-ocr page 1-

Repeti TIo

ET DILVCIDL OR EXPLICATIOnbsp;c o N S E N S V s VETERIS ORanbsp;'ï'H O D O X AB CATHOLICAE-ÂueChriftî Ecdefiæ indoftrina propheticanbsp;apoftolica, de inconfufis proprietatibusnbsp;fiaturarum Chrifti Domini, invna indiuilanbsp;Perfona permanentibus adeoq;de veritate carnbsp;*113 Chrifti ad dexteram Dei patris, incœlonbsp;fedentis,6c non vbiq; præfentis,authorcnbsp;Henrycho Bullingcro Tigurinænbsp;EcclefiæMiniftro.

Altera parte libelli huiui perftringitur vl. *in»u$ illeloann. Brentij liber, iiifcriptu*nbsp;R.ECOGNIT1O.

I E S V S,

Hic ell filius meus dileAus, inquo placMA-eß anima mca.-ipfuui audite. Matth. 17.

T I G V R I

Chriflophorum Frafchauerum Mtnji lüft», ^nno M. D. LXHUgt;

-ocr page 2- -ocr page 3-

IN LIBRVM REPETI-

TIONIS SV BSE Q_V E N T E M AV T HORIS

P R AE F A T I O.


-varijt amp; cop’o/tt turn quot;veterum quum neotericofuiitnbsp;piorS yirorS lucubrtitioiiibMnbsp;Mtq-, ntitur£ in chriflo lefu dominonbsp;^Jiruntorenofiro, adeoq^amp;' humtnbsp;gt;!£ quidem citrnif eiui etiam inglo-rilt;t,in]ua permanentuproprietate,


amp;wrcononybiq-,pr£fentis,negotium,lt;inttt‘bnifecnli!, ftiamnoftroper Deigrtitiitni,ecclefii!S Dei diligentißiminbsp;Odilucidißiintßtexpofitum,facit tarnenhodiequornn^nbsp;dam conteniiofafluoja {qua ftudio yincendifuaque femelnbsp;ufferta deßendendi^etiamfimplictßimaobfcurat) yt mulnbsp;fgt; yiri bauifimplices maxime, in hac can fa impingat,of~nbsp;ftndätur,ac affirmet fe ampUus ignorare quid hac in cattnbsp;ßfimplex,yetus,apoßclicum amp; orthodoxumfit,prafer-‘'mcumpartiuqualibetpro fe fcriptaapoßolicaamp;ye-ecclefia confenjum producat in mediu,amp;' fuam Cen-^nbsp;yerißimam atq; optimam ejfe ajfeueret.

ffoindein horum gratiam,amp;ad yeritatis euangelicei jenfionem errorisf, cùm huim turn fimiliumkodiere^,nbsp;iulantium deteHionem amp; confutationem, denique adnbsp;amp; lt;”'iant yniciferuatoris nofri domini lefu Chrifli, y er Anbsp;i^‘*tarnefedentis in ceelo ad dexteram Dei patrie, pofitiinbsp;^ ”'f‘ienihus omnibin fpinofts^-, difputationibusprater^nbsp;- ’^fimplicißima narrationeexponam,qutnamfityerAnbsp;apoftolica huius negonbsp;J‘ilt;icerina,amp; quam yarièhacper fex fecula impetitu inbsp;A n,

-ocr page 4-

P R AS r A T I O.

fratiit Cr cotttentioßs hominihut, iHibata tarnen lirni' hilotninui inuiSaiti ecclefia Deiferßiterit : er qaifnai^nbsp;fueritfemfer ac permaneat etiam hodie,finiplex catbolfnbsp;ttu er reblißimtts ecclefia Dei hac in re confienfiuf-St’'’frnbsp;alias quoq; eadem de re: fiammam yero iam dodrinitnbsp;ritatisfrimS,deinde fieriem erprogrefiiitn curtt errorv-f*nbsp;tiim cenfenfiws ecclefia Chrifii in doblrina hac afofio‘’‘nbsp;er propheticaadumbrabo, repetendobreuiter clarifi‘^’.nbsp;•vetufiatis ada hifioriasq-, erteflimonia.Quo nontincnbsp;iam hunc nulla alia inficriptione infignire yoluigt;nbsp;Repetifionilt;,quempßPremo Coronide claudo apologtf'‘^'nbsp;Spero autem difipofitionem libri planam er nonnbsp;dam,er tejlimoniorum diuinorum humanorum^;tiiidnbsp;tiam er perjpicuitatem , aUatura leeforifiedulo frx^^nbsp;quam yherrimum,ytficilicet hacincaufia animo ton^x'nbsp;jcat tranquillo , er porro ab ybiquitate corporh Chtfinbsp;taterss^^ erroribtes circa incarnations dominica tnyl’nbsp;rium introdudis, Q eii enim nofirumfieculum nimixt»quot;nbsp;rax errorum)abhorrens, réfugiât.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

Breuitati yero in re tam copiofia er feria ftudxi, libenter fiudiofis parco leSoribis ne nimisprolixutn ofnbsp;pertexendo,tempore,etiam alijsnbtts neceffdrifinbsp;dendo,defraudem,er molefliamac laborem ipjit j Jnbsp;plicem,infuptr er fumptns in libro yaflo comparand^nbsp;augeam.Scriptafunt hac 'Menfibus,7naio,ïxnio ’nbsp;^nniDomini D. LXllli,

PRIO^

-ocr page 5-

PRIOR LIBEL

1, I PARS.

Z)e myflerio incarnationis domini noflri leju Chrißi,amp; duabta natunbsp;ris diuerfisjinynaperfonaindiui-fa permanenttbus,amp;qua fimplici»nbsp;täte tradiderinthlt;iec Âpojîoli.

CAPVT I.

Y S T E R IV M incarnationis Summiw-domini noftri lefu Chrifti,indiui tius myftc-j fæq; ÔC inconfufæ vnionis verbi ”!• -— ___ æterni ôC carnis humanæ, vel af-

^Urtipnonis humanæ naturæ creatæ, à diuina ’ncreata,in vnâperfonam, Apoftoli Chrifti,nbsp;y omnia fna, quam fimplicifsimc primû quinbsp;oemviuaprædicatione, deinde verôôCfcri-Ptis ecclefiæ Deitradiderunt,tcftificantes planbsp;nifsimè,Verbum gtcrnum,quod æternus üeinbsp;obuseft,vbiadueni{ret plcnitudo temporis,nbsp;‘^3rncm verè humanam, ipfum inquam ho-’^gt;ncm verum, ex anima rationaliôCcorpo-’“'ipartibus omnibus fuis proprictatibusquenbsp;^onftante,in vtero virginis Mariæ,5f quidemnbsp;Virginis Dauidicæ fjbHantia, afTumpfifTenbsp;'^cl vniuifTc fibi, adeoq; Deum hominem fa-clTe.Sic enimbeatus apoftolus loanncs

A î

-ocr page 6-

loan.i* manifeftifsimc legicur docuifTe, In principio erat verbum, óC verbum crat apud Deum,Sinbsp;Deus erac verbum. Et verbu hoe caro faiSumnbsp;eft,5C habitauit in nobis, vidimusq; gloriamnbsp;cius quafi vnigeniti a pâtre. Apertifsima funtnbsp;hæcomnia.Nâ vnigenitus, inquit,filius Dei,nbsp;verbum illudæternumeft,de quo nunc fit fernbsp;mo.Et quia a principio,id cfl,ab gtcrno apii^Inbsp;Deum, nimirum patrem, eft , vcrbumvtiq»nbsp;Deus eft, certe vnius cum patre fubftantiæ»nbsp;cum quo ab æterno eft. Et hoc verbum, (fi**-inquam Dei filius) caro faiftum eft,homo vtinbsp;que verus faflus eft,quem apoftoli inaftiiin-pta came ÔC vidcrunt SC palpauerunt. Non e-nim rarum eft in fenpruris per carnem incelhnbsp;gere verum integrumq; hominem. Sed«Stallnbsp;iftoan.T. loanes in fua epiftola, Quod eratab initio.

inquit,quod audiuimus, quod oculis no' ftrisvidimus, quodperfpeximus, SC manusnbsp;noftræ contreftauerunt defermonc vitæ. Etnbsp;Vita manifeftata eft,(SC vidimu3,«SC etiam teftanbsp;mur,iS£annunciamus vobis vitam æternani,nbsp;quæ crat aoud oatre amp; manifeftata eft nobis.

».IoaiM.4. tetur Icfum'chrift'u incarne vcn^eexDeo eft-.St omnis fpii itus qui non conhteturnbsp;VeniediSc ftunaincarnevenifleexDeo none •nbsp;nanifeftawnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;obferuamus apoftolum per V cnien

f„Ä.n verbum ôtManifeftandi explicalTe incarna incirnatio- tionis vnionisqi atq; aclcô amp; tocum re enbsp;fiienb

-ocr page 7-

BXPLICAT. COSSEN. 4. ptionls noftrg myftcrium. Quo loquutionisnbsp;genere vfus eft SC Paulus dicens ad Titnothe-Um,Deus manifeflatus eft in carne. Et idemnbsp;alibi teftatur Icfum Chriftum venifle in munnbsp;dum. At cum audimus Deum in carnc mani-feftatum aut Dei filium lefum Chriftum ve-niftc in carne, aut verbum faftû efte carnem,nbsp;intelligimus plane non mutatum Deum innbsp;carnem. Nam vt Deus mutar-i non poteft : itanbsp;fi caro nat uram fuam amitteret, amp; in Deumnbsp;tranliret Chriftus homo amplius non eftet.nbsp;Nunc autem prædicatur ab apoftolis Chriftus Dominus amp; Deus verus, amp; homo ve-rus.

Reftifsime quoq; tradunt facrarum inter- Quomodo prêtes literarum fubftantiam vel naturamv- naturanbsp;namduplici ratione fieri alteram. Principio **^***“*’*nbsp;quidemper mutationem aut conucrfionemnbsp;tranfitionemque vnius rei vel fubftantiæ na-curæûein aliä, fievt cedetehac,illa fubeat innbsp;locij eius. Sic legimus aquä vinü efte faiftam.nbsp;At ca ratione verbum nó eft caro faftû.Deinnbsp;devcrôaltcrum fit alterû perafTumptionemnbsp;fiueaccefsionem alterius fiibftantiæ adalte-ram,itavtexvtraqi immutata Ç id eft integranbsp;tn fuis proprictatibus pcrmancnte)exiftat V'»nbsp;num fubieiftum vel vna hypoftafis. Sic homonbsp;legiturfaftus in animam viuentem. Accefsitnbsp;enim anima viucns, per infpirationem Deinbsp;ad corpus Adami, SC fadus eft ex anima SC G«n,.s,nbsp;A 4

-ocr page 8-

corpore,faillis his inconfufisquc cluabiis fub' ftantijs.homo vnus. Ad cunde vcro modumnbsp;interprétés (acri pio confenfii otnnes (necex-'nbsp;cipio hie Cyrilkim qui fe abunde alias exphquot;nbsp;cauit)verba apoftoli, Vcrbii caro faftumeftnbsp;expofiierunt, filius Dei æternus verum hominbsp;nemin vtero Virginis Mariæ matris fiiæafquot;nbsp;fumpfit. Quam interpretationem moxalijsnbsp;feripturæ locis ÔC illuftrarunc 8C confirma'nbsp;Heit.1.8c runt. Nam Paulus dixit, Non cnim angellt;”nbsp;Philip, z. afrumit,fcd feme Abrahg afliimit. Et iterum»nbsp;Semetipfum inaniuit forma ferui (umpta.

Apoftoli itaq; domininoftri lefuChrift* Pr»d canbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chrifto compa'

tioappoilo ftas,coniunftas,fociatas vel vnitas,ita præd*' licadeChri caueruntccclefiaîDci per orbem terrarum,Vtnbsp;teftificati fint plane,non duosefleChrifto®,nbsp;fed vnum modo eftc Chriftum, cundemq;nbsp;rum Deum ÔÇ hominem, incarnatu, pafium,nbsp;mortuum, fcpultum, ex mortuis refufeitatu,nbsp;affumptum in coelum, amp; fedentem ad dextcquot;nbsp;ram patris, inde autem venturum ad iudicatinbsp;dum viuos 8C mortuos.

Prjdicatio Necipfifoli ficprædicarunt,amp;fcriptisfui» Se'chrifto” hanc nobis doftrinam tradiderut, fed 8C

’ phetæ ante ipfos de Melsia fic docuerut, cum quibus apoftoli per omnia confentiunt. Idnbsp;quod vcl ex paucis his licet colli gerc teftimOquot;nbsp;Ifaix 7 apertifsimis.Ilaias dixit,Ecce virgo conClnbsp;** ' piet amp; pariet filium,amp; vocabunt nomen ciu»nbsp;Emanuel

-ocr page 9-

EXPLICAT. g on sen. $ Emanuel.Item, Puer natus eft nobis,SCfiliusnbsp;datuseftvobis.Etitenj, Ipfe eft Deus nofter. if,i,nbsp;Et,Liuore cius fanati fumus.Micheas quoq; amp;ƒ»•nbsp;lt;lixit,Ex Bethlehem prodibit mihi,qui domi Wi«****4«nbsp;tutor fit in IfraehôC exitus eius à fcculo à die-hits æternitatis.Sed éC Jeremias dixit, Sic di- lerem.ij.nbsp;xit Dominus, Ecceveniét dies,vt excitem gernbsp;tné iuftum Dauidi,regnabitq; rex, óC hoe eftnbsp;Oomen quo vocabunt eum,Deus iuftitia no'.nbsp;JJra.Prædicauit etiam fapientilT. Daniel fili' Dani«,7.p.nbsp;Utnhominis, quioccidendus fit àIudæis,lt;SCnbsp;Wndem nihilominus affirmât dominum cfienbsp;Vniiierforum,cui ïubiefta fint omnia, SC quinbsp;Et iudex ac fiiper omnia benediftus Deus innbsp;ferula. Quidverôplaniuspleniusq; addcôCnbsp;«tiidentius, de vtraq; Chrifti natura in vnanbsp;prrfona,fingi aut dici potuifTct î Eft auté iftanbsp;•tlt;tiplcx,vera, fyncera, perpétua 8C certifsimanbsp;Chrifto lefu feruatore noftro, verô Deo 6Cnbsp;¦'omine,prophctica,euangelica ôC apoftolicanbsp;«loftrina.

ôe '^ocalulis huic myflerio negotio^ Terfonæ, 'HaturXjTro-prietatM yel Conditions ac ßmili-amp; q^ualia fint amp; quod ex feri-ptursfanais^itaßnt. CAP. I r.nbsp;Atemur autem hic Hbcter vocabula Per-*onæ,NaturaeôeProprietatis vel Conditio gîtimu™ *nbsp;A gt;

-ocr page 10-

RBPHTITÏO ST DlLVCID.

nis aut Differentiæ, Inconfiifi item, vnioti** Vel Coniunftionis, Indiuif! aut Infcparabil*’nbsp;deniquc Communicationis idiomatumnbsp;proprietatu, exprefTe in fa cris litcnstotideq';nbsp;verbis non repcriri. Atqui ccrtifsimum efty*nbsp;ros bonos nihil de vocabulis cótcdere,qual*®nbsp;qualia fint,Hebrga, Græca,vel Latina,vetc)^nbsp;an noua, modo res ipfæ vocabulis defiguat^nbsp;in fcripturis fanólis expreiTæponantur atqfnbsp;ex ijs deinceps ilia euidenter ôC legitime V*-colligantur vel dcducatur. lam vero cutoff 'nbsp;ipfæ per iam commemorata vocabula (ign^nbsp;catæ,apcrtis (cripturæ teftimonijsin cccle^®nbsp;doceätur, fed amp; plcraq; mox a'b apolloloru*’’nbsp;temporibus vfurpata fint cum in Latina tu***nbsp;in GrxcaChrifttecclefia, fieri nonpotefty^nbsp;ab ijs abhorrerc pofsit vir bonus , modo iU**nbsp;abutaturnemo, quin applicentur eomolt;J®’-quo fanftailla vetuftas, confenfu illo fuo,nbsp;fecundumferipturas fanflas, vfurpauitattj^®nbsp;applicauit.

SpttfMx' Latini quidem ecclcfiarum doflores ƒgt;* funt vocabulæ Perfonx, Grxei vero vocc'«quot;*''nbsp;sâjiiijf,acintellexcruntvnitatemill3m,habenquot;nbsp;tem in fe compactam,vt fie dicam,vel compnnbsp;fitä diuerfas naturas ; ficut homo diciturPetquot;nbsp;fonavcl hypoftafis, vna videlicet fubfiftensnbsp;fubftantia, ex duabus diuerfisnaturisanimanbsp;corpore compara.Sic Chriftus vna eftpefnbsp;fona,vnà fcilicct fubfiftens fubilantia, ex du.anbsp;bugt;

-ocr page 11-

EXPLICAT. CONSEN. $ bus diuerfis naturis, Deo Homine confias.nbsp;Hane indiuifam perfonam pulchrepredica-runt prophetæ ÔCapoftoli Chrifti,quando donbsp;fucrunc Chriftum dominum (acerdotem SCnbsp;»nediatorem cfre,a patre nobis, non tam da-^rn, quamiureiurando confirmatum, vtfitnbsp;illcnoilerpontifex Sc mediator infempitcr-nü. Vnde fane nullo colligitur negotio perfonbsp;namChrifti Dei ÖC Hominis infcparabilemnbsp;•ife perfonam,quippe cum negata in Chriftonbsp;Vel maieftate diuina,vel natura humari3,Chrinbsp;ftus neq; pontifex eternus,neq; mediator amnbsp;plius cfic vel dici pofsit.Nä pótifcx 8C media^nbsp;torfecundü feripturas non erit, nifi cunde vtnbsp;Deum verum,iraamp; hominem verum confi- t.Timot.i.nbsp;teanaur. Hocipfumteftificans Paulus apoftigt;nbsp;Jus,Vnus ,inquit, Dcus,vnus ctiam mediatornbsp;t^ciamp;hominum, homo Chriftus Icfus, quinbsp;dédit femetipfum precium redemptionis pronbsp;Omnibus.Et iteru, vnus dominus, vna fides,nbsp;Vnum baptifma, Vnus Deus öC pater omniu.nbsp;Adhunc inquam modum prædicat nobisnbsp;fttiptura prophctica 5C apoftolica vnu Chri-ft'-im feruatorem, 6C vni tribuit quiequid tribuit, nec nifi de vno indiuifoq; loquitur,vt tanbsp;me in eo nó'cófundat aut cómifceat naturas.

Et natura quidem,ait de moribusManich. Dtuocib« lib.x.ca. 1. beatus Auguftinus, nihil aliud eft, 'oNatut«.nbsp;quam id quod intelligitur in fuo genere cfIcnbsp;®liquid.Id quod nos iam vocamus effentiam

-ocr page 12-

REPBTITIO BT DILVCID.

vel fubftantiam:iSC vetcres pro clTcntia 8C fub ftantia naairam vocabant.Ergo naturas dixenbsp;runt orthodoxi Doftores, ipfas.fubftantiasnbsp;in Chrifto fubfiftentes, 8C proprictatibus velnbsp;conditionibus fuis difcrccas ac differentes, di*nbsp;uinitatem videlicet afTumentem, amp; humani'nbsp;tatem alTumptam.Graïci vocaruntnbsp;eftiproprietates.Nec défunt qui per proprie'nbsp;Vropriefa# intelligunt veritatem,id inquam quodnbsp;-sdiuin» rcs fua natura reuera eft.Sunt autem proprie'nbsp;we human« fates diuinæ naturæ, quæ infunt in etus effennbsp;oatur«. fja,5C proprie ipfi conueniunt, ac tales omni'nbsp;no conditiones funt, quibus ilia diflfert ab hunbsp;mana natura,vt funt efle æternum, increatu,nbsp;immenfum,nullo loco cóclufum,aut circum'nbsp;fcriptum,fed effe vbique,omnipotentem,oninbsp;nifeium, iminortalcm. Et certè vbiq; effe,it®nbsp;proprium diuinæ naturæ eft, vt nulli prorfusnbsp;creaturævel corporali vel (pirituali commU'nbsp;ne fit. Rurfus proprietates humanæ natur®,nbsp;quibus hgc à diuina differt,func efte creatum,nbsp;hnitum,vel loco circumfcriptu,patibile,mor'nbsp;tale 8C huius generis alia.

DiBinAio Diftinguut autem eleganter reftè proprie-'um’hiima 4^10 inter ipfas humanæ naturæ proprietates n^naujt«' conditiones.Etenim alig, inquiut,ab ipf®nbsp;ftatim origine ÔC côditione,fubftantiæ à Deonbsp;inditæ,humano infunt corpori, neceffarioq;nbsp;ipfam confequuntur fubftantiam, neefepa'nbsp;rantur ab ea, vt funcomnes facultates anim®nbsp;«

-ocr page 13-

explica T. CONSEN. 7 amp; fcnfuum, ipfa magnitudo, corporis circu-fcriptio,ftatura fuam habens menîîiram, forma vel figura,membraque homini congruennbsp;tia, ac ipla quoque mcmbrorum compofitio,nbsp;vifibilis amp; palpabilis.Quæ quidem omnia vt Prorrieta-ad corporis proprietatcm veritatemq; perti-JJ’j,“,^ “**nbsp;nenqita fi his corpus humanum exuaturautnbsp;dcftituatur, corpus humanum amplius dicinbsp;non potcft. Quale enim dixeris hominis effenbsp;corpus, quod non habeat luâ circumfcriptio-ncm aut formâ'Quæ vcró er it diftinfiio, autnbsp;quis membrorum fitus abfq; dimenfione, Si.nbsp;Vt ira dicam localitateJ Quomodo deniqueidnbsp;quod corporalem dimenfioncm habet, tanginbsp;viderique nequit? Ncq; enim ad dcfeflum velnbsp;vitium ifta , led ad corporis conftitutionemnbsp;integritatcmque amp; conferuationem pertinet;nbsp;quæ amp; ipfa Adam protoplaftus Dei, amp; primus omnium parens nofter, priufquaminnbsp;peccatum laberctur,habuit.

Sunt enim rurfus aliæ conditiones infirmi tatis,qug Si. accidentales vel accidétariænun- «ic-cupari pofrunt,quæ videlicet homini aut hu-manæ naturæ acceflerunt poft tranfgrefsio-neni,nec neceflario fubftantiam conlequun-tur,fed à natura vel fubftantia,hac interim lainbsp;Ua permanente, feiungi poftunt ; quales Hintnbsp;Ïuæ vitij aut culpg poenæûe rationcm habet,nbsp;uiufmodi eftpropenlio ad peccandum, 8Cnbsp;qn? cum hac coniunfta funt alia, mors videli

-ocr page 14-

REPBTITIO fiT DILVCID.

eet,miferia,valetudo,niorbi,fames, algor, x* ftus, fitis, fomnus, vigilia 6C aüa huius gene'nbsp;riszqualis item in anima folicitiido, cura,trilbnbsp;tia,timor,dolor,anxietas.Atq; ifta omnia, eXnbsp;cepto peccato,anumpfit Dei filius,dum inca^nbsp;natus aut hominem afTumpfifTe dicitur, Ne**nbsp;que enim auerfatus eft vllas etia ab ieftifsima*nbsp;corporis humani conditiones. Poenamqni'nbsp;dem nullam propteV vllum peccatum com'nbsp;mifrum,fed propter noftra peccata, quæ in f®nbsp;fufcepit,fuftinuit. Quiaomni vitio,vtpotenbsp;fanftus fanftorum, SC ex Spirini fan ft o concCnbsp;ptus,natusq-, ex intemerata virginc,caruinnbsp;Ms°co?po- eftantur ergo fcripta cuangelica ÓC^apo'nbsp;tis Chtifti. ftolica corpus CnriftiafTumptum a vcrbo,cönbsp;ftare turn carne,fanguinc,ofsibus neriiisqu®nbsp;Sc membris omnibus humanis,tum ipfa an*'nbsp;ma rational! creata,conceptum invterovirg*nbsp;nissamp;natum effe ex virginematte vera,nbsp;rum hominem,conuerfatum in terris,iK 1°®*’nbsp;ficfuiflecircumfcriptum, vt cumhicvclho®nbsp;locofuit,alibi non fuerit:ip(um verè vt hom*nbsp;nem verum c(urijfre,fitiuifre,dormiuiHe,vig*nbsp;!ane,indoluifre,fleuifle,anxium SC folicitum»nbsp;triftem ac hilarem fuifre,deniq; pafrum,croc*nbsp;fixum,mortuum, 8C fepultu cue. luxta qua*”nbsp;proprietatem conditionemue dixit fe reli”''nbsp;quere mundum, afcendere ad pattern inctf'nbsp;lum,SC fideles non credere in ipfum,óC doft*'*nbsp;nam fua non cflè fuam. Rurfus tarnen ad e**quot;

-ocr page 15-

. fiXPLICAT. C ONSEN. 9 Prinicndam diuinæ naturæ proprietaté,ipfc'nbsp;’’ittinEuâgelio dixit, Antcquam Abraham Ioan S.nbsp;'^et,ego fum.Si creditisinDcû, ÔC in me crc-^ite.Erovobifcumvfq;adconfnmmationcmnbsp;feculi. Etaliahuius generis multa legûturinnbsp;ûnfto euangelio, in co maxime quodeft fecûnbsp;dum loanncm. An vero hæc non exprimuntnbsp;proprijfTimè conditioncs in Chrifto differennbsp;*£s,natui'alesûe eius,pprietates’vt nihil defuonbsp;tofinxerint,qui primi vocabulis illis funtvfi.

Rurfus funt aliæ quoq; proprietates corpo Proptieta-•¦ibus collatæ à relurrefiione ex mortuis, qug «« corpo-amp; dotes nuncupanturglorioforum corporû,'*’^^®“®*^ torporibusq; ab accidentarijs vel infirmita*nbsp;**s conditionibus repurgatis conferuntur, itanbsp;tamen vt fubftantiales il!æ proprietates mi-tiitneeuertantur. Dequibus dicemuspaulo

dum videtijr,in domini corpus, etiam antere pfitaiiquâ-furreÔionem ôC clarificationcm incidifle, ÔC iprumfibiftimpfifle interdum afiiones alie-nas.nbsp;nas alioqui à commun! proprietate corporis humani,vtpote quæ præter amp; fupra natu-ram funt, ab akiore nimirum caula dependennbsp;tes : vtquod Nazarethi ôC aliaspermediumnbsp;fuorum hoftium vel lapidare vel præcipi- ' *nbsp;tem cX faxo dare volentium, iuit, 6C qiiodnbsp;ambulauit fuper aquas, quod inediam per **«'»gt;.4.nbsp;quadraginta dies continuos fuftinuit, SC Matth, ijr.

-ocr page 16-

RBPBTITÏO BT DILVCID. quod Coram oculis difcipulorum Hiorum fe(önbsp;transformauit. Quæ tarnen cum liuiufmodinbsp;fint,vt Dominus eas habeat communes cumnbsp;fanöis fuis, proprietatem vtiq; humanæ na*nbsp;turæ,nec fuiiulerunt nee euertcrunt,nbsp;De ^pocabulonbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;hypofla-

tïeA 'vnione,de communicatione i-diomatum loquutionibMque huic myflerio congruentibtn, amp; qualeinbsp;fint, amp; quodfulchrè cumfiriptu-rticongruant. CAP. 111.

Vnio. r^Orro Vnionis vocabulum quo libenter vfus eft Cyrillus, fignificat cohærentiamnbsp;vel connexionem duarum naturarum,vnam ,nbsp;perfonam conftituentium.Mixtionis vocabunbsp;lo,quod non perinde omnibus approbatumnbsp;eft,vfus eftlrcnguSjamp;aliquo modo Vig'lius,nbsp;coniunólionis beatus Auguftinus, focietatisnbsp;nonnulli vetcrum alij. V t autem in vna Deitanbsp;te tres dicuntur,^siaeis, perfonæ inquam pe*^nbsp;fe (ubfiftentesjita Grgcis coniunfiio diuinita*nbsp;tis amp; humanitatis in Chrifto nuncupaturv*nbsp;Vniohypo uio^ütrixi perfonalis vel fubfiftentialis, ca Vgt;nbsp;Ratica.^ delicet quæ differentes licet effentias fiue na*nbsp;turas,invnam tarnen ôC eandcm cogitatqucnbsp;conneftit hypoftafin vel perfonam.

Sicut autem oportet inconfufas in Chrifto , InconTufa cflcnaturas,fi modo verc fint quod dicunturnbsp;ftAlO.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z - J

-ocr page 17-

EX PM CA T. CONSBN. 9 (quod enim ex diucrfis rebus confia tum Velnbsp;confufumcft, nomina cx quibusconfufumnbsp;eft,non accipit.Potus enim aqua SC mclle de-*nbsp;coftus,ncque aqug neque mellis nomen pro*nbsp;prie retinet,fed mulfæ nomé accipit. Ac Chrinbsp;ftus dominus nofterin fcripturis apoftolicis,nbsp;amp; filius Dei amp; filius hominis dicirur. Quodnbsp;dici amp; elTe verè non pofrct,nifi dominus connbsp;fifteret in naturis illis infua vnione inuiola*nbsp;*is) itarurïus non oportet poft duarum in Diuifia. ,nbsp;Chnfto naturarum coniunél-ionem, quæinnbsp;incarnatione in vtcro Virginis faôa cft, diui*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

fionem,feddifferenti3mduntaxatdicere.Dif'^* ” **’• ferentia enim ratio cft, qua inter fe diffcruntnbsp;fubicfta. Diuifioautem totius eftfcftio,velnbsp;diftrafiio,qua illa ab inuicemfcparâtur. Pro-’nde diftinftio naturarum vel obfcruatio diffcnbsp;•¦cntiaB,aliud eft quam diuifio veldiftraflio.nbsp;Etenimconftatvniomanctq; indiuulfafJicet Vnioindi-datura: vnitæ diftinftas vel differentesreti* ““***•nbsp;^eantfuasproprietatcs.Vnio enim nófitquo Y„ioj„p4,nbsp;®d natura,vel in natura,fed quo ad perfonam, lonanSiw*nbsp;’n qua naturæ coniunélæ fuas fibi communi*nbsp;^ant proprietäres. Alioqui enim nonvna tannbsp;’utn ex duabus naturis facia effet hypoftafis,nbsp;‘«dinvnaperfona ex duabus naturis vna du-^xat fafta effet natura. Id quod Eutychianu

fidci orthodoxæ contrariurti eft. Ex iftis ’’ntetn omnibus faeilé intelligitur,vndc défit»nbsp;’‘«nnt, amp;quo fenfu vfurpata fint votcribua

-ocr page 18-

rur PITîTI O ET birvcib.

vocabula Indiuifibilis,InfeparabiIis,Inconfi*' fi, Differentiæ, quævtiq; tundamentum fu'nbsp;um babent in fcripturis fanlt;?}is.

on^^dîoquot; Propter banc vcrô quâ diximus vnioncf” Katum. hypoftaticam, bæ loquutionesexiftuntqu^’nbsp;vctuftas dixit fieri per communicationetnnbsp;diomatum.Damafcenus àfrtJ'tt'iKt Teintf) vocatrnbsp;id eft modutn quendam mutuæ attributif'nbsp;nis.Ab codé nominatur et owoZwif allœofis al'nbsp;teratio vcl mutatio,cum videlicet alteri nau^'nbsp;rat ea communicaturproprietas, qugpropt'*nbsp;eft akcrius.Congriiunt hæ loquutiones int^rnbsp;nationis myftcrio,necpoteft hoemeliuseju®nbsp;pcrhasexponi,adeoq; adutnbrari quodin^'nbsp;Oeninatus alioquin admirandum eft. Ita diciiuusnbsp;éfmortuus. Deus amp; natus eft SC crucifixus ÔC mortuus-Non quod Deusnatura ïîia, quæ inconuet^*'nbsp;bilis eft,nafcatur, crucifigatur, aut moriatur:nbsp;fedquod Chriftus qui in vnaperfona diiasbanbsp;betnaturas,natus, crucifixus amp;mortuusfiknbsp;pro ea natura, quæ nafci,pati 8C mori potu't-Rurfus ea quæ funt propria diuinæ natur«nbsp;tribuunturpcrfonæ Chrifti.Namfiliushon”nbsp;nis in Euangelio diciturafcendifTeincœlutu,nbsp;vbifucritprius:non quod films hominisnbsp;rit corpore fuo in ccelo priufquam aftiimpfil^nbsp;fêt corpus,amp; hoc eo afcendifrct,fed quod Chrinbsp;ftusquiin vna perfona duas habet naturas,nbsp;pro ea natura in cœlo ante afcenfionem fuit,nbsp;quæ ibidem imo vbique ante corporis afeen-' fionein

-ocr page 19-

EXPLICAT. CONSBN. io fioncm cfTcpotuit; quæ quidcm diiiina nonbsp;Humana trat,

Noncftautem quod quifquä Idiomatnm Connnoral^ tommunicationem aut hanc interpretandi “Xa'um*nbsp;’n fcripturis loquutionum rationem, quam fcripturisnbsp;adduxinius,ceu commcntum répudier humanbsp;num.Illa cnim manifefté poteft demortftra*nbsp;liinfcriptisapoftolicis. Dum enimfanftusnbsp;Petrus dixit,Chriftii pafTum cfTe carne, quid i.pee.^.'nbsp;obfecro dixit aliud, quam Chriftumquieftnbsp;’ndiuifa perfona,verum Deum amp; hominem,nbsp;palTum quide efre,fed ea natura, qua pari po-’uit,nimirum fecundü humanam,vcl vt ipfc-înetait,iuxta carnemvel carnc. Rurliis apo- Rom.i.nbsp;ftolus Paulus aperte dicit filiü Deigcnitutnnbsp;elTe ex fern ine Dauid. Vbi ilico fubijcir, fecunnbsp;dum carnem,nimirum pro ea natura,quæ nanbsp;lcipotuit,amp; non pro ea quæ innafcibilis eft,nbsp;diuina.Vt tarnen omnes iurelligerent apoftonbsp;Ium agnofcerc eundem Chriftum verum eflenbsp;Deum,fubijcir. Qui declaratus fuitfilius Delnbsp;’n potcntia fecundum fpiritum fanftificatio-»nbsp;nis. Quibus omnibus accedit quod hanc interpretandi rationem difcernendiq; naturas,nbsp;fubfiftentcs in vna indiuifa perfona , ab ipfonbsp;Chrifto domino didicimus, quiinEuange-lioadPharifæosdixifTelcgitur, Quid vobisnbsp;videtur de Chrifto, cuius filius eft? Dicenti* **nbsp;busijueDauidis, regcfsit illis, quomodo ergonbsp;Dauid in Ipiritu vocat cum dominum, dices»

B a

-ocr page 20-

I

K-EPKTITIO et dilvcid.

Dixit dominus domino mco, fedc ad dextri* mcis, donee ponam inimicos tuos fcabelliirtnbsp;pedum tuoru.Si ergoDauid vocat eum dom»nbsp;nû,quomodo filius eiuseft’Nó poteftilla qujnbsp;ftio difTolui cómodc,nifi interpretcmurcun'nbsp;dem Chriftum Deum cfTe verum,amp;homingnbsp;verumÄfilium qujdcm Dauidis, fecundun»nbsp;carncm,dominum aucem Dauidis, pro ea nanbsp;tura qua Dei eft filius. Conftat interim vnu»”nbsp;amp; eundem eftc Chriftu, ac propter vnioncmnbsp;illamhypoftaticam vtriq; communicare na'nbsp;turæ,quod altcrius eft, eundcmqj eftc ôi die*nbsp;filiumôt dominum Dauidis.

Attributs ill Chtiftonbsp;(riplicta.

Non pigebitin præfenti hoc quoq; com' memorare, quod ad intclleflum huius myft®nbsp;ri] non parum códucit,quodq; facri interpm'nbsp;tes,5C aliarationeeadem tradentes,præclamnbsp;monent.Quamuis duæ in Chrifto fint na***''nbsp;ræ,idiomata tarne acauributa in Chrifto »**'nbsp;ueniri triplicia.Alia enim diuina?,alia huma'nbsp;nænaturæ eftc propria,alia non nifi perfon?nbsp;cx vtraq; vnitæ naturg competcre. Nam im'nbsp;mortalitas vel æternitas ita proprium eft,»»*'nbsp;quiunt,diuinænaturæ, vt mortalitas hui**a'nbsp;næ:atrcdemptio ÔC intercefsio , quamuis'^'nbsp;triufque naturæ operationes fint, referrit^nbsp;men debet hon feorfim ad hanc vel illam, lenbsp;adtotamperlbnam compaflam ex vtraqu^nbsp;Quod alij fic efferunt, non mifeenda ofiiri)nbsp;naturgpropria.Officium intclligunt leruam,nbsp;redim«'

-ocr page 21-

EXPLICAT, CONSEH. II redimcre, intercederc : acadduntvcreamp;eleganter, Propter hæc officia vnionem natura-rum efTe faftam, id eft, Dei filiü incarnatumnbsp;Vcl hominé faft um cflc,vt nos redimeret atq;nbsp;feniaret,amp;pro nobis intcrccdcret.

Rurfus monemur ab ijfdem,non idem no-tare Dcum Hominem, Diuinitatem item notât p«u» amp; Humanitatem. Diuinitatem enim amp;hu-tnanitatem fignificarenaturas per fe confide-ratas. Deumautem amp;. hominemefiefubie-*^**nbsp;ffuminquoeft diuinitas atq; humanitas,at-quchæc duo vnam eóftituere pcrfonam,nonnbsp;autemvnamfaccrenaturam.Proindercific' dinbsp;ri Deus eft homo. Quia Dei proprietas rcófc,nbsp;’nquiunt, tribuitur pcrfonæquæhomo eft,nbsp;non reifte autem dicitur,Dcus eft humanitas.nbsp;Quia Deus inconucrtibilis cft,idcoq; hominem quidem aflumpfit, in humanitatem au-tem non tranfiuit,vel mutatus eft, vt diuinitas faifta fit humanitas, ergo Deus natura fuanbsp;non eft humanitas.Sic item dici folet, Totus Totusnbsp;Chriftusperfonalitcr,id eft,in quantum per- totum.nbsp;fonali fua vnitate duas naturas comprehedit,nbsp;eft vbique, non autem totum Chrifti eft vbi-que.Propterea quod alia fit ratio natùrarum,nbsp;aliaperfonæ, totum ad naturarumrcfcr-tur,totusVeroad hypoftafim. Perfona cnimnbsp;Vna eftindiuifa inieparabilis ; at naturæ innbsp;ipfa manent interim diftinftæ inter fc ac diffênbsp;rentes.

-ocr page 22-

REPE TITI O ET DILVCID.

Et haftenus difTerui obiter de vocabuli’ huic myfterio dilucidius cxplicando necefÏa^nbsp;rijs,lt;SCoftcdi breuibus prophetarum ÓCapo'nbsp;ftolorum fcriptis, aperte res illas doceri,qugnbsp;vocabulis illis loquutionibusquc exprimun'nbsp;tur vel fignificantur, ac idcirco à neminepionbsp;iureponerepudiari.

J^furreBione Chrifli, hypoßati^^ CAm '^ntonem non ipfumnbsp;‘domini corpus yerum 4 yerbo innbsp;'Vtero matris aßumptum,reßrre-xiße quot;verè à mor tuis A P. 1111.nbsp;Eftat vt iametiam commonftremushynbsp;poftaticam 111amin Chrifto vnionem«nbsp;furreftione Chrifti non efTe folutam,fed ved'nbsp;tatem carnis Chrifti,vel proprietatem hunwquot;nbsp;næ n^turîc,in refurgente domino, 8C poftnbsp;fefurrefiionem clarificationemq; permanef®nbsp;integram vcl inuiol4tam,fimulq-, cxplic®*”“® 1nbsp;quales conditiones corpus gloriofumvelrc' !nbsp;cipiat aut requirat vel refpuat,ôCquale corpU’nbsp;refurgens Chriftus obtineat.

Garnis ue- Et quidcm conftat vnionem illam hypo' fùncàio'nénbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Chri fto,refurrcftione ciu» ex mOf j

wan«. tuis no efTe abolitam, ant tatillum mutatani. Vere cnim amp; catholicc dicitur. Deus hotni'nbsp;nctn femel in incarnationc aftumptum, nun''nbsp;quatn dimififte vcl depofuiiTc.Ergo dominu»

-ocr page 23-

BXPIxrCAT. CONSBM, I± »loflerlefus ChriftiisDei filiiis, corpus fuumnbsp;crucifixum amp; fepulturn,tllud ipfutn inquam,nbsp;quod à fua incarnationc habuit, tcrtia die exnbsp;mortuis cxcitauit, ncquc inrcfurreftionca'nbsp;liiid pro fepuko a(rump(ït,nequc naturam vcnbsp;fi corporis expunxit, aut diuinitate fua abfornbsp;pfit. Teftanturhoc angeli fingulari qua-dam diligentia, iSCmulicnbusad icpulchrumnbsp;dominiteftinatibus,apertifsimè dicut, (^idnbsp;oro viuctem quæritis inter mortuos Scimus Matei t«?nbsp;lt;nim vos queerere lefutn Nazarenum crucifi-xum.Isverónoncfthic. Surrexit. Enipfuninbsp;locum in(picitc,vbi pofuerunteutn. Qui nabinbsp;tepotius,amp;difcipulis eins dicitc,quod furre-xit,(SCpræcedct nos in Galilæam. Ibi cum vi-debitis ficut dixit vobis. Vt verô multiplexnbsp;eft hoc angelorum teftimonium,ita longe firnbsp;mifsimum ccrtifsimumq;, omnem ex animisnbsp;dubitationem expungens, ôC veritatem pro-prietatemq; corpori dominico vendicans autnbsp;attribués, omnes circa hoc negotium crrorcsnbsp;-cxcludit. Quærcbant cnim mulicres lefumnbsp;Chri ftum Nazarenum,crucifixum. At hunenbsp;afFirmantangeli refurrexifTc. Ergo non aliudnbsp;corpus, quam id quod crucifixum fuerat,rc-furrexit. Idquod vclex nomincintclligitur.nbsp;Refurgit enim id quod cadit. Atqui veru do-nuni corpus,nóverbi natura cccidit,id ipfumnbsp;' ergo corpus refurrcxit.Quod fane propricta-»em corporis fie retinuit, vtôC fuumlocun^

•j

'J

B 4

-ocr page 24-

clbîîe eft° Quæilixta diuinitatem minimepofTunt «orju», intclligi, fccundum qnam niillo concludi-lur loco,fed vbiq; eft; ergo cum fecundu corporis veritatem vel proprictatc, iuxta qiJat«nbsp;ÔC in Galilæam dilcipnlos præccfsit, Äabnbsp;ijs ibidem crtvifus,intelligerc ilia oporccat,cOnbsp;fcqiienseft Chrifti corpus à mortuiscxcita-tu m, verum, humanum ÖClocabile quide corpus manerc.

Eadem refurreftionis dievarie ipfcDominus veram veri corporis iiii refurreftionem tBC»X4.. difcip^hs fuis approbauit, acinter aliaipr«nbsp;vna cum duobus fuis difeipulis Ernanntemnbsp;abeuntibus, profetftus eft, cum quibus internbsp;ambulandum legitur colloquutus familiari-ter,diucrtinc cx itincrc in hofpirium, cum cisnbsp;difeubuifTe, manibus panem acccpilTe öC fte'nbsp;gifrc,vnde ipfum agnoucrint.

Corpn» Subvclperam illiusdici, ingredituridem difcipulorum fuorum,nbsp;«aipiritus. cumque illi fiifpicarcntur (c coram ccrnerc

ipiritu,excipitillc, Etquidtalia cogitatis in cordibus veftris Î Quid vero aut cur turbaminbsp;ni?En ego ipfe fum.Contrcftatc meSCvidet«.nbsp;Quoniam fpiritus carnem 8C, ofla noa habet,nbsp;ficut videtis me habere. Simul autem manu»

atquepedes profère»,vtiqueinfigne» ftigma-

tibü»

-ocr page 25-

KXPLICAT. CONSEN. IÇ i’ibus, demonftrathoc ipüim veriim Ic innbsp;tefurreflione corpus rcfumpfifTe «SCretinerc,nbsp;quod ante refurre^lionsm habjir, ëi. quoJnbsp;incrucc pependit. Vnde hac demonftraiionenbsp;non tantum probauitfc vero fuo corpore rc-furrexilTe, fed infupcr corpus fuum rcfufcita*nbsp;tum difcrcuit à i'piritu óCnatura lpgt;ntus,tale finbsp;bi corpus à rcfurreiSionc attribuens,quod carnbsp;nc et o Ha habcat-iÄ tangi pofsit amp;:videri,vtiq;nbsp;amp;humanam lubllantiatn fuam 8C formatnnbsp;fuatn amp; locum fuum habens, diucrfa prorfusnbsp;fiatura apparente in fpiritibus.

Quo amp; illud pcrtinet, quod cibum ab eis petit, vtvçl ita corporisrediuiui vêritatem,nbsp;non difcipulis fuis tantum, fed vniucrfo munnbsp;do approbaret.QiJod ÔC Sanéius Petrus fingunbsp;lanter, in cclcbri illo ad Corncliutu amp; genti-’im primitia3,habitofcrmonc,adduxiflelcgKnbsp;nir in Afto.cap.io. vt vel hoe argumento ceunbsp;omnium efficacifsimo approbarct,Chriftumnbsp;Veró corpore fuo à mortuis rcfurrexific.Cutn Thom» exnbsp;autem Thomas ei ccctui nonintcrfuifret,inhib«uruc-quo Dominus tam euidenter fc fuis cxhibuc-rat,neque illa difcipulis refcrentibus credidiC-quinpotius obmurmurans ipforum tç-ftimonio,dixi{rct,Nifïvidcroinmanib. eiusnbsp;Veftigium clauorurn, 8C mifero digitum me-uminveftigium clauoru, mifcroq,manumnbsp;meamin latus eius,nó eredam ; adcil itcrumnbsp;poft ofto diçs Dominus,ÔC vocans Thomatn

B gt;

-ocr page 26-

¦ R EP E T I T I O E T OIL V C TO.

àd Ic propius,exhibait ci corpus fuutn con tcinplandam ÔC contrcftandmn,lt;SC dixit adnbsp;«um,Infcrhucdigitutn tuum Thoma, videnbsp;manus mcas,ôC admouc manum tuam, amp; imnbsp;mitte in latus meum, ôC noliclTc incrcdulusnbsp;fed fis credukis.Quid his obfecro dicipotuif-fetplcnius,planius, certius 5C firmius? En ihnbsp;lud ipfum corpus,quod pepedit incrucc,vul''nbsp;neribus confofTum,Thoma: lt;?C vidcndum,'Knbsp;tangendij,curiofiusq; perrimandu exhibait,nbsp;refurrexit itaq,dominus illo ipfo corporc fuo»nbsp;quodalTumpfit ex vtcro Virginis, atque idconbsp;manct in ipfo,non tantum infeparabilis vnionbsp;ilia hypoftatica,fed veritas corporis locab*nbsp;lis Sc tangibilis in Chrifto cxcitato a mortui«nbsp;oftcndituradcoq; 8C contreftatur. Quinimonbsp;concludit in prgfenti Dominus, quidnam nOnbsp;bis derefurreftione fit credendum, quodÄnbsp;apoftoli pafsim ÔC inter pra:cipua inculcarutnbsp;omnibus ecclefijs,quam diligentifsime, acadnbsp;, Thomä confitentc iam quod Chriftus fit Donbsp;minus fuus ôCDcus fuus,dicit,quia vidifti msnbsp;o«iMj“”* Thoma SCcrcdidifti: beati qui non viderunt,nbsp;Sc crcdidcruntrtefiificas porro in co futuran*nbsp;amp; fidci ÔC bcatitudinis veritatc ccrtitudinem-'nbsp;Roman 4nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;crcdidcrimus Chriftum vero faP

£ito. nbsp;nbsp;nbsp;corpore propter pcccata noftra crucifixum Ct I

m.Cm.iA mortuum, lt;SCa mortuis rurfus in codem vero fuo corpore rcfurrexilTe ad lai utem no (Irani’nbsp;Et hoc qmdem fidci rnyflerium corporaliter

gt; ai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nun

-ocr page 27-

EXPLICAT. CONSEN. ‘I4 Muncquidem exhibitum efle Thomæ, porrónbsp;«utem non omnibus eo modo exhibendumnbsp;forè,amp; tarnen credi oporterc. Proinde falfamnbsp;fidemdocent, quotquot veritatem rediuiuïnbsp;corporis luxant aut vertunt in dubium,cxci-dunt præterca à vera bearitudinc,qui non erenbsp;dunt Chriftum veram fuam carnc, in fua pronbsp;prietate manentcm,in gloria fua rctinerc.


Plura huius generis teftimonia de vera Chriftircfurrcfiione, in medium afFerre pof-fwn ex literis apo ftoliciszfcd fufiFicit il la attulif-fc cx euan gelicis. Qiiibus hunc colophonemnbsp;»diecit beatus Lucas in «.cap. Aöo.apoftolo-*'um,dicens,Dominus difcipulis fuis feipfumnbsp;exhibait viucntcm ( pofteaquam fupplicionbsp;dies quadraginta apparens eis, ac loquens denbsp;fegno Dei. Proinde hsec cft fides vera ÓC do*nbsp;^rina fyncera SC apoftolica, qug docct SC credit Chriftum falua vnione hypoftatica,in ea-dem carne refurrcxiftè, qua natus,paflus,vclnbsp;crucifixus amp; fcpultuseft, amp; quod caro eiu«nbsp;Vera manferit caro,carnis corporisueproprienbsp;eaics in femetipfa rctinens.

-ocr page 28-

REPETITIO ET DILVCID.

Icct aiitem corpus Chrifti rcfufcitatu

re,ideoquc corpus domini gloriofum noclTe infinitû, fed finitum ac circumfcriptiim- Ex


J_jmortuis in fcripturis fanftis SC gloriofum iiCfpiritualc nuncupetur, crcdcndumefttarnen fccundum cafdcm fcripturas,hypoftati-cam naturarum in Chrifto vnionemperglo-rificationem corporis non difcindi aiitfolui,nbsp;fed inuiolatam fempcr manerc, ideoq; Chri-ftum in gloria vt Deum verum ita hominemnbsp;verum eflc ac permanere,corporeum vtique,nbsp;anima,carne, ofsibusq; conftantem,qui habenbsp;¦at omnia corporis humani membra, ftaturanbsp;amp; formam humanam.Nam mancntefubftannbsp;ti a vel natura carnis veraq; corporis folidita'nbsp;te veritateq;, neceflc cft omnino amp; conditio-*nbsp;ncm corporis licet fubtilioris inmembraôinbsp;artus dislocati, ipfam q; adeo formam mane*nbsp;diametro cnim interfe pugnant,vcre effc ah*nbsp;quid corpus , amp;idem ipfum intérimfinitun^nbsp;aut locabile non cflc-Sed ôtcHe vbiq; fie ptoquot;nbsp;prium elfe diiiinæ naturae, antea diximiis, y tnbsp;nulli prorfus creaturæ vcl corporali vel fpie**nbsp;tuali fit communis.

w ilïpori Ergo ne prorfus nihil,inquis^ontuht eo^-



-ocr page 29-

explicat. consen. ly jnaliam amp; nouam vita regenercntur,hoc cft,nbsp;innouenturaugcanturquc, pofita infirmita*nbsp;te,gloria.Vbi gloriam dicimiis humane Chrinbsp;fti naturæ refufcitatæ non detrimcntum at-tuUfre,fed incrcmeptum.Idcoq; Chriftum imnbsp;mortalem SCgloriofum iam faélum,nó aliamnbsp;habere carnem,quam habuit mortalis SC cru-cifixus,licet à refurrcftionc iam rcgcnitam, idnbsp;tft gloria indutam exornataq; agnofcamiis,nbsp;’deoq; no animalem amplius fed (piritualem^nbsp;feu gloriofam in fcripturis fanftis non tâ nunnbsp;eupata efle qua à Deo faôâ. Etenim aperte fanbsp;temurinlelu Chrifto domino noftronaturgnbsp;noftrg infirmitates omnes,quæ peccato exclunbsp;fo,aflumptæ erant,gloria ilia qua à morte in-dutus eftjfbblatas effe atq; ademptas. Ac car-ncm fanguinem ofTa formam amp; locum habenbsp;re,qua: neq; infirmitatis funt, neq; feruilis conbsp;‘litionis,aut ignominiæ.Scd ÔC homines fan-fti membra Chrifti, qui ad formam glorificanbsp;lionis corporis Chrilii, fuis glorificabunturnbsp;corporibus in regeneratione ilia, gloria indunbsp;»i,illi ipfi erunt fubflantia ÔC natura hominesnbsp;qui antea fuerant, fed tarnen corporibus an-tea quidem infirmis obnoxijsq; corruption!,nbsp;poftea vero purgatis ab omni incorruptione,nbsp;integris,immortalibus, amp; fpiritualibus, noiinbsp;quidem exuta fua corporal! natura fubftan-tiaq;, amp; conuerfa infoiritum, led (piritui vitanbsp;li obfequndantibus.Erwntfan^ glorihcati tan

-ocr page 30-

.RBPBTITIO BT DILVCrO« quam angeli Dei,in luce ilia gloriæ,erunt ifKnbsp;terim tarnen homines veri, veris,folidis,vifibgt;nbsp;libusquc induti corporibus.Non enim honUnbsp;ncs conuertuntur in angelos, nequcpeiiitusnbsp;cxuentur carne vel corporibus fuis, quibusnbsp;difFerunt ab angeli3,quando ab oneribus paPnbsp;(ionum aut afFcftionum affliftionumue libc'quot;nbsp;i.Cor.j'. rabuntur,fed ficut apoftolus ait, fupcrinduennbsp;tur,nimirum immortalitate amp; gloria, vt in'nbsp;quam non natura,fed mortal! tas abforbeatufnbsp;a vita. Quod autem fuperinduitur, nó totumnbsp;deperditur, fed manente cius natura incoln'nbsp;mi,repurgatur ab ignominia amp; exornatucnbsp;gloria.

QyilM Ent Proinde vetuftas fanéla,finftc 6C reftè do' öainftitutaq; doélrinaprophetica euangd*'nbsp;ca amp;apoftolica,per gloriofa vel clarificata cotnbsp;pora,qualia nos habituri fumus in refurrcfti®nbsp;ne vniuerfalijöf quäle nuc in gloria habet do'nbsp;minus noftcr lefus Chriftus, nonhuiufmodinbsp;intellexit corpora,quæ exutapofitaq; vcrita'nbsp;tecarnis,amp; omnibus proprictatibus huma'nbsp;ni corporis,cóuerfa fint in fpiritum,atq; ideanbsp;inuifibilia SC impafsibilia 8C nullo loco finitanbsp;fint,fed talia quæ veritatem carnis proprieta'nbsp;tem que corporis humani retincnt, vifibilia,nbsp;palpibiliaque amp; finita vel circumfcripta,noHnbsp;vbiq; difFufa funt,interim tarnen ÔC gloria ccenbsp;lefti participant, ab omni corruptione, mot'nbsp;lalicatc Sc infirmitate purgata funt, pura in'nbsp;corrupt»

-ocr page 31-

EXPtICAT. CON8EN. |6

Wrrupta perpétua SC potentia iam faôa per Deum.Nam corpora gloriofa, nonrepurgannbsp;'Hr ab ijs quibus veritas proprietasque corponbsp;’’gt;sfubfiftit,fed ab accidétarijs fine quibus fub

In locum autem corum quæàlubftan-dadecidunt, fubeuntquas gloriofi corporis *)otes nuncupant,fubftantiam humanam ornantes nô expungentes. Inhærcnt cnim fub-ftantise purgata? à corruptione.

Hæc vero declarificatis corporibus doflri Jjapetita eft,non ex rationeHumana SC philo eft f«i-^phia prophana, fed ex doôrina apoftolica, pwta.nbsp;*'aulo ad Philipp.ita dicente,Conuerfatio nonbsp;dra in cœliscft, ex quo feruatorem expefla-’^Hs,dominum lefum Chriftum qui (uwaitjiiA«,nbsp;transfigurabit vel transformabit corpusnbsp;doftrumhumile, vt ffv/utuDffuf conforme red-corpori 7ît /«/Mf wii gloriçvel claritatis lug»nbsp;P'o efhcacia,qua poteft fibi etiam omnia fubnbsp;‘Here, Habemus autem in hocpcrfpicuo6Cnbsp;'nidenti teftimonio apoftolico,non tam cor-Poris gloriæ vel gloriofi, claritatis item velnbsp;^^arificati vocabulum,quâ exaöifsimä quoq;nbsp;^'Haginem vel exemplar corporis clarificati,nbsp;’n quo perfpicimus quale illud fit, ipfum vi-I elicet corpus Chrifti, quod nunc agit in coe-’s:ad cuius modum formamque audimusnbsp;®ninia ftniSorum clarificanda corpora forenbsp;^onformandaq;. Cum auté antea ex pluribusnbsp;^nipturae locis^C ijs quidem apertifsimis U*

-ocr page 32-

«EPETITIO ET DIVVCïO» tellexerimus corpus domini exmortuiscii'nbsp;citatum retincrc carnis corporisuchutnaf*^nbsp;veritatem,diibium profefto non cft, corpo’^nbsp;quoque fanflorum refuftitata amp; clarificata v*nbsp;ritatem carnis vel corporis humani non depquot;nbsp;fitura,fed afTumptura, pofitis omnibus innnbsp;mitatibus, gloriam, immortalitatem,ftatugt;’’nbsp;que cceicftibus dignum corporibus.

enim fcriptura gloriam vultus^,

*’ fisappellauitvultum, nódilpuntSumqi’**^^’ (èd eundem in fubftantia amp; figura manétei’’»nbsp;Exodijnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;radios de fefundcntem.Vndeglƒ^ |

i.Cor.ï. riola corpora vera quidem funt corpora,

per clarificationem deleta omni ignornin*^ aniel. li.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;illuftria vclfplendida.QuodóiD®’’

niel innuit cum dixit, lufli fulgebuntinft^^ firmarnentirutilantis. Nam ÓC dominu^ï’Jnbsp;Mïtih.tj. cuangeliodixit, Tunc iullifulgebunt,vtjquot;nbsp;inregno patris fui. Licet autem dominuslnbsp;fusa rcfurrcétionc fua coram difcipulis frj? 1nbsp;nullos de fc gloriæ fuæ radios fuderit, certesnbsp;mum eft tarnen cum difcipulis fuis inntonj*nbsp;ante rcfurreiftioncm,gloriæ fuæfpccimcna'*nbsp;quod exhiberevcllet,fulfifle vulcum ciuslquot;nbsp;lis inftar,ôCveftem eins niuis imó luminis’*’nbsp;flat fplcnduiftc.Prætcrea oppofuitapofto’'^’nbsp;corpus humilitatis vclhumilc,corporinbsp;Vcl gloriofo,ac manifcftilsime dicit quodnbsp;pus non aliud quidem, fed hoc ipfiimqp^nbsp;nunc gcrimus humilc, ærumnofum vtiq;

ca!a««‘

-ocr page 33-

EXPLICIT. CONSBN. 17 ^alamitofum, transfiguratiirus fit dominusnbsp;’dimaginem corporis fui gloriofi, quodgrii-nss dcpofuit omnes,gloriam vero afiiimpfit.nbsp;Mutabitur ergo corpus clarificatum, no quonbsp;fubftantiam ÔC naturam carnis vel corpo-fis huinani,quæ fempcr manet,fed quo ad hunbsp;s’filitatem vel mifenam,quo ad gloriam 8C innbsp;'orruptibilitatcm.

Idemapoftolus ad Corinthios antithefi Dotesgio-fi^gätifsima plenius exponit ftatu, modutn, co»po ¦^tioneirijVel dotes clarificatorum corporum.nbsp;Corruption« enim opponitincorruptionem,nbsp;’gnoininiæ,vel obfcuritati humilitatiuc glo-fiatn,infirmitati potcntiam, corpori animal«nbsp;corpusfpirituale, amp;tcrreno corpori corpusnbsp;cœleftc,nimirum cœlo congruum faólum.

amp; animale corpus ipfemox Paulus,fc-”’«ipfumcxplicans,vocatquodanimaturab fpirùual«. ®nitna viuéte, vel quod animali vita viuif.fp«nbsp;ntualc veró quod viuificatur regiturq; Ipiri-tu Dei viuificante, amp; vita non teiTena,fed ccenbsp;leftiviuit. Qijinimo ne quis ex ijs quæ dixitnbsp;colligeret corpora noftra conuertcda forc innbsp;««icrâ fpiritus fubftantiâ,(ubijcit poft ifta oia,nbsp;Dportet CQrruptibilc hoe induere incorrupt«nbsp;Isihtatcm.En corruptibile ait corpus, SC qui-detn(/«xTzx»r)hoccorruptibile,ait, quod fcili-eet nunc in hifce terris gerimus, hoc inquamnbsp;«pfuin corpus oportet induere incorruptibi-litatcm,vt fcilicet fiat gloriofum. Sed SC indue ladnne.'

-ocr page 34-

RBPETITIO ET DILVCID.

rc dicit,qnod amp;ipfum empliafim habet.Nam manente cadcm corporis fubftantia, veftemnbsp;corpus deponitfordidam amp; induit vel fumitnbsp;fibi aliam nempe Iplendidam, vt flatus corponbsp;ris nó fiteucrfus,fed gloria amp;honoreornatus.nbsp;Caroamp;fan Idem apoflolus ibidem itcrum dicit, Caronbsp;^is régna amp; fanguis regnum Dei nonpofsidebunt: nonbsp;. quidem quo ad naturam vel fubflantiatn carnbsp;polsidebut t. Tnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

nis,fed quo ad infirmitatem corruptionetnq» ÔC affefl^ionem humanam. Nam fequitur pt®nbsp;tinus,Ncquc corruptio incorruptibilitaten»nbsp;hæreditateaccipiet. Ergo non rcmancbitifnbsp;carnc rcfufcitata,amor carnalis, 2clus,otliuiU)nbsp;dormiendi,edendi aut fimilium rerutn cup*'nbsp;ditas Sc affcéfio. Vndc reflifsime monent qt’?nbsp;orthodoxe hoe traâaucrunt negotium, tua*^’nbsp;mopcre cauendum cfre,ne vel fpiritualianbsp;gis cfficiamus corpora gloriofa, quam cofpnbsp;rum admittit foliditas 6Cveritas,ne velhe*-^

-ocr page 35-

EXPLIC AT. CONÖËN. |8 t]uod caroChrifti SC vtvnireturÓC exhac v-nioncacceperit prærogatiuam omnium ma»nbsp;’«imam,prgfratibus amp; confortibus fuis.Namnbsp;taro Ghrilli omnem carnem itaexcellit, vtnbsp;nulla quantumuis benecii6}a,in maieftate glonbsp;*’iæ cum ipfa pofsit conferri.Vnde reftc vete-rcs dixifle credimus, In quantitate magna pönbsp;tcftinueniri differentia,amp; tanta, quanta diffère fol à ftellis,vcl quantum potius dominusnbsp;a (cruis, quod illuminatur ab co quod illu-*nbsp;niinat.Suos tarnen feruos ctiam fuis nomini^nbsp;^’usinipcrtijt : ôCqufluxappellatur, fanólosnbsp;^noq; luccm vocauit, amp; qui fol iuftitiæ no-’ninatur,dicit de fcruis, Tune fulgcbunt iuftinbsp;f*cut fol.In qualitatc ergo non quantitate erutnbsp;fanfloru corpora,corpori dornini cóformia.

Ethæcquidcm haftenus diximus de cor-Porum clarificatorum natura amp; proprietate, amp; quod per clarificationcm corporis Chriflinbsp;^’ypollaticavnio non eft foluta,naturaq; hu-niani corporis diluta vel deperdita.Manet e-nitn ppetuo veritas corporis humani in Chrinbsp;fto domino, ncq; clarincatione dilpungituf.

Exaltations Chrifli hyfoflaticatn ynio nemnon ejje diflcijflam, ideo^naturamnbsp;yelfroprietatem corporis Chrifli à Chrinbsp;flononefledepofltam,,Jed fldere ilium innbsp;'ftracarnejuaad dexter am Deipatrfftnbsp;C A P V T VI.

-ocr page 36-

\ kbpbtitio bt dilvcid.

o Criptura fanfla quæ myfteria ficici noftrj Cbriftifta-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sc expedite efièrt,nonobfcuratamp;

tushumiii- implicate loquitur,diftinóe diflercns deChfi Suuonir* domino noftro , duplicem nobis ciusfta^nbsp;tum oftédit, alterum quidem humilitatis feUnbsp;infirmitatis,alterü veró exakationis feu glo'nbsp;hæ. Humilitatis eius ftatum terminât incar^nbsp;natione Sc morte, exaltationis verorefurrc'nbsp;Slione Sc alTumptione in ccelos,perpctuaqu£nbsp;gloria.Non commifcet hæc inter fefc, vt moquot;nbsp;ris eft quibufdam flexiloquts, 8C fiib obfcuranbsp;tiarumrerü traSlatione errorcs in ecclefiatnnbsp;inferre conantibus,atq-, dicétibus, Chriftunanbsp;dominum mox ab ipfa incarnationcglorknbsp;ficatum efle, SC in omné elatum maieftatern.nbsp;Atqui non ita loquitur fcriptura fanfta, qu»nbsp;in euangclio loan.aperte teftatur Chriftu an'nbsp;te aflumptionem, nondum fuiffe glorificatu.nbsp;Sed Sc apoftoli Chrifti,ftatum Chrifti’vtruqjnbsp;p ulchcrrimè difcernentes,confufioncm ifto'nbsp;Aflot.a. ’'una valide excludunt. Nam S,Petrus in cele'nbsp;bri illo (ermonc fuo,quem habuit in die pen'nbsp;tecoftcs,Hierofolymis,in frequentifC popul*nbsp;Dei coEtu, poftquam dixifTet Chriftum mof'nbsp;tuum Sc ex mortuis relïalcitatum SCafTum'nbsp;ptum in coelum , Dextera igitur Dei, inquit,nbsp;cxaltatus,5Cpromifsione fpiritus fanfti acce'nbsp;pta i patre, efEidit quod nunevidetis 6C au'nbsp;ditis. Qi’o teftimonio ftatu exaltationis Chrinbsp;fto attribuit à refurredione Si. ab aflumptio-ne

-ocr page 37-

EXPLICAT. CONSEN. 19

We in coelos.Sicuti 8C Paulus fecit qui ad Philipp.hac de re omnium fignificantifsiruc Io- Ph«I«p.2.' luutus dixit,Chriftus ilIevcrusDcusamp; Ho-wio, humiliauit femetipfum,faftus obediensnbsp;vfque ad mortem,mortem aute crucis. Qua-propter amp; Deus illü in fummä cxtulit fubli-Wiitatem,5ó donauit illi nomen, quod eft fu-pta omne nomen,ôCc.Præit aperte in his hu-•wiliatio, fcquitur autcmfuo tempore glorianbsp;^exaltatio.

Interim non diffitcmur Chriflumà pâtre Gioriflca-*tiam glorificatum legi in euangelio fccundu Joannem, SCquidemanterefurreflionemSC iiumilitatenbsp;afrumptionem,fed opère ôC doôirina fignisq;nbsp;'fel prodigijs,ôChis pariter omnibus etiam panbsp;tretn efTe glorificatum, domino in euangelionbsp;sperté dicéte, Hæc Lazari infirmitas,non eftnbsp;admortcm,fcd pro gloria Dei,vt glorificeturnbsp;filins per cam. Fatemur item in ipfa incarna-tioneamp; vnione quidem duarum naturarumnbsp;in vtero virginis Mariæ, Chriftum verum 8Cnbsp;pcrfeftum Deum efie, habereq; diuinitatisnbsp;nrnnem gloriam, fed idco naturas non efTe cônbsp;fufas,amp; aliam in aliam mutatam, amp; proindenbsp;ftatum humilitatis cum ftatu exaltationisnbsp;non efle confufum. Oportet enim hæc internbsp;fe diftinfta retinere. Nam humilitatem,exinanbsp;nitionem,5C infirmitatem, mortem deniquenbsp;fert incarnatio,at exaltatio vel glorificatio nônbsp;fert vllo modo vllam infirmitatem, fed ablata

C J

-ocr page 38-

REPETITIO ET DILŸCID.

omni infirmitate mortalitatequc reponitO'' Giorifica ’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gloria et immortalitatcm .Nam exaP

tio. tatiovel glorificatio ilia propriè e(t ac dicituq qua depofitis omnibus infirmitatibus car»nbsp;Chrifti cxcitataà mortuis,ôC alTumpta inc«nbsp;lps,iamnô ^mplius moritur aiit infirmatur,nbsp;fed perpétua gloria in ccelis iam fruitur,c.xal-'nbsp;tataque eil fupra omnes virtutes ÔC poteftnbsp;tates.

Exaltario nbsp;nbsp;nbsp;Vt autem infirmitas amp; humilitas, ita gloquot;

5lt;exaltatio quoque,licet totius fiç Chrifti, propric tarnen no tribuitur,nin carni allun»''nbsp;ptæ. Nequecnimûeus, fed homo eftex^lquot;nbsp;tatus,vt ÔC Cyrillus affirmât lib. Thefauri 8.nbsp;cap.ï.)iSC gloria non diuinæ, fedhumanæaC'*nbsp;cefsit naturæ. Etcnim apud loânem dicitipf®nbsp;Dominus,Et nunc glorifica tu me pater, gl^'nbsp;lo»n.i7lt; ria,quamhabui apud te,priufquâhicmûdusnbsp;effet apd'te. Vndçcôilat Dci filiû ab initio hanbsp;here nomen Dci gloriofum,quod eftfuperO''nbsp;mnia. At per incarnationem amp; crucem igno'nbsp;miniofam vifa eft diuina in Chrifto gloria (h

cet natura fiia obfeurari nequeat ) nonniht


effe obfeurata, proinde cxcitato ipfo ex mot' tuis,'^cxaltatoincœlü, 8C collocato addeXnbsp;leram patris,clarificauit ipfum pater, deditq,nbsp;nomen quod eft fupra omne nomen, atq;nbsp;palam declarauit, hunc Chriftum non naodonbsp;hominem efte verum, fed 6C Dcum veruoa,

-ocr page 39-

BXPLICäT. CONSEN. Io '

Ojipropter amp; S. Petrus poftexpofi-^'nChriitidominiexmortuis excitationem afTumptionem in ccclos, colligit 6c dick,nbsp;erto ergo feiat tota domus Ifrael quod dominbsp;’'Utn Qc Chriftd feccrit Deus hunc lefum

Os crucifixiftis. De bis ad eundem modum ^ifTeruieSC Cyrillus lib. de refta fideadRc'nbsp;g'nas.

Et feripturaquidem quam diligentifsime '’^‘ignincantifsime oftendit verä Chrifti car^ afeenGonenbsp;*quot;^01 ex virgine Maria alTumptam in ipla fuainpro-®(ccnfione ÖC cxaltationc,fuam in Chrifto re^ **'quot;**nbsp;**nere naturam, ncqueper exaltationcm cfTenbsp;abforptam aut difpunftam. Hue enim perti'nbsp;net accurata defcriptio corporalis afccniionisnbsp;Ehrifti in cœlum, ôC fefsionis ad dextera Deinbsp;patris,in fcriptis euangelicis,5C apoftolicis adnbsp;buncmodum tradita, Et faftum cft dum bc-ncdiccrct cis, quod fublatis minibus recede- Mardis,nbsp;retabels -.iSCvidentibus eis, in altumfublatus Aâot.i.nbsp;eft : amp;nubes fiifcepî\.cum ab oculis corum;nbsp;amp; ferebatur, ôC fufceptus eft in cœlum, 8C Çc-dit à dexteris Dei. Que quldem omnia 8C fin-gula veri locabilisque corporis modumveri-tatemqueindicanuficuti contra Brentium conbsp;piofiusoftendi.

Accedit bis teftimonium angclorum.Cum enim difeipuli eftent defixis in cœlum oculis,nbsp;eûte illo, ecce viri duo aftiterüt illis,in veftib.nbsp;albis qui SCdixerunt eis, Viri Gablæi,quid fta

-ocr page 40-

KEPETÏTIO BT DILVCID. tis,intuentcsinccElum : hîclefusquiàvobisnbsp;afTumptus eft in cœlum,fic veniet,ficut vidi-ftis eiim eiinccm incœlum. Quæ angeiorumnbsp;veraciCsima verba itcriim tcftantur hypofta-ticâvnioncmmanerein Chrifto exakatoin'nbsp;uiolatam, Chriftiimcjuc cxaltatum amp;fcden'nbsp;tcm in dextcra partis, vete humanam iSC çirgt;nbsp;cumfcriptam, licet gloriolam retincre carné.

Verîtascar Fallunturcnim turpiter,amp;fcripturæcuaB • jiis non de- gclicæ Si. apoftolicæ contradicût, quibus petnbsp;veritatemadnu-fccs firice- bc3 vfque nobis dcmonftrari,poftea veto ne'nbsp;ocVis'difci maieftatcm Chrifti neqiic fefsionemeiu’nbsp;fuloruuj. ad dexteram partis admittere,vt dicamus cor



bus gloriofis antea inueniri oftêdimus. N atn fcripturaapoftolica qua? myfteriumvnionisnbsp;hypoftaticæreligiofifsimècuftodit, manifc'nbsp;ftifsimc quoqucoftendit, Chriftum incoth®nbsp;ad dexteram Dei in propria fua carne fcdcrc,nbsp;ôCincademvcnturum iudicarc viuosamp;niornbsp;tuos. NamS. Petrus de Chrifto iam in ccelisnbsp;rcgnanteloqucns,Oportct Chriftum,ait,(i»Xnbsp;'«(lafi^AAltiâj^ccElum rccipcrc, vel cœlo contint'nbsp;ri vfque ad tempora reftitutionis omnium.nbsp;Quod auté ccelo continctur,locabile fit opotnbsp;tet. Needubium cft,quin ex h is apoftoli ver-bis fentétiam illam fuam mutuatus fit bcatusnbsp;Auguftinus,diccs,Corpus domini,in quo rc'

furrcxit,

-ocr page 41-

^^nientetn innubibus cœli.Et iterum, Et vi-^^ount filium hominis venicntena in nubi-

CQeli^cyfji virtute SC gloria multa.îtem,Vi xoj„ '’tbutu in qucm pupugerunt.Deniquc, Eccenbsp;*''®nit innuoibus, fievidebit cum oirinis ocu- *•nbsp;cumcotnpunxerunt. Etrurfns,Si-' loin-f.nbsp;2?*paccr habet vitam in ïemctipfo, fie déditnbsp;filio vitam habere in femctipfo,fie potefta-'nbsp;dédit ci iiidicandi quoque, quia filins il-

luo Daniel dixit ) hominis cft. Danidj«-

\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V*Vnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J—----------- ---- —

‘¦quot;oindeiudicabit Chriftus viuosfiC mortu-®®,Vtfihus hominis,fie vcnict in iudicium, vt quot;'gt;U6hominis,5evtvidcripofsitab omnibus,nbsp;^‘^filiiim hominis cfte, quid aliud eft,qua'mnbsp;f°''’nam fymmctriamq; habere humani cor-ports,ôe quidem veram fie vifibllem?Qtiia vinbsp;riebitur ille,qui cft in crucc vulneratus. Quodnbsp;^yenietfilius hominis corpore illo fuocon-fpituus, in quo fuit vulneratus, fie in quo i-pfutn videbunt impij, qui ipfum Vulncrauc-•¦unt,quomodo dicemus, illû in maieftate fuanbsp;(præfertim cum iterum in fcripturislegaturnbsp;rplitm venturum in gloria fie maieftatc/iia,nbsp;cum vcnict ad iudicium)non rctinere corpusnbsp;fuum verum, vifibilc circumfcriptum 8C définbsp;«ibile ’ Hue fiicit quod apoftolus ad Theflàl. a. ThtfT^,.

-ocr page 42-

REPETITIO ET DII^VCID.

tnanifeftifsims fcriptumrcliquit, Dominus ipfc(nimirum ca hominis forma, quavifusnbsp;cit ire in coeliim, ficut tcftati funr in afccnfio'nbsp;ne eins angel)) defcendeccumangelis fuis, SCnbsp;tuba Dei,in nubes 5C in iudicium,è cœlo, SCnbsp;refurgent primum mortui, deinde nos quivlt;nbsp;uemus in die illo óCtmmutabimur,fimul cun»nbsp;refiifcitatis rapiemur in nubibus in occur'nbsp;fum domini in aêra, SC. fic femper cum donu'’nbsp;no erimus. Quod autem defcendenti venieznbsp;tique in nubes, rapitur furfum in occurfum,nbsp;certèSCipfum quodoccurrit, SChoccuioC'nbsp;curritur locatum circumfcriptumquc fit o'nbsp;portet. ld quodalibi quoque copiofius oftennbsp;di. Breuia funt ifta quidem, fed ita euidentianbsp;vt qui porrô pergat negate Chriftum exalta'nbsp;tum in carne vera,vifibili ac circumfcripta,fe'nbsp;deread dexteram patris, SC cum ventunis eftnbsp;iudicarcviuos SC. mortuos ineadem circum'nbsp;feripta vera vifibilique carne apparere, foleinnbsp;negetlucerc etiä in meridie, cum clarifsitna’nbsp;dc fc fundit radios.

Eft autem hgc quam per compendium eX feripturis finftis commemoraui doftrina iH^nbsp;vera,fimplex,fyncera,fempiterna 8C immu^nbsp;bilis,fanéiorum prophecarum dC apoftoloru,nbsp;de incófufis proprietatibus naturarum Chri'nbsp;fti domini in vna indiuifa perfona permanennbsp;tibus, adeoque deveritatc carnis Chriftiadnbsp;dcxtc'

-ocr page 43-

EX PLI CA T. CO NS EN. 1.1

Dei patris,in cœlo fcdentis, 5C non ‘^iiepræfentis.

Qua 'Varie et itnpiè à tnultis tnox ah apoßolorum temporibits apoßonbsp;lica tlla doblriha de Chrißo yeronbsp;^eo amp; homitie tn carne fua quot;Veranbsp;fidentead dexter am patrisnbsp;gnataßt. CAP. VII.

HAnc doftrinam fynceram inuiolatamqc^a°ho^c*ï ‘^onfenfu vnanimi Sócatholico conferua ecckßse,nbsp;'^^Vetus fanftaque illa amp; orchodoxa Chrifti,nbsp;.“'pfis apoftolorumtcmporib. ecclefia,per-^’¦sgra fæculafex öCmulto plura,imö ad no-'nbsp;‘favfquctempora. Sgculumvoco, tempusnbsp;f«ntumannorum. Varie' quidcm 8C irapie fa-,nbsp;»utaris illa Jg Chrifto doflrina, indcmoxabnbsp;spoftolorumtcmporibus certaminibus,con-tinuis amp; agitata amp; impetita cft ab hæreticîs,nbsp;fed fetnpcrper Dei gratia incolumis in cede-fia Dei conferuata, deuiôis gladio verbi Dei,nbsp;fide hadenus expodta omnibus aducr-farijs;

quidcm confenfumvetuftatistanti non Qusntoi» facetem, nifi confenfiflet illa in verbo Dei, tribucdtimnbsp;fidem veteris ecclefiæ tanti reputa- c^eßx«‘‘*nbsp;fctu, nifi fundata effet in fide apoftolica, tù.nbsp;Vel verbo Dei, iuxta illudapoftoli,Fides ex

-ocr page 44-

, REPETITIO ET DIVV.CIB-auditu eft,aiiditus autem pervcrbiï Dei-Noti ergo commenta humana,aut rationes huma'nbsp;nas opinionesque hominum Philofophicas,nbsp;neq; pugnantia cum fide Chriftiana,aut cumnbsp;(criptura canonica profcrimus, cum veterisnbsp;ecclefiæ fidem amp; cófenfupa in doftrina de vcjnbsp;raamp; finita carne Chrifti fedentc in caloaonbsp;dexteram patris,proferimus,fed ipfam veramnbsp;apoftolicamque SC. catholicam fidem fcriptU'nbsp;ris fanftis fubnixam,6C ab apoftolis tradicamnbsp;adducimus,quam qui afperantur, ncquefidenbsp;lium nomine digni funt,nequcfaluté in Chnnbsp;ilo promiflam confequentur.

Venimus autem nunc ad rem ipfam exph candam,ea vfuribreuitate, quahaélenusvunbsp;fumus,qua deniquepofTumus, in re tam co'nbsp;piofa tantiq; momenti, non omnia qiiidcm,nbsp;quæ dici potcrant,adferentcs,fedfelec}3 dun'nbsp;taxateuidcntiaclaraque SC ad i-em facicntiä

Prjedixit lt;leminusnbsp;«xoriturosnbsp;doâorcsnbsp;feUbi.

commémorantes.

Prædixitmultis in eiiàngelio verbis Do' nrihus nofter, prædixcmntapoftoli fimulS^nbsp;prophetæ in feripturisianflis, exorituros eSnbsp;ipfis ecclefiæ vifccri bu s, homines corrupm^,nbsp;qui myftcrium fidei,nec cafte,nec fimplicitefnbsp;euftodientes, hocipfum varie amp; impie fintnbsp;prophanaturi ac oppugnaturi. Prædixeruntnbsp;autem hoc nobis non fruftra, nedum ilia qujnbsp;futura pra:dixctxint,adimpleri cernentes, of'nbsp;fendcfemiur,aut iftorum corruptelis permoquot;nbsp;ucre-

-ocr page 45-

B Sf 1» 11 C A T. C O N S B N, IÇ “'*^'‘^ur,quinpotiuspelles illas ceu digitonbsp;nobis coiTimonftratas,abominarcmur perfe-neraremusq; in doôrina apollolica,5Cinconnbsp;lenfu ecclefiæ Chrifti catholico.

trgo ipfis apoftolonim temporibus cœpit Satlun infl «than falntari incarnationis myfterio infidia di»turin-pinunc in hanc incurrens pancm,modo in a- rayàuio?^nbsp;*3nt,n totum labelâftare 8C cuencrc poflct.nbsp;¦^aæ per quofdam diuinitatcm Chrifti dominbsp;n\per quofdam iteriim eiufdcm humanitäre

°ftiliter impetiuit,nec defnerunt, qui ÔC V' ’'¦onem hypoftaticam diucllerc, Ä proprictanbsp;nalurarum confundere inter fc, adcoq; 8Cnbsp;“olerefummis contenderent viribus. Vide-cnim fathan hoc facro myfterio conuulfonbsp;*nhominum peftorib.perprauas opinio*nbsp;^^scorrupto éC extinflo, euerfam iri fimulnbsp;^”'lt;liramque cerro lacere veram hominum fanbsp;, Cui ille mox à rcrum exordio infidia-fuilfe lcgitur,amp; ne hodie quidem cidé in-’rliari definit.

Apoftoli s itaQ) tn Samaria cuangcliu pr*Çquot;* Simon Sa« ^’rantibus, exorta eft ibidem peftis funeftif- maritanuS.nbsp;’niaïquæ poftquam fœda lui veftigia in oriénbsp;rcliquifret,Romam venir, eamquc infecit,nbsp;mola ibi côflata,mukarum blafpnemiiarutnnbsp;'^aturigine.Simonem magum dico: vnde Si-J^oniani, amp; portëtofa hærcticorum monftfänbsp;•nbfequentibus temporibus imjperunt in eCnbsp;*lefiamDei.

-ocr page 46-

e KEPETITIO ET DILVCID.

Cennthut Emerfit amp; Cerinthus, qui docuit lefiiin SilUbioa. Chriftum, nee epneeptum efle ex fpir.itu fan'nbsp;fio,neq; natum ex virgine,fêd ex Iofepho,necnbsp;Deum efle fed hominem puru. Sequutiisnbsp;CerinthumHebion, qui negauit Chriftt!!”nbsp;fuifle ante Mariam, fed ex ea genitum homi'nbsp;nemquidemperfeßum, tarnen ante aliosnbsp;virtute multa donatum.Scribit autem HicfO'nbsp;Ioan.apoftolum,ab Aflæ epifcopis rogatui’’’nbsp;aduerlushunc Ccrinthum aliosq; hæretito®’nbsp;ÖC maximæ tunc Hebionitarum dogma coH'nbsp;furgens, euangelium, quodfccundum loaO'nbsp;nem nuncupamus,confcripfifle.

Menander Exfchola impij quot;Simonis cffufifunt in Saturnins, clefiam hærcticorum nimbi, amp; inter primo’nbsp;Menander amp; Saturninus Antiochenus e' Sv'nbsp;ria: docuitis Chriftumincorporaient finen'nbsp;gura ÔC in phantafmate vifum hominemgt;nbsp;ncc carnem hominis veram, nec animant at'nbsp;cepifle. Idem ÔC refurreftionem carnis nC*nbsp;gauit.

BaClides. Sequutus eft Bafilides Alexadrinus Si pocrates, author feâæ impurifsimæ Gnoft*'nbsp;corum,docens folam Chrifti animam in eff'^nbsp;los efle receptam,Nam carnis refurreftióneoinbsp;non agnofeebat. Needifsimilis multumhin'^nbsp;Valentinus fuit Valentinus ille Platonicus, qui Chriftonbsp;çceleftem,iSClongè noftrg difsimilem carnem,nbsp;nun ex virginc, fed de cœlo delatam tribuit,nbsp;natait*

-ocr page 47-

EXPLICAT. CONSEN. I4 i'atamquidem per virginem, fed nihil futn-pfiffe ex ea,fed per earn itaeffufam, vtaquanbsp;percanalcm. Ncgauitamp; hichuiuscarnisre-furreflionem,aliamnefcio quam carriemfin^

Ac multos hic feöatorcs habuit, Ptolcm. ^arcum,Colorbafum,amp; reliques à S.Irenaonbsp;'^memoratos. Quibus in omni blafphcmianbsp;’fiquanto etiam détériorés accefferunt, Cer^ Marcion.nbsp;donamp;Marcion,carncm Si. ipfi in Ipiritu prof

difp onentes.

Dum veró hæc dofiringp orienta contra ''sritatcm veræ refurreélionis carnisnoftrænbsp;'onfutare vellent viri aliquot eins temporisnbsp;’liu fires ,nimium 8C ipfi in aduerfam partem,

via regia deflexerunt. Chiliaftæ enim qui chiiiaß«. ^Millenarij nuncupantur, illis funt exortinbsp;‘'^niporibus, qui authoreHicronymo,corponbsp;’’anobishuiufmodi rcliquerunt à refurreftionbsp;quæregno terreno aureoue fæculo annisnbsp;’’’dlefrui, terrenisquecapi defiderijs ac dcIcquot;nbsp;^sripoffent.Prorfus apoftolicæcontradiccnnbsp;*ssdofirinæ,proclam.anti, Efce ventri defti'nbsp;’’atg funt,amp;venter efcis,Dcus autem amp; hunc,nbsp;Villasabolebit.Atqui dum liosali, Si ipfi iknbsp;ïufires.erroris rcuincercnt,etiam amp;ipfi aberrantes a' via regia,hoe eft a doflrinaApoffoli--ra,recefferunt. Author eft enim idem Hic-ronymus,Origenianos fic ftatuifTc defta-Qj.|-gjjjjj,*-ïucorporumglorioforum, vt ipfis corporcaw.

-ocr page 48-

RBPETITIO ET DILYCID.

natura detraóla fubuerfaquc,nil difFerrct à fp» ritibus. Negabat cnim Origencs eo habitünbsp;carnis SCfymmcteria membrorum refurrcflunbsp;ra cfTc corpora bumana, quo vitam cgilTentnbsp;mortalem, phiïofarcas interim vocitans, quinbsp;fie effent opinati. Et quia corpus animale,ftr*nbsp;ptura tefte, fpiritalc futurum cft, fic æftini»'nbsp;bat corpora gloriæ,vt âC carne pofita, in naiunbsp;ram omnino fpiritalcm effent abitura. Cæte'nbsp;rumhæcdilputabanturctiam contra veramnbsp;i.Cor.v. Chrifti carnem, fedentem ad dexteram patrisnbsp;incœlo. Namficaronoftra, fua natura verenbsp;non refurgit,ne Chriftus quidem vt apofto*nbsp;lus colligit,carne fua refurrexit.

Porrôinfugam verfis ôCdeuiflisapofto'* cæ contradicentibus doftrinæ, fàthan impb'nbsp;cabilis noftræ falutis SC veritatis hoftis, fub'nbsp;inde nouareftaurauitprælia. EtcnimCerm'nbsp;thi hærefim reparauit fub Aureliano impr'fnbsp;Paulus Sa- ra annii domini i7O.Nâ Paulus Samofatenusnbsp;wofateaus. Antiochenæ ccclefiæ epifeopus, homofaftunbsp;incredibili turgidus, tribuit Chfifto qu^”'nbsp;dam «aoâ’ww, qua hurnanam naturam in diuinbsp;nam translatam ftolidifsimè finxit.Pcrglo*'*''nbsp;am enimacceptam à pâtre, Deumpoft^^^*”*nbsp;fium effe exiftimauit.

Paulô poft,circa annum domini 280. cmer Manjebe- fit in Ecclefiam bialpbcmaManicheorumhjnbsp;06, refis,facrilegam in fideles profundensinfa'nbsp;niam.Nam Ä carnem Chrifti veram rifit,nbsp;firmans

-ocr page 49-

BXPIzICaT. consen. 15 firniâs dominum nee animam fumpfifTc, neenbsp;corpus, fed tanquam hominem quidem ap-paniifre,humani tarnen nihil habuifle. Ac renbsp;ftirreftioncm earn is idem il Ie tanquam fabu-explofit.

Ethje quidem hærefumhæreticorumquc Portcnta,primis illis feculis,ÓC mox à prædi-dations apoftolica ccclefiam Dei vexarunt,acnbsp;''^tnfidem deChrifto Deo 8C homincop-P^gnarunt. l£,t paucula quidem ex multis rer

Stripturiifanilis amp; nnfinßtca-tfiûîico daärinamaj^oßoli-iam de Chrijlo yero 2)eo amp; bomt-neßdente in carne ßta ad dexte-fam patrt^,contra bxrefesdnuiola^-eße in eccleßa conferuatanit ftr triaficula ad cetatemnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Con

I:

flantini. CAP VT VHI.

demonftrabo paucisdo* A quot;¦‘nam Apoftolicam de ChriftoveroDeonbsp;otnine, ledenre in came Ria ad dexteramnbsp;P’^^ris,contra omnes hgrefes inuiolatam in ecnbsp;ftj '^5*?’^^natam efTe ad tempora vfq; Con-R ¦ '

iof rnultis Eufebius C$farlenGs,6lt;qui Bafcbii» r uin iileófcribcnda ecclef, bift. fequuti funt

D

-ocr page 50-

MEPETITÏO ET Dll^VCID. qui nam ccclefiæ dofiores veteres illas antenbsp;cxpofitas hærefcs oppugnarint atque dcuice'nbsp;rint.Illa ordinc commemorare nimis oper°'nbsp;fum amp; moleftum efletxrgo adducam certanbsp;quardam duntaxat tefHmonia prxftatifsitn”nbsp;rum ecclcfig doélorum, quibus atteftatifunt,nbsp;non tam quid jpfi,hac dcre fenferunqqua^nbsp;quæ fuerit tunc catholicain ecclefiaClion*nbsp;ndesatq; doflrina.

luflJnus Mwtyr.

Ac prodeatprimuminmcdiu fidelisCHr* fti Martyr vclteftis Iuftinus,qui fubAur.Vc'nbsp;ro,propter Chriftum interfcaus eft,circa a”'nbsp;num domini 170.Exponit hie libello peculi®nbsp;ri doörinam dereóia fidei confeßionc, aetn'nbsp;ter alia oftendir, Chriftum dominum gemi'nbsp;nam habere naturam,invna perfona vnitaf’’nbsp;ac dicit,Idem eft filius,qui amp; concidit,5Cnbsp;lapfa rcftituit.In quantum homo concidit,*^’nbsp;quantum Deuscollapla rcftituit.Quotiesnbsp;go audieris de vno filio voces contrarias,co*'nbsp;latas inuicem,diuide iuxta vtramq; naturam*nbsp;magnificas diuinasque diuinæ naturæattrynbsp;buens,quicquid autem exiguum SChuinant’’nbsp;humanæimputans. Sic enimamp;vocuearui”nbsp;diferepantiam effugies, reddendo fua cuiqf‘nbsp;naturæ,6C filium vnicumantiquiorcmfe'-^^nbsp;lis omnibus eundem reccns natum, iuxtala'nbsp;eras fcripturas,confiteberis.

Paulo poft proponit quorundam quafft’” tic,huiufmodx verbis : Qu«ritur,Quomo^

-ocr page 51-

EXPLiGÄTi CONJEh. 16 ''erbum illud vbique fit iuxca eflentiarh, 8Cnbsp;quomodo in templo(corpore) propriofSi e-enimficamp;ibi,vt invniuerfo, templuhnnihilnbsp;nabebit præ cæteris. Et quid facietnüs illi fcrinbsp;pturæjn quo habitat omnis plenitude djuigt;nbsp;nitatis corporaliter?Quod fi quis concedit innbsp;^«mplo eainplus, ergo nonadeft rebus omninbsp;^Us iuxta eftentiâ ; quod eft Dei propriu,amp;c.nbsp;'nrefponfione autem cum increpalîet graui-*cr iftam mouentes qugftionem,tandem amp;innbsp;verba prorumpit, Vt tollatis duas natu-^as,quæftioncs tales proponitis, quimixtu-’'anijconfufionem amp; mutationem in Deitaténbsp;corpore, vthæc confundatis comminifci^nbsp;*’iini,qui nunc carnem in verbum verfilm af-feritis,nunc carncm in verbi eflentiam,6C bacnbsp;mentis deprauatione nihil vos fapere oftendinbsp;fis.Hæc illc. Colligut ex paucis his pij omnesnbsp;’]uHo negotio ætate luftini doftrinamapoftonbsp;licam de Chrifto fuperius commemoratam,nbsp;fynceram efte conferuatam contra hærefes.

S.Chrifti martyr Irenæus LugduUenfis epi martp, fcopus qui lub iL.Sept.Seuero,propter Chri-ftum iugulatus cft,circiter ànnû domini 204.nbsp;difputans contra hærefes in libro fuo contranbsp;V alcntinianos cap.z.opponit omnibus pere-grinis opinionibus fidei regulam, quam ho-die nuncupamus fymbolum apoftolorum,nbsp;ac dicit,EccIefia per vniuerfum orbem vfqucnbsp;ad fines terrse feminata, ab apoftolis 8C ab

D a

-ocr page 52-

REPKTITIO RT DILVCID. eorum difcipuliscam accepitfidem, qnæeftnbsp;invnum Deum patrem omnipotentem, Änbsp;in vnum lefum Chriftum filiiim Dei incarninbsp;turn pro noftra falutc . Mox his addit, Spirnnbsp;tnmfanflum per prophetas prædicafle p3pnbsp;fionem eius refurreftionem ex morniis,nbsp;IN CARNE ad coelos afeenfionem, SC de c®nbsp;lis in gloria patris adiientum eius adrefufei'nbsp;tandam omnem carnem. Hanc prædicario-quot;nbsp;Item (Sc fide confequenter idem martyr oftt*Jnbsp;dit,vniformiter per omnes orbis ccclefiasqu®nbsp;diligentifsimc cuftodiri.

Rcfurrt-tno.

TtrMHini, fttsbjta.

Idem lib. J. cap.4.. vnionis Dei 6C hominis manifeftd meminit in commemorationec'nbsp;iufdemregul» fidei SC traditionis apoftoiit?-Et in 5.lib.Deus,inquit, qui 6C dominum fu'nbsp;feitauit, amp; nos fufeitabit per virtntem fuatn-Quomodo itaqueChnftus in carnis fubftan'nbsp;tia furrexit, ÔC oftendit difcipulis figuramnbsp;uorum amp; apertionem lateris(hæc autem fnn^nbsp;indicia carnis eius, quæ furrexit à mortin^^nbsp;fic Sc nos,ait apoftolus, fufeitabit per virtu®nbsp;fuam. Planiorafunthæcomnia quammuk*’nbsp;fintilluftranda.

Porrö Tertull. qui SC ipfe fub Seuero Impin Aphricanis floruit ecclcfijs, contra Praxequot; am,Sc alios difputas hærcticos,addult;flonbsp;ftoli loco ad Roman.1.Qui genitus fuit ex ft'nbsp;mineDauid (SCc. fiibiugit, Videmus diipl®®nbsp;ftatum non cófufum, fed coniundum in vn»

-ocr page 53-

KXPLICAT. CONSKh.

perfona,Deunt amp; hominem lefum, DcChri-fto autem difTcro. Et adeo falua eft vtriufque proprictasfubftantiæ, vt amp; fpiritusresfuasnbsp;cgerit in illo,id eft, virtutes 8C opera amp; figna,nbsp;amp; caro pafsiones fuas funfta fit,cfuriens fubnbsp;diabolo, fttiens fub Samaritidc, flens Laza-tutn,anxia vfquc ad mortcm,deniquc ÔC mornbsp;tua eft.Quod fi tertium quid eftet ex vtroquenbsp;tonfufum vt eleftrum, non tam diftinfta do'nbsp;tumenta paterent vtriufque fubftantiæ.

Idem in eod.Fillus 8C moritur 5C refufeita-tura patre fccundum fcripturas, filius afcen-dit infuperiora ccelorum, qui defcendit in »nteriora terra;. Hic fedet ad dexteram patris,nbsp;non pater ad fuam.Hunc videt Stephanus cûnbsp;lapidareturadhuc ftantem ad dexteram Dei, ”nbsp;yt exinde fefrurum,doncc ponctill i pater oés ”nbsp;inimieos fub pcdib. fuis. Hic ÔC venturus eft ’•nbsp;ifurfus fuper nubes cceli, talis qualis ÔC af-cendit,amp;c.

Et in fine lib. de Carne Chrifti, Idem ve-niet,ait,de cœlis qui eft paffus.Idem omnibus îpparebit qui eft refufeitatus. Et videbunt SCnbsp;agnofeent qui cum confixcrût, vtique ipfamnbsp;carnem inquam feuierunt, fine quanec ipfcnbsp;«fle poterit,ncc agnofei, amp;c.

Idem fcripfit dofiiff. 8C longe pulchcrri-' tnum pijfsimumque de Refurrcélione carnisnbsp;Ilbrum,côtra omnes hærcfes.In co aftruit va-lidifsinaè prophetarum 8C apoftolorum ora^nbsp;D 3

-ocr page 54-

REPBTITIO ET DIKVCID-culi s vcratn corporalcmq; rcfurreßionem Chrifti amp; omnium fîdclium, ita diflcrens o®nbsp;qualitate refurgcntium corporum, vt iH^nbsp;fpiritus,ncc alia fint futura, fed vcracorpof*nbsp;amp; aliter reuerfiira.Cómendarut hune librui”nbsp;fcmper omncs catholici amp; orthodoxi doflo'nbsp;rc3.Inter alia o (tendens in regia cœlorum r®“'nbsp;fidcre Chriftum dominum,in propria fuanbsp;ne,maximæ inconfiderantiæ damnat eos,(l'^*nbsp;omnem pafsim carnem ÔC ianguinem (nbsp;textu verborum apoftoli, Caro ßcfangiji**^^'”nbsp;gnum £)ei non pofsidebunt) à regno ï)c‘nbsp;cludiint.Cumillicadhuc(itafcribit)fcdcatI^'nbsp;fus ad dexteram patris homo ctfi Deus,nbsp;ÔC languis,etfi noftris puriora,ideni tani^^nbsp;fubftantia ÔC forma,qua afcendit talisetia*”nbsp;dcfccnfurus(vt angcli affirmant ) agnofcé«^^*nbsp;fcilicct cis,qui ilium conuulncrauerût.Et q*’?nbsp;incandemfcquunturléntentiamapcrtifs*'”’'

»•Gpr.y.

Præterea foliditatem corporum clarificatlt;’ rum amplius afferens codem in libro, Libef*nbsp;bunturamp;mcmbra,inquit,abofficijs,neci(ï'®nbsp;non crunt nçceflaria. Licet enim offieijsbb«’'nbsp;rentur,iudicij9 tarnen retinentur, vt quisre*nbsp;rat per corpus,prout gefsit, Saluum eniin ho'nbsp;minem tribunal Dei exigit.Saluum veronbsp;membris non licet effe : ex.quorum non oti'nbsp;cijs,fedfubftantijs confiat,nifi forte nauef’nbsp;fine carina,fine prora, fine puppi,fine comf*nbsp;ginis totius incolumitatc,faluam adfeucrab^lt;-

-ocr page 55-

EXPLICAT. CONSEM. iS

Etrcliqua. Habcs illiiftria veterumtcftimo niaapcrtifsimè attcftantia, 8C ChrilH domirunbsp;corpus, Si. omnia fanftorum gloriofa corpo-ra,fuam,ficut diximu3,retincreveritatem,fornbsp;mam SCcircumfcriptioné.VtautcmCypria-nus martyr,Tertull. præccptorcm agnouit, mattyr,nbsp;ita in hac caufa ab ipfo nihil dilVcntit.ld quodnbsp;viderc licet in Traft.eius4. deidolorumva-nitate,óCinExpofitionc fymboli apoftolici.

Poliemhic amp; illaproferrc qua: difpntata funt contra Paulum,Samofat. oC maximæ cónbsp;tra Manichgum pro veritate carnis Chrifti adnbsp;dextcram Dei patris,red fufFiccre illa quæ pronbsp;tulimusarbitramur. Abunde enim euincuntnbsp;catholicü fuiffe in cccltGa Chrifti de hac cau'nbsp;fa confcnfum per integra ilia tria fecula.

grauibtu iterutn certamint btu myfleriumincarnattonü dominbsp;niy'veri Dei amp; hominii, inyeranbsp;carne fua fedeni^ ad dexteramnbsp;patritiimplicatum exagieatum^

REftat vt illis feculis tribus, 6C confequcn-

,tia alia tria fecula, ipforumquc catholicü in hac re confenfum, imprimis autéhærctico

-ocr page 56-

rum contraria impuräq, doftrinäadijciamiiSquot;

Atius. Ergo Conftantini Imp.ætate circa annum domini J17. fuit Alexandriæ, Ariiis presbyter quids, qui Berilli, Samofatenialiorumq!nbsp;hærefitn,diuinitatem Chrifti vcram neganti-um,rcnouauit, ac ipfe quoq; diuina in Chn'nbsp;fto naturam alteram ncgauit.Soluit hichyp®nbsp;Aaticx vnionis facramentum,dum ex perfo-na Chrifti altcramfuftulit naturam. Noneftnbsp;vlla vnquam in ecclefia hærefis excitata, qu®nbsp;totôCtam diuturnas funcftas luâuoiâsq; t®*'nbsp;baspijs dederit.

Âpollina» Scquutus eft Apollinaris Laodicenus ifgt; t»iis. Syria epifcopus qui amp; ipfe foluens vnionis ftnbsp;crum myfterium, carnem Chrifto fie tribii*^’nbsp;vt ademerit animâ,negaritq; Chriftum dôm*nbsp;numperfciftumafrumpfinehominé, anim®nbsp;Sdeueûni, loco verbum fubijciens.Seleuciani qui SC Hc*’nbsp;miani,negarunt Chriftum in carne fua feder®nbsp;addexteram patris, ÔCnegarunt refurreftio'nbsp;nem carnis.

loan. Hie- nbsp;nbsp;Circa ilia tempora Ioan. Hierofol.epifto'

rofol. epjf. pus excitauit Origenianorum errorem, peram doccns de natura vel veritaterefuft*'®nbsp;torumcorporum ex mortuis. Quxquidef®nbsp;doftrina facit amp; ipamp;,ficut antea quoque nau'nbsp;nui,ad cuertendam veritatem carnis Chriinbsp;fedentis ad dexterâm Dei.

Neftorlui. Porrovixextinfta Ariana pefte, excitaj filthan feleâum aliquod organum, pernbsp;manifen®

-ocr page 57-

manifefte Chrifti perfonä diflraherct imó la-ceraret.NamNeftorius Syria oriundus Con-ftantinopol.ccclefig cpifcopus,homo audax, itafeomniafcripturcemyfteriatcnercarbitra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;

batur,vc leftioncvctcrum non indigerct.Et' godenaturisinChrifto itadi(rerebac,vtpa- pta.nbsp;lam folucretvnionis facramentum,ncc vnamnbsp;perfonä fed duas faccrcvidcretur. Ideo enimnbsp;nolebat virginem matrem nuncupari deipa*nbsp;ram,negabatDenm crucifixnmclTe Si.nbsp;tUum.Nam contcndebat Deu nee nafci pofTenbsp;Hec mori.Contcndebat præterca verbum car^nbsp;ntadcfTe perafsiftentiam vel focietatem, nccnbsp;aliter Deum in Chrifto efTc, quam in prophcnbsp;tis apoftolis amp; alijs fanftis.

Ca:terum circa annum domini 4-4-9- dum Eatychti. Eutyches conatur Neftorij vitare calcariam,nbsp;inciditmuodprouerbio dicitur, in fuâ carbo'nbsp;naria. N on enim religiofc intelligcns vnionisnbsp;»nyftenum,confuGonem naturarum,amp; abo*nbsp;litionem humanæ natur«, imô noua prælianbsp;introduxit in ecclefiam Chrifti.Fuit hic Eutynbsp;ches monachus 6C archimadrita Conftanti-nopolitanus, qui dabat quidem humanâ na-

; nbsp;nbsp;turam ä diuina cfle afTumptam, fed addebat

I nbsp;nbsp;eonditione afTumptionis cfTc abolitam, ergo

nonmanGfle in Chrifto niG vnam naturam» diuinam . Hominem ergo Deo abfumebat,nbsp;nee cuique naturae fua propria attribuebat. ^„^11nbsp;Proinde aCGrinabat verbum eftc mortuum, tuum.

-ocr page 58-

Chrifti eor put in clt;x-Inbsp;circumfcri*nbsp;ptiu*.

RSPETITIO quot;RT DIIzVCIO.' humanamque nacuram, vcrbi cfTe naturani-Naminipfa incarnatione öC vnione natura-quot;nbsp;DeiScatio. rum,carnis naturam cfTe deificatam. Nega-quot;nbsp;batitaq; afTumptum domini corpus,vcrutnnbsp;in cœlum cfTc afTumptum, adeoque ncgabatnbsp;ilkid hoe ipfum cfTc corpus,quod fuerat antenbsp;1?quot;°quot; aTcenfioncm, in eademfubftantia forma auf»nbsp;circumfcriptionc, fimile prorfus corporibu»nbsp;illis noftris, aliquando à mortuis excitandis-Qi^æ quidem ad hunc modum Icguntur ii*nbsp;fcriptis patrum,Theodoreti maxime, dcliri^nbsp;jftius confutantis.Dialogo x.Inconf.

Eutychiï-M Uefcnli.

Cumquchæc facrilega doftrina palam fol' ucrct vnionem hypo ftaticam, inuenit tante*’nbsp;non omnino obfcuros, qui ei pacrocinarétuf,nbsp;non fcgniter.Conuocata eft enim apud Eph®nbsp;fumfynodus, quæôCfecunda Ephefina,nbsp;sfiKH nuncupatur in hiftorijs, in qua imptf *’?nbsp;Eutychis dogma, Diofcoro Alexandrine» ep’nbsp;Domnati authore, cftapprobatum atque confi*^'nbsp;oniiodoxi. matum:yiri auté infignes amp; orthodoxi Do^nbsp;nus Antiochenus,Daniel Charrenfis.nbsp;defTcnus,TheodorctusCyrcnfis,Irenæns^»J,nbsp;ri epifeopus ôC alij viri pijfsimi arque docti* •nbsp;perillam flint condemnati.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

In iftorum ordinem funt referendi qui ** fcculo fefe oppofuerunt Chalcedonen. b/P ,nbsp;di detreto,homines mente corrupt! ac fednnbsp;«•.««Am quorum numéro non poftremas ob*nbsp;ai.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nuit Timotheus ille Aelurus Alcxandr.e^

-ocr page 59-

KX P H C A Ir. C o N S B N. Jo

5 quo cognominati funt Timothcani.De qui bus multa commémorant hiftoria; Nicephonbsp;ri ÓC Euagrij. Et quanquam fcripturis fanftisnbsp;fiCcatholico ccclcfiæconfenfi.1, hæcmonftranbsp;valide effent à fidelifK doétifsimisq-, ccelcGsenbsp;minlftris profligata,non dcftierunt tarnen cónbsp;fcqucncibus temporibus viri perditi SCper-ucrfi, qui rcuocarent hærefcs ôC NcftorijSCnbsp;Eutychis in ecclefiam. E quoru numero fuitnbsp;amp;Theodorus Cilix c Mopfocrcne qui 8C ipfênbsp;Neftorij inftar ncgabat Chriftü Dcum SCho^nbsp;•nincmnatumcfïeex virgine.Noncnimnifinbsp;homini pcrmittcbat natiuitatcm.

Exorti funt SC M.onophyfici,qui SC Mono Monöthtll thelitæ,(quafitu dicas vninaturalcs amp; vniuonbsp;luntarij)djccbantur,negantes 8C ipfi natura-rum difcrimen , amp; vnam modo voluntatctnnbsp;in Chrifto agnofcentes. In quibus fane rurfusnbsp;reflorebantEutychiani. Acpaulô antchæcnbsp;tempora rcuocauit quidam Euticius Origc-nianum ilium errorcm de natura clarificato-tum corporum nimis {pirituali,carnisquc nanbsp;•uram cuacuante.

Caetcrum iftis tandem contentionibus in Rlahom«*. tcclcfïa,faftum efl: vt Mabometo aperircturnbsp;ianua ad graflandüm in ccclefia Dei, óC multas euertendi per orientem aliasque orbis parnbsp;tes çlarifsimas ecclçfias. Quæquidem corru-pta: illius de Chrifto doflring,digna quidem,nbsp;fçd grauifsima fuit ccclcGj pana,à qua ne ho

-ocr page 60-

REPETITIO ST DILVCJD. dieqiiidéliberati/iimus. Dominus Icfusmi-'nbsp;fereatur affliftiisimæ ecclefiæ, ôClibcrctnoinbsp;non tantum ab erroribus blafphcmijsque in-fandis Mahometanorum, fed ab omnibus a-lijs erroribus.

Confenfù 'vnanimi in tcdefia “Dei a Confiant, magni imperianbsp;ad 'vfq^ue Theod.iuniorit defen



C AP VT X.

REliat iam iterum vt ex oppofito demon ftrem doftrinamapoftolicam de Chriftonbsp;vero Deo ôC hominc in vera carne fua fedétenbsp;ad dexteram patris,inuiftam intcgramq; connbsp;ira omnes hærcfes inecclefia Dci,côfcnfupunbsp;blico,ôC dcfenfamôC conferuatam traditam-'nbsp;que cfTepijs.

Cùm ergo Arij,vt diximus, doflrina blaC* phema non tantum perturbanet Chrifti ec-clcfiam,fed6C Chriftianifinum inter genresnbsp;addiixilTetin contemptum probrofifsinium,nbsp;Conftentiniis Imperator,dtÂns magnus, rexnbsp;omnium pijfsimus,ex vniuerfis terrarum or-'

-ocr page 61-

?. X' PLI C A T. COUSIN. JI

AifT.NiceamBythinias vrbem celebrcm euo-cauit, in fynodum,5C iftis fcriptaprophetaru amp; apoftolorum propoluif, atquc ex his quidnbsp;de Chrifto,vcrus ne Deus an creatura fit,cre-dioporteat.,deccrnant,mandauit.Dccreucrûtnbsp;autem iftianno domini 328.fecundum venta-tem fcripturarum credendum efle in vnumnbsp;Deuin patrem omnipotentem.Et in vnu do*nbsp;mi num lefum ChriftumfiliumDei. Etreli-quaquîcfequuhturin fymboloillo Niceno,nbsp;omnibus notiorc quam commemoraTè opornbsp;teat.ln co fymbolo mira breuitate SC elegan*nbsp;da comprehenderunt vniuerfam doftrinamnbsp;apoftolicam SC propheticam,dc vnione natunbsp;tarum in vna indiuifa perfona, proprietatib.nbsp;interim naturarum faluis vtrinque manen-tibus.

Sedquoniam Epiphanius SalaminæCy-pri cpifeopus paraphraG ea quæ de Chrifto Gs fymbolt nobisfecundu (ymb.Nicenumcrcdcndafunt, Niics*.nbsp;pie amp; ^priê reddidit,in fuo illo Ancorato,nónbsp;Gne fruff-u verba cius me recitaturiim confi-do,Qui propter nos homines,inquit,amp; propter noftram falutem defcendit,SCincarnatu5nbsp;cft,hoc eft genitus eft perfecle, ex fanfia Maria Temper virgine, per Spiritum fanftum-.SCnbsp;homo faélus eft,hoc eftperfeftum hominemnbsp;fufcepit,animam ac «orpus ÔC mentem, 8C o-mnia quicquid eft homo, pratter peccatum;nbsp;nonexfemtneviri, neque in homine,fed in

-ocr page 62-

REPETITI o ET DlIzVCID. fèipfum cat nem efformauit,in vnatn fanôiantnbsp;vnitatem,non quemadmodum inprophetisnbsp;infpirauic amp; loquutus eft amp;operatus,fed per*'nbsp;fe«ê homo faflus, Vnus eft enim dominus Isnbsp;fus Chriftus,amp; non duo,idem Deus,idem Donbsp;minus, idemRex,Idem pafTus cft in carnenbsp;refurrcxit, SC afcendit in cœlos in ipfo corpo'nbsp;re,gloriofefcdensin dextcrapatris, Venturisnbsp;înipfo corpore in gloria ad iudicandumvt^nbsp;nos ÔC mortuos.Cuius regni non erit finis.

Similiter beatus Athanafius Alexandrie næ ecclcfiæepifcopus, illuftreiubarvniuerenbsp;fæ ccclefiaî,contexens fymbolumfidei ChrKnbsp;flianæ iuxta doftrinam,acceptam ab apofto*nbsp;lis,fcripturis traditam confirmatamq; amp;p£fnbsp;catholicam ecclefiam per orbem vniucrfutr*nbsp;difperfam,reccptam, vnanimique confcnfnnbsp;approbatam,fic reliquit fcriptum,Eft ergo fi*nbsp;desrefl:|, vtcredamusamp;confitcamur, qui»nbsp;dominus nofter lefus Chriftus Dei films,Dç'nbsp;us fie homo eft. Deuseftex fubftantia patri®nbsp;anteIjcula genitus,fie homo ex fubftantianbsp;tris in fæculo natus. Perfefilus Deus, perfs'nbsp;filus homo,ex anima rationali ÔC humana catnbsp;nefubfiftens, Aequalis patri fccundum diiU'nbsp;nitatem,minor pâtre iccundum humanitate-Qui licet Deus fit SC homo, non duo tatneo»nbsp;fedvnus eft Chriftus. Vnusautem non conenbsp;uerfione diuinitatis in carnem, fed afïumpt’Onbsp;Bchumanitatis in Deum. Vnus omnino nonnbsp;conW'

-ocr page 63-

BXPKICäT. CONSEN, 5^t confufionc fubftantiæ, fed vnitate pcrfonæ.nbsp;Nam Geut anima rationalis SC carovnuscftnbsp;homo,itaDeus SChomo vnuseft Chriftus.nbsp;Qui pafTus cft pro falutc noftra, defcendit adnbsp;inferos,tertia dic refurrexit à mortuis : afcen-dit ad ccelos,fedetad dexteramDei patris omnbsp;nipotentis-.inde venturus cft iudicare viuosnbsp;êCmonuos. Ad cuius aduentum omnesho'nbsp;minesrefurgent cum corporibus fuis , ÔCred-dituri funt defaftis proprijs rationem .Et quinbsp;bona egeruntibunt in vitam æternam,qui vcnbsp;rd mala in ignem æternum. Hæc|eftftdcs ca-tbolica,quam nift quifqueftdeliterftrtniterqînbsp;crediderit, faluus eftenonpoterit. Hæc omnia funt Athanafij, qui oppugnauit ftudio innbsp;defeffo ÔC diligétia exquiGtifsima , laboribusnbsp;maximis, fummaq-, cum foelicitate Arianos. SymbolSnbsp;Et bcatusDamafus Rom. eccleGæ epifeo- Damifî.

pus conferibens amp; ipfc fummam Chriftianæ amp;orthodoxæftdci,quâ lmp. Gratianus, Va-lentinianus amp; TheodoGus in omnibus fequinbsp;mandant omnibusbaberi volcntibus pro ca-tholicls,purgatisq-, ab omni hærcferê/i’ macu-lis,fic inter alia inftt,Filiusvltimo tempore adnbsp;nos faluandos,ôC ad implendas fcripturas,de-feendit à pâtre. Et conceptus cft de Spiritunbsp;fanôo, 8C natus ex ,virgine;carnem amp; animanbsp;,nbsp;nbsp;nbsp;amp; fenfum, hoc cft,perfeôum fufeepithomi-

nem,necamifit quod erat,fcd ccepit effe quod nonerat ; «a tarnen vt perfedlus in fuis fit.

-ocr page 64-

REPBTITIO BT DILVCID.

amp; verus in noftris.Nam qui Deus erat,homo natuscft:ÔCqui homo natuseft, operaturvtnbsp;Deus,Sc qui operatur vt Deus,vt homo mor»nbsp;tur,amp; qui Vt homo moritur,vt Deus refurgit-¦Quindcuiéto mortis imperio, cum ea earn«nbsp;qua natus ÓC paflus 8C mortuusfucratetiarnnbsp;refurrexit. Afcendit ad patré,fedetque ad deX'nbsp;tcram eius in gloria, quam femper habuit SCnbsp;habet.In cuius morte 8C (anguine credimu«nbsp;emundatos nos,SC ab co refufeitandos dienonbsp;uifsimo in haccarne,qua nunc viuimus.


patris,in qua 6C venturus fit iudicatum viue* tes 8Cmortuos,anathema fit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;

Co n futatam autem cfiTc A p o 11 i narij h atre* fim authored in hiftoria Thcodoretus lib.hnbsp;capita 9.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

F vraf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Frîni r-otîinïirn? cX**


mur,in Chrifto vnam filij efle perfon2m,vf d* camus duas efle perfefias atque intégras fub'nbsp;-ftantias,ideft,deitatis SChumanitatis, qug*^^nbsp;anima contineturSC corpore. Atque vtcon-”nbsp;demnamus Photinum quifolum amp;C niidiin’nbsp;in Chrifto hominem confitctur,ira anathç^®nbsp;tifamus Aponinarem,5C eius fimilcs, qui o’'nbsp;cut Dei filium minus »liquid de Humana w'

-ocr page 65-

EXPVICAT, CONSEN.

fcepiflc natura,«vel in carne vel in anima vel in fenfu aflumptum hominem, his proptetnbsp;^uos afTumptus eft, fuifle difsimilem, quemnbsp;sbfque fola peccati macula(quæ natiiralis nonbsp;«ft)nobis conficemur fuifle conformem.lllo-quoque fimiliter execramur blafphemi-•in,qui nouo fenfu aflerere conantura tem*nbsp;porefufceptæ carnis,omnia quæ étant deita*nbsp;'is in hominem demigrafre,6C rurfum quæ c-*nbsp;fanthumanitatis, in Deum eflc transfufa,vcnbsp;'piod nulla vnquam hærcfis (illo adhuc tem*nbsp;pore)dic«eaufa eft, vidcaturhac confufionönbsp;Vtraqueexinanitafubftâtiadeitatis fed SChitnbsp;*nanitati9,amp; à proprio ftatu in aliud efle mU“nbsp;'ata,qui tam ûeum imperfeôum in filio,quänbsp;l'ominemconfitentur, vt neeDeum verumnbsp;nechominem tenerc credantur. Nosautemnbsp;tiieimus fufeeptum ita à Dei filio pafsibilc nonbsp;ftrutn,vt deltas impafsibilis permaneret.PaC*nbsp;fus eft enim Dei films non putatiue, fed versnbsp;omnia quæ feriptura teftatur, id eft, efuriem,nbsp;fgt;tim,lafsitudinem,dolorem, mortem SC cætenbsp;ta huiufmodi.Secüdum illud pafTus eft,quodnbsp;patl poterat,id eft,nô fecundum illam fubftâ-*nbsp;'iam quæ anumpfit,fcd fecundum illam quænbsp;afTûmpta eft.lpfe enim Dei filius, fecundumnbsp;fuam deitatë impafsibilis eft Vt pater.Et quâ-uis propria perfonafilij,id eft,Dei verbum filnbsp;feepit pafsibilem hominem,ita tarnen eins hanbsp;bitatione fecundum fuam fubftantiam deitat

Ë

-ocr page 66-

Rerurre-öio mor» tuotuni.

'REPBTITIO ET DILVCID, vcrbi nihil pafla eft vt to ta trinitas,quam imnbsp;pafsibilemconfiterineccfTeeft. Mortuuseftnbsp;ergo Dei filius fecundum fcripturas,iuxta il'nbsp;lud quod mori poterat. Refurrexit tertia die-‘nbsp;afcendit in cœlum, fedit ad dcxteram Dei pa'nbsp;tris,manente ea natura carn)s,in qua natiis etnbsp;pafRis eft,in qua etiam refurrexit. Non enii”nbsp;exinanita eft humanitatis fubftantia, fed glo'nbsp;rificata,5C in æternum cum deitate manlBf^f'nbsp;Accepta ergo à patre omnium potcftate qu*nbsp;in cœlo funt amp;C in terra , venturus eft ad iudi'nbsp;cium viuorum Si. mortuorum, vt ÓCiuftosrenbsp;muneret amp; puniat pcccatores.

Relïirreftionem etiam carnis confitcniuf Si credimus, vt dicamus nos in eadem inq®®nbsp;nunclumus veritate membrorumefterepa'nbsp;randos, qualesq; femel poft refurreftionétPnbsp;rimus efFefli, in perpetuum permäfuros,^^'nbsp;Idem ille Hieron.dogma prauum loan- Hief®nbsp;fol.epifcopi de natura clarificatorum corp®nbsp;rum valide cohfutauit, amp; interalia dixit, ’nbsp;refurrefiionem carnis veritate, Si non pff®^nbsp;tiue, vtloqueris,confiteri,poftillaquibns^^nbsp;gnorantium blanditus es auribus, quo®^nbsp;ipfis corporibus, in quibus mortui lumuS’nbsp;fepulti,refurgamus,hoc potius adiugc,ot onbsp;Quoniam fpiritus carnem Si öfta non W ’nbsp;fïcut mevidetis habere ; amp;proprièadnbsp;ir)am,fnfer digitum tuu in manus meas, c* .nbsp;Sic ÔC nos poft refuffedionem eadem

-ocr page 67-

EXPLICäT. CONSEM. ^4

Rios membra,quibus nunc vtimur,eafde car* Pes,amp;fanguinem,5C ofTa,quorum in fcriptu*nbsp;risfanftis opera,non natura damnantur. Hgcnbsp;tft Verarefurreftionis cönfefsio, quae fic glo*nbsp;riamcarni tribuit,vtnon auferatvcritatem.

Item, Ego libéré dicam, öCfidem ecclefiæ apertifsimê confitebor, Refurrefiionis veritas catholicæ, fine carne SC ofsibus, fine fan-guine Si membris intelligi non poteft.Vbi canbsp;ro,8c fanguis,6C oira,5i membra fijnt, ibi ne-tefie eft vt fexus diuerfitas fit.Vbl fexus dinernbsp;fitas eft,ibiloanncs loânes. Maria Maria,Sic,

Cumhis omnibus per omnia congruit fi- SymbotoM confefsio quam RufFinus Aquileien.connbsp;texens,teftatnr fe communcm habere cum ecnbsp;tlefia Hierofol. Alexandrina Si Romana. Vernbsp;ba eius nó commemorabo,quod res eadem ilnbsp;la iamfæpius difta fit acrepetita.Hisarbitrornbsp;*tgt;e quam abundantifsimè,8C quam apertifsi-commonftrafTe quoddcmonftrâdumminbsp;bi lumpfi,Chrlrtum verû Deum Si hominemnbsp;*n Vera Si propria carne fua federe ad dexterânbsp;patris,Si nô vbiq-, effe præfenté’.Si inhoc eiTenbsp;ppetuû Sicatholicû ecclefigChrifti côfenfum,

^eatï Âugujlini perfpicua teßimonia denaturisin Chrifloaiutrfts, quot;perita»nbsp;tarnpsnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;licet quot;^fnitafit yer^

^0 0- fit gloTiQfit,yt finita tarnen loc9 fwttnstur^amp; non'yioi^efl. C A. XI.nbsp;B *

-ocr page 68-

^^iiquot beati Auguftini cpifcopi teiquot;^ monia de nac re illuftria proferre. Floruitnbsp;circa finem feculi tertij,öC principiutn quart*'nbsp;Prgfuit ecclefîçDei per 40. annos epifcop**^’nbsp;maxima cum totius ecclefig,imo vniuerfi ot'nbsp;bis laude.Fuis is acerrimus omnium hgreitin*nbsp;hærcticorumque hoftis,qui religiofifsime tjquot;nbsp;dem catholicam apoftolicamque in ecck'*nbsp;doftrinam défendit atque cuftodiuit, nec )!*'nbsp;ucnitur facile alius,qui pro tuéda doftrina ü*'nbsp;na,aduerfus hæreticorum verfutias, plurcs ft’nbsp;flinuerit laborcs.Nil hic fingo. Sût huius lafnbsp;dis locuplctilsimi teftcs libn eius 8Chittoti?'nbsp;Illc ergo innumeris propè locis de hoemy^®nbsp;rio difTerens, omnium planifsimè auten”*?

Teßimoni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dard,jy. dicit, Sicut vnushoinoe”

«imAuguiï. anima rationalisé caro:ficamp;vnus Chrift”® jucuientum eft verbü amp; homo.Proinde quod ad verbu”'nbsp;datuM Cliri ^tti ncr,crcator eft Chriftus, Omnia enim


tura cftChriftus. Faöus eft cnim exfemin® Dauid,(êcüdum carnem, é in fimilitudincJ”nbsp;hominumfaflus. Item quia in homineduonbsp;flint,anima é caro, fccûdum animam trift'®nbsp;fuit vfque ad mortem,fecundum carnem pa*'nbsp;fuseftmonem. Nectarnen cum filium De’nbsp;Chriftum dicimus, hominem feparamus,autnbsp;cum cundem Chriftiun filium hominis dien

niu’

-ocr page 69-

EXPLICAT. GON SEN. 5$ »nns,feparamus Dcum.Secundum hominemnbsp;nanque in terra erat,nó in coelo,vbi nunc eft,nbsp;quando diccbat.Nemo afccndit incœlum,ni-fi qui dc ccelo dcfccndit,filius hominis qui cdnbsp;inccelo.Quamuis fccundu id quod filius Deinbsp;WaqciTet in ccelo, fecundum id vcro quodfilius hominis erat, adhuceflct in terra, non-dumque afcendit in coelum. Similiter cum fecundum id quod filius Dei eft, fit dominusnbsp;§loriæ,fecundum id autem quod eft filius honbsp;minis, crucifixus fit,ait tarnen apoftolus. Sinbsp;turn cognouiftent, nunquam dominum glo-tigcrucifixiftcnt. Ac per hoc SCfilius hominisnbsp;fecundum Dcum crat in ccelo,öt filius Deifc-cudum hominem crucifigebatur in terra. Si-cut ergo refte potuit dici. Dominus gloriænbsp;crucinxus,cum ad folam carné ilia pafsio pcr-tinerct,ita reftd dici potuit, Hodic mecum c-ris in parady fo. Cum iuxta humanam humi-litatcm,per carnem in fcpulchro,pcr animamnbsp;in inferno illo diefuturus cfTct, iuxta diuina


fo,quia vbiq; eft fempcr,rccefsifrct.

N oli itaque dubitarc ibi nunc effehominc Chriftum lcfum,vnde venturus cft,mcmori-tcrquerecole amp; fidelitcr tcnc Chriftianä coiißUnaafcinbsp;fefsionem, quoniamrefurrcxitàmortuis,af- tholicafi*nbsp;cédit in ccelum,fedet ad dexteram Dei patris,nbsp;nec aliunde quam inde venturus eft iudicace



-ocr page 70-

fiXPLICATIO KT DIKVCID’.

villos iSCmortuos. Et ficvcnturus eftangd'' ca illa voce teftantc,qiiemadmodnm irc vifu*nbsp;Vitl« quant cœlum,id ellin eadem carnis forma at-»nbsp;cUrcJoqua qiiefubftantia,cui profcflo immortalitaf«’'nbsp;deditnaturamnonabftulit. SecundumhanCnbsp;formam non ett putandus vbiq; diffufus.C^'nbsp;ucndumeftenim, neita diuinitatcmaftrua*nbsp;xnusbominis, vtveritatem corporis aufcr*quot;nbsp;mus.Noneftautem confequens , vtquod***nbsp;Deo eft,ita fit vbique vt Deus.Nam SC de flO'nbsp;fcis vcracifsima fertptura dicir,qiiod inillo V*'nbsp;wimus mouemurà fumus, nee tarnennbsp;illc,vbiq; fumus, fed aliter homo illcin Peo*nbsp;quoniam aliter (Sc Deus illcin homine, pf®'nbsp;prio quodam 5C fingulari modo , Vtiaeniß*nbsp;perfona Deus amp; homo eft,5C vtrunqueeft'^*nbsp;nus Chriftus Icfiis, vbique per id quod De**’nbsp;eft,in cœlo autem per id quod homo.

Nam idem ille fub finem cpiftolg.Chrifi* ait,dominum noftrum vnigenitum Deinbsp;urn æqualem patri,cundemque hominis fil*'nbsp;um,quo maior eft pater,5c vbiq; totum pri^nbsp;fentemelTcnondubites, tanquam Deum,^nbsp;in codem templo Deiefte tanquam inhab*'nbsp;tantem Deum,5C in locoaliquo cŒli,propt«*'nbsp;Veri corporis modum,(SCc.

. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Congruunthæc omnia cum fiTipturislaO'

Äis Sc cum fymbolis orthodoxis (SC catholic*’ fuperius expofitis. Ac obferuandum infif*^nbsp;ïAuguftini teftimonioid monco imprim*®’nbsp;quoquot;

-ocr page 71-

EXPL.ICAT. CONSEN jé quod fidcm in eo non fuam modo, fed camnbsp;quoque,qtiam commune' habcbat cumor-thodoxis,Sc qua: tune fecundiim fcripturas,nbsp;wat vniuerfi orbis terrarum fueratque vera finbsp;des ab initio rerum. Proinde hoc tcftimoni-umcalumniari amp;repudiarc,cft catholicam finbsp;demChrifticalumniariSc repudiate. Quodnbsp;qui faciunt indigni funt, quorum vlla ampli*nbsp;us ratio habeaturin ccclefia.

Tra£l-,in loan. tt. grauitcr euidenter SC lo- Vera cyo cisferipturæ fanftæ oftendit idé author Chrinbsp;fiuminiudiciumvcnturti incarne, quäapo' ad dextetînbsp;ftoli tetigerunt, cuius ctiam cicatrices tangen P’““'nbsp;do fibiprobauerunt, in illo inquam corpore,nbsp;in quo cum eis intrauit ôC exiuit per quadranbsp;ginta dies, manifeftans fe eis, in veritate,nonnbsp;inaliquafalfitate, non in phantafmate, autnbsp;Vmbra,non fpiritu,fcd ficut ipfc dixit,non falnbsp;l£ns,PalpateôC videte,quia fpiritus carnem ctnbsp;onanonhabet,ficut videtis me habere. Et adnbsp;dit,Eft quidem illud iam corpus dignum coenbsp;leftihabitatione,non fubiaces morti, non munbsp;labile per ætates.Manet ficut afcendit.Ac ve-niet in forma humana. Hanc videbunt SC im-pij,videbunt ôC ad dexteram pofiti, videbuntnbsp;adfiniftramfeparati,ficut fcriptum cft,Vidc-bunt in quern pupugerut. Si videbunt in quenbsp;pupugerunt, corpus ipfum videbunt,quodnbsp;lanceapercufterunt. Lancea non percutiturnbsp;vetbum.lnhoc enim impij videre potucrunt,

E 4

-ocr page 72-

RSPBTlTrO ET DILVCID* quod ÔC vulneraré potuerunt.Latcntem D«''nbsp;um in corpore non videbunt, poftiudiciufH Jnbsp;vidcbitur ab his qui ad dextcram crunt.

lt;îg«pre- nbsp;nbsp;Et Traft, in Ioan. 40. vetacdumconteffl-' 1

rinitatemvelverbum gtcrnumhuquot; 'manam formam, humanorum liniamentsnbsp;membrorum,figuram carnis human«, icnfu»nbsp;illos conipiaios, ftaturam motusquecorpo'nbsp;ris,linguæofficium, diftinftionesfonorum-Et mox fubiungit,Cum verbum caro feft«*quot;nbsp;eft,vt habitarct in nobis, ibi nô prohibeo,hi’nbsp;tnana infirmitas, cogitare qd* nofti, itu“nbsp;çompcllo. SI FIDES IN TE VER.A ESTgt;nbsp;talem Chriftum cogita, fed ex Maria virgin®’nbsp;non de Deo pâtre. Talcm cogita, infans fu**«nbsp;creuit vt homo,ambulauit vt homo,efuriu*^nbsp;ïîtiuit vt homo,dormiuit vt homoipaffus P?nbsp;ftremo vthomo,fufpcnfus in ligno,occifus,'®nbsp;pultus vt homo. In eadem forma refurreXiJ’nbsp;Jernülii^*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;forma ante oculos difcipulorum »fquot;

proptieta. cendit in ccelum, in eadc forma venturus e^’ w* corpB$acjJi,dj(-imn. Angclorum enim voxeftinE''nbsp;uangclio exprcffa, Sic veniet quomodo cu^nbsp;vidiitis cuntcm inctjelum. Quandocrgoynbsp;forma fêrui cogitas in Chrifto, humanam ci'nbsp;figicm cogita, fi eft in te fides. Quandoa^nbsp;tem, cogitas in principio erat verbum,nbsp;Verbum erat apudDcum, amp; Deus erat vc®quot;*nbsp;bum,pcrcat de corde tuo omnis Humananbsp;ratio,peEatur de cogitationibuscuis quicqmnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

-ocr page 73-

EX PLI CA T. CON SEM. 57 finecorporeo terminatur, quicquid locifpa-tio continctur, vel quantalibct mole difRin-lt;Jitur,de corde tuo figmétû talcdifpercat.Hgcnbsp;gt;Uc,qui his^rfus fimilia fcripfit T ra.in lo.iti.

Attribuit his S. Augnftinus corpori Chri-* ftiexcitato à mortuis, afTumpto in coelos, fe^nbsp;’Jenti ad dexteram patris, indeque in iudici*nbsp;redituro,ca quæ propria fiint corpori,quinbsp;husà diuinafecernitur natura. Deus cnim v-hique eft Si. nullo comprehenditur loco. Ca-fo autem Chrifti vbiq-, no eft 8C fuis continC''nbsp;*’Jrtertninis,etiam in ipfo coelo atque glorianbsp;fua. Non folus aut fic fcnfit Augu. congruutnbsp;rum ipfo ÔC casteri vcteres ecclcfig doftores.lonbsp;rumSCcircumfcriptionc ctia gloriofo corpo-'nbsp;ritribuctcs, ÔC ita fecernetes a diuina natura.

Cyril, cnim in t.li.inloa.ca.^.Dcus,inquit, Proprietw Prrinloco eftnec trâfeüdi motupatitur,Cornbsp;purû cnimhæc proprictas cft.Dcusvbiq; eft. co.nbsp;Eademhabet idem ».lib. de Trin. Er citaturnbsp;rius teftimonium Aftor.to. in Corjcilio vni'nbsp;'»erf.6.Etlib.inIoan.2.cap.i4’- Nulla inquit,nbsp;quantitatc,null3 figura, nullo Deus loco cir-»nbsp;cumfcribitur.nechas corporum proprietäresnbsp;patitur. Athan. contra Arium, Eius, inquit,nbsp;eft ire 8C venire,qui aliquibu s locorum terminbsp;nis circumfcribicur,vt cum in quo crat defercnbsp;rclocum,adalium,vbi noncrat,veniat ; nifinbsp;quia vtiquc de illo quern aftumpferat homiquot;nbsp;neloqDebatur(vado adpatrcm)quod ipfis itu

-ocr page 74-

RHPBTITIO KT DILVCID.

nis eratadpatrem, à quo SCvcnturuseft iudi care viuos 6C rnortuos,amp;c.

De «rutre Satis hæc clara funt, fubijciam ergo vnum «ionc Au- alterum de refurrcftionc vera corporumnbsp;gwftinus. IiiKnanorum tcftimonium. De Agone Chri-üiano requirit vt agnofcamus illud ipfum cotnbsp;iius refurrexifTc ex mortuis, afccndifTc in cffquot;nbsp;os iedere ad dextcram patris, inde vcnturumnbsp;iudicarc viuos óC mortuos, quod in cruce pc'nbsp;pendit. Inlibello de fide 5C fymbolo contränbsp;gentiles afTerit tcrrenum dornini corpus al'nbsp;afTumptum eiTein cœlum.Et mox, Spiritua'nbsp;Ie corpus(gloriofum)intelligitur,quia itaco'nbsp;aptandum vt ccelefti habitationi conuc'nbsp;Jiiat,omnifragi!it3te 6C labcterrcna in ccclc'nbsp;ftcm puritatem èC ftabilitatem mutaca atqi’^nbsp;conuerfa,lt;SCc. Plura ille affert quæ plur**”*’^nbsp;hue faciunt de ciuitatc Dei libro ij. cap.a}-^nbsp;lib.22.cap.jo.S^ alias.

Sed pergo bis ctiam reliqua huius argüf”^ ti breuibus fubtexere, vt fides piorum mul“'nbsp;plicibusfulcrisfuffulta,firmitcrfubfiftatconnbsp;tra omnes errores»

a^aßnt contra “bleflortum Eutychenfro yeritate car^^nbsp;nti Chrijïi,infiia natura, in infe-parahili ferfonafermanent^yfi'nbsp;dentis ^ad dexter am fsatris.

CAPVT xir.

-ocr page 75-

BXpblCAT. CO N SEN. 58

CV M Chriftianus orbis vehementer col- - . -

lidcretur, Ncftoriano dogmateinualclj-'^ntc,Theodo(iiis iuniorSynodum conuoca Ephefum. Conuenere itaque anno domi-4ï8.patrcs circiter loo.inter quos Cyrillusnbsp;Alexand.epifcopus, ficMcmnon Ephefinusnbsp;^ratitprgcipui.Htvcró cócorditcr omticsamnbsp;phxi fuut fy nodum N iccnä,ÖC N cftotiü damnbsp;^suerunt. Breuior fum in explicandis huiusnbsp;®ynodi Decrecis,quod Chalcedonen, concili’,nbsp;^«ctetumamp;EphefinamfiC Chalcedoncn.de-finitionem pulcherrimc 5C breuifsime com-phftatur.

Etenim dum Eutychianahaerefis Nefto-^'ïna: velut oppofita, maxime per autborita-t.conctlij Ephefini colligeret vires, Mar-‘^ianus fanôiir.lmperator 8C. ipfc fynodum P* ‘nim euocauit Chalcedonen. Conucncrut ibinbsp;patres circiter 636. circa annum domini 45S- cilium,nbsp;rliveto condemnantes 6C NeftoriumScEu-tyrhen fic dcfinicrunt.

Vnum fic eundem confitemur filium domi Vteifljeï PumtioftrurnlcfumChriftum, fiCconcordi- conWtio.nbsp;’er docemus omncs,cfre cum perfeftum in dinbsp;lt;iinitate,öCeundem perfeftum clTc in huma-ttitate,verum Dcum fiC verum hominem,eunnbsp;dem ex rational! anima amp; corpore, coefFen-tialem patri (êcundum diuinitatcm,6Ccoeflennbsp;nalem nobis fecundum humanitatem, pernbsp;omnia nobis ßmilcm dempto pcccato : ante

-ocr page 76-

MEPETITIO ET ßlLVCID. fecula genitum cxpatrc fecundum diuinit*'nbsp;tcm, poftrcmis vcro diebus propter nosnbsp;propter noftram faliitem ex Maria virgmenbsp;deipara fecundum humanitärem, vnuntnbsp;eundem lefum Chriftum filium Dei dominénbsp;amp; vnigenitum in duabus naturis, inconfu^

nititem'nS *nconucrtibiliter,indiuulfcöCinfeparabili«’'' «a fubiïu manifcftatum,haudquaquam differentia ni'nbsp;namrarum turarumproptervnitatem iublata,fcd mag’’nbsp;«(oti». vtriQfqucnaturæfinvnamperfonâôC vnai’’


hypoftafim concurrentis) proprietäre ta:non vt in duas perfonas bipartiatur aiK o!'nbsp;uidatur,fed vt fit vnus SC idem filius vnigequot;*'


tus, Deus Verbum 3C dominus noftcf ‘. Chriftus;ficut de illo olim prophetæ vatic*”.nbsp;tifunt,6Cipfcnos Chriftus inftruxit,nbsp;tioftrorum fymbokim tradidit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

Leffa hac definitionein vniuerfal« do acclamarüt omnes, Apoftolorum hæjnbsp;fidcs,hanc fequamur omnes. Habemus aU*nbsp;bis cumijsquæanteccffcrunt confenfumP'^nbsp;cherrimum. Vniuerfa ecclefiaanbsp;apoftolorum conftantifsimc confeffa eft

” fonamChriftiDciSC hominis indiu*i^”\^ ’’ amp;inlcparabilcm, rurfus tarne nccconfua^^

-ocr page 77-

EXPLICAT. CONSEN,

locus ad proprietärem pertinct,vt antca ofte* fum eft,amp; poftea mox oftcndctur, caro certenbsp;Chriftific feder ad dexteram patris,vt interimnbsp;fit in loco fe digno, inipfocœlo, amp; non fitnbsp;vbique.Cæterum ij qui aliter fentiunt quamnbsp;8 concilio fccundum doftrinam apoftolicamnbsp;lt;lrfinitum eft anathcmatis percununtur ful-

Inhac Chalccdonen.Synodo maxima fuit ’nauthoritateepiftola Leonis Romani epi*nbsp;fi'opi,fcripta contra Neftorium QC. Eutychcnnbsp;Flauianum epifcopum Conftantinopo. Innbsp;fortifsime propugnat vnionem hypoftatinbsp;fimul integritatem naturarum aflcrit.

^'er alia veritatem carnis refufcitati Chrifti ^•¦egnantisincalo, ijfdem approbat tcfti-’’'onijs quibus omnes alij vetercs comprobanbsp;•^nt, quod videlicet fixuras clauorum often*nbsp;6c latus conuulncrarum,dixitque,Spiritusnbsp;^arnem öC ofla non habet, ficut videtis me hanbsp;~«re.Ha:c dixit ôC fecit Dominus, vt cogno*nbsp;*'eretur,inquit Leo, in eo proprietas diuina*nbsp;PUnianæque natura: indiuidua permanerc;etnbsp;fciremus verbum non hoc efle quod car*nbsp;*’«ni,vtvnumDei filiumamp; verbum confite*nbsp;î^'muramp;carnem. Cæterum leclahac Leonisnbsp;Synodo epiftola, acclamatum cft ab omninbsp;*gt;8 epifcopis.E t hæc eft fides patrum,hsec cftnbsp;” P ^Poftoloru*quot;-Sic credimus omnes.

ßcatus quoque Theodoretus Cyri epifeo* put Cpi.

-ocr page 78-

RBPBTITIO BT DILVCID.

pus huic Synodo interfuit, eidemtjue fiibfct* bens Sc NeftoriumSC Eutychetndamnauit'nbsp;Idem contra hærefes ÔC maxime contra Eut/nbsp;chianos tres edidit Dialogos, vt pijfsimosnbsp;cum doélrina fideque ecclefiæ apoftolica coHnbsp;gruentes, ita doftilE Traftatin hismyftet'quot;”nbsp;um incarnationis dominicæ ÔC vnionishyquot;nbsp;poftaticat, oftendens in Dialogo Inconfiilu®’nbsp;primo quidem prophetarum apoftoloriin’'nbsp;que teftimonijs, deinde vero ex vnanimi to'nbsp;tius vetuftatis vel omnium patrum confenü’»nbsp;naturastn Chrifto domino, diuinamSCbi’'nbsp;manam,in vna Chrifti perfona fic elTc coniij''nbsp;Sias,vt vtraque integra maneat in fua propt*®nbsp;tate,amp; adeo quidem integra, vt caro Chrift*nbsp;cum verbo vnita,SC in coelos euefla,fiC ad de*®nbsp;teram patris (cdens,circnmfcriptionem to*”nbsp;formam SC figuram corporisq; fubftantiâ***nbsp;retincat.

EutydiU nbsp;nbsp;nbsp;Itttcr alia enim difputans contra Eutyd**’

ni corpus nos,negantes corpus Chrifti in gloria rctit*// domiiiiin recircumfcriptionem corporis priorem,b*»nbsp;ciicumfcri iriquit,poftrefurreftionem dominusmanUrnbsp;ptum.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;que amp; pedes fuis oftendit difeipulis, ac eJiX^

Palpate me SC videte ; quia fpiritus carnetne* ofla non habeqficutvidetismehabereitnaf'nbsp;etiam poftrelurreftionem natura t®®nbsp;poris, Sc non mutata eft in aliam lubftâtiaff^nbsp;Et poft verba aliquot, Ergo manct quidé ni*''nbsp;tura,inquit, mutatur autem quod eft eiu^nbsp;ruptibd®

-ocr page 79-

EXP LI A CT. CON SEN. 4» niptibilein mcorruptioncm, ôC immortalcnbsp;in immortalitatem.Sic autcm cpnfidcremus.nbsp;Quod eft infirmum corpus, amp;quodfanum,nbsp;ex æquo corpus appellamus’ER.Ita eft OR.nbsp;QuamobremîER. Qiiia vtrunq; eft eiufdemnbsp;fubftantiæparticeps.OR. Atqui videmusinnbsp;i)s multam difFerentiam.Hoc eft enim fanumnbsp;integrum amp; illæfum ; illudautéveleffoftiimnbsp;oeulum,vel crus faucium, vcl aliam aliquamnbsp;grauifsimam habet affeftionem. ER.Sed cir.- Cot^Bsfufcnbsp;eandem fubftantiam verfatur vtrunque SC egferipriolnbsp;f’nitas 8C infirmitas.OR.Corpus ergo lubfta ncm^ t«i-eia vocandum, morbus autem eft fubftantia:nbsp;aecidens.ER.Vtiquc. Nam hæc quidem cor*nbsp;port amp; accidunt 8C recedunt.OR. Corrupt ionbsp;’letn ergo interitum amp; mortem accidentia,«nbsp;*'onfubftantias nominare conuenit.Eueniutnbsp;’nlinamp;recedunt.ER. Conuenit. OR. Ergonbsp;«iamhominum corpora reftirgetia quidemnbsp;® eorrtiptione ôC interitu ÔC mortalitatc libc-*^ntur, fed tarnen propriam naturam non a-*nbsp;»^Ktunt.ER. Verum. OR.Ig itur corpus do-^'’nicum furrexit quidem a corruptione ÔCnbsp;’Oteritu alienum amp; impatibile amp; immortalc,nbsp;diuina gloria glorificatum, amp; à coeleftibusnbsp;^doratur poteftatibus , corpus tarnen eft, ÖCnbsp;p’betquam prius habuit circumferiptione.

e ronfequentibus aliquot argumentis d fcri P®^ieis oftedit Theodoretus corpus do-*’'gt;niincttlis efte circumferiptum ÔC viftbile.

-ocr page 80-

denique verum corpus vocari 5C cfle Si. nere. Acpoftremo hanc diïputationcmcoo'nbsp;cluclcns,llkid,inquit corpus (Chrifti inqua’’^nbsp;lêdens ad dexteram patri?)habet priorcm qö*nbsp;dem formam figuram, Si circumfcripoo'nbsp;nem,amp;vt femel dicam corporis fubftantiaf’^nbsp;immortalc autem poft refurreftionemnbsp;eft, ôCpotentius quam vt vlla in ipfumnbsp;corruptio «SCintentus, feßioneque addcXtc'nbsp;ram dignitatumcft,ôCab omni creatura ado^nbsp;ratur,vt quod apelletur corpus naturædoi’’*nbsp;ni.Porrô autem ipfum corpus, diuinum cor'nbsp;pusnominamus,6óviuificumóCdominicuf’’nbsp;docentes non efte commune alicuius hom*quot;nbsp;nis, fed domini noftri lefu Chrifti,qui cft D*'nbsp;us Sc homo.Hajc illc.

?igiliut Catterum contra Timotheanos Si omnt’ Biartyr COS quifc opponebät concilio Chalcedonen-nujtheaiw's ftvicifsïm egregius Chrifti martyrbeanbsp;Butyehiaiii tus Vigilius Tridcntinus epifcopus, fcripfit'nbsp;•o». que J.libros contra eorum infaniam. Floruitnbsp;circa finem fæculi quinti. Valuit illc plurknbsp;mumexpcdito eloquio ÓC perfpicuitate eui'nbsp;dentiaquedicendi, fcripturarum item vfu fosnbsp;lici amp; non vulgari peritia, amp; vcterum 1 elt;£lio^nbsp;ne varia.Teftantur hoe libri eius,qui abundcnbsp;fetuentur contra iftorum effrenem 8C petu*nbsp;lantern maledicentiam,qui hodie virum fan*nbsp;ÄumDormilium pro Vigiliovocant,nullanbsp;alia caufa magis,quam quod bcatus ccclclta;

doftor,

-ocr page 81-

. -BXP 1,1 G A T. CONSEN. 41 doftor,apertis verbis , corpus Chrifti afTum-ptum in cœluin,affirmat efTe in loco, ÔC nonnbsp;Vbique.

llleergo lib.i.contraEutychianos,vclTi- Chriftus irt tnotbcanos, Quis, inquit, facrilega opinio ne proptiaf“»nbsp;• 1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ,z-x ¦ •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;carne feJet

wnbutuseoulquc aeupiad^iyns intatnabru- ,4 dexietâ puim erroris barathrum feipfum inijciat, Vt Dei.nbsp;nlium IDei fine propria üta carne,quam in fa-”S''irginis vtero ineffabili focietatis permixnbsp;hone ita fibimet adunauit, vt verbumhomonbsp;fi^homoDcus, idcmqueVnus, nonmutatisnbsp;naturarum generibus fierce, neget hodic fedenbsp;ï«ad dexteram patris, venturumque iudica**nbsp;*¦^711106 ÔC mortuos’eum ipium Deum dixiCgt;nbsp;non nefeiat, Cum vencrit filius hominis in

gloria patris fui. N on, vt fxpe diximus,alius fit films hominis,alius films Dei ; fed vfquca-deooftendere voluit noftri generis naturamnbsp;per commixtionis indiuiduamvnitatcm nonnbsp;fuiffe confumptam, vt fe etiam in coelo pofi-tumfilium hominis dicat,vt per veri appcllanbsp;tionem nominis, veritatem agnofeas naturænbsp;manentis. Si ergo nunc vfq; manet verbi in*nbsp;temerata natura,manet etiam,quam idem fi*nbsp;tie fui mutatione fufeepit humanitatis illiba*nbsp;ta natura, quomodo dcfcnditurhodievna cf*nbsp;fetantummodo Chrifti natura Î Sinunccfti

. profefto igitur ex duab. abolira eft vna.

gt; tiamigirurîSihumana,fola eft ergo verbi na* tura,amp;falfum crlqquia Chriftus lefus ficVC*

-ocr page 82-

KBPBTITIO äT DILVCID»

niet quemadmodum vifuseft ireincaluw-Corporeus namque per noftri generis fpcci« Sub finem intuentium oculis idem dominus apparebat:nbsp;rurfus in eadcm corporis forma, conftifnbsp;fcript oftc- gentium oculis in confummationetcmpori»nbsp;dit corpus fefc demonftrabit,amp;c.

dofum, cor Item in eodem, Et certè verbum Dei, vif' poris pro- tus Dci,fapientia Dei,fempcr apud patrem ecnbsp;pnctjtem ippatrefuit, etiamquando in nobis nobifcunbsp;non ainKte ¦ -ktnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;¦

te. ruit. rJcquecnim quando terrena mnericor” diter incoluit, de coelefti habitationerecefsiCnbsp;Cum patre enim vbique eft tótus,pari diuin»nbsp;t3te,qucm nullus continet locus. Plena fünfnbsp;quippe omnia filio,nec eft aliquis locus diui'nbsp;nitatiseius præfcntia vacuus. VndeergoiS^nbsp;quo fe iturum dicitïaut quomodo fe ad paf®nbsp;perreiSurû adicrit, à quo fine dubio nunquanbsp;Qnidfitire recefsitîScdhoccratire ad patrem,SCrecederenbsp;ad pattern. noßig^auferrc de hoc mundo naturam, quanbsp;fufccpcratex nobis. Vides ergo eidcmnaturjnbsp;proprium fuiftè, vt auferretur abiret à no'nbsp;bis, quæ in fine temporum reddenda eft no'nbsp;bis,fecundum atteftantium voccm angeloru.nbsp;Hie lefijs qui receptus cftavobis,fic venietfi'nbsp;cut cum vidiftis cuntem in coelum,5Cc.

Et lib.4. Igiturvnus Dei filius idemqi ho' minis fafius filius, habet inttium ex naturanbsp;carnis fuæ,amp; non habet initium ex natura dinbsp;iiinitatis fuæ : creatus eftper naturam carnisnbsp;fùîCjamp;noneft creatus pernaturamdiuinita*

-ocr page 83-

«X PLICA T. CON 8 SW.

- • lisfiiæxircumferibiturloco per naturam car*nbsp;nis fuæ, 8C loco non capitur per naturam diuinbsp;Uitatis Rmc; (Hoc membrum atitea verbis blsnbsp;Pofiiir^ Eftquidem vbique fecundum naturänbsp;’^iuinitatis fnæ, loco continetur fecundumnbsp;*'anirâ bumanitatis fuæ ) minor eft ctiam annbsp;Çelis per naturam carnis fug,66 æqualis eft panbsp;'fi fecundum naturam diuinitatisfux'- morgt;nbsp;’''Us eft natura carnis fug, 66 non eft mortuusnbsp;^ïturadiuinitatisfua:. Hæc eft fides 66 con-nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.

•efsiocatholica, quamapoftoli tradiderunf, ’quot;anyrestoborauerunt, 66 fideles nuncvfqinbsp;^ftodiunt,06c.

it his beams Chrifti martyr fide


JPoftolicam 66 catholicam, Si. in hac manife* ^^dicit Chriftum fecundum dluinitatem v-oini-.A-.frnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— ----- I -


J^'que efte, fecundum humanitatem eundeni contineri,66 vhiqne non cffe.Sa^ientifsinbsp;^«'ergoloquutus eft beata? mcmoriæ Phil. ,nbsp;^elancht. qui adilluftrifelcft.Palatinûprirtnbsp;'‘petn feribens, inter alia huius caufse, apertenbsp;‘¦'iir,VtTranffiibftantiationem ita Ô6vbiqu»nbsp;’^tetn corporis Chrifti,cxcogitatam efre(nonnbsp;pndctn)86 portentofam, denique vetufta-*nbsp;«ruditte ignotam.



-ocr page 84-

Aucilla bis omnibus adijciam teftiwo'

£¦ nia ex igculo fexto,de bac eadtm caiift,'’' apertifT.ecclefiæ, omnium fcculorum in h*’*’nbsp;caufra,conftnfus pcrfpicatur, acfatisfiatpi^^nbsp;tatem amantibus, veritaremq; ex corde qi'S'nbsp;rcntibus,lt;SC contraria doéîrina praua oficn/*^;nbsp;Floruit ad princinium Texti fæculi circa annf


quit, Chriftus dominus quæ fucrût verg dif' nitatis non amifit,amp; qug funt verg humani'^nbsp;tis accepit, vniis idemque fccundum carnc^’lnbsp;temporaliter natus, qui (ccundum diuinit^’'^nbsp;de patre permanet fempitcrnus:vnus idctnH’nbsp;homo localis ex hominc,qui eft Deus imn’^'

Chrifluslie Fus ex patre:vnus idemque fecundum bum^' •no localis, namfubftantiam, abftns cœlo cum effetnbsp;terra,ÔC derelinqucns terra cû afcédiftet innbsp;lum, fecundum diuinam Veto immenfaif''nbsp;que fubftantiam, nec coelum dimittens,cui^nbsp;de cœlo deftcndiqnec terram deferens cum 8nbsp;cœlum afcendit.Quod ipfius domini cerfifs’'nbsp;mopoteftcognofei fermonc, qui vtlocak*”nbsp;oftenderet bumanitatem ftiam, dicit difcipi’quot;nbsp;lis fuis,Afccndo ad pattern mtum amp; patternnbsp;vcftrHm,Dcum meum amp; Deum veftriimD“-Lazaro quoque cum dixiftet,La2arus moru*nbsp;us cft,adiunxir dices, Et gaudeo propter voSj

-ocr page 85-

fix PLI CAT. CONSfiN. 45 '^tcrcdatis,quoniä no eram ibi. Immefitatcmnbsp;''‘^fofuædiuinitatisoftcndens, difcipnhsdi-

, Ecceegovobifcum fum, omnibusdic-^usvfqueadconfummationemfæculi.Quo- Afcendédo '‘'odo autemafcendit in coelum, nifi quia lo-

amp; verns eft homo Î Aut quomodoadeft fltndit fe lo ”delibus fuis,nifi quia idem immenfus 6Cve-

eft Deus'

Item, Iftam Chrifti veramhumanitatem, localis eft, vc veram diuinitate quæ fem-P'timmenfa eft,apoftolica quoque doftrinanbsp;'trninaus intimari.Nam vc Chrifti veri hominbsp;corpus localiter contineri Paulus mon-‘baret apoftolus,ait ad Theffi Quoniam connbsp;“ecfiçftisad Dcû,à fimulachris, feruirc Deonbsp;''luo (Sc vero,amp; expeftare filium eius de ccelisnbsp;3«em fufeitauit à mortuis lefum, ipfum vti-'jttenaonftrans corporaliter de cœlo vencurû, Corporali-^»cni corporaliter à mortuis nouerat fufeita-1“nbsp;tUni.Proptercarurfiis ait, Noftraautemcon-'terfatio in cœlis cft, vnde etiam faluatorc ex-Peftamus dominum lefum,SCc. Hanc verita-teiïi corporis Chrifti de cœlo véturi, loannesnbsp;^Uoque confirmat,diccns, Ecee venict cû nu-bibus,ôC videbit eum omnis oculu5,SC qui eunbsp;tornpunxcrunt. In hbro quoque Aiftum A-Poftol. fie cius intimatur corporalis afeenfus,nbsp;Etcumhæcdixiflet videntibus illi3,clcuatusnbsp;eft. Etreliqua. Non pofrcnt,opinor,clarioranbsp;ôefirmiora ab s quoquam peti teftimoniain

F 3

-ocr page 86-

KKPBTITIO BT DlIzVClO»

Caßiodo- P‘æicnti caufa. lam veto Cafsiodoriis vir ïus. ' fcripturisexercitatifl'. vixifreperhibeturte*”nbsp;poribus Theodorychi Oftgotthorumreg*’'nbsp;fequcntibufque circiter annum domini 0°*nbsp;Rcüquit hic nobis doftos in Pfaltcrium cot”nbsp;mcntanos,acin Pfaha. Nimis cxitiale eftio'nbsp;quit,duas naturas perfeftas atq; adunatas*”nbsp;Chrifto non crederc PERManere, a«’’nbsp;tot cxcmplis voluit dc fcipfa veritas pnbsp;re. Taliscftomnino DeióC hominis conn®'nbsp;xio,vt vtrunquc integrumjVtrunqucpernta'nbsp;neat fine aliqua confufionc difiinaum-

In PlâIm.2o.Duas naturas,inquit,in Chf^ fto domino falutariter credimus, deitad®^nbsp;hum3nitatis,quæinvnam perfonamp®’’*”nbsp;pitafccula incommutabiliter perfeuerant-

In Pfalm. 40. Chriftus moribundicofp® ris infirmitatedepofita, homo Dcusexdi’’'nbsp;bus et induabusnaturisdiftinélisatq;nbsp;r E C T I s,perniancc IN GLORIAnbsp;na,cuius nomen fuper omne nomen

In PfaLtjS. multis exponit idem author,”^ turasfuisproprietatib. elTediftinftas,gt;nƒ ;nbsp;indiuila perfonajamp;hancefTefidc ünft®“nbsp;fti cedefiæ,

fïrfgaiiui; Porro Gregorius Romanæ ecclefi«®ß* ( doftrina füadcChrifto ab his qua:di«3 i’.fnbsp;nil variai^iit, fed confenfum fanftumnbsp;Viïtit fub finem d.huius fcculi.Namnbsp;feptMrannp domini 604. Hpmd*’nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;|i»

-ocr page 87-

KXPLICAT. CONSSN. 4,4.

Abfit, inquit, hoe ab intclledibus no-

,‘5,vcpcrfonam DeiSC Hominis redempto lefuChrifti çk duabus perfonis ere-vnitam. Ex duabus quippe 8c in dua-hunenaturis cxifterc dicimus, fed cx duanbsp;perfonis compofitum credi, vt nephas,nbsp;PiKamus.

Idem Expofit.moralis Ii.i4.cap.ï9- narrat Q^egorfu» [w Tyberio Confiantino,Conftantinopoli de u«itatenbsp;“'flccpifcopum Euticium, qui fcripferit cornbsp;P^s noitrum in illa refurrcöionis gloria forè rum contt»nbsp;’’’ipalpabilijVentis aércq; fubtilius.Dominónbsp;^uidem corpus habuifle, quod oftendit difcinbsp;Pulis fuis palpabile, fed poft confirmata cor-palpitâtium, omne illud in domino quodnbsp;P’lpari potuit in fubtilitatem aliquam cfte rcnbsp;d’ttum.Ad qugbreuibus refpondens Gregonbsp;Inilla refurreftionis gloria, inquit, eritnbsp;^orpus noftrum fubtilc quidcm,pcr cfFcótumnbsp;•pititalis potentiæ, fed palpabile per veritatcnbsp;Uatura:. Vndc etiam redemptor nofter dubi-tantibus de fuarefurreflione difcipulis, oftennbsp;dit manus amp; latus, palpanda ofTa carnemquenbsp;pt»buit,dicens. Palpate 5C videtc;quia fpiri-ÎUS carncmamp;ofla non habet,ficutvidetis mcnbsp;Iiabere.Multis poft hæc exponit colloquiumnbsp;cum Euticio illohabitum,ôCquomodo con-futarit errorem eius.

Idem explicas verba lob, (Et in carne mca videbo Deum) Ecce refurreftionem, inquit,

F 4

-ocr page 88-

C»p

RKPETITIO BT DIIzVCID. çcce pcllcm,cccc carnem, apertis fatetur voclt;nbsp;bus. Quid ergo rcmanetvnde pofsit mensn®nbsp;lira dubitare i Si itaquc iftc vir fanftusantcnbsp;effecîum refurreôionis dominicæ, rcduccnoînbsp;carnem in iatcgro ftatu crcdidit, qui cric rd'nbsp;tusnoftrædubKationis,fi vera camis rcfurf«nbsp;élionccpoft exemplum creditur redempto'nbsp;ris? Si enimpoftrcfurreftionem corpusnbsp;pabile non erir, perfcfto alius (îirgit qua fflO'nbsp;ritur. quod diflu ncphas cft credere, quia eg®nbsp;morior SC alius refurgat. Vndcquæfo tebca'nbsp;te lob, fubiungequæfentis , âChuius nob*’nbsp;quæftionisfcrupulum tolle.Sequitur, Qiiei”nbsp;vifurus fum ego ipfe,amp; oculi mei,confpc^lu'nbsp;rifunt,ôC non alius.Si enim ficut quidam et'nbsp;rorum fequaces arbitrantur,poft rcfurrcft*®'nbsp;nem corpus palpabile non crit, fed inuifibil*’nbsp;corporis lùbtilitas earn vocabitur, quamui’nbsp;fubftantia carnis nô fit, profefto aliüs efi tj®*nbsp;moritur,amp; alius quirefiirgit. Sedbcatuslol^nbsp;banc eis fentétiam veridica voce deftruit, qutnbsp;ait, Qiietn vifurus fum ego ipfc, 8C oculi meinbsp;çonfpefturi funt,SC non alius.Noî autem beanbsp;ti lob fidem fequentes, redemptoris noftt*nbsp;poflrefurrcftionem corpus palpabile veraevnbsp;ter credentes, fatemur carnem noftrampoftnbsp;fefurreftionem futuram 8C eandem fiC diuerquot;nbsp;(âm.Eandem per naturam, diucrfam per glo'nbsp;riam. Eandem per veritatem, diuerfamq; petnbsp;potentiatn-Erit itaquc Ipiritalis,quia amp;incornbsp;ruptibp

-ocr page 89-

EXPLICAT. GONSBN.

^üptibilts. Erit palpabilis, quia non amittct ’flentiam vcracis natiiræ,6Cc.

PofTemhisadderefæculunifeptimum, 8C s^culife-sxhoc rccitarc appofitifsima infriano noftro ptimi coa-*tftimonia confenfus catholici cx Ifidoro iu-»iorc Hifpalen.epifcopo, qui floruit anno do ’rtini ójo.óC cx vcnerabili Beda,qui vixit cir-Sannumdomini 690. PrætcrcacxSynodonbsp;WiCpalen-ÔC Synodo Toletana 4. Quarutn ilnbsp;la eft célébra ta anno 6j4.hæcvcro 6}9. deni-ex oecumenka fynodo fexta, congregatanbsp;anno domini lt;81. contra Monophyficos velnbsp;Monothelitas,Chalcedonen.concilio contra-»nbsp;•litcntes,amp; mifere ecclcfiam Dci vcxantes,at-»nbsp;*ln€ confcindcntcs. Vcrum ilia otnnia conCcnnbsp;‘juntcum fuperioribus, cadcmque pulcher»nbsp;flmoconfenfucum illis afleuerant atq-, profinbsp;‘ïntur. Durât cnim durabitque per omnianbsp;læcula orthodoxa, ilia veritas acfides catholinbsp;Jusque ccclcfig Chrifti confenfus.Hic ergo fi»nbsp;•'em cxpofitioni meg ftatuam ; qua fpcro menbsp;ftriiflim^C dilucidè fatisrepetiuifleae expli»nbsp;taffe Veteris orthodoxæ catholicæàuc Chri»

-ocr page 90-

ALTERA PÄRS

LIBEL LI ADgt; DITA SVPERIOR*nbsp;CEV CORONIS APOLOG^'

'S ICA, Q, V A PAVCIS Ariogiturvltimusille Ioan Brentijnbsp;liber, infcriptus r. e,nbsp;COGNIT IO.

^ßSPONDI prouocatus ^riorcanno,menfeFebruario,lgt;°nbsp;loan.Brentij, DemaicftateCigt;fnbsp;_____fti,contraD.Pct.Martyrcmb^^^ memoriæâC mccdito. Hoc itaque annonbsp;Iponfionimeærurfusmeus ille Arabius^’ lt;nbsp;cenoppofuit meis prolixum Si.nbsp;eundemquccaliginofifsimum librum,nbsp;ipfeappdlauicRccognitione, Sic. Innbsp;poncndo arbitrer ipUim annum huncnbsp;integrum confumpfifle. Atqui quo creonbsp;amp; operofius ifte crambcm illam fuamnbsp;6irecoquit, co moleftiorcpijs omnibus nnbsp;featn cornmouet. Ego certe non finenbsp;mco tædio,Iîbrutn iftum ncbularum va inbsp;infpexi atq; euolui,SC cum aliquid falƒnbsp;îpfucnrcÿondendutnputaui., obiter du

-ocr page 91-

BXPlzICAT. CONSBM. 4Ä ptrftringendum clTê duxi, nc molcftiantnbsp;beneuolo cutT»ularcm,5C bonutn tcm-P^s,amp; lcftori Si. mihi male pcrdcrenl, maxi-»nbsp;’quot;e cum inuiflo,per Dei gratiam,roborc, fir-»nbsp;perftcnt adhuc mca illa,qug prius pronbsp;quot;Uxi in medium. Tcftabûnir hoc verum cfiè,nbsp;'Plotquot libriim vtrunqucmcum cum ad-»nbsp;^wfarij Jibro vltimo diligentius contulerinr.nbsp;»ndebreuibushis mcis annotationibuspionbsp;'^ori me non modo gratificaturum,fed fanbsp;**sfafiurum confido.

xAd Excufttiwnem 'Brentij.

13 R-entiusExcuiationc fatis frigida»mox ab O'nitio librifiii collocata,graui(simam omnbsp;’“um piorum cenfuram libcntcr cffugcrcr,nbsp;^ua hi concorditer cenfent, Brentium pcc-’arcenormiter, qui libris fuis maledicis, tocnbsp;Præclaras per orbem ccclefias,hoc ipfum ere*nbsp;’lentes profitentesque,quod ipfc hoftilitcropnbsp;ptgt;gnat,condemnet tarn fecure amp; confidctcr.nbsp;Dicitergo fe dogmatiftas tantum, non ipfaanbsp;eorum ecclefias mtelligcre. Quafi veto artemnbsp;Hanc exquifitam non intclligant vcl fimpli*nbsp;cifsimi quique, cernentes inuidiam deriuar«nbsp;ilium vene,inminiftros,amp; Ic interim infinuanbsp;fe in fauorem ccclefiarum,quarum tarnen fi-demSC doflrinam,tantum non confpuit,lacenbsp;«batquepetulantifsimcconculcat. Credancnbsp;WCuBtionibus huiufinodi,qui tales non no'»^

-ocr page 92-

REPETITIO ET DILVCID. runt artes.Qnantum quidé dogmata noftraquot;nbsp;rum attinet ecclefiarum, orthodoxa funttl^nbsp;Ia,quæ cacadoxa perperam iudicat effc aduelt;nbsp;ürius.Quare doéiorcs,quos ille contumclio'nbsp;fc nuncupai dogmanilas, cues fidei fuæ cred*nbsp;tas,rcéla via ducunt ad falutem, qug efl pernbsp;dém fynceram in Chriflum lefum dominui^nbsp;noftrum:ôC oucs vocem Chriflipaflorisfoi»nbsp;per doólrinam miniflrorum fuorum agno'nbsp;feetes, vocem Brcntij, vt caliimniatoris vocetnbsp;no modo non audiunt,fcd etiam conflandû*''nbsp;mè contemnunt»

Nihil fane opus fuetat pluribus præ^^J? demodeflia amp; immodeftia,5C quod ip'®nbsp;nec potuerit necdebuerit hanc caufam cont*^nbsp;meagere vlla cum modeflia. Totus enim**nbsp;ber cius hoc alias loquitur,SC prodigiofum **?nbsp;(éne eft exemplum immodeftiæ profufa:-*^^*nbsp;fruftra prætexit 2clum,non affeélatum,f’ed gt;nbsp;gitimum, SC fpiritus vocatióe profeftu.QiJ*’nbsp;cnim non vidcat in co fe hominis excapf®^nbsp;dere inuidiam, quod cum euidentia veritat*nbsp;adaftus, primammeæ refponfîonispa''^®j’’’nbsp;Fundamentum firmumjnuncupatamilan*’nbsp;re nonnihil cogitur,diligentifsime tarnen enbsp;net,ne vlla l.audis fuæpars ( quam interimnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

appcto,nec illius vituperiu euro ) ad me tra nbsp;nbsp;)

fcracur.Nam fubijeit, mirum lane npn e^c^ fumma’ï*

-ocr page 93-

EX PLI CA T, C ONSEN. 4? fummam doôrinæ ecclefiafticç.homo ab in-


eunte ætate, in fchola ecclefiæ( mirum eft illi bic vt alibi non excidiftc, in fchola Arifto.velnbsp;gentilis Philofophiæ)vcrlatus, expedite con-niemorarc potucrim.cum in hiftorijs legaturnbsp;Romæ pfytacum itä efte doöum ac afFuefa-6um,vt fymbolum apoftolonim diftrte po-Uierit recitare.Ergo andet aduerfarius illc nic-^5,certe nullo Dei (piritu bono doftus,fibi dinbsp;'quot;namin cor velinanimum men fumercccn


profitearetiamadhne, SC profefTurus fpiritus hos rexerit ar

-ocr page 94-

RBPSTITIO ST BILVCI0'

lentis redundare cdacifsimi liuOriS

Qyos per Dci gratiam tranquilla mente» impotentis animi eins aeüus prætcreo at*}**nbsp;contemno.

VeipßtcaußBhuitucontrouerßa’

COntendit aduerfarius vnionem

ticam eiufmodi efTe, qua diuinitas vnam tantum amp; alteram maieftatis luatnbsp;tcm,fed omne (iiam maieftate innbsp;fti humanitatem, ita enim loquitur,nbsp;rit,omnifcientiam videlicet, omnipotent»«nbsp;omnipræfentiamquendeoque carnemnbsp;fti per vnionem hypoftaticam faflameflenbsp;mnifeiam , omnipotentem , omniptæ‘^nbsp;temque,feu vbiq; difFufam. Nos contract»nbsp;fcripturis,amp; cum vniuerfa Chrifti ecclefia,«nbsp;firmamus ÖC ipfi non partem fane vllarn d*“nbsp;riitatis,quæ eftimpartibilis, fed totamd)»»»'nbsp;namnaturam cum Humana cfle vnitatnvc^nbsp;'nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coniunftam,ira tarnen vt Humana naturaiigt;*

retineat proprietärem,in diuinamnonabea^ Viiiohypo vel tranfeat . Vnioenim Hypoftaticanone»nbsp;*^*'*'’’* transfufio naturæ vnius in aliam,vtvnafia^[nbsp;altera,fed eft duarum naturarum inter fe dinenbsp;rentium propricratibus,in vnam perfonä cof»nbsp;fociatio,vnio vel coniunftio . Atq; hic noftefnbsp;illc,ceu in limine impingit,dum naturasinV'*nbsp;nione illa Hypoftatica, non refle' coniung»»»nbsp;féd alter ä in altera (quanquä Hoc interim lirenbsp;nu«

-ocr page 95-

EXFLIC AT. CON SEN, 4® nue verbis negct) transfunclit,i(leolt;^uealteranbsp;naturarum tollit. Humana cnitn dum omni-præfens fit,infinita vtique fit.ac ita Hnita am-plius aut loco circufcripta.id eft,Humana eflenbsp;iiequit.Neque potefteadem natura fimul fiCfinbsp;itita efte ÔC infinita. Qiiod ante quoq; ex do-^^tinaveterumpatuit.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Os««quot;«-

ttquidcm pnufquam retpondcrem oren *”gt;ipræinittere volui fimplicem Si. dilucidamnbsp;^plicationem de duabus naturis in Cbrifto,nbsp;y’iionehypoftaticainconfufc amp;indiuifè co- Rcpcûn««nbsp;’unftis,allatam quidem illam, non ex meo cenbsp;•¦«bro arbitrioue, fed repetitam exferipturisnbsp;f®nêis,amp;perpetuo orthodoxæ eedefia: con-f®nfu,vtitafimplex veritatis doftrina innotenbsp;J^ttet omnibus. Dum enim aduerfarij feriptanbsp;*'ctn ilium vebementer deleftari fuis illis in-“®''s,ac nouas adeo fibi, dehac caufaloquédinbsp;^'^ere,aut nuper ab alijs eufas vfurpare, for-i forder,quicquidvfquâ hacnbsp;’”¦6 traditum eftàfanftapia ÔC doflavetu-Vbi fane recurrit animo meoSocraticûnbsp;’quot;uddeNeftorioiudicium, Veterumillein-^^^pretum libros legere dedignabatur, cuinnbsp;*nini naturalem quandam habebat eloqucn-**3tn,inflatus propter cam, veteribus non accurate incumbebat, fed feipfum potioré om-c^ibus iudicabat.Non dubito intérim amp; alias,nbsp;HUasnunc non omnes commemoro, cÛe hu**

-ocr page 96-

sepetitio st öïlvctd. iu3 inftituti fui caufas, 8C. quod non vult viJ*nbsp;ri in hac caufa ne latum quidem, quod dicinbsp;Iet,pilum,difccderc velled doörina præcep«’nbsp;ris ac magiftri fui, quem ille vnum pluris fï*nbsp;cit, quamomnes omnium ætatumdoftort*nbsp;orthodoxos.

Copb tefli Ne tarnen videatur in hoe fuo dogmate h® «noniorura minum potiiis authoritatem,quam Icnpu'f*nbsp;fctipiutje. rumfequi veritatem, multa opplct illefol'^nbsp;Icripturarum facrarü teftimonijs, quibiisap'nbsp;probet, nó parte, fed omnia Dei, Cnrifto bo'nbsp;mini,data eflc,vt inde mox inferat, Itaq;nbsp;cefTe eft Vt vbicunque fucrit diuinitas dofl”'nbsp;hi noftri lefu Clirifti, ibi habeat etiam feciK’’nbsp;affumptam humanitateiidcocj; corpus CHf'nbsp;fti fit vbique perinde vt diuinitas.Quonbsp;ftimonia ilia fcrioturarum omnia detorqu^^'

nonamp; eademrationenos oppugnent r^r. ft*qui ipfi feripturæ loca quidempl‘’nbsp;ina cumulant,eacjue nobis obijciunt,fednbsp;rim male ilia adaptando, non refia ex cisnbsp;cludunt. Repetimus italt;]uequodpauloa^nbsp;diximus, ÔC in quo caufe huius cardonbsp;tur,data quidem efte filio hominis nonnbsp;tern quidem,fed omnia diuin» naturæ a

-ocr page 97-

EXPVICAT. CONSEN 49 D£i,iJeft,inmirabili illa vnione Dei ÓC hominis,connexas efTe in vnam pcrfonam,dua3nbsp;inter fe naturas perfeftas integrasq;,ita vt pernbsp;fonæ Chrifti vtrunque tribuaturin infit vc-K,quod naturarum eft,natiirar ver o hae nihi-lo minus inter fefe necconfundatur necträPnbsp;^undâtur, fed (âlug maneât in fuis ^prietanb.nbsp;Proinde fatemur,verifsimum efTe Chriilûnbsp;Ptrvnitatem perfonæ omnipræfentem efTe,nbsp;ntgamus autem pernaturæproprietatévbi-’l'icefie. Vbicunque enim Chriftus elt, ibinbsp;Ûeas amp; homo eft, 8(. femper adeft corporinbsp;üio diuinitas immutabilis fed nó ideo ibi cftnbsp;iecundum humanitärem,vbi eftfecundum dinbsp;“initatem,quod corpus nunquam infinitumnbsp;fi»r,amp;finitum cfle definat. Alioqui enim ve-Him corpus huma.numnô amplius efTct corpus humanû, quod fecundû naturæ veritatcnbsp;diferiméq; à diuinitatcretincret. Ad hune ve-•quot;o fyncerç fidei canonem,dicimus in rota hacnbsp;difputatione femper efTe refpiciendum amp; fe-tundiim eundem femper cfle iudicandum.nbsp;Addimus h 13 amp; illud, non ignorafle vetufta»nbsp;t«m illa feripturarum loca omnia,quæ addu-citaduerfarius .Sed quis veterû ideo illâ ex ijsnbsp;doftrinam elicuit, quam nobis ille tam libéranbsp;liter amp; fecurè propinatî

De natur arum proprietatibuf. r^E proprietatibus naturarum diflerens.

'aduerfarius, fingit Zuinglianos nat-urse

-ocr page 98-

lt; HEPKTITIO BT DÎLVCÎD. nomen conftjnderc, iX. nunc nomine cius i***nbsp;teiligcre fubfiantiam rei,nunc accidentia/^’’nbsp;inhsercntia fubftantiæ, SCc. Vtrùm vt in al'rnbsp;multis, ita hac in re iniuriam facit ille jiob’®'nbsp;id quod manifeftè apparet in priere humsnbsp;laccatio peris paire. Sed locationem corporiitain*'nbsp;«tfoti«. gunr,’nquit, fubftanriæ corporis, vt fine

inrcritu ab ipfa feparari non poisitxiim laß’* corpus Chrirti in maicftate fua ad dexter^’ P*nbsp;tris,nuJlo fiinc loco fit circumicriptutn.Äf**’nbsp;biicminus veritacem corporisretincat.nbsp;rum manifeftifsimnm eft vtiarn atq; canti’’^nbsp;naturam non pofte fimul finitam e(Te SCnbsp;nitam,idcoquc corpus dominifi veramc*’’^'nbsp;poris proprictatem retinet, manerefinim”^’nbsp;ideoque vanifsimum efle commentum,^'’’’nbsp;corpusChrifti in cœlis nullo fit loco finit*’’?’’nbsp;nullis circumfcriprum finibus vel ternquot;***’’nbsp;amp; recineat nihilominus corporis veritate^quot;'nbsp;Quod veto locationem corpori humano’**nbsp;tribiiimus, vtneafubftantia quidemglfcm'nbsp;cat! corporis Chrifti 9C membrorumnbsp;moucamus, aut in glorificationc decidiflenbsp;camus,id quidem facimus non citra ratioquot;nbsp;cuidenres. non fine firinriira ’um author**®

-ocr page 99-

eXplïact. cotJSßtt. 5« elli pane,abunde hoc prscftiterimus. Cogt;nbsp;^tuseftquidem aduerfarius quædamanteanbsp;inpriorc mea refponfione addufta argu*nbsp;^«ta expungere,fed (î ea quce ille artulit, cuntnbsp;flis quae tunc diximus 8C nunc repetimus,acnbsp;^'lucidius explicamus confirmamusque, ægt;nbsp;3'^usLeftor,inter fe contulerit, deprehendetnbsp;quot;’¦«ntij fpongiam efle aridiörem, quam qu«nbsp;^^bllumadduôgâ nobis veritatis delcuerit.nbsp;‘¦^Hunc quidem cum extrema tentans, fum-’’’'S in nos viribus hartam illam fuam contornbsp;H'’«t,quam obfecro ilia nechaeretnecferit’lnnbsp;^®na,inquit,exhibetur corpus Chrifti effen' corpus dd^nbsp;’'ïlitervel corporaliter omnibus commun!'nbsp;^'’bus.Coena autem in multis locorum my-'’’dibus pcragitur;ergo in multis locis imônbsp;''^ueeftcorpus Chrifti. Ac ita fimul cóftatnbsp;''“'pus Chrifti nullo loco eflefinitum vel cir-^“uifcriptÿ. Nam vt nihil de eo dicam ,quodnbsp;’“eprincipium petit, fibique ceuprobatumnbsp;^***'t, quod abipfo adhuc probandum erar,

Quod teftimonijs vetcrum, qui reftê dlt; cœ Itnferunt, abutitur ad fuum inftitutû cornnbsp;’“oftrandû, alij certè dudum ad eius fophif-'“arefpondcrunt,qui dlxerunt,Quod in cœ-dixit dominus, Accipite édité, Hoceft coCnbsp;PUstneum, iminenfitatem corporis Chriftinbsp;®Onftabilir. Afsidebat enim coram Si qui*nbsp;localiter vero fuo corpore Dominus, Vlt;nbsp;Priant oftenderet, in ccsna non ifnaginâdamnbsp;G »

-ocr page 100-

• mPITÏTlO KT OIL ver D. multilocalitatem, vtfic dicam,carna]e«n,^'‘'nbsp;potius veriac circiifcripti corporis tune lt;]U‘'nbsp;dem inecena, nunc vero fedétis ad dexteraninbsp;patris fpiritualem inter fideles communie^'nbsp;tioncm;nec quo ad fitum,fcd quo ad gratiarnnbsp;Sc fpiritualem applicationem,'prçfentiâ Chf*nbsp;fti,in ccena intclligi oportcre. Si veronbsp;tius ifta non cralTo ÄL carnali, fed ccrleftinbsp;Ipirituali rationc intelligenda eflè concet^'J^nbsp;cur non abrumpit funem cótentionis,lt;K re®nbsp;dit ecclefijs pace. Dudum enim vidit nos no**nbsp;e' cœloChriftum dctrahere,rurfu9 eundetne**nbsp;na fua non excluderc, fed femperhypoftati^^nbsp;vnionefalua, fateri Cliriftü in coena elTe pi'‘^ ,nbsp;fentem , amp; vera carne fua fideles fuos pafe^*^nbsp;ad vitam a»tcrnam,amp;c.Si autem intellig»nbsp;cwlcftemmodum fpiritalem quidem, Tedt^'’nbsp;men carnalem, interim nó omnino crafii**”’nbsp;led incdicibilem, quis non videat ipfumnbsp;câdide agere, fed verborum luderenbsp;ne herbam veritati ccdat,ideoq; grauifs**”’nbsp;Dei in ie iram prouocareï

“DeTiecreto Conc. Chalcedonen.

amp; quodferfonam Chrifii mo di-uiaamus, nee ex Chrifto yulga-rem hominem faciamue. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

IOrquet aduerfarius SC Chalcedon.

Jij decretum per confiiflam alienatnq

6 interpretationem ad fuum

-ocr page 101-

¦EX P LI G AT. CON SEN. quot; 5I öecretiim fimpliciter fonat, Manifeftatiis eftnbsp;*)ominusnofter lefus Chnitus in duabusna-*uris, inconfufe, inconuertibiliter, indiuulfc,nbsp;^infeparabilitcr; haudquaquam differentianbsp;’’aturanim propter vnitatem fiiblata,fed ma-vtriufque naturæ in vnam perfonam amp; v-’'am hypoftafim concurrentis , proprietatenbsp;f^fuata. HocBr.interprctatur amp; ait,Non eftnbsp;intelligendum de proprictatibus acciden

’’quot;¦‘is, fed tantum de proprictatibus fubftan^ »ccidtata-”alibus, feudcipfa naturarumfubftantia. A S^aille fempcr cxcludit localitatetn ac dime-“Onem. At vcl ex hac vna cius interpretatie-•'s difcimus,quid tribuendum, fit hac in cau-f’Brentijexpofitionibus.Exiftimat illc fibi linbsp;^'fe quod libet. Si vero ipfos ccclcfiæ dofto-quorum aliqui Chalcedonen. Cone, in-’wfiierunt, ÔC decretum concilij longe reftiusnbsp;”'’ellexerunt,quamBrentius, quomodo vfurnbsp;parit Concilium vocem Proprietatis,intcrronbsp;ges,refpondcbunt illi concorditer, Chriftumnbsp;mcarnatione fua omnes accepiffc corporis hunbsp;naani proprietäres, tàmaccidentarias quàmnbsp;fubftantiales, fed glorificato corpori acciden-tarias effe ademptas, at ideo corpori human©nbsp;nee dimenfionem localitatcm figuram for-mamue effe abftraPtam : manerc enim in cla-fificato Chrifti corporc,vtamp; in omnibus gionbsp;riofisfanfforum corporibus, corporis fymc-lt;riam, figuram vcl formamÔC locum vcl cir-

G J

-ocr page 102-

BBPBTITIO BT OtLVCI»^.

cnmfcriptioncin. Ncc cd vt repctam h«c tifsimafuperius recitata patrurn tcftimo*’nbsp;lain vcrô dcligat quilibet vtrum tutiusßt,nbsp;tcnb. ncintcrprctib. adeoq; qiiibiifd'âquinbsp;cilio Chalced. interfuerunt éC contra Eut/^nbsp;chianos di(putarunt,quos condemnauit e®**nbsp;cilium,credere, an interpreti Brétio nop®^nbsp;to,qui iam non femel deprehcnfiis eft loEonbsp;ftitareamp;ftrychnum biberc.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

tJondiuidi Porto fruftra illc nos grauare nititur**’ ” n. Ch^L' quiûima fua accufatione, qua impingjquot;nbsp;jHinduo» bis, noltranosdaetnnadiuidere Chrin“’nbsp;Çhrillo». ËC alium quidem faccre, qui in coelis fitnbsp;taxat,non etiam in terris,aliu vero qui innbsp;Io fit pariter amp;in terra,dcniqi ex Chriftp*’nbsp;vulgarem faccre hominem,reliquis lanfh’Pnbsp;rum auf nihil excellentiorem. ideo enitn^*nbsp;rulitatcadmodumprofufa prolixaq; coni^nbsp;inter fc Chriftum amp;S. Petrum, innbsp;mat etiam inucniri duas naturas,(SC cotenoj^nbsp;ftifiaccefTcrimus ad eins doftrina, quicq^'nbsp;tandem negemus aut nos cxplicemu3,nihi‘‘nbsp;mcnnosauguftiuslentircdc Chrifto,nbsp;de fanido quolibet.Etenim fgpc' iam dixit^^nbsp;dicendoquerepctiuimus, faterinosvnupa .nbsp;cundem efle Chriftum qui fecundum din* jnbsp;tatem vbique eft,(ecundum humanitatein®nbsp;tern in loco aliquo eft. Non cnim feindit”**nbsp;perfonâ dum naturas diuerfim obfcruami’’nbsp;fcthumanitas vbi vbi fuerit,fempcr dimf* lt;nbsp;ti

-ocr page 103-

lieftconiunÄa, ôC diuinitas,quæ vbiqiieeft, *b humanitace non cft auulfa« Vbicunquc eftnbsp;grauida mulier (liceat cnim balbiitire de ma-xirno myftcrio,niagni3q; componcrc pama)nbsp;ibi fa;tum fibi coniunôlum haber,licct hic nônbsp;fit in capite,vcl manibus aut pedibus. Ftnga-«nus animam effe infinitam, ôC candem vt cftnbsp;wnnexam cum carnefinita,quis verô dixeritnbsp;bominis pcrfonam,conftitutam anima amp;cornbsp;Pote,idco difcifTam QC feparatam eflc,quod canbsp;fp non ad omnia extenditur loca, ad qug per-*‘ngit anima? Aut dicemus ne fideles perfonânbsp;Chrifti diuidere in duas vcl très Chriftos,qd'nbsp;Secundum ïymbolum apoftolorum confitennbsp;*es fepuhutn Chriftum, adijcimus cundem e-ïiam defcendifTe ad inferos î Quis verô dubi-*’teo temporc,quo corpus Chriftiiacuit infenbsp;Pulchro, animam cius non fui (Te in corporenbsp;«’US vel infepu!chro,fcd tune quidem verfatânbsp;*fi*eapudpatrcs,diuinitatcm verô ciufdé fuiC-f«vbiqucîQuis autem ideo diuifît vnû Chriftum in très Chriftos, vt vnus iacucritin fe-Pulchro, (ccundusfucritin inferno, tertiusnbsp;'’cto difFufus fucrit vbiq; ? An non duæ in eonbsp;•nanent naturædifcrctæifcd non difiunciæ,vinbsp;’lelicet ipfa humanitas,quæ anima amp; corporenbsp;pefficitur,atque diuinitas, quæ cum vbiquenbsp;*’t,nec in (êpulchro ncc in inferno à corporenbsp;Chrifti fuit iêparata vel auuha , adeoq; nun-lt;juamcftaut fuit «ritq-, hyportaticailla vnixgt;nbsp;¦ inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G '

-ocr page 104-

BBP.ETITIO ET DlbVCID.

difciffäifcmper manet coniunfta cum huina' nitatc diuiniras, licet interim il!a pro iiia na’nbsp;nira qnam retinet fcmpcr perindc vt hxc,nonnbsp;fitvbique.

Qui acre

Vcrroinm Chtilfidif-ciudanc.

Magisautemdiuiduntimo Sc lacérâtCtif* ftum qui ita deaflumpta loqiiuntur hutnanlt;nbsp;tatc,vtnaturg cius integritas,tota nonreptnanbsp;tur ampliijs in perfona Chrjfti, qua: gctninJnbsp;cflc debet, vt cum fingitur Chriftus non at”'nbsp;plius finitus,(cd totus elTc infinitus 8(. incirtunbsp;Icriptus extra SCfupra omnia locaadeocjiit’*’nbsp;nullo loco,fed in Humana natura vbiq;. No”nbsp;àbs re itacjue rcuercndiff pijfT.atq; dofttfC vbnbsp;ri incly tæ Heydelbcrgen.fchola? theologinbsp;pferut noua hac dofirina vbiquaria,ex Chr*'nbsp;fto fingi hominem plané Eutychianicû, ^Cr-

Collitîo Chrifti 5cnbsp;P««.

Prophana autem funt SC pcruicacis conte” tionis luftra,qutc ille noftcr contexit de Chr**nbsp;fto Sc de Petro duas habente etiam naturast*nbsp;propcDeoSC homine. Huiufmodi gryp^’ïnbsp;Scirreligiofis fubtilitatibus implicaturSc V”nbsp;ncrantur confeientiæ Gmpliciorum. Acq”*®nbsp;obfccro iftis opus cft in ecclefia apud Chri^*nbsp;fideles Î Loquitur ipfa religionis noftræ fi”*”nbsp;plicitas, lotjgc alia rationc Deum cfTe in fair'nbsp;ftisperfpiritum fuum 5C gratiamfuam,SC3*nbsp;Jia ratione cfte in Chrifto.Quinimoinotn”*nbsp;bus creaturis, nihil prorfus firmletanto in”*'nbsp;niasmyfterio. Deiisenim fingulari SCmir^nbsp;^*^hhypoftatica vtique vntone, fibi adunii^

-ocr page 105-

MXPLICAT. CON5EN. 'yj ac coniunxit hominem vinculo perpetuo 5Cnbsp;Miinquam in fempiterna fæcula nimpendo.nbsp;Non competit myfterium tantum, vil i hominbsp;niintcrris.Cenet itaque collatio. Non nega-bunt,opinor,aduerfarii, Chrirti carnem antenbsp;afcenfionem in ccelum óC glorificationem,nónbsp;fuifie vbiqiie,vt diuinam. Ergo ne dieet Chr»nbsp;fiumtunc quoque,non aliter duashabuifl«nbsp;•'attiras,quam Petrum, SC tum quoque nonnbsp;•tnplius L)eum quam Petrum fuifle i Præte»nbsp;•^tafiadiierfarius nonpoteft inuenire verortnbsp;^propriumdifcrimen,amp;fpecificam, vt ipfenbsp;•quot;t^differentiam, nifi vbiquitatem corporiinbsp;Chrifti rtatuat,qui fit obfecro,, quod eandemnbsp;''^'quitatem,ex Hieronymi fententia,Ä fane's tribuat,illo dicentc,Si agnus vbiq; eft,'crTnbsp;50 qui cum agno funt, vbique credendi funt.nbsp;brgoncfanfti, qui cum Chrifto vbiquitatenbsp;participant, äChypoftaticam vnionem cumnbsp;ipfo communem habet Î 8C ipfi CXi) funt amp; honbsp;•»’ines’Ncc poteft dicerc,Chriftus per fe, fan*nbsp;^*per ipfum vcl per alium . Quia tarn Chri*nbsp;ftus, ficut dicit,quam fanfti vbiq; funt virtunbsp;•«diuina. Sedomifsishis perplcxis anfrafti*nbsp;‘’us,tencamus fimplicem confefsionem fideinbsp;orthodoxæ,iam fæpiusrepctitam, foló Chri*nbsp;ftumvtramque habere naturam 6C effchuncnbsp;verum Dlt;um SC hominem vcrum,fecundumnbsp;diuinitatem vbique,fecundum humanitatetnnbsp;«••tem inloco,

-ocr page 106-

-REPETITIO BT DILVCID.

T^ecldußsianu^.

Crealura dédit fuonbsp;attatori.

QVodînRefponfioncmea vltimadix*' ram,dcmirari me,non fuppudercBren'nbsp;**tium,ineptiariim vel nugarunr, Juninbsp;provbiquitatc fua aflrucnda audct proferf*nbsp;clauiâsincuarigelioianuas, per quas tainegt;’‘nbsp;Chriftus corpore fuo vcro ninilominusnbsp;trauerit, Vnde confequens fit corpus hums^nbsp;num poffc falua fua fubftantia confiftcre, et»nbsp;loco nô circumfcribatur,ôCc.Hic vcro illctaflnbsp;tunj non quiritatur ô tcpora ô mores,ôc®'nbsp;lum 6 tcrra,cum reuera cœlo loquaturÂtf^'nbsp;r«.Quid cnimüitîldco ne pluribusautonin'nbsp;bus in locis çfl corpus Chrifti vcrum,qui3nbsp;melpcrmiraculumintfauit per ianuascku’^nbsp;fas’Et fi femel penetrauit per claufas ianua’tnbsp;anidco fequitur,nunc ipfumeius corpus v«'nbsp;rum non cfTèin loco? Non dtfsimulaui niif*'nbsp;culum, citans bac de rc teilimonia patru«”'nbsp;Cur ergo feribit me nullum honorem hab«''nbsp;rc veritati ôC antiquitariî An non verbis vc®'nbsp;rum vtens aperte dixi, creaturam cefsifTe^b®nbsp;crc3tori,ianuâ vtiq; Chrifto domino. QU®nbsp;fi cefsir,quid oro probauif fuis illis claufisnbsp;nuis. Ergo qæ inter alia ilia fua fefquipcdab*nbsp;Verba dicit,Quid ergo tu aufu tam temerari®nbsp;infultas ecclefiæî Quidvana nobis comme'’nbsp;ta aduerfus vniuerfa» pene ccclefiæ fencctia*’’nbsp;obtrudisînoj? in me quidem ilia, fed in ipii”*nbsp;¦;/nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;authlt;’'

-ocr page 107-

KXPLïCAT* CONSttM. 54 twKorem cotnpetefc teftabuntur, quotquo»nbsp;_________Or-n •¦ 1 • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• ••¦ o. . .

I VcttrumSCBrentij dclocabiUtatc SC vbiquita i tefententiam inter (êfe contulcrunt. Sibi ergonbsp;ipfi no mihijtragiciillis fuis exaggeratiomb.nbsp;infultat. Ego enim vt potentiam Dei in Chrinbsp;fto ad difeipuios ingreffu^quoquo modo op enbsp;tata fit,non prorfiis abnego, ita per omnia vlt;nbsp;tetum in caufa locabilis Chrifti corporis fen*nbsp;*tntiam (cquor, aduerfarius banc oppugnatnbsp;^tantum non, quantum inipfo quidem eft»nbsp;** cttnum procukat.


L Xultat geftitque Brentius ac toms propc l^modum cffiinditur rumptturque cachin*nbsp;•quot;s,quodBuHingcrum mantfcftc,vt putat denbsp;P'ebendit petulanter foede SC imperitc,infiil*nbsp;*^æercgulæ fuac,qua inferiptura idficri dici*nbsp;*wr, quod manifeftius fieri incipit, quam ta*


fauthorcm nimiru ilium, que ipfemet Brent, ttupervnàcumcœlo empyreo tantum no adnbsp;tnuim vfque tartarum prjeipitemproturba*nbsp;uit)quam denique pofsit ÔC Auguftini robo*nbsp;tareteftimonio.Ca:tcrum minim eft fanc,an

1 Btcntioetiamplaceatl.,omb.2î.dift.llb.3.do- Petrn« L4 censCbriftum fecundum perfonam vbique'’*‘'’’***nbsp;«fre,fecundiim naturambumanam non item.

; Mirum eft denique num St Augultinus ea re

-ocr page 108-

' R E P É T I T r Ó 's. t Û 1 b Vquot;(5 f B-gula ita fit vfus, vt nunc ca vtitur Brentius^ an hoc ipfum fenferir,quod Brcntius illa reg’’nbsp;Ter(u Nec probare voluit, filiijm hominis non à refu^nbsp;ftus etoriflSnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;afeenfione demum,fcd antca

«atus eftjn in vtero matris clTc exaltatum 8C R paftjoMt catum.Hoc cum ægre commonfirauerit,?’''nbsp;lanepeccaui,qui dixi ilium illuftfcs

inodico illo fuo gaudio iftani fpc iflcfomnioq; beatum.

Tit 'vit^ue amp; quot;vbiquitate.


ßne re,ipläm caulam luam non modiceli*'? Craffi amp; élamreddit imo 6C cneruat.Ego vero^ 10(11’’^’nbsp;XSs! ftatuo vbiquitatem crafTam ac com^

fihinni#»« »avz»! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;v UiUUlldLCm CrailUITl «*C

am in omnia loca corporali modo difFuß’^’


ÔC vt alibi dicit,omnia implcntcm, fed bilem illamconiunftionem amp; vnioncni,nbsp;cum dicimus Chrifti humanitatem effcnbsp;que,non aliud intclügamus, qua earnnbsp;ptamcfTe adiuinitatcin vnam indiuifamßnbsp;Ibnam.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fgt;. »**-ï rrﻫ« Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?¦zTtrinfirfâri.fui’^i

-ocr page 109-

EXPLICAT. gon sen. 55 dkas ignorare,denique fimpllces circumage-dici folet,naribustraherc,fi hoc nonbsp;*ft’Non crafTam,inquit ille, non corporeamnbsp;*btuo vbiquitatem,corporal« videlicet modonbsp;omnia fe diffiindentem aut omnia implennbsp;''’’’•Sic enim ille fe amp; (ua explicat. At omnib.nbsp;^’nifeftutn' eft, corpus quod modo ma*nbsp;J Corpus 6C implet loca, non aliter impiéténbsp;^^’iQuam ad ea pvtpndendo. Ac orobe me


-ocr page 110-

SHPhTITlO BT ÖILVörD' que vt Vera caro fit vbique’Hoc qiigritur.A jnbsp;hoc fueratrelpondendum. VbtqueautenieJ'nbsp;ïe bic nó fignificat, quod dicis, incarnatu cf’?’nbsp;fedidquodincarnatumcft omnibus inlo^*’nbsp;eflc. Sc per ^mnia fe extendere. Acpugn^njnbsp;qiiodammodo hjtcinter fe,incarnari,nbsp;vbiqiic,tantum abeft vt vbiquitas pofsit^'jnbsp;incarnatioaut vnio verbi cum carne.Sed^nbsp;rem,Si iam corpus domini crafiToiVt aitnbsp;tius,corporalique modo,vbique ncfnnbsp;tili certe vei fpirituali, vxl angelico, aut c«’quot;'nbsp;diuino modo omnipræfens vel vbiquefif'’^nbsp;portet, Nonpoteft autem corpus humariu*^nbsp;quod vcritatem modo corporisretinet,vM’nbsp;cfiîè rationefubtili vel fpirituali ; eo quoolpnbsp;ntus carnem SC ofla nó habeat,ficut iplénbsp;nunciauit dominus.Nec poterit cfTc vbiqgt;nbsp;gelico more,cum quod ne angeli quideui *p‘nbsp;hl nt vbiq;, nim quod apoftolus apertenbsp;Non videlicet angelos afTumit, fed (êinéqnbsp;rabæ afliimit. Reftat itaque cum fola diu'^nbsp;Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natura fit vbiq-,, corpus domini, fi eft

Qu»H» dt t’lodo diuino edevbique. Porro dediiiin^''^ amp; no biquitate religiofe'fic fcriptum reliquitb'^ jnbsp;corpo’iiif ty, Auguftinus, Quando Deus diciturvb'B'nbsp;Bbiquita». ‘diffiifus, carnali rcfifiendum eftcogit3fio'’Jî 'nbsp;Sc mens à corporis fenfibus auocada,ne qu^nbsp;(paciofa magnitudinc opincmur Deiimnbsp;cufta difFundi.Cum hisbeati Auguftininbsp;1»ii,quando probe quadret Brentij verba,

-ocr page 111-

^sjd lï verum eft, confcquens öC. quidë ne-*tflarium erir amp; hoe,corpus domini in vnio-» illa hypoftatica,deftj(Iè fi nitum efte, ac to*nbsp;iam efle faólum infinitum,eaquerarionenbsp;fpoliatum eftc fua illa proprictate, tranfijlTe*nbsp;5'»«»nalteram diucrfatna fe naturam. Natn


quot;d natura, naturæûe diuinæ proprietas eft, •^«infinitum, nullisùeterminiscircumferi»nbsp;ptum,ficuti creatura; proprietas eft, eflc fini*nbsp;'uin fiCfuis terminis limitatum.Cæterutnhocnbsp;*nodo amp; hac Brentiana vbiquitatis fuæ ex*nbsp;pbnatione,rclinquitur nobisChriftus,(cdenBnbsp;gt;d dexteram p3tris,non duabus amplius connbsp;ft»nsnaturis,fed difsipata vnionc hypoftati-^vnam duntaxat infinitam habens natura.nbsp;Atqui tantum bencficiû debemus acceptumnbsp;ferreBrentiang vbiquitati non corporali ne*nbsp;Suecraffie. Siläexilit,illcquod facit,6C opénbsp;iperum inferumq-, implorat,vociferaturquenbsp;ï^egotium efte cum virulenta excctra, SC cutnnbsp;feorpionibus venenatifsimis, deniq-, cumho*nbsp;; mine effrontc cum fnphifta, omniumq; mornbsp;laliutn ncquifsimo ( his enim emblematis li*nbsp;/•

, ïtiodeftiatnunificcntiaquc ornar)conntcatur

1 illefimpliciter, quodfynceræ ÔC Chriftianas fideieft, definat implicat« nouaaTyftata lo*

-ocr page 112-

REPETITIO ÉT OïLVCrOlt; qui,loquaturautcmc!arafibi congruentia^^ jnbsp;liqua ÔC orthodoxa,Chriihim videlicet doi^nbsp;num noftrutn in vera carne (ua Iedere ad Inbsp;leram patris, manereq; in ipfo veritatcinnbsp;nis Riæ,femel alTumptæ, ideoq; Chnilutfnbsp;cundum veriracem humanæ naturse finiti'nbsp;ec in coelo,non vbique cfTe, qui tarnennbsp;dutnfuam diuinam maiefiatem infinitU’ .nbsp;vbiq; eft.Ita veró orthodoxe cófitebiti’r^nbsp;fium dominum noftrum,cuius diuinatfnbsp;ieftatem non ita oportet prgdicarc,vt inte*quot;nbsp;humanæ naturæ egeftatcmvel abolltæi’'nbsp;inducamus.

Qoomodo Qui fimplicirerclarèamp;fine dolo rnal^’ . pturï'^u'ocï quuntur de vbique ÓC de vbiquitare,doc^nbsp;kula ubi^ cabukim vbiq; aliaratione tribui Dco,a'‘’ynbsp;tione creaturis vel hominum aiQionibiis-lomonenim dicii vbique cfTe brachiufn^jnbsp;inini,quod in ccelo pariter amp; terra virtu?nbsp;reluceaqomniaq; etiam fine corporalisnbsp;extenfioncbrachij.fulïentet. Ethæcvb'*1 cnbsp;tas duntaxat diuinæ competit naturx,a'’^. j,nbsp;amp; Chrifto,fccundum diuinam naturanbsp;ritui fanfto qui ÖC ipfe cii patre amp; filio quot;nbsp;veruseft. Rurfuslegiturdeapoftolis,nbsp;egrefsi prædicarunt cuangelium vbiquc,*'^^') jnbsp;quidem in cœlo ctiam, fed per omnianbsp;loca,perquæ Chriftus ipfos prædicare’^’nbsp;rat.Et hæc vbiquitas longe'alia eft,nbsp;de qua antea diximus ; imméfa enim iioO

-ocr page 113-

BXPVÎCAT. CON88H. 57 hadixitapöftolusfe vbique, per omnesih*nbsp;I quanï esciefias eâdem traders doörinam. Sicnbsp;i in Aftis âpoftolorum legitnus vbique contranbsp;diet doftrinæ cuangelicaj. Et quidem fecun-dum hanc quoq-, figoificationé corous Chrigt;nbsp;fti fimul 6C femel non fuit in diuerfis, nedumnbsp;*nomnibuslocis,boceft,vbique, quitameitnbsp;'’^'4’Pe^omnemGalilæam 8C ludaeainprg-»nbsp;’'i'auit.Ethanc puto fimplicifsimatn efle ex-*nbsp;Pjy^ationemvocabuli vbique. Noninuideonbsp;*'')s fi perfpicatiora a dferant.

Qyädo VeroBrent, omnino diffcrercvult 5vbiquitate,vtinam placeret ei aba rationsnbsp;ƒ 'pfa diflerete,Vndc ad ecclefiä vberior fru-- V’P’^otnanaret.Nam ita diccret, Vbiq; gennbsp;‘0 in ecclefia ingrauefeut tnOrbi varij et mul-'iV^'A^enim ingrauefeit faftus fiCfuperbia,nbsp;'®ique ingrauefeit auaritia amp; vfura,vbiq; in-Çf^^'efcit blafphemia calumniâ amp; fpurcilo-iugrauefeit ebtietas oC crapunbsp;ingrauefeit luxus libido amp; inceftus^

Ç^ 'quedeniq; ingrauefeit ira cædes contétio * 'nuidia.Rcsitaque pofeit vt vbiqueab omnbsp;ns imprimis veto miniftris ecclefiæ cogi-quot;'®'^‘'^ina.Idcoq-, omifsis curiofis no-corporis Chrifti ad dex

Vt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®itçrcationibus,in boe cro totus^

tier'™' • ’nxilio iuucm omnes vbiq-, ec* nulanbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fideles, quo corpus Chrifti,

‘ nbiqnç gentium eft Çecclefia enim quas

-ocr page 114-

-KEPETITÏO äT DILVCID‘^| corpus Chrifti in fcriptura nuncupatur,^( jnbsp;nes vfq;terræ clifFijnditur)ab huiiifmod* ÿ,nbsp;bis ingraucfcentibus dofifina innocent*^nbsp;(anóïimonia? curetur.Hoc enim bonufi^nbsp;ceptum eft coram Deo feruatorcnbsp;fccdamillam abominatur impuritatcJ’’*’’nbsp;rum inecclefia,amp;c.

Ioan.11.

i.Cor.iy. Pliilipp.j.

l.The/r. 4

quot;De refurre^ione corporum amp; utA* tUTA corporum clArificatorum-HV C maxime pertinet difTertad*’nbsp;Refurreftione corporum, 8C naturanbsp;porum clarificatorum. Adduxeramenit”nbsp;tima mea refponfione pro confirmation^nbsp;dei amp; doélringnoftrg de circûfcripto corpnbsp;Chrifti in cœlis,piam amp; elegantem S. Ljnbsp;nymi difputationem,dc vera corporu nogt;‘nbsp;rum refurreiftione. Nam fi Chriftus eftrc*nbsp;reólionoftra, refiirrexit autem,ficutteftan^nbsp;fcriptura, vera fua carne, refurgemus itaci’nbsp;nos vera noftra carne; amp; cum hnita eriift“-• pora noftTa,certè infinitum nunquâ eritlt;^®.^nbsp;pus domini gloriofum:id quod diligenté^nbsp;fputatione fua traflauit S.Hieron.InfoaUgt;’j^nbsp;fuit plurimum,vt apparet,aduer(ario, qoinbsp;grè illa concoquens, longos me exHieroO/jnbsp;mo quiritatur concionari logos, ipfiq;nbsp;diabolicum infigere morlum, VtpoteqtUnbsp;ipfum conferee coner fufpitionem penJCfnbsp;fïdei,quafi ipfe refurreöionisjqutefumina

-ocr page 115-

nXPLICAT, CONSBN. 58 «ternænoftræ falucis,vanum tantum SC inagt;nbsp;nenortieniaftet, reuera autem morcuorumnbsp;’^fiirrefliOnem futuramnon credat. Profite-*nbsp;tut ergo fc veram carnis refurrefiioncm crc-’^erc,oC Vrgct mc,vt dicam,quænam ip(ê pro-«nbsp;^crat,perquæ Veritas rediuiui corporis vocc-’urin dubium. Dicam ergo breuibus. Inge-«nbsp;*quot;iequidemfateorVeritatcm ilium profiter«,nbsp;confitetur Chriftufn dominum inrefutnbsp;’'^ione verum fuum retinere corpus, ncc vnnbsp;’juatn fieri, aut mutari in fpiritum,vcl in fub-»nbsp;ftintiam fpiritualem, vel angelicam, fed necnbsp;Hoftra corpora in refurreftionc fieri fpkitns«nbsp;angelos,fed i(«a)^i7i((f,id eft,æquales angelislt;nbsp;^rthodoxa reuera eft ilia confefsio.nec quic-«nbsp;’lua'm in ilia requirerem, fi ci non alia fubiunnbsp;g'reqpluriimim illam(quod nollem) obfcu-f»ntia fimplicitatcm. Proinde ficut Ioan. Hi«nbsp;’’ofol.epifcopus amp;. alij cius fimiles,amp; ipfi pla-fötn vt Hieron.teftatur, refurreftionis corponbsp;noftrorum cófelsioncitï edcbant, eidemnbsp;•amen mifcebant quædam,quibus iterum venbsp;ïnatcm corporurn rcddebant fufpeftam : itanbsp;aduerfarius nofterreôè difiis,airuit qugdam,nbsp;quot;îuæ veritatcm corporurn no illuftrant ac pienbsp;neexprimunt,fedimplicant potiusatq; ob^nbsp;fcurant.Origeniani enim rcferentc Hiero.di«« Ccrpotî*nbsp;«bant,Aliud nobis,lt;3C quidem fpiritale SC X- quot;erarefur-tbereum promittitur corpus, qUod ncc taftuinbsp;ûibiaceqnçc ocubs cerniiur,ncc pondéré prse

H a

-ocr page 116-

HEPBTITIO BT DIIzVCîO* grauatur. Necdifsimulat dominus acrinbsp;poris amp; ipiritalis naturam,dum ad fuos danbsp;fisingrcditurianuis. Harcilli. Ab bisnbsp;non video difiêrre plurimum, qoæfW“’nbsp;nobis nofter ad.lerfarius. Habebitnbsp;pus,inquir,cû fua fubftâtia dotes fpiritu^-^fnbsp;et ipfum refîe'dixir.Scdlcquitur.Pcnctrat'’®^nbsp;corpus fine vllo obfiaculo per ligna Âlap/nbsp;des,per Ferrum Ächalybem, quorumnbsp;nihil attingit.Jta etiam glorificabifur in rdnbsp;rcftione corpus humanum.Sed amp; m refurr^^nbsp;fiione dicimur habituri non folum co’T',,nbsp;Si!»««.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/cd amp; gloriofum. Illa ainem çft

Si liher«, ra gloria caque coelcftis,nullo, conclud» nuiuaiji5 hberum abfque omni coêrtioncloc’ Jnbsp;X’moiquot;! lt;cd infumma felicitate efle, abfque omn'nbsp;ftjj lococS loei vel aliarum rcrum mutatione. Nee ta”nbsp;TOjcnnir. gloriofum habebimus corpus, fed erimu®nbsp;quales angclis Dei.Num angelus mouetufnbsp;Jocoinlorum’Abfir. Nonenimeftini”^’nbsp;ncc natura fua indiget loco. Ergo nee nosnbsp;mus in loco, nee mouebimur de loco innbsp;Hæc omnia Brentij Verba funt : quibusnbsp;ficuti quondam etiam faflum diximus, e”^nbsp;flat corpus nimis fubtile,alicnu à veri ce”1?nbsp;ris natura,vtpotc penetrans omnia, inuiii”»nbsp;Ie,impalpabile, iliocabile nullisquelimifî'*nbsp;terminis,amp; prorfus angelicum.Et de Angenbsp;quoq; longe aliter fentit amp; loquitur, quâK”^nbsp;fennt feripferintqueprifei patnt. Ex

-ocr page 117-

SXPLICAT. CON5B«. 5^ ram copiofc fat is priore huius opufcuU partenbsp;fententiatn eccIcGg ex fcripturis orthodoxatnnbsp;p^cr certa rccitarim teftimonia •. ilia ipfahifcenbsp;Brcntianis oppono : quiUusfanc non valaitnbsp;quod cuincere voluit.

Adijciam. iftis vnuna óC alterum duntaxat Brimutfi-tcftimonium^exillisipGs fcriptoribusprifcis de verb is Domini, Erunt Geut angcli Dci,id-quehac potifsimum de caufa , quod aduerfa-tius fatpius répétât illudnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Nam quod

inter alia obiter mihi locum Hicronymi ob-» i)cit contra Vigilantium, refpondiad ipfumnbsp;in primo illo meo libello, de cœleftibus man-»nbsp;fionib. in verba domini. In domo patris mei.

Ncc in præfcnti dicerc volo, quod nonnulli il lumcontra Vigilant, locum, députant internbsp;ftaeuos Hieron,8Cc.

Tcrtull.de Rcfurr.car.Non dixit,Erunt an gcli,nehomincs ncgarcf.fed tanquam angcli,nbsp;vthomines conferuarct.Non abftulit fubfta-»nbsp;tiam,cui Gmilitudinem attribuit.Refurgit iginbsp;tur caro,amp; quidem omnis,6C quidem ipfa, Xnbsp;quidem integra,6tc.

Hicron.eontra loan.Hierofol. Angclorum nobis Gmilitudo,inquit, promittitur, id eft,nbsp;beatitudo ilia, in qua Gnc carne SC fexu funtnbsp;angcVi,nobis in came amp; fexu noftro donabi-tur.Idcm in Prgfat.ad 18.lib. Comment.ad Ifanbsp;iamrurfus eadem domini verba traclat, ÔCinnbsp;ter aliamonet incedendum cftereélo tramite,nbsp;H ,

-ocr page 118-

UÄFETITIO ET DIKVCJP' vt ncc ad finiftram, nec ad dextcramnbsp;mus.Efïc enirti carnales,qui folas diJiga^^nbsp;nes.EfTc riirfus ingrates bencficioru Ö«*’ Jnbsp;jllud in rcfurreéiione habere dctrcftctit,^^nbsp;Chriftus ôC natus habuit,5Crcfurgés:qu*nbsp;dixerir,Eriinf fimiJesangeJorum, non ab^nbsp;lerit corporum vcritatcm,amp;c,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, jj

Auguft.Rctraft.lib.i.cap.ij.SCt^.Qi?® xi,inquit,angclica corpora, qualta nosnbsp;mus habirura,lucidifsima atq; ætheteaf^^nbsp;credédum eft.Si hoc fine menibris,qu® n”nbsp;habemus, âC finefubftantia, quamuis in^^^nbsp;ruptibilis,tamé carnis accipiatur,crratuti

Nunc verô ôC poft tam data fcriptu’^^^'^j, vetuftatisqueteftimonia nihil morantur'^f^nbsp;ces aduerfârij tragicas,ncq; malitia ei p«“*? j,nbsp;mus quicquam,neq; ilium vlla finiftra n’’”^nbsp;donc prægr^uamus. Si enim fyncere^e*nbsp;nimo credit vere carnis noftrjc, à corrup’^‘^^nbsp;litatc tarnen prorfiis repurgatæ, interim *nbsp;humanæôClocabilisin fua membra art'*®nbsp;amp; formam iuftam difpofitæ,refurrcflion® 'nbsp;aperte amp;fimpliciterprofitcatur,aut quod *nbsp;plicitcr profefTus eft,non obfeuret iternmnbsp;pendicibus lubricis, SC nihil immifeeatnbsp;reft^ confefiTain dubium verrat autcuf^^.^nbsp;Hoc fi feccrit,agnofcct proculdubio amp; donbsp;ninoftrilefu Chrifti corpus gloriofuni iônbsp;ad dexteram patris in ccelo, veri human' c®nbsp;poris natura rctinere amp; non difftindi

-ocr page 119-

BXPLICAT. consbn. 6o hia-Hoc G agnofccrc nolucrir,planius intclli-pius Icftor ipfum non plene relutreélioncnbsp;verat fateri, quam ego verbis aflcquar.

T)e Creatura amp; Schuenkfeldianifino.

Irum in me fcruct óC fertur aduerfarius ,tnirificosq-, hic mihi ludos rcddk, quod


^umcfre,isfanènegat ipfum ampliusefTc in Wundo.Hic dixi fanè negare Chriftum in glonbsp;fia efle crcaturam, Schucnkfeldicum cfle.Etnbsp;l'unefuperari ab iUo,quod contendat ampli-“scarncm Chrifti etiam in vtero matris nedünbsp;*n gloria extra omnem creatura efle cueftam.nbsp;Hæc illemiris ncxat modis. Verumbencresnbsp;liabet.Qui enim mea iBa in 14.cap. vit. meaenbsp;fefponfionis legunt,deprehendent nulla eau-là iufta fic tumultuari' meum aduerfarium.

Scioalioqui, reétè fynceriores theologos ^omodo


-ocr page 120-

RBPSTITIO ST DIW CID.

ius contra illQs,qui exaltatatn Chrifti hum*' nitatem Deificät,5C proprictate creaturg,qua!nbsp;eft finitum ene,fpoliät, Chriftü in gloria cteanbsp;turam eile affirmoCuiiis quidem rci authorinbsp;rates ac rationes, 5C validas SC. plnritnas al’inbsp;quoqiie adduxenint,

8 Chilene» Ridiiu.

Addit his aduerfärius, falfo 56 federatei”? acculât Bullingerus SchueckfeldianifnUinbsp;femper dixi me fubftantiales corporis Ghfquot;nbsp;proprietates retinere,56 à dogmate Schueticnbsp;feldiano perhibentc humanitäre Chrifti cf«’'nbsp;turam non e(Tc,abhorrere. Ego vero non v'quot;nbsp;dco quomodo fubftantiales corporis Chn»nbsp;proprietates in Chriftoretineantur,qu3do’^nbsp;hnita redditur 56 vbiq-, cHe dicmircaronbsp;mini. Naturahumanaeertè deftitutafun^^nbsp;tieamctis,(ua figura, 5C fuis finibus memb^nbsp;quc,cuertitur. Quod fi membra 5C lincai«®^^nbsp;ta formâcj; verihumani corporis Chriftn® ,nbsp;bet, quis dicctillaeffe finefiiisfinibusÎ b jnbsp;corpus eius finitum eft,locabilc vtique d •nbsp;locabiie noneft,infinitum cft.Creator3in®|-jnbsp;ac creatura finito Ô6 infinito,verifsimis^‘\nbsp;cernuntur finibus proprietatibus acnbsp;tijs. Hæcindubitata,quippe(cripturist®,^^nbsp;monijsq; vetuftatis fultä eft veritas,nbsp;gatur aducrfârius,ôC in miros fefe contorlt;ïnbsp;at orbes.

Catterum quo minus mea vel Brentio i qlijs fint fufpcfta,quafi atram inaduerfat^^^^

-ocr page 121-

explicät. conseh.

teleucm bilctn,mcraq; amp; pura (vt ipfc ait ad-Merfarius, qui libentervtiçurhuiufmodiho-neftis,verecundis,moderatisquc loquutioni-^us)mcndatia proférant, alium teftcm in me ^ium producam, qui nobis référât fcntcnti-»mSchuenckfcldij, cui fi Brentiana côgruat, ®'jquot;7cÔanbsp;'^idebunt ontnes,me nihil confinxifTe ex affc- tendit cot-^u,nihilquc efle métitum.Scripfit autcm an-*2*nnos plus minus 13.contra Schucnckfeld. locabiienbsp;^tilogiantclarifiTvirbcatgmemoriæ D. loanbsp;Jy'rnus VadianusamplifGm.Sangallcn.vrbis „„j Vadianbsp;^oCvir iminortali gloria dignus. Scripfit au-nullo in aduerfarium fuum abrcptus affenbsp;finiftro,fed duntaxat afTerendæpuraevcrinbsp;ftudio,ôC modeftia fumma- Ac inter alia,nbsp;*^°l't5.Contcndit Gafpar, inquit, eô transla-•“«n cffe Chriftum iuxta carné, vt homo qui-d«nt mancat,fed tarnen homo Deus faftus,SCnbsp;•’'DeumalTumptus, vt nec fit amplius crea-^ra,necreftcvocaripofsit. Homo quidc cftnbsp;•n gloria verus, fed natura humana in Dcumnbsp;’^snslatus. Vt omnino homo non fit, qualisnbsp;^omo cft creatura, fed Deus fit extra omncmnbsp;*^ïaturas nomcnclaturam pofitus.Hoc ipfumnbsp;«nint quod verbum eft in gloria,Chriftus velnbsp;iuxtacarncmcft per gloriam.Necigitur créa Noa d» nbsp;^ra eft iuxta corpus,nec in loco cft, ncc loconbsp;«ircumfcribitur.

Idem fol.ijo.Quomçdo vcnict,ait Vadia-nus, filius honainis SC quident confpicuo ad-

-ocr page 122-

REPBTiTïO'ET DtLVClD-

Oentu, fi noncircLimfcriptoamp;definibili '^®'^'' poreîAùguft.enim zo.lib. de ciuitatcDciinbsp;ca carne ait venturum ad indicium,in qua ''5'nbsp;nerat iudicandus.Et in î4.cap. Matth. Chr/nbsp;foftomus,ita venturû exiftimat corporcçP*'nbsp;cifixo,vt nô folum cicatrices, fed ipfatnnbsp;cxprobratifsimam mortem oftéfurus fit.nbsp;milia enim prodit fcriptura,Videbuntinq'jfnbsp;pnpiigcrunt,Ioan.t9.Apoca.i.Quæ loca ip*’nbsp;AngulHnus ôC etiam Ambrofius ,¦ de corilp*nbsp;cuis vulnerû ftigmatibus interpretâtur.St'g'nbsp;mata verô nemo fanus ci corpori aiit carni (f*nbsp;buerit,quæficfpiritalisdicitur, vtneinlp^nbsp;Clirißi eorquidemefleautcontineripofsit. Negatcni'’’nbsp;circumfcti»GafparChriftum amplius circumfcriptonbsp;pLnu poreefire,vt fupra demonftrauimus. Hæto*?nbsp;nia Vad.flint verba. Cum his nihil nccefîc'nbsp;pluribus confcrreBrentiana,amp;oftédereq'’^nbsp;tenus cum illis congruant. Nemo enimnbsp;non vidct,nô melius refpóderc Naufon Na**nbsp;crati,aut quod amp; ipfum eft in proucrbio,*’®*’nbsp;tam ouum ouo efife fimile, quam hacinp’^^nbsp;tcBrentiana doftrinaeftSchuenckfcldlaf'^'nbsp;Namvtraq; contcndit Chrifti corpus innbsp;ria circumfcriptum ôC in loco non elfe,nbsp;Abfolutum itaque mciamelïèab aducrwnbsp;acculàtione turpi,falfiinquam, exilbmo.

T)e Omnipotentia T)eïi^ de

- gliaat^ue Luthero, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;R xai»

-ocr page 123-

EXPLICAT. CONSENT, jfel [j Ixam deOmnipotcntia Dei mouctmi'nbsp;r\hi reparatq; adiierfarius, vcrum nulla a-l'ïdecaufa quam neharenacefsilTevideatur.nbsp;Nee alia nunc profert, quam quæanteapro-fudcrat.Proinde non eft, quod nunc ei quic-quam refpondeam. Qui contulcrint mca ilianbsp;into.cap, porterions refponfionis meæfcriquot;nbsp;pta,cum i)s quæ ille nunc in fua Rccognitio-quot;e refinxit atq; recoxit, dicenc ilium non monbsp;^^lQtum,quod dtei folct,guftanc,fcd cum itvnbsp;*5grum annum libro irto fuo efformando inanbsp;Ptnderit,multaquc conatus fit,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tame

*f«dno cuifu,ne vnum quidem procclsilTc cu

Obiter dixeram Brentium Vatiniano in ^„{ngnu» fcruerc odio,ôC quidem nulla demifercanbsp;^«faiufta,nifi quod fortafsis non magnificc ®quot;quot;quot;7**nbsp;wisdeSyngrammatc Brétij fenferit,id nuncnbsp;iileinfua ilia Recognitionc, nimiumvereanbsp;We diftum cfrc,negando Si. difsimulando in-*nbsp;Uriin,abundantifsime cóprobat.Nunc enimnbsp;non amplius in fcrmcnto,quod dicitur, iacet,nbsp;«ut labrum mordet,fed Adria iracundjor,atrinbsp;billsnimbos aertus tempeftatesq; ante tnuknbsp;tosninairumannos conceptos, iam demu imnbsp;petuofe euoluit atqj effundit, ScZuinglium,nbsp;«eu in fefto Stçnia:, omnigenis conuitiis per-fundit, excludens ilium ex vera fllij Dei ec*nbsp;«lefia,quod moderatis ingenijs nunquam, fatnbsp;fcio,prQba.bitut.Gatrit etiam quatd^mde no

-ocr page 124-

kn PE TI T I o' E Y DIV VOID, tninc Cinglij amp;Züinglij,(cd hoc Zuinglifirt'nbsp;quamnonCinglij’familiæ ÔC, quidem hone'nbsp;ftæ amp; antiqua* in Hciuctia nomen eftnbsp;ttianicum. Si quis Frentium à ferotia pro Bf'nbsp;tio'fcribcret,vidcreturctymó vocis Gcrm^n*nbsp;ex nimis affeé^ate atq; adco odiofc, ex aliensnbsp;petcre lingua. Vocctur ergo quilibetabfq;?*^nbsp;uo afFeAu ÔC peruerfionc, fuo quo appcH^*?nbsp;dus eft amp; nomine amp;cognomine. Inftrcitn*^nbsp;quoque di ftichon,de intcritu Zuinglih^uhnbsp;mine clarifTviri D.Phil,Melanch.quonbsp;baud dubièjViri illius authoritare, Zuing * jnbsp;grauct^um oppofito diftichoD. Hern^’’nbsp;Bufehij bcatæ mcmoriæ,demôftrarcnbsp;nonPhilippum, fedalium quondamciu’nbsp;ftichi efte authorem,nifi libenter parcerc innbsp;nibus, ÔC huiufmodi odiolas altcrcatione®nbsp;rumpcrcm. Scimus amp; perfuafilsimuin h^nbsp;mus piorum virorum latidcm, fore imiP*’nbsp;Icm, Ä preftam aliquandiu licct,eluftalt;:‘’*^^f,nbsp;tandem, vnitringantur Erynni^aeftibi’s

Nunc quide Daulia ilia noftra cornnfP j) multa contra Zuinglium mortuum,de 'nbsp;to Syngrammatc cornicatur, qug viuonbsp;»eciftet. Sed ingeniofe iatis fc nunc illunbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj

pfifte viilt vidcri. Elcphantus cnim nnf murcm. Adrcliquascius contraZuinS'^ jnbsp;cfFulasjcontumclias non eft vt refpódea,lt;lnbsp;tiocolim fitfaftumrclponfionc à nobisnbsp;tcadhuc Luthcro data, Fingit in his

-ocr page 125-

BXPVICAT. CON8KN. feç aftibus ille -, nuUo fe in vllius fciri perfonamnbsp;odio,irafci ipfum impietati doftrinæ. Sed granbsp;tiaDco qiiod nos nullius haftcnus impigdo'nbsp;ärina:conuicit, SC quod hie inter alia icono- nomachuLnbsp;tnachiam quoque nobis obijeit, quam om-Hespij ÔC dofti omnibus fæculis non mo^nbsp;donon improbarunt,fed maximoperc laudanbsp;Jitnint. Quod fi ita illi libet, fit age licet ipfenbsp;wonomachlus ct deuote tucatur pifturas at-imagûculas. Nos enim dici amp; cfiTc SC quinbsp;dem titra tumultum malumus iconoclaft«,nbsp;iconomachli ÔC iconoplaftac.

Qamvero maligne peruertitmihi, quod Vothe-'^'Quondam muliercula auaedama indiceer •lt;«1« nnn irs **¦3 tQtitentionem loquentem prouocarimî


7’ntum ibi non Hcrculem ilium inuocat,contra me,in morfu pulicis, tantumnbsp;nondiftriélum Dei indicium mihi intermi-nans,duriterque me obiurgans,impiæ ingra-*nbsp;dtudinisadmiiTæ,inelcflum Dei organum,nbsp;i 8ccufat,vt qui perfnóla fronte ( has cnim ilienbsp;( in me proijeit ampullas)nbsp;nbsp;nbsp;proiefta temcrita

teaufusfuerim, virum optime de Chrifti cc-rlcfia mcritum,coram vniuerfa Chrifti cede-* fiatraduccreprofuriofo hominc. Quidenimnbsp;peccaui? An in vniuerfum amp; fimpliciterfu*nbsp;riofum cfTe dixi eum,ad quern vt placidu pronbsp;uocaui^ Libenter alioqui ludit ac verlatur ille

-ocr page 126-

REPÊTITIO Bt

nofter,inloco illo fophiftico, qucm »«/làî» aaTiêf K(uiâ;;7,îr, Autncgare neauoÊ^ .nbsp;nines noftri fæculi piê doftos iSCmódcra'* *nbsp;genij viros,palam iudicafle Lutheriim in ƒnbsp;tenrione facramcnraria modcftiæ tranfil')nbsp;methasï An négabitipfósetiamD.nbsp;adulatorcs, immodeftiamhominis cxcui^nbsp;tcs,dixi(re palam,heroica ingenia nó raronbsp;ripi furore,nonpoctico quidcm illo, fed P*'nbsp;ne diuino aut theologico î Ergo ne foins cg^nbsp;qui a furiofo Luthero prouocani adnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'

expui incœlum, folusq; fcelus admifi nuquot;' vnquam piandum viôimis ? Hîcliicaute’’^nbsp;tncridiana luce clarius inclarelcit,quali in’’’nbsp;animo Brentius fit affeftus, ÔC quamanncnbsp;mcnte,ficubivalear,in meum inhiet exitin'”'nbsp;Dominus hune ei feruorem condonet.nbsp;veto quôd ante» fæpd dixi, nuncrepeto,«”*nbsp;dona in D.Luthero ôC mulca amp; magna lib^”nbsp;teragnofeere ÔC magnifàcere, non illi,innbsp;tis vtili ecclefigDei organo,mcingratunicl’^nbsp;fedamp;laudem ei iuftam liberalitertribuere,v^nbsp;rumideo me non omnia eiusprobarc,óit’'”'nbsp;Nefeio fi æqui iudicij vir amplius quidpiai” ,nbsp;dmepofsitexigere. Quiipfum apoftolisS^nbsp;quant, (5C tantum nonpræferunt,meminilf'’nbsp;dcbebantproucrbialisfentcntiænbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I

reuera eum vituperari,qui nimijs cfFcrtur lai* dibus.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»

- Siinpræfentiaducrfarium exagitarc libc' rcf

-ocr page 127-

E:X^PLlCATi CONSEN; é4 ¦tft*nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*

wgarem fanè,quotnodo fententias Luthe ^ïliquot imôfua ipfius Brentij olimdifta,nbsp;^'''^ponere qucat,cuin illis qoæ nunc,fub fi-caufæ,in fua Recognitionc fcriptanbsp;*'^''quit,Nün oofTe crimcn papifticæmagi«

^’ï'^lquam Verba cœnærecitentur. Lutherus ait /im Sermon »om Sacrament /roi*nbsp;fn^lt; 'âd)ro«rmgei(îer/Wenroir ^icxoQîtnbsp;!quot;'^enb/aber ^as drot »nb royn/fo ifî roacnbsp;/ »nb i(î “dod? einnbsp;J æ^’^tïroît »nb fiiih.Et in magna fua Con-*nbsp;nbsp;nbsp;alias fæpè repetit hoc,'$5 roott l^ringtd

’^‘^ficb.Et ipfemet Brentius infuoSyngram ^’'’'eiy.Verbü ad panem ferf,inqiht,id quodnbsp;tontinet.Continct autem corpus Chnftinbsp;'^'runa corporale. Próindefcrt ad panem ôCnbsp;^^‘‘pus.Repctuntur ilia ipfa sy.Ergo ne illudnbsp;j crimen impingemus qiiod impingerenbsp;I **ƒ ipfemet nos Brentius docuitîMe fane gra-' f'US Luth.vulncrairet SC ineluibtli macula denbsp;°^tlaflet,cum ille,fat fciOjmaluiiTet vocari fu-^ofusquam vel Papifta vel magiens. Sed eri-Inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;clementiorcs bac in caufa, vobis ip(is,iu

*tes,non enim grauabimus vos illo crimine ’'gt;ro,fed tibi Brenti pot ius gratulamur,qui(fînbsp;te intelligimus} nunc propius ad nos ac*

-ocr page 128-

ceßcris profeccrisq; tätum, vt verbis nó plu^ quam æquum fit,tribuas, oramusq-, domin'’nbsp;tibi benigne concédât, vtinalijsquoquc,quot;*nbsp;quibusaltum hgres adhuc,emergasnielim4'nbsp;proficias,ÖC idem nobifcum imo cum vniuc*nbsp;(à Chrifti ecclefia orthodoxa cfedas atq;

ceas.

7)e Tarrihui^rifiaeccleßaJoßoril/ii^f f.in-esfa- x 1 Egarinonpoteft aviris doflis amp; iudic','^nbsp;Zo7ngquot;lU. X gt;1 Vtentibuspurgato, Patres piædofl:'^!nbsp;»is« vctuRatis nobifcum in hac caufa facere,quin*nbsp;mo nos ex nobis ipfis nihil hic confingf^nbsp;fed fimphciter ea repctere,qiiæ ab illis accep/nbsp;mus, teftimonijsque ipforum illuflribu®*”nbsp;¦medium deponimus. At audec nihilomin^’nbsp;nofter ille, ne viftus aut noiium vbiqui’'?'’jnbsp;dogma,malam4ue adeo caofam fuam tuef' 'nbsp;deatur,nefcio quam inftituere exSoticis mnbsp;defenfionem, ôi. Auguftinum ipfi oppoU^nbsp;Auguftino, vc alter locus alterum enerud^?^nbsp;que euertat.Nos veró,vt paucula hïcc ad®'’’nbsp;tta eins refpódeamus,diligenter diftinxit”nbsp;¦fcmpcrac diftinguimus adhuc interpattquot;^nbsp;piferimen tcftimonia.Quibufdä enim illi referunpq'*'nbsp;ipfi fingularitcr in controuerfia aliquap‘'^|^nbsp;pofita aut in loco aliquo feripturæ intellignbsp;do,fentiant,In quibus quidem fi nonnbsp;nia cum fcnpturis orthodoxaq; Si. cationnbsp;fidd confefsionc confenpant, licet fand, ƒ

-ocr page 129-

¦EX RL. ICA T. CONÎBN.

ipfis quoq; iubentibus, ab ch difTcnrire rcuC-' tenterq-,recedere. Quibufdam verô non t3ngt;nbsp;tUmreferunt quid ipfi duntaxat fcnferint, fednbsp;quæfueritætateipforum ex fcriptura fanfta,nbsp;Veraamp;apoftolicado^lrina,catholicaqucfideinbsp;Profefsio, inorthodoxa 8C cathoiica Chriftinbsp;«cclefia.Aquibus fane citra crimen impiera-falutis veræ difpendium,rccedcre,aut ijsnbsp;^duflari,non licet. Atqui huiufmodi teftimonbsp;*’‘üilludeft,quodexepiftola Auguft. ad Darnbsp;'lînum fubinde prof cri mus. Nam in iîlo ex.»nbsp;Poniqabfque vllo verborum inuoliicro, qnænbsp;*'311 fempcr fucvit amp; adhuc fit vera fidei Chrinbsp;liante confefsio, ab apoftolis per vniuerfumnbsp;''’'farum orbcmpropagata.

1 lam Verô fi verum effet, quod noftcrllledi AuguffirtS ^btcftimonio Auguft.à feadducto cucrti te-“inionium^quod dédit ad Dardanum^fccjue-* guftîiiu#*nbsp;*''’urfanè,beatum Auguftinum euertiffc altenbsp;’¦oillofuoàBrent. addufloteftimonio, régula fidei Chriffianæ. Quod fi ita ener,quis nortnbsp;¦udicatet mordicus regulam fidei ab Augufiinbsp;rccen(itam,ene rerinendam,6£refugiendûnbsp;poficriore ipfius teftimonio î Cætenimnbsp;fi quis vtraquc inter fc teftimonia conférât,âCnbsp;totnmunicationem idiomatum in poftcrio-•¦eadhibeat, deprchendet confefsionem fidcînbsp;^itam per Auguftinum,contradiôoriado-wina minime cffe euerfam,

Hac autem ration« dixi duo ilia tcftimotji«!

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L

-ocr page 130-

KBPBTITIO BT DÏLVCîO. beatorum epifcoporum Auguftini |nbsp;magna habere momenta, amp; roboranbsp;eïTe canfTæ noftræ,nimirum quod illa teftt*’'nbsp;tur,ca quæ nos docemus,contra vbiqiiifat'^'’’nbsp;corporis Chrilli,per vniuerfam Chriitinbsp;doxam eeelefiam Pc cfTe crédita,quideiT'l®nbsp;cundum,nor côtra feripturas. Nam Augu*^' |nbsp;dicit aperte , Fidclitertene Chriftianainnbsp;fcfsioncm, S(.c. Vigilius vero jâni9iisChr‘*^*nbsp;martyrdicit, Hæceitf!de;amp; contefsiocaih'’nbsp;lica,quamapoftoli tradidcrimt, mariyresfo'nbsp;boraiîcrût,amp; fideles nunc vfq-, cuftodiût,5^^‘nbsp;Qiiæ cum ilIuftrifE amp; iniiifiifsimafint,’'!nbsp;dettamen nihilominus nofter illerurfnsfil’’nbsp;mirificè gratulari, amp; amplifsimas mihinbsp;gratias,qui pala'm atteftatus fim,caufæ nofiffnbsp;robora(quôd maiufculis etiam pinxitlitcr’Vnbsp;cóftituamus in teftimonijs patrum : ira efquot;*”nbsp;colliquefcere omnibus, nos caufam noftr^*”nbsp;imponcre,nonjn fundamentum fcnptura?^/nbsp;nonicæ, fed in opinionem hominum. At'quot;’'nbsp;dent interim palam omnes, qui modooeü*’nbsp;fenfibusq; vti volunt, miferum fibirurfius’”^nbsp;piterimponcrc, «SCquoddici foletpyraufi^nbsp;gauderegaudium, qugdum nimiumexuli^®’nbsp;circumuolitat,in lucerna impingit, adulb^^nbsp;alis,concidit.

quot;De ^jcenfione domimin Ctelum,amp;

criiîiina-* OOÛC»

LOcum hunenofter ille à criminationco’ j ditur noftraq; manifefta cHm iniuriaf®^

-ocr page 131-

BXPLIGäT. conïeh, 66 ïumeliaq; traflat eundcm, Rumpi is tantumnbsp;^onvidetur prgira fuanimia, obijciésZuingnbsp;¦'anis malkiam fingendi,mentiendt4 rcflè di*nbsp;^acalumniandi, deprauandi, inuertendi,ÓCnbsp;^uid nonïquibus infuper addit, fibi iatn ne*nbsp;Çotium fore' no cum catcchumcno ( de me lonbsp;3'i6ns)in fchola Chrift)ana,fed cum Lucianonbsp;(chola Epicurea qui thronum Dei patrisnbsp;^’^'^ocet in V topia.Sed norût omnes,qui meanbsp;*5wunr,me nunquam collocafTcthronu omnbsp;^’PotentisDei in Vtopia, fed aduerlarij cfTcnbsp;^*lutnniam,multa quidem verborum ftrufiunbsp;’^’ftudiole adornatam, fedipfainani vmbranbsp;euanidam. Ego ex verbis faluatoris nonbsp;thronum Dei noftri, no in Vtopia, fed iny,,j‘pjj,nbsp;!nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;coUoco,Cœlii,inquit dominus,eft thro- Matth, ƒ.

1 ^UsDei. Vidcritaduerfarius vbiipfethronû ^'•collocet, quifummis viribus contendit,nbsp;in quod afcendit Ghriftus, ncc locumnbsp;'^quccToci quidem nomen.

Repetit autem in fua ille Recognitione ea* 1 ''«tn quæ de hac caufa antea quoq; attulit,niftnbsp;S’^iodnuncprofufiore vtitur copiaverborumnbsp;‘Utilium quidem amp; harena male connexoru,nbsp;1 ^quod omnia fua ni'ic vberiore felle perfoiinbsp;^it imd inundat. V nde virus illud libentcr nonbsp;3ttingo,nccóraminer, perftringam duntaxatnbsp;Puædam dus, in reliquis ad priores mcas re-•ponfioncs Icfiorem relcgans.

' nbsp;nbsp;Ait ille, Conuenit inter nos quod Chriftu»,

1 a

-ocr page 132-

EEPETITIO ET DibVCTD.

vt Lucas ait,ex monte oliuetiinaltumfit^^^ uenùinhi- Ltus.Si autem conucnit nobis,curcontenti''nbsp;ftoria Aâo illc corpiis domini adhuceflein terris, nonlt;i'nbsp;tum.i. camiamvbiqueî Non conueniuntfanéhæ“’nbsp;inter fefe,Corpus é terris ec fublatû, qæ Luonbsp;dicit,ct nos docédo,pfitemur,et hoc ipfutnnbsp;pus domini adhuceé in terris’.qd'Brcnt.dit'f’nbsp;Sivere f’C corporaliterfublatû eft c terris/^^nbsp;tcamplius nô eft in terris corporaliterpr^nbsp;fens. Hoc fi crédit ille fyncere,côcefsif ad nn®quot;nbsp;Sptftïculû imô advcritaté,definetq; pofthacexafetnnnbsp;ne domini facere fpeflaculum, ita de ipf*nbsp;quëdo,ac fi de ludo aliquo vel re ludicra,qi’*nbsp;magisinfpecieôC per fimulationem ,nbsp;re ipfa fiue per veritaté geratur.Si veto notnbsp;dit,fcripturædiuingnô crcdir,amp;cû hac fn’nbsp;pitis diferimine certat, atq; ita nô coniienitnbsp;ternos.Præterea fi conuenit nobis in hino ,nbsp;cuangelicajamp;apoft. cur ille hocipfutnnbsp;negans, omnemhiccôftituitcontrouerlia nbsp;In»iuo (ït Dicit enim pala'm,Hocqugritur,anChriinbsp;c^trouer- fußlatus ab oculis fuorum, afccnderitea to^^nbsp;ma, qua à monte oliueti vfq; ad nubes pefnbsp;nit,a nubtbus phyfico progrefiit perreliqt'nbsp;cœlos, vfq; ad cœlum empyreumnbsp;ibiq; corporali modo ftet, fedeat, deanibunbsp;prout ei fit vifum, idq; femper cademnbsp;donee ex cœlo iterum vfq; ad nubcs^nnbsp;mo die iudicaturus,phyfico progrenu tnbsp;^af,ÔC iudicio finito cum fanflis fuis

-ocr page 133-

SXPDICAT. CONSKN. 67

tur,vt ibi corporalibus fefionibiis itionibiis rcdinonibusq;,vitam felicc ducat î Addit his,nbsp;Hæc ilia func de quibus controiiertitur.

Ersofiinhis,vt dicit, internos controller^ Explicit

. o , . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,¦ •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 ¦nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 •nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, «0 Sc con-

titur, quomodoiamiamdixicinhisnobisco firmaiiono Ucnirc quæfcribunturà Luca’Siinhis eft có' flrx faîteaunbsp;troiierfia,ergo diuerfutn ab his illc fentit .Annbsp;Veto negabit hxc extare manifeibfsimè te^nbsp;ft’WinferipturaîTeftatur hæc certc dominanbsp;ca ipfa forma, qua refurrexit, ôC qua cnbsp;•^onfpeftu difcipulorum af -ndit, inccelumnbsp;'æeillatum. Non cnim alicnam à humana fi*nbsp;S'^ràrccepit.Humanam,humanis conlhitctnnbsp;l*neafnentis,rctinuif. quametlt glorificauit,nbsp;famennon expunxit. Uiximus antca glorifi-'ationem corpori folido,6C quod non.cftfincnbsp;forma,amp; quidem humana,addere incrementnbsp;^01,non inferre detrimentum. Teftatur in-firpcr fcriptura cuangelica amp; apoftobcado-minumcorporefuo veropcruenifle, fupera-tis tails omnibus, in fummum ccelum.Paulinbsp;«nimvoxeft, Afcendit fuper omnes cœlos.nbsp;Eiufdcmvoxell, Sublimior cœlis faftus. Acnbsp;rdem tarnen iterum dicit. Non in manu*nbsp;fafta ingrefTus eft Chriftus, fed in ipfum coe-lum^.Scd ÖC in fymbolo apoftolorum confite-mur,Afcendit in cœlum.T eftatur dcniqifcri-prura iterum eadem forma rediturum dominum e cœlo in iudicium, qua afcendit in ccc-

I lum.Nam angclorum vox eft,Sic vcnict,ficut

-ocr page 134-

Vel ad quem modum vidi (lis euntem in clt;t‘ lum.Prophetæ 8C euangcliftæ vox cft, Vid«'nbsp;bunt qucm confixerunt. At confiât fatis,qlt;J*nbsp;lisfitfor'ma confixi, ca vtique qua crucifi'nbsp;xus refurrcxit 5C afcédit in cœlum. ludictoa'’nbsp;tcm finito, tcftatur rurfus fcriptura abitiit®’nbsp;nos cum domino,ex nubibus,inipfumclt;l)*’'nbsp;ibiqucfempercum ipfo futuros. Vcrbafun'nbsp;clara,t.Thefr4.SC 2. Corinth.j. Si ergo inbgt;*nbsp;illc diflêntita nobis, non à nobis tantum,fj®nbsp;Si. à feriptura fanfta difrentit,amp; falfo dicitnbsp;uenirc nobis in hiftoria euangclica Siap” ynbsp;lica dominicæ aflenfionis. Id quod egonbsp;vidi Si monui, ille autem videre cæcatinnbsp;luit,imô nunc quoq; dicit,Ncfcio quidnbsp;tur Bullingcrus, me mihi banc hiftorig^ó’®'nbsp;fîonemadimere,amp;mccum pugnarc, ÄC.A'nbsp;niG infânire illi libeat, intclligit iâex hisnbsp;attuli,quid volucrim, ac fcit iam quonbsp;Sitôt Ä tam cuidcntia vcritatis argume'’**nbsp;aduerfarius pro fehabcrct, quanta cclcriW'^nbsp;fcrociaq; candidos equos iungeretcurru)nbsp;umphali ? Et tamé brcuiorcs hic fùmu« .nbsp;potior pars tcftimoniorum priorc huius bnbsp;parte GtrcccnGta.

ilnphylîco Atqui inftat illc 5C rogat. An phyGcOt*®';

¦gt; corpus dominiafcen cti^ inccclumâCrcditurûGtiniudiciumfAnnbsp;minus in cœlo Gt corporaliter, amp;innbsp;fcdeat vel ftet ycl ambulet,prout vultlR.®

-ocr page 135-

EXPT-IÄCT. COUSHN.

ietfcriptura,velit nolitaduerfarius, afccndif--fe dominum in calnm corporaliter, cundetn corporaliter defeenfurum iterum coelo in innbsp;dlcium,interim donee veniac in iudicium cornbsp;poscomprehend! vel manercin cœlo. Dicitnbsp;^ocferiptura ; confiretur hoc fidesChriftia-•'’¦EademteftaturChriftum vnà cum fanftisnbsp;in ccelo recumbere,fcdcre, flare, ambula-’^'Äqnidcni nulla cóflriélum neccfsitatc,fcdnbsp;P''out vult libéré. Teftimonia funt huius ge-*'W's plurima. Neceftvt illa quifquam fideinbsp;’^oftra;,vt pudenda exprobret. Non funt illanbsp;5’^peccato,nec pertinét ad ignominiam, qux

1 ’quot;ilia vita rnutatur in gloriam,vt mox dicatn f'gnificantius,Et afeendere SC defeendere, monbsp;‘quot;sell fane localis,rerpicien3 vtiq-, locum, vt,nbsp;’locmadmodum (X. Athanafius dixit, déféra- Afetaderonbsp;'quot;fis locus ex quo afeenditur, perueniaturq;nbsp;’deum,ad quem afcéditur.V ocabula illa non

1 font inania,inane nobis fpeflaculum exhibé-

1 'bifedfignificantia nobis rem verâamp;rcipfa \ ha geftam,vt dicitur verbis ge fia. Vercenimnbsp;I Veto corpore fuo afcendit Dominus, vere \'C'nbsp;fo fuo corpore defeendet è cœlo, in nubes,alt;inbsp;i 'udicandumviuosSCmortuos-. Vnde5C.Da-1 mafeenus deorth.fidelib.4.ca.r, difertè8cfc-1 rundum feripturas loquucus,dixlt,Sed SC af-l tenfio ex terra in cœlum, £é iterum defeenfionbsp;8Caduentus(inindicium) aftiones funt circiinbsp;ftripti corporis. Et fignificàier loquimurhic

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I 4

-ocr page 136-

KEPETITIO ET DIEVCID-j|j lt;3c corpore Chrifti amp; afcenfionc etus innbsp;corporal), Non ignoramus interimnbsp;éi Deo attribuere afcenfum 8C defcenfuni’ jnbsp;fua quadam longè aliaratione. ide® *nbsp;pcrmifcemus.

Creberrime' in haccaufa opponit ucr/àriuspliyfîcas rationcs,amp; inhisvalo^nbsp;bi placet cum ipfe interim fibi permit^^tnbsp;cere corpus Chrifti verum,corporaliter“'’nbsp;na præfcns cflc éC manducari,rurfusq;nbsp;ijccrc,attamcn non ratione phyfica aiit rat*^^nbsp;ne huiusficculi. Quod ipfum fi fanain'^'tjPnbsp;ratio ne recipi fincrct,confe(fta eftec inh®quot;“^^nbsp;lîdio concordiazfed mauult illc propternbsp;tda/i fuam contcndcre,aclucidifsimamnbsp;temhorredis inuoluerctenebris.Sedadre 'nbsp;«rioneüu Nunquam diximus nos abfolutclocati®®‘^|jnbsp;fiant. ftatus, fitum ôifefsioncs vel phyficas,vclpnbsp;nè mundanas fore' in gloria ilia cœlefti-murenim dignitatem tantam, quæobtin§nbsp;corporibus noftris in glorificatione SigterHnbsp;foelicitatc,eflcfupra naturam amp; plané ccelenbsp;ftem.Non enim ftatuimus hie modum nt®’]''nbsp;danum lt;3i terrenum, fed corporibus gl®r*® 'nbsp;proprium,quem Ct quisfpiritualemvel clt;ï‘'nbsp;ftem 8C gloriofum nucupct, modo veritate*’’nbsp;corporum per hoc non extcnuct, non refta^nbsp;gabimur. Diximus antea amp; fæpc repetit”^’ jnbsp;nolle ncc pofTc nos motum amp; fitum huncg‘Pnbsp;riofum definirç, interim ftcundumferiptuy*nbsp;all«'

-ocr page 137-

EXPLICAT. CONSîN. 69 «fTerere motus ôC finis iftos congruos efTc glonbsp;riacœlefti corporibiisq; gloriolis,interim tarnen efie motum amp; fitum veri amp; folidi in glonbsp;ria corporis.Et quamuis hæc diligenter inculnbsp;cauerimus, nonpudet tarnen aduerfariutnànbsp;fcipfo confinas nobis obtrudere phyficas itionbsp;nej,reditiones amp; recubationcs crudas, certcnbsp;vtabfurdirate contaminet noftram doftrinanbsp;fynceram, camque infamet quafi nuper natänbsp;sbfurdam confiâamque ànobis.Audiant ernbsp;go quib. animus reftat adhuc curabilis quidnbsp;olim fanflavetuftas banc ipfa decaufa fenfe-pt.Auguft.deciuit. Dei li.aa.cap.jo. Omnia,nbsp;•nquit,membra ôC vifeera incorruptibilis cornbsp;Poris, quæ nunc videmus per vfus necefsita-t's varios amp; motus diftributa, quoniam tunenbsp;t'oneTitneccfsltas,fed plena ,ccrta,fccura,femnbsp;pttetna felicitas,proficientlaudibus Dei. O-ntnesquippeilü, dequibus iâ fiimloquutus,nbsp;qui nunc latent,harmoniæ corporalis nutne-1 ri nonlatebunt,intrinfecus amp; extrinfccus pernbsp;1 torpons cûôa difpofiti, SC cum caeteris rebusnbsp;1 quæ ibi magnæatq; mirabiles videbuntur,nbsp;l tfationales mentes intanti artificislaudcm,ranbsp;1 Uonabilis pulchritudinis delcftacione fuccc-l dent. Qui motus illictaliumeorporü fint fu-1 turi,tcmcrc definite non audco,quod cxcogi-1 tare non valeo•-tarnen 8C motus oC ftatus ficutnbsp;( gt;pfa fpccies,dcccns crit,quicunq‘, erit, vbi qd*

i Mon decebit non crit.Certè vbi volet fpintus.


1

-ocr page 138-

MEPBTITÏO BT BTLVCIO-ibi protiniis erit corpus,nee volet aliquilt;l ritus,quod nee fpiritum pofsit deccrenbsp;pus.Et reliqua. Idem Auguft. in libellonbsp;de âCfymbolo cap.ó.Solct,inquit,quofd3lt;’jnbsp;fenderc,vcl ipfos gentiles vel hæreticos,q^®nbsp;credamusafTumptum corpus terrenu innbsp;?id«, lum. Ac gentiles plurimiq; philofoph®^

¦ argumentis nobifcum agercfolentac terrenumaliquidincoelo cITcnonpoHe-^,^nbsp;Aras enim fcripturas non nouerunt, r*®*quot;nbsp;quomodo diftum fit, Seminatur corpus^ jjnbsp;male furgit corpus fpiritualc.Non enimnbsp;élum cft,quafi corpus vertatur ’n fpif*^*’^,,^nbsp;fpirinisfiat. QuiaóC mine corpus no’nbsp;quod animaledicitur, nó inanimam''®*’nbsp;€11ÔC anima falt;fium ; Sedrpirita!ecorp”^^jlinbsp;telligitur, quia ita coaptandum eft,vtnbsp;babitationi conucniat,omni fragilim'^®^|j(lnbsp;beterrena in cceleftem puritatemamp;dj Ji.nbsp;tem mutata atq; conuerfa. Etreliqua.In® /ynbsp;«ï.de ciu.Dci cap.4.pluribus contranbsp;phos pro fide Chriftiana oftenditcorp”nbsp;eet terrcna(ipfius verba rccito ) fcdibüs^7^,(nbsp;uis coelcftibus,tamcn corporeis fublim^- .nbsp;riofius nolumus fecrcta cœlorumnbsp;piofius iftaexplicate non pofTumus,®® ^^fifnbsp;6Cexperiri illaaüquando cum DeoPnbsp;nos corpore hoc liberate cupimus atqinbsp;mus.Seruct autem fibi Brentius à fe co”nbsp;Mias fijas itiones âC reditioncs.

-ocr page 139-

bxplicät. CONSBN. 70

Rurfus vero pueriles cogitaiiones nofler pjccirin» gt;11«non teriiiisiam Cato,fed fccundus aüquis i;urimdonbsp;^sulus,tertio nobis delapfuscœlc, de rebus Aotumdcnbsp;'aleftibus,ferendas arbitratur in antiquis panbsp;*5'ibus,fedinZuinglianis nonfercndai,fcdpo tiiu.nbsp;•’Usdetcftandas : quod illi communem erro-^’’ifintfequuticitra aliorum contumeliam,nbsp;^^‘ngliani verô errorem rcceptuin tucantur,nbsp;pyericatem ab alijs manifeftata. oppugnent.nbsp;”incverô illc lachrymæ, bine illas quærelæ,nbsp;^’nc ilia indignatio Si. fulmina, quod illumi-magifter nofter inuenit noua cceli my-“^'a,quibusfe opponuntZuingliani, dedi-Sciantes vbiquarias eius fublimesque Si extranbsp;®‘l'nes fines diffluentes de cœlo rebusq; calenbsp;^'bus dcfinitiones,abfq-, contradiélione,rcci-P'fe, fedmalunt inhærcre veterum eeelefiaenbsp;^oftorum puerilibus Si. anilibus dclirijs.

ne vero fibi placet in fcnilibus illis fuis fu P«fca!cftibusquc inuentisBrcntius’an veronbsp;’'»rcucreturfan^lâvctuftatemî Certè palamnbsp;ille nobis bac in caufa, nos commune ba-“«redoflrinam imô errorem cum veteriecquot;nbsp;Si doftoribus eius, in quibus tarnennbsp;•'onapprobat pueriles illas de rebus cœlcfti*nbsp;cogitationes, licet interim difsimulandasnbsp;'fieputet. O ergo miferam Cbrifti ccclefiamnbsp;’bapoftolis vfq-,adnos dcduélam,amp;communbsp;tiierroreforditatam, miferos ccclcfiæ dofto-*M,lt;jui haftcQUS orthodoxorum in numero

-ocr page 140-

KEPETIT I O KT DlbVCIO. habiti fiint, SC tamcn cceleftia myfteria no^'nbsp;dum reöé intcllcxerunt, fed puerilibus cogj'nbsp;tationibus indulfcrunt, beatnm veroB«'®*’'*nbsp;um noftruni,qui folus fenili clarus fapicnt'*nbsp;primusóCfoliis myfteria cceli vcra obic*quot;^nbsp;uaritlt;SCcompercnt,crrorctpquc tanconbsp;tem tëporc dercxcrit. Sed fruarurhisill*;*^'nbsp;deliciis,per nos licet, illibatis, nosenimvct^nbsp;ra malumus ijsq; magis obleftamur. -Régula de Luculentum rurfus ille inter alia tnin*’’’nbsp;Supra Si In dacium impingit propter Rcgulamnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j

ÔC Infra,quamad Augiiftinum refert. ri mecum in hac ^it ingenuitate, quanbsp;ïiiperiore régula. Ego vero cum fciani,ini‘’nbsp;mnibus conllare arbitrer, AuguftinuiE'^” j,nbsp;bulisfurfum 8C deorlïim in caula afeenü®*’^^nbsp;éCcœli atq-, inferorum longe'aliter quäa“^^,nbsp;farium cfTc vlum,libenter ci eius futelasnbsp;Superna Et qcHapoft.dixit, Superna qiiæritcvbinbsp;^uxrite. ftus cd ad dextcram patris. Supernanbsp;nonterrcftria,libcntcrconcedimusintclhg^|jnbsp;dum efle de vira ccelcfti adeoque5Cfpi''*',j^^nbsp;quam fideles in terris, abdicatis aut mo*’’* (gt;nbsp;tis Iccleribus, qua? mox longo enumcrafnbsp;logo,viucrc debent: nihilominus tatneu’nbsp;pud eundem apoft.ad R.om.6.dicitur,ynbsp;tos nos efTc in mortem, vt cum ipfo rcnbsp;mus in noiiam vitam ,acintclligiturnbsp;vitam pijs fanflam cfTe inftituendam ^(lnbsp;damq; moribuspriftinis, fed tame

-ocr page 141-

expvioat. CONSEN. 71 interim Chriftum fepultü efle fiCrcfurrcxiflcnbsp;Corporaliter, heet hoe iam applicetur tnonb.nbsp;nominumformandis fpiritualcr:ita fanènbsp;hfsimum eft amp; Chriftum fupra in ccclis federe ad dexterâpatris corporaliter,licet indefpinbsp;htualis doftrinapijsvtiliteraccomodetur.

Dum autem ille fimplicem feripturæ SC Inepti 86 ''ctiiftatis doiSrinam de cœlo faftidit,condig'nbsp;^umfepratmiumaccipit. Namquanrodili- catiododrfnbsp;gtntius fe fuaq-, de cœlo explicarc 6C illuftrarc “*•nbsp;conatur,tanto in denfiores ineluélabiliorcsq;nbsp;iele tencbras præcipitem agit. Id quod expertnbsp;^entisaliquot breuiter cómonftrabo. Quæ.nbsp;“aulus fcribit, inquit, de defeenfu in infimasnbsp;^err^ partes, amp; deafeenfu fuperomnes cœ-ios, non intelligenda ftintdchumano morenbsp;’leendendi Ä dcfcendendi,quo prior locus denbsp;foituTÖC alius occupatur,fcd de diuino more,nbsp;^no ita defeenditur amp; a(cenditur,vt omnia tanbsp;^nfitna quam fuprema occupentur. Hæc ilic.nbsp;Ita ne vero habet hæcres vt dicit’Ergo afeen'*nbsp;dens Chriftusin cœlum no deferuit locum innbsp;tl«o erat, fed f mul amp; inferna fit luperna occunbsp;pauit.Hinchinctandem intclligimus curillenbsp;perpetuo exafeenfione domini in coe!um,fa'nbsp;C’at fpeftaculum. Kuiufmodi funambulisinnbsp;fublimitatibus illis luis faltantibus ludenti-husqsamp;fefiC falutcm fuam credat, quilquisnbsp;periclitari vult grauifsimè.

Rurfusidem ille,Confiât,ait, non diuerfos clTe eeelos, alt «rum quidem «x quo defeedit.

-ocr page 142-

Afcendit

Huidelcca.

Mit.

REPETITIO et OTIzVC^^'j) Confiât item Chriftum plane' afccnlt;igt;pf^yl,inbsp;' iud ipftim cceïum,e quo antea defccndif ¦ .nbsp;Vcro crat ülud cœiij,ex quo dcfcenditi^'î j(nbsp;modo in vterum virginis peruenit?nbsp;fca!as?(egregie fané SC religiofifsimsnbsp;niunt)an demifit fc per funemîôCc. Ni»quot;nbsp;nus.Ergo aliud non relinquitur, quana lt;1^nbsp;ficut Dcusantca pratfens crat in vceroVi'Sjjnbsp;nis,ita fecum fuum habuerit coslum, è qquot;‘’nbsp;(cendit,amp;.in quod hominem quemnbsp;feed afeenderc fecit,in eoq; fc collocauicd^wnbsp;ille. Quibus moxaddit,EpicurcisÄE'’‘’^'nbsp;nis hæc fore' ridicula. At nos nihilotnin^’’Jnbsp;quidem palam aducrlàrij figmentisnbsp;cimus.Nam feriptura SC confenfusnbsp;tholicæ docct nos cœlum Dei Icdem,^ jj;)nbsp;afeendit dominus nofter, fupra nos innbsp;efre,non(nifi per figuratam orationé) innbsp;ro virginis, neq; Deum qui de loco adnbsp;non mouetur,cœlum fccum circumfcriquot;®-^ :nbsp;bietiam dicit fanétos quoq; fuam fcdcml,^/nbsp;rum cft ilium non addidiiïe, vt cochlea'’’nbsp;illam tefiam) fecum circuportarc. Huenbsp;perueniqvt exponat quatcunq; in biiccamnbsp;niunt.Eadem quoq; feriptura difcrtc doct' ¦,nbsp;. lium Dei defeendifle decœloin vterum^quot;^»nbsp;nis cum cœlonô rcliflo carnem afiiimp»’'nbsp;vtero virginis, eundemq; Dei Si homin'Snbsp;lium longe alia rationc afeendiffe incffl*”!^nbsp;oimirum cum à monte oliueti eleuatus,de'‘:

IIquot;

-ocr page 143-

BXPUCIT. CONSBN. 7I *it terras in quibus amplius non cft corporaliter,amp; corpus fuutn ccE]o,vbi antca non fiie-tat,corpora!itcr intulit,vbi nunc cft eritq, vC-queadiudicium.

Et quamuis ianniam dixcrit Dcum circuni portarefecum cœlum,adeoq;cœlû eftcvbiq;,nbsp;*'ibilominus quatrere incipit, quo pcrueneritnbsp;Chïiftuspoftquam exceptus cftànube,SC innbsp;S^odnam coelum intraueritïQuid autem iftanbsp;^'gt;!*ftioneopuseft,fï vcrum cft, quodantcanbsp;’l'Xit cœlum efle vbiq;? V biubi itaq; fi Vius ho-’’'inisfuerit,incce1o ccrtè erif.necvlla ampli*nbsp;'’^sfcenfione opus habebit.Si autem in cœlunbsp;’^fendit dominus,verum clTe nó poteft,quodnbsp;^ff'tmatBrctius ccclum cfTcvbiq;. Eritenintnbsp;l®tus in quo calum non cft,ille nimirum, cxnbsp;^uoaffëditdominus,vt in coelum,pcrueniar,nbsp;’l’ivtiq; fitum,quo afcendit.

Eoftqnam autem diuamp;multum in omncs

1 panes Hcxit atq; reilcxir, longisq; ambag^-l’us amp; intricatis erroribus iaMaius cft, hue ta 'lem defertur,vt dicat filium afcendendo pcr-'^tnifTe ad pattern. De qua rc nulla nccefsita-•'plurima cumulât teftimonia. Nemo enimnbsp;’'egat, fed fatemur omnes ftlium afeendendonbsp;pcnienifTe ad patre adeoq; in regiam patris,nbsp;’nipfum coelum. Cæterum hic ne dare coga-lltrafcendendoipfum in vllum perucnifTclonbsp;tUm,dum ad pattern venit, imo vt left orc itnnbsp;plicet,quÄftiones ncôit rcncftitqj ÔCait, Vb»

-ocr page 144-

MBPBTITIO BT DILVeiP'^ «ft paterïNum in locoaJiquo circunifcJ'‘P''lt;(nbsp;Nihil minus. Scdibieft, vbi nos eriinuS’|^.,nbsp;quisvero viterius rogct, Vbi vcró nosnbsp;inus?Refpódebit,Vbi pater,«SSc.HæcilI^fjjnbsp;nifi fciremiis quantopere exafpereturatf^'^ynbsp;rius mentione Vtopiæ amp; Vtis, quis oroP.j^,nbsp;hiberct dicere in ptælenti vti ipftimnbsp;captiofo conclufionis genere, quoddiutdnbsp;non efta petitione principij?5Cc. .jffnbsp;rlt; t ». Deniq;cum muleis magna confident«^',/nbsp;Cccluinell] .nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. o r -re

lt;iuoddice- omma ceu ccelcltianobis cxpofuillet or‘‘^y tenoupof. la,tamen ne his quidem fuis confidensnbsp;lis,interalia,Ccelum ideft,inquit,nbsp;re non pofTumus.Item,Solum dicerenbsp;quid non fit.Cur ergo nos haftenus lógi’.'^jnbsp;illis logis diuexauit ? Cur ab initio pro'*''(^nbsp;hoc ipkim ingenue' non confefTus, optquot;”nbsp;hoctempus,quod inutilitergarriendonbsp;dit,nobis vtiliter tacendo non feruauit ! 'nbsp;ita inepte amp; perplexe ilium diuinanbsp;luitprouWentia, vtvcl hincpijSfnbsp;Icflores intelligerent refugiendum fibinbsp;à doflore, quipoftquamÂrchytæcrcpit’f^nbsp;lum diu amp; abunde pullauit,tandem fe ig” ,nbsp;re fatetur quid dicatautde quibus alfciicf ,nbsp;Hæcaûtfunt cœleftiailla myfteria,nbsp;uerfàrius hicnoftervniuerfo miîdo exnbsp;ra,quâfubindecrepar,propheticaamp;apolnbsp;lica, fpretisveterum fcntentijs,propinat,nbsp;deguftare imôdcuorarc nolctc6condcnquot;’^j,

-ocr page 145-

BXPLICAT. CO MS EN. 75 Sed apponit his fuis quo plus habeant coloris diuinum pariter amp; humanutn tcftimo-niii, Quid inquit,qugris quid fit coelu, vt af- dit.nbsp;«ndat inlinguam, quod in cor hois non af-•endit Î Rurfus autemhoc IfaiæÔC Paulinonbsp;abutiturteftimonio. Nam gaudia quids cœ-hftia ineffabilia funt, fed coelum in quo per-ftuctnurgaudijs illis abfolutiffimis ôC inenarnbsp;rabilius nihilominus locus ell fupra nos innbsp;•xcelfig. Adducit præterca locum ex Auguft.nbsp;mPfalm.Sj. DcusinefFabilis eft. Faciltusdi-t'lnus quid no fit,qua quid fit.Rcfte fane.Scdnbsp;’li’bnefciacaliam longé effe rationem crea^nbsp;loris, aliam verd crcaturæ, nequc reftc ex il-I’us na:ura,ad hanc concludi Î

Simple* doâtinïU®

Quod fitanti facit Auguftinum dignetur ab dlo difcere,quod nefeit. Simplicifsime illenbsp;^apertifsimc docet,quid fit ire ad Patrem,i5Cnbsp;^uid fit illud, Volo vt vbi ego fum 8C illi fintnbsp;'nccum,Traft.in Ioan.102. Exiir,inquit,à panbsp;lit quia de pane e{t,3Cih mundum venir,quianbsp;inutidocotpus fuum oftendit,quod devir-g'ue affumpfit. Reliquit mundum ^corpo* 'nbsp;rail difeeffione, perrexit ad patrem hominis aicennone,nec mundum delcfuit prgfen*nbsp;iiafgubernatione, idæc minime fcrupulofisnbsp;contentiofis ingenijs fola fufficere pote-rant. Sed idéillerurfus. Trafl. 106. Nuncau-tem ait ad tc(ô pater ) venio, i'urus vtique adnbsp;dexterampatris : vndc Venturus eft ad ViUO^

I '¦ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K

-ocr page 146-

KEPBTITIO BT DirVCID-

tnortUosqiic iiidicandos,prg(cntja fridem porali, fecundum F I D E I B. E G V L A Mnbsp;namq; dofirina.Et in Traft. in.in verba, Vanbsp;lo vt vbi fnm ego êc illi fint meeun'., In fff'®nbsp;ergo nos fnturos cfiTe premifit. H'a f nur t®*''nbsp;ma fenii leuata cfi,qiiam fumpfit ex virgiF^nbsp;amp; ad dexter.-'m patris coJIocara. ld trox c®'nbsp;piofe illiiftrat verbis apoftoli ad Epbcfiosf®'nbsp;pitefcciindo. Et pauJópoft, Qnod vercai-'nbsp;tinet ad fcr*nan-. Dei, fi fecundiim earrnbsp;rr us intclligcre quod dit? i)mcft,Voïo vt'’!’*

. cgoii m,amp;e. non inquiratur a?qualis films vbi fit,qvoniam r.cmoiniienif ' bi n»**nbsp;fit : 'ed qui vult quærcrc, quærat potins'*nbsp;tum tHo fit,non vbique ficutil]e,fedvbifigt;^nbsp;queefiepotuerit. Qiji enimhoirinipff'V’'*'nbsp;terpendenn ÔC falubriter confitenti,ait,nbsp;die meeum cris in paradyfo , fccundc’”'nbsp;quodbemoerat, anima eius ipfo dierui*'nbsp;erat in inferno, caro in fepukbro -, fecund''nbsp;auttmidquod Deus erat, vtique amp; in P®nbsp;dyfo erat, ÔC ideo latronis anima, qua’’’quot;!,nbsp;vbique ficut ilje cfTc non potcrat, tatnc*’^ Inbsp;pfoctiamdic cum illo in paradyfo efiep^f^nbsp;rat, vndeille,qui vbiquefcmpcrcft,nnn^fjnbsp;ceflerat. Etreliqua . Hæc fiBrentio P !nbsp;nee peffnnt, necipfi fatisfaciunt. fedp^^’^^j jnbsp;mbilominus auresa veritate ad fabulas jnbsp;auertcre-miferearur eins cltmens SC ns' ;nbsp;Cors dominus,reducatq; errante infimpquot;^nbsp;viamveritatis.

-ocr page 147-

®XpliCaT. CONSKN.

MDf Inferns,

Anifcftatur 5Cin liac parte iudiciC Dei

J contra Brentiurti,qiii lt;ium nuilum ingt; * ’'cno credit locum,fchuermörum mGrc(liec-‘«turn katnihi loqui) fchuermcrizarc cogi--^'^f per cceIü per terra infernuq; cominifeinbsp;. extruere terreftré aereum atque ctrleftcrnnbsp;^’“''biquarium, amp;tamê hefclrc adhuc vbinbsp;VLnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’bi eft ihfernus, inquit,

’eft ira Dei. Etrurfus, Qyidfi diccrem in ^'’codtniquchomine aliqiiotics limiil ellenbsp;'ttinm Sc infernum, num aliquicl abfurquot;

I j'“’cevem’Cutn Auguftinus dixerit diabo-

1 ƒ“’ ftium fecum circumferre infernum. Forcé

I ƒ Pomades fey thx fuas feenas papilionesue ^^quot;Pplauftro circumuebunt, Cerce ft io-*nbsp;de animi cruciatibus exæftuan-*

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impijs,acipfos exagitan-*

I ' ’’satque abfque intermifsione eXcarnifi« ^¦’ntibus,pcr tropum concedimus in hofni-*nbsp;,'’Pueniri infernum. Concedimus amp; dia^nbsp;?’os in fcmctipfis habere infcrnum.Ego vc.»nbsp;^^'Hiioquebar de alijs, ipfeatitem mihire-

1 PPndet de ccpis.Flomincs qui Ge excrucian-bigibns tormentis animi, nondum fuftt

; J’’cufi ad tartara, Nos autem loquimurd« i ”^«00 illo, in quo décrufx torquentur ani-! iinpiorum à morte corporea,ec in quemnbsp;’ ^°ift2«ntut tandem ÔC relufcitata iuBpiorunx

K a

-ocr page 148-

ijiftiiius. obfecro fruflus redit ad ecckfiam Cbr’**’’, . rnbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ ini*^


nuümef!, vt corpus dcmini fit vbiquc ïgt; , circumfiriptrmac illocabile, fanfiinbsp;fintvbiqne, adccque amp; cœlum fitJnbsp;dtniqucamp;inferrusfir vbique, nififotft’r.^nbsp;gloriofi m videaturcondidifTefeé^am Atof^nbsp;fiarum vel Pclytcpiftarum, vclVbiqiiafJnbsp;n-m ain Cmnipræfentialiiim, qui defufnbsp;mir» rtr»r rr»o î»z\r nnc r»lor».inbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^»rrr tt^



Nut”«'I


-ocr page 149-

EXPLICäT. gon s bn.

Numeri capitc decimo fexto à me addiiftum, vivnutn ex multis proferatn,adco odiofc cx'nbsp;*g'tat, Si. in eo ira fc fcurrilem præbct, vt vigt;nbsp;deatur etiamfuijpfius ôC maxtrne fenii illiusnbsp;fui,quod tories amp; tantopere iaftat, fuifTc ob-l’tus. Csetcrumfacit in hac hiftoria defccn-*âsntiumininfernum, quod facit inhiftorianbsp;^hrirti afcendentis in cœlum.Concedit cnininbsp;^'ftoriam^fed eidem corymbosfuos annc-fcboliaquc adiungit,per qnxilla inuo-“'îtur^obfcurarcddatur, imo amp; reuera ener-'’fur,velquod déditrurfus negetur. Cuiuinbsp;4^iJcm generis funt, DeCcendere viuos innbsp;^fcrnum, non eft aliud, quam ex improui-; J® à (erra deuorari,SC interirc. Item, Infernusnbsp;”‘rnon eftlocus in quo impijtorquentur.nbsp;^tlcerum, Corpora eorum qui in infernumnbsp;^efeendetunt, interris condita,cxpeaant rc-‘«rreftionem. Item, Auguftinus dixit neminem feire in qua mundi parte fit infernus,nbsp;cui forte dominus reuelauerit. Et hic ro-quam apocalypfim hac inrchabeatBulnbsp;‘ingerus ’ Addit iftis præterea,lnfcrnus nonnbsp;*ftcollocandus inaliqua parte mundi, nevquot;nbsp;’'a forte cummundi connagratione, confla-Çret amp;infernus, Eft hoc reuera Theagenisnbsp;” «ecateum, mctnitquc fibi metum inanifsi-»nutn. Quod fi verô in feripturis interpre-tandis quilibet pofthaefibi licerc putauerir,

11 ’l'iod libet, nuUo fane amplius negotio fin-

-ocr page 150-

gemus, quod vulgo dicitur, ex capitem’-'^^ no fporcam catinariam vel icutellariam.l‘’^^jnbsp;prerationes quas illc adfert,nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aH'

cum fcripturæ verbis,quibus male ÄV tur.Nonncgamus beatum Auguftinui”^^nbsp;ius aliquid dixiffc alicubi, fed idem ilU* -,nbsp;fenex, feribens Rctraftationum librosw^j^nbsp;tc vigefimo quarto libro fccundo. De irtnbsp;magis,inquit,mihi videor doccre «Jet»**!nbsp;quodfubterris fint, quam rationein renbsp;rc,cur fub terris efTc credancur, fiue dica'’’^ (nbsp;quafi nonita fit. Hæc illc. Vtinainnbsp;refiperetque noftcrille, fenis Augu^'f'nbsp;xcmplutn imitans, qui gloriatur fcnbsp;quadraginta annos verfatum in -jnbsp;Atfihoç caufamiuuat, ego quidemnbsp;iamquadragefimuprimuannu mei *’''**'*jj/nbsp;rij. Verum bgcrcsnonæftimandaefte’fnbsp;mcris,non exætate neque à minifterijanbsp;turnitate, fed exfcripturis diuinis, ex ƒnbsp;fu ecclcfiæ Chrifli Qc exofficio bonafide P j',,nbsp;ftito. Quofiilleannos centumabfoluilr’^nbsp;minifterio, nonpofTet tarnenprobarifl’*”^nbsp;eius licentia in feripturis detorquendis»nbsp;quod nulla necelsitatc rcccditd confei*’’jj,nbsp;ceptisq; concordi in ecclefia confenfu eXp®nbsp;tionibus,imó SC doflrinis.

Quid fentiendum cenfuerit bcatus ftinusdeinferno,dixiiamnunc. NecabiP^^nbsp;diflcnfcrunt qui astate ipfutn antccefièr^’*'^

-ocr page 151-

BXPLICAT. C O N S BM. 57 îClocû Numeri capitc dccimofcxto citarunt.nbsp;Epiphaniuscnimin Ancorarofuo, Ncqiiisnbsp;rurlusambigat, «nquit, ctiam ahos in orcum iQ^i gt;^4«onbsp;dctrufit,vnà cum corporibus. Apcruit enim ti i5.nbsp;terra 03 fuumamp;deuorauit Dathan óC Aby-tonfiUos Chore, 8C defcendcrunt in orcumnbsp;''iu;nce3, corpore SCanima.Exipfa cnimho-tS'n iudicium tradidi fiint,ncque corporibitsnbsp;foltids, nequereliquijsrraditt3,auc parte, fednbsp;'®nsi'p(tscu corporeöCanima traditis in fupnbsp;Pj’tium. rtïecillcquibus nihil potcraivclfinnbsp;pdarius óChuic negotio ÖC pro nodra eau-** ïppofitum dici magis.

nieronymm in quarto capite Pauli ad E- Hteroayia. P^^Gos, Quod, ait, infernus in inferior! par-''t«ra;fu, ÖCPCalmiita tedacurdicena, A-P'^taeft terra SCdeuorauit Dathan, ÖCopc-^'tGjpçj.çgfjgj.çgjjiQfjenri Abyron. Etreli-1 ^’-PoiremÖCaliahuius generis clara in mc-

''’tn proferrcifed fatis ed confenfum me dc-^^nftradc, 8C quod in hac eau fa catholics ^tlUorScdocco, nihil autem noui confingo,nbsp;^Pro apodolico,quod mcum ed,(implici-'’’terumque imperitis obtrudo , NoiiaöCnbsp;^tuftatiaduerfaüjntadacrfarij mei figmennbsp;^'^rgo dum magnus illc cenfor ac iudex tri-I confeenfo , me quod EccleGae Oei do-fideique firmitcr adaærco , SC nouanbsp;' ^'^'ticipis illi«3 Atooidarum figmenris ac-, *^'^ïrenolo,exccclcfia Chrifticijcit, 3C internbsp;‘nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K

-ocr page 152-

I

)

KEPETITTO ET DlPVC‘'’’fiz

«».«arÄx/r».- numeral, qui pœnam tum fenipitcrnuiTi, Orucumh^ceius^'^nbsp;cfTc indien, adeo nihil mihi metuonbsp;to feiam, nunc demum benediti mihi 3nbsp;no. Cui Ians gloria graciaruma^*^nbsp;fccula feculoi’um.

Tie Textera, Teu

J

Ontuli rurfus vtraq; mca fcripta o'’ À y^teraDci 3C Chrifto dominonbsp;dextream Dei, cum Recognitionc Br«f*nbsp;na, Ä inueni, Dço laus fit ÓC gloria,nbsp;fum hoc negotjum in meis perfpiciie' ®‘nbsp;pofitum,amp; fçripturæ patrumquenbsp;claris amp; firmis ita efic communitum,nbsp;ftra tentarit Brentius ilia cuerterc,nbsp;concutcre quidem valuit : atque iWnbsp;hendi hac in parte nulla prolixiorc t”®® “C/nbsp;rofioreque opus clTç refponfione.nbsp;fit fane aduerfarus vndiq; quod dicat,jnbsp;ornetmeaque ceu impia infamet.nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,

non isfum,qui impugnem dogma Cht** num, Chriftum Dominû afeendendo

DfXter» lt; Pei.

lum (Sc fedendo ad dexteram patris, trani®® diffeomnes principatus SC poteftates \nbsp;quutum cfiTc nomen quod eft fupraornn®nbsp;mcn,hoctotum enim credo confiteor oCapnbsp;tavoceprardico interim tame affirmoatqi*nbsp;contendo, Chriftum dominum pro verit»'^

-ocr page 153-

EXPtïCAT. COKfSEN. 77

tamis afTumptæiS^nLinquamdcpofitæ,pro-I ’^'¦e integritate tndjuifæ vninrjis hypoRati-» c», ipfam exakatatn in ccclum, (îc federe adnbsp;dcxteramûei, vtqnamms dextera Dci,altera fui 'îgnificanone, fit vbique, carnem famé Chrifti in dextera Dei no efTc vbiq; fed innbsp;tœlo,ac eun.de CHrî ; tum Deum verum SC honbsp;minem vérnrri nihiloinih'js cœlum pariternbsp;imp!ercamp; terram. Vndc Chriftumex.folionbsp;^''tiæ fu3f non detutbot videat aduerfar.annbsp;^plc Veram Cbri;io carnem rribuat, amp;vnio-ftttnhyppftaticani nc*n dilTuat, dum remisnbsp;amp; Veils contendit i,- .ipfam , reddere infinitamnbsp;»cvbiquàriam. C'u'mqüe dôftrinam meantnbsp;j ^gt;»0 de caufa communem habeam cum ca-ttiolicaet orthodoxa Chrifti ccclefia,Brentianbsp;na nihil motor prorfus, fed rclego ilium cumnbsp;^’’illadifpurationc, àdillbs, qui dumeorni-1 cum oculos configunt, fimul fuis oculisSCnbsp;j âliofumtetcrrimum pulucrcm offundunt.

‘Brent'ium etus^ conuitta tÿ fublicn teßimonia,

Cy M per prolixum 8C impexum ilium

I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;librum tuû Brenti, quem Recognitionc rii adaufa

' ( Reclamationem verius infcripfifTes) nun- ”•*

I ^(^parelibuit^omnespropè paginas afperfe-•’’’tontumclij» atquc conuitijs, fub tinem ta*

-ocr page 154-

RBPBTXTIO BT DIbVClO-men libri, tui ipfius omnisquc ctiam garis tnodcftiæ, vt nc quid aliud dicatn,®nbsp;ficus,furiofo fanè curfu ruis in portum.nbsp;mas nos habere dogniatadiabolica,ct imp'“^ !nbsp;tis plena, rcdundare omnia noilra dcpr^U*nbsp;tionibus ftrophis atquc calumnijs.nbsp;errorcm noftrumde canadominicanon«nbsp;leuem aut fimplicem, fed crrorem, pr®.nbsp;foecundicate, alios arque alios magisfacf*’nbsp;gos,fecum trahcre.Clamas fathanà(cuius^jnbsp;Itlia fcelerata irachinationesque adhuctc^nbsp;tibi pcrfpciftifsima: fint ) per nos fibi ''j?nbsp;pratrtrucre ad omnes iniquitates.nbsp;nimnondumprofitcamur impietatc,a“'’nbsp;tcftam atquevelatam, breui tarnen fiitun' 'nbsp;vtreducaturin ecclefiam htercfisi'Jeftor'l’p,nbsp;Contnmtr gctur item caro domini elfe viulfica, fp’ 'nbsp;liaruni acuturdein Chriftus maicllate adorandi *nbsp;Ui uciicna-tandem innbsp;Vulgariu'nhominum,tollaturdenique e*”nbsp;dio i)ei omniporencia, adeoq le nihilnbsp;at reliquum, de articulis noib e rcligi'’f’'^ l,nbsp;veræialutis, fed inducatiirin ecclenam b'nbsp;nicifmus, Thalnridifmus, ÜCnbsp;mus. Habes nc,Brcnti, poil hatcreliq»^’^nbsp;liquid in turgido illo tuo contumeliai®'^ ,nbsp;uiciacorio facculo,quod in nos nondumnbsp;ncraucris Î aut reftat nc dirum immanc,*nbsp;pium, facrilegum blafphemum fitnbsp;4tim magis,quo de nos vel fufpeßos

-ocr page 155-

KXPLICA T. CON8SN,


77

^elinnoälibsrius aiic largius plcnis quod di-ôtur vrn’13 effandere pofsh ’ M.irum fans G pofteuacuationctnadso largam,peélu3illudnbsp;ïuunainuidia graui alioqui contra nos,vt ap-Îuret palàm,fa ncium acquc conftriftum,nonnbsp;itinfignicerrelcuatum atquc refolutum di-Utatumqiie. Interim nefeire non potcs,Bren*nbsp;d, te iniquifsime nos de ijs aceufare facrilc-R'is. Ac dolendum eit, fi. ita es cxcoîcatus, vtnbsp;I n35tnondumvidea3, aut fi vides, itaperfrigt;nbsp;I cueris frontem, aut inuidia fie contabefeasnbsp;vtdebis erubefccre nefeias, 8C hæc de nobi»nbsp;innoxi’jsvniuerfæ Chriftlccclefiæ propone*nbsp;te audeas, Teftantut bbri noftri apud omncj,nbsp;teftanturfermonesnoftri apud ecclefiana,te-ftantut deniquevniuerfi, qui nos rcôeno—nbsp;»vnt, nosab iftis (âcrilegis blafphemijsnonnbsp;tantumabborrere totos, fed omnibus etiamnbsp;viribus noftris ilia nos oppugnare .'Mirutn

¦ fanècft intamprobxolibro, tibifeni, nefe* oad quidem iUud vcnificin mcnicna, Liin*nbsp;juaquovadisî

Vaide indigne tuierunt multi viti pi) 8C do* fticontumciiaturgidum hoc ÔC audaxiiiudnbsp;fttiptum tuum,qui 8C ferio me monuerôt,tc*nbsp;peftiuumiam efié, vtfim in te confutando .nbsp;aetior, quibaftenusfuerim ienis nimium,8Cnbsp;Wmiaiiia mca modeftia occafionctn dederim

petuianter non noftris duntaxat capitibus, ftd profefsioni v eritatis inftdtandi .R.cm ergonbsp;igCatnnianc poftete.^ vt tçmd ùbï Varuade^


-ocr page 156-

trahatur. Vbi fane zelumiftoru, vtimpf”' bare non poniim, ita non video interim,cufnbsp;pergamagereaftuni. Cum tu fcribendoh^'nbsp;iufmodi libriim, tibi ipß laruam detraxeti’,nbsp;reéliusquc te pofthac norint viri boni, q-*’nbsp;aneca multo plus nbi tribuerunt.Sed SC m arte conuiciatoria perlibcnter cefTero, tribut'’’nbsp;hic tibi libcralitcr, non primas modo, fednbsp;fccundas 8C, tertias : quinimo iam nunc rib*nbsp;ipontefero teftimonium, teperquamegre-gium hacinarte anificem efTe. Atquead^nbsp;non eft animus tibi pro tua malediccntia,^^'nbsp;pro tuo illo in nos merito rependere, vt ficu-bi indignitate rci commotus,lt;SC per tuos act*nbsp;leos innxoscx afperatus,acrius in tc inuefti”'nbsp;verbisque vfiisfumfalfioribus, dominonbsp;meo hoc confitcar, à quomihi SCvcniacoO'nbsp;cedifiipplex peco. Ncquecnimlcuiter med*'nbsp;tandum nobis cxiftimo illud præclarurna-poftoli ÔC prophetæ diftum ,Opprobri3 op*nbsp;probantium fibi cecidsrun: in me.nbsp;male diftis incefteretur dominus, non rem»'nbsp;Icdixit, cummalisafffcerecur, nonminaba'nbsp;tur, fed tradidit vindiftam ci quliudicati^*' j

Ailpablica


«•fföHanü. _ Optime aucem nobis ipfîs confei) cotai”

-ocr page 157-

BX PLI C A T. C O N SES. 7^ tattm, nihil nos mouent nec quicquam contra nos probant. QuidMarpurgi in cclcbrinbsp;illo cpjîoquio, aélum fît, bis verbis, ôCqui-dtmbonafidc, txponit beat» memoriaED,nbsp;loann. Cccolampadins in epiftola ad Pbi-lipprm, Qnandoquidem tnm illi, inquit,nbsp;ïtondum pro fratribus nosbabendosccnfe-^’^^{J,nbsp;1 bant, tametfi nos illorutn infîrmitatcm ali- quiâ ij*:nbsp;\ ^'tantifper tollerare parati effemus,àiCcefrumnbsp;\ anricis conditionibus,vt faltcm inboc munbsp;\ 'VAjnt gratiflccir.vir, qno ad cauenda cccleG*nbsp;I Gandala abftineamus ab amaris iftis feriptis,nbsp;\ ^ibvis baê enus vclitatum eft. B.t rcliqua.

1 ^id obfccro bac in re peccatum efta no-\ ^ris ? Suadebat Sanôus lacobus tollcrandos ^Gefratres ludacos multunrillisdandwm»nbsp;cft en;m eins conGlium in Concilionbsp;’Poftolico in Actis capite decnnoquinto.Sed

^tit a^nofei pro fratribus aut quid pccca-’^usetiam nos, qui vosnuncupanàusfratrcs ^tiftros. Aut quid oro pcccauit apoftolusnbsp;^tinr deincredulis ctiam adeoqucrcbellibuanbsp;'''tjwens ludæis, Optarim, inquit,ego ipfca-^ïtbetna effe d CVi riO-rs i-ïT'rs^T-orT'iVMic mMC*

-ocr page 158-

•REPETITIO et DILVCîD,

ti, Ingenium tu nm nimis fanlt;? eflé turbü' lentum amp;irreconciliabile. Scddc coIJoqui^nbsp;Martpurgenfi amp; pafiis Vel feruatis vdvio'nbsp;latis,nunc non eft animus dicendi, cumcält;l'nbsp;reabundediflum fit in Relpojtifione noftr«nbsp;ad Lutherum.

Et Philippus quidem virpius amp; dofluSi po^Mekch talem tccu fenpfit epiftolam ad illuftril'nbsp;tone, qui fimum principem Lantgrauium, quai'”’nbsp;Msa'gno.quot; ™nclibrotuo (tuvideris quam prudente^nbsp;- uitpto eil» infarcis.CætcrumhuicpofiTcmus oppontf^’nbsp;non vnam aliquam, fed plurimas aduerft^nbsp;propria viri manu feriptas epiftolas.nbsp;fane hominis fynceritati SC faluberrimo p*^nbsp;fedlui, non leuitati lubricitatiue autinco^nbsp;Rantiæ tribuendum eft. Non inuidebis^nbsp;multo minus calumniaberis proftfi«*”,’*!nbsp;viro tanto ac innoxio, propterca quodn^nbsp;libeat ftmper eftc ceruicofo,irrccóciiiaBillt;,nbsp;Vt vulgo diciturjoäni in eodem. Vocauif'*^nbsp;nos fratres ÓC habuit nos pro fratribus,i’‘^nbsp;feribere potuifiTct familiarius 8C fraterno^’i^nbsp;gis, quam ipfe ad nos feripfit, Qj’’*”nbsp;paulo antequam migraret ad dominum ’nbsp;lam feripto publico traduxit tuum illud'^^,nbsp;quitatis portentum. Notum eft prætet^^^^f,nbsp;bi vniuerfo, quid in cpiftolam ad Col^nbsp;feriptum reliquerit de Aftenfionenbsp;Confer illa cum tuis, 6C inuenics jllai^^f,i^nbsp;difsidere/tf, quoddici

-ocr page 159-

MXλLICAT. CONSEN. 8o cmnes colores tnifceas,6C caufam tuam fuca*nbsp;teperga?,»«««« mvuo^'kii . Parce ergo labori, 6dnbsp;ïgnofcefimpHcitcr fodalcm lilum tuum optinbsp;tnum Melanch. 6C ipCum alic^uaiïdo reçu no-bis fuifle infenfum, adeô, vt exiftimauerit fenbsp;bonaconfcientia nos profratribus agnofcc-*¦« non pofle, fed tandem tarnen rebus omnibus reöius expenfis , faélum efle fummiimnbsp;^oftrum amicum amp; fratrem intimiim; ac di-f^tehisexcmplo, quid tu quoquemiBrentinbsp;^cias,fi quod reßum eft,facere Velis.

Quid quod tu ipfe rcfiius aliquando ani- Epiflol» *^alt;Us.anno dominiissj. fcriptis admclitc-

! ’^^aiuicifsimis, fatcris temea v idtlTeaclegif-r^g^J^ ( f' Probas in ijslaudasque, tarn me qiiam lu-^btationes mcas. Atantea multoillis ipGsnbsp;^’^tubrationib,meis traflaueram bocipfum

; »^gumentvm quod hodie repeto, Si. propter

1 ^nod tu lam tanta cum indignatione in me ’ï'i'eberis.Teftaridebispoteltvelvnicus illcnbsp;CotnitientatioTum liber meus, quicrdincinnbsp;Matttbæum duodecimus cft , editus à menbsp;''ndecim annis antequam tuas cgolitetasac-ffpifTem . Si autem tune eram amicus tuns,nbsp;•niBrenti,nee vulgaris, fed in Cbrifto,vt fcri-b«bat,obferuandus amicus, cur bodie libi fornbsp;dcoamp;videorhoftis Î Auteur tunonpeccasnbsp;Wicosnos falutans Cbriftianos, r.ospecca-•»»us, qui nos in Vefiramamicitiam infmua

-ocr page 160-

!

KEPETITIO ET DIEVClO*^,^ tnus Î Ideo forte nunc hoftis iudico*’’nbsp;contra tc fcripfi. Verum tum fi bitnbsp;tum eft, tu ipfe profefto in cuipa cs,nbsp;mnino ita nolmlH, priorqucmCjCnaJ”*'^,nbsp;prouocatus à me, fcripto publiconbsp;cafti in pugnam. Anautcm excufeiis*’’^^(nbsp;remquefuftineas caufam, quodnbsp;ftilum ftrinxeri s, alijs iudicandumnbsp;Nunc autcm hoc tibi Brenti ingenu«nbsp;quod fi ita,vt coepifti, perrexeris,nbsp;pugnare dofirinä, SCtuas peculiares op'nbsp;nes fucare ïcripturis fanflis, maledetott'^^’^,nbsp;cillime' teimpetraturum à me, nepo’’*'® Jnbsp;gnofcam pro fratre. Commendabo anbsp;mifericordi Deo , quem orabo vtnbsp;lurbidumque ilium tuum animunanbsp;in viam pacis tranquillitatis öC pur^

Benigne oblâta c(nbsp;serdM.

Ac ne nunc quidcmab alijs,amp;neab’' a dem qui nó omnino nobifcii in caiifa’’ ^Ji'inbsp;taria confentiunt, fchifma facioxum*'’nbsp;quis potioribus falutisquc dogmatibi’’ jjnbsp;bifcum confentiant, in caufa facrana^^pl?nbsp;fulpenfi magis fint, quam pcrtinaccf, (V'nbsp;ciores quam maligni,amp; aducrfanj potjljnbsp;diofi amp; moderati, quam hoftes rixofi ijO’nbsp;conciliabilcs.Diflcnferunt inter fc (vf yfdnbsp;alios Dei amicos.præteream^bcatinbsp;Chnlti Cornelius Cypnanus non

-ocr page 161-

UXPt^TÂCT. GONSïN. taicula amp; modici motncnti,fcd in ncgotio ba-püfmi, vcrum. ideo non rupcruntvinculutnnbsp;iiwerfecbaritatis fraternac, nec ideo inter a-*nbsp;^'apbora recéfuerunt fanftum baptiwna, necnbsp;*deo malè fibi confcij earc fufpcftam r^dv-; ^«unt fuam fidem, muboque minus 1 c-^lïienis induerunt cotburnum.Cur nosnbsp;l -


I ®«erit dominüs-.pro quo 6C atsiduè omnes '1 V^*cati iubemur,ÔC optime Iperare.

H nbsp;nbsp;P^oindequodBrentius propter Gngula-

'1 nbsp;nbsp;nbsp;filas opinio nés fùrit, tùmultuatur adar-

( nbsp;nbsp;nbsp;«^iindamat^ÔC ômnem bipcnni amicitianà

'1 J . '»laïque difrumpit, facial boc fuo ma-J ^’’’'l'i'iui fperô paucos cius immodeftiani '1 ^iiirbulcntuln imitatâturos cxcmplum,planbsp;‘1 autem rationcm dibgcntiorcm modera-1 charitatisquebabituros, plurisqucfa-tturos ilium quem vident concordem à temnbsp;Poiibiis apoftolorum iri eadoéirina, quemnbsp;- nos profitemur, confenfum s quam Brentijnbsp;i nupercôùfiftamvbiquitâtem,fcripcuris per*nbsp;i peram adaptàcis irialc tinftam atq-, fucatam.nbsp;11 1-^0 minus lefus benedicat fug ecclciig,ÔC côfef


-ocr page 162-

AD LECTOREM'

TTAcabantpagellæ, in quas 4 V fignauimus orthodoxarUi^^ïnbsp;liac amp; Angliæ ecclefiarumnbsp;de carne Chn'fti, proprietateinii’^ Jnbsp;feruante, ôC non ubiquepræf^i^^^Unbsp;hincomnesmtelligant, noftronbsp;quefæculo, non ecclefîasnbsp;Helueticas, aut folum BulUng^^^nbsp;contra Brentium hoc dogma n’’»nbsp;re,fed celebern'mas alias quo^^ffv,nbsp;bis ecclefîas idê credere et defeo»^

Ex Confeffiecclefiarum Gallic Chrifiianijjlollata.

CR E DIM V S ineadem nempe Chrifto,duas naturesnbsp;re S)C infeparabiliter coniungi 8t ,nbsp;ri, remanente nihilominusnbsp;que naturain fua diftinda prop’'*nbsp;te.-itaut quemadmodum diuina’’^^^nbsp;raproprietatem fuam feruans tünbsp;coniundioncjincreata nianetjio’’

-ocr page 163-

appbnbix. 81 ta omnia rcpkns, fie hiimana natunbsp;ta finita manet cum fuis forma men:«nbsp;futa amp; proprictatibus » C^inetiamnbsp;Huamuis Chriftus lefus in refurredionbsp;^^fiia, immortalitatefuôcorpusdo»nbsp;’^^tit,non tarnen illi ueritatem naturçnbsp;'®tporum ademit.Sic ergo Chriftum

Et quamuis maieftas SiC diainitzs Chriftiubique difïufafît, tarnennbsp;j'^tpus eiuSjUtAuguftinus ait,inunonbsp;j?toefleoportcrc : Chriftum corporinbsp;maieftatem dedifte, naturam ta-^cn corporis nonademiffe, Nequenbsp;aiferendum Chriftum Deum, utnbsp;negemus effe hominem, utep aitnbsp;Jiartyr Vigilius, Chriftum Humananbsp;natura nos reliquiffc, diuinitatcnbsp;* non reliquiffe,eum^ cum ab»nbsp;’ à nobis per formam ferui, tarnennbsp;* ' ftmper effe nobifeutn per formâ Dei.

-ocr page 164-


Sol cum cernitur, præfens eft cuius corpus tametfî corporah*:^ jjnbsp;culum non cotingat atcp pijJnbsp;præfens præfenti adfit, tarnennbsp;Solis prüfens eftuifui,ctiamrcW^^^gt;nbsp;te interualli diftantia. Sic Chr‘ft*5^(nbsp;pus, quod in gl or io fa eiusnbsp;corporis Slt; fanguinis eiusnbsp;tum ore noftro excipimus,filt;i^®nbsp;noftra uerfatur in ccelis ac inW^nbsp;Solem ilium iuftitiæ, ac præfensnbsp;fenti in ccelisbaud aliter illi , \jnbsp;uifus adeft corpori Solis in

-ocr page 165-

A P P B M D I X. 85 \ »utem Sol lutnine fuo adeft rebus omnbsp;' nibus. Siectiam Chriftus diuinitatcnbsp;Non tame poteft lumen Solis abnbsp;uis corpore feparari, nccçporrôdi«nbsp;* Anitas Chrifti ab cius immmortalinbsp;ötpore.Sic ergo Cbrifti corpus affcnbsp;eftin uno cceli loco , ÔC diui-cius ubique, ut nec de cius di*nbsp;'^'ï^itate corpus faciamus , ncc de ÛU*nbsp;'^^torporeDcum.

\ ^Äc demum fuht u.cxc‘ucra

' ’’‘^onia publica, quibus amp; aliarum cc« ' \nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in’R-egnis bodic amplifsi*

• \ ft bacc, quae fane longe prx« \ 'bntiora funt qs teftimonqs publicisnbsp;'1nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quxfubfinemRecognitionis

\ fuxcollocauitBrcns Anbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tius.

-ocr page 166-

E R R A T Agt;

Folio ir.lîBea pro naturärum legt FoLif.facie i.linea 24.pro impaftibUialeg^'î’fj,nbsp;pabilia. Fel.37.Unea zi. pro Ador. legtnbsp;rol,48.Iinea i9.proinuttis legeinuenris.nbsp;linea 4.pro in infit Içge acinfit.I!gt;ideinIineai’'Cnbsp;quodfecundum,lege quodfciUcee. Fol.fJ.amp;j’ .nbsp;hnea aj.poft Esec verba. Quod fi cefsit,qind°nbsp;probauitfiiis illis claufis ianuisîinfere,4^^nbsp;cxcidit,Miraculum quoqucvideonbsp;potentiaatnoto lapide magno Ä obfig*’’’nbsp;corpus dominire(ûrrexitamp; prodijt, n««’nbsp;tem video quod verû hoc ipfumnbsp;pus prodeundo eum penetraucrit kpidtçnbsp;quem euàngehum non fruftra teftaturre”,nbsp;lutum cfTc per angclû ab ofiio monutnt^^nbsp;Hu deincepi lubiqnge quae fëquuntur.Ergo ÿ *nbsp;Folio 7i.facié 2 Jinea {4.pro exponat legt tfp“*

FJ NI S.

-ocr page 167- -ocr page 168-

ou’v