-ocr page 1-

VÖN DC TERREINEN DER

PROTESTONTSCHC ZENDINC

IN NEDERLflNDSCN OOST-EN VEST-INDIË

UITCQflF VflN W-ET Z-ENDINÓSBURERU DER ÇPnENWERKENDE ZENDINGSCORPORflTIESnbsp;T€ OECSTGEE S T

L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-1 9

.„T8

-ocr page 2-


-ocr page 3-

Bibl. Hendrik Kraemer Inst.

-ocr page 4-

3946 8636

-ocr page 5-

ATLAS

VAN DE TERREINEN DER

PROTESTANTSCHE ZENDING

IN

NEDERLANDSCH OOST- EN WEST-INDIË.

UITGAAF VAN HET ZENDINGSBUREAU DER SAMENWERKENDE ZEN DINGSCORPORATIESnbsp;TE OEGSTGEEST.

1937.

INHOUDSOPGAVE.

  • 1. Overzichtskaart van den Zendingsarbeid in Ned.nbsp;Oost-Indië.

  • 2. West-Java.

  • 3. Midden-Java.

  • 4. Oost-Java.

  • 5. Bataklanden.

  • 6. Bataklanden en omgeving.

  • 7. Zuid-Borneo.

  • 8. Noordoost-Celebes, A. De Minahassa,

B. Bolaäng Mongondow.

  • 9. Midden-Celebes (Posso).

  • 10. West-Midden-Celebes (Rante Pao en Mamasa).

1 1. Zuidoost-Celebes.

  • 12. Overzichtskaart van Celebes.

  • 13. Sangihe- en Talaudeilanden.

  • 14. Halmahera.

  • 15. Bali, Soemba, Timor en omgeving,

  • 16. Molukken en Zuid-Ooster-eilanden.

  • 17. Nieuw-Guinea.

  • 18. Suriname.

-ocr page 6- -ocr page 7-

TER INLEIDING

Al langen tijd werd de behoefte gevoeld aan een atlas van de terreinen der Protestantsche Zending in Nederlandscb Oost- en West-Indië. Degenen, die met de Zending meeleven, willen gaarne nagaan, waar denbsp;zendelingen wonen en werken. Het viel niet gemakkelük in die behoefte te voorzien. Er Is veel mutatie in hetnbsp;groeiend werk der Zending. Maar ook moest men iemand hebben, die én de Zending kende én met de aardrijkskunde goed op de hoogte was, en bovendien kaarten kon teekenen. Verder moest steeds naar beknoptheid worden gestreefd.

Wü waren zoo gelukkig In den heer Adr. van der Endt iemand te vinden, die voor deze taak berekend was en haar met liefde vervulde. Gedurende 20 jaren is hö Hoofd geweest van de Hollandsch Inlandschenbsp;School te Kota-mobagoe (Bolaäng Mongondow) en thans als leider van het Internaat der Nederlandschenbsp;Zendingsschool geeft hÿ aan de leerlingen dier school onderwijs in de Zendingsgeschledenis. De heer Vannbsp;der Endt begon met het teekenen van kaarten der verschillende Zendingsterreinen, welke als bijlagen in denbsp;jaren 1934, 1935 en 1936 bö het Nederlandscb Zendingsblad zijn gevoegd en door de lezers zeer gewaardeerdnbsp;werden. Aanvankelijk bestond het plan die kaarten te bundelen, maar dat ging niet zoo eenvoudig als mennbsp;ondersteld had. Er moest nog heel wat worden aangevuld en gewijzigd.

Een toelichting op de kaarten werd geschreven door Ds. Joh. Rauws, terwijl de heer N. Heertjes zorgde voor een alfabetisch register op de namen. Den heer H. G. de Smit te ’s-Gravenhage danken wij voor denbsp;lithografische verzorging.

BU de samenstelling mochten wÿ dankbaar gebruik maken van de medewerking van verscheiden Zendingsarbeiders, vooral bü de kaarten van West- en Oost-Java, de Bataklanden, verschillende deelen vannbsp;Celebes, Halmahera en Suriname. Wü zijn daarvoor zeer erkentelijk,

De spelling is in hoofdzaak overeenkomstig de lijst van aardrijkskundige namen, uitgegeven door de Indische Regeerlng in 5 Aug. 1925. Enkele malen werd hiervan afgeweken, b.v. Posso in pl.v. Poso, Minahassanbsp;in pl.v. Minahasa, enz. met het oog op Nederlandsche gebruikers, die minder op de hoogte zijn van denbsp;Indonesische klankwetten; verder hier en daar na overleg met de zendelingen om diverse motieven. Denbsp;naam NIeuw-Guinee, die jarenlang gebruikt is, werd weer Nieuw-Guinea, naar aanleiding van het voorstelnbsp;In het Tijdschrift van het Kon. Ned. Aardrijkskundig Genootschap van Januari 1937, bldz. 139.

Van de terreinen der Roomsch Katholieke Missie in Oost-Indië bestaat een afzonderlijke atlas. Daarom hebben wli gemeend, de missieposten te kunnen weglaten en ons te bepalen tot de Protestantsche Zending.

Het is een eerste uitgaaf, die spoedig door een tweede zal worden gevolgd, als er behoefte aan blijkt te bestaan. Met het oog op een eventueele tweede uitgaaf houden wü ons daarom aanbevolen voor verbeteringen, enz.

Moge deze atlas er toe büdragen om de kennis van de Zendingsterreinen te vermeerderen !

HET ZENDINGSBUREAU.

Lentemaand 1937.

-ocr page 8- -ocr page 9-

ALPHABETISCH REGISTER

AFKORTINGEN :

1 = landstreek r = riviernbsp;t = terrein

V = volk


m = midden

b = berg, gebergte bk = bijkaart

e = eiland, eilandengroep


no = Noord-Oost nw =: Noord-Westnbsp;zo = Zuid-Oostnbsp;zw = Zuid-West


n = Noord o = Oostnbsp;Z = Zuidnbsp;w = West


In de 2e kolom vindt men een verwijzing naar het kaartblad, speciaal naar eventueel vetgedrukte nummers en letters.

A.

Abenastoon

18 A z

Aboro

16 B

Adonara

16 D

Adipolo

3, z

Adiredjo

3, z

Aditojo

4» m

Aek Poeli r

6, m

Aek Raisan r

5, w

Aek Saroella r

6, m

Agilla

18A, 18B

Ahanari

16 D

Aililo

16 D

Airmadidi

8 A, B.n

Ajoeh r

o

Alang

16 B

Alaslanden 1

Q n

Albina

18 A, no

Alfoeren-Zee

16 D, 17 zw

Alkmaar

18 B, n

Alor e

1, 15A, 15D

Amahai

1,16 A

Ambapa

11 m

Ambarawa

3 n

Ambarita

6 n

Ambon

1, 16A. 16B

Ameroro

11 o

Amesioe

11 o

Amoentai

7 o

Amoeranff

8A, 8B, 12

Ampana

9 no

Ampenan

15 A

Amsterdam bk

1

Anakalans

15 C

Andai

17 n

Andaoet

16 D

Ando-olo

11 z

An^gri-meer

17 n

Angin^

10 o

Angkola 1

5 z 6 m

Angkona r

9 z

Anoes e

17 no

Arangkao

13 no

Ardjoeno b

4 m

Argoenibaai

17 w

Arma

16 D

Aroe-eil.

1,16 D, 17

Aroet r

7z

Aaaban r

5, 6 nw

Asaoe

11 m

Asimero

14 n

Atamboea

16 D

Atapoepoe

15 D

Atjeh

6

Atlantische Oceaan

18 A, 18 B

Awoe (Goenoensr-)

13 C

B.

Ba'a

15 D

Baai van Batavia

2 n

Baai van Galela

14

Baai van Kendari

11 o

Baai van Kolaka

11

Baai van Tapanoeli

6 w

Baba

17 w

Babad

4 n

Babao

16 D

Babar eil.

1, 16 D

Bada 1

9 m

Badakaia

9 m

Badjo

10 zo

Bagan siapi-api

6 no

Bailengit

14

Baing

15 C

Bajondo

9 z

Bakara

5 z

Balambano

9 zo

Bali e

1, 4. 16 A, 15 B

Balige

5,6

Balikpapan

1,7 O

Baloeasa

9 nw

Banasoe

9 w

Banano

9 n

Banda e

1,16 A, 17

Banda-Naîra e

16 C, 17

Banda-Zee

1. 16 D, 17

Bandar

fin

Bandjaran

2 m

Bandjermasin

1, 7 zo

Bandoeng

1,2m

Bangga

9 nw

Banggai-arch.

12 O

Banggaiba

9 w

Bangil

4 n

Bangka e

1

Bangkalan

4

Bangoen Poerba

6 m

Banjakeil.

6 nw

Banjoemas

3 z

Banjoewangi

4 0,15 B

Bantam 1

2 w

Bantjea

9 m

Baoe 1

9 no

Baoen

16 D

Barabai

7o

Barisan (Boekit-) b

1 w

Barito r

7 zo

Baroe

12 z

Baroe

14 w

Baroepoe

10 m

Baroes

5, 6 w

Barona

14 n

Batang Angkola r

6 m

Batang Gadis

6 m

Batang Toroe

6 z

Batang Toroe r

5 z, 6 m

Batanta e

17 n

Batavia

1, 2 n

Batjan

l,14.16An

Batoe-eil.

1, 6 zw

Batoealoe

10 O

Batoegantoeng

16 B

Bazeler Z.Ver. t

7

Bebar Koemoer

16 D

Behongan

13 6

Bekasi

2 n

Belalo

11 O

Belang

8 A z, 12 no

Belawan

6 n

Bengko r

9 z

Bengo

12 z

Benkoelen

1

Benoea

11 z

Bente

9 o

Benteng

12 z

Beo

13 B w

Beong

13 F

Berastagi

6 n

Berau 1

17 n

Berg en dal

18 A

Berkat Baroe

16 A

Berlijn

18 B z

Beropa

10 n

Berseba

18 B z

Besoa

9 w

Biak e

17 n

Biang

14

Biaro e

13A, 13D w

Bila r

7 zw

Billiton e

1

Bîma

16 A

Binta-oena 1

8 B n

Bintoeang

10 m

Bintoenigolf

17 w

Bitjoli

14 zo

Blltar

3, 4 z

Blondo

3 m

Blora

4 n

Bodjonegoro

3. 4n

Boeakajoe

10 m

Boeang

13 D

Boeboenan

15 B

Boejat r

8 A z

Boejoempondoli

9 m

Boeka-boeka e

9 no

Boekide

13 F

Boekit Barisan b

Iw, 5nw-zo

Boekit-Raja b

7 n

Boekoe-ma-titi

14 w

Boela

16 A

Boelagî

12 o

Boeleleng

15 B

Boeli 1

14 no

Boeli

14 o

Boelî-baaî

14 o

Boelik r

7 w

Boelili

9 m

Boeloesari

4 m

Boenakeng e

8 A

Boengabondar

6 zo

Boentao

10 o

Boentok

7 o

Boeraoe

9 z

Boeroe e

1. 16 A

Boeso-boeso

14

Boeta

6 z

Boeton

11, 12 zo

Bokoe

9 w

Bolaâng

8 B. 12

Bolaâng-Itang

8 B n

Bolaang-

Mongondow

8 A. 8 B, 12

Bomba

9 m, 12

Bonan Dolok

6 m

Bondowoso

1, 4 no

Bone (golf van)

1

Bonebae

9 no

Bongka r

9 no

Bongsoredjo

4 n

Bonthain

12 z

Bora

9 nw

Borneo (Z-Oost)

7

Borneo (Br. Noord-)

1

Borneo e

1 m

Boroko

8 B, 12 n

Boschlanti

18 A z

Bosnek

17 n

Botopasi

18 Az

Boven-Digoel 1

17 o

Brantas r

3, 4

Brebes

2, 3 n

Britsch Noord

Borneo

1 n

Bromo b

4 o

Buitenzorg

1, 2

Bwool

12 n

c.

Carolina

18 B

Carolina

18 A

Catharina Sophia

ISA. 18B w

Celebes

1, 12

Celebes

(Noord-Oost)

8

Celebes (Midden)

9

Celebes

(West-Midden)

10

Celebes (Zuid-Oost)

11

Celebes-Zee

1, 8 A. 8 6

12, 13

Charlottenburg

18 A,18 B

Cheribon

2. 3 w

Chineesche Zee

(Zuid-)

1 n

Chr. Geref. Kerk

(terrein)

12 w

Commewijne r

18 B z-n

Coppename r

ISA

Corantijn r

18 A w

Cottica r

18 A, 18B

Ceram e

1,16 A, 17

Ceram-laoet eil.

17 nw

D.

Dago

13 C z

Dai e

16 D

Dairi 1

6 n

Dajak marna 1

7 w

Dam

18 A

Damar e

15 D

Damaoe

13 B o

Dampelas

12 nw

Dampit

4 z

Danaredja

3 n

Dasar

9 no

Dende

10 o

Dengka

16 D

Den Pasar

15 B

Demak

3 n

-ocr page 10-

Demta-baaî

17 no

Depok

2 n

Digoel-rivier

17 z

Dilli

15 D

Djailolo 1

14 w

Djaîlolo

14 w

Djambi

1

Djana

3 z

Djandji-Angkola

5 m

Djandji-Matogoe

5

Djapara

1. 3 n

Djatibarang

2 no, 3

Djelai r

7 zw

Djember

4 0

Djembrana

15 B

Djepon

3, 4 no

Djeroesoe

15 D

Djoemo

3 n

Djoentikebon

2 no, 3

Djokjakarta

1, 3 z

Djombang

4 n

Dobo

1,16 D, 17

Doda

9 m

Dodaga

14 no

Dodinga-baai

14 w

Doë r

9 m

Doemoga

8 B m

Doepak

3, 4 w

Dokoelamo

14 n

Dolago r

9 nw

Dolasi

15 D

Dolit

14 z

Dolo

9 nw

D(olok) Martîm-

bang b

6 m

Dolok Paoeng b

5 m, 6

Dolok Pinapan b

5 nw

Dolok Sanggoel

5

Dolok Simanoek-

manoek b

5 n

Domburg

18 A, 18 Bn

Donggala

1. 9. 12 w

Dore-baai

17 n

Doro

14

Doroeme

14 n

Dowong-gila

14 n

Dukona b

14 n

Duma

14 n

Dwars in den Weg

2 nw

E.

Eendracht

18 B no

Efi-efi

14 n

Ekor

14 m

Elat

16 D

Emma-keten b

18 A z

Ende

15 A

Enemawira

13 C no

Engelsch Guyana

18 A w

Enggano

1

Enrekang

10, 12 m

Ephrata

18 B n

Eris

8 A o

Esang

13 B n

F.

Fak-fak

1, 17 nw

Fatoeral

16 D

Filippijnen e

1 n

Flores e

1, 15A, 15D

Flores-Zee

15 A,15 D

Fordate

16 D

Fort de Kock

1, 5, 6 z

Fortuin

18 B n

Fransch Guyana

18 A 0

Frederik Hendrik

Eil.

17 z

G,

Gadjah

15 B

Galela 1

14 n

Galoempang

10 n

Galoeng2

10 w

Gambere

11 zw

Gamkoenora

14

Gamlaha

14

Gani 1

14 2

Gansee

18 A

Gaoe r

14 no

Garoet

1, 2 z

Gebang r

3 z

Gede b

2 m

Geelvinkbaai

1. 17

Gemaf

14 zo

Gemantar

3 2

Gendoek

16 D

Genjem

17 no

Ger. Kerk en Ind.

Kerk t

12 z

Ger. Zend. Bond t

12 m z

Geroea

14

Gianjar

15 B

Gimpoe

9 w

Gintoe

9 m‘

Git-git

15 B

Godda

18 z

Goede Vrede

18 B

Goed Succes

18 B n

Goejaba

18 A z

Goembasa r

9 nw

Goenoeng

13 C

Goenoeng Api e

16 C

Goenoeng Awoe b

13 C

Goenoeng Meriah

6 n

Goenoeng Poetri

2 n

Goenoeng Sitoli

6

Goenoeng Toea

6 m

G(oenoeng)

Bingkoka b

11 w

G(oenoeng)

Koelaboe b

6 m

G(oenoeng)

Meloehoe b

11 o

G (oenoeng)

Mendoke b

11 z

G (oenoeng)

Merapi b

6 z

G (oenoeng)

Ophir nbsp;nbsp;nbsp;b

6 z

G (oenoeng Sitoli

1, 6

G (oenoeng)

Wawowonoea b

11 z

Goentoer b

2 m

Golf van Bantam

2 n

Golf van Bone

1, 9.10,

11,12

Golf van Gorontalo

8Bz

Golf van Mori

9 0

Golf van Tolo

1, 9, 12

Golf van Tomini

1, 9, 12

Gombong

3 z

Gorontalo

1, 8B, 12

Granman

Staalkondre

18 A zo

’s Gravenhage bk

1

Grendeng

3 z

Grissee

4 n

Groningen

IS A, 18 B

Groote Oceaan

1. 13, 17

Groot Sangihe e

13 C

Guinea e

16, 17

H.

Halmahera e

1, 14, 16 A

Halmahera-Zee

14 o

Hamboe r

9 m

Hamilton

18 An

Hanggira

9 w

Hanover

18 B z

Haroekoe e

16 A,16 B

Hasi

13 E

Hatetabako

14 no

Hecht en sterk

18 B n

Helena Christina

18 B n

Hila

16 B

Hila

15 D

Hili Maziaja

6

Hili Samaetano

6

Hinako-eil.

6

Hoemene

6

Hoeta Barat

5 m

Hoeta Godang

6 m

Hoetoemoeri

16 B

Hoeta Rimbaroe Hoeta Salemnbsp;Hoetalioenbsp;Hollandianbsp;Hones!

Honitetoe Humboldt-baai

5 z

5

16 B

1. 17 o

16 A

  • 16 A

  • 17

I«

Iboe b

14 n

Idamdehe

14 w

Idenburg-riv.

17 n

Idenburg-top b

17 m

Idjen b

4 o

Idoor

17 w

Igoboela

14 n

lha

16 B

Ijang b

4 0

Ilwaki

15 D

Inanwatan

1,17

Indische Kerk t

12 o

Indische Oceaan

1,2, 3, 4. 5, 6, 15 A,nbsp;15 C

Indramajoe

1, 2. 3

Indrapoera bk

5

J.

Jaento r

9 n

Jamdena c

16 D

Jamna e

17 no

Jappen

1. 17

Java

1

Java-Comité t

4,5

Java (Midden-)

3

Java (Oost-)

4

Java (West-)

2

Java-Zee

1. 2, 3, 4, 7

Johan en Margareta

18 B n

Julianatop b

17 o

K.

Kaaimanstroom

18 A

K(aap) Flesco

8Bo

K(aap) Kara wasa

9 n

K(aap) Ladangi

11 w

K(aap) Masaloka

11 z

K(aap) Nipoe-nipoe

11 o

K(aap) Pakar

11 w

Kabaena r

9 z

Kabandjahe

6n

Kaboeroeang e

13 A, 13 B

Kaboeroeang

13 B n

Kadata r

9 m

Kahajan r

7 m

Kai-eil.

1, 16 D. 17

Kaibobo

16 A

Kaidipang 1

8 B n

Kaimana

17 w

Kajeli

16 A

Kajoe apoe

3 n

Kajoeberang

10 w

Kakaro-lamo

14 n

Kakas (met Wasian)

8 A O

Kalabahi

16 D

Kalama e

13 A, 13 G

Kalama

13 G

Kalamanta

9 w

Kalawara-napoeti

1, 9. 12

K(ali) Porong r

4 no

Kali Scrang

3 n

Kalitjeret

3 n

Kaloa

16 A

Kaloewatoe

13 Cz

Kalongana

13 B nw

Kalos!

10 z

Kamarian

16 A

Kambaniroe

15 C

Kampoeng Sawah

2 n

Kanandede

10 no

Kanang

13 P

Kandan

1. 7 z

Kandangan

7 zo

Kangean e

1

Kangkelo

9 m

Kantewoe

9 w, 12

Kaoe

14

Kaoe 1, r

14 n

Kaoeroe

9 no

Kapan

1, 15A. 15D

Kapiroe

9 nw

Kapoeas r

7 m

Kapoeng

3 n

Karakelong e

13 A,13 B

Karakitang e

13 A,13 G

Karama r

10 nw

Karang Asem

15 B

Karanga r

9 zw

Karanganjar

3 z

Karimata (Straat)

1 m

Karoengo

13 D

Karoeni

15 C

Karau r

7o

Kasigoentjoe

9 n, 12

Kasipoete

11 z

Kasoengan

1. 7 m

Katingan r

7 z

Katoe

9 w

Kawangkoan

8 A

Kawata

9 z

Kawate

12 n

Kawi b

4 m

Kebebal

3 z

Keboemen

8 z

Kedi

14 n

Kediri

3, 4 m

Kedoeng-pendjalin

3 n

Kedoengwoeni

3 n

Kefamnanoe

15 D

Kele’i

9 m

Kelet

3 n

Keloed b

4 m

Kema

8 A

Kendal

3 n

Kendari

11. 12

Kesihan

13 E

Kiama

13 B z

Kiawang

13 F

Kinapapoea r

9 n

Kisar e

15 D

Kisaran

6 n

Klabat b

8 A no

Klaten

3 z

Kleine Soenda-eil.

1 z

Klis

16 D

Kobe-riv.

14 m

Kobe

14 z

Kodi

15 C

Koeala Kapoeas

1, 7 zo

Koeandang

12 n

Koeala Koeroen

7 n

Koeala-mandjoel

7 nw

Koedangan

7 w

Koedoes

3 n

Koekoe

9 m, 12

Koekoemoetoekoe

14

Koelawi 1

9 w

Koelina r

9 m

Koemai

7z

Koembe

17 z

Koemelemboea!

8A, 8B, 12

Koemoel

16 D

Koempi

9 zo

Koeningan

2 no, 3

Koepa-koepa

14 n

Koepang

1, 15A, 15D

Koeranga

(zie Tomohon)

8 A

Koeroedoe

17

Koese r

9 m

Koesoe

14

Koeta Radja

1, 5. 6 (bk)

Koetjoer

4 m

Koetoardjo

3 z

Koffiekamp

18 A

Kokas

17 w

Kolaka

9, 11 w

Kolana

16 D

Kolongan

13 C nw

Kolonodale

9 o

Konawe’eha r

11 m

Koninis

12 o

Kopa

15 C

Kopandakan

8Bo

Korido

17 n

-ocr page 11-

Koro (Lariang) r

9 w

Korowalelo

9 o

Kotobangon

8 B o

Kota Baroe

7 zo

Kotaboenan

8 B o

Kota-mobagoc

1, 8 B, 12

Kotanopan

6 m

Kota Radja bk

5

Kota t jane

6 n

Kota waringin

7 w

Krakatau

2 w

Kraksaän

4 n

Krawang

2 n

Kronenburg

18 Bn

Kwandang

8 B w

Kwattahede

18 A

Kwawi

17 n

L.

La r

9 o

Laba

14 n

Laboehan Deli

6 n

Laboehan

2 w

Ladongi

11 m

Lage i

9 n

Lagoeboti

5

Lahai r

7 no

Lahewa

6

La biimboete r

11 m

Lakor e

15 D

Lalaeo 1

9 no

La Lindoe-riv.

11 n

Laloa

11 z

Lalombae

11 w

Lalonga

14 n

Lalosengi

11 zo

Lamanggo

13 D

Lamandau r

7 zw

Lamasi r

10 o

Lambarese

9 z

Lambo

11 m

Lamboeia

1,11,12

Lamboja

15 C

Lamdesar

16 D

Lamongan

4 n

Lampea

9 zo

Lampeso r

9 zo

Lampoengbaai

2 nw

Landawe

11 n

Langa-tabbet j e

18 Ao

Langko

9 w

Langowan

8A, 8B

Lanosi

9 z

Laoe-si-momo

6n

La'ora

11 z

Lapango

13 C z

Larantoeka

15 D

Larai (eil.)

16 D

Larat

16 D, 17

Lariang(zie Koro) r

9 w

La Rona r

9 zo

La Rona

9 zo

La Sampara-riv.

11 o

La Solo rivier

11 n

Latoehalat

16 B

Lawara r

9 m

Laweloe

6

Lawoe b

3,4

Leatoeng

10 o

Leboni r

9 z

Leboni

9. 12

Lee

9 m

Leger des Heils t

12 w

Lehi

13 F

Leksoela

16 A

Lele

13 G

Leliëndaal

18 B n

Leloebe

14 z

Lely-gebergte

18 A zo

Lembeh e

8 A

Lembo Belala

9 zo

Lemo

9 w,12 w

Lemo

9 0.11 o

Lempobatoe

10 o

Lepo-lepo

11 o

Lesa

13 D

Leti e '

15 D


Letwoeroeng

16 D

Lewa Pakoe

15 C

Lia

13 F

Libanonweg-

18 Bn

Likoepang

8 n

Lilibooi

16 B

Limboer

15 D

Limbong

10 n, 12

Limboto

8 B w

Lindoe 1

9 nw

Lintong ni Hoeta

5

Liroeng

13 B n

Lobo

13 B w

Loboepining

5 m

Loeha e

9 zo

Loeboek-hidjoe

7 w

L(oeboek) Raja b

5 z, 6

Loeboek Sikaping

6 z

Lo’eha

e 9

Loemadjang

4 o

Loemban Pinasa

6 o

Loewoek

1, 12o

Lokon b

8 A n

Loloda b

14 n

Loloda 1

14 n

Loloda-eil.

14 n

Loloda-Zee

14 nw

Lolomboelan b

8 A z

Lolotoeara

15 D

Lolowaoe

6

Lolowoea

6

Lombagin r

8 B m

Lombok e

1. 15 A

Lombok

10 w

Londi

9 m

Lontor e

16 C

Lowangan 1

7o

Luthersche z t

6

M.

Maänjan 1

7 o

Maba

14 zo

Maboengka

9 m

Mac-CIuergolf

1.17 w

Madioen

3, 4 m

Madjalenka

2 no, 3

Madjene

10 zw

Madoera e

4

Magelang

3 m

Magetan

3, 4 w

Mahaleta

15 D

Majoa

9 m

Maikoor

16 D

Makaja-pinggo

18 Az

Makale

10. 12

Makalehi e

13 A w

Makassar (Straat-)

1

Makassar

1,12 z

Makian c

14 w

Malabar b

2 z

Malabo

10 w

Malaka

1, 6 no

Malang

1.4

Malei r

9 n

Malei

9 n

Maleiers (v.)

7 z

Malifoet

14

Malili r

9 z

Malili

1, 9 z, 12

Malitoe

9 n

Mamasa 1

10 mw

Mamasa

1,10.12

Mamberamo r

17 n

Mambië

10 w

Mamboeliling b

10 m

Mamboro

9 nw

Mamoedjoe

10 w

Mamoejo

14 n

Manado

1, 8 A, 8 B

12,13

Mandailing 1

6 m

Mandoemai

7 zo

Manganitoe

13 C w

Mangarang

13 Bw

Mangloesi

16 A

Mangoele e

16 A

Manoek

16 D


Manokwari Mansinamnbsp;Mantobi rnbsp;Mantoknbsp;Mao rnbsp;Maoembinbsp;Maompangnbsp;Mappak rnbsp;Mapanenbsp;Marababannbsp;Maratakka rnbsp;Margaredjonbsp;Mariënburgnbsp;Marîpastoonnbsp;Maririnbsp;Maronnbsp;Marosnbsp;Maro wij ne rnbsp;Martapoeranbsp;Masambanbsp;Masela enbsp;Masoepoe rnbsp;Matananbsp;Matana-meernbsp;Mawomba rnbsp;Medannbsp;Mede riv.

Meer van Batoer Meer van Tondanonbsp;Meerzorgnbsp;Mefa

Melolo Memboekanbsp;Memboronbsp;Menado Toea enbsp;Mendawainbsp;Mengkatipnbsp;Menoehing rnbsp;Mentaja of

Sampit r Mentawai-eil.nbsp;Meos Noemnbsp;Meoswar enbsp;Merapi bnbsp;Merapi bnbsp;Meratoes Gebergtenbsp;Meraukenbsp;Merbaboe bnbsp;Mesawanbsp;Meti enbsp;Mewe rnbsp;Mieinbsp;Mimikanbsp;Minahassa 1

Minahassa-Kerk (t.) Minanganbsp;Mindanao enbsp;Mioe rnbsp;Misalibinbsp;Misool enbsp;Misoolnbsp;Mlatennbsp;Moa enbsp;Modjogoeloengnbsp;Modjokertonbsp;Modjowarnonbsp;Moeara

Moeara Sipongi Moeara-tewenbsp;Moelengennbsp;Moena enbsp;Moengkoetamnbsp;Moengonbsp;Moerjo bnbsp;Moesala enbsp;Moesinbsp;Moganbsp;Molibagoe 1nbsp;Molibagoenbsp;Molintjoenbsp;Molotnbsp;Moluksche Kerk tnbsp;Moluksche Zee

Momi Mon Desir


1, 17 n

1, 6, 6

1. 7o 7m

1 o 1, 17 z

12.13

1,16 A, 17

18 A n 3 nnbsp;5. 6nbsp;13 Bnnbsp;3 n

8 A. 8 B,

11. 12, 14


Montalat r

7 no

Morawali

9 o

Mori 1

9 m

Moronge

13 B o

Morotai e

1, 14 n

Motoling

8 A z

Mowewe

11. 12

Mr. Cornelis

2 n

Muller Gebergte

7n

N.

Nabire

17

Naiklioe

15 D

Nainggolan

5

Namlea

16 A

Nanga-boelik

7 w

Napoe

9 m

Naroemonda

5

Nassaugeb.

18 o

Natal

6 w

Natocna-eil.

1 n

Neder Cochin

China 1

1 n

Nederland bk

1

Ned. Zend. Gen. (t.)

12 mo

Ned. Zend. Ver. (t.)

2, 12 zo

Negara r

7 zo

Nenoesa

1, 13 a no

Ngandjoek

3, 4

Ngawi

3 o

Nggahei

13 E

Ngoali

14

Ngoeloek

4 m

Ngoro

4 n

Nias e

1, 5, 6 w

Nickerie r

18 A

Nieuw-Guinea

1. 16 A, 17

Nikiniki

15 D

Nila

16 D

Nimboran

1, 17 no

Noangan

8 B

Noeltoko

15 D

Noemfoor e

17 n

Noesa Laoet e

16 A

Nohoe-nohoe

11 o

Nonongan

10 m

Noöngan

8 A

Nosoe

10 m

Nw. Amsterdam

18 A, 18

13 n

Nw. Aurora

18 A z

Nw. Guinea e

16. 17

Nw. Jakob Kondre

18 A

Nw. Meerzorg

18 B n

Nw. Nickerie

18 A nw

N.Z.V. terrein

2, 11, 12


o.

Obi-eil. Oeaninbsp;Oeë Koelinbsp;Oekoesinbsp;Oelanbsp;Oeloenbsp;Oeloeainbsp;Oeloean 1nbsp;Oengarannbsp;Oepanbsp;Oerinbsp;Oesoe rnbsp;Oewe-paenbsp;Okabanbsp;Oloh Balok 1nbsp;Oloh Katingannbsp;Oloh Ngadjoenbsp;Oloh Soengainbsp;Omanbsp;Ombolatanbsp;Onan Hasangnbsp;Onda’e 1nbsp;Ondongnbsp;Ongkagnbsp;Onoenbsp;Onoribonbsp;Onverwachtnbsp;Ornamibonbsp;Ot Danoem 1


1,16 A

9 nw 9 n

I

I

I

5 m 9 mnbsp;13 F


-ocr page 12-

Ot Moeroeng 1

7 n

Fekalongan

3 n

Rantau

7 zo

Saoesoe

9 n

Ot Pajawoeng 1

7n

Peleroe

9 m

Rantebalio

10 zo

Saparoea e

16 A.16 B

Ot Slang 1

7 n

Peling

13 F

Rantelemo

10 w

Saparoea

16 B

Ouw

16 B

Femalang

3 n

Ranteliang

10 w

Saramacca r

18 A.18 B

Overtoom

18 6

Pemali r

3 n

Rante Pao

1, 10.12

Sara-kreek r

18 A

Overzichtskaart

Pematang Siantar

1, 5, 6

Raoe e

14 n

Sariboe Dolok

5. 6

van de Zendings-

Pemboeang

7 z

Raoe

6 m

Sarmi

17 no

terreinen

1

Pendolo

1, 9, 12

Raoeng b

4 o

Saron

18 B n

Overzichtskaart

Peniwen

4 z

Rarongkeoe

11 z

Sasoer

14

(algemeene)

1

Penjaboengan

6 m

Ratahan

8 A

Sawah Loento

6 z

Owaï r

9 zw

Peperbaai

2 w

Rate-rate

11 m

Sawang

13 F

Perica r

18 B 0

Rato-Saloemaoge 1

9 z

Sawang

13 C

P.

Peroeman

15 D

Redjoagoeng

4 z

Sawoe

15 A

Feta

13 C 0

Rehoboth

2 no

Sawoe e

1.15 D

Padamarang e

11 w

Petawang

15 C

Rembang

3.4

Sawoe-Zee

1,15 D

Padang

1, 5, 6z

Pewaneang

10 n

Remboken

8 A m

Schildpad-eil.

12 o

Padang-Lawas 1

5o

Pimpi

8 B n

Riio 1

9 w

Schouten-eil.

1.17

Padang-Pandjang

6 z

Pinole

11 m.

Rimbon

10 m

Schwaner-gebergte

7 nw

Padang-Sidimpoean

5, 6

Piroe

16 A

Rivier van Manado

7 A n

Seba

9 n

Padoe 1

9 zo

Pitoe

14 n

Roeang e

13 A w

Sedoa

9 n

Pahae 1

5 m

Pitoe-Oeloena-

Roeang

13 E

Seesee

9 zo

Pahandoet

7 z

Saloe 1

10 m w

Roemakai

16 A

Segaran

4 n

Pajakoemboeh

6 z

Plateau van

Roemah-tiga

16 B

Selaroe e

16 D

Pajeti

1.15 C

Sipirok 1

5 z

Roengan r

7n

Semaoe e

15 D

Pakanten

6 m

Pleihari

7 20

Roeso

13 B w

Semarang

1, 3 n

Pakka2

18 A z

Podena e

17 no

Roma

15 D

Semocda

7 z

Pak-pak 1

5. 6 n

Poedjiardjo

4 z

Romean

16 D

Sentani-meer

1,17 no

Palalangon

2 m

Poedjoen

7 m

Rompa r

9 m

Sepo

14 zo

Paleleh

12 n

Poelau Laoet e

1, 7 zo

Rompo-rompo

11 z

Serang

2 n

Palembang

1, 5bk

P(oelau) Pinang

1

Rongkong 1

10 no

Sermata e

15 D

Palipi

5 w

Poelau Tello

6 zw

Ronta

9 o

Seroea

16 D

Palmas e

1

Poelau Tiga

8 B n

Roön

17 n

Seroei

17 n

Paloppo

10gt; 12

Poelau Wé

1 nw

Roraia

11 z

Seroejan r

7 z

Faloe

9,12

Poelé

4 n

Roraja-riv.

11 z

Serwaroe

15D

Faloe riv.

9 nw

Poeloengdowo

4 m

Roti

1, 15 A,

Siaoe e

13 A, 13 F

Pamekasan

4

Poeloetana

13 B o

15 D

Sibaloengoen 1

5.6

Pamrian

3 z

Poelosari

3 n

Rotterdam

Ibk

Sibedi

9, 12

Fana

10 m

Poena r

9 n

Rowotrate

4 z

Siberoet e

1. 6

Pandan b

3o

Poendida

11 o

Rozengain e

16 C

Sibolangit

6n

Fandeglang

2 nw

Poeraoe

11 w

RVnsche

Sibolga

1. 5.6

Pandiri

9 n

Poerbolinggo

3 z

Zending (t.)

5 bk A

Siborong-borong

6

Paneki r

9 nw

Poeriala

11 m

Sidangoli

14

Pangala

10 m

Poeroek-tjaoe

1 no

s.

Sidikalang

5, 6

Pangaloan

5, 6 m

Poerwakarta

2 n

Sidoardjo

4 n

Pangariboean

5 m

Poerwodadi

3, 4

Sabang e

1

Sidomoeljo

4 z

Pangeo b

14

Poerwokerto

3 m

Sabang

12 o

Sidondo

9 nw

Pangharepan

2 m

Poerworedjo

3, 4

Sabanga

9 o

Sidoreno

4 z

Fangkalanboeoen

7z

Poesoek Boehit b

5

Sabangan r

7z

Sidoredjo

2. 3

Pangkoh

Iz

Poigar

8 Af 8 B

Sabatai b

14

Sidoredjo

4 z

Fangoeroeran

5» 6

Poigar r

8 A.

Sabatai

14

Sifaoroasi

6

Pansoer napitoe

6 m

Poleang-riv.

11 z

Sadang r

10 z m

Sigoempar

5

Pantar e

15 D

Polewali

10 z

Sadang

10 o

Sigompoelan

5 m

Pantilang

10 o

Poli-polia

11 m

Sagea

14 zo

Sihaboe-haboe b

5. 6

Faoe

15 C

Pombalowo

9 nw

Saigon

1

Sika

15 D

Papandapan b

2 z

Pongkeroe r

9 zo

Sakidi

9 nw

Silalahi

5 n

Pape

9 m

Ponorogo

3, 4

Sakita

14

Silantom

5. 6

Para e

13 A, 13G

Pontianak

1

Salajar e

1, 12

Silindoeng 1

5 m

Para r

18 B z-n

Pontoeli

9 n

Salak b

2 m

Simangoemban

5 m

Paradijs

18 A nw

Popo

8 B m

Salak

5 nw

Simanondong

6 m

Parakan

3 n

Porto

16 B

Salatiga

1, 3m

Simatorkis

5 z

Paramaribo

18 Bn

Portugeesch Timor

15 D no

Ralawati e

17 n

Simboeang

10 m

Paramaribo

Posi-posi

14 n

Salea

9 no

Simorangkir

5 m

(omgeving)

18 A, 18 B

Posso

1, 9,12

Salem

18 A n

Sindoeredjo

4 m

Paranginan

5 z

Posso Groenoe

18 A z

Salebaboe e

13 A,13 B

Sindoro b

3 m

Parangisi

9 no

Posso-meer

9, 12

Salebaboe

13 B

Singapore

1

Parapat

5, 6

Posso-rivier

9

Saloebiroe

9 no

Singaradja

15 A,15 B

Parawakka

18 B

Potribo

18 A,18 B

Saloe-kaia r

9 m

Singkawang

1

Paré

3, 4

Praoe b

3 n

Saloe Karama r

10 n

Singkalong

10 n

Paregt;pare

12 z

Priangan 1

2 m

Saloerang

13 G zo

Singkel

6 nw

Pareha

15 C

Prinseneiland

2 w

Saloeta

14 n

Singkona

9 m

Pare-redjo

4 m

Prinsenstraat

2 w

Samarinda

1

Sintang

1

Pargaroetan

5 z

Probolinggo

4

Samba r

7n

Sipahoetar

5 m

Parigi

9,12

Sambiredjo

4 m

Sipirok

5, 6

Pariti

15 D

R.

Same

15 D

Sipogoe

5 o

Parsoboeran

5 o

Samet

16 B

Sipoholon

5 m

Pasi

8 B, 12

Badja-ampat e

17 n

Samosir e

1, 5, 6

Sitiardjo

4 z

Pasir r

7o

Rainis

13 B o

Sampang

4

Sitoebondo

4 no

Fasirpoetih

14 m

Raja

5, 6

Sampit

7 z

Sitorang

5

Pasoeroean

4 n

Raka Watoe

15 C

Sampolowo

9o

Slamat b

3 n

Patas

15 B

Ramba

9 m

Sanggan

1

Slawi

3 n

Patani

14

Rana-meer

16 A

Sanggona

1, 11, 12

Sneeuw-geb.

1,17 n

Fatatan

3 z

Randanan

10 0

Sangihe-eil.

1,13 A

Soa-ma-etek

14

Pati

15 D

Randoeblatoeng

3 n, 4 nw

Sangihe- en

Soa-Sengadji

14

Fati

3gt;4

Randoeredjo

4 n

Talaud eil.

13 A-G

Soa-sio

14 n

Pauluskreek r

18 6 m

Rangkasbitoeng

2 n

Sangówo

14

Sobaim

14 no

Peana

9 w

Ranoeredjo

4 no

Sa'oea

6

Soë

15 D

Pearadja

5 m

Ranoiapo r

8 A z

Saoemlaki

16 D

Soekaboemi

2 m

Pebato 1

9 n

Ranowangko r

8 A m

Saoesoe r

9 n

Soekaradja

2.3

-ocr page 13-

Soekorame

4 n

Tanah-mérah

1. 17 z

Tjiderea

2 no

Soela-eil.

1, 12. 16 A

Tana Roông

15 C

Tjigelam

2 n

Soeli

16 6

Tana Soempoe

9 m

Tjilatjap

2, 3

Soemba e

1, 15 C

Tanawangko

8 A

Tjîliwoeng r

2

Soembawa c

1.15 A

Tandjoeng

7 0

Tjimahî

2 m

Soemberagoeng

3. 4

Tandjoeng Poeia

6 n

Tjimanoek r

2 no

Soembergondang

4 n

Tandj. Priok

2 n

Tjioe r

14

Soembing b

3 m

Tandoeng

10 no

Tjiparaj

2 m

Soemedang

2 m

Tangerang

2 n

Tjitandoei r

2. 3

Soemelata

12 n

Tangkoeban-

Tjitaroem

2 n

Soemenep

4

pvahoe b

2 m

Tjiwoelan r

2 zo

Soenda-eil.

Tanimbar eil.

1,16 D. 17

Tjomal

3 n

(Kleine*)

1 z

Tano Djawa

5 n

Tjorio

10 z

S(oengai) Anai r

6 z

Taoebonto

11,13

TIepok

3 z

S(oengai) Bila r

6 nw

Tarakan

1

Toalan r

7 m

S(oengai) Koealoe r

6 nw

Taratara

8 A

Toba

9 no

Soengai Bokan r

6 nw

Taripa

9,12

Toba 1

6 m

S(oengai) Singkel r

6 n

Tari-tari

11 zw

Tobamawaoe

9 no

Soepiori e

17 n

Taroetoeng

1, 5, 6

Toba-hoogvlakte

5

Soerabaja

1gt; 4

Taronggo

9 o

Toba-meer

5, 6

Soerakarta

3. 4

Tasikmalaja

2 z

Tobelo 1

14 n

Soesoepoe

14

Tawanga

11 w

Tobelo

14

Sogae* Adoe

6

Tawaelia 1

9 n

Tobelo-eilanden

14 no

Sokita

9 zo

Tawaelia r

9 n

Toboli

9 nw

Solo

1, 3. 4

Tawaili

9 nw

Todjo I

9 no

Solo-rivier

3

Tawalian

10 w

Todjo

9 no

Solok

6 z

Tawibaroe

9 z

Toea

9 w

Solor*eil.

1, 15 A,

Tebing-Tinggi

6 n

Toean

16 D

15 D

Tedeboë

9 zw

Toeban

3, 4

3 n

Sommelsdük

18A,18 B

Tegal

3 n

Toegoe

Sonder

8 A, 8B

Teloek-betoeng

1 z, 5 bk

Toeal

16 D, 17

Sopoetan b

8 Am

Telok Dalam

6

Toele

13 B zo

Soroako

9 20

Tengah-Sonder

8 A

Toeloengagoeng

3, 4

Sorong

17 nw

Tengger b

4 o

Toeloengredjo

4 O

Straat Bali

4. 15 B

Tenggoö

15 C

Toembang-Koeajau

7 m

Straat Karimata

1 m

Tentena

1, 9, 12

Toembang-samba

7 nw

Straat Lombok

15 B o

Temanggoeng

3 n

Toembang-

Straat (van)

Temon

3 z

sanawang

7 n

Madoera

4 m

Tepa

16 D

Toempoek

3. 4

Straat (van)

Ternate e

1, 14

Toendjoengredjo

4 z

Makassar

1, 7,10

Ternate

14

Toenwawang

15 D

Straat Malaka

1.6

Terrein

Togawa

14 n

Straat Patiëntie

14 zw

Chr. Ger. Kerk

12 w

Togoeis

14 n

Straat Raoe

14 n

Terrein

Tokala

9o

Straat Soemba

15 C

Doopsgez. Zend.

3 n

Tokesan

10 O

Straat Soenda

2 w

Terrein

Tolabit

14

Straat Tiworo

11 zo

Ger. K. en Ind. K.

12 z

Toli-toli

12 n

Sragen

3 m

Terrein G. Z. B.

12 mz

Toliwang

14

Sumatra

1. 2

Terrein Ind. Kerk

12 o

Tolo (golf van)

1

Sumatra (Noord)

5

Terrein

Tomasa r

9 n

Sumatra

Leger As Heils

12 w

Tomate

9 m

( Padang-Medan )

6

Terrein

Tombatoe

8 A z

Suriname

18

Minah. Kerk

12 no

Tomini (golf van)

1

Suriname r

18A, 18 B

Terrein N. Z. G.

12 m-o

Tomini

12 n

Swaroe

4 z

Terrein N. Z. V.

3,12 zo

Tomohon

Terrein

(met Koeranga)

8 A, 8 B. 12

T.

Salatiga Zend.

3 n

Tomoni

9 z

Terrein U. Z. V.

14,17

Tompira

9 o

Tabang

13 B o

Terrein Z.Ger.Kerk

3 z

Tondano

8 A, 8 B, 12

Tabarano

9 zo

Téwah

7n

Tongka r

9 n

Taboejan 1

7 no

Tewe r

7 no

Tongke

12 o

Taboelahan

10 w

Tiabo-riv.

14 n

Tongkoe

9 no

Tabone

10 w

Tidore e

14 w

Toraoe I

9 n

Tagoelandang e

13 A,13 E

13 E

Tifoe

16 A

Toroeë

9 n

Tagoelandang

Tifonis

14 no

Tottness

18 A n

Tahoena

1. 13 C

Tiga Djohar

6 n

Towana 1

9 no

Tajaoel

14 no

Tilamoeta

12 n

Towoelee

9 w

Tajoe

3. 4

Timor e

1,15 A,

Towoeti meer

4 n

Takala

15 D

15 D

Trechter (De)

9, 12

Talengen

13 C 0

Timor-laoet e

17 w

Taliaboe e

12, 16 A

Timorzee

15 A, 15 D

U.

Talaud-eil.

1, 13 A

Tinampoeoe

9 zo

Talaud*groep

13 B

Tinompo

9 O

Uitkÿk

ISA, 18 B

Talisai e

8 A

Tinondo

11 m

Utrechtsche

Tamako

13 C

Tironga

9 O

Zend. Ver.

Tambakasri

4 z

Tjamplong

15 A.15 D

- terrein van de •

14

Tambakredjo

4 z

Tjandisewoe

3z

Tambalaka r

9 o

Tjareme

V.

Tambalong r

7 O

(Tjerimai) b

2 no

Tambarang r

9 n

Tjenggal r

7 O

Van Asch van

Tamiang-lajang

7 O

Tjepoe

3, 4

3 n

Wÿck-keten

18 A z

Tampahan

5

Tjerame (Tjerimai )

Vertrouwen

18 A nw

Tanaboa 1

9 nw

Tjiandjoer

2 m

Vier Hendrikken

18 B

Tanah-grogot

7 0

Tjiamis

2,3

Vlamingstraat

11 z

Tanah-mérahbaai

17 no

Tjibantam r

2 n

Vogelkop 1

17 nw


W.


Waai Wandamenbaainbsp;Wanggoedoenbsp;Waenibenbsp;Waepoetihnbsp;Waigamanbsp;Waigeo enbsp;Waikaboebaknbsp;Waingapoenbsp;Waipoeakalnbsp;Waijomba rnbsp;Waisile 1nbsp;Waitileonbsp;Wajaboelanbsp;Wajoli bnbsp;Wakde enbsp;Walati rnbsp;Wanakreek rnbsp;Wanhattinbsp;Waoetoerennbsp;Wapnaunbsp;Wareninbsp;Warinbsp;Waropen 1nbsp;Waropen-kainbsp;Wasia

Wasian (zie Kakas) Wasior

Wates Watoebela-eil.nbsp;Watoemenanbsp;W atoe-mendonganbsp;Watoetaoenbsp;Wawoe Doelanbsp;Wawolatomanbsp;Wawolemonbsp;Waworahanbsp;Wawotobinbsp;Weda

Weda-baai Weda 1nbsp;Welbedachtnbsp;Welkomstbaainbsp;Weltevredennbsp;Wesirinbsp;Wetan enbsp;Wetar e


Wÿoeng Wilhelminatop bnbsp;Wilis bnbsp;Windesinbsp;Woearaoenbsp;Woeasa

Woeno Woe’oeranbsp;Wokamnbsp;Wolasinbsp;Wono

Wonoasri Wonogirinbsp;Wonoredjonbsp;Wonoredjonbsp;Wonosarinbsp;Wonosobonbsp;Wonrelinbsp;Wo’opadanbsp;Wooi

Wotgalih Wotoenbsp;Wÿnkoopsbaaî


Z,


Zee van Celebes Zendingsterreinen


Zuid-Chineesche

Zee Zuid-Ooster-eil.nbsp;Zuid-Wester-eil.nbsp;Z.W. eil.


1 n

zie onder naam v /hnbsp;terrein


1 n

1 zo

1

15 D


-ocr page 14- -ocr page 15-

TOELICHTINGEN BIJ DE KAARTEN.

1. OVERZICHTSKAART VAN DEN ZENDINGSARBEID IN NEDERLANDSCH OOST-INDIË.

Op deze kaart ontvangt men ter inleiding een overzicht van den zendingsarbeid in Nederl. Oost-Indië. Het arbeidsveld van elke corporatie is met een bijzondere tint aangeduid. Er is iets misleidends in zoo'nnbsp;kleurenkaart: de schÿn wordt gewekt, alsof een corporatie zoo’n terrein in zijn geheel bewerkt, terwijl denbsp;zendingsposten hier en daar verspreid liggen, soms dicht bij elkaar, soms op grooten afstand van elkaar.nbsp;Vooral bij de zendingsposten op Java bedenke men, dat zij liggen in streken, waar millioenen nog nietnbsp;met de prediking van het Evangelie bereikt zijn. Op eilanden als Nieuw-Guinea bedenke men, dat de bevolking schaarsch is langs de kusten, dat het binnenland grootendeels onbewoonbaar is en misschien hiernbsp;of daar nog stammen herbergt, die wij niet kennen.

Op enkele eilanden, b.v. op Java, loopen de grenzen van de arbeidsvelden van verschillende corporaties in elkaar over.

Afgezien werd van de aanduiding van de standplaatsen der predikanten van de Indische Kerk (Euro-peesche gemeenten), van de verspreide posten van het Leger des Heils, van die der Methodisten en Adventisten, van de Gereformeerde Kerken in Hersteld Verband en van de Roomsch Katholieke Missie.

De meeste standplaatsen der zendelingen zijn onderstreept, maar ook dat was niet consequent door te voeren. In streken met zelfstandige Inheemsche kerken doet het er voor ons weinig toe, waar de zendelingen, die als adviseurs voor die kerken optreden, wonen. Daarin is bovendien zoo dikwijls wijziging,nbsp;dat een kaart spoedig haar actualiteit zou verliezen. Om die reden is het ook niet wenschelijk om allenbsp;bijgemeenten te onderstrepen. Hare belangrijkheid kan steeds wisselen. Voor de lezers der zendingsbe-rlchten in Nederland hebben wÿ hier de meest voorkomende namen van plaatsen enz. aangegeven.

De kleurendruk heeft dit voordeel, dat zij duidelijk doet uitkomen, in welke streken nog in het geheel niet gewerkt wordt. Men zie maar eens wat er nog te doen valt op Sumatra, op Borneo en op Celebes; ennbsp;al is Bantam op West-Java om blzondere redenen wit gelaten, men bedenke, dat onder de vele millioenennbsp;van Java ook nog betrekkelijk weinig wordt gedaan. (Enkele tientallen zendelingen en een 60.(XX) Christenen op een bevolking van zt 40 millioen).

De uitgestrektheid van het terrein moge onder meer blijken uit het tijdsverschil:

Amsterdam en Atjeh verschillen in tijd 6 uren,

Atjeh en Nieuw-Guinea 3 uren.

De zendelingen, die naar het Oostelijk deel van den Archipel moeten reizen, zijn te Batavia zoo wat op de helft : van Batavia naar Hollandia in het Oosten van Nieuw-Guinea duurt de reis per K.P.M.nbsp;soms 3 à 4 weken.

In de hier volgende beschrijvingen der kaarten vindt men enkele bijzonderheden omtrent elk terrein (aanvang, pioniers, tegenwoordige stand enz.).nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

Voor nadere bijzonderheden leze men :

De Zending in Oost en West (Verleden en heden) I, uitgave van den Zendingsstudie-Raad te Zeist. (No. II verschijnt spoedig) ;

De Jaaroverzichten, die in October verschijnen ;

Het tijdschrift voor Zendingswetenschap : „Mededeelingen” ; C maal per jaar 80 blz., abonnement ƒ3.60 per jaar;

Het Nederlandsch Zendingsblad ; maandblad der Samenwerkende Zendingscorporatles ; abonnement f 1.50 per jaar ;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Wolanda Hlndia, maandblad voor de Jeugd ; enz.

2. WEST-JAVA. •

Als wij in zendingskringen over West-Java spreken, denken wiJ inzonderheid aan het arbeidsveld der Nederlandsche Zendings-Vereenlging te Rotterdam (gesticht 2 December 1858).

Toen de eerste zendelingen dezer vereeniging, Albers, Grashuis en Van der Linden op 5 Januari 186.3 te Batavia aankwamen, vonden zij er een drietal aanknoopingspunten voor hun arbeid:

-ocr page 16-

12

le. het werk, dat er gedaan was door zendeling-werklieden, die in nauw verband stonden met het Genootschap voor In- en Uitwendige Zending te Batavia ;

2e. het werk van D.s B. W. King, dat bekend staat als de Rehoboth-zending ;

3e. de gemeenten, die ontstaan zijn als vrucht van den arbeid van Mr F. L. Anthing.

West-Java was een moeilijk arbeidsveld. Langen tijd bood de bevolking weinig aanknoopingspunten voor de prediking van het Evangelie. Het waren slechts enkelingen, die in kleine gemeenten werdennbsp;samengebracht. De heer S. Coolsma maakte zich verdienstelijk door de bijbelvertaling in het Soendaneesch.

Het werk is te onderscheiden in arbeid onder de Soendaneezen en Chineezen. Onder de Soendaneezen was het zeer moeilijk, maar in 1934 is het toch gekomen tot de zelfstandigverklaring van de Soendaneeschenbsp;Kerk. Hoewel langzaam, breidt zij zich gestadig uit. Hoewel van den aanvang af ook aan de Chineezennbsp;het Evangelie gepredikt is, heeft men in de laatste jaren een paar zendelingen aangewezen voor dezennbsp;arbeid, die in dezen tijd andere eischen stelt dan het werk onder de Soendaneezen, Er zijn een paarnbsp;Chineesche gemeenten ontstaan, die thans contact met elkaar zoeken om te komen tot een Chineesche Kerk.nbsp;Ben kerkorde werd ontworpen.

Op West-.Iava is het werk verdeeld in : A. Evangejlseerenden arbeid, d.i. de directe evangelieprediking ; B. Het Medische werk in de ziekenhuizen en poliklinieken; C. de paedagogischen arbeid in de Hollandschnbsp;Inlandsch en Hollandsch Chineesche scholen en de volksscholen.

Op de kaart vindt men ook het landschap Bantam, waar het Gouvernement tot nu toe geen toelating aan de Zending verleende.

Batavia, de hoofdstad, heeft uit den aard der zaak een zeer gemengde bevolking. Daar vindt men verschillende kerkelijke gemeenschappen, ook onder de Inheemsche bevolking, die er zich gevestigd heeft.

Op Salemba, een wijk van Batavia, is de Hoogere Theologische School gevestigd, die Inheemsche predikanten voor den geheelen archipel vormt

3. MIDDEN-JAVA.

Op de kaart van Midden-Java vinden wij 3 zendingsterreinen :

De organisatie is een andere dan bij de meeste corporaties. De zendelingen vormen „een Bond” en Neukirchen en Utrecht staan dien bond met advies en financieele hulp ter zijde.

Er zijn een 12-tal zendingsposten; een 4-tal ziekenhuizen en enkele scholen.

De Doopsgezinde Zending wilde de Javanen vooral in aanraking brengen met het Christelijk leven en minder met de Christelijke leerstukken. Van den aanvang af beproefde men het Evangelie te prediken doornbsp;onderwijzers en handwerkslieden. De „landontginning” werd hier als methode ingevoerd. Die landontgin-ningen waren in de oorlogsjaren de financieele kurk, waarop het w’erk bleef drijven.

De meest bekende zendelingen zijn de heeren Jansz, vader en zoon. De laatste deed veel voor de bijbelvertaling in het Javaansch.

In 1908 werd de medische zending ter hand genomen door Dr C. Bervoets. Met het ziekenhuis te Kelet staat in verbinding de groote leprozerie Dono-Rodjo (d.i. koningsgeschenk).

Br werken thans een 6-tal zendelingen en 1 zendeling-arts.

-ocr page 17-

13

C. De in 1861 opgerichte Ned. Geref. Zend. Vereen, zond in 1867 haren eersten zendeling A. Vermeer naar de Residentie Banjoemas. Vandaar breidde het zich langzaam uit in de residenties Tegal, Bagelen,nbsp;Djokja en Pekalongan. Het kleine werk, dat een sterken schok kreeg door het uittreden van Sadrach,nbsp;kreeg belangrijke uitbreiding, toen het overging aan de Gereformeerde Kerken, die het in 1896 kerkelijknbsp;organiseerden.

De zending gaat uit van een bepaalde kerk in Nederland, die met enkele kerken in hare omgeving tot dit doel samenwerkt. Zoo heeft men thans een 6-tal ressorten : I. Banjoemas, uitgaande van de kerken innbsp;Zuid-Holland ten Zuiden (Rotterdam) ; 11. Keboemen, uitgaande van de kerken van Friesland (Heeg) ;nbsp;in. Poerworedjo, uitgaande van de kerken van Utrecht en Gelderland (Utrecht) ; IV. Djokjakarta, uitgaande van de kerken van Noord-Holland (Amsterdam) ; V. Solo, uitgaande van de kerken van Zuid-Holland ten Noorden (Delft) ; VI. Magelang, uitgaande van de kerken van Zeeland en Noord-Brabantnbsp;(Middelburg) ; VII. Wonosobo, mee opgenomen in het werk der kerken van Friesland.

De theologische opleidingsschool is te Djokja. Te Solo is de Holl. Inl. Kweekschool, uitgaande van de Geref. Kerken en de Samenwerkende Zendingscorporaties. Voor een groot deel keeren de Sadrach-gemeenten terug. Het getal Javaansche Christenen is nu ± 13.000.

Op Oost-Java vindt men:

Deze kerk is gegroeid uit den arbeid van het Ned. Zendeling-Genootschap (gesticht in 1797 te Rotterdam), sedert 1848. (Aan den begin-tjjd zjjn verbonden de namen van „vader” Emde, den horlogemaker van Soerabaja ; Coolen, den landheer te Ngoro en zendeling .1. E. .Tellesma ; aan de verdere ontwikkeling de zendelingen Kruyt, vader en zoon), en van het Java-Comité, in 1855 gesticht, dat eerst een hulpvereeniging was, maar later tot uitzending van zendelingen kwam naar Java en Sumatra. Op Javanbsp;stelde men zich inzonderheid ten doel te werken onder de Madoereezen.

Thans kent men alleen de Oost-Javaansche Kerk en wei’ken de zendelingen der beide corporaties ten nauwste samen om die kerk te' dienen.

Het Ned. Zend. Genootschap onderhoudt een opleidingsschool voor Javaansche predikanten. Bale Wyata te Malang. Verder een opleidingsschool voor Javaansche onderwijzers.

Bovendien twee centrale ziekenhuizen, te Modjowarno en te Malang met wükverplegingcn te Malang en Soerabaja.

De Holl. Inl. en Holl. Chin, scholen gaan uit van de Oost-Java-Schoolvereeniging te Malang.

De Oost-Javaansche Kerk heeft een 3-tal Javaansche zendelingen uitgezonden naar Ball (kaart 14).

Op deze kaart vindt men het zendingsterrein der Rheinische Missions-Gesellschaft te Barmen (in Nederland vertegenwoordigd door het Zendingsbureau te Oegstgeest).

Het heeft de Zending veel moeite gekost om in het Binnenland van Sumatra door te dringen. Twee Engèlsche zendelingen, Munson en Lyman, bekochten hun poging zelfs met den dood.

In 1858 begonnen een paar zendelingen, uitgezonden door Ds Witteveen te Ermelo, in het landschap Angkola te werken.

Na den moord op de zendelingen der Rünsclie Zending op Borneo (1859) zocht de Rijnsche Zending een arbeidsveld op Sumatra.

Op 7 October 1861 werd de eerste conferentie gehouden van de zendelingen van Asselt en Betz uit den kring van Ds Witteveen, en de zendelingen Klammer en Heine van de Rijnsche Zending. Deze datumnbsp;geldt als geboortedatum der Toba-Batak-Zending.

Met eere wordt genoemd de naam van den grooten pionier, Ludwig Nommensen.

-ocr page 18-

14

In 1925 werd de Batak-kerk zelfstandig verklaard, de eerste in Nederlanilsch Indlë en nog steeds de grootste.

Deze Batakkerk telt reeds 370.000 leden. Zÿ breidt zich naar alle kanten uit, vooral door de gemakkelijkheid, waarmee de Toba-Bataksche Christenen uitzwermen om elders hun bestaan te vinden, maar waarbij zij aan hun kerk trouw blijven.

De Rijnsche Zending onderhoudt een opleidingsschool voor Bataksche predikanten te Sipoholon, en een hulpseminarie te Siantar.

Verder 2 groote ziekenhuizen, te Taroetoeng en te Balige; een melaatschendorp Hoeta Salem enz.

Merkwaardig is de „Zending-Batak”, een Bataksche organisatie, die in dezen crisistijd hare inkomsten zag toenemen.

De Bataks in de diaspora blijven hun kerk trouw en vormen Bataksche gemeenten, zoo té Batavia, te Medan, te Padang.

Deze kaart bevat meer dan de vorige. Wij vinden:

I. Het terrein van de Rijnsche Zending, dat wij reeds op de vorige kaart zagen en toen bespraken, n. Het terrein van het Nederlandsch Zendeling-Genootschai) ten Noord-Oosten van het vorige.

Het Nederl. Zendeling-Genootschap werkt daar onder een anderen Batak-stam, de Karo-Bataks. Die arbeid ving aan in 1890 op verzoek van de Tabaks-maatschappüen, die tot voor eenige jaren zonder eenigenbsp;voorwaarde steun verleenden, maar toen plotseling in den crisis-tijd alle bijdragen introkken. Het eenmaal begonnen werk moest doorgaan, zoowel op de Hoogvlakte, waar het snel vooruitgaat, als in denbsp;Doesoen, waar het langzamer toeneemt.

De Bataksche Vereeniging droeg haar ziekenhuis te Kabandjahé aan het Genootschap over, dat er nu 2 zendellng-artsen geplaatst heeft. Het ziekenhuis te Sibolangit werd er nu aan toegevoegd.

Te Raja is een evangelistenschool.

Lao si Momo is het bekende melaatschendorp met zijn 300 patiënten, die voor het grootste deel tot het Christendom overgingen.

Hl. Ten Zuiden van de Rijnsche Zending werkt de Doopsgezinde Zending in Mandaillng ; de trouwe zendeling, die er arbeidde, overleed enkele jaren geleden en kon niet worden vervangen. Vermoedelijknbsp;zullen deze gemeenten spoedig overgaan in de Bataksche Kerk, wat door de uitzwerming der Toba-Bataksnbsp;gemakkelijk gemaakt wordt. Op onze kaart zien we nog juist de oude begrenzing.

Het Java-Comité, dat hier ook werkte, droeg enkele jaren geleden zijn arbeid ook aan de Rijnsche Zending over.

In het Zuid-Oostelijk deel van Borneo werkt de Bazelsche Zending, die dat zendingsveld in 1925 overnam van de Rijnsche Zending. Na den oorlog zocht de Bazelsche Zending een nieuw terrein voor harenbsp;zendelingen, die toen niet meer werden toegelaten in Britsch-Indië en in Oost- en West-Afrika. De Rijn-sche Zending was zwaar belast en droeg gaarne dit terrein aan haar over.

Sedert 1843 was de Rijnsche Zending er werkzaam geweest. Het was geen gemakkelijk arbeidsveld. De voor zoo’n uitgestrekt gebied schaarsche Dajak-bevolking woonde langs de oevers der breede, snelvlietende rivieren. Dagenlang moest men reizen om hier en daar kleine groepen aan te treffen. Het kosttenbsp;bovendien veel moeite om aanraking met deze schuwe bevolking te krÿgen. Het klimaat eischte veelnbsp;slachtoffers, gegeven ook het feit, dat dit werk veel fysieke inspanning vergde.

In 1859 werden bij een oproer ook enkele zendelingen met hun gezinnen vermoord. Na deze catastrofe werd de vraag overwogen, of de Rijnsche Zending op Borneo zou blijven dan wel een ander arbeidsveldnbsp;zoeken. Dit laatste vond zij op Sumatra, maar toch kon men „het land van bloed en tranen” niet aan

«

-ocr page 19-

15

zichzelf overlaten. Daartoe waren reeds te veel offers gebracht. Eens zou de dag des oogstes komen. En het werk Is sedert langzaam gegroeid.

Ook voor de Bazelsche Zending was Borneo enkele jaren een „zorgenkind”, maar sedert Is dat anders geworden. De uitbreiding van het werk kreeg sneller tempo. Thans Is ook op Borneo de Dajak-kerk totnbsp;zelfstandigheid gekomen. Deze kerk telt een 11.000 leden, van wie COOO tot het H. Avondmaal zijn toegelaten. Trots den maatschappeltJken nood gaat deze kerk vooruit.

Tot haar behooren ook in Kandan en Kasongan een tweetal zendingsposten, die worden onderhouden door de Classicale Zendings-commissie Amsterdam, en -waar Nederlandsche zendelingen werkzaam gesteld zijn.

Te Bandjermasin Is een opleidingsschool voor Dajaksche predikanten, evangelisten en onderwijzers. Te Koeala-kapoeas en te Bandjermasin vindt men zendlngsziekenhuizen.

De Minahassa, eens door een buitenlandsch zendingsman, „de parel der Nederlandsche Zending” genoemd. In de dagen der O.I. Compagnie vond men al kleine gemeenten in de kustplaatsen. Het eigenlijke zendingswerk ving aan in 1831 door de zendelingen Itiedel en Schwarz. Na geweldigen strijd met hetnbsp;heidendom gaf de geheele bevolking zich over aan het Christendom. De geheele streek werd gekerstend,

In de jaren tusschen 1870 en 1880 droeg het Ned. Zendeling-Genootschap de gemeenten over aan de Indische Kerk, maar het bleef het onderwijs en de ziekenverpleging verzorgen.

Thans is het ook in de Minahassa gekomen tot een zelfstandige kerk, die in nauw verband blijft staan met de Indische Kerk. Deze, kerk nam de scholen over. De Indische Kerk heeft haar voorgangers-opleiding te Tomohon, waar zü thans ook de opleiding van onderwijzers hervat.

Het Ned. Zend. Gen. onderhoudt een ambachtsschool te Wasian en een ziekenhuis te Sonder, waar Inheemsche verpleegsters worden opgeleid.

De Koomsche Missie vond te Tomohon haar centrum, waar een ziekenhuis en een priesterseminarie zön gesticht.

Ook het Leger des Heils deed er zijn intrede.

In 1911 werd te Kota mobagoe een Holl. Inlandsche School geopend, waar tevens aandacht kon worden gewijd aan de opleiding van onderwijzers voor de volksscholen.

Het aantal gedoopten bedraagt thans ± 7600.

Posso, het zendingsveld van het Ned. Zend.-Gen., dat zooveel bekendheid gekregen heeft door den arbeid van Dr Alb. C. Kruyt en den taalgeleerde Dr N. Adrian!. In 1890 werd de heer Kruyt als pionier uitgezonden ;nbsp;in 1892 vestigde hij er zich voor goed. In 1895 volgde Dr Adrianl. zy leerden het volk kennen en zochtennbsp;hoe de levenskrachten van het Evangelie het volk der Toradja moesten aangrijpen om dit volk tot eennbsp;Christelijk volk te maken. Het duurde tot 1909 eer de eerstelingen ten getale van 180 werden gedoopt, maarnbsp;toen kwam de schare, niet bij groote massa’s tegelijk, maar bij groepjes, die handelden uit overtuiging. Denbsp;tijd is niet ver meer, dat geheel Midden-Celebes zal zijn gekerstend. Er zijn reeds enkele streken, waar denbsp;geheele bevolking door den Doop in de Christelijke Kerk is opgenomen.

Ook in de berglandschappen, Napoe, Bada, Besoa, die niet zoo dicht bevolkt zÿn, is het Evangelie doorgedrongen. Ook in het Noord-Oosten, onder de To Wana, vindt het Evangelie zijn weg.

Te Pendolo vindt men de opleidingsschool ; te Tentena het hulpziekenhuis, waarvan men hoopt, dat het spoedig een ziekenhuis ouder leiding van een zendeling-arts zal worden, zoodra de geldmiddelen datnbsp;zullen toelaten.

Er zijn thans reeds een 45.000 gedoopten.

Ten Westen van Posso, zuidelijk van Donggala vindt men een streek, waar het Leger des Heils dlrecten zendingsarbeid verricht. De Witte-Kruiskolonle bü Salatiga op Java heeft hier indertijd een

-ocr page 20-

16

landbouwkolonie gesticht, die later door het Leger des Heils is overgenomen. Kalawara-napoetl. Ook in de omgeving is toen de prediking van het Evangelie gebracht. Ben paar Jonge menschen worden voor hetnbsp;onderwijs op de scholen te Pendolo opgeleid.

Op deze kaart vindt men twee zendingsterreinen, door verschillende corporaties bewerkt.

Het getal gedoopten bedraagt reeds 12.000. Er werken 6 zendelingen en een taalgeleerde van het Ned. Bijbel-Genootschap. Te Rantepao is een opleidingsschool voor onderwijzers-voorgangers. Te Makale eennbsp;schakel-school. De Geref. Zend. Bond nam van het landschap Loewoe een ziekenhuis over, dat thansnbsp;onder leiding van een zendellng-arts staat. Een leprozerie is er aan verbonden.

Zuid-Oost-Celebes is een zendingsterrein der Neder 1. Zendings-Vereeniging te Rotterdam. Deze vereenl-ging begon in 1863 met haar arbeid op West-Java onder een Mohammedaansche bevolking. In 1913 besloot zij er een tweede arbeidsveld bij te nemen, en nu onder animistische heidenen. Zij wilde daardoor aannbsp;een zekere eenzijdigheid ontkomen. Het doel werd bereikt, maar zij vond ten slotte een heidensche bevolking, die reeds sterk onder invloed stond van den van de kusten opdringenden Islam.

De arbeid heeft zich sedert 1916, toen de pionier er aankwam, flink ontwikkeld. Er werken thans 5 zendelingen. Te Mowewe werd een opleidingsschool gevestigd, die in de laatste jaren door het onttrekken van subsidie en door flnancieele moeilijkheden slechts ongeregeld haar taak kon vervullen. Eennbsp;poging om een ziekenhuis te openen is nog niet gelukt. Dringend wordt de behoefte aan de hulp van eennbsp;taalgeleerde gevoeld.

Het aantal gedoopten bedraagt ± 2600. De slechte economische toestand der bevolking werkte ongunstig op den geestelijken groei.

Wij geven hier om het onderling verband van de zendingsterrejnen der verschillende corporaties beter te doen uitkomen een overzichtskaart van geheel Celebes. Het is daarom van belang, omdat men verwachten kan, dat geheel Celebes behalve dan enkele kuststreken over enkele tientallen van jaren geheelnbsp;gekerstend zal zijn. Het eiland wordt dan een belangrijk steunpunt voor het Christendom in het geheelenbsp;Oostelijk deel van den Indischen archipel.

Hl. De Indische Kerk te Makassar met het eiland Salajar, verder de Minahassische Kerk;

-ocr page 21-

17

Bö Celebes behooren ook de eilanden ten Noorden van de Minahassa : de Sangihe- en Talaud-eilanden. Men ziet ze eerst gezamenlijk op de overzichtskaart (A), daarna nog eens de groepen afzonderlek:

B. de Talaud-eilanden : Kurakelong, Salebaboe (met Liroeng) en Kaboeroeang.

O. nbsp;Groot Sangihe

Op deze dichtbevolkte eilanden is het Evangelie reeds gebracht in de dagen der O.I. Compagnie; maar toen de Compagnie in verval raakte, werden zü schromelUk verwaarloosd,

Pas in 1857 werden er een paar „Chrlsten-werklieden” heengezonden op initiatief van Ds O. G. Heldring. In 1858 volgden nog een paar. Drie dezen zendelingen hebben de grondslagen gelegd en er langen tyd mogen werken: de heeren Steller, Kelling en Schröder.

Latere zendelingen werden in gemeenschappelijk overleg van de corporaties in Nederland uitgezonden, totdat in 1903 het Sangi- en Talaud-Comité zÿn tegenwoordigen vorm kreeg. Het Gouvernement, erkennende dat deze gemeenten zÿn voortgekomen uit den tijd der O.I. Compagnie, verleent een subsidiebedrag voor een bepaald aantal „Dienaren des Woords”. Het ove^dge geld moet van de Nederlandschenbsp;Christenheid worden gevraagd.

Het aantal Christenen bedraagt 120.0(M).

Er werken thans onder hen 9 Dienaren des Woords, van wie een meer in het bijzonder met taalkundigen arbeid is belast nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Verder is er opleiding tot onderwijzer-voorganger, thans op Siaoe, een Hollandsch Inlandsche school te ïahoena en een ziekenhuis onder leiding van een zendeling-arts, eveneens te Tahoena.

Arbeidsveld van de Utrechtsche Zendings-Vereenlging. Deze begon er haren arbeid in 1867, nadat een verschrikkelijke aardbeving in 1865 het werk op Nieuw-Gulnee met ondergang had bedreigd. De aanvangnbsp;was er moeilijk, vooral omdat de bevolking stond onder gezag van den Sultan van Ternate en deze haarnbsp;Mohammedaansch wilde maken. Uit dien eersten tijd noemen wij de namen van de zendelingen H. vannbsp;Dijken en M. J. van Baarda.

In 1897 kwam de beweging naar het Christendom, waarin de zendeling A. Hueting zulk een belangrijk aandeel heeft gehad. Sedert zÿn er meer zendelingen naar Halmahera gezonden. Al zijn de verwachtingen,nbsp;die men vroeger had, niet alle in vervulling gegaan, er z^n thans toch een 66.(XtO menschen door dennbsp;Doop in de Chr. Gemeente opgenomen.

Op Halmahera met Morotal werken thans 6 zendelingen.

Een opleidingsschool te Tobelo, die een tijdperk van bloei gekend he,eft, moest worden gesloten na het intrekken der subsidie. In plaats hiervan kwam een opleiding voor evangelisten.

Door het aanleggen van tuinen wordt hier een experiment met socialen arbeid in het belang der bevolking genomen.

Te Tobelo is een ziekenhuis geopend met leprozerie.

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15. DE KLEINE SOENDA-EILANDEN.

Er liggen in het Oostelijk deel van den Archipel zooveel kleine eilanden, waarvan enkele blzondere beteekenls voor de Zending hebben, andere niet of nog niet, dat wij nu en dan een groep moeten samenvatten.

Men vindt op de verschillende kleinere kaarten:

A. Een overzicht van de Kleine Soenda-eilanden.

Een paar bejiooren tot het zendingsterreln der Indische Kerk; Ball tot dat van de Oost-Javaansche Kerk, Soemba tot dat der Geref. Kerken.

-ocr page 22-

18

Een. belangrijk eiland, vooral uit het oogpunt van Land- en Volkenkunde. De bevolking is Hindoeïstisch. De Hindoe-kunstwerken en volksgewoonten trekken zeer de aandacht.

Pogingen van de Utrechtsche Zendings-Vereeniging in 1864 om hier het Evangelie te prediken, ztjn mislukt, nadat in 1881 zendeling De Vroom er vermoord werd.

Een paar jaren geleden is er opnieuw een beweging naar het Christendom ontstaan, welke uit de bevolking zelf is voortgekomen. In het Zuiden heeft de Christian and Missionary Alliance eenigen tiJd gewerkt ; in het Noorden een 3-tal goeroes van de Oost-Javaansche Kerk. Een 300-tal Baliërs zijn reedsnbsp;gedoopt. (De gebieden, waar de beweging naar het Christendom ontstond, zijn op de kaart gekleurd).

Op dit eiland is sedert eenigen tiJd een zendeling van de „Christian and Missionary Alliance” gevestigd.

Zendingsterrein van de Gereformeerde Kerken, meer in het blzonder van die in de provincies Groningen, Drente en Overijssel (met Oost-Frieland). De vroegere Chr. Geref. Kerk was hier al begonnen. Later namen de Geref. kerken het terrein over. Het werd verdeeld In 3 deelen: Oost-, Midden- en West-Soemba.

Er is een opleidingsschool voor voorgangers. Veel zorg is besteed aan het onderwijs, maar de bezuiniging op de subsidie deed veel te gronde gaan. Te Pajeti is er thans nog een normaal-leergang. Met de medische zending is een aanvang gemaakt.

Zendingsterrein van de Indische Kerk. Enkele gemeenten dateeren uit den tijd der O.I. Compagnie. In het midden der vorige eeuw behartigden zendelingen van het Ned. Zendellng-Genootschap de belangennbsp;dezer gemeenten. Door uitbreiding van het aantal hulppredikers werd deze arbeid ± 1870 opgenomen innbsp;het verband der Indische Kerk. Te Koepang is de predlkant-voorzitter geplaatst. Daar is ook een opleiding van onderwtjzers-voorgangers.

Weer een verzamelkaart, nu van eilanden, die men gemeenschappelijk met den naam : de Molukken aanduldt.

Deze eilanden behooren bijna alle tot de Indische Kerk.

Het centrum Is Amboina, dat reeds voordat de O.I. Compagnie er kwam gekerstend werd. Later ging het eiland over in handen der Compagnie en werd het een bolwerk van het Protestantisme. De bevolkingnbsp;van Ambon heeft veel jonge mannen en vrouwen uitgezonden in den arbeid der Utr. Zendlngsvereenlgingnbsp;in de Molukken, vooral op Halmahera en Nieuw-Guinea.

In de 19e eeuw behartigde het Ned. Zend. Genootschap de belangen dezer gemeenten, totdat zij door uitbreiding van het aantal hulppredikers in 1867 overgingen in het verband der Indische Kerk.

Thans is Ambon het centrum van de Moluksche Kerk, die in zich vereenigt oude gemeenten uit den Compagniestijd en jonge gemeenten, die ontstaan zijn uit zendingsarbeid van hulppredikers en de gemeente van Ambon.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i

Het eiland Boeroe, dicht bij Ambon, behoort, voorzoover het het Zuiden en het Binnenland betreft tot het terrein der Utrechtsche Zendings-Vereeniging. De gemeenten in het Noorden worden verzorgd vannbsp;Ambon uit.

Het aantal Christenen is er 3400.

Ongeveer de helft van Nieuw-Guinea staat onder Nederlands gezag. Langs de Noordkust tot aan de grens van het Australisch mandaatsgebied en op de eilanden langs die kusL verder langs de Westkust totnbsp;de Mac Cluergolf vindt men de zendingsposten der Utrechtsche Zendings-Vereeniging. Op de Zuidkust

-ocr page 23-

19

werkt de Roomsch-Katholieke Missie. Het werk te Fak-Fak is door de Utr. Zend.-Vereen, overgedragen aan de Indische kerk, die haar werk Westelijk uitbreidde tot de Argoeni-baal en de streek van de Mimlka.

Het werk werd in 1855 begonnen door een paar zendeling-werklieden, Ottow en Geissler, De ütrecht-sche Zendlngs-Vereeniging zond er in 1862 haar eerste zendelingen heen: Van Hasselt, Otterspoor en Klaassen. In 1865 werd het pas begonnen werk door een hevige aardbeving uiteengerukt. Onder veelnbsp;teleurstellingen en met veel offers zette de Utr. Zend.-Vereen. haren arbeid voort. In 1907/8 openbaardenbsp;zich een krachtige beweging naar het Christendom. Thans zÿn er een 65.000 Papoea’s op dit terrein gedoopt. Toch is het werk nog slechts beperkt tot de kustplaatsen en de eilanden. Verwacht wordt, dat hetnbsp;binnenland zich spoedig voor de Evangelieprediking gaat openen. Daarin liggen nog ongekende perspectieven, vooral nu het eiland overstroomd zal worden door de Westersche cultuur, wanneer in den bodemnbsp;olie en goud worden gevonden.

Er werken thans 17 Europeesche zendelingen, ter zjjde gestaan door 15 zendellng-vrouwen.

Te Miei vindt men de opleidingsschool voor Papoesche voorgangers-onderwÿzers, onder leiding van 2 zendelingen.

Te Seroei op Jappen is het eerste ziekenhuis geopend onder leiding van een zendeling-arts. Te Korido op Biak is een hulpziekenhuis onder leiding eener vroedvrouw-verpleegster.

18. SURINAME.

Ten besluite een bezoek aan Suriname (West-Indië). Daar werkt al meer dan twee eeuwen de Evangelische Broedergemeente met groote trouw en toewijding. Bij de reorganisatie der Broedergemeente tengevolge van de sedert den wereld-oorlog gewijzigde toestanden en verhoudingen, werd het Zeister-Zendings-Genootschap, dat tot nu toe een hulpvereeniging van Herrnhut was, een zelfstandige Zendlngscorporatie, aan welke de behartiging van het werk in Suriname werd opgedragen. Door dit besluit is het werk innbsp;Suriname mede ten laste gebracht van de Nederlandsche Christenheid, die er tot nu toe wel veel waar-deering, maar weinig geld voor beschikbaar gesteld heeft

Het werk in Suriname was moeilijk in den tijd, toen de negers nog slaven waren, en het bleef moeilijk, toen de slaven eenmaal waren bevrijd en weinig arbeidslust meer vertoonden. Toch is er onder de vroegerenbsp;slavenbevolking een Creolen-kerk ontstaan met Paramaribo als centrum. Het kost echter veel inspanningnbsp;om deze kerk tot zelfonderhoud te brengen.

Van deze kerk gaat uit het zendingswerk onder de Boschnegers, die in vroeger jaren de slavernij ontvluchtten en in de ontoegankelpke bosschen een schuilplaats zochten. Men moet langs de breedenbsp;rivieren trekken om in het binnenland door te dringen.

Daar de vroegere slaven weigerden in loondienst te arbeiden, zijn vele Britsch-Indiërs en Javanen ingevoerd. Onder deze immigranten heeft zich zendingswerk ontwikkeld, en in dit werk nemen de internaten een voorname plaats in. Naast Duitsche zendelingen zijn hier ook enkele Nederlandsche zendelingen werkzaam.

Het medische werk bepaalt zich voornamelijk tot verpleging van melaatschen. In Paramaribo zelf heeft het werk der Inwendige Zending, en daaronder het jeugdwerk, groote beteekenis.

-ocr page 24-


-ocr page 25- -ocr page 26-


-ocr page 27- -ocr page 28- -ocr page 29- -ocr page 30-



-ocr page 31- -ocr page 32- -ocr page 33-

S o g nxê nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nzla tra


'vRotiio,^e.^fcyig


5 oemX «



OOST JAVA

Schaal 1 : 2.000.000

Terrein Oost Javaansche Kerk (Ned Z. G. en Java C.) De hoo^dplaatsen det Ressorten aer javaansche Kerk zijnnbsp;onderstreeptnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. de standplaatsen der Zendelingen

gemerkt met stippellijn —.

Terrein v. d. Zending der Geref. Kerken.

p. d. Salatiga Zending.

.. V. d. Doopsgezinde Zending.

Te Soerab^a rverkt de GereJ. Kerk in Hersteld Verband.


~ Autoweg.


Q o vJxLmp/vt

.....


,O, I iw''


-ocr page 34- -ocr page 35-

i.



-ocr page 36-

I

(l

-ocr page 37-

6



/


«


I


I


-ocr page 38- -ocr page 39- -ocr page 40- -ocr page 41- -ocr page 42-


-ocr page 43- -ocr page 44- -ocr page 45- -ocr page 46-

11

-ocr page 47- -ocr page 48- -ocr page 49- -ocr page 50-

A.


12S^


/.2z quot;


MARORE


40


TALAUD-EILANDEN.


0 V

KAWIO S)

t-

0

KAWOELOESO


Schaal 1 : 900.000


NeroESA “ 1

EILAMDEN o


LIPANQ^

2

UJ

3aÂû«vxagt;'^^

9ïtaTi.^vùtft^*

Q

Z

lt;

KALAMA cO

_I

«0

U

O

it


Oo


Y GROOT


(ANGIHE


KARAKILANQ

PARA


ÇjüJ

MAK *LEH« I



lt;8IAOE


)4Ä5^

'6


0

0

Z

lt;

ROEANQ

(0

‘-^BIAD


TAGO ELAN DANG



^3-




GÄOOre


OCEAAN


SANGIHE- EN TALAUD-EILANDEN


OVERZICHTSKAART Schaal 1 : 3.000.000


Terrein van het Sangir- en Talaud-


Comité. Autoweg.




kaboeroeanqquot;^^;^^-^




TAGOELANDANG-behaal 1 : 750.000


xo hxi V



-ocr page 51- -ocr page 52- -ocr page 53- -ocr page 54- -ocr page 55-

â– I

t

J f

(

J

-ocr page 56-

T9

(

4

♦

t

-ocr page 57-

16



A.






eilanden



D.



9TLagt;w.e^


BANDA


ZBE





O »¦'Cjlt;yrugt;4.C’


ZUID-OOSTER EILANDEN

Schaal I : 3.000.000

I ƒ? 1 Aiolaksche Kerk,


-ocr page 58-

OEMFOOR


MEOS NOEM


CERAM


^MEOS WAR


0

^ROON


Cy^(*lvin.1c kjeeiviTiK


iamp;gSïWSÉ


(4750 M.)


Terrein pan de Utrechtsche Zendingsvereeniging, Terrein pan de Molaksche Kerk.

Autoweg


-ocr page 59- -ocr page 60- -ocr page 61-

18



ûtgt;LÛ4?Hvjj

h

? •?

%

h

P

'î ç (


-ocr page 62- -ocr page 63- -ocr page 64- -ocr page 65- -ocr page 66- -ocr page 67-