|
st'&t.
|
||||
|
\Ï.CH
|
||||
|
ZEEVSCHE
NA CH TE GA E L*
|
|||||||||||||||
|
E ND E
|
|||||||||||||||
|
."
|
|||||||||||||||
|
Des felfs dryderlcy gefang:
Geheel anders inder vvaerheyt verthooni, als defehe voor
dejèn by JöMmébé uyt ënckel mis-rvetflUnt njerkeerde-
lück^ü gheoordeelt. BOOR
Verfcheyden treffelijcke Zëeufche Poëten by een ghebracht; ende
verciert meo.Copere Piaeten.
Hier is noch by gbevóugbt een Toetijch n/verek. ghememt
TAFEREEL^» SINNE-MAL. |
|||||||||||||||
|
TOT MIDDELBVRGH,
|
|||||||||||||||
|
Ghedructó by Uh Pieterfs vayde Vennep Cunft ende Boeck-vércooper,
honende öp dëiïhoeck vande nieuwe B.urfe, inde SchÜdery-vvinckel,
ANNO 1613. |
|||||||||||||||
|
ÓMet Trcvilegie hjoot
|
|||||||||||||||
|
7. faren.
|
|||||||||||||||
|
ExtraSi ajt de TrMlege.
____ c, .„ , n™f,„eidervereenichde Neder-landenhebbengecortfenteert.endegeoaroyeett,
DèSSSSe oar^eeS mits- defen lan Pieterfz vande Venne, Conftende Boeck-
J^conlenteerenenae^i v ti tvanfeven laren naeft-comende alleene vercooper binnen Mijdelburgh datg v°.^ ,^endracken de ^ feecker
inde vereemchde Nederlanden faj mog^c!g\ C H T E G A E L ende des felff dryderley
verfSe.rieftenendetrerTelijcke Perfoonen van Zee landt. Verbiedende allen endeeen
yugt 'i.ft r^d^le int eroote ofte int kleene nae te drucken (ende te vercoopen ofte elders
SSS^SSSKSta&ili brenghen, om alfoo vercocht te werden fonder conliu vanden voorfz lan Pieterfz vande Venne , op de verbeurte vande na-ghedruckte exem- ^Z^S^kc{o^nc^n?^nghcn alsblijckt by debncven vanO&oydaev van Ghedaen ter vergaderingne van de Hooch-ghemelte Heeren Staten Generacl
iri 'sGraven-hage den ii.Iuli), i 6 % t. Was onderteeckent C. VijghV-,
Ter ordonnantie vande Hooch-ghemelte
Heeren Staten Generael. C. Aerjfens.
|
||||||
|
TWEEDE NOODIGE w AERS CH O V WIN G E
Urn die Bdllj*tn>en3 Schoutetten ende andere Officieren der ruereembde
Nederlanden mitfgaders de Cunft-gunfiighe Lefer. -r i-Frftandiehè Lefer ick heb voor defen gheclaecht, ende ghewaerfchout by 't lefte werck ge-
VnlmfToneervand ManneUjcke Achtbaerheyt, vande Heer I.Cats/t we ckbymyis uyt- JegaenTattaer V. E. is voorghedragen de meyninge vande Self-ftnjt, foo wel tweede als eer- Ie Lek, van't namaecken, ende veryalfchen. Alfoo nu noch ander-mael is ftoutehjck beftaen het efte voorfzToneel vande Mannelijcke achtbaerheyt, oock na te drucken fonder confent off fonder op het ahebodt der Ho. Mog. Heeren Staeten Generael te achten: Dat my nu weder oorfaeck eetf, ander-mael te waerfchouwen. De Leler fal yoorcerft letten dat de na-gemaeck- Xenewierichouwinghe hebben, vande Self-ftnjt, ghelijck de rechte exemplaren (dewelcke de eerfte clachte is int lang vqor aen-gevoeght.) Soo mede wert bevonden, dat de na-gheraepte heel nordich van letter, pampier, en iondcrUnghe vuyle monfters van Plaeten zijn, die op ver- keerde wijfc ftaen: Daer benerTens ftaet te letten op de Annotatien aen de kanten die rnet Duyt- fche letters bygeknoeytzijn; dcrhalven falmen\,cht gewaer werden wekke de echte Unders Sjfl-ofT de bkerts. Bidde ecrbied.ch aen alle Officieren dan wat op de valshevt te letten uyt kicht derOftioy vande Hoogh-semelte Heeren Staten Generael, die my de felveverleent hebben. ' Vaertwei: . V. €. 'VienSfonrilhgben Dienaer
lan Pieterfz vande Venne.
|
||||||
|
T>e namen der gene> die haerjhmmen by ghebracht
hebben3 tot de
ZEEVSCHENACHTEGAEL. TVjjyrouJobannaQ)omans3 wveerde huys-wrouvve wande Heer Jobatt
wander Meerjchen3 Rentmeejler wande Vdele Mog. Heeren Staten wan Zeelandt. Jujfwrou Anna rRoemers3 als doen in Zeelandt wvejênde.
T>. sApllori\us Schotte3 %tets-heer inden Hoogen Kade.
*I>. Jacob Scbotte3 tJ^dder3 fg/c. 'Burgemeejler der Stadt ^Middelburgb.
1). Simon wanBeaumont3 Penjionaris der Jladt Middelburgb.
*2). Jacob Qats mede Penjionaris aldaer3ende nu der Jiadt Dordrecht.
1>. Adruinm Hojferusburgemeejler der Jlede Ziericzee.
J^onckjpeer PbUebert <-van "^BorJfele^ Burgemeejler derjlede Tbolen.
oAdriaen Vtderm, Scheden en Roet Ter~were.
Mr. Johannü deBruyneyAdvocaet tot Middelburgb.
éM". Jacob Luyt3 mede Advocaet tot Middelburgb.
T>. ^Abraham wander Mijl3 gbevvoont tot Vnjstnghen.
*!). Lenart Peutemans3 Doffoor in de Medecijnen tot Middelburgb.
D. jacob Hobius3 Burgemeejler der Jiede BrouWers-baven.
Oitcolaes zAntomJz\wander deelen.
Airiaen wande Venne 3 conjlicb Schilder tot Middelburgb.
Joannü de Swaef Schoolmeejler tot Middelburgb.
Gieter wan Meldert. P,J. Vos. J. Rogiers. ende meer andere.
|
||||
|
IAN PIETERSZ.
VANDEVENNE
TOT V E N
Kunft-lievende Lefer.
GVnftighe Lefer, het feltfame op-fchrift van' delen boeck,
dien ïck nu uyt ZeeUndt V. E. van. nieus toefende-, fal milTchien eenighe die ZeeUndt niet en kennen, gheheel duyfter, off ganfch fouteloos moghen fchijnen $ in ghevalle men niet daer yet toe en feyde, dat tot naerder opehinge van het felve foude moghen dienen. Söo verftaetdan, dat door een Zceujche-üiachtegtel tot noch toe, in veel plaetfen nïet anders en is verftaen gheweeft als een Kkk-^ors (ofte om Zemvvs te fpreecken) een*?^; daer mede fpottelijck te kennen werde ge- gheven, dat ZeeUndt van geen andere ^(achtegaelen veriien en was, als van dat vuyle water-ghedröchte ofte Modder fvroeters y daer ymmers evenwel de ervarèntheyt, nu vele ïaeren aireede heeft gheleert, datter jae ghewilTelijck in ZeeUndt Nachtcgaelen te vinden zijn, die geen ^wghewrockuyt ftinckende poelen fchreeuwen, maer,e,en uytnemende aenghenaem Gejang in, en boe- ven verheven-foet-rieckende boomen zijn , fch etterende, met grootc onderfcheyden bevallicheyden van ftern. Ghelijck het mede, tot heden toe daer voor ghehouden is geweeft, dat in Zee-, landt; ét rouhèyt vande Zee foo feer de overhant ghenomen hadde, datter ouder demenfeherifelfs niet alsfchorre kelen, en ftramme verftahden te vinden en waxen -y het welcke van ghelijc- kt\ foo wel als het voor verhaelde, gheheel anders inder waer~ heyc als nu wert bevonden, Daeromifièr goet gevonden, om aen
|
||||
|
aen alle omliggende nae-gebuerenhetteghendeel, vande voor-
fchreveninbeeldinghe te doen verftaeir.ende dit werck (beftaende, indrydeelenofte ghefangen die ghenoemt werden Minnezang: Seden-Jang:en&e Hemel~fing.)d\s een Mey-gifte yder werttoe ghefon- den: alle de gene, die Zeekndt aendachtelijek doornen, en niet. ge- fien hebben, weten dan datter jaeware Nachtegaelen werden ge- Vonden: ende die dit boeck lullen lefen (indien ickmyniet enbe- drieghe) fullen bevinden datter vryelijck^^ ficke ktmfi-lieverJe ^erflanden zijn; becjuaemtot alle dappere aerdighe invallen, en Uytinghe van onfe ghemeene taeh waervan de gimftighe Lefer een voorfmaecke wert gegeven, int lefen der Namen der gener, die yder een Vluymhen tot defen noyt ghehoorden S^achtegael hebben toe ghebracht ; waer door hy foo vlugge is gheworden, dat hy oock over water nae de omligghende landen derf lecren vlieghen; omzijnftemmealdaertelaeten hooren, endeiich heel mackjcs te laeten handelen, oft op de fchoot legghen, om alfoo zijn aer- dighe, byfondere ghedichte Pluimen te laeten ontvouwen, en doorfien. Soo ghy dan Lefer redelijck, en cunft-gunftich zijt, itrijckt danjvoortaen een fachter vonnis over onfe Zeeufche Ey~ Unden , en de inghefetenen van dien: en denckt, datter veel mis- leydt zijn gheweeft over de naem van Zeeufche-Nachtegael-} off foo daer milTchien noch yemant ware, die fulcx met voor-oor- deel noch ghelint is te doen; menbelovet hem,menfaljaetJce- nigher tijdt, den felve de mate foo nae legghen, dat hy indien •hy uytde mond niet fpreecken wil, ten minften binnen lich ielven beter van onfe Zeeuvven fal ghevoelen; ofte yet tulfchen ae tanden mommelen. Weiaen dan, ick beüuytedtt met een Vriendelij ck dreyghement, dat is: by aldien de Zeeufche njerjhn- "h 3 dm
|
||||
|
den by yder niet erkent werden) fal ick noch andermae! mijn
uyterfte vermoghen doen, om haer fcharp, lofFelijck vernuft door konft van drucken wyder te doenverfpreyen,inonfèenbuvten onfe Landen. Vaert wel:
In iMiddelburgby den 16. Mey,
Anno 162$. |
||||
|
HETEERSTEDEEL,
OFTE
STEM
v vf *c V E
ZEEVSCHE NACHTEGAEL
gHE^CJEMT
MINNE-SANG-
|
|||||
|
<£Met Tfflilegie.
|
|||||
|
Ligfdighe Lejèr,
MEn heeft goet ghevonden9r defe Zeeufche-Nachtegael (overmits de
ibnderünge eyghenfchap die dèfelve by ilch heeft) V. E. voor te draghen in dry deelen:,(gelijck gefèyt is) waer van dit het eer- fte wert gerekent, ende genaemt CMwne-fang,<{y>?é.ck-> toe-geeyghent wert aen de foetbioeyende Ieucht,om daer innerlijck mede de uyterlijcke by- woontfèlen der jonckheyt te kennen te geven: Derhalven, wert hiercor- telijckverhaeltwatvoórtreffelijckëghedichtenenghe^angen zijn aen te mereken., in dit eerfte deel.. Int begin wert verthopnt het yvapen-fchild, aller eerlijcke longhelinghen als een plicht voörgeftelt; mitfgaders de Wille-comen aendewaerde lonck-vrok Anna Eoemers: endeae Ant^coordedes ielfs; met een Pbck-faerfje van Cupidm alsmede een iMujtery tegen'/ Liefde-fynd,{hy de fèlve róf^wv?» gemaeckt, benevens het gedicht aen de Zeeufche Poëten.) Volgende daer aen, is noch een aerdich gerijm op Cupido Brille-man -y met CupidoHonich-dieff. Oock de wereking der Wout, en Zee-goddinnen. Loff vande Leeuwerck. Volgend noch het loet duhbel-finnich Vifchers Praetje van Steven, entMarijntje, Int Voort-gaen een Vcnus bedroch. noch wijder een treffelijck gefpreck op Ionckheyt.. Wederom een Liedt aen de Vrouwe-JIdgers; ende 'wu/mersYs-hrcücM. Men £il int vöortgaen fien de fcharp-finnighe Raetfels, ende Boere duhbel-praet. De Zeeufche Me)'-dacht oft Schijrt-kij:cker,vi'i)Vi inrijmfche wijs, tendeelehoe de Schilder-conft ghe- hanthaeft wert, terwijl de claegende Minnaer van liefde fpreeckt; (doch' wert met een Vreuchden-lied weder verfoet.) Daer is voorder acht te ne-. men, op de aenfpraeck tot h. Scipio over het weder geven van een feker E. overfchoone Maeght, aen haeren Bruygom. Voorts noch derghelijcke meer, als Harders-fang. Galm-dic^ten. ende eyndelijck een Tafereel vande lief' de, waer mede de CM.innêfang wert befloteri, jae gelijck als ten toone ge-1 ftclt. Leent V. E. o oren en oogen nu voorder tot het tweede deel, en oor-
deelt heuflijek. WAPEN
|
||||||
|
WAPENSCHILD
ALLE
EERLICKE lONGMANS
TOE-GHEEYGENT,
BOOR lONCK-VROr
IOHANNA COOMANS,
j/Veerde Huyf- vrouwe van d'Heere f ohm yander
éMeerfchen, Rent-meefter van de Edele ende Mogende
Heeren Staten van Zeelandt.
|
||||
|
WAPENSCHILD
ee%licke fo^C9-MJKf
|
|||||||
|
TOE-GEEYGENT.
|
|||||||
|
^En Geeft van onfe tijt heeft onlancx uyt-ghe-
, geven lEen nieuwen Wapen-fchik , de maechden
toe-ghefchreven; (tros, En heefter in geftelt een verfchen druyven-
Verciert met aerdich waes^en met een lchoonen blos: Wt dit behendich werck can yder maghet lefen Het maechdelick bedrijf, het maechdelicke wefen, En wat de maechdom voucht. Al ifiètwatverbloemtV
Daer is genouch geiey t, ten dient niet al genoemt. Men prees datonfe Vrient de maechden ging gedencken: Hier door heb ick beftaen de Minnaers oock te fchencken Dit wapen dat ghy fièt, te voeren in haer velt, Om tot der jong-mans nut te werden in-geftelt; Soud3 yemant maer alleen de jonge maechden leeren, E>e vryers nimmermeer met èenich dicht vereeren, Dat foud* in mijnen fin al vry wat feldfaem ftaen j Voorwaer ly hadden recht hun datte trecken aen. Ick heb haer infgelijcx een wapen willen maken ,• Het is een moedich volck geneycht tothooge faken: . Ai' Haer
|
|||||||
|
2 W' apen-fchild der eerbarer Jongelingen.
Haer comt een wapen toe, al iffet noyt bedacht*
Want tis een ouwe ftam, en vry een groot gedacht, f^hy fiet dan hier een Tong geleyt op Wijngaert-blaren, De Minnaers toteen gift, .gelijck ick fal verclaren; Een wel gefoute tong, en inden roock gefmoockt, Bequamelick bereyt, en naden eyfch gekoockt. Een tonge, niet gevalft om yemant te bedriegen, Maer een bequame tong, oprecht en fonder liegen. Een reyne kuylTe tong, aen alle canten fchoon, Die noyt en was vervuylt,maer comen mocht ten toon. Een effen gladde tong, die noyt en was gevouwen, Maer die van dobbelheyt haer altijt heeft onthouwen. Een tonge, niet te lang, maer die haer heeft gewent Te blijven binnen 'smonts, en niemant heeft gefchent. Een tonge, niet te fcherp, der (langen tong geleken, Maer die oyt heylfaem was, voor allerley gebreken. Een tong, die noyt en heeft wat onfien fcheen, veracht^ Maer als den Beer fyn jong tot beter aert ghebracht. Een tonghe noyt geneycht te quetfen noch te wonden, Maer was van fulcken aert gelijck de tong der honden. Een tonge norts noch ftuer,maer als de katten-tongh, Die vriendelicken ftreelt haer wel beminde jongh. Een tonge die haer noyt int nat en heeft verdroncken, Noch in den dranck ontgaen,al was haer veel gelchoncken» Een tong die nimmermeer totfnoepen is beiuft, Maer met gemeene fpijs haer gantfchen honger bluft, Een tong vol alle deucht, een tong vol goede reden, Een tong,een Carpers tong, het b efte van de leden, Een tong, een foete tong, die nimmermeer en dreycht, Tot bijten ongewoon, tot fchampen niet geneycht. Dees
|
||||
|
^ffa^en-fchildtdereerbarer Jongelingen, j
p\ees Wijngaert die ghy fiet hier over al uy t-comen,
£n can de Minnaers oock met recht niet zijn benomen j Een cruyt, ons wel bekent, in yders hof geplant, Hochtans het onderwijft de minnaers met verftant. Een cruyt, dat hem vertoont met loof en gave rancken.
Ghy minnaers doet alfoo,en ftelt geen fnoode bancken.
Een cruyt, dat mint de fon, en nietenwaftteriyj Hout u noy t achter-af, dat's rechte linckerny. Een cruy t, dat altijt climt hoe hooch het is gherefen♦
Om dat de minnaers deucht altijt foo dient te wefen.
Eencruyt, dat hem verfpreyt, waer 'tcomen can ontrent j
Poocht, minnaer, dat u naem int goedezy bekent. Een cruyt, een fïiy ver groen in rancken en in blaren;
Leert, minnaers, uwe jeucht in fayver groen bewaren.
Een cruy t, dat eerft wel rij ft, maer helt weer naer de gront T Dat feyd, en weeft niet bloo, doch maket niet te bont. Een cruy t, wiens bladt dat is gekartelt en gefneden;
Ghy med'en weeft niet heelj maer fneech in al u reden.
Een cruyt, dat wert geleyt, of 'tmift derechte baen 5 Een minnaer nae fijn hooft,fou buyten'tfpooregaen. Een cruyt, datbuychfaem is, al waer men't oock gaet leggen •
En toont geen harde cop,laet u van wijfer feggen.
Een cruyt, dat crullen heeft, doch dienen hem tot goet y Al zijdy mé wat crul} hout fuyver u gemoet. Een cruyt, dat dienftich is om op verfcheye wijfe
Te geven foo een oog aeh d'op-gerechte fpijfe ■
Let,minnaers,op het ftuck, ghy wert hier mé geleert^
Ift datje wat bedient, het dient door u vereert. Een cruyt,dat dient gefneen, of 'tfou te weeldich groeyen *
Hoort minnaers, ghy moet oock u quade rancken moeyen:
A 3 Een
|
||||
|
4 WapetJ-Jchild der ecrbmr Jongelingen,
Een cruyt, als tis gefnoeyt foo wert de ranck gehecht •
Bint med' u tochten in, foo blijfdy op-gerecht.
Een cruyt, dat voor de druyf hem ftreckt gelijc met ermen j Tis rechte minnaers aett, de maechden te befchermen. Een cruytjdat oock verkoelt,genomen inde hant;
Maecktdat ghy niemantfengtjiioch fcho. nieten brant.
Een cruytawaer door de druyf bevrijd is van de koude, Van regenwinden fon,en wat haer deeren foude; Ditis dan med'u plicht, ghy minnaers, forge draegt
Dat ghy voor ai ooc weert 'tgeen deeren fou een maegt.
Een cruy t datm' onderfteunt, of anders 'tfou vervallen. Ghy minnaers neemt een vrou, dat fteunlel dient u allen. Een cruyt, niet op-gepronct, maer waftfo met de wint-
Een minnaer die hem toyt, is maer een Venus kim.
Een cruyt, dat daer verciert prieelen ende mueren, Enmaecktgelijckeen dack ophuyfen endefchueren,- Bout med' uws vaders huys,ghy minnaers daerna tracht, Datghy meuchtzijn een eer en cierfelvant gedacht. Wei dan, manhafcich volck, die fulcken naem wik dragen, Neemt dit cruyt tot een leer, en wilt doch niet vertragen, Te trachten naerdedeucht,tetoonenmetderdaet,
Dat u voorneemfte goet alleen daer in beftaet.
TLJ%Avert nu licht gevraegt: Wel ,'gaetmen Venus knapen Vereeren met een tong? dat is een lèldfaem wapen. Hoe zijnfe fonder tong ? waer toe mach dit gefchien ?
Ofzijnfe fonder fpraeck ? wat wil doch dit bedien ?
Ten feylt hun aen geë tong,noch aeneen veylich fpreken, Sy hebben wis een tong, maer dick wils vol gebreken. Waer deur vertoonen fich bedroch en valfchen aert ?
En iflet niet de tong die dit doch alles baert ?
Ge-
|
||||
|
W'apen-fchild det eerharer Jongelingen, , j
Geveynftheyt, onverftant, en alle cjuae ghedachten,
Oock achterclap en twift wy door de tong verwachten. Wie fchent den Druyven-tros, diebroofer is dan glas ?
Voorwaerhetis de tong, die eerft-mael d'oorfaeck was.
Het is alleen de tong, waer door fbo vele maechden Gecomen zijn ten val, die't naemaels feer beclaechden; Hierom foo hoet u tong, op datfe niet en dwaelt,
M aer voert haer op de pat, gelijck hier wert verhaelt.
Voor-eerft foo moeten zijn u woorden ende reden Gefouten met verftant, bereyt met goede zeden, Geen valfcheyt noch bedroch en zy in u gemoet,
Maer weeft oprecht van tong, want dat is 'tbefte goet:
Geen vuyl onnutte clap en fal oock in u woonen, Maer hout u tonge reyn om deftich u te toonen; Gebruycktgeen dubbel-fin, nu dus dan anders iègt,
Eenvoudicheyt men prij ft, het quaet dan van u legt.
En fpreect noyt van een maegt waer door fy quam infchandé, Macr hout u tonge Vaft met lippen en met tanden. Op dat u fcherpe tong haer eere niet en vleckt;
Maer doet naer liefdes aert, die alle feylen deckt.
Een mis-flach diegefchietvan eerelicke luydcn, VPilt die, fbo veel ghy meucht, op 'talderbefte duyden. , • Maer wacht u noch voor al te leggen voor gewis 'tGeen dat ghy niet en weet, noch daer niet vanen is.'
w eeft yder vriendelick, u tonge moet genefen; Tis beter Wel bemint als fèer ontfiente wefen. Dit is u voor een les, u tonge foo ghewent,
Dat uwen aert daer door voor deugtfaem wert bekent
Jn alfes wat het zy,tot eten ende drincken, tVermaken ftaet u vry, wat verder gaet3fou ftincken. A 4 s Soo
|
||||
|
6 W'dpen-fchild der eerharer Jongelingen, .
Soolaet u defetong dan wefen als een wit,
Dat oock u tong mach zij n het alderbefte lit. Bevint ghy dit in u, of poocht ghy't foo te maken,
Soo fuldy weerdich zij n den Druy ven-tros te naken.
Neemt dan den rechten wech^ den tros by 'tfteeltje var^ Eneygent u foo toe dien aengenamen fchat,- Soomoochtghymetde Druyf ineeren uverlufteiv
En als een goede Tong op hare bladen ruften:
Maer als ghy, naer uwens, vercrijght foo weerden pant^
Bejegent haer altijtmet wijfheyten verflant; Wanneer de fnelle tijt haer waes comt aif te blaien,
Dan oock veracht haer niet, foo doen verkeerde dwafen j
Maer poocht dat ghyfe dan met meerder liefde voet; Schoon dathaer jeucht vergaet,haer deucht blijft even goet |
||||
|
AEN DE
Eerbare, Achtbare, Conft-rijcfce jfONCK*V\OV
ANNA ROEMERS-
\Ae dat u weerde naemgereyïl heeft yek da«>
I ghen, (gheB \En u begaefdegeef van Fama voort ge dr f.
T^oor landen en doorjleen,is noch na lang verwacht fntejmiugeejlich lijf alhier by ons gebracht: ■^e ^ee was heel in yreugt wanneer ghj quaemt gevare ^ \cptunm hem vergat met al fijn woesle baren- 2)<? 3\(jmphen dienden u,en jEolus met luft Qcufl. *Dreeftfchip,metfachte wint,recht na de Zeeujche ^°o haejl en was u Doet niet op het lant getreden, Y/de ge/winde Faem die quam terfiont gereden, Op datjfy uwe comjlfou melden door de ftadt, , &oodfchaptetyder een, maer my alleen vergat • geruchte liep ras voort,want niemant heeftgejwegen, *• °o dat ickjioch op 'tlesl de tijding heb gekregen, Gn als ic\wifi u comjl, hoe cond' ic^wefenjlom.? Van herten dan Ionc^yrou,heet ic\u wellecom. £ Wat
|
||||
|
s
Watfalic\dees Godin nuyerdergaen toe wenjchen,
Diefoo rijckjs begaeft, yerr hoven alle menfchen. Met mjjheyt en yerftantjawaer yan datmenfttreeB, Ijl wetenfchap ofkunïl, dit alhaer niet ontbreeÜ» Sy heeft der Godengunjl, en is bemint van allen, fn alhet geenJy doet heefty der goet ghev allen • aPvfaer noch ontbreectyer wat aen dees begaefde
Maecht,
*Dat is datfy die naem yan Maecht te lange draecht: fck^enfche dan^onck^yrou, dat u ïpert toe-gefonden Eenydaerghy naer u vpenjch mocht werde aen gebonden <£Kiet eenen foeten bant Dan eenicheyt en ruft, Van -ware He/d' en vreuchtydie noyt Wert uyt-gebluft, Een yriendelichgn bantypaer door een foeten fegh en Op u mert uyt-gheftort als eengeivenslen regen, %)atghy als moeder mocht voort-teeleneen geftacht T>at alle druc ver drijft yoanneert maer eens en lacht ^ Bn al ft dan quant dijn hals tomvangemetfyn ylerckgn, *Dat ivaer u meer vermaecJ^als al u fynslich werc^en: T>it wenjch ie u,fonck^Drou,en dat ghftoocMpelraeB, Wdnt 'tmeejl u noch ontbreetljOm heelteJyn yolmaeU, Iohanna Coomans,
|
||||
|
WEL-
|
||||
|
WEL-COOM^GEDICHTEN
AEN
fONCK-y%OV ANNA ROEMERS
Op hare crver* comjie 'm TjeeUnt.
G SONNET,
Hy heerfcher van de zee, Neptun, wilt nu de bareii
Doen liggen ftil en vlack, en houden in den banc De winden noort,fuyt, weft,dat ly het Zeeufche lant Met haren rouwen ftorm^niet vreellick en vervaren, want in een plancken-hol comt met ons over-varen
Een coftelick juweel, een onwaerdeerlick pant, Een maecht, wiens eer en roem,verfpreyt aen elckencantj V hoochlick heeft verplicht haer fchip wel te bewaren £ tot uwer eer doen klincken hare ftem,
En met een foet gefang hetdanlTende gefwem Van u Zee-Nymphen al doen gaen voor onfen fteven.' ^er als u wil of macht ontbraeck tot haer gheluck,
Soo (al fy bergen noch op der Delphynen rugh Meer als Arion deed', haer end' ons aller leven. Een ander op de felve oorfafce.
IOnck-vrou weeft nietbevreeft voor onfe Zeeufche lucht,
Tis maer een yd'le waen end' ongegront gerucht, ^ Het lant is groen en verfch,draecht vruchten en goet coren, J* t tfoute water is vrou Venusfelf geboren j B % Het
|
||||
|
10
Het laffe platte foet wort over al gelaeckt,
En tis altijt wat brack, dat wel en aerdich fmaeckt j
Het jong-volck comt fomtijts wat coortficheyt befoucken,
Maer 'tcomt meeft van de wermt der doucké by de broucken»
Maer dit can u niet fchaen, die met een koele fin
Hebt altijt by de hantgoet raet teghendemin;
Noch van Cupidoos toorts, noch ctiörts hebt ghy te duchtè,
Hy fal niet min van u als van Diana vluchten.
Liet, ten eynde als vöoren.
|
|||||||||
|
Philemon gheeïlich, offCMyrtil,
Haemoytmet fingen fooverheugden. Herders.
/^ hy Herderinnen, weet ghy niet
•^-^ Waerom dat aldees vreuchtghe- fchiet >
Hebt ghyt alleen noch niet vernomen*. DieNymph die op den Amfiel woont, Van Phebus met lauriergekroont, Die waerde Nymph is hicrgecomen; Sy isghecomen over zee,
En met haer zijn gecomen me De Graden en Sang-Goddinnen3 Cupido roeyde met fijn boogh, Een koppel Swanen 'tfcheepken toogh, End de Zee-Nymphen fiuerdent bin- nen • Sj fiuerdent aen den Zeeufchen kant,
Ter/font verheuchde 'tgantfche lant -3 En daerom ijl dat al deei daghen Dus Zephyrm fijn bloemkens faep, DeSon foofchijnt, het velt verjracyt, Hemelen aerd van vreugt gewagen. Giae-
|
|||||||||
|
Herderinnen.
|
|||||||||
|
Segt ons,ghy Herders van dit lant
Wder om waerom naeruverflant In defe leïi-gheleden daghen Heeft Zephyrm foo foet ghewaeyt, En bloemkens over'tvelt ghefaeyt Meer dan het isghevooon te draghen t En waerom fendt de Son nu neer
Soo lieffelick ghe tempert weer, Die ons foo vierich plach te branden Int velt, wanneer den heet en hont Soo naer bj fijnen waghenflont, En dedejplijten 'tkley der landen. De moefelklinckt door 'tganfchevelt,
Geen herder meer fijn fchapen telt, E an felverfiaetde kudde gade- [vos, CMen vree/l voor dieven, wolf, noch Valeyen, wejen, bergh, en bos Zijn vol va blyfc hap tvry vanfchade. Diana pen wy dach aen dach
Ten dar>fe(?ami meer dan f) f lach, De Njmphe al zijw vol van vreugde, Schoon Chlork, wacker ^maril, |
|||||||||
|
ii
|
||||||||||||
|
Gedicht, ten felven eynde.
|
||||||||||||
|
IOncLvrouw ANNA mlt niet
[chromen In ons\eeufche lucht te comen; 2>oor ugheèïiich hooch verftant Heeft H al te vasl geplant Infijngracy Phebtts conftich, Soven al is hy ujonftich, Dteu hout in fijnen fin voor fijn thiende Sang- Coddin : Hjpil met hetfuyverfchijnen Van fijnfiralen doen verdwijnen *-^l wat u te vreefen is, ^4 He zee-lucht, alle mis, ^flle heete quade winden. |
||||||||||||
|
Kyilk dompen doen verfwinden,
Datghy in ons èeeufche lucht T^ietfult vinden danghenucbt, Die u beterfalvermaechen Dan ald'Amïïerjlamfcheflaecken Die met zeylen, roggh en vlas Brenghen door degrooteplas: En als u noch y et mocht deer en, Phebus fait wel cormen weeren -3 Heeft hy niet der krujden er acht En geneef-konft in fijn macht'', (men Daerom, Ionck-vrou, wilt nietfehro- In ons T^eeufche lucht te comen. S.V.B.
|
||||||||||||
|
WELCOM-GEDICHT
AEN DE
E«r en Achtbare, Deucht en Konfl-rijcke
IONCK-FROVW
ANNA ROEMERS,
ƒ» Zeelandt comende.
ICk vinde my beweecht, ick voel in my een drijven.
Om u, feer weerde Maecht, een groete toe te fchrijven, Van wiens gheleert verftant de ganfche weerelt waecht, 'lep ° w*cns beroemden lof de Faem al-omme draecht : kn hadde noch u comft ter deghe nau vernomen,
v - ick en wiert terftont met yver in-ghenomen, Om u te doen een groet door mijne Hechte kunft,
^ Uoor mijn gering gedicht, niet weerdich uwe gunft -, °ch evenwel nochtans, ó weertfte Maecht van allen, oo neemt ten beften aèa, en laet u wel ghevallen B3
|
||||||||||||
|
Dat
|
||||||||||||
|
\
|
||||||||||||
|
1%
Dat ick, op uwe comft, u welcom heeten mach,
U wenfchen veel gheluck , u bieden goeden dach $
Ick heet u wellecom, ö bloeme defer eeuwen, O kroone van ons lant, die nu befoeckt de Zeeuwen, O cierfel onfes tijts, ick heet u wellecom,
- Ick prijs u groote deucht, ick gheefu eer en rom: Intcorte, weerde Maecht, wat wil ick langer breken Met woorden u ghedult ? wat fal ick vorder fpreken Tot cierino- uwes naems < ach! mijn verdwaeldefin
En weet aen uwen lof noch eynde noch begin j
En wat voor eer en prijs can ick u voren legghen? Ick! dien u maer en ken alleen van hooren fegghen ? Want vraeghje wie dat doch u defè groete brengt,
Het is een ronde Zeeuw dief u, ter liefde, fchenckt.
IS dees groete kleen van weer den, Want het is uyt enchlgünïlt
Wiltfe niet te min aen-veerden, Soo tot u als totte kunjle:
En ontfaen metfulcken hert Dies 'tgenegen hert aen-fiet, i^ljf' u toe-ghefonden wert -t <*Al en deucht de kunfie niet.
Mijn gheluck, Is in Druck.
I. ROGIERS,
|
||||||
|
Seker rooortrejfe&ckmn>tegcns Joffr. ANNA ROEMERS
ineenweevb.fchaleghewogbenende overwogen zijnde, maeckt
OP datgbeval 'tna-volghende ghedieht.
IOnck-vrou,ghyhebt(tis waer)wat meer als ick gewogen,
Maer ift reyn (pel gheweeft, offhebdy my bedrogen ? Want hoe I fal dan een maecht, die corter is dan ick, Diefmal van middel is, van leden niet te dick, Van handen wonder teer, van aenficht heel befnedenj Die nau het gras en croockt daer op fy comt ghetreden, Die
|
||||||
|
Il
Die met haer net gewaet verciert is, niet belaen, De ichael, daer in een man ghefetis, op doen gaen ? Offiout de maechdóm zijn3 die u foo fwaer doet weghen ? Men fegt ghemeenlick foo : maer neen, ick legger teghen. De maechdóm is een ding dat niemant hoort of/iet, Een waen,een wenfch,een wint,een dierbaer wat of niet. De fnaechdom die is licht j en maechden,die gevrijt zijn, Die\j?orden veel-tijts fwaer, als iy de maechdóm quijt zijn,' Hf er tegens antwoort loffr.^R^emers
als volght. DE min, die fvleefch en bloet «verteert',
Die heb kkjang njan myghevveert j Een anders luck^my niet en vy>roecht> Want my het mijne vvelghenoecht. V^e hooghefiaet ic^ niet en tracht, Ü^och hen door laecheyt niet (veracht. Je^flaep gherusl de nachten lanck^ Jckjiut met fmaechjntjn fyvjs en drancj^: Z/erWondert u dan daer niet <van 'Dat ic^ yvat meer yyeech, als een man Diefiaech metforghen ü belaen, zAlleen niet hoe'tfijn huys machgaen3 ^Maerdie de UBen <van 'tghemeen ÏKochboven dien torsl op de leen. A.R.V.
B4 PLOCK-. |
||||
|
PLOCKHAERTIE
VAN IONCK-VROU
ANNA ROEMERS
MET
CVPIDO.
$ YmyJ ick ben fo moed! ick kan my nau bedaren,
^Het iweet dat breeckt myn uyt door 'tmoeyelick plockharen Met defe bengel, die ick achte min als niet, r . Want met fijn ilappe booch hy teere pijltjens fchiet. 'tWas immers geckens waert dat hy op mijn ginck micktn,
Want elckereys fchoot hy fijn broos geweer aen fticken, Sy ftootëri weer te rugh3op 'tCriftalijne fchilt Van Pallas, ick fprack fto'ut: Schiet vrylick foo ghy wilt, Nnluftich ais een man I want hycon niet ghenaken Mijn hert, hy mocht hetfien, maergeenfins coil hy't raken. 'tWas flechtichey t van hem dat hy niet eens nam merck Wat hem was indeweech. Loop heen tiskinder-werck Seyd' ick, doe myn op 'tlaeft dees mallicheyt verveelde *- Die myn vermaecT:e eerft doe'ck met fijn kintflieyt fpeeldc, Iae wel! zijt ghy de Min^die menxlus bidt en eert ? Zijt ghyt J die trotfèlick wel Coningen verheert ? Zijt ghyt I die al de Goon3jae felfs Inpijn doet vreefen ? Zijt ghyt daer ick wel eer foo veel aff heb gheleefen ? Zijt ghyt,die groote vreucht,en groote droefheyt geeft ? Zijt ghy*t,diedoot, en weer kunt maken datmen keft ? Zijt
|
||||
|
|ijt gjjytydw den Poëet geeft oorfaeck om te dichten ?
!Jt ghyt die foo veel nieas en wonders cont verrichten ? Maeft dat een ander wijs. Ick can het niet vermoen, ^een heyl'gen loof ick oy t eer fy miraeckel doen at ick het felver fie, want anders ift veel logen, "oor hooren feggen wert een menfche licht bedrogen;
jongen coftghy nietfien wat u was inde weech ?
=.. Dit fprack ick al, en was verwondert dat hy fweech? ^jn tanden knerften, en hyfmeet fijn handen famen,
^« lpeec hem bijfter dat ick hem dus ginck befchamen.
JJaer leyt nu al u roem, daer leyt nu u geweer, Do Ij ghy °P tr0tft en ftoft' gebroken voor u neer.
■ e leed hy langer niet dat ick hem foo verguyften, Prong op,Üep nae my toe, en terte my met vuyften ^enstegens hem te flaen, hy maeden hem gereer, Ick ï ifCk achterwaerts fijn hayr,en fchorten op fijn klccti
]achteTchamper, want ick achtent niet met allen,
^en pottertje haes-op, mijn luft nu niet te mallen, £cns op een ander tijt. Mie fteld ick my tot gaen Siin i i UyS'en llet hem daer wel cluaec allenich ftaen.
P Koker was heel leech, fijn pijlen al ghebroken, ls Wel (riep hy) gaet deur/ 'tfal werden haeft ghewroken
^ac ghy mijn acht dus cleyn,en met mijn hout de fpot, Ick k j lck maer een kint> ick ben nochtans een God. ,
* Keerde wederom, door fijn hoochmoedich drieeen, y hceh noch vleugels (dacht ick) om my nae te vliegen tn ioo tequellen ftaech waer ick my wend of keer Die wil ick corten aff! Doe ley ick 'tfchilt daer neer' jCaoovcn in het gras, om my niet te beletten, *ec ergeguytjengingt doeopeenloopenfetten C Doe'c
|
||||
|
i6
Doe't my fachcomen aen, ick meende'twas van vrees,
Maer hy liep nae fijn bóoch, en trockt daer van de pees En mae&er affeen ftrick, en raepte in dat ylen
De fcherpfte puntjes van fijn half-ghebroken pijlen,
Doe keerden hy hem om, en fetten hem heelichrap, Ick liep hoochmoedich toe, en gaf hem trots een lap Soo ftijf als ick coft flaen, aen een van bey fijn wangen;
Hy was weerom niet flincx, maer heeft my ftracx gevangen
In fijnen loofen ftrickj helaes! met wat een fmert Stiet hy veel pijlen in mijn onghewapent hert? Iae neep my blont en blau, en riep 'k lal u vermoorden,
OfFhaelt weer in uhals de lafterlicke woorden,
Flucxroep nu Mins genae! foo lang fal ick u flaen; O fpijt! ick moft het doen, wou ick daer zijn van daen. MVYTERY
TEGEN
C V P I D O.
Van Jonckj<z>roHVï> sAnna. Ityemerf,
ALbenicknughequetft, 6wicht] foofalickmaecken
Datick, naerubegeer, nietcjuijnenfal ofcraecken, Ghy fult u wenfch niet fien, dat ick als mal en fot Nu lou begaen daer ick foo vaeck mé heb gefpot, Datick door fchrick van pijn klijn-feerich fou verfchuylen Mijn wonden, op dat die verettren envervuylen. Siet daer mégae ick heen, en foeck lulck eendiecan (Ervaren in die conft) mijn vrylick taften an; Ick (al gheen bijt-falf noch gheen pijniiek tenten vreefen,1 Noch bittre drancken die bequaem zijn te gheneefen |
||||
|
17
Mijn hert van defe quael, die'k in mijn jonge tijt Soo angftich heb gevreeft,foo naerftich heb gemijt.
En ghy gehelmde Maecht, ghy ichoonfte der Goddinnen,
Hoe mocht het van u herc dat ghy my liet verwinnen ?
Hoe mocht het van u hert, dat die u altijt eert
Soo klackloos van een kint l een kint»nu is verneert ?
ïck berft van fpijt, als my dees aeterlingfche-baftert
Sijns moeders fchoonheyt prijft, en uwe fchoonheyt laftert.
Neen}neen,ick acht foo veel geen lichaem jfchoon en fris
Als een oprecht gemoet daer deucht gewortelt is.
Alcreech fijn moer de prijs, nae'toordeel van een Herder
Die op fijn geyle luft flech fach en niet eens verder,
Dat acht ick nietmetal: wanneermen fiethetendt
Wat was fijn loon f ach arm! flech jammer en ellendt.
Wiefouw niet uyt fijn hert de dertel min-luft royen
Die de puyn-berghen fiet van het verbrande Troyen ?
(jredicht van ctefehe loncJ^vroWïï
aende Zeeufebe Poëten.
DE heuchelicke fbn, die bralden climt om hooch.
De wegen nat,en glat, die werden harden drooch; De wijngaert oogen crijcht, en aen der boomen toppen Daer berft te met een blat uyt dick-ghefwollen k noppen .* De bruyne voeder-vrouw, de vette groeyfaem aerdt Die heeft haer eerfte cruyt en bloemen al gebaert: Hetluchtich pluym-gediert, al t'ilpende comt fwieren, *n fpringt van tack op telgh, met vrolicktierelieren. Dees Somer-teyckens die verneem ick altemael, En noch verneem ick niet u Zeeufche Nachtegael. C2 SON-
|
||||
|
iS
|
|||||||
|
SONNET
qjten de Zeeufche Toeten*
Vjhy altijt luftich volck, dat met n gheeft ghewoon
Te iweven zijt om hooch, én welcoom by de Gooden, Die u alft feeft-dach is op haer bancquet doen nooden En boven aen het naeft Iupiters wijfte foon. O luckich teghen-deel !yan die om wanckelloon
VermufFen op'tCantoir (een graf van fulcke dooden) Veerickinmijn hert, u vier ick, als de booden Van de onfterflickheyt, belommert met haer croon. Ick heb onlangs verftaen datghy metfehrandre liften
In Zeelant uquartier begint te Alcumiften Om gout te maken ? Neen ! Maer grooterMeefter-ftick Neemt ghy-lieby der hant/tzijn wonderlickercuren
Cunt ghy u Nachtegael doen foetjens tureluren Die in fij n moeders tael roept kick, borr kick, kick kick. |
|||||||
|
Jen den geleerden Heer facob Qats.
DoegiftrenPhcebushadt fijnaff-ghemendepaerden
Ghelaten uyt den toom 3 en dat hy van der aerden Ginck bergen in de zee fijn blinckent gouden hooft, Doe dacht ick om het geen dat ick u had belooft. Ick creech PenJnckjPampier, en fetten my tot fchrijven, Ten eerften wouw het boeck niet open leggen blijven. De pen moft zijn verfneen, en 'tpennemes was plomp? In plaets van pen fneet in mij n hant een diepe flomp. 'tPam-
|
|||||||
|
'5>
|
|||||||||||
|
^Pampier floeg claddich deur :in d'inc was gom nuch luyfter.
LkEn had geen fnuyter, en mijn kaers die brande duyfter.
De fufter van de doot die fleepte my n nae bedt. Dus} ó geleerde Vrient, foo werde ick belet, Tot mijnen beften, want mimoegen quam ghevlogen,
En bracht my in den droom de veerfen voor mijn ooghen,
Heel creupel^manck^nlam. De fchamper bleeke Nijt Riep fpots-gewijs,- Ghy meent dat ghy Homerus zijt. De fwarte Lafter creet,Gaet heen wilt mededeelen
V ongherijmde rijm, 'tfal yder haeft vervelen.
Doe quam Befinning nae: Die ley, Houtfe bedeel,
Soo wert ghy niet benijtjgelaftertjiioch begect. |
|||||||||||
|
sAen denfehen*
|
|||||||||||
|
^[evens die gheluckich leven
^ Heeft my God eê plaets gege- ven. Want geen rijekdoms overvloet Noch geen fchrale arremoedt, Daer de vrome Chriften menfehen
^ïet de Wijfe Man om wenfehen,
Datisjuyftmijntoe-gevoegt. Anders luck my niet en wroegt. Niemants vQorfpoet doet my
pruylen, Want ick wil met niemant ruylen.
Niemant iffer die ick haet, My en gunt ooc niemant quaet. |
|||||||||||
|
'kNut met fmaeck mijn dranck en
eten.
'kBen door laechey t niet vergete, Noch door hoocheyt niet benijt Onder mijns ghelijcketijt. Dit ,jae meer foo derf ick roemen Dat ie veel mach vriendê noemen Die door haer gefwint verftant D'eer zijn van ons Vaderlant. Maer ghylbloeme va de Zeeuwen, Overalfoo gaeickfehreeuwen 'kBen doe meeft van 'tluck ghe- dient
Doe't my Cats gaf tot een vrient |
|||||||||||
|
C 3 CVPIDO
|
|||||||||||
|
20
|
|||||
|
CVPIDO BRILLENMAN.
|
|||||
|
Oe loos is nu het <volck\ wat %ijnder nieuwe 'ponden!
tAlvpat ter weerelt leeft njerlaet zjjn eer He gronden:
Eentdie in onfen tijt maerjlechte dinghen vveeta Js,foo het blijc^en mach^nppeerdich dat hy eet. Een
|
|||||
|
Een y der in bet fijn heeft fonderlinghe grepen]
een nieuwe Wijs, of alle dinggheflepeny Een yder ambachtf-man üfnegberals hyptachi Een y der konHenaer brengt wonder aen den dach, wat feg ickjvan de mans?ooc^ Venus kleyne Jonghen Comt heden opte baen met onghehoor de ff ronghen $ Hy weet, met gauwer hant, en met een beter fchijn3 E>e jeucht <uan onfen tijt te crijghen aen de lijn: **y» die met feldfaem <~v\er de weerelt heeft ghequoUen9 y* *er door zijn eyghen hert ü dickmael op-ghefvvoUen3 Hjjdie met booch en pijl fich hy de menfchen wond, waer door oockfüenus felfsü menichmaelghevvont3 Kan nu al beter ff el, kan wry al foeter grillen-, "y draecht nu, waer hygaet, eenflach wan lange brillen^ En, wie hy dit ghelas eens moor het ooghefchiet, T>ie rvint wan fionden aen dat niet een menfch en f et, ±>ie wint,dat niemant weet-3 lant,fteden,rijckeflroomens Een weerelt,foo het fchijnt^ doch niet als wijfe droomen } Wat uytter ooghe leyt, dat toont als dichte by j Dies ü de geck^ werbeucbt, enfonder reden bly. A u flaet hy door ghepeys ghevveldich op-ghetoghent ^etfchijnt dat hem de ge eB ü uytte borft gevloghen; Hy denc^tjoy ducht,hy droomt ,hy tyckt,hy loert,hyfet3 ty rneynt dat hy het grijpt, enflracx al weder met-y Stracx weder Wonder weel,flracx loeder alwerloren-, ^ tracx Weder groot en trooB^ jhacx weder als te woren: O Seldpiempoppe-goet \o tuych wanwreemdenaert3 T^at nu eensgroote wreucht,dan grooter pv\ne baert \ Een i^nder, [onder bril, die,fchoon hy weet te loeren. En met eenfneüen jlraelfiju ooghen om te woerent C 4
|
|||||
|
*
|
|||||
|
zz
Siet echter niet een fier* ojfmaer een ledich welt,
'Daer een, die brillen can, weel moye dinghen telt$ Siet maer een open wacl^, een Woon-pUets wan de winden. EenmiByeenfchralelucht,daer niet eniste winden, Siet maer een y del ruym, geitje\een holle pot ,• ^Diesfeyt hy, tot bejluyt^ Gewis de went is fot* Uier vverd Cupido gram, en fielt hem om te wreken^ Op dat woortaen het wolekjerbiedich foudefyreken Van wryers kramery, wan al de loofefmü. Van wrijBers poppe-goet, en Venus heymenis. Dies grijpt hy metterhant een wan de beBe brillen, Enfeyt; Ickjhebbe macht een fouten mom te/lillen, Enfiet! hy die terfiontfoo roerde zijnen bec^ fs boven alghebrilt, is wer de meesle geck. Hoe is de quant bedot lenby de neus ghegrepen l Hoe leyt hy in de praem \ wat crijcht hy felle nepen l Hoe is hy in de fonckj hoe jammer'lic\gevat! Hos maelt hy woor de deur \ hoe dwaelt hy door de fad l Hoepaft hy op den dienH ! hoe lij'dich can hy blafen! Hoe wult hy haer de kap met duyfent wijfèvafen l Hoe loert hy metter oogh, hoe buyght hy metten neckj 'Hoe qmelt hy metten mont! hoejpeelt hy metten bec^ l Hoe (Ireelt hy fijnen baert \ hoegheeBich can hy loncken \ Hoe loert hy oVerdwers l hoe bij Her can hyproncken \ Hoe is hy in de weer ƒ hoe /luypt hy woor de bruyt \ Het hoetje woor de borB, het woetjen achter uyt« Hoe deerlic ^ can hyfen \ hoe bij Her can hy wieyen \ Hoe weet hy, nae den tijtje lacchen en tefchreyen \ Hoeneycht hy rnettet lijf\ hoecmypt hy langs dengront \
IDenfadel op het lijf den breydel in den mont. |
||||
|
Hoe loopt hy door de kouvvyoock, dkkmael gantfche nachten \
En rvult defchrale lucht met onghehoorde <dachten,
^Jatjïngt hy menkh liet <z>an kkjn weet niet yyat X Zh(u <uoor een achter-deur, dan rvoor hetgroote-gat* Hoe cuB hy aen de clincl^ I hoe dkkmael moet hy drayen !
Hoe dickmael fliüefiaen \ o njryers, rechte fay en,
Siet, hoe u faken ft'aen; ghy (ireelt, 'ken weet niet hoex
Knecht, jongen, njuyl-jongyyijf tot op het bontje toe, *-4l defe Jj>okery canyder een bemercken
®p Wie de minnes-brilgheen macht en heeft te vyenken $
T>ies roupt hy over-luyt} O <ureemt, ofeldfaem glas l Hy ü nu enckeljpot, die eersl defjjotter yyas. wie can wan dit bejach met nyaslte gronden J^reken ?
yvie kent den rechten aert <van defe njijfeflreken ?
Jckhebbet langghefiyt, enfeggheteven noch, 'De Liefd'ü anders niet a alslieffelkkjjedroch* |
|||||||||||
|
Alïquidfutat ejje^uodymbra e/l.
|
|||||||||||
|
A.
|
|||||||||||
|
tifici diftincta manu per vitra Cupido
|
|||||||||||
|
Profpicit 3 8c quod abeft credit adefïè puer:
Hïc fcopulos, ibi prata notat, miracula rerum, Et pedibus credit regna fubefle fiiis.
Hinc dum plaudit Amor, Cy therea reprefïït ouantem j Et, quodcunque vides, quid nifi fumus ? aitj
Tefpeculum fallit, miferos tu fallis amantes; ! Nil folidi vitrum, nil tuus ignis habet. «2> CVPIDO
|
|||||||||||
|
•*#
|
|||||||||||
|
H
|
||||||||||
|
CVPIDO HONICH-DIEF.
|
||||||||||
|
Nu fbo fegt my, boef ken fnoo,
Wie dij heeft ghefteken fbo '. Wie dijn cleene duymken foet Sulcken pijne lijden doet ? ZijntdeKunft-Goddinnen bly Die met hare naelden dy Hebben buyten in het velt Dus ghequollen en ontftelt i Gheenfins, moeder,geen van haer Overvallen heeft my daer: Tis een draecxken ruych en bont, Met twee vlerckjens wit en ront, Cleen van lijf, en over hem Geel van buyck,en grof van ftem; Als de fbete Bloem- Goddin Welt begint te nemen in j En des groene Lentes tijt Ons, en alle vee verblijf, Vliegt het over bloem en cruyt Boven in, en weer daer uyt, Vanbcfijden, en rondom, Met een foet en luyd ghemom. Tis de Goden wél bekent, Venus fprack, van daer ontrent Hcemi berghen haren top Spreyden neerwaerts, comend'op Yem van defè, nu van die Wort gheheeten Honich-bye. Nu dewijl fbo grooten quaet Van fbo cleynen dier ontftaet, Als fyn fcherpe tengel ftraf Doet ons wij eken van b.em af. Wat een meerder pijn int hert Ons vandyghegeven wert? Als
|
||||||||||
|
VEnus Soon dat (bete kint,
Datfe boven al bemint, PlucTre bloemkens langs den cant Van een groen verheven lant, Op een bergfken reed lick hoogh, Vet va gront, enfchoonin d'oog. Daer gevloghen ondereen Menich honich-byeken cleen, Wt de bloem en 'tgroene cruyt Tooch den foeten honich uy t. Soo dit kint int groene gras Doende met fijn plucken was, En met menich bloemken (bet Kroonde fijnen roofenhoet, Quam een Yemken uyt den gront Van een bloemken, en terftont Heeft ghefteken t'eirfte lidt Van fijn fachte duymken wit* Doen hy fick ghefteken fach, Doot foo ben ick, amy, ach! Over-luyd de Liefde riep; En becommert henen liep Nae fijns moeders foeten fchoot, Thoonend'haer fijn wonde root, Sie doch, moeder, van dijn foon 'tOngheluck, en hulpethoon» S prack de Liefd', en onder dien Liet haer fijnen duym befien; Venus loech, en Liefde bang Kufte dry-mael aen de wang, Dry-mael aen den rooden mont, Dry-mael daer de wonde ftont, Daer het fwol.en doen oock ras Liefde van de fteeck ghenas. |
||||||||||
|
25
|
|||||||||||
|
Als dijn valfchen gulden pijl
Ons door dringhend' onderwijl Van dijn hantghefchoten af, Droefheyt, vrees, en forghe ftraf, ~-J°pe, blyfchap, en verdriet Teffens ia ons herten fchiet. |
|||||||||||
|
De Goddinnen die ghevonden
Werden onder 'swaters gronden Heerfchen over al de vis En watmeerdaer onder is. Flora, Lentes outfte dochter Doet de velden werden fochter, Gheeftfe kruyden ende blom, Enfoo menich bladt rontom. Maer de tranen en het luchten,
Sorgen,vreefen, ende duchten, De Goddinne van de min Heeft alleen ghenomen in. |
|||||||||||
|
*H£men ende werckjngen <vdn de
Wout en Zee-Goddinnen. ^YAeren van het coren vet
Zijn op Cercs hooft ghefet, Als Goddinne van te voren /oor de granen uytvercoren. ^Groene wout is int ghewelt, ^ran de Goden wilt gheftelt, ■^ie by boeken vergheleken, gelden goede reden (preken, tfonghe gras en teere cruyt ^erft gefp roten opwaert uyt, ffore jeuchdich toe-ghefchreven * e bewaren is ghegeven.
*n Olijven haren fin «eeft de wijfe .Cóhft-'Goddin.
Lauwre-boomen haren broeder Shoebus hebben tot behoeder. Jj'oude Gode-moeder vroet Groeyen op de Pijnen doet. tSoet gerucht dat om de boomen ^u declare water-ftroomen *n- de fomer-daghen fweeft, \epbyr in fijn handen heeft. Ceres trouwe ghefellinne * an het mont-ghewas Goddinne
Op de (bmer-vruchten wacht, Ende gheeftfe rijpdom facht. |
|||||||||||
|
Lof van de Leeuvvercke.
Eeuwerekje (bet en altijt bly,
■*—'Van alle fware forghe vry; Wie vandeghene, die beminnen Die drie-mael drie Gedicht-God- dinnen, Kan fwijghen op fijn (bete luyt Dijn hooghe (tem en wiltgeluyt t Ickfou my kennen gants onweer- dich Haer wijle leer en confte veerdich;
Indien ick (weech en ging voorby Hoe aengenaem dijn fingen zy. De (temmen wilt die velt vercie- ren,
En om den hooge hemel fwieren, Verr' overtreft dijn foetgefchal En laetfick hooren over al. Als Lentens tijt 'tlant onbewogen Met nieuw gelaet toont overtogêi En dat de (oete Bloem-Goddin De velden heeft glien.om.en in ■, D 2 En
|
|||||||||||
|
Tot vreuchdendan,intgras gebo-
ghen,
Van d'eene fy werd ick bewoghen Door dijne ftem en hooch geluytj Van d'ander fy de boere fluyt En 'tfoet gelang van d'Herderin- nen (nen. Verquict mijn hert en droeve fin-
Geluckich dan,foo noem ick dy, Leeuwercke foet enaltijt bly, Die't onbecommert is gegeven In vreuchden oyt te fullen leven $ Die fonder forg of argelift Geen valfcheyt onderworpen bift, In wiens gemoet geen quae gebre- ken Noch boofe luften oyt ontftekenj Dat door bedroch en vondë quaet Naer gheen ghebiet of goet en ftaet.
Doch evenwel moet onder defen Dijn hert bedroeft té deele wefen$ Dat als de Son des avonts Jaet In Thetis fchoot te bedde gaet, En dat de nacht tot ruft bewoghen Hout alles onder hem getogen, Dijn hooghe ftem en lóetgedril En wilden fang moetfwijgen ftil. Maer alfoo haeft de fon ontiloten Wt d'hooge lucht comtvoort-ge- fchoten,
En fijne ftralenharen glans Doen lichten over d'aerde gans, Soofpringftu vlijtichop vanon- der, En langs de weyden groen byfon- d^r Geeft
|
|||||
|
En alle vee, en alle dieren
Vrou Floraes blijde comfte vierë,
En dat de bouw-lien 'smorghens
vroegh
Doorfnijden d'aerde mette ploegj Airdan ghevlogen hun belijden, Haer herten droef, du gaetft ver- blijden • En nu beneden op een cluyt. Dan boven d'aerde dijn geluyt En foet gefang om hoog gerefèn Doet al de dierkens vrolic wefen: Ia d'aerde felf om deiè vreucht Sick blijder thoont en meer ver- heucht (den, Dan als haer borft wort op-gefne-
En met den ploeg van eê gereden, Als nu den claren dagheraet Wt-breken metdefonnegaet, En dat dijn pluymen zijn begoten Met foeten dauw, om nooch ghe- fchotenj
De winden du dijn liefde foet Vertelleft met een bly ghemoet, Dies hoortmen dan dijn keelken beven
En menich foete deuntjen geven, En leeghe nu, dan hooghe weer Dijn ftemme drillen even feer: Dan gaetftu weer, ftracx neer-ge- ichoten,
ïn bof kens dicht met gras beflotê, Dijn huys befoecken, en meteen Wt-kippendijnejongfkens cleen. Of broeyen uyt op dij ne wijfe, En hun befbrghen hare fpijfe, , Van rifp' of kever eenich lult, Of tvliegjen dat in bloemkens fit»,1 |
|||||
|
27
En al de geen die reyfèn verder,
En menich dierken uyt-geftreckt
Wt fijnen diepen flaep op-weckt. J.S.M. Z,
|
||||||||||
|
Geeft weder-flach vroeeh over al
Dijn wilde ftem en foet gefchal, I>at ftracx doet rijfen op den her- der, |
||||||||||
|
VISSCHER-PRAETIE.
7famen-$rekers
Steven endeMartijntje
Viffchers -kinderen.
Steven comt uytter zee.
)VyB als ichj>mjepeys, juyB als ic^gae werfinnen
ÏAl Wat ic^ dempen can3 met mijn <z>erwar'de finnen» fó Martijntje 3 coomje my njan paffe rechts te moet, ^^^ VtComt al op een, mijn comfl, jougaen en mijnghemoet. ^ e reys is wel gbeluc^t^het fchip ünjolenfoete,
^itfalde quade teelt <van ijarent Wat rverfoete; Ons Stier-man beeft my noch terslonts int rttym wertelt Dat hy 'van dtfe reys wel n)oot de Reeders telt {*Met cleynwerckjn met al) dryenyeerticb&aüif laBen» Wat help! dit f al ons Reers ajry ruan haerfcbult ontUBen. £» tis een corte reys $ Tis nu defeüe weec^ ^Meen ick^, {Martijntje, dat ic^ <-van jou deure weecj^ 'Besochtens met den dach. Sints heb ic^moeten Wefè® Ghebannen engherooft man u ijermaecküch^ Wefen^ En hebbe moeten f en inplaets <x>an ughelaet ^efiuere dolle zee die noyt haer Woelen laet. |
||||||||||
|
Dl
|
||||||||||
|
Hoe
|
||||||||||
|
a8
Hoe dic{mael, alsl mijn glas was om teflaen te roere,
Heeft myu foeticbeyt, meer als ick^ 'troer, doen roere, Dan fierd'kk^tfchipbekaeyt}en feyld' een quadefreec^- Wat creecb icl^njande maets dan menicb bardeflreeckj En al f et drijfyvveer wasy en dat men 'twant gincj^paeyen3 De fiiér-man Was dan bly$ maer wie [al my nu paeyen, Myy dacbt icj^, die nu derffmijnfoetjie tijt-Verdrijf En in dees wilde zee f echts <-uoor een ander drijf. Ochfcheepje drijft toch been ick^fal my onderwinden, V roer te rvatten aen s enfiieren '-uoor de winden 3\(ae buysynae 'tmeyffe toe: fooflae ickjdan en mael; *Maer wat isl f te ^vergheeft is dat dan altemael. *Dit ü niet te <x>ergheefs dat ic\ jou mach aenfcb ouwen, *Martijntje} die ic^bou de fchoonsle <~van ons Schouwen, 'Dat ickje noch ghefont en vveltepaffe jiey En my mach ^voughen weer} als f-uoorenjyy joufye, Snkuffenuvvenmont. Mart. TSeyfoet^beybola Steven, Je mijd mijn half-cleet niety al heb ickjorts ghesleven En roos-obewïjsgheleyt? gaet recht en op \eleen, Ten rveersl\efcbijnt wel niet, al isl Wat lang eleen, &(ou Steven allenoech. Men moet fm by de Wegen ï\iet mallen,]y en contgheen dingen overwegen. Je weet dat onder mijn gheffrelen <-vele "zjjn Veel bitterder dan galt, njeelfuerder als azijn, 1)aer i/Ter al nae 'thoot^ foofy maeryet <~vernemen, Syfullen my terfionts Wel op de hoorens nemeny 1>aeromgaet op jou leen. Ste. éMarttjnt\ey dat jou hart V^iet waerfoo kout ah ijs, ojfuytter maten hart, tAldefe foeticbeyt foujymy al ^vergheven; Dit {uffan dat ic^ jou uyt liefde wilde gheven |
||||
|
• *9
Sou }y \n danc^ entfaen, en toonen niet te min
My noch al meerder gonst om dat ickjt bemin,
®ff*ft }ou in de wech dat icj^ rechts uyt denfchep'e»
Jtequalicl^nocb aenlant, wat mreuchdenhebghefchepe
jn ugheficht, en dat icJ^ wuyl erionghedaen,
^egrommelt ^ftpjfnjant 't leer, u mrientfchap hebghedaen ?
Gheeft my daer man gheen fchult: AÏ quaem tcj^ rechts man hhgken
Beharingt en bebloet, als ickjnaer defe kaken,
4ls ickjnaer eens befaech hoe knap jou lichaemJ?ont3
Jckmlooch u om den hals 3 en cuslen u terslont.
Warttjntje; comjefchier offmorghen eens te trouwen
*4en myoffaeneen aer-y meenjy ter goedertrouppen
^t as je man by nacht comt uytter zee te bedt
•bat hy man 'tMojfeljaetfal ruycken ? jy Weet bet,
"°e menich eerbaer mrou ü hier^ diefchijnt de winden
*Kaer het noort-vpeslen toe als met ghepvelt te winden
Alleen om haren man (al waer hyfoo begaet
^anfhelpen enmanjlijm, gheltjckt ghemeenlic\gaeta
*4ls eenen harinckfelf) alleen om te becornen
^em, diehaer meel te lang beyt met naer huys te comen*
<Jck. k^nn noch meyffens felf'die op 'tnoort-boUepverck^
^aer onfe gapert ftaet, gheft adich maken Wercl^
*-e comen alle daech, wat meen je datfer maken7
^ers^danf' haerfehen daermerheughen en mer maken
Jn tkjjcken nae den duyn, in 'tpeylen nae den wint,
"" iffer al wat fchaemts • put l liefde die merppint.
^artqntje tü metjoufoo dmckjïiet. Mart. Bey hou Steven,
Wat meenje dat kkïenfoo hart as joufibipsfteven f
uat ie galleen man hout offyferbenghemaeckt,
*J*t my dan niemants comil offby-zqn enmermaeckt?
D 4 Neen
|
||||
|
3°
Neen neen icJ^dinckjn fpptjgh , en "bilt het tnynjergheveit*
Mijn hertfou jou woor al wel njoordeel willen gheven,
' *Maer weet\e wat ichjvrees, den aen-caep <van de Hen,
Die niet een bete njreucht wan ons en connen lyen.
En daerom cort en goet 3gaet heen> 'tfou bier niet dooghen
'JDat \y fus by my gingt , ickjppilt oochjiiet ghedooghen.
Comt liever tavont eens3 danü eld^Cat)engrau,
éMaer comt oockjiiet te 'vroecha ojf anders crijgh] een gr au,
Stev. Martijntje ]ou alfoo-3 nadient alfus moet wefent
Jc^ neem mijn fikken op 3 ic^fie wel aen je Wefent
Jndien ichjou nu niet njanftonden aen <verlaett
f en liet myflos nietin» alwaeret nochfoo UeU
J. HOBIUS.
|
||||||
|
Venus bedrocb.
A Is Phyllis op een tijt quam in defpieghel kijcken,"
Om haer ghekrinckek hayr een weynich op te flrijcken jj j
Siet I Venus, die aliHoen juyft in de camer was, Die ging haer eygen beelt vertoonen in het glas,- De foete Phyllis gaet haer teere cantjens rechten, Sy fet haer douckje {chrap, en kemt haer blonde vlechten^ En mits fy (foofe meynt) haer eygen fchijnfelfach, Soo riepfe, laes J ick ben nu bruyner als ick plach. |
||||||
|
IONCK-
|
||||||
|
IONCKHEYT.
I.
MEt eenen hoogen moet} met op-gheblafèn finnen,'
Plach ick metVenus brant, Cupidoos boogh en fchichten Te fpotten, end' ick dacht, 'tfijn immers arme wichten Die 'tblinde naecte kintfoo licht'lick can verwinnen. Maer wat een fbtten ding dat fynu noemen minnen ?
Verquiften fijnen tijt met fingen en met dichten, Sijn vrye jonge jeugt tot dienttbaerheyt verplichten. Van buyten fchijnen bly, van druck vergaen van binnen.' Maer eylaes l nu heb ick verandert mijnen fang>
Want tegens mijnen wil door lieffelick bedwang Mijn hert gevangen is in alfoo ftercke boeyen, ^*at ick geen middel weet om te gheraken vry;
Maer foo fy, die't my doet,haer voegen wil tot my,
Soo wil ick voor altij t d£ vryhey t gaen verfoeyen. II.
^aer hoe ift mogelick dat in foo corten (lont
Alleen door eens te fienj mijn hert foo is ontfleken ?
Maer hoe ift mogelick, dat my foo is ontftreken Al mijn ftantvaftichey t, die fcheen foo diep gegrom ? ^iet anders als een man die cloeck en wel ghefont
Aen lit, lijf, of gemoet, en weet van geen gebreken, Voelt in een oogenblick fijn crachten ganlch befweken, Hn fijn verlemde borft, als met vergift gewont. Maer hoe ? is dat oock vreemt ? Het yffelick om fchouwen
Serpenten-harich hooft deed' dootelick vercouwen En tot een fteenen beek verharden wiehetfach: E Sou
|
|||||
|
«t
|
|||||
|
Sou dan der liefden brant in my niet zijn gherefen
Door 'tblincked' foet geficht vant alderfchoonfte wefèn^
Dat meer dan felf de fon verfray t den claren dach ? III.
lek ben , fchoon Amaril, wat later by ghecomen,
Om u dach ende nacht te dienen met ootmoet, Op hoop dat ick noch eens falcrijgen'tweerdegoet Dat my nu commerlick doet fuchten ende fchromen. Tis waer dat ghy voormy veel ander hebt vernomen,
Die foecken al, als ick, tot minnens fmerteboet, Maer ick en wijeker geen in yverigen fpoet, Iae derf my, en met recht, voor d'ander wel beromen, Ick ftell'my aen ghelijck een reyfend5 man te voet,
Die moe en mat van gaen te langer ruften moet, Maer fchietend'uyt fijn flaep, verfoeit te meer fijn gangen. Een wolek heeft myu licht bedeel: vooreenen tijt,
Maer nu'tmy heeft beftraelt, fal ick'tmet meerder vlijt
Vervolgen,op den ftreeck van wenfch,vrees,en verlangen. IV.
In wat een doncker nacht doolt 'tmenfchelick verftant ?
Wat eenen dicken domp bedwelmt ons fwacke finnen, Wy milTen meeft als wy beft wanen te verfinnen, Recht als een blinde-mangaet taften nae de want. ' Wy willen 'twater vlien, en loopen in den brant.
Wy rekenen verlies daer ons meeft ftaet te winnen.. Wy haten dat wy meeft behooren te beminnen. Wy vreefen ftorm en wint, en ftaen op 'tvaftelant. Ick me door 'tfot gecray vant dwafe volck bedrogen,
Ha<*
|
||||
|
33
Had vrees voor 'tfoete vier vant herten-machtich kint, Voor-beeldende my niet dan druck en pijnlick ftrijden »• Maer nu u oogen-ftrael int hert my is gevlogen, Beclaegh ick my dat ick niet eer en heb gemint, En 'tfoete-fuyr geproeft van dit vermaecklick lijden» V.
Een fwaren laft, maer licht om draghen j
Een wanhoop, maer vol foete waen; Een waecken vol van ruft, een daghen Vol vreuchde; vrees, met ftout beftaen. Een foete pijn, een lieflick lijden, Een hoop* vol angft, een droef verblijden, Een fterven fonder levens endt, Is dat mijn jonghe leven fchent. VI.
Ey tongh, die ick altijt geacht heb al te leer,
Om dat ghy offintbofch,offbinnens huys verborghen,
Soo wel cont fprekenuyt mijn foete minnens-forghen, Nu moet ick t'uwer fchand' ulaecken dies te meer. E)oen ghy die fchoone Nymph, die ick bemin en eer,
Soud naer den eyfch vant werck vrymoedelick vertalen Mijn liefde, mijn ghebreck, mijn ongheneefbaer qualen, Verftomde ghy, ghelijck een flaef voor fijnen heer. En ghy ooc tranen-vloet, die met vlietende beken
Den ongheruften nacht mijn wangen comt beleken, Waertuyt-gedroocht als ghy fout toonen hoe ick treur. Phy fuchten altemael die my t'huys wel comt quellen,
^aertoocgefonckenwech, als ongetrouw gefellen. E z AI-
|
|||||
|
i
|
|||||
|
Alleenlick bleef by my,mijnbleecke doot-coleur.
VII.
Nu comt de foete Lent vernieuwen ons den tijt,
De winter met fijn couw, ys, regen, fnee, moet wijeken,
Alierley groene cruyt comt uythet aertrijck kijcken, "tSoet weft windeken waeyt den noorden tot een ipijt. Het vroege morgen-root de lange nachten flijt,
Het Nachtegaelkenclaegt fijn leet aen alle wijeken, (ken,-
En met fijn droefheytsfang,doet droef heyt van ons ftrijc- Luchtjantjzeejmenichjen vee, 'tfchijnt al te zijn verblijf, Ivjars en Cupido zijn op wegen en in velden, (den,
D'een neemt jongh' minnaers aen,en d'ander ftrijtbaer hei-
End' elck te ftorten pooght, d'een tranen,d5ander bloet, Cupido met fijn boogh, en Mars met bloote fweerden,
Volgt Mars wie wiljic houw'Cupidoos crijg in weerden, Daer blijft men lelden doot, en 'tfterven is noch loet. VIII.
Nu heb ickt Wel gepaft, en recht ter goeder tijt
Com ick deur'tfoetgepeyns geleyt, hier aen-ghetreden,
O weerd^ ó gulden uyr, u moet ick wel belleden, Soo niemant dit geluck afgunftich my benijt. Hoe voelt ghy u, mijn hert ? in bangicheyt verblijt,
En in u vréucht beangft, van vrees en hoop beftreden ? Daer is fy, dien ghy moet eerbiedich u gebeden Gaen ftorten, hier ift velt van den gewenichten ftrijt.* Tfa, gaen wy wel ghemoet. ten baet nu geen verfinnen
Hoe ick becjuamelick mijn aen-comftfal beginnen, Hoe ick my houden fal in woorden en geftel: Soo
|
||||
|
Soo ick te feer verbaeft, gelijck wel mocht gefchieden,
Verftom,'tgefichtfalnoch de meyning wel bédieden : Dien liefdens cracht belet te fpreken, ipreeckt oock wel. IX.
Als 'tvlammich-licht gefpan int weften is ghedoken,
En de peck-doncker nacht door de gefterde baen Haer mooren-fwartejacht alftil gaet drijven aen, Als al wat oogen heeft, fijn oogen heeft geloken, En vind' ick noch geen ruft, maer 'theete brandich fmoken
Van dit onblufchlick vier, doet ftadich van my gaen Den flaep, ibo dat ick tel al 'tcrayen van den haen, Sonder dat eenichfins de vaeck my comt beftoken. ^ oed, ghy pleecht te zijn de plaetfe van mijn ruft
Maer wat ick nu al ly, dat is u wel bewuft, Hoe ick 'snachts kerm,en lucht,verlangende naer'tdagen: ^och in ditongemack een voordeel ick noch weet,
Dat ick van geenen mènfch gehoort, mach int fecreet Vry-borftich ftorten uyt mijn tranen en mijn clagen. X.
^aer, fy* wien can ick dit meer als my felven wijten ?
Ick cjuamfeteghemoet, alleen, recht wel te pas.
En ick, ó bloode bloet,arm-hertich als ick was,
j En fprackfe noch niet aen.O doot.'mijn hert moetfplijten.. ** Au niet welgemaecktj1 Nu mach ick weer gaen crijten, En buyten ongefïnt gaen daghen deur het gras
Dat haer verfteende hert niet facht en wert als was,
. fcn ris mijn eygen fchult, (y macht my wel verwijten. ^*0e ? fal {y comen felf, en reycken my de han:, E i Seg-
|
||||
|
Segghende, comt mijn lie£gaen crioopen wy den bant
Die ons fal eens voor al in liefde doen vergaren ? Neen, dat is geen manier. Een minnaer onvervaert Moet nemen waer den tijt, daer hy fich openbaert, En dan ftout, onbevreeft, gaen fijn ghebreck verclaren, XI.
Soo langh als ick u hiel bedecktmijn lyen,
O wit van al mijn linnen I En dat ick, cloeck in fchijn, verdween van binnen, Mocht ick my noch foo fomtijts wat verblyen j Maer foo haeft als mijn tong beftont t'ontdecken
'tOnblufchlick vier dat uyt u brandend' ooghen Der liefden cracht in my heeft doen ontvonckena Soo is, eylaes.' my al die vreucht ontvloghen, Want ghy my, nijdich, gingt terftont ontrecken Vw' vriendelick geficht en lieflick loncken. Waer over fal ick my dan eerft beclaghen ?
Ick moeftet immers vraghen; Met fien alleen en had ick niet verworven, En 'tfeggen heeft my 'tfïen nu oock bedorven. XII.
Tfèdert den dach dat ghy mijn vryheyt hebt gheveït
Door 'tvriendelick ghewelt vant diamantich fchijnen Vw's ftralendeghefichts,vmet hoe veel duyfent pijnen Heb ick altijtgheWeeftdach endenachtghequek? D'op-gaende goude fon en ftroy t 'tbegraefde velt
Met foo veel bloemen niet, noch foo veel nacht-robijnen J
En doet de morghen-root uyt 'shemels blauw verdwijnen, |
|||
|
Als wel mij n fuchten zijn en fmerten ongetelt.
Doch dit, en noch veelmeer, waermy wel licht om lijden,
Soo ick verfekert waer, van noch t'eenigher tijden Te crijgen 'tfoetgewin 5 voor hondert duyfent een. Een trooft-brengende Iae, voor hondert duyfent dachten,
Een vrolickoogenblickjVOor foo veel bange nachten, Voor al mijn cjuelling^enjghy weet wel wat ick meen. XIII.
Ghy die de woefle zee doet ftormen met u blafen,
tGeboomt int wilde wout met groot ghedruys doet rafen, Ghy winden altemael, comt aen, blaeft in mijn hert 5 Blaeft uyt met al u macht,'tonlijdelicke fmoken Van delen feilen brant, of helpt hem foomet ftoken Dat ick verbrant tot afch, crijgh3 ende van de fmert. XIIII.
Ghy feylt nn luftich voort, van wint en ftroom ghedreven,
Wtdemeerfch van u hoop', fiet ghy verheucht het licht Van een heylfame baeck, uw's liefs vriend'lick ghefïcht, En daer ghy't hebt gemunt ftuyrt ghy recht uwen fteven. Ick moet noch troofteloos laveren ende fweven,
Tegen wint,tegen ftroom, de fèylen al gefwicht, (dicht,
Mijn Noort-fter fchuylt bedeckt met doncker woleken Touw,ancker, 'theeft my al in defèn ftorm begeven. *ck fïen noch lant noch fant in dees verbolgen zee,
Maer mocht ick noch een reys weer comen op de ree, Geen weer foo fchoon dat my ander-mael fou becoren. Wijs is hy} en bedacht, die flch te lande hout,
Ende calm-ftillezeevoorfichtich nietbetrout- E 4 Tis
|
||||
|
38
Tis beter niet ghewaecht, dan fchip en goet verloren.
XV.
Tnnce3 qui maintewzjnoBre juf e defence
fontre torn les ejforts de l'Efl>agnolmutin TLt d'un los immortel 'uom trawant Ie chemin tAuezja, devancé bienloing nottre ejperance; Twf, pardonnes moy, silya de l'ojfence
jgue Pour reprefenter mon malheur eux des~iin Jeporte njoz^ couleurs ± ce neft a autre fin Que pour en tefmoigner mamorteüe foujrance. •fe ne me ijantepoint, d'esJ>ouveu de raifon3
D'effre de njoïïre cour, moins de <voJlre maifon
Maü ceHpour faire a>eoir la grandeur de mapeine Le Blanc, lapureté de monfeufignifie,
Le Bleu 3 le malchagnn d'rme aijre jaloufie,
Et /'Qrangé, fait n;eoir quel defesjoir me meine. |
|||||||||
|
XVI.
|
|||||||||
|
Als een flaef die boven hopen
Stil is de galey ontilopen, Daer de wreede Caftillaen Hem ghevetert aen de boeyen Deed' met harde flaghen roeyen Door den woeften Oceaen, Gaet door beemden en valeyen
Sorgheloos fijn hert vermeyen, En dan op een hooghe clip, Siende van verr' deur de baren Sijnen droeven kercker varen, Roept, van my hebt ghy nu flip: Soo ga ick my ooc verquicken,
Vry van alle liefdens ftricken, |
En vermaken mijn ghemoet
Met veel vreuchden engenuchtê, Sonder forghen>(bnder duchten, Sonder vrees vantegenfpoet. Wech ghy blinde Kint moorda-
dich, Herten-moorder onghenadich; Comt niet meer aen mijnen cant i Ghy en lult met al u vleyen My niet weerom föo verleyen, Noch verblinden mijn verftant- Ghy en crijghtniet meer mijn
handen In u wreede fcherpe banden, Noch
|
||||||||
|
39
' Danck moet hebbè" 'tftraf geficht, Danck moet hebbë 'tleppich inre- ken, (fteken, Danck moet hebben 'tfchamper Dat mijn lijden is verlicht. Hadfy my getoont mewaerdich
Een foet weien en goet-aerdich, Had fynietgeweeitibo wreet, Had fy my ontmoet met reden, Niet befpot, ick waer noch heden In den brant al even heet. |
|||||||||||||
|
Noch u boeyen aen mijn been;
Ick fie noch de blauwe ftrepen
ïn mijn armen diep ghenepen,
En de lencken iii mijn fcheen.
Gaet nu vry den pees af-rucken Van u booghje, breed: in ftucken
Vwe pijlen, als een riet,
Dempt u fackel, wanthaer fmokë
Sal mijn jonck hert niet meer co-
ken, Nu en pas ie op u niet. (pruylen,
Danck moet hebben 'tfpijtich t^anck moet hebben 'tfuyr ver-
muylen, |
|||||||||||||
|
Claghende Vrij (Ier,
|
|||||||||||||
|
^XT^oorde decs voorlede daghen,
KAls ick trede langs defiraet
Op een avent al wat Uet,
•Een bedruckte Vrij Fier daghen, Hat haer Vryer (foofejfrack)
2Vj/ de rvalghe van haerftack.
Eerfi.maelhadhy al fijn finnen
£n fijn hert aen my gheleyt, '
(Sey de f eer bedroefde meyt)
^-%aer tv at faliek nu beginnen i Hy en achtmy niet een haer,
Vpant hy loopt een ander naer.
|
Datje noyt en fout hegheven
LMy, de welckeghy bemint, En gheweldich hadt ghefint> Oockalfouj' u gantfche leven
Langs de (Iraten van defteen Om eenfiickjen eten treen $ Datje liever, t'uwer fchande,
(i^éls u vader niet en wou V my nemen tot eenvrou) Soutgaen dolen achter lande,
'tWaerj' alleens in welcke fiadty pilsje my maer rechts en'hadt. |
||||||||||||
|
Waer zijn al de fchoone woorden,
Seght eens ghy beveynfde quant ?
Met de welck'ghy aen mijn hant
\Schoo bet niemantvremts en hoorde) Hebt belooft en toe-ghefeght}
En op n Gheweetgheleght,
|
|||||||||||||
|
Doch dit alles is vergheten,
En gheleyt uyt ughedacht; lek ben mei oock uytter acht-3 En het oogh heb] alghefmeten
En gheworpen op een maecht, Welck u meer als ick behaecht, F . <JMaer |
|||||||||||||
|
4°
CAiaer y ey.lieve! wafs de reden
Daerom datje my verlaet, En nu met een ander gaet i *kHeb doch nerghensïn mi f treden,
'kWeet niet dat ick mop mifging In het alderminfie ding. Qitaemje vroech, ofquaemje late,
Naer het u wel qttam te pas, Op wat ure dattet was, ikHeb u altoos in-ghelate,
21jyt en quaemj' om niet ghegaen,
Tioyt en bleef je langheftaen, Dickrvils heb ick halve nachten
Mijnen flaep om u verlet, En ghe bleven uyttet bedt, En voor deur e fitten wachten,
Somtijts in foo bitter kou, Dat lekt niet ghefegghenfou. t^/tlsje dan niet zijt ghecomen,
Stracx foo docht my dat mijn hert Teenemaelgkefloten veert, Dan foo was ick inghenomen
Met een droef en banggheducht, Met een jammer lick ghefucht: Dan oock heb ick wel het laken
Van het bedde daer ick lach, Door mijn weenen en qheclach Mette tranen natgaen maken $
Schoon ick my tot f apen ley, 'tWier verhindert vantgefchrey. Dit, en meer, mach ick welfegghen :
Maer waer toe foo lang gcmaelt i Tü onneodich alverhaelt; |
||||||
|
In wat wil ickt open legghen)
Tü u altemael bekent, En als in u fingheprent. (Jtfaer comfeg eens, lieve Vryer,
Heeft de meyt, dieghy bemint, V noch meer als ick ghe fint * Is haer wefen noch al blyer,
"Njch aljrayer als het mijn, Dat ick moet verlaten zijn f T reet f' alhupfer met haer voetje {
Staen haer kleeren al meer net, Dan de mijn, aen 'tlijfghefet f 1{een, tis om haergrootergoetje,
Datje, tot mijn ongheluck, My nu laet in defen druck. Wel dan ,ghy beveynfdtfprekert
Ift u daerom alghedaen i Wilje daerom van mygaen i Loop dan heen, belofte-breker*
'kWenfche dat f' u med' ontmoet Alsghy nu een ander doet, O ghy dochters ! oghy meyfjes!
T^oyt een vryer en ghe looft, Schoon hyfwoert oock by fijn hooft Ick en weet niet hoe veelreyfjes $
Want foo haejlhy beter fiet, Vraecht hy naer fijn woorden niet* tjMeer en heb ick niet vernomen
Van die droeve Vrijïter.clacht, Want het wiert almidder-nachtt Dies ick ben naer huys ghecomen j
En noch eer ick ging te bedt Heb ick f' inghefchrift ghe f et. J. ROGIERS.
OP-
|
||||||
|
41
|
|||||||
|
OPTIMVS EST IVVENILÏS AMOR.
|
|||||||
|
IfynusAmoY t ener is tibi quamfociauerat annis
H<sc tibi nativofadere junetafuit, edllera}quts njotü tibi poft modo ntititafecundps,
ZMoribm^ heu! quantum diffdet iüa tuüi Vxori totum non im^uto, tu quoque peccas
F 2
|
|||||||
|
Et
|
|||||||
|
42-
Et modo ducatur tertio,, peius erlt.
Ex geminis wnumpewatfi forte futamen, Vix diud) rehquo quod bene quadret, erit. |
|||||||||
|
cBJ£n} que les premiers Amours.
ALs van twee ghepaerde fcjielpen
D'eene breeckt, off wel verliefl. Niemantfal u connen helpen, Hoemen foeckt, hoenau men kieft, Aen een die met effen randen Iuyft op d'ander paffen fou.
D'outfte zijn de befte panden, Niet en gaet voor d'eerfte trou. |
|||||||||
|
LIED
AEN N.P.S Vrouvve-fJagher.
ICh^ wvierd onlangs *van ugbeyyaer
Een <vnemde meier *I>ie my woorvvaer den gbeeB befvvaert, Jc^vven/cbte3 rvriend, dat dit verwijt
Ontflont uyt nijt,
En niet uyt uwen /heren aert. fs dan alreets u nieuwe trou
U^iet als berout Alfoo
|
|||||||||
|
/
|
|||||||||
|
45
|
|||||
|
tAlfoo u njrou om doet werflaen ?
Js alu wreucbt en tijt-ver drijf ü^iet als ghetyf \
Soo ü Wijfdaer qualickjten, Chygaeft weleer u rechter-hant
Haer tot een pant Vanfoet <verbant en mafte min • Hoe kondy metdefelve dan, Ofalicb many Soo deer lick, grieven'u ^vriendin? 'De PVangben <~van u weder-paer
En zijn rvoorwaer Voor uwe njuyBen niet ghemaech3 'Dat purper-root ü al te teer3 En dient <veeleer
Metfachte lippens aen-peraeckt. Wie doch, vvie ifferfoo rvervvoet,
'Die binder doet Sijn '■vlees3 fijn bloet, fijn eyge n lijf? Chy man en ^vrouwe met»tween En %jjt maereen3s
Waer toe danfiagen offghekjjf Van al dat oyer algbefchiet3
Enijferniet *Datfoo onfoet en leelic^fiaetj eAlsdat een man Een rechte fant
Wt grammen moet fijn vrouppejlaet; F 3 ■ Ghe-
|
|||||
|
44
|
||||||||||
|
Ghebruycty, kkjnds, u rechter erm
Totfchut enfcberm 1J<m u weerde bed-ghenoot, Ofvpel om-helH u lief juweel, V eenich deel,
Hier rvoucbt nochflach^noch harde floot. Wulmer.
|
||||||||||
|
Help,och!help, 'ken can niet ftvemmê,
Help my doch uytdefen noot, O f ick blijf van koude doot. Ghy ver kleunen i watt e ƒc handen !
Kieper yemant van de kant, Koelje, koelje, vierich quant, I Koelt, o koelt u hittich branden.
Tioch riep Wulmer, Laet my landen,
Wat vermeerje mijn verdriet i Hier is t'rechte koslfelniet. |
||||||||||
|
Wulmer quant opt ijs gher eden
Mette Fr ij ft er by der bant, Vierich en vol heeten brant, Vier en brant was al fijn reden • Maer hy had niet lang gher eden, Siet! het ijfich velt dat brack, Daer lep Wulmer in de rvrack. Wulmer riep met luyder fiemmen,
Help, och! help, of ick verftijf, 'kHeb de doot al op het lijf. Help, het ijs datfalme klemmen,
|
||||||||||
|
Klacht-minne-brief.
Aetftals Latonaefoon met fijne fnelle peerden
lunonis fael door-brack,en daelde op der eerden* En dat hy,door fijn cornft,had Vefta groenen fchoot (ontbloot; Van haer wit-peerlich cleedt al meeften-deel
Doen tooch ick op de been, niet wetend' wat beginnen, Ick maectemy te veld', om mijn befwaerde finnen Tont*
|
||||||||||
|
4?
Ton daden van haer laft,- een laft die dicht en vafê,
Vol innerlick gefucht, op 'therte lach ghetaft.
Hier fach ick menich dier, gheruft en fonder commer, Sich grafen by 'tgheboomt in fchaduw's lieve lommer; Pans onderdan ich volck, te leen elck doende was, .
'tGhewold onnoofel vee in 'tgroene clavrich gras:
öaer was een foet gefang, een vrolick tierelieren, Hen minnelick gejuych van pluym-bedeckte dieren ,- Ick hoorde Phüomel, met op-gefwollen erop,
Verheffen hare ftem op Baucis bladen-cop. '
Al watmer hoord' en fach was vrolick, foet, en jeuchdich, Een yder was daer bly, een yder was ièer vreuchdich: Oaenghename wout! vermakelicke beemt!
Ghy die, en menfeh, en vee, foo menich leet beneemt;
Hoe comt dat mijn ghemoet, foo diep indruck gedompelt, yoo blijvet over-heert, foo blijvet overrompelt?' Sal ick alleen, fal ick dus blijven in gheducht ?
En niet eens zijn verlicht van daghen en ghefucht ?
Mits my 'tghemoet ontiprong,het oogh begon te leken, £Vherts-tochten borften uyt,de tong hief aenteipreken- Ghelijck de Tortel-duyf inwendich treurt en claeght
In droeve eenfaemheyt, en grooten rouwe draeght,
Alftniet en fietdie geen daer door het can verblijden, Het jaeghtgeduerichlick,h et foect aen allen zij den, Op bergh, in bofch, in dal, tot dattet ergens vint
Daer'tfeer op is verlieft, daér't feer op is gelint:
Ten vreeft voor onweer, ftorm, noch ftormens felle baren* Ten vreeft geen tegenipoet, ten vreeft oock geen beiwaren, Ten fchept ooc nergens vreugt,door dien't Cije gayken rnifl* Alfoo een Minnaer oock fijn lentens jeuchc verquift F 4 In
|
||||
|
46
In luchten, en in pijn, als hy fijn lief moet derven,
Helaes! dit is de fmert5 die my gelijck doet fterven,
Dat ick van haer moet zijn, die my mijn hert verqukkt:
'tSchijnt dat mijn droeve zielvan droefheyt gans verftick* Als ick maer dinck aen u, die eenich zijt gherefen} Int midden van mijn hert, deur u vermaeck'lick wefen. Tis my een groot ghequel, dat kk van u moet zijn, Maer tis my weer een vreucht, als my u foet aenfchijn In mij n gedachte comt, en u volmaecte leden, y ooghjens zijn alsgit,uaenficht net befneden, V tandekens die ftaen als een yvoirenbergh,
Waer van 'tgeheughenis my is een groot getergh; Vlipjens als corael,en kaeckjens cierich bloofen,.
Seer loeten aenghenaem, als lieffelicke roofèn, V foete toover-tael die heeft in my gheplant
Een volle liefdens keur, en vafte liefdens bant j Keur wracht in my een keur, die my u heeft doen keuren,
Waer keur geen keur gheweeftToo waer ick niet in treuren; Maer doen ick u eerft fach, mijn ziele wert gheraect Met een volcomen min, dies 'thert in minne blaect, Om u, ó reynfte reyn ƒ die ick oyt heb ghevonden, Light mijn ghemoet door min in minne vaft ghebonden 5 De minne droefheyt baert, de minne vreuchde biet, Door minne ben ick in dees cjuellingen verdriet. O minne ! wat zijt ghy ? zijt ghy niet vol bedroeven ? Zijt ghy niet wreet en fel ? Ia: want ick moetet proeven. De mm is honich-foet, en bitter als een gal, De min die hefc om hooch, en minne brengt ten val. Doch mijn verheft ghemoet, door 'tminnen neer gebogen, Is door de cracht der min int minnen heel bedroghen.. Wat
|
||||||
|
47
Wat ift, off Venus foon ons met de min door-fchiet, Als Anteros ons niet fijn weder-min en biet?
Dus blijf ick door de min in duyft en duyfent duchten,
Verfbncken en verwert in een ellendich luchten,
Door dien ick van u ben, beftierfter van mijn hert,
Daer mijn jeuchdige jeught gantfch van ghedwonge WerC
O wonderlick beftier! onvindelick beweghen j
Soo haeft in onfen geeft ontfanghen en vercreghen j
Had ick u noyt ghekent , had ick u noyt gefien,
Soo foud' van my, ó maecht, dit daghen niet gefchien/
Dan doch ghy zijt het weert, jae weert, bemint, geprefèn,
'kWeet datmen cranck moet zijn, eer datmen can ghenefen:
Geen menfeh en mact na dranc,dan naer een grooten doruV
Oock niemant warmte foect, als in de kouwe vorft.
Ghy zijt mijn voetfel dan,en dranck daer ick naefnake,
Gelijck ick u, ó maeght l in dit mijn Ichrift cont make:
Ick ieggenu niet meer, ick fwijgh nu vorder ftil,
Waer ditu aenghenaem, het waer wel mijnen wil.
ïck wenfeh u tot befluyt, dat d'hemel u wil gheven
Veel heyl, veel vreucht in deucht, veel vooripoet in u leven;
Hy wenfcht dat ghy wel vaert, en in u gracy ruft,
Diemeteerbiedicheyt u fuyvre handen kuft.
*• /• r-
G Gun- |
|||||
|
r
|
|||||
|
48
Vnftighe Lefer, ick Werde fchielick befprongen,
om yets op te fbucken, dat onfejeuchdighe Nachtegael,
iot een lichte pluyme mochte verftrecken. Ende hoe- wel ick, naer mijn natuerlickeTucht, beter verfien was van vafter fchachten, hebb' ick evenwel, met een toch- tich befluyt, het felve in-ghewillicht. Over-fiende dan, metter haeft, mijn ghemengde papieren, zijn my ter hant ghev allen de luyren (om niette feggen deleuren) van mijn nieu-geboren Mufe : die geen meer- der hooveerdy en heeft, als dat fy den Artfch- vader van onfè Zeeufche Poëten , niet alleen tot een vader, maer een lieftallighe vriend heeft. Vaert wel,ende verwacht op eenander tijd wat beters. I.deB.
£orte,Jcherp-Jïnmghe befchriftinghen, die voorghe*
raedfels connen gbebruyc^t werden. Een Wieghe.
DSs menjches eer Be buys, wanneer hy ü gheboren;
'Des menfches foete cruys} breeck^jlaef), ghevvenfcbten toren: Wanneer iekyverd' bevveegbt jnijn huyf-heer üin mB-y Wanneer ic^Jiille fiae, bet [chreewven hem gbeluB. EenPeck-tonnc.
as
TLen cruys ü mijn gbeBoeit', mijn traenen my ^verbranden j {Mijn <Tjryheyt ü mijn <zW, mijn leven <zjjn mijn banden ,•
Blekeen mijnfmert njerheught, mijn(lerven elc{ bebaegbt,
ü^oebtans mijnjvvarte doot ekkjeennaer 't bedde jaeght.
Een Ajuyn.
Heel -vierich) beet enfterckj, nochtans heel o-per-troc^en,
zAÏs koud en teer <~van lijf , met ^velerhande roeien: Mij»
|
|||
|
<£Myn ft erven elck^ beweent, die dan ontrent my [weeft j
ttMaer meeH die my <vermoort 3 o ff wel een Wonde gheeft» Een Graf.
Een wit-ghekj.ee den hoop <~jan bleecfc en magher' menfchen
My dagbelicx befouckt, die felden nae mywenfchen; Platonü Republijc^, daer alles üghemeen^ *Daer ^vrouwen ende mans <~uermenghen ónder een. Een Quack-falver.
Een hatelic^e ftmm , een baHaerd asantgheleerde
Hippocratesgheflacht; by lieden h>an onweerde Jn loeerdigheyden eer: mijn tongh' is al mijn WinB,
Jcl^fvveer , ichjacch' ,'ickboert'yhet lieghen ü het minB. Een Schole.
Een cleyne borghery, <x>eel-tijds met airees en beven,
Die nochtans fonder krijgh enfonder vyandleVen: Eengantfch ghejfeleten leen, nietfonder recht njan bloed,
'DaerelcJ^, met jaloerjy defehe neeringh' doet. Vlafch.
Jckjiggh' en muycj^ en wrott\ in <vuyV moraffche kreken,
Elckjen mijnflanckjverjaeght s enfchijnt fijn hert te breken: Een dief 3 een groote forgb', nochtans heel weerd en lief Démenfche leef, offert?' 3 ie J^ben hem groot gherief Een Boeekwey-koecke.
Een nuel ü al myn lijfi heel <vol wan blinde ooghen,
Ver Heven doof het rvier} met majfchels overtoghen. G z
|
||||
|
1>e winter brengt my (voort, defomer is mijn dwi*
Rijc^ arm, treckt my aen 3 maer du arme mees!» uyt m&i» Een Keerfe.
tAIlengbfkens crijgb' ie Inlijf, in tranen heel werdroncken^
Chedroogbet inde wind, en weder neer-gbefoncken: Mijn lichaem is deur-boort, mijn neus die is gberingbt, Mijn leven is een doodt die rvreuchd'en leven bringht. Een ftock-oud man.
'%Myn eyghen mier is dood 3een ander moet ic{_ foecken,
Boupp-Vallicb is myn huys, en leek, in alle hoecken: £Myn glafen3 eertijds claerynu heelajerdonckert zijn* jfckjben een rompen ramp, gbeen lichaemjnaereen febijni . EenWt-roep.
|
||||
|
Si
Ben mild man liever heeft, dat icf^om leegh <vergMx
Een pwecfe liever heeft, dat ïckjom hooghefiae» Wijn.
Eennyader <-van de <ureuchd' 3 een meefier man de reden,
^nflercke held, nochtans met moeten onder-treden: Myn er acht is altijds een, <verfcheyden is myn Werc^
Tiie my tefeere nijpt, merftom icl^ alseenferck.
Een Schip.
Eenfpyart gehuyde Ghier, doch onder wit wanbuyeke.'
Myn fyyy wijB de wind aghes~freclg als een peruye^e s <±Mijn der men hanghen uyt3 mijn ft eert is myn behoud'• %Mijn heenenftaen om hoogh, in reghen en in koud. Een Coop-man.
®enflavich3 Woelich diert noch lanfeh, noch z$efch3 maer heyde*
®helijc%deCrocodil;ic^gaen ooc^yveght enfeheyds Danfelfs, als ic^betrap: enfoo icj^my mergaep, (Wat wilt ghy meerderftraft) man meeBer vverdic^ %naep. Een Vier-pijle.
"°0 langh myn inghewand3 eenfvvarte kuyt3 merbrandst9
00 leV kk^ \ heel mijn lijfis aen het mier merpandet. jc\/?erve als icJ^leef* en werd int fterven roody è» als ict^ niet enjlerv'3 dan hen ick^ even dood, EenSagtie.
jc^hijt' enfeheurman een, dat t'famen isghebonden^
**aer neen, dat maer een ü 3 dat maecl£ ic^ door myn wonden C 3 Ver-
|
||||
|
5%
Verfcbeyden en wer deelt: dat waB te woorenü,
JMijn tanden maken dun y en ff lijten als een WÜ.
Een Blaef-balck.
Het doode bout ickyvec£3 de aerdegheef klieven,
'Den menfchen weelghenuecbts, die fi ij f wan koude beten: Myn ingbewatid is koud, nochtans foo maeckt bet heett tAl ü de buyckjwol winds, wan gheen co tijdden "Weet» Een fponcie.
Vol'Oogigh ü myn lijf'3 in zee wan zee ontfanghett;
'De wateren, als quijl3 my uyt baer boefempranghen j
Jckjeve, als een gal, wan alle vpeer-tuygh blood^ 'De wuylicheydicl^baet ,alben ickjanghe dood. Een Spieghel.
Jckben heel glat 3 heel [lijf 3 heet dicht , heelwater-Jcboonet
Eenyder ongbeveynB fijn wlecken icf^wertboone: 'De wryheyd hebb' ick^ Uef3 gheen hovelingk icl^, ben j Jck^Jfrefa ,foo ickjneen, ic^oordeel 3 als ick^ %». Een Bedde.
%Myn wel is conüïch wit, heelgroen uyt fwart ghecomen,
éMynin-ghewandisroofwan licht' ghediert' ghenomen: Defulier wan de dood my 3 alle nacht 3 befoeckf, En die my matich bruyckt, lijf Tjel en gheefi wercloec^t* EenLanteerne.
Een trotjich uyt-ghewas wan fikren en wan rinden,
Myn binnenst' open fielt} enfluytet woor de winden: |
||||
|
53
|
||||||||
|
Ghevenslert is myn huys, deur-reten is myn dac^,
In huys, maer buyten meer,foo doen kk, groot ghemacj^. Druckery.
Waer is het eel<-uers~iant wan d'oude nughebleven?
™ at fcheldenvvy Natuer? wat queüen Wy ons leven?
Een man can nu alleen weel meer int fchrijven fyoen, Als eertijds honderd deen3 en noch in Qoften doen. Het wapen van Zeeland.
Eengroot en fel ghe dien7 ,met langh-ghecrolde tuyten,
*-en halven in de zee} ten halven oocl^ daer buyten: €en teecken wan het wolc^3 dat daer het woont te land,
éMeesl ploeghet in de zee, meesJ bouvvet aen defirand. |
||||||||
|
Dubbel-boere-praetje, t
OFTE
'tSoet ghevry wan Lieven ende zMay^en. ;
Mijn lieve Majke-licï, mocht ick jou toch believen!
Wd veynt, hoe felter zijn < neen feker, lieve Lieven. Waerom ? tis in de Mey ■, wel wat een vreemden kout. Neen tis my noch althans hier buyten wat te kout. Wel com dan wat in huys j met oorlof, mach ick kullen? Neen Lieven, raecktme niet, gaet fitten op jou kuflèn. Ickfweerje, (bete beek, com fit, ickfal wei ftaen. Nu Lieven, treckt foo niet,- nu fottert, laet me ftaen. Maer hoort een vryers woort, ick vry om jou te trouwen. Neen hola, 'kwil mijnjeuchtbyniemant niet vertrouwen. Kee Liefj e / wat een praet ; nu fit toch wat en ruil. Nu Lieven roert me niet -, nu hou jou ha'en geruft. G 4 L. Com
|
||||||||
|
l.
£.'
l, L.
|
||||||||
|
54
L. Com fiet mijn huys-raet eens, fiet gunder ftaen de trappen.1
M.Bey foo met Lieve kaer, menfou ons licht betrappen.
L. Neen tMayke, wie fout fien ? com fit hier ah mijn zy.
.M.Hey, hey,.hey, fleurt foo niet, mijn keurs is half van zy.
L. Och! waerom benje fchvw, ick (iejou bijfter gaeren.
itf.Tis wel vaer, 'kmoet na huys, mijn mortje liet heur garen.1
L. Iou mortjenheyt geen haeft, fy fit noch voor de deur.
JW.Ick looft niet jockenaer: nou Lieven laetme deur.
L. Mijnfoete C\€ayke-Xis£, hoekunjemijnvergheten i
Ji/.Nuveyntjemaketcort, ickheb noch niet ghegeten.
i-Iftwaer? offgeckjermee i comandanfnijteenftick.
■^.Langan. X.houvaft. itf.pu£puf,mijnduncl:datickverftick.
L. Proeft eerft. itf.fy,muf. L.ey eet toch fonder fchocken.
Jf .'Neen Lieven, als ickry dan weet ick maer van fchocken.
L. Wel nou dan eens ghemout, mijnbiertjen is foo goet.
iW.Nou fchrapert, fpaert jou dranck, foo mindert niet jou goet.
L. Mijn goet, mijn bloet is jou, ghy meuchter mee gaen ftrijcken.
•M.Hoe weetje mijn (al kacx) met heunich nou te ftrijcken.
L. Tisraes: ick hebbe lief, om datje zijt foo blanck.
M.Oó\, waer ick toch van hier '. ick wildetom een blanck.
L. Com hoort den Tiachtegaeleens foetjes quinckeleeren.
M. Waer i L. buyten in het groen. M. wat fouj e mij n daer leeren ?
L. Niet als eenhuyf-mans lied, offfoo wat op de veel.
ü/.Wech,wech met al 'tgheftrijck, en breeckt mijn hooft niet veel. *
L: Tis goet dan dat datj et fegt; ick fal niet meer ftaen faeghen.
JW.Ick wou niet dat mijn vaer en moer dit {pul aen-faghen.
L. Wel hoe < tis maer om 'tjock; verftaeje dan gheen geck i
M .Neen Hommen, flofFen,flouf, neen aldergrootfte geck.
L. Tis wel dan, ben ick mal: voor 'tleft nu eens gedroncken.
jtf.Mijn luft niet, drinckc-broer; ick drincke my niet droncken.
L. Welaendan, lieffte lief, iekfpreeckje noch wel bet.
if.Neen Lieve». LwasromMayt i/.ick moet wat vroech te bedt.
|
|||||
|
of. P. S.
|
|||||
|
55
|
|||||||
|
ZEEVSCHE
MEYCLAC
SCHYN°KYCKER.
|
|||||||
|
S"Nachts voor denMeyen-dach, ontrent den koelen mor-
ghen, Als yder leyt en ruft van alle daechfche forghen, Doe was ick vol ghepeyns, en ging heel ongheruft Betreen al voort en voort de foete Zeeufche cuft : H Ick
|
|||||||
|
56
Ick fach alom ent om de houven en waranden,
De boomgaerts wit gebloey t, de groene coren-landen* Ick fach aldaer ontrent eenfoete clare beeck, (keeck; Als ick wat neerwaerts fach, (d)terftontwatopwaerts Het greep my (fo hetfeheen) fo haeft ick maer en recte$ Het lachten als ick loech, het joelen als ick gecte ; Het wilde als ick wou, het wende als ick weesj Wanneer ick dat verhief, terftont my weder prees 5 Soo haeft ick wat verging, foo was het haeft verdwenen* Als ick begon mijn dacht, foo hoord' ick weder ftenen • Wanneer ick ftille fweegh, foo fweeffer in de lucht Een rechten weder-fnack, gelijck een na-ghefucht. Ick had een goede (b) Luyt, omdat ick fou vermaken Mijn over-droeven geeft; ick hadde luft te waken, lek fpeelden en ick fanck fomtijts met luyder keel, Als nu en dan een ftuck, en fomtijts het geheel Van HerTelicke pijn,en druckelicke lachjes, En riep fomtijts wat ftijf en fomtijts weder fachjes 5 En fomtijts docht ick weer, Och,och.' dat mijn ellent (Dat niemant niet en liet) toch machte zijn bekent I Ie hoorden ftracx gewach,mijn ftemmefcheen te breken; Ick dochte, wat is dit, dat hier begint te fpreken ? |
||||||||||||
|
a Karcljfm, dat
is fchijn-bemin-
ner -van het wit- ter, enAe is een Cone van der Vliet, keft Ci- viel.3.boeck. |
||||||||||||
|
b Luyt-Jken U
conft en verdeel
ten blijden geeft. |
||||||||||||
|
C D* Rymphe
Echo is dochter •van de locht en- de -van de ton- ghe, ghelijck de Poëten befchrij- ■ven, ende c/tn niet ghefchildsrt Werden. |
Of fout Vron (c) €cho zijn ? foo vraegh ick goeden raet,
Indien ly nu mijn ftem enZeeufetaelvet&act: Ey fegt, wat comt van niet te trouwen ? rouwen, rouwen • Als jeucht niet teelt, wie faldct bouwen, ouwen>ouwen1 Wat raet voor my,en voor mijn bitter dacht Üachtjachu |
|||||||||||
|
Hoe vrijt men beft, by dage, of by nacht ? by nacht.
Den nacht is nu verby} de lbn begint te blincken, Den koelen dauw vertrect, nu gaen ie over-dincken Hoc
|
||||||||||||
|
$7
Hoe dat dien ywder-Jlem foo raetden rechten fin.
Of cornet by geval van ipreken uy t en in ?
Of iftdit fchijn-gejïcbt dat in het beeckje dommelt ? E>at fichalfoo vertoont als 'twater niet en rommelt: Of iiTet een geroep van eenich vrou of man ?
Of iflet dat ick wil, en nu niet hebben can ?
Of ift een 'Bos-goddin, die niemant heeft gekeken, öie maer en wert by galm en ruyiïlng vergeleken, Iae min en meer als niet, en lichter als een roock ?
(Ift waerheyt datmen feyt) ick feg het nu dan oock.
Nochtans tis wis en waer dat my foo yet toe-knicte, Als ick recht neder keeck, als ick recht over mi&e, Metooge tegen oogh, met neus aen neus, en rnont,
Wanneer het wat ontftack, in my een root ontftont.
Jck was terftont ontmant, mijn geeft beftont te mallen, *ck liet op eengeblicl^mijn liefde haeftich vallen, Ick voelde (foo het fcheen) 'twas yder reyfemis,
Ick focht daer niet en was, ick vond daer niet en is.
Ick ftelde weer mijn Lttyt, met yder fnaer te recken, öe quintyfecond, en bas9 beftont ick hooch te trecken, Op dattet foet accoort wat door de boomen ftoof^
Niet al te foet of hart, niet al te dof of doof:
Sqo haeft mijn Luyts-geluyt wat luyd' begon te fpelen, * Begonder een geluy t als nieu geluyt te quelen, dH^pUnwr Ten was geen weder-flach van mijn geflagen Luyt9 /(ZJnmS?
Maer 'twas een foet gedril van eenich vreemt getuyt. saeL
Ick ging wat naer en naer, om dat wel recht te hitten, *ck hoorde wat, ick fweech, ick fach een dierken fitten Öicht by een hooge dreef als my den vogel lach
Soo riep hy ai, (e) foet,foet, tis dachydacb^acb^dacb^ach; Ben mihegad
H 2 Ick
|
|||
|
53 '
lek floech mijn oogen ops de fonne was gerefen;
Datfoete dierken heeft mijn fpelen feergeprefen, / tyghenfihap £erfl- wat uv t (ƒ) joc^3joc^3joc^3 met lieffelick gefanck, N*chtt$Mh. 'tGefluyt ging clïnck^ctinc\^clinc^mtt clare weder-clanc: 'tBegon in Zeeufche tael ons lant en fant te prijfen, En wilde yder een wat anders gaen bewijfen Met ftemmich goet befcheyt, en redelick befluyt,
Als dat het is geen dier gelijck eenheefche Tujt. Men heeft altoos gefey t, aen yder willen duyen, gneUckvorfe» Dat Zeeufche V^achtegaels zijn (g) ichorrc-water-Twytf», fhn/sZchteUi Die^met verroefte keel.,maer roepen tvorcl^, kjc}^3 ktd^t kn,m.iemacht- Een cjueeckfel van den drec3gebroetdoor flijmenflick. Ick fègge nu, ick feg, dat rechte Ü^achtegalen Meeft alle vogels fluyt weet luftichnae te talen Meer als een domme Puytfoz in den modder-poel Geduerich leyt en broet, en vroet by vuyl gewoel. Maer rechte J^acbtegaels, leg ick, die zijn te vinden By,en int elfen-hout} ontrent de groene linden; Die my en menich meyt fou leyden 'kweet niet waer,
En coppelen aen een wel menich paer aen paer: Den fozitwü^achtegael dielod de Venus knapen, Die om fijn loet gerei haer lichtelick vergapen, En fingen oock met hem, en ipringen op een ry, En raken aen den bant, en comen aen den bry: Hy loei: al fpel en jock door loete fotte leuren, Hy maect, en breeclj en bint, dat niet is los te fcheuren s hom Kachte. Hy doet twee fpreken (b) jfa, een yder kant om-vaen; gmutm coppe- ^y^ ja_VP00ri vlechten hechten houtde weerelt ftaen. Com,Zeeufche Nackegael, gaet nu in my ontfluyten Mijn finnen en verftant, van binnen en van buyten, En
|
|||
|
19
En brengt in mijn een geeft, com ftouwt my nu wat aen
Metconften-rijck verftant, en reden-rijck vermaen-
Het geen ick nu bemin, althans niet can berecken,
Dat moet ïc.en ie fait, door (/jcunft te voor-fchijn trecken, i schMer-mn.
En fien of ick mijn lief can treffen foet en goet, Gelijckfe gaet en ftaet, juyft foofè wefen moer. Mijn (0 luft die is bereyt memory wat t'ontbinden, kummamp.
En fien wat dat in my en uyt my is te vinden •
Mijn liefde ftiert mijn pen, mijn geeft trect een geficht
Van een diemy bedroeft, en weder weer verlicht. Mijn lief haer eygen aert die meen ick uyt te drucken,
$00 cunfte com t by wil, foo wil het wel gelucken;
Soo Teyken-conft begint aen yder deel voor deel, Soo crijgh ick luft en fin te meer naer het geheel: Mijn pennefpoeyt envloeyt, het wilt foo wat gelijcken.
fck hebbet nu getreft, al wat ick focht te kijcken:
Ick hebbe nu mijn fin, ick hebbe nu mijn luft, Ick hebbe nu mijn lief, ick hebbe nu mijn ruft. (gen, ' öe Schilder-conft die doet in my een vreucht ontfprin- \schtuer.conn
^ie can de deucht en rom uyt-fpreken of uyt-finsen 7?ad%.Tl'
Van fulcken loeten conit, foo nut en vol genei, Dat door haer wert gemaect van niet een foete lief. *ck fie(tis waer) mijn lief, door conftelicke ftreken3
Maer evenwel de (m) fpraeck die falder aen gebreken; m scuwr.
Nochtans ie ben genoucht,mijn oog heeft wil en wens, w • Öegeerich is de oog, verlangend' is de mens} 12 c Verlangen is in my te meer om dcfc reden, n conti doet
Om dat ick fic een beek dat lijf en heeft noch reden, mrknghm'
Beweging noch gevoel 3 en evenwel een fchijn, Als of het fijn geficht ging drayen tegen'tmijn. H 3 De
|
||||
|
Co
p Deêtgheem j}e fp} oogenvan mijn lief die hebben my gevangen^
(beten asn-lec- _ * ' Ö •■ i n i- t i i ' . °
*«-. De oogen van mijn luit die hebben my verhangen.
De ooge is een ftrickdieydercan verraen,
De ooge treft en loei:, en doet my ftille ftaen j De ooge is een poft en toonder van gepeynlen, De ooge is de deur en venfter van het veynfen -3 De oog is noyt vervult,'tge wens is noyt verfaef. Soo lang men met de cunftenmin-fuchtomme-gaet. Ick foeck de cunft om gunft, om dat ie fou ter degen Mijn lief haer fin en min tot mywaerts mocht bewegen.1 Ick vind' my noch alleen; mijn lief die leyt en flaept Terwijl ie fpreecken ipeel,en 'tüXacbtegaeltje gaept. Icklaet mijn liefinftadt, ie blijf hier buyten dolen, Ick mael, en dray, en keer, by nae gelijc een molen. 3« ZnZs Ick deylè weer te rug, ie laet den (q) 2{achtegael udrmua*. Vertellen mijne clacht in Zeeufche minnaers tael. Ick fpreeck weer van de cunft, op veelderley manieren, Op veelderley fatfoen, van menfchen,en van dieren, r schiUer-cunü Va wat fich(r)roert en buygt,en fchijn en fchaduw geeft, |
||||||||||||
|
Dat wert door Schilder-conft vérthoont als of het leeft.
|
||||||||||||
|
ïKiwfiAienfthhf VeelPrincen groot vanftaet, als die beftaen te vryen,
wkv' 'tGefchiet al met behulp van goede Schilderyen Die wel zijn af-gemaelt -3 op datdefoete fin Mocht door de Schildery verwecken foete min.
\y2?Zt'ykr t Als yemant heeft gefien 'tgebou van Princen hoven, ghefitnbetft. Soo haeft men 'toog verdrayt,foo iflet wech gefchoven • De bergen by het bos die blijven op haer ftee;
Diet fray na'tleven trect,diedraget altijtmee.
s-zephyrm w[- y Wanneer Zephyrus blaeft op al de fchoone blomen3 |
||||||||||||
|
ten wint.
|
||||||||||||
|
Tot dat den peerel-dauw daer op begint te comenj
|
||||||||||||
|
6i
|
||||||||||||||||||||||||
|
Soohaeft tAurora giet den regen-drop int vel ty
Dat wert aenydereen door cunft ten thoon geftelt. in? De verw van bloem en cruyt is fonderlick te prijfèn, Pm dat fy veelderley couleuren connen wijfen, Die in een Schildery verfcheyden dient gefet,
Op dat het een couleur het ander niet belet.
Men beek af met de verw van al wat menfchen weten, De tijden van het jaer, de dagen en planeten, De deucht,en oocondeucht,- al watmenlaet of doet,
Dat wijft deftommecunftingrooten overvloei
|
||||||||||||||||||||||||
|
Aurorn is de;:-
tnorgen-ïior.i. |
||||||||||||||||||||||||
|
W De bloemen
Voijfen het byfon.
der cieraet der •verwen. |
||||||||||||||||||||||||
|
Cunïl heeltaf
al het ghene dat int gheVveet der menfchen it te "vinden. |
||||||||||||||||||||||||
|
xX^zTeyken-cunB die dient gedaen van groote Heeren,
Van Overften des velts, om haer geweet teleeren* Een yder Capiteyn te water en te lant I_________
|
X Teyken-cunfi
nut voor groote
Heeren, end» Overfien des velts. |
|||||||||||||||||||||||
|
Dient Teyken-weten-cunft te nemen by der hant.
Noch leert &eSchilder~cunïï Figuer en Platen-fnijden, Met hamer enpenfoen op gout en fïlver rijden, Tefchrijven nae de cunlt feer luchtich op het glas?
Beelt-fnijden in het hout, bootferen in het was:
's yemant op een werck niet al te feer bedreven, **oe cleyn ooc dattet is, 'tzy fteken, nayen, weven, Is daer int minftenietde cunfteby gevat, Soo blijfter veel gebreck,daer hapert dit of dat.
^och heeft men Schilder-cmB by alle oude wij fen Van ouder eeuwen af altijt leer hooren prijfen $ Al eer men wift van Schrift, {y) fo troc men fb yet wat, y schuder-unn |
||||||||||||||||||||||||
|
ouder als ie Z**
ttr-conft. |
||||||||||||||||||||||||
|
tSy mens, of beeft, of vis, of boom, of cruyt, ot blat.
|
||||||||||||||||||||||||
|
C**4&ers zijn gemaect, en door de cunft gevonden:
*^e Letter-conH die wert van Schilder-contt gebonden, Geflingertjen gevlecht, getrocken,en gefwiert, /
Wanneer &z Schilder-confi ten deele wert geviert.
H4 De
|
||||||||||||||||||||||||
|
f
|
||||||||||||||||||||||||
|
6%
2dknftkkvofr ^e nutte fc) Letter-confi doet nimmermeer vergheten3 tenpkrem. Sy voet het groot verftant der conftigher Poëten, Terwijl haer hoog verftantfo dimden fwiert,en Iweeffj
Terwijl de geeft^e hant, de pen te fchrij ven geeft: Ten ware door de pen, men foude noyt eens weten Wie dat voor onfen tijt de weerelt heeft gefleten ,• Waerom dry-dobbel lof de pennemoet ontfaen, Om datfy eer, en meer, bevrijt voor 'tonder-gaen. Een goet geleert To'éet can hoogh' en diepe dingen Opdunenteerpampier in-druckenen uyt-dringen, Soo vaft gelijck een muer, foo claer als diamant Wert helden-lof en cunft door Po'éfy geplant, Toï-fie« den O lof, Toëtfcbe maeght ! Goddinne van verftanden! ilts?hiid7- Wie ifler dijns gelijck ? ey biet toch nu de handen konji. Aen 'tlichaem van dijn geeft, vereent met uwen aerr, Vereent met Schilder-con&3 verdubbeleert enpaert»
De eene Maecht wij ft aen, en d'ander geeft dereden $ Alfoo de eene wil, foo doet de gene mede; Is d'eene heel bedruckt, de ander is bedroeft. '„ Heeft d'eene geen gebreck, de ander niet behoeft. Poëtfebe reden-maecht die gaet inwendich woelen,
Sy trooft, en maect bedroefti ly brant, en can vercoelen ,• Syheelt,en weder breectj fy quetft,en geeft geen wont; Sy prijft en fomtijts laect op eenen tijt en ftont. Sy can met foet beval uyt-roepen minnaers dachten. Sy raet,en geeft te raen ,• fy denót, en mae& gedachten; Sy fwijgt,wanneerfe fpreeóhSy leert door wit enfwart, 3, Dat fèggé fonder doen^niet baert danfmaet en fmart. scuider-cónji «De tweede is een maecht met bloem-cieraet befteken, L'rïïfc™" Haer aengenaem geficht en mach hier niet ontbreken • sy
|
|||
|
Sy wilt, en wert gewilt, fy lacht, en weent, en loei:,
Sy ioect:,en wertgefocht, fy mak,en wert bejoct, Sy ftaet3en wert begaen, fy wij ft,en wert geweien, Sy fwiert,al il tfe ftil} fy pnjft.en wert geprefen, Sydreygt^en nimmer flaet, fy ichreyt^en noyten fucht, Sy blinden heeft geéglans3fy blaeft,en geeft geê lucht, Sy rijenen heeft geé reuc, fy groeyt als bloem en cruyden, Sy bint memory vaft, van gifter en van huyden, Sy ipreect al metter hant, fy laet de nijdfche lien Door goede Schildery haer eyghen feylen /ien. Hier is den rechten aert van twee, die door haer beyden ^VJetdencken, en met doen, haer werenfchap veripreyden- Hier ifTer twee vol geeft, en bey gelijck vol kunft, En bey gelijck van fn^en bey gelijck van gunft. (den, waer vintmen haersgelijc ?. waervintmenfulckemaech- öie willen ende doen, al wat haer oyt behaechden ? Waer vintmen fuicken paer, die menich vromen helt Door Pen en los Penceel haer daden foo vermeit? Waer vintmen fuicken paer,fo grootiich van vermeugen ? ^»1 wat vergeten fehijnt, allijckewel doen heugen ; Waer vintmen die uyt niet gaen teelen wat een mens „ Verquict,verluft, verlicht,nae wil,en winft,en wens ? waerom wert Sinne-wnB, fou yder mogen vragen, *Uyft boven ander cunft foo hooghe voor-gedragen ? ,3 ïck leg om dat den geeft daer fonderling in fpeelt; 3i Men vint geen dergelijck,fooy?#-^v4meegedeelt, *^aer is verfcheyden cunft dk weerdich is te loven, An^emnflen |
||||||||||
|
*-*ie juyft niet om een houck en fullen zijn geichoven,
|
moetmen niet
verachten. |
|||||||||
|
Maer weerdich zijn geheugt.-en weerdich dient geacht
Van die, diegeen onthou behoeven in haer macht. I lek
|
||||||||||
|
6\
Icfpreeck noch met verlof, men mach het ooc wel vatten,
Dat vele cunften zijn maer fchriftelicke fchatten, Die deur gefeg en fchrift geleert wert en gegront; Een yder weet een cunft ftracx op een corten ftont. schiider-eoKsi Maer foete Schilder-conft en is foo niet te grijpen s Ctfi^thnt. Men moet als op een fteen de finnen foetjes flijpen, En maken die gedwee, bykans gelijck een riet, Dat lichtelicken buyght met nederich gebiet. Soo haeft de Kool vermoeyt}de Penne gaet értfeeren; De kennis van de verWj en mengen moetmen ïeeren, |
||||||||||||||||||||||
|
-
Temperen der
vertoett. - |
||||||||||||||||||||||
|
Halfwit^halfrootjhalfgeeljhalf bruynjhaifgroenjhalf
|
||||||||||||||||||||||
|
grau}
Halflicht3halfblau3halfpaersahalfvael3halffwart3half
flauj Met dees en dier-gelijck, daer can-men mede malen Al wat een Cunft-Poët te voor-fchijn weet te halen; Al wat een groot verftant onfienelicken fiet,
- Dat thoo.nt de Schilder-conft al ofTet waer gelchiet. schndery beter Noch dien ter meer gefèyt van goede Schilderyen, |
||||||||||||||||||||||
|
als Tapijten, en
de Gottdenker en laken. |
. _ fi> ■> _, ^ .. r J
Hoe dat ly over-trert de Zy-1 apijtleryen :
|
|||||||||||||||||||||
|
Het Gl in fter-gouden-leer, en 'tglimpende geweef
Blijft van de Schilder-conB al verre buytenfchreef: Och! als Tapijtièry en Leer begint te rotten
Door ichimmel en door vocht^door-beten van de motten
Dan gaet het heel te niet j eylaes! het wert een flet, Dat eertijts tot cieraet was van het befte bedt. Al heeft ósSchildery, door veelheyt van de jaren,
|
||||||||||||||||||||||
|
Tapijt vergast
en verrot door •uochticheyt en motten. |
||||||||||||||||||||||
|
Oude SchiUery
|
||||||||||||||||||||||
|
ismerdigerdan Een bruynicheyt door roock beginnen te vergaren,
eiïm Men maectfe weder ichooa, het wert gelijchet plachj |
||||||||||||||||||||||
|
De mot en vuyle vocht aen d'oly niet vermach.
|
||||||||||||||||||||||
|
De
|
||||||||||||||||||||||
|
6*
De outheyt van de Gunft doet meeft haer weerde rijfèn,
Omdat des meefters doot eenoorfaeck is vantprijfeni De cunft die wert verheft, den maker leyt geveld Sijn na-gelaten naem eyft dan het meeftegelt. Men fchildert Schildery, totyder eens behaghen, Op filver ende gout, en coper dun geflagen, Dat niet te licht vergaet, en niet te licht bederft,
En niet te licht verrot, en niet te licht verftcrft, Ten waer door ongeval vant al te leer vervuylen, Van ongheachtte ftaen in ftanck van morflè kuylen, Al waer't leer licht vervalt, door onkun van de cunft: „Daer kennis comt te cort,daerdraegmecleynegunft. ïcfpreec weeraen de geen die Schilder-conft beminnen, Tot voetfel van het oog, tot groeyfel van de finnen ,• „ Ghy dan oock wie het zy,die Schilder-fauten liet, ,, Die fielt toch fijn gebaer al oft hem wel geliet. Men houtet noyt voorgoet lichtveerdelick tefnappen Van yders cloeck gevveet,en ander eygenfchappen j Men hout het niet voor goet,dat yemant nu en dan Gaet fpreken van een ding dat hy noyt doen en can. |
|||||||||||||||
|
Men fchildert
op filver end» gout. |
|||||||||||||||
|
Niet goet dat-
men haefiich oordeelt. |
|||||||||||||||
|
Orpbeus als die plach te {pelen op fijn fnaren,
Soo deed' hy yder dier terftont by hem vergaren, |
Seden en reden
comë door cunft. leeslOvid. /e. boeck. |
||||||||||||||
|
De boomen zijn vercjuicT:, de cruyden zijn verheucht,
Hy trock het woefte wilt tot fedent cunfï,ei\ vreucht. Soo loei: de Schilder-conft de menfehen ende dieren *ót aenghenaem vermaeck, tot feden en manieren, Door luft en gunft van cunft getrocken en geftiert,
. Als mufa3 Schilder-luft, wat mildelick verciert. |~e cunH neemt Talias aen, de moeder van de feden, De vintfter van verftant, de vintfter van de reden, I 2 De
|
|||||||||||||||
|
Schildery locht
de menfehen en
dieren.
Mufa port yder
Cmft-vindsr.
Pallas ü ipijf-
heyt diereden
geeft tot "vorde- vun de |
|||||||||||||||
|
cwtfi.
|
|||||||||||||||
|
66
De Ieytfter tot de deucht, de flierfter tot de tucht,
De loonfter van de eer,en voerfcer in de lucht. Als eenich wijs verftant fich felven heeft gequeten, En heeft wat nieus gebaert^van 3tgeen,hy weet te weten, Door fijn begaefden geeft, en reden-rijck verftant, ïama verhit Dat voert de liielle F (tem in menich verre lant: den lof der cm- _ i i r 11 i
ft™. Door Fama wert den lot van alle goede gaven
Gedragen inde lucht, bevrijt van het begraven,
Bevrijt van allenijt,vergetenheyt, en ftofj ,, De Cunfi verweel: de Faem, de Faem vermeit haer lof. cunftUnuner Watrijckdom ofte fchat wil yemant vergelijcken tdsrijekdom. gy e(jej vvete„_co„fl9 die nimmer can verftrijeken, Iae licht gedragen wert, en moeyelick gevat,
Befloten in het breyn, als weerdelicken fchat. ChSt>k»rtmïl Wert yemant af-gerooft van dieven en van guyten, weiontUem. Heeft yemant finnen-febat gheen roover crijghter buyten, Hoe dat hy voelt en taft, hy crijget noch niet al; (ftal. ,, Na rijekdom tracht een dief, geen cunü men noyt be- rirffmuisskjt Of eenich rijckjverftdnt wat verre wilde reyfen, begem. v$fat noeft hy op het geit en forge veel te peyfen ? ,} Alomme waermen comt,daer vintmen wel begeert
,, Al wat een confiich hooft te vooren heeft geleert. De peerden van de fon die zijn nu ièer verft reken, . Daer fou tot dit gefeg noch meerder tijt gebreken. Al eer den avont-ftontmyfchielick o ver-valt Soo fpreeck ick van ons lant, en van ons lants geftalt: ehefidie va» Een lant dat is bedeelt met waters tuffchen bevden; |
||||||||
|
Zeelant.
|
||||||||
|
Dat fich be-ooft be-weft gaet vloeyen en verlpreyden
Tot inde grooteer diedickmaels heftich tiert, Die met haer volle vloet de weerelt omme fwiert. Den
|
||||||||
|
67
Den foutelooien ftroom.en mach haer niet befouten, £*****»*•
Vt i . , , . p r houden fich niet
XNocn mach haer met de zje ten miniten niet veritouten &**»* metd»
Te loopen buyten perck, te drijven buyten ftreeck. De %ee die vloey t en ebt ter maent, ter uyr3 ter weeck, D'ongrondelicke^ die leeft vol vreemde dingen
.Vol fchobbich vis gefwier dat fich geneert metlpringen, Ü5$ZT*
Die uyt den grooten gront fich ftijgen nae de lucht Met yflelick gebruysj en vreeiTelick gherucht. Den fouten kabbel-flroom geeft veel verfcheyden gaven, £Xt2?
Diefmakelicken zijn ommenfchen mee te laven. lchm-
De ftralen van de fon maect van het water zout,
Daer menich menich by leeft, en'tleyen by behout. 2,out water hout den prijs ver boven ander ftroomen, ?"" »**</«
\Vr • r 1 r ■ iri " beter als Joet.
Wie in zou t water 1 wemt en hoeft niet veel te ichroome,
'tZout water maect dat drijft, Jtfoet water fincken doet, Waer uyt men zout voor laf ten ho.ochfté prijfen moet. De zoute milde zee weet rijckdom voort te b ringen, J* zee sheeft Geeft peerlen en gefteent', van veel veranderingen 5 Geeft hoorens en coraelvan wonderlicke cracht ,- De zee maect fomtijts rijc,en neemt ooc yemants macht. De zje4ucbt h gefont, doet yder een wel varen s i'*»4r«fc De zee en heeft geen ftanck ,noch can geè ftanck vergaren, ***m*i«» &
Daerom ïck (met verlof) het zouteZee-lant prijs, gedame. En boven ander lantfoo grooten eer bewijs,
wanneer ick plach te gaen aen ftrant by duyn en dijeken, Ve^cheyknfie: Daer ick vericheyde (leen en dorpen conde kijeken, *»wz«4m*. BepIant,befet,begroeyt,bemuert,en vaft bewaert,
Daer menich lieve paer in liefden fich vergaert, Daer teel-fucht gaet in fwang, en menich wert geboren, Daer ick een uyt den hoop door liefden heb vercoren : 13 Waer
|
||||
|
68
,, Waer datmen mint en wint,daer werdé landen groot,
,, Daer niemant niet en lieft^ylaesldaer woont de doot. ïck keer nu weer te rug, ick laet het Nachtegaeltje K\foet,foet)foet\foetyfoets verheffen \Zeeufche taeltje: nooft-fiadt Ick neme mijnen wech na 'tMiddelborghs gebou, Daer ick mijn luft,mijn ruft,mach foecken fonder rou,
Daer'savonts 'tmane-licht fich helder gaet vertoonen Ontrent en int gebou daer veel verftanden woonen, tHof vm zee- *ck meen im Hoogbe-bofdzex eycken ftaen geplant, kut. Daer menich eenich paer gaet praten hant aen hant j Wanneer de bruyne lucht haer ftarre-lichte oogen
Recht boven 'tfchoon gefticht en toórens gaet vertoogen9 Dan fietmen'tfoet gewoel met haer beproncteleen, veLinAenin Den groenen Linden-reecf^ ftaech gins en weer betreen, hetHof. Snachts is dat <-urye hof een plaetfe van het minnen, *-RMtf-heeren; Daechs ift vol wijs gevolch van x hoocb-geleerde finnen • slfjj'» Het is een tAdels plaets, een Offer-boofden faeL Een fetel van hetlanC, een recht en redens fchael.
Wel aen, ick laet het recht en alle wijfe Rechters, Krt/sf-hoofden. Ick ^aet ^e opfer-macht aen moochden van de <z>echters • Ick laet,en ick verlaet} het woelen en bejach Van mijn gekijck,gevraegh, geclaegb,gefchrey,gelach. Ick hou de luft tot cunft, ick ftaeck de wil vant willen,- Ick fet, en ftaen verfet door wijfè vijfe grillen. Ick flape daer ick gae -y ick droome van 'tgefpoock Dat ick int water fach, en my dan weder oock. Ick deyfe nae de ruft j ick nader nieuwe pijne: lekfoeck en wïn altijt} een ander foect het zijne,- Ick grijp mijn fpeel-tuych op en nement foo tehoop5
En ftaken mijn gectach, en tijgen op de loop. lA. V. VBNNB.
|
||||
|
Zeeus-vreuchden~liedt#
Stemme: l'Orangee,
P7fy welcom ^iachtegael
^"Met dijn ghewilde tael,
Om dat ghy vol van vreuchden zijt, En menich droevich hert verblijt: Dijn quackjes , eu fnackjes, en vreemt gherel, Trooft yder jonck ghefel
Die claghen, en vraghen
Aen dy, om rechten raet voor haer ghequel. Ghy drilt met claer gheklinck
'Veel beter als een Vinck,
Veel beter als een gauwe Spreeuw, Off als een Lijfters bly ghefchreeuw -, V lïnckjes , u quinckjes , u loos ghelock, Maeckt vreucht, en fpel, en jock,
En fuchjes , en kluchjes,
Dat dickmaels uyt een lachje rijft een vrock. Wanneer ons Zeeus ghevry
Haer voughen zy aen zy,
Met maren fpel, en foet ghefanck, Vol hoogh', en laeghen weder-clanck : Heel luftich , en ruftich , met lief ghemal Int groen bedaude dal,
Daer keeltjes, daer veeltjes
Wt-roepen watmen doen en herdoen lal. Ey feght ons, vlugghe dier,
Van waer comdy nu hier i
Of comdy uyt de Vlaemfche kant ? Of erghens uyt een vreemder lant i Daer tonghen noyt lönghen naer uwen fïn Van eerbaerlicke min,
Van peynfen , van veynfen,
Vran hoop , en vrees , en trooft , en liefs ghewin. 14
|
||||
|
Maer IXjchtegdel vol luft,
Ghy placht noyt onfe cuft
Te kielen , als ghy nu wel doetj Of is ons lant nu weder foet 1 Dat filtich , en kikich , hier voor-maels Was, Daer groeyt nu hoyich gras,
Daer koeyen , gaen loeyen,
Ontrent het kooren-faet en veylich vlas. Wy hadden , eer ghy quaemt,
Een naem die niet betaemt j
Men fey de lucht is onghefont, Men fey de Zeeuwen zijn te ront; De zeden der Zeeuwen die zijn ghehecht Aen wijfheyt, re'en, en recht:
Veel luyden op huyden
Befluyten dat goet rent is wel ghefeght. Het blijckt nu metter daet
Aen 'tfoete diers ghelaet,
Dat nu ons lant is goet van lucht, Vol rijck verftant en rijpe vrucht, Vol Hafe , Lamprafe, Falant , Patrijs, En ander lieve fpijs
Nae wenlchen , voor menfchen,
Voor die, die niet en zijn te vreck> of vijs. Nu ZeeUnt blijft verhooght,
Om datmen dij vertooght
Wat dat ghy nu en dan laet den Aen u ghebuerfche buyten-lien, Die roemen , en noemen , en doen verhael, En roepen T^chtegul
Aen Kickers , vocht-jlukers,
Aen pluymeloos ghebroetfel ftom van tael. |
|||||
|
cX Si
|
|||||
|
7»
|
|||||
|
AEN-SPRAECKE
Tot
L. SCIPI O
Over het wedergeven vanfekere E óver fchoo-
ne Maget, den baren Bruydegom. WAtter van u is ghefchreven,
Edel Helt3 en groot ghemoet, Dat en acht ick niet ibo goet ■ Als het ruftich weder-gheven, Van de Maecht3 de fchoone Hriyt $ V ghevallen tot een biryt. Ghy een Ridder vol van krachten,
E ere. Rij ckdom, alle vreucht,
Vol van bloed en heete jeuchtj
Cont betoomenughedachten: Cont bewaren uwen fin,
Voorde tochten vande min.
Siet een Roopke.vexs ontloken,
Dat een yders ooghen treckt,
En tot -Minne-lult verweckt;
Comt u jonghen Gheefthdfcokcn: Comt van fèllef u ter hant,
En dit even Tonder fchant,
& Waer.
|
|||||
|
71
Waer ick van die rouwe gafiien,
Seyt hy: waer ick flecht Soldaet, Of een Ruyter, of zijn Maetj Sonder ampt en fonder 1'aften:
Hadd' ick niet als cap en fweert^ Of een flecht ghefadelt Peelt., *t Sou ons mede wel gKevallen,
By een jonck en aerdich dier, Naer der j ongher luy manier \ Wat te kuffcn, wat te mailen:
Ick en bennoch dom noch ftuerj Oockgheen vyant vannatuer, Defe,,nade Oorloghs wetten,
Was ghevallen my ten deel, Mijne, waiTegants en heel j Niemandtcondemy beletten,
Haer te fetten van haer eer y Want ick ben haer over-heerJ Maer fal ick een éMaeck fchoffieren?
Ick een Velt-heer een TZomeynï Neen, mij n hert is al te reynj Heen voor feecker, ons banieren,'
Vlieghen niemant over't hooft,' Die een ^Maecht haer eere rooft» Nu tucéi fit hier. vvat neder, .
Sietl daer is u weerde pant,
Comt enneemtfe metter hant { |
||||
|
Daer-en-boven geef ick weder,
Defe fchatten dieghy fïet; Die haer Vader voor haer biet. Dan noch {weer ick by die G oden; •
Dat haer nkmandt heeft geraeckt,
Dathaer niemandt heeft ghenaeckt:
Want op lijf-ftraf was gheboden, Datmen haer bewaren fbn,
Iuyft gelijck mijn eygen Vrott.
Gaet Geliefkens\a&tvi paren,
Nu verfien van goet en geit;
En bevrijt van boos gheweln
Welmoet 't Edel Herte varen; - Dat te gaer heeft uyt-gebluft3
Giericheyt en vuyle luft.
J.C.
Liefde en denelf geen quaeL
|
||||||||||
|
D
|
Aerd'ongevalfte min die d'Hemel af moet komen^
|
|||||||||
|
Tot 's menfché vreucht en heyl fijn, wooning heeft ge
Daer can geen tweedracht zijn:fulck huys is niet befet? Met gramfchap toorn -of nijd, of diergelijcke fmet. ^4aer liefd' om ruft en vred', doet lichtelijck vergeven, £>e feylkens die of d'eenof d'ander heeft bedreven: Sy ftoort haer nergens in, maerduydet al in 'tgoet^ Sitt door de vingers heen al wat de liefde doet, A % Uswcs
|
||||||||||
|
)
|
||||||||||
|
74
|
|||||
|
Vxores Ebriomm fiepe furiivos Snom
excogttdnt.
GHy Bafen vol van bloet, ghy groot gemoede mannen^
Die dijn genuchtefchept, in opgevolde kannen^ Die dag'lijcx offer doet Lijao dijnen Godt, Dijn vrouwen herten-leet, dijn evgen kind'ren fpot, Vergeef ick bidde dy: vergeve dij ne wij ven, Soo fy int Minnen-ïpel, oock haren handel drijven, GeJijck ghy me de wijn,foeckt vry het foete vocht, Maer denckt oock dat noy t vrou, een droncken Minnaer fbchr». Fcelkester, &•/ampïïm quos irmpta tenet Co-
guL Horat. in Satyr*. EY, ey wat heeft den Hont, wat mach de pry e letten.,
Ey! hoort de arme beeft, fijn keel eens open fctten,/ Siet hoe hy wringt in een, met yjïèlijck gecrij t, Ia 'k fie wel watter fchort,de fleert is Lobben quijt • Ick denck hy heeft zijn muyl, weer yeuwérs in geftekens, Hy loopt doch over a}> dit fijn van Pieters ftreken, Pier,foo ghy dit gheloop niet ftaeckt en laten kont, Soo komdy oock eens c'Jiuys. als Lobben ©nfen Hont;'. |
|||||
|
79
|
|||||||||||||
|
GHESCHONCKEN
oAen den Eer/amen fönv-mèi,
|
|||||||||||||
|
■ eriêe de Eerbare ^offrou .
CORNELIAvanHEEMS KERCKE |
|||||||||||||
|
EEn Herder jong-bejaert?
cAlleen end' onghepaert, Ging fijne jchaepjens hoeden Daer t'Tdegulle cant3. "Van't<~uet~begraefidelant3 ' ^egabbeltmet fijn ^vloeden* "Daer d'eAmfiel harenfirpom •
Heelflaeuvvjes end' heel loom 'Door't groene gas comtleyden.
tygingbgemfiryanbertj Snfiottemettejmert •• Daer and're<-u4ecJ^ omfihreydêny
Qantfih <-vry end[ onhe^vyt^Sl. \
^anjoe'teruroirzjve-lujiy Jnthert lagh niet <-v€rborghen>
-Ats'mhètteeregras Voor'thoopjendathemrvvas
rBervolens,troHyyteïoïss.üx |
|||||||||||||
|
Totdattyeensjespgbx
jnt<tf-gaen<-uandendaghj Wanneer dejdngihgh daekn3
Ben Maeghtj eenHerdenny Ben Oyhnphjen? een Godin> Benfiaepjenfitten halen.
Syrovdé'ghejetenneefy'
Daer V Herdertje»<-ü*veleer, j Sijncuddeflachte'rvvacbtem. Soahaefi hy haer rvemam3. Een onghcw.oone njlam \ Qnfiackjnfijnghedachtm*. SijnooghnL}\el-op.demontx
T>iehaexjó(ynjnenilijckJlont': 'Befit met roodel'tpfcn,
T>es rwerd hjgantfihbeducht^ End liet firackxjucht opfucht,: Laes! uytfijn fieltjengüppen.
K 3, Help
|
|||||||||||||
|
4<S
Help hemel \ nrvle is dit
Die hier dm neder ft i Gheen fchoonder oyt wijn Icveni
Tot hier-en-toe gberuft, 2{a crijgti kkffrnens lufl, Och i dief * haer dorfiegheVèn \
Hoefvviert die gouden crans
Roni-om haer <~voor-boofts glans \ Ey \fet die gulden boogjens3
Hoe configh end' hoe net Die --van üiatuur gheft Zijn boy en haerfoet" oogjens ^
End hoe het n/vitte njelt
^Daer nevens, aenghejielt3 Met aertjens is door-trocken.
VVienfoud' niet 'tfihoongebomrp Vanfdcken braven rvrouw 'De ziel uyt 't lichaemloc^enf
Den Herder ïnfijn fin
Aldus door meurwe min Vercracht3 ü neer-geboghen
llecht ivoor fijn Liefjes fcboot3 End' bleef daer3 haüefdoot3 Opt ^Qmphjefierlmcx ooghen;
Hdfdootfjae mvaerom niet?
xAch\ daer demngbebiet phebeureu^vmmdefiecken: |
||||||
|
Dat hvend' ü dalfierft3
End 'tgeendedoof-uervverft fan liefde levend' WMckeru 't Voor-nemen (fio icfyneen)
Van d'Herder <Was alken3 Om <~uVat met d'oogh tèfyelen3
En <%>erdermet tedoen3 sAls rvan haer mont eenfoen zAl heymekkjeflelen j
Soet mont je comt nJVat by3
End* leent u lipjes <~vry3 €y! derjf eenfoentjen ^uvaghen^
Die a/an ufieelt een kys Diens zielzenfuldy f us Onwetend' <uan hem draghen^
Soo haefi hu d'Herder njond
Sijn lippen moor haer mond3 Ghevoeld' hy uyt haerfimpen
Soofoetenadem~lucht3 Diefirackjesmetter <-vlucbt Cingh 'm fijn zjeltjen ertt^pen $
Een lucht., een dauruv3 een nat3
D'Welck, aljfet eenfjes <vat3 Het hertenMoet can teeren3
Het ruft noch dagh> noch nacht3 Het mindert onp er acht3 End' meerdert ons begeeren$
|
||||||
|
77
|
||||||||
|
Een lucht, een lie^ve tocht,
Die in fijn hertje <vvrocht €enaltijt-heftich 'Woelen,
€en hitte die het Moet Van die het rvonckgn doet, vlüeenecan <-verk$elen>3
Van doen off heeft fijn horfi
Nae <weder-min ghedorB, End' heeft ditjbet verwecken,
t>ees nieu-gheboren min, yLendefifihoori Godin Tot meer-meigaen ontdec^en^
End' heeft niet eergheruB,
Voor dat hy arveder-luB jfo 'tNimpbjes hert deed' branden, |
||||||||
|
Sulcx dat hyfiomenfiet,
Stjn ziele-lufi gheniet 7$e<irpoelt met echte banden,
Nu Nimphjes njanhet nfvout,
End' Herders die u hout Op dAmfiels rijcke melden,
Ojfyder een fijn fluyt En kkjnijn Zeeufche Liiy t eens opmalcander slelden,
End1 fitten t'fimen neer,
End geelden eens ter eer Van V n/vel-gevondenpaertjenl
End' <-Wenfibten haergenucht, End'foete minne-svrucht Te teelen menichjaertjeni.
|
||||||||
|
IACLVrT.
|
||||||||
|
7&
|
|||||||||||||
|
ilSP
tl ££fW**
|
|||||||||||||
|
, Aende
nwi&è tn$e'$L<>nJl-tjjcke fomt^ötèvixe |
|||||||||||||
|
ANNA ROEMER VISSCHERS,
O^baeronvervvachmrtrécl{i^t MjDTïEL* ■. -rBF-R-gH- den n.fdij ió'.22/
|
|||||||||||||
|
- -
|
|||||||||||||
|
Al 't getuyt nam daer een ende;
Als den Hopman tot fijn bende, Met fijn dry-getackten ftaf, Tot een ledich neder-ftijghen En behoo^R ftille Twijgen, Het gewoonlick teyeken gaf. Doen ginc hy f yn gladde knech te,
Syn befchuymden hoop berechten^ Dat daer een foo weerden pand; Dat een Sappho clouck van finnen, Thiende van de fang-goddinnen, Schuyld' in dit bewatert lant. Deef' lprac hy,wil ick verbeydé,
Defe Nimpk' wil ick geleyden, Met u Goden all' ghelijck; Morgen wilt deef' Maget varen. Over mijne blauwe baren, Naer den Zeerkk-zeefen dijek. Cïhy
|
|||||||||||||
|
WAerom hoor 'ïcTr/tónblèfê
En Neftun Co woedich raféj -Wat wiJt-al dit Zee-ghe- Al deblau gefchubdefcharé (fchrey? Komenhun te faern vergaren, Neretts volcht ópck met zijn rey. Wat wil Nereiu gaen beginnen^ !
Met fijn (helle Zee-godinnen, Die hem Dorü heeft gebaert; Sy beginnen meed' te quelen End' op fang-getuych te fpelen, Twee en twee te iaem ghepaert; Soo ghepaert fie ick haer landen,
Aen onf' witteZeeuwfcheftrandé, Neptun volcht met heefch geluyt; En ghedruys van water-goden. Alle tot zijn dienft ontboden, Met hun aerdich fchelp-getuyt. |
|||||||||||||
|
79
Als ïy nu was afgevaren,
Vlottend' op de fiute baren, Door dit fwemmend'heyr gheleyt; Al de Herders van den lande, Staende treurich op het ftrande, Hebben haer vertreck befchreyt. Hebben daermet vele tranen,
AU' haer deuchden gaen vermanen," Yder thoonde daer fijn jonft; tMapJuipvees haer fierich ïpreecken,- Tytims yeel ander ftreecken, Óock haer dicht, en teccken-konft* Coridonmox. druck bevanghen,
Ginck fijn lulle-pijpe langen, End' hy /peelde het laejtfte dicht: Dat hy in de groene hoven, In de Beemden van wefl-hoven, Met haer onlanx had' gefticht. Hier-en-tufTchen is verdwenen,
En deNimpb'nietmeer-verfchenen, Dzei nu Coridon om iheeftj Sijnen mv«is ni.i gheweken, Naer den Amjlelzw de Beken, Daer iy hare weyden heeft. £. FuetmttnsD.M.
|
|||||||||||
|
Ghy NerÜdesfah fogcn,
En Tritones luitich fpringen, Voor LMirterv* troeteJ-kint: Voor dit wonder van de werelt,' Voor dees Plu ix rijck beperelt, Wiens gheüjck men niet en vint. ^£ole dynn'.ftercke winden,
Sult in uwe Rotfen binden, En befluyten met gewelt: Op dat ghy met windich rafèn, En met u onftumich blaïcn, DeeP Tbalia niet ontftelt. Teytyras alleen laet fluypen,
Laet diefoetkens by haer kruypen, Op het midden van den dachj Als de Sonn' begunt te branden. Op de dorre Zeeufche ftranden, t)at hy haer verquickcn mach. Vhotbui hadd' nauw uy tg ekeken,
Of de Nimpb quam aengeftreken, t>eftich op het Veerfche hooft: Hier heeft haer die bend' ontfangé, Die daer wachte met verlangen, End' ons van dit pand berooft. |
|||||||||||
|
DOMBVRGHS-REYSE,
toeghe-eygent aenjonckcvrou
SVSANNA ZVYD-LANDS.
|
|||||||||||
|
DUIder-klpecfie tongh <~uan Jpraec^
(Zonder dat ickjtnder laee^J Dk3naer 'toordeel''-vanmijnoor, £Mj3 ofyemnt, cjuamtc njoor: L, Onlangs
|
|||||||||||
|
W Aerde mchtt cloecke maeghd3
Dieons groote moeder draegt,- Of, om met te grootyofk^en, *%/# tcfj>reken} dsickjneen^ |
|||||||||||
|
So
Onlangs, ds <irvyy door het Undy
Reden, mer het Dombitrghs Tgnd, Jmft en even op dat pas, eAls het daer de Peerd-merlt <vVas 3 Wat en hoe veelzoet'igheyd, Onder-menght met nuttigbeyd, Wat wermaeckjngh, wvat gevlucht Diend' ons doen al<-voorgenueht\ *Maer hoe kondet anders gaen> 'Daer de koetje wvasgelaen. Niet met laf en van der aerd, éMaer aljiilckjeen achtingh wvaerd, aAls met oordeel, en befheyd, Jckte '-voren wan uzeyd. V^khtyU T^gh icknevens my,
jfojfrou Valma floot u zy, êen zoo zoet3 en kloeckjverfand^, zAlffcryemand zglden want... Teghen over om-gskeert, {Want haer maegh dat niet etrdesrtj Was uw zifter,rijckj-vangheefiy. Op-gevoed wan deughdes keef. NichteSara, 't üwan u, Dat mijn tonghe flamelt nu,. *V, die toondct licht, en klaer, Met een zoet beleefdgebaer, Dat ghydraeght $een diyfier beeld Van Sujann/is beft gedeelte fyffrou SchraVel, onze Nicht, Niit eeZeeufh,maer Brabandfh licht |
||||||
|
Volbeleefdheyd, fUolwerBand,
Zat aen uwveflmcker-hand. 'Daer benevens, heel goeds moeds3 Jn hetyjer wan de koets3 Koels,mijnjwvagher wvert gefeny Onder zglckejbete bien. Koels, dat ongemeen werflant3 Die zich zelven niet werpant aAen het doen, of aen depraet Van de luyden wan de Braet s Die in 't minfie,noch in 't meesl3 . Lacchen,fnappen,niet en wrceB$ Die wan s"weereldsgoed en machts Zelf-wernoegingh 'tgrootfte acht, Dit isjoo een kort werhael^
Of een afgejhedenjlael,. Van 'tgezelfchap, man den aerd. Zoo,int rouvvby een wergaert. Mderwat ^setheyd,vvat vermaecy Als ickjn 'tberdencken raeck, Hx>e wvy daer, dien korten tijd, éMet malcander wvaren blijd l Woorden, redms,wvel bersyd3 Vol wanleer, en zedigheid, Zeer ghewoegh'lick. t'faem-genaeyts Wierden onder ons gezaeyt. Maergelijckjoet niet en woeghty Datmen daer dan heeft beploeght 't Voorhooft, met een nawWgordtfft Vaneenjwvartefhht en pijn ,\ S.ped^
|
||||||
|
Speelden ^yy, als nu3 als dan3
2-00} alsy der giffen kan3 Ojeenfpeeltjen3 of een kluchty Tot der zinnen zpetgenitcht. Onder ander3 <~üVeet ickj~oVel3
•Quam te berde eenighft?el3 Da< r isvy moeHen kleen een bruyd3 •Als zy zou3 tenhuyzen uyt3 Z\aerde kercke njrolick^gaen^ Om in echt te zijn ontfaen. ('tfs oocl^geen ^vrcmd achter-docht 3 Dat die onder ons dit zocht3 SersJ te ft ellen in het <-vyerck^ Hadd' een ander ooghen-merck.) Elckjeen dan nJVas afgericht3 Om te ghe<-ven glans en licht3 Kleeren3 cierfjels3 njrèmdgebras, Èn <wat meer ruan noode trvas. tEerfte <W4S <~vol oVer-yloed3 ^Maer het het&e boet op boct3 ■dis de Bruyd3 ^oltrotfpyens luft3 ^V« bycans wvos toe-gemft. ^iier dan zijnde ftaegh <-verftelt9 4ls 'tckheelnrvax uyt-getelt3 $n3 al docht icknoch zoo zeer, Poor dees Bruyden hadde meer 5 *fycht mijn handfchoen} toteenpand3 jn uyy teer3 en njafte hand3 Jn uyyfterckzberuyaerdejchoot3 -Daerghy zlals inyzgrfloot j |
||||||
|
Vdcr deplaetp rvvas ghckeurt3
Voor hetghcen zpn zijn verbeurt. Ander minnen lemmery3
Zoentjens.geyle rvoddery: Maer njymneerhet <~uykrt bekent3 Dat ditff>celtjen nJvas ten endy En dat njoor die ho'oghHfu bien3 Onzen ifyt-roep zougefhien $ üiicht3 <~vVat zoeter aerdïgheyd* VFas^t al3 datghy op ons lejd3 Watgemtchte3 <-vy&tgel<ich3 jQuam-er doen aldoor den dagh. èlckjennjyiert daer zpet-bejyyaert^ nAls gby docht et3naer ^ijn aerd3 Alsghy dochtet3 dat hy t^u , TSesï danfhudden tyt T^n mou.
Maer3och armen! lieffte Nicht3
Hoe ontnuiel u dit zpo licht? (rtiy, Neef, dees hand-fchoen blijft by Of ghy moet ons maecken bly, Met een veerf ken op zijn maet, Dat op defe hand-fchoen flaet. Wel hoe dus3 bezette Maeghd, Diens vernuft my zoobehaeghd3 \jfs 't uyy oordeel, of is 'tgeck^
Zoet njeryyijt'-van zy>lck^gebreck^. Dat icJ^nochtans niet en acht3 *~By uw zoet rvvelfyrekgns kgacht? Neen3 dit laetsl en houd kkpiet3 \ Maer kkjichte3 datghyyet3
L 2 Hek
|
||||||
|
Hebt gehoor^ een <wttér-mdel3
TJan de ZeeufcheNachtegaei. 'Dat kkJUcr oock^ met get^tngh3 2jm doen hooren mijv gczangb: Dat kk,, ds eenJchorre gans, Onderfmpaenen, onder mansy |
||||||||||
|
Onder prlefters, als eenleec^
Zou doenjchetfren mijngequeeck^. Wel Nicht, daer is oocksvyat <vanr Als 't nuyeder blije ken kan: Nochtans "Ztetghy oen deesten\, Dat ickgheen Poet en ben.. Spe&metu.
|
||||||||||
|
GAL MD IC H T
Ofte
Minnaers Klachte over de vvreedheydt zijner
Beminde, van hem langhe ter eeren vervolget.
GOdinne, .diedu plegt in dit groen woud t'herbergen, bergen.
Die fonder tonge ipreeckt, end van verr' hooit, ^verhoort. K'en kan mijn iwaer verdriet niet langer dy verbergen er gen. Om van dy raed t'ontfaen dus bid ick hoor't. ick. hoort. Ick w7ordmet grooten druck in mijn gemoed beftreden, reden? Ey lieve wil mijn cruys end rouwe iaën, <vvelaen. Sp falftu ecnichfins mij n treurich hert be vreden, njreden. Maer weetftu wat my quelt, oft brachter aen? temen.
Wel aen dan raed wat ift? d'wijl fulcks is dijn beliefte. liefde., Och ja der Liefden pack valt my te fwaqr, t'es nuyaer.
Dat hebftu oock gevoelt doe "Van öp dy verliefde,. liefde. End 'tgebercht klincken deed door zijn fchrey-maer; ej r/taer.
Hy had dy nochtan s lief, du waerft al zij n natrachten achten. Doch waerom creech hy noyt van dy folaes? o laes l
|
||||||||||
|
of
|
||||||||||
|
Of was hy veel te fbt van een troofl; te verwachten nwachten*
Die daer 'TQ.mJfus fchoon lief had end was? den dvvaes.
So falmen niemant dan voor fick te hooch begeeren, eeren.
Maer nemen zijns ghelijck van macht ter echt. te recht.
Dies fietmen menich Man van zij n Vrou o verheeren, beeren.
Die om de wante trout een Dante flecht. te pek.
Maer konncn hedenfdaechs in liefden wel becleven terpen.
Die hebben geit noch goet, end zijn oneens? 6 neens.
Doch lullen e venwei ten ee-ftand fick begeven even.
Die beyd' juyft niet zijn in 't goud getal eens? at eens.
Ick heb vercoren een de ailerhupfte Vrouwe* owuvel
O neen sfQais niet oud, maer mijns gelijck. gelijck.
Wat dunckt u lal ick haer niet blijven ft eeds ghetrouwe? ttom/ve»
S'is fchoon, s'is goet van aerd, end deuchden-rijck, en rijck*
Ia. Maer s'is my te wreed, acht gants niet wat ick kerme, erme*
Aenfiet perfoon noch gift,geflacht noch bloet. och bloet 1
So ipreeckt fy ,oock wanneer ick haer den fin verwerme, nj-perme.
Haer ïmeeek' end ieg,mijn .trooft,mijn Lieffte goet, te goet.
Hoe? ben ick dan te goet dat ick haer aldus vleyde, leyde.
Die ongenadichlijck my blij ft fo hert? fe herd"t.
Du raedft mv dan dat ick \ al lijd' en trooft verbeyde? beyde.
fcylaes! dat doe ick lang, \ welck my feer fmert.; Eerfrert.
MiiTchien ift dat fy denckt dat ick haer niet en meene, eene.
Oft dat mij n Liefde niet oprecht en is? f en is.
Wat helpt haer doch dat ick dus lang mijn crtiys beweene^ weene.
Ift een proef om van my te fijn ghewis? he n/pü.
Wat iffer in de Liefd' doch foeter dan 't vercrijgen? irijgen.
Wat hoeft hy die'r fo lang na beyden moet? den moed.
Welck is der Liefden fiel? wil my dat niet verfwij gen, ftvijgen.
Wat ift dat 't houwelick meeft maket goet? bet goed.
L 3 ' Hos
|
||||
|
Hoe fal een Minnaer trouw des clapperS tong vermijden? mijden.
't Is recht,want m'hedenfdaegs gants geé trouw vindt, rouw y'mdt.
|
||||||||||||||||
|
Wat moet hy doen die hoopt lick eenmael te verblijden!
D'aenhouder dan in 't left noch overwint, ijerw'mt.
|
i-j
Lijden.
|
|||||||||||||||
|
ier^ven.
|
||||||||||||||||
|
Wat doet d'oprechte Liefd' wel altemet bederven?
Ia brcngtfè menichmael geheel te nijt? de nijd.
Vriendinne, meenftu dan dat ick fal vreuchd verwerven? erven.
Vreuchd erven van mijn Lief? du noemft geen tijd. een tijd.
|
||||||||||||||||
|
trouwen.
|
||||||||||||||||
|
Mach ick my op die hoop dan vaftelick vertrouwen?
Maer 'k forg al dat haer Liefd' my miffen fal. s'en fal.
Hoc kan ick mid'ler tijd my in haer hert behouwen? houwen.
O fulcks gefchiede (Maeght vol wijf heyts) al. ey 't fel.
So fal met een den rijdt 't quaet achterclap befchamen, Jchamen.
Endleeren dat ick haer alleene meen. nem'een.
G od geve dat wy lang in vreuchden leven t'famen, <mxn.
Van finnen end gemoet voor end naer een. nae reen.
'k Heb allereerit begoft, 't is recht ick eerft vol-ende, ende.
't Sal mede worden tij t dat ick gae wech. gae nsvech.
Ickdenckdu befich waerft doen ick dij nftem bekende. kjnded.
Godmne> fo ick 't maeck te lange feg, gefeg.
Ick blijve t'aller flont uw' Dienaer feer ootmoedich, mocdkk.
O kint des lochts end tongs, in dijn praet-hof. met-hof.
Dy danckende (mids dat my fulcks gebeur voorfpoedich) fyoedicb.
Voor dij nen trouwen raed, voor trooft, voor lor. oorlof.
|
||||||||||||||||
|
p.r.1.
|
||||||||||||||||
|
TAFEREEL
Van de
L I E F D E
Die a>an ft kennen nvyilt, d&Lïefd' en haerghebreken,
Haer boogh, haer <zyer,en <-ulam, haerjchkhten en haerjïekgn3 Wat dat haer n/vezen zy, en wat dat zy begheert,
'Die lees dit, 't rvverthier kort 'm dit gedicht gheleert.
'tjs eengheniicht rvervult met droefheyd en met lijden s [tjs pijne geconfijt met zpetheyd en n/erblijden s Ben <~vvan-hoop, daer nochtans altijds gehopet <-uvert j
Een hope die nochtans deur hopeloofheydjmert.
'tjfs een gezicht en rouvv' njan ons <~verbren leven s \tJsftof, dat in de lucht deur <-vvmden <-vvert pbedrevett j 'tfsjcbild'rea in de rvloeti 't is willen, dom en blind,
önt-fvvarten eenen Moor, en grijpen naer de <-vvind,
'tjfs eenghe'-veynjighelack, 't ü een bedrouft mtfhaghen,: 'tjfs V hebben 't hert dooruvond, en nochtans niet te kUghen 3 't Js ^vverden als een knecht, inplaetjè *van een Heer 5
't Jsftefven allen dagh, en fierven nimmermeer*
* Jsjltsyten oen %ijn vriend depoorte ^van de reden, *Die dan by-nae heel dood <-van kranektè n/vert ^vertreden $ 'Defleutel toe te (laen aen zyne <-vyandiri ,
'Die licht'ückjdte ontfangt mttjchijn <~uan een '-vriendin.
1 Js duyfind qua en te lijen, om een zoef oogh tefielen j yjsfrifih zjju en gejond, den •zjeckaerdfijn tefyelen 5 |
||||
|
86
't Js recht een ambacht doen rvan ruleyen, met een kleed
'Van eyghen laeckjnfnaed,en heghen met meyn-eed. 't Js een deur-brandigb rvyer, met vveynighys om-toghenj 't Js een f boon(pel, njervult met 'ualjcheyd en met loghen ,$ 'tjs oorloob en besland,- V ü eenghenucht enfyijt s Een lang-gbedachtj een <-vvpordd<tt kort zijnd njeelbedffi. '\t Js met een cleyngelaet in ajreugbden breed te njyeyen, i Sn decken dan een ziel, die niet en doet als f breven-, 't Js een ztdckongheluckj-daer in men ^vvenfht, en bobM.s
Te queien zonder eynd , boe diere datmen 'tko&pt. 3t Jspays, een kprtepays, die asveynigh tijd zal blijven; Ben OorloghJïeeds bereyt tot ^vechten en tot küpoen: Daer hy die overwint, zjcb <vangbeen rwinjibedanckts
Die overwonnen is, de <-uoüe eer ontfanght. t Is eengroot mif-versïandderjongbeyd, die meerprijzen ■In dyzersJïeeds te zijn, als op de groene rijzen 3 Een onghemH ghedacht, datPwjjffelachügb beeft, 'Dat maer een een'igb dingh njeur al zjjnflojfen beeft. Kort 't,ü eenjeloerzy njol duchten, en ijoI <-vvenfchen 3 y Is kportjfe, 't ü een brand njanherjfen-ziecke menfhen. Wat kan daer meerder quaed zijn in dit aerdfcb gebowvv3 cAls datmen.tot zijn Heerenmee f'er'neemteenvrouw? ■Op dat wvv Ijert dan niet zich eenmaelmocbte zetten, VertWijffelt, onder 'tjockfvan zulcke dolle <%>vetten$ TjOo gby.my/vriend, gbdooft, 't beginjfel^vveder-fdet: :Leed-rvyezen.üeen drncf^ dat'vsel-tijds komt te hsU |
|||||
|
L D, %
|
|||||