RONIS de PARTITIONE ORA toria dialogus,atip ade� compendium,quo rhetorices prscepta qux alibi pluribus tradidit, SCnbsp;brcuitei,amp; dilucidc docct:adiedis lcholijs, itemnbsp;orationibus duabus artif�cio rhetorico illunbsp;ftratis � Gerardo Bucoldiano.

OR A TIO Qi. Fabij Maximiapud Liui� de Pu.Scipilt;�iis in Africam traie^one.

adolpho dryoxylo agrip finati utriufc^ iuris do(flori, t� impcriali� infti-tution� publico Coloni� profeflbri hofpiti fuonbsp;GcrarduS Bucoldianus S.P.D.

V M omnis propcmodum rhctorum induftria circa ciuiics qurftiones, utnbsp;qui in foro uerfabantur prifcis tem-poribus occupata eflet, atep inde nonnbsp;pr�mia modo, fedamp; honores am�

plifl�mosconfequerentur,mirum tibi Adolphe dodirt�mc uideri pofTir, cur huiusfeeuh homixnbsp;neSjUelIiteratii�imi quii��KTOfHKa-npi cfTcfludc'*nbsp;9nt,�^ ad hxc ftudia iuuentutem maxime mfl�gt;nbsp;mentxum prxfertim nuUum in foro locum rhe�nbsp;tori rclidum cfTe uideant. Cxterum quanquamnbsp;�a fe res habeat, foro paifim ubi r�gnare degt;nbsp;buitexplofa f�t eloquentia, lii tarnen qui harc ftunbsp;dia promouent imprimis mihi de iuuentute,at^nbsp;ade�de rebus humanis bene meferi uidetur. Si�nbsp;quidem non pof�umus non, (iue f�mus feripturi,nbsp;(�ue de aliorum feriptis iudicaturi toto errare exnbsp;lo,nil� quz quibus ex locis argumenta ducenda,nbsp;quo q�x^ ordine colloc3da amphficandaip Ontnbsp;uidcamns. Quo enim pado de aliorum feriptifnbsp;in latina prxfertim fi{grxca linguis peregrinisnbsp;rcAe iudicabimus,qui nr^ collocandi rationem,nbsp;ne^ qux quam adnbsp;nbsp;nbsp;argum�ta dirigantur up

deamus^qua felicitate feribemus, qui unde argu menta turn ad f�dem,tum ad arnphf�candum de**nbsp;promantur i2noremus:tcmcre^ utiqux�

mum occurrant difponamus^ Nee id folum in o rationibus refcrt:in po�tis item Si hiftorici$,quinbsp;in narr3do,dumaucperforasaiit falt;9a fer�n�cnbsp;laudant,nunc uiruperant occupati font, pefTimenbsp;Uerfabimus^nin amp; fpe^cmus, quid przter neccfnbsp;fariamnarrationcm ornatus aceefTerit: quibusnbsp;modis illi � fabulis,digrefl�onibus, omni^nbsp;taflufi gencre,hi � cauf�s, corifiJijs, a dreun-ft�trjs amplieauerint. Quid^num ucl in ucrnacunbsp;I ia lingua (iquidautdoeendiim,autfuadenduro,nbsp;aut difTuadendum f�t uUo pa�lo animos liomin�nbsp;niouebit dueette liarum re rum omnium rudis?nbsp;An uero non nidemus pleros^ omnes, qui Chrinbsp;ftum prxdicandiprouinciam fufeeperunt, qu�dnbsp;hxc ne d limine quidem falutarunt infeliciii�mcnbsp;fuumobiremunus: dum omnia non fccusatquenbsp;eoeus iura confundit permifeentmt ne^ auditornbsp;ordinem iniellcif�u fcquatur, ncque ipfi f� roges,nbsp;qux quem ad fcopum argumenta dirtxerint fci-ant.Qux profeiflo res,cum f�t mifer3,tum in hoenbsp;prxfertimre]igionisnegotio,quam (omtruinisnbsp;omnium noftrorum falutis inttrefl animisno-ftrisqu�m rtdiif��mcinfculpi,mir!ime tokrabi-lis eft. Quod f�harum rcrum rudes ineptiore$nbsp;uel in uernacula lingua dcprchcr.dimur, dubi-iim aiiquam ef�e poflit incognitis rhetorum pr�nbsp;ccptisinfeliciflimcnos peregrinas linguastra-lt;laturos�um igitur tanti referat in literis uerlt;�nbsp;faturos hrc rhetorum noifc prxcepta, nonnuk*nbsp;Jum meopcr�pretiumfadurum exiftimaui,an-tequatn T. Liuium profcouarj cuius feeunduip

bellum Punicum kgimus,(ihunc Ciceronisdc partitionc oratoria dialogum, adieiflis f�mul alinbsp;quot orationibus typisrurfum excufumiuuen�nbsp;tuti quam maxima poflem fide interprxtarcr.nbsp;Adieci profcdlo eo c�filio quas uides oratione;,nbsp;utprarceptor� in bis qu� fufiilime tradiditufusnbsp;UKuncp fpetflaretur.Porro fcripfit hunc libellumnbsp;poft oninia fua rhetorices pr�cepta.-ut nihil planbsp;ne hic quod brcuiter,amp; dilucide ab eruditifii^nbsp;mo �C exercitatiflimo rhetore de rhetorica fcrknbsp;bi potuit, practermiftiim uideatur. Adde, quodnbsp;generales illos indefinite quxftionis locos nonnbsp;folum hic ut alibi enumerat, fed amp; omnium fta*nbsp;tuum,omniumdenicp generum caurarum,quznbsp;tria funt,peculiarcs locos ita ob oculos ponit, utnbsp;quouis ingcnerc fcripturus unde argumenta dunbsp;cat obuios ueluti in fpeculo uideat. Non profe*'nbsp;�lo quifquam qui dicendo amp; icribendo minus fenbsp;exer�ait, his de rebus refte pratccperit. Quapronbsp;pternonnullorum huius fcculi dementiamnonnbsp;fatisdemiraripoftum�quicum in hac paleftranbsp;nullum ferc'fuarumuirium periculum unquamnbsp;fecerunt, prxcepta tarnen dicendi pr�ichberr,nbsp;atque femotis clafiicis autoribus fuas iftas nugasnbsp;iuuentuti prpponere non dubitant.Velim equi^nbsp;dem,fi ferenda erit h�c hominum tcmentas,iu^nbsp;uentutem de his nugis fi fort� incideret, aut re�nbsp;Aius iudicare pofrc,auc d� iudici� formabitur,innbsp;optimis quibus^ autoribus operam collocare.nbsp;Equidem de his feriptoribus non fecus iudico acnbsp;Annibal file Poenusde Phormionephilofophonbsp;ar

artis milita ris Ephtf� price ptore: que cum fuogt; rum hofpitum rogatu de officio imperatoris,at'nbsp;que adc� de omni re militari aliquot horas co'nbsp;piofe dicentem una Ephef� audif�et, applaudengt;nbsp;tibus cundis �phefq$,Panushic,ex (e ueluti minbsp;litix cxpertiflimo quirentibus quid iudicaret,nbsp;in liane refpondit fententiam,fenes fe delirosui'nbsp;difle permultos, qui autem magis deliraret quSnbsp;Phormio uidiffe neminem. Neep profefto immenbsp;rito.quienim is dc imperatoris officiore�fe prgnbsp;cipiat,qui cum hoffe manus nunquam conferue**nbsp;rit:aut is rhetoriccs pricepta iudicio nobis prx-'nbsp;rcribat,qui fe nei^ dicendo neqj feribendo unqu2nbsp;fere' exercuerit.Quare f� citra rhetorices cogni'nbsp;tionemdealiorumfcriptis neij rede iudicabi^nbsp;mus,ne� f�liciter fiqu�do respofeat feribemus,nbsp;amp; permagni referat quos nobis autores prigt;'nbsp;mum proponamus,dubium cuiquam effe poffit,nbsp;liunc hbellum,quem exercitatiffimus illc rhetornbsp;iilio cui ex animo bene confultum uolebat iam fenbsp;nex prifcripfit,familiariflimum nobisimprimisnbsp;effe faciendum^Quod autem tibi hunc commentnbsp;do,non inde fit,quod hadenus tibi minus cogninbsp;tum fuifle purem,fed quod reda ftudia nunqu�nbsp;tibi fatis laudaripotuiffe uidcam:ut quitus � uiti primordtjs non modotenbsp;fummopere delcdat�m,fcd 8Cnbsp;tota fer� Europa, Ger-mania,Gania, Itanbsp;lia fequut�

QyO QVAEQVE ORDINE TRA (Janturgt;amp; quid inter locos alibi aliternbsp;traditosinterf�t.

CVM Hoclibro Cicero alio plan�ordinc atep foleat rhetorices pr�cepta proponat,nbsp;*-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp; locos unde argumenta ducas tribus in

libri partibuSjin quas partitus eft aliter at^ ahgt; tertradat, nonnullum equidemopcr�pretiumnbsp;fore pbtauijfi quo qu�tp ordine docerct,quid innbsp;ter locos diuerfis in locis diuerfe traditos inter-'nbsp;effet, paucis obiter indkarcm.Partitus igitur liquot;nbsp;brum tres in partcs,in uim oratoris,orationem,nbsp;_ J,,nbsp;nbsp;nbsp;amp; qu�ftioncm. In parte ilia prima, quintp rhe*

parte do-- tfo\iuutioncm,afl:ioncmamp;memoriam.lnfecun u-ar.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;da libri parte, quatuor docct orationis partes:

(jilidlnfe exordium,narrationcm,confirmationem,cuico cunda� futationem fubijcit,Sf perorationem. In harumnbsp;prima exordiorum locos tradit.'fccunda narrannbsp;di pr�cepta: in confirmatione faltem coniedlu*nbsp;rxjdefinitionis, di qualitatis locosdiuceti� adq* ,nbsp;cit rationem argumentandttum �nxv� argumcnbsp;ta cur uocentur explicatln peroratione poftre*nbsp;ma orationis parte rationem amplificandi ,dinbsp;pr�cipua qu�ip argumenta repetendi docet. Innbsp;Quid in tertia SC ultima libri parte qu�ftioncm tradat:nbsp;tertia�nbsp;nbsp;nbsp;qua in infinitam SC de�nitam diuifa,cauffarum,

hoc eft de�nitarum qu�ftion� genera, qu� tria numero font,unde cadant,8i proprios cuiufqtnbsp;lt;os pr�cepta^ dibgentiiliqae cxplicat:di primu

generis dem�ftratihi,deinde de!iberatiui,poftre xno iudkialis:quod cum tres ilarus habcat,c�ie^nbsp;(fiuralem,definiriuuin,amp; iiirididal�,fuoscuiuflt;9nbsp;peculiares locos tam aceufatort qu�m defenforinbsp;accotnmodatoscxacfrifTinric tradit. Quaproptcrnbsp;imprimis hic animaduerte locos,quos principionbsp;libri enarrauitnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hoe cft indef^itar� qu�ftio

numfuiiTc.'cxquibusad quxi^gna quxftionum argumenta fumas.Sed c� ahisgcncribusalij fintnbsp;aptiores loei,in fecunda libri parte fubindc Ciccnbsp;ro cxpIicat,quodCralt;rusapudeundc quiaperxnbsp;fpicuum putauit omifit,conieAur�,definitionis,nbsp;amp; quaiitatis locos.In hac autem poftrema omi-um generum cauflarum proprios locos8i prsc^nbsp;ccpta,ut definitas quxfiiones tra�aturis, quasnbsp;illinbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uocant locifel� uel non qusrentibus

offerant-ut nihii hic plan�,quod ad locos atquc horum ufum explicand� atcinct def�dcrcs. �^a�nbsp;re cquidem non uideo,cur Kodolphus Agricolanbsp;ante Fabium,qucm id conatum cfle dicit, nemi�nbsp;nemrationemtradandilocostradidiiTelcribat:nbsp;fi^nefeioquam aliam rationem locos trafban^nbsp;di in Cicerone �^alqs clafiicis autoribus requpnbsp;rancum certe Fabius oftauo libro ubi omia quxnbsp;tradidit prxcepta repctit,iftius loci,ubi alijs ocunbsp;latior fuifi�t nullam plane mentionem faciatS^nbsp;ipfe Agricola qui ufum locor� primus indicaficr,nbsp;nihil hcrcicquod ad h�c rem attinetaliud agat,nbsp;� ut apud aurores aliqt argumenta unde du�lanbsp;fint oficdat.-dcinde un� atc^ alter� cxempl� adfenbsp;rat,S( g dcfiniti�is locos deducat.At^ hiequanqnbsp;A 4 id

idquod dialeAici munerisfuit,qiiodeft,refle definirc,refte diuiderr,tum argumentari,quatnnbsp;partemnon profequutus eft,abundc fatis pr�-ftiterit, �^de rebus humanis, quod nemo pro^nbsp;fetfloinf�ciasrat optime mcntus fit,fummosnbsp;menamp;exercitatidimos rlietoras temcre pftrinnbsp;gcdosno puto;at(p id abillis rcqrendum, quodnbsp;forte' aut pftitcrunt,aiit aliter quod null�ope^nbsp;r�preciumfuitjtradcrenolucrunt. Nelt;p profcgt;nbsp;Ao uideo quam hie aliam locos tra Aandi ra-tionem filio prxfcripfifTet Cicero: qui pri'-mumnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;locos, unde ad qu��^ getiegt;

tur expofuit: Deinde conieAurx, definitionis,qualitat is: Poftrenbsp;mo omnium generum cau�nbsp;�irum,ut quauis de renbsp;aut diAuroaut fcri-'nbsp;pturo loci fefenbsp;quad offer

TVDEO MI PATER LATI* nc ex te audire ca,qu� mihi tu de ratio*nbsp;nedicendi gr�ce tradidifti,f�modotib�nbsp;�ft otium,amp; f� uis.G.Patcr. An eft mi Ci*nbsp;ccro, quod ego malim ,qu�m te qu�m do^iit�*nbsp;mum cife ? Otium autem primum, �C fummumnbsp;eft,quoniamaliquando Roma exe�di poicftasnbsp;data eft,deinde, ifta tua ftudia uel maximis oc*nbsp;eu pationibus meis antefer rem libenter. C. Fili*nbsp;us. Vis ne igitur,ut tu me gr�ce foies ordine in*nbsp;tcrrogare,fic ego te uiciflim eifdem de rebus la*nbsp;tine interrogem�C.P.San�f� placet. SicenimSCnbsp;ego te meminifte intelligam,qu� accepifti, Si tunbsp;ordine audies,qu� requiris.C.F. Quot in partes Partit�onbsp;di�ribuendaeftomnisdodrinadiccndi^C.P.In ois do�r�nbsp;treis .C.F.Cedo quaslt; C.Pgt; Prim� in ipfam uimnbsp;oratoris, deinde in orationem, turn in qu�ilio^ oratoris.nbsp;nc.C.F.In quoeft jpfa uis�.P.In rebus. Si uer*nbsp;bis.Sed Si res,Si uerba inuenienda futlt. Si collo ncm.nbsp;canda. Proprie autem in rebus inuenire, in uer- �nbsp;bis eloqui dicitur. Collocate autem Sif� eft corn*nbsp;niune,tamcn ad inueniendum refertur. V ox, mo

tus,uultus,at(p omnis aiflio eloqucdi comes e�'� carum^ omnium cuftos eft memoria.C.F.Quidnbsp;orationis,quot funt partes^G.P. Quatuor, earunbsp;dux ualent ad rem doccndam, narratio S�congt;nbsp;firmatio.Ad ioipcllendos animos dux,principenbsp;um amp; pcroratio.CF.Quid quxftio^quafn� halt;nbsp;betparte$lt;C.P.infinitam,quamcOnfultationeninbsp;appellOjamp;definitam, qiiam controuerfiam no�*nbsp;mino.C.F.Qiioniam igitur primumeft inucni�*nbsp;. rcoratorts,quidquxrctlt;C.P. Vtinueniat quemnbsp;admodum (idem facial cis,quibus uolct perfua^nbsp;dcrcjamp;qucmadmodnm motum eorum animisnbsp;afferat.C.F.Qyibusrebus fides fitlt; C. P. Argu.*nbsp;inentis,qux ducuntur ex loos, aut in re ipfa infixnbsp;ti$,aut afiiimptis. G. F. Quos uocas locos. C. P.nbsp;Eos,in quibus latent argumcnta.C- F. Quid eftnbsp;argumentum^C. P. Probabileinuentumad fa��nbsp;ciendum fidem.C.F.Quomodo igitur duo gene;nbsp;ra ifta diuidis C.P.Qux fine arte putantur, eanbsp;remota appello,ut tcftimonia.C.F. Quid infitainbsp;loci h�c8tlt;n�tfalt� enu C.P,Qux inhxrent in ipl� re. C. F�nbsp;�'ranf,hoc'*nd�fini- gj teftiinoniorura, qux fiint genexnbsp;tacqu�ftioisjunadqu�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�

generaqu�ilion� ec rasC.P.Diuinum�Cliumanum.Di-ad omnem difputandi uinum,ut oracula,ut aufpicia, ut ua* ufum argumcta ducas.

funtporrd ta diak�icis qu� rhctoribui ufai. Verum cum ��r�Oiaij hoc eft dcfinita qualtio fuos quad propnosnbsp;Jocos habeat^radit hos infra fecunda �c tertia itbrlli parte exa-�ttiSianc. Hue adhibe Cicct onis �opica amp; Rodolpht Agruolx.

PARTITION. ES. t�inationcs, amp; refp�fa facerdotum yarurpicum^nbsp;(oniedlorum-Human�, quod IpcAatur ex autonbsp;ritatc,amp;ex uoluntatc,amp; ex orationeaut lib�ra,nbsp;aut exprei�apn quo infunt fcnpta,paAa,promifnbsp;fa,iurata,qux{�ta.C.F.quxrunt,quxdidsin(�txnbsp;C. P.Qu� infixa funt rebus ipiiSjtum ex toto, tSnbsp;ex partibus,tum ex notatione, tum �x ijs rebus,nbsp;qu� quod�modo affedlx funt,ad id,de quo qu{gt;nbsp;ntur.SC ad id totum,de quo difTcntur, tum defixnbsp;nitio adhiberur, tum partium enumeratio, tumnbsp;notatioucrbhcx qsautem rebus, quxquod�monbsp;do iffe�l� funr,3d id,de quo qu�ricur, alia c�ianbsp;gata appellant ur,alia ex g�n�r�,alia ex forma,nbsp;alia ex fimilitudine,alia ex diiferentia,aliaexcSnbsp;trario,alia ex coniundlis, alia ex anteced�tibuf,nbsp;alia ex confequctibus,alia ex repugn�tibus, ab'anbsp;ex caulTiSjaliaex affedibus,alia ex c�parationenbsp;maior� aut pari�,aut minor�,ut definitio,ut c�*nbsp;trari�,ut ea,q qfi repugn�tia ipfi cotrario, ut ci*nbsp;aut (�milia,aut di(rimilia,aut c�fentanea, aut difnbsp;fentanea aut ca,q funt ql� c�iun^a,aut ea q funtnbsp;pugn�tia inter fe,aut ear� rer�, de qbus agi?nbsp;caufx,autcau(rarueuctus.i.q funtcife�a de eaunbsp;lis,ut diftributi5cs,utgna parti�,gnm'ue ptesucnbsp;frimordia rerS,Sf qual� peurrentia, in qbus ingt;

aliquid argument]',ut reru contentfones,quid maius,quid par,quid minus f�t,in quibus aut na-'nbsp;tur� rerum, aut facultates comparantur. C. F.nbsp;Omnibus ne igitur ex his locis argumenta fumenbsp;mus^C.P.Im�uero fcrutabimur,6^quxremusnbsp;ex omnibus,fed adhibebimus indicium, ut Icuianbsp;fempcr rcijciamus,nonnunquam etiam commuanbsp;nia pr�termittamus,amp; no neceifaria.C.F.Quo-'nbsp;niam de fide refpondifi:i,uolo audirc de motu.C.nbsp;P.Locotu quidem quaeris,fed planius quod uisnbsp;cxplicabitur, cum ad orationis ipf�us,qu�ftio-Colloca* num^ rationcm uenero.C-F.Qutd fcquitur igi-Cuminuencriscollocarcjcui�in infininbsp;rices. ta quxftionc ordoefi: idem fere quern expofui Ionbsp;Indefinitz quzftionit, corum.Indefinita autem adhibendanbsp;quzex complexu per- funt ilia etiam qux ad motusanimonbsp;rum'^ circunftantiara tumpertmet.C F.Quomodoigiturnbsp;eftjoci infra trad�tur, iftacxpIicas�C.P.Habeocommunianbsp;end quot;fidem uK�� Pr�^pt� faciendi,amp; commogt;nbsp;ci,fcdamp; motus aiorum uendi,Quoniamfides eft firma opiquot;nbsp;ualent. nio,motusaute,animiincitatio,autad uolupta�nbsp;t�, aut ad molefti�,aur ad met�, aut ad cupiditanbsp;tern,tot cnim funt motus genera,partes pluresnbsp;generum fingu!orum,omnem c�llocationcm adnbsp;finem accommodo quteftionis. Nam eft m pro;;

Quarecumdecaufl'adixero,inqua InTopicis Cicero'prft v**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SKftiSn�aS

F. Quid nahes igit de caufla diccrclt; quarftionem partem de C. P.Auditorum earn cenere diftinnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Fab. Quintilia-

, � nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nustertioca.i.utfpeciei

gul.�Nam autaufcultator ciimo' genus ita iTr�^tei;: lt;io,qui audit,aut difceptator, id eft, complefti.

� ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� . jnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, *Vnde tria caufaruHt

retjkatentixc� nioderator,ita ut de genera. leActur, aut ftatuat aliquid. Statuit a utc aut denbsp;pr�teritis,ut iudex,aut de futuris,utfenatus,ficnbsp;tria funt genera, iudicii,deliberaticnis, exorna-tionis,qux,q�iainlaudationcs maxime confc.-ratur, proprium habet iam ex co nomen. C. F.nbsp;Quas res fibi proponet in iftis tribus generibusnbsp;orator�.P. Deledationeminexornati�nc,innbsp;iudicio autem f�uitiam,aut clemcntiam iudicis,nbsp;in fuaf�one autem,aut fpcm,aut reformidatipncnbsp;dehber�tis.C.F.Cur igitur cxponis hoc locogclt;nbsp;nera controuer(�arumlt;C. P. V t rationem collo^nbsp;candi ad fincm cuiufip accommodem.C.F. Quonbsp;nam tandem modo^CP. Quia quibus in orationbsp;t)ibusdelelt;fbatiofinis eft,uarri funt ordinescolgt;nbsp;locandi. Nam aut temporum feruantur gra* *nbsp;dus,aut generum diftributioes, aut � minoribus tier� eau*nbsp;ad maiora �feendimus, aut � maioribus ad migt; farum.

nora dilabimur.aut h�c in�quabili uar�et�te d� ftinguim�jCfi parua magnis, f�mplicia c�iunftis,nbsp;oblcuradilucidis,l'�ta tnftibus,incrcdibilia ^banbsp;fcilibus inteximus,qu� in exornation� cad�t o�a.nbsp;C.F. Quid in deliberati5c,qd fpe^las�.P. Prinnbsp;cipia,uel non longa,uel f�pe nulla,funt rm ad aunbsp;diend�,qui d�lib�rant fua caufla paratiinectnulnbsp;tu fan� fepc narrandu cft,cft eni narratio pr�tenbsp;r�tar� rer�, aut pr�fenti� fuaf�ojaut futurarum.nbsp;Quare ad f�d� SC ad mot� adhibenda eft o�s oranbsp;tio.C.F.Quid in �udici)r,qu� eft collocatio^CP.nbsp;Non cadem acfufatoris,amp;rfi,quod accufatornbsp;rerum ordincm proffquirur,8^ f�ngula argumcnbsp;ta quaf� hafia in manu collocata uehem�ter pronbsp;ponit,concludit acriter,confirm�t tabulis, dccrenbsp;tis,teftimoniis,accuratus{p in f�ngulis commoranbsp;tur, perorationis�p pr�ceptis, qux ad incit�dosnbsp;animos ualent,8f in reliquaoratione paululumnbsp;digrediensde curfu diccndi,utitur,8� uebemcn^nbsp;tius in perorando, eft enim propofitum ut iratunbsp;�fficiatiudicem.C.F.Quid faciendum eft contra,rco^C.P.Omnia longe ftcus, fumenda prin-c�piaad beneuolentiam conciliandam. Narra-tioncs aut amputandje, quae lardunt, autrclin-qucnd�,!! totx funt nioIefi9e.Finnamcta ad fid�nbsp;pof�ca

fgt;of�ta,?ut per fc diluenda, aut obfcuranda, aut digrcdionibusobruenda ,pcrorationesautc adnbsp;mifericordiam conferendse. C.F.Semper ne igPnbsp;turordinemcollocandi, quem iiolun]us,tcnercnbsp;pofluinus'�C.P.Non fanc�, nam auditorum auresnbsp;tnoderantur oratori prucletiti,amp;� prouido, amp;. qdnbsp;refpuuntimmutand� eft.C. F. Expone deinccps,nbsp;qux ipf�us orationis uerborumlp pr�ccpta funt.nbsp;�P.Vn� igitur genus eft e�oqucndifua fpontc Eloctnlanbsp;fufum,altcr�uerfumat(� mutat�. Prima uis eft tfr�*nbsp;in (�mplicibusuerbisjii coniun^Hs fetunda. Sim *lt;�*�**�nbsp;plida inueni�da funt,c�iun�la colloc�da funt,dCnbsp;firoplkia uerba partim natiua funt, partim rep-ta.Nariua ea qux Rgnificata funt fcnfu,Repta,qnbsp;cx hisfa�laiunt,amp; noua ta aut ftmilitudine, autnbsp;imitati�e,autinflexi�e,aut adiun�ti�e uerbor�^nbsp;an� cti� c bxc diftindio in ucrbis,altera natura,nbsp;traftatione altera. Natura, ut Ent alia c�fon�tionbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

ra,grauiora,leuiora,amp; quod�m� nitidiora, alia contra. Tradatione a�!t,f� aut propria fumunfnbsp;reru uocabula,aut addita ad nomc,aut noua^autnbsp;prifca,aut ab oratore modiEcata,6lt; inflexa qdS^nbsp;m�,qlia funt ea,qu� transferunf, aut immtitant^nbsp;aut ea quibus taug abutimur,aut ca qu� obfcurznbsp;nius,qive incredibilit tollinius,qux^ mirabilius�

quam fcrmonis c�fuetudo patitur,ornamuS.C. F. Habco dc (�mplicibus uerbis, nunc de coniunnbsp;�lionc quxro.C.P. Numeri quidam funt in con-*nbsp;iun�lione feruandi confecutio^ uerbor�.Numenbsp;ros,aures ipf^ metiuntur, ne aut non compleasnbsp;uerb�,quod propofueris,aut redundes. Coni�*-cutio autem ne generibus,numeris,temporibus,nbsp;peri�nis,caf�busperturbctur oratio. Nam ut innbsp;f�mplicibus uerbis, quod non eft latinum, fic innbsp;coniundis,quod non eft confequens, uituperannbsp;dum eft. Communia autem fimplicium, coniun*nbsp;Aorum^funt hxc quinrpquafilumina,diluci*nbsp;dum,breue,probabiIe,illuftre,fuaue.DiIuciduninbsp;fit uf�tatis uerbis,proprijs, difpo(�tis,aut circun-*nbsp;fcriptione conclufa,autintermiirione,aut concisnbsp;fione uerborum.Obfturum autem aut longitudinbsp;ne,aut contra Aioneorationis,aut ambiguitate,nbsp;aut inflexione,at^ immutati�c uerborum.Brc-�nbsp;uitas autem conffcitur f�mplicibus uerbis, femelnbsp;unaqua^ re dicenda,nulli rei nif� ut dilucide di^nbsp;cas/eruiendo.Probabile autem genus eft orationbsp;nis,f� non nimis eft comptum,at�^ expolitum, linbsp;cft autoritas,6� pondus in uerbis, f�fententixnbsp;uelgrauesuel aptz opinioriibus hominum,fiCnbsp;moribus.llluftr� autem oratio cft,f�Kuerbanbsp;grauita

partitioned. grauitate dclefta ponuntur, ac tranflata, fiult;nbsp;pcrlara,amp; ad nomen adiunda,amp; duplicata,�Cnbsp;idcmijgnificantia,atqt ab ipfa adione,at� imi*�nbsp;tatione rer� non abhorreniia. Eft enim hjc parsnbsp;oration is, qux rem conftituat pene' ante oculo5,nbsp;is enim maxime fenfus attingitur, fed cxteri ta.�nbsp;men,amp; maxime mens ipfamoueripoteft.Sednbsp;qu� di^a funt de oratione dilucida. caduntinnbsp;hanc illuftrem omnia,eft enim plus aliquanto ilnbsp;luftrc,q illuddilucidii.alterofitjutintclligamus,nbsp;altcro uero, utuidereuidcamur.Suaucautetnnbsp;genus crit dicendi, primum elegantia 8i iucun�nbsp;ditate uerborum fonanti� Si. lenium, deinde connbsp;iundlione,qux neque afpcros habeat concurfus,nbsp;neep difiunftos atep hiantes, amp; fit circunftriptanbsp;non longo anff adlu,fed ad fpiritum uocis apto,nbsp;habcari^ fimilitudinetn xqualitatem^ uerbo�nbsp;rum,turn ex contrarijs fumpta uerbiscrebra crcnbsp;bris,paria paribus refpondeant, relata^ adid�nbsp;uerbum,amp; geminata,atcp duplicjta, uel etiam f{nbsp;pius itcrata ponantur, conftruflio^ uerborumnbsp;tum coniundionibus copu!ctur,tum difiblutio�*nbsp;nibus relaxetur.Eit etiam fuauis oratio,cum aljnbsp;quidaut inuifum,aut inauditum,autnouumdpnbsp;lt;)s.DcIedat cnim quicquid eft admirabile,(na.�nbsp;B xime�

O R A T O R I AE �ime^ mouct ca, qu� motum aliquem animinbsp;mifcet,oratio,quxc^ i�gnificat oratoris ipf�us a^nbsp;mabiles mores,qui exprimuntur aut fignif�can-doiudicio ipi�us ex animo humano, ac lib�rait,nbsp;autinflexionc fermonis, cum aut augendi alte**nbsp;riu5,aut minuendi fui cauifa, alia dici ab orato**nbsp;re,ali3exiftimari uidcntur,idqj comitate fierinbsp;magis,qu�m natiuitatc.Sed multa funt fuauiia*�nbsp;tis prscepta,qux orationcmaut magis obfcugt;�nbsp;Tam,aut minus probabilem faciunt. Ita^ etiananbsp;hoc loco nobis eft ipfis,quid caufla poftulct,iudinbsp;candum.C.F. Reliquum eft igitur,ut dicas de c�nbsp;uerfa oratione,atcp mutata.C.P.Eft itac^id gc-'nbsp;nus totum fitum in commutatione uerbor�,quKnbsp;f�mplicibus in uerbis ita tradatur,ut aut ex ucr*�nbsp;bo dilatctur,aut in uerbum contrahatur oratio.nbsp;Ex uerbOjCum aut proprium, aut idem fignifigt;nbsp;cans,aut fadum uerbum in plura uerba deduct**nbsp;tur.Ex oratione,cum aut definitie ad unum uecnbsp;bum reuocatur, aut afiumpta uerba remouen^*nbsp;tur,aut in dreuitus diriguntur,aut in coniundionbsp;ne fit unum urrbu m ex duobus. In coniundis aunbsp;tem uerbis triplex adhiberi peteft commutatio*nbsp;non uerborum,fcd ordinis tantumm(xio,ut cumnbsp;lemcldid�fitdirede,ficutnatura ipf� tul�df,nbsp;inuer

inuertatur ordo,amp; idem quafi furfum uerfu$,rc.lt; troipdicatur, deinde idem intercifcjarcppermpnbsp;fte.EIoquendi autem exerdtati'o maxime in hocnbsp;totoconucrtendi gencre ueri�tur.C.F.Aftioiginbsp;tur fcqu!tur,ut opinor.C.P.Eft ita, qua: quidem rhetori*nbsp;oratori amp; cum rerum ,amp; cum uerborum momcnbsp;tjs commuianda maxime eft.Faut cnim amp; dilu-cidam orationcm,amp; illuftrem,amp; probabilem,amp;nbsp;fuaucm, non uerbis, fed iiarietate uocum,motunbsp;corporis,uu�tu,qua: plurimum ualebunt, fi cumnbsp;01 a lionis genere confenti�t,cius^ uim,ac uarie-'nbsp;tatem lubfequentur.C.F.Nunqiud iam de orato Quinta Knbsp;reipfbreftat'�C.P.Nihilfanc pr�ter memoria, ultimanbsp;qu�eft gemma litcratur� quodammodo amp; innbsp;difl�miiigcncre pcrfimilis. Nam utillaconfi�t^nbsp;ex notis liicrarum, amp; ex eo, in quo imprimunquot;nbsp;tur lilac nota:,fie confeftio memoriae tanquam cenbsp;ra locis utitur,amp; in lus imagines, ut literas collo

cum/xpe ctiam primum,poftrcmum quidcm fe r�fempcrjtamcnreliquo incurfu oratjonisadgt;nbsp;hibenda eft, maxime^ cum aliquid aut con�r*�nbsp;matum eft,aut reprehenfum. Itaq; ad f�dcquoq^nbsp;uel plurimum ualet. Eft cnim ampli�catio uehenbsp;mens quzdam argumcntatio,ut ilia docedi caufnbsp;fl fttjhxc commouendi.C.F.Perge igitur ordi-ne quatuor mihi iftas partes cxplicarc.C.P. Fa.*nbsp;ciam,6� � princjptjs primum oidiar. Qu� quidcnbsp;perfonis,aut ex rebus ipfis. Su-munturautem trium reruin gratia,ut amice, utnbsp;intelligenter,ux attente audiamur.Quorum prinbsp;mus locus eft in perfonis,noftris,difceptatorum,nbsp;aduerfariorum,c quibus initia beneuoicntix conbsp;ciliandx comparantur, aut meritis noftris, autnbsp;dignitate,aut aliquo gencre uirtutis,amp;: maximenbsp;Iiberalitatis,officii,iuftiii�,fidei,contrari}s^re-bus in aduerfarios confercndis,amp;; cum ijs, qui dinbsp;feeptant aliqua coniundionis aut caufTa, aut fpenbsp;ftgnificanda, 8C fi in nos aliquod odium, offen.*nbsp;Ilo' uc collata (it,toUcnda ca,minucnda' uc,aut dinbsp;luendo,aut extenuando, aut compenfando, aucnbsp;deprccando.Intelligenter autemut audiamur,nbsp;amp; attente,� rebus ipf�s ordiendum cft.Sed facil*nbsp;lime auditor difcit,S� quid agatur intelligit,fi c�nbsp;pleda

pleftarc � principio genus, naturamqj rauflx fi def�nias,E diuidas, f� neej; prudenciam eius impenbsp;diasconfuilone partium,ncc mcmoriam multi^nbsp;tudine, quxl^ mox de narratione diludda dkennbsp;tur,eadem etiam hue poterunt rcdle referri. Vtnbsp;attente autem audiamur,trium rerum aliqua conbsp;fequemur.Namaut magna qu�datn propone*'nbsp;mus,aut necefrarja,aut coniuntfla cu ip�s, apudnbsp;quos res agctur.Sit autem hoc etiam in prxcc�nbsp;ptis,ut � quando tempus ipfum, aut res, aut loquot;nbsp;eus, aut interuentus alicuius, aut interpellatio,nbsp;aut ab aduerfano ditflum aIiquod,S^ maxime innbsp;perorandodederit occa�onem nobis aliquam,nbsp;ut dicamus aliquid ad tempus apte, ne derelin-quamus, 6C qux fuo loco de amph�catione dicenbsp;mus,multa ex his poterunt ad principior� prac-�nbsp;cepta transferri. C.F. Quid tn narrationelt; qua:nbsp;tandem conferuanda funt'�C.P.Quoniam narranbsp;tio eft rerum cxpIicatiOjSequacdam qiiafifedes, oTonk,�nbsp;aefundamentum conftituenda: fidci,eafunt in P�*nbsp;cafcruanda^maxime,qux etiam in reliquisferenbsp;dicedi partibus,qux partim �tntnece(raria,par*nbsp;tim funt afTumpta ad ornandum. Nam ut dilucinbsp;de,probabiliter^ narremus,ncceflarium eft, fednbsp;afiiimimus etiam fuauitatem. ergo addilucidcnbsp;� , narra

narrandum eadem ilia fuperiora cxpikandi 8C illuftradi pr�cepta repctemus, in quibus eft brcnbsp;uitas, eal^ IxpiiTimc in narra none laudatur, denbsp;quafupradidum eft. Probabilisautem erit ,{inbsp;perfoniSjfi temporibus.fi locis ea,qu� narrabunnbsp;tur,confentient,fi cuiufq; eucri caufla ponbsp;netur,n teftata dki uidebuntur, ft cum hominunbsp;opinione,autorit�re,ft cum Iegc,cum morCjC� renbsp;Iigioncconiunfta,fiprobitas narrantis fignifi^nbsp;cabitur,fi antiquitas,ft memoria,ft orationis uc-*nbsp;riras,amp; uit� fides. Suauis autem narratio eft,qu�nbsp;habet admirationes,expe�ationcs,exitus inopinbsp;natos,ft interpofitos motus animoru,colloquianbsp;perfonarum,dolores,iracundias,metus,Ia:titias,nbsp;cupiditates . fed iam ad reiiqua pergamus. C.F�nbsp;Confirmanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;faciendam fidem

no tertia pertinent. C.P.Ita eft, quae quidem in confirma pars ora- tioncm,5i in reprehenfionem diuiduntur. Namnbsp;noms, j-jj confirmando,noftra probare uolumus,in rc'-prehendendo redargucre contraria. Quoniamnbsp;igitur omne,quod in controuerftam uetnr,.id autnbsp;fir,nccnc fit,aut quid fit, aut quale fir quxrirur.nbsp;oOmniShieftatun pccu In primo conieftura ualet, in alteronbsp;definttio,intertioratio.GF.Teneonbsp;quan^amp;fuos inter fu- iftam diftribution�. �N�cc�ic�hincnbsp;periores indefinit� quxfti�is locos habtat, difficuUnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;locoS

locos quxro.C.P.In uerifimilibus, in proprijs rcrum notis pofita eft tota. Scd appclkmus do-cendi gratia uerifimile,quod pkrun^ ita fiat,utnbsp;adoicfccntiam procliuiorc cfle ad libidin�. Propria? autem not� argunicntum,quod nung aliter fir/ertum�p d�clar�t,ut fumus ignem. Verbnbsp;f�milia rcperiunturcx partibus,amp;quaRmem-brisnarrationis.ca funtin pcrfonis,in Iocis,innbsp;tctnporibus, infalt;flis,in euentis, in rcrum ipfa-rum,negotiorum'cp naturis.In perfonis,naturenbsp;pi'im�fpc(flantur,ualctudinis,figura:,uiri�,xta-tis,ma rium,f� minaru m, atep b�c quid� in corponbsp;re. Animi a�t aut queadmodum affcfli funt,uir-tutibus,uitijs,artibus,inert ijs,auf qiicmadmodunbsp;commoti,cupiditate,metu,uolupraic, molcftia,nbsp;at^ hscc quid� in natura fpeftantur.In fortuna,nbsp;genus, amiciti�,libcri, propinqui, affines, opes,nbsp;honorcs,poteftates,diuitiar libcrtas,8^ ca, qu�nbsp;funt ijs c�traria. In locis aurem SC illa naturalianbsp;xnaritimi,an remoti � mari,plani, an montuofi,nbsp;]euc5,an afpcri,falubres,an peflilentcs,opaci,annbsp;aprici,amp; illa for tuit3,culti, an inculti, c�l�br�s,nbsp;an deferti,coxdificati,an uan:i,obfcuri,an rerumnbsp;geftarum ueftigijsnobilitari,confecrati,an pro-fani. In temporibus autem prefentia amp; prete-

ORA TORIAE r�ta,8lt;; futiira cernuntur. In his ipfis,uetufta,nbsp;centia,inftantia pauIopoR, aut aliquando futugt;nbsp;ra.Infunt etiam jnteinporibu$ilia,qux tempo�nbsp;risquafi naturam notant,ut hyems, ucr, xftas,nbsp;autumnus,aut anni tempora, ut menf�s, ut dies,nbsp;ut nox,hora,tempeftas,qux funt naturalia.Fornbsp;tuita autem facrifici3,fefti dies,nuptix. lam fa�nbsp;cuentus,aut conf�lq funr,aut imprudenti�,nbsp;qu�eft aut in cafu,aut in quadam animi permonbsp;tione.Cafu cum aliter accidit,ac putat� fit. Per�nbsp;motione,cum aut obliuio,aut error, aut metus,nbsp;autaliquacupiditatiscaufia permouit.Eficti�nbsp;in iniprudentia necefiitas ponenda.Rerum au�nbsp;tem bonarum,amp; malarum tria funt genera. Nanbsp;aut in animis, aut in corporibus, aut extra cfTcnbsp;poflunt.Huiusigitur materixad argumentumnbsp;fubie�l�perluftrand� animo partes erunt o�s,nbsp;SC ad id,quod agetur, ex fingulis coniedura ca�nbsp;pienda.Efi;etiamgenus argumentorum aliud,nbsp;quodexfa�liucfiigqs fumitur,ut telum,cruor,nbsp;clamor edicus,titubatio,permutatio colons,oranbsp;tioinconftaNS,tremor, �: eorum aliquid, quodnbsp;fenfupercipipoflityCti�fi pr�paratum aliquid,nbsp;ficommunicatum cumaliquo,fi pofteauifum,nbsp;auditum,indicatum. Ycrifimilia autem partim

PARTITIONED f�ngula mouent fuo pond�r�,partim etiam, (� uinbsp;demur efle exigua per fe,multum tarnen,c� funtnbsp;coaceruata,prof�ci�t. Atque in his uerifimilibusnbsp;infunt nonnunquam ctiam certz rerum,amp; pro�*nbsp;prizHOtz,maximam autem facit fldem ad f�m�nbsp;litudinem ueri,prim� cxemplum, deinde intro-duifla rei fimilitudo,fabula etiam nonnunquaro,nbsp;fid fi fit incredibilis, tarnen homines commouet.nbsp;C.EQuiddcfinitionis?quzratioeft,8dqu�uia? nitionis.nbsp;C. P.Non dubium eft id quidcm, quin definitionbsp;genere dcclarctur,fidproprictate quadS,aut eti3nbsp;communium frequctia, ex quibus proprium qdnbsp;fiteluceat. Sedquoniamdepropriis oritur pierung magna difi�ntio, definiendum eft fzpc exnbsp;contrariis,fzpe ctiam ex diflimilibuSjfzpe ex panbsp;ribus. Quamobrem dcfcriptioncs quoquefunr,nbsp;in hoc genere fzpc aptz,amp;enumcratio conft-quentium,in primis^ commouet cxplicatio up-cabuli,ac nominis. C. F. Sunt expofita iam fer�nbsp;ca,quz defafto,quz^ defadliappellatiocquz-runtur.Ncmpc igitur ea rcftant,quz, cumfadfinbsp;conftet,dd nomen, qualia fint, uocatur in dubiii.nbsp;C.P.Eft ita,ut dicis. C. F. Quzfunt igitur in conbsp;genere partes�-P.Aut jure faiftum depellitur,nbsp;aut ulcifcendi doloris gratia,aut pietatis,aut pu quaiitati�nbsp;6 s dici

O R A T O R T AE dicttiaf,aut religionis,aut patriae nomine,aut lt;�ffnbsp;ni(5necerfitate,infcitia,cafu.Nam que motu a ninbsp;mi,8d perturbationc facta fine rationc funt ,canbsp;defenfioncm contra crimcn, inlegitimis iudicijsnbsp;non habet,in liberis difccptati�ibus habere poPnbsp;ftjnt.hoc in gcncre,in quo quale fit quxritur, exnbsp;controuerfia, iurc,amp; refte ne a^lum f�t quaeri fonbsp;let, quorum difputatio ex locorum deferiptionenbsp;fumenda eft.C.F. Age de iftis ergo, quoniam innbsp;c�f�rmationem, 8C rcprchcf�onem diuiferasoranbsp;tionis fidem,amp; di�lurn de altero eft, cxponc n�cnbsp;de reprchendcndo.C.P. Aut totum eft negandu,nbsp;quod in argumentatione aduerfariusfumpferft,nbsp;fi fi�um autfalfom ef�c pof�is diccre, aut redar*nbsp;guendaea, qux pro uerif�milibus fumptafunt.nbsp;Pnm�i dubia fumpta ef�e pro certis. deinde etiSnbsp;inperfpicue falf�s eadem pof�edici,tumextje,nbsp;qux fumpferint,non cffici,qux uelint. Accederenbsp;autem oportet ad f�ngula.f�c uniuerfa frangentquot;nbsp;tur.Commemoranda fnnt etiam excmpla, qui''nbsp;busf�miliin difputatione creditum non f�t, con'*nbsp;querendacSditio communis pericu II, f� iugenqsnbsp;hominum criminoforum f�t expof�ta uita inno-*nbsp;centi�.C.F.Qjoni� unde inueniuntur,qu� adnbsp;de pertinent, habeo, quemadinod� in ctic�do f�n

P A R T I T I O N E S, gula trade ntur expcdo.C.P. Argumentationcnbsp;qujcrerc uideris, quac eft argument! explicatio,nbsp;qu� fumpta ex ijs locis,qui funt cxpofitic�fici�^nbsp;cia,S^ diftinguenda dilucidc eft. C. F, Plane iftucnbsp;�pfum defydero.C.P.Eft crgo(ut fupra did� c )nbsp;explicatioargumentiargumctatiOjfcd ea confi-citur,c� fum pferis aut n� dubia, aut probabilia,nbsp;ex quibus id efticias,qd aut dubi�,aut minus pronbsp;babilcper fc uidctur.Argumcntandiautcmduonbsp;font genera, quarum altcr� ad fide diredo fpe-dat. AIrcr� fe infledit ad motum.Dirigitur cumnbsp;propofuit aliquid quod probarct, fumpl�t^ ca,nbsp;quibus uterctur,atlt;� his confirmatis, ad propo�*nbsp;fitum fefe retulit,at(^ conclui�t.llla autem alte�'nbsp;ra argumcntatio,qua fi retro,contra prius fu-*nbsp;init,qu� uult,ea(p c�firmat.deinde id,quod proquot;nbsp;pon�dumfuit,permotisanirnis iacitad extre�nbsp;mum.Eft autem ilia uarietas in argumenundo,nbsp;amp; non iniucunda diftindio, ut c� interrogamusnbsp;nofmetjpfos,aut perc�damur, aut imper�mus,nbsp;aut optamus,qua: funt cum alijs compluribus ftnnbsp;tentiarum ornamenta.Vitare autem fimil�tud�nbsp;nem poterimus non femper � propofito oWicnnbsp;tes,Si fi non omnia confirmando difputabirous,nbsp;breuiter^ interdum,qu� erunt fatis aperta,po^nbsp;nemus

ncmus.quod^cxhisefficictur,fi id apertum Hr, non Itabebimus necefle femper concluderc.C.F�nbsp;Quid illa,qux fine arte appellantur,qu� iamdunbsp;ar dum aflumpta dixifti,liarc quonam modo, quo-*nbsp;curuocninbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ndigcnt^C.P. Illa uero indigcr,

tur,amp; quo amp; ncc co dicuntur fine arte,quod ita funt,fed qd pado Ute- ea non parit oracoris ars,fed forisad fc delata,nbsp;**quot;*� tarnen arte tradat 8C maxime in teftibus. Namnbsp;de totogenere tedium,qu�m id fit infirmum,fsnbsp;pedicendum eft,amp; argumenta rerum efiepro*nbsp;pria,teftimonia autem uol�tatum. ut�dumlp eftnbsp;excmplis,quibus tc ftibus creditu mnonfit,amp;denbsp;fingulis teftibus,fi natura uani,fi leucs, fi c� ignonbsp;minia^fi fpCjfi metu,fi iracundia, fi milericordianbsp;jmpulfijfi prxmiOjfi gratia addufti,compara n^nbsp;dilt;5 fuperiore cum autoritate teftium quibus tarnen creditum non fit.Sxpe etiam quxftionibusnbsp;refiftendumeft.quod�C dolorem fugientes midnbsp;tiiii tormentis ementiti pcrfxpe funt,mori^ manbsp;Iueruntfalfumfatendo,qudm inficiando,dolerc.nbsp;multi etiam fuam uitam neglexerunt,uteosquinbsp;hisxariores,quam ipfi fibi eflcnt,liberarent. Aliinbsp;autem aut natura corporis,aut confuetudine donbsp;lrndi,aut metu fupplicij,aut mortis uim tormcnnbsp;�orum pcrtulerunt Alrjemctiti fiint in cos,quosnbsp;oderat

odcrant.at� hic exe mplis firmandafunt. Ne^ eft obfturum,quin,quonia m in iitraqj parte funtnbsp;excmpla,�^ item adconic�turam faciendam Io**nbsp;ci,in contrarqs contraria fint fumenda. atq; ctiSnbsp;incurritalia quzdam in teftibus, 8i in quxftioninbsp;bus ratio.S;pe cnim ea,quz didia funt, ft aut amnbsp;bigue,aut inconftantcr, aut incrcdibilitcr didlanbsp;funt,autcnam aliter ab alio didla ,fubtiliter re�nbsp;prehenduntur.C.F.Extrcma tibi parsreftatorznbsp;�ionis, qux poft ta m perorando eft, de qua fanenbsp;Uelim audire.C.P.Facilior eft explieatio p�rora Feroratf�nbsp;tionis.Nam eft diuila in duas partes,amplifica� amplif�c�-tionem SC enumerationem. Augendi autemamp; di,amp;cap�nbsp;hic cftproprius locus in perorando, amp; in curfu repetendfnbsp;ipfo orationisdeclinati�csad amplif�cand� dan docet.nbsp;tur confirmata re aliqua,autreprehenfa.Eftiginbsp;tur amplificatio grauior quzd� affirmatio, qu�nbsp;motu animorum concilier in dicendo fidem.eanbsp;SC uerborum generc conficitur, SC rerum uerbanbsp;ponenda funt,qu� uim habeantilluftrandi, necnbsp;ab ufu fint abhorretia, grauia, plena ,fonantia,nbsp;gt;un(fla,fada,cognominata,iionuulgata,fupcr]3nbsp;ta,inprimis(ptrannata, nec in fingulis uerbis,nbsp;fed in continentibus foluta, qu� dicuntur fine c3nbsp;iun(flionc,ut plura uideaniur. Augent etiam re�

hn iicrba,itcrata, duplicata,amp; ea qux afcendut gradatim ab liumilioribus uerbis ad fuperiora^nbsp;omnino^ fcmper qual� naturalis,amp; non expia�nbsp;nata oratio,fed grauibus rcfcrta uerbis, ad au�*nbsp;gendutn acc�modatier,h�c igitur in ucrbis,qui�gt;nbsp;bus atflio uocis,uultus Si geftus c�gru�s, S� aptanbsp;ad animos pcrmoucndosaccomtnodata eft. Sednbsp;amp; in uerbis,amp; in aftionc cauiTa erit tcncnda, �inbsp;prorcagenda.Nam hxcquiauidcnrur perab�nbsp;rurda,cum grauiora funt, quam cauffa diligen-*nbsp;ter fer�,quid quentpdeceat iudicandumeft.Re�nbsp;rum amplificatie fumitur eifdem locis omnibus,nbsp;quibus illa,quat diAa funt ad fidem, maximeb�nbsp;definitiones ualent conglobatx, SC confequen�nbsp;ti� frequentatio,amp; c�trariarum, Si diffimilium,nbsp;amp; inter fe pugnantium rcrum conflidioj Si caufnbsp;rx,8f ea qusfunt dc eau (lis orta, maxime^ fiminbsp;litudincs,SC exempta, fid� etiam perfonx mutanbsp;deniqt Ioquantur,omnino^ eafunt adhibenda,nbsp;n cauffa patitur,qux magna habentur,quorumnbsp;eft duplex genus. Alia enim magna natura u�*nbsp;demur,alia ufu.Natura,ut cxlcftia,ut diuina, utnbsp;ca,quorum obfturx cauffxjUt in terris,mundo!$nbsp;admirabilia qu� funt,ex quibus,fimilibus^,fiat*nbsp;undas ad augendum,pennulta fuppetent. Vfit,nbsp;qux

quxuidentur hominibus aut prodefrc,aut obef* ft uehementius,quorum funt genera ad ampligt;lt;nbsp;ficandumtria.Namaut charitace moucnturhonbsp;mines,ut dcorum,utpatri�,ut parent�, aut amanbsp;re,iu fratrum,U t coniugum,ut libcrorum,utfagt;nbsp;milianum,aut honeftatc, ut uii tutu, maxime^nbsp;carum,qux ad communionem hominum,amp; libcnbsp;ralitatem ualent. Ex ijs cohortationes fuinunnbsp;tur ad ea rctincnda,amp;r in eos � quibus ea uiolatxnbsp;funtjOdia incitantur,amp;: iniferatio nafciiur. Pro--Prius locus augendi in iis rebus aut amiflis,autnbsp;amittendi pcriculo.Nihil eftcnim tammiferabinbsp;le, qu�m ex beato mifer. amp; hoc totum quidcmnbsp;moueat,(i bona ex fortuna quis cadat, Sc � quo-�nbsp;Turn charitate diucllatur,qux amittat aut amiienbsp;rit,in quibus mahs fit, futuriifue fit exprimaturnbsp;breuiter. Cito cnim cxarefcit Iachryma,pra:fer-�nbsp;liin in alienis malis. Nec quicquam in amplifiesnbsp;lion� nimis enucicandum eft, minuta eft enimnbsp;omnis diligentia, hic autem locus grandia rC''nbsp;quirit- Illud iam eft iudieij, quo quaque in cauf-�� generentamuragendi. Inillisenim caufiis,nbsp;quxad deleiffationem cxornantur,i) loci tra-ft�di funt, qui mouere poffunt expeftationem, jjj�g/nifr�!nbsp;�idmiration�m,uolupiatemgt; In cohotutionibus uttodiinirnbsp;autem

autem bonorum,ac malorum enumerat�ones,S^ exempla liaient plurimum. In iudiciis,accufatogt;nbsp;ri fer�,qux ad iracundiam, reo plerun^ qux adnbsp;milcrkordiam pertinent. Nonnunquam tarnennbsp;accufator mifcricc�,'diam moucre debet,amp; dcfennbsp;for iracundiam.Enumeratio reliqua eft,nonnunnbsp;quam Iaudatori,fuafori non (xpe,accufatorifxgt;'nbsp;pius,qu�m reo neceifaria. Huius ipfa temporanbsp;duofunt.fiaut mcmorix diifidas eorum,apudnbsp;quos agaSjUel intcruallo temporis, uel longitu*'nbsp;dine orationis,aut frequetatis firmamentis oragt;nbsp;ti�is,fi� breuiter expofitis uim cft habirura caufi'nbsp;fa. maiorem.Et reo rarius utendum cfi, qu�d ponbsp;nenda funt contraria,quorum difiblutio in bregt;*nbsp;uitate latcbit,aculei pungent.Sed erit in enume�nbsp;ratione uitandum,ne oftentatio memorix fulcconbsp;pta,uideatur efie puerilis. Id efiugiet, qui nonnbsp;omnia minima repeter,fed breuia fingula attin�nbsp;gens,pondcra rer� ipfa c�prehendet.C.F.Quo-*nbsp;Cumdiuiliffet dialog� niamamp; de ipfooratore,amp;deoragt;nbsp;iBtrcsetcs,inuimora' tionedixifti,exponecum mihi nuc;nbsp;tons,oration�dCquaegt;-

ftion(,expofitifduabus q�e�nex tnbus extremum propo' de tertiadt.ultinia pte fuifi:iqu�fiionisIoc�.C.P.Duofunf,nbsp;d�k�amp;d� dixi,quxftionum genera,nbsp;Dit�diuidit.Hucadhi' quorumalterumfinitumteporibus,nbsp;Moratorcinfic Topica,itcinFabin,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dffcr

amp; perfoniscontrouerf�am cauflam appello. alte rum in�nitum,nullis ncij perfonis,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tempo-

ribus notatum,propofitum uoco.Sed eft conful-tatio quafi pars caufr�qua:dam,amp;f c�troucrf��, inert enim infinitum in definite,amp; adijlud tn re-ferunturomnia.Quamobrem priusdepropofi-to dicamus,cuius genera funt duo. Cognitionisnbsp;al terum, eius feientia ert finis,ut uen'ne fint fen-fus.alterumalt;fiionisquod refertur adefficien-d�quid ,ut fiquxratur, quibus ortictjsamicitianbsp;colenda fit. Rurfus fuperioris genera funt tria.nbsp;Sit nec ne. quid fit. quale fit. Sit nec ne, ut ius innbsp;natura fit,an in more. Quid autem fit, fit ne iusnbsp;id,quod maiori parti fit utile. Quale autem fit,nbsp;iufte uiucre fit nec ne utile. Atflionis autem duonbsp;funtgenera.Vnum ad perfequedum aliquid,aucnbsp;declinandum,ut quibus rebus adipifei gloria pof

fis, aut quomodoinuidia uitetur.Alterum,quodnbsp;ad aliquod commodum,ulum^ refertur, ut quenbsp;admodum fit refpub.adminiftranda, aut quem-admodum in paupertateuiuendum-Rurllis autem ex cognitionis confultatione, ubi fit, nec ne

fit, aut fucrit,futurdmue fit qusritur, unum genus ert quxrtionis,poirit ne ab'quid clfici,ut cumnbsp;^Uicritur ecquisnam perfc�e fapiens efic pofiir.

AIferum,quemadmodum quicqj fiat,utquonairt palt;flo uirtus pariatur,naturanr, an ratione, annbsp;ufu. Cuius generis funt omes,in quibus ut in obnbsp;fcuris,n3turalibu$cp qu�fiionibus cauiT�, ratio�nbsp;nesi� rerum expbeantur. IHius autem generis,nbsp;in quo quid (�t id, de quo agitur, qu�ritur, duonbsp;funt genera,quorum in altcro difputandum eft,nbsp;aliud an idem fit, ut pertinacia, amp; perfeueran�nbsp;tia.Inaltero autem deferiptiogeneris alicuius,nbsp;amp; quafi imago exprim�da eft, ut qualisfit aua�nbsp;rus,aut quid fit fuperbia.Tertio autem in gene�nbsp;re,in quo quale f�t quatrif, aut de honeftate, autnbsp;deuttlitate,aut de xquitate dicendum eft.De hanbsp;neftate fie,ut honeftumne fit pro amico pericu�nbsp;lum,autinuidiam fubire.De utilitate autem f�c,nbsp;ut f�t ne utile in repub adminiftr�da uerfari. Denbsp;arquitatc uero f�c,ut f�t ne sequum amieos cognanbsp;tisantefcrre.Atqpinhoc eodem genere,inquonbsp;qualc f�t quxritur,cxoritur aliud quoddam di�nbsp;fputandi genus.Non cnim f�mplieiter folum qu(nbsp;ritur, quidhoneftum f�t,quidiitilc,quid �quum,nbsp;fed etiam ex comparatione,quid honcftius,qui({nbsp;utilius,quidxquius,atque etiam quidhon(ftilgt;nbsp;f�mum,quid utiliftimum, quid xquif�imum, eu�nbsp;lus generis ilia funt, quae praeftantiftiima f�t df�nbsp;dignj

tiignitas uitsc,atquc ea quidetn, qu� dixi,�OgnZlt;* tionis funr omnia. Rcftant adionis, cuius alte*nbsp;rum rftpr�cipi�di genus,quod ad ration? offi*nbsp;tij pertinet, ut queraadmodum colendi f�nt pa*nbsp;rentes,alterum autem ad fedandosanimos,nbsp;oraiione fanandos, ut inconfolandismccrort*nbsp;bus,ut in iracundia comprimenda, aut in timo*nbsp;re tonendo,aut incupiditate minuenda,cgi qui*nbsp;dem generi contrarium eft diiputandi genus adnbsp;eofdem illos animi raotus, quod in amplifican*nbsp;da orationc fsepe faciendum eft, uel gignendos,nbsp;uel concitandos. Atqucfer� hxc eft partitioconnbsp;f�lrationum.C.F. Csgnoui, fed quae ratio eft innbsp;his inuenicndi,amp; difponendi require. C.P.Quidnbsp;tu aliamne cenfes, amp; noneandem effe, quae eft:nbsp;cxpofita,ut ex eifdem locis ad ftdem, ad inue*nbsp;niendumducantur omnia ? Collocandi autemnbsp;quae eft expofita in alqs ratioeadem huctranf*nbsp;fertur. Cognita igitur omni diftributione pro*nbsp;pofitarum eonfultationum , controuerfiarutn,nbsp;caufTarum genera reftant omnino. Et earumnbsp;quidem forma duplex eft, quorum altera dele* cauflanuanbsp;ftationem fciQatur aurium,alterius ut obtincat, genera,nbsp;probet 8i efticiat,quod agit, omnis eft fufee*nbsp;Ptacontentio. Itaque illudfuperiusexornatio

ORATORIAE dicitur,quod cum lat� genus efle potcft, fanclt;^nbsp;uarium,unum ex eo dclcgimus,quod ad laudannbsp;dos daros uirosfufcepi mus,amp; ad improbos uPnbsp;tupcrandos.Genusenimnullum eft orationis,nbsp;quod aut uberius ad dicendum, aut utilius ciuigt;*nbsp;tatibus efle poflquot;it,aut in quo magis orator in conbsp;gnitione uirtutum,uitiorum^uerfetur. Religt;nbsp;quum autem genus cauftarum, aut in prouifio^nbsp;nepofteri temporis,autin practeriti difceptationbsp;ne uerfatur,quorum alterum deliberationis eft,nbsp;altern mdicq.Ex qua partiti�c tria genera cauf-farum extiterunt. Vnum, quod � meliori pqrtcnbsp;laudationis eft appellatum, deliberationis alcegt;nbsp;rum,tertium ludiciorum.quamobrem de primonbsp;prim�,fi placet difputemus.C.F.M ihi uero pla-dem�HTanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rationes qug

tiui amp; pr� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicendum folum,fed etiam ad hone

etfta. fteuiuendumualent,exponambreuiter,atquc� principijs exordiar amp; laudandi,amp; uituperandi.nbsp;Omnia enim funt profedo laudandaqu� con'*nbsp;iunda cum uirtute funt,amp; qu�cum uitqs uitalt;-peranda. Quamobrem finis alterius eft honegt;nbsp;ftas, alterius turpitudo.Conficitur autem genusnbsp;hoc didionis,narrandis,expon�dis^fadis, finenbsp;ullis argumentationibus adanimi motus kni*nbsp;ler

ter traftandos magis,qu�m ad fidem facicdam, a ut confirmandam accommodatur. Non enimnbsp;dubia firmantur,fcd ea,qusc ccrta,aut pro certisnbsp;pof�tafuntaugcntur. Quamobrcm cxijs,qua:nbsp;ante difta funt,amp; narrandi, 8i augendi pr�cc-pta rcpetcntur.Etquoniain inhis cauiTisomnisnbsp;ratio fer� ad uoluptatem auditoris, amp; ad dcic-ftationcm refertur,utendum crit bis in oratio-ne fingulorum uerborum inf�gnibus,quxha-bentplurimum fuauitatis,id cft,ut fadlisuerbis,nbsp;aut uetuftis,auttranflatis frequenter utamur,nbsp;amp; inipfaconftru�lioncuerboriijUt paria paribus,amp; f�miha fimilibus faepe referantur, ut contraria, ut geminata,utcircunfcripta numerofenbsp;non ad fimilitudincm uerfuum,fcdadexpl�n-dum aurium fenfum,apto quafi quodam uerborum modo.Adhibendaip frequentius etiamillanbsp;ornamenta rerum funt, f�ue qu� mirabilia, nccnbsp;opinata,fiue f�gnificata monftris,prodigiis,ora-culi�,fiue quac uidebuntur ei,de quo agimus, ac-cidiflc diuina,at(j fatalia. omnis enim expefta-tio eins,qui audit,amp; admiratio,amp; improuifi exinbsp;tus habent a�quam in audiendo uoluptatc. Sednbsp;quoniam in tribus generibus bona, mal�ue ucr-fantur, externis, corporis, amp; animi. prima funt

externa, quae ducuntur � genere, quo brcui ter, modicc^ Iaudato,aut fi crit infame praetermiPnbsp;fo,(� humilc uel prxterito,uel ad aug�dam eius,nbsp;� tacito qnem laudas, gloriam lt;? tafto, deinccps, fi resnbsp;aptiafjde fortunis erit, 8C facultatibus dic�dum,nbsp;pofiea de corporis bonis,in quibus quidem,quznbsp;uirtutem maxiracfignificat,f�cillimcfornia launbsp;ciatur.Deinde eft ad fada ucniendum, quorumnbsp;collocatio tnplex eft, auf enim temporum fer'-uandus eft ordo,aut in primis recentifiim�qdi^nbsp;diccndum, aut multa, amp; uaha fad a in proprianbsp;uirtutum genera funt dirig�da, Sed hic locus uirnbsp;tutum,at(^ uitiorum latifiimc patcns.ex multis.nbsp;Sc uarqs difputationibus nunc in quandam angt;nbsp;guftam,fi( breuem c�cludeiur.Eft igirur uis uirxnbsp;tutis duplcx.aut effi feientia cernitur uirtus^autnbsp;adionc,Nam qux prud�tia,qHe calliditas,qu��nbsp;grauifiimo nomine fapientia appellatur,bxc Rinbsp;entia pollet una.qu�uero moderandis cupidi^*nbsp;tatibus, regendis^ animi motibus laudatur,nbsp;eiuseft munusin agendo,cui temperantix nO'nbsp;men eft. At^ ilia prudentia in fuis rebu $ dome'nbsp;ftica,in pubUcis ciuilis appcllari foIet.Temperanbsp;tia autem in fuas itidem res,�� in communes di-*nbsp;ftributa cft,duobusb modis in rebus commodisnbsp;difcer

PARTITION ES. difcernitur.fiC e a, quae abfunr,non expctendo,Knbsp;ab ijs,qus in poteftatc funt,abfl:incdo. In rebusnbsp;autemincommodiseilitidem duplex.Nam qu{nbsp;uenientibus malis obftat fortitude, qua; quod'iSnbsp;adeft,tokratyS� perfcrt,patictia nominaf.Quxnbsp;autemhzeuno gencre c�ple(flitur,magnitudonbsp;animi dickur,cuius eft liberalitas in ufu pccuni;,nbsp;f�mulijtakitudoanimiincapi�dis incommodis,nbsp;amp; maxime iniuripsSC omne, ^d eft ciusgeneris,nbsp;graue,inicdatum,amp; turbulentum. In communenbsp;a�t qux polita pars cft,iuftitia dicitur,ea^ ^rg*nbsp;deos religio,erga parentes pietas,uulgo a�t bo.*nbsp;nitas,crcditis in rebus fides, in moderationc aninbsp;niaduertendilenitas, amicitiain bcncuolentianbsp;nominatur. Atqi ha; quidc uirtutes cernuntur innbsp;agcndo.Sunt a�t alia; quaff miniftrar, comitesipnbsp;fapienti�,quarum altcra,qua: fint in difputandonbsp;ttera^at^ fiilia,qujbus(p pofitis,quid fcquatur,dxnbsp;ftinguitjK iudicat,qux uirtus omnis in ratione,nbsp;Icientia^difput�difitaeft. altera a�t oratoria,nbsp;nihil cnim eft aliud eloquentia, niff copiofe lo^ nbsp;quens fapientia, qua; ex eodem haufta genere,nbsp;quo ilia,que in difputSdo,uberior e ft,at^ latior,nbsp;amp; ad motus animorum,uulgi^ fenfus accommonbsp;datior.Cuftosaero uirtutumomni� dedecus fugt;'nbsp;C 4 giens

gi'ens laudcmqj maxime confequcns uerecundia cft,atcphifunt quidcm fere' quafi quidam habi--tus animi fic affedli, amp; conftituti, ut fint fingulinbsp;interfe proprio uirtutis genere diftinfti, � quidbus,ut quxip res gefta eft,ita f�t, hone fta neceflenbsp;cftjfummetp laudabilis. Sunt autem alq quidamnbsp;perfeJli animi habitus ad uirtutem, quafi pr�^nbsp;cultijamp;f pr�parati reftis ftudiis,amp; artibus, ut innbsp;fuis rebus, ftudia literaru, ut numerorum, ac fonbsp;norum,ut menrurir,ut fyderum,ut equorum, utnbsp;ucnandi,utarmorum.In communibus, propengt;nbsp;flora ftudia in aliquo generc uirtutis colcndo,nbsp;autdiuinis rebus dcferuicndo,aut parentibus,nbsp;amicis,ho(pitibus,pr�cipue, atqj infigniter diligt;nbsp;gcndis,atqueh�c quidem uirtutum,uitiorumnbsp;autem funt genera contraria. Cernenda autemnbsp;funt diligenter,ne fallant ca nos uitia,quz uirtunbsp;tern uidentur imitari. Nam amp; prudentiatn malinbsp;tia,S;temperantiam immanitas in ueluptati'nbsp;busafpcrncndis,amp; magnitudinem animi fupcr*nbsp;bia inanimisextonendis,S^ defpicientia incongt;nbsp;temncndishonoribus, amp; hbcralitatcm cftiifio,nbsp;amp;fortitudinemaudaciaimitatur,6lt;fpatientiamnbsp;duritia immanis, SC iuftitiam acerbitas, amp; re]igt;nbsp;Sionemfuperftitio,amp; lenitatem nollitia animi,nbsp;giuerc

Sc uerecundiam timiditas, Sd illam difputandi pnidentiam conccrtatio, captation uerborum,nbsp;�dhancoratoriamuiminanis quxdam proflu�nbsp;cntia loquendi, Studijs autem bonis f�milia uigt;nbsp;dentur ea, qu� funt in eodcm genere nimia. Quanbsp;obrem omnis uis laudandi, uituperandiip ex bisnbsp;Tumetur uirtutum, uitiorum^ partibus. Sed innbsp;toto quafi contextu orationis hxe erunt illuftra^nbsp;da maxime,quemadmodum quifque generatus,nbsp;quemadmodum educatus,quemadmodum inftinbsp;tutus, moratustpfuerit.Sdfi quid cui magnum,nbsp;aut incredibile acciderit, maxime^ fi id diuinRnbsp;lus accidifle potuerit uideri, turn quod quif^ fennbsp;icrir,dixerit,geflerit,ad ea ,qu!Epropofita funt,nbsp;airtutum genera accommodabuntur,exinis^nbsp;ijfdem iniieniendi locis cauif� rerum,8d euehtus,nbsp;amp; confequentia requirentur. nequeueromotsnbsp;eorum,quorum uita Iaudabitur,filentio pr�terinbsp;lidebebitjfi modo quid erit animaduertendum,nbsp;aut in ipfo genere mortis, aut in ijs rebus, qua:nbsp;poft mortem erunt confecutat.C;F. Accepi ifta,nbsp;didki^ breuiter,non folum quemadmodum launbsp;darcm alterum,fe^iam quemadmodum enitenbsp;rer,ut poifem ipfe lure laudari. Videamus igigt;nbsp;tur deinceps infententia diccnda,quam uiam,SCnbsp;C f q�x

uiamp;prse- berando finis militas, ad qucm omnia rcfcrun� tut inconfiliodando,rentcnti3lt;^diccnda,utiPnbsp;la prima fint fuafori,aut difTuafori uidenda,quidnbsp;autpoflit fieri,aut non pon�t,Sf quid aut neccfienbsp;fic,aut no neccife. Nam fi quid cftici non potcft�,nbsp;deliberatio tollitur, quamuis utile fit, fi quidnbsp;necefie eft.neccfie autem id eft,fine quofalui. Ipnbsp;beriue efie non poiTimus, id eft rcliquis hone�nbsp;fiatibiisinciuili ratione commodis antepo�nbsp;nendum. Cum autem quacritur, quid fieri pof�nbsp;fit uidendum etiam eft, qu�m facile pofiiit.nbsp;Nam qux perdifticilia funt,perinde habenda f{nbsp;pe funt,ac fifffjci non poffint.Et cum de necefl��nbsp;t�te attendemuSjSi fi aliquid no neceflarium ui�nbsp;lt;lcbitur,uidcndum tarnen erit, qu�m fit magnu.nbsp;Quod etum permagni intereft pro neceflario fienbsp;pe habetur. Itaip cum conftet hoc genus caufia�nbsp;rum ex fuafione,amp; difruafione,fuafori proponi�nbsp;tpr fimplex ratio,fi amp; utile cft,fi( fieri poteft fiat.nbsp;Difiitafori duplex,una,fi non utile eft,nc fiat,al�nbsp;t�ra,fi fieri non poteft,ne fufeipiatur. Sic fuaforinbsp;utrunc^ doecdum eft,difiuaf(^-i alterum infirmanbsp;rcfateii. Quarequoniam in nis uerfatur omnenbsp;(onitlnnn duobus,deutilitateante dicamus,qua�nbsp;in

PARTITIONED in difccrnendis bonis, maliscp uerfatur. Bonor�nbsp;autem partim neccfTana funr, ut uita, pudicitia,nbsp;libertas, ut Iiberi,c�iuges, g�rmani,par�tcs.parnbsp;tim non nccci��ria,quorum alia funt per fe expcnbsp;tcnda,ut ea,quar fita funt in offices, atque uirtiu*nbsp;tibus. Alia quod aliquid e�modi cfFici� t,ut opes,nbsp;amp; copir.Eoru m autem, qu'x propter fc expetunnbsp;tur,partim honeftate ipfa, partim commoditalt;nbsp;te aliqua cxpetuntur.Honeftate,ea,qu5e profiti-*nbsp;feuntur ab tisuirtutibus,de quibus paulo ante eftnbsp;diAum,qux funt laudabilia ipfa per fe, Commonbsp;ditate autem aliqua,que funt in corporis,aut fornbsp;tunac bonis expetenda, quorum alia funtquafinbsp;quodammodo cum Iionrftatc coniun Aa, ut holt;*nbsp;nos,ut gloria. Alia diuerfa,ut uircs,forma,uale-tudo,nobilitas,diuitix,cIienteI�.Eftetiatn quaftnbsp;quxdam materies fubietfla honeftari, qux max2nbsp;me fpeftatur in amicitijs,amiciti{ aut charitate,nbsp;amp; amore cernuntur.Nam cum deor urn, turn pxnbsp;rentum,patrixijj cultus, eorumip hominum,quinbsp;aut fapientia,aut opibus exccllunt ad charitatenbsp;referri folct.Coniuges autem,amp; Iiberi SC {ritresnbsp;amp;alrj,quos ufu$,familiaritas^ coniunxit,quan^nbsp;etiam charitate ipfa, tarnen amerc maxime connbsp;Cinentur.Inhis igitur rebus cum bona lint, fiu*nbsp;die

eile eft inteilc(5tu,qu� fint c�traria.Quod fi fern'' per optima tcnerc pofiemus, haud fane, quoni�nbsp;quidem ea perfpicua funt,confilio multum ege'nbsp;remus. Sed qui�a temporibus, qu� uim habentnbsp;niaximam,pcrfarpe eucnit, ut utilit�s cum honenbsp;ftatcccrtetjcarumi� rcrum contentio plcrumpnbsp;deliberationes efficir,nc aut opportuna propternbsp;dignitatem, aut honefta propter utilitatcm rexnbsp;linquantur,ad hanc difficultatem cxplicandumnbsp;praccepta referamus.Et quoniam non ad ueritanbsp;lem folum,fed etiam ad opinioneseorum,qui aunbsp;diunt, accommodanda eft oratio, hoc primumnbsp;intelligamus hominum duo efle genera,alterumnbsp;indoftum agrefte,quod anteferat femper utinbsp;litatcm honeftati,alterum humanum cxpoligt;gt;nbsp;turnip,q�od rebus omnibus dignitatem antepo�nbsp;nat.Itafp huicgentri laus, honor, gloria, fides,nbsp;iuftitia,omnis^ uirtus,ini autem alteri qu�ftus,nbsp;cmolumcntum, frueftus^ proponitur, atlt;p eti�nbsp;uoluptas,qu� maxime eftinimica uirtuti,bogt;�nbsp;niip naturam fallaciter imitando adult�r�t, quanbsp;immaniffimiis quifip acerrime fequitur, nequenbsp;folum honeftis rebus, fed etiam neceflarjjs ante-�nbsp;ponitjin fuadendo,cum ei generi hominum con^nbsp;�lium desjf�pe fane laudanda eft. Et illud uidennbsp;d�

dum quanto magis homines mala fugiant, qua fequantur bona.Nam ncque honefta tarn expe-� ,nbsp;tunt,qu�m deuitaiit turpia.Quis enim honorednbsp;quisgloriam^quis Jaudcm^ quisullumdceust�nbsp;unquam cxpctat,quam ut ignominiam,infami-*nbsp;am,contumcliam,dedccus fugiat quarum rerunbsp;dolor grauis eft. Eft genus hominumad honegt;-ftaccm natum,malo cuitu, prauisS^ opinionibusnbsp;corruptum. Quare in cohortando, atij fuadcngt;nbsp;dopropofttumquidem nobis crit i]Iud,ut do-'nbsp;ccamus,quare bona �onfequi,mala^ uirarepof-�nbsp;fimus.Sedapudhomines beneinftitutos pluri-�nbsp;mum de laude, �C de honeftatc dicemus, maxi-'nbsp;mtij ca uirtutum genera traiflabimus,qu3c in conbsp;muni hominum utihtate tuenda,augenda^ uernbsp;fantur.Sin apud indodos,imperitosip dicemus,nbsp;frudus, emolumenta juoluptates ,uitation��lt;5nbsp;dolorum proferantur,addantur ctiam contu-*nbsp;meli�,at(5 ignomini�.Ncmo enim eft tam agrcnbsp;ftis,quem non f�ipfa minus honeftas, contumequot;nbsp;lia tarnen amp; dedecus magnoperc moueat.Qua^nbsp;re quodadutilitatem fpcdatex ijs,qu� didanbsp;lunt,rcpcrietur.Quod autcm poflit effici, nec nenbsp;pofl�tjin quo etiam qu3 facile pofl�t, quamcpnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

rem efficiantjcft uidendum.CaufTarum auteg�gt; nera Amt plura.Nam funt alix, qux ipf; confreinbsp;* unt,aliz qu� uim aliqiiam ad conf�dendum affenbsp;Tunt.Ita�^ illjfuperioresconficientes uocentur,nbsp;reliqu� ponantur in co gencrc,ut (�ne hisc�gt;nbsp;f�ci non poffitConAdcs autem caui�a alia eft abnbsp;foluta amp; perfeiHa perfe, alia aliquidadiuuanr,nbsp;amp; cfficiendi focia quxdam-cuius generis uis ua^nbsp;ria cft,amp; f�pe aut maior,aut minor,ut amp;illa,qugnbsp;maximamuimhabet,fola {xpccauiTa dicatur.nbsp;Sunt autem alix cauffcjqux aut proprer princi-*nbsp;pium,aut propter exitum confidentes uocantur.nbsp;Cum autem quxritur quid fit optimu fa�lu, aucnbsp;Utflitas, aut fpes cfticiendi ad afientiendum imgt;gt;nbsp;pellit animos.Et quoniam de utilitate iam dixilt;*nbsp;mus,de cfficiendi ratione dicamus. Quo toto genbsp;nerc quibus cum,S; c�tra quos,quo tempore,autnbsp;quo loco,aut quibus facultatibus,armorum,pe''nbsp;cunix,fodorum,earumue rerum,qux ad quanc�nbsp;rem effidendam pertinent, pofiimus uti, requisnbsp;rendum eft, Nclt;p folum ea funt,qux nobis fuppenbsp;tunt,rcd etiam illa,qux aduerfantur,uidenda.Etnbsp;fi ex contentione procliuiora crunt noftra, nonnbsp;folum effid pofte,qux Aiadcmus ,erit perAiadcnnbsp;d�jfed curandum etiam,ut iUa �icilia,procliuia,nbsp;niefi

l�cunda uidcantur.DiiTuadenttbus aut� alitut�* litas labc�xflanda eft,aut eifkiendi difFicuItateSnbsp;�ffcrendse,ncque alijscx prscceptis/ed nfdcm exnbsp;fuaf�onis lotis. Vtcrcp uero ad augcdum habeacnbsp;cxemploruin,aut retenu m,quo notiora fint,auCnbsp;Uetcrum,quo plus autoritaris habeanXjCapiatn.nbsp;Maxime^ f�t in hot gcnerc m�dita tus, ut poificnbsp;uel utili3,ac necef�aria fxpe honeftis,uel h�c il-�nbsp;lisantcferrc. Ad tonimoucndos autem animosnbsp;maxime profitient, f�intitandi crunt huiufm�*nbsp;di fentcntiac, qu� ad cxplendas tupiditates, aucnbsp;ad odium fatiandum,aut adultiftendasiniuriasnbsp;pertinebunt. Sin autem reprimendi, de intertonbsp;ftatu foriunx,dubi|s�i; eu�tis rcrum futurarum,nbsp;amp; retinendis fuis fortunis,fi erunt fetundx, finnbsp;autem aduerf�,deperitulot�moneiidi. Atqjhinbsp;quiderofunt perorationisloti. Printipiaa�tirtnbsp;fententijs ditendis breuia efle debebunt. N� e ninbsp;fupplex ,ut ad iudit� uenit orator, fed horta tor,nbsp;at(� autor. Quare proponere, qua mente ditat,nbsp;quid uelir,quibus de rebus di�ur* f�t, debet,hofnbsp;tari^ ad {e breuiter ditentem audiendum. Tottnbsp;autem oratio fimplex amp; grauis, fententqs degt;*nbsp;betornatior enc,qu2 uerbis.C. F. Cognouiiaittnbsp;hudationis fuafionis lotos,nunc quac iudTr�f�t�o�nbsp;cqsac .

cqsacc�modatafiint cxpedo,id(^ nobisgenus ludiciale unuin puto.C.P.Rede intclligis,atquenbsp;gmus 8c eiusquidcmgencrisf�niscft �quitas,qu� nonnbsp;przcrpta- f�mpliciter fpeiftatur,fed ex comparatione nongt;'nbsp;nunquam,ut cum de ueriHimo accufatore difpugt;nbsp;tatur,aut cum li�reditatis �ne lege,aut �ne leftanbsp;mento petitur poflelfio, in quibus caufTis, quidnbsp;acquius,zqui(rimumue �t,quxritur,quas ad caufnbsp;fas facultas petitur argumentationum ex ijSjdenbsp;quibus mox dicetur,xquitatis locis. Atque etiamnbsp;ante indicium de conftituendo ipfo iudicio l�ktnbsp;cfTc contentio, cum aut f�t ne aftio illi, quj agir,nbsp;aut ia'mne f�t,aut num iam efle defierit, aut illa-ne Iege,hisne uerbis fit adio quxritur, quac et�nbsp;f� antequam res in iudicium uenit, aut concerta^nbsp;taautdijudicata,autconfeda non funt,tarnennbsp;in ipfis iudietjs permagnum fiepe habet pondus,nbsp;cum ita dicitur.pluspetifti,fer� petifii. non fuitnbsp;tua petitio.non � me.non hac lege, non his uer-*nbsp;bis.nonhoc iudicio,quarum caufiarum genusnbsp;eft pofitum in iure ciuili, quod eft in priuatar�,nbsp;ac publicarum rer� lege, aut more pofit�, cuiusnbsp;feictia negleda ab oratoribus pleris^, nobis adnbsp;dicendum necefiaria uidetur. Qaare deconftitunbsp;cndisadionibus, accipiendis, fubeundis^iudinbsp;�iS

crjSjde cj�opicnda iniquita te a(flionis,de compa randa xquitate quod ca fcr� gener is eius funt,nbsp;ut quanquaminipfum iudicium�cpedilaban^nbsp;tur,tarnen ante judicium tra^anda uidcantur,nbsp;paululiim ea feparo � iudicijs, tcporc magis agcnbsp;di,qu� dijT�militudinegeneris.Nam omnia, quxnbsp;de iure ciuili,aut de aequo amp; bono difceptantur,nbsp;cadunt in earn formam,in qua qiiale quid f�t amnbsp;bigitur,dc qua diduri fumus,qu� in �quitate,�Cnbsp;iure maxime coni�ilit.In omnibus igitur caufTusnbsp;tres funtgradus,exquibus units aliquis capien�nbsp;dus eft,fi plures non queas ad ref�ftendum.Namnbsp;aut itaconfiftcndumeft,ut quod obqdturfa-ftumneges. aut illud quod fa�lumfateare,ncgt;nbsp;geseam uim habere, atque id efle, quod aducrgt;nbsp;�rius criminetur. Aut fi netj de fa^o, ne� de fxnbsp;�liappcllati�e ambigipoteft,idquod arguerc,nbsp;neges taie efle,quale ille di�at,amp;: reftum eflc,qtfnbsp;feceris,concedendumue defcndas.Ita primus il--le ftatus,amp; quaf� conflift io c� aduerfario,conic-*nbsp;Aura quadam,Sccundus a�t dcfinitione,aut de�nbsp;rcriprione,ar^ informatise uerbj, Tertiusxqufnbsp;6C ueri,fi{ reAi amp; humani ad ignofcendu difputsnbsp;ttone traA�dus eft. Et qth fempcr is, qui dcfcn-*nbsp;non folum refiftat oportet aliquo ftatu, autnbsp;D infkj

O R A T O R I AE inf�c�ando, aut de finit ndo, aut xquitate oppa-*nbsp;nenda, fed etiam rationem fubijciat recufatiogt;nbsp;nis fux. Prunus ille ftatus rationem habet in**nbsp;quit criminis, ipiam negationem, inf�ciatio**nbsp;nemi^ fa Ai. Secundus, quod n� fit in re,quod abnbsp;aduerfario ponitur in uerbo.Tertius, quod idrenbsp;Ac faAum eflc defender,quod fine ulla numinijnbsp;controuerfia faAum fateatur. Deinde unicuiq;nbsp;rationi opponend� eft ab accufatore, id quod finbsp;no eflet in accufatione,caufi*a omnino efle n� pofnbsp;fet.lta�^ ea,qux fie rcferuntur,continctia caufianbsp;rum uocentur,quanquam non ea m3gi.�,qux c5gt;nbsp;tra ration� defenfionisafftr�tur,qu� ipfj defen**nbsp;fionis rationes continent caufTas.Scd diilingu�^nbsp;di gratia ration�appcUamuse�,qux affertur jnbsp;rco ad reeufandum dcpcllendicriminiscaufia,nbsp;quxnifi cfict,quid defenderethon habcret.Firgt;*nbsp;mamentum aut�, quod contra ad labefaAandSnbsp;ration� rtfertur,fine quo aceufatio ftare n� pot.nbsp;Ex rationis a�t,8� ex firmam�ti confliAionc,S�nbsp;quafi concurfu qu�ftio exoritur quxdam, qui dinbsp;fceptationc uoco,in qua quid deueniat in iudici**nbsp;um,8C de quo difceptetur,quxrifolet.Nam pri'nbsp;ma aduerfiirior� contentio diffufam habet que**nbsp;ftionc,ut in conieftura.ccepcritnc pccuniaa

c�us. In dcf�ntr�one,minueritne maieftatc Norgt; banus.In x^tate.iurcne occiderit Opimius GrACnbsp;cli�.Hacc, qu� pi im� contcntionc habcnt ex ar*nbsp;guendo,amp; re�ftcndo lata,ut dixi,amp; c�fufa funr.nbsp;Ration�,amp; firmamentor� contentio adducit innbsp;angufti dilceptationem. ea in coniedura nullanbsp;eft. Nemo ein eius,qd negat fatflum, rationc autnbsp;p�t,au[ debet,aut folet reddere.lta^ in hiscauf*nbsp;fis cade amp; prima qu{ftio,�lt; difteptatio eft extrlt;nbsp;ma. In illis afitjubi ita dicitur,non minuit maic*nbsp;ftatc, qd cgit de Cepioc turbulctius. Populi einnbsp;R.dolor luft� uim ilia excitauit n�tribuni adio.nbsp;Maieftas a�t,qin eft magnitudo quidam populinbsp;R.incius poteftate,ac iurc rctincndo,audacft:nbsp;potius,q diminuta.amp; ubi ita refertur. Maieftasnbsp;eft in impii,3t� inomipo.R-dignitatc, qua mi*nbsp;nuit is, qui per uim multitudinis r� ad feditioncnbsp;uocauitjcxiftitilla difceptatio.minueritnemaienbsp;ftatrm,qui uol�tate populi Ro.rcmgratamnbsp;xquam per uim egerit.ln his autem cauflis, ubinbsp;�liquid rede fadum,aut concedendum, efle fa*nbsp;dum defendatur,c� eft fadi fubieda ratio,neutnbsp;ab Opimio,iure feci falutis omni�, SC conf�ru�*nbsp;dxReipubkcaufta, relatum^ cftabDecio.Nenbsp;keleratiftiimum quidem ciuem line iudicioiu*

re ullo necarc potuifti,oritur ilia difceptatio,po tueritne rctfle falutis Keipub. cauffa ciuetn euernbsp;Ibrem ciuitatisindemnatum necareJta difeeptanbsp;tiones car,quae in his controuerfijs oriuntur,quxnbsp;fiint certis perfonis amp;. temporibus notatx, fiantnbsp;rurfus infinit{ detradlis^ t�poribus 8( perfonis,nbsp;rurfum ad c�fultationis formam, rarionrmlp renbsp;uocantur. Sed in grauiifimis firmamentis amp; ilianbsp;ponenda funt,fi qua ex fcripto Icgis, aut reftam�nbsp;ti,aut uerborum ipHus iudicii,aut a licuius ftipugt;nbsp;Iationis,aut cautionis opponutur defenfioni co�-traria. Ac nc hocquidc genus ineas cauifas incurnbsp;rit,quz coniedura continentur. Quod enim fagt;nbsp;dum negiitur,id argui non poteft fcripto. ne innbsp;definitionem quidem uenit,genere fcripti iplius.nbsp;Nam ctu fi uerb� aliquod de fcripto definirnd�nbsp;eft,qua uim habeat, ut c� ex teftamentis quid (itnbsp;pcnus,aut cS ex lege prxdt) quacritur, quar funtnbsp;ruta cxfa,n� fcripti genus, fed uerbi interpr�ta^*nbsp;tio controucriiam parit.Cum autem plura (igninbsp;ficantur fcripto propter uerbi,aut uerborum amnbsp;biguitatcm,ut liceat ei,qui contra dicat eo trahenbsp;re fignificationem fcripti, quo exp�di�t, aut ue*nbsp;h't.aut etiam (i ambigue feript� non f�t, uel � uernbsp;bis uoluntatem, SC fententiam feriptoris abdu^'nbsp;cere

PARTITIONES. c�re,uelaliofecadcmde re contrarie fcripto denbsp;fendere. tumdifceptatioex fcripti contenr�onenbsp;exiftit,ut in ambiguis difceptctur,quid maximenbsp;fignificetur. in fcripti, fententizip contentione,nbsp;utrumpotiusfequatur iudex, incontrarijsfcrpnbsp;ptis,utrum magisfitcomprobandum. Difcept�nbsp;tio autem,cum eft confiituta, propofita efie dcxnbsp;bet oratori,quo omnes argumentationes repexnbsp;titsc ex inuenicdi locis conqciantur. quod quan^nbsp;fatiscftei,qui uidet,quid in q� loco lateat,qui(5nbsp;illos locos tanq thefaurosaliquos argumcntorunbsp;notatoshabet,tarnen ea.qu� funt certarum caufnbsp;far� propria,tangemus. In coniedu Cum genut hoe �udkianbsp;ra igitur c� eft in inficiando reus,acx n\�au7akm,*defi^h�nbsp;cufatori bate duo prima funt,ied ac- uam.sc iuriclicial�,oininbsp;cur,.o,Epr.o��,aaor,,amp;p..�o.fi^^�VdS�Snbsp;reappcllo,pofiuntemetiam fincac propriosexplicat.nbsp;eufatorein caufiiishxc eadem controuerfiarumnbsp;genera uerfari.fed hxc duo funt ei prima caufia,nbsp;amp; euentus. Cauflam appcllo rationem efficienj-di,euentum id,quod eft effedum, at^ ipfa quidcnbsp;partitio caufiarum paulo ante in fuafionislocisnbsp;difiributa cft.Quscenim in confiliocapi�ndo fitnbsp;turi temporis prxcipiebantur, quamobrem autnbsp;utilitatcm uidetur habitura^aut rfficiendi facitp

O R A T O R I AE tatetn,eadem,qui de fafto argumentabitur/obnbsp;ligere debebir. Quamobre 8(. utilia illi,quem arnbsp;guct,fuinc,amp; ab eo effici potuiiTc dem�ftret- Vtinbsp;litatisconiedlura mouctur^fiilludquod argubnbsp;tur,aut fpc bonoruni,aut malorum metu, fcciiTcnbsp;didtur,quod f�t acrius,quoiila in utroc� generenbsp;maiora ponuntur.Spctflancur ctiam adcauf�amnbsp;faifdimotus animorum/iira rcccns,fi odium uenbsp;ulcifcendi ftudium,fi iniuri� dolor, fi hononbsp;ris,f� glorix,f� imperii,f� pecuniz cupiditas, f� penbsp;riculi timor,f� zs alienum,f� anguftix rei familianbsp;riSjf� audax,f�leuis,f� crudelis,fi impotens ,fi in*-cautus,fi infipicns,fi amans,f� commota mente,finbsp;uino1entus,f� cum fpe eificiendi,(i cS opinione cznbsp;landi,aut f� patefa�tum effet dcpcilcdi criminir,nbsp;uel perrumpendipericuli,uel in longinquum.t�nbsp;pus diffcrendi,aut f� iudietj poenaleuior, qua fa�nbsp;�liprzmium,autf�facinoris uoluptas miiorqnbsp;damnationisdolor. His fer� rebus fadli fufpicionbsp;conf�rmatur,cum 8C uoluntatis in reo caufTz rc^nbsp;periuntur,amp; facultas. In uoluntate autem utilbnbsp;tas ex adeptione alicuius commodi, uitarioneipnbsp;alicuius incommodi qu;ritur,ut aut fpes,aut menbsp;tus impulific uideatur,aut alius repentinus ani�nbsp;tni Qiotus,qui etii citius in fraudem, 5 ratio uti�nbsp;lita

PARTITION ES. litatis,impellit,quamobr� lint hare dida de eaufnbsp;li$.C.F.Tcneo,amp; quarro,qui lint illi euctu(,quosnbsp;ex caulfis effici dixifti.C. P.Confequentia quar--dam figna prartcriti,8f qiiali imprclTa fafti ueftinbsp;gia,quar quidem uel maxime fuCpicion� mouent,nbsp;amp; quali tarita funt criminum teftimonia. Atquenbsp;hare quidem grauiora,quod cauiTareommuniternbsp;uidetur inlimulare, Si arguere omes po(re,quo^nbsp;rum non interfuent aliquid.Hxc proprie aitin.�nbsp;gunt cos ipfos,qui arguuntur,ut telum,ut uefti^nbsp;gium,ut cruor,ut deprehenfum aliquid,quod abnbsp;latum,ereptumuc uideatur,ut refponfum ineonnbsp;ftanter,ut hxfitatum, ut titubatum, ut cum alt-quo uifu$,cx quo fufpieio oriatur,ut eo ipfo in lonbsp;co uifus,in quo facinus, ut pallor, ut tremor ,utnbsp;fcriptum,aut obfignatum, aut depofitum quip*nbsp;piam. Hxc enim,amp; talia funt,qux aut in re ipfa,nbsp;aut etiam antequam faftum eft, aut po�ea, fugt;nbsp;fpiciofum crimen cifieiant. Qux finon erunt,nbsp;tarnen caulfis ipfis,amp; efficicndifacultatibus ni*nbsp;ti oportebit, adiumfia ilia difputatione com*nbsp;muni,non fuilTc ilium tarn amentem, ut indicianbsp;fafti auteffugere , autoccultarenonpofletjUtnbsp;ttaapertuSclTctjUtlocum critnini relinqucrer.nbsp;Communis iUc contra locus, audaciam temeri*

tatf,non prudcti� cfTc coniundam.Sequitur aux tem ilk locus ad augendum noneife expeefhan-*nbsp;lt;lum,dumamp;teatur,argumcntis peccata conuici.nbsp;Sc hie etiam exempla ponentur. At^ h�c guidenbsp;deargumcntis.Sin autem crit etiam teftium htquot;nbsp;cultas.primum,genus erit ipfum laudandum, dinbsp;cendum(p,ne argumentis teneretur reus, ipfumnbsp;fua cautione fcciffe. telles effugere non poruiUc.nbsp;Deinde i�nguli laudentur.Qu� autem effent launbsp;dabilia didlum eli.Deinde etiam argumento �rnbsp;mo,quia tn faepc falfum eftjpofle relt;5te non crexnbsp;di uiro bono, 8C �rmo, �ne uicio iudicis non pofnbsp;fe non credi. At(j etiam,fl obfcuri telles cr�t, autnbsp;tenues,dicendum erit,nonefk ex Fortuna fldemnbsp;ponderand�,autcose�ecuiuf^ locupletillimosnbsp;tellcs,quiid,de quo agaf, facillime feire polfint.nbsp;Sin quxftiones habitat, aut pollulatio,ut habeannbsp;tur,cauiram adiuuabunt,con(irmand� genus prinbsp;tnumquxftionum erit,dicendum de ui dolorisnbsp;de opinione maiorii,qui earn rem totam ni�� pronbsp;bafrent,certe repudialknt.De inllituris Atheni�nbsp;f�um,Rhodiorum dcxflifhmorum homin�,apudnbsp;quos etiam((� quod acerbif�mum ell) liberi, cixnbsp;ucslptorquentur De nollrorum etiam prudenxnbsp;tifRmorum hominum inllitutis,qui, cum de lcr^

, nis in dominos quzri uoIuifTcnt,de inceftutam�, amp; conturatione,quz fafta me confule cft^quxr�nbsp;dumputauerunt.Irrid�da etiam difpurario cft,nbsp;qua folent uti ad infirmandas quzftiones, 8C menbsp;ditata,puerilis^ dicenda,tum facienda fidrs,dionbsp;ligenter (�nc cupiditate quxf�tum,didfa^nbsp;quxftionis argumentis,amp; conieftura ponderannbsp;da. Atque hxc accufationis fer� m�bra funt.Dc^nbsp;fenf�onis autcm primum inf�rmatio caulTarum,nbsp;aut non fui(�c,aut non tantas,aut n� fibi folLautnbsp;commodius potuiflc idem confequi, aut non nis fenfori acnbsp;elTc moribus,n5ca uita,aut nullos animi motus, t�modatinbsp;aut non tam impotenteisfuiflc. Facultatum a�tnbsp;infirmati�c utetur,fi aut uires,aut animum, autnbsp;copias,aut opes abfuifle demonftrabit, aut alie�nbsp;num tempus,aut locum non idoneum, aut mul�nbsp;tos arbitros,quorum crederet nemini, aut n� (cnbsp;tam incptum,ut id fufcipcrct,quod occultare nSnbsp;pofTetjUcc^ tam ament� ut p�nas, ac iudiciac��nbsp;temnerct.Confcquentia autc diluet exponendo,nbsp;non eiTe illa certa indicia faAi, quz etiam nullonbsp;admilTo confequi poflent.confiftet^ in (�nguHs,nbsp;8� ea aut eor�,quz ipfe fa�la effc dieet, proprianbsp;cfTe defender potius quS criminis.aut Hbi cum aenbsp;eufatore communia effent, pro periculo potius,

^contra filutc uakre debcre.Tcftiumq),amp;f qu{* ftionum genus uniuerfum,amp; quod potent in finnbsp;gulis,ex reprehenfionis Ioci$,de quibus ante digt;nbsp;d:unicft,refeIIet.Har�caufi*ar� principia fiifpMnbsp;ciofa ad acerbitatc ab accufatore pon�tur. Denfinbsp;tiabiturip infidiaru comune periculu, cxcitabunnbsp;turipani(ni,ut attendant.A rcoa�t querela connbsp;flati criminiSjCoIIcAarum'tp rufpicionu,amp; accufanbsp;toris infidix, 8C item commune periculu prof�r�nbsp;tur,animii:^ ad mfiericord(�allicicntur,d^ modinbsp;bcncuolccia iudicum colligetur.Narratio a�cnbsp;accufatoris eric quafi mebratim gefti ncgotijfunbsp;Qgt;iciofaexplicatio , fparfis omnibus argum�tis,nbsp;Qbfcuratisdefenfionibus.DefcnforiSjautprxtC''nbsp;xitis,au.t obfeuratis fufpicionum arguments, renbsp;rum ipfarum euentus crunt, cafusq; narrandi.

In confirmandis aut� noftris argumentationi� buSjinfirmandistp cont^arqs fxpc crunt accufaxnbsp;tori motus animor� incitandi,rco mitig�di.at9nbsp;hxc quidc utri^ maxime in perorati�c facicda^nbsp;alteri frcquentationc argumcntoru,amp; coaceruanbsp;tionr uniuerfa, alteri fi plan� caufiam redarguenbsp;docxplicarit,enumerati�e,utquici:p diluerit,S�nbsp;tniferati�e ad extrem�.C.F.Scirc mihi i� uideornbsp;quemadmodu conie�ura tra^anda fit, nunc denbsp;d�fi

PARTITIONED definitione audiamus.C.P. Communia danturnbsp;iniftogcnercaccufaton,aefcnfGri(p pr�cepta. tiui accu*nbsp;Vtcrcmdefinicndojdcfcribendoljuerixj magis fatori dead fcnfum iudicis,opinion�^ penetrarit, amp;. utcrnbsp;ad commune uerbi uim,S� ad earn prxeeptione,nbsp;qua inchoacam habebunt in animis ii,qui audict,nbsp;magis amp; propius acceflerit,is uincat necefle eft�nbsp;Non em argumetando hoc genus traftatur, fednbsp;tang explicando,excuticndolt;p uerbo,ut fi in rconbsp;pecunia abfoluto/urfusg; reuocato,pr�uacica*nbsp;tionem accufator efle definiat omnc,iudicijcor*nbsp;rupt(lam,ab rco,defenfor a�t non omnem, fednbsp;tantummodo accufatoris corruptclam abreo.nbsp;Sit ergo hzc contentio prima uerborum, in quanbsp;etiam ft propius acc�da t ad confuetudinem,m�*nbsp;tem�� fermonis defenibris definitio,tamen accunbsp;fatorfententia legis nititur. Negatenim probanbsp;ri oporterc,ces qui leges fcripferunt, ratum ha*nbsp;here iudicium,fitotum corruptum fit,fi unusnbsp;accufator corruptus ftt, refeindcre, nititur �qui*nbsp;t�te,ut ilia quad fcribenda lex ftc ciTet, qua;�quenbsp;tarnen complcdleretur in iudicqs corruptisnbsp;ca uerbo uno prxuaricationis comprehendif*nbsp;ft dicitur.Dcfcnfor autem teftatur confuctudi*nbsp;nemferntonisjuerbi^uimex cotrario leperictnbsp;quafi

quafi ex uero accufatore, cui contrarium eft ncv men przuaricationis,ex confequetibus, quod eanbsp;litera de accufatore folcat dari iudici ex nomi^nbsp;ne ipfo,quod fignificat cum, qui in c�trarijs caufnbsp;fis,quafi uarie efte pofitus uideatur, Sed huic tnnbsp;ipfi confugiendum eft ad �quitatls locos, ad rcgt;nbsp;rum iudicatarum autorit�rem ad finem aliquenbsp;periculi,commune^ fit hoc pr�ceptum, ut cumnbsp;uterc� dcfinicrit,qii�amaxime potuerit ad c�mu^nbsp;nem fenrum,uimq� uerbi,tum fimilibusexcplisfjnbsp;corum,qui ita locuti funt,fuam definitionflm,fennbsp;tentiamcp confirmet,at^ accufaton in hoc genenbsp;rtcauflarumlocus ille c�munis. minimis eftc conbsp;cedcndum,ut is,qui de re confitcatur,uerbi fe in^nbsp;terpretatione defendat. Defenfor autem de ea,nbsp;quam propofui, xquitate nitatur, lt;8f ea cum fc'nbsp;cum faciat,non re,fed deprauationc uerbi fe ur�*nbsp;geri queratur.Quo in genere perccnfcrc pote*nbsp;tit pleros'qt inucniendi locos. Nam 8C fimilibuSnbsp;tititur,fi; contrarijs, confequentibus quanqu�nbsp;uterc^,tam� reus,nin plane erit abfurda caufta,nbsp;frcqucntius.Amplificandi autem caufta qu�autnbsp;cum digredientur � cauifa, dici folent, aut cumnbsp;perorabuhr,h�c uel ad odium,uel ad mifericor^*nbsp;diamgt;uel ad omnino aninios iudicum mouedosnbsp;ex

ex ijs,qux funt antrpo(�ta,fumcntur,(� modo regt;gt; rum maghitudo hominumue aut inuidia, aut dinbsp;gnitas,poftuIabit.CF. Habcoifta.nuncea,qu� I-oc� ft�;*nbsp;C� quale f�t quippi� difeeptatur, quxn ex utratpnbsp;parte deceat,uelim audire.C-P.Confireantur in ccptautrlnbsp;ifto genere, qui arguuntur fed id fecifl� ipfum,nbsp;in quo reprehenduntur. Sed quoniam iurc fc fe*nbsp;cifTe dicunt,iuris eft omnis ratio nobis explican*nbsp;da,quod diuiditur in duas partes primas,natur�nbsp;leg� m A urriw^'^ generis uis, in diuinum 8Cnbsp;humanum iuseftdiftributa. Quorum xquitatisnbsp;eft unum,altcrum religionis. Aequitatis autemnbsp;uis eft duplex,cuius altera direfti,amp;; ueri, �C iu-*nbsp;fti,5i,ut dicitur,xqui, amp; boni ratioe defenditur.

tinet,quod in beneficio gratia,in iniuria ultio no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� ' -

minatur.Atqjh�ccommuniafuntnatur�,atc� , legis,fed propria kgis amp; ea qua fcripta funt, SC �nbsp;ea qua fine literis,aut gentium iurcj aut maiorSnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n.?).,

more retinentur.Scriptorum autempriuatutrt aliud eft,publicum a liud.Publicum, lex, fenatiis jnbsp;cons.fa:dus.Priuatum,tabula,paftum, conuen- lU; lonbsp;tum,ftipulatio. Qua autem fcripta non funt, eanbsp;9ut confuctudine,aut conuentis homin�,Sf qua�nbsp;fi confenfu obtinentur. Attp ctiam hoc inprimis,

litnoftros mores, leges^ tueamur quodamma* doTiaturali iure prxfcriptum eft.amp; quoni� bre-*nbsp;7 uiterapertifontesfuntquaf�quidam �quitatis�nbsp;meditata nobis ad hoc cauffarum genus elfe de-bebunt ea,qux dicenda erunt in orationibus, denbsp;natura,de legibus,de more maiorum, de propulnbsp;fonda iniuria,de ulcilcenda,dc omni parte iuris.nbsp;Si imprudcntcr aut neceifitate, aut cafu quippianbsp;focerit,quod non concederetur ijs, qui fua fpon�nbsp;Ce,amp; uo�untatc feciirent,ad eius fadi deprecationbsp;nem ignofcendi petenda uenia eil, qux ihmeturnbsp;ex plcrifi� locis xquitatis-Expofituni cil, ut pogt;nbsp;tui breuiiTimc, de omni controuerf�arum gene�nbsp;re,ni(� prxtcrea tu quid requiris. C.F.IIIud equinbsp;Coflifsepe int�rim acd dcm,quod iam unum reftarc uidco,nbsp;in fcripr�s�*^qux k$ 9^1� �V�quot;� dif�P�tio ucrfatur innbsp;nuUum fore trium fta- icriptts.C.P .Rede intelligis, eo emnbsp;tuum fuperiora cadih expofito,munuspromiffi omneconnbsp;ncmpcconiefturx d�fi ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . . . �

aiitionis Si qualitatif, Ktero.Suntigttur ambiguiduobuS ftd fuos ftatus Icgiti' aduerfarijsprxceptac�munia. Vtefnbsp;Cw.hu fub�XdeWs quetnim banc fignificationem, quinbsp;fcreuiterdifierir.hucad uteturipfe dignam fcriptoris pru�nbsp;kibcfabium feptimo. dentiaefl�defender.Vter�id,quodnbsp;aduerfarius ex ambigue fcripto intclligenduninbsp;dicct,aut obfcuruin,aut.abrurduin, aut inuti

te,aut iniquum,au t turpe effe defender, aut et!S diferepare cum eseteris feriptis, ucl aliorum ,uclnbsp;maxime fi potent,eiufd�,quam{p defender ipfenbsp;earn rem,8d fententiam queuis prudcntem,amp; iunbsp;ftum hominc f� integrum darctur,fcripturum fitnbsp;ilfejfed planius eamip fententiam quam fignifi--cari pofTe dieet, nihil habere aut captionis, autnbsp;uiti}.Contrariam autem fi probarit,fore ut mulnbsp;ta uitia,ftulta, iniqua, contraria confequantur.nbsp;Cum a�t aliud feriptor fenfifle uidetur, amp; aliudnbsp;rcripfiffe,qui feripto nitetur,f um re expofita re*nbsp;citatione uti oportebit,deinde inftare aduerf�-*nbsp;rio,itcrare,renou3re,interrogate,num aut fai'�nbsp;ptumncget,aut contra fadlum inficietur. Poftnbsp;iudicem ad uim feripti uocet,hac confirma tionenbsp;ufus,amplifie� rem lege laudanda,audaciam^nbsp;confutet eius,qui cum palam contra feccrit,id^nbsp;fateatur,adfit tarnen,faftum�p defendat. Dein-�nbsp;de confirmer defenfionem,cum aduerfarius aliud uoluiiTcjaliud fenfifie feriptorem, aliud feri�*nbsp;pfificdicat,non efie ferendumaquoquam po*nbsp;tius latoris f�nfum,qu�m � lege explicari.cur itatnbsp;fcripferit.fi ita non fenfcritlt; Cur cumca, qui�nbsp;plan� feripta fint,neglcxerit,qu{ nunqui feripr�nbsp;fint proferatlt;Cur prud�tifQmos in feribendo uinbsp;ros

ros fummx ftukiti� purer eflc datnn�dos^Quid impcdierit fcriptoretn, quo minus cxciperet iPnbsp;lud,quod aducrfarius tanquam fiexccptum eC'nbsp;fct^ta dicit fe fecurum^ Vtetur exemplis i)s, quPnbsp;bus idem feripror,aut fi id no poterir,quibus alqnbsp;quod excipiendum putarint,exceperint. Quxr�nbsp;daetiam ratio eft,f� qua poterit inueniri, quarenbsp;non f�t exccptum,aut iniqua lex, aut inutilis fa*nbsp;tura dicetur,aut alia cauf�a obtemperandi, alianbsp;abrogandiydif��ntire ^duerfarij uoccm ,at^nbsp;gis.Deinde amplif�candi caufla,de conferuandisnbsp;legibus,dc periculo rerum publicarum,at^ prPnbsp;uatanim,cum alqs locis,tum in perorando ma*nbsp;xime,grauiter erit,uebcmenter(^ dicendum.IIIenbsp;autem qui fe fententia legis,uoluntate^ defen*nbsp;det, in conf�lio, atc^ in mente feriptoris, non innbsp;uerbis,acliterisuim legis pof�tam ef�c defen*nbsp;det,quod^ nihil exceperit in lege laudabit,ne dinbsp;urrticula peccatis darctur,at^ ut ex faAo cuiuPnbsp;que iudex legis mentem interpretaretur. Dein*nbsp;de erit utendum exemplis,in quibus omnis xquinbsp;tasperturbetur,f�uerbis]egumac non lenten*nbsp;tijs parcatur. Deinde genus eiufmodi callidita*nbsp;tis,amp;;calumniz retrahatur in odium iudicis,��nbsp;quadain inuidiofa querela.Sf fi inddet �npud�*

tir caufra,qu� non ad delidum/ed ad cafuni,ne cciTitateniuc pertincatquodgenus pauloantenbsp;attigimus, crit ijfdem xquitatis fcntentijs con-�nbsp;tra acerbitatem uerbor� deprfcandum.finfcri.�nbsp;pta inter fe difTentient, tanta feriesartis eft, �Cnbsp;fic inter fe funt pleraq; connexa,amp; apta, ut quznbsp;pauloantc prarcepta dedimusanibigui,qux(pnbsp;proxiine fententi�, amp; feripti, eadem ad hoc gcnbsp;nus cauflas tertium transferantur. Namqui-�nbsp;buslocisin ambiguo dcfendimus earn f�gnifica�nbsp;tioncin,quz nos adiuuat, eifdem in contrarias lenbsp;gibus noftra lex defendeda eft. Deinde eft efficicnbsp;dum ut altcrius feripti fentcntiam,alteriusult;r-ba defendamus.Ita qu� modo de fcripto,fentcnnbsp;tialt;p praccepta funt,eadem hue omnia transfera

' mus.E X P O SIT AE funt tibi omnes oratorip Spilogut. partitiones,quae quidem � media ilia noftra acanbsp;demia florueruut,ne^ (�ne ea aut inueniri,autnbsp;intclligi,auttradari poftunt. Nam Sfpartirinbsp;ipfum,dC definire,Sf ambiguipartitionesdiuide

tion� ipfam c�cluderr,6f uidere q fumenda in ar gum�tando fint, quid^ ex ijs, qu� fumpu funr,nbsp;efficiatur,^ uera � fali�s, uerif�milia ab incredpnbsp;bilibus dijudicarc, amp; diftinguere, fi� aut malenbsp;E fumpta

o R A T o R I AE. fumpta,aut male conclufa reprchendere, 8Cnbsp;dem uel angufte diflcrere, ut dialeftici, qui apquot;nbsp;pellantur, uel ut oratorem decet, hte exprime�*nbsp;rejdliusexereitation/s, amp; fubtiljcer difputandi,nbsp;amp; copiofe dicendi artis eft. De bonis uero rebus,nbsp;amp; mails,xquis,iniquis,utibbus,inutilibus,hone�-ftis,turpibus,quam poteft habere orator,rinr il�*nbsp;lis maximarum rerum artibus facultatem autnbsp;copi�'�Quare hacc tibi lint mi Cicero,qu� expo-'nbsp;fui,qua(i indiciafontium illorum,ad quos ft no�*nbsp;bis eifdem ducibus,aliisueperueneris,tum2Cnbsp;hjec ipfa melius, amp; multa maiora alia co-*nbsp;gnofees C F. Ego uero,ac magnonbsp;quidem Audio mi pater, mul-tis^ ex tuis prsclariH�''nbsp;mis munerib*nul

ARGVMENTVM OR�TIONIS PRO DEIOTARO.

Ex Df iotarus Galatix Tctrarclia, exor� to bcllo ciuili inter Cxi�rem amp; Pompcu,nbsp;fenex iam Pompeianas partes fequutns:

quo uitfio in campis Pliarfalicis in regnura fe re cepit fauncpofitisip ftatim arinis Cxfarein, belnbsp;lum in Aegypto cum Alexandrinis alijsip uici�nbsp;nis gentibus gerentem pecunia militibus^ rec5nbsp;ciliandi eius cauiTa adiuuit. HincCxfardeui^flisnbsp;hoftibus rebusip compof�tisc�uidlor Romainnbsp;per Galatiam redirct,occurrenti Deiotaro fup�nbsp;plicum babitu,crimenlt;;^ erroris deprecanti ae�nbsp;pta regni parte ignofeit. Qfarc ita reconciliato,nbsp;non multo peft � fuo ex forore nepote Caftore,nbsp;fuo(^ feruo ab eo corrupto Phidippo medico innbsp;multo maius diferimen conijeitur. Rom� apudnbsp;Cxfarem crimin�tur Deiotarum, poftquam adnbsp;ilium in Luce� regiam eius diuertiflet de ipiiusnbsp;uita cogitaiTe. CollocaiTe ibi in inf�dqs milites,nbsp;qui Cxiarem e� ex compof�to ad infpicienda re�nbsp;giadonadeduAum inuaderent. Aliaip leuioranbsp;E�la in eum crimina;qux ordine hic confutanf*nbsp;Quare Cicero grandem iam natu regem, ut e�,nbsp;qui nihil tale in animum unquaiq induxi��t dexnbsp;Rndendum hic fufeepir.

DEGENERE ET STATV ORATlONI^a Vmigitur in defendendo capitis reo occunbsp;patus (it Cicero,genus orationis iudicial�nbsp;ciTe certum eft.'ftatum autem,quia fa�umnbsp;K � negatur

negatur coniefluralem-Siquidem accufatore in� fidias fadlas cHe criminantc, rco contra negan�nbsp;tr,conielt;fiura nafcitur,an fad� f�nt iniidix.

P� orationis partie, et dispositione. C~ Vm in omnibus cauffisgrauioribus �(.

Exordium quofterniturad cauflam uia.

emcicdifauoriscaufTa adliibetur. Trium nanc^ rerum cauifa potifTimum ducitur: ut benenbsp;uoIe,attente,inte]Iigenter(^audiamur.Quibusnbsp;autem ex locis id prxftetur/um in hoc dialogo,nbsp;tum apud Fabium fan's uides.Beneuolentia pornbsp;ro ex noftris pcrfonis,rcoruin,aduerfariorii, iu-�nbsp;dicS, cauflaip cumamp;: ali�de poceft, captatur. Denbsp;fenfurus igitur Oeiotai � Cicero, cxordiii duxitnbsp;abaniini fuipcrturbationc:nempe,c� in omni�nbsp;busgrauioribuscauilis uehementer commouonbsp;ri foTcat,tum in Iiac potifTimum multis fe pcrturnbsp;bari.Hanc animi fui pturbationc,at^ adeo exornbsp;dq propofitione dum aliter at�^ aliter c�f�rmar,nbsp;uariebeneuolenti� captat.Primum �perfona renbsp;gis rei conf�rmatiDeinde � meritis rei in rempu.nbsp;Tum � P erfenis aceufator�: atc^hic,d� alteriusnbsp;crudelitat�,alterius indignitat� infcAatur,am�nbsp;bos in odi� trahitiTum � perfona Czfaris: ciimnbsp;id quod in alqs iniquiflimum effet,in ipfo xquiPnbsp;f�mum oflendit:Poftrcmo�Ioci infolcntia:quodnbsp;tanta caufTam, quanta nulla unq in difceptati�enbsp;berfata f�t,intra priuatos parietes dicat.

'�d antequam de aceufatione ipfa dico S(. c.) lExordt� naturalicer narratio fequit Verum

*5 reus hic fafl� negct,nulla liic ut fcr� f�r,narr� *io cft.Mira tn arte Cicero ante propofitionctnnbsp;deaccufator�fpe,quaindu(f}iad acriifand� de*nbsp;fcenderinr dicit:ncpc eo confilio, ut data occaf�onbsp;tic precetur Cxfarem, ne, quia femel ignouifTetnbsp;Dciotaro ,uetusin animo odium refidere fignifinbsp;cet:transferat(p culp� in coem er rorcm,quo du*nbsp;ftum regem armatum ad Pompeiim ucnii�e.qu�nbsp;non fenatus m� fcmpcr,fed 8C Caefar ipfe fecii�etnbsp;�plurimi. Vido aut� Pompeo dom� redijfl�e.C�fanbsp;hs�j fubinde partes omibus quibus potuiiTet monbsp;dis iuuifle. Incidit interim bic narratiuncula n�nbsp;cauiT�, c�autorc Fabioduae�nt narration�ijsenbsp;cies,fed rer� ad cauiTam pertinctium : nepe quonbsp;padlo communi errore duftusad Pompeumarnbsp;ma tus ueniiTetiilloip uifto in fu� redijflet regn�:nbsp;C�faremcp deinde bello iuuiffet. Adhibita.aut�nbsp;exeufandiUeiotari gratiaxui quia ignouilt;�et,^dnbsp;commun! errori lapfum arma cepilfe feiret, ini*nbsp;quum foret uHam iracundix partem refedifTc innbsp;animo f�gnificare.

IS igitur non m� � te periculo liberatus c�.) Hic uide cur f�periora ilia de aceufator� Ipe,nbsp;de regis errore,bcncficjjsip in Caefare, illius^nbsp;niciifim in reg� inferuerit: n�peexcufandi Deionbsp;tarijfuam� banc propof�tionem facilius confir*nbsp;tnandicauira:uidclicet,ncfufpicariquidc C�farcnbsp;Poffe,Deiotir� que periculo libcraf�et honore!^nbsp;�mpIifTirno ornaflct,infidias fibi ftruxilTc.

VT en�m omittam cuius tant! (c�leris fuegt; rit amp; c{. ) Confirm�t hic propofitionemnbsp;nullas � rege infidias efTe fa�las.'td^ potifnbsp;f�mum argumetis tvTix��w. Pof�ta nanqj tota h�cnbsp;�onfirmatio efi in fignis.Criminati cti� Deiota'�nbsp;rum,cx quo � Cxfarc alienatusfuifiet (emper innbsp;fpcculisfuiffe.'exercitumip aluifietahaij^id genusnbsp;lcuiora,qux omnia item confutat. His r�futatisnbsp;irTMtcTHce^� in Caftor� inuehi'tur: in eiidc quidcnbsp;lt;um caftris,quibus Deiotarus ardentifTim� ciusnbsp;belli ftudio fuifTe.Crudelitat� itc ipfius,crini� innbsp;benc de fc merit� au� fing�di, fcruum'q; in dnmnbsp;corr�pcndi plurib* infe�taf .Poftremo Bki�mi�nbsp;craui* de cifare ad Deiotar� fcripfiffc c�futat.nbsp;DE EPILOGO.

NIhil � me arbitror prxtcrmiffum amp; ck.) Epilogo capita argum�tor� repeti folct:nbsp;affeiflusipmoueri.Ver�qd liicca n�enunbsp;meretjinde cft,^d turpius omnia fi�la, clarius�nbsp;refutata fint,qua ut opus fit repetimereaturip nenbsp;Czfar,quia regni parte eu muldaflct Deiotar�nbsp;potiusfibi lucc�fere arbitre?.Qiiod a�t affc�lusnbsp;fcrc n�moueatyin cauiTa efTe uel ipfe dicit, qd canbsp;Czfaris f�t mifericordia,quac nullius orone cucmnbsp;carijfed ultro calamitof�s occurrere foleat. Pri^nbsp;m� igitur fufpicionc Cxfaris de alieniore Deiogt;-tari in fc a�o tollit:qd regni e� parte mulAaifet.nbsp;Deinde C�far� � fuis ad r�gi literiSyUeniaip datanbsp;admonet,nc qd femclignoui(fet,rurfum in dubiunbsp;reuocet.Pof�rcmo � legator� tef�amonio tradennbsp;tl� fe �R cius pt�tem pro falutc rcguin fuor� Cxnbsp;ftrcmrcconcil�u.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PR-0

pofiulare:tum in haccaufla ita me multa pertur beneaoka bant: utquantum mea fidcs fiudij mihi afTcrat ti�captat.nbsp;ad falutem Regis Dciotaridcfcndendam:tantu ,nbsp;nbsp;nbsp;-

facultatis timor dctraliat.Priroudicopro capp ^egis rei tefortunis^ Rcgis.quod ipfum amp; finoniniqu� c�firntat.nbsp;eft,in tuo duntaxat periculo:tamcn eft ita inufi.'nbsp;tatum.rcgem capitisreum efle.-utante hoc tempus non fitaudituiw.deinde cum regem, que or- A rei in r?nbsp;narcanrea cundoe� Senatu folcbamus,pro pernbsp;petuis eius in noftr� Remp.mcritis:nunc contranbsp;atrociflimum crime cogor dcfendcrc, accedit utnbsp;accufator� alterius crudelitate,alterius indigni- APnbsp;t�te perturber.crudelis Caftor.nc dicam fcelera torum*nbsp;turn Si impium: qui nepos au� in diferimen capinbsp;tis adduxerit.-adolcfcenti�ij fu� tei rorem intu-lerit ei:cuius feneftut� tueri, amp; tegerc debebau

te Si. federe duxcrit:aui feruum corruptum pr� mijsad aceufandum dominum impulcrin�le^nbsp;gatorum pedibus abduxerit.Fugitiui autem do^nbsp;minum accufanti$,amp; dominum abfentem Si donbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minum amiciflimum noftrx Reip.cum os uidc-*

bam.'Cum uerba audiebammon tam afdidlam re giam conditiontm dolebam:qu�m defortunisnbsp;Amaiori. communibusextimcfccbam.nam eu moremaionbsp;rum de feruo in dominum,ne tormentis quidemnbsp;qucrilieeatdnquaquxftionc dolor ueram uoe�nbsp;eliecre poffit, eti� ab inuito : exortus eft feruus:nbsp;qui quem in eculeo appellare non pofl�t: eum acnbsp;folutus.pcrturbat me amp; C�far eriam illudnbsp;interdum.'quod tarnen,eum te penitus recognonbsp;UKtimere defino. re enim iniq�um eft:fed rua fanbsp;pientia f�t xquiifimum.nam dieerc apud eum denbsp;faeinore,contra cuius uitam conf�lium facinorisnbsp;�nirte arguare:f� per feipfum c�(�dcrcs:graue eft;nbsp;nemo enim fer� eft qui fui perieuli iudex, non d'nbsp;bi fe zquiorem ,qu�m reo p r�bcat. fed tua Cx'nbsp;far prxftanSjf�nguIaris^ natura hune mihi mcquot;nbsp;turn minuit.non enim tam timeo,quid tu de rexnbsp;ge Deiotaro: qudm intclligoquid�de te exterosnbsp;Alod �n* uelisiudicare.moueoretiamlocnpf�us infolen*nbsp;lolentia. tiaiquodtanwmcauflam quanta nuUa unquamnbsp;indifee

indifceptationc uerfata cft.dico intra domcftp cos panetes.'dico extra conuentum,amp; cam fre-quentiamzin qua oratorutn ftudia niti folcnt: innbsp;tuis ocu]is,in tuo orc,uultu^ acquiefco.-tc unumnbsp;inturonadteunumomnis mea fpediet oratio:nbsp;qux mihi ad fpem obcinendx ueritatis grau�T�nbsp;mafunnad motum animi amp;ad omnem impe*nbsp;turn dicendi contcntionem^ ieuiora.hancenimnbsp;C. CxfarcaufTamfiinforodiccrem eodcmault;nbsp;diente,SC difeeptante tezquantam mihi alacrita^ gia.nbsp;tern populi Romani concurfus afferret? quis emnbsp;ciuisei Rcgi non faucrct^cuius omnem xtatemnbsp;in populi Romani bellis confutnptam eife me��nbsp;minifler'lpeiftarem Curiamzintuercrforum:exnbsp;lum deniep teftarcr ipfum.iiccum SC deorum imnbsp;inortaIium,SC populi Romani,SC fenatus beneiinbsp;cia in regem Deiotarum rccordarer : nullo modo mihi deefle poifet oratio.quxquoniam angunbsp;ftiora parietes faciunt : aftioip cauflx maximxnbsp;debilitatur locoztuum eft Cxfar ,qui pro multisnbsp;fxpe dixiftizquid nunc mihi animi fit,ad teipfumnbsp;referrez quo facilius turn xquitas tua, turn audiSnbsp;di diligentia minuathanc perturbationcm monbsp;am. Sed antequam de accufatione ipfa dic� : denbsp;accufaterum fpe paucji dicam. qui cum uidcan-� torfifped

^*d?xi-^ �ngenio,necp ufu, at�^ cxercitatione re-nus, rum uakre.'tamen ad hanc caufTam non �nc ali-quafpe 8i cogitatione ucncrunt. Ira tum ic rcgi DeiotarofuifTc non crant ncfctj : affciHum iliumnbsp;quibufdam incommodis SC detrimentis propternbsp;offenl�onem animi tui memincrant : tecp c� h�tenbsp;iratum,t� fibi amicum cognouerantxutitp apudnbsp;ipfum tc,de tuo periculo diccrcnt:forc putab�r,nbsp;ut in cxulcerato animo facile Hiffum crimen infinbsp;AhsijRuc dcrct.Quamobremhocn�sprimummetu C�-h�6kk�|1.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fidcnijSi conitantiam, �C clemctiam tu�

libcra.ncrc�derejn tcull�partem iraciindi� fit fpiccmur.perdextcram te iftam oro ;qu�m Rc-�ftJoj. g* Dc�o^�rohofpes hofpiti porrexiftniftamin-quam dcxteram,non tarn in bellis,amp; in prselrjs,nbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quam in promiflis fide firmiorcm.tu iilius do

ijncremen muminire,tuuctushofpitiri renouare uoluifti: te eius dij penates acccpcrunt; te amicum amp; planbsp;catum Deiotari Regis arse focitjj uiderunt. cumnbsp;facile exorari Ca:far,tum femel exorari fclesmenbsp;mo unquam te placauit itiimicus: qui ullas reH'nbsp;difie in tc fimultatis rcliquias fenferit. quanquanbsp;funt inaudit�cum Deiotaro querelx tu�?nbsp;nunquam tu ilium accufauifii ut lioftem, fed utnbsp;3mici!m,officio parum fundlum : quod propen-fior

flor inCn.Pompei amicitiam fuifrct,quamin tuam.cui tarnen ipfi regi ueniam te daturS fuif-fe dicebas:fi turn auxilia Pompeio,uetfi etiam ffnbsp;lium mi(�net:ipfc tarnen cxcufatione �tatis ufusnbsp;eilet. Ita^ c� maximis eum rebus liberates pcr^ tfiufanbsp;paruam amicitiac culpam rclinquebas. Italj; n�nbsp;folum in eum non animaduertift�fed omni me.*nbsp;tu liberauifti: hofpitem agnouift�regem r eitquinbsp;fti.nelt;5 cnim ilk odio tui progreiTus, fed errorenbsp;communi lapfuseft.Is rex,quem Senatus hoc nonbsp;mine f�cpe honorificentiiTimi� decretisappella^ Narrationbsp;uiflenquicp eum ilium ordinem ab adolefcentianbsp;grauiffimumfanftiirimum^duxiflet:ijfdcm re^ propria,nbsp;bus eft pcrturbatus,homo longinquus amp;. alieni'nbsp;gena:qbus nos in media Rep.natijfemper�puer pertinent�nbsp;fati.cum audilTet fenatus conFcntientis autorita um, quonbsp;te arma fumpta.'ConfulibuSjPr�toribus, Tribunbsp;nis pkbis,nouis Imperatoribus Rempu. dcfengt; ad Pomp�nbsp;dendam datam : mouebatur animo ; amp; uir huicnbsp;Imperio amicifTimus de falute populi Ro. extPnbsp;racfccbatun qua etiam fuam inclufam eiTe uide.�nbsp;bat, in fummo tarnen timor� quiefeend�^fibi elTenbsp;arbitrabal. maxime ueroperturbatus eft.ut au�nbsp;diuit Confules ex Italia profugirtciomeslj Connbsp;fularcs, Ik eniin n�nchbatur t cunftum Sena�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�

|um,totam Italiam elfeeffufam. talibus em nun cijs 8i. rumoribus patcbat ad orientcm uia. necnbsp;ulli ucnfubfequebant.niliil ille de c�ditionibusnbsp;tuis,nihil de fiudio concordix gi pacis, nihil denbsp;confpiratione audiebat certorum hominum connbsp;tra dignitatem tuam.qux cum ita eiTent: tarnennbsp;uf^ eo fe tenuit:quoad � Cn.Pompeio ad eum lenbsp;gati literx^ uencr�t. Ignofce, ignofce Cxfar, (�nbsp;eiusuiriautoritati Rex Dciotaruscertit:qucmnbsp;t�te faftnnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-r �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j--

cxcufat. quot;P!! omnes fecuti fumusun quem, cum dq atque homines omnia ornamenta c�gciTiiTent : tum tunbsp;ipfe plurima,amp; maxima, ne(^ enim It tux res genbsp;ftx cxterorum laudibus obfcuritatem attulcr�t.*nbsp;Anapho** iccircoCn.Pompeimemoriamamif�mus.quannbsp;tum nomen eius fuerit, quantx opes, quanta innbsp;omni genere bellorum gloria, quanti honoresnbsp;populi Romani, quanti 5enatus,quantitui,quisnbsp;ignoratlt;;tantoil!efup�rioresuiccratgloria:qu�nbsp;to tu omnibus prxftitifti-Itacj Cn.Fompcti belgt;nbsp;la, ui�9rias,triiimphos,confujatus admirantesnbsp;numerabamus;tuos enumerate non poOumus.nbsp;Ad eum igitur Rex,Dciotarusuenithoc miferonbsp;faub^ bello:quem ante iuftis hoftilibus^ bellisnbsp;adiuqcrat:quo cum,erat,non hofpitio folum,ue-�nbsp;Ab officio rumctiamfamiliaritatc^pniunAus,^^ uenit,uclnbsp;roga

togatus, ut amicus, iiclaccerf�tusutfociuSjUel cuocatus ut is qui Senatui par�re didicifl�t. pogt;nbsp;ftremo uenit ut ad fugicntem,non ut ad infequcnbsp;tem:id cil ad periculi,non ad uidorix focietat�.nbsp;Ita(^ Pharfalicoprxliofa(5lo,� PompciodifccPnbsp;f�t: fpcm infinitam pcrfcqui noluit:uel officio, finbsp;quid debuerat:uclcrrori,f� quid ncfcicrat.-fatiP :nbsp;fadum eiTe duxit,domum fe contulit:te^ AlexSnbsp;drinum bellum gerente, uniitatibus tuis paruit,nbsp;filecxcrcitum Cn. Domittjamplii�imiuiriyfuisnbsp;tci�liSjamp;copiisfuftctauit.'illc Epitefum ad eum, A meritiinbsp;qucm tu ex tuis f�dclii�imumamp; probatiiltmumnbsp;omnibus dclegifi�pecuniam mif�t.-ille iterum ,ilnbsp;�c tertio aAionibus fadlis pecuniam d�dit : quanbsp;ad bellum utererisille corpus fuu periculo obie.*nbsp;cit:tecumlp in acie contra Pharnacemfuit,tu��nbsp;hoftem, elTe duxit fuum. Quac quidem � te in e2nbsp;partem accepta funtCaefar: ut eum ampliifimonbsp;Regis honore amp; nomine affeceris.Is igitur nonnbsp;modo � te periculo liberatus, fed etiam honorenbsp;amplifl�mo ornatus,arguitur domi te fu� internbsp;fitere uoluifi�.quod tu,nil�eumfuriofifltmumiu �o/nbsp;dicas.-fufpicariprofedonon potes.utenimomit Confirmanbsp;tam,cuius tann fceleris fuerit,in confpcctu deoz putatc�nbsp;fuin penatium nccare Iiofpiienncuius tant� im^

portun�ta t�s omnium genti�,at(j{ onwh memo* lix chriiTimum lumen cxtinguere : cuius tant�nbsp;ferocitatis,uilt;f�orem orbis terrarum non cxtimcnbsp;fcerexuius ta inhuma ni, amp; ingrati animi,�quonbsp;rex appcllatus efTet.'in eum Tyrannum inueni*nbsp;ri:ut h�c omittamxuius t^pti furoris fu�t^omesnbsp;A cSfequ� 'Reges quorum multierant finitimi: omncs libcnbsp;�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ros populos,omnes focios,o�s prouincias, omia

deni^ omnium arma contra fe unum excitare* quo nam ilie modo cum regno, cum domo, cumnbsp;coniugc,cum clariiTimo filio diftraftus eflct^ tannbsp;to fcelerc non modo perfe�lo,fed etiam cogitagt;nbsp;Anthypo* to^ At credo hxc homo inconfuItusSC ternerat

ftior�quis prudentior^qu�quam hoc loco Deio* tarum non tarn ingenio,amp; prudentia,qudm fidenbsp;religi�e uitx defendendum puto. nota tibi eftnbsp;hominis probitas C. Czfarmoti mores.-nota co*nbsp;porro, qui modo populi Romani nonbsp;de morS men audiuit:Deiotari integritas, grauitas, uir^nbsp;inte tus,fides,non fit auditaiquodigiturfacinus,necnbsp;in hominem imprudentcmcadcrcpofrct,pro*nbsp;pter metum prxfentis exitti-nec in facinorofum,nbsp;nifi eflet idem amentifiimus.'id uos SC � uiro optinbsp;ab hoiQ�ic minime ftulto cogitatum tifenbsp;coii

PRO DEIOTARO. tOnfingitis.Atquam non modo non credibili- ,nbsp;ter, fed nc fufpiciofe quidem, Cum inquit in ca^ ZUAfW�nbsp;ftellum Luccium uenifles : SC domum Regis ho-fpitistui diuerttfTes locus erat quidam : in quonbsp;erant eacompol�ta.quibuste Rexmunerareconbsp;ftituerat. hue te� balneo, pi iufquam accumbe.*nbsp;reszduccreuolebat.ibi cnim erant armati,quitenbsp;interheerentun co ipfo lococollocati. En crim�^ /j,nbsp;(ncault;la,eur Regemfugitiuus,dominumfcr- torfiftoli-uus aceuict.Ego me hercule C�far initio,cum eftnbsp;ad me ifta cauifa dclata : Phidippum mcdicum, chnune�nbsp;fcruumrcgium,qui cumlegatis miflusclTctabnbsp;ipfo adolefcente rxiftiinaui cl�e corruptum. hacnbsp;fufpicione fum perculfus.medicum indicem fub-ornabit:hnget uidelicet aliquod crimen ucneni.nbsp;fiefi�ucritatclonge, tarnen � confuctudinccti-'nbsp;minandi non multum res abhorrebat. Quid aitnbsp;medicus'^nihil de ucncno.at id fieri potuit,pri-mo occultius in potione, uel cibo, deinde ctia.mnbsp;impflnius fit:quod, cum eft fadum : negari po-teft.fi palam teinteremifiet: omnium in fc gen- Ac�fequ�nbsp;tium non folum odia fed etiam armaconuer- tibus,nbsp;tiflet.fi ueneno Jouis illius quidem hofpitalis nunbsp;men nunquam celare potuiflet : homines ucronbsp;tMtaflecclaficr. quodigitur �C occultius ccaia-

df�d^i cfficerc cautius potuicid tibi amp; medico ca� lido,Sf feruo,ut putabat, fidelinon credidit i denbsp;armis,dc ferro,de inf�d�js celarc te noluit� At quinbsp;feftiue crimen contexitur^Tua te inquit eadem,nbsp;qu� fempcr Fortuna feruauit. negauifti tum tenbsp;Confuta* infpicere uelie.quid poftea^an Dciotarus re illonbsp;tem�ore non perfc�a,continuo dimifit exerci*nbsp;t^ra.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tum^ttullus erat alius inndiandi locus i At code

te cum cccnauiffes redituru dixeras. itac^ fecifti. horam unam aut duas eedem loco armatos,ucnbsp;collocati fueranr,retincrc magnum fuit ? cum innbsp;conuiuio comiter amp; lucunde fuifles.-tu illuc iuifti

ut dixeras.quo in loco Deiotarum talcm erga tc Abcxem�nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;� qualis rex Attalus in P. Africanuni

flo. fiiiticui magnif�centiiTimadonaut fcriptumie* gimus uf^ ad Numantiam mifit ex Af�a:qux A'*nbsp;fricanus infpcAate exercitu accepit. Quod cumnbsp;* przfens Deiotarus reg io amp; animo, amp; more fe^nbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cfffetita in cubiculum difcelTifti. Obfecro Czfar

r�p�t� temporisillius memoriam.-poneilium an teoculosdiemiuultushominumte intuentium,'nbsp;CoAfiita� 3^3lt;^nurantiu(nrecordare. num qux tr�pidanbsp;tio 1 fi- tib'^num qui tumultus^nunquid, nifi moderate,

�� quiete.nifiex hominis grauilfimi amp; fanftifquot; ' timi difciplina^quid igitur cauflie cxcoghari po^nbsp;teftC

teft^cur te laut� uolueritjCccnatum noluerit occ� dcre�'n pofter� inquit di�diftulit:ut c� in caftePnbsp;1� Lucei� uent� ei�etnbi cogitata pcrficeret. N5nbsp;uideo cauiTam loei mutandizfed t n atf^a res criminbsp;nofc eft. c� inqt uomcre te poft cccn� uelle dixif-*nbsp;feslin balne� te ducere ccrper�t.ibi eni erant infinbsp;di�.at te eadc tua fortuna feruauit.in cubicul� tenbsp;ire malledixifti.Dq te pdantfugitiueutan�in� Impreca-hequa, Si improbus, fed amp; fatuus Si amens es,nbsp;^d'�ille figna �nca in infidqs pofuerat^qu� � balnbsp;ncoin cubicul� transferri non polTcnt'�liabcscri Confuta-minainfidiar�,nihil cm dixit amplms.hor�inqtnbsp;cr�c�fcius.quid t��tadcmcnsilleeratlt;uc eum,nbsp;qucconfci�t�tifceleris Iiabcbat;�fc dimitteret*;nbsp;Rom� eti�mittetet^ ubi Si inirniciiTim� fcirct ef

fcnepotefu�,Si C.C�farem,cuifeciftet inftdias: do cont� prxiertim c� is unus eflet : qui poftet de abfente tat.nbsp;fe uindicare�t fratres meos inquit, quod crantnbsp;confcii,in uincula coniecit.c� igitur eos uincirct,nbsp;quos fcc� habebat:te folut� Rom� mittebat:quinbsp;eadefcireSjqujcillosfcircdicis. Reliquaparsac hokh��*nbsp;�ufationisduplexfuit:una,regcfcmperinfpecu quae par-lisfuifte,c� �te animo eftetalieno.altera,exercenbsp;tum e� contra te magn�c�parafle. Deexcrcitunbsp;dicam breuiterut caetera, nunquameascopias

Rex Deiotarus habuit, quibus inferre bcllu pO^ 1^ numero . �nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r �

miiinim puIoRo.pofletjfedquibusnnesfuosab cxcur-* fionibus hofti�jSd latrocinqs tueretur, 8L impe*nbsp;ratoribusnoflrisauxilia mittcret. Atque anteanbsp;quidem maiores copias alere potcrat; nunc cxi-'nbsp;Confuta ' guas uix tueri poteft. At mi�t ad Carlium nefeionbsp;quem, fed eos quos mifif,quod ire nolucrunt, innbsp;uincula coniecit.non quacro quam iieri�mile fit,nbsp;aut nonhabuiiTe Regem quos mitteret: aut eos,nbsp;quos mififict,non paruifle ,aut qui dijho audien-�nbsp;tes in tanta re nonfuiiTent,cos uindospotiusjnbsp;nccatos fuifle. fed tarnen cum ad Cxlium mittennbsp;bat; utrum caufTam illam ui�am eile nefeiebat^nbsp;an C�bum iftum magnum homin�putabat^qucnbsp;profefto is,qui optime noftros homines nouit:nbsp;fatatiun** nonnofret;ucl fi noflct,contcnerct. Ad-cular.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;diditetiam illud,�quit�s non optimos,mi�ne,ue

tercscredoCxfar: nihil ad tu� equitat�. fed mi-* fit ex qs quos habuit,elcftos. At nefeio quern exnbsp;�O numero feruum iudicat�. non arbitrer,no aunbsp;diubfed in co, ctiam fi accidiffet: culpa r�gis nu!nbsp;lam fuifie arbitr�rer. Aheno a�t � te animo fuit,nbsp;q�o^fperauit credo difficiles tibi Alexandrite fonbsp;A r�gis fanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;propter regionis naturam,amp; fluminis,

PRO DEIOTARO, aluirqucm Afix pr{feceras,amp; nulla in redeFuir,nbsp;tibi uiiHori non folum ad hofpitium ,fed ad perinbsp;culum etiam,arcp ad adem prxfto fuit.Secutumnbsp;eft bellum African�.grauesdete runiorcsfpargt;nbsp;l�,qui ctiam furiofum ilium Cxli� excitauerunt.nbsp;quo t� crga te rex animo fuit'fqui audlionat* Hr,nbsp;fefe^ cxpoliare malucrit : g tibi pecuniam nonnbsp;fubminiftrare. At eo inquit tcporc ipfo Niceam,nbsp;Ephefum'^ mittebat:g rumores Africanosexcinbsp;perent,amp; ccleriter ad fe referrent. itaqj cum eC-fet ei nundatum,Domitium naufragio perijfl�,nbsp;te in caftellodrcunfederi: de Domitio dixit uernbsp;Fum Grxcum eadem fentcntia,qua etiam nos hxnbsp;bemus Latinum. Per eant amici dum undinimi-*nbsp;ciintercidat.quod ille,f� effet tibi inimidftimus,nbsp;nunquam tarnen dixif�et.ipfe em manfuetuSjUcr Arepusnlnbsp;rusimmanis.quiaut�Domitio poterat efTeami tibus.nbsp;cus, qui tibi effet inimicus^f tibi porro inimicusnbsp;cureffet^a quo cumuel interfici belli Icgepo*-tuiffet:rrgem 8( fe,amp; filium fuum conftitutos eOnbsp;ft meminiffet^Quid deinde furcifer^quoprogrenbsp;diturlt;aithac lxtitiaDeiotarumelatiim,uinofc cinropftunbsp;obruiffc : in conuiuio'que nudum faltauiffe.quxnbsp;cnixhuicfugitiuopoteftfatis fupplicii afferrc?nbsp;l�IOTAruinf�ltantcm quifquamautebrium tio�rctii

tnor� inte ung'fomncs funr in illo rege uirtutes, qd te C�i�r ignorare non arbitronfed precipue fingnnbsp;laris, amp;admirandafrugalitas. �C fihocueibonbsp;fcio laudari Reges non folcrc. frugi hominc di-'nbsp;ei,non mult� laudis habet in rege.fort�, iuftum,nbsp;ffuer�, graue, magnanim�,Iarg�,benefic�,liberanbsp;Ic,h� funt regix laudes.illa priuata eft. ut uoletnbsp;quifcp accipiar,ego tn frugalitate, id eft modeftinbsp;A�uo in � am amp; t�perati� uirtut� elfe maxima iudico. h�cnbsp;in ilIo eft ab ineunte xtate,t� � cunfta A(�a, turnnbsp;� magjftratibus legatis^ noftris, t� ab Equitib*nbsp;Ate�imo Romanis,quiin Afia negociati fiant, pcrfpe�ianbsp;t�*itoma-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ille quid� gradibus officioruni

tiorum. crga rcmp.noftr� ad hoc regi� nomen afcendir. l�d th quicquid � bellis po. Ro. uacabat : c� hominbsp;tribus noftris conruetudines,3micitias,res,ratiogt;lt;nbsp;nescp iungebat�ut n� foI�Tetrarchaiiobrlis,fcdnbsp;optimus paterfamilias, S� diligenttftimusagrpnbsp;cola,amp;: pecuarius haberetur.qui igitur adolefc�snbsp;Oond� tanta gloria prxditus nihil unq nifi feue-riftime amp; grauiftimc feceritiis ca exiftimationeinbsp;� � cacp�tateamp;ltauitdmitaripori�Caftorauiinanbsp;reSjdiftipIinam^ debcbas.q optimo fi� clarifl�,lt;nbsp;tno uito fugitiui ore maledicer e.quod f� faltato^.nbsp;r� anfihahuiiksmecp eii uiruin, unde pudoris punbsp;dici

diciti�lt;5 exempla peterentur.tfi hoc maledidM minime in ilia artatcconuenirct, quibus ilk ftugt;nbsp;dijsab ineuntc �tate fe imbucrat : non faJtandi,nbsp;fed bene ut armis, optime lit cquis uteret, ea tnnbsp;ilium cunftaiamsetate exadladcfeccrant.Itacpnbsp;Deiotanim cu pluresin equ� fuftuliffent, quodnbsp;liacrere in eo fenex poifetjadmirari folebamas.nbsp;hie uero adolefccs,g me� in Cilicia miles.in Gr�nbsp;cia c5militofuit,c�ininonoftrocxercituequigt; Canbsp;tatet c� �isdcle^is'cquitibusiquos un� cfi co ad ftorc inu�nbsp;Pompeiim patcrmiferat,quosconcurfusfacere hitur.nbsp;fokbai^g fe iadlare'�q fe oftentare q nemini in gt;'nbsp;illa caulfa Audio amp;cupiditate conccdcre c� ucnbsp;roexercituamiflbjegoqui pacis femper autornbsp;fuiipoft Pharfalicum autem prxlium fuafor fuifnbsp;fem armor� non deponendor�,fcd abiiciendor�inbsp;hune ad meam autoritat� n� potui reuoeare, qdnbsp;fif ipfe ardebat Audio ipfius belli,amp; patri fatisfanbsp;ciendum efle arbitrabatur.felix iAa domus,qu�nbsp;n� impunitatcibl� adepta f�t, fed aceufandi cti�nbsp;licenti�.ealamitofus Deiotarusiqui ab co, qui innbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .

iifdemcaArisfucrit,nonm�apudtc,fedctiam� nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

fuis accui�etur.uos ueAra fecunda fortuna CaAor waf�� non poteAis Ane propinquor� calamitatc elfe c� .nbsp;tenti. Sint fane' mimicjtix,quie cfTe non debeb�t;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

rexen�mDeiotarusueffram familiam abieA3y A rrsisnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obfcuratn e' tenebris in lucem uocauit. quis la

�Bcritisfce um patrem antea, qui eflct', q cuius gener effet, ^***^*�***^'^ quamuis ingrate,amp; impie neceffitu-*nbsp;dinisnomen rcpudiauericis,tarnen inimicitiasnbsp;hominum more gererc poteratis: non f�iflo cri'*nbsp;mine infedarijuon expeterc uitam, non capitisnbsp;arceffere.Efto concedatur hxc quoque acerbitanbsp;tisamp;odi) magnitudo.adeo'ne^ut etiamomnianbsp;�oJ� � uit�,falutislt;pcommunis,at� etiarnhumanitaquot;nbsp;ftorisfanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uiolentur^ferimm folicitare uffbis, fpc,

fie., prxmiis(^corrumpere,adduccre domum, congt; tra dominum armarc,hoc eft no uni propinquonbsp;fed omnibus familqs bellum nefarium indicere.nbsp;nam ifta corruptela ferui l� non modo impunitanbsp;fuerit,fcdetiam � tanta autoritate approbata,nbsp;nulli parietes noffram falutem,null� kges,nullanbsp;iura cuftodient.ubi enim id,quod intus eft,atquenbsp;noffrum,impune euolare poteft.-contrai]^ nosnbsp;pugnarcjfit in dominatu feruitus,in feruitutc donbsp;Cxdana**nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tempora,Omores:Cn.DomitiusiI''

tio. le,quem nos pueri Confulc,Cenforc,Pontif�cem Abexem maximu uidimus:c� Tribun� plebis M. Scauri�nbsp;principemciuitatisiniudici� populi uocauiffet:nbsp;Scauri^ feruus ad eum ebim domum ueniffet^df

Crimina in dominum delaturum fe efTc dixii�ct; comprehendi hominem iu�'icad Scaurumtp de�nbsp;duci.uide quid interfit^amp; fi inique Caftorem Donbsp;initio comparo fed tarnen,ilk inimico feruii rc^nbsp;mifit.tuabauoabduxifti. ilk incorruptum audinbsp;re noluit.tu corrupifti. ilk adiutorem feruii connbsp;trardominum repudiauit:tu etiam accufatorcmnbsp;adhibuiiii. At femel iftc eft corruptusa uobis^nbsp;no'nne cum effet produ(fl*,amp; �um tecum fuiftet:nbsp;refugit ad legatos^no'nne etiam ad hunc Cn. Donbsp;mitium uenii^no'nne audiente hoc Ser. Sulpitionbsp;clariftimo uiro,qui turn cafu apud Domitiii ca'nbsp;nabat: amp; hoc T. Torquato optimo adokfeente, Ab ipliuinbsp;fe � te corruptum,cuis promiffis in fraudem im.- c�felTi�e.nbsp;pulfum efle confeflus eft^Qux eft ifta ta ni impu..nbsp;deni,tamcrudehs,tam immoderata inhumanigt;*nbsp;tas?Idcirco in hanc urbem uenifti ut huiusur-bis iuraamp; exempla corrumpcres domefticaqfnbsp;tua inhumanitate noftrx ciuitatis humanita.lt;nbsp;tern inquinares i At quam acute collera crimi^nbsp;na�Bkfanniusinquit,eiusenim nomineoptimi Confatanbsp;hominis,nec tibi ignoti, makdicebat tibi:ad Re tio de Bianbsp;geminquitfcribcrcfokbatjteinuidiofe Tyrannbsp;numexiftimari: ftatua inter Reges pofiiaani.- literis.nbsp;(nos hominum uehementcr offenfos: plaudi tibi

no folerc.ndnnc intelligis Cacfar,ex urbanis ma liuolorumfermunculish�c ab iftisefTccolIefta?nbsp;BlefamiusTyrannuC�farc fcriberet? multorunbsp;�gwni�.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjyj� capita uidcrat^multos iui�u C�faris uc

xatos f uerberatos, nccatos'! multas afflidlas,Si * cuerfasdomos'farmatismilitib�rekrt� forum^nbsp;qu� femp in ciuili ui�loria fenfimu$,ea te uilt;fborenbsp;n� uidimus.folus inqu� es C.C�far cuius in ui�lonbsp;A clemen ria cecidcnt nemo nii�armatus.amp;que nos liberinbsp;tia Cxfa' infummaReip.Iibertatenati non mo non Ty*nbsp;rannum,fed eti� dementiifim� in uifloria uide.gt;nbsp;mus duc�.'is Blefamio,qui uiuit in regno, Tyrannbsp;Confuta nus uideri potcft'; Nam de ftatua quis qucritur^nbsp;tuaetplau una pr�fertimk� tam multas uideat^ ualdceirinbsp;lt;u.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inuidend� eft eins ftatu�xuius tropheis non inui

demus.nam fi locus aifert inuidiam nullus locuS cft ad ftatu� quid� roftris clarior. De plaufu a�tnbsp;quidrefpondc�^qui nec dcfideratus unq � te cft:nbsp;8C nonnunqobftupefad�ishominibus ipfa adminbsp;ratione compreiTus eft:� fortaiTc eo pr�tcrmifnbsp;Epilogus. quia nihil uulgarc te dign� uideri poteft.Ninbsp;hil� me arbitror pr�termiflum : fed aliquid adnbsp;extremam cauiTx parte referuat�. id autcm ali--quid eft,te ut plane Deiotaro r�concilier orationbsp;nica.non enim iam metuo. ne tu illi fuccenfeas:nbsp;illud

PRO DEIOTARO, �lud ucreor,nc tibi ill� fucccnferc aliquid iiiipi^nbsp;(ere.quod abeft longiiTime mihi credc Czfar.i^nbsp;enimrctincat perte meminit:non quid amiferit,nbsp;lec^ fe � tc multatum arbitratur,{ed cum exifti**nbsp;uaret multis tibi multa eife tribuenda,qu� mi'nbsp;aus aiTequi in altera parte potuifTeu ea fumeresnbsp;ibilIononreculauit.Etenimf� Antiochus magt;

plo du�a gnus ille rex Afixjcfi poftea g � Scipi�e deuictus i maiori,nbsp;Ta u ro tenus r�gna re iuflus enetzomncm^ hancnbsp;Afiam,qu� eft nunc noftra prouincia, amifliTct:nbsp;dicere eftfolitus.-benigne fibi � populo Ro. effcnbsp;falt;flum,quod nimis magna procuranone liberanbsp;tus modicis rcgni terminis uteretur� poteft mulnbsp;tofacilius fe Deiotarusconfolari. tlleenimfuronbsp;ris multa fuftmuerat'hic erroris.omnia tu Dcio^ gia.nbsp;taro C�far tribuiftijC� Si ipl� amp; filio nomen regt;nbsp;gium conce(ifti.Hoc nomine retentoattjconfer **nbsp;uato,null� beneficium po.Ro. nullum iudiciumnbsp;de fe fenatus imminutu putat : magno animonbsp;erefto eft,ncc unq fuccumbet inimicis'.ne fortu.*nbsp;nx quidem. multa fe arbitratur Si peperiflc an-*nbsp;teafa�liSjSi habere in animo atque uirtute,quaenbsp;nullo modo pofTit amittere.quae enim fiortunainbsp;aut quis ca(uslt;aut qu� tanta pofTit iniuria, o�ntnbsp;Imperatorum de Dciotaro d�cr�ta deleted ab

Omnibus enim eft ornatus:qui poflq in caftris cf fe potuit per �tatem :in Afia,Cappadocia,Pon.�nbsp;to,Cilicia,Syria,bclla gei�crunt: fenatus uero iunbsp;dicia de illo tam multa,tam^ honorif�ca,qu; punbsp;blicis populi Ro.Iiteris,monumentis^ con�gnanbsp;tafunt:qu� unqu� uetuftasobruet^aut qux tar.nbsp;ta delebit obliuio'^quid de uirtuce cius dicam^qdnbsp;dc magnitudine animi^grauitate^c�fta ntia^ qu{nbsp;omnes dotfli ac fapientes fum ma,quidam etiamnbsp;fola bona ciTc dixerunt.his^ non modo ad benenbsp;fed etiam ad beate uiuendum contentam uirtu�

Adatbad regem li-eerij rec�nbsp;(iliat.

tem efle.Hxc illc reputans,amp; dies 8C noftes co^ gitans,non modo tibi non fuccenfet ( effet eniranbsp;non folum ingratus,fed ctiam amens ) uer� oemnbsp;tranquillitatem 8C quietemfeneftutis acceptamnbsp;refert clcmcntix tu�.quo quidc animo cum an-tea fuit.'tum non dubito quin tuis litcri$,quarumnbsp;exemplumkgi, quas ad eum Tarraconehuicnbsp;Blefamio dediftiffe magis ctiam crexe rit : ab o-mnique folicitudine abftraxerit. tubes enimnbsp;eum bene fperare,6cbonoeffe animo, quodfcionbsp;te non fruftra fcriberc folcre. mcmini enim tjfdcnbsp;fer� uerbis ad me te fcribere:me^ tuis literis bcnbsp;ne fperare non fruftra effe iuffum.Laboro equi-ij�m regis Deiotariauffa,quo cummihi ami�'nbsp;tiaia

tiam Rcfp. conciliauit:hofpitium uoluntasutpi-coniunxit^familiaritatctn confuetudo attu^ litifummam uero necefTitudincm magna cius of- IncfemScnbsp;ficia in mc,amp; in cxercitum meum eifecerunt: fednbsp;cum de illo laboro:tum dr multis ampliffimis uinbsp;ns,quibusfemelignotum �teefTe oportet, necnbsp;beneficium tuum in dubium uocari: nec hxrercnbsp;in animis hominum folicitudinem fempiterna;nbsp;nec accidere,ut quifquam te timerc incipiat eo^nbsp;rum,qui femel � te (�nt liberati timor�. Non de.-beo C. Cxfar quod fieri folet in tantis periculis ftus nonnbsp;tentarc:quo nam modo dicendo mifericordiamnbsp;tuam commouere poflim,nihil opus eft.occurrenbsp;re ipfa folet fupplicibus,�f calamitol�s nullt* or*nbsp;tionc euocata.propone tibi duos reges,amp; id a�anbsp;contcplarc,qd oculis non potes, dabis profeftonbsp;mifericordix: quod iracundix negauifti. mult*nbsp;funt tuxclementix monimenta ,fcd maxime eonbsp;rum incolumicatcs:quibus falutc dedifti. qux �nbsp;in priuatisgloriofa funt,multo magis c�memo-*nbsp;rabunt in regibus. femp regium nom� in hac cigt;nbsp;uitate fan�l� fuit.focior� uero regu, �C amicor�nbsp;fanfli{l�m�.^d nome hi reges ne amitterct,te ui-*nbsp;ftore timuerunt,retent� uero, SC � te confirma'*nbsp;tumpoAcriscciainfuis tradituroscfTc confido.

nio�eJato ^��P�*'��'��o^��gt;P�'o^3luteregufuorij hi legagt; r� traden �nbsp;nbsp;nbsp;quot;gij iradunt,Hieras,amp; BIefamius,amp; An^

�16 fe Cac- tigonus tibijUobisi^ omnibus ia diu noti, cadcij lute�^reg^� uirtute pr�ditus Dorialus ; quinuper cunbsp;fuorum. Hicra legatus eft ad tc mi/Tusitum Regum ami*nbsp;ciflimi, t� tibi etiam probati, ut fpcro. Exquircnbsp;de Blefamio,nunquid ad Regem contra dignitanbsp;tem tuam fcripferit i Hieras quidc caufTam oemnbsp;fufcipit,K criminibus illis pro Rege fe fupponitnbsp;reum,mcmoriam tu� implorat.-qua uales plurigt;nbsp;m�.negat unq fe � te in Deiotari Tetrarchia penbsp;dem difcefliffejin primis finibus tibi fe pr�fto fuifnbsp;fe dicitjuf� ad ultimos profecut� ; cum � balneonbsp;cxilTes,tecum fe fuifle,cum lila munera infpexif-fes cccnatus-.cum in cubiculo rccubuiflcsxandcf^nbsp;affiduitatem tibi feprjcbuifTe poftridie. quaob^nbsp;rem,n quid eorum,qu� obietfla funt, cogitatumnbsp;fitm� recufat,quin id facinus fuum indices. Quonbsp;Claufula.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C.C�far uelim exiftimes,hodicrno die fen

tentiam tuam aut cum fummo dedecorc miferri mam peftem importatur� efle regibus, aut inconbsp;lumem famam cum falute.quorum alter� optagt;-re illor� crudelitatis eft,alterum conferuare cle*�nbsp;liientia: tu�. FINIS.

Fabius Maximus fccundi belli PunicJ cum Annibale regcdi folcrtia ,rer�^nbsp;geftarum gloria nulli Rhomac fecun

duSjCum iam fenex uiderct Pu.Scipionem admo dum iuuenem totam Hifpaniam cacfis puK�s^nbsp;Poe nis in populi Rhomani potcftatcredcgiflc,nbsp;Rhomamip rcuerfum ingcnti ciuium fauorccSnbsp;fulem creatum ad bcllum conf�ciendum,ftatuif-fccpin Africam bcllum tr�sferre tra hendi exit�nbsp;lia Annibalis caufa.atcp liacdcrceo animo adnbsp;fenatum refcrre, ut (� hic non impetrarct c� po-�nbsp;puloageret,rogatusfcntentiam,con(�lium Scilt;nbsp;pioniSjf�ue inuidia,fiue reipu pcriculocommo�nbsp;tustotumimprobat�difluadctcp ante in Africanbsp;tratjciendum,qu�m Annibal Italia (ttpulfus.

SVafortj generis oratio eft : ut qua difluadec relifto in Italia Annibale Confulem Scipio

nem in Africam exercitum trSfportare. Sta ^usautem coniedfuralisefle poteft. Scipioneemnbsp;^repu. dfe arbitrante ut fecum traheret Anni-inbsp;balem� transferee in Africam bellum,Fabio connbsp;ira id minime expedite contendente,conicduranbsp;nafeitur, an exp�di�t relido ih Italia eu tntegro

�xercitu Annibale, Scipion� in �fricam trance-* re.QuBnquam genus ddiberatiu� Sf demonftrxnbsp;tiu�,qu� mult� inter fc c�mune habet nullas fxlt;*nbsp;pe habeant quacfti�es: nempe IT eiufmodi res launbsp;det,aut fu3dcat,aut contra, qux in dubi� uocarinbsp;ncquit: ut deorum Iaus,et redie fadlor�.Ne� cmnbsp;fi quis deos landet, aut colendos fuadcat,rcAe^nbsp;fadla laudibus uehat,aut fequcda hortetur, forenbsp;qu{ifionem,ulliimue trium ftatu� an,quid, qua-*nbsp;Ic'uc fit, amp; prxfcrtim in laude arbitror.

EXorl�s� caufljc ctrcunftantia fruftra habi turum orationc, qui tanq de integra re,denbsp;Africa prouincia fententi� dixerit: amp; quianbsp;natura c�dfatiorfadfusadresgercdas putabaf,nbsp;crcfcentiip Scipionis gloriae inuiderc, omne fuaenbsp;cundbati�isatq^inuidi�fufpicion�amouet. Narnbsp;ratio ut in fuaforijs fer� fokt nulla hic eft ; qd denbsp;eo fatis c�ftabat,qd dift�afurus crat.Rar� in f�anbsp;forijs narrati�cs;propofjtione res indicari fokt,nbsp;quam itc hic omilt;it,qd fatis apparebat qd diftuanbsp;deret. Difliiadet a�t alqs atcp alqsargumctis; �nbsp;pfona hoftis, � copijs, � periculis, alijs at� alijs.nbsp;Porr� ita denfa argumentis oratio eft, ut handnbsp;paru� opcrfpreti�fuerit transfiindcrc exert edinbsp;ftili caufa in ubcrius diced! gcnus.Poftremo Epinbsp;fub)icit,at^ adeofentcntiamfuam.

SCiomuItisueftrumuideri patres c�ftr�pt�, Exordi# rem aftam liodierno die agi, 8i fruftraha--biturum orationem;qui canquam de integra renbsp;de Africa prouincia fentcniiam dixerit. Egoa�tnbsp;primum illud ignoro.quemadmodum certa iamnbsp;prouincia Africa c�fulis uiri fortis ac ftrenui fit;nbsp;quam nec fenatus cenfiiit in liunc annum prouiti DiletniMnbsp;ciam efi�mec populus iu(rit.deinde,fi eft.c�fuleninbsp;peccare arbitrer: qui de re tranfafta fimulandonbsp;fe referre,fenatum ludibrio habet: non fenatorcnbsp;niodo:qui de quo (�fulitur:fuo loco dicit fenten- Ocenpa-tiam. Atip ego cert� habeo : difl�ntientimihi abnbsp;ifta feftinatione in Afficam traijciendi, duaru re inuidise^nbsp;rumfubeundam opinionem cfie.unius) infitxin ��fP�*'nbsp;n . .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. cionert

gtnio meocunctationis. qua metum, pignti�^ amouct, homines adolefcctes fane' appellent: dum me n�nbsp;poeniteanadhuc aliorum fpeciofiora primo afpenbsp;ft�confilia Temper uifa:mea ufu meliora. alte- xnbsp;nusrobtreftationis atip inuidiar aduerfus crefe�-tem in dies gloriam fortifiiimi confulis. Aquanbsp;fufpicione

. lufpid�e l� me neep uita a�la, �C mores mei,ne(^ diftatura cuquincpconfulatibus,tantumi:pglo'�nbsp;fepurgat. n� belli dornig partum uindicat;ut propiusfa^nbsp;ftidium eius l�m,qu�m defiderium: �tas faltem �nbsp;. beret,qu� enim mihi �mulatiocum eoeife po^nbsp;fac^ufto teftjqui ne filio quidf meo xqualis i�t^ Me didanbsp;i mgiori. torem,cum uigerc adhuc uiribus, 8C in curfu manbsp;ximarum rerum eifem: recufantem nemo aut in

fenatu,aut apud populum audiuit:quo minus in fedante me magiftro equitum (quod fando nunnbsp;quam ante auditum erat) imperium mec� acquanbsp;i. retur.rebus, q uerbisaflequi malui: ut qui alioni

Judicio mihicomparatuserat:fua mox confeiTio pe me fibi pr�ferret.nedum ego perfundus ho**nbsp;noribuscertamina mihi,at�xmulationem cumnbsp;adolefccnteflorentiflimo j^ponam. uidelicet utnbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mihiiam uiuendo,non fol� rebus gerer.dis felToy

n huic negata fuerit : Africa ^uincia decernatur. Cum ea gloria,qux parta eft:uiurndum,atcpmonbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;riendum eft. Vinccre ego prohibui Annibale: ut

�uobis,quor� uigent nunc uires,eti3m uinci pof fet.Illud te mihi ignofcerc P. Corneli xqu� erit:nbsp;f�, cum in me ipfo nunquam pluris famam hominbsp;num,quam Remp.fecerim-ne tuam quidem glonbsp;bono publico prjponam,quanquam,fii autnbsp;bellu

bellum nulls in Itaha, aut is hoftiseflet ; ex quo Uidlo nihil gloria? qu�reretur; g te in Italia retigt;nbsp;neret:etfi id bono publico faceretjfimul cum belnbsp;Io materiain gloriae tiia? ire ereptum uideri poC*nbsp;fet.cum uero Annibal hoftis incolumi cxercitunbsp;quartumdccimum annum Italiam obfideat; peenbsp;nitebit teP. Corncli gloria? tuaeifihoftem cum, Ap^^fonjinbsp;qui tot funerum,tot cladium nobis caufa fiiit; hoftis nc-tu conful Italia expuleris s' amp; ficut penes C. Lu- ��tunbsp;ftatiS prions punici perpetrati belli titulus fuit; ftiadet innbsp;ita penes te huiusfuerit^ nifi aut Amilcar Anni- Africainnbsp;balidux eft prxferendus : aut illud bellum huicj j*^^**�*nbsp;autuidforia ilia maior clarior^tquam lixc(mo- Ababfur-do contingat ut te confule uincamus) futura eft. *1�*nbsp;Ab Drepano, at^ Eryce detraxii�e Amikarem, /j, jpUnsnbsp;qu�m Italia expulifte Pcrnos,atlt;p Annibale ma- c�fefl��e,nbsp;lissf Ne tu quidem,(et(� magis partam,qu�m Ipenbsp;ratamgloriam amplederis?) Hifpania potius*nbsp;qu�m Italia bcllo liberaia gloriatus fucris.Nonnbsp;dum iseft Annibabqucm nonmagis tenuifteuinbsp;deatunqu�m contempfiiTe: qui aliud bellum manbsp;lucrit. Quin igitur ad hoc accingeris'fncc p iftosnbsp;circuitus, ute� in Africam traieceris; fccuturumnbsp;teilluc Annibalem fperes:potius,� rebobine

;t�nere,ubi Annibal cftie� bellum in ten d is? Egre A natura giam iftam palmam belli punici pcradli petis?nbsp;geredar� hocamp; natura priuscft.tuacumdefcnderis:alicgt;nbsp;rerun).nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;oppugnatum.pax ante in Italia,qu�m bel

/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ultra alijs inferatur. fi utruncp tuo du�lu, aufpH

cioep fieri poteft:Annibale hic uiAo,illic Cartha ginemexpugna. fialterutrauidloriauobis connbsp;fulibus relinqucnda cft: prior cum maior clagt;nbsp;awr^*****^nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;caufaetiam infequentis fuerit. Nam

n�c quidem pr�terqu� qd Si in Italia, S? in Afri caduosdiuerfos exercitus alere atrari� non potnbsp;undeclafics tuemur,pr�terqu� qd: unde c�mea�nbsp;tib�fuffi ciamus pr�bendis, nihil reliqeft:perjnbsp;Apericu- culi tand�quant�adeatur,qu�failit?P,Liciniusnbsp;^diffua- in itaiia^p.Pcipio bellum in Africa geret. Quidnbsp;fi (quod omnes dij omen auertant Si diccre eti�nbsp;reformidat animus .* fed quae accider�t: accidercnbsp;pofiunt) Si uiiflor Annibal ire ad urbem pergat:nbsp;tum demum te confulem ex Africa,ficut Q^FuPnbsp;uium � Capua,accerfemus?Quid quod in Africa,nbsp;pIo'paKr n^rs c�munisbelli crit? Domus tibi tuanbsp;00, pater patruus� intra XXX. dies cum exercitib*nbsp;cefi documento fint:ubi per aliquot annos maxinbsp;m�

mis rebus terra,mari^ gerendisampliffimu nomen apudexteras genres populi RhomanijUC-ftr�ipfamiliz fecerant.Dics^ne deficictrfi reges imperatores^ temere inhodium terrastranf- .nbsp;gref�os cum maximis cladib� fuis, exercituumqjnbsp;fuorum,cnumerar� ueIim.Athenicnfes,prudent Ab exem-tiiTiina ciuitas, bello domi reli�lo, autore �qucnbsp;�mpigro atlt;5 nobili iuuene magna claflc in Sicilia tranfmifla, una nauali pugna florentc Repu.

fuam in perpetuum afflixer�t.Externa,amp; nimis Ab re�ti antiquarepeto. Africa ead� ifta, amp; M. Attilius,nbsp;infigne utriuf� fortune excmplum,nobis docu- guli.nbsp;mentofint.Nz tibi P.Corneli, cum ex alto Afrinbsp;tarn confpexeris ; ludus,amp; iocus fuiife Hifpanixnbsp;^u�uidebuntur.quidcnimfimile? Pacatoniari CoIIationbsp;pratter oram Italiar, Gallixip ucftusEmporiasnbsp;in urbcm fociorii claffem appulifti, amp; expofitos eleuat.nbsp;milites per tutiifima omnia ad focios. Si amicbSnbsp;populi Rhomani Tarraconem duxifti: ab Tar^nbsp;racone deinde iter per prtcfidia Rotnana : circanbsp;Iberum excrcitus patris,patru!� tui, poft amifgt;nbsp;fos impcratores ferociorcs calamitate ipfa fadli:nbsp;dux,tumultuariiisquidem ilIe,L.MartiuS,amp;: minbsp;Ii'tari fuftragio ad tempus ledfusicxterurti fi no^

bilitas, ac iufti honores adornarent: claris impe ratorib* qualibet arte belli par:oppugnata pernbsp;Atiapho-fummum otium Carthago: nullotrium punico-rumexercituumfociosdefendcntc.C�teraneqj^nbsp;eaeleuo:nullo tarnen modo Afrko bello com^nbsp;paranda.ubi non portus ullus claiTi noftr� apernbsp;tusmon ager pacatus: non ciuitas focia: non rexnbsp;amicusmon confiftendi ufqu� locus: non proce^nbsp;dendi.quacuncp circumfpexeris.hoftilia omnia.nbsp;Anthypo atipinfefta.AnSyphacijNumidistpcredis� fatisnbsp;phorabar fit femel creditum .non femper temeritaseftfe-'nbsp;bus ns'hanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;frausfidem in paruisfibi pr�ftruit.ut cum

bend� i�d� oper^preti� fit: c� mercede magna fallat.N� ho Abipfius ftes patrem,patru�'9 tuum armis, prius q Celtinbsp;exem^u l�frifocij fraudecirc�uenerunt.nec tantum tibinbsp;A natura ipfi� Magone,S^ Afdrubale hofli� ducibus,qu�-*nbsp;Indibili, �C Mandonio in fidem acceptisnbsp;�culum. periculi fuit.Numidis tu credere potes, defeftionbsp;ncmmilitumtuor�expertus�t Syphax, et Manbsp;fanifTa fe,q Carthaginenfes, malunt potentes innbsp;Africa effe: Carthaginenfes : q qu�quam alium:nbsp;nunc illos xmulatio inter fefe, amp; omes cauf� ccrnbsp;taminum acuunt : quod procul externus metusnbsp;cft.oftendc Romani arma/xcrcitum alienige quot;nbsp;n�

nam:iam uclut ad comune reftingucndum inccn concurrent: Aliter qciem illiCarthagincfes Ht-fpaniamdefcndcrunt: aliter tn�nia patri�,teninbsp;pladeiim, aras,amp;focos d�fendent: cum euntesnbsp;in pr�lium pauida profequetur coniunx; amp; parnbsp;�iliberioccurfabant. Quidporroi�fatisconfifi Aliud^cSnbsp;Carthaginenfes confenfu Afric�, fide focioriim ��Sur� pcnbsp;.( �� Mnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!� t-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' riculuin*

regum,m�nibus fuis,eu tuo cxercitiifqj tui prac-fidio nudatam Italianiuiderint:ultr�ipfinou� exercitum in Itali� aut ex Africa miferint autnbsp;Magoncm,quem � Baleanbusclafle tranfraifianbsp;iam pr�teroram Ligur�alpinorumueftaric�nbsp;ftatiAnnibali fe coniungere iuflerint�nempc innbsp;eodem terrore crimus: in quo nuper fuim�: cumnbsp;Afdrubal in Italiam tranfcendit.quem tu,qui nonbsp;folum Carthagincm,fcd omnem Africam exer-lt;itu f uo es claufurus:� manib� tuis in I ta lia etni-fifti. Viiflum � te dices.eo quidem minus uellc. Si Confuta-id tua,non Rcip. folum caufa, iter dat� uido innbsp;Italiam efle.Patcrc nos omnia, qii� profpera tibi,amp; populi Romani imperio cuenere:tuo con-filio aifignareiaduerfa caf�b* incertis belli,5^ fornbsp;tun� legarc.quo melior,fortiorip es;eo magis tanbsp;IcmprxHdem fibipatria^atc^ uniuerfa Italia re

ORATIO

tinet. Non potes ne ipfc quidem difi�mularc: ub* Annibal fit:ibi caput, atq; arcem huius belli elfe*nbsp;quippequi pr�teferas.-eam tibi caufam cfie trailnbsp;ciendi in Africammt Annibalem e� trahas. 5iuenbsp;igitur hic, fiue illic cum Annibale eil tibi futuranbsp;rcs:utrum ergo tandem firmior eris in Africa fo

Ab ipf�ut �udicio.nbsp;Jnterro-g�tio innbsp;liandi eaunbsp;fa.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;�

Ius:an iftic tuo, collegae^ tui exercitu c�iundo^ T� � loco ne Claudiusquidc,amp;LiuiusconfuIesta(nrecrrinbsp;8C copijs. excplo,qu3nt� id interfit, docum�to funt� Quid,

Annibalcm utrum tandc extremus anguP brutq agri frufira iamdiu pofcent� ab domo auxilia,nbsp;an propinqua Carthago,�C tota focia Africa ponbsp;tentior� armis uirife^ facicf^Quod iftud confiliunbsp;cft ibi malle decernerembi tuae dimidio mino-

res copi�t fint;hoftium multo maiores: g ubi duo busexercitibusaduerfus un� tot prxliis,amp; t� diunbsp;turna,ct graui militia fcfiiim, pugnandum fit^nbsp;Quam c�par confili� tuum parent� tui confilionbsp;Adiffimi' fit,reputa.illeconful profedus in Hifpaniam,utnbsp;W� ,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Annibali ab Alpib* defc�d�ti occurrcrct;amp; in Ita

liam ex ,puincia redi:jt.tu,c� Annibal in Itaha f�t relinquere Italiam paras:n� quia reipublicsc jdnbsp;utile,fed qa tibi amplum amp; gloriofum c�fes ef�c:nbsp;ficut c� prouincia amp; exercitu rclido,finc lege,finbsp;fine

f ne S.C.duabus iiauib* populi Romani impcra torfortunam publicam,amp; maieftatem imperqnbsp;quae turn in tuo capite perichtabanturxS

mif�fti. EgoP.CorneliumP.C.rci-publicae,nobiscp, no (ibi ipf� pri uatim creatum conful� extnbsp;ftimo:exercitus^ adcu

ftodi� urbis, at^ Ita liae Rriptos eiTe, no

SpUogu� atep ad�fnbsp;fententianbsp;Fabit.

quos regio more per fuperbi�cSnbsp;fuies qterrarunbsp;nelintjtraijnbsp;ciant.

FINIS.