-ocr page 1-
TAFEREEL
S I N N E - M A L:
VV A E K I ^
Yerfcheyden verthooninghen werden aenghe-
wefen, met Poëtifche vermaeckelijcke, endeLeerfame
Sinne-dkhten, en Sang-Liedekens*
(jemeynfaem by eengevought, ende verciertmet verfche}'*
den (opere Tkten.
DOOR
*A. V. FE^CP^E.
TOT MIDDELBVRGH,
Ghedmcktby lan Pkterjs'vande Venne, Cunft ende Boeck-vercoopeij
wooncnde oo den hoeck vande nieuwe Beurfe, inde Schildery-wmckel,
ANNO 1613.
-ocr page 2-
(tAen dejbet vermaech^fpeckende Lefers.
VErlangende cunft-gunitige Lief-hebbers; alfo by my noch tei hand
zijn gecomen (benevens de Zeeufche Nkchfcgael) eenighefoete., beval-
lighe Sirme-dichten, engefangen, by mijn broeder x^driaen vandeVenney over
lange inde verdiïetighe Winter-avonden ghemaeckt; om dit felve al-
le 'tfamen te voughen by de Zeeufshe Nacbtegael: maer heeft zijn voor-
nemen nae-gelaten ; om ooriaeck, datter te veel van eender hant was.
(Doch, heeft hem evenwelgequeten, benevens andere3, gelijckde UWey-
Chcht,
oft Schijn-kijcker, enby-gaende dingengetuygeninde A^ftg^/.)
Waerom dan, (door mijn aenporren) by hem is goet gevonden, zijn an-
der dingen by een te veriamelen; ende heeft dit ïelve genoemt Tafereel
van Stme.mal.-r waer in vericheyden verthooninghen werden aengeweien,
gelijck dcLefers hier in dit Pro.ef-öuck overvloedich fullen kunnen fien.
Al hoe wel het felve de naem heeft van Mali' -^ nochtans dient het door-
gaens als een aenleyding tot Sedich^ en aendachtich bedencken. Derhal-
ven is mijn bedeaendcLefers,' dat fy fullen gelieven dit Stnne-ycerckxt la-
ten binden oft vereenigea, met de Zeeufche Wtchtegael, overmits het als ecu
werck is,ende van 't ander ontleent. So mede werden de Lieff-hebbers
aengefeyt, datter noch. dergelijeken fbete, leerïame gedichten metter tijt
fullen volgen van mijn broeder; die noch miffchienj (wanneer hy SchiL
dert,
of Tejckent) fullen invallen,daerick hoop aen yder na defen verthoc-
ninge van te doen. Verfoeck noch andermael met goede beloften (in
plaets van dreygèn,) datmen dit Tafereel (en ander wereken) cunft-lieff*
dich aenneemt».
V. S. Dienftrwillighen
laa Pietejfz vande Yennc,
ADRIAEisï
-ocr page 3-
ADRIAEN VANDE VENNE
T O T D E
Cunft gunftlghe Lefer, ende Sanger.
Hier coomt te <-voorfchijn3 fiendeLefèr, een bly-thoomcb Tafereel
van Sinne-mal: het rwekke gbeteelt ü3 door ongbcleert njer-
fitmdty dat over eenige f^rte tijt met rvijfè invallen heeft fpvangher
gheVveefi
j ende eyndlïpk^door behulp <~uande teere pen, befiaen te<~uer-~
fyreyen in dep <-uernuftighe eeuwe 3 als een mis-geboorte 3 dat op gbelijcke
rvyjjsfïch Let beoogen indegedaente eender
Schildery,- vvaer in rveeinjer-*
Jcheyden nieuwe '-vindingen rWerden door flomme beelden aff-gemaelt $ het
Jy goed offquaed- jae al 't gene by de menfeheydt fbveefi 3 n/vert als met
omftandige <-verfieringen3 opijermaeckelijcke i/vijfè al lachende
flnnich aen-*
geWefen: de rede nsvacrom is3 om dat alle het <-uVereltsdoenfèer belachelijc^
lich rvoor doet: aengemerekt dotter geen menfche ghevonden <-uvert daer njoU
comen mrvijfheyt by <uvoont 3- om dies~ewiüe datyder int gheheel3offten
deel S'mne-makj/óolang byaerden-rvvoelt. Wat
Sinne-mal bedttydt3
fan een yder lichtelijcl^bedencken 3- den oorfproncJ^3 off'hercomfldes felfs
fchïjnt te njvefen een opvvorpfel <~uande
Milt, die het Breyn tot f^tteUufi
^verweckt 3- d'nfvelcl^ een opfiijgen ^van
Sinne-malien njoort baert3door
oeffening nsandeTotige. Om als nu tot de fake felff'te comen 3<-vvert gbe-
Jeydt dat dit
Sinnen-driftich-maU', nootfaeckelijeke bant-reyclqng njan
bedre-
n
-ocr page 4-
VOOR-REDEN.
bedreven <z>erfiand-njoedersbeeftnoodich ghehadt, ghetijcJ^by ghemeenpe~
bmyck^ der
Reden-dichters in jvvancl^gaet, rveel mede-hulpers f e kie-
fèn tot bevoordering <van hun nsverckj off om oogh-fchijnkh te beWtjfen
dat fy meel gelefen hebben: Endegemeynlijcl^fyclen
foo voor gedaen is
na gheleert: gelijckcrvvijs noch <~ueel heden-daeghfchc het Jèlve (boor hou-'
den3foo '-vvel Schilders als dichters'3 die juyfl niet en derven uyt oude njy e-
ghen ftapt>en3 maer fich njerlaeten op ander lieden ajf-palinge 3- d'weleneen
ongerijmde jaeck^fchijnt te rvvefn3 datmen niet en fist op bet ghejehapen Ie-
<-uen felve3ixrvatowortrejfelijckeuyt3eninvvendige aenmerckfelen daer in
te fleuren ^n: Voor eer f3 als hoe de<uier onderjcbeydelijcke
Elementer*
(hoe<~vveldie ongelijck^'-vvepnde) nochtans de gantfebe <werelt by een
binden: en <~vveder3 hoe d'eenjonder d'ander niet 'uermach.
*2eneyens de fèn
een aendachtich oogh-merc^, n/vaer dat den oorfyroncf^ der n>olcomenbeyt al-
ler dinghen3 ende natuerlijc^e gracht njan daen coomt: ofte njvie de
gever
ü'j die alles ten goeden <~voort brengt> omdefmmgemenfehen zijn rWon-
derlijcke macht te kennen tegeven3 (fo n/vanneermen met te loom ü int He-
melfiijgen.) Menjiet3 datter o/vat njoornemelicx inde menfeh is ingedruckt3
meer als in eenich fchepfel i nademael het menjehen-breyn door
finnige opi-
nien alle ander dingen, met uytnemende iJVetenfhap overheen (behalven
dat de menfh fchfelven can overvooghden:) getyck^ als hier in dit njvercï^ te
fyeuren is3 hoe dat de overheerde
finnen aent mallen raec^n3 ('-uvan-
neermen nsan feltfame 'mvallen nuvert overhooft3) ghelijcl^ dit
Tafereel ge-
noechjaem laet <uerluyden. <Aenmerckt dan Joeckende
Lefèr, datmenjae zijn
felfs niet en is int reden-fevelen: eylievel jiet dan3 hoe de f inVaUen als een
gemal hun ruoort proncken s daer nochtans de Jèlve tenrwijflenbehoomi
gevatt' te oreerden. Het fchijnt oockmede3 als dat hier geen oude off nieu-
nuve
reden- wij Iers gheroemt njverden: maer het ü3 om oorfaecl^njvtlle
dat ickjgeen hgnnü (<-veel) aen de felve hebbe; daer om laet 'tcl^ die als hier on-*
opghehaelt: ende boude my aen 't ronde boer acht ighefhoer3 dat met de pen3 en
pnceel te Jamenghevlechtis: Men hoeftoocl^niet tedencfendat hier<veel
nrol*
-ocr page 5-
VOOR-REDEN,
<r>olcomenheydtin]yte<vinden3 ghelijcl^de Latijns-gepnde dat op hun uyt-
beemphe njvijp doen <-versiaen: dan hier '-Wort alken goed-rondicbeydt
by de handt ghenomen3 om eenvoudkh te ontmonden de joete eygenphap <-uan
onp <-ury-borft\ge inUndphe tael: {<voomemelijcl() op de
Hollandfche en
Zeeufche a/Pijp. Het is per mis-prijjfelijc^ datmen zijn Vaderland
phe jjtraecl^peckt achter hoecken te laeten3 ende ghebruycfen andere phraele
menghelingen onder rvolcomen pet-mondige ronde i/voorden $ deWelckg,
door plegen oVerlantphe gemeynpemheyt als verbaflaert ijverden \ daer
nochtans het
Nederlants niet Van mode is by andere te gaen ontkenen:
overmits depive jae^rijcl^genouch bevonden wert3{foomen anders de volco-
men cygenheyt <~vvel uyt mommeid int letter-dichten.) Doch men pi ghe~
Iteven te <-uers~ïaen dat in dit
Tafereel geen rvoljbroken woorden pp by
een gebracht
; ofte ten njvaer 3 datmen pmtijts <-voorgoet hield' eenïghe
wvijp man Jjneken int
boertigh jocken, die int gbebruycl^<~van outs
en heden noch zijn by de eetiVoudighe luyden s die hyrvede njoor bott'
^werden ghehouden. l^an* icf^pl de redighe
Leier nu hier niet meer
als
finnighe-botticheyt njoor ooghenftellen: ten eerften int begin deps
Tafereels, alvvaer een Lmwtï-hofögheplant ü 3 daer Mercurius {de
cunft-rvertaetder)ïn
Zeeufche ronde ruy.oorasn3rvande cunft tot de cunft-
beminders J]>reeck£3ende nood de felve te coomen inde plaets 3daer deemfte
*van Schilderen3 ende Druc^en gheoeffent <~vvert. J^u, int gevolgh tot het
<vvercl^plfs comende3 <v'mdmen de
Malie-pracht, die in dep tijdt po
meel ende rveyl\ ü3 dooreen
Vyt-roep {als huys-raei) te hoopghehaelt3 om
te betoonen de onnoodighe lymery3 daer de nieupcht in dep
eeuwe mede
ghepoppe-kraemtgaet. éMen pi int gevolgh het tegendeel pen inde Boex-
fèhe nedmheyt, al boe n/Vel daer dic^mael nrpat anders onder jj)eelty
ghelijcl^ het Minne-mali' ghenoechpem opening doet aian goede nsvaer*
Jcbouvv'tngben oen dejoncfyjeyt, diete per gheneghen zijn totgecJ^pheeren.
Het
Boertigh-liedt daeroen■ rvolgende3eWijfidatelck^zjjnsghelijckmoet
fyepn3 ende niet te per f eb te papen mety del-hoop: oock^ mede niet tefiuer te~
*. iij                     ghen
-ocr page 6-
VOOR-RE DEK*
ghen hyden dïemen niet en kent. Derhdyen n/vert noch <z-'erc!aert, tn
uytceheelt3 <~vyat datter entjhet uyt dsombcfoyfle dommicheyt der jeugbt;
ende n^yatter njoor onheyl '-van cüo?nt alfmen -naer alie hooch fet3 daermen
femyyijlnut dan flip en <x?mgt3datmen gemeeniijc-k^noemt
Blauwe-fcheen,
d'yyelck^ f root krakeel hm$3 off- Minne-lpijt: Gelijck. het <-verthoon ijan
'JSöW/z-KamDJen-om oen yder het -fen. Soo mede fiaet <-uoorder noch
te bedenckgn het
Kalle-mal, njyaer in te ficn ü int dnbbel-dkht3de oyer-
njloedtghe beqmembeyt <x>an de Neder-duytfe tael3 hoe dat een n/Voort
tweefins toe ghebrttyckt can njyerden. Noch njoorder n/vert aenghe-*
rvvejèn de
Minne-Coppel, met bevyïjs3 hos de geyle jonckheyt lichte*
lijdeden denbandtraeckty door jockicb fj?elen met
Liefden-fpoock, (te
<vyeten)
Cupido, dieyder al lockende betoyert; ende daerom het febee
de jetighd is toe-geeygent^ als dienende haer tot een lejfe3 datje moeten 'toogh
bonden op <~vyelgevoughde trou: beneyens dit gaet een <vyacrfchouyyin-*
ghe oen d'Ouders dat ft moeten letten op de leughden-loop als die begin-
nen te
mallen, ^*s5?dool-minnen: ofte fo <-vyanneer de t\\)èx.met hoer
hmder-tochten de fhe doet fucketen door bittere firpyckel-paden3eer fy tot de
etrbaer liefden leger-plaets coomen3 daer de
eeren-croon ontfangen ofven,
njoor datmen de lifdtfaemheyt by reden ghehttyfi heeft, ende met Ouders
roet ütenjyerck gbegaen. Om de hefer uyt het
Minne-mal te helpen,
Jal noodich ^vyejen dat by ficb keere
Afreden-j ockenj ende atoor eersi
befien
dfeSinnigheZeeufche-Slijper, die alfingende yderhetfijne geeft;
en <uyederom de
tegen-fang der• ghejlepen ende ongeflepenluyden3 die
Jomtijts door
Slijpers ronde•JIrekengeraecktrVyerden3 (foo de waerheyt
anders in achtinghe is.) Om hier niet op fiaende te blijyen3 falmen dan ter-
sjont aenvyijfin een droeye Boere
Eyer-clacht, besiaende in lijdjaem-
heyt3enhoop\ mitfgadershetlBoersghek^oc^ ende nutticheyt der
eyers,
ende mifnoeghen oyereen quade nsroffy gelijck^ int ghedicht naerder opening
njysrt gbedaen, <
-vyat.de meeninge fi. Tm njcryolghe falmen noch ijin-
den het bouwen rvande
boter, ende bequaembeyt der fehe^mtuytduy-
dinghe
-ocr page 7-
VOOR-REDEN.
dtnghe op der Vrouwen deughden; met by njoegmgw hoe- de boter
rveele dinghen '-verbetert: alfoo dan oock^de lief-taelige wijven mede
in haer huys-houden. De
Lelèr Jal Vgeftchte faennjoordexopde7jzt\x-
fche-MoiTelman^ met geroep, ende zyn MoiTel-fanck geeft te <ver~>
fiaen <x>Vat eygenhydm de
Zeeufche-MoiTels by f eb hebben s en hoe*
danighe beduytflen daer op te bedencfcen zjjn ■> al hoewel de fehe Jlecht
end' gerlnghe fhtjnen: dies niet tegenfaende is het mede metTket-dmck^
wyt-ghebeelt) om de onkenders te beter aente <~üoerentot kleyne dingen haer
groote crachten-7 op datmen te meer peynfè acn grooter en grootzr. .T^ocb.
moeter <TJ!)orriemelijc\ ghelet fijn, op de ojeerskens <van het: op en nedèr-
gaen des menfchenkveh; hoe^ena/vatde mens bejaecht^njanjonckhsyt tot
ouderdom $ en eynd'lijcJ^'taffïerVen des ruyerels~njvoelen>- d'<-vvelc^op
't lefi <-uan dit
Tafereel met ghemeene foete Jfreec^-iuyoorJen {ghenaemt
Neep-kluytjes) tot befliyt rvverden by-ghevoeght: Jc^ twijjfel niet
ofte men fd de fehe ten goeden aennemen 3- nfvant daer is maer
recht-
finnighewaerfoeyt in uytgedruckty- gelift meeflendeel intl;a£crctly en-
de dienoyt-gefene
lijft <x>vertghc'ffeurt'3 hoe mallicheyt #atf bevallich-
heyt ghemengt ü3 overft'reeenen met reden-verwe; om het Jêlve niet
te doen ghelijcken een onbequaem
Tafereel daer ijyetenden, en on-
njVetenden mochte op ooghe-ffarren, ende
Sinne-duyden r endeyetfich
Qlven toe-eyghenen. 'Doch de
Lefèr■ <-wert ghefèyt 3 dat hy niet blijft
hanghen met de
Sinnen aende Mallicheyt Je be3- maer3 neme defe oefferimge
tot <-vermaec%3entijd~corting3 als een gering gefchenck^njan een onbedreven
Kunft-foecker; die het met goede meeriinge yder op-offert 3-: <-uol wan be-
trouwenj datmen alle mis-flaghen fal inde besje njouwe flaen. 'Dan
ick^ hoop, off twijffel niet 3 oft ghy
Lefèr fult V. €. hier beneffens;
nterluÊen int ontvouwen njande
Zeeulche Nachtegaei: de ifyelc-
%e met njeel gheleerde njoor-treffelijckg
Sinnen. rvvert uytgelbnghenj,
met dryderley ghelang: VVaerom die ten hoochfïendient <~voor ghe-
draghen., eermsn Jïch aent
Tafereel njergaept. Het jchijnt dattet
* Hij                    mi
-ocr page 8-
VOORTREDEN.
niet qualjjc^Jdad paffen dit njyerch^hj de^2Ó\x.t<s^.u<vot*gm3 {doch)
de njveerde
Lefer fel daer geen moet in ghefielt n/verden: maer 3 hoope
dat hy matelijck^fal <~uvejèn 'int oordeelen9 ghelijc^dit <~uolgbende rueerp
kgn Jkh loet rverluyden
j
Lefer, fiet ghy fomtijts fout,'
Vonnift daerom niet te ftout;
Denckt de maecker is een mens J
Niemant Soeckt en Vind zijn wens.

Hier mede '-voert n/vïjflpjcl^ n>vel, Gedaen in Middelburgh, int bj-
n/vefen der bloejende luSïighe MaentMey 1623.
-ocr page 9-
<£Mf'DT>EL<BIr%CHSE
LAVWERHOF.
Ofte
Ruft-piaetfc.van MERCVRIVS,
ENDE
w
nneer ick heb beftaen,uyt wijt-beroemde rijcken^
aer Ooft, en £uyd, en \Vei\en Noorden heen te kijcké,
A                    Ea
-ocr page 10-
2
En wederom-atdaer, de Sohne, met de Maen^
Staegh,gins en weder-deur, dfe Starren heeft gegaen;.
A[ waer ick inde Löcht, gèduerich bleef aent fwe ven,
Om op hetaèrtichè rond; t#fien het ntenfchen kven•;.•■■
En watter is voor cunft, by yder een geleert,.
Of watter is gheacht, of Watter is gheeert;
Öf watter'int getal, der goden is vercöoren,
Of wat het ooghe het, of oore wenft te hooren,
Of wat in: eeriich hart,gheduerich woelt, en fpeeit,
Of wat door ïinnen-breyn, can werden voort geteelt.
Gelijck meQ, heeft gefien, al watter in Athenen
Genomen is ter hant; maer is nu heel verdwenen!
éM I ZN^E R V A3 met haer ftaet,. is ftraffelijck ver-
ftoort:
Daer wert van gunft, noch cunft, Eylaes l niet meer ghe-
hoort.
Wat heeft my dan beweeght ? dat ick de Njlfchefirandea
Niet meer en overgae; en kies nu ander Landen,
Daer ick als nu, en dan, laet hooren nieu getuyt,
Wasxdriederley-gejang, van mijn geboude Luyt.
Een Luyt3 een aerdich^/^ die traege, domme finnen
Kan wijlen op de baen, om reden-cmtt te minnen:
Een Luyt, eenJfteel-getiyghj daer Heymenü in ruft,
Die blyfchap maeckt bedroeft, en droef heyt weer verluft.
Een '■vvel-gelucktgbjpe^ dat my heeft doen bewegen
Tot ick, een foet getreck, van willen heb gecregen:
Een wil, een eygenfucht, totJouckers3 vande «*#/?,
Die my, en mijne cracht, gaen dragen groote gunft.
Het Oofterbergcr-landyphchx. naerftelij ck te letten •
Op hoofd'3 en b<indemunfi3 haer eygenfchap, en wetten;
Soo
-ocr page 11-
Soo lang, als ick by hun, wêrt vriendelijck onthaelt,
"Wert yder een van my, gewefen en njeruelt.
Maer als de felleM&rs3 eylaes! begon te branden^
Soo lach de Wetm-mnfixmet druckelij cke banden:
En fieti het DuytJchë-'-volcb eertijts van my vercracht^
(Blij ft nu in tegendeel) als buyten mij ne macht.
. Dies laet ick haer by £Marsp het loos Salpeter maelen,
En ben nu metter vlucht, int NederUnt gaen daden •,
Aiwaer ick fonder fout (peyns ick) of man, of wijf
Sal vinden, die mijnjöc^^ can nemen op het lijf.
Mij n Ioc^ en is maer lufi3 enfucht, tot nieuwe dingen \
JLtnnjVefentltckfvermtec^ zt\\fyd>ccntael'^cnjingen^
Een hoop van goede faem3 eevi lootte een foctgevym,
Een onbegrijplijck dinek, een lock-aes vande mm.
Mijn flangen-ftaf gcbict, dat niemant fal vol liften
Met pruylich, vuyl-gekijf, geduerich loopen twiften:
Of als in dat geval, geen reden wert verftaen,
Soo vliegh ick weder voort, en kies een ander baen.
Daerom is mij n gerey s, door landen, ende fteden,
Om dat ick fbu voörtaen, begaeven cim$3 en reden,
En ftorten veylich uyt, een finnerijcke fchat;
Wanneer een naérftich hooft my lieve-kooft en vat.
Daerom heb ick veortaen, gaen wijd, en fyd, belenden,
Om t'eenemael Zuydt-vve/f ter^VVeHen heen te wenden j
Ontrent, en in een Land, vol Borgerlij ck gewoel;
Daer redenjunflytri eer3 mach blijven op è&floel.
Daer altij t woont een volck, die met befey 1de huyièn,,
Staegh in Neptmix velt, géweldigh henen bruyfen:
Die met iiaer hoogh gebied, de Moor, en Indiaen,
Door wetenfchap, en kracht, haer maecken onderdaeia.
A ij                    Daer-*
t
-ocr page 12-
4
Daerom ick was bewuft, dies kreech ick groot verlangher£
E n (helde mijne vlucht: Ickdraeyde mijne ganghen r
Ick keerde gins, en weer; Ick vloge voort en voort,
Op dat mijn ftemmich {pel, by haer mocht zijn gehoort»
Soo haeft ick was gedaelt, doen poochden ick te ruften,
Om my dan by de Zee en ftrant te gaen verlatten:
Ick fetten heel te rug, het fimen-breuck^ gecruel,
En fat, en fanck een Lied> ontrent een harders-ftel;
Daer ick niet meer en {ach, als cück-gewolde fchapen,
Die in het filtigh groen, haer fpijfe ginghen rapen:
Het graege diers geknars, verheuchden in mijn (anck,
Tot dat Vrou-rvvedergdm, riep met een nageklanck,
Stet hier}y et bierset bier: de Zeeujche Nimj>bertkeeckcnt
En riepen Goden-wrient, comt herwaerts uyt de kreecken:
Laet nu het Zeeufihe<-z/vout3 ghenieten van dijn^?/;
Coomt doch, ey lieve coomt, het gaeter wonder wel»
Ick was gelijck verlet, ick lach de Zeeujcbe weyen,.
Vol deftigh, luftigh volck, fich om en^tomvermeyem
Daer waflfer veel gepaert, ghevlochten hant aen hantj,
Vol trocteling van Ieughd^en miniïelijckenbrant.
Men hoorde foet gejot, langs heen de groene daver 5
Men iloecher op de Lt^t, met dreunich bly gedaver:
De Vedels, en \geflettpt, en hollen rommel-T$as3
Gaf dommelich ghetier, oft onder-donder was.
Een yder fcheen vol geeft, ten hooghften op ghedreveoj
Daer wert een aerdich dicht, enjS^-/;^ghe{chrevenr
Ter eeren van het Lant^en lMchtrtxiVri4chtyghebonr
Van watmenfietjof weetjofwel bedêncken fou.
Terwijl ick mijn vermaeck heb in het Lant ghenorneiTj
Is ftracx een onghcvaly my op het lijf ghecomen i
Wanc
-ocr page 13-
Want als de nrpater^Godt^ mijn wefen heeft gekenr,
Soo heeft hy fich terftont, tot my waerts toegewent j
Met yffelick gneficht, en vreeifelick gheklater, '
Drong hy met groot gebruys, door \ foute golven-water.
Sijn lichaem was befchuymt: zijn paerden ftaecken op
Haer flymich-gladde-lijf, en hart gefchubdc cop.
Des Gryjaerts gropt gevolgh, de Tvytons met haer fchelpen^
Die cjuamen opgeruft,om harenVooghd te helpen:
Sy guyfden met de vloet, en fpëitten met een vlucht,.
En floeghen namy toe, met vreeifelick gherucht,
(Dit gladde Zee-gedrocht, was tot de wraeck genegen,,
Om dat ick eertij ts had5 behendelick gecreghen
V^eptunué lijf-geweer, of dry-getanden-sloel^
Waer uy t by hen tot my, gheduerich bleef een vrock:)
Daerom ick nam de vlucht, en ftij ghde na de wokken,
En feech weer by 't gewoel der Middelburchfe volcken 3
Daer my de vlugge Faem had onlangs van gefeght,
Als datraen my ter eer een 'Bedt heeft opgerecht.
Daer is de rechte Plaets l ó Rusl-huys van behaghen j
QVketfe van bcfcherm, voor alle fnoode vlagen.
Daer fal, al wat ick weet, gaen werden wijt vermaert.
Al wat door finnen-breyn,can werden recht verklaeru
O wel gewenfchten daghl nu voor my is ghevonden;
Een Lant3 een Stadt^ een Huys, daer Qtnjic wert ghebondem
Een IPlaetfi^da&x de Faem met Letter-dmJ^ verbrey t3
Al watter dient gedaen, al watter dient ghefey t,
Hier, ïfmen inde weer te bootfen naer het leven;
Hier, wert de Schilder-konfi^é&tïty en hoogh verheven 1
Hier maecktmen al 't geweet, by yder een gemeyn,
Hierftraekde ^#/?fichuyt, gelijck emffrwg-Fonteyn.
A üj                       Hier,
-ocr page 14-
6
Hier fietmen fraey en net, de wei-geplante-^»?^
Cruys-wijs, vierkant, en ront, met bloemen overladen.
Hier gaet men uy t,of in, twee dubbel-gaeldery,
Van boven Ichoon verguit, en onder f childery.
Hier is, wanneer de Son climt op het alderhooghfte,
Een lommer-coeie-plaets, int alderfchoon,en drooghfle.
Hier is een tonge-luft, en veelderleye vmcbt:
Hier is een vetten gront, een open foete lucht.
Hier wert men oock ghewaer, de Wyjer van de daegen;
En fnelheyt van den loop, der vlugge Thoebrn wagen.
Hier gaet of oudt, of jonck, beduyden op het kpiyty
Dat ruVdter3 tochty.tnny er, en aerde voed' de fyruyt.
Hier inden Palmen-hof3tn plaets der Lauvverieren,
<kbied ick evenftaegh, der Zeemrven hooft te eieren.
Hier hdb ick volle macht 1 hier toon ick heerfchappy i
Hier houd ick nu mijn Hof, by TSoucken-Druckery.
Ghy dan coomt akemael, die met dijn conflich fchrijven
Het menfcnelijck geflacht,tot redenden kond' drijven:
Coom.herwaerts, treflïjc-l^ruolck^ en btengt dijn hooge ftojQ
Hier binnen,by de ^Beursjami buyt.cn inden Ho/l
Hier fal men na de Q>nfi3 dijn' Gcesien-rijcke dingen.
Door teycken-jchilderconslj een beeltenis aenbringen.
Men fal het tQt vermaeck doen mijden op de Plaèt,
Op dat het voor het oogh, fich iuftighlijck ghelaei*
O wonderlijck gelicht l wat fien ick nu op huyden,
¥oor treffelijck^getrêe0 van eerbaer wijfè Lttyden..
O loffelijck^Wcii daer ick als nu, en dan,
Sal noemen, wat hun geeft, te voorfchijn brengen can.
'Do.RidderlijckenSchotty vol hooghgeleerde reden,
Coomtals^en 1ïurger-yooght3d\,s vooren uy tgetreden,
-ocr page 15-
7
En fïngt een lofgeiang, vol Hemels foete vreucht,
Dat meevals eenigh {pel, een fedich hart verjeuaht.
Dan, fietmen Hemmant; en £kr.,ftaegh onderrichten,
Het werelts groot geflacht,door man,en wij ve plichten;
Hoewel den laft des Lmts3 hun op de fchouders perft,
Soo wert haer T$chters-hoofi3 ftaegh met gedicht ververft.
Sietl Ho^m-hofgefin,ipreeckt niet van minne-grille,
Maer neemt eenhooger ftof, tot deucht,;en goeden wille.
Daer coomt noch een beroemt; 't is BorJJe^óit ttnfirmt
Can brengen, vande Zee,int befte van het lant.
Hier fietmen int gevolch, een wonder om t' aenühóuwen 1
Eén TWdefer eeuwl een Spegel voor de vrouwen 1
Die nu, vry metter daet, mach heeten Zeettfiben roem;
't Is noodich dat ick die, hier tuilchen beyden noem:
loh&nnA Qoom(ins-&\ die by het kinder wiegen
Dicht, hoeecnjonckgefel, geen maechden moet bedriegen \
En weder,hoe de mens, den jaren-tijd aencleeft,.
In al zijn doen, en laet, terwijl hy {treeft, en fweeft.
De TSrtyn, verlicht de jeucht,van uy t de minne luchten
Te dimmen voort, en voort, tot .borgerlij cke tuchten;
En ftiertfè met zijn dicht tot inde Hemels-fee ft,
En hout fich hier heneen, noch befich met zij n geeft.
Luyt3 g^eft een nieu geltiyt, vol wel gefette woorden,
Hy brengt wat voor den dach, dat niemant noyt en hoorden.
Maer allmen Pucteman^ en Hob\m3 hun naem
(Of hare wereken ibuckt?) die loope by de Vaem.
Doch! als icLnoch aenmerck, van die ick hoord' te noemen,
Soo valt den tijt te cort,x>m die als nu te roemen;
Maer laete die voor eerit, vertoonen of hun lult,
(Hier indin Latwver-hcfitznmael wertuytgeruft.
Coom dan, hier ift te doen, coom herwaerts Qnftbennnders 9
Coom. naerdert defen Hof hier woonen Qmfte-rv'mders',
A üij                Coomt
-ocr page 16-
't
Coom vryelijek in huys,coom (iet, en biet, en vraeght»
Men vinc hkr veel gerief, al wat een mens behaeght:
Het fy een handigh- fpel van Vleuyten en Schdmeyen,
Off watmen tot verluft, fou cunnen toe bereyen;
WiSLLuyt en Syter-jpel> en Vedels groot en cleyn,
En watter by éMufijck^ noch vought, of is gemeyn.
Wil yemant Schüdery, o$ Tremen, Tïoucken, Huyftn*
Of aerdich goet <verUckt3 totcierfei vande huyfen:
Qomyas, en Vyren-rzfiperck^, otKaertep cleyn en groot,
En watter tot behoef dient; voor een Zee-pyloot;
Dat vintmen iiier te coop, oock éMeJfen om te fnijden;
{Wanneer een rijckendifch, dat ruftichlijck can lijden.)
Behoiift een foete TSrtpt, een gulden ^Maecbde-Qroon^
Ai eer iy uyt haer jeughd, betreet den echten Troon \
Hier, vint fy haer gerief. Noch is hier al te vinden
Vcrfcheyden (ramery, voor alle nieu-gefinden:
En wie een 13rt*ylofes-dicbt, of Liedt, of ander ftuck
Begeert, die brenget hier, men lal 't door Letter^dmck^
Gaendoen in alderhaeft: en daer benevens toonen,
Dat niemant fal vergeefs, dat conftich werck beloonen:
(Want als de Q>nfie niet, wert mildelijck begoet,
Soo gaet eylaes ! de luft en arbeyt onder voet.)
Wel aen dan Zeeux>vs-gejlacbt> vol hooch ghedreven lullen,
lek lal voor defe rnael, mijn lpreecken laten ruften:
Op dat mijn hevich-breyn, niet over hoop en rolt,
Gelijck een fwijmich man, die lofsich ïliyfebolt.
lek late dy voortaen tot mijner na gedachten,
Een aerdich Guïden-Tïeelt. Vaert wel: lek gae vernachten
Weer op een ander plaets; van waer ick fal befien,
Het Sin, en Minne-mal, van jong en oude lien.
-ocr page 17-
9
- , 11 >.,.,                                                         i...........- —,,. ,„___.......................
V Y T-RO E P
Ofte
BOELCOOP.
Van
MALLE-PiACHT,
GAe-by,Gae-by,Gae-by, Men fildergaen <-vervejlcns
Seer weelderhande moy> wan
malle~trotfèry$
Hier Jcbu)i{dwyatniem>ver-niei43 ftae-by, menfklt werdeylem
Wiefoeckter
Ieughden-wens, enwreemde limery?
VVie hier een loofê Truyc^ met gl'mBer-glad behangen?
VVie b'teter een gbebodt^ wyieroepter
lek (of Mijn.)
VVte foeckter noch wvat meer3 wan datmert nochfal langen j
VVie bieter m i/vat Fraeys? 'tfilopghewvorpen qjn.
Wie biereen Xartel-k^aegh3 met een genopten TSowiroen
;
Wie hier noch dergelijck^ wal tipjes op-gbetoydt.
VVie
fl<w;&,Gae-by, hier z$n3 twvee bof'ofMoffe-rnouarven*
Wie dan noch wvat gefronfl, dat woor3enachter ploydt.
VVie bieter naer een Ttyb wol reepen, boorden3tmnden$
Wie bieter naer een Greel, of ander wijs ghequic^
VVte bieter na werdec^ wan botte-wwfle handen:
VVie bieter naghewlecbt, wan zydelijcl^gheJlrkk.
VVie bieter3 naghewvaey, wan lichte> pronckg-weeren,
VVie biet, na borsl-cieraet> <van Parels, Gitt, ofCoudu
VVie bieter na ghefjioock 3 om dat geen Son mocht deer en?
VVie bieter m wyat meer, daer
maecke-moy wan bowlt.
-ocr page 18-
10
VVÏe hieter noch? (lae-by, hier zijn nochfhilder-doofn,
Wie biet naplaefler-pronck^ metpiyfi3 en fyroet-njerdrijf
Wie jbcckte? dat een ^ueenhaerdellwwheytdoetblooQn:
Wie noch een dit7 ojfdat tot jchoonheyt <~uoor het lijf.
Hierw
'3gae-by, noch -keur <~v<m opghejchorte broeckent
Hier is noch biyck^njerdec^ dem-hackelt3 engefnipt3
Hier is noch <-uvat een quant tot
nette-pracht kanjdecken $
Hier is3 noch ojVat dat oen '-veel kanten hangt geflipt.
Hier is een hals-ghefo'ul, enfokelet met f toeren:
Hier is een Scherrif-bart befet met pluym-ghe'-vvaey:
Hier is eenflaele-f^it^ om oen het lij f te rvoeren3
Hier is ghekante zjjd'3 en ptycf^ njanmeemchfraey..
Hier is een mans Kapoot dewr-naeyt met kierc-mieren.
Hier -zijn deLaerpn njeyl \ enJpooren3Jdndcrpaerdt
!
Hier is nochlrvvatmenrWeet3 ojfmach^ off k$n roerfieren 1 ■
Hier is noch roock) enjmppck^ ^angoeToebackgheJiaerdt.
y Vel nu}
wie hieter geit? wie bcials enckel fyvijgen i
Men roept hier al op dach3
(fta-by; diefirackx betaelt.) «
ü^u
eens-en ander werfF) de flaehfalyder krijgen:
Welhoortmen niemant nietl <-vvaer toe dit opgbebaelt.
qj[h Adamheeftge'f^it; en Eva molenenjhanr
FFaervond'men doen de gracht van Vrou> en Edelman?
MINNE-
-ocr page 19-
11
Van
DICKE LEENDERT
en L ijsje Teunis, wtfïoncker Maerte-n.
AENDEN
Achtbflfen,.Conft-rijcken, IACO.BdeGE Y'N, delonge.'
Dkke-Leendert,
L
Tsje Teunü moye méysjê
$taat een lutjéh, Hóórt een rey sje:
B ij
•uanAi JSocrfche
E, oClJ
-ocr page 20-
1c Heb ftaan wachten as een uyï,
Naa jouw foete firycker-muyl:
Want ick hadde groot verlanghen,
Tot jou fchoone, roode wanghen;
Daerom quaam ick aldus graagh^
Wel tien-avonds; en van daagh
Om eens, omkomfoorttelpreecken^
Dat ickfesrmaelfou ter weecken
Praaten, als een luftigh gaft,
Dat foo wat by 't vryen paft.
Nou, daxilysje goelijck diertje,
turOt z»ct. GairVve toch eens om een biertje
ronëi'jAt, enii                                    ,           .           ,                         *'■
vmmmpnn. Mitons beytjes-, laate wy
't Same fitte zy, an zy:
Of, fietgundèr zijngoe weyen
Daar wy meughen mit ons beyetv
Kouten, luftigh uytter borft,
Langhe-woorden as een worft,
smfche uimu. Lang, verfinne, langhe vraaghe,
**&-
          Lang, verwachte, lang verdraage,,
'Dat zij n dinghen, die de min
Wt laat gaan, en weerom in.
Ey 1-foet troofje, lieve iiisje l
titffcht fryen Datje mijn-, eens gaaft een kusje,
feSSS* '£ w**r mijn leven 't waer mijn jeughd \
't Waar, mijn liefHe befte vreughd 1
't si/a Linchm, Com ey goetfteUaet ons fitte
i2**"*" Indekoeke, uytdehitte!
Gauwe gunder deurdie dreefF,
Na mijn Oom, mijn Meuy> mijn NeefTj
-ocr page 21-
n
Daar is toom mitfuycker t'eete»5
Mit befchuy t, en iecker beeten,
En oockvette-vorffe Kaasj
Schape-kaasjes over-maas,
Kaafen zijnder, d'eendeur d'ander
Groene, geele, wit en ander,
Graafde-butter as een Goud,
Worter lydich wel geboud:
Soete-melck gheroert mit evers,
Aer-gherecht ghekoockt mit beyers:
Wafels, Taartten, Iecker Vlaan
Selmer vinden (foo wy gaan.)
Lteff, begeerje foete koocken,
Heel, off brijfel-cleyn ghebroocken ?
Gaat dan mitme naar een Craam,.
Eyft de fticken by heur naam ?
Wiljé koocken van Schoon-hove,
Wilje knap-koock, deur 'eklove?
Hacktfe felver op denBlock,
Vat de Bijl ftijff mit de-ftock,
Heft jouw handen, laetfè wancken^
Roertje knietjes, fchod jouw lancken f
Soo den eerften hack niet vat
Geeffe dan noch wat van dat.
Meughje niet meer foete kruyme?
Hier ftaan keerfè, peere, pruyme,
Soete neute, cleyn, en groot,
Tetmt-fytt houw op jouw fqjiqot^
Offje neufdoock, off je beursje,
Off je fchortj off ©nder-keursje,
f                                              ■—                            - * _, «...
Mmekik&»fi
Laat
-ocr page 22-
ï-4
Laat ons (wy darQ-fockertkey
Muties-kraeckM Gaan, daar ickjeflus offiey:
SCf^Neuten felle mondigh fmaake,-
ten.              Neuten hoorme wei tetóaake,
Neutjes-kraal^etijt-verdrijlf,r
(Afme niet enbijttte ftijrf.)
Och i dat wy ant fitte raackte,
En fomwijl £en praatje maacktcj'
En dan eveftaagh een lach-
'tDuerde wel een heelendagh!
Lijsje Téunü»■,■
DIcke Leendert > vunfen kaacker^
Benje dan een netite-kraackeri
Off enkeunje fiietjev^oordt
Snibbe-fiiabben, as het hoordt?
Sinje nouftigh om te fpreecke,
Praat dan niet mit Undcers treeckej
Kom an gauwe naar het groen,
Daar ons nutnment kan hiifdoen;
Daar de veugels luftigh fïnghen,
En de lucht, en'twcmtrbelpfriögheny
(Die verfcheyeri/'altemaal'
itoermtfngatr. Q^eelen foetefeunier-taal.)
mimUfiwUdm 'tNachtegaeltje., met de Lyfter, ' ■'
Mit de Crekel lOète kr-yiter y
Mit de Quackel a:S-diè Haat,
Mit de Vinds, heurcdöeiienMCj
Met
/
-ocr page 23-
Mit de lieve Tottel-duyf jesj
Mit de Kyvits mit heurlcuyf jes,
Mit de gaauw en meepfe Spreeuw,
Mit de Craey (en heur ghefaireeiiw,
Mit de Craen, en Reyghers reppen,
Mit de Oyevaars heur "deppen,
Mit de Mosjes geyl ghetier ,,
Mit de S waluws fnel ghefwier ;
Mit den flechten-fanck der Pauwen,
Mit den ouwen-deun der Cauwen j
Mit den uyl x die kieft den hoeck,
As de ipottert roept Coeck-coeck!
(Coeck-coeck Le$ndert3\ moet wat jocke!)
Laat onshier\vatbloomp)e;S;plockej
Kraacken altemets een neut
(As een ouwepeete-meut.) n;;
Uwve knecht i ickrftiacht' niet liie
Datje mijn altans comt vrije i ', : ,
ïy bent al te ronden'gaft;
?k Ben met jouw niet feeré paft.
Siet doch eens, hQernijiidoockhuyf je
Staat ghelijck een Dofes-kiiyf jê,
Fraey gheployt, gheilickt, ghekant,
Op de fteetfe nieuwe ftant j
Siet1. mijn lijf jen heyt bragoenen,
Siet mijn kousjes, liet mijn fchoenen j'
Siet mijn fchortt, en keurs,en kraagh,
Siet van boven tot om laagh.
Siet mijn neus, en mond, en ooghen,
Siet mijn knyen,. mijn elle-boogen,.
B iüj
B-tt Vryftirsmtt
de knechten fyotHa,
is qtait.
i v.
t Is gyooi mtfuer-
fiandt, datmm
door toyin, ende
moyin meent beter
te doen als rijns gha~
tyck..
WoUWS. fchson-
heyt, is maermekel
•vvaen, erde -ver~
3Ivt,
-ocr page 24-
Siet,mijn witte Ioffers hain;
Sjet mijnblickc-fchoone taan,
Siet mijn lippen, fiet mijn kaaken,
Sietfe bloofen (asfchaarlaken;)
Siet mijn ooghjens eens, hoe bruyn
(LijckeenCaauwtjen opfenkruyn.)
Ben ick niet eenfbetc beekje ?
Leenden-3 't lijekt jouw niet een treckje j
't Lirromdom ftaat al te braaff
Om te zijn eenboere-flaaff»
'Och! de moetfbuw mijn «ontvallert
Dat ick mit jouw moÖ: gaan brallen
Aldus pronckigh,;prks, en fchoon,
Drillen, a& een beurs mit vloön;
'Mizx teCurmis, daar ten eête,
't Sou mijn altijd zijn verweten
Aten mijn fpeul-meyd, of heur fus,
Men khoania -Leenden, geeft die eens een kus:
■pmun, <»».■» ^Seeper Vaar, tzijn nette Vrylters I
vcrhegfcirt. Oock geen trotfe, grynfe-bytfters,
Die heur maar wat foet bekoordt
Crijght wellicht, een hechte woordc.
(Die mijn noch vrydt,)is een Lantfert,
Kaatfèr, trouver, en een dan£êrt,
Hy kan fpeulen oock een deun,
't Is een weytfèngoet-mans feun$
m« é om Iaa l hy valt mijn wel foo moelick,
'thtïUri, tttiem. To             i-ii                         1-11
uiyit, om dat ick ben wat goelick!
(As ment recht uyt fegge moet,
Soo mint hy mij n, en mijn goet.
Noiiw
-ocr page 25-
17
Nouw Veyniï wilt jouw praaten flaakes^
Want de tijdt die fel haaft naaken
Dat mijn weuytfert uyt de fté,
Sel gaan doen, as jy flus dé:
Siet eens l fouw hy gunder coomen?
Off fint jocken, off fint droomen 5
Is hyt? fouwt oock? Ia hy ift,
(Soo mijn oogh niet heyt gemifl:.)
Gaat vry Leenden voort fchaveelen,
Daar fouw byfter veul verfcheelen
TuiTchen jouw, entuflchenmijn^
wegh Vaar, wegh ten fel niet zij n.
jDkke-Leendetf.
HOe dus Lijsjel wel wat duycker!
Sijndatwoordefoet as fuycker?
WateenblaaSj 't is bitter gal j
Dit en fluy t toch nietmend'al *
Datje mijn nu aldus fpijtigh,
In loo grynend',infoobytigh
Off gaat fegghen as eengeck,
Lijs; is dit een Vryfters treek?
'k Hoop niet eens, dat jouw ghedachtcn
Soo verloopen, fbo verfmachten j
Souje mijnl (Jc^ w<ye kpec^)
Tans, nietdoengelijckje plecht?
Wel dan alderlieffte foetert 1
Waarom minje toch een vroetert l
C
"Eyghenfchapvm
fchyi-liefdeghelijckt
Jöet, doch hetft bit-
tere wi-fmmk.
p?ey."«, enfmttekén
is te vergeefs, by dm
finwiUigben.
Off
-ocr page 26-
i8
Off een Vryer uyt de ftadt,'
^Beekje, waeromdoeje dat?
Troosje-mocTy mijn harte diefje,
Seght eens, ben ick niet jouw liefje?
Waerom legje dan loop heen i
Selicknouw een blauwe fcheen
An mijn bienen moeten dreeghen,
Snotte-muyle, trane-veeghen,
             
Is dit liefde? 't is een droes i >
Mmhehomjuh
Hats, mij n hooft dat wortme kroes 1
éHi!^ 'kLooP om jouw, deurflick deur (lobber;
?t Schijnt, jy achtmevoor een fchrobber.,
Off een aeren kaaien broek j
Al om dat ick mit een ftock
Soo wat fommels ftijf gae trappen,
Hebje daarom foote mappen
Loomeny krommen kinckel-boer?
Neen ! com hoor eens Lijsje-moer-,
totmt-nochpocht\
Ongfènt wennen oock wel troosjes
niet.
Maar ten zijn gheea luyre-kroosjes *
Ia, febenne (betendweê,
Soo ick doe, ioo doenie mee:
Teuntje, Pleuntje, Soetje, Wijve,
Ginghen om een Vryer kijve
Die noch Hechter was as ick,
Een, die manck ginck op een kriek!
teniet, «/Gaan ick dan mit lange pompen,
houtmangy. j\n mijn voeten houte klompen,
voomijche Oraaa.                     ' . .          ,                          . * *
Watmis-hand een Land-mandit?
Hy loopt, as een ander fitty
Om
-ocr page 27-
»5>
Om zijn neering, om veel faaken J
Om zijn goed' tot geit te maaken
Moet hy douwe, ftouwe, treen
Deur het land, en fand, en veen.
Ick kan ploeghen (Lteff) en faeyen,
Dorffe, wanne, fpitte, maeyen,
Hoyen, fchoyen deur het gors:
Lijs je waarom grynje nors ?
Dreegh ick ruyme wolle wanten
pt ISjOmdat ick wel can planten j
\ Is om dat ick mit de fpa
Weet te fteecken, diep, en dra.
L'teff\ jy comt mijn flaag te voren i
Hoort een reysje? laet eens hooren
Waar an dattet noch al fchort
Dat ick dus verfchoven wort;
Maar gants-wolve, feit niet wefen!
Moet ick wachten 1 moet ick vreefen!
Moetme voor een foete-kindt i
Die ick ichendigh heb gheiindt
Suchten, duchten, claaghen, weenen,
Schodde-beven, drille-beenen,
Sel? ick voor mijn Lijs je lieff
Wech gaan fluypen, as een dieff? I_____
'tSpijtmedeur mijn kinne-backen 1
Ws geen jock, noch kacker-lacken,
Dat ick hier, in fpijt,en noot,
Word' halff paars, halff blauw, halff root,"
Soete Lijsï daar comt jouw Vryer l
(Mijn beletter, mijn benyer 1
C ij         Waarom
'tSchijntdat de
'Boeren oock ds ewsjt
Voeten va» aenhon-
den, daer
ttw te
hoien-k.
-ocr page 28-
20
j$>eren,mfcei«y. Waerom blijft hy niet in fté,
Dathy foockt, dat foockickmé?
>», zfjncmighej
m
Och 1 waar fel ickdoen mijn clachten,
éMeysjen ick ben vol ghedachten l
Och, och, ochl mij n finodder-beck >
Ick gae nae gunt hooge-heck l
Daarje mijn feit, as een lubben
Keund fien pniylen, en fien dubben ,
En fien gaapen as een mop,
Mit een omghedraeyde kop i
Mit een hoet-vol-vijie-finnen,
Die omloopen van het minnen *
Denckteensl iftgeen fel verdriet
&t nmi» af, Datmen weend, en meend, voor niet?
wnHefdt-wiim'. >k Mach. wat leenen op mijn flockj e}
Praaten altemets een broekje
Van mijn kruydigh, moye Dhr,
Ooriaack van mijn vlammigh vyer;
Ooriaack van mijn vordeloope,
Oorfaack van mijn nietigh hoope;
Ooriaack, dat ick tans moet ftaa^
Heel beteuteit, en belaan *
Soete beekje, lieve Lijsjeï
Soeter as een jong Partrijsje,
Soeter as een luyge-lam,
Soeter as een druy ve-ftam j
Soeter as rofijne, vyghen,
Soeter as menweettecryghen*
Soet, en dickwils op een uyr
Weerom bitter,, wrang, en fiiyr.
Datu
-ocr page 29-
%\
Dan oock weer eens mack, en drolligh,
Dan eens feil, endanhobbolligh,
Dan eens {wackghelijck een riet,
Dan eens min en meer as niet.
•Aye-mijn l ftaatdit niet oolick
Dus te gaapen as een moolick?
Ay i hetdoetme wel fbo wê
Van mijn neus off, tot mijn tè
Hadd' ick nu wat pruyme, korflè,
'kSou mijn hartje wat vervorflèn -9
Off had ick wat foete koock
In mijn diepe langhe-broock:
Off wat neutjes om te knappe,
Om niet langher dus te fhappe
Van mijn leet, en bitter-clacht,
(Daar den Sté-k$ttrvv tans me lacht.}
Maer wat braft mijn Jieetfe linckers l
Pratte, kaale, trotfe flinckers;
Die gaan duycken in heur kraagh,
Ofme 'kweet niet wat en faaghl
Die gaan kretfen mit heur deghen,
Strijcke-voete, ftraate-veghen;
Mit heur uyt-ghehoolde fchoen
Doenfe,(lijck onshaanen doen.J'
Hadd' ick pocken, lempen, zeeren
Onder Zy-fetyne kleeren,
Dan fou Lijs je mijn dus niet
Laate ftaan, in dit verdriet:
(Mit verlof mocht icket fegghe,
Dufè Vryfter Üjckt een dregge,
Pryérs wacht tt,
<Wr fnkke Jktge :
Hy lacht foowtl
&'na lacht, 4$
imr.
Jj-Mehk (tenhoutt..
ftith nwhmen tfe.i
_-. ghtlijckm by een
Die h<tfck*chtigtdr($g<»,
-ocr page 30-
%%
Die an alje kanten haackt
Waarfe vadt, oflf waariè raacktj)
Raacktfè by de fté-ghefellen,
Stracx gaet fy heur monckje ftellen
Mit een luffers-fchijn ghelaat,
Na de vuyle Steedfe praat!
Komtfe weer by mijns gelijcken^
Die weet L^-rdan fraey te firijcken,
Pap, en heunigh om de imui,
Datme fchier,word' mail, off dul.
Dat zijn dubbeLVryfters ftreecken
(Wat ghemaackt is) weer gaan breecken!
Dat is 't rechte minnen-net,
Dat noyt op geen visje let 1
rocken, mach- (t Lijckent oock wel onfe fuycken,
men ghelijcke» by
hof kefde-tiettea,
Daar de viffen binnen duycken;
Maar (och arml)aft fuyckje fluyt
Dan, foo wildert visjen uyt:)
Kon ick oock van 't netje raacken
Dan en waarder niette kaacken,
En te wachten as een man
Die nietgins, noch weer en kan.
Al ben ick een lutje toertigh,
Dick, endrolligh, bot,en boertigh;
(Nochtans weet ick wat hy lijdt
Die zijn Vryfter wórd' ontvrijdt.)
lil geen pijn een <SMepdt te myen i
Patme hier dus van ter Jyen
Moet ftaan kijcken, as een vent
Die §cen wit, nocjifwartenkenti
'Bxrtn wetm
'hacr Voatien fio
wrf, ais wd'-re.
Sietfe
-ocr page 31-
n
Sietfe kuflfen 1 fietfe lecken!
Sietfe titfen! fietfê gecken i
Siet hoe weeligh dat de éMeydt
Al heur liefde van mijn leydt 1
Help, maats help! ift niet wel droevigh
Dat ick hier foo byfter floevigh
Staan en pinck-oogh, mit ghecpel
Na dien flimmen fté-ghefel l
Die foo luymigh an quam fchoyen,
In gaat leggen flicke-fioyen,
By heur, die ick felver meen,
Die ick wens, en anders geen:
9t Sel toch Lijsje wel berouwen
Soofè umment. aers gaat trouwen
Aers, as mijn, (orr mijns ghelijck
(Die hier dus onnoofel kijck.)
Maar wat helpt l fy acht geen fuchten I
Sy houd' meer van niéuwe-duchten!
L^rfpeult liever mond, an kaack
Mit dien vyfen fteedfen quaack.
LijSj doet niet as ginne-gabben!.
lekke, moetet hooft ftaan krabben!
Geyl-moer houd' meer van 't ghebroet
Die maar lieven om het goet,
Sotte Lijs> mind' fchutteUickers,
Straate-flij pers, vrouw-verklickers;
Watter by een maaghd' ghefchiedt,
Dicht-men in een ichampich liedt j
Is een Vryfter fwart van tanden,
Krom van voeten, bot van handen,
C iiïj
- 'tWmfch&n en
helpt niet.
'Boeten zijn foo
onnoofel niet, als fy
fchijncn.
toaUe-gramfihap
iitenwet-ilomvan
PieUtoel
Scharp
-ocr page 32-
Scharp van neus, en ruym van mondj
Voor ghebultt, en after rond;
Sietfe loens, of'wat ter fije,
Gaatle flommich-fcharrel-glijej
Iffe plat, off hol-kamuys,
Slim van hals, vol ïproetigh-gruysi
Rimpels, daaltj es, puyftj es, feertj es,
Kloof jes, roof jes, pleckj es, weertjes,
Bmyn, off delluw,flets, off flap,
't Raackt terftont heel op de klap
Vande meepfe, fteetfevineken9
Die foo lonekigh gaan en lincken
DeurdePoorters-woel-ghebuyrt;
Daamie fpind en naeyt, en fchuyrt:
steende Vronen Daarme hoord, en fiet ftaan kij ve
%u/eLSüi>jfotee.Qudt en Ionge longne-wijven
f8*
                 Om een alder-alders mis
Pkder uytgheworpen is.
Gieter yemant morfsigh waater,
't Maackt terftont rumoer gheklaterj
Om wat vullins, dreck, off nat,
Spreecken ftee-luy 'k weet niet wat!
Ochl dat Lijs je docht, en wifte,
Hoe fy nouw heurtans vergiftel
Datfè ftaagh heur lieve-luft
inde stuk» Legt, an fteetfe waggel-ruft:
tromt teiKghtrtt- --Tr           ƒ- 1          f                i
jtichydt, man in Want, ly pleeg loo wel te weten,
SSS?"* Wat in fte'cn> al is te eeten;
Watter oock noch gaat in fwanck,
Onder nijd/en dwanck,en ftanck.
Waerom
-ocr page 33-
tf
Waarom gaat toclv lijsji veynfen {q
Anders fpreeckeft^.anders peynfèn*
As heur hart, en mijn hart weet,
Doe fy lachten,as ick kreet,
Doe fy fuchte,as ick jockte, ,
Doefy mijn, en ick -heur lockte;;;
As ick kreegh, (en vry mocht doen)
Lonck, om lonck, en foen, omfoeru
Sieti hoe kanfe eenverleggey
Diefoo vaft ftaat as eenhegge n
Op zijn woord, en.platte re'en?
Op zijn ja, en op zijn neen!
(L^Vdenck ick) waarje.èerlijck,
ly fouwt wefen,mijnbegeerlijckr
ly fouwt do?n, het geenje- fey>
As wy faten inde wey j
Doenje riep, mijn lieve mant je!
Deftigh,heftigh, treftigh, quaritje *
Eeïen-baas^ en butter-muyll,
Niet te puntigh, niet te vuyïl,,
Niet te fimpel, niet te oolick, ■ .
Niet te droomich, niet te vroolickj
Niette goelick, niet te llecht,
Niet te ilim, off niet te recht 5
Niet te lanffum, niet te happigh,
Niet te flom, en niet te clappigh,
Nietteruygh, off niet te kaaü,
Niet te rijck, off niet te fchraallj
Niet teliftigh in het vleyen-, -
Niet te haaftigh in het fcheyen,
D
Vfjtrs UtttltMC~
hmheyt, en licht ge.,
kef, is miïir enckd
Wae'i.
Kiet
-ocr page 34-
u
Niet te plomp, en heel te maaïl
Rond, en recht, en wel ter taalh
Denckt 1 off Lijs je niet koft veghen,
Eer ick eerft was off ghefleghen j
Denckt i hoe fy mijn maackfel prees.
Eer ick om heur ftond en grees:
Ey, ey, ey, tocht waerder rede,
Ochi wift Lijs-moer watfe dede,
Sy en louw, van mijn loo licht
Niet gaan keeren heur gheficht.
Blommer-hart! wat baat het wille,
7k Moet mijn felven weerom ftille!
('tSpreeck-woortfeytj die een verliefl
Maackt, dat hy der tien verkieft.)
itèmv** As den Stée-puycJ^ deur gaat dmypen y
Sel ick weer na Lijsje cruypcn
(By ai dien heur deftigh hoofd/
Niet van finnen is berooft.
Dan fel ick heur gaan bepraaten,
Wat fy doen, en hoort te laaten;
Ick fel mee, oock (foolè wil)
Gaan vernaaien 't groot gheichilr
Watter tuffen Boer, en ftéeluy,
Schippers, Kruyers, Boo'n, en.Sléeluy:
Inde Ste'en al omme-gaat,
Lanckx de vuyl bewoelde ftraat:
Daar vetil luytjes gaan bejaagen,
Dat heur namaals doet beclaagen b
Daar de meenders na 'tphewin
Bieecken fchoenen? hart, en fin.
-ocr page 35-
Daar den eenen, aan den ander
Is ghevlochten deur malkander
Mit heur geit, off goed, off brieff*
Dat foo groefem ongherieff
Brengt, aan al, die al-begeerders,
Al-mis-forgers, al-verteerders,.
Die, op't tipjen(ashetmoet) -
Deur het bancken, banckeroet!
Hoefoud' L^Cofffoo eenfpijte)
Offmer eensjes,ging verwij te,
Dat heur man, een aar-mans geld
Ginck ontrecken mit gheweld;
Mfment bouw fiet dickwils beuren s
                    Jg*£ %*
By de Jm^-proncke-leuren;                                     frm »>&$**•
Die na 't goet, van ander lien
Maar, wat fchoone woorden bien:                      **»« «^
(Schoone woorden zijn maar winden;                   «*jmmr mck>m
Woorden, zijn maar voor de blinden,
Woorden, zijn maar voor de geen
Die mit woorden fin te vreen.)
Och l dat deufê mijne woorden
Lijsje-lkhtvergeet eens hoorde 1
Sy, en fouw heur veile re'en^
Soo niet laaten aï-gemeen,
By een, die hier niet fouw focken^
Die maar van heur meent te locken
Dat begeerigh duympjes kruyt,
(Datmen noemt een Sfaenfe-Qtyt:)
lck^
(ja feeper) min heur foetheyd,
In heur fchoonheyd, in heur goetheyd, \
D ij                 In
-ocr page 36-
28
Inheurmeeras fraye lij ff,
Mit heur jockigh tij t-verdrij
Hoe, en waarom willé furghen
Voor een deufen-dagh, off murghen i
Waarom kieiH' mijn kaargzznvic
Voor de onruft vande ;
Daar 't verbribbek fchietigh fpotten '
Vyt de fchend-luy ftaagh corrit vlotten,
Die int woeligh mart-ghedruys,
Vrouw, en Meyd doen gaan van huys;
Hier een gaap-ftock? daar een ilonsje,
Guns een heuyck, en faelje-fronsje,
buk luydenmor Off een Besje, die heur deuytt
pnrmt^eph&gh ]sjiet wü ^even voor het freuytt;
xijn tien 'tgrwni                                       Z>                                                 J '
fruyt, vomthun Maar an vleys, off beuling-wij vers,
croem tijde ii voor- r-                                               l T
tym              hn an pens, en pekel-vryversy
Die heur ham.,enipeck-foucijs
Stellen, op een diere prijs.
Lult een Jiee-mens oock een visje
Op zijn uyr-gebonden-disje,
Hy moet wachten, fomtijts lanck:
Na den off-flagh, by de banck;
Daar de ilijm-wijFs {laan en knicke r
Hier, een kal, en Maey roept icke,
Daar,een Griet,die feyd, 't is mijn,
Houje-mont roept dan eenTrijn^
lek riep eerft, en daar na Sijntje3
Daar na muffe Machtelijntje,
En dóen Leentje, mit vuyl-Aaï
Riepen, mijn3fflijn ditmaal.
-ocr page 37-
Och danbleeuwtmen, hier is gümpertl
Hier is lecker-beck van krimpert!
Hier is puyck van bot, en roch i
Houje geit, (beftetettoch;)
Dan roept daar een paaling-ftroopfteiy
Mit een vorfle-vis vercoopfter,
Braafern, karper, baars, en fnoeck i
Dan noch fitter in eenhoeck
By Truy-mors, en Fijt je, Claartje,
Mit reyn-Hefter heur ghe vaartje,
Die ai nieuwen-haaring Feyd
Affe uyt de pekel leyd:
Stock-vis, veykmen oock mit fnijeline.
En noch weeeke roo-lchar drijeling,
(Dieme wel vercoopen fall
Afme vrydaaghs fluytt de Hall.)
Hoe gheluckigh weutme buy ten,
Daarme niet en weet van fluyten,
Daarmen alle dinghen haald
"Waar een luftigh hart na taald:
Daarment fel ver uyt zijn weyen
Gaat tot eet-koft toe-bereyen;
Wirm een fmijghen vetten bout,
Off een hachjen in het fout
Van een Schaep, off Os, off Kalfje,,
Wil'm een hooffje, off een half je-
(Niemant van óns hoeft te gaea
Daar de fmeere-pens-luyftaan.)
Willen wy ien visjen eeten,
?t Netje dient maar uytgefmeeten -y
D üj
-ocr page 38-
^
Niement fteitmé buyten maat^
Byte»« »mm. (Offmen vift, off vis off-flaatl)
ïï^iiWy oock, hoeven niet te loopcn
ieboufte.m -mm- Qm wat veueel-vleys te coopen
By een ouw, oir Kieuter-geyl,
(Die heur pluymen zijn teveyl.)
Buyten., wortct dl* ghevonden
"Wat den Gever heyt ghefonden;
Buyten, vind'men wil en wens
Voor den onvemoeghden-mens*
Soecktme groenfèl, off Karooten,
Off wat jonge blom-kóol-fchooten,
Booncn, Peulen, Raapen, Peen,
Keerfen, Peeren, Appels, Queen,
Off Konvkommers, off Pompoenen^
Off Kawoerden, off Myloenen,
Off Exparfij, off Radijs,
Off Ajuyn, en ander fpijs;
'tlfler all om niet te haaien i
Waarom iouwe dier betaalen
Dat het milde vette landt
Ons, gaat fchencken as een pandt,»
Lieve wel-deurtrapte Vryfierl
Waarom haackje dus te byfter
Na dat Steedjè diem neft!
inde Steden k t£- 't Is nochtans hier buyten beil.
%$?*"• dm Stéeluy zijn toch gelt-iiyt-gevers.-,
Rechte PeliTers, Naeyers, Wevers;
Die gaan dinghen op een mijtt,
Peen uyt noot, offd'aer uyt ipijc:
'Stee-
-ocr page 39-
Stéeluy zijn vol ramp^ en fuchten £
Boeren leven vol ghenuchten;
Poorters zijn vol: quabs ghequel i
Huys-luy gaatet meer as wel.
Och l dat Lijsjen eens befefte,
Datfe by gans levers trefte
Wat voor cfuyfent-fchande-val
Swiert, by Seéluy-gnlle mal*
Soole daar na toe gaat ftrijeken,
Onder ilecht, en onder rij eken,
Onder jonck, en-onder oudt,
Onder bloo^ en onder ftouc j
Onder (btt,. en onder wijlen,.
Onder bly, en onder vijlen •,
Onder quaac^ en onder goedtf
Onder fiiyr, en onder foetj
Onder Heer, en onder knechten,
Onder erom, en onder rechten,
Onder vreck, en onder mild,
Onder tam, en onder wildij;;
Onder, 'k weet niet wat voox dinghen
Van foo veul veranderingen
Die, by Steedfi nouw err dan
Ommegaan by alleman.
{Lijs roep ick) mijn hart, mijn Engel!
Soetfte back-huys, neemt geen bengel
Die mit fickefackery
louw fou brenghen an den bry:
Alder-flimfte, alderbefte!
Suycker-muyl feg ick voor 't lede,
P iiij
-ocr page 40-
3*                    , f
Sooje jouw in flkbegeeft,
Iy feit yfes datje leeft!
i>esteden v» Keunje niet wat vreems verfinne \
^S*'^*' -^kk ien%c dan foey boerinne,
Fy, cüe ilomme flonfe-bel,
Gaat weuntop een harders (lel,
Loopt vroet op een buyten-hoeve,
By de botte-boere floevc;
Die niet weten wat een vrouw
Lang, en wel doen varen fouw J
(Lijsje kroch ick) noch mit ftënen!
Neemt een, die jouw meent te meenen,
Trouwt gien fchreulert om zijn pracht!
Siet wel toe, en weeft verdacht.
'tlsveulbeteruytte kijcken
Na een,me'e van zijns ghelijcken,
Trots, mit heers,en floor, mit knecht,
Plomp, mit boers, en flim, mit llecht.
Jmcfyr-maerten.
\Vf-vrou Leysfej aerds-goddinne,
Tronchen fchoon- I T                    y .                 ,a ,          .
ftreeckery, ismncr ALaetmyoock een piaetske winne
hM                Dat kk fitt by u ghe|aet ^
Datfoo fier en delicaet
Vought, by u vojmaeckte leden j
Vol van wijfe lieve reden,
Vol van alle foete geur,
Vol van will, engoet faveur;
-ocr page 41-
Vol van lachjes, vol van ftichjes J
Vol van fpeeltjes, vol van ciuchjes,
Vol van brant, en vol van kouw.
Vol van datmen noch wel fouw^
Vol van lieve-koofe lonckjes,
Vol van wefelijcke pronckjes,
Vol van minnelij cke vreughd3
Vol van alle dubbel-deughdj
Vol van dat ick noch fou peynien,
Sonder gecken, fonder veynfen
Spreeck ick aenu, mijn vriendin;
Weien-wens, en brevnen-fin,
Harten-fteelfter, oogen-blindfter,
Tonge-roerfter, liefde-vindfter;
Kaecken-verwfter, mont -ontfluyt,
Slaep verjaeghfter, krul-ghetuyt;
Oud-verheugh.tt.er, jonck-veroudfter,
£>roeff-verblijdtfter, bloo-verftoutfter ,
Doen vergeetfter van vernuft,
Doen verquickfter van die fuft:
Vluggemaeckfter van een fitter,
Soet verreuylfter voor het bitter
Dat een Minnaer fomtijts lang
. Schijnt te Imaecken, wrang, en ban
Liejfy ick fucht met reverenty i
Ick heb feer in u abfenty
Met een ongheduld gheraes,
Seer ghewenft, om u foulaes;
Daerom laet my niet treyneren,
Ick wil my verobligeeren3
E
-ocr page 42-
34
schoo^rKimhe. £naj gheven wat ick mach,"
hfte», zij» om                          . ö                                               r T
yfa*» » ^/#*. Dinghen die men noyt en lach:
^^:hop" Goude-ketens, keur van ringhen,
Met noch ander diere dinghen;
Parel-ihoeren groot en cleyn,
Watter noch is onghemeyn\
Brafaletten, met Padantem
Vol Robijn, en Diamanten,
"Watter noch paft aen den toy
Van het alder-rijckfte moy j
Oock een borftvan gouden laecken.
Dat feer glinfter-glans fal blaecken j
OfF Borduerfel, off graveer,
Met klinkant, enweerfchijn-ween
Oock een Rock vol paiFementen,
En Satijn, ofF Kaffa-fentea
Inde Vlieger; wat daer by
Noch fouw voughen haltï" van ZyJ
Watmen weet, off kan bedencken,
Dat fal ick u, Ittjfrou fchencken
Soo ghy maer u rechter-handt
Met een <~uvoordt3 my geeft te panda
"Want ick fie dat wolle rocken,
Voughen, noch en kunnen focken
Aen een fèhoon, en wijs-geweet,'
Dat foo boerfsigh is ghekïeek
Boere-lien, zijn niet als flavers,
Domme, flicke modder-dfavers,
Die belweet,. bemorft, bekladt,.
Moeten winnen fteélien fchatt*'
StëcEcrt
-ocr page 43-
Stéelien, zijn de Boeren Hceren;
Kluntens, kunnen fchendigh fcliecren                    hfvt^t^1*
Alffe maer een loofe clacht
Doefl, om of-flach vande pacht!
Boeren zijn maer rechte guylen,
Schocke-backen, fmockel-muylen,
Zoertn zijn muech*
als mie overd&lighe
epf/iappers, mm
niet dSe.
Fluckfe vogels met den beek
Inde worft, of in het fpeck:
Quabfe kluntens, maffe-lappers,
Rofrel-kaecken, al beihappers,
Die, (als nimmermeer verftaen
Waer een Heer kan leegh op gaen.)
Hoort dan noch, mijn al5 matreflè,
Keur van vijfmael-vijf,enfeflë;
Lieffte die ick min, en meen,
Luft, en wens, van veel alleen.
Coom nu foete minne-voetfel,
Quitteertvryhet Boers ghebroetfèL
Keert u fingulier ghehcht
Na de Hoofs, en fteetfe plicht;
Daerdehuyfen vol gheblicker,
Daer de kamers vol gheflicker,
Daer het fchijn-leer, en tapijt,
Yders oogh, en hart verblijdt:
Daer pijlaeren, en piïjelen
r Blincken, als de fchoon juwelen
(Als het helder fonne-licht
Gaet beftraelen 't hoogh ghefticht.)
Dit fcheelt{Leyske) veelby ichuyren-,
Laet de ilroo, en leeme muyreii
E ij                  Vooï
-ocr page 44-
36
Voor die, als ghelijck een mol
jhtrm pijnen Staegh gaen vroeten in een hoL
twter ■vroeters, of
aerd-mollelt.
Laet die kinckels fitten muffen >
Sitten Hoven, fitten fuifen,
Sitten vrocken, fitten fien
Naer ons, (wypolyte lien)
Die de lecker beetjens knappen,
Stéluyden "fijn
ileuy en keker, me.
rendeer(figgen di
TSoeren.)
Die, al wat ons luft doen tappen \.
Die pafteynen, en banquet
Op ons tafels wert gefet y
Comlij meren, marmeladen,
Met amandels, en fukacjen,
Datfoo menigh lieve jong
Geeft, een fbete fuycker-tongJ
Juffrou-Leyske 3 alderfoetfte,
Alderfchoonfte, aldergoetfte,
Alderwel-begaeflle-maeght!
Die al watter vought,nu draeght r
Fleur, van alle fleur der fleuren,
Keur, van alle keur der keuren ,
Eenigh een,dat ick verkies
(Als ick jenter-jent verlies.)
Amoreufte fiael der vrouwen,
LieVe-éftideght het fal u rouwen
Soo ghy met my niet ver-eent 1
Seght off ghy my niet en meent ?
Dan, ick fie aen 't vriend'üjck wefen
Dat u gunft, my fal ghenefen,
Want., u lieve-lonck-gerel
Voughtjüu tot mijn hoope Wjel;
Dae£
-ocr page 45-
p
Daerom wens ick dat ghy dcd&
Na mijn wil, en bidde-rede,
Dat ghy met my hier vandaen
Ginckt, van daer ick com ghegaen;
Omu daer eens aen te wijfen
Ofmen fteden niet moet prijfen?
Daer foo menigh puntigh-net
Wert, aen't nieuwer-nieu ghefet:
Inde fteden {lief) ift rijcklijck,
                               ; uiefieden
Inde fteden,iiTet kijck-lijck,                                   *««**
Inde lieden niet reyn,                                         tm&p-bpim.
Inde fte'en ift alghemeyn •
Inde fteden zijn flants Staten,
Hoogh-geleerde Advocaten,
, Doótocrs, wijfc Medecijns,
Apothekers, Surigijns,
Alcumiften, Cunftevinders,
Mufikanten, vreugd-beminders;
Kaveloters, Iuwelicrs,
Schilders, Prenters, Winckeliers*
Kooplien, van de grove waeren
Die veel goed by goed vergaeren
Dat de Weft,en noorder-Zee
Swabbelt,in een yder ftée.
Veel, en foet, en amper-wijnen,
Dayen, Vygen, enRofijnen,
Suycker, honich, fpecery,
Nevens Wol, en Zijdery;
Noch, al wat een yder foucker
                       <
Deur den handel, deur den woucker
-----               .....:"~~~* ■ JL iij                   Weet
-ocr page 46-
Weet te trecken tot zijn wïnft/
Op het meeft, en minder-minfL
(Lief met oorlof) mocht ick vraeghen
Eer den dagh ons gaet ontdaeghen
Aen n om een becbte-Jaaï
Eer ick weder heenen gaa;
, Hoort een bede, mijn beminde$
Paert met uwen uw'-gefinden I
Trouwt, en kout, met uws gelijck j
*'*•
                 Net, by reyn, en pracht, byrijck.
Laet u Ieughden-bloem niet pluckeii
Vari een, die u fou verd&tcken j
LeysJse-Liefi, ké neemt geen, hans
Tot u vooght, en over-man I
Neemt ey lieve mijn vriendinne
Een, daer vreughd in is te vinne!
Een, die 't goed, en ejuadeweet
Waert aen yder is befteet.
eAerds-goddmne, dits voor 't lefte,
Neemt, en laetet mijn ten beften >
Dat ick u dus cjuellijck vall
Met dit jockigh ^Minne-mail.
Laet'ii hart, en foet ghenegen
Noch eenmael, tot my beweghen!
Laet! mijn luchten van nu flus
Eens verkeeren in een kus!
stuy&n i$n, ey- ^Dtébel-Lieff\! ick saen my wenden.1
tiranck: endorenmijtv garbaetheyt is ten endel
Wit,
!,*<?ƒ" eylaes! de Poort-clock luytj
lief, of leet, ick coom weer uyt.
-ocr page 47-
39
Ujsje-Teunk*
Iönchgr-tMAAYtm wel hoe dapper
Speulc jouw monckje, wipper-wapper!
Iy fpreeckt dat ick niet bekans
Onder-ken, uyt duyts, off frans»
Maar hoe tiltigh keunje karmea
Mit jouw over-vreemde tarmen!
{Langli3 daar fel geen coppe-fpin
Comme groyen an jouw kin:)
Lieve éMaarten^wnntom quaamje,
^Waarom vreesje, waarom ichaamje
Waerom pasje op de Kloek l
Off en feg'jet maar uyt jock*
Off ben ick te Hecht van fpreecken,
Off ben ick maar by ghebreecken,
Asje nurgens beter meught,
Off ben ick te vol ondeught,
Off ben ick te byfter fchielick
Off te haaftigh naar een hyelick?
Off ben ick te koud', of warm^
Off ben ick te rijck, of arms,
Off ben ick te bott, of boertighy
Off te mail, of alte toertigh ?
Waarom druypje dan foodeur!
OfPben ick dan maar een leur i
All'.en kan ick juyft niet moyen
As cle Steedfe klicker-koyen j
Evenwel, nochtans ick drill
(As ick maar wat danlfen will.)
I                                  E iüj               Mijnent
Boerinnen v»2
fitten geen hdetft
TSofbmtn fy'nf»
hovaerdigh mheur
Jlordicbeyt, ah Iuf~
fronsen in net-
üchzfó.
-ocr page 48-
(Mijnent-halven ick mach dencken l
Dat mijn Uncker noch fommencken
Houd' te fpraack, benevens mijn
Die gien haartje beter zijn;)
Dan wat ift, men prijft de kleerenl
Wie fou juyft foo lojfers leeren,
Die altijd hierop het lant
Heyt ghewijt, ghepoot, gheplantj
En ghemolcken, en ghekarent,
En ghekaaft, om tegen 't ïaarent
Vyt te venten, op de martt
Daarmen haackt, en kaackt, en wart»
Sieti al ben ick een Boerinne,
'k Weeter veul die mijn beminne
Om mijn Vaar, in Moertjes goedt,
Dat ick {Joncker) d'éele moet i
Alfler een, van tween gaat fturven,
Dan fel ick wel vry wat urve 1
Waaren Cy te gaar een Lijc\
Och! dan waar ick byfter rijck:
Dan hadd' ick, twee duyfter Këetten,
Noch een Wey, van tien ghemeten ,
Noch een Hof-fté, mit een Poort,
Noch een Boogerd groen omboort$
Noch veul Murgen-lants mit Kooren,
Noch veul,datje noch feit hooren;
Noch veul rijp, en onrijp-faet,
Noch veul Ooft dat noch al ftaat
After ongfent, tot mijn Vaartjes,
'hm de boomen by de blaartjes,
-ocr page 49-
Daar foo menigh fehoonder geldt
Alle jaars wort voor geteldt j
Dan noch zijnder, dortigh koeyen
Die ons eyghen land beloeyen,
En foo menigh fchaep, en ram,
Gaander by ons eyghen dam.
Daar zijn noch veul ander dieren,
Die rontom ons Houve tieren;
Paauwen, hoenders, en phefant,
Broe'nder op ons eyghen pandt.'
Wel wat denck j e, van dat hach j e ?
Hoor mijnloac^waerom Jachje?
Hoe na meenje dan ghewis
Datter niet en fchuyld off is ?
vNeen,ick blaas niet as de Ioffers,
As de kaal-ichijn-rijcke ftoffers,
Die heur rijckdom, kas, enftaat
Dreegen, lancx de vrije ftraat:
D'een vermoeytet an zijn armen,
D'aere leytet in zijn darmen;
Dan, och ipeultmen een verkeer 1
Die 't verlieft, en krijght niet weer3
Die het wint, en keerd niet eerlijcka
VallTe botters treck-begeerlijck,
Die't(feg ick)dus haale moet,
Steelt goe-luydtjes eer, engoedt!
Trotfe M<t4rte3\y feyd flusjes,
Asje mijn mit kriele kusjes
Seydet, 'k wilje kle'en, en re/en,
Lijckde Ioffers int ghemëen;
F
-ocr page 50-
41
Mit foo byfter moyen goetje,
Mit een wayer, mie een Koetje,
Mit noch alrnen het alom
Onder jonck, en ouwer-dom,
Datter veul verwij ffde dinghen
Coomen uyt de waan-luft fpringen;
Mans as wijffs, en wijffs as mans*
Datme niet en weet by-kans
Watmen fel van Steeltiy praaten!
Die foo lydigh boven maaten
Drille-voeten int ghewaey
Van het fchijn-moy-nieuwigh fraey*
Hoor eens Joncker> hoe waert doenlijck^
(lek die maer een beetje groenlijck<)
Datje nochtans mijn wel fou
Maacken, tot een Joffer-mrou\
Hoe fou ick mijn haar toch crullea
luyft, as heur de Iuffers hullen !
Hoe fou ick mijn boersfe voet
Setten, as een muff-vrouw doet.
Hoe fou ick,mijn kort, off langherr
Wit, off bruyn, off dick, off tanger,
Hoe fou ick, foo bloot, en kout,
Gey^ en vcyl, en bloo, en ftout
Durven ftrijeken, durven zeylen,
En alfoo de ftraat gaan dweylen,
Daar de luy altans foo ftrack
Smijten, after rug eenlack:
Vaar, ick vrees dat al het toyièl,
Al hetftrickfel, al het ployfely
-ocr page 51-
Niet fouwfockenaan mijn huyt,
As ick mit jou waar de bruyt i
En alfoo dan fouw brageeren,
Guns, off hier, off daar ter eeren:
Eerft te Kerck^ en dan te feeB;
Ochi ick worder voor bevreeft:
Wat luft mijnde pronckers grillen,
Soiimen goedt,en bloet, verfpillen
Aimen niet en waar uyt
"Moyc-éMaartens eel-dom fpruyt?
Ioncfyr-eMallertj Heer van daghen,
Noemtmen eens, jou vriend, en magen
Hoe, en oock, en off van waar,
Is van daen jou moer, en vaar ?
Oom, off meny, en neeff, en nichte,
Dat heel fweemt op een ghefichte;
Dat wat voll van moydery
Saatigh lijckt, voll heerfchoppy.
Tronckgr, foud foo breet doch wefen
Asje mijn hebt aangheprefen ?
Is jou vaars-vaar wel foo rijck
As mijn moertjes-moérs ghelijck?
Sijn jou volck geen rentenieren,
Off fchat-rijcke winckelieren,
Waarom pochje dan foo ftout,
Op jou fulver, ende goudt?
Op jou parels, ringen, rocken.
Op jou lecker-bete-brocken •,
Op jou leer, en zy-tapijtt,
Op jou, dat foo licht verflijtt;
F ij
-ocr page 52-
44
Op jou huyfen as paleyièn.
Op jou datmen noch louw pcyièti
Watje mijn all grilligh fey
Hier, indeufe klaver-wey.
Hupfert) waarom haatj e. boeren
Die heur woordt niet juyfl; en voeren
As de eelders, yande fté ?
Ey toch, laatlè vry mit vré!
shchte opmhnic- i^Mfèrt wiltfe niet mifpriife, .
Luy die op heur eygen wijle
Soo wat Hecht, en recht, en rondt,
Kouten mit een open mondt.
Wel hoe, loddelijck en loncker
Denckje niet eens op den doneker*
Let je wel, hoe \ fchemer-licht
TanSjVerduyftert ons gheficht?
ai te put int Hoort jou uyl, den huben fwierem
Hoort de lluyter noch al tieren
Die jou Stéeluy poorten fluyt
Datme niet, off in, offuyt,
Weet te raacken, dan mit ïmeken y
Mit wat inde hant te Hckm,
Daerhydan (aft hem gelieft)
Iou, off umment Ichaars gherieft.
Mackery ift niet beter buyten
Daarme numment can befluyten?
Daar, wanneermen mit zijn tween,"
Niet en wort onpaar geiche'en?
(ïy feght) hecht mit uws gelijckheyd,
Reyn by moy, en pracht by rijekheydj.
-ocr page 53-
ff
Heyt mijn Tiyckert mee vvatpoen,                       ,tGolt, Mght;
Soo kanhy wel beter doen                              m^ckbyt^t
t«*-
As an mijn: Nouw gaat jou praater;
Houdj e pratte poffe-inater:
Ey 1 gaat deur Vaar, (lusje wat)
Vrijd, en mijd, enlijd,inftadt.'
Kijckt, och het dendroeven Leendèrtl                 :_
Maar, hoe fchits bevielt den cjueendert
As hy moft om jouwent wilï
Sluypen deur, en Twijgen ftiil:
Joncker3 ofme jou foo dede l
Wat fouw jy al fchimper rede
Teghens mijn gaan fpoughen uytj
ïy foud' roepen, yle-tuyt,
Tongen-fchrapfterjleugen-naeyfter,
Al-befchick, en al-bekraeyfter \
Vleys en bloet-dieff, oogen-fchijn»
Watter noch can argher zijn. , ....'■
Soo ichabaaulijck fouwj.e tieren
Buy ten re'en, en goe manieren,
Dat ick jou moos-Janc^erdc'c
Sulcken lieven mallen-wee:                               KtM,4oneM,
ArmeLe^tf'tfockelaartjel                                 Ï&'JSEZ
Och! hoe treckt hy by zijn haartje;
Sietl hoe 'Dic^ert ftaat en weend
As hy op zijn ftockje leend:
Al de Leenders zijn Wel goetjes,
En wel dreuns, en fttycker-ibetjes;
Eyl de bloe'n die meenen ftraex
Dasment ofT-flaan, meent al kacx,
F iij                  \Vech
e
-ocr page 54-
f6 ,
Wech kaal Jonck$r> flaackt jou praatjes^
"t Wort al ckiyfter, en vry laatjes,
- Gaat weerom van daar je cjuanv,
lek gaa t'huys waart, na H T^SD]*AM«
3t
Gay e Wel dan eelen kluyver^
lek ben toch niet al te fuyver:
lek en ben noch vaft, noch van,
Mit m ij n eerfte Boere-man.
Nouw fweerick by Zeeuwfè blancken,
Sijnt geen rechte flimme rancken
Datter numment is vernought,
Afmen elck by 't zijne vought?
Soet, mit laf, enibut,mit filtigh,
Hitt,mit heet, en kouw,mit kiltigh*
Wel, mit goet, en fteegh, mit ftuyr,
Quaat mit boos, en wrang mitfuyr:
Tui* M» een, {Kan het deeg'lick kluyven heete
nje n. ^^ twee knorren om een beete?
Seytmen niet, dat twee an een
Selden, blijven ongefèhe'en?)
ZflQt de GETü^ hier kgnd' ghy merc^en^
Liefden aert3 en Vtyers n^vereken^
Veynfèn ^ peynjen 3 ewhen-bstety
CÏïat in 't
Minne-Mail befiaet.)
Vrient, alsgby de HtASGHSB Linden^
Siet
oW Lieve-Mall ghefindens
'Daerons HVGëCN^S <x>an<vermeldt*
eAls hy menïgh Jïapjen teldt
fnt VOO%HOVTSEphaduvvUommer,
Daer de njretfgbd^ en jeughden-<ommer *
-ocr page 55-
$7
En d <vV4t de Min omnm
Sicb imtoontj int Linden-Pack;
^encfy dan3 met <-verjorme-jïnne
Of de
Zeeuwfchc-dubbel-minne,
'Vutter édtijd Liefde-Mail
(Js te aimden3) over all.
Dtt3 fob kl^dy njvülen fenden
Cm mijn gunjl> tot fynft te nj'venden
;
GÈT!?(j ontfangt dit <-voor u deel[j
Van een Minnaer der Pinceel.
A. V, Venne,
Ich^foccJ^en vm.
-ocr page 56-
BOERTieH-LIEDT
VA N
Hollandts-Trijntje, en Zeeuwfè Leunis.
Stem-wijje;
Ons gnefpeel wil enckel trouwere
Lubbert fey, eoom laet ons fmuUeri
In een lommer-groene padt;
Midts, fprack Leunü dieder fat
Wie fal dan de kruycken vullen?
Wel riep Tri/n, jou vreemde vent,
Hoe ben jy hier me belent?
't Lieve hoopje was ghefèten
Riepen tapt, com brengt de kan?
't Speek wil luftigh aen de man;
Leun fey,drincken frnaeél by't eeten:
Drincken, volt het keele gat,
Drincken^ leeght het volle vat.'
| 't Vette bier begon te rijfèn,'
'tSchuymje bromde naer het hooft
Doen was Leun van fin berooft;
P oen begondt de Zeeuw te prijfen,
En hy riep, 'tis hart gelagh
Als den buyc niet meer vermach»
Leunls rae$e wat aent mallen,
Trijn, en,hy,die fpeulde paer :
Leun croop by, en Tri/n ooc naer;
StracXjfo was het oos;h'aent vallen:
Maer, wat dencktmen vande min
Q£van Leun? en Trijmjes fin?
VqCq
Binnen Ryfogé, buyten 't tiaeghje
Was, een heele buurd by ee,
't Had zijn oorfaec,'thad zijn reë;
't Viel Co wat een ïeumer-vlaeghje,
Al dat volckje liepfo ras
Daer het dicht, en drooge was.
Als dan yder*< quaem aent praeten,
Om te teeren een gelagh, (dagh;
'tKaertipulbrochtmen voor den
Doe begonment ftrncx te haeten.
Ia fey Kees, kk troeve niet,
Wie verlieft, die lijd.verdriet,
Claes riep ooc,'ken wil niet fpeelë.
Loos ghewin, baerd ongherieft.
Die vals dobbelt, is een dieff:
Tis beft drincken, lachen, queelen •
Liever praeten van een clucht,
Soeten-cout, is maer ghenucht.
Teeuwe, las, en Bartel-Ianfïen,
VrfieJ-Iopfe, Weyntje clam
Wurpen, om een vette ham:
MehTen riep, waer fèlmé fchranflen
In een fchuyr, of hutt, of veldt?
Paermê teer t,en foeert, vo or gek.
-ocr page 57-
f9
Zeeufche-Leun lach Tr^tjes vonden
Doenfè blëete,Veynt gaet deur,
In jou Landt is beter keur,
Trotfè Trijn verachtent Zeeuwtje!
Denckt, waerom de Leunis dus,
Hy nam orF-fcheyt met een kus
Enderiep, óHolUndtsfpreeuwtje,
Norsheyt vougt niet by eé vrou;
Mits, was hy doen vol van rou.
Stracx ontmoete hem weer Vryflers
Op een waeghen,zy an zy,
Och het Leeuwtje wert doen bly!
Dat gefelfchapfong als lyfters
Ende faeghen Leunü aen,
Doe waft,hou voerma blijft ftaé.
Yder riepjouw droeven Vryer
Waerom gaye dus te voet,
Ses, ons waer uyt datje doet?
Off> ben jy een vrou-benyer?
Benjetniet, foo rijdt vrymé
Hier is noch wel ruym een fté.
Hier is keur (docht t^m) va banckc,
Hier is keur van meenigh dier.
Hier is keur van minnen-vier,
Hier is keur, als foentjes wancken;
Hier is keur van meenigh hart
Die ghevoelen foete (mart.
Hout dan voerman laet ie trappen
Sprac den fluckfen Zeeufen quant;
Laet ick hier toch uyt het fant
Op den difTel-boom eens ftappen;
Houw maat, hout een lutje ftil,
Jk Seljeloonen na jou wil.
G • Luftigh
Defê Vryer, wierp een praetje"
Van zijn liefde, van zijn brand,
En hy douwde hant, aen hand;
(Hy fprack,) fbete kammeraetje
Gaeuwe nu eens, na jou Oom
Om een (uyr,orFfoete room.
Trijntje, liet henr licht bekooren,
En LMoer ginck met Lemis voort
HalfFverblijt, en halffverftoort,
Poch, en lietet niet eens hooren;
't Was heur wcns,en ooc onwil,
("Want ly dochten fweech al ftil.
Zteufchcprater was gheflepen
Op de ronde Slijpers fteen,
Meer als Boeren int ghemeen,
Op veel flaeghen, op veel grepen;
Wanr hy had by menigh meydt
Soete quackjes uytgeleydt.
J9j>,dus mondigh in het kallen,
Somtijts wijs, en fomtijts geck,
Riep hy, Kaare fmockel-beck !
Laet ons nu toch wat gaen brallen,
Trijntje lieff,\ is juyft van daegh
Hoorf fe-kurmis inden Haegh.
Moye Trjjn ginckt mond'je fètten
Om te lifpen fteetfe praet,
Sy befagh heur fraey gelaet;
Op heur fchoentjes gonglè letten,
En liep prits, en prattigh heen
Schier, al oft een Ioffer fcheen.
Sy dan, meenden defèn ronden
Heel te buyghen als een riet,
(Maer derond'heyd fyghet niet)
-ocr page 58-
LuffighLantfert,wiit niet fchockcn J Ticketacken^ en verkeeren ♦
Daerment puyeje fiet van pronc
Onder oudt, en onder jonck.
Slaet de paerden bracfjes veort;
Rend,enmend juyftas het hoort;
Coom laet ons wat heulen, jocken,
(Gttyts fèy Praterj gaen wy fien
Na de moye kurrnis Hen.
Dm&iVr&tZeeufe-LeunmoR peynfèti
Van dat Hollandts vrou-gheflacht,
Dat foo knort, en weerom lacht;
Die fo mildélicken veynfen^
Ende veyligh van te doen
Wenck om lonck,en kus om foé.
Ickfoeckenvift»
I^aete wy,toch wat brageeren
Deur, en deur de Haeghfe fèefr,
Daer fo menigh edel geeft
C LI NC K-DICHT,
FAN
MINNE-LO&N.
WAnneer een Jonck^gefel ü uyt den dop ghejieghen3
Van loopt hy als een
Wicht, en ffeeelt met Venus-Kincït
Vat hems met joet bedrogh3 de ooghen jlraex. '-verblindt,
€n ftruyckelt gins, en "Weer, door
Minne-malle nsvege.nx
Tot hy een J]?eelgbenoot der liefden^ heeft 'verkreghen
Vaer niet dan HeymEnis <~uan jettghd3 en ijrettghd 'in 'Woont.
Sen3 daermen Maeghden<ruyt3.dvvers 3 njoor het, bedde kgoont:
Waer aen de reyne min ten hoogbften ü ghelegen.
éAlen fkteyl&es L althans '-verkeerde liefden-klacht3
Want nortfeh-yrou-ghebaer heeft mannen-breyn njermachtl
2*Jtt datmen heeft gheboort het lymen-lievigh-nweenen
Van maltêrt en zijn maets3 die. op gbelip%e i/oet
Chevoelen, wat de pijn Van trou ontpgghen doet:
Vevptjlje zijn befinyft met dubbel
blauwe-fcheenen.
BLUVPTE-
-ocr page 59-
6i
ofte
OEREN-CAMPIEN-O
Kjjc\ Wi>a^arm>a^arm^ men hoort hier y>eelghejleens !
<£\den hjgbd, menjyghd, menjwijghd9 men crijghd om
blauyye-fcbeens.
By
G ij
-ocr page 60-
Y kinckel-dam, te Plompen-dorp
i Ontrent, en verder ats een worp;
Daer quam een {pel van Boeren voort
Dat noyt zijn daegen isghehoort.
Alom een Vrytter> die met re'en
Twee Guylen ftiet een bkuwe-Jcheen,
(Om datïe bey te gaer gelijck
Bejaeghden, na wat fchoons, en rijck.)
Dees afghefeyde waren gram, '
Waer door een yder oorfaeck nam .
En riepen flracx malkander uyt y
Men wurper eerft wat met een kluyt! t
Och! eerder yemant wierdt gheraeckt
Was 't heel, en t'ai bekaeyt gemaeckt.
Terftont foo fchreeuwter een, com ila^
Een ander iey, treedt niet te na;
Off yder krijght van byftaen yet
Al eer hy fchier eens ommefiet.
Terftont nam doe een blauwen Boer
Een leege Wan op elcke fchoe'eiy
Hy riep, hey flaat nu als je wilt:
Wie, iffèr beter tans ghefchildt?
Doe quam den tweeden flingher~gat
Ghecropen, in een Kaernen-vatt j
Het hooft ghedoken in de pot
Ghelijck, en flimmer als een ïot,                     f
OfFfloncken ftijven ichrinckel-darm^
Die niet en kreet als help> alarm i
Moordt, dubbel-moordtl coom fcheyd goe maetSj
Het lijckqnt.hier al vry wat quaets ;
-ocr page 61-
*5
Ey ïieve-luy 'tisover-noot,
Want hier leyd al een Kickvors doot!
Coorat, eer het thans hier honde fèl
Soo raeckter niemant in ghequel.
Daer was, al eermen ommefach
Gefelichap uyt goet bier-gelagh,
Waer onder was een boolèn neurck
Dk flough, en dreyghde met zijn veurck j,
En was ghewapent met een pan
By na, ghelijck een Soetel-man:
Ia, ftiet, en ftack, alwaer hy wou;
Terwijl, liep daer oock mancken-louw
Noch, flinger-flange vlegel-flaen.,
Sijn vek-ghefchrey was, raymt de baen!
Hy peep herom, 't is lap om leer,
?tSaa, fmijtje mijn^ iek flaje weer,
Hoe! raeckje niet? foo mis ick me5
Ben jy gheruft, ick ben te vré;
Terwijl foo quamer noch ghedruys-
Vyt yder, omghelegen htiys-,
D'een met een fchop, en dryvoet-ftoel,
En fchermden: in dit feil ghewoell:
Noch iaghmer- ander volck in fwang,
Hier met een heughel, daer een tang,
Schier, èff het fcheen veel plunder-fchop
Om datmer, ftack den béfem op.
De Hoender-kevy, de'e belètt
Dat niemant wiert zijn hooft verplêct;
OfF anders, fouder eenen vent
Qiecomen hebben ftracx ontrent,
G üj                Die
-ocr page 62-
Die met de fporten van zijn leer
Wel vijve ring'len fou om-veer j
Ten waer, door 't bidden van goe-Ioor^
Daer fou een ftrammen bochel-Floor
Gaen fteken hebben ftijf, en dra,
Oöck veel doen roepen, lijfs-gena:
Doch, alft int alderheetfte was,
Doe huylden yemant wel te pas
Met bloo-verbaefde twijffel-moet,
En kreet, och, och, (iet watje doet 1
O my i (ghy bent) fèy leure-faes
Wel harde-luy op fochte-kaes:
Denckt, lieve mans op wijfF, en kindt^
Off ergens, datje wel bemindt.
Mits, quamen daer twee iockelaers
Die faeghen bleyck, «n blauw, en paers;
Den eenen was befet, en vroom,
Doch, hadd' een mande fonder boom,
Want hy quam na de ftucken fien,
Maer, niemant fach ghequetfte lien.
Siet, Kever-kin, liep toe, en aen
Beladen, met een fchuymers-fpacn,
Waer mede hy het vett, en bloedt
Niet foude laten onder voet:
Fy; (feydhy) 't waer een groote fchand
Dat hier, by huys-luy op het land
Soo feilen bloedt-badt waer ontftaen,
Daer niemant is groot feer ghedaen.
-ocr page 63-
OFTE
DVBBELPRAET'
Bouvven-ftram,cn Soetje lam.
-B* T TOort Soetje foete kaar, ick fien nouw deur mijn 'Buys^
XjLDaèr gunflèn inde Zee, ecnVeerfe haring-buys.
S. Vfel Bouwen, na mijn dunckt foo benje tansgeen blinde $
Slet jy n/vel onderjcheyd,'ua.nl^e-z^hfock^, enülmdeX
B.
Ia Soetje, fouwmeniet; fta valt, ick kijcke Weer•
Soet meenje dat ick mis, al iffet miftigh-weer ?
S. Sioet jy dan Bouwe-vaar, fio byBer erom flaen leenend
Soo mach tcl^jotA, ey} ey3 toch <-v"ï>el een bandje leenen:
B.
Ochi dattetyement fagh, men riep dien botten-kaeck,
Dat waer foo Ichaemteloos al ftond'men aen de Kaeck.
S. Hoe praetje dm je <-veynti coom hoord bejchaemden Bouwen,,
En machmen, dangheenfliitt, opaer-lten efve botwvenï
B.
Neen Soetje, wat een vijgh, 't is noyt (loof ick) ghebeurdt j
Maer, alfinen neemt, en leent, dan doetment by gebeurt.
S. Hey, Bouwen m mijn dumktfoo kijekjenaerde '-vywde,
Jy ftaet en draeyt, en fvvaeyt, ghelijcfaen gaeren-arvinde*
B.
Ick draeye, (ègj e dat? ey Soetje wat een blaas 5.
'cis huyvringdie mijnqueld', en weedom inde blaas».
S. Ey, Bouwen koiïVpenbloet.rockïbenjedan TfoLfieenen?
So iffet niry met njmmt, al hoortmenpu *wat fiéenen:
B.
Het letme niet, coom Soet een uyrtje dry, of vier,
Tot mijnent daer ick ftoock wat fitte by de vyer,
G üij                $,' Wt
-ocr page 64-
66
S. Het <-vpr is thms niet tjudcdt3 g&et ruft <zntdt op een fyffr:
'Doch, jou kJ^ witje gaen3 Joo moejije mijn niet kujfe.
B. SottjSoetje bleet niet ftijff, coman, ey gaet tochme'e,
ïck hèbbe tuys nochkoeck, en lecker foete'Mee.
S. jfy pocht jchier op jou cóB3ghelijc^een jongen'lecJter ;
<iAl prijs ic^ mijn met per3 'ken ben noch leuy3 noch locker.
B. Hoort£o£te Soetje-moer? tot mijnent loopt een Gans
Die fmoutigh is ghemeft, coom eetfegaer,engans.
S* ^Denckt \ off de SchoutPeehs quaem3pu hy 'niet 'i/pel ter geuren
<&lijn3 alfoo <welds:jou3 (och Armen l)gaen bekeuren ?
B. Neen neen, wat drommel foet-, dat waer een hart ghelach:
Soet3 oifet foo eens quaem, wat waerder al ghelach.
S. Wel Bouwen, <iny engaen de Hen het hem nktjiüen^
Off'hier eenpot3ojfpan3offhoute lepel Jiélen.
B. Wykoutentmaeruytgeck, off op aliulcken wijs:
lek meen jy merektet wel,(met oorlorT) benje wijs,
S. 't Js lange nochghemdt3 jy hooftet met te ja/veeren'^
Jou praaten doet mijn fcb'ier het harjfe-becken fvveeren.
B. 'k En ben niet fot, noch quaet, 'ken ben niet vol, noch zat,
Daerom ick bidje Soet, dat jy eens by mijn. zat.
S. Wech3 Bouwen k$Ue-mdl3 enjleurtme niet met treckgn.
'kMoetgaen. % waer heen? S. nahuys: voert weljckgae "Pertrec$e.
J5. Seght, meenj e dan geen trou? S. neen <-uaer3jy <-uangtme niet.
Soo is de ftramme praet, en lammery voor niet.
Ickfiecke»vi»1
MINNE-
-ocr page 65-
<$7
AEN ALLE
Ionghe luydea toe-gfaeeyghent.
Slet hier^ Wat ipelis diti wie gaet hu Honden quellen?
Wie, bindtfê ftaert aen ftaert? wie mach hun dus ontftelknf
Hoe zijnle dus gheknoopt met achter-laft, en prang?
Eylaes i d'een treckt, en reckt en d'ander gaet zij n gang»
Waerishetliefden-fpoock dat nu dees arme Honden
Met locke-min, en fpel te gader heeft ghebonden?
H                         Nu
-ocr page 66-
ö8
Nu fietmen watter fchort:'tisbeeIyanbanden-dwanckj;
De klem is al te vaft, men fingter honden-fenck.
Dit mierlijck onghevai van defe domme dieren
Leert, yder wie het zy, geen vuyl-ghecoppel vieren;
Wat coomt van geyle-wil, meer als een naghequel'
Dat niet en broet als fpijt, en enckel katten-fpeL
Ghy dan, weeft niet te licht, off haeftigh in het vraeghen*
Maer, gaet om wijfen raet by Vrienden ende Maeghen:
Hoort ftaegh na goet ghefegh, off anders iflct quaet -y
Want, als de Qoföd hecht, coomt licht-berou te laet.
Wel aen, 6 Ionger-mans, enonvolmaeckte vrouwen*
Wilt defe Ho»^»-ipoock in dijn ghedachten houwen;
Blijft binnen redens fpoor,.hoord, liet, denckt, overleght^
Als 't la-woordt is ghefeyt dan blijft den Bandt gehecht.
Laet niemant u, door lift van fchoone taelders paeyen,
Noch, laet geen dubbel-tong dy ergens vafte naeyen \
Op dat ghy niet en roept met open luyder keel
lek wens, voor dees, off die een ander beter deel,
Zijt altijt minlijck vokk op al des liefdes feylea
Gheduerigh aen het roer: ey lieve! ftrijekt u Zeyleri
Wanneer ghy liet de baeck van wel-ghevoeghde trom
Ach! raecktmen anders vaft, fooblijftmen vol berou.
Hoort, Vooghden van 't gefin, hier dientmen op te letten,
Voor eerft, waer jonck gemalThaer finnen willen Cemm
En als het is gheraen, vought hun by tijts te gaer j
Soo voelen fy geen wee van Venus jjbppekfz.
Kièft hecht, en rechte handen,,,
Vwfich Altijtste br^ndm,
COPPEL-
-ocr page 67-
COPPEL-LIEDT.
Stem-wijie: l'Oungk,
Dat, Oppel-hecht en biidt
Met lieve-koofè lymeryj
En foete fotte tovery; I
Vol ditjes, en datjes van nieuwe praet,'
En aiderley ghelaet,
Dan clachjes, dan lachjes ,
Oock wederom van goedt, en weder quaedt*
Als, lieve Ionghe Ieughd
Ten hooghften is verheughd
Door claren-fanck, en aerdich fpel,
Soo peynfter niemant om ghequel :
Men hingter, men Ipringter, men draeyt en kettdty
Men ftrijekt men ftreeltj men leerdt
De pasjes, wat rasjes,
Op datmen trett en tré altijdt vermeer du
Wanneer men weder ruil
Van drillen-daver-luft ;
Dan, ifler eveftaegh herdoen
Van pronck om pruyl,een ftreel om /ben,"
En lonckjcs, en fonckjes, en kodde-clucht
Met innkh meeps ghefucht^
Och! beyen, och! fcheyen j
Och! troofteloofc-hoop en vrees-gherucht.
Noch, rijfter mail' ghefmeeck
Iuyft, off het deegh gheleeck ,
Want d'eene fpreeckt, en dander fwijght
Tot, offinen yet, off niet verkrijght;
Dan noeratmen, en roemtmen van hoogh ghefladitj
Van puyck van rijeke pracht.*
Van ringhen, fèhoon dinghen,
Van watmen vind;, off weet, off oyt bedacht.'
-ocr page 68-
7$
Dan gaen de longe-fieri
Als nu, en dan raifTchien
Wat fpeelen drijven in een fchuyttv
OfF, met de waghens rijen uyt!
Daer deuytjes aen freuytjes, aen foeticheyct
Werd öuyten beurs gheleyd
Om blijdjes, en vrijdjes
Te werden, by een fneeghe macke Meyd,
Denckt, wat ter dan ontftaet
Vyt, kluyver-kluchte-praet ;
Een Iaa-Woordt, met de rechte'Joandt
Dat,Maeght her-maeght, en mans hermant •
Het jocken, doet locken aen geyl begeer
Die in het Minne-mee*
Gaen viffen, on-wiffen,
Dat niet en baerdt, als rouw, en haiten-fween,
Met veel mini-fbeckery
Coomt ydet aen den bry:
Heeft erghens een te licht ghevraeght^
't Wcrt dickmael naderhandt beklaeghd:
yeel kallen, en brallen, 't fy hier off daer3
BroedtCö^(?/-clem ghev.aei';
Ghy dommq, fiet omme,
Soo werdy nimmer banden-bëd; ghewaer».
Wel «en, verliefd' ghefïacht
Kent reden; fijt verdacht
Op, 't ai-bedwinghend' tMinne-Wkht
Dat, watter leeft beguyeh'ei-fchicht.
Hoord'vrienden, weeft fienden op jonckheyds loop-
Wanneerfe gaen te hoopy
Off toyen en moyen,
Pcyrit3datter niet ghebreekt zUfaêt-gefactp*
DOOL*
-ocr page 69-
71
OFTE
WUyemant Liefdeden, off waer zyisghefeten
Die moet voor eerft; dé wech en ftruyckel-paden weten,
Soo wie dan wil begaen het gulden éMïn ghebou,
Sal eerftelijck betre'en, 't geen dat hy niet en wou.
Men gaet,en moet door fchijn van droefheyt, en verblijden^
Door wanhoopten ghedult, en vreedfaemheyt, en ftrijden;
En fucht, en na-berouw, met veyhfèn, hart gequel,
En fchijn van fchoon ghelaet: daer nydich rompel-veï
SitjVol van leughen-tael, meyn-eedigh, ipijtigh-pruylen:
Waer niet als twift, en lift ghewoon is by te fchuylen
Met wiggel waggel-ruftj en knij ft, en knaeght, en beeft,
Om datfe by ghejfioock^ gheduerigh leeft, en fweeft
Diep in een grotten-hollj int ftkke dicke duyfter,
Waer niet als wraeck-ghecjueeck, met achterclap-geluyfter
Bevalffchen, wat een Maeght, off Minnaer feydt, off lach
Int doncker vanden nacht, off op den claeren dach:
Dwelck, liefbelett veripreydt met nydich feil' behuylen,
By vleder-muys ghepijp> en fchetter-vuyle-uylen,
En vreemt ghevritfel-vroet van moll, off fnoode ratc*
Off,wat fïch achter aff onthoudet in een gat.
De woonplaets-vande nijdt deyft onder, onder t'onder,
By domp van bulder-windt als wonder dommel-donder,
Ennevel-damp, en ramp, enfwavel-rwemel-fmoock
Als bleyilering van fmoor van natten-ftoppeL roock:
Verciertmet krengen-rijff, vuyl-padden, ilinger-flangbsn,
Qmjl-|lecken? flijm-ghedrocht, fpin-webben, diftel-gangen,
H iij                  Klits-
-ocr page 70-
Klits-wormen, fchorpioens, fchalbyters, fèugecüér,,
Cmyp -dieren, duyvel-kruyt, en menigh kriele-rmieK
Begrommelt vande moss,'beloopen van Echtiffen-,
¥o], watmen denckt, off weet, off niet en can begiflên
Dat vind'men:onder-weeghs wanneermen ftaegh met kift
Wilt, daer het lijdfaem breyn by eerbaer liefde ruft:
Waer datmen fkh met vreughd gaet onder Lauw'ren weyen,
Daer meenich roofen-plant uyt lommer-foelte fpreyen
Dieht,aen 't bedauwde gras; becropcn van een cruyc
Daer een verloofde Maeghd haer leger-plaets me'e fluyc.
,Ghy dan, ó lieve leughcf, Hierwerdt u aenghewelèn
Hoe bitter voor het loet, hoe vreughde naer het vreeien
Gemeenlijck by ghebeurt malcander wat verfchoontj
Waer uy t, den eyghen aert der Liefden wert vertoont.
Wie dat deZa^fkend, vindt dapper vreemde ftrekenj
De Liefde> wertby gall, en lionich vergeleken.
» Maer, wert de Liefde nietgetroetelt en gheeert,
» Soo wert de liefd onlieff, en averechts gekeert.
Sict dan, wie Liefde pleeght, weeft niet te veylen kouter,
Off anders werd'men bloo in plaetlè, van te ftouter:
» Want, alfmen niet en kendt des Liefdes rafery
»> Dan achtment, even eens ghelijck een tovery:
Wel aen,ey heigkefyoockj, lett op de fedens wetten,
Soo kan geen nijds-ghevaer, en vreemde quael dy letten:
Ey lieve flijpt verftandti enkieft iïn-redens-baen,
Dan kundt ghy vuyl bejach gheduyrigh wederftaen.
Hier mede falmen nu het Minne-Mallen uytten,
Ba dit, met een ghefeg van TzASSS J^dus befluy ten
Dat is: ^wieuytdetyfw^der Liefde wil ontvlien
.«* Die gaet, en ftaet, en praet, met raedt van wijfe lien.
Ic{Joec^evvm<,
-ocr page 71-
7%
*?» *$» *$* <m> <m i5f
ZEEVSCHE
SLYPER
Eerbare, Seden-rijcfce, Conffi-rijcke
Loff-weerdighe
f o ^ck ?%o v
MAGD A L E N A
vandePASSE.
j»» ■ j$fr <Cf» •&*•&$>■ -» <$$g,
\
-ocr page 72-
Iönchvrnijck fend u met verlof
Bit, Sinnich-flijpers-liedt,
pat -vol is van verfcheyden fiojf
Ghelijck ghyjïngt, enfiet.
V Ts Hoofs, en Steeds,'tgaet recht, en rondt
Vol'foeteboertery;
Wat wijs, Wat fits uyt eenen mondt
Gemengt met knyfery.
xMehfiet, bet heeft fomtijts een val
't:Geeny defen Zeeufchen Vent
xAen yder queelt met bly gefchal:
Wanthy yeel kuyrtjes kent
Van al die heel deur-jlepen liett
jpie Weeliglo zijn, en looi,
H$ feyt, aljlaenfe (lechtenjien
Söofi'jnfe nochtans boos.
®it,fingt denyders,
Baes, en Gaft
op Slijpers tret, enmaet;
Met is Gheluck (roept hy) dietPAST
Die ondanck fchottwt, en haet.
Hy Weet, van PASSÉ xJMan, en Meyd
Te PA SS En haer gherieff;
Van PASS En doet %,(foo hyfeyd)
Het Weldoen heeft hy lieff.
Ghy lonckvrou, die dijn ftaelen-tuych
Van PASSÉ conftigh wett,
Op dat u handt met foetghebuygh
Wat nieuws int coper {ett.
Oritfangt dit lied nu, voor u cutift
Die ghy my hebt vereert;
lek houdt voor goedt, voor eer,voor gunft
Daer ick uy t werd gheleert.
u/. r. Vennt.
-ocr page 73-
ff
SLYPERSLIEDT-
Stem.Wtjfe:
Arent Pieter Gijfen3met Mieuwes laap^n Leen.'
ICkflijpeSchaer, enMess'vanalderhande fhé^
En Beytels, en Bylen, en ander tuyghje mé|
Sieti hoe iek trap en tré:
't Is om de coft van mijn begoft,
En bender by te vré.
-ocr page 74-
\ Waer, mijn wil en wens, datter niemant meerfleep^
Om dat het reyn gheflijp maer is een rechte greep
Van gladt, en fonder ftreep;
Men puft, men raeft, men hijght, men blaeft
Staegh met een douw, en neep.
lufrers-Cameniertjes die gunnen mijn het gek>
Heur iinnelijcke lult is op de Steen gheftek,
Ter wij Hè klimt, en helt;
Alft water plaft, en mijn verraft
Dan, word' ick fèer ghequelt.
Soete lieve pronckertjes, flijp ick na jouw fin >
ïiTet niet ter deegea foo weetje waer ick bin y
't Ghefloof is om ghewin:
Ghy lult noch meer als delen keer
Sien wenden uyt, en in.
Soo jouw fhippigh Schaertje niet altewei en ihijt *
Dan bidd' ick, datjét mijn doch nimmermeer verwijt
Vyt fchimp, uyt joek, orTipijt:
De Slijp-fteen geeft, en niet en heeft, ■
Wanneerfe kijrft, en krijtt.
!                     !                                               Coom
-ocr page 75-
77
Coom dan nette naeyflers, en breyfters na mijn fien,
Borduyrfters, en ftopfters, en fpeldewerrick lien
Soo lang ick jou-luy dien:
Hier flijpmen fchoon om danck,enloon5
Alft lucken-wil miflchien.
Kijck, ey lieve fiet toch •, wat is hier thans ghedrang
Van meenich eelen-baes, off ander lyme-ftang
Die hooren na 't ghefang;
Verftaenfe maet, foo ift niet quaedt
Al valt mijn fïnghen lang.
Schilders, Platen-fnijders, Bootfèerders by den reeck,
Berbieren, en Schrijvers die pafïèn op mijn ftreeck,
Vier daeghen ruym ter weeck;
Sy zijn niet bott, noch oock vol Ipott,
Maer, cpetfen fonder fteeck.
Stoute Schaelje-deckers, Steenhouwers houwen plaets £
Schaetfèn-ryers dringen, en ftellen veel ghelaets
Met Vryfters veel ghepraets;
Men treckt, men malt, men fchrickt, men valt^
Ey i 'tlijckent dan wat cpaets.
Timmerman, Schrijnwerreker, draeyer op mijn paft,
Molenaers, en Ploeghers, en Wagenmaeckers laft
Is, aen het Slypen vaft:
Beenhouwers bijl ick fcharp, en vijl;
De Cock noodt my te gaft.
I ij                    Scheepe-
-ocr page 76-
78
Scheepen-kallefateraers, en fineeden groffen fijn $
Metfelaers, en knoeyers, 't wilalghenolpen zijn:
Oock kuypers vandewijn,
ïck krijghdanwatvan'tRijnfchenat,
(Men feydt) dat is voor dijn.
Drooge-laeckenfcheerders heur groot verftaelde fcha«
Die weetmen te Sjypen* foo datfè hier, en daer
Kan fcheeren woll en haer j
Hecht, reeht van pas, niet traegh noch ras;
Heel effen, gladt en claer,
'DTZUfcKETg, Boecke-binders,met ander winckelier%
Snyders, Swaerden-vegers, en Spitters, Hoveniers,
Wat is hier all' gheïwiers i
De Maeyer feyd {jou ütpfttt fttfÜi
Com/ÜDllÉ: een kanne biers.
Tin, en Goper-gieters diefienickgunderftaen^
Bruyne Ketel-boeters, en Wevers comengaen,
Sehoen-maeckers tre'en oock aen,
Om dat hun leer mocht ftrecken vee%
Dacrom ift heur ghedaen*
Koele Vis-vereoopers dïeEel ick welgheraft?
Noch, flijptmen flypery van watter is ghebluft
Daer yder een me kluft:
\ Wordt dickmael heet, en dapper {\vee£
lae^daer van deyft mijn Iuft,,;
SlypI
-ocr page 77-
Tl
...                                                                                    79
S L Y p, ick (lijp geen fchaeren van overfcheerdery 1
Int Sljfers flechte gilde en raeckter niemant vry \
Foey, onder-cruypery l
Ochl yder grijpt, en fcheert, en nijpt
Met veel bedriegery.
Kond' iek brillen flijpen,en claeren diamant l
Ick flougher dewaeghentot in een delliff-kant
Int flick, en in het zant j
Om dat ick dan, mocht zijn een man
Als een alfulcken quant.
Straete-fteenen-flijpers die zijn hier niet vandoen,
Om dat fy tafels fcheeren, enleecjes van een hoenj
(Die 't kan die macht bevroen:)
*t Is all* geen deegh, de beurs raeckt leegh;
Men flijcer tijdt, en ichoen.
Orrmenbottemuylen kon flijpen, als een mes?
En dan oock leuter-keyeraers wel vijflfj offfès
Gekoppelt, lock aen bles; '
Hoel fbu'tverftandt thans bien de hands
Aen, redens leer, en les.
Met oorlöfFVrouweluy, ey! neemtet mijn int goedt,,
Ghy bent oock heel deur-lleepen al benjemöy,en foet,
't Schijnt datment feggen moet:
Praet ick wat groffj'kenbenvanYHbny
Noch weet van* Hooffs gegroet.
I üj                  Ünghe-
-ocr page 78-
ga
Ongheveynfde Luytjes, nu weetje recht beïcheydCj
Van ditjes, en datjes van menigh man, en meydt^
Soo'tjou van PzASSE greydt;
fc^fitic^en rv'm3 en eer bemin
V4n watmen doet, en feydt.
VVEDER-LIEDT
Vrouwe-luyden, teghen de Slj^er.
Stem-Wijfe:
Vluchtighe Nymphe &c.
K Luchtige Slyper, aerdighgaft
VVy zijn byjler vpel gePAST
Of u reden, en u treden;.
VVant) ghy weet met jlypery
Strijckende-praet te brengen h*
Stagende Weet ghy onfefchaer
Soette Wetten, glad en claer,
Ddtfefriijet, engt en xeijet,
Dat een hemd, off kraege-naet
J)rijvende*net gedubbehjlaet*
Uaeftigendraeyer lceufchenflons,
Denckt, enjiet altijtop ons
Eer ny fcheyen, engaen breyen,
Off borduyrenpuyckich mry
Voegende,, ju0 />j> defen tcy>
lachende flaen wy hier by eeti,
En bedencken alu reen
In ons harte, dat volfmartt
Leydt geduerigh overknaeght
Benckendej/Vaerom dat ghy claeght*
Werfchende cïaeger,fchraelen Vent,
Boe üu het doen bekent
yanonsjinne, die volmimt
Slieren altijt na genucht,
Soeckendejfiel, en Ieughden-fucht.
Vleyendevraegennpy tot dijn?
Of (ny foete Vrolt-lay) 3$n
Soo deur-fjeepen, op vee/greepen?
Och! deurtraptheytü althans
Vliegende, meejl by loofe mans.
$chim~
-ocr page 79-
Si
Schimpende Slypet}fcbaemftxvat,:
NugJy ly de kladden vadt
long en ome teer e vrouwe,
Die foo djpee in mannen dwanck
Dienende zijn, her/even lanch
Veynfende Wiggel Wapper mnf,
Maecket toch niet al te bont;
Laetu lippen niet ontglippen
Eenigh Vrouweu-roem,offfchandt9
Blijvende eer is Waerdighpandt.
VFETtEX^LIEDT
vande
<&ddnnéUjckg omjlaenders, teghen de Sïyper.
Stem-wijfè:
$0tgïjotttpt fcotifcnt toppemtcnt
Al roepje fomtijts leuter^key ,
En plompen botte-muyl;
Wy fegghen,dat dces allebey
Te gaer zijn evenvuyl:
Wat batet, ofmen wijf heydt wil
Daer gheen verftant vernacht^
Men> hoorde niet te Jfwijgen ftil
cAls rvvaerbeydt-rvVort <~verdcbt.
Doch,of ghy Ieuyheyt niet en prijft
Wanneerje naerftigh mjpt.
En datje tegendeel bewijft
Terwijlje ftaegh begrijpt;
Soo blijfFmen jou noch lydich by«>
Waerom toch fo gejacht?
Ift quaet? orTiffet koddery
sAlsa/va.erheydtnjyQrf-veracbt.
I iiij           Gedenckt
GHy Zeeufen-Jfyperi&acs en knecht,
Wy dancken jouw van als;
Al fchijnje vry wat flecht en recht,
Nochtans, foo benje vals:
tWant fiet, dees moye Vrouwe-luy
Die roepent als een clacht l
Offifïèt maer een wijve-buy?
sAls i/vaerbevdt nfvort^ueracbt.
Ey lieve, feght ons nu terftondt
Wat jou ibmwijlen fchortt?
En waerom ftrijckje met de mondt
Terwijlje douwd', en hortt? ■
Hoe kunnen wy dijn re'en verftaen
wanneerje met ons lacht j
£Ten is niet altewei ghedaen
tAls iJVaerheydt rvyort. njerdcbt*
-ocr page 80-
Wel aen dan^ aller-menlchë vrïent,"
Het is genoech gefweet;
Al hebt ghy ons om loon gedienr,1
Het geit is wel befteet;
Siet! wy en hebben wijn,noch bier3'
't Is hier vergeefs gewacht;
Wy fien, het is een qua manier
«Als <vvacrheydt <Wort njerachf.
Vaert wel: g1ry over-floofdé Zeem,
Wy ftaen all' op de ganck;
Ghy fingt veel beter als eé ipreeuw
Met uwen Slj/pers-pwch (meydt,
Ey! roept niet meer van man, noch
Gaet ruft, en flaept wat facht j
Wy, kennen vry wel onderfcheyd*
"" arpaerbejdt Wort n/eraxbt.
. Gedenckt, dl benje niet begoedt
Dat yemant jou verfmaet*
Die rijckj en vroom is van gemoet
Beleeft den beften ftaet:
Och! waer een yder zit geruft
Daer ifmen vol van macht;
Het lijekt, een grootc tegen-luft
cAls arpaerheydt a/port n/eracht.
Hoe valt jou dat lbo fchielijckin
Van overlcheerdery?
Te veel gefèyt, maeckt veel onmin.
Wie kent begeerdery?
Waer kanmen yemant pieken uyt
Die niet en is verdacht;
Het ièhijnt een grecpje van eé guyt
cAls nrvaerbeydt a/vort rveraxht.
AEN-SPRAECKE
TOT
AUe onghefleepen Luyden.
GHjfdie de Slyper hehtnjerHatn
Meught nu vry n/veder henen gaen \
En houden al zgn btygbertl
Voorenc^eljoc^ enboert'ighjpel:
Alhoortmenfomtijtsfirijcl^gbetkr^
Het ü moer rechte
Slypers frvier,
VVmtyds defieen hèd lanjfumgaet
Dan boud' ?$n kgeltje3hwge-maet
Enfingt bal f hard', halff boog3 half taegb,
Edfflkht^ balfffrpaerj halff fiets halff twgh
Tot
-ocr page 81-
Tot dat %jjn mondt met meerenglecpt
Vie, f romers deur.de tmftaert fleep $
Offbïer eenjloor, offdaer eenJloeffs
OffergbenSj noch een flimmen-ïoeff
Vie3dejèndraeyerjchiet met ffiecl^
{Doch letmer op) 'tü maer uyt gee^
Ttan, onder joegen Jchuylt njipelyet
TDat meer beduydet3 als een niet:
Weefi dan eylieve, niet njerfloordt
tAls gby de ronde waerheydt boordt.
*Z>enekt, off een 'Maeght3 off njyjjff, off mm*.
Wel3Jonder op-Jj>raecl^leVen cant
(Ghelijc^ 'inyders Weder-üedt
€en fiete teghen-fing gbejehtedt.)
Wel aen dan3 goeds luyfter-luy
En floot u aen geen Slypers buy $
Offy po daeryemant ü mifdaen
Mach 't inde befie Vouwe flaen.
VVaer 'vind'men dan de befte Vouw
*Die3 die dinck. vergoeden feuvvï
%Men Jpeurt Jomrvioijlen nu3 en dan3
'Dat owi/veet3yet Verjchoonencani
*Maer3duyden meer bet goet inquaet9
En Vouwen buy ten redens-maet:
Daeromme n/vijftmen fulckfi Hen
Vaer Jkcbte Vouwen zjjn te fien.
VV'te dan3 geen ftechte-vomv be<vatt
Beflet^en kger dit jèfoe bladt*
Ickfbeduavin?
K
-ocr page 82-
u
T>e Slechte-Foime.
CEght, waerzijn, ofFvind'men Vowirvm
Diemen voor de befte prijft?
Schuylen die aen broeck, en bouwen,
Ergliens in een boord, off lijft \
Iflèr, noch wat tijdt van fprekens,
Soo werd hier dan by ghefeydCj
Dat is; Vou-wen zijn in deeckens
Alfinen die laet onghefpreydt.
Machmen 'trvtfd-geruotwvm heeten,
d'Welck een flordigh vuyl Iong-wijC
Laet, begromrnel-imeere-fweeten,
Motten-rotten buyten *tlij ff?
Wilmer Vounurven in het Capjen,;
Wilmer Fouvvm uyt de kraegh 5.
Wilmer voor een noodich lap jen
Vowi/ven^ datmen. aoyt. en, faegh I,
Ghy dan, rö^Kbednickteblaeren^
Kieft een S'tmerïjcken b.oecl^:..-
Eyllaet grilfe-Fouypm vaeren-
Van een< geyle»; troetelrdoeck.
I>enckCi ©iF voorhooft Votcppen grpeyen-
Vyt de Votwipen y inde Tas;
Och! wat wilmenfïch bemoeyen,
Aftmen ydcr, Votm>t te P A S S»
^ 0 $ %
-ocr page 83-
M
'BOE T^S C ff E
YER-CL ACHT.
JENDJzX
LorT-waerdighen, Conft-rijcken,
éUf C'H'IEL Ie 2L'0 #0$.
ETifyvvatmJghmal is mijn riouw overgoten!
Help, help wat helpen can, ick leg int (lick ghefchooten;
Mijn gladde natte ruoet die fèhö'off ter iyen om,
Hier/leg ickdroefïjen dwors3 en wentel recht, en erom;
K jj                Heb
-ocr page 84-
86
Help, help hier ley t de korffy het is hier all* van qers l
Moordt (roep ick) dubbekmoordtl daer comen niet veulicheyerst
Stae-by, 't is all' bekaeyt 1 bedoeyert, en beilij mt:;
Omyl ickfucht ick hygh, help, help ick word'befwijmt 1
Ey, ey, jy teereJïock} hoe hebjemijn bedroogen 1
louw brcuck, die breeckt mijn hart, mijn kniéft, mijn ellebogenj
Ochi oorfacck van verdriet, en vall' van meenigh ey*
Ochloorfaeck van mijn fchae, en weedom alle bey,
Ick meendenjnde Stée,dees eyers te vercoopen,
é^eyick ben bedottl 'tgheluck is nouw ontloopen;
De winfte leyt int flick, ey l ick leg hier en ki jck,
Mijn dunckt, ick benberoyt, te vooren feheen ick rijckJ
£>lwiftet thans mijn wij ff, hoe vinnigh fouwlè kijven i
3tls puyckje van onsDeurp van all' de quaedtfte wijven,
Sy kacckelt as eenhin, en crabbelt, lijck een haen,
Wanneerfe tiert, en fmijt foo moet ick ftille ftaen. '
Wat fchuldt hebb' ickker toe, den bras is mijn ontfbncken!
'k En ben niet aers dan aers, off imockel-zat ghedroncken;
Jk En ben niet moe, nochmatt van 't lang, en vorde gaen3
Ick wijtet op deftock> en ilicker-gladde baen ï
Sy.3 ey ï.
't is juyft de fee ft en <t<vondt voor de Vaften t.
De rechten eyer-tijdt voor wel-ghewilde gaften;
Nouw achtmen eyer vlaen, en vett gebacken ftniyrTJ
Die alle man begiet metiapjen vande druyff.
Ey eyersl waerje heelj wat foumen van jouw brouwen^
Kandeel, endergheJlijck voor wée-vetiofle vrouwen;
Voor nieii-ghetroude luy, en meenigh dertel kint:
Och eyers i waerjecoomtdaer benje wel bemint.
Hoe menigh ^-gerecht fouw ick, off yemant koocken
Wanneer die zijn gheklutft,. gekIotert3 en ghebroocken,
Gebac*
-v. ..
-ocr page 85-
p,
Gebacken met wat fpeqk, off appels inde panj
Dat, waer eert braeve coft voor mijn, en alleman.
Een eyt\e> los ghedopt is heelbequaemte fiïypen \
Een eytje3 los gefo?en can foètjes binnen fluypen,
En aimer, onder roerd wat buttêr, en wat fout
Datfmaeckt, dan-met eendronck,ghelijckeenfchapenbout»'
Ick, hebb' mijri vaertjes-moer wel eerti jts hooren prijlen
Dat, ^wmetajuyn, engyotf metfoucyfèiv
Soo kruydigh keker imaeckt, alft ummers fmaecken mach;:
Maer, ick fmaeck voor watigoets, een bitterlijck gheclach;
Noch> iffer ry-geroer met beyers oock te maecken,
Waer uyt, den echten ftaet de lecker-luytjes fmaecken^
Om datmen, foet en fuer int houwelijck beleeft:
By> ej tot mijnent thuys >geen foetieheyt en fweeft!
Och arm! ick fmaeck het wrange dat fweer ick by de duyckerf.
Ick, krijgh meer vuyften-ioock als^w^ö/metfuycker i
Het bitter is mijn deel: 't fchijnt dattet wefen moet \
Een yder heydt gelock, en ick hebb'. tegenipoet.
De eyers9 rechtmen noch op veulderley manieren,
Gefoon, off hardt ghebraen, en dan ghefneen in vieren;!
Men leytfe bydeilae, men eetfe met azijn,
Men fpoelt den oly off met luftigh bier, off wijn,
Een braeve kemper-fteur van epers, canmen rechten,
Een koft die oogen traant, en met de neus wil vechten
Mit, ais de ftercken geur van moflaert komt daer by
Soo bytet inde fnuytt, en brengt, een inde ly:
©itis, een rechte fpijs voor mijn, en voor mijn ^nt'je]
Sy bijttjfy krabd'jfy nijpt ghelijck ons Buermans Stijntjey
Envattmen by den haer.fo fmaddigh datfe beeft!
Die iulcke qers proeft, mach yfe dat.hy leeft,
-ocr page 86-
Ey i ftetfen 'Syer-kgrff'met al jou leege fchaelen.i
Hoe benje van mijn ichoft dus fchielijck neer gaen, daeletó
Hoe fijn je dus onteert, ghebry feit, en gheplcc?
O broofe wraeke JïockJjy,haddetwel belet.
Fy, fy gheilijmcfen bras, had ick hier nou eenw tefte,
Ick ftreeckje uytet f lick, en gaeffje dan t'ombefte:
(Hi?r fchijnt noch wat gelock te (peulen, int verdriet,) .
»Het fpreeck-woort.isghemeen, 't is beter wat als niet,
.Had ick mijn Besjes pels, ick moehtfe daer in ftrijeken,
Dan foumé dus befleemt, ey, ey niet legghe kijekea:
Gans brabbeling wat raet! mijn boet, tnbroeck is kael,
Koom an jy fabber-hoop int mutsjen altemael,
€a foo fyap-mutsje foo, nouw moetje me'e wat lyen!
flus waerje boven mijn, thans leer je, baene-glyen;
Dreégt oock wat jlijme-lijm3 ick dreeg ghenoech an pijn,
Eerft waerje overhoort, nouw duyekje onder mijn.
lek mach de fyrf althans beknyfe wel ter deghen,
De plecke, daer mijn winft,en vreughd in heydt gelegen;
Maer, dierTfen £yer-ma3 hoe hebje mijn bedott ?
Ey, fough, foughjcoom ick t'huys, foo kruyp ick in het kot,
Foey, ejers inde mutsi hoe felmen mitje leven ?
Ey> waer ick t'huys alleen.» ick backte wentel-teven
Van fuyekert witte broot, en butter-fmeerigh vet,
Help, help de muts die leekt l hier ftaen ick weer verfet!
Hier druppet deur mijnha'anl hoe fouwmen keune fpaerèn j
Hier loopet onder voeti wat baet nouw al 't vergaeren l
Wat helpter dubbel-forgh, als't nieu geluck verdwijnt!
Het een is nauw vergaen, het ander weer verfchijnt.
O fchendigh hooft-rverdeck^ hoe hebje mijn befwaddert!
Bedriegelijcke -mts hoe benje nouw bekladden:
Vac
-ocr page 87-
Wat kk fucht, wat kk ducht, wat kkvrljfT, wat kk veegh5
Wat ick ftrijck, wat ick kijck, wat ick fdeck 't is al lêegh.
Hats, hats, 't is buy ten re'en, ick wil de ''muts op fetten;
Het plackt,en backt foo 't wil, 'k en fel geen drop beletten:
Word ick van boven nat, van onder ben ick vüyl,
En offhet dreeff, en droop, ja 't loopt in mijne rïiiiyl,
Hoe meenigh ftéeluys-kindt toch rauwe ejers knappen,
Enflurpen die met fout, en laeten luftigh tappen 5
Verilempen fooheur gek, verfuypéneer engoet,
Alft,al verleekertis, dan ipeultmen banckqueroet:
Ick lecke-muyl uyt noot, ey,eyl 't is van geen weelde 5
Het eerfte mis-gheluck van 'tlefte niet verfcheelde:
De gladde natte cley die foop, fo Wel as ick -y
Help, help wat helpen can! het leyter -alT int {lick.
Sus, 'kweet een nieuwen raet, s'en dienthier niet veriwegen;.
En off ick nam mij n fibaens om eyers in te vegen?
Se bennewelghêlapr, daer can niet in, noch uyt^
Van binnen zij nfe murw, en platter as een kluyU
Help fchoene! ftaeme by l ick can jou niet ombeeren,
Tc vooren{cheenjeniet,nouw gaetme jou veréereti^
(Denckt Jckoenen, enyjftockj) hoe zijn wy inde ly?
En jy verbriïfte «w^^metalje lymeny.
Souw numment, op een ftock zijn hoop,én winft niet bouwen?
Souw elck^nd'ëenmetrecht niet meugen na mijnjouwen?
, En, off het föogheviel?\vaért niet een bitter.fpijt.
Dat ickke,fbnder; fchuit>metichaedeiijd; enknjt?
Ick huyvervandekouw! wat raetvoörbey mijn voeten 5
Wat raetvoor 'tfpattigh nat; entaihet modder-vroeten?:
n (Men feyd:,) geen ongeluck koömt fonder ongerief^
» Al wiezijn fchandeckekt^die heyt zijn eert je lieff*
K iii)                    iele.,
-ocr page 88-
Ick aejflèl weer na'huys, ick gae mijn' wijfTje, groeten!
g^datmeiVnouw althans toch numment quaam ontmoeten»
Ick vreefe voor. ghekijff, <m fchimp, en fcheeuwers koik *
»> Alft goe-luy tegenloopt, 4an fpreeckeri {potters ftout;
Maer, waeröm aldus blool waer t toe dit lydigh vreeien,
Doch, cfmen byftedkarmt! Watial het cynd'lijck wefen?
»> 't Is beter weke pas als droerT, en onghefond,
Knaegh ick mijn eyghen vleys, foo meerder ick mijmvontJ.
Neen, foo niet gyerJbprff'i daer fchietf een lutjenover:
j'Die hem met cleyn gertoecht,die wenft tóch noyt om grover*
(Voor mijnenthalven dan, ick vind wat in mijn.fchoenj)
»> Die lichtlijck is ghepayt en heyt nietveul 'van doen.
iHad ick nou thansxen panxlieluftigh konde fchuyven',
€j i waerder ejer-knxy t, ick backte groenfel ftruy ven;
Dc-jcboepen goot ick tiyt, en.roerdent ommentom,
Quaam dan mijn wijjf tegaft, fy waerme weilecom.
Wat foeticheyt waer dat.I waer lus de pays te maecken
Hoe fou mijn wij ff, en ick, ey} ej :gaen rompel-kaecken:
Wat waerder dan al doens-joffiek alfoo by heur
Mocht leven fonder vrees, en huyfen cruys-ghetreürJ
'Och arme l't is maer raes, fou ick hier langer blijven _ .
Mijn voeten worden koud, mijn handen gaen verftijve%
, \ Waer beft, weerom-ghekeeïdterwi)! ick hier dus ftae,
■>•> Hoe varder van zijn weunft, hoe naeder by zijn ichae.
Soo haeft:, ick coom by honck fbo meen ick mijn te warmen j
Soo Krijmje-moer niet tiert, ick vatP in bey mijn armen,
Wy koocken ^w-melck, en hucken by de vyer,
En imockel-becken dan foo wat, op ons manier.
Al zijn de JcboenenruetsWax. noot is van te grynen,
&Benre*elijck thuys verilen van domper), en platynenj
Ick
-ocr page 89-
9l
Ick flinger(foot me luft) fefthoenm indefchouw-»
»'t Is beter by den haert, als buyten by de kouw.
£jl waerhet wel bedocht, 't waer beter tliuys gheblevettj
jÉy3 waren d'Ejers heel, 'k en werde niet bekeven;
Och! waer het wel beleyt, 3k en hadd' geen onghevaf,
Nouw ick wat hebben fbu, iiouw fchnylter nietmend*al
Der Taeffchen eyer-feefi die ftaet nu juyft voorhandenl
Dan brengtmen, opgehoopt met heele voile manden
De eyers op de mart; daer al de luy na fien:
D'een hoopt,d'een loopt,d'een coopt,d'een vraeght,end5andet
Dan backtmen ty-faftey, en wafels, eyer brooden,
                 (bien.
Men gaeter dan te gaft, men coomter weerom nooden j
Het vrientfchop is by eenby't^rlijckgheback;
Dekinders zijn verblijt,fy vollen mond,enlack.
Men can oock met een ey veel lecker fousjes menghen,
Die op, ofFvis, off vleys de miaeck weet byte brenghen;
Denckt, is een ey niet puyck? ick fweer by al mij n goet
Dat, tycrs' is een coft die yder prijfèn moet.
Maer, ift niet lang genoech fotiw umment meuge kallen.
Mijn droeve ey-gejcbreetwv3 foo lang te laeten brallen?
€y3ey dan noch eenreys! hadd3 ick de eyers heel,
Ick had' nouw huys-mans ruft, en nimmer geen krakeel*
Had'ickfe laete broen, en van mij nhoentjes kippen,
S'en hadden uyt mijn korff^ en mutsje niet gaen flippen;
Daer hadd' al meenich hin, en vluggen cammen-cop
Vyt elcke fchel, off fchael ghecomen uyt den dop,
Hoe meenich eyer-dier coomt inder Heeren handen;
Gebra'en,gheftooft, ghefoon, iich buyghtvoor loffers tanden:
Al watmen lecker noemt, comt van een ey3 en hoen,
Meer, als ick (huyfman) weet, ofrt umment can vermoen,
L                     Ick
-ocr page 90-
91
Ick eet maer boeren-coft, wat grutten, bruyne boonen,
Met raapen, en met peen, met kool volick mijn kóonen:
Metgorlegoy enpap, en lierelauw-ghewalgh;
Met roggen broot, en fpeck, en word prop' ick mijnbalght
Noch krijgh ick oockgerecht, och 1 moeftet yemant proeven
Die fou,9>.' ey met mijn,ten hooghften hem bedroeven:
Die, ftock-vis taft en fmaekt, bereyt^ van een boos wijfr^
Die wenften wel met mijn, een ander tijt-verdrijff,
Vuyft-loock, en ftockvis, is voor leuye lichte, vincken;
Die meer, als drymael dry tot drymael toe uy tdrincken;
» Och! naermaels als het hooit moet draegen redens pack,
» Dan dreegtmen fieckt, en fiicht, in een bedurven fack:
Ick prijfe boerièruft, ick fchouw de vijfe warelt,
Ick haet dendwanck, enftanck, (al iflê reyn beparelt;)
'k En houdt voor niet onvaft,dat, wie daer ftreeft, enfweeft3,
Wel in>een dit, off dat zijn onluft dapper heeft*.
Onluftighlieve mans, heb ick mijn eyer-claegen ■
Staegh guns, en weer, en cort, en lange, voorghedraegen!
J^Ldenckt beneffens rnijn, ift niet een deftigh Heldt
Die, wat hem over-Hormt fich nergens in en.queldt?
Men feydt, die lydigh claeght en vindt geen help vanmen{che%
Waer hiergeen ^-gebleeuw, dan waerder niet te wenfehen.
Ey, goetfte goe-luy hoort! ick bidje dat mijn leet
Tengoetften wert ghedcrydt, ten beften wert befteet.
Ick wens hier noch een ding, dat, elck eenmocht behouwenf
De vooghdy vande hroeck, ey mackers, laet geen vrouwen
De opper-ftem van 't huys; dé proeff heyt mijn gheleert3,
n Waer mannen fijn verwijft, daer ifïèt huys ghekeert.
€y3ey dan! lieve maets, meryvind' fchier niet een huysje
Off 't heyt (als ick nouw heb*) off groot, off cleynder cruysje l
-ocr page 91-
91
Eygyi nouw fwijgh ick ftil: Denckt op mijn eyer<Uchu
En fooje nieten grijnd', dan wens ick datje lacht.
Le BLO^QpV^k.meengky lacht, {off'jitcht ghy) fleerde/vat Jackjcsl
Ey lieve, kreunt u niet in ander luy den clachjes;
Maer, als gby hy de njyer meteyers njrolijck z$t,
Soo denckt hoe inde kouvv een
eyer-praeter lijdt.
Wel am mijn goede njrient, kk^ loet u njoort bedincken
Van, njvat dit Sin-gemall <voor Zeeujche iael loet dinckcn%
Vraeght ghy dan, njvie 'tghejalp njan
eyers heeft njerflntl
3tlseen3dtemeten vveet,enflad$gh
foeckt en vint.
Lsf. V. Feme,
B O T E R-L OF
K^ïengéWefen
Op der Vrouwen-deught.
*p£» Lant-nrpjjjf ü <-verkeughd, nnranneer Jy uyt deKjtcren»
Van Ttypnt, en nijver-vocht, met dommelich gheliamp
Het rommelkh ghewoel can flheyer^ennjergaere^
En crijghen op het leJi de boter 'mde clamp.
Hoer hoop en <-vreughden-Vat ü ommentom ghebónden,
Van onder platt, en isvijdt* en boven holT^ennauw^
Daer fimtijts hy ghebeurt njerheffen, en her gronden
'De fihraettcheydt, €n <vet, door kouden liere-lauvp
Vat inden hollen-romp door-hobbelt 'm malcander*
'Dan eens den Room berxen, en <-uveder vpwaert op l
Dan drabbtgh-tnengel-claer,en'njvederd'een uyt 't anders
Het opperfl Jyghdt te gronds het ondersl ftijghet op
£Met btddertgb geklets, en ruvonderlijck ghekjUter3
Jt^fl, door bef teef befljer der favaeke Vrouwen handta
L ij                             <Z>të
-ocr page 92-
'Die ftrijt* en wederfcheydt de TtytHy en 't Lffe-nfmet
Tot, eyndelijck. 'tgheroer ten. laetften i$. vermant &
Ojf mannelijcl^ ajer>-uvijfft: Dan loet jy 't <-vat behouwm
!?{iet als onvette^-vVey gbecappelt inden gront 9 .
En fyeft de befte ftoff'om boter uyt. te bourvven;
Bequaem njoor kpockery* en ^voedigb '-voor de mont.
Wanneer het ijrmghden^vet ü uyt het njat ghenomen^
Dan <irpe.rtet deur, en deur behendelijck, ghelmeedt.
Om dotter eeywh/vuyly en haerjpuarp uywvaerts comen5
Op ddt3 de boter dan mocht oA>efen a/vel bereet*
Men gaetde
Koeyen-gift beleggen, en befutens
De boter/t/ïw* ghetond\±en. naderhant n>erdeylt$
2$ochrvvcrtjè'dan ghecopt in uytgheboolde houten*
En cierelijc^ghecroont, en blydelijck.ghe'veylt.
Dan coomter jonc^ en out na arerffche
boter hopen3
Men proeft3 men kêurt3 men fiet3 menprij/hmen laecfa mn 'vraeght,
Men looft3 men dingd'xmendringd' om
boter-co/? te coopen
DeT/Pijtje rv'tS; en <vlees3en ander fyïjs behaeght $
En dom koji cvergoet^rverleekert^. en <-uerhlijdet 3
VerfayBert int ghèjicbt^erbetert inde fmaeck^
Soo ^tjjtarigb-huyjèn^vïjjfde
boter met benijdet
T^anjs de vrouwen gunft als boterigh a^ermaec^.
Hier,rwertde
boter thans by vrouwen, vergeleken *
De vrouwen, moeten.doen^ghelïjc^de boter doets
*De
vrouwen, moeten ftaegh/vergoeden met haer fprek$n3
*Der vrouwen n/pjjs beleyp bfeecfy boofena/vrfeel-imttz
"Waerdatme
vrouwen svjnï die alledinc^njerfihonen
Sijninhaerhuyfghejm -een heylfaem groote.Vreughd':
tAlftdcke
vrouwen (dan)behoon^menwel te croonen
Qm.datttrjnfmer jcbuyltreer9 vrede^ reden^deughd.
-ocr page 93-
n
Z E E V S C H E
M O SS EL-M A N
TOE-GHEEYGE NT
Den Eerlamen, Conft-rijcken
T IS TS %jan ^MBL'DS^T.
Moffeï-mans gheröêp?
H
elmoAcTi^diemen ipangtin Zecufe M>dter<-grondë9
Haelmoü^nvors, en Wit, en mals, enjkijctyvol;
-ocr page 94-
Mael moslengrort, enptg>c\, die vollen myme-monden^
Hdelmoéetibiwienfckoon,maerybuytenlïjc\jen mok
Hde l
moslen die by naerdls muyfen. legghe ppen,
Maelmos\cndk»ojfnu,ojfdangaen Gp, en toe,
Mael
moslen die een jool Yvel fchendich ceunen typen*
Mael
moslen, die foogoet zijn ah ick^ yveet niet boe*
Zijn moffels dan gheen Vis $
Wie feydt wat dattet isi
JU OS S EL-J\itA$CS
IO R D E - W AGEN-LIEDT,
Stm-Wjjfe*.
De Ruyter die ftack zijn paert met fporen.
Vorffe-möjfets, rauw ghegeten 1
En wanneer mens open fplijf,
Peper, Zout, daer in ghefmeten
Is, ghefbnde luy ombijtt,
Al wie moffeLcoft. verteert,
Vint geen fpijfe die hem deert*
Vorjit-mojkh wel ghebacken
In een taert, off korft-paftey,,1
Is goe fmulling die can facken,1
Soo de luft geeft vry gheleyt
Ey! daer dient toch niet verfinaef^
Soomen regel houteen maèt.
VOrfe-meJpk van Loddjcke,
Kruy ick lanckx de vrye ftraet,
Onder fiecht,en recht, en rijckcj
Onder goet, en foet, en quaer,
By al diefc weet, offkent
tWaer de kracht na toe belent.
Vorfft-tnoffèk fiet men haelen
Van föo menich ióete meyd,
Die nauw dingen,wel be.taeïen,
Alfïnen heur doet recht befèheyd:
Maer, fy eyiTchen over-maet i
/v
-ocr page 95-
Wrft-miffels, moetme koken
Over vleugend", vlammich vyer^
Niemant laetfe dompigh finoken;
MorfTen is een vuyl manier,
Goe-luy, brouwt geen fouce Coct3
X.aff, en lauw,is heel pngoet.
Vorffe-moffeU, canmen ftoven
In een fcheutel, in een pot,
D och, fe dienen wel verfchoven
Datfe deurgaens heet, en vlot
Inde beuter,kruyt, en wijn,
Meugen,als wat kekers zijn.
Vorffe-moffeh falmen fwelghen
Sonder uien, en veul geknaeuw,
Dan,en ïóx. geen ooghe belgen
OftTe gelluw zijn, offgraeuw,
Want, de mond is licht ghevult
Vorffe-moffeh, zijn ghelekeri
Met de feegbaer vrouwen-lien^
Diebefet,en eerbaer fp reken,
En na 't huys ftaegh ommefien ;
Wijven moeten alfté-vaft
Dregen, mofTel-huyfigh-laft.
         ]
'Vorffe-mofiels, bennen Hoeders
Van het reyne paarel-glans,
Rechte voedfters,milde moeders*
Die 't bewijfèn nouw althans
Aen de Iuffers teereleen,
Meer als noodich, off gemeen.
Vörfö-moffek leege fchel pen
Voltmen,met gemaelen gout!;
Om de Schilders geeft tehelpen
Als de cunfte,regel hout;:
Schoonc verwen zijn bewaerfc,
Alimen die in ichelpjens ipaert,
reffi-mafë&fcheïpeny ffijptmerr!
Tot'mer onder fiet een gat,
Die bereytmen, ende grijprmen-
Wel ghevolt met Zeep, en nat,
Waer uyt,kindsheyt bobbels blaeftj
Dat hun ydel hooft verbaeft.
Vorffe-moph eygen water,
Maeckt veul fmeerich tuyehje reyn^
't Is Lantaerens Iichtea-bater3
En metael, en porceleyn:
Denckt! noch zijn de moffelsme'e
Goetj voor exteroogen-wee»
Alil
hefichte dat ghedult.
Vorp-moffels zijn gheprefèn
By, verzeeude drinckebroers;
Och! fe keunent hooft ghenefèn
Dat verfèylt is uyt de köèrs,
Daerom iflet wel ghewilt
't Geen^de kelder-fïeckte ftilt.
Vorffe-mcffeU wijfèn yder,
Offmen milt, ofF gierigh is*
3LoomaofFhaeftigh,en noch wijder;
lae, men feytet voor ghewis
I>atmen niemants doen en weet
y©or3 al eermen msffeh eet»
VOR-
L iii)
-ocr page 96-
98
V OR SS E-iMO S SE LS
eyghenfchap,
i ■ ■
e H e*d v r D e T
Op de ghelijckeniflè dermenfchen feden,
-en leven»
f^Vfyidiê <& moffel-man hoort roeyen , Jmghen, fytyens
^^^l?eynfi ^vry, en oVerweegbt a/pat dattet cm beduyen s
Soa ghy
V oockmetbegrijpt3 blijft dan een fzrveynich fid3
Hier fWert intcort njerhaeltal n/vat het fegghen m/vïL
T>e
moffel, teelteen a/voont als onder felle baren:
*Dat pydt3 ghy fvyacken menfch loet quaelen overvaren.
De mofféyhecht tegaer 3 en tobbeltdoor het fant*
't Leert3 datmen eens ghefnt moet leven op het lant*
De
moflel, jluyt haerhuys met-dobbel Jlïjaje deuren 9
Bedtydt3 en 'tfiyd3gly Uet u >~uryhyt met <v.erfcbeuren<>
ï>e
moflel, broos en,teer3 ü gulfgh3 noch bejvvaert:
Siet, dat ghy oecJ^dijn lijjf'■voor oyerdaet bewaert.
De mofft\}pjjpt3en nijpt, met open Juyver lippen:
Loet niet als reyn ghdtydt o menfche dy ontglippen.
De moffel, die bewvaert, en fy<vertmenich greyns
'tVVijfl^dateen fedtch hart maeckt alk dinghen reyn.
De
moffel, ^vlecht hoer njafiy <-yoor btyen3 <vpinty en reghem
Dchlfietioch rvoorpyaertsuyt3Jbo blijffdy niet njerleghenl
De
moffel, *& njyert<voors€n teghenfpoet ghensvaeri
Qby dan3 kt op ufluc^3 foo blijjfdy uyt ghenïaer..
^cet
-ocr page 97-
99
Doet als de moffels doen3 enhoud'uinde nuytens
Weeft yroHjc^ b'mnens-huys 3 maer3gaet u niet te btyten;
Wanty alfinenzijngkebottgheduerieh Tfpel bejtt3
Soo blijftmeH onghejchent, enaltijdfuers^en^vyit.
VtA^M€LDE
7(7*, weerde vrient hebt ghy de man bekeken
Die met zijn dom verftant can vande Moffels fpreken?
En wederom, hebt ghy, dit naghefeg verftaen,
Oock wattcr wert ghemeent, en watter dient ghedaen?
Soo iflèt u vermaeck, 't geen defe /«^/-dichten
Met ick en weet niet wat aenwijfen feden plichten,
Door Kordewagen-fanck van Moffel-kookery,
Deurvlochten met vermaeck van foete koddery.
Dan, onder flecht gemall'ichuylt fomtijdts vry wat onder
Dat alle menfchen raeckt, off yemant int byfonder:
Doch, Siddert ftoort ü niet al roept den Zeeuw wat ftij ff$
Want, al zijnMdj&7-praecis maer uyt tijt-verdrijff.
Wel aen, het is genoech: ick gaen my weder wenden
Tot $(e£en-ctyts ghewoel, en dan mijn dichten enden j
Maer, eer ick voorder loop foo wert u dit vereert
Vaneen,die Soecfy enrvlnd3 en noodich dient gheleert.
A. V. Vernte*
VVtlyemant groot gheveet met naerjlicbejt doorfoecken*
Let op ghermghejloff;mfat de fchepfels aen:
Wat hoeffmm dan behulpvan oude, vreemde boecken 3
DeYïijhden
aller godt zijn wrck^ons doetverjlaen.
M                  S O N-
*
-ocr page 98-
130
SONNET,
TOT
De ydel, aerdfche begeer-fuchtighe
Menfchen.
CjHy dmaejtgh aerdfche njolck^ dat niewT/peficbtigb hcteckt
&(Mr lekken arveet niet n/vat <-voor menfchetyckj>egeeren $
€n fiaegh dijn iojfche breyn gbeduyrigh om loet keeren}
Soa lang de <zn?dggel~Jtny met heb-njVd is njermaeckt:
Om dat ghy feenemael tot Jleyger-lufi gheraeckty
Na iïlaet} enhoogh ghebied1 om ander t'on/erheeren
Metjcbijn man macbt3enprachty€n(/vermdle kleeren:
Maer> dll'ttdoenü<-irvwdyen redèndatmentlaeck$~
Och i i/vat <vermacb de menjeb? n/Pat nrpïlmen jtch <vergroottril
Men deyH toch nrvedtr heen njan daermen ü ghefyroten
I
Wat baett* dan groot gfaficb 3 offmemgh landen-rijc^
'Daer femtijts wed ghevotgh moet buygbenjsiiypen>?tygetf^
Om door een ydel hooneen Jéhijn^vangunB te Iqygen:
Dencfy; dat de macht ontmachtirvameermen rwert een Lijd
'tShmen-njwrc^A haeft gaen-uyten,
Weerde Les er beydt noch wat?
Ey I doorliet <le Üieigen-Quyten
Daermen, foetlijck wert ghevatc,
s 1 ^
-ocr page 99-
»0*
*§$$• 1®$ *$$- , •$£$• ^^ ï$* *$••.
siac$cig he
NEEP-KLVYTIENS*
Inde felve door Poëtilche Spreucken wert ver-
tlioont de verlcheydenheydt, cnde aenhangende ey-
ghenfchap vanden loop des menfchen Ie*
ven, tot het fterven.
r o e-g Be e r G e s^r
Den Eerfamen Conft-rijcken
LofF-weerdighen
WILLEM I A C O $ S Z.
DELF F.
im- *# ** "SM- #?§• ■$$$ •$$£
M ij
-ocr page 100-
i jQ f-Weerden goeden vrient, belieft ghy dit te fien>
Denckt, Vcattet dan hedujdt:
Het is een doen en loet van 't leven, vande Hen
,
0, noem het Nepen-kluyt;
Cm datmen dickmael ftet boe yder menfche feylt
In menichdit, off'dat,
Enfomtijts,uyt dejlreeck van redens fpoor verzeylt
Tot in derquaelenpadt:
Doch, onder dit ghewoel loopt dickmael Wat ghemall*
Van foor, en botte^maet,
Dan, jocken op %ijn tijdt; heeftfomvptjl re'en, en val3
Aljl niet te gr off en gaet.
Het grove firn bcjagh van Kind, en Mm, enWijfff
Dient vry Wel opgehaelt ;
Met al het mifgeval, enfchadi'gh loos bedrijff
Dat deur de "toerelt moeit.
V Begint, hier vande jeughd\tot aen den enden dagh,
VdnJJecht, en recht, en rt/ck^
'tWffi, Wat denfipackenmenfch, off aerden-romp vermach
Wanneer■, hy wert een Lyck.
Vrient, neemt dit
Neep-Gefpreek uytexckelgoede gxnft3
Alfleeckter niet veel in-,
jjetjneerop goede wil, als op mijn f echt e c-unft,
Ic-k Soecke nmt en vin.
K W Venfte,
SIN-
-ocr page 101-
10J
S I N N I G H E
WA ER IN
Spreuckfcber Wijfe yert aen ghevejen door wrfchcjdm
TerjooMfy den loof des lenjens.
Dcnckt eens.
IOnge Gysfaheeft. een wegge
Grooter,aIs zijn cleyne lijff.;
Noch,wenft hy der vier,off vijff:
Soument van een kind wel fegge?
wie kant heffen, off weerlegge
Dat, Covroech begeer-mlfbruyc
YOog^machtgrooterals dé buye.
Licht te .vreen.
'J$epe lA)s]e,prffi hem leuren,
Protttmefiftgvanpoppe-góed, ,
&aerfelujlr en vreugbdmSevoed,,
Sletjes, potjes vol vanjcbeuren,
En^lWat hettr mach ghebeuren.
Siety hoe vredich datmen leeft
jüfmett 't Wel ghemeghen heeft.
Geniichlijcke pijn.
Ttawrichurcktjen vrijfft zijn handé,
Waerom doet dén floefcer dus?
't Is hem liever, als een kus;
Och ! hoe foet zijn juekérs-bandê,
Nieuwe pijn uyt vreemde landen,
Krauwer puyften, Kittel-wee
Brengt ons Teemen, over Zqc*
Van beyck wat^ is beft,
Eiskc mors, dié vïijik hletïter
Heeft beur fin niet feer ghefeU
Op, het aldermoyfie nett:
Wat IhJ}. mijn roept (bete bèta er
Al 'tghetoj, ènpronck.ghekuter,-
Hier Wat vttyfjtïdaerwat iuys
(Sejt hetjfreeckwoort) hout welhtvjsl
\ Heeft geen befcheycfr.
Ritsfert^ is verander-finnigh,
't Schortt hem altijt hier,off daer,!
Dan is hy eens vuyl en claer,
En fbmwijlen goed, en vinnigh,
Da eens bluts, en da eens winnigh;
Schijnt de Key niet haUiff fbt<?
Hey^zijn hooft en houd gee flot,
Ey! ftoorje niet..
Soet, begint ajtyn tefeole,
Enontfiheltfc dubbel-huydt
LMitSyfbfehremvtfe overtwjdiï,:
Ayewijnï roept
Soete loole,
Wat is in het dinch verhoole ! t
Vrome traenen vlotten ücht
Van een bang, enf^rghe/tdt,
M iij                 Wat
-ocr page 102-
Wat helpct7
Km, verReltrori/ntjes bouwen,
.i-aft'hy niet,fiy,grijght eé grauw,
Wat,de»nieyd wort quabs,en flau,
Ho.ort(iHt2Tw,)téfchort aé mouwé
Noch aen enge,flrenge vouwen,
Macrjorjn wort dkk van ÜjrT;
'Offert ifle maeght,noch wijff ?
Sout en kout flinckt niet,
Lomp')C,gaet heur voetje* wajp
InhetJ/ltigh JipabbeJrnaty
Dat heel bcoge op-w aertjp4f$
(Wel dacht zyjgty coeïeplap,
Waeromgaeje mijn verrjtjjè?
Waerom maeckjemijn dus houdt t
Stinck lek? hoe, ick ben befout?
%iooiij en liet, en fwijght.
Htyer, heeft een %v gecregën,
Daermenongefienime.fiet
Qftjfich alles groot geliet:
Paef is vry-wat acngelegen,
Veel aenmerckt, en veel gefwegen;
Sachtjes gaen, en verre fien,
•Is een daat van wijfè lien.
Ten ïlaet heur Co groen niet.
Knibbigh W'eyntje,^groenfel mtysje,
Schijntfi groen niet ah heur groen,
SouwendatWel thans bevroen?
Wat gebreecktet ^eeligh vleysje,
Sejtet niemofit? hoort, een revsje
Weetje, Watter dan aen fchortf
*JJs,om dat heur groen verdam.
Geckt niet te veel,
Triiy, hopt met een fyetje fpeele,
Sy meent dat ter niet als Jöet
Van de Byetjes ajf-gaen moet;
ü\ïaer}deJlr*elcoomtTmyt)e.jlree!enl
Datfi roept met luyder hete
Och! Wat rifftertpt gbemaJ?
tMeer, dlsfydigh ongheval.
Wie, kendt de luyden?
WUsfert, looptal hincke-pincken^
-Of£ ift maer aelwaerdic-heyt?
Wat, ten ïs fchier geen befcheytj
IfTetvan teveel te drincken?
Off en zijnt maer kromme fincken?
Wie toch wetet watter dwingt!
Waer. de fchoé thas iemat vringt.
Wee& vlijtigh.
Pieuntje, toilde vloyen vanghe
tjMet een deufigh nuchter-hooft,
Bat van droomen vpas verdooft i
7 Felghéfpoock dé pleuntje pranget
Maer,§ keeck, en focht te lange:
Wiejnnootjich niet enhaejl,
IJjdtverdri&yenJlaetverbaejl.-
Helpt u felyem
Sybert, ginck een mesje ftyperi
Op de fooien van zijnfehoe^
Hy,enhadd'geé fteen vanstoen-
Evjhae kon' hy dat begrijpen?
Maer,de noot doet fomtijts nijpen:
Die hem niet behelpen kan,
Is geen rechf deur-flepen man.'
Geen
-ocr page 103-
lOf
Geen vrienden in noot,
Lecn,^?»/* tanden zijn vol fijne,
Zy roept moordt! help, hoofde moordt
ƒ
Blek eenfprack'tü meer ghehoort,
ly, bedaerdjewat iptgtyne!
Leentjenyjder claeght int zijne;
jiljl'ghelückniet meer en dient
Dan, en-fceetmen geenenvrient.
'clsmallkheyt.
TomhrPuytk, en zijn manieren
Thoonen altijd nieuw^ énousf,
Hier watzijd'>en Ichijnva goud,
I)aer wat fchëve kieremiéren:
Met gedrill' optierelieren.
Schijnen pro&ckers dan niet wel
Beelden van Comcdy-fpcif
; Waerom niet.
ytiïétisreynoggïrepteuhelt-
Omwdtfchoontfesvoorfedoen,;
■ Lmk gnekapt, en cleyn vanfchoen;
Maer,heuraenfichtüghekreuhelt,
E ff gegroet, geputt, ghepeukelt;
Daerom neytfe ditbedocht,
Schoon geveyldt is haljfvereoehL
Waertmet feggHente doen.
Vo!}ert,viGV>. den boudt vertillc
Op het Haeghfe buyten-//^
Waerom leytfe hier int ftoff i
{fprack hy3) ick fal dele ipille
Heffen3 leggen na mijn wille;
yder riepjcyJ wacht jouw knieiij
^tSal?metièggcn njergefefciÊn. |
'tHartleyttehoogh.
Meefler poep, de fteenèn fhyder
Stoft, en poft met veel gheraes
Van een fteentjen uyt de blaes,-
Is de Mo/fccn paerden-rijder3
Waerom foeckthy dan niet wyder,
Na de fteen.> die in liet hart
Niet beweeghtjvan yemants imart?
All'kinder-werek.
Iuffrou Dyéwer, is lehanghen,
Ia,gheli/clt (met oorlofl fchier)
Opeenduyd' eendrolligh diert,
Doch,fy houd beur Tuffers gangen,
En befehildert lipf; en wangen,
Geejjmen alle ai -ck een naem,
SoOfhe'etD-ycwtrpeppe-eraem,.
Stijf Waaien gelter niet.
Btaasjett; hey dt Zijri'blaas verloren
Daer hy al het géldtin ftack,
(Wel docht blaas,) watpngemacïg
eoomt mijn hier althans te vooren!
Soumén3om een blaas fich ftooren?
Wat een blaas; waerom gequcld^
Wie meeft blaaft heeft tminfte geld!
Alteveelvraeghs.
Fi}tje,fiu vpat goelijcka ceopen
Op de Middelkurghfe mart,
Zy dongnaer een lepel-hardt f
Fy-moer vraeghde mveelhoopenP,
Ende brack veel Wint met loopen;
't Sijn geen coopers al diebien,
Necb veelJünmer die maerjiet),
M Üij         ?tïs
-ocr page 104-
'■to6
Beraedtje wel.
Goóltje,ww belufl om trouwen]
Enzy kreegh een buiteneer,
Kever-muyligh, blootvanhier,
Welbefct vanptyfl en vouwen;
Geyle
Gooi die moefi hem kouwen:
En fy roept, 't ü baejlghetrmwt
Dat wel fydigb lange rouwt!
Houtmaetin 'tipaerexi.1
Lauw, doet niet als gorten tellen1,"
Hy,en wil noch vleys, noch vis";
't Is nu goet die fuenigh is
(Seyt hy,) ick en mach geen vellen^
Dieren-tijd doet flempers quellen;
Wie, zijn teering matigh hout,
Die vvert rijck,gcfbnt,en oudt.
Nergens beter als t'huys,
Slonsje, loopt tltijt laveym
LancxdebeeleVeyve buyrt,
Sy enfpind/tffnaeyt, offfchuyrt,
Och! hoepleeghfé't vuylclappeyen;
'/Ongefchende, leugen-breyem
Sulcken Slons,diet buys vergeet q
Doet heur man, en kinders leet.
Veel te gulfigh.
'Dieke Dyeme ïmockelt dapper,'
Hy, befbrght zijn hollen buyefe
Met een opgevolde kruyek;
JFy,van lukken al-op-fhapper J
Slimmer, als een ichijven dapper;
Iflèt bier voor fwijn, off gans,
Brouwtmét da voor fulcke mas?
Elck
't Is onfeecker.
Beymegz.zx. een lootje waegen
In een rijeke Lotery,
Ey! de lubben is Coo bly,
Hy roeptjfèl ick wat bejaegen?
Souw ick nu een prijs mé draegen?
Neen; die nae 't onfeker fiet
Krijchtjgemeenlic maer eeji niet.
Befiet u {elven.
.Claesje meet hekr Hofje wyena
Daer hetpnkruyt altemilt
Groeyt, daerjyt niet hebben wilt.
Wie, can defe moer benyen
Dat fy 't cjhaede foeckt te wyen?
Die^ijn eygben Hojf deur gaet
0n£nuiera/teveelequaet.
't Is maer ydelheydt.
Jwfich ïootfman toebac drincken,
Bradfriepiïw^tis brantltis brant!
'tVyer, dat heyt de ma vermant!
Poy! de imoock begint te ftincken!
Wat zijn dit(fêyt hy)voor fincken?
Datmen,nu voor wijn,oCbier
thansjgaet drincké rooien vyer;
Yder huy s heeft zjj n-verdriet.
Leuntje, heyt een vuylen dfoncker
Diey (alrvatfy riauvp verjpaert)
Gaet vercjmjlen hy de Waert:
Nochprijjl Leuntje defen roncker^
}t Is, (roeptJy) met aitijts donder j
Want, men weet dat yder huys
■JtytijJ groot, ojf xleynder Cruys* \
-ocr page 105-
m
Elck even nae.
Schraele-nói'\en heeft geen rentten,
't Wel tevreden tnaeckt heur ryck;
Vind'men veel van haers ghelijck?
Wie tach, heeft er meerder fchatten
(Seyt (y) als het oogh can vatten 'f
Want,de Werelt üghemeen ;
Heeftmen Wat, 'tü maerte leen,
Ouwerdom, hout u gemack.
Traege Fop,dic kuft by daegen,
En by nachten even fèer,
Doch, hy kuft geé kinders mee/;
(Hy fprack)icken wil niet draegen,
Wantjhet is een welbehaghen
Datmen ielver wert ghekuft,
Alfmen (laes!) van kuffen ruit.
Souwmen niet forgen?
jVette Kommtr,is hedeghe».
Want, zy draeght hetforge-pack
Ulfet ghedftld, enonghemoik
Over altejlruyckel-rcegben ;
Daerom dient dit niet verfveghen,
Staege forg, en tv el-heraen
Doet het [chip niet ondergaen,
Helpt dy in geen lyden,
'pihhert, wilde paaling fteecker*
In een diepe (lobber-floot,
Daerhy aersling inwaerts ichoot;
Och.' fiet Lubbert fonder ipreecken,
Ey! zijri lijff dat fchijnt te breecké;
Luhfart,(ocht zijn eygen laft,
Daerom lcyt hy hier verra/t.
Onkeiij, maeckt onmin,
Botte Grollaert, gaet verachten
Alle'cunft, off rijcke fchatt;
't Is, om dat hy niet bevatt
Waer de wctenfchap, en crachten,
Leyt, off woont, off wil vernachte:
Daerom laeckt decs betten vent,
't
Geen,hy niet en weet,off kenu,
Wacht u voor koude piaetfen*
Lijn, gaet envoorjïenigh hucken
Metheur lamme,jlramme leen
Op een harde kotivce jleev
,<
Ey! heur ^etel was aen fiucken,
Daerom moetje Jïtte bucke.i:
Seght een reysl ttt
Lijn och arm *
Nu, altham niet byfler tyarm?
Weeft behulpigh.
Als de cre«pe/,leydt den blinden
Deur een flicker-gladde baen,
Dateert mancheyt hlintheytgae\,
Om te gaer den wech te vinden.
Denckt, hoewel zijn eens gefmdé!
Dat de deught by gunfte paft,
Als-, d* een handt de ander waft,
Wierheeft zijn wil.
Nies jen, heefthem'bril'gebroken^
't broos ghefcht Isjy nu cfttijt,
Bes j e %it vol droevigh fpift;
Roept, ick win, noch can niet wen
$
Help! mijn venfiers zijn gelden.
j Is, dan yemant nietgebtilt,
l Die niet doen mach n\* hy n Ut?
H            Off
V
-ocr page 106-
to3
OfFce jonckjoffte ouck.
Ouwe Iubbe, loopt uyt minnen.*
'tSchijnt,hy krijgt eé vlugge meydt
Die juyft naer hem heeft gebeydt:
Dcn&! waer zijn decs bey heur finné;
Wat mach Tubhe-grijs beginnen
Dat hy voor zijn echte doot
Kicft een geyle3veyle fchoot.
Beter wat als niet.
Ammerensje,. breyt de netten
Daerhetviföhers volck met lifi
Al hun hoop, en toinfi mie vift:
Wie, foud' jemant gaen beletten
Datmen lijjfte wenk gaetfettenl
ijl niet bet ery et ghedaen,
Als gheduyrigh leegh tejlaml.
All'quade grepen;
Gamert, heydt een beurs gefheden
Van een wel bedreven dietfj
't Was d'een leet,en d'ander lier?;
't Guytje wordeftracx beftreden 3
En gekleuntj en fel vertreden:
Cleyne Gauwert wilmen flaen,
proote Goww/Iaetmen gaen*
\ Gaet verkeert.
Labbe, Wou de broeck aentyaken^
En g& las die lietet toe;
Arme-pekt hy docht wel boe,
Waer mé e fa ick fchaemte decken?
las geeft oorfeck van begecken,
Nu by'twijffde bockxen geeft
Dien tyfeiverwMgh heeft.
Dit gaet te grof£
Fijntje, zm watgroff enfpinde
Vyt ghewente tijd-verdrijff;
Anders, foufe mètghekijff
Hanne (die heur Welbeminde)
Om doen loof en als eenypinde:
Daer,
Fijn dick cjuaetgaerenfpint^
ffafettHmncfyck eenk'mdt.
Al recht uyt.
Goede Faes, die wil met eeren
Deur de werelt gaen, en ftaen^
Hy, en treckt hem niet veel aen j
Hy gaet al 't bejach omberen,
Ydelheyt, er* groot begeren,
Faesy is juyft de werelt boos?
Necn;de menfche maecktfè loosJ
Sorght niet te veel.
Kniertje/i^ heurhayrvergrijfertl
Hoe (docht zyj'tesjpaerens t^dt-
Wordt ick mild, ick raeck veelquijti.
Wie kan outhcyt hier in prtjfen?
't Is eenfpreuck, en leer van wijfen,
Spaerteryemantvoor yün mondt
't Is voor kat, ejf. rat, offhondt.
'tlsfooquaetnict.
rappe, zit en kreunt, enhuyvcrt
In het hoeckje van den haert*
Met de kegels aenden baert;
Roertet yemant (fey td e Khyvert)
Dat mijn baert ontdoyt>en iuyvert?
Iftniet goet by winter dagh*
Datmen 't vyer beipicken mach?
Doet
-ocr page 107-
ICp
De handt, moet uyt de mouw,
Flenne, loopt ftaegh om een kcuyer,
Hy, is akijtop deftraet
Befigh meteen beufel-praet:
't Is,een loomen jeughd op-reuyer,
Leegheyt maeft hé lacx hoe Icuyei';
Maer, f o hy dat meerder doet,
Dan moet Flenne banckqueroet.
Weelde baert fuchten.
Geertjen, is deurgaens hefommelt
Off beur altijt Wat ghebrack,
Zy, lijch febiereen bulle-back,
Soo bejmuyjlert, en begrommelt;
Nochtansjcbuyrtfe,waeckt,nochfchQmnnlts
Waeromjietfe meepjïckvijs-,
Coorntetvan Wellujl/njpijs?
't Goet blijft ter werelt,-
Vrecke-rijck Iagh om te fterven,
Bijck, beluchte meer het goedt
Als zijn byfter quaedt gemoedti
Rijck feyd'5moet ick nu onterven?
Moeteenü'^jderijckdom derven?
Eijcke wrr&ftr/j'/kreunt,noch kijft!
Scheytdemenfchjhetgoetje blijft.
Niemant weet uyr noch tijdt,
Kloen, die Wil een kloen ontwarre,
Kloen beur kaersjegaet al'uyt ƒ
Klocüy-diebeydte lang ghefhuyt:
Ylo^wverflamtt van 't VKoele-marrc!
Kloen, en draetfyght laesl om var re.
Wie, is doch den tijdt bekendt
Wanneer't levens dractjen e#dt?
■N ij         SIN-
Doet u wat deeghs.
Krijntjes nem, gaet aefjèm dropen
. van de fnippefnelk famv,
Daerom roept een yder jouw!
Lieve Krijn, jyfelt verfnypen ƒ
Gaet by 't folie-potje er tijpen :
Die, "^ünf elven niet enfpaert,
Se/den yemant vreems bffyaert.
Alle daeghs wat naeder.
Melsfen, gaet vervaerlijck fténen3
En hy is niet wel te voet;
IfTer hinder dat hem doet?
'Heytmen weedom inde fchenen,
Otf veroude ftramme beenen,
't Aller ipreeck-woort melter aff:
„Hy,gaet met d'ecn voet intgrafF.
Wie wcet,of morge verfchijntf
Imme, V/eyft niet meer te leven,
Om dat zy des Wereltsfpoock
Siet verdrijven als een roock $
Schijnt een menfebe hoogh verheven,
Hy Wertbaejlicb neer gbedreven:
't Leven is moer eenen dagb
$
Miemant leeft die morgen fach.
Ghy zijtaerde,enmoettot aerde,
Aertt, gaet na der aerd' gheboghen3
Aertt zijn op en neder-lijff
. Schud .gelijckeentijt-verdrijtfy
Vyt wat aerd', wert Aertt bewogen
Dat Aertt aerde moet ghedogen?
Gaet dan Aertt aldus ghekromt
Om dat hy uyt aerde comt?
-ocr page 108-
110
SINNIGHE LESER,
" Et blijft buyten tvvijjfel3 ofte dit njoorverhaelde Tafereel des Sin-
ne-mals, ü met een lachende3off' jockjghfuchten door-lepny engefon*
gen3- {byaldiendatter jock-'Wert<~verftaen) de cygenfchap njanydcr
Sinne-werck, heeft V.E. geopenbaert3 <~vvaer op datjegeduydet ^werden,
ende tot mvat eyndc dvegemaeckt zjjn3 {te <-uveten3 uyt een invallende mallich-*
heyt jbejiaende in omhelzende reden 3 en goede bedenclqngen.) Men can het niet
<-voor quaet houden3 datmen op njermaeckjdijcke rvvïjjè, de riteufuchtigeluyden
de ronde njvaerheyt3ende leerlicke dingen al lachende Voordraeght: ab3hoemen
ijon
V Minne-mail' geraeckt tot Reden-plichten/W<? noch moorder^ tot
naerder aenmerc[qngen3 om te comen tot
beternis des levens. Men fèeurdt3
dat het menjchen breyn3 Jich gheneycht narveranderingh ± waeromdan3 uyt
fulctte reden de ongelijctyeyt in dit
Sinne-mall ruvert everthoont3 om de Le-
Jcr niet te doen fleuytcn door lanc\ <-verhael van eendergefegh: menfietj?aegh
meel onder fheytbygcbeurtejindemenfch heerfchappye njoeren^ als blyjchapf
droefheydt3 boop3 <~urees3 gejonthcyt, fieck^e3 queliighe-n^efoude traegheydty
rijckdom3en armoede3met ander aerdtjche aenhanckfelen,- dte3 als een Vijfchers
gebreyt net oen eengbebecht zqn3 dwelc^door de doot onrpverret, gbejcheurt3
en gkefheyden <-uVert: Waerom danfoeckgnde Lejèr3nugoetghevonden üs
het
Sinne-dichten tehejlifpten,- vademael 'tjèlve met nrreught begint3 ende
met dxoeffheyd fcbyntaff-fcheyt te nemen; So itvert hier nochtans door hob~
boÜhge uytbeeldmgc3 een <-vreemde lïfö<-uan
Sinne-bommen aengevvejèn;
alvvaer3 de moornaemjie
Sinne-fpeelders moeten opghelijckg arvijfi rondt
gaen, na hetpypen njan
jock-luftj dewelcke3 door het reden-fleiiyten/»
middeLmaïtfh gebom, eenydcr doet zyn gangengaen3Rnderaenfen der per~
foonen, maer3 <w'ilt dat alles njerplaetfl-3. om dat des njverelts omloopende
n.'eranderinge daer in befi<xet. Uier mede.3 fal de njveerde Lejèr gelieven zqn
agente n/venden tot deuytbeeldxngefelve. VaertijveL
Wie toch, vind'ter vreemder iJjft
Als men hier benevens wijft?
De
-ocr page 109-
lil
De lijft van het Tafereel,
G E N A E MT
S I N N E-BOMM EK E N.
SaAÜ^G-VVrSE:-
%,Akmdn<k Spiert, ofte, Hekesl <^Amour Wat gaetmy aetf
Ift raallichcyt?
't Heeft bevallichcyt.'
f A Ls de Mey{tact voor de deur5
^lJLlonc en out verred zijn beyne,
Die des winters voll' getreur
Cropenj by de mum treyne
Loopen dan, alom3herorn.
Skn, na fypeUrfbom,
Ghy dan, alle wieder wilt,
Sleept, en heft jou ftijve beyne;
Hoort,hoe 't nieuwe feujitje drilit.
En 'xgeboni van trirom treyne:
Beyd goe luydjés,ftaet wat om';
Hoordj én net dé urybom.
N iij         Vytcr-
-ocr page 110-
UZ
Vytermuyten, gaetint veldt^
Luftigh, béïïghd' hand', en beynen,
Niemant quifter eer, noch geldt
Hier ontrent de trirom treyne:
Heyfa, sinne-maets herom,
Luyftert na de Lary bom.
Ofmen byfter waer belaen^
Dat hier Mtiïe.mackers beyne
Droeflyen blye ganghen gaen,
Speelen, queèlen trirom treyne:
Denckt,hetis maer jock (herom,)
Watmen doet by bom,bom,bom.
Vlieght Mercvrivs van hier.,
Nu 'tgejin dus wil te beyne?
Met reden,of manier,
Dat een Godt van trirom treynt
Niet en ipringt'herom,herom9
By de Pypelary bom?
Nu,wel aen dan Stnne-maets,
Schiepen voeghd' jou ras ter beyne;
Stelt niet al te veel gelaets,
Och! houd' maet op trirom treyne;
Soo ghy anders wilt, herom
:Pypelary bom, b»mrbom.
Sult ghy eerft by uytgeroep
Sien de Pronck, en Pracht te beyne?
Of en iflèr geen gheihoep
Ergens, aen wat trirom treyne?
Vind'mcn niemant? gaet danpns
Pypelary bom, bom,bom.
. - ,
Koom goe Leenden mallen Boer,
Lichtje.clompen,roerdje bcyne;
Slaet de hand aen Lifjjc-mper,
Laet moy Toneer irinm treynt*
Diéert,
fpringt herom, herom
Pypelary bom, bom,bom»
Lijsje-Teums foeterrieydt,
Waerom ftierje kluts te beyne?
Die ioo leendj en Tucht, en fchreydt
Als hy moet van trirom treyne!
Vryjier
fieter eens naer om,
Nu ghy huppeldt by bom,bom.
Dcnckt, om Maertens vijs gevry^
Als hy weerom moeft te beyneJ
Doen zijn moofè Ianckery
Niet en mochte trirom treyntt
CMinne-mallers;
om, herom
ïFypelary bom,bom,bom,
Trip, en Leun verneemtmen niety
Zijnfe na den Haegb te beyne?
Daer,ja hoord'men geen verdriet
Vande Zeeufche triromtreynt;
Hoof fe, kijcken liever om
Tot een moyer h*ry bom.
Hoortmcn thans,niet veel geflecns?
Daer't geboerte fwierd te beyne
Om, typee dubbel-b lauvce-fcheens
%in een Vryiters trirom treynti
Hier, en Campmen niet; herom.
By de Pypelary bom.
Bourven.Kï)ckerxSoetje-Lam,
Gaen all' hompel-pompel beynëï;
Want,zy beyde tre'en teftram,
Om te loopen trirom treyne,-
Maer, men ^kouter praetjen om
VmdclkvC'Laty bom,
. - Vind'-'
-ocr page 111-
Pi
Alsje riep, och trirom trtynel
Schraelen Eyer-muts, herom
Pypelary bom, bom, bom.
Eyer.claeger, tierd niet meer;
Lockt geen boofe Wijjfs te beyne,
Siet, wat benj é nu een Heer?
Want ghy danft by trirom treyne $
Eyer.ftobbcr-fchoens,
herom '
Pypelary bom, bom, bom.
Mojfel-man, roept niet te ftijflf,
Korde-waeghend' ftaegh ter beyne,
Singt van CMeJpk tijt-verdrijn^
En de vorjfe trirom treyne:
Veylt jou moffel-kojl alom,
Pypelary bom, bom, bom. ..
tJMojfel-joolen, wachtje wel
Datje hier niet caomt te beyne?
Niemant foeckt een morrTebel
By de fuyver trirom treyne,
Daermen M&pper-hieldt; herom
Pypelary bom, hém, bom.
Leerdtde Mojfel-man verftaen^
Als hy Ji&cl deurgaens te beyne,1
Door zijn Moffels doet vermaen
Hoe de plicht van trirom treyne
Heeft goe reden, en waerom,
Meer als Pypelary bom.
'k Weet niet, wattet all'beduydr^
Datmer geen liet kruyfe-beyne?
Daer fo mmighiïtepto-kluyt
Praeten van de triram treyne;
Evenwel, men peynfter om ;
Pypelary bom, bom, bom.
N üij Wie^
Vind'men hier geep Coppelaers?
paermen* nochtans fietgaen beyne
Arme Honden! naers aen naers,
Staert' aen ftaert, by trirom treyne?
't
Is maer Defden-fpöoekl herom
Pypelary bom,bom,bom..
Houw, ghy .y^rfneeghcn vent,
Fraey mijn Lanfèrt,licht jou beyne i
Voeghtje handen hier oatrent,
Slijpt en nijpt geen trirom treyne:
Spreeuwen fchreeut, en fpringt her-
Pypelary bom, bom, bom.
               (om
Aerdigh moye Vromenluy,
Trippelt,nijghd met teere beyne
By de Waterlandtfe Truy;
Queeldt een xcys van trirom treyne:
Keerje flincx, en rechts, herom
Pypelary bom, \?om,bom..
Hoor, dan hupfè ïmgmms,
Drilt,en davert licht te beyne;
Speelt een rechte mommekans
Met de Slypers trirom treyne;
Streeft wat deftigh, heftigh^om
Pypelary bom, hom, bom.
Hey! macts, nutte Ambachts-lien,
,Waggel-voet met fchongel beyney
Waerom, wilje leegh ftaen iien
Na de ronde trirom treyne?
Gaet van hier; of loopt me om
Pypelary bom,bom,bom.
Luchtigh, droeven Eyer-mml
Ey, ey, eyi
verfettje beyne,
&>«•, wat drommel ging jou an
-ocr page 112-
ii4
Wie, ecu Ntpe»J:tuyt)e voeïcït
Ergens 3en de neus, offbeyne,
Die,fchoyt waermc krielr,en kroelt
Deur des Werelts trirwntrtyne*
Soech, en vindt
de deught alom j
En3 bedenckt^f^ hm, bom.
WÜderyemantaeerï althans
Scheenc-maeyen,Tïinger-beyne
Op ièn Engels,Spaens,en Frans?
Orïynoch vreemder triremtrymt
Looprsverneemt, en reyft heren*
By een beter B&mjbomjwm,
"u,üal betBom ghetuyt3
EntetSinnc -mallen uyt.
EYNDE,
KUNSTHISTORISCH INSTITUUT
DER RIJKSUNIVERSITEIT
AFDELING iKOs:o;.