87.nbsp;obfidionemMediolanenfts ciuitatis. Opus ergo fuit Ducem noftr� Saxones adnbsp;'tatij^�^^P�blic�reifoIenniteradeftTe. Quaproptcrc�pitfopiredifcordias,qu�nbsp;ducatum,fapienter pr�cau�s,ne tumultus aliquis cofurgeret in Prin- ��owtcnbsp;abfentia.Tr�fmift�sautem nuncijs, vocauit Regemnbsp;^cet)[^^ldcmarum,adcolloqui�,amp;iunxitcumeoamicitias. EtrogauiwRcx colloquium,nbsp;Sift �'�Taceret fibi pace de Slauis,qui fine incermift�one vaftabant regn� eins,nbsp;%Q ?^^fteiampli�squ�mmille Marcasargenti. Quamobrem pr�cepitDiix

Sfm '^���^entOjVtferuarentpacetam Danisqm�mSaxonibus vfqueadredi-i^��tvtpadioncsrat�eflcnt,iuftitomncs piraticas naues Sclauoruper-nuncio fuo pr�fentari.Atill� propter folit� tcmcritatisaufum,amp; '�^bc�expeditionis,paucasadmod� naues,amp;tcafd�vetuftiflimasobtunbsp;belloapt�erant,callid�ret�tis.Igitur Cornes per man�feniorfi ternbsp;hikHornoncm,c5uenit Niclotu,amp; exegit abnbsp;pHit {^L^^uolentia,vt fid� terrx fua: exhiberet illibatlQ^d ille fide digna co-j?�''�at^^^�*^�*s,bab�sincomitatufuo AdolfumComit�,amp;:multosnobilesBa- aJ�//� nobnbsp;J fQr� ^�^nni�.Et peruener�t ad excrcit� Regis,qui obfederat pr�Efidiij,quod /'��nbsp;1 ^^t^n^-^n�,pertinensadMediolanenfes,munit�valde.Etmoratifunttoto

'^'^'ffini�expugnatopr�fidio,C�farconuertit exercit� ad Mediola- uenridL.:� t '^�Cinnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;accepta licentia,reuerfuseft in Saxonia. At Cornes Adolfus,roga cermaniare-

eugnatofuoDominoReinoldo,Colonienfieledo,qui publica ad Reg�Anglor�.Et c�triftati funttam Clerus qua A�az,�.

? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patroni. Slauienimde

petjjj o^MickilinburgjCopotesfui propterabfentiamPrincip� violaucr�t Ataheihurg. ve'x'�nF�quot;'^nbsp;t�^erolduSjtum per fe turn per n�cios iram Regis mitigare ftuduir, ceroidui.

I '''�5�lt;Q^^^.^^�^��^^nsvfq;ad3duentum Ducisamp;Principum. Redeunre ergo

I on�te, pr�fixum cft colloquium prouinciale omnibus Marcomanis, J^orcoman/� �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;E ij

-ocr page 60-

jt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HENRICI LEONIS

tam Tcutonicis qu�m Slauis,in loco qui dicitur Bercnuordx. Rcxquoqji^ �'^aiicmarus ruiB WalcJcmarus vcuic vfqj adErthencburg,amp;conqueftuscftDuciomn^,^^nbsp;Rex Dan.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;intulcraut iibi Slaui pr�uaricatores m�dati publici.Et timucruntS P jjj

nireinpr�fentiamDuciSjeoquodculp�fuas effent confcij. Etdeditcosv siautprofcri- pj.Qfc,-iptiQn(.jpj5^ Fccic oiTincs fiios paratos efle ad expeditionc tcmpore^�^ j.nbsp;wdotus. Tune Niclotus videns animum Ducis contra fe fixum in malum, proponbsp;mum irrumpereLubeke,amp;: mifitfiliosfuos co cummfidijs.EoautemtemPnbsp;fru- bitauitLubekefacerdosquidamvenerabilisnomine Athelo,huiusdoiBy^^j,jfinbsp;�ra tentata, na cratponti, q�i tranfmittitflumcn Wocheniccvcrfus Auftrum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

feceratfoffamlongiffimamadconducendum riuum,quieratlongiufcul^^ ergoSlauorumfeftinantesvrpra;riperentpontem,impeditifuntfoffa:p��^^[i5,nbsp;erroreminquxrendotranfitu.Quodvidentesijsqui erant de domo lieernbsp;clamaucrut voce validiori, amp; cocerritus facerdos, occurrit valenter exnbsp;Exercitus ver� ia erat in medio pontis,amp; porta pene apprch�dcrat/cdceienbsp;miffus � Deo facerdos pontem de catena leuauit,amp; in hunc modum excl^nbsp;latenter fubindu�la pericula.Quo audito,Dux pofuit illiceuftodiamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^'

Cap. 88. Post liarcintrauitDuxHenricusterramSlauorum in manu valida,* j-;* Hfnr/oL.ev-^jfemnigneamp;gladio.EtvidensNiclptus virtutem Ducis,fuccendit om

ftrafua,videlicetIlowe.Mikilinburg.ZuerinDobin,prxcauesobfidm^ pCr uidotas fua ricuIu.VnumfolumcaftriifibiretinuitWurlcjfitumiuxtaflumen

terram Kicine.lnde exibat per fingulos dies,amp; explorabat cxcrcitu Ducis nbsp;nbsp;�e

cutiebantdeinfidijsincautos. Vnaergodicr�,dumexercitusmoraretn K Mikilinburg,egrefli funt ad noc�dum filij NiclotijPribizlauus amp;

(Inti KF. percufferunt quofdam de caftris,qui exierant ad frumentandum. fortiores de exercitu,comprehenderunt multos eorumffecitqj Dux easnbsp;affici.Filij aute Nicloti,amilfis equis amp; viris melioribus,vencrut ad patte-illedixit;Egoquidem�ftimab�mevirosenutriffe,fedifl:imulieribusffgnbsp;funt.Egrediar ergo ipfe,S� experiar li forte maiora promoucre poffim^^nbsp;eledorumnumcrOjamp;collocauitinfidiasinlatibulispropeexercitum-T potnbsp;runt^ueri de caftris ad conquirendum pabulum,amp; venerunt prope7 jjlor'�'nbsp;ro militesvenerantintermixtiferuis numero quafifcxaginta,omnesio�nbsp;cisfub vefte intrinfecus.Quod non aduertens Niclotus, equo vclociff*��

, tuseftintereoSjConatusquendamperfiffcre.Scdlanceaperrineensadle jcln Kictoti (tdis. pnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J/ *nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- r I � ' � .t-nfidam �,

loicru,renlijt.Volcnsergoadfuosrcuerti,circumuetusfubitoatq5truu nemine fuoru ipfi pr�fidium ferete. Caput eius rccognit�,in caftra pet^nbsp;non fine adiSiratione multoru quod tantus vir,tradenteDeo,deomnmnbsp;lus ceciderit.Tune filij eius,audita morte patris,fuccenderunt Wude,^^nbsp;ueruntfeinncmoribus,familiasver�fuastraftulcruntadnaues.Duxer�nbsp;omnc terra,c�pit�dificare Zuerin,amp; comunire caftrii. Etimpom*nbsp;Guttcthnus. bilcmqucndamGuncelinum,virumbcllicofumcuminitia. Poft barenbsp;Nicloti in gratiam Ducis,�C d�dit eis Dux �W^urlc,amp; omn� terra. 1nbsp;�i/M(L�^^'��Obotritorumdiuifitmilitibusfuispoffidenda.Etcollocauitincaftroj_^iidmnbsp;doIfumquendam,Aduocatumde Brunfchwig.ApudMeliconfecitenbsp;tfenricus ^tim de Paina. Zucriu amp;IlinburgGuncelino commcndauit.Porronbsp;sebaun. � dedit H�ricocuidanobiIideScathen,qui etiamde Flandria adduxitto^^ppli�nbsp;co/o�M f/.,�n^pQpu]Qi-5,^�-ollocauiteosMikilinburg,amp;in omnibusterminisem^. h^fd^�nbsp;DuxEpifcopu in terraObotritoru Dominu Bernone,quidefunlt;ftonbsp;siirne,Fpifc0 Magiiopolitan� pr�feditEcclcfi�.Porro Magnopolis ipfacftMikcleoOnbsp;fcnpfitindot�Magnopolitan�Ecclefi�trec�tos malos,ficutanteafee^ r^j-ca�^jnbsp;burg�fi.amp;: Ald�burgenfiEcciefi�.Ecfadapoftulationc,obtinuitapudnbsp;toricatem,epifcopatuslufcitare,dare,amp;c�firmarcinomni terra

� pie vel progenitores fui fubiugaucrint in clypeo fuo amp;: iure belli-�^^zj-gip,^ Htnri cauitDomin�Gerold� AId�burg�fem,Domin�Euermod�Racisburg^^^plienbsp;�oL.ptrmt�anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Bemonem Magnopolitanum,vtrcciperctabCO dignitatcsfuas,

rentur ei per hominij exlubitioncm,Gcuc mos eft fieri Imperatori.QF*

.J

-ocr page 61-

HIST O RI A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J, ,

thiij '� difEcillimam iudicarcnt,ceflerunt tarnen propter cum, qui fe hu-nouella ecclefia capcrct detrimentu. Et d�dit eis D ux ^tiit ^^^^^^poflefl�onibuSjamp;dcreditibuSjamp;deiufticijs.Etpr�ccpitDuxSlauis,nbsp;Wagiror�,Polaborum,Obotritor�,Kycinorum, vt foluenbsp;Epifcopales,qui foluuntur apud Polanos atqs Pomeranos,hoc eft,denbsp;tct^n, �^�^niodiosfiliginis,amp;: duodecimnummosmonet�public�.Modiusaunbsp;bnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eorum Curitze.Porro Slauicu aratru pcrficitur duo

�^^amp;totideequis.Etauctxfuntdecimationesinterra Slauoru,eoquod co/�B;Gfrmlt;i terris fuis homines Teutonici ad incolenda terra fpaciofam,fertile quot;i'^siauorSnbsp;�,�^�mod�pafcuor�vbertatc,ab�dant�pifcc amp; carne amp; omnibus bonis.nbsp;temporis rogauit Dominus Geroldus Epifeopus Duce,vt fcdcs ca

rt ^�'l^�antiquitus erat Aldenburgjtransferretur Lubeke,co quod ciuitas Cap. 9c,� (^Q�^,^fpopulofior,amp;locusmunitior,amp;omniprorfus aptitudine commodior,nbsp;'icf^^^^^placuifletDuc�,condixeruntdiem,quovenirentLubekcjOrdinaturi tuLam^tr^jnbsp;�)^^^'''^�EccJefia�amp;:Epifcopatus.Etdefignauit Duxloc�in quofundari de beretnbsp;^^lt;13�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Matricularis ccclefiae, amp; areas clauftrales,amp; ftatuerut illic pr�-

canonice viuentiu.Porro tertiadecima pr�pofici eft. Sl^^J^Epifcopusin ftipediad�cimasquafdaamp;tat�m de reditibus,quosfoluicnbsp;^'�laso�'^^^'it�prxbendisfufficcrctpcrficicdis.EtdcfignauitComesAdoIfusvil-Jicq p P.^�^^unas prope Lubcke,quas ftatim Dux obtulit in vfum fratru,amp; de telo-

* �^^fratr�marcasL�ibic�i�s monet�:infuperalia,qu� priuilegijs conferi Lubicenfi continenturEcclefia.Et pofucruntillicpr�pofitum, Do-

ititg. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dieru iftoru,defun(fto Adriano Papa,ortu eft fchifma in EcclefiaDei Cap. pi,

^^^�^dru,quiamp;Rolandus,amp;Viiftore,quieftO(ftauianus.CumergoCa:- schijmai pi ^te(;^^?^^�'etMcdiolanu,venitad eumviiftorincaftra,qu� erantapud Papiamnbsp;Hl ^P^^^��Adunatoq5Concilio,receper�teumRcmoldus Colonienfis,amp;:Co- tb��.

��^dnuselclt;fti,amp;omnesquos imperialis auttimorautfauoragebat.Por

terraru.Infuper

fcj).. ^*enfis ordo eidem vniuerfus acceflerat,in quo funt Archiepifeopi, Sc Epi- Ci�erden�f

amp; Abbates amplius quam feptingenti,amp;Monachorum inxfti ^^�^^erus.Hi fingulis annis celebrant concilium apud Ciftertiu, amp; decernbsp;^5'^�vtiliafunt. Horum inuincibilis fententia vel maximas vires addiditnbsp;p Quamobremiratus C�far,propofuitedi�:um,vtomncsMonachi Cinbsp;Hh 11 Q�^^inis, qui confiftebant in regno fuo,aut vi�tori fubfcribcrcnt, aut re- �xlt;7lt;�w.nbsp;{^��^^^ur.Itaqj difficile relatu eft,quot patres,quati Monachorum greges,

Pulp /�S'^^Sin Longobardia,amp; in vniuerfo regno,principisviolentia fedibus fuis ''ishy I�J luperpofiti funt in locum illorum. Poftquam ergo tranfierunt obfidionbsp;eo amplius anni,Cxfar obtinuitMcdiolanum,amp; eiecit habitatores �4/�.nbsp;^H:^� ^^�^^ftruxitomnesturrcseiLis excelfas,amp;muros ciuitatis ad�quauitnbsp;'''�itii ^�^�^^^^^infolitudine. Tunc eleuatum eft cor eins nimis,amp;timueruntnbsp;famam nominis eius.Et mifit ad Regem Franeix Ludonbsp;colloquium apud Laonam,qu� eft in terra Burgun-^'^�^Fra�'^^^^^^^''��^^'^^iu^^adredintegrandum vnitatemEcclefi�. Etannuitnbsp;regem Dani�,amp;ad regem Vngari�,amp; ad titoUtndaflu.nbsp;Archiepifeo- �''��nbsp;quot;M��� P* '^'^P�^^ffit�in^ispotcftatibusregnifui,amp;rcligiofis quibusqj folenniternbsp;H ^^'^'^^^�^�Grandis ergo expe�tatio erat vniuerforum,ad tam celebrem eunbsp;P^P^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terrar� Reges conuenturi ferebantur. T une abie-

^^demarus cumEpifcopisDani�jHarrwichus Archiepifcopus,Ge-bHn .F/^�pus,amp; Comes Adolfus,cum multis Saxonix nobilibus, ad prxfix� �^^�F)ux verb pofitus in Bauaria,alia via venerat.Ludouicus ergoRexnbsp;'�jCuiuspr�cipu�expe�labaturaduentuSjvbiintclIexitC�far�appropria-

-ocr page 62-

JX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HENRICI LEONIS

re cum excrcitu amp; armis multis, dubitauit occurrcrc illi. Sed propter fidemfacr� mentoru, venir ad locum placiti con ftituto die,hoe eft,in decollatione lohann��nbsp;Baptift�jamp;exhibuitfe in potis medio ab hora tertiavfqs inhoranonlPorroC�nbsp;Gallus Pila- far necd� vcnerac.Quod Rex Fraci� accipiens pro omine,lauitmanus fuasinnbsp;tuma^it.nbsp;nbsp;nbsp;Janine ob teftimoni�, quafi qui fide policita reddideric, amp; digredics inde abijtip'

fo vefpereDuuona. Veni�s ergo nodu C�far,inrellexit Reg� Fraci� difccflilTcA mifichonorabilespfonasdenuoaccerferee�.Sed ille nulla ratione vacate potuil�nbsp;caiim/ita. gtatulas fe fid�foluifle,amp;fufpcdaC^farisman�euafiflc.Ferebaturcn�m�multi^�nbsp;qj C�far e� circuuenire voluerit,amp;jppter hoc cotra padion� tenor�armatusa^'nbsp;uenerit.Sed ars arte delufa eft.Fr�cigena: enim ingenio altiores,q, armis amp; vinnbsp;impofl�bilevidebatur,cofilioeuicer�c.T�cC�farvehem�ter irrat�,fcceirit^t'�nbsp;Sinricus L. ria,intecasFracigenis bell�.Alexad.Papac�fortatus abeot�poremagisinualn*^'

H�ricusD ux declinaui t in Bauaria.Et c�pofitis illic rebus,reuerfus eft in Saxo^^' Cap. pj. Filii NiclotiPribizlauusatq5Vertiflauus,noncocentiterraKycinoruamp;nbsp;VrihisiMiis cipanorum,afpirabanc ad acquirendam terram Obotritor�, qux Dux eis abitn

T�tiuic belli.Quorum iufidijs rccognitis Gunceliuus dc Zucriu, picfe^lus tcff^ rehusnouis. Obobritor�,intimauit Duci.Atillcpofuiccosruifuminindiguation�nbsp;su�nnquot;��^quot; ^'^^'^�^^^^chugrauiin terra Slauor� hyemali r�pore.Porro illi c�federantinvrnbsp;Hfnrici t,ex Wurle,amp; munier�t caftr� cotra obfidionis impet�. Et pr�mifitDuxG�ccnnnbsp;fjditii, amp;fortifl�iii�qucnqjVtpra:ocuparentobfidion�,neforr�elaberenturSlatii�nbsp;Watisiauus verb quantocyus fecutus eft c� reliquo exercitu.Et dbfefla eft munitio,innbsp;W�rZ.eAJi/ei'tiflauus filiusNicloti,amp; multi nobili�,infuper vulgus promifcuum tnub^ .

l'Ct.

de. AtPribizlauusfeniornatu,c� numero equit�tranfieratinabditancniori^^^ euflurus deinfidijsincautos. EtgauifiiseftDuxgaudio,e�qu�d Slaui ob�nbsp;tis animis expedauerunt e� in munitione,amp; pr�bita fit ei facultas ot�tincnn'^nbsp;Etdixicadiunioresde exerciru,quos pr�liandiftulcacupidoincitabanthn� Pnbsp;uocare,amp;fufcitareBathalias:Qi^rc,quodfupcruacu�cft,acceditisadpn*^^ ^^5^nbsp;biSjamp;ftruitispericulavobifmeripfis�Fruftratorij funt huiufcemodinbsp;atqj ruinofi.Quinpotiusc�fiftiteintabernaculisvcftris,amp;habete enfinnbsp;dioniSjOequis elebatur.Noftriver�ftudijerit,perDeigrati�,vtfinetuinunnbsp;neftragevrbepotiamini.Etftatimpr�cepitexab�dantinemorelignaconnbsp;Machintbci- aptati bellicainftrumenta,qlt;ualiavidcratfada Crimm�f�ueMediolani-machinas effica'ciffimaSjVnatabulatiscopada ad perfring�dosmuros,an^xjjSnbsp;ro qu� excelfior erat,amp;in turris mod� ereda,fupcr exultauit caftro,ad dgt;fnbsp;fagittas,amp;ad abigedos eos qui ftab�t in ^pugnaculis. A die em qua ereci^ jpfonbsp;W�Zrt�H5 ^^^�^tca,ncmo Slauor� aufus eftjpferre caput, aut apparere de porpugnac^nbsp;^uineratus. tcporc Wcrciflauus grauiter vulneratus eft de fagitta. Quad� verb dienbsp;adDuc�,q,Pribizlauusc�turmaequit�apparueritn51�g��caftris.Adqn^^jiC-AJoifusKei. rend�trafmittit Adolf�Comit�C� eledaiuuen�manu,qtocadiepaluds^^�f.'i'4lt;�nbsp;mora oberraces,ncmin� inuener�tjdelufi � dudore,q maior�hofti quan�nbsp;l�oifatipiriii tib.fauor�accomodauerat.Pr�ceperataut�Duxpabulatoribus,neqnnfi^^^][a'nbsp;cacis. eodie,nefort�inhoft�incider�t.AtHolzator�quida,vtfuntceruicofijnnbsp;frlmaatms t^^t�t dem�datOjamp;eggtcfli lunt ad frumentand�3amp; fuperueniensPrib�^nbsp;ctdit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irru�sfuperincautos,proftrauitexeisadc�t�viros,reJiquifuger�tinca

propterDux iraacriterinftimulatus,feruentiusvrgctobfidion�,i�qjn'iu alt;ZoZ/�5W- clauftric�per�t trepidareminaci ruina, amp;fulFofl�onibus dilabi.T�c y �nbsp;tisiaa diditio omnifpemelioridepol�ta,acceptoc�dudu venitincaftraadComitenbsp;nisauiior. vtaccipctet ab CO c�fili�.Ci� tcfpodet Comcs: Sctaquidc medicinazcn^j^.^nbsp;eft,qu�do�gerdefperatuscft.Periculan�cimmin�tia,debuer�tantcanbsp;uifa. Quis,qu�fo,tibic�fili�d�dit,vtobfidionispericul�incurrcres?M]]^^j^�nbsp;am�tie,poncre in neruo ped�,vbino fit diuerticui�,vcl vlla euafiomsmnbsp;ergo reftat nifi deditio.Si qgt; poteft cfle falutis copendi�,fola dedicioneapE p^fnbsp;dend� video. Etait Wertiflauus:Fac pro nobis verbum apud Duc�vtnbsp;culovit�amp;membranorumdamno,admittamur dcditioni. Tuncpcnbsp;mesadDucem,amp;alIoquens eos, in quibus pendcbant confdia,mani^ ,uzn

-ocr page 63-

H I s T o R I a; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JJ

illi dcguftata Principis voluntate,dederunt man�s,vt quicunqj Sla feinpoteftatcmDucis,mcmbrisamp; vira potiretur,ea tarnen con-5r Pribizlauus ab armis difcederet. Tune condudu clarid�mi Comicisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Je^

Pctj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnunitione Wertiflauus,amp; omnes nobiles Slauorum, amp; venerunt ad

ci^g^J^ucisvniufcuiufqjen�sfuperverticcmfuum. EtfufcepiteosDux,amp;:re-

' 'M 2^^� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P�-^ Ouimet ereptione. Porto caftrum amp; vulgus ignobilc fecitfer-

^���P�^^��:^�5Lubemarumquendamv�tcranutn,fratremNicIoti, vtpr�-

Brunfwichjamp;aftnnxiceummanicisferreis, c�tcros ver� difpcrciuit m-t^r^Q^liaSjquoufqjfoIuerentnouiflimumquadrantem.Hisitageftis,humilia-

^^^occurfum.Pribiflauuscrgo,qui eratfeniornatu,amp;acnsingenij, cupi�s Pribisiaus f�

Pubuenire, c�pit per nunciorum manus attentare Principis animu, pacis funt. C�qjDuxrequiretetobfideSjVt firma effet fponfio-Pribizlauus:Qmd opus eft Domino meo,vt � feruo fuo requirat obfi-I �% ?^'^cftatr�meu,amp; omnes nobiliores Slaui�retinetin euftodia? teneat eosnbsp;�^^�^butatureisvtlibueritjfitemerauerimusfponfion�fidc. D�h�cpernbsp;daretur Ptibiziauo fpes melior�,aliquantui� t�poris flunbsp;t�ellojfuitqj pax in S�auia � Martio mcnfe vfqj in Cal.Febr.fequcntis annbsp;^Up'^?''�caftraDuciserantill�fa,vidclicetMalachou,Cufcin,Zuerin,Illowe,nbsp;ScsPEodem anno Dominus GerolduSjLubiccnfisEpifcopus,poft ce GenUiLabinbsp;^^'^^^�feriasccepitinfirmarijamp;decubuitinle�toxgritudinis, vfqjinCal. ���5

recenteradunatus conuale�ceret in ftatu fuo. Nec mora,diuini-S�^�^^^dilatuseft ad modic�.Adijt ergo Duc�,qui tune forte vencratStadh�, siadm, j �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Archiepifeopi, amp;c contulit cum eo de comodis Lubicenfis Ecclcfi�.

a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;condele�atus, mouit vtquantocyus rediret Lubeke, paraturus

^^Ctf 'dicationiopportunaerant.EtrogauitDuxArchiepifeopum jVtocjur-*fconfirmationem officij :cuius petitioni acquiefeens, aggreffus eft pt):^''^���renfem terram, amp; in tranfitu dedicauit Falderenfem ecclefia, quamnbsp;%f(;- ^'^ori�Vicelinus,AldenburgcnfisEpifcopuSjamp;fundaffeamp;poftediffenbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Archiepifeopus pr�pofito amp; fratrib. illic degentib. bona mul

�'^'^^ippenthorpvocab�t.Fuitq;lociilliuspr�pofitusHermannus, qui ^�rmaZ'ut

Barbaricatempeftate multospertuleratlabores, fociatus Euagelij Domino Ludolfo, Segenberg�fi pr�pofito,amp; Brunoninbsp;^\j^^f��ri(�pj.�sbytero. Hicergo Hermannusfuccefferat in procurationemnbsp;v'%�^'^*^�^�^lvcnerabiliviroEpponi,cuius fanditasinfignis,ab omnib.fempernbsp;il|^''t�^*^j^�^^^^�iaprid�feliccaccepatc�fummation�,Cal. Maij. Perfedaergo,nbsp;monafterfftr�fijtDns ArchiepifcopusSegeberg,amp; Sf^eberg.nbsp;(^'(cop9 .diuerforioComitis Adolfi.Poftqa�t venir Lubeke,fufcepiteuDuxetnbsp;^ggrefli f�t op� dedicatiois, amp; obtulcr�t finguli vol�

9 �Serieus D ux, Gerold� Epifeop�, amp; Adolph� Cornes,deder�tqj P LiberalitM in

,n� acquieuit.His rite peradis,reuerfus eft

\ �P^^^lnloc�fuum. Dux veto ordinatis rebus in Saxonia, profedus eft UfBrinpro/e wi,L�[j ^�^fedarettumultuantes,amp;faceretiudicium,iniuriampatientibus.

ergo reb.in Bauaria,Henricus Leo, gemino ducatu clarus,reucrfus �v L,b.i. accerf�to clero Lubic�f�, d�dit cis Pontifice Dominu Conrad�, Cap. t.

^^^^^g^5^^rifen,fratr�germanumDniGcroldiEpifeopi. Quodlicet y�i2frat�r�t ^�^^^�P^^*^r)poamp;omnib. pen�Lubic�fib.effctc�trari�,pr�ualuitta-1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p^^^��r^rtirefragariformidolof�erat. Recepitautemfacr�ordinem

[ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nart^ffici ArchicpifcopiinciuitatcStad�f�. Pollebatautcinliccratura,

E iiij

-ocr page 64-

^6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;UENKICI LEONIS

iiMvhtatif. facundia,afFabilitate,Iargitatc,mukis deniqj donis,quibus dignam pcrfonam fu'


fajlas. Arregantia.

ladus cam Srtmenfi.

Tem^efttu.

perueftiri decornm eft. Scd pulcram viri fuperficicm deforraabat infanabibsjf ira dicam,impetigo, nobilitasanimi,amp; facilitas verborum,qu�nunquaminco��nbsp;perfiftebatjdif�idens ipfe fecum,nihil ex coGlio faciens, incertus in promifenbsp;traneos diligens, fuos faftidiens. Clero, quem in tcnella rcperitEcclcfiajin�gn*nbsp;feucritatc prim� abufus eft,incipiens � primis,qui crat in LubicenfiEcclcfia)^��Tnbsp;adnouifl�mos,quihabitabantruri.Bonafaccrdotum omnia{uaefledicebat,noiinbsp;quafi fratreSjfed vc feruos reputans.Si quem fratrem forte pulfarc c�pifletjn�'^'nbsp;gitimavocatione,n� loci uel temporis cogruentia,fine capitulifententiaufusci�nbsp;fed ad placitum fu�,quos grauare uoluilTetjaut fufpendit ab olScio,aut clitninau�'^nbsp;ab eccIefia.Comonitus�Duce,nihil retnilfiuscgit,fed alienauitfc�Ducc,amp;^��^nbsp;f�deratuseft Archiepifcopo,quatenusconncxis viribus faciliusvinccrentoin^nbsp;refiftentem.Circa dies illos,quo prim� promotus eft ad fummifaccrdotijnbsp;cum adhuc confifteret fecus Archiepifcopu in vrbe Horeborg, qu� eft fupefnbsp;pas Albi�,inmenfeFcbr�ario,hoceft,i4.CalendasMartij,ortaeft tcmpeft�S^^�nbsp;xima vcntor� procell�,fulgur�,corufcatio amp; tonitrui fragor, qu� paft�ni rnulta^nbsp;catMiyfmM. �dcs aut inccndit aut fubruitzinfuper tanta maris cxundatio oborta eft, quataji�nbsp;eftaudita�dicbusantiquis, qu�inuoluitomnemterram maritima FrcfixHancnbsp;len, amp;emncm tcrram paluftrem Albi� amp; Wrr�, amp; omnium fluminuin,qin acnbsp;fcendunt in occanummare,amp;fubmerfafuncmulta milia hominum,amp;iumcnta'nbsp;rum,quorumnoneftnumerus.Quanti diuitcsqua�ti potentes vefpercfedcbaaf�nbsp;amp; deliciis aflluebant,omni timor� malorum fublato,fed veniens repentina cinbsp;mitas inuoluit eos in mediis fludibus.

Cap. 1. nbsp;nbsp;Eadem die,qua maritime Regiones Occani,tanta clade pcruaftatxfunt,a�^'.

'^ertiiiaas dit fttagcs magua iu ciuitatc Slauotum Mikclcnburg. Wcrtiflauusenimgt;Nid� �fX/Z^jmlt^lh^siuniorjqui tenebaturin vinculisBrunfwich,mandauit,vtdicitur,PribizI^�J�nbsp;fratri fuo per nuneioSjdicens.En ego teneor vinculis �ternis inclufus, amp; tu negnbsp;genter agis ? Euigila amp; enitere,atq5 viriliter age, amp; quo d pace n� potes,arnu^^�^^nbsp;�idotHs,nbsp;nbsp;nbsp;torq5.N�recogicas,qu�dpaternofterNiclotus,c�Lunenburgi tcnercturint:�

fto^ia,ncqj prece neqj pecunia redimi potuit.Poftqua a�t virtutis inftintiu a puimus arma amp;fccimus incendia amp;exterminiaurbi�,nonedcmiftuselFH'^^y.nbsp;ditiSjPribizlauuscolIegitlatenterexercit�amp;venitimprouifusMekelinbutg-^nbsp;eus a�t de Scathe,pr�feiftus caftri t�c forte defuit,amp;: populus qui eratin calj gt;nbsp;it fine Principe. Accedes Pribizlauus, ait ad viros,qui crat in munitione: M gnbsp;� virijtamihiquamgentime� illata eft violentia,quiexpulf�fumus de teftanbsp;uitatis noftra�,amp; priuati fumus h�redirate patr� noftror�. Vos quoqj iniunanbsp;cumulaftis,qui inuafiftis terminos noftros3amp; poflediftis vrbes amp;vicos,quinnbsp;deb�turhxreditariafuccefl�oe.Proponimusergovobisoption�vit�amp;m'�nbsp;volueritisapire nobis munitione, amp;:reddere terra d�bita, deducem�vospjtt^nbsp;c�vxorib.amp;filijs, amp;vniuerfafupcllecl:ile.SiquisSlauor�quippi�abftnlat'nbsp;qu� ad vos pertin�t,ego in duplo reftituS. Qupd fi nolueritis cgtedi, i^tnonbsp;h�c pertinaciter defendere,iuro vobis, quia fi fauerit nobis Deus vietonbsp;rzwri nesvosoccid�inorcgladii. AdhxcverbaFlammingiiaculadirigcrejamp;vu .nbsp;coZo infligerc c�perunt.Slauorumcrgo cxercitusvirisamp;armispotentior,vencnbsp;cW� Me- pttgnairrupitmunitionc,amp;occideruntomncmafculinuminea,nonrcliqnbsp;galburgica. de populo aduenarum vcl vnum, vxores amp; paruulos eorum duxcruntin c [nbsp;7iowe.nbsp;nbsp;nbsp;t�te,amp;fuccenderuntcaftr�igne.Pofth�ccouerteruntfaciefuam adca

Gumeimas vt dcftrucrent illud.Porto Guncelinus,fatellcs Ducis,amp;prxfc�us bet^^^ra,^.' tor�,audienspercxploratorumanus,exiireSlauos,prxieratcumpaucisnii

IlowCjVtfieret vrbipr�fidio. VaftataergoMickelenburg,Pnblzlauus3n excrcitum cum fortilfimis, vt pr�occuparet obfidioncm, ne quisiortenbsp;QuodaudicnsGuncclinus,dixitadfuos, Exeamus velociteramp;pugtinbsp;eojpriufquamreliquusveniatcxercitus. Lafl�enimfuntdepuguaix nnbsp;commiferunthodie. Etrefponderuntci fideles fui: Non eft nobiscau ^.�-^rcnbsp;di, ftatimenim vtexierimus, Slauiqui funtintra vrbemhanc, � vi

Prikislai ex-peditm, Henricus Jtnbsp;Scbalin.

-ocr page 65-

H I s T o R I a; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57

*�obifcum, claudcnt portas vrbis poft nos, amp; nos crimus cxcIuG, vrbfqs ccdet in ^�nus Slauorum. Et difplicuit verbum hoc in oculis Guncelini,amp; virorum eius.nbsp;^onuocans ergo Teutonicosomnes qui erant in vrbe, dixit ad eosin audicntia

, qui fuerant in vrbe, amp; de quibus fuerat traditionis timor: Relatum 'hl,qu�dSlaui, qui nobifcumfunt intra portas vrbis, iuraucruntPribizlauOjVE ctaracnti,nbsp;hanc amp; nos amp; vrbe. Audite ergo,� viri,compatriot�, qui deftinati eftis in mor-i?n ^^^erininiura,ftatim vt videritisperfidiam obijcitc vos portis, amp; mittitenbsp;tia tn�niavrbis, �dexuriteperfidoshos cummulieribusamp;paruulis. Mo-'Unnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nobifcum,nec fiat aliquis ex eis fuperftes, vt non glorientur deinteri-

�im auditis,extcrriti funt animi Slauorum, nec aufi funt aggredi, qu�a-'cc a^�^^cpcrant.Vcfpereautemfalt;fto,venitvniuerfus excrcitus Slauorum an-*hnib nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;wCjSe; allocutus eft Pribizlauus Slauos,qui erant in caiNotum eft O- Ccloni terr�

calamitaresamp;preflura� apprehenderintgentem noftram, t}tg^^�''^'olentamDucis Potenciam,qjuamexercuit innos, amp;tulit nobis h�redi-noftror um,amp;: collocauit in omnibus terminis eius aduenas,fcilicct

iniy ?�os,amp;:HoIlandos, Saxoncsamp;W^eftphaJoSjacqsnationesdiuerfas.Hanc Uouiafru/ii� ^elatus eft pater meus vfqj ad mortem, frater meus ob hoc ipfum vincu-ii^ckifLis,amp; nemo remanfiqqui cogitet bonum gcnti noftr�, autnbsp;nbsp;nbsp;*'

.''��tcruinaseiusnif�egofolus. Reuertiminicrgoadcor,�virireliquiaru iii^� SeneriSjSercfumiteaudaciam,amp;traditc mihivrbemhanc,amp; virosquiin-^'kil^'^'^^P^^^'^^nteam,vtv5cifcarineos,ficutvltus fumincos,qui inuafcrant

'^fbti.Scceflcrunt ergo Slauilongius � caftro,e� qu�dingrueret nox,amp; ca '�'ti fg '^hda eflent. Aduertentes aucem Slaui quia G�celinus amp; qui cum co funt,nbsp;nec pofte munitionem capi fine maxima ftrage,primonbsp;y't�tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abobfidioneamp;rcuerfifuntadlocafua.Guncelinusergove-

ignc,reli�ta Ilo we, SiC collocata illic militum cuftodia, tranfijt l�tati funt habitatorcs vrbis de infperatoaduentu eius. Auditumenim/eXrtfHOT.''�nbsp;n P'^'die,quod interfe(ftusfuiiretipfe,amp;viricius pariten

! �^'Vj'^?�^'^godic,poftquampercufiaeftMikelenburg,defcenditBernovfne-(2jvp paucisclericisdeZuerin,tumularcintcrfe�tosjgeftansinnbsp;t 'ht c cerdotaliaindumenta,inquibusoftcrremoseft.Etfigensaltarcinmcnbsp;�^^orum, obtulit pro cis hoftiam falutarcm Domino Deo, cum lu�lu amp;nbsp;iam facrificium peragente,furrexerunt Slaui de infid i j s, v t percute-

de Saltwedelecum militia. Hicaudito,quiaGuncelinusobfcf- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,

^^^jCgreftus fuit ad auxilium ipfius,amp; iter faciens, cafu fuperuenit Mi- Solt-vueilele, ^�^�ttiPontifcxcumfuisinmortiscftetarticulo. Cuiusaduentu tcrritinbsp;''r fEpifcopus, peregit opus pietatis,amp; tumulauit de inter-1 (^'^ht�^^Pt�agintacorpora,amp;pofth�creucrfus cftZuerin. Poftnonmultumnbsp;I K Pribizlauus colleda rurfum Slauorummanu, venit Malacowe amp;nbsp;habitatores vrbis,dicens: Scio quidem vos eft'e viros fortes PribisUus rtnbsp;^^'^obfecundatesimperiomagniDucis Domini veftri. Volo ergo per-Qnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qu� funt vtilia.Reddite mihi caftrum,quod olim fuit patris mei, amp;

exhiberivobisfaciam conduit 'S^tit �'^��'pas Albi�: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eorum,qu� ad vos pertinent, quicquam violeter

l'if'-Mic nbsp;nbsp;nbsp;duplo reftitui faciam.Qiodfi hancconditionem optimam,inuti-

me rurfumexpcriri fortunam meam, amp; congredivo ft cotigcrit habitantibus Mekelcnburg,qui fprcuerut condinbsp;fuimet damnu. Tune milites cuftodes pr�f�-pugn�,e� quod hoftes multi, auxiliarij verb eftent pauci, � pnbsp;extra terminos Slauia:,amp; Pribizlauus recepit caftru.nbsp;foAtijif ^5�^goHenricusLeoDux,Iabefa(ftariresinSlauia,contriftatus eftaninbsp;Zuerin,ad cuftodiendume�.Et pra�cepit Adol-jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^aioribus de Holzatia, vt tranfirenc Hove, amp;: eftent tutaraen caftri. fa/,

-ocr page 66-

58 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HENRICI LEONIS

AtttriHi.Wdr pof^l^^cc�grcgauitcxcrcit� grad�,amp;vocauiccognat�fu�Adclbcrtu, March' ncrnoricnralisSlaiii�jamp;omnesfortiffimostocitisSaxoniaeinauxili�jVtrcnbsp;'^.iiJenmrns Slau�smal�quodfccerant. Sed amp; ''J/aldemar�, Regc Danoru, adduxiceu na .nbsp;RcxDjnor�.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yg^arct COS tcEva matiqj.Et occuvrit Adolfus Cofflcs Duci cuffl 0

Nordalbingor� populo iuxta Malacowc. Dux vero vbi trafijt Albia, �i. aitigit WrrtiJdmK��inQsSimjorumjfecitWertillauumjPrincipemSlauor�jfufpcndioincerncipnbsp;iffjomintoja. pg yj-j^gfrater eius Pribizlauus,amp;pf^nbsp;ricatus fueritjpmifl��es pacis,quas padus fuerat. Et pr�cepic Dux Adolfonbsp;per nuncium,diccns ; Surge cum Holzatis SeSturmarijs amp; cum omninbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i�

tccumeffcjamp;prxceditcDucemvfqjin locum quidiciturViruchne.

ReinoUwsCo TUS cft Guncclinus pr�fc�us terr� Obotricorum, amp; Rheinholdus Comes 1 mti Difwrfr- marfi�, Chriftianus Cornes de Aldenburg, quae eft in Amcrland, terranbsp;^chri�ianm, num,biomncs precedent te cum armatorum numero, qui ad ipfosnbsp;Com� o/jZ Tune abijtAdolfus Comes cum c�terisnobilibus,qui fccum deputatinbsp;iuxtaimpcriumDuels,amp;veneruntinlocumqui diciturViruchne,amp;diftat3nbsp;Diminutn. bc Dimin fere duobus milliaribus,amp; merati funt illic caftra. Porto Dux amp;nbsp;Principes morati funt in loco qui dici tu rMalacowe, Iccuturus poftnbsp;cumreliquo cxercitu,cum veredarijs ferentibus vi�:ualia,qu�cxercituifo�nbsp;rentcopiose.Vniucrfus veto Slauorum exercitus confederat in vrbe Dimin,Wnbsp;runtqjPrincipeseorumKazemarusamp;Bugerlauus, Duces Pomeranor�,amp;^�^fnbsp;his Pribizlauus, autor rebellionis, mifcruntqs nunc�os ad Comitem,volcntespnbsp;mtrani, Jodinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;admitti ad conditioncs pacis,amp; promifer unt tria millia Marcarum-nbsp;nbsp;nbsp;L

pnt�/��,. J nbsp;nbsp;mittentes,promiferunt duo milia.Et difplicuit verbum hoc Comiti

amp; dixit ad fuos:Quid vobis videtur,� viri fapientesrQui heri promiferunttn^ liaMarcarum,nuncolFeruntduomilia. Verbumiftudnoneftqu�rcnspa�^ �nbsp;fed adducens bellum. Miferunt ergo Slaui nodu fpeculatores in caftra, �pWnbsp;siMorum Al ftatum cxcrcitus. AldenburgenfesSlauifucrantcum Adolfo Cornice,nbsp;d,�bur^,^tr. diose : nam quxcunqj gercbantur in cxercitu, rcmandauerunt hoftibus,F�^'^^^jnbsp;^^Lhradus. nus exploratorum.Dixeruntetgo Adolfo Comiti,Marchradus,feniorterr�: pnbsp;zatclt;um,amp;:c�teri qui intellexerant verbum abfconditumiAuditucertil�imc�nbsp;pcrimus,qu�dhoftesnoftri pr�parant fead bellum. Pon�noftratesfegnW^^^^^^^nbsp;nee in vigilijs, nee in euftodijs debitam exhibent diJigentiam. Adhibenbsp;AM� iioif. tionempopulo,e� qu�dDuxben�pr�fumatdetc.EtdiftamulauitCome^�nbsp;incuriaetia- ''nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t'.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� r �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r� �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

tlt dada.

riqj nobiles,amp; dixerun t: Pax amp; fecuritas,cmortua eft enim virtus SlauoruW' . fecit ergo in exercitu cuftodia.Moram autem facientc Duce,defeccrunte��nbsp;tui alimcnta,amp;:deftinati funt pueri, qui deberent ire ad cxercitum DucisP^Pnbsp;vidualia afFerenda.Quibus primo diluculo irer aggreflis, eccein afcenfoe �nbsp;paruerunt cunei Slauorum cum populo innumcrabili, tam equitumnbsp;tum.Q^ibus vifts,rerorfere pedem pueri,amp; clamore valido dormieneemnbsp;uere cxercitum. Alioquin omnes mortem fomno copulaflent. Tune vin*nbsp;atqs militates Adolfus atqsReinholdus cum paucifl�mis Holzatenfiumacqi^^^.^jnbsp;marfienfium,quifort�fomnoexcitimaturi�saccurrerant,cxcepcruntno^^^i;nbsp;defcenfucliui,amp;contrita eftprimaaciesSlauorumabeis,amp;percuft�runtc^j^^.|,nbsp;queadinterioraftagni. QuoseueftigiofubfecutafecundaSlauot�acicSjOPnbsp;.p

AdoifittKdn inftarmontium,amp;pereuftifunt AdolfusComes,amp;ComesReinholdus, holili ComitK fimi quiqs cccidcrunt.Et obtinuerunt Slaui caftra Saxonum,amp;diripucru

. dascaftrorum.Porr�GuncclinuSjamp;Chriftianus, amp;cumeisampliusqna .j eioria.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;centimilitescongloba�iinvnumconnncbanticinJarcrcpugn^jign^^i^

G���/,��,, aggj-enf. Formidolofum quippe eratcongredi cum tanto hofte,omnibus focijsautintcrfe�fisautinfugamdifie�lis.AcciditergOjVrcuneusquinbsp;rum veniret ad tabernaculum quoddam,vbi multi erant armigeri �i. equ�nbsp;Quibusexpugnandis,ciim Valentinsinftarent, armigeri clamaucrunta ^^^^^nbsp;nosfuos,quorumglobusfuitcvicino:Quidftatis,�fortiftimimilices?nbsp;fuccurritisferuisveftris.?Remvtiq5turpiffimamagitis.QuiconcitatJeaj^^^]^^^^(nbsp;uorumfuoruminfiliernntinhoftes,amp;:quafic�coturorepugnantes, i e


Slaui ca�ra inuaJunt.nbsp;XntmitT�.

-ocr page 67-

�.-.r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HIS TO RIA.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jp

'��'f V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft,quantosidusdcdc- caflra�Gun

(ii(ij�^�^^4uanrasftrages hominum fecerint, donee vidrices illasSJauorum acies K� �^.�^^�^�perent caftraquxperdideranc. Deniqs mifcuicDeus SJauis fpi r74,rZ'.

^*'^*g**^*^�^ cecideruntde manibus optimorum militum. Ecaudierunt Sa-SthoT-i^egreffi fcilicet, refumpta audacia, forti ter infufi �lleacenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;magna nimisjamp;replecus eft campus

mortuorum. EtvenitDuxfeftinanter,vtfieretfuis pr�fidio,amp;vidit �populo fuo,amp; quia mortuus eft Comes Adolfus,amp; fortif-Sed dolorem eiusmitigauit copio-'��'f�tinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S^auorum maxima, qui ad duo millia amp; quingentos connu

Duxcorpus AdolfiComitisconc�difruftatimamp;aftum Addf ^'^Plenbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quo poftet circumferri, �c patris inferri monumentis. ner d�jjt^um

���isvctf eft vaticinium, quod cecinitpridie quam patcretur,fepiftim� reite-cxaminafti,amp; n� eft inuenta in me iniquitas. Slaui ergo qui

Sic ^^^^anusgladijjVeneruntDimin.amp;fuccenfocaftroilIo pontentiffimo, Dcmhiumiit-Ducis.Sequent!

if

Hfg^j.�^^^fDuxcum exercitu vniuerfo Dimin, amp;reperircaftrum exuftum, amp; quot;i � ^Pr��nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exercitus, vt deponerent valium, amp; ad�quarcn t folo, amp; vt

f��Pocc nbsp;nbsp;nbsp;vulncratis,quibus opus erat cura.Iple veto cum reliquo exercitu

S^jj^^^'^^uin''^aldem3ri Regis.Et abierunt fociata manu,vt depopularentur �XaruJ?�quot;^e'�^quot;�'�^^g�quot;�5�^veneruntadnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diciturStolpe, lllic

.^uggezlauusiam olim fundauerant Abbatiamin memoriam patris ?%ori ibidem amp;occifus amp;fcpukuseft. Illeprimus interDuces Po-adfidem, permanus fandiftimiOttonis, Bauenber- Tanul�rZinbsp;?Sl( p �Pb amp;ipfe fundauit Epifcopatum Vznam, amp;admifit cultum Chri- pam Qhriflic�

'^Ucis^ p� '�efifterct.Slaui enim fempcr vitra progredientes,diffugiebant � fa o''�

terram Slauorum, quidiceret Duci : Ecce Ie- C ap. r. comitatu venitBrunfwich ,loqui tibi. Ad hi�nc Lf^^it/o Gr^-egreftus eft Slauiam,omifto exercitu,amp;profperis expeditus fuc-Comitis mortem importunam,conuocatafortitudi-�^�quot;*�'^�nbsp;V^Pi fnbsp;nbsp;nbsp;Slauorum confumpfiftet,vfq5infinem, amp;feciftetterrram Pome-

oZwfntor��,

^f�^Son�^�^^��^P��^'^^�^�:^-^*9^�^^^Horumextrcm�remanferantreliqui�,pro adnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;defolationes, tanta inedia confedi iunt,vE c�

C^^Pol nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Danosconfugerecogerentur, quosilli nihil mi-

vendiderunt. PoftquamergoDux exiens vX ik-,^�^,'^eitum,vnumquenq5infua,corpus AdolphiComitisperlatum Ajoifiadf.nbsp;Ml ^�einbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fteuotione reconditum. Cometiam vero tenuitMachtil-

Pf�t��2^3uusergorebellionisautor,patern�h�- /- nbsp;nbsp;nbsp;.

pnd Duces Pomeranor� Kazemarumatqj Pribisi�usex ^ndefrequenterexiens Pribizlauus

fines Zucrin atqs Racesburg, S� tulitcap�onem multa ta quot;'X�. in. ..�fsiX�gjjnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de iumentis. Cuius exit� obferuantesGuncelinusatqj Beinfi^or^tur.

�Mli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�P^� de infidijs,amp; comifla creberrima pugna, femper melio-

fortiorib. virisamp; equis, Pribizlauus nil i� poftet

�Kazemarus amp; Buggcflauus: Si tibi placet habitare nobif- Prib,iia�s cS t�, �noftrojcaue ne offendas oculos viror� Ducis, alioquin pro-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p�-

noftris.Iam dud� enim duxifti nos,vbi contriti fumus con-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pe^rdidimus viros amp;vrbesmeliores. Nechiscontcntus,itc-

'''^^^Ut�'^ HccrevisPrincipisiram.? EtcohibituseftPribizlauusabinfania e^'go funt vires Slauorum, ncc auf� funt mutireprx foemidiue Du-

-ocr page 68-

^0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HElSiKrCl LEONIS

loquiaadE^doram,fiueLubik�,procommodisvtriufqjtcrr�.Etde�itRexPuci pccuniam magnam, eo quod pacarentur termini cius per ipfum � vaftationenbsp;!���/� Dwo-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etc�perunt inhabitari omnes infulx maris, qux ad rcgnuin pertinent

r�OT cxchIu. Danorum, co quod pirata defeciflctjamp;confradx fint nauesprxdonum. Eum^ KenriciL.ci�ruutpaflum Rex amp;Dux,vtquafcunq; gentesterramariqjfubiugaflentjtn �nbsp;'frdus'quot;��^quot; Zocialiterpartirentur. Et increuit Ducispoteftas fupcromnes quifucruntaMCnbsp;PQttntia.nbsp;nbsp;nbsp;eum,amp;fadus eft Princepsprincipum terr�.EtconcuIcauit collarcbclliurnj

fregirmunitioneseorum. Etperdidit virosdefertores, amp; fecit pacemint^�^^ �dificauit munitionesfirmfifimasjamp;pofledithaercditatemmultamnimis-terh�reditatem enimmagnorum progcnitorum,LotharijCafaris,amp;conbsp;eiusRichenzen,multoruq5 Duc� Bauarix,atq;Saxonite,accefleruntein��' ,nbsp;nus,multorum Principum poftcffiones,vt fuit Hermanus dcWinzcburg�V'nbsp;deHammcnburg,OttodeAflc,amp;:alij,quorummentioexcidit.Quiddica^nbsp;Vdonam fa- plftfima potcftatc Hartwici Archiepifeopi, quideantiquaVdonumnbsp;m-bami,ahet fcenditJNobilc illudcaftrum Staden,cum omni attinentia fua,cumnbsp;�^l��acEpjfi�opoobtinuit,�]?^^nbsp;caf.z^.nbsp;nbsp;nbsp;quidemh�reditarioiure,qu�dam beneficiali. Extenditqsmanuminf�'�*�

D^Zarf� admouit eisexercitum,amp;;dedcrunt eipro fuimet redemptionc, quodp� i� ti fuiftent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.jif

Cap./. nbsp;nbsp;nbsp;Sed quia gloria parit inuidiam, amp; quia nil durabilc in rebus hum anis �

Gioriacomtt vitigloham zclatifunt omnes principes Saxo nix. Illeenimimmenfisdiu��y^t;' muidianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuples,clarusvi�lorijs,amp;: propter gcminum,Bauari�amp;Saxoni�principati����^f[r

limis in gloriafua, omnibus Saxonix tarn Principibus quarn nobilibus, i��? bilis vifus eft.S ed manus Principum formido C�faris continuit,ne conclt;�Pnbsp;liminatransferrentineffedum. Poftquam autem C�farquartamproftnbsp;parauit in Italiam, amp; opportunitatem tempus adduxit, ftatim inucrcrara�^]^^,n�'nbsp;ratio proceftit in publicum, amp;: fada eft coniuratio valida omnium contf^nbsp;jjenricL.ja- Fuctuntq; inter eos primi,Wchmannus,Magdcburgenfis Epifeopus,nbsp;nbsp;nbsp;nif

�.tic�f)uicfiS

Lancier, ' T'uriif^. ,nbsp;Albertus Marnbsp;chio,nbsp;Chri�ianusnbsp;Comes �l'

ĀnburZ� tZ�

iaiiupiuvciiiu liipuuiicuuij�ciiiVLuciu uuiiiuidiiu vaiiaa OIuulUinLun*-*' jjenr!c!L,iii- Fucfuntqj inter eos primi,Wchmannus,Magdcburgenfis Epifcopus,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;niP

r* Cif*� Zz'y-* r* 11 O^�l- l-i /-* rgt; Z*| 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T)�lt;� �-lt;1 ___. T 3�rtj

amp; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� quot;i----J......... , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\J*' f

' cialisComcsTuringi�jAdelbertuSjMarchiodcSalt�wedeJe, amp;^(Cgt;' Marchio de Camburg,amp; fratrcs cius, Adclbertus, Palatinus Comesnbsp;burg.HosadiuueruntnobilcsijjOttode Afle,WedekindusdcDafcnbtgt;^�p^jjii'nbsp;ftianus dc Ald�burg,qu� eft in Amerland. Super hos omnes pr�porcnsJ,nbsp;� holdus Colonienfis Archiepifcopus, amp; Cancellarius imperij, iniidiatiis^**^ jii'nbsp;facie quidem abfensS� in Italiapofitus,fed torus confilio expugnationinbsp;tentus. Tunc principes,qui erant in orien tali Saxonia, cum Turingoriin� Anbsp;AMibum peLudewicOjobfederuntmunitionemDucisqu�vocatur AldcflefA^'^^jj(.(Jl^ )nbsp;�bitj�im. contra earnmachinasmultas. Porr�Chriftianus ComesdeAmcrlanfi^^^^gii�'nbsp;Brrrna JcZ;riFrefonum manu,occupauitBremam,Conines fines cius, fidfecitmotiin�^ -j^t^nbsp;bur'�'�oa���ba �occidcntali regionc.Videns ergo Dux,quia confurguntvndiqsbelUY'^^flVnbsp;to.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;munire ciuitates amp;: caftra,amp; ponere cuftodias militu in locis opportunis-

poreiIloComctiamHoIfati�,Sturmari�atq5 Wagirxadminiftrabatvidt�^j^^jiii fiComitiscumfiIio,adhuctencllo.Proptcrconfurgentesautembcnoriii^^nbsp;HfnntHj Tu pofuitDux pucto tutorem,qui pr�efl'ctarmis,Henricum ComitemjTuf�^y^^ipi'nbsp;iXr ^^��)�'^uunculumpueri,virumfcilicerimpatienremocij,amp;totiimarmis�^^j^yfl'nbsp;� Communicatoquoq^fidcJiumfuorumconfilio,Pribizlauum,Principe^

rum,qucmmultis,vtfupradiciumcft,pr�Elijsexpuleratprouincia,adniib j-yp��,. tiam,amp;reddidit ei omnemh�reditatem partis fufterramfcilicetObotr�^^^^^jt?'nbsp;pribisiaussia pr�terZucrinamp;attincntiacius. EtfecitPribizlauusDuciamp;amiciscius /d'nbsp;uusimnte- catcm fidclitatis, nulladcinccps bellorumtcmpeftatccorrumpendam,! :o('nbsp;X �mre ,tunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mandatumipfius, amp;obferuare oculosamicorum eiusabfquc o

Cap, S�, fenfione.

�xpe^titilt;,He Tuoc congrcgauit Dux exetcitum grandem,amp;in ttauit oricntalcm S ^,|n Mrfarhl vtpugnareccum inimicis fuis, in medio cerr�ipfius. Et vidcrunr, quia


-ocr page 69-

H I s T o R I A.

V5(^^^^��^^�jamp;tiinucruntoccurrereiUi.Etfecitplagammagnaminterrahoftili,amp; depr�dationibus, amp;c pcruagatus eft terra vfqj admurosnbsp;exercitum in occid�tales partes, vt comprimeret

rata ty mul-

Pt^(j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Comes in abditas Frafi� paludes. Et irrupit Dux Brem�, amp; de-

�eoquodpeccaflentad- dtnbur^ufu-i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iuraflent Chriftiano,amp; pofuit eosDux in proicriptionc,quouf- S,*-

IJ'ifu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Archicpifcopi,mille amp;� eo amplius Mareis argenti pacem indem-

n-^^^''ii^i^nusaute Comes poft paucos diesmortuus eft,amp;fopitafunt ma- m��. molimine fufeepta. Graflantibusergovfq; quatp ciuilibus beinbsp;declinare tumultum confur- uat-tuigutAtnbsp;Hammenburg folitarius S� quietus,ftruduris clauftralibus,amp; �����P'J-'^tiq. ^^^clefi�fti�commodisintentus.TuncColonienfisArchiepifcopusc�- Ja^�*nbsp;'1^'ib mandauerunt ei per litteras,vt reuocaret ad cor omnes prelTuras,nbsp;eum Dux.N�c tand� venifle tepus, quo poffit auxilio princip�nbsp;*''iSh �^^�'5 honoris fui,patere fibi vrbc Stathen,amp; crepta Comeciam fi ma-''Jo^'^^^P^niadiuuerit.Hartwicusergo Archiepiftopus multis experimentisnbsp;tnbsp;nbsp;nbsp;^^5^��'^unat� femper in pra:lijsducceffe,ambiguaquoqj Principibus inefle

5^'^^ufmodifponfionibus fiepe dclufum, flu�tuare c�pit animo. Prouo-ffiticj -^^'�^�Perandihonorjjcupido, feddeterrebat e�f�pe copertamobilitas Superficies amicitiaru,amp;;: pax fonabat in verbis. Verunnbsp;fua Friborg amp;�: Horeborg comunire c�pit Archiepifeopus Sc con-

Q, �^�pparatumarmorumamp;cfcarumqu�fufficerentinmenfesamp;annos. LubicenfisEcclefi�Epifcopus,morabaturapud Ar conra�usipinbsp;pendebat in ipfofumma cofilij.Etpcrlat�eftadDuc�,quian�fenA�^.

^'^%^^^�P^^*^Sunt,fedquxaddcftru�:ion�Ducis,amp;quiafuggcrit Archiepi-'^hs�^^^�^^PeatadPrincipeSjamp;rcfcindatamicitiaSjquaspepigeretc�Duce.Vo-

���uiu Ertlicneburg. Atille !amp; potentiSjdeclinauitinFrefiamveluti fungenslegatione Archie-Heur��l.nbsp;^^ebi ^^^�^�^ui�redeunt�jDuxfecundo vocauit. Conduduergo Dcftnininbsp;Domini Bernonis Magnipolitani,occurrit Duci apud Stathen,nbsp;quot;quot;^verbu eius.EtconueniteumDux fuperhis,qu�adipfum perlatafuc-Scilicet verbis malis dcrogauerithonorifuo,amp;dcderitconfili�ad-'^^fbi5^�:'�^�^inal�,AffirmatEpifcopu5,fenihilhor�rccognofcere. Multiscrgonbsp;^�uuuIfasamicitiasrefarcire,amp;:Epifco- He�r�lt;�.nbsp;fdele�:um,tenaci�s colligere, c�pitab eofamiliariter exigerenbsp;cQ ^�^^�^�,quod fibi imperiale donatione permiflum in fuperioribusoften-videlicetSlauorumprouincijs,quasipfeiure belli, incJypeofuoamp;nbsp;propofitionisvcrb�,virmagnanimusrefilijr,dicens.' t'bufobnutunbsp;'^^�^�PcinEcclcfiacfu�,nunqu�fc huiusintuitulibertatemfuam occu- w�/��,.nbsp;P'C�uerfo proponitDuxomninoautnbsp;�^�gt;3utpropofitis par�re. Cumqs fixus in fententia maneret Epifeopus,nbsp;fcnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obeludi ci introitu Parochi� fu�,amp; omnes redi tus Epifcopales tol-

j? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fit caut� vobis cofiftereapud nos,propter l�tellites Ducis in-

^4 Stnnus.Quinpotius c�fulitc honori noftro amp; faluti veftr�, tranfi ^^^burg�fem Archiepifcop�,amp;Principes,vt poffitis euadere manus ininbsp;I�5tegjjj^\^fttor�.Egoquoq5poftpaucosdies profequarvos,amp;peregrinabor c�nbsp;1 (^^^biej,Y^'^^S*^t?itiuxtaconfili� Archicpifcopi,amp;tranfijt ad Magdeburgenfemnbsp;��hi)yip'^opum,amp;nianfitapudeumferm�duobusannis.IndcabicnsinFran-S^�ftercienfe concili�,amp; reconciliatus eft AlexandroPap� per manbsp;I ij�hc]nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Epifcopi,qui fuit partium Alexandrijamp;eicdus de fedefua,moraba- vaf^,

' |j^'�(l^l*^^^^^^^-DcditqsPontificiinmandatis, vtpr�bita fibi faculrate,autipfe i ^^^^,^^um,autlegatumdirigeret. Hisitapera(ftis,reuerfus eft Magdc-uenit ibi Hartwicum Hammenburgenl�m Archicpilcopum,namamp;:

F

-ocr page 70-

HENRICI LEONIS

Brew**ex�;4t �pfcloco ccfTcratj�i: m�fcrunt apudMagdeburgenfem Archicpifcopum Ma^�urgi. multis.Veruntamcn milites Hartwici Archiepifcopi, quierant in caftrisHnbsp;borg amp;Friborg,faciebantfrequentes exGurfuSjamp;faciebant incendianbsp;lAumatusai inpoffeffionibusDucis.QuamobremDux tranfmifla militia occupauitrn^f ?nbsp;HenricoL.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fregit munimcnta eius,amp; ad�quauit cam folo,amp; fecit tolli omnes rcdiius r

�nmen�cun fcopales,nonrcliquitcxcispatuasrcliquias. Soliqui erantincaftro Hotcf amp; /eruatum. continucrunt fc vfqs ad reditum Archiepifcopi,e� quodlocus cfl'et munitus pnbsp;TumuiMSa pterpaludofas voragincs. Feruebat autem fedition�f�uatcmpcftaspcron�'�nbsp;Saxoniam.conrendentibus fcilicct vniuerfis principibus aduerfus Ducci^� ilt;nbsp;fa�txfunt captiones militum , amp;: demebrationes, amp;: cuerfiones vrbium^ 4nbsp;Go^rfrMrf/'zicftGoflariaPrincipibus.

Dux cuftodiri vias, ne quis frumentum induccrct Goflarix,amp; efurieruntva^^ C^p IO In diebusillisFrethcricus Imperator morabatur in Italia,amp;c5tritaE funtr�nbsp;Fridericictf. liones Longobardorum aformidinc virtutiseius,amp;efFrcgit ciuitatesnbsp;in Italia/uc- pulofasatqucmuiiitas, amp;conucrtit faciemfuam vtiret Romani,ad fuga^nbsp;�^fihaiii er AIexandrum,'amp;ftatucndumCaIixtum. Pafchalis enim breui temporenbsp;CuZixtwA�' dcfun�fuserat. C�farergo o bildens lanuam, qu�fuerat partiumnbsp;^cmua obfeff P�^�iaaifit Reinholdum Colonicnfem, amp; Chriftianum Moguntinumnbsp;exercitus iuffit pr�ire Romam. Ervenerunt Tufculum qux non long�d . j(nbsp;Romnni A/e- Roma.Q^orumintroitucompcrto Romani, exicrunc cum immenfonbsp;xandri com- pugnaturiproptcr Alcxandtum,amp; cgrcflusRcinoldus �^Teutonicusna�^^ ��j,[nbsp;e�ti go^tieruntpaucicontrainnumeros,amp; obtinuerunt Romanos, amp; percU��nbsp;flragi�Gir- CX cis ad ix.millia,amp;perfequutifuntfugicntes vfquc ad portas vrbis. Etcotnbsp;eft terra propter cadauera occiforum, amp; permanferunt mulieres Roinao�nbsp;vidu�inannos multos,eoquoddefcciflentviri habitatores vrbis. Ipw��nbsp;Genaa Mpta.^^xc gcfta funt Rom�, pugnauit C�far cum lanuanis , amp; obtinuitnbsp;composefteiftusciuitatis.Et aftumptocxercituabijtRomam,amp;inucnitKnbsp;dum amp; exercitum, quem pr�miferat, Itctantem de falute fuimet, Si, de t'a*�nbsp;row4 f.� manorum.Etadmouitexercitumvtcaperct Roma,amp;oppugnauitdomuti� .

Peti^,quiapr�f�dium Romanorum illic crat,amp; iufsit ignem portis abegit Romanos � turribus per vaporemfumi.Etobtinuit templum,

Calixtus �� �dem interfetftis. Et intronizauit Calixtum in Cathedram, amp; cgit illic nbsp;nbsp;nbsp;^rct

c4��,p4/74 fem BeatiPetriad vincula. Admouitqs manum Lateranenfibus, vtdeftr �tauranmfis cos,dederuntqj ci pro vita fimulamp;ciuitatc,quicquidpoftulatifuiflent.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.jj-jt,

muiiiati. comprchcnderentAlexandrum,nonpraeualerunt,eoqu�dnolt;ftufLigai�' Et accepit filios nobilium obfidcs, vt de caetero obedientes eflent Calixtonbsp;Pi�is rootlt; reprehenfa.Secuta eft hos C�faris prolperos euentus repentina calamiw^'.^^ffi-enim peftilentia fubito Romam inuaflt, vt infra paucos dies vniuerfi pencnbsp;nbsp;nbsp;,r.

Rrinow; Co- rcnt.Menfxn.Augufto peftiferx nebula: in partibus illis confurgcrc jet�t denf.mon. Duccs confilijiPr�tcrea nobiliflimus adolefcens, filius Conradi Regis,nbsp;nbsp;nbsp;ppbiquot;

rat vnicam filiam Henrici,Ducis noftri,infuper multi Epifcopi,Principcs cafartumui- lesipfo temporcintericrunt. Cxfarcumrefiduo exercitureuerfuseft lOnbsp;*comfoTerquot;flu bardiam.Illic pofitus audiuit motum qui fuit in Saxonia, amp; mifla lcgatio^nbsp;da.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quentibusinducijsreprefljtfurgentcmfeditioncm,quoufqjpr�terirctte r

ipfcliberareturabexpeditioneltalica. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Henrici/,. al In tcmporedierumillorummifitHenricusDux Bauari�amp;: Saxoru Angliam,amp;adduxeruntfiliaregis Angli�ecumargentoamp;auroamp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3

c�m/gt;riw4 cs gnis,amp;accepit earn Dux in vxorem.Separatus enim fuerat � priore co mina dementia,propter cognationis titulum. Habuit autem ex ea nnbsp;filioConradiregisdeditinInatrimonium,quictiammodicofuperuixitnbsp;pr�uent�simmatura morte in expeditioneltalica.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

Caph nbsp;nbsp;nbsp;Emenso ergo poft h�c no logo intcruallo, videtes Logobardi A

Lon.robardo'- colunx regni,amp;dcfccifletrobur exercit�jcofpiraucrut vnanimitcra , nbetiio. rCj�i voluer�tintcrficeree�.IllcprxfentiensdoIos,cl�rcccflittiEong

-ocr page 71-

H I S T O R I A. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sj

j^�J^'^s*oTeuconicatcrcam,induxitcuri�Baucnberg,vocati�^vniucrf�sPnn- Co�����

, Longobardis materiamdefe�lionis.Multis itaqidilationibus.multa proui-

�'n* 1 zT* /* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;T^ **nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;flitutui tntn*.

Pac* . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eranc inter Duce amp; Principes,ad conuentionc tegrum

�^incIinant�funtjamp;ccfleruntomniaiuxtaplacit�DuciSjamp;ercptuscft� cir-^entionePrincipumabfq; omnifuimetdiminutione. EtreuocatuseftDo-fjJ^^^^^nimenburgenfisArchiepifcopusinfed�fuam,fra�hisqiinfirmitatein- /.rMcpijc.

Mu nbsp;nbsp;nbsp;^^denfij��:: pofledit earn Dux de cxtero,abfqj omni cotradidione. Co

z nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P�-���-*otgt;ftinacia,exhiberetDuciqueiuftafunr.

gratiaDucis,mut�t� eft in viru alteru.Didicit enim in his q ipfc tur. tij J'^hcopati fratrib.fuis,amp; de c�tero pronior efle in humilitatis officio. Cle-'icm 'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dcfenfauit�circ�uentionc principumamp;potentu,pr�cipu�verb

���oiisHenrici ComitisTuringi,quinecDeunechominesreucrens,afpi- rin^. facerdotum.C�m ante omnis belloru motus, autore Deo, rediretnbsp;fuQ^p^^^^P^cis quict�,''�7edckindusdeDafenburgrecufauitpac�,quam locuti 'WMcindutnbsp;''*�t3 ^�^^*Pes.Hiccnimabadolefcentiafuaadmal�ftrenuus,fempermiIiti�vf�

^^^'��L-aptus enim aliqMando,amp; in vincula coniedus,fide dedit,vt de exte-in^fP^raret � rapiniSjamp;ftaret ad mandatum Ducisfyncero obfequio. Sed ille HtQ^L�terisergoadpacemredudiSjhuncfingularemferumDuxobfeditinca T^afiniur^S 'nbsp;Monbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;machinarum violentiam mons opera poj�ri

^feih j^'^^^^*-�i^ifit:Dux,amp; vocauitvirosinduftriosdeRamesberg,quiaggref-t9(..'J'fficilemamp;inauditam,perfoderunt radices montisDafenburg,amp;interio Ma. ^*^^oIluftrantes,repereruntputeu,vndecaftellanihauricbataqua.Quo obnbsp;con^*^^'3:us'W�dckindus,dediditfenbsp;j/ninpoteftat�DuciSjC�teridimiffijdifperfifuntjVnufquifqsinterramJ'uam.

' MervtiretintcrramRugianorum,adfubiugandumeamfibi.Etad-

CU Kazemarus amp; Buggezlauus Principes Pomeranoru,amp;Pribizlauus, nbsp;nbsp;nbsp;�� �����

�gt;0tKMesObotritorum,e�qu�d mandaftetDuxSlauis, ferreauxilium RegiDa^'cX.^m admouiflet fubiugandis exteris nationibus. Profpe- ^Hii^ifiauKSnbsp;^^^goopusinmanibusregisDanorum,amp;:obtinuitterramRugianorumnbsp;j!^^^potenti,amp;dederuntei pro fui redemptionc quiequid Reximpofuiflet. Ofco(ritH5.nbsp;f/�^�^carnativerbi m. c. lxviii. fundatumeftopus noux plantationis in Cap. ij.

tributo,amp;accepit filiosnobilium obfides,amp;:ab pUxi.'quot;� terra fuam. H�c aute ada funt tempore,quo Saxones ciuilia belnbsp;jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pacemreddidit,confeftim Dux mifit Le

Mt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Danorum,requirens obfides amp;�. medietatem tributorum,qu � fol

Mj)^�^��^Q4^odlaudatumamp; iuramento firmatumef�etjVtquafcunqj genres expugnarc voluiflet, Dux ferretauxilium, amp;cum participatione r�Tc^iX��

Mcr� �^uxirapermotus,vocauitPrincipesSlauorum,amp;mandauitvtvltion� siauiabHe�-'�'^�Q��^'^^^^'^^^�^�*'^^^^^^L^lt;iixerunt,affiumus. Etobaudierunteicumlxti- i;lt;�z. D4�i* amoti funt vedes oftia,quibus iam pridem coclufum cratnbsp;^umpebat vadens amp; inundans,amp;: intentans exitium multis Danor� In-^^^in^^^'�^'^u5�^ritimis. Etinftaurat�funt pr�donumnaues,amp;occupaue-tiffidnamine- vanorumiianbsp;rquot;'�j^^^^�^�-�rn,incraflati,inquam funr,impinguati funt,dilatati funt. Au *lt;�.nbsp;^�'�^^dbus,qu�d Mekelenburg die fori de captiuitateDanorum feptin-

Mi(Jij ^^��^^�:�hntanim�,omnesvenales,fifuffeciftentemptores. Porto tanti i* Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�* calatnitatera oftendcrantpr�fagiaqu�dam.Sacerdos cnim quid�in terra f*'�'

F ij

t

-ocr page 72-

^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. � HENRICI LEONIS

.Danorutn,qu�dicitur Alfse,afl�ft�s facroaltari,cum fubleuafl�t calice rus hoftiam,eccevifa eft in calice fpecics carnis amp; fanguinis. Illede timot jnbsp;demrcfumptofpiritu,non audens fumere infolit� vifionis fpecieffl,nbsp;Pontificemjibiinconuentu Cleri calicem videndum obtulit. CumniuK

� a�Aoi chri-fadumdiuinitus,adconfirmandamplcbis fidem, Pontifex,aldon^j^^, fiiMa' proteftatus eft, grauem Ecclefiac immincre tribulationem, amp; fanguinei�^nbsp;ftianipopuli multumfundendum. Q^otiesenimfanguis martyrumeftuonbsp;Chriftus denuo in membris fuis cruciHgitur. Nec prophetantis fcfellcrc v ,|nbsp;nia. Vixcnimpr�terieruntdicsi4..amp;:fuperueniensexercitusSIauorum,o^ gnbsp;uit omnem terram illam, ecclefias fubuertit, amp; populum captiuauir,otnn^nbsp;Ktgum D4-r�reftftentempercuffitinoregladij.DiuergofiluitRexDanorum,diflin^^nbsp;nuiuxus. gentisfu� ruinas.RegesenimDanorum,fcgnes amp;difcin�ti ,amp;inter continbsp;epulasfcmperpotijVixaliquandofentiuntpercuiTurasplagarum. Tandem^^jj,nbsp;'i^aUemam ti fomuo cxcitus Rcx Danix,congregauitexercitum percuffit partetn� ,nbsp;Rev Cyrci(gt;a camCvrcipanx regionis. Filius quoqueRcgis,ex concubinanatus,Chrin Cfnbsp;cfcrlt;gt;/)/,o-susnomm�,cum mille, vtaiunt, loricis, venir AldenDurg,qu� Uanicc�nbsp;rmWaidema Braiidenliufe, amp;percuftcrunt maritima illius. Ecclefiam verb, cui deictti^^^^,nbsp;AU^bur^ Dd �i^tino facerdos,non I�ferunt,nec attigerunt penitus bona facerdotis.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n,�

nis Branden- tibus crgo Dauis, Slaui � veftigio profecutifunt,amp;:damnafuavltionc siaui iiiatas compcnfaucrunt. Daniaenim ex maxima parte in gifulasdifpertitaeftjqnnJ^.jjjnbsp;iniuriafvici�bit: marccircumfluum,necfacile caueri poft�nt infidi� piratorum,eoqno^^,z|.nbsp;fintpromontorialatebris Slauorum aptifl]ma,vnde cl�m egredientes, pefCnbsp;deinf�dijsincautos.Slauienimclandeftinisinfidijs maxime valent. Vndcf�''^^j('nbsp;stuelent^ira- rccentiadhuc 3:tatc,latrocinalish�cconfuetudoade�apudeosinualuir,vtnbsp;fis penitus agriculture commodis,ad nauales excurfus, expeditas fcmpct ipnbsp;derint manus,J^nicamfpemamp;diuitiarum fummaminnauibushabcntcs itnbsp;Aedij�ciasia- ScdnccincoMftrucndis �dificijsoperofifunt, quin potius cafasde virgultbC^jnbsp;necefl�tati tarnenconfulentes aducrfus tempeftatcsamp;pluuias.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

jAorsinbeiin. autcm bcllicus tumultus infonuerit, omnem anonam paleis cxcuflam,iif/� arque argentum amp;:preciof3qu�quefbffisabdunr,vxoresamp;pariiulosmunit�^ j^nbsp;bus vel cert� fyluis contutant. Necquicquamhoftilipatetdireptioni,nint�j^j^nbsp;ria tantum, quorum amiflionemfacilimamindicant: Danorum impugnai'nbsp;pro ni h il o ducunt,imb vol uptuofum exiftimant,manum cura eis conferc�^^'nbsp;Hertncw Z..luseisDuxeftformidini,quiprotriuitroburSlauorum fuper omnesDucc^�nbsp;Slauos pene ~nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i ' vnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-r r ln(^�

edomat. nbsp;nbsp;rucrunt aiitc eum,plus multo quam ille nominatus Otto, amp; mint rreniim i�

xillascorum,amp; quo voluerit,d�clin�t eos.Loquiturpac�jamp;obtcmperannf� dat bellum,amp;:dicunt,aflumus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Cap. 14. Rex ergoDanorumperfpelt;ftacalamitategentisfu�,vidit tandem Dantlm'ue^^ � mifit Icgatum adfoitiffimum Ducem, rogans preberi fibinbsp;�ic.�.'czre-miliaris colloquij ad Egdoram.Et venir Dux ad expetitumplacitilocuminn^

� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rate famftis Iohannis Baptifte. Et occurrit ei Rex Danorum, amp; exhibait P

mum ad omnem voluntatem Ducis. Et recognouiteirnedictatem tributott amp;obfidum, qu�dedcrantRani, amp;de �rariofani�quamportionem,amp;!itlnbsp;,nbsp;. .nbsp;nbsp;nbsp;eula qu�Dux iudicauitexisendajdeuot�paruitRex.Etrenouat�funt intet .

tapax. amiciti�,amp;inhibitiluntSlaui,nede c�tero impugnarent Daniara. ttrau- . vultus Slauorum fiibtriftcs,propter conf�derationem Principum. Etmiftnbsp;Affinitasu� tittticios fuos cum nuncijs regis in terram Ranorum, amp; feruieruntei iannbsp;buto Rani. Etrogauit Rex Danorum Ducem,vt filiam fuam,viduamFrethcfnbsp;nobiliflimi Principis de Radenburg,daret filio fuo,qui iam defignatuserat Hnbsp;vxorem. Interuentu itaque magnorum Principum,confenfit Dux, amp;militn^^^^nbsp;fuamin reguum Danorum, amp; fadaeft l�ticia magna omnibus populis botnbsp;lium naf�onum, iocunditas amp; pax f�mul orta eft. Etmultatum cft gelidanbsp;Jud frigus aquilonis inlenesauftriflatus,amp;�efrauitmorisvexatio,amp;detuninbsp;runtprocelletempeftatum.Etpacataeft via tranfeuntibus � DaniainMa^^^^^

-ocr page 73-

H I S T O R I A.

^^tnbulaucrutmulieresamp;paruuliper eam,c�qu�dfubmota fint offendicula,

flip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P�^�fiotics invia.OmnisenimSlauor�regioincipiesabEgdorafqui

Ij^cs regni Danorum)amp; extenditur inter mare Balchicum amp; Albiam, per Ion

l�

�t�tos cradus vfq; ad Zuerin,olim infidijs horrida, Se pen� deferta,nunc dante tocaredada eft velut in vnam Saxonum coloniam,amp; inftruuntur illic ciuita fiau,�quot;ohn�nbsp;oppida:muItiplic�turEcclefia:,amp;numerus miniftror�Chrifti.Pribizlauusnbsp;citfobftinacia, feiens quia non expedit fibi cal-j^.^fcaducrfusftimulum,feditquietusamp;:�contentusfuniculo portionisfibiper-�ge'p���.

Mis �^�^�^�^^uitvrbcsgt;Mekelenburg,Ilowe,amp;Roftock,amp;colIocauitintermi g^ofioebium

terminis eius,G�celinus praefedus caftri, vir for

pcf , ^^^I^i�cis,mandauicfuis, vtquofcunq; Slauoruminucniflentincedetes jsZsian�s. ki fnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ratio,captos ftatim fufpendio necarent.Et cohi-

Vtcu nqs Slaui � fur tis,amp; � latrocinij s fuis.

E' SKP P LE MENTO ARNOLDE

A ergo pace in terra Slauorum,magisacmagisiniialcfccbat po inhabitantes terra,amp; fopita funt Bella ciuilia,mc�liante c^jaris'nbsp;/^^^^peratoria,qu� �rantinteripfum S� Principes orientales. Pribizlauusnbsp;Mernbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ettiflaui,cx inimicofadus eftDuci amicifl�mus,fci�s quod nil pr�

^^^0fufeepta molimina,conf�derans etiaviri magnificentiam, hofl. Hemid Potib '^^�Mjlevertebatinomnibusfortunafauentepr�ualcbat. Duxitaqstanta

. / n rgt; � nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i � Hfnricwt t.

J^'^^ejtantisqjnuctuationumemenlispenculiSjtanquam portumlaluns rfZ,�o�ifc�� fandum vifere fepulchrum, vt adoraret Do-��^^�co,vbiftcterunt pedes eins. Ordinatis ergo rebus fuis^deprofedio-cogitare c�pit,amp; terr� fu� tutelam W�chmanno, Ar ceflitmt /ult;tnbsp;�� P Magdeburgenfi,confignans,nobiliores terr� itineris fui focios fecir,nbsp;videlicet,Epifeopum Lubicenfem,Henricum, Abbate de BruiWwig, (om�tes.nbsp;Abbatem de Lunenburg amp; memoratum Pribizlauum,rcgul� Obo-gt;^GuncelinumComitemdeZucrin,amp; SifridumComitem de Blanc- �/,��� sm-�'ethqu�m plureSjtam de viris fuis liberis,qu�m de minifterialibus.Etnbsp;%(^^�^fitquifquammaioruni,exceptoEcbertode\7olfcbotele,qucmcon

Machtildis,religiofiiBma:f�min�, cuius memoria amp;apud Deum r^Mp�inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Qp�bneam generofitatisfu�

(�

^^ga regalium parentum profapia traxit,pijs operibus extulit, amp; carica A ^^^dibus,rcligionis decore venuftauit. Erat enim fumm� pietatis, Eins tle^ium

b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quasplurimasdccantari fecit,deuotiflima frequctatrix.Fidem

^f^Uj^'^�^Higijillibatam cuftodiens,torumconferuabatimmac�latum. Mane-h'omnitempore,quoDux perigrinatuseft:quiatuncpr� nomine Rikezen.' filios etiam ex eo poft reditum fufee-

ak nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C)ttoncm, Willehclmum,quos ficutdefando Thobia hwH�� Ji

O Mijj �^^f^ntjaDeumtimcredocuit.MiniftrabateiH�ricus dcLuneburg Se fcb�r�nsWd ^'^f�^ofatus,eoqu�d ipfefidelis Sc inclytus haberetur in omni domo febutebs�fi-Ipfe enim d�dit maculamin gloriam fuam,amp; no-^^quot;*^�nbsp;�l'af�o.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it:* V nde grauiter multatus eft.Sed ifta n�c obmittamus, quianbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,5�

L^Vy ^ainUS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^yeJitur ittt

cum magna gloria profedus eft'de Brunfwich poft odauam c^i�omnicomitatu fuo Ratisbonam, ibiqslolenniteregit Fr,(Zer)cMnbsp;terr�. Quorum etiamnobiliores peregri- ^yci�-suJ^nbsp;Marchionem videlicet Frethericum de Sudbach,amp;: Manhiosti-�'aideStirc,amp;ita proceflit in Regnum orientale,ad vitricumfuum no- ���

F iij

/ (nbsp;-l.

-ocr page 74-

6S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HENRICI LEONIS

Duccm Henricum. Qui totus feftinus occurrit ci in caftro Nucnbufg� Gertrud,s cum maximo Cleri plebifquc tripudio , vbi mater eius , Domina Gertrudis,nbsp;HmncfL.ma ine -ofabilcm forcita eft fepulturam. Inde lionorific� deduxit eum inciuita-v�mnA hu- tem Metropolitanam Wen�, vbi comparatis nauibus, frumento amp; vino cx-flj^i�mitroft terisqueneceflarijscopios�onuftatis, Dux cum fuis nauale itetper deuexaDa-nubij arripuit.-ferui tarnen cumequis via tcrreftriperrex�runt,vcfpertinotempore femper venientes ad locum determinatum, vbi naucs applicuilTent. Neenbsp;p�'�tereundum qu�d Dominus'V/brmacienfishuicitincrifefociauit,nonpe-ie^atus,Legt;~ regnuationis gratia, fcd Icgationc fun�lus Imperatoris, ad Regem Gt�corumnbsp;Manuclcm pro filia ipfius filio fuo in matrimonio focianda. Verius tarnen ob �nbsp;commodum Ducis faftum creditut, vt tam familiari Icgationc accepta, benigne Ducem Rex Gr�corum fufeiperet, amp; benignius per tertam fuamnbsp;catum ei prasberet. Dux etiam Orientalis Auftriac inftaurata claflc, profecu-tus eft Ducem Saxoni�,ducatumci pracbens,amp;neceflanahofpitalitatisabun- /nbsp;dantilfime adminiftrans. Cum magna ergo commoditate ad ciuitatem,^'^�*nbsp;Me/enburg. Mcfcnburg dicicur, peruenerunt, qua: fita eft in confinio terra: Vngaric^,vbinbsp;Legatus Regis Vngarorum , Florentius di�tus , paratus fuit ad cxcipiendumnbsp;Duccm Saxonia: vna cum Duce Orientalis Auftri�, cuius fororem Rex ha-bebat, amp; ita procedentes cum fumma tranquillitatc, applicuerunt advrbcinnbsp;striionium. quaudam, qu� naturaliter eft munitiflima. Nam ex vno latere cingitur Da-nubio, ex alio, alueo profundiffimoj qui Grane*dicitur, aquo atxamp;ciuitaSnbsp;qua: in altera ripa fita eft, nomen accepit. Grauis autem moefticia Ducemibnbsp;Rfjc -wf-perculit. Nam ipfa nofte , Rex veneno interijt, appotiatus, vt dicitur, anbsp;nenorf/lfltrefratrc fuo , quem de terra eiccerat. Vnde graui afflidione conftrifti ignota*nbsp;qyjj facej-enf. Dux enim Saxoni� grauiter cum fuis angebatur, qnot*nbsp;Au/iritM^ar in peregrinatione conftitutus, tuto vltehus progredi non pofi'ct, quiamor^�nbsp;Regis quafi pr�focatus, Ducem vi� habere non poterat. Ncc minus alternbsp;affligebatur, de tarn fubito Regis intcritu,e�qu�dinteftatusobiiflet,amp;ibro-rem fuam,viduam,pr�gnantem tarnen, quafiexortem regni, fine h�renere-liquiflet. Confilio autem habito, miflifunt ad Archiepifcopum, qui tunctnnbsp;ciuitate conftitutuserat regijfuncris exequijs occupatus, ConradusEpilbfP���nbsp;Henricus Abbas,Bertoldus Abbas, vtipfius ordinatione Dux Saxoni�D�^^�nbsp;itineris habere poffer. Quibeneuolumfehuicnegotio exhibuit, amp;conuoratisnbsp;Principibus,tandem ordinatum eft, vt Florentius, fupra memoratus,nbsp;procederet via qua c�perat.

Gap. 4. Dimissvs ergo Dux amp; fui profperc nauigabant per aliquot dies, ediarant, derunt periculum, quod vulgariter Schere dicitur : quia ibifcopuli imint*'�nbsp;fimi ad inftar montium prominentes, quorum vni caftellum impofitum^ �nbsp;interceptis aquis meandi facultate fubtra�a diflScillimum illic nauigantiP^nbsp;tranfitum fecerunt; aqua: eniminardumcolle�l�, primoquidem confurgrnnbsp;tes intumefeunt, amp; poftca magno fragore in pracceps cadunt. Omnes tanir:nnbsp;naues,nutu Dei,illic illa:f�tranfierunt,fedfolusDuxibidcmnaufragiuniprrtt^nbsp;lit. Q^odvidentesij, qui in caftello erant,nauicula arrepta,cumadterramrr3^nbsp;outKeiinut. xerunt. Guncelinusver�amp;: lordanisDapifer cum alijs natando cuaferunt. ^nbsp;0r ants.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pei�uenerunt Brandis, vrbem Regis Graecorum, vbiut

rabuia r^i^ritibus aquis, naues inficcofteterunt. IbienimDanubiusfubtcrrancoiP^ra^ tu abforptus, in amnem paruiffimum deriuatur, amp; poft longa rerrarum Pnbsp;smhs cia,turgentibus fludibus ebulliens, in Sowam protrahitur. Reliftis ergonbsp;uibus, terreftrem viam ingreffi, intrauerunt nemus illud maximum amp; no^inbsp;Suher'^aidt mum,qu0d Bulgcrewalth dicitur,vbi multumlaborauerunt,tamipfiquamoQnbsp;eorum trahentes inplauftrisamp; carrucis copiamvidualium. C�mquccrcDCnbsp;me plauftra contererentur, amp; omnes nimiolaborc dcficerent in reficiend)nbsp;fubleuandiscurribus,amp;:proceirum null�haberent,eo quod didumfuinet,vtnbsp;carrucacofrada,omnesc5fifterent,donecearefeda omnes procederent^nnbsp;iiicef�tns. aduertensDuxquodobt�di� tantilaborisnimiam facerentmoraprogre

-ocr page 75-

H I s T o R I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ff7

ff�ccpit, vtrcl�displauftris vidualiaiumcntisimponcrent,amp;ficabircnt.Vide-^wgoimmenfos aceruosfann� purifsim�proie�tos, vafavinaria pkinma,amp;: ^'^0 plena relida, amp;quicquid accuratius fibi quifqj pr�parauerat diuerfis con-�^entis. Procedentes ergo, appropiabanc vrbi, qu� Rauenell� dicitur, qu� innbsp;.jj^Qioncmorisficaeft,cuius habitatoresSeruidicuntur,filij Belial,fineiugoDei,nbsp;f^^^^�'�^^^�^�^�s^g�^^^�^e�^iti5^^'^cundumnomenfuumimmundicijs omnibusnbsp;amp;iiixta locorum qualitatem belualirerviuendo, beftijsetiam agre-*�fcs. Subie�litarnennofeunturRegiGra:corum,cuius LegatusDucem pr�-11�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*:unc cum ipfo erat,pr�cepit, vc Ducem in caftro honorific� fufeipe-

bScvt decerct Regis magnificenciam, in omnibus cihoneftifsim� deferui-r ^'3^' Cl Li s monita fiue pr�ccpta contemnentes, dimiferunr eum vacuum, ac ce���m4CM. *^onore abiecerunc. Quireuerfus adDucem, nunciauiteiquod audierac.nbsp;fuis prope vrbem, amp; ibi caftra metatus eft. Et iterum miflbnbsp;^*�gt;inandatfe pacific�venire,rogansvt conduftorem abeisaccipiat:amp;ficnbsp;K difeedat. Cumqj hoc f�pius attentatum fuifiet, amp; nihil profeciflent,

eftjVt in peregrinatione pofiti, cumomni pa- ticcefsitas Hc *^anfiietudine incedamus y Sc ideo cum fignis bcllicis ad vrbem Regis, '�'lt;:�quot;gt;nbsp;cisf^^^^��^ndimus, procederenon debuimus: Sed quiaifti filij Bclial qu�pa-'nia � ^^ofe�tantes, bellum nobis intentare videntur, leuatefigna, amp;proce-ttiij E)eus patrum noftrorum nobifeum fit, pro cuius nomine peregrina-�^eius pr�ceptafecuti*domosamp;: fratres, vxoresamp; filios,amp;: agros reliqui-at ^hviribus vtendumeft, pugnemus fortiter,quicquid ipfiplacucrit,fi-viuimusfine morimur, Domini fumus. His didis leuantes fignanbsp;vrbem, nec longe caftra metati funt in valle longifsimanbsp;*'3(11nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perlucidum, habentes�dextramontana,�finiftrisvcr� rubumfpi-

icQ*j.'^enfifsiinum. Hocergo munitipr�fidio,accenderunt ignesmaximos, excubijs per caftra, curam corporis habuerunt, amp; dormitum eft.nbsp;inediano�teSerui invn�exomninemoreconglobati,fcceruntqua- simemmnt-''�''0�jf�*�^**'3s,amp;per vices in quatuor partibus vlulantes, inualefcebant maximisnbsp;^�i�h^''.^^��''ibus, fperantes fc fie terrere excrcitum Ducis, vt fugientesiiona^nbsp;amp;ipfi prxdamraperent. Duxautem confurgens cumfuis, ad

Mvp ^.^''^olabat, amp; circuibat Henricus Marfchalcus, cogens milites omnes H�wwjw4f Ha * quot;'ttDucisconuenire. Seruictiamex vnapartefub euftodiaequos fer-Na mandatum erat, vt fi priores infultushoftium excepifl'ent, finenbsp;N ^'^�bus nunciarent, vt pr�fidio eis fi�rent. Fuitautem numerus viro- siruieruinnbsp;C�mquc,vt didum eft,militeso-Na^'^^''c^�ivenircnt, afeenderuntad eumetiam Conradus Epifcopus,amp;:nbsp;NtpN� Henricus amp; Bertoldus, amp; fedebant iuxta Ducem. Duce autem fe-N ^��^�'iMcccnfuscftClibanusingcns,amp;ftabatantccumGuncelinus Co- gh��/����.nbsp;mutuis fe cohortationibus confortantes, fubi-

J amp; cecidit prope eos. Vnde exterriti, celerius arma corripiunt. diceret,caftraDomini Wormacienfis ab hoftibus oc-Na�t�tem vnummortuum, fagittapereuflbrum, amp;feruosduos, quo-Telaenim habent serHiorums�nbsp;N^t quicquid vulnerauerunt, mortem cuaderc non poteft. Auditonbsp;H J kifti nuncio , fubito mifsi funt ad caftra Epifeopi viginti milites lori-j'^^) '^^''ientes h O ftes fortiter c�dendo premebant, amp;: vnus baliftaferi-

I � regione pereufsit Ducem illorum, amp;transfodit eum. Illoca- 'DiW 'j inierunt , amp; non adiecerunt vlterius impetere caftra Du-P '110 mane , orta eft nebula dcnfifsima, amp; prxcepit Dux ne ca-deficerct nebula. Cum verb fol inca�uiflet prafedinbsp;V P'iti eminus hoftes tota die infidiantes, fi aliquem ex eis rape-tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tranfito nemorc, tcnucrunt ciuitatem Niccam. n��.

fu' �Qiiorifice fufeeptus eft, lautifsime miniftratum eft ci, amp; omni*-

� de impenfa regia. Inde dqdus eft Andernopolitn , deinde �JrUao^tiit. V iiij

-ocr page 76-

63 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HENRI CI LEONIS

rhimfth. Vinopolim,amp;itaprofe�tiinparafceuevencruntpropeConftantinopolira. W con�Mtint- c�l�brantesDominicampafl�oncm,amp;fabbacumfan�:um,man�indiefan�xi�nbsp;furredionis peradis folenniter myftcrijs y amp; prandio fado, afeenderunt curi�'�nbsp;Munera Ger- Rcgis. Ptxmifcvat autcm Dux mimera multa amp; optima iiixta mor� terrxnbsp;f������nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;equos pulcherrimos (ellatos amp; veftitos,loricas,gladios,veftes de fcharlatto,^^�'�

ftes lineas tenuiffimas.

Cap. y. Rex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indutiis ornatu regio, cum fummis Pontificibus p r i n cipibus

Henricui L. optimatibus pr�ftolabatutaducotum Ducis.Etat autcm in codcmlococuri�^ /picdidi/simf naE�onislatil�ma planilfima,murata,amp; ad oftendendam gloriam diuitiar�w^ gnbsp;Coii�antino-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;irnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/-�� hill^

locatuscitxvcxin cxccuo tnronoiuo,(xuuxinano,iuxtaeum,�i:minariu'**- , J^^^��^^quot;^'niacclebrabantur. Igiturpoft meridiem c�m Rex cum Ducclacioreflct,n����'nbsp;tXX/rpw/qu�ftion�DominusWbrmacienfisvn�cumLubiAnfejCumlitcranoribusGr^'nbsp;(loniS.S.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- . . Z-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. , .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�.�rO-

Gr^cor�m (lo^rna.

O


runi,pr�ceperatRex,Principibusamp;optiniiitibusiuis,vtoninesloIennnerui' intereflentl�tici�.VideresergoilIictcntoriainnumcraereda, byfl�na,purpuff^�nbsp;cum capitibus aureis,amp;i: pro vniiifcuiufqs magnif�centia,vario dccorc ornata.jnbsp;niens crgoDiix,glorios� fufceptuseft,amp;quia proceflionis folennitas inftab^'nbsp;procedebat Rex cum Duce. Erat autem ftrata f�mita qu�dam tota purpurea��nbsp;fupertcdaaurifrigijsamp;ornataaureislampadibusamp;coronis.Hancinccdeb�tnbsp;tio Clericorum S�. Pontificium, profequcnteRcge cum Duce, amp; milifi b usnbsp;peregrinis.Etitaprocedebantad tentorium aureumjquodtotumincanduitg*-^nbsp;mis amp; lapidibus prcciofis.Inde per eandem viam rcuerf� funt ad Ecclcfiam A�'nbsp;locatuseftRexinexceIfothronofuo,amp;:Duxinalio,iuxtaeum,amp;mifl'ariim*� .nbsp;niacelebrabantur. Igiturpoft meridiemc�m Rexcum Ducclatioreflct,i^�^^nbsp;corum,de proceflioneSpiritus fandi.Dicuntenim Gr�cijfpiritumfandui�P*^^nbsp;cedere tantum � p�tre amp; non � filio, verbis Domini nimis adha:rentes,quinbsp;ceflione fpiritus fandi loquens aitiC�im venerit paracletus, qui � p�treproc^nbsp;tatinor�fen^ Sic. Opponentibusautcmnofttis,Qujafpiritusfandusproccdit�jnbsp;tcntia-vira. tre,quiafpiritus fandus eft patrisamp; filij, amp; c�m fpiritus fandi gratia daturhu'���.pnbsp;bus,profcd� mittitur amp; � filio,procedit � p�tre, procedit amp; � filio, Quia ciusnbsp;fio,ipfa proceft�o eft.Gr�cis verb adhuc contradicentibus, qiiafi plenisnbsp;tibus n�dum effent coticlufi,Abbas Henricus, virliteratifl�naus amp;facundiis'^nbsp;mock�ft� inchoans : Nunc erratis, inquit,� catholici amp; religiofi viri,dicentesiPnbsp;turn fandum tantum � patte ptocedere,amp;:non�filio,quiaplan�procedit�i�^^ .^nbsp;Argumenta, cut� patre,Quod negate h�reticorum eft. Quod enim de vtroqj proc�d�t�nbsp;norumeloquiorum,teftimonijscomprobatur.DicitenimApoftoIus:Mifr^/-fpiritum filij fui in cordanoftra.Eccch�cdiciturfpiritus filij. Etibi: Quj^^^Pnbsp;ritumChriftinonhabet,hicnonefteius.Ipfectiamfiliusdefpiritufanftoit'nbsp;gelio aiti�^em ego mittam vobis � p�tre.Patris aiit fpiritus didus eft,nbsp;fpiritus eins,qui fufcitauitlefum � mortuis,habitat in vobis.EtipfeChriftfSnbsp;Non enimvos eftis qui loquimini, fed fpiritus patris veftri, quiloquiturin^nbsp;EtaIioloco:Q^m mittet pater in nomine meo.Hisamp;alijsautoritatibusou ,nbsp;tur,qu�d fpiritus fandus procedit � p�tre amp; filio. Ad illud autem,quod detnbsp;lio opponitis,qui � p�tre procedit, ira refpondemus, quiae�m dicat in eo � 'nbsp;fpiritum fand� � p�tre proccderc, non addidit folo,amp; idco eti�� feprocedenbsp;negat,fed ideo pattern tantu nominal,quod ad eumfoletrcferre,cti�quoat^rnbsp;eft,quia ex i�lo habet. Veftri etiam Dodores, vnam eandemqj fententiam enbsp;telligentcs, qua fpiritus fandus dicitut procedere � parte amp; filio, amp; ef�enbsp;filij ficutpatris,profefsifuntfpiritumfandum procedere�filioficut�patie'nbsp;de Athanafiusinfymbolofidei: Spiritus fandus�patrc,amp;filio, non jc'nbsp;creatus,necgcnitus,fedprocedens. Eccefpiritumfandum�patrcdicitptonbsp;teamp;:�filio.ItemJohannesChryfoftomus inHomilia quadamficait:Iftc,c fnbsp;ccdens�patreamp;filio,quidiuidit donapropria proutvult. IremCyrillosnbsp;pus:Spiritus,inquir,fandus,intelIigiturperle,fecundumquodfpiritusei gt;nbsp;filiusjfcdtamennoneftalienusabeo. Spiritusenim veritatisnominatur,nbsp;fluit ab eOjficut�Deo patte. Ecceetiam�veftrisdodoribus npetta habetnbsp;monia,quibus Spiritus fandus a patte lt;Sc Filio procedere oftenditut.nbsp;lingua confiteaturSpiritumfandum procedere �pacrcScfilio.

-ocr page 77-

f.

H I s T o R. I Ai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tfs

�tit)us,i�iaxim�fuis,nO�ivalebantconiradiccrcMagiftnGr�c�niW,amp;��ce(i�n- crti! '^Spirituin fan�lumprocedere� patreamp;filio. Et magnificatuseft AbbasHen- h�X^�5aamp;-^�'^usin confpc�lu RegiSjamp; Pontificum,collaudantes dodrinam eiuS)amp; fidem no in honoY�nbsp;^�dicam adhibentes verbis illius. Regina autcm donauitDiiciSamittospluri- au^nbsp;l�'os,ita vc omnes milites fuos veftiret faraittis,quibus addiditRegina cuilibet mi-'^'pelles varias,amp; pciliculam Zobilinam-,

PorroRex d�ditei naucmfirmiffimam,neccflatijsottinibuscopios� dita- Cap. l�k ^^'�^jamp;ingrediens Duxeum fuis, nauigare c�pit.Et fadus eft motus magnus,itanbsp;tempeftate omnesmortem fibiproximam formidarent. Eratau-.. ,'�^�luidam,bon�conuerfationis,quiob immincnspericulum grauiteran-*gt;CDnri,r ..nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.Z-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1-nn �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* VZ-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ZT' ferflitiofum-.

inter iplas mentis amp;pclagi nud�ationcs repente lomno depreilus,

nq�itjciariffima tenent nos angufti�,amp; nifi Deus c�li repte ^^^�^oSjquantocyus peribimus.Et ilia,confide,inquit,non peribitis, fed pro-^ici I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cuiufdam, qui in hac naui me inuocarc non cel�it, ab inftanti p�-

�herieritis. Quoddequo didumfuerit, quamuis exprefium non fit, ta-4^ivideratj deHenfico Abbatedidum fi bi affirm abat, quiaqui infpirit� ��^^^Paucaquidemaudit,fedpl�raintelIigit.Nccfefel�itvifio.Deniq;fadonbsp;P�^ocell�, nauis in medio mari iadabatur fludibus. Et inci-tit^ P^�^iculummarinumfvtfuperius inDanubio,quoddicitur Skere,amp;ti-vehementer. Erant autem ibi Petr� acutiffim�� dextris amp; � fini-k�it'^Cumqs nimis turbarentur, afpexerunt naut� lapides pa-Pto�V^^^^oftium, amp;direxeruntvelum contraipfum,amp; ecce cecidit fpiritusnbsp;^ottjj�^^�^^erunt fluduseius:amp;r fubit� nauis ill�f�pertranfijt,amp;laudauerunt

*^um,qui mortificat amp; viuificat,deducit ad inferos amp; reducit.

�fc�jjp^^'g�tur applicans ad Accaron, magnifi�e fufeeptus eft ab Accatonitis, S� Accaron: ,mulis,quidam etiam afinis j procefl'erunt ad vrbem Hiero-Hofpitalarij cum grandi comita- TempiarH.

cxcipientes Diicem, duxerunt in fandam ciuitatem, Se �fce- wjpitalarif. cum hymnisamp;: laudibusDei. Obtulit autem Duxad fandumnbsp;Pecuniam multam,amp;Bafilicam,inqualignumDominirepofitumeftnbsp;op�re, amp;oftiaeiufdemBafilic�veftituit argentopuriflimo.De-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mmi�-

r. ^'C erin.^ 1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� Z- z^ Z- gt; cent lain tetn-

'''tn /^reditus annuosad cereoscomparandos,iugiteradfanctumfcpul- ej�,-^�^gt;11 Tcmplarijsquoque amp;HofpitaIarijs d�dit donaad armaplurima, teifams.

IP nbsp;nbsp;nbsp;argenti ad comparanda pr�dia, quibus Tyrones tefieantur t�m-

�?^3tL' � nbsp;nbsp;nbsp;autem in domo propria fecit ei cum fuis conuiuium per triduum.

^�^�^go omnibus locis fandis,in lofaphat, in monte Oliueti, in Bethlehem, '� Wp 3fiijtadlordanem,deducentibus eumtemplarijs, amp;inde afeendit

'^%or nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etiam Henricus Abbas cumdifficultatc magnaafeendit,qui H�nnc�A�i

'^^^^u'^^^^^?^^^crat,celebransibidiuina,qu�etiam adomnia illafandalo-cclebrauitob memoriam Domini noftri Iesv Christi, *'�pere�'^-P�^^^��-c*^ibiexhibuerat, ^gloriofiegenetricis eius, cui etiam in om-*�fiQtjjj^�'�^adone ilia, cilicioindutus, deuotifsimus extititin abftinentijs, ino-pdmo fern per diluculo , antequ�m caftra mouerentur, completisnbsp;gilijs, cum pleno officio mifl'arum ei folennia celebrans, amp;nbsp;offp ^�'itarem tam pro fe qu�m pro omni exercitu ill� peregrino inceflan-f'^^'^ha^d^^^^*^�-^S�^cflfiseftHierofo�ymam,amp;(letinuiteumiilic DominusPa- Cai^.nbsp;h^'^onnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diebus.Inde reuerfus in Accaron,amp;ira valcdicens omnibus, etia

templarijs cumturba multa. Conradus autem Epifeopus Kenric�s l-. mortuus eft. C�m autem-Dux abijifet, Domi-j pus moleft�ferens eiusdifeeflum,habens etiamqu�dam n�gocia ei conraJitn-

-ocr page 78-

70 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HEN RI CI L BONIS

infinuanda, cum Abbate Bartoldo Barcham ingrcdicns,nauigio eum infequitur. r ------------ ------.-----�-------1;-------J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nueSurs

^for^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Crefccntc autem corporis moleftia, c�m iam applicarent ad ciuitatcni,qo�ours

Tyritt htdit dici tur vel Tyrus,fpiritum reddidit.Cuius corpus in ciuitatem perlatum hwclnl

'Btrteldimors t�earicuf Air,


* y � nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;---------------------j

fim� terr� recoditum eft,agente id Guncelino Comit�, amp; alijs amicorum fucis, qui prxfentes fuerunt.Bertoldus autem Abbas rediens Accaron,pofttriduum^nbsp;ipfe V itam finijt.Dux aute hoc audito,grauiter contriftatus eft.Henricus veto Abbas cum Duceperrexit via,qua c�pcrat.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

�. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Igitur Dux,mifsis Legatis ad Milone Sarraccnu,rogauit, vt per terraiuaduca*

pr�beret. Qui mifsis ad eu viginti viris de nobilioribus fuis, mandat tenm.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tifsimum efle, cum honore amp; fumma pace per terrafuam ilium deducerc- Qiod

comperiensDuxin dolofacl:um,noluit per terram fuam tranfire. Princepsvero Antiochi�,quieumhoncft�tra�lauerat,naues ei prouidit,quasingrcfluscuroc^nbsp;ttrtutsymtt 9tiis,amp;omnibus qux habebaf,ad ciuitatem,quxdicitur portus Symeonis,^^j^nbsp;�lt;�. hs vclis,no�le die cundo,partem quandam terrxillius prxterijt. Cumqi^ pinbsp;Tarfuit.nbsp;nbsp;nbsp;uitatemquandaapplicuiflcnt,quxdiciturTorfult,Sarracenice vcroTon�^^l ..

pofteaidemMiloexpugnans,fibifubiugauit,invltioncm,quodperegriniit��P^i,i SoidanttsTur ^crlapfifuiflcntlSoldanus,PrincepsTutcorum, mifitei quingentosmil*^^^jii'nbsp;eorum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cu m pcr tcrram Milonis deducerent cum omnibus,qu� ipfius erant. Pro

tern per triduum -, tranficrant per terram defertam �c inuiam amp; inaquofam i nbsp;nbsp;nbsp;i

Armtnia dt- hotrotis amp; vaftxlalitudinis,quxRumenia dcfcrt^icitur,vbimultunilabo^^.pfi runt, portantes in equis omnia neceflaria,ctiamaquam quambiberenttaJ^^^znbsp;qu�miumentaipforum.Etitapcrueneruntadciuitatemquxiuxtalinguair�^f^znbsp;Hlt;r4c/lt;4, corum dicitur Rakilei,in noftralinguaEraclia, quam Imp. Conftantinopol'nbsp;cliusolimtenebat,quiocciditCofdr�,qui Hierofolymamc�perat,amp;lig'�^^c(lnbsp;mini incaptiuitatemafportauerat, Duxillucpcruenicns, magnifiedfufeep*-^ jc'nbsp;� Turcis, amp; inde ded udus eft Axarat, vbi occurri t ei Soldanus IxtiffimusXLr'nbsp;deofculatus eum,dicens eum confanguineu fuum efle. Cumqjnbsp;� quircretaffinitatemconfanguinitatis,illcrefpondit. Qu�danobilis matroi�^^jjnbsp;terraTeutonicorum,nupfic R�gi Rutenorum,qui genuit ex ca filiara,nbsp;defeedi. BenedicebatautemSoldanusDeumc�li,quiaDuxMiIoncmooa*^^(iinbsp;dicens eum infidelem,�S^: tfaditorem,amp; f�in terram eius deuenflret,profc�^��nbsp;rebus veletiamvi^afpoliafTet.

E' SAXQNIA CKANCII.

CnnraJas

Ctt�ridui.

D�ditautemDucidonaplurima, Tunicamauratameoprccio, vtD^^jnz fuo corporijfcddiuino cogitaret,quod amp; implcuir,aprarc minifterio.nbsp;ci equos mille o(ftingcntos,militibufq5 permifit Henrici, vt quifqj fuo ordin^�j^jPnbsp;magisprobaret,tolleret:Accepitqui{q5fuum. Ind�produ�i caballitrigi��^ .jjjtnbsp;gnes dono Duci,fellis,phalcris,frenis auratis pro magnificentia fingulari: Adnbsp;domos fex de more gentis filtrinas, amp; (ex camelos qui ferret, c� feruis quinbsp;gubernarent:Addiditduosleopardos,amp;equos,amp;fcruos: Dodieninicrau^�^pinbsp;pardi in equis vedari, Cumqi modis omnibus benignilTim� amp;humanflfitoc^',,znbsp;Duceagerer,illcfamiliaritatcfrctus,fumpf�taudaciam.Miror,inquicns,prdnbsp;temprincipem nonfedari veramChrifti religionempietate amp;virtuce P^^*�jjjcnbsp;qux fi tibi ibli adeflet,omnium quos viderim principum faceret felicifl�niurd'^^^jnbsp;cftriflianifmi fub hxc: Non cft, ait, difficile credere, quod Deus quand� voluit,deimmaou^.^jnbsp;ucuiatt�'� Vrrgffic carnem affiimpfit, qui hominem primum de terra virgineplafinauU'nbsp;omnium communis Dominus,non vno voluit ab omnibus honorari ciiitu-nonaufus proftindiorem ingredicum homincfuperearefermonem,Tak f*nbsp;multacumgratitudinedifeeisinCondudumtarnen ciushabens,pcrvicin3Snbsp;corum ciuitaresperuenitin tcrramdeferram,vbiRexquondam ConradusOnbsp;fuo memoratur agmine coftitifle, ciim fraude Imperatoris ConftantinopoU znbsp;farinxcalc�immifcentis,muItisexitiofueremilitjbus.Nam ConradusRexnbsp;trahensexercitum,difficillimoitinereperuenitin terram fandam.Duxquoq�^^^nbsp;de expeditus,pertranficis aliquot ciuitatibus, quas eo in littorc Dux quonda^^^^^

-ocr page 79-

H I S T O R I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71

ff�lt;Juscxpugnauir,perucneratadBrachiumfandiGcorgij:indc^;traijcicns,bre- nSe quot;�contendit redire Conftantinopolin. Redeuntem Imperator non illiberalitcrnbsp;j,'Cepit:lbienim iumental�aDucis milites reliqucre:quibus receptis,Monopo-(Jj^contenderunt;Scdamp;ibiImperatoriuffitDucemhofpitaliterdimittiinviamnbsp;� :Offerri quoqj pr�ccpit munerapreciofa, quatuordecim oncra mulorum. LHeraiitM.nbsp;J.''^uxmodcftiampr�ferens,non acccpit.Cumqjattenti�smoneretur, libera-tand principis non contemncre,tantifpercefl�t,vtquibufdamfandorumnbsp;/'l'iiis magno muncreacccptiSjquibufdametiam gemmis,magna cum gratitu

pridem laborabat,pcruadens,perucnit ad Regem Vnga- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�

h ��'��^uipoft mortem fratris Rex creatus,magnis apparatibus Ducem accepit: �''Unbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuumpr�benscommeatus,cum ingenti dimif�thonore: amp; perue-

'iHe ^^^.^^uaminBauariam. Audiuitautem Auguftumm Auguftaconfiderc, gratulatus amico,qu�d de via longinqua amp; pericu-excepit venicntem,ac dimint.Dcfcend�s

Perfgrindt!� iii� 3'^tcm multis fan�torum reliquijs, auratis atqs fericeis veftibus exorna-

5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tulcrat:Qu� rcs hodie quoqj cerniturin Ecclefialan�h Blafij ciusnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i��

^v^^^.^^'^'^'^operegriaationemfabul� locum tribuifle arbitrer de Henrico,qui '�^�r�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;percgrinatus,magnis multis periculis emergens, difficili Fahulie de He

aduexerit,quifepulcr�eiusferuet. H�c qu�mpuerilis amp;delirafic,facil�intelliguntvirifenfati: Peregrina-1^1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quoniam ignorabat fabulator,qu� peruenerit^comminifeiturin-

dt^ ic�ne Scdracone. Ignorabat afellusifte bipes, quicunqj fabu-^^�^roentus eft, hune principem ab initio aetatis fu�, cognomentum St� Leonis,quomod� patereius,Catuli,amp;: Albertus Marchio,Vrfi:Ind�no-Ijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^efle Leonem,quem �neum cernit rugienti f�mil� in burgo Brunfuici.

'^''ciiJ'�.�^�cusiam vicinamortetotusadreligionemverfus,Ecclef�asinBrunfui-

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� Hc�nc�L.Se-

^opalatioexornauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�,,7^5

terrarum Cap. 8. p^te^^��^^^i^^bpienusdierum,cumBrunfuico,vtdiximus,exornandisEccle-pieG f^�'^�^dis pijs vbiq; operibus intentus ageret,in pace quieuit,tumulatus in fi-ornauit,ditauit,amp;: femper celuit. Tn fepulcro eius

Iconftitucrunt,vt cognomini eius, qu�dLeo diceretur, refpon-hrmpfit occaf�onem fabula ilia puerilis, quam paucis fupr� exuffla-P^^^S�^��^^*'^�^^�^^�^�^^^^^^^������S^��-^^^bhicerramfuiflefan- Fabula iterU '� frStis P Ndore depofito, lib�r�affinxit de nauigationeerrabunda, de con-� l'i'Oh �^�'^iajVel alta occafione focijs,dc^ duce,cum effet infutus corio, pernbsp;%^th7^dcportato:de pugna Draconis amp; Leonis,cum ille Leoni faueret ad vinbsp;Leonem,amp; ita cum bellua reuerfum, principem iam incogninbsp;'^niles n�nias contemnimus in hiftoria,quas neqj vllus comm�mor�t authorum,ncqj vllam habent veri fimilitudincm: Ab-cant in tenebras amp; obliuionem.

FINIS.

vW-

-ocr page 80-