|
HETTWEEDEDEEL,
OFTE
STEM
F «X ^ U: E
ZEEVS €HE
NACHTEGAEL
qHE^CJEMT
SEDEN-S ANG
éMst TriYikgk,
|
||||
|
<m *$$ *m 1®$ *m <m jg»
Hiergaetde Naclrtegael^tjthjlem y^athooigerdrayen^
Sn maec^doon Seden-fang, eenjders hartverheucki Om dan met jbet gëqueell'tgeboorte doen verfrajeii z5\£et aengename cunsJx en rede'n-rijcke deucht 3 A. R
<m> ^m w& *$$ •*$& üü üS~
|
|||
|
Tfyden-rijche Lejèr,
ALfbo de natuere vande Naehtegad fcéanicn ?s,dat zijn flenv
me d'eene tijt veel vanden anderen verfchilt, fomtijts leegh, fomtijts hooghfmgende; foo heeftmen goet ghe- vonden (overmits de groote verfcheydenheyt) de Nacbtegaelte. be- deelen,ghelijck hier vooren is ghefeyt: waer van, als nu aen V.E. Wert verthoont het tweede deel; alwaer de fternme-toontjes wac nooger uyt gefongen werden, (te weten, )leer(ame S eden-fanck,: om- hellende veel vermaeckelijcke feharp-finn-ighe gedichten. Voor- üementlijck int begin van óékn, dientmen- indachtich aen te ïtiercken, op de verfcheydenïieyt vande Gril/enjjvaet in lieffelijcke, endeaerdighe veranderinghen werden by gevonden: Iiifonder- heytmede op de Boeren-praet van Tttyrus3 en éMilibs: alwaer de gelegentheyt defes tijds treffelijck wert uyt-ghedruckt na de cuniï ^an Poëfie. Int gevolgh genaemt Vrincifus obfto,. Mitfgaders de no~ |t»>daer oock wat fonderling op ghedacht moet werden int leien des fèlfs. Als mede de navolgende bedenckingen,daer menichyui- digheftofFe in is, om de Lefer te verluften. Om voorder te co- ttïen, ftaet aen te mereken het Eer-dicht aende geeft-rijeke luffroti *obanm Qoonuns: ende wederom haer leer voor-trefFeiijcke ant- ^Voorde ofte teghen-gifte -r waer in de confï van foo een. Zeeurpys Vrou-verftant yder doet verwonderen. Daer is noodïch beooghtte zijn intghevolgh, eenaengenaem
^edt van Qiemon ende Nima3 off fbeten lach over de huyden- ^chiche weerhanen, waer in de veynfery fich behendich laet ** z hoo~
|
||||
|
hooren. Ten Icften wert dit tweede deel gnevoechlijek "befloten
met een ghedicht ter eeren vande Zeeufche 9(acbtejpel: ende ftenv gevers van dien; ende noch benevens een Eer-liedtaen de Zeeujch Toeten: mitfgaders de Afgllo-fiefi by Iurfvrou Joban»4 (joomans ghe- iT2&&t-} cnDeughs-lojf beydenter eeren van de Heer/. Qtts: ende ten leften cCB Maeghden-leffe; waer by dit felve ghedeekc wert gheeyndicht: met een hoope dat de Lefer fich wijder fal verlu- iden inde navolghende wercken felve; al waer 't verftant fal ghe- fcharpt blijven inde groote byfonderheyt van yder ftuek: ende dan met goet ghevoelen overdencken, dat dit eftcn.KkkfvorJfen ghefnorck is, maer een fonderling hoogh fchetterend gheluyd van uyt nemende noyt ghehporde tael. Ghy dan Lefer, denckc hier by dat de Zeeuwen niet herlTeloos en zijn, alift dat haerde grove dampen vande Zee, dickmael over't hooft vliegen^ noch- tans werden fy niet verftopt in verftandt: maer har-aeflumen veel meer, om dat fy 't voordeel hebben, van ovcrvloedighe open-gefonde lucht, ende vruchtbaerheyt haerder Ey landen. Hier mede wert de Lefer ghewefen, tot hoogher gheluyt van
defen cunft-hehbende DightegMl s die int leftc deel finghet H<?- riïrf-fwg. |
|||||
|
& RIL-
|
|||||
|
GRILLEN.
Aen den achtbaren, geleerden, Heer
TST'KVS SC%IVE%IVS.
i.
Eleerde man deur wien Apollo met de Mufen
jComt op den Leydfchen Khjn van Helicon ver* huyfen,
Oe derde,die den lof van Holland ioo verheft Dat haer gecroonde vlecht de woleken overtreft Tot noch twee, wekker naem de Maes verr'gaet vertellen Maer^om den jongden doet haer ftroom met tranen fwellen. öewijl ghyvaft verweckt uytdevergetel-vloet öe Graven van ons lant>en die weer leven doet, ^orac tot u ftout'lick in dees luchte tijt-verdrijver, öit grillich wan-geboort. O ver-beroemde Scriver ^ntfangtmeteen goet oogh^ende on verdiende gunft *-Htlicht,en ondicht werek; enfoeóteroockgeencunft, ^aer oordeelt aen dees proef, of uwe Martialis ™*et al te bot en boers in onie Zeeufche tael is. II.
J^ewijl de gheen die met my Iacchen,
jjüy 3 ledich op de ftraet gaen pracchen, ^ daer nae met den beek int nat ■**a bier en wijn haer fuypen fat, A Of
|
||||
|
2,
Of haren tijt onnut verdrijven
Niet dobbel-fteenen ende fchijven, Daer elck dan roept en .tiert om beft, Ick fchrijf, ick fchut, ick hout, ick reft, Of ander raet noch lichter boeven Haer ghelt vertuyflchen en vertroeven; Dicht ick dus nu en dan een gril, Als ick my wat vermaken wil : Sy vragen my, wat can't u baten Datghy umetdie grillen quelt: Maer datfemy gewerden laten, Ten coft gefonthey t, eer, noch geit. III.
Het een is goet, het ander flecht,
Het een is erom, het ander recht, Het een is foet, het ander ferp, Het een is facht, het ander fcherp, Het een is d waes, het ander wijs, Het een is fray, het ander vijs5 Hier comt van als wat uyt den hoeck^ Of anders waert geen grillen-boeck. IV.
Daer en is niemant in de ftadt Soo trots, hoovaerdich, noch foo prat, Als Hermen die , als wijf en man Nu treckt de befte cleeren an, Alleen den Kermis-dagh ter eeren, Gaet proncken met fijn quade cleeren. |
||||
|
£Meew is out tleftich jaer, en gaet een meyfgien trouwen :
Wel Fop, wat roert dat Li ? ten lal u niet berouwen.
Jordaen fit al den dagh en drinót en banquetteert:
Wel Fop, wat roert dat u ? tis zijn dat hy verteert.
hans coopt lant, en hy moet het gek op woecker halen:
Wel Fop 3 wat roert dat u ? ghy luk het niet betalen.
Schoon Trqntgie is beftruyft, en gaet van kindefwaer:
Wel Fop , wat roert dat u ? iy kent daer toe de vaer.
Geurt gaet altijt te gahV, of hy heeft felvergaften
Wel Fop 3 wat roert dat u ? ghy moocht thuys blijven vallen.
Maer u wijf is een hoer, en plant op uwencop ,
Twee hoornen op fijn Spaens: dat's u,dat roert u Fop.
V foon is dach voor dach aen'ttuyiTchen^kijven^vechten .•
Dat's Ujdat roert u Fopy wilt dien gaen onderrechten. V huys (laet in de Kaert voor d'onbetaelde rent:
Dats u, dat roert u Fop, gaet maect u daer ontrent. V dochter waer de bruyt veel liever nu als morgen :
Dat's u, dat roert u Fop, dat ftaet u te beforgen. lek can noch thien-mael foo wel feggen op de ry ,- Maer Fopy of het u roert,of niet, wat roert het my ? VI.
Nuhoud'ickfeker, fonder lieghen, Dat koeyen connen leeren vlieghen3 Nu een foo dicke,fware man Soo lichten voghel werden can. VII. '
'Pier vrijt ons buer-meyt langhe Lijs,
^at dunct u 3 is hy oock recht wij s, A 2 Dat
|
||||
|
Dat hy int fchoonfte van fijn jaren
Hem met datleelick vel wil paren ? ïae maer al is Tier jongh en fray, Hy denct, Lijs en heeft kint noch cray, Sy heeft veel ghelts en groote nering, Dat meer is 3 ly heeft oock de tering. VIII.
Ghy Moyaert legt en fingt vaft hier en daereen gril,
En maecl: deluyden wijs,die't maer gelooven wil, Dattetuw eygen zijn. leken fegdaer niet tegen, Ghy hebtfe doch gecocht, en voor u geit gecregen. Soo is u eygen oock umuts, u mes, u broeck,- Soo can u eygen zijn, wijn, boter, kaes, en koeck. Maer, Moyaert, dit is w7aer, datfe foo van u pen zijn, Als d'eyers die ghy coopt oock van u eygen hen zijn. IX.
Die meefter Geurt, die noyt geprefen was
Omdat hy cond'de coorts genefen ras, Maer daerom was deur al de ftadt vermaert Om dat hy 'tvolck foo haefl: hielp onder d'aerdt* Is nu gemaeckt graf-delver inde Kerck; Valt dat niet wel ? hy doet fijn oude werek. X.
Die goede lack, die goede Jan,
h hy niet een ghelukich man ? Die goede fan, die goede fack, Mach hy niet leven met ghemack ? |
||||
|
Want hy en arbeyt, noch en ploeght,
Hy heeft met ruft wat hem ghenoeght, Hy wort van coft en cleer verforght, ■ Heeft hy gheen ghelt, hem wort gheborghtj Maer daer hy meeft gemack aen vint, Sijn wijf draeght nu het derdekint Sonder dat hy't hem onderwint, Of eenichfins wil trecken an; Is Jan niet een gheluckich man ? Die goede lan, die goede fack, Mach hy niet leven met gemack ? XI.
Te nacht doe wy vaft droncken vol en dol,
Doe de wijn was gheclommen in den bol, Seyd' ick, ghy fout tot mijnent comen eten j Dit milde woorten hebt ghy niet vergheten, End5 op mijn ham wel icherp ghewet u mes, En dorftvergaerttegen mijn Rijnfchefles. Maer neen, 'k en houw gans niet van fuicken gaft, ^ie veel te nauw op droncken woorden paft, XII.
k En heb in u ganfch geen behaghen,
k En can nochtans niet van u daghen, En my en comt niet in den iin Waerom ick u niet en bemin; Dus wilt geen ander reden vragen, * En heb in u ganfch geen behagen. |
|||||
|
Aj
|
|||||
|
6
XIII.
Ick foeck een foete meyfjen naer mijn fin, Daerickop fetten mocht mijn'foete min; Ben meyfjen niet van coftelicken toy, Maer ongehultjen fonder cierfel moy. Die melck ofroomuytaerdefchotelsreyn, Meer acht als Spaenfch banquet3ofmarfepeyr»j Die niet en rijt in rofbaer of caros, Maer wandelt op haer voetjes naer het bos, Daer fy met my hetminne-grafje knoop, En dan eens om de boomen hackje loop; Die niet en fmijt,al Werd fy eens ghefoent, En met een tweede kus haeftfy verfoent; Maer d'opgeproncte, lecker, trotfe Ioffers, Die laet ick voor de hooffche ruyge doffers. Xllii.
Kent ghy dien dollen droes met dien gecrolden cop,
Mee dien nieuw-fnuften hoet3 en veder-bos daer op, Dien fnorcker die foo breedt gaetfwaeyen over ftraet, Die mettetmes op fy altijt van vechten praet, En van fijn vromicheyt foo wonder veel vertelt, Als ofhy had Ducdalfghefiagen uyttet velt? Voorwaer ten is niet wel te fien aen fijnen neus., Al fchijnt hy nae'tghewaey eenRoeland^ofeen Reus, Thuys wort hy van fijn wijf gheringelt als een kint„ Hy waft, hy dweylt de vloer, en hafpelt wat fy ipjnt XV" .
Ghy fegt, wat fchrijft ghy defe grillen ? Schrijft wat dat weerdich zy geprefen. Mae*
|
||||
|
Maer vrient wilt hier u hooft van ftillen,
Öat prijft men, maer dit wort ghelefen. De befte boecken blijven legghen Onvercocht , foo ift nu gheïtelt: DeDruckers winnen, foo iy fegghen, Aen Vlefpieghels 'tmeefte ghelr. |
|||||||||||
|
XVI.
|
|||||||||||
|
Vop vrijt, en heeft fijn fin op rijcke Griet gheleght.
lae top, dat hebje wel, ghy zijt voorwaer niet flecht. Maer Griet wilder niet aen, f'en hoort naer gheen gheipreck, Sy ibeckt een jongher man ; Griet en is oock nietgeck. |
|||||||||||
|
XVII.
|
|||||||||||
|
j Potsmartel taft nae 't mes, en dreyght my te deur-fteken
Wanneer ick van mijn fchult om ghelt begin te lpreken. Maer loet. Totsmartel»foet, en weeft niet onverduldich, kk fèg, ick ken, ick roep, ghy en zijt my niet Ichuldich, O kale vliegh , van u en is doch niet te halen. AJie noem ick fchuldenaer, die de fchult can betalen. XVIII.
totepp roemt dat hy fijn vaer ghelijcT: van handen,
Sijn bef jen van voor-hooft, en fijn moer van tanden ~'jn groot-vaer van ooghen, fijn oudt-oom van baert. Maer foo hy in als naer fijn voor-ouders aert, ^°o is Louw, alle ding op't ghelijcken ghenomen, van boeken, verekens, honden, enravensgecomen. |
|||||||||||
|
tA -f 'Robijn
|
|||||||||||
|
8
|
||||||
|
XIX.
|
||||||
|
Hgbijn ghy roemt u feer3 en fegt met ftijve kaecken,
Dat ghy, als ghy maer wilt, wel cont goe verfen maecken, Maer ick legg3 u, Robijn 3 die verfen maecken can, En nochtans geen en maect, dat is een dapper man. XX.
Jordaen, ghy zijt een harde drijver,
In al de ftadt en is geen ftijver :
Heeft yemant een verwert crackeel,
Ghy drijft het deur} of half 3 of heel.
Een hylick dat niet voort en wil,
Een buyr-twift om een goot 3 of ftil,
Een coopmanfehap die fteech blijft ftaen,
Ghy drijftfe datfe voort moet gaen.
Van vré, van crijgh 3 van't Land en Kerck
Al drijft ghy't yverich en fterek.
Voelt ghy u dan niet cloeck ghenoech,
Ghy drijft het op een and'ren boech .•
Maer ghy en zijt niet wel gefint
Als ghy niet wat te drijven vint.
Doch als u daer toe ftof ontgaet,
Weet ick u noch tot drijven raet.
Ghy cont altijt eendrijver blijven,
Als ghy maer verekens wilt gaen drijven.
XXL
Vloor ruy<5r. altijt nae mofqueljaet,
En volt van reuck de heele ftraet, In
|
||||||
|
In een yvoiren doof ken net
öraeght hy akijt feer fterck civet. Maer waerom ïft, dat hy dat doet ? Waer toe foo veelparfuyms ghebruyct ? Het ichijnt datter watfchuylen moet : Hy ruycl: niet wel 3 die altijt ruyct XXII.
By 'tleven van haer man was moy'eéMay berucht
Datfy was,nietvanhem,maervan haer knecht bevrucht: Sy trouwt de knecht, lbo haeft haer man was overleden. Is dat niet claergenoech de hoerery beleden ? XXIII.
OWdrinckt altijt alleen uyt fijnen eygen beker,
Hn wilt nietdatmen dieaen yemantanders gheeft. öenct niet dat hy daer toe te trots is; neen hy feker. Hy weet wel watterfchort, en toont hem leer beleeft. XXIV.
Claer , op een aenficht verrompelt en out
öraeght een perruyck foo geel als gout; £n fweert dattet is haer eygen haer. Sy heeftet gecocht ,• ift dan niet waer ? XXV.
^c^heeftint dichten groot-vermaecken, ^at liet hy niet om geene faecken,- ^aer laet fijn verfen nïemant lefen, ^m geen Poëet ghenaemt te wefen: |
|||||||
|
Soo
|
|||||||
|
B
|
|||||||
|
10
Soo is hy tfamen wijs en geck.
Is dat niet een Poëten treek ? XXVI.
Ten waer niet mogelick voor yemant foo te maken,
Dat Grollaert al fijn doen niet leppich en ibu laken. Weeft zedich, milt, beleeft,cloeckmoedich, onbevreeft, Godvruchuch, nuchter, wijs, ten helpt niet by die beeft. De deucht dient hem tot fpot, gelijck de boofe fpinnen De bloemen tot fenijn, daer byekens 'ifoet uyt winnen. Hy weet altijt een lack j die valfche lafter-mont Grijnt.gnort, baft, fchent, en fcheurt, gelijc een bitfich ho Harnas, noch fchilt en helpt tegens fijn felle fteken. Maer geenfins waer hy wijs, die dat ibu willen wreken • Dat doet hy felfvooru, fijn nijdich hert hy knaegt. Tis een ellendich menfch,diengeen menfeh en behaegt. XXVII.
Ghy zijt wel proper in al u dinghen,
Proper in'tfpreken,proper in'tfinghen, Proper van aenficht, voeten, en handen, Proper van oogen, neus, en tanden, Proper van cleeren, kouflens, en cragen, Proper van riem en ommeflagen, Proper van fchoenen , linten, en canten, Proper van mantel, hoet, en wanten, Proper van hayr, van baert, en knevels, Proper van Iporen , en van Hevels, Proper te peerd', en proper op (chaetlèn, Proper in't kolven, proper in't kaetfen, |
||||
|
Proper in al u doen en laten,
Proper int wandelen over ftraten, De handen in fy als een coper-potjen, Voorwaer, ghy zijteen properfotjen. XXVIII.
heyn toont dat hy fterck van geloof is,
Hy vrijt, hoewel hy blint en doof is. XXIX.
E/j, out en rijck, trouwt een jong man,
Die niet en heeft, noch om noch an. Soo vvert E/x, nietuytliefdes-luft, jMaer om den armen coft ghecuft. XXX.
Die neef die u foo ftrijct en ftreelt,
Soo nij ver doet wat ghy beveelt,
V alle Kermis noottegaft,
Die alle jaer daer wel op paft
Dat hy u fent den nieuwen moft,
Caftanien3 vijgen, vaften-coft 5
Meynt ghy s o oude flechte bloet,
Dat hy dat al uyt vrientfchap doet ?
Hy clouwt u om ugroote ghelt,
Daer op4s iijne fin gheftelt.
De mont fpreett menich vriend'lick woort j
Maer 'thert feyc, Tayert,fteect de moorc.
|
|||||
|
B 2
|
|||||
|
J2
XXXI.
Al heeft Ghïjs een huys dat nieuw is en flerck, Hy heeft altijtmetfers en timmer-luy int werck, Hy vint altijt wat te maken offte breken, Dan is hier een fteen, daer een planck in te (leken, Een ribb' in de folder, een tegel int dack, Een bordtin de kelder, of een brilop'tgemack; Niet dat Gbpjs geck is, of fijn geit wil verquiften, Want hy wel vreck is, en pad het in de ki ften, Maer om dat hy de luy, die ghelt te leen begeeren, Mach feggen, lek timmer,en mach geen ontbeeren. XXXII.
Lijn wenlcht met al haer hert te zijn ghetrouwt,
Dries feyt, fy is voor hem al veel te out, Maer Tier dattet recht fijne gading waer Indien fy hadd' noch drie-maelfeven jaer. Soo comt de floor te laet, en comt te vroech, Voor'Dries te out, voor iHer niet out ghenoech. XXXIII.
V^eufvvijs weet veel van de Kerck te fegghen,
Hy wil de Schrift op fijnen duym uyt-legghen, Daer op fcherpt hy fijn fpits-vindich verftant, Men weet geen vieriger Contra-Remonftrant, Hy botte-muylt Arminianen,Papiften, Slingert om fijn ooren Doopers, Martiniften: Maer voort zeylt hy met een heel ruyme fchoot, Al wat hycan haecken fleept hy in de boot. Hy woeckert, hy muyt, hy belieght} en achter-clapt, |
||||
|
Hy bedrieght, hy lorrendraeyt, hy fmockel-tapt.
Wel hoe ? fou die man diefoo brant van yver4 Die foo teKerck loopt, die noeftige drijver, Soo ongerechtich en liefdeloos wefen ? Soo heeft hy de Schrift wel verkeert ghelefen. XXXIV.
Jaeps nicht was cranck , een oude rijcke vrouw,
Hy fcheen bedroeft, hy mae<5te grooten rouw, En dé beloft, mocht iy noch blijven leven Hy fou de buyrt twee tonnen Pharo geven. Decoorts houtop, fijn nicht begint te ftercken, Nu vreeft faep noch haer goet foo niet te erven? En looft de buyrt, comt maer fijn nicht te derven, Een half laft biers, en daer toe een vet vereken. XXXV.
Waert ghy Raetf-heer, fout ghy noch wel geck zijn?
Creegt ghy veel goets, fout ghy al mé vreck zijn ? En ftierf u wijf, fout ghy alweer trouwen ? Coft ghy nu land, fout u nae niet rouwen ? Dus vraegt ghy veel van onfekere faken j Maer wat weet ick , hoe ick't dan fou maken ? Meynt ghy, datmen't al van te vorencanweten ? Segt j waert ghy een vereken, wat fout ghy dan eten? XXXVI.
Floor fegt dat ick dicht verten fonder maet.
Wel Floor, dit's nieuw, dat ghy van verfèn praet:
Wilt ghy u nu het dichten trecken an ?
B 3 Loop,
|
||||
|
i4
Loop, dronckert, loop, en licht een volle can.
Ghy dicht wel me, maer tis een ondicht vat,
Op dat u niet ontleeck het lieve nat.
Ghy maect oock wel van maten wat gewacht
Maer tis als ghy fit in een bier-gelach,
Of lapt int lijf een maetje brande-wijn
Dat ftreke-vol moet totten rande zijn.
Of ick dicht Tonder maet, wat roert u dat ?
Ghy volt, Floory fonder maet u droncken gat.
XXXVII.
Vrouw Lierlauw is heel droevich, en claegt
Dat fy haren man niet meer en behaegt, En dat fijn liefde gantfch is vermindert j Sy can niet bedencken wat haer hindert. Maer lieve LierUwvv,fwijgt doch al ftil, Hy plach u te fien door een liefden-bril. Maer ghy hebt fijnen neus foo fcherp gefnoten, Dat nu den bril daer af is gefchoten. , XXXVIII.
Coppen, tis niet lang geleden, dat ghy niet veel geïts en hadt,
Doe waert ghy foo mild en luftich als de rijcfte van de ftadt: Alledaegh wierd aenu tafel, met veel vroiickheyts,gebraft, Vwe buyren,engoe vrienden waren meefi: by u te gaft. Dies fy wenfchcen altefamen dat ghy worden mocht foo rijck,
Dat u renten mochten wefen uwe mildicheyt gelijck. Tis gebeurt nae haer begeeren, en in eenen corten floot Was u broeder.en u füfte'r, en bock al haer kinders,doot Met
|
||||
|
r$
Met noch mcnten^ende neven.Doe quam met een volle vloec
Tfamen in u huys gedrevé al dat geit en groote goet. (vreck,
Maer u vrienden lij n bedroghen ; want nu fijt ghy icherp en En in plaets van haer te nooden lijt ghy felve groot gebreck. Tot rauw ipeck en paerde-boonen knaegt ghy eenen roggen korft, (dorft. Voor de leck're Rij niche teughen laeft fchoon water uwen
tGaften nooden is vergeten^en als ghy eens gaet te gaft Vort by u twee heele dagen op dat goede mael gevalt. 'tGelt verfpaertghy alfoo gierich^en vergaert het in de kift Dat ghy (elf niet min den rijcdom als u oude vrienden mift. Sy^orn dit te wreké, wcnfchë,dat ghy crijgt noch eens fo veel- Dan fult ghy,uyt vrees van eten^binden toe u eygen keel. XXXIX.
Teun, fat en vertelde met beclach
Aen Goris, dat al haer ouwe karen,
Daer fy kennis mé te houwen plach,
^ïu al te mael gefturven waren.
Dattet voor haer was groot befwaren
Soo haeftfy een vriendin had becomen
Dat die terftont haer wierd benomen,
Doe weende iy met warme tranen.
Maer Goris, nae trooftelick vermanen,
^eydehaer; Nu Teun, wilt droefheyt ftaecken,
En comt met mijn wijf nu kennis maecken.
XL.
j °rden reyfde naer Amfterdam te mart
Met eenftijve beurs 3 en een moedich hare, B4 Om
|
||||
|
I6
Om alle coftelïckheyt te coopen:
Daer ging hy alle winckels deur-loopen, Hy dede langen filvere Lampetten, Vergulde Schroeven,goude Brafleletten, Groote Diamanten van veel caraten, Die keurde hy nauw voor deur op de ftraten, Hy proefde Ringen, of f'hem oock paften, Hy fach Fluweelen, Satijnen, Damaften, Turckfche Tapijten, Milaenfche neer-bafen, Schoone Porceleynen, Veneetfche glafen, Spiegels van Ebben-hout, Brand-yiers wichtich, Copere croonen groot en opfichtich, Hy taelde naer vermaerde Schilderyen, Van de befte meefters van d'oudetyen, - Van Lucas van Leyen, of van Mabuyfen. Naer lang geloop door veelderley huyfen, Naer dat hy3t al deur-pluyft en beknoeyt had, En twintich winckel-knechts vermoeyt had, Raet wathy cocht, die finnelicke f orden i Vier houte lepels, en fes tafel-borden. XLI.
Het fchijnt dat Signoor feer fterck moet handelen,
Naer dat hy noeft over ftraet gaet wandelen : Hy treet de Kay heele dagen plat, Nu ftaet hy en fïet by een droogh vat, Dan by een block wijnensen'tloiTen van fchépen, Hetgraen fiethy ftorten, de balen flepen, - De Schippers vraegt hy, watter comt uyt zee, Of de Weft-vaerders noch zijn op de ree, |
||||
|
17
|
||||||||
|
Hoe dattet ftaet met de vin demi;
Vlaeckelaer vraeght hy naer wilfel en premi • Op de beurs treckthy uyt fijnen fack Veel brieven, die leeft hy met ghemack.; Dan gaet hy dringen deur alle hoecken^ Quanfuys om coop-luy of boden tefoecken: Hn als Signoor foo een ront jaer ghegaen heeft ^eet niemant dat hy oyt party ghedaen heeftj Henich goet van weften of ooften gecregen, Geladen, of in de waedi doen wegen, wel waer toe dient dan al fijn getrantel ? Signoor draeght tepronck fijnen moyen mantel. XLII.
Ghy Lefer acht ick, foud wel willen
bat ick noch meer fchreef van dees Grillen. Maer neen. dit geef ick u voor'tlefte: Öe cortfte d waefheyt is de befte. |
||||||||
|
BOERENPRAET,
Na-gebootft op Firgili/, Tityre/u patulas.
Tityrus. Melibé.
Me. •~>| Hy Tityr, leght hier plat onder de beucken-fcheemy
\~Y Enfluyt een rvrolickjiedt, op uwen Herders teem: Icl^ballingh, die ^verlaet mijn njrienden ende maghen,
"trloopen uyt mijn landt3 weet niet te doen dan daghen. C chj,
|
||||||||
|
■
|
||||||||
|
i8
Chji leujtch, leert het Wout, en *t groene loofsgedril
V^-bootfen, uwenfangh wan de fchoori\Amaril.
Ti. Eengoet Heer, Melibé, befcheert myditgoet leven:
Hy blijft alt ij t mijn Heer, dies f al icl^dickvpüs geven
1>e lammers uyt mijn k°y te/lachten opfjnfeeB.
Deur hem gaen.fooghyfiet^ mijn cudden onbevreefl,
Hy maeckt dat ickfloo vry mijn moefel mach doen Joelen.
Me. Jckjjoor u,fonder nijt3 maer vvelmet wonder, quelen.
Dus f Ui daer 't heele landfoo bijBer ü ontBelt ?
Siet my, hoe ic/^dus werf, mfmoedich, deur het welt
éMijnfchapen drijf T>ees oy, die ickjvaïi trec^s mpt hijghen,
MoeBjuyB, gins op de wech, intjlijcl^ twee lammers crijghen}
En die ben ie ^ foo quijty de hoop wan mijn wervoet.
'Dit naeckend' quaet ü my, VVaer ic^gheppeeBfoo wroet,
Wel menich-mael beduyt, deur 't craffen wan de raven»
T>eur 't huylen wan mijn hont,fijn wroeten, en fijn graven.
Me. Maer wieü doch de Heer,dieghyfoo[eer werheft ?
Ti. Tü een die alle lofingoetheyt overtreft,
*De Heer wan dit gheppeB» enfegen-rijche landen.
Hier mach-men weylichgaen door weghen, en op/lranden;
éftien weet hier wangeen crijgh, noch roovers, nochghewelt,
Soo haesl de morgen-rood' ontdec kt het groene welt
Laetmen defchaepjesgaen 'tbedaude gras afknerfen^
En uyt de middach-fon aen beeckjes haerwerverfen
Belommert wan 'tgheboomt, en claer als criBalijn,
*De melckheeft hier een geur foo lieflkk^als de vvijn,
Of hoe heet datfoet nat dat wy eens tfamenpepen
Aen %ee, daert wasgheslrant uyt de werdroncken fchepen ?
Die draghen wy tecoop ter naeft-gekghen fté
En brenghen dan een bant wol witte duyten mè.
|
||||
|
i9
|
|||||
|
Vlier leeft men n>ryen *vrattc^y men hoef er niet tefchromen
"Voor 't onbermhertich ijolck^ die met een ftocxken comett
En lef en u daer ruoor eengroot befc breven mei.
Me. Daer dat njolckjveel <verkeert, daergaetet felden wel.
Ti. Tü hier al eens ghefint, men weet <-van gheen crackeelen9
Ofcomter vvatghefchils, ons Heer wet et teheelen
Hy is totons gheneyght, als ij ader tot fijn kint,
Hy pvort njan ons ghevreesl, maer wort noch meer bemint,
Me.0 wel gefegent lant en luyden daer ghefeten l
O ghy gheluckich manl dl fijn nu haeH<-verft'eten
V daghen, en de loop <vant fes-maelth'iende jaer
'V 't hooft en baert befiroyt met flver-Verwich haer,
Ghy mooght u levens endt af fijt en met ^vermaken,
ZJ <i>ee en hoeft ghy niet <x>oor dief of Wolf 'te Waken%
1)e logge Roeyen gaen tot aen de kpieh int gras,
Een rijc ken oegü <-oervolt ufchuyren met ghevVas,
Ghy, neer-gefireckt int groen, hoort ruyffchen deur de blaren
be beeckjes die wel eer der maechden fbieoels Waren\
£> oe ghyfefrü njan jettcht gingt leyden naerden rey.
Ti. Daeromfaloock_de Maes eer zjjnderojfen wey,
Ve Cabbeljaufal eer int groene coren Jfiringben,
£ er fal de CN^achtegael op noortfche dippen ftnghen,
be Leck^fal laven der ^verbrande mooren dorfty
&er ick -vergbetenfal dien goeden Heer en VorB.
^le. ^Maer vvytoch arme lny,vvy moeten heen gaen dvvakn
ver njan ons njader-landy en leeren ^vreemde talent
Een deelgaet over lfyijn) naer den hooch-duytfchen Meynt
veel naer de grooteftadt deur-fneden <-uan de Seyn>
^-en ander over zeei daer de "tool-rïjcke Tïritten
*&n d'ander ppeerelt afgkefneden} mreedfaem ftten.
C 2 W*»
|
|||||
|
2,0
Wanneer, o goede God, wanneer fal bet ghefchien
*Dat Wy ons lieve land eens weder fullen f en f
En komijn cleyne but3 maer aengename woningh ?
1>ie kornet meerder ruH, dan offkkyvaer een Coningh*
bewoont heb, maer die nu , eylaes! af-branden fal,
Off dienen rvremt ghefbuysnjan ruyters moor een fi al.
Sal dan de grove £Mof dit fchoone landbefayen.?
En fal de ppreede Wael dees njrucbtbaer ackers mayen ?■'■
Siet wat de droeve tvviB aljammers heeft ghepprocht,
Waer haet, en fucht <%)dn ftaet ons burgers heeft ghebrocbt,
lae, Melibé mochtwelfoön><et fijn braecfa mijfen,
Enfnoeyen het geboomt. W7at fcheelt het <-uan mijn giffen .?
Tü moor een rooVers bant, ojf<-voor den noorden wint
Tïat icJ^ met CoH'lick^fruyt mijn boogaert heb geint.
Nu gaet, mijn fchaepjes gaet, die eertijds VVaert mol weelde^
*T>oe ineen claver-wey mijnfluytjenmoorufj)eeldey
1>aer kl^ghedolden lach, en onder 't ruygh gewaey
Van wilgen, fach met mreucht mijn cuddefrü enfiaey.
Maer dat ü uyt: nuftaet wat anders ons te Wachten.
Ti. Chy mocht ppeldefe reys noch hier by my mernachten.
£Met nieupp-gevronghen kaes^en eyers merfch geleyt,
En peeren man den boom, fal 'f mael haeH zjjn bereyt.
Siet hoe den avont-roock^ defchouwen uyt gaet treeden»
En de gedaeldefon defchaduwen doet ree ken.
^befchapen fullen vvy op-fuyten in den fal •
Wie weet 3 wat ons den dach manmorgen geven fal.
H.V.D.
PRIK-
|
||||
|
2,1
|
|||||||||
|
PRINCIPIIS OBSTA.
|
|||||||||
|
GHy die in u bedrijf wilt leven nae de reden,
Ey ftelt op dit gheficht een weynich uwe ichredenj Hier is een corte les; een les, die menich man Tot rufte, tot vermaeck, tot vrede dienen can. Eerft, foo u jeuchdich hert is vierich om te minnen, Hn valt niet aen het werck met onbedachte finnen. |
|||||||||
|
Denckt
|
|||||||||
|
C3
|
|||||||||
|
2.i
Denc%vracgtJfiet,onderfoect,en pleegt geiètten raet.
Alft peert is opteloop,dancomtde toom te laet.
Indien ghy zijt gheneyght om haeftich uyt te varen, Hout als geduench wacht, en leertufoo bedaren, Weeft veerdich in de weerden dempt het eerfte quaet;
Alft peert is opte loop,dan comt de toom te laet.
Soo haeft ghy quade fucht voelt in 4e leden fpelen, En ftek gheen faken uyt tot hert en longher quelen; Verdrijft deZeeufchecoorts eer datfe vorder gaet,-
Alft peert is opte loop,dan comt de toom te laet.
Wat fal ick groot beflagh, en duyfent vreemde dinghen Vermenghen ondereen, en hier te berde bringhen ? Let in u ganfche doen, let op het eerfte faet,
Alft peere is opteloop,dan comt de toom te laet.
I. Cats.
|
||||||
|
Nopen.
KEes laeckt uyt alle macht een hof hem wel gheleghen;
En prijs! in teghendeei'fijn vvtjf een njuyle peyl. Ghyvraegbt vifet onfe Kees tot beydemach bevpeghen-t Het eem kocht hygeerni het ander heeft hy rveyl. Katrijntje vveygbert noyt3 en f et l noch blijffe ntaegbt\
Vraeghtyemant hoe het comt, üs dat haer niemant <z/raeaht, T An Grollaert drijft dejpot met allefoete dieren,
Hy wil noch echte ^ronVj noch jonghe dochter <v\eren • 1>ees
|
||||||
|
^Deeslste lijdich cleyn, en gene <veel te groet,
€en ander al te bleyck., te geel, te peer s> te root. Hyüde rvijsle nurcl^ <x>an alle fittere coppen> En noch weet Lijfje raet om hem den mont te fi oppen, Want alfie defen rvent maer njoor den fifiegelfet^ Byfvvijgt <van(londen aen geitje kjenpiJSe~bed, ^lhyrvraegt my watterjcbort, dat als ickju ghemoete
Ofoorlofrvan u neem^ u noyt met kuffen groete: Hoort Eh3ttsgeen <z>ermaeckje kyfien aenden mont 'Diegroot ^vermaken neemt te keffen haren hont. Souckt meyfjes -3 Aeltje mijl eenfieen uyt haren ring j
Och of doch eens de fieen uyt haren hotfem ging l T'V? meynt dat Fop de ^Alkumifi
Sijnghelt en goet om niet <-uerquis~i,
È» dat hy nimmer minden fal Die Steen 3 foo henbaer ofer al-y uie heeft rvoorvpaer hem gans <~vergis~ï9 T&ie heeft geheel end a IghemiH: tiy heeft, ghevvis, hy heeft de Steen, Jae heefter even twee <x>oor een. tyat lachje rvrientt ten isgheenraes, *^en eerften creegh hy in de blaes; ^W was <-uoor doen fijn tijt-ferdrijf *^en tweeden creegh hy op het lijf; ±>us creegh hy meer als fijnen vvenfch • Een üghenouch yoor eene menfcb. c4
|
||||
|
~4
Si mutandum emendandum.
Tledenckinve op een Schipman het vvelcke de Schipper het %eyl
overjlaat, endeaan de kant van de revier e daar het Schip over
vaart, riet , endeop het land een toorn ofte kercke daar
een weer-haan opfiaat, rf-c.
DEnherneLend'delucht verand'ren fteeds haar welen,
Na darter koude komt, of hitte op-gherefen . De menfch , die als een aap wil alles volghen naar, Verandert fijnen fin wel thien-maal in een jaar. Hy draeyt fich als een top, end' wend fich als de zeylen Aan dees,of gene fyê, end' meynt foo niet te feylen,- Is lofler als een riet, onfeker als de haan Die door 't gebied des winds dan dus^dan foo moet gaan. Dan wilt hy wefen dit, dan keert hy weer fijn finnen, Dan is hy tegens u, dan wilt hy u beminnen ,• Dan houd hy het met die, dan fiaat hy hem niet aan,
Dan neemt hy dit geloof, dan laat hy't weder gaan. Maar wilt ghy immers zijn verandert, end'geprefen, Verandert uw gelaat, leght af u fondich wefen; 't Verand'ren is niet quaad, wanneer ghy u van quaad,
End 'tgeen oneerlickis, bekeert tot beter ftaat. fmpar congrejfm,
DE Wijfe feght hy niet en weet,
D'onwijfe fich te veel vermeet; De proeve van dit ongh'lijck paar Betoont dat gheen van beyd'is waar, Maar
|
||||
|
*S
|
|||||||||
|
Maar d'eerfte wijs, end' wel bedacht,
Soo weynich van fich felvcn acht, End' d'ander ftout, vermetel, trots, Stuent op fijn woorden als een rotz, End' foeckt fich foo alleen den fchijn^ Maar d'eerfte foeckt alleen het Tfin. |
|||||||||
|
Qxve temen difjidas.
ALle liefti' die altemet
Met na-dencken word befmet, Kan niet hebben langhen duyr, Maar vergaat van uyr tot uyr. Als een vriend fijn vrient miftrout, Siet haar vriendschap ftrax verfiout, Want mi ftrouwen maeckt verfchil, End 'tverfchil breeéfc beyder wil, End des wils oneenigheyd Maaót dat hare vriendfchap fcheyd: Alfinen na lij n vrouw moet fien Moet de liefde verre vlien. Niet en worter leer gheacht Datmen houd van fchuld verdacht: Doch die met een lofle fin Woud verdacht eens anders min» «--en ghewis bewijs dan gheeft Dathyfelfs geen ÜefU' en heeft. Magiftrattmigerens audi ft) ju-
jlum & injuftum. pEn Rechter die wil hebben prijs,
r^Moet hebbe kennis,end fijn wijs; £>aar by foo moet hy hebben Macht |
|||||||||
|
Op dat fijn vonnis werd volbracht^
Rechtveerdicheyd ift derde goed Dat hy oock by hem hebben moet, Wantdees vereyfcht dat ongehoort Hy niemand ftraffe met lijn woord, Want als hy wij ft het vonnis al Daard'ander niet op fpreken lal, Al wijfthyrecht heelblijckelijck, Noch doet hy 't recht dan ongelijc. Natura fequitur fe mina quif-
que fux. GElijck de kruyden zijn van aard
\Terfcheyden die de aarde baart, Soo fietmen dat groot onderlcbeyd Is tuiTchen menfch, end menfch ge- leyt,
End dat fy volghen elck het zaat Daar yders een natuer op Haat. De eene van natuere draaft Naar hoogheyd, d'ander altijd (laaft, De een wil fterven in het veld, Een ander tot de vrede helt, De een moet reyfèn, d'ander fal Steeds blijven als een koe op't ftal, De een wil welen Medicijn, De ander wil een Leeraer zijn, D De
|
|||||||||
|
l6
De derde word een Advocaat,
Eens anders luft naar 't Coope gaat, De eene die wil zijn een boer, De ander haat hem als een loer, Een yder in fijn vverck lbo leeft Na dat hy luft, of onluft heeft. Een luft, of onluft die fich ftrêckt Naar dat hem lijn Natuere treckt. Quem res plus nimio deleffiavere
fecund<e,Mutat<e quatient. |
|||||||||||||
|
Doch als de kans hem tegen flaat.
End' al fijn voorfpoet haaft vergaat, Wanneer fijn naam, end eere breed:, End dat hy in ellende fteeci, Soo vallen al fijn fpillen neer, Hy is een flaaf, wegh is de Heer, Sijn goet,fijn moet,fijn trotfe geeft, Sijn hoogheyd iilèral gheweeft, Sijn fap is wegh,om dat de maan Van voorfpoed niet meer vol 'wil ftaan. Syncerum e ft mfï ^vas quodcmque
efftwdit amanim efl. T"\ïe goede wijn, of eenich nat
•*-^Wil tappen uyt een ftinckend' vat,
Die fal voorwaar van fulcken dranck Ontfangen weynich eer, end danck, Al is hy van coluere goed, Van rueck,end ooc vanfmake loet, Nochtans om dat het vat is quaad De guer, de finaac terltond vergaat. Wanneer een bouf, ofmenfche boos In handel,wandel trouweloos, Wil fpreken van de dueghd,of God, Het heeft geen val, 't fchijnt dat hy fpot,
Al zijn de woorden goed, de man Die maad dat niemand hebben kar In fulcke reden luft, offmaack, Sijn hert befmet de goede faack. |
|||||||||||||
|
w
|
anneer de maan in ons gelicht
|
||||||||||||
|
Ontfanghen heeft haar volle
licht, Dan zijn de oefters in de zee, De molfels, end de boomen mee, Vervult van fap.van mergh,vannat, Want elck alfdan fijn voetfel vat; Wanneer de ftralen van de maan AUenxkens meer end meer vergaan Soo zijnde oefters mager.teer, Haar lap is wegh,end 't oude fineer. Soodanigh ïsdemenfchemal, Die niet en weet hoe dat hy fa! Hem draghen of in teghenfpoed, Of als hyis verrijckt van goed; Wanneer hy is van weelde prat, En van fijns herten luften fat, Dan is hy in fijn wapens hoogh, Dan treed hy als een pauw int oogh, Dan is hy vol van pracht, end eer, Daa draagt hy hem gelijc een heer; |
|||||||||||||
|
Omni*
|
|||||||||||||
|
— 7
|
|||||||||
|
Omnia ajjentariis quajlus nunc multö
esï uberrimus.
|
|||||||||
|
WAar dat ick keer mijn felfs/of
wend, Mijn fchaduw' altijd na my rent, Wanneer ick fta, foo ftaat fy recht, Wanneer ick legh.fy legt ooc flecht, Soo icmy buyg, fy buygt haar meê, Ga ick van hier,fy gaat van fteê. Sy fpringt metmy, wy loopen bey, Wanneer ie dans, fy maait haar rey. *^y dunót dit is de rechte aard * an eê die pluymftnj& onvervaart, |
|||||||||
|
Van een die yder na fijn fin
Kan praten om fijn vuyl ghewin, Soo ghy yet wilt, hy wilt het met, So ghy yet pnjft, hy noemt het net, Al 't geen ghy laadt, dat dunót hercr quaad,
'tGeen u behaaght,dat is fijn praat, Soo ghy het wit fult fien voor fwart, Offachte dingen noemen hart,, * Hy fal u fbtheyd volghen naar, End van u fchillen niet een hayr, D z Soo-
|
|||||||||
|
2%
Soodanigmenfchf£>ringtmetuom, jDanhoogh,danleegh, dan wijs, dan
Dan goed, dan quaad, dan ilim, dan mal, krom, ' Naar dat 't gewin hem draeyen lal.
Solos vult/eire videri.
ICk weet niet wat het is met onfe Neder-landers,
Want nevens hare taal ioo ipreken fy noch anders, Het is haar niet ghenoegh te fpreken hare taal, Syfpreken Franfch,end Schots, Latijn, end als de Waal.
Sy weten't als een Koek te menghen, end' te fcherven, Om foo quanfuys wat eers by and5 re te verwerven, De eene feyt, bon jour mij n Heer, de and're weer
Seyd bon<t dies Heer, end' fwets foo even leer.
H)e gra.ee, neen Monfieur, excufe moy fy (preken, End'als fy (preken foo, een ander fchijnt een leecken, Dan koomter oock A|»ötf/\end'maac~t den Spaanfchen geck,
In plaatfe van den dagh, is Uitto nu den treek.
Van waar koomt ons dit toe, te menghen foo de talen, End' dan van dees een woord, end' dan van die te halen, lil fchaarfheyd in de taal ? verwert ons die de fpraack ?
Neen: d'hooghmoed die onsquekis oorfaackvandefaack.
Qjfurea nunc verèfuntfecula.
\_JE eeuwen, foo'tbefchrijft 'tPoëtifch pen-ghefangh
Van Nafo die weleer tot Sulmo isgheboren, Die hebben haren glans foo achtereen verloren, HetSilver quam nae'tGoud,dederdeginghhaargangh
Na 't Coper vol-ilaaghs heen, de vierde was te ftrangh Van Yfer,end van Staal j maar die nu recht te voren De
|
|||
|
*9
De eeuwen onderfbeckt, niet dan te licht can fporen
Veel erghereeuw als oyt, end'dat noch eeuwenlang,
Maar ick doe'tavrechts om. endfegghe dat de tijden Die wy beleven zijn van klaarden klinckencT Goud, End' nochtans alder-booft3van 't Goud men nu meeft houd, By dit (laat trouw, end'eer, ja ÜjrT, end'ziel belijden; Wanneer oock 't geld,end 't goud maar wilt ghevoeligh fpreken Soo kan het eer, end' eed, verbonden, fteden breken. ZJelox ufuratrucidat.
|
|||||||||||
|
\ X 7Anneer de menfchen aan haar
Ghevoelen eenich ongherijf,
Aan vingers,voeten, of aan hand, Offcherpe pijnen in de tand, Soo gheven fy veel liever gheld Dat fulcken deel word af gheftelt, Dan dat het ganfche lichaam fou Geraken in noch meerder rouw. So moetmé dicmaals huys,end hof, Ia felfs de huyf raad fteken of, Endfhijden af de knecht, end meyt, End al dat ons in fchulden leyd, Om van eens anders fchuld.end geld Te worden vry en vranck geftelt. Tis waar het fchijnt u wel eé fchand, iSTa dat de wijfe van het land Sich nu in onfè tijd vertoont, Tis beft wanneer de Bruyd ver- fchoont.
Maar foo ghy dan daar na te meer Sult fuynigh zijn, foo ift u eer, Ghy weet wel datmen kuere fiet *n'tghene dat is yet, of niet, |
|||||||||||
|
Tis beft wat quijt dan al tem aal,
Een half ey voor een leghe fchaal, Ten is niet al uw eyghe goed, 't Zijn ander jongen die ghy broed, Soo ver u goedjenis belaft Soo verliet tot een ander paft, Tis fijne niet al watmen liet, Dekroonenmaackt demaaghdom nieti ' ■
Ghy meent, ick weet een ander man Die my ghenoegh fal tellen an, Wat ift of hy een rentje treckt/ Als maar mijnfehande wortbedech Hoe ? neemt ghy geld op int'reft op Gy ipeelt maar met eés anders pop, Een kancker is her dieu eet, (weet, Soo dat ghy't niet en voelt , noch Tenisdewegh niet, fèy deman, Al ried nu left u Floris an, Hy doet het om zijn vuyl ghewin, Al praat hy u wat naar den fin, Hy leyd u foetjens in fijn fchuyt, End fuyght u dan als honigh uyt. |
|||||||||||
|
»3
|
WogmA
|
||||||||||
|
3°
|
|||||||||
|
Vog
|
ma tuumfordet cum te tua culpa remordet.
|
||||||||
|
E En leere diemenleert, die anders wel van deghen
Werd aangenomen van de vaten teer, end' fwack, Knjght niet dan al te feer , al waar mer toe ghenéghen, Door 't niet beleven van de Leeraar grooten krack. Curiofw nemo eÏÏ qui non fit male yoius.
STroyt gerfte voor een hoen , of wat het Jiefft fal eten,
Noch fal het zijn beluft te krabben met fijn poot, End' vint het dan wat goeds dat fal't wei niet eens weten, Maar fiet alleenlick aan waar toe de luft hem ftoot.
Ö menfche ftrangh, end'fel, end'altenauwin'tvraghen! Al hebt ghy voor uw hoofd vyat anders om te doen.
Hier iïetghy hoe een beeft infich uw beeld mach draghen, Ontbloot van alle reen, een onvernuftigh hoen.
Wat reden heeft u dit of ichijn van haar bevolen, Dat ghy oock felfs eenhayr in feflfendertigh klijft,
End'fchravelt om,end' om al 'tghene dat verholen Of in uw buermanshuys, of evennaaftens blijft,
Ift goed, end'foo het fbu hem, end' fijn daden prijfenf Dan gaat men't noch voor-by, men loeckt alleen een lack,
Men foeótmaar hoemen magh hem fchand,end hoon bewijfen, Vw naafte is een menich, end' daarom is hy fwack.
End'dan een vraghert fal noch int gemeen min dooghen Dan daar hy yet van vraaght arghiiftich, loos,enfchalck.
Hoe fiet ghy foo een ftroo in uwes naaftens ooghen, JÉnd' in uw eyghen oogh en fiet ghy nauw een balck.
|
|||||||||
|
Con
|
|||||||||
|
31
Qoncordtddifcors, |
||||||
|
DEes Honden twee aan twee gaan nevens een ghebonden,
Het jock is wel ghemeen, maar elck een kieftfijn fy, De eene wilt dit heen, de and're heeft ghevonden Een wegh die hem behaaght, end' wilt foo wefen vry, Sy trecken teghen een5 end' willen van een welen, Sy konnen niet van een, het jock dat houd haar vaft.
Het waar wel dienftigh dat dit werde veel ghelefen Van man, end'vrouw niet wel in eenen band ghepaft,
Alzijn fy eens in trouw, nochtans lbo zijn verfcheyden De willen onder een, de eene die wilt foo, D 4 De
|
||||||
|
32
De ander die wilt das, end' twiften met haar beyden,
Sv zijn eens door haar echt, end' oneens om een iïroo.
7) ar eer efubjeïlis, & debellarefuperbos.
HEt is eens Konings ampt, die geerne te vergheven
Die voor fijn voeten neer als nederllachtigh beven, Het is eens Konings ampt te treden onder voet, Die teghens hem op-ftaan met wreveligh ghemoed. Het eerfte brengt te weegh dat goede hem beminnen, Het tweede dat vermorwt de boos, end' harde finnen, Bermherticheyd ghemengt met oordeel, end'met recht, Maackt dat een Heer, of Prins by elck een eer in leght. ^eftne matronasfetfarier.
|
||||||||||
|
Ghene Koeckoecks zijn in't woud,
Defe hem in fteden houd,
Ghene vlieghen 's fomers maar,
Defe vlieght het gantfehejaar,
Ghene roepen fteeds koeckoeck,
Defe [\vijgt ftil in een hoeck:
Die niet met dees Koeckoecks gaat
Is voorfichtigh in fijn daad,
Die dees Koeckoecks niet en quelt,
Is noch boven die gheftelt,
Die dees Koeckoecks niet en flacht
Heeft fijn luften in lijn macht.
|
||||||||||
|
T)Linius een fchrijver oud
•*■ Seyd hoe dat deKoeckoeck ftout In eens anders voghels neft Meermaal fijne eyers veft, End' hoe dat een moeder vreemt Sulcke voor de hare neemt. In dees weereld ilim, end' boos Zijn oockvele Koeckoecks loos, Die haar eyghen echt, end' trouw Breken met eens anders vrouw, Die de vruchten van haar lijf Brenghen tot eens anders wijf, |
||||||||||
|
(jenus & dfaiüas qui laudat aliena laudat.
\J waterloole wolek! ó menfche weerd belacht!
OmenfcheTonder eer! hoe? wiltghy altijd blaken |
||||||||||
|
Na
|
||||||||||
|
is
Na 't onverdoufde goed, end* niet dan hoogheyd kraken
Een hoogheyd die u geeft uw Vader, end' gheflacht, Wel fiet de faack eens in, end' oordeelt oock bedacht. Hoe? prijft ghy geld., end' goed? wel zijn 't niet lichte faken,
End' buy ten u gehaalt, de and're dinghen fmaken
Na trötfheyd hoogh verwaant, end' datmen niemand acht,
Wat prijft ghy uw gheflacht van boven neerfoofeer? Aliftin alles waar noch valt de fake teer, End' ftilt ghy anders doen als and're raenfchen prijien,
Ia als ghy 't wel bedenckt 't is t'uwer fchande meer. Soeckt ghy in rijckdom heyl, foeckt ghy in afkomft eer, Laat uyt uw' rijckdom deughd, uyt d'afkomft vroomheyd rijien.
kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
ojTende deught-kunjl endegeejl-rijcl{e fojfrou
I O H A N N A C O O M A N S,
Een der jongsle Dochteren van 'Pbcehus, ende een recht
voetjter-klndt der <£\dufces y verfon ende fchreef dit volgbende Dicht meer met oprechte meyninge^ als na ghewonte: ^"BXAHAM vander zfMYL.
(jHelijck wanneer men fïch wat gaet vertreden
In een groen wout van boven tot beneden Ghekrult van Joof, in foett' end' ftille Locht, V lchielijek dan met onvoorfiene vlocht End' onvoordacht comt in u ooren varen
Hier een gheruyfch van.bitterende blaren,, E Oft
|
||||
|
34
Ofc daer 't ghefmeeck van eenen fachten wint ■„
O ft gins 't gedraef van Bock, Hart, Rhee oftHind';
Soo ilTct oock geen langhen tijt gheleden
Gegaen met my. My quam int oor ghefneden< Dwers deur de locht van fraeye Melody Een foet gheruyfch: 't klonck vrolijck. ende bly:: 't Scheen dattet was den nae-klanek van een iïngRe%
Dat Thcebu4 had feer lierïèlick doen klingherji Op zijne Luydt, met eenveiblijt ghemoet Om eenich dinck, dat hem zijn hert de'e goet* End' als ick wel mijn oor en dede open,
Song hy daerin, dat hem 't hert was deuriopen End' vol van vreuchd', om dat hem op dat pas Een Poëtih van nieus gheboren was. Dat dit nch. had feer onlancks toeghedraghert
In Mitels-Burpby mids in groen Vyalcbr<euj hagen; Dat dees hem. was een, trouwe dienarin 3 End' ecrfter groot* acht. nae zijn hertend' fin. Ick hoord' hem.oock haet'n naem end' toenaem fpellen^
10 H tA. V^(jA. voor end' fcOaitANS daer by fteHen,. Mijn oor ick hier noch bet ging fjparren op?, Ick was verheught: tot inden hooghften top:; Midts my den naem bekentwas> en dè vrouwe
Sèlf een vriendin* Daernae uyt goeder trouwe Komt een tot my, als of van Vboèm waer Ghefonden af Mercur'ms. Siet daer \ Die brengt my me'e fom vande foete Dichteny
Die onlangs had dees To'étm gaen (lichten.. Ick las een Dicht, daer van 't oud end' nieu-Iaer Het werek-ftof was. Ick fach en las daernaer 't Geen
|
|||||
|
\
|
|||||
|
h Geen fy voor 't Boeck van Qtt^en JMaeghden-plkhte»*
Stelt als een Spoor: end' foo noch and're Dichten. Als ick dees las, bleef ick fchier fpraeckloos ftaen, End' grootelicks met wondering bevaen. My wonder docht, dat in haer had ghefcholen,
End' langhen tijt gheweeft had foo verholen Een rechte geeft end' aer van Poëjy, Een fikgn-rvïoet met een ftel-konft daer by. Dat noch ick had, noch yemandt voor twee jaren
In haer ghemerckt, end' noch veel min ervaren: Niet meer dan 'tvyer en 'tclare voncken Üght, Dat in een key verborghen Üght foo dicht: Oft een juweel in zijne kas befloten:
Oft oock de Son, eer datf * haer gaet ontbloten Vanwolckendomp. Ten was noch niet verjaert, S'en was, end was een Toëtin ghebaert. Iae, in eenmaent, oft min noch van te voren
Liet fy noch niet een Dicht-ftuck Hen oft hooien, / End' eer een maent daernae foo bromde fy, Al wat fy wou, in goe To'étery. Sy fchreef een Dicht bevallich end' feer aerdich:
En dat van ftof foo dierbaer end' foo waerdich, Dat Senecas en Tlatoos wijf heyt t'iaem Daer by niet is, als eenen ydelen naem. JtGeen dat fy fchrijft zijn faken vanden Heemel,
Dat detSy maer aerd5 end' blommeloofe feemei. Wat vreemder faeck, te zijn foo haeft ghemaeckt, In ftof end knnft een Vo'ètïn volmaeckt. End' dat dit doet niet eender vrye Maeghden,
Die noyt noch ,yet van kinder-laft en klaeghdenj Ei
|
||||
|
36
Noch vande moeytt' endTorgh van huyfgcfTrw
Noch paffen moet te doen haer Huys-heers fin:
Maer een met man, huys, kinderen beladen,
Die 't geen dat hoort totelck, fteets moet beraden, i Siet,Perfiu-s^VL defe Vrou een punt, Dat ghy beknort u niet te zijn vergunt: Dat ghy niet waertmet haeft een 'Dichte r worden^
Ghelijck men maeckt de rou ghevlochten horden,. JOHiA^{J\jA is in haefl, met groote fpoet. Ghebae*c, ghequeeckt een rDichterirme goet. Sy moet dan wel ('t geen dat ghy feydt tewefert
Geweyghert u) int water uytghelefea Des Taerde-borns vry hebben nat ghemaeckt i-Iaer lip end' mont, end' Pyrews ftroom ghefmaeckt» Iae, foiimen hier. wat op zijn Heydenfch fpreken^
Niet veel en foumet recht daer aen ghebreken, Of wel men mocht dit fègghen, dat fy heeft. Ghefeten op aApüos gouden treeft: Ende datïy heeft gheflorpt uyt al de Beke%.
Daerin men ieght Po'étjche kracht te fteken: Vyt aAgampf, end' uyt Pyrene reya,, Vyt Arethuf' end' Pegctjus fonteyn. Dat, Janna, ghy oock hebt in flaep ghelegerv
Op Helicon, en daer foo hebt verkreghen Wat vanden damp van zijn: Poètfche cracht End' Dicht fier wierdt alfoo op eenen nacht:. Ia dat ghy. hebt Apollo tot. uw'n Vader,
End' dat by u de Mujkus al te gader Sijn by ge weeft, als ghy gheboren wierdt, , End'M^'twerck als Vroe-vrou heeft geftiert.' |
||||
|
Maer dat en is geen Chriften tael ghefproocken:
Den Hemel is gheweeft om u ontloken: Niet Helicon, niet ift Parnojfu* bergh, Daer van ucomt een dichtens cracht end' mergh: WsSïons 'Bergh, zijn reuck, zijn geur, zijn tochten,
Die u dees kunit end' wetenfchap aenbrochten. Dien Bdfem ift, die eertijts heeft ghevloeyt Xn lïavids geeft, die heeft oock u befproeyt. Wats PbcelpmjWax. de Mufis doch te achten Als eenen niet, een droomwerck, fonder crachten3- Dim geeft vaxiGodt, van G^ den rechten.G^x Is 'uwen geeft gheworden tot een lot». Als ick daniach, datfulcke vruchten quamen
Van u vet landt, eer oyt de liens vernamen Dat oyt het was gheploecht, geè'gt, befaeyt, End' daer af wierd'fofchöonenOegftghemaeyt: Als ick die lach end' las, heeft my ghefcheenen,. Dat al mijn kc'n veranderden in fteenen, Al of ick had Medufis hooft befchout, Oft had begaen van Jihbe de fout. Doch 't itack, oock an in my een groot verblijden^
Dat ick nu lach, dat ons eeuw', onfe tijden. Ons Vaderlandt ghenoten oock dit goee By al 'tgheluck dat.ons den Heemel doet, ; Dat nufoo weloockondêr onfe vrouwen,
"Pötazijn, als e^rtijts by den-ouwen: Als Sdflho was, end' als Vdemk3: End' onlancks noch de wijP Oljmfms, tAjjttifids (orima end''Erjnne
BwpotfU die eed'le pQ'ètime^ Pi
|
||||
|
J3
De vrou van dien, die foo verguit befchrijft
Den Hovelmc^ daermeed' hy 't Hof gherijft: Oft als daer was Tefiards Marckgraeftinne Viëtorh kloeck en devoot van fïnne: Daer me'e nu kan ons f^OMA^S kloecke tock |
|||||||
|
In Poë/f wel trecken als een jock.
Ift niet wat groots, dat onfe vrouwe luyden
Nu uyt haer pen loet klinckende doen luyden Een Nachtegaels kunft en geeft-rijck gelang, In plaetfe dat, gheleden noch niet lang, Ons mans, ïck lèg ons Tfyetorijckfibernmntn^
Ons (jmer-ruolckj die vrienden vande kannen, Ons fpoghen uyt een cpackende ghefchreeu Ms van een ^vorfch oft van «en heefche Meeu? 't Schijnt hier uyt wei, dat nu men heeft te hop en.
Dat tot ons wil begeerlick komen lopen De geeft end' kunft, die eertijrs heeft ghewoont H'Athmm entcltymen hooch ghecroont. Mijn vreuchd' hier af is daerom noch te meerder»
Dat dit's deVroa van dien, daer van een eerder ïck altoos was end' een verfegelt vrint, End' die foo oock tot my weer is ghefint. Het doet my deucht, dat hy heeft defe eere,
Dat van foo'n vrou hy is de man end' Heere, Daer van de geeft, perfoon, eer ende deucht Sijn goet gheluck vermeercn end'zijn vreucht. Mijn goede wil en heeft niet cunnen laten,
Mc-Jojfrouy of ick raoft in defer maten V fchrijven toe dit mijn goetwiüich dicht, Hoewel 't maer llecht te achten is veel-licht: |
|||||||
|
of
|
|||||||
|
Of ichoon mijn veers en dichtens flappe aeren
(En 't is niet vreemt, ten aenfien van mijn jaren) Beginnen nu te worden drooch end' hol Van fop,, bloet, geeft, daer van de jeucht is vol. Voort bid icku,ick porre, rade, mane,
Dat ghe'open fet de vol!' en rijcke krane
Van u fonteyn, die overvloedich welt Een ftroom van Dicht: befprengt daermer ons velt: Laet uytte mam en tepels van u finnen
Doen ftralen uyt den geeft, die daer fit binnen: Dat deur u wordt verquickt ons Vaderlant, Oft ymmers cÜe3 die nae u Dicht-kunft brant. o/. V. Mn.
gEESTeLIfCKS
M E Y-P L A N T I N G E,
Op de Wijfe;
De Winter cout, die ons feer quelde».
HOe fouiï kk, nu niet ^vreuchde flegen^
In definfieten Meyfcfaen tijtl Daer in d ding nu fiact bedelen: S oo f hoon end' Jich fio per werblijtl. VVy hebben nu Mey-avondt 'vroo Des Meys hoop end" njein/VAchuboo*- Des VV'mters qmel^ija ruvy tut ftijt*. |
||||
|
Dtfleught des jders gdet fiu beginnena
'Die 't leven ons mdeckt aenghenaem, VerVerfcht nyerfrijcht dl onjè finnen Mïdts' datfi matkh't joo bequaem Des Winters Ts end' doode kflh En 't Somers <-uyermetUeu-uven dou3 't Gemierend wpenfck der menfehen t*fasm* Noch heet, noch kout doetf' tms oorbooren
Een koelte <x>erfch;fier rvvillecom3 End' dus beeltf af ons <iuan te njoren {Sy aller maenden fiear end' blom) Den eewvvighen ^verkpelings Dach, 'Die ruvech fil nemen al 'tgheklach \ Van Pwereltsdroeven ouderdom:
Die haer benautheyts hitte brandtch
Verdrynjendeyjal gheVen njveer Eens MiWVicb levens waB befiandkh End' onveranderikk^fihoon a/peer. ZhQt., fvverelts overighen tijty Die daegh'licks njasl al kort end' Jïijt Beeft'wandies Meyes-avont d'eer, Ick^fie elck een rvafi befich <-zjvefèn3
Dat hy nu of Mey-avont plant Den <JMey-baom dien, die uytgbelefin Js 'm zjjn hert, daerop dat brant Sijn liefden-nyer,diekydaerme'c Vereeren <uvü: lck^<~uvilt dan me'e S^udoen, mgeefielicJ^<z?erftant^ . |
||||
|
4»
|
||||||||||
|
Jn d'aVont's jpngfien Dachs droef blijde
VV'd ie\dit doen, Jae kJ( hwileerft Verfoecken op mijn Lief by tijde Op dien3 die in mijn herte heerfchts Vat by in my fijn heyliohe Mey Wil planten: end1 tcf^po lang bey: Voet dit, die mji Jijt alder-aWeerfjll Plant nu in myphoon •■*■' ^Balpm rancken9
Met boer altoos groen-bloeykh blat: Daer nsoor u moet 0 Jootpb n/ok^danc^en^ Dat alleen heeft de eerghehadt3 Vat in haer lant3 end1 nieuwers els Dees dierbaer plant rvvou Trpajfen n/pel: • Sijnfip bedmp my 'thertniïelnat ï Den Balpm wuves Geefls per krachtkh
Wil fahen deur end' deur mijn Geefiy Op datief<vVordindeuchden machtich^ In ufieets groen3 flerek^ onbc-vreejl; Sijn reucJ^parfuun fo mijn gbemoet. Vat ick^moor u mach ryekengoet3 6ud' ubebaghen aldermeeli l Wilt op zijn eevvicb groene blaren
lnfchrijnjen urvVen grooten Noem, rOp dat kh^ die mach <Wel bewaren €nd' drucken in myn bert beauaem. Schrijft hem daerin met blïnckend' gouts Vat ic^ hem houd1 'm goet' ontbout*, End' by my dure uyvefdem. : |
||||||||||
|
* Den Balfcm-
t>oom is een plante van hout ende blat met onghelijck den Wijnftock: heeft zijn blaren al- toos groen. Als hy wordt open gnefheden aen zijne fchorffe, druypter uytdie vermaerde Bal- fem-oly: djefoo koftelick is van reucken kracht. Pleech nieuwers ghevonden te worden als int Iootfche Landt: ende dat alleen in twee hoven der Conir.gheu van Iuda. |
||||||||||
|
F
|
||||||||||
|
Dm
|
||||||||||
|
4i
|
||||||||
|
^Dtu gae ick u nu ooc\ <Weer fiellm
Mijn Chriftus, mijnen Tïnyiïgom n/vem^. €en Mey, die^^wd niet neer fil <vellen Den tijt met zijn ^vernielend' fz/peert. Dies ftel tck^ een fieets groen Laurier; Op elcl^blat tfvv'nnaem goedertier End! njan mijn 7$eljèer hooch gheeert), Dat doe'ich^ om dacr me'e te leeren*
Dut dleen u3 end' anders geen \ | .. Jd^achte, noch begeer Uveeren, Doch fiout'ück.fiaet mijn naem ghemeen By d'u}om datic^needrich jmeec^ Dat té dendacht my niet njcrileec^ aAlsyn/vers een ^verworpen Jieeau. |
||||||||
|
A» v. myl:
|
||||||||
|
AENDEN
Hooch-gheleerdm Heer, D. ABRAHAM vander MYLE.
MEt wonder fach ick toe als my daer wert ghegeven
Dat fbet bevalüch dicht van V, aen my ghef chreven, Wanneer my on venvacht gecomen is ter hant Van u ghenegen hert dat aengename pantj Soo ras als ickt ontfloot en maer begoft te lefèn Quam ftrackx een nieuwen geeft in mijnen geeft gerefen, |
||||||||
|
My Pochte dat ick wert ghedreven op TVm^r,
Endate^ö&felfs, daer teghenwoordich was; Ick hoorde (foo my docht) de negen Maechcien iinghen 3 Ick hoorde loet geluyt diep in mijn ooren dringen, Soo liefêlijck beviel myu beleefde tael, Veel foeter als den fanck, van eenen CJ^achtegael, Niet om dat ick terftont daer uyt quam te befeftên Dat ii voornemen was my daer deur te verheffen, Dat fteld' ïckaen d'een iy. En hiel het voor u gonft, Maer had' alleen het oogh geduerich op de konft. \ En hebbe noyt getracht te rijden op de wagen Die Vama door de Lucht plach om en om te dragen j \ En ben niet die vermaert door al de weerelt vliegh^ Maer fitte meeftendeel ontrent de kinder wiegh: Mijn wil is oy t gheweeft, dat ick het ampt der Vrouwen Geduerich in mijn hooft en finnen mocht behouwen, Dat is, mijn lieven Man in alles te voldoen In forge van het huys ; en kinders op te voen. Doch, foo gelijck de booch niet altijdtis gefpannen Soo can des menfchen geeft niet eeuwich'fijn gebannen Vanfijngewenfte luft noch ftaech aen eenefaeck, Hymoet oock altemet becoomenlijn vermaeck. 't Vernuft en is nbyt ftil door 't woelen vande linnen, Waer deur, dat dees, en geen, verfcheye konft beminnen^ Een yder heeft het zijn. Aengaende dan van my, Ick heb altijdt bemint de foete Poëfy. En om den fwaren geeft fomwijlen te verlichten Heb'ick dan al temet beftaen een werck te dichten, En ts u van dit werck ghekömen inde hant, Denckt dat het is ghedaen ontrent de wiege-bant. |
||||
|
44
Hoe foud' ick u vernuft met alfoo kleyne iaecken,
En u verheven geeft beweghen tot vermaecken; Hoe foud' ickuvermaeck daermedekonnenvoen, Dewij 1 ick mij n gehoor doch niet en can voldoen. Want als ick overmerck den loop van u gedichten, Die van u kloeck verftant te vollen ons berichten, Soo treffelicken werck, en van foo hoogen ftofr Het welcke vry verdient meer dan gemeenen lof. Dan ftaen icklieel verfet, en denck wat mach ick maecken? Wat moeyen met de konft; ick mocht het beter ftaecken \ Want het mijn trage geeft en ongeleerde pen? • Die wederhout mijn wil en laetmy daer ick ben, lek fal dan w eerde Vrient, u foete gunft ghedachten Indanckè nemen aen-, maer wilt my geenflns achten Voor dat ick niet en ben. Want, foo ick fellrf merek -, Al wat ick maken kan en is maer vrouwen-werek. 10HANNA C00MANS.
L I E DE KEN
C N E MON ende |f V M 4- Of foetert Ucb o^er de hujden -daeghfche
; VV'eer-hanen. |
||||||||||||
|
CAT<?«stf# was leer ho.och verheven
Vyt eé flecht en leeg^eflacht, Van te vooren heel veracht [ 't Priefter-ampt was hem gegeven |
||||||||||||
|
Maer nu onlangs fijncf gefèrerï
By de Wijn,en aen den Dis,' Daerrnen wat vryborftich is, Soo en hadd' hy niet vergeten
|
||||||||||||
|
Dies hy als een halve Sant Zijnen ouden geylen clap -,
yjkn geeert door al het Landt, Maer veel eer zijn Priefterfchapr
|
||||||||||||
|
Daer
|
||||||||||||
|
4f
'k Sv jer het/al u fuer opbreken,
My een geeftelijck perfbon, Soo te Hellen als ten thoon! Salmen foo mijn eere {êhenden,1.
By 't gefelfchap hier vergaert?
Seker dat ben ick niet waert:
Salmen my om Hoeren lenden? Dat en hadd' ick niet verwacht
Dat en hadd' ick noyt gedacht,
Cneman ftillet uwen tooren,
(Seyde Nitma) fteurt u niet,- 't Is onwetende gheichiedt 't Geen ick hebb' gedaen te voorenj
'k Ben miileyt midts dat u tongh Niet wel op zijn Priefters fongh. 't Is wel waer ick-fach u kleeren
Daer ghy me aen Tafel faet, 'k lach u Priefterlijck gewaet, Doch ick wou geen kleeren eeren;
Want ick dacht dat in dien rock Schuyid' een geyle Venus broek. 'k Dacht die guyt diewil zijn vlecké
(Wat ie wift niet dat ghy 'twaert Anders Hadd' ick my bedaert) Met een Priefters kleedt bedecken,
Maer of hy ichoon deckt of fluyt "t Geckjen coomter kijeken uyt. Daerom ibndt ick u oock henen
Om te haelen ctóraMeyt, Die geen geylen clap ontfeyt, Want deef' Iuyden (foofe ichenen)
Hadden gantilijck geen vermaec In u rechte Thais Ipraeck. F 3 Daer»
|
||||||
|
Dier begöhby weer te finghen
Hoe de dertel <^Amaril Sochtvan Coridonhaet wil: En veel ander fotte dinghen,
Die hy als hy Scholen lach • Placht te fingen dach aen dach. Numa fiende zijn manieren,
En dat ongefchickt gelaet, Wert daer over dapper quaet; Want hem docht dat fiilcken tieren.
En foo ongefouten pract, Immers Priefters feer misftaet. Dies hy foetjehs van ter fyden
Is van tafel opgheftaen En naer Csw^wztoegegaen ;, Dien hy, fonder te vermijden,
Daer hy aen de Tafelüt: Stracx heeft By de mouw gevat. Iongen leyt hy loopt eens hen e
(Want foo noemt hy defen gaft, Sonder dat hy op hem paft) " Seght dat Chloris d'oude Quene
Met u fendt haer jonghlte rrieyt, Want 't gefelfchap haer verheyt. ydet ftondt voor 't hooft geilegen,
Niemandt wifl: wat dit bedrijf Seggen wild', of hadd' om 'tJijf* Dies fy alle ftiUe/wegen:.
Cnemm fel ver hoorde toe, Stont verbaeft' k en weet niet hoe» 'T. '■
,Wie heeft ü lbo leeren ipreken,
(Seyd' hy) ben ick uwen knecht, Numa? dat gaet veel te ilecht, |
||||||
|
$6
Daerom wilt u niet ontfètten
Lieve Cnemon, fchelt my quijt, Dit mijn ombekent verwijt: Want ick fie men moet niet letten
Op het geë dat yemant fpreeckt, Macr op 'tcleet daer in hy fteeckt. |
|||||||||||||||||||
|
sk Sal de fchult op my dan leggen
Dat ick door onwetentheyt V ióo groorfijcx hebb' mis-fèyt; Want ick hadd* wel hooren feggen
Op wiens tongh Catullm fweef t Selden Catoos leden heeft. P. NA D>
|
|||||||||||||||||||
|
dAenden Hoochgeleerden Heer
D. IACOB CATS,
Op zijn dry-finnich Bouck.
NAedien ghy, Weerde Cdts, my fenturijckehnfi
V Wijs en geeftich bouck, een ttycken uwer \onft*t ij.enbottek daer leering ü voor alderhande metfcben, faoor die en Vreucht enDeucht en die den Hemel Veenfche», Ch leert ons vande min tot beter faecken gaen,
Ghy Wijft ons totte tucht, en noch een hoogherbaen.
Soo vpaer nu mijne plicht mygans end? al te keeren , Om, meteen aerdich dicht, u noem te gaen vereeren:
Maer vind1 rny oftbequ&em, mijn leden al te fipack,
Tot fulx een groot en Werck, en foo een Wicht ich pack.
JDaer üop uwen bouck hy menich geejl ghefihreven, JDie hebben t'uwer eer een groot en lofghegeven; Een ander fegge meer}voormy,icjipvijge jlil,
Ghy neempt dan voor de doet een toegenegen wil.
I O H A N N A Co OMAN $.'
|
|||||||||||||||||||
|
G H E D I C H T,
Ter eer gedaen vande
|
|||||||||||||||||||
|
'
|
|||||||||||||||||||
|
ZEEVSCHE üsQACHTEqAEL,
|
|||||||||||||||||||
|
Et myfchen vande Zee, het rollen vande Baren,
Het fchudden van 't gheboomt, het fwieren vande blaren >
|
|||||||||||||||||||
|
UT
Jt! |
|||||||||||||||||||
|
Ha
|
|||||||||||||||||||
|
Het veel verwighe Vdt, het noodich Coorn geel,
Het Vee van veeier aerdt, 't Ghevogelt cleyn en veel, Be Steden wel ghebout, en Volcken-rijck verheven, Die naer Godts wil en Wet vreedfamich fitten leven, De decs met lukken Stijl, degeen door ouffning fterdfe Dedees met zijn vernuft, fom met haer conftich werck3 Doen ons hier veel vermaeck: en nevens dit beweghen, Heeft Zeelandt (t'haerder eer) Poëten veel ghecrcghen,. Die tboonen hare kunft, verheffen hare item. Die thoonendatfy oyt, ibghen aen Pa/fat mem; Haer veerfen en ghefangh', dk dom nu t'eenemaele Verwecken 'tfoetgheluyr. van defè Nachtegaele, Van veeldcrley ghérucht, van veclderhanden fin,. Dat yghelijck dit lieft, met lieffelijcken min. Ick hoorden niet lbo dra, van ditfachtfinnich quelen ~y. Het maken van dit veers quam in mijn finnen fpelen^ Mijn docht en 't quam mijn voor, het Beesje hoet meer fwiertj
En hoet meer jockt en'tjockt, en hoetmeer tiereliert; En hoet meer vliecht en fpringt, van decs op gene tackjes, B,n hoet meer fïngt en fleuyt, 'tfy wonder milt off mackjes j Hetis al even fbet, 'tfy Uil off met ghebaer, Op fiilck, en foo alft wil, men wert altijt gewaer Dat kunft vermaeck'lijck is-, want fomtijt hoorment grollen. En dan weer wonder foet, en dan looptet op rollen,, Even, als ick nu doe; Dies holla ftut u pen, En denckt wie dat ghy zijt, nu denck ick wie ick ben* Den fulcken die niet een, van 't Beesjes thoon can halen, paerom fick,taerdich.dinck, door mijn fou connen dwaleny En belgen fich voor eerft, ja! fwijghen wel hier naer. En weyg'ren ons zijn ftem, fbucken zijn w.eder-paer. Dus fwijcht mijn cleyn verftant, maer loopt belijd' int duyftera En leent al wat ghy hebt, tot een leerfinnich luyfter; En wat ghy hoort en fict, van 't Zeeufche Beesje cleyn, Datmaeckt (footmogclijckis) de Weerelt gans ghemeyn» £4 E
|
|||||
|
i
|
|||||
|
4s
kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkt-kkk kk&kUMXkJ kkkkkkkkkh
E E T^ L I E D T
Tot de Zeeufche Poëten.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
'Stemruvijfe:
Viuchtighe Nymphe Sec. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Wildy dan met tot Momus JJtijt
Prinflijck rottpen (wie ghy zjjt) DMde feden, Wijfereden,
Inde leden, vanden Mans, yande Vromen yün althans. Doende leertmen.
T. V. M-
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
49
kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
APOLLO FEEST
OFTE
G O D E N - C V N S T ~ O E F E R.
TOE-GEETGENT
<JLen de hoogh-geleerden Heer lAGOBCATS,
Penfionaris code T{aet derfiadt Middelburgh; ende nu der
Jladt Dordrecht. NA dat op eenentijdt, dcKo?nnc^dcr Poëten
Was op fijn hooghen Throon in heerlijckheyt ghefèten, En met een grooten glans, in 't koel bedouwde-gras Hem hadde neer gelet, op 't fpitfe van harnas: Omfinghelt om en om, met al de fbete fcharen, Voorftanders van het Rijck, en fijne lieve karen De <Mufen altemael, by hem den naeften Raet: En dat nu yder-een ghefèten was na ftaet; VerhiefF hy fijne ftem j en fprack, mijn bond-genoten Ickhebbebymy felfs, met vafticheyt befloten Dat ick in korte tijdt, wil weten recht befcheet Hoe verre dat mijn rijck, en Scepter fich uytbreet; Wat Landen datter zijn, wat voor een flach van lieden Daer ick door heerfchappy, hebb' over te gebieden 9 Hoe vele datter fijn, beminnersvandekonft: Op dat ick die (na recht) bethoone mijne gonft: Daerom foo vind' ick goet, om hier toe wel te raken, Dat ick een groote Feeft op Helicon fa] maken, G En
|
||||
|
En doen een ftarck bevel, foo wie dat aen my dinckt,
Dat hy dan op dien dach fijn offerhande bringt. Dit dacht hun alle goet, eti fonder teghen-feggen, Soo gingen fy met een, den dach.heel feeckerlegghen; Want yder was geneyght tot 't befte van 't gemeen, En bleven daerom noch een wijle tijts by een: Want korts na dit beÜuyt, werdt Fama dacr ontboden , En haer wert aengefeyt door éene vande Goden, Dat fy op ftaende voet, 't bevel van defen Heer' Sou conden over al; en haeftich comen weer. Terftont heeft fy ghevat haer fnel ghefwinde pennen Om deur de dunne locht, methaeft te mogen rennen» Op dat fy over al de Weerelt fbu doen kond Wat dat oAfoüos volck, voort-aen te doene ftond. Soo haeft dit was verftaen, deed' yeghelijck fijn befte Van Zuyden, en vanNoort, van Ooiten, en van Weften, Dathy op't cierelijckft >:. en als een onderdaen Mocht met fijnoffierandy terhoogher Iwiftgaen. Ditfijnde dus beraemt, doe cjuam de Fama dalen, En als een trouwe bood', foogingh fy daer verhalen. Wat haer bejegent was; een yder. fou zijn Godt Vereeren op het beft: en doen naer zijn ghebodt: Wanneere naer verlangh, den dach nu was gheboren (Die inden vollen Raet, derGo^wasghekoren:) Soo quam met groot ghedniys door bergen,bos,en dal>t
De menichte tefaem; en maeckten bly ghefchal; HierquameniyhunHeer, haer offerhanden bringhen, En met eerbiedicheyt fijn lof-gedichten fingnen; Alfoo dat Helicon, van vreuchden heel ontfpranck, (Wantnoyt en was ghehoort noch diergelijcke fanck.) |
||||
|
De lucht die werdt vervult van al het konftieh ipelen,
Het aertrijck wert beweecht, deur al hètfoetecjuelen: Het deder al lijn beft; jae met gelijcker hant Soo thoonden fy de konft, een yder van fijn lant, Jpollo fach vaft aen de lien van allen oorden, En letten op de clanck, en letten op haer woorden: En ai hoewel de fanck docht al de Goden fchoon j Soo wert hy noch gewaer, 't ontbreeeken van een thoon: Doen iprack hy overluy t, hier moet wat anders wefbn l (N iet tegenftaende dat de fanck wert leer gepreien,) Dies heeft hy oogh en oor, noch fneger aengewent, Om datdecloecke Zeem>v daer nieten was bekent* Hy fat en overleyd waeraenditmochte falen, Het is (dacht hy) een volck vermaert in alle talen; Vol geeft, beleeft, vol vier, in daden wonder ftouu Het moet wat anders zij n, dat hun dan wederhout lek fal noch eer de Feefi ghekornen is ten ende Mijn bood' in alder-haeft na ZeeUndt henen iènden, Opdatle voor mijn Throon, verfchijnennuintkort^ E n geven recht befcheet, waer aen het heeft ghefchort. Doen wert daer wederom de Fama laft ghegeven, Die ftraex van ftonden aen,ginck door de wokken fweven,' Verclaerden haer bevel, en vlooch van ftadt tot ftée; Doen bleefFer niemant t'huys, maer cjuamen vlijtich mee» "Wanneer Jpolio nu vernam al dees ghefellen, So ging hy zijn ghebaer, en aenficht deftich ftellen; En als fy voor zijn Throon haer hadden neer gheleyt., Heeft hy op dele wijs tot hen aldus gefeyt- Ghy fiet, hier voor u oogh, dees menichte van menfehen Die (volgens het bevel,) mijn t'famen coomen wenfchen G z Geluck,
|
||||
|
Ghcluck, en grooten heyï, een yder vreucht bedrijft:
Eu mijn verwondert feer, waer Zseu/che cunfte blijft* Is Zeelandt dan ontbloot, van die de cunfte minden?
En is de wetenfchap by hun niet meer te vinden ?
Wat ift dat haer weerhout? veracht men 't hoogh gebot? Off ift van hooverdy ? of zijnfe veel te bot ? Daer is doen uyt den hoop der Zeem/yen een ghetreden,
Die met eerbiedicheyt begofte zijne reden,
» (Wantr^reeckend' over hoop,en hoortmengeenbefcheyt)
Dies uyt hun aller naem, heeft dien aldus ghefeydt: Groot Qonmckjy over-Heer, wy fijn dijn onderfaten,
En op u goedicheyt wy ons als nu verlaten;
Verfoet u toorne dan, en hebt met ons ghedult, De mis-flach is ghefchiet, (doch) fonder groote fchult. Wy zijn altijt bereyt,. u wille te volbringhen,
\ Ghebreck en is oock niet aen een van dele dinghen •
Maer niemant voert ons aenl den HeynB is ons berooft, Wy fijn een groot getaj^maer, hebben noch geenHooft I Ons Schip is wel vooriien van feylen, ende maften,
Van anckers, enghefchut j oock van ervaren gaften,
Die wenften altemael, als dattet maer en voer: Wy hebben wants genoech, 't gebreeckt ons maer aen 't Roer» Daerom wy bidden dy, hier op te willen letten,
Op dat ghy over ons een Over-hooft wik letten;
Een trouwe Voefter-heer, die tot ons is ghefint, En die met al fijn hert ooóietEdel konfte mint: Soo fullenwy voort aen, ghelijck als ander landen
Niet blijven in ghebreck: Maer bringhen Offeranden ï
Dan fukghyfienu luft, wanneer het ons foo gaet: Wy wenfchen dijn gheluck, en Heyl ia uwen ftaet, "~ ;" 't Beviel
|
||||
|
\ Beviel cApolb wel; en fonderyet te fegghen,
Soo ginck hy overfien, en neerftich overlegghen Wie dat tot fulcken ampt dan beft mocht zijn bequaem:
En met {ach hy de man, en riep hem by fijn naem j Kompt hier ghy, groote Catz.3 ick heb u tiy tverkorcn, Ghy lult van nu voortaen de Zeeuwen finghen voren Waer in de Konft beftaet: dat fult ghy hun doen kont, Want Zeelandt is gheweeft van outs in mijn verbont, Ick wil my wederom van nieuws, met hun verbinden, Ift een gehooriaem volck, foo {uilen s'aen my vinden Een goedertieren Heer; ick fal s'in liefden voen. Want fiet! ick hebbe voor aen ZeeUndt goet te doen. (Een lant foo wijdt beroemt, in geene Konjl vergeten, Hoe? fou dat fijn berooft alleene van Poëten?) Gaet henen dan ghy Zeeiwv, maeckt dat de kuft vergaert,
Want ZeeUndt moet oockfijninreden-kunft vermaert: Ick hebbe met befcheet den gtooten hoop deur-keecken, En 't Cal haer aen geen brey n, noch aen vernuft ontbreecken: Maer gaet ghy hun eerft voor, met foet recht-duy tfe dicht, En bringtfe dan daer naer, tot {aecken van ghewicht. Het ftuck datièheen hem {waer, en meendent af te keeren, Maer hy wert overftempt van al ^polios Heeren, En na veel tuffchen-fpraeck, fo liet hy hem op 't left Beweghen tot de faeck, als voor 't gemeene beft. Ha dat dees groote gift de Zieeurvven wasghegeven, Soo werden fy van nieuws met vreuchden aengedreven; En riepen overluyd, het is jae, wel-geraeckt 1 Want, anderfins hetipelenwaere noytvolmaeckt. Hier meed' foo was het eynd' van defe Feefi te vieren: Doen werden Cv ghekroont met cranfèn van Lmnmnr G j
|
||||
|
f4
En als met groote pracht dit alles Was ghedaen,
Is yder vergenoecht weer naer zijn huys ghegaen* WY ften dan weerde Qtt^ dat ghy zijt komen dalen,
G-hel ij ck de guldeSon hier binnen onfe palen; V wijdt-beroemde geeft, en wonderlijck verftant, Dat is een Helder-licht, en Vackgl van het lant. Door u heeft Zeelmdt eerft, (ten mach niet lij nghefwegen) In 't ftuck van Po'èff foo grooten naem ghekregen: Want door ii eldel breyn foo hebt ghy voort-gebracht,
Datdiergelijcke noyt te voor en was bedacht. Ghy, gaet ons allefins door foetghedichtvermaecken: Eerft fpreeckt ghy vande min, en vande Minnaers faeckenj Wat dippen datter (ijn^ en watter dient gheraijdt Voor een die vryen wil, off een die wert ghevrijdt, En als wy voorder gaen, fo vinden wy befchreven De Scden-rijcke-deuchtz een riehtfnoer van het leven. Tot borgerlijcke plicht ten goede van't gemeen, Opdat wy met befcheyd, wel leefden onder een. Vandaer foo gaet u geeft dan noch veel hooger treden: Door Heyltch onderwijs3 en ftichtelijcke reden Veimaeckt ghy 't hert, en oor; en laeft een fwack-gemoetl
Alfoo dat door u leer, de fiele wert ghevoet. Wat ii gheleerde pen oyt ging tevoorichijn hringen Sienwy met wonder aeni als noytrgchoorde dinghen: Het is alüjt weer nieuw l wy foeckent even-ftaegh 1 Wy le£en onverfaedi wy blijven even graegh. Degeeften zijn door unyt lierden aen-gedreven; (Want Zeelantmoefte fijn in reden-cunft verheven:) |
|||||
|
En
|
|||||
|
.f9
En hebben t'iaem ghemaeckt een ü^achtegaels gheclanck,
Waer van u foete itemi noch is de bove-janc^,
'Ghy koeftert, ende queeckt de konft, in fulcker voeghen, Dat yder wie het fy daer in heeft vergenoegen: Dus zijde ghy over-al van hoogh, en leegh ghekent,
V noem die wert geroemt tot aen des weereks-ent.
Ach! kondenumijn pen te vollen uyt gaen meten V welverdienden lof i ghy, Vader der Poëten l Wat foud' ickvoor een Liedt niet dichten t'üwer eer,
Maer, d'onbequaemheyt (laes!) die hout my nu ter neer..
Een cloecker van vernuft die wert hier toe ghebeden. Ontfangt dan inde plaets mijn toe genegentheden.: Het is mijnjonilich hert, waer door ick heb beftaen
Met dit gheringe dicht u ü^aem. te roeren aen.
JOH ANNA COOMANS.-
DEVGHDS-LOF;
TOE-GEETGENT
Aen mijn Heer M\ IA CO E CATS,
Penfionaris der Stadt éM'tddelburgh'mZeelandx ende nu.
tot T>ordrechL
rVE dejè nrvert gheroemt, dathy endrHemels firoomen
Van den gevlerckten Hengfl fijn lippen heeft gheweycdl^,
&e ghene3 dat hy heeft3 ghehorfiltxligghendroomeny Op het tvvee-hoormgh J£itsx dat tot de Mane reyens,
£en ander3 dat hy heeft met heyligh-dolle frronghen x InThxboJüfers l'tcht3 der Muf n rey asemeerty G 4 Of
|
||||
|
56
Of njvel oocl^ dat hy heeft fier kgnftelkl^ ghefingen 5
Om dat hy met een krans ^uan boven njvas <-uereerï:
éftlaer 'telden het ghetalruan d'alderminfte Goden 3
HetooVert door 'tghejang njan Qitjy luyt en riet 3 TIen, met, een joet ghedrljf3 ten Hemel-waert gheyloden 3
zAhvaer icl^zinghen leerd'3 en ic^en i/vïfi'het niet. |
||||||
|
WEl aen dan, teereMaeghd, Goddinne, roer mijn (haren,
Geef dat mijn fwanger breyn, in dit gedicht magh paren De nuttigheyd met 't foet,op dat ick vol van tocht, Mijnliefd', en danckbaerheyd aen Catz bewij fen mocht. Maer wat, ó groote vriend! wat fal ick beft verhaelen, Wat kan ick met meer re'en, van hoogher ftof, bepaelen Ind'engde van dit veers; als 't geen roeptbreet en wijt, Dat ghy niet van dees eeuw,, maer van een ander fijt. Ick feggh' de lof des deughds, die ons van't graf bevrijdet» En, meteenkrachtigh hand, in duyfènd ftucken fhijdet Den anghel van den tijd; die neder-velt ter aerd., Al wat ons dwingt en wringt, of eenichletfel baert. Gewis, de detighd alleen, met gheen blancket gheftreken, Maer klaer van eyghen fchoon, enfliyvervangebreecken, De rechte ladder is, die ons daer boven leyt, Daer niet verganck'lick is, maer alles eeuwigheyt. De deughd haer eyghen prijs, haer eyghen lof en eere, Ontj ockt van al 'tgebied, als opper-vrouw en Heerc, Van alle manfehapvry, verheven op een rots Der baren fpijt en nijd, der buyen fpot en trots: Die vol van eyghen macht de onbeiuyfde fla^hen Van die fteeck-blinde vrouw, die gantfeh de aerd doet wagen Van
|
||||||
|
$7
Van haer onrecht ghewelt, met vaft gedicht aenfchouwt,
Geruft van let of leet, wat dat iy maeckt of brouwt, Niet anders, (om by groot wat kleens te vergelijcken) Gelijck een groote dogh, die langhft de ftraet gaet ftrijeken Vol moeds enonbevreeft, hy hout vaft fijnen treed, Al krijght hy hier of daer een zydelinghfche beet Van eenighkef-geinor; die dan teiamen vlieten, Om foo met minder vrees, op dele beeft te ïchieten Gemaeckt tot haer verwijt. Maer ó vergeeffche jacht, Al-waer het ièhoot-vry Wilt den Iagher niet en acht» Soo gaet dees groote Maeghd, gheveft op vafte leden Van onheyl heel en vry, groot-moedigh henen treden, In alles onverfet, en met een zoet gelagh, Verdrijft, en wederftaet al wat haer quetfen mach: Van d'hayr-top tot den teen is zy in 't ftael gefloten, Haer hert is mildelick van boven overgoten Met ftroomen van ghewelt; en drijft zoo tochtigh voort
Al wat haer overdwerfcht, of in haer loop verftoort. Wat woelt ghy dan vergeefich, ghy wrcede dwinge-landen, Die aen dit Hemelich hoofd' wilt flaen uw beulfche handen, In menfehen bloedgheroot? dit ongeichent ghemoet, Met al uw Helfch bedrijf, haer felven fterekt en voet. De arbeyd, moeyt en pijn, hetfweet, glievaeriickheden, lae lelfs de bleecke dood, met vrees en ootmoed treden Ten dienfte van dees vrouw; de Son oheen dingh en iiet Dat haer gewelt ontgaet, of haer gewenck omvliet. Och ofc wy, aerdfche hen, met fterftelicke ooghen, Hacr weien mochten ficn, met vlees en bloed om-tooghen l Hoe fouden wy, gelijck door blixe'ms vyer ghewond Haer eeren metter hart, en loven met den mond! H Daer
|
||||
|
Da er Ibuden wy dan fien, dat claer wy Heeds naer graeghefo*
En met een heete luft, op ander weghen jaeghen, By haer verborghen light: want wat verheven wort, Is met een quiftigh hand in haeren fchoot geftort. Sie maer de herbergh aen, daer haere krans uyt-fteket, lek meyn een deughdfaem man, als onfe Cats, diefpreket Al wat ick feggh' en meer: want fo ghy rijekdom acht,, De ielv' hier eeuwelick verdaghet en vernacht. Niet Plutoos geel-rood flijck, 't welck in de duyfter kreken; Der aerdenis verdoemt, als voedfel van ghebreke% En allerley verdriet, dat in de wereld fweeft, End' in ons lijf en.ziel, als in fijn aerde leeft. Maer een vernoeghde ziel, in allen deel te vreden> Met 't geen des Hemels hand tot ons hier fent beneden g Rijck in al overvloed, doch arm van begeert, Die felfs hetgeen fy mift, als eygen goed beheert,. Soo dat Callimachus feer qualick heeft gefonghen, En van der Goden gunft verkeerdelick bedonghen, Om t'hebben deughd en goed,- want deefe vrouw en man5,
Haér leven: dood, noch hel, noch weereld fcheyden kan. Soo yemand hoogher fwelt,,en pocht op langhe reken ¥an edd-boortigh bloed, van ouden tijd gebleken; Des weerelds roem en bloem, en blaeft met groot beflaghf
Al wat, de weereld roemt, den Adel ftij ven magh; Waer vint ghy fulck een ftam, waer vint ghy die quartieren ¥an ons vry-heerfch gheilacht, die Deughs autaeren vieren Met reuck-w7erck van wei-doen? waer vint ghy fulck een zaeel, Dat van fijn heerlickheyd noch eynd en weet noch maet? Noemt vry het morghen-vier,daer Phcebus komt ontfteken Den fackel van den dagh, noemt vry de mode beken Dae£
|
||||
|
Daer hy de felf uyt-blufcht, noemt vry den kouden beer
Noemt oock het Zuydfche kruys, noemt al des weerelts keer; 't Is alles in het perck van deughds gewelt begrepen,
En fonder haer belet, de weereld waer geweken
In d'eerfte tafel-clomp, de Hemel en de Aerd Die waeren nu al-langh in haer begin veraert. Wegh dan, verflijmt ghemoet,bedompek in de fluymen
Van laffe deughd-looi heyd, die met een bofch van pluymen
Geplant op 't edel breyn, den Hemel verght tot ftrijt, En met een moedigh fweert, de ftraet van achter fmijt: Alleen op defe grond, om dat ghy fijt gekropen
Vyt eenigh edel ftam, en ouden tijt geropen
Tot hooghen ftaet en eer: daer van ghy in de Kerck
Noch thoont een out gelas, of een verlieten Serck. Maer ó verduit ghepracht, ó gantfch ont-weghet drijven !
O aerd, gheen mannen waerd, maer zinne-loofe wij ven 1
Wat ift, dat ghy u felf in uwe laf heyd wieght,. Als ghy, veraerd van bloed, uws Vaders lof belieght* • Ai wat ghy zelfs niet zijt, maer elders moet gaen zoecken;
In eenigh tafrereel, of in vermufte boecken,
Aen-wijzers van't gheflacht, is beter een verwijt
Dat ghy gheen rechte tack, maer water-fcheute zijt. De deughd vereert alleen: de deughd alleen kan ghevem
Dat wy vol eer en lof, vol van vernoegingh leven,
Vol Hemels, vol van God: dat is, ghefeyt in 't kort, Dat, door de deughd alleen, de aerd verhemelt wort. Dit ziet-men nu en dan, met volle kaecken melden:
^laer wie en ziet oock niet de oude waerheyd ghelden ?
De deughd wert van elck een gheprefen en ghelooft, Maer. echter blijft zy koud, van alle treyn berooft. *H z Hie£
|
||||
|
6o
|
|||||||||||||
|
Hier kond ick, waerde Cats, een langhefolie ftellen,
En, met een fcherpe pen, by-zonderück vertellen De feylen van dees eeuw, de vuyle guytery, Door welck de deughd ont-eert, flaeghs ligghet in de ly, Maer 't is van meerder tijd, en van een ander drijven, Als ick te deler tijd ghcwaer wert in mijn fchrij ven. Een ander ïtoutigheyt, met meerder tocht bevaên, Sal eens, door 'sHemels gunft, dit kloecke werck beflaen. Ontfangh des niet te min, ó groot deel van mijn leven, Dat hier, met hoop' en vreef' aen u toe wert geichreven: En zoo dees ü^achtegael te zeer in 't quincken beeft Denckt, dat hy jongh, en teer by mieren eyers leeft. |
|||||||||||||
|
bpe et mem
I. DE BRVNE. |
|||||||||||||
|
MAE CH D E N-L E S S E.
Op de (ang-voyf'e vanden Pf'a!m4i.
|
|||||||||||||
|
En moet merchn op 'tghe/lacht
Van die ons Wert voor-ghebracht, t_Maer Wel nauwe ot> fijn feden, Wantfyfeyde voor een reden% Datmen niet moet metjip Vader, Of fijn Moeder, houden huys, Maer me;a moet met hem iegader Hébben vreuchde, hebben kruys. Allen Maechden tot een leer, Datlycm'tghe/lachtes eer, Haer aen niemant en verbinden, Die (y quaetvan leven vinden. Vader Moeder fluytmen buyten,
Haer de Man die komt in 't bedt, Niet dan droefheydt komt vanguyten, Adeldom dat niet belet; Daer om Wiltghy in u jeucht, Erven eene W<ar:e vreuchdt, Wilt metfulcken eenen trouwen Diernen recht voor vroom mach homven» IOANNES de SWAEf. |
|||||||||||||
|
KEyfer Commodus van Eoomen,
Heeft Philips een Edel-ma», Om Egyiten te betoomen, Gouverneur qhemaeckt daer van', Eugeniafjn doch f er weert, Hadde 't recht ghelcof aen-veert, Dees een tromv najijn behaghen, Heeft lyy haer eens voor-ghedragen $ Dat hy haer Wel Wilde gheven t Aen des Stede-houders Scon Van Aquilen, die van leven 't Heydenfch Wefen Was ghevcoon , iSMaer hy Uw* van hcoghenjlam, Daerom wild' hy datf' hem nam, Want fijn Ouders trejf'lijck Waren Sco Wild hyfe met hem paren ; tJMaer ff niet verblindt dcor minne,
Haer gantfeh niet bewerken liet, Olfaerf feyd, met kioecken fïnr.e, Ditmen in het hotvtfÜck niet |
|||||||||||||